Book Title: Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1948 Year 09 Ank 17 to 24 and Year 10 Ank 01 to 16
Author(s): Manilal Mokamchand Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Catalog link: https://jainqq.org/explore/525933/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A9Rs. 50 A zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. 4266. prabhu je taMtrI: maNilAla mekamacaMda zAha, muMbaI: 1 jAnyuArI 1948, gurUvAra, vArSika lavAjama rUpiyA 4 aMke : 17 vADA- kholI ' (A lekha dIse'bara 1946 nA "zikSaNa ane sAhityamAMthI sAbhAra udhRta karavAmAM Ave che. A saMbaMdhamAM prastuta lekhanA lekhaka zrI. karalAlabhAI jaNAve che ke "okaTobara 1946nA navA hiMndra" mAM usamAniyA yunIvarsITInA De naphara hasana sAhebe divetAna sivArI gg gg RTE' nAmane sarasa lekha lakhe che tenA uparathI A lekha lakhavA huM prerA chuM'." AjanA kemI vaimanaraya, sAMpradAyika kadAgraha ane vADAbaMdhInA adhyAsathI gherAyelA ApaNAM prajane mATe A lekhamAM raju karAyelA vicArenuM manana atyanta Avazyaka che, zrI. kizoralAlabhAInI vicArasaraNI jeTalI vizada teTalI ja mAlika che. A lekha temanI ziSTa lekhanInI eka viziSTa prasAdI che. paramAnaMda ] Ama te dareka mANasane koI ne koI prAdezika ke sAmAjika be paikI hiMdustAnanA sAmAjika vADAo lagabhaga sarve pahelA mAnavajUthamAM hovuM anivArya ja che. ApaNe kahIe chIe kharA prakAranA che, ane banavA tarapha jhoka rAkhe che. eTale ke te khare. ke, reDiye, vIjaLI, vimAna vagere sAdhanoe Aje duniyAne bahu kharanI vADAcaMpI hoya che, vADAzorI hotI nathI. sAMkaDI banAvI dIdhI che. chatAM, te hajuye eTalI vizALa che ane che. jAphara hasane A paikI dhArmika vADAbaMdheonA jAta janasaMkhyA eTalI moTI ane dUra dUra phelAyelI che ke, ghaNAkharA jAtanA prakAro varNavyA che. ghaNAkharA vADAonI bIjAthI judA mANasone pitAnA AkhA jIvanamAM baso-pAMcasothI vadhAre kuTuM. paDavAnI zarUAta dhamane nimitta thAya che. vAta ema bane che ke, bonA nikaTa paricayamAM AvavuM zakaya thatuM nathI. enuM khAvuM-pIvuM, kayAre ne kyAre ekAda samAjamAM koI nAno-moTo gurU pedA thaI uThavuM-besavuM, vivAha-varasInA saMbaMdha karavA, sAre mATe prasaMge - jAya che. keTalIka bAbatomAM te cAlatA AvelA dharma ke rItamaLavuM, bheTa-sogAda ApavI, leNadeNa karavI, patravyavahAra rAkhavo rivAjethI varu dA paDavAnI himmata kare che, ane bIjAone paNa vagere baso-pAMcaso kuTuMbomAM bhAgye ja hoya che. bhale te chApAM, tema karavA samajAve che. enuM kahe enA mULa samAjanA keTalAka pustako, musApharI, yAtrA vagere dvArA duniyAnI vizALatAne khyAla leke mAne che, keTalAka nathI mAnatA. sAthe sAthe paDezanA, bIjA karI le ane kayAreka hajAro ane lAkho lokonA saMparkamAM AvI samAjanA paNa keTalAka loko mAne che. je badhA tene mAne che, temanuM jAya, paNa tenA dararojanA jIvana mATe te pelA baso-pAMcaso mAnavAnuM kAraNa haMmezA sarakhuM nathI hotuM. chatAM, dhIme dhIme tene kuTuMbe ja tenI AkhI duniyA hoya che. A daSTie manuSyanuM - viSe eka evI zraddhA banatI jAya che ke e gurU jovAmAM manuSya nAnA nAnA vADAomAM vaheMcAyelA hovuM keTalIka hada sudhI te lAgatA hovA chatAM, hakIkate manuSya nathI-svayaM Izvara che, athavA anivArya ja che. koI deva ke phirato che, athavA Izvarane sAkSAtkAra karela ane paNa A baso-pAMcasone vADo be jAtane hoI zake : tenI sAthe ekarUpa thayelo koI jJAnI athavA gI che, athavA baMdha athavA khullo. IzvaranI vANI sAMbhaLanAra ke Izvare nImele tene pegaMbara che ke baMdha vADAmAM pelA baso-pAMcaso kuTuMbanuM eka kAyamanuM putra che, TuMkAmAM, kAMIka paNa alaukika che, rasIdhe sAde manuSya jUtha banI jAya che. je baso-pAMcaso kuTuMba sAthe ja ne saMbaMdha nathI. vaLI ema paNa mAnyatA baMdhAya che ke, tenA zabdo mANa hoya che te ja kuTuMbe sAthe temAMnA 1, 2, , vagereno hoya che. sanA zabda nahIM, paNa paramezvaranI vANI che. AthI tenI vAta emAM na kAM to dAkhala ja thaI zakato nathI, athavA badhAnI mANase pitAnI buddhi vaDe tapAsI-taLIne mAnavA na-mAnavAne saMmatithI je dAkhala thaI zake che. pachI e saMmati joIe to viSaya nathI, paNa zraddhAthI, zaMkAne uThavA na detAM, mAnavAnI ane Akho samAja ekatra thaIne Ape ke koI gurU, maulavI, paTela amalamAM mUkavAnI bAbata che. je tene mAne che te ja paramezvaranA ke paMcAyata mAraphate apAya. vaLI A jUtha peDhI dara peDhI cAlu anugrahanA adhikArI thAya che, tenA bhaMDAmAM bhUMDA pApa paNa rahe che, baLI jAya che, paNa tene na mAnavAvALA sadAcArI ane kartavya . khullA vADAmAM Ama hotuM nathI. emAMye ja ne saMbaMdha nika mANasanuMye bhagavAnanA darabAramAM pahoMcavuM zakabhareluM che. teNe 1, 2, sa vagere baso-pAMcaso kuTuMba sAthe ja kharo; paNa ema je ema zIkhavyuM hoya ke prArthanAnI pachI dhIre avAje eka banI zake ke, no saMbaMdha vAra "zAMti" kahevuM, te je loko moTe avAje "zAMti" bole, sAthe hoya, paraMtu , sa sAthe na hoya, kiMtu kaIka , 2, 4, sAthe hoya athavA "zAMti"ne badale "AmIna" kahe, ke traNa vAra "; zAMtiH je ja sAthe karaze zAMtiH zAMtiH" bole, temanA para IzvaranI kRpA na thAya; kAraNa ke saMbaMdha rAkhatA na hoya. vaLI, ema paNa banI zake ke je baso-pAMcase sAthe ja ne saMbaMdha hoya, te badhA sAthe tenA AjJApAlanamAM nAnI ane meTI AjJAne pharaka karI zakAya nahIM. chokarA-chokarIone saMbaMdha na paNa rahe, ane dareka pharajaMdane Ama jayAre koI purUSa tathA tenA zabdo para "divyatA" pitapatAne svataMtra samUha bane. Ama dareka mANasa koI ne koI ne jAme caDhAvavAmAM Ave che, tyAre kevaLa eka navo saMpradAya samAjane sabhya hovA chatAM te eka kAcuM jUtha ja hoya. A ja pedA thato nathI, paNa sAthe sAthe manuSya manuSya vacce jhagaDAnuM Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 prabuddha jaina eka navuM khIja paNa vavA che. ApaNe vicAra karIne jozuM te jaNAze ke, kAi atyaMta izvaraparAyaNa purUSane kAi nAstika sAtheye kadI jhagaDA thatA nathI. enA dilamAM evA bhAva nathI uThatA ke nAstikAne sajA karUM. tema ja, atyaMta nItimAna purUSa ati anItimAna mANasane ye sajA karavA ubhA thatA nathI. tenA hRdayamAM nAstika acAla mATe karUNA ubharAi zake che, phiTakAra nahIM. vaLI, ema paNa.joze ke, izvarane nAme te mANasa-mANasamAM ghaNI khUnarejI thaI che, paNa te kadI izvara mATe ke nIti ane saMyamI jIvana mATe nathI thai. paNa je thai che te izvaranA kayA pezavA ke pratinidhi, ke maMtrIne mAnya rAkhavA, tenA kayAM tAtha, maMdira, masjida vagere pUjavAM, zI rIte pUjavAM, tenA pezavAnI vANIne atha besADanAra kayA gurU ke maulavI~maulAnAne svIkAravA, tenI pUjAmAM kai vastu pavitra samajavI ane kai apavitra, vagere bAbate mATe thaI che. A vADAbaMdhIone plAja ze ? mane lAge cheke, e sAva aTakAvI zakAya evA saMbhava nathI. manuSyanA jAtajAtanA kAyaDA eTalA aTapaTA che ke prAdezika, sAmAjika, rAjakIya, dhAmika ane vajanadAra vyaktinA aMgata svArtha vagere aneka ahAne nAnI merI vADAbaMdhIe thayA ja karaze. paNa tenI sAthe sAthe ja je samajadAra mANusA hoya, temaNe vADA--kheAlInA prayatna paNa dara jagyAe ane dara vakhata cAlu rAkhavA joie. khAsa karIne dhArmika vADA kheAlatA rahevAnA prayatna karatAM rahevu joIe. mANasane eka navI tAlIma ApavAnI A khAkhata che. ghaNI vAra phariyAda karavAmAM Ave che ke, hAlanI zALAmAM bALakAne dhArmika zikSaNa ApavAno koi prabaMdha nathI. ema mAna vAmAM Ave che ke, A Adhunika zikSaNanI eka khAmI che. AthI tene dUra karavA mATe dareka dharmo ane patha potapAMtAnA vidyAlayo, chAtrAlayo, vidyApI| vagere sthApe che. paNa tyAM zuM zIkhavavAmAM Ave che ke Avaze ? "ApaNA ja dhana a / patha ane ApaNI ja saMskRti, ApaNA ja deva, guru athavA pegaMbara, ApaNA ja dhazAstra ane tatvajJAna duniyAmAM sauthI zreSTa che. tenu' abhimAna rAkhA, temAM batAvelI rIte ja pUjApAs karo, ane duniyAmAM tene pracAra kara. mAkSanA e ja sAcA mArga che." arthAta vADAdhIene majabuta karavAnAM A kendro bane che. tA. 1-1-48 jarUrI nathI. jema kAi nAstika kAi paNa dharma, paMtha ke vADAnuM lebala lagADavA inkAra kare che, tema ja dareka sAcA Astika paNa paramezvarane mAnatA chatAM kAI dharma ke pathanA nAmanA lebala potA para lagADavAnA inkAra karavA joe. mane la ge che ke, prAcIna mahAna dharmomAM tenI kAi zAkhA ke pathamAM zuM kahyuM che ane zuM nathI kahyuM,. zuM sArU manAyuM che ane zu' kheTuM, sAcA hiMdudhama', sAce islAma, sAcu' khristIpaNu' vagere zuM che tema ja sarva dharmanA asala upadeza ekasarakhA ja che. vagere jAvatA rahevAthI vADAba'dhIe tUTI zakatI nathI. tame leAkAne kahA che, chaMdu dharmanA sUtreA satya ane ahiM'sA che, islAmane atha ja zAMti che, zrute upadeza che ke izvara premasvarUpa che; sarve dharmAMnA pAyAnA siddhAnta sarakhA ja che." te upara dharmAbhimAnI hiMdu moTethI nahIM te manamAM ne manamAM pUche che, "te pachI kema musalamAna athavA khristI 'raghupati rAdhA rAjA rAma' khelatA nathI, ane hiMdu madira AgaLathI pasAra thatAM hAtha joDane nathI, ane kema ge mAMsa khAya che?'' ane kaTTara musalamAna ciMcAre che, "te pachI zuM kAma satre mahummuda ula rasula allA' khelatA nathI, ane kema namAjamAM bhaLatA nathI,, ane Dukkaranu mAMsa apavitra gaNatA nathI ?' e ja pramANe custa khristI pUche che, "te pachI sarve kama kabUla karatA nathI ke zu izvaranA ekanA eka putra hatA, ane maryA pachI trIje divase kabaramAMthI uyeA hate,, ane kema te zu khavu ane zuM pIvu vagere bAbata para jhadhaDA kare che?' sAcI vAta e che ke, ekatA cAhavAvALA ane dhamA~na: sudhArakA paNa ema kahevAnI sAk hiMmata nA karatA ke moTAmAM moTA avatAra ke pega'bara Akhare AdamI jatA, ane meTAMmAM meTA dharma ane dhamagraMtha chevaTe manuSyadvArA ja jagatamAM sthapayA che. AthI temanI keTalIka vAto sAcI hAi zake che, ane keTalIka bhUla bharelIye hAi zake che; vaLI keTalIka peAtAnA deza ke jamAnA mATe kharAkhara ane bIjA deza ke jamAnA mATe barAbara na hoya ema paNa banI zake che, AthI ke! pazu vAta, rIta-rivAja ke kAma ApaNA vivekanI cALaNImAMthI sAk karIne ja mantra karavA lAyaka samajavI ghaTe che. pAchalA jamAnAnA graMtho dvArA ja ApaNA dharmAM ane adhama TharAvavA na ghaTe, ane kaMi paNa manuSyane avatAra, masI, pegambara, athavA jenI kadI bhUtra thaI ja etre pUrNa ane sarvajJa mAnave oie. ' tA dazarathaputra rAma ke vasudevaputra kRSNa paramezvaranA avatAra hatA, na izu tene putra, ane na musA ke mahammada tenA nImelA pegaMbara. pe tapeAtAnA jamAnAnA teo bezaka ati pavitra ane pratApI purUSo hatA, ane potAnA lokeAnA sumAga daza ka ane netA hatA. paNa keye bhUlathI para na hatA. na zake jyAM sudhI A pramANe spaSTa kahevAnI, ApaNe hiMmata na karIe, ane mAtra graMthomAMthI zlokA kaeN kalame saMbhaLAvI tenA bhASya dvArA ja ApaNuA sudhAraka vicAre lene gaLe utAravAne prayatna karIzu, tyAM sudhI ApaNA ja dilamAMnI vADAbaMdhI-nI gAMThe DhIlI thaI zake nahIM, 'te khInnanA dilamAMthI te| krama ja ' thAya ? dhane nAme jhadhaDA ane vADAbaMdhI majajIta karAvanArI khIjI kastu che te rAjyanI madadathI dharmAM ke pathapracAra karavAne ka tenA pAyA dRDha karavAne abhilASa ane pravRtta. prAcIna kALathI dhama pracArakAe A mAga anusaryAM che. je jamAnAmAM rAAnI ja dezamAM sarpIparI sattA hatI, tyAre rAjAne, peAtAnA pathanA cele banAvI tenI madadathI paMthane phelAvavA ane tenA anuyAyIone ucA adhikAro apAvavA, tathA khIjAM paMthavALAone dAkhI devAne krama duniyAnA dareka bhAgamAM cAlatA hatA, khIjA paMthanA leAkAne ( anusa MdhAna 173 pAnee ) mArA namra mata pramANe, A paraparA toDavAnI ane manu ane pAtAnA judA judA dharma, paMtha, jAti vagerenAM nAmeA bhUlatAM zIkhavAnI keLavaNI ApavAnI jarUra che. mANasane e zIkhavavAnI jarUra hoi zake ane che kharI ke, sarve satyo pAchaLa raheluM mULa satya paramAtmA che; tene khALavAnA ane samajavAnA prayatna karavA joie; tenA para tenI zraddhA heAvI joIe. tene e paNa zIkha vavAnI jarUra che ke, mANase sadAcArI thavu joie; satya, prema, sayama, udAratA, dayA, kSamA, dhaiya vagere manuSyatvanA mahAna guNAne vadhAravA joie, ane jagatanI sevA karavI joie. e paNa zIkhavavAmAM Ave ke, teNe duniyAmAM thai gayelA paramezvaranA bhakatAnA ane peAtAnA mahAna guNA ane kamethI jagatanu kalyANa karI gayelA mahApurUSonA vicAro ane jIvanano AdarapUrvaka abhyAsa karavA. paNa e jarUrI nathI, balake bhUlabhareluM che ke, evA kAi mahApurUSane te paramezvaranA avatAra, putra, pegambara vagere mAne, ke potAnA prayatna ane sAdhanAthI te paramezvararUpa banyA hatA ke che, athavA tenA vicAro ane kAmeA sAmAnya mANasAnA vicAre ane kAmo karatAM kASTha vizeSa arthAMmAM izvara-prerita hatAM. e ja kAraNasara teNe kA' graMtha ke ... evA mahApurUSanI ana.e ane, sUcanAone potAnI vivekabuddhi ane anubhavanI kasArI para kasyA vinA mAnI ja levAM joIe e na Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * tA. 1-1-48 prabuddha jenA bhagavAna mahAvIra ane mahAtmA gAMdhIjI (gata!kathI cAlu). e ja lekottara purUSanA upara varNavela sarva lakSaNe Aje saMbhAratAM gAMdhIjI sahajapaNe yAda AvI jAya che, ane baMnenI ApaNe gAMdhIjImAM paNa mUrtimatta thayelA najare nihALIe chIe. * tulanA karavAne teo eTalI ja sahajatAthI AkarSAya che. AvI kaMi kaMi kALanA antare pAkatA ane pitAnA prabhAva paDe che te tulanA karavAnuM kArya jyAre ApaNe hAtha dharIe chIe tyAre keNa kALanI sIkalamAM moTuM parivartana nIpajAvatA mahApurUSonI hAra- konAthI caDiyAtuM che evo koI nirNaya ApaNe karavA mAMgIe maLAmAM je sthAna paccIsa varSa pahelAM bhagavAna mahAvIranuM hatuM chIe ema mAnI levAne leza paNa kAraNa nathI. dhAre ke caMpAnuM e ja sthAna AjanA kALamAM mahAtmA gAMdhIjInuM che. banne mahA- phula ane mogarAnuM phula-A bane phulenI ApaNe sarakhAmaNI. purUSe jANe ke eka ja mATInA banelA bhinna bhinna kALanA karavA beThA chIe. e sarakhAmaNInA vicAra sAthe A banne . AvI hoya ema ApaNane lAge che. bhagavAna mahAvIrane puSpa che e banne vacce rahele samAna dharma ApaNA dhyAna pitAnA samaya ane samAjanI vartamAna samasyAonuM upara sauthI prathama Avaze ane tyAra bAda pratyekamAM rahelI vizeSavizada dazana hatuM. temanA siddhAnto maulika ane mahAna tAo ApaNA khyAla upara AvavA lAgaze. A vicAraNAmAM parivartana nIpajAvanArA hatA; satyanI akhaMDa ArAdhanA eja magare caDe ke caMpe caDe evo koI nirNaya karavAnI jarUra temanA jIvanane pradhAna sura ha; tema /vANI amedha hatI; hetI ja yathI tevI ja buddhi, vRtti ane vaLaNu bhagavAna mahAvIra vedanI apauyatA, yajJa tema ja kriyAkAMDamAM ja dharmanuM sarvasva raheluM ane gAMdhIjInI tulanA karavA pAchaLa ApaNe dhAraNa karavA ghaTe che evI takAlIna leka mAnyatA, brAhmaNanI asAdhAraNa sAmAjika che, ane huM A ja dRSTie A bAbatane vicAra karato Avyo chuM. pratiSThA ane ApakhudI-A sarva sAme temaNe baLavo karyo hate; ubhaya vacce prAkRtika taphAvata dehadamana ane tapazcaryA vaDe temaNe AtmasAdhanA karI hatI; bhagavAna mahAvIra ane gAMdhIjI vacce rahelA anekavidha AdhyAtmikatA ane antamukhatA emanA jIvananAM mukhya lakSaNo sAmyane vicAra karavA pahelAM banne vacce amuka prakArane je hatA; pitAnA puruSArtha vaDe ahiMsA, saMyama, tapa, anekAntavAda, prAkRti taphAvata rahelo che te ApaNe samajI laIe. ekanA mATe karma-purUSArtha, cAritryazuddhi, aparigraha, brahAyayaM-A bAbatanI AtmasAdhanA e mukhya jIvanapreraNA che, samAjasevA AnuSagika mAnavI jIvananA udhdhAra athe keTalI agatya che ane te vinA pariNAma che; anyane mana samAjasevA ema mukhya jIvanatatva che; yajJayAgAdi sarva kriyAkAMDa ane vedanI AMdhaLI pUjA. keTalI AtmasAdhanA tene AnuSaMgika pariNAma che. eka svabhAvathI jJAnana.mAM che e satya temaNe te vakhatanA samAjanA dila upara gI che ane temanI ghora tapazcaryA pAchaLa paNa jJAnayeganI barobara ThasAvyuM hatuM ane e rIte zramaNudharmanA-zramaNa saMskR sAdhanAnuM ja dhyeya raheluM che; anya kamagI che ane AmatinA-navA yugane temaNe pAraMbha karyo hate. AvI ja rIte gAMdhIjI jIvananA titikSA pAchaLa paNa baLavattara kamalega sAdhavAne ja keTalAya kALe hiMdamAM eka evI vyakti upasthita thayela che ke kevaLa hetu rahe che. eka kALadhaka jJAnadRSTi prApta thavAne lIdhe jemaNe hiMdanA samagra vanamAM dharamULanI kAnti pedA karI che. zAnta che, sthira che, nizcaLa che; anya duHkhataptanuM ArtAinAzana emanI vizada prajJA, nimeLa ane satyaparAyaNa carivya, IzvarA- e ja jIvavanI mukhya tamannA che ane sthiradhI hovA chatAM sadA kSubdha bhimukhatA, vANImAhAtamya, anyAya ane adharmane AmULa che, jANe ke sadA asvastha che. eka nistaraMga mahedadhi che; anya virodha, satya ane ahiMsAviSayaka temane uMDA dilane Agraha, laherAte mahAsAgara che, eka jJAnalecana ziva che; anya vAsa91mUrti mAnavI mAnavI vaccenI samAnatAnuM pratipAdana ane temAMthI ja - viSNu che. uddhava pAmelI aspRzyatAnivAraNanI pratti, vizvabaMdhutvanI A ja vicArane eka kAlpanika dRSTAntathI vadhAre spaSTa karuM. bhAvanA ane temAMthI ja gatimAna thaela sarvadharma samabhAvanI jenuM gaganacuMbI zikhara che evA eka parvatanI eka bAjunI bhAvanA ane komI ekatAnI hIlacAla-A badhuM jayAre ApaNA keDI upara dhAre ke eka pravAsI cAlyo jAya che, e uMDI khINa thAna upara Ave che tyAre gAMdhIjInI lakattaratAnA samarthanamAM che ane tyAM eka vegavAna jaLapravAha vahI rahyo che. dhAro ke tenI . vizeSa kazuM kahevApaNuM rahetuM ja nathI, eTaluM ja nahi paNa je pAchaLa thoDe dUra bhagavAna mahAvIra cAlyA Ave che. AgaLa cAlate kAya kAgavAna mahAvIre potAnA kALa daramiyAna potAnA samAja pravAsI bedhyAna bane che, TheDakara khAya che, paDe che, ane nIcenA pravAhamAM vacce karyuM hatuM te ja kArya gAMdhIjIe pitAnA kALa daramiyAna taNAto cAle che. A pravAsIne ekAeka paDato bhagavAna mahAvIra ane pitAnA samAja vacce karyuM che ema ApaNe niHzaMkapaNe jue che. A vakhate bhagavAna mahAvIra zuM karaze ? bhagavAna kabula karavuM paDe tema che. pharaka eTale ke ekanuM kArya kSetra bahu ja mahAvIra sahaja anumAnathI jANI leze ke ene koI nAnuM hatuM ane kArya paNa parimita hatuM; anyanuM kArya kSetra atyanta bacAva zakaya ja nathI, ane e anumAna-jJAnanA kAraNe vistIrNa che ane kArya pazu jIvananA aMka pradezane sparzI je kAMI ghaTanA banI rahI che te bhagavAna mahAvIra svasthapaNe joI rahyuM che. Ama chatAM paNa ahiMsA, saMyama ane tapa e jaTale raheze; A adhogamana te pravAsInA karmanuM ja athavA te tatkAlIna bhagavAna mahAvIra-prarUpita jaina dharmane pAme che teTaluM ja pramAdasevananuM pariNAma che ema samajIne udAsInatA sevAze, gAMdhIjIprarUpita gAMdhIvAdane pAme che. mahAvIre pokArI pokArIne akSubdha raheze. kahyuM hatuM. ke "koInI hiMsA na karo, hiMsA na kara !" gAMdhIjI paNuM e ja sthAne dhAre ke gAMdhIjI hoya to zuM kare? je te e ja ahiMsAne jagatunI samakSa pagale pagale AgaLa dharI rahyA pravAsIne ThekarIte ane gabaDI paDate joze ke gAMdhIjI AkuLache ane pikArI rahyA che ke A ahiMsAnuM zaraNa svIkAryA sivAya vyAkuLa banI jaze, tene madada karavA teo uMcA-ciA thai jaze, jagatane koi bIjo vaNopAya nathI. udhAra mA nathI. AvuM paNa eTalAmAM temane tarata ja kAna thaze ke have A deDADIne jabaradasta banne vacce sAmya raheluM che ane tethI jeo mahA- kAMI artha nathI eTale samasamIne AgaLa deDatA aTakI jaze. vIrane jANe che ane gAMdhIjIne oLakhe che temane-AjanA saMpra. e bIcArA pravAsIne avinAzanA mArge gabaDI paDato joIne dAdhurI game teTalo virodha kare te paNa-bhagavAna mahAvIra gAMdhIjI atyaMta khinna banI jaze. mAna satya ane bhAvAtma ane satya para Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 zuddha jaina maitrI, mAdhyastha, muditA ane karUNA A ja khALata ApaNe anya prakAre vicArIe. AvA lekettara purUSa!nA sava manAvyApAra cAra bhAvanAnA pAyA upara racAyA hAya che: maitrI, mAdhyastha, muditA, ane karUNA. jagatanA sarva jIve viSe samabhAva dhAraNa karavA e maitrI, anivArya anartho viSe upekSA cintavavI e mAdhyatha, jagatanA prANIene sukhI joi AnaMda cinhavave te muditA, jagatanA prANIgmAnAM du:khe joi glAni anubhavavI, dayA cintavavI e karUA. duniyAnA pratyeka leAkaeNttara purUSomAM A cAre bhAvanAe prabaLapaNe kAma karatI ApaNe joie chIe, ane tethI ja teo mahAna che, jyAre ApaNAmAM A bhAvanAe ajAgRta avasthAmAM athavA te atyaMta alpajAgRta avasthAmAM hAi.ne ApaNI gaNunA kevaLa pAmara prANIonI kaeNTImAM thAya che. A cAra bhAvanAe pratyeka mahApurUSamAM vidyamAna hovA chatAM darekamAM sarakhA pramANamAM jAgRta athavA te kriyamAMNa huM tI nathI, keAImAM ekanu tA kaeNmAM anya bhAvanAnuM prAdhAnya hoya che ane tethI ja darekanA jIvananI. bhAtamAM tareDa tarehane taphAvata najare paDe che. A taratamatAnA dharaNe. ApaNe bhagavAna mahAvIra ane gAMdhIjInA vicAra karIe te ApaNune banne vacce sukSma taphAvata mAluma paDeze ane te e ke 'bhagavAna mahAvIramAM maitrI ane mAdhyasthanuM anya bhAvanAdrayanI apekSAe prAdhAnya che, jyAre gAMdhI9mAM muditA ane karUNAnI bhAvanAnuM prAdhAnya ApaNane anubhava gAcara thAya che. pratyekana! vyakiMtatvamAM tema ja jIvanalIlAmAM atyanta mahatvane karaka jovAmAM Ave che tenuM paNu A eka atyanta mahatvanuM kAraNa che, tA. 1-1-48 usaya vacce rahelAM samAna tatvA Ama bannemAM rahelA vaiSamyane yathA svarUpe grahaNa karyAM bAda ApaNe ubhayamAM rahelA keTalAka samAna tAnI carcA karIe. vRdhdhi karavI e ja temanI cintAnA mukhya viSaya che ane A mATe ahiMsA e ja eka upAya che ema teo bhAra mukIte kahe che. je sidhdhAnta vyakita mATe sAce che. te samAja mATe paNa sAthe hAve ja joie evI gAMdhIjInI zradhdhA che ane samAja, a kAraNe tema rAjakAraNanA praznone paNa te dvArA ja ukela lAvavA joie evuM gAMdhIjInA upadeza che. samAjadhAraNa e ja gAdhIjInI sava' pravRttinA preraka hetu che ane te kAraNe je hiMsAthI manuSya potAnA vyakitagata jIvanamAM saheje dUra rahI zake che tevI keTalIye hiMsA samAjadhAraNanI javAbadArI dharAvanAre calAvI levI . paDe che, evI hiMsA anivAya heAine samata karavI paDe che ane A kAraNane lIdhe ja gAMdhIjI cAkkasa prakAranI hiMsAne anumati ApatA dekhAya che, ahiMsAnA vyakitagata vicAra karanAre mAnavI ane pazue vacce bheda karavAnA rahetA nathI. te sa vene samAna bhUmikA upara sthApe che ane nAnI meTIsa prakAranI hiMsAthI dUra rahevAnA sadA prayatna seve che. ahiMsAnA sAmAjika dRSTie vicAra karanAre mAnavajAtane prAdhAnya ApIne khAnapAna raheNI karaNI vagere sava` bAbatene vicAra karavAnA hoya che ane mAnavajAtanAM sukha, svAraththu ane kANu khAtara nIcenI kaeNTinA jIvonI keTalIka anivArya hiMsA tene samata karavI paDe che. maccharanA aMge melerIyAnA upadrava vadhe che evI purepurI prati thavA chtAM kAi amuka vyakita eka paNa maccharanA nAza karavAne vicAra na kare ane melerIyA la:gu paDavAnu jokhama kheDe e sahuja kalpI zakAya tevu che. pazu kAi paNa sthaLanI myunIsIpAlITInA saMcAlakA AvI upekSA dAkhavI na ja zake. vAMdarA prakaraNa, haDakAyA kuMtarAnuM prakaraNuM, tAjetaramAM khArAkanI taMgInA aMgamAM gAMdhIjIe karelA mastyAhAra ke mAMsAdArane lagatA keTalAka ullekhA-A badhAneA, ahiMsAnA A dharaNe vicAra karavAthI, seheje khulAse maLI zake che. amuka vyakita AtmasAdhanAnA kAraNe ahiMsAne lagatA game tevA Atmantika khyAlone amalamAM mukI zake che. paNa eka kuTuMbanA mukhya purUSe te kuTu'banI sa jarUriyAtane vicAra karavA ja rahyo. gAMdhIjInu Aje ApaNe tyAM A sthAna che ane tethI temanA 'isA ahiMsAne lagatAM sarva vidhAnanA A ja dharaNe ApaNe vicAra karavA ghaTe che. Ama chatAM paNa temanI dRSTi zudhdha ahiMsAnI che, bhUta mAtra viSe zudhdha maitrInI che, ane "temanuM cAle tyAM sudhI eka paNa jIvanI vinA kAraNa hiMsAne kAi kALe paNa te anumata na kare evI temanI jIvato jAgatI ahiMsAvRtti che. jIvananuM preraka tatva mAtra ahiMsA ja che. bhagavAna - Ama mULamAM bannenA - (1) sauthI pahelu te ahiMsAnuM tatva. arhaMsAnA tatvane dunIyAnA itihAMsamAM sauthI mahatvane vega ApanAra mahAvIra che. bhagavAna temanAya ane pAzvanAthanA jIvanamAM ahiM 1 sAnA tatvane AA ugama thai rahelA ApaNe joie chIe. paNa ahiMsAnA pAyA upara cekkasa jIvanazAstranI paddhatisara racanA karanAra te bhagavAna mahAvIraja che. e `ja ahiM'sAnA tatvane peAtAnI dRSTie asAdhAraNa vega ApavAnuM mahAna kAya paccIso varSonA gALe mahAtmA gAMdhIjIe yu che. gAMdhIjInI ahiMsA viSayaka je dRSTi che tenuM AchuM darzanA, TATAya jevA keTalAka yugaSTane thayeluM, paNa gAMdhIjIe te a'isAnuM eka adbhuta zAsra vikasAvyuM che ane ahiMsAnA vicArane jagatryApI sthAna Apyu che. alabatta ahiMsA viSe bhagavAna mahAvIra ane gAMdhIjInI dRSTimAM keTaleka mahatvane pharaka che. bhagavAna mahAvIranuM AkhuM dhyAna vyakitagata mekSasAdhanA upara ja kendrita thayeluM che. ane tethI ja temanA upadezamAM ahiM'sA upara jeTalA bhAra mUkavAmAM AvyA che teTalA ja bhAr sa'sAratyAga, vairAgya ane tapa upara mUkavAmAM AvyA che. Ama chatAM paNa ahiMsAnA A vicArane samAja sAthe kazuM ja saMbaMdha nathI ema te nahi ja kahI zakAya. kAraNa ke vyakita ane samaSTinA paraspara sAdhanA vicAramAMthI ja mANase samAjamAM kevI rIte vartavuM e vicAraNAmAMthI ja ahiMsAnA siddhAnta ubhA thayA che. Ama chatAM pazu mahAvIranI ahiMsAnuM mukhya dhyAna kamamukita ane sekSaprApti upara ja rahelu che. e viSe e mata heAtrA saMbhava nathI. bIjI bAhue gAMdhIjInuM AkhuM dhyAna samAjazreya upara ja kendrita thayelu che ane A jagatanI viSamatA, asamAnatA, athaDAmaNeA ane A kaeNma echI karavI ane sukha, svAsthya ane zreyanI kema A (2) bhagavAna mahAvIra anekAntavAdanA prathama pratipAdaka che. anekAntavAda ahiM'sAnI ja buddhinA pradeza puratIpuravaNI che. ahiMsA hRdayanA viSaya che; anekAntavAda buddhine viSaya che. A ja rIte gAMdhI sadharma samabhAva upara kai kALathI khuba bhAra mukatA AvyA che ane A sadharmAMsamabhAva anekantavAdane ja jANe ke paryAyavAcI zabda che. - (3) bhagavAna mahAvIranA purUSAya eTale ghera tapazcaryAM. bhagavAna mahAvIre je prakAranA dehradamananA upadeza ApyA che. ane je prakAranuM dehradamana potAnA AcAramAM dAkhavyuM che, tevA ane te keTanA dehadamanane gAMdhIjI Agraha karatA nathI, ema chatAM paNa tapa ane upavAsa taraph gAMdhIjIne pakSapAta suvidita che. gAMdhIjInA jIvanamAM keTalAye. muphtI upavAse noMdhAyalA che. dehadamana ane khaDatalapaNA upara gAMdhIjI kAMi e bhAra mukatA nathI. (4) kha'tenA jIvanamAM pratIta thatI gra jIvanasAdhanA emanI ja kaeNTinA anya kettara purUSomAM eTalA pramANamAM tevAmAM AvatI nathI. leAkeAttara purUSonAM citta nathI paNa kaThora Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabudhdha jena tA. 1-1-48 ane kusumathI paNa mRdu hAya che A bhavabhUtinA kathananA bhagavAna mahAvIra tathA gAMdhIjInA jIvanamAMthI aneka purAvA maLe tema che. (5) adhama ane anyAyanA pracaMDa virodha e banne vacce rahelu eka bhavya sAmya che. bhagavAna mahAvIre te vakhatanA sa`sattAdhIza brahmaNAno praca Da virodha karyo ane temanI ApakhudI sAme AkhI jIMdagI te jhujhayA; gAMdhIjIe aMgreja sarakAra sAme AjhAdInI jhukheza calAvI, eTalu ja nahiM paNu aspRzyatAnuM kalaMka TALavA mATe peAtAnA hiMdu samAja sAthe paNa te khuba athaDAmaNamAM AvyA. sakhta (6) bhagavAna mahAvIre varSoMnI uccanIyatAnA virodha karyo ane sau kai mAnavIe sarakhA che ane mekSanA adhikArI che-A siMdhdhAntanu pratipAdana karyuM. AvI ja rIte strIone sanyAsanI adhikAriNI jAhera karIne strI-purUSa vaccenI temaNe samAnatAne pazu. AgaLa dharI. gadhIjIe paNa AkhI jIMdagI A ja kAya karyo ka" che, (9) aparigrahane pAMca mahAvratamAM sthAna ApIne bhagavAna mahAvIre je mahatva Apyu che tuM ja pU. grahanA vicArane gAMdhIjIe paNa eTale ja baLavAna vega ApIne apanAvyA che. A aparigraRsne AkhA vicAra gAMdhIjIne jaina vicArapara parAmAMthI ja, prApta thayA che ema kahevAmAM huM kazI paNa ayukita karatA nathI. gAMdhIjI (8) AvI ja rIte bhagavAna pArzvanAthanA sapradAyamAM je cAra vratanI paraMparA cAlI AvatI hatI--ahi~sA, satya, asteya ane aparigraha temAM pAMcamutrana-brahmacaya' umerIne bhagavAna mahAvIre brahnAca nA tatvane viziSTa mahatva ApyuM hatuM. paNa Aje brahmacaya upara eTalo ja bhAra mukI rahyA che. strIpurUSanA saMbaMdhanI pavitratAne te haMmezA ayanta mahatvanu sthAna ApatA AvyA che ane A bAbatanI upekSA karanAra prajA potanA kAyakara vinAza netarI rahela che ema teo vAraMvAra cetavatA rahyA che. bhagavAna mahAvIra ane gAMdhIjI vacce Avu anekavidha sAmya hevAnA kAraNe ja AgaLa upara jaNAvyu. tema ekanA vicAra sAthe anyanuM smaraNa thai Ave che. ane tethI ja AvI tulanApravRtti tarapha ApaNuM mana saheje doDI jAya che. ApaNu" eka kamanasIba che ke bhagavAna mahAvIranA citranI vigate ApaNe bahu ja echI jANIe chIe. eka te temanI ane ApaNI vacce paccIse vastu mahAna antara che. AA lAMbA gALA daramiyAna temanA jIvanane lagatI keMTalIye vigate Aja sudhImAM bhuMsAI gaI haze. khIjuM bhagavAna mahAvIranA caritrakAroe temanA jIvanamAM eTalI badhI divya vibhUtio bharI dIdhI che ane je kAMi banI rahyuM hAya te pahelAMnI geThavaNu mujaba ja banI rahyuM hoya ane tane bhagavAna mahAvIranA mane manthana sAthe jANe ke kazA sabaMdha na hoya ema bhagavAna mahAvIranA caritranuM evI rIte nirUpaNa karyuM che ke e caritramAMthI vizvaprema / dhabakatA hRdayavALA, nItaratI mAnavatAthI ubharAtA e mahAmAnavane tAravI kADhavAnuM kAma atyanta muzkela lAge che. bIjI bAmbue gAMdhIjI te ApaNI sAme jIvatA jAgatA che. temanA jIvananI aneka jhINI jhINI vigateA cAtaram prasidhdhi pAmI che. ane pAmatI rahe che. gAMdhIjInA jIvananI aneka remAMcaka-mAnavInA dilane hulAve ane mastakane namAve evI-dhaTanA ApaNe sAMbhaLI che ane sAMbaLI rahyA chIe. A kAraNe bhagavAna mahAvIra ane gAMdhIjInA jIvananuM vigatavAra tulanAtmaka vivecana azakaya che, ane tethI ATalA uparachallA vivecanathI ja ApaNe saMtoSa mAnavAne rahe che. 171 gAMdhIjInI keTalIka vizeSatA upara jaNAvyuM tema je ApaNI vacce jIvatA jAgatA che ane Aje A ummare paNa hiMdI prajAjIvananA tuTelA tArA sAMdhavAnuM--A zINuMvizISNu svairaverAna bhUmI upara aikayanI gaMgA utAravAnuM -ce vIze kalAka jee bhagIratha kAryoM karI rahyA che temanI keTalIka vizeSatAenu vivaraNu ahiM asthAne nahi gaNAya. mAnavInI sAcI mahattA mApavAnA gAdhIjIe ApaNane mApadaMDa pure pADayA che. gAMdhIjImAM lAgaNIonuM vevalApaNuM nathI; narI budhdhinI zuSkatA nathI. gAMdhIjI eTale sahRdayatAnI parama kArTi tema ja pArimatA prajJAnuM eka viziSTa svarUpa. te naheAtA tyAre aneka nAnA mANusA meATA dekhAtA ane keTalAye vezanA kAraNe pujAtA. gAMdhIjI dvArA ucca kArTinA evA eka mahAmAnavanuM ApaNune dazana thayuM che ke jene lIdhe kANu mAnavI karuM keArTine che. ane kAnI keTalI mahattA che te viSe ApaNune sacuM mApa prapta thayuM che. gAMdhIjInA udaya thatAM aneka sanmAnapAtra banelA sUrisamrATA, jagadgurUe ane zakarAcAryo jhAMkhA paDI gayA che ane janatAnI AMkha ADe rahelAM, ajJAna, aMdhazradhdhA, ane vahemanAM aneka paDaLe khasI gayAM che. kAi paNa AdamI mahattAne dAvo karatA Ave che te te AdamI gAMdhInA mApe mapAya che ane te kasamAMthI je pasAra thatA nathI tenI mahattAnI paiAkaLatA Ape Apa pragaTa thaI jAya che. A ja kAraNe AjanA sthApita hita dharAvatA sAdhu, zaMkarAcAryAM, AcAryAM ane mahatte gAMdhIjI sAmenA te- jodveSathI khaLI rahetA dekhAya che ane gAMdhInidAdArA. AtmasaMtoSa anubhavatA mAluma paDe che, AjanI duniyA divasanudivasa nAstika banatI jatI hatI ane dhruva ane prahlAdanI Teka, harizcaMdranuM satyavAdIpaNuM, rAmacaMdrajIne AtmabhAga ane balidAna,~AvI aneka vArtAne purANanA gappA lekhavA tarapha DhaLatI jatI hatI. bhagavAna mahAvIra ane budhdha jevA mahApurUSonA astitvanI tene kazI kIMmata nahotI. zuM khrIsta-nI kayAne kapeALakalpita lekhatI hatI. satyaniSTAmAM, saniSTAmAM, sidhdhAnta khAtara prANunA khalidAnamAM tete kAi zraddhA nahotI. ApaNuM adhakAra timirathI bharelA AkAzamAM gAMdhIvine udaya thaye ane e sAthe azradhdhA, bhAvanAhInatA, nAstikatAnAM sa AvaraNe| dUra thayAM. gAMdhIjInI Teka, satyaniSTA, ahiMsAviSayaka zradhdha, apUrva sa tA, tapasvIpaNuM, vyApaka vAtsalthabhAva, zvAbhakita, namratA, antamu khatA--AvA ataka guNenA sAkSAt paricaya karIne AjanI duniyAe gumAvelI zraddhA pAchI meLavI che, keLavelI nAstikatA osarI gaI che, pUrvakALanA mahApurUSonI vAstavika mahattAne svIkAravA lAgI che. jo gAMdhIjI AvA che te jarUra harizcaMdre TekanI khAtara rAjyapATa, strI, putra Adino tyAga karyAM haze, rAmacaMdrajIe gAdI cheADI vanavAsa svIkAryAM haze ane prasaMga Avye sItAnA pazu tyAga karyo haze, prahlAda TekanA khAtara lAlacALa leAsthaMbhane bheTayA haze, zu khrIsta kresa upara laTakayA haze, bhagavAna mahAvIre lAMbA lAMbA upavAse karyA haze, bhagavAna bu satyanI zodha khAtara jagale jaMgala bhaTakayA haze-Ama pUrva kALanA mahApurUSonA astitvane, ane pratyekanI mahattAne AjanI duniyA svIkAratI, sanmAnatI, tenI sAcI kadara karatI thai che. bhagavAna mahAvIra vaDe ApaNe gAdhIjIne eLakhI zakIe chIe e jeTalu sAcu' che teTalu ja mahAtmA gAMdhI vaDe bhagavAna mahAvIrane ApaNe oLakhI zakIe chIe ema kahevu te satya ane vAstavika che. gAMdhIjImAM sarva dharmAMtA niSka che te satra mahApurUSonI vibhUtie kendrIbhUta thai che. Ama hovAthI ja gAMdhIjImAM jaita utkRSTa, jainatvanuM, vaiSNuvA vaiSNuvajana'nu', brAhmaNA brahmasutranuM, . Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 , ' tA. 1-1-48 musalamAne iralAmanuM, baudhdha baudhdha dharmanuM ane khrIstIo zake athavA te gaurIzaMkaranA zikharathI vadhAre uMcu kaI zikhara khrIstIpaNAMnuM pratibiMba jue che. temanAmAM bhagavAna mahAvIranI kadi hoI ja na zake. eka saMpradAya ke samAjanA mANase jene pUrNa prajJA : che, bhagavAna buddhanI karUNA che, izukhriIstanI mAne che tene anya samAja ke saMpradAyanA mANase apUrNa lekhe anukaMpA che, mahamada pegaMbaranI IzvarabhIrutA che, sekreTIsanI che. eka kALe je pUNuM lekhAya che te anya kALe apUNuM mAluma satyaniSThA che, rAmakRSNa paramahaMsanA sarvadharmasamabhAva che, paDe che. sarvajJa eTale bahuz-atinuM athavA te tAtvika paribhASAmAM zaMkarAcAryane prajJAga che. varNavIe te chava, jagatu. ane Izvara-AvA tAtvika athavA te AvA gAMdhIjIne ApaNe samakAlIna chIe e ApaNuM AdhArmika prazno paratve jemanuM nAtika samAdhAna thayuM che parama bhAgya che. tulasIdAse rAmAyaNa lakhyuM- keTaluM bhaktipUrNa mahA- evA-A sivAya "sa taMta' zabdane bIjo koI artha buddhithI - kAvya ? rAmanI bhaktimAM tulasIdAsathI koI na caDhe. Ama svIkArI zakAya tema nathI. A rIte gAMdhIjI sApekSa bhAve pUrNa chatAM paNa tulasIdAse pelI zabarI ke jeNe bhagavAna rAmacaMdrajInI purUSa hovA chatAM nAnI moTI truTiothI bharelA eka mAnavI ja che kaMi kALa sudhI rAha joI ane chevaTe jyAre bhagavAna sAme padhAryA ema huM jANuM chuM ane anubhavuM che. temane kaI divya atityAre je zabarIe rakhene kaMi khaTu bekara AvI na jAya e mATe zake che nahi tema ja te temane koI dI paNa nathI. cAkhI cAkhIne bhagavAnane be 2 ApyA ane khavarAvyA e A temanI mAnavatA-eTale ke manuSyapaNuM anubhava pratyakSa zabarIne saMtakavi tulasIdAse pitA karatAM hajAragaNI vadhAre bhAgya- ' hovA chatAM temanI ane mArI vacce huM je antara' dekhuM chuM te zALI gaNI ane gAI batAvI. kAraNa ke zabarIe te bhagavAna akhtarane lekabhASAmAM "asIma' zabdathI ja varNavI zakAya tema rAmacaMdrajInAM sAkSAt darzana karyA hatA jyAre pitAne to temanAM che. eTaluM kharuM ke A asIma akhtara ApaNumAM nathI guNagAna karIne ja saMtoSa mAnavAne rahetA hatA. AjathI pAMcaso ane gAMdhIjImAM che evI koI asadhAraNa divya zakitanuM pariNAma varSa pachInA keI bhAvI tulasIdAsa gAMdhIjInAM guNagAna karatAM che ema mAnavatAne leza mAtra kAraNa nathI. A antaranAM kAraNo ApaNane paNa jarUra paDI zabarI saddaza yazabhAgI lekhaze. AvuM paNa sahaja pratyakSa che, temanAmAM uDI satyaniSTA che; ApaNumAM jenuM ahobhAgya che evA ApaNe gAMdhIjInI samakAlInatAne nathI. temanAmAM mana vANI ane karmanI ekarUpatA che; gAMdhIjInA sAcA anuyAyI banIne zobhAvIe, ane ApaNe ApaNAmAM evI ekarUpatAne sadantara abhAva che. teo pAmara jIvanane satyaniSThAnA purUSArtha vaDe sArthaka karIe. siddha che. ane chatAM satata sAdhaka che; ApaNe koI rihanta ne siddha sidi4 te meLavI ja nathI ane ApaNA jIvanamAM sAdhanA jevuM : sidi, te 5 Ama jyAre gAMdhIjInA sukana kaThe guNagAna karUM kazuM che nahi. temanI IzvarAbhimukhatA anirvacanIya che; ApaNAmAM tyAre koI ema na samaje ke gAMdhIjIne huM pUrNa purUSa lekhuM chuM- athavA evI kaI IzvarAbhimukhatA uddabhavI ja nathI. teo sthitaprajJa che; te gAMdhIjI eTale mAnavatAnI parama keTa-uccatama zikhara che, temanAthI ApaNI prajJA asthira che, avizvasanIya che. teo jJAnI che chatAM kaI vizeSa hAI na ja zake, temanuM jJAna eTale... prajJAnI parama satata jJAnopAsaka che; ApaNe aha54 chIe, ApaNAmAM jijJAsA avadhi ema huM mAnuM chuM. athavA te gAMdhIjI mAnavI nathI paNa ke jJAnopAsanA che ja nahi. teo nirbhaya che; ApaNumAM bhaya jene ApaNe koI kALe pahoMcI na zakIe ? evA kai parama bharela che. teo parama sahiSNu che ane ema chatAM adharma keTine pahoMcelA devAdhideva che. bIlakula ja nahi. te ApaNI anyAya, asatya viSe atyanta asahiSNu che; ApaNe prakRtithI jevA ja mAnavI che, je mATInuM ApaNuM zarIra baneluM che te ja 'asahiSNu chIe ema chatAM koI adhama, anyAya ke asatyanuM mATInuM temanuM zarIra baneluM che, temanuM mana ApaNI jevI ja darzana ApaNane jarA paNa subdha banAvatuM nathI. temanAmAM ahiM. caMcaLatA dharAve che. rAgadeSathI teo sarvathA para che ke pUrvagrahathI sAnI akhaMDa ArAdhanA che; ApaNe hiMsAnA pujArI chIe. satata teo sarva prakAre mukata che ema mAnI levAne kazuM ja kAraNa sapAsanA vaDe temane nirmaLa ane dUradazI vicArasaraNi prApta . nathI. nAnA moTA mamatva vaDe temanuM hRdaya paNa ApaNI jeTaluM ja thaI che; ApaNI vicArasaraNI atyanta avizada ane saMkIrNa che. dhabake che. teo paNa kadi kadi asvastha banI jAya che, kSubdha temaNe brahmacarya sAdhyuM che; ApaNane kAmalelupatA sA paDayA kare che. banI jAya che, AkuLavyAkuLa banI jAya che e paNa mane khabara temane lokakalyANanA akhaMDa cintana vaDe eka evuM vyApaka darzana che. teo kada kadi lAgaNIparAyaNa banI jAya che; kadi kadi beTAM prApta thayuM che jethI ApaNe haju vaMcita chIe ane A sarva nirNaye paNa bAMdhe che; bhUle paNa kare che. temanAM nidAna ane vibhUtio gAMdhIjI be saMyama, tapa, ane purUSArtha vaDe sAdhI che. cikitsA badhI ja bAbatamAM haMmezAM nirapavAdapaNe sAcAM ja heya ApaNAmAM e ja prakAranA saMyama, tapa, ane purUSArthanI purepurI che ema paNa huM mAnatA nathI. gAMdhIjI amuka kahe che, amuka kare zakyatA che, ane jo ApaNe dhArIe ane te pramANe ApaNA che e bIlakula barAbara nathI evo pratyAghAta meM anekavAra anu jIvanane ghaDIe te gAMdhIjInI kaTine ApaNe paNa pahoMcI zakIe bho che. gAMdhIjI pArapUruM purUSottama che evI kaI AMdhaLI bhakita e paNa eTaluM ja spaSTapaNe dekhAya che. alabata gAMdhIjInI nAmanAmeM kadi anubhavI nathI. ane paripUrNa, sarvazreSTa, sarvajJa e badhA digantavyApI kIrti-karoDo mAnavI uparanuM prabhutva-je te mAnavI agAdha ane asa khyanA mAphaka Akhare sApekSa zabda che. mATe zakaya hoI na ja zake. paNa jaina zAstramAM pUrNa puranA jyAre ApaNe koine paripUrNa kahIe chIe, sarvajJa kahIe. arihanta ane siddha evA be bheda pADavAmAM AvyA che. arihanta' chIe tyAre ApaNI ane ApaNI te iSTa vyakita vaccenuM eTale tIrthaMkaranI vAstavika keTine pahoMcelA jIvAtmAo; sidhdha emahad antara dAkhavavA mATe evA zabda ApaNe vAparIe eTale tIrthaMkarasadaza jJAna ane pUrNatAnI koTi, paNa tIrthakara chIe. jema eka nAnuM sarakhuM jharaNuM gaMgApravAha viSe padaprApti nahi. nAmanA ane prabhutva e Akhare bAhya vibhUti vicAre, gAmanI bhAgoLe AvelI eka nAnI sarakhI TekarI che ane tene aneka bAhya saMgenI anukuLatA sAthe saMbaMdha che. himAlayanA gaurIzaMkara zikhara viSe kalpanA kare te ja mAnasika eTale A paNe arihanta pada prApta karI na zakIe paNa vyApAra AvAM zabda vAparavA pAchaLa rahelo hoya che. e gaMgA- prabaLa purUSArthaDe sidadha jarUra thaI zakIe. evI ja rIte je . pravAha game teTalo moTo hoya te paNa koI ema kahI nahi ja zake 'gAMdhIjI jevA virATapurUSa dekhAya che tevA ApaNe bano na ja gaMgApravAhathI koI sthaLe kaI kALe vadhAre mATe pravAha hoI ja na zakIe. 5zu e, virATa purUSanI pAchaLa je bhavya AtmavibhUti che ' - ka 1 TS mArA Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tat..1-1-48 prabudhdha jena (168 thI cAlu) A dRSTie e ja okaTobaranA "nayA phri"mAM zrI bhAgalUMTavA, bALI mUkavA, dezanikAla karavA ke deza choDI javA pharaja | vAnadInae "dharma virUddha nezana" nAme lekhamAM rajU karela eka pADavI, strIo tathA bALakone jabaradaratIthI pitAnA paMthamAM bheLa- vicAra mane barAbara lAgatuM nathI. teo lakhe che ke, "nezana karatAM vavA vagere vAte dareka meTA paMthamAM thaI che, jayAre gana AvA dhama mahAna zabda che. islAma, khristI e dharmo che, nezana nathI. jhaghaDAothI para rahyo che ane AvA sAMpradAyika prayatna ne koI hindu nezana che ema kahevAmAM hiMdu dha ne lAMchana lAge che." prakAranI madada nathI ApI tyAre ja bhinna bhinna dha nI kaTTaratA A pharIthI vicAra karavA jevI bAbata che. "nezana" karatAM dhIme dhIme ochI thaI che ane teo ekabIjAne sahana karatAM mAnavatA e bezaka vadhAre mahAna zabda che. paNa mArA namra mata pramANe ane haLImaLIne rahetA zIkhyA che. hiMdu, IslAma, khristI vagere dharmo nezanathI vadhAre mahatvanA nathI, paNa * AjanA jamAnAmAM rAjA bahu mahatvanI vyakita kahyo nathI. bane sarakhI keTInA che. nezana zabada koI deza ke vastInA nAma tenuM sthAna rAjakIya pakSoe lIdhuM che. je te pakSa dhama-paMthathI parathI banelA samAjanuM nAma che ane dhama temanA devo, gurU, para rahenArA mANasone na hoya, paNa rAjyamAM sattA prApta karI pegaMbare, kurAna-purANe, rIta-rivAjo vagere parathI banelA samAkoi khAsa dharma ke paMthanA lekanI zakita vadhAravAnI icchA jenuM nAma che. jyAre dharma kaI khAsa nAmathI oLakhAya che, rakhavAvALA hoya te te paNa, dharmAbhimAnI kRra rAjA enA dezomAM - tyAre te kevaLa IzvaraparAyaNatA ke mItiparAyaNatA sUcavanAro nathI thaI zake tevA ja, dharmane nAme khUrejI ane julama gujAravA- * vALA thAya che.' rahete, paNa devapUjA, pratIka pUjA, gurUpUja, graMthapUjA, rUDhipUjA vagere aneka cIjonI pUjAne sUcaka thAya che. nezana ke saMpradAya - jyAre jyAre rAjya kei eka paMtha para maherabAnI karI che, banene miTAvI devA muzkela che. paNa nezana zabdathI oLakhate tyAre tyAre prAcIna kALamAM vaidika ane baudhe, vaidika ane jene, samAja vadhAre svAbhAvika ane na TALI zakAya eve che. saMpradAyanA smA ane vaiSNave, musalamAna ane khristI, khristI ane vADAmAMthI je Icche te chUTI zake che. paNa koIne koI nezanamAM yahudI, romana kethalika ane proTesTaMTa, sarakArI carcA ane bina-sarakArI he vuM samAjamAM vasatA manuSyane anivArya che. bannenuM kSetra pitAnI ca-badhAmAM aMdara aMdaranI laDAio thaI che. A jamAnAmAMye ye.... hada vaTAvI na jAya e jotA rahevuM joIe. jema rahevAnA eja cAlI rahyuM che. raziyAnA sAmyavAdIoe rAjyanI sattAthI gharamAM game teTalI saphAI rAkhIe chatAM kayAMka paNa koLiyA IzvaravAdIo sAme laDAi pukArI; nAjhIoe yahudIo sAme pitAnI jALa haMmezAM karatA ja rahe che, ane jIvajaMtuo paNa jehAda pukArI; ane ApaNA dezamAM muslIma lIga musalamAna pedA thatAM ja rahe che, eTaluM ja karI zakAya ke gharane vAraMvAra sApha tathA ilAmI saMskRti mATe eka nira LuM rAjya ja thA pavA karatA rahevuM, ane temane vadhavAne bahu avakAza na Apo ; e ja mAge che. koIne manuSyanA hRdayamAM paramezvara rahe che ke uThI jAya rIte dhama, vicAra (AIDiloMjI), rAjaniti, dhaMdhArojagAra, deza vagere seMkaDo kAraNethI vADAo baMdhAyA ja karavAnA. paNa samajadAra che tenI phIkara nathI; paNa maMdira raheze ke majida tenI ja baLatarA che. koIne e ciMtA nathI ke pitAne dharmAnA anuyAyIone satya saphAIyAoe temane vAraMvAra sApha karatA rahevuM joIe. emAMye dharmanA vADA, nezananA vADA karatAM vadhAre bUrA hovAno saMbhava che. ane nItithI jIvana gALatAM zIkhavavAmAM Ave che ke nahiM; paNa ' eka bIjA kAraNasara paNa zrI bhagavAnadInajIne vicAra bIjA dharmavALAo para keTalA AkSepa mUkI zakAya che, temane tapAsavA jevuM che. mane lAge che ke dharmonI yAdImAM hiMdu zabda badanAma karI zakAya che, temanAM maDadAM pADI zakAya che, makAna baLI zakAya che, lUMTaphATa ane atyAcAra karI zakAya che, tene ja baLatarA, kaMi sevAse varSothI ja umerAye che. hakIkatamAM e nAma kaI che. pariNAme, dharmane nAme ApasanI khUnarejI TALI zakAtI nathI. dharmanuM nathI. paNa bibaraghATa tathA balucistAnane bhAge A dezamAM dareka jamAnAmAM ane dareka dharmamAM keTala ka paMDita, maulavI, AvelA musAphare.e sidhu nadInA pUrva kinArAthI zarU thatA pradepAdarI ane bhaya tathA lAlacathI dhUma para zraddhA rAkhavAvALA zanA rahevAsIone hindune nAme ane temanA dezane hiMdustAnane mANasA tathA potAnI eka judI gAdI sthApavAnI mahecchA dharA nAme pitAnA dezamAM oLakhAvavAthI paDeluM che. tAtparya ke, vanArA gurUo eka bAjuthI vADAo bAMdhavAnI pravRttio calA je hiMdustAnamAM rahe che te hindu che, bhale te dhame vaidika, tA ja raheze. paNa, je mANasa kamamAM kAma eTaluM samajI gaye jaina, bauddha, zIkha, khrIstI, pArasI, musalamAna, enimisTa hoya ke, kadI evuM te hoI ja na zake ke mANasane dhamabuddhinI je bakSisa maLI che, te ApasamAM laDavA ane pitAnI mANa (bhUtapUjaka) ke kamyuniTa (prakRtivAdI ) hoya. A sAInA ja dumana banavA mATe maLelI hoI zake, teNe bIjI eTalA mATe paNa sAcI vAta che ke, jeo Aje hiMdu taraphathI vADAkhelInA prayatna paNa karatA rahevuM joIe. te izvara- manAya che, temanAmAM koI eka dharmanuM nAmanizAna bhakta thAya, paNa koI dhamane bille na le, te gItA, kurAna, nathI. nathI temane keI eka sarvamAnya deva, avatAra, ke bAIbala vagere je game te vAMce, ane rAma, kRNa, zaMkara, buddha, mahAvIra, izu, mahammada vagere game tene pegaMbara; nathI koI eka sarvamAnya graMtha. koI mANasane hiMdu tarIke me teTale Azaka bane, paNa te kaImAM divyabhAva na rAkhe ane keIne tema karavAnI keLavaNI oLakhavAthI tenA dhArmika matanI ApaNane khabara paDI zakatI na Ape, hiMdu, muralIma, zIkha, khristI vagere nAmadhArI dharmomAM nathI, mAtra tenA deza ane samAjanI ja jANa thAya che. huM Ane pidA thavAnuM abhimAna na rAkhe, ane 2 jyanI madadathI koI dharma eka sArI vAta samajuM chuM. chatAM jo hiMdu zabdano artha have ke jAtine baLavAna banAvavAnA prayatnone madada na kare ke te pratye sahAnubhUti na rAkhe. paNa, e Agraha rAkhe ke, rAjyanA koI saMkucita thaI gaye heya ane kaI kAraNasara e nAma A . paNa khAtAmAM dharma ane dhArmika jAtine nAme banelA koi pakSane dezamAM vasatAM sarve mANasane pasaMda na paDatuM hoya te yAda mAnya na rAkhavAmAM Ave. rAjya sarve nAmadhathI dUra ane rAkhIe ke hiMdu ke hiMdustAna zabdo ApaNuM ghaDelA te che ja upara rahevuM joIe, nahIM. AthI tene AgrahathI vaLagavAnI jarUra rahetI nathI. tene ApaNe jarUra prApta karI zakIe. A rIte gAMdhIjI ApaNAthI savene pasaMda hoya evuM ApaNane game te nAma ApaNuM deza keTalAye meTA che ane ema chatAM ApaNI jevA ja che ane e ja tathA ApaNI samagra prajAne oLakhAvavA ApaNe dhAraNa karI prakAre bhagavAna mahAvIra paNa ApaNAthI keTalAye mahAna ane ema zakIe. matalaba ke, kAM te ApaNe hiMdu zabda A dezanA sarve che chatAM A5NI jetAja hatA-e kathananuM hArda samajI zakAya tema che. vatanIo mATe lAgu karIe athavA tene bilakula che.DI daIe. e hArdanuM avalaMbana ApaNane satata purUSArthanuM baLa Ape che, ane AgaLa vadhavAnI preraNA Ape che. A dhe raNe ApaNe bhagavAna paNa eka dharmanuM svarUpa ApI, dezanA keTalAka bhAgane ja temAM mahAvIrane ane mahAtmA gAMdhIjIne oLakhIe, samajIe, ane sAmela samajavA ane bIjAone tenI bahAranA gaNavA, e mane temaNe prarUpelA dharmamArgane anusarIne ApaNuM pAmara jIvanane ujA- barAbara lAgatuM nathI. LatA, saMskAratA rahIe e ja antima prArthanA ! sevAgrAma che saMpUrNa ". paramAna 2-1146 che kizoralAla dha, mazarUvALA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 prabuddha jena ( tA1-1-48 sarakAranuM navuM karAranAmuM ane nAnA rAjyanuM jhaDapabhera thaI rahela visarjana 1947nA ogasTanI 15 mI tArIkhe jyAre hiMdanI AjhAdI tamArA purA lAbhanI che. AmAM kaMI paNa jAtanuM dabANa lAvavAno jAhera karavAmAM AvI tyAre sAthe sAthe dezI rAjAone paNa aMgreja savAla ja nathI. A karAranAmA upara sahI karavI ke nahi e sarakAre sArvabhauma sattAthI svataMtra ane sarva prakAre svAdhIna tamArI svataMtra arajInI vAta che. je tame sahI kare te bahu banAvIne dezI rAjyanI prajAnA bhAvI, viSe eka meTI ciMtAnuM sArI vAta che; tame sahI na karo ane bAjue rahevAnuM pasaMda , kAraNu ubhuM karyuM hatuM. A rAjAo uparathI sArvabhauma sattAne karo to tenuM badhuM jokhama tamArA mAthe rahe che. tenAM pariNAme aMkuza Ama ekAeka dUra thavA sAthe sarva prakAre niraMkuza banaze sAmano karavA mATe tamAre taiyAra rahevuM joie. tame darekanA ane pitapatAnI prajA upara pAra vinAne julama karaze ane tene rAjyamAM je prAgatika krAMtikArI baLe kAma karI rahyAM che rokavAnI ke TokavAnI koIne sattA nahi rahe AvI bhIti ane tenI sAme tamArAmAMnA dareke ekalAe ja jhajhavAnuM raheze. " prajAjanenAM dilane pIDI rahI hatI ane e kAraNe hiMdane maLelI keTalAeka rAjAoe vicAra karavA mATe thoDA samayanI mAMgaNI AjhAdIne lagatA utsAhamAM eka prakAranI nyUnatA anubhavAtI hatI. karI. e mAMgaNI svIkAravAmAM potAne kazo ja vadhe nathI ema paNa kALanI gati gahana che !. AjhAdI maLyAne Aje purA pAMca jaNa vatAM saradAre kahyuM ke "tamAre jeTalo samaya joIe teTalo mahInAM thayA nathI eTalAmAM te dezI rAjyanI paristhitimAM ekA ApavAne huM taiyAra chuM. paNa tenAM pariNAma mATenI sarva eka palaTo AvI rahyo che. mAIsara, trAvaNakara jevA keTalAka javAbadArI kevaLa tamArI potAnI raheze. Aje huM je ApI moTA dezI rAjya potapotAnI prajAne javAbadAra rAjyataMtra Apa- zaku tema chuM te AvatI kAle ApavAnI sthitimAM huM na paNa vAnI jAherAta karI cukayA che; bIjA evA keTalAka rAjya rAjya heuM.bIjA rAjAoe potAnI prajA sAthe vATAghATa karavAnI taMtranA navanirmANanI yojanA carcA rahyA che. A kucakadama ATale IcchA vyakata karatAM jaNavyuM ke "amArI prajAne puchyA karyA thI ja aTakela nathI, junAgaDhanA navAbI jotajotAmAM visarjita sivAya gheTAM bakarAM mAphaka amArI prajAno anya sarakArane ame thaI cukI che. haju ceDA ja divaso pahelAM erIsA prAMtanA 26, Ama ekAeka havAle kema ApI zakIe" ? saradArane javAba rAjyae tema ja madhyaprAMtanA 14 rAjyoe hiMdI sarakAra spaSTa hatuM. "tamArI prajAnuM zeSaNa ane damana karavA sivAya sAthe navA karAranAmA upara sahI karIne pitApeAtAnA rAjyane ke tamArI prajAnI tamAe Aja sudhI bIjI kazI cintA dharAvI samagra vahIvaTa hiMdI sarakArane suprata karI dIdho che. A ja nathI. have atyAre A karAranAmA upara tame sahI karI Ape ane dhoraNe hiMdanA bIjA aneka rajavADAo-khAsa karIne nAnAM ame tamArI prajA saMbhALa laIzuM ane AvI sahI karavA badala rAjya-hiMdI saMdhanA najIka najIkanA prAntamAM samAI javAnI , tamArI prajA je baLa karaze te amo temane javAba ApIzuM." lagabhaga taiyArImAM che ane AkhA kAThiyAvADanuM bhAvI paNa e ja A karAranAmAne koI kALe bhaMga the na joIe e mudo anya dizAe toLAI rahyuM che. A prasaMge orIssAnA, tema ja madhya koI rAjavIe upasthita karyo. khAsa karIne jyAre AjanI sarakAra prAntanA keTalAka rAjyanA vahIvaTa hiMdI saMghane kevI rIte suprata aMgreja sarakAra sAthe thayelA rAjavIo sAthenA karArone bhaMga thayA ane A aMge karavAmAM Avela karAranAmAnI zuM vigate karI rahela che tyAre AjanA karAranAmAne bhavijhA mAM kadi bhaMga : che tene lagatA eka lekha tA. 27-12-47 nA krI presa janaralamAM nahi thAya enI zI khAtrI ? saradAre jaNAvyuM ke "badhI vyAjabI pragaTa thayA che. temAMthI keTalIka vigato ahi tAravavAmAM Ave che. khAtrI ApavAmAM Avaze. sadAkALIne mATe koI koI eAchuM ja duniyAnA meTA rAja joSabhera AgaLa vadhI rahyA che ane baMdhAI zake che ?" mane, kamane ane have bIjo koI vikalpa rahyo nAnAM rAjya zuM thAya che te joI rahyAM che. paNa hiMdamAM te nAnAM nathI ema spaSTapaNe bhAsavAthI rAjAoe karAranAmAnA khaDAnI rAjyanA divase bharAI cukyA che. temanA spaSTa bhAvanirmANa tarapha vigate carcAvA mAMDI ane khaNuM levAno vakhata thatAM thoDA vakhata teo dhasI rahyA che. chattIsagaDhanA rAjya jenI kula saMkhyA 14 nI mATe chuTA paDayA. thavA jAya che te rAjyoe hiMdI sarakAra sAthe nAgapura khAte keTalAeka rAjAone dehAnadaMDanI jANe ke zikSA pharatAjetaramAM karAranAmAM karyA che. A karAranAmAM dvArA A bhAvatuM hoya evA A khatapatra upara sahI karavA pahelAM jarAka rAjyoe potAnA rAjayanA vahIM Tane lagatI sarve ane saMpUrNa nirAMte vicAra karavA purato samaya mAMgavAnI IcchA thaI AvI. sattA, hakumata ane adhikAra" hiMdI saMghane suprata karela che. "tamArUM nasIba ghaDAI cukayuM che. paththaranI dIvAla sAme tame laDI orIssAnA rAjyoe paNa AgalA divase kaTaka khAte zakavAnA cho ?" temanAmAMnA eka jaNe A savAla karyo ane e AvA ja kolakarAra karyA che. orIssAnA dezI rAjyanI savAle ja badhA pAse tyAM ne tyAM nirNaya karAvyuM. sAme dekhAtA saMkhyA . 26nI che, 29895 cerasa 2 mAIlanuM tenuM bhAvIne temaNe nIce meDhe svIkArI lIdhuM ane karAranAmA upara kSetraphaLa che ane 50 lAkhanI tenI vastI che. chattIsagaDhanA 14 sahIo karI ApI. rAjyanuM kSetraphaLa 31033 corasa mAIla che ane tenI kula vastI A karAranAmAnA be muddAo khAsa dhyAna kheMce tevA che. 24 lAkhanI che. e rAjyasamuhamAM sauthI nAnuM rAjya sAkaTInuM (1) e, bI ane sI varganA rAjyo vacce have koI paNa kSetraphaLa 138 corasa mAIla che jyAre sauthI moTuM rAjya vastAnuM prakArane bheda nahi rahe. (2) A karAranAmAthI haju A rajavADA enuM kSetraphaLa 13062 corasa mAIla che. A rAjya sarakArane rU. astitva mULamAMthI nAbuda thatuM nathI. (no merger now) paNa A 2,43,000 nI kula khaMDaNI ApatAM hatAM. '' karAranAmAno artha eTalo ja che ke A rajavADAoe mAtra vahIvaTa calA- 4 - pUrva vibhAganI sTeITa ejansI nIce AvelA rAjyanuM vavA mATe pitAnAM rAjya hiMdI saMghane soMpyA che. A sarva ghaTanA vIjaLI vege visarjana thaI gayuM che. saradAra paTele e rAjavIo kharekhara AvakAradAyaka che. hiMdamAM 101 dezI rAjya che ane samakSa karAranAmAne kharaDe raju karyo hato ane keTalIka sIdhI . tenuM kSetraphaLa 5,88,138 corasa mAIla che. A kSetraphaLa hiMda 'sIdhI vAte temane thoDI vAramAM saMbhaLAvI dIdhI hatI. e vakhate , AkhAnA kSetraphaLane je bhAga che. tenI kula vastI nava karoDa trIza sumasAma zAnti. vyApI rahI hatI. saradAre kahyuM ke "A yojanA lAkhanI che. A rAjyamAM haidrAbAda sauthI moTuM che jenuM kSetraphaLa - te Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-1-48 1pa para,688 corasa mAIla che ane jenI vastI eka karoDa sATha lAkhanI che ane jenI Avaka 16 karoDa rUpI AnI che. A sAdhya-sAdhana viveka rAjyamAM sauthI nAnuM rAjya bIlabarInuM che jenuM kSetraphaLa eka corasa [A nIcenuM avataraNa kavivara ravIndranAtha TAgore I. sa. 1884 nI mAilathI paNa ochuM che ane jenI vArSika Avaka rU. 80thI sAlamAM lakhelA eka lekhamAMthI udhdhata karela che. koI paNa takAlIna dayeya siddha karavA khAtara game te sAdhanono upayoga karavAnI vRtti sAme 5nuM kAma che. A rAjyamAMnA moTA ane mukhya mukhya rAjee kavivarane A pokAra che. kAyade-Ajhama jhINAe siddha karelA pAkIstAna ane baMdhAraNI rAjAzAhImAM palaTAI javuM ja joIe. A moTA tenAM anu mavagata thaI rahelAM bhayaMkara pariName kavivara TAgere karelI : rAjyamAM taratamAM ja javAbadAra rAjyataMtranI sthApanA karyA sivAya A 2:0AtanuM sacoTa samarthana kare che. paramAnaMda]. cAle tema che ja nahi. nAnAM nAnAM saMkhyAbaMdha rAjyane bAjue sagavaDane khAtara jeo samAjanA pAyA ne dI nAkhe che teobAjue AvelA sarakArI prAntamAM samAvI devA joIe. sabhya- mAMnA ghaNA pitAne catura pe liTikala tarIke oLakhAve che. teo tAryA rAjyavahIvaTanuM alpatama dheraNa sthApita karavA mATe AvuM eve. dekhAva kare che ke, jUThuM belivuM e kharAba che, paNa samudravijane atyanta Avazyaka che. piliTikala bAbatamAM jUThuM belavAmAM kaMI deva nathI. sAcI varatune bhacaDIne kahevI na joIe paNa te karavAthI je kaMI aMgrejanA - navuM karAranAmuM beIjajata thatI hoya temAM doSa nathI. kapaTa- AcaravuM e dharma te chattIsagaDhanA rAjAoe je karAranAmA upara sahI karI che virUdhdha che, paNa dezanI jarUriyAtano vicAra karIne bRhat uddezane te karAranAmuM hatunidazaka eka kalama ane pachInI bIjI pAMca khAtara kaTa AcAmAM khoTuM nathI. paNa tame bRhat kene kahe kalamenuM baneluM che. hetu dazaka kalama jaNAve che ke "rAjapa ane che ? uddeza game teTale bRDhatuM hoya ke tenA karatAM paNa bRhattara prajAnA tAtkAla lAbhane dhyAnamAM laine......nA rAjA irache che ke uddeza rahe che. bUratuM uddeza sAdhavA jatAM bRhattara uddezane pitAnA rAjya vahIvaTa hiMdI saMdhanI sarakAra jevI rIte yogya ghANa nIkaLI jAya che tenuM zuM ? kadAca e vastu zakaya paNa gaNe tevI rIte meyaprAnta ane varADaprAntanI sarakAranA vahIvaTa bane ke AkhI prajAne vicaraNa karatAM zIkhavIe te AjanuM sAthe jema bane tema ja hidathI joDAI ja joIe. Ama hevAthI ApaNuM kAma pAra UtarI jAya. paNa tene dRDha satyapriyatA ane nIce mujabanuM karAranAmuM svIkAravAmAM Ave che." nyAyapriyatA zIkhavI hatI te te sadAne mATe mANasa banI jAta, - kalama 1 ..........nA rAjA hiMdI sarakArane pitAnA te nirbhayatApUrvaka mAthuM uMcuM karIne UbhI rahI zan, tenA hRdayamAM asIma baLa pi thAta. te uparAMta, jagatanAM kAryo ApaNA hAthanI rAjya vahIvaTane lagatI sarva sattA hakumata ane adhikAra surata vAta nathI, ApaNe kevaLa eka saMya zodhavA mATe dI saLagAvIe kare che ane jAnyuArInI pahelI tArIkhathI hiMdI sarakArane te te AkhA gharamAM ajavALuM karI mukaze tema ApaNe je eka ra:jyanA vahIvaTane sarve havAle ApavAnuM kabula kare che. se.yane saMtADavA mATe dI helavI nAkhI che te te che AkhA gharamAM aMdhAruM thaI jaze. e ja pramANe ApaNe je AkhI kalama 2 A tArIkhathI rAjA pitAnA khAnagI kharca prajAne koI lAbha meLavavAne mATe jillAcaraNa zikhavIe mATe AvakamAMthI mukta rU......... nI rakama rAjyanI AvakamAMthI meLava te te mithyAcaraNa tamArI IcchAne vaza vatIne kevaLa vArne hakakadAra gaNAze. A rakamamAM rAjAno tema ja tenA kuTuMbanA sarva lAbha meLavI ApIne ja alopa thaI jAya ema banatuM kharcIne tema ja aMgata nokara cAkara, tenA rAjamahelane nibhAva, nathI, te pitAne vaMza sthApatuM jAya che. pahelAM huM kahI gayuM chuM lane ane bIjI kriyAo, vagerene lagatA kharcIne samAveza thaze. ke baha kevaLa eka uddezamAM baddha rahetuM nathI. tenAthI hajAro A rakama rAjAne cAra haphatAmAM varSanA cAra bhAga karIne dareka uddeza sadhAtA hoya che. sUryanAM kiraNo gamI Ape che, prakAza bhAganI zarU AtamAM hiMdI saMdhanI "TrejharI' pAsethI athavA te Ape che, raMga Ape che. jaDa vanaspati, pazu, paMkhI, kITa, pataMga hiMdI saMdha jaNave te "TejharImAMthI maLaze. badhAMyanA upara tenI hajAro rItanI asara thAya che. tamane je kalama 3 rAjAne A karAranAmAnA divase rAjayanI nahi eka vakhata evo khyAla Ave ke pRthvImAM lIlA raMganI utpatti evI sajA ke pitAne je kAMi aMgata khAnagI mIlakata hoya tenA khU'vadhI gaI che. eTalA mATe tene aTakAvavAnI jarUra che, ane kabajAnA ane bhegavaTAnA sarva haka maLaze. jAnyuArInI pahelI e parama hitakara uddezane khAtara tame eka meTI khokAza jevaDI. tArIkhe rAjA pAse pitAnI khAnagI mIlkata tarIke je kAMI sthAvara chatrI ADI dhare te lIle raMga kadAca UDI paNa jAya, paraMtu tenI mIlakata, jamIgIrI, tathA rokaDa rakama hoya tenI vigatavAra yAdI sAthe ja lAla raMga, nIla raMga, badhA ja raMga marI jaze, pRthvInI garamI cAlI jaze, prakAza cAlyA jaze, pazu, paMkhI, kITa, pataMga badhAM ja saMsthAnika sarakArane rAjA purI pADaze. amuka mIlakata rAjA-nI khAnagI mIlakata che ke rAjyanI che e bAbatamAM je kAMI takarAra ubhI thAya sAmaTAM cAlyAM jaze. te ja pramANe kevaLa mAtra poliTikala uddezamAM ja satya baddha nathI. tene prabhAva manuSyasamAjanA 'hoDa ane te tevI takarArane nikAla lAvavAnuM kAma hiMdI sarakAra nIme tevA majA mAM hAre prakAre kArya karI rahyo hoya che. kevaLa koI nyAyakhAtAnA anubhavI adhikArIne soMpavAmAM Avaze ane A eka ja uddezane upayogI thaI paDe eTalA khAtara che temAM tame adhikArIne cukAde chevaTano gaNAze ane baMne pakSane baMdhana- pheraphAra karo ke te bIjA lakhe uddeze mATe rUipayegI thaI paDaze. kartA gaNAze. jasi jyAM koI samAja nAza pAmyA che tyAM tyAM A rIte ja banyuM che. jyAre jyAre mati bhramane kAraNe koI eka saMkucitadita kalama 4 rAjA, rANI, rAja mAtA, yuvarAja tathA yuvaraNI samAjanI najaramAM sarvasva banI jAya che ane anaMta hitane te 1947nA ogasTa mAsanI paMdaramI tArIkha pahelAM je kAMI mAna- pitAne khAtara bhega Ape che, tyAre tyAre te samAjamAM zani sanmAnane lagatA tema ja bIjA aMgata adhikAra bhogavatA hatA praveza kare che, kaLiyuganuM jora vadhI jAya che..eTalA mATe pitAnI te sarva adhikAre cAlu raheze. prajAnI sAcI uti je icchA che te yukti, prayukti, dhUtA, cANakayatA choDIne sAcA purUSa paThe manunyanA mahatvane saLa kalama 5 rAjyanI gAdInA temaja rAjAnA aMgata hakake, . rAjamArge cAlavuM paDaze. tema karavAthI lakSya sthaLe pahoMcatAM kadAca adhikAra mAnasanmAna tema ja 56 padavInA vArasadAranI nimaNuka vilaMba thAya che temAM paNa zreya che, paNa suraMgane mAge atizaya kAyade ane rItarasamane anusarIne karavAnI hiMdI saMdha khAtrI jhaDapathI rasAtaLamAM jaIne tyAM saMsthAna sthApavAnI vAta to sarvathA Ape che. - " paramAnaMda cheDI devA jevI ja che, kavivara ravIndranAtha TAgora Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 prabuddha jane tA. 1-1-48 "akhaMDa-AnaMda" : jayapuramAM gujarAtI zALA. 'satu sAhitya vardhaka kAryAlaya taraphathI gayA navembara mAsathI saradAra vallabhabhAI paTelane haste zilAnyAsa, "akhaMDa AnaMda' nAmanA mAsikanI zarUAta karavAmAM AvI che. tA. 17-12-47 nA roja jayapuramAM zrI kAzIbAI tenA be aMka bahAra paDI cukyA che. pahelA aMkamAM vividha - chaganalAla jhaverI vidyAmaMdiranA makAnane pAye saradAra vallabhabhAI viSayothI bharapura 200 pAnAnI lekhasAmagrI bharelI che. A paTelanA zubha haste nAkhavAmAM Avyo hato. te prasaMge jayapuranA mAsika dvArA dara varSe sumAre 16 00 pAnAnuM vAMcana puruM pADavA gujarAtI naranArIo uparAMta zrI. maNibena paTela, zrI. menana, sara prastuta mAsika taMtrI zrI mepAna tathA sastu sAhitya vardhaka vI, TI. kRSNAmAcArI, sara mIrajhA IsmAIla, zrI rAmajI haMsarAja, kAryAlayanA saMcAlako AzA Ape che. A mAsikanuM vArSika zrImAna ghanazyAmadAsajI bIralA, zeTha suMdaralAlajI ThaLIyA, sIkaranA lavAjama rUA. 6-4-0 che. A mAsikanuM lavAjama (1) satuM sAhitya nAmadAra rAvarAjA, jayapura rAjyanA pradhAne, ThAkora ane saMbhavita vardhaka kAryAlaya, bhadra, amadAvAda athavA te (2) hAthI bIlDIMga, gRha hAjara hatA. , kAlabAdevI roDa muMbaI, 2.-A bannemAMthI koI paNa ThekANe prAraMbhamAM bahenoe svAgatagIta gAyuM hatuM. gujarAtI rAsaDAe bharI zakAze. 0 jayapuranI janatAne sArUM AkarSaNa karyuM hatuM. rAjaratna pratAparAya mahetAe gujarAtI samAjanI sthApanA, gujarAtIonuM pahelA A mAsikanI ATalI vigatavAra jAherAta ApavAnuM kAraNa I. sa. 1729 mAM jyAre jayapura vasyuM ane rAjA jayasiMha - e che ke A mAsikane Azaya gujarAtI janatAne lekamegya bIjAe azvamedha yajJa karyo tyAre atre Agamana, tyAra pachI jhIlI ane ema chatAM Arogyaprada ane unnatikara sAhitya bane teTalI rANI sAthe dhrAMgadhrAmAM maMDaLanuM AvavuM, pAlaNapura, khaMbhAta ane echI kIMmate purU pADavuM e che ane Aja sudhImAM pragaTa thayelA morabInA jhaverIonuM AvAgamana, ane chevaTe zrI. rAmajI haMsabe aMke jotAM A Azaya yathAsvarUpe phalitArthe thayele mAluma rAjanA kArakhAnAne aMge ghaNuM kuTuMbane vasavATa vagerenuM vivecana paDe che. mAsikane , uThAva ane chA paNa bhAre AkarSaka che. lekhasAmagrI paNa eTalI ja Adara pAtra che. je - gujarAtI samAjane zALA sthApavA mATe jayapura rAjya saMsthAnA Azraya nIce A mAsika zarU karavAmAM AvyuM che 5000 vAra jamIna bheTa ApI che. zro chAnalAla tribhuvana jhaverIe e saMsthAnA mULa sthApaka svAmI akhaMDAnaMda hatA. temaNe I. sa. rU. 250 00) zrI vanecaMda dulaeNbhajI, zrI giradharalAla jhaverI, tathA 1908 mAM "sastuM sAhitya vardhaka kAryAlayanI sthApanA karI hatI. zrI zAMtilAla jhaverI, rAjaratna zeTha rAmajIbhAI haMsarAja vageree A saMsthA sthApavAno hetu janatAne sArUM chatAM bane teTaluM sastu moTI rakama bheTa ApI che. sAhitya purUM pADavAno hate. e hetu anusAra je cekabaMdha sAhitya saMsthAnA pramukha zro. vanecaMdabhAI jhaverIe saradAra sAhebane pAyo svAmIjIe gujarAtane purUM pADayuM che te sarvatra suvidita che. nAkhavA vinaMti karI hatI. temaNe jaNAvyuM hatuM ke temanA jevA gujarAtI sAhityanAM A akhaMDa upAsakanuM I. sa. 1942 mAM lekhaMDI mahApurUSanA hAthe thate zilAnyAsa vajalepa banaze. avasAna thayuM. tyAra bAda A saMsthAnuM AkhuM taMtrasaMcAlana saradAra sAhebe bhASaNa ApatAM jaNAvyuM ke eka samartha gujarAtI jANItA arthazAstrI zrI. manu subedAranA hAthamAM AvyuM. svAmIjIe tyAganI kIMmata jagatane zIkhavI che. tamArI zALA bALakone je kArya zarU karyuM hatuM te ja kAyAne zrI manu subedAra e ja tyAga, tapazcaryA ane sevA zIkhave ema huM IcchuM chuM. cArirathanI Adarza ane e ja sAhityabhakita tema ja dharmabhAvanAthI prerAIne ghaDaNI vinA keLavaNI vRthA che. AgaLa vadhArI rahyA che ane saMsthAnA prakAzanane vadhAre surUpa ane - sAvajanika kAryamAM sArI rakama ApavA mATe ane jAhera uThAvadAra banAvI rahyA che tema ja viSayanI pasaMdagImAM paNa khuba kAmamAM agra pade sAro rasa levA mATe ApaNe jaina samAjanA zeTha vaiividhya lAvI rahyA che. 'akhaMDa-AnaMda' nAmanuM upara jaNAvela rAmajI haMsarAja, chaganalAla tribhuvana, zrI durlabhajI tribhuvana mAsika paNa e ja prakAranI sAhitya-upAsanAnI navI AvRtti jhaverInA suputra tathA zrI bhagavAnajI rAyacaMda mATe jaina samAja che ane tenuM taMtrIpaNuM zrI. sapAna jevA zakitasamRddha gaurava levA jevuM che. yuvAnane soMpavAmAM AvyuM che. ApaNe AzA rAkhIe ke A zrI. vijayasiMha nahAra jelavAsI banatAM e mAsika baMdha karavAmAM pravRtti zrI. manu subedAranuM bhAvanAbaLa ane zrI. sapAnanI AvyuM hatuM. jelamAMthI chuTayA bAda kaMI samaya sudhI mAsika zarU karavA sAhityazakti-umayanA samanvaya ane sahakAranA pariNAme sadA mATe sarakAranI saMmati maLI zakI nahotI. upara jaNAvela tripuTimAMnA vikasatI ane phAlatI phulatI rahe ane gujarAtI prajAne sadA unnata eka bhAi sidhdharAja dvAe lagabhaga deDha be varSathI jayapura khAte lokabanAve tevI vicArasaMskAranI sAmagrI sArI rIte purI pADatI rahe. vANI nAmanuM hiMdI dainika patra zarU karyuM. tAjetaramAM sarakAranI saMmati mAsika athavA te koI paNa prakAranuM sAmAyika-e eka prakAranI tema ja kAgaLa tathA chApakhAnA vagerene suga thatAM zrI bhaMvarala jJAnaparaba che. tRSita AtmAone nirmaLa jJAnajaLa pAyA karavuM siMdhI tathA zrI caMdamala bhUteDiyAnA saMpAdaka nIce tarUNa jai" e ja tenI pharaja che. A pharajanuM uttama rIte pAlana karavAmAM nI zarUAta karavAmAM AvI che ane e mAsikanA Aja sudhI mAM Avaze evI akhaMDa-AnaMdanI AyejanA jotAM koIne paNa pAMca aMka nIkaLI cukyA che. enuM vArSika lavAjama rUA. 5 che. pratIti thayA vinA rahe tema nathI. paramAnaMda ane menejara, tarUNa jata, 3, kamarzIala bIlDIMgsa, kalakattA. e . . tarUNa jaina ThekANe lakhavAthI A mAsikanA grAhaka thaI zakAze. A mAsika | prabuddha jaina je uddeza ane dhyeyapUrvaka Aja sudhI dvArA upayogI vicArasAmagrI to maLaze ja, ane sAthe sAthe hiMdI cAlI rahyuM che, te ja uddeza ane dayeya upara tarUNa jaina' nAmanuM bhASAne paricaya paNa vadhaze. je patranA saMcAlako eka sarakhI bhAvanA hiMdI mAsika keTalAMka varSothI kalakattA khAte cAlatuM hatuM. paNa ane AdarzathI prerAyelA che ane eka ja kAryakSetranA jANe ke sAthIdAra' 1942nI ApaNI rAjakIya laData daramiyAna e mAsikanA traNe che temanA viSe vadhAre bhalAmaNa karavI e AbhalAdhA karavA mukhya saMcAlaka zrI. siddharAja haThThA, zrI bhaMvaramala siMdhI tathA barobara lAge che. taMtrI, prabudha jaina, zrI muMbaI jena yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mokamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B. 4266 prabhukA na taMtrI: maNilAla makamacaMda zAha, muMbaI: 15 jAnyuArI 1948, gurUvAra vArSika lavAjama. rUpiyA 4 aMka : 18 ' dAduno sevAcAga [ A jANItA sAhityAcArya bAbu kSatihana senanA mULa baMgALI lekhane zrI. nagInadAsa pArekhe karelai A anuvAda "sarakRti'mAMthI sAbhAra udhRta karavAmAM Ave che, taMtrI) I. sa. 1544mAM dAdune janma, I. sa. 16 07mAM mRtyu. cAlI rahI che, tene aMta AvavAno saMbhava sarakho paNa nathI, tevI cAmaDAnA kisa sIvIne ee pitAne nirvAha calAvatA. e ja rIte mAnavanI sRSTi paNa sadAsavaMdA cAlatI raheze. rasa daramyAna sAdhu sundaradAsa pAsethI e mane bhAgavata jIvananI dIkSA ane premI asImatAdvArA e rasoka paNa apAra ane agAdha che. maLI. emanuM gurUe ApeluM nAma jANavAmAM nathI. pitAe madhyayuganA sAdhake koI ja paMDita na hatA. eTale teo ApeluM nAma paNa dabAI gayuM che. sahune e e bhAI eTale ApaNA zAstranA pracalita zabdanA pAribhASika artho jANatA nahIM "dAdA." "dAda" kahetA. sahu emane premathI 'dAdu" kahetA. te tethI he athavA te pitAnI sAdhanAthI maLelI satyadRSTi athavA "dAdu dayALa" nAma ja emanuM kAyama thaI gayuM, pratibhAnA baLathI he temaNe te badhA zabda taddana navA ja arthomAM vAMcatAMlakhatAM AvaDatuM nahIM, te paNa svAbhAvika pratibhAne vAparyA. potAnI satya-upalabdhi (anubhava) pragaTa karavA mATe lIdhe ane sAdhanAnI dRSTie e asAdhAraNuM-prakRti-kavi hatA. paNa ghaNIvAra na chUTake jUnA zabdone navA bhAvamAM vAparavA sevAnI eka bAju evI che ke jene sAmAjika ane paDayA che. naitika (Social, ethical) kahI zakAya. paraMtu sevAne je mArga ta" ane "ata' e be zabdo vizva ane brahmatanavane temaNe grahaNa karyo hato te AdhyAtmika (Spiritual") hatA, mATe vaparAtA AvyA che, paNa dAdue e be zabdo sAMdhanA ane arthAt te temanA bhagavatu-premane, bAhya prakAza ha. AdhyAtmika yoganA prakAra-bheda samajAvavAne mATe vAparyA che. emanA pahelAM bhAvAveza (Spiritual Emotion) ne kalAtmaka AtmaprakAza sAdhaka ravidAsa paNa AvI rIte ja satya pragaTa karI gayA che. (Artistic Expression ) ApaNe maMdiranAM sthApatya ane izvaranI sAthe sAdhakane be prakArane vega thAya che. eka judI judI anuSThAnapaddhatio (Ceremonials) mAM joIe chIe. prakArane vega te daita. tyAM ApaNe kazIka prArthanA karIe chIe. sevAnA AdhyAtmika (Spiritual) Avegane bAhya prakAza te kame. tyAM ApaNe kazuM ApatA paNa nathI ke sarajatA paNa nathI. te enuM mULa kartavyabuddhi nathI paNa bhagavaprema che. ethI te premane milananuM kSetra prajananuM kSetra che, rasanuM kSetra nathI. prajanana prakAza paNa kAvyanI jema, saMgItanI jema suMdara hoya che, svata:kUta kSetramAM ApaNe levA ja IcchIe chIe, devA irachatA nathI. tyAM (Spontaneous) hoya che. prajana sAdhavAne te prayAsa nathI Izvara ane sAdhaka parasparanA paripUraka (Complementary) mAtra paNa aMtagUMDha pUrNatAnI bAhya pariNati che. eTalA mATe addhAma heya che. ApaNe tyAM Izvara sAthe ApaNuM sAdhamya anubhavatA nathI. (piritual) sevakanI prakRti te kalAsAdhaka athavA "barTisTanI A daita-gamAM nityatA nathI. ApaNuM abhISTa maLyuM ke tarata ja prakRti heya che, kavinI prakRti hoya che. pUrNatA (Perfection) izvarathI dUra AvelA ApaNA bhega-lekamAM utarI AvavuM paDe che. nI kSudhA e ja tenI preraNA (Inspiration) hoya che. nityasega te rasalakamAM thAya. tyAM ApaNI ane IzvaranI vacce aMtaramAM rahela saudaryabodha judAM judAM upAdAnane Azraya sAdharyuM che, tyAM ApaNAmAM kazuM ja nya nathI hotuM. paraMtu jyAM laIne AtmaprakAza karI zake cheH raMgane Azraya laI te citra ApaNe prArthanA karIe chIe tyAMthI te siddhilAbha thatAM veMta bane che. pASANuno Azraya laI mUrti bane che. mAnavajIvana paNa viccheda thavAne ja. tevuM ja eka upAdAna che. e upAdAnane Azraya laI ApaNA , yugane bIjo eka prakAra che ane ga. jayAM ApaNe hRdayanuM saudarya sevArUpe phUTI Ave che. vizvaprakRtinI sevAmAM vidhAtA pitAne daI devA mAgIe chIe, jayAM ApaNe kazuM ja mAgavAnuM pitAnA aMtaranA rasane mUrtimAna kare che. e rasasuSTi hRdayane nathI hotuM te rasakamAM ApaNe izvaranA samAnadharmA hoIe chIe. prakAza che, e prayAjanAtIta che. AthI svAbhAvika rIte ja teo e kSetramAM teo ane ApaNe bane ja sarakhA sevaka ja chIe. kavi, ane zipI bane che. prajanamAM ja jo ene aMta AvI baMne jaNa ja sevAdhArA sarajatA jaIe chIe. ahIM temanI sAthe heta te ethI saudarya na sarajI zakAta, ApaNuM nitya sAhacarya thAya che. ApaNe jyAM jyAM ApaNA aMtaranA prajanAtIta premarasane nArI jayAM pitA-lI sevAnuM mUla mAge che tyAM te mAtra sevAmAM mUrta karIe chIe tyAM tyAM ApaNe paNa kalAkAro, bhraSTA dAsI ja banI rahe che. AthI ja daita-paganA kSetramAM prema nathI ane vidhAtAnA samAnadharma bafe chIe. AthI ja dAdue sevAne hote, mAtra dAsya hoya che...ane te paNa vaLI premanuM niSkAma saSTinuM eka kSetra kahyuM che ane e mArge paNa vidhAtA sAthe dAya nathI hotuM. adaita-yoganA kSetramAM-rasalekamAM nArI pitAne thAya che te samajAyuM che. vizvamAM jema vidhAtAnI saSTi Aje paNa patinI sahacAriNI tarIke gaNe che. A prema-lokamAM te te Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 178 prabuddha jaina tA. 15-1-48. patnI bane che, dAsI nathI banatI, kazuM levA paNa nathI ApaNAM jIvananI vyarthatA ApaNe jANI zakatA nathI. mAgatI, mAtra devA ja mAge che. e kSetra abhAvanuM kSetra nathI. sAMca na sUjhaI jaba lagA. taba laga locana nAhiM / ahIM te nitya--prayajanathI atIta evAM rasa ane ezvarya dAdu nirabandha chADi kari bandhA hoI pakha mAMhi // umarAI jAya che. ahIM te panIrUpe te straNa bane che, te aMta (jayAM sudhI te paripUrNa satya nathI jovAmAM AvatuM tyAM ranA premane pitAnA jIvanamAM, pitAnA saMsAramAM suMdara AkAra sudhI ApaNAM locana ja nathI. he dAdu, tyAre ApaNe baMdhanAtItane Ape che. te cheDIne koI nahIM te koI pakSamAM baMdhAI rahIe chIe.) AvA prakAranI sevAmAM prema ane rasanI asImatAne AthI ja sAdhanAnuM eka mAtra lakSya je mukita te anubhava thAya che. kAraNa ke ahIM sAdhaka jevA tevA bhAvathI ApaNAthI sudUra cAlyuM jAya che. sevA karatA nathI, paNa Izvarane samAnadhama banIne, tenA je ja (jarIvA) thaIne sevA kare che. ahIM sAdhaka sevAmAM ja jyAre sahu koI dAdune kahevA lAgyuM ke game te kaI "paMtha" mAM rahIne ja badhA sevA kare che, bhedabuddhihIna "vidha paMtha"mAM rahIne brahmane pAme che. je sevAnA kSetramAM bhedabuddhi, saMkucitatA athavA sevA karyAnA daSTAMta kayAM che ? tyAre dAdue kahyuM,--jagatanI badhI bIjA koI prakArane sAMpradAyika athavA bIjo ke bhAva Ave te ja mahAprakRti ane badhA mahApurUSe "vizvayaMnA ja pakSamAM che. brahmanA anubhavamAM ja bAdhA Ave che. ApaNe brahmane jIvaMta - mAnIe to zuM tenA bhAga pADI zakIe ? prema hoya te, darada ye saba hoI kisa paMthameM dharatI aru asamAna / , hoya te jIvaMtanA TukaDA karavA asaMbhavita che. pAni pavana dina rAtakA caMda sUra rahimAna // . (mArA aMtaranI vAta tuM ja samajaze, eka mAtra tArI ja ApaNe jyAre brahmane ane sAdhanAne jIvaMta mAnatA nathI tyAre tenA "khaMDa khaMDa karIne kAma saheluM karavAne lebha cheDe vAta huM samajuM chuM, A lokonI vAta samajavI mAre mATe kaparI. bhAre thaI paDe che. paraMtu evA bhAvathI rasaleka saracha zakAto che. he dayAmaya, dharitrI ane AkAza, jala ane pavana, dina ane rAtri, caMdra ane sUrya e sahu ja nitya niraMtara jagatanI sevA nathI. jIvaMta bRhatane TukaDA karIne saheluM karavA prayatna e eka "bhramanI gAMTha" che. e gAMTha choDavI bahu muzkela che, tema chatAM kare che. tuM ja kahene ke e badhA kyAM saMpradAyanA che?) * e gAMTha na choDIe te kazuM ja sajana satya banatuM nathI. mahApurUSone nAme badhAoe paMtha bAMdhyA che paNa teo . "khaMDa khaMDa kari brahmako paccha paccha liyA bA~Ta / kenA paMthanA hatA ?. teono badhAne Azraya te tuM ja. dAdu jIvata brahma teji bAMdhe bharamakI gAMTha // " mahammada the kisa paMthameM, jibaraila kisa rAha / inake murasida pIrako kahiye eka alAha // paraMtu Ama TukaDA TukaDA karavAthI pahelAM te ema lAge che ke kAma saheluM thayuM, paNa kharI rIte jotAM tema nathI hatuM. ye saba kisake hoI rahe yaha mere mana mAMhiM / " jyAM sudhI brahmane jIvaMta na joIe, jyAM sudhI samagra bhAve na alakha ilAhI jagadguru dUjA koI nAhiM / / .. anubhavIe tyAM sudhI hRdaya bharAtuM nathI, AnaMda jAgato nathI. (mahaMmada konA saMpradAyamAM hatA, svargadUta jIbarAIla (Gabriel) eTale huM je "rAmanI sAthe sevA karavA mAguM chuM tenI sAthe kayA paMthane hatA? eenA gurU athavA pIra koNa? he bhagavAna, sevA karavAnuM bane nahIM. rasaleka sarajAya nahIM. tuM ja A samajAva, eoe badhAe konA pakSamAM bhaLIne kAma apanI apanI jAtisoM saba koI baisaI paatii| karyuM che ? he alakha ilAhI, he jagadgurU, tuM ja teone eka ' , dAdu sevaka rAmakA tAko nahi bharAMtI // mAtra gurU ane Azraya hato, e sivAya bIjo koI nahIM) (pitatAnI jAti laIne sahue pitapatAnI paMkita karI bhagavAnanA asIma premarasamAM "yaha' gaLI jAya che ane che. dAdu je premamaya rAma sevaka che tenuM hRdaya AvI kSudra yathArtha sevA jAgrata thAya che. gharanI patnI potAnA premarasamAM sImAmAM bharAtuM nathI.) AkhuM ghara prANamaya ane paripUrNa karI pitAne badhAnI dRSTithI Ama chatAM dAdu zikSA-dIkSA-hIna sarala--hRdayanA sAdhaka dUra rAkhe che. IzvaranI sevA paNa evI. bharapUra che ke teo temanAM mAtra hatA. temane sahu ke pUchavA lAgyuM, "AvI virATa kalpanA zizira biMdunI pAchaLa paNa pitAne haMkI rAkhe che. vRkSanA prANanI zuM sahela che ?" dAdu javAba detA, "ghaNuM bhedabuddhi manamAM dhAraNa pAchaLa jema mULa, kAyAnI pAchaLa jema prANu, tema A vizvasevAnI karI rAkhavA mATe ghaNI buddhinI jarUra paDe che. huM to pAMDitya pAchaLa vizvapremamaya bhagavAna pitAne niraMtara chupAvI rAkhe che. vinAne sarala mANasa chuM. huM judAM judAM khAnAM karIne na joI teo ja mUlAdhAra che, teo je pitAnI sevAmAM pitAne ogaLI zakuM. huM te jyAM eka haya te sahelAIthI samajI zakuM. AthI nAkhI na zakata te vizvamAM pralaya UtarI Avata. pitAne pAchaLa ja huM kAyA athavA varNanI dRSTithI jotuM nathI. huM AmAnI rAkhI pitAnI sAdhanAne, pitAnI sevAne sAme rAkhavI e ja dRSTithI jouM chuM. bahArathI joIe te bhAgane pAra nathI, eTaluM sRSTi. ethI UlaTuM te ja pralaya. sevA e te premanI AratI che. badhuM kAMI huM samajI zakuM? AthI huM aMtaranI dRSTithI pUrNa bahAnI AratIno saMpUrNa prakAza acanIyanA mukha upara paDe che, acaMka dRSTithI jovuM . tyAM badhuM ja eka che. dIpanI chAyAmAM pitAnI kAyA chupAvI rAkhe che. pUraNa brahma bicAriye sakala AtamA ek| - A jagata temanI paripUrNa AratI che. sevAnI dIkSA kAyAke guNa dekhiye nAnA baraNa aneka // levI hoya to temanI pAsethI ja levI paDaze. e bIje kaI (pUrNabrahmanI dRSTithI joIe te sahu AtmA eka ja che; sevaka maLe ema nathI. AvI rIte kANe pitAnI jAtane sevAmAM kAyA ane guNanI dRSTithI joIe te to aneka varSo ane gALI nAkhI che ? aneka bhede mAlUma paDe.) - saiva vilara Apo sevA viSa nA , Ama chatAM samagrane pAmavAmAM je bAdhAo Ave che temAM hA, pUjI rAma jo tane zabdo samunnAruM ' sImAvizeSe baMdhAvuM e ja sahuthI bhayaMkara che. kAraNa tema thavAthI (sevaka pitAne visArI de, ane chatAM sevA nitya jAgrata * ApaNe te khaMDa-satyane ja yathArtha satya mAnIe chIe ane " (anusaMdhAna pRSTa 184 juo) Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-1-48 179 - vakarelI mAnavatA Ajano yuga ja vakarelI mAnavatAne che. 18 39nI sapTembara mAsanI pahelI tArIkhe bIjA vizvayuddhano AraMbhathI thayo tyArathI . A yuganI zarUAta thaI che. e yuddhane zamI gayAne Aje traNu varSa thavA AvyAM ema chatAM paNa A yuganAM viSama tatva tarapha vadhAre ne vadhAre vegapUrvaka kAma karI rahela che ane duniyAmAM vaira vaimanasya uttarottara vadhatAM cAlyA che, ane jANe ke trIjA vizvayuddha tarapha ApaNe bahu jaldithI dhasaDAI rahyA hoIe ema lAge che. A ja vakarelI mAnavatA chelA savA varSathI hiMdamAM komI jheravera ane khAnAkharAbInA svarUpe ApaNane pitAnuM darzana karAvI rahela che. 1846nA ogasTa mAsanI soLamI tArIkhe A kemI vigrahane pahele bhaDake ApaNe kalakattAmAM joye. tyAra pachI e AganA taNakhAM dezamAM tarapha phelAyA. muMbaImAM paNa eka mAsa bAda A kemI dharSaNanI zarUAta thaI. e vakhatanA vigrahanuM sAdhAraNa svarUpa eka komanA mANase bIjI komanA lattAmAM nIkaLe te upara humale kara, charI ghAMcI devI ane jAna laI le-A prakAranuM hatuM. tyAra pachI paMjAbamAM te A vamanasya dAvAnaLa svarUpe pragaTI uThayuM ane hajAro mANasenA jAnamAlanI khuvArI thaI ane lAkho mANasone eka vibhAgamAMthI anya vibhAgamAM hijarata karavAnI pharaja paDI. haju ATalethI A bAbatane cheDe AvyuM nathI. hiMdI saMsthAna ane pAkIstAnanA saMbaMdhe dinapratidina bagaDatA cAlyA che ane laDAInA uMbare AvIne jANe ke ApaNe ubhA hoIe evI cintAjanaka paristhiti Aje baMne bAju e vikasI rahI che. je kharekhara A laDAI zarU thaze te haju keTakeTalI yAtanAo ApaNa nasIbe lakhAyelI che tenI koI kalpanA AvatI nathI. AjathI barAbara bAra mahInA pahelAM 1947nA jAnyuArI mAsanI 10mI tArIkhe keTalAka samayathI muMbaImAM cAlI rahela komI hutAzamAM ApaNuM cirasmaraNIya baMdhu zrI. vrajalAla dharamacaMda medhANI homAyA hatA. ane A rIte mAnavatAnA eka sAcA mitrane vakarelI mAnavatAe bhegu lIdhuM hatuM. e karUNa ghaTanAne kendra rAkhIne bhAI zAntilAla rAyacaMda zAhe eka nAnI sarakhI nATikA lakhI hatI ane gayA ogasTa mAsanI 15mI tArIkhanA utsavasamAraMbhanA anusaMdhAnamAM zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA vidyAthIoe De. bhUlacaMdajInA pramukhapaNA nIce bahu suMdara rIte bhajavI batAvI hatI. sAta dralAla medhANIno koI eka musalamAna guMDAnA hAthe jAna gaye e eka hakIkata sivAya prastuta nATaka mAMnI bIjI badhI vigate kAlpanika che. dAkhalA tarIke A nATikAmAM che. mukezanA pitA che.' mukezane davAkhAnA upara jatA aTakAve che jayAre De. meghANInA pitA te keTalAMka varSo pahelAM videDa thayA che. A nATikAmAM che. mukeza DAkaTarI dha dha karatA jaNAya che jayAre De. medhANa pahelAM te "prekaTIla' karatA hatA paNa chellAM keTalAMka varSathI bebe myunIsIpAlITInA eka heltha InspekaTara tarIke nokarI kare che hatA. Ama chatAM paNa De. mukezanuM Alekhana bIjI badhI rIte De. meghANInA vyakitatvane eTaluM badhuM maLatuM che ke A nATikA vAMcatA A paNe je jovA hatA tevA ja AkAramAM De. medhANI ane temanA upara thayela chavale zu humalAnI ghaTanA ApaNI AMkha sAme tAdaza svarUpe taryA kare che ane A nATakanuM dhruvapada "AkhI e saba kayuM? kayuM? kIsa lIe ?" ApaNuM magajamAM paNa ghumavA mAMDe che ane anuttara visarjita thAya che. A saphaLa kRti nirmANa karavA mATe bhAI zAMtilAlane dhanyavAda ghaTe che. paramAnaMda uokI yAdameM jIhAne apane khanase hindustAna ke bAga ko sIMcA! AjhAdInI uSA pragaTI che. gulAmIno aMdhakAra dUra thayo che. tyAre je seMkaDo nAmI-anAmI zahIdAe, kazIe apekSA sivAya, pitAnuM sarvasva rASTrane caraNe dharyuM che, je batrIsalakSaNAoe potAnA dehano bhega ApI cira niMdrAmAM piDhayA che, zahIda banyA che-te tamAma zahIdanA AtmAne te jyAM hoya tyAM amArA lAkha lAkha vaMdana hajo ! dezamAM kemI paristhiti saLagI rahI che, mAnavatA vakarI uThI che, bhAI bhAinAM khuna mATe talasI rahyAM che-tevA samaye jIvananA suMvALA khuNAnA spazane eka bAju mukI, kuNI lAgaNI onI darakAra karyA vinA, komI hutAzanamAM hutAtmA bananAra eka AdarzavAdI sevAbhAvI DokaTaranA jIvananI, mAnavatAne zaramAvanArI, A satyakathA che. dezamAM Aje je bhayaMkara jhaMjhAvAta cAlI rahyo che. mAnavatAno je #ra upahAsa thaI rahyo che, kemI bhAvanA Aje je verajhera reDI rahI che-ane je seMkaDo nirdoSa strI purUSe AjanI A asahAya ane lAcAra pari. sthitino bhoga banI rahayAM che. tevI ApaNI AjanI racAtI saMskRtine A kathA sAdara samarpaNa dharUM chuM. e AdarzavAdI jIvanano gaMbhIra karUNa ane dhanya prasaMga AjanI paristhitine vakarelA ghA upara malama rUpa bane evI Izvara pratye prArthanA che ! praveza pahele DekaTara:-(Tebala upara hAtha pachADI). dhena dhera beya bI sthaLa : De. mukezanuM davAkhAnuM. cArapAMca dardIo beThA che. parapherezana! (te pachI AMtaraDAmAM cAMdu paDayuM haze !) A kaMpAunDara aMdara davAo banAvatA hoya che. DokaTara bahAra gayA hoya che. lokone meM keTaluM samajAvelA ke TAyaphoIDane kesa che ane khAvAnuM DokaTara:-(bahArathI Ave che) kaMpA...uDara...mI..parerA. ApavAnI utAvaLa karaze nahi, paNu e samaje tyAre ne! ThIka, kaMpAuMDara:-(aMdarathI AvatAM) ya...sa...sa...2. mI. parerA hAM...tame jarA Do. dezamukhanI cAra vAgyAnI epoInTaDokaTara:-keine kAMI TelIphana hato ? menTa laI lezo ? will yon? kaMpAuMDara-yasa sara, vAlakezvarathI mI. nAraNadAsane TelI kaMpAuDara -1sa sara, (jAya che) phona hatuM, TAyapheIDavALA keIsanI hAlata gaMbhIra che ane Apane DokaTara:-(dardIne) kema, bhAI, bele zuM thayuM che tamane ? ekadama jovA mATe bolAvyA che. Ape dardIne khorAka ApavA nA kahI hatI, chatAM ya e le ke e duLabhAta ApyA ane tyAra bAda eka dadI:-sAheba, cAra divasathI A. jamaNA page dardInI hAlata gaMbhIra banI che. gumaDuM thayuM che, bahu ja pIDA thAya che, jamIna para paga te Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 prabuddha jene : tA. 15 1-48 bIlakula maMDAtA nathI. rAtre uMdhAtuM paNa nathI. be divasathI tAve pAcho Ave che. DokaTara:-lAvo, jovA de te jarA. (dardI batAve che, DokaTara tapAse che. dardI duHkhavAthI bUma mAre che.) DokaTara -haM. haju phuTayuM nathI, paNa chuTavAnI taiyArImAM ' che, hAM juo tame taiyAra che te upara eka ceke mArI aMdaranuM parU kADhI nAkhuM. tamAre duHkhAve bIlakula ocho thaI jaze. sAthe pIvAnI davA paNa ApuM chuM. te traNa vakhata pI. dadI:-paNu..sAheba, astara mukavuM paDaze ? emane ema nahi phUTe ? nastarathI te sAheba bahu duHkhe ! - DokaTara.--are, e te jarAka eka sekanDa jeTaluM, paNa pachI tamArI pIDA sAva maTI jaze. ane rUjha paNa ekadama jaldI AvI jaze, dadI:-ThIka tyAre sAheba, tamane jema ThIka paDe tema kare. amane emAM kAMI ochI khabara paDe che? A te bAjuvALA saMtaka DozI kahe ke DokaTara pAse javuM rahevA de ne eka goLa ane mIThuM nAkhI dhagadhagatI piTIza banAvI bAMdhI de. A eka dADAmAM phUTIne ragado nIkaLI jaze. ane upara samadarasULanuM ' udhuM pAMdaDuM bAMdhI deje-eTale A be dA'DAmAM rUjha, DokaTara:-ThIka, tame aMdara jAva. huM AvuM chuM. narsa emane jarA AyoDIna lagADaje. "insAIjha karavAnuM che. bIjA dardIne) bele bhAI tamane zuM thayuM che? bIje dada:sAheba, be divasathI sakhata AMkhe duHkhavA AvI che. AMkha ughADI zakAtI nathI, mAthuM paNuM.....(bahAra kolAhala mace che.) polIsanI buma paDe che badhA jovA doDe chebebhAna avasthAmAM eka hindune uMcakI lAve che.) pArasI grahastha:-DokaTara, DokaTara, junI Aye bIcArAne TIpI nAMkhIyoca-bahu sakhata mAra vAgyAca-jarA juvAnI ! DokaTara :-(sAthenA mANasone) tame badhA AdhA khasI ' jAo. jarA havA AvavA do ane Tebala upara suvADe. DekaTara tapAse che) lehI te nathI nIkaLyuM. muDha mAra vAgye lAge che. hiMdu :-(bhAnamAM AvatAM) pANI...pANI...(pANI Ape che). hindu cAre bAju juve che. - DokaTara :-kema bhAI ! kayAM mAra vAgye che? kyAM du:khe che? hindu : sAheba, keIe pAchaLachI AvIne lAkaDI mArI che. huM pelA khuNa pAsethI vaLAMka lete hatA tyAM koIe pAchaLathI eka phaTako lagAvyuM, ane huM bebhAna thaIne nIce paDI gaye. tyAra pachInuM mane kAMI ja bhAna nathI. pArasI:-leone DokaTara sAheba, huM ja tamane kahevasa. evaNa mArI AgaLa ja jatA hatA. amArI vacce hADalI Tu phITanuM DIsTasa hAze-eTalAMyamAM kornara pAsenI sTrITamAMthI cAra pAMca AdamI dhasI AvIyAya ane eka janAe e te lAkaDIne phaTako lagAvyuM ke zuM kahuM? e joIne mane bI tammara AvI gayA. ane te lAge ke bIcArAnI skala (parI)nuM phrekacara ja thaI gayuM haze. mAruM hArTa (hRdaya) te hajubI dhabadhaba thayA kare. koI musalamAna lAge. hiMdu-kaNu ? huM te hindu chuM mane zA mATe mAryo haze ? A te hindu latto che-ane mAranAra paNa hindu ja lAgatA hatA. * pArasI:-tyAre te nakkI ja bIcAre kukaTane TIpAI gIo lAgeca. nakkI muralIma dhArIne ja mAryo-guMDAo paNa kevAma-nathI pUchatAM-nathI gAtAM--ane A pAchaLathI AvIne humalo karyo- dIkarA sAmethI Ave che te khabara paDI jAya, huM jarA dUra hatuM. nahi te ekane te jarUra pakaDIe hete. ema bhale, dAkatara sAheba buddho -paNa juvAnInuM jora sAva jatuM nathI ? "rIyuM-nAne hatA tyAre kasarata bahu kIdhelI, eka hAthe be pirIyAne TIMgADI pheravo. have te umara thaI. DokaTara:-bIcArA nirdoSa rAhadarIonA lehI reDAvAthI A lekene zuM phAyado thavAne che ? huMDe karavAthI nathI AjhAdI AvavAnI ke nathI pAkIstAna maLavAnuM, ApaNe te ApaNI mAnavatA khAI rahyA chIe. ane dhAro ke e hetu kadAca bara Ave-te paNa e sAcI AjhAdI nathI ke nathI sAcu pAkIstAna. pArasI:-nahi re nahi DokaTara. ema rAyaTa (kAna) kIdhe zuM valavAnuM. bIcArA inosanTa (nirdoSa) mANasa ja marI jAya che. A guMDAo bI zuM kAma AvuM karatAM haze? mane te lAge ke DekaTara, jarUra AmAM kANane hAtha haze ja. nahitara ke gresa gavanamenTa hovAM chatAM-AvuM lAMbu kema cAle ? rAja kaMine kaMi kesa banyA ja kare che. Akhara zuM levAnuM ane zuM devAnuM te ja mane samaja nathI paDatI. ema aMdara aMdara jhaghaDA karIne-ApaNe ApaNI ja khuvArI karI rahyA chIe. hiMdu-DekaTara sAheba, mane have sAruM lAge che. huM have mArA ghare jaI zakIza. A5 mane rajA Ape. Apane upakAra huM kayAreya nahi bhUluM. . DokaTara :-bhAI e mAM upakAranI koI vAta nathI. meM te mArI pharaja bajAvI che. sAruM thayuM ke tamane vadhu ijA paheMcI nathI, je phaTake jarA sakhta vaye hota- jarUra Ina gaMbhIra thaI gaI hatI. prabhune paDa mAne ke bacI gayA. cAlo Avaje. DAkaTarane page lAge che. jAya che). (DokaTara Tebala upara bese che. tyAM kAdIrane lehI luhANa hAlatamAM laIne cAra pAMca mANaso Ave che.) eka gAMdhIvAdI lAgate mANasa bole che. chekaTara sAheba che ke ? DekaTara sAheba, DekaTara sAheba, hamaNuM pAMca mInITa pahelAM ja sAmI gahelInA nAke A musalamAna chokarAne koIe charI mArI che. tenA peTamAMthI AMtaraDA bahAra nIkaLI gayAM che. lehI vahI rahyuM che. Apa pATo. bAMdhI Ape te pachI ame tene hospITala laI jaIe" (eTalAmAM musalamAna chokarAne bApa doDate ave che.) abadulA-DekaTara sA'ba ye merA laDakA hai. tephAna maratI dekhake hama lega hamArI dukAna baMdha karake ghara ja rahe the-taba kIsIne Ake peTameM cAku mAra dIdhA. khudA ! unheM kahyuM mArA ? mAranevAlene mujhe kayuM nahi mArA ? meM mara gayA hatA to acchA hanA, lekIna khudA ! merA kAdIrane terA kayA bIgaDA thA ? DokaTara:-cAcA, tame jarA paNa gabharAze nahi. tamAre kAdira jarUra bacI jaze. mI. parerA, e. TI. nuM iMjekazana taiyAra kare. DresIMgano sAmAna jaldI taiyAra karo huM merI ApuM chuM. ITa Ijha Ina e kanDIzana opha zoka. (tene sakhta AghAta lAgyo jaNAya che.) abadulA:-DokaTara sA'ba, kucha bhI karo, lekIna mere laDakekuM bacAve, hama garIma AdamI hai. merA e eka hi laDakA hai. mere apekI e eka hI lAkaDI hai. sA'ba, abI tIna sAla pahelehIM InakI sAdI kI hai. garame eka nanarI baccI bhI hai. (kAdIra jarA saLavaLe che). abadullA:-kAdIra beTA kadIra, kayuM nahi bolatA ? DokaTara sAba, e kayuM nahi belatA hai? DokaTara sAba, e baca te jAyagAnA.? mane te kabhI kIsIkA burA nahi kIyA. hama e mahollemeM kai barase rahete hai. merA sArA dhaMdhA hinduone sAtha calatA hai. mAna lAge, 1) te haju - koNa ha haro? Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-1-48 pramugdha jenA ' 181 te jyAM varAja AvI A kaDavAzanI : kayAre hama eka dusareka bhAI, bhAI samajha ke kAma karate hai, hAlata joIne khare ja mAruM hRdaya raDI rahyuM che. Aje ApaNe phIrabhI kayuM mere laDakekuM mArA ve merI samajhameM nahi AtA. ApaNI insAnIyata gumAvI beThA chIe-ApaNI mAnavatA Aje meMne kIsIkA kayA bImADAthA? khudA, paravaradigAra, meMne kenasA vikRta banI gaI che. A vakarelI mAnavatA ApaNane kyAM laI jaze te aisA pApa kI AthA je tuma e sajA mujhe de rahe ho? cahe kahevuM muzkela che. ApaNe te eka bIjAnA bhAio chIe. eka hiMdu te merI jAna le -lekIna mere mAsuma bacce bacA lo. mere eka musalamAna mATe ane eka musalamAna eka hindu mATe jyAre laDakene terA kuchabhI nahi bIgADA, DAkaTara sA'ba, Apa khudA jaise udAra dIlathI Ama khUna ApavA taiyAra thaze-tyAre ja ApaNI he. Apa jarUra mere laDake bacAge. ApakA azAna meM kabhI AjhAdInI uSA pragaTaze-tyAre ja kharUM svarAja Avaze, tyAre ja nahi bhUluMgA. muslIma bIrAdarane pAkistAna mAgavAnI jarUra nahi rahe-te jyAM ' DakaTa2-Apa gabharAo nahi. gabharAvAthI kAMI ja vaLavAnuM haze tyAM pAkistAna racAze-nahi te svarAja Avaze ke pAkistAna nathI. hiMmata rakhe, tamArA laDake ke meM apanAhI laDakA samajhatA Avaze-paNa A kaDavAzanI lAgaNI-kha avizvAsa, A Dara, huM. (abadullA DAkaTaranA pagamAM paDe che.) kayAreya javAnA nathI. dezamAM kyAreya zAMti sthapAvAnI nathI. cAcA, abadulA-DekaTara sA'ba, Apa sacamuca khudA hai-khudA hamAre tyAM koI hiMdu nathI ke musalamAna nathI ke garIba nathI ke Apake rahama kare. e garIba buDhAkI baMdagI hai, aisA mAluma tavaMgara nathI -badhA insAna che-InsAnIyata e amAro dharma che. hotA hai kI mArane vAleke khudAne laDakA nahi diyA hai yA te ve (sAja"Ta Ave che) halle DokaTara, tamAre tyAM hamaNuM eka e bhUla gaye hai. nahi te garIba buddhekA begunAha laDaka para ve rAyaTa keIsa Avyo che ne? chUrI nahi calAtA thA. AkhIra e saba kIsa lIye? hama te majha - DAkaTara:-oha yasa, huM hamaNAM ja tene hospITalamAM laI dura AdamI hai. de vakhata reTI ke sIvA hamake te kucha nahi cAhIye, jAuM chuM. na hame Isa tarAha svarAja cAhIe ke pAkIstAna, esA pAkIstAna sAja8:-te DekaTara, mAre dardInuM sTeTamenTa (nivedana) khudA maMjura nahi kareMge. levuM che. huM tenI sAthe vAta karI zakuM chuM? DAkaTara :-cAcA, badhA ja je A samajatA hota to DekaTara:-ra, ra ! paNa mAnuM chuM ke dardIne atyAre ApaNI gulAmI ATalI lAMbI cAlI nA heta. sAmAnya lokone takalIpha na Ape te sAruM. kAraNu atyAre tenI sthiti gaMbhIra che. te AnI sAthe kazI ja levA devA nathI. savArathI sAMja sudhI ane tene turataja hospITalamAM khaseDavAnI jarUra che. tyAM tenuM paraseve nItArI be vakhata reTI kamAvA sivAya temane kaMIja oparezana thaI gayA bAda ane te zenI sthitimAMthI bahAra joituM nathI. A te badhA bhADutI guMDAo che. kharA guMDAo AvI jAya pachI sTeTamenTa le, te vadhAre sArUM. bAkI mArI te paDadA pAchaLa che. A te temanAM ramakaDAM che. pAkIstAna pAsethI kAMI hakIkta joItI hoya to te ApavA huM taiyAra chuMmAMganArAone nathI joItuM pAkIstAna paNa temane te joie che tema ja chokarAnA bApa sAthe tame vAtacIta karI zake che. guDAstAna. jeo sAcA dilathI pAkIstAna mAge che temaNe dezanA TukaDA sArja8:-kavAM che teno bApa ? (abdullA AgaLa Ave che.) karavAno ka nidaoNSa AdamIonA lehI reDavAnI jarUra nathI. temaNe sArA abdullA :-sAba ! dezane-samagra vizvane khudAnuM pyAruM banAvavAnI jarUra che. ke jyAM sAjaTa: hai kona hai tumArA ? unakA kyA nAma hai ? garIba tavaMgaranA bheda na hoya, jyAM sau bhAi-bhAI samajIne rahetAM abdullA :-sAba, ye merA laDakA hai-usakA nAma he hoya, jyAM koI duHkhI na hoya. saune jIvananI jarUrI maLI kAdIra abdullA rahetI hoya-e sAcuM pAkIstAna che. sAja8:-uMmara ? nasa:--DokaTara dadI 59sa vIka (nADI nabaLI) thatI abdulA :-33 varSa. jAya che. ' sAja'Ta:- kayA kAma karatA hai? DokaTara:-(nADI tapAse che) dardIne jaldI hepITalamAM abadullA:-sA'ba ye mere sAtha hIM kAma karate hai-hama khaseDavAnI jarUra che. huM mAnuM chuM ke tenuM oparezana karavuM paDaze, leka suthArI kAmakAja karate hai.. che paNa te pahelAM tene lehI ApavAnI jarUra che. sAja: churI mArA hai ? abadullA:-maM khuna dene ke lIye taiyAra chuM. merA laDakI abadulA:-hA sAba, sAmaneka galIke pAsa hI kIsIne * baca zakatA hai, te mujhe apanI jAna kI bhI paravA nahI hai. cAhe peTameM cAku mArA. itanA khUna merI pAse le le. sAjaM :-mArane vAle ke tumane dekhA thA ? DokaTara:-cAcA, tame buTTA mANasa che. eTale tamArI abadullA -nahi sA'ba, ve to cAku mArake ekadama pAsethI lohI laI zakAya nahi. vaLI tyAra pahelAM tamAruM lehI galImeM bhA gayA-e nIce gIra gayA-to mai usakI pAse gayA, tapAsavuM paDe. , aura dusare leAkI madadase Idhara lAyA-yaha DokaTara sA'bane e narsa:-sara, huM mAruM khuna ApavAne taiyAra chuM. kahe te pATA bAMdhA aura iMjekazana dIyA. huM dardInI sAthe hospITala jAuM. - sAja'Ta:-DokaTara, tame vuDanI bAbatamAM mane kAMI A DokaTara -paNa hospITala AvuM chuM. mane lAge che ke kahI zakaze dardIne mAruM leAhI cAlaze. ' DokaTara:-ra, peTanA uparanA bhAgamAM jamaNI tarapha be abadulA:-DokaTara sA'ba, ApakA khUna? kayAM Apa ye IMca lAMbo-aDadhA IMca pahoLo ghA che. ane temAMthI AMtaraDA buddha ke lIye ItanI takalIpha uThAte hai. nahi-nahi--Apa khUna mata bahAra nIkaLI AvyA che. peTanI aMdaranI "hemareja' thayuM lAge dIjIe. ApakI tabIyata , acchI hai te Apa dardIonI se che. paNa mAruM mAnavuM che ke lIvarane kAMI IjA pahoMcI nathI. acchItaraha kara sakate hai. sAja'Ta:-theMkayuM, DekaTara, hA, tame ene kaI hospITalamAM DokaTara:- cAcA, Apa bhUle che-paNu ahi eka DakaTara laI jAo che. dardI mATe khUna Ape che, e vAta nathI. paNa eka hiMdu eka DokaTara:-ke, I. ema. hospITala. musalamAnane jAna bacAvavA pitAnuM khUna Ape che. dezanI A sAja'Ta:e. ke. AvuM chuM. bAI-bAI? Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 prabuddha jaina tA. 15-148 -- - - DokaTara:-bAI-bAI ! abadullA :-yA, khudA ! tere gharakA ye kaisA nyAya hai ? eka musalamAna je apane buDhe bApa aura adhI. mAke lIe reTI kamAne jAtA hai, jIsane InsAnIyatakA koI gunhA nahI kIyA hai jo bIskula begunhA hai, upara eka guMDAM churI calAtA hai, aura eka DAkaTara, jIsane hame kabhI dekhA bhI nahi hai usakI jAna bacAne ke lIe apanA khuna dene ke lIe taiyAra huA hai eka chaMdagI letA hai, dusarA chaMdagI detA hai, yahI InsAnIyata che. khudA! yahI terA nyAya hai ! kIsa majahabameM ye lIkhA che ke nirdoSa aura be gunAha para churI calAe. AkhIra e saba kayuM! kayuM! - kIma lIe ! praveza 2 je sthaLa:-DokaTaranuM ghara (DokaTaranA pitA chApuM vAMcatAM khATalA upara beThA hoya che). pitA:-girIza...... girIza. garIza: Abe dAdAjI! pitA:- kema beTA! mArI cA taiyAra thaI gaI? girIza:-hA ! dAdAjI hamaNAM lAvuM. pitA:-nahi re. beTA ! koI utAvaLa nathI-hAM-jarA je te | mukeza zuM kare che ? girIza-dAdAjI maTAbhAI te davAkhAne jAya che. pitA -kema meM ene nA pADI ke Aje na jAya, chatAMya te jAya che. kAle tenA davAkhAnA pAse sakhata tephAna thayuM hatuM " ane goLIbAra paNa thayuM hatuM. koInuM kahyuM mAnato ja nathI. aNu Aje te tene nathI ja javAnuM. (aMdarathI chekaTara Ave che) DokaTara:-pitAjI Aje to mAre javuM ja paDaze-hamaNAM ja meM davAkhAne phena karyo hato. ane mI. parerAe kahyuM ke, dardIo eka kalAkathI mArI rAha joIne besI rahyA che. ane atyAre tyAM kAMI taphAna nathI. pitA :-tyAre zuM tophAna karanArA tane kahIne tephAna karaze? atyAre kaMI na hoya paNa kaI ghaDIe tophAna thaze te zuM kahevAya ? kAle keTaluM badhuM tophAna hatuM? chApAmAM paNa AvyuM che. nahi Aje nathI javuM. ' DokaTara:-paNa pitAjI ApaNuM davAkhAnuM te hindu lattAmAM che-tyAM ApaNane zuM bIka che ? ema koNa mArI nAkhe che ? pitA:-paNa eka divasa davAkhAnuM baMdha rAkhIza te kAMI bagaDI javAnuM che ? jotuM nathI A aThavADIA pahelAM polIse karelA goLIbArathI gharamAM beThelA be mANaso marI gayA che ane kAlabAdevI upara pelA be musalamAnee geLIbAra karyo tethI keTalA , nirdoSa mANase marI gayA. are pelI nizALe jatI bIcArI bAra varSanI chokarI tyAMne tyAM ja marI gaI. ane pele TopIvALe tenI dukAnamAM ja marI gayo te-eka chAtImAM cAra gaLI vAgI hatI. DekaTara -evo badhe vicAra karIe te pachI dhaMdho choDIne gharamAM ja besI rahevuM paDe ane je maravAnA ja haIzuM te te gharamAM paNa marI jaIzuM-jema tame kahyuM ke be mANase gharamAM ja marI gayo. pitA :- ! mAre dalIla karavI nathI. hAIkorTamAM dalIlo karIne mAruM magaja kaMTALI jAya che. mAre te tane eTaluM ja kahevAnuM rahe che ke tuM Ajano divasa na jAya te sAruM, Aje mAruM mana nA pADe che. ' DokaTara:-pitAjI, Aje te mATe khAsa javuM joIe. te.phAna vadhu hovAthI Aje to mArI sevAnI vadhu jarUra paDaze. jo kAle huM na hota to pelo bicAre musalamAna chokare jarUra marI gayo hota. ene buDho bApa keTaluM raDato hato? tame jo e joyuM hota to Aje mane na rokata. mAre mArI pharaja na cukavI joIe, tame mane javA do. pitAH -pharaja, pharaja, pharaja, kenA pratyenI pharaja ? zuM amArA pratye tArI kAMI pharaja nathI. jeNe tane pALIpoSIne moTo kyo e mAbApa pratye tAruM kAMI ja aNu nathI ? DokaTara:-che, jarUra che. e pharaja huM koI divasa cu nathI. paNa pitAjI ! huM DokaTara chuM. DokaTaranI jIMdagI upara koI vyakitane vyakitagata hakaka na hoI zake. tenA upara te sArAya samAjane haka che. DokaTarano pitAne paNa tenA upara hakaka nathI. teNe tA e jIvanane mAnavasevA arthe arpI dIdhuM che. ' pitA -e mAre tArI phIlasuphI nathI sAMbhaLavI huM paNa phIlasuphI bhaNe chuM. haMmezA badhe phIlese phI cAlatI nathI. vyahavArika . dRSTie jarA vicAra karavuM joIe. na kare nArAyaNa ane tane. kAMI thayuM te A buDhApAmAM amAruM jIvana dhULadhANI........ - DekaTara:-evI amaMgaLa zaMkAo zA mATe karo cho ? pitAjI-mane kAMI ja thavAnuM nathI. meM keInuM kazuM ja bagADayuM nathI-seMkaDanA jAna bacAvyA pachI mane mAravAnuM zuM prayojana ? pitA -to zuM mAranAra tane pUchavA rokAvAne che? ane je dhAyale tArI pAse Ave che temAM keTalA gunehagAra che ?.tuM kANa che, zuM dhadha kare che ne keTalAnA jAna bacAvyA che-ne zuM pUchavA rokAvAnA che ? badhA ja nirdoSa mANasonA khUna reDAya che. polIsanAM gaLIbAramAMya paNuM guDAe te chaTakI jAya che ane nirdoSa ja sapaDAya . che. nahi-oja te tuM javAnuM rahevA de-amAre khAtara nahi te tArI patnI ane bALakonI khAtara tuM rahevA de, amAro nahi tArI patnInA saubhAgyane te vicAra kara. DokaTara -pitAjI, tamArUM vAtsalyathI bhareluM hRdaya tamArA putrane ja vicAra karI zakaze, tamane Aje tamArI putravadhUne choDI je nirdoSa abaLAo jemane temanA pati sIvAya A duniyAmAM kaI ja nathI, pati jatAM, kayAM rahevuM, zuM khAvuM enuM paNa ThekANuM nathI; evI strIonA sobhAgyanI kema citA thatI nathI ? tamane e khyAla kema nathI AvatuM ke jo huM Aje nahi jAuM to mArI sevAnA abhAve kaMIka nArIonAM saubhAgya khaMDita thaI jaze, kaMIkanA lADakavAyA cAlo jaze, keTalAthanI 19vana AzA tUTI paDaze. pitAjI, tame mane na rokomane javA de-mAro dharma mane pukArI rahyo che. - pitA :-dharma, dharma, dharma tane bahAraja dekhAya che. khera !. tAre javuM hoya te tuM jaI zake che-paNa huM tane eTaluM ja kahevA mAMguM chuM ke amArA pratye paNa tAre kAMIka dhama che. (aMdarathI gIrIza Ave che.) 'ja . gIrIza - dAdAjI, parerAne davAkhAnethI phena che ke tyAM te phAna thayuM che-ane pitAjI davAkhAne jAya nahi. pitA:. je sAMbhaLa, tuM kahetuM hatuM ke tophAna nathI. A tophAna thayuM. have ja, aMdara jaIne kapaDAM kADhI nAMkha-pachI tAre tArA dharmI phIsuphI samajAvavI heya te huM paNa dalIlo karavA taiyAra chuM. vakIlAtamAM vIza varSa amastA nathI kADhayAM. DokaTara:-pitAjI, tame vakIla che. huM DAkaTara chuM. tame mane nahi samajI zake. carcA tamAre viSaya che. mAre viSaya che kartavya. tamAre ane mAre dhama jude che. mAre dharma che mAnava sevA tamArA dharmamAM saMkucitatA che, svArthavRtti che, kAraNa e dharma vyakitanA udhdhAra mATe che. paNa mAro dharma tamArA vyakita dhama karatAM vizALa che. meM ene kAje mAruM jIvana apI dIdhuM che. enA upara koI haka nathI. pRthvInI koI sattA mane nahi rokI zake. pitA -beTA! AmAM sattA, hakaka ke adhikArane prazna ja nathI. prazna che phakata lAgaNIne, duniyAmAM lAgaNI jevI paNa kAI. vastu che. DAkaTara:-lAgaNI ane kartavya eka trAjave teLI zakAya nahi. bane alaga vastu che. lAgaNI karatAM kartavya mahAna che.. pitAjI, mane mApha kare. mane javAde. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - tA. 15-1-48 prabudha jena | pitA:-mukeza ! jIndagImAM meM tane kaI divasa koI kAma karavAnI nA pADI nathI, nathI tane kayAreya be zabdo kahyA. Aje tane mAre na zake ATaluM kahevuM paDe che. eka pitAnuM hRdaya tuM nahi samajI zake? tArA upara meM kaMI mInArA cahyA che. mArI sadhaMLI AzAo Aje tUTI paDavAnI taiyArImAM che. amaMgaLane huM mArI AMkho samakSa joI zakuM chuM. beTA ! Aje tArI pAse bhIkha mAguM chuM ke tuM javAnuM mAMDIvALa-mAre aMtaraAtmA kayAreya juThTho pa nathI. ' DokaTara:-pitAjI, tamAruM vacana meM kadApi uthApyuM nathI. tamArI lAgaNI meM kadI...kadApi...dubhAtI nathI. tamAro prema huM samajI zakuM chuM tamArI salAhanI huM avagaNanA karatA nathI. paNa tame ja mane zIkhavyuM hatuM ke "A deha kSazubhaMgura che. ene ze. bharesa'-muMbaImAM ja keTalAya mANase akasmAtathI mare che je maravAnuM ja che-te kartavya baLavatAM marI javAya te jIvana . paNuM dhanya thaI jaze. '' jIvanamAM AkarA jhaMjhAvAta sAme pratikAra karavAnuM tame mane nathI zikhavuM? mRtyunI sAme niDatA keLavavAnuM tame mane nathI zikhavyuM?-te pachI A ukaLATa, A ajapa zA mATe? zA mATe nidonAM lehI reDAI rahyA hoya, sAravAranAM abhAve ? mANaso jyAre marI rahyA hoya tyAre zuM huM bIkaNa bAyalAnI jema gharamAM . besI rahuM? bele...bele javAba de...kaMI vidhavAne ekane eka vhAlase. dIkaro...koI saMyukata kuTuMbane AzA dIpaka ekane eka raLanAra-guMDAnI charIne bhaga banyA heya...e badhA marI rahyA hoya...sAravAranA abhAve tyAre zuM huM gharamAM besI rahuM...bele...javAba de..o...o...mAre dhama mane pukArI rahyo che-mAnavatA mane sAda daI rahI che. kartavya mane seDamAM levA hAtha prasarI rahyuM che-pitAjI ! mane mApha kare... mane javA de... mAre dharma mane bajAvavA de ! jaya che) '' praveza trIjo sthaLa:-hoTala. sulatAna: (gAtA gAtA Ave che. becAra jaNA beThA che.) jaba tuhI cale paradeza, lagAkara Thesa, ' he prItama pyArA.... (badhA hasavA mAMDe che) mahamada :--basa yAra, eka cA pIlAde, : " rahIma :-hAM. hAM, mahamada tuM cA pIlA aura sulatAna samAsAkhIlayegA. ye chokarA ! cAra cA aura cAra saMmesA lA. sulatAna :-are, yAra de maMgAe de, do mese cAra banA leMge. paise kahAMse dege ? rahIma:-kayA yAra tuma bhI kaMjusI karatA hai paisA paisA kayA karatAM hai? eka dIna ve banI kI dukAna teDI te phIra paMse hI paisA.. ' ' . . , , , , (chokare cA laIne Ave che.) sulatAna:-abe, de aura rakAbI kayuM nahi lAyA. dekhate . nahi yAra AdamI hai, rahIma :-maMhamada, kala te tamane kamAla kara dIyA. : -: mahaMmada kamAla, kaMyA yAra, bArA kATa DAlA, kala te hamArA 'hIraso sabase stI thA.' sulatAna:--aisAte me'te bhI sAta kATA. lekIna mIlA kucha nahi. je banIyAkI jeamese paisA nikAlatA thA aura sAja. A gayA, paisA bhI gyA aura bakarA bhI chaTaka gayA - (gADIvALo satAre Ave che.) - che ke rahIma:-AIe. mIyAM, kayA kAma khatama karake AyA ne 1 - satAra:-are, mata pUchIe, Aja te 5kaDA gayA thA. mAMDa jAna bacAne AyA huM , mahamada:-kayuM kyA huA! satAra:-kayA huA kayA. gulAlavADIe eka bakarA pakaDA. usake sAtha usakI orata bI thI. bolA, cala copATI barasAta AtA thA. isalIe maine bhI upara kapaDAM DAla dIo. samajA ke aba bakarA purepurA pIjare meM A gayA. lekIna jaba naLabArase apane mahelekI tarapha lIyA te uskI erata zaka huA-te pUchA "aya! gADIvALA kahAM letA hai, te maine kahA caupATI hI letA huM. lekIna usakA marda samajha gayA aura phIra. mahamada :-rIra ! sulatAna :-rIra ! satAra :-phIra kayA gADImeM dene khaDe hoke lage cIlAne pelIsa, polIsa, bacAo, bacAo.' mahamadA-rIra kayA huA, satAra:-huA kayA ? eka sArjaTa deDa ke gADImeM caDa gayA aura belA golI mAra duMgA. gADI khaDI kara. sulatAna :-te phira tune gADI khaDI kara dI? satAra:-te kayA nahi !...are ! golI mAra detA te meM huM khuda hI bakarA bana jAtAM. rahIma:-dekho, dekho, ve kaI paTaluvAlA, isa tarapha hI . AtA hai. mahamada :-lagatA hai koI hiMdu jaisA. sulatAna :-mAluma te aisA hI hotA he. koI koMgresavAlA hai. abe eya, dekha-zikAra chaTakane na pAya. gulAma :-are yAra, te apane DekaTara sAba hai. . mahamada :-kauna DokaTara? gulAma :-kyA tuma nahi pahecAna che. je te bahAta daphe Idhara AtA hai. maisA bhI tuphAna ho lekIna vi te bInA gabharAye AtA hai. apane mahAlekA bahota AdamI usake pAsa jAtA hai. merI mA jaba baheta bImAra ho gaI thI te usIne hI usakI jAna bacAithI. te kahete the usako kaleza ho gayA thA. mahamada :-lekIna hai te hiMdune ! gulAma :-.....lekIna bahota acche AdamI hai. hama lega use nahiM mArege. sulatAna:-khe cala cala, AI dayA karanevAlI, kucha bhI ho aura kaMsAbI ho lekIna hai te hiMdu ne! esI aurata jesI bAta karanevAlAkA hamAre sAtha kAma nahiM. tuma kayAM pAkistAna lega. mahamada, e bakarA merA hai. mahamadaH-terA kaisA ? pahele tema rahImane dekhA thA, acchA, kai bI mAre, apanemeM jhadhaDA nahi honA cAhIe. gulAma:-nahiM, hama lega DAkaTara sAbako nahiM mAreMge, usane hamArA kuchabhI nahiM bImADA hai. merI mA jaba acchI huI te meM uska paisA dene ke lIe gayA aura puchA...sAba, kitane rU5ye-te usane kahAM "bArA''. lekIna merI pAsa te sipha sAta rUpI A yA. aura ve bI bAjuvAlekA pAse uchIne lIdhe haiM. lekina unako jaba ye mAluma huA te eka keDI bhI mere . pAse nahiM lIyA. rahIma:-- are ! e te ekadama najadIka A gayA. sulatAna:-abe dekha gulAma, terI bAta sunanekA bakhata nahi hai mahamada, saba aMdara cale jAva. (DekaTara Ave che. pAchaLathI humalo thaya che). (aMdarathI kAdIra doDato Ave che.) kAdira:-sabUra, sabUra, Thera-tuma legane ye kayA kiyA. kisIke mArate hai, vo te hamAre DAkaTa rasALa hai. . mahamada :-DAkaTara, huA te kayA huA, lekIna hai te hiMdune ? kAdira: lekIna, ve hiMdune kitane musalamAnakI jAna , bacAi hai tuhe mAluma hai? Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '184 prabuddha jana tA. 15-1-48 sulatAna :-abe ye, tuma bIcameM gaDabaDa mata karo. cale apanA rastA le. gulAma :- sulatAna, ne ThIka kahetA hai. Akhira hama leka - bhI insAna hai. ye DokaTarane hamArA yA bIgADA hai. unkA choDa denA arachA hai. mahamada :-DokaTara he yA DokaTarakA bApa ho-lekIna pAkIstAna lenA hai te kisI bhI hiMdu ke mAranA paDegA, ye rahama karanekA bakhata nahi . kAdira: be gunhA ke mArane se pAkIstAna nahiM mileMgA aura asA pAkIstAna haMme cAhie bhI nahi. ye vo DokaTara hai jIsane jaba eka hiMdune merA para hamalA kIA thA tabI usane merI jAna bacAyI thI. merI jAna bacAne ke liye usane apanA khuna diyA thA. Aja usakI jAna bacAne ke lIye maMya apanA khuna bahAuMgA. cAhe usako cheDado agara mujhe mAra DAle lekina jaba taka maMya jaMdA he taba taka tuma usake kucha nahi kara zakate. tumako khuna hI maMgatA hai to lele...lelo ye merA khUna. : mahamada :-hameM tumhArA khuna nahi cAhie. tuma hamArI kemavAlA hai hama tuhe mAranA nahiM cAhate bIcamaeNse haTa jAva. kAdira - kabhI nahi ha zakatA. usane isa maholle ke kitane navajavAna, kitane bALabaccAMkI jAna bacAthI haya. Aja bhI vo hamAre eka bImAra bhAI ke lIye jAtA hai. agara ve na ja sakegI te tumhAre hI eka bhAI mara jAme, isane itanAM upakAra kIyA haya usakA badalA kyA ye denA cAhate haya? maMya - bhI eka pAka musalamAna huM, maya bhI rAja namAjha paDhatA huM, maya bhI majIdameM jAtA huM, mane bhI kurAna paDhA hai, lekIna kIsI majahabameM ye na lokha hai, ke begunAha para churI calAve. mahamada :-sulatAna, zAMcatA kayA hai. jaldI kara. usko pahele khatama kara de. agara vo jIda gayA te hama saba jelakI - havA khAyeMge-mAro, mAre, allAha ha akabara. ' kAdira:-nahiM. kabhI nahiM-oha ! abA! polIsa ! (baMne jaNA paDe che. abadullA Ave che.) abdulA :-beTA, kAdira ye kyA kiyA, eha khudA ! ' madira:-ambA musalamAno kI Ijajata rakhI hai. abadulA:-khudA ! ye tune kyA kI. bola, javAba de..javAba de. karyuM nahi javAba detA. tuM te gunhegAra ke sajA detA hai nA. te phIra Aja e nirdoSa kA khuna kayuM bahAyA. usa logane terA kayA bIgADA thA. bela javAba kese bolegA. ye khUna te tere nAma para huA hai nA. kyA tere majhahabame e lIkhA hai ke begunAha para chUrI calAe? terA kayA e pharamAna he ke dusare , majhahabavAlese jhadhaDa kare. usakA dhara jalAe, 'unmI auratakA apamAna kare - hama te kaMI barasese ye dezame rahete hai hamane kabhI e nahi zocA thA ke ye hiMdu hai aura ye musalamAna hai- rasIka itanA jAnate the ke hama te hindI hai, eka dusare ke bhAI'bhAI hi samajhate the dusare majhahabavAloMkI aurato ke hama apanI hI mA beTIo samajate the. * .. lekIna tune Aja Aga karyuM jalAI ? bela javAba de... kayA tujhe zarma AtI hai ? tere bacAeka ye kAma dekhakara Aja jarUra tujhe zame AnA cAhie tere bacce Aja aMdha ho gaye hai meM terA yA bIgADI thA ? usakI aMdhI mAne ke kAnamAM aisA pApa' kayI thA, usakI begunAha auratane kenasI aisI kasura kIMthI je tuM hama sabake oja e sajA de rahA hai. lekIna khudA hama saba tere hI bacce hai, tere sIvA, hema dasara kIsIke pAsa jAyege. tuM hamArI H madada kara.. madada karI. Aja terI ye dharatI para eka nirdoSa hiMdu aura eka nirdoSa musalamAnakA ane gIrA hai. lekIna usameMse tuM. aisA zakhuM bane ke hama saba bhUla jAyuM ke hama hiMdu hai yA musalamAna , hai. si haMme ItanAhI mAluma rahe ke haMma saba hiMdI- hai aura hiMda hamArA deza hai. [ samAsa ] 5 zAntilAla rAyacaMda zAha, (pRSTa 178 thI cAlu) rahe; A parama sevAnuM tatva, he rAma, mane samajAva. tArI pAse dAdu sevAnuM A rahasya jANavA mAge che.) mArAmAM ja temane (rAmane) AnaMda che. tethI ja teo sevaka thayA che. akhaMDita sevA te ja eka rasane prakAza che. teTalA mATe ja te teo sevaka thayA che. dAdu jaba laga rAma hai taba laga sevaka hoii| . - kalaMkita sevA pura rAhu ja loTTe ' " A sevAmAM, A premamAM je tuM bhaLI zake te temanuM sAhacarya pAmaze, advaita vega sAce thaze ane sRSTinA kAmamAM temanI pAse pAse tArI sRSTi paNa cAlaze. jyAre tuM tArI sAdhanAmAM sakala parivAra soMpI daI sevaka thaze tyAre te mahAsevaka pote ja tane vaza thaIne tArA darabAramAM AvI tArI sAme hojara raheze. te rasanA kSetramAM, sRSTinA kSetramAM tuM kAMI dIna nathI. tuM ! tyAM kazuM ja mAgatuM nathI eTale ja tArUM aizvaryA rAjAnI samAna ane tArUM sevAnuM kSetra rAjaMdarabAra jevuM aizvaryazALI thaze. . " sevaka sAiM basa kiyA maMupA saba parivAra / ___ taba sAhiba sevA karaI sebakake darabAra // ATalI moTI vAtanI kalpanA karatAM paNa tane bhaya lAge che ? bhaya pAmIza nahIM. tArUM je hoya tenA vaDe ja tuM sevA kara. tArUM . je kAMi che temAM ja tArUM rAja-ezvaryA che. layane nAnuM karate nahIM, premane mahAna rAkhaje, pitAnuM sarvasva samarpaNa kara, te ja tuM temane samAnadharmA thaze. temanA "sarIkhe (sadaza) thaze. tuM bRhad thaIne temanA jevo nahIM thAya, temane samAnadhama, thaIne temanA je thaze. sevA sevA ri sara dumate zuM ? doryuM tU hai taisI baMdagI kari aura na jAnaI koii|| (ha sevaka, bhaya lAge che ? tArAthI kazuM ja na thAya ema mAne che ? tuM jeTaluM amathe che teTalI ja tArI prati he, tArI sattAnI sarakhI ja tArI prakRti paNa che. bIjuM kazuM ja jovAnI jarUra nathI.) tuM ja temanI samAna thaze. temanA samAna thaIne sevA na kare te sukha nathI. temanA sAthI. thaIne sevA karavI e ja eka paripUrNa saMgIta, temanA saMgI thaIne sevA karavI e ja parama AnaMda che. - sAI sarIkhA sumirana kIjaI, sAI sarIkhA gaavii| ' sAI sarIkhA, sevA kojaI, tava sevaka * sukha pAvaI // (svAmInI sAthe sAthe temanI samAna thaI sAdhanA kara, te. ja temanAM gAna sAthe tArUM gAna bhaLaze; temanI sAthe sAthe temanI samAna thaI sevA kara, te ja AnaMda maLaze.) kAraNa ke temanA sUra sAthe sUra milAva e ja sAdhakanuM aMtima laya, aMtima sAdhanA hoya che. te paramAnaMdamAM tamAre AnaMda tyAre je ekarasa thaze ke jyAre tuM sevAmAM, sRSTimAM, , premamAM, rasamAM asIma thaIne temanI sAthe eka thaI zakaze, tyAre tuM pitAne pragaTa karavA icchaze nahIM, pitAne temanI mAphaka sevAmAM ane premamAM egALI deze. tyAre ja sevAmAM, kamamAM nitya nUtana sRSTimAM nitya niraMtara tArA svAmI sAtha pAmaze. te ahIM ja tArUM patnI sahadharmiNatva che. nahIM te dAsI thaIne jarA jarA TukaDe TukaDe kAma karavAthI jarAtarA lAbha thAya kharo, paraMtu mAnavajanmanuM evuM moTuM apamAna bIjuM eke nathI.' Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-1-48 prabuddha jena sazeAdhananI dRSTi eka bhakatakavi potAnA parama zraddhAMbhAjana purUSanI parama zAMtimaya AkRtinuM varNana karatAM kahe che keH-- " yai: zAntarAgarucibhiH paramANubhistvaM nirmApita tribhuvanaikalalAmabhUta / tAvanta eva khalu te'pyaNavaH pRthvIvyAM yat te samAnamaparaM na hi rUpamasti // 12 (mAmarthtotra) bhAvArtha: he nAtha ! tArUM' rUpa paramazAMtimaya che, karUNArasathI tarALa che ane tArA jevI paramasaumya ane karUNAmaya AkRti bIje kayAMya jovA maLatI nathI. kAraNa ke jagatamAM jeTalAM jeTalAM paramazAMtimaya paramANu hatAM te badhAM ja tArI AkRtinA nirmANamAM ja kharcAi gayAM che. have evA paramazAMtimaya eka pazu paramANu bacela nathI ke jenAthI tArA jevI khIjI paramazAMtimaya AkRtinuM nirmANu thai zake mATe ja A AkhA jagatamAM tArA jevuM paramazAMtimaya rUpa ane paramasaumya AkRti dIThAmAM AvatI nathI. ukata stutivAkayane vAMcI vA sAMbaLI kAi kharekhara ja ema kahevA taiyAra thAya ke 'have jagatamAM eka paNu aNu paramazAMtimayarUpanA nirmANa mATe bacela nathI ane evAM jeTalAM jeTalAM aNuo hatAM te badhAM ja bhagavAnanA paramasaumyarUpanA nirmANumAM ja khapI gayAM che ane ema che mATe ja bhagavAnanI barAbara sarakhI paramazAMtimaya khIjI AkRtinuM nirmANa kema thaI zake ? na thai zake te evI kai khIjI AkRti na dekhAya e taddana svAbhAvika che'-A rIte stutivAkayanA zabdamAMthI nIkaLatA kevaLa vAcya athI ja je pradhAna samaje ane te ja pramANe pratipAdana paNa kare te manuSya, sAhityanI bhASAne samajatA ja nathI athavA tenAmAM vastunA svarUpane pRthakakaraNa sAthe samajavA jeTalI saMzodhanadRSTi nathI ane ema che tethI ja te, bhagavAnanA sthUlarUpamAM ja peAtAnI dRSTine aTakAvI bhagavAnane lagate khare paramArtha samajavA taiyAra thai zakatA nathI ane tema karatA te, satyane badale adha satyane pUjavA taiyAra thayela che jethI ghaNIvAra jIvanavikAsane badale jIvananA hrAsa ja thayA kare che. eka anubhavI purUSe gayu` che ke " je jinadehapramANane samavasaraNAdi sidhdhi varSoMna samaje (jananu rokI rahe nija budhdhi gA astu. have ApaNe ahIM e vicAra prastuta che ke ukata stutivAkayanA kevaLa vArtha kema na ghaTe ? ene sAhityanI bhASAmAM Ala'kArika atha zA mATe mAnaveza ? uparanuM stutivAkaya AdinAtha bhagavAnanI stutirUpa che. kevaLa ahIM tenA vAcyA ja levamAM Ave te khIjA trevIza tIya kareAnAM pazu paramazAMtimayarUpa che temanu nirmANu zI rIte thaze? athavA jeTalA jeTalA vItarAgapuMzne jagatamAM thai gayA che, thaya -vidyamAna che, ane thanArA che te tamAmanI AkRti paramazAMti- mayI ja hoya che eTale temanI e AkRtinuM paNa nirmANu zI rIte thaze ? ahIM vAcyA te ja letAM A rIte moTA virodha ubhA thAya che. mATeja ahIM tenA vAgyAne na letAM sAhityanI bhaSAmAM tene alaMkAra a` mAnIne ja cAlavu joie ane kAvyane artha eTalA ja samajavA joie ke AdinAtha bhagavAnanuM rUpa paramazAMtimayI 'mudrAvALu` hatuM. A sivAya e stutivayanA bIjo kAi a na ja saMbhavI zake. vastusthiti AvI ja che chatAM je pelI paramANuvALI hakIkatane ja pakaDI rAkhe ane zabdazaH kharekharI ja samaje te te mATe ema kahevu jarUrI che ke evI kheATI pakaDa rAkhanAramAM satya pArakhA jeTalI sazodhanaSTi ja nathI. 185 zAstramAM ke sUtramAM AvI kAMi eka ja hrakIkata nathI AvatI, AvI AvI alaMkAramI bhASAmAM lakhAyelI se'kaDA hakIkate nAMdhAyelI che, jemAMnI keTalIka te evI adbhuta rasamaya che ke bIjo ajaina vAMcanAra te tevI hakIkatane purANeAnI hakIkatAnI haroLamAM mUkI kevaLa gAMDapaNabharelI kahe te navAi na kahevAya. evI sa` hakIkata ahIM kahevA na besAya; paraMtu temAMnI ekAda e te vAnakarUpe ahIM raju karavI jarUrI che. kalpasUtra sAMbhaLatAM tenI TIkAmAM ja noMdhAyelI AvI aneka hrakIkate ApaNA sAMbhaLyAmAM vAraMvAra AvyA kare che. merUka'pa, garbhApahAra, vAraMvAre chaMdranu Agamana, rAtrIe devakRta janmAbhiSeka, kaLaze|nA mApatu vana ane cauda pUrvAne lakhavA mATe za.hInA parimANunu varNana vagere. AmAMnI ahIM chellI ja e hakIkatA viSe lakhavA dhArela che, bIjI hakIkatA viSe vaLI avasare jarUra lakhAze. bhagavAnanA janmAbhiSeka, prasaMge vaparAyelA kaLazenuM parimANu ane sakhyA vize khulAsA karatAM TIkAkAra eka gAthA A pramANe TAMke che. "parAvI sajojhaNutuMgo bArasa joaNAI vindhAro / joaNamega nAlubha igakoDI saTThilakkhAI // " (kalpasUtra-bhagavAnanA janmAbhiSeka) bhAvAtha:-abhiSeka vakhate devae vAparelA eka eka kaLaza paccIza yeAjana eTale se gAu UMcA, bAra yojana eTale aDatALAza gAu paheALA ane te dareka kaLazanuM nALacuM eka yeAjananuM eTale cAra gAuMnu A nALacuM cAra gAUnu" paheALu ke lAMbu' tenA khulAse maLyA nathI.) AvA AvA eka be kaLaza nahIM pazu eka kreDa ane sATha lAkha kaLaza samajavAnA che. janazAstramAM ane khIjA zAsrAmAM pakhtu paDiMta mATe budha zabda vaparAyelA che ane devA mATe vibudha zabda vaparAyela che. budha karatAM jenAmAM vizeSa viveka hoya tene vibudha kahevAya e vAta suvidita che. bhagavAnanA janma thatAM prathama devA temanA janmAbhiSeka rAtre ja kare che. tAju janmeluM mAnavI bALaka prathama divase eka vAsAnuM' kahevAya che e rIte vAsAnA baLakarUpa mahAvIranA abhiSeka karavA sArUM keTalu pANI apekSita hAya e viSNudhA, budhA karatAM vadhAre vicArI zake che. vaLI, eka vAsa'tu khALaka keTalA pANInA pravAhu sahI zake e paNa kIkata temanA dhyAna bahAra na hAi zake. vartamAnamAM jabarajasta baLavALA ane kasAyela zarIravALA malleza paNu kAi evA jabarajasta vegathI paDatA dhodha nIce besI zakatA nathI te pachI A eka vAsAnu mAnavI khALaka segA uMcA ane aDatALIza gAu paheALA evA eka samudra jevA kaLazanA cAra gAunA nALacAmAMthI paDatA pANInA pravAha nIce zI rIte khesI zake? e eka vAta. evA nAnA bALakane navarAvavA ATalA badhAM pANInI paNa zI jarUra hei zake ? e bIjI vAta. vaLI, upara kahelA parimANuvALA, eka kareDa ane sATha lAkha kaLazemAMthI paDatA pANInA pravAha AkhA amadAvAda jevAM aneka nagarAne tANI javA pUratA che. te pachI tenI nIce rahelA eka vAsAnA bALakanI zI sthiti thApI e. trIjI vAta. cethI vAta e che ke ATalA badhA pANInA AvA niratha ka vyak karanArA e viSNudhA kavA haze ? se| gAu UMce ane aDatALIza gAu paheALA eka kaLaza eTale zu arthAt evA eka kaLazanI sarakhAmaNI muMbainI paTImAM AvelA arabI samudra sAthe karI zakAya athavA sarakhAmaNImAM e arabI samudra kadAca nAnA pazu paDe jyAre eka kaLaza eka arabI samudranI hADane hAya ane evA evA eka karADa ane sATha lAkha kaLaze bhegA thAya tyAre e pANI keTaluM ? Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 e kaLaze te| meTA mATA pahADa jevA uMcA ja hAya- badhuM vicAratAM A gAthAne akSarArtha ja sAthe samajIe te viSudhAnI budhdhinu' devALu ja nIkaLyuM kahevAya ane A abhiSekamAM viveka tA taNAi ja gayele bhAse evuM che. tyAre A gAthAnA akSarA na lenAM ene lakSyAya levA jarUrI che. ane te dvArA ema jANI zakAya ke bhagavAnane janmAbhiSeka devoe ghaNI ja dhAmadhUmathI uja vela. A sivAya AthI vadhAre e gAthAmAMthI kazu ja na nIkaLI zake. purANAmAM je evI aneka vAtA maLe che tenI sarakhA maNImAM AA kaLazonI vAtane paNa mUkI zakAya. purANenI vAtane kavivANI kahIne calavI zakAya te A kaLazAnI hakIkata paNa evI ja kavitrANI che mATe AtmAthI satyazodhaka saMzodhana-STine vizeSa vivekathI upayoga karI evI kavivANImAMthI satyane tAravI kADhavu ja ghaTe ane A gAyA kevaLa bhagavAnanA mahimA vadhAranArI che ane kavi samayamAM je jAtanI atizayokitane ala kArarUpe varNavela che te karatAM A gAthAnI atizayeti te taddana kavisamayanI hRdane vaTAvI jAya evI che. peAtAnI tIkSNa budhdhithI samajI levAnuM che. 1 utpAda pUrva eka hAthInA vajana jeTalI zAhI have e ja kalpasUtranI TIkAmAM duniyAse vanavAsa:' e vAtane samajAvatAM cauda pUrvAnAM nAmeA ane temane lakhavA sArU keTalI zAhI vaparAya enuM parimANu paNa eka purANunI rIta pramANe A pramANe jaNAvela che. prathamapUrva' lakhatAM eka hAthInA vajana jeTalI zAhI vaparAya che, bIjApUrva mATe e hAthInA vajana jeTalI ane e rIte dareka pUrva mATe bamaNA amA hAthInA vajana jeTalI zAhI vaparAya che. eneA kAThe e TIkAmAM A pramANe Apela che. 4 astipravAda Ardra hAthInA vajana jeTalI zAhI prabuddha jaina tA 15 1-48 che. che. e kaI bhASAmAM hatAM ? ene paNa niNIta ukela maLatA nathI. keTalAka kahe che ke te saskRtabhASAmAM hatAM ane hamaNAM jyAM jyAM pUvanI gAthAone ullekha Ave che. tyAM badhe e prathAo prAkRta bhASAmAM ja Ave che. AvI keTalIye gAthAo zrI jinabhadragaNikSamAzramaNe peAtAnA vizeSAvazyakabhASyamAM uddharelI ane vyAkhyAkArAe temane ' pUgata 'gAthA kahIne oLakhAvelI che, eTale je pUrvenI bhASA mATe ja moTA vivAdAspada prazna che tyAM tenI zAhInA parimANunI carcA kema cAlI zake? vaLI, eka bIjI vAta evI che ke zAstramAM pUrvamAM AvelA zlokAnI tyAM saMkhyA batAvelI che ekathI mAMDIne codapUrva nA zlakAnI saMkhyA zahInA parimANunI peThe vadhatI nathI cAlI., kAimAM amuka zlokAnI sakhyA batAvela che te kechamAM enAthI ochA kSeAkeAnI sakhyA paNa batAvela che. A sthitimAM lakhavA mATenI zAhInuM parimANlR je vadhatuM cAlyu batAvela che tenI saMgati kema thai zake ? kSeka nAmaneA eka chaMda paNa athavA 'zloka'ne atha kASTa paN 'padhaya kavitA'* evA paNa aruM thAya che te ahIM A bemAMthI game te aya lo, te paNa zAhInu je parimANa batAvela che te ghaTI kema zake? eja samAtu' nathI, eka hAthInu vajana echAmAM ochu cAlIzathI pacAsa maNa laie te eTalA vajananI zAhI keTalI badhI thAya ? ane e zAhIthI kaeNTalA leka lakhAya? e jotAM pazu . A parimANunI saMgati kema karavI e samajAtu nathI. pelA pUrva mATe eka hAthInA vajana jeTalI zAhInu' parimANu batAvela che ane caudamAM pUrva mATe 8192 hAthInA vajana jeTalI zAhInu parimANa batAvela che. bhAratavaSa mAMnA zAstromAM vedenuM sAMge pAMga parimANu ghaNuM moTu che. ethI vadhAre parimANu kAi zAstranuM nathI, tene mATe keTalI zAhI joie ? e vizene kAi ullekha haju sudhI jaDela nathI. vaLI je jamAnAmAM zAstro lakhAtAM na hatAM, kevaLa kAgra rakhAtAM hatAM te jamAnAmAM pUrvI mATe A rIte zAhInuM parimANu pazu vicAraNIya che. kalpavu e keTalu' sa`gata che e vAta brAhmaNaparaMparAmAM cauda vidyAe prasiddha che tema tadanusAre jainaparaMparAmAM kAi mahAnubhAve A cauda pUrvAnIyeAjanA karI DAya ema paNa kAi jarUra kahI zake. Ama aneka rIte vicAratAM pUrvAnuM svarUpa, temanI bhASA vagere nizcitapaNe kaLI zakAtu nathI tyAM kevaLa temane lakhavA sArU zAhInA parimANanA ullekha keTalA gya che e taTasthapaNe vicAravA jevu che. AvI niragala anahada atizayoktipUrNa dhArA kevaLa eTaluM ja tAravI zakAya ke jainaparaMparAmAM koi pUrva' nAmanA graMtha hatA ane te dhaNA vizALa ane vipula pramANamAM 6tA. jyAM sudhI A mATe bIjI kAI samarthaka sAmagrI na maLe tyAM sudhI kASTa paNa sazedhana dRSTivALe taTastha abhyAsI e zAhInA parimANuvALI noMdha uparathA upara kahyuM tevu ja anumAna derI zake. e sivAya bIjI kAi kalpanA na karI zake ane zAhInA parimANuvALI noMdhane bhArAbhAra atizayetipUrNa mAnIne cAle. ApaNA abhyAsIomAM sazodhanadRSTi na hovAthI AvI anahada atizayokitapUrgu dhene le akSarazaH kharekharI mAnI le che ane ema mAMnI kASThanI pAse peAtAnA zastronI mahattA gAvA e zahInA parimANuvAlI noMdhane vA evI ja bIjI alakAramayI hakIkatane AgaLa kare che tyAre ene sAMmaLanAra abhyAsI ene pahriAsa karyA sivAya bIjuM zuM kare? athavA ema paN kahe ke jo AvI AvI DaMkIkatA akSaraza: kharI ja hAya te pachI purANIne jaina leke kharekharAM zA mATe nathI mAnatAM ? emanA purANAnA pariDAsa mATe jainamunioe dhUrtokhkhAna jevAM pustakA lakhelAM che. te AvI AvI pelA kaLazAnI ane hAthIpramANa. zAhInI noMdhA mATe khIjI" dhUrtAkhyAna kaSTa kema na lekhI zake? tAtparya e che ke saMzodhandaSTi keLavAyA sivAya kharA paramA 5mA nathI ane " jIvana veDaphAya che. mATe dareka mumukSue. vA abhyAsIe sa'zeSaSTine keLavavI ja joIe. --paDita ecaradAsa jIvarAja dAzI maNilAla meAkamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, mu`baI. mudraNusthAna : sUrya'kAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2 boil --* " AtmapravAda 64 hAthInA vajana jeTalI zAhI agrAyaNIya e hAthInA vajana jeTalI zAhI 5 jJAnapravAda satyapravAda sALa hAthInA vajana batrIza hAthInA vajana jeTalI zahI jeTalI zAhI huM 10 pratyAkhyAnapravAda 128 hAthInA vajana 256 - hAthInA vajana jeTalI zAhI jeTalI zAhI 11 12 vidyApravAda kalyANa prANAvAya 512 hAthInA vajana 1024 AthInA vajana 2048 hAthInA vajana jeTalI zAhI jeTalI zAhI jeTalI zAhI caude pUrvAne lakhavA mATe 14 16383 hAthInA vajana jeTalI zahI 13 kriyAvizAla 4096 hAthInA vajana jeTalI zAhI lA'idusAra 8192 hAthInA vajana jeTalI zAMhI A hakIkata paNa anahada atizayeAkinathI bharelI che. pahelu te e nakakI thavu* joie ke pUrvI e zu che? jenAM kevaLa na me ja smRtimAM rahI gayAM che ane temane tamAma viSaya - sarvathA nAza pAmI gayela che ane te paNa mahAvIra nirvANa pachI lagabhaga traNa cAra saikAmAM ja, emane te| A zAhInI ja vAta yAda rahI gaI ane khIjuM kazuM ja yAda na rahyuM e eka bhAre adbhuta khInA kahevAya. ' pUtra' zabda ' pahelAnA' bhAvane sUcave che. eTale e vize evu kAMi e zabdadhArA kahI zakAya ke e kASTha prAcIna rAo hatAM. kadAca e pArzvanAtha-magavAnanI paraMparAnAM zAstra hAya vA tethI paNa AgaLanI jaina paraMparAnAM zAo DeAya. have ' kama pravAda 3 vIya pravAda cAra hAthInA vajana jeTalI zAhI zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra Regd. No. B, 4266 prabutha jaina taMtrI: maNilAla makamacaMda zAha, varSa : 9 amuka : 19 muMbaI : 1 phebruArI 1948 ravivAra vArSika lavAjama ke rUpiyA 4 - - jaina dharma ane samAjano utkarSa kema thAya? ['Adhunika samayane anulakSIne jana dharma ane samAjane ukaMI kema thAya' e viSaya upara zrI muMbaI jana yuvaka sa dha taraphathI "DAhyAbhAI bAlAbhAI dvArA nibaMdhamALA' e mathALA nIce eka harIphAI javAmAM AvI hatI. temAM sauthI zreSTa nibaMdha mATenuM 2. 250 nuM paheluM pAritoSika zrI. padmanAbha jaina ApavAmAM AvyuM hatuM ane bIjuM rU. 150 nuM pAritoSika zrI. ratilAla maphAbhAI zAhane ApavAmAM AvyuM hatuM. zrI, padmanAbha jainane lekha hiMdI bhASAmAM hatA tene dhI, bahaeNna kApaDIAe karI Ape anuvAda prabuddha janamAM kramaza : pragaDha karavAmAM Avaze, A te anuvAdane pahele hata che. taMtrI) mitro ane virodhIo tarapha daSTipAta karIe chIe eTaluM ja hindustAna AjhAda thayuM. hindabharamAM svAtaMgyadina pUrNa nahi paNa bhUtakAlamAM koNa koNa thaI gayA tene ItihAsa jANavAnI utsAhathI ujavAze. gulAmI beDI teDIne navabhArate vizvamAM ApaNe koziSa karIe chIe. bhAratanA AtmAmAM alaga alaga mahattvapUrNa sthAna prApta karyuM". ApaNA tyAgamUrtAisamAM netAoe saMskAra che; tenA jIvana upara bhinna bhinna vicAra-pravAhone prabhAva anaMta parizrama karyo, bhAratanI prajAe balidAna ApyAM, tenA paDe che. hindu, muslima, pArasI, brostI, zIkha, jaina, harijana evA phalasvarUpa ApaNe AjhAdInAM darzana karyA'. e tyAgamUrtione eka nahi paNa aneka samAjane bhAratanA bhAgya ghaDavAmAM phALe ApaNe hAdika praNAma karIe chIe paraMtu A AnaMda anubha- . che. gatizIla samAja AgaLa vadhate gaye, ane jene prabhAva vavA sAthe svAtaMtryadinane divase ApaNA netAoe je saMdeza adhika teNe samAjamAM pradhAnatA prApta karI. buddhijIvI samAje Ave che te bhUlAtuM nathI. mahAtmA gAMdhIjIe A divasane Atma- bhAratanuM vicAramaya jIvana hAthamAM lIdhuM, arthapradhAna samAje nirIkSaNa ane cittanogya banAvavAne Adeza Apyo hato. A Arthika jIvana saMbhALyuM, sevApradhAna vyakitaoe samAjane susaMskRta vAta kadAcita utsavapriya mAnavasamAja bhUlI gayA hoya. chatAM karyo, rUDhicusta samAje tene vikAsa ane samAjanI AnaMda utasava ekAda divasa hoya che, jyAre akhaMDa agati karI. pitAnA kAryakSetromAM pratyeka samAje purUSArtha karyo kavanayAtrAmAM te pratyeka kSaNa mananIya ane cittanIya hoya che. ane kIrti meLavI. A prasaMge prazna uThe che ke jainasamAje A e mahAna Adezane anulakSIne jayAre ApaNe AtmanirIkSaNa mahAna yajJamAM zuM arpaNa karyuM ? A mahAna yuddhamAM zuM phALe karIe chIe, aMtamukha thaIne saMyata dRSTithI ApaNI vartamAna Ape ? rAjakIya, Arthika ane sAmAjika jIvanamAM kaI paristhiti para vicAra karIe chIe, tyAre ApaNane pratItI thAya jAtanI pragati karI ? ke rasa lIdhe ? bhAratIya saMskRtinI unnati che ke, bhArata Aje rAjakIya dRSTithI svataMtra thayuM che, chatAM anya karavAmAM maulika sahAya karI kharI ? A praznone uttara saralatAthI dRSTikoNathI vicAratAM te hajI paNa parataMtra, anunnata ane apUrNa che. ApI zakAya che? vyakita tarIke bhAratanI svataMtratA hAMsala karavAmAM - jyAre Atmacintana vizALa dRSTithI samAja sudhI pahoMce che bhAratanuM nazIba ghaDavAmAM ghaNee phALo Apyo haze, paraMtu ApaNA tyAre anubhava thAya che ke amAre jana samAja hajI svataMtra nathI- jaina samAjanI kakSAmAM to te alpa ja gaNAya. ApaNe zuM karyuM? pragatine paMthe teNe pagaluM bharyuM nathI. sAmAnya bheda prabhedothI ahiMsAne pracAra, sAhitya sarjana, Arthika vyavasthA, nItimayatA tene AmAM ubhuta thayuM nathI. ApaNA prAcIna itihAsamAMthI vageremAM ApaNA samAje keTalo rasa lIdhe ? jo uparanA praznone - teNe khare .dha prApta karyo nathI. aneka doSo ane rUDhionI samAdhAnakArI uttara na maLe te AntaranirIkSaNa karIne ApaNe zRMkhalAthI te ha0 jakaDAyele ja che. te madhyarAtri pachI jyAre zedhavuM joie ke ApaNA samAjane unnata karavAmAM ApaNe kema bhArate navIna uSAnuM svAgata karyuM, navautpAdano anubhava karyo kaTibaddha na thayA ? tyAre ja. amArA sAmAjika jIvananuM bhAgya badalAyuM hota ane uttara spaSTa che. jaina samAja gatizIla nathI, temAM ekatA ujajavaLa bhaviSyamAM praveza karyo hato te te keTaluM suMdara hota? nathI. susaMskRta na rahI. have jyAre pragatizIla nathI te tenuM kAraNa e divase ApaNe e paNa anubhava karyo che ke hindanI svataMtratA ? A praznanA uttara meLavavA mATe bhUtakALane itihAsa tapAte tyAre ja siddha thaI kahevAze ke jyAre pratyeka vyakti ane save paDaze. tenA mUla strota sudhI pahoMcavuM paDaze. samAja potAnI jAtane pUrNapaNe sudhAraze ane tatvadarzI mahatyA- bhUtakAlamAM ja samAje krAnti karI che, parAkramo karyA che, enA saMdezane, jIvanamAM navA utsAhane, navA mUlyane temaja navA jJAnajyoti jagAvI che, manuSyatvane uMce uThAvI, premapUrvaka dazanane prApta karaze. dalitavargane apanAvyuM che, mahApurUSane nirmANa karyA che. jaina samAjane vinaMti karavAnI ke pharIthI eka vakhata te jaina samAjane bhUtakAla Avo , ujajavela che te AjanA AtmanirIkSaNa kare ane svataMtra bhAratamAM pitAnuM sthAna nirNita ApaNe samAja e kema TakI na rahyo? e kaye samaya karI le. svataMtra bhAratamAM jainenuM sthAna kayAM haze? e vicAra AvI gaye, kaI saMkrAmaka paristhiti AvI ke jeNe ApaNA prathama krUre che. bhaviSya jANavAnI mANasanI IcchA e eka judI gatizIla samAjane sthitizIla banAvyuM, usAhIne zithila banAvyA, ja vastu che. ApaNe ApaNI Aju bAju najara karIe chIe, buddhivAdIne mUDha banAvyA, unnatane avanata banAvyA che ane Ajano Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 prabuddha jaina tA. 1-2-48 pavana, AjanI paristhiti, AjanuM jIvana ApaNI sAme kevA AkAramAM upasthita che ane have pachInA AgAmI kALamAM zuM karavuM jarUrI che tene paNa ApaNe vicAra kare paDaze. bhUtakALanuM siMhAvakana ane vartamAna paristhitinuM avalokana karIne ApaNe ApaNA samAjanuM ujajavaLa bhaviSya nirmANa karavAnuM che, jinendranuM tIrtha sarvavyApI banAvavAnuM che. ApaNe vicAravuM paDaze, samanvaya karavuM paDaze, ane satya arthamAM "vasalyane apanAvI navesarathI navasarjana karavuM paDaze. cAle ! have ApaNe siMhAvakana karIe ! - bhAratane prAcIna itihAsa sAkSI pure che ke jaina samAja haMmezA krAtikArI rahyo che. e krAnti sAmAjika, dArzanika ane sAMskRtika paNa hatI. itihAsane AdhAra laIne ApaNe koI aitihAsika satya siddha karavAnuM nathI, paraMtu vartamAnakALamAM je vAte nizcita thaI cukI che tene ja AdhAra laI mAtra siMdvAvalokana karavAnuM che. sAmAnya rIte AryAvartAne itihAsa vedakAlathI zarU thAya che. AjathI lagabhaga pAMca hajAra varSa pahelAM ApaNuM dezamAM Aryo AvIne vasyA. te lAke bhASAmAM ane pravRttiomAM ahiM A vasatA leke karatAM bhinna prakAranA hatA. navA navA pradeza para vijaya prApta kare, ane vizvadevatAonI stuti karI jIvana kAvyamaya banAvavuM te A lokonI vizeSatA hatI. vaidika RSio kSatriya vRtinA hatA teTalA ja brAhmaNavRttinA paNa hatA. kudaratanI mahattA joIne teone AtmA nAcI uThate. samasta vizvane pitAne zaraNe lAvavAnI ane tenA upara vijaya prApta karavAnI vRtti paNa teomAM rahetI hatI. hajI AtmavAdanuM jaTila ane sUkSma tattva tenA vicArane vidhya nahotuM banyuM. duniyAnA apratima bhAgene mATe abhyarthanA karavI, kudaratanI zaktione daivI tattava mAnI pUjana karavuM ane purUSArthaDe AgaLa vadhavuM e ja teonuM dhyeya rahyuM hatuM. A yugamAM ja vedanI racanA thaI ane A samAjamAM kramazaH yajJapradhAna saMskRtinuM nirmANa thayuM. satya arthamAM kAvya te kayAranuM adRzya thayuM hatuM, mAtra ADaara bAkI rahyo hato. brAhmaNakAlamAM yajJayAgonI pravRttinI adhikatA eTalI badhI vadhI gaI ke tenA virodhI daLoe te karmakAMDane tyAga karyo ane vanamAM jaIne rahyA. A samayamAM je sAhitya nirmANa thayuM tene ApaNe "AraNyaka' nAmathI oLakhIe chIe. tyAra pachI vizvasAhityamAM ananya evA upaniSadanI racanA thaI. tyArathI brAhmaNa varganI yapradhAna saMskRtinI pratiSThA ghaTatI cAlI ane bhAratamAM navIna jIvana zarU thayuM. upaniSadakALanI pahelAM jaina dharmanI avasthA kevI jAtanI hatI te jANavA mATe ApaNI pAse eka paNa sAdhana upalabdha nathI. sAdhAraNa rIte pratyeka dharmanA sanAtanI loka pitAnA dharmane anAdithI cAlyA AvatA samajAve che, jemAM ApaNo samAja apavAda nathI. sanAtanIonI dRSTi prAcInatA para jeTalI rahe che, teTalI satya para rahetI nathI, eTaluM ja nahi paraMtu satyanI kasoTI paNa prAcInatva uparathI thAya che, jo ke satyazodhake te kevaLa satyanI upara ja bhAra mUka joIe. tulanAmaka itihAsathI jANavA maLe che ke vedakALanI pahelAM paNa A dezamAM eka viziSTa saMskRti hatI, je Arya saMskRtinI sAthe sAthe vadhatI rahI, jeNe Akramaka navI saMskRtine sAmane karyo ane jarUra paDaye samaya paNa karyo. tene ApaNe drAviDa arthAt mULa bhAratIya saMskRti kahI zakIe. bhale te lokonI saMskRti maulikatA dharAvatI na hoya te paNa te AryasaMskRtithI bhinna hatI ane temAM uccanIcca saMskAra paNa hatA. A saMskRti zramaNa saMskRtinA nAmathI oLakhAya che. A zramaNa saMskRti vyApaka arthamAM sAMkhyamatavAdI kahevAya che. Aje jene ApaNe vaiSNana, zaiva ityAdi nAmathI oLakhIe chIe, te loko eka yugamAM vedavirodhI hatA ane teonI alaga saMskRti astitva dharAvatI hatI. A lokonI sAthe jaina, Achavaka Adi tapa:pradhAna vargone samAveza thato hato. Aryoe A dezanI prajAne jItI lIdhI. A yugamAM virodha ane yuddha thayA tenuM varNana ApaNane veda vAlmamAM spaSTapaNe maLe che. Adi bhAratavAsIonA traNa mahAvanA to manAya che. tapa, ahiMsA ane karmavAda. A ta Adhunika lAge che, te paNa tene thoDe ghaNo aMza te yugamAM mULarUpamAM hovo joie. A viSe jANavA maLyuM che te mujaba uparanAM tattanuM prarUpaNa vedakAlamAM paNa bahu pAchaLathI thayuM che paNa vizeSa nirUpaNa e kALamAM thayuM che ke jyAre brAhmaNa kASThane choDI adhyAtmavAdanI - carcA karavA lAgyA hatA. brAhmaNakALamAM hiMsA atyaMta vadhavA lAgI, ane brAhmaNavarga pite yajJasRSTine izvara banI beThe. A kama kANuthI alaga rahI tene bahiSkAra karanAra eka varga paNa te samaye hate. sAthe sAthe e paNa nakakI che ke AryasaMskRtithI vibhinna e A varga hatA, jemAM aneka vicArapravAha ane AcArane vikAsa thayo hate. Aja jene ApaNe zaiva ane mahAde ne upAsaka samajIe chIe tenuM mULa A saMskRtimAM che. arapaMthI ke je smazAnamAM rahetA hatA, ane ugra tapazcaryA tathA paMcAgni sAdhana vaDe kAyAkaleza karatA hatA te eka varga paNa AmAM hatuM. sAthe sAthe ahiMsAnI pratiSThA karatAM karatAM tamaya jIvana jIvavAvALe paMca A saMskRtimAM prabaLa hatuM. A tapaHpradhAna saMskRti zramaNa- * dhama kahevAtI hatI. A saMskRtinA aneka paMthe che, je Avaka, zaiva, jaina vagere nAmathI prasidhdha che. upaniSadakALa pachI navo khaMDakAla najare Ave che. jemAM be mahAna vyakione janma thaye. te che bhagavAna buddha ane bhagavAna mahAvIra. A banne mahApurUSoe venuM khaMDana karyuM, vedanA prAmAyane asvIkAra karyo, brAhmaNonI mahattAno inakAra karI navIna to tene upadeza ApyuM, paraMtu A banne mahAtmAonuM ' kAryakSetra bhinna hatuM. bhagavAna buddhanuM dharmapravacana bhagavAna mahAvIrathI pahelAM zarU thayuM hatuM ane temane mahAvIra karatAM vizeSa muzkelIono sAmano karavo paDyo hate. pAlI bhASAnA prAcIna pITakamAM ApaNane tenA judA judA pathe ane vAda jovA maLe che. budhe teonA anuyAyIono pratirodha ane vivAda karyo. purANu kapa, makhali gosAla, ajita' kezakAli, pakuda kAna, saMjaya belapuitta ane nigrantha nAtaputa vagerene ullekha vAraMvAra pAlI pITakamAM Ave che. budhe alaga alaga dharmone prayoga pite jAte karyo ane svayaMprajJa thaIne navo dharma sthApyuM. bhagavAna mahAvIrane eTalI muzkelIo nahatI. bhagavAna mahAvIrane ne dhama sthApavAne nahe. mAtra mUladharmanuM saMzodhana karavAnuM hatuM. bhagavAna mahAvIranI pahelAthI ja nigraMtha saMpradAya apratita hatA ke je bhagavAna pArzvanAthane anugAmI hate. bhagavAna pArzvanAthathI ja aitihAsika jaina dharmanI zarUAta thayelI mAnavAmAM Ave che. pArzvanAthanA samayamAM aneka paMthe hatA. je avaidika ane tapaHpradhAna hatA. A paMthamAM dehadaMDane pracAra hatuM ane hiMsA paNa cAlatI hatI. ahiMsAnA siddhAntanuM prathama uccAraNa ApaNane pArzvanAthanA jIvanamAM dekhAya che. bhagavAna, pArzvanAthanA jIvananI eka kathA che, je tatkAlina vivAda para , pUrato prakAza pADe che. kathAne sAra e che ke pArzvanAthe eka paMcAgni sAdhakane jagADe ane temAM thanAra hiMsA tarapha tenuM dhyAna kheMcyuM. bhalene A kathA sAmAnya heya, te paNa e vAta spaSTa che ke bhagavAna pArzvanAthanA samayamAM hiMsA ahiMsAne vivAda cAlu ja hatuM. ane ahiMsAvAdI varga astitvamAM hato. . Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-2-48 189 prabhuSa jena bIjI paNa eka vAta aitihAsika daSTithI sidhdha na hovA chatAM khAsa upayukta che. bhagavAna neminAthanA jIvanamAM ApaNe eka e prasaMga joIe chIe ke je ahiMsAdharmanI pratiSThA kare che. yAdavavaMzI ugrasena rAjAe niraparAdhI pazuone pAMjarAmAM pUrelAM, te joIne rAjakumAra neminAthe vivAhamaMDapane tyAga karyo eTaluM ja nahi paraMtu sAMsArika jIvana choDIne dIkSA lIdhI. upa- ranI kathA bhale sAmAnya lAge che, paraMtu tenAthI e vAta siddha thAya che ke jana paraMparAe ja prAcIna kALathI ahiMsAdharmanI pratiSThA5nA karI che. bhagavAna mahAvIranA kALamAM ApaNe spaSTa joIe chIe ke temaNe vedanA prAmANyano asvIkAra karyo. keTalAka jaina dharmanA abhyAsIone evo khyAla che ke jaina dharma vedakAlathI chuTI. nikaLele eka pakSa che, jeNe mAtra pratikriyA karavAno purUSArtha karyo. A vAtane vicAra karo Avazyaka che. Aja sudhI vaidika athavA hindu saMskRtine evo ItihAsa che ke jemAM koI sudhAraka thayA teNe vedane pramANa mAne che. koIe paNa vedanuM khaMDana karIne sudhAraNa karavAnuM sAhasa kayu nathI. upaniSadanA RSi, gItAnA kartA, anya anya vaidika dazAnA AcArya, zrImad zaMkarAcArya mahArASTrIya athavA bIjA saMte, ane Adhunika sudhAraka dayAnaMda sarasvatI jeNe jeNe sudhAraNa karI, te dareke vedane pramANe mAnela che ane brAhamaNavargane sarvazreSTha mAnya che. vedanuM prAmANya ane brahANenuM varcasva mAnI levAnA kAraNe ja kaI paNa sudhArakane virodha thatA naheAte, eTaluM ja nahi paNa e samajutI upara ja vaidika ane hiMdusamAje anya dharmo sAthe samanvaya karyo che ane anya mane pitAmAM bheLavI lIdhA che. vedane apramANuM kahIne hiMdu athavA vaiidika samAjamAM krati karavAvALuM Aja sudhI koI najare nathI AvatuM. ene sAra e thaze ke je jana dhame vedanuM pramANya, izvaranI sRSTi ane brAhmaNanA mAhAtmyane mAnyuM nahi, e jaina dharma mULathI ja vaidika mahetA. vaidika saMskRtinI sAthe sAthe vadhatI jatI zramaNe saMskRti ja tenI saMskRti hatI. tenA adhvaryu bhagavAna pArzvanAtha hatA, jemaNe nigraMtha mAga calAvyo ane jemaNe sauthI prathama ahiMsAnuM prarUpaNa karyuM. (3) bhagavAna pArzvanAtha pachI ApaNe je kAlakhaMDane vicAra karIe chIe te mahAvIra yugane che. bhagavAna mahAvIre jaina dharmane punarUddhAra karyo. bhagavAna mahAvIranA samayamAM lagabhaga aradhA upaniSad racAyA hatA ane bhAratIya jIvanamAM navI sRSTi nirmANa thaI hatI. vedakAlamAM je AtmavAda, paraleka, tatvajJAna vagerenuM nAmanizAna suddhAM nahatuM te vAdene pracAra cAlu thayuM hatuM ane pratibhAsaMpanna bhAratIya kSatriya tathA brAhmaNoe upaniSad jenA ananya sAhityanuM nirmANa karyuM hatuM. navIna tanI zodha thaI rahI hatI ane brahma, vizva tathA jagatanAM mUla tatvone vicAra vizeSa rUpathI sAme Avyo hato. A vicArakrAti khAsakarIne kSatriyanI hatI, jene brAhmaNoe apanAvI lIdhI hatI ane buddhimAna vage temAM uttarottara pragati karI hatI. AtmAnI nityatA ane vizvanI ekatA tarapha A tatvadazIe vikAsa karatA cAlyA hatA. pratyeka jIva pitAne cAhe che ane teja brahnAne aMza che :- "na vA are sarvasya kAmAya sarya priyaM, bhavati Atmanastu kAmAya sarva priyaM, bhavati AtmA vA he dRSTavyaH zrotavyaH, mantavyaH" bhaitreyi-yAjJavalkya saMvAda-(bRhadAraNyaka upa.) jo ke upara pramANe prarUpavAmAM AvyuM che, te paNa upaniSadamAMthI ApaNane eka paNa evuM vAkaya maLatuM nathI, ke je A tatvanuM anusaraNa karI AgaLa ema kahe ke A kAraNathI pratyeka AtmAe bIjA AtmAo sAthe prema karavo joIe. maitrI' ke je vizvajIvananI ekamAtra bhAvanA che teno ullekha koI paNa upaniSadamAM AvatA nathI, ane tene jana tathA buddha dhame pitAne prarUpaNamAM parama sthAna ApyuM hatuM. yajJasaMsthAomAM je hiMsA cAlI rahI hatI tenuM khaMDana mahAvIre karyuM hatuM te vAtane pharIthI yAda ApavAnI jarUra nathI. yajJa sRSTinI samAMlecanA te kALamAM kevI rIte thaI haze tenI jhalaka ApaNane uttarArthanAntargata "jannaija'mAM jovA maLe che. tenAthI paNa maulika kAryo te e che ke mahAvIre dalita ane pIDitene paNa apanAvyA. satya arthamAM maulika ahiMsA te Ane ja kahI zakAya. yajJanI hiMsA ke jene uttarakAlIna vaidika brAhmaNe ahiMsA ja mAnavA lAgyA hatA tene jainadhame jarUra baMdha karI hatI. tenuM zubha pariNAma brAhmaNa ke anya vargo upara e AvyuM che ke Aje koI paNa pralezana brAhmaNane pazumedha karAvavAmAM samartha thaI zakatuM nathI. - je vAtamAM jaina dharmanI vizeSatA rahI te e che ke varNabhedane teNe asvIkAra karyo ane navI samAjavyavasthA, apanAvI. AmAM brAhmaNone virodha heya te sahaja hatuM, kema ke te loko dharma ane samAjanA niyantA banI cukyA hatA. jo ke buddhijIvI vargo ThIka pramANamAM tatvajJAnamAM vadhAro karyo hata, te paNa varNabhede samAjane regI banAvI dIdhA hatA ane temAM zUdronI sthiti dayApAtra banI gaI hatI. tene zAstra zikhavAne adhikAra nahote temaja rAjya calAvavAne hakka nahoto. tenuM sAdhAraNa pratibimba ApaNane uttarAdhyayanamAM "cittasaMbhUti"nA saMvAdamAM maLe che. dalitavargane apanAvIne mahAvIre pracalita samAjamAM navIna krAnti karI. e paNa eka prazna vicAravA jevo che ke mahAvIre pote cAtuvardhane virodha keTalI hada sudhI karyo ? "kammaNa baMbhaNe heI, kammuNA hAI khittio" A vAkya AgamamAM ApaNane maLe che te paNa tenA arthanI bAbatamAM vidvAnomAM matabheda che. pauya vidhAnI dhAraNA evI che ke kamathI ahiMA guNakamane baMdha thAya che, ane legamAna jevA pAzcAtya vidvAnI dhAraNA evI che ke jena dharme brAhmaNone vidha bhale karyo, te paNa guNakarmanuM tattva teNe apanAvyuM nahotuM. "kama' zabdano artha ke pUrva pati kama-"puNya athavA pApa"--evo kare che. je ke pAzva ya lokonI dhAraNA navI che te paNa temAM sAme jasya jarUra che. ApaNAmAM ucca gotra ane nIca getranI je kalpanA che, te mAtra madhyama vargane samAja che. te uparathI anubhAna karI zakAya che ke janoe jAtibhedane saMpUrNa tyAga nathI karyo. A bAbatamAM bauddhadharmo ja vizeSa AgaLa pagaluM bharyuM hatuM. ane tenI asara jaina dharma upara paNa paDI hoya tema lAge che. "citta saMbhUti" saMvAdanA adhyayana pachI ApaNe joI zakIe chIe ke mahAvIre janmabhUlaka cAturvaNane virodha karyo hate. dalita vargone apanAve, brAhyAvaganA mAhAsyano temaja vedaprAmANyo asvIkAra kare e vAtano spaSTa artha te have navI samAjavyavasthA ane te paNa navI nahi-paraMtu kulaze dhana-samAjazodhana ane navaparivartana. navA samAjanA baMdhAraNamAM navI samAjavyavasthA AvI ane sAthe ja junuM tatvajJAna vyavasthita rUpamAM ekatrita thayuM, ane racavAmAM AvyuM. A paraMparAne ane samAjane ApaNe jaina kahIe chIe, ane A samAjanAM jIvanamAM je Ajolana thayA tenA upara ApaNe vicAra karavAne che. apUrNa mULa hiMdIH padmanAbha jaina anuvAdaka: veNubahena kApaDIA Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1-2-48 nahi, paNa zarama ? tanI pItAnu bApujI gayA !!! haju pakhavADIo pahelAM ja gAMdhIjI aniyata mudatanA upavAsa upara gayA hatA ane temanI dhAraNA mujabano abhigraha puro thaze eTale temaNe pAraNuM karyuM hatuM ane je anazana rakhene AmaraNAnta te nahi bane ne evI bhIti sevAtI hatI te anazananI AvI sukhada pUrNAhuti thaI hatI. A joIne saunAM dila nacitta banyAM hatAM. vaLI aThavADIo pahelAM temanI prArtha sabhAmAM kaI madanalAla nAmanA yuvAne temanI upara be baMba pheMkayA hatA. Ama chatAM temane kazI ja IjA thaI hatI ane te ghAtamAMthI paNa teo ugarI gayA hatA. A badhuM jotAM sau koInA dilamAM eka evI uMDI zraddhA pedA thaI rahI hatI ke "gAMdhIjI divya purUSa che, teo jarUra haju ghaNAM varSo sudhI jIvaze ane je svarAjya temaNe ApaNane apAvyuM che te svarAjya susthira thayeluM joyA pahelAM ane je khaMDita thayelI komI ekatA sAMdhavAna-punarjIvita karavAnateo bhagIratha prayatna karI rahyA che te punaH sthapAyA pahelAM teo ApaNI vaccethI kadi vidAya nahi le." AvI zraddhA ane AzAvAda ApaNAmAM sudaDhapaNe sIMcAI rahyAM hatAM evAmAM jAnyuArI mAsanI 30 mI tArIkhanI sAMje pAMca sADA pAMcanI vacce sAmudAyika prArthanA nimitte upasthita thayelA ane prArthanAmaMca upara ubhA ubhA tyAM ekatra thayelI mAnavamaMDaLInuM be hAtha joDIne abhinaMdana karatA gAMdhIjI upara eka hiMdu yuvAne pitAnI pIstalamAMthI traNa goLIo choDI temanA prANa lIdhA ane pariNAme gAMdhIjI ApaNI vaccethI haMmezA mATe ekAeka vidAya thayA ane ApaNe sevelI * zraddhA AzAvAda sarva kAMI ApaNane chetaranArA nIvaDayA. ' gAMdhIjInA A rIte nIpajelA avasAnane mana upara paDele pratyAghAta eTale badho pra.. che ane e pratyAghAte cittane eTaluM badhuM vihaLa banAvI mUkyuM che ke te pratyAdhAtane zabdamAM kema mUrtasvarUpa ApavuM tenI koI sujha paDatI nathI. zabdo lakhavA jatAM ane vAye nirmANa karatAM karatAM hRdaya bharAI Ave che ane AMkhamAMthI AMsu vahevA lAge che ane lekhinI emane ema thIjI jAya che. jANe ke koI moTo dharatIkaMpa thayo hoya evA AMcakAe cittane vikaLa banAvI dIdhuM che. jenA tAre haju hamazuM ja ApaNe badhAMya pANI pItAM hatAM ane cittane ThAratAM hatAM evI satata vahelI kalyANavAhinI gaMga ekAeka alopa thaI gaI hoya evI stabdhatA-mUDhatA ApaNe anubhavI rahyA chIe. ApaNA mArgadarzaka, ApaNuM samagra zreyanI ja ekAnta cintA dharAvanAra, vRdha hovA chatAM paNa satata kriyAparAyaNa-AvA ApaNuM koI atyanta nikaTavartI vaDilajanane ApaNe gumAvyA hoya evI aMgata khoTa ApaNA dilane karI rahI che ane temanA vinA ApaNI guMca koNa ukelI Apaze, A5NI muMjhavaNu kANu dUra karaze, samyaga mAga kaNa dAkhavaze AvI zUnyamanaskatA ApaNuM cittane AvarI rahI che. Ama chatAM paNa gAMdhIjIe 78 varSa purA karyA hatAM, ATalI ummara sudhI ApaNA dezamAM bahu juja mANase Ave che, sau koIne Akhare te A duniyAmAMthI vidAya - thavuM ja rahyuM, zarIranAM gAtra sAva zithila banI jAya ane koI paNuM. 'pravRttine mATe asamartha banI jAya ane varSo sudhI jIvana laMbAye jAya karatAM ATalI vRddha ummare koI paNa svajana, ApaNI vidAya le te te mRtyune ApaNe bhAgyazALI gaNIe ane te viSe ApaNe zoka na cintavIe-Ama vicArIne ApaNe mananuM samAdhAna karavA prayatna karIe chIe paNa A prayatna niSphaLa nIvaDe che. kAraNa ke gAMdhIjI ummare vRdhdha hatA ema chatAM kArya ane pravRttimAM eka yuvAna jeTaluM sAmarthya ane cetanA jAgRti dAkhavI rahyA hatA. A uparAMta Aje deza bhAre moTI kaTokaTI. * mAMthI pasAra thaI rahyo che. dezamAM AjhAdI sthapAI che, paNa zAnti, sthiratA, salAmatI haju bahu dUra che. komI verajheranI, mAtrA lezamAtra ochI thaI nathI, pAkIstAna sAthenAM gharSaNa vadhye ja jAya che, kAzmIramAM cAlI rahelA yudhdhane aMta jarA paNa samIpa dekhAtuM nathI. dezamAM paNa jyAM tyAM kamI javALAmukhI phATI nIkaLavAnI dhAstI mAthA upara ubhelI ja che. AvI asahya paristhiti vacce bhAIo bhAIo vacce, hiMdusthAna ane pAkIstAna vace ekatA sthApavAnuM, bhAIcAra phelAvavAnuM, ALAM haiyAMone rAhata ane dhIraja ApavAnuM, nirvAsitonI atyaMta jaTila samasyAne ukela zodhavAnuM kArya gAMdhIjInuM ja hatuM ane e ja kArya teo karI rahyA hatA. Aje evo samaya hato ke gAMdhIjI vinA ApaNane eka ghaDi paNa na cAle. Ave vakhate vidhAtAe gAMdhIjIne ApaNI vaccethI jhuMTavI lIdhA che ! ane te paNa kevI rIte ? koI svAbhAvika mAMdagInA pariNAme nahi, koI AmaraNAnti anazananA pariNAme nahi, paNa je komanA aMgabhUta lekhAvAmAM gAMdhIjI pitAnuM gaurava lekhatA hatA te hiMdu kemanI ja eka vyakitanI pIstAlanI geLIthI vIMdhAIne A te ApaNI kevI zarama? AkhI hiMdu koma mAthe A te kevuM moTuM kalaMka? Aje ApaNe duniyAmAM kayA ujaLe meDhe pharIe? amAro hiMdu dharma ane amArI hiMdu saMskRti-AvuM abhimAna karavAno adhikAra ApaNe haMmezAne mATe gumAvI dIdhuM che. aMgreja sarakAranI varSomaranI athaDAmaNa daramiyAna gAMdhIjInAM hamakSema jaLavAyAM. kAyade Ajhama jhINA ane mama lIge gAMdhIjIne kALAM cItaravAmAM bAkI rAkhI hatI ane chellAM keTalAka samayathI koMgresa ane meslama lIga vacce jIvaleNa athaDAmaNa cAlyA karatI hatI ema chatAM paNa koI musalamAnanA hAthe gAMdhIjIne vAMke vALa sarakho paNa thavA nahe. pAme ane chevaTe jatAM bhagavad gItAnA upAsaka, rAmanAmanuM satata raTaNa karanAra, harijanonA udhdhAraka ane IzvaranA parama ArAdhaka gAMdhIjInuM eka hiMdunA ja hAthe khuna thayuM! kALanI A te kevI kaDhaMgI ghaTanA ! hiMdu komanI A te kevI zarama ane hINapata ! ApaNane evuM abhimAna hatuM ane bhAratavarane itihAsa paNa e prakArane hato ke vicAranA pradezamAM game tevI krAnti nIpajAvI hoya ane sAmAjika jIvanamAM game tevo viplava upasthita karyo hoya ema chatAM paNa bhAratanI prajAe pitAnA sAdhuone, santane ane mahApurUSone TheTha sudhI saMbha'nyA che ane sau koI mahApurUe svAbhAvika mRtyu dvArA A duniyAnI vidAya lIdhI che. bhagavAna buddha, mahAvIra, zaMkarAcArya, kabIra, svAmI dayAnaMda, rAmakRSNa paramahaMsa-AkhI paraMparA Aja aitihAsika tattvanuM samarthana kare che. bhAratavarSamAM prajAnI khAsiyata ja AvI che ema ApaNe mAnatA hatA. paNa gAMdhIjInI bAbatamAM ApaNuM abhimAna-mAnyatA-boTAM paDayAM che. je rIte izukhriIta gayA, je prakAre sokreTIsa gayA te ja pramANe gAMdhIjIne javAnuM banyuM che. izukhriIstane kresa upara caDhAvavAmAM AvyuM, sekreTarIsane jherane hAle. pIvAnI pharaja pADavAmAM AvI, gAMdhIjIne geLIthI vIMdhavAmAM AvyA. A joIne ApaNuM saMskRtiviSayaka abhimAna eDasarI jAya che, ApaNuM bhAthuM zaramamAM nIce jhukI paDe che, ApaNI buddhi behoza banI jAya che. ' ' Ama Aje ApaNe gAMdhIjIne gumAvI beThA chIe ane te Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *tA. 1-2-48 . prabuddha jena 191 sAthe paMDita javAharalAla kahe che 1ma ApaSNu sarvane ajavALanAra dIyA- dAMDI olavAI gaI che ane ApaNI tarapha aMdhakAra chavAI rahyo che. janAba suharAvardI kahe che tema "gAMdhIjInA javAthI jANe ke pRthvI rasAtaLa gaI hoya ema lAge che. dabAyalA ane chuMdAyelA lokonA roSane Aje zAtvana Ape evuM bIjuM koNa che ? temanAM AMsu luche evuM Aje anya koNa che? jyAre jyAre ApaNane jarUra paDatI tyAre tyAre dareka muzkelInA prasaMge salAha ane doravaNI mATe ApaNe gAMdhIjI pAse jatA ane gAMdhIjI ApaNI muzkelI dUra karatA, ApaNI guMca ukelI ApatA, ApaNane kadi nirAza na karatA. hiMdanA prajAjane Aje raDI che ! chAtIphaTa rahI 9! kAraNa ke Aje e tejorAzino asta thayo che ke jemAMthI satya ane nyAya, mAnavajAta mATe agAdha prema ane tyajAyelA ane visarAyelA mitravihoNA jana mATe lokottara karUNa nItaratI hatI." emanA javA sAthe jANe ke ApaNe ApaNuM sarvasva gumAvI beThA chIe ! chellAM 30 varSathI gAMdhIjInuM AkhA deza upara ane khAsa karIne rASTriya mahAsana upara akhaMDa prabhutva vataMtu hatuM. hiMdanA rAjakAraNa teo pramukha sUtradhAra hatA. aneka rAjakAraNI purUSanA salAhakAra ane zirachatra samAna hatA. hiMdanuM sarva zANapaNuM, DahApaNa hiMdI saMskRtinuM sava sArabhUta tatva temanAmAM kendrIbhUta thayuM hatuM. temAM sthitaprajJa hatA, prajJAti hatA. sau koInA teo parama mitra hata; temanA dilamAM dIna, duHkhI ane daridro mATe akhaMDa karUNa vahetI hatI, hiMdamAM saramukhatyAra jevuM sthAna dharAvatA chatAM temanI vANI ke vartanamAM sattAzAhIne koI rUAba nahotuM ane temanA pratyeka kAryo pAchaLa lekazAhI bhAvanAne vAstavika amala jovAmAM AvatuM hatuM. temanI mahattA kevaLa rAjakAraNune avalaMbIne nirmANa nahetI thaI. teo dharmAmAM hatA, sAdhu hatA, santa hatA. teo eka aditIya yugabhraSTA hatA.. teo hiMdusthAnamAM AvyA tyArathI Aja sudhImAM banelI anekAneka ghaTanAo jemAM 1 keTalIka ghaTanAo te ApaNAmAMnA keTalAkane najaronajara nihALavAnuM baneluM haze te sarva ghaTanAonI ramarachuparaMparA eka vizALa citrapaTa mAphaka AMkha sAme-95nAnI najara-sAme sarI rahI che ane e jotAM jotAM ApaNI vaccethI ke maha: 1 purUSa pitAnA lAMbA jIvanane temaja mRtyune kRtArtha karane karate agocara thaI gayela che tenuM ApaNane saceTa bhAna thAya che ane ApaNuM hRdaya koI tIvra vedanAthI vIMdhAya che. janatAnA kalyANa mATe sadAye paribhramANuzIla mahAna parivrAjaka, bahArathI sadAya hasatA ane aMdarathI pitAnA ja dezamAM pitAnA ja dezabaMdhuenA hAthe sarajAtA hatyAkAMDathI ane bahenanI cAlI rahelI beAbarUthI rome rome baLI rahetA, dhaDimAM kalakattA tarapha, ghaDimAM nauAkhalI tarapha, tyAMthI vaLI bIha.2 tarapha, tyAMthI dIlhI thaIne kazmIra tarapha, tyAMthI pAchA bIhAra tarapha, tyAMthI pAkIstAna tarapha javAnI apekSApUrvaka pAchA pharatAM dIlaDI tarapha-Ama 2. taraphanI Agane olavatA ThAratA ane lokone dhIraja ane zAnti ApatA-AvA daridranArAyaNanI bIjI jaDI-AvA jaMgama tIrthanI bIjI kaI AvRtti-Aja sudhI duniyAe kadi joI nathI. emanI joDane purUSa have pachI paNa koNa jANe pAke tyAre kharo ! rAjakAraNanI zuM ce haya te ApaNe gAMdhIjI pAse deDatA, harijena uddhArane prazna hoya, komI ekatAne prazna hoya, madhaniSedha, zikSaNa, naisargika upacAra, kheDuto, maju, bhASA, lipi, rAjAo, vaNakara-AmAMthI koine lagatI bAbata vicAravAnI hoya to ApaNe gAMdhIjI pAse doDI jatA ane dareka bAbatamAM ApaNA mananuM teo samAdhAna karatA, ApaNane navuM mArgadarzana karAvatA, navI preraNA ApatA, ane kAryatatpara banAvatA. ApaNu savaMnuM eka ane anokhuM avalaMbana, abujhamAM buddhi jAgRta karanAra ane buddhivAdImAM zraddhA utpanna karanAra, zithilane saceta karanAra ane caMcaLane sthira karanAra-AvA mahAtmA gAMdhI Aje duSya jagatanI pelepAra gayA che, ane jema putra pitA vinAne bane, strI svAmI vinAnI bane, mAnavI pitAne koI parama mitra ane sAthIne gumAve-covI ApaNI dazA thaI beThI che ! rAtrInA sADA ATha thAya ane reDIomAMthI te ja divase sAMje temaNe je pravacana karyuM hoya te saMbhaLAvuM zarU thAya. paMdara mInITamAM zuM kahuM ane zuM na kahuM e mujhavaNapUrvaka temane vANIpravAha vahevA mAMDe, vANI te vRddhanI-keTaluMka samajAya ane kaMi kaMi na paNa samajAyu-paNa juse juvAnane. zAntine, dhI janA, samabhAvanA, vaira sAme vaira na vicAravAnA Agrahane, rAmanAmane, Izvara-viSenI anupama zraddhAno upadeza varasavA mAMDe. temanI ekanI eka vAta sAMbhaLIne kadi kadi ApaNe kaMTALatA, paNu ApaNu lekene vairatRptinA, hiMsAnA, khUnarejInA raste dhasI rahetA joIne temane AtmA akaLAI uThate, emAM vaLI pAkIstAnamAM banatI ghaTanAo baLatAmAM ghI reDatI, ane Ama chatAM paNa pAkIstAna game te kare te paNa ApaNe kazuM beTuM karI na besIe e cintA temane satata vyagra rAkhatI hatI ane tethI A bAbatamAM hiMduone ane zi ene pharI pharI cetAvavA sivAya temanI pAse bIjo koI mAga rahetuM nahotuM. e pavitra purUSArthabharI vANI haMmezA sAMbaLatA rahevuM e ApaNA jIvanane ananya lahAve hato. Aje e vANI sadAne mATe baMdha thaI ! have ApaNane, sarakArane, hiMduone, musalamAnone sAcuM koNa saMbhaLAvaze, khoTuM karatAM kANu vAraze ? kaMTrala sAme temaNe keTalo sakhata pikAra uThAve ane A bAbatamAM haThIlI banelI ApaNI potAnI sarakArane namatuM ApavAnI temaNe kevI pharaja pADelI ? A ApaNo satata mArgadarzaka-ApaNe vIse kalAkane cokIdAragumAvatAM ApaNI AMkhe aMdhArA AvatA lAge che, kAna jANeka badhira banI beThA che, paNa jANe ke pAMgaLA thaI gayA che ! gAMdhIjInuM eka hiMdutA hAthe khuna thayuM A hakIkatathI ApaNA kapALe te jarUrI kALI TIlI caTI cheja paNuM saMbhava che ke gAMdhIjIne AtmA Aje jyAM hoya tyAM je teo A hakIkata jANe te eka rIte jarUra rAjI thAya ane vicAre ke je mArUM Aja rIte mRtyu thavAnuM hatuM ke te eka hiMdunA hAthe thayuM e bahu sAruM thayuM. kAraNa ke Ama banavAthI je adhogatinuM AtmabhAna pitAnI jIvatI vANIthI hiMdu janatAne pite nahotA karAvI zakyA te AtmabhAna pitAtA AvA mRtyuthI hiMdu janatAnA dilamAM kadAca pedA karAvI zake, paNa AthI vadhAre mahatvanI kapanA te e che ke je temanuM khuna eka hiMdune badale koI eka musalamAnanA hAthe thayuM heta to Aje ApaNuM A kamanasIba dezamAM keTalAye musalamAnonI katala thaI beThI hatI ane A durghaTanAthI gAMdhIjIne AtmA jyAM hatA tyAM keTalo badhe kakaLI uThata? Aje ApaNAmAMnA ghaNA kharA kevaLa paitRpti ane hiMsAnI paribhASAmAM ja je kAMI tarapha banI rahyuM che tene vicAra karatA thaI gayA che ane tethI upara jaNAvelI saMbhAvanAmAM jarA paNa atizayatA mane lAgatI nathI. Sa matsara krodha ane niSNuratAe ApaNA dilane, ApaNA AtmAne eTale badhe jakaDI lIdho che ke je gAMdhIjIne khunI musalamAna heta te jarUra ApaNe gAMdhIjInA nAme ja keTalAya musalamAnone avalamaMjale pahoMcADI dIdhA hota! - - n.. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA1-2-48 mArA eka mitra pAlejathI Aje ja AvyA che. pAlejamAM musalamAnonI ghaNI moTI vastI che. teNe tyAMnAM keTalAya musalamAnene Dusake Dusake raDatA joyA. eka vakhata e hato ke musalamAne gAMdhIjIne potAnA eka moTAmAM meTA duzmana gaNatA hatA. Aje gAMdhIjIe koI paNa jAtanA bhedabhAva vinAnI uMDA dilanI maitrInI musalamAnone pratIti karAvI che. je koI varga tiraskRtanI TimAM AvI paDe tene pakSa le, tene bacAvavA, tene rakSaNa ApavA pitAthI banatuM karavA kaTibaddha banavuM e gAMdhIjIne svabhAvadharma hate. harijanane prazna temaNe A ja utkaTa bhAvanAthI upADa hatA ane tene atyaMta vegavAna banAvyuM hatuM. eka vakhata harijanamAMne ghaNo moTo samudAya gAMdhIjIne virodhI hate. Aje gAMdhIjInI "zubhaniSThA viSe harijanamAM lezamAtra matabheda rahyo nathI. harijanone sauthI moTo AgevAna che. AMbeDakara Aje koMgresa sarakAranAM pradhAnamaMDaLamAM joDAI gayela che. aMgrejonuM paNa eka kALe gAMdhIjI pratye atyaMta virodhI valaNa hatuM. Aje AkhI aMgreja prajA gAMdhIjIne be meDhe prazastithI navAje che. dezanA musalamAne Aje gAMdhIjI viSe evI ja zubha pratItine sAkSAtkAra karI rahyA che. teo Aje raDatA heya. AMsu sAratA hoya temAM jarA paNa Azraya pAmavA jevuM ke anyathA vicAravA jevuM che ja nahi. gAMdhInA javA sAthe temaNe kharekhara eka ananya mitra ane hiMduonA vaivirodha ane reSanA pravAhane vahete aTa- kAvI rAkhanAra eka lekhaMDI dIvAlane gumAvI che. Aje je pAkIstAnanA siMhAsana upara kAyadeAjhama jhINA A3Dha thayela na hota te musalamAnonA dilamAM thaI rahela hRdaya palaTAe jarUra mUrta svarUpa dhAraNa karyu heta ane hiMdusthAna pAkIstAna vaccenI dIvAla paNa kadAca jamInadosta thaI zakI heta. kamanasIbe e ujaLo divasa haju takALa bhaviSyamAM najare paDatA nathI ! Ama zekanA tIvra vega nIce zarUAtamAM khacakAtI karaDAtI kalama pachI te vegapUrvaka vahevA lAgI che ane A kahuM, te jaNAvuM ema kalpanA paNa ThIka ThIka gatimAna thaI rahI che. je zekavyAkuLatAmAMthI vANI janma pAmatI aTakI rahI hatI e ja zekavyAkuLatA vANIne koI jude ja vega ApI rahI che. paNa , Akhare te prabuddha jananI kadamaryAdAno bhAre vicAra kare ja rahyo ane tethI lekhinIne AgaLa deDatI paNa aTakAvavI ja rahI. gAMdhIjInA avasAnane raDyA karIe te tene paNa cheDe AvavAne ja nathI. paNa emAM paNa saMyama cintavye ja chuTako che. gAMdhIjI gayA te have kAMI pAchA AvavAnA nathI, temanI khoTa paNa kaMI kALa sudhI purAvAnI nathI. gAMdhIjIne eka yA bIjI rIte-sIdhI . rIte, reDIo dvArA, temanI lekhinI dvArA, temanA dezavyApI kAryo dvArAApaNuM sarvane eTale badhe. nikaTa paricaya hatuM ke teo videha thayA chatAM ApaNI sAme teo sadeha jIvatA jAgatA ubhA hoya ema ApaNe anubhava karIe chIe. temaNe kahevA lAyaka ghaNuM ghaNuM kahyuM che, je kahyuM che te tat AcarI batAvyuM che. saMyamapUrNa pavitra jIvana, nirbhayatA, satya temaja ahiMsA viSe ananya niSThA, anyAya, adhama, atyAcAra sAme uMDA dilane repa ane te TALavA mATe pitAthI banatuM karI chUTavAnI haMmezanI tatparatA, dalita du:khI daridra viSe ananta karUNA, asIma prema ane amaryAdita vizvabaMdhutva-A temanA caritranAM viziSTa aMze che. temanuM jIvana eka mahAkAvya che. tenA khaDe khaDe romAMcakatA ane unnata preraNA bharelI che. Aje pakSa banela ane ema chatAM paNa pratyakSa jevA lAgatA gAMdhIjIne ApaNA antaramAM supratiSTita karIe ane jANe ke gAMdhIjI ja ApaNuM antaHkaraNa heya ema ApaNA sarva vicAra, vANI ane vartanane temanI saMmati vaDe punita banAvIe ane e rIte gAMdhIjIe adhurAM mukelAM kAryone ApaNI samajaNa, zakti ane satyaniSTA vaDe AgaLa vadhArIe, purAM karIe. AthI anyatara bIjuM zuM iSTa hoI zake ? ane gAMdhIjIne paNa AthI anyatara bIjuM zuM apekSita hoI zake ? gAMdhIjInA AtmAne zAnita ApavAne paNa A ja eka mArga che. paramAnaMda, keTalAka samAcAra ane noMdha vALavuM-AvI vRttine vega hiMdu prajAnA dilamAM vadhAre ne vadhAre baLavAna banato jAya che. A vRttino gAMdhIjI pracaMDa virodha karI gAMdhIjI upara humale zuM sUcave che? rahyA hatA. pAkIstAnanAM burAM, kAmane gAMdhIjI kadi paNa bacAva A humale koI eka pAgala hiMdunA hAthe thaye heta te karatAM nahotA. A mATe pAkIstAnanI paNa teo purI khabara letA mana kAMIka samAdhAna anubhavata. paNa A khuna karanAra eka hatA, paNa A sAthe ahiM vasatA musalamAna viSe ApaNuthI keLavAyale hiMdu che; te pUnAno rahevAsI che; tenuM nAma nathurAma kaI paNa rIte anyathA vicAra ke vartApa thai zake ja nahi, vinAyaka geDame che; hiMdu mahAsabhAne eka june jANIne kAryakartA ApaNAthI A praznone koI paNa kAmI dheNe vicAra thaI zake ja che; ane "hiMdu rASTra" nAmanI eka sAmAyikane adhipati che. nahi, ahiM vasatA musalamAnone saMpUrNa rakSaNa ane salAmatI te dIlhImAM Agale divase cekasa IrAdA ane yejanApUrvaka Ave ApavI e ja ApaNo anivArya dhama hoI zake-A prakArane che ane bIje divase sAMje pitAnI melI murAda pAra pADavAnI takane upadeza teo rAtrInA 8 thI 8 nA dainika reDIo pravacanamAM satata - pure uga kare che. A, AkhI hakIkata atyanta sUcaka che. saMbhaLAvI rahyA hatA. temanA kAraNe ja ane temanA prabhAvathI ja kala Aje je roSa ane vairanI javALA hiMdu janatAnA keTalAka kattAnA musalamAnonI katala thatI aTakI hatI; dIlhI ane AsapAsanA vibhAganA dilamAM saLagI rahI che te javALAnA pratIka pradezamAM bhabhukI uThavAnI aNI upara Avele dAvAnaLa paNa banIne goDasee pitAne adhama hetu sidhdha karyo che. temanA ja chellA upavAsathI zamavA pAmyuM hatuM. dezamAM eka evo chellAM be varSathI je viSamaya pracAra ApaNA dezamAM cAlI rahyo vaga hiMdu samAjamAM upasthita thaI rahyo hato ke je gAMdhIjInI che ane komI verajheranAM nAnAM moTAM hatyAkAMDe racAI rahyAM che, A bhAtRbhAvanI, kaeNmI ekatAnI, musalamAnone purUM rakSaNa ApatemAM paNa hiMdusthAnamAM bhAgalA paDayA pachI pAkIstAnanA vAnI vAtethI ulaTuM vadhAre ne vadhAre ukaLato jato hato, jene mATe : sarva pradezamAM AkhI hiMdujanatAnA temaja zikha kAmanA je AvI prema ane ahiMsAnI vAte asahya banatI, jatI hatI, je hAlahavAla thaI rahyA che ane pAkIstAna AkhAmAM koI hiMdu ke varga pitAnI vaira vRtti vasa karavAmAM gAMdhIjI ja meTI dIvAlarUpa zikhane sahIsalAmatIthI rahevuM azakya banI gayuM che-A sarva che-e dIvAla toDaye ja chuTako che-teja musalamAnone A dezamAMthI paristhiti ane nirvAsitenI atyanta dayAmaya durdazAe hiMdu tagaDI mukI zakAze athavA te temane uzkeda thaI zakaze ane te tema ja zikha prajAnA dilamAM asAdhAraNa roSa pedA karyo che ane ja A khaMDita hiMdusthAnane vAstavika arthamAM hiMdusthAna banAvI A badhAnuM vaira hiMdI saMsthAnamAM vasatA musalamAno upara kema zakAze ema kharA dilathI je varga mAnavA lAgyA hatA. A vagara, . Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-2-48 prabuddha jana 13 Aje paNa vistarato jAya che ane A vicAranAM phelAtAM jatAM AMdolane ApaNuM kAna sAthe jyAM tyAM athaDAyA kare che. gAMdhIjI sAdhupurUSa che. temanA kahevA mujaba karavA jaIe to te hiMdu dharma ane hiMdu jAtine nAza ja thaI jAya, jhINuM Ama belyo, pAkIstAne Ama kayuM', ApaNe paNa ahiMnA musalamAnone batAvI devuM joie, tyAM vasatA khApaNu hiMduonA ane zikhenAM dharabAra vepAra luMTAI jAya, paNa mA-bahena dIkarInAM apaharaNa thAya ane ApaNe ahiM zuM joyA karIe ane ahiM vasatA musalamAnanA vyApAraudyoga zuM pahelAM mAphaka cAlyA kare ane bAgabaMgalAmAM teo mojamajA mANyA kare ?" AvA udgAre ApaNe Aje sthaLe sthaLe sAMbhaLI rahyA chIe. upara jaNAvela varganI AMkhamAM gAMdhIjI eka kaNa mAphaka khUMcI rahyA hatA, ane temanA dilamAM eka ADakhIla mAphaka sAlI rahyA hatA. gAMdhIjI upara goLI calAvanAra vyakti koI ekaladokala nathI, paNa upara jaNAvelI vicArasaraNI dharAvanAra eka vizALa vargane e pratinidhi che-A AkAramAM jyAre A hicakArA humalAne vicAra karIe chIe tyAre ApaNI gamagInIno koI pAra rahete nathI, eTaluM ja nahi paNa AkhA dezanuM nAva kaI dizAe ghasaDAI - rahyuM che tenI cintA ApaNI buddhine be dhaDi guMgaLAvI nAMkhe che. A bAbatanuM ATaluM lAMbu vivecana karavAnuM e kAraNa che ke Aje jyAre gAMdhIjInA avasAna paratve ApaNe zokanI lAgaNIo pragaTa karI rahyA chIe tyAre ApaNe AjanI A vasturithatine barobara samajI laie ane je gAMdhIjInA akALa paralokagamana viSe ApaNe zeka ane glAni. kharekhara uMDa.dilanI hoya te ApaNe ApaNuM cittanuM saMzodhana karIe, ApaNA dilamAM khuNe khAMcare bharAI rahelA roSane, vairavicArane, hiMsAvRttine, kema bhedabhAvane jhaDIjhapaTIne sApha karIe, AsapAsanA vAtAvaraNane vizudhdha banAvIe, hiMsA, vaira, badalo levAnI vRtti-khAvuM jyAM jayAM ApaNane dekhAya tyAM ApaNe tene sakhta virodha karIe ane ApaNI AsapAsanA lokone ahiMsA, ane kemI ekatA tarapha vALavA bane teTalA prayatna karIe ane e rIte Aje phelAyelA buddhibhedane, bhasarapravAhane vadhAre phelAto aTakAvIe. Aje dezamAM be parasparavidhI saMskRtibaLe kAma karI rahyAM che. eka ahiMsA, satya, ane kemI bhrAtRbhAvanuM. bIjuM hiMsA, asatya ane komI veranuM. ekane ApaNe "gAMdhI saMskRti' tarIke oLakhIe; anyane "jhINA saMskRti' tarIke pIchANIe. A banne saMskRtinuM tIvra saMdharSaNa cAlI rahyuM che. gAMdhIsaMskRtie ApaNane svarAjya apAvyuM; jhINusaMskRtie dezanA bhAgalA karAvyA. gAMdhIsaMskRtie aMgrejone vaza karyA; jhINu saMskRtie hiMdu musalamAnane ekamekanA kaTTara zatru banAvyA ane ubhayanI Ayanika adhogati nIpajAvI. gAMdhI saMkRtie kalakattAnA tema ja dIlhInA musalamAnonI katala thatI aTakAvI, jhINA saMskRtie khuda gAMdhIjInuM ja Akhare khuna karAvyuM. ekane mArga che suleha zAnti ane ekatA sthApavAne; anyane mArga che azAnti, vara ane vaimanasya ane Akhare savalatomukhI vinAza nirmANa karavAne. tAjetaramAM banelI duHkhada ghaTanA gAMdhI saMskRtine tatkALa parAjaya ane jhINI saMskRtine mahAna digvijaya sUcave che. gAMdhIjI kSaNe kSaNe marI rahela che; jhINA Aje te jhIMdAbAda che. Ama chatAM paNa gAMdhIjInA AvA karUNa avasAnane bhamaMdAraka DaMkha eka kALe hiMdu tema ja musalamAna janatAnI samyak cetanAne jarUra jAgRta karaze ane Aje vakarelI vipharelI mAnavatAnI sAna ThekANe lAvaze ane sau praine satya, ahiMsA ane komI bhrAtRbhAvane 5 vALaze evI apaNe AzA rAkhIe ane evI zraddhApUrvaka ApaNe AgaLa vadhIe ane ApaNA samagra AcaraNane tadanurUpa banAvIe. bhAvanagaramAM javAbadAra rAjyataMtranI sthApanA lokokita evI che ke rAtrI jyAre atyaMta aMdhakAramaya bhAse tyAre savAra samIpa AvI che ema samajavuM. kudaratanA kramamAM A le kokita vAstavika che ke na ha, paNa hiMdusthAnane dezI rajavADAenI bAbatamAM te Aje A pramANe ja banI rahyuM che e viSe be mata hovA saMbhava nathI. gayA ogasTa mAsanI 15 mI tArIkhe jyAre brITIza hiMdanI prajAe kharA dilathI AjhAdI ujavI hatI tyAre dezI rAjyanI prajAmAM kharI rIte karo umaMga ke utsAha nahote. kAraNa ke egasTanI 15 mI tArIkhanI jAherAte sava* dezI rAjAone kevaLa niraMkuza banAvI dIdhA hatA ane samasta dezI rAjyanI prajAnuM bhaviSya sthaLa sthaLanA dezI rAjAonA hAthamAM saMpUrNapaNe soMpAI cukyuM hatuM. Aja sudhI aMgreja sarakArane A dezI rAjAo upara khuba aMkuza hato. e koI aMkuza navA hiMdI saMdhanI sarakArane prApta thayA nahotA. A Apakhuda sattAnI aTavImAMthI dezI rAjyanI prajAne zI rIte uddhAra thaze te e samaye eka mATe prazna hatA. paNa ApaNI A nirAzA pAyAvinAnI ane UMDI samajaviheNI hatI. aMgreja sarakArane dezI rAjAo upara acuka khuba aMkuza hatA ja, paNa e sarva aMkuzane upayoga moTA bhAge prajAbaLa sAme rAjAone rakSaNa ApavA purate ja thatA hatA. navI sarakAra taraphathI AvuM kaI paNa rakSaNa dezI rAjAone have maLanAra nathI evuM bhAna thavAnI sAthe dezI rAjAonA paga bhAMgavA lAgyA, ApakhudInA pAyA pikaLa banavA lAgyA ane nAnA moTA aneka dezI rAjya taraphathI pitatAnI prajAne javAbadAra rAjyataMtra apAyAnA banAva banavA zarU thaI gamAdezI rAjyanI prajAo paNa amuka rIte te jAgRta thaI cukI hatI. evAmAM A badalAyelI navI paristhitie dezI rAjyanI prastuone navuM cetana, navI tAkAta, navI hIMmata ApI, rAjAnI sattAnuM pilApaNuM prI parakhI gaI, je je rAjavIe jyAM hatA tyAM ne tyAM ja TaTTAra ubhA rahevA mAMgatA hatA temanI sAme prajAkIya hIlacAla zarU thaI cukI. Ama kiMI gaI kAle te koI Aje-sau koI rAjAo bahu jhaDapathI prajAnI mAMgaNIo AgaLa namI rahyA che athavA namI paDavAnI taiyArImAM che, ane AzA baMdhAya che ke kadAca nijhAma siya hiMdI saMsthAna sAthe joDAyeluM evuM bhAgye ja eka paNa rajavADuM avaziSTa rahe ke jeNe kAM te pitAnI prajAne saMpUrNa javAbadAra rAjyataMtra ApyuM nahi hoya athavA te je hiMdI yunIyananA koI paNa eka prAntamAM vilIna banI gayuM nahi hoya-AvI sthitie ApaNe bahu ja thoDA samayamAM pahoMcI jaIzuM. A badhI ghaTanAomAM bhAvaMnagaramAM gayA jInyuArI mAsanI 15mI tArIkhe saMpUrNa javAbadAra rAjyataMtra sthapAyAnI je ghaTanA banI che te kharekhara vilakSaNa prakAranI che. alabatta jema anyatra tema ja bhAvanagaramAM paNa javAbadAra rAjyataMtra mATenI laDatanAM vAdaLo gherAye ' jatAM hatAM. junAgaDhanA navAbIne kI tuTayA bAda saunI AMkhe bhAvanagara tarapha maMDAI rahI hatI. bhAvanagaranA rAjakAraNI AgevAne A bAbatamAM aMdara aMdara carcA karI rahyA hatA ane bhAvanagaranI laData have bahu jaldithI Ave che evA bhaNakArA cetarapha vAgI rahyA hatA. paNa prajAnA AgevAne A dizAmAM eka paNa kadama uThAve, A saMbaMdhamAM yudhdhane netaratI evI eka paNa nAnI sarakhI jAherAta kare e pahelAM bhAvanagaranA mahArAjAnA dilamAM svata: evI icchA phurI AvI ke kAThiyAvADa khAte javAbadAra rAjyataMtra sthApavAnI pahela pitAthI ja karavI. A mujaba prajAnA jANItA eka AgevAnane bolAvIne temaNe pitAnI A icchA vyakata karI, ane e icchAne amalI svarUpa ApavA mATe pote ja turta pravartAbhAna thayA. gayA DIsembara mAsamAM teo jayapurathI dIkahI gayA, Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 bhAvanagara prajApariSadanA pramukhazrI baLavatarAya gepALajI mahetAna tema ja saradAra vallabhabhAi paTelane ane tyAra bAda gAMdhIjIne maLyA, je karavAnA Azaya hatA tenI vigatA nakkI thai gai, mahArAjAe gAMdhIjInA AzIrvAda meLavyA ane gayA jAnyuArI mAsanI 15mI tArIkhe saradAra vallabhabhAi paTelanI hAjarImAM bhAvanagara mahA rAjAe peAtAnI prajAne sa'pUrNa javAbadAra rAjyataMtra ApavAnI jAherAta karI ane sAthe sAthe e prasaMgane lagatA peAtAnA nivedanamAM kAThiyAvADanuM ekama racAvAnI agatya viSe ullekha karyo ane evA ekamanI racanAmAM sahAyabhUta thavA peAtAnI pRcchA darzAvI.A rIte jene aMgrejImAM Silent Revolution kahe che evI mUka, nirava, ahiMsaka, sahajasiddha krAntinuM bhAvanagaranI prajAe dazana karyu. jyAM denAra tema ja lenAra udmaya prasanna hatA,. jyAM denArane detAM ane lenAranA letAM harakha samAtA naheAtA-evA sukhada sattAvinimayanuM rAjakAraNI krAntinu-parama AhlAdaka ane ubhayane atyanta gauravaprada darzana e prasa Mge hAjara rahevAnu' jene sadbhAgya prApta thayu hatu evA jene jene thayu temaNe jIvananI dhanyatA anubhavI. ' prabuddha jaina tA 1-2-48 mATe te mahesulane huM bhAga ApavAmAM Avaze ema jaNAvavAmAM AvyuM', gAmaDAMne pacAyanI dhAre sudhAravA tathA mahAlanI paMcAyatane tathA sahakArI maMDaLInA dhArA dhaDavA tathA sudhAravA eka samiti nImavAmAM AvI, ane tevI ja rIte zramajIvI majurAnI paristhiti tapAsIne temAM sudhAre thAya tevAM pagalAMe sucavavA mATe paNa eka samiti niSNuka karavAmAM AvI. A uparAMta navA pradhAnamaMDaLa taraphathI hAla turatamAM grAmeAddAra kA pAchaLa kharacavA mATe eka karoDa rUpIAnI tema ja tIkhI rAhata mATe padara lAkha rUpIA {ii jAherAta karavAmAM AvI tathA bhAvanagara myunIsIpAlITIne paMdara lAkha rUpI, tathA dareka mahAkSanI myunIsIpAlITIne eka eka lAkha rUpIA ApavAmAM AvyA. kAphiyAvADanA ekamanI sthApanA ane zarUAta sAthe prastuta pradhAnama'DaLane visata karavAnu raheze ema chatAM paNa je theDA ghaNA divasa peAtAne maLe e daramiyAna A navuM pradhAnamaMDaLa bhAvanagara rAjyanI prajAnI ane teTalI sevA karI levA kaTibadhdha thayuM che. kAThiyAvADanA sarvavyApI udyotanI A rIte bhAvanagaramAM prAthamika bhUmikA racAi rahI che. A mATe navA pradhAnama'DaLane AkhA kAThiyAvADanA dhanyavAda dhare che. bhAvagaranu navuM pradhAnamaMDaLa : A bhAvanagara rAjyanI javAbadAra rAjyata MtranI jAherAtanA pariNAme jyAM sudhI navuM baMdhAraNa racAya nahi tyAM sudhI rAjyanA vahIvaTa calAvavA mATe zrI baLavantarAya geApALajI mahetA, mukhya pradhAna, zrI jagubhAI parIkha, nAyaba vaDA pradhAna, zrI jAdavajI medI, zrI dhanazyAmalAla DaMkara, tathA zrI manubhAi paMceI-ema pAMca pradhAne nu eka pradhAnama`DaLa racavAmAM AvyuM. jAnyuArInI 20 tArIkhe navuM pradhAna maMDaLa sattArUDha thayuM ane te ja divase navA pradhAnamaMDaLa taraphathI je jAherAtA karavAmAM AvI te jAherAta sAMbhaLIne prajAnA AnaMdane pAra na rahyo ane te vakhate rAjAneja mAtra javAbadAra hoya tevA ane prazna samastane javAbadAra heAya tevA pradhAna maMDaLamAM zu pharaka hAya che tevu bhAvanagara rAjyanI prajAne sauthI paheluM bhAna thayuM. A jAherAta dvArA 1942 nI laDatamAM japta karavAmAM AvelI mIlkate pachI ApavAmAM AvI, vecAyalI-mIlkate nu vaLatara ApavAnuM TharAvavAmAM AvyuM, ane te laDatanA kAraNe rAjyanI nAkarIthI kAreka karavAmAM AvelA nAkarAne pAchA levAmAM AvyA. zrI premacaMda hIrAcaMdane daMDa mApha karavAmAM AvyA, zrI ismAila hIrANI uparanA hadapArInA hukama rada karavAmAM avye, zrI AtmArAma bhaTTa tathA bhagavAna rAmasa`ga uparanA kaisA pAchA kheMcI levAmAM AvyA, vidhavAone mAsika traNa rUpIthyA ApavAnuM' cAlu, gheraNu vadhArIne rU|. 10 nuM dhAraNa svIkAravAmAM Avyu', 'veThanA dhArA rada karavAmAM AvyA, jelanA kedIonA vyakitagata kaeNsa tapAsIne udArabhAve mukita tathA mAphI ApavAnuM jAhera karavAmAM AvyuM, mudraNAlaye tathA vatamAnapatrA uparanA aNutA aMkuzA rada karavAnA tema ja aspRzyatA nAthudra karavAne niSNuya vyakta karavAmAM AvyA, AvakaverA mAku karavAmAM ALye, bhAvanagara zahera sudharAine zahera sudharAinI jamIna vecANunI upaja levAne, kRSNanagaranI jamInanA Avaka levAne, mAra'jaka kara vasula kara levAne ane basa sarvIsa calAvavAnA hakka ApavAmAM AvyA, tathA zaheranA rastAmme, Dreneja tathA voTaravarkasa nu kA' paNuM zahera sudharAine suprata karavAmAM AvyuM, rAjyanA nAnA nekarAne pe kamIzananA dheAraNe pagAra vadhArI ApavAnuM vacana ApavAmAM AvyuM, kheDulokazALAo, prauDha zikSaNa vargo tathA kharIda vecANu sahakArI ma`DaLA bane teTalA ubhA karavAnI jAherAta karavAmAM AvI, tema ja kheDUta vagane keTalIka tAtkAlika rAhata ApavAmAM AvI, je gAma ke mahAlamAMthI je kAMi jamIna mahesula vasula thai hoya te gAma ke mahAlanA upayoga lIjhanI mukhya pradhAna zrI baLavatarAya mahetA bhAvanagara rAjyanA mukhya pradhAnanA sthAne je vyakitanI nImaNuka karavAmAM AvI che te bhAi baLavatara mahetAneAtheDeka paricaya ApavAmAM Ave te te ahiM asthAne nahi gaNAya. ka bhAi baLavantarAyane, keTalAMya varSothI hu eLakhu chu. teo mArI paDezamAM ja ucharIne meATA thayA che, temanI ummara Aje paccAseka varSanI che. Arthika dRSTie bahu ja sAdhAraNu gaNAya evA kuTuMbamAM temane! janma thayela, ane temanuM vidharthIjIvana paNa bahu tejasvI hatuM ema kahI na zakAya. paNa mULathI temanAmAM sevAvRttinAM tatva bharelAM hatAM. mane khyAla che tyAM sudhI tee sAmaLadAsa kAlenjamAMthI khI. e. thayA bAda jAherajIvanamAM dAkhala thayA; zaheranI vividha pravRttiemAM joDAine kAma karavA lAgyA; pUnAmAM jevI saravanTsa ek inDIA se|sAyaTI che tevI ja pALamAM lAlA lajapatarAye ghaNuM kharU' 'pIpalsa se|sAyaTI' nAmanI eka AjIvana dezasevakAnI sasthA kADhI hatI tenA tee AjIvana sabhya thayA; A rIte temaNe dezavyApI rAjakAraNamAM praveza karyAM ane khasa karIne dezI rAjyanA prazna upara teNe petAnI sava pravRtti kendrita karavA mAMDI. kAThiyAvADanA rAjakAraNamAM te agrabhAga levA lAgyA, samaya!ntare sTeTsa pIpalsa kAnpharansanA teo maMtrI nImAyA ane A kSetramAM zrI. 585 sItArAmaththAnA sAthI ane sahukA kartA anyAM, jema jema AkhA deza AjhadI samIpa AvatA gaye tema tema dezI rAjyone prazna vadhAre trikaTa banatA gayA ane tema tema bhAi baLavantarAyane potAnI kuzaLatA dAkhavavAne vadhAre ne vadhAre akA maLavA lAgyA. samayAntare akhila hiMdanA dezI rAjyAnA prazno putre pratiSThAmAM zrI. paTTAmi sItArAmayyA pachInuM khIjuM sthAna bhAi baLavantarAyanu lekhAtuM thayuM ja, paNa A kSetramAM sakriya kAkartA tarIke te temaNe agratama sthAna prApta karyu. akhila hiMdanI lekapratinidhi sabhAmAM tee dezI rAjyanI prajA taraphathI cuMTAyA; ane tAjetaramAM bhAvanagara rAjyanA mukhya pradhAna nImAvA sAthe dezI rAjyAnI samasyAnA eka niSkuSNata purUSa tarIke kAMgresanI kArAbArImAM paNa temanI nImaNuka karavAmAM AvI che. bhAI baLavantarAyane uttarAttara ukaSa zUnyamAMthI zikhare paheAMcavA jevA hAine kAine paNa Adaramugdha kare tevA che. temanA A ubhayaprakAranA viziSTa padAre haNu pAchaLa - temanAmAM kAI atyanta tejasvItA ke asAdhAraNa kAyakuzaLatA che ema kahevu vadhAre paDatu lekhAya. te pAchaLa te che temanu vizuddha Cibeca Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-2-48 prabhuSa jena cAritrya, ekadhArU' jIvana, trIza trIza varSanI akhaMDa tapasyA, je kAya` lIdhuM" tene majabutIthI cekI rahevApaSNu, akhA thaiyA ane uMDA dilanI tamannA, nirAza banIne hIMmata hArI besavAnI cekhkhI nA, dhyeyasAdhanA khAtara game tevAM apamAne gaLI javA jeTalI gaMbhIratA ane garavApaNuM, sAcA sevakane be evI sabhyatA, dhIraja, namratA ane vAsayama, bAi baLavantarAya sAthe maitrIne sabaMdha hAvAthI ATalA prazaMsAnA udgArA kADhatAM huM sa'kAca anubhavuM chuM'. bhAi baLavaMtarAye AjanA rAjakAraNI kSetramAM prApta kareluM sthAna kevaLa svAjita che. ane meM e path jovu che ke kuLa AvatAM AMkhe nIceA namate jAya e leka anusAra bhAi baLavaMtarAya jema jema peAtAnA jIvanamAM uttarettara viziSTa stha na prApta karatA gayA che tema tema temanI zakti tema ja mAnta ta caigyatA paNa vadhatI ja gai che. tethI jo Aje teo bhAvanagaranA mukhya pradhAna che, ane kaoNMgresa kArAbArInA sabhya che te pUrve kadi nahiM anubhavetu' evuM Atmagaurava, prAkRtika gaMbhI ane vANI uparanuM prabhuta temanAmAM ApaNane Aje jovA nihuALavA maLe che. eka kALe ApaNe anya dezenA mahApurUSe nAM caritra vAMcI ApaNI jAtane dhaDavAnA prayatno karatA hatA; Aje ApaNA ja dezamAM aneka viziSTa purUSo pachI rahyA che, jene joine ApaNI chAtI phulAya che, ane jenA lIdhe ApaNe potAnI jAtane gauravazALI mAnIe chIe, bhAi baLavantarAya ApaNA dezanI evIja eka viziSTa vyakita che. temane ApaNu sanAM antaranA abhinandana ane dhanyavAda ! nAyaba vaDA pradhAna zrI jagubhAI parIkha 1951 na rAjavI samiti ubhI karavAmAM Ave che ane A rAjavI mi tinA jAmanagara ane bhAvanagara sivAyanA sabhyone upara jaNAvela pramukhamaDaLa mATe pAMca varSa mATe khe pratinidhie cuMTavAnA tema ja pramukhamaMDaLanA pramukha ane upapramukha cuMTavAnA ApavAmAM Ave che ane khIna salAmI rAjyanA rAjavIone prastuta pramukhamaMDaLa mATe eka pratinidhi cuMTavAnA adhikAra ApavAmAM Ave che. A .rIte rAjavI samitie pramukhamaMDaLanA pramukha tarIke jAmasAhebane ane upapramukha tarIke bhAvanagara mahArAjAne tema ja e sabhyA tarIke dhrAMgadhrA tathA pAlItANuAnA rAjavIone ane khIna salAtI rAjyAnA rAjavIee pramukhamaMDaLanA pAMcamA sabhya tarIke kATaDAsAMgANInA rAjavIne nImela che. A nImaNuMka cAlu varSanA phebruArInI pahelI tArIkhathI pAMca va mATe karavAmAM AvI che. A pramukhamaMDaLanA pramukhane rAjapramukha tarIke oLakhavAmAM Avaze ane temane hAdo, karajo ane pagAra vagere kAi paNa anya prAntanA gavanara jevA raheze. A rAjapramukhane kAThiyAvAnA rAjyavahIvaTa karavAmAM madadarUpa banavA mATe tathA salADa ApavA mATe pradhAneAnI eka samiti-kAunsIla-ubhI karavAmAM Avaze. A pradhAnAnI samiti ubhI karavA mATe je kArDiyAvADanA matadArama`DaLe hiMdanI leAka pratinidhi sabhA mATe pratinidhio cu'TIne mekA che te matadAramaMDaLanI sabhA khelAvavAmAM Ave ane te sabhA prazna pakSanA mukhya netAnI cuMTaNI kare ema TharAvavAmAM Avyu che. A mujaba tA 29-1-48 nA roja kArDiyAvADa matadAra maMDaLanI eka sannA melAvavAmAM AvI hatI ane A sabhAe jANItA AgevAna zrI. DhebarabhAinI prajApakSanA AgevAna tarIke cuMTaNI karI che ane zrI. DhebarabhaMi taraphathI the|DA samayamAM kAThiyAvADanI vacagALAnI pradhAna samitinI jAherAta thavA saMbhava che. A sAthe kAThiyAvADa AkhAne lAgu paDatu baMdhAraNa dhaDavA mATe eka lekapratinidhi sabhA athavA te baMdhAraNlR sabhA purlR ubhI karavAmAM AvanAra che. A sabhA vadhAremAM vadhAre 45 sabhyonI banaze. A sabhyo zI rIte nakkI karavAmAM ke cuMTavAmAM Avaze te haju jAhera karavAmAM Avela nathI. bhAvanagara rAjyanA pradhAnamaMDaLamAM bhAra khaLavantarAya pachI khIjuM mahatvanuM sthAna bhAI jagubhAI parIkhanuM che.. jazubhAi parIkha jaina che, bhAvanagaranA ja vatanI che, khI. e. ela. ela. mI. che, bhAvanagaramAM keTalAMka varSoMthI vakIlAta kare che, ane bhAvanagara prAyariyaranA eka viziSTa kArya karyAM che. bhAi bRLavantarAyanI apekSAe jagubhAI navA kAryakartA lekhAya, pazu temanI tejasvI kArya kuzaLatA tema ja kAi paNa viSaya paratve temanI anupama nirUpaNuM zakitane lIdhe temanuM bhAvanagara rAjyamAM te| agrasthAna che ja, paNu AkhA kAThiyAvADamAM paNa te eka mahatvanu sthAna dharAve che-He is a great man in making-temanAmAM madrattA nirmANa thai rahI che--mANa kahevAmAM jarA paNa atizayatA nathI. je jaina samAja bhAvanagara tema ja kAThiyAvADanA vizALa rAjakAraNane caraNe AvA eka uttama kArTinA kA kartA dharI zake te jaina samAja paNa pAtA viSe purama gaurava cintavavAnA adhikArI bane che. nAtAtanA bheda vinA vizALa janatAnI sevAmAM tane dharI devI-A ja sAcu jainatva che, ane e rIte jagubhAI sAcA jaina che. temane paNu attaranAM aneka abhinandana ! kAThiyAvADanI kAyApalaTa bhAvanagaranI praznane javAbadAra rAjyataMtra maLavA badala ApaNe abhinandana ApIe na ApIe teTalAmAM te| AkhA kArDiyAvADanI kAyApalaTa nirmANa thai rahela che. 200-21-nAnAM meTAM dezI rAjyanA sImADAnA je bhUmi upara jALAM bajhayAM hatAM te sava jALAM eka sAthe sAk thai jAya ane hiMdI sarakAranA anya prAntA mAphaka kAThiyAvADa paNa eka sa sAmAnya hukumatavALo prAnta banI jAya e kAi sAdhAraNa ghaTanA na kahevAya. kAThiyAvADanA sarva rAjAoe navA karAranAmA upara sahI karIne potapotAnI aMgata hukumatane visarjita karavA kabula karyu che. kAThiyAvADanA nAnA meTA rAjavIemAMthI eka pramukha maMDaLa (Presidinm) ubhuM karavAmAM AvyuM che. A pramukhamaMDaLa pAMca rAjavIonuM banAvavAmAM AvyuM che. jAmasAheba ane bhAvanagaranA mahArAjA A maMDaLanA sthAyI sabhyo bane che. karAranAmAmAM sAmela thanArA rAjavIonI eka A satra pheraphArAne aMge kAyAvADamAMthI rajavADAonI jaTizAhI visarjita thaze. Akhu` kAThiyAvADa je have pachI saMyukata sauraSTranA nAme oLakhAze te eka vahIvaTa, eka nyAyapaddhati, eka peAlIsa ane eka lazkara vALI sarvasAmAnya hakumata nIce Avaze ane Aja sudhI je prajA nAnI meATI hukumatAnI ApakhudI nIce kacaDAyalI ane dhAyalI hatI te prajAne mATe pragatinAM aneka drArA khullAM thaze ane te praznanA jIvanamAM navA prANane--avanavI svAtaMtryaskruti nA--sa'cAra thaze. kAThiyAvADanA itihuAsamAM kAi kALe ekachatrI rAjya hatu ke nahiM te viSe mane cekkasa khyAla nathI, paNa bhUtakALamAM evA kAi ekachatrI rAjyane yuga kAThiyAvADamAM AvI gayA hoya te paNa te rAjya kAi prajAsattAka ka leAkazAsita te nahetu' ja. leAkAne-samasta prajAne--javAadAra lekapratinidhionA rAjyataMtranI kAThiyAvADanA itihAsamAM A sauthI pahelI zarUAta thai rahI che. kArDiyAvADanA-saurASTranA--udayana riva ugI rahyo che ane kAThiyAvADanA apUrva bhAvInI AgAhI ApI rahyo che. prajAnA sevakAe kAyAvADa viSe sevelAM kai kai svapnAM Aje saphaLa thavAnA samaya paNa AvI lAgyA che. A samaya ATalA jaldi Avaze, ane AkhI navaracanA sthApita hitA dharAvatA rAjAo ane mahArAjAo sAthe kazA paNa `Nu vinA ubhI thai zakaze e kASThanI pazu kalpanAmAM saMbhavanIya lAgatuM naheAtu'. paNa kALanI gatine kANu pAmI zakayuM che ? junAgaDha paDayuM' ane eka kIllo tuTaye; bhAvanagara mahArAjAe svecchAe sattAsamapaNa karyu ane bIjo kIllA tuye; nAnA meTA chaLa Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 prabuddha jaina tA. 1-2-48 vidvAnonA sahakArathI Ave cheSa taiyAra karavAnuM TharAvavAmAM AvyuM che. A uparAMta eka lAMbA TharAva dvArA graMthaprakAzananI eka janAra raju karavAmAM AvI che. jaina saMskRti saMzodhana maMDaLa A prastAva anusAra pitAnuM kArya AgaLa ne AgaLa dhapAvatuM rahe ane jaina samAja tene puro Arthika tema ja apekSita sarva prakArano sahakAra Ape evI ari2nA zubhacchI ane prArthanA che. paramAnaMda pracaMcanI nirarthakatAnuM bhAna thatAM ane AvatA vegane . khALI zakavAnuM have zakaya nathI' evI pratIti thatAM jAmasAheba paNa palaTAyA ane trIje kIllo paDaze. A pachI te konI tAkAta che ke kAThiyAvADane AjhAda banatA-ApakhudInI dIvAlane jamInadeta karatAM-aTakAvI zake ? kAThiyAvADa Aje svAdhIna kAThiyAvADa bane che; saurASTra Aje kharekhara surASTra bane che. kAThiyAvADanAsaurASTranA-prajAjane Aje jeTalo AnaMda mAne teTale ochA che. svatvane pAmatA kAThiyAvADane samasta hiMdanA sAdara abhinaMdana che. jaya kAThiyAvADa ! jaya saurASTra !! jaina saMskRti sAdhana maMDaLa: vArSika adhivezana A maMDaLanuM vArSika adhivezana tA. 15-12-47 nA roja De...bUlacaMdajInA pramukhapaNa nIce banArasa khAte maLyuM hatuM. prAraMbhamAM vArSika nivedana, vArSika kAryavivaraNa tathA hisAba raju karavAmAM AvyA hatA je sarvAnumate maMjura karavAmAM AvyA hatA. tyAra bAda keTalAka mahatvapUrNa prastAva karavAmAM AvyA hatA. jene sAra nIce mujaba che. | jana sAhitya saMmelana bharavAne gata vArSika sabhAne TharAva kAryAnvita karavA mATe eka saMmelana samiti nImavAmAM Avela che jene AvatA okaTobara mAsa sudhImAM 5 (thAna upara jaina sAhi. tya saMmelana bharavAne prabaMdha karavAnI sattA ApavAmAM AvI che: A prastAva anusAra AvatA okaTobara mAsa sudhImAM eka jaina sAhitya saMmelana bharavAnuM nakakI karavAmAM AvyuM che ane A mATe dezanA juvA judA vibhAgomAM vasatA jANItA 13 jana vidvAnonI eka saMmelana samiti nImavAmAM AvI che. taduparAnta judI judI yunIvarsITImAM jana saMrakRti vyAkhyAnamALAo ye javAno ane tenA anusaMdhAnamAM vyAkhyAtAone megya puraskAra ApavAnI tathA prastuta vyAkhyAne yogya AkAramAM pragaTa karavAnI pravRti hAtha dharavAno nirNaya karavAmAM AvyuM che ane A TharAvane amala karavA mATe pAMca vidvAnonI eka upasamiti nImavAmAM AvI che. taduparAnta eka jaina pAribhASika kaMpanI janA taiyAra karavA mATe mahAmahopAdhyAya paMDita vidhUzekhara bhaTTAcAryane vinaMti karavAno ane tenI pejanA nirNata thaye * gayo bApu ! moTA gharane mobha tUTaye A? ' ' ke vahANune kUvAthaMbha? phATaye pahADane hADa himAlaya? . ke A ke ghara bhUkaMpa? banI jema gAMdhI vinAnI ? tUTI! hAya dAMDI dharAnI ! sAgara ane ghera kheDIne nAthyA jhaMjhAvAta, hAthaveMta jyAM a,be kinAre. tyAM A che re Adhata ! kharAba lAvI pachADI vibhU teM nAva hamArI. gayAM bApu ? Rta gayu zuM ? gayAM prema ne tyAga ? gayA gAMdhI! satya gayuM zuM? gayAM zIla suhAga? manukulabhANuM bhUMsAye ! dharAne prANa haNAya ! "prajAbaMdhu'mAMthI udbhUta sneharazmi. vasatA tLA e che dI judI yunIna samiti ' mUrti manta mAnavatA - sva. Do. vrajalAla dha. meghANInI prathama puNyatithi prasaMge eka smaraNAMjali saM. 1981mAM sadgata De. meghANIe zrI dazA zrImALI viyega thayAnA A eka varSa daramiyAna jema keTalIye vakhata banyuM vaNika jJAtihitanuM mAsika 'jAgRti' zarU kareluM. e zarU thayA pachI che tema, Aje paNa temanI sAthenA vIza varSanA dIdha paricayanAM ekAda-be varSe e mAsikanA aMge ja mAre temane pahelavahelAM aneka mIThAM ane vedhaka smaraNAnI paraMparA, eka calacitra peke, maLavAnuM thayeluM. e arasAmAM huM gAMva (varADa) rahetA. tyAMthI mana:cakSu sAme rajU thAya che ane samagra cittataMtrane halAvI mUkIne muMbaI AvavAnuM thatAM gaLapIThA paranA temaja bIDIMgamAM temanA raheThANe zokAtura banAve che !* jaine maLelo. e amArI prathama mulAkAta. tyAra pachInA be traNa kevAM bhavya ane punita che e smaraNa ! varase daramiyAna te jayAre muMbaI AvavAnuM thatuM tyAre prasaMge pAta vaNika yuvaka pariSada' jevuM koI sAmAjika kArya hAya yA " maLavA pUratA ja ame paricayamAM AvelA, paraMtu saM. 1985 nA muMbaInI koI aMdhAragalInI kALakoTaDImAM sabaDatAM zramajIvIono ' A mAsamAM, mukhyatve temanA ja prayatnathI zrI. amRtalAla ' savAla hoya. saMjogeno zikAra banIne ekAMda bhUla karI beThelI ' dalapatabhAI zeThanA pramukhapade, muMbaImAM "zrI kAThiyAvADa dazA zrImALI kaI bALavidhavAnA "muMjhAyelA mAtR'ne savAla heya yA asamAna vaNika yuvaka pariSada bolAvavAmAM AvelI. tene aMge pariSada pahelAM zikSaNa-saMskAra dharAvatA daMpatInAM "naMdavAtAM haiyAMne savAla hoya, ane pariSada pachI temanAM sAthe kAma karavAnuM maLatAM ame ghaNA ja kAyadAnA AMdhaLA amala' no savAla hoya yA zrImaMtanA najIka AvyA. ane pachI te mAre muMbaImAM vasavAnuM thatAM ane pADozamAM rahetA garInI viTaMbaNAne savAla hoya, TUMkamAM vicAronA sAmyane lIdhe e nikaTatA eTalI te vadhI ke, bhAIomAM mAnavajIvanane sparzanAre ane mAnavajIvanamAM bhAga bhajavanAra ' moTA evA mane, mAjA bhAIdhI paNa adhaka eve, eka moTo bhAI ja maLe. kaI paNa nAno yA mATe savAla hoya tene nirakhavAnI che. meghANI A vizvamAMthI temaNe akALe vidAya lIdhAne Aje sa. pAse 'mAnavatA' bharI eka viziSTa dRSTi hatI. jIvanane ane . 2004nA poSa vada 4nA dine-eka varSa purU thaze; temane cira- vanaprasaMgene mApavAne temanA pAse gaja hato "mAnavatAne. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazu jena tA. 1-2-48 temanA jIvananu mukhya preraNAbaLa hatuM. mAnavatA'nu ane mALAmAM parAvAyelA dArAnI peThe temanA samagra jIvanane AvarI rahelA-temanI ragerage vyApI rahelA-mukhya jIvanabhAva hatA 'mAnavatA'nA ! ane keTalu kuNu hatu temanu haiyu'! mahAtmAonA haiyA viSe kahevAyu. che ke, te'vajrApiThorANiDtunI sumAni|' ( vajrathI paNa ati kaThaNa, puSpathI paNa kAmaLa' ) hAya che. DaoN. medhuNI kadAca mahAtmA bhale nahAtA-bhale eka sAmAnya sasArI ja hatA, paraMtu temanu haiyu. puSpathI paNu kAmaLa' hovAnI pratIti mane ane temanA sapaka mAM AvanArAene aneka vAra maLI che, munisipAliTImAM nAkarI karatAM, pharaja pAlananA 'ge zaheranA vividha varga ane badhAya tharanA leAkeAnA saMparkamAM temane AvavAnuM thatu. ane mAnavatAbharI jAgrata dRSTinA lIdhe e saMpaka mAMthI jAta jAtanA aneka anubhavA ane prasaMge temanA pAse ekaThA thayA hatA. ghaNI vakhata te kahetA ke, myunisipAlITImAMthI nivRtta thayA pachI A badhA anubhavo mAre jagata samakSa mUkavA che, ane kayAreka e anubhavaprasa geAmAMthI keTalAka vadhI paNa batAvatA. pIDAyelA, dabAyelA, dIna-dalita-du:khIonAM e du:khavaNunanA aMte, pAkAM du:khe du:khI thanArUM temanu kAmaLa haiyu dravita thaine AMkheA dvArA TapakI paDatu temanI AMkhe sajaLa khanatI, ane sahRdaya sAMbhaLanArI AMkhe|te paNa sajaLa banAvatI. AvI koi prasaMgakathA pUrI karyAM pachI, khIsAmAMthI rUmAla kADhIne, sajaLa thakelAM maitre lUchI rahelA De. medhANInI karUjI mUrti A lakhatI vakhate paNa AMtaracakSu sAme tAdRza khaDI thAya che ane e punita Cna Aje paNa AMkha bhInI banAve che. .sA Msa mAnavatAbharyu kAmaLa haiyu' dharAvanAra Do. medhANI cAritryazuddhinA Agraha ane cAritryaprema paNa eTalA ja utkaTapaNe dharAvatA, Aje jyAre yuvaka-yuvatInI lagna vaya vadhAravAnI himAyata sarvasAmAnya thai gai che ane tenAthI virUdhdha vAta kahenAranI gaNatarI junavANI ke bhadraMbhadramAM thAya che tyAre, junavANImAM khapavAnuM jokhama kheDIne paNu, AjanA yuvaka-yuvatIonA jIvana ane vananA sUkSma nirIkSaNAnta te bedhaDakapaNe kahetA ke, "vikArathI bharapura jIvanavALAnA lagna meDAM kare ke vahelAM karo temAM kAMi phera paDate nathI. vikAra lagnanI kALamaryAdAne bhAMgI nAkhe che. te saMyama lagnanA kAMThe beThelAne paNa vikArathI dUra khesavI nAkhe che.... agAu ane atyAranA jIvananI notimattAmAM dhaNuM phera dekhAya che, agAu sayama sulabha hateA, Aje nathI. agAu mANasa vikArathI viza thaIne bhAna naheAte bhUlatA, Aje vivazatA sAmAnya che. chatAM ApaNe jagatane kahIe ke meTI umare ati moTI uMmare--lagna karavAthI sa'sAramAM vikAra dharyo che, prajAnuM mAnasa suyu" che ane prajA pragati tarapha vaLI che te temAM keTaluM satya che e tA samaya ja kaheze !" ('lagna ane lagnanI vaya ?' : 'prabuddha jaina' varSa 5 mu' aMka 1-2 jo.) A saMbaMdhe bIjA paNa eka be prasaMgo ahIM yAda Ave che eka kanyAzALAnA vArSika meLAvaDAmAM nima Mtrita prekSaka tarIke ame sAthe thai gayelA, AjakAlanA pavana mujaba kanyAkSeAnA nAca vagerenA kAryakrama paNu e meLAvaDAmAM hatA. eka nAnakaDI bALAne nAca-ke je ThIka ThIka zRMgArika hatA-pUrA thayA pachI prekSakA paikI eka vidyArthInA ' tuM moTI thaiza eTale tane ja paraNIza evA gaNugATa amArA kAne paDayA. meLAvaDA pUrA thayA pachI sau vikharAyA tyAre yita bhAve DA. kahe che ke, "dhIrUbhAI, ApaNA samAja kayAM jaI rahyo che? kanyAone nacAvIne ApaNA samAja zuM sAdhavA mAge che ? A te keLavaNI che ? A zikSaNapaddhati ne A zikSaNusa'sthAomAMthI ApaNe bhaviSyanI sItA-sAvitrIe yA jIjIbhAi ke lakSmIbAie niAvavI che ? " 197 AvA ja eka bIjo prasaMga eka jAherakhabarane che. ghATakAparanA rastA upara eka vakhata ame sAthe cAlyA jatA hatA. e gAmaDAmAM (alabelI muMbainA mukAbale te dhATakopara gAmaDuM ja te! ) bhara bajAre sADIo raMgavA chApavAvALAnI eka meTI jAherakhabara ame joi. jAherakhabara karanArAe peAtAnA kArakhAnAnI jAherAta karavA mATe meTA e adha nagna nArI dehA e jA. kha. mAM cItarAvIne raju karyA hatA. koi paNu ziSTa jenArane sAce ja dhRSNA upajAve AvI e jA. kha. jotAM Do. medhANInI sAtvikatA te dhavAyA vinAnI rahe ja zAnI? jeTalI vyathApUrvaka kanyAnA pelA nAca paratve temaNe TIkA karI hatI teTalI ja vyathApUrvaka A jA. kha. viSe paNa mane teo kahe che, "dhIrUbhAi, A bhalA kArakhAnA vALAne peAtAnI jA. kha. mATe anagna nArI dehA rajU karavAnuM ja vadhAre kA sAdhaka lAgyuM! AnA karatAM te dhodhamAra varasatA varasAdanI vacce sarasa majAnuM medhadhanuSa cItarAvyuM hata ane nIce lakhyu'. hAta ke, 'amArA kArakhAnAmAM meghadhanuSa jevA AkarSIka ane dhodhamAra varasAdathI paNa na dhAvAya evA pAkA rgA thAya che'. te jA. kha. keTalI dIpI nIkaLata ? - A be nAnakaDA prasaMge paNa DeA. medhANInI vizuddha jIvanadRSTi ane zIla-sayama-cAritrya prIti keTalI sahaja rIte ane keTalI khulada rIte vyakata karI jAya che ? De. medhANIne sAmAjika, dhArmika ane keLavaNInA praznomAM khAsa rasa hatA ane te a MgenA temanA vicAro baLavAkhAra hatA. paNa vicAre baLavAkheAra hovA chatAM vyavahAre-vane te eTalA ja. saumya hatA--kaDaka TIkAkArane te 'meLA yA zithila' lAge eTalA saumya hatA. nikaTa paricaya nahi dharAvanArane ane mAtra dUrathI ja jonArane bhrAMtimAM nAkhanAra temanI A saumyatAnI pAchaLa pazu kAine na du:khavavAnI ke koIne nArAja na karavAnI temanI kAmaLa bhAvanA tathA anekAMtavAdanI 'cI samajaNu ja mukhyata : kAraNarUpa hatI e vAtanI sAkSI temanA aMtarane oLakhanAra mArA je temanA kAi paNa aMtevAsI avazya ApI zake. ane temanI A saumyatAnA sadguNa thakI ja te jANe ke junA ane navA, jahAla ane mavAma, sanAtanI ane sudhAraka, garIba ane tavaMgara vagere vaMdo vacce eka kaDI rUpa banI raheta!. namratA paNa temanAmAM eTalI ja bhArebhAra bharelI hatI. sArA evA vicAraka ane ciMtanazIla lekhaka hAvA chatAM kAinA paNa abhiprAyanI AMdhaLI avagaNunA karavAnuM temanA svabhAvamAM ja nahatuM. eka nAnA bALaka pAsethI paNa navuM jANavA-samajavAne te sadaiva tatpara rahetA. abhyAse ane uMmare mArAthI dhaNuA moTA hovA chatAMye peAtAnAM lakhANA chapAyA pahelAM ghaNI vakhata mane vAMcavA Ape ane abhiprAya paNa pUche. ane huM jo kaMi sudhArA sUcavu' te tenA para avazya vicAra kare ane sudhAre paNa kharA. are! keTalIka vakhata te, huM zaramAI jAuM ane muMjhAI paNu jAuM... eTalI hade, sudhArA vadhArA karavAnA 'sava" huka'' mane se MpI detAM paN acakAtA nahi. mArA taraphanI mamatA ane sahaja svAbhAvika namratA ja temane Ama karavA preratI. sadAya ciMtanaparAyaNa ane aMtarAbhimukha temanu jIvana hatuM, jyAre paNa maLe tyAre hAthamAM ekAda uttama pustaka hAvAnuM ja. lokalanI rAha jotAM pleTapheAma upara gALavI paDatI thoDI miniTAne paNa vAMcanamAM upayoga karI letA hAya ja. ATalA badhA vAMcanarasIyA, abhyAsapremI ane pustacu Mbaka hevA chatAM jyAre paNu bhegA thaI jAya tyAre badhuM bAjue mUThThIne ane dila kheAlIne vAtA karavAnu' na ja cUke. ane vAA paNa kevI ! dezanI 6 duniyAnI, samAjanI ke dhUnI, sAhityanI ke zikSazunI, saMyamanI ke Tevad Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sii zAka 198 prabuddha jaina tA. 1-2-48 - - saMskAranI ja ! mArA ATalA lAMbA paricayamAM paNa A sivAya sAMbhaLyA che ane satkAryA che. paNa eho ! prabhunI lIlA kevI bIjI koI vAta karatAM meM temane sAMbhaLyA nathI ema lagabhaga akaLa che ! ! hiMdu-musalamInamAM je mAnavI kaze ja bheda mAnatA nathI nirapavAdapaNe kahI zakAya. kayAreka te raste cAlatAM TA paDavAnuM balake e be vacce je badhubhAva ja anubhave che ane icche che Ave tyAM ubhA rahIne vAta karatAM aradho kalAka kalAka nIkaLI te mAnavIne prANu, jene te badhuM mAne che evo eka kemI varSathI jAya ane jANe judA paDavAnuM mana ja na thAya. zI temanA bhAna bhUlelo ke musalamAna le che ! Ane zuM mAnavuM ? kamane hRdayanI vizadatA, vizALatA ane premaLatA hatI ! kaye kAyade: AmAM kAma karI gayo ? paNa mAnavabuddhi ane javAba ane zuM temanuM kuTuMbavAsabhya! kevI viSama paristhiti ApI zakavA kadAca asamartha che. karmanI gati gahana che ! parimita vacce pate abhyAsa karela enI kayAreka vAta karatA tyAre kahetA buddha-zakti dharAvanAra ApaNe te, dhATakepara upAzrayamAM maLelI ke, jyAre kelejamAM amadAvAda bhaNu tyAre Arthika sthiti zeka sabhAmAM sadgata jhaveracaMdabhAI meghANIe kahyuM hatuM tema, evI taMga hatI ke, eka bAdhe rUpiyA kAyama khIsAmAM rAkhI mAnavuM rahyuM ke, 'mI hutAzana zAMta karavA mATe pavitramAM pavitra mUkato-mahInAo sudhI tene na vaTAvato. kAraNa ke sahAdhyAyIo lehInI Ahuti jarUrI haze ane evuM eka pavitra lehI . sAthe kayAreka pharavA pharavA jaie tyAre kazAka kharcAnA prasaMge che. meghANInuM haze." viveka ane svamAnane khAtara, rUpiye kADhIne dharavA thAya--mAtra * zarUmAM je ullekha che. te zrI da. zrI. vaNika yuvaka pariSada dharavA thAya ane mitro vacce e rIte mAnabhera rahevAya !" belAvavA aMgenA pracArakArya prasaMge De. mevANIe eka sUtra racIne AvI rIte abhyAsa karIne pote DokaTara thayA, kAmadhaMdhe ucAryuM hatuM kelAgyA ane pati-patnI baMneye khUba sAdAI, sevAbhAva ane kara marada te khare cAle, kasarathI rahIne jIvana calAvatAM eka bhAine dhaMdhe lagADayA ane prabhune zira para rAkhI, ethI nAnA be bhAIone koleja sudhInuM ucca zikSaNa ApIne marada te mokhare cAle !! eka bhAine B. Sc. banAvyA ane bIjA bhAIne M. B. B. S. DokaTara banAvIne vadhu abhyAsa mATe vilAyata mekalyA. pachI A sUtra mAtra pracAra sUtra nahotuM paNa jANe ke e te to dhIre dhIre Arthika sthiti ghaNI sudharI, paraMtu pitAnI sAdAImAM 1 kalAka emanuM jIvanasUtra ja hatuM. kema azAMtinA divasomAM ghaNA svajane jarA paNa phera paDavA dIdhA sivAya jIvananI chellI ghaDI sudhI kahetA ke "che. hamaNAM A azAMtinA divasomAM e jokhamI lattAmAM pharaja -purUSArthaparAyaNa ja rahyA ane sudharelI Arthika sthitine upayoga para javAnuM baMdha rAkhIne ceDAM aThavADiyAnI rajA laI lo ne !" najIkanA ane dUranA kuTuMbIjanone tathA snehione upayogI tyAre javAbamAM teo kahetA ke, "huM ema karUM te bIjAo paNa thavAmAM ja karatA rahyA. "huM ne mArI vahu, temAM AvI gayuM sahu mArUM anukaraNa kare ane ema thAya te zahera-svAra-rakSAnA kAmane nA AjanA ekalapeTA jamAnAmAM paMDa ghasIne paNa pitAnAne ane joke pahoMce, ke jema na thavA devAnI mArI pharaja che.'' ane pArakAne upayogI thavAnI A udAra ane umadA vRtti keTalI virala pitAnI A vicArasaraNIne atheti vaphAdAra rahI pharajapAlananA kevI avismaraNIya ane jenI sarakhAmaNI na karI zakAya evI mekhare cAlIne temaNe pitAnA prANanI Ahuti ApI. " - ' ' bhavya che. kyAreka evI vAta nIkaLatI tyAre De. kahetA ke, "dhIrUbhAI, chavanamAM mAjazekha ke ezaArAma jevI te jANe ke koI jIvananA chellA zvAsa sudhI kAma karatAM karatAM, svAvalaMbanapUrvaka vastu ja teo jANatA nahotA. pArakAnAM kAma pitAnAM mAnIne, ane svamAnapUrvaka chavAya te kevuM sAruM !" ane huM temanI e pitAnA kAmanA ane ArAmanA bhege paNa te karI ApavAne sadAya abhilASAmAM sAtha pUrAvo.. sAceja teo te, samarakSetre jhujhAlA tatpara rahevuM e ja jANe ke emanA jIvananI moTAmAM moTI koI ekalavIra raNajaddhAnI peThe, kartadhyakSetre jhujhatA jhujhatA khatara meja ane moTAmAM moTo zekha hatAM, evAM kAma karavAM e ja setA ja paDhayA. jANe ke emane 'ArAma' hatA. janAranI pAchaLa javAtuM nathI ane keI jAya teya maLAtuM ane temanI dhArmika sahiSNutA ! ajaba hatI e te ! nathI. nahi to jenI pAchaLa javAnuM mana thAya-jemane anusaravAnuM derAvAsI-sthAnakavAsI yA jaina-jainetara jevA bheda te temanA aMta mana thAya evA e "mahAjana' hatA, 'mahAjananA sAcA arthamAM ramAM nahotA ja nahotA, paraMtu hiMdu-musalamAna jevA bheda paNa temane . mahAjana hatA. keI bhAna bhUlyA 19lAdanI kAtila chUrIe e samajAtA nahotA. prasaMge pAta thatI carcAmAM ghaNuM vakhata teo mahAjanane ApaNA pAsethI jhuMTavI lIdhA ane samAja eTalo kahetA ke, "eka vaNika vaNika ja rahIne mahamada paigaMbarane-- garIba bane. islAmane anuyAyI kAM na thaI zake ? ane eka musalamAna musa "prabudhdha jaine pitAnA grAhakone bahu ochI kIMmate Apela, lamAna ja rahIne jaina ke sanAtanadharmI kAM na thaI zake ? dhama temanA vArtAsaMgraha " ALAM haiyAM' nA ughaDatA pAne temaNe sUtra e te mAnavInA aMgata savAla che--mAnavInA aMtarAtmAne savAla TAMkayuM che ke, "mAnavInI bhavyatAnuM darzana te tenA svArpaNanI che. jene je dhamanuM tatvajJAna pace ke ace e dhamane te pitAne paLe ja thAya." jIvananA chellA zvAsa sudhI jemanuM samagra jIvana ja kahevaDAve-Akhare te mANase dhama' pALave che ne ? temAM "svArpaNanI eka akhaMDadhArA" samuM ane "mUrtimaMta mAnavatA" ATalI kheMcatANu, ATalI mArAmArI ane ATalI kApAkApI samuM hatuM evA e mahAnubhAva sagata De. medhANInA avinAzI zI ? dhamane ane nAtane ke jAtane lAge vaLage zuM ? dha e to bhavyAtmAne, AjanI temanI prathama puNyatithi prasaMge, ATalI A insAna ane tenA allAha ke Izvara vacceno savAla che. e savAle yatkiMcita smaraNAMjali saha anekAneka praNipAta hajo !!! mANasa vacce vikhavAda zA mATe jagADavuM joIe ?" ghATakopara huM temanA paricayamAM AvyuM tyArathI mAMDIne cheka chelle pAza vada 4 gurUvAra dhIrajalAla paramAnaMda zeTha sudhI, eTale ekadhAre vIsa varSo sudhI, temanA A vicAre meM 2004 , sTrITa, muMbaI.. zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI mudraNasthAna : sUryokAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI roDa, muMbaI, 2. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI muMbaI jena yuvaka saMghanuM pAkSika mukhapatra Regd No. B. 4266 praHkA jenA taMtrI: maNilAla mokamacaMda zAha, muMbaI : 15 phebruArI 1948 ravivAra, vArSika lavAjama rUpiyA 4 - 1 ka lAkanI mamatA ka ka ? siAma makA Farewell, Mad World asahiSNunA vargavigraha jAti lAlasA - tA. 2-2-48 arerikAnA zikAgo DelI TrIbyunamAM pragaTa thayela citra uparathI sUcita Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabu. jenA * tA. 15-2-68 . gAMdhIjInA puNya smaraNamAM ane umadA putraratna ApaNI vaccethI vidAya thayela che ane duniyA temanA paralokavAsa para zokavyAkula banI rahI che ane temanI mahAtmA gAMdhIjInA karUNa avasAna paratve hiMdI sarakAra mahAna jIvanasidhdhione ane temanA AtmAnI bhavyatA upara - taraphathI karavAmAM AvelA be prastAva tA. 2-2-48 nA roja attaranI aMjalio varasAvI rahI che. duHkhavyAkuLa banelI sarakArI gejheTanI khAsa AvRttimAM pragaTa karavAmAM AvyA che. A hiMdI sarakAra jemaNe lAkho mANasane preraNA ApI che ane bane prastAva atyanta mahatvanA hoIne tene anuvAda nIce Apa ' parama purUSArtha ane sadudhabaMne mArga dAkhavyuM che te pitAne . vAmAM Ave che. mahAna netA viSe gaurava ane kRtajJatA anubhave che. chatAM tema ja sarakArI prastAva-1 maratAM temanA meDhA uparanuM hAsya kadi vilaya pAmatuM na hatuM. teo * mahAtmA gAMdhIjInuM je prakAre mRtyu nIpajayuM che te prakAranuM sadA zAnta ane sthitaprajJa sAdhujana hatA. sau koinA mATe temanA mRtyu verajhera ane hiMsAnA je AsurIbaLe ApaNAM dezagatimAna dilamAM apAra prema bharela hatAM. satya ane ahiMsAnuM teo ane kriyamANa thaI rahyAM che ane je AsurI baLe dezane maLelI " mUrtimanta svarUpa hatA. mANasa mANasa vacce nyAya ane saddhiSNutAAjhadIne jokhamAvI rahyAM che tathA dezanA ujjavaLa nAmane kalaMkita vRttinI sthApana thAya e mATe ja satata yuddha karatAM rahevuM e ja . karI rahyAM che te AsurI-baLone eka ati gaMbhI', takALa temanuM jIvana hatuM. vicAraNIya sUcaka purAve che. A AsurI baLe ne bane teTalI - * hiMdI sarakAra mahAtmA gAMdhIne sAdara vandana kare che, ane tAkIdathI aMkuza taLe lAvavA joIe ane nAbuda karavA joIe, temanA jIvananuM adhurUM raheluM kAma pUruM karavA mATe banatA sarva mAtra A rIte ja hiMda pitAnA niyata mAge gati karI zakaze prayatna karavAne pitAne nizcaya jAhera kare che. temane mana kartavyaane potAnA dhyeyane sAdhI zakaze. A prayatnamAM saphaLatA meLavavA dhamane Adeza sauthI vadhAre mahatvanI vastu hatI ane dezanI mATe prajAnA aicchika sAtha ane sahakAranI atyanta AvazyakatA rahe AjanI paristhiti dayAne laIne hiMdI prajA e ja prakAranuM dheya", che. A dizAe satvara pagalAM bharavAmAM Ave ane sarakAra pitAnI jIvanadarzana, zraddhA, sapAsanA ane sahiSNutA-samabhAva-bharyuM pharaja adA kare ema hiMdI prajAnI bahu meTI bahumatI mAMgI AcaraNa dAkhave evI AzA rAkhavAmAM Ave che. A rASTravyApI rahI che-e viSe sarakArane leza mAtra zaMkA che ja nahi. A zekAvasara mAM paNa hiMdI sarakAra gAMdhIjInI kartavyaparAyaNatAne uparathI sarakAra daDhatApUrvaka ane nyAyanIti anusAra kAma levA barelara lakSamAM rAkhavA ane kaThaNa chatAM rAkhIne tema ja pitAnA dhAre che ane AzA rAkhe che ke prajA A dizAe purepuro saha cittane lakSyathAna upara niRLapaNe TekavIne bhaviSyane sAmane kAra ApavA sAthe kAyadAno amala karavAnuM pitAne hAthamAM nahi karavA hiMdI prajAne Agraha kare che. je asatya ane hiMsAnAM levA puratI jarUra khAmozI dAkhavaze. hiMsA ke kamI verajherane AsurI baLe ApaNI vacce kriyamANa thaI rahyAM che ane hiMda pracAra karatA kaMI paNa saMsthAne hiMdamAM Aje leza mAtra sthAna (I. aNumAMlA dhanabhaMDArane lupta karavAmAM jemaNe saphaLatA prApta karI che zake ja nahi. tethI AvI koI paNa saMsthAne kaI paNa saMyogomAM te AsurI baLenA sAme karavAmAM sarakArane temaNe purepurI madada nIbhAvI levAmAM Avaze nahi. koI khAnagI lazkare calAvI levAmAM ke, kAyAvI levA karavI joIe. ke . Avaze nahi. sarakAra nAgarikone ane khAsa karIne kaMI paNa gAMdhIjInA AmAnI ta je Aje hiMdI prajAnA tema ja adhikAra upara niyukata thayelA sarakArI nokarane Adeza kare che ke AkhI mAnavajAtanA jIvana upara prakAza pAtharI rahI che ane e teo pitAne cAlu vartana vyavahAramAM A dharaNane ravIkAre ane mujaba haMmezA prakAza pAtharatI rahero tenI ujajavaLatAmAM A sarakAranI A bAbatane lagatI nItine majabutIthI vaLagIne hIcakArA kaye ora vadhAro karyo che, je hiMdana teo dilanA vartana kare. ATalA uMDANathI cAhatA hatA ane je hiMdanI temaNe ATalI sarakArI prastAva-2 niSThApUrvaka aviratapaNe sevA karI hatI te hiMdanI temane divya - hiMda upara ane AkhI duniyA upara eka aNadhArI ane A rakSA karaze ane doravaNI Apaze. hiMdu ane tenA AtmAne prajAjIvanamAM mahAna kSebha pedA karanArI atyanta karUNa Aphata saMdeza gAMdhIjInA bhavya vyaktitvamAM mUrtimatta banyA hatA. Ama utarI AvI che. 30 mI jAnyuArInI sAMje pAMca vAgyA bAda hevAthI ApaNe gaMdhIjIne ane hiMdane vapha da 2 banIe ane temanA suratamAM ja eka khunInA karapINa hAthe mAnavajAtane je jIvananI manArAjayamAM hiMdanI je kalpanA hatI tevA hiMdanuM nirmANa karavA asAdhAraNa upagIna hatI ane je jIvana chellAM paccAsa vara- mATe ApaNuM savaMthI banatu karI chuTIe! anuvAdaka paramAnaMda, sathI hiMdanA bhAvInuM nirmANa karI rahyuM hatuM te amUlya chavanane anta AvyuM. rASTranA pitA, prajAnA priyatama, ahiMsAnA payagaMbara, " tA. 4-2-48 budhavAranA roja mAdhavabAgamAM muMbaInA santasamrATa, sulehazAntinA saMdezAvaka, AjhAdInA abhUtapUrva samagra jatI eka jAhera sabhA - zrI. jaina zvetAMbara mUrtipUjaka sainika, ane sarvathI vizeSa daridra, dIna ane dalitonA sAthI ane konpharansa, sthAnakavAsI jaina tIrthakSetra samiti, zrI muMbaI jaina mitra mahAtmA gAMdhI je prArthanAmAM temane saMdeze sAMbhaLavA mATe yuvaka saMdha tathA jaina samAjanAM keTalAka jaina AgevAnonI sahIthI temanA dezabaMdhuo haMmezAM sAMje TeLe TeLAM maLIne jatA hatA te bolAvavAmAM AvI hatI. A sabhAnuM pramukhasthAna muMbaInI - prArthanAsthaLa upara jatAM mRtyu pAmyA. rASTra upara utarI AvelI prAntika dhArAsabhAnA pramukha zrI. kuMdanamalajI phIradImAe lIdhuM A karUNutama Aphata joine sAMjanA sUrya zekavyAkuLatA anubhavatuM hatuM. samAnuM kAmakAja zarU karavAnI zrI. dAmajI jeThAbhAI taraphathI suratamAM ja AthamI gaye. vinaMti thatAM prAraMbhamAM sabhAnA pramukha sAhebe ane tyAra bAda hiMdI janatAmAM sulehazAMti ane ekatA sthApavA khAtara sabhA samakSa anukrame raju karavAmAM AvelA be prastA upara pitAnA avaziSTa jIvananuM aMlidAna ApavAno nizcaya e zrI. motIcaMda gIradharalAla kApaDIA, cImanalAla cakubhAI zAha, gAMdhIjInuM chevaTanuM mahAna kAryuM hatuM. jAnyu khArInI 18 mI. bhavAnajI arajaNa khImajI, amRtalAla, kALIdAsa, paramAnaMda kuMvarajI tArIkhe ke taraphathI dezamAM komI ekatA, sthApavAnI gaMbhIra kApaDIA, khI pacaMda manalAla vorA, maNalAla jemala zeTha tathA . pratijJA levAtAM temaNe zarU karelA upavAsanuM pAraNuM kayu" . veNIbahena kApaDIAe prasaMgocita vivecane karyA hatAM. prastuta ' hatuM ane hide chuTakarAne dama kheMcyuM hatuM. hiMdanuM sauthI mahAna sabhAmAM pasAra karavAmAM AvelA prastA nIce mujaba hatA. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-2-48 prabuddha jaina 20 1 r . A = , amArA nAnA-nAnA gAyakavana kanakhAba a hama A samAM mApaNI rASTra : - prastAva 1 dunIyAnuM dhyAna kendrita karyuM hatuM. cAritryazuddhi upara paNa teo . muMbaImAM vasatA samagra janonI Aje maLelI sabhA tA. sava bhAra mUkatA AvyA hatA ane nirbhayatA te temanA jIvanamAM 30mI jAnyuArI 1948 nA roja rASTrapitA mahAtmA gAMdhIne pagale pagale anubhavagocara thaI rahI hatI. AvI mahAna vibhUtine jInA atyaMta karUNa avasAna paratve uMDA zoka ane vedanAnI gumAvatAM ApaNA dezane meTI khoTa sahana karavI paDI che. AjanI lAgaNI pradarzita kare che. keTa- rAjyatAnA lAka samayathI kamI verajheranI zrI muMbaI jena yuvaka saMdha pitAne dInabhAve vaMdana kare che tivra lAgaNIothI saMkSubdha vArSika sAmAnya sabhA ane A deza upara temanA banI rahelA ApaNuM dezamAM AzIrvAda sadA varasatA rahe suleha, zAMti ane ekatA phelA zrI. muMbaI jana yuvaka saMdhanI vArSika sAmAnya sabhA : evI prArthanA kare che. vavA gAMdhIjI aharniza athAga tA. 22-2-48 ravivAranA roja baporanA 3 vAge kAlabAdevI prastAva 2 mahenata karI hyA hatA ane roDa upara AvelA daheNukara bIlDIMgamAM pahele mALe bombe vyavasthita janAnA paristhaLe sthaLe A mahAna hetu sIlDa maracanTas esesIezananA helamAM maLaze je vakhate te NAme eka ADe raste doravAyela pAra pADavA paribhramaNa karI nIcenuM kAmakAja hAtha dharavAmAM Avaze. rahyA hatA. je samaye AkhA vyakitanA hAthe mahAtmA gAMdhI(1) mahAtmA gAMdhIjI viSe prastAve. jInA prANanI hAni nIpaja che dezane temaja samasta duniyAne te atyaMta du:khada, zecanIya * gAMdhIjInI anivArya (2) sadgata vajalAla dha. meghANI tailacitranuM anAvaraNa jarUra (3) vArSika vRttAnta tathA Avaka jAvakane hIsAba ane tema ja hiMdI prajAne zaramabaja upayogItA hatI tevI vanArI che. AvA hicakArA kaTokaTInA vakhate ApaNane saravaiyuM gAMdhIjInI paDelI khoTa kAi znara kRtyane A sabhA vaDI (4) navA varSanuM aMdAjapatra kALe na pUrAya tevI asahya kADhe che. (5) pramukha, upapramukha, be maMtrIo, koSAdhyakSa tathA banI che. temaNe ahiMsAnA mAhAtmA gAMdhIjInI hatyAnI kAryavAhaka samitinA 15 sabhyanI cuMTaNI siddhAMtane jagadravyApI tema ja ghaTanA komI verajheranI vikRta jIvanasparzI svarUpa ApyuM hatuM (6) hIsAba anveSakanI nImaNuka lAgaNIomAMnA kaluSita vAtAane AjanI vinAzanA mAge saMdhanA sarve sabhyane vakhatasara hAjara rahevA ane varaNamAMthI pedA thavA pAmI che dhasI rahelI duniyAne ahiMsA chepitAnuM vArSika lavAjama rU. 5 sAthe lAvavA vinaMti ane hiMdane vartamAna viSama sivAya uddhArane anya koI ja karavAmAM Ave che. sAmAMthI pasAra thaI eka mAga nathI ema hiMda tema ja maNilAla mokamacaMda zAha rASTra tarIke TakI rahevuM hoya jagatabharanA lokone spaSTa rIte te A jherI vAtAvaraNane sarvathA dIpacaMda trIvanadAsa zAha samajAvyuM hatuM. hiMdane e ja veNubahena vinayacaMda kApaDIA | nAbuda karavuM jarUrI che ema bhAge AjhAdI apAvI ahiM maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMgha A sabhA mAne che ane A senA amApa sAmarthyane duni dizAe hiMdI sarakAra tema ja yAne temaNe sAkSAtkAra karAvyA hatA. anekAMtavAda tema ja pari- koMgresa je pagalAM bhare tene puro sAtha ane sahakAra ApavAnI gra maryAdAnA siddhAMto upara satatu upadeza temaja tadanusAra vartAna dvArA A sabhA taraphathI khAtrI ApavAmAM Ave che. . jaina dharma ane samAjanA utkarSa kema thAya? (gatAMkathI cAlu) bhagavAna pArzvanAthanI paraMparAmAM ja bhagavAna mahAvIrane janma kahI zakAya ke te matabheda vyaktigata hovAthI pratyeka vyaktie tha hatA, ane te tapapradhAna saMskRtie ja temane divyadRSTi ApI pote ja saMpU rIte vicAra karavAnI AvazyakatA che. * hatI. mahAvIre dikSA lIdhA pachI ugra tapazcaryA karI ane tenA jIvanazodhananuM prathama kAryo karyA pachI bhagavAna mahAvIre phalasvarUpa divyajJAna temane prApta thayuM. ema lAge che ke mahAvIranI pitAnI paraMparAmAM thoDuM ghaNuM zodhana karyuM ane anya tatvajJAna A tapazcaryAe takAlIna samAjamAM Azcarva utpanna karyuM hoya. tathA AcAranA anuyAyIomAM je mithyA AcAra ane bhinna AvI ugra tapazcaryAne phalarahita batAvavAvALA ane e mAne vicAra hatA tenuM saMzodhana karyuM. tema ja sudaDha tatvajJAna sAthe sudaDha lakSita karIne dehadamananI atizayatAne khaMDita karatA vivAdo samAjanuM punaruthAna paNa temaNe kahyuM, ApaNe bauddha pITakamAM joIe chIe. sAthe sAthe e niSkarSa pratyeka samAjamAM kAMIka, evuM mUlatatva heya che, jenI paNa kADhI zakAya che ke sarvajJavana vAda ne samayamAM ja zarU thaze upara te samAja sthira rahe che. ane samAjanuM e ja tatva hate. vyakti sarvajJa thaI zake ke nahi te viSaya para vidvAnomAM viziSTa-rItathI tenuM niyAmaka banI rahe che. cAtuvaNya, mAtRtIvra matabheda che ane vartamAna jaina samAjamAM paNa A prazna sAvarNa, pitAva, zramajIvana, samAjavAda, pUchavAda, lakarAja pUrvavat vivAdAspada ja rahyo che. mahAvIranA anuyAyIoe mahAvIra ane anya aneka tothI ApaNe paricita chIe. te duniyAnA pAsethI 'sarvajJatva prApta karyuM te satya che. Ane virodha pAlI judA judA dezanA samAjanA mUlatatva hatA. ,hmaNoe sthira karelA granthanA majhijhamanikoyamAM spaSTa che. tenAthI eka vAta siddha thAya vaidika samAjamAM cAtuvarNa saMsthA daDha thaI hatI. bhale tenuM mULa svarUpe che ke bhagavAna mahAvIre jarUra kaMI asAdhAraNa jJAna prApta karyuM game teTaluM ucca lekhAyuM hoya, paNa te saMsthA viSamatA nirmANa hatuM, je te samayamAM camatkArajanaka gaNAyuM che. je viSayamAM karI cukI hatI ane te kAraNasara ja mahAvIre janmabhUlaka matada che te "sarvajJatva' ne viSaya ane te che mATe eTaluM ja cAturvaNya saMsthAne niSedha karyo ane eka " dhAmika ' Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jena. tA" 5 248 samAja caturvidha saMghanA tatva para vyavasthita karyo. e vAta sAcI che ke bhagavAna mahAvIranA A navA samAjamAM brAhmaNa vaga ocho sAmela thaze. brAhmaNonI kakSA utaratI manAvI lAgI ane kSatriya jyAre netA banyA tyAre e svAbhAvika hatuM ke brAhmaNa A samAjamAM bhaLI zakyA nahi. mahAvIranA navA saMghamAM vizeSakarIne kSatriya ane vaizya vaga zAmila thayo, brAhmaNavarga che, tyAre zAmila thayo ke jyAre yutivAdathI teonAM tanuM khaMDana karavAmAM AvyuM, pariNAmasvarUpa ApaNe joIe chIe ke mahAvIranA parama ziSya gaNudhare prathama vaidika brAhmaNa hatA, pAchaLathI teo jana thayA. eTaluM banavA chatAM paNa brAhmaNavage potAnuM sthAna choDayuM nahi. teonuM mataparivartana kevI rIte karyuM te vAtenI zodha jo ke thaI nathI te paNa gaNudharavAda' jevA AgamamAM ane daMtakathAomAMthI je niSkarSa maLe che te cintanIya che. karmavAdane siddhAnta je vaidika ane bauddha bannene mATe na hatuM te prathama bhagavAna pArzvanAtha ane pachI bhagavAna mahAvIre ja prarUpaNa karyo. mahAvIranA pahelAnA jamAnAmAM je vaidika sAhitya (prAcIna) nirmANa thayuM hatuM temAM kaMsiddhAntanI bahu juja ThekANe prarUpaNa karavAmAM AvI che. e chatAM paNa je kAMI ullekha karavAmAM AvyA che te vicAraNIya te che ja. paraMtu bRhadavAraNyaka upaniSadamAM yAjJavalkaya sAthe Aravane je saMvAda Ave che temAMnA keTalAka bhAga jotAM mAluma paDe che ke yAjJavalkaya kamasiddhAMtanuM uccAraNa ghaNI gaMbhIratAthI kare che ane A bAbata gupta rahe ane sArvajanika carcAno viSaya banI na jAya ema sUcavatA lAge che. A uparathI ema anumAna thAya che ke upaniSada kALamAM A tatva avaidika dArzanikekArA vaidika dArzanikone maLyuM hatuM je rahasvarUpamAM hatuM chatAM temane cintanIya lAgyuM hatuM. bauddha dharmo paNa karmanA siddhAntanA mULane pakaDI lIdhuM tenuM zreya jana dhamane ghaTe che. . kamasiddhAnta janone ja hatA ane e siddhAntane janoe eTale badhe palavita karyo hato ke duniyAnA keI paNa sAhityamAM A tatva viSe ATaluM badhuM vivecana karavAmAM AvyuM nathI. bhagavAna mahAvIranA samayamAM ane temanA kALadharma pAmyA bAda je AgamagraMtha racavAmAM AvyA che emAMthI kamasidhdhAnta paratve je upalabdha bhAga ApaNane maLe che tenA adhyayana uparathI ApaNane mAluma paDe che ke Avo vistRta abhyAsa koi eka kALa ke koI eka vyaktine hoI zake nahi. paNa aneka vidvAnoe aneka sadIomAM je nididhyAsa karavAmAM Avela che tenuM A phaLa che. kamarasidhdhAntanI sAthe ja eka bIjo mahAna siddhAnta hate jene jana dhamane paramaviziSTa sidhdhAnta kahI zakAya. AgaLa ApaNe joI gayA chIe ke upaniSadamAM AtmAvAdanI carcA sthaLe sthaLe karavAmAM AvI hatI ane vividha prakAranA navA prazno vizvaciMtakaeNnI sAme utpanna thayA hatA, jagatanA mULakAraNune zodhI levAnI A prakRtti jeTalI mahAna hatI eTalI vividha paNa hatI ane navIna prakAranA niSkarSa para A cintake pahoMcI cukayA hatA. jagatanI nityatA ke anityatA, eka kAraNa ke aneka kAraNatva, cetanamUlakAraNutva ke acetanamUlakAraNutva, jIva ane zarIrane bheda ke abheda IzvaravAda, ke anIzvaravAda, satavA ke asatuvAda, jevA anya aneka vAdo puSkaLa pramANamAM vadhI paDayA hatA ke vividha citta kee tene ukelavAno prayana karyo hato. bhagavAna buddha ke je jIvanazodhana upara atyadhika lakSa detA A pArItrAmAM karavAmAM AvelAM vidhAnanA rAma namAM mahadAraNyaka. upaniSada tathA mIsIsa rIsaDelasinA AuTalAIna epha buddhijha'mAMthI lekhake paiDA utAraza ApyA che je sthaLasaMkecane laIne ahiM' ApI zakAyA nathI, tatrI hatA, temane paNa vizvazodhakonA anyAnya praznonA uttara devAnI pharaja paDI. upaniSadono zAzvatavAda ane vivecano ucchedavAda e bannene bhoga na banatA temaNe je ke vibhajyavAda aMgIkAra karyo, te paNa vidhAyaka uttara devAmAM te. asamartha rahyA. chavanodhakone temaNe spaSTa Adeza ApyuM ke teo A vAdethI alipta rahe, ane pitAnA vAstavika prazno para ke je vartamAna jIvana sAthe khAsa saMbaMdha dharAve che te upara pitAnuM laya ekatrita kare. bhagavAna mahAvIre A adhurUM kAma pUruM karyuM. mAnavajIvana jIvanazodhanamAM tyAre saMtuSTa rahI zake che ke jyAre te saMsAranI A guMcavaNamAMthI koIne koI rIte pAra pAme che. bhagavAna mahAvIre paNa kevaLa zAzvatavAda ke kevaLa ujhedavAdano ravIkAra nahete karyo. A praznonA mahatvano temaNe svIkAra karyo ane - svataMtra thI tene samanvaya ka". bhagavAna mahAvIrane mArga khAsa aMtarathI tenA samanvaya ka. malIna mahaM karIne vidhAyaka che, temaNe A bhinna matapraNAlione aneka bhUmikAothI svIkAra karyo ane tatvanA prarUpaNumAM tene yathAyogya upaga karyo. A ja emane samAdhAnakArI anekAnta mAga che je temanI vizeSa bheTa che. A ja tattanA baLa upara AgaLa jana dara zanikoe anya dazananuM khaMDana karyuM ane anekA- ntavAda jaina dharmane eka paryAyavAcI zabda banyo. (juo-Agama, kalIna anekAntavAda-5. mAlavaNIyA kRta) A prakAranuM' tatva : jJAna ke je pAzvanAthanI paraMparAthI maLyuM hatuM tene bhagavAna mahAvIre sthira kayu" ane tapa:pradhAna tathA ahiMsAtmaka A paraMparA sAthe kama-sidhdhAMta tathA anekAntavAdane joDI daIne nazvanAthanI - paraMparAne sodhita karI tema ja prabala banAvI. samAjanA traNa ghaTakAmAMthI ApaNe prathama, dhaTaka tattvajJAnane vicAra karyo che. A tatvajJAnane apanAvavAvALA janasamUha te bIje ghaTaka che, ane te tattvajJAnanuM pracAra karavAvALuM sAhitya te trIjuM ghaTaka che. bhagavAna mahAvIra jema tattvajJAna navuM nathI lAvyA tema emaNe samAja paNa neve nathI sthA. emaNe tatvajJAnane vikAsa kavA, te paristhitimAM , tene vidhAyaka upayoga karyo ane paraMparAthI prApta tathA navA anuyAyIothI banelA samAjanuM temaNe zedhana kayu". ApaNe AgaLa joI gayA ke jaina samAja catuHsaMghanI vyavasthA para pratiSThita che. A cAra saMdha che zramaNa, zramaNI, zrAvaka ane zrAvikA, tenA AgaLa upara cha bheda thayA hatA. zramaNa, zramaNI, zramaNopAsaka, traNe pAsikA, zrAvaka ane zrAvikA. A cAra vargomAM samAjanA vividha sAra ekatrita karavAmAM AvyuM che. pahelo ane bIje siMdha te anuyAyIone ekatra kare che, je apracAra pUrNa thatAM vizeSatama saMskRtisaMvardhana, jJAnopAsanA ane jIvanazaidhana kare che. trIjo ane cothA varga jIvanazaidhAnI sAthe ja pahelA be vargonI sevA kare che, ane kamazaH temAM sammalita thAya che. chellA be varga evA che ke je vananA nitya vyavahAramAM racyA pacyA rahe che, artha ane kAmanI sAdhanA karatAM karatAM dharmanI pratiSThA5nA. kare che, ane jIvananA vividha aMgone apanAve che. kare che, zramaNa ane zramaNa A baMne saMdha jo ke saMkhyAmAM nonA hoya che te paNa samAja para temane je naitika ane dhArmika adhikAra rahe che te anya adhikArathI ane be ane adhika prabhAvazAlI hoya che. A stara mULapurUSanI nikaTavatI hovAthI saMskRtivadhu. naI tenA phALA aSaka hoya che. jayAre mULa namAM tene phALe adhika hoya che. jyAre mULavyakita aitihAsika banI jAya che tyAre A antavAsI anuyAyIne mATe te devatArUpe banI jAya che ane teonA guNagAnamAM A anuyAyI dhamane prabhAva mAnavA lAge che. kramazaH paraMparA vadhe che, dhama vadhe che, samAjanuM kSetra badalAya che, yuga5rivartana thAya che, paristhiti Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-2-48 * - prabuddha jana. badalAya che ane viziSTa saMsthAonuM nirmANa thAya che. pratigAmI ane purogAmI athavA sanAtana ane Adhunika vicArapravAhano virodha thato jAya che. A paraMparAomAM matabheda thatAM thatAM samAjabheda, tatvabheda paNa thAya che. A rIte bhUla samAja ane mUla tAva navuM rUpa dhAraNa kare che. jaina samAja paNa A naisargika vikriyAono bhoga bane che. ane e ja gatizIlatAnuM cihana che. bhagavAna mahAvIranA kALamAM A sAdhune prabhAva adhika rahyo che. eka bAju bauddha bhikSuone saMdha ane bIjI bAju jaina (nicaMnya) sAdhusaMdha. bhagavAna mahAvIranI pachI, jyAM sudhI bhagavAna mahAvIra kevaLa aitihAsika vyakita nahetA banyA tyAM sudhI A saMdha khuba upayogI ane prabhAvazALI rahyo hato. tyAra pachI temAM aneka zAkhAo vadhI, navA saMskAra javA, navuM parivartA thayuM ane e saMdha sthitizIla bane. A ja sthiti sAdhvIonI paNa rahI. pratyeka dharmamAM vadhatA - e.chA pramANamAM strIvarganI pratiSThA rahI che. ApaNe upaniSadakAla tarapha najara nAMkhIe chIe, tyAre jaNAya che ke abhivAdanI gaMbhIra carcAmAM buddhivAda karavAvALA paMDinemAM paNa strIo agragaya rahI hatI. gArgI, maitreyI vagere aneka strIoe brahmavAdinInA rUpamAM pitAnuM nAma itihAsamAM amara karyuM che. bhagavAna pArzvanAthanA samayamAM paNa strI ene sALI thavAne haka mAnya ho. bha. buddhanI pahelA ja jana samAjavyavasthAmAM strIone "sAdhu saMghamAM praveza thaI cukyA hatA, A kAraNathI ja IcchA na hovA chatAM bha. buddhane paNa pitAnA bhikSusaMghamAM strIone levI paDI. bhikSusaMdhamAM strIonA praveza jokhama rUpa che, tema ja tenAthI bhikSusaMdha avanata thaze e abhiprAya bha. budhdha vyakata karyo hato te paNa temane pitAnA sAdhusaMdhamAM strIone svIkAra karavo ja paDayo. tenuM kAraNa e hoI zake ke jaina samAjamAM mahAvIrathI pahelAM ja strIone sAdhvasaMdhamAM svataMtra sthAna maLyuM hatuM ane dharmapracAramAM teone phALo hate. A pachI be saMdha zrAvaka ane zrAvikA, samAjane agatyane stara che, jenA upara samasta saMskRti, saMskAra ane samAjane naitika AdhAra adhiSTita rahe che. samAja rUDhipradhAna hovAthI jIvana tathA dharmanA bAhya aMgenuM rakSaNa karavuM, dharmanI vRddhi karavI e teonuM kartavya hoya che. jaina dharma jAtiviziSTa samAjaniyama nathI apanAvyo, tenA aneka kAraNe hoI zake che. (1) tapa pradhAna saMskRti hovAthI jaina samAja dhArmika samAja rahyo, ane temAM je tapAvI te ja zreSTa rahyo. tapa, jIvananI vRtti nahi hovAthI ane janma sAthe tene saMbaMdha na rahevAthI jAtiviziSTa uccanIcatA temAM AvI zakI nahi. (2) jJAnathI vadhAre mahatva tyAgane ane aparigrahane Apa- . vAmAM AvyuM, ane je adhika sanyasta te zreSTa banyo. (3) dharmapAlanamAM sarva vargone samAna adhikAra hevAthI vRttiomAM-upajIvanamAM-bheda hovA chatAM temAM uccanIcatA upanna na thaI. (4) zrAvakomAM paNa je adhika tApradhAna te adhika zreSTha rahyo. gRhasthanI je 11 pratimAo che. tenuM mULa paNa A ja che. (5) jeNe tapa ane tyAgane na apanAvyA te asaMskRta kahevAya ane kaniSTa manAvA lAgyA. A rIte jaina samAjanI prasthApana pharIthI sudhArIne karavAmAM AvI. bhagavAna mahAvIranA jIvanakAlamAM saMdhamAM je vizeSa prasidhdha vyakita hatI tenI saMkhyA kA 1147 + che, tene vividha Agama-granthamAM ullekha che, jemAM - + juo-utthAnamahAvIra ka [ jana prakAza ] "pApatya ane mahAvIra saMdha" lekhaka :-zrI. mAlavaNiyA. brAhmaNa-14 kSatriya-585 vaizya-63 zudra-7 pArzvapara5rAnA-5 anya tIthI e-704 ajJAta-28 A samasta saMdha vaizAlI ane magadhanI AsapAsanA 33 nagaromAM sthAyI hatA. kalpasUtra ApaNane je saMkhyA dekhADe che (77000) te kadAca sarva saMdhenI athavA te bhagavAna mahAvIranI pachI hoI zake. - bha. mahAvIra ane pArzvanAthanI paramparAmAM koI khAsa bheda rahyo hoya ema lAgatuM nathI. te paNa bha. pArzvanAthane dhama cAturyAmika hato jemAM bha. mahAvIre " brahmacarya vratane joDI dIdhuM, je pahelAM aparigraha vratamAM sakliIta hatuM. AnuM koI khAsa kAraNa hoI zake che. te samayamAM samAja ane saMdhamAM zithilatA AvI haze, jene rokavA mATe AcAra-niyamone daDha ane kaDaka karavAmAM AvyA haze. bIjuM eka mahatavane bheda alavane rahyo che. kezI gautama saMvAdamAM ApaNe alanI prAcInatA viSe uThAvelA prazno joIe chIe. sAthe ja bauddha pITakAmAM nircane "eka zAka' zabdathI paNa saMbodhana karavAmAM AvyuM che. tene niSkarSa e hoI zake ke bha. pArzvanAthanI paramparAmAM saMpUrNa acela na rahyuM hoya. mahAtapasvI bha. mahAvIre aMtima jIvanamAM ucca AdhyAtmika bhUmikAnA dhoraNe alata dhAraNa karyuM haze. guNadRSTithI zreSTa hovAthI acetatvane ane vyavahArika upayuktatA hovAthI sacetatvane rajA ApavAmAM AvI. tatvajJAna ane samAjanI AlocanA pachI ApaNe e aMgane vicAra karIe chIe ke je saMskRtinI sAdhanAmAM mahattavapUruM sthAna dharAve che. e aMga che prAcIna sAhitya. jaina samAjamAM A prAcInatama sAhitya hajI paNa upalabdha che, ke jene jinAgama'nA rUpamAM pUjavAmAM Ave che. A jinabhAgama je ke samagra jana sAhityanuM nAma che, te paNa AgamazAstronuM sthAna temAM uMcuM che. bha. mahAvIranA samayamAM ane pachInAM cAra zatakemAM A AgamazAstro nI racanA thaI che, jemAM tAtkAlIna vividha prazno para je vivAda thaye tenuM AcAraniyamonuM tathA sAmAjika AdelanuM ane kama-siddhAntanuM vivaraNa nibadhdha kara.vAmAM AvyuM che. A ja AgamakALamAM AcAca bhadrabAhu ane AcAya" kundakunda jevA mahAna AcArce nirmANa thayAM jenI kRtio sAdhAraNa jaina samAjamAM pUjanIya che. ahiM sudhImAM samAlacanAne prathama bhAga pUrI thAya che, ane tenI pachI jaina samAjamAM je navA Andolana thayAM tenA para saMkSipta vicAra ApaNe karavAne che. have ApaNe bha. mahAvIranA nirvANa pachIthI laIne vartamAnayuga sudhInI saMkSipta samAcanA karavAnI che. bha. mahAvIranI pachI jaina samAjamAM je mukhya Adhelane thayAM ane je kSetramAM temaNe pragati karI tenA mukhyatve karIne traNa vibhAga thaI zake che. eka bhAga che rAjyazAsana ane tenI dvArA dharmapracAra, bIje dozI nika ane sAhityavikAsa tathA trIje vibhAga sAmAjika Andolanane che. jo ke A traNe ekabIjA sAthe saMbaMdha dharAve che te paNa tenI upara alaga alaga vicAra karavAthI ApaNA AkhAe samAjajIvanane spaSTa khyAla ApaNane avI zake tema che. rAjyazAsana-pahelAM ApaNe e jANavuM joIe ke jaina samAje kayAM ane kayA yugamAM rAjyazAsana karyuM che. ane anya rAjapurUSe ne kayA prakArathI jaina dharmanA saMskAra ApyA che. jaina paraMparA mAne che ke tenA badhA tIrthakara kSatriya hatA, sAthe sAthe ema paNa mAne che ke temAM koI kAI te cakravati paNa hatA ane bIjA badhA rAjakuTuMbanA hatA. bha. pArzvanAtha ane bhagavAna mahAvIra kSatriya hatA te ItihAsasiddha che. bhagavAna mahAvIra pite rAjaputra hatA ane temanA saMdhamAM paNa - Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 kSatriyonI saMkhyA adhika hatI. ba mahAvIranA samakAlIna rAjA zreNIkanI rAjadhAnI rAjagRDha hatI ane zreNIka tathA tenA vazaja jaina hatA. zreNIkanA putra kuNika jaina dharmane mAnatA hatA. kuki pachI udAyana gAdI para beThA je jaina dharma pALatA hatA. uliyana pachI tenA vaMzaja nIMda rAjAeAnI rAjadhAnI magadhamAM hatI. A nada rAnta ane tenA badhA vaMzaja jaina hatA. Ama mAnava te mATe e pramANa maLe che ke naMdarAjAgmA kaliM`ga upara AkramaNa karIne tyAMthI jinabiMbanuM haraNa karyu" hatuM ane e ja jinabiMbane AgaLa upara mahAmedhavAhana khAravele magadha para vijaya prApta karI hastagata karyu` hatuM. naMda vazamAnA chellA rAjA anaya ne itihAsaprasidhdha cANakaye padabhraSTa karyAM ane gauvaMzanI sthApanA karI. mauvaMzanA mahApurUSa caMdragupta jaina hatA e vAta have badhA RtihAsakArA mAne che. caMdraguptanI pachI bindusAra rAjA thayA. jo ke te janmathI jaina hatA te paNa budhdha ane brahmaNa pITakamAM te vaidika brAhmANubhakata hatA te nirdeza maLe che. bindusArane putra azoka budhdha dhamatA mahAna bhakata hatA jeNe baudhdha dhamA zvetabiMdurAmezvarathI mAMDIne himAlaya sudhI pracAra karyAM hatA ane bhAratana hAra pazu dha cakranu` pravana yu hatu. azokanA prapautra sammati jaina dharmanA paramabhakata hatA ke je jana ane bhAratanA itihAsamAM amara thayela che. tenA * yugamAM jaina dharma ujvala divasa joyA te| ane samRddha paNa thayeA hate. sampUtinI pachI keTalAka rAjA| thayA. tyAra pachI puSyamitra rAjA gAdI upara AvyA je zramaNsaskRtinA ucchedaka te. brAhmaNu purANAmAM te 'kalakI' nAmathI prasiddha che, ane tene zivane avatAra mAnavAmAM Ave che. teNe jaina ane bauddha sAdhuone ahiSkRta karyAM ane teeAnA pavitra racanAnA kuccheda karyo. kharekhara A samayamAM ja kaliMga (erisA) dezamAM kharavela rAjya karatA hatA je jaina dharmAMtA parama bhakata hate. teNe puSyamitra para AkramaNa karIne tene parAjita karyo, jaina sa MdheAnu` sa`melana *yu" ane dhama prabhAvanA karI. kadAcit tenA samayamAM ja jaina dhama dakSiNamAM paNa prasaryAM. mahArAjA khAravelane yuga khrista pUrve dvitIya zatakanA pUrvAdha manAya che, tyAra pachI AgaLa, uttara bhAratanA pazcima vibhAganA jaina rAjyo tarapha ApaNI dRSTi jAya che. bharUkasa (baDaeNAca)mAM mitranu rAjya A samayamAM ja sthapAyuM. ujjayanI nAga billavazanA rAjA dapaNe jainAcAya . kAlakasUrInI bahena aDeliyAnuM hara karyuM. "AcAya. kAlakasUrIne khalimatranI taraphathI A AnyAya nivAraNamAM kAi jAtanI madada maLI nahi. pariNAme ArcAyajIne paziyA (pArisa) javuM paDayuM. tyAMthI te zAharAjA ene ujjayanImAM lAgyA ane mitranI sahAya vaDe peAtAnI bahenane cheDAvI. ga millane parAjita karanAra A zAhe pete ujjayanI para peAtAnu . zAsana cAlu karyu. paraMtu mitre cAra varasa pachI ujjayinI sara karyu ane A rIte ujjayinI khamitranuM rAjya zarU thayuM. keTalAka vidvAnAnA evA mata che ke mitra ja itihAsaprasidhdha vikramAditya hateA, jenA nAmathI vikramasaMvata gaNavAnI zarUAta karavAmAM AvI che. A rIte bha. mahAvIranA nirvANu pachIthI lagabhaga pAMca zakata sudhI uttara bhAratamAM aneAnu pratihata rAjya rahyuM. zu jena tAM. 15-2-48 sthAnezvara ane uttaramAM kuNula sudhI sImita rahyo hatA. tenu kAraNa e hatu` ke- teTalA bhAgane ja A pradeza gaNavAmAM AvyA hatA. paraMtu rAjA sampatinA samayamAM jaina zramaNeAnA vidvAra kramazaH vadhatA gayA ane dakSiNu bhAratamAM Andhra, drAviDa, mahArASTra, ku vagere anAya dezomAM paNa tenA phelAvA thayA. bha. mahAvIranA samayamAM AryAM dezanI sImA maryAdita hatI paraMtu samprati rAjAnA samayamAM khIjA keTalAka deze| (ke jenI sakhyA 25 che). Aya` dezanI aMtaryaMta mAnavAmAM AvyA jemAM jaina dharmanA pracAra paNa thayA. A dezamAM ja nahi, maleccha mAnavAmAM AvatA hatA tevA aneka dezomAM paNa jaina dharmanA pracAra thayA hatA jete ullekha AgamAmAM karavAmAM Avyo che. mahArAjA sampUtinI pachI temA vega dhImA paDatA gaye. khIjA rAjAonuM pIThabaLa na heAvAne kAraNe jaina dharmanA pracAra khIjA dharmo jeTale vyApaka thai na zakaya. dakSiNu bhAratamAM, khristanA dazamazatakanI pahelA aneka jaina rAjyA thayA, je cira MjIvI na thai zakayA, cAmuMDarAya jevA aneka jaina mahApurUSa tyAM thayA ane pAMDaya, goMga, cautra, tela, lAla vagere aneka rAjakulenA nAnAM nAnAM rAjya chUTAchavAyA sthapAyA, jenA vaMzaja Aje paNa tyAM mAjIda che. jaina rAjAo uparAMta bIjA aneka jaina maMtrIe uttara ane dakSiNa bhAratamAM samaya samaya para thayA che jenA vicAra A sakSipta nibaMdhamAM karavA saMbhavita nathI. jaina AgamAmAM vividha jaina saMsthAone ullekha karavAmAM AvyA che. temAM ApaNe joie chIe ke AgamenA racanAkALa pahelAM athavA te vakhatamAM jana dhama bhAratavarSanA badhA bhAge mAM prasaryAM hatA. bha. mahAvIranA samayamAM jaina dhama mAtra bihAra prAMta ane pUrvamAM aMga, agadha, dakSiNumAM, kauzammI pazcimamAM jo ke khristanI pachI kAi mahAna jana rAjya sArvabhauma rUpamAM (bhAratamA) sthapAyuM nathI, teA paNa evA, keTalAka mahAna AcAya A mahAna kAlakhaMDamAM thayA che jemaNe petAnA buddhisAmarthya vaDe ane cAricazIlatAthI rAjagurUnuM pada akSa"kRta karyu tuM. A paraMparAmAMthI jemanuM jIvanacaritra aitihAsika pramANethI prakAzamAM AvyuM che. evI e vibhUti che. 1-mAcAya` hemacandra OM -AcAya' dviravijayasUri. bAramI zatAbdimAM gujarAtamAM AcArya hemacandrajIe ujaja vala kIti ane mahAna yaza saMpAdana karyAM che. te gujarAtanA rAjA, kumArapAlanA rAjagurU hatA. tyAra pachI megala sAmrAjyanA bAdazAha akabaranA kALa ApaNI najara samakSa Ave che, jenA jIvana ane rAjyazAsana upara AcAya ciravinyasUrie ane temanA ziSyoe asarakAraka prabhAva paDayo hate. tyAra pachInA pratidvAsa Adhunika che, jenAthI ApaNe paricita chIe. temAM kAi prabhAvakArI AcAya ke netRtva karavAvALA jaina mahApurUSa ApaNI sAme nathI. A avalekanathI spaSTa thAya che ke eka vakhata rAjyazAsana karavAvALe A varga dhIre dhIre vaizyavRttimAM adhika pravRtta thayo ane rASTravananA mahAna aMgathI te vikhuTA thai gaye. nAnA rAjyazAsananA itihAsa joyA pachI ApaNe nenA dAnika ane bIjA anya sAhityanA vikAsanuM siMdyAvalokana karavAnuM che. bhAratIya sahityamAM jaina sAhityanuM sthAna ucu che. vividha viSaye para vividha bhASAmAM ane vividha prakArathI ta sAhitye sevA karI che. jo ke ba. mahAvIranI pahelAMnu kAi pazu sAhitya atyAre upalabdha nathI, te paN ka sidhAntanA vivecana para je sAhitya che te bha. mahAvIranI pahelA racAyu' haze.. 'pUrva' nA nAmathI je sAhityane ApaNe jANIe chIe te bha. pAna nAthanA yugasAhityanA avazeSa bhAga hAvAnI zakayatA che. upalabdha sAhityanA saMgraha karIne temAMthI dArzanika sAhityanA itihAsa nirmANu karanAra vidvAna pratihAsakAre e sAdityavikAsanA cAra kAlakhaMDa mAnyA che :~ (1) Agamayuga vi. pU. 470 thI vi. sa. 500, (ra) anekAnta sthApanA yugaH vi. sa. 100 thI vi. sa. 800 doctrined intja Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-2-48 prabuddha jaina (3) pramANuzAstra vyavasthA yugaH vi. sa. 800 thI vi. sa. 1700, (4) navIna nyAya yugaH vi. sa. 1700 thI Aja sudhI. upalabdha prAcIna sAhityamAM AgamasAhityanuM sthAna sava - prathama rahe che. 12 aMga, 12 upAMga, 10 prakINu ke, 6 chedasUtra, 1 sUtragrantha, 4 mUlasUtra evA 45 granthAmAM badhu AgamasAhitya AvI jAya che, je ba. mahAvIranA samayathI 750 varSa sudhI pUrNa rUpathI racavAmAM AvyuM hatuM. bhagavAnanA nirvANa pachI 160 varSa bAda pATalIputra vAcanA' thaI ane 500 varSa pachI 'mAthurI' vAcanA' thai. e pramANe ThThI vikrama rAtAbdimAM A sAhitya Aje je rUpamAM ApaNane maLe che te rUpamAM pUrNa thayuM. dImbare nA AgamabhAga je 'kama-prAbhRta'nA nAmathI prasidhdha che, tenI ane tenI TIkAonI racanA vi. sa. 778 sudhImAM purI thai. jaina sAhityamAM darzana sAhityanuM ja prAdhAnya rahyuM che. AgamAnI A racanA pachI A AgamA para AdhAra rAkhatA evA zrI. AcArya kundakundanA mahAna granthAnI tathA AcAya umAsvAti kRta tattvArtha sUtranI racanA tha anekAnta sthApanA yugamAM siddhasena, samatabhadra, mallavAdI, * siMhagaNI vagere mahAna AcAya thayA jemaNe jaina nyAya ane darzananI jaDa nAMkhI. A yugamAM ja jaina dana anekAnta darzananA nAmathI pracalita thavA mAMDayuM. sanmatitaka ane AptamImAMsA e banne mahAna granthe| A yuganA vikAsane pUrNatayA spaSTa kare che. trIjA pramANuzAstra vyavasthAyuge haribhadra, kalaMka, vidyAna Mda, anutakIti, zAkrAyana, ana'tavIya, mANikayanadI, abhayadeva, prabhAvacandra, vAdirAja, ane AcAya hemacaMdra jevA prakhara vidvAnane nirmANu karyAM. A kAlamAM eka vAta vicAraNIya che ke A yugamAM digambara zvetAmbara AmnAyAmAM je tAttvika bheda paDayo te tenu satraprathama uccAraNa jainAcAryonA sAhityamAM paNa thayuM hatuM. vikramanA navamA zatakamAM (879-934) zvetAmbarAcAya zAkyAyane strI-mukta ane kevalIbhukti nAmanA svataMtra prakaraNonI racanA karI. tenuM khaMDana vikramanI 11 mI sadImAM digbarAcAya pramAca peAtAnA pramayakamalamAta NamAM karyuM. AnA a ema thAya che ke zAkaTAyananI pahelA A vivAda gaMbhIra rUpamAM nahete, navIna nyUyayugamAM AcAya yazeviyachatI sAhityasevA ullekhanIya che. tenI pachInA mahatvane dArzanika graMtha, vimaladAsa kRta 'saptabha'ga taraMgiNI' che. ApaNA dArzanika sAhityaka vikAsanA saMkSipta itihAsa A pramANe che. jo ke dAza`nika sAhitya tarapha jainAcAryenuM adhika lakSa hatu tA paNa sAhi~yanA vividha a MgAne pazu te leAkeAe sArI rIte apanAvyA hatA. paraMtu AmAM paNa jaina ta-vAnA pracAra te tenu mUla dhyeya rahyuM hatuM, purANusAhityanuM sthAna daza nasAhityanI pachI Ave che. . jinabhadra guNubhadra kRta mahApurANu ' ane hemacandra kRta - triSaSThiSalAkA purUSacaritra'e banne vizeSa ullekhanIya che. anyadharmAMnA avatArI purUSane jainAcAryoe jana banAvyA ane lasvarUpa ' pama cariya,' jaina rAmAyaNu, harivaMzapurANa, vasudeva hilhI, pANDava purANa vagere granthAnI racanA saMskRta yA prakRtamAM thai. purANasAhitya uparAMta prabhAvaka caritra, prAntacintAmaNI, tItha -5 jevuM prabandhasAhitya, taragavatI, sArA cyakA, kuvalayamAlA vagere kathAsAhitya, yazastilaka campU, jIvadhara campU, kurUdeva campU, vagere camprasAhitya, navilAsa, rAdhavAbhyudaya, kaur3adI mitrAnanda, draupadI svayaMvara, vikrAnta bhairava, ajanA patranajaya vagere nATakAnuM nirmANu jaina AcAryoe kayu. 201 saMskRta ane prAkRta bhASAmAM ja tahi paraMtu dezIya bhASa!- AmAM paNa jaina AcAryAe racanA karI. kAnaDI sAhityanA bahu meTA bhAga jaina kavioe racyA che, ane tAmila, telugu, hiM'dI, gujarAtI, rAjasthAnI vagere bhASAomAM jatee vividha sAhityanI racanA karI che. e sivAya jyotiSa, vyAkaraNu, Ayuve, gaNita, vagere zAstro para, tathA bIjA aneka viyeA para jenAe sAhityanI racanA karI che. statrasAhityane jainoe samRddha banAvyu che. A avalAkanadvArA e niSkarSI nIkaLI zake che, (1) jainAe darzonasAhityane vikAsa adhika karyAM ane anya sAhitya para puratuM lakSa ApyuM nahi. (2) jaina zrAvakonI sAhityasevA bahu alpa rahI ke je eka khAsa truTi gaNAya. (3) zrAvakAe sAhityasevA dezI bhASAomAM ja adhika karI che. sAmAjIka Andolana jo ke prAcInakAlathI arvAcInakAla sudhImAM amArA dhama'nu nAma eka ja rahyuM ane tenA Adaza tathA tattvajJAnamAM jarA pazu tAtvika phekAra nathI thaye. te paNa kudaratI niyama pramANe temAM, tenA samAjamAM, samAjanI zraddhAmAM, niyamamAM, AcAramAM, saMsthAemAM, te kAyakSetramAM ghaNuM parivartana thayuM che, sadA, sarvakAla bhUta ane vamAna eka sarakhA rahe evI apekSA rAkhavI e paNa bhUla che. amArA abhyuttara vivAda, bAhya sthitinuM pariyana ane tene prabhAva, anya dharma ane sa MskRtiyenu AkramaNa, kAlanA mahAna pravAha ane mAnavasamAjanI maneracanA ityAdi kAraNethI tenA mUlarUpamAM parivartana thayu` che, thai rahyuM che ane thatu raheze. vyakitanu, samAjanuM yA rASTranu jIvana bhUtakAlane anusaratu rahe che ane te bhUtakAla ja tenA bhaviSyane vidhAtA rahyA kare che. mArU rAjakIya jIvana prAcIna kALamAM ujavala hatu je kAlapravAhamAM naSTa thayuM. amArA sAhityane vikAsa ekAMgI rahyo. amArU kSatriya jIvana ane budhdhivAdI jIvana naSTa thayuM ane amArI maneAvRtti arthAMpradhAna banI amArA mATe purUSAnu kAya kSetra ma'kucita banyuM. pariNAme Aja amArA sAmAjIka jIvananI sudhAraNA ja amAre mATe prathama kartavya banI gayuM che. A uddezane samakSa rAkhI have ApaNe ApaNA sAmAjIka jIvananuM ekavAra avalokana karavAnu che, zeAdhana karavAnuM che ane bhaviSyane mATe temAM navIna caitanya bharavAnuM che. ApaNe satyarodhakanI dRSTithI kSudra sAMpradAyikavAdane tyAga karavA paDaze, samanvaya aMte samAdhAnanA bhAga svIkArave paDaze. mAnavatA ane rASTriyatAnI bhAvanA vikasAvI navIna jIvana dhaDavu paDaze. A dhyeya sAme rAkhIne ApaNe ApaNA sAmAjIka jIvananI ane tenI truTionI samAlocanA karavAnI che, tathA tenA deza sudhAravAnA mArga zedhavAnA che. pU mULahiMdI: padmanAbha jaina anuvAdakaH veNIbahena kApaDIA attr('; vaijkIya rAhata muMbai ane parAMomAM vasatA je jaina bhAi yA bahenane vaidyakIya rAhatanI, davA ke injekazananI temaja DAkaTarI upacAranI jarUra hoya temaNe dhanajI sTrITamAM Avela mubaI jaina yuvaka saMdhanA kAryAlayamAM tapAsa karavI athavA tA mane ke vaidyakIya rAhata samitinA sabhyo jemanA nAma tA. 15-2-47 nA prabuddha jainamAM pragaTa karavAmAM AvyA che temanAmAMthI kAine maLavu. ratilAla cImanalAla koThArI maMtrI, vaidyakIya rAhata samiti Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 prabuddha jaina sAhityaceAza ane anAvaTI abhiprAyA sAhityanA kSetra sAthe prakAra prakAranI cerIe ` saMkaLAyalI che. eka te| pustakacArI bahu jANItI bAbata che. kAryanI kAi paNa vastu lIdhI heAya te tenA upayoga purA thaye enA e AkAramAM mULa mAlIkane jema bane tema jaddhithI pahoMcADavI A che nItine sAmAnya niyama. paNu ApaNA samAjamAM pustakA saMbaMdhamAM A niyamanA amala brUhu haLavI rIte thAya che. ane keTalAka ThekANe kAi pAsethI vAMcavA lAveluM pustaka ane tyAM sudhI pustakanA mAlIkane pAchuM na ja pahoMcADavuM--A niyamanA ja amala cAlI rahelA mAluma paDe che. A uparAMta sAhityakAmAM khIjI eka prakAranI cerI Aja kAla bahu pracalita dekhAya che. kASTanA paNa lekhe| ane khAsa karIne vArtAe mULa svarUpe ke thoDA upara uparanA pheraphAra sAthe peAtAnA nAme anya sAmayikrAmAM pragaTa karavAnI keTalAka lekhakAnI daMta bahu vadhatI jatI najare paDe che. vaLI sAmayika patranA taMtrIne maulika lekhA athavA te vArtAonI khUba kheMca hoya che. anya sAmayikamAMthI udhRta kayu" che. ema jo koi lekha ke vArtAnA anta pragaTa karavAmAM Ave che te A sAmayika te bIjA chApAnA utArA ja le che ema vAMcakA AkSepa kare che je taMtrIthI sahana thatu nathI. A kAraNe ghaNI vakhata keTalAka tatrIe amuka lekha ke amuka vArtA amuka sAmayikamAMthI sIdhesIdhI upADe che ane ema chatAM e bAbatane nahera rIte bIlakula svIkAra karatA nathI. sadgata Do. vRjala la medhANInI keTalIka vArtAe A rIte pAAphera thaIne pragaTa thayelI mArA jovAmAM AvI hatI. vaLI keTalIka vArtA prabhuddha jainamAM pragaTa thayelI te sIdhe sIdhI anya sAmayikAmAM udhdhata-vIkAra sivAya pragaTa thayelI paNa jovAmAM AvI hatI. haju ceDA samaya pahelAM ja tA. 15-11-47 nA prabudhdha jainamAM pragaTa thayelI sva. zrRjalAla dharamacaMda medhANI-nI 'kadaradAnInI kadara' e mathALAnI eka vArtA zrI. prANalAla jasANI jenA taMtrI che evA 'jaina pracAra' nAmanA eka aThavADiMka patranA tA. 5-12--47 nA aMkamAM e ja mathALA sAthe zabdazaH pragaTa thaI che ane ema chatAM e vArtA jANe ke taMtrIe pote ja peAtAnA patra mATe lakhelI hAya tema e aMkamAM A vArtAnI AgaLa ke pAchaLa A vArtAnA kharA lekhakanA athavA te A vArtA mULa jyAM pragaTa thai che. te patranA koi paNa ullekha karavAmAM Avyo nathI. hamaNAM mAM vaLI eka navA prakAranI tarakIba jovAmAM AvI che. AAja kAla pustakAnI khapata jANItA mANasA e viSe kuvA abhiprAya dharAve che tenI jAherAta upara bahu AdhAra rAkhe che. AvI vAstavikatA dhyAnamAM laine indoranA eka hiMdI sAhi tyakAra zrI durgAzakare 1947 nA ogasTa mAsamAM pragaTa thayelA peAtAnA ' svacchanda vAda ' nAmanA pustakanA jekeTanI eka bAjue e banAvaTI abhiprAya chApyA che. eka che zrI lIlAvatI munazIne; bIjo che kAkA sAheba kAlelakarane!. zrI lIlAvatI munazIne Akhe abhiprAya khanAvaTI che; zrI kAkAsAhebanA abhiprAMyA pahelA pArIgrAph temanA kAi lakhANamAMthI udhdhata kare che ane pachI prastuta pustakanI bhalAmaNa karatI eka nAnI netra lekhake pote ja umerI dIdhI che. A banne abhiprAye! mULa hiMdImAM che jene anuvAda nIce mujaba che - tA 15 2-48 sa'zedhanapU vivecana jone ' Azraya cakita thai. vaijJAnika bhautikavAdanA AdhAra upara viSayanuM vivecana karavAmAM Avyu che. ane tenI gaMbhIratAmAM azlIlatA jANe ke lupta thai jatI DAya ema lAge che. svacchanduvAdanu* vadhAre vistRta vivecana thAya ane tene khutra pracAra thAya ema huM icchuM chuM." AcAya kAkA kAlelakaranA abhiprAya zrI. lIlAvatI munazInA abhiprAya " A pustaka mahInA sudhI mArI pAse paDI rahyuM. e viSe vAravAra takAde thavAthI Akhare e hu` vAMcI gai. naitikatA * athavA vivAhanA virodha mane khaTakaye. A te amArI saMskRti upara ja kuThAraprahAra che. lakhANamAM azlIlatAnI chAyA paDelI mArI najara upara AvI. paraMtu A badhuM hovA chatAM paNa lekhakanuM navIna manuSyajAtie strI-purUSa saMbadhanI ga'bhIratA upara vicAra sarakhA karyAM nathI. strIhRdayanuM uMDANu ane purUSanA parAkramanI bhavyatA vacce saMbaMdha sthApita karavAmAM manuSyajAti haju sudhI paNa saphaLa thaI zakI nathI. A kAraNe Aja sudhI mAnavajIvana zAkAntaka ja lekhavAmAM Ave che. ravIndranAtha jevA jIvanadraSTAne paNa Akhare ema kahevu' paDayuM ke vivAha saMsthAtmaka dRSTithI hajI saphaLa thaI zakela nathI, strI-purUSanI samasyA hajI purepurI ukelI zakAi nathI. "A strI-purUSa samasyA upara prAkRtika niyamenA AdhAra vaDe svaccha davAdamAM sAre! prakAza pADavAmAM AvyA che. lekhakane prayatna AdaraNIya che." pustakanuM' vicAradAridraya chupAvavAne lekhakane A eka kaniSTa prayatna che. AnI upara vizeSa vivecananI kazI jarUra che ja nahiM, parmana da zrI cunIlAla vardhamAna zAhe zrI cunIlAla vamAna zAhane AvatA me mAsamAM 60 varasa pUrAM thavAnAM che te prasaMge amadAvAda muMbainA patrakAre temanI SaSTipUti ujavavAne vicAra kare che tene ame AvakArIe chIe. zrI cunIbA mAtra patrakAra nathI. temaNe patrakAranA kAma uparAMta puSkaLa navalakathAo paNa lakhI che. ane e navalakayAne ApaNA arvAcIna itihAsamAM lAMbA vakhata sudhI ekasarakhA sthira Adara maLelA che. temaNe dhaNIkharI aitihAsika navalakathAe lakhI che ane te pachImAM aitihAsika bhUmikA pUrepUrI paricita karavA meATe zrama uThAvelA che. zrI cunIbhAi te uparAMta eka vivecaka paNa che. prajAbaMdhumAM 'sAhityapriya'nA takhallusathI cAlu sAhityanA prazno upara temaNe vAravAra rasika carcA karI che. sAhityanI carcAomAM taTasthatA sAcavavI ghaNI muzkela che, paNa temaNe haMmezA taTasthatAthI peAtAne mata bAMdhelA che ane samatalapaNAthI tenu' nirUpaNa kareluM' che. AvI SaSThipUrti mAM mAtra mAnapAnanA meLAvaDAo thai rahyA pachI kazuM ja kAyamI pariNAma pAchaLa rahetu nathI. tene khale bhAizrI cunIbhAinI sAhityacarcAnA uttama ane lAkSaNika lekhA AvA prasaMge bahAra paDe te vadhAre icchavA jevu' che. zrI cunIbhAi bahu mUMgA kA karyAM che. 1937 mAM temane rajItarAma vAvAbhAi sutra candraka maLyA tyAre candrakapradAnanI vidhinI sabhAmAM sadgata AnadezakarabhAI khAsa AvyA hatA. mane temaNe bahu sArA zabdomAM zrI cunIbhAinI saumya prakRti, sAhityaparAyaNutA ane samatalapaNAnI mukata kaOM prazasA karI hatI. e candraka emane emanI sevAnA pramANamAM meDA maLyA gaNAya, paNa sevA game tyAre paNa Adara pAme che. A vakhate emanI patrakAra tarIkenI sevAnI kadara thAya che te cegya che. patrakAra tarIkenI temanI kArakirdI mATe TUMkamAM ema kahI zakAya ke atyAre prajAbandhunu je svarUpa che tenA ghaDataramAM temanA jeTalA bhAgye ja bIjA kAinA kALA haze. ane prajAmantu ApaNu eka uttama gaMbhIra upayogI avADika che. ThAvakAi, muddAne joitI aitihAsika bhUmikA ApI spaSTa karavA, sa samaje e rIte Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-2-48 prazuddha s ahiMsAnA vijaya Akhare mahApurUSone mukita javAnI je niyata bArI che te ja khArImAM thaine gAMdhIjI paNa gayA ane jatAM jatAM paNa krI eka vAra vizvamAM vastunI pratIti karAvI ke jagata te| sadAya sura ane asuranA saMgrAmanI bhUmi rahyuM che ane rahevAnuM che, kumAreilanA zabdomAM 'jJa phri vinITaA jU' 'jagata huMmezAM eka jevuM ja che,' kaheA, ke pre. rAdhAkRSNanA zabdomAM 'krAisTa ke sekreTrIsanA jamAnAthI cha ApaNe kAM vadhAre sudharyAM nathI' kaheAtApa mAM kAMi kuka nathI. baranA ze| e gAMdhIjInA mRtyunA samAcAra sAMbhaLI kahyuM ke A duniyAmAM atyadhika mAtrAmAM sArA thavu te bhayAvaha che. paNa mahApurUSo e bhayane jItavAthI ja thavAya che e ene sAra che, gAMdhIjInA javAthI kazuM zuM gumAvyuM ene hisAba kADhI zakAya ema che ja naui, e ja batADI Ape che ke temanu pravRttikSetra keTaluM vizALa hatuM. temanA putra maNibhAie ThIka ja kahyu che ke e mAtra amArA ja pitA na hatA. AkhA vizvanA pitA hatA. A kAMi atizayekita nathI. AkhA vizvamAM vidyu vege temanA mRtyunA samAcAra phelAi gayA ane teja vegI samasta sa`sAramAM temanA javAthI je du:khanI lAgaNI chavAi gai ane pragaTa thai te e ja sUcave che ke temanuM kuTuMba sImita na hatuM paNa asIma hatuM. ni:sImamAnavaprema ja kri pazu sasaprema. temaNe jIvanamAM vyakta karyo chatAM ane potAna parama hindu kahetA chatAM eka hindunA hrAthe temanuM khUna thAya e ghaTanA navI nathI chatAM pharI eka vAra ghaTI che te ja batAve che ke dhama ane dhama jhanUnamAM je phera che te A vIsamI sadImAM pracAra ane jJAnanA ATalA sAdhana chatAM pUratApramANamAM vyakata ke spaSTa thayela nathI. te ema sidhdha kare che ke thirasvAthI dhAmika kahevAtA paDite ane dharmagurUo potAnA svA'nI rakSA khAtara bheLI janatAne kevA UMdhA pATA badhAvI kevA hAMnakoTinA duSkRtyo karavA preraNAnA viSapAna karAvI zake che. A ja zatAbdIe hITalara jevA ati krUra mAnavane joyo ane vizvamaitrInA satata pAThe paDhAvanAra gAMdhIjI jevA atimAnavane paNa joye, hITalarane vinAza paNa joye ane vizvavadha gAMdhIjInu vIramRtyu paNa joyuM. chatAM jyAre ahiM'sAnA akhaMDa upAsakanu rajI karavA, lAgaNImAM tAi na jatAM budhdhine tejI sAva - janika hitanI apIlathI muddAnu` sama na karavu' ane gujarAta hiMdustAna sAthe AkhI duniyAnA prazno ane banAve tarapha paNa dhyAna detA rahevuM, vagere tenA aneka guNA che. dhA dhaMdhA-nI saphaLatA mATe ekadhArI niSThA mahenata ane sthiratA Avasyaka che. patrakAratvatA dhaMdhe evA che. pazcimanAM moTA pAtramAM ApaNe juvAnIthI joDAi vRddha ujjaimare nivRtta thatA moTA patrakAre lekhaka joie chIe. zrI cunIbhAinA dAkhaleo e prakArane che. temanI niSThA ane samatA ane udyama e dhaMdhAnA dareka dAkhalA levA. yogya che. puSTipUti utsava gujarAtabharamAM yegya rIte ujavAya ema ame icchIe chIe. zrI cu IbhAinuM eka patrakAra tarIke tema ja jaina samAjanI eka agabhUta sAdhana vyakita tarIke ame antaH karathI abhinandana karIe chIe ane temane dIrdhAyuSya ane kuzaLa Arogya prApta thAya ane gujarAtI sAhityanI utarAttara adhikAdhika sevA karatA rahe evI amArA aMtaranI zubhecchA ane prAthanA ame advi' vyakata karIe chIe. taMtrI, prabuddha jaina 207 mRtyu eka hiMsakanA hAthe thatuM joyu tyAre te kRtyane vizve ulaTathI vadhAvyu nathI e batAve che ke emAM ahiM'sA upara huM sA vijayavaMtI nathI thaI paNu a'isAne ja vijayavAvaTA prakayA che. A eka ja vastu gAMdhIjInA jIvanane kRtAtha karI zake che. hiMsaka temanA dehane naSTa karavAmAM samaya thayeA che paNa temanI premabhAvanA akhaMDa ja rahI che. gAMdhIjIne deha vilIna thayA che. paNa temanA AtmA vizvAtmAmAM amara che ane te ja temanA saMdezane amaratA pradAna karaze ja emAM sadeDu nathI. temanA zarIranA aMta sAthe temanI bhAvanA, temanI pravRtti kAMi marI nathI, marI zake paNa nahiM. jo ema banatuM heta te kraSTa, buddha ane mahAvIranA navAvatAra rUpe gAMdhIjI ApaNI vacce AvI ja zakayA na heAta. pazu jema gAMdhIjInA mRtyu chatAM temanI pravRtti amara che tema sAme pakSe Rsi*sakAnA mRtyu chatAM temanI pravRtti paNa cAlu ja che, e paNu bhUlavu' na joie. eTale gAMdhIjInA AtmAne temanA saMdezane, temanI pravRtti ane bhAvanAne jo ApaNe amara samajatA hAie teA temanA anuyAyIonI pharaja spaSTa che ke temaNe gAMdhIjIne peAtAnI samakSa ja kuppIne, potAnA AtmA sAthe te mahAna AtmAnuM tAdAtmya kapI te ja gAMdhIjInI bhAvanAne, temanI pravRttione amaratA je rIte prApta thAya te rIte vadhu' joie. ekAda gADase ke ekAda sAvarakara ke bhATakaranA aMta karavAthI kAMi na vaLI zake paNa temane je kheTA rAhu che te mAnavasamAjamAMthI ucchinna thAya te mATe ja prayatna karavA joie. anyathA vaira-prativaranI dhArA cAlu rAkhavAmAM ja ApaNe nimitta banIzuM, je gAMdhIjIne RSTa hatuM ja nahi. ApaNe game te kSetramAM kAma karatA haiie paNa gAMdhIjIe dareka kSetramAM nave mArga batAvyA che. eka pazu evu kSetra nathI jemAM gAMdhIjIe saMjIvanImatra na kayA heya. eTale kAi paNu pachI te majadUra haiAya ke mAlika hoya, ziSya hAya ke zikSaka hAya, rAjakartA hAya ke prajA hai.ya, pati hoya ke patnI hAya, pitA hAya ke putra hAya, mAtA hAya ke bALaka hAya, kumAra hAya ke kumArI hAya, gRhastha hoya ke saMnyAsI hAya-game te vhAya e sava te mATe gAMdhIjIe niHsa zaya mA batAvyo. che--e mArge cAlavAmAM ja ApaNu kalyANa che, dezanuM kalyANu che, vizvanuM kalyANuM che. gAMdhIjIne agara karavAno A eka ja upAya che, kei pazu mahApurUSa hAya temaNe dehane te cheDavA ja paDe che eTale vivekI jAe e dehavilayane zAka manamAM sadharI rAkhave anAvazyaka che. ata: je ApaNA hAthanI vAta che tene ja siddha karavAmAM prayatnazIla zuM te gAMdhIjInA AtmAne zAMti maLaze ane vizvane paNa zAMti maLaze. banArasa, tA. 1-2-48. dalasukha mAlaviyA kema zAcuM? zAlinI-mandAkrAntA pala ke; na zecI mana zake, zamaNAM nayaNe hajIya kevI haze ahA! ApaNA vasudharA ramya navya ke, jenI pare bApunI phArama lai lebseAM haze maMda mAMtarindhA; jyAM uDatA haze sataahiM sAniJarA, haze zAMti zILAya vA, -ne khApu nyALaze seANala leAmakApare nIjama jhIla !' paNa tyAMtUTayA ekAka tAra ama zamaNAMneA kaheH zecAya kayAMthI? jyAM, ama rUdiyAnI bhItarUmAM maherAmaNa ubhare ! ama aMtaranI AMkhalaDImAMthI si...dhu jhare! ~hasu medhANI Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 prabuddha jaina tA. 15-2-48 mAnavAmAM mAnava e sAce, devomAM e devasvarUpa! gaye game e prabhune pyAre, gaye game e bhAratabhANa, AthamatA sUrajanI sAthe zAMti taNo Athamiyo dUta, gaye gaye ame rASTrapitA e, gaye game e saMtasujANa; . sneha dayA baMdhutvataNI jaga ti jaLavI gaye avadhUta saMya ahiMsA nehataNe e, gaye upAsaka para mahAna nija rakate dharaNI nabha raMgI te ca aa thaIne bejAna : gayA gayo tuja bha gyavidhAtAH re re raDatuM, hindustAna ! 1 gaye gaye ama premaLa bApu : ga ga re hiMdustAna : 14 cAlIza kreDa taNo ama bApu, sau dhArAne AdhAra, dhikaka paDo te duSTa adhama para jeNe jagane dIdho che ! raMka samarthataNe e svAmI, dInadalitane tAraNuhAra; dhikaka paDe ama para, ene nahi jAye aNumUle deha! bhUkhyAne bhojana denAra, tarasyAne nija amRtapAna: haiyAphATa rahyAM raDI jenA cAlIsa keDa svaja herAnA gaye gaye tuja bhAgyavidhAtAH re re 23 tuM, hindustAna ! 2 ga ga ma premaLa bApu: ga ga, re hiMdustAna ! 15 lAkhe puNya haze tuja phAyAM che ? mArI kAratabhema ! hiMsA hepa asatya jagatamAM jyAM tyAM relavatAM aMdhAra, tAre tyAM janmI e saMte ajavaLyuM jagabhara tuja vyoma; pa) bhulAI gaye prabhune ne mAnavatA pAmI saMhAra; svargathakI paNa garavI karavA rAkhyAM ura jeNe aramAna: . laI daza avatAra pharIne sthApyuM jeNe satya vidhAna: gaye gaye tuja bhAgyavidhAtAH re re raDatuM, hindustAna ! 3 gayo gaye e prabhune kAsada uddharI tujane, hindustAna ! 16 . Aje pApataNo phaNago se Tale tAre dilathI ema, mAnavamAM mAnava e sAce, deve mAM e devasvarUpa, aMdhAre tuja Abha chavAyAM ne vIMdhAyAM aMtara tema ? bhaktimAM e bhakta anera, bhUpamAM paNa e baDabhUpa; kroDenA jIvanadAtAnuM lIdhuM duSTa kare balidAna: gaye gaye tuja bhAgyavidhAtA : re re ra3 tuM hiMdustAna ! 4 garIbane belI e bApu, chajo nitya phakIra samAna; gaye game e prabhune kAsada uddharI tujane, hindustAna ! 17 jIvanane muThImAM rAkhI ghume je jIvanane vIra, khalakataNI khAMDaNImAM jeNe agagaNu ghA jhIlyA nija zira; rAmanAma carakho ne gItA-e ja hatA jenA mukhyamaMtra, nirvastrI hatI tenI gaI vIMdhAi hAthe hevAna: saca vAca ne kAI vizuddhi-paSTa karyA vartananA taMtra, "gayA gaye tuja bhAgyavidhAtAH re re raDa tuM, hiMdustAna ! 5 hAya zaurya ne zraddhA jemAM dare jIvananAva sukAnaH mRtyunaNuM ceghaDiyAM vAgyAM, teya ne jAgyAM ama takadIra gaye game e prabhune kAsada uddharI tujane, hindustAna ! 18 - dvAra hatA yamadUta paDe tyAM, te paNa te jANyuM na lagI; e saurASTraNe vaiSNava ne huM jaratharatI vacce madrAsa, ama takadIra rahyAM sUtAM ne e te UMDA svargasthAna; paNa ama bhAratanI bhaThThImAM bharate eka ja snehala zvAsa; gaye gaye kreDAne bApuH ura lakhe che dastAna ! huM sata, sAtvikatA, saMyama, bhakita-e ja rahyAM chavananAM gAnaH mAnavauranI UMDI cIse gI-tI nabha:Ta dUra sudUra; gayo gaye e prabhune kAsada-ne huM raDuM re hindustAna! 19 AMsutaNI nadiye jaI bharatI zekasamudra jagatanA krUra, e gAMdhI, e mohana bApu, e megho bhAratano prANa, * De mukhathI vahI nisAsA chatA ghUme AbhakamAna; mAnavamAtrano uddhAraka, e hAta sahunuM kalyANa; gaye gaye ke Deno bApu : ura tAbe re hiMdustAna 7 e ja mahAtmA, e ja tapasvI, e jagane prabhunuM varadAna; jAlAmukhI je jaLate je dezaduHkhe dAjhI dinarAta, gaye gaye e, prabhunA kAsada pharI kayAM joze, hindustAna ? 20 aMdhArAM aMtara gADI je mukha relavate hAsyaprabhAta, e re mADI ! bApujInAM svapna kadI zuM thAya alopa? hela' minArA sarve tajI je jhuMpaDIe karate gulatAna : e re mADI ! sUkAze zuM bApukAre ropAyA roSa! : gaye gaye keDe ne bApu : ura talakhe 2H hiMdustAna ! '8 nahi nahi, mADI ! zabdo enA nathI paDayA raNu ke verAna : kuDakapaTa apamAna dagAnAM gaLI gaye je kaDavAM jhera ! ke tuja nADImAM bApu amara dhabakaze, hiMdustAna : 21 hasate mukha aMtarathI nizadina relAvI amRtanI sera, gAMdhIjI te mAnava maTIne thayA have dailI Adaza, dezIone paNa je ca hI zakate e ranenidhAna, ne Adarza pachI e banaze saMkalpa rasapUNa vimarza gaye gaye koDane ba-pu; ura talakhe re hiMdustAna ? 9 bApujInA sapna have te citra banI ama ura naMgAya, o re mADI! Aje tArAM kema karAyAM. devI teja ? - bApujInA re.khA rope lacaze kulaphaLe jagamAMya; 22 satiyAnAM sata sata hare zuM e ja haze saMtAne pheja ? bApujInA zabda gajavaze ama uramauna vIMdhI AsmAna : puSe zuM jaganAM paravAryo ? khaDakhaDa zuM hasate setAna ? gaye gaye keDano bApu : ura talakhe re hiMdustAna ! 10 kreDo tuja nADImAM bApu amara dhabakaze, hiMdustAna ! konI pAse jaIne hAve dukhaDAM raDazu ApaNu Aja ? eja vimaza thakI baMdha che navanava kAryAtaNuM sopAna : kANu amArA bApu jevI dharaze rAja amArI dAjha ! keDe tuja nADImAM bApu amara dhabakAze, hiMdustAna ! 23 raMkamAM paNa raMka hatuM je, meTAmAM meTo insAna : tuja dhAme navayuganA pAyA nAkhyA eNe daDha nija hAtha, gaye gaye ama premaLa bApu. gaye ga, re hiMdustAna, ! 11 - uSA samA raMge relavatI gAI navajIvananI gAtha; kaika hajAra varSa e pAka virala mahAmAM eka, jeNe ke DonAM jIvanamAM prabhunA pATha utAryA neka, puNyajIvananA paMtha batAvyA, janasevAnAM siddha nizAnaH khrista bane ja yukta samuM te pAme nIca kare avasAna : keDe tuja nADImAM be pu amara dhabakaze, hiMdustAna ! 28 gaye gaye ame prema bApu, ga ga re hiMdustAna ! 12 eka himAlaya ume tAro Deka khaDI rAkhI AkAza, duHkha julama ne keda sahyAM 'ke pAme AjhAdI nija deza, eka gItA jaganuM dhAraNa ne eka ahisA jagI Aza; mAnavatAnuM hRdaya jagavavA khee nija hRdaye sahu kaleza eka mahAtmA gAMdhIthI tuM, he mADI ! thaI 'dhanya nidAna ! 8nArAnA hAtha cUmyA ne vaza kIdhA verI baLavAna kroDe tuja nADImAM bApu adala dhabakaze, hiMdustAna ! 25 gaye gaye ama premaLa bApu : gaye gaye re hiMdustAna ! 13 ' aradezara pharAmajI khabaradAra zrI muMbaI jena yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI, TrITa, muMbaI. A mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI reDa, muMbaI. 2 . Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varSa ma : 9 : 21 zrI muMbaI jaina yuvaka sadhanu' pAkSika mukhapatra prabudhdha jaina taMtrI: maNilAla meAkamaca'da zAha, su`baI : 1 mArca 1949 sAmavAra muMbaI jaina cuvaka saMgha vRttAnta vArSika vikrama saMvata 2004 nA prAraMbha sAthe zrI. muMbai jaina * yuvaka saMdha 19 varSa purAM karIne 20 mAM varSamAM praveza kare che. gata varSa muMbai jana yuvaka saMdha mATe atyanta mahalanu hatu, kAraNa ke AjathI daza varSa pahelAM zrI. muMbaI jaina yuvaka sadhatuM je pu'vidhAna karavAmAM AvyuM hatuM ane te punaHvidhAnanA anusadhAnamAM saMdhanA uddezamAM pheraphAra karavAmAM Avye hatA temAM eka pheraphAra nIce mujaba hate : bane e sAmAjika 'ApaNA deza svAdhIna, svAvalakhI ane samaya dhyeyapUrvaka dezabharamAM yAlI rahela rAjakIya tema ja pravRttione bane teTalo TakA Apave.' upara jaNuAvela puna vidhAna khAda saMdhanI sa` pravRtie A uddezane lakSyamAM rAkhIte ja karavAmAM AvI hatI ane sadhanA mukhapatra prabuddha jaina'nA samagra saMcAlana pAchaLa paNa A ja AjhAdInI tamannA eka mahAna preraka baLa hatu'. A sau kAIne ISTa AjhadI ApaNA deze gata varSa daramiyAna ogasTanI 15 mI tArIkhe hAMsala karI che. A mahAna ghaTanAmAM zrI. sukha jaina yuvaka sadha eka prakAranI caritA'tA ane jANe ke peAtAnA dhyeyane eka mukhya aMza sakuMLa thayA hoya evA AtmasatA anubhave che. AjhAdI udyApana A mahAna ghaTanA je divase banI te divase zrI mubai jaina yuvaka sadha taraphathI zrI. mahAvIra jaina vidyAlayanI vyAkhyAnazALAmAM muMbainI dhArAsabhAnA pramukha zrI kuMdanamalajI pIreMdIyAnA pramukhasthAna nIce jaina samAjanuM eka bhavya sa'menana yAjavAmAM AvyuM hatuM, te A prasaMge prasa'gAnurUpa vyAkhyAne thayAM hatAM, alpAhAranI vyavasthA karavAmAM AvI hatI ane bhaginI samAja taraphathI cAlatA sevAmaMdiranI durijana bahenAe gIta gA varlDa ekatra thayela ma`DaLInA mananuM raMjana karyu hatuM. DAhyAAi bAlAbhAi kArA nibaMdha harIphAi gata varSa daramiyAna zrI muMbai jaina yuvaka saMdha tarathI eka nibaMdha harIphAi yojavAmAM AvI hatI. sadgata zrI. cheTubhAI bAlAbhAi kArA taraphathI zrI. muMbaI jaina yuvaka saMdhane rU|. 400] evI samajutIthI mokalavAmAM AvyA hatA ke sathe jaina samAjanA lekhakane Adhunika samAjane anulakSIne jaina dhama ane samAja (caturvidha saMdha) ne utkaSa kema thAya ?" e viSaya upara nibaMdha lakhavA nima MtraNa Apavu ane e rIte prApta thayelA. nibadhAmAMthI sauthI zreSTha nibaMdha lakhanArane za. 25] ane te pachInA nibaMdha lakhanArane rUA. 1pabu nA puraskAra ApavA. A nibaMdhonA parIkSaka tarIke paDita sukhalAlajI, zrI. cImanalAla cakubhAI zAha, zrI. Regd. No. B. 4266. vArSika lavAjama rUpiyA 4 zAMtilAla harajIvana rAhu, zrI. cheTubhAi bAlAbhAi kArA tathA zrI. paramAnaMdakuMvarajI kApaDIA ema pAMca gRsthAnI nImaNuMka karavAmAM AvI hatI. A harIphAImAM kula 24 nibaMdhakArAe bhAga lIdhe hatA. A nibaMdha meLavavAnI muddata purI thayA pahelAM kamanasIbe zrI. cheTubhAi khAlAbhAI kArA paraaAkavAsI banyA hatA. anya parIkSakoe sarvAnumate zrI padmanAbha jainane sauthI zreSTha nidha lakhavA mATe paheluM inAma ane zrI. ratilAla maphAbhAI zAhane khIjI' inAma Apyu hatu. zrI, padmanAbha jainanA nibaMdha prabudhdha jainamAM jakrAla kramazaH pragaTa thai rahyo che. harijana maMdira praveza dhAro muMbai sarakAra taraphathI muMbainI dhArAsabhAmAM jayAre harijana maMdira pravezanA dhArA raju karavAmAM AvyA hatA te daramiyAna tA. 25-6-47 nA roja maLelI sadhanI kAryavAhaka samitie A dhArAnuM. saceTa samana kayu tu.. ane e ja matalabanu eka nivedana mu'bai sarakAra upara saMdha taraphathI meAkalavAmAM AvyuM hatuM. A dhArA mu MbainI dhArAsabhAmAM sarvAnumate pasAra thayA che ane muMbai ilAkAmAMthI aspRzyatA kAyadA puratI have 'ze nAbuda thai che e atyaMta AnaMdajanaka che. paryuSaNa vyAkhyAnamALA dara varSe mA gata varSa daramiyAna zrI. sui jaina yuvaka saMgha taraphathI tA. 11-9-47 thI tA. 18-9-47 sudhI paryuSaNa vyAkhyAnamALA yAjavAmAM AvI hatI. A vakhate pahelAM be divasa bAda karatAM bAkInA divasonI sabhAonu pramukhasthAna pa'Dita, sukhalAlajIe lIdhu hatu. pahelAM sAta divasanI sabhAe viThThalabhAi paTela roDa upara Avela AnaMda bhuvanamAM ane AThamA divasanI sabhA kAlabAdevI roDa upara Avela bhAMgavADI thIeTaramAM bharavAmAM AvI hatI. AkhI vyAkhyAnamALAnA zrotAjanoe bahu moTI saMkhyAmAM lAbha lIdho hatA. A vyAkhyAnamALAnuM AkaNu ekasarakhu TakI rahyuM che, ane tenuM kAraNa viziSTa kArTinA vyAkhyAtAo ane vyAkhyAnaviSayAnu vaividhya che. prastuta vyAkhyAnamALAmAM raju thayelA vyAkhyAtAo tema ja vyAkhyAnanA krama nIce mujaba hateAHvyAkhyAnaviSaya zrI. puchyuM-tama kAnajI (kAkumA)....jagatanA zreSTha purUSamAM gAMdhItuM sthAna. vyAkhyAtA zrI. kAkAsAheba kAlelakara .............. satyam zivam sundaram ..... zrI. veNIbahena kApaDIyA..........pUrNa vaiganI AchI rUparekhA zrI. vIThThaladAsa jerAjANI......akalelImAM ajhadInI ujavaNI zrI. meAtIcaMda gIradharalAla kApaDIA......zrI. gautamasvAmI, Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 prabhuk jena nyAyamUrti, harasidhdhabhAi dIveTIA.....mAnava dharma' zrI. indumatIbahena cImanalAla.......zikSaNamAM dharmAMte sthAna. DekaTara hariprasAda desAi......saundaryopAsanA, zrI. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA.........bhagavAna mahAvIra ane mahAtmA gAMdhI zrI. maganabhAi desAi........ samAja ane dhama paDita becaradAsa jIvarAja dezI.... pratyakSa paristhiti ane dha DaoN. bhUlacaMdajI..............jaina saskRtinu' anveSaNa zrI. zIrIna ke|jadAra..........bahuAi dha zrI. zAMtilAla darajIvana zAhe ... rASTrIya cAritryanuM ghaDatara ...bhagavAnamahAvIra paMDita sukhalAlajI zrI. cImanalAla cakubhAi zAhu ..bhagavAnamud *** buddha jaina prabuddha jaina pu vat cAlyA kare che ane niyamita rIte dazathI khAra pAnAnu' vAMcana Ape che. Aja kAla grAhakonI saMkhyA 5ze paNa ghaTI rahI che ane sadhanA kAyAkene e cintAnA viSaya bane che. Ama chatAM paNa prabuddha janane payurSo daramiyAna maLelI madadane lIdhe cAlu varSa daramiyAna AvakajAvakanAM pAsAM sarakhA thai zakayAM che. bIjI rIte jaina temaja jainettara samAjamAM prabhu jaine eka susanmAnita patra tarIke viziSTa sthAna prApta karyu" che. jene TakAvI rAkhavAnI javAbadArI saMdhanA sabhyonI che, prabud jainanA grAhako sArA pramANamAM vadhatA rahe ane lekhasAmagrInu vaividhya paNa vikattatu rahe teA ja prabuddha jaina cirakALa TakI zaze. zrI. ma. mA, zAhu sAvajanika vAMcanAlaya ane pustakAlaya sadhanI A pravRttinA vAMcanAlaya vibhAga ekasarakhe suvya sti rIte cAlI rahyo che ane tenA lAbha haMmezAM 100 thI 125 bhAIo lai rahyA che. pustakAlaya vibhAgane lAbha kalArkAnI cAlu agavaDane lIdhe jAhera janatAne joie teTale ApI zakAyA nathI. zakitazALI, pramANika ane ekasarakhI niSThAthI kAmane vaLagI rahe mevA lAibrerIyane maLavA atyanta muzkela che. AvI paristhitimAM dravyanuM puratuM sAdhana heAvA chatAM tevAM pustako vasAvI zakAtAM nathI ane sarakhA mANasa maLe nahiM ane maLe te Take na i kAraNe A kA' icchA mujabrvyavasthita banAvI zakatu nathI. hAlamAM theDA samayathI AkhA pustakAlayanI punaTanAnuM kAma hAtha dharavAmAM AvyuM che. viSayavAra pustakAnI goThavaNu thai rahI che ane viSayavAra tema ja nAma tathA lekhakavAra pustakAnI yAdI taiyAra thai rahI che. A rIte pustakAlayanu kA' bahu the|DA samayamAM purepurA vyavasthita AkAramAM gehavAi jaze. ane pustaka saMgrahamAM paNa ghaNA sArA vadhArA karavAmAM Avaze ema ame Aza! rAkhIe chIe. sadhanI anya pravRttie saMghanI rAhata pravRtti tema ja mAvajatanAM sAdhane purA paDavAnI pravRtti saMbaMdhamAM jaNAvavAnuM ke saMdhanI rAhata pravRtti keTalAka samayathI vaidyakIya rAhata pravRtti puratI ja maryAdita karavAmAM AvI che. A sabaMdhe avAranavAra prabuddha janamAM jAherAta ApavA chatAM A rAhatane jana samAja taraphathI bahu ja oche lAbha levAya che. DeAkaTaronAM khIlA-davAo-injekazana-hAspiTanAM khIlA tema ja kuTuMbamAM mAMdagI AvI ya tene jarUrI Arthika madada . A vuM ApavAnI A yojanAmAM vyavasthA che, ane tenA mATe jarUrI dravya, pazu saMdha hastaka paDayu che. jaina samAja A rAhutanI purepurA lAbha le ane A kArya AgaLa ne AgaLa vadhatu rahe evI amArA antaranI icchA che. mAvajatanAM sAdhanA saMdhanA kAryAlayamAM puratA pramANumAM rAkhavAmAM AvyA che ane nAtajAtanA bhedabhAva sivAya jene jene jarUra hAya tene tene purAM pADavAmAM Ave che. tA. 1-3-48 AgAmI varSa mATe sadhanI Arthika jarUriyAta gata varSa daramiyAna prabudhdha jainanA saMcAlana pAchaLa rUA. 1300] nI kheTa AvI che jenI puravaNI prabudhdha jainane bahArathI maLelI madade dvArA thaI zakI che. AmAmI varSa mATe prabuddha jana pUrvavat calAvavA mATe rUA. 1800] nI jarUra aDasaTTAmAM AvI che. paryuSaNa vyAkhyAnamALA mATe paNu Azare rU|. 600] meLavavAnA raheze. zrI maNilAla mekamacaMda zAha vAMcanAlaya-pustakAlayanA vahIvaTIkha mATe rU|. 3700] nI apekSA gAya. A sa jarUriyAtane pahoMcIvaLavA mATe saMghanA sabhyoe banatA sa prayatnA karI levA joe. ane tema karIe te ja sadhanI Arthika sthiti Aje jevI che tevI jaLavAi rahe. keTalIka prAstAvika mAmA sadhamAM Aje 305 sabhyo che jemAM 44 bahene che. A sarva sabhyone prabuddha jaina paheAMcADavAmAM Ave che. A uparAMta prabuddha jainanA Aje 459 grAhaka che ane 104 nakale bheTa. athavA te vinimayamAM jAya che. gata varSa daramiyAna saMdhanI kAdvAhaka samitinI 11 sabhA maLI hatI. upasahAra sadhanI gata varSoMnI kAya'vAhInA A saMkSipta nRttAMta che. sathe ATalA kAmakAjathI sateSa mAnavA na joie. sabarI pravRttimAM vizeSa vega ane vaividhya Avavu joie ane te mATe navA navA kA kartAenI puravaNI thavI joie. sadhanA sabhyee paNa vadhAre sakriya banavu' joie ane sadhanI ba'dhAraNagata vicArasaraNIne anurUpa pAtAnu jIvana ghaDavu' joie. rASTranuM nanamAM, jaina samAjanI ekatA, dhArmika ke sAmAjika aniSTa rUDhine uccheda, satyavirAdhIpuva graDAnuM khaMDana, kAmI bhAvanAne mULa virAdha-AvI vicAraNAnA pAyA upara mubaI jaina . yuvaka sadhI sava' pravRttionu" Aja sudhI nirmANu karavAmAM Avyu che. A dizAe ghaNuM theDu' kAma thayu che; haLu ghaNuM ghaNuM kAma karavAnuM khAkI che. Aje dezamAM AjhAdI AvI che ane dezanA yuvako mATe ane muMbaI jaina yuvaka sadha jevI sasthA mATe aneka kAya dazA khulI rahI che. sau kaiAinA dilamAM navaracanAnI tamannA jAgI uThI che. Ave samaye mubai jaina yuvaka saMdha paNa peAtAne anukuLa pravRttie satvara hAtha dhare ane rASTranA navA taramAM saMgIna kaLA ApavA lAge e ja ApaNA aMtaranI zubhecchA ane prAthanA hoya ane e ja ApaNA dilanI tamannA hAya. sadhanI vArSika sAmAnya sabhA tA. 22 2-48 ravivAranA rAja kalAdevI reDa upara Avela hejIkara khIlDIMgamAM membe sIlka maracanTsa esasIezananA sabhAgRhamAM zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanI vArSika sAmAnya sabhA saMdhanA pramukha zrI cImanalAla cakubhAi zAhanA pramukhapaNA nIce maLI hatI. prAraMbhamAM AgaLanI vArSika sAmAnya sabhAnI kAyavAhI majura thayA bAda mahAtmA gAMdhIjInA avasAna sabaMdhamAM nIce mujabane eka zAkaprastAva pramukhasthAnethI rajuM karavAmAM Avye hatAH-- "Aje tA. 22-2-48 ravivAranA rAja maLelI zrI muMbaI jana yuvaka saMghanI vArSi ka sAmAnya sabhA raSTrapitA mahAtmA gAMdhIjInA du:khada avasAna paratve uMDA zokanI lAgaNI pradarzita kare che. chellAM 30 varSathI gAMdhIjI raSTranA samagra jIvananA sUtradhAra hatA. ane gayA varSanI ogasTanI 15 mI tArIkhe ApaNA dezane sAMpaDelI AjhAdInA nirmAtA hatA, jaina dharmanA mULabhUta lekhAtA ahiMsAnA siddhAntane temaNe aneka rIte vikasAvyA hateA ane vyaktigana mekSa nI kalpanA sAthe joDAyalI A ahiMsAnI bhAvanAne Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jana 211 asatatuM. jyAre dhamanI glAni thAya tyAre, gItA kahe che, tema bhagavAna avatAra le che ane dharmanI sthApanA kare che. AvA puchhete itihAsa payagambarA, titha karA kahe che. gAMdhIjI evA payagambara hatA. gAMdhIjIe bIjuM ghaNuM karyu che. paNa emane karavu hatu e ke asatya ane hiMsAne sthAne satya ane ahiMsA sthApavI hatI. A sa`deza yuge yuge payagambare ApI gayA che. gAMdhIjInI vizeSatA e, hatI ke A saMdezane amalI banAvavA temaNe jIvananAM nAnA meATA pratyeka kSetramAM prayAga. karyo te navA mArga batAvyAM. rUDhijaDa thaI gayela jagatane ane hindane temaNe cetanA ApI. aspRzyatA nivAraNu hoya ke khAdI hAya, . nayI tAlIma hAya ke gArakSA hoya, hindane AjhAdI apAvavI DAya ke jagatamAM yudhdhane sthAne naitika dheraNa dAkhala karAvavuM DhuAya, e badhAmAM A eka ja tatva kAma karatuM hatuM, khIjA payagambaranI mANUka temaNe A sUtrane upadeza ApyA eTaluM ja nahi paNa tene jIvananAM badhAM pradezamAM vaNI, devA zuM karavuM joie te mATe navI saMsthAo racI, navA prayogA karyAM, navA mArgo batAvyA. tA. 1-3-4 banAvI hatI temaNe samAja" banAvI hatI ane rASTravyApaka svarUpa ApyuM, hatuM. sava dhama samabhAvanI kalpanAdvArA dhArmika tema ja sAMpradAyika bhedane nirmULa karavA temaNe bhagIratha prayatna karyAM hate. temanA videha thavAthI dezane ja mAtra nahi, paNa AkhI Alamane kAi kALe na purAya tevI kheATa paDI che. AvA mahApurUSanA, ApaNune ATalAM varSo samAgama ravo e ApaNuM kharekhara asAdhAraNa bhAgya hatu. temaNe, ApaNune je prakAranA jInadhama samajAvyo. che ane svataH AcarI batAvyuM che te- jIvanadharma te anusarIte temanAM smaraNane ApaNe sAtha ka karIe ane temanA jIvanakAryane AgaLa vadhArIe ! -- A huM A zAkaprastAva upara pramukha sAhee nIce mujaba vivecanakaryu hatu "A prasaMge zu kahevu aMte kema kahevu te viSe saheje muMjhavaNu thAya tevu che. gadhIjI viSe eTalu badhu kahevAyu che ke AvA prasaMge vizeSa umero karavApaNu " rahetuM nathI. te sAthe AvI mahAna vibhUtine ApaNe keTalA samayA chIe te vicA rIzuM te jaNAze ke ApaNu' ajJAna dhaNu che ane temanI jaya pokAravA uparAMta ApaNe uMDA utaryAM nathI. : karaDA mANusAnI tamA preraNAmUti hatA. lAkhAnA hRdayamAM kAMika navA prakAza temaNe paDayA che, jagatamAM navuM baLa mUkI gayA che, jIvananu kAI kSetra ' evu' na hatu` ke jemAM temaNe nave mAMga khatAbyA na hAya. jIvananA mUlye temaNe pheravI nAMkhyA: A badhuM kema banyuM ? gAMdhIjInAM peAtAtA jIvanamAM yu' tattva evuM hatu ke je ATalI badhI vividha pravRttione eka sUtre bAMdhI rAkhatu ane preraNA ApatuM ? himAlaya " uparathI dhodha vahe ane badhI bhUmi rasALa kare temAM gAMdhIjIe je 'vaMtazakti uDI ane mAnavajAtane ane dvidine navajIvana Apyu tevu' ugamasthAna zuM hatuM? sana 1894 mAM gAMdhIjI dakSiNa AphrikAmAM hatA tyAre temanu dhArmi ka maMthana zarU thayu' manamAM udbhavela zakAnA nivAraNu arthe zrImad rAjacadrane 27 prazno pUchyA, jenA zrIpade javAba ApyAM temAM eka prazna nIce pramANe hateAH-majatI anItimAMthI - sunIti thaze kharI ?" zrImadaeN tene A pramANe javAba ApyA: 'A praznanA uttara sAMbhaLI je jIva anIti cche tene te (uttara) upayegI thAya ema thavA devu yogya nathI. sarva bhAva anAdi che. nItianIti. tathApi tame ame anIti tyAgI nIti svIkArIe, te te svIkArI zakAya evuM che ane e ja AtmAnu katavya che. sava jIva AzrI anIti maTI nIti sthapAya evu vacana kahI zakatu` `nathI. kemake ekAMte tevI sthiti thaI zakavA ye.gya nathI -- 3 uparanA praznottaramAM anIti-sunIti zabda che te jagyAe dhuma-adhama ke hiMsA ahiMsA zabda mUkAya te praznottaranA bhAva vadhAre saralatAthI samajAze. prazna pUchyo tyAre khrIstI sAhityanuM vAMcana gAMdhIjIne vadhAre hatuM eTale anIti-sunIti zabda vaparAyA che ema mane lAge che. paNa kahevAnI matalaba e che ke gAMdhIjInA samagra jIvananuM dhyeya e hatu ke A raMgatamAM, anItine sthAne sunIti, hi'sAne rayAne ahiMsA ane adhamaiM sthAne dharmAM sthApavA. ATaluM samajIe te gAMdhIjInu jIvana, temanA jIvanasa deza ane temanI adhI pravRttionA mama kAMka samajAze. A jagata ane jIvana satya, ahiMsA, prema, dhama ane nItithI Take che. temAM asatya, hiMsA, dveSa, adhama ane anIti che. paNa jeTale darajje satya, ane ahiMsAne svIkArIe teTale darajje jIvana unnata bane che. asatya, hiMsAmAM yinAza che. A jagatamAM ane dareka manuSyanAM jIvanamAM sad-satnuM satata yuddha cAle che. kAi vakhata sattu palluM caDe che, te kAi vakhata gAMdhIjItA A deza ApaNe. jhIlye che.? temAM ApaNe mAnIe chIe ? gAMdhIjInA mRtyu mATe geDase ke tenA sAthIdAro ja javAbadAra che tema nathI. ceDe vadhate aMze ApaNe sau javAbadAra chIye; kAraNa ke je jheravera gADase ane tenA sAthIdArAmAM. vadhAre uca pramANamAM hatuM. te ApaNA saumAM thaDe vadhate aMze tu.. ane eTale ja geDase ane tenA sAthIdAre Avu kRtya karavAnA vicAra karI zakayA. musalamAne ne hindustAnamAMthI kADhI mukavA joie, gAMdhIjI tema karatA TakAve che ane musalamAnanuM rakSaNa kare che, tethI gAMdhIjI kare che. te khetu che, mATe temane dUra karavA rahyA. A gADase ane keTaleka darajje ApaNA saunuM mAnasa hatuM. gAMdhIjI mAnatA ane kahetA ke hiMdustAnamAMthI badhA musalamAnane hAMkI kADhavAmAM kadAca ApaNe,eka vakhata saphaLa thaie te temAM hi MdustAnanA ane hiMdu dharmanA viMjaya nahiM paNa vinAza thaze. 3 kAi. dhama ke deza khInnane vinAza karIne Take nahiM. hindu dhamatuM mukhya lakSaNu, e che. ke teNe koine vinAza karyo nathI paNa premathI sahiSNutAthI parAyAne potAnA karyAM che, lAkhAkaraDAne peAtAnI gAdamAM lIdhA che. jabarajastIthI dharmAntara karAvavuM e khIjA dharmomAM haraze, hindu dhama mAM nathI. bududhama samasta eziyAmAM phelAye premathI, hiMdu dharma anAyAne apanAvyA premathI, videzI jAtione potAmAM samAvI premathI, dekhItI rIte musalamAnanuM rakSaNu karavAmAM gAMdhIjI kharI rIte hiMdustAna ane sAcA hiMdu dhanu rakSaNa karatA hatA. hindu dhama potAnu A lakSaNa gumAvaze tyAre te hiMdu dhama nahi rahe. gAMdhIjInuM mRtyu te temanA jIvana jeTalu ja bhavya che, tenI sarakhAmaNI karavI hoya te mane sekreTIsa yAda Ave. daMbha ane vilAsabharapura Athensa ane grIsanA navayuvAnane teNe niDarataHthI satya ane dhatA sa Mdeza ApyA ane jIvanabhara AthensanI zerIomAM rakhaDI darbhanA paDadA cIryAM tyAre tenA ja svajanAe tene dehAMtanI sajA karI; jheranA khyAlo ApyA. e jheranA kaTArA teNe sthitaprajJa jevI svasthatAthI pIdhe ane mRtyunI chellI ghaDI sudhI AtmA amara che ane satyane ja vijaya che. ema upadeza rahyo. pleTAnAsavAmAM A prasaMge ane A sadA grAmara che. gAMdhIjInuM mRtyu paNa tema ja thayuM. temanA jIvanathI je ta thayuM te kadAca temanA mRtyuthI thaze. mAnavAta A pRthvI para haze tyAM sudhI gAMdhIjIne sadeza amara che." tyAra bAda e mInITa zani ane gaupUrvaka ubhA rahIne A zAkaprastAva sarvAMnumate pasAra karavamAM AvyA hatA. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 212 tA. 1-3-48 tyAra bAda jANItA kalAkAra zrI ravizaMkara mahAzaMkara rAvaLa bane kalyANakArI: jIvana ane mRtyu pAse taiyAra karAvela saddagata vrajalAla dha. mevANInuM tailacitra. saMdhanA AjIvana maMtrI zrI maNilAla mokamacaMda zAhanA zubha (gAMdhIjI vize je kAMi cittamAM phure te lakhI mekalavAM meM harate khulluM mUkavAmAM AvyuM hatuM. A tailacitranI anAvaraNa keTalAka divasa pahelAM paMDita sukhalAlajIne vinaMti karelI. mArI vidhi karatAM zrI maNilAla makamacaMda zAhe dhyatA vajalAla meghA- vinaMti mAnya rAkhIne temaNe eka lAMbo vicArapUrNa lekha gayA NiInI anukaMpA, namratA, sAdAI, hRdayasparzI lekhanazakita vagere aMkamAM pragaTa karI zakAya evI gaNatarIe mArI upara mokalelo . ucca guNonuM varNana karyuM hatuM ane saMdha pratye temanA dilamAM paNa TapAlanI aniyamitatAnA kAraNe e lekha ahiM vakhatasara hAtha " kevuM uMDuM mamatva ane saMghanA kAryane AgaLa dhapAvavAnI kevI upara AvyuM nahi. ane tethI kAMIka meDe paNa A lekha ahiM tamannA hatI ene khyAla Apyo hato. Aje pragaTa karavAmAM Ave che. paramAnaMda) tyAra bAda muMbaInI myunIsIpAlITInI chellI cuMTaNImAM gAMdhIjI "sahabhA'- lekhAyA. kAraNa temanuM jIva cuMTAvA badala saMdhanA pramukhanuM saMdha taraphathI zrI paramAnaMda kuMvarajI jenuM jIvana ja mahatuM hoya tenuM mRtyu paNa mahatuM ja hovAnuM. kApaDIAe abhinandana karyuM hatuM ane saMghanA pramukhane A ' gAMdhIjInuM jIvana mahatuM zA mATe? e praznano uttara eka ja che utkarSa e saMdhane ja urva che ema jaNAvyuM hatuM. pramukha sAhebe ane te e ke temaNe bAlyakALathI TheTha mRtyunI ghaDI sudhI eka A abhinandana ane dhanyavAda mATe saMdhano AbhAra mAnyo hate. mAtra premavRtti, satya ane bIjAnuM bhaluM karavAnI vRtti tema ja pachI saMdhane vArSika vRtAnta tathA Avaka jAtakane hIsAba pravRtti ja akhaMDapaNe tema ja uttarottara vikasita rUpamAM ane vadhAre ane saravaiyuM saMdhanI kAryavAhaka samiti taraphathI saMdhatA maMtrI zrI. ne vadhAre vyApaka rUpamAM sevI che. buddhanA mRtyu vakhate te komAM zoka dIpacaMda trIjovanadAsa zAhe raju karyA hatA ane sAthe sAthe zrI. vyApelo, paNa e zoka moTe bhAge temanA anugAmI bhikSagaNa tema ja maNilAla makamacaMda zAha sArvajanika vAMcanAlaya pustakAlayane. gRhasthavarga pUratuM hatuM ema kahI zakAya. mahAvIranA nirvANa Avaka jAvakane hIsAba tathA saravaiyuM paNa raju karavAmAM AvyA vakhate vyApela zaka paNa e ja kaTine hate. alabatta te vakhate hatA, A rajuAta bAda saMghanA pramukha zrI. cImanalAla cakubhAI ke atyAranA jevA samAcAra phelAvavAnAM sAdhano na hatAM. gAMdhIjInA zAhe saMdhanI gata varSanI kAryavAhI para sateSa vyakata karyo hate mRtyusamAcAra atyAranAM sAdhanane lIdhe vizvavyApI banyA che e ane saMdhanI sarva pravRttione mukhya hetu jaina samAjamAM vicAra- eka ja kAraNa vizvavyApI zakatuM nathI. paNa emanuM aMtara ane parivartana sAdhavA che e hetu prabuddha jaina ane paryuSaNa bAhya jIvana evuM vizvavyApI banI gayeluM ke te sthUla dehe game vyAkhyAnamALA dvArA kevI rIte siddha thaI rahyo che te viSe vivecana tyAM rahetA hoya chatAM duniAnA dareka bhAgamAM temane saMdeza ekakayu hatuM ane sAthe sAthe dezanI atyAranI kaTokaTIbharI pari- dhAre pahoMcI jatA ane bhaNela ke abhaNa, A dharmanA ke te sthiti, koMgresanA keTalAka AgevAnonI zithilatA, koMgresane bane dharmanA, A kAmanA ke te kAmanA, A dezanA ke te dezanA, teTale ke ApavAnI AvazyakatA, vagere bAbate carcA hatI. dareka mAnavI gAMdhIjI viSe eTaluM te mAnI ja letA ke teo je upara jaNAvela vArSika vRtAnta tathA hisAba sarvAnumate maMjUra kahe che, je saMdeza Ape che te temanA AcaraNanuM pariNAma che. karavAmAM AvyA hatA. e ja pramANe maMtrI taraphathI raju karavAmAM saune eka sarakhA vizvAsa e ja ke gAMdhIjI vicAre koi, bole Avela saMdha tema ja ma. ma. sArvajanika vAcanAlaya-pustakAlayanA kAMI ane kare kAMI evA nathI ane nathI ja. vizvahRdayamAM gAMdhIAgAmI varSanA Avaka jAvakanA aMdAjapatra paNa sarvAnumate pratiSThA kevaLa uparanA kAraNe ja hatI, teo saunA hRdayanA maMjura karavAmAM AvyA hatA. saMdhatA tathA vAMcanAlaya pustakAlayanA rAma banI gayA te mAtra satyaniSThA ane karUNAvRttine kAraNe. tethI hisAba anaveSaka zrI. eca. pI. kuMbhANInI kaMpanIne AbhAra ja ApaNe gAMdhIjInA jIvanane mahAt kahIe chIe. mAnavAmAM AvyuM hatuM ane AgAmI varSa mATe paNa yegazAstramAM kahyuM che ke citta rUpa nadIne pravAha bane eDITara tarIke temanI nImaNuMka karavAmAM AvI hatI. bAjue vahe che. te kalyANa tarapha vahe ane akalyANa tarapha paNa tyAra bAda saMdhanA adhikArIo tema ja kAryavAhaka samitinA vahe. yogazAstranA A kathanane puro ApaNu darekane rejI de 15 sabhyanI cUMTaNInuM kArya hAtha dharavAmAM AvyuM hatuM. ane A anubhava che. gAMdhIjI ApaNu ja jevA ane ApaNA mohelA cuMTaNInuM pariNAma nIce mujaba AvyuM hatuM. sAdhAraNa mAnavI, paNa emanA cittane pravAha kevaLa eka ja bAjue zrI. cImanalAla cakubhAI zAha pramukha vahyo che e vizvavidita bane che ane te eka bAju paNa mAtra >> paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA upapramukha kalyANanI ja, gAMdhIjIe pitAnI samagrazaktine pravAha lokakalyANune , maNilAla mokamacaMda zAha. bhAge ja vALyo che. A mATenI taiyArI karavA gAMdhIjI nathI gayA e dIpacaMda trIbhovanadAsa zAha maMtrIo koI maThamAM ke nathI gayA koI jaMgalamAM ke parvatanI guphAmAM. mananA , veNIbahena vinayacaMda kApaDIA sahaja adhogAmI valaNa temaja akalyANagAmI saMskAranA vaheNune pravINacaMda hemacaMda amaracaMda keSAdhyakSa urdhvagAmI valaNamAM ane eka mAtra kalayANugAmI pravRttinA vaheNumAM kAryavAhaka samitinA sabhya pheravI nAkhavA e kAma nathI zarAne mATe saheluM ke nathI sattAzrI. caMdrAbahena tArAcaMda kaMThArI dhArIne mATe saheluM. e kAma bhalabhalA sAdhakonI paNa kaTI karAve , jaTubhAI mahetA valabhadAsa phulacaMda mahetA che nAnacaMdabhAI zAmajI , caMcaLabahena TI. jI. zAha dhIrajalAla dhanajIbhAI zAha , jasumatibahena manubhAI kApaDIbA cha ratIlAla cImanalAla koThArI , cunilAla ka9yANuLa kAmadAra i TI. jI. zAha , vijyAbahena paramAnaMda kApaDIA , tArAcaMda ela. koThArI lIlAvatIbahena devIdAsa ramaNalAla sI. zAha tyAra bAda pramukha sAhebano upakAra mAnIne sabhA sina , jayaMtilAla parIkha karavAmAM AvI hatI. * * Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddha jaina tA. 1-3-48 mATe tevu* adhar' che. paraMtu gAMdhIjInI saMtya tema ja premanI ananya niSThA ane satyapremamaya dhara uparanI acaLa zraddhAe temane e kAma sAva sahelA jevuM karI nAMkhyu hatuM. tethI ja gAMdhIjI saune eka sarakhI rIte bhArapUrvaka kahetAM ke huM tamArAmAMnA ja chu ane je karU chu ke karI zakaye| chuM te strI-purUSa, yuvA vRdhdha saune mATe (te dhAre te) sukara che. gAMdhIjI mAtra viveka ane satpurUSAya upara ja bhAra ApatA. emane zvara emAM ja samAi jate dareka mAnavamAM viveka ane purUSanA khIja haiAya ja. tethI dareka mAnava Izvara ane brahmarUpa che. gAMdhIjI darekanA AtmAmAM vasatA evA ja saccidAnaMdamaya aMtaryAMmIne peAtAnA vatana ane vicArathI jAgRta karavA rAtadivasa mathatA ane temAM ja akhaMDa AnaMda anubhavatA. mANusa sumAna anusare ke nahi paNa tenA manamAM eka athavA bIjI rIte samAmanI pratiSThA teA hAya ja che. tethI gAMdhIjInA sabhAga -nane na anusaranAra pazu ane dhaNIvAra tethI sAva uMdhu cAlanAra pazu temanA A valaNa taraph AkarSAtA ane eka athavA khIjI rIte gAMdhIjInA prazaMsaka banI jate. tethI karIne ApaNe kahI zakIe ke bIjI koI paNa vibhUtinA jIvane mAnavenA hRdayamAM sthAna meLavyuM. hAya te karatAM vadhAremAM vadhAre mANasAnA hRdayamAM gAMdhIjInA jIvane sthAna meLavyuM hatuM. AvA sthAnane lIdhe ja leAkAe emane mahAna AtmA kahyA ane temanu jIvana mahat lekhAyuM. bhUtakALanA itihAMsamAM ke A navayuganA itihAsamAM evA kAi dAkhalA che ke jemAM tenA mRtyu vakhate ja gAMdhIjInA mRtyuthI kakaLI uThelI vizvajanatAnA zamA bhAga paNa hRdayathI kakaLI uThya hAya ? keTalAka prajApriya rAjA, rASTranetA ane lokapriya saMtA cAlyA gayAM tyAre temanA mATete zAka amuka bhAga pUratA ja hatA, ane keTalIka vakhate te te aupacArika pazu hoya. paraM'tu gAMdhIjInI mRtyukathA ja sAva nirALI che. duniAmAM ekeeka bhAgamAM vasatI janatAnA sAcA pratinidhioe gAMdhIjInA mRtyu upara AMsu sAryAM che ane atyAre paNa gAMdhIjInI jIvanagAthA manamAM AvatAM ja OM kAne paDatAM ja kareADA mANasA AMsu khALI zakatA nathI. tethI ja gAMdhIjInuM mRtyu jIvananA jeTaluM ja mahAna che. ema kahI zakAya. .!, gItA e dunicchAnA dhamagranthAmAM eka adbhuta ane apUrva graMtha che. tene racanAra vyakti paNa tevI ja adbhuta ane A dRSTivALI hovI joie, jenA mukhamAMthI gItAnA upadeza ApavAmAM AvyuM che te kalpanAmUrti ke aitihAsika kRSNa paNa adbhuta vyakti che emAM zaMkA nathI. gAMdhIjIne sAcI rIte oLakhanAra koi paNa eTalu' te samajI zake tema che ke gItAne tenA AdhyA- mika ane vyAvahArika arthImAM jeTale aMze gAMdhIjIe jIvanamAM pacAvI hatI teTale a'ze gItAne paMcAvanAra vyakitane zedhI kADhavAnu kAma bahu adharU che. gItAmAM kama yAganuM ja pratipAdana che. A muddatuM samaya na lokamAnya tilaka karatAM vadhAre saceSTa rIte khIjA kAe kayu" hoya te te huM jANatA nathI; paNa e anAsakata kama yAganu 'paccAsathI vadhAre varSAM lagI satata ane akha'Da paripAlana gAMdhIjae ja karI batAvyuM che. temaNe gItAnA kayeAganu samana jeTale aze jIvana jIvIne karyuM che teTale aMze graMtha lakhIne nathI karyu. gItAnA anAsakata kama yAgamAM e bAju samAya che. lAkajIvananI sAmAnya sapATI upara rahIne tene unnata karavAnI leAkasaMgrahakArI vyavahAra bAjI, ane traNe kALamAM ekasarakhAM TakI zake evAM zAzvata mUlya dharAvanAra satya, ahiMsA, ane izvaraniSThA jevAM tavAne sparzIne ja jIvana jIvavAnI pAramArthika bAju. gAMdhIjInu' jIvana zarU thayuM te, e pAramAyika 213 satyane AdhAre, ane te uttarAttara vadhAre ne vadhAre vikasatuM, phelAtu ane navapallavita thatuM gayuM' te byAvahArika bAju ke vyavahArika satyane avalambIne. gAMdhIjInA koi paNa jIvana-kRtyane laine ApaNe vicAra karIe teA e tarata ja dIvA jevu' dekha I Ave che ke teonAM ekaeka [kRtyamAM pAramArthika ane vyAvahArika satya bannenA sahaja ane avibhAjya samanvaya hatA. teo kAi paNa kSetramAM kAi paNa bAbata late kAma karatA hoya tyAre temAM pAramArthika satya hAvAnuM ja, ane te pAramArthika satyane te evI rIte vyavahAranI sapATImAM mUkatA ke te satya mAtra zradhdhAno viSaya agara pUjAne viSaya na rahetAM buddhinA ane AcaraNanA viSaya paNa banI jatuM. jema jema gAMdhIjI pAra ika satyane AdhAre vyAvahArika kSetre vadhAre te vadhAre kheDatA gayA, jema jema temanI sAme kaThaNu ane kaThaNutara vyavahArika samasyAo AvatI gai, dhama kAma, samAja, azAstra, rAjakAraNa--AvA aneka viSayeAnI jamAnAjInI jaTila samasyAe ukelavAneA bhAra temanA upara AvatA gayA tema tema temane peAtAnA jIvananAM uMDANuMmAMthI pAramArthi ka satyanI mA~gaLamaya ane kalyANakArI bAjue vadhAre ne vadhAre baLa ApyuM. e baLa ja gAMdhIjInuM amApta khaLa hatuM. gAMdhIjI game tevA kSINu hAya ke tapasyAthI kRza haiAya tyAre paNa temanA jIvanamAMthI je Azcaya kArI teja ane baLa sphuratu jene samajavAnu kAma kAne mATe paNu saheluM' nahetu. te baLa ane te teja temanA pAramArthika satyasAthenA tAdAtmyanuM ja pariAma hatuM. emanI vANI ke emanI lekhinImAM, emanI pravRti ke emanI dehastuti'mAM e ja pAramAki satya prakAzatuM. gAMdhIjInA anuyAyI gaNAtA mANasA paNa gAMdhIjInA jevI ja dunyavI ane vyAvahArika pravRti karatA, paNa temane badhAne ya ema lAgyA ja karatuM ke temanA jIvanamAM gAMdhIjInuM teja nathI, Ama zA mATe ? enA uttara gAMdhIjInI pAramika satya sAthenI peAtAnA jIvananI vadhAre uMDI ekarUpatAmAMthI maLI jAya che. AvI ekarUpatAye dunyavI leAkajIvananAM ghaNAM pAsAne sudhAryAM che, unna karyAM che. A khInA ApaNune jeTalI vidita che te karatAM vadhAre pramANamAM have pachInI peDhIne viti thaze. prakRtinuM tatva ja evuM che ke tenuM leAlaka mAtra eka ja dizAmAM nathI thebhatu N. jyAre te kAi eka cheDA taraph jhuke che tyAre tenI taddana sAmenI virUddha bAjue tenA AMdelA zarU thAya chaeN. gAMdhIjIe duniAne muMjhavatA praznonA ukela saraLa mAge' a.NavAnA kAryakrama yeAjaya, je duni jalagI jhera ja jheranuM auSadha che. evA sUtramAM tathA kuTilatAne javAba kuTilatAthI ja apAya evA sUtramAM mAnatI tema ja evA sUtra pramANe jIvana jIvatI ane chatAM kAi sArA kAyamI ukela ANI na zakatI te dunine gAMdhIe navA mArga batAvyA ke jheranuM kharU` ane kAyamI esaDa amRta ja che. tathA kuTilatA nivAravAnA saraLa ane sAce ilAja saraLa jIvana jIvavuM e ja che. gAMdhIjInuM A kathana navu' teA na hatu, paNa enuM sarvAMgINa vyApaka AcaraNu sAva navuM hatuM. temanuM e navajIvana game teTalu pAramArthika satyane sparzatuM hoya, te dvArA badhA ja jaTila praznonA game teTale saraLa ukela zakaya hoya, chatAM tene samajavA ane pacAvavA jeTalI mAnava-samAjanI bhUmikA taiyAra na hatI. gAMdhIjIe samAjanA khuNekhuAmAM paheAMcI leAkeAnI satbuddhi jAgRta karavA bhagIratha prayatna karyAM. tene pariNAme lAkhA mANase emanuM kathana samajavA tarapha ane emanuM jIvana eche vadhate aMze jIvavA tarapha vaLyA. paNa samAjane eka mATA bhAga eve ja rahyo, ane gAMdhIjInA navajIvanamaya sadezanI tIvratA ane vizeSa pracAranI sAthe sAthe te vadhAre ne vadhAre vadhatA gayA ke je gAMdhIjInA sa Mdezane jhIlI na zakayA, eTalu'. ja nahi paNa tene e sa'deza S) Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 * * tA 1-3-48 sAva ghAtaka tema ja vyavahArU lAge. jeo gAMdhIjInA navajavaMta zatru tarike gaNAvyA ja hatA. paNuM 'kadara hiMdu mahAsabhAvAdIe be rata dezane zraddhApUrvaka sAMbhaLatA ane yathAzakita te pramArge vartavAM paNa temane hindu dharmanA zatru tarIke gaNAvyA. je kenA manamAM IcchatAM teonA manamAM paNa keTalIkavAra " gAMdhI nAM pAramArthika gAMdhIjI viSe saMskAra peSAMyehoM temaNe jyAre hiMdu ane siddhAMte vize zaMkA uThatI ane puratuM samAdhAna na zonI kahe bA joI, enAM apaharaNe joya, tyAre te thatuM. evo paNa va* vadhatA gayA ke je gAMdhIjIne sAMbhaLI temane daDha pratIti kaMi gaI ke hiMdu dharma ke hiMdujAtinuM vAnuM jatuM karI zake ja naMhi paNa manamAM eka ja rakSaNe gAMdhIjIne hAthe thavAnI vAta AkAzapuma jevI che. A kAma vAta paLyA kare ke e "te santa rahya, vyavahAramAM ' e manI te hiMdu mahAsabhe ja karI zake ane te je bamaNA baLathI vAM " ca.le. paNuM "AMthI ye vadhAre meTa vagara te evuM bimaNuM jevAnI pratye tevA thaI sAMmAnA sAna ThekANe lAMtI zake. kaMdara thatuM. gayo ke je gAMdhIjInA pAramArthika satyanA siddhAMtane tattvataH hiMdumahAsabhAvArdIone A muddo eTale saraLa hatAM ke tene mAvA chatAM vyavahAramAM tenI taddata avagaNanApUrvaka avyavahArika samajavA ke samajAvavAmAM bahu cAtuya jarUra paDe tema hatuM' ja tamAM ja * manate. A paeNle varga e ja gAMdhIjInAM navani saMdeza nahiM. kAraNa ke lokamAnase prathamathI ja pAzavavRttithI ghaDAyeluM mATe bayAnaka hatuM. gAMdhIjI petAne hiMdu kahetAM ane hiMdu dharma hoya che, jyAre gAMdhIjIne te evA lAMbA kALanA mAnasane aM.caravAne dAvo karatA, paNa temane hiMdu dharma RtaMbharA prajJA mAMthI samajATa ane vivekathI sudhAravuM hatuM. DUbate. ane Apaubhavela ane reSAyela hovAthI eTale badhA vizALa banyA hatA dagrasta mANasa - tuTI jAya' evA takALa sulabha : taNakhalAnuM ke te eka bAjuthI duninA samagra sAcA dharmanuyAyIone avalaMbana - leto heya. tyAre ene kAMIka - khamI kha I sakeTa. 'gAMdhIjI amArA ja dharmane mamaM savaMtra sAcI rIte prazaMTa karI sahI, vadhAre sthira upAyanuM avalaMba karA kahevAmAM Ave rahyA che' ema mAnavA lalacAvatuM, jyAre bIjI bAjuthI te to bahu ochI saphaLatA maLe che. eTale dezanA bhAgalA paDatAM je sAMkaDA mananA rUrTicusta ane svArthI dhAmikanA manamAM te ja je kamI javAnaLa bhabhUkI uThetemAM hiMdu tema ja zIkhene eka ja ; paNa sthAna na pAmata' ane temane aneka rIte akaLAvI mUke. bacavAne upAya jaNAye. gAMdhIjI e upAyanuM avalaMbana karavAmAM jaMgata kaI dizAmAM ghasaDAI rahyuM che ane mRtyunA mAMgamAM lAMbe gALe bahu ja ahita joI zakyA. tethI temaNe hindu ane khUMcatuM jAya che e sthitinuM bhAna hovAthI ane te mATe nirdoSa zIkhe me e badalatI vRtti ajamAvatA prathama rokayA," Ane lIdhe - tema ja sava' acArI zake te traNe pAya leke same mUkSe jema jema musalamAno gAMdhIjIne prazaMsavA lAgyAM. tema tema hindu eka hovAthI divase divase gAMdhIjIne anusaranArAM vacce jatA hatA. ane zIkhe. vadhAre cheDAyA ane khullaMkhullA prAcara karavA lAgyA ke ane ochAmAM ochuM temanI asarakAraka vANI vAMcavA ke sAMbhaLavA 'juo musalamAne ja gAMdhIjIne pitAnA hitaSi, gaNe che. je : mATe te talapApaDa thanAranI saMkhyA vadhye ja jatI hatI. judI musalamAna hitaSi hoya te te hindudrohI, haya, ja'. : : : : peDhInA ane ghaDapaNune kinAre jaI beThelA loko paNa A vargamAM uzkeraNIjanaka banyA jatA navanavA banAvamAM, badhe ja eka AvatA ja jatA hatA. eTale rUDhicusta ane virodhI mAnasavALA, , sarakhI rIte zArvana ApavAnuM ane samajAvaTa karyAnuM kAma. jemane pitAnA dharma ke komanA vADA mATe paNa kazuM sakriya, kAma, gAMdhIjI mATe ghaNuM agharuM hatuM. chatAM temaNe anazana. jevA jalada : . karavAnuM na hatuM teo manamAM samasamatA, ane gAMdhIjI pratye upAya , ane reDio uparanA, sarvagamya pravacane dvArA pitAnuM kAma. jAheramAM nahiM te khAnagImAM roSa sevatA ane phelAvatA. AvA: jArI rAkhyuM ane badalA levAnI vRtti je bhayaMkara rUpamAM hiMdu lekamAM keTalAka buddhipaTu chatAM mAtra sattAlolupa ane asahiSNu tema ja zIkha bhAIomAM phATI nIkaLI hatI te kAMIka aMze kAbumAM.. e eka varga pahelethI ja hatA. gAMdhIjInI vadhatI jatI lIdhI. paNa A vakhate pele asahiSNu, ane sajI lolupa, vizvapriya pravRtti ane dezadhdhAraka pravRtti teja sAme tevA , vaNa. lo kone ADe ja, rite ye ja ane.. khullaMkhullA , vaganuM bahu ochA le ke sAMbhaLatA. paNa gAMdhIjIne hiMdulazodhaka kahe che ke gAMdhIjI te ahiMsAhArA chevaTe hiMduo ane zAkhe : kAryakrama jema jema ugra ane vizALa banate game tema tema te nI ja. katala karAvI rahyA che. jyAre gAMdhIjI virUddha- lekamAnasa asahiSNa vargane bheLA ajJAnI ane svArthI lokone pitAnA ThIka ThIka pramANamAM keLavAyuM, tyAre je rUDhicusta ane nAmadhArI , tarapha AkarSavAnI vadhAre taka sAMpaDatI gaI. musalamAnonI mAMga- dhArmika pahelethI ja gAMdhIjI, virUddha hatA. ane atyAra lagI NIe vadhatI cAlI. gAMdhIjI temane kore ceka ApavAnI dIdhI. pitapatAnA AMgaNumAM ja rahI temane bhAMDatA te badhA pelA daSTi bharelI vAta kare te pelo asahiSaNu vaga hiMdu lekAne buddhipaTu sAlupa varganA .kedAra thaI gayA.. e asahiSNu uzkere ke juo gAMdhIjI pitA hiMdu kahevaDAve che. hiMdu dharmanA varga hiMdu jAgIradAre ane rAjAone temanI sattA javAno bhaya, anuyAyI hovAnI vAta kare che, gItAne akSarazaH AcaravAnI vAta batAvI ane pitA dvArA temanI sattA cAlu rahevA AzA ApI kare che, ane chatAMya AtatAyI musalamAna sAme bhIrU thaI namI hiMdu dharma ane jAtinA udhdhArane vhane pitAnI tarapha vALavA. paDe che. sAmAnya leke jeo levaDadevaDamAM pAIe lAye, hiMdulAbhimAnI AyAryo . ane mahatAne temanA , pAIno hisAba gaNutA hoya ane jeonA mana upara AtatAyIne paraMparAgata dharmanI rakSAnI bAMhedharI ApI pitAnAmAM, prahAra karIne ja ThekANe lAvavAne saMskAra hoya teo gAMdhIjInI meLavavA lAgya, . custa muDIvAdIone bhAvi bhayamAMthI mukita dIrdhadaSTi bharelI udAratAne avaLo artha le te e ravAbhAvika ja ApavAnI AzA dvArA potAnAmAM meLavavAmAM saphaLa thaye. pariNAme, hatuM. gAMdhIjInI dIrghadraSTi e hatI ke pahelAM gharanuM zodhana thAya e gAMdhIjI virUdhanA khunI mAnasamAM aneka vargone samAsa thata te bIjAne zodhana mATe kahevAnuM kAma saraLa thAya, ane duniomAM gaye. ane te vaga hiMdu pa6,pAdazAhInA svapna paNa sevavA lagye. paNuM pitAnI pratiSThA vadhe. jyAM lagI muslIma lIga ane hiMdu , A sthitie ja kogresavirodhI SaDyuMtra racAvyuM. ane mahAsabhA vacce rasAkasI cAlI tyAM lagI , pelA asahiSNavage koMgresane , tema ja. dezane vartamAna sthitie pahoMcADanAra mahAna.. dezanA bheLA lekamAM eka ja jAtanuM viSa phelAvyuM ke hiMdu jAti jIvanane khatama karavAne. saMka9pa, peLe, jenuM goDase te. eka pratIka . ane hiMdu dharma gAMdhIjInA hAthe jokhamAya che. durbhAgye dezanA, mAtra che. ' ' , " } . . " . bhAgalA paDayA. ane emAMthI arasaparasa kApAkApIne dAvAnaLa, gAMdhIjI gaDase. hAthe vIMdhAyA.. ema kahevA karatAM ema. { pragaTa. muslIma lIge che. gAMdhIjIne islAma ane musalamAnanA kahevuM vadhAre sAcuM che ke gAMdhIjInI uttarottara vikasatI ane Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddha jaina tA. 1-3-48 zudhdha thatI jatI ahiM'sAne na pacAvI zakanAra mAnase ja gAMdhIjInI hiM'sA karAvavAmAM bhAga bhajaze. paNa gAMdhIjI jo sAce ja ahiMsaka hatA ane temanI prajJA eka mAtra satyane ja dhAraNa karatI hatI ane jIravatI hatI te temanI hiMsA zakaya ja nathI. ulaTu' emaNe AcarelI hiMsA ane sevelI satyaprajJA e baMne je nAnakaDA zA sthUladeha pUratI maryAdita hatI te aneka mukhe vistarI che. je leke gAMdhIjInI ahiMsA ane satyabharA prajJAne pUrI rIte nahAtA samajatA te paNa have vadhAre tAlAvelI sAthe tene samajavA mathI rahyA lAge che. AthI ja teA aneka mANasA je kAinA bharamAvyA ADe raste dorAyA hatA te peTapa pAchA sIdhe raste AvavA lAgyA che ane geADasenA preraka mAnasane hRdayathI niMdI rahyA che. punarjanma vyakitagata hai| ke sAmAjika hai|, banne rIte tenA artha eka teA che ja ke koI paNa saMkalpa vRthA jate nathI ja gAMdhIjIne vasaMkalpa te vva jai ja na zake, sekreTisa ane krAisTanA sa`ko temanA jIvana pachI vadhAre vegavAna ane vadhAre dRDhamULa thayA che e jANItuM che. gAMdhIjInu mRtyu e pAmara jatunuM mRtyu nathI. e mRtyue mANumAnane zAkAtura karI che. tenA artha e che ke tene peAtAnu' 'tara nirakhavA aMtamu kha karI che ane chevaTe gAMdhIjI cchatA hatA paNa zuM ? te te haMmezA eka ja vAta kahetAM ke tame pAtAnu 'tara tapAse| ane potAnI jAtane prathama sudhArA, jIvanamAM temaNe peAtAnA sa Mdeza jeTalA pramANamAM phelAvyA te karatAM temaNe petAnA mRtyuthI peAtAnA sadezeA vadhAre phelAvyA che ane te AgaLa vadhAre ne vadhAre phelAze. emAM leza paNa zaMkA nathI. ema te A dezanA takhtA upara AvyA pachI gAdhIjIe bahu moTA sevakava` ubhA karyAM che. kAI paNa prAMta krAi paNa jo ke kAi paNa talukA ye te tyAM gAMdhIjInI daravaNI pramANe kAma karanAra ochA vattA maLI ja AvavAnA. AvA kA karAmAM aneka jaNu te vibhUtijevA paNa che. temanA mRtyuthI AvA vargamAM meTA umerA thaze eTaluM ja nahi paNa te va vadhAre zudhdha thai kAryabaLa meLavaze. kAraNa ke have te vate petAne ja khabhe Avela javAbadArInu pUrNa bhAna thatuM jAya che. je musalamAna bhAione gAMdhIjI potAnu dhara sudhAryAM bAda dUra beThA ke pAkIstAnamAM jai samajAvavAnA hatA te musalamAnAmAM paNa e bhAna baLavattara thatuM jAya che ke gAMdhIjI je hetA te ja sAcuM che ane muslIma lIga je dharmAMdhatAne nAme uzkeratI hatI temAM kaMzu ja tathya nathI. A rIte jo japtae te gAMdhIjInuM jIvana jeTaluM mahat ane kalyANakArI hatu teTaluM ja temanuM mRtyu paNa mahat ane kalyANakArI che e viSe zakA nathI. gAMdhIjI gurUvAkaSa NunA niyama jevA hatA. temaNe Akhu jIvana parasparavirodhI evA vividha maLe te eka ja uddezanI siddhi mATe sAMkaLI rAkhavAmAM asAdhAraNu saphaLatA meLavI che. rAjAe dhArIo, muDIvAdIo ane uccatvAbhimAnI va upara sAmyavAdanuM je saMhArakArI meAjI' vegapUrvaka AvI rahyuM hatu' tene ahiMsAnA pura dvAra nivaravA ane e meAjAnuM pradAyaka tatva mAtra pratiSThita karavA gAMdhIjIe potAnI kArya sAdhanA dvArA chellI ghaDI sudhI prayatna karyAM. te saune niya banAvavA ja mathatA ane je je bhayanAM karaNA je je va sevate hAya te te vargane te bhayanAM kAraNo ja pheMkI devA samajAvatA. rAjAone TrI thai rAjya karavA kahetA, te| muDIvAdI tathA udyAgapatione pazu TrasTI thai lekahita artha udyoga dhaMdhA vikasAvavA kahetA. dareka dhapathanA dIvAmAM teja na hatuM, kAraNa ke temAM tela ane battI ja khUTI gayAM hatAM. gAMdhIjIe potAnAM AcaraNa dvArA dareka dha thanA dIAmAM tela battI puravAnuM kAma karyu" ane samajadAra dareka dhArmi ka ega mAnata thayA ke amArA pa'tha pazu sajIva che ane temAM paNu 215 kAMika rahasya che. savA~ jAtigata uccatAnA abhimAnane lIdhe aMdaroaMdara na sAMdhI zakAya evA khaDamAM vaheMcAI gayA hatA. ane dalitavarga tA mAnavatAnI kArTimAM rahyo ja na hatA. gAMdhIjIe vaNu -dhama evA AcaryoM ke jethI eka bAju savabhimAnIe uccavAbhimAna svayameva gaLavA lAgyu ane khIjI bAju dalitavarganI lehI sAthe ekarasa thai gayenna dainya-vRtti nimULa thatI cAlI. eka taraphathI urdvArANu ane khIjI tathI nimnAvarAhaNa e banne kriyAe dezamAM vaNu dhama te navuM svarUpa ApyuM, je jAtigata uccanIcabhAvatu hArA va thayAM jaDa dhalI kheThela viSuvRkSa khurda, mahAvIra kabIra, nAnaka ke dayAnanda Adi dvArA nirmULa thaI zakayuM na hatuM tenAM mULa gAMdhIjIe hacamacAvI mUkayAM ane tenAM paripArUpe ekavAra astitvamAM Avela aspRzyatA have te chellA zvAsa ja lai rahI che. hindu dhama ane hindu saskRti jeTalAM junA teTalAM ja te bhavya gaNAya che. paNa tenuM aspRzyatAkalaka pazu teTaluM ja jItuM ane teTaluM ja abhavya che. A kalaMka hoya tyAM lagI hindu dhama ne dhama' kahevA agara hiMdu saMskRtine saMskRti kahevI e mAtra bhASAvilAsa che. ema samajI gAMdhIjIe hiMdu dhama' ane hiMdu saMskRtine niSkala'ka banAvavA bhagIratha prayatna karyAM. ane te paNa pAtAnI ahiMsAvRttithI. temanu' A kAma evu' che ke duniyAnA dareka bhAgamAM te hiMdu dhama' ane saskRtine bhavyatA arkhAvI zake, ane hiMdu kahevaDAvanAra dareka jaNane je nIcu' jovApaNuM hatuM te dUra karI tene mAthu' uMcuM rAkhavAnI himmata ApI zake. Aje je petAnAM kaTTarapaNAne lIdhe aspRzyatA nivAraNumAM ADe AvI rahyA che teo potAnI navI peDhI ane duniyAnA TIkAkArane hiMdu dharmanA aspRzyatAnA lAMchana vize jo kAMi pazu sAthe javAba ApavA taiyAra thaze te temane gAMdhIjInu N zaraNu lIdhe ja chUTakA che. tene kahevuM paDaze ke nA, nA, amArA hiMdu dhama' ane amArI hiMdu saMskRti evAM che ke jeNe gAMdhIjIne janma ApyA ane gAMdhIjI-dvArA AtmazeAdhana kayu gAsInA hrAthane lehIkhaLa karAvanAra vakrati vane paNa pAtAnI navI peDhImAM pratiSThA meLavavI haze te te gAMdhIjInI adri sAthe AgaLa dharIne ja meLavI zakaze. gAMdhIjIe kASThanu kaSi ahita ciMtavyu` ja nathI. AvI kalyANu-guNu-dhAma-vibhUti peAtAnA sthUla mRtyu dvArA pazu kalyANu vRtti prasAravAnuM ja kAma karavAnI. Izvara A ke te raste saune sadabudhdhine ja pAThe zIkhave che. vakragati ane duddhi lokAne eka rIte te khIjAone khIjI rIte sudharavAnI ja taka purI pADe che. eTale ApaNe dRDha vizva'sa sele joie ke gAMdhIjInI mRtyuTanAmAM pazu koi gUDha izvIya kalyANasa keta che, jenAM cihno a`ArathI ja dekhAvA lAgyA che. gAMdhIjIe gItane ya pAnAnA AcaraNuArA darzAvyA che ane vikasAvyA paNa che. gAMdhIjInI dRSTi dhyAnamAM rAkhI gItAne samajavA prayatna karIe te enA calu zabdAnI pelIpAra eka leka|ttara maLya anI jhAMkhI thAya che. A muddAnA vistAra karavAnuM A sthAna nathI. pazu gAMdhIjIne zraddhAMjagni ApatI vakhate temanI dRSTinI alpa jhAMkhI karavA karAvavA paraMtu eka udAharaNa TAMkavu aprastuta nathI. prAcIna kALathI AjalagI yuddhapriya lokone u-ttejavA ane pAtA caDAvavA mATe eka camatkArI ukita gItAmAM che. te kahe che. ke "are bahAdura, tuM kamara kasa ! taiyAra thA! raNumAM jA! ane pachI pITha na pherava. duzmaneAthI na kara! jo duzmanane hathe maraNa pAmIza teA kazuM nukasAna nathI. ulaTuM e rIte marIne tuM ahiMnA rAjya karatAM meTuM svarganuM rAjya pAmIza, ane jo duzmanane jItIza te ahiMnu rAjya che ja. jIvIne ke marIne tu' rAjya ja bhogavavAnA che, zarata eTalI ke laDatAM pAchI pAnI na karavI." A uttejanAe Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 zuddha jaina jaina dharma ane samAjane utkarSa kema thAya? ( gatAMkathI cAlu ) tyAgI satyAe duniyAnA pratyeka samAjamAM ane dezamAM kAine kAI svarUpe tyAgI saMsthAnuM astitva anAdikALathI cAlatuM AvyuM che. manuSyanA bhakitabhAva ane saskRtivakAnuM teja e baMnenA sabaMdhathI tatkAlIna samAjanI kAi eka vyakita uccapadane prApta kare che, ane te vyakitanA anugAmI>>Ane eka sa`pradAya nirmANa thAya che. evA dhamavIrane mAga' ya gamaya hoya te nizcita vAta che. duniyAnA kAi paNa dharma pravatakane jue ! tenuM jIvana bhautika jIvanathI alaga rahe che, kadAca tene laine ja te bhakitapAtra banI jAya che. A mUlagurUe dvArA tyAgIsa'sthAmAM vadhe che ane tenA bhakatadvArA te vikAsa pAme che. e tyAgIonu thAkSetra ane jIvanavyavasthA samAja taraphathI saMbhALavAmAM Ave che. mULa vyakitanI pratiSTA ane sadhanu' saccaritra tenA anuyAyImeAmAM dAtRtva pedA kare che. A rIte samAjanA utkarSa thAya che ane tene yegakSema TakI rahe che. AvI tyAgIsa sthAe samAjane aneka prakAre upa kAraka hoya che. mUtrapurUSanA upadezanA pracAra te mArakta thAya che. cAritryabaLanA prabhAvathI temanA upadeza asara kAraka nivaDe che. peAtAnA sadha / praniSTA jALavI rAkha mATe temA ane prAcInapara parAthI mULa srotane vidyAne saMbhALI rAkhe che. paraMtu A sadhamAM eka mahAna deSa AvI jAya che, je tene mATe nukasAnakAraka nivaDe che. sAMpradAyikatA ane purANapriyatA jema jema vadhatI jAya che, tema tema dRSTi sa'kucita thatI Aya che. ane kALabhedathI upanna thatI navI paristhiti pramANe sudhArA karave ke mUla vyaktithI AgaLa vadhIne svataMtra purUSAtha' karave e saMsthAnA sadasyAne pasaMda paDatu nathI. e rIte A saMsthA pragatizIla banI zakI nathI. jo ke paraMparA sacavAi rahe che, te paNa tenuM mULa dhyeya bhUlAi jAya che, kALanA pravAhanI sAthe eka ja dhama'mAM navA navA sa MpradAye utpanna thAya che ane durabhimAna tathA paraspara dveSanAM khIja vavAtAM jAya che. tA. 1-3-48 A prakriyA duniyAnA pratyeka samAjanI tyAgI saMsthAmAM sAmAnya che. jaina samAjane A bAbatamAM apavAdarUpa samajavAnI bhUla kAI na kare. jaina samAjamAM paNa A deza guNaeN nI sAthe vadhe che ane Aje ApaNe ApaNI yAgIsa sthAe mAM-sa dhu ane sAdhvIonA sadhamAM-A vadhatA jatA deSo joie chIe. jenI 'dara dhArmika saskAra che te pratyeka vyakita Aje hadathathI che meLavelI A saMsthAmAM sudhArA thAya, A parivartanazIla yugamAM te upayegI thAya, bhArarUpa na catA kalyANakArI bane. Aja ApaNe ApaNA samAjanA A saMdha mAM (digambara, zvetAmbara ane sthAnakavAsI) zu' joie chIe ? jeNe kAie A sadhanI vacce ceDu'dhaNu chAnatAvyuM che teNe anubhava karyo haze ke che tattvajJAnanA pracAra uparAMta A saMsthAdvArA thate eka upakAra ke je sAmAjika ArekhamAM vRddhi kare che te A che. A sasthA samAjamAM tyAgavRtti ane dAnavRttine pracAra karIne AAja lagI hiM'saka yuddho peLAM che, kemake te uttejanA kAI eka pakSa puratI heAtI nathI. banne pakSeA tevI uttejanAthI khaLa meLavI prANAnta yuddha khele che ane pariNAme nAzanI prakriyA aTakatI nathI. gAMdhIjIe A utejanAne mITAvI nahi. tenuM baLa kAyama rAkhyu. eTaluM ja nar3hi paNa tene Ne aMze vadhayu paNa che. mAtra tene ahiMsAne nave jeka ane navA puTa ApyA ane te utejanAne amara rasAyaNa bALyu. hajAro varSo thayAM cAlI AvatI pAzavI hiMsaka uttejanAne temaNe mAnavIya ke divya u-tejanAmAM pheravI nAkhI. ane te kevI rIte? gAMdhIjIe uparanI u-tejanAne navA atha ApatAM kahyuM ke zAzvata sidhdhAnta te evA che ke kAi paNa kSANu karanAra durmAMte pAmate nathI. tethI he bahu dura ! tu" kalyANamAge. niyapaNe vicara ! AgaLa ane AgaLa vadhye jA | pAThThA na haTha 1 kAinu kalyANa cintavavAmAM ke kASThanuM bagADavAmAM na paDe! ema kalyANumAge calatA ane jhujhatAM marI jaza, khavAi jaIza te ye zuM? tethI te tane addhi' karatAM vadhAre sArI ucca bhUmikA ja maLavAnI che. kemake kalyANuMka rI sadgati ja pAme che. te duSkRta kadIye pAmate nathI. ane jo kalyANamaya vizvase karatAM karatAM A janme ja saphaLatA mAnavatAnI abhivRddhi kare che. Ama chatAM paNa sAthe sAthe sadhanA jIvanamAM je deSa vadhe che te upakAranI apekSAe vadhAre apakAraka nIvaDe che. samAja jeTale bhakitapradhAna thAya che. teTalI sAdhuta sthAe vadhe che ane A sasthAmAM svArthI lekanI bharatI adhika thAya che, ane saheje bhakate para petAnA jIvananirvAnI javAbadArI nAMkhavAnI manevRtta paripakava banatI jAya che. dIkSAnA rUpamAM jyAre sAdhutva rahetu nathI, tyAre vananirvAha eka vyApAra banI jAya che. nivRittimaya saMdhamAM kRtrima jIvana padApaNa kare che. kAi paNa jAtanuM uttaradAyitva na hovAne lIdhe satramAM karaNa ke vAtAvaraNanuM' nirmAMgu thAya che, jenAthI e sarathA duniyAnI draSTimAM avanata lAge che. pote bhI ane che ane samAjane adhabhakata banAve che. (1) sadhamAM ekAda che evI vyaktie hAya che jene Adaza mAnI zakAya. adhikatama varga tenA parivAramAM poSAya che. (2) teomAM jaina da nanuM apekSita gaMbhIra jJAna |tu nathI ane para-darzIna ane jJAnanI vividha zAkha emAM rUci paNu hetI nathI. (3) A vaga mATA pramANamAM sAMpradAvika hAya che, ane sAMpradAyikatAnuM ja jhera phelAve che. zrAvakavaga'mAM bhedamAvatu bIja A vagathI ja vavAya che je tarata jaDa dhAle che, ane dhAtaka nivaDe che. maLI te tuM ahiM ja se rAjyanAM suphaLa bhogavIza.'' Aja lagI na hi vAta kazcit tuti sAnna navrutti e AkAnI sAthe sagati khesADayA vinA ja mAtra parApUrvanAM laDAinA sakArethI poSAyaluM vidrAna gaNAtAe nuM paNa mAnasa hato vA prAti carca, killA nA moSatraNe mahIm enA atha junI dhareDa pramANe ja karatu ane mAnavajAti kauravapAMDanI peThe bhAibhAiomAM uttejanAnuM madyapAna karI laDI maratI. tene badale gAMdhIjhae bhAibhAione 'dare aMdara laDavAnI nA paDavA mATe ane temanu laDAyaka baLa saunA sAmuhika hitamAM vaparAya te mATe gItAnA e vAkayane jIvana vIne navA ja a arSyA, je atyAra lagInA kAi paNa AcArye aryAM na hate. AvI te gAMdhIjInI aneka siddhio che. evI siddhivALA mAnava sAmAnya nathI, e mahAmAnava che, kemake enuM jIvana mahat che ane tethI ja enuM mRtyu paNu mahat che. kemake te mRtyujya che. kemake tenI sAme mRtyu ja marI jAya che. ane te samagra mAnava-jAtinI cetanAnA uMDAmAM uMDA staramAM praveza karI cetanAnI sapATIne ja uMce ANe che. paDita sukhalAlajI Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-3-48 (4) pAtAthI bhinna vicAravALe mithyAdraSTi che. e kahetI vakhate tenI dRSTi AcAradhama para rahyA kare che. prabuddha na (5) A va| prAcInatAnI dhuna eTalI khUMdhI vaLagelI hAya che ke A vargamAMthI satyazodhaka vRtti naSTa thai jAya che. pratigAmI vRttivALA A vaga' pUregAnI samAjamAM apriya bane che. ahaMbhAvanA kAraNe te pratipakSanA adriSkAra pazu kare che. navadraSTinA abhAva te tene sAmAnyadhama thai gayA hai|ya che. (6) sauthI vizeSa dhyAna khece tevA deSa tenI kamaNyatA che. akALe anamAra banela A vaganuM pAlana samAja bhakitathI kare che, paraMtu tenu pratikUla to kAMi paNa maLatuM nathI. (7) dharmopadeza-saccaritratAnA saMskAra ApavAnI javAbadArI A va para pahelAM hatI, paraMtu je rIte mAtApitAnI sAthenA vidyArthInA zaikSaNika saMbaMdha e thayA che te pramANe nItizikSaNumAM A vanI upayukatatA ochI thaI che. navajIvanamAM navazakSaNu pAmelA samAjamAM-peAtAnA dharmanA pracAra karavAnI zikA te bhAgye ja kAI vyaktimAM hoya che. A mukhya kArya Aje te| A lekAnA hAthamAMthI jarUra cAlI gayuM che, kAraNa ke te te sabhALI zakayA nathI ane pariNAme temanAmAM akamaNyatA AvI che. (8) A rIte aparipakava, adhurA jIvanane Adaza mAnI kheDele A vaga ucca vyakita para zakA lAve che, tethI tenI paNa pratiSThA ghaTavA mAMDe che. tAtpa e che ke te gatizIla nathI ane tethI ja te deSake ApaNe tene kai rIte sudhArI zakIe ? samAjanA eka vakhatane bha1 Aje te e vAta para vicAra kare ke Ama grata che. have prazna e che sAdhu ema na mAne ke nAstika yA uddhRta thayA che. zI rIte banyuM? * sAdhusaMsthAmAM ja jo kAi sAzaththu zALI hAta te te AgaLa Avata ane parivartanazIla dunIyAnI sAthe peAtAnI saMsthAnA meLa sAdhana, e rIte te peAtAnI sa MsthAnA cItre badalIne paNa tene sava rAkhata. te ApaNe zuM karavu jokae ? (1) sAdhusa MsthAnuM saMcAlana samAja petAnA hAthamAM lai le. tema karavAnA adhikAra tene che. e vAta nakkI che ke sAdhusasthAne uccheda karavA nathI. paraMtu eka samaya evA Avaze ke akarmaka saMsthAnA uccheda thayA sivAya raheze nahi. A dRSTibindu dhyAnamAM rAkhIne ApaNe ja e sasthAne ka`pravRtta karavAne prayAsa karavA josme. samAjanI kendriya vyavasthA tyAganiSTa vidvAnAnA hAthamAM rahevI joie, ane sAdhusaMsthAnI vyavasthA samAjanA kendriya vyavasthApakAnA hAthamAM rahevI joie. (1) save` alaga saMdhee eka sadhamAM joDAi javuM joie. (2) A ekatrita thayela sadhanA cAyanI nImaNuMka samA janI kendriya sabhA kare. Ave. (3) saMdhapramukhanI paravAnagI sivAya kai paNa vyakitane tyAgIsaMsthA apanAvI zake nahi. (4) saMdhane mATe zikSaNunI se.gya vyavasthA karI ApavAmAM (5) vidyAyaka kAOmAM saMdhanI sevA levAmAM Ave. (6) sadhanI dareka vyakti brahmacArI hoya. ApaNe samajI levuM joie ke mAtra maMdire ane unAzrayamAM ja pravacana karavAthI dharmapracAra nathI thate tema ja ekAMtika tapa ane sayamanI sAdhanA paNuM samAjachatrananA praznone ukela karavAmAM samatha nathI thatI. jIvana tyAgamaya banAvavu e ja saMyama che ane tene mATe cittavRttinA nirodha karave teja tapa che. A vAta dhyAnamAM rAkhIne tyAgIpurUSe e svataMtra jIvanane adhika u 6 217 yukta karavu joie. A pramANe karavA jatAM bhale ApaNA bAhyaAcAramAM parivatana dekhAya. gumAvelA prANanI punaH pratiSThA karavA mATe bAhya AcArane badalavAnI AvazyaktA che. sava` saMnyarata jIvana aMgIkAra kare che, tethI te kuTuMbanI aMgata javAbadArIothI mukta thAya che. paraMtu vizALa kuTuMbanI javAbadArI tene upADavI paDe che. satya atha mAM te tI karanA zAntidUta che ema pete samaje, upara kahyuM tevAM vidhAyaka kAma kayA kyA che? ApaNA bhAratavarSamAM sauthI vadhAre AvazyakatA, vidhAyaka kAryomAM rUci rAkhe evA tyAgavIrAnI che. zikSaNaprayAra, svacchatA, dhAnyotpAdana, vastrautpAdana, aspRzyatAnivAraNu, dArUbandhI, nAtijAtimAM aikaya, kalA, vijJAna, itihAsa, stha patya vagere sAMskRtika sevA aneeka che, jemAM ApaNA sadhu AnaMdathI kAma karI zake tema che. aneka sthaLe jaina pAThazALAo cAle che. temAM dhArmika zikSaNanuM kAma teo pAsethI kema na laI zakAya ? kheDutAnI vacce jai temane svacchatAnuM zikSaNu zA mATe na ApI zakAya ? AvA karyA karavAthI tyAgI sasthAe| unnata na bane ? upAzrayamAM saMyama ane tyAga upara pravacana karavAnI sAthe sAthe jyAM bakSa AhAra thAya che tyAM ane jyAM byasananA aDDa jAme che evA sthaLe jakhate peAtAnA cAritryanA prabhAva vaDe tene uddhAra karavAthI zuM ApaNI pratiSTA echI thAya che ? dedhagrasta samAjamAM jai premabhAvanAnu` nirmANa karavu ane ahiMsA ApaNA parama dhama che. e svAbhimAna sAthe dareka kSetrane apanAvavu e bhagavAna mahAvIre nirmANu karelA patha che. dukALanA AvA kaparA samayamAM, jyAre anAjanI khUba jarUra che, leko bhUkhe mare che tyAre ahiMsAnI atirikatatAnI maryAdAmAM rahI yugadhama pramANe anAjanA utpAdanakA mAM bhAga levA e zu tenI krUraja nathI ? zrAvakA pAsethI vastronA svIkAra karavAmAM vAMdho nathI te pachI amArA sAdhuone peAtAnAM vastro banAvavAmAM zA mATe vAMdhA haiAvA joIe ? rASTravyApI Andolana dezabharamAM thayuM tyAre zuM temaNe zrI. kAlakAcAyatA Adarza sAme rAkhyA hatA . kharA ? na pete laDayA ke na tA laDavAvALAne temaNe preraNA ApI. samaja pUche che ke amArA nityajIvanamAM A sAdhusarathAnu zu sthAna che? jaina sAdhuee amArA sAmAjIka jIvanamAM zuM unnati karI ? temAM mAnavatAnI dRSTi nathI rahI, rASTriya bhAvanA nathI rahI, dezabharamAM je mahAna AtaeNnI mahAna AMdhI caDhI AvI te sAMbhaLIne ahiM sAdhanI preraNA pAmIte du:khI jAte teo apanAvI zakayA nathI. tyAre samAja temane kema pUje samAjane e bhAre duHkha che ke je tyAgIsa'sthA mATe te svAbhimAna rAkhe che. te sasthAmAM evI kASTha vyakti nathI ke jenA caraNomAM tenuM mastaka bhakita ane pUjyabha vathI DhaLI paDe, jene prApta karIne jaina ane jainetara sa kRtAtA anubhave. yAgI vage have samAjanA pratyeka staranI najadIka Avavu joie, tenA pratyeka kAryamAM madada karavI joie, tenA pratyeka saMkaTamAM madada karavI joie ane e rIte vyakita tema ja samAja mATe temaNe Adaza sevAmUrti banavuM joIe. itihAsano saMdeza che ke potAnI AvazyakatA sidhdha karA, nirmANu kare, nahi te jarUra tamArA nAza thaze. A vAta bhUlAvI na joie. amArI sAdhusa'sthAomAM je sAdhvIe che tene mATe paNa A karatAM bIjo kaMi upayu31 mAga` nathI, te leke e vAta samajI le ke zrRjIvanathI alaga thavAmAM ja pavitra jIvanane Adaza samAi jatA nathI. sevAbhAvathI yukta kama karavAmAM paNa mukitane AnaMda che, pavi. tratA che. bha. mahAvIre strI-jIvana upara moTA upakAra karyAM che. hiMdustAnamAM strIonI A jAtanI saMsthA mAtra jenAmAM ja che. budhdhasamAjamAM evI saMsthA hatI, paraMtu te dharmo ane samAja hindusthAnanI bahAra vadhAre pracAra pAmyA. vaidhanmathI kaSTa naya jIvana Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 zuddha jaina mAne gujAratI athavA te satI thavAnA rIvAjane bhega banatI bhagava:na mahAvIre petAnA saMdhamAM sthAna ApI purUSonI jeTale ja samAna hakaka ApyuM. Aje e sAdhvI samAjanA ane dezanA strIjIvanane sudhAre ane u yukata vidhAyaka kAryamAM sahayoga de. ema vIkAravAmAM Ave che ke tyAgI jIvanamAM vaikinaka jIvanano moTA hisse rahe che. vaiyakitaka unnati, pariNAmazudhdhatA, ekAntasena ane cittavRttinirene mATe samAjamAM sanyAsadha svIkAravamAM Ave che. paraMtu saMnyAsane aya akamaNyatA nathI. jayAM sudhI A sasthA samAja upara avalaMbita che, jayAM sudhI samAjanI vacce te rahe che, tyAM sudhI samAjajIvana pratye te RNI rahe che ane samAjane tenI sevA levAnA hakaka che. caturvidha saMdhanA prathama be vargAnI samAlecA karyA pachI pachInA e vaganA vicAra have karavAnA che. jaina samAja jo ke nAne che te paNa te uttarakSaNa samarata bhAratamAM nAnI meTI sakhyAmAM patharAyele pAye che, rAjakIya itihAsanI samAlecanA karatI vakhate ApaNe joyu che ke anya anya kALamAM jaina dharmanA anuyAyIoe samarata bhAratamAM paribhramaNa karyu` hatu` ane te samayanI bhaSA apanAvI hatI tema ja rAjya paNa karyu hatu. Aja je jaina samAja che ane je rIte te vyavasthita che tenI pUrva ta samAjanI je sthiti hatI te anumAnathI jANI zakAya che. te sivAya alaga bhAgeAmAM je bIjA dharmAM hatA, saMrakRti hatI, tene prabhAva jaina dhama para ve paDayA haze te pazu jANI zakAya che. karNATaka, mahArASTra, madradeza, gujarAta, vida, rAjaputAnA, bagALa, yuktaprAMta, paMjAba vagere sava' prAntAmAM jaina samAja phela cele che, dakSiNamAM jaina samAja para rAmAnuja AcAya ane li MgAyatenu AkramaNu thayu'. gujarAtamAM ane rAjapuna:mAM tenI upara vaiSNava sa'pradAyano uDA prabhAva paDayA. tA 1-3-48 dakSagubhArata uparAMta uttarabhAratamAM paNuM satra jagyAe jaina samAja prasaryAM che. tyAMnA jainenAM jyAre vicAra karIe chIe tyAre aneka vAte najara samakSa Ave che. (1) uttarabhAratanA za urI jenAmAM ThIka ThIka jAgRti thai che. (2) temAMthI adhika vaga` sAmAnya rIte zrImata ane vyApArI che. (3) sthaLe sthaLe navA madire banyA che ane zikSaNuzALAo dakSiNabhAratamAM A rIte je jA samAja prasaryo hate. teNe te dezane pUNurUpe apanAvyo hato. dakSiNumAM jaina rAjya sthapAyuM hatuM ane temAM jaina pradhAna tathA senAnI pazu thayA hatA. jaina kavi ane kaviyatrI paNa thai hatI. zvetAmbara-digambaravAda dakSiNuMmAM kadI paNa naheAte. zvetAmbara sampradAyanAM dakSiNamAM praveza ja thayuM nathI. dakSiNanA jaineAmAM pramukha va` jamInadAra che. ane bIjo vargo kheDuta ane vepArI che. dakSiNunA brAhmaNe para brahmaNAnA pramAva adhika paDaye che. temanI saMsthAe ane raheNI karaNInA niyame, pUjArI vitri, zilpa ane sthApatya, kSetrapAla ane devadevatAonI bhikata, brAhmaNuvaganI pUjAarcA vagerene jenee apanAvI che. dakSiNI brAhmaNAmAM cAtunA jAlIma aMza hate tene dakSiNanA jaina samAje pUrNarUpe apanAvyo che. jetemAM paNa Dema, pratiSThA di karavAvALA, maMtra taMtra vidyA jANAvALA viziSTa sa'skAra karAvavA vALA eka viziSTa varga che, je janazrAhAgu kahevAya che. jaina zrAvake sAthe tenA eTIvyavahAra nathI. dakSicunA jamAne vaidika samAja sAthe joI sAmanA karavA paDayA hate. ane Akhare temAM tene hAravu paDayu` hatu`. tenA kriyAkAMDamAM ghaNI evI bAbate che jemAM hindu samAjanI nakala karavAmAM AvI che, je dakSiNApathamAM kundakunda, samantabhadra jevA mahAna AcArDanA janma thayo te sthAnamAM te mahAna munionu sthAna mAtra vastradhArI nahi paNa siMhrAMsanadhArI bhaTTa rAtre lIdhuM. zaMkara, rmAnuM' ja nimnAka vagere maDhAnI nakala jenAmAM thai, ane nAmadhArI evA muni bhaTTArakAnA maTha keTalIka jagyAe sthapAyA. A saMsthAnI upayukatatA viSe vadhAre lakhavAnI jarUra nathI. jyAM sudhI eka vyakita bhaMDArAnA adhikArI rahe che ane nira kuza bane che tyAM sudhI tenI pAse samAjahitanI AzA rAkhavI e bhUla ja che. samAjanu' lakSa A tarapha kheMcavAmAM Avyu che ane temAM sudhArA karavAnA prayatna paNa karavAmAM AvyA che. sthapAI che. (4) zikSitavaga the!DA hovA chatAM apradhAna hAvAne lIdhe, samAjamAM tenI pratiSTha adhika che, (5) digaba,zvetaHmbaranA sa' eTale jherI banyo che ke aMdara aMdara je jhadhaDA thaya che teNe ApaNI vidhAyakazakita naSTa karI nAkhI che. (6) khA uparAMta eka trIjo saoNMpradAya (je mUrtipUjAne virodha kare che) te sthAnakavAsI soMpradAya pazu A bhAgamAM che, (7) ya pradhAna saMskRti ane vaivRtti havAthI A samAjane netAvaga zrImatA ja rahe che ane temanI upara bauddhika niya traNu AvyuM che. (8) uttarabhAratamAM jo ke digambara sAja upasthita che te paNa temAM AcAya para parAne lagabhaga uccheda thayA che. (9) zvetAmbara tathA sthAnakavAsI samAjamAM A AcAya, paraMparA hajI paNa vadhI rahI che. (10) A pramANe uttaranA jaina samAja jo ke zrImAna ane pratiSThata che te paNa temAM sAmpradAyika viSa adhika che. jana dharma' athavA anya dharmanA abhyAsamAM rUci ochI che ane e rIte te pratigAmI che. ApaNA samAjanA gurudeSanuM nirIkSagu karyA pachI have ApaNe sAmAjIka jIvanamAM agatya dharAvatA khAsa praznone vicAra karavAne che. te prazno Aje ja ubhA thayA che ema nathI. te rI pAchaLa itihAsa che, paraparA che ane lAMkhe prAcInakALa che. ve ApaNe te praznonA vicAra karIe, ( apUNu^) mULa hiMdI: padmanAbha jaina anuva daka: veNIbahena kApaDIA, zro. vIracaMda pAnAcaMda zAhane dhanyavAda tAjetaramAMja saurASTanI navI sarakAranA mukhya pradhAna zrI DhebarabhAI taraphathI nahera karavAmAM AvyuM che ke zrI vIra'da pAnAcaMda zAha taraphathI pU. gAMdhIjInA maraNamAM eka kumAra vidyakSaya kADhavA mATe temane pAMca lakha rUpI khAnI rakama ApavAmAM AvyA haeN; tathA sau STamAM. vaidyakIya rAhata mATe khIjI pAMca lAkhanI rakama pagu zrI vIraca'dabAi taraphathI temanAM hAthamAM mUkavAmAM AvI che. AvI ja rIte zrI. DhebarabhAinA bIjA eka mitra pazu durijana uddArakA mAM kharacavA mATe pAMca lAkha rUpImAM zrI DhebarabhAine suprata karyAM che. zrI vIracaMdamApta athavA te temanI kaMpanInI A udaratA mATe zrI vIra dubaine anekaza : dhanyavAda dharTa che. zrI vIracAne jaina samAjamAM ke kAThiyAvADamAM kANu nathI jANatu. Aje keTalAMya varSothI grAmodhdhAra tathA grAmasevAnu` kA` laine teo rAjakaeNATa samIpa Avela samaDhiyAtrAmAM sthira thai beThA che ane vyApAra pravRttimAMthI nivRtta thaIne janasevAnA kayega sAdhI rahyA che. temanI peDhI jo ke deza paradeza lAkha rUpInA vyApAra kheDI rahI che. ema chatAM pagR daza lAkha rUpImA jevaDI moTI rakama mAvA zubha kAryo mATe apaNu karavI e kAi nAnIsunI vata nathI. A dAna jeTalu bhaLyu che teTaluM ja dAtAo mATe atyanta gauravaprada che. saurASTa navI sarakAra mATe A maMgaLakArI ghaTanA che, paramAnada Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-3-48 2115 8 1299 to 198 O 412 12 3 10 1470 36 4022 12 9 1888 E 41 " prabhu jena saMvata 2003 nA Avaka jAvakane hisAba tathA saravaiyu prabudhdha jaina EUR rIjhava krUDa janarala kuMDa dw " 3 bheTanA 1862 x deg ' . 33 lavAjamanA 8 S vyAja G O lavAjama yuvaka sadhanA sabhyo pAsethI pramuddha jainanA lavAjamanA 20 1 9 khe'inA beTanA 9 gayA varasanI mAjhI cAlu sAlamAM sadhanI Aka jAvakanA ghaTADA prabuddha jainanI Avaka jAvakanA ghaTADA zrI. mAMdAnI mAvajata khAtu. vyAkhyAnamALA khAtu rAhata khAtu pustaka prakAzana khAtu upalaka khAtu A 1763 4 g 20 1 543 10 ma. mA. vAMcanAlaya-pustakAlaya khAtu vaidyakIya rAhata khAtu alpAhAra khAtu 23 DaoN.. dha. medhANI smAraka khAtu zrI. zIvajI trabhuja zAhanuM khAtuM premacaMda velajI mahetAnu khAtu DAghAbhAI bAlAbhAi dvArA nibaM dhamALA mAtu 2004nAM sabhya lavAjama khAtu iMganalAla dhanajIbhAnuM khAtuM 1100 ... 1733 1 11 254 11 . 185 7 9 195 12 . 3480 to . g 62 'krU 9 1382 ''} hi zrI muMbai jaina yuvaka saMdha Avaka jAvakanA hisAba 326 - 2395 10 0 4 O to . O C 400 pa 0 44 4 to 982 509 4 631 4 1967 7 32 4022 15630 12 2 amoe upallu' saravaiyuM, cepaDa., rasIda, vAucare ane ane AthI rIpeTa ApIe chIe ke amArI mAnyatA mujaba ane khabara ane khulAsA pramANe ane copaDAmAM batAvela che te pramANe 882 kare pu OM pagAra, bhADu, lArTa. 3 posTa kha kAgaLa kha huM chapAmaNI kha 9 paracuraNa kha 3 ye se 39 3 17 4 1888 9 zrI muMbai jaina yuvaka saMdha savata 2003 nu' saravaiyu . 12 9 3 pagAra, bhADuM, lAiTa, paracuraNa kharcenA ra 3 posTa kharcanA G . . sTezanarI kharcanA chapAmaNI kharcanA lavAjama pramuddha jainanu saMdhanA sabhyo pAsethI 6 070 5% TakAnA khAmbhe myunIsIpAlITI DIkhecara rUA. 500 nI pheisa velyunA 5 TakAnAM dhI inDIyana hyuma pAIpa aaN. lI. nAM DIecara rU|. 40006 nI phesa velyunA 4236 ekamAM tema ja hAtha upara hAtha upara rokaDA dhI eka eka InDIyA lI. nA khAtAmAM... ... 4 kheMkapAsayuka sAthe tapAsyuM che amete ApavAmAM Avela barAbara mAluma paDayuM che, 437 zrI. bhAratI sAhitya sadha khAte ... prabuddha jaina pepara khAte 1 6 r << 7 11 jaina saskRti sa Mzodhana maMDaLa khAte ( hA. DeA. bhUlacaMdajI ) 219 rAkANa 1030 11 9 4414 0 5 55 O 301 . 24 .. . IM 15630 12 2. eca. pI. ku'bhANInI kuAM. rajIsTarDa ekAunTaTasa enDa oDITasa muMbaI tA. 21-1-48 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-3-48 zrI. ma. e. zAha sArvajanika vAMcanAlaya-pustakAlayane Avaka jAvakane hisAba ka u 141 12 7 vyAjanA 154 4 6 'daMDanA 52 9 0 pAsabukanA 138 0 4 0 bheTanA 136 9 6 paracuraNu kharcanA - 12 67 15 9 pagAra kharcanA - 306 2 6 chApAonuM lavAjama 65 0 0 lAITa kharca 431 14 3 bhADA kharca 3003 6 * 2208 0 0. 795 4 6 vadhAre 30 03 4 6 " zrI, ma, ma. zAha sArvajanika vAMcanAlaya-pustakAlayanuM saMvata 2003 nuM saravaiyuM zrI. ma. e. vAMcanAlaya-pustakAlaya khAte jamA 26 326 1 3 4 TakAnA dhI rAvalagAma ,, DIpojhITa khAte jamA ... ... 3416 0 0 yugara kAma lI. nA DIbeMcara rUA.10000nI phekasa velyunA 10000 0 , pharatIlAyabrerI DIpojhITa khAte jamA 120 0 0 4 TakAnA dhI bekhe TIma , ekasTrA DIjhITa khAte jamA ... 0 8 0 nevIgezana ku. lI. nA DIeN. ,, pharatIlAyabrerI pustaka khAte jamA ..8 0 0 caranA rU. 10000 nI , pustaka khAte ja mAM ... 4380 14 0 keIsa velyunA ... ... 10000 0 0 5 TakAnA dhI bombe Imyuva , , Avaka-jAvaka khAte jamA 795 4 6 menTa TrasTa lona rUA. 3000 nI pheIsa velyunA ... 3615 0 35086 11 9 zrI kAmANI meTala varkasa lI. nA DIbeMcara rUA. 500 nI pheIsa velyunA ... ... 50 0 0 0 0 - - 28615 0 0 zrI. muMbaI jana yuvaka saMdha khAte ... .... 62 5 9 che, dalIcaMda vI. koThArIne khAte ... ... 53 10 huM . amoe upaluM saravaiyuM, copaDAo, rasada, vAucara ane beMkamAM te ja hAtha upara rekaDa beMka pAsabuka sAthe tapAsyuM che ane AthI rIpeTa ApIe chIe hAtha upara rokaDa... ... 5 4 6 ke amArI mAnyatA mujaba ane amone ApavAmAM AvelA dhI beMka opha InDIA lI. khabara ane khulAsA pramANe ane copaDAmAM batAvela che te nA cAlu khAtAmAM .. 589 5 15 6 , pramANe barAbara mAluma paDayuM che. dhI senTrala beMka opha ' InDIA lI. nA cAlu eca, pI.kuMbhANInI kuha khAtAmAM ... ... 44 7 3 rajIsTarDa ekAunTaTasa enDa oDITarsa muMbaI tA. 21-1-48 35046 11 9 zrI matIcaMda gIradharalAla kApaDIA sanmAna-zailImA rakama bharanArAnI yAdI zrI. ratilAla vardhamAna zAha 10 01) zrI cImanalAla DAhyAbhAI 50 zrI zAntilAla maganalAla zAha degS , caMdulAla vardhamAna zAha 1001 ,, mehanalAla maganalAla 50] >> vallabhadAsa phulacaMda 250 zrI kaThalabhAI bhudaradAsa vakIla 1001] , dhIrajalAla nemacaMda zropha pa0y , babAbhAi kasturacaMda 2501 , dhIrajalAla jIvAbhAI kezarIcaMda 1001 ,, maNila. rIkhavacaMda jhaverI. 501] , kAntilAla IzvaralAla 50 01] hIrAlAla amRtalAla zAha ' 1501 ,, hAthIbhAI galAbhacaMda , kAntilAla bakeradAsa 2501] , jAdavajI narasIdAsa 50 , nAnacaMdabha I ANaMdajI) 1501} , sakkaracaMda motIlAla 100] , jagatacaMdra nemacaMda verA 501] , vinAyaka kuMvarajI zAha 100) , hemacaMda amaracaMda 10 0y , rAyacaMda metIcaMda jhaverI , zAntilAla pipaTalola 1001) , maNilAla mekamacaMda zAha 106 che , kAntilAla sI. parIkha 50) , ratilAla cImanalAla zAha 10 01] caMdulAla sArAbhAI modI 501] , mAdhavalAla hIrAlAla zAha 501] , kasturacaMda premacaMda zAha 1001] , babalacaMda kezavalAla modI 501 ,, bhIkhAbhAI daradAsa koTharI 50] , kezarIcaMda bhANAbhAI 1001) eka gRhastha taraphathI, hA. kedalabhAI 501] , pUMjAbhAI dIpacaMda 500 , amRtalAla nakucaMdu. 50 ) , amRtalAla kAlIdAsa. 1001) zrI cImanalAla pI. zAha 501] . mehanalAla hemacaMda zAha (4214-4-: paracuraNa rakame. 1001) , hemacaMda mohanalAla jhaverI 501zrI cimanalAla motIlAla parIkha 1001] , mohanalAla tArAcaMda zAha 5015 , aMbAlAla lalubhAI parIkha 502 54-4-0 zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI. mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI roDa, muMbaI- 2 - s s by Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhatuM pAkSika sukhapatra Regd. No. B. 4266 prabuddha jaina taMtrI: maNilAla mohakamacaMda zAha, muMbaI: 15 mArca 1948 semavAra. vArSika lavAjama rUpiyA 4 aMka: 22 A jaina dharma ane samAjanA utkarSa kema thAya? (gatAMkathI cAlu) digambara-zvetAmbara vAda rAjA paNa gayA hatA. A vAta atihAsika pramANethI siddha upara je vivecana karyuM che te pramANe sAmAjIka praznomAM che. paraMtu A. bhadrabAhunuM zrutakevaLI hevuM ane caMdraguptanuM digambara jaivetAmbara vAda khAsa sthAna dharAve che. AjanA tarUNu ane mauryavaMzI hovuM e bane te hajI sudhI siddha thaI nathI. zikSita vargomAM A vAdanI Ale.canA vAraMvAra thaI cukI che. A prazna para vetAba2 sampradAyanuM spaSTIkaraNa te uparathI anumAna thAya che ke AjanA zikSita samAja A evuM che ke bha. prarzvanAthanI paramparAmAM sacetatva hatuM. vAdathI para rahI tene aMta lAvavA iccha che, ATaluM ja nahi bha, mahAvIra pote alaka banyA hatA ane AgaLa jatAM A paraMtu samasta jena sonuM ekIkaraNa karavAI icchA rAkhe baMne mArgo pramANa dUta mA pAmAM AvyA hatA. Ano vika e che. jo ke upara pramANe vicAra dharAve che tarUvama hasta dharAve e thayo ke :che te paNa samAjanA karNadhAre, tyAgI saMsthAo, paMDitavamAM (1) sacelave prAcIna vagere te sana:tana sAmpradAyikatAthI baMdhAyelA che ane te sAMpradA (2) alata acI vikatAne ja pUrNa karatA rahe che. A sAMpradAyikatAne prabhAva vidvAnapara paDe che ane sAhitya saMzodhake paNa tenA zikAra (3) baMne pramANabhUta banyA che. A vAdano aMta lAvavAnI javAbadArI have navazikSita A pramANe jayAre vividha raMpachIragu karavAmAM Ave che tarUNa para che. jaina samAjanuM ekIkaraNa karavuM e teonuM kartavya tyAre ApaNI sAme be mArga che. che. A dRSTiIthI A vAdanI samayanA ApaNe ahiM saMkSepamAM (1) pramANabhUta etihAsika pramANene mAnya rAkhavA. karavAnI che. e koI madhyama mArga zodhavAno che jayAM A (2) vartamAnayugamAM je upayukta che tene apanAvavA. bane vAdene samanvaya thai zake, ane bhaviSyamAM jaina samAja jenenA Agama sAhita karI ataMga uttarAdhyayana sUtranA A jherI saMpradAyika baMdhanathI mukita pAme. 23 mA adhyAyamAM je "kazi-gautama" saMvAda Ave che temAM bha. mahAvIranA nirvANa pachI jaina samAjamAM je mukhya saela-alava bAbatamAM je carcA thaI che te ThIka upayukta che. Andolana thayA temAM A banne sampradAyano uddabhava khAsa sthAna sAmpradAyika dRSTine tyAga karIne satyazodhana karazuM te ApaNA mATe dharAve che. A vada kyAthI zarU thaye tene je ke koI nirNaya temAM je samanvayane mArga che, tene svIkArI levAmAM muzkelI nahi nathI thaye te paNa A bAbatamAM banne saMpradAyanI alaga alaga dalIle che. banne sampradAyane prayatna pitatAnA sampradAyanI prAcIna A sAthe eka khAsa vAta dhyAna rAkhavA jevI che. bauddha natA tarapha lakSa kheMcavAne rahyo che. A pramANe pakSapAta hevAthI temAM pUrNa satya hovAnI apekSA rAkhI zakAya nahi. pITa kemAM jaina dharma saMbaMdhI je ullekha AvyuM che temAM digambara samAjanuM kahevuM ema che ke prAraMvAthI acelava pArzvanAthanA "cAturyAma ne. ulalekha vAraMvAra Ave che ane cAlatuM AvyuM che ane bha. mahAvIranI pachI sacetavasampradAya A saMbaMdhamAM jaina sAdhuone ullekha "ekazATaka" zabdathI karanirmANa thayuM ke je tenuM bhraSTarUpa che. bha. mahAvIra pachI caMdragupta vAmAM Avyo che. tene sAthe ja. mahAvIra alaka hevAno ullekha mauryanA samayamAM magadhamAM je dvAdazavarSa vyApI mahAna duSkALa paNa che. A saMdarbhane dhyAnamAM rAkhIne ApaNe kezi-gautama paDa, te samaye zrutakevalI bhadrabAhu karNATaka tarapha pitAnA saMdhane saMvAdane vicAra karavAno che. kezikumAra bha. pArzvanAthanA sampalaI gayA. je lekA magadhamAM rahyA tenA AcArya sthUlImad hatA. dAyanA che ane cAturyAmadhamI che. te sacelaka hatA. bha. pArzvanAtha AcArya bhadrabAhu dukALa puro thayA bAda magadha tarapha pAchA pharyA ane ane bha. mahAvIranA bhAgamAM je bheda thayo tene mATe temanA ke magadhamAM rahela saMpa bahu badalAI gayo che. magadhano munisaMdha prazno ane uttara bane mananIya hovAthI tene ulekha ahiM A vastro paheravA lAge che te ane A. bhadrabAhune saMdha acelaka karavAmAM Ave che. - hR1. ahIMthI be paramaparA zarU thaI. A bhadrabAhunI paramparAe A sacelaka paramparAne badriSkAra karyo, temanA Agamane miSA cAujajAmA ane dhame, joI paMcasikhio kahyA ane tene apIkAra karyo. tene niSkarSa e che ke desi vaddhamANeNaM, pAseya mahAmuNi . (1) prathama acetatva hatuM. alaga ane dharmo, je I saMtarUttare. - (2) pharI macela vAda thaye. je bhraSTarUpa che. eka jaja pavanAruM, virese nuM kAraNuM A bhadrabAhu dakSiNamAM gayA hatA. tenI sAthe caMdragupta nAmane koI siMge vihe meDhAvI ! kahuM viSayo nuM te . Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 gautama-- liMga pantA u mukakhasa-bhUga ta ke si` bhuvantaM tu geyamA pannAmikae dhamma tatta tatta puriyA udrupannA u jaDDAya mAgjhimA udrupanA u teNu dhamme purimANu. duvvasujhjhA, rimANa kA majhagagANuM , savi sujhjhA kasita evaM khuvANu g, gAyamA vinnANeNu samAgama, dhumma sAhuNamisTiMya, puyAya ca logassa nANu vivikapaNuM. jattAya gaDhaNutha' ya, lage emaNu adabhave sAtA . nANuM. ca da saNuM' ceva caritta ceva nicchae. kezikumAranA A praznonA uttara gautama gaNudhare je rIte ApyA che, temAMthI A bhede TALavAnA maMtra maLe che. bAhya liMganu mahatva keTaluM rahevu. joSo ane bAhya AcArathI AtmasaMyamanuM mahatva keTaluM vadhAre che tenu spaSTa prarUpaNa ahiM A maLe che. bha. mahAvIranI pahelAM saMcela hatuM. ema mAnavAmAM ApaNune kAi muzkelI na heAvI jAie, ane sAthe sAthe A mAnavAmAM saphreMca na rAkhavA joie ke guNudraSTithI aceta ja zreSTa che. zvetAmbara AmnAyAe jinakalpI ane sthavirakalpI banne paramparAMonu pramANa mAnya rAkhyuM che. tyAre pachI prazna thAya che ke jo vastusthiti AvI che te ApaNI vacce sAmaMjasya kema jaLavAI na rahyuM? acelava zreSTha mAnyu' te tene zA mATe che|Davu joie? * AnA javA" gaNadhara gotamanA uparanA zlokamAM che, jagata pari vartanazIla che ane paristhiti sadA eka nathI rahetI. A vAta jainAne kahevAnI kAi AvazyakatA che kharI ? yuga pramANe ApaNe badalAvu paDe che. ane keTalAka ucca Adarzone AdazanA rUpamAM ja rAkhavAnI pharaja paDe che. vyavahAra ane samAjanI evI keTalIka sImAo che ke jenu pAlana samAjamAM rahetAM ApaNe karavu' paDe che. * digambara jaina sAdhusaMdhanA pratidvAsa ApaNane batAve che ke vacala! samayamAM uttara bhAratamAM digambara munienu astitva nahatuM. A paraMparAne tyAM uccheda thayA hatA. dakSiNumAM A paraMparA dhRNA lAMbA samaya sudhI jIvita na rahI zakI. musalamAna ane anya hiMsApradhAna saMskRtinuM AkramaNa uttara bhAratamAM thayuM ane phUlasvarU5 A para'dharAnA uccheda thayA. niha teA uttara bhAratamAM ATalA digambara hovA chatAM di. munienI paraparA zA mATe naSTa thAya ? dakSiNamAM pazu bhaTTArakAnI gAdIe kevI rIte sthapAi zumAvI | viNiya / pacchimA / prazuddha jaina dulA kae 1 durapAlane | sula| / dhRNumAvI. jaina samAje vyavahArU banavuM joie. padanI chiA mAnya rAkhavI e alaga vAta che ane vyavahAramAM tenI pratiSThAnuM rakSaNu karavu' e judI vAta che. AjanA digambara nAyamAM 50 varSa pahelAM A. zAntisAgarajIe karIthI A paramparAnA uddhAra karyA hatA. pU. AcAryajI pratye AdarabhAva rAkhavA chatAM paNa ApaNe e svIkAravuM paDaze ke acekavasampradAya AjanA yugamAM prayA janakArI nathI thayuM, jo kASTha vidhAyaka kAya' sAthe ApaNI matalA huMya te Adarzane ucca mAnavA chatAM pazu tene sAmAjika rUpa ApavuM ane vyavahAramAM atirekatAno tyAga karavuM e jarUrI che. zvetAmbara sAdhu viSe paNa A saMbaMdhamAM kahevAnI jarUra che. 'eka zATaka' rahevAnI paramparA te kayAranI cAlI gai che. Aja te niSkAraNu parigraha temAM vadhyuM che. temAM niyamana hevuM ja joie. teNe jo samAjamAM upayogI banavuM hAya to niHsaMzaya parigrahanuM pramANa echu karavu' joie yA te sIdhI rIte zrAvaka saMsthAmAM zAmela thaSTane te adhika upayukta banavuM joie, A praznanI carcAthI ApaNe ema icchIe chIe keH tA 15 3- 4 8 (1) guNa dRSTithI acela zreSTa che. (ra) vartamAna yugamAM vastradhAraNa ceAgya che. (3) vastradhAraNamAM Ja vazyaka sInA rAkhavI jarUrI che. e dRSTi rAkhIne ApA netAe samaje ke A banne sampradAyAnA bheda haTAvI khannene eka karavAnI AvazyakatA che. zrAvakAmAM Ave bheda upayukta nathI kAraNa ke zrAvakA te 'digabara" che ja nahi. mUrti pUjA bIjo prazna mUrti pUjA sAthe saMbaddha che je parizikSana thavAnI AvazyakatA che. mUrtipUjA viSe ane mUrtinA svarUpa viSe jyArathI jhagaDe zarU thayo che tyArathI jaina samAjanA pUsthita e samAjone vivAda kaTu banyA che ane eka navA pakSa saMdhamAMthI nikaLyo che. bhAratamAM mUrtipUjA kayArathI zarU thai tene itihAsa upalabdha nathI, te paNu jaina Agama mAM je caitya" zabda Ave che temAMthI zabdazastrIoe e spIkaraNa karyu che ke caitya zabdamAM mUtra zabda ciMtA che. mRta lekanI citA para cakSunarA nirmANa karavA, smRticinhanA rUpamAM tenAM caraNuzilApara kta karavA A tenuM mULa rUpa che. jaina tIyakarAnA je sa mAnya nirvANukSetra che. temAM caraNe ja aMkita che. mUrti te pachI sthApita karavAmAM AvI che. e vakhatanI je mUrti e upalabdha che te sarve nigrantha che, alakAra rahita che. gema Devu te svAbhAvika che. amArAmAM je abhiSekavidhi ane madirAmAM alaMkArAnI bharatI AvI te badhu... anya dharmonA prabhAvanu' pariNAma che. pUjA vakhate je 'trAnuM smaraNa karavAmAM Ave che te mantra, dadikapAlanI kalpanA ane hai|mahavanAdika vagere vaidika che. jeNe vedanA abhyAsa karyAM che temane A samajAvAnI AvazyakatA che. ja nahi. vaiSNavAmAM rAdhAkRSNanI sAkSakAra pUjA thatI hatI, tenuM anukaraNa vembara samAjamAM thayuM ane nivastra mUti Ape mugaTa caDhAvave, netra lagADavAM vagere vidhine pracAra thaye. temAM vItarAga mUti upara anyAya thAya che ane bhakitanuM pradaza na thavAne badale anu pradarzana thAya che. ATalI samajaNuM paNu ApaNAmAM dekhAtI nathI. je madirAmAM ane jAtanI pUrjA kAyadAnAM baLa upara - thAya che. tyAMnI mUrti ene kAi janetara ekavAra jate jue te te jaMnene kalAvihIna prANIo samaje. " devAgama nabheyAna cAmarAdi vibhUtaya / / mAyAviSTapi dazyante nAtatvamasi ne mahAnntI evuM kahevAvALA ApaNA AcAryo karyAM ane AvA bAhma AkharamAM gava' ane dveSa vadhAravAvALA ApaNe kayAM ? pratyeka vicArazIla ne AvI paddhatine tyaga karavA joie. yAda rAkhavu joie ke 100 varSa pahelAM krAntivIra leAMkAMzAhe mUrti pUjAne virAdha karyAM ane nave pakSa sthApyA. mUrtipUjA thoDI hada sudhI jarUra upayogI che, paraMtu te nirdeza hevI joIe. acennatanA 'Adaza' jo ucca che ane zvetAmbarA paNu jo te Adarzane mAne che, ane ema chatAM je ke vyavadvArika dRSTithI ApaNe pUrNa aparigrahI banI zakatA nathI te pazu eTaluM te hevu ja joie ke e Adaza ne ApaNe kakita na karIe ane duniyAmAM ApaNI kSudratAnuM pradarzana na karIe. A bAbatamAM ApaNe je samajutI karavAnI che te saMbaMdhamAM nacenI bAbate para ApaNe dayAna rAkhavu' joie. (1) mUrti pUjAne Avazyaka mAnavI na mAnavI e vyaktigata prazna che, kAraNake vyaktinI yogyatA pramANe tenA upayoga che. ( anusa dhAna - pRSTa 230 juo) Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-3-48 prabhu jena keTalAka samAcAra ane noMdha " hame dimAga hai ?" DhalIla nahi cAhie" mu`bai prAntika mahAsabhA samitinA pramukha zrI. esa. ke. pATIlane khAsa karIne muMbaimAM Aje kANu nathI jAtu ? muMbaImAM je sthAna muMbainI myunIsIpala kArape.rezananA pramukhanu che teTalu ja mahatvanuM athavA teA keMgresana hiMdavyApI pratiSTA dhyAnamAM laie tA thI paNa vadhAre mahatvanuM sthAna muMbainI prAntika mahAsama samitinA pramukhanuM che. e ja esa. keM. pATIla Aje tA koMgresanI kArobArInA paNu eka sabhya che. tethI tema ja te petAne custa gAMdhIvAdI mAne che, manAve che tethI teo samasta hiMdI prajAnA viziSTa AdaranA adhikArI che ane te kAraNe ja temanu vartana tema ja vyavahAra eka Adaza dezabhakatane badhI rIte chAje tevu' hAya evI apekSA rAkhAte sAmAnya prajAjAne purA haka che. A dhoraNe vicAratAM temanA viSene nace jaNAvela anubhava kAi paNa sahRdaya mAnavIne atyaMta AdhAta pahoMcADe tevA hAIne jAhera janatA samakSa rajI karavAnI AvazyakatA bhAsI che. A anubhava mArA eka mitra zrI, krAntilAla naththubhAi pArekhanA che. teo mesa' mAr pA rekha enDa kapanInA eka bhAgIdAra che. temaNe jIMdagInI zarUAtanAM keTalAMka varSoM gAMdhIjInA jyAre amadAvAda khAte sthAyI mukAma hateA te daramiyAna satyAgraha AzramamAM gALyAM che, ane nAnI meTI rAjakAraNI laDatA daramiyAna ThIka ThIka muddatene jelavAsa paNa temaNe begaLyo che. te eka sucAritrazIla zANA yuvAna che. temane nace jaNAvela samegAmAM mu'banI kaoNMgresanA pramukha zrI, esa. ke. paTIlane maLavAnuM banyuM. temanI ane zrI. pATIla vacce zu banyu. te ApaNe temanA ja zabdomAM joie ane vicArIe. "tArIkha 11-2-48 nA lagabhaga 100 vAgye huM muMbainI prAMtika samitinA pramukha zrI pATIlane maLavA gayeA hate. pUjya bApujInAM asthine jaLamAM padharAvavA mATe nIkaLanArDa saradhasa kaye kaye raste thai. pasAra thaze te viSe sahAranAM ja chApAmAM samAcAra hatA. saraghasa mAtra hiMndu latAmAMthI ja pasAra thaze evI jAherAta hatI. AthI huM pATIla sAhebane vinaMti karavA gayA hatA ke saradhasa muslIma lattAmAMthI pazu nIkaLe. huM... zrI. paTIlanI kebInamAM dAkhala thayA, namaskAra karyAM; ane kayuM "maiM prAjJI vinaMti ane AyA huM dizA bhUsula muslIma semale mI lAra ho" TukA ne Taca pazu atyaMta ga bharyAM javAba malyo. "meM vimAna ka'. A javAba sAMbhaLI huM DadhAI ja gayA. AgaLa kazu khelavA vicAra thAya evuM rahyuM ja na hatuM. chatAM meM kahyuM " ravivAra ko bahinoM kA jo zAntisaraghasa nIkalA thA vaha muglIna lattemeM se pasAra huA thA aura bahota hI muslIma bahInoM rUsa meM zAmIla huI thii| hameM aisA maukA milA hai to hama bhI julusa muslIma late meM se pasAra kareM". vaLI TuMkA javAba malyA " zrRttIjJa nar." huM kaMika krI khelavA jatA, paNa tyAM te kI mane kI temaNe eka ja vAta kahI mane da ADhyA nA udde yusIla naDhi cAdiSa.'' ane huM khinna hRdaye bahAra nIkaLyo. manamAM vicAra abyo. je mahApuSe hindu muslIma ekatA mATe praNa prAtharyAM e ja mahApurUSanAM asthinu' saradhasa muralIma lattAmAMthI pasAra thAya eTaOM paNa ApaNA prAMttika samitinA pramukhane ma Mjura nathI. " alabatta ahiM mAre spaSTa karavuM joie ke zrI. pATIla upara jAvela bhAIzrI kAntilAla pArekhate jAte oLakhatA # nahAtA. vaLI ema paNa savita che ke jemanA mAthe gAMdhIjInA bharamapazeSanA saraghasanI AkhI javAbadArI heAya temanI pAse, bhAizrI kAntilAla nI game teTalI AkarSIka dalIla haiAvA chatAM, e saraghasa hiMdu latAmAMthI ja kADhavA mATe ApaNe na ANutA Duie evAM khAsa baLavAna kAraNeA paNa heya. paNa zravRtinuMsU thati e nyAye bhAizrI kAntilAla jevI eka vyakita peAtAnI samakSa AvIne ubhI rahe ane te kAMika viziSTa vyakita che eTaluM paNa zrI pATIla kaLI na zake eTalA badhA bInaanubhavI zrI. pATIla, te nathI ja. ane zrI. pATIla jevuM viziSTa sthAna bhagavanAra vyakita taraphathI viSa, namratA tema ja ra.bhyatAnI apekSA karavAne sau koi prajAjAne haka chaM. sAme AvelA mANusanI vAta paitAne majura na heAya te pazu nA kahevAnI rIta rItamAM paNa pharaka hoya che. zrI, pATIla taraphathI dAkhavavAmAM AvelI upara jaNAvelI ara.bhyatA kevaLa akSamya che. sArASTra sarakAranI sthApanA ane mahAgujarAtanA uttama gayA phebruArI mAsanI 15 mI tArIkhe jAmanagara khAte saurASTra sarakAranI sthApanA karavAmAM AvI che. A navI racanAnA pariAme hiMMdI yunIyananA anya prAta mAphaka kAThiyAvADa lagabhaga eka prAntanu svarUpa dhAraNa kare che. hiMdI yunIyanamAMnA kAI paNu prAntanA gavarnaranA sthAne kADhiyAvADamAM judI judI rIte cuMTAyalA pAMca rAjavIonA banelA eka pramukhamaMDaLa (Presidium) nI nImaNuka karavAmAM AvI che. mA pramukhamaMDaLanA pramukha nAmadAra namasAheba che, je kAThiyAvADanA rAjapramukha tarIke eLakhAze. vaLI bhAvanagaranA nAmadAra narezane uparAjapramukha tarIke nImavAmAM AvyA che. dhrAMgadhrA, palItANuA tathA keTaDAsAMgANInA rAjavIe A pramukhamaDaLanA anya traNa sabhyeA che. jAmasAhekhanI jAherAta mujaba kAThiyAvADane have 'saurASTra' tarIke oLakhavAnuM naka karavAmAM ALyuM che. saurASTra sarakAranuM pradhAnamaMDaLa cha sabhyAnu ubhuM' karavAmAM Avyu che. mukhya pradhAna zrI DhebarabhAi; nAyaba vaDA pradhAna zrI baLavantarAya mahetA; anya pradhAna zrI nAnAbhAi bhaTTa, zrI rasikalAla parIkha, zrI jagubhAi parIkha, tathA zrI manula i manasukhalAla che. A saurASTra sarakAramAM sauthI paheluM vaheluM joDAnAra bhAvanagara rAjya che. A mATe bhAvanagara narezane punaH puna : dhanyavAda ghaTe che. tyAra bAda uttarettara kAThiyAvADanAM anya rAjyo neDAi rahyAM che. AvatA eprIla paMdaramI ta.ra,kha rahelAM kAThiyAvADanA lagabhaga sava rAjano A navAmata ekamamAM joDAI tyAM haze ema AzA rAkha mAM Ave che. junAgaDhamAM paNa A bAbatamAM pharIthI lokamata hevAze ane e lokamatane nidha saurASTranA ekama sAthenA joDANamAM ja AvavAta che e viSe emata che ja nahi. jAphrAbAda uparathI jaMjIrAna: . navAbe petAnI hakumata uThAvI levAtA niSNu ya jAhera karI dIdho che. ane A rIte jApharAbAda dhaNuM kharUM A navA ekamamA joDaI gayu' che athavA te turatamAM joDa!i javAnu che. bAkI raheze prazna dI, amarelI prAnta ane muMbai prAntamAM pahelAMthI joDAyalAM rAjupura, cezvA jevAM e cAra nAnAM moTA TapakAone. dIva hAla peTugIjha sarakAranI hakumata nIce che tethI saMbhava che ke tene nIkAla kadAca turatamAM nahi Ave. amarelI prAnta je hAla gAyakavADa nIce che te viSe vATAghATa cAlI rahI che. rANapura ghedhA viSe paNa mubai sarakAra sAthe matraNA zarU thavAnI che. AvI rIte AkhA kArDiyAvADamAM keTalAya kALathI jAmI kheThelAM judAM judAM rajavADAMnAM jALAM ane bhinna banna rAjyasattAnI hakumatane bahu ja alpa samayamAM anna AvI rahyo che ane AkhA kAThiyAvADa upara eka ja tataMtranI ekasarakhI hukumatanI sthApanA thai rahI che. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 prabhu, jena - tA. 15-3-48 - - -- AkhA kAThiyAvAnAM nAnA moTA rAjyo te jotajotAmAM visajita thaI rahyA che, paNa eTalAthI ja A sImAvisajananI paraMparAne cheDe AvavAne nathI. kalpanAtIta evA eka ane akhaMDa kAThiyAvADanA udbhava sAthe gujarAtI bhASAbhASI evA kaccha, kAThiyAvADa ane gujarAtamAMthI eka ane akhaMDa mahAgujarAtanuM nimaNukAyuM Aje vyavahArU rAjakAraNanA kSetramAM praveza pAmI cukayuM che. jema junAgaDha, jAmanagara, tema ja bhAvaganara jevAM ' rAjya visarjita thaI rahyAM che tevI ja rIte kaccha, vaDodarA tema ja gujarAtanA anya dezI rAjyoe paNa savara visajita thaye ja chuTake che. A navatara dhyeyane satvara siddha thayeluM jovA ka7, kAThiyAvADa tathA gujarAtanI rAjasthAnI prajA atyanta atura temaja AkuLavyAkuLa banI rahI che ane hiMdI saMsthAnanA prAMtanAM punavidhAnane prazna hAtha dharavAmAM Ave ane muMbaI ilAkAmAMthI mahArASTra chuTuM paDe te sAthe ja avaziSTa gujarAtamAM gujarAtanAM dezI rAjya, kaccha tema ja kAThiyAvADane joDI daIne mahAguja. rAtano prasta ubho karavAnI kalpanA atyata AvegapUka sevAI rahI che. A ja hetuthI eprIlanA bIjA pakhavADIAnI zarUAtamAM muMbaImAM vasatA kaccha, kAThiyAvADa ane gujarAtanAM. rAjasthAnanI prajAnuM eka saMmelana bharAvAnuM che. A rIte je dhaTanAo eka vakhata azakaya athavA duHzakaya jevI lAgatI hatI te ja dhaTanAo anukuLa kALabaLanA vega nIce suzakaya banI rahI che. je rAjAo ane mahArAjAe potapotAnI hakumatane thAvagraMdradivAkarI ciraMjIva mAnatA hatA te rAjAo, mahArAjAo ane temanI hakumata jotajotAmAM smaraNAvazeSa banI rahela che ane kevaLa ApakhudI nIce dabAI rahelI, zeSAI rahelI guga- - LAi rahelI prajA AjhAdInAM, AbAdInAM, navanimaNunAM ane sarvAgI ekIkaraNanA bhavya svapnAMo sevI rahI che ane bInaanubhava, banaAvaDatanAM jokhama kheDIne paNa AgaLa vadhavAnI ane keAI kALe kalpAyuM na hatuM evuM mahAgujarAtanuM bhavya bhAgyanirmANa sadhavA ! apU tamannA sevI rahI , kAThiyAvADane- saurASTraneya pUrvakAzamAM dedIpyamAna thaI rahela che. mahAgujarAtanA arUNane paNa udaya thaI cukyuM che. jaya saurASTra jaya kara !! jaya gujarAta ! !! saurASTranA pradhAnamaMDaLamAM traNa jaina pradhAne : zrI. rasikalAla parIkhane vizeSa paricaya saurASTranA navA pradhAnamaMDaLamAM zrI jagubhAI parIkha, zrI manubhAI manasukhalAla zAha, tathA zrI. rasikalAla parIkha-A traNa baMdhuo jana che ane A baMdhuo jena hevAnA kAraNe nahi paNa Aja sudhInI temanI eka yA anya prakAranI kevaLa bInakAmI dezasevA-nA pariNAme tema ja pratyekanI viziSTa yogyatAnA kAraNe saurASTranA mukhya pradhAna zrI DhebarabhAIe A traNa baMdhuone pitAnA pradhAnamaMDaLamAM sAmela karyA che. jaina samAjamAMthI AvI uMcI megyatAvALA traNa baMdhuo maLI Ave e hakIkata jaina samAjane kharekhara atyanta gaurava Ape tevI che. A traNa baMdhuemAMthI zrI jagubhAI parIkhane prabhuddha jainanA tA. 1-2-48 nA aMkamAM thoDA samaya pahelAM ja paricaya karAvyuM che. zrI. manubhAI manasukhalAla vaDhavANu bAjunA sthAnakavAsI jaina che. temanI ummara purAM 30 varSanI paNa nathI. teo ApaNu sarvane lagabhaga aparicita che. keTalAMka varSothI teo dIlhIvALA lAlA zrIrAmanI mIlamAM ghaNuM kharuM janarala menejara tarIke nokarI karatA hatA. 1942 nI laData AvI tyAre temaNe mIlane ATale mahatvane adhikAra ekAeka choDI dIdhuM hatuM, bhUgarbhamAM rahIne khuba kAma karyuM hatuM, ane keTalAka samaya teo dIlhInA lAlakIlAmAM paraheja rahyA hatA ane anekavidha yAtanAo temaNe sahana karI hatI. temanA upara lAlA zrIrAmane pitAnA putrethI paNa adhikatama presa hAine teo je chuTayA ke tarata ja mULa sthAna. upara temane levAmAM AvyA hatA ane A kArya badala temane rU. 2500 ne pagAra maLato hato. kAThiyAvADanuM kaheNa AvyuM ke tarata ja temaNe potAnI cAvaDI moTI karI choDIne kAThiyAvADa tarapha cAlI AvavA tatparatA dAkhavI. lAlA zrIrAme temane mahAmuzkelImAM mukata karyA ane mAsika rU. 2500 ne pagAra kamAnAra zrI ma..bhAIe ru. 500 jevuM najIvuM vetana svIkArIne saurASTranA caraNe potAnI zakita ane sevA dharI dIdhI. temanI vezyatA pramANe vyApAra ane udyoganAM khAtAM ja temane suprata karavAmAM AvyA che. trIjA baMdhu zrI rasikalAla parIkha. muMbaImAM zrI durlabhajI umedacaMdana rUnA vyApAra 1 varSo junI peDhI cAle che. temAMnA bhAI durlabhajInA zrI rasikalAla nAnAbhAI thAya. hAla temanI ummara 38 varSanI che. 1829mAM temaNe InTara komarsanI parIkSA ApI ane dezamAM savinayabhaMganI laData avI. temaNe pitAne abhya sa bAjue mukyo ane laDatamAM jhaMpalAvyuM. dhaMdhukA benerA bAjunA jaMgamAM temaNe AgevAnI lIdhI. ane uttarottara jelavAsa svIkAryo. A ja rIte 1933 mAM jayAre sAmudAyika satyAgraha mulatavI rAkhavAmAM AvyuM ane vyakitagata satyAgrahanI laData zarU karavAmAM AvI tyAre paNa teo jela javAnuM na cukyA. pachI te laData sarvathA baMdha paDI. temaNe adhure mukela abhyAsa zarU karyo ane 1934 teo bI. koma. thayA. 1935 mAM vizeSa abhyAsa mATe teo laMDana gayA ane tyAM be varSa rahyA ane 1937mAM laDana skula opha IkonomIkasa bI. koma. thayA. tyAra bAda teo dezamAM pAchA AvyA ane zrI rAradAbahena sAthe temaNe lagna karyuM. teo IMglAMDamAM hatA te daramiyAna temaNe berIsTaranA, Tamsa rAkhavA zarU karyA hatA ane te purU karavA mATe temane pAchuM IMglAMDa javAnuM hatuM. paNa 1937 mAM rAjakoTa khAte kAThiyAvADa rAjakIya pariSadanuM saradAra vallabhabhAI paTelanA pramukhapaNA nIce adhivezana bharAyuM te vakhate teo kAThiyAvADa rAjakIya pariSada kAryavAhaka samitimAM cuMTAyA ane kAThiyAvADanA rAjakAraNamAM teo sIdhI rIte guMthAyA ane pariNAme IMglAMDa javAne ane berIsTaranuM pUruM karavAno vicAra temaNe haMmezAne mATe mAMDI vALe. eka mahIne teo muMbaImAM rahyA ane anya rAjakAraNI kArya sAthe pitAnI peDhInuM kA' jevA lAgyA. paNa kAThiyAvADanuM ugra banatuM jatuM rAjakAH 6 tathA rAjakoTamAM vAgI rahelA AgAmI laDatanA bhaNakArA temAM muMbaI ceTIne besI rahevA de tema hatuM ja nahi, 1838 - julAI ogasTamAM rAjakoTa rAjasthAnI laDatanuM eka moTuM kendrasthAna banI gayuM. sAmAnyataH apragaTa rahIne temaNe AkhI laDatanuM apratima kuzaLatApUrvaka saMcAlaka1937 mAM teo jyArathI kAThiyAvADa rAjakIya pariSadanI kAryavAhaka samitimAM AvyA tyArathI saradAra vallabhabhAI paTela sAthenA temanA paricayanI zarU bAta thayelI, paNa rAjakoTanI laDatanA kAraNe teo saradArazrInA vizeSa kiTa 5.racaya (i AvyA. tyAra che te aAja sudhI teo saradArazrInA parama vizvAsa che pAtra banI rahyA che. rAjakoTano laData vadhAre ne vadhAre ugratA dhAraNa karatI jatI hatI tevAmAM lIMbaDImAM rAjakAraNI laDatanuM AMdolana zarU thayuM ane zrI. rasikabhAi lIMbaDInA te vatanI eTaluM ja nahi paNa lIMbaDI sAthe, lIMbaDI rAjya sAthe temane vaMzaparaMparAne gADha saMbadhi, eTale lIMbaDInI laDatanuM sarva saMcAlana temanA bhAge ja AvI paDayuM ane rAjyasattAnI amAnuSI damananIti sAme virodha dAkhavatI hIjaratanI AgevAnI paNa temaNe akhatyAra karI. te hIjaratane amala thatAM temaNe lIMbaDI Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : tA. 15-3-48 prabuddha jaina cheDayuM ane jorAvaranagaranA teo rahevAsI banyA. pachI te AvI bhAIe atyanta agatyano bhAga bhajavye. junAgaDha jItAyuM, 1942 nA ogasTanI navamI tArIkhe zarU thayelI " kavITa inDIA" 1946 nA navaMbara maLelI dhrAMgadhrA pariSade kAThiyAvADanA eka mane nI akhila hiMdavyApI laData. ane A laDatanA prAraMbhamAM ja TharAva karelo te TharAvanI paripUrtinI te dhaDithI zarUAta thaI. kAThiyAvADa khAte sauthI pahelI dharapakaDa temanI karavAmAM AvI. bhAvanagaranA nareze AtmavisarjananI tatparatA dAkhavIne A temane rAja kaMTanI jelamAM alAyadA rAkhavAmAM AvyA ane be traNa ekamanI sAdhanAne sugama banAvI dIdhI. ane jAmasAheba A divasamAM trA. DhebarabhAI, zrI. nAnAbhAI bhaTTa ane zrI. baLavatta- bAjue DhaLI paDatAM A ekama hAthaveMtamAM AvI paDayuM. A badhI rAya mahetA temanA jelasAthI thayA. be aDhI varSa lagabhaga temaNe hIlacAla, vATAghATa, maMtraNAo-A sarvana bhAI rasikalAla kevaLa A jelavAsa bhegavyo. 1945 mAM teo kAThiyAvADa rAjakIya sAkSI mAtra che eTaluM ja nathI, paNa te sarvemAM temaNe dareka pariSadanA maMtrI thayA ane jorAvaranagaramAM temanuM makAna tyArathI kakSAe ati mahatvano bhAga bhajave che. bhAI rasIkalAlamAM eka te lagabhaga Aja sudhI kAThiyAvAvADa rAjakIya pariSadanuM kAryAlaya rAjakAraNI netAnA sarva viziSTa guNe ekatrita thayA che. temanAmAM banI gayu. kAThiyAvADanuM sarva saMcAlana paNa moTA bhAge zrI. uccakakSanI netAgIrI che, zuravIrane zebhe tevuM sAhasa che, paNa DhebarabhAI ane temanI dvArA ja thatuM rahyuM che. keTalAMya varSothI ethI vadhAre mahatvanuM eka kAryadakSa mAnavImAM hoya tevuM DahApaNa ane kaDiyAvADa rAjakIya pariSadanA mukhya sUtradhAra te saradAra vallabhabhAI zANapaNa che. temanA vartanamAM mIThuM saujanya che, ane temanI paTela ja che ane temanI doravaNI mujaba ja Aja sudhInAM sarva vANImAM Avazyaka saMyama che. kAThiyAvADanA rAjakAraNanuM hRdaya zrI agatyanAM pagalAM levAyAM che. Ama chatAM paNa kAThiyAvADanA dina DhebarabhAI hoya te zrI rasikabhAI kAThiyAvADanA rAjakAraNanuM buddhiparadinanA rAjakAraNane bhAra moTA bhAge zrI. DhebarabhAIe ane kauzalya che. temanA aMgata jIvanamAM sAdAI temaja khaDatalapaNuM zrI. rasikabhAie vahyo che ane darabAra gopALadAsa tema ja bharelAM che. temanA vicAramAM nathI kaMI kamIbhAva ke nathI koI zrI. baLavaMtarAya nAnA atyaMta nikaTavartI sahakArya sAMpradAyika vibhAva. udAtta temane svabhAva che, prasanna temanI vANI, kartAo banI rahyA che. bhAizrI rasikabha che jorAvaranagaramAM 2 che, surUpa temanI AkRti che, ane atyanta mIlanasAra temane rahetA hatA te daramiyAna vaDhavANa rAjanA khAsa AgrahavA. sva.va che. kAThiyAvADanA teo sAcA sevaka che. temanI jevA vaDhavANa zahera sivAyanAM bIjA gAmaDAonA rezanI akhI AgevAna kAryakatAMethI kAThiyAvADa atyaMta ujaLuM che, ane pragatinA paMthe Aje virATa pagalAM vyavasthAnI javAbadArI zrI. rasikabhAIe upADI lIdhI hatI. mAMDI rahela che. ane te kArya dvArA temaNe tyAMnA lokone khuba rAhata ane sagavaDa temanI jevA ekAnta sevAniSTha kAryakartAne nIkaTa paricaya have ApI hatI. A rIte kAThiyAvADanI janatAnI sevA karatAM karatAM, e jIvananI dhanyatA anubhavavA barobara che. Aje eka ane akhaMDa banI rahelA saurASTranA navanirmANane jayAre ItihAsa lakhAze prajAjanonI anekavidha samasyAo ukelatA ukelatA, kauTuMbika javAbadArInA kAraNe temane pAchuM muMbaI yAda AvI rahyuM hatuM. tyAre rasikabhAInuM nAma ane kAma temAM agrasthAne noMdhAze. kAThiyAane A badhuM kAya' cheDI vyApAramAM pAchA dAkhala thavAne teo vADane ekatra thayeluM jovAnI ane rajavADAMonA jaTila jALAMethI mukata baneluM nihALavAnI temanI cirasevita manekAmanA Aje kaMIka kaMIka vicAra karI rahyA hatA. paNa evAmAM dhrAMgadhrAmAM mUvarUpa pAmI rahI che. temanA jIvanane paNuM A dhanya dhache. kAThiyAvADa rAjakIya pariSadanuM adhivezana bharavAnuM nakakI thayuM. A prasaMge A5NA temane antaranA abhinandana ane dhanyavAda che. eTale e 'adhivezana bharAtAM sudhI pitAnI cAlu jIvanapravRtti ane kAThiyAvADanA taMtrane suvyavasthita, sugrathita ane koI paNa prakAranA saMbaMdhe anyathA vicAra karavAnuM temaNe mulatavI rAkhyuM. e aMdhavezana 1946 nA phebruArI mAsamAM bharAvAnuM hatuM e laMbAIne bhaya, khaTapaTa ke kAvAdAvA sAme surakSita banAvavA Aje cAlI Akhare naveMbara mAsamAM bharAyuM. ane e avivezana temaNe rahelo temane ane temanA sAthIone bhagIratha prayatna satvara sarvaze athAga parizrama laIne pAra paDayuM. A daramiyAna AkhA hiMdusthA saphaLa thAya evI ApaNu antarI prArthanA che ! paramAnaMda nanI rAjakAraNI paristhiti ekAeka palaTI cukI hatI. kebIneTa pazudharma mIzana AvI cukayuM hatuM. brITIza hiMdamAM kAmacalAu naherUsarakA- mAlike ghaDAne sAthe rAkhe hate. sauthI moTI vAta e ke ranI sthApanA thaI cukI hatI, hiMdamAM sthaLe sthaLe kamI hutAza ghoDAnI sevA karavA mATe mAlikane sarasamAM sarasa mataddAra maLe saLagI rahyo hate. dezI rAjAo ane prajAnAM bhAvI toLAI rahyAM hate : sarasa kharere thAya, ghoDAnI 5mA haMmezAM svaccha rahe, hatAM. kAThiyAvADamAM paNa pAkIstAnanuM jhera pasarI cukyuM hatuM. AvI khAvAnuM pUratuM ane vakha sara maLe. emAM ya caNa sarasa, tAjA asAdhAraNa paristhiti vadhu te je koI ja ubhu hoya teNe ane puSTa. gheDAne pIvAnuM pANI maLatuM te paNa tAjuM, ThaMDuM tyAM ja ubhA rahIne pitapetAne kartavyadharma bajAvavAne hate. ane svaccha vAsaNamAM ANeluM. gheDe khuza khuza rahetA ane Ama hovAthI sasiMkabhAIe paNa rAjakAraNI kSetrathI chuTA ju2 42 ne avAja karI pitAne sateja vyakta karate. metaddAra thavAnA vicArane turata ja tilAMjali ApI dIdhI. temanA mAthe gheDA AgaLa pANI mUkI, methI sITI vagADatA jAya ane kAThiyAvADanA rAjakAraNane bo vadhat jatA hatA ane dinaprati gheDe pUchaDI halAvI pagavatI jamIna che dI vacamAM vacamAM Deka UMcI dina avanavI samasyA ubhI thaye jI hatI. A divasamAM A karI mAthuM eka bAju para pheMkI dete hoya e nakharo karI mahInAomAM temaNe, DhebarabhAIe, darabAra gopALadAse, baLavattarAye metAddara AgaLa pitAne saMtoSa jAhera karate jAya, je sevA bajA . che, je parizrama sevyuM che, ane je jAgarUkatA metaddArane badhA pAgyA kahetA hatA. pAgyAne tyAM kuTuMbadAkhavI che te mATe kAThiyAvADa jeTalI kRtajJatA dAkhave teTalI vistAra mATe have, eTale A divasa kAma karatAM chatAM e ochI che. 1948 nA gaSTa mAsa 15 mI tArIkhe hiMda ! peTa bharIne khAi zakatA na hatA. mAlikane dhyAnamAM e vAta AjhAda banyuM ane junAgaDhanA navAbe pAkistAna sAthe pitAnuM kayAMthI ja Ave ? ene te pitAnA paiDAnI ja paDI hatI. nekarane joDANa jAhera karyuM. A azuka9pI asAdhAraNa viSama paristhitine pUrate pagAra ApuM chuM, ane vakhatasara ApuM chuM, ethI vadhAre sAmano karavAnI mukhya javAbadArI temanA mAthe AvI athavA te enA tarapha zuM jovAnuM hoya, ema ja e mAnato haze. saradAra vallabhabhAIe temanA mAthe nAMkhI. zrI. sAmaLadAsa gAMdhInI mAlika peja pate bazera caNa tebarAmAM reDI pitAne hAthe saradArI nAce junAgaDhanI ArajhI hakumata ubhI thai, ane tyAra bAda gheDanA moDhAmAM tebara caDhAvate.. gheDe sAdhAraNa rIte deDheka zera cAlelA yuddhanA samaya vya racanA temaja saMcAlanamAM zrI. rasika- caNA khAI bAkInA caruM rahevA dete. mAlika pAgyAne kahe "have A asAdhAramAM paNa pAkIstAna pAnAM bhAvI toLA Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 gheDA khAte nathI. laI jA bAkInA cA tuMja' pAgyA cennA caNA ghera lai jai, dheSTha rAMdhI pote paNa khAte ane potAnAM khaLabaccAMne paNa Apate. garIba mATe cA e ja sauthI poSTaka kherAka che. gheDA rAja, caNAM rAkhavA lAgyo. mAlikane thayuM ke jyAre dheDe bazera khAte ja nathI tyAre eTalA caNA zA mATe rAkhIe? eNe dADha zera caNuA ApavA mAMDayA. prabuddha jaina gheDAe eka ja zera khAvAnu durasta dhAtu krame karIne vadhAre dANA e khAya ja nahi. theDA divasa pachI mAlike caNAne ratISTha eka zerane karyo. dheDAe emAMthI paNa bacAvavAnuM zarU karyu. dahADe dahADe dhADAM nALe paDate gaye. jAnavaronA vaidyate. khelA vavAmAM Avyo. jue te kharA, A mArA gheADAne zu thayu che? ene khArAka ghaTatA ja jAya che ane e nabaLA paDate jAya che.' vadhe tapAsa karI. gheDAnI lAda joi, enI lALa tapasI, AMkhA jo pUchaDI nIce tharamai miTara dabAvI, tAva che ke zu e zekyu..--karyA ya reganI nizAnI nathI. paNa dheDe te pUratA caNA khAte ja nathI. gAlikane rAtre svapnuM` AvyuM. dheDA emanI AgaLa AvI manuSyavANIthI khelavA lAgyo. ' mArI AMkhe zu tapAse che? jarA potAnI ja AMkho tapAsAve te.' * eTale ? mArI me| zu thayu che ? ' * AMkhane kazuM' na thayuM. heAya, paNa emane AsapAsa jovAnI Teva nathI. jema huM tamArA Azrita chuM tema pAgyA paNu tamArA Azrita che. e peTa bharIne khAya che ke nahi e tame jue che? ' " kema ? huM ene pUrate pagAra Apu chu... ane te paNu vakhatasara ApuM chuM. ethI vadhAre zuM jovApaNuM DrAya ? ' 'tyAre huM paNa peTa bharIne khAuM chuM. tame zA mATe huM nabaLA paDayA enI ciMtA kare che ? tame mAlika che, tame ene pagAra ApyA che. vastAravALA pAgyAne e pUrane nathI paDatA eTale hu paNu, mArI vatI, ene pagAra ApuM chuM.' paNa caNA te| tAre mATe rAkhelA hAya che. e tuM peTa bharIne na khAya to kema cAle ? ' * cAle ke na cAle e huM nathI jAtA. pazu mArA khArAkamAMthI amuka bhAga ene na ApuM tyAM sudhI mArAthI vAya ja kema ? pAgyA bhUkhe rahe ane huM peTa bharIne khAuM. e bane ja krama ?' tyAre mArI lAgaNI karatAM tane pAgyAnI lAgaNI vadhAre che ema ? ' " emAM ajugatu zuM che? tame mAlika che, e nAkara che ane huM tamArA Azrita hyuM e badhA bheda tama mANusenI dRSTie barAbara che. pazu e te kRtrima dRSTi thai. ame jAnavare zuddha dRSTithI jonArAM chIe, tame mane jarAka pALI, mArI pITha upara bese che. ane pachI mAre| dama nIkaLI jAya tyAM sudhI mane doDAvA che. jyAre pAcyA-pAgALA-divasarAta mArI sevA kare che, TADha vadhAre hAya tA madharAte UThIne mArI pAgAnI bahAra dhAsa mALIne mane garamI pahAMcADe che. ATalI TADhamAM kayAM bahAra jA che. karIne enI strI ene vaDhe che. tyAre e kahe chemUgu'jAnavara kAMi takarAra karavA Ave che? ApaNe ja enu sukhadu:kha samajavu joie. huM enI kALajI na karUM te kANu kare?. bhagavAna te che ne! mAre mUMgA jAnavarane zApa nayI leve.' ema kahI kakaDatI TADhamAM, madharAte bahAra nIkaLI, pAgyA mArI paDakhe Ubhe rahe che. ame jAnavareA chIe, ame thoDA ja mANusanI peThe naguNA thai zakIe chIe.? A hello cAbakheA mAlikane eTalA te sarasa vAgye ke enI UMdha tUTI ga, svapna egaLI gayuM ane e vicAra karavA lAgyuM, khIjA divasathI mAlika pAgyAne enA pagAra uparAMta rAja eka zera caNA ApavAnuM nakakI karyu ane te divasathI breDA tebarAmAMnA bazera' caNuA sApha karavA lAgyA. ['saMskRti"mAMthI sAbhAra udhRta] kAkA kAlelakara tA. 15 3 48 ( pRSTha 232 thI cAlu) e meLavelI paristhitine apanAvazuM' ema kahevuM emAM purA nI nyUnatA che. teA pachI have ApaNe zuM karavu?"bha. mahAvIranA anuyAyI kahevaDAvavAmAM ApaNe gaurava laIe chIe, ane sAcA atha'mAM ApaNe ahiMsAvAdI chIe te sAmyavAdanA tattvane apanAvI levu e ApaNa' prathama kartavya bane che. jo te ApaNAthI ane tema nathI, tene varela karIe chIe ane te paNa dhama' ane nItinu kAraNu khatAvIne te| pachI ApaNe samajI laIe ke ApaNu janatva, ane ahiMsAvaMta e sava' dama che, svA che ane bha. mahAvIranA nAma pachavADe svAya' chupAvavAne kevaLa prayatna che. mAtra A vAdanI bAbatamAM ja nahi, dezanA pratyeka AdezalanemAM ane praznomAM ApaNe pure gAmI rahevu joie, harijana ma'dira praveza hoya ke hindu musalamAnane prazna hAya, jemAM ApaNA AcAra tattvajJAnathI vibhinna na heAya, evA sadhaLA kA kSetromAM ApaNe samarasa thavu joie. AcAra ane vicAra eka na rahI zake, e huM mAnuM chuM. Ama chatAM paNa ATale teA mArA Agraha che ke AcAra ane vicAramAM bhale antara rahe, paraMtu viredha na rahe. harijanAnA maMdirapravezanI bAbatamAM jaina samAjanI evI dhAraNA che ke janAnA maMdiramAM harijanAnA praveza yukitayukata nathI. harijana jana banIne Ave te te lokAne kAMi vAdhe nathI. A paNa nA kahevAnI eka judI ja rIta che, maMdira jevA pavitra sthaLamAM, puNyakSetranAM manuSya manuSya ne jAtivAra vibhakata karavA e ka jAtanI ahiMsA che ? ApaNe ApaNI sarva sasthA samagra samAja mATe khullI mUkI devI joie. saune! satkAra ane hRdayathI sanmAna karavAnI vizALatA ApaNAmAM hovI joIe, je viredha che te ta bhethI nathI, paraMtu uccanIcanI kalpanAthI che. ahiMA AkSepakA taraphathI eka dalIla evI karavAmAM Ave che ke ApaNe ApaNuM jIvana khIjA jevu' banAvIe te ApaNA samAjanu vizeSa vaiziSya zu` rahe ? ApaNA sAdhuone gRstha banAvavA prayatna thaI rahyo che, ApaNAM maMdiramAM arjanane paNa joDavAmAM Ave che, ApaNA kamakAMDane mithyA samajavAmAM Ave che. have kahA ke ame jaina chIe' ema kahevaDAvavA mATe ApaNI pAse ANu' petAnuM kahevAya evuM zuM rahyuM ? ApaNe rAjIvanamAM apa chIe, laghumatI chIe, te pazu ApaNe ApaNA mATe svataMtra vyavasthA mAgavAmAM svataMtra nathI. jo evA prayatna karavAmAM Ave te kamIbhAvanA Aropa mUkAya che. Ama raDavAthI ApaNA samAja "jata kevI rIte raheze? A prazna hRdayathI pUchavAmAM Ave che te tene uttara e che ke Aja ApaNane je vAtA "jainatvanI vizeSatA khatAvavAvALI lAge che te pote ja dhAtaka che, kharUM "jaina' te nityajIvanamAM ahiMsA dhamanuM pAlana karavu' emAM che. ApaNe ApaNI bAhyasaMsthAe bhale vyavasthita rAkhIe ane hunnara vAra ApaNe peAtAnI jAtane jaina kahevaDAvI me, te paNa jyAM sudhI jInamAM e tattva lAvIe naddhi tyAM sudhI ApaNe jaina nathI. kayAre evA samaya Avaze ke jyAre ApaNA samAjamAM mahAtmA gAMdhI jevA mAna zAntidUta duniyAnA duHkhe duHkhI thaine potAnI jAna sevAmAM pazu karI deze, eka mahAna lenina' jaina samAjanAM jaina tattvAmAMthI preraNA laine sAmyavadanI sthApanA 'ahiMsA'thI karaze, eka mahAna 'liMka pa' jaina samAjamAMthI uThaze ane gulAmInA vadhu bhenA nAza karaze, eka mahAna ravIndra' na tAne hRtyamAM bharIne mahAna amRtadhArA vahevaDAvaze, eka mahAn 'hemacandra' ke je krIthI uccAraze:"jainendr dharmacakraM prabhavatu satataM sarvasaukhyapradAyI / mULa hiMdI: padmanAbha jaina anuvAdaka : veNIbahena kApaDIA, (samApta) Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-7-48 yuddha da maMgaLamRtinA svairavihAra upapadUdhAta nIce Apela pravAsakathA sALamI zatAbdinA antabhAgamAM vidyamAna * yulaMga' nAmanA eka cInI lekhakanI prasAdI che. tenI aMdara eka saMskAramUrtinA pravAsanu bhAre sudara Alekhana che, ane satyaniSThA, svAtaMtryaupAsanA ane svairavihAra e jenAM mukhya aMge. evA eparavA ane meAchalA jIvanadazatuM temAM surekha pratipAdana che, musAI eTale nakko karelA krama mujaba cokkasa sthaLe e, ce kkasa mudatamAM, pUrI sagavaDa, sAmagrI ane sthaLasthaLanAM oLakhANapatra sAthe musI karavI ema nahiM, paNa jenA vinA cAle ja nahiM evI be pAMca cIjo lakhate, kazA paNa niyata kAryakrama sivAya, ajANyAM mAM ane bhikSAnathI udaranirvAdya karatAM karatAM kAve tyAM sudhI bhaTakavuM ane mana dharAya tyAre ghera pAchA pharavuM evI eka prakAranI sAmayika pratrajyA--Ave cInI lokAne khyAla che ane e khyAlane prastuta pravAsakathAmAM Abehuba utAravAmAM Avyo che. mUtra cInI bhASAmAM lakhAyelI A kathAnA jANItA cInI lekhaka lIna yuTAge peAtAnA 'Importance of Living' mAM aMgrejI anuvAda karyo che ane tenA gujarAtI anuvAda jarUrI pheraphAro sAthe nAce ApavAmAM Apyo che. A pravAsavaSNu na vAMcavu zarU karatAM pahelAM prastuta vanamAM jyAM tyAM TeevAdanA ullekha Ave che. e evA zuM te samajI levu jarUrI che. cInamAM mukhyatve karIne traNa prakAranA dhama ka sAMpradAyanA pravAho cAle cheH (1) kAmuziyase pravartAveluM sapradAya, (2) bagavAna budhdhe pravartAvale sapradAya, ane (3) lAeNjhee pravartAvelA A saMpradAya, kapha-siyase prarUpelAM dharmAzAo cInI prajAnA samasta dhamika temaja sAmAjika vananA mULa pAyo che. kALa badalAtA gayo, paNa dharmanA niyamo enA e ja rahyA. pariNAme praznavA ka" kALathI cAlI AvatI ane kazA paNa pheraphArI saMmata na karatI dhamazAstronI killebaMdhI nIce dhAvA ane gUgaLAvA lAgyuM, ane lekamAnase baLavA karyAM. A baLavAx khAra lekamAnasamAMthI je navA jIvanapravAha zarU thaye tenu nAma Teva. A TevAdanAM traNa mukhya lakSaNa che: (1) kADhyu siyasanA dharma prajA upara lAdelA aneka niyamAnA ane kaDaka AcAravyavahAranA cogaThAmAM jakaDAyelA mAnavIjIvanane TeevAda mukta kare che, ane kudaratI ane svAbhAvika jIvana tarapha mAnavasamAjanai lai jAya . (2) TeevAda lokasAhitya, lalita kaLA ane grAmajIvana upara khUba bhAra mUke che ane sAdAithI bharelA, upAdhi vinAnA nirdoSa gAmaDAnA vana ta lokAne Ape che; (3) 2evAdamAM manasvitA, kalpanA, taraMga, uDDayanane khUba avakAza che, ane tenI vizvakalpanAmAM parIe, kristAo, ane uDatA devadUte paNa vase che--A bavamAM ekAnta, zAnta, nipAdhimaya tema ja nirUpadravI jIvana jIvatAM zikhavu ane e ja !ThAranu` parama zAntiya pAralaukika jIvana siddha karavu e TavAda Aza che. A TevAda sabaMdhamAM tA. 28-5-47 nA jina baMdhumAM dhyAna kheMce tevA eka ullekha karavAmAM AvyA hatA. cInanA vida khAtenA elacI DA. lAcI luena hiMda AvyA ke taratamAM ja teo gAMdhIjIne maLavA gayelA ane e vidvAna elacIe gAMdhI ne cIna prajAnI gAMdhIjI pratyenA uMDA aMdaranI ane premanI lAgaNInI vAta kahelI. gAMdhIjIe AnA javAbamAM temane kahelu ke sIrI| prajAnA premanI mArA dilamAM mATI kImata che. tamArA sIna ane amArA di vacce keTaluM badhuM sAmya che !" eTale 220 (1) cInanA spelacIe phIlasurInI vAta kADhI ane cInanA nAmAMkita tattvavettA lAevjhanA siddhAnta kahI sabandhAvyu: mAlIkInI tRNuA na rAkhatAM navuM pedA kare, ahaMkAra rAkhyA vinA karyAM kare, ane svAmI thavAnI bhavanA rAkhyA vinA navu navu nirmANu karo." khA sAMbhaLo gAMdhIjInu mukha AnaMdathI hasI uThayuM ane temaNe kahyuM ke "tame te amArA upaniSadonI bhASA mele che. tame gho teve ja vicAra, zepaniSadamAM darzAvele che." A pravAsakathA je mULa aMgrejI lakhANane anuvAda che te. vAMcatA kalpanAuDDayananA addabhuta romAMca me anubhavele ane tethI ja prabuddha jaina mATe e pravAsavarNanane anuvAda karavA AjathI pAMceka varSa pahelAM huM pravRtta thayetro, e anuda puro te karyAM paNa te vakhate cAlanA yudhdhanA pariNAme vadhatI jatI kAgaLI taMgIne lIdhe cha!pAnA kada upara pratibaMdha mukAtAM cAra ke cha pAnAthI vadhAre moDhuM prabudhdha jana chApI zakAya ema nahAtu rahyu.. Ama hovAthI prabudhdha janamAM ATale lAMbe anuvAda pragaTa karavAnuM azakaya banyuM hatuM. e arasAmAM mULa lekhamAM AvatI the.DIka aMgrejI kaDIAnA anuvAda karI ApavA me mArA mitra zrI umAza kara joSIne vinati karI. A kAraNe A Akhe anuvAda temanA jovAmAM anye ane temate bahu gamyuM, a MgrejI kaDIone temaNe anuvAda karI lIdhA ane te vakhate temanA tINA nIce pramaTa thatA buEiprakAza'nA 1945 nA okaTembara-DIsembaranA ane 1946 nA eprIla-jItanA aMkAmAM be haste A Akhe. anuvAda temaNe pragaTa karyAM. A anuvAda Aje huM karIthI vAMcu chuM te e ja kalpanAuDDayananA AnaMdamAMcaka huM anubhavuM chuM. A udgodhaka AnaMdaromAMcanA mudde jananA vAMcakAne sahubhAgI banAvavAnA hetuthI prastuta anuvAda buddhiprakAzanA e 'kAmAM huM ahiM sAbhAra uSkRta karyAM chuM. pana gRha parityAga maMgaLamUrti kAcha eka rAjyane amaladAra hatu aMte duniyAnI rItarasamane te manamAM DrAya kAMka ane vartAvuM paDe kAMika evA dAMbhikatAArthI samAjavyavahArane tema ja sAcI sabhyatAthI taddana UlaTA prakAranI calu rItabhAtA, tene bhAre kaTALA AvyA hatA. dilamAM kAMika hoya ane vavu paDe kAMika eTale ? dAkhalA tarIke kAi eka mahemAna anya koi yajamAnane tyAM maLavA Ave ane banne nIcA laLI laLIne ekamekane namana kare ane gAje havApANI krama che, tabiyata kema che,' bIjA zuM samAcAra che,' evI evI prastuta vAta pAchaLa keTalAka samaya gALIne chUTA paDe paNa patatAnA jIvanane sparzatI agayanI bAbatane kadI ullekha sarakhe ke na kare athavA te keTalAka loko mAne pahelIvAra maLe, ApaNI sAthe hAthamAM hAtha milAve, te ApaNAthI chUTA paDe ke tarata ja ApaNI ane temanI vacce jANe ke karA paNa saMbaMdha na heAya evI udAsItA dAkhave, athavA te ApaNe kAnAM vakhANa karavA besIe tyAre tene ApaNe 'saMtapeyI' sAthe sarakhAvIe ane je te ApaNune ThaMDIte AgaLa cAle tarata ja ApaNe tenI nindA karavA lAgIe ane jANItA cAra gRha' sAthe tene sarakhAvIe, athavA te jyAre ApaNe nirAMte vAte karatA beThA hoIe tyAre ekamekane khullA dilathI vAta karavAnu ye mana heya te paNa dilane gAvIne kavaLa upara uparanI ja vAta karIe, ane aupacArika sabhyatA kALavI rAkhavAnI ja Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 tA. 15-3-48 cintA karyA karIe athavA to ApaNuM vatana durAcArathI bhareluM hoya tepaNu unnata AdarzonI ja ApaNe vAta karyA karIe, dila khelavA jatAM satya prakaTa thaI jaze ane satya prakaTa thatAM koIne duHkha lAgI jaze evA bhayane vaza thaIne ApaNu amuka vicArane bAjue rahevA daIe ane mAmulI bAbato upara ja vArtAlApane hetunyapaNe vahevA daie, ghaNI vakhata paNe kaI pATha ja bhajavatA hoIe tema-jANe ke ApaNAM kAna, AMkha, 'mehuM ke nAka ApaNAM potAnAM na hoya temanA vicAro chapAvavA khAtara ApaNe kadI gamagIna dekhAIe, kadI ni:zvAsa nAMkhIe, kadI bUma pADIe, kadI ne hasavA jevI vAta upara khUba hasavA lAgIe ane A rIte glAni, dha, anaMda, hAtha ane tiraskAranA dekhAva karIe-samAjanI AjanI sabhyatA AvI che, ane temAM sudhAro thavAnI keI AzA dekhAtI nathI. vaLI AgaLa upara meM jaNAvyuM tema sAcI sabhyatAthI ulaTI rItabhAne joIne paNa tene khUba ghUMgA chUTI. te rItabhAta kevI hoya che te keTalAka dAkhalA ApaNe joIe: ApaNI sAthe kAma karatA mANase ApaNu purANA mitro hoya te paNa temane divasamAM hAla 1. cAlatAM jayAre jayAre maLavAnuM thAya che tyAre tyAre paraspara nAnuMvidhinA artha vinAnA upacAramAMthI teo ke ApaNe TI zakatA ja nathI. keTalAkanI sAthe kazA paNa kAraNu lava ya a paNe saMbaMdha toDI nAMkhIe chIe, ane jANe ke teo e paNa duzmana hoya tema temanI sAthe ApaNe vatIe chIe, te keTala * kanI pratye ApaNI ane temanI vacce kazI samAnatA ke saMkaAkarSaNa na hoya ema chatAM paNa jANe ke ApaNuM dila jhUma premathI UchaLI paDatuM hoya evo dekhAva karIe chIe ane temanA khUba nikaTa javAne prayatna karIe chIe. koI moTe saradAra jarA jeTaluM moTuM ughADe eTalAmAM te ApaNe '99 hajUra'- bUma mArIne te kahe tevI ApaNe te*I gulAmI karIe chIe ane ema chatAM paNa ApaNAthI vIpharatAM ane ApaNuM mAthAM dhaDathI ghaDInA chaThThA bhAgamAM chUTAM karatAM tene jarA paNa vAra lAgatI nathI. kaI paNa be mAnavIo je ke eka ekanuM Tu jotAM aMdarathI sugAtA hoya che to paNa uparathI paraspara bhAre mahenata dAkhave che, divasene divasa sAthe ga Le che, gheDa upara besIne sAthe phare che ane kalAkanA kalAka pAnAM ramavAmAM pasAra kare che. ApaNe ApaNA koI saMbaMdhIne maLavA jaIe chIe ane tenA viSe dila mAM lAgaNI chAMTa sarakho na hovA chatAM tenI tamitanA ApaNe kevaLa aupacArika rIte khabaraantara pUchIe chIe. ApaNe amaladArI pozAkamAM paMjaragrasta vAnaranI mAphaka sajaja thai chIe, ane aMdaranA bhAgamAM laI jajU karaDe ke khaMjavALa Ave tepaNu khaNI na zakIe evA akkaDa thaIne pharIe chIe. ke da zerI ke sariyAma rastA upara ApaNe mejathI cAlatA hoIe, tyAre paNa rakhene ApaNAthI keI kAyadAno bhaMga te thaI jatA nathIne evI bhIti ApaNane satata paDayA kare che. ApaNI AMkhe nAka upara TheravIne ApaNe cAlIe chIe ane lAMbe najara karavAnI ApaNe hiMmata karI zakatA nathI. ane bhUlecUkaye lAMbe najara karI te bIjA le ke ApaNI sAme Tagara Tagara jovA lAge che ane ApaNI najara kayAM doDe che te zodhI kADhavAne teo prayatna karatA dekhAya che. dhAro ke raste cAlatAM laghuzaMkA thaI AvI te paNa kei khAsa bahAnuM hAtha lAgyA sivAya UbhA rahevAnI ke laghuzaMkAthI mukata thavAnI ApaNe hiMmata dAkhavI zakatA nathI. uparI adhikArIe pitAne mAthe laTakatI taravAranI temaja pITha pAchaLa cAlI rahelI le. TIkAnI kadI upekSA karI zakatA ja nathI. ThaMDI RtumAM ThaMDInA kAraNe teo herAna hoya .. che ane garama RtumAM garamInA kAraNe teo nAsI jatA dekhAya che. parigrahanI evaSNu ane meLaveluM gumAvavAne bhaya temane sadAkALa paDayA kare che. rakhene patAthI kAMI agya ke anucita thaI nahi besene-e cintA ane mUMjhavaNamAM teo becena becena banI rahe che. jemanAM paDaLa uuDI gayAM mAnavAmAM Ave che ane jeo nijAnaMdamAM masta jevA dekhAya che tevA DAhyA, vicakSaNa ane umadA kaTinA purUSe paNa koI paNa sattA ke adhikAra upara AvatAM A kRtrima vyavahAranI prapaMcajALamAM phasAya che. tethI A prapaMcajALamAMthI chUTavAne khAzayathI ane potAnA cittane nirvikAra karavAnA ane pitAnAM mAne baMdhanamukta karavAnA hetuthI maMgaLamUrti ekavAra ajANyA ane agamya pradezamAM pravAsa karavAne nIkaLI paDaye. kaI maMgaLabhUtine ema kahe ke "me sAMbhaLyuM che ke teone anuyAyI ekAntamAM rahe che, chatAM tene ekalapaNuM lAgatuM nathI. ane loko vacce rahe che te paNa tene kazA ghAMghATa lAgato nathI. te duniyAmAM rahe che, chatAM te duniyAthI para che, baMdhanathI mukata che, ane mukitanI tene paravA nathI. vaLI tenI samAdhi eTalI sudaDha hoya che ke tenA zarIranI AsapAsa vela vIMTaLAI vaLe ane tenA mAthA upara paMkhI mALo bAMdhe te paNa tenI tene darakAra hotI. nathI. anAsakti ane jIvanamuktinI A UMcAmAM UMcI kakSA che. rasoDAmAM nokarI karavI ke jamIna uparano kacaro sApha kare e halakAmAM halakuM kAma gaNAya. ema chatAM paNa sAdhupuruSanA samabhAvane ethI jarApaNu kSati pahoMcatI nathI. tame amaladArI jIvananA baMnethI trase che ane ajANyA pradezamAM bhaTakavA-ll icchA karo che e ema nathI sUcavatuM ke tame tamArA AtmAne tamArA zarIrano gulAma banAvI rahyA che ?" ane tene maMgaLamUrti javAba Ape che ke Aje teo padane pAmela che te pANImAM jAya che chatAM bhIMjAtA nathI, agnimAM jhaMpalAve che chatAM dAjhato nathI, jANe ke jamIna AkAza heya evI rIte te jamIna upara cAle che ane jANe ke AkAza jamI heya enI rIte te AkAzamAM vicare che, te jyAM jAya che tyAM potAnuM ghara ja hoya evI rIte varte che, ane game tevA saMyogo vacce te nirALApaNuM anubhave che. tene mATe te svAbhAvika che. paNa jeNe teo padane prApta karyuM che te huM nathI. huM to teone mAtra upAsaka chuM. jeNe Teo padane prApta karyuM che te pitAne mAlika che ane tenA pUrato A vizvaprapaMca laya pAme che. tene gaMdA ane ghe dhATiyA lokenI maMDaLI vacce besADe ane jene DoLuM pANI paze che chatAM dUSita karI zakatuM nathI tevA kAdavathI malina banelA jaLa vacce ugatA kamaLa jevo alipta banIne te raheze. kayAM javuM ke zuM karavuM te vicAravAnuM ke pasaMda karavAnuM tene hatuM ja nathI. meM A gyatA prApta karI nahI, kAraNuM ke te mAtra pavananI gatine anusaratA eka nAnA choDa je chuM. jayAre pavana zAnta hoya che, tyAre huM zAnta houM ane jyAre pavana gatimAna thAya che tyAre huM paNa calAyamAna thAuM chuM. huM pANImAMnI retI je chuM ke je jevuM pANI hoya che te mujaba cekhI yA te kAdavavALI dekhAya che. ghaNI vakhata meM zAnti ane pavitratAno Akho divasa anubhava karyo hoya che ane eka ghaDImAM te meM e badhI guvAvI dIdhI che ane ghaNI vakhata AkhuM varSa koI ajaba samabhAva ane AdhyAtmika unnati meM anubhavI hoya che, ane pAchuM eka ja divasamAM e badhuM meM gumAvI dIdhuM che. je jema cAlatuM hoya te tema cAlavA devAnuM ane bahAranA saMyogathI jarA paNa kSe bha nahi anumavAnuM mAre mATe zakaya banyuM nathI. je koI zahenazAha mATe upara jaNAvela ke sAdhanA zakaya hatI te 'cAu chuM" ane "su phu' (cInanA kaMi kALa pahelAM thayelA bAdazAho) cI zikhara ane yIMga nadI tarapha zA mATe prayANa karata? jo keI rAjakumAra Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. 15-3-48 229 upara vaNavela 'A' nI sthitine ghera beThAM prApta karI zake hata te zAkyamuni himAlaya tarapha zuM kAma jAta ? jo keI umarAva Tene anusarI zake che te aMgelI Aga mAMdagInI rajA zuM kAma mAgata? ane jo koI sAdhAraNa amaladAra 'enA Adarzane jIvanamAM utArI zakyA hota te TAu yualanacIMga pitAnA hodAnuM rAjInAmuM zuM kAma Apata? huM mArA manane nirvikAra banAvavA mATe ane mArA AtmAne baMdhanamukata karavAnA hetuthI jyAM mane koI jANe nahi ke jyAM mane koI pUche nahi evA agamya agocara pradezanI musApharIe jAuM chuM." maMgaLatine koI mitra tene kahe che keH "mane tamArA pravAsanI vAta saMbhaLAvaze ? " ane maMgaLa mUrti javAba Ape che keH "jarUra je kAI pravAsa karavA nIkaLe che te potAnAM kAna ane AMkhane ughADavA mATe ane pitAnA AtmAne aneka upAdhiothI mukta karavA mATe ja nIkaLe che. divya tattvane pitAne anubhava thAya ane aneka mahAna siddhapurUSane paricaya thAya te mATe temaja amaraphaLane AsvAda karavA maLe tathA jJAnagaMgAnAM cetanAdAyI jaLa pIvA maLe te hetuthI te navakhaMDa ane ATha jaMgalI mulakAmAM bhramaNa kare che. te havA upara savArI kare che ane . havA tene kyAM laI jAya tyAM te mejathI vicare che. A badhAM paribramaNo bAda te pAchA ghera Ave che, bAraNAM baMdha kare che, kArI dIvAla sAme naja2 TekavIne bese che, dhyAna ane zAntimAM divasarAta gaLe che ane A rIte potAnA jIvanane avazeSa bhAga pUro kare che. jemaNe opada prApti karI che, temane huM nathI. huM mArA AtmAne mArA zarIrI aMdara abhAvaLapava, pakaDI rAkhavA mAMguM chuM, mArA cArirathane cIvaTa pUrvaka vikasAvavA icchuM chuM, ane zUnyasama bane ananta vizvAkAza sAthe ekarUpa thavA icchuM chuM. meM mArA mAmAne zarIranI aMdara jakaDI rAkhavA prayatna karyo che, paNu aNudharyo te bahAra nIkaLI adrazya thaI gayo che. meM pUrI pIvaTathI mArA cAritryane ghaDavA prayatna karyo che, paNa aneka lAgaNIonA vikAroe ane cittavRttinA taraMgo e mane kSubdha banAvI dIdho che. meM dizA ane kALathI anavacchinna uDDayana sAdhavA prayatna karyo che, paNa devavAsanA e ane ahika kAmanAe mane nIce pheMkI dIdhuM che, ane tethI antargata zakti prApta nahi karI zakavAnA kAraNe tathA mArA amAne svastha ane samabhAvazIla banAvavAnA hetuthI meM bahAranA saMyege ane sAdhanone upayoga karyo che ane dilanI aMdarathI AnaMda meLavavAnuM zakaya nahi lAgavAthI sRSTi. saundanuM meM avalaMbana lIdhuM che. A kAraNone lIdhe mAro pravAsa vicitra prakAra banyA che. svairavihAra "mAro eka mitra ke jene TekarA-TekarImAM bhaTakavuM khUba game che tenI sAthe huM nIkaLI paDuM chuM ane ame bane kaphanI dhAraNa karIe chIe, amArA darekanA hAthamAM eka eka kamaMDalu hoya che ane jarUra paDaye kAma lAge te mATe daza rUpiyA ane sAthe rAkhIe chIe. amane vadhArenI jarUra hotI nathI, paNa koI paNa Aphata ke saMkaTane pahoMcI vaLavA mATe barobara daza rUpiyA ame jALavI rAkhIe chIe. ane ame banne zaheromAM ane gAmaDAmAM, rAjadaravAje ane zrImAnonA mahela AgaLa, baMdiza samIpa ane sAdhuonI parNakuTio sAme, bhIkha mAMgatA bhaTakIe chIe. zenI bhikSA mAMgavI tenI ame pUrI saMbhALa rAkhIe chIe, ame bhAta mAMgIe chIe ane madhanI kadI yAcanA karatA nathI; zAka-roTalI mAMgIe chIe, mAMsAhAra amane khapa nathI. ame pUrI namratAthI yAcanA karIe chIe, paNa kadI koInA eziyALA thaIne yAcatA nathI. amane loke je kAMI Ape che laIne vidAya thaIe chIe ane amane leke kAMI nathI ApatA te paNa ame temane choDIne prasannatApUrvaka AmaLa cAlIe chIe. kaI leka tochaDAIthI vate che te paNa ame tene namanatAIthI javAba ApIe chIe. jyAre bhikSA mAMgatAM kazuM paNa maLatuM nathI ane jyAre bIjo koI rasto rahetuM nathI tyAre amArI pAse je daza rUpiyA hoya che temAMthI pAMca paMdara AnA kharacIe chIe ane pAcho AgaLa cAlatAM zakaya hoya tyAre adhUrA deza rUpiyA pUrA karI laIe chIe. paNa amane khAsa pharaja na paDe tyAM sudhI ame amArI pAse zI rokaDamAMthI kAMI paNa khacatA nathI. "koI paNa cokakasa sthaLe pahoMcavAnuM nakakI karyA sivAya ame pravAsa karIe chIe, ane jyAM ThIka paDe tyAM ArAma laIe chIe, ane koI divasa eka mAIla, kai divasa be mAIla, ane ke cha divasa traNa, cAra, ke pAMca ke daza mAIla-ema dhIme dhIme cAlIe chIe. bahu ja thAka lAgI jAya e lAMbe pravAsa ame kadI kheDatA nathI. ane jyAre ame koI parvata ke nadInALA AgaLa AvI pahoMcIe chIe ane vahetAM jharaNue, zveta zilAo, sundara jaLa pakSI e ane madhura kalarava karatAM parvatapaMkhIo pitAnA adUbhuta saundarya vaDe amane mugdha banAve che tyAre kaI nadInI vacce goThavAyelA nAnAsarakhA TApune ame pasaMda karIe chIe ane koI svaccha zilA upara besIne dUra dUra najara devIe chIe. ane 're amane lAkaDA kApanArA, maMchI pakaDanAra, gAmaDAnA le che ke LAlA vRddha mANase maLe che, tyAre nathI ane temanA nAma ke ThAmaThekANAM pUchatA, nathI ame amArAM nAma ke ThAmaThekANAM kahetA, nathI khAlI AbehavAnI temanI sAthe vAta karatA, paNa temanA grAmajIvananAM sukhadu:khanI tema ja anaMdakalelI vAte "" carcA e chIe ane thoDI vAra bAda temanAthI AnaMdapUrvaka TA paDIe chIe ane kazI paNa glAna ke gamagInI vagara ame AgaLa cAlIe chIe. atizaya ThaMDI ke garamI paDe tyAre amArA zarIrasvArane hAni na pahoMce e hetuthI ke.I surakSita rathane ame ArAma laIe chIe. rastA upara bahu bhIDa hoya tyAre bAjUe UbhAM rahIe chIe ane bIjA lokone AgaLa javA daIe chIe. ane kAIvAra koI meTI nadI oLaMga bI heya tyAre bIjA badhA le ke hoDImAM goThavAI jAya tyAMsudhI ame rAha jotAM UbhA rahIe chIe. je koI divasa tepha caDI Ave che te ame nadI oLaMgavAne prayatna karatA nathI. paNa dhAre ke nadI oLaMgatAM aDadhA bhAge hoIe ane kadI AMdhInuM tephAna caDI AvyuM, te ame amArI AtmazAnti jALavI rAkhIe chIe, ane jIvananI asthiratA jANatA hoIne badhI vAta nasIba upara choDatAM ame vicA. rIe chIe ke je nadI oLaMgatAM ApaNe DUbI jaIe te jevI izvaranI IcchA! tenI cintA kaye ApaNe ochA ja bacavA hatA ? je e tophAnamAMthI ame bacI na zakIe, te A mAro pravAsa tyAM pUro thAya che. paNa jo saddabhAgya bacI jaIe te pahelAM mAphaka ame AgaLa cAlIe chIe. je kaI nAlAyaka badamAzane amane rastAmAM bheTa thAya, athavA to akasmAte tevA koI badamAza sAthe ame athaDAI paDIe, ane te mANasa amArI sAthe tochaDAIthI varte te ame tenI namratAthI mAphI mAMgIe chIe. A rIte mArI mAMgavA chatAM paNa te sAthe laDavA jhagaDavA sivAya bIjo koI maNa na rahe te amAro pravAsa tyAM pUro thAya che. paNa ema karatAM tenA paMjAmAMthI ame chUTavA 5 mI e te ame pahelAM mAphaka AgaLa cAlavA lAgIe chIe. amArA bemAMthI je koI eka mAMdu paDe te mAMdA sAthInI sAravAra karavA mATe ame aTakI jaIe chIe, ane sAjo sAthI mAMdAne aupacAra kare che ane mAMde sAthI zAtithI paDI rahe che ane ane nirIkSaNa kare che ane mRtyuthI te jarA paNa DaratA nathI. Ama karavAthI gaMbhIra mAMdagI haLavI Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 prabuddha jaina tA. 15-3-48 . "ekazATaka" prathA bha. mahAvIranI pahelAM hovAne ApaNe svIkAra karIe chIe te paNa teno artha e nathI ke teNe vastranI sAthe bIjA upakaraNa, adhika vastra ane anya parigraha na rAkhe hoya. A. bhadrabaDunA sAthe A atirekatA dekhI haze tyAre tene tyAga karyo haze ane tyAre Agama graMthano paNa bahiSkAra karyo haze. A have aitihAsika pramANethI siddha thayuM che. digambare Agama (aMDAgama ityAdi) vetAmbarenA AgamonI racanA pachI cAvA che, tene niSkarSa e nikaLe che. (1) A. bhadrabAhune saMgha dakSiNa bhAratamAMthI pAcho Avyo te pahelAM ja AganI racanA A. sthUlabhadrajIe karI hatI. (2) A. bhadrabAhunuM Agamana jyAre uttara bhAratamAM thayuM tyAre temaNe A. bhUlabhadranA saMdhane "eka zAhuka'thI paNa adhika parigrahayukta joyA ane bane saMdhamAM bheda paDaye. (3A. bhadrabAhunA sAthe temane bahiSkAra karyo. . (4) A, 1drabAhunA ziSyae SaDAgama Adi granthanI banI jAya che ane haLavI mAMdagImAMthI ArAma AvI jAya che. - jo amArA divase pUrA thavA AvyA che evuM ja vidhinuM nirmANa hoya te amArI musApharIne tyAM anta Ave che, paNu je e mAMdagImAMthI amane chUTakAro maLe che te pachI pAchA ame pahelAM mAphaka AgaLa cAlavA mAMDIe chIe. ema paNa bane ke amArA paribhramaNa daramiyAna koI chUpI polIsanA mANasane ke cokIdArane amArA upara vahema Ave ane amane anya koI rAjyanA jAsusa samajIne pakaDavAmAM Ave. Ama bane tyAre kAM to yukti. prayuktithI athavA te amArI nirdoSatAnI pratIti karAvIne ame chUTavAno prayatna karIe chIe. ema karatAM paNa ame na ii zakayA te tyAM amAruM paribhramaNa pUrNa thAya che. paNa jo ame chUTayA te vaLI pAchuM pahelAM mAka ke ame AgaLa cAla ne lAgI chIe. alabatta, cAlatAM cAlatAM rAta paDe tyAre ame kAI jhuMpaDImAM ke pazvaracImAM ArAma laIe chIe, paNa AvuM kaMI sthaLa sulabha ja na hoya te ame maMdiranA daravAjA bahAra, athavA te koI parvataguphAnI aMdara, yA te gAmabahAra AvelA keI gharadIvAlanI bAjue athavA te kaI vizALa vRkSa nIce paDI rahIne ame rAtrI pasAra karIe. saMbhava che ke parvatamAM vasatA pakSenI ane vAdhavAnI amArI upara najara paDe, ane te amAre zuM karavuM? parvatanA yakSe te amane kazuM nukasAna karI zakatA nathI e ame jANIe chIe, paNa vAdhavarU sAme rakSaNuM karavAnuM amAre mATe zakaya na paNa hoya. paNa jagannittAnA hAthe zuM ApaNuM nasIba AgaLathI nakakI thayeluM nathI hetuM' ? ame kudaratakAyadA upara A bAbatane cheDI daIe chIe ane amArA meDhA upara glAninI nAnI sarakhI chAyAne paNa pharakavA detA nathI. je amArUM teo bhakSaNa karI jAya te jevuM amAruM nasI", ane amArA pravAsa tyAM pUro thAya che, paNa jene ame tenAthI bacI gayA te vaLI pAchA pahelAM mAphaka ame AgaLa ne AgaLa cAlavA mAMDIe chIe. anuvAdaka paramAnaMda [ apUrNa ] jema ma ane samAjano uSa ke thAya? (pRSTa 223 thI cAlu) (2) jyAM caraNonI sthApanA pUkAlathI che tyAM keI navuM maMdira na bAMdhe. (3) koI paNa pAraNu mUrtipara caDhAvavAmAM na Ave. (4) nigraMthamUrtine banne mAne, je rIte pahelAM paNa mAnatA hatA. (5) bannenA alaga maMdira athavA te bhaMDAra na rahe. (6) bane samAjanA gurUvagane nivAsa eka ja rahe. (7) sthAnakavAsI samAja paNa koie murtipULa mAnavI yA na mAnavI te tenA adhikAra upara cheDe. Agama granthanuM prAmANya saela ane acetAvAda tathA mUrtipUjA vagere vAde pachI ApaNu vivAdane trIjo viSaya Agama che. pahelAM ApaNe joI gayA chIe ke AcArya bhadrabAhunA saMdhe, uttara bhAratamAM je jana saMghe AgamonI racanA karI hatI tene bahiSkAra karyo hato. jaina samAjanA eka prAcIna sAhityanA saMgrahane A rIte bahiSkAra thAya e bhAre Azcaryajanaka che ane te mATe evuM ja kaMI mahatvapUrNa gaMbhIra kAraNa hovuM joIe ema lAge che. digambara zvetA- ara vAda kevIrIte zarU thaye tene je ke haLu sudhI pheMsale A paNe nathI ApyuM te paNa A bAbatane jayAre ApaNe vicAra karIe chIe tyAre ema pratIta thAya che ke uttara bhAratamAM, je saMdha rahyo temAM ane dakSiNa bhAratamAMthI je saMdha AvyuM temAM jarUra DuM aMtara haze.' 1 ) (5) A. rasthUlabhadra paraMparAnA Agama mAtra uttarabhAratamAM ja rahyA. A jAtanA bheda Aje jIvI ? A jAtane bheda Aja sudhI rahyo che ane teNe ApaNI vacce eka mahAna bhayakara evuM sAMpradAyika jherI bIja vAvyuM che. thoDA varSo pahelA ApaNA jIvanamAM eka evo prasaMga upasthita thaye hatuM, jeNe ApaNI paraspara premabhAvanAnI kameTI karI hatI. khedanI vAta che ke ApaNe ApaNI kSudra sAmpradAyikatAnuM pradarzane padhamaenI sAme yu. prasiddha bauddha paMDita sva. dharmAnaMda kauzabAjIe AgamamAMthI thoDAka pADe udhUta karyA ane temAM mAMsAhArano ullekha che evuM temaNe siddha karyuM. tenAthI jaina samAjanuM vAtAvaraNa keTalAka divase sudhI bahu garama rahyuM ane temanI virUddha khUba joramAM hIlacAla cAlI. Ama bane e ravAbhAvika hatuM, paraMtu tene ye 5 uttara ApavAnuM sAhasa keie na karyuM. | digambara je samAjanA keTalAka vidvAnoe ema jAhera karyuM ke A ulekhe vetAmbara Aga mAM che ane A zve thara Agama ja pramANabhUta nathI ane tethI amArA' bha. mahAvIra mAMsAkarI nahotA. ApaNe mAnI laIe ke zvetAmbarenA mahAvIra digambaronA mahAvIrathI jutA hatA, ema chatAM paNa duniyAnI sAme ApaNe ApaNuM je pradarzana karyuM te te kharekhara nindanIya hatuM. janadharmAbhimAnIonuM kartavya hatuM ke tenuM megyarUpe sa STIkaraNa kare. jemAM ApaNI Ijjatano prazna hatuM, temAM paNa ApaNe sAmpradAyikatAthI kAma lIdhuM. A keTalAM du:khanI vAta che? ApaNa anekAntavAdI kahevAIe chIe, ane samasta duniyAnA dharma savya karavAmAM pratiSThA samajIe chIe, sAntAnantane vAda, nitya nitya vAda, rUpa arUpIne vAda, bhedabhedane vAda e seve vAdenI carcA karavAmAM ApaNe ApaNe samaya ane zakita kharacIe chIe, e anekAntavAdane zuM upaga che je koI paNa grantha vinA abhyAse balAkAre bahiSkAra karatI vakhata amane sadbuddhi na Ape ? e ahiMsAvAdane zuM upayoga che ke je amArI vaccenA viSane bujhavI na zake? e sAmyavAdanI kaI pratiSThA che ke je vANIzauryamAM ja pitAne . zreSTha samajavAvALA evA ApaNane namra na banAve ane ' , e mahAvIra jayajayakAra belAne paNa zuM artha che ke je bha. mahAvIranI pratiSThAne hAnI pahoMce eve samaye paNa sAmyadAyikatAne nAza na karI zake? 'paNe satyazodhaka banavuM joIe. prAcInatAthI AgaLa vadhIne, ApaNA pUrvajoe je karyuM che temAM sudhAre karIe ane Apasa ApasamAM prema rAkhIe. strI svataMtra hatI ke nahi AvA vivAdathI zuM phAyade ? A vAda buddhine saMtoSavA Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-3-48 prabuddha jana mATe A paNe karatA nathI, paraMtu ApaNI sAmpada thika zreSTha vadhA- " jana samAjamAM Aja sudhI saMgaThThana mATe bahu prayane ravA mATe ja karIe chIe. A viSayamAM vyaktigata vicAramitratA karavAmAM AvyA che ema kahevAmAM Ave che. paraMtu atyAra sudhI samajIne temAM je saMkucita manavRti a.ve che tene tyAga jene saMpUna kahevAmAM Ave che te sadeSa hatuM, arthAt virodhI kema na karIe ? Agama sAhitya prAcIna che, ApaNA prAcInatama daLa upara AkramaNa karavAnA IrAdAthI sainya ekatrita karavAmAM Ave jIvanane e itihAsabhaMDAra che, tene ApaNe apanAvavuM joIe. che e prakAra ! te saMgaThThana hatuM. ApaNI saMsthAo juo !-jaina paraMtu keTalA evA vidvAne che ke jeNe A Agama sAhitya vAcyuM barDIgamAM paNa hajAre bheda-vetAmbara bega yA digambara hava? vAMcyA pahelAM ja tene apramANu kahevuM e te garva che, daMSa che. be Daga, sthAnakavAsI beDIMga yA mUrtipUjaka beDIMga. ApaNAM ApI samAjanA samaju lokeAnuM e ya kAMdhyuM che ke AgamanuM maMdira jue ! granthabhaMDAre juo ! upAzraye juo ! graMthamALAo prAmANya jAhera kare. vetAmbara saMpradAye pazu digambaranAM AmanA jue ! gurU kuLa je ucca nAmane dhAraNa karavAvALI saMsthAe pramANane pUtayA svIkAra kare joIe. sthAnakavAsI samAje juo ! saMgha jevAM nAmane apanAvavAvALA svayaMsevaka daLe juo! AganA cheDA bhAgane tyAga karyo che te ucita nathI. jana bhAratavarSanI saMsthAo juo ! dareka jagyAe, dareka saMsthAmAM samAjanI ektA sthApana karavA mATe nI bAbatane ApaNuM pratyeka samudAyamAM A bheda che. zuM ApaNe paraspara virUdhdha savee apanAvavI joIe. saMrakRtinAM sattAne chIe ? ApaNA prazno samAna nathI ? (1) zvetAMbarIya lekhAtA Agama granthanuM prAmANya svIkA- ApaNuM bhagavAna eka nathI. ApaNe AcAryo mATe 2vAmAM Ave bhaktibhAva samAna nathI, ke jethI ApaNe daitabhAvanuM jherI (2) vetAMbara . samAja paNa digambara granthane apanAve. ' bIja vAvIe chIe ane tene zrImatanA sAmpradAyika dhanavarasAdathI (3) sthAnakavAsI paNa A bannenuM anukaraNa kare. vadhArIe chIe ane tenAM phaLane ati ArogyadAyI samajIe (4) je viSaya para vivAda che tenuM zedhana badhAM maLIne kare chIe? tarUNa jaina samAja para Aje pharaja AvI paDI che ke ane te vAdanA viSaye a yAne vaiktika mata samaje, te AvA bhedene dUra haTAve. ApaNe have e prayatno karavA pAchaLa (5) "jinAgaja'nI pUjAmAM sarva Agama grantha ekatrita rahe. maMDI paDavuM joIe, ane samAjanA adhikArI pAse mAMgaNI Ama karavAthI ApaNane samajAze ke Aja je Agama sAya karavI joIe ke bhAratavarSanI sabhAe eka hAya, ApaNI zikSaNa apUla, ge che te ja tyAra pachI pU zuM dekhAze. zuM e AzcaryanI saMsthAo pratyeka jana mATe khullI hoya, ApaNI Arthika zakita vAta nathI ke eka saMpradAya pAse je che te barAbara bIjAnI pAse sane upayagamAM Ave ane eka peya, eka saMsthA eka nathI ? jo ApaNe eka thavuM hoya te e cAvazyaka che ke pitAnI AcAra, eka vicAra ane eka netA ApaNA mATe rahe. sarjana jIda choDIne sau mukta hRdayathI eka bIjAne apanAve. eka" e bhAvanA ApaNAmAM daDha thavI joIe, ane jyAM sudhI upara traNa viSaya para je vicAra raju karyA che te kAle zarIramAM rakatanuM eka biMdu haiya, temaja manamAM umaMganI dhArA deSapUruM hoya te paNa kaI madhyama mArga apanAvavAnI jarUra heya tyAMsudhI e bhAvanA naSTa na thavI joIe. emAM ja che. to che ja ocho vadhate tyAga karIne paNa ApaNe eka bhUmikA para mahAvIra pratyenI bhakita che, anekAnta che, ane emAM ja ApaNe AvavuM te paDaze ja. A badhuM tyAre ja banI zake tema che ke ahi sAdha" mUrtimanta thAya che. e bhAvanA mUrtimana thAya jyAre ApaNe sau ekatra thaI janatvanA zuddha rUpane apanAvIe. tyAre ja ApaNA dharmamAM vizvadharmahovAnI zakyatA ubhI thavAnI svataMtra bhAratamAM jaina dhana ane samAja che. navI duniyAne eka ja saMdeza che ke eka thAo, saMgaThita thAo, samAna thAo, ane pragatizIla rahe. ApaNI sAme je mahAna prazna ahiM A sudhI ApaNA prastuta nibaMdhane je bhAga samApta thAya che, temAM ApaNe A prAcIna ItihAsanuM siMhAlekana upasthita thayela che tene ukelavA mATe saMgaThita thavAnI khAsa jarUra che. kayuM', A paNI vartamAna pa-isthitinuM avalokana karyuM ane ApaNA mAtra zrImA hovuM emAM ja pratiSThA nathI. ApaNA samAjanI bhItaramAM pahoMce, strIjIvana tarapha jue ane gAmaDAomAM jaIne - paraMparAgata praznonI paryAcanA karIne tenA samanvayanI bAbatamAM. juo ke tyAM je jaina kahevaDAve che te sAcesAca jana che? vicAra karyo. have ApaNe ApaNA bhaviSyakALanA jIvana viSe vicAra karavAnuM che. A bhaviSyakALa samIpa che aA te / ta pha ApaNa "mahAna Aje jaina samAjamAM evA keTalA vidyArthIo athavA te sevake vegapUrvaka kheMcAI rahyA chIe. je samAja ane vyakita duniyAnI sAthe che ke jeNe jaina samAjanA A starane jANe heya? khetI karavAvALo A samAja, vyApAra nahi karate e madhyama jIvana cAlatI nathI tenuM Aja mRtyu che. je mahAna prasthAnamAM pAchaLa rahyo tenuM vartamAna naSTa thayuM che ane tene mATe bhaviSyakALa nathI. vitAvavAvALA anya jaina samAja-keie joyuM che tenuM du:kha, tenI ajJAnatA ane tenI mUDhatA ane koI divasa A pragatizIla duniyAmAM vikAsazIla manuSyane ja duniyA oLakhe anubhavyuM che ke A varga garIba che, azikSita che, anya che. have ApaNe e tarapha dRSTa rAkhIne vicAra karavAnuM che ane samAjamAM te dhIre dhIre praviSTa thavA lAgyA che, te anya AjhAda bhAratane upara uThAvavAnuM che. ApaNI pitAnI jAtane ucca banAvIne e divya AnaMdamAM pUrUpathI soga devAnuM je rIte zakya dharmane apanAvI rahyo che ane pitAnI jAtane jana tarIke hoya te bhAge ApaNe sAdhavane ka, ApaNU baMdhI tanazakti, 1LakhAvatAM zaramAya che? ApaNA samAjamAM strIjIvanane dharanI cAra Arthika baLa, naitika saMskRti ane ucca tatvajJAna e rIte ekatra dIvAlamAM purI devAmAM AvyuM che ane bAhya havAthI tathA svaccha karavuM paDaze ke jenA pariNAme duniyAnI pratyeka vyakti tIrthaMkara bane. jIvanathI tene vimukha karavAmAM AvyuM che, jarA paNa pragati karyA vagara jethI janme che tevI ja te cAlI jAme che. jevA che te dhanavAnone A badhuM ja ApaNuM sAdhya hoya te tenuM ekameva prathama sAdhana ke je pitAnA dhanane zilAmUtio mAM baddha kare che, pitAne kItiApaNuM saMgaThThana che. A rIte je ekatA sthApavAnI che, te kAI . stama rUpe che ane paisAnA jora para kIti kamAya che? je sAmrAjya sthApavA mATe athavA te dubaLa upara AkramaNa karavA mATe nathI. ekatA ApaNe A paristhiti sudhAravI hoya te ApaNe ekatrita thavuM sthApavAnuM mULa dayeya eTaluM ja che ke sarve sAthe cAle, sarvanuM cintana eka hoya, sarvanuM sukhaduHkha eka haya, joIe, samAjanA praznomAM rasa levuM joIe, samAjanI rUDhione teDavI joIe, tyAgI saMsthAomAM parivartana nIpajAvavAnI hiMmata savanA prANu ane pratiSThA eka haya, sarvane jaya ane jayaghoSa rAkhavI joIe ane svArtha tyAgathI; budhdhipUrvaka pote A eka haya, rAne utsAha ane umaMga eka dhyeyane mATe heya. mArgamAM jhukAvI devuM joIe. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7) 232 prazuddha jaina karI vikAsa mAtra Arthika sudRDhatAthI ApaNe pratiSThA prApta zaMkIzuM' ema samajavu' bhUlabhareluM che. jyAMsudhI budhdhine nathI thaye|, gana sa`skArI nathI banyu, jJAnaprApti mATenI dhagaza ubhI nathI thaI tyAM sudhI duniyA ApaNane eALakhavAnI nathI. haidrAbAdanA nIjhAma kareDapati che, paraMtu tethI teNe kAMi pratiSThA prApta karI che kharI ? mAravADI samAjaM senAnA ghareNAM caDhAve che paNa tethI tene kadi mAna maLyuM che khara' ? che keAi vivekAnaMda, rAmatItha', rAdhAkRSNa jevA ApaNAmAM che ke je Ama duniyAmAM caitanyanu' sRjana kare? che. kAi ravIMdra ApaNA samAjamAM che ke jeNe Ana'dayAtrA karI hoya ? che kASTha mahAna vidvAna, mahAna vaijJAnika, sAhityaka, kavi, kalAkAra, dezabhakata, svAyatyAgI vIr hutAtmA yA sevAbhAvI AtmA ? zA mATe nathI tene kASTa divasa vicAra karyAM che? petAnI truTi joine ApaNe kadi zarama anubhavI che? jo te truTi ApaNe sudhAravI hAya te zikSaNapracAra kare. kevaLajJAnanA mahimA gAvAvALA ane bha. mahAvIranI sanatA para yAda macAvavAvALA jana samAjamAM eka paNa buddhazALI evI vyakti nathI ke jenI sAme duniyAnu mAthuM jhuke. A e eka cintanIya vAta che. ApaNe icchIe ke ApaNA samAja zikSita hAya, duniyAnA vividha jJAnane pacAvavAnu tenAmAM sAmarthya DrAya, evI keTTa paNa zAkhA na rahe jemAM jaina samAja paheAMcyA na hoya. ApaNA bhaviSyakALa ujjavaLa jovAnI tamannA jAge te te paNa eka meATA sudhArA che, jene svIkAryA sivAya uce caDhavu zakaya nathI. zikSaNanA A kSetrane sarvavyApI karavAnI khAkhatamAM ApaNA khyAla nAce pramANe che:-~-~ (1) pratyeka prAntamAM jainAnI jeTalI zikSaNusasthA che tenu ekIkaraNa thAya. ekIkaraNunA atha e che ke prAntika jaina sabhAnA Adeza anusAra A sa` sasthAonuM saMcAlana karAya ane e prakAre je prAntika zikSaNazAkhAo ekatrita thaze tene saMbaMdha madhyavartI zikSaNasa'sthA sAthe rahe. (2) prAntanI je yunivarsiTI ahiM A che, te sa`mAM jaina cera heya jema ke Aje banArasamAM che. sakhata bhAratanI pratyeka yunivarsi TImAM evI sarathA DrAya ke je jaina vidyArthIone ucca zikSaNa mATe madada kare. (4) A prakAre prAthamika, madhyama tathA ucca zikSaNasa'sthAe ekatra thAya ane tenuM sa`cAlana kendriya jaina sabhAnA zikSaNa vibhAga dvArA thAya. (5) jyAM jaMtAnA samAja khUba moTA che evA samAjamAM jainenI svataMtra kaoNleja ane Avazyaka hoya te svataMtra jaina yunivarsi`TI paNa sthapAya. (6) samAjanA zrImaMtA pAsethI A zikSakSetra mATe madada levAmAM Ave. ane prAnta prAntanA vibhAgamAM je jaina maMdira yA baMDAra che temAMnI milkatane upayoga zikSaNa mATe karavAmAM Ave. (7) ApaNI eka kendriya lAyabrerI hAya jemAM jaina natu samagra sAhitya upalabdha hoya. (8) jaina samAjamAM keTalIka prakAzana saMsthAo che te satA saMbaMdha mukhya saMsthA sAthe rahevA joie. kendriya sabhAne eka sAhitya sazodhaka vibhAga hAya ane tenI taraphathI sthaLe sthaLe sa'zodhanakAya"nuM niyaMtraNu hAya. upara pramANe yA te anya prakAre ApaNe zikSaNakSetramAM ekatrita thavuM ati Avazyaka che. A sa` mATe je zakitaonI jarUra che te badhI jaina samAja pAse che. mAtra eka vastunI kheTa che ke je sauthI prathama Avazyaka che, ane te khATa che. kAniSTa tA. 15-3-48 utsAhI" sevakanI, vyakitaonuM nirmANa karavuM prathama Avazyaka che. ane te tarapha ApaNeA prayatna rahe te upara nirdiSTa karela sa kAya. AsAnIthI thai zake tema che. samAjanI samatha vyaktionI kadara karavI, temanAmAM saMskRti, sevAbhAvanuM nirmANa karavuM ane temane saMgaThita karavA-A kAya. jo ke kaThina che te paNu prayatna karatAM kazuM azakaya nathI. A badhu' tyAre ja thaI zake ke jyAre . ApaNe ApaNI zakitae te tarapha phelAvIe ane pAtAnI jAtathI ja dareka kAmanI zarUAta karIe. jaina samAjanI sAmAjika ane zaikSaNika unnati bAbatamAM vicara karyAM pachI have ApaNe ApaNu vividha a'geAnA vicAra karavAnA rahe che. ApaNAM abhyatara praznonuM dhIre dhIre nirAkAraNa thatu jaze yA te paristhitinA dabANuthI temAM utkrAnti thavAnI, paraMtu je dezanA ApaNe dhaTaka chIe, je mAnavatAnuM aMga chIe te deza ane mAnavatA pratye ApaNu kAMika kabje che. jenA atra vicAra karavA jarUrI che. AjanI duniyA havAnI jema zIghragati karavAvALI che. duniyAnA itihAsamAM je mahAna Adelana vicAra ane AcaranAra kSetramAM thayA che. te sathI adhika krAntikArI Andolana A yugamAM thayA che. ApaNuM jIvana, tenA vividha prazno krutagatithI parata thayA che, ane tene ApaNe dararAja anubhava paNa karIe chIe. ApaNA deza svataMtra thayA che ane Aja e svataMtra dezanI sAme je mahAna prazna che tene ukela karavAnI javAbadArI jaina samAja para paNa che. hu'mezA taTastha rahevu, 'amArA bALAcyA ane ame' evI vRtti rAkhI svArthI banavuM, yA "amArAM maMdira ane ame e jAtanI saMkucitatA potAnA manamAM rAkhavI e badhuM dhekhAbAjIne khela che. emAM ApaNe TakI, zakavAnA nathI. te pachI ujjavaLa bhaviSyanI AzA te kema rakhAya ? kahevAya che ke jaina samAja zrImaMta che. ane e sAcI ja vAta che. ApaNA samAjanA agragaNya gaNAtA save lekA milamAlalika che yA teA padavI ane sanmAnathI pratiSThita che. te leAkAnI sthiti dezI rAjAo karatAM ochI kharAba nathI. amAMrI sasthAe jue! e leAkA ja tenA niyaMtraka che. jamInadAra varga, dhanika va milamAlika vaga badhA jaina che. duniya samajavA icche che ke niya tha sampradAyanA A upAsakeA, parigrahuM parimANavAdanA A puraskartA, ahiMsA dharmanA pracArako A lakA pAse ATalA paisA ane zrImantAi AvI kayAMthI ? e lokAne ATalI badhI pUchanI jarUra zu che? manuSyanu lehI cusanArA A varga peAtAne ahiMsA dharmAMne anuyAyI kahevaDAve che? manuSyane rIbAvI rIbAvI meLavela dhanamAMthI thoDe paise dAna karIne teo kAMti saMpAdana kare che! paraMtu AjanI duniyA AvA pUchavAdIonI napharata kare che, teonI dAnattine daMbha samaje che. bhalene Aja sAmyavAdane prazna amAre maLe na vaLagye heAya, para' tenAM paDachAyA amArA jIvana upara te paDayA ja che. sAmyavAdanA jayanAda satra gAjI rahyo che, je Aja nahi te kAla pUchavAdIe ke jenI pratiSThA mAtra lakSmInI pUjAmAM samAyelI che tene sadatara nAza karI nAkhaze. Ave samaye ApaNI zuM karaja che? zuM ApaNe tenA viradha karavAne che ? athavA je paristhiti Avaze tenI zaraNAgati svIkAranI che? athavA te| e mahAna tattvane apanAvI tenA kaSNu dhAra banavu che ?. e vicAravu' bhUla bharelu' che ke je avasthAmAM Aja ApaNe surakSita chIe. te ja avasthAmAM kAyama rahezu. bIjA yatna kare ane ame (anusa'dhAna pRSTha 226. juo ) zrI muMbai jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzakaH zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI, mudraNlRsthAna sU kAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, mubai 2 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ va * * aka H 23 zrI muMbaI jaina yuvaka sadhatu... pAkSika mukhapatra prabudhdha jaina taMtrI: maNilAla mAkamacaMdra zAha, muMbaI : 1 eprila 1948 gurUvAra mAnavInA jIvanavyavasAyanI bhItaramAM samagra jagatanA mAnavInA jIvanavyavasAyane aMge temane amuka vibhAgamAM vaheMcI nAMkhIe te tenA mukhya traNa bhAga paDe. (1) bhagarata mAnavI (2) ka'rata mAnavI (3) tattvarata mAnavI. (1) bhagarata mAnavI mAtra bhege pabhogamAM ja potAne sarva samaya vyatIta karI zakatA nathI. bhegI paritRpti arthe tene padArthInI prApti karavI anivAya ane che. padArthonI prApti arthe parizrama athavA khIjA zabdomAM kahIe te krama'rata rahevu' paDe che, paNa tenI kriyA ke parizramanA pariNAma rUpe je prApta thAya che te bhegamAM pariName che. A jAtane mANusa bhale ka`rata dekhAtA hAya chatAM vAstavamAM te bhegarata che, tenA bhAganA prakAra pachI game te heya. pAMca indriya ane chaThThuM mana tenA aneka viSayA che. te paikI game te eka athavA tenAthI vadhAre viSayenI prApti mATe tenA sa` prayAse hoya che. deha ane daMDanI sAthe saMkaLAyelA indriyajanya sateSa mATenI tenI jhaMkhanA tenI pAse kama-sAdhanA karAvatI hAya che, eTale A rIte kama rata dekhAte mAnava pazu vAstavamAM bhegarata mAnavIonA vibhAgamAMte eka che. (ra) kama eTale ke kriyAzIlatA. mAnavajIvana sAthe eTalI badhI AtapreAta thaI gaelI hAya che ke upara jaNAvyA pramANe dhaNIye vAra bhegarata mAnavIne peAtAne paNa kama`rata hevAnI bhramaNA rahyA kare che; eTaluM ja nahi kintu taTasthapaNe jonAra paNa keTalIka vAra te kamarata hovAnA bhramamAM paDe che. mAnavI janme che, tyArathI ja svAbhAvika rIte te ka Mka kriyA karavA mAMDe che. dA. ta. taratanuM janmelu. bALaka raDavAnI, AMkhe udhaDavAnI vagere kriyA kare che. kriyArata mAnavIne kAyavyavasAya e prakAranA haiAya che. (1) sva athe' (ra) para adhe. svamAM deha ane dehanI sAthe saMkaLAyela parijAnA athavA tA svajanane samAveza thAya che. paramAM mAnavInI bhAvanAnu vatula jeTaluM meluM ane tenI AtmaparizIlananI zakti jeTalI vadhAre teTalA pramANumAM te janahitArthe kamarata rahI zake che. krama`rata mAnavI bhAganA drazya vyavahArathI alipta rahI zakatA nathI. keTalIkavAra bhegamAM rasa lete paNa dekhAya che. chatAM tenA jIvanamA jheka bhAganI paritRpti tarapha nahiM rahetAM ka'nA anuzIlanamAM rahe che. karata mAnavI sadaiva kaika karavAnI tamannA sevatA hAya che, tenI kamamayatA sarjanAtmaka bane ke vidhvaMsAtmaka bane tenA AdhAra te mAnavInA saMskAra, tenu vAtAvaraNu vagere para avalaMbe che. A prakAranA mAnavIomAMthI jeo sarjanAtmaka pravRttivALAM che, temanA hAthe jANyuM ke ajANye leAkakalyANanAM kAryo thAya che. AvAM kAryo karatI vakhate tenI sAme dhaNI vakhata dharmAMsa kaTA ubhAM thAya che, tyAre tete maneAma thana karavuM paDe che, paNa tenI kriyAzIlatAne vega eTale prakhaLa hAya che ke e manemathana mATe je dhIrajathI cintana pAchaLa samaya ApaveA .0 Regd. No. B. 4266 vArSika lavAjama rUpayA 4 joie, buddhi ane mananA gahana tharAnA uMDANa sudhI pahoMcavu joie te tenAthI thai zakatu nathI. eTale vartamAna yuge cAlatA pracalita vicArAne Azraya te zadhe che, yA te dhama zAstrone nAme prasiddhi pAmela graMtheAmAMthI ukela kADhavA mathe che, ane temAMthI maLela ukelane AdhAre peAtAnI kriyAne te gatimAna nAve che.. (3) tavarata mAnavI zarIranI kriyA tA karatA ja hoya che. AhAra, nihAra, nidrA vagere dehanA dharmI tA bheAgarata mAnavInI peThe te paNa bajAve che ema uparathI jonArane lAge, chatAM tattvarata mAnavInI e dainika kriyAomAM paNa sUkSma dRSTie jonArane eka prakAranI viziSTatA mAluma paDaze. jIvananI javAbadArIe bajAvavAmAM te kamarata mAnavInI mAphaka kriyArata paNa dekhAya che; chatAM tenA manAvyApAra upayu kata baMne prakAranA mAnavIothI bhinna prakAranA cAlatA haiAya che. cAlu praNAlikAo-pachI te samAjajIvanane lagatI hAya, rAjyavyavahArane lagatI hoya ke pachI dhama jIvanane lagatI hAya-te te emane ema svIkArI lete nathI. tattvadraSTie tenAM mULa tapAse che. saMteSajanaka uttara na maLe tyAM sudhI kheAja karyAM kare che. AvA mAma'thana vakhate te cAkatA nathI, hAratA nathI, tenI dhIraja khUTatI nathI. tene mATe je prakAranuM tapa karavu' paDe te karavA te taiyAra hoya che. AvI khejane aMte tene je javAba aMdarathI maLe che. te vartamAna praNAlikA sAthe su'sabaMdha na heAya te te prAlikA sAme evaredhanA sUra uThAve che. peAtAne prApta thayeluM. navu. da na jagata samakSa mUkavA te prayatna kare che, cAlu praNAlikAne kheATI kahetA tenA virodhIo jAge che. dA. ta. svAmI dayAnaMda sarasvatIe mUrtipUjAnA avala bananI sAme sura uThAvyA tyAre temanI hatyA karavAne mATe ghaNA mANuse| ughukta banyA hatAM. chatAM AvA tattvacintakanI Atmazakti ane tapa jeTalA pramANamAM vadhAre hAya che teTalA vizALa vartula sudhI te potAnA vicAronA paDA pADI janatAnA hRdaya sudhI te vicArAne paheAMcADI zake che. navA tatvadarzanane jhakhanAra tenA anuyAyI bane che ane tenA vicArane phelAvavAmAM krama rata rahI tenA sahAyaka bane che. tatvarata mAnavI ciMtanadvArA tenA yuganA mAtra dRzya jagatamAM ja mAtra nahiM balke AMtarapradeza sudhI pravezI yuganI bhUlabharelI praNAlikAomAM AmUla parivartana karI tenA sthAne janasamAjate navuM darzana, nave! AcAra, nave| vicAra ApI jIvananA pravAhane yegya gati Ape che. jyAre jyAre jagatnI vicArasaraNI nIcI utarI hAya che, jagata adhaHpatana tarapha DhaLI raghu` hAya che tyAre tyAre AvA tatvarata mAnavI ja tene tyAMthI aTakAvI yogya dizA tarapha gatimAna kare che. evA tatvarata mAnavIne pachI ApaNe yuRRSTA, avatArI ke payagaMbara game te nAme oLakhIe. lIlAvatI kAmadAra Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazuddha jena bhadra saMskRti virUdhdha satta saMskRti gAMdhIjInuM mUlyavitaraNa [ 'saskRti'nA mArca mAsanA aMkamAM zrI kizorIlAla dha. mazALAe gAMdhIcha ane bhAratIya sa'kRti' A mathALAnA eka sundara lekha lakhyA che. A lekhamAM gAMdhIjInA cakitatvanI vizeSatA samanavatAM jagatasamastanI zaskRtine bhadra sa*skRti ane santa saskRti ema be vibhAgamAM vaheMcIne e banne saskRtinA svarUpanu* bahu hRdaca gama vavecana karyuM che ane A rIte jagatanA mahApurUSone oLakhavAnI ApaNane eka zailika draSTi ApI che. e lekha ahiM sAbhAra uSkRta karavAmAM Ave che. paramAnada] keTalAka vidvAneAnA lekha parathI ema jaNAya che ke musalamAna hiMdustAnamAM AvyA te pahelAM je sa MskRti ApaNA dezamAM hatI, te tathA tenuM anukaraNa ke anusaraNa karanArI je vidhA, kaLA tathA sabhyatA hAya, teTalI ja 'bhAratIya saMskRti' che, eTale ke, sa MskRta, pAlI ane mAgadhI bhASAonA sAhityamAM je prakAranuM' ApaNA dezanuM citra ApaNI kalpanA AgaLa khaDu thAya che, musalamAnA AvyA pahelAM je jAtanI rAjakIya, sAmAjika ane Arthika vyavasthA hatI, zaherA tathA gAmeAnI je ceAjanA ane sthiti hatI, madirA makAne, killAo vagerenuM zilpa hatuM, peAzAkadhareNAM vagerenA prakAra hatA, saMgIta-nRtyacitra-utsava ityAdi kaLAo khIlI hatI, dhuma-kama-tatvajJAnamAM vicAra ane rivAjo hatA, teTalAM ja. temanI dRSTie 'bhAratIya' saMskRti kahI zakAya, tathA jeTalI hada sudhI e sa MskRti te ja rUpamAM kAyama che teTalI ja hrada sudhI 'bhAratIya' saMskRti jIve che. musalamAnonA AvyA pachI e sa MskRtimAM arabastAna, irAna, turkastAna vagerethI AvelI prajAomAM dhama-kama-rItarivAja-bhASA-poSAka-zilpa-gAyana-citra vagerenI je bheLaseLa thai, ane temAMthI je navA prakAranI mizra saMskRti pedA thai, te A paMDitAnA mata pramANe 'bhAratIya' sa'skRti nathI. bhale, joie tA tame tene hiMdustAnI sa MskRti' kahA ke bIjI kAMi nAma Ape. je bhAratIya saMskRtine upara kahyA mujaba ja a` hAya to mArA mata pramANe, gAMdhIjI bhAratIya saMskRtinA nahIM, paNa hiMdustAnI saMskRtinI mUrti hatA. 234 kharUM jotAM, musalamAneAnA hiMdamAM AvyA pahelAM ke ekanI pachI bIjI keTalI ye paradezI jAtie ahIM AvIne vasI hatI, ane dareka jAti potAnI sAthe judA prakAranA vicAra, rivAja, raheNInA DhaMga vagere lai AvI, ane tenI pahelAMnI saMskRti para asara paDatI rahI. jyArathI ApaNA dezane kaika itihAsa maLe che, tyArathI ApaNA dezanI saMskRti racavAmAM aneka dezanI aneka prajAee bhAga bhajavyo che. kai eve kALa khatAvI zakAya ema nathI ke jene viSe ema kahI zakAya ke te kALanI mApaNI sa'kRti zuddha bhAratIya saMskRninuM citra che, jema e mizraNane ApaNA pUrvajoe potAnA jIvanamAM samAvI lIdhAM, tema ja musalamAnAnA AvyA pachI paNa ApaNI prajAe kayu . prAcIna kALathI Aja sudhI bhAratIya saMskRtinuM rUpa jagatanI aneka nAnI meATI saMskRtionA mizraNathI baneluM rasAyaNu (kampAunDa) ja rahyuM che. kAi eka ja saMskRtinA namunA nathI. gAMdhIjIe je bhAratISa sarakRtinI himAyata ane sevA karI, tathA jene temaNe pacAvI hatI, te haMMdustAnamAM AvIne vaselI badhA ye kALanI badhIe prajAe racelI saMskRti che. yuropanI sabhyatAnA ye keTalAka aMza emAM bhaLelA che. emaNe sevelI saMskRtimAM deza ke dhamane kAraNe koine virodha nahAtA. kadAca ema kahevAze ke pazcimanI sabhyatAnA teo virAdha karatA hatA ja. paNa A eka samajavAnI bAbata che. vAta e che ke dareka saMskRti e prakAranI heAya che. eka prakAra e, je rAjadarabAra ane zaheramAM, ArAma tathA vilAsapriya leAkeAno AsapAsa, dhana ane sattAnA Azraya taLe vadhe che. ene tA 1-4-48 ApaNe bhadra saMskRti kahIzuM. khIjo prakAra e, je sAdhu-saMta- kIrA dvArA ghaNu' kharU' mahenata-majurI karavAvALA lekanI Asa-: pAsa ane tyAga, sevA tathA zvarazraddhAnA AzarA nIce vadhe che. ene ApaNe sahata saskRti kahIzuM. dareka dezanI dareka saMskRtimAM bhadra saMskRti ane saMta saMskRtinI zAkhAo haiAya che. sAcu' jotAM, mAnavasamAjamAM judA judA vezamAM A ja che mULa saMskRti che. bhadra saMskRtinuM' rUpa bhapakAdAra ane bhavya hoya che. ApaNA dezamAM kurUvaMza, mauya vaMza, guptava'za, vikrama, bhAja, akabara, jahAMgIra, zAhajahAM tathA meTAmeTA umarAva, nagarazeTha ane mahAjananA Azraya taLe khIlelI saMskRti bhAratIya saMskRtinu bhadra rUpa che. eNe paNa vidyA-kaLA-vijJAna vagerene khUba pepyAM ane khIlavyAM che. yurApanI je saMskRtinu rU5 ApaNAM dezamAM Aja sudhI phelAyuM che ane je ApaNane AMjI nAMkhe che, te mATe bhAge enu bhadrarUpa ja che. jagatanI bhadra saMskRtie paNa dhaNAM bhAre kAmA karyAM che, paNa te sAthe ja teNe laDAi, khunAmarakI, luMTaphATa, jImA ane anyAye paNa ghaNAM karyAM che. bhadra sa MskRti e nathI svIkAratI ke badhI mAnavajAti samAna che. tenA vyavahAra ane kArabhAra ema samajIne cAle che ke duniyAmAM adhikArabheda che ane te jarUrI che. e kAikane yA ane kAkane nIcA TharAve che. bhadra saMskRtinA vikAsa mATe thADA mANasA dhana, sattA, vidhA vagere vibhUtiothI sa`panna ane bAkInA adhA mahenata-majUrI karavAvALA ane AjJAdhIna rahenArA sevA heAvAnI jarUra mAnelI che. sAdhAraNa leAkA mATe khAvA-pIvA- paheravA ane rahevA mATe kaika praznadha heAya te basa che. paNa sAhityakaLA vagere sa MskRti vikAsa mATe ArAma ane navarAza sAthe ze|khathI rahenArA loko paNa heAvA joIe. jo samAjamAM karaDe rUpiyA bhegA karavAnI ane khIjA para sattA calAvavAnI gurjAza na heAta te| delavADAnAM maMdira ke AgrAnA tAjamahAla jevI mArA kayAMthI thAta? nAlaMdAnI vidyApIThe kema sthapAta ? kAlidAsa, zekasapiyara ane akabaranA darabAranA kavie zI rIte pedA thAta ? samAjamAM sabhyatAthI zI rIte khelavu', paraspara maLavuM', ziSTAcAra karavA, pAzAka karavA, khAvA-pIvAnI svAduM vAnI nAvavI vagere se'kaDA khAkhatA, jethI mANasanI kulInatA, nAgarikatA, rasikatA, ziSTatA (peliza) vagerenA paricaya thAya che te upaccha na heAta. A badhI bhadra sarakRtie mAnavasamAjane ApelI bakSise che. paNa, A uparAMta dareka dezamAM sata saMskRtinI paNa eka zAkhA maLI Ave che. tyAga, prema, sevA ane neka vatana para, niSThAnI upara e khaDI rahe che. jJAna ane ucca vicAra enAM zAbhA ane prakAza che. namratA, samAnatA, saraLatA, kSamA, dayA, nyAya, mAjIsAi enAM cinha che. satpurUSonI AsapAsa bhrUNu kharU' sAdA sIdhA, mahenata-majUrI karavAvALA grAmavAsIo tathA zaherI ke zrImata haiAya te ye, evA mANaso ke jemanAmAM kapaTa nathI, banAvaTIpaNu (Sophistry ) nathI, huM paNu kAMika chuM.' evu abhimAna nathI,-evAenI vacce te khIle che. temane kepTane dveSa na hovAthI te kyAreka kyAreka bhadra saMskRtinA bhAtamAM ce paheAMcI jAya che. paNa temanuM cita tyAM eTaluM khuza nathI rahetuM jeTalu jhupaDImAM rahevAvALI vastI vacce rahe che. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-4-48 prabuddha jaina bhadra saMskRtinAM rUpe vividha prakAranA hoya che, ane temanI vacce paraspara jhaghaDA paNa thAya che. AthI bhadra saMskRti viSe ema kahI zakAya ke A hiMdustAnI che-pelI yuropiyana che, A hiMdu che-pelI khristI che, A zIkha che-pelI muslIma che vagere. saMta saMskRtinuM rUpa AkhI duniyAmAM lagabhaga sarakhuM ja hoya che. ene hiMdustAnanI ke arabI ke koI bIjuM nAma daIe te te kevaLa sthAnika paricaya ApavA pUratuM ja kahI zakAya. jema pANIne pANI, jaLa, nIra, Aba ke veMTara kahIe ema. athavA, kAMI pharaka hoya to te kUvA, nadI ke varasAdanAM pANImAM kyAreka jaNAya che te. asala kAmanI vastu eka ja hoya che. gAMdhIjI mAnavasaMskRtinI saMta zAkhAnA hiMdustAnI lebAsa paherelA pratinidhi hatA. A dezanI bhadra saMskRtinAM bhavanamAM e jaI pahoMcatA, paNa temanuM dila saMta saMskRtimAM vizeSa prasanna hatuM. A saMskRtinI bAbatamAM ja ema kahI zakAya ke e jeTalI prAcIna che teTalI ja arvAcIna che; jeTalI Aya ke vaidika che, teTalI ja draviDa, jaina, bauddha, arabI, cInI, pelesTAInI vagere ye che. delavADAnAM jaina maMdira, dakSiNa bhAratanAM zaiva-vaiSNava maMdira ane dilhInI jummA masjidamAM jevo najare caDI janare phera che, dIlhInA lAla killAmAMnA darabAre-khAsa tathA darabAre-AmamAM ane navI dilhInI lejisleTiva kAunsila dhArAsabhAnAM makAnamAM jeTalo pharaka batAvI zakAya ema che, teTalo pharaka rAmAyaNanA vAlmIki Azrama ke buddhanA mULa vihAra ke madInAnA hajarata mahamadanAM makAna ane purANI masajida, ke saMta phrAnsisano maTha, ke gAMdhIjInI sevAgrAmanI jhuMpaDIo vacce dekhADI zakAze nahI. kema ke dareka jamAnAnI saMta saMskRtinuM bAhya tema ja aMtararUpa jeTaluM ekasarakhuM hoya che, teTaluM bhadra saMskRtinuM nathI hotuM. - ApaNuM eka mahAna sadbhAgya che ke duniyAmAM ApaNe deza tene koI mahAna putrane nAme oLakhAya che. jyAre ApaNe bhAratavarSa ke bharatakhaMDa kahIe chIe, tyAre ekathI eka mahAna evA traNa bharatanAM nAma yAda Ave che. keTalAkane pAMDavonA pUrvaja duSyantaputra sarvadamana bharata yAda Ave che, keTalAkane tIrthaMkara baSabhadevanA putra mahArAja bharata, ane keTalAkane rAmanA bhAI bhakatarAja bharata. chatAM A traNe ya ApaNe ApelAM nAme che. paraMtu jagatamAM ApaNe deza budhanI bhUmi tarIke atyAra sudhI oLakhAya che. have bhaviSyamAM sadIo sudhI bhArata deza gAMdhI deza' ne nAme prakhyAta thaze. Ama te ApaNo deza Aja sudhI hiMdustAnane nAme ane tenA leke hiMdu, hiMdI ke hiMdustAnIne nAme oLakhAtA AvyA che. paraMtu, pAkistAnanA bhAgalA tathA dharmanA jhaghaDAone lIdhe hiMdustAna, hiMdustAnI, hiMdI, hiMdu badhAM nAme dviarthI thaI gayAM che. emAM pAkistAna ane tenI prajAne samAveza thaI paNa zake, na paNa thAya. paNa, A ApaNe Akho deza je balucistAnathI AsAma ane kAzmIrathI kanyAkumArI sudhI phelAyelo che te Akho ye gAMdhIjInuM vatana hatuM, ane tenA dareka bhAganA hiMdu, musalamAna, zIkha, pArasI tathA bIjA ye dharmonA lokenA te dezabaMdhu hatA. duniyA pAkistAnanA lokone eTalA ja gAMdhInA dezanA mANasa samajaze jeTalA hiMdasaMdhanA lokone. ane pAkistAnanI svataMtratAnA te eTalA ja vidhAyaka ane 2STrapitA kahI zakAya eTalA hiMdI saMdhanI svataMtratAnA. A gAMdhI sarakRti che, je bhAratIya saMskRti' nAma eTalA vyApaka arthamAM vAparI zakAya te gAMdhIjI bhAratIya saMta saMskRtinA vartamAna yuganA sarvotama pratinidhi hatA. hiMdI ke hiMdustAnI saMta saMskRti paNa e ja che, ane AdarapUrvaka kahIza ke pAkistAnanI saMta saMskRti paNa e ja hoI zake.' kizoralAla gha. mazarUvALA saMdha samAcAra tA. 8-3-48 nA roja zrI. muMbaI jaina yuvaka saMghanI kAryavAhaka samitinI eka sabhA zrI cImanalAla cakubhAI zAhanA pramukhapaNa nIce maLI hatI. temAM kAryavAhaka samitimAM sabhyonI umeraNI ane be peTA samiti nImavAnuM kAmakAja hAtha dharavAmAM AvyuM hatuM. jenI vigata nIce pramANe che. te baMdhAraNanA niyama pramANe navI cuMTAyalI kAryavAhaka samitine traNa sabhya umeravAno adhikAra che paraMtu hAlaturata nIce pramANe be sabhyone umeravAmAM AvyA che. (1) zrI jayaMtIlAla suMdaralAla koThArI (2) , ramaNIkalAla maNilAla zAha zrI maNilAla makamacaMda zAha sArvajanika vAMcanAlaya-pustakAlaya samitimAM cAra TrasTIo adhikAranI rUie cAlu rahe che, temanA nAme nIce pramANe che. zrI paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA , amIcaMda khemacaMda zAha che, ratIlAla cImanalAla koThArI , ramaNIkalAla maNilAla zAha ane e samitimAM navA cuMTAelA sabhyanAM nAma nIce pramANe che: zrI dhIrajalAla dhanajIbhAI zAha ,, ramaNalAla sI. zAha, ,, dIpacaMda trIbhovanadAsa zAha >> jayaMtIlAla suMdaralAla koThArI-maMtrI tyAra bAda cAlu varSa mATe vaidyakIya rAhata samitimAM nIce pramANe sabhyane cuMTavAmAM AvyA hatA. zrI jayaMtIlAla lalubhAI parIkha-maMtrI. , C/o jesala TreDIMga keraparezana, maskatI mahAla, luhAra cAla, muMbaI-2 zrI jasumatIbahena manubhAI kApaDIA baMsIlAla metIlAla bIlDIMga, B bleka ethe mALe, gIragAma TrAma jaMkazana pAse, muMbaI-4 zrI TI. jI. zAha che. TI. jI. zAha bIlDIMga, pAMcame mALe, pAyadhunI, muMbaI-3 zrI. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA 7, zekhamemaNa sTrITa, bIje mALe muMbaI-2, zrI, veNubahena vinayacaMda kApaDIA malabAra vyu naM. 1 cothe mALe capATI muMbaI-7. zrI. dIpacaMda trIbhovanadAsa zAha. * raNavIra bIlDIMga, cethe mALe prInsesa sTrITa muMbaI -2. saMghadvArA vidyakIya rAhatano prabaMdha zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha taraphathI muMbaI tema ja parAMomAM vasatA koI paNa jaina bhAI ke bahenane jarUrI vaidyakIya rAhata ApavAne prabaMdha keTalAya samayathI karavAmAM AvyuM che. A rAhatamAM davA. ijekazana, DAkaTaranAM bI, hospITala kharca tema ja dardIne mAMdagI daramiyAna jarUrI Arthika madada - AvI aneka bAbate samAveza thAya che. A saMbaMdhamAM je kaMI jaina bhAI bahenane rAhatanI apekSA hoya tene upara jaNAvela vaidyakIya rAhata samitinA koI paNa sabhyane maLavA vinaMti che. davA ke ijekazane mATe dardIe pitAnA DAkaTaranI cIThThI lAvavAnI AvazyakatA raheze. A pejanAno lAbha levA vaidhakIya rAhatanI apekSA dharAvatA muMbaI tema ja parAMomAM vasatA sau koI jaina baMdhue tema ja bahenane AgrahapUrvaka vinaMti che. jayaMtIlAla lalubhAI parIkha maMtrI, vaidyakIya rAhata samiti, Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 prazuddha jaina bhinna bhinna vAdezanA samanvaya A anaMta anata bhAsatA vizvane pelepAra zu haze, enI vizALatAnA aMta kayAM haze, enA uMDANane tAga kayAM haze, enI utpatithyamAM kayuM tattva kAma karI rahyuM haze enI zeSa pAchaLa hajArA bhakatA, saMte avatAro ke payagambare e peAtAnu samagra jIvana vyatIta karI nAkhyuM che. tApaNu enu AMtirarahasya ukelavA haju kAi saphaLa thayuM nathI. chatAM e prayatna hajI aTakaye| paNa nathI. eka bAju AjanA vijJAnazAstrIe enA tAga levA mathI rahyA che, te khIja bAju vicArakA ane yAgIoe enI sAdhanA cheADI paNa nathI. chatAM e badhAe peAtapeAtAnI rIte ene ukela zodhavAne bhagIratha prayatna karyAM che. emAMthI emane je navanavAM satyeA hAtha lAgyA che e uparathI samajAya che ke keTalAkae potAnI rIte samAdhAna meLavyu' che. kAie zravAH manAvyoSa vANI ane manathI para' kahI mauna sevyu' che. koIe 'kahI zakayA nahI te paNu zrI bhagavAna jo' karI khulle dile niSphaLatAne ekarAra paNu karyAM che. te vaLI koie anAdi anaMta kahI enA para paDado pADaye che. budhdhe e kuTastha tattva pAchaLa mAthuM bagADavA karatAM mAthuM ja na mAravAnI salAha ApI che, jyAre mahAvIre vaLI e badhI vivAdAtmaka vicArapaddhatiomAMthI suMdara samAdhAna meLavI lenI subhaga dRSTi zikhavI che. zAstramAM kahevAyuM che ke ajJAnIenA se mata ane jJAnIenA eka mata. kaleza ane duHkhathI bharelA A tapta jagatamAMthI - kAi paNa rIte samAdhAna meLavI sAcI zAMti prApta karavI emAM jarUra sahu ekamata che. paNa jagatanuM rahasya ukelavAmAM AjanA vaijJAnikAnI jema te ekamata thayA nathI. jagatanA bhautika tattvamAMthI jeTalAnuM e zeAdhana karI zakayA ene pratyakSa anubhava karAvI enA lAbha uThAvavAnI kaLA zIkhavI che je adbhuta ekarAgatA vijJAnIee prApta karI che evI e nAnIee haju siddha karI nathI. ethI te nAnIenA sA mata ane vijJArnIenA eka ja mata kahevAya. ane e dRSTie joIe te je bhavya jJAnavArase ApaNane prApta thayA che temAM kAi paNa prakAranI ekarUpatA na hAi avizvAsanIya ja re. pazu mULa vAta te e che ke e badhA anubhava-jJAnI je bhavarega TALanArA uttama vaidyA hatA temaNe janatAnI nADa pArakhIne ja rAga mujaba auSadhi ApI hatI. deza, kALa tathA te te yuganA mAnavIenA svabhAva, samaja, budhdhi ane zradhdhArUcine khyAla rAkhIne ja emaNe tattvanirUpaNa samajAvavA prayatna karelA. AthI emanI kathanazailI ane vastunirUpaNu judAM DaeNAya e saMbhavita che. pazu tyAra bAda rAgAMdhI bhakatae potAnA priyanI ApelI auSadhine ja rAganidAna jANyA vinA vAparavA mAMDI ane sahu peta peAtAnI auSadhi ja savarAgAri che ema pratipAdana karavA lAgyA. e auSadhithI roga maTe che ke nahi e kai Aje vicAratu nathI. phakata pitA ane pitAmaha vAparatA mATe ApaNe paNa vAparavI e ja eka mAtra emane mUDha javALa hoya che. rAga mujaba auSadhi apAya tema mumukSunI bhumikA joi gurUoe satyanA mArgo zIkhavyA hatAM. e mAga dRSTi-darzana ke bAda' kahevAtAM Aje siddhAMta banI yudhdhana medAna thai paDayAM che. jyAM sudhI e badhA vAde' vAdavivAdanA akhADA banI raheze ane jyAM sudhI vAdane vA .ApaNA magajamAMthI nahI maTe tyAM sudhI 'vAda'nA vivAde maTavAnAya nathI ane satyanA mAge. ApaNe caDavAnAya nathI... tA. 1-4 4 paNa prazna e uThe che ke vA'nA ApaNA vArasAgata lehImAM thara jAmyA che ane jeNe ApaNe zvaseAzvAsa banI svaccha prANavAyu purA pADayA che e vAdene kema TALI zakAya? ane enA vinA satyane mArga ApaNane jaDe paNa kema ? je zvaravAde namratA ane bhikana zIkhavI ApaNane niya banAvyA, je purUSArthavAde ApaNAmAM rahelA akhUTa zakitabha'DAra Atmatatvane bahAra lAvatAM zIkhavyuM, je khAvAde jIvamAtramAM peAtAne jotAM zIkhavI samabhAva keLanmyA, je kSaNuivAde jagatanI kSaNubhaMguratA batAvI ApaNane vairAgyabhAva ApyA. je jJAnavAde ApaNane jJAnAmRtanAM pAna karAvI bahmAnaMda cappAye, je kama vAde ApaNane niSpakSa nyAya ane samAnatAne kAyado suNAvI pApabhIrU banAvyA, je kama yAgavAde sAra jagatane sArarUpa batAvI ApaNane jIvana jIvavAnI kaLA zIkhavI tema ja je 'nAstikavAde' ApaNane vevalA banatA aTakAvI vyavahAratlR banAvyA e badhA vAde bhUlI zakAya ema nathI, bhUlI paNa kema zakAya? ane jIvanamAM emanuM sthAna nathI ema paNa kema kahevAya ! vAdA bhUlAya tema nathI, bhUlI zakAya ema paNa nathI e sAcuM, paNa bhUlavAnu' che te e che ke e vAde e AtyaMtika satya nathI, paNa ene pahoMcavA upayegI thanArI bhinna bhinna jIvanadRSTi che, ane tethI emanI vacce emanA sAcAkheTApaNA viSe mArAmArI karavAnI jarUra nathI, sau khetapeAtAnI maryAdAmAM agatyatA dharAve che ema samajI janatA sahiSNutA keLave ane enA paNu prasaMge lAbha uThAvavAnI kaLA hAtha dhare to A jagata jIvavA jevu banI rahe. AthI ApaNA AtmavikAsa mATe kai dRSTi ApaNane jarUrI che te jANyA vinA koi ekAda cokkasa dRSTine AgratupUrNAMka pakaDI beTheluM ApaNuM rAmAMdha mAnasa je ApaNane vArasAmAM maLyuM che ane je paDayuM paDayu* prasaMga Ave sADI uThe che tene sudhAravAne eka mAtra ilAja AjanA ugatA bALakAmAM e dRSTienA patihrAsa ApI ene peAtAne kaSTa dRSTi jarUrI che e nakkI karIne e dRSTine peAtAne vArasAgata maLelA saskAranA ghATamAM ukelavAnI yA te ene navuM saskaraNa ApavAnI kaLA zIkhavAvAmAM raheluM che. pratyakSa anubhavamAM utaratI vaijJAnika siddhie jema ApaNAmAMthI vahema ane camatkAranA camakArAne jhAMkheA pADayA che, ane pRthvI paya Tana ane bhaugolika zAsra jema pracIna kalpanAne nirAdhAra karI mukI che tema AjanA mAnavazAstra ane jagatanA utkrAMtinA itihAsamAM je mAnavapragati ane vicAraNAne itihAsa je ApaNuM daza nazAstra banyu` che. tene abhyAsa umeravAmAM Ave te ApaNAmAM peDhI dara peDhI peASAtuM jhera dhImuM paDI vAda-samabhAvanI bhAvanA jAgRta karavAmAM tema ja enA sadupayAga karI jyAM ApaNe aTavAi rahyA chIe tyAMthI utthAnanA mArgane mAkaLA karavAmAM agatyane bhAga bhajave ema huM mAnuM chuM. AjanA badhA ja anAya daza nAnA itihAsa mAnavaMzazAstra, utkrAMtivAda, mAnava itihAsa ane samAjapragati sAstranI dRSTie ukelI zake evA-pUryagraha rahita svataMtra vicAranA-jaganAmI abhyAsA pAse saraLa niSaMdha rUpe dhAve joie. emAM tulanA-TIkA ke vivecanane sthAna ApavAnI jarUra nathI, dharanA saMskArA jo Dakhala na kare te svaccha mananA vidhArthIe ja ene tulanAtmaka abhyAsa karI je vivecana Apaze te vadhAre suspaSTa, udAra, ane pUrvagraha rahita hAi nyAyI haze. AptajanAnA vAkayamAM 'kA uThAvavI e pApa che evI mAnyatAe emanAmAM matAMdhatA, rUDhijaDatA ane svataMtra vicAra karavAnI zaktine chUMdI nAkhavAnA je sakArA pekhyAM che ane Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-4-48 prazuddha jena prema ane pratibhA AkhA vizva upara zaktizALI vyakti ja sAmrajya bheLave che. paNa e uparathI ema nathI samajavAnuM ke jee sAmrAjya bhogave che te badhA pratibhAzALI hoya che. kAi sattAdhIza yA senAdhipati banyA teTalA mAtrathI ja tene pratibhAzALI kahI zakAya nahi. sAmAnya sattAdhIze te mAtra mAnavazarIra upara ja sattA calAvI zake che. tethI mAnavI khIe che, jyAre kharA pratibhAzALAthI koi bhaya pAmatuM nathI. AvA pratibhAzALI purUSa prajAnA hRdaya upara sAmrAjya bheLave che. leAkeA mahAvIra ke kRSNanI jaya khele che, gAMdhI ke javAharatI jaya khele che, paNa kadIye kAIne kAi zahenazAhanI jaya khelatAM sAMbhaLyA nathI. e ja batAvI Ape che ke prajAnA hRdaya-siMhAsana upara kANu khIrAje che. sattAzALI ke pratibhAzALI ? pazubaLathI duniyAne vaza karanArA dhaNA che, paNa premathI prajA-hRdayane jItanArA pratibhAzALI purUSa virala hAya che. pratibhA eTale Atmajyoti, antarajyoti, jJAnanuM teja, divya prakAza; eTale ApaNAmAM rahelA prakArA. AvA pratibhAzAvIenI sAme sattAdhIzonA mastaka mAtra nahiM, paNa hRdayA paNuM jhukI jAya che. zreNIka jevA mahArAja anAthI muninI sAme namI paDe che. zu' hatu temanI pAse? paheravA pUrAM vastra na hatAM, ke eka vakhatanI khAdhA khArAkI paNa na hatI. te zreNIka kAne name che ? zreNIka name che muninI pratibhAne, jIvananI javalaMta jyotine. mahAvIra tathA buddha ane anya avatArI purUSone temanI pratibhAne lIdhe ja yugayuganI vadanA cAlu rahI che. pratibhAno artha che AtmAjyAti. te premamAMthI pragaTe che, ane temAMthI zAntinA akhaMDa prakAza jharatA rahe che. mAnava A prakAzamAM peAtAnI zAnti anubhave che ane e zAMti arpanAranehRdaya jItanArane pratibhAzALI purUSa kahe che. AvI pratibhAthI leka-hRdayanAM vizALa sAmrajya upara teo potAnA premanuM zAsana calAve che. pratibhAnA janakasthAne bIrAjela prema sava`duHkhane rAmabANu upAya che. premathI garImAne dilAsA, ni`Lane khaLa, kAyarane dhairya, ane nirUtsAhIne utsAhu ApI zakAya che. premathI pArakAne peAtAnAM banAvI zakAya che, bagaDelAne sudhArI zakAya che, vikhUTA paDelAone joDI zakAya che. premathI zuM nathI thatuM. ? kaTTara duzmana pazu dilejAna dosta banI zake che. mahAvIre bhayaMkara caMDakaSikane anuyAyI banAvyeA. budhdhe aMgulImAla luTArAne sAdhu banAvyA mahAtmAjInu jIvana ApaNI sAme jIvAyuM che, dhAreidhIone temaNe peAtAnA mitra banAvyAnu ApaNe jANIe chIe. AA badhe premane ja jAdu che. sthAne svataMtra vicArazakita, nyAyadarzana, udAratA, paramatasahiSNukatA ane raspaSTa mantavya raju karavA jeTalI naitika hiMmata jAgRta thaze ane hRdaya, buddhi ane tarkanI paNa zuddhi thaze. A prajAjAgRtinA yugamAM ApaNA vidyArthIe pAsethI AvI mAzA rAkhIe te te vadhAre paDatI nathI. jo A kAOmAM saphaLatA prApta thaze te AjanuM ApaNu jIvana je vADAba'dhI ane pakSApakSIthI Aje ApaNane chinnabhinna thayelu lAge che te potAnAmAM sane ane sarramAM potAne samAvI levAnI AvaDatathI jIvavA jevuM bhayu" bhayu" banI raheze ane tyAre ja ApaNe A mRtyuleka upara slaMga' utArI zakavA jeTalA bhAgyazALI banIzuM. ratilAla matabhAi zAhu 23 premanI sAdhanA atUTa zraddhAne mAge che. zraddhA vinA te mAge prayANa karavuM azakaya che. Aje ApaNe ekanA sepha DIpojhITa velTsamAM zipayA mUkI AvIe chIe, AvatI kAle te maLaze ke nahI' evI za*kA kAi karatuM nathI. tema ja Aje nivaira thaI premathI ApaNe vartIe. enI asara samAja upara thaze ke nahI' e viSe sAzaka thavAnI jarUra che ja nahi. rastA paranAM TapAlanA thAMbhalAmAM kAgaLa nAMkhIe chIe te vakhate ApaNA manamAM saMpUrNa khAtarI hoya che ke amuka kalAka pachI amuka saranAme kAgaLa jarUra pahoMcI jaze. A khAtarI mATe TapAlakhAtAnI badhI vyavasthA ane temAM kAma karanAra mANase:nI nAmAvaLI jANavAnI jarUra nathI hatI. tevI ja rIte premanI asara viSe ApaNane vizvAsa rahevA joie. premathI ja vaira jItAya che. vairabhAvathI ja vairabhAvanA ta Ave che. vairathI vaira zamatu nathI e sanAtana sidhdhAMta ApaNA pUjo gAi gayA che. bhagavAna budhdhe kahyuM che ke-hi vere verAli, saMmatI ca kadAcana / avereNa ca samaMti, esa dhammo sanAtanI // 1 // ba. mahAvIre paNa zatrutAnuM eka mAtra esaDa maitrI ja batAvyu che. ane mahAtmA gAMdhI temanA jIvana ane upadeza vaDe zuM e ja nathI batAvI gayA? kalakattAnA upavAsenA pariNAmarUpe guDAe gAMdhIjInA caraNamAM hathIyArA mUkI dIdhAM. duniyAnI sauthI meTI salatanata paNu je na karI zakata te temaNe karyuM. kAi paNa sattA guMDAone mArI zakata, paNa temanu mana pavitra banAvI hathIyAra sUkAvavAnuM kAma pracaMDa sattAthI kadi paNuM na ja thAta. gAMdhIjIe A kAma ka zakti vaDe kayu te kahevAnI jarUra rahetI nathI. bha. sue potAnA giripravacanamAM upadezyuM che ke'Love your enemy' 'mArA zatru upara prema kare.' 'Bless them that curse you.' 'zASa ApanArane AzIrvAda Ape.' pApI tarapha tiraskAranI najare nahi paNa karUNAnI najare jue. julmInu murU nahi paNa balu icche, 29-1-48 eTale gAMdhIjInA avasAnane gAgale dahADe eka aMgreja mahilAe mahAtmAjIne pUchyu ke-'amerIkAne eTama embe banAvavAnuM cheADI devAnI salAha tame Ape kharA ?'' temaNe kahyuM *'melAzaka, Aje sthiti evI che ke yudhdhatA anta meTI ApattimAM AvyA che. yuddhamAM khuda vijaya meLavanAra pakSa karyAM ane sa-tAnA leAbhanI bhAvanAnA jora AgaLa hArI kheThA che. trIjA yudhdhane mATe leAkAnAM mAnasa taiyAra karavAnuM kAma zarU thaI cUkayuM che. ane e yudhdha pAchaLanA kAI paNuM yudhdhanA karatAM vadhAre meTI AphatarUpa nIvaDe evA pUre saMbhava che. ahiM'sA eTamakhembanAM karatAM keTalu ye vadhAre jorAvara zastra che ? are khuda hIrAzImAM jenA para eTamaembano prayoga amerIkAe karyAM te zaheranA leAkeA peAtAnA dilamAM zvara pratyenI prAthanA peAtAnA para jIlma gujAranAra pratye zubhecchAnI lAgaNI rAkhI hujArAnI sakhyAmAM maraNane zaraNa thayA heta te jANe koi camatkAra thayA hoya tema ekadara paristhitinuM ISTa rUpAMtara thai jAta. '' mahAtmAjInA A ane AvA khIjA ghaNAM lakhAze ane upadezo parathI e spaSTa dekhAya che ke nivaira banI prema ane zubhecchAthI zatrune mitra banAvI zakAya che. ane evuM temaNe jIvI paNa batAvyuM che. AphrIkAnI jelamAMthI janarala samaTsane pete hAthe banAvIne caMpala bheTa mokalyA ane premanI e nAnI sarakhI kRti kAraNe jemanI sAme mahAtmAjI laDatA hatA ane je janarala smaTsa mahAtmAjIne potAnA virodhI samajatA hatA te ja mahAtmAjInA Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 prazuddha jaina viredhI maTI pUjArI banyA hatA. bApunI sIteramI varSagAMTha samaye janarala smaTse e prasaMgane anulakSIne je lakhyuM che te tenAmAM pragaTela pUjyabhAvanI sAkSI pUre che. I have worn those sandals for many a summer since then, even though I may feel that I am not worthy to stand in the shoes of so great a man. Men like him redeem us all from sense of common placeness and futility and are an inspiration to us not to be weary in well-doing. gAMdhIjInA avasAna pachI janarala smaTsa temane aMjalI ApatAM kahe che ke--gAMdhInI hatyAthI mane uMDA zeka thayA che. gAMdhI e mArA jamAnAnA mahApurUSa hatA, ane mArA emanI sAthenA trIza varSa uparAMtanA paricaye amArA matabhede chatAM emanA mATenI mArI sanmAnavRttine UDI ne UMDI banAvI hatI. mAnavAmAMthI e mAnavaSTha cAlye gayeA che." A bane ajalIe batAve che ke viradhIe paNa premathI kevI rIte vaza thAya che. premanA arthanI gerasamaja TALavA mATe eka vicAraka lakhe che ke "prema zabda cittane bahu mIThuM lAge che. ahiMsA ane premane a eka ja thatA hoya, teya prema manane vadhu gamI jAya che. ahiMsA bhAre lAge che, prema haLavA phUla jevA lAge che. paNa e premane atha samajavAmAM ApaNe ghaNIvAra bhUla karIe chIe. mamatA ke kaSNune ApaNe dhaNIvAra prema mAnavAnI bhUla karIe chIe. vizuddha prema samajapUrNAMkanA "svApaNumAM rahelA che. keTalAka kahe che ke premane jAgRti ke vivekamudhdhi sAthe kaze| saMbaMdha nathI, paNa A sAcuM nathI. vivekabuddhivALA svArpaNamAM ja khare prema rahelA che. " premane ApaNe trividha rUpe oLakhI zakIye. bhakti, maitrI ane karUNA, mahApurUSo ane ahiMsAdi siddhAMte pratine prema bhakitane nAme oLakhAya che. samAna pratyenA prema maitrI kahevAya che, ane pIDitA tathA dalitA pratyene prema kaDDAne nAme varNavela che. pazu A traNeyamAM premanuM ja akhaMDa jharaNuM vahe che. AvA trividha premanI sAdhanAthI ja mANasa pratibhAzAlI banI zake che. je premanA A traNe aMge avibhAjya che, jenAmAM maitrI ane karUNA na heAya ane jo te zvaranA bhakata hAvAnA dAvA kare te samajajo ke te bhikata nathI paNa bhakitanA AbhAsa mAtra che. nirvara anI potAnA bhAine cAhI na zakatA hoya, te izvarane krama cAhI zake? jema pIDitA prati anuka MpA ke karUNA nathI tenAmAM izvara prati bhakita kevI rIte pragaTe ? mAnavaprema dvArA ja prabhu pragaTe che. mAnavasevA dvArA ja prabhunI sAcI bhakita thai zake che. zrImad bhAgavatamAM kahyuM che ke-zra vaiMtu mUteSu mrutAmAsthi sadA / tamavajJAya mAM natha: teMDiivaTayanam |-huM prANI mAtramAM enA AtmArUpe sadA vasu chu, tenI avajJA karIne mANusa pUjA kare che te pUjA nahiM paNa pUjAnI viDambanA mAtra che.' mANasa bhUkhe mare che ane izvara AgaLa bhega tathA annakuTanA DhagalA thAya che. phUla jevA kumaLA bALakone dUdhanA chAMTA nathI maLatA tyAre bhagavAnane dUdhanA abhiSeka thAya che. mANuro phUTapAtha upara suve, ane bhagavAna mATe lAkhAnA maMdire banAvAya. mAnavamAM caitanyarUpe rahelA izvaranI avagaNunA karIne izvaranI karelI pUA sAcI pUjA na ja gaNAya. bha. budhdhanA jIvanane eka prasaMga che. eka samaye ma. budhdhe ane AyuSyamAna AnaMde regathI pIDAtA ane maLa-mUtrathI kharaDAcennA eka bhikSune joyA. tenI sAravAramAM kASTa anya bhikSuka na tA* *1-4-48 hatA. bha. zudhdha ane AyuSyamAna Andre tene svaccha karyAM, ane svaccha bichAnu karI baMnee upADI tene suvADayeA. e prasagane anulakSIne bha. zudhdha bhikSuone kahyuM-pelA vihAramAM paDelA sAdhunI setrA kAi kema karatuM nathI ? jene mArI sevA karavI hoya tene regI tathA pIDitenI sevA karavI." kahevAne| Azaya e che ke karUA vagara kharI bhakti sabhavatI ja nathI. A rIte mahAna sidhdhAMtA pratine Adara, maitrI, pApI ane pIDita, dalita ane durAcArI e trividha prema ja pratibhAne janmAve che. zatrue pratye prati karUNA prakAza AvatAM ja adharU azya thAya che. tema hRdayamaMdiramAM prema pragaTatAM ja hiMsA, dveSa, vairatuM nimira nAza pAme che. khIrajIe eka sthaLe kahyuM che ke--bhUle tathA deSA e hRdaya dvAra upara jaDAyelA tALAM che. prema e tALAMene ughADavAnI kuMcI che. prema kuuMcIthI tALAM khule eTale anaMta zakitane khajAne bahAra Ave che. AvA pretu mULa tyAga ane samarpaNumAM che. bIjAne mATe sarvasva hAmI devuM e ja enu' sUtra che. AvA prema keLavavAthI pratibhA meLavI zakAya che, ane e ja pratibhA prAhRdaya para sAmrAjya bhegave che. ApaNe AvA prema keLavavA prayatnazIla thaie temAM ja ApaNuM jIvana-sAphalya che. mahAsatI ujavaLakumArI AgAmI mahAgujarAta rAjasthAna prajAsamelana eprIla mAsanI 17-18 tArIkhe muMbaImAM vasatA kaccha kAThiyAvADa tathA gujarAtanAM rAjasthAnAnA prajAjanenu eka smelana yeAjavAmAM Avyu che. Aje kaccha kAThiyAvADa ane gujarAtanAM dezI rAjye uttarottara vita thai rahyAM che te kramazaH gujarAtI bhASA khelatA sava vibhAgenu' ekama sarjavAnI zakyatA ubhI thai rahI che. AvA mahatvanA prasaMge muMbaimAM vasatA mahAgujarAtanAM prajAjano ekaThA thAya, navA nirmANa thaI rahelA bhAvIna vicAra kare ane mahAgujarAtanAM bhAvI svapnAne aMtararAyarUpa banI rahelA pratyAdhAtI tatvAne dUra karavAne lagatA upAyeA yojavAmAM Ave te hetuthI prastuta mahAgujarAta rAjasthAna prAsa'melana yeAjavAmAM Avyu che. A saMmelanamAM pramukhasthAne mahAgujarAtanAM mahAna svapnadRSTA zrI. kanaiyAlAla mANekalAla munzInI varaNI karavAmAM AvI che. A samelananAM anusa dhAnamAM banne divasee rAtre mane rajaka kArya krama gevavAmAM AvanAra che, te vakhate kaccha kaThiyAvADa tathA gujarAtanAM leAkasAhityanAM viziSTa svarUpanAM gIta gAyana garabA tathA rAsa dvArA paricaya karAvavAmAM Avaze. A uparAMta 17 mI tArIkhe kAThiyAvADa prajAmaMDaLa taraphathI saurASTranA prathama pradhAnamaMDaLaneA eka bhavva sanmAnasamAraMbha paNu geAThavavAmAM AvyA che. prastuta 'melananAM svAgata sabhyanuM lavAjama rUA. pa, prati nidhitu rU|. 3 ane prekSakanu" rU|. 2 rAkhavAmAM Avela che, mahAgujarAtavAsI sau kAi rAjasthAnI bhAibahenane A saMmelanamAM rasapUrNAMka bhAga levA prAthanA che. pAnada lagnaprasaMge rUA. 5101nuM dAna jalagAMvAsI zrI. zivarAja nnugarAja lakaDe temanI bhatrIjI zrI. kamatAkuMvaranA lagna prasaMga nimitta prabuddha jainane rU. 11] bheTa mAkalyA che je sAbhAra svIkAravAmAM Ave che. A prasaMge temaNe judI judI sasthAone kula rU. 5101 apaNu karyAM che je mATe temane dhanyavAda dhare che. taMtrI: prabuddha jaina Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-4-48 prabuddha jaina 239 maMgaLamUrtine svairavihAra (gatAMkathI cAlu) vyomavihAra athavA te e pavitra girirAjonA adhiSThAtA deva pUra bhabhakAmAM have huM kayAM pharuM chuM tenI thoDI vigate jaNavuM. khAsa beThA hoya ane nIcalI koTinA devatAonA namaskAra jhIlatA hoya karIne te pavitra paMcatIrthanI ane cAra pavitra nadIonI huM yAtrA e amane bhAsa thAya che. pAravinAnI dhajAo ane cha laTakI karUM chuM ane te uparAMta judA judA parvatanA zikhare upara Avela rahyAM che ane vAtAvaraNa zaraNAI, hela, ane ghaMTAonA ninAdavaDe devasthAnanAM darzana karUM chuM temaja nava khaMDamAM Avela jANItA bharacaka gAjI rahyuM che; vAdaLa ane dhummasathI avAranavAra parvata temaja nadIonA pradeza upara paNa pharI vaLuM chuM. nava DhaMkAI jate rAjamahela ghaDI dekhAya che ane ghaDI adRzya thAya che; khaMDanI bahAra athavA te jyAM mANasee Aja sudhImAM kadI ghaDIkamAM najIka lAge che ane ghaDIkamAM dUra hoya ema bhAse che. paga paNa mUka nathI tevA sthaLomAM javAne huM vicAra karato e svargIya saMgIta sAMbhaLavAno AnaMda kharekhara avarNanIya che nathI, himAlaya ke cInI samudranA dare laghudIpa ane traNa mahA- ane avAranavAra jasabhera vahetI ThaMDI pavanalaharIo A saMgatamAM dIpe ke je cInI mahArAjyanI bahAra AvelA che tyAM paNa zA mATe antarAya nAkhyA karatI haze e samajAtuM nathI. javAne huM manoratha karatA nathI, kAraNa ke tyAM badhe pharI vaLavA A pAMca pavitra girirAja uparAMta tyAM bIjA paNa aneka mATe te pAMkho joIe. savAre ane nadItaTa upara vicaratA suvikhyAta parvata tema ja pAra vinAnAM pavitra tIrthadhAma che. A vidvAna lekIne temaja parvatanI guphAomAM vasatA nittiparAyaNa parva ane tIrthadhAmamAM parIonI ane judA judA devI mahAtmAone paricaya huM zodhato rahuM chuM. huM mAnavadehadhArI pratiSThA karavAmAM AvI che. pagamAM pAvaDI paherIne tema ja hAthamAM heIna lakattara AtmAone samAgama thavAnI AzA dhara nathI. vAMsanI lAkaDI laIne mArI zakti pahoMce teTalAM sthaLonI huM uMcA uMcA parvatamAM Avela paMcatIrthanI yAtrA karatAM karatAM mulAkAta lauM chuM. huM koI pavitra jharanuM amRtamadhura pANI pIuM urvalokamAM praveza karUM chuM ane cAra mahAsAgaranI pele pAre mArI chuM, amuka maMdira kayA devanuM che e vize pUchaparacha karUM chuM, dRSTi deDe che. pRthvItaLa uparanI zikharamALAo gokaLagAya jaLanA ghaDA bharI AvuM chuM ane pAIna' vRkSa upara paDelAM jhAkaLanAM jevI lAge che; nadIo Amatema vaLa khAtI rUperI paTTI jevI dIse che binduo ekaThAM karIne tenuM huM pAna karuM chuM. jyAre koI tIvra ane vRkSo nAnAM nAnAM TapakAM jevAM dekhAya che. AkAzagaMgA mArI caDANavALI TekarI pAse huM AvI caDuM chuM athavA te jyAM koI bAjUe ja vahetI najare paDe che; sapheda vAdaLo mArI bAMyamAM divasa koI paNa mAnavI Toca upara javA pAmyo ja na hoya dAkhala thaI jatAM hoya ema lAge che. havA phelAvatA garUDe khAsa evA koI AkAzacuMbI girizikhara pAse huM jaI pahoMcuM hAthaveMtamAM ja Amatema uDatA hoya che ane sUrya ane caMdra mArAM chuM, tyAre deraDAnI madada vaDe huM Toca upara pahoMcI jAuM kapALa sAthe athaDAIne AgaLa cAlI jAya che. ane parvatanA chuM. koI bhAMgelA pula pAse ke koI jarIpurANa daravAjA pAse adhiSThAtA devatAo camakI jAya eTalA mATe ja nahi paNa pahoMcuM chuM tyAre kazA paNa bhaya sivAya temAM huM dAkhala thAuM chuM, siMhAsana upara ArUDha thayelA tisvarU5 bhagavAna rakhene sAMbhaLI athavA te jene cheDe dekhAtuM nathI evI ane uparanA bhAgamAMthI na jAya e cittAthI huM bahu dhImA avAje boluM chuM. jenA ' nAnuM sarakhuM kiraNa aMdara dAkhala thatuM hoya che evI vizALa vizALa avakAzamAM nAnuM sarakhuM paNa rajakaNa jevAmAM AvatuM guphAnA daravAjA AgaLa AvI pahoMcatAM koI teo saMpradAyanA nathI evuM svaccha, nirmaLa AkAza mArI upara birAje che, jyAre RSimuninAM darzana thaze, athavA te koI divya auSadhio hAtha mArI nIce amane khyAla paNa na Ave tema varasAda, vIjaLI, lAgaze athavA te svarge gayelA teo sAdhuonA dehAvaze maLI gagaDATa ane vAvAjhoDAMnAM tephAne cAlatAM hoya che, ane megha- Avaze e AzAe battI saLagAvIne nirbhayapaNe e guphAmAM huM gajanAne avAja bALakanA babaDATa je mAtra saMbhaLAya che. A dAkhala thAuM chuM. vakhate jhaLahaLatA prakAzathI mArI AMkho AbhI banI jAya che evI ja rIte huM aneka suvikhyAta nadIo ane sarovara ane mAre AmA pArthiva maryAdAo teDIne uDI rahyo hoya ane dUra upara paNa pharI vaLuM chuM. AnI aMdara mAchalIo, magaramaccha dUranA agamya pradeza tarapha ghasaDI jatA vAyumaMDaLa upara ane jaLadevatAo rahetA hoya che. jyAre havA zAnta hoya che : savArI karI rahyo che ane kyAM javuM tenI jANe ke kazI sUjha ane sarovarane stabdha jaLapaTa avicaLa je dekhAya che tyAre paDatI na hoya evuM anubhava kare che. athavA te jyAre sUrya ame jANIe chIe ke mAthA upara maNine jeNe dhAraNa karyo che astAcaLa pAchaLa alepa thavAnI aNI upara hoya che ane pUrva te zeSanAga zAtithI nidrAdhIna thayela che. jyAre nirmaLa caMdra kSitijane kinAre caMdrane udaya thavAnI taiyArI hoya che, tyAre vAdaLa prakAzI rahyo hoya che ane AkAza ane pANI ekarUpa banI upara saMdhyAnA raMga khIlI uThe che, lAla-bhUrA-lIlA ane gulAbI gayelAM dekhAya che tyAre amane khabara paDe che ke zeSanAganI raMganI raMgachAyA AkhA AkAzane bharI de che ane dura tema ja rAjakanyA ane nadInI rANI hAthamAM baMsI dhAraNa karIne ane jhINuM najIkanAM girizikhare raMgaberaMgI zobhI rahe che, athavA te vaLI jALIvALAM mulAyama vastromAM susajijata thaIne, jaLalaharI upara pUrA madhyarAtrie maMdirane ghaMTArava ane vAghanI garjanA saMbhaLAya che; ThAThamAThathI cAlI rahela che. A sivArI keDe vakhata dekhAya che ane pAchI pavananI susavATa karatI laharI mArA zarIrane sparzIne cAlI jAya che. alepa thaI jAya che. are e vakhate badhe kevI amApa zItaLatA che; mukhya maMdiranuM dvAra khulluM hoIne huM ubho thaIne, vastra sarakhAM vyApI rahI hoya che ! athavA pavananuM tephAna uThe che ane DuMgarA karIne bahAra AvuM chuM te mAthA upara caMdrane AkAzamAM laTakatA jevaDAM mojAM uchaLavA lAge che ane amane mAlUma paDe che ke jouM chuM; chelle chelle paDele barapha parvatanA DhaLAva upara haju , cIcI jAtanuM devatAi pakSI khUba krodhe bharAyuM che. e vakhate AkhI ema ne ema paDe che, rAtri aspaSTa tatAne dhAraNa karI rahI pRthvI AmathI tema jhelAM khAya che ane amAruM pArthiva nivAsache ane dUra dUranA parvatanI AchI AchI, rekhAo najare paDe sthAnuM kaMpavA ane DolavA lAge che ane geMga nAmane vRddha nAgarAja * che. A ghaDIe mAruM zarIra zItaLa havAthI ThaMDuM ThaMDu thaI jAya che pitAnAM nava bALakone laIne svarga upara dhasI AvatuM hoya evo ane dehanI sarva vAsanAo laya pAmI gaI hoya ema lAge che amane bhAsa thAya che. e dRzya keTaluM badhuM adbhuta hoya che ! Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24s 'prabhujenA tA. 1-4-48 athavA te jo koi rUpANI apsarAo jovI hoya te heMgaA ' vRkSarAjio pAchaLa caLakatA caMdranuM teo nirIkSaNa kare che. kaI unA pazcima sarovara upara javuM. tyAM zAhajAdI lAhuo pUrA eka saMnyAsI nIce laLIlaLIne bhagavAna buddhanI mUrtine praNAma rUAbamAM zaNagAra sajatI ApaNI najare paDe che. jyAre poyaNuM karato hoya che ane jenI upara divyaSadhione ukALA thaI rahyo khIlI rahyAM hoya che, ane vikasita zatadala kamaLa upara madhura hoya che te sagaDInI bAjue tyAM koI nekara nidrAdhIna paTele pribhAtane maMda tApa prasarI rahyo cheSa che ane na kaLI zakAya evI jovAmAM Ave che. AvA vAtAvaraNa vacce koI pArthiva vicArane suvAsa AkhA sthAnamAM phelAI rahI hoya che tyAre pIcuM ane hAca ApaNuM cittamAM praveza sarakhe , paNa saMbhave zI rIte ? nAmanI apsarAo potAnA snAnAgAramAMthI bahAra AvatI ApaNane ' ' jyAre te sapATa vizAla pradeza upara maMgaLayaMti AvI caDe dekhAya che. jyAre AkAza svaccha hoya che ane sUrya prakAzane heya che, che tyAre garIba lokonAM ghAsa pAMdaDAthI chAyelA ane mATI ane ane badhuM suvyavasthita ane sundara lAgatuM hoya che ane lAla minArAnA ' chANunI dIvAlothI DhaMkAyelAM jhUMpaDAMo te jue che. susavATa karatA jharUkhAomAM leke mejathI pharatA hoya che athavA to sAMjane vakhate sare- pavana jhUMpaDAone vadhate vIMdhate josabhera vahI rahyo che, ane . varamAM naukAvihAra karatA hoya che tyAre jANavuM ke rANI kheMgakamANI susahya uSmAne dhAraNa karate sAyaMkALane sUrya vanarAjione ujALI prasannatAnA pUrabahAramAM uDI rahI che. jayAre dhummasa ane varasAda rahyo che. gAye ane gheTAMo TekarInI bAjue AvelA gAma tarapha saravara upara TamaTamI rahyAM hoya che ane parvatamALAnA bhUgare ' pAchA pharI rahyAM che ane sudhAtura pakSIo khetaramAM bhAre kalarava raMga vAraMvAra agrudhArI rIte badalAyA ja kare che tyAre khUba ja macAvI mUke che. keI eka astavyasta vALavALA, cIMtharehAla vRddha AnaMda AnaMda lAge che, kAraNa ke tyAre mAlUma paDe che ke "vu ' . kheDUta malaberInA vRkSa nIce beThe beThe sUryAtapamAMthI ume meLave rAjyanI rANI zIzIha hemagiri parvatanI latakuMjomAM apsarAda !' che ane koI eka vRddha strI pANIthI bhareluM mATaluM dhAraNa karI sAthe vizvabharamAM AnaMdanI umio prerato virATa rAsa ramI rahI che." ' rahI che ane bhejana pIrasI rahI che. jyAre AsapAsane dRzya - ' pAchA duniyA upara upara eka prakAranI gamagInI chavAI rahI hoya che tyAre ApaNe pachI maMgaLasUti sIlIMganA cha pulo pAse thaIne pasAra thaya keI eka bhavya citra joI rahyA hoIe evo anubhava thAya che. . che ane TIpenyu ane lIMgacIonA maThamAM pharatAM pharatAM keTalAka jo pravAse nIkaLela ke "e" sAdhakane AvA daye kevaLa sAmAnya purANavida paMDitane maLe che ane tyAMthI bahAra AvIne vAdaLathI ane sAdhAraNa jevAM lAge che te AvA pravAsa upara bilakula na chavAyelI koI paththaranI guphAmAM TIMga nAmanA jagalI caMDoLa pakSI | nIkaLe e ja vadhAre IcchavAyegya che. talAsa kare che. tyAMthI AgaLa cAlatAM maMgaLasUti e jayAM eka vakhata mANUsAnI bhIDa jAmI rahI che ane rastA upara sAmayika pravRSA grahaNa karelI ane jemAM dayAnI devInuM maMdira ubhu saMkhyAbaMdha baLadagADIe ane dheDAo mAMma tema AvatA jatA karavAmAM AvyuM che te eeyIna (pUTa) nAmanA maTha samIpa AvIne ubhe najare paDe che evA koI eka moTA zaheramAM maMgaLasUti dAkhala rahe che. maMgaLamUrti tyAM keTalAMka kamaLa teDIne ekaThAM kare che ane te thAya che ane paracuraNa mAlanA vepArIo, kasAIo, bhajanike, " sAme dekhAtA mahAsAgara sAme najara pheMke che. are ! A AnaMda joSa jenArAo, kajiye caDelA leke, jAdUgare, pazupAlaka, jugAzuM asAdhAraNa kaTine nathI ? rIo ane ramatagamatanA zekhIne-Ama tarehatarehanA lekane ane e rIte bhramaNa karatAM karatAM haLave dile ane mokaLe nihALato te gAte gAte cAlyo jAya che. maMgati ' sau koIne mane maMgaLamUrti cAlyA ja kare che ane daza hajAra lI (mAila joyA ja kare che. ane jyAre vaLI pitAne IcchA thAya che tyAre jevuM koI cokakasa aMtara) pagapALA kApe che. ane jyAre tenuM te kAI khAkhyAvaLamAM dAkhala thAya che, ThIka paDe te khAya che ane te mana kei pradeza upara kare che tyAre te sthaLe dazeka divasa rokAI ane tene sAthI banne jaNA meja upara sAmasAmA besIne kadI jAya che. * madyapAna paNa kare che. A rIte teo jarA garama thAya che ane (ke maMdiramAM) te pAAsana vALAne trazu tava upara :["(1 "amRtavelane zodhatA deva'nuM bhajana gAya che ane khUba saMtuSTa meLavavAnA hetuthI samAdhi lagAvIne bese che. pAMca hajAra zabathI hoya evA dekhAya che. Ama ja ane AnaMdathI karatA, bhikSaka bharela TuTecIMga nAmano Agama graMtha-zuM temAM prarUpeluM taravajJAna jevA dekhAtA A che mAnavI ene joIne rastA uparanA loke gUDha ane abhuta nathI ? Te saMpradAyanA Agama graMthathI bharelI vismaya pAme che ane teo A koI manuSya dehadhArI de hoya sene maDhelI peTI-te zuM tadana vinAza pAmela che ke haju zodhatAM evI AzaMkA kare che, thoDI vAramAM teo tyAMthI ekAeka alepa jaDe te saMbhava che kharo ? jaDa paththaramAM karele sAMgane graMtha- thaI jAya che. te kayAM che te vize AsapAsa rahetA mANasane zuM te nahi pUche? bhavya daravAjAvALA koI eka moTA rAjamahelamAM amIro, thInkanA be graMtha-temAMnuM rahasya zuM te barAbara samajI cUkela umarA, rAjavIo ane moTA moTA rAjyAdhikArIo madyapAnanI majA che? sarvazreSTha niyantA tenI buddhine dore che ane buddha tenI uDADI rahyA che. jaDa paththaranI rakAbIomAM bhejana pIrasAI rahyAM prajJAne mArgadarzana Ape che. parivartanazIla saMsAranuM rahasya samaja che ane sundara lalanAe mejanI AsapAsa jayAM tyAM beThelI che. vAnI keziza karatA ane samAdhistha banelA tyAM aneka mAnavIe meTA bhejanAlayamAM samuhavAi vAgI rahyuM che ane tene dhvani jovAmAM Ave che. uMce AkAzamAM vahI rahelAM vAdaLane sparzI rahyo che. eka jUne te maMdiramAM jha/qhaLatuM bhAmaMDaLa ghAraNa karatI bhagavAna nokara hAthamAM lAkaDI rAkhIne daravAje ceka kare che. maMgaLamUrti bumI bhavya suvaNu mUrti zobhI rahI che, mINabattIo prakaTAvavAmAM annanI bhikSA mATe sIdhe aMdara praveza kare che. tyAM ekatra thayela AvI che ane dhupanI dhumrazikhAo tarapha suvAsa phelAvI rahI maMDaLI sAme petAnI moTI vizALa tejasvI AMkhe kADhIne che. ane tyAM teo saMpradAyanA ke bauddha saMpradAyanA sAdhuo pita rUAbathI te jue che ane bUma pADe che ke, A badhe ghoMdhATa pitAnI sAdaDI upara beThA beThA cA pItA hoya che ane phaLa khAtA "baMdha kare ane puSpa upara jhAkaLanAM binduo' nuM gIta gAtA hoya che ane sAthe sAthe dharmazAstranA gahana graMthonuM adhyayana Teo saMpradAyanA sAdhune sAMbhaLe:karatA hoya che. thoDI vAra pachI jayAre te. adhyayanathI kaMTALe che. . puSpa uparanAM jhAkaLabiMdu, kevA AnaMdI ! tyAre prANAyAma karIne samAdhimAM praveza kare che. e rIte samA- - duzmana che tema sUrya Uge te, nathI havA ThaMDI. dhimAM lAMbA samaya pasAra karyA bAda teo ubhA thAya che ane "nadI vahe che. ugamaNe, ravagagA AthamaNI, vizva upara jayAre agAdha zAti patharAI rahI hoya che tyAre - kheDUta kheDe che khetara tyAM hatI havelI uMcI ghaNI. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-4-48 zuddha jaina ' ke zarAbanI surAhI sAthe kSaNubharamAM bhulAtI bhAvI kIti thakI te che bahetara, marjA maLI rahe e dinabhara. thAya kadI te| kaza mA! darAja karI le mA ! mujA ! puSpa uparanAM dvimabiMdu hai, kevAM camaka'tAM ! Takaze| tyAM sudhI te raviteje metIzAM TamakatAM. jhumI raheze| ajyAM kabaro patharAI verAne jyAM pavana rajanIbhara sUsavatA rahetA tAkAta, jyAM ziyALavAMnI bUme ne ghuvaDataNI kikiyArI UMcAM barasapheda bhayaMkara vRkSAmAM rahetI UbharI. juo, surabhibhara nadI vaheNumAM pAkala paNa vahe che, ju, UMcA mhelA para zI zevALa jai vaLagI che. thAya kadI te| kAmA ! darAja karI lA maMgaLamUti e petAnuM gIta purU karyu" ke tyAM ekatra thayelAmAMthI eka mahemAna gusse thaine bUma pADI uThe che ke:- ApaNI madyapAnanI mijalasa cAlI rahI che. evAmAM ApaNA AnaMdamAM ekAeka bhaMga karanAra Tee sAdhu kANu che? tene tilaguDanA eka lADu padharAvI dyo ane ravAnA kara !' maMgaLamUrti nai lADu maLe che ane cAlyA jAya che. eTalAmAM bIjo mahemAna pAtAnA paricArakane kahe che ke "jaldI jA ane te 2e sAdhune potAne khelAvI Ava !' pahelA mahemAne kahyuM ke "ApaNe madhanI mAja uDAvatA hatA ane te te ApaNA AnaMdamAM bhaMga karavAne AvyA hatA; tethI tene tilaguDane lADu ApIne ravAnA karavAmAM AvyA e barAbara thayu che. tuM tene pAche zA mATe khelAve che ?" khIjo atithi javAba Ape che " ApTee sAdhumAM kAMika asAdhAraNa lAge che. tethI tene barAbara nihALIne joI zakAya mATe hu tene pAche| AvavAnI vinaMti karavA icchu chuM.'' pahele javAba Ape che; paNa zA mATe? te te kavaLa bhikSuka ja che, tenAmAM asAdhAraNa evuM zuM che ? te te ApaNu enDru juThuM mAMgavA AvyA hatA." evAmAM eka mahemAna A carcAmAM joya che ane kahe che ke "teNe je gAyana gAyuM te uparathI te kevaLa bhikSuka che ema nathI lAgatuM" A ja kSaNe lAla jALIne burakhA jeNe dhAraNa karyAM hatA tevI eka naka potAnI beThaka uparathI ubhI thAya che ane kahe che ke "mArA namra abhiprAya mujaba A Tee sAdhu kASTa svabhraSTa devatA che. tenI AMkhA namaNI vAdaLagherI che ane tenu' kapALa bhavya che ane tene avAja bhAre joradAra ane cokhkhA che. te bibhrukanA vezamAM che paNa tenI rItabhAta uparathI tenI pratibhA prakaTa thayA vinA rahetI nathI. teNe je gIta gAyuM te lAvaNyathI bharelu che ane gUDhAya'. yukata che, ane A duniyAnA mANasA gAya che tevuM nahiM paNu svanA kristAnA gItane maLatu' che, evA kANu bhikSuka che ke je AvuM gIta gAi zake che ? te kASTa devatA ja che ane ma` mAnavIe vacce chUpA vezamAM kare che.. tene jarUra khelAvI lAvA, kAraNa ke tenA lAbha ApaNe gumAvavA na joie," eka khIjo atithi A badhuM sAMbhaLIne khelI uThayA ke 'te sAdhu viSe A badhI zI carcA cAlI rahI che? tene madyapAna sivAya khIjI koi cIjanI apekSA nahiM hoya ! tene pAchA khelAvI lAvA ane te Akhare ApaNA jevA ja .eka sAmAnya AdamI che ema ApaNane badhAne jarUra mAlUma paDaze." lAla burakhAvALI naMkIne TujI pratIti paDatI nathI ane jaNAve che ke "vAra, huM to eTaluM ja kahu chuM ke amara AtmAAno paricaya ApaNA nasIbamAM ja nathI." evAmAM lIlA khurakhAvALI khIjI eka nakI peAtAnI kheThaka uparathI ubhI thaine kahe che ke ApaNu sa` maLIne eka rakama 241 ekaThI karIe ane hADamAM bakIe ? e sAdhune khelAvA ane jo te kharekhara asAdhAraNa purUSa mAlUma paDe te je te abhiprAyanA che te jItI jAya ane jo te eka sAdhAraNa zANusa che ema mAlUma paDe te je te mujabanA abhiprAya dharAvatA hAya tenI jIta gaNAya." e sAMbhaLIne badhA khAlI uThayA ke e vAta kabUla che." pachI eka nekarane maMgaLamUrti tai pAchA khelAvavA mATe mAkalavAmAM Ave che, paNa maMgaLamUrti nA kAMi patto maLatA nathI. tekara pAchA Ave che. ane e mujaba khAra Ape che. e sAMbhaLIne pahelA gRhasthe kahyu ke " mane lAgatuM ja hatu` ke te koi sAdhAraNa mANusa nathI." lAla burakhAvALI nata kI ni:zvAsa nAMkhIne khelI ke kharekhara ApaNe e kristAne gumAvI beThAM ! haju hamaNAM ja te bahAra gaye khate kayAMnA kayAM alopa thaI gayA !" maMgaLamUrti tyAMthI hAthamAM lAkaDI pheravatA pheravatA AgaLa cAlyA jAya che ane zaheranI bhAgaLa vaTAvIne AgaLa jAya che. e pramANe uttarettara lagabhaga khAreka zaheranI bAjUe thaIne te pasAra thAya che ane kAi paNa zaheranI aMdara praveza karatA nathI. e pramANe AgaLa te AgaLa cAlatAM koi eka parvatanI taLeTImAM AvelA zaheranI samIpa te AvI caDe che. 'cA mInArAe te gaganacuMbI zikhareAvALAM bhavya maMdiza DAkiyAM karI rahyAM che ate pelI khAMjue nIcANamAM eka suMdara ni`La sarAvara zAbhI rahyuM che. vasaMtanA vAyu vAi rahyA che; kSeAnI DALI e DALIe beThelAM jAtajAtanAM pakSIonA kalaravathI AkhA pradeza gAjI rahyo che ane tareha tarehanAM puSpad ce tarapha khIlI rahyAM che. navAM suMdara vastromAM sajja thayelAM zaheranAM naranArIo vasa ta Rtu mahAlavA mATe suzAbhita vAhanamAM besIne ke thai DaisavAra thaIne zaheranI bahAra AvatAM najare paDe che. keTalAka koi vizALa vRkSa nIce madyapAna karI rahyA che; keTalIka hariyALI jamIna upara sAdaDI pAtharIne te upara laherathI paDelA che; ane keTalAka lAla mInArA upara caDI rahyA che; jyAre keTalAka naukAvihAra karI rahyA che. keTalAka khabhekhabhA milAvIne AsapAsa ugelAM raMgaberagI puSpa nihALI rahyA che, jyAre keTalAka hAthamAM hAtha milAvIne lokagItA lalakArI rahyA che. A badhu joine maMgaLamUrti khUba prasanna thAya che ane eTalAmAM ja keTalAka vakhata sudhI ahIM taDI karyo kare che. keTalAka samaya pachI kASTa eka nirdeLa-mukhAkRtivALA surUpa yuvAna vidyArthI tenI samIpa AvI caDe che. teNe lAMbuM paheraNa paheryu che. ane tenI AkRti lAvaNyayukata dIse che. 'galamUrtine nIce laLI namaskAra karIne te pUche che; are sAdhuo paNa zuM vasanta mANuvA mATe bahAra Ave che? pelI nadInI bAjue dekhAtA nAnA sarakhA mInArAnI AgaLanA bhAgamAM cerI vRkSanI nIce mijabAnI mATe AvelA bhArA keTalAka mitrA kheDA che te AkhI maMDaLI bahu laherI che. tame amane tamArA samAgamane lAbha Apaze ?' maMgaLamUrti Ana MdapUrNAMka te yuvAnanI pAchaLa jAya che ane suMdara AkRtivALA cha sAta yuvAna vidyArthIonI ma`DaLI jyAM meDI che tyAM AvI pahoMce che. pahelA yuvAna vidyArthI maMgaLamUtinI potAnA mitrane oLakhANa karAvatAM kahe che ke 'mitrA ! ApaNe vasanta-udyApana arthe ahIM AvyA chIe. A Tee sAdhune huM hamAM rastA upara ja maLyA ane e kAi sAdhAraNa mAsa nathI ema lAgavAthI ApaNI mijabAnImAM, bhAga levA mATe meM temane nimaMtraNa ApyuM. ane mArA nima`traNane mAna ApIne teo ahIM AvyA che. badhA khelI uThayAH "bahu sArU kayu." tyArabAda sau potapotAnA niyata sAsana upara goThavAi jAya che ane maMgaLamRti mejane eka cheDe bese che. sau kAine joie teTaluM madya pIrasAI rahyuM che; dareka jaNa khUba AnaMda ane da Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 tA. 1-4-48 mastImAM AvI jAya che ane badhA khUba rasapUrvaka ane judA laLI laLI praNAma karIne kahevA lAge che ke "ApanA jevA sAdhu judA dezanA loke viSe ane vividha viSayo upara vinodabharI . purUSa pAsethI AvI divya vANI amane sAMbhaLavA maLI e carcAo karavA lAge che. keTalAka vasantanI mahattA varNavatAM kAvya amAruM kevuM sadbhAgya ! amane lAgyuM ja hatuM ke Apa eka rajA kare che, keTalAka puSpasaMcayane lagatAM gIta gAI saMbhaLAve asAdhAraNa purUSa che." ane pachI AkhI maMDaLI tenI AsapAsa che, keTalAka rAjadarabAranI khaTapaTo carce che, keTalAka jaMgala ane vIMTaLAI vaLe che ane tenuM nAmaThAma pUchavA lAge che, paNa TekarAonA ekAnta paribhramaNamAM anubhavAtA AnaMdane varNave che. maMgaLasUti' kaze paNa javAba ApyA sivAya mAtra mita ja kare Ama jyAre tarapha carcAnI ramajhaTa jAme che ane uttara pratyuttara che. e badhA khUba khUba Agraha kare che tyAre maMgaLasUti kahe che ane kaTAkSanI ekameka upara jhaDI varasavA lAge che tyAre maMgaLamati ke "mAruM nAma tame badhA zA mATe jANavA iccho cho? tame bhAta cAvato cAvate mauna dhAraNa karIne badhuM joyA tathA sAMbhaLyA ja mane "meghavAribhUSaNa" kahI zake che. AthI te lokonuM kare che. A daramiyAna pahelA juvAna vAraMvAra maMgaLamUrti sAme Azcarya vizeSa vadhe che-ane tene zaheramAM praveza karavAnuM ane joyA kare che ane kahe che ke "ApaNI samakSa beThelA teo saMpradAyanA pitAnA mahemAna banavAnuM teo nimaMtraNa Ape che. maMgaLasUti gurU pAsethI paNa ApaNane kAMIka sAMbhaLavA maLavuM joIe." mitapUrvaka javAba Ape che ke " huM duniyAnI sapATI upara ane maMgaLasUti tene javAba Ape che ke "tame badhA je jAta vicarate eka pAmara sAdhu chuM. paNa tame badhA ATale badhe sad bhAve batAve che te huM jarUra tamArI sAthe AvIza." jAtanI avanavI sarasa vAta karI rahyA che te huM bahu AnaMdathI sAMbhaLuM chuM. temAMnI keTalIka bAbate te huM samajI zakatA nathI. . pachI te badhA zaheramAM jAya che ane maMgaLamUrti te darekane huM tamArI vAtacItamAM navuM zuM umerI zakuM?" vArApharatI mahemAna bane che. tyAMnA nivAsa daramiyAna te koIvAra thoDIvAra pachI AkhI maMDaLI khAnA khetaramAM pharavA mATe koI zrImAnanA mahelamAM te koI vAra koIeka kUvA pAchaLa AvelA uDe che, rastAmAM keTalAka phUle toDe che te keTalAka jhADanI DALIo koinuM nAnA sarakhA abhyAsagRhamAM beThA hoya che; koIvAra keinI ' kheMcatA cAle che. A pradeza saundaryathI bharapUra che ane jyAM sAthe sAhityanI aneka carcA karatAM hoya che te koIvAra saMgIta juo tyAM pyunI ane mIThunAM sundara puSpa khIlI uThelAM daSTi ane nRtyanA prayoge nihALatA hoya che. tene jyAM jayAM belAvavAmAM gocara thAya che. paNa maMgaLasUti te e maMDaLIne choDIne TekarInI Ave che te dareka sthaLe maMgaLasUti jAya che. zaheranA leke keDI upara ekale cAlI nIkaLe che ane keTalIye vAra pachI pAchA meghavAribhUSaNa'nI khyAti sAMbhaLe che ane samAjanA AgevAna kare che. maMDaLImAMne eka yuvAna pUche che ke tame amane mUkIne puSe tene potapotAne ghera belAve che ane te badhe ThekANe ekalA kema cAlyA gayA ?" ane maMgaLasUti javAba Ape che ke jAya che. le ke tene rArabata ke madha Ape che te tenuM te be musaMdhI ane eka madha laIne "erIola' nAmanAM pAna kare che; je leke kAvya ane sAhityanI carcA karatA pakSIone sAMbhaLavA mATe ekale cAlI nIkaLyo hato." A hoya che te te paNa temanI sAthe kAvyasAhityanI carcA kare sAMbhaLIne anya yuvAna kahe cheH "tamArI vAta sAMbhaLatAM tame che. te leke tene bahAra mijabAnI upara AvavA kahe che te kharekhara koI addabhuta purUSa cho ema amArI khAtrI thAya che" vinA sakAca te temanI sAthe te cAlI nIkaLe che; paNa je koI ane maMgaLasUti "mArAmAM evuM kazuM ja nathI, huM eka sAdhAraNa tenuM nAmaThAma pUche che ke te kazA javAba ApyA sivAya kevaLa AdamI chuM" evo namratAbharyo javAba Ape che. - tyArapachI AkhI maMDaLI vaLI kaI ThekANe ArAma levA smita ja kare che. kAvya ane sAhityanI carcA karatAM prAcIna tema bese che ane eka jaNa kahe che ke "DI kAvyapaMktio ramyA ja Adhunika lekhako vize maMgaLamUrti bahu sarasa vivecana kare che sivAya AvA sundara sthaLethI ema ne ema ghera javuM egya nathI." ane temanI lekhanazailInuM te talasparzI pRthakakaraNa kare che. koI ane bIje tene saMmata thAya che. vakhata te itihAsanI carcAmAM utarI jAya che, prAcIna rAjAonI keIe pitAnI kavitA pahelI banAvI dIdhI che. te Ama che: rAjyavyavasthAnI samAlocanA kare che. vartamAna rAjakAraNanA tema ja varSodhAyAM puSpa khIlyAM prakAze. anya ghaTanA vize paNa Ute ulekha kare che ane vinodabharyA pyAlo khAlI che, rakhe teya hIte, kaTAkSo vaDe lokone AnaMdamugdha banAvI de che. pele kAMThe che majAnuM ja pIvuM. khAsa karIne Atma-tattvanI kema saMbhALa levI te viSaya , bIe tyAM, kavitA pUrI karI che, je AvI che? para evAdanuM rahasya samajAvavAmAM te bhAre kuzaLatA dAkhavato mAre raDe giri de lileTarI, hoya che. keTalAkavAra jayAre saMbhyatAnI maryAdAne oLaMgI jatA mAre ghare uDatI zIkara jhINI. koI nRtya ke saMgItane te nihALatA hoya che ane A bAbatamAM Aje vasaMte nahi madha je pIo tenA mananuM valaNa zuM che te pArakhavA mATe leka phAve tevI A ghaDImAM ja gaNe ziyALe ! mazkarI karatA hoya che tyAre melA paMDitenI mAphaka tene paNa bIjA traNa jaNAe pitAnI kAvyaracanAo rajU karyA bAda temAM majA paDatI hoya ema lAge che. paNa jyAre dIvIo bujhAvI maMgaLamUrtine pitAnI kRti rajU karavA nimaMtraNa ApavAmAM Ave nAMkhavAmAM Ave che ane yajamAna jyAre tenI sAme koI suMdara che. te ubhe thAya che ane pitAnI muzkelI vyakata karatAM, mitranA chokarIne kAgaLa lAvIne dhare che ane badhI maMDaLI khUba mastIe Agrahane vaza thai nIcenI kavitA nivedita kare che : caDe che tyAre te gaMbhIra mudrA dhAraNa karIne TaTTAra thaIne besI jAya che ane retI taTe huM ghUmate rahuM chuM, tenA mananA bhAvane kAI kaLI zakatuM nathI. rAtre jayAre sUvAne vakhata sunerI jyAM medha, salila a7. thAya che tyAre te pitAnA yajamAna pAse eka sAdaDanI mAMgaNI bhasI rahe tyAM camakI uThelA, kare che ane te upara palAMThI vALIne keTalAya vakhata sudhI besI rahe che zvAne paraloka taNuM ane thatA ane chevaTe jyAre te thAkI jAya che tyAre te sUI jAya che. A nikuMjavAse mahIM tyAM adrazya. kAraNane lIdhe tenA vize le kAnuM kutUhala ane bhakitabhAve uttarottara maMgaLamUrtinuM kAvya sAMbhaLIne AkhI mitramaMDaLI Azraya. vadhatAM ja rahe che. mugdha bane che ane pitAnA sthaLa uparathI ubhA thaIne maMgaLasUtine [ apUrNa anuvAdaka : paramAnaMda. sTrITa, muMbaI. zrI muMbaI jena yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI reDa, muMbaI. 2 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 4 ; ; : 24 A sukhaI jaina yuvaka saMghanuM pAkSika mukhapatra prabhu na taMtrI: maNilAla mAkamacaMda zAha, subaI : 15 eprila 1948 gurUvAra, saiArASTra sarakArane abhinandana kAThiyAvADanA itihAsanu AchuM rekhAcitra cAlu eprIla mAsanI 15 mI tArIkhe saurASTranI navI sarakArane pUrNa svarUpe vahIvaTa zarU thAya che. kAThiyAvADanAM sava dezI rAye A navI hakumatamAM joDAi gayAM che. amarelI prAntanA gAyakavADI vibhAga, hiMdI sarakAranAM dhodhA rASTupura jevAM e traNa mathakA, pATu'gIjha sarakAranu dIva-AvAM thoDAMka TapakAM sivAya AkhA kAThiyAvADa upara saurASTra sarakAranI hakumata sthapAi cukI che ane zrI uchara`garAya Dhebara jevI pavitra, sucarita, zaktizALI vyakita jenA mukhya sthAne che evA pradhAnamaMDaLanA hAthamAM kAThiyAvADanA 40 lAkha prajAjanAnu bhAgyanirmANu soMpAyuM che. A kAraNe A eprIla mAsanI 15 mI tArIkha AkhA kAThIyAvADamAM eka mahAna parvadivasa tarIke ujavavAnuM nakkI karavAmAM AvyuM che. A utsava samArabhanA anusaMdhAnamAM mu`baInA kAyiAvADa pradhAnamaMDaLa taraphathI muMbai khAte kAThiyAvADanA prathama pradhAnamaDaLanA eka bhavya sanmAnasamArA gaThavavAmAM AvyuM che. A bhAMgaLa prasa`ge prabuddha jaina' saurASTranA yazasvI pradhAnama`DaLane aMtaranA AvakAra Ape che, temanuM hArdika abhinandana kare che ane temanA sarvAM zubha prayatna tema ja pravRttione saphaLatA icche che. saurASTra 'dusthAnanA eka agatyanA vibhAga che. hiMdusthAna zAka arabbI samudranA kheALAmAM paDele saurASTra paNuM eka dvipakalpa che. saurASTra dhanadhAnyavipula deza che. tenA vizALa pRthvIpaTane gIranAra, zatrujya jevA patra' ane bhAdara, macchu, zetruMjI jevI nadI ane junAgaDha, jAmanagara, bhAvanagara, rAjakaeNATa jevI bhavya nagarIe zeAbhAvI rahela che. saurASTra khetIpradhAna pradeza che ane saurASTranA vyApArIonI sAhasikatA ane dezaparadezamAM khAheAzIbharyAM vyApArI kheDANAne lIdhe saurASTra jagamazahura che. duniyAnA koi paNa evA deza nahi maLe ke jyAM saurASTranA vyApArIe peAtAnI peDhI nAkhI nahi hAya. eka bAju AphrIkA ane bIjI bAjue sIlena, brahmadeza, jAvA, sIMgApAra ane jApAna saurASTravAsIne mana dharaAMgaNAnA dezo che. hiMdusthAnanA aMgaupAMgamAM saurASTranI prAcInatA anupameya che, eTaluM ja nahi paNa hiMdanA itihAsamAM banelI dareka aitihAsika ghaTanAonA AdhAtapratyAdhAtA kAphiyAvADane sIdhI rIte sparzItA rahyA che. sadgata kavisamrATa nAnAlAle yathAtha paNe vadhu byu che ke kAThiyAvaDane itihAsa hiMdanA itihAsanuM eka sa MkSipta svarUpa che. prabhAsa ane dvArikA, girinagara ( AjanuM junAgaDha ) ane mayuradhvaja nagara (AjanuM merakhI), vallabhIpura (AjanuM vaLA) ane sudAmAMpurI (AjanuM pArakhaMdara) A badhI kAThiyAvADanI purANakALa prasidhdha nagarIe che. bhagavAna zrIkRSNa ke mathurA DI kAThiyAvADamAM vAsa karyAM hatA ane dvArikAne peAtAnI rAjadhAnI Regd. No B, 4266 vArSika lavAjama rUpiyA 4 banAvI hatI. samrATa zAkanA prAcIna zilAlekhA junAgaDhanI bhAgALane Aje paNa zaiAbhAvI rahyA che ane purAtana saMzodhakAne AkarSI rahyA che. guptavazanA cakravartI caMdraguptanA rAjyadhvaja kaThiyAvADanI dharatI upara krI gayA hatA. vallabhIpuranuM mahArAjya kAThiyAvADanI sImAe eLa'gIne hiMdusthAnanA aneka vibhAge upara patharAyuM hatuM. mahamada gIjhanInI hiMdusthAna uparanI caDhAi sAthe prabhAsapATaNa kaMi kALathI saMkaLAyalu che. gujarAtanA mahArAjyo sAthe kAyiAvADanA AdikALathI dhaniSTa saMbaMdha vatA hatA. siddharAja, rA'kheMgAra ane rANakadevInI kathA viSe AjanI peDhI paNa eTaluM ja tIvra saMvedana anubhavI rahela che. hiMdusthAnamAM eka pachI eka sAmrAjya Avyu ane vilaya pAmyu'. pratyeka sAmrAjya sAthe kADhiyAvADa gADhapaNe saMkalita hatuM. mogala sAmrAjyanA asta thayA ane bharAAe aMte pezvAnu sAmrajya astitvamAM Avyu. ane e pezvAnA pratinidhi gAyakavADanI kAThiyAvADa upara hakumata sthapAi. te pAchaLa aMgrejo AvyA ane te sattAe paNa kAThiyAvADane pAtAne AdhIna banAvyuM. aMgrejo AvyA pahelAM hiMdanA nAnA meTA sAmrAjyo sAthenA kAThIyAvADanAM joDANA kevaLa aupacArika ane uparachallAM hatAM. tyAMsudhI kArDiyAvADanA bhinna bhinna rAjye lagabhaga svAdhIna hatAM ane tapeAtAnI rIte AtmavikAsa sAdhavA mATe svataMtra hatA; eTaluM ja nahiM paNu rAjA tema prajAnA rakSaNanI javAbadArI dareka rAjya pote vahuna karatu' hatuM. aMgreja sAmrAjyane AdhIna banelA kAThiyAvADane 1807 mAM karavAmAM AvelA vekara seTalamenTa dvArA 202 rAjyAmAM vaheMcI devAmAM Avyu. ane dareka rAjyane aneka AAntarabAhya aMdhane vadhu jakaDI devAmAM AvyuM. A samayathI kAThiyAvADa kharekhara parAdhIna banyu, ane kAThiyAvADanA dareka rAjavI eka bAju aMgrejI haku matanA gulAma banyA ane bIjI bAjue peAtapeAtAnI prajApurata sasattAdhIza banyuM. AvI kudaratI paristhiti vacce prajAjIvana rUMdhAvA lAgyu ane chinnabhinna thavA mAMDayu. kArDiyAvADanA sAhasika vyApArIoe tema ja viziSTa zakitazALI mAnavIe kAThiyAvADa cheDIne anyatra peADApetAnI zakitanA vikAsane anukuLa kSetranA Azraya levA mAMDayA. kAThiyAvADa kSIprANu kSINusatva banavA lAgyuM. 1948 nI ogasTanI 15 mI tArIkhe hiMdu AjhAda thayu ane agrejI hakumatanA kAThiyAvADanA rAjavIo uparanA pazu kAbu laya pAmyo. rAjA eka bAjue sarvasattAdhIza banyA ane bIjI bAjue aMgreja sattAnI huM ane avalaMbana temaNe zuMmaLyAM. kAThiyAvADanI prajA potAnA bhAvI viSe saMcinta banI, vyAkuLatA anubhavavA lAgI. e ja arasAmAM junAgaDhanA navAbasAhekhe pAkIstAna sAthe potAnA rAjyanuM joDANu jAhera karyuM. A ghaTanAthI kAThiyAvADanI samasta prajA khaLabhaLI uThI. zrI. sAmaLadAsa Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244, , tA. 15-4 48 - - gAMdhInI saramukhatyArI nIce junAgaDhanI ArajhI hakumata ubhI thaI A prasaMge saradAra vallabhabhAI paTele kAThiyAvADanA navanirmAane junAgaDha upara tenuM AkramaNa zarU thayuM. navAba sAheba mAM je apUrva bhAga bhajavyo che tenI khAsa noMdha levI ghaTe che. karAMcI cAlI gayA ane junAgaDhe hiMdanI sarakAranuM zaraNa svIkAryuM. chellAM vIsa varSathI kAThiyAvADanuM samasta rAjakIya jIvana saradAra junAgaDhanI zaraNAgatI sAthe AkhA kAThiyAvADanI prajAmAM valabhabhAI paTelanI sIdhI doravaNI nIce ghaDAtuM AvyuM che. navI cetanA pragaTI ane rAjyasattAnA siMhAsane DelavA AjanA ekamanI siddhi paNa temanI kuneha ane kAryazakitane ' lAgyAM. bhAvanagara mahArAjAe svecchAe sattAtyAga karyo. AbhArI che. kAThiyAvADanA ItihAsamAM temanuM sthAna sadA ajoDa , navAnagaranA jAmasAhebe paNa kALabaLa parakhI lIdhuM ane ane amara raheze. kAThiyAvADanA ekamane svIkAravA tatparatA dAkhavI. pratikuLa AkhuM kAThiyAvADa eka ja hakumatanI chatrachAyA nIce Ave dekhAtAM to sAnukuLa thaI gayAM ane 1946 nA naveMbara mAsamAM ane e hakumatanuM sarvAgI svarUpa paNa zuddha prajAkIya heya ne dhrAMgadhrA khAte maLelA kAThiyAvADa rAjakIya pariSadanA adhivezane karelA kAThiyAvADanA Aja sudhInA ItihAsamAM eka abhUtapUrva ghaTanA kAThiyAvADanA bhAvI ekamanA TharAvane 1948 nA phebruArI mAsanI che. AvI ghaTanAnA pariNAme kAThiyAvADanA vikAsanI ane prajA15 mI tArIkhe mUrta svarUpa maLyuM. Aje te kAThiyAvADanA sarva janonA utkarSanI zakyatAo anekagaNI vadhI jAya che. rAjyae pitApitAnI hakumata navanirmita saurASTranI sarakArane rASTranA prajAjane rajavADAMonI malIna khaTapaTanAM vAtAvaraNamAMthI - suprata karelI hoIne e ekama-vahIvaTa amala paNa cAlu thaI. uMce Ave, sarvathA mukta bane, temanAmAM chupAyelI aneka zakitao cukayA che. AvIrbhAva pAme ane vyApAra ane udyoganA kSetramAM virATa pagalAM kAThiyAvADa aneka sattAdhIzanA ApakhudI amalathI mukata mAMDe ane parama purUSArtha sAdhe, sAmAjika kurUDhio nAza pAme bane ane bhinna bhinna rAjakIya sImADAo bhedIne eka ane aspRzyatA sarvAze nAbuda thAya, sthAnika mamata ane pakSapAane avibhAjya lekazAsana nIce Ave e dhyeya ane manoratha tathI mukata banI sarva prajAjane eka ane avibhAjya kAThiyAvADanA pUrvaka Aje keTalAM varSothI kAThiyAvADa rAjakIya pariSada laData ane te paNa hiMdustAnanA eka mahatvanA aMga tarIke kAThiyAvADanA calAvI rahI hatI. rAjakoTanI 1938 nI laData ane te daramiyAna dhoraNe vicAra karatA thAya ane kAThiyAvADanA utkarSamAM ja pitAne ja zarU thayelI lIMbaDInI laData tathA hIjarata pAchaLa paNa A ja utkarSa jotAM anubhavatAM zikhe, baMdaranA vikAsadvArA kAThiyAvADa hetu rahelo hato. Aje jayAre A dhyeya sarphaLa banI rahela dezaparadeza sAthe vyApAra vadhatA ane vadhate cAle, Ao ane che ane A svapana vAstavika AkAra dhAraNa karI rahela che tyAre purUSa vaccenI asamAnatA dUra thAya ane pracchanna strIzakitane bhUtakALamAM jeNe jeNe pitAnI samasta jIvanazakti A dhyeya ma vega ane sarvatomukhI avakAza maLe, na rahe koI sAdhanA pAchaLa kharacIne kAThiyAvADanI prajAne AgaLa vadhavAmAM aneka dalita ke na maLe koI patIta, gAMdhIjInI kalpanA ane Adarza rIte madada karI che tevA-sadgata zro. manasukhalAla ravajIbhAI mahetA, mujaba prajA zikSaNanuM navanirmANa thAya ane udyogenuM navajana zrI maNizaMkara trivedI, zrI maNilAla koThArI, zrI phulacaMdabhAI zAha, thAya-bhAvI saurASTra para AvI ApaNI kalpanA ane manokAmanA zrI jhaveracaMda meghANI, zrI cImanalAla vaiSNava, zrI veNIbhAI buca, jevA che. navA pradhAnamaMDaLanI saphaLa kAryavAhIdhArA najIkanA bhaviSyamAM agragaNya sadgata prajAsevakenuM saheje smaraNa thAya che. AvuM saurASTra ApaNe najare nihALavA bhAgyazALI thaIe evI Aje A prasaMge ApaNu sarvanA rASTrapitA gAMdhIjI mApaNI ApaNA sarvenI abhyarthanA ane prArthanA che. paramAnaMda vacce heta te AjanA prasaMganuM mAMgalya anekagaNuM vadhAre dIpI purava: kAThiyAvADanI A kAyApalanuM jaina samAjanI uThata. teo ApaNane varSothI mArgadarzana ApatA rahyA hatA. ane dRSTie ane te mAtra kAThiyAvADamAM ja vasatA ja nahi, paNa temaNe ApaNane satyanA ane ahiMsAnA mArge cAlatA zikhavyuM AkhA hiMdusthAnamAM vasatA jana samAjanI daSTie e atyanta hatuM. temanI khoTa ApaNane Aje sauthI vadhAre sAle mahatvanuM pariNAma AvyuM che jenI uparanI savistara AlocanAnA che. rASTramAM zrI kRSNacaMdrathI mAMDIne Aja sudhI aneka ti anusaMdhAnamAM khAsa noMdha levI ghaTe che. kAThiyAvADamAM AvelA gIradhonI paraMparA cAlatI AvI che. kaLikALa savaMtu zrImad nAra ane zatrujya jaina samAjanA bahu mAnItA atyanta prAcIna hemacaMdrAcArya tathA bhaktakavi narasiMha mahete vyatIta thayelA yuganA tIrthasthAne che. eka tIrtha junAgaDhanA navAba sAhebanI hakumata mahAna tirdhara hatA. havAmI dayAnaMda sarasvatI, zrImad rAjacaMdra, nIce hatuM; bIju tIrtha pAlItANAnA ThAkora sAhebanI hakumata nIce svAmI sahajAnaMda saurASTranI arvAcIna kALanI bhAvavibhUtio hatI. hatuM. junAgaDhanA navAbI rAjyavahIvaTa nIce gIranAra tIrthamAM jenAthI gAMdhIjI e paraMparAnA mugaTamaNi hatA. eka DagaluM paNa AgaLa vadhI zakAtuM nahotuM. navAbI rAjyanI kAThiyAvADanA mULa vatanIo koNa hatA ane pAchaLathI keNa gIranAra tIrthane vahIvaTamAM pAravinAnI dakhalagIrI hatI. eka koNa AvyA tene hIsAba tArave muzkela che. kAThio paNa nAnI sarakhI IMTa paNa mUkavA devAmAM AvatI na hatI. navAM maMdire mULa bahArathI AvelI jAti che. A dezamAM yAdava, zaka, ke dharmazALAo ubhI karavAnI te vAta dUra rahI paNa maMdire ke huNa, rajaputo musalamAne - Ama aneka jAtie AvI che ane kAThiyAvADanA lagabhaga tarapha vIMTaLAyelA sAgaranI mAphaka makAne samarAvavAnuM paNa atyanta muzkela banatuM hatuM. junAgaDhamAM e sarva jAtione kAThiyAvADa pitAnA udaramAM samabhAva ane praveza karatAM veta ja ApaNe kaI parAI hakumatamAM dAkhala thayA premapUrvaka saMbhAvatuM rahyuM che. kAThiyAvADamAM aneka patha ane heIe evuM cetarapha guMgaLAvatuM vAtAvaraNa ApaNe anubhavatA. saMpradAyo astitvamAM AvyA che ane ekameka sAthe saMpI hatA. junAgaDhanA navAbI alopa thatAM ane tyAM prajAkIya sattAnI jaMpIne phulatA phAlatA cAlyA che. hiMdu musalamAna vacce paNa sthApanA thatAM gIranAra tIrthane eka prakAranI AjhAdI maLI che sAmAnyataH ekasarakhe mIThe ane mamatAbharyo saMbaMdha jaLavAtA ane e tIrthana phAve teTalo vikAsa karavAnI aneka zakayatAo Avyo che. A rIte kAThiyAvADanA prajAjanomAM svabhA ubhI thaI che. gIranAra kAThiyAvADamAM himAlayanI jANe ke eka vagata udAttatA ane paraspara ekarUpa banI rahevAnI paraMparA saMkSipta AvRtti che. A parvatamAM bhavyatA che, bhISaNatA che, daSTigocara thAya che, ane kAThiyAvADI prakRtinuM A bhavya tatva addabhutatA che. tyAMnA maMdire bhAratIya zilpanAM sundara namunAo Aje rAjakAraNI ekama matimatta banatAM kAThiyAvADamAM bhAvIne che. Aje gIranAra pArako maTI ApaNe banyo che. atyanta AzAspada banAve che. evuM paristhiti parivartana zatrujya viSe banyuM che. AjanA Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - tA. 15-4-48 prabuddha jaina - 245 Apaze . - ThAkora sAhebanA pitA ane pitAmaha sAthe jaina samAjane jANe ke bApe bAMdhyA vera jevuM hatuM. vartamAna ThAkora sAheba sAthe jana samAjane pramANamAM mIThA saMbaMdha hato, ema chatAM paNa rAjyanI jAtajAtanI dakhalagIrI ane kanaDagata te cAlu ja hatI. Aje paNa yAtrAnimite e rAjyane dara varSe rU. 60,000 jaina samAjane bharavA ja paDe che. mArA rAjayamAM bhale jaine Ave ane tIrthayAtrA karIne pitAnA jIvanane dhanya banAve ane pitAnA tIrthane vadhAre ne vadhAre bhavya banAve evI koI zubhecchA e vaMzanA vaMzajomAM kadi anubhavavAmAM AvI nahotI. enI vRtti kevaLa jana samAjamAMthI bane teTale lAbha uThAvavAnI ja hatI. Aje kALa badalAya che ane hakumata palaTANuM che. Aje anyatra tema ja tyAM evI hakumatanI sthApanA thaI che jene mana sarva koInuM sukha, AnaMda ane zreya e ja eka mAtra cintAno viSaya che, jene koI paNa samAjanI dhArmika bhAvanAmAMthI Arthika lAbha uThAvavAnI vRtti thavAne spane paNa saMbhava nathI. A rIte ApaNuM zatruMjaya paNa A kAThiyAvADanI navI kAyApalaTathI AjhAdI prApta kare che. A kAraNe saurASTranuM adhatana ekIkaraNa AkhA hiMdustAnanA jaina samAjane mATe atyanta AnaMdadAyI ane AvakAratrya ghaTanA che, ane tethI A navI racanAne bane teTalo Teko Apavo ane temanA bhagIratha kAryamAM bane teTaluM sAtha Ape e jaina samAjanI khAsa pharaja bane che. sAthe sAthe AjanA A AnaMdamaya vAtAvaraNane zatrujya tIrthane lagato rU. 60000 ne vArSika kara rada karIne saurASTranI navI sarakAra savizeSa presAhana Apaze evI ApaNe saurASTranI sarakAra pAsethI AzA rAkhIe te te vadhAre paDatuM nahi lekhAya. paramAnaMda dhArmika TrasTanI tapAsa samitine kAryapradeza * dharmAdA TrasTanA uddeze, vyavasthA ane vahIvaTa saMbaMdhI tapAsa karIne rIperTa karavA mATe nyAyamUrti zrI. TaMDulakaranA pramukha paNa nIce zrI. zAntilAla zAha, zrI cImanalAla cakubhAI zAha, muMbai sarakAranA eDavokeTa janarala zrI ghArapure, zrI bhogIlAla lAlA, zrI dula koTi ane zrI ena. eca. paMDayAnI eka samiti muMbaI sarakAra taraphathI nImavAmAM AvI che. A samiti taraphathI eka praznAvali kADhavAmAM AvI che ane judI judI saMsthAo upara mokalavAmAM AvI che. A praznAvali ane prastuta samitine udeza ane kAryapradeza saMbaMdhamAM tA. 10-4-48 nA roja samitinA pramukha zrI Dulakare patrakArone mulAkAta ApatAM je kAMI jaNAvyuM hatuM temAMnI keTalIka vigate te ja tArIkhanA janmabhUmimAM ane Aja praznanuM vadhAre spaSTIkaraNa karatI keTalIka vigate te ja tArIkhanA vademAtaramamAM pragaTa thaI che. e bane saMkalita karIne ahiM pragaTa karavAmAM Ave che. - janmabhUmi: zrI Dulakare jaNAvyuM hatuM ke : " jAhera sakhAvatI saMsthAomAM cAlI rahelI gerarItio geravahIvaTa aTakA.. vavA tathA AvI saMsthAomAM sthagita thaI gayelAM nANuM AmajanatAnA hita mATe vaparAya tevAM pagalAM sarakArane sUcavavA mATe A samiti javAmAM AvI che. samiti AmajanatAnA nirNayane mAna Apaze evI huM tamane khAtrI ApuM chuM. "jAhera sakhAvatI saMsthAo pAse paDI rahelI eka abaja kIMmatanI milkatone AjathI varSo purve ghaDAI gayelI rIte upayoga karavAmAM Ave che. samAja je rIte pitAnuM dRSTibindu ane sakhAvatanAM mulya badale che te rItane A sakhAvatI saMsthAo keTalI ye vakhata svIkAratI nathI. eTale Aje jayAre mANase bhukhe mare che tyAre paNa keTalIka saMsthAo vAMdarAo, kAcabAo, ane kIDI. ene khavaDAvavA mATe dhana vApare che, ane anAja veDaphe che. palaTo lAvavo paDaze ApaNe ApaNA sakhAvata ane dAnanA khyAlomAM have sapta palaTe lAvavA paDaze. so base varSa pahelAM kaMI mANase cokakasa rIte pitAnuM dhana vAparavAnuM vicAryuM hoya te paNa Aje jayAre bIjI badhI vastuonAM mulya badalAyAM che tyAre ApaNe sakhAvatanuM svarUpa paNa badalavuM paDaze ema mane lAge che. ame mekalelA praznapatranA javAbamAM paNa meTA bhAganA sabhyo Ama ja jaNAve che. ame janatAnA avAjane Teko ApIzuM ane mane vizvAsa che ke sarakAra paNa janatAne Teko Apaze ja." maryAdita kema? A samiti mAtra jaina ane hiMdu saMsthAo puratI maryAdita kema rAkhavAmAM AvI che evA praznanA javAbamAM zrI. seMDulakare jaNAvyuM hatuM ke "sarakAra eka pachI eka komavAra tapAsa karavA mAge che ane e rIte ja pagalAM levA mAge che. A samitinuM kAmakAja purUM thayA bAda pArasI tema ja muslima TrasTanI tapAsa paNuM zarU karavAmAM Avaze. salAha mAge che "A tapAsa samitie taiyAra karelA praznapatra mujaba, samiti, janatA pAsethI jAhera sakhAvatI saMsthAomAM cAlI rahelI gerarItio tathA e gerarItione sudhAravAnA upAya aMge salAha mAgI rahI che. samiti AvI geravahIvaTavALI saMsthAo mATe kamIzanare nImavA ke nahi tathA saMsthAnA rojabarojanA kAryakrama para sarakArI niyaMtraNa hovuM joIe ke nahi te aMge paNa salAha mAge che. divase divase sakhAvata aMgenA badalAnA khyAla aMge janatAne zuM kahevAnuM che te paNa samiti jANavAnI apekSA rAkhe che. A praznapatra tathA Ane aMgenI bIjI vadhu mAhItI samitinA maMtrI, sarakArI solIsITara lIgala DIpArTamenTamAMthI maLI zakaze." sthigita nANAM zrI kheMDulakare jaNAvyuM hatuM ke "madrAsa sarakAre to tIrUpathInA maMdiranI AvakamAMthI mAtra hiMdu ja nahi paNa tamAma kAmanA vidyArthIo mATe koleja khAlI che. ApaNe ahIMnA eka maMdira pAse traNa lAkha rUpiyA rokaDA paDayA che. A rakama taddana sthagita paDI che. zA mATe tene upayoga zikSaNaviSayaka ke tabIbI sahAya mATe karavAmAM na Ave ? janatA atyAre A lAIna para vicAra karI rahela che ane janatAnA javAba para AdhAra rAkhIne amAre sarakArane sucane karavAnAM che. hAIkoTe sakhAvatane vizALa artha karIne keTalAka kissAomAM mULa jAhera karavAmAM AvelA hetuo sivAya bIjA hetu mATe saMsthAnI rakama vAparavAnI rajA ApI che. sarakAra A aMge yogya kharaDe karIne badhI sakhAvatI saMsthAomAMthI AmajanatAnuM vadhumAM vadhu. " kalyANa thAya te rItanAM pagalAM levA mAge che." - ekasarakhA javAba zrI. seMDulakare vadhumAM jaNAvyuM hatuM ke khAsa karIne atyArasudhI amane maLelA javAbamAM jaina sakhAvatI saMsthAo aMge cokkasa ghareDanA javAbe ja maLyA che. moTA bhAganA javAbamAM ema ja lakhavAmAM AvyuM che ke amArI saMsthAo bahuja sArI rIte cAle che ne temAM dakhalagIrI karavAnI kazI jarUra nathI. eka ja ghareDanA AvelA A javAbee amane jarA vicAra karatA karI mUkyA che. icchuM chuM ke hajI vadhu jene A aMgenI bIjI bAjunI vadhAre mAhItI amane purI pADe to sAruM." zrI. ThaMDulakare jaNAvyuM hatuM ke khAnagI sakhAvatI TrasTa A samItInA kAryakSetramAM AvatA nathI. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 prazuddha jena vaMdemAtaram:-muMbaimAM dhAmika athavA te khIccha rItanAM jAhera TrasTAnA vahIvaTamAM cAlatI gerarItio, geravahIvaTa vagerene lagatI tapAsa karavAnI kAmagIrI ane e aniSTa dUra karavAne lagatA jarUrI upAya sUcavavAnI krAmagIrI amArI samitine seAMpa vAmAM AvI che. A kAya' saphaLatApUrvaka bajAvavA mATe ame jAhera janatAnA ane akhAreAnA sahakAranI vinaMti karIe chIe." muMbainAM jAhera drAmAM cAlI rahelI gerarIti aMge tapAsa karavA ane e a Mge sUcane karavA muMbaI sarakAra taraphathI nImavAmAM AvelI samitinA pramukha nyAyamUrti zrI. TenDulakare A mujabanI vinatI karI hatI. zarUAAtamAM muMbaImAMnAM TrasTAne khyAla ApatAM zrI. TenDulakare kahyuM ke, "muMbai ilAkAmAM eka hajAra ke tethI vadhu rUpiyAnI AvakavALAM lagabhaga eka hajAra TrasTA che. eka hajArathI echI AvakavALAM TrasTe sarakArI daphatare noMdhAyAM nathI. A dvAra TrasTAmAMthI lagabhaga 650 jeTalA TrasTe mu`bai zaheramAM che. mubai zaheramAM rahelAM TrasTAnI vArSika Avaka lagabhaga eka karoDa rUpiyAnI che. A uparathI ApaNe 3 TakAnI terIkha lekhe rAkAyelI mUDInA aMdAja kADhIe te mAtra muMba zaheramAM ja hiMduenA dhAmi`ka ane dharmAdA TrasTamAM rUA. 30 karoDanI thApaNu rAkAelI che." temaNe vadhumAM kahyuM ke, "TrasTa noMdhavAnA atyAranA kAyadA heThaLa mAtra hiMdu ane jaitenA TrasTA ja Ave che. ane eTale hAla turata sarakAre mAtra A ja kAmanA jAhera TrasTene prazna hAya dharyo che. meTA drA uparAMta nAnA drAmAM rAkAyelI rakamane aMdAja meLavIe teA mukhai ilAkAmAM lagabhaga eka abaja rUpiyA jeTalI rakama A TrasTomAM rAkAyelI che. jo AvI meTI rakamane vyavasthita ane vadhu sArAM kAme| mATe upayoga karavAmAM Ave te tethI rAtinI aneka pravRttine uttejana maLI rahe. A aMge temaNe madrAsamAM AvA TrasTeAmAMthI zikSaNanI pravRttine kevI rIte vikasAvavAmAM AvI hatI tenA dAkhalA ApyA hatA temaNe kahyuM ke, "TrasTomAM cAlI rahelI gerarItionI mAhitI meLavavA ane e dura karavA aMgenA jarUrI sUcane jANavA ame jAhera janatA jogI eka praznAvali prasidhdha karI che. A praznAvali aMgrejI tema ja gujarAtI, marAThI vi. prAMtIya bhASAomAM prasidhdha thai che ane janatAne meTI sakhyAmAM ene upayega karIne sUcane karavAnI vinaMtI che. A praznottarInI nakale sarakArI seAlIsITara, kAyadA vibhAga sarakArI kacerI e saranAmethI maLI zakaze. praznottarInA javA mAkalavAnI chellI tA. 15 mI eprila che." lAkAnA sArA rasa zrI. TenDulakare kahyuM ke, atyAra sudhImAM amane dhaNA lekA taraphathI AvA javAkhe| maLyA che. lokA AmAM sArA rasa pradeza ta karI rahyA che. amArI tapAsamAM jaNAyu che ke, ghaNA TrasTomAM vyaktigata mAlikInI bhAvanA dhusI gai che. DisAkhA barAbara rAkhavAmAM AvatA nathI ane je uddeza mATe dAna ApavAmAM AvyuM DAya te karatAM bIjA ja uddeza mATe tene upayAga karavAmAM Ave che, jA taraphathI mane je javAme maLyA che. temAM meTe bhAge TrA suvyavasthita heAvAnuM krehevAmAM Avyu che. Ama chatAM jo A saMbaMdhI virUddha pakSe kai draSTi'due hAya tA paNa ame jANavAne utsuka chIe. spaSTIkaraNanI jarUra tA 15 4-4 vadhumAM temaNe kahyuM ke, AvA TrasTonI suvyavasthA mATe jarUrI sattA sAthe adhikArIonI nimaNuka karavAnI darakhAstane sAmAnya rIte AvakAra maLI rahyo che, IglAMDamAM paNa AvI prathA che. dhArmika TrasTAne lagatI praznAvali mubai jaina yuvaka sadhanI kAryavAhaka samitie pAThavelA uttarA eka mahatvanI bAbatanuM spaSTIkaraNa karavuM jarUrI che. A kAya' hAthamAM levA pAchaLa sarakAranA uddeza kAI TrasTAne kabajo levAnA ke khIjo kAi uddeza nathI. sarakAranA uddeza AA TrasTane sarvottama upayoga thai zake e ja jovAnA che. kAinI paNa dhAmika lAgaNI na du:khAya e mATe samiti badhI kALajI rAkhaze. muMbaI tA. 2-4-48 TrasTa ane enDAumenTsanA vahIvaTa ane vyavasthAnA praznamAM tapAsa karavA mATe muMbaI sarakAre nImelI kamITInA maMtrI jogasujJa mahAzaya savinaya vijJapti ke amArI zrI muMbai jaina yuvaka sadhanI saMsthA chellA vIza varSoMthI muMbai zaheramAM jaina samAjanI sevA karI rahI che. A saMsthAmAM jaina samAjanA dareka vibhAganA sabhya sabhya thai zake che. Aje A saMsthAnA kula 305 sabhya che. A saMsthA taraphathI chellA nava varSoMthI pramuddha jaina '' nAmanuM eka pAkSika patra kADhavAmAM Ave che ane e patranI jaina tema ja jainetara samAjamAM sArI pratiSThA ane phelave che. Aje A patranI eka hajAra nakala chapAya che. amArI saMsthA prAgatika vicAra dharAvatA jana yuvakanuM maMDaLa che ane jaina samAja upara amArI sasthA bahu sArUM prabhutva dharAve che. Ape je praznAvali pragaTa karI che te praznonA amArI kAryavAhaka samiti taraphathI nakkI karavAmAM AvelA uttarA nIce mujaba che. prazna 1: tame je ke krUDa ane TrasTa viSe kAMi paNa jANatA ha temAM kevA prakAranI gerarIti, geravahIvaTa ane muzkelIe tamane jaNAI che ? uttara : sAdhAraNa rIte AjanA TrasTIe peAtAne soMpAyela javAbadArI purepurI rIte saMbhALatA hAtA nathI ane peAtAnA TrasTa viSe purI dekharekha rAkhatA nathI. ghaNI vakhata TrasTIo TrasTa krUDane ucApata karatA mAluma paDe che. vaLI TrasTa kruDane TrasTIe bIjI paNa aneka rIte lAbha uThAvatA hAya che. TrasTIo peAtAnA TrasTane hIsAba barAbara rAkhatA nathI tema ja potAnA hIsAbane rItasara pragaTa karatA nathI. ghaNI vakhata nakkI thaelA TrasTAnI leAkeAne kazI jANu ja hAtI nathI, ane jANItA TrasTanA zuM uddezo che tenI lAgatAvaLagatA samAjane ghaNI vakhata kazI khakhkhara ja hotI nathI. vaLI AjanA TrasTI keTalIye vAra TrasTanA mAlIka jevA thaine bese che ane jyAre paNu kAI TrasTInI jagyA khAlI paDe che ane te jagyA bAkI rahelA TrasTIoe ja puravAnI hAya che tyAre TrasTIo peAtAnA maLatIyA mANasane ja yurTa che. vaLI jyAre TrasTInI khAlI paDelI jagyA puravAnI javAbadArI kaI jAhera saMsthAnI athavA te kAi samAjanI ke vaga'nI hrAya che tyAre vakhatasara navA TrasTInI nImaNuMka karavAnI bAbatamAM prastuta saMsthA, samAja ke vaga lAMkhA vakhata sudhI pramada sevate maluma paDe che. prazna 2: e dUra karavA mATe tame kayA upAye| sUcave che? uttara: uparanI paristhitamAM sudhArA karavAne mATe ame nIce mujaba keTalAka upAyeA sucavIe chIe. (1) dareka TrasTa rajIsTara thavu ja joe ane tene yogya jAherAta maLavI ja joie. (2) dareka TrasTanA hIsAbAnI svataMtra tapAsa thavI joie ane te paNa niyamita rIte pragaTa thavI joie. (3) TrasTA sAdhAraNu rIte e prakAranA hoya che. (1) javAbadAra TrasTA ke je potAnA vahIvaTa mATe kAi paNlR saMsthA, samAja jJAtI ke cekasa vagate javAbadAra haiAya che. ane (2) bIna Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-4-48 ' praNava jana 247. javAbadAra TrasTa eTale ke e draDha ke je sIdhI rIte koI paNa keLavaNI, vaidhakIya rAhata, garIbane sahAya-vageremAM vaparAya, saMsthA, samAja, jJAtI ke cokakasa vargane javAbadAra hotA nathI. e prakAranI jogavAInI tame tarapheNamAM che? javAbadAra TrasTa upara e TrasTa sAthe saMbaMdha dharAvatI saMsthA, uttara: dhArmIka TrasTanA nAme Aje dareka saMpradAyamAM samAja, jJAti ke varganI purepurI dekharekha hovI joIe. bIna puSkaLa nANuM paDeluM che, jene kaze paNa upayoga karavAmAM AvatA javAbadAra TrasTe upara AgaLa upara sUcavavAmAM AvanAra cerITI nathI. amArA jaina samAjamAM mUrtipUjA khUba pracalita che ane kamIzanaranI dekharekha hovI joIe. sthaLe sthaLe ubhA karavAmAM AvelAM bhavya maMdira pAse hajAra ane prazna 3: "kaDo ane TrasTa' para tapAsa ane niyamana rAkhavA, lAkha rUpIAnI milkatA hoya che. A maMdiranI milakata ane iMglenDamAM "cerITI kamizanare che, tevA kamizanare nIma. Avakane devadravyane nAme oLakhavAmAM Ave che ane maMdiranA vAnI tame tarapheNamAM che? cAlu vahIvaTanI jarUriyAta karatAM A khAtAmAM ghaNuM kharuM sArA uttara : hiMdustAnamAM paNa iMgleMDamAM che evA cerITI pramANamAM phAjhala nANuM A maMdira pAse paDeluM hoya che. jana kamIzanaranI AvazyakatA ame svIkArIe chIe. alabatta A samAjanA sthiticusta varganI A devadravya saMbaMdhe evI mAnyatA cerITI kamizanaranI sattA ane adhikAra hiMdustAnanI iMglenDathI che ke A devadravyane bIje kaze paNa sArvajanika upayoga thaI judI paDatI viziSTa paristhiti barAbara lakSamAM rAkhIne nakkI zake nahi. pariNAme devadravyanA DhagalA vadhatA ja jAya che, temAMne karavA joIe. bahu thoDe bhAga jarUrI tema ja bInajarUrI navAM maMdire ubhA prazna : TUro ane phaDane vahIvaTa tapAsavA ane jevA eka bina- karavAmAM athavA te jIrNodhdhAramAM kharcAya che, paNa A dravyane adhikArI maMDaLa-vIjhITa-nImavAmAM Ave ema tame bIje kaze paNa sArvajanika upayoga thaI zakatA nathI. jaina samAicche che ? jane AgaLa paDate keLavAya vaga A prathAnI tadana virUddha che uttara: A praznamAM sUcavelA vIjhITasanI upayogItA paNa ane maMdiranI jarUriAtathI je kAMi vadhAre Avaka thatI hoya tene ame svIkArIe chIe. je TrasTone je samAja sAthe saMbaMdha tema ja maMdiramAM ekaThA thayelA bhaMDArano upayoga janasevAnA kAryamAM hoya te samAjamAMthI ja sAdhAraNa rIte AvA vIjhITaro nImAvA thavuM joIe ema mAne che. paNa kamanasIbe jaina samAjanA sarva joie. maMdirane vahIvaTa paNe moTe bhAge sthiticusta TrasTInA hAthamAM - praznapa: uparokta cerITI kamizanara' ane 'tapAsa samitine kevA che. tethI A bAbatamAM kaze paNa pheraphAra phaI zakatA nathI. amArUM prakAranI sattA ane adhikAra ApavAM joie ? sudaDha maMtavya che ke maMdire ke maThamAM tema ja dhArmika kahevAtI uttara: sAdhAraNa rIte je TrasTI, je saMsthA, je samAja saMsthAomAM je kAMI bInajarUrI nANuM ekaThuM thayeluM hoya te athavA te, je varga sAthe saMbaMdha dharAvatA hoya te saMsthA tema ja je kAMI vadhAre paDatI Avaka thatI hoya te sArvajanika samAja ke vargane ja te TomAM e drasTonI dekharekha rAkhavAne , kAryamAM vaparAvA joIe. A saMbaMdhamAM haju AkhA samAja upara ane jarUra paDaye tenA upara kAbu meLavavAno adhikAra have joIe sthiticusta vaganI eTalI pakaDa che ke jyAM sudhI A bAbatamAM ema ame mAnIe chIe, paNa jyAM prastuta saMsthA, samAja ke harijana maMdira praveza mAphaka kAyade nahi thAya tyAM sudhI kaze paNa vagara kevaLa udAsInatA dhAraNa karatA hoya tyAM tema ja' upara pheraphAra nahi thAya, ane maMdira ane maThAnuM dravya kAM te nirUpayegI jaNAvela bInajavAbadAra TrasTonI bAbatamAM cerITI kamizanarane paDI raheze athavA te eka yA bIjI rIte veDaphAtuM raheze. A purepurI dekharekha rAkhavAne, hIsAba tapAsavAne tema ja AkhA bAbatamAM jarUrI kAyado thAya ema amo AgrahapUrvaka icchIe chIe. TrasTane vyavasthita karavAne saMpUrNa adhikAra hovo joIe. vijhI- prazna : kAyadAnI dRSTie svIkArAyelI 'dAna'nI vyAkhyAne vadhu TaranuM kAma te mAtra nirIkSaNanuM ane jarUra lAge tyAM javAbadAra - vyApaka karI zakAya ? ja karI zakAya tema hoya te saMsthAone tema ja cerITI kamizanarane rIpeTa karavAnuM ja keTalI vyApaka? hovuM joIe. uttara: cerITI' zabdano artha AjanA saMjogo dhyAnamAM laine prazna : je koi paMDe, amuka prakAranA dhyeyathI, alaga ja vistRta thavuM joIe. ane "dharmAdA" "janahitArtha'' evA zabdo rakhAyA hoya; paraMtu vakhatanA vahevA sAthe, janatAnA cerITIsUcaka lekhAvA joie. tema ja je saMsthAone Azaya upayoga ke lAbha mATe tene have koI upayoga janasamAjane athavA te tenA koI paNa vibhAgane eka yA bIjI rahyo na hoya, tene bIjAM phaDamAM pheravavA sArU kAyadAnI rIte AgaLa vadhAravAnuM hoya evI saMsthAne apAyelA nANAM jogavAI karavAnI tame tarapheNamAM cho? ja che, te paNa cerITImAM gaNAvA joIe. tamArA abhiprAya mujaba evA kayA le che, je prazna : avyavasthita ane geravahIvaTabharyA TrasTone vahIvaTa saMbhALI janatAnA upayoga ane lAbha mATe binaupayogI thaI levA mATenI vyavasthAnI jogavAI karavAnI tame taraphe gayAM hoya ? mAM che? uttara: je cerITI TrasTanA hetu Aje kevaLa bInajarUrI banI gayA hoya athavA samAjane nukazAna karanArA lAgatA hoya uttara: je TrasTone vahIvaTa geTALAbharyo mAluma paDe athavA tene bIjA vadhAre upayogI kAryamAM ane samAjane lAbha thAya te avyavasthita mAluma paDe tene vahIvaTa: kabaje karavA tevI pravRttimAM upayoga karI zakAya evo kAyado karavAnI amo mATe kAyadApUrvakanI 5 beThavaNa thavI joIe ema amane lAge che. tarapheNamAM chIe. ApanA A praznanA bIjA bhAgane javAba e che ke dharmanA nAme kIDIne kaNa, mAchalIne loTa, pArevAne caNa, praTana 10: eka ja prakAranA athavA lagabhaga ekasarakhAM hetuovALA athavA te jana mUrtio upara thatI AMgI, ane zobhA zaNagAre, dAnanA TrasTanA pharajiyAta saMyogIkaraNanI tame tarahavelImAM dharAtA bhogo, AvI aneka bAbatane lagatA TrasTe Aje pheNamAM che? ApaNA samAjamAM jovA sAMbhaLavAmAM Ave che ke jenI AjanA urora: je TrasTanA hetu eka ja hoya athavA ekasarakhA hoya ane . saMjogemAM koI khAsa upayogItA amane lAgatI nathI. . je TrasTane kAryapradeza ane tene lAbha lenAra samAja paNa eka ja prazna 7: dhArmika phaDenI vadhArAnI rakama, dAnanAM bIjA kSetre- hoya te prakAranA TrasTanA ekIkaraNane ame saMmata karIe chIe , " Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , . .66- . - ' ' - 248 praNaya jenI tA. 15-4-48 - paNa jyAM hetu eka athavA sarakhA hoya paNuM je TrasTano lAbha lenAro varga tema ja tene kAryapradeza bhinna hoya tenuM ekIkaraNa vyavahArU nathI tema ja yogya nathI ema amane lAge che. A javAbanA anusaMdhAnamAM eka bIjI pUraka nedha saMdhanI kAryavAhaka samiti taraphathI tA10-4-48 nA reja mekalavAmAM AvI hatI je nIce mujaba che :TrasTa enDa enDAumenTastA vahIvaTa ane vyavasthAnA praznamAM tapAsa karavA mATe muMbaI sarakAre namelI kamITInA maMtrI joga. sujJa mahAzaya, - savinaya vijJapti ke amoe ApanI praznanAvalinA javAba tA. 2-4-48 nA roja lakhI mokalyA che. te praznAvalimAMnA prazna 6 tathA ne ame e je javAba ApyA che tenA anusaMdhAnamAM * amAre nIce jaNAveluM mantavya dhyAnamAM levA vinaMti che. - je TrasTane je hetusara udabhava thayo hoya te hetunI Aje kazI upagItA rahI na hoya tevA trasTanAM nANAM samAje pagI anya koI kAryamAM kharacavAnI kAyadAkArA sagavaDa thavI joie tema ja kaI paNa TrasTanI vadhArAnI mIlakatano upayoga paNa keLavaNI, vaidhakIya rAhata, tArIdrayanivAraNa jevA samAjopayogI kAryomAM karavAnI kAyadAthI sagavaDa maLavI joIe ema amoe amArA javAbamAM jaNAvyuM che temAM amo ema umeravA mAMgIe chIe ke je TrasTane je koI nAnA ke meTA samAja sAthe saMbaMdha hoya te TrasTanA nANAMnA upayoga saMbadhe upara jaNAvyA mujaba kAMI pheraphAra karavAmAM Ave te pheraphArane sIdhe lAbha te cokakasa nAnA ke moTA samAjane ja maLa jaIe. jyAM amuka TrasTane amuka cakakasa samAja sAthe saMbaMdha joDI zakAya tema na hoya tevI paristhitimAM tevAM TrasTanAM nANune upaga koI paNa prakAranA sArvajanika hitanA kAryamAM thAya te amane saMmata che. maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMgha gedharAno ulkApAta hiMdusthAnanA bhAgalA paDayA ane paMjAbane dAvAnaLa paNa zamI gayA ane gAMdhIjIe kemIvAdanA dhuMdhavAtA agnikuMDamAM pitAnI Ahuti ApI. tyAra bAda hiMdusthAnamAM kemIvAda zamate jate hato ane lagabhaga sarvatra zAti prasaratI jatI hatI. A rIte ApaNe kAMIka nirAMta ane nizcittatA anubhavatA hatA. evAmAM godharAmAM najIvI athaDAmaNumAMthI kamI Aga saLagI uThI ane e samRddha zaheranA moTA bhAgano nAza thaye ane hiMdu musalamAnanAM saMkhyAbaMdha kuTuMba gharabAra vinAnAM thaI paDyAM. A ulkApAtamAM mANasanI prANahAni bahu ochI thaI che, paNa mAlamIlakatanI khuvArI pAravinAnI thaI che ane gaI kAla sudhI sukhacenamAM sutelAM ane samRddha gaNAtAM kuTuMbe UMce Abha ane nIce dharatI jevI sthitine prApta thayAM che. keTalAya lo ke kapaDAMbhera dazAmAM bacavA pAmyA che. A ukApAtanI javAbadArI koI eka kema ke varganA mAthe nAkhI zakAya tema che ja nahi. tema ja tenI pAchaLa pUvayAjanAnI paNa zakayatA saMbhavita nathI lAgatI. te pachI Ama banavA kema pAmyuM. ? Ane uttara eka ja che ke Aje dekhAtI sulehazAnita uparauparanI che. ApaNuM sAnA dilamAM kAma kaDavAza haju pAravinAnI bharelI che ane e kaDavAzane cINagArI lAgatAM game tyAM ane game tyAre bhaDake thaI uThe che. ApaNe badhAya Aje bhArelA agni upara cAlI rahyA chIe. nIcenI dharatI jANe ke ekAeka phATe che ane nIcethI uchaLI Avate dhagadhagate lAvA AsapAsanA - sarva pradezane jAtajotAMmAM bhasmIbhUta karI nAMkhe che. A rIte jyAM jyAM kamI verajheranI javALAo phATI nIkaLe che tyAMnI prajA upara yAtanAono varasAda vase che. AvA ulkApAtanA bhoga banelA lokone kema pahoMcI vaLavuM e savAla atyanta vikaTa banI jAya che. Ama chatAM AvA prasaMge niSphara ke niSkriya banI besavuM e koI rIte yogya na gaNAya. Aje tyAM Aphata che. AvatI kAle ApaNI upara AvI ja koI Aphata utarI AvavAnI che. AvA prasaMge jenAthI je kAMI banI zake te karI chuTe ane AvelI Aphatane bane teTalI haLavI kare ema mAnavatA pikArI rahI che. godharAnA agnikAMDamAM lagabhaga savAbaso jaina kuTuMbe gharabAra vinAnAM thaI paDayAM che. temAM 150 kuTuMba te sAva pAyamAla thaI gayA che. A dizAe muMbaInI mAnava rAhata samiti nAmanI jANItI jana saMsthAe prazasta sevA karI che ane sArA pramANamAM madada pahoMcADI che. amadAvAdamAM paNa A mATe moTA pAyA upara phaDa thaI rahela che. AvI sarvavinAzI ghaTanAne kevaLa komI dRSTibiMduthI joI ke vicArI na ja zakAya. je kAMi thAya te bane tyAM sudhI sArvajanika dhoraNe thavuM ja joIe. " Ama chatAM paNa kamI nahi te kazuM ja nahi ema to banavuM na ja joIe. e rIte jene jee pitAnI vadhAre najIkanA mAne che -- temane teo pitAthI banatI rAhata pahoMcADaze te e rIte paNa sArvajanika rAhatakAryanI javAbadArI haLavI thaze ane e ja ' kAryanI thoDI ghaNI puravaNI thaI lekhAze. paramAnaMda - nijhAma rAjyamAM dhuMdhavAto javALAmukhI - nijhAma rAjyamAMthI uttarottara evA samAcAra AvI rahyA che ke je sAMbhaLatAM tyAM kaI paNa vakhate moTA pAyA upara komI tema ja rAjakAraNI athaDAmaNa ubhI thAya tevA saMbhava lAge che. chellAM chellAM tehAda-ula-muslamInanA pramukha kAsIma rijhavIe rajhAkAra sevAdaLa samakSa karelAM vyAkhyAnee AkhI paristhitine vadhAre ugra ane citAjanaka banAvI dIdhI che. rajhavInuM bhASaNa vAMcatAM A te hiMdusthAnanI kamanasIbe koI savAI-jhINuM ubhe thaye heya ema lAge che. TharIThAma besatA hiMdusthAnanI suleha zAnti kAzmIramAM praznathI DoLAtI te rahI che, paNa nIjhAmI rAjyamAM banI rahelI ghaTanAo, jherI pracArakArya ane rajhAkAra jevuM kevaLa khunakhAra vRttinA pAyA upara ubhuM karavAmAM AveluM sevAdaLa AkhI paristhitine atyanta gaMbhIra banAvI rahela che. A saMbaMdhamAM zrI kizoralAlabhAI chellA harijanabaMdhumAM yathA lakhe che ke "dharmane veza laIne keTalAMka varSathI ApaNe dezamAM setAne praveza karyo che. 1946 nA ogasTathI tenI A phara lIlAne ApaNane sArI peThe paricaya thaI cukyA che. be : kaThaNa anazana karI gAMdhIjIe mahAmuzkelIthI tenA vegane kalakattAmAM tathA dilhImAM rokAye. pitAnAM mArgamAM viM AveluM jANI setAne mAjhA mukI temanuM chevaTe khuna karyuM. hiMda tema ja pAkIstAnanI musalamAna prajAe gAMdhIjIe banAvelI sevAnI kRtajJatApUrvaka kadara bujI. paraMtu setAne haju pitAnI lIlA sameTI lIdhI nathI. dakSiNanA A rAjayamAM teNe te zarU karI che. je hiMmatapUrvaka ene rokavAmAM na Ave te haju te kevuM ugrarUpa leze te kahI zakAya evuM nathI. dabAI rahelI prajA, dabAI rahelA agninI jema jyAre jAgRta thAya che, tyAre tenA veranI vasulAtane kaI hada rahetI nathI." A pramANe nijhAmanA rAjyamAM Aje paristhiti ekAeka bagaDatI cAlI che. A saMbaMdhamAM hiMdI yunIyane. Aja sudhI khuba khAmozI dhAraNa karI che. have te teNe sakhta hAthe kAma levuM ja joIe ane nAmadAra nijhAma, navA kAyade Ajhama kAsIma rijhavI ane khAuM khAuM karI rahelA rajhAkAronI sAna jema bane tema jadithI ThekANe lAvavI joIe. A bAbatamAM jeTaluM moDuM thAya che teTale bhAvI pariNAmanI bhayaMkaratAne guNakAra vadhatuM ja jAya che. paramAnaMda Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * 249 a15-4-48 prabuddha jena maMgaLamUrtine svairavihAra ( gatAMkathI cAluM ) pravrajyAnuM vijJAna maitrI baMdhAyelI temanuM tene jyAre smaraNa thAya che ane temane Ama ekAda mahine pasAra karyA bAda te ekAeka tyAMthI pharIthI maLavAnI IcchA tenA dilamAM jAgRta thAya che, tyAre tevA rajA mAge che ane tyAMnA lo ke tene rokavA mATe khUba dabANa koI eka mitrane tyAM pitAnI jAtane chupAvyA sivAya te sIdhe kare che ane vinavaNI kare che, paNa te ekane be thato nathI. jaI caDe che. Avo ja tene eka mitra upara jaNAvyA mujaba tenA mitro tene dravya tema ja vastro bheTa Ape che ane tene tene maLe che, namana kare che ane maMgaLasUtino vicitra paheraveza uddezIne vidAya-kAvya race che. vidAya veLAe zaheranAM loko joIne Azcarya pAme che ane tene keTalAka prazno pUche che. tyAre ? ekaThAM thAya che; gamagInI pUrvaka tenI sAthe sau hAthamAM hAtha milAve maMgaLati khulAso kare che ke "huM saMsArathI nivRta thaI cUkyA che ane keTalAkanI AMkhamAMthI AMsu vahevA mAMDe che. maMgaLamUrti chuM ane DuMgamIMganA cIcana mahAzaya mArA gurU che." mitra pUche zaheranA daravAjA bahAra AvI pahoMce che, pitA mATe dasa rUpiyA che: "tamArA dIkarA dIkarIo paraNI gayAM che ?" maMgaLasUti rAkhIne bAkInI bheTa maLelI badhI rakama tema ja bheTa sogAde javAba Ape che"nA, nA ! haju sudhI e badhAM paraNI gayAM garIbone vaheMcI de che ane tyAMthI cAlI nIkaLe che. jyAre tenA nathI. jyAre te paraNI jaze tyAre pItavarNI nadImAM jema pANI mine A bAbatanI khabara paDe che tyAre tenI agamya khalAsa thaI jAya tema huM badhI cintAothI mukta thaI gaye pratibhA vize teo vizeSata: vismayamugdha bane che. hoiza, sepIMga ghara choDIne gaye te gaye ja che ane kadI ghara pachI maMgaLamUti parvatanA mArge vaLe che ane thoDA tarapha pAcho pharyo nathI. paNa mArI mULa prakRtine anurUpa jIvana jIvavAnA hetuthI huM te eka divasa ghara tarapha pAchA vaLasamayamAM gaganacuMbI zikharavALI parvatamALa vacce jaI pahoMce che. vAne IrAde rAkhuM chuM." te mitra pachI tene nirAmiSa AhAra latAothI vIMTaLAyelAM hAre purANuM vRkSa AkAza paNa najare na paDe verAve che ane baMne mitro vIsa pacIsa varSa pahelAMnA divase evI ghanaghorI chAyA pAtharIne paDayAM che. mANasanI vastInuM tyAM yAda kare che ane vAte caDe che, ane haLave dile bhUtakALanA vizALa koI nAmanizAna jaNAtuM nathI ane kAI lAkaDAM kApanAra ke gevaLa paTa upara najara doDAvatA jANe ke e badhuM eka svapna mAphaka najare paDatA nathI. mAtra paMkhIonA ane vAMdarAonA avAja sarI gayuM hoya e anubhava kare che. te mitra pachI tene namI saMbhaLAya che. tyAM ekAeka khUba ThaMDe pavana vAvA lAge che ane paDe che ane jyAM maMgaLamUrtinuM kevaLa nizcita jIvana ane kyAM tene ThaMDIthI thatharAvI nAMkhe che, maMgaLamUrti tenA sAthI sAthe keTa pitAnuM aneka sAMsArika upAdhiothI sadAkALa vyagra rahetuM jIvanaleya dUra sudhI jAya che, evAmAM bhavya kapALa, tejasvI ane ane Ama vicArIne nisAse nAMkhe che. mRdu AkRtivALA eka vRdhdha purUSane te ekAeka jue che. tenA tene mitra kahe che ke "saMsAranI badhI paravA paravArI beThela lAMbA lAMbA vALa khabhA upara patharAI rahyA che ane palAMThI vALIne hoya evA ja tame eka mAnavI nathI zuM ? atyAre te leke dhana, te koI eka meTI zilA upara beThe che. maMgaLamUrti AgaLa Ave che ane tene vaMdana kare che. te vRddha purUSa ume thAya sattA ane duniyAnI mojamajAha pAchaLa gAMDA banelA dekhAya che. rAjyAdhikArIonI savArImAM nIcuM mAthuM rAkhIne dhIme dhIme che ane tenI sAme lAMbA vakhata sudhI ekI Taze joyA kare che paNa cAlatA, paLiyAthI chavAyelA mAthAvALA koI vRddha mANasane huM eka zabda uccArato nathI. ghUMTaNIe paDIne namana karate maMgaLa kaI kaI vAra jouM chuM. e vRddha mANasa duniyAnI A badhI mUti tene kahe che ke "Apa jeNe Taone sAkSAtkAra karyo che cIjAne vaLagI rahelo ane tene tyAga karavAne kevaLa anusuka evA keI asAdhAraNa purUSa lAge che. ATale dUra A gahana dekhAya che. eka divasa jyAre tene kacerI choDavAno vakhata Ave girirAjanI madhyamAM, ekAte vasanAra e sivAya bIjuM koNa hoI zake? A Apane raMka ziSya 'Ta' vize kaMI kALathI zraddhA che tyAre bhavAM caDAvIne te AsapAsa jue che. gADI taiyAra che. ke nahi te bAbatanI pUchaparacha kare che, paNa tenAM pagalAM ekadama dharatA AvyuM che ane ATalI umara thavA AvI te chatAM tene upaDatAM nathI. Akhare tene vidAya levAno vakhata Ave che ane te teone sAkSAtkAra thaye nathI. jevI rIte ukaLatA tAvaDAmAM raheluM zahera bahAra nIkaLe che, chatAM tenI najara vAraMvAra pAchaLa ane pAchaLa tela baLatuM jAya ane saLagAvelI mINabattI dhIme dhIme khalAsa deDayA kare che. pitAnI jyAM jAgIra che. tyAM AvI pahoMce che, thaI jAya evA A vinazvara jIvananI asAratA joIne mane vairA5 Ave che. Apa mArI upara kRpA kare ane mArA ajJAnane paNa khetImAM tenuM dila lAgatuM nathI ane savAre ane sAMje dUra kare !" te vRddha purUSa tene sAMbhaLatAM ja na hoya ema dekhAva rAjadhAnImAMthI kAMIka samAcAra ke puchAvaTa AvavAnI AzA seve che ane je maLe tene te bAbata pUchayA kare che. athavA te rAjakare che. paNa jayAre maMgaLasUti bahu ja vinave che tyAre cintA darabAramAM kAma karatA pitAnA mitrone te patra lakhyA ja kare che mukta ane sthitaprajJa kema banavuM ane jIvanamAM nivRtti kema ane chevaTano dama kheMcavAno vakhata Ave tyAM sudhI tenA magajamAM sAvI te viSe tene thoDA zabdomAM upadeza Ape che ane pitAne A ne A ja vicAre dhoLAyA kare che ane gaye adhikAra pAcho raste cAlyA jAya che. te dekhAte tadana baMdha thAya tyAM sudhI. maMgaLa- - meLavavAnI tRSNa tenA cittane choDatI nathI. koIka vAra ema bane mRtimAM keTalAya vakhata sudhI tene joyA ja kare che. AvA ekAnta ( che ke jyAre tenI chellI ghaDIo gaNAtI hoya che tyAre tene pAcho sthaLamAM A vRddha purUSa zuM kAma raheto haze tenuM rahasya tene belAvavAne sarakArI hukama AvI pahoMce che athavA te tenuM mRtyu kANuM saMmajAve ? " thAya che ane thoDI kalAkamAM ja AvA samAcAra laIne keAI sara- " * pachI AgaLa ne AgaLa bhramaNa karatAM tenA eka jUnA kArI dUta tyAM AvI caDe che. A badhuM zuM hAsyAspada nathI ? tame | mitrane tene bheTo thAya che. gadyasAhitya ane padyasAhityanA zekhanA evI te zuM tAlIma lIdhI che ke A badhI tRSNAothI ane kAmanA- ' kAraNe, dhaMdhAdhApAnA kAraNe ke aMgata sneha ane ekamekanA dilanI othI tame vakhatasara mukata thaI zakayA che ?" sAcI parakha thavAnA kAraNe athavA ekamekanA AzAspada bhaviSyamAM maMgaLasUti, javAba Ape che ke "meM AkhA jIvanane bahu parasparane vizvAsa hovAne lIdhe AgaLa upara jemanI sAthe tene nirAMte vicAra karyo che. mane lAge che ke jIvananI parivartanazIla dukhA * ke ,, , , . . * * *, - *** ** . *'... *, " - * Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 na paristhitinA anubhavadrArA mane satyane sAkSAtkAra thayA che. AkAzane me nIrakhkhA kayu" che ane sUryane ane caMdrane ane tArAone ane AkAzagaMgAne udyogo mANasAnI mAphaka divasa ane rAta pUrvamAMthI pazcima tarapha dhasI rahetAM joine Azcaya'mAM garakAva thai rahyo chuM. Aja jAya che ane te kadI pAchI AvatI nathI, ane AvatIkAla Ave che, paNa te Aja te nathI ja. A varSe 5sAra thAya che ane te kadI pAchuM karatuM nathI ane Avatu varSa jarUra Ave che paNa te Ajanu varSAM te| nathI hetu. ane e rIte kuMdaratanA divase te lakhAye ja jAya che athavA te navA navA janmatA jAya che, paNa ApaNA jIvananA divase Tra kAye ja jAya che ane chatrIsa hajAra sUryodayathI vadhAre kALanI ApaNe mAleka dharAvI zakatA ja nathI. A uparAMta jiMdagInA A kahevAtAM se varSoM ane 36000 divase hamezAM ApaNe icchIe tevA ja kAMi hotA nathI. ane e divase ane varSoMmAMnA moTA bhAga .te kharAba havAmAM, dilagIrImAM, cintAmAM ane jyAM tyAM bhaTakavAmAM ja pasAra thAya che. jyAre badho vakhata sukha . ane AnaMdamAM pasAra thaye hAya ane manane AnaMda Ape evI mitrama'DaLIne suyaeNga thayo hAya, jyAre caMdra pUNu* teje prakAzI rahyo hAya ane mada mada madhura pavana vAi rahyo hoya ane ApaNuM dila svastha hAya ane ApaNe AmAM tRpti anumavatA hoya, jyAre saMgIta cAlatuM hAya, gAyana gavAtu hAya, madya pivAtu hAya ane AnaMda-majAmAM kalAkanI kalAka pasAra thai jAya evI sa' prakAranI anukULatA AvI maLI hAya--ApaNA AkhA jIvanamAM AvI ghaDIe keTalI jovAmAM Ave che? "sUrya ane caMdra baMdUkanI geALI mAphaka tapeAtAnA mAMga upara josabhera gatimAna thaI rahyA hAya ane astAcaLa pAchaLa jyAre temanAM rathacakre adRzya thavA lAge tyAre A duniyA uparane aLavAnamAM baLavAna mAnavI paNa temane pakaDI zakatA nathI ke pU dizA tarapha vALI zakatA nathI; sUcIna ke ceMga yI nuM vAkpaTutva temane pUrva tarapha pravAsa AdaravAnu samAvI zakAtuM nathI; cIMgavenI satyaniSThA paNa temanA hRdayane sparzI zakatI nathI ane temane pUrva tarapha vALI zakatI nathI. A praznanI carcA karatA AdikALathI Aja sudhInA tattvavettAe A bAbatamAM ApaNI asahAyatA- sAmarthyahInatA sAme ekasarakhA pAkAra karatA AvyA che. "ane meM A pRthvIne paNa nihALI che. jyAM uMcA TekarA hatA tyAM uMDI khINA najare paDe che ane jyAM uMDI khINA hatI tyAM gaganacuMbI girivara upasthita thayA che ane nadIe ane sarAvareAnAM pANI divasa ane rAta-sadAkALa putra bAjUe samudra tarapha vahI rahyAM che. pheMga pIMge kahyuM che ke " huM adhikAra upara hatA te kALa daramiyAna dariyA hatA tyAM traNa vAra khetara thatAM ane khetarAne traNa vAra dariyAmAM palaTAtAM meM joyAM che.' ane vaLI meM A duniyAnI jIvasRSTine nidrALI che. teo janme che, vRdhdha thAya che, mAMdA paDe che ane mare che. ane dhakhadhakhatI cUla upara caDAvelA tAvaDAmAM raheluM tela jema thoDI vAramAM sukAi jAya, jevI rIte mIMgubattI havAmAM pharaphara thatI mujhAi jAya ane tene rasa TharI jAya ane tenI maza Tebala upara patharAi jAya, jevI rIte mahAsAgara upara dhasaDAi AveluM vahANa UMcAM nIcAM meAjAe tene uchALe ane pADe tema UchaLatuM ane paDatuM kayAMnu kayAM cAlI jAya tevI rIte jagatanA jIvane cIna ane yuganI satata cAlatI cakakImAM cAlu pisAtAM me* joyAM che. te uparAMta mANasanI sAta vAsanAe tene satata bALyA kare che ane pAvi bhegavilAsA tene jaja 'rita karI nAMkhe che. koi "khata te bahu gamagIna banI jAya che te koI vAra te . ekAeka AnaMdamAM AvI jAya che ane sAdhAraNa rIte tenu jIvana aneka tA 15-4-4 cintAothI bharelu hAya che. se| vaSa thI vadhAre jIvavAnuM kAine mATe zakaya hetu nathI ema chatAM pote eka hajAra varSa jIvavAna hAya evI yeAjanA kare che. ane agni upara kaDakaDatA tela jevI tenI dazA hoya che. ema chatAM tenA manArayA vizvanI maryAdAne paNa vaTAvIne cAle che. pachI jyAre vRdhdhAvasthA Ave che. tyAre te ekAeka bhAMgI paDe, tenI jIvanakita khalAsa thai jAya ane tenA AtmA potAnu mULa sthAna cheADIne jyAM tyAM bhaTakavA mAMDa temAM zu Azraya ? " meM vAdaLa sAthe vAteA karatA mInArAvALA rAjamahelAmAM vasatA rAjavIo, amIra umarAvA, saradArA tema ja dIvAnA joyAche. jyAre bhojanane dhaTa vAge che tyAre eka sAthe hajAra hajAra mANase bhejana levA mATe ekatra thayelA dekhAya che ane savAramAM jyAre e rAjamaheleAnA daravAjA khelavAmAM Ave che tyAre mulAkAta levA AvanAranAM TaLeTALAM te mahelamAM dAkhala thatAM najare paDe che. divasa ane rAta tyAM bhojanasamArabha cAlI rahyA heAya che ane aMdaranA bhAgamAM aneka rUpALI ane kRtrima kSaNugAravALI strIe ahIMtahIM karatI hAya che. kAI eka sAdhu tyAMthI pasAra thAya che te tene te dhamakAvIte kADhI mUke che ane te sAdhu rAjamahelanI sAme najara karavAnI paNa hiMMmata karI zakatA nathI. paNa vIsa trIsa varSonA gALe e ja sAdhu tyAMthI pasAra thAya che ane e rAjamahelamAM khaMDiyere jue che. cetarapha badhe khaDa ugI gayu' che ane badhuM rAcaracIluM udhai khAtuM ane dhULathI DhaMkAyeluM jovAmAM Ave che. rAjamahelanAM chAparAM tA mAMnAM kayAM uDI gayAM che ane e verAna sthaLa upara, leAkeAnI caDatI paDatInAM cakra nihALIne rIDhA banI gayelA sUya caLakI rahyo hoya che ane pavana udAsapaNe vAI rahyo che. jyAM eka vakhata gAnatAna cAlI rahyAM hatAM ane badhu jhAkajhamALa hatuM tyAM Aje bharavADe gAyA carAvI rahyA hoya che. jyAre tyAM samRddhinI che! uDatI hatI ane meAjamAha ane bhogavilAsathI bharapUra jIvana hatuM tyAre eka vakhata A divasa Avaze e svapne paNa temane khyAla haze kharA ? cIMkunu upavana, DuMgarAIne! mInArA, pIsiyAMganuM dIvAnakhAnuM, taiyInuM sarAvara-Aje se ke hajAra varSoMnA gALe A nAmacIna sthaLA nAnuM sarakhuM paNa nAmanizAna jovAmAM Ave che kharU? jyAre mane navarAza maLatI. tyAre huM zahera bahAra bhaTakavA nIkaLatA ane bAjUnI TekarI upara jate ane tyAM patharAyelI aneka kakharAnA avazeSo jotA. AmAM yenanI ka kabara ane hAnanI kai kAra ? cInanI kai kAra ane vIinI kai kAra? A kAramAM daTAyelA mAnavIe rAjA ane amIra umarAva hatA ke nAkara ane cAkara hatA? teme bahAdura purUSa hatA ke kevaLa bAyalA ane khevakuph hatA ? A patharAyelAM paDelAM pILI mATInAM DhephAM joine e khAkhatanI mAhItI keANa ApI zake tema hatuM? jyAre te jIvatA hatA tyAre tee sattA ane samRdhdhi pAchaLa kevA gAMDA banelA hatA, potapeAtAnI mahatvAkAMkSAe sAdhavA mATe ane kAti pratiSThA vadhAravA mATe te ekamekanI kevI harIphAi karatA hatA, jenA pAtAthI kAi kALe amala thai zayA na hrAya evI keTalIye yeAjanA temaNe ghaDI hatI ane jene bhAga potAnA nasIbamAM nahAtA evI keTalIye sAdhanasa patti temaNe ekaThI karI hatI-AvA kaMi kaI vicAraze mane AvatA. temanAmAMne evA kANu hatA ke jeNe jAtajAtanI upAdhi sevI na heAya, vividha prakAranI yojanAe karI na hoya ane tene pAra pADavA mATe tareha tarehanA prayatna karyAM na heAya? eka savAre ananta nidrAne zeAdhatI temanI AMkhA biDAi gai ane badhI upAdhi, khaTapaTa ane dhamAla hu'mezane mATe pAchaLa rahI, gaI ? rAjyAadhikArIonAM rahevAnAM vizALa nivAsasthAna me Khunties TEMPLE REC/v # Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ B. 15-4-48 prabuddha jaina 251 joyAM che ane te te jagyAmAM rahenArA loko uttarottara kema badalAtA khUba AnaMdathI khavAya teTaluM dharAI dharAine khAya che, paNa khAte khAte cAyA che te paNa mArI najare nihALyuM che. rAjadarabAramAM kAma peTa eTaluM badhuM bhAre thaI jAya che ke pachI temane khUba akaLAkaratAM adhikArI-maMDaLanI yAdI meM joI che ane te yAdImAM maNu AvavA lAge che ane AgaLanI majA badhI uDI jAya che. keTalAMya junAM nAmo rada thayAM che ane navAM nAma umerAyAM che te A karatAM bhAta ane zAkanuM sAduM bhajana zuM vadhAre pasaMda karavA jANIne mane khUba Azcarya thayuM che. huM parvatanI khINamAM pharyo lAyaka nathI ? AvuM bhojana tandurastI mATe paNa bahu sAruM hoya chuM, beTI nadIo ane saravare meM oLaMgyAM che ane koI che ane eka vakhata evA sAdA bhejanathI TevAyA bAda temAM koI uMcI TekarInA zikhara upara caDIne cheDIo ane vAhananI hAra- judo ja svAda Ave che. koI AnaMdasaMmelanano prasaMga ke jyAM mALAnI hAramALA nIce pasAra thatI meM joI che ane te keTalAya aneka sundara yuvatIo ane yuvAne ekaThAM thayAM hoya che ane musAphara lAve che ane laI jAya che te vize meM' viramaya anubhavyuM jyAM gAnatAna ane nRtya cAlI rahela hoya che tyAM zarUAtamAM te che. ane A badhuM joi nihALIne meM nizvAsa nAMkhe che, mArI lakone khUba majA paDe che, paNa e majA mANavAnI vRtti zamI AMkhamAMthI AMsu kharI paDayAM che ane mArI sarva kAmanAo jAya che ke tarata eka prakAranI udAsInatAnI lAgaNI temanA manane baLIne bhasma thaI gaI che.'' gherI vaLe che ane becena banAvI mUke che. A karatAM koI sundara tene mitra javAba Ape che ke "yendra dvArA meM sAMbhaLyuM ekAnta zAnta sthaLe nirAMte besavuM, bAjUe saLagatI dhUpasaLInI che ke mRtyu che ja nahi e hakIkata jANIne semyu sukha anu- . suvAsathI magaja tara banatuM hoya evI sthitimAM potAne managamatuM bhajate hatuM ane "cIne cIMgarAjA mRtyathI glAni pAmate ane pustaka mananI prasannatA jaLavAI rahe tyAM sudhI vAMcyA karavuM AMkhamAMthI AMsu pADate hato ane A rAjA jIvananuM tattva jANune athavA kazuM paNa karyA sivAya dUra dUranA pradeza ane nIlavaNuM nathI ema kahIne DAhyA mANasA tenI TIkA karatA hatA. vakhata jala AkAza jotAM jotAM ThIka lAge tyAM sudhI paDI rahevuM ane e rIte dIthI pasAra thaI jAya che ane mANusanuM jIvana khUba asthira che e cittane samabhAvI banAvavuM e zuM vadhAre IcchavAyegya nathI? kAraNe je tame gamagIna banI jAo ane AMkhamAMthI AMsu AvuM jIvana jema jema vadhAre keLavAtuM jAya che tema tema temAMthI pADe te jeoe mAnavajIvananuM rahasya jANyuM che evA mANasenI Apane vadhAre uDA ane sthAyI AnaMda maLatA jAya che. jo ke prajJAkuzaLatA haju tame prApta karI zakayA nathI ema kahI eka vakhata huM amaladAra hatuM, te paNa DAM pustako sivAya meM na zakAya? mArI pAse vizeSa kAMI mUDI rAkhI hatI. pahelAM te e cepaDIzaLamati javAba Ape che ? ka La . . ' ene sAthe laIne huM pravAsa karatA, paNa pachI te e bhArathI kSaNabhaMguratA joIne huM udAsa banyo chuM ane e udAsInatAnA anubha paNa haLave thaI gayA. ane atyAre te mArA zarIra uparAMta vamAMthI ja mane sAcuM jJAna prApta thayuM che. cI'ne cIMgarAjA pitAnI - mArI pAse bIjuM kAMI paNa rahyuM nathI. mArA uparanI aneka upAdhisattA ane mahattA cAlI jaze evo bhaya dharAvatA hatA ane te te enA badhe ja jato rahyo che, mArI AsapAsa sarvatra zAMti pitAnI sattA ane mahattA anantakALa sudhI bhogavavA mAgatA hatA che; mAruM zarIra paNa svataMtra ane svAdhIna ane svastha che, ane ane mAnavajIvananI sarva prakAranA sukha mANavAnI kAmanA sevate mArUM citta pUrNa nivRtti anubhavI rahyuM che. Ama thavAthI mArA hatuM. tene badale meM te dhana aizvaryAnI asthiratA barobara joI jIvanane AnaMda uttarottara vadhatuM rahe che ane sthAyI bhAvane lIdhI che ane mAruM cAlu sAdhAraNa jIvana AnaMdapUrvaka vya rIta dhArezu kare che. A kaphanI ane kamaMDaLa sAthe mane phAve karI zake e hetuthI dhana ane aizvaryathI bane teTale alaga rahevA tyAM jAuM chuM, mane ThIka paDe tyAM rahuM chuM ane mane je kAMI maLe huM IcchuM chuM. amArA bannenA jIvananA udezamAM dhaNo takAvata che te khAuM chuM. je sthaLe huM vAsa karuM chuM te sthaLane kANu te pachI tame e padane pahoMcI cUkyA che ?" mAlika che te vize huM kazI pUchaparacha karatA nathI ane e sthaLa maMgaLamUtijavAba Ape che ke "nA, nA ! haju sudhI teo huM choDI jAuM chuM tyAre koIne mAruM nAma kahetA nathI. jyAre pada prApta karavA sudhI huM pahoMcyuM nathI. huM kevaLa te padanI prAptine ThaMDImAM mAre bahAra paDI rahevuM paDe che tyAre huM kAMI becena jhaMkhyA karUM chuM." banI jatA nathI ane jyAre khUba ghUghATa karatA loko vacce vasavAne prasaMga Ave che tyAre huM kAMI abhaDAi jatuM nathI. "je vize tamane bhakti ane zraddhA hoya te A tethI A mArA paribhramaNa dvArA paNa huM enI ja sAdhanA pramANe paribhramaNa zA mATe karo cho ?" karI rahyo chuM." maMgaLamUrti uttara vALe che ke "bhalA bhai ! mArAM pari A badhuM sAMbhaLIne tene mitra bahu prasanna thAya che ane bhramaNane 'A' sAthe na gUMcavaze. huM te amaladArI jIvanathI ane ane jaNAve che ke tamArA zabdo sAMbhaLIne atyanta zItalatA nipajAsaMsAranI upAdhiothI kaMTALI gayuM hatuM ane temAMthI chUTavA mATe ja A badhe prayAsa meM aMgIkAra karyo che. saMsArathI tadana nivRtti vatA kaMi auSadhanuM huM pAna karI rahyo houM ema mane lAge che. mArA zarIramAM raheluM Adhi vyAdhi ane upAdhine-sava anutApa meLavavA mATe te huM pAcho ghera pahoMcuM ane kevaLa ekAnta jIvana mane kazI khabara na paDe tema zamI gayA lAge che.' ' svIkAruM tyAM sudhI mAre rAha jovI paDaze." (tyArabAda traNa dharmonI samAnatA vize tathA Izvara, budhdha, : "A pramANe kamaMDaLa laIne ane kaphano paherIne tame gAtA devadevIo ane bhUtapretanA astitva vize bane mitro vacce carcA gAtA phare che ane jyAM tyAM bhikSA mAMgIne udaranirvAha kare che cAle che.) temAM tamane majA Ave che ? thoDIvAra bAda kaMI uddhata yuvAna tyAM AvI caDe che ane maMgaLamUrti' javAba Ape che ke "mArA gurUe mane kahyuM che maMgaLamUrtinI sAme AMgaLI karIne bUma pADe che ke "e bhikhArA ! ke jIvanamAM kharU' sukha meLavavuM hoya te ApuMNI raheNIkaraNI A to baDabaDATa baMdha karIne ahIthI ekadama cAlI jA ! sAdhu bane teTalI parimita ane saMyamI rAkhavI joIe. je mATe keTa- hoya te teNe te bhikSA maLI ke tarata vidAya thavuM joIe. je lAMya gheTAM ane gAyanI katala karavAmAM Ave che tevA eka meTA A tAro atha vinAno baDabaDATa cAlu rAkhIza te tuM kAI pAMkhaDI . je ja mArA prasaMge meja upara nAnA mithuna ane pakavAno che e ma sa mAne tane pelI ne havAle karI daIza," maMja/mUne 14 12 / mA che 'ramAM nI hoya che ane te kA vNe ke te mAravA jatA hoya te te udhata yuvAna bAMya caDa ve Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10) para prazuMSa jena che ane hAtha ugAme che, paNa magaLabhUti tA kazeA' paNa javAba ApyA sivAya tenI sAme smitapUrvaka joyA kare che. khAjAe pasAra thatA kAi mAsa vacce paDe che. ane te yuvAnane ThaMDA pADe che. ma'maLamUti' bhajana gAtA. gAte tyAMthI cAlI nIkaLe che. rAtrine vakhate kAi dhama zALAmAM AvIne rahe che ane sundara vastromAM sajja thayelI kASTa devAMganA jevI sundara strI tenA gharevAjAmAM DAkiyu' kare che. dhIme dhIme te najIka Ave che ane tenI . sAthe premaceSTA karavA mAMDe che. magaLabhUti' vicAre che ke mArA pralAbhana arthe AvelI A kAi apsarA lAge che'. ane tenI upekSA karate peAtAnA Asana upara te sthirapaNe esI rahe che. te bAI kahe che ke huM eka parI chuM ane ApanA uddhAra karavA AvI chuM, kAraNa ke mane khabara che ke te padane siddha karavA mATe Apa bhagIratha prayatna karI rahyA che. e uparAMta ApaNe ahIM A rIte maLavuM' ema ApaNe pUrvabhavamAM nakkI karyu hatu. mArA vize kazI. paNa zaMkA karaze! nahi. huM have ApanI sAthe ja rahIza ane sAdhanAmAM madada karIza.' maMgaLamUrtine yAda Ave che ke jyAre lyu cegsa cIMgasAmamAM TeenI sAdhanA karatA hatA tyAre tenuM paNa AvI kAi apsarAe pralobhana kayuM hatuM ane pariNAme tenuM patana thayuM hatuM. teNe potAnI DAkhI AMkha gumAvI hatI ane 'Tee' padane siddha karyA sivAya te mRtyu pAmyA hatA. grebse A pramANe peAtAnI sAdhutAmAM niSphaLa nIvaDayA hatA, kAraNa ke tenAmAM pUrate manaHsayA naheAte ane bhega vAsanAe tenAmAM laya 5 mI naheAtI. zAstro paNa jaNAve Ama che. A pramANe je kAi AvI jALamAM phasAya che tene Akhare nAza thAya e svabhAvika che ane tethI AvA prasaMge sAdhake khUba ja sAvadhAna rahevu joie, sate| ane RSimunie paNa AvA prasa Mge ekavAra bhUla kare che ane AkarSAya che te pachI te mana uparanA saMyama pAchA meLavI zakatA nathI ane peAtAnI jAtane bacAvI zakatA nathI. tethI moMgaLamUti pahelAM mAphaka manane khUba majabUta karIne sudRDha banAvIne dhyAnastha bane che ane te strI tyAMthI ekAeka alepa thai jAya che. te strI kAi apsarA hatI, DAkaNuM hatI ke kAka bhUtapalIta hatI te kANuM kahI zake ema che ? A rIte maMgaLamUti traNa varSa sudhI satata musAphrI karyA kare che ane AkhI duniyA bhamI vaLe che. te je kAMi peAtAnI AMkho vaDe jue che, peAtAnA kAna vaDe sAMbhaLe che, peAtAnA zarIra vadhu po che, te sarvanA tema ja judA judA prasaMge tene je kAMi navA anubhaveza ane avanavA paricaye thAya che. te sanA peAtAnA manane keLavavA pAchaLa upayoga kare che ane tethI tenA AvA svairavihAra aneka rIte saphaLa ane sAka bane che. pachI te ghara tarapha pAchA phare che, jekhIMganI TekarIomAM eka pazu kuTi banAve che ane jiMdagInA bAkInA bhAga tyAM rahIne pUrA karI Akhare paramapadane prApta kare che. tA. 15-4-48 rUA. 60,000 nA je vArSika kara ApavA paDe che te kara rada karavA sabadhe ekatra thayela samAjanee sarvAnumate nIce mujaba TharAva pasAra karyAM hatA ane AgAmI tA. 17 mInArAja jyAre saurASTranu pradhAnamaDaLa muMbai Ave tyAre temane AgevAna jainenuM pratinidhi mAMDaLa maLe ane A sabaMdhamAM jaina samAjanI tIvra lAgaNIthI pradhAnamaDaLate vAkaeN kare evA nirNaya karavAmAM AvyA hatA. pasAra karavAmAM AvelA TharAva nAce mujaba hataH samApta anuvAdaka. paramAnaMda zrI. zatruMjya tIrtha uparanA kara rada thavA joie tA. 12-4-48 nA roja zrI jaina zvetAMbara mUtipUjaka kAnpharansa tema ja anya aneka sasthAnA Azraya nIce gADIcha mahArAjanA upAzrayamAM zeDa amRtalAva kALIdAsanA pramukhapaNA nIce nAnI eka jAhera sabhA maLI hatI. A sabhAmAM bhinna bhinna vicAra pakSe dharAvatA sava* kASTha AgevAne ekatra thayA hatA, ane zatruMjya tIthanI yAtrAnA kAraNe keTalAMka varSothI pAlItANA rAjyane rAva mu`bainI bhinnabhinna jaina 38 saMsthAonA. Azraya nIce maLelI samasta jaina samAjanI A jAherasabhA TharAva kare che ke keTalAMka varSothI pAlItANA rAjyane zrI rAtrujya tIthanI yAtrA adala jana samAja taraphathI rUA. 60000] nI vArSika rakama ApavI paDe che. tIrthIyAtrA nimitte AvatA jaina samAne Ave kara ApavA paDe e jaina samAjanI dhAmiCka bhAvanAnA ayAgya lAbha levA barAbara che. megalAi jamAnAmAM levAtA jajhIyAverAnI ja A eka AvRtti che. jaina samAjanA dilamAM A kara eka zULanI mArka khucI rahela che. Aje have pAlItANA rAjyanI hakumata sArASTranI navI nirmANa thayelI sarakArane suprata karavAmAM AvI che tethI kAi paNa sudharelA rAjyamAM kadi paNa sabhavI na zake evA A anyAyabharyAM karane vahelAmAM vahelI take nAbuda karavA ane e rIte, sArASTranA navanirmANumAM jaina samAja je AnaMda ane gArava anubhavI rahela che te Anada ane gauravamAM vadhAre karavA AjanI A sabhA saurASTra sarakArane sAdara vinaMti kare che." A TharAvanA samanamAM vizeSa lakhavAnI eTalA mATe jarUra nathI lAgatI ke jaMnenI A mAMgaNI nyAyIpaNA vize kAi paNa sthaLe e mata heAvAnI kalpanA thaI zakatI nathI. samAjanA kA paNa vargonI dhama zraddhAne khAvI rIte vaTAvavI ane muMDakAve ane jajhIyA verA jevA A karane cAlu rAkhavA e kAI paNa sudharelA rAjataMtra mATe lezamAtra zaiAbhAspada gaNI zakAya tema nathI. tAja mahAla, lAla kIlle, kutubaminAra ane evAM hiMdusthAnanAM aneka saundarya sthAne lekA kevaLa zekhathI jovA mATe jAya che, ane tevA lekA upara kAi paNa jAtane kara levAte nathI, jyAre tI yAtrA e te kevaLa bhaktibhAva ane AtmasAdhanAnuM nimitta che ane AvA tIya sthAna upara mAtra paisAdAra ke sukhI sthitinA ja nahi paNa garIbamAM garIba mANasA bhAie ane bahene bahu moTI sakhyAmAM jAya che ane jIvananI dhanyatA anubhave che. AvA nimi te yAtrAe janAra upara kAi paNa AkAramAM kara levAya e kai rIte nyAyya nathI. A kara mULamAMthI ja javA joie kAraNa ke te kA paNa rIte byAjabI nathI evI jaina samAjanI mAMgaNI che ane Aje saurASTanI navI sarakAra jaina samAjanA A pAkArane jarUra sAMbhaLaze ane je jaina samAja saurASTanI prAjanAne eka aMti agatyanA vibhAga che te jaina samAjanA dilane purepurA sataiSa Apaze evI ApaNe jarUra AzA rAkhIe. pAna da sadhaDhArA vaidyakIya rAhatanA prabaMdha zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha tarathI muLajI tema ja pAMe mAM vasatA kAi paNa jaina bhAI ke bahenane jarUrI vaidyakIya rAhata Apa vAne prazna"dha keTalAya samayathI karavAmAM AvyA che. A rAtamAM davA, injekazana, DAkaTaranAM khIle, hArapITalanA khaca tema ja dardIne mAMdagI daramiyAna jarUrI Arthika madada-AvI aneka bAbatenA samAveza thAya che. A yAjanAneA lAbha levA vaidyakIya rAhatana apekSA dharAvatA muMbai . tema ja parAMemAM vasatA sA kASTa jaina badhu tema ja bahenone ApUrvaka vinaMti che. jaya'tIlAla lallubhAi parIkha matro, vaidyakIya rAhata samiti. dhanajI sTrITa, muLakhuM. zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzakaH zrI. maNilAla mAkamacaMda zAha, 45-47 mudraNusthAna : sU kAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zrI muMbaI jena yuvaka saMghanuM pAkSika mukhapatra rajI. naM. ba. 4266 . prabuddha jaina ' , ' ' - * : ' . lAM taMtrI: maNilAla mokamacaMda zAha vArSika lavAjama rUpiyA che varSa : 10 muMbaI: 1 me 1948 zanIvAra - - * : - bahAra nA ' Dulakara kamITI ane jaina samAjanuM junavANa basa phI Tebyulakara kamITInI sthApanA ane te kamITIe mokalelI rakhene cerITI kamizanara jananA badhA TrasTo paDAvI le che ? Ama ': praznAvalie jana samAjamAM Aje bhAre kSobha ubho karyo hoya mAnavAne koI kAraNa che ? IglAMDa ane anya aneka sudharelA ema lAge che. haju to A kamITIe pitAnA kazA nirNayo dezomAM AvA kamIzanaro nImAyelA che ane teo pitAnuM kAma bahAra pADayA nathI ane te upara muMbaInI sarakAre koI bIla barAbara kare che. temanuM kAma TrasTano vahIvaTa vyavasthita karavAnuM , raju karyuM nathI. ema chatAM paNa temanI praznAvalimAMnA amuka ane pramAdazIla TrasTIone jAgRta ane sakriya banAvavAnuM hoya praznoe jene samAjamAM bhAre bhaDaka pedA karI che ane jANe ke che. AmAM bIvA ke bhaDakavA jevuM zuM che ? :: A kamITI ane tenI pAchaLa muMbaI sarakArane Azaya jananAM e praznAvalimAM je TrasTanA hetuo AjanI draSTie jotAM devasthAnanI mIlkata kabaje karI levAnuM hoya-paDAvI levAno hoya samAjopayogI rahyA nathI tevA TrasTanA hetuomAM samayAnurUpa evA bhrAmaka khyAlo tarapha phelAI rahyA che. jo ke teDulakara pheraphAra karIne te TraraTIne lepamegI banAvavA mATe jarUrI kAyado kamITIne kAyapradeza AkhA hiMdu samAjane sparze che jemAM jana kare yogya che ke nahi e prazna pUchavAmAM AvyuM che. A samAjane samAveza karavAmAM Avyo che athavA jaina samAjane je prazna vAMcIne paNa jana samAja bhaDake che zA mATe ? "rakhene sAthe joDavAmAM Avela che ane teDulakara kamITI je kAMI karaze amArA koI TrasTanA hetune nirUpAgI lekhIne sarakAra temAM phera- ane te uparathI je kAMI kAyadAne kharaDe muMbaInI dhArAsabhAmAM phAra karavAnI amane pharaja pADe ?" paNa A pheraphAra to raju karavAmAM Avaze te hiMdu samAjanA lAkho rUpIAnA TrasTa AvakAradAyaka lekho joIe. 'nahi, Avo pheraphAra karavAno ane dharmAdA phaDane paNa lAgu paDanAra che. ema chatAM paNa jene ApaNane ke koIne haka ja nathI. je TrasTa jenA mATe nirmANa samAja upara ja A kAI "aNadhArI Aphata utarI rahI hoya thayuM hoya te mATe ja te TuTa vaparAvuM joIe, nahi to e bhale evuM vAtAvaraNa jananI jAhera sabhAomAM tema ja jaina saMsthA nirarthaka paDyuM rahe ema rithaticusta mAnasa bole che. Ane enI kAryavAhaka samitinI sabhAomAM anubhavavA maLe che. bIjai javAba ApI zakAya. ? bIjAnuM muMbaI sarakArane karavuM hoya te kare paNa amAre samAja judo, amArI saMskRti judI, amAro dharma judo, amArI rIta- AgaLa cAlatAM prastuta praznAvali puche che ke je dharmAdA ke rasama judI, amArI saMsthAo judI, amane amArI dhArmika dhArmika phaMDa je hetu mATe ubhuM karavAmAM AvyuM hoya ane cAlatuM bAbatamAM, amArI dhArmika saMsthAonA vahIvaTamAM bahAranI koI hoya te hetune pahoMcIvaLatAM paNa te kaMDamAM vadhAro rahete hoya sattA, laMkA. ke samiti dakhalagIrI karI nahi zake, AvI mane to te vadhArAnAM nANAM keLavaNI, vaidyakIya rAhata, dAridrayanivAraNa dazAne Aje sAkSAta anubhava thaI rahyo che. harijana maMdira praveza' jevA sAmAjika kAryamAM vAparI zakAya ke nahi ? A prazna sAMbhabAla vakhate A manodazA haLavA AkAramAM anubhavagocara thaI vaLIne jaina samAjanI sthiticurata vaga becena banI jAya che. zA hatI. Aje A manodazA kAMIka ugra svarUpa dhAraNa karI rahI che. mATe? AnuM pariNAma evuM kalpavAmAM Ave che ke devadravyanA nAme aneka jaina maMdiramAM Aje lAkha rUpIAnI muDI jamA alabatta teDulakara kamITInI praznAvalimAM evI be traNa che.have je A koI kAyado thAya te pachI e kAyadA mAraphata bAbato sadhita che ke jethI amArAmAM koI mAthuM mArI nahi. e muDI upara jaNAvyA mujabanA sAmAjika kAryomAM vAparavAnI zake, amArI saMsthAo ame amArI rIte ja calAvIzuM, ApaNane pharaja pADavAmAM Ave. paNa ema bane te kheTuM zuM ? amArA phavicAromAM ame bIlakula pheraphAra karI nahi zakIe, - sthigita thayelAM nANAMne Ama sadupayoga thAya athavA to AvI manodazAne jarUra AdhAta lAge. paNa jyAM AkhA samAjanA Ama sadupayoga karavAnI kAyadA dvArA ApaNane sagavaDa maLe pAyA hacamacavA lAgyA che, jyAM junI racanAnI kIlebaMdhI emAM agya zuM? javAba maLe che ke "Ama banI cotaraphathI tuTavA lAgI che ane navI racanAno Akramaka padapraveza ja na zake. A amArI dhArmika mAnyatA che, A amAre zarU thaI cuddhame che tyAM AvI manodazAne kaMI paNa sthAna ke ava* maulika siddhAnta che.' devadravyano upayoga kema karavo e kaI kAza hoI zake kharo ? je samAja kALabaLa nahi parakhe ane maulika siddhAntanI bAbata hoI ja na zake; eka te mUrti pUjA amAro dharma jokhamamAM, amAro samAja jokhamamAM, ame e jana samAjanI sarvasAmAnya mAnyatAno viSaya nathI. bIjuM jokhamamAM ema pokAra ja karyA karaze e dhama, e samAja, ane dhamaradhanAnA eka sAdhana tarIke lekhAtI mUrtipUjAnA kAraNe e leke kharekhara ja jokhamAvAnA che ane AjanA tumula maMdira AvyuM, maMdiranI Avaka AvI, ane kharca karatAM vadhAre sthitikalahamAM temane TakavuM bhAre muzkela thaI pavAnuM che. Avaka thavA mAMDI. ane pariNAme AvI paristhitimAMthI nIpajatA Tendulakara kamITInI praznAvalimAM "cerITI kamIzanara'nuM sucana vadhArAnA devadravyanuM zuM karavuM e prazna ApaNI sAme AvIne . Ave che. AthI jaina samAja bhaDake che. zA mATe bhaDake che.? ube rahyo. A saMbaMdhe Aja sudhI jaina samAjanI evI mAnyatA Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 tA. 1-5-44 cAlI AvI che ke A devadravyano jene Aje ApaNe sAmAjika moTI AvakavALAM maMdiranA trasTIo potAnI AvakamAMthI nAnA kALe lekhIe chIe temAM bIlakula upayoga thai na zake. A moTA sthaLe maMdira bAMdhavA mATe ke jIrNoddhAra karavA mATe avAraprazna kevaLa AcAravyavahArane che ane AcAravyavahAra te kALe. navAra nAnI moTI rakama ApatA hovA chatAM TrasTIonI manodazA karIne sarajAya che ane kALe karIne badalAya che. AvI muDIdhArI zrImanta jevI ja banI gaI ane maMdira Akhare peDhImAM bAbatane siddhAntanuM nAma ApavuM e kIDIne kuMjara banAvavA palaTAI gayA. mULa muDImAM jeTaluM vadhAre kare teTalI TrasTIonI barobara che. sthiticuta mAnasa haMmezAM A ja rIte vicAre che ane vadhAre kuzaLatA gaNAvA lAgI. koI paNa sAgamAM mULa muDIne to pitAnA vicAranI A ja rIte rajuAta kare che. aspRzyatA viSe sparzAya ja nahi ke jena kemanI jarUriyAtanA te muDInA upayoga paNa bahoLA hiMdusamAjanuM A ja prakAranuM vaLaNu hatuM. aspR* dvArA ukela zodhI zakAya ja nahi. A rIte jANItA aneka jana zyatAne paNa mULabhUta dhArmika siddhAntanA siMhAsane pratiSThita maMdira pAse sthagita thayeluM Aje puSkaLa nANuM paDyuM che ane karavAmAM AvI hatI. paNa sau koIe samajI levuM joIe ke tene aNadhAryo dhakake na lAge tyAM sudhI temAM sAdhAraNa rIte satata mAnavasamAjanI koI paNa AcAravyavahAra acaLa-kaze paNa vRddhi ja thayA kare che. A dravyanA upayoga viSe bahu bahu to pheraphAra thaI ja na zake evA-saMbhavI zakatA ja nathI. eka kALe ke sthaLe koI maMdira baMdhAtuM hoya to tenI TIpamAM ThIka ThIka je jarUrI hoya te bIjA kALe bInajarUrI bane che ane trIjA rakama mAMDI ApavI athavA te koI jINuM maMdirane samarAvI kALe anarthakArI banI bese che. devadravyaviSenI mAnyatA paNa A ApavuM athavA te pitAnA AlIzAna maMdirane vadhAre AlIzAna rIte pRthakkaraNa ane parivartana mAMgI rahI che. A bAbatane, banAvavuM-A sivAya jena maMdiranA trasTIone ke jemane te dhArmika ullekha ane dhArmika paraMparAthI thoDA vakhata mukta TrasTIo javAbadAra hoya te saMdhanA AgevAnone bIjI koI banIne, vicAra karavo ghaTe che. aspRzyatAne prazna A bAbatanuM kalpanA hotI nathI. temanI dhArmikatA bIjI koI kalpanAne avakAza jas - udAharaNa che. kevaLa dhArmika ullekho ane paraMparA ApavAnI cekhI nA pADe che. A acalAyatana manodazA mujaba cAlavAne ekAnta nirNaya dharAvanAra samAja be DagalAM Ajano jAgRta samAja kayAM sudhI calAvI zakaze ? ahiM e rapaSTa paNa AgaLa cAlI zakato nathI. pUrvapurUSonI mahattA cAlu karavAnI jarUra che ke cAlatAM maMdiro baMdha karavAnI ke saLagatA dIvAo vastusthitine majabutapaNe vaLagI rahevAmAM nahotI paNa samaya: elavIne bIjA dIvA pragaTAvavAnuM kAI kahetuM nathI. AjanA nusAra pheraphAra karavAne purUSArtha dAkhavavAmAM ja rahelI hatI. devadravyane madirA amara rahA ! jyAM jarUra lAge tyAM jarUra navAM maMdira A rIte vicAra karIe to ApaNane sahaja mAluma paDaze ke ubhA karo ! paNa uparanA rUpakamAM vicArIe to pragaTelA dIvAo deivadravyanA zabdArthamAMthI te kaze artha ja niSpanna thatA nathI. sateja rAkhavA mATe joIe te karatAM ghaNo vadhAre ekaThA thayele, je vItarAgadeve 'samama hika saMpattino tyAga karI sanyAsamAga telasaMcaya emane ema rAkhI mUkave e zuM DahApaNabharyuM che ? svIkAryuM tene te koI dravya sAthe saMbaMdha ja hoI na zake. na to A telasaMcayane bIne paNa sArvajanika upayoga karavAnuM e devanI mUrti ke je Akhare jaDapadArthanI banelI hoya che te ApaNe kyAM ne vicArIe ? A DahApaNu ApaNAmAM svAbhAvika mRtimAM AvI koI mAlekanI saMbhAvanA thaI zake che. to pachI rIte nahi ja Ave ? rAjyasattA ane kAyadAnA anuzAsana sivAya devadravyanA nAme je dravya ekaThuM thayuM hoya te kAvya je vizALa sarakhI rIte cAlavAnuM ApaNe kadi nahi ja zikhIe ? samAjanA te deva che te vizALa samAjanI ja mAlIkInuM lekhAya ApaNu jana samAje be bAbata barabara samajha levAnI' ane te dravyamo zI rIte upayoga kare eno nirNaya karavAne jarUra che. AjanA kAyadA kAnuna, rAjayavyavarathA ane vahIvaTaadhikAra paNa e vizALa samAjane ja hoI zake. A devadravyanA ' e savane jhoka A dezamAM samAjavAdI racanA ubhI karavA tarapha upayoga sAme eka ja maryAdA saMbhave ane te e ke je vyaktie ' che. A bAbatamAM kAMgresa ke samAjavAdapakSa vacce bahu takaDita AvuM dAna karyu hoya te vyaktine A dravya upara potAnA aMgata che ja nahi. garIba paisAdAra vaccenA bhedo jema bane tema dUra, upaga mATe jarA paNa adhikAra hoI na zake. devadravya je ja karavA, Aja sudhI dabAyelA ane kacaDAyelA majuro ane kheDutonA bIjo eka pracalita zabda zivanirmAlya che. Ane artha paNa hitone AgaLa vadhAravA, kamIzana, dalAlI, mahenata majurI, vyAja e ja karavAmAM Ave che ke je dravyane tame zivanirmAlya jAhera evA nAme ugharAvAtA vacagALAnA najAo ane vyAjakherIne karyuM te dravyane pachI tame aDakI paNa na zake, paNa A ziva- nAbuda karavA ane sthagita thayelAM dravyabhaMDArone-pachI koI vyaktinI 'nirmAlyane evo koI artha kalpatuM ja nathI ke e dravyano upayoga mAlakInA hoya ke saMsthAnI mAlikInA hoya-sArvajanika upaganA te zivAlaya pAchaLa ja thaI zake. A rIte vicAratAM jana mAge vahetA karavA- Aje navanirmANa pAmatI racanAnA paribhASAmAM jene "sAdhAraNa dravya' kahevAmAM Ave che ane je mukhya age che. Ama thAya to ja hiMdurathAnane maLeluM varALa, dravyano upayoga jana samAjanA koI paNa khAtAmAM karI zakAya che te surAjyamAM pariName ane zApita janasamudAyanA uddhAra thavA pAme karatAM paNa devadravyane vadhAre vyApaka upaga vyAjabI lekhI zakAya ane janatAnI vyApaka kaMgALiyata nAza pAme. A vastusthiti tema che. kAraNa jene jana ISTa devatA gaNe che tene mana jana IcchAo ke anicchAe jana samAje svIkAravI ja rahI ane jainetarane kaze paNa bheda hato ja nahi. tadanusAra bApadAdAnA vyApAravyavasAya ane saMsthAonA vahIvaTamAM . bIjI bAjue devadravyanA nAme Aje zuM cAlI rahyuM che pheraphAra karavAnA rahyA. mAlIke majurI tarapha, vyApArIe udyoga te ApaNe joIe. jana samAjamAM dharmapracAraka taraphathI mUti, tarapha, vyAjavaTAvane dhaMdho karanAre sIdhA khetI tarapha najara karavAnI pUjA upara khuba bhAra mukAtAM mUrti ane maMdiro sthaLe sthaLe ane mana vALavAnI jarUra che. ane evI ja rIte amAruM devadravya, ubhA thavA lAgyAM ane kene dravyane pravAha paNa te tarapha ja ane amArI dhArmika mAnyatA-A gAMTha choDIne ApaNI pAse vahevA lAge. sArA mAThA prasaMge loko maMdiranA bhaMDAra ja bharatA je kAMI che te, bahoLA janasamudAya sudhI na pahoMcavuM hoya to paNa gayA. pariNAme game teTalA zebhAzaNagAra ane mUrti mATe ApaNuM jIvatA jAgatA chatAM DubatA jaina samAjane kema upayogI sonA cAMdInA tema ja hIrA motI mANekanAM AbhuSaNe vasAvavA thAya e dizAe sattara pagalAM bharavAnI jarUra che. Aje AvI chatAM maMdiranI muDI vadhavA lAgI. muDI pAchaLa TrasTIo AvyA rahelI krAnti eka AMdhI jevI che. zarUAtamAM jesabhera pavana ane muDInAM rokANa zarU thayA. Avakano pravAha to vaheto ja rahyo. ' vAvA lAge che; pAchaLathI bhayaMkara tephAna Ave che. pavanathI cetaze tyamAM pariName e thAya te ja nirmANa pAmatA upaganA * " Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-5-48 25Sa = e tophAnathI bacaze. Aje ApaNu devadravyanA nAme oLakhAtA khara virodha karavA jevI lAgatI hoya te janoe hiMduo sAthe sAmAjika dhananuM zuM karavuM e vicAravAno ane pitAnI icchA maLIne virodhano sura uThAvavo joIe. " Aje amArA jananuM mujaba kharacavAne avakAza che. AvatI kAle e svecchAne sau koI luMTavA beThA che, jenonI sau koI pAyamAlI karavA beThA vikalpa rahevAno nathI. che, AjanA kAyadAkAnune paNa A ja pramANe ghaDAI rahyA che - AvA bhrAmaka bhUto keTalAka jaina AgevAnone vaLagI rahelAM huM * bIjuM AjanA jaina samAjamAM ane khAsa karIne . joI rahyo chuM. A loko potAnA samAjane, koMgresane ane ApaNI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka vibhAganA AgevAnomAM alagavAda sarakArane eka yA bIjI rIte bhAre nukasAna karI rahyA che. AvI vAto khuba jora pakaDatAM jAya che. "ame judA, amArI saMskRti ane vicAro nirmAlya banelI koI laghumatI komanA AgevAnImAM ja judI, amAro dharma judo' A AjanA lekasUtro thaI paDayA saMbhave. jene pitAne eka alaga kAma tarIke gaNe to te jarUra che. pitAnI komanA mANasane potAnI tarapha kheMcavA mATe A eka laghumatI kema gaNAya, paNa te koI paNa rIte nirmAlya te padhdhati bhale lAbhadAyI lAge paNa lAMbI dRSTie vicAratAM A nathI ja, pArasIkAma jeTaluM ja ane AjanA saMgamAM kadAca padhdhatinAM jokhamo pAravinAnAM che hiMduo sAthe jenuM ota tethI paNa vadhAre prabhutva ane varcasva sAmAjika jIvananA sarva A protapaNuM eTaluM badhu gADha ane rUDha che ane jenonA astitva kSetromAM jana samAja dharAve che. ane je alagapaNanI bhramaNAthI ane saMrakSaNanI dRSTie e otapretapaNuM eTaluM badhuM upayogI pitAnA manane ja je chuTuM kare to jeno hiMdukamanuM eka che ke ethI anyathA vAta kahevI vicAravI ke pracAravI e pitAnA agatyabhayu ane ati mahatvanuM aMga che, ane e rIte AkhI paga upara kuhADe mAravA barAbara che. Aje Tendulakara kamITI je hiMdukAma pitAnI DhAla che ane hiMdukAmanI vatI pitAne ela. mAge jaI rahI che ane je prakAranA kAyadAkAnunanI ApaNane vAne saMpUrNa adhikAra che ema samajavAmAM tema ja svIkAraAgAhI karAve che te jeTaluM jenone teTaluM ja hiMduone lAgu vAmAM jano mATe bIjuM kAI aMtarAyarUpa kAraNuM nathI. ane paDe che. A bAbata aniSTa hoya, nukasAnakAraka hoya che ane hiMda koma jevA vizALa samudAyane sAtha ane sahakAra ane te ' mATe sarakhI aniSTa ane nukasAnakAraka che. te A , sAthenuM tAdAmya keTalI moTI vastu che ? A bane vAstavikatA - bAbatamAM hiMdusamAja kema kAMI bolate ke virodha uThAvate nathI ene je ApaNe svIkArIzuM te ApaNane dhaNI sAcI sujhe . ene jenoe jarA vicAra karavA ghaTe che, ane A bAbata khare paDaze ane ApaNe mAga ghaNo saraLa banaze. paramAnaMda prabuddha jainano dazamA varSamAM praveza prabuddha jaina" me mAsathI dazamAM varSamAM praveza kare che. je dhyeya prabudhdha jana AjanA jaina jainetara sAmAyikamAM viziSTa sthAna ane nItine lakSamAM rAkhIne "prabuddha jena" ne prAraMbha karavAmAM dharAve che. komI nAma dharAvatuM ane eka komI saMsthAnuM mukhapatra ' AvyuM hatuM te ja dhyeya ane nItine "prabuddha jaina" ekasarakhI hovA chatAM prabudha jaina bIlakula bInakamI patra che evI pratiSThA rIte vaLagI rahyuM che ane navA varSa sudhI jaina samAja tema ja, jaina jainetara ziSyavargomAM prabudhdha jene prApta karI che. A patra jana . vizALa janasamAjanI teNe eka sarakhI sevA karI che. rASTranI samAjanI bahu bhAre sevA karI rahela che evuM pramANapatra aneka svAtaMtryaprApti prabuddha jainanuM prAraMbhathI eka viziSTa dhyeya hatuM jena baMdhuo taraphathI amane maLatuM rahyuM che. taduparAnta lekhaane jaina samAjamAM AjhAdInI tamannA keLavavI e prabuddha sAmagrInI vividhatA ane bahulatAnI dRSTie paNa prAraMbhathI jananI sarva pravRttine mukhya sura hatA. gayA ogasTa mAsano Aja sudhImAM prabudhdha jaina uttarottara vikasatuM jatuM mAluma 15 mI tArIkhe A deza uparathI aMgrejI hakumatanuM visarjana paDayuM che. Ama chatAM paNa amAre dilagIrI sAthe jaNAvavuM . thayuM, deza svataMtra banya, svAdhIna banya. A rIte prabudhdha jainanuM paDe che ke prabudha jananI grAhaka saMkhyA hamaNuM hamaNuM . viziSTa dayeya phalitArtha banyuM che. sAthe sAthe prabudha janane ghaTatI ja rahI che. viziSTa Arthika madadanA kAraNe prabudhdha jaina sadA preraNA ApatuM eka prANadAyI tattva pariNAme kamI thayuM che. Arthika boTamAMthI ugarI jAya che. paNa AvI madado upara prabuddha Aje navanirmANa pAmatI rAjyaracanA, AjhAdInI prApti bAda jaina kyAM sudhI nirbhara rahI zake ? Akhare te grAhaka upara ja ubhI thatI aneka phUTa samasyAo, prajAjIvananA marmabhAgane prabudhdha jane svAvalaMbI banavuM rahyuM. je prabudhdha janane grAhakavalavI nAkhatAM navA vicAra A sarvAnuM hArda samajavA, samudAya-vAMcakasamudAya --prabudhdha jainanI upayogItA, sevAparAyaNanA, jhIlavA prabuddha jaina mathAmaNa karI rahela che. ghaNI vakhata A AvazyakatA svIkAratu hoya, je anyatra sAmAnyataH nathI maLatA go kAryuM jANe ke prabuddha jainanI tAkAta uparavaTanuM hoya ema paNa prANadAyI ane AtmannitiSaka khorAka prabudha janamAMthI temane lAge che. Ama chatAM paNa prabuddha jainanI satyaniSThA Aje paNa maLato rahyo che ema temane lAgatuM hoya te temane amArI AgrahabharI eTalI ja jAgRta che ane dezanA tema ja jaina samAjanA vividha vinaMti che ane Aja sudhInI amArI ane temanI mahobatanA prazno parave bane teTaluM spaSTa mArgadarzana niDarapaNe karAvatAM rahevuM kAraNe temanI pharaja che ke prabuddha jainanI grAhaka saMkhyAne vadhAre e tenuM lakSya Aje paNa eTaluM ja kAyama che. ne vadhAre vipula banAvavAmAM teo pitAthI banatuM karI chuTe. ' prabudhdha jana Aja sudhI eka ja vyakitanI preraNA ane ane lekhako ane vicArane paNa amArI AgrahabharI zaktidvArA saMcAlita thaI rahyuM hatuM. e che ApaNuM paramA- vinaMti che ke teo paNa prabuddha jainane apanAve ane tene bane naMdabhAI. keTalAka samayathI teo prabudhdha jainanI javAbadArIthI teTaluM samRddha banAvavAnI amArI manokAmanAne sakriya Teko Ape. mukata thavAnI IcchA dAkhavI rahyA che. teo A koI paNa eka paramAnaMdabhAI ke eka dhIrajalAla dhanajIbhAI zAhanA upara ja vicAra choDI daIne prabuddha jainane vaLagI rahe ane bane teTaluM nirbhara banIne prabudhdha janane cAlavuM paDe e paristhiti zocanIya vikasAve evo amAro Agraha ane vinaMti che. temane sAtha che. koI paNa satya vicAra, zreyaskara pravRtti mATe prabuddha jaina ane sahakAra Ape che te ocho thAya, baMdha thAya tema chatAM paNa khulluM che. nAtajAta ke vADAnA bheda prabudhdha na mAnatuM nathI, prabudhdha jainane A ja svarUpe calAvatA rahevuM evA amAro Agraha svIkAratuM nathI. sau koI lekhako ane vicArakone prabuddha jainanuM, che, amadAvAda jaina yuvaka saMdhanA mukhya kAryakartA ane muMbaI jaina AmaMtraNa che. ApaNe vicAra satyapUrNa haya, vANI saMyamapUrNa , yuvaka saMghanI kAryavAhaka samitinA sabhya zrI dhIrajalAla dhanajIbhAI hoya, AcAravyavahAra sabhyatAthI suvAsita hema-A amAruM dhyeya - zAhe prabuddha jainane bane teTalo sAtha ApavA amane khAtrI ApI che, A amArA mAge che, plI ja abhArI maryAdA che. " che, A mATe ame temane upakAra mAnIe chIe. ' tarI, prabuddha jaina. che Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ E T* ' 25E ' ' ' keTalAke sujAcAra ane noMdha che ane lagabhaga dekhAtuM nathI; kAne bahu ochuM saMbhaLAya che. ema chatAM teo jyAre bele che. tyAre AjathI 40-50 varSa ' paMDita lAlanane abhinaMdana ane lIsamarSaNa pahelAMnA suprasiddha vakatA paM. lAlanane ja ApaNe sAMbhaLIe chIe paMDita lAlana Aje 91 varSanI uMmare pahoMcyA che te e bhAsa thAya che. A uMmarane Ave chava jAgate pavitra nimitte temanuM abhinaMdana karavA mATe ane temane Aja sudhInI' : purUSa ApaNI vacce hoya-o ApaNA samAjanuM sadabhAga lekhAya. * anekavidha sevAonI kadararUpe temane rU. 1000nI thelI temane ApaNuM sarvAnA bahumAna ane vandana ghaTe che. samarpaNa karavA mATe karachI jaina samAja taraphathI zrI. metIcaMda mAmRtArtha upara yAtrA kara rada thaye gIradharalAla kApaDIAnA pramukhapaNa nIce tA. 3-4-48 ravivAranA ' gayA eprIla mAsa daramiyAna zIrehI rAye tyAMnA mahArANInA roja eka sanmAna samAraMbha goThavavAmAM AvyA hatA. A prasaMge hukamathI AbutIrtha upara yAtrAe jatA yAtrALuo pAsethI ugharAvAte , paMDita lAlana pratye Adara dharAvatA keTalAka bhAIo tathA bahene kara rada karyo che. A kara eka prakAranA muMDakAverA jevo hato. A rIte taraphathI bhAvabharyuM pravacane thayA hatA. paMDita lAlananI ummara, levAtA karanI rakama bahu moTI nahotI ema chatAM paNa A prakArano karI Aja sudhInuM temanuM ucca koTinuM jIvana ane temane ujajavaLa jaina samAjane atyanta khuMcate hate. koI paNa samudAyanA dilamAM rahelI bhUtakALa, temanI dharmaparAyaNatA ane zreyasa-sAdhanA, niDaratA * dhArmikatA ane bhakitabhAvamAMthI Arthika lAbha uThAvavAnI vRtti nathI tema ja satyaparAyaNatA-sava jotAM vizALa jana samAjanA nyAyasaMmata ke nathI nItisaMmata. koI paNa sudharelA rAjyataMtrane : eka nAnA sarakhA vaga taraphathI paMDita lAlananuM bahumAna thAya mATe A bAbata zaramAvanArI gaNAya. dekhAvamAM nAno lagano havA eTalAthI saMtoSa manAve joIe nahi. AvA purUSanuM samagra jaina chatAM zirohI rAjyane A karadvArA rU. 40000 nI Avaka thatI 1. samAja taraphathI vyApaka AkAramAM sanmAna thavuM ghaTe che. te ja hatI. Aje jyAre sthApita rAjayasattAonAM visarjana thaI rahyAM je vizALa jana samAjanI temaNe Aja sudhI anekavidha sevAo che ane prajAjano sattArUDha thaI rahyA che evA vakhate visarjita karI che te viSe jaina samAje kRtajJatA dAkhavI lekhAya ane temanI banavAnI sthitie pahoMcI rahelA sattAdhIze AvA sukRtyathI ane pratyenuM rUNa jaina samAje kaMIka aMze adA karyuM lekhAya. anyAyI prathAone pitAnA ja hAthe tilAMjali ApIne suyazabhAgI jaina samAjamAM navA ane junA vicAranI athaDAmaNa zarU bane che, AgAmI sattAdhIze mATe sAre dAkhalo besADI jAya che thaI ane cAlu paraMparAthI judA paDIne svataMtra rIte potAnA vicAro ane jatAM jatAM paNa je je samudAyane AvA pheraphAra sAthe saMbaMdha 2ju karavAnI prathA zarU thaI tene Aja sudhIne ItihAsa kramavAra hoya che temanA dilamAM mIThAM smaraNa mukI jAya che. A rIte ApaNe yAda karIe chIe to temAM sauthI paheluM nAma ApaNane paMDita AvuM stutya pagaluM bharavA mATe zirehInAM nAmadAra mahArANIne lAlananuM mAluma paDe che. sthiticuta varga taraphathI dhamavirodhI, jaina samAjanA dhanyavAda dhaTe che. je pAlItANAnA Thara sAhebane nAstika, mithyAtvarUpaAvAM vizeSaNanI sauthI pahelI bIra- na AvaDayuM te A mahArANIe karI batAvyuM. maLatA samA dAvali meLavanAra paMDita lAlana hatA. temanuM vakatRta e vakhatanI eka cAra mujaba pAlItANAnA ThAkora sAheba jaina samAja sAthe sodo : ajaba mAhinI hatI. teo daza daza hajAra mANasanI sabhAne karavAnI tajavIja karatAM karatAM svataH visajita thaI gayA. zihIMnA ' pitAnI vilakSaNa vakatavaailithI mugdha karI zakatA hatA. teo mahArANIe bahAranA keI paNa dabANa ke vATAghATa sivAya svataH jana dharmanA tatvajJAna sAthe pAzcAtya tatvajJAnano paNa sArA abhyAsI svecchAthI prastuta kara nAbuda karyo. AvI udAratA "dila jana lekhAtA hatA. teo IMglAMDa tema ja amerikA ThIka ThIka samaya rahyA samAje mahArANI sAhebane rUNI bane che. . . hatA ane tyAM temaNe jaina dharma viSe sArA pramANamAM mAhItI phelAvI zatratIrthane lagatA karI hatI ane mArA sArA vidhAnane jaina dharma tarapha teo AkSI eprila mAsanI 17 mI tathA 18 mI tArIkhe muMbaI khAne zakyA hatA. temaNe aneka paraMparAgata dhamaeNvicArone navA AkAramAM jyAre mahAgujarAta rAjasthAna prajAsaMmelana bharavAmAM AvyuM te prasaMge raju karyA hatA ane temanI prarUpaNuzali niDara tema ja maulika hatI, yuvAna varga paMDita lAlana pAchaLa gAMDA thaIne bhaTakatA hatA aDhAramI tArIkhe saurASTranA pradhAnamaMDaLanA kAThiyAvADa prajAmaMDaLa taraphathI ane sthiticusta varga temanAthI bhAre bhaDakato hato. AjathI eka bhavya sanmAna samAraMbha goThavavAmAM Avyo hato; A nimitte lagabhaga 35 varSa pahelAM temane zrI zivajI devazI sAthe saMdha saurASTranuM AkhuM pradhAnamaMDaLa muMbaI AvyuM hatuM. A prasaMgane bahiSkAra jAhera karavAmAM Avyo hato. temaNe raju karelA vicAromAM lAbha laIne zatrujya uparano kara rada karavAnI mAMgaNI karavA mATe Aje te evuM kazuM ja dekhAtuM nathI ke jethI koI paNa samAjane zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka konpharansanI sthAyI samiti dvArA temanI sAme jarA paNa vAMdho uThAvavAnuM kAraNa hoya. paNa te niyata karavAmAM Avela muMbaInA jaina samAjanA AgevAnuM eka vakhatato jana samAja atyanta ajAgRta ane rUDhigrasta pratinidhimaMDaLa saurASTra sarakAranA pradhAnamaMDaLane maLyuM hatuM. hato. pazcimanI keLavaNIne haju jana samAjane bahu ochA sparza thaye ane A pratinidhimaMDaLamAM zrI amRtalAla kALIdAsa, hate. dhArmika lekhAtAM praznone buddhivAdanI kaseTie caDhAvavAnI haju meghajI sejapALa, nagInadAsa karamacaMda saMghavI, motIcaMda zarUAta hatI. jaina samAjanI manodazA dhArmika bAbatomAM bahu ja gIradhalAla kApaDIA, mehanalAla bhagavAnadAsa jhaverI, maganalAla ALI hatI. jaina sudhArakomAM paMDita lAlananuM sthAna Adima tema ja muLacaMda zAha, paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA, caMdulAla vardhamAna che. agragaNya gaNAya. temanuM AkhuM jIvana jaina dharmanA eka pracAraka - Ama para * zAha, kAntilAla nAnAlAla, zAntilAla maganalAla tathA kenpharansanA ' tarIke ja vyatIta thayuM che. Aja sudhI paNa temaNe jJAnanI akhaMDa maMtrI zrI dAmajIbhAI jeThAbhAI sAmela thayA hatA. mukhyapradhAna zrI. - upAsanA ja karyA karI che, ane vizada jIvana vaDe e upAsanAne temaNe ucharaMgarAya Dhebara tema ja anya pradhAna samakSa A anyAyI kare .. zobhAvI che. Aje 41 varSanI umare temanA viSe teo navA vicAranA che ke junA vicAranA che e pakSabheda ApaNuM samA rada karavA saMbaMdhamAM jarUrI hakIkata tema ja jaina samAjanuM dRSTijamAM koInA dilamAM rahyo nathI, jyAM jyAM temane satya dekhAyuM, bindu A pratinidhimaMDaLa taraphathI raju karavAmAM AvyuM hatuM. dharma sAdhanA dekhAI, adhyAtmaupAsanA temanA jevAmAM AvI tyAM A saMbaMdhamAM sau bhAIone zAMtipUrvaka sAMbhaLyA bAda zrI. Dhebare tyAM teo gayA che ane sArane grahaNa karo ane asAra lAge tenI nIcenI matalabane javAba Ape che ke A prazna pAchaLa rahelA ' upekSA karavI-AvI ja temanI samabhAva tema ja sadbhAvabharI jIvanavRtti siddhAnta paratve amArI ane tamArI vacce koI paNa prakArane matabanI rahI che. Aje temanA upara ummaranI sArA pramANamAM asara bheda bhAgye ja hoI zake. Ama chatAM paNa AvI koI paNa mAMgaNI Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FAma mA ke che. eka mana kI 258 che ke A kAra tA. 1-5 'karuM, * . ' ' . . . --- Tet 1 vAra = . . . = che, AvI temaNe salAha ApI hatI, zrI javalabahenanA kAna upara vagereno sabaLa sura ahIM * nahoto. tAtvika rIte virodha che A salAha paho ane potAnI apadabhata rUpazaMkitano upayoga karavo joie, tyAM paNa e hiMmata nathI batAvAI. mahAsamitie yogya prasaga ane yogya avasara mATe hola turata mulatavI rAkhe che. pradhAnamaMDaLanA kAryone bahAlI ApI; paNa pradhAnamaMDaLanI keTalIka SiT ema ApaNe atathI IcchIe. kAya AhI tarapha potAnuM valaNa spaSTa karavuM joIe te rapaSTa kare che, karI : zrI javalabanI pratijJA mAM 34 mo sAlamAM karavAmAM vAnI koIe hiMmata karI che ? hiMdustAnanA ekeeka mAtamAM kArya . che. AvelI zrI udepurA rAjya kerAtane kallekha che. e dAonA amala akasarakhI rIte thavo jarUrI che. tenI koIe , di kA jAherAta zu che te A bAju lagabhaga kaI jANatuM nathI. AjathI vAta karI. A eka prAMta vejITebala ghanI " urojana Ape, daza bAra mahInA pahelA udepura rAjayanI pratApa vizvavidyAlayane ane bIjo prAMta tenA para niyamana mUke. evI bedhArI nIti kema ? : lagatI: uddhASaNanA anusaMdhAnamAM kezarIAi tIrtha saMbaMdhe evA prazna keIe pUchyuM ? vatamAnapatronI svataMtratA para cheva chellA sakA daramiyAna karavAmAM AvelI jAherAta vize keTalIka TanI hada sudhI kApa kema mUkavAmAM AvyuM che, tenI mAhitI ke mAhItI ekaThI karI hatI paNa temAM AvI koI jAherAta naja2 keIe mAgI ? vagara tapAse vyakitaone mahinAo sudhI jelamAM : paNa upara Ayojana karavAmAM thiI. te A. 1934 nI jAherAtane gedhI rAkhavAnA sabaLa kAraNe koIe pUchayAM ? je vyakitagata ravAyeya prasiddhi ApavAnI zrI. javela bahenanA anazanamAM rasa taMtra mATe-vANInA ravAtaMtrya mATe-AjhAdI jaMga khelyA, na dharAvatA jenuM badhuone vinaMti che. - - - tenA para judA judA prAMtanI sarakAroe kevA prakAranA niyamano e. Ai sI. sI. : eka draSTi che tenI tapasIla keIe rajU karI? tA. 24-25 eprilanA divaso dara. : khanI vAta che ke, koIe virodhane avAja paNa nathI mahasannAnI khAsa beThaka muMbaI khAte maLI gai. avAranavAra uThAvyA. pradhAnamaMDaLane vadhu jAgRta rAkhavA koIe lAla batI : patrakAro samakSa nivedano karI, sthAnika samitie A beThakane paNa nathI dharI. e daSTie A beThake kAI apUrva siddhi sAdhI nathI. teNe je siddhi sAdhavI joIe, te nahi sAdhavAne lIdhe, khUba mahatva ApyuM hatuM. muMbaithI dilhI sudhI pahoMce eTalA vAMsa bhavya maMDapa bAMdhavA pAchaLa vaparAya che evI jAherAta beThakane bIje ja divase, ApaNI ja sarakAranA eka sabhya che. AMbeDakare mahAsabhAne baLatu ghare kahyuM. ane cAra divasa pachI dvArA A beThaka dUra dUranI janatA mATe AkarSaka banI hatI; mahArASTra vibhAganA jANItA kAryakaroe mahAsabhAmAMthI chuTA thaI paraMtu be divasanI kAryavAhI pachI svAsthacite vicAra karanArane no paMtha racavAnI jAherAta karI. mahAsabhAnA agraNI kAryakartAo jaNAze ke, bAhya damAma ane AkarSaNa sivAya etihAsika kahI mATe dhamAdhamapUrvaka nahi paNa zAMtithI vicAra karavAno samaya zakAya evI koI siddhi A beThaka sAdhI nathI. --- AvI pahoMcyo che ke, je saMsthAe sATha sATha varSathI janatAno beThakanI mahattvanI hakIkata be-eka baMdhAraNa ane bIjuM saMparka sAdhI tenI sevA karI che, hiMdanI AjhAdI jeNe meLavI sAmAnya Arthika kAryakramane amalamAM mUkavAnAM mArgo ane ApI che, jenI pAchaLa vizvavaMdya mahAtmAjInA prANa che, temAMthI sAdhanonA ahevAlane bahAlI, ane te mATe nava sabhyonI khaDI- gaI kAla sudhI tenA sevaka gaNAvavAmAM gaurava letA kAryakartAo : samitinI nimaNuMka. haidrAbAda tathA kAzmIrane prazna khAnagI- AjathI chuTA kema thAya che ? evAM kayAM kAraNe che ? evAM kyAM mITiMgamAM carcA, chatAM paMDita javAharalAle khullI beThakamAM eka baLe temane judA mArge ghasaDI rahyA che ? virodha pakSanI sAthe kalAka sudhI A be prazno tathA sarakAranI videzanIti upara pravacana kUcakadama karavAmAM je majA maLe che, je baLa maLe che, te virodha kayu e tenI viziSTatA. pakSane eka bAju mUkI ekalA AgaLa vadhavAmAM nahi-e satya - baMdhAraNanI carcA, cauda kalAkanI kAryavAhImAM dazeka kalAka bhUlavuM jarUrI nathI. cAlI;, Arthika kAryakrame jaladI maMjurI meLavI lIdhI ane "vAMsanuM jaMgala' ubhuM karavAthI beThakane pratiSThA nathI maLatI. saraLatAthI beThakanuM kAma pUruM thayuM. keTalAkane AthI saMtoSa paNa sAmAnya janatAe dasa ke pacIsa khacI, pitAnA netAonA thaye. virodha nahi; joIe teTalI uccI bhUmikAe carcA nahi; darzanane badale vaLIonA darzana karyA; ane vaTAvathI TIkITa vecI ''-'.' badhuMya lagabhaga maMjura ! Ane ja je A beThakanI saphaLatAnI nAMkhI, emAM mahAsabhAnI pratiSThA nathI. netAo ane janatA ekapArAzIzI gaNatA hoIe to A beThaka jarUra saphaLa thaI; paraMtu bIjAnA vadhu saMsargamAM Ave e mATe ochI phIe vadhune lAbha vicArI , to jaNAze ke, A beThake dhArIe chIe tevI sapha LatA nathI meLavI. maLe te jovAnI vRtti kAryakartAoe rAkhavI joIe. dasa lAkhane ' * atyArasudhI AMvI beThakonuM AkarSaNa gAMdhIjI have badale be lAkha khaca, vizALa khulI jagAmAM A kAryakrama rakhAya rahyA saradAra. naherU, AjhAda ane rAjendraprasAda, sara nI ka.. hota; netAone jovAnI nahi paNa sAMbhaLavAnI taka kAryakartAoe naherUMnA vyaktitve janatAne sArI saMkhyAmAM kheMcIH A samudAya thijI hota toyaA beThakanI siddhimAM kaMIka umere thAta, ema kahyA ka saMdeza laI beThakamAMthI pAcho pharyo ? je A beThake mAtra baMdhA. vagara cAlatuM nathI. raNuM pasAra karavA mATe ja meLavavAnI hatI to janatAne AkarSe dhIrajalA ibhAi zAha zuM kAma ? baMdhabAraNe ja baMdhAraNa pasAra karAvI zakAya tema hatuM. saMgha dvArA vaidyakIya rAhatane che. te gAMdhIjIdvArA satya ane ahiMsAne saMdeza janatAne maLato. racanAtmaka kAryanI draSTi maLatI. A beThake kayo saMdeza Apyo ? zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha taraphathI muMba ja parAMomAM koMgresanA kayA kAryakramane vega maLe te jAtanuM dizAsucana karyuM ? vasatA koI paNa jane bhAI ke bahena jarUrI dhIya rAhata samagra rIte jotAM mAtra eTaluM ja jaNAya che ke, paMDita naheranI ApavAno prabaMdha keTalAya samayathI karax: kathA che. A rAhasarakAranI kAryavAhIne A mahora mArI che. ane e Dora tAmAM davA, ijekazana, DAkaTaranA bIle, hArapITalane paMca tema ja . meLavavA mATe "daza lAkhanuM kharca na karyuM hota te ayogya na ja dIne mAMdagI daramiyAne jarUrI Arthika madada--AvI aneka bAbakahevAta. paMDita naherU tathA saradAranI kAryavAhIthI hidanI prajAnA teno samAveza thAya che. A yojanAnA lAbha levA vaidhakIya rAha moTA bhAgane saMtoSa che. janatA te AzA rAkhatI hatI navA tanI apekSA dharAvatA muMba- tema ja parAMomAM vasatA sau koI mArgadarzananI, navA rAhanI. e rAha A beThake nathI batAvyuM. jana baMdhuo tema ja bahenane AgrahapUrvaka vinaMti che. che. A beThakamAM jANe eka ja pakSanuM varcasva hoya tema spaSTa jayaMtilAla lallubhAI parIkha tarI AvatuM hatuM. jyaprakAza nArAyaNa, kamaLAdevI caTTopAdhyAya, maMtrI, vaidyakIya rAhata samiti. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina 3. 1-5-4 viSe chevaTane niSNuya karatAM pahelAM mAne lagatAM sarva AnuSaMgika pariNAmene! amAre pUrA vicAra karavA joie ane tethI AvatA me mAsa daramiyAna A bAbatanA keTanA niya ame jAhera karI zakIzuM' evI ame AzA rAkhIe chIe. ane kadAca eTalA TUMka samAmAM ame mArA niSNuya jAhera karI na zakIe te paNa amAre ghera naherU thatAM sudhI te ta rUA. 60000 nI raka bharaNuM mulatavI rAkhavAmAM kazI aDacaNa nahiM Ave. A uttara badhI rIte AzAspada che ane te uparathI prastuta anyAyI kara bahu TuMka samayamAM rada thaze ema mAnavAne baLavAna kAraNa maLe che. kezarIAjI prakaraNa ane zrI javalabahenanu anazana jainAnA suprasidhdha kezarIAjha tI'nA vahIvaTa Aje keTalAMka varSoMthI udepura rAjya calAve che ane kezarIAchatI upara te Avaka thAya che temAMthI tyAM keTalAya samayathI DDo jamAvI brahAgu paDayAnA hAthamAM je kAMi Avaka jatI hAya te A keheratAM kezarIyAjInA bhaMDAra khAte bAkInI badhI Avaka udepura rAjyanI tIjorImAM jamA thAya che. A tIya janAnu hAvA chatAM - A tIyanA vahIvaTa upara jatene kaze! a'kuza nathI ke sattA nathI. kezarIjI tItha' e udepura rAjya, jaina samAja ane tyAMnA paDayA sviMga e trikALunA ke varSothI cAlatA jhagaDAnu mathaka che. taduparAnta A bAbatamAM Akho jana samAja paNa ekarUpa ke ekamata nathI. jaina samAjanA che . mukhya vibhAga zvetAMbara mUrti - pUjaka samAja ane digaMbara mUrtipUjaka samAja-baMne A tItha viSe mAnyatA, bhakti ane zraddhA dharAve che ane dukA sabaMdhamAM paNa A baMne vargo vacce kai kALathI jhaghaDA cAlyA ja kare che. udepura rAjyanI dakhalagIrI ane AkharI khajo paNa A jhadhaDAnu ja pariNAma che. 'A tI' amArU ja che ane anya vItI sAthe kazI levAdevA nathI ane mA tInA vahIvaTI sarve adhikAre amane ja suprata thavA joie' ema jaina samAjanA pratyeka pakSanA dAvA che. kerIAchatI'nI A sAmAnya paristhiti che. bIjI bAjue hiMdabharanA dezI rAjyAmAM Aje bhAre krAnti cAlI rahI che, keTalAMka rAjyo ekatra nIne yunIyana umAM kare che ane e yunIyananA sarva sattAdhikAra prajAkIya AgevAnane soMpavAmAM Ave che; keTalAka meTA rAjyanu astitva akhaMDa rahevA chatAM te dareka rAjyamAM prajananA javAbaMdara rAjyataMtranI zarUAta karavAmAM Ave che. keTalAMka rAjyo potapotAnI najIkanAM hiMdI sarakAranA prAntamAM joDAi jAya che. udepura rAjya paNa A pracaMDa AMdolanathI muna nathI ane saurASTra sarakAra mArka tyAM paNa udepura rAjya ane anya keTalAMka rAjyanu yunIyana ubhuM thai rahyuM che ane A yunIyananA udepuranA mahArANA rAjapramukha banyA che. A yunIyana hablema A ja astitvamAM kyu che ane tenu sarUpa hatuM. i rahyuM che. A pramANe tyAMnI rAjakIya paristhiti haju muLa DoDeLa dazAmAM che. irA prastuta prasa`gane anulakSIne ApaNane spaSTapaNe kahevAnI pharaja 1 -RRhene AvI rIte ekAeka nirjaLA upa sAhasa yu" che, geraDahApaNa dAkhavyuM che. upavAsa vyAjamI na ja hAi zake ema ekAntapaNe pratipAdana karavAne ApaNe taiyAra na heAie to paNa AvA upavAsa upara janAre pahelAM te udepura ane kezarI AjInI AkhI paristhiti khareAbara samajI levI joie, khIjuM * A bakhatamAM jyAM sudhI jaina samAjanA be pakSo vacce ekamatI na thAya tyAM sudhI ApaNAthI AgaLa cAlavAnuM azakaya che vAstavikatAne purA khyAla karIne anne pakSa vacce ekamatI ane ekarUpatA ubhI karavA mATe sa'gIna prayatna karavA joie. rAjyanI paNu vartamAna asthira paristhitine! paNa AvA upavAsamAM jha MpalAvanAre purA khyAla karavA joie. A bAbata keTalAMya varSothI . Amane Ama cAlatI AvI che temAM e pAMca mahInA mADu thavAthI koine kazu mahatvanuM nukasAna thavAnuM nathI. kevaLa dhunamAM AvI jaine upavAsa upara janAra vyakti ghaNI vakhata AvA praznanA ukelane saraLa banAvavAne badale vadhAre gu caNuvALA banAvI muke che ane pahelAnI ane pAchaLathI ubhI thayelI guonA nikAla karavAnI AvaData ke zakti AvI rIte upavAsa upara janAra vyakitamAM heAtI nathI. upavAsanI tapasyAnA aLe saunAM dila sApha thai jaze, jeneAnA che. pakSA vacce ekamatI thai jaze, mahArANAnuM dila halI uThaze, zAsanadevatA ApaNane jarUra sahAya karaze-AvI zraddhA dharAvavAnA kamanasIbe ApaNe datrA karatA nathI. ane tethI AjanI paristhitine vAstavika svarUpe nihALI ane tenA ukelanI dizAe AvuM upavAsanu sAhasa lAbhadAyI che ke nukasAnakAraka nivaDalA saMbhava che-e rIte ja vicAravAnuM khApaNa dhAraNa rahe che. A rIte ta. meM A javala"henanuM adyatana anazana ISTa nathI, nathI, lAbhadAyI nivaDavA sabhava nathI ema Apa lAge cheM ane tethI je anazana iSTa naDDAya, AvakAradAya na hAya, lAbhadAyI dekhAtu na heAya e anazana purI gaMbhIratAthI zarU karavAmAM Avela haiAya ema chatAM paNu chADI zakAze eve apavAda zrI javalabahene upavAsanA prAraMbhathI jo cintavelA hAya- ane AvA prakAranA anazana AvA apavAdanI kalpanAthI salagna ja hAvA joie-te AdareluM anazana cheDI devA zrI jaMla bahenane ApaNI AgrahapUrvaka prArthanA che, A dhAyogya AvA cotaraphanI kaDha mAM saMyoge vacce kAThiyAvADanA mAMgALanA nivAsI zrImatI javalabahene tA. 12-4-45 thI nIcenI pratijJA laine nirjaLA upavAsa zarU karyAM che :-~~ 7 prasiddha jaina tI zrI kezarIjInI vyathA mevADa rAjyanA devasthAna vibhAga mAraphata cAle che. A atyanta anucita ane nindanIya che, ane khAne kAi paNa jaina sahana karI zake tema nathI. Ama hAlAthI jyAM sudhI A tIrthanI vyavasthA 1934 nI rAjyanI jAherAta mujaba jaina samAjanA pratinidhiene megya rIte soMpavAmAM na Ave tyAM sudhI mA anazana cAlu raheze. " A bahene junAgaDha rAjya pAkIstAnamAM joDAyu' tyAre gIranAra tItha pAkIstAnanI hakumatathI mukata na thAya tyAM sudhI nizuM 'vrata a'gIkAra karyu' hatuM. ane ema karatAM mRtyu svIkArI levAnI tatparatA dAkhavI hatI. e vakhate e bahenanA 5 bhA upavAsane divase junAgaDha rAjya hiMdI yunIyanane hAra maLyuM hatuM ane 5 me divasa ke vAre hiMdA ghunAyata jhunAgaDha rAjyane kamajo lIdhA hatA tyAre A bahene AdI kAlIna upavAsanuM pAraNuM kayu" hatu. te vakhate A bahenanI Teka ane aDagatAnI ApaNe prazaMsA karI hatI paNa sAthe sAthe AvA prazna upara AvI rIte upavAsa upara javAnI rItanI yogyatA-aucitya viSe ApaNe za kA dAkhavI hatI ane ApaNA mananuM samAdhAna jAhera karyu hatuM. hamaNAM ja mArA mitra zrI gokuLabhAi dolatarAma bhaTTa je zIrAhI rAjyanI prajAnA vratama AgevAna che. ane e bAjunA sarva rAjasthAnanAM nanirmANu hIlacAla sAthe jemane gADha sabaMdha che. te ahiM e. Ai. sI. sI.nI beThaka upara mukAi AvelA tyAre A viSe vAta thai hatI ane e vAtacita daramiyAna jaitenI AvI adhIrAI viSe temaNe Azraya dAkhavyu hatu. ane TharIThAma khesavA te dho! pachI badhu keJa thaI raheze kALu ke pachI te sattA prajAkIya AgevAnenA hAthamAM AvAnI Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ i tA. 1-5-48 1907 mAM gujarAtane naSTa sAmrajyeAnA kabrastAna--Grave of Vanislied Empires~tI upamA meM ApI hatI. cALIza varSe Aje gujaratI hu eka ugatI vizvazaktinA gaNezaxAra--main gate of a rising world power-ii umA ApI zakuM. A cAlIza varSoMmAM gujarAtIeAe dezane dhaNA samRddha karyAM te e samRddhinI lahANa karI. emaNe dhaNAM kSetre kheDayAM ne navA viSaye meLavyA; dhaNI sevA karI ane dhaNA tyAga paNa karyAM. vidyAtA, rAjavIe te mutsaddIo, vyApArIe ne sAmAnya vargI e kAMi kAMi krAMti sAdhI, ane bhAratanA avanavIna dhaDataramAM mATe kLe ApyuM. zu jena eka akhaMDa avibhAjya gujarAtanA arUNAdasa tA. 17-4-48 nA roja muMbaI khAte bharAyela mahAgujarAta rAjasthAna prajAsamelanamAM pramukharathAnethI zrI kanaiyAlAla mANekalAla munazInuM preraNAdAyI pravacana, mahAgujarAta rAjasthAna prazna samelananuM adhyakSapada Aje tame mane ApyuM tethI huM tamAro RNI chu. prabhune paNa huM pADa mAnu chu. 1911 mAM 'gujarAtanI asmitA' ane 'gujarAta eka ane avibhAjya' e matra sAhityadvArA vyakta karavAnuM, 1923 mAM gujarAtanAM eka sAMskRtika vyakti tarIke daMna karAvavAnuM, ane Aje jyAre e svapnAM siddha thatAM jAya che--lagabhaga thai javA AvyAM che-tyAre A pramukhasthAnethI Adivacana uccAravAnuM mane eNe sadbhAgya ApyuM. je izvara pratye mArI eka prAthanA hAya te e ke e siddhi jaladI thai jAya. paNa mAtra cAlIza varSa pAchaLa zA mATe jouM ? seva para namade 'garavI gujarAta' gAyuM ne dAna de rASTradha`nA pAye nAMkhyA. pUjya bApu gujaratIone adhakAramAMthI prakAzamAM lai AvyA. gAMdhIjI te rASTra, samasta vizvanA te sanAtanakALanA; pazu ApaNA pahelA. kavie te gujarAtane kRSNacaMdranI kaumudI ujaLo' kahyo; Aje te e gAMdhIjInA gaurave garave paNa che. e ujjavalatA ane gaurava ApaNu vi dhaDaze. e vaDe ja ApaNe navavidhAnA bhAra upADavAmAM bhAratane madada karI zakIzuM. gAMdhIjI mAje nathI e mArAthI kapAtu nathI, me' emane ekavAra sUrya nArAyaNa sAthe sarakhAvelA; jyAM emanAM karA paDe tyAM ladrupatA sAMpaDe. e gayA; ApaNAM haiyAM cha raDe che; cAretarapha zUnyatA bhAse che. chatAM eka AzvAsana ApaNe lai zakIe : sUryabiMba asta thayuM. kharUM, tenA preraNu tejathI kSaNe kSaNe navapallavA phUTayAM jAya che, te jaze. e gayA-rASTravidhAyaka, samrATa, payagambara ne yAgI, e te RSimunionA saMdhamAM jai rahyA; jagatamAM kAcho nahIM kalpelA evA bhavya avasAnanA dhaNI thai gayA. sAthe ApaNane avirata sAthyanA vAraso ApI gayA. raDatu hRdaya te| chAnuM rAkhavuM ja rahyuM. e vArasAnuM rakSaNlR ne abhivRdhdhi e ja have ApaNuM kartavya thai paDayu che. bhArata svataMtra thayuM, ApaNA prazno ne dRSTi ane palaTAi gayAM. navI paristhiti ne navA dhyeyo navA niSNu yAnI agatyatA darzAvI rahI che. 25 ApaNA sadbhagye gujarAtanI mahattAnA arvAcIna avatAra sarakAra gujarAtI ane bhAratane ghaDI rahyA che. gAMdhIjInI mahattA jagahera che; e te katavya ane vANI baMnenA svAmI hatA. the|DAka ja saradAranI mahattAnu mApa kADhI zake che, kAraNlR ke e te tepelikanA sUtramAM mAne che : ' zabdo javA de:-karaNIthI ja javAya do. siddharAja jayasiMhe zastrothI gujarAta eka karyu. parazurAme, azAke, samudragupte te akabare zastrALe bhAratane eka kayu. saradAre te e baMne pravRttio AdarI. padaramI ogasTe bhAratanA pa72 TukaDA hatA; Aje traNacAra apavAdo sivAya bhArata eka thai gayuM che. (0, traNa mahinA pahelAM gujarAtIonA 25 TukaDA hatA, Aje mAtra cAra ja rahyA che. A ekatA zastro nathI racA,mAtra sutsaddI gIrIthI AnI che. Aje bhAratavAsIonA hRdayamAM emanu sthAna che. zakita ane surakSitatAnImUrtirUpe bhAratanA rASTravidhAyakAnA kIrtimaMdiramAM e te agrasthAne birAje che. navI ghaTanAmAM gujarAtanA rAjavIe paNa meTe phALe che, emanI samayAnukULa banavAnI tatparatA gujarAtanA gaurava rUpa che. e varSa pahelAM rAjakATamAM bharAyelI sAhitya pariSadamAM, gujarAtI eka rAjyataMtra maLavuM joie e mAgaNI meM janatA ne rAjavIe AgaLa mUkI hatI. mane zuM khabara ke ATalA TUMkA vakhatamAM gurjara rAjavI samayAnukULa thavAnI ATalI udAratA batAvaze? e badhAne atyAre huM binajaMdana Apu chuM. emAM khArA mitra zrImAnazrI. jAmasAhebanI sevA ane emanI mutsaddIgIrInI khAsa mAMdha lauM chuM. e na hAta te khATalI saralatAthI sauraSTra eka na thAta. emanI sAthe eka bIjA rAjavI mitranA ullekha mAre karavA joie, te pAlaNapuranA navAba sAhebane. paMdaramI ogasTa pachI dhaNA rAjavIee potAnI dRSTi ke vyUhane palaTA karyAM; paNa navAba sAheba eka paLavAra paNa aMgata ke dhArmika prayojAnAne vaza thayA nathI. e te| hindI ne gujarAtI ja rahyA che. bhatR hirae kahyu che tema evA nara tA virala ja haiya je hAthe AvelI pRthvInuM dAna kare. paNa hu te brAhmaNa-svabhAve lebiyA kharA. DuMgarapura, vAMsavADA ne jhAbuA rAjasthAnamAM gayAM emAM gujarAtIone anyAya thayA bhAnu chuM. zIrAhI paNa gujarAta sivAya bIgna samUhamAM jAya e pazu asvAbhAvika che, e na thavuM jAie, udayapuranI bahAranA bIlanA dezI mahAgujarAtanI bahAra rahe e pazu kheTuM Apyu gujarAtanA uttara staMba, durArA pUdrAra, vasai dakSiNudrAra. ApaNe gujarAtI jhuMbaI prAMtamAM pheraphAra mAgatA nathI, ApaNe te mAtra eTaluM ja macchIe chIe ke gujarAtI badhA eka prAntanA rAjyavartulamAM AvI chaie. A viSayamAM mArA mitra zrIbAnI. gAyakavADane sakhelIne ceADu kahevu jo e bhagujarAtanA sonapramukha tarIke e gujarAtI rAjavIne kahevanA kArA adhikAra che. gUja ranareza gaNAvAmAM ga letA sadgata hAra gayakavADa sarakAra jene pAvAne gaNutA ane pratApasiMharAva gAyakavADa pazu mitra gaNe che. e nAte te mArUM' e kartavya thai paDe che. emanA pitAmaha tA rASTravidhAyakAnA agraNI hatA. paMdaramI geMgasTanA TAiTInA prasaMge e pote raSTrapremIonA agraNI hatA; bopala AdinA vyUDA teDavAmAM emaNe bhAratanI apratIma sevA karI che. Aje uttaradAyI zAsana ApavAnI che paNa emaNe karI che. gurAtIne khaLe emanu khaLa che, temanI samRddhi vaDe emanI hAjalAlI che. hu tA emane eka ja sadezo " vuM : " rjakIya ekatAnI gujarAtIenI manavAMchanA pUravI e tamArUM kAvya che. saradAra, tame ane jAmasAheba-A trajhurA hrAyamAM gujarAtanuM bhAvi che. gujarAtI jagata je ekatA jha Mkhe che e mAtra tamAru zunA vilaMbathI dUra ubhuM che. ene samIpa lAvavuM tamArUM kartavya che. dADha karoDa gujarA tIonA e saMkalpa kANu reze? tame ane sA nahIM karaze ?" ApaNI ekatA have briTiza lazkara para avalAtI nathI-e te| bhAratanA svAtaMtrya para TakA rahe che. eTale e ja dRSTie ApaNe vicAra karavA dyo. navIna bhAratamAM gurAnanuM sthAna sImA prAMtanuM che. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1-5 48 have briTiza jahAje ApaNuM rakSaNu nathI karatAM; siMdha bhAratamAM nathI. saurASTra, kaccha, rAdhaNapura, mAravADa, are. nAnakaDA suI gAme, AMtararASTrIya sImAnuM jokhamAyu gaurava prApta karyuM che. pAMca AMtararASTrIya baMdare mahAgujarAtamAM che. thoDA vakhatamAM vAyuvAnanAM moTA mathake ApaNe tyAM UbhAM thaze. A navI javAbadArI navAM sAmudAyika parAkrame mAgI rahI che, tame zuM karaze ? "zuM zA paisA cAre" tamAro uddhAra nahIM thAya, e cekasa samajaje. A paheluM parAkrama te ApaNuM sAmudAyika mAnasa badalavAnuM che. mAtra paisA banAvyuM, mojazekha karyo, vyApAra udyoga vadhAryuM have nahIM cAle, ApaNe sanika banavuM joIe---bhAratIya sainyanA, naukAdalanA, vAyudalanA. A kAma jarA agharUM che--kAraNa ke Apa Nane gAdI para besI copaDA lakhavA game, kAryAlayamAM jaI kAgaLa lakhavA , ke khATalAmAM sUI navalakathAo vAMcavAmAM rasa paDe. paNa have virATa sAmarthya vinA bhAratanA uddhAra nathI; ane yuddhaviSayaka tatparatA vinA gujarAtane mokSa nathI. saurASTranA pradhAnamaMtrIne huM eka vinaMtI karIza ke saurASTramAM 'sthaLasthaLanA itihAsa vIranA sohAyA " e te ame bahu gAyuM. paNa e sthaLomAM ItihAsa ghaDanArA vIre-kavitAnA vare nahIM, raNakSetranA vIre-pakAvavA mAMDajo. ApaNAM rAjavIkule te yuddhamAM kuzaLa che. janarala rAjendrasiMha ane janarala hiMmatasiMha-be gujarAtIoApaNA bhAratIya sainyanA agraNIo che. emanI praNAlikA bahena lAvavI joIe. Aje ApaNI AkhI rajapUta ne kAThI kema vizALa sainikajIvanane abhAve ALasa ne vyasanamAM paDI rahI che. gujarAta, vaDodarA, saurASTramAM ane kacchamAM sthaLe sthaLe nagarasaMrakSAnAM-Civie Guards --aAMtaki saMnya-Territorial forees--nAM ane ka7-rAdhaNapUra sImA para sImAsainyanAM kendro thAya e agatyanuM che. gujarAtanA khalAsIo to jagaprasiddha nAvike che; emane mATe nAvividhInuM zikSA kendra gujarAtamAM thAya e paNa jarUra che. te hAthaveMtamAM ApaNuM sAmarthyanI kaseTI joI rahyo chuM. huM gamaTi nathI, paNa jagatamAM Aja surakSitatAne AdhAra AgaNunA aMtara para che. karAMcIthI rAjakoTa ane amadAvAda bethI cAra kalAkanA mAra-nava sane aMtare-Striking Distance upara-che. A mATe saurASTra ane vaDedarA rAjyanAM bhaugolika svAthyanI racanA ghaNI ja jaladIthI thavI joIe. saurASTramAM vaDe darAnAM thANAM che e dareka daSTie hAnikAraka che; eTalI e thANAMnI sImAmAM jaladIthI saurASTrarAjyataMtranA adhikAra vistAra joIe. muMbaI prAntamAM ane vaMDedarA rAjayanAM gAme ne tAlukAono khIcaDe baMne pradezane hAnikAraka che. khIcaDo kema dUra kara e muzkela kAma paNa jAdathI ukelavuM joIe. A bAbatamAM samasta gujarAtanA jovA maLelA mahArathIone mArI vinaMtI che ke enI vicAraNA zarU kare ane bane te mavaratha sarakAra, gAyakavADa sarakAra ane saurASTra sarakAra joDe ma traNuM calAve. gujarAtanA sarA ne ekatAnA prazna sAthe gujarAtanA mArgAvyavahAraCommunications --no moTo prazna joDAyela che. gujarAtanA rastAo ne reo aitihAsika akasmAtathI ane judAM judAM 2 nI sagavaDa pramANe baMdhAyAM che. have ApaNe muMbaIthI Abu ne mAravADa ane dAhodathI kuMDalA, rAje keTa, jUnAgaDha ne okhA sudhI dhorI rastA ane bahALA mApanI AgagADIonI jarUra che. arvAcIna jagatamAM dhorI rastAo, reve ane vAyumArgo jevA rAjamArgo te sAmudAkinI gherI nase che. emAMthI 17vanane pravAka samaya pradezazarIrane zakti ane samRdidha Ape che. bhaviSyanuM mArganidhAna e samasta gujarAtanI ekatAnI dRSTie thavuM joIe. bIjo prazna gujarAtanI vidhApIThana che. 1824 thI te meM ene mAruM eka priya dhyeya banAvyuM che. gujarAtI vizvavidyAlaya samiti, 1927nuM vaDedarA yunIvarsiTI kamizana, AjanI gujarAta yunivarsiTI ane gAyakavADa sarakAre nImelI vaDedarA yunivarsiTI samiti, badhAMnI sAthe mAro saMbaMdha rahyo che. ANaMdanAM kRSigavidyAbhavana ane kRSividyA koleja ane biralA vizvamAM vidyAlaya sAthe paNa huM saMkaLAyelo chuM. tyAM paNa saMcAlako vidhApIThanAM svapnAM seve che. jyAre gujarAtanuM rAjakIya citra dine dine badalAtuM jAya che, jyAre Akharano nakazo najara sAme AvatA nathI, tyAre A aneka prayatno ApaNe badhAe bhegA maLI kendrita karavA joIe ane sthaLane mATe saradArInuM mArgadarzana meLavavuM joIe. ApaNe te jagavikhyAta vizvavidyAlaya sthApavuM che, DhIMgalInuM dhara nathI joItuM. Ave vakhate muMbaI sarakAre vizvavidyAlayanI taiyArI karavI joIe. mahArASTra vidhApITha mATe jhapATAbhera taiyArIo-sthaLanI, mAnanI, Arthika vyavasthAnI-cAle che. gujarAtane mATe e ATale vilaMba kema seve che ?. trIjo prazna ApaNA gujarAta-f1 bhaugolika samRddhino che. ApaNe te samudratIravAsIo chIe; ane gujarAta, pura No anupadeza, nadIonAM mukhane pradeza che. paNa sAthe sAthe dariyo varSe varSe ApaNI jamIna khAte jAya che, ne rajapUtAnAnuM raNa varSe varSe gujarAtamAM AkramaNa karatuM jAya che. bharUcanA aMbheTA gAmamAM, jyAM mArA dAdAnAM samRdhdha khetare hatAM, tyAM Aje vAvetara adharUM thaI paDayuM che. sarasvatImAM jyAM hoDIo pharatI tyAM Aje paganI AMgaLI bhIMjAya eTaluM paNa pANI nathI. e prazno para te ApaNe haju vicAra paNa nathI karyo. briTiza rAjyanI praNAlI hatI ke gujarAtamAM jalapApaNu-irrigation-nI vyavasthA bane tyAM sudhI nahIM karavI; kAle ja vAMcyuM ke AjanI sarakAre e praNAlikAne baMga karI mahI nI jalapethANu yejanA amalamAM mUkavAno nizcaya karyo che. jyAMsudhI gujaratanI ekatA na sthapAya, tyAMsudhI A praznane pUrepUre ukela agharo che e kabUla karuM chuM; paNa A prazna ja pUravAra kare che ke gujarAtIo nuM ekIkaraNa ghaNuM jarUranuM che. A sAthe narmadA khINanA vikAsanI yojanA madhyastha sarakAre hAtha dharI che. e sarakAranA aneka vyavasAyamAM A gauNa na thaI jAya e ApaNe jovAnuM che. gujarAtamAM eTalI badhI nadIo che ke emanI jalazakita vaDe ApaNe AkhA dezanuM vidha raNaelectrificationkarI zakIe. 1938 thI eka javAne vicAra cAlI rahyo che. haju ene amala thayuM nathI. kRSividyAnA vikAsa vize vadhAre kahevAnI jarUra nathI. paNa ANaMdanI kRSigovidhA meM ye tyAre mane paNa khyAla na hatuM ke AvI saMsthA keTalI phAyadAkAraka nIvaDaze. Aje e saMsthAnAM thANuM surata ane amadAvAdamAM che. je gAyakavADa sarakAra ane saurASTranI sarakAra pUrato sahakAra Ape te e saMsthA govardhananA kAryamAM gujarAtanA dareka vibhAgamAM vikAsa sAdhI zake. A saMsthA sAthe mAre saMbaMdha che tethI huM Ama nathI kahete; paNa arvAcIna jamAnAmAM nAnI, zrIchavAi saMsthAothI utkarSa sadhAya ema nathI. jema moTI saMsthA thAya tema te vadhAre prakhara niSNAto rAkhI zake, saMzodhanamAM vadhAre paisA kharacI zake, ane vadhAre vaijJAnika vikAsano lAbha ApI zake. mAruM cAle te huM dareka jIllAmAM eka go- vardhana kendra sthApuM ane amArI saMsthAkAra gekula-helds of entile-nI abhivRddhi prasAruM. paNa te dIna kahAMse ke miyAM ke pAMume jUtiyAM ! AthIya agatyano savAla te ApaNI zArIrika saMpatti che. ApaNAM yuvaka yuvatIoe ghaNI dIzAmAM pragati karI che paNa emanA zArIrika vikAsa para hajI ApaNe dhyAna ApyuM nathI. ApaNu AhAra para ApaNe dhyAna ApyuM nathI, ApaNI strIonI Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-5-48 prabuddha je nibaMla thatI jatI jananazaktine ApaNe vicAra karyo nathI. mahAgujarAta rAjasthAna prajAmaMDaLamAM pasAra muMbaInA eka prakhyAta jananAyanA saMcAlake eka vAra mane kahyuM hatuM ke badhI komanI strIo karatAM gujarAtI strIo janana jevA thayelA prastAva saMmelanamAM gAMdhIjI mATe zokadarzana, saradAra paTelane abhisAmAnya, nasargika ane anivArya kAryamAM ghaNI ja asaphala nIvaDe naMdana, lazkarI tAlImanI jogavAI vaDodarAnI jAherAta, mahAgujarAta, che, vadhAre pramANamAM bhare che athavA nibaMla banI rahe che. vidhApITha ane vahIvaTI saMgaThana aMgenA sAta TharAva pasAra karavAmAM enuM kAraNa emaNe mane ApyuM ke gujarAtI strIo kasarata echI kare che ne dUdha-ghI ochAM khAya che. emane TApaTIpa mATe paisA AvyA hatA. mahAgujarAta vidyApITha aMgenA TharAvamAM jaNAvavAmAM sAcavI rAkhavA che ane jADA, thaI javAnI bIka lAge che ! A AvyuM hatuM ke, (ka) mahAgujarAta mATe eka ja vidhApITha hovI joIe ema A saMmelana mAne che ane gujarAtamAM vidhApITha majAka nathI, nagna satya che. ApaNI strIonAM zarIra na sudhare to sthApavAno prayAsa karatA te kAryakarone temanA prayAso e dayeya ApaNo velo kSINa thaI javAno. A viSayamAM dezI DhabanA ane tarapha vALavA vijJapti kare che. (kha) A saMmelana muMbaI sarakArane aMgrejI DhabanA ApaNu vaidho lokamata keLave te ja pragati thAya. Agraha kare che ke, mahArASTra vidyApIThanI sthApanA mATe jevI artha gujarAta "eka ane avibhAjaya" nI mALA meM japI che; viSayaka vyavasthA karavAmAM AvI che tene dheraNe gujarAta vidyApITha have sAthe 'eka, avibhAjya ane abhedya' bane e maMtrano jApa mATe goThavaNa karavA satvara pagalAM levAmAM Ave tathA anusnAtaka ApaNe japa rahyo. gujarAtanI 'abhedhatA mAtra mALA jape ucca zikSaNa ane saMzodhanakArya mATe gujarAtamAM saMsthAo Ave ema nathI. gujarAtI musadIo ane cintake bhegA maLI sthApavAmAM Ave ke jemAMthI pariNAme vidyApIThanuM kSaDatara ubhuM pragatinI saMkalpa ye jatAo amalamAM Avaze tyAre bane. enA thAya. (ga) vaDedarA mATe vidyApIThanI sthApanA karavAnA mahArAjA keTalAka keyaDA te meM gaNAvyA; ghaNuM bIjA gaNAvI zakuM; gAyakavADanA prayatnonI kadara karatAM chatAM gujarAtI bhASA bolatI samapaNa ene ukela te jyAre gujarAtanA agraMNIo bhegA maLI * sta prajAnA hitanI dRSTie A saMmelana temane vijJapti kare che ke, A vicAre tyAre ja AvI zake. A jamAnAmAM enI meLe pragati praznane aMtima nirNaya na thAya tyAM sudhI vaDedarAnI vidyApITha sami. sAdhavI azakya che; vyavasthita racanA-Planned Economy- tine evI sUcanA ApavI ke, vaDodarAmAM ucca zikSaNa ane saze vagara pragati zakaya nathI. tethI ja A saMmelanane huM yaza maLe e dhanakAryanI sagavaDa vadhAratI zikSaNa saMsthAonI sthApanAne vega IcchuM; atyAra sudhI gujarAtIonuM eka mAtra saMmelanasthAna Apavo. () A sazA vizeSamAM nirNaya kare che ke, sthAyI samihatu-sAhitya pariSada: Aje A bIjA sthAnano, vyavahArU sthAne, tie gujarAta mATe vidyApIThanI sthApanA karavAno prayAsa karatI saMve pAye ApaNe nAMkhe che. saMsthAone temanA prayAsonA ekIkaraNanA hetuthI saMparka sAdhavo. eka vakhata hata-1911 mAM-jyAre gujarAtanI asmitA' e vahIvaTI saMgaThana aMgenA TharAvamAM jaNAvavAmAM AvyuM hatuM ke arthavihina zabdAjanA hatI. tyAre gujara tanI ekatAnAM svapnAM gujarAtI bhASA bolatA samAjanI Arthika, sAmAjika ane sAMskAmAtra muMjAla sarajI huM sevato; tyAre ene mATe sarvasva samarpaNa rika ekatA chatAM paNa aMgrejI rAjanItinA pariNAme tene niranirALAM karanAra vIra kapUnAdvArA sajavA paDatA tyAre huM le laeNTananA vahIvaTI ekamomAM vaheMcI nAkhavAmAM Avela hatA. AvA vibhAAzAnA citra samo AMkhe pATA bAMdhI tUTelI vINane eka tAra che te. gone pariNAme gujarAtane mAthe bahAranAM tananI gADha asara paDI Aje mArA pATA chUTI gayA che mArI vINA navasamRddhi pAmI che. che. A asarathI badhA gujarAtIone arthika, sAmAjika ane enA tAretAre UMDe, gaMbhIra dhvani guMje che. mArI dRSTi spaSTa sAMskArika vikAsa rUMdhAI gayo che. ane rASTranA uthAnamAM asara joI rahe che mAtra AzA nahI, paNa siddhi. narmadAne sAgarasaMgame kAraka bhAga bhajavavAne gujarAta azakata banyuM che. hiMdustAnanI AveluM parazurAmatIrtha tUTelI jhUMpaDInI nirmAlyatAmAMthI uddharatuM svataMtratAnI prApti pachIthI pazcima hiMdanA nAnAM rAjyanuM ekImane dekhAya che. hiraNyAne tIre zrIkRSNanuM detsargasthAna julmI karaNa hiMda sarakAranA riyAsatI khAtAdhArA saradAra vallabhabhAI paTelanA enA kArAgAramAMthI chUTI yAtrAnuM dhAma banatuM huM jouM chuM. bhaga netRtva taLe zakaya banyuM che, paraMtu gujarAtI bhASA bolatI prajA hajI vAna somanAthanuM maMdira-navasaudaryo epatuM-jagatanuM AkarSaNa paNa nIcenA cAra mukhya vahIvaTI vibhAgamAM vaheMcAyelI paDI che. banatuM huM jouM chuM. siddharAjanuM sahastraliMga retIonA DuMgaro (1) muMbaI prAMta (joDANa pachIne) lagabhaga 88 lAkha. nIce daTAyeluM, punarUddhAra pAmI dezadezanuM kutUhala ujatuM huM jou (2) vaDedarA: lagabhaga 30 lAkha. chuM. ne sAbaramatIne tIre mahAgujarAta ne navabhAratanA vizvakarmAnA (3) saurASTra: lagabhaga 30 lAkha. Athame e jagadagurUnAM saMsmaraNo tAjA karavA sadIonA zraddha La (4) kacha : lagabhaga 5 lAkha. Ave evI mane hAMsa che. gujarA vAsI o eka rAjAvatulamAM " (ka) A badhI paristhiti dhyAnamAM laIne vahIvaTI vyavasthA Ave. gujarAtanI vidha, pIne AMgaNe thatA vise hi evavA, taLe gujarAtI bolatI samasta prajAnI ekatAnA mahAgujarAta tarIke tatpara bane e jovA huM talanuM chuM. ane gujarAtIo bhAratavAsIone susaMgaThita ekIkaraNa karavAne tenI janatAno makakama nirNaya A mekhare, zarIre sazakana, saMsAre sukhI ane samRddhi atula---sattaramI samelana pradarzita kare che. sadInA kavinA zabdamAM ghanyA: fmavi phUpate savaraNamRddhar: (kha) daramyAna gujarAtIonA Arthika, sAmAjika ane pitAnI satIo joDe mejamAM viharatA, svataMtra bhAratanA dhvaja- sAMskArika ane jIvananA dareka kSetranA temanA vikAsanI rekhAo eka dhArIe banI jagatabharamAM saMcare e zradhdhA che. A ka95nA nathI; madhyastha netRva taLe kendrita karavAnuM atizaya jarUranuM che e abhivyavasthita racanAnI AchI rUparekhA che. yuvakanI saraLatAthI vArdhakyano prAya A saMmelAne pradarzita kare che. hiMdustAnanI vartamAna kaTokaTInA bhAra vahetA saradArazrInA jInanakAlamAM A racanA pUrI karavAnI pratijJA samaye atyAranA prAMtAnI bhASAvAra prAMtamAM punaHracana thAya to keTaloka laI ahiM AthI ApaNe UThIe e ja huM tamArI pAse bhaNuM chuM. gUthavADe ane vahIvaTI uNapa ubhI thAya tethI samagra dezanA hitamAM | meM te 'va' vaTAvyuM; vayovRddha thaye chuM-thavA a chuM. A uNapa nivAravAnI AvazyakatA A saMmelanane jaNAya che. eTalA paNa mArI zradhdhA akhUTa che. e zradhdhA ApaNA sAhityasvAmI mATe A saMmelanano abhiprAya che ke mahAgujarAtamAM atyAranA bhAgavatkAranI zabdomAM ja huM vyakata karuM: vahIvaTI vibhAge kAyama rahe te paNa gujarAtI samAjane sparzatI na bhAratI me mRSopalakSyate, na kahacinme manasA bhRSAgatiH / vahIvaTI pravRttione e samanvaya karavuM joie ke jethI guja* na me hRSikANi patanyasatpade, yanme hRdautkaNThyavatA dhRto hriH|| rAtanI naitika ane Arthika sAdhanasaMpatinI ekadhArI vyavasthA - mArI vANI mithyA vahetI nathI-mArU mana paNa mithyA na thaI zake. (ga) upara darzAvelA hetuo' pAra pADavA jarUrI ane deDatuM nathI-mArI iMdriya asatpathe jatI nathI-huM harine haiDAmAM jarUra paDe tevI badhI sattA sAthe eka sthAyI samiti nImavAne utkaMThApUrvaka dhAruM chuM tyAM sudhI; ane A mAruM dhyeya e haripreyuM* che e vize mane lavaleza paNuM zaMkA nathI. A saMmelana nirNaya nahera kare che, ane te samiti mATe pitAnI sAthe 25 sabhyonI nimaNuMka karavAnI saMmezana pramukhazrIne adhikAra kanaiyAlAla mANekalAla munazI Ape che. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che A prathA jena kilela bALaka maMdira: pATaNanI eka saMskArakuMje laI zakatA. paNa AcArya zrI punamacaMda zAha sAthe vAta thatAM, gaye mahine aMgata kAma prasaMge pATaNa javAnuM thayuM. te temaNe kahyuM ke, uttaragujarAtamAM gAmaDe gAmaDe AvAM bALamaMdire daramiyAna pATaNanA rahIza mArA mitra zrI amIcaMde pATaNamAM cAlatuM sthApavAnI temanI murAda che. uttaragujarAtanuM eka eka gAmaDuM. - "killela bALaka maMdira' jevAno mane Agraha karyo. "ApaNuM" sArA, saMskArI nAgarikothI samRddha karavAnI temanI bhAvanA che. uttarabALako udhamaniSTa, svAbhimAnI, sAhasapriya ane cAritrayavAna thAya, gujarAtanA vatanIo, ane temAMya pAchaLanA nAgarikonI, zrI. punamaane teone zArIrika, mAnasika ane bauddhika rIte saMpUrNa vikAsa caMdanA A kAryane vega maLe e rItane TaTa ApavAnI pharaja che. - thAya" evI bhAvanAthI prerAi A bALamaMdiranI sthApanA saMrathAnAM . mArA mATe AnaMdanI vAta e che ke, zrI. punamacaMda zAha AcArya zrI. punamacaMde karelI che. bALakanA sarvAgINa vikAsa muMbaInA cAlatA saMyuna jana vidyArthIgRhanA eka vidyArthI hatA. mATe, aneka dizAethI prayatno thavA jarUrI che, evI e bhAIe pATaNamAM saMsArakuM ja sthApI, saMyukata jana vidyArthIdhagaza ane Adarza dharAvatA zrI. punamacaMdane, temane vicArane gRhanI suvAsane prasarAvI che, ema kahuM to cAle. mUrta svarUpa ApanAra, pATaNanA ja vatanI zrI. amRtalAla gabharUcaMda - maNilAla mokamacaMda zAha zAha maLI gayA. temanA vicAre jANuM laI, zrI amRtalAlabhAIe zrI saMyukata jaina vidyArthIgRhanuM makAna phaMDa pacIsa hajAranI rakama suprata karI ane sAthe zarata karI ke "paMca varSa sudhI A saMsthA mATe koInI pAse hAtha laMbAvavA nahi. chellAM lagabhaga be varSathI muMbaInA saMyukata jana vidhIthIgRha mATe phALo ekaThuM karavAnI pravRtti cAlI rahI che. prabuddha janamAM pacIce pacIsa hajIra tamArA svapnAne siddha karavA pAchaLa khara; A viSe Aja sudhImAM anekavAra ullekha karavAmAM AvyA che. pAMca varSa pachI pariNAma jo, bIje vicAra karIzuM." zrI. punamacaMda menTIserI paddhatie bALakone taiyAra karavAnI javAba saMyukata jena vidhAthA gRha rasadhyata sAkSara zrI. vADIlAla metIlAla dArI lIdhI. traNa varSathI A saMsthA cAlI rahI che. sattara hajAra zAhanI preraNAnuM pariNAma che ane Aje keTalAMya varSothI muMbaImAM prIsesa sTrITa upara AvelA pIrabhAI bIlDIMgamAM A saMsthA sudhInuM kharca atyAra sudhImAM thaI gayuM che, paNa sateSanI vAta e che ke, sittera hajAranA kharce paNa, bALakone je rIte temaNe taiyAra pitAnuM kArya karI rahI che. A saMsthAmAM jaina samAjanA kaI ryA che, e rIte na thaI zake, eTaluM prazaMsanIya kArya temaNe paNa phIrakAnA vidhAthIne dAkhala karavAmAM Ave che ane Aje karI batAvyuM che. kolejamAM bhagnA 36 vidyArthIo A . saMsthAne lAbha laI rahyA che. A saMsthAne 100 vidyArthIo rAkhI zakAya ane bALamaMdiramAM pravezatAM ja atyAranI kaI paNa za LA ane bALamaMdira baMne vacceno taphAvata spaSTa dekhAI Ave che. A temane sarva prakAranI sagavaDo ApI zakAya evA eka rAtaMtra bALamaMdiramAM aDhIthI cAra varSa sudhInAM bALakone dAkhala karavAmAM ane svAdhIna makAnanI khAsa apekSA che ane A apekSane Ave che ane bhaviSyanA eka Adarza nAgarika tarIke sajadhAnA pahoMcI vaLavA mATe be lAkha rUpIA ekaThA karavA hetuthI A prayoga temanA para zarU thAya che. cAra teNInA pAMceka varSanA saMsthAnA saMcAlako ane khAsa karIne e saMcAlakomAMnA mukhya gALAmAM svAvalaMbana, achatA, zarIra vikAsa, jAhera jIvana ane zrI maNilAla mekamacaMda zAha keTalAya samayathI tanatoDa mahenata karI rahyA che A kuMDamAM potA taraphathI rU. 10000 nI rakama Arogya, baudhika zikSaNa, vyavahArU jIvananI tAlIma, bhASAzikSaNa, ApIne temaNe zarUAta karI che ane Aja sudhImAM teo ItihAsa, bhUgoLa, vagerenuM bALakone sulabha thaI zake e rIte jJAna ApavAmAM Ave che. dara paMdarathI vIsa bALaka mATe rUA. 148000 ekaThA karavAne bhAgyazALI thayA che e jaNAvatAM eka zikSakanI vyavasthA karavAmAM AvI che, jethI dareka bALaka khuba AnaMda thAya che, dAdara sTezanathI pAMca mInITane raste A saMsthAnA navA makAna mATe jarUrI jagyA kharIdavAmAM AvI che ane pAchaLa puratuM dhyAna ApI zakAya. bAlamaMdiramAM AvelA bALakene koI bIjI zALAmAM na javuM paDe ane emanA saMrakAra te jagyA upara thoDA samayamAM makAnane pAye nAMkhavAnI vidhi karavAmAM AvanAra che. Aje jyAre A makAna mATe rU. 148000 siMcananuM ane AgaLanA abhyAsanuM kArya tyAM ja cAlu rahe e daSTie kumAra maMdira paNa zarU karavAmAM AvyuM che. abhyAsakramanI sudhI pahoMcI zaka yuM che te AzA rahe che ke be lAkhanA rasImA cina sudhI pahoMcavAmAM have bahu vila ba nahi lAge. jaDatAmAM bALaka aTavAI na jAya e lakSamAM laI citra, mATIkAma, saMgIta, zivaNa, nRtya, prAthamika jJAna, rasoI, vagerenuM paNa jJAna - A daramiyAna A saMsthAnuM baMdhAraNuM navesarathI vicAravAnI ApavAmAM Ave che. A badala masika mAtra eka rUpiyAnI rIH ane ghaDavAnI khAsa jarUra che. Aja sudhI A saMsthAne A dara bALaka dITha rAkhavA mAM Ave che. vahIvaTa pAMca TrasTIone hastaka ja cAlI rahyo che. Aja sudhI A saMsthAnA baDALa mATe bahAra hAtha laMbAvavAmAM AvyuM , - saMsthAmAM pharatAM pharatAM bALakone phila karatAM jAya; pitAnI jijJAsAvRtti saMtoSavA mATe, zikSakone vividha prazno pUchatA nahote, have te A saMsthAe aneka jana baMdhuone Arthika niha:nyA ane ekaMdare sAmAnya bALaka karatAM A bALako khUba sahakAra prApta karyo che. ane tethI AjanuM ekahaththu taMtra sAvara AgaLa vadhelA jaNAyAM. traNa varSamAM ATalI pragati, e prazna sijita thAya ane tenA sthAne jemAM cUMTaNInuM ce kkasa dhera svAbhAvika rIte thayuM. kAryAlamAM jaI noMdha joI, te Azraya hoya ane jaina samAjane jemAM avAja hoya evI vahIvaTI racanA ubhI karavAnI jarUra che. A saMrathA pe tAnuM makAna bAMdhIne thayuM. saMsthAmAM dAkhala thayA bAda thatI dareka bALakanI pragati 1 nedha taiyAra hatI. bALakonA svabhAvanuM temAM darzana hatuM. dareka ane temAM 100 jeTalI saMkhyAnA vidyArthIone vasAvavAnI chejanA bALakamAM kayA prakAranI kheDa che ne te dUra karavA zA yatna thavA vicArIne pitAnI cAlu Arthika javAbadArI bahu moTA pramANamAM joIe te mATe mArgadarzana hatuM. te mATe vAlIone saMparka cAlu vadhArI rahI che. ane tethI A javAbadArIne pahoMcI vaLavA hato. bALakane ghera bhaNAvavAnI manAI che. eTaluM ja nahi, khAnagI mATe jaina samAjanA Arthika sAtha ane sahakAra nI purA zikSaNa mATe paNa bIjI bhUyarathI nahi karavA A saMsthAnA AcArya pramANamAM jarUra raheze. jayAMsudhI lokazAsananAM dhoraNe A saMsthAnuM hamezAM Agraha rAkhe che. dareka mAbApane vinaMti karAI che ke, tamArA baMdhAraNa ghaDavAmAM nahi Ave ane jana sama jane sIdhI ke bALaka saMbaMdhamAM koI muzkelI lAge, te enA ukela mATe tuta ADakatarI rIte A saMsthAnI kAryavAhImAM rasa letA karavAmAM nahi saMsthAmAM AvI maLI jAo. Ave tyAM sudhI jaina samAja A saMsthA viSe purU tAdAbhya - traNa varSanA Tuka gALAmAM saMsthAe keTalI pragati karI che, anubhavaze nahi. eTalA mATe saMyukata jana vidyArthIgRhanA Aja te tyAM javAthI ja joI zakAya. A saMsthAne atyAre 70 bALako saMcAlakone saMsthAnA navA baMdhAraNane prazna have sAra hAtha lAbha laI rahyA che; jagyanA abhAve vadhu vidyArthIo nathI lAbha dharavA vijJapti che. paramAnaMda. sTrITa, muMbaI, zrI muMbaI je yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI muMbaI jena yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra rajI. na. bA. 4ra66 prabuddha jaina taMtrI: maNilAla mokamacaMda zAha, varSa : 10 muMbaI: 15 me 1948 zanIvAra. vArSika lavAjama rUpiyA 4 - mRtyubichAnAthI mAMDIne - ("prasthAna' mAsikanA vi. saM. 2002 nA bhAdrapada mAsanA aMkamAM eTale AjathI lagabhaga rUDhI varSa pahelAM "maraNavidhi e mathALAthI zrI. kizoralAla gha. mazarUvALAno eka vistRta lekha pragaTa thayA hatA. e lekha prabuddha jananA vAMcaka samakSa raju karavA mATe ? keTalAya samayathI me jALavI rAkhyuM hatuM. Aje e lekha ahiM sAbhAra udhRta karavAmAM Ave che. ApaNuM hiMdu samAjamAM mRtyunI ghaTanA AsapAsa aneka prakAranA vahema, rUDhie, tema ja buddhivirodhI AcAro ane vyavahAro joDAyelA che ane ApaNA cAlu chavanamAM Aje aneka pheraphAro thavA chatAM ane tatsaMbaMdhe ApaNuM cAlu khyAlamAM keTalAMka maulika parivatane thavA chatAM, mRtyu AsapAsanI rItarasamamAM haju bahu ja ocho pheraphAra thaye che. kauTuMbika jIvanamAM koI paNa svajananuM mRtyu eka e A prasaMga che ke jyAre kaMI kALathI cAlI AvatI rUDhio ane paraMparAgata khyAlomAM pheraphAra sUcavavAnI bhAgye ja koI hIMmata dhare che. A bAbata nAnethI meTA sudhI sau koine lAgu paDe che. A viSe gAMdhIjIno khyAla upara paNa cAlu rUDhinI atyanta baLavAna asara hatI je ApaNe zrI mahAdevabhAI - ane pUjya kasturabAnA avasAna prasaMge najare nihALyuM che athavA te karNopakarNa sAMbhaLyuM che. gAMdhIjInA bhamAvazeSavisajana vidhimAM paNa ApaNe A ja vastusthiti anubhavI che. A AkhA prazna paratve zrI kizoralAlabhAIe prastuta lekhamAM niDaratApUrvaka keTalAka spaSTa vicAra ApyA che. zrI. kizoralAlabhAInI nirmaLa maulika vicArasaraNae Aja sudhImAM ApaNane aneka gUDha praznone saraLa ukela zodhI ApyuM che. mRtyu AsapAsanI paristhiti vacce kema vartavuM egya che e ApaNu harahaMmezanA jIvanane, sparzatA ane ema chatAM atyanta gUDha tema ja vilakSaNa prazna che. A dizAe, zrI kizoralAlabhAinuM mArgadarzana anekane upakAraka nivaDaze ane A saMbaMdhamAM anekanI buddhine vaLagelAM pUrvagrahonAM jALAM bhedAze evI AzA che. A lekhamAM kaI kaI bAbatanI carcA aAgata karavAmAM AvI che tene prathama darzane vAMcakone spaSTa khyAla Ave e hetuthI A lekhanA mULa TuMkA mathALAne jarAka moTuM banAvyuM che. ahiM mAthe sAthe e jaNAvavuM asthAne nahi gaNAya ke A prazna paratve je rIte huM samaju chuM te rIte jaina dRSTimAM ane kizoralAlabhAInI vicArasaraNimAM ghaNuM ja sAmya mAluma paDe che. mRtyu AsapAsanI kriyAprakriyA paratve jainene AcAravicAra lagabhaga buddhisaMgata ane vividha prakAranA vahema ane pAyA vinAnI pracalita mAnyatAothI mukta che. mRtyu eTale tatkAlIna dehAntara ane punarjanma ema ja mAne che ane pariNAme mRtadeha e jadithI visarjita karavAyegya kevaLa mATIne piMDa che evo janAne sAdhAraNa khyAla che, ane tethI mRtadehanI vividha prakAranI pUjA arcanA ke zrAddha Adi kriyAkAMDane jainonA nityajIvanamAM kazuM paNa sthAna hetuM nathI. mATalA TuMkA vivecana bAda zrI kizoralAlabhAInA A mananIya lekhamAM ApaNe praveza karIe. paramAnaMda) - thoDA mahinA para eka mitre mArI pAse vaidika saLa saMrakA- * (2) dAna, nAmasmaraNa, bhajana-kIrtana vagere karavuM. romAM A jamAnAne anusarI zA pheraphAra karavA joIe e viSe (3) cakA upara nAMkhavAnI vidhiH snAna vagere mAgaNI karI hatI. meM emane jaNAvyuM hatuM ke karmakAMDanI bAba- (4) mRtyu thayA pachI putra, bhAIo, dIkarIo, vadhUo vagere tamAM mane bahu gatAgama nathI tema rasa paNa nathI. tamAre evI e kSamAyAcanA ke AzIrvAda mAMgavI joIe ? bAbate kAkAsAheba ke vinobAjI jevAne pUchavI joie. (5) pUjana-arcana-hAra vagerethI dehane zaNagAra-ThAThaDIAje (tA. 22 oNgasTa) eka nIce mujaba kAgaLa AvyA prasaMganI kriyA. che: "tA. 18-8-46 (6) gharanI bahAra kADhavAnI vidhiH smazAnanI vidhi. pUjya kizoralAlabhAI, (7) mRtyu pachInA eka, be, traNa, sAta, paMdara divasa sudhI gaI kAle rAtre moDe sudhI uMdha na AvI ane acAnaka zuM karavuM joIe ? koNa jANe zAthI, e vicAra kRryo ke, pU. kizoralAlabhAI -TUMkamAM, mRtyuno 24, 48 ke 72 kalAka agAuthI te , pAse mRtyuprasaMganI vidhi, agnisaMskAra karatI vakhatanI vidhi, 15 divasa pUrA thAya tyAM sudhI zuM karavuM joIe e viSene eka tema ja te pachI 14 divasa sudhI hiMduomAM je kriyAkAMDe vagere lekha "prasthAna' mAM Apaze te upakRta thaIza." thAya che temAM zA pheraphAra karavA joIe ke kaI kaI vidhi karavI maraNanI taddana pUrve ane pachInI vidhi karavAmAM jevA joIe e viSene eka vistRta mAhitIpUrNa lekha lakhAva. saMskAramAM ApaNe ucharyA hoIe ane je samAjamAM rahetA mRtyuprasa ge dAna karavAnI viAMdha che te kevI rIte karavI joIe vagere hoIe, tenI asara hovAnI ja, sudhArA karIe te paNa te asara vagere viSe AjanI peDhIne mArgadarzana thAya evuM ' lakhANa hoya 'rathI taddana mukata thaIne karI zakAze nahIM, paNa te vidhiene huM te upakAraka thAya evuM mane lAge che dharmanuM-eTale ke, tenA upara maranAra ke vidhio karanAranI sad(1) mRtyu pahelAM cAra-cha kalAka agAu karavAnI vidhi, gatindurgatine AdhAra che evI zraddhAnuM mahatva ApatA nathI.. * Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 prabuka jena tA. 15-5-48 ----- hiMdu, musalamAna, khristI vagere saMpradAya pramANe kevA vidhio mane bhAna hoya te mArUM maraNa najIkamAM che ema mane jarUrI ke binajarUrI athavA yogya ke agya gaNAya te viSe sAvadha karyA pachI je huM te samAcArathI gabharAI jAuM ke nAhiMmata lakhavAne mane adhikAra paNa nathI, rUci paNa nathI. dharma-saMpra- thaI jAuM te samajI mitroe mane buddha-caritamAM nakulamAtAnA dAthI para kevaLa mAnavavivekanI dRSTie ja mane Ano vicAra kissAmAM che, te sadupadeza ApI hiMmata ApavI joIe, pote the kare ThIka lAge che. ane e daSTie lekhakanA savAlana, jANe raDAroLa na karavI joie ane mane jANe mArA para koI mahAna huM pate te vidhio ke vartananuM nimitta houM te mane zuM yegya Apatti AvI paDelI hoya tema bebAkaLo na thavA devo joie. lAge, te rIte javAba ApuM chuM. mAre kAMI kahevA karavAnuM hoya, sUcanAo ApavAnI hoya te te - (1) maraNa pUrve : jyAre mArI AjubAjunAM lokone ema hiMmatapUrvaka, pUchavI joie ane nedhI levI joie. A kAma lAge ke have huM thoDA divaso ke kalAkane mahemAna chuM te vakhate, jema bane tema jhapATAbaMdha patAvI devuM joIe. je mane bhAna hoya ane mArI ghaDI najIka AvelI che ema (2) Izvarabhajana: te pachI mane IzvaraparAyaNa karavA prayatna huM na jANute houM te mane sAvadha karI devuM joIe. pote aMdara kara joIe.. A bAbatamAM sagAM-snehIoe potAne gamatAM aMdara cetI javuM ane mane aMdhArAmAM rAkhave e barAbara nathI. bhajana, stotro ke nAmasmaraNane badale mane jo teo jANatA huM te jJAnI ane samaju , mane zuM kahevAnuM hoya evI hoya te, mane priya hoya, samajatAM hoya athavA jenI Teva kalpanA paNa na karI levI. kAraNa ke jijIviSA AtmajJAnIne meM hoya tevAM karavAM. dA. ta. huM musalamAna mitro vacce marate hAu' mehamAM nAMkhI de che. huM jIvavA mATe talapApaDa thato houM te ane teo mane kurAnanI surAo saMbhaLAve, athavA hiMduo vacce mitroe mArA phAMphAnI vyarthatA batAvI mane maraNane bhaya choDavA koI musalamAna mare ane hiMdu mitre tenI pAse gItApATha, upasamajAvavuM joIe. niSapATha ke "raghupati rAghava rAjArAma"nI dhUna calAve che te sarva dAktaro ane sagAMone eka svabhAva paDelo hoya che ke dharmasamabhAvI hoya teya te kSaNe tene saMtoSa nahi thAya, eTale chellA zvAsa sudhI chavADavA mATe kAMI ne kAMI doDadhAma karyA enuM mana IzvaramAM joDAI nahIM zake. ghedhATane lIdhe, azaktine ja kare che. chellI kSaNe paNa hemagarbha ApavA, IMjekazana lIdhe tathA thAkane lIdhe ghenamAM paDI jAya te bhale, paNa enuM citta bekavA "zakti sAcavavA mATe khorAka ApyA karavA zAMti nahi pAme. e ja rIte mane saMskRta samajAtuM na hoya ane koIka navA dAktara. vaidya, hakIma I. nI bhalAmaNa kare athavA muzkelIthI samajAtuM hoya, ane chatAM gItApATha ke to tene bolAvavA doDe che. Ane pariNAme koI virala ja jIvI upaniSadupATha calAvavAmAM Ave te teye nakAmA ja jAya. mane priya jAya che; moTe bhAge mANaso vadhAre ribAIne mare che. AmAM mane lAganArAM nAmadhUna ke bhajanastotrathI ja mArUM samAdhAna thaI zake, DahApaNu lAgatuM nathI. IzvarasmaraNa, bhajana vagere karatAM teno artha ema na karavA joie davAo be prakAranI hoya che. eka hRdayane thoDA kalAka ke gItA ke bIjA stotro vagerenI mela Trene deDAvavI, athavA vadhAre cAlatuM rAkhavAnA uddezavALI, ane bIjI maranAranI vedanAo babbe cAra cAra kalAka sudhI aNajo ane ghara gajAvI mukanAre ochI karI tene thoDI rAhata ApavAvALI. jIvavAnI AzA bilakula kolAhala macAva. mArA cittanuM anusaMdhAna na rahI zake, na lAgatI hoya chatAM je be kalAka maraNa ThelAya teTaluM . huM thAkIne letha thaI jauM, badhAnA kAna pAkI jAya ema A ThIka e vicArathI thatA upacAro mane khoTA lAge che. A vastuo thavI na joIe. A bAbatamAM eka vAta yAda rAkhIe mane asahya vedanA thatI hoya temAM mane kAMIka rAhata maLe te ghaNA khulAsA thaI jAya, mAMdu' mANasa bAlyAvasthAmAM che ema ane mArUM maraNa zAMtibharyuM ane zidhra thaI jAya tevA samajavuM. tenA magaja para bahu beje na nakhAya ane enI upacAra karavAne harakata na hoya. dA. ta. gaLuM sukAtuM bAlyAvasthAnI upAsanA ane apriya lAgaze nahIM ema mAnI laI hAtha to temAM pANI reDavuM, zvAsa levAtA na hoya te oNkisajananI zakAya. e badalavA kahe che judI vAta che. madada ApavI vagere. Ama karavAmAM kadIka kudaratane ye pitAnuM kAma ATaluM mane bhAna hoya che. mane bhAna ja na hoya te karavAnI taka maLI zake. paNa davAo te sAmAnya rIte kudarata- chevaTanA kalAka daramyAna mArI AsapAsa zAMti rAkhI aMta Ave virodhI ja hoya che. hiMmata hoya te viSama avasthAmAM viSa tyAM sudhI vATa jovI e ja sAro bhAga gaNAya, te vakhate je ApavuM agya nathI. kAMI nAmasmaraNa ke Izvarabhajana karavAmAM Ave te snehIone dAktare samajAve che ke chellI kSaNu sudhI prayatna na choDave e pitAnI zAMti mATenAM ja gaNAya. te vakhate pitAnI zraddhA mujaba emane dharma che. DAhyAo tene Teko Ape che ke AzA amara che. dhaMdhATa karyA vinA tema karavAmAM Ave te zebhA ApanArUM' ja kadI nirAza thaIne prayatna choDAya nahIM. A banne kathana adhUrAM che. gaNAya. dAkatare, narse vagere mATe doDadhAma, ane dhAMdhala karavA karatAM je prayatnanI asara viSe ApaNI khAtarI hoya tene choDe nahIM , * Ama zAMtipUrvaka prasaMgane sAmane kare che mAM vadhAre viveka che. e te babara che; paNa jyAM manuSyanuM jJAna khUTayuM tyAM kevaLa DUbate - chellI ghaDIe dAnadhama, karAvavAmAM ane mArA hAtha lagADAmANasa taNakhaluM jhAle tema phAMphAM mAravAM ane tene prayatna kahe vavAmAM tattvarIte kAMI artha nathI. mane amuka agiyArasenuM ke e barAbara nathI " AzA amara che. tethI AzALatA bIjA ghate ke tIrthonuM puNya arpaNa karavAno koI artha nathI. hamezAM DahApaNanuM ja lakSaNa che ema na kahevAya. dareka AzAne te ja pramANe page laNIne kSamAyAcanA vagere karavAmAM koI taketa: amara rAkhavI e viveka nathI. vivekabharI AzAne na cheDavI e artha nathI. paNa emAM kamaLa .lAgaNIo ane snehanI abhivyakti barAbara gaNAya. vaLI AzA ane icchA e be judI bAbate che. che, eTale te nirdoSa kriyAo kahI zakAya. evuM karavAthI sagAMsnemArA snehIo Icche ke huM sadA jIvate rahuM ane tethI teo hIeAnA manane saMtoSa lAgatuM hoya to temane aTakAvavAnuM prajana AzA rAkhe che. kadAca huM jIvI jaIza, to te AzA nahIM paNa nathI. paNa tevuM na sUjhavAthI ane karavAnuM rahI javAthI, ke tevI IcchA ja che. sarva saMjogo tapAsatAM zuM banavAno saMbhava che tene koI snehIne bheLI zraddhA na hoya tethI kazuM na kare tethI, aMdAja te AzA athavA nirAzA che. te jotAM je evo aMdAja kAMI UNapa rahI gaI ema samajavuM na joIe. thAya ke huM jIvI zakuM ema nathI, te tyAM "AzA amara che" (3) mRtyuphaNa: huM pathArImAM ja marI jaIza tee nyAya lAgu paDato nathI. tyAM mane maraNa mATe taiyAra kare mArI avagati thaze evI ciMtA karavAnI jarUra nathI. tethI ane bIjAone paNa taiyAra rahevuM emAM viveka che. maryA pahelAM sAdaDI para levAnI ke cakAmAM nAkhavAnI dhAMdhala Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - tA. 15-5-48 prabuddha jena karavAnI jarUra nathI. paNa ema karavAthI eka phAyade thAya che kharo. e vakhatanI upADa-lene pariNAme nabaLuM thayeluM hRdaya ane nakAmA DacakA mAratA zvAsane dhakako lAgavAthI e jhaTa laIne baMdha paDI zake che, ane nakAmuM laMbAnuM mRtyu thoDuMka najIka AvI zake che, tethI emAM mArA pratyenI bhUtadayAthI prerAIne ema karavuM hoya te bhale. vaLI, pathArImAM marI jAuM tAM e pathArI kADhI nAMkhavI paDaze e manamAM vasavase hoya te te dRSTie paNa ema karavAmAM vahevAruM DahApaNu lAgatuM hoya toye bhale. mane pitAne bhAna ja nathI ema mAnI lIdheluM hovAthI emAM mArI vedanA vadhavAne savAla rahetuM nathI. ' maryA pachI cakAmAM nAMkhave ke pathArImAM ja rAkhave vagere bAbatene sadgati-durgati sAthe karaze saMbaMdha nathI. e badhI lokAyAranI rUDhio che. emAM ghaNI vAra jillA jillA ane prAMta prAMta vacce ane judI judI nyAtamAM pharaka paNa rahe che, "amArAmAM Ama kare, tema na karyuM eTale bApaDA bharanAranuM adhUruM rahyuM,evA vicAre aNasamajanA che. mATe jevA mANasonI vacce marUM tevA mANasane jema che tema karavAmAM jarAye harata nathI. (4) aMtyavidhi: maravA nI Adarza rIta to mArI draSTie zrI vAlajIbhAI desAInAM mAtuzrInI hatI. sAMbhaLyA pramANe te vAlajIbhAI, joDe sAbaramatI AzramathI amadAvAda javA nIkaLyA. nadI oLaMgIne dUdhezvara smazAnanA ArA para AvatAM ja hAMkI gayAM, ane tyAM ja emanuM hRdaya baMdha paDI gayuM. upADIne smazAna laI javAM paDe eTalIye takalIpha emaNe kAine ApI nahIM. AvuM maraNa te karaDe mAMthI ekAdane ja Ave. ethI bIjA naMbaranuM mahAdevabhAInA jevuM. paNa eye badhAne nasIba nathI hotuM. AthI upara meM maMdavADa bhogavIne thatAM maraNanuM ja dRSTAMta lIdhuM che. kAMI khAsa prayajana na hoya te zabane pheTo le e mArI daSTie eka jAtanuM vevalApaNuM ane A jamAnAmAM utpanna thayeluM gAMDapaNa che. maranAranA maraNa viSe kaiI AgaLa prazna utpanna thavAno saMbhava hoya ane tethI tene pheTe laI rAkhavuM paDe e judI vAta che. paNa maranAra mahavane mANasa ke potAnA premanuM pAtra che, mATe tenA zabane phoTo le emAM viveka nathI. mArA marI gayA pachI mArA zabane koi paNa rIte nikAla te kare rahyo ja. marI gayAnI khAtarI thayA pachI, jema bane tema vahelo nikAla kare ja sAro. kevI rIte nikAla kare te sthAnika sagavaDa upara AdhAra rAkhe che. sagavaDa hoya, ane maMdavADane pariNAme bIjA kAraNasara zarIra asvaccha hoya athavA vAsa chUTavA lAgI hoya te pANIthI sApha karIne devuM e sArI rIta che, paNa navaDAvavAnI rIta che mATe dhaDa pANu DhALavAnI jarUra nathI. zarIra sApha ja hoya to te bilakula ja jarUra nathI, ane na hoya te ema paNa DhALavAmAM kAMI svacchatA AvI zaka- vAnI nathI, mATe jarUra nathI. evI jagyAe marI jAuM ke jyAM pANInI sagavaDa na hoya te pachI kheMcAine navaDAvavAnI najara nathI. bharyA pahelAM ja navaDAvavA barAbara nathI, sivAya ke mRtyu samIpa lAvavAnA uddezathI. vaijJAnika draSTie sArI rIta te bALavAnI gaNuM chuM. paNa samajo ke lAkaDAM durlabha ja che, te dATavAneya harakata nathI. navI jAtanI bALavAnA cUlA Ave che temAM bhasmIbhUta karavAneye harakata nathI. gaMgA jevI moTI nadI ke samudramAM vahetuM mUkavAneye bAdha nathI. ane, je koI ispitAlamAM marUM athavA dAkatarone lAge ke mAruM zarIra khelIne abhyAsa karavA jevuM che, athavA koI bIjA daradIne mATe tenA kaI bhAgano upayoga karavA jevuM che, te temane sepavAmAM udAratA ja che. TUMkamAM kaI rIte zabane nikAla Ave e sAthe mane saMbaMdha nathI; samAjane saMbaMdha che. samAjane anukULa hoya tema kare. (apUrNa) kizoralAla, dha, mazarUvALA bhagavAna mahAvIranA upAsakene [ vizALa saMmelanamAM mahAvIra jayaMti prasaMge zrI phatehacaMda belAe ApelA vyAkhyAnane sAra bhAga nIce ApavAmAM Ave che. -taMtrI) gayA DIsembara mAsamAM bhAratIya itihAsa pariSadanI mITiMga vakhate zrImAna bAbu dIvanArAyaNasiMha (vaizALI saMdhanA upapramukha)ne maLavAnuM thayuM tyAre emaNe vaizALI saMdha saMbaMdhI vAtacIta karI hatI. te vakhate meM kahyuM hatuM ke vaizALInuM aitihAsika mahattva jALavavA mATe mahAvIranA janmotsava nimitta utsava rAkhavo joIe. temane e vAta gamI. pariNAme Aje sAMje ahIM mahAvIranA janma pachI 2500 varSe sauthI pahelI jayaMti temanA janmasthAnamAM ujavAya che e AnaMdanI vAta che. bha. mahAvIranuM jIvana e lakhavAbolavAnI vastu nathI. e eka AcaraNa che ane anubhUtino viSaya che. tene AcaraNamAM pariNata karIne ja batAvI zakAya, zabdomAM e sAmarthya ja nathI. anubhUti meLavI zake, e to mAtra ekhaluM sAdhana che. bha. mahAvIranuM nAma letAM ja najara bihAra tarapha kheMcAya che. bihAranuM e gaurava che ke AvA mahApuruSane teNe janma Apyo, jeNe ahiMsAne jIvanamAM caritArtha karIne dezanA hiMsaka jIvanane ahiMsAmAM pheravI nAkhyuM. bha. budhe paNa upadeza mATe bihArane ja pasaMda karyo ane gAMdhIjIe paNa bhAratamAM satyAgrahano pahelo pAyo bihAramAM nAMkhe. A traNe sauthI moTI vibhUtioe pitAnA jIvana-dhyeyane pAye bihAramAM nAMkhe e kharekhara gaurava che. A bihAramAM 2500 varSa pahelAM vaizALInA eka upanagara kSatriyakuMDamAM-AjanA bAsukuMDamAM bha. mahAvIrane janma thaye hate. e jamAnAmAM rAjyazAsanamAM vaizALInuM mahattvanuM sthAna hatuM. lokazAsananI rAjanaitika cetanA tyAMthI ja pravAhita thatI. licchavIgaNarAjyanA 7707 rAjaonI tyAM sabhA hatI. tene pramukha rAjA ceTaka hatA ane bha. mahAvIra tenA bhANeja thatA hatA. A vaizALImAM temanA janma samaye bAra divasane utsava thayo hato, paNa Aje mahAvIranI e janmabhUmine temanA upAsake jANatA nathI. tene zodhavAnI paNa koI sAmUhika koziza thai , nathI eTale tyAM kAMI smAraka paNa banyuM nathI. e lajajAspada gaNI zakAya. paNa hamaNAM hamaNAM pAchalA beeka varSathI vyakitagatarUpe kAMIka koziza thaI rahI che. janmasthAnanI zodha paNa thaI. smAraka mATe paNa thoDI jagA maLI che. ane A varSe vaizALI saMdha ajena hovA chatAM mahAvIranI sauthI pahelI jayaMti tenA sAcA janmasthAnamAM Ujave che. e bhAratIyatAnuM ghAtaka che. te dhanyavAdane yogya che. paNa mahAvIra ane buddha banenA anuyAyIo sAthe maLIne evuM smAraka UbhuM kare jemAM banenI mUrtio ekasAthe hova ane badhA banenI ekasAthe upAsanA kare te kevuM sAruM ? banene mATe vaizALI mahattvanuM sthAna che, ane bannenI ekatAne mATe e jarUrI paNa che. A paizALImAM mahAvIre rAjadharmanI upekSA karIne tyAgane bhAga lIdho. kadAca eTalA mATe ja haze ke jene janatAnI sevA karavI che te hakumata nathI cAhate, buke janatAmAM haLImaLIne, janatAthI paNa nIce jaIne tenI AtmacetanAne jagADavAnI te kozIza kare che. hakumata janatAnI upara upara ja rahe che, temAM haLImaLI zakato nathI, eTale janatAnA sukha-duHkhanI anubhUti paNa tene thatI nathI. eTale mahAvIre sevA ane tyAgane mA lIdhe. mahAvIre IzvararUpe janma lIdho ke manuSyatvane vikAsa karatAM karatAM Izvarava prApta karyuM e huM nathI jANato. huM eTaluM jANuM chuM ke te vakhatanA ApaNu jevA lokethI ane ApaNA jevA Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhukha jena 266 lekAmAM temaNe janma lIdho. ApaNA jevA lokomAM te pharyo ane upadeza ApyA. je emane mAnavIye mAnI zakAya te ApaNune eka AzvA sana maLI zake ke ApaNA jevI eka vyakita AtmAnA vikAsa karatAM karatAM karyAnI karyAM paheAMcI gai ! te te emanA mArga' anusaravAmAM utsAha paNa maLe ane emanuM jIvana ApaNane sahAyaka thAya. paNa emane izvara mAnIne ja cAlIe te te ApaNAthI eTalA badhA UMcA ane dUra thai jAya che ke temanA mAge' cAlavu ApaNA mATe asaMbhava banI jAya, ApaNI hiMmata ja tUTI jAya; chatAM paNa temane zuM mAnavA zuM na mAnavA e potapeAtAnI samajanI vAta che. bha. mahAvIre dharabAra cheDI dIkSA lIdhI tenI asara AkhA bhAratamAM paDI hatI. tenuM viziSTa kAraNa che. eka to e ke vaizALI gaNarAjyanA netA rAjA ceTakanAM tee bhANeja thatA hatA ane khIjuM ceTakanI dIkarI eTale mahAvIranI khene te vakhatanA moTA moTA janapadezanA rAjAone paraNI hatI. temAMnI eka magadhanA rAjA--zreNika bi'khisArane, eka avantinA pradyotane, eka sindhusauvIranA udayanane, eka kauzAlInAM zatAnikane, eka aMga-caMpAnA, dadhivAnane. A saMbaMdhane lIdhe bhAratanA eka cheDAthI khIjA cheDe sudhI mahAvIranA tyAgamAganI AmajanatA upara bhAre asara paDI hatI. te vakhatathI mahAvIre sADAbAra varSa sudhI mauna dhAraNa karI tapasAdhanA karI. temAM dhaNAM du:khe veThayAM. vidvAra karatAM karatAM cAra samajIne temane pakaDayA, aparAdhI gaNI kaida karyo, sajA maLI, mArapITa karI, kUvAmAM DUbADayA, dAraDe bAMdhyA, lekAe kUtarA karaDAvyA, kAnamAM khIlA paNa The|yA. paNa mahAvIre mauna banIne badhI yAtanAo sahana karI, yAreya kAine kazI phariyAda karI nahi. balke yAtanA sahana karavAmAM ja kRtA'tA anubhavI. ane tapanI vikriyA paNa pAtAnAmAM pedA thavA dIdhI nahi. arthAt AMkAthI nArAja, vimukha ke udAsIna thane zuSka tApasa banI gayA nahi. khake zarUthI ja bIjA tarapha sasneha, sahRdaya rahyA. mAtApitAne kaSTa na thAya eTalA mATe emaNe nizcaya karyAM hatA ke mAtApitA jyAMsudhI jIve che tyAMsudhI huM dIkSA nahIM lauM. pAchaLathI moTAbhAinuM duHkha tene temanA AgrahathI be varSa temanI sAthe paNa rahyA. emanA eka ziSya geAzALakanI bAlIzatAne kAraNe temaNe taparavIjIvanamAM ThekANe ThekANe yAtanAo anubhavI, paNa gAzALakane kayAreya kazuM kahyuM nathI. eka vakhata tapasvIvanamAM karatAM karatAM Rdaka tApasa raheteA hateA tyAM mahAvIra AvyA. tyAMnA lokA acchadakanA dara karatA, tene zraddhAthI mAnatA, paNa mahAvIra tyAM AvyA tyAre leAkA mahAvIra tarapha DhaLyA ane a MMdaka taraph udAsIna thavAM lAgyAM. AAma banatAM eka divase adake AvIne kahyuM: '"tame teA tapasvI che, jyAM jaze tyAM tamane Adara maLaze paNa mArU' te A eka ja sthAna che. Apa AvyA tyArathI leAkeA mArA tarapha udAsIna thavA lAgyA che, A sAMbhaLIne bhagavAna tyAMthI khIje sthAne cAlyA gayA. A rIte pete kaSTa uThAvIne paNa khIjAe tarapha temaNe hamezAM snehapUrvaka sahAnubhUti batAvI. emAM emaNe kAi jAtibheda paNa gaNyA nathI. balke jAtibheda teADavA mATe bharacaka prayatna karyAM che. temanA ziSyo ane anuyAyIomAM badhI jAtanA mANase| hatA. sadAlaka kuMbhAra hatA, ribaLa mAchImAra hatA. metA muni rijana-te vakhatanA caMDALakuLanA hatA. bhagavAna kahetAH "brAvela gayA, zraznannAyathakSarI | nilAla vannattA, sathe te baMdhavA ziyA " game te dezamAM janmyA DrAya, game te khAdhuM pIdhuM hoya paNa mArA dhamamAM badhA bhAi-bhAi che. tA. 15-548 te badhAnA kalyANamAga sAcatA rahyA. ' huM AthA? stro pho juo, hara vepannA visvAmi' A AtmA zu che ? kayAMthI AvyA ? kayAM javAne ? karyAM kayAM che ? vicAyu, manuSyomAM, pazumAM, vanaspatimAM AkhA vizvamAM eka sarakhA-mArA jevA AtmA che. temaNe nizcaya karyuM ke, huM evI kAi ceSTA nahI' ka" jethI khIjAne takalIpha pahoMce; balke bIjA AtmAne takalIphathI bacAvavA mATe huM mArI. jAtane ja sayamamAM rAkhIza. dhanu' e ja mULa che. emaNe siddhAMta banAvyA-savAztro pALavApAtro veramAM, saccA musAvAyAzro veramaNaM / savvAtho zrahiraNAdAyAzra veramaNaM / sacchAtro parizmAMzno vetramAM ! badhA prakAranI hiMsAne tyAga karIza, badhA prakAranA asatya, adattAdAna cheADIza, badhA parigrahanA tyAga karIza. haM...sAnuM sUkSma lakSaNa batAvyuM ke, ghraprastha du:slovAna hiMsA !" bIjAne kaSTa Apavu e hiMsA che. parigrahanu lakSaNa kahyuM: mULa parizrahaH meADa gamatA ja parigraha che. temaNe kahyuM: "kAne mAravAnI ke TAinI cIja laka levAnI ceSTA thaze te tenI pratikriyA sAmA mANasamAM paNa thaze, ethI irSyA-dveSa vadhaze, mAraphATa ane laDAio thaze. tethI samAjamAM azAMti vadhaze. eTale hiMsA ane parigraha cheDavAM joie. svArtha ane mamatvanI bhAvanAne nimULa karavAmAM ja zAMti che. eTale mArU' je kAMi kahI zakAya te badhu emaNe choDayu ane ' sAcA arthamAM nigrantha ane niSparigrahI thaine vizvapremanI sAdha nAmAM lAgyA. e rIte sAdhanA karatAM karatAM zarIranI paNu mamatA cheDI. sADAbAra varSImAM temaNe kevaLa 349 divasa bhejana lIdhuM. bAkInA sADA agIAra vathI paNa vadhAre vakhata niLa, nirAhAra rahI. tapa karatAM karatAM leAkAmAM bhamIbhamIne sa'sArane e sAkhita karI batAvyuM ke mANasane mAMsabhjana te zuM, zarIrane TakAvavA mATe hAranI pazu ochAmAM echI jarUra che. temanI tapasyA A pramANe che. 1 chamAsika tapa, 1 pAMca divasa echA mApu, 9 cAramAsika, 2 tramAsika, 2 aDhImAsika, huM emAsika, 2 deDhamAsika, 12 mAsika, 72 pAkSika, -1 seLa divasa, 12 traNa divasa, ane 229 e divasa (chaTha). eka sAthe e divasa te emaNe kayAreya bhojana lIdhuM ja nathI. A kAraNe te samaye temanA tapanA lokA upara bhAre prabhAva paDayA hatA. bha. yuddha upara paNa emanA tapa ane yAgane bhAre prabhAva paDaye che. piTakagraMthamAM ApaNe joie chIe ke jyAM jyAM mahAvIranA prasaMga AvyA che tyAM tyAM ThekANe ThekANe yudhdhe hamezAM mahAvIrane 'dghiAvastI niyaMtha jJAtaputa' kahIne ja kheralAvyA che. barAbara sADA bAra varSa pachI eka divasa RjuvALukA nadIne kAMThe, zyAmA gRRspatinA udyAnamAM zAlavRkSa nIce bhagavAna dhyAna karatA kheDA hatA, te ja vakhate emane khakhkhara paDI ke pAvAmAM sAmila brAhmaNe mahAyajJa Adaryo che. hunnare pazumenI temAM bali caDAvavAnI che. iMdrabhUti Adi vaidikadhamanA netAo tyAM AvelA che ane temanI adhyakSatAmAM yajJa thavAnA che. tyAre emaNe vicAyu" ke dharmanA nAme ATalA badhAM niraparAdhI pazuonI hatyArI rIte thai zakatI haze ? emane AbhA aMdarathI kakaLI UThayA. te ja vakhate teo bArajojana rasto kApIne ekadama tyAM pahoMcyA. drabhUti smAdine samajAvyA tyAre te badhA paDitA potapotAnA parivAro sAthe mahAvIranA ziSya thai ahiMsAnA pracAraka banI gayA. emanA hRdayamAM sneha hatA ane buddhimAM samanvaya hateA. peAtAnA vicArAne udAra rAkhIne bIjAne emanI dRSTie sahAnubhUtipUva ka samajavAnI kSamatA ane peAtAmAM meLavI levAno zani jemAM prakaTa thAya che te che samanvayadraSTi, mahAvIranI AvI samanvayAtmaka dRSTi yA sAAda bhAratIya dhama ane tattvajJAnanI asaMgatine maTADI temAM paraspara ekatA sthApana Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-5-48 prabuddha jana 267 jakha mAnI bata. saMskRti ane tene jana karanArI-mahAvIre bhAratane ApelI sauthI moTI bheTa che. AvI rahI che. saMskRti te kahevAta je tene janatAne jIvanadhamI samanvayAtmaka buddhi zaMda-ekAMta snehamAMthI ja prakaTa thAya che. banAvI zakI hota. saMskRti tene kahI zakAyamakhe deza sneha, sahAnubhUti ane ahiMsAnI vyApaka nichAe IdrabhUti jevA ke bhUkhaMDamAMnI badhI jAtio ane badhI zreNInA leke eka ja abhuta tArkika netAone paNa pitAnI tarapha vALI lIdhA hatA. dharmanA siddhAMtane mAnatA hoya. purNa mahAvIranA dhama'mAM to evuM - A jamAnAmAM jeo gAMdhIjIne sAMbhaLyA samajyA che temane dekhAya che ke tene eka vargamAM rUdhI lIdho che ke emAM ja samajavuM muzkela nathI ke moTA moTA buddhimAna rAjanItijJa paNa gava levAya che ane vyApaka banate rokavAmAM Ave che. emanA hRdayanI bhAvanA pAse mUkayA che ane anugAmI thayA che. | vagane paNa te vAstavika dhama arthAt AcaraNarUpa jIvana A agiyAra netAo pitapatAnI ziSya maMDaLIo sAthe- dhamaM banyo hota to te mahAvIranA upAsakanI saMsAramAM khUba lagabhaga 4500 paMDito sAthe mahAvIranI ahiMsAnA pracAraka banyA pratiSThA hota. amuka varga mahAvIrane upAsaka che eTale te tyAre AkhA dezamAM khaLabhaLATa thaI gayuM hatuM. ahiMsAnuM dezavyApI kayAreya koIne kaSTa nahIM Ape, asatya nahIM bole, parigraha nahIM adelana UThayuM ane ahiMsAnI vyApakatA cAretarapha phelAI gaI. vadhAre, koinI sAthe ThagAI nahIM kare, tenI dukAna upara eka tela, te pachI paNa teo trIsa varSa sudhI niraMtara gAmegAma pharI eka mApa, eka bhAva haze, saMsAranA hitamAM te tyAgapUrNa raheze karIne ahiMsAne ja pracAra karatA rahyA. oNAmAM, anAryomAM ane lokahitamAM pitAne niHzeSa banAvatA raheze. gayA ane badhAne kahetA rahyA: "mAro A dhama che, mAruM A jIvana paNa jovAya to evuM che ke siddhAMtemAM je dharma sauthI adhika che." manuSyathI mAMDI vanaspati sudhI AtmA che. te badhA sAthe tyAgapradhAna che te AcaraNamAM parigrahane dhama baneluM che. The ahiMsA arthAta premathI vartAva karavo joie. mitti meM lavamUudhu more acetic a religion, the riche its community. mAma na jIjJA badhA sAthe mAre maitrIbhava che, kaI sAthe mAre je dharma adhika tyAgapradhAna hoya che tene saMpradAya adhika aprema nathI. dhamo maMjAmuvi ghaNA vaMzamo tavo mAro saMgrahazIla thaI jAya che. arthAta te samAjamAM tyAganI pratikriyA dharma te ahiMsA, saMyama ane tapa che. tame paNa e rIte jIvana thaI ne vikRti phelAI jAya che. Aje mahAvIranA maMdira, upAzraye, A badale. janazAMti ane vizvapremane e ja mArga che. vadhAremAM vadhAre parigrahanA pratIka dekhAya che. te vakhate pustake ke zA nahotAM, AcaraNa ja sAme hatuM. - upAsake kahe che ke zarIra anitya che, lakSmI caMcaLa che. pAchaLathI emane upadeza dharmazAstra banI gayAM. tene arthe karI bAhya padArtha badhA nazvara che. pazu mukAbalAne vakhate e ja satya samajAvavA mATe TIkA-vyAkhyAo banI. tenA upara buddhinI taka ane zAzvata manAya che. dhama ane AcaraNamAM ATalI asaMgati paraMparA samaya samaya para vadhatI rahI. Aje enAM seMkaDo zAstro zo mATe che ? tenA upadezakomAM e zakti kema nathI ke anuche. paNa ApaNe emanA jIvanane sAcA svarUpe samajI zakayA yAyIomAM tyAga ane ahiMsAnI cetanA jagADe ? chIe ke nahIM e kahevuM muzkela che. eka hITalare ke eka sTeline kare jarmane ke raziyanamAM dAkhalA tarIke samajI laIe ke davAnI eka suMdara zIzI che. evI cetanA jAgrata karI ke tana, mana, dhana, parivAra, are, tene joIne ApaNe vicAravA lAgyA ke kevI suMdara zIzI che? kevo pitAnuM je kAMI kahI zakAya te badhuM teo phanA karavA lAgI sarasa teno raMga che ? A koNe banAvI haze ? kevI rIte banAvI gayA ane pitAnA siddhAMtane jIvanamAM caritArtha karI batAvyA. haze ? kayAM banI haze ? banAvavAvALA kevA haze? deva haze emane ApaNe krUra, ghAtakI, pAzavI kahIne tiraskAra karI ke manuSya haze ? ahIMyAM e zI rIte AvI ? sTImarathI ApaNI durbaLatA chupAvI zakIe. paNa ethI ahiMsAne sabaLa relathI ke TapAlathI ? sTImara zI rIte banI? rela zI rIte cAlI ? nahIM banAvI zakIe. deSAropaNuthI sadaguNa nathI AvatA. ahiMvagere vagere. A rIte davA uparathI zIzI, rela sTImara ane TapAlanI sAnI sabaLatA te tyAre dekhAta ke jyAre jIvana-maraNane prasaMga paraMparA cAlI. paNa davA zIzImAM baMdha che. aspaSTa ane askRSTa Avyo ane hiMsAahiMsAnI zakti sAbita karavAno prasaMga barAbara e ja rIte bhagavAnanA jIvana upara taka cAlyA che. temanuM maLe tyAre ahiMsAnI pratiSThAne mATe badhAnuM, zarIranuM paNa visazarIravana, devAgamana, samavasaraNa, upadeza ane tenA bhedAnuM bheda jana karI zakayA hatA. visarjana karyuM te paNa kAyaratA batAvIne seMkaDo graMtha mAM varNavyA che. paNa temanuM jIvana zabda ane tarkanI pele karyuM. temAM ahiMsA dharmane-mahAvIranA siddhAMtane-kalaMka ja lAgyuM. pAra paDayuM rahyuM. tenI anubhUti thaI na zakI. Aje paNa zabda paNa bha. mahAvIra pachI 2500 vaSe ApaNI AMkho sAme ane takanI bhUlabhUlAmaNImAM ApaNe cakakara laI rahyA chIe paNa eka evI pratibhAvAna vyakita thaI jeNe mahAvIranI ahiMsAne temanA jIvana sudhI pahoMcavAne raste maLatuM nathI. adhyAtmathI AgaLa laI jaIne rAjadharmamAM anuprANita karI ane A tane AdhAre Aje emanA upAsakomAM aneka sampradAya. jeNe dezanI ane videzanI ghora hiMsAnA mukAbalAmAM ahiMsAnI banI gayA che. jyAre saMpradAya bane che tyAre emAM ahaMkAra Ave pratiSThA mATe jIvana samarpita karyuM; AkhA vizvamAM ahiMsAnI che. tethI ame zrota bane che, ane satya oLakhAtuM nathI. balake pratiSThA sthApita karI. Agraha ane ahaMkArane satya samajAvavAmAM Ave che. dharma satya kharI rIte to ahiMsAnuM e RNa bhagavAna mahAvIra pachI sAthe saMbaMdha rAkhe che paNa saMpradAya beMca upara Takele che. eTale emanA upadezako upara hatuM. A RNuM pitAnA samasta jIvanathI dhamana jyAre saMpradAya bane che tyAre dharma temAMthI uDI jAya che. gAMdhIjIe cukAvyuM, tepaNa mahAvIranA upadezakee temAM hira pachI zamnene pakaDI pakaDIne taka ane dhanathI paraspara ekabIja' na Ape. AnuM mULa ApaNumAM ghara karI rahelI sAMpradAyikatA jhaghaDayA kare che. che. sAMpradAyikatA AthI vadhIne bIjI zI hoI zake ! e saMpradAyavAdathI jarA upara UThIne mahAvIranA upAsako upara 0. sAMpradAyikatAe mahAvIranA upAsaka vargamAM ahaMkAra pedA eka najara nAkhIe to zuM dekhAya che? temanA upAsako aneka karyo ane eNe ja ahiMsAnA siddhAMtane tenA sAcA svarUpamAM che. temanA siddhAMtone savAra-sAMja pATha kare che. chatAM aneka samajavA na dIdhA: agara mahAvIranA vArasadAre ahiMsA dharmanI TukaDAomAM vaheMcAIne teo zINuM-vizIrNa thatA jAya che. samanvaya pratiSThAnA kaNamAM hisso Apata te rASTrane eka AzvAsana daSTine temanAmAM abhAva che, ane ekatA kayAM che te dekhAtI nathI. maLata ane mahAvIranA upAsakonuM gArava vadhata. mahAvIrane dhama eka vagaMdhamaM banI gayo che. vagaMdha hajI paNa je kAMI bAkI che temAM hissa ApavAne emane thavAne kAraNe te saMskRti na banI zakyo, mAtra tattvajJAnarUpe ja vakhata che. phatehacaMda belANI eka najasiddhAMtone 5 zArga vize Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 . prabuddha jaina tA. 15-5-4 sahakArathI meLavI zakAya teTaluM ApaNe meLavI levuM keTalAka samAcAra ane noMdha joIe. huM : madhyastha sarakAramAM joDAye chuM, paNa koMgresane sabhya thayuM nathI Do. AMbeDakaranI avaLI vANI ane tene kAi. irAdo huM dharAvatuM nathI. madhyastha sarakAramAM joDADe. AMbeDakara eka vakhata kogresanA ane gAMdhIjInA kaTTara vAnuM kogrese mane notarUM ApyuM hatuM ane huM binazaratI rIte ja joDAyela chuM. huM kesamAM kadAca joDAuM te paNa tethI kazu nukavirodhI hatA ane kAyade Ajhama jhINunA suramAM ja ghaNI vakhata sAna thavAnuM nathI kAraNa ke huM paththara jevo chuM ane mArA upara pitAne sura meLavIne kaDhatA hatA hiMdustAnanuM rAjya baMdhAraNa ghaDavA pANInI kazI asara thavAnI nathI jyAre tame sarva mATI jevA, mATe je lokapratinidhisabhA UbhI karavAmAM aAvI temAM cuMTAyA bAda che ane tame te pANImAM pIgaLI ja javAnA che. jyAre paNa temaNe pitAnI AkhI nIti badalI hatI ane koMgresane badhI tyAM rahevuM nirUpagI che, ema mane lAgaze tyAre huM bahAra nIkaLI bAbatamAM teo pUro sAtha ApI rahyA hatA. A nIti palaTAe jaI zakuM tema chuM.'' ' ke gresI AgevAnImAM temanA viSe eTalo badho vizvAsa utpanna De. AMbeDakarane A vANIpralApa bhAre vicitra, Azcaryajanaka tema karyo ke hiMdanA bhAgalA paDayA bAda hiMdI saMsthAnanI navI kAre- ja tenI hiMdI yuniyana viSenI vaphAdArI viSe zaMkA upajAve te bArImAM temane eka pradhAna tarIke levAmAM AvyA. temanI pradhAna che. hiMdI saMsthAnane koI javAbadAra pradhAna AvuM kadi na bole. tarIkenI kArakIrdi mAM teo bhAgye ja jAhera nivedana karatA ane jo kharekhara De. abeDakare AvA udgAra kADhayA hoya te hiMdI ema chatAM je kAMI nivedane teo karatAM te koMgresanI nItine sadA pradhAnamaMDaLamAM Aje teo je mahattvanuM sthAna dharAve che te susaMgata jovAmAM AvatAM. A ja che. abeDakare tAjetaramAM pachAta sthAnathI temane sattvara chUTA karavA joIe. kharI rIte te koI vargonI eka pariSada samakSa belatAM bhAre vicitra ane pratyAdhAtI paNa dezanA jAhera jIvanamAM AvA uttarottara vezapalaTAne jarA vicAre pragaTa karyA che. temaNe jaNAvyuM che ke: paNa sthAna hovuM na ja joIe, - "pachAta vargo kAMgresamAM joDAvAthI sattA hastagata karI zakaze puravaNI : noMdha - AMgaLanA aMka mATe lakhAyelI nahi. e eka bahu ja moTI saMsthA che. pachAta vargonuM temAM jagyAnA abhAve pragaTa thaI zakI nahotI. tyArabAda Do. AMbeDakare sthAna mahAsAgaramAM eka TIpA jevuM raheze. kogresavAdIomAM bhAre upara jaNAvela potAnA bhASaNa upara khulAse bahAra pADyuM che abhimAne AvI gayuM che, ane e saMsthAmAM joDAIne ApaNe paNuM-uparanI AlocanAmAM kazuM paNa pheravavuM paDe evuM e khulAApaNe uddhAra sAdhI zakIzuM nahi. koMgrese jo nAnA moTA bhAMga sAmAM kazuM nathI. e khulAse hovA chatAM De. AMbeDakare madhyastha sarakAramAM cAlu rahevAnI lAyakAta gumAvI.ja che. lAomAM vaheMcAI jAya te ja ApaNe ApaNuM udhAra sAdhI - mahAgujarAta rAjasthAna prajAsaMmelana zakIe. koMgresamAM joDAIne ApaNA duzmanonuM mULa ane tAkAta gayA ekIla mAsanI 17mI tathA 18mI tArIkhe vadhAravAmAM nimittabhUta thaIzuM. koMgresa Aje chinnabhinna thaI daramiyAna muMbaImAM vasatA kaccha kAThiyAvADa tathA gujarAtanuM rAjarahela saMsthA che ane temAM joDAvAthI ApaNe ApaNA utkarSa sthAnI prajAsaMmelana bharAI gayuM. svAgata samitinA pramukhasthAne sAdhI zakIzuM nahi. be traNa varSanA gALAmAM kegresa bhAMgIne bhUko zrI. bhavAnajI arajaNa khImajI. hatA; saMmelananA pramukhasthAne zrI. thaI jAya te mane jarAye Azcarya nahi thAya. samAjavAdIoe kanaiyAlAla mANekalAla munazI hatA. gayA aMkamAM zrI. munazInuM koMgresane tyAga karyo che ane ethI keMgresa nabaLI paDavAnI preraNAdAyI pravacana ane saMmelanamAM pasAra karavAmAM AvelA agache. have ApaNe eka trIjA pakSa tarIke ApaNI jAtane tyanA TharAvo ApavAmAM AvyAM hatAM. Aja sudhI kacha judu', saMgaThuita karavI joIe ke jenA pariNAme samAjavAdIo ke kAThiyAvADa juduM, gujarAta juduM-AvI kalpanApUrvaka ja ApaNe ke gresavAdIone nizcita bahumatI na maLe. evA sagomAM gujarAtI bhASA khelatI prajAno vicAra karatA hatA. kaccha AkhA temane ApaNuM zaraNuM zodhavuM paDaze, ApaNA matenI temane gaja eka hakumatanuM taMtra hatuM; kaThiyAvADa aneka hakumatI taMtramAM vaheMcAyeluM hatuM; gujarAta sarakArI pradeza ane paDaze. te vakhate sattAno tulA ApaNA hAthamAM AvI paDaze ane keTalAMka rAjasthAnanuM baneluM hatuM. bhArapAThArA ekasUtrI gaNAya evI AkhI ApaNI taraphane rAjakAraNI Teke ApavA badala ApaNe dhArI gujarAtI prajAne Aja sudhI ApaNe khaMDa khaMDamAM ja sarato svIkAravAnI temane pharaja pADI zakIzuM. vicAra karatA hatA. A saMmelane mahAgujarAtanI bhavya ka9panAne 'pacIza varSo sudhI kAMgresa sAme laData calAvyA bAda AvI janma Apyo che ane e kalpanA bahu jaladIthI mutaM svarUpa kaTokaTInA vakhate huM mUMge kema besI rahyo chuM e mane prazna grahaNa karaze, evI AzAM Aje banI rahelI kAntikArI dhaTanAonA pUchavAmAM Ave che. koInI sAme cAlu laDayA ja karavuM e uttama pariNAme ApaNuM dilane uttejita karI rahI che. dezI rAjanuM bUlapaddhati nathI, bIjA mArgo ane upAyo paNa ApaNe grahaNa karavA visarjana yA te koI vyApaka samudramAM thaI rahelA joDANane joIe. aMgrejo ApaNane adhdhara laTakAvIne cAlI gayA. pariNAme gujarAtI bhASA belatA sarva samuho eka rAjayavatuM ApaNI kAmamAM aMdara aMdara ghaNA pakSe hatA ane ApaNA nIce AvavAnI zakayatA najIkanA bhaviSyamAM UbhI thaI rahI che. daLamAM ghaNAM pAMcamI katArIA hatA. evA vakhate AvaDI meMTI ApaNe A navA AMdolanane bane teTale vega ApIe ane eka akhaMDa avibhAjaya gujarAtane mUti manta baneluM satvara ane baLavAna saMsthA sAthe gharSaNamAM AvavuM e ApaNA hitamAM , nihALIe . paramAnaMda nahetuM. A kAraNe ApaNI kome samAdhAnanI vRtti dhAraNa karI hatI ane te rIte ghaNI saphaLatA prApta karI hatI. ApaNane joItuM hatuM - vaidyakIya rAhata te badhuM ApaNane kadAca maLyuM na hoya te paNa A5Nune dhaNuM muMbaI ane parAM emAM vasatAM je jana bhAI yAM bahenane '. ghaNuM maLyuM che. dhArAsabhAmAM ane sarakArI nokarIomAM Apa- vaidyakIya rAhatanI, davA ke ijekazananI tema ja DokaTara upacAra Nune rokakasa beThaka maLI che ane ApaNI ghaNIkharI mAMgaNIo jarUra hoya temaNe dhanajI sTrITamAM Avela muMbaI jana yuvaka saMghanA svIkAravAmAM AvI che. alAyadA matadAra maMDaLanI ApaNI mAMgaNI kAryAlayamAM tapAsa karavI athavA te mane ke vaidhakIya rAhata samitinA svIkAravAmAM AvI nathI. paNa A bAbatamAM ApaNe zaramAvAnI ke sabhyo jemanA nAma tA. 1-4-48 nA prabuddha jainamAM pragaTa karanAcuM jovAnI jarA paNa jarUra nathI kAraNake bIjI ladhumatIone vAmAM AvyA che temanAmAMthI koIne maLavuM. paNa A bAbatamAM niSphaLatA sAMpaDI che. koMgresa sAthe athaDA jiyaMtilAla lalubhAI parIkha maNumAM AvavA mATe haju Aje samaya nathI ane samAdhAnI ane maMtrI, vaidyakIya rAhata samiti und Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-5-48 zrI TenDulakarakamITI samakSa zrI paramAna'4 kuMvarajI kApaDIAnI jImAnI (dhArmika sakhAvatA ane parApakArI TUTAnI tapAsa karIne rIporTa karavA mATe muMbaI sarakAra taraphathI nImAyalI kamITI samakSa tA. 20-4-48nA rAja zrI paramAnada,kuMvaccha kApaDIAe ApelI jubAMnInA anuvAda nIce pragaTa karavAmAM Ave che, AvI ja bIjI keTalIka agatyanI jubAnIe have pachI pragaTa karavA dhAraNA che. a't) prazna : tame! mukharjI jaina yuvaka saMdhanA upa-pramukha che? uttara : hA. prazna H sadhane astitvamAM AvyAne keTalo samaya thaye? uttara : lagabhaga 20 varSa prazna H sauMdhamAM keTalA sabhyo che? uttara: 305, amArA sadha jaina samAjanA sava varyAMnu pratinidhitva dharAve che. Apa jANatA hazo ke amArI kAmanA mukhya traNa vibhAge che. ame traNe vibhAgamAMthI sabhyo laIe chIe, prazna: tame jANe che ke jenAmAM keTalIka peDhIe che, jenA hAthamAM AvI sakhAvatAnA kabajo che. uttara : hA. Apane khabara ApavA puratuM huM umerI zaku ke mAre saMbaMdha zvetAMbara mUrtipUjaka vibhAga sAthe che. prazna H A peDhIonA vahIvaTa saMbaMdhe tamArA zuM anubhava dAkhalA tarIke ANuMdajI kalyANujInI peDhInA vahIvaTa viSe zu dhArA che? zuddha jana che ? tame uttara : e peDhInA vahIvaTa viSe mane khAsa mAhItI nathI. taduparAnta hu" . kAi saMsthAnA TrasTI nathI. tethI jaina saMsthAnA vahIvaTA ane tene lagatI vigatA saMbaMdhamAM, dilagIra chuM ke, Apane huM bahu prakAza pADI nahi zakuM. prazna : ANaMdajI kalyANujInI peDhInA hisA vakhatasara pragaTa thAya che ke nahi e viSe tamA zuM jANe che ? uttara : huM dhArM chuM ke te hisAbe bIlakula pragaTa thatAM nathI. te hisAba te peDhInI sAmAnya sabhA jyAre khelAvavAmAM Ave che tyAre raju karavAmAM Ave che ane pasAra karavAmAM Ave che. mArI mAhItI A mujabanI che. prazna H jenAmAM devadravya saMbaMdhI cekakasa mAnyatA che e tame jANA che ? e mAnyatAne tame! keTalA aMzamAM svIkAre! che? devadravya tarIke lekhAtAM nANAM emane ema paDI rahe ane kaSTa paNa kAmanA hitakAraka hetuo maTe e nANAMnA kazA upayoga thai na zake-tame A vicAranA pakSanA che ? uttara : devadravyaviSe jainamAM keTalAya samayathI eka sasAmAnya mAnyatA che ke AvuM dravya maMdirane lagatI bAbatemAM ja vAparavuM joie. A mAnyatA kayAre zarU thaI haze te viSe cekasapaNe kahI zakAya tema nathI. dhAro ke eka maMdira AgaLa paMdara lAkha rUpIAnI mIlkata che. emAMthI navuM maMdira bAMdhI zakAya, anya kAi maMdiranA jIrNoddhAramAM e nANAmAMthI kharacI zakAya, pazu A nANuM. mAtra murti nA zAbAzaNagAra tathA maMdirane lagatI bAbate mATe ja vAparI zakAya-AvI amArI mAnyatA che. prazna : tameAte e mAnya che? uttara : huM aMgata rIte e mAnyatA svIkAratA nathI. 269 uttaraH hA. A mArA aMgata abhiprAya che, eTaluM ja nahi paNa chellAM vIza varSothI ameA A prakAranI hIlacAla ane pracAra karI rahyA chIe. devadravyanI vadhArAnI rakamanA AvA upayoga thave joie eTalu ja nahi paNa devadravyanI cAlu AvakanA upayAga paNu maMdiranI jarUriyAta uparAMta anya sAmAjika kAryoMmAM thavA joie eve amArA abhiprAya che. chellAM keTalAMya varSoMthI ame A prakAranI laData calAvI rahyA chIe. prazna : dhAro ke TrasTIenA hAthamAM A prakAranuM je nANu heya temAMthI bIjA maMdirane Teko ApavA mATe tema ja mUrtine zaNugAravA mATe jeTalA dravyanI jarUriyAta hoya teTalu dravya lai letAM paNa vadhArA vadhatA hoya, te Ave! je kAMi vadhAro rahe tenA bIjA sAmAjika hetu pAchaLa upayoga karavAnA vicArane tame saMmata kare che. ? praznaH A tamArA abhiprAya tarapha tamA keTalA lokone tamArI kAmamAMthI vALI zakayA che ? uttaraH e viSe huM nizcitapaNe kAMi kahI zaku tema nathI. praznaH tamArI kAmamAM Aje tamArUM keTaluM baLa hovAnu dhArA che!? tamArA jevA abhiprAya dharAvanAra varga' bahu nAnA che ke te va' tamArI kAmamAM bahumatI dharAve che? uttara : A abhiprAya dharAvanAra varga bahumatI dharAve che ema hu kahI nahi zaku. Aje lokAnA abhiprAya eTalI jaddhithI badalAi rahyA che ke jyAM sudhI kAi cekasa prazna upara amuka dhama ke samudAyane abhiprAya cakAsavAnA prasaMga ubhA na thAya tyAM sudhI te va ka samudAyamAM amuka abhiprAya dharAvanArAe bahumatImAM che ke alpamatImAM e kahevu azakaya che. sAmAnyataH amArA AgevAnAnuM mAnasa sthiticusta che. A mAre kabula karavu' joie. amArAmAM prAgatika vicAro dharAvanAra vaga` sArA pramANamAM che paNa temAMnA dhaNA kharA AvI bAbata viSe udAsIna haiAya che. jo temane A bAbatamAM peAtAne abhiprAya darzAvavAnI taka ApavAmAM Ave te te jarUra jaNAvaze ke AvI rIte ekaThuM thatuM nANuM maMdira sivAyanA bIjA sAnika kAryAM pAchaLa vaparAvu joie. prazna : navAM maMdiro ubhA karavA viSe tame zu dhArA che!? jainAnI vastInA pramANunA vicAra karatAM Aje jeTalAM maMdira che teTalAM madirA puratAM che ke haju paNa tamane vadhAre maMdirane khapa che ? uttara : evAM sthaLe jarUra che jyAM joie te karatAM jarUra vadhAre maMdira che. paNa sAthe sAthe evAM paNa sthaLeA che ke jyAM khIlakula maMdiza nathI ane jyAM navuM ma Mdira ubhuM karavAnI jarUra hAvA saMbhava che. prazna H mAtra jaina maMdirA saMbaMdhamAM ja nahi paNa badhAM ja devadiza sabadhamAM amArI kamITI AgaLa eka evI sUcanA karavAmAM AvI che ke jyAM madirAnI puratI saMkhyA hoya tyAM navAM maMdiro ubhA karavAnI manAi karavI joie. tamAre paNa Ave abhiprAya che ? uttara : huM ta| evA kAyado karavAnI sUcanA karU ke jethI koi paNa navuM maMdira dhAtAM pahelAM sarakAranI pharajiyAta paravAnagI levI ja paDe. ane sarakAra A sattA, huM AzA rAkhuM chuM ke, purI samajaNapUrNAMka upayega karaze. jyAM navuM maMdira bAMdhavAnI mAMgaNI hoya ane tenI kharekhara jarUra haiAya tyAM AvI mAMgaNIne maMjurI maLavI ja joie. prazna H tame A abhiprAya jAhera madira saMbaMdhamAM ja jaNAve che ? uttara H hA, khAnagI maMdira viSe kazI muzkelI ke kahevApaNu ja nathI. mArI rahevAnI jagyAmAM AvA gRhamaMdira mATe eka eraDA huM alAyadA rAkhI zakuM chuM ane tyAM paisAnuM ugharANuM, dravyasa Mgraha ane tenA upayega vagerenA kAi prazna ja ubhe thatA nathI. prazna : paisAnA dharANAne tame hamaNAM ullekha karyAM te tenA anusaMdhAnamAM A kamITI samakSa eka evI sucanA karavAmAM AvI che ke niyata karelA sarakArI adhikArI pAsethI lAisensa meLavyA Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 prabuddha jaina tA. 15-5 -- 48 u.2 .. sivAya dhArmika ke paropakArane lagatA koI paNa kArya mATe kaMI paNa AnaMda pAmuM chuM, paNuM kamanasIbe amArI praznamALAnA amuka zabdo mANasa phaMDaphALo udharAvI zake nahi e kAyado the joIe. sAme vAMdho uThAvatA amane eka be putro maLyA che. jeno hiMduo A viSe tame zuM dhAre che ? ja che ema huM mAnate hatuM ane tethI AvA reSayukta patro - uttara : evI koI jarUriyAta mane bhAsI nathI, vAMcIne mane Azcarya thayuM hatuM. ' prazna : tamane AvA lekee kadi kaMTALe Apyo nathI ? uttara : huM je kahevA mAguM chuM te A pramANe che. dhAre uttara : nA. ke svAmInArANunA maMdiramAM nANAMne vadhAre che. have Apa je prazna : tame kharekhara eka apavAdarUpa nasIbadAra mANasa che ? A nANAne sAmAjIka upayoga karavAnI pharaja pADavA mAMgatA utara : AvA koI kAyadAnI ane kadi jarUriyAta lAgI che to huM ema kahevA mAMgu chuM ke A lAbha mAtra svAmInathI. tamoe raju karelo prazna e svarUpe mArI sAme kadi upa- nArAyaNe saMpradAyane ja maLavuM joIe. jyAre paNa koI eka meTI sthita ja thayo nathI ane tethI te viSe meM kadi vicAra karyo nathI. kamanA amuka vibhAga sAthe ja amuka cerITIno saMbaMdha hoya upara pUchavAmAM Avela devadravyanA praznanA anusaMdhAnamAM mAre tyAre, sivAya ke te vibhAganA loko vyApaka kArya mATe te nANAne eka vizeSa bAbata kahevAnI che. A prazna viSe je kAMI upayoga karavAnA pakSamAM hoya te saMjoga bAda karatAM vadhArAnA nANAne kAyado karabhAme AvanAra hoya te huM be prakArano kAyade lAbha te komane ja maLavo joIe. karavAnuM sUcavuM. eka devadravyanA sAmAjIka upayogI rajA praznaH jene saMbaMdhamAM saMdha nAmanI eka saMsthA che. bIjI Apate; bIjo A saMbaMdhamAM pharaja pADo. dhAro ke huM koI jJAtio ane peTA jJAtiomAM AvA koI saMdhanI vyavasthA jovAmAM maMdiranA TrasTI chuM. Aje te huM A dravyane koI paNa sAmAjika- AvatI nathI. AvA saMjogomAM vadhArAnAM nANAMne janahitanA janasevAno-kArya mATe upayoga karavA irachuM te paNa AjanA vyApaka korvamAM upayoga karavA mATe keAnI maMjurI meLavavI ? kAyadA nIce te upayoga huM karI zakatA nathI. tethI huM ema uttara : dareka ThekANe koIne koI saMsthA hoya che. dA. ta. sUcanA karuM chuM ke je TrasTIo che te ekaThA thayela ke vadhArAnA kaLa koma. A prasaMge upasthita thAya tyAre AkhI koma devadravyamAMthI sArvajanika upayoga mATe jarUrI dravya teo vAparI abhiprAya meLavavo joIe. zake evI chuTa Apate kAyade tha joIe. A saMbaMdhamAM vizeSa prazna : AkhI kAmanA mANusenA mata meLavavAnI goThavaNa spaSTatA karuM ke maMdirone lAge vaLage che tyAM sudhI TIo javalle ja . kayo sivAya A tame kaI rIte karI zakaze ? svataMtra hoya che. ghaNAM kharAM maMdiro paratve TrasTIo amuka saMghane, uttara : kapALa kAmanuM khAsa baMdhAraNa che. temanA pramukha ke mane athavA te lokonA cekakasa vagane javAbadAra hoya che. tethI che tathA maMtrI che, temanIdvArA kAmane mata meLavI zakAya. A chUTa Apate kAyade je saMdhane TrasTIo javAbadAra hoya tene lAgu prazna : muMbaImAM evAM maMdira che jeno vahIvaTa hiMdu ke mane paDavo joIe ane potAnI kAma mATe athavA te vadhAre vyApaka kArya eka nAne varNa kare che, ane ema chatAM e maMdira e nAnA mATe A nANAMno upayoga karavAnI chUTa te saMdhane maLavI joIe. vagaMnI malekinA che ja nahi. A maMdiranAM vadhArAnAM nANAMne paNuM dhAre ke lAkho rUpIyA vadhArAnA paDayA hoya te paNa TacIo lAbha kone maLavuM joIe ? AkhI hiMdu kemane vyApaka rIte ke athavA te saMdha cAlu padhdhatimAM jarA paNa pheraphAra karavA je nAne varga A maMdirane vahIvaTa kare che tene? ApaNe eka mAgatA nathI, evA saMjogomAM kepagI kArya mATe A cakakasa dAkhalo vicArIe. bhulezvaranAM maMdirano kaMI kALathI gauDa nANAne upayoga karavAnI temane pharaja pADato kAyado thavo joIe sArasvata kema vahIvaTa kare che. e loko dara varSe sabhA bhare che ane ' ema sucavavAnI huM rajA lauM chuM. paNa jyAre Ama kAyadAThArA TrasTIone cuMTe che. e maMdira pAse amuka lAkha rUpIAnI muMDI temane pharaja pADavAne prazna upasthita thAya tyAre mAre evo abhi- che. eno lAbha kone maLavo joIe ? sa raravatone ke AkhI prAya che ke je komanA upayoga mATe amuka maMdira bAMdhavAmAM hiMdu komane ? AvyuM hoya te maMdiranAM nANAMnI mAlIkI ne kAmanI lekhAvI utara : je koI cerITIne lagatA prazna A rIte ubho thAya joIe. tethI jyAre cerITI-kamIzanara athavA te Ane lagate te cerITInI vigato ane vizeSatAo ApaNe barobara tapArAvI adhikAra dharAvatA koI paNa adhikArI TrasTIone lokopayogI kAryo joIe. prastuta bAbatamAM ApaNe sahelAIthI evo nirNaya jAhera mATe maMdIranA vadhArAnA nANAne upaga karavAnI pharaja pADe tyAre karI zakIe tema che ke A maMdirane lagatAM nANAMo AkhI hiMdu te nANune upaga te cokakasa kAma pUratuM ja maryAdita rahe kAma pAsethI maLelAM che. joIe. jo huM kaI maMdirane traTI houM ane tamArI taraphanA prazna : Ama chatAM paNa je kema A maMdirano vahIvaTa kare koI paNa dabANa sivAya mArA hastakanA nANAne lakepagI kArya che ke kema A nANAM upara potAnI mAlekIne dAvo kare che. mATe huM svecchAe upayoga karavA mAMgato houM te badhI kema teo ema kahe che ke mULa sakhAvata temanI kema taraphathI karavAmAM mATe hArapITala athavA te koleja jevA ke pazu vadhAre vyApaka AvI hatI. A maMdira saMbaMdhe korTamAM khaTale paNa thayuM hatuM. kArya mATe te nANAMne umeNa karavAne vika9pa mane sulabha have uttara: je janasamudAya taraphathI Avakane prAha vahete heya . joIe. paNa tamArI taraphathI mane pharaja pADavAmAM AvatI te janasamudAyane paNa lakSamAM levo joIe. je samAjane hoya te mArI kemathI vadhAre vyApaka pradeza mATe te nANuM maMdiranI AvakamAM moTo phALo hoya tene vadhArAnAM nANune lAbha vAparavAnI mane pharaja pADavI joIe nahi. maLavo joIe. prazna : tame kahe che tenA anusaMdhAnamAM ema dalIla karavAmAM prazna : e tame kaI rIte nakakI karo ? Ave che ke je hiMdu sTone vadhArAnA nANune janAne lAbha uttara: mAruM ema kahevuM che ke AkhI hiMdu komane Ano maLatuM hoya te jaina TrasTanAM vadhArAnAM nANune hiMduone lAbha lAbha maLavo joIe. dareka kIssAno nirNaya tene lAgatI vaLagatI. zA mATe na maLavuM joIe ? hiMdu cerITIonA vadhArAnA phaMDanA vigate dhyAnamAM laIne karavo joIe. lAbhathI jone vaMcita rAkhavA joIe ema tame kahevA mAge che? prazna : huM tamArI dalIla samajI zakuM chuM. jayAre amuka uttara : huM hiMdu ane jaina vacce kaze bheda gaNute nathI. cerITrIne, lAbha uThAvanAra cekasa vaga hoya che tyAre te prazna : tame Avo koI bheda gaNutA nathI e jANIne huM te cekasa vagarane tenA vadhArAnAM nANAMno lAbha maLavo joIe. - Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-5-48 prabuddha jena 271 e tamArI vAta barobara samajI zakAya che. huM tamArI sAme eka huM eka TrasTa banAvuM chuM ane e TrasTamAM mArA mitranI TrasTIo e dAkhalo raju karuM chuM ke jyAM lAbha uThAvanAra e eka tarIke nimaNuMka karUM chuM. A TrasTane vahIvaTa jarUra yathArtha rIte cokakasa varga ApaNI najara sAme dekhAtuM nathI, vaLI ekaThuM cAlatA haze. ema chatAM paNa Ane huM bIna javAbadAra TrasTa lekhuM thayeluM nANuM devadravyanI kakSAnuM che ane maMdira hiMdumaMdira che. chuM. AvuM TrasTa dAtAnA pitAnA vartula sivAya koI paNa vadhAre A devadravyane haju sudhI koI aDakayuM nathI. sArasvata keme tene vyApaka saMsthAne javAbadAra nathI. hAtha lagADa nathI, ane te tyAM ekaThuM thayeluM paDayuM che. dhAro ke tyAM prazna : AvAM TrasTo barAbara cAlatA nathI ema tame kema sthigita thaI rahelA traNa cAra lAkha rUpIA vaparAvA joIe ema kahI zako cho ? ApaNe kahIe chIe. te konA upayoga mATe vaparAvA joIe? uttara : huM ema kaheto ja nathI. huM eTaluM ja sucavavA, uttara : ene artha e thayo ke TrasTIo hiMdu kAmanA koI , mAMguM chuM ke AvA drasTo upara vadhAre dekharekha rAkhavI joIe. cekasa vargane javAbadAra nathI. jo ema hoya to te strIone prazna : e banavAnuM ja che. game tevo kAyado karavAmAM janahitanA vyApaka kArya mATe A nANAne upayoga karavA mATe ." na Ave, je Tono vahIvaTa kharAba rIte karavAmAM Avato haze te pharaja pADavI joIe. draromAM sarakArI dakhalagIrIne jeTale avakAza haze tevI koI praznaH je teo ema karavA jAya te bIjA varSanI cuMTaNImAM e dakhalagIrIne suvyasthita TrasTamAM avakAza nahi ja hoya. Akhare kema te drasTIone kADhI ja mUke ! je kSaNe ema mAluma paDaze ke amuka TrasTano vahIvaTa bahu sArI che. uttara : je A TrasTIo hAMkI kADhI zake evo koI varga rIte cAlI rahyo che te kSaNathI te TrasTanA vahIvaTamAM kazI paNa hoya to ene artha ema thayuM ke eka evo cokkasa varga che ke dakhalagIrI karavAmAM nahi Ave. paNa jo sarakArI adhikArIne koI jene A TrasTI maMdiranA vahIvaTa mATe Akhare javAbadAra che. paNa TrasTane vahIvaTa geravyavasthAthI bharelo mAluma paDaze te kAyadAnI to pachI A varganA hita mATe A nANAno upayoga thavo joIe. , badhI kalame tene lAgu pADavAmAM Avaze ane tenI sAthe sAthe sAthe je janasamudAya taraphathI A ja khAtAmAM pravAhabaddha sakhtAIthI kAma levAmAM Avaze. Avaka cAlI AvatI hoya tene paNa lakSyamAM levI ja joIe.. bhulezvara ane bAbulanAthanA maMdironI bAbatamAM AkhI hiMdu koma vArU, have ApaNe AgaLa cAlIe. keTalAeka jaina TrasToe A maMdirane samRddha karI rahela che. Ama hovAthI AkhI hiMdu pitAnA nANuM sonA cAMdImAM rokelA che ema mAluma paDayuM che. kemane Avaka mATe javAbadAra lekhavI joIe ane AkhI hiMdu sadbhAgye sonA cAMdInA bhAvamAM uchALo Avyo che ane uttarokomane vadhArAnA nANAMne lAbha maLavo joIe. ApaNe A rIte -tara vadhatA ja rahyA che paNa A bAva kyAre nIcA utaraze e te ja A bAbatane nirNaya karI zakIe. Izvara ja jANe che. sonAnA bhAva hiMdustAna karatAM iglAMDamAM ghaNo prazna : A vicAra athavA te pejanAne vyavahArU amala nIco che. AvuM nANAnuM rokANu kAyadAe maMjura rAkhavuM joIe ? karavAmAM ja muzkelI Ave che. dhAro ke A nANAne AkhI hiMdu evo tamAre abhiprAya che? mane ema mAluma paDayuM che ke muMbaI kAmanA bhalA mATe upaga karavAnI draSTIone chUTa ApavAmAM ekalAmAM ja jaina cerITIono 11 lAkhathI vadhAre rakama senA AvI che. A chuTane lAbha levA mATe TrasTIoe konI maMjurI cAMdInI pATamAM rokAyelI che. amadAvAdamAM 10 lAkha ane surameLavavI ? jeo TrasTIone cuMTatA hoya temanI, maMdiranA upAsakAnI tamAM eka lAkhanuM rokANuM paNa A prakAranuM che. ke AkhI hiMdu kAmanI ? uttara : koI paNa prakAranA rokANanA bhAva vadhavA ghaTavAnI ' uttaraH A saMbaMdhamAM vyAjabI paddhati zodhI kADhavAnuM kAma eTalI ja zakayatA che. tame kAyadAzAstrIonuM che. . prazna : e barAbara che. paNa jo tamArI pAse gavarmenTa A saMbaMdhI bIjI eka bAbata tarapha ApanuM huM dayAna pepara hoya te dara varSe tamane amuka Avaka te thavAnI ja. kheMcavA mAMguM chuM. amArA saMdha taraphathI ApanI praznAvalimAM uttara : A bAbata viSe huM koI ceDAsa abhiprAya ApI mokalelA javAbamAM amoe TrasTIonA kAmacalAu be bheda pADayA zakatA nathI. TrasTone vahIvaTa vaizya vyApArIonA hAthe cAlI rahyo che. javAbadAra ane bInajavAbadAra TrasTIo. sAdhAraNa rIte AvA hoya che ane teo nANAnA rokANa saMbaMdhamAM bhAre kuzaLa hoya che ke bhedo artha nathI. mAro kahevAno Azaya e che ke je ane temane senA cAMdImAM karavAmAM AvatuM rokANu purepurUM lAbhaTrasTanA vahIvaTa pAchaLa koI cokakasa saMsthA hoya te TUTone dAyI ane saMgIna lAgyuM na hota to teo kada evuM rokANa karatA carcAnI sagavaDa khAtara huM javAbadAra TrasTa tarIke varNavuM chuM ane nahi. alabatta AmAM amuka jokhama to che ja. jenI pAchaLa AvI koI saMsthA na hoya tene bInA javAbadAra - prazna : paNa TrasTIo pitAnI vyApArI kuzaLatA upara madAra TrasTI tarIke huM varNavuM chuM. bAMdhIne maMdiranI mIlakatamAMthI sAro naphe tAravavAnA hetuthI Ama prazna : kei paNa TrasTanI pAchaLa koI saMsthA che ke nahi te saTTo khele e bAbatane tame saMmata karaze ? tame kaI rIte zodhI kADhazo ? A bahu muzkela kAma che. koI paNa uttara : nahi. TrasTa avI eka saMsthA ubhI karI zake che. e drasTIo pitA- prazna : AnuM pariNAma to AvuM ja Ave che. maMdiranAM mAMthI ja 11 mANasenI eka rajIsTarDa sosAyaTI ubhI karI zake che nANAM upara teo pitAnI vyApArI kuzaLatAno eka prakArano prayoga ane A 11 mAse pitAnA sagAvahAlAM ke mitro hoI zake che ajamAvI rahyA che. ke jeo tame kahe te mujaba saMmati ApavAne haMmezA taiyAra ja uttara : Ama temaNe na ja karavuM joIe. A bAbatamAM hoya. e loko varSe varSe sabhAo bharaze ane manamAnItI cuMTaNIo huM Apane saMmata thAuM chuM. karAvI zakaze. Ane tame javAbadAra saMsthA kahe che ? prazna : have maMdiranI moTI moTI rakamo khAnagI peDhIomAM uttara : nA. dhAro ke eka vidhAlaya che ane tenA 300 jame rAkhavAmAM Ave che. A viSe tamAruM zuM kahevuM che? sabhya che. A vidyAlaya sAthe joDAyeluM eka drasTImaMDaLe che. Ane uttaraH AvI rIte khAnagI peDhIomAM AvAM nANuM jame hu javAbadAra TrasTa kahuM chuM. bIjI bAjue dhAre ke meM cekasa na ja thavA joIe. paNa ghaNu kharA maMdirano vahIvaTa TrasTaekaTanA hetu mATe be lAkha rUpIAnI sakhAvata jAhera karI che ane tenuM dhoraNa upara ja cAle che ane TrasTanA nANumAM rokANa saMbaMdhe te Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 hana TreTaekaTamAM cokakasa niyama che. e niyame mujaba ja devadravyanu dhaNuMkharUM rAkANa thAya che. yuddha jaina prazna : devadravyanA sAmAjika upayAganI manA karatA dhama zAstronA kAi ullekha tamArA dhyAnamAM che? uttara : evA ullekhA heAvA joie. e sabaMdhamAM mArI pAse kAi cokkasa mAhItI nathI. Ama chatAM paNa A sudhArA ApaNe dAkhala karavA ja joIe ema huM aMgata rIte mAnu chuM. dhama zAstranA ullekhAnA kAraNe ApaNe kALanI sAthe kuca karatAM thaMbhI javuM joie ema huM mAnatA nathI. jo ke dharmAzAstra harijanenA maMdirapravezane saoNMmata karatA nahAtA ema chatAM paNa ApaNA maMdiramAM temane praveza karavAnI ApaNe chuTa ApI che. A dizAe paNa ApaNe AvuM ja pagaluM bharavu joie. pramukha : tamArA huM upakAra mAnu chuM. anuvAdaka : pAna da alagavAdanA unmAda tA 15-4 jAhera karavA paDaze. AvA kAraNe kAi paNa jaina baccA peAtAnA sarvasvanu balidAna ApavAmAM pAchI pAnI nahi kare." A vIravANInI ahiM lAMkhI samAlAcanA karavAno kAI Azaya nathI. ahiM te sI. pI. nA janAnA saMgaThThana ane tenA pariNAme harijana maMdira praveza dhArAmAMthI temane maLelI mutirUpI saphaLatAnA avAntara pariNAmA zuM AvyA che ane AvavAnI vakI che e tarapha agulinirdeza karavA purato ja A noMdha lakha vAnA Azaya che. bharAMsApAtra sthaLathI khabara maLe che ke sI. pI. nA jainonA alagavAnuM eka pariNAma e AvyuM che ke sI. pI. nAM keTalAka hiMdumaMdira upara 'ahiM musalamAnA tathA jAne dAkhala thavAnA pratibaMdha che' e matalakhanAM pATIyAM mukavAmAM AvyA che. A uparAMta tyAMnI yunIvarsITImAM e prazna upasthita thayA che ke jo jenA peAtAne hiMduethI alaga lekhe che to hiMdu mATe nirmANa karavAmAM AvelI ziSyavRttione jenAne je lAbha ApavAmAM Ave che te zA mATe baMdha karavA na joie ? muMbaImAM paNa TenDulakara kamITI sAme apAtI jubAnIo daramiyAna jyAre kAi paNa jaina AgevAna taraphathI pote ane potAnI kAma hiMduethI alaga che evA dAvA tenI samakSa raju karavAmAM AvatA tyAre kamITInA pramukha zrI TenDulakara turata ja sAmethI evA prazna pUchatA ke jo tame jane potAne hiMduethI alaga gaNAvA che. te koi paNa hiMdu cerITInA tamane zA mATe lAbha maLavA joIe ? zA mATe hiMdu dhama zALA ke hiMdu davAkhAnAnA lAbha jenene sulabha hAvA joie ? AvI cavaNanA evA javAba ApavAmAM Avata ke ame samAja tarIke hiMdu samAjamAMnA chIe, paNu dhama' tarIke hiMduethI alaga chIe. paNa AvA javAbathI kamITInA pramukhane jarA paNa sa MtoSa thatA nahAtA. A te lAbhamAM bhAgIdArI ane javAbadArImAM judApaNuM AvI kAMIka ApaNI vicArasaraNI hAya tema temane bhAsatu. theADA divasa pahelAM gADInA upAzrayamAM zatruMjaya tI karaverA nAkhuda karavAnI mAMgaNI karavA mATe jainonI eka jAherasabhA maLI hatI, je vakhate ApaNAM eka jANItA kA kartAe nIcenI matalabanA uddagAro kADhyA hatA: "ApaNe jaMnee have arAbara sa`gar3hita thavuM joIe ane majbuta hAthe kAma levu joie. Aje ApaNI cetara virodhI baLA kAma karI rahyAM che ane je vakhatasara ApaNe cetIzu nahiM ane paripakakava rIte saMkRita banIne ApaNA hakakAnI rakSA karIzuM nahi te ApaNuM A vizALa janasamudAyamAM kazuM sthAna nahi rahe ane ApaNuM sthAna, pratiSTA, meAbhA, maratA jotajotAmAM gumAvI besIzu. dAkhalA tarIke mubai sarakAranuM hirajana maMdira praveza khIla vicAro. e vakhate ApaNe kharekhara sakRita thayA nahi, makakama hAthe kAma na lIdhuM', moTA pAyA upara hIlacAla na karI ane sutA rahyA ane mubai sarakAre ApaNane baMnene hiMdu samAjamAM antagata lekhIne AkhA jaina samAja upara e kAyade ThokI mesADayo. AvA ja sayA vacce sI. pI. nA jenAe A bAbatamAM vyavasthita rIte purA jorazerapUrNAMka hIlacAla calAvI, pAku' saMgaThThana karyu ane pariNAme harijana madira praveza dhArAthI tyAMnA jaina samAja mukata rahI zakayA. A bhAie ApaNe dAkhalA levA joie, ApaNuM dhara sarakhuM karavuM joie ane hiMdu upara lAgu paDatA eka paNa kAyado ApaNane temAMnA gaNIne ApaNA upara ThekI khesADavAmAM na Ave tenI purI takedArI rAkhavI joie. Aje ApaNAmAMnA keTalAka bhAie ApaNe hiMdu chIe ane hiMdu ane jaino eka che evI hiyAta vAta calAvI rahyA che ane udAratA ane vizALatAnI atha vinAnI vAte karI rahyA che. paNa ApaNe evI vAtethI chetarAvuM na joIe. ApaNe mukatakaMThe jAhera karavu joie ke ame hiMdu nathI, ame jaina chIe. hiMduethI amAro samAja, amAre dhama, amArI saMskRti, amArA rItarIvAja taddana alaga che, amane je kAMi kAyado lAgu pADavAnA hoya te amane puchIne amArI saMmati meLavIne ja thavA joie. ema nahi bane te amAre amArA samAjanI, amArA dhamanI, AmArI sa MskRtinI rakSA khAtara game te sarakAra haze tenI sAme laDatamAM utaravuM paDaze, satyAgraha A rIte hiMduethI alaga lekhAvAmAM jaina samAjanuM. sAMpradAyika dhamaDASAvA sAme khIjA kayA kayA nukasAna ane jokhamA che te tarapha jaina samAjanuM khAsa dhyAna kheMcavAnA A noMdhanA hetu che. vAstavika ke tAtvika rIte jainA hiMduethI judA hoya te| A nukasAna ane jokhamAjanAe hasatA moDhe svIkArI levA joie, paNa eka bAjue AvI aa vAstavika ke tAtvika judAi janA ane hiMdu vacce che ja nahi e ApaNe jainAe barAbara samajI levuM jarUrI che ane tethI khIjI bAjue amuka ApaNane aNugamA kAyadA hiMduone lAgu paDe te janAne na paDavA joie eTalA hetu khAtara ja je ana pUrNa alagavAda ApaNe AgaLane AgaLa dhArI rahyA chIe tethI ApaNe aTakavu joie. jaina samAja sAdhAraNa rIte lAbhA lAbhanI draSTie ja krAi paNa vAta, vicAra ke vaNu svIkAre che ke cheDe che evA sAmAnyataH anubhava hovAthI Aje upadezAta pracArAtA alagavAda jana samAjanA vartamAna tema ja bhAvIne keTalA pratikuLa rIte sparzI rahela che te bAbata jaina samAja samakSa yathA rIte ane yAgya AkAramAM raju karavAnA ahiM prayatna karyo che. AzA rAkhIe ke zANA jaina samAja AjanA alagavAdanA unmAdI jadithI mukata thaze. ane have pachIthI hiMdu samAja ane dharmanA anta ta aMga athavA te| avayava tarIke potAne oLakhaze ane oLakhAvaze. ema karavAmAM ja jaina samAjanA sAcA svA' che ane sAcuM zreya raheluM che. paramAnada zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muM"bai "mudraNasthAna : sUryaMkAnta pri. presa. 51, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI suwI jaina yuvaka saMghanuM pAkSika mukhapatra 24, bI. 4266 prANa na taMtrI: maNilAla mohakamacaMda zAha varSa : 10 muMbaI: 1 juna 1948 maMgaLavAra vArSika lavAjama rUpiyA 4 Tendulakara kamITI samakSa zeTha kasturabhAI lAlabhAIe ApelI jubAnI (tA. 22-4-48 nA roja Dulakara kamITI samakSa zrI ANaMdajI kalyANajInI peDhInA pramukha zeTha karaturabhAI lAlabhAIe je jubAnI ApI hatI temAMnA ghaNA kharA agatyanA bhAgane anuvAda nIce ApavAmAM Ave che. zeTha kasturabhAI jaina samAjanI eka viziSTa vyakti che. teo vyApAraudhoganA kSetramAM atyanta mAnavanu sthAna dharAve che. sarakAramAM paNa teo sArI lAgavaga temaja pratiSThA dharAve che. temaNe pitAnI jubAnImAM raju karelA vicArethI prabuddha jaina ane zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanAM vicAro ane vaLaNe ghaNuM ja judA paDe che, ema chatAM paNa jaina samAjanI AvI eka mobhAdAra vyakti pastRta carcAspada bAbate paratve kevA vicAre dharAve che e bAbatanI jana tema ja janetara samAjane pramANabhUta mAhItI maLe e hetuthI temanI jubAnInA agatyanA bhAgo ahiM pragaTa karavAmAM Ave che. anya vidyAne ane vicArakoe A kamITI samakSa raju karelA vicAre have pachInA aMkamAM raju karavI dhAraNA che. zeTha kasturabhAIe ApelI jubAnInI nakala. amane purI pADavA mATe zeTha kasturabhAIne AbhAra mAnavAmAM Ave che. paramAnaMda) praznakAra : kamITinA pramukha TenDelakara ka. lA. : AvI bAbatamAM huM eka, alpajJa zrAvaka chuM, paNa pra. 2.: Apa zeTha ANaMdajI kalyANavajanI peDhInA mukhya TrasTI che. A bAbatamAM je sAdhuo pramANabhUta gaNAya che ane devadravyanA ka. lA. : hA upayoga saMbaMdhe zAstrIva ullekha raju karI zake ema che evA pra. 2. : tamArA baMdhAraNa parathI amane mAluma paDe che ke judA sAdhuo pAsethI Ane lagatAM pramANo huM meLavI ApI zakIza. judA sthaLonA saMghe pratinidhie cuTe che, ane A pratinidhio pra. Te. : A5 AvA pramANu meLavI ApI zakaze to huM menejIMga kamITInI cuMTaNI kare che. bahu rAjI thaIza. mane AvA pramANanI. khAsa apekSA che, kAraNuM ka, lA. : prati evI che ke judA judA sthaLanA sa pitAnA ke jenA dhArmika khAtAnAM nANAM sAmAjika kAryomAM vAparI na ja pratinidhio cuMTe che. jemAM jarUra mujaba varasamAM eka ke be vAra zakAya ema mAnavAne kazuM ja kAraNa nathI evI amArI pAse maLe che. menejIMga TrasTIonuM maMDaLa amadAvAdanuM ja hoya che ane jubAnIo AvI che. devadravyane Avo upayoga, vyAjabI che ke jyAre temAMthI kaMInI jagyA khAlI paDe che tyAre TrasTIo pitAnI nahi e bAbatamAM amAre chevaTanA nirNaya para AvavuM joIe. aMdarathI ja khAlI paDelI jagyAnI puravaNI kare che ane judA judA A saMbaMdhamAM nirNaya letAM amAre purI saMbhALa levI ja rahI. -- sthaLoethI cuMTAyelA 108 pratinidhionI te saMbaMdhamAM anumati ka. lA. : samAjanA amuka varganA vicAro sAMbhaLIne Apa meLavavAmAM Ave che. deravAI nahi jAo e bAbatanI mane khAtrI che. pra. Te. saMdhamAM kone kone samAveza thAya che ? pra. Te.: devadravyanA sAmAjika kAryo mATe lezamAtra upayoga kalA. : jene je rIte saMdha zabdano artha samaje che te thaI na zake ema Apa kahevA mAMge che ema huM samaju chuM. rIte saMdhamAM sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA e cAra vargane ka, lA. : barAbara ema ja. samAveza thAya che, paNa sAdhAraNa rIte amuka sthaLe rahetA jene pra. 2.: ANaMdajI kalyANajInI peDhInAM nANuM khAnagI peDhIeTale saMdha ema samajavAmAM Ave che. emAM rokavAmAM Ave che ? pra. 2.: ANaMdajI . kalyANajInI peDhI pAse Aje keTalI ka. lA. : chellA pacAsa sATha varSathI koI paNa khAnagI A muDI haze? peDhImAM rokavAmAM AvyA nathI. - ka. lA. : lagabhaga 60 lAkha rUpI. pra. 2.: bIjI jana cerITIo saMbaMdhamAM Ama hoya ema . pra. . dhArmika nimitta sivAya A nANAmAMthI ke i kamanasIbe mAluma paDatuM nathI. ka. lA. : mane lAge che ke Apane maLelI mAhItI moTAM TrasTa sAmAjIka hetu mATe kazI pazu rakama vAparavAmAM Ave che kharI ? puratI barobara nathI, teo kAM te sthAvara milkatomAM athavA te ka. lA. : nA. vyAja maLe evA sarakArI kAgaLIyAmAM nANAM roke che. khAnagI pra. 2.: A peDhI tema ja anya jana saMsthAo taraphathI peDhImAM paisA rokatA hoya evA keTalAM TrasTa che tenI mane khabara nathI. maLelA javAbe uparathI mane mAluma paDe che ke devadravya sAmAjika pra. 2.: keTalIka jana cerITIonA vyavasthApako taraphathI maLelA upayoga mATe vAparI na zakAya evI jaina dharmanI AjJA che. javAbo ApanA aziprAya sAthe maLatA thatA nathI. ghaNI peDhIoe - ka. lA : hAjI, ema ja che. kabula karyuM che ke teoe potAnI hastakanAM nANAM khAnagI peDhI che. 2.: A zAstrIya ulekha kayAM che te mane kahI zakaze? emAM rokelAM che ane tenA bacAvamAM teo jaNAve che ke temane koI AgamomAM A ullekha che kharo? vyAjanA AkAramAM tevA rokANane sAro badalo maLe che, je TrasTanA Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 prabhukha jena kharacAne pahoMcI vaLavA mATe jarUrane hAya che ane khAnagI peDhImAM AvI rIte nANAM rAkavAnu jokhama bahu gheADu hAya che ane te sAme je cho maLe che e jotAM eTaluM jokhama kheDavuM e temane ceAgya lAge che. jo Apa kaheA che tema A mujabanI cAlu rItarasama na heAya te te sAMbhaLIne mane AnaMda thAya che. *. lA. : huM namrapaNe raju karU' chuM ke jana cerITIenI kula rakama keTalI che ane khAnagI peDhIomAM AmAMnA keTale bhAga rAkavAmAM Ave che tenI Apa sarakhAmaNI karaze te mane khAtrI che ke mArUM kahevuM Apane kharekhara sAcu mAluma paDaze. 5. Te.: Apane eka dAkhalA ApuM. muMbaimAM zrI. vIra jaina kAThiyAvADa pADazaELA nAmanI eka saMsthA che. tenI rUA. 70000 nI muDImAMthI rUA. 57000 jeTalI moTI rakama khAnagI peDhImAM rokavAmAM Avela che. ka. lA. mane lAge che ke A sabaMdhamAM yogya niNa ya upara AvavA mATe Ape jana cerITIeAnI kula rakama keTalI thAya che te Ape nakkI karavu joie ane AmAMnA keTalA TakA khAnagI peDhImAM rokAyalA che tenI tAravaNI karavI joie. pra, Te: ApanI vAta kharekhara che. ame Ane lagatI kIkatA sarakArI dAtaramAMthI ekaThI karavAnA prayatna karI rahyA chIe ane te uparathI satya zuM che te mAluma paDaze. paNa khAnagI peDhImAM paisA rAkavA e icchavAyegya padhdhati nathI ema te Apa mAnA hone ? ka. lA. : e cesa anicchanIya paddhati che. pra. Te: have eka khIjA prakAranA rokANane vicAra karIe ke je mAtra jaina cerITImAM ja jovAmAM Ave che. A rokANa senA cAMdIne lagatuM che. A prakAranu nANAnu rekANuM yogya lAge che ? mApane ka. lA. : hA. mane lAge che ke AvuM rAkANu icchavA yogya che. sa Mbhava che ke khIjI kamITI mArka tamArI kamITI ema sucave ke TrasTanA krUDA sarakArI kAgaLIyAmAM ja rokavA joie. pahelA vizvavigraha daramiyAna ApaNe badhA jANIe chIe te rIte sADAtraNa TakAnI sA rUpIAnI leAnane bhAva 47 TakA utarI gayA hatA te pacha nA bhAvamAM vecANI hatI. gavamenTa sIkayurITImAM je lAkhAnI saMkhyAmAM AvuM nANuM reAkAyelu hatuM tene keTalI kheATa AvI haze te Apa sahuja kalpI zakaze!. badhuM nANu eka ja ThekANe rAkavuM" e DahApaNabharyu nathI. A rIte sarakArI kAgaLIAnI game teTalI sadhdhara sthiti hoya te paNa temAM badhu nANuM rAkavu te DApaNabharyu nathI. jamanI ane phrAMsamAM zuM banyuM e paNa ApaNe jANIe chIe. tethI TrasTaphaMDano amuka bhAga senA cAMdImAM rAkavAmAM Ave e jarUra DahApaNuyu che. vizeSamAM ame je kAMI senAcAMdImAM rAkANu karIe chIe te kAi saTTAnA hetuthI karatA nathI. amee karelI senA cAMdInI kharIdIne moTA bhAga kAMi mATI kImata ApIne kharIdAyA nathI. jayAre 'cAMdInA bhAva 40 thI 50 nI AsapAsanA hRte ane sAnuM 25 thI 30 nI AsapAsanuM hatuM tyAre ja AvI kharIdI karavAmAM AvI hatI. tethI jo TrasTIoe potAnI hastakanAM nANAM senAcAMdImAM rAkayA hoya te te saMbaMdhamAM temane kAi paNa prakAranA doSa devA yogya nathI ema mane lAge che. teNe kharekhara ja karyu che ema mAre kahevu joie. pra. Te. : mane eDIkeTa janarale hajI hamaNAM ja jaNAvyu hatuM ke padara divasa pahelAM temanI samakSa raju karavAmAM AvelI eka yojanA (Seheme) mAM AjanA bhAve senu kharIdavAnI mAMgaNI karavAmAM AvI hatI. jyAre senA cAMdInA bhAva bahu nIcA hatA tyAre AvA rokANa karavAmAM AvatA hatA ema nathI. tA. 1-6-48 AjanA uMcA bhAveAmAM paNa tee AvA rekANu karavA mAMge che. eka khIjI. bAbata e che ke senAcAMdImAMthI kAMi niSpanna tA thatu' ja nathI. ka. lA. : e hu kabula karU chuM. pra. Te. : te pachI TrasTa"DAmAMthI vyAjanI rIte paNu kAMka dravya utpanna thavu joie e jarUrI nathI ? ka. lA. : nANAMmAMthI vyAja utpanna thavuM joie e kharekhara che, paNa ethI vadhAre agatyanI khAkhata te muDInI sahIsalAmatane lagatI che. nAnuM sarakhuM vyAja kamAvA jatAM paNa ApaNI muDIne dhasArA na lAge e ApaNe khAsa jovuM joie. pra. Te. muDIne hetu zuM che? jo emAMthI kAMi pedA na thAya te amArI pAse ATalI muDI che eTalA sateSa khAtara ja ApaNe muDI bhegI karavI ema? ka. lA. amArI pAsenA nANAMnI amane kai rItanI jarUrIAta che te huM Apane samajAvu. kAi paNa cAkasa hetu mATe bAjue rAkhI mukelAM nANAM nakAmA paDI rahyAM che ema Apane lAgatuM haze; paNa e bareAbara nathI. Apane eka dAkhale Apu. Abu parvata upara amArAM amUlya maMdira che. e ma'di| 1041 nI sAlamAM baMdhAyAM hatAM ane amAro e 90 varSanA vArase che. enA samArakAma pAchaLa ame Aja sudhImAM bahu nANuM. kharacyuM nathI. paNa have eve vakhata Avye che ke tenA jIrNoddhAra pAchaLa amAre eka bahu meATI rakama kharacavI joIe. humaNAM ja mukhathI ame keTalAka jANItA zilpazAstrIone tyAM laI gayA hatA ane prastuta gRhArane khAvIza lAkha rUpIA kharca Avaze evo temaNe aDasaTTo kADhI ApyA hatA. A kAi evI nAnI sunI rakama nathI ke je muMbai, amadAvAda ke kAi paNu anya sthaLethI ekAeka pedA karI zakAya. amArI pAsenA TrasTa phaMDAmAMthI ja AvI sagavaDa. utAravI joIe. ane dara varSe AvA hetu mATe jo ame amuka rakama alaga kADhI hAya te! e uparathI ema kahI nahi zakAya ke A muDI kevaLa nakAmI paDI rahI che. AbhunAM madiza puratu huM ema kahevAne taiyAra chuM ke zilpanA viSayamAM duniyAmAM tenA kai joTA nathI ane tethI ja amArAthI bane te rIte A khajAnAne jALavI rAkhavA te amAre dhama thai paDe che. *900 varSo pahelAM je patthara vAparavAmAM AvyA hateA. e ja patthara amAre vAparavA rahyo ane je rItanI kotaraNI karavAmAM AvI hatI e ja rItanI kAtaraNI Aje jyAM jyAM jarUra hAya tyAM navI karavAnI rahI ane mULanA uThAva Aohuba jaLavAi rahe e amAre jovu rahyuM. e divaseAmAM nAyAnA eka AnA ke aradhA nAmAM kaDIo zaLate hatA paNa Aje te karatAM vIza ke trIza gaNuAM dAma kaDIne ApavA paDe che. sutAra sabaMdhamAM paNa e ja sthiti pravarte che. A badhI hakIkatA dhyAnamAM letAM jaina maMdiranAM nANAM nakAmAM paDI rahe che ema kahevu' yogya nathI. 5. 2 : RrNoddhAra mATe judA karavAmAM AvelA maMdiranA nANuM te hetu mATe vAya che kharA ke ? ka, lA : hAjI, huM eka nahi paNa sekaDA derAsarAnA dAkhalA TAMkI zakuM tema chuM' ke jemaNe peAtAnA nANAne jIrNoddhAranA kAryomAM upayoga karyAM che. X x zrI kasturabhAie peAtAnI jubAnI ApatAM hiMdustAnamAM sthaLe sthaLe kayA jaina maMdira che ane zilpa, sAMyaya ane kArIgarInI draSTie tenuM keTaluM 'hattva che te samajAvyuM ane ANu ane rANakapuranA jaina maMdirAnI mulAkAta ApavA mATe kamITInA sabhyane agraDapUka vina Mti karatAM jaNuAvyu ke " kamITI jo jaina maMdirAnI Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - tA. 1--48 prabuddha jana 275 viziSTatA dhyAnamAM leze ane tenA cAlu samArakAma mATe keTalA ' vipula dravyanI jarUra che teno kamITI barobara khyAla karaze te kamITIe jaina maMdirone AvA koI paNa kAyadAothI mukata rAkhavA joIe evA vicArapakSanA samarthanamAM kazuM paNa vizeSa kahevAnI jarUra nahi rahe. pra. 2. aApane evo bhaya rAkhavA jarUra nathI. jarUriyAta vinA jaina maMdiro saMbaMdhe ame kaze paNa kAyade karavA mAMgatA nathI. koI paNa saMjogomAM maMdiranI jarUriyAta vaNapUrAyelI rahe ema ame icchatA nathI. maMdiranAM nANAM vyAjabI kAma mATe vaparAvI na joIe evuM paNa ame sucavavA mAMgatA nathI. kamITI sAme eka ja mudo che, ane te e che ke maMdiranI badhI jarUriyAtane pahoMcI vaLavA bAda je kazuM paNa vadhArAnuM nANuM rahe te e nANunA upayoga sAmAjIka kAryo mATe karavo joIe pachI sAdhu-sAdhvI ane zrAvaka zrAvikAnuM khAtuM Ave che, tya ane mUrti mATe nirmANa thayelAM nANuM jJAna pAchaLa kharcI zakAtA nathI ane jJAnano artha AjanI kula ke kolejamAM je zikSaNa ApavAmAM Ave che te nathI. pra. Te. jJAna eTale dhArmika sAhityanuM zikSaNa ema tame kahevA mAge che ne ? ka. lA. hAjI. . . .. A devadravyane upayoga keLavaNI ane evI anya sAmAjika pravRtti pAchaLa karavAnI hIlacAla jemAM chellI peDhI daramiyAna cAlI rahI che kharI ? ka. lA. evI koI agatyanI hIlacAla cAlI nathI. mAre ema kahevAnuM che ke pAMca hajAra mANase je A vicAranA hoya te tenI virUdhdhamAM pacAsa hajAra mANase maLI Avaze. A bAbata upara tame kahe te zarata karavA huM taiyAra chuM. pra. Te. Aje to sAsare sthiticusta hoya che ane putravadhu navA jamAnAnI hoI zake che. ka, lA. : e ThIka che. putravadhUne je karavuM hoya te bhale kare. tene kAI aTakAvaze nahi. 5NuM je mArA pitA cekasa hetune mATe amuka rakama mane ApI gayA hoya te mArI patnI keputravadhUne phAve tema te rakamane upaga karavAnI huM rajA ApI nahi zakuM. te navA jamAnAnI che, athavA te pite bahu meTuM kAma karI rahela che ema te mAne che eTalA khAtara te nANAMne tene anya bhAge upayoga karavA nahi dauM". koI paNa kArya karavA mATe koI bIjAnI mIlkata jhuMTavI levI na joIe, paNa teNe pite ja te mATe jarUrI dravya pedA karavuM joie. ka. lA. : huM e daSTibindu barAbara samajI zakuM chuM, paNa huM namrabhAve raju karuM chuM ke jyAM sudhI kamITI eka yA be maMdironI mulAkAta nahi le tyAM sudhI jana maMdironI jarUriyAta keTalI che tene kamITIne puro khyAla AvI zakaze nahi. A pra. 2.: jana maMdiranI surakSAne lagatI vyAjabI jarUriyAtane pahoMcI vaLavA bAda janamaMdira pAse vadhArAnuM nANuM rahe che ke nahi e prazna sAthe ja amAre sIdhI nisabata che. ka, lA. : huM AgaLa vadhIne kahuM chuM ke jana maMdiranA jarUrI samArakAma mATe paNa amArI pAse puratA paisA nathI. ka jarUrI che ke nA zro. ApatAM na na saMmata - pra. ke. jaina samAjamAM samAna hetu dharAvatI ghaNI cerITIo hovI joIe. e badhI cerITIo ekameka sAthe maLIne pitAne vahIvaTa calAve ema Apa iccho kharA ke nahi? dAkhalA tarIke amadAvAdanI zikSaNa saMsthAo lyo. dhaNI jana saMsthAo potapotAnI rIte keLavaNIne pracAra karavA mATe judI judI rIte kAma kare che. te - badhI paraspara sahakAra sAdhIne kAma kare e vicAra Apane saMmata che ke nahi? ka. lA. ekakasa sidhdhAMte nakakI karIne sarvasAmAnya kArya paddhati nakakI karavAmAM Ave e huM jarUra chachuM. paNa A badhI saMsthAo sAthe maLIne kAma kare tenI huM cokakasapaNe virUddha chuM. - . . : Apa zuM kahevA mAMge che te huM samajI zakatA nathI. ka. lA. : mAruM kahevuM ema che ke potapotAnI saMsthAne vahIvaTa calAvavA mATe badhI saMsthAnA kAryavAhake eka saMmelananA AkAramAM ekatra thAya ane cokkasa siddhAMta tAravI kADhe che te huM jarUra pasaMda karuM. paNa badhI saMsthAone ekamAM samAveza karavAmAM Ave evuM jo sucavavAmAM AvatuM hoya to huM tenI tadana virUddha chuM. pra. 2. : -badhI saMsthAone ekamAM samAveza karavAmAM Ave ema huM kahevA mAMgatA nathI. eTalA mATe te meM sahakAra zabda vAparyo hateA. . ka. lA. : hAjI. e to ghaNuM IcchavAyegya che. pra. 2. : devadravya saMbaMdhamAM mAre puchavAnuM che ke tene upaga dhArmika zikSaNa ApavA pAchaLa je karavAmAM Ave te tethI paNa tamArI kema nAkhuza thaze? ka. lA. ; bahu ja. pra. 2. : devadravyane e vyAjabI upayoga na gaNAya? ka. lA. : bIlakula nahi. A praznane lAgevaLage che tyAM sudhI jaina dharyAnuM maMtavya bIjA dharmo karatAM bahu juduM che. jaina dharmanA dhoraNe aiya ane mUrtimAM sauthI pahelAM Ave che ane te jJAnathI taddana judA ja che. jJAnakhAtuM pachI Ave che ane tyAre cerITIkamIzanaranI nImaNuka jarUrI che ke nahi te praznane javAba ApatAM zrI. kasturabhAIe jaNAvyuM ke, " AvA TrasTamAM sarakAranI koI moTA pAyA uparanI dakhalagIrInI huM cokkasapaNe virUddha chuM. amuka svArthI mANase TrasTanA pitAnA hAthanI khAtara durUpayoga ne kare eTalA puratI dakhalagIrI AvakAravAne huM taiyAra chuM. paNa madrAsanI sarakAre kamIzanara nImela che ane bIjuM paNa keTaluMka kayuM che, tethI muMbaInI sarakAre . paNa e ja dhoraNe cAlavuM joIe e mArI dRSTie khUTI rIta che. eka bIjI paNa sucanA tamArI kamITI samakSa huM raju karavA mAguM chuM ane te e che ke amane janene hiMduothI tadana alaga rAkhavA joIe. kAraNa ke amArA siddhAMta ane hetuo hiMduothI ' taddana judA che. dezanA vadhAre vizALa kite lakSamAM laIne janonA alaga pratinidhitva ane beThako mATe ame hIlacAla karI nahi e kamanasIbInI vAta che. tethI ja Aje amArA upara javAM tyAM humalA thaI rahyA che. jyAre paNa kAMI Ave che tyAre amane hiMduo sAthe bheLavI devAmAM Ave che. amAro dharma, amArA AcAra, amArA vicAra hiMduonA rItarivAjathI taddana virUddha che. huM ema nathI kahevA mAgate ke sAmAjIka daSTie amAre ane hiMdu vacce bheda che, sivAya ke keTalAka hiMduo mAMsAhArI hoya che; jayAre jane bIlakula mAMsAhArI hetA nathI. paNa e sivAya dhArmika rItarIvAja puratA hiMdu ane jaina dharma taddana alaga che. vaLI tamee Aje bIjI cerITIene bAjue rAkhI che. pArasI paMcAyatane ane tenA TrasTone tamee bakAta rAkhyA che. kAraNa ke e leke bahu mAthAbhArI che ane lAgavaga dharAve che ane sarakAra tene aDavA mAgatI nathI. jayAre jayAre kAMI paNa kAyade karavAne hoya che tyAre amane hiMduo sAthe bheLavI devAmAM Ave che te ! ame jene bhAre anyAyakartA che. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1-6-48 - pra. 2.: Apa ema kahevA mAgo cho ke jene hiMduothI eka alaga kema che? ka. lA. : lagabhaga ema ja. pra. .. : temanI sAthe e ja rIte vartAva karavAmAM Ave ema tame dADe che ? ka. lA. : jyAM sudhI dhamane lAgevaLage che tyAM sudhI e pramANe ja thavuM joie. alabatta amee kaI svataMtra pratinidhivanI mAMgaNI karI nathI. pra. . : dharmanI vAta bAjue rAkhIe to paNa cerITIo viSe zuM? jone hiMdu cerITIonA lAbhathI mukta rAkhavAmAM Ave ema Apa Iccho cho ? ka. lA. : nahi sAheba. jAhera cerITIo puratA temane bannene eka gaNo te mane vAMdho nathI. paNa jo ema hoya to pArasI ane muslIma cerITIone Apa alaga kema rAkhe che te huM samajI zakatA nathI. pra. 2. hiMduo ane pArasIo athavA musalamAno vacce jeTale taphAvata che teTalo taphAvata hiMdu ane jaino vacce che ema Apa dhAro che ? ka. lA.: eTalo badhe nahi ja. ema chatAM paNa jaina ane hiMduo vacce ghaNA meTo taphAvata che. pra. 2. : pachI jene hiMdu cerITIono lAbha maLavo na joIe ema Apa icche che ? kalA. : Apa zuM kahevA mAMge che e huM samajI zakato nathI. pra. 2 : kamITInI dareka beThaka daramiyAna huM ema mAnIne cAlatuM hatuM ke jaine hiMdu samAjane eka aMgabhUta vibhAga che. tethI Ape hamaNAM je kahyuM tethI mane bhAre vismaya thayuM che. jene hi 6 kAmane aMgabhUta vibhAga nathI e jenono dAvo che ema ApanuM kahevuM huM samaju chuM. ka. lA. : sAmAjika rItarIvAja puratA jene hiMduonA aMgabhUtavibhAga che. paNa mArmika TrasTa ane cerITIone lAgevaLage che tyAM sudhI huM bhArapUrvaka pharIne jaNAvuM chuM ke jene hiMduothI taddana alaga che. pra. Te. je jaina dharma jude che e te svIkRta che. . ka. lA. : nahi sAheba, e svIkAravAmAM AvyuM nathI, dhAre ke dhArmika kamIzanaro hovA joIe ema tamArI kamITI nakakI kare te hiMduonA anya vibhAgo mAphaka jene te bAbata lAgu pADa* vAmAM Avaze. jenA rItarIvAja zuM che tene kharo khyAla anya vibhAgone lokone hevAne jarA paNa saMbhava nathI A mAre mudo che. pra. 2. : meM tamane kahyuM tema dharmanA rItarIvAjone la gu paDe evuM ame kazuM karavA mAMgatA nathI. * ka. lI. mAre eTaluM ja joie chIe. AnA anusaMdhAnamAM pramukhe jaNAvyuM ke, dharmanA badhA rItarIvAjone pahoMcI vaLavAmAM Ave tyArabAda je kAMI vadhArAnuM nANuM rahe tene ja amAre vicAra karavAne che. dharma e tadana judo ja mudo che. e amArA kamITInA kSetranI bahAranI bAbata che. ka. lA.: Ane javAba meM AgaLa upara ApI dIdhuM che. tame jaNAve tevA dekharekha ane niyaMtraNanI jarUra te che ja. e cerITIono vahIvaTa sAro cAlatuM hoya te paNa enA upara kaMIka aMkuza to joIe ja. ' - cI. ca. zAha : te pachI jaina cerITIo upara dekharekha rahI zake evA kAyadA sAme Apane vAMdho nathI. prazna te A nimaMtraNa kevuM ane keTaluM hovuM joIe tene che. dAkhalA tarIke puravAra thayelA geravahIvaTanA kIssAomAM kamIzanarane junA TrasTIene kADhI mukavAnI ane navA TrasTIo nImavAnI sattA hevI joIe e Apane saMmata che? kalA. : jarUra. puravAra thayelA geravahIvaTamAM Ama karavA - sAme mane koI vAMdho nathI. cI. ca. zAha : ANaMdajI kalyANajInI peDhIne dAkhalo laIe. Apa tenuM vArvika bajeTa taiyAra karatA haze. A bajeTe cerITI kamIzanara samakSa raju thAya ane tenI maMjurI maLe ja tene amala thaI zake evo prabaMdha Apa saMmata karo ke? ka. lA. : nA sAheba. e jAtanI dakhalagIrI huM pasaMda karatA nathI. ema kahevA mAMgu chuM ke jyAM sudhI judA judA TrasTa-jananA hoya ke hiMduonA hAya-sarakhI rIte cAlatA hoya tyAM sudhI sarakAra taraphathI temAM koI paNa jAtanI dakhalagIrI hovI na joIe. cI. ca. zAha : dhAre ke amuka cekasa hetu mATe Apa viza lAkha rUpIA kharca karavA mAMge che. ane A khoTA kharca che ane evo kharca thavo na joIe ema cerITIkamIzanara mAne che te evA saMjogomAM cerITIkamIzanaranuM nimaMtraNa hovuM joIe ema Apa pasaMda kare ke TrasTIone ja A bAbatamAM chevaTanI sattA hovI joIe ema Apa kahe che ? - ka, lA. : jarUra, A bAbatamAM TrasTIone ja purI sattA hAvI . TInA kAmakAjamAM ochAmAM ochI dakhalagIrI hovI joIe. jyAre geravahIvaTa puravAra thAya tyAre ja sarakAre mAthuM mAravuM joIe. nahi te kaI paNa maMdirano jIrNoddhAra sAthe athavA to dhArmika kriyAkAMDa sAthe kayA prakAranI dhArmika lAgaNI joDAyelI che tene kamIzanarane khare khyAla hovA saMbhava nathI ane tethI tenA hAthe anyAya thavAnuM jokhama rahe che. cI. ca. zAha: ANaMdajI kalyANajInI peDhIne dAkhale bAjue rAkhIe. dhAro ke muMbaInA koI paNa maMdiranA TrasTIo koI navuMmaMdira bAMdhavA mATe athavA te keAI junA maMdirano jIrNoddhAra " karavA mATe pAMca lAkha rUpI Ane kharca karavA mAMge che. A bAbatamAM temane nirNaya chevaTane gaNavo joIe ke kema ? ka. lA. : jIrNoddhAranI bAbatamAM temane nirNaya chevaTano gaNavo joIe. navuM maMdira bAMdhavA saMbaMdhamAM tame kAMI badhana muke te tenI sAme mane koI paNa vAMdho nathI, cI. ca. zAha : Ama jIrNoddhArane Apa apavAda zA mATe karo cho ? ka. lA. : A bahu agatyane muddo che ane je maMdironI saMbhALa levAnI che te eTalAM moTAM ane bhavya hoya che ke Ape sucavela dakhalagIrIthI koI paNa artha sarase nahi. pAMcaso rUpIAnA pagAradAra kamIzanarane A bAbatano khyAla paNa zI rIte AvavAno che ? huM koI paNa koMdhAramAM pacIza lAkha rUpIAI kharcAvA mAMguM chuM ema je te sAMbhaLe to A sAMbhaLIne tenuM hRdaya cAlatuM baMdha thaI jaze ke kema tenI mane khabara nathI. tethI A bAbata TrasTIonA abhiprAya upara sarvAza choDavI joIe ane sarakAranI koI paNa prakAranI dakhalagIrI hovI na joIe. cI. ca. zAha : pAMca lAkhane karavA dhArelo kharca kevaLa durathaya paNa hoI zake che.' praznakA2 : zrI cImanalAla cakubhAI zAha cI, ca, zAha: A tapAsano hetu judAM judA TrasTa ane cerITIonA vahIvaTanI dekharekha ane nimaMtraNanA upAya sucavavA e che. dhArmika drone ApaNe pahelo vicAra karIe, ANaMdajI kalyANujIne bAda karatAM jenI bIjI dhArmika cerITIone paNa vahIvaTa eTalo sArI rIte cAle che ke sarakAranA koI paNa niyaMtraNanI temane jarUra nathI ema Apa kahevA mAMge che ne ? Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - tA. 1-6 88 : prabuddha jaina .. 277 ka. lA. : e saMbaMdhamAM meM jaNAvI dIdhuM che ke huM te - ahIM jene taraphathI rajuAta karavA Avyo chuM. , praznakAra : prInsIpAla dhArapure ghArapure : vigato nakakI karavAnuM kAma TrasTIo hastaka rahevuM joIe, paNa vigate nakakI karyA bAda tenA amalamAM kaMI bhula ke bhaMga thato hoya to sarakAra dakhalagIrI kare temAM Apane vAMdho nathI e prakAranI mArI samajaNa barAbara che ? ka, lA. : je koI paNa prakAranI geravyavasthA cAlatI hoya te sarakAra bhale dakhalagIrI kare. ghArapure : dhAro ke rozanI pAchaLa keTalA maNuM tela vAparavuM te bAbata bajeTamAM nakakI karavAmAM AvI che. Ane lthatI vigate TrasTIoe nakakI karI hoya. paNa e vigatanA amalamAM geravyavasthA mAluma paDe te sarakAra vacce paDe ke nahi? ka. lA. : nahi sAheba. tenA amalamAM evI dakhalagIrI thavI na joIe. je koI paNa prakAranI ucApata thatI hoya athavA to koI vyakti temAMthI aMgata lAbha uThAvatI hoya te sarakAra jarUra vacce paDe. paNa vigatenA cAlu amalamAM koI paNa prakAranI dakhalagIrI hovI na joIe.' ka. lA..: Apa ema kema kahI zake? cI. ca. zAha : te pachI A saMbaMdhamAM koI eka cokkasa sarakArI vyavasthA hoya te vadhAre IcchavAyogya nathI ? ka. lA. : komanI dhArmika pravRttimAM A te sIdhI dakhalagIrI gaNAya, ane tene te virodha ja kare joIe. ' cI. ca. zAha : TrasTInI nImaNuMka ke pherabadalI e dakhala.' gIrI kahevAya nahi ? nA ka. lA. : koI paNa nAlAyaka drasTIne dura karIne tamo jAhera TrasTanuM dhaNuMkharUM rakSaNa karavA mAMgatA ho che. e rIte sarakArane je adhikAra che e ja kArya tame karI rahyA che. paNa huM amuka rakama jIrNodhdhAra mATe kharacavA mAMgu chuM tenI sarakAra pAsethI mAre maMjurI meLavavI joIe ema tame jyAre sUcave che tyAre mArA dharmanA AcAravyavahAramAM tame cokakasapaNe dakhalagIrI karI rahyA cho ema ja mAre kahevuM rahyuM. cI. ca. zAha: eka bIjo dAkhalo laIe. dareka maMdiramAM karavAmAM : AvatA kharce be prakAranA hoya che. nitya ane naimittika. dareka meTA maMdiranA vahIvaTakartAoe cAlu dainika kharcamAM temane keTalI rakama joize ane vArSika utsavo pAchaLa keTalI rakama joIze tenuM bajeTa kamIzanara pAse raju karavuM joIe ke kema e saMbaMdhamAM Apa zuM dhAre che ? , ' ka. lA.: bIlakula nahi. - ' ' ca. ca. zAha : dhAro ke TrasTIo meTI moTI rakama - kharace jAya che ane te kevaLa nANune durthAya che. AvA kIssAmAM sarakAra taraphathI koI paNa prakAranA niyaMtraNane Apa saMmatta na karI? ka. lA.: huM bIjA dharma viSe kazuM paNa kahevA IcchatA nathI. emaNe zuM karavuM ke emanA viSe tamAre zuM karavuM te temaNe - ane tamAre vicAravAnuM che. huM te ahiMA, jaineno ja : ' ' pakSa raju karavA Avyo chuM ane jana dhama kema cAle che te huM samaju chuM. cI. ca. zAha : jana dro bahu sArI rIte cAle che e huM jANuM chuM. 1 ka. lA. : sAheba, e huM jANato nathI, paNa huM AzA rAkhuM chuM ke jana drasTe sArI rIte cAlatA haze ! cI. ca. zAha : jo AkhI kAma mATe eka niyama karavAmAM Ave te jenene temAMthI bAkAta rAkhavAmAM Ave ema Apa icche che ?' ka, lA. : A bAbata viSe meM khUba bhAra daIne kahyuM che. kAraNa ke jainanA khyAlo ane rItarIvAje kevaLa bhinna prakA ranA che. TrasTanI jayAM geravyavasthA thatI hoya tyAM tenA upara jarUra niyaMtraNa mukAvuM joIe. paNa dhArmika rItarIvAjanA saMbadhamAM TrasTIo upara koI paNa prakAranuM niyaMtraNa hovuM naja joIe. na cI. ca. zAha : je nakAmI bAbate upara paisA kharacavAmAM AvatA hoya te te geravyavasthA na gaNAya ? ka. lA.: nakAmuM zene gaNavuM tene lagato Apa mane eka dAkhalo Apaze? jene nakAmuM kahe che te zuM te mane samajAvaze? . koI paNa bAbatane nakAmI ke kAmanI mAnI levA mATe kAMIka dhoraNa to, joIe ja. ANaMdajI kalyANajInI peDhInA vahIvaTa ' tarapha najara karo. te peDhI keTalAye maMdira saMbhALe che ane - tenuM vArSika bajeTa rUpIA traNa lAkha lagabhaganuM hoya che. te bajeTanI vigatamAMthI nakAmI lekhI zakAya evI eka paNa bAbata mane batAve. . cI. ca. zAha: mAro A prazna sAmAnyataH che. ANaMdajI - kalyANanI peDhIne uddezIne nathI zeTha kasturabhAIe A muddA upara potAnI jubAnI ApatA vizeSamAM jaNAvyuM ke "nANAMnI ucApata ke kevaLa durUpayoga thaI rahyo hoya evA saMjogomAM ja huM sarakArI dakhalagIrI saMmata karUM. dAkhalA tarIke janemAM bhikSA ApavAne kaI rItarIvAja nathI. have dhAro ke ANaMdajI kalyANajI . 30000 jevI moTI rakama AvatI kAlathI bhikSA ApavA pAchaLa kharacavA mAMDe che. e saMjogamAM sarakAra jarUra vacce paDI zake che ane kahI zake ke che "A tamArI sattAnI bahAranI bAbata che. eTale A ame nahi thavA daIe." saMkSepamAM sarakArI dakhalagIrI ochAmAMochI hovI joIe. praznakAra : cImanalAla cakubhAi zAha cI. ca. zAha: evI pharIyAda karavAmAM Ave che ke hiMduone lAgu paDatA kAyadAo jainane vinAkAraNa lAgu pADavAmAM Ave che. A saMbaMdhamAM ane khAsa karIne devadravya saMbaMdhamAM je kAMI zAstrIya ullekho hoya te amane jaNAvavA kRpA karaze ? ka. lA. : hAjI, prayatna karIza. cI. ca. zAha : dhAro ke ema mAnI laIe ke devadravyane maMdira ane mUrti sivAyanA koI paNa kAryomAM upayoga thave na joie ema ja zAstro kahe che ema chatAM paNa evA dhArmika ullekha bAjue rAkhIne kAyadAthI evI goThavaNa karavAmAM Ave ke je kAMI vadhArAnAM nANAM hoya te sAmAjIka kAryomAM vaparAvA joie te e kempa nahi gAya ? harijane saMbaMdhamAM paNa dhArmika pratibaMdhanI upekSA karIne ja kAyadAthI temane maMdira pravezane haThaka ApavAmAM AvyA che e Apa jANe che. ka. lA. : sAheba, mArA aMgata abhiprAya tarIke huM ema raju karavAnI rajA lauM chuM ke dezanA samagra hitanI khAtara hiMdu ane jaina saMskRti jevI che te ja svarUpe ApaNe tene jALavavI joIe. ane enI sAthe ApaNe koI paNa jAtanI ramata karavI na joIe. tame kahe che tenuM pariNAma te je dhArmika khyAla ane mAnyatAo ane chellA be hajAra varSathI vArasAmAM maLyA che tenI sAthe khela khelavA jevuM Ave. ane eka vakhata e rItane vartAva zarU karavAmAM Ave to pachI ene cheDe kayAM Ave. te kaMI kahI zake tema nathI. huM A bAbatanI makakamapaNe virUddha chuM. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nI yAda dara vadhArA mATe zALAnA diva, keTalAka sudhAri AnA mAM 2 TakA hoya to mALa samakSa rASTra sarakAra che to kalA A bAbatane sudhAre kahe e ezira nathI karatI. ema mane lAge che. TrasTa cokakasarata mATe ubhA karavAmAM Ave che che ane tenI pAchaLa cokkasa bhAvanA ane lAgaNI hoya che. e bhAvanA ane lAgaNI upara tamo eka vakhata phAve tema prahAra karavA AvelI jubAnIno anuvAda gaTa karavAmAM Avaze to ja mAMDaze. te pachI cerITIo mATe phaMDa meLavavAnuM muzkela banI jaze. dika / kirITa cI. ca. zAha madrAsa bAju Avela tIrUpatinA maMdiranAM - A rIte jubAnI ApavAnI mArA mATe dIpa jhI vadhArAnAM nANAMmAMthI pAMca moTI zikSaNa saMsthAo Aje cAlI anubhava hato. AvI jubAnI, daramiyAna keTalAka aNukaTapoTa rahI che ane te saMsthAomAM hiMdu na hoya tevAne paNa dAkhala che te paNa khayA upasthita thAya che. keTalAka sAva sIdhA dekhAtA upalAmAM rahelI A karavAmAM Ave che ane tema karavAthI hiMdu saMskRti ke dharmane chuMconuM paNa AvA prasaMge ja spaSTa bhAna thAya che. bhulezvarI I paNa prakArane dhAka lAgyuM nathI. jene AthI koI alaga maMdiranI cerITIno prazna Ave je kAMIka hatuM jyAM maLa rorITInA A prakAranA hoya ema huM mAnato nathI. ' pAyA, sthApaka amuka eka nAna vaga heva ane temAM puravaNI karI che. ka. lA. tIrU pati maMdira viSe mane kazI khabara nathI. nAra ane tene lAbha uThAvanAra vizALa vaga hoya tevA kIsAmAM ja - cI. ca. zAha : cerITebala TrasTamAM keTalAka kevaLa dhArmika 'jyAre TrasTIo pitA- hastakanAM vadhArAnA nANone upaga vadhAre na hoya che ane keTalAka sAmAjika hoya che. dhArmika sTe sAthe vyApaka rIte sAmAjika hitanA kAryamAM karavA mAMgatA hoya - kara cAkakasa / prakAranI bhAvanA; ane lAgaNI joDAyelI hoya che tyAre A drasTIoe AvuM mahatvanuM pagaluM bharavA ke e huM kabula karuM chuM. paNa jene mArI bhAvanA ke saMmati vA" anumati meLavavI joIe ane AvA upayogane lAgaNI sAthe karaze saMbaMdha nathI evA zaikSaNika, vaidyakIya athavA lAbhanI maryAdA kayA varga sudhI laMbAvavI joIe evuM A praznanuM te anya prakAranI saMsthAone lagatA Taco saMbaMdhamAM svarUpa che. A bAbatane vadhAre jhIjhuvaTathI vicAra karatAM je hi cerITI kamIzanarane vadhAre rAttA hovI joIe ema Apa vyavahArU ukela sujhe che te A che. saMmati yAM anumati te e che ke Iccho kharA ke nahiM ? AvA TrasTa saMbaMdhamAM bajeTa raju, maMDaLa yA vaganAM avazyaka lAge che ke je vage yA maDaLa karavAnI pharaja pADatI tema ja cAlu hIsAba para dekharekha rAkhavAnI prastuta TrasTIonI cuMTaNI karavAno adhikAra dharAvatuM hoya jyAM ke sattA cerITI kamIzanarane hovI joIe e Apa saMmata karo cho Ave kaI vaga' ke maMDaLa astitva dharAvatuM na hoya tyAM TrasTI ke nahi ? ' ' ene svecchAe A dizAmAM AgaLa vadhavAnI chuTa hovI joie. ka. lA. : sarakAra ane sarakArI taMtranI huM te ochamAM AvA vadhArAnA nANAMnA anya prakAranA sAmAjika upayogane ochI dakhalagIrI pasaMda karuM'. vadhAre dakhalagIrI dAkhala karIne lAbha e vagarane maLavo joIe ke je varga, prastuta cerITImAM tame leke ne vadhAre ne vadhAre pAMgaLA banAvazo ane e rIte puravaNI karatA AvyuM hoya ane je varga prastuta cerITIno tamArA hAthe dezanI cekasa kusevA thavAnI, amuka rIte aAja sudhI lAbha uThAvate Abe, hAya. cI ca. zAha : paNa loko athavA te TrasTIo para ja bhulezvara maMdiranA prastuta kIssAmAM gauDa sArasvata kemanI kevaLa AdhAra rAkhIne cAlavAnAM te bhayaMkara pariNAmo AvyAM che. saMmati AvA koI vyApaka upayoga mATe Avazyaka bane ka. lA. : e te AMkaDAo ane dAkhalAothI puravAra che, paNa tene lAbha te AkhA hiMdu samAjane maLavuM joie. thavuM joIe. je gauDa sArasvata kema pite nImela TraTIonI hastakanAM nANune tyArabAda kamITInA pramukhe Ane lagatA korTamAM je saMkhyA bIje kaze paNu uga karavA na mAMgatI hoya te tema karavAnI baMdha kesa thAya che te tarapha zeTha kasturabhAInuM dAna khecyuM hatuM. te kAmanA AgevAnone sarakAre kAyadAkAnunathI pharaja cI. ca. zAha : dhaNA moTA vepArIonA copaDAmAM pADavI joIe. "zubha khAtu" e nAmanuM khAtuM hoya che. A khAtAmAM darzAvelI zeTha kasturabhAi lAlabhAInI jubAnI rakamanA vahIvaTa upara koI paNa jAtanuM niyaMtraNa hovuM Apa iSTa A aMkamAM anyatra Dulakara kamITI samakSa zeTha karaturabhAI gaNe che kharA ? lAlabhAIe ApelI jubAnI vigatavAra ApavAmAM AvI che. tenuM ka. lA. : jevA to ema karavA lAgaze ke turata ja e kAraNa e che keM amuka muddAo puratA ApaNe zeTha kasturabhAIthI .. khAtAMo adrazya thaI jaze. Ape AchAmAM ochI dakhalagIrInA bhale judA paDatA hoIe, ema chatAM paNa jana samAjanA zvetAMbara dhoraNe ja A badhI bAbatono vicAra karavo joIe. mUrtipUjaka vibhAgamAM zeTha kasturabhAI ati mahatvanuM sthAna dharAve tyArabAda zeTha karaturabhAie AkhI kamITIne Abu parvata che ane te mAtra temanI zrImannAIne lIdhe nahi, athavA te zeTha tema ja rANakapuranI mulAkAta levAnI karIne vinaMti karatAM jaNAvyuM ANaMdajI kalyANajInI peDhInA mAtra pramukha hovAnA kAraNe nahi, paNa ke "e pravAsa Apa traNa divasamAM pure karI zakaze. ema karavAthI vyApAra, udyoga, rAjakAraNa tema ja arthazAstrane lagatA viSemAM siddha Apa jAte A maMdirano vahIvaTa kema cAle che te joI zakaze ane karelI kuzaLatAnA kAraNe teo jana tema ja jainetara samAjamAM meTI tene sArI sthitimAM rAkhavA mATe nANAMnI keTalI jarUra che tene pratiSThA dharAve che. temaNe raju karelAM manta pAchaLa spaSTatA che, paNu Apa khyAla laI zakaze. koI paNa jAtane nirNaya levAyA saceTalA che, bahoLA anubhava ane avalokanI chApa che, ane teyA, pahelAM kamITIe A sthaLe javA joIe ema huM dhAruM chuM. temanAM vidhAne pAchaLa amuka prakAranA vajanane ApaNane anubhava ane jo ema karavAmAM Avaze te je vicAre huM dhAvuM chuM" thAya che. temanI bahoLI khyAti tema ja vyApaka pratiSTA hovA chatAM e ja vicAro upara ApanI kamITI DhaLaze evI mane khAtrI che. sAMpradAyika lekhAtI bAbatamAM temanuM vaLagu kamanasIbe haMmezA eka kamITInA pramukhe A nimaMtraNa badala zeTha kasturabhAIne upakAra kaTTara sthiticustanuM rahyuM che ane tethI jaina samAjanI ugatI prajAne mAnya ane jubAnInuM kAma pUruM thayuM. temaNe koI paNa prazna paratve kadi kiMI navuM mArgadarzana karAvyuM nathI anuvAdakaH paramAnaMda, ke prAgatika doravaNI ApI nathI. tIne lagatA jhaghaDAo laDavAmAM Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-6-48 temaNe ANujI kalyANajInI peDhInA pramukha tarIke jeTalI. kuzaLatA dAkhavI che teTalI kuzaLatAnA upayoga parasparanA jhagaDA zamAvavA pAchaLa temaNe kadi karyo nathI. temanI hastaka cAlatI ANuMcha kalyANajInI peDhIne vahIvaTa paNa eka megalazAhI mAphaka cAle che. te peDhInA patravyavahAra paNa evI ja DhAne jovAmAM Ave che. javAkhA hamezAM agayana TuMkA, kadi kaMda teDA, dhaNuMkharU' kazA pazu spaSTa vidhAna vinAnA aMte eka cakravartI sattAzAhInI khumA rIthI bharelA heAya che. junavANInI jALavaNI ane navA vicAranA huMmezA virodha e zeTha kasturabhAinI mAja sudhInI sAMpradAyika deravaNInA sAra che. A ja sthiticustatA ane sAMpradAyika sa'kaNutA temanI AkhI jubAnImAM pratibi'khita thatI dekhAya che. zuddha jaina dAkhalA tarIke 'devadravyanA sAmAjika upayogane savAla Ave che tyAre Ave kAi upayoga saMbhavI zake ja nahiM ema kahevA sAthe amArAM ati maMdira, ane kaLAkArIgIrIthI bharelAM tI - sthAnA ene jALavavA samAravA vagerenI javAbadArIne khyAla karatAM amArI pAse devadravyanA nAme eLakhAtu kaMi vadhArAnuM naNu te che ja nahi-ulaTu jarUriyAta pramANamAM dhaNu ochu' nANuM cheAma kahIne eka evuM citra te raju kare che ke sAmAnya budhdhine devadravyanA anyathA upa|ganI vAta kevaLa vAhiyAta ja lAge. paNu vastusthiti kevaLa judI ja che. Aja sudhI ApaNAM ATalAM badhAM madi, tene jALavavAnAM ane rAmA ravAnAM--A badhuM koine yAda ja AvatuM nahatuM. ThekaTheka Ne. maMdiranI sAmAnya jarUriyAta karatAM Avaka vadhAre hAine moMdiranA nAme cAlatI peDhInI muDI vadhatI ja jatI hatI ane A muDIne bhinna bhinna rAkANA dvArA kema vadhAravI e ja cintA sevAtI hatI. A muDImAMthI alabatta ahiM taddhi' kASTa madira navuM bAMdhavA mATe ke samAravA mATe nAnI meTI rakama ApavAmAM AvatI hatI, paNa te te eka zromAna jema potAnI zrImantAi surakSita rAkhIne nAnAM meTAM dAnA kare che tema. bAkI maMdiranI AvakamAMthI mUtinAM AMgI gAbhUSaNo kharIdAtAM, ane mULa muDImAM bane teTalA vadhArA karavAnuM ja lakSya sevAtuM. jo Ama na hAta te sthaLa sthaLanAM maMdiza pAse Aje che tevI meTI moTI muDI hAta ja nahi. jo maMdiranA kha jeTalI ja Avaka hAta te maMdiranA vadhArAnA nANAMne prazna ja ubhA na thAta. Aje jyAre cetarapha. vadhArAnA nANAM dekhAya che ane aneka sAmAjika jarUriyAta paritRpti arthe ApaNI mAme mAM phADIne ubhI rahI che, lokAnAM AdhivyAdhi ane upAdhie asImapaNe vadhye ja jAya che ane tenA zakaya teTalA nivAraNa mATe puSkaLa dravya apekSita che ane tethI jyAM jyAM dravya sthagita thayeluM jAya che tyAM samAjanarIkSakAnI najara jAya che tyAre jaina samAjanA AgevAne tADukI uThe che ke "kRpA karIne amArA devadravya sAme kudRSTi na karazo. amArA 35000 maMdiro ane tene jALavavA samarAvavA ane jarUra hoya tyAM navAM navAM maMdire ubhAM karavAM-A mArI javAbadArI che. amArU devadravya e mATe ja " 209 maMdiranI sa'sthAdArA ekaTuM thatuM nANuM. A nANAne maMdira ane smRti purate ekadezIya upayega karavA ke vadhAre vyApaka upayoga karavA e sabaMdhe kALe kALe niSNuya karavA ane e nizudha badalavAne ema`diranA svAmI zrI sadhanA huMmezAnA adhikAra che. AvA vyApaka upayogane eka ja maryAdA hAi zake zmana te e ke e ma`diranI vyAjakhI jarUriyAtane paheAMcI vaLavA mATe jarUrI nANu e AvakamAMthI sauthI paheluM tAravavu joie. devadravyanA maMdira ane mUti puratA ja upayoga thai zake e kAi anAdisiddha vyavasthA nathI. maMdira ane mUrti e paNa kAMi anAdi kALathI cAlI AvatI saMsthA nathI. bhagavAna mahAvIra ane buddhanA avasAna bAda stupa AvyAM, caitya sarajAyAM, caityavAsI sAdhuenI paripATI cAlI, e sAdhu caityadravyanA saMsaganA pariNAme bhraSTa banyA, sAdhuone caityavAsanI manA karavAmAM AvI, caityA ane upAzrayA ema alaga alaga dharmasthAnA yAjAyAM ane e vakhate caityanI AvakanA anekavidha durUpayoga thato aTakAvavA mATe caityanI Avaka je devadravyanA nAme eLakhAvA lAgI tenA upayoga sAme Aje je pracalita che tevI sakhta maryAdA . mUkavAmAM AvI. A sakSipta itihAsanA sAra e che ke deva dravyane vyApaka sAmAjika upayoga thai na ja zake e mAnyatA ja mULamAMthI bhramabharelI che. e kALe sAmAjika jarUriyAta nyUna hatI; deva ane maMdiranI pratiSThA vadhAravAnI jarUra hatI. maMdirA jema vadhe tema sArUM evA eka rUDha khyAla hatA. Aje e khyAla badalAyA che, ane samAjanI paristhiti paNa badalANI che. A mujaba devadravya ke je Akhare eka prakAranuM sAmAjika dravya ja che, tenA upayogane lagatI mAnyatAmAM pheraphAra karavAne vartamAna samAjane saMpUrNa hakka che. ekaThu karavAmAM AvyuM che ane ene upayega anyathA kadi thaI zake ja nahi. jyAre kAi dhanADhaya mAnavI pAse sAmAjika jarUriyatA mATe tenI pAsenI dhanarAzimAMthI thoDA bhAga mAMgavAmAM Ave tyAre tene jema sAta peDhInA sagA yAda Ave ane te badhAMnI sagavaDa agavaDa sukhadu:khanI saMbhALa levAnI potAnI, javAbadArI che ane e mATe ja sadhaLuM dravya ekaThuM karavAmAM AvyuM che ane tethI petA pAse vadhArAnuM kahI zakAya evuM kazuM nANuM ja che nahiM ema te jaNAve evI ja zeTha kasturabhAinI saMcita devadravyane lagatI kathA che. ane A badhA bhrama devadravyanA cAphakasa prakAranA saMkINuM khyAlamAMthI ubhA thaye che. devadravya eTale . saMcita thayelA devadravyanA jaNAdhAranA kAya pAchaLa upayAga thAya te sAme kAIne vAMdhA nathI. paNa Aje jema mRti maMdira tema ja mAnavamaMdira eTaluM ja jINu thayelu che ane e paNa eTalA ja samArakAmanI apekSA rAkhe che ane devadravya mAtra smRti maMdirane sabhALaze ane mAnavamaMdiranI sAmuM nahi jue ema kahevuM e eka prakAranI vicArabadhIratA che ane emAMthI AjanA samAje mukata thavAnI atyanta AvazyakatA che. ame hiMdu nathI, jana chIe, hiMduethI ame sa` prakAre alaga chIe' A vicAranuM zeTha kasturabhAie bahu jIssApUrvaka pratipAdana kayu" che ane Ama hovA chatAM amee dezanA rAjakAraNamAM alaga pratinidhitva mAMgyuM nathI ema kahIne jANe ke AkhA deza upara jaina samAje bahu moTA upakAra karyAM hoya evA bhAve te raju kare che. Ama hAya te hiMdu cerITIonA lAbha janAne zA mATe maLavA joie e prazna sAMbhaLatAM zeTha kasturabhAinI vaizyatti camaka che ane sAmAjika rIte ame hiMduethI alaga nathI paNu dharmanI khAkhatamAM amA taddana alaga chIe' eve kaDhaMgA taphAvata te raju kare che. A muddAnI, AgaLanA aMkamAM, savistara carcA karavAmAM AvelI hAine ahi vizeSa vivecananI jarUra rahetI nathI. zrI. javalahene pAraNu karyuM zrI. zarIAcha ti nimitte tA. 12-4-48 thI zarU karelA upavAsanuM tA. 235 48 nA rAja zrI. javalabahene pAraNuM karyu che evA sukhada samAcArathI AvA aniyata mudatanA nirjaLA upavAsane aMge AkhA jana samAjamAM sevAi rahelI cintAne anta Avyo che. A sabaMdhamAM udepuranI rAjasthAnI sarakAra taraphathI evI matalabanuM nivedana bahAra pADavAmAM Avyu Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 prazuddha jaina tA 1-6-4 AvatA jatA hoya te dhamabhAvanAmAMthI Arthika lAbha uThAvavAnI vRtti kAi paNa rAjya rAkhe te yeAgya nathI, nyAyya nathI. pAlItANA rAjyanI paraparA ja jaina samAjanI dhama bhAvanA ane bhaktibhAvamAMthI khane teTalA lAbha uThAvavAnI rahetI hatI. ane pariNAme rAjya ane jaina samAja vacce nAnImeTI athaDAmaNA cAlyA ja karatI hatI, jaina samAjanA dilamAM A kara atyanta DaMkhate hatA ane ema chatAM aMgreja sarakAranA amala daramiyAna A vastusthitimAM kazA paNa pheraphArane avakAza nahAtA. kAraNu ke AvI bAbatamAM 'greja sarakAranu' vaLaSNu haMmezA dezI rAjyanI paraparAgata Avakane Teko ApavAnuM ja rahetuM. sadbhAgye kArDiyAvADamAM rAjyakrAnti AvI, bhinna bhinna rAjA rajavADAonA asta thaye| ane ekasUtrI saurASTra sarakAranI sthApanA thai. saurASTra sarakAranA dhyAna upara A bAbata lAvavAmAM AvatAM AvA karalAgAnu... anaucitya ane anyAyIpaNuM temaNe turata ja svIkArI lIdhuM ane kaMi varSAthI jaina samAjamAM bheAMkAyaluM zULa teNe satvara dUra karyu. che ke zrI. kezariyAjI tinI sArI rIte vyavasthA cAle te mATe eka paMca nImavAmAM AvyuM che ane te a MgenuM kAma zrI tejasa hajI kAThArIne suprata karavAmAM AvyuM che. A jAheranAmAthI samAdhAna pAmIne zrI, javalabahene pAraNuM karyu. che. A jAherAta hajI bahu aspaSTa che. Ane lagatI khIjI kAi vadhAre spaSTatA jANavA ke sAMbhaLavAmAM hajI AvI nathI. zrI. javalabahenanI prastuta anazanane prAra Mbha karatI vakhatanI pratijJA tA evI hatI ke "jyAMsudhI A tIrthanI vyavasthA 1934 nI rAjyanI jAherAta mujaba jaina samAjanA pratinidhione yogya rIte sAMpavAmAM nahi Ave tyAM sudhI A anazana cAlu raheze." A pratijJAmAM je jAherAtanA ullekha karavAmAM AvyA che te jAherAta vi. saM. - 1934 mAgazara vada 6 eTale ke i. sa. 1877nA navembara mAsanI tA. 26mI nA rAja karavAmAM AvelI hatI. ane te jAherAta mujaba te samayamAM kezarIyAjI tInA vahIvaTamAM cAlI rahelI geravyavasthA ane adhera kArabhAra dUra daravAM mATe rAjaye amuka cAra ozavAla gRhasthAne tInA vahIvaTa soMpavAno niNuya jAhera karyAM hatA. A ozavAla gRhasthA zvetAMbara mUti'pUjaka jaina hatA. haveudepura rAjya tarathI je chellI jAherAta karavAmAM AvI che ane jenA AdhAre zrI. javalabahene pAraNu karyu che te jAherA tamAM zrI javalabahenanI mAgaNI kai rIte purI thAya che e hajI spaSTapaNe samajI zakAtuM nathI--sivAya ke paMca agenuM kAmakAja zrI tejasaMha kAThArIne soMpavAmAM AvyuM che, je zvetAMbara * mUrtipUjaka jaina che. A samAdhAnanA Azaya evA hAya ke have pachIthI zrI. kezarIAjIne vahIvaTa mAtra venAMbara mUrti pUjaka jane hastaka ja raheze te e samAdhAna koi rIte icchavA ceAgya nathI ane te eTalA mATe ke i. sa. 1877 nI jAherAta upara te Aje 71 varSanAM pANI vahI gayAM che ane te daramiyAna zvetAMbara digaMbarezanA khuba jhagaDAe cAlyA che ane rAjya taraphathI paNa samaye samaye aneka jAherAta karavAmAM AvI che ane je samAdhAna pAchaLa digaMbara zvetAMbarAnI ekamatI nahi hoya te samAdhAna koI kALe thAyI banavAnuM nathI. paNa Ama bane ke na khane-A prazna upara AjanA sayAgAmAM zrI. javalabahenanuM anazana TAI paNa rIte chavAyogya nahatu ane te anaza| cAlu rahe tethI paNa kAye lAbha thavAne badale nukasAna thavAnA ja saMbhava hatA. tethI zrI. javalabaDune DahApaNapUrvaka potAnuM anazana sakelI lIdhela che te kharekhara Anada ane sa MtoSanI vAta che. ApaNe AzA rAkhIe ke zrI. javalabahene peAtAnA anazanavaDe ubhA karela AndolananA pariNAme digaMbara ane zvetAMbara samAjanA AgevAnAnA dilamAM ekatAnI khudhdhi jAgRta thAya ane bannenu samAdhAna thAya evI kAi ceAjanA ghaDI kADhIne e ceAja nAnA sattAdhikArI pAse svIkAra karAvavA mATe ane e rIte kezarIAjI tInA lAMbA kALanA atyanta guMcavaNabharelA praznanA haMmezane mATe sukhada nIkAla lAvavA mATe te potAthI anatuM karI chuTe. zatruMjayatInA muDakAverA nAbuda thayA. tema ja paNa zatruMjayatIya saMbaMdhamAM pAlItANA rAjyane dara varSe` mu`DakAverA adala jaina samAjane dara varSe rUA. 60000 ApavA paDatA hatA te rakama saurASTranI navI sarakAre haMmezAne mATe mApha karI che. A jAherAtathI mAtra jaina zvetAMbara mUrtipUjaka samAjane ja nahi paNa RAkhA jaina samAjane atyanta AnaMda thayA che. A muMDakA verAnA lAMkhe tihAsa che. A saMbaMdhamAM pAlItANA rAjya sAthe jaina samAjane keTalAya samayathI bahu cAlyA karatuM hatuM. koi paNa samAja dhama bhAvanAthI amuka sthaLe moTI saMkhyAmAM sAmAnyataH lAMbA vakhatathI cAlI rahelA kAi paNa anyAyanu nivAraNu karavA mATe kAI paNa sarakArane dhanyavAda ApavA e kAMika vadhArA paDatuM lAge, paNa e anyAya sAthe calu cirasthApita mahatvanI Avakane sabaMdha hAya ane prastuta anyAyanuM nivAraNa karavA sAthe peAtAne thatI saMgIna Arthika Avakane ekAeka tyAga karavAnI te rAjya tatparatA dAkhave te te pagalu' kharekhara stutipAtra bane che, A rIte dara varSanI rUA. 60000 nI Avaka hamezAne mATe jatI karavA mATe saurASTra rakArane anekaza: dhanyavAda ghaTe che. A bAbatane lagatI jAherAta karatAM saurASTra sarakAranA nAyaba vaDApradhAne evI icchA vyakta karI hatI ke eka te saurASTra sarakAranA A pagalAnI jaina samAja yAgya kadara karaze ane peAtAnI pUraparAgata dAnavRttinA baheALA janasamAjane purA lAbha Apaze ane bIjI' jaina zatruMjayanA maMdire harijane mATe haMmezAne mATe khullAM mUkaze. pahelI khabUta teA kharAkhara che ane zatru Mjaya, gIranAra, Adhyu-A traNe tIne je vividha prakAranI muAMketa maLI che te dhyAnamAM laIne sAvajanika hiteAnA kAryomAM Arthika sAtha ApavAmAM jenA pAchI pAnI nahi kare ema ApaNe jaina samAjanI vatI kahIe tema che. paNa zrIjI khAkhata sabaMdhamAM paNa ApaNe evA javAba vALavAnI sthitimAM heta ke "amane harijana maMdira praveza mATe kahevuM paDe e ja amArU amArA jaina dharmanu apamAna che. amArAM madirA sau kAinA mATe haMmezA khullAM hatAM, khullAM che ane khullAM raheze. hirajanene apanAvavA mATe ame sarva prakAre taiyAra chIe" te kevu sArUM thAta ? paNu kamanasIkhe hiMdu samAjanA aMgabhUta avayava tarIke mApaNune vArasAmAM maLelI aspRzyatA sAthe hajI ApaNe chuTAcheDA karyAM nathI ane tethI saurASTra sarakAranA nAyaba vaDApradhAnanI A bIjI mAMgaNIne ApaNe mAM kheAMkhArIne haju hakAramAM javAma ApavAnI sthitimAM nathI. A aspRzyatAvAdathI ApaNe jema ane tema jahiMduthI mukta thaie ane e rIte jaina dhamanI ane tIrthAdhirAja zrI zatruMjyanI zaibhA ane zAkhamAM vRddhi karIe e ja prAya'nA ! paramAnada sadhadvArA vaidyakIya rAhatanA praznadha zrI muMbai jaina yuvaka saMdha taraphathI muMbaI tema ja parAMomAM vasatA kAI paNu jaina bhAI ke bahenane jarUrI vaidyakIya rAhata ApavAnA prabaMdha keTalAya samayathI karavAmAM AvyA che. A rAha tamAM davA, injekazana, DAkaTaranA khIlA, hAspITalanA kharce' tema ja dardIne mAMdagI daramiyAna jarUrI Arthika madada AvI aneka Akha tenA samAveza thAya che. A ceAjanAne lAbha levA vaidhakIya rAhe tanI apekSA dharAvatA mukha tema ja parAMmAM vasatA sau kAI jaina baMdhuo tema ja bahenane AgrahapUrNAMka vinati karavAmAM Ave che. jayaMtilAla lallubhAI parIkha maMtrI, vaidyakIya rAhaMta samiti. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-6 48 zuddha jaina mRtyubichAnAthI mAMDIne (gatAMkathI cAlu) smazAnamAM laI javA mATe hindu ThAThaDI garIba prajAne pAlave evI karakasarabharI rIta che. paNa dura lai javAnuM hoya, uMcakanArA na hoya, athavA bIjuM kAMi kAraNu hAya / zAne vAhanamAM nAMkhIne lai javAmAM ko sakAca mAnavA jevuM nathI. vAhanamAM lai jAo teA ThAThaDI bAMdhavAnIye jarUra nathI. zAne caMdana ane phUla caDAvavAM, sArA vaccethI zaNugAravuM, caMdananA lAkaDAmAM ghI sAthe khALavuM vagere bAbatA dhana ane mithyAbhimAnanI che, sadgati-durgatinI nathI. mArA jevI sthitinA mANasane eka dhotiyAbera, sAdI cAdara oDhADI, khera-AvaLanI citAmAM, jarUra paDaye ghAsatelanI madadathI khALavAmAM nAnapa mAnavAnI jarUra nathI. Aga kANu muke ane paga para, meDhA para ke mAthA para muke vagere bAbatA mane jarAye mahattvanI lAgatI nathI. jema sAkara jyAMthI cAkhIe tyAMthI gaLI lAge, tema Aga jenAthI tathA jayAMthI lAge tenAthI ane tyAMthI khALe. mATe jemAM pasaMdagI nApasa'dagInA prazna na heAvA joie. DAdhuomAMthI je vaDIla hoya te jema sUcanA kare tema vartavuM, ane te viSe kAMi zaMkA--kuza MkA karavI nahI e DahApaNa che. evI ja rIte zaba paga AgaLathI bahAra kADhavuM ke mAthA AgaLathI, visAmAnI jagyAe zuM karavuM vagere bAbate paNa samaju mANasAe carcAnA viSaya banAvavA jevI nathI. enI sAthe zukana apazukana joDavAM e vahemIpaNAnuM lakSaNa che. paNa khALavA-dATavA mATe najIkamAM najIka AvelA smazAna--kabra stAnano ja upayoga karavA ghaTe. kAi khAsa jagyA zodhavAnI jarUra nI, ane huM Aje chu te karatAM dhaNA vadhAre moTA mANasa thaIne mArU, tAye temAM pheraphAra karavA yogya nathI. te jagyA para samAdhi / ara bAMdhavI, ane te para phUla caDAvatAM tyAM jai prAthanA namAja karavAM vagere mane bhUtapUjAnA prakAra lAge che, pALelA popaTa pAMjarAmAMthI chaTakI gayA pachI tenAM khAlI paDelA pAMjarAne khALI ke dADhI. due, ane pachI tenA upara cabutare bAMdhI rAja phUla caDAvIe ane pApaTane nAme prAthanA karIe ke AMsu sArIe, tenA jevA prANu gayA pachI zabane bALavA--dATavAnI jagyAnA mahimA vadhAravAnA mAhu che. paNa mAha eTalA UMDA che ke mahAjJAnIone paNa tene saMskAra chUTI zakatA nathI. te jagyA tInuM sthAna khanI jAya che. kayAreka te samAdhi ke kabara rastAnI vacce AvI paDe ane khaseDavAnI jarUra ubhI thAya tA lAhInI nadI vahe evI tenA parathI laDAI ubhI thAya che. mUDhapaNe bhAvanAnI khIlavaNInAM aMtima pariNAma kevA AvI zake che te A dekhADe che, manuSya sivAya khIjA kAI prANImAM AvuM karavA jeTalA buddhinA gahana vikAsa thayA nathI ! sAce ja manuSya bIjA prANIo karatAM zreSTa che, kAraNa ke tene budhdhi maLelI che ! khera. huM marI jAuM tyAM ke mane khALavA--dATavAmAM Ave tyAM kazuM ye cihna rAkhavuM nahIM. e jagyA bIjA maranAra mATe ke kAI khetaramAM baLyo dATayA hAya to khetIne mATe upayAgamAM levI. je dhara ke oraDAmAM mA~ hAu tene pAchaLathI bIjAee avazya vaparAzamAM levA. citAnI jagyAe ke gharanA kAI bhAgamAM huM bhUta thaIne rahevAnA nathI, eTale kAi sthAnane bhUtadhara banA vIne nirUpayeAgI karavAnI jarUra nathI. ApaNA vaMzapara parAgata makAnamAM aneka pUrvajo ane sagAM marI gayA hoya che. temanI 201 vAparelI jagyAne ApaNe upayoga cheDI detA nathI, e ja rIta barAbara che. khALavAnI jagyA sA karI nAkhavAnI draSTie phUla vINI levAnI rIta sArI che. pANIthI citA holavavAnI anukULatA hAyatA te ja vakhate tema karI zakAya; nahIM te| TharI jAya tyAre tema karavAnuM rahe, e sagavaDanA savAla che. je rIte najIkamAM najIka thaI zakatA hoya te rIte phUlanA nikAla karavo. kAi jhADamAM tenA khAtara tarIke upayoga karI zakAtA hoya te karavA, nahI te najIkamAM je kAi vahetI nadI hoya temAM nAMkhavAM. prayAga, haradvAra ke samudra sudhI pahoMcADavAnI jarUra nathI. mArA kuTuMbamAM sAdaDInA, rAvA-kuTavAnA ke garUDa purANu besADavAnA rivAja nathI. tethI kuTuMbamAM tevA prazna mAre mATe uDavAnA sa bhava nathI. paNa je saMsthAe sAthe mAre saMbaMdha che, tyAM tenI sudharelI AvRtti dAkhala thavAno saMbhava khare, eTale ke, zamA, khAramA vagere divasone ke maraNanI tithi ke tArIkhane mahattva ApI te divase kAMtaNa, gItApATha vagere yeAjavAnI sUcanAo karavAmAM Ave ema khane. kAMtaNu ane gItApAThane bahAne paNa tithione Avu kRtrima mahattva ApavuM athavA tidhione bahAne kAMtaNu ane gItApAThanA pracAra karavA e banne rIte mane iSTa lAgatI nathI. ane eka pachI eka mArA jevA aneka kAya kartA maraze. keTalAkanI tithie paLAze ? ane mATe Ama karyu te te mATe kema nahIM evI irSyA paNa emAMthI darekanA khAsa cAhanArAonA dilamAM utpanna thAya. jyAre koi rivAja AvuM svarUpa pakaDe tyAre te kama kAMDa banyA kahevAya. AthI, bhale khIjA mATe Ama karyu" hAya athavA bhaviSyamAM thAya, mAre nimitte AvuM kazuM na yeAjavAnI huM bhalAmaNa karUM chuM. (5) zrAdhdha-dAna vagere : taNuM, piMDadAna vagere pitRpUjA ane pretapUjAnA prakAro che, gItAe te tene rAja tAmasa zraddhA kahI che, chatAM gItAbhakatA tene cheADatA e nathI. maranArane badhuM pahoMce che athavA te na karavAthI- maranAranI azubha gati thAya che e bheALI zradhdhA che. maryAM pachI vyakitatva jaLavAi rahetu hAya tame ghaNAmAM ghaNuM ema kahI zakAya ke jIvana daramyAna je je anuM. lavAmAMthI e pasAra thayA, tene pariNAme tenI guNuprakRtimAM je pheraphAra najare paDayo hoya, te prakRtinA saMskAro e sAthe laine jAya che. athavA mAneA ke maranAra je vastunuM ciMtana karato mare che, te sAthe tadrupa thai jAya che; eTale ke te potAno eka svapna sRSTi racIne svama kSINa thAya tyAM sudhI temAM rahe che. paraMtu peAtAnA jIvana daramyAnanI jAgRta avasthAnI sRSThinuM smaraNa karavAnu enuM sthULa sAdhana maraNane lIdhe naSTa thayelu hovAthI, te sRSTinI sAthe e sabaMdha rAkhI zake nahIM. pazu maranAra pratyenA snehane lIdhe keTalAka kALa sudhI tenI smRti jALavavAnI vRti sagAMsnehIomAM rahe e svAbhAvika che. AthI piMDa-tapaNu vagerenAM zrAddha karavAmAM na Ave, teAye kAi ne kASTha prakAranAM zrAddha huMmeza thayA karavAnAM ja. maranArane nAme dAna karavuM e tenA eka ane nAnAmeTA darekanA maraNa pAchaLa thai zake evA prakAra che. dAna dhruve mAge karavuM e kAvAra dAna ApanAranI phica upara ane kAivAra maranAranI jaNAyelI rUci upara AdhAra rAkhe che. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phaka maka mArA laMmAM karavAnI rIte AvA ja eka prakAra banI patha mA ke phelAya che to pivAyo ja che. AjakAla evA zradhdha maranAranI. sAvajanika harIno mAra mA bIjA kAne ayogya chepaNa kAyamI karI teno dU mAM vividha rUpa le che. keTalAkanA khAsa e pATe jAya che, pati pati lAvavAnA prayAsone ayogya lAge joIne keTalAkanI yAdagIrIo lakhAya che, keTalAkanA jIvanacaritra pAlikA nA mahApaNA e kahevata sArI che nahI i keTalAkanA kAgaLonI zodhakhoLa thAya che. keTalAkanA citro che. te pI jAyi mANasa potAnA jIvatA ja dAnadhame karI nAMkhavAnI pUtaLAMo khullo mukAya che; koI saMsthA, makAnA rastA vagere sAthe e sArAmAM sAre che. maryA pachI vIla karavuM paDe eTalI saMpattijak[' keTalAMkanAM nAmo joDavAmAM Ave che, keTalAkanI pAchaLa moTA kaDI . ubhAM karI koI meTI pravRtti ke saMsthA racavAmAM Ave che. A musalamAna satA sAro Adarza mUkI gayA che. paNa eTalI hiMmata A badhAmAM bahu vivekanI jarUra che. nahIM te "mUI bheMsanA meTA DoLA na hoya ane vIlathI dAna karavuM hoya te bhale paNa temAM turata ja jevo ghATa thAya. sanehI: marI jAya che, tyAre thoDA divasa sudhI kharacAI jAya evI jAtanAM ja dAna karavA yogya che. lAkha karAI . viSAda chatAM tene mATe kAMIka karavuM e sagAM-snehIone utsAha rUpI kADhavA hoya te judI vAta che; 5NuM nAnakaDA dAnAne mAthe : Ave che. AvA utsAhanA jozamAM koI bhAI sUcanA kare ke mara moTAM TrasTanI pAghaDI mUkavAnA mohamAM paDavuM ThIka nathI. bIjI nAranuM smAraka karavuM joIe, te tene virodha karavAnI bIjAonI kazuM na sUjhe te paisA khUTe tyAM sudhI garIbane khobo bharI juvAra che sAdhAraNa rIte hiMmata thatI nathI. paNa evA saMkalpa sahelAIthI ' ApI devI e vadhAre sArUM'. eka kane te ene satiSa thaze. A pAra paDatA nathI. divaso pasAra thAya che tema tema maranAra mANasa (6) dilAsA-zAkasabhA vagere chellI paccIsI daramyAna bhulAse jAya che. tenA viyegathI jIvata jagate vAta jAya che dilAsAMnA tAre, zekasabhA vagerenI dhAMdhala khUba ja vadhI gaI che. tema tema mArakane satata hale pote jAya che. ane hA e pahelAM jene mATe patuM lakhAtuM, tene mATe have tAre chUTe che. upAdhi laIne beThA evuM ye thAya che. mATe bahu utAvaLe AvA 1981mAM vikaTAriyA rANI ke dAdAbhAI navarojajInI kAranI nitAM : che. -: saMkalpa karavA na joIe.. " mATe jeTalI zokasabhA thatI tenA karatAM vadhAre zokasabhA have bIjI; , AjanA jamAnAnI khAsiyata jotAM mArI pAchaLa koI trIjI, ke pAMcamI paMkitanA ye netAne mATe thAya che. sabhyatAnI utsAhI mitra nI sucanA mUke to te navAInI vastu nahI rUie sagAMvahAlAMoe pAchI enA vaLatA. AbhAranA javAba kahevAya. te sucanAno virodha karatAM bIjA svajanone saMkeca lAge ApavAnA hoya che. be cAra divase te bApaDA vyaktigata javAba ema bane. mATe e virodha huM ja noMdhI rAkhavA icchuM chuM. ' ApavA prayatna kare che paNa pachI thAkIne chApAM dvArA mArIpatra * mArUM "AdhArabhUta-vistRta jIvanacaritra" lakhAvavAnI, mAgI laI mukti meLave che. , , , , ' ', tenI sAmagrI bhegI karavAnI, mArA kAgaLe bhegA karavAnI, - eka vastu hRdayathI thatI aTakI kevaLa eka rUDhituM ane mArA adhUrA paDelA lekhe kheALI kADhavAnI, mAre mATe ziSTAcAranuM rUpa pakaDI le. tenuM ja nAma karmakAMDa Ama dilAsA khAsa aMka" kADhI mane oLakhanArA svajano pAse lekhe zekasabhA vagere kANe javAnI rUDhinI je navI AvRtti che. A lakhAvavAnI vagere vagere purAtattva zedhananI ja jALamAMthI huM A badhAthI jIvana caDatuM ke saraLa banatuM nathI paNa jaTila, kRtrima mitrane ugArI levA IchuM. emAMthI koIne Arthika lAbha ane daMbhI bane che. thavA saMbhava hoya, ane te dRSTie koI kare che te tenA pitAnAM kharakharAnA kAgaLa lakhavAne mane ghaNIvAra prasaMga hitAhitanI bAbata che. jeTaluM meM chapAvyuM che teTaluM badhuM ja Ave che, "prabhu maranAranA AtmAne zAMti Ape" evuM sadAne mATe upayogI che evuM mane mithAbhimAna nathI. je adhUruM lakhavAne hAla hAlamAM sarvasAmAnya rUDhi paDI che, maranAranI pAchaLa " rahyuM che, tenA vagara cUMe agnidAha karavAmAM Avaze ane mArA tenAM sagAvahAlAMne dhIraja ane zAMti maLe evI IcchA te huM guNe ane khAmIone jagajAhera karavAnuM mAMDI vALavAmAM Avaze darzAvI zakuM chuM, paNa maranAranA AtmAne zAMti maLe e arthanuM te bhAvi prajAnI kAMI bhAre hAni thaI jaze evo koine Dara hoya vAkaya mArI kalamamAMthI utarI zakatuM nathI. AtmA ane azAMti je te te asthAne che. jeTaluM chapAyuM che teTaluM ja mAnava prajAne e be vastuo ja mane parasparavirodhI lAge che. mArA AtmAnI jeTale kALa upayogI lAge teTalo kALa vAMce, ane temAMthI jeTaluM zAMtinI ciMtA na karavI. mArAM svajane. ane mitranA uddegane vivekathI barAbara lAge teTaluM ja le te basa che. mArA karatAM paNa zamAvavA prayatna karavAne harakata na hoya. , . vadhAre adhikArI purUSo bhUtakALamAM thayA che, vartamAnamAM che ane - upasaMhAra bhaviSyakALamAM thaze. pitAnA ja kALanA adhikArI purUSanI buddhiyukata " maraNavidhi viSe mArA vicAro AvA che, e upara - kadAca vAta mANase sAMbhaLe ane anusare, ane bhUtakALamAM lupta thayelA keTalAka evI TIkA karaze ke ka. 5. ma, te eka kevaLa buddhipradhAna graMce tathA itihAsanA abhyAsamAM na paDe te saMbhava che ke manuSya mANasa ja che, bhAvanAne te enA 'prakhara (gha che : - jAti vadhAre sIdhe raste jAya. manuSyanA ghaNu jhaghaDAnuM nimitta utkRSTa gadheDA jevA ?) tatvaciMtanamAM sthAna ja hoya ema lAgatuM bhUtakALanI smRtio ane vyakitao thAya che. bhUtakALanI ka95nAthI nathI. A bAbatamAM zarU prAMtamAM ja meM kahyuM che ke karmakAMDamAM mane mya ke bhravya lAgatuM citra upAcho bhUtakALamAM cAle e Adarza jhAjhI gama nathI, rasa nathI, khAtuM paNa nathI, chatAM mArA mitranI nirmANa kare che. pAchuM kadI tevA ne evA bhUtakALamAM jaI te UMdha ja UDI gaI ane mArA ja vicAre jANavAno Agraha thaye, zakAtuM ja nathI, paNa khoTo adiza pravRttinI dizAne beTI eTale A jaNAvavA pravRtta thayo chuM. banAvI de che. ' paNa tethI vAcake e vicAra svIkAravA ja joIe e vyAjakhorIne meM arthazAstranI nahiM paNa anarthazAstranI prathA mAro Agraha nathI. e vicArIne. amala kevaLa mArA pUrato ja mAnelI che. dAna jema bane tema jaladI vaparAI javA joIe, thAya te ce basa. ane teTalo ye na thAya ane mAruM zarIra ane paNa pitAnA paisAne hamezAM upayoga thato rahe, chatAM vyAjakhorI mArI smRti ane mArA kAgaLa-patronI mArI pAchaLa rahele samAja na thAya evuM ja dAna karavAnI IcchA hoya to te kUvA khodAvavAnuM koI bIjI vyavasthA karaze te tethI mAro AtmA dubhAze evoye dAna che, paNa tene artha e nathI ke kUvA para takatI besADavI Dara rAkhavAnI jarUra nathI. sevAgrAma 26 ogasTa 1946. * : ema che ema huM mAnuM chuM, e te bALabudidha che. sapta. kizoralAla mazarUvALA e koi kare to te lAbha sadAne mAra mata che. " sTrITa, muMbaI zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mokamacaMda zAha, 45-47 dhanajI suNasthAna : sUryakAnta piM. presa. 51, kAlabAdevI roDa, muMbaI, re Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra 24 . bI, 4266 prabuddha jene taMtrI: maNilAla makamacaMda zAha, varSa : 10 muMbaI: 15 juna 1948 maMgaLavAra vArSika lavAjama rUpiyA 4 Tendulakara kamITI samakSa zrI kAkAsAheba kAlelakare ApelI jubAnI (gayA aMkanA anusaMdhAnamAM ahiM zrI kAkAsAheba kAlelakare ApelI jubAnIne anuvAda nIce pragaTa karavAmAM Ave che. AjanI dhArmika temaja sAmAjika saMsthAo sAthe gADha saMbaMdha dharAvatI aneka agatyanI bAbate teDulakara kamITI samakSa apAyelI jubAnIomAM carcavAmAM AvI che ane judI judI viziSTa vyakitao A saMbaMdhamAM zuM zuM dhAre che enI A carcAo dvArA ApaNane ghaNI upayogI mAhItI maLe che ane te kAraNathI ja prabuddha jaimAM A jubAnI ATalI vigatapUrvaka prasiddha karavAmAM Ave che. paramAnaMda) praznakAra : pramukha TenDalakara koine aMgata vaira virodha hoya e saMga bAda karatAM dareka 5. Te. : kAkA sAheba ! Ape amArI praznAvalI joI haze. mANasa ema ja kahe che ke " A bAbatanI lapamAM huM kayAM paDuM? keTalAMka TrasTamAM Aje goTALA ane geravyavasthA cAle che te ema karavA jatAM mAre keTalAya samaya ane zakti kharacavI paDe !' ApanA jovAmAM paNa Avela haze. A geravyavasthA dUra karavA A AjanI sthiti che. amane lAge che ke ApaNe tyAM cerITImATe Aje je vyavasthA che te ApanA abhiprAya mujaba babara kamIzanara jevI kaI vyavasthA ubhI karavI joIe. koI paNa che ke e saMbaMdhamAM kAMI vadhAre karavAnI jarUra che kharI ? cerITI saMbaMdhamAM kAMIka khoTuM ke ayogya thaI rahyuM che evI kA. ko. : Aje zuM vyavasthA che tenI mane khabara nathI. pharIAda koI paNa mANasa cerITI kamIzanara AgaLa raju kare che turata ja A bAbata teNe avazya kAyadAnI rIte ja hAtha dharavI pra. 2. : Aje zuM vyavasthA che te huM Apane jaNAvuM. paDaze, e saMbaMdhamAM nirNaya levo paDaze ane je kAMI jarUrI jAhera TrasTa pablIka TrasTa rajIsTrezana ekaTa nIce rajIsTara karA hoya e pagalAM paNa teNe levAM paDaze. ame je karavA mAMgIe vavA paDe che. A TrasTa saMbaMdhamAM je kAMI skIma karavAmAM AvI chIe tene A TuMka sAra che. A pejanA lobhadAyI nIvaDaze ke na hoya te drasTIoe rajIsTrAranI AgaLa hamezAM Avaka kema e viSe Apa zuM dhAro che ? jAvakane hIsAba raju karavo paDe che. have dhAro ke emAM kAMI goTALA ke geravyavasthA cAlI rahI che. A saMbaMdhe upAya kA. kA. AthI vadhAre sArI pejanA na jaDe tyAM sudhI kara heya te tamAre kalekaTara athavA te eDavokeTa janarala Ane amala turata kare joIe. pAse javuM paDe che. prastuta drasTamAM cokkasapaNe goTALe ke pra. .: A te TrasTone geravahIvaTa dura karavA mATe zuM geravyavasthA cAlI rahI che te bAbatanI tene tamAre pratItI karavuM jarUrI che e bAbata ApaNe vicArI. have agatyanA muddAo karAvavI paDe che. ane te saMbaMdhamAM je kAMI dA kare upara ApaNe AvIe. Apa jANatA haze ke madrAsamAM evo paDe tene lagatA kharcanI tamAre bAMhedharI ApavI paDe che. ane kAyade karavAmAM Avyo che ke dhArmika dronAM vadhArAnAM nANAM jo e saMbaMdhamAM tene pure saMtoSa thAya te te daza mAMDe che. samAjane upayogI hoya evI aihika athavA te sAmAjika bAbaAje A paristhiti che. je lokone A saMbaMdhamAM korTane daravAje temAM vaparAvA joIe. muMbaImAM paNa ema ja karavuM joIe caDavuM paDyuM che tenuM sAmAnyataH ema kahevuM che ke A prathA e Apane abhiprAya che? ghaNI kharcALa ane guMcavaNa bharelI che ane TrasTonI geravyavasthA kA. kA. : jarUra, e sarasa vastu che, paNa saMbhava che ke dUra karavA mATe kaI vadhAre sahele mALa jAvAnI jarUra che. kazA paNa vadhArAnAM nANAM na rahevA pAme evI paristhiti daranA kA. kA.: huM Apane eka prazna pUchuM. dakSiNa hiMdusthAnanA vahIvaTadAre ubhI kare. eka maMdiramAM gAya devane bheTa tarIke dharavAmAM Ave I. A gAya ' cha. Te.: e barAbara che. paNa A bAbatamAM madrAsanA kAyakAM to jAhera janatAne athavA te kasAione paNa vecavAmAM Ave 6mAM je goThavaNa karavAmAM AvI che tenI rUie maMdiranA TrasTIche. A sAme kaMI kAyadAnA upAya che kharo ? oe potAnuM bajeTa cerITI kIzanara AgaLa raju karavuM paDe pra. .: hA. ane upAya che te khare, paNa emAM e che ane koI paNa kharcanI rakama ghaTADavAnuM ke rada karavAnI cerITIprakAranI muzkelIo rahelI che ke je Aje ApaNe dUra karavA kamIzanarane haka rahe che. tethI "saraplasa'-vadhArAnAM nANAM-che ke icchIe chIe. koI bhAvanAzALI vyakitae Ane lagatA muka nahi e bAbata TrasTIo, nakakI karI zake ema nathI. maMdiranI mAne kharca Apavo paDe eTaluM ja nahi paNa prastuta paristhiti vyAjabI jarUriyAta saMpUrNapaNe maMjura karavAmAM Ave ane ethI sudhAravA jatAM tene pitAne vakhata paNa moTA pramANamAM bagADa vizeSa kazuM paNa ApavAmAM na Ave evI goThavaNa karavAmAM AvI paDe che. AvI bAbata pAchaLa lAgavA mATe jAhera kAryakartAo pAse che. TrasTIo ema kahI nahi ja zake ke amuka cokkasa samAraMbhamAM samaye hete nathI e ja muzkelI che ane Ape paNa e mujaba ja amane phAvaze teTale ame kharca karazuM. ulaTuM temane ema kaheanubhavyuM haze. A pramANe badhe ja banI rahyuM che. TrasTIo sAme vAmAM Avaze ke amuka cokakasa bAbata mATe tame pAMca hajAra Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 aNuza jeta tA. 15-6-48 sudhI ja kharcI zakaze ane ethI vadhAre eka pAI paNa tamane nahi maLe. kAkA mAM uparathI te ema lAge che ke TrasTIonA haka ghaNuM moTA pramANamAM TuMkAvavAmAM ALyA che, pra. Te. : hA. ema ja che. kA. kA. : ane AvuM niyaMtraNa mukavAnI sattA, huM AzA rAkhuM chuM ke, samAjane vizvAsa gharAvatA mANasenA hAthamAM mUkavAmAM AvI haze. pra. 2. : "huM mAnuM chuM tyAM sudhI A adhikArIonI nImaNuMka prajAkIya sarakAra kare che. e arthamAM Apa kahI zake che ke teo le kone vizvAsa dharAve che. kA. kA. : huM ema Agraha karuM ke je kAmanuM maMdira hoya e kemane temaNe vizvAsa dharAvo joIe. pra. Te. : hA, samaja. jo hiMdu maMdira hoya te hiMdu ' kamIzanara hovo joIe ema Apa kahevA mAMge che ne ? kA. kA. : ema khAsa nahi. niyAmaka adhikArI game te kemane heya paNa je komanuM maMdira hoya che ke mane, e adhikArI athavA te e adhikArI maMDaLa, vizvAsa dharAvatA hovA joie. 5. Te. tamAre sudo huM samajI zakuM chuM. paNa e sivAya maMdiranA vadhArAnA nANuM aihika kAryo pAchaLa kharcAya e sAme tamane koI vAMdhe te nathI ne ? kA. ThA.: hA, e te barAbara che, paNa mAre mana dhArmika ane sAmAjika kAryo vacce koI taphAvata nathI. huM e kaI bheda svIkAratA nathI. pra. Te: te eka pagaluM AgaLa che ane eka arthamAM te barobara che, paNa dhArmika zabda khAsa karIne ene mATe vAparIe chIe ke jene lAbha ApaNane paralekamAM maLavAno hoya. kA. kA.: koI paNa mANasane mRtyu bAda A leka sivAya bIjo koI puraka rahetA nathI. 5. Te. . jayAre huM aihika athavA te sAmAjika zabda vAparuM chuM tyAre huM kAMIka evuM mUrta kArya sucavavA mAMguM chuM ke jenuM pariNuma huM ane Apa najare joI zakIe. jayAre ApaNe koI kAryane dhArmika tarIke varNavIe chIe tyAre tenuM pariNAma have pachInI duniyAmAM anubhavavAnuM hoya evI ApaNane ka9panA hoya che. samAjane cokakasapaNe phAyadAkAraka hoya tene ApaNe sAmajika athavA te ahika tarIke oLakhIe chIe. kA. kA : apaMga ke nabaLI gAyane bacAvavA mATe je paisA kharcavAmAM Ave te dhArmika kahevAya ke sAmAjika yA to ahika kahevAya? pra. 2. : gAya eka prANI che te jotAM tene lagatuM kArya dhArmika hovA uparAMta sAmAjika yA te ahika lekhI zakAya. hiMdudharmamAM gAyane pavitra mAnavAmAM AvI che. tethI e kArya dhArmika paNuM gaNAya. kA. ka. : te pachI hiMdudharmanA draSTibiMduthI A kAryane ApaNe dhArmika lekhavuM joIe. 5. Te. : hiMdudharma mujaba te ema ja gaNAze. kA. kA. tethI ja huM ema kahuM chuM ke hiMduonA draSTi. biMduthI kayuM sAmAjika athavA te aihika ane kayuM dhArmika, eTale ke pAralaukika e nakekI karavuM saheluM nathI. tethI huM kahuM chuM ke vadhArAnA nANAMne upayoga koI paNa paropakArI upayogI kAryamAM karo ane te dhArmika ja che. 5. Te. : je kAryane vanaspati ke pazuvarganA kalyANa sAthe saMbaMdha hoya tene dhAmiMka kahevuM ke aihika kahevuM e ghaNuM muzkela che e huM kabula karuM chuM. ApaNe te maMdirane lagatAM TrasTane vicAra karavAnuM che, ane ghaNAM TrasTa A nimittanAM ja hoya che. A saMbaMdhamAM ApaNe ema karI zakIe ke sthiticustanI mAnyatA mujaba jene dhArmika lekhavAmAM Ave che tethI Itara bAbate jevI ke vaidyakIya rAhata, zikSaNapracAra ane evI bIjI bAbate mATe maMdiranAM vadhArAnAM nANAMne upayoga tha joie. kA. kA,H hA, e mane maMjura che. pra. 2.: AnA anusaMdhAnamAM huM dhAruM chu ke Ape jaina sAhitya sArA pramANamAM vAMcyuM che. kA, kaH meM bahu vAMcyuM che ema te huM nahi kahI zakuM. pra. Te: devadravya saMbaMdhamAM jaina mAnyatA zuM che te Apa kahI zakazo? devadravyane bIjA koI kAryamAM upayoga thaI na zake evI je mAnyatA jainomAM pracalita che. tenI pAchaLa kAMI satya che kharuM? kA. kA. ? jaina dharmane je rIte jANuM chuM te rIte vicAratA bauddhonI mAphaka ja izvaramAM mAnatA nathI, paNa jene AtmAmAM mAne che ane janonA tIrthaMkare ke jemane teo pUje che teo temanI kalpanA mujaba pUrNa AtmAo che. A tIrthakaro vinarAga ane saMpUrNa tyAgI hatA ema mAnavAmAM Ave che. tethI temanI sAthe koI paNa prakAranI dravyanI mAlIkI joDI zakAya nahi. lAkho rUpIA ke kImatI dAgInAnA temane mAlIka banAvavA ke lekhavA te yaMgya nathI. A bAbata huM A rIte samaju chuM. pra. 2.: amArI samakSa eka be bahu mahatvanA prazno upasthita thayA che, e bAbatamAM Apane abhiprAya ame jANavA icchIe chIe. eka to A mujaba che. amone ema sucavavAmAM AvyuM che ke hiMduonI amuka jJAti ke peTAjJAtinA bhalA mATe ubhuM karavAmAM Avela TrasTane badhA hiMduone lAbha maLavo joIe. Apano A bAbatamAM zuM abhiprAya che ? kA. kA.: mAre pitAno abhiprAya ema che ke koI paNa cerITI athavA te dAnanuM mukhya lakSaNa e hovuM joIe ke jemane kAyadAnA dhoraNe madada ke rakSANane hakaka maLI zake ema na hoya temanA rakSaNa ane lAbhanI dizAe e cerITI athavA dAnane pravAha vahevo joIe. dAkhalA tarIke, je huM mArA bhAI ke bhAMDune kAMI ApuM to e cerITI na kahevAya. e ja rIte pitAnI komanA bhalA mATe kADhavAmAM AvelI koI paNa rakamane huM cerITInAM kharA lakSaNathI vaMcita gaNuM. tethI keTalAka zAstronA ullekha mujaba cerITInI AvakanA eka chAmAM ochA nIza TakA sagAvAlAthI Itara lokonAM bhalA mATe kharcAvA joIe. huM to ghaNuM ye icchuM ke ApaNe evI rIte jAheramata keLavIe ke jethI dhArmika ke sAmAjika kAI paNa cerITInI AvakanA ochAmAM ochA vIza TakA prastuta samAjathI anya samAjanA bhalA mATe athavA to je samAja Arthika zaikSaNika, athavA to natika darajajAmAM vadhAre kamanasIba hoya e kemanA bhalA mATe kharacAya e kAyade la svIkAre. pra. 2.: A Ape eka navI ja vAta karI. te bAbatamAM tAjetaramAM muMbaImAM eka navo muddo dhyAna kheMcI rahela che. ApaNe tyAM amuka ja kema athavA te peTA jJAtinA upayoga mATe maryAdita hoya evA IspItAlo che. amArI kamITI samakSa evI sucanA raju karavAmAM AvI che ke bIjI cerITIo saMbaMdhamAM game tema kare paNa IpItAnA mULa TrasTamAM game te maryAdA mukavAmAM Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 285 tA. 15-6-48 cha. Te.: e kAyade ApanI sucanA mujaba sudhArI zakAya ema che ke nahi te ApaNe vicArIzuM. 5. Te. have eka bIjI bAbata vicArIe, hiMdustAnamAM keTalAka loke pitAnA vIlamAM "dharmAdA' 'puNyadAna", "sArA kAma mATe e zabdathI nAnI moTI cerITIo jAhera kare che. kamanasIbe banyuM che ema ke kAyadAnI adAlatoe AvI cerITIone arthe vinAnI jAhera karela che, kAraNa ke cerITInA lakSaNamAM AvA dAnano samAveza thato nathI. ApaNe jene cerITI mAnIe chIe emAM badhAM dAnano samAveza thAya e pramANe cerITInuM lakSaNa badalAvuM joIe e keTalAkane abhiprAya che. Apa A saMbaMdhamAM zuM. dhAro cho? kA. kA. : cerITIne lagatA ApaNA khyAlamAM aMgrejI kAyadAoe mAthuM mAravAnA pariNAme AvI vicitra paristhiti ubhI thaI che ema mane lAge che. pra. Te: hA, jI. kA. kA.: aMgrejI rAjyanA amalanA aMta sAthe e lokoe ApaNI upara lAdelA cerITInA khyAlane paNa aMta Avo joIe. pra. Te.. ane ApaNe cerITInA arthane ApaNI IcchA mujaba vyApaka banAva joIe ema Apa kaho cho ne ? kA. kA. : hA, jI. e eka kamanasIba viSamatA che ke keTalAka aMgrejI khyAloe ApaNa khyAla upara varcasva jamAvyuM che. pra. Te.: Apa kaho cho te barAbara che. e ja dAvA heThaLa Aje keTalIye cerITIone amala ja thaI zakyuM nathI. kA. kA. : mane lAge che ke dharma zuM kahevAya te viSe ApaNe ApaNA dezamAM vadhAre sArI samajutI dharAvIe chIe. dharma nimittanuM dhana te cerITI ja che ema dareka hiMdu kaheze. AvI hoya te paNa ispItAle te sau koInA mATe khullo mukAyA joIe. kA. kA. : e vicAra sAthe huM sarvathA saMmata chuM. huM te eTale sudhI kahuM ke vaidhakIya rAhata amuka eka kema puratI maryAdita rAkhavAmAM Ave te eka gunAhita kArya gaNAvuM joie. pra. 2.: Apa eTale sudhI juo che ? kA. kA. hA, jI. pra. 2.: te pachI dharmazALAone prazna ApaNe vicAravAne che e pramANamAM vadhAre haLave che. ghaNuMkharUM A dharmazALAo tIrthasthAnamAM hoya che. AmAMnI ghaNI dharmazALAo amuka jJAti ke peTAjJAtinA upayoga mATe aMkita hoya che. gaye varSa jyAre huM rAmezvara gayela tyAre keTalIka dharmazALAo, khIcakhIca bharelI hatI, jyAre bIjI keTalIkamAM puSkaLa khAlI jagyA hatI, chatAM temAM koIne dAkhala thavA devAmAM AvatAM nahotA, kAraNa ke te dharmazALAo cekakasa kAma mATe aMkita karavAmAM Avela hatI. A dharmazALAo badhAya hiMduo mATe khullI mukAvI joIe ke kema ? kA. kA. : A kAya kAyadAthI thavuM joIe ema huM ekAeka nahi, kahuM paNa A dizAe jAhera mata keLavAvo joIe. ane huM ema paNa kahevA mAguM chuM ke badhI kAma mATe dharmazALAo khullI mUkIe te pahelAM khAnapAnane lagatA lekonA purvagraha purepurA dhyAnamAM levAvA joIe. ' pra. 2.: e bAbatamAM te niyama thaI zake che. ApaNe ema paNa niyama karI zakIe chIe ke je kaI mANasa je dharmazALAmAM jAya eNe te ja dharmazALanA niyamo pALavA joize. te nirAmiSAhArI mATe hoya te tyAM teNe mAMsAhAra karavo na joIe, Avo niyama thaI zake che. kA. kAA sivAya bIjo koI bhedabhAva hovo na joie. ane je bIjo koi bhedabhAva hoya to ApaNe te kAyadAthI dUra karavo joIe. ane dharmazALAo sau koIne mATe khullI karavI joIe. e dharmazALAone lAbha letA loke, AsapAsa rahetA lokone pratikuLa ke vAMdhA paDatI rIte na vata" eTalI A bAbatamAM saMbhALa levI joIe. ispItAla ke dharmazALAone A vadhAre vyApaka upayoga hiMduo purato ja raheze evI ApanI darakhAsta che ema huM samajuM chuM. - 5. Te. : hA, jI. hAla turata to ema ja che. amArI pAse eka be evA sAkSIo paNa AvI gayA che ke jeo musalamAna, pArasI sau koIne A lAbha maLe ema kahe che. A kadAca aMtima dayeya hoI zake, paNa samagra hiMdu jAti mATe paNa je A saMsthAo khulI jAhera karI zakAya te ApaNe eka agatyanuM AgaLa paDatuM pagaluM bharyu" kahevAze. ke. kA. hA, che. mArA pitAne abhiprAya A mujaba che. dharmazALAo sau koIne mATe khullI mukAvI joIe. paNa A bAbata loko upara baLajabarIthI ThekI besADavI na joIe. hiMduo mATe khullI mukAya tyAM sudhI huM rAha jovAne taiyAra chuM. jo koI dharmazALA harijanane bahiSkAra kare to te baMdha karavI joIe. pa. Te.? e bAbatamAM huM ApanI sAthe sahamata chuM. je kaI paNa ThekANe harijanane bahiSkAra karavAmAM Avaze te hamaNAM ja muMbaImAM pasAra karavAmAM Avela dhArA mujaba te dharmazALAnA saMcAlakane zikSA karavAmAM Avaze. kA. kA.: paNa, uMcAvaNune hiMduo mATenI dharmazALAomAM Aje paNa harijanone dAkhala thatA aTakAvI zakAya che. 5. Te.: muMbaImAM sArasvata kema lagabhaga aradho Dajhana . maMdirono vaMzaparaMparAthI vahIvaTa calAve che ane emAM bhulezvaranuM maMdira paNa AvI jAya che. A bAbata tame jANe che ke nahi tenI mane khabara nathI. A devasthAnanA TrasTIoe lAkha rUpI khA ekaThA karyA che ane TrasTa sIkyorITIomAM rokAyA che. ane teo devadravyanI mAphaka ja samaje che ane bIjA keI hetu mATe teno upayoga thaI zake ema teo mAne che. pariNAba e AvyuM che ke A nANAMo kazAM paNa kAmamAM AvatAM nathI. kA. ka. : sivAya ke e maMdiromAM DhagalAbaMdha nANuM tathA kIMmatI AbhuSaNo che ema ke lUMTArAonI ToLIne khabara paDe ane teo lUMTa calAve ane maMdiro eTalA lakSmIbArathI haLavAM kare. govAmAM AvA lUTArAo eka maMdiramAMnI mUrtinuM ja a5haraNa karI gayA hatA, kAraNa ke te senAnI banAvelI hatI. pra. 2.: A mAlamattA lUMTI levA mATe lUMTArAnI TaLI sarakAra ubhI kare evI te Apa salAha nathI ApatA ne ? ke. kA. : tethI ja A paimAne samAjane mATe upayoga thAya e vadhAre IcchavA gya che. 5. Te.: A daradAgInA ane mAlamilakatanAM rekaDAM nANAM karavAmAM Ave ane samAjanA lAbha mATe vaparAya ema Apa icche che ne ? .. ko. kA. : hA, jI. praznakAra: zrI zAMtilAla ha. zAha zAMtilAlaH keTalAka mANasAoe e abhiprAya raju karyo che ke dhArmika tathA sAmAjika TrasTanA vahIvaTamAM sarakAre mAthuM mAravuM na joIe. A saMbaMdhamAM mAro khyAla e che ke junA hidu kAyadA ke zAstroe AvI bAbate saMbaMdhamAM vyavasthA Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 prabuddha jaina tA. 15-6 48 jALavavAnI ane jarUra paDe te dakhalagIrI karavAnI rAjAone sattA kAmane mitrabhAva-anupalakSita kema tarIke huM eALakhAvavA mAMgu ApI hatI. ? ' chuM. AvI komo ane temanI saMsthAo pAsethI bIjI komanA kA. kA. : A bAbatamAM hAla turata huM cekasa zAstra ke bhalA mATe temanI AvakamAMthI vIsa TakA jeTalI rakama huM pharajiyAta skRtine ullekha raju karI zakatA nathI. paNa mane paNa evuM laI levA IcchuM. je kAmamAM AvI dubudhdhi na hoya temane huM - cakkasa yAda che ke lokonA dhArmika AcAronuM niyamana karavAne mitrabhAva-upalakSita kAmo lekhuM chuM. ane temanI sAthe huM rAjA saMpUrNa haJka dharAve che evAM hiMdu dharmazAstromAM aneka sthaLe eTale kaDaka na thauM. khojA skulamAM vIza TakA vidyArthIo dAkhala vidhAne karavAmAM Avela che. karavAnuM kAma bahu muzkela che. kAraNa ke temanuM dharmAtara karavAmAM zAMtilAla : dhArmika AcAra ja mAtra nahi paNa dhArmika na Ave e bAbatanI mAre satata cokI rAkhavI paDe. AvA tema ja sAmAjika TrasTanA vahIvaTanuM niyamana paNa rAjAnA adhi- kIssAomAM e leke pitAnI AvakamAMthI vIsa TakA Ape te kAranI maryAdAmAM Ave che. vadhAre IcchavAyogya che. kA. kA. : hA, che. e bane karI zake che e vize mane cI. ca. : have, IspItAlano vicAra karIe. muMbaImAM eka jarA paNa zaka nathI. bhATIyA ispItAla che. dhAro ke e komane koI eka mANasa zAMtilAla : je Apane samaya hoya te A abhiprAyanuM AgaLa Ave ane pitAnI premanAM ja lAbha mATe kharacavAne samarthana karatA zAstrIya ullekho ane purA pADavA vinaMti che. rUpIA dasa lAkhanI rakama AgaLa dhare. Apa tene arivAra kA, kA. huM prayatna karIza. karaze ? kA. kA. : huM teno asvikAra karavAnI hada sudhI nahi jauM. . praznakAra: zrI nayana. eca. paMDyA je huM saramukhatyAra houM to temanA upara bahu bhAre kara nAkhuM. nayana. : Ape hiMdustAnamAM khUba musApharI karI che ane je saMsthAe amuka komanA lAbha mATe maryAdita rAkhavAmAM Avaze hiMdustAnamAM kevaLa ALasu jIvana gALatA sAdhuonI saMkhyA temaNe potAnI AvakamAMthI pacAsa TakA kara lekhe ApavA paDaze ema ghaNI moTI che te Apa jANo cho. A lokone sAmAjika kAryamAM huM jAhera karUM. A karathI je temane mukata rahevuM hoya to e joDI zakAya evI kAyadAnI ke bIjA koI prakAranI vyavasthA lokoe potAnA IspItAla sau koIne mATe khullAM jAhera karI Apa sucavaze ? karavA joIe. ko. kA. : A bAbatamAM kAyado ApaNane madadarUpa thaI zake * cI. ca. : Ama karavAthI mI ipItAnI pravRttine dhakake. ke kema e viSe mane khAtrI nathI. kAyadAnI tAkAta viSe huM lAgaze ane potAnI kAmanuM bhalu karatAM leke aTakI jAya khUba azraddhA dharAvuM chuM. jyAM sudhI samAja amuka bAbatamAM evuM pratikuLa pariNAma Avaze ema Apane nathI lAgatuM. ? taddana asahAya che evI mane pratIti na thAya tyAM sudhI huM kAyadAno ke. kA. : pahelA te huM AvI koI dahezata dharAvatA ja , Azraya levA mana na karuM. huM kAyadAnI madada sivAya Aje nathI. udAratAno pravAha kadApi aTakavAne ja nathI. ane dhAro ke cAlatI paristhitine bane tyAM sudhI sudhAravA icchuM. aTakI jAya te paNa e aTakAvIne paNa samAjanuM nizcita prakAranuM nayana : AvA sAdhuone vinA kAraNu piSavAmAM ane huM bhaluM ja karuM chuM. amuka rAhata maLe che e ja mAtra mahatvanuM khavarAvavAmAM Ave che ema Apane nathI lAgatuM ? nathI, paNa e rAhatanuM svarUpa kevuM che e paNa dhyAnamAM levAnI kA. kA. : je lekane ApaNe keLavIzuM to lo ke temane jarUra che. bIjI vadhAre pachAta komanA lAbha mATe je loko viza bIlakula khAvA nahi Ape, TakA jeTalI Avaka ApavAne taiyAra na hoya emane paisA emanI pAse bhale rahyA ! kamI alagatA eka evuM darada che ke je kemI praznakA2: zrI cImanalAla cakubhAi zAha ispItAle ubhA thatAM aTakAvavAthI ja amuka aMze nAbuda cI. ca.: Ape ema sucavyuM che ke koI paNa amuka thaI zakaze. kAmanA dhArmika tema ja samAjopayogI TrasTanI Avakano vIza TakA bhAga alaga karavo joIe ane bIjI pachAta komanA lAbha cI. ca. : Apa jANo cho ke ApaNe tyAM keTalAye sadAvrata mATe ene upayoga thavA joIe. have ApaNe kapALa kAma mATenI che jene yogya rIte lAbha levAtA nathI. e sadAvratA baMdha karavAmAM koI eka meDi gana dAkhalo laIe. ApanuM ema kahevuM Ave ane tenAM nANAMne keAI sArA kAma mATe upayoga karavAmAM che ke A saMsthAnI Avakano viza TakA bhAga cerITIkamIzanare Ave e saMbaMdhamAM Apa zuM dhAro cho ? pharaja pADIne laI levo joIe ane bIjI komanA bhalA mATe kA. kA. : e sadAvrata viSe mArA dilamAM kuNe bhAva che. teno upayoga karavo joIe ? eka sAdhu tarIke meM ghaNe pravAsa karyo che ane e sadAvonA kA. kA. : hA jI, sivAya ke bIjI kAmanA vIza TakA annadvArA huM nabhyo chuM. e sadAvratanI nAnI moTI badhI bAbato pramANamAM vidyAthIone e saMsthAmAM dAkhala karavAmAM Ave ane huM jANuM chuM ane eno je durUpayoga thaI rahyo che e joIne temanI sAthe samAnatAnA dhoraNe vartAva karavAmAM Ave. mAruM dila ukaLI uThe che. paNa samagrapaNe vicAratAM mane ema cI. ca. : to pachI ApanuM ema kahevuM che ne ke je koI lAge che ke A sadAvratAe ghaNA lAMbA vakhata sudhI amuka rIte khojAnI kula hoya te te saMsthAnA saMcAlakoe e saMsthAmAM cekakasa upayogI sevA bajAvI che ane tethI teno uccheda karavAne jeTalA vidyAthI dAkhala thaI zake tenA vIza TakA pramANu jeTalAM badale temAM huM sudhAraNa karavA IcchuM. bIjI kemanA vidyArthIone te skulamAM dAkhala karavA joIe ? cI. ca. : A sadAvatane upayoga garIba vidyArthIone . kA. : hiMduratAnanI AjanI paristhitino vicAra karatAM ane tema ja ziSyavRttio ApavAmAM thAya ema Apa iccho cho ? hiMdustAnamAM vasatI sarva kAmane huM be bhAgamAM vaheMcu chuM. (1) kA. kA. : garIba vidyArthIone A dvArA annabhejana ApamitrabhAva-upalakSita ane (2) mitrabhAva-anupalakSita. je ke emAM vAnI vyavasthA thAya e mane samaMta che. paNa sAthe sAthe e paNa anya lokone koI paNa prakAre dharmAtara karAvavAnuM tIvra jhanuna heya sucavuM ke A vidyArthIone puratuM poSaNa maLe eTale khorAka apAvo ane ApaNAM para je komanAM dilamAM evI dubuddhi hoya tevI joIe. eka vakhata A sadAvrata vaTemArguo ane pravAsIone Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-6-48 prabuddha jana AzIrvAdarUpa hatA. kolaMbiyA yunivarsITInA adhyApaka "baTa sAthe A bAbata carcAvAne mane suyoga sAMpaDayo hato. meM temane jaNAvyuM hatuM ke hiMdustAnamAM koI paNa mANasa adhyayana ane jJAnapAna mATe rokaphelara ke evI anya koI saMsthAne madada mATe arajI karyA sivAya eka khuNethI bIje khuNe khAvApIvAnI kazI paNa agavaDa bhegavyA sivAya pharI zake che. AkhA dezamAM jayAM tyAM sadAvate cAlatA hoya che. jayAM jAo tyAM tamane khAvAnuM maLI rahe che. alabatta, te pAchaLa rahela zubha hetu Aje naSTa thayo che ane ene khUba durUpayoga thaI rahyo che paNa A mATe ApaNe ja javAbadAra chIe. ApaNe ApaNI javAbadArI bero bara samajatA ja nathI. hiMdustAna atithidhama mATe eka vakhata paMkAyela deza hato. Aje che enA e ja AkAramAM nahi paNa temAM jarUrI sudhArA karIne A saMsthAo jIvaMta rAkhavI joIe. bhUtakALamAM kAzImAM tema ja anya sthaLoe vidyArthIone joIne khorAka mata maLI rahe ane nizcitapaNe teo abhyAsa karI zakatA, jemAMthI Aje keTalAye vidvAne pAkayA che, ane samAjanAM moTA ghaDavaiyAo nirmANa thayA che. A saMsthAno Ave ujajavaLa bhUtakALa dhyAnamAM laIne ene mULamAMthI nAbUda karavAnuM sucavavA mATe huM taiyAra nathI. alabatta, temAM sudhArAnI atyaMta AvazyakatA che. huM A saMsthAne baMdha karavAne badale sudhAravAnuM vadhAre pasaMda karuM chuM.. . - praznakAra zrI. daphatarI daphatarI : Ape ema sucavyuM ke koI paNa saMsthAnuM bajeTa ene lagatI komanI AgaLa raju karavuM joIe. huM ema sucavuM chuM ke A bajeTa cerITI kamizanaranI AgaLa ja raju thavuM joIe ane teNe tene lagatA niNa karavA pahelAM e cokakasa komanI kamITInI salAha levI joIe. A eka ucita madhyamamAga mane lAge che. kA. ka. : cerITIkamIzanara te eka sattAdhikArI ja haze. tene lekanI salAha levAnI jarUra chuTa haze, paNa e salAha leze ke kema e ja savAla che. adhikArIo saMbaMdhamAM huM cokakasa prakArano avizvAsa dharAvuM chuM. Ama hovAthI A bAbate huM komanI hastaka ja rahe ema huM IcchuM chuM. cerITI kamizanaranA sthAne judI judI kamenuM pratinidhitva dharAvatuM je koI cuMTAyeluM maDaLa hoya to te sAme mane vAMdho nathI, daphatarI. : sarakAra pote ja eka cuMTAyelI saMsthA nathI? kA. kA. : hA, ema che eTale ja ame enI aneka vici. - tratAo sahana karIe chIe. rAjasattA eka anivArya aniSTa che ane tethI ja tene nibhAvI levI paDe che. sarakAra, lekonuM pratinidhitva dharAvatI saMrathA hoIne sarakAranI sattAne jarUra jaNAya tyAM upayoga karavAnuM huM jarUra pasaMda karuM. paNa, jyAM jyAM mane cAlI zake tyAM tyAM sarakArane huM koI paNa navI sattA sahelAIthI na ApuM. A mAro madhyamArgI vicAra che. upara jaNAvela hatu mATe sarakArane je Apa cuMTAyeluM maDaLa nImavAnI bhalAmaNa karaze te e maMDaLa jAhera janatA mATe vadhAre anukuLa thaI e paDaze ane jAhera janatAno abhiprAya paNa te ghaNI sahelAIthI samajI zakaze. anuvAdaka paramAnaMda sara purUSottamadAsa ThAkoradAse ApelI jubAnI A praznakAra : pramukha TenDalakara pra. Te: amArI praznAvalinA uttaramAM Apa sauthI pahelI bAbata e jANo cho ke TrasTanA vahIvaTamAM goTALo karanArAone ThekANe lAvavAmAM bahu bhAre kharca karavo paDe che, ane amArI samA paNa AvI ja pharIAda sAmAnya rIte karavAmAM AvI che. pu. ThA. : hA jI, ApanI kamITImAMnA cImanabhAI paNa A bAbatanI sAkSI puraze. pra. Te: IglAMDamAM, Apa jANatA haze ke, cerITI kamIzanara nImavAmAM Ave che. A cerITI kamIzanara samakSa je koI pharIAdo raju karavAmAM Ave che tenI vinAvila be tapAsa karavAnI temane sattA hoya che. teo pite ja tapAsa calAve che ane temanI samakSa raju karavAmAM AvelI pharIyAde vajudavALI che ke nahi te bAbatamAM teo nirNaya kare che. AmAM kharcAne kazo savAla ADe Avato nathI. AvuM ja kArya karavA mATe hiMdustAnamAM ane khAsa karIne ApaNA prAntamAM AvI koI saMrathA ubhI karavAnI amArI samakSa darakhAsta AvI che. Apa A vicAranA pakSamAM che ? pu. ThA. : A yojanAnI badhI vigate huM jANatA nathI. paNa huM je kAMI jANuM chuM te uparathI mane lAge che ke A bahu ja IcchavA yogya che. huM AzA rAkhuM chuM ke AvI saMsthA sarakAra purI taTaratha vRttithI ubhI karaze ane e saMsthAnA sabhya kAyadA ane nyAyanA dhoraNe vyAjabI nirNaya laI zake evI tAkAtavALA-DIsTrIkaTa jajanA mobhAvALA-haze. pra. .. ? bIjI eka phariyAda sAmAnyapaNe karavAmAM Ave che ke TrasTIo potAnI haratakanAM nANune durUpayoga kare che. levaDadevaDa thaI zake evI sIkayorITIomAM athavA te gavarmenTa promIsarI noTomAM TrasTanA phaMDe rokAyelA hoya che. A rokANa TrasTIonA nAma para hoya che ane TrasTIo A rokANanI pitAne ThIka paDe tema varSo sudhI heraphera karyA kare che, ane saravALe TrasTane koI paNa prakArane phAyado thato nathI. A durUpayoga aTakAvavA mATe amArI samakSa eka evI sUcanA karavAmAM AvI che ke rIjharva beMkane athavA te ame sucavIe chIe evA cerITI kamIzanarone A badhI sIkayerITIo sTempa karavAnI sattA hovI joIe ane cerITI kamizanaranI paravanAgI sivAya A sIkyorITIe vecI zakAya nahIM Ave prabaMdha thavuM joIe. pu. ThA. : A tamArI sucanA mane kabula che, paNa mane bhaya rahe che ke sTempa lagADa ane laI le A badhuM kadAca bahu kharcALa banaze. jo Ama karavAmAM nAmano ja kharca thavAne hoya to tamArI sUcanA svikAravAmAM mane kazo vAMdho nathI. pra .: huM dhAruM chuM ke Apa rIjharva beMkanA DIrekaTara che. rIjharva beMka AvuM kAma hAtha dhare ke nahi e eka prazna che. pu. ThA. : rIjharva beMkanuM bhAvI zuM che enI mane khabara nithI, paNa mane lAge che ke tamArI sucanA vicAravA jevI che. ema karavAmAM rIjharva beMkane kaze kharca nahi thAya ane Aje cAlI rahelA ghaNuM goTALA ema karavAthI aTakI jaze. pra. Te.. A ja rIte ame milkatane durUpayoga aTakAvavA mATe e kAyado karavA IcchIe chIe ke dhArmika tathA lokone payogI kAryo mATe TrasTIoe kharIdelI milakatanI rajIsTrezana ekaTa nIce rAkhavAmAM AvatA rajIsTaramAM nedha hovI joIe. Ama karavAthI strIone aMdhArAmAM rAkhIne TrasTanI milakatanA karavAmAM AvatAM vecANa aTakAvI zakAze. pu. ThA. : Ama karavAmAM paNa nAmano ja kharca lAga joIe e zarate ApanI sUcanA huM svikAruM chuM. dhArmika ke lokAyogI TrasTe upara nAno sarakho paNa karabhAra lAgu pADavo na joIe e mAro abhiprAya che. pra. 2.: Apa jANo cho ke bombe pablIka TrasTa rajIsTre zana ekaTa nIce badhA TrasTa pAsethI bahu ja cheDe kara levAmAM Ave che. dareka TrasTane pitAnI AvakamAMthI amuka rakama ApavAnI hoya che. ' rIjharva beMkaArI sucanI vigate Aje Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 prabuddha jaina pu. ThA. : e ekaTamAM pAchaLathI sudhAro karavAmAM AvyA che te mujaba A kara kharekhara nAmano ja che. jo e kara jarA paNa vadhAre hota to DAkAranA maMdirane, huM mAnuM chuM ke, ghaNI moTI rakama ApavI pAte. pra. Te : IglAnDamAM cerITI kamIzanaranA kharcanA mejo cerITIe mAthe nahi paNa rAjayanA mAthe nAMkhavAmAM Avela che. ahIM paNa e ja niyama svikAravA evA ApanA abhiprAya che ? pu. ThA. cerITI kamIzanaranA kharca rAjayanI tijorIe ja vahana karavA joIe. jAhera janatAnA hitanI khAtara tenI nima NuMka karavAmAM Ave che tethI jAhera janatAe ja tenA bhAra upADavA joie. cerITInA vahIvaTa khareAbara cAle che e jovAnI cerITI kamIzanarane mAthe javAbadArI hoya che. tethI temane lagata khaca rAjanI tijorImAMthI apAvA joie. vaLI keTalIka cerI. TIo keLavaNIpracAranuM ane baikIya rAhata paheAMcADavAnu kAma kare che. ane A kAma te rAjayanuM ja che. ane A hakIkata dhyAnamAM laIne rAjaye temane AvakaverAthI mukata rAkhela che ane keTaleka ThekANe cerITIe sthAnika myunisipala kareAthI paNa mukata hoya che. pra. 2. : ApanA uttarA jotAM mane mAluma paDe che ke 'vijhITare'nI gADhavaNunI Apa virUddha che. kAraNa ke Apa vijhITaro madadarUpa thavAne badale ulaTA naDatararUpa anaze ema dhAro che. pu. ThA. : tame cerITI kamIzanare te ubhA karo ja che. A dizAe tame dhIme dhIme AgaLa pagalA bhare ! mANasajAtanA svabhAvamAM ja sattA dAkhavavAnI vRtti rahelI che ane jene A sattAmANunA bhAga thavu paDe che temane AnA atyanta aNugamA ya che. Aje evA dhaNA' mANasA che ke je cerITInAM kAmeAmAM uDA rasa dharAve che ane jee upayegI sevA ApI rahyA che. eka vakhata jevuM emane mAluma paDe ke koi bahAranuM mANasa, saMbhava che ke aMgata vairivarAdhane lIdhe, temanA kAya mAM dakhalagIrI karI rahela che ane tene dabaDAvI rahela che ke turata ja te mAthe upADeluM kAma cheDI deze, A huM jAtaanubhavathI kahuM chuM, kAraNa ke huM AvA dAkhatA jANuM chuM. pra. 2 : huM mAnuM chuM ke Apa DAkAranA maMdiranA vahIvaTa sAthe joDAyelA che ane tenI pAse ghaNI meTI rakame paDelI che. pu. ThA. : hA . pra. Te.: madrAsamAM devasthAna viSe zuM vastusthiti che e hu Apane Tu'kamAM jaNAvuM. dara varSe taiyAra karavAmAM AvatA bajeTamAM maMdiranI mUrti enA pUjApATha ane dhArmika kriyAkAMDa mATe jarUrI rakama majura karavAmAM Ave che. A bAbata traNa ke pAMca varSa mATe cerITI kamIzanaranI sa Mmati meLavIne nakkI karavAmAM Ave che. kAi paNa dhArI aNadhArI paristhitine paheAMcI vaLavA mATe rIjhavaDa ane makAno mATe dhasArAkuMDa paNa bAjue rAkha vAmAM Ave che. A badhuM bAda karatAM AvakamAM jo kAMi vadhArA rahe te te vadhArA jAhera leAMkApayogI kAya mATe sulabha bane che. AvI AjanA Apa pasaMda kareA che. ? tA 15 6-4 rakama kharacavAmAM Avaze. Ane badale jo tene ema lAge ke tyAMnI kAmane vedapAThazALA vadhAre lAbhadAyI nIvaDe tema che te tevI pAThazALAnI sthApanA karavAnI cerITI kamIzanara bhaLAmaNa kare. tatkAlIna sayAgA dhyAnamAM laIne kayu" kAya' tyAMnAM samAjane vadhAre lAbhadAyI nIvaDaze e bhAkhatane purA vicAra karIne ja niNa ya karavAne raheze. AvAM kAryAM kamIzanara TrasTIo sAthe salAha karIne ja nakkI karaze, Ama koi paNa madiranAM vadhArAnAM nANAM jete aihika athavA te samAjopayegI kahevAmAM Ave che evA hetuo pAchaLa kharacAya e khALata Apa maMjura kare che? pu. ThA. : A vadhArAno upayoga mULa TrasTanA hetumAnI maryAdAmAM AvI jAya evA leAkeApayogI kAryo mATe karavAmAM Ave che ke koi paNa lokapayogI kAya" mATe ? pra. Te.: samAjane je dvArA sauthI vadhAre lAbha maLI zake evA jAhera lokopayogI kAya` mATe A vadhArAnAM nANAMnA upayoga karavAmAM Ave che. dhAro ke DAkoranA maMdira pAse vadhArAnAM nANAM che, ane cerITI kamIzanarane lAge ke DAkorane eka sArA hespITalanI sauthI vadhAre jarUra che, te evu hArapITala ubhu karavA pAchaLa te pu. ThA. : DArkAramaMdiranA pramukha tarIke nahi paNa vyaktigata rIte A kamITI samakSa huM jInnAnI Apu chu', ema samajIne jaNAvuM chuM' ke AvI rIte prApta thatAM vadhArAnAM nANAMne TrasTIenI samati meLavIne anya lokopayogI kAryoMmAM upayoga karavAnA vicArane mArA purA 2ke che. TrasTIenI sa'matinI - jarUra eTalA mATe che ke te AvI bAbatamAM mArI sAthe hAya ema huM icchuM. pra. 2. : vadhArAnAM nANAM kayA hetu pAchaLa kharacavA e bA taneA chevaTane niSNuya karavAnI sattA TrasTIone rahevI joie e AzcaMta svikArIe te paNa vadhArAnAM nANAM kharacavAnA judA judA mArgA kAyadAthI nakkI karavAmAM Ave ane chUTIe emAMthI petAne ThIka paDe te mAga svikAre evI gehavaSNu Apane pasaMda che ? pu. tA. : hA jI, e pramANe Apa karI zake che. pra. Te. : e ja pramANe cerITI kamizanara TrasTI samakSa traNa cAra judI judI yejanAe mUke ane temAMthI kAI paNa eka pasaMda karavA temane jaNAve, pu. ThA. : vA, e sAme mate karazo vAMdho nathI. hu' tamane rasa paDe evA eka nAnA sarakhA anubhava jaNAvuM. DAkAra madIra pAse pAMcasA ise Dhera che. temAMthI kAI paNu jAnavara vecavAmAM ke katala karavAmAM AvatuM nathI. ame e DheranI sArI sabhALa levA mAMDI, jenA pariAme Aje vadhI vadhIne 60 maNa dudha pedA thavA mAMDayuM che. cAlu niyame pramANe badhA bhegA dharatAM 8 thI 10 paNa dudhane upayoga thatA hateA, ane dudhanA khuba vadhAre paDI rahetA hatA, svAbhAvika rIte A vadhArAnA dudhanuM zuM karavuM e prazna upasthita thaye, meM kamITIne sUcavyuM ke A dudha nizALAmAM ane pAThazALAmAM bhaNatA garIba vidyArthIone vaheMcI devu, kAraNe ke e vidyArthIone dudha maLatuM nathI. meM ema jaNAvyu ke e badhu dudha devabhUti samakSa dharavuM ane pachI cheAkarAne vahe'cI devuM. maMdiranA upayoga mATe jarUrI dudha sivAyanA bAkInA vadhAAnA dudhanI kIMmata kANu Ape e prazna ubhA thayeA. meM kahyuM ke e dudhanI kIMmata ApavAne huM taiyAra chuM. AthI vadhAre vyAjabI bIjuM zuM heAi zake? meM upara jaNAvelI darakhAsta eTalA mATe karI ke tethI be traNa zubha hetu eka sAthe siddha thAya tema hatuM. eka te tAjI ane sArUM dudha ane te paNa devasmRti samakSa dharavAmAM AvatuM dudha ke jenI cekasa vizeSatA che evu' chekarAene maLe. Apane jANIne Azraya' thaze ke ema nahiM banI zake' evA mane javAba maLyeA. 60 maNa dudhanu te zuM hatA? me tenI kIMmata ApavAnI taiyArI . batAvI. te paNa te kabula na thayA. pachI meM ema sUcavyu ke A vadhArAnA dudhanuM dahIM karIe ane khAsa karIne unALAnA mahInAomAM madi ranA pAchaLanA daravAje je kAi Ave tene ApaNe maphata chAsa ApIe. 'nahi sAheba' evAja krIthI javAba maLyuM. me' mArA sAthIone jaNAvyuM' ke have teA DIsTrIkaTa kA' AgaLa javA sivAya mArI pAse khIjo koi mAga rahetA nathI. hAla A madrirane lagatA bahu moTA khaTalAmAM ame paDelA chIe enA nikAla na Ave tyAM sudhI A khAyata' mulanavI rAkhavA temaNe mAMgaNI karavAnA Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 ----- ------ --- -- tA. 15-6-48 prabudha jena - karI. Aje A bAbata ATale sudhI AvIne ubhI che. A pu. ThA.: huM ema jaNAvuM chuM ke AvI nAnI nAnI bAbaprakarane sudhAro thavAnI have khuba ja jarUra che. prajAne AvI tene aDake nahi. mATI bAbate ja hAtha dharo. kAraNuM ke AvI bAbatamAM tamane puro sAtha maLe e khAsa mahatvanuM che. bAbata lene kevI lAgaze te huM kahI zakato nathI. dareka bAbata pra. 2. huM samajuM chuM ke A bAbatamAM parasparavirodhI rAjya saMbhALI zake tema nathI. huM vizALa dhoraNe vicAra karUM chuM. mata ane hite saMDovAyelA che. jo koI eka mANasa AphatamAM hoya ane paisA mAMgavA nIkaLe te- - pu. ThA, : DAkoramAM Aje je paraspara hito saMDovAyelA che pra. 2. AvI vyaktigata yAcanAone A kAyade ApaNe temAM kAyadAkAnuna kazuM karI zake ke kema e viSe mane zaka che. lAgu nahi pADIe. teo pIvI kAunsIla sudhI laDI cukayA che. pu. ThA.: A bAbatane te sauthI moTe durUpaga muMbaImAM vyA pra. 2 : amArI muzkelIo upara ApanuM nivedanana ve prakAza pArI bajAromAM thaI raheluM jovAmAM Ave che. dezanA koI paNa khuNe paDe che. aneka hitonI temAM paraspara athaDAmaNa thavA saMbhava che. nAnuM sarakhuM saMkaTa AvyuM ke keTalAye loke mubaI deDI puThA. madrAsa ane ahiM vacce eka taphAvata che. madrA- Ave che ane tamArI pAse bhAtabhAtanI mAMgaNIo kare che. A samAM maThAdhipationA hitone ThekANe lAvavA mATe evo kAyado bAbatamAM mAre vicAra A mujaba che. ekadama paravAnAno kAyado karavAmAM AvyuM che e mAre khyAla che. lAvavAnI huM bhalAmaNa nahi karuM. be, traNa, cAra varSa bAda Ave pra. 2. : amoe Aje ja madrAsa enDAumenTa borDanA kAyade karajo, ApaNe icchIe chIe ane apekSA rAkhIe chIe presIDenTanI jubAnI lIdhI. teo amArI sAthe be kalAka hatA. e mujaba lokone vicAra karatA thavA gho. darekanA dilamAM evo temaNe amane jaNAvyuM ke teo haju maThone te aDakayA ja Agraha pedA thavA vo ke cerITInA nAme teo je kAMI Ape che tenuM nathI. temane aDatA haju teo bIe che. haju hamaNuM 1947mAM kAI paNa AkAramAM cakakasa upayogI pariNAma AvavuM ja joIe. ja temaNe AgaLanA kAyadAmAM maThe viSe eka prakaraNa umeyu che. maThe pitAnA hisAbo ja mokale che ane bIjuM kazuM karatA nathI. pra. 2.: eka ja athavA to ekasarakhA hetuvALA TrasTanA Ama chatAM paNa tIrUpatI maMdiranA vadhArAnA nANamAMthI teo joDANa saMbaMdhamAM ApanuM ema kahevuM che ke AvI bAbatamAM paca zikSaNa saMsthAo calAve che. TrasTIonI lAgaNIone puro khyAla rAkhavo jarUrI che. Apa A pu. ThA. : tirUpatimAM teo maThAdhipatine padabhraSTa karI zakyA rIte zuM kahevA mAMge che te jarA vadhAre spaSTatAthI samAvaze ? nathI ? huM dhAratA hatA ke maThAdhipatine hAMkI kADhavAmAM AvyA che. pu. ThA.: dhAro ke koIe evI jAherAta karI hoya ke mArA pra. 2. : nA sAheba, maMdiranI saMbhALa levA mATe temaNe jJAtibhAIone bhojana ApavA mATe huM rUA. 5000 bAjue muka eka AsIsTanTa kamIzanaranI nimaNuMka karela che. maThAdhipatinI chuM. Ane ame "ujANI' zabdathI oLakhIe chIe. Aje dhArmika pratiSThA haju cAlu ja che. maMdirane jamIna jAgIra vagerene AvI ujANI zakaya ja nathI, kAraNa ke Aje rezanIMga cAle che. vahIvaTa A AsIsTanTa kamIzanara calAve che ane te maMdiranA paNa Ama na hoya te paNa A nANAMno upayoga yogyatA dharAvadhArAnAM nANune kabaje le che ane temAMthI zikSaNasaMsthAo vatA ane jarUriyAtavALAone khavarAvavA pAchaLa karavAmAM Ave calAve che. temAM kaMI khoTuM nathI. A nANAMnA bIne ja kaMI kArya pAchI upaga na karo paNa mULa vidhAna hoya tene maLatA kArya mATe, ahiM carcavAne bIjo eka muddo A che, kamITI AgaLa jeTaluM bane teTalA najIkanA hetu mATe, upaga kare. jo amuka eka evI sucanA raju karavAmAM AvI che ke AjakAla aneka jJAtinA loko mATe tene upaga sucavavAmAM AvyA hoya te te ke bhAtabhAtanA udharANa kare che ane temAM kaI bAbata sArI che na leke mATe ja tene upayoga kare. dareka varga ane valamAM ane kaI bAbata kheTI che e kaI jANatuM hetuM nathI. pahoMcanI copaDIo chapAvavAmAM Ave che ane koI paNa mANasa AvI puratI hADamArIo, Aphata ane muMjhavaNa rahelI che. e lekenA lAbha purata ja e nANA upayoga maryAdita rAkhe. paDI laIne nIkaLI paDe che ane nANAM bhegAM karyuM jAya che. ema sucavavAmAM AvyuM che ke jyAre ApaNe cerITI kamIzanara nImavAnA kAThiyAvADa mATe aMkita thayelI rakama nAsIkamAM na vApare ! chIe tyAre cerITI kamizanaranI paravAnagI sivAya koI paNa che. 2.: cerITIne lAbha lenAra vagara saMbaMdhe tema ja te mANasa paisA ekaThA karI na zake e prabaMdha kara. paravAnA pradeza saMbaMdhe je maryAdA sUcavavAmAM AvI hoya te jALavavI - sivAya koI paNa cerITI mATe bhaMDeLa ekaThuM karanAra zikSApAtra joIe evA ApanA abhiprAya che ? lekhA joIe. A bAbatamAM Apane zuM abhiprAya che? pu. ThA. : mULa dAtAnI icchAonI bane teTalA samIpe rahIne * pu. ThA. : e te ThIka, paNa A kAyadAno amala zI rIte prastuta cerITIne amala thavuM joIe. karavAmAM Avaze tene mane khyAla AvI zakatuM nathI. eno artha pa. 2 : Ane aMgrejI kAyadAnI paribhASAmAM ame "sAIe thAya ne ke koI paNa brAhmaNa ke pazu kArya mATe nANAMnI nA sidhdhAntanA nAmathI oLakhIe chIe. have A yAcanA karI nahi zake ? eka prazna vicArIe. hiMdagaramAM sthaLe sthaLe annakSetre ane sadA pra. 2 : A darakhAstanA garbhamAM e raheluM ja che ke vate cAle che. prInsIpAla kulakarNae amane jaNAvyuM che ke je brAhmaNa AjanI mAphaka yAcanA karI nahi zake. je koI paNa Ave tene bhejana ApavAne badale kolejamAM bhaNatA garIba samAjopayogI kArya mATe tamane nANAM joitA hoya te te kAma vidhAthIone ja khavarAvavAmAM Ave evI vyavasthA svIkAravA teo vyavasthita rIte thavuM joIe. dAkhalA tarIke gauzALAone vicAra keTalAka TrasTIone samajAvI zakayA hatA ane be ThekANe teo A karIe. kahevAtI gauzALAomAM Aje kharekhara keTalI astitva prayatnamAM purA saphaLa nIvaDayA hatA, je jagyAe ghaNu sadAvrata - dharAve che tenI ja ApaNAmAMnA ghaNAne khabara nathI. temAMnI keTalIka hoya tyAM kAyadAthI te sadAvratano garIba vidyArthIone ja lAbha te 500 mAIla jeTale dUra dUra hoya che. ema chatAM e mATe nANAM ApavAnI pharaja pADavAnuM Apa saMmata kare kharA ? . udharAvavAnuM cAlyA ja kare che ane e nANAnuM zuM thAya che tenI . ThA. aMgata rIte A huM saMmata karuM chuM, paNa te koIne khabara paDatI nathI. saMmati A maryAdAne AdhIna rahIne ke Avo koI paNa pheraphAra Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 mULa hetunI bane teTalA vALAne khavarAvavA karatAM rAvavu e jarUra vadhAre icchavA yogya che. amuka pra. 2. : have khAsa karIne tIrtha sthaLeAmAM AvelI dhama zALAene vicAra karIe. A bhAbatamAM ema mAluma paDe che ke keTalIka dhama zALA amuka jJAti ke peTAjJAti mATe ane keTalIka dhama zALA sthaLamAM vasatA laikA mATe aMkita karavAmAM AvelI hoya che. A dharmAMzALAo ghaNI vakhata khAlI hAya che, jyAre bIjI dhama zALAo khIcekhIca bharelI hAya che. upara jaNAvyA mujaba cokakasa jJAti ke pradezavAsI lokA mATe niyata karavAmAM AvelI dhama zALAo khAlI haiAya tyAre te bIjA hiMduo mATe khullI hAvI joie sabaMdhamAM Apa zu dhArA che. ? zuddha jaina samIpa hAvA joie. alamasta zarIrajarUriyAta dharAvatA vidyArthIone khava pu. ThA. : A kharekhara che, paNa A saMbaMdhamAM eka mALata khAsa khyAlamAM rAkhavAnI rahe che. AvAM tItha sthaLAe jatA yAtrALue nirAmiSa AhAra viSe khuba Agraha dharAvatA hoya che, mAMsAhArI AvI dhama zALAmAM Ave te te khIlakula pasaMda nahi kare. pra. 2: e kharekhara che. paNa e sabaMdhamAM ApaNe niyama f mATe nirmANa thayelI karI zakIe chIe ke nirAmiSArI dhama zALAmAM kAi mAMsa pakAvI nahi zake. pu. hA. : jo tame evA niyama svIkAre te pachI tamArI darakhAsta sAme kaze paNa vAMdho uThAvavA jevu jaSNuAtu nathI. jo dhama zALAo khAlI paDI rahetI haiAya te zA mATe tenA upayoga na karave ? pra. 2. : kIDIene khAMDa ApatI, kutarAne reTalA ApatI, pArevAne caNu ApatI-evI keTalIye cerITIe DaiAya che. mApa AvI cerITI badha karavAnA pakSamAM che ? zakatA pu. ThA. e badha karavI yA aTakAvavI e huM kahI nathI, evI bAbatene hu uttejana na ApuM. paNa ahiM paNa lAgaNInA prazna AvIne ubhe rahe che. huM jANuM chuM' ke keTalAka leAkA AvI khAtratAne bahu agatya Ape che. pra. >=. : samAjanA sAmAnya abhiprAya dhyAnamAM laIne Apa AvI cerITIe pharajiyAta baMdha karavA iccho ke samAjanA AgaLa, vadhavA sAthe AvI bAbate svAbhAvika rIte lupta thai jaze ema samajI A sabaMdhamAM kazu na karavu ema Apa icche ? pu. ThA. : atyAre kAie 90 varSo pahelAM pArevAne caNa nAkhavA mATe aMkita karelA pAMca hajAra rUpI mArI pAse paDelA che. huM tenA karo upayoga karatA nathI. mA ema kahevuM che ke jyAre ApaNe mANusenI jarUriyAtane paheAMcI vaLatA nathI tyAre pArevAne poSavA e yegya nathI. meM A bAbatamAM mArA vakIlanI salaha lIdhI che Mane kAI paNa khIja bIjA kArya pAchaLa kharacavAnI paravAnagI meLavavA mATe ame kATa AgaLa javAno nirNIya karyAM che. tethI mA" ema kahevu che ke AvI cerITIonA kArya pradezamAM kATanI paravAnagI meLavIne pheraphAra karavA joIe. 5. Te.: jo ApaNe tyAM cerITI kamIzanara heAya te A bAbata e mInITamAM patAvI zakAya. * tA. 15-6 -48 pu. ThA. huM" jarUra ka" ane tene tyAMthI hAMkI kADhuM jo DhIkarAmAM yogyatA na Aya te Ave! hra!ka bApa pAsethI dIkarAne maLe ene kAI atha ja nathI. Apa dAmAdaralAlajIne dAkhalA vicAro ne? ene e sthAna upara besADI rAkhavAne kaze| atha ja nathI. pra. 2. : gesa/e sAthe kAma levAne koi mAga Apa sucavaze ? temanI pAse DhagalAbaMdha mAlamIlkata hoya che. ane tene te peAtAnI mAlekInI ja lekhAve che. pu. hA. : A kAyadAno savAla che ane te ethI khAkhata viSe mAre abhiprAya jaNAvI nahi zakuM. vaLI e praznanA uMDANumAM huM utaryAM nathI. mArA sAmAnya khyAla evA che ke emAMnA bahu ja theDA have sadhdhara sthiti dharAve che. pra, Te. - kAi paNlR AcAya ke maThAdhipati nAkSAyaka mAluma paDe ane e chanAM vArasA hakanA kAraNe ja e pAtAnA sthAna upara cITakI beThelA hAya-AvA AcAya ke maThAdhipatinA sabaMdhamAM kaMi karavAnI jarUra kharI ke nahi ? evI paristhitimAM Apa dakhalagIrI karavA Icche ke nahi? pra. Te. : jaina maMdirA seAnA ane cAMdImAM kANuM kare che. Apa e viSe zuM dhArA cheA? pu. ThA. A rAkANu bahu sahIsalAmata ane saMgIna puravAra thayuM che. bannenI kIMmata khuba vadhI gai che. pra. Te : eTalA ja pramANamAM e kIMmata dharI pazu jAya ane pariNAme e rAkANA bhAre nukazAnakartA nIvaDe. pu, TI. " AvatA daza varSa ke e lagabhagamAM te ema banavA saMbhava nathI. AvuM rAkANu kahuM saMmata karatA nathI, paNa mane lAge che te A che ke Aje je rIte duniyA gati karI rahI che, ane je rIte A racanA nirmANu thai rahI che, te jotAM senAnAM ane cAMdInA kaNAne lIdhe ghaNI meTI rakamanI bacata thavA pAmI che. 5. Te.: Aje te AvI paristhiti che. pu. ThA. : hu' senA-cAMdInA rAkANune pakSa karatA nathI paNa Apa jANe! che tema jemaNe senA-cAMdImAM rAkANu karela che. teo kuzaLa vyApArI tarIke puravAra thayelA che. pa. 2. : keTalAka TrasTIe khAnagI peDhIemAM TrasTanAM nANAMnuM rAkANa kare che ane ema karavAthI temane " vadhAre. vyAja maLe che evu kAraNa te AgaLa dhare che... A prakAranA rekANu viSe Apa zuM dhAre che ? pu. hA, : agata rIte AvA rokANA huM pasaMda karatA nathI. anuvAdaka : paramAnadda devadravya ' nA ugama kema thayA? 4 [munizrI jinavijayajIe TenDulakara kamITI samakSa devarkanyanA prazna upara ApelI jubAnIne temaNe ja lakhI ApelA rAkSipta sAra nIce pragaTa karavAmAM Ave che, tatrI] jene atyAre jaina samAja ke jaina sa`dhanA nAme sa'khAdhavAmAM Ave che te kharI rIte traNa bhAgamAM vhecAyelA che. temAMnA eka bhAga che te sava thA mUrti pUjA-virodhI che ane te sthAnakavAsI jainanA nAme oLakhAya che. e sa'pradAyane mananArA jane mUrti pUjAmAM mAnatA nathI tema ja janandirA bAMdhavA ke te nimitte paisA khacavAmAM meTuM pApa mAne che. A sapradAyanI janasakhyA lagabhaga AkhA jaina saMdhanA eka tRtIyAMza jeTalI haze. khIjo soMpradAya che te digambara jainanA nAme oLakhAya che ane tene mAnanArA paNa lagabhaga eTalI ja saMkhyAmAM che. temanI mUrti pUjA viSe vidhi ane devadravya mATenI vyAkhyAo zvetAMbara mUti pujaka sa`pradAyathI taddana jUdA prakAranI che. A kamITI AgaLa je vicAre atyAre raju karavAmAM AvyA che te zvetAMbara mUrti pUjaka sapradAyanA paNa amuka bhAganI ja mAnyatA pe che, nahi ke sanI. jaina mUti pUjAneA RtihAsa jotAM te ema jaNAya che ke prArabhamAM tA jaina dharmAMmAM mUrtipUjA ja na hatI. khIjA khIjA Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-6-48 prabuddha jana dharmo ane saMpradAyanA prabhAva ane pracArane lIdhe tema ja keTalAka je pramANe upasthita karavAmAM AvyA che te 12 mA 13 mA saikAnI aitihAsika banavAnA lIdhe jana saMdhanA paNa amuka vargamAM mati AsapAsanA vAtAvaraNanA sUcaka che. ane te lagabhaga amuka eTha pUjAne praveza thayo. zvetAMbara sAdhu saMpradAyamAM paNa jUnA kALamAM pakSanA sAdhuvarNanA ja pioSaka ane preraka che. e samayamAM jaina * evo vibhAga hato ke je mUrtipUjA ke jaina mandiranI sthApanAnA zvetAMbara sAdhuvarganA mukhya evA dazeka gaccho hayAtImAM hatA kAryane svIkArato na hato. bIjA keTalAka jaina zvetAMbara sAdhuo temAMnA eka ga7 eTale ke tapAgacchanA pakSanA yatioe moTA evA hatA ke jeo caityavAsInA nAme oLakhAtA hatA ane bhAge e graMthanI racanA karelI che. teo sadA jaina maMdiramAM ja rahetA, ane jaina maMdironI devadravyanA upayoga viSe e graMthomAM je vicAro ane vyAsaMpatti saMbhALatA tathA tenI sarva vyavarathA karatA. khyAo ApelI che tene sAra lacabhaga e ja che je ApanI e sAdhuo rAjAo ane dhaniko pAsethI A maMdiro mATe AgaLa A sahasthAe raju karela che, ane te e ke devadravyane varSAsananA rUpamAM dAna meLavatA ane tenI AvakamAMthI ma dina upayoga bIjI koI sAdhAraNa bAbatomAM na karI zakAya. tathA pitAne paNa nirvAha karatAvakhata jatAM e sAdhuvargana. e jUnA samayamAM maMdiranI saMpatti tarIke moTA bhAge ziSya-praziSyomAM e varSAsananA adhikAra ane upabhega Adi jamIna eTale ke makAna, hATa, khetara vigere jevI sthAvara milakata mATe jhaghaDAo ubhA thatA. tenA pariNAme keTalAMka varga evA hatI. rokaDa nANuM ke cAMdI senAnA rUpamAM ke jene jaMgama milkata abhiprAya upara Avyo ke sAdhuoe jaina maMdiromAM rahevuM ke che. * kahI zakAya evI bhAgye ja bhegI thatI hatI. tenI saMpattine upabhoga kare e mahA pAparUpa che. e rIte e janasAhityamAM Agamo e sauthI vadhAre pramANabhUta ane sAdhuvarganA be vibhAge thayA. prAcIna gaNAya che. e AgamomAM te kyAMya paNa devadravya ke tenA upayoga viSe kazeullekha jovAmAM Avato nathI. 1. jeo jaina maMdiromAM vasavAnuM ane tenI sasa sArAvalI paInnA nAyunA je graMthane ullekha konpharansanA prati vasthA karavAnuM kartavya mAnatA teo caityavAsI kahevAtA; ane nidhio taraphathI karavAmAM AvyuM che te te eka arvAcIna kRti 2. jeo tene virodha karatA teo vasativAsI ke evA che. ane tenI gaNanA maulika AgamomAM bilakula thatI nathI. bIjA nAme oLakhAtA. A jhaghaDAo saikAo sudhI cAlatA rahyA vizeSAvazyakabhASyano je ullekha karavAmAM Avyo che temAM e hatA. ane pariNAme emAM eka varga evo paNa ubho thayo ke je viSene kaI ullekha hoya e huM sarvathA jANato nathI. e viSenA e caityavAsI sAdhuonA adhikAra nIce rahelA mandira ane temAMnI pramANa tarIke je bIjA keTalAka grathanAM nAmo ApavAmAM mUrti ene paNa apUjya ane adarzanIya kahevA lAgyA ane pote AvyA che temane Agama sAthe kazo saMbaMdha nathI. potAnA pakSanA navA mandire ubhA karAvavA lAgyo. puravaNI:-kharI rIte devadravyanI AkhI bhAvanA ane 0 A jhaghaDAo ane vikhavAdanA pariNAme devadravya ane tene vicArasaraNI hiMdu dharmanI devapUjAnI paddhati ane bhAvanA sAthe upayoga e viSenA aneka prakAranA vicAra ane prativicArane saMbaMdha rAkhe che. deva ane tene halsa e vicAra ja che pravAha zarU thayuM. jemAM caityavAsanI virUdhdha hatA temaNe evA nanA siddhAMta sAthe saMgata thato nathI. devadravya e zabda hiMdu vicArone pracAra karavA mAMDeye ke je sAdhuo jaina mandiromAM rahe dharmanA niyamone lagatA sAhityamAMthI sajAela che. manusmRti che teo devadravyanA bhakSaka che ane devadravyanA bhakSaNathI mahApApanA ane kauTilya arthazAstra jevA hiMdu-vidhi-vidhAnanA graMthamAM enuM bhAgI thavAya che. enA prati uttaramAM jeo madiramAM nivAsa karatA mULa raheluM che. hiMduonA e viSenA vicArone ja pAchaLanA jaina teo kahetA ke mandiromAM nivAsa karavAthI mandirAnuM barAbara graMthakAroe apanAvyA che ane temane pitAnA saMpradAyane baMdha saMrakSaNa ane saMvardhana karI zakAya che ane e rIte dharmanI rakSA besatA Ave evI rItanI vyAkhyAmAM goThavyA che. jaina thAya che vigere. mandiranA vikAsakramane je atihAsika dRSTie abhyAsa karavAmAM A mandiranI pUjAvidhio vigere aneka prakAranI citra- Ave te tenAthI spaSTa jaNAI Avaze ke devadravya viSenI Adhuvicitra hatI. keTalAka mandiramAM te re ? ke usavAda prasaMge nika mAnyatA e amuka kALa ane amuka sagAnA AdhAre vizvAna paNa thatA ane nATaka ane rAsAdi paNu bajavAtA evI racAelI che. deza-kALanA saMyoge badalAtAM te mAnyatA paNa vidhione, eka pakSa pApakAraNa mAnI, virodha karate. bIjo pakSa badalAvI joIe. jenadharmane mULabhUta sidhdhAMta dravya-kSetra-kAla temAM dharmanI thatI prabhAvanA jaNAvI tenuM samarthana karate. AvI jAtanA bhAvane anulakSIne AcAra-vyavahArane anusaravAne che, enAthI matabhedone laine vaLI A navA pakSa" paNa pAchA piTApakSa uMmA viparIta vartanAra dharmanA ArAdhaka nathI paraMtu dhamane virAdhake thayAM hatA. thAya che. rUDhicustanI devadravya viSenI mAnyatA ane bhAvanA zvetAMbara mUrtipUjaka sAdhuemAM eka e paNa vivAdano deza-kAlanI pratigAmI che ane tethI te dharmanI sAdhake nathI viSa banelo hato ke mA lakanI jema zrAvikAe jaina mUrtinI pUjA- paraMtu dharmanI hUsa karanArI che. arcA karavI ke nahi. vaLI rAtrinA samaye mandiramAM darzanAda - devadravyane lagatI praNAlikA amadalI zakAya che. karavA javuM ke nahi. vaLI, jina mUrtine vastra AbhUSaNathI prabuddha jenamAM teDulakara kamiTI AgaLa zeTha karaturakSA alaMkRta karavI ke nahi. mandiramAM eka ja pratimA rAkhavI ke aneka lAlabhAIe ApelI jubA | vAMcI zrI. karaturabhAI adhatana mandiranI pratiSThA gRhasthanA hAthe thAya ke sAdhunA hAthe thAya. keLavaNI pAmelA, deza paradezamAM pharI bahoLo anubhava ane vizALa AvI AvI jAtanA aneka vicAronA sthApake ane utthA pakonA draSTi prApta karelA samartha :tA manAya che. vividha kSetramAM emaNe aneka pakSa-vipakSa jaina samAjamAM umAM thayelA che. te je mahatvanuM sthAna prApta karyuM che ethI rUDhicusta ane sudhArako zeTha zrI kasturabhAIe je vicAro A5nI kamITI AgaLa emane pitAnA mAnI zake evI emanI chApa hatI, paNa kApaDa kamizana ane TenDalakara kamiTI samakSa temaNe ApelI jubAnI Aje raju karyA che te meM sAMbhaLyA che tema ja te pachI jaina jemAM temanuM mAnasa keTaluM pratyAghAtI ane junavANI che tene zvetAMbara konpharansa taraphathI zrIyuta metIcaMdabhAie tathA zrIyuta khare khyAla AvyuM che. ghaNAne AthI du:kha ane Azcarya thayuM che mehanalAla jhaverIe je vicAro raju karyA che te paNa meM sAMbhaLyA game te samatha netA hovA chatAM enA abhiprAya upara che. devadravya ane tenI vyAkhyA tathA upaga viSe temanA taraphathI sala kadI avalaMbatuM nathI. satyane kevaLa pitAne ja AdhAra hoya Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 prabuddha jaina tA 15 -6-4 che. mahAna vyakitao pakSamAM che ke virUddhamAM, satyane pakSa e ja nahi evI je mane vRtti devadravyanI pAchaLa paDelI che e ja kaThe che. mahatvanI vastu che. devadravyanI jeTalI ciMtA ApaNe rAkhI che enA zatAMza jo ke kasturabhAI zeTha vicAranI keTalIka vastuo pUrI pADe bhAga jeTalI paNa mAnavadravya pAchaLa rAkhI hota to Aje che, chatAM ekaMdare e jaina dhamanI muLa praNAlikAthI tadana visa karoDonI saMkhyAmAMthI ghaTI ApaNe nAnakaDI ati alpa saMkhyAmAM AvI ne ubhA hota. Aje ApaNe 36000 maMdire dharAvIe gata vastu ja kahe che. eTaluM kharuM ke chellA 1000 varSathI je chIe. mUtio te kadAca bhakatothIye meTI saMkhyAmAM hoya, praNAlikA cAlI AvI che enuM emaNe samarthana karyuM che, paNa mAravADa-mahesura vi. prAMtamAM jainamaMdire vasatIsthAne banyAnA e praNAlikA eTaluM ja siddha kare che ke badalAyelA saMgamAMthI athavA te kAgaDA-samaDInA vAsa banyAnA aneka dAkhalA ApaNe upajI AvelI eka prakAranI e kevaLa ghaTanA ja hatI. tatkAlIna sAMbhaLIe chIe. A mAnavamUrtio tarapha bedarakArI batAvyAnuM samAje je navapraNAlikA ubhI karI hatI te Ajane saMdha bada pariNAma che ane e gAMDapaNa Aje paNa e ja rUpamAM cAlI lAyelA saMga pramANe emAM kema pheraphAra na karI zake ? rahyuM che e eka duHkhada bIna che. je ApaNe caLAyamAna praNAlikAne badale kevaLa sanAtana dhama jevI koI svataMtra vastu ja nathI. e te mAnava hRdayamAM "sevAnI eka prakAranI bhAvanA che. je mAnavahRdaye saMtapta banI dharmanI dRSTie vicAra karIe to paNa zuM Agama graMthamAM A praNAlikAne AdhAra maLe tema che ? Agama graMthomAM te devadravyane koI sukAI jaze te dharmanuM sthAna ja kayAM raheze? ullekha che jaDatuM nathI. bhagavAnanA samayamAM AvAM maMdire ke AjanA saMgamAM dhama karatAM dharmajananI agatya ochI nathI. mUtio hatI ene kaze ja purAvo haju AjanA itihAsakArone pUjArI vinAnA maMdironI mahattA zI heI zake ? sAMpaDa nathI. bhagavAnanA nirvANa bAda stupa, caitya ane bahu chelle eka vAta navI vicAraNuM mAge che ke AMgI-mugaTa bahu te pAdukAo ja pUjatI. mUrtio pAchaLathI AvI hoya vi, badhu kene mATe ? prabhu mATe ? ke ApaNI potAnI bhaktinA poSaNa mATe ? ene lAbha bhagavAnane maLavAne che ke ApaNane ? tema jaNAya che. je e AMgI mugaTane lAbha ApaNe uThAvI javAnA hoIe to aitihAsika ke dhArmika kriyAkAMDAnI vAta bAjue mukI pachI e devadravyane upayoga ApaNAM ja hitamAM thaI rahyo che bhagavAnanA upadezone ja AdhAra banAvI vItarAgadharmanA mULa enI koIthI nA pADI zakAya ema nathI. Ama devadravyane upahAIne je pakaDIe te dIvA jevuM spaSTa jaNAze ke je vItarAgadeva kega te ApaNe ja karIe chIe. ethI spaSTa thAya che ke e digaMbara hatA, laMgaTI jeTaleya jemane parigraha nahoto ane jemane samAjadravya ja che. ane ene lAbha samAja ja uThAve che. bhaga- yatkiMcita paNa kAmanA nahotI e purUSanA nAme devadravya AMgI A vAnane zI matalaba ? mugaTana ThaThArI ane vaibhava rAganI vRttionuM pradarzana e jana dhamanI mULa praNAlikAthI ja virUddha jAya che. ethI A badhe kaTAra A badhI vyavasthA eka kALe samAje ja karI hatI. ethI kevIrIte baMdhabesata thaI zake e ja buddhimAM utarI zake ema nathI. Aje samAja samayAnusAra e vyavasthAmAM pheraphAra karavAne saMpUrNa paNa bhakate kaheze ke ame e badhuM bhakitamATe, Atma haka dharAve che. eka bhavyasthAna che. je devadravyane upayoga samAja9lAsa mATe, AdhyAtmika vikAsa mATe karIe chIe. zuM A bhakti sevA pAchaLa karavAmAM Ave te kadAca maMdiranA nAme ApavA che? e bhakti nathI. bhakitanA nAme vaibhava rAganI vRttionuM pradarzana TevAyelA bhakato samAjasevA pAchaLa evuM dravya ApatA acakAze. mAtra ja che. vaidikakALanI bhakitamAM khapatI yajJahiMsAne virodha karanAra paNa ethI DaravAnI jarUra nathI. tema evA bhakatAne aMdhArAmAM ApaNe kaI rIte AvI vivekavihIna bhakitane bacAva karI zakIe ? rAkhI ene lAbha uThAvavAnI vRtti rAkhavAnI paNa jarUra nathI. e kadAca koIne dhArmikatAne pAye banI zakatI haze, bahudhA e samAja pitAnI pharaja samajate thaze ja. samaya samayanuM kAma aMdha bhakitamAM ja khape. kAraNa e AvA zobhA zaNagAra vItarAgane karye ja jAya che. prathama prathama pracAranI zuM jarUra paDe e rAgI-vaibhavI banAve che, vItarAganI ThekaDI uDADe che. kaI bhakta raste jatA sAdhune bhakitanA AvegamAM-bhakitanA svabhAvika che. bhagavAnanI mUrti pUjavA karatAM bhagavAnanA upadezone pracAra karanAme-lala pAdhaDI paherAvI phumatuM mUke ne khabhe khesa vIMTALe te ethI ene zuM bhakitane umaLake caDatuM haze kharA! AvI vAmAM ahiMsAdhama phelA karavAmAM ane jananAnuM naitika dhoraNa UMcuM bhakita vivekahIna he jana dharma mULa praNAlikAthI ja jyAM caDAvI saMskArI banAvavAmAM ja kharo dhamara che. chatAM mUrti virUddha jAya che tyAM devadravyane kayo dhArmika AdhAra hoI zake? pAchaLa paiso bIjA uparokata kAryamAM na vAparavAnA AgrahamAM pAchaLanA paisA bIjA uparokata kAya gAMdhIjIno dAkhalo laIe. koI gAMdhIbhakatane AtmollAsa kevaLa jaDanA ane ajJAnatA sivAya kazuM ja nathI ema vicAra mATe gAMdhIjIne muguTa paherAvavAno-vAghA sajAvavAne-vicAra Ave karatAM jaNAya che. kriyAkAMDI hRdaya zuddha dhamane oLakhavAmAM ghaNI khare ? I ema kara icache te khuda gAMdhIjI ja ene vAra ADakhIla rU5 bane che enuM A udAharaNa che. bhAvI prajA prabaLa virodha karI satyAgraha Adare. mahAvIranA nirvANa bAda a jaDatAmAMthI vahelI chuTe evI prArthanA ! mahAvIranI mUrti sAthe AvA ceDA karavA e mahAvIranI ja karI ratilAla maphAbhAI zAha nathI te zuM che ? bhakita, saMtanA upadeza pramANe cAlavAmAM che. ethI pitAnI pAchaLa maMdira ke mUrtio banAvavAne gAMdhIjIe sapta paMDita lAlana sanmAna samAraMbha virodha karyo hato. bhagavAna mahAvIre paNa ema ja karyuM che. : bhagavatI jevA AgamagraMthamAM gautameravAmI bhagavAnane pUche zrI. muMbaI ja yuvaka saMdhanA Azraya nIce tA. } che ke he bhagavAna eka tamArI bhakita kare che, bIjI janatAnI ? 19-6-48 zanivAranA roja sAMjanA 6 vAge viThThalabhAI paTela sevA kare che, emAM uttama kezu? bhagavAna kahe che ke he gItama! 6 reDa upara Avela AnaMda bhuvanamAM muMbaInA jana samAja je dInadu:khIyAonI sevA kare che e ja mAre mana mAro khare ' taraphathI sAdhucarita vaccaddha paMDita lAlananuM jAhera sanmAna bhakta che. karavAmAM Avaze. A prasaMge dharmapurUSa zrI nAthajI pramukhasthAna maMdiro ane mUrtio mATe jamA thayeluM devadravya khuda bhagavAne ? leze. sarve bhAI bahene vakhatasara padhAravA vinaMta che. kahelI sevA rUpI uttama bhakita kAje vAparavAmAM kaye adhama thato haze e ja budhimAM utarI zake ema nathI. Abu delavADAnA maNilAla mekamacaMda zAha maMdire pAchaLa vAparavA mATe ATaluM dravya paNa kama che ? dIpacaMda trIvanadAsa zAha kahI devadravyane bIjo upayoga karavAno virodha kara e vastu samajI veNIbahena vinayacaMda kApaDIA zakAya ema che, paNa devadravya vadhI jAya te tenA sAcA metI maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMdha laI, baraDAvI samudramAM nAkhI devA, paNa e dravya bIje vAparavuM w ww S * - * Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * tA. 15-6-48 prabuddha jaina 296 vizeSatA e loko potAnI kAra judA svataMba avi nA chellA vIsamA thayuM hatuM. AnI pahelAM nara mAnavatAnA vikAsamAM jaina dharmanA phALA vize vinA" Aje ApaNe mahAvIra svAmInI jayaMtI UjavavAne ekaThA sthAna ApyuM. jenoe pitAne mATe judA svataMtra adhikAra paNa maLyA chIe. AjathI aDhI hajAra varSa pUrve emaNe A bhUmimAM mAgyA nathI. e lake pitAne kevaLa sudhAraka mAnatA. e ja emanI avatAra lIdhuM hatuM. emaNe mANasene je vicAranI bheTa ApI vizeSatA hatI. sudhArAnuM ghaNuM kAma emaNe pAra pADayuM che. ene te na nahote. mahAvIra svAmI nA chellA covIsamAM tIrthaMkara ja have temaNe AgaLa vadhAravuM joIe. ene mATe have temaNe manAya che. emanI pahelAM hajAro varasa para jaina dharmane janma gurU banavAnuM rahetuM nathI. emaNe kevaLa sevaka banavAnI jarUra che, thayA hatA. kadamAM bhagavAnanA prArthanA stotramAM eka ThekANe kahyuM eo sevaka banaze te emanA vicArone saheje pracAra thaze. che ke man huM vizve mavam ! he ahaMna , tame A tuccha jaine e ahiMsAnI vAta karI che ane gAMdhIjIe paNa karI che. duniyA para dayA karavAvALA che. AmAMnA "ahaMna " ane 'dayA' paNa ApaNe joyuM ke gAMdhIjInI ahiMsAthI je zakti pragaTa thaI te bane jenenA priya zabda che. huM mAnuM chuM ke hiMdu veda dhama janonI sAMpradAyika ahiMsAmAMthI pragaTa nathI thaI. kema ke emaNe jeTaluM prAcIna che eTale ja jaina dharmamAM paNa prAcIna che. paraMtu ahiMsAne artha mAMkaDa karI nAkhyo. ahiM'sAne artha eTalI hada koI eka dhama prAcIna hoya e enI meTAInuM khAsa kAraNa na sudhI saMkucita karI nAkhavAmAM AvyuM ke ahiMsAnI draSTithI khetInA hoya-koI dharma arvAcIna hovA chatAM temAM satya hoya to te dha paNa gauNu lekhAye. tenuM kAraNa e ke khetImAM jenI hiMsA kIMmatI lekhAya. koI dharma atiprAcIna hoya paraMtu temAM sAcanI thAya che. ahiMsAdhAma pALanArane mATe vepAra karavAnI manAI nathI vAta na hoya te tenI kazI kiMmata na lekhAya. eTale mULa ane khetIthI pedA thayelA mAlano vepAra karavAnI tene chuTa che. kiMmata sAcA vicAranI che ane satya vicAra janoe ghaNA AcAryoe kRta, kArita ane anumadina evI traNa prakAranI hiMsA ApyA che. batAvI che. khetImAM hiM%A hoya temAMthI pedA thayelA mAlane jainene eka vicAra ghaNe jANIto che. prANIo para dayA vepAra karavAmAM hiMsAne anumodana maLe ja che. keTalAye jaino rAkhavI. emane bIje eka vicAra eTale prasiddha nathI paNa enA kIDInA dara para temane khAvAne khAMDa bajAve che. amAre tyAM jeTalo ja mahattva chedareka vAtamAM madhyastha vRtti rAkhavI-eTale vardhAmAM meM eka evA dayALu purUSa joyA che, je gAmanI bahAra ke koI paNa vAtane Agraha na rAkha. evI jAtanI mamatA dUra lagI karavA jatA ane Ama tema karIne sArU khAMDa verI rAkhavAthI ApaNe ekAMgI banI jaIe chIe. jaina dharma ApaNane detA. eka vAra khAMDa verIne e te gayA. temanI verelI khAMDa para . sarvAgI dRSTi rAkhavAne kahe che. ene e lokee tathAsya evuM nAma pAra vagaranI kIDIo ekaThI thaI. ane pachI meM joyuM ke theDI ApyuM che. jaina vicAratI e eka vizeSatA che. hiMdu dharmamAM janma vAra rahIne eka baLada AvyA tenA paga nIce seMkaDo kIDI kacaDAI laI Agraha rAkhyA vinA pitAnA vicArane jenoe pracAra karyo. tenuM bharI. pilA bhalA bhAI khAMDa na verata te e badhI hiMsA na thAta. pariNAma evuM AvyuM ke Aje jaina lokonI vastI jhAjhI nathI. vajaMtuonuM poSaNa karavAmAM ApaNe ahiMsA samajIe chIe loko pUche ke jenonI saMkhyA ATalI ochI kema? bhAre javAba paraMtu e vicAramAM bhUla che. je pAlanapoSaNa karavAnI javAbadArI e che ke emanI saMkhyA vadhAre heta te emanA kAmamAM huM uThAve teNe janma ApavAnI ane saMhAranI javAbadArI paNa sAthe emane niSphaLa gayelA mAnata. emanI saMkhyA ochI che e ja levI joIe. mANasanuM e badhI javAbadArI uThAvavAnuM gajuM nathI. emanI saphaLatA che. hiMdu dharmathI alaga e bIjo dharma e IzvaranuM ja kAma che. A rIte je dayA karavA jAya che te vadhAre janone sthApa nahote. emane hiMdu dharmamAM ja sudhAre karavo hiMsA karI bese che. hatA. hiMdu dharmanI zuddhi karavAmAM ja e mane khapI javuM hatuM. tethI gAMdhIjIe zIkhavyuM ke mANasa mANasa vacce verabhAva hiMdustAnanA trIsa karoDa lokomAM dayAbhAva hAyama thayo ane madayastha vRtti sthira thaI te samajavuM ke janone vijaya ja che. "jaina" nAbUda karavAmAM ApaNe ahiMsAnI zakita vAparIe; masara, krodha vagere bhUMDA bhAvone cittamAMthI dUra karI ApaNI cittavRtti zuddha karIe. zabdane artha ja che chatavuM te. je potAnI jAtane jItanAre che, jeNe AtmA jaya meLavyuM che te ja sAce jItanAro che. je dani bhANusa mANasa sAme masara rAkhe che, baLadanI sAme nathI yAne te che te vIra kahevAya che. ane mahAvIra te kahevAya, je rAkhatA. Ama mANasa mANasane vahevAramAM ja ApaNI ahiMsAnI potAnI jAta para jIta meLavI dudhamAM sAkara bhaLI jAya tema kasoTI che. duniyAnA hRdayamAM chupAI jAya che. ahiMsAnI sAthe satya haMmeza joDAyeluM hoya che. ahiMsAnA bhAratanA madhyayugIna itihAsamAM ApaNe joIe chIe ke je ja satyane mahimA jaina Agamee gAye che, paraMtu evA zikSaNa ApanArA gurU jana hatA ane zikSaNa lenArA vidhAthI keTalAye jaine che je vepAramAM bedhaDaka jUThANAne upaga kare che hiMdu hatA. bacapaNamAM mAruM bhaNavAnuM zarU thayuM te vakhatanI mane ane manane manAve che ke ApaNe khetI nathI karatA ne vepAra yAda che ke , , , , vagere akSara zIkhavatA pahelAM vidhA- karIe chIe eTale hiMsA karavAmAMthI UgarI gayA chIe. thaIne zrI jaLezAya nan:, 3% nama: sitama evuM zIkhavavAmAM hiMsAnAM pApamAMthI UgaravAne e rasto nathI. satya na AvatuM. e huM mahArASTramAM cAlatA rivAjanI vAta karuM chuM. ahIM te ahiMsAnI rakSA paNa nathI thatI. kevI rIte bhaNataranI zarUAta karavAmAM Ave che tenI mane khabara ethI mArI tamane saune AgrahabharI vinaMti che ke mahAvIra nathI. zrI joradAra nA: e vidyArthI e nA dharmane dhyAnamAM rAkhI jayaMtInA A zubha prasaMga para satyanuM vrata le ane duHkhI rAkhavAmAM AveluM che kemake hiMdu dharmamAM gaNezane haMmezA mANasenI sevAno nizcaya karo. tamArI cAre bAju najara kare. paheluM namana karavAmAM Ave che. che nama: kima e tamArAM keTalAye bhAIbahene du:khamAM ribAya che. A dilhInA zarajaina dharmane khyAlamAM rAkhI rAkhavAmAM AveluM che. siddha NArthIonI ja vAta kare. sarakAra emanuM duHkha dUra karavAnI ke ziza e nAma jaina gurUono sikko che. paraMtu jaina gurUo evA namra kare che. paNa eTalAthI ApaNI pharaja pUrI thatI nathI. ApaNe hatA ke emaNe OM nama: simane zrI saradAca nama: nI pachI ApaNA dilamAM dayAbhAva kAyama karavuM joIe. ane e lokene * zrI mahAvIra jayaMtInA mahatsava prasaMge dilhInA gAMdhI grAunDa parathI mATe je thaI zake te karI chUTavuM joIe. jaine eTaluM karaze te zrI vinobA bhAvee kareluM pravacana, pitAnA dharmanI meTI sevA karI zakaze. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 15-6-48: . meM mAnyuM ke atyAra sudhImAM meM je kaMI kahyuM te AjanA ane tethI ApaNe mAMsAhAra nathI karatA, enuM zreya ApaNane prasaMgane mATe pUratuM che. chatAM mAMsAhAranI bAbatamAM mAre cAra nathI, ApaNA pUrvajone che. ApaNe mAMsa nathI khAtA paNa thabdo kahevA evI keTalAka bhAIoe vinaMti karI che. tene badale evI cIjo khAIe chIe je garIbone nathI maLatI. Ane aMge pahelI vAta e che ke jaina leke jIvadayAnI vaLI mAMdagImAM dAkataro IMjekazana Ape che tyAre ApaNA zarIramAM lAgaNIne vicAra kare che tyAre mAMsAhAra choDAvavAnI vAta temanA zuM nAMkhe che e viSe ApaNe vicAra karatA nathI. moDhethI manamAM sauthI pahelI AvIne UbhI rahe che. mAMsAhArane tyAga karavo mAMsa khAvAthI emAMnuM thoDuM ApaNA zarIramAM pace che ne joIe e viSe vivekI purUSamAM be mata na hoI zake. paNa vicA bAkInuM bahAra nIkaLI jAya che. paraMtu IMjekazanathI mAMsamAMthI ravA jevo savAla e rahe che ke ene sArvatrika amala zI rIte thAya. banelI cIja laIe chIe tyAre te pUrepUrI ApaNuM lohImAM prAcIna kALamAM sau loke mAMsAhAra karatA. praSimuni paNa mAMsA samarasa thaI jAya che. mAMsa khAvAno enAthI vadhAre asarakAraka hAra karatA. pachI vicAra karatAM karatAM RSione sUjhayuM ke pazuhatyA rasto bIjo nahIM hoya. AvuM badhuM cAlavA daIe ne mAtra karIne ApaNe jIvIe e ApaNI mAnavatAne chAje evuM nathI. moDhethI mAMsa na khAIe te e kaMi meTI vAta nathI. ethI mArUM te pachI emAMthI chUTavAne emaNe zodha karavA mAMDI, eTale khetInI kahevuM che ke AkhAye samudAyane mAMsAhAra choDAvavAnI moTI vAta zodha thaI. temanA dhyAnamAM AvyuM ke khetIthI anAja pedA karI karatAM pahelAM mANasa mANasa vacce je kaMTAtakarAra cAle che, mANasa mAMsAhAra ghaTADI zake che. tyArathI A kSetramAM ahiMsAne. temanAmAM je svArthabuddhi che, juThANuM che te badhAmAMthI AraMbha thayo. tenI sAthe ja gAyanA dUdhano AhArane mATe upayoga mukata thavAno ne karavAnI koziza mApaNe karIe. sAthe * karavAnuM sUjhayuM eTale mAMsAhAramAMthI chaTavAnI yukti hAtha lAgI sAthe dUdha, phaLa ane zAkabhAjI pUratA pramANamAM pedA karIe, e | gaI. vedamAM gAyane viSe vacana che ke jomi: tama samiti TuravAm pachI ja samAja pAse mAMsAhAra cheDAvavAnI koziza karavAnI hoya. eTale ke amane sevA maLI tenI sAthe mAMsAhArarUpI dubuddhimAMthI bIjI eka vAta, UMca-nIcamAvane ApaNe ApaNA dilamAMthI chUTavAnA raste jaDe. kema ke gAya pAsethI mANasane baLada maLe che, nAbUda karIe. je mAMsa nathI khAte te uge che ne khAya che. te je khetInuM kAma Ape che ane dudha maLe che tethI mAMsAhAramAMthI nIce che evI bhAvanA rAkhavAthI ApaNe avanatine raste jaie ugarI javAya che. sAmudAyika mAMsAhAra-nivRttinuM zreya sauthI chIe. je Tevane kAraNe athavA lAcArIthI gesa khAya che chatAM pahelAM ghaNuMkharUM janene phALe jAya che. temanI pachI vaiSNava, nama che, dayAbhAva keLavavAnI koziza kare che ane mAMsAhAra choDI brAhA vagere lokoe ene aMgIkAra karyo. Aje lagabhaga traNa nathI zakAte temAM potAno deya jue che te mANasane huM pasaMda 'karoDanI vastI evI che je bilakula mAMsAhAra karatI nathI. vaLI karuM. je mAMsa nathI khAte paNa jUThuM bole che, ezaArAmathI rahe bIjA je mAMsAhAra kare che te e kaMIka sAruM kAma che evuM che, pitAne UMco gaNe che ane bIjAnA hAthanuM pANI ke kherAka mAnIne nathI karatA. A jainenA vicAranI chata che. levAmAM halakApaNuM mAne che te mANasanI sarakhAmaNImAM pahele ApaNe icchatA hoIe ke AkhI prajA mAMsAhAra cheDI re sAre che. A bIjAmAM te ahaMkAra che. ane jyAM ahaMkAra che te mAtra mAMsAhArano tyAgane vicAra temanI AgaLa raju karavAthI tyAM AdhyAtmika vikAsa kevA ? e bane evuM nathI. ene mATe dudha, phaLa ane zAkabhAjI pUratA hamaNAM ja mArA para bIjI eka ciThThI AvI che. temAM pUchavAmAM jaththAmAM mulakamAM pedA karavAM joIze. garIbone A badhI cIjo AvyuM che ke kaMda, mULa, biyAM vagere khavAya ke nahIM ? kuLanAM bI pUratA pramANamAM maLatI thaze te ja mAMsAhAra aTakaze. amArA khAI javAthI phaLa nivaza jAya che mATe phaLano rasa khAve ne biyAMne pavanArane AzramanI sAme thaIne ja nadI vahe che. tyAM roja mAchI- bacAvavAM evI evI sakSama vAtanI zAstromAM carcA karavAmAM Ave mAre Ave che. ane dahADe mahenata karI e che ke sAMja paDayA che. hareka bAbatanuM bane teTaluM bArIkamAM bArIka pRthakakaraNa karavuM e pachI thoDI marachI bhegI kare che ane te vecI jema tema pitAne ja zAstronuM kAma che. paraMtu ApaNe ApaNI guMjAza jANI levI gujhara calAve che. mArI najara AgaLa A badhe vahevAra cAle joIe. AvI badhI vAtone eka draSTithI huM bahu gauNa lekhuM chuM. che paNa huM emane rekato nathI. enuM kAraNa che. huM jANuM chuM ke jIvananI mukhya bAbato choDI ApaNe AvI bAbatomAM phasAI jaI garIne mAMsanI, avejImAM bIjI koI cIja ApI zakIzuM te jIvananA asala svarUpane gumAvI besIe chIe. bIjI draSTithI A ja emane mAMsAhAra choDAvI zakAze. Aje te anAjanI vAta bahu AgaLanI che. kahe ke ApaNe hajI prAthamika zALA sudhIye paNa TAMca che. mAchalI vagere cIjo khAI mANase . AvA pahoMcyA nathI te pahelAM ja kelejamAM zIkhavAne lAyakanI e vAto taMgInA vakhatamAM jema tema potAnA nirvAha kare che. emAMthI laI beThA chIe. zuM khAvuM ne zuM na khAvuM enA karatAM keTaluM ApaNe bacavuM hoya te upaniSadomAM AjJA karI che te mujaba khAvuM" e AdhyAtmika dRSTithI vadhAre makAno savAla che. eka ApaNe vadhAre pramANamAM anna pedA karavAnuM vrata levuM joIze- mANasa rAjasa ane gaNAya evI sAmAnya dALajeTalI vagere khAya kAje yuvata vratam baMgALamAM garIba lokone cekhA che paNa barAbara pramANasara khAya che, jIbha para kAbU rAkhe che, sivAya bIjuM kaMi anAja maLatuM nathI. e cekhA sAthe muchI svAda karavAnI vRtti nathI rAkhate te te je mANasa sAttvika AhAra khAI e loko poSaNa meLave che. emane ApaNe marachIne barAka kare che chatAM saravALe vadhAre khAya che ane svAda karavAne khAtara cheDavAne kahIe te tenI avejImAM bIjo kaye kherAka ApIzuM ? khAya che tenA karatAM caDiyAta che. : - ApaNumAMthI je le ke Aje mAMsAhAra karatA nathI temaNe zuM khAvuM ne zuM khAvuM ene vicAra jemAM vadhAre jarAye abhimAna karavA jevuM nathI. mAMsAhAra ApaNA pUrvajoe thAya che e huM jANuM chuM. paraMtu mArI najare asvAda vRtti ne choDa hatuM, e choDavAmAM temane tyAga karavo paDele, tapasyA parimita AhAra e ja vadhAre mahattvanAM che. ' karavI paDelI. ApaNane te e rivAja athavA Teva vArasAmAM maLI navI dilhI, 24-4-'48 60 slo che. ApaNe mAMsa khAI nathI zakatA. ApaNane enI sUga che 'harijanabaMdhu 'mAMthI sAbhAra uddhata, - zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI. sTrITa, muMbaI.' mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 . Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ va 'ka : 10 : pa zrI su`baI jaina yuvaka saMghatu' pAkSika mukhapatra prabuddha jaina taMtrI: maNilAla mAkamacaMda zAha, muMbaI : 1 julAI 1948 gurUvAra TenDulakara kamITI samakSa zrI. kanaiyAlAla mANekalAla praznakAra : pramukha TenDulakara munazI ApanI praznamALAnA javAba hu' mekalI zakaye| nathI e mATe dilagIra chu. praznamALA jotAM ja mate lAgyu ke Apa ghaNI khAbatenI javAbanA apekSA rAkheA che. pra. 2 : Apa javAba meAkalI na zakayA te kAMi nahiM. amuka bahu ceDI bAbate viSe kamITI ApanA abhiprayA jANavA mAMge che. pahelA prazna ta e che ke dharmika sakhAvatAnA vadhArAnAM nANAM samAjopayegI aihika ( Seenlar ) bakhate pAchaLa kharacI zakAya ke nahi ? A bAbatamAM Apane zuM abhiprAya che ? munazI : mArA pravRttimaya jIvana daramiyAna eka abhiprAya huM haMmezA dharAvatA AvyA chu ke eDavokeTa janarala ane hAIkATa dhArmika ane leAkakalyANusAdhaka (religious aud charitable) hetuo mATe nirmANu karavAmAM Avela nANAMone kharekhara na karavA joie e rItanA upayAga karatA AvyA che. mArI aMgata bAbata tA judI ja che, hu teA ahiM je kAMi dhArUM chuM tenI sAmAnya rUparekhA raju karUM chuM. dhArmi`ka hetu mATe niyata karavAmAM AvelAM nANAM lAkakahANu-sAdhaka ka ye mATe kharacavA e taddana yegya che ane A vidhAna hu' e dRSTibinduthI karUM chuM. Ama eka te ema karavAthI lekanI lagaNI dukhAya che ane dukhAze, kAraNa ke dhArdika sakhAvatA dayA ane anuka'pAnI lAgaNIthI preraine karavAmAM AvatI nathI, paNa AvI sakhAvata karavAthI sva prapti thaze evI 65nA le ke dharave che. hAvAthI jo temane ema mAluma paDe ke dAkhalA tarIke vaiSNava madira mATe alAyadA rakhAyelAM nANAM peAtAnI kAmA sAmajanika upayega mATe vAparavAmAM Ave che te je lekAe e khAtAmAM nANuAM ApyA haze temanI lAgaNI jarUra dubhAvAnI. aMte mane lAge che ke jyAM sudhI ApaNu mULabhUta oNrka mAM dhAmika sakhAvato svI kAravAnA ane tene amala karavAnA hakakane samAveza thAya che tyAM sudhI AvAM nANu MnA Ave ADakatarI rIte karavAmAM avata anyathA upayega khIlakula kharekhara nathI. vaLI Ama karavuM te prazna:NIka paNa nathI. A abhiprAya keTalAe AyAdhIze ane eDavekeTa janarala jemAMnA ghaNAkharA hiMdu nahetA temanI pAse raju karavAnuM kamasIba mane prapta thayuM che. ane temaNe mAre abhiprAya svIkAryuM nathI. khIjuM tame jo kAyado karIne AvA nANAMne anyathA upayega karavAnuM zarU karaze te vadhAre nANAM AvatAM aTakI jaze. Ama huM eTalA mATe kahu chu ke dhArA ke koi eka mArgusa babulanAthanA maMdiramAM pAMcase rUpI Ape che te te na aaN hospITalamAM vaparAya ema te khIlakula i Mte TutA nathI. A madiramAM Aje 2. na. mI. 46 vArSika lavAjama rUpiyA 4 munazIe ApelI jubAnI pahelAM jeTalI Avaka thatI nathI tenu mukhya kAraNu e che ke jee samaje che. teo paisA ApavA mAMgatA nathI, kAraNu dhru emAM nAkhyuAnA upayoga samAjAyegI ahika bAbatamAM thavAne che ema teo jANatA heAya che. A sabaMdhamAM trIjo eka muddo je mArA agata che te A mujaba che. samAjane lAbha thAya evA, hiMdu dhama tema ja zAstra mujabanA khIjA puratA dhAmika hetuo che ke jenI pAchaLa A vadhArAnAM nANAne upayoga thaI zake tema che. dAkhalA tarIke AjanA jamAnAnA kASTa paNu mANusa sAyansa kAle ke hAspITala ubhuM karavA icchaze, kAra AjanI A cAlu bAbate che. dareka peDhI tapAtA- jarUriyAta nakkI kare che ane tene pahAMcI vaLavA prayatna kare che. dharmAMka hetu mATe apAyelAM nANAM pAchaLa saMskRtinI rakSA karavAna Azaya rahetA hAya che ane te vAparavA mATenA mArgo bahu jANItA che. prInsIpAla dhArapure A mArgoM kharekhara jANe che. evI mArI khAtrI che. dAkhalA tarIke gauzALA kaSTadAnanA eka bahu jANItA mA che. jo A nANuAMnA gAyA ane khaLadanA uchera mATe jarUrI gesa vadha nasa sthA pAchaLa karavAmAM Ave, te kAi paNu mANasa A sAme vAMdhA nahiM le, aMte jenI tamane khasa jarUra che te vastu tamane sahelAIthI prApta thaze. ANaMdamAM gAsa vadhananA huM proge karI rahyo chuM. ane tenI keTalI mAMga che te joine huM bhAre zra anubhavI rahyo chuM. jo maMdiramAM ekaThuM thayeluM badhuM nANuM gauzALA jevA eka be iSTa kA pAchaLa kharcavAmAM Ave te bahu sArI vAta bane. 'skRta bhASAnA zikSaNune pracAra karavA e evI ja eka khIjI pravRtti che. jo Ane lagatI junI zikSaNupaddhati tamane na gamatI hAya te 'dakSiA lezISa' jevI hAi yojanA tame karI zA che. kaii paNa rIte saMskRta bhASA ane sAhityanA abhyAsane uttejana maLe e rIte nANAM tame kharacI zake che. vaLI pA Apela nANAMne kAi zrIjI ja rIte upayega thai rahyo che. ema lakAne nahi lAge, paNa jo dhArmika nANAMne kevaLa aki-sAmAjika bAbate pachI ja tamA upayega karaze. tA dhArmIka vRttivALA lokone dhAma ka hetu mATe dravya ApatAM aTakAvavAnI tamA ja pADazo. pAdarAmAM Avaka AvatI badha thai jaze. AvI dhArI mAnyatA che. ane A AzaMkA hakIkatAnA khyAla upara baMdhAyalI che. tamA jANe hA ke me jayapura rAjyanu baMdhAraNa taiyAra karyu" hatuM. tyAM eka bahu ja meTuM mika TrasTa che. e TrasTa nIce cha kareDa lagabhaganI kIMmatanuM eka jaina maMdira che. e vakhate e madira pAse kazAM paNa vadhArAMnAM nANAM nahetAM. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 prabuddha jena - tA. 1-7-4 - - - - paNa emAM jyAre paNa vadhAro thAya tyAre te, vadhAre Aya: munazI : 1938mAM madrAsanI hAITe A bAbate nirNaya saMskRtinA vikAsa athe ane saMskRta bhASAnA abhyAsa mATe ubhI karI karyo che. e ja hetuthI e ja varSamAM huM paNa eka bIla muMba vAmAM AvanAra vidyApIThane ApavAmAM Ave evo e baMdhAraNamAM InI dhArAsabhAmAM raju karavAno hato paNa rAjakAraNI ghaTanAone , prabaMdha karavAmAM AvyA hatA. Ama banatAM maMdiranA dravyano bIjI trIjI aMge amoe rAjInAmAM ApyAM. huM kabula karuM chuM ke e pramANe ja bAbatomAM upayoga karavAmAM Ave che e hiMdusthAnanA eka khuNethI thavuM joIe eTaluM ja nahiM paNa A ja kAraNe bhUtakALamAM bIjA khuNA sudhI pakAra uThAvavAmAM AvyuM ane tyAMnA janAe jAhera karavAmAM AvelI che je sakhAvatone rada gaNavAmAM AvI hoya tene karyuM hatuM ke ame yunIvarsITImAM eka pAI sarakhI nahi ApIe. paNa kAyadApUraHsaranI levI joIe, ane te nAga e ja rIte jemAM A eka bhAre vicitra mAnyatA che ke devadravya eka pavitra upaga thavo joIe. AvI ja rIte "dha" zabdane puro khyAla dravya che ane tene bIjI kaI kAmamAM upayoga thai ja meM zake. : " Ape eve aMgrejI bhASAmAM bIjo koI zabda nathI. tene kahevA lAgyA hatA ke " jo tame devadravyano evo upaga pra. Te. : A saMbaMdhamAM je aspaSTatA che te apaSTatA dura karaze te tamane paNa sarakhI nahi maLe." Ama hovAthI tame je karavAnA ane A bAbatane purI spaSTa karavAne adhikAra korTane kAyadAthI AvA dravyane anya anya kAryomAM upayoga karavAnI pharaja Apavo joIe ke cerITI kamizanarane ApavuM joIe ? " pADaze te tenuM zuM pariNAma Avaze te huM kahI zakatA nathI, A . munazI : keTa' e kAma hamezAM karatI ja Avela che. eka paNa Ama karavAthI lokomAM asaMtoSa te bahu ja pedA thaze e vakhata AvI bAbatone cerITI gaNavI e nirNaya karavAmAM cekasa vAta che. - a ve pachI koI paNa prakAranI muzkelI nahi rahe. 5. Te. : bIje prazna A che. hiMda kAmanA koI paNa eka pra. Te: ApaNe "sAI-pre'nAM siddhAMtane have vicAra karavo bhAga ke vibhAga mATe karavAmAM AvelI cerITI AkhI duniyA mATe : 5. che. sidhdhAMtamAM te ema che ja ke dravya vAparavA na maga nahi te AkhI hiMdu kemanA lAbha mATe kAyadAthI khullI mukAvI mULamAM sUcavAyalA mAmenI bane teTalo najIkanA he, joIe. A joie. A bAbatamAM Apane zuM abhiprAyu che.?. ." 'sAI-ve'nA siddhAMtanA cAlu amalamAM navo mArga mULa, mArganI muzIH mAro abhiprAya A che ke AvI cerITI hiMdu tema ja samIpa hovo joIe ene badale A nave mArga samAjane vadhAre hiMdu-itara kAmo mATe khullI mUkavI te kavakhatanuM kAyalekhAze.. lAbhadAyI hovo joIe e ApaNe niyama svIkArIe to kema ? ' munazI: A bAbatane nirNaya karavA mATe jyAM sudhI koI " tenuM pariNAma upara jaNAvyA mujaba kharAba athavo te tethI paNa vadhAre kharAba Avaze. je nANAM hiMdu komanA zreya mATe cokkasa yojanA ghaDavAmAM na Ave tyAM sudhI tame je kAMI karaze temAM tamane muzkelIo ADe AvavAnI che. Aje paNa A saMbaMmeLavavAmAM AvyA hoya te nANune upaga hiMdu ne , hoya evA vargo mATe karavAmAM Avaze te tethI lokalAgaNI : ' dhamAM puratI muzkelI che. 1838 mAM A ja dharaNe eka bIla khuba dubhAze. AjanI dhArAsabhA eka zistabaddha saMsthA * dhaDAI rahyuM hatuM. IMglAMDamAM che evA svataMtra cerITebala kamIzanaranA hoIne tame je AvuM bIla lAvaze te te jarUra pasAra pakSamAM huM nahoto, paNa eDavokeTa janaralanI nIce Akho vakhata kAma kare evA eka athavA be kamIzanare nImAvA joIe ane karAvI zakaze, paNa koI paNa eka sabhyanA dilane tamane A bAbatamAM Teke nahi hoya. jo ke te tamane dhArAsabhAmAM AvA teo dareka muddAnI badhI vigate tapAse ane eDa keTa janarala kAyadAnI tarapheNumAM mata Apaze, ema chatAM tenA antaratA uMDA pAse athavA to korTa samakSa svataMtra rIte pitAne lAge te rIte karo ja che. Aje te dAtAno koI sage ke selIrITara NamAM te AvA dhara nA pakSamAM nahi hoya. : ke vakIla kAi paNa yajaMnA raju kare che. enI koI bIjI Ape puchelA bIjA praznanA uttaramAM jaNAvavAnuM ke hiMdu ke mana bAju drajI karavAmAM AvatI nathI. Ama hovAthI je rIte AvI amuka eka vibhAga mATenI cerITI nAtajAtanA bhedabhAva sivAya' akhI' ', ' bAbatone nirNaya thavuM joie te rIte nirNaya thaI zaka nathI. hiMdu kAma mATe khullI jAhera karavAno samaya have AvI pahoMcyuM che. tethI AvA ja kAma mATe Akho samaya rokAyelA eka athavA AnA anusaMdhAnamAM huM e bAbata paNa jaNAvyuM ke bhUtakALamAM ghaNAe be vakIla hovA joIe je dareka kesane pure aMbhyAsa kare ane kIssAomAM samasta hiMdu kAma mATe jAhera karavAmAM AvelAM dAne pitAne abhiprAya Ape-A rIte huM prastuta bAbata vica rU. mArI jANa mujaba hiMdu kAmanA AgevAnonA virodhI sAme thaIne chuM. je avI barbata kevaLa dhArAsabhA upara choDavAmAM Ave te paNu eDavokeTa janarale amuka jJAtinA lAbhamAM vAparavAnI saMmati Aje zuM jarUranuM che te saMbaMdhe Ajafi dhArAsabhA pitAne ? ApI che ane Ane mATe hAIkorTa javAbadAra che. vIla karanAre ThIka paDaze tevA niNu karaze ane e niye niSpakSa vRttinA kahyuM hoya ke 'A rakama hiMdu kAma mATe vAparavAnI che', paNa pachI ' haze ema mAnI levAne kazuM ja kAraNa nathI. ' ema bane che ke eka selIsITara eDavokeTa janarala sAthe khaTapaTa " pra. Te. te pachI Apane e abhiprAya che ke hiMducalAve che ane eDavokeTa janarala jAhera kare che ke "bahu sArU, rathAnamAM cerITI kamIzanaranI nImaNuMka karavA mATe hetu vakhata emAM kAMI vAMdho nathI. A dAnanA upayoga bahAne mATe ke anya' pALe nathI ? } : 1 kaI vaga mATe karaje.' mArA mata pramANe A khare khara vizvAsa munazI: AjanA vakhatamAM te nahi ja, pazuAM rAjakAraNI dro che. samagrapaNe vicAratAM hiMdu kAmanA bina jana vika jIvanamAM aMgata rIte mane e bhaya rahe che ke hAI korTanI sAthe vacce dI le ubhI karavAne ke cAlu rAkhavAne have jarA paNa kAraNe joDAyelA rata joDAyelA svataMtra adhikArIe jeTalA upagI thaze eTalA gavaramenTa . nathI ema mane lAge che. melA cerITI kamIzanaro: upayogI nIvaDaze nahi. * * pra. 2. : 5Na cerITI kamIzanaranA cukAdA upara hAIkeTamAM 5. Te.: Apa jANe che ke, cerITIne lagatA ApaNA apIla thaI zake e ApaNe prabaMdha karIne te kema? cerITI khyAla ApaNe aMgrejI kAyadA uparathI ja nakkI karelA che ane kamIzanarane vahIvaTI sattA tema ja nyAya cukavavAnI sattA" e bane tenuM pariNAma e AvyuM che ke dharmAdA, punyadAna, sArAM kAma, prakAranA sattAo ApavAmAM Avaze. . ', - AvA zabdothI varNavavAmAM AvelI sakhAvatene ApaNI keTe" munazI : jo ema thaI zake te pachI mane te sAme vAMdho arthazunya lekhI che. 'cerITI ' zabdanA lakSamAM upara jaNAvela. nathI. cerITIo upara niyaMtraNa dharAvatuM hoya evuM hIMdI sarakAranuM zabdone samAveza tha joIe e bApane svIkAryuM che ? ' koI paNa khAtuM ubhuM karavAmAM Ave e sAme ja mAre vadhe che. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-7-48 prabhuSa jena 297 pra. 2. madrAsamAM AvuM eka sarakArI khAtuM kAma karI rahyuM che | munazI : ane te madrAsanA kAyadAno amala kema thaI rahyo che te huM jANuM chuM. paNa Aje jyAre ApaNA dezamAM aneka 2 ja raNa vicAronI paraspara athaDAmaNo cAlI rahI che tyAre AvuM koI sarakArI khAtuM ubhuM karavAmAM Ave ema huM IcchatuM nathI. Apa samajI zake tema che ke jyAre koI sakhAvata karavAmAM Ave che tyAre tenA mULamAM rahelA hetuonI ce kAma paraMparA cAlatI rahevI joie evI samajutI te pAchaLa rahelI hoya che. Aje sAmyavAdI valaNavALo pradhAna hoya, AvatI kAle samAjavAdI valaNavALe bIjo kaI pradhAna Ave ane je Ave te potAnA mata mujaba A dizAe kAyadAo karate rahe. eno artha te e ja thAya ke ApaNe cerI. zrIo sAthe ramata karI rahyA chIe. cerITInAM nANuM samAjanI saMskRti jALavavA mATe ane tene dhIme dhIme vikAsa karavA mATe ApaNune vizvAsapUrvaka saMpAvalAM nANAM che e mAre khyAla che.. ane jo A nANAMne upaga rAjakAraNI manasvItAne AdhIna karavAmAM Ave che te pAchaLa rahele samagra hetu mAryo jaze. pa. Te.. amAre bIjA eka praznane paNa nirNaya karavAne che ke je hetuo mATe dAna karavAmAM AvyuM hoya te hetuo je Aje vakhatanA vahevA sAthe sAmAjika draSTie upagI rahyA na hoya te kAyadAthI tevA hetu e pAchaLa thatA nANune vyaya aTakAhave joIe ke kema ? dAkhalA tarIke kIDIone khAMDa nAMkhavI, kutarAne roTalA nAMkhave, jema mathurAmAM bane che te kAcabAne leTa nAMkhave. | munazIH tyAM paNa AvI koI aTakAyatanI upayogItA huM svIkAruM chuM, paNa jo A bAbata kAyadAmAnunathI siddha karavA jaze to meM AgaLa sUcavyuM tema tamane muzkelIo Avaze. " - pra. 2.: dha re ke e bAbata ApaNe cerITI kamIzanara upara cheDIe ane tenA nirNaya upara apIla karavAno paNa ApaNe hakka ApIe to kema ? " munazIH to e barAbara che, kAraNa ke samAjano sAmAnya khyAla zuM che te koTane jarUra mAluma paDaze. jyAre tame dhArAsabhA pAse jAo cho tyAre tatakALa zenI jarUra che ane tatkALa kevA vicAre vAyumaMDaLamAM prasarI rahyA che te che raNe je badhA vicAra ane nirNaya karavAmAM Ave che. Ama te kATane AvI sattA che ja, Ama chatAM paNuM je jarUra jaNAya te AvA nANAMne bIjA koi kAryamAM upaya pharamAvavAnI tamo kAyadAthI keTane sattA ApI zake che. paNa jyAM sudhI ApaNuM rASTrIya vicAro ane vaLaNe mAM eNe cokakasa prakAranI sthiratA prApta na karIe tyAM sudhI kAne "Ijha gaNavuM ane kene "pUtaM gaNavuM ene lagatAM ApaNAM paraMparAthI cAlI AvatA khyAlamAM dhArAsabhAnA jAtajAtanAM kAyadAkAnunathI cuMthAmaNa thavA mAMDe ema huM chuM nahi. - pra. Te. A kamITI puratuM huM kahI zakuM chuM ke dhara sabhAne amo AvuM koI kArya soMpavA mAgatA nathI. munazI : paNa eka vakhata paNa jo tame AvI ja koI nA- sarakhI bAbata mATe dhArAsabhA pAse gayA te je cokkasa maryAdApUrvaka tame amuka vAta raju kare tene dhArAsabhA vaLagI rahe ema huM mAnato nathI. . 2. : dAnanA amuka bhAga have kazI paNa jAhera upayogItA dharAvatA nathI ema kAyadAthI nakakI karavuM te eka vastu che ane amuka bAbata have jAhera upayogInAnI rahI nathI ane e mATe niyata karAyelAM nANu bIjA koI hetu mATe vaparAvA joIe e koI rAjyAdhikArI lekhita hukama kare ane te hukama sAme apIla karavAne paNa haThaka hoya e bIjI ja vastu che. munazI : sAmAnya cerITIo puratuM te A bAbatamAM kazI muzkelI AvavA saMbhana nathI, paNa dhArmika cerITInA saMbaMdhamAM prazna ubho thavAno. mAchalIone loTa nAMkho bIlakula upayogI nathI ema amuka mANasa na paNa mAne. paNa AvA kIssAomAM keTa ene lagatAM nANune bIjA koI samAjopayogI kAryamAM upayoga karavAnI saMmati ApatI ja AvI che. A saMbaMdhamAM Apa je khyAla dharAvo cho e sAthe huM saMmata chuM. AvI artha vinAvI cerITIo aTakavI joIe e bAbatamAM paNa huM tamArAthI ja de paDatuM nathI, paNa AvI aTakAyata karavA jatAM bIjI ghaNI bAbate vicAravA raheze. mULabhUta hake saMbaMdhamAM mAre ghaNuM kAma karavuM paDayuM che ane tyAM amAre keTaluMka tumula yuddha karavuM paDeluM te paNa huM jANuM chuM. ApaNe ema mAnIe chIe ke amuka kAyadAo karIne, lekanA dilamAM je khyAle sadI othI rUDha thayelAM che te khyAlathI lekIne mukta karI zakIzuM. pazu kAyadAkAnuna A bAbatamAM phaLIbhUta thaze ema huM mAnatA nathI. saMbhava che ke prajA evA kAyadA kAnunane paNa gaLI jAya. pra. 2. : te A bAbate Apa jAhera abhiprAya upara ja kharekhara choDavA mAge che? munazI : huM e bAbatano kATane ja havAlo ApuM. pa. Te. : amane evI sucanA karavAmAM AvI che ke ApaNe cerITI kamIzanara ubhA karIe ke na karIe paNa adhikArI ke bInaadhikArI nirIkSaka (vIjhITarsa) nImavA ke jeo cotarapha pharyA kare, cerITIo vahIvaTI tapAse ane koI paNa ThekANe kazI paNa geravyavasthA mAluma paDe te tene lagatA adhikArIne rIporTa kare. Apa A sUcanAnA pakSamAM che. ? munazI : huM tenI virUddha chuM. huM eTaluM ja pasaMda karuM ke eka athavA be cerITI kamizanara hAITa sAthe joDAyelA hovA joIe. ema karavAthI eka sataMtra kha tuM ja ubhu thaze. jayAre paNa koI cerITI viSe pharIyAda Ave tyAre teo TrasTIone belAve ane te pharIyAda dUra karavA mATe temane samajAve. je koI cerITI viSe kaI pharIyAda kare te kamIzanare tyAM javuM, TrasTIonI bAjue besavuM, cAlI rahele vahIvaTa tapAsavo ane temane kahevuM ke "juo Ama Ama banI rahyuM che, A have tame sudhAraze ?" mane lAge che ke Ama karavuM vadhAre upayogI nIvaDaze. evA be vakIle rokavAmAM Ave che e bAbatane khAsa abhyAsa kare, karavA mAM AvatI pharIyAdamAM uMDA utare ane temaNe zuM karavuM joIe te mitrabhAve jaNAve. ema karavAthI Aje TrasTane vahIvaTa je rIte cAle che tenAthI vadhAre sArI rIte cAlaze. pra. 2. ApaNe pharI maMdirone vicAra karIe; A viSe amArI samakSa ema raju karavAmAM AvyuM che ke ghaNu maMdira pAse DhagalAbaMdha sonuM, ca dI tathA AbhUSaNo hoya che, jene upayoga mUrti mATe bhAgye ja kara mAM Ave che. te senuM, cAMdI tema ja , jhaverAtanA ghareNAne kaI paNa sArvajaki hetu mATe upayoga ke na kare ? munazI: vAruM, paNa jhaverAtanA dAgI che te mUrtinA zaNagAra sAthe joDAyelAM hoya che. alabatta, senA ane caMdInAM rokANo paNu havA saMbhava che. pAyadhukInA maMdiramAM TrasTIo senA ne cAMdImAM nANAM rokaye ja jatA hatA ane amAre temane aTakAvavA paDayA hatA. pra. TeH TrasTIe vyAjabI pramANamAM senA cAMdImAM nANuM rokI zake ema ApanuM sucana che? Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 prabuddha jenI tA. 1-7 48 munazI: ghaNIvAra ema bane che ke koI paNa dhanADhaya mANasa AgaLa Ave che ane jaNAve che ke "mUrtinA mugaTa mATe huM pacAsa hajAra rUpIA ApavA icchuM chuM. Ama karavAthI pote pu pArjana kare che ema samajIne te AvuM dAna karavA AgaLa Ave che. have tame ema kaho cho ke tame AvaDI meTI sakhAvata karI te barAbara che, paNa mugaTa e kevaLa bInajarUrI upabhoganI vastu che ema ame DAhyA mANasa dhArIe chIe ane tethI ame te vecI nAMkhIzuM ane temAMthI maLatAM nANAM koIpaNa sArA jAhera kAryamAM vAparIzuM. AvuM kAMIka tame kahe tene loko saMmata karaze ke kema te viSe mane zaMkA che. pra. 2. amane ema jaNAvavAmAM AvyuM che ke mahAlakSmIne maMdiramAM e ravaiyo che ke devamUrtine je kAMi kImatI vastrAbhUSaNe tema ja vastuo dharavAmAM Ave che te maMdiranA TrasTIo vecI nAMkhe che ane tema karavAthI temane ghaNI sArI kIMmata maLe che. bajAramAM tenI je kAMI kIMmata upaje te karatAM paNa AvI cIje jyAre harAjI karavAmAM Ave che tyAre temane vadhAre sArI kIMmata upaje che. kAraNa ke A cIjane kharIdanAra A vastu pratye cokakasa prakAranI lAgaNI ane bhAvanA dharAvatA hoya che. je lokoe AvI bheTa. dharI hoya che temAMthI koIe paNa evI pharIAda karI nathI ke ame je dhArIe chIe te naphA mATe vecI nAMkhavAmAM Ave che ane maMdiranI Avakane AthI kazI paNa aDacaNa pahoMcI nathI. maMdiranA adhikArIo hareka sAmAjika hetuo mATe A nANAMno upayoga kare che. munazI : maMdire maMdire rItarivAja ane rUDhimAM pheraphAra hoya che, paNa jo AvI vastuo vecI nAMkhavAne jo tame kAyado kare te maMdiranI Avaka upara ghaNI pratikuLa asara thAya ema huM mAnuM chuM. DAkoranA maMdiramAM, temanI pAse eka mugaTa, motInI mALAo ane bIjA keTalAMka AbhUSaNe che, jene joma tarIke oLakhavAmAM Ave che ane te bIvakula vecI zakAtA nathI. kharIdanAra kAme lAka bane ApIe chIe e be vacce ApaNe taphAvata karIe chIe. "ISTa' eTale dhArmika ane "pUta" eTale dayAprerita sAmAjika e artha ApaNe karIe chIe ane mArA mata mujaba e bane bAbate alaga alaga che. cI. ca. zA. : dhArmika sakhAvatanA vadhArAnAM nANuM gauzALA sthApavA pAchaLa ke calAvavA pAchaLa vAparavAmAM Ave e Apane kabula che, paNa ArTasa ke sAyansa koleja sthApavA ke calAvavA pAchaLa e nANune upayoga karavAmAM Ave e Apa kabula nahi karo! munazI : dhArmika sakhAvato pAchaLa ceka hetu rahe che ema huM mAnuM chuM. tirUpati ke DAranA maMdiranI mIlakata keTalIye sadIo thayAM ekaThI thatI AvI che. A milakata e kakasa prakAranI saMskRtinA rakSaNa mATe ekaThI thayelI hoya che. alabatta, peDhI dara peDhI mANasenA vicAro badalAtA jatA hoya che, paNa cekasa hetuo mATe ekaThA thayelAM nANune kevaLa ja judA kAryamAM upayoga karavo te yogya nathI. jo tape navA vicAro dAkhala karaze ane te mujaba ekaThAM thayelAM nANAMne upaga karaze to lokone te nahi game ane lokonI lAgaNI dubhAze. 5. Te. paNa tirUpati maMdiranA nANune. ArTasa koleja, sAyansa koleja ane bIjI keTalIye saMsthAo calAvavA pAchaLa upayoga karavAmAM Ave che. munazI : paNa te sAme lokone keTale virodha che tene tamane khyAla nathI. tirUpati maMdirane bahu. thaDA samayamAM bhAre nukasAna thavA saMbhava che. jo koIne keleja calAvavA mATe sakhAvata karavI hoya te te mujaba te karI zake che. paNa maMdiranA nANAMne evA hetu mATe zA mATe upayoga karavo joIe ? bahu bahu to tAdaza hetuo mATe e jANIne upayoga tame karI zake che. pAThazALAmAM saMskRta bhaNatA vidyArthIone ziSyavRttio ApI zako cho. gItAnA jJAnano pracAra karI zake che. A hada sudhI anyathA upayoga lokalAgaNI nIbhAvI zakaze. cI. ca. zAhaH emAMthI hospITala calAvavAmAM Ave to te sAme te sAme Apane vAMdhe che? munazI : jarUra ema karavuM na joIe. jo tame e rIte nANune upayoga karavA mAMDazo te leke jarUra dubhAze. emanA dIlamAM jene sthAna nathI evA koI eka hetu tarapha tame DhaLI rahyA cho-ema temane khabara paDaze te che ke nANuM ApatAM ja baMdha thaI jaze. cI. ca. zAha : Apa jANe che ke jene devadravyane pavitra dravya tarIke lekhe che ane bIjA koI paNa hetu pAchaLa tene upayoga thai na zake ema teo mAne che. A saMbaMdhamAM Apane zuM abhiprAya che. | munazI. A prazna upara meM keTalAka vicAra karyo che ane mane lAge che ke jenomAM A lAgaNInI jaDa ghaNI uMDI che. Avo vicAra keTalIe sadIo thayA se te AvyA che. teo ema mAne che ke devadravya mUrti mATe ja niyata karAyeluM dravya che. . . e rUDhie ghaNIye ugI sevA paNa bajAvI che. e rUDhinA pariNAme ApaNane keTalIe sadI ene puro ItihAsa maLI zake che. A nANumAMthI keTalAka lahIAone nibhAvavAnI paraMparA temanAmAM cAlatI AvI che. samaya samayano itihAsa nedhatA raDavuM e A lahIbAonuM mukhya kAma hatuM. bIjuM dareka maMdira sAthe eka bhaDAra hoya che. A banne sAdhane bhUtakALane ItihAsa puro pADavAmAM bahu upayogI nIvaDayA che. te dvArA ja jana dhama ane saMskRtinI rakSA karavAmAM ane junA kALanI noMdha jALavavAmAM devadravye agatyane bhAga bhajavyo che. jenA bhaMDAre jJAnanI mATI - pra. 2. devamUtine hIrAnI AMkhe caDAvavAmAM AvI che to te tame jALavI rAkhaze ? munazI : hA. cha. jo tame te ukheDIne vecI nAMkho to amuka mANasonI dhArmika lAgaNI te avazya dubhAvAnI. lokonI dhArmika lAgaNI na duHkhAya e dharaNe kaI cIjo kADhI nAMkhavI ane kaI na kADhavI e saMbaMdhamAM tamAre purI saMbhALa levI joIe. praznakAra zrI cImanalAla cakubhAI zAha cI. ca. zA.: maMdiramAM karavAmAM AvelI sakhAvatenAM je vadhArAnAM nANAMnI maMdiranA koI paNa kAmakAja mATe bIlakula jarUra na hoya te nANuM samAjopayogI kAryo pAchaLa kharcAvA joIe, e vicAra ane saMmata che? samAjopayogI (cerITebala) ane dhArmika hetuo vacce Apa kaI taphAvata ravIkAro che ? munazIH hA jI. cI. ca. zAha: huM mAnuM chuM ke hiMdu mayado Avo bhedabhAva ravIkAratA nathI. e badhuM ja "dhama nI kakSAmAM AvI jAya che. kAkA kAlelakara jemaNe gaI kAle ja A kamITI samakSa jubAnI ApI hatI temaNe paNa A be vacce koI paNa bhedabha.va nathI ema jaNAvyuM hatuM. munazIH mane lAge che ke zA A be vacce taphAvata kalpa che. huM brAhmaNa kuLamAM janmelA ane ucharela hoIne mArA bALapaNathI huM ema samajate Avyo chuM ke maMdiranI aMdara ApaNe je kAMI devane dharIe chIe ane maMdira bahAra ASaNe je kAMI garI- Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-7-48 vakhAra samAna nIvaDayA che ane A bhaMDAro jema devadravyamAMthI nIbhAvavAmAM AvatA hatA te ja rIte AjanA vicAra mujaba e nANAMno upayoga jJAna ane zikSaNanA pracAra pAchaLa ApaNe karI zakIe chIe. cI. . zAha : bIjA koI kArya pAchaLa Ano upayoga thAya e Apa saMmata nahi kare ? munazI: nahi ja. je kAyadA dvArA pharajiyAta rIte A nANAMne bIjA koI kArya pAchaLa upayoga karaze te te sAme jAheramAM bahu virodha ane roSa pragaTaze. ' cI. ca. zAha je koI saMsthA o amuka koma athavA vagarane mATe heya te badhA hiMduo mATe khullI mukAvI joIe ke nahi ? dhAro ke kapALa mATe eka sastA bhADAnI cAla che athavA to jene mATe eka vidhAthagRha che. A saMsthAne lAbha badhA hiMduone maLe ema Apa cho ke nahi ? ane jo ema karavAmAM Ave te evI saMsthAmAM vahete dAnano pravAha baMdha paDI jAya ke nahi? munazI : mArA aMgata anubhava uparathI mAre kabula karavuM joIe ke AvI saMsthAo badhA hiMduo mATe khullI thatAM temAM thatI Avakane dhake te jarUra lAge, paNa AvA bhedabhAvane have ApaNe lAMbe vakhata cAlavA devA na joIe. ane Aje banatA banAve paNa ema batAve che ke A prazna lAMbo vakhata rahevAne nathI. Aje AntarNAtIya lagna jyAM tyAM thaI rahyA che te ApaNe sau jANIe chIe. eka jaina chokarI hiMdu chokarAne paraNe che ane hiMdu karI je chokarAne paraNe che. ane A bane kIssAomAM koIne jJAtibahiSkAra karavAmAM AvatA nathI. have prazna te e ubho thavAno ke A yugalanAM saMtAnonI kaI jJAti gaNavI? je kaI jene ziSyavRti hoya te tene lAbha A baMne prakAranA yugalenA saMtAnane zuM nahi maLe? ApaNe e paNa jANIe chIe ke samayAMtare mahArASTra, gujarAta ane karNATaka ema alaga alaga prAMta ubhA thavAnA che. ane dareka prAMtamAM te te prAMtanI vastI ja moTe bhAge vasatI haze. gujarAtamAM bahu thoDA janama artha thADA dakSiNIo haze ane mahArASTramAM bahu thoDA gujarAtIe haze. ema banatAM gujarAtI saMsthAo dakSiNIo mATe ane dakSiNI saMsthAo gujarAtIo mATe khullI mukavAne prazna ja nahi rahe. alabatta muMbaInuM zuM thaze e Aje kaI kahI zake ema nathI. te eka evuM svataMtra zahera banavA saMbhava che ke jyAM aneka jAtanA be ko rahetA haze. ane mane lAge che ke nAtajAtanA A sara bhede ka LAMtare jarUra bhuMsAI jaze. tethI je navI racanAnI saMbhAvanA ApaNe Aje kalpI rahyA chIe te jotAM A prazna jIvate raheze nahi ane tethI AvI badhI cerITIo samagra hiMdu kema mATe khullI mukAya ema huM IcchuM. Ama thavAthI dAnano pravAha vahetA baMdha thAya e bhaya rAkhavAne kaI khAsa kAraNa nathI. cI. ca. zAha : mahAvIra jaina vidyAlayane dAkhalo ApaNe laie. A saMsthA badhA hiMduone mATe khullI mukaze ? munazI : hAjI. e saMsthAmAM dAkhala thavA mATe kaMI paNa hiMdunI aTakAyata karavI na joIe. ' cI. ca. zAhaH e bAbatane amala kaI rIte thaze? munazI: emAM kazI aDacaNa nahi Ave. TrasTIo jaina hevAnA bIjI komanA be ke traNa vidhArthIo ja temAM praveza pAmI zakaze. cI. ca. zAha : jene prathama pasaMdagI ApavI ema Apa kahe che ? munazI : nA. cI. ca. zAha : je te badhA hiMduo mATe khulluM mUkavAmAM Ave ane jene koI paNa jAtanI prathama pasaMdagI ApavAmAM na Ave to temAM jaina vidyAthIo zI rIte dAkhala thaI zakaze? ame vidyArthIone temanI parIkSAnA pariNAma mujaba dAkhala karIe chIe. have te saMsthAmAM dAkhala thavA mAMgatA hiMdu vidyArthInA jo 70 TakA mArka hoya ane jaina vidyArthInA jo 60 TakA mArka hoya te jaina vidyArthIne bAjue rAkhIne amAre hiMdu vidyArthIne ja dAkhala paDavo paDaze. A rIte jaina sivAya bIjI komanA vidyArthIone temAM ghaNo vadhAre avakAza maLaze ane jenA vidyArthIo bhAgye ja praveza pAmI zakaze. munazI : tamee jaNavyuM tema be vidyArthImAMthI TrasTIo jeo jana ja hovAnA teo jaina vidyArthIne ema kahIne pasadagI Apaze ke e vidyArthI garIba che ane tethI jeNe 70 TakA mArka meLavyA che te karatAM A jaina vidyArthIne prathama pasaMdagI ApavI joIe. manuSyasvabhAva je che tevo hoine ane TrasTIo jana hAIne teo janAnA pakSamAM ja pitAne maLela pasaMdagInA adhikArane upaga karaze. cI. ca. rAva e saMsthAne vahITa jinenA hAthamAM ja rahevA deze? munazI: e to ema ja bane. hiMdu vidyArthIgRhomAM jina vidyArthIone dAkhala karavAmAM Ave che te mujaba A saMsthAmAM hiMdu vidhArthIone dakhala karavAmAM teo zI rIte vAMdho le te huM samajI zakato nathI. AvI ja rIte hiMdu kAma mATe nirmANa thayelA keTalAya hospITale kapiLa be io lAbha le che. je eka kAma dhanavAna hoya to te pitAnI komanI jarUriyAte te purI pADe eTaluM ja nahiM, paNa e uparAMta bIjI kAmA dvArA UbhI karavAmAM AvelI sagavaDe.no paNa lAbha le e pe.gya nathI. sidhdhAMtanI draSTie A tadana khoTuM che. pArasIonI bAbata taddana judI che. teo koI hiMdu cerITIno lAbha letA nathI. paNa Ama bIja kAmo viSe kahI zakAze nahi. Ama hovAthI mane lAge che ke hada cerITIomAM te kazo paNa bhedabhAva have na joIe. cI. ca. zA H AvA bhedabhAva upara kAyadAthI pratibaMdha mUkavAmAM Ave che tethI lokalAgaNI uzkerAze nahi? munazI : amuka the DAM apavAda bAda karatAM e kaI mATe virodha nahi thAya. je kAmo AgaLa moTA phaDe che teo kadAca re bharAya. cI. ca. zAha : ema kara thI ApaNI saMsthAone pahelAM mAphaka ja dAna maLyA karaze ema Apa dhAro cho ? munazI : hAjI. bhAratIya vidyAbhUvana je jenenAM ja nANAM. mAMthI ubhuM karavAmAM AvyuM che tene pArasI temaja musalamAnone paNa lAbha ApavAmAM Ave che. cI. ca. zAhaH AgaLanA eka sAkSIe amane ema jaNAvuM che ke sara harakIzanadAsa hospITalane je badhA hiMduo mATe khulluM mukavAmAM AvyuM hoya te enI pAse Aje je nANuM ekaThAM thayA che te thayA na hota. gujarAtIoe tene eTalo Teke A na hota. munazIH huM e hepITalanA pramukha chuM. alabatta, koI paNa saMsthA amuka kAma mATe ja ubhI karavAmAM AvI hoya che te tevI saMrathA viSe lokomAM vadhAre pakSapAta thAya che ane AvI saMsthAmAM nANAMne pravAha paNa vadhAre chUTathI vaheto rahe che. paNa bIjI bAjue ApaNe mAravADI hospITalanA da khale laIe, bIralAjIe A pejanA raju karI ane paisA paNa ekaThA thayAM. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 have A haeNspITala sau kaSTane mATe khullu mukavAmAM Avyu che. e cekakakhu* hiMdu hAspITala che ane amuka khIchAna.e. mAravADIe mATe alAyadA rAkhavAmAM AvyA che eTalI ja maryAdA A hAspITalamAM svIkAravAmAM AvI che. kAi paNa kAmanA nANAMmAMthI calAvavAmAM AvatA bIjA kAjI paNa hospITalamAM paNa A pramANe gaDhavaNu karI zakAya. hospITala sAmAnyataH sau koi hiMdu mATe khullu mukAvu joie, mane joine AnaMda thAya che ke ApaNAmAM nAta jAtanA bhedo dhIme dhIme laya pAmatA jAya che. ApaNe kAyadAyI harijanane ApaNAM pavitra sthAne devamaMdiromAM praveza karavAnI chuTa ApI che. ane ene paNa vakhata Avaze ke jyAre ApaNAM raseDA sudhI rijanane AvatA aTakAvavAnuM azakaya banaze. A bheda javA joie ema huM aMtarathI chacchuM chuM. Ama hovAthI amuka hAspITalamAM gujarAtIoe nANAM bharyA che eTalA mATe te khIjA kAchane mATe khullu nahiM mukI zakAya ma kahevuM te zuM geravyAjabI nathI ? A atyaMta sAMkaDI manedazA che. pra. 2. : mane lAge che ke kevI alagapaNu' jALavI rAkha vAnA prayatna karIne nyAyamUrti desAi gujarAtI kAmane anyAya karI rahela che. munazI : huM te| aneka kAryo mATe nANuAM ekaThAM karavAnA hetuthI dezanA eka khuNethI bIjA khukhyA sudhI bhaTakaye| ane mArA te anubhava che ke kAi paNa sArU kAma hoya te loko paisA Ape ja che. A nANAMnA kAnA mATe upayega karavAnA che. enI te kadI puchaparacha paNu karatAM nathI. na prakAza dhArapure : kAi paNa dhAmika saMsthAnA vadhArAnA nANAM hAya te sarakRta bhASA ke jemAM ApaNAM dharmAzAstro lakhAyA che tenA abhyAsa pAchaLa e nANAM vaparAvA joie evA ApanA abhiprAya huM samajyuM chu e barAbara che? munazI : ame lekatinidhisabhAmAM A bhUbhUta laDI rahyA chIe ke saMskRtanI rakSA mATe sarakRtane abhyAsa bahu jarUrI che. hIdI ApaNI rASTrabhASA thAya teA paNu sa MskRta bhASAnA pAyA upara racAya ane devanAgarI lIpImAM lakhAya evA amArA agraDa che. amane saMskRtamaya hiMdI joie chIe. cI. cI. za.4 : A vadhArAnAM nANAMmAMthI Ayurvedika sa sthA calavavAnu` tame pasaMda karA ? munazI dvAjI. jenAthI saMskRtanA abhyAsane vega maLe te dhI thAyatene uttejana apAvu joie. * paDayA : saMgIta jevI lalitakaLAnA abhyAsa pAchaLa A vadhArAnA nANAM kharcAya ene Apa yeAgya gaNA ? munazI: evA zikSaNunI pAchaLa A nAAM kharcAya emAM mArI saMmati che, paNa A vadhAranAM nANAMmAMthI saMgItanA jalasAo-kAnsarTa-thAya e huM pasaMda nahiM karU. paMDayA: brAhmaNane bhejana ApavA mATe karavAmAM AvelI sakhAvatA khIjA kAi zubha kAryamAM vAparavI joe. e Apane saMmata che ? X munazI: ema karI zakAya ema huM nathI dhArA. brahmabhojana aTakAvavuM' te lekA upara eka navA dha ladavA. bareAkhara che, ane A loko pasaMda nahi kare. thAzejana e dharmAMnA a'bhRta vibhAga che. eka X anuvAdakaH pamAMnada tA. 1-7-48 jaina zAsrA ane devadraAA [ dhArmikaDA ane dAnaDenA upayoga vize tapAsa karavA nAmadAra sarakAre eka samiti nimI che. tenA pramukha zrImAna TaMDulakara ane khIjA sabhyo samakSa ukta phreMDanA upayoga viSe mane paNa jIkhAnI ApavA khelAvele. meM je jubAnI ApI tenA sArabhAga A nIce ApuM chuM; ] jaina dharmanuM pradhA sAhitya sUtrasAhitya che. temAM paNa gagraMtho vizeSa mahattA dharAve che. e gaMthAmAM vizeSe karIne caityAnA ullekha Ave che. 'citA' zabdamAM e 'caita' zabdanu mULa che. je sthaLe dhama vIra purUSonI ciMtA khaDakAtI ane temane agnisa'skAra yate te. sthaLe temanuM' je smAraka ubhuM karavAmAM Avatu tenu nAma aiya. ' caitya zabdanA A aitihAsika ane vyutpantha che. chatrIo, pagalAMo, vRkSo ke nAnI devaDIe tayA nAnI thAMbhalI vA khAMbhIe vagere smArakarUpe. yAjavAmAM AvatAM ketraLa dhamavIcanI smRti sacavAya e mATe e smAraka ubhAM karavAmAM AvatAM. enI pAchaLa pUjyapUjakanI kalpanAnA khAsa bhAva nahatA. bhagavA| mahavIranA nivRttiparAyaNa nigaMThe leAkAne sasa' sevatA ja nahIM. paNa jyAre tI pracAra vA dhamapracAranI vRtti e niggaDemAM jAgRta thaI tyAre lekasasaga karavA ja rahyo. A vakhate eTale mahAvIra svamInA nirvANu pachI Azare AThase.navase varSa' e asaga ningaTe. caitye mAM ke tyAnAM parisamAM rahevA lagyA ane eka navI paraparA nAme caityavAsI paraMparA'A AvIrbhAva thayA. A pahelAM, niga ThaoN prAyaH ArAka hatA, vanavAsI hatA. nirgaThAnA caityavAsane lIdhe have leAkA caitye pAse vizeSa paNe AvavA lAgyA ane tyAM dhama zravaNane lAbha meLavavA lAgyAM. AthI caityAnI mahattA vadhI ane khAsa karIne asaMga nagna ThenA raheThANu thavAthI te caityAnA makrimA vizeSa prasaratA thayA Ama thavAthI caheAnI rakSA ane tyAM vasanArA munionI surakSA vagerene aMge dAnI leAkAe caityo mATe dAna ApavAM zarU karyo. vizeSa karIne lekA jamIna ApatA. e apAyelI jamInamAMthI thatI AvakArA caityAnI vyavasthA thavA lAgI. vakhata jatAM cyeAnI pUjA vadha dhA lAgI. tema tene aMge jamIne uparAMta rokaDa nANu paNa kA caityonA nirvAha mATe ApavA lagyA ane tyAM prakAza vagerenI vyavasthA mATe dhI vagerenI paNa vyavasthA karavA lAgyA. (va'mAnamAM je dhI khelavAnA rivAja che te e bALavAnAdhI mATe hatA, paNa pAchaLathI enA upayoga rekaDa nANAM sArU thai gaye|.) vakhata jatAM pelA asaMga nigraMtho saga ane sagraMtha thavA lAgyA ane caityo mATe apAtAM dAnanAM te petAne svAmI mAnavA lagyA. Ama e vakhate e zaitya dravyane e sasaMga bhikSuee bhAre durUpayoga karavA zarU karele. AnI sAme vihita ane sadanuSTAnI cAya hirabhadre bhAre virodha jagADayo ane kahyuM ke e * caitya dravya 'ne kASTha zramaNa petAnI aMgata sagavaDa mATe na ja vAparI zake. e dravya te pravacananI vRddhi karanArU ane jJAna tayA darzana guNanuM prabhAvaka che. mATe te, pravacananI vRddhi mATe tathA jJAnaguNu ane naguNanI vRddhi mATe ja vaparAvuM joie, ( pravacanane artha saMdha, tItha ana zAsana che. jJAnane aya prasiddha che ane dazananA artha samakti che. ) zro hArebhadranA kahevA uparathI mAluma paDe che ke e caiyadrazya saMdhanI vRddhi mATe, vidhAnI vRddha mATe ane samakitanI vRdhdhi mATe vAparI zakAya arthAt jaina sa MdhanI sarvAMgI unnati mATe e dravyanA upayoga karavAmAM kASTa prakAranA vAMdhe nathI. harimaMdrasUri * jipavayavuDDikaraM pabhAvagaM nANaM - daMsaNaguNAM / vahU'to divvaM tithayastaM lahaIjIvo jAvo || saMbodha prakaraNa pArnu 4 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 e 'ILI pramukha jena tA. 1-7-48 vadhArAmAM ema paNa kahe che ke e dravyanuM nAma mAtra jinadraya ke saiyadratha ja nathI, paNa maMgaLadravya, nidhidravya ane zAzvatadravyu paNa enA paryAya zabda che. (saMdha prakaraNuM gA. 86) vaLI, AcAryo haribhadra kahe che ke e jinadravya pravara guNAnuM janaka che ane ane pedA karanArUM che ane pradhAna purUSae tene e rIte upayoga kare che, (sabadha ma ga, 95) Ama jana saMdhanA zrava mATe te cadravya ke jinadravyane upayoga thAya temAM koI prakArane vadhe nathI. vaLI, meM evuM te kayAMya vAMcyuM ja nathI ke "saiyadrathane upayoga saMdhanA Adhya mika zreya mATe ke vidyAnA pracAra mATe na thaI zake ane ema upayoga koie karyo hoya te te deSabhAgI thAya.' devadravya ke jinadrathane upayoga karanArane je deSabhAgI kahela che te te tene khAI janArane eTale ke anItidvArA tene khaI janArane doSabhAgI batAve che ane e che paNa barAbara. je vyavahAramAM a (ti e eka moTo depa gaNAya che te parama tha: kAmamAM te e vizeSa moTo de 5 gaNA ja joIe. paNa jUnI paraMparAne pUjanArA ane cAlatuM AvyuM che temaja calava rA mArA jemabhAIe A hakIkatane samajI zakatA nathI. mAruM mAnavuM che ke karibhadrasUrinA samayamAM ja A zabda eTale ke saiyadravya ke jinadravya zabda samAjamAM bhAre kalAtala karI mukele. mane AgamanA abhyAsane pariNAme mArI e majabuta mAnyatA che ke mULa AgamayamAM te e zabdane meM kayAMya vAMcele nathI eTale e zabda agamakALa pachI ja avele che. khuda AcArya haridra paNa e "aiyadravya' zabdane * kalpa zabda kahe che. teo kahe che ke "saMgavimukata dene vaLI dratha kevuM ? arthAtu vItarAma de sAthe kaI rIte dravyane saMbaMdha ja ghaTatA nathI, paraMtu e devanA pitAnA sevakanI buddhie tene "devadravya rUpe ka9peluM che" caityavArasIonA samayamAM je aiyapUjA cAlatI tenuM vizeSa rasthalarUpa te vartamAna mUrtipUjA che. Ama che mATe ja AgamagraMthamAM mUrtipUjA vize khAsa koI vizeSa ullekha maLatA nathI. eTale ene lagatA vidhividhAnanA vA bIjA prakAranA ullekha mArA jovAmAM AvyA nathI, je thoDA ghaNA ullekha maLe che tene meTo bhAga svargIya dezanI sAthe vA varganI sAthe saMbaMdha dharAve che. draupadInI kathAmAM mUrtipUjAne lagate eka kathA "ka ullekha maLe che ane te ja ullekha mAnavalokane aMge che. A sivAya jayAM jayAM zrA konA adhikAra AvelA che tyAM meM' kayAMya mUrtipUjAnA ulalekhe joyA nathI. A 94ta huM za ane ullekhanI apekSA e jaNAvuM chuM ane emAM e paNa umera 5 icchuM chuM ke je ullekha maLe che te paNa mAtra kathArUpa che. kayArUpa ubeNe mArI samaja pramANe kevaLa kathA ja batAve che, paNa koI prakArane vidhiniSedha karI zakatA nathI. A kahevAto mAre A zaya evo nathI ke mUrtipUjA paddhati sarvathA | niSphaLa che vA sarvathA adinakara che. paraMtu te paddhati dhIre dhIre dhULa rUpamAM AvIne AvI rIte cAle che. vartamAna kALamAM te bahu dhUlirUpane pAmI che. mArI dhAraNu zAstro abhyAsana pariSNAme evI baMvAyelI che ke mUrtipUjAnI paddhati dareka ma nava upara lAdavA karatAM te mATe tene sataMtra rahevA de joIe. eTale e vidhi karavayAta banAvavA karatAM achika rahevA devI joIe, jethI ene lIdhe saMpradAye na baMdhAya ane saMpradAye vacce saMdha paNa na thAya. anukaMgane lIdhe bhAre depadravya vAta kara ii mUrtipUjA vize 5gu the kahevuM paDayuM che, paNa mAre mULa mudo devadravya jaina samasta saMdha zreya mATe vAparI zakAya e che ane emAM prAcIna zAomAMnuM ke I aDe e tu nathI. ulaTuM haribhadra jevA samartha Agamavivecaka e vAtane Teke * na hu devANa vi davaM saMgavimukkANa jujae kimavi / niyasevagacuddhie kapiyaM devadacvaM taM // saMbodha pra. gA. 90 Ape che. je loko kevaLa zAstradhArI che temane mATe meM A hakIkata kahelI che. paNa jeo potAnA anubhava, taka baLa ane saMgabaLane A carcA mATe upayoga karaze temane devadravyane samasta jaina saMdhanA hita mATe upaga spaSTapaNe jaNAze, jaNAze ane jaNAze ja. becaradAsa jIvarAja dezI paMDita lAlana sanmAna samAraMbha - paMDita lAlanane AchA paricaya tA. 19-6-48 zanivAranA roja vIThThalabhAI paTela roDa upara Avela AnaMdabhuvanamAM zrI. muMbaI jaina yunaka saMdhanA Aya nIce muMbaInA jaina samAja taraphathI suprasiddha vakatA paMDita phatecaMda kapuracaMda lAlananuM jAhera sanmAna karavA nimitte eka sabhA javAmAM AvI hatI. A sabhAmAM bhinna bhinna vicAra pakSanA jana AgevAnoe paMDita lAlana pratye pitAne AdarabhAva vyakata karavA mATe sArI saMkhyAmAM hAjarI ApI hatI. prArthanAgIta sAthe samAnA kAmakAjano prAraMbha karavAmAM AvyuM hatuM. zarUAtamAM muMbaI jana yuvaka saMghanA pramukha zrI. cImanalAla cakubhAI zAhe zrI. nAthajIne sabhAnuM pramukharathAna levAnI vinaMti karatAM paMDita lAlane jaina samAjanI karelI keTalIka sevAono tema ja paMDitajInA jIvananI keTalIka vizeSatAne khyAla ke A hatA ane AvA purUSanuM sanmAna karavA mATe keyalI sabhAnuM pramukhasthAna zebhAvavA mATe pUjya nAthajI jevA puNyapurUSa ApaNane prApta thAya e ApaNuM meTuM sadbhAgya gaNAya ema jaNAvIne AjanI sabhAnuM kAmakAja zarU karavA temaNe nAthajIne vinaMti karI hatI. AvA saMmelanamAM A rIte bhAga levAnI taka ApavA badala samAjane upakAra mAnIne pramukha sAhebe zrI. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIyAne paMDita la lana saMbaMdhamAM pitAnuM vakatavya raju karavA AjJA karI hatI. zrI. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIgAe zarUAtamAM zrI muMbaI jana yuvaka saMdhA nimaMtraNane mAna ApIne bhUtakALanA sarva matabhede bhulI jaIne A sabhAmAM hAjara rahevA badala temaja paMDita lAlana jevI jana samAjanI eka viziSTa vAvRddha vyakitanA sanmAna kAryamAM sahakAra ApavA badala ahiM hAjara rahevA jaina samAjanA jANItA AgevAne upakAra mAnyo hato. tyAra bAda paMDita lAlanane paricaya ApatAM temaNe jaNAvyuM ke "Aje temane 91 varSa thayAM e hisAbe temane janma i. sa. 1857 mAM gaNAya. aDhAreka varSanI umare teo meTrIka sudhI pahoMcyA. tyAra bAda aMgata saMjogone lIdhe temane abhyAsa hADa paDaye ane rU. 1 0 nA pagAre temaNe zikSakane be rasAya zarU karyo. eka zikSaka tarIkenI viziSTa tA nakakI karatI temaNe amuka. parIkSA ApI, je. pariNAme temane rUA. 10 ne pagAra vadhIne rU. 1rA thaye. e daramiyAna AisanA selpha-hela ' nAmanA aMgrejI graMtha uparathI lekamAnya tilaka lakhela "1' na ma / eka pachI paMDita lalananA vAMcavA avI, jenA pariNAme potAne manamAM purUSa yaM karIne teNe AgaLa vadhavAne nizcaya karyo. temanI ne karImAMthI maLatI aDadha zanIvAranI ane AkhA ravivArane ema deDha divasanI chuTI | pitAnA abhyAsa pachI purI niSThA ane khaMtapUka ane kazA ay ida sivAya temaNe upayoga karave zarU karyo. ane pitAnA aMgrejI bhASAnA jJAnamAM temaNe khuba vadhAre , saMskRta bhASAnuM sAhitya paNa sArA pramANumAM vAMcyuM, baMgALI, hiMdI tema ja marAThI paNa teo zikhyA. pariNAme temane sArAM sArAM ' Tayuzane " maLavA lAgyAM ane temAMthI temane mAsika rU 300 nI Avaka thavA lAgI. mULathI ja temanuM vaLaNu moTA bhAge dhArmika tema ja tAtvika dhiSanA adhyayana pAchaLa hatuM. jaina dharmanA graMtha sAhi Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 jaina prakAza tyane temane abhyAsa paNa vadhatA jatA hate. 1995 nI sAlamAM maLanAra amerikAnI sava dhama pariSadamAM jaina samAjanA pratinidhi tarIke munizrI AtmArAmajI mahArAjanI nImaNuka karavAmAM AvelI. jaina muni mATe Ave! paradezapravAsa zakaya nahi hevAthI temaNe peAtAnA pratinidhi tarIke sadgata zrI. vIracaMdra rAdhacha gAMdhIne mokalavavu nakkI karyu. paMDita lAlanane zrI. vIracaMda rAghavajI gAMdhI sAthe bahu gaDha sabaMdha hatA. zrI. vIracaMda gAMdhIne jaina samAja taraphathI bahuma naMpUrvaka vidAya ApavAmAM AvelI. zrI vIracaMda gAMdhI amerikA jAya ane paMDita lAlana agni' ekalA kema rahI zake ? temanu dila amerikA javA mATe ane vIracaMdabhAInA kAya mAM puravaNI karavA mATe atyanta AturatA anubhavavA lAgyuM, paNa tyAM javA mATe te e pAMca hajAra rUpI joie! temanA aDaga saMkalpanA pari Ame joitI 25 paMDita lAlanane maLI gaI, pravAzrunI badhI vyavasthA thaI gaI ane zrI vIracaMda gAMdhI pAchaLa bIje ja avADIe 5'Dita lAlana amerikA javA upaDayA, banne mitra IMgliAMDamAM bhegA thayA ane sAthe anairikA pahoMcyA. tyAM temAM 4 1 jaina dharmo viSe, jaina dharmanA siddhAnto ane AcAravicAra viSe paDitajIe keTalAye lekhA lakhyA, saMkhyAbaMdha bhASaNA karyA ane jaina dharmathI kevaLa ajANu * amerikana prajAmAM jaina dharma viSe khuba mahItI phelAvI. tA. 1-7-48 ka kALathI rUDha thayelI ' mUrti pUjAnu' potAnA graMthamAM khaMDana karyu" hatuM ane vAstavika prabhuprazna kaivI DhAya e bhALata AgaLa dharI hatI. A sabaMdhamAM pote yogIndradevaAcAya thI kevI rIte judA paDe che ane pracalita mUrti pUjAdrArA pAte prabhupUjAne kevI rIte dhaTAve che. e viSe paDitajIe eka svataMtra noMdha e pustakamAM pragaTa karI hatI. paNa A kANuM hue, vAMce ka vicAre ? e svAnubhadapaNu pragaTa thayuM ane paMDita lAlana mUrti pUrjAnA kaTTara vidhI che. eve kAla lakhA jaina samAjamAM vyApI vaLye, evAmAM vaLI zatruMjaya upara paDita lAlane peAtAno pUjA karAvI evI kALa pAyA vinAnI vAta cAlI ane AvA mANasane 'sa'dhabadAra karave joie evI hIlacAla zarU thai. AjathI lagabhaga 35 thI 40 varSa upara eTAda mukAme zrI. vijyanemisUrinI AgevAnI nIce paDita lAlanA ane sAthe sAthe temanA sAthI zivajI devazIne saMdhaSkiAra karavAmAM Avye. Ama e vakhatanA samAjane puSkaLa virodha cAlu rahevA chatAM temaNe petAnuM kArya cAlu rAkhyuM, temanuM eka khA [dhArthIjIvana calu hatu. je kharI rIte Aja sudhI cAlu ja che. zrIjI bAjue temanuM adhyApana kAryo paNa cAlu ja hatuM. temanI pAse aneka jijJasue AvatA ane potanAM cittanuM samAdhAna dhatA. temanA pustake te pragaTa thaye ja jatAM hatAM. uparAMkata cegIndradeva AcAya nA rAmAdhizataka tema ja paramAtmaprakAza paNa peAtAnA vivecana sAthe temaNe pragaTa karyAM. mAja sudhImAM temanI bhArata 24 gujarAtI graMtho ane 2 aMgrejI graMthe pragaTa thayA che. temanA samAdhizatakanuM' temanI ja dvArA jaina dharmanI dIkSA pAmelA zrI. harATa verane 1914 mAM aMgrejI bhASAntara karyu che. "1901 nA jAnyuArI mAsamAM te ikhate pAchA pharyAM. ahiM avIne teNe lakhANA lakhavA mAMDayAM, bhaNA karavA mAMDI, navI duniyA paDitajI nei velA, vicArasvAta MtryanI navI bhAvanAthI paMDitajI ra'gAyelA. AnI chApa temanA lekhe ane bhASaNA upara paDayA vinA kema rahuM ? e vakhatanA ApaNA jana samAja vicAranA pradezamAM kevaLa suSupta dazA anubhavatA hatA, navA vicAra ane navI keLavaNIne bahu ja alpa bhAgane kAMika nahi jevA sparza thaye| hatA. paraparA virUdhdha, cAlu Dha mAnyatA virUghdha, kAMi pa elAya ke lakhAya-e e vakhatane jaina samAja sahana karI zake tema nahetuM. mULa sidhdhAntanu mULa mAnyatAenuM udAra bhASya-liberal interpretaion-karavAmAM Ave te te paNa e vakhatanI sthiticusta manedazAne mATe asahya hatuM. A kAraNe paMDitajInA vicAre e jaina samAjamAM kSe:bha ubhA karavA mAMDaye. e vakhate eka mANekajI nAmanA pArasI gRharace paMDita lAlananA paricayanA pariNAme jaina dha aMgIkAra karyAM. pArasI jaina thai zake ja kema? tene jena tarIke svIkArI ja kema zakAya ? mANekajI zatruMjya AvyA, AdIzvara bhagavAnanI temaNe pUjA karI. A badhu sAMbhaLIne temanA viSe ane temane paMDita lAlanane TekA che ema samajIne paDita bhrAkSana upara jaina samAja muLa khaLabhaLavA lAgyuM. jainemAM pAMca pratikramaNanI paraMparAgata mAnyatA che. A pAMca pratikramaNa te divasanuM, rAtrInuM, pAkSika, cauma sika ane sAMvatsarika, A anukramane laMbAvIne paMDita lAlane aema pratipAdana karyu ke A uparAMta eka A Avatu ane khIjIve bhavantu' ema e prakAranA pratikramaNa umerAvA joie. jaina sama janA agevAnA ane sa ene lAgyu ke A te kevaLa mithuna, nAtitA che. maMdiramAM narkanAM citrA jyAM tyAM AlekhavAmAM AvatA hatAM. paDi1 lAlane sUcavyuM ke A mujaba svarganAM citre paNa alekhavA joie ke jethI sahamAMnAM zuSa Lene paNu lakAne khyAla Ave ane pariNAme zubha kama karavAne laMkA prerAya. A te vaLI kevI vAta ? Aja sudhI kAine na sujhayu. ane paDita lAlana e te ke dhyu ke AvI vAte kare ? evAmAM Dijho jANI digara AcArya zrI yogIndradevanA racelA mULa saMskRta 'svAnubhava darpaNa' nAmanA graMthano anu|da tathA vivecana lakhyAM. A adhyAye tatkAlIna samAjamAM k A uparAMta tee yemanA abhyAsamAM paNa AgaLane AgaLa pragati karI rahyA hatA. pataMjala yegadarzana te temane kAtra che. pataMjala yega ane jaina cAMgane " samanvaya e temanA abhyAsa, ciMtana ane mananA viziSTa viSaya che. te yoganA kevaLa abhyAsI ja che ema nathI, pazu yoga sAdhanAnI dizAe temaNe ghaNI pragati sAdhI che ane aneka sAdhakArI temaNe yega mAgamAM praveza karAvyo che. vakatRtvanA pradezamAM temaNe prApta karelI kuzaLatA e temanA jIvananI eka khAsa noMdhavAlAyaka sAdhanA che. vakatRtvanI dizAe temane suredranAtha benarajIe preraNA ApelI. suredranAtha benarajI jevA prakhara vakatA haju sudhI ApaNu dezamAM bIjo kAi pAkA nathI. eka te paDita lAlAmAM vakatRtva | kudaratI kSIpta te hatI. ja aMte A bakSI te temaNe prazna / ane purUSApUrvaka kavelI. pariNAme prema nA jamAnAmAM e vakhatanA lokene paMDitajIne khelatA sAMbhaLavAnuM bhAre kautuka rahetuM hatuM. temanI pachaLa yuvAna prajA gaDI hatI. temanA vakhatamAM AjanI jevA nidhaka kAi sAdhI paDAtA. daza daza hAra mALuronI sabhA sA teo sahelAithI bhASaNa ApI zakatA ane temane sau kai rekhara sAMbaLI zake teve temanA aAjamAM raNakAra ho e yuma paNa vatRtva ja hatA. kai paNa vidvAna mANasane, kAkartAne, sAMbhaLavA e bApananA e vakhatanA leTAne bhAre me hatA. paMDita lAlananuM vaktatva mAtra vANInu ja nahAtu. tene ja anurUpa temanAmAM addabhuta abhinaya kaLA . hatI. kAi mA vicArane lAkSaNika rIte jANe ke kAMi navA ja AkAramAM mUkavA. temanAmAM kaLA hatI. jaina zvetAMbara mUrti pUjaka kAnpharansanuM evuM bhAgye ja kAi adhivezana hoya ke jemAM temanI lArI na hAya.emanI hAjarI vinAnu adhivezana sau ne nisa ja lAge. A kAnpharansanA adhivezanamAM temane AvavA devA ke nahi, khelavA devA ke nahi-e samasyA dara pazu vAta Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-7-48 zuddha jena adhivezana vakhate ubhI thAya, tenA Akhare kAMika nikAla Ave, paMDita lAlana hAjara thAya ane temane sAMbhaLIne sau kAine kRtakRtya thayA jevu lAge. vRddha "A temanuM vakatRttva ATaluM' badhuM Akaka tema ja asara kAraka hatu tenu kha' kAraNe te Akhare temanu cAritrya, janasevAnI lAgaNI ane vizALa jJAnAnubhAva hatA. ummare te thavA lAgyA, temanuM jaherajIvana kamI thavA lAgyuM, temanI zArIrika tAkAta paNa ghaTavA lAgI. ema chatAM paNa adhyayana ane adhyApana e te temanI AjanI 91 varSanI ummare paNa chuTayA nathI. pAchaLanA samayamAM te je sAdhuoe ane AcAyoe temane sakhtamAM sakhta virodha karelo temanI sAthe paNa temanA sAdha purA sadbhAvabharelA banyA che te sau ke temane AdarabhAvathI jotA thayA che. Anu kAraNa e che ke paMDita lAlananA amuka amuka bAbatamAM vica.rA game te hoya, paNa temanAmAM uMDI dhAmi'ka tAe vAsa karyo che ane jaina dharmamAM temanI zraddhA ane vizvA eTalI ja uMDI che evI temanA eka vakhatanA virAdhI lekhAnA jaina AcAryo ane AgevAnAne pratIti thaI che. hellAM dellAM 1936 mAM AcArya zrI vijayavallabhasUrinA pratinidhi tarIke sava dhama pariSadamAM bhAga letrA te IMglAMDa gayelA ane tyAM sAteka mAsa rahyA hatA. AvI jenI ujjavaLa jIvanakA IdI che temanu ApaNe Aje sanmAna karavA ekatra thayA chIe. temanu jIvana lagabhaMga prAraMbhathI ja jaina samAjanI eka yA anya prakAranI sevAmAM ja gayu` che. jaina samAjamAM navA ane junA vicAranI Aje je hellA paccAsa varSI laData laMDatanA vicArasvAta'tryanI hImAyatanA pakSe te prathama chaeN, senAnI che ane e rIte AjanI yuvAna ane ugatI prajA temanI bhAre rUNI che. temanA samagra jIvana daramiyAna temaNe A sevA karI ke te sevA karI evI tAravaNI karavI zakaya ja nathI. vyApAna ane kuTu anI upAsanA e ja jenA jIvananAM pradhAna lakSyo haiAya ane te sAthe jeNe khIjA aneka kAryaM sAdhyA hoya temanA jIvanamAMthI AvI tAravaNI karavAnI jarUra lekhAya paNa jevu jIvana kaMi eka nadI mAphaka tenA sa`sagamAM AvatA sau kAinuM zreya sAdhavAmAM ja vyatIta thayu hoya tevA sAdhupurUSanA jIvananuM mUlya melavavAnuM zakaya ja nathI. paDita lAlana AvA eka sAdhu santapurUSa che. ApaNu temane antaranAM aneka abhivAM hai| ! temanI ApaNA upara 'mezA zubhAziSe utaratI rahe!! " cAle che te sainika prA A vivecananA samayanamAM muni jinavijayajIe, zrI. metIca'da gIdharalAla kapaDIe, zrI. jIvarAja edhavajI dezIze, zrI. hukamIcaMda jasANIe tathA zrI. tArAbahena mANekalAla premacaMde paDita lAlana sAthenA petapotAnA agata anubhavanI aneka bAbata jaNAvI hatI. tyAra bAda pUjaya nAthajIe paDita lAlanane puSpAra paherAvIne temanuM bahumAna karyu hatu. A vakhate paMDitajI nAthajInA page paDayA hatA ane e samAdha AtmAe eka mekane bheTI paDayA hratA. A sanmAnadhi purI thavA bAda paData lAlo nIce mujaba uttara ApyA hatA. Apa purve bhAIoe mArA mATe AvA prasaMga yAjya tene mATe Apa sarvane hu anta:karaNapUrvaka upakAra manu chuM. khAsa karIne A prasaMge nAthajI jevA rAjyegI-zire maNIne tame lai AvyA tethI mane je AnaMda thaye che te huM zabdomAM vaNuM'vI zakatA nathI. yAganI khabatamAM te temane huM mArA gurU gurU samAna lekhuM' chuM. kAraNa ke ramaNIkalAla sArAbhAi medI mAre mana A dizAe gurU samAna che, ane nAthajI ramaNIkabhAinA gurU che e kadAca AmAMnA keTalAka bhASA jANatA haze. 303 jaina siddhAMta lAlananI draSTie rAjayogane mAga che. dazanAmAM patalinA ceMga sIdhI rIte AvatA nathI, chatAM sarva darzonA mAphaka jaina darzane paNa pataMjalinA rAjayogane aneka rIte apanAvyA che, eTalu ja nahiM paN te rAjayoganA kartAne jana dharmanA mA~nusArI paNa gaNela che. jue jJAnANuM'va, zrI hemacaMdranu yogazAstra tathA bhagavAna harimaMdrasUrinuM yogadRSTi samuccaya tema ja rAjayoga para zrI yaze vijyajI upAdhyAye karelI jaina dharmane anusaraNI TIkA. temAM temaNe ema kahyu che ke Akhu te Akhu yogazAstra lagabhaga 95 TakA jaina siddhAMtane sAnukuLa che. pataMjalinA 26 sutrA upara yazeAvinyajIe TIkA lakhI che. temAM jo ke 20 sutrAmAM temaNe zabdAMtare bheda batA che chatAM arthAtare ubhayamAM rahelI ekavAkayatAnuM temaNe prarUpaNa karyu che. izvaranu svarUpa bIjAM pAdanA 24 mAM sutramAM je rIte vavAmAM Avyu che te jainAne svIkRta che ema yazovijayajIe sakhIta karI ApyuM che. yajJezavijayajI eka ja bheda raju kare che ane te 27 mAM sutramAM che. A bheda e che jyAre sAMkhya ane vega mAne kUTastha mAne che tyAre jaina darzana AtmAne pariNAmI paNa jAve che. eTale ke AtmA svabhAve nitya che ane guNenA piMDa che. tema ja chadmastha avasthAmAMthI siddhapaNuM pazu te paryAye pAmI zake che, arthAt te kavaLI paryAyane paNu siddha karI zake che, "AAgaLanA sarve vivecanamAM tame badhAe mArA pratye sadbhabathI prerAine mArA guNAne ja AgaLa dharyuM che. A tamArA sadbhAva mATe tamAro hu upakAra mAnu chuM. paNa sAthe sAthe tamAre mArA deSo paNa jaNAvavA joie. mArAmAM evA de . huM dhRSNA jouM chuM ane anekavAra mArUM patana thayuM che e paNa hu jANuM . ahiM A prasaMge ema kahevAmAM huM jarA paNa atizayokita karatA nathI ke A deje! ane patanemAMthI mane koie bacAvyeA hAya te te jina dhame ja khacavyA che. mAre mana jina dharma e nija dhama' arthAt Atmadhama che, A dhame mane vAra vAra uThADayA che, jagADayA che ane sthira karyAM che. A Atmadhan-jina dhana-huM mArA hRdayanI vAraMvAra vaMdanAli apu chuM. huM paN A muLajI jaina yuvaka sadhanA sabhAsada hAu" ema mane lAge che. kAi mane vRddha kahe te mane te gALa detA haiAya evuM mane lAge che. 91 vadhatu mA' daihika jIvana mane 19 varSI jevu lAge che. ane haju paNa vaparanI sevA khIjAM 34 va ka' evI mArI satata bhAvanA che. "zuddha jai" A saMghanuM mukhapatra che, jyArathI e patra janma thayeA che. tyArathI hu jote| Avyo chuM ke sutelA jaina samAja uMdhane paNa jAgatA thA che. have e jAgRta samAjanA mukhapatre na samAjane choDo karavA joie, ubhA karavA joie, cAlatA karavA joie, ane dhama vyavahAra mAge doDatA, uDatA karavA joie. svane nAMce lAvavu joie ane mekSane hRdayamAM vasAvavu joe. "maraNa vinAnuM kadi vana ve che kharU? rAma vinAnuM kadi AreAgya sabave che. kharU ? vRddhattva dhanAnI kadi yuvAnI saMbhave che kharI ? saMsAranu A sAmAnya svarUpta che. dhRSTatA ApaNe sayeAga icchIe ane viyoga thAya che ane aniSTane ApaNe viyega icchIe ane sace!ga thAya che. A sarve vacce samabhAvapUNuM khanane jIvana gaLavuM te ja sAce dha' che. Anu ja nAma jaina dharma. A dhama' svAvalakhI che, A dharmamA janatAmAM ApaNe bane teTalo phelAvo karavA joie. zrI yazevijayajI mahArAja te kahe che ke, "nazcayadaSTi hRdaya dharIjI, pALe je vyavahAra, puruSava ta te pAmaze cha, bhavasamudranA pAra. '' Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 zuddha jaina A ja nizcayadraSTithI hajI paNa loko bhaDake che, paNa Ama thavu na joie. nizcayapUrvaka vyavahAra e ja sAcA vyavahAra che. "akSaremAMe vibhAga paDe che. svara ane vyaMjana, AdhyAtmika paribhASAmAM svara e AtmA che ane vyaMjana e zarIra che. tenA sumeLa manuSyane zAzvatapaNuM dekhADe che. svarane vyaMjana sAthe joDAyale ApaNe kalpI zakIye chIe tema ja tethI chuTA paNa ApaNe kalpI zakIe chIe tevA ja AtmA ane zarIrane sabaMdha samajavA. ane zAzvata svaranI mAka ApaNe AtmA amara che. e hakIkata ApaNA aMtaramAM utAravI.' jyAre ApaNI kAi niMdA kare che tyAre ApaNe akaLAie chIe ane, tevI niMdA karanAra upara ApaNune rASa Ave che. pazu tAtvika rIte vicAratAM e niMdA karanAra ApaNA dveSane meTA dekhaDIne kharI rIte ApaNane jAgRta kare che ane e rIte te ApaNA upara upakAra kare che. mATe mArI niMdA karanArane huM ema kahuM ke je kaMi tamAre kahevu hoya te mArI samakSa kahe| ane hiMmata na heAya te mArI pAchaLa kaho. e banne prakAranA leAkA atyAra sudhI mArA upara anugraha karatAM ja AvyA che. 'jyAre me" suprasidhdha vakatA zrI surendranAtha benarajIne keMgresamAM bhASaNa karatAM saubhaSA tyAre mane vakatA thavAnI preraNA utpanna thai, ane e dizAe mArI zakita keLavavAnA me" prayatna karavA mAMDayA. daza varSa bAda Aje jene AjhAda medAna tarIke oLakha vAmAM Ave che te medAnamAM jaina zve. kenpharansanuM adhivezana maLelu, ane tyAM mane vyAkhyAna karavAnI taka ApavAmAM AvI hatI. mane sAMbhaLIne ApaNI jaina kALanA jANItA AgevAna sadgata zeTha kuMvarajI NujIe mane khUba zAkha zI ApI hatI. tyAra pachI keTalAka samaya bAda paDita sukhalAlajIne kAzImAM prathama samAgama thaye tyArathI jainadharmanI nizcaya ane vyavahAra upara racAyalI imAratane meM yathAzakita abhyAsa karavA mAMDayA. A rIte mane dhaNu' jANavA samajavAnuM maLyuM. Ama chatAM paNa Aje lAlana je kAMi jANe che te samudranA eka ziMhaMdu jevu che. enu lAlanane spaSTa bhAna che ane e jJAnanA mIThA mahAsAgaranA kayAre sapUchyu` darzana thAya e bhAvathI nahi jANelu jANuvAnI paNu lAlana eTalI ja utsukatA anubhavI rahela che. je aMtamAM Aje A prasaMge eka sucanA karavuM mane suje che. ApaNA samAjamAM ghaNuA zrImAne che. mAbApa vinAnA bALako mATe bALAzrameA thayAM che ane thAya che. paNa khALA vinAnA vRddha mALApA mATe vRddhAzrame kAM nathI thatAM ? pazuone mATe pAMjarApALe che, paNa azakta ane vRddha mAnavIe mATe AzrameA kAM nathI ? yuropa tema ja amerikAmAM me Degjha heAma " "nAzrame joyA che tema ja "ejeDa heAma" vRddhAzramA paNa joyA che. Apa eka vRddhAzramamAM nepolIyananA yudhdhamAM jeNe bhAga lIdheA hatA tevA eka 130 varSanI ummaranA DAsAne me joye hate. ApaNe tyAM AvI saMsthAo ubhI thavAnI khAsa jarUra che. aMtamAM mArA pratye ATale badhA sadbhAva ane lAgaNI batAvavA mATe Apa sarvonI huM pharI pharIne taHkaraNapUrvaka upa kAra ane AbhAra mAnuM chuM. tyAra bAda zrI nAthajIe samagra prasagane upasaMhAra karatAM guAvyuM ke "Aje ApaNe sadhaLA loko ekatra thane paMDitajInu gaurava karI rahyA chIe te kevaLa emanI uMmaranA aMge nathI. ApaNA samAjamAM paMDitajI karatAM paNa vadhAre umaravALA purUSa nahi maLe ema ApaNe nahi kahI zakIe, paNa paDatacha jeTalA vayevRdhdha che teTalA jJAnavRdhdha paNa che ane petAnA jIvananA ghaNA moTA bhAga temaNe AdhyAtmika vicAra ane sadhanAnI pAchaLa gALyo che. A ja temanI vizeSatA che ane e kAraNe ja ApaNe emanuM mAna ane gaurava karIe chIe. emanI vakRtakitanA paricaya mane Aje ja thaye. e uparathI paNa huM kalpanA karI zakuM chuM ke Aje emanI 91 varSanI umaramAM paNa jyAre te Avu ekadharU ane bhAvapUrNa vakRtva karI zake che te temanI juvAnImAM A zakitane pravAha keTaleA dhe joradAra daze? tA. 1-7 48 paMDitajI sAthe mAre pahelA paricaya lagamaga 26 varSa pahelA sAbaramatI AzramamAM thayA hatA. e vakhate emanI uMmara 69 varSa nI hatI. e vakhate emanI sAthe mArA je vArtAlApa thayA e uparathI mane mAluma paDayu ke emane AdhyAtmika jJAnanI khUba tRSNA che. te vakhate emanu* pUrva jIvana hu khIlakula jANatA nahatA. dhIme dhIme emanA pUrva jIvananI vigata pazu mArA jANuvAmAM AvI ane mArA dilamAM emanA viSe Adara utpana thaye|. tyArabAda emane maLavAnuM kadi amadAvAdamAM thatu te kardi muMbaImAM thatuM. eka vakhata te mAMdA hatA ane huM temanI pAse gayA hatA. temanI tIkta khIlakula sArI naheAtI ane teeA taddana azakata banI gayA hatA. ema chatAM paNa mArI sAthe pataMjala yogadarzana uparathI yogabhyAsa sAdhI emaNe vAta karavA mAMDI. jyAre jyAre paNa emane maLavAnu banatuM hatu tyAre tyAre dareka vakhate te mane AdhyAtmika prazno ja pUchatA rahyA che. ane e bAbateAnI ja temaNe mArI sAthe carcA karI che. A sivAya bIjo kAi viSaya temaNe mArI sAme upasthita karyAM nathI. A badhI bAbato uparathI mane vizvAsa thayA ke paMDitajIne AdhyAtmika viSaya atyanta priya che ane e viSaya pAchaLa lAgelA eka zreyArthI che. pa'Dinacha jyAre dhAmi'ka kSetramAM kAma karatA hatA tyAre te supraddhi purUSa hatA. amerikA, iMglAMDa vigere dUra deze.mAM vasatA leAkA paNa temane jANutA hatA. mArA sAMbhaLavAmAM Avyu che ke ka ika itemane pracalita dhama kalpanAnI virUddha khelavu' paDatuM hatu AnA pariNAme temane sAdhAraNusamAja taraphathI keTaluM sahana karavu' paDayuM haze tenI ApaNe kalpanA karI zakIe tema che. paNa Azraya' tema ja AnadanI vAta te e che ke samAjanA game teTalA virAdha sahana karavA chatAM paNa paMDitajIe peAtAnuM satyapratipAdananuM kAryaM ekasarakhuM cAlu rAkhyuM hatuM. emanAM jIvana uparathI A paNe satyaparAyaNutA ane nirbhayatA, A guNAnu mahattva samajavuM joie ane te guNe ApaNA jIvanamAM utAravAna prayatna karavA joie. dhakhanI khAtara sahana karavA sivAya manuSyanI koTI thai rAkatI nathI. je e kaseTImAMthI pAra utare che tenu teja vadhe che. paMDitajInI upara aTalI meATI hAvA chatAM ane vRddhAvasthAnuM temanA upara a TaluM badhuM akramaNa hovA chatAM emanAmAM rahelI svAbhAvika tejasviItA bIlakula ochI thaI nathI. e teja dharma'nu' teja che. vRddhAvasthAmAM sava kAinuM teja dhaTatu jAya che, paNuM je dharmazIla hAya che tenAmAM viratA heAya che. je sAce jJAnI heAya che tenuM teja vRddhAvasthAmAM paNa ghaTI zakatu nathI, zarIra bhadre kSINu thAya, jarjarita thAya, paraMtu tenA tejamAM jarA paNa kIpaNuM AvatuM nathI. A prabhAva dhA che, vIratva che, jJAnanA che. paMDitajInA jIvanamAMthI ApaNe ATalI vAtA samajIne emanA guNu ApaNAmAM utAravAnA prayatna karIe te ApaNuM jIvana paNa emanI mAphaka sArthaka thaze. emanu gairava karavAne A ja sAce rastA che. jenA pratye ApaNe mAna dAkhatA haiie tenA dareka guNu peAtAnAmAM lAvava, prayatna karavo e ApaNu sarvanuM kavya che. paMDitajInu mAna ane gaurava karavAnuM bhAgya Aje ApaNu sarvane je rIte prApta thayuM che, te rIte paramAtmAnI kRpAthI enuM gaurava karavAnA prasaMga dujI kaMika vA~ sudhI ApaNane maLatA rahe ane emanA jJAnanA tathA emana! saddaguNenA Apa jIte mezA lAbha maLatA rahe e dacchA pragaTa karavA sAthe emanu arvAza AyuSya svAsthya ane regyapUrNu rahe evI mArI paramAtma ne prAthanA che.' tyAra bAda zrI veNIbahena kapaDIAe pramukhazrIneA, paDiMta kSAlanane! tema ja sa sabhAjananA citta zabdamAM upakAra manyA hatA ane vademAtaramanA samuhagAna sAthe sabhA visarjita thaI hatI. zro muMbai jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla meAkamacaMda zAha, 4547 dhanajI sTrITa, muMbai, mudraNusthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI muMbaI jena yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra rajI. na. bI. 42 66 prabuddha jaina taMtrI: maNilAla makamacaMda zAha, varSa : 10 aka : 6 muMbaI: 15 julAI 1948 gurUvAra vArSika lavAjama rUpiyA 4 devadravyano upayoga devadravyane prazna Aje jyAre cotarapha ThIka ThIka pramANamAM ane senA cAMdI jhaverAtanI AMgIo ane mugaTa caDhAvavAmAM Ave carcAI rahyo che tyAre A saMbaMdhamAM mArA aMgata vicAre vyavasthita che te prathA mUtinA mULa svarUpa sAthe koIpaNa rIte baMdhabesatI AkAramAM raju karavAnI AvazyakatA bhAse che. Ama te A prazna nathI, eTaluM ja nahi paNa virodhI che-tyAgamUtine AMgI AbhasaMbaMdhamAM chuTuM chavAyuM ghaNuM lakhAyuM che paNa maMdiranAM vadhArAnAM paNa za?-Ama samajIne e prathA baMdha karavI joIe; maMdiramAM bane nA-cAMne zuM upaga kare e prazna jyAre TenDalakara teTalI sAdAI dAkhala karavI joIe ane A rIte mUti ane kamITIe samasta hiMdu samAja samakSa ubho karyo che tyAre A maMdirane vahIvaTa calAvatAM dara varSe je nANuM vadhe tema ja Aja saMbaMdhamAM vyavasthita vicAraNuM jarUrI che ema samajIne A lekha sudhImAM je nANuM ekaThuM thayuM hoya tene dharma pariSaka, saMskRtilakhavA huM pravRtta thaye chuM. saMvardhaka temaja samAjasvAranI rakSA temaja vRddhi karanAra ke devadravya eTale devanuM dravya ema jo artha karIe te te paNa pravRtti pAchaLa upayoga kare joIe. devadravyane A vyApaka upayoga karavAno dareka saMghane saMpUrNa adhikAra che evo sudhA kene mata to "phakIranI muDI" "saMnyAsInI mIlkata mAphaka vadano vyAghAta jevuM thAya che. je pAse muDI hoya te te phakIra kema kahevAya ? je che. Aja sudhI ekaThuM thayeluM dravya mUrti maMdiranA hetuthI ja apApAse mIlkata hoya te te saMnyAsI kema kahevAya ? ema ja je thaluM che, tethI tene kada koI paNa anya prakArano upayoga thaI na amuka dravyasaMgraha upara mAlakI haka hoya to tevA haDakane do zake ema keTalAkanuM kahevuM che, paNa A mantavya barAbara nathI. karanArane, jaina dRSTie jene deva' kahevAmAM Ave che te deva' kema 1. jyAre koI paNa zrAvaka koI maMdiramAM kAMI paNa dravya Ape kahevAya? paNa A saMbaMdhanI zAbdika carcA na karatAM jinamUrti che tyAre A dravyano amuka ja upayoga thavo joIe ane anyathA kaI paNa upayoga tha na ja joIe evI kaI cekasa ekAnta samakSa dharAyeluM ke jina maMdirane arpaNa karAyeluM dravya e deva ane nizcayapUrvakanI samajutIthI te te dravya Ape che ema nathI dravya kahevAya e lokagRhita artha ApaNe svIkArIne AgaLa cAlIe. hatuM. e te bheLave amuka dravya mUtine samarpaNa kare che eTale ke e mUrtinA adhiSThAtA baMdhane arpaNa kare che ane e. - amuka mRta ane maMdira je sthAnamAM AvelAM hoya ane sagha tene cAlu paraMparA mujaba upayoga kare che ane A paraMje saMpradAyanA heya te sthAnanA saMpradAyanI mAlikInA te mUrti parAmAM dezakALa mujaba koI paNa pheraphAra karavAno te saMghane saMpUrNa ane maMdira gaNAya ane e kAraNe ekaThA thayelA ane ekaThA adhikAra che. alabatta, mUrti ane maMdirane nibhAva e mukhya thatA dravyane uga zuM karo e bAbatane chevaTane adhikAra te varatu che ane A jarUriyAtane upara jaNAvyA mujaba vahIvaTa karatAM te saMpradAyanA saMdha gaNAya. keTalAMya varSathI te Aja sudhI A paNa pahoMcI na zakAtuM hoya tyAM te Avo koI prazna upasthita dravyane upaga jinamUrti ane jinamaMdira nimitte ja the thatuM ja nathI. paNa vastIvALA pradezamAM ane sthaLomAM AvelAM, joIe evI paraMparA jananA mUrtipUjaka saMpradAyamAM cAlI Ave maMdiranI Avaka haMmezAM kharca karatAM ghaNI vadhAre hoya che ane che. A dravyane upaga mUrtinAM AbhUSaNo, maMdiranuM saMcAlana, tethI ja A bAbata prazna rUpe ubhI thAya che. samArakAma, suzobhana, tema ja saMvardhana pAchaLa sAdhAraNarIte karavAmAM Ave che. paNa Aje ghaNuM maMdiro evAM che devadravyane lagatI A prathA anAdikALathI cAlatI Ave che ke jayAM maMdiranI A banne jarUrIyAtane pahoMcI vaLatAM paNa ane tethI A zAzvata prathAmAM koI paNa prakArane Aje pheraphAra khuba phAjala nANuM paDI rahe che. A vadhArAnAM nANAMmAthI kada ka ucata nathI ema keTalAkanuM kahevuM che. vaLI A prathAne kada dUra najIka AvelAM anya jIrNa maMdiromAM samArakAmane lagatA keTalAye zAstraullekhenuM samarthana che. mATe paNa A saMbaMdhe phALAomAM tema ja jyAM na hoya tyAM navuM maMdira ubhuM karavAnI anyathA vicAra karavo ucita nathI ema paNa temanuM kahevuM che. TIpamAM nAnI moTI rakamo ApavAmAM Ave che. paNa moTA bhAge koI paNa prathA zAzvatakALathI eTale ke ati purANA kALathI bhAvanI vadhaghaTa, vyAja athavA te bha DAMdhArA A na NomAM vRddhi cAlI Ave che eTalA mATe pheraphAra karavA lAyaka nathI e dalIla thAya e hetuthI senuM, rUpuM, sIkyorITI, zera, khAnagI peDhIo sayukitaka nathI. AjanA saMge tema ja sAmAjika jarUriyAta tema ja sthAvara-mIkata pAchaLa e devadravya tarIke lekha tuM nANuM vicAratAM je prathAmAM pheraphAranI AvazyakatA lAge te pratha, mAM te kavAmAM Ave che. mujaba pheraphAra karavo ja joize. prathAnuM game teTaluM purANApaNuM prathane , A saMbaMdhamAM jene sudhArakAnA mata tarIke oLakhavAmAM evuM koI mahatva ApatuM nathI ke jethI e prathAmAM koI paNa kALe Ave che te A mujaba che. ji mUrti zvetAMbaranI ho ke digaMbaranI. kaze paNa pheraphAra thaI na ja zake evuM ekAntavAdI vidhAna vyAjabI jinamUrtine je AbhUSaNe tema ja zobhA zaNagAra karavAmAM Ave che gaNAya. samAja badalAto Avyo che tema ja tenI prathAo paNa badalAtI Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . prabuddha jaina tA. 15-7 88 AvI che. paNa A bAbata te ApaNe devadravyanI prathAnuM atyanta maMdirane vahIvaTa vicAratAM AvI prathA svIkAravAnI jarUriyAta bhAsI purANApaNuM svIkArIne vicArI ane cacI. paNa jeo devadravaLanI' haze. te vakhate dhamapracAra mATe maMdira tema ja mUti upara : prathAnA purANApaNAmAM mAne che temane muni jinavijayajInetema ja atyanta bhAra mukavAnI jarUra paNa jaNAI haze. Aje AvI prathAnuM paMDita becaradAsanA, prabudha jana'nA AgaLanA aMkamAM, pragaTa pariNumalAkhanI rakamane sthagita karavAmAM AvyuM che, maMdire jANe thayelA vicAro karIthI joI javA tema ja vicArI javA vinaMti ke vyApAranI peDhIo hoya evuM e saMsthAnuM adha:patana thayuM che, che. zAnithI tema ja taTasthatApurvaka temanA jainazAstranA abhyAsa Aje sama ja maMdira tema ja mUti uparAMta bIjI aneka bAbaane avalokanane sArA vicAratAM devadravyanI prathAnI ati prAcIna- tane khuba mahatva ApI rahela che, sAmAjIka jarUriyAta taraphathI tAno dAvo keTalo pAyAvinAno che ane temane khyAla Avaze. vadhatI ja cAlI che, ane Ama chatAM samAjanAM dhanano pravAha maMdira mAre mana AvI sAmAjika ke dhArmika bAbatamAM prAcInatA ke - tarapha ja haju bahu moTA pramANamAM vahI rahyo che. A pravAhane sadupaarvAcInanAM e gauNa bAbata che. game teTaluM prAcIna jo Aje yega karo ane te paNa mULa saMsthAne bAdha na Ave te rIte-e A paNa samAjazreyanI dRSTie AdaraNIya hoya te te sAme mane sudhAraNAne hetu che. vizALa duniyAnA ApaNe paricayamAM AvyA chIe. jarAye vAMdho nathI. kaI paNa bAbata arvAcIna che eTalA je je devasthAnoe pitAnI Avakane samAjopayogI kAryo mATe : khAtara ja svIkArya che evo paNa mane koI moha ke Agraha nathI. khullI mukI che te te devasthAne dvArA aneka satkAryo thaI rahyAM che. bIjo prazna devadravyanI vartamAna prathAnA samarthaka zAstraullebano keTalIye majInI AvakamAMthI madresAo cAle che. keTalAye carcAnI che. zAstranA sarva ullekhe AjanI prathAnA sarvathA samarthaka che AvakamAMthI mIzana skule ane ispItAle cAle che. jeno mAphaka ema huM mAnatuM nathI. bIjuM dharmazAstromAM AvAM je vidhAne heya che anya hiMduonuM mAnasa paNa jo ke haju A bAbatamAM eTaluM tene uddeza ghaNuMkharUM pracalita rUDhine samAja dRDhatApUrvaka vaLagI ja sthiticusta che tathA maMdiranI Avakane anya koI kAryamAM rahe te hetuthI te rUDhine vidhyAtmaka athavA te niSedhAtmaka svarUpa upayoga thaI na zake evuM ja vaLaNa teo svAbhAvika rIte dharAve . ApavAnuM hoya che. Aje jayAre mULa rUDhinA utpAdaka samAjika che, ema chatAM paNa keTalAka maMdiranA saMcAlakoe A bAbatamAM saMyogo dharamULathI badalAI rahyA che tyAre te rUDhi paNa pheraphAra pitAnuM vaLaNa badalavA mAMDyuM che ane keTalAka ThekANe kAyade temane mAMgI rahI che ema ApaNe ravIkAravuM rahyuM. je Ama che te pharaja pADI rahyo che. pariNAme nirarthaka paDI rahelI hajAronI rakama paNa te rUDhinA samarthaka zAstranuM ApaNuM maTe kazuM paNa chuTI thA mAMDI che ane temAMthI sArI sArI zikSaNasaMsthAone - baMdhanakartApaNuM rahetuM nathI. A sarve carcAne sAra e che ke janma thavA mAMDe che. devadravyanI vartamAna prathAne mAtra Aja koI paNa rUDhi ke prathAne game teTalA kALabaLane ke zAstra samarthana sudhI cAlI AvatI rUDhi sivAya bIjuM koI paNa bauddhika samarthana Teka hoya-Aje paNa te rUDhie pitAnA TakAva mATe AjanA dheraNe che ja nahi. maMdirane vadhArAne paiso bIjA koI sAmAjika kAryamAM ja pitAnI upagItA puravAra karavI rahI. e upayogItA viSe kema na vaparAya ema pUchIe te javAba maLe che ke A kaMI jyAre ziSTa vyakitao taraphathI zaMkA uThAvavAmAM Ave tyAre samajavuM ke kALathI cAlatI AvatI rUDha che athavA te amArA dharmanuM A A rUDhine pAye have halavA mAMDe che. devadravyane lagatI prathAne pharamAna che. A javAba buddhipUrvaka vicAranAra koI pazu mAnavIne pAye Aje A rIte calAyamAna thaI rahyo che. saMte ApI zake tema che ja nahi. - devadravyanI prathA te jaina dharmanA maulika siddhAnta [ii bAbata keTaloka ApaNo zraddhALu varga ema kahe che ke maMdira e che mATe emAM kaze pheraphAra thaI na ja zake Ama keTalAka dalIla kevaLa dhArmika saMsthA che ane ane temAM ekaThA thayelA dravyano kare che. A dalIla jeTalI hAsyAspada dalIla anya kaI hoI na tema ja Avakane samAja mATe kadi paNa upayoga thaI zake. : zake, pahelAM te maulika siddhAntanI kaI kaI bAbata lekhAya ane paNa vAstavikapaNe vicAratAM maMdira e jeTalI dhArmika teTalI emAM paNa pheraphAra kadi thaI na ja zake-e bane vivAdAspada ja zuddha sAmAjika saMsthA che. maMdira e sarva samAjanuM A bAbate che, paraMtu prastuta carcA anusaMdhAnamAM ApaNe AtmAnuM mIlanasthAne che. je zAnti , ane pavitra vAtAvaraNa astitva, kamanI aTaLatA, punabhaMdhanI nizcitatA ane mokSanI zakayatA - gharamAM maLatuM nathI e zodhavA ane pAmavA mATe mArI ATalI tAtvika bAbate ane ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane maMdiramAM jAya che. maMdira garIba ane paisAdArane bhedabhAva vinA , aparigraha-ATalA AcAraniyame pathiAnA che ema mAnI laie AvakAre che, ane sau ke InA dilamAM rahelA bhakitabhAvane tRpta kare te paNa AtmasAdhanAnu eka sAdhana vyakti, bhakitanuM eka sAdhana che. A rIte maMdira eka mahatavanI sAmAjika upagItA ja purI maMdira ane mUti, maMdira , ane mUrtine TakAvavA mATenuM sAdhana pADe che ane samAja tene puro lAbha uThAve che. A maMdirane jarUrI dravyahave A Arthika jarUriyAtane pahoMcI vaLatAM vadhI calAvavA pAchaLa temAM thatI Avakano upayoga thAya che. A uparathI paDatAM nANAMne zuM upayoga kare ane zuM na kare-A praznane mAluma paDaze ke maMdiramAM thatI Avakane uga samAja mATe na maulika siddhAMtano lekhAvo te padArane zahenazAha manAvavA thavo joIe ema kahevAne koI artha ja nathI, kAraNa ke e barAbara che. paNa je bAbatamAM kaze paNa pheraphAra svIkArya na hoya Avakane upara varNavyA mujaba sAmAjika upaga ja thaI rahyo te bAbata game tevI najIvI, mAmulI hoya te paNa tene mULa che. mAtra A upaga upara je maryAdA mUkavAmAM AvI chesiddhAntanA siMhAsane besADI devI e sthiticusta samAjane sahaja pariNAme e dravya paDayuM rahe ke vadhe paNa bIjA koI paNuM sAmasvabhAva che. jika agatyanA kAmamAM te vIparI na ja zakAya-A maryAdAthI paNu ahiM prazna te e ubhe thAya che ke je rUDhi keTalAka sama je mukata thavI. jarUra che. kALathI cAlI Ave che ane je rUDhine amuka aMze zAstrIya paNa prazna karavAmAM Ave che ke A maMdirane vadhArAnAM nANAMne samarthana che te rUDhi cAle che tema cAlavA kAM na devI ? temAM jIrNoddha 2. virATa kAryamAM kAM upayoga na kare ? jethI rUDhinI pheraphAra karavAnI zI jarUra che ? je koI pheraphAranI mAMgaNI karatA AmAnyA jaLavAya ane ekaThAM thayelAM nANAMnI vaparAza zarU thAya.' hoya teNe A praznane satevo rahyo. Aje jyAre dhArmika saMsthAomAM sthagita thayelAM nANune lokamULa te devadravyanI vartamAna prathAnI jore zarUAta thaI payogI kAryamAM koIne koI rIte upaga the joIe evI muMbaI tyAranA samAjaditapione te vakhatana samAja, ane te vakhatanA sarakAra taraphathI hIlacAla zarU thaI che tyAre maMdiranI muDI vadhAravA Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazuddha jaina tA. 15-7-48 taraph ja jemanu Aja sudhI mukhya lakSya hatuM tevA sattAdhArIo ane temanA anugAmIo A pramANe rajuAta karI rahyA che. ane te bAbatanA pracAra karI rahyA che ane A bAbatamAM koi paNa prakAranA kAyado thAya te pahelAM te pAtapetAnI sattAnA paridhamAM jAtanatanA TharAvA karI rahyA che. kAi hAla maMdira che. tene mehu banAvavAno, kASTa khIjAM navAM maMdiro ubhA karavAne, kAi amuka jINu maMdirAnA uddhAra karavAnA-ema eka yA khIccha khAta pAchaLa dujArAnI rakama kharacavAnA TharAvA karI rahela che. jemAnAM iMdusthAnamAM saMkhyAbaMdha maMdiro che ane tenI rakSA karavI te temane dhama che e bAbatamAM e mata che ja nahiM. ane tethI maMdiranI milkatane kAi paNa aMza AvA kA pAchaLa kharacAya e paNa Avaka.radAyaka lekhAvuM joie. pazu je sthaLe je maMdira hoya te maMdiranI muDI tema ja Avaka upara te sthaLanA samAjane sauthI pahele hakaka lAge che e ApaNe sama javuM tathA vIkAravuM rahyuM. ane te samAjanI tAtkAlika jarU iyAtA tema ja AkhA samudAyanI anya prakAranI vyApaka jarUriyAtanI taddana upekSA athavA to avagaNana karIne mAtra [dhdhAra pAchaLa ja A dravyanA upayoga thai zake-ema kahevu e eka prakAranI vicArajaDatA ja che athavA teA peAtAnI mAnyatA mujaba AvelI Aktane TALavAnA eka buddhiprayAga che, vaLI 'jainanAM hiMdabharamAM 35000 jeTalAM maMdira che ane tenA TakAva ane jIrNodhdhAra mATe puSkaLa dravyanI apekSA che ane te apekSA vicAratAM Aje jaina maMdire pAse je kAMi dravya eThuM thayelu che te kAMi hIsAbamAM nathI '-~ A badhI gaNatarI ane ApaNu Ama ekAeka kAMthI puTI nIkaLyuM ? gai kAla sudhI te kaSTa gAmaDAnA gANuse AvA kai kA kADhe TIpa laine AvatA te rU|. 500 bharI ApatAM te lAkho | mIlkata pALA TrasTIe jANe ke anahada uyakAra karatA hoya evuM dhaDa dAkhavatA hatA ane Aje AvI udAratA ane jIrNoddhAranI laganI kayAMthI pragaTI nIkaLI ? A badhAya 'Dulakara kamITInA kAraNe ubhA thayele smazAnavairAgya che ane kurajiyAta karavA paDatA tyAga che. ane A rIte devadravya sa.me ubhuM thayeluM jokhama eka yA bIjI rIte zamI gayelu' jevu mAluma paDaze ke turata ja A zrAddhAranI vAtA, vicAraNA ane zarU thai cukelA amala-A badhuya alopa thai javAnuM che ane devadravyane jarA paNu AMca na Ave e rIte kema jALavavuM ane vadhAravu' e purANI dRSTi mujakha ja jaina dazA vahIvaTa cAlavAne che. khILuM jayAre jINu thatAM madirAviSe ATalI badhI lAgaNI dAkhavavAmAM Ave che tyare chaThThuM thai rahelAM, bhAMgIne bhukakA thai jatA mAnavI samudAya viSe kAnAM dilamAM kema koA saLavaLATa thato nathI ? jaina samAjanA ja vicAra karIe te tenI viTabaNAme ane hADamArIe pazu kayAM aichI che ? Akhe jaina samAja madhyama vaganA aneele ane Aje caDhelI AktanI AMdhI sauthI vadhAre A varga upara utarI rahI che. vyApAra bhAMgatA jAya che, nAkarImAM purU' thatu nathI, rahevAne ghara maLatAM nathI, bhaSNuvAne sAdhana nathI, mAMdagI Ave che ke kuTuMbIjanA gugAvA lAge che. A jajarita thatA jatA samAjane Avipula drazyasaMcayamAMthI TakA ApavAnA ApaNe kazA paNa racAra karI na zakIe ? sastA bhADAMnA makAno, DubatA kuTuMmene TakAvI rAkhavA mATe lene, bhaNutara mATe ziSyavRttio, mata auSadhAlaye-AvI keTalIye rAhata A dravyabhaDArAmAMthI ubhI karI zakAya tema che. Ama karavAthI diye Takaze ane mAnavIjIvanamAM navA prANa purAze. pazu nahi, ema na.ja banI zake ! maMdiranA paisA iMTa cunA ane paththara pAchaLa kharaca ze, mAnavIonA svAsthya ane kalyANu mATe eka pa4 pazu temAMthI ApI nahi zakAya. kAraNu ke amArA G dhanuM AvuM pharamAna che. jenA pAye bhUtayA upara che, jagavyApI karUNA--upara che, ane jenI vicArasaraNI zudhdhabuddhi vyApAra upara nibharRra che evA jaina dhamatu Avu ekAnta kramAna kaMda kAi kALe hAi na ja zake. eka AgevAna keLavAyela badhu ema kahe che ke AmAMthI jenee rahevA mATe makAno jarUra badhAvI zakAya; paNue makAnanu bhADu cAlu do mujaba maLavu ja joie; AmAMthI jainAne uchInAM nANAM paNa ApI zakAya paNa te cAlu vyAja sAthe ane sadhdhara jAmInagIrI upara. ke te paNa sukhasagavaDa ApatAM devadravyanI eka paNa pAi jokhamAvI na joie eTaluM ja nahiM pazu, temAM kAMine kAMi vadhArA thavA ja joie, A zudhdha muDIvAdI manedazA che ane devadravyanA upayoga, madirAno vahIvaTa Aja sudhI kevaLa muDIvADI manedazAne AdhIna rahIne ja thatA AvyA che. have prazna kAyadAnA Ave che. keTalAkanu ema kahevuM che ke A badhuM te ThIka paNu A sabaMdhamAM zu' karavuM, zuM na karavu e khAkhatA niSNuya levAne adhikAra sthaLa sthaLanA saMdhe che. AvI dhArmika baLatAmAM sarakAre kAi paNa prakAranI dakhalagIrI karavI na joie. sAmAnyataH A dRSTibindu ane dheraNu barAbara che. sarakAranI kazI pazu dakhalagIrI sivAya sthaLa sthaLanA saMdhanA AgevAne krUratA jatA vicAra, vAtAvaraNa ane samAjanI jarUriyatAnA purA khyAla karIne khetapetAnI racanA, vyavasthA ane para'parAgata rItarIvAjomAM pheraphAra karatA rahe e Adaza sthita che. paNa AjanA AgevAnA sAmanyataH sthiticusta mane dazAvALA, pratyAdhAtI vaLaNavALA anai kai paNa navI vAta, vicAra ke AndolananA zarUAtamAM sakhta viradha karanArA ane pAchaLathI asahAya banIne te vAta, vicAra ke Andolanane svIkAranArA haiAya che. temane anusarate sAmAnya janasamudAya navI vAta sAMbhaLe che, navA vicAra jhIle che, ane e mujaba vyakitagata rIte a MdarathI palaTatA cAle che. paNa A vicAra ke vaLaSNunA palaTAne vyakata karavAnI tene suja hai!tI nathI, hIMmata hAtI nathI ane tethI bAhyataH te potAnA AgevAneAnI pAchaLa ja jANe ke cAlatA hAya ema mAluma paDe che. aMgreja sarakAre dhAmirmAMka taTasthatAnA nAme prajAnA pAcAravicAranI pragatine "mezAM rUMdhavAnu ja kAya ka" che. ane e dhArmi`ka taTasthanAnuM bhUta Aje ApaNA AgevAnane jheDanI mArka vaLagyuM che. rAjakIya krAnti pAchaLa sAmAjika kranti puravege na Ave te dhULI cAmaDInA ThekANe zAmaLI gyAma DInA kArabhAra sthapAya ane prajAjIvanamAM kazA paNa palaTe na Ave. Aje AkhA deze kharekhara AgaLa vadhavuDDAya te dhama ane samAjanA nAme je keTalIka anatha pUrNa aniSTa rUDhie cAlI rahI che tenA uccheda thavA ja joie, dhama'nA nAme sthagita dhanabhaMDArA vahetA thavA joie ane navA cIllAnI zarUAta thavI joie, ane A dizAe khasa jarUrI evA kAyadAkAnunanAM paNa maMDANu mAMDavA joie. aspRzyatAne prazna kevaLa dhArmika prazna ja duto. agreja sarakAra amala daramiyAna A badI ApaNe kAi rIte dUra karI na ApaNA hAthamAM sattA AvI ke A bAbata turata ja dharavAmAM AvI. jJAti, dhama ane samAjanA AgevAnAe A bAbatamAM ThIka DIka baDabaDATa karyAM, virodha dAkhavyo. sAmAnya janasamudAyanI adhamudra, adhamuMgI ajAgRta, adhamukhara-pariNAme tenA meTAbAganuM zuM vaLaSNu che te saheje kaLI na zakAya tevI sthiti thatI hatI. Ama chatAM paNa apRzyatAnAM aneka niSThe dhyAnamAM letAM tema ja samAjanI navaracanAnA vicAra karatAM e nadI TALavI ja rahI ama jenA hAthamAM navAM satta sUtreA AvyAM temane lAgyu ane e pramANe temaNe kAdA karyA. A rIte cAlatAM bahu thoDA samayamAM ApaNA dezamAMthI aspRzyatAnI rUDhi nAbuda jai jaze zakayA. hAtha Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 prabuddha jana tA. 15-7-48 pAve navA jamAnAmAM rAjakIya emanA A ema mAnavAne Aje puratAM kAraNe che. AvI ja rIte lagnasaMsthA, riyAtone pahoMcI vaLatAM paNa devadravyanI mIlkatAmAM vadhAre mAluma chuTA cheDA ane evI bIjI aneka sAmAjika tema ja dhArmika paDe te pachI te vadhArAnI mIlkata ke nANune anya ke bAbate AjanI prAnika sarakAre hAtha dharI rahI che. A ja pramANe samAjahitanA ke maMdira mUrtithI anya prakAranA dhArmika hitanA dhArmika saMsthAonA vahIvaTa, tenAM vadhArAnAM nANune upaga, kAryamAM upayoga thaI zake ke kema, e bAbatamAM pheravI pheravIne ane bInajarUrI cerITIone lokopayogI svarUpa ApavAne prazna, kemI pharI pharIne puchAtAM paNa sAkSI oe eka ja javAba Apyo saMsthAone vadhAre lokagI banAvavAno prazna AvA prazna hatuM ke e koI paNa upayoga amArI dhArmika mAnyatA mujaba AjanI sarakAra sAme AvI paDayA che ane A bAbatamAM zuM thaI na ja zake ane e javAbanI paripUrtimAM temaNe ema umeyu" karavuM tene lagato vicAra A sarakAra calAvI rahI che. AvI hatuM ke dhAro ke A nANAMnI Aje jarUra na hoya te paNa bAbatamAM sarakAra je bIlakula vacce paDatI nathI ane aMgreja bhaviSyakALamAM navA je thAya ane temanA mATe maMdira baMdhAsarakAra mAphaka alaga ne alaga ja rahyA kare che te cAlu paristhi- vavAnI jarUra paDe e mATe paNa A dravya ekaThuM karI rAkhavuM ja timAM kaMI varSo sudhI kazo ja pheraphAra thavAno saMbhava dekhAte joIe. A sivAya temanA vicAra ane dRSTibinduonuM dhoraNa nathI. pariNAme saMsthAonA geravahIvaTa emanA ema cApA ja - zeTha kasturabhAI lAlabhAie ApelI jubAnIne ghaNA aMze maLatuM hatuM. karavAnA, ane dharmanA nAme dhananA DhagalA ne DhagalA khaDakAye ja A uparAMta zrI dhIrajalAla dhanajIbhAI zAhe tema ja zrI. javAnAM, ane komI bhAvanAnuM jhera phelAtuM javAnuM, samAja - ImatIbahena cImanalAle paNuM Dulakara kamITI samakSa jubAnIe kAra mAMge che, paNa e bAbatamAM svataH ogaLa cAlavAnuM temane ApI hatI. devadravyane upaga saMbaMgamAM te bannenuM dRSTibindu nAmAM kauvana nathI, sthApita hita dharAvatA AgevAno sAme thavAnI zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanA daSTibindune lagabhaga maLatuM hatuM. hIMmata nathI, dharmanA nAmano hAu paNa tene bhaDakAve che. AvA A uparAMta kevaLa komI cerITIonA saMcAlakone pitApitAne saMgomAM jarUrI kAyadAkAnuna sarakAre karavAM ja rahyA. A vinA hastakanI cerITIono vyApaka janasamudAyane lAbha ApavAnI pharaja samAjanI kAyApalaTa zakaya nathI. alabatta A saMbaMdhamAM je kAMI pADavI joIe athavA te temane sarakAra taraphathI AvakaverAnI kAyadAkAnuna sarakAra taraphathI raju thavAnA te badhA kharekhara jarUrI mArI vagere bIjI je kaI rAhata maLatI hoya te baMdha karavI ane vAjabI ja hovAnA ema mAnI levAne kazuM ja kAraNa nathI. 'joIe evuM matavya zrI IndumatIbahene raju karyuM hatuM. e te raju thatA kAyadAkAnunanuM svarUpa ane vigato vicArIne ApaNe nirNaya bAMdhavAne rahyo. keTalAka kAyadAo kharekhara hitAvaha judA judA saMpradAya tema ja sAmajika vargonI zuddha dhArmika, dhArmika-sAmAjika temaja zuddha sAmAjika AmaMtraNa prakAranI saMsthA hoya to keTalAka vadhAre utAvaLIA hAya ane saMbhava che ke koI kAyado je hetu mATe karavAmAM AvatuM hoya te hetuno ja kadAca ene vahIvaTa, tenAM vadhArAnAM nANune upayoga, Aje bInajarUrI vidhAtaka nivaDe. A saMbaMdhamAM darekane pitAne abhiprAya raju lAgatI sakhAvatene upaga, A saMsthAo upara sarakArI niya mananI AvazyakatA ke anAvazyakatA-A badhA prazno dharma athavA. karavAnI taka maLe che ane pasAra thayele kAyade anarthapariNamI te saMpradAyanI ane samAjanI dRSTie atyanta mahatvanA che. mAluma paDatAM enI e ja dhArAsabhA tene pheravI paNa zake che. Aje A badhuM cAle che tema cAlavA devuM te barAbara che ke, paNa amArI koI paNa dhArmika bAbatomAM ke dhArmika saMsthAo chanananA anya kSetranI mAphaka A viSayamAM paNa kaI pheraphAranI saMbaMdhamAM ApaNI sarakAre kaze ja kAyade na kare ane koI jarUra che-A prazna paNa eTalI ja gaMbhIra vicAraNA mAge che. A kAyade karavAmAM Avaze te tene amo purI tAkAtathI sAmane badhI bAbato paratve jarUrI mArgadarzana maLe e hetuthI prabuddha karIzuM-Ama belavuM ane vartavuM te AvelI AjhAdInA garbhamAM : ' jainanI svIkRta vicAranati sAthe A jubAnIomAM darzAvavAmAM AvelA rahelI sAmAjika u&AtinI kasuvAvaDa taravA barAbara che. A , vicAre maLatA Ave che ke nahi e vicAra bAjue rAkhIne daSTibinduthI A AkhA praznane vicAravA, samarjA ane te mujaba prastuta jubAnIo ATalA vistArathI pragaTa karavAnuM ucita pitAnuM vaLazuM nakakI karavA jana samAjanA bhAI bahene mArI dhayuM che. ApaNA samAjanA sutradhAra tema ja vicAra-ghaDavaiyAonA namrabhAve vijJapti che. paramAnaMda magajama kevA kevA vicArataraMge raphurI rahyA che ene paNa A keTalAka samAcAra ane noMdha jubAnIo vecatAM ApaNane spaSTa khyAla Ave tema che. eka ja kSetramAM asAdharaNa pratiSThA bhegAtA zeTha karaturabhAI lAlabhAI . TenDalakara kamITI samakSanI jubAnIo ane sara purUSe tamadAsa ThakaradAsa banelI vica rasaraNi A prazno Dulakara kamITI samakSa ApavAmAM AvelI jubA IomAMthI para keTalI badhI judI paDe che? jayAM ApaNe pragatizIla vaLaNonI jeTalI agatyanI ane prastuta prazno paratve mahatavanI lAgI te apekSA rAkhI hoya tyAM e paNane kevaLa sAMpada yika saMkIrNatA - jubAna-e.ne anuvAda athavA te saMkSipta sAra prabuddha jainanA chellA ane dhArmika jhanunane anubhava thAya che. jyAM ApaNe sAdhAraNa rIte cAra aMke daramiyAna pragaTa karavAmAM Avela che. jaina vetAMbara sthiticusta mane dazAnI saMbhAvanA karI heya be DagalAM AgaLa mUrtipUjaka kA-pharansa taraphathI zrI mohanalAla bhagavAnadAsa jhaverIe tathA bharavAnI tatparatA ane kALabaLane parakhIne navI vAta-vA vicArane zrI matIyAda gIradharalAla kApaDIAe jubAnI ApI hatI. A AvakAravAnI AturatAno anubhava thAya che. AvI ja rIte jubA nI keTalIka vigato paNa A sAthe sAmela karavA dhAraNA hatI. kAkA-sAheba kAlelakara ane zrI. kanaiyAlAla mANekalAla munazI paNa prabuddha jinamAM A viSe puratI vicArasAmagrI Aja sudhImAM AjanA ApaNuM pramukha vicAraghaDavaiyA ' kahevAya. temanI pragaTa thaI cukI che ane e jubAnImAM AgaLanI jubAnImAM vicAraNamAM keTalAka sAmya sAthe keTaluM badhuM vaiSamya raheluM che raju thayela na hoya evo koI khAsa muddo che nahi. tethI e jubAnI e paNa A jubA- o vAMcatAM mAluma paDe che. zrI vigatavAra pragaTa karavAno vicAra paDatA mukavAmAM Ave che. e munazInI jubAnImAM jayapura rAjyanA baMdhAraNane ullekha che jubAnI saMbaMdhamAM eTaluM jaNAvavuM basa thaze ke devadravyano maMdira temAM kaMIka bhula lAge che. te jayapura - vi paNa udepura devuM ane mUrti sivAya anya koI paNa hetu mATe upayoga thaI na ja zake joIe. dhArmika cerITInAM nANAM kevaLa dhArmika bAbatamAM ja e mAnyatAnuM samarthana karatA dharmagraMthomAMthI aneka ullekhe temaNe vaparAvA joIe ane sama jogI ke lokakalAsAdhaka kAryomAM raju karyA hatA ane tamArI vAstavika ane kAlpanika badhI ja tene vyaya kara na joIe evI cokkasa rajuAta karyA bAda aAvI Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-7-48 , " prabhuddha jaina kaI kaI bAbate gaNAya tenI vigatamAM utaratAM gauzALa, saMskRta Ama chatAM paNa jyarathI teDulakara kamITInA kAryapradeza ane tenI paThazALA, Ayurveda zikSaNazALA, saMgIta vidyAlaya-A badhA samakSa paDelI jubAnIonI vigato bahAra AvavA lAgI che tyArathI mArgoe A nANune upayoga thaI zake che ema jayAre zrI munazI jaina samAjamAM te eka ja prakAranuM vAtAvaraNa keLavAvA lAgyuM che jaNAve che tyAre zA mATe A keleja nahi ke eka moTuM ke AvI kamITI dvArA rIpeTa meLavIne muMbaI sarakAra pitAne phAve hospITala nahi-A praznanuM koI samAdhAna ApaNane maLatuM nathI. te kAyado karavA mAMge che ane jenonA maMdironI mIlkata jhuMTavI vaLI teo AvAM dhArmika nANAMne saMgItavidha laya calAvavAmAM levA mAMge che (je anumAnane kazA ja pAye nathI) ane A vAtAupayoga thAya temAM vAMdhe jotA nathI, paNa brahmabhojana mATe varaNa nIce je ukaLATa pedA thaI rahyo hato tenuM ja A sabhA nirmANa karavAmAM AvelI rakama... upama atyanta jarUriyAta- svAbhAvika pariNAma hatuM. vALA vidyArthI o ke anya ke ine bhejana ApavA pAchaLa thaI zake A sabhAmAM traNa TharAva pasAra karavAmAM AvyA hatA. pahelA ke kema ema jyAre temane pUchavAmAM Ave che tyAre zrI munazI TharAva nIce mujaba have :jaNAve che. ke "ema karI zakAya ema huM nathI dhArato. brahma- 'hiMdu tema ja jaina dhArmika ane sAmAjika sakhAvatI phaMDanA bhajana aTakAvavuM e che ke upara eka na dharma lAdavA barobara vahIvaTa aMge tapAsa karavA ane be bhalAmaNa karavA mAnanIya che, ane A loko pasaMda nahi kare. brahmabhejana e dharmAne ja nyAyamUrti zrI DheDuMlakaranA adanakSapade muMbaI sarakAre je kamITI eka aMgabhUta vibhAga che !' A javAba bhAre vismaya pedA kare nImI che te kamITI majakura tapAsanA pariNAme pitAnI bhalAmache. vaLI devadravyanA nANumAMthI lahIe e nImAvAtA, graMtho mAM je nimite sakhAvate karavo ja A lI hoya tenI maryAdAmAM lakhAvatA ane graMthabhaMDAro ubhA karavAmAM AvatA hatA e temanuM pheraphAra karavA ane te bIjI rIte kharcavA evI koI paNa balAvidhAna tadana khoTuM che. taduparA de draSanA ekAtika maNu kare te te tarapha muMbaInA janonI A jAhera sabhA pitAne upaganI teo stuti kare che, chatAM jJAna ane zikSaNanA pracAra - sakhta aNagame ane virAdha jAhera kare che.' pAchaLa tene uga karava nI teo bhalAmaNa kare che. A paNa jayAre Aveza ane adhIrAI zANapaNa ane dhIrajanuM sthAna le parasparavidhI che. A rIte zrI munazInI jubAnI sthiticusta che tyAre ja Ave "je...' vALe dara va karavAnuM bane che. AvA tema ja prAgatika vicArake ubhayane rAjI rAkhava ne prayatna setI TharAvathI ane dhAkadhamakIthI AvI samartha kamITI DarI jaze ane hoya evAM citravicitra vidhAnathI kArapura hoIne ApaNane amuka pote karelA nirNaye pheravI nAMkhaze evI kalpanA A sabhAjanamAMthI aMze nirAza kare che. keIe paNa sevI heya te te kharekhara vadhArA paDatI gaNAya. A devadravyanI saMsthA ane tenA upayoga viSenI paraMparAgata sabhAne bIje TharAva zrI. kastubhAI lAlabhAIe pitAnI jubAnImAM mAnyatA Aje cAle che tema jANe ke anAdikALathI cAlI je vica ra tema ja valaNa darzAvela che tenuM anumodana karanAro hatA a.ve che enI sAmAnya jana samAjanI mAnyata keTalI ane te mATe temane abhinandana ApanAre hatuM. bIje TharAva pAyA vinAnI che ane kALe karIne koI paNa sAmAjika ke uparanA darane aMge ghaTatI. kA-bAhI karavA seLa saMbhavita dhArmika rUDhino uccheda thAya che ane tenuM sthAna navI rUDhi le gRvasthAnI eka samiti nImavAne lA hatA. che-A aitihAsika ta muni jinavijayajInI ane paMDita A sabhAmAM muMbaI sarakAranI nIti ane kAryapaddhati vize becaradAsanI jubAnI dhaNo nave ane maulika prakAza pADe che. sapta AkSepa karavAmAM AvyA hatA ane zrI. zivalAla nara pataA sAme AjanI sthiticusta samAja dhuMvA phudhA thaI rahyo che lAla maNiyAre te eTale sudhI ja suvyuM hatuM ke "mogala nI jema ane game tevI bhASAmAM potAne roSa ThAlavI rahyo che, paNa e dhArmika ane jhanunI tarIke ugresa sarakAra paNa gaNAze. megale samAje Akhare A aitihAsika satya svIkAryuM ja chuTake che ane baLathI dabAvatA hatA ane Aje koMgresa sarakAra kAyadAnA nAme kALabaLa ane sAmAjika parivartane Aje ApaNI saMsthAonA baLa vAparIne Apazune dabAve che. jenA paisA para tarApa bharAya svarUpa tema ja saMcAlanamAM je pheraphAro mAMgI rahela che te svecchAe che, paNa paisAvALAo pAsethI paisA kema paDAvatA nathI ? devadravya ke pharajiyAta rIte svIkAryuM ja chuTake che. para kema najara paDI che ? * (muMbaI samAcArane rIpeTa mujaba) TenDalakara kamITI sAme jainonI virodhasabhA A ud mArAmAM nathI viveka, nathI prama budhi. kevaLa ukaLATa tA. 27-6-48 ravivAranA reja lAlabAganA upAzrayamAM ane jhanunanuM ja pradarzana che. zeTha amRtalAla kALIdAsanA pramukhavaNa ce jenenA mUrtipUjaka paNa Ane paNa TapI jAya evuM te sabhAnA pramukha vibhAganI eka jAhera sabhA maLI hatI. A sabhAmAM jaina komanAM zrI amRtalAla kALIdAsanuM vaktavya hatuM. temaNe (muMbaI samAcAra lAM strI purUSa sArI saMkhyAmAM hAjara thayAM hatAM. teDulakara kamITI pragaTa karavAmAM AvyuM che te mujaba) jaNAvyuM hatuM ke "dharmanA sAme jaina samAjane ridha raju karavA mATe keTalAka AgevAna mULa upara ghA karavA aMgene Aje prazna ubhe thaye che jenonI sahIthI A sajA belAvavAmAM AvI hatI. teDulakara ane AvI viSama paristhiti aMge ApaNI ke mamAM kamITIe jubAnI levAnuM kArya purUM karyuM che ane sAMbhaLavA matabheda jevuM kazuM ja rahyuM nathI. je ApaNe saMma1i thaIzuM te mujaba te kamITIe pe tAne rIpoTa ghaDIne muMbaI sarakAra upara TaDulakara kamITI te zuM paNa kaeNI paNa sattAnI majAla nathI ke mokalI Ape che. A rIpe Ta haju A bagaTa che, jami sudhI A te ApaNI vacce Ave. muThThIbhara sudhArake jeo eka TakA jeTalA rIporTa pragaTa na thAya ane emAMnI vigate jANavA na 5NuM nathI teo jaina dhama upara kuhADeH mAravA chellA 25 varSothI maLe tyAM sudhI tenulakara kamITI viSe sabhA bharavI ane TharAva vyartha prayAsa karI rahyA che. temAM keTalAka avaLI jubAnIo kare e koI paNa rIte megya na ja gaNAya. alabatta ApI kha,vyA che. paramAnaMda kuMvarajI kApaDIAnI jubAnI vAMcIne teDulakara kamITIe je kaI prazno puchayA hoya ane sAkSI mAruM lehI ukaLI AvyuM che. dIveTa karavAnI, AMgI karavAnI zI sAthe carcA karI hoya te uparathI tenA mananuM zuM vaLagaNa che jarUra che ema kahevAne paramA ida kApaDIAne zuM adhikAra che? e vize keTaluMka anumAna jarUra thaI zake, paNa mAtra anu- teonA pitAzrI je hAlamAM hota to temaNe kamITI samakSa bIlabhAna urathI A' rei dhasabhA be lAvavI e jAhera jIva- kula judI ja jubAnI ApI hai1. ta5.2 govA muThThIbhara sudhAranI sabhyatA tema ja aucityanA dheraNa sAthe saMmata na gaNAya. kAne pheMkI de joIe ane A jathI pratijJA karavI joIe ke Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM prazuddha jaina yuvaka saMghanI kAi paNa pravRttine Teko ApavA tema ja nANAMkIya madada ApavI nahiM. teo jyAre kazu banatu nathI tyAre rAjyasattAno Azaro le che. (zaima-zeIma-zarama-zarama pekArA ane evAone sadha bahAra mUkavAne sabhAjanonA avAja). 'dedravyamAM kAyalu nANu ati ghaNuM che ema TenDulakara kamITI mAne che e bhrama che. jarNoddhAra pravRtti jo AdarIe te saheje lAkhA nahi paNa kareDA rUpInI hajI jarUra rahe che. digAra zveta bhara sthAnakavAsI jainamAM jo mata levAya te sudhAraka pakSamAM eka TakA paNa bhAgye ja nIkaLaze, ApaNI sarakArane ApaNe Teka! ApavA joie. paNu jo dhama mAM vikSepa nAMkhe te zu' karavuM? antamAM mApaNI sarakArane hu namra paNa makkamapaNe jaNAvuM chuM ke dharmAMmAM vikSepa karavA e Aga sAthe khelavA kharekhara che ane teve vakhata Avye kSatrIya banIne paNa jaine sAmano karaze.' A prayana svataH ja pe.tAnu pe.ta pragaTa kare che tethI tenI vizeSa samAlecanAnI jarUra che ja nahiM. mAtra e traNu atene ApaNe vicAra karIe. eka te temaNe mArA viSe je 1'gata ullekha karyo che tenA javAthyamAM jaNAvavAnuM ke zrI amRta* lAla kALIdAsane jemane ame badhA amubhAinA nAmathI oLakhIe chIe temane mArA eka murabbI samAna huM lekhuM chu ane temanA mArI upara sAre sadbhava che eve mArA khyAla che. tethI marI jubAnI vAMcI temanu leAhI ukaLI AvyuM te jANIne mane kharekhara duHkha tema ja cintA thAya che. gArI nu nI-nI bhASA krI karIne vAMcatAM vicAratAM ke inu pazu dila duHkhAya evu eka pazu vaya mArI najare paDatu nathI. paNa temane vAMdhe mArI bhASA sAme nahiM hoya ! mA vicAro sAme druze ! A bAtamAM huM kuLa nirUpAya hate. mane jyAre najIka prazno pUchavAmAM Ave tyAre mane je sA ane vyAjabI lAge te ja mAre kahevAnu rahyuM. zrI. amubhAi upara mArA kAnanuM ATaluM badhuM aniSTa pariNAma Avaze evI mane kalpanA naheAtI ane te mATe huM kharekhara dilagIra thAuM chuM ane temanI vartamana nAjIka tabIyata jotAM AvI nAkhatA hu mana para na levA huM vinati karUM chuM. AvI khAte mAM abhipraya ApavAnA mane zuM adhikAra che eve zrI amubhAinA prazna che. zra amubhAi jeTalI uMDI dhazraddhA, saMpradAyanaSTA, ke dhArmAiMka jhanuna hArAnA tema ja dhamazAstranuM bahu uDu' nana heAvAne jarUra mArA kASTa dAvA nathI. paNa jaina sarakAramAM huM ucharyo chu, jaina samAja sAthe mAre| gaDha sabaMdha che, jaina samAjanA sAcA uka' ane zreSTha pratye mArA dilanI sahAnubhUti che, satyaniSThA tathA zreSThanaSTA ema rA jAherajIvananAM preraka baLe che ane A uparathI jaina samAjane lagatI aneka bAbato viSe mane melAne adhikAra che. oNga huM' namrapaNe mAnuM chuM. ATaluM zrI amubhAine mana puratuM na heya ema navA joga che. pa zrI muMbhai jaina yuvaka rAdha upara te khuba rU.Se bharAyA lage che, AvA muThThIbhara suvArakAne pheMkI devAnu Doe samAjane Andvahana kare che. muMbai jaina yuka saMdha ane te sadhanA sudhAraka sabhyA sabaMdhamAM temane aTalI kaDaka noMdha levI paDe che--e muMbaI jaina yuka sudharI caritA tA puravAra kare che. muMbai jaina yuvaka saMdha jyAM sudhI pote nakkI karelA Adaza upara ubhe che tyAM sudhI tene jarA pazu AMca a vanA sabhA che ja nahiM. saddakAra muMbaI jaina yuvaka sadha sau keIne vAMche che. ema chatAM pazu te ubhe che potAnA paga upara, peAtAnI- satyaniSThA upara. A sAmudAyika ukaLATamAM sui jaina yuvaka saMdha peAtAnA hetu ane kA'nI saphaLatA joi rahela che. sAmAnya mAnyatA evI che ke saMdhAduiSkArane jamAne ke gayA che, pazu sabhava che ke tA. 15--7 48 Ajane ukaLATa jotAM e mAnyatA kheATI paDe. tA te saMdhamAM jaNAvavAnuM ke AvA muddA upara sadhaSThirane muMbaI jaina yuvaka sadha sadA AvakAre che, zarama zarama ane sadhAviSkAra kaI paNu sudhArakanA mArgomAM rahelI svAbhavika Apatti che. A prazna saMbadhamAM zvetAMbara mUrti pUjaka saMpradAya tema ja digaMbara soMpradAyanA anuyAyIe sau koi peAtAnI sAthe che evI kalpanAmAM rAcavAnI zrI amubhAine sa'pUNa` chuTa che. paNa sthAnakavAsI samAja potAnI sathe che evI temanI mAnyatA kevaLa pAyAvinAnI bhramaNA che. ulaTu* sthAnakavAsI baMdhue dedravyanA upayoga sAmAjika kalyANanA kAya mAM thatA jovane ame sudhAraka karatAM paNa vadhAre Atura hAya e vadhAre sabhava che. chevaTe A bAbatamAM potAnuM dhAyu" nahu thaya ane sarakAra potAne pratikuLa evA kAI kAdo karI besaze te kSatrIya banIne paNa jaina samAja eneA sAmanA karaze ema jayAre zrI. amubhAi muMbai sarakArane dhamakI Ape che-celeja sthApe che. tyAre mArI te muMbaI sarakArane vinaMti che ke teNe hIMmata pUrNAMka A bAbatamAM jarUra kAyade karave ja. Ama thavathI eka sAthe be lALa thaze. eka tA sthagita thai kheDelu mAtra jaina maMdironuM ja nassi paNa save hiMdu madirAnu' lAkhAnI saMkhyAmAM gatuM nANuM samAjakalyANanA mArge vahetuM thaze te bIjI jaina samAjane kharekhara amuka aMzamAM je kSatrIyavaTanI jarUra che te ApeApa pedA thaze. A teA sahu ja vineukta che, paNa huM e te spaSTa kahevu ja joie ke jana jevI zANI ane samaju prajAne AvI dhAkadhamakInA pANIprayege zALatA nathI. avazya A sarakAre eka pazu utAvaLIyuM pagaluM bharavuM na jo'e, calu sAmAjika ke dhArmika jIvanamAM InajarUrI dakhalagIrI karavI na joie, satA mukhI samAja zreyane lamAM rAkhIne ja tema ja sIdhAM tathA ADakatarAM sA` pariNAmeAnI purI gaNatarI gaNIne samAjane jemAM aneka rIte lAbha thavAnI khI hAya. evA ja kAyadAkAnuna ApaNI sarakAre hAtha dharavA joie. Ama chatAM paNa AvI dhAkadhamakI ane DarAmaNIthI je sarakAra zrI jAya ane potAnAM bhAge makapaNe cAlavAnI tAkAta dAkhavI na zake e sarakAra eka Damara paNa A deza upara rAjya calAvavAnI kaigyatA dharAvatI nathI ema vicAravAmAM me mata Dei na ja zake. ApaNI sarakAra evI Darapeka ke bhIrUM nathI. sudhara mATe ApaNu sthiticusta bhajIe kve tevI bhASA vApare, ane DarAmaNI batAve tene hisAba aMdara aMdara samajI levAze, paNa sarakAra sAthenA vyavadvAramAM AvI. rItanI khelIcalI akhare ApaNune ja-AkhA jaina samAjane jakhataranAka nIvaDavAnI che e sau koie samajI levu dhaTe che. khA rIte A sabhAe je dekhAva ane jaina samA janA cesa vibhAganA mAnasanuM je svarUpa raju karyu che te jAne mATe bIlakula zebaspada nathI. TenDulakara kamITI viSe amadAvAda jaina yuvaka sadhanA TharAvA tA. 1-7-48 yudhavAranA roja amadAvadanA sakaLa jaina saMdhanA nAme nagarazeThanA vaDe jArI eka samAe jAhera TrasTakuMDAnI tapAsa aMge nImAyelI TenDulakara kamiTI sAme vidha vyakta karyAM teA. A saMbaMdhI vicAraNA karavA zrI amaMDAvAda jaina yuvakanI kAryavAhaka samiti ii eka sabhA tA. 2-7-48 te zukravAranA rAja maLI hatI, je vakhate nIcenA harAve pasAra karavAmAM AvyA hatA. (1) hindu tema ja jaina dhArthiMka Tra ane kruDenA vidveTa aMge tapAsa karavA ane yekha bhalAmaNA karavA jasTI3 zrI TenDulakaranA adhyakSapade sarakAre je kaMmaTI nImI che tenI sAthe amadAvAdanA sakaLa jana sudhI nAme eeka divasa para je rAva pasAra karavAmAM AvyA che. te ekatarI che. sakala saMdhanI A Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - c. 15-7-48 mITIMganI agAuthI jAherAta thaI nathI. je divase savAramAM lAge che." ema jaNAvIne Aje je te bAbatamAM kAyade karavAnI mITIMga thavAnI hatI te ja divase savAramAM sthAnika patramAM tenA tema ja karAvavAnI rAjyakartAone ane prajAjanone lata lAgI che samAcAra prakaTa thayA hatA, jevI ke A sabhAmAM bhAga laI ane pariNAme kAyade ane kAyadAbhaMganuM ApaNe tyAM je viSaya zake ja nahi. AvI sabhA mATe aThavADIA pahelAM jAherAta cakra phelAtuM jAya che tenAM mAThAM pariNAme viSe temaNe keTaluMka thavI joIe te paNa thaI nathI. mAtra rUDhIcusta pakSanA keTala ka . vivecana karyuM che ane chevaTe taMtrImadrAzaya bahu vinItabhAve. sabhyae "sakaLa jaina saMdha" nA nAme A TharAva karela che. te jaNAve che ke " AzA che ke zrI paramAnaMdabhAI A saMbaMdhI tarapha zrI Dulakara kamiTInuM amadAvAda jaina yuvaka saMdha dayAna kheMce pharIthI vicAra karI jeze ane temaNe karela sucana mAM je kaMI * che ane tenAthI doravAI nahi javA vinaMti kare che. vicAradeSa ke pheraphAra karavA jevuM lAge te tene svIkAra karIne . (2) zrI Dulakara kamiTI samakSa zrI karaturabhAI lAlabhAI e aMge satvare ghaTatuM karaze." zeThe ApelI jubAnI mAtra rUDhIcusta vagane pakSa ja kare che. temanI A lekha pAchaLa mArA viSe eTale badhe sAva ane jubAnI joI jatAM harAjIne lAgaze ke zAstrane AdhAre temaNe vizva sa rahele anubhavuM chuM ke e khatara paNa A bAbatane e ke dalIla karI nathI. jaina ane hiMduone keTalIka bAbate mAM lagate mArA matane AgraDa choDI dauM ane temanI apekSA mujaba - alaga gaNavAnI tema ii mAMgaNIthI A yuvaka saMdhane duHkha thayuM che. AvI sarakArI paravAnagIne meM Apela ke pAchA kheMcI lauM amadAvAda jaina yuvaka saMdha jaina samAjane hindu samAjane ja ema be ghaDI mana thaI Ave che, ane e akipAya darzAvaeka bhAga mAne che ane e mAnyatAne bhApUrvaka kamiTI samakSa vAmAM meM jarA paNa utAvaLa karI che ema je mane lAgata te raju kare che. zrI Dulakara kamiTI samakSa paMDita zrI becaradAsa, jarUra huM e mujaba ja vartAta. paNa A bAbata viSe pharI pharIne munIzrI jinavijayajI, zrI paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA, zrI dhIraja- vicAra karatAM paNa mane mArA amaprAyamAM jarA paNa pheraphAra lAla dhanajIbhAI zAha tathA zrI IndumanI bahene ApelI jubAnIne karavAnI jarUra nathI lAgatI eka bAjue Aje e paNa A yuvaka saMdha anumodana Ape che. ane kamiTIne vinaMti kare che saMkhyAbaMdha maMdira saMbhALanA abhAve, drathanA abhAve, pUjA ke A vIsamI sadImAM jIvavA chatAM bAramI sadInA madhyayugI karanArAonA abhAve jINu thatAM ane nAza pAmatA cAlelA che vicAra dharAvatA keTala ka vRdhe nA eka sarakhA ane goka ja dramanA ema ApaNe pokAra karIe chIeenAM keTalAMye sthaLe ApaNI virodhane lakSAmAM na letAM saMdha ane samAjane upayogI thAya AMkha sAme che ke jyAM eka athavA be maMdiranI evI bhalAmaNa muMbaI sarakArane jarA paNa vilaMba vinA karavA jarUra hoya tyAM najIka najIkamAM pAMca pAMca maMdire ubhAM karavAmAM Tahulakara kamITIne vinaMti kare che, ane muMbaI sarakArane Agraha- AvelAM hoya che. AvI paristhitimAM bIjI bAjue jyAM jene pUrvaka vinaMti kare che ke A bhalAmaNo parathI TrasTa ane phaDane jene jeTalAM maMdiro ubhA karavA hoya tyAM tene tene teTalAM maMdiro ubhA vyavasthita karavA mATe tAtkAlIka pagalAM bhare. karavAnI chuTa hovA joIe ema kahevuM ene artha te e thaye navAM maMdira bAMdhavA mATe sarakArI paravAnagI ke A bAbatamAM ApaNe ApaNI vivekabuddhi kaze ja upaga karavA tA. 13-6-4, ne "jaina" patramAM " zrI paramAnaMdabhAIe mAMgatA nathI. AvI bAbatamAM jaina saMgha paNa kazuM ja niyaMtraNa pharIthI vicArI jevA jevI sUcanA " e mathALAthI e patranA karavA. sattA dharAvatA nathI. bAjue zatrutIrthanA DhagalAbaMdha taMtrImakAzaye agralekha lakhe che. teDulakara kamITI samakSa meM AlIzAna maMdira hovA chatAM zrI vijayanemisUrae kadaMbagiri , ApelI jubAdaramiyAna amuka eka praznanA uttaramAM meM je uvara maMdira baMdhAvavA pAchaLa lAkho rUpIAne kharca karAvyuM che. kAMI jaNAveluM te muddAnA A lekha mAM carcA karavAmAM AvI che. jaina samAjanI saMpattine A duNya karAvavAno temane zuM A prazna-uttara -ce mujaba che. haka hato ema temane koI pUchI zake tema che ? e ja surisamra Te : mAtra jana madira saMbaMdhamAM ja nahi paNu badhAM ja taLAjAnI nAnI TekarI upara eka suMdara vizALa maMdira ituM ane devamaMdiro saMbaMdhamAM amArI kamITI AgaLa eka evI sUcanA ca upara paNa eka nanu" namaNuM maMdira hatuM tethI saMtoSa na ma jatAM karavAmAM AvI che ke jyAM maMdirone pUratI saMkhyA hoya tyAM navAM bIjuM eka moTuM maMdira ubhuM karAvyuM che. AnI zuM jarUra hatI. maMdire ubhA karavA / manaI karavI joIe. tamAre paNa A ema zuM koI temane puchI zake tema che ? ke I paNa maMdira ubhuM abhiprAya che ? thAya e te samAjanI eka vadhArAnI javAbadArI vadhe che. muMbaImAM uttara : huM to evo kAyado karavAnI sUcanA karUM che. jethAM digaMbara ghaNI ja echI vasatI che ane temanA mATe pAyadhunI koi paNa navuM maMdira baMdhAtAM pahelAM sarakAranI pharajiyAta para- upara, lAlabAga pAse tema ja anyatra puratAM maMdire che. Ama vAnagI levI na paDe ane sarakAra A sattAna, huM AzA rAkhuM hovA chatAM ke I. eka mAravADIbhAI metInA dhaMdhAmAM lAkha chuM ke; purI saNajaNapUipha upayoga karaze jayAM navuM maMdira bAdha rUpI A kamAyA ke eka navuM maMdira baMdhAvavAne temane vicAra vA mAMgaNI hoya ane tenI kharekhara jarUra haya tyAM A nI Abe ane kAlabAdevI roDa upara ! dhIma latta.mAM chellA ATha mAMgaNIne majurI maLavI joIe." varSathI lAkhanA kharce eka navuM maMdira caJAI rahyuM che. jayAre A mArI sUcanA viSe teo jaNAve che ke "navA maMdire karatuta samAja ke saMdha A bAbata mAM viveka vAparI zakatA na bAMdhavA mATe pharajayAta rIte sarakArI paravAnagI leutI A sUcanA hoya te ja niyaMtraNa dAkhavI zakatA na hoya tyAre AvI rIte pratye rUDhicusta mahAnubhAvene te virodha che ja, paNa sudhArake veDaphAtAM nANAM ane jayAM tyAM ubhA thatAM bInajarUrI maMdira upara paNa evI sUcanA pratye pitAne aNume darzAve te nA nahi. aMkuza mUkAvuM ja joIe. je te bAbatamAM kAyado karavA ke amArI dRSTie te A sUcanA jUnA ke.na che mAnasanI dhotaka karAvavAne huM kaze. moDha dharAvatA nathI. ema chatAM jarUrI bAbatamAM che ja nahi, e te sau koinA mATe samAna rIte virodha karatA kAyadAne notaratAM huM jarA paNa acAne nathI. maMdira bAMdhA mAM lAyaka sUcanA che. AvI sUcanAne amala karavAmAM Ave te viveka vaparAvAnI jarUriyAta Aje te sau kAI svIkAre che. A ardhagatinA mArge dhasatI ApaNI prajAnI adhe gatine aAMka AvI svIkArane kAyadAnuM sattAvAhI svarUpa maLe ema koIne kazuM nukasAna jAya ane tethI evI kaI paNa sUcanA aMge pitAne spaSTa thavAnuM nathI, eTaluM ja nahi paNa prajA- unmanima A kAyade abhiprAya darzAvavAnI amArI sau koinI pharaja che ema amane madadarUpa ja thavAnuM che evuM mAruM mAnavuM che. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 Ama chatAM madirA bAMdhavA sabaMdhamAM kASTha pazu sarakArI sattAnI ADakhIla hAvI na joie ane dareka dhama, sapradAya yA vane A bhAtamAM purI chuTa hovI joie e paNa eka abhiprAya heAi zake che e huM samajI zaku chu. huM je nathI samajI zakatA te te A che. te jaNAve che ke, "ArI sUcanAneA amala karavAmAM Ave teA ardhagatinA mAge' dhasatI ApaNI prajAnI dhA gatinA AMka AvI jAya." pahelAM te ApaNI samAja kharekhara adhAtina. mALe dhasI rahI che e svIkAravAne huM taiyAra nathI. khInuM mArI sUcanAnA pariNAme dharA ke pAMca pacAsa madirA mecchA dhAyAM te tema thavAyI ApaNI samAjanI adhogatanA AMka. AvI jAya-vI sabhAvanA maDhe mane kAi paNa zAdhyA AdhAra jaDatA nathI, dhAmika bALane zenA matabhedo kAi evA vicitra che ke tene vicAra ane carcA karatAM ApaNe ApaNI tulanAbuddhi jALavI zakatA nathI ane potAne anukuLa vicAra pramANe amala thatAM samAja utkarSa nI utkRSTatama kATie pahAMcI jaze ane peAtAne pratikuLa vicAra mujaba amala thatAM sarvanAza AvIne ubhe raheze. Ama vicAravAnI ane je te mAmRtamAM AvI aMtima kATinI prarUpaNA karavAnI ApaNune Teva paDI gayelI mAluma paDe che. uparanI atyutimAM paNa mane AvA ja koi mAnasika vaLaNanuM dana thAya che ema kahu te jaina patranA taMtrI mahAzaya mate mApha karaze. saurASTra sarakAra pratye jaina dAkhavaze ? samAja zI rIte kRtajJatA serASTra sarakAre zatruMjayanA karaverA haMmezAne mATe mApha karyAM te mATe cAre bAjuethI jaina samAje abhinandana ane dhanyavAdanA tAre karyA ane ATalI zIghratAthI A kArya karavAmAM Avyu te kAraNe jaina samAjanA AnaMdane pAra na rahyo. sauraSTra sarakAranA A pagalAnI vizeSatA te emAM che ke AvuM stu" pagaluM bharavA mATe saurASTra sarakAre nathI koi vATAdhATenI AMTIghuMTI ubhI karI ke AnA badalAmAM jaina samAja kAThiyAvADanI prajAne zuM lAbha Apaze evI nathI kAi apekSA dAkhavI ke sedAnI rIta akhatyAra karI. ve jyAre saurASTra sarakAre saraLapaNuM ane sIdhI rIte udAra dilathI jaina samAjane atyanta DaMkhatA evA A muMDAverAmAMthI muktinuM dAna karyu che tyAre tenA dalAmAM jaina samAje kAMI~ka pazu sa'gIna kArya karI batAvavuM joie ane e rIte potAnI kRtajJatA puravAra karavI joize, A hetuthI namrama ve nIce sUcanA karavA ra0 lauM chu. AjathI keTalAMka varSo upara jaina samAja upara jyAre muDakA verAnA badalAmAM vArSika rU. 6000 nu bharaNu lAdavAmAM Avyu hatuM tyAre te bharaNAne paheAMcI vaLavA mATe zeTha ANuM cha kalyANujI taraphathI eka kuMDa khelavAmAM Avyu hatu ane temAM Azare bAra lAkha phapILA ekaThA thayA hatA, jenA rokANamAMthI pratuna rU. 60000-rapAmAM AvatA hatA. have A rU. 60000 nI javAbadArImAMthI zai AkhuM 6 kalyANu muna thayela che. ane e bAra lAkha rUpI Aje paNa emanA gema anAmata paDelA hovA joie. pAlItANA rAjya have visarjana thayuM che; pAlItANA DhaMkAra sAthenA ApaNA cekasa prakAranA saMbaMdhane anta Avye che. have AveluM kei paNa yAtraLukara zatruMjya tIyana sAdhama ubhuM thavA sAva nathI. te pachI A bhAra lAkhanI rakamo zA upayoga ? Aje junAgaDha navAbanI navImAMthI ane pAlItANA kAranI hukuMmatamAMthI ApaNAM banne tIrtho mukata thayela che ane ApaNe sau mukta mane jANe ke potAnI ja hakumatanA pradezamAM vicaratA hAie e rIte gIranAra tema zatrujyanA tIrthomAM karI zako chIe, vicarI zakIe chIe. jaina samAjanA itihusamAM A eka prazuddha ana tA. 15-7-48 apUrva prasaMga che.. AvI mahAna lAbhaprApti badala dilanI kadaradAnI ane kRtajJatA dAkhavavAne eka ja mAga che ke jaina samAje zeTha ANudajI kalpa,NujInI peDhIne saurASTranA samagra prajAjaneAnAM lAbhAthe kAMi paNa yeAjanA nakakI'karIne upara jaNAvela bAra lAkhanI rakama saurASTra sarakArane caraNe dharavA Adeza ApavA joie. A cenjanA zikSaNa viSayaka hAya, vaidyakIya rAhatane lagatI hoya, harijana uddhAranI heya, kAi purAtata saMzodhana maMdira ubhu karavAne lagatI hAya. ubhaya pakSane anukuLa paDe tevI ke pazu leAkakalyANusAdhaka yAjanA sAthe A bAra lAkhanI rakama sAMkaLI devI joie. AvI jyAre huM sUcanA karU chuM tyAre eve sura teA huM kalpI zaku chu ke A nANAM jamAnAM che ane mAtra tenA mATe ja A nAM kharacAtAM joie. A prazna paratve Ama khelavuM ke vicaravuM jaina samAjane zebhatuM nathI. AvaDI meTI AvakanuM sAdhana ane te varSonI para parAthI sthiramULa baneluM-choDI devAmAM saurASTra sarakAre kevaLa kheladIlI tAvI che. AvI ja kheladIlI jaina samAje te ANujI kalyANujInI peDhIe dakhavavI ghaTe che. mAga karavAthI saurASTranI prajA jaina samAja viSe eTalI ja ahezAnI anubhavaze. 'zumaya zighram' e nyAye A sucanAne ane teTale vega ApavA jana samAjane ane zeTha ANu dajI kalyANujInA pramukha zrI. kasturabhAi lAlamAine dhyAnamAM le sAdara vinati che. gADIjInA maMdiranA punarUdhdhAra mATe rUpIA tera lAkhanu bajeTa ! AvA muMbai khAte pAyI upara zvetAra soMpradAyanA pAMca cha maMdiro che. A dareka maMdira peDhI bahu sArI muDI dhara ve che ane temAM dara varSe Avaka pazu bahu sArI thAya che. dirAmAMnA eka zrI geDI pArzvanAthanA maMdiranI sate mukhI navaracanA karavA mATe e madinA TrasTIee rU!. 1300000 nuM jeTa nakkI karyu che ema jANuvA maLyu che, AvI ja rote najIkamAM Avela zrI zAntinAthajInA maMdiranA paNa punarUddhAra karavAnI vAta cAle che. ema paNa guvA maLe che ke geDInuM maMdira pAyAmAMthI samArakAma. mAMge che. ane amane Ama calAvavAmAM jAnamAlanu jokhama rahelu' che. pAyAnA samArakAma mATe mahu bahu teA be lAkha, traNu lAkha, cAra lAkha rUpAkhAnA kha'nI jarUra gaNAya. paNa tera lAkha rUpInuM bajeTa zAne mATe? vAta te ema che ke pAse DhagalA"dha nANuM paDayuM che, madiranA TrasTIgmAne TenDulakara kamITI laDAvI rahI che, A nAmAMthI kazA paNa lokapayogI kALa vicAra te sarvathA ahiSkRta che, dUra najIkanAM aneka dire marAmata mAMgI rahyA che, pazu jema garInI jarUriyAta najara AgaLa AMkheA kADhatI hAvA chatAM jema kaMi dhanADhaya zrImAna potAnA sAdhAraNa nivAsasthAne eka bhavya rAjamahelamAM palaTAvatAM jarA paNa acakAte nathI evI ja rIte ApaNA maMdiramAM keTaluMka navesaranuM kAma karavAnuM che te sAthe sAthe ApaNA pe tAnA maMdirane vadhAre bhavya, rANukadAra kAM na karavuM- ja bhAvanA pravruta maMdiranA TrasTIene navA plAnanI vicAraNA tarapha AkarSI rahI che. maMdiranAM vadhArAnAM nANAMne AjanA vakhate ke jyAre samAjano meTA bhAga kaeNma Takavu ane kema jIvavuM enI vIma sahumAM ja strI ane divasa pasAra karI rahyo che tyAre A zuM vyAkhI sadu5yoga lekhaze ? jo vadhArAnAM nANAM Ama ja veDaphAi zakAtA hAya ane tene bIjo keI paNa upayoga vicAradhA sAme tALu laga.vavAmAM Avyu. hAya te te pachI A devadravyane AjhAdI apAvavA mATe ane lokopayogI pharyA tarapha tene vALavA mATe sarakAre daramiyAgIrI karavI ja rahI. haju paNa maMdiranA draSTIe cete, vakhatane eLakhe, ane lokAnI bhIDane paheAMcI vaLavAnA kAi magane vicAratA thAya te sArUM' ! pAna da Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-7-48 saMgha zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanA baMdhAraNamAM karavAmAM AvelA keTalAka pheraphAra zuddha jaina tA. 11-7-48 ravivAranA roja kAlabAdevI roDa upara Avela daheNukara bIlDIMgamAM ee sIlka maracanTsa esesIezanA hAlamAM zrI. muMbanne jaina yuvaka saMdhanI kAryavAhaka samiti taraphathI bhalAmaNa karavAmAM Avela saMdhanA baMdhAraNane lagatA keTalAka sudhArAo viSe vicAra karI nirNaya karavA mATe saMdhavI asAdharaN sAmAnya sabhA maLI hatI ane te sabhAe sarvAnumate pasAra karelA sudhArAo nIce mujaba 6taH-- (1) baMdhAraNanI kalama 3 nA zarUa tane bhAga nIce mujaba hatA, "A yuvaka saMdhamAM traNe vibhAganA jaina yuvake te joDAvAnA ane kAya karavAne samAna ane saMpUrNa avakAza ApavAmAM Ave che ane traNeya vibhAganA vyakitagata temaja sarva sAmAnya praznone-upara jaNAvela dhyeya ane nirdiSTa kAryapradeza anusAra hAtha dharavAne A yuvaka saMdha mAratha seve che. A kArya mATe jaina samAjanA traNa vibhAge bacce rahelA mukhya mAnyata bhede sabaMdhamAM A yuvaka saMdha nAce mujabanA abhiprAyone anusarIte pAtArI sa pravRttio calAvaze." A kalama nIce mujaba sudhAravAmAM AvI che. "A yuvaka saMdhamAM jaina samAjanA sarva vibhAganA yuvAne joDAvAno ane kAya karavAnA samAna ane saMpUrNa` avakAza ApavAmAM Ave che. ane dareka vibhAganA vyakitagata tema ja sarvosAmAnya praznone-upara jaNAvela dhyeya ane nirdiSTa kA pradeza anusArahAtha dharavAno A yuvaka sadha manAtha seve che. A kArya mATe jaina samAjanA bhinna bhinna vibhAgo vacce rahelA mAnyatAbhedo saMbaMdhamAM A yuvaka saMdha nIce mujabanA abhiprAyone anusarIne peAtAnI sava pravRtti calAvaze." A kalama 4 (1) rada karavAnuM TharAvavAmAM AvyuM che, (3) dhAraNanI kalama 4(7) ce mujA hatI. samAcAra A sudhArAnA pariNAme saMdhanA pramukha eka vibhAganA ane upapramukha anya vibhAganA tathA be maMtrIe anya anya vibhAganA DAyA joie ane kAya`vAhaka samitinA 15 sabhyamAM ochAmAM ochA cAra sabhya zvetAMbara smRti pUjaka vibhAganA, cAra sabhya sthAnakavAsI vibhAganA, eka sabhya digaMbara vibhAganA ane ochAmAM ochI cAra bahenA cuTAvI joie AvA pratibaMdha dUra karavAmAM AvyA che ane kAryavAhaka samitimAM tema ja sauMdhanA adhikArarathAna upara kAne niyukata karavA o bAbata saMdhanA sabhya svataMtra marajI upara cheDavAmAM Avyu che. (2) baMdhAraNanI kalama 4 (1) nIce mujba hatI. dareka sabhya rASTriya madrAsabAnA sabhya hovA ja joie. (apavAdaH--je sabhya umaranA vAMdha ne lIdhe raSTriya mahAsabhAnA sabhya thaI zake tema na hoya tene A niyama lAgu paDaze nahiM.) 'devadravyanA nAme thatI AvakanA janakalyANunA kAya mAM upa yega thavAnA prabaMdha thayA na hoya evA gadizanI AvakamAM dhI melIne tathA tenA kaDaphALAmAM paisA bharIne A sadhA sabhya vadhAre karaze nahi.' A kalamamAM nIce mukha umeravAnuM TharAvavAmAM AvyuM che, apavAda :--dana karavA jatAM ane kauTuMbika maraNu jevA prasaMge kaiM te kapta nANu` maMdiramAM dharavAnI vyApaka Adata ApaNA samAjamAM che. tevA prasaMge purate uparate niyama saMdhanA sabhyAne baMdhanakartA gaNAze nahi. (4) adhAraNanI kalama 9 (4) mAM nIce zarUAtanA bhAga rAkhavAnuM ane tyAra pachIte bAkI rahetA bhAga rada karavAnuM dharAvAmAM AvyuM che. "navA varSa mATe nIce mujaba sadhanA adhikarIe tema ja kAyAhUka samitinA sabhyanI cuMTaNI karavAmAM Avaze. sarca (1) pramukha, (2) upapramukha, (3) be maMtrI, (4) koyAdhyakSa, (pa) kA pAduka ti mATe paMdara sabhyo." (5) ba'dhAraNanI kalama 16 mujaLa navI su'TAyalI kAya vAhuka samitine *phara mujaba pAtAmAM vadhAremAM vadhAre traNa sabhya krameravAnI sattA hatI tyAM traNane badale pAMca sabhyo sudhI umeravAnI sattA ApavAnuM TharAvavAmAM AvyuM che. A baMdhAraNIya sudhArA) viSe thoDAka khulAsA karavAnI jarUra che. pahelo sudhAre meTA bhAge zAbdika che. sadhanu baMdhAraNa jaina samAjanA traNa vibhAganA jyAre ullekha kare che tyAre jANe ke e uparAMtanA terApathI tema ja anya vibhAgeAnI baMdhAraNu upekSA kare che ane baMdhAraNu muLa kapAyelI jaina samAjanI ekatA jANe ke mAtra traNa vibhAga puratI ja che. evI bhrAnti kAi na seve e hetuthI A sudhArA karavAmAM AvyA che. khIjo sudhArA sabanA dareka sabhye koMgresanA sabhya thavuM ja joie e zistaniyamane radda kare che, jyAM sudhI dezane AjhAdI prApta thai nahetI tyAM sudhI dezanI AjhadInA praznane sauthI prathama sthAna ApavAnA hetuthI A niyama karavAmAM AvyA hate, kAraNu ke A dezamAM kaoNMgresamAM ja AjhadInI AkhI laData pahelethI chelle sudhI kendrIbhUta thai hatI. ane je kAi AjhAdInA upAsaka hoya tene mATe e upAsanAnA bAhya cihana tarIke echAmAM ochuM. kAMgresanA sabhya banavAnuM ati Avazyaka hatuM. have AjhadI prApta thaI che. tethI Ave niyama dareka sabhya mATe pharajiyAta hovAnI jarUra nahi lAgavathI rada karavAnuM yogya vicArAyu che. Ama chatAM paNa mubai jaina yuvaka saMdhI nIti kAMgresane ja sarva prakAre samaya ka raheze. - A vastusthiti baMdhAraNamAM rahelA niyama (3) e uparathI spaSTa thAya che. A niyama nIce mujaba che. rAjakIya bAbate paratve sapUrNa svAtaMtryanA dhyeyane A yulka sadha svIkAratA hAine te dizAe kAya karatI ane hiMsA ane satyanA bhAge pavananuM niyamana karatI rASTrIya mahAsabhAnA vividha kAryakramane A yuvaka saMdha ane teTalA sakriya TekA Apaze." trIjo sudhAre dedravyane lagatA zista niyamamAM eka apavAda dAkhala karavAne lagate che. kA paNa dezabhadiramAM dAkhala thatAM mUrti sanamukha paisA e paisA-AnA e AnA dharavAnI prathA ApaNe tyAM kai kALI cAlI Ave che. Ama karIne e maMdiranI AvakamAM vadhAre karave evA kAi khAsa Azaya ApaNuA manamAM nathI hotA, paNa A eka prakAranI sabhyatA che evA khyAlathI AvI Adata ApaNAmAM kai kALathI keLavAyelI hoya che. A uparAMta kuTuMbamAM mRtyu prasaMge devapUjananI amuka pUjanasAmagrI dharAra athavA te te nimitte kuTuMba taraphathI kaiMka nANu dharavAnI pazu prathA AApazuAmAM ke kALathI supratiSThata che. kAi paNa vyaktine A bAbatamAM aMgata virodha hovA chatAM A prasaMga akhA kuTuMbanA huine upara pramANe ane che, te eka bAbata atyaMta najIvI ane bIjI bhAkhata anyane nAjuka lekhIne A banne bhAtamAM devadravyane lagatAM Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 prabuddha jaina tA. 15-7 88 - ~---- - niyamamAM apavAda karavAnI saMdhane AvazyakatA lAgI che. A jaNAze tyAre te rUDhi ke praNAlikAnA samarthanamAM raju thanA zAstranA sudhAraNAne hetu devadravyanA niyamane jarA paNa DhIla karavAne nathI ullekhe ne jarA paNa baMdhanakartA gaNavAmAM Avaze nahi. AvI paNa jarUrI apavAda svIkArIne bAkI rahelI badhI bAbatomAM te bAbatamAM jarUra jaNAye sarakArI kAyadAo karAvavAmAM pravRtti hAtha niyamanA anupAlanane purepuro sakhata banAvavAne che. dharavAmAM paNa A yuvaka saMdha pAchI pAnI karaze nahi.) cethI sudhAre maMjura karIne zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha (2) amuka mAnyatAonA kAraNe devadravyane uparanI nIti eka ati mahatvanuM pagaluM bhare che. muMbaI jana yuvaka saMghanA mujaba upaga karavAmAM kAyadAnI koI ADakhIlI hoya te evI sabhyo prAraMbhanA varSomAM eka be apavAda sivAya zvetAMbara mUti aDikhIlI dUra thavI joIe ema - ame mAnIe chIe. pUjaka jaina vibhAganA ja hatI. muMbaI jana yuvaka saMdhanA baMdhAraNanuM (3) upara mujabane upayoga karavAnI purI anukuLatA hoya tyAM AjathI dazeka varSa pahelAM navuM saMskaraNa thayuM ane jaina samA paNuM TrasTIo e upaga na kare te janakalyANanA kAryomAM janA traNe vibhAganA bhAI bahene mATe saMdhanA dvAra khullA mukAyAM ane evo upayoga karavAnI kAyadAthI temane pharaja pADI zakAya evI amArI mAnyatA che. pariNAme anya vibhAganA baMdhuo sudhamAM dAkhala thavA lAgyA, A karAvo tema ja devadravyanA aMge muMbaI jana yuvaka saMdhanI bahene paNa saMdhamAM joDAvA lAgI. pazu e saMkhyA zarUAtamAM nIti-baMnene yathArthapaNe samajI levA, tene makakamapaNe vaLagI nAnI hatI. Ama chatAM paNa saMdhanI kAryavAhaka samitimAM dareka rahevA ane jyAre aneka bAjuethI muMbaI jana yuka vibhAganA sabhyonuM tema ja bahenanuM jarUrI pramANu AvavuM ja saMdha upara jaina samAjanA keTalAka vaganA AkramaNanI zarUAta joIe e hetuthI cuMTaNI saMbadhe keTalIka maryAdAo mUkavAmAM thaI rahI che, tyAre saMdhI nIti tema ja upara jaNAvelA TharAvane AvI hatI. Aje have bahene temaja sthAnakavAsI bhAIo purepurA vaphAdAra rahIne saMghanA dayeya tema ja pravRttine bane teTalo saMdhamAM ThIka ThIka saMkhyAmAM joDAyA che ane sabhyonA dilamAMthI vega ApavA saMdhanA sarva sabhyone AgrahapUrvaka vinaMti karavAmAM A bhedabhAva lagabhaga naSTaprAya thayo che. A paristhiti dhyAnamAM hara adhikArIo tema ja kAryavAhaka samitinA sabhAnI cuMTaNInI Ave che. koI paNa sabhya athI anyathA vartana karIne saMdhanI pratimAne dhakako nahi pahoMcADe evI dareka sabhya taraphathI AzA sarva prakAranA baMdhanamAMthI mukta karavAmAM AvI che. ke rakhavAmAM Ave che. Ama chatAM paNa kAryavAhaka samitinI cuMTaNImAM bhinna bhinna vibhAganuM jarUrI pramANu kadAca e Ave te jarUrI pramANa sva. Do. vrajalAla mevANI smAraka viSe TharAva sAdhavAmAM anukULatA rahe e hetuthI kAryavAhaka samitine vArSika muMbaI jaina yuvaka saMdha taraphathI . De. vRjalAla megha - cuMTaNI bAda pitAmAM jarUra mujaba traNa sabhyo umeravAnI sattA nA smAraka nimite phaLe ekaThA karavAmAM AvyuM hatuM temAM Azare hatI te vadhArIne pAMca sabhyana karavAmAM AvI che. rU. 2400 ekaThA thayA hatA temAMthI saMdhanA kAryAlayamAM mUkavA mATe eka tailacitra taiyAra karavAmAM aAvyuM hatuM je pAchaLa rU. - devadraznanA upayoga viSe TharAva - 200 no kharca thayuM hatuM. A rIte bAkI rahetA rU. 22 00 mAM Dulakara kamITIe upasthita karelA maMdiranA vadhArAnAM nANAM che. medhANInI vArtAo pragaTa karavA mATe zrI. maNilAla mokamacaMda nA upaganA prazna viSe jana samAjamAM je subdha vAtAvaraNa zAha taraphathI rU. 1000 ApavAmAM AvyA hatA ane temAMthI pedA thayuM che tenA anusaMdhAnamAM devadravyanA upayoga para * ALa haiyAM' nA mane eka vArtAsaMgraha saMdha taraphathI pragaTa karacl. 13-7-48 maMgaLavAranA roja maLelI zrI muMbaI jaina yuvaka vAmAM AvyuM hatuM te mULa rakama ane pustaka vecANanaphA khAte je saMdhanI kAryavAhaka samitinI sabhAe pitAnI nIti ane adhiprAya rakama saMdhamAM jame paDelI che temAMthI rU. 300 umeratAM kula rakama spaSTa karatA nIce mujabanA traNa Thara pasAra karyA che. rU. 250 0 De. meghANI je prakAranI mAnavatApazI vArtAo (1) devadravya saMbaMdhe muMbaI jena yuvaka saMdhanI nItinuM A lakhatA hatA tevI vArtAo lakhAvavI athavA to ApaNuM dhamasabhA pharIthI saMpUrNa samarthana kare che. sAhitya ke pazcimanA sAhityamAMthI tevI vArtAo tAravavI ane (zrI. muMbaI jema yuvaka rAdhanI A saMbaMdhe zuM nIti che tene anuvAda karAve ane e prakAranA lAkhaNa yAM anuvAda mATe te saMbaMdhe saMdhanA sabhya tema ja prabuddha jainanA vAMcamane zabda lekhakone A rakamamAMthI puraskAra Apavo ane A rIte ochAmAM khyAla Ave te hetuthI saMdhanA baMdhAraNamAMnI prastuta kalamo ahiM ochA pAMceka daLadAra pustako pragaTa karavA evI samajutIpUrvaka avatarita karavAmAM Ave che:-- (ka) Aje cAlI rahelI mUrtipUjA pAchaLanA vahemo ane sastuM sAhitya mudraNAlaya TrasTane ApavAne upara jaNAvela tA. 13-7-48 maMgaLavAranA roja maLelI muMbaI jaina yuvaka saMdha boTI mAnyatAo dUra thavI joie. kApahaka samitie harAva karyo che. (kha) mUrtine zaNagAravAnI ane AMgIAbhUpazu caDhAvavAnI prathA jaina mUrtipUjAnI kalpanA ane Adarza sAthe baMdhabesatI maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMdha, nahi hovAthI te prathAne sarvatra niSedha tha joIe. sAdhu-viveka (ga) bInajarUrI navAM maMdiro baMdhAvavA pAchaLa tema ja cAlu maMdiramAM bInajarUrI zebhA zaNagAra pAchaLa thate dravyane vastra raMgAte mana raMgAte, kapaTa jAla nita racate hai, puSkaLa vyaya baMdha tha joIe. (gha) maMdirone sAdI rIte nibhAvatAM bacatI Avakano tema ja "hAtha sumaranI, peTa utaranI', para -- dhana - vanatA "takate hai, ekatra thayelI muDIne janakalayANanAM kAryomAM cAlu upayoga thaze ApA - parakI khabara nahIM, paramArthika bAte karate hai, joIe. ese hagiyA sAdhu jagatakI, galI galImeM phirate hai. (Da) devadravyanA nAme thatI Avakano janakalyANanA kAryamAM - sAdhu upayoga karavAne prabaMdha thayuM na hoya evAM maMdiranI AvakamAM rAgadepa jinake nahi manameM, prAyaH vipina vicarate hai, dadhI belIne ke tenA phaMDaphALAmAM paisA bharI A saMdhane sabhya ke dha mAna bhAyAdi taja kara, paMca mahAna dharate hai, vadhAro karaze nahi, jJAna dhyAnameM lIna-citta, vivame nahIM bhaTakate hai, | (ca) jyAre koI paNa dhArmika athavA sAmAjika rUDhi ke ve hayaM sadhu, punIta hitaiSI, tAraka je khuda tarate hai, prANAlika deza athavA samAjanA svAdhya ke utkarSane bAdhaka paMDita dilIpasiMha kAgaLa, Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-7-48 prabuddha jaina zAstrAdhAra mimAMsA (zrI. kize ralAla dha. mazarUvALAnA keTalAka lekhene eka saMgraha "saMsAra ane dhama' e nAmathI navajIvana prakAzana maMdira taraphathI pamaTa thayela che. A saMgraha atyanta mananIya vicArothI bhareluM che ane dareka jijJAsu bhAIbahenoe ..dabAna ane mananapUrvaka vAMcI javA yogya che. devadravyanI Aje cAlatI carcAmAM zAstrAdhArane kevuM ane keTaluM vajana apAvuM joIe--e bAbatamAM mArgadarzaka nIvaDaze ema samajIne e saMgrahamAMthI nIcenA be lekhane "zAstradRSTinI maryAdA ' ane 'zAstraviveka ' sAlAra uddhata karavAmAM Ave che. paramAnaMda) zAstraSTinI maryAdA tene pitAnA anubhavathI ghaNo ja bhale jANe che; paraMtu eTalA meM " vyavahArU ahiMsA ' zIrSaka mArI lekhamALAmAM ema mATe ke evA purUSane saMta mAnavA mATe dharmazAstramAM pramANa mejuda lakhyuM hatuM ke "duniyAnA badhA deze ane dharmomAM "bhadra' ane che. pariNAma e Ave che ke vaidika dharmanA zAstrIomAM eka saMta" evI be buniyAdI saMskRtio prAcInakALathI cAlI jana mahAtmA saMta nathI thaI zako, kema ke te nAstika che. e AvelI che. ApaNe deza paNa e bAbata mAM apavAdarUpa nathI." pramANe vedadharmamAM ucharelI eka vyakita game tevA sAdhunabhAvanI bhadra zabda koI bhASAmAM anAdarasUcaka nathI e mane khyAla che. hoya, jo dRSTimAM te saMta nathI banI zakatI, kema ke te misthAje saMskRtine bhadra nAmathI meM paricaya karAvyuM che ene mATe mArA dRSTimAM ucharelI che. ane kaI hiMdu mahAtmA islAma yA isAI manamAM anAdara nathI, ane e pragaTa karavA mATe ja meM' ne bhadra dhananI draSTimAM sapurUSa nathI thaI zakate, kema ke te temane kahelI che. bhadra saMskRtie paNa mAnavasamAjamAM ghaNAM moTAM moTAM pemabarane anuyAyI nathI. kAma karelAM che e vAte meM mArI lekhamALAmAM kabula karelI che. jyAre zAstronA AzrayaM karavAnI dRSTi ATalI hade pahoMcI chatAM bhadra saMrakRtinI eka madA che, jenAthI upara te jaI jAya che tyAre mArA namra abhiprAya pramANe tene zAstromAMthI dRSTi zakatI nathI. je te e maryAdAtha upara jAya te saMta saMskRtimAM bhaLavAne badale DhaSaNa prApta thAya che, je prakhara sUryanA kiraNanI pariNAma pAme. bhadra saMskRtithI je upara jAya che te saMta che. tarapha tAkatA rahevAthI prApta thAya che tema, keTalAya zAstragraMthe avazya marA A kathana para 'siddhAnta' sAptAhikanA (10 juna, dhaNu AdaraNIya che, paNa te eTalA mATe AdaraNIya nathI ke 1941 nA aMka mAM) vidvAna saMpAdaka muzkelI bata vI che. teo zAstranA nAmathI te prasidhdha che; paraMtu eTalA mATe ke te koI ne lakhe che ke "jene be buniyAdI saMskRtio batAvavAmAM AvI che ke I purUSa dvArA lakhelA manAya che. te kharekhara 'parasparavirodhI nathI. e benuM mULa, e bene adhAra, eka ja che ane e che dharmazAstra." Adi satapurUSanuM nirmANa koI zAstra dvArA nahotuM thayuM, - duniyAnA badhA dharmonA zAstrIonA abhiprAya pramANe darekane paraMtu Adi purUSe ja koI ne koI zAstranuM nirmANa kareluM che. pitAnuM dharmazAstra ja parama ane aMtima pramANu hoya ane duniyAnA badhA zAstragraMtha nAza pAmatA jAya te duniyAnA sapurU thatA ja raheze ane navAM navAM zAstronuM nirmANa thatuM che. "afmUrta uttavate krizvi' e temanI pratijJA hoya che. eTale emane e Agraha hoya che ke koI paNa vastune UMcata raheze. je koI zAe kaMI sapurUSanuM bahumAna karyuM heya athavA ke anucita TharAvavA mATe potAnA dharmazAstramAMthI koI ne koI enA vadhArAne mAnya karyA hoya te eNe tema karIne te purUSa pramANu zedhI kADhavuM joie. jo e AdhAra na maLe to e para maherabAnI nathI karI, paNa pitA ja kiMmata vadhArI che. vastu mAnya na thaI zake, pachI bhale te game teTalI buddhi ane koI zAstrane mAnavAvALI vyakita, te zAstrathI maTI paNa hRdayathI grAhya hAya. thaI zake che ane nAnI paNuM. sara jagadIzacaMdra basu athavA caMdra paraMtu evI paristhitimAM buddhi pitAnI hAra vadhu vakhata zekhara vyaMkaTarAmana jevA ke prathama zreNInA vaijJAnika, jyAre ke I maMjUra rAkhatI nathI; te koI ne koI rasto kaDhavAnI phikaramAM rahe bIjA vaijJAnikane Adara kare athavA tene havAlo Ape tyAre te che.zAathI jakaDAyelI buddhi enuM baMdhana teDIne AgaLa vadhavAnI evI buddhithI havAle nathI ApatA ke teo e graMthamAM lakhelI hiMmata karatI nathI, paraMtu zAnayananAM navAM navAM bhASya lakhavAnI vAtane eTalA mATe sAcI mAne che ke te te graMthamAM maLe che. - hiMmata te karI le che. te kAI ne kaI rIte jUnAM vAkayamAMthI paNa evI buddhithI ke bIjA vaijJAnikonA anubhava paNa temanA pitAnA pitAne anukULa navA artha kADhI le che ane pachI ema pratipAdana - anubhavanuM samarthana kare che. paraMtu jemane potAne kaI anubhava kare che ke te vastu zAstrasaMmata ja che. nathI evA vijJAnanA sAmAnya paMDita ke vaLa graMthanA AdhAre ja A pramANe te ja vacane ane smRtivacane nirIzvaravAdI te vAtane ravIkAre che, ane tethI tenuM pramANa Ape che. A sAMkhe tathA adaita, daituM ane viziSTAdvaita vedAMtIe ane dharmazAstrane ye lAgu paDe che. zrI jJAnezvare amRtAnubhavamAM bhImAMke, mATe AdhArabhUta bane che. aspRzyatA-svIkAra ane nivA- eka jagAe pitAno mata batAvIne AgaLa lakhyuM che. " ane raNu baMne tenA vidvAna zAstrIo mATe e ja. zruti-smRti A ja zivagItA ane bhagavadgItAne paNa mata che; paNa ema pramANabhUta thAya che. vAva ja jIvana vaidhavya ane vidhavAvi hi, kayama na mAnavuM ke ziva athavA kRSNanAM vacananA AdhAra para ja meM ' vivAha ane chUTAcheDA, mAMsahAra ane mAMsaniSedha, pazuyag ane mAre mata bAMdhe che. temanAM evAM vacana na hota to paNa huM.' auSadhiyag vagere paraspara virodhI vicAra dharAvanAra zAstrIo A ja kaheta." dharmazAstranA adhiAre ja pitAnA matAnuM samarthana kare che, tulasIdAsa ane rAmadAsa, nAgadeva ane tukArAma, nAnaka ane A vAta kevaLa Apa gu ja dezamAM tha phakata duidhamAM ja kabIra e badhA asalama vaidika paraMparAmAM ucharelA sate hatA. bane che ema keI na samaje. kurAna athavA bAyabalamAM mAnanArA paraMtu tulasIdAsa ane rAmada se zAstronuM jeTaluM baMdhana mAnyuM za chIe. paNa A ja rIta che. bAIbalano havAle ApIne teTaluM nAmadeva ane tukAra me mAnyuM nahIM, ane nAnaka ane kabIra gulAmI (0 prathAnuM samarthana ane virodha karanArA meTA meTA pada- te tene pAra ja karI gayA. satenI pahelI joDI 4 saMskRtimAM rIo hatA. kaii melavI kurAnanI uparavaTa thaIne vicAra daza ucharelI hatI ane chevaTa sudhI koI ne koI rUpamAM enI sAthe vavAnI hiMmata kema karI zake ? evI rithatimAM jo koI vAtanuM saMlagna rahI. te paNa tulasIdAsanA rAma ane vAlmIkinA . kAmamAM samarthana athavA khaMDana karavuM hoya te kurAna vagere dharmazAstronAM keTaluM aMtara che? tulasIdAsa pitAnA rAmadvArA zabukano vadha na vacanAnI potAne anukuLa vyAkhyA karIne ja karI zakAya. karAvI zakyA, ane aspRzyatA tathA paMkitabhedanA niyamonuM pAlana - A vicAradhArAne mAnanArA dharmazAstrI- daSTimAM koI temanI dvArA na karAvI zakayA. 2 madAsa go uMcAi sudhI na pahoMcI vyakitane phakta eTalA mATe saMta mAnavAmAM nathI Avato ke teNe zakayA. nAmadeva, tukArAma te tira ja hatA. nAnaka ane kabIre Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 prabhu, jena * tA15-7-48 " sAMpradAyika zAstronI madada ja choDI dIdhI ane tenAM sArane ja te nIra-kSIra nyAyathI vAcaka temAMthI je yogya mAlUma paDe teTaluM pitAne karyo. mAnya kare ane bIju choDI de. ane zAstrone aMtima pramANu mAnavA chatAM manuSya pitAnI (1) anubhava e aMtima pramANa che. pratyakSa' zabdanA vivekabuddhi calAvavAmAMthI kayAM mukata thAya che? eka ja zAstranA vAstavika arthane jo sArI rIte samajI levAmAM Ave to traNa bhASyakAra traNa artha kADhe, te je parasparavirodhI hoya te anubhavane pratyakSa pramANa kahevAmAM Apatti nathI. "pratyakSathI phakta dareka mANasane pitAnI yA koI gurUnI vivekabuddhithI kAma laIne | 'indriya-pratyakSa ne samajavuM joIe. antaHkaraNa-pratyakSane paNa ekane svIkAra ane bIjAne tyAga karavuM ja paDe che. mAMsAhAra temAM samAveza thAya che, ane te Indriya-aMtaHkaraNa, yogya tAlIma ane mUrtipUjAne paNa zAstra pramANa maLI jAya che. tathA mAMsavajana pAmela, avikala ane akilA hovuM joIe, tathA viparyAya, ane mUti niSedhane mATe paNa pramANa mojuda che. dareka pitAnI viTha95 ane ajAgRti ( amanakatA) nI vRttiothI rahita rUci, saMskAra ane vivekabuddhi pramANe pitAne mATe eka cIjane hevuM joIe. grAhya ane bIjIne agrAhya TharAve che. matalaba e ke ApaNI (2) anubhavanI madada mATe zAstra, AptavAkaya ane anumAna pitAnI athavA ApaNe mAnelA koI gurU yA satupurUSanI viveka sthAna che. te kAM to sAkSInuM athavA mArgadarzakanuM kAma kare che, buddhi ja amuka zAstrane svIkAra ane amukane asvIkAra yA e eTale te dvArA ke to ApaNuM anubhavanA viSayamAM niHsaMzayatA svIkAra kare che. pedA thAya che athavA anubhavanI dizAmAM ApaNe prayANa karI sArAMza, vidvAna yA saMta zAstranA nirmAtA hoya che. zAstra zakIe chIe. vidvAna yA saMtane nirmANa karatAM nathI. vidvAna potAnI buddhinI (3) jyAM sudhI ApaNane anubhava thayo nathI athavA svayaM anukuzaLatAnA baLa para vidvAna che, ane saMta pitAnA hRdayanI unnata bhava laIne siddha karavAnI koI paNa kAraNane lIdhe ApaNI avasthAne lIdhe saMta che. saMtane joyA pachI ja koI zAstrakAre taiyArI hotI nathI tyAM sudhI kaI zAstra, AptavAkaya ane keTaleka se tenA lakSaNo batADyo che. mULa AdhAra puraSa che, nahI ka zreya. aMze ' anumAna-pramANuM mAnIne cAlavAmAM salAmatI mAluma zAstranI A maryAdAne samajIne je ApaNe tenuM adhyayana karIe paDe che. te te ApaNA jIvanamAM sahAyaka thaI zake che; nahIM te, te jIvana (4) ethI satya bodhamAM zAstra, AptavAkya ane anuma"para bhArarUpa thaI jAya che ane pachI kevaLa kabIra jevAone nahIM ane mahattvane tirase che ane tethI te adagya che. paNa jJAnezvara jevAone paNa tenI alpatA batAvavI paDe che. ' (5) chatAM, A traNeya bhUlabharelAM hoI zake che. bhUla be (hiMdI "hA ," sapTembara, 1941 mAMthI) prakAranI hoI zake cheH (1) jene ApaNe anumAna mAnyuM hoya ' zAstraviveka te korI kalpanAo paNa heya ane tene AdhAra je zAstra ane AptavAkya hoya te koIneye anubhava nahIM paNa kevaLa kalpanA ja [ mArA "zAstradRSTinI maryAdA" vALA lekha' para "siddhAnta' heya; (2) athavA anubhava to kharo heya pazu tene bhAghA dArA. sAptAhike keTalIka carcA karI che ane vAre vAre gAyane taravavo.' prakaTa karavAmAM ke tenI upara lagADavAmAM doSa heya. e nyAye carcA cAlu vAkhavAnI mArI pAse apekSA paNa rAkhI che. (6) e saMbhava che ke koI koI vAra eka ja prakAranA mArI IcchA A rIte carcA cAlu rAkhavAnI nahetI; chatAM mArA anubhavane samajAvavA mATe judI judI upapattio ApavAmAM vicAre spaSTa karavA e jarUrI hatuM tethI meM siddhAnta'mAM eka Ave. sAMkhya, vedAMta, jena ityAdi darzanabheda, daita advaita Adi lekha ApyuM hatuM tene Avazyaka bhAga ahIM ApavAmAM Ave che.] smAtaM vaiSNava islAma Adi saMpradAyabhedanA nirmANunuM bhUlo sivAya "vAre vAre jhApare taravarodha:' A subhASitamAM ardhasatya A paNa eka kAraNa che. zAstranA artha ane dharmamAM bhedanuM che. zrI samartha rAmadAse enuM bIju adha A zabdomAM kahyuM kAraNu uchuMbala budhdhi ja che ema kahevuM bhUla che. " che: tUTe vADha, laMvAra teya rAva. eTale jayAM vivAda maTI saMvAda (7) koI zAstra yA Aptavaya evuM nathI ke jemAM nIrautpanna thAya tyAM carcA karavI joie. matalaba e ke vAda kathA. kSIra nyAya karavAnI jarUra nathI. prakAranA, konI vacce, kaI vRttithI ane kaye vakhate thAya che te | (8) tethI dareka pramANu ane dareka u55ttinI tapAsa pitAnI para paNa temAMthI todhanuM utpanna thavuM na thavuM avala meluM ahithI karavI e satyazodhakanuM kartavya che. * amuka che. buddhi game teTalI kuzAgra hoya paNa keTalAka siddhAMtono bodha, maMtavyane huM vivekabudhdhinA kSetrathI dUra ja rAkhIza." evI pratijJA nathI thatA, anubhavavA ja yAya karanAranI zraddhA sabhAge satya para ja heya te paNa te che, ane anubhava thayA pachI ja vAda samajAya che; eTaluM ja nahIM, amUDha nathI hoi zakatA. tenI buddhi eka hada sudhI pahoMcIne paNa keTalIka vAra anubhava e vakhate nathI thaI zakata, kAlAntare kuMThita thaI jAya che. te zramayukta ane sAMpradAyika saMkatAthI thAya che. jema ke, jo koI mANasa phAgaNanA prAraMbhamAM kAcI para nathI thaI zakato. " IsA masI atha che mahamada paigaMbara 'ne karIne cAkhIne kahe ke ATaluM khATuM phaLa zuM kayAreya mIThuM thaI ravIkAryA vagara athavA " amuka ISTadeva, gurU thA graMthane zaraNe gayA zake ! te tenuM A kahevuM buddhinI virUddha che; paraMtu enI sAthe vagara mekSa nathI' vagere mAnyatAo ane abhimAna A pramANe carcA karavAthI phAyado thato nathI. te carcAne vaizAkha yA jeTha sudhI buddhine kuMThita karavAnuM ja pariNAma che. ethI upara choDayA sivAya mulatavI rAkhavI joIe, e pramANe jene prAraMbhamAM virodha thayelo kAI purUSa satyane siddha karI zakatuM nathI. jovAya che. evA keTalAye siddhAnta ane mane keTalAMka varSo pachI (9) vivekabuddhi tIga-kuzAgra karavA mATe tarkazAstranA jJAna svayaMsiddha satyanI peThe sarvasvIkRta thaI jAya che ane temane viSe karatAM cittazuddhinI vizeSa jarUra che. A anivArya che-"naivA bhUtakALamAM kema cacA thaI haze tenuM Azcarya pragaTa karImAM Ave tA matirAkhavA !" che. khera. sArAMza e ke, anubhava ja koI siddhAMta ke matanuM aMtima - tethI zAstra, AptavAkaya ane anumAna pramANe viSe huM pramANa che. vizuddha karelI vivekabuddhi e tenuM anivArya zastra che. je kAMi sATe apriya dharAvuM chuM tene vAcake sAme zAstra, AptavAya, anumAna Ada tene sahAyaka upakaraNa thaI rAkhIne ja huM sate mAnIza. je nIra-kSIra nyAyane huM mAnuM chuM zake che. (hiMdI vaya,' DIsembara, 1941 mAMthI) zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mokamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI. , mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI reDa, muMbaI. 2 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra rajI. na. bI. 4266 prabuddha jaina taMtrI: maNilAla makamacaMda zAha, varSa : 10 muMbaI: 1 ogasTa 1948 ravivAra vArSika lavAjama rUpiyA 4 devadravyano prazna-kALabaLanI eMdhANI bhagavAna mahAvIranA samayamAM ane tyAra ba da lAMbA samaya prathama ApaNe dharmanuM mULa rahaya ukelavAnI cAvI je sudhI devadravya je koI prazna ja ubho thayo nahoto, tethI ja zAomAM sacavAI rahI che te vicArIe to jaNAze ke ati AgamAdi mULabhUta prAcIna graMthomAM ene ullekha sarakhe maLatA prAcIna kALamAM yugaliko hatA, tyAre nahAtI temanAmAM asamAnatA, nathI. paNa tyAra bAda samaya jatAM bhaktimArgI saMpradAyanI asarane nahote varNabheda, na uccanIcatA, na dhama ke na samAjanA loko lIdhe mUrtimaMdire ne vizeSa mahatva maLyuM hoya e banavA joga. purA sukhI hatA. samayAntare jyAre emanAmAM viSamatA AvI tyAre che. AMgI, mugaTa, varaghoDAdi vaibhava prakriyAoe te zaMgAra daMDa-gunhAnA kAyadA AvyA, rAjAe e vyA, netAo paNa a.bhA. pradhAna bhakitamArganI ja arvAcIna asara che e te ApaNe kabulA A viSamatA jyAre ugra svarUpe phATI nIkaLI tyAre dharmanuM prAgaTaya sivAya chUTake ja nathI. bahudhA A kALamAM ja devadravya jevI thayuM hatuM. Ama samAjanA sukhasaMvardhana mATe ja dharmanuM Agamana vyavasthA samAje nirmANa karI hatI ane te kALamAM e yogya hatuM. tyAMsudhI eTale ke 42 koTAnaTI sAgaropama jeTalA kALamAM paNa hatI. bAkI devadravyanA vopara saMbaMdhI je kaDaka vidhividhAne 41 sAgarepama jeTalA samaya sudhI nahote dhama, nahAtA munio ke pAchaLathI umA karavAmAM Avela che e ApaNA pakSe ApaNI nahod tIrtha kare. A kathAnaka eTaluM ja siddha kare che ke dharmanuM jAMdha ughADI karavA jevI zaramathA paNa hoya. devadravya khAtAnI prAgaTaya samAjaviSamatA maTADavA mATe hatuM. ethI samAjaviSaekAda IMTa paNa jo bhUlathI ApaNA gharamAM vaparAI jAya te anaMta matA maTADavI e ja dharma che. bhagavAna mahAvIre paNa ene samAjapApanA bhAgIdAra banavAnuM durbhAgya prApta thAya evuM je kaDaka sevAnA nAme tapazcaryA kahI uttamottama bhakita kahI che (bhagavatI sUtra) vidhAna karavAmAM AvyuM che te eTaluM ja siddha kare che ke e ' dharmanuM A sArabhUta rahasya ApaNane vicAranI navI draSTi kALamAM paNa ApaNe sakhaNa nahI rahyA che ie. vaNika svabhAvanI Ape che. je A vicAraNA yathAyogya hoya te je rIte sAjanI nADa pArakhIne ja e pUrvapurUe AvI kaDaka AjJA mUkI haze viSamatA dUra thAya ane samAja sukhasaMvardhananA mArge AgaLa eve sIdhe sAdo artha tAravavAne badale Aje ApaNe e rasthala - dhape evA mAgane ja dhama kahI zakAya. bAkI jyAM ethI viparIta arthane barAbara vaLagI rahI je kada graha--rUDhI ane upamaMDukatAnuM paristhiti vadhatI jaNAya tyAM dhama dhama' nathI rahetuM. e kaeNI , pradarzana karIe chIe e ApaNAmAM samayajJatA ane dIrghadRSTinI vAra adharmanuM rUpa pakaDe che te koI vAra e dharmanI vikRtirUpe keTalI khAmI che enuM mApa batAve che. pariName che. eka vAta te e kakasa che ja ke devadravya e zAzvatama hindudhamaMza.sTe paNa A ja vicArasaraNIne vajana ApyuM che, nathI, e vyavahAradhama che. zAzvata dhama badalI zakAtuM nathI, 'nAI kAmaye rAjyaM, nAhaM cApi punarbham / : paNa vyavahAradharma te dravya-kSetra-kALa-bhAva mujaba badalI zakAya kAmaye dukhataptAnAM prANInAmAtinAzanam // che. ApaNe dharmaItihAsa paNa evA aneka bhavya dRSTAMtathI mAre rAjyanI icchA nathI, pUjanmanI paNa IcchA nathI, bharyo paDe che. paNa muzkelI e che ke jyAre dravya-kSetra-kALa-bhavane dukhatama prANIonuM duHkhazamana thAya e ja mArI kevaLa kAmanA che." badhA ja kabula rAkhe che ane pitAnuM dRSTibiMdu paNa enA AdhAre ja A mujaba ka9yANabhAvanAne ja dhama kahevAmAM Avyo che, che ema kahe che, tyAre kAnuM dRSTibiMdu vadhAre yogya che ane bIjAne gaLe e kema utArI zakAya e mahatvane savAla thaI paDe che. kAraNa ke bauddhazAstro joIe to -- dhamaMza stro e te sAgararUpa che. jene je jAtanAM pramANe joIe bhagavAna buddha ekavAra veNuvana mAM rahetA hatA tyAre eka tene ene AdhAra temAMthI maLI rahe che athavA to e pitAnAmAM zikArI jaMgalamAM khuba rakhaDI bhagavAna pAse AvI caDe ane gamatI vRttio pramANe zAraapramANene artha ghaTAvI le che. rAmapa dvArA karI heThe beThe. madhyAnha samaya hato, parizramathI thAkele hane jeTalA pramANamAM kama ane jeTalA pramANamAM samAjasevAnI sAphadila- ane bhukhe paNa thayuM hatuM. vRtti vadhAre teTalA pramANamAM enA ghaTavelA arthe dharmasamIpa lAgavAne AnaMdane kahyuM "he AnaMda ! kaMi vadhyuM" ghaTayuM che ? hevA saMbhava gaNAya. chatAM enuM sAcuM aMtara mApa ke kADhI AnaMda hA, bhagavana ! zake ? ane dra-kSetra-kALa-bhAvanI ye.gyatA pazu kevI rIte puravAra karI zakAya ? ethI ApaNI pAse eka ja mAga rahe che ke ApaNe budhdha-te ene jamADa, anya zAstro tarapha vaLI bIjAonA manta tathA alAkhAne jamyA bAda bhagavAne ene "dha Apyo ne e mikSamadhamAM sAkSI banAvane joIe tema ja dhamanI mULabhUta AdhAra bhUmikA joDAI uttama bhikSu banyuM. kaI e paNa lakSamAM levuM joIe. 6 - A , A kathAnakara bhagavAna budhe eka navuM pATha zIkhavyuM che Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 * ke bhUkhyAMne prathama jamADe ane pachI ene edha karo. bhUkhyA peTe dhama' gaLe utare nahI. kASThavAra tA e atyaMta aNugamAnu paNa kAraNa bane. bharyA peTe ja dhama samajAya che ane hRdayaMgata ane che. cittasthiratAnA AdhAra satethI sukhIjIvana che; ane cittasthiratA sivAya dhama kayAMthI uge ? e sthiti ja dhamanI AdhArabhUmikA che.. kSuSa jena Asa dhAM ANaMdanA jIvananI madhyama sthitine dharmanI bhUmikA mAne che emAM na hoya vaibhavanI choLa ke na heAya parimita jarUriyAtanI ta`gI. vaijabanI cheALa pApu che tema taMgI pASanA pitA che. eka vilAsa, cAbhimAna, sattAzekha ane dhaDane pAke che. khIjAmAM cero, jUTha, paNatA ane irSyAne avakAza che. acchika tyAgavRttinI tema ja kASTha saMskArI vila AtmAnI vAta judI che. 'bAkI jarUriyAta jeTalu' prApta thavu' yA vadhAre sAMcI rIte kahIe te jarUriyAtanu' pramANa ghaTADatA jai saMteSI jIvana jIvavA jevI paristhiti nirmANu karavI e ja dhamanI sAcI AdhArabhUmikA zarka tema che. sa'taiSI sAduM jIvana ja dhama pAmI zake che. akarAMtIyane ke bhUkhyAne te ajaMpA ja hAya, ene mahAya zAMti, na ya dharma ke na hoya sthiratA. asthira cittane dhrUma na hoya ane bhUkhyAMne cittaricaratA na hAya. Ajano jaina sama ja ekabAju dhanikatAmAM rAce che. te bIjI nALu daridratAmAM sADe che. kAM te e. A bhAjI ke kAM te e bIjI khAjI 'ema ane tarapha pAbaMdaiyaDI mAM ja pIsAte haiAya che. AvI paristhiMtimAM kayA pAyA upara dha'nI bhavya bhArata ubhI thai zake ? muDIdAra varga te du:khanI 45nA na hoi zake, kadAca hAya te paNa te uparachalI. eTale ja ene je thayI joie tevI lAgaNI pragaTatI nathI. jaina samAjanA Ajane meTA bhAga'bhISaNa dAvAnaLamAM saLagI rahyo che. enI vedanA evAone samajavI muzkela thai paDe che, kAraNa ke emA ene anubhava nathI aneka jaina kuTu Mkhe Aje bhUkhyAM sule che, peTane khADe| puravA anekane kuTubathI ye dUra rahevu paDe che. zaherAmAM paDI rahevA emane makAna nathI. mALakone bhAvavA paisA nathI. zALA chAtrAlayeAmAM jagyA nathI. dInahIna cahere dehadhAma karatA pAtanA A punnAnI dazA joi khuda mahApitA paNa raDI uThe elI dharlRAnI karUNa dazA hoya che. spAnnI sthitimAM bALaka TaLavaLatuM hAya ane pitAne mAthe lAkhAnA mugaTa zebhatA DAya e lajAmaNu ciMtAnuM gaurava gaNu tu haze ke putre tu e ja sagatuM nathI. kuvAmAM hoya te ja avADAmAM Ave. praMnne sukhI haiya temaja pitAmA bhaDArA abhare bharAze. ema na bane tyAM sudhI te na zuM maLaze pa TANu' nahI maLe'nA nAte zuLanI jema...khyA ja kare ane irSyA bhAva paNa utpanna kare e svAbhAvika che. yuga badalAve che, paristhiti vaSNusatI jAya che. eTale samAje pazu prazuAlikA pheravavI joie. maMdira-mUrti devadravya 'vigere badhuM' samAjanI keDa upara nabhe che, 'paNu jo samAjanI kreDa ja tUTI paDI te pachI e nahi tUTI paDe enI phI khAtrI? makAnanI marAmata pAchaLa enI AbhA pAchaLa dhyAna ApIe te enA pAyA upara te dhyAna rAkhavAnI khAsa jarUra gaNAya, jo makAnane tUTI paDatu bacAvavuM DaeNAya teA. manume jyAre pAkA lAge che, vipattinAM vAdaLa gherAya che, mAtra sutA nathI ane kaLAmaNu vadhI jAya che tyAre ja te krAMti karavA lalacAya che. jagatanI adbhUta krAMtione tidvAsa virAdha anee -akaLAmaNanA TANe ja dhaDAyA che. jo ke AjanI garIba jaina janatA devadravyanA vAyara sAme viredha karI zake evI jAgarUkatA, hiMmata ke. tejasvitA tAvI zake evI sthitimAM e nathI, pazu ethI emanA dilamAM khaLabhaLATa nathI -ema mAnavAne kazu ja kAraNa nathI. janatAnA 'pIThabaLa sivAya, emanA dilamAM gheLAtA prazna 0 ; tA, 12-48 vAstavikatA samajAyA vinA kAne paNu krAMtine vicAra udbhavatA ja vaMthI, muzkelI jaNuAya che. tyAre ja emAMthI mArga kADhavAnI vRtti janme che. ethI AjanA sudhArA kAMi pAttAnA dilamAM uThelA ekada tukkAne cAvI rahyA che ema nathI, pazu enI pAchaLa samAjanI samusyA ukelavAnI subuddhi rahelI che, bAkI mAjanA sudhArake kAi dha duzmanA nathI. jeTale dhama prema rUDhicutane hAya che. ethI jarAye eche. prema emane nathI, balake emanA zAsa naprema samayanatAne kAraNe vizeSa zelI De che. jagapravAhanuM paNa ene pIThabaLa maLatuM rahe che e paNa eka kAraNa che. jo ke sudhArakane AjanA prayatna keLa araNyarUdanasama nIvaDe nAya tethI kazuM Azcaya' pAmavApaNu nathI. nirAzA ke gabharATane te sthAna ja nathI. vi"dhyamAM samAja je mArge vaLavAnA che tenA pagaraNurUpe e kALa- baLatI ekAMNI tA noMdhAve ja che. varSo pahelAM jene kadI "krAine prazna ja. uDate naheAte e hujArAnA daiyaDA gayA che. kAle lAkhAnA e agatyanA prazna banaze ane samayabaLa pArakhI samAja e mArge jaze ja evI zradhdhA sAMthe mAnavuM paDe che ke gayA vinA ene chuTA ja nathI. e bhAvInu' edhANa ApaNe kezarIyAjI 15 lAkhatA prazna vakhate joi lIdhu che. tyAre aneka jaina va manapAe tathA DAhyA purUSe chevaTe e 15 lAkha va samajamAM keLavaNI pAchaLa vaparAya evu manavya pekAYa hatu Aje e prazna ukelAi javAthI e krI surya banI beThA che, pazu emaNe e rIte. pAnAnu` mAMnasmAtama te vyakata karI nAkhyuM hatu. jethI samaya Avye e baLaaA pAkAratAM nahi khacakAya. haju ApaNI lAgaNI paripakava thaI nathI, je dho lAgavA joie te haju lAgyuM nathI. lAgaze tyAre sahejamAM ja e thALavA pekArI uThaze ane tyAre enA temane rekanAra kAi ja nahi thaya. chellAM pAMca varSanA jagaMpravAhamAM taNAi--JcchAo ke anicchAe-ApaNe aneka sudhArAmAM chalatamAM vaNI lIdhI che enA jANu inkAra karI zake tema che sarakArI DakhalagIrI-nI vAta karIe teA e ApaNuMme gADI -nathI. gaMme pazu nahiM pazu e ApaNI ja bhuletu kAraNa che. kAM te e bhagavavuM rahyuM. kAM teA samAje tALa tathA ene sudhArI nAnI paristhiti nirmANu karatI rahI. jo devadra|| vadhI jaze te mardASatAnA nAme jamA thayelese dedrabyo saMgraha e mAMpitAta putra maTe keLavaNI ! saMsthA, yunIvarsITIe|da khAnAMmA-saratA bhADAnI cAlIo ke evI ja zrIjI pravRttiA ubhI karavA pAchaLa vAparI nAkhaze paDaze athavA te me mapinAne pUjatArA sarAka jAti jevA navasaMtAno ubhA karavA pAchaLa verI nAkhavA paDaze e kAle jyAM jarUra na heyachanAM tAM navAM kAme ubhA karI tathAtemA kaDIyA, suthAra, raMgArA ke salaSTA pAchaLa veDaphI nAkhavAnI vRtti AbhaDacheTanI bIke nei te khrIstI dharmamAM mekalavAnI murkhatA sAtheja sarakhAvI zakAya. pazu jyAM kevaLa jaDatA, adhazradhdhA, vahema ane naitika hiM'matanA abhAva Aya tyAM zu thayuM? zAsadeva saMbaMdhane saddabuddhi aMtre edhI prAthanA.. ratilAla maphAbhAi zAha sadhaDhArA vaidyakIya rAhatanA prabaMdha zrI muMbai 'jaina yuvaka saMgha taraphathI muMbai temaja parAMomAM ghusatA kAI paNu jana bhAi ke bahenaMte jarUrI vaidhakIya rAhata ApavAnA prabaMdha keTalAya samayathI karavAmAM Avyo che. A rAhu tamAM vA, i jekazana, DAkaTaranA khIlA, hAspITalanA pAca tema ja naMdIne mAMdagI daramiyAna jarUrI Arthika madada-pAkI aneka vyAyA tenA samAveza thAya che. A yAjanAne lAbha levA vaidyakIya rAha tanI apekSA dharAvatA mukha temaja parAMomAM vasatA sau ka zveta'badhuM tema ja bahenane AgrahapUrva kavinaMti karavAmAM Ave che. jayaMtilAla lallubhAI parIkha maMtrI, vaidyakIya rAhuta samiti. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-8-48 prazuddha na sarca samAcAra tA. 28-7-48 nA roja zrI mubai jaina yuvaka sadhanI kArya vAdghaka samitinI eka sabhA maLI hatI. A sabhAmAM devadravyanA praznane aMge sadhe akhatyAra karelI nIti paratve matabhedanA kAraNe Avelu zrI. veNIbahena kApaDIAnuM sa MdhanA maMtrI tema ja sabhya tarIkenuM rAjInAmuM svIkAravAmAM AvyuM hatuM. ane temaNe AjasudhI karelI sadhanI anekavidha sevAkSeAnI AbhArapUrvaka khAsa nAMdha levAmAM AvI hatI. tyAra bAda saMdhanA upapramukha zrI paramAnaMdakuMvarajI kApaDIAne vartamAnasa'yeA ane paristhiti dhyAna / laIne sadhanuM ma MtrIpada svIkrAravAnI vinati thatA temaNe te vinatine svIkAra karyo hato. pariNAme temanesaMdhanA upapramukha - padanI javAbadArIthI mukta karavAmAM AvyA hatA ane zrI veNInhenanI jagyAe maMtrI tarIke temanI nimaNuMka karavAmAM AvI hatI. taduparAnta kAryavAhaka samitinA sabhya tarIke zrI veNIbahenanI khalI paDelI jagyAe zrI zAntilAla harajIvana zAhane nImavAmAM AvyA hatA ane kAya vAhaka samitimAM eka sabhya vadhArI zakAya tema hatu te dhyAnamAM laine zrI menAbahena nAttamadAsane saMdhanI kAya vAhaka samitimAM levAmAM AvyA hatA. maMtrIe: suI jaina yuvaka saMdha, keTalAka samAcAra ane noMdha saMyukata jaina vidyArthIgRha makAnakDa saMyukta jaina vidyArthIgRhanuM je makArDa Aje keTalAka samayathI zarU karavAmAM AvyuM hatuM te kuMDa Aje rUA. 163000 sudhI pahoMcyuM che. A ka: maTe echAmAM ochA be lAkha rUpIA teA ekaThA karavA ja joie evA je sImAcihnanA niradhAra karIne A pravRtti zarU karavAmAM AvI hatI te sImAcihnane pahoMcI vaLavA mATe hajI rUA. 34000 hajAra khuTe che, sImAciMhna jema jema samIpa AvatuM jAya che tema tema tene paheAMcI vaLavAnuM kAya vadhAre ne vadhAre vikaTa banatuM jAya che. sAmAnyataH krUDamAM kASThanI pAsethI rU. 1000 thI vadhAre rakamanI mAMgaNI karavI nahi-sivAya ke kAI paNa vyakita svecchAe vadhAre rakama ApavAnI marajI darzAve--A nItine vaLagIne A kuMDa bharAvavAnuM kA hAtha dharavAmAM AvyuM' che ane keTalAye sajjanee mAtra mAMgaNI raju karatAMnI sAthe jAra hajAranI rakama bharI ApI che. A kuMDa ekaThuM karavAnA yaza moTA bhAge zrI maNilAla mekamacaMda zAhane dhaTe che. peAtAnI lathaDelI taLiyatanI paravA karyAM sivAya, mAnaapamAnanI darakAra rAkhyA sivAya, ekaniSThA ane nathI khA kAya te karI rahyA che, temaNe jaina samAja same nAkhelI TekSane purI karavI e jaina samAjanA susthita varganI ja che. ghaNuAM kharA paricita mitrA ane sabaMdhIe A kuMDamAM (tape.tAnA kLe bharAvI cukayA che, paNu sIdhI rIte paricita evI aneka vyaktie che ke jemaNe A kA mA samajIne potapotAnA kALA sattara mekalI ApavA joie, chatAM hajI sudhI mekalI ApyuM nathI. Aje AvA vidyArthIIMDAnI keTalI badhI jarUra che. e jaina samAjane kahevA samajAvavAnI jarUra che kharI ? Aje astita dharAvatA bhinna bhinna vidhArthIiDDAnA sacAlakane maLatAM kAne pazu saMja mAluma paDaze ke jagyA ane sagavaDanA abhAve temane keTalA badhA vidyArthIene nirAza karavA paDe che. amuka saMkhyAnA vidhArthIne sagavaDa ApI zakAi tenA AnaMda karatAM keTalA badhAne nirAza karI pAchA ThelavA paDayA e bAbatanu temanuM du:kha vadhI jAya che. jaina vidyArthI AlamanI A mujhavaSNu dUra karavAne AvAM vidhArthIiDA ane teTalAM ubhAM karavAM e eka ja mAga che, saMyukata jaina vidyArthIgRhanI yeAjanA ane kalpanA pAchaLa mAtra A eka ja hetu nathI. tenI pAchaLa tAjane samAjanA bhinna 35 bhinna vibhAgone ekatra karavAnI ane muMbai jevA agragaNya zaheramAM jaina saMskRtinuM eka mahattvanuM kendra ubhuM karavAnI udAtta bhAvanA rahelI che. sAMpradAyika bhedabhAva vinA sava' kASTha jaina vidyArthIene AvakAre evI mubaimAM anya kAi zikSaNusasthA astitva dharAvatI nathI. A sasthA keTalAMya varSathI kAma karI rahI che ane vidyArthIonI bahu nAnI saMkhyAne theDI ghaNI sagavaDa ApI rahI che. A saMsthAne vahIvaTa amuka eka TrasTImaMDaLa calAve che. Aje cAlI rahelA prayAsa A saMsthAnA vartamAna svarUpanA mULa saMraka raNane lagatA che. A krUDanA pariNAme sasthAne 100 vidyarthIne rakhI zakAya tevuM potAnu makAna prApta thaze. vaLI jaina samAjanuM pratinidhita vyakata thai zake evu~tenA baMdhAraNanuM punaH nirmANa paNa thavAnuM ja che. A rIte muMbaimAM vasatA AkhA jaina samajatu eka mIlanakendra upasthita thavAnI A saMsthAnA bhAvI vikAsamAM aneka zakayatAo rahelI che. A saMsthAnA makAna mATe dAdara sTezanathI pAMca sAta mInITanA raste 1763 vAranA eka jamInatA TukaDA rUA. 64,700 lagabhaga ApIne kharIdavAmAM AvyA che ane A mAsamAM te jagyAe navA makAnanuM khAtamUhUta karavAnI saMcAlakAnI dhAraNA che. saMsthAmAMthI pasAra thayelA ane Aje bhaNatA vidyArthI oe saMsthAnA makAna phaMDa mATe rU|. 10,000 aMdara aMdarathI ekaThA karavAnA niradhAra karyAM che ane te mATe teee eka samiti nImI che ane nANAM bhegA karavAnA prayatna zarU karyAM che. A mATe temane dhanyavAda ghaTe che, te samitine badhA vidyArthIo purA Arthika sarakAra Ape ane temaNe iMDhelA rU. 10000 jaldithI purA bhArAi jAya ema ApaNe jarUra icchIe, antamAM jeo jaina samAjanI ekatAne jha Mkhe che, ane vidyArthIone kazA pazu bhedabhAva sivAya rAhata ApavI, TekA ApavA ane AgaLa vadhAravA-emAM ja jaina samAjane sAce ula ane iSTa ekatAnI siddhi rahelI che ema jee mAne che te san A zubha kAryamAM ane teTalA sahakAra ApavA abhyanA che. mAMDala jaina sadhanA TharAva ane jaina cuvakone hAkala mAMDala jaina saMghe tA. 19-9--48 nA rAja karelA TharAva anyatra ApavAmAM Avela che. AvA pratizIla TharAva karavA mATe mAMDalanA jaina saMghane dhanyavAda ghaTe che. ahiM e yAda ApavAnI jarUra nathI ke ApaNI jAgumAM A eka ja sadha eve che ke jeNe potAnI hastakanAM maMdiranI Avaka jene devadravya tarIke meLakhavAmAM Ave che. tenA koi paNa sAvajanika hitanA kAryomAM upayoga thai zakaze evA niyama vIkAryAM che. je rAvo mAMDaLa jaina sathe karyAM che te dheAraNanA TharAvA jyAM jyAM zakaya DrAya tyAM tyAM pAtapeAtAnA sadha pAse karAvavA sthaLa sthaLanA yuvAnIe pravRtti hAtha dharavI joie ane jyAM jyAM e zakaya na hoya tyAM tyAM paNa, jyAre devadravyanA upayega sabaMdhamAM pracalita rUDhinu samarthana karatA ane zeTha karaturabhAi lAlabhAinA vicAranuM anumedana karatA harAvA aneka sthaLenA saMghe karI rahyA che tyAre, pAtapAtAnI udAsInatA ane maunanA tyAga karIne A prazna upara maDaLanA AkAramAM vyavasthita anIte potape.tAnA vicAro ane prastuta prazna aMgenA pratyAdhAta pragaTa karavA prAganika vicAro dharAvatA jaina yuvAne AcapUrvaka vinaMti karavAmAM Ave che. devadravyanA AkhA prazna pAchaLa be muddAe rahelA che. (1) dhAmirmAMka rUDhi ane zastravAkayanI AMdhaLI gulAmI ane (2) devadravyanu baMdhIyArapaNuM ane kevaLa ekadezIya upayegItA. jaina samAjanI pragatino draSTie ane sarvokya samAjanA nirmANunA vicArakANuthI A baMne anarthoM nirmULa karavA joie ane mA ane baMdhanamAMthI krAntipriya yuvakAe mukata thavu' joie. AjanI ugatI peDhInA mAnasamAM AvA anaisargika Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 prabuddha jaina tA. 1-8-48. 'hi. akilara, baMdhanene jarA paNa avakAza hAI na ja zake. A dizAe samA- tenAM nAma lakhaze. tenA mukhya saMcAlakonAM nAma lakhaze. jane je ajAgrata vaga che, jene A sAcuM ke te sAcuM te prazna 3 : Apane tyAM hiMdI, saMskRta tathA aMgrejI bhASAnA viSene vibhrama muMjhavyA kare che tene spaSTa mArgadarzana maLe te upAdhidhArI vidvAna, rASTrIya tema ja sAmAjika kAryakartAo koNa hetuthI jenAmAM svataMtra vicAraNAnI jyota pragaTelI che tevA zikSita koNa che? temanAM nAma tathA saranAmAM lakhaze. jaina baMdhuone tema ja bahenane AgaLa AvavA ane pita- prazna 4 : Apane tyAMthI kayA kayA jaina samAcAra-patra nIkaLe pitAnAM mAbe pragaTa karavA ane tadarthe jyAM na hoya tyAM navA che? tenA saranAmA sahita yAdI mokalaze. yuvaka saMghe ubhA karavA ane e rIte rithaticustatAne zIsanabhraSTa prazna 5 : ApaNe tyAM kayA kayA jaina samAcAra-patra Ave che ? karavA sAdara vinaMti che. prazna : ApanI saMsthA athavA te Apa pite AjakAla zrI bhArata jaina mahAmaMDaLanA 28 mAM edhivezanamAM jana samAja saMgaThThananI kaI dizAmAM pravRttizIla che ? pasAra thayelA be agatyanA TharA zrI mAravADa jaina yuvaka saMdhanuM trIju adhivezana janmabhUmi ane nUtana gujarAtanA taMtrI zrI amRtalAla * mAravADamAM sejita khAte zrI mAravADa jana yuvaka saMdhanuM dalapabhAI zeThanA pramukhapaNuM nIce tA. 27-28 mArcanA roja trIju adhivezana gayA juna mAsanI tA. 26, 27 tathA 28 nA maLelA zrI bhArata jaina mahAmaMDaLanA 28 mA adhivezanamAM nIce roja maLyuM hatuM. zrI motIlAlajI rAMkA svAgatAdhyakSa hatA ane jaNAvela be mahatvapUrNa TharAva pasAra thayA hatA. zrI gaNapata aMdarajI bhaMDArI adhivezananA pramukhasthAne bIrAjyA ' (1) zrI bhArata jena maMDaLanuM 28 muM adhivezana sAMpradAyika hatA. A adhivezananA anusaMdhAnamAM AntajAMtIya parISada, mahilA manamAlinya dUra karavA mATe evuM TharAva kare che ke ApaNe kai pariSada tema ja vidyArthI pariSada paNuM bharavAmAM AvI hatI. paNa saMpradAya ke koI paNa saMsthA koI paNa prakAranI dumAMvanA- " paramAnaMda, pUrNa kaTu AlecanA na kare tema ja pitAnA keI 5Nu patra sTala'ganuM samAdhAna ke patrikAomAM ke bIjA ke I AkAramAM evA viSayone sthAna na . laDAI darajJAna hiMdI prajAnuM hIra cusAyuM ane mitraApe ane e sAthe e paNa Avazyaka che ke koI pazu saMpradAya rAjyanA lazkarane dharavuM; jamInanA rasakasa kheMcIne, pazudhanane Azrita dikSIta varganI sAthe koI paNa prakAranA aziSTa kasAIkhAne mokalIne, mAnavadhanane laDAImAM mekalIne, ane kAravyavahAra na kara, khAnAnA yaMtrone sAva ghasAvI nAkhIne dezanuM utpAdana mitrarAjyanI (2) dezanI rAjakIya tema ja atardezIya paristhiti dhyAnamAM lazkarI jarUriyAta purI pADavAmAM vaparAyuM. letAM jaina samAjanA samarata saMpradAyanA saMmAlita hitanuM pratini hiMdamAM kAgaLanuM nANuM kApIne te sAme nANAM cukavAyA. tenA dhitva dharAvatI eka mAtra saMsthAnA adhikArathI A bhArata jaina badalAmAM mitrarAjAe hiMdane je nANuM ApyA te badhAnA alaga mahAmaMDaLa potAnA 28 mAM adhivezanamAM e nirNaya karavAnuM iMglenDanI sarakArI beThakamAM hiMda khAte jamA thayA. AmAM IMglenDane anivArya samaje che ke navI duniyA nirmANa karavAne je prazna * be lAbha thayelA. (1) briTiza sAmrAjyanuM rakSaNa karavA mATe hiMdamAM Aje sau koInI sAme ubhela che temAM ahiMsaka zraddhAnA AdhAra mitro taraphathI je kAMI kharca thayu tenA rUpIA hiMdusthAne upara pitAno puro sAtha ApI zake e hetuthI jaina samAja eka ApyA (2) tenA badalAmAM amerikA ane keneDA taraphathI Dolara saMdhanA rUpamAM saMdigata jaie. adhivezanane mAluma paDe maLyA te iMglenDane kAma AvyA. ane te badhAnI badalImAM hiMdane che ke samAjanA lekamAnasamAM AvI ekatAnI mAMgaNI jAgRta zuM maLyuM? IMglenDanI sarakArI benkamAM hiMda khAte jamA karavAmAM paDelI che ane bhinna bhinna saMpradAyanI pramukha saMsthAoe AvelI alaga purAMta, jenA mATe laDAI purI thatAnI sAthe ja tema ja purUSoe A Azaya dAkhavatA karatAva tema udgAra pragaTa A carcale bakhALA ka DhavA mAMDayA ke A rakama te hiMdanA rakSa karyA che. Ama hovAthI A mahAmaMDaLa pitAnI kAryakAriNI sami mATenA popakArI (2) kArya mATe iMglenDe kharcI che. mATe te mAMDI tine Adeza Ape che ke te jainenA bhinna vargo tema ja saMpradAyanA vALavI joIe. A sTarlI ga purAMta jayAre tyAre bhuMsAI jaze tevI pratinidhione AmaMtraNa ApIne eka evA kanvenzana yejanA hiMdamAM nirAzA ubhI thaI. kare ke je kanvenzana pitatAnI viziSTa mAnyatAone bAjue nabaLA dezudAra pAse leNudAra lAcAra bane che ane je maLyuM rAkhIne saMvatsari tema ja paryuSaNa saptAhanuM ekIkaraNa, te ganImata samaje che. leNudara hiMda AvI sthItimAM mukAyuM ane tIrthonuM kalezavisarjana tema ja sanmAna, tathA AkhA jana hastethI je kAMI maLatuM gayuM te hiMdane AjanI phugAvAne sthitimAM samAjanI ekatA saMbaMdhamAM nirNaya kare, jenA pariNAme bhAre rAhata rUpa lAgavA mAMDayuM. jaina samAja rASTranI navI racanAmAM eka avAjathI saMpUrA saha sauthI pahelAM tA. 31-12-47 ne divase purA thatA cAra kAra ApI zake, tema ja A kanvenzana A hetuo siddha karavAnA mahinA mATe A sTala ga purAMtamAMthI sa; zI karoDa rUpIyA hiMdane hetuthI AkhA jana samAjanuM eka mahAsaMmelana bhavAnI zakayatA ApavAnuM briTIza sarakAre kabula karyuM. pharI tA. 1-1-48 thI upara vicAra kare.. ogasTanI Akhara sudhImAM vAparavA mATe bIjA vIza karoDa A bhArata jana mahAmaMDaLa taraphathI jaina saMsthAo tathA rUpIyA ApavAnA karAra thayuM. A rIte be kAmacalAu karArathI kAryakartAone uddezIne eka praznAvali kADhavAmAM AvI che ane jaina hiMda jarUrIAta mujaba alaga purAMtamAMthI bAra mahinAmAM samAjanA javAbadAra kAryakartAo "sahAyaka maMtrI, bhArata jaina vadhumAM vadhu 111 karoDa rUpIyA vAparI zake tevI jogavAI mahAmaMDaLa vardhA, sI. pI. e saranAmAthI asAMpradAyika dRSTie thaI hatI. paNa kamanazIbe kahe ke Arthika vahIvaTa pratyenI udAeTale ke samasta janonI dRSTie uttara Ape evI mAMgaNI sInatAne kAraNe kahe paNa hiMdI sarakAre AmAMthI mAtra. pAMca karoDa karavAmAM AvI che. rUpiyA vAparyA ane 106 karoDa vagara vaparAyelA rahyA. prazna : ApanA nagaramAM jenI janasaMkhyA keTalI che? te sthitimAM navA trIvarSIya karAra thayA. temAM nIcenI zarate gRhasaMkhyA keTalI che? nAkI thaI prazna 2 : Apane tyAM maMdira, sthAnaka tathA anya dhAmika, 1--ApaNI Azare cauda abaja rUpiyA jeTalI gaMjAvara sAmAjika tema ja zaikSaNUika saMsthAe keTalI che tathA kaI kaI che alaga purAMtamAMthI AvatAM traNa varSamAM Apane 213 karoDa Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-8-48 219 rUpIyA vAparavAnI chuTa maLI che. temAM 106 karoDa agAunA va5 rAyA vinAnA paDI rahelA te ja ane navA mAtra 107 karoDa rUpIyA maLyA. -A rUpIyAmAMthI AvatA eka varSamAM vIza karoDa rUpiyA alaMgamAMthI DolaramAM pheravI ApavAmAM Avaze. pachInA be varSamAM keTalA rUpiyA DolaramAM pheravI ApavAmAM Avaze tene nirNaya e vakhate thaze. 3-briTIza sarakAre hiMdamAM je lazkarI saraMjAma hiMdI sarakArane soMpI dIdhuM che, ane jenI cepaDAnI kIMmata pAMca abaja rUpIyA batAvavAmAM AvI hatI tenuM kAyamI nirAkaraNa 133 karoDa rUpIye karavAmAM AvyuM che ane te rakama alaga purAMtamAMthI briTIza sarakArane cukavAI jaze. 4-hiMdI sarakAra ane prAtiya saka ra vatI IMglenDamAM rahelA penazanarone je rakama dara varSe keTalAye varSo sudhI cukavavI paDe tema che te badhuM briTIza sarakAra hiMda vatI cukavaze ane tene badalAmAM briTIza sarakArane alaga purAMtamAMthI 224 karoDa rUpIyA ApI devAyA che. pa-alaga purAMtanuM vyAja nAma rUpa paNa Take nakakI karavAmAM AvyuM che. alIga purAMtamAMthI A trIvalIya karAra mujabanI badhI rakama upaDI gayA pachI hiMda khAte 1065 karoDanI purAMta bAkI raheze. temAMthI 265 karoDa rUpIyA calaNI nANuM sAme anAmata raheze. hiMda vAparI zake tevI alIga purAMta traNa varSanI Akhare ATha abaja rUpIyA raheze. hiMdI sarakAranA nANApradhAnano moTAmAM meTa saMteSa e che ke A alaga purAMta ghaTADavAnI ke mAMDI vALavAnI kaI vAta ja briTIza sarakAre raju karI nathI. eTale have te ApaNuM leNuM sAcuM ThayuM. have temAM phAMdA karavAnI vAta Takaze nahi. jo ke A trI pIya karAranA lakhANamAM AvI koI vAtane nirdoSa nathI te spaSTa vAta che. hiMdanA pAyAnA udyogo mATe, khetI vikAsa mATe, udyogonA ghasAyelA yaMtrane badalavA mATe ane phugAvo aTakAvA mATe paradezamAMthI hiMdane moTA pramANamAM vastuo AyAta karavI paDaze. tenA pramANamAM tema ja AgalA kAmacala.u be karAronI sarakhA- maNImAM traNa varSa mATe mAtra 107 karoDa rUpIyA chuTA karavAmAM Ave te dhaNuM ochA che. paNa temAM hiMdI sarakArane eTale ja doSa che. AgalA be kAmacalAu karAramAM 110 karoDa rUpIyA vAparavAnI chuTa maLI te bIlakula vAparyA nahi. tethI be rIte ApaNo Isa nabaLe paDe che. (1) AgalA anubhava uparathI ApaNI vaparAza ochI aMkAya (2) navA karAramAM eka sAmaTI meTI rakama chuTI thAya nahi, eTale junI bacata ane navI rakama bhegI gaNAya. te ja rIte DelaramAM pheravI ApavAne lagatI kalama paNa bahu saMtoSakAraka nathI, paraMtu dhIre dhIre ghaNuM deza sTarlIganA calaNa upara AvatA jAya che te moTI rAhata che. lazkarI saraMjAmanI ane dhIrANa paTTA nIce ApelI keTalIye vastuonI AkhI rakama amerikAe IglenDa pAsethI bIskula lIdhI hetI tema ja AvI vastuo vecavA jatA sAdhAraNa rIte je kiMmata upaje che te jotA pAMca ajabanI kiMmatane saraMjAma ApaNane 130 karoDa rUpiyAmAM maLe temAM koI bhAre lAbha jevuM nathI. ThIka che ke alaga purAMtamAMthI bArebAra patya teTalI nIrAMta. - tevuM ja lagabhaga penazananuM che. paNa temAM briTIza sarakAranI miTAmAM moTI phAvaTa e che ke A bahAne temaNe pitAnI prajAnI hiMda pAsethI levAnA penazane AjathI meLavI lIdhA. alaga purAMtene kharo nikAla tyAre thAya ke jyAre briTIza prajAnI hiMdamAM rahelI meTI mihakate hiMdane vecI devAmAM Ave ane bAkInI rakamanA rItasara hatA karI kAyamI karAra karI nAkhavAmAM Ave. nahitara AvA kAmacalAu karArathI game teTalA AlIMga chuTA karavAmAM Ave paNa jyAM mAla kharIdavAnI jagatamAM paDApaDI che : tyAM leNu peTe ApaNane mAla AvAnI teone zI utAvaLa hoya? chuTelA sTarlIMga vagara vaparAyelA rahevAnuM eka kAraNa kadAca A paNa hoya, paraMtu have ghaNuM dezamAM sTarlIMganuM huMDIomaNa cAlu thayuM che eTale mAla kharIdavAnI agAu jevI muzkelI nahi rahe. chatAM rAjakiya kSetramAM kAma karavAne TevAyelA ApaNA prathama paMkitanA kAryakartAoe A zaka Arthika kSetramAM mAthuM mAravuM paDaze. Arthika prazno prajA mATe kavanamaraNanA prazno che. rAjakAraNu ekabIjA upara avalaMbIne prajAnI pragatinA sAdhana rUpa bane che. bApAlAla kezavalAla dezI. jaina zvetAMbara mUrtipUjaka vibhAga ane saMvatsari parvano jhagaDe. Aja kAla keTalAka samayathI jaina samAjanA zvetAMbara mUrti pUjaka vibhAgane tithinuM bhUta vaLagyuM che. A bhUtanI pakaDanA pariNAme AcAryo AcAryo ane pratyekanA anuyAyI zrAvaka zrAvo vacce jhadhaDo cAlyA ja kare che ane tene haju koI anta ja Avate thI. je bAbata sAmAnya dRSTie bahu ja najIvI ane sahelAIthI nirAkaraNa thavA yogya lAge te bAbata jaina samAjamAM eka cakaluM jhagaDAnuM mULa banI rahela che. Aja kAla Ave matabheda ane pakSabheda AgAmI payuMSaNanA anta AvatuM saMvatsariparva kamare ujavavuM te prazna paratve zvetAMbara mUrtipUjaka vibhAgamAM ubho thayela che. sAdhAraNata: bhAdaravA suda 4 ne saMvatsarinA divasa tarIke kaMI kALathI mukarara karavAmAM Avela che. A cethane sapTembara mAsanI chaThThI tArIkhe goThavavI ke sAtamI tArIkhe beThavavI e bAbata jaina samAjanA AgevAna AcAryo viSe matabhedane viSaya banI rahela che. chaThThI tArIkhe sevAra Ave che;' sAtamI tArIkhe maMgaLavAra Ave che. keTalAka jANItA AcAryoe sAtamI maMgaLavAranA pakSamAM pitAne nirNaya jAhera karyo che. AgAme- dhAraka' zrI. sAgarAnaMdarie chaThThI tArIkha ane somavArane saMvarinA zubha divasa tarIke svIkArela che. sAgarA naMdasUrinA anuyAyIo temaNe saMmata karela divase ane anya AcAryonA anuyAyIo temaNe jAhera karela divase saMvatsari ujavaze ane jyAM eka sthaLe ane eka ja upAzraye baMne pakSanA anuyAyIo ekaThA thayAnA haze tyAM je kAMI samajutI upara avAyuM nahi hoya to saMvatsaradivase saMvatsarinA ja kAraNe bane pakSo paraspara jhagaDaze ane ekameka pratyenA dezonI kSamApanA karavAne badale kaleza kaMkAsa ane verajheranI vRddhi karaze. Ama saMvatsarino divasa ko rakhe e bAbata viSe matabheda kema ubho thaye che te jemane A bAbatanI kazI mAhItI nathI temane samajAvavAnI jarUra che. hiMdu ke jemAM jainone samAveza thate ja AvyA che te hiMdu paMcAMganuM varSa caMdranI gatinA AdhAre nirmANa karavAmAM AvyuM che, jyAre aMgrejI paMcAMganuM varSa sayanI gati upara nirmANa karavAmAM Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 zuddha jaina AvyuM che. sa`ne pRthvI AsapAsanI yavA te AjanA pagALazAstra pramANe pRthvIne sUrya AsapAsanI pradakSiNA pUrI karatAM 365 divasa lAge che, ane A 365 te khAra bhAgamAM vaheMcI dardIne aMgrejI bAra mahI nakkI karavAmAM AvyA che. hiMdu mahIne suda 1 thI vada amAsa sudhInA hoya che ane A mahInA kadI 29, kadI 30 ane kadI 31 divasanA hAya che ane Akhu varSa lagabhaga 351 divasanu hAya che ane sauya' varSa sAthe tenA meLa meLavavA mATe dara traNa varSe hiMdu varSamAM eka adhika mAsa Ave che. have cadranI aniyamita gatine lIdhe zudra ekamathI punamanI mudata athavA te vada ekamathI amAsanI mudata purA paMdara divasanI hAtI nathI. kAi pakhavADIyuM 14 divasanuM te kAi pakhavADIyu 16 divasanu hAya che. A kAraNe pakhavADInI tithimAM tri vRddhi athavA te kadi kSaNa Ave che. tithie Ama te "dhI ja sarakhI che. gema chatAM paNa sAmAnya mAnavIothI badhA divasa kANu saMyama pALI na zakAya kaeN vrata niyama upavAsAdi jevI viziSTa dhama'karaNItha na zake e dhyAnamAM laine tema ja je kAMi thAya te samudramAM samudAyamAM ane ekasarakhI rIte thavu joie e dharaNa svIkArIne lagabhaga e divasanA gALe AvatI eka eka tithine jaina saMpradAya taraphathI viziSTatA ApavAmAM AvI che ane ene patithi tarIke oLakhavAmAM Ave che. have zuddha pacAMganA dheAraNe tA kAi paNa tithinI vRddhi paNa Ave ane kSaya paNa Ave. Ama thAya te vrataniyameAne lagatu nakkI karavAmAM Avelu samudradharajI zI rIte jaLavAya ? A samasyAne nIkAla jaina soMpradAye evI rIte karyo che ke jyAre kaMi paNu parva tithine kSaya Ave tyAre patithinI AgaLanI tithine kSaya gaNavA ane jyAre kAi - tithinI vRddhi Ave tyAre te pachInI tithinI vRddhi gaNuvI ane patithine emane ema kAyama rAkhavI. dAkhalA tarIke patithi AThama hAya ane tene zudhdha paMcAMganA dheAraNe kSaya AvatA he.ya te sAtamA kSaya karavA ane vRddhi AvatI hAya tA nAmanI vRdhdhi karavI ane AThamane kAyama rAkhavI. AnA sAde ane sIdhe atha e thaye ke jaina soMpradAye tithinI paMcAgagata zudhdhine dhamakaraNInI sAmudAyika niyamitatAnI pe kSAe gauNu lekhI che. ane A tithie te badhA ekasarakhI rIte svIkAre ane ujave evu' dheAraNu svIkAravAmAM Avyu che, have AgAmI sa'varanA a Mge prastuta prazna e rIte upasthita thAya che ke bhAdaravA zudra 5 mA zudhdha paMcAganI gaNatarIe kSaya Ave che. paNa pAMcama te na soMpradAyanA AraNe eka patici gAya che tethI pAMcamanA kSaya te thaI na ja zake. te pachI cAlu para parA mujaba AgaLanI ceAthano kSaya karavA joie. Ama te cetha patiya nathI gaNAtI, paNa te ja divase saripa` Avatu hevAthI tene te eka mahAna patithi samAna lekhavI joie ane te pachI te ceAthane paNa kSaya kema karAya ? Ama hevAthI ceAthanI AgaLanI trIjane kSaya karavA kare che.ma che mata zrI. sAgarAna darinA. anya AcAryo Ama pAMcamanI AgaLa e divasa sudhI javAne badale eka apavAda tarIke pAMcama pachI AvatI chanA - kSaya karavAnuM sUcave che. saMvatsarine lagatA matabhedanu mULa svarUpa A prakAranu che. ala chatta dareka pakSakAra AcArye potapAta nA matanA samarthanamAM bIjI aneka zAstrIya ane paMcagI dalIle umerI haze. paNa mULa prazna Akhare pAMcamanA kSayane kayAM gAvavA eTalA ja che. alabatta AvI nAnI bAbatamAM paNa dareka Acayane pAta`tAnA zAstrIya jJAna ane tA. 1-8-48 mAhItI anusAra peAtAnA svataMtra abhiprAya rajI karavAnA saMpUrNa adhikAra che paNa jyAre saMvatsara jevA mahatvanA divasane cokakasa karavAnA savAla hAya ane e paNu AkhA samudAya eka sAthe ujave e aneka draSTie daSTa ane Avazyaka hoya tyAre javAbadAra AcAryoe AvA matabhedamAMthI samAjanA bhAgalA na paDe ane par spara kaDavAza pedA na thAya e hetuthI jema bane tema jaddhithI eka mana upara AvavAnuM jarUrI lekhAya ane AvA sayugamAM kASTa paNa zANA mAnavI kAM te samAdhAna karI le. athavA te potAnA Agraha DhADI de, paNa AvI nAnI bAbatamAM vIkhavAda te kadi paNa ubhe thavA na de. paNa A zApaNu, dIrdha dRSTi, leAkasa grahanI vRtti, ekatA ane sa MgaThThananI buddhi ApaNA AcAryoe kai kALathI gumAvI dIdhI che ane pariNAme bhAgalA, kaleza ane kaMkAsa ApaNA samAjajIvanamAM anivAya` banyA che. AvA tAtvika, vaijJAnika, ke khagALanI gaNatarI saMbaMdhamAM jyAre e mata' ubhA ' thAya che tyAre kANu sAcuM ke kANu khATu ene ekAnta niNaeNya azakaya hApu che. pratyekanI mAnyatA satyAMza upara nirbhara hoya che ane sApekSabhAve satya haiAya che. paNa jJAna ane sa`zeSananA kSetramAM matabheda ane mAnyatAbheda eka vastu che ane samAjabaMdhAraNu ane samAjadhA raNanA kSetramAM matabheda ke mAnyatA bhedane amuka hadathI AgaLa lakhAvavAmAM Ave te temAMthI atayanI paraMparA nIpaje che. ahiM' ja viveka, samanvaya, bAMdhecheDa apekSita rahe che. kamanasIbe A viveka, samanvaya yA bAMdhakkeDa ApaNA jaina samAje kai kALathI gumAvyA che ane pariNAme bhagavAna mahAvIranA nirvANa pachInA itihAsa saoNMpradAya ane peTAsa pradAyanI udbhavapara parAthI bharelA jovAmAM Ave che. Ama chatAM paNa samudAyika dhAmirmAMka jIvana ane tyAM sudhI sugrathita ekadhArU rahe e hetuthI dIdRSTi dharAvatA pUrva purUSae patithinI kSayavRddhine Amatema geAvIne pava tithinI ekarUpatA jALavI rAkhI che. Aje tithizuddhinA citravicitra khvAlA jainAcAryonI samanvaya buddhine gu'cavI rahela che, guMgaLAvI rahela che ane pariNAme jaina samAjanA sAmudAyika jIvananI rahI sahI ekarUpatA uttarAttara naSTaprAya thai rahI che. prastuta praznamAM trIjanA kSaya thAya ke chaThThane kSaya thAya ke Akhare pAMcamA kSaya svIkArI levAmAM Ave A bAbata gauNu che. sava saripanuM udyApana sau koI eka sAthe kare e ati Avazyaka ane mahatvanI bAAta che, bhArata jana mahAmaDaLanuM the DA samaya pahelAM eka adhivezana maLyuM hatuM. temAM AkhA jaina samAjamAM zvetAMbara mUrti pUjaka, digabara ane sthAnakavAsI ke terApaMthI sava vibhAgamAM paryuSaNa ane saMvatsaranuM ekIkaraNa karavAnI hIlacAla hAtha dharavAne TharAva karavAmAM AvyA te. jyAM eka ja saMpradAyanA jene je sAdhAraNa rIte eka ja divase saMvatsaripatranI ArAdhanA karatA AvyA che. teo Aje judA judA divase saMvatsari karavA udyukata thayA che, tyAM AkhA jaina samAjamAM payu Nu ane saMvatsaranA ekIkaraNanI bhAvanA kevaLa divAsvapna jevI lAge che. je samAjamAM manabhedamAMthI matabheda ane temAMthI pathabhedezana ane peTApathabhedanI paraparA saheje udbhava pAmyA ja karatI hAya ane kAi paNa kALe parasparanA bhedo laya pAmavAnI ane ekIkaraNa ubhuM thavAnI AzA ane avakAza ja na. dekhate hAya samAjanuM bhAvI atyanta cintAjanaka ane zAsanIya che ema kahevAmAM leza mAtra yuti thatI nathI. evA samAje uttarAttara vasAvAnuM ane kSINuprANu banavAnuM ja rahyuM! hajI paNa ApaNe icchIe ke A bAbatamAM sarva javAbadAra AcAryAM ekamata thAya ane saMvatsarI parva adhA eka sAthe gaLIne ujavavAnA niNaeNya upara Ave. pAnaMda. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -tA. 1-8-48 prabuddha jaina mAre zuM? jika dhamane paNa ene uge khyAla hoya evI saheje apekSA rahe. paNa vAstavika sthitinuM citra uparanA prasaMgamAM aMkAyuM che ApaNuM eka rASTravyApI dUSaNanI kahANI tevuM ja che. apavAda haze, paNa kliba tarIke je anubhanna zAya che. eka nAnakaDI maDhaLI samakSa mu. ravizaMkara mahArAje eka ne uparanI kaTine che. phirase vaNa le tene sAra nIce ApuM chuM: kAraNa game te , paraspara sahAyanI vRtti racyA-pUNAmAM lagAmahI nadIne kAMThe AveluM eka gAma. tAdhImAM pUra AveluM maga yA ema kahIe to paNa emAM atizayokita nathI. bIjA ne gAmale pUra jevA kAThe jamA thayelAM. moTe bhAge emAM pratye pitAne kaMika kartavya che evuM samajanArAnI saMkhyA ApaNe juniyA hatA. nadIkaMThanuM gAma, eTale jerAne taratAM AvaDatuM tyAM keTalI bazrI echI che ! ethI ApaNe badhAM kAma bagaDe hoya evA nI saMkhyA paNa nAnI nahi. mahArAjane sAme kAThe javAnuM che. ekalazurA thaIne ApaNe paMDanuM hita vicArIe chIe tethI hovAthI e nadImAM paDayA (mahArAja eka acchA tArA che e anyAya ane duHkha paNu ApaNe ekalAM ja bhegalI levAM paDe che. mAruM ahIM kahI dauM.) pANI hag caDatuM hatuM. eka bAIne aneka prakAranI hADamArIo ThatAM ApaNe cIso pADIe chIe, paNa sAme kAMThe pahoMcavAnI utAvaLa, eTale mAro piTaluM laine e paNa ilAja levAtA nathI enuM zuM kAraNa? tAro hetu sadhAye paNa pANImAM utarI. madha hRNe tAgu vadhAre hatuM ne emAM bAItuM eTale pachI kaMi karavAnuM rahetuM ja nathI ema mAnIne je hoya te vate . keTaluM pANImAM paDI gayuM. ghaNAIe. e saMjANI te lIdhuM, che. eTale pitAne kacaro vIjAnA AMgaNAmAM ThalavAya che, pArakAnI paNa palaLavAthI enuM vajana vadhI rAkheluM. baeNne jIva hatuM karIne banAvAya che. jAhera sthAnomAM besumAra gaMdakI thAya che. basa pATalAmAM te poTaluM choDAya ne na paga goThavAya. eTale bAi piTala ke gADI pakaDavA, mApakhadhInuM anAja ke kApaDa meLavavA dhakkAmukkI sace taNAtrA sAMDI. e mahArAje joyuM ne vAInI dizAmAM tarIne ne ghAMTAghaMTI thAya che. A te rAkhalA ja che. A paNe vagara ene pakaDI pADI mahArAjane bAIne sAvalI, ne bhAIne peTalAne vicAryuM ke ALasa ke jaDatAne lIdhe pArakAnuM ahita karIe -bacAvuM. kahyA chatAM e jeTaluM chehe nahi ne sAsu sAme mahA chIe ne pArake paNa ema ja karatA hovAthI preriNAme ApaNuM rAjane kai ilAja cAle nahi. kaI ubhelA jIvitAone te paNa ahita thatuM hoya che. ghaNIvAra ajJAna ke jaDatAne lIdhe tamAro jovA maLe, eTale A gammata joIne e te ahita kayAM thAya che enuM paNa ApaSNune zAna rahetuM nathI. rAtahasavA lAgyA. saMbhava che, AkhI marispitimAM rahelA divasa ApaNe sthULa svArthamAM ja racyA pacyA rahIe chIe te jemane emane 'maeNre khyAla nahi. hoya. mahArAjanI AmaNe hoMziyAra chIe, keI vagaranaSkAnI bAbatamAM salavAI taravAnI ane bAIne basAyA che zakitamAM emane zraddhA mA paDatA nathI e khyAle malakAIe chIe ! heya. te chatAM paristhiti vikaTa te hatI ja ane pratikSaNe vadhu pUjya mahArAje ghaNu lele eka bIjo prasaMga kahuM. kApaDanI thatI jatI hatI. ane teNe kaImai ene khyAla na Avyo ke jyAre dhUma krANurI thatI hatI e divasemAM mahArAjane Abu bAInI DAre jaIe. AmAre mahArAje evAne hAkaTiyA tyAre e lelinA trIjA vargamAM besavuM. gADInA uDava agAu e paNa jo ke nadImAM paDayA bAIne sAme kAMThe pahoMcADI zA LyA. kalAke sTezane gayelA; paNa kApaDanA trIza ratalI piTamAMthI ane A te gabaDAne da:kho che, jyAM hajIye sAsanI AMkhamAM mANasathI mAMDI zikAra bharAI gaelI. kayAMya savA jA kaMika alI ane zarama che. bIjo dAkhalo zaherane laIzuM - nahatI. paNa eka ThekANe cAra siMdhIo che pATalIo dabAvIne amadavAdane ja. bhoja vAMnI eka chokarIne DAka divasa para eka sUtA hatA. keIne e pesavA devA nahotA. mahArAja e Daba rAtre vIMchI karaDa, vIMchI sAmAnya karatAM vadhAre jherI hovo joIe, caDatA gayA, tyAM pelA siMdhI o e emane paDakAryo. paNa e te kemake chokarI bebhAna banI gayelI, chatAM vIMchI uryo te khare. caDayA je, "amArA bIjA bhAguse besavAnA che; e bahAra gayA pUNuM thIje divase savAre chokarIne tAma AvyuM. tAra ane ' che; hamaNAM Avaze, ahI thazIlakula jarA nathI; bIje jAe" -Ambe haze mAnIne dharamAMthI keIe ene 8 gaNakAryo nahi ema je kahevAtuM AvyuM che te te kahayuM ja, . ne uparathI ane davAkhAne davA levA pagu hArIne ja ekalI. tyAM DokaTare ene dharAkI paNa AsI. mahArAja kahe ke mANasee AgaLathI davA ApI ane IMjekazana paNa ApyuM. maNu karI pAchI vaLatI jamA rokI deze te huM ubhe rahIza, paNa aMhIthI hatI tyAM acAnaka ja e kAI paDI cAne tyAMne tyAM ja mara javAnuM nathI. ema kahIne e te rAMte eka pATalI pAmI!! davAmAM tenI najIkama ja cA banAva banyA. A vakhate 'upara beThA. paNa ATaluM badhuM tha; chatAM AjubAju-lI pATalIe thAya che tema, leke chokarInI mAsamAsa jamA thaI gayA, pazu uparathI koIne emanI rasIkarasa karavAnuM sUjhayuM nahatuM. emane che ane jo A che asaro metAne mAMthe kaika kartavya hoI zake ene potAne jagA maLI gaI hatI, pachI bIjAne maLe na maLe temAM khyAla AvyuM nahi. dhedhATa macAvatA, ke navA AvelA zuM che, pitAne zu? e te lIka, paNa A cAra siMdhIonI johukamI zu che' karatA ubhA ja rahyA. dAtA khAna taraphathI chokarInA sapane sAme e cAlIza pacAsa mANase paNa kaMI ja khelatA nahatA. teDA mekalA, bApa Avaze, ane mArI zaramajanaka vAta te haze Ale enuM kAraNa e hatuM ke pratyeka mANasa potAne ekale samajato - che. bAmanA dilamAM keTalI vyathA hoya tenI te kalapanA ja karavI hatI. pote cAlIsa ke pacAsa che evuM ene mAna catuM nahotuM. rahI ane te chekarInuM zata tyAMthI khaseDayA vinA cAle DI vAre pelA le nA mANase te avyA nahi, paNa upavAema nahotuM. ghara pAse hatuM. ame bharelI phrIkarIne uMcakavA mAMDI. uparI kApaDanI gAMsaDIo DabAmAM AvavA lAgI ! eTalAmAM eka AMkhamAM AMsuM, gaLAmAM DusakAM, zarIramAM kepa ane duHkhanA molIsa abe ne kApaDa nuM che enI pUchaparacha karI. paNa cAraAdhAthI AvelI hata-e rithatimAM e bApaDe ekalo zabane mAMthI eka ke e tAtuM che ema na kahe. eTale ke lIse mahArAjane kevI rIte uThAvI zake? saMNu aMgakasaratane tamAM jotA hoya 'pUchayuM kApaDa tamAruM che ?' mahArAje spaSTa jaNAvyuM ke metAnuM te ema ekaThA thayelA sau ubhA ja rahyA-kei upADavA lAgavA nathI paNa chAnuM che e A bhAIo nakakI jANe che. eTale AgaLa AvyuM nahi!! emAMno eka uThe te nIce utarI melIsane dUra laI gaye. gADI mANasa bhaNe gaNe, vacevicAre ane potAnA adhikAra upaDavAnI taiyArImAM hatI te vakhate e mANasa pAcho Avyo. %iNe sajAga thayo tyAre ajaMgu zAmaDiyAne mukAbale tArA sAmA elIma te mAcho Avyo ja nahi e paNa svarAjayanuM hita Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 prabuddha jana sAcavanAra che ja ! enI paNa daSTi svahitanI ja hatI. bIjAone pitAne lAbha ApavAno che. mAre zuM ? 'nI manodazA pachI te puSkaLa bIjuM kApaDa AvyuM; eTaluM badhuM ke jAjarUmAM pUrepUrI vidhAtaka che kemake e asAmAjika che. atyAre te ApaNe mahAbhArate varNavelA 'kaLiyuganAM lakSaNo pragaTa karI rahyA chIe. paNa tApaDuM pAtharIne pelA mANase e enAM paTakAM khaDakavA mAMDayAM. ApaNI javAbadArIo.ne mukAbale ApaNo vyavahAra ghaNo ja mahArAje pUchyuM ke mANase pesAbapANI karavA kyAM jaze ? tyAre hI ne tuccha banyo che, tenA sAkSIpurAvA zedhavA paDe tema nathI. kahe ke "tame tamAre juone, gADI upaDayA pachI badhuM barAbara ravarAjya bhogavatI prajAnI lAyakAta ApaNAmAM nathI. paNa ApaNe karI daIzuM.' jAjarU bharAI gayuM, eTale bahAra thappI thavA mAMDI. te keLavIzuM nahi to svarAjaya Takaze paNa nahi. 'mAre zuM ?'ne ane svarAjyane asalathI ADavera che, enA dAkhalA hiMdusthAnanA chatAM mahArAjane ja badhI paDI hoya ema mahArAja ekalA ja ItihAsamAMthI joIe teTalA jaDaze. ' ' zratabaMdhu. virodha karatA rahyA. bIjA utArUone AnI sAme kazI ja phariyAda. karavAnI nahotI! emane emAM ze svArtha hato? (julAI, 1948 kumAranA aMkamAMthI sAbhAra udhRta.). svakartavya viSenI saMpUrNa bedarakArIne eka AthI paNa mAMDala jaina saMghano TharAva bhayaMkara dAkhale TAMkuM. paMdareka hajAranI vasativALA eka gAmamAM tA. 14-7-48 nA roja mAMDala mukAme zrI. devacaMda bharavasatimAM AvelA ne puSkaLa uMDA kuvAmAM eka bAI pANI nagInadAsanA zAhanA pramukhapade mAMDalanA jana saMdhanI sabhA maLI hatI temAM nIce mujabane TharAve sarvAnumate pasAra karavAmAM bharatAM paDI gaI gaI. kUvo 70-80 hAtha uDe haze. bhAre hatA AvyuM hatuM:macIne khUba loka ekaThuM thaI gayuM. paNa ke.inI aMdara utarIne "vadvAna AcAryo ane muDIdAra dhanikAnA maMtavyathI judA bAIne bacAvavAnI hAma na cAle. eTalAmAM eka juvAna e rastethI paDavAnI naitika hIMmatanA abhAve temaja zanAM nAme cAlI pasAra thatA haze teNe vAta sAMbhaLIne hAma bhIDI. kachoTo lagAvIne AvelI paraMparAgata rUdine vaLagI rahevA jeTalI dhArmika vahemI deraDe deraDe e kuvAmAM utaryo. pAchaLa majabuta doraDAM naMkhAyAM. mAnyatAnA kAraNe gerahAjara rahelA keTalAka junavANI vRddhone navuM eNe bAIne pANImAMthI kADhIne kamare deraDuM bAMdhyuM, eTale upara- maMtavya ka6.ca pasaMda na hoya tene svIkAra karIne AjanI mAMDalanA vALAoe ene Aste Aste kheMcI lIdhI. bAI upara pahoMcI jaina saMghanI A samA, sarvAnumate TharAve che ke : (1) AjanA badalAyelA saMge mAM jyAre jana kema je eTale svAbhAvika rIte ja bAInI sAravAra cAlI. paNa bAIne mukhyatve madhyamavarganI banelI che te bhAMgIne bhuke thaI rahI che bacAvanAra hajI aMdara rahyo che evI ke ine sarata na rahI! garabaDa tyAre vadhI rahelA devadravyane upaga e. tUTatA samAjane bacAvavA karatuM loka vikharAyuM ne pele juvAna aMdara ja barADane arthe thAya temAM A sabhA pitAnI pUrNa saMmati jAhera kare che. rahyo ! ardhA kalAke eka bAI tyAM pANI bharavA AvI (2) vItarAga devane nAme jamAM thayeluM dravya e devanuM dravya tene A vAtanI jANa thaI tyAra pachI enAthI bahAra nathI, pazu samAje eka samaye ubhI karelI vyavasthAnuM pariNAma nIkaLI zakAyuM. A dAkhale Ama te saratacUka che, paNa saratacUka hoI te samAjadravya ja che. maMdira ane mUrtio je devadravyakema thaI enuM pRthakkaraNa karIzuM te tarata samajAze ke bIjA pratyenAM . mAMthI banelAM kahevAya che tene upabhoga samAja karI zake che te kartavya viSenI ApaNuM udAsInatA ja gonI janetA che. pelA juvAne pachI jana saMskRti, dharma ane jJAna pracAra pAchaLa te ja devadravyane te divase pANI melyuM ke have pachI koIne mATe Ama jAna jokha vaparAza na svIkAravAmAM koI paNa prakAranuM DahApaNu, dIrghadRSTi ke, mamAM na mUko. paNa AvI mUka pratijJA laIne e paNe Akho viveka buddhi nathI ema amArUM dRDha mantavya che. samAja besI gayo che tenuM zuM? upakAra, kRtajJatA, paraspara sahAyanA (3) zAstrane nAme paraMparAgata rUDhine vaLagI rahevA jeTalI anubhavanI uttejanA ja ApaNA jIvanamAM parakhAtI nathI. vahemI mAnyatAne vahelAmAM vahelI take phagAvI devA nI ane hiMda zuM haze A badhAnuM kAraNa? ApaNI nAtajAtee alaga- bharanA samasta jaina saMghane anuredha karIe chIe ane AjanI paNAnI lAgaNI daDha karI te samAjazarIramAM sarvatra vyApI gaI bhavya dhamadhamAta je samAjanA pAyA upara nirbhara che te pAyAne . che? ke lAMbA samayanI gulAmInAM duHkhadaitye ApaNane AvA halakAne prathama surakSita banAvavAnI emane ame vijJapti karIe chIe. ekalazarA banAvyA che? ke ApaNI prAcIna saMskRti jIrNaani- (4) TeTulakara kamiTIno abhiprAya jANyA vinA, devadravyane jINuM thavAthI enI zirAomAM navuM cetana vahI zakatuM nathI ? upayoga tUTatA samAjane bacAvavA arthe kadAca tha ya evA DarathI raziyana vArtAkAra ceve enI eka vArtAmAM lakhyuM che ke "du:khI gaI kAla sudhI jyAM jarUra nahotI dekhAtI tyAM rAtorAta lAkhe. mAse svAthI, ghAtakI ne anyAyI hoya che. be gamAre paNa rUpiyA kaDIyA, sutAra, salaTa ke raMgArA pAchaLa veDaphI nAkhavAnI parasparanA manobhAvo jeTalA samajI zake teTalA be du:khiyArA utAvaLa e AbhaDacheTanI bIke harijanane khrIstI dhamamAM dhakelI samajI zakatA nathI. du:kha manuSyane sAMdhI zakatuM nathI; e manuSyane devA jevI mukhatA che ema ame mAnIe chIe ane tethI vikhUTA pADe che. ApaNe ema mAnIe ke ekasarakhA du:khane sakala jaina saMghane ame e murkhatAnA Are5mIthI bacavA kAraNe dukhiyArAnI samAjamAM ekatA prasaratI haze; paNa ulaTuM bhArapUka hAkala karIe chIe. sukhiyAnA samAja karatAM anyAya ane niratanuM pramANu emAM (1) jana kema e hiMdu kAmathI alaga che e karavAmAM ghaNuM vadhI jAya che. te zuM eka kaMgAla duHkhI prajA tarIke AvelA vidhAna tarapha A saMdha pitAne tirarakAra vyakata kare che, ApaNe jIvyA chIe tethI ApaNe A bhAva ghaDAye kAraNa ke ame mAnIe chIe ke tema karavAthI nAnakaDI jene haze? paNa svabhAva game te tatvoe ghaDa hoya, chatAM komane vina zanA paMthe dhakelI devAne mArga khule thAya che. jaina saMka95thI A abhAva ApaNe chata paDaze. je che tene ThekANe saMgha vagadAra vyakitanI prabhA taLe aMjAI jaI je A bAbatamAM paraspara sahAyanI vRtti ane pADozIdhama-mAnavadharmane svabhAvamAM potAne virodha vyakata nahI kare te bhAvi jaina samAja- dazA daDha karavA paDaze. te ja ApaNe eka prajA chIe e kaphoDI banAvAnI che enI eMdhANIrUpa madhyaprAMtamAM hiMdu maMdira anubhava karI zakIzuM ne enAM baLa ane maDhimA upara laTakAvelAM pATiyAM sAkSI pure che. A bhAvi bhaya tarapha pAla - bhogavI zakIzuM. koI manuSya eka chavI zakate rAkhI dareka jana pitAno virodha vyakata karavA pitAnA aMtarnAdane nathI. eTale ja eNe bIjA manuSyano lAbha levAne che ke, rokaze nahi evI A saMdha AzA rAkhe che." zrI muMbaI jena yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI, mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, 51, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra rajI. na. bI. 4ra66 prabuddha jena taMtrI: maNilAla mekamacaMda zAha, 14 : 1 as : 8 . muMbaI: 15 ogasTa 1948 ravivAra vArSika lavAjama rUpiyo 4. - AjhAdIne vAdaLaghere arUNodaya gayA varSe 15 mI ogasTanA reja, dezanA bhAgalA paDelA hovA chatAM, ApaNI svAtaMtryasiddha najare nihALI ApaNe AnaMdamagna banyA hatA. AjhAdInA sUrya tarapha ApaNe ApaNI dRSTi sthira karI hatI ane svAtaMtryanA zubha pariNAmone ApaNe cittavavA lAgyA hatA, paNa je ke sUryano udaya to thaI cukyo hato ema chatAM paNa kALAM vAdaLAMothI te DhaMkAyeluM hatuM ane ApaNe arUNodayano A che prakAza anubhavI rahyA hatA. e arUNodaya jevI ja Aje paNa ApaNI sthiti haju cAlu rahI che ane cahelA divasanA ujajavaLa prakAzane sukhada anubhava haju ApaNane sAMpaDayo nathI. kAraNa ke koI cokkasa rAjakAraNI nirNaya levAmAM Ave ke navuM baMdhAraNa ghaDavAmAM Ave athavA to tethI paNa jene ApaNe vadhAre agatyanI bAbata lekhIe tevI koI Arthika nIti svIkAravAmAM Ave enuM nAma kAMi kharI AjhAdI nathI, kharI AjhAdI te manane ane hRdayano viSaya che ane je ApaNA mananuM sAMkaDApaNuM cAlu rahe ane ApaNuM cita kazI spaSTatA ke vizALatA na anubhave ane ApaNuM hRdaya dveSa ane matsarathI bhareluM ja rahe che tyAM sudhI sAcI AjhAdIne abhAva che ema ja ApaNe samajI levuM joIe. * Aje pAchI e ja eMgasTanI 15mI tArIkha AvI che ane aneka aghaTita ghaTanAo banI gayelI hovA chatAM ApaNA mATe Ajano divasa atyanta mahatavane che. A varSa daramiyAna ApaNe ghaNAM kAryo sAdhyA che ane je lAMbo pravAsa ApaNe karavAnuM che te pravAsanA mArge keTaluMka antara kApyuM che, paNa gayuM AkhuM varSa aneka yAtanAothI ane ApaNA mATe aneka zaramajanaka ghaTanAothI bhareluM pasAra thayuM che ane hiMdanI vizeSatA dAkhavatA je Adarzane ApaNe Aja sudhI vaLagI rahyA hatA te Adarzane ApaNe dago dIdho che. gata varSa daramiyAna rASTrapitAnI prANahatyAdvArA saMtAnane ApaNe mahAna digvijaya nihALyo che. ApaNA mATe AthI vadhAre zaramAvanArUM ane du:kha ApanArUM bIjuM kayuM hicakArUM kRtya hoI zake ? ApaNe jevI rIte ujavo joIe e rIte AjanA mahAna parvane ApaNe ujavI rahyA chIe, paNa ApaNA parAkramanI mATI baDAI hAMkI ne ke dharma ane siddhAntanI moTI moTI vAto karIne A divasa ujave gya nathI. Aje ApaNe vadhAre uMDANathI AtaranirIkSaNa karavuM joie ane ApaNA mahAna dayeya pratye ApaNI jAtanuM puna: samarpaNa karavuM joIe. ApaNe keTaluM kAma pAra utAryuM che ene bahu vicAra na karIe, paNa keTaluM kAma haju adhurUM rahyuM che ane keTaluM kAma ApaNe khoTI rIte ukelyuM che tenA upara ApaNuM badhuM lakSya kendrita karIe. lAkho nirvAsito ke jemaNe potAnuM sarvasva gumAvyuM che ane jeo Aje paNa gharabAra vinAnAM jyAM tyAM bhaTakI rahyA che temane AjanI kSaNe ApaNe saMbhArIe, hiMdanA lAkho mAnavIo jeo Aje aneka prakAranI herAnagatI ane hADamArIo bhegavI rahyA che ane jeo ApaNI sAme AzAnI mITa mAMDIne besI rahyA che ane potAnA dudaivamAM sudhAraNA thavAnI dhIrajapUrvaka rAha joI beThA che temane ApaNe vicAra karIe. hiMdanI amApa sAdhanasAmagrI ke jenuM puruM saMzodhana tema ja saMjana karavAmAM Ave ane jene lekenA bhalA mATe vyavasthita rIte pure upayoga karavAmAM Ave to hiMdanI surata badalAI jAya, hiMda khAbAda bane ane apUrva bhavyatAne prApta kare-e hiMdanI chupI aDhaLaka sAdhanasAmagrIne paNa ApaNe vicAra karavAnuM na bhUlIe. A mahAna dathiyane siddha karavA mATe ApaNe ApaNI sarva tAkAtane ekatrita karIe. paNa sauthI vadhAre agatyanuM to e che ke mahAtmA gAMdhIe ApaNane je jIvanasa zikhavyA che ane je mahAna Adarzo ApaNI sAme raju karyA che te jIvanasa ane mahAna AdarzonuM ApaNe puna: puna: smaraNa karIe. je ApaNe temaNe ApelA bodhane ane pAlI bhAvanAone bhulI jaizuM to ApaNA dhyeyane tema ja ApaNA dezane ApaNe bevaphAdAra lekhAizuM. to pachI ApaNI AjhAdInA A saMvatsaridine hiMdanI ane tenI prajAnI sevA artha ApaNI jAtanuM pharIthI ApaNe samarpaNa karIe ane hiMdamAtAnA saMtAna tarIke ApaNI yogyatA sarva prakAre puravAra karIe ! jaya hiMda ! ! mULa aMgrejIH paMDita javAharalAla neharu , , ;# anuvAdaka : paramAnaMda Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 tA. 15-8-48 paDI paNa samaja vaLI kai kALa sudhI sAtatya na gaNuM AMkavAnI jarUra Ajano svAtaMtryadina dAkhala karyo che ane je sarvavyApI maitika adhogati pedA karI AjathI barAbara bAra mahInA pahelAM ApaNe deza aMgreja che te saDe ane adhogati Aje eTalA ja pramANamAM cAlu che prajAnI gulAmImAMthI mukta thaye ane ApaNane saMpUNe AjhAdI ane prAprANane cusI rahela che, phugAvAne pikI rahela che ane prApta thaI. ApaNe deza eka ane akhaMDa rahe ane AjhAda bane meMdhavArI vadhArI rahela che. aMgreja sattA te gai, paNa te hakumae mATe varSo thayAM ApaNe aMgreja sattA sAme laData calAvI rahyA tanI aneka mAThI asaro ApaNI pragatine Aje aneka rIte rUdhI rahela che. temaNe ApaNane vArasAmAM Apela atyanta saDeluM hatA, svAtaMtrya dinane sUrya uge te pahelAM ApaNe traNa traNa rAjayataMtra ane sIMceluM komI jhera ApaNA vikAsa ane vArA aMgreja sattA sAme dezavyApI jehAda calAvI hatI. Akhare unnati ADe pAravinAnAM antaro ubhA karye ja jAya che. ApaNane AjhAdI te maLI paNa ApaNuM dezanA bhAgalA paDayA. janAba jhINA ane mokSema lIge je pAzavI ja mAtra AjhAdI meLavavA jatAM dezanuM eka akhaMDa avibhAjya svarUpa nahi paNa je pIzAcI baLa ApaNu prajAjIvanamAM vahetA khaMDita thayuM. kaMi kALathI AkhA dezanI AjhAdInA svapnAM seva- " karyA che tenAM pariNAmo paNa kAMI ochA bhayaMkara nathI.' Avo nAra ane te khAtara aneka yAtanAo sahana karanAra rASTravAdI kAraNae ApaNAM sukhavakhe bhAMgI nAMkhyA che, ApaNI azA prajAjanene A kaDavo ghUMTaDa maLatAM pArAvAra vedanA anubhavavI apekSAone jajarita karI nAMkhela che, ApaNuM sukha, zAnti paDI. paNa kAM te khaMDita ekatA sAthe saMpUrNa AjhAdI ane ane sthAne tatkALa harI lIdhAM che, ' ' nahi te aMgrejI hakumatanuM vaLI kaI kALa sudhI sAtatya-A sivAya Ama chatAM paNa ApaNane maLelI AjhAdInuM mUlya leza mAtra jANe ke trIjo koI vikalpa ApaNI sAme have che ja nahi-ema ochuM AMkavAnI jarUra che ja nahi. Aphate vinonI koI paNa . ApaNA dezanA rAjakAraNI sUtradhArAne purI pratIti thaI ane rAjyakrAMti kalpI zakatI nathI. temAM paNa ApaNe tyAM hiMdu dezanI ekatAnA bhege paNa aMgrejI hakumatane dezamAMthI sadAne mATe musalamAnanI kuTa samasyAo ane muslama lIganA jherI pracAra rUkhasada ApavAnuM temaNe pasaMda karyuM ane te evI AzAe ke lokonAM dilane kevaLa hiMsApracura ane mAnavatAviheNAM banAvI musalamAnone athavA te kema lIgane joItuM pAkIstAna maLI dIdhAM hatAM. AvI paristhitimAM ekAeka AvI ubhelI AjhAdIne jAya che te have ApaNu sarva pitapatAnI hakumatanA pradezamAM Antargata kalahathI chinnabhinna baneluM prajAzarIra samabhAva ane sulehazAntithI rahIzuM ane je sabhAgya haze to judA paDelA zAntithI pacAvI na zake e tadana svAbhAvika che. AvI AjhAdI Apa sarve vaLI pAchI samayAntare saMdhAIzuM. A rIte uMDA tatkALa prajAjIvanamAM aneka ulkApAte jamAvyA vinA rahe ja nahi, iMdapUrvaka ApaNe bAra mAsa pahelAM ogasTanI 15 mI tArIkhe Ama chatAM paNa AjhAdI prApta thayA pahelAMnI ane tyAra pachInI AjhAdIne AvakArI hatI ane apUrva prakAre ujavI hatI. te ApaNI paristhitimAM tema ja manodazAmAM kevaDuM moTuM attara ' e udyApanane Aja bAra mAsa thayA. e daramiyAna ApaNA ApaNe dina para dina nihALI rahyA chIe ? prajAjIvanamAM navI ja dezamAM je eka pachI eka dardavabharI ghaTanAo banatI A che kagvazata pedA thaI rahI che. , khApaNuM samagra bhAvInuM: ApaNA tenA mamadAraka prahAroe ApaNane behoza banAvI dIdhA che ane hAthe ja nirmANa thaI rahyuM che. have Antare rASTrIya pariSadamAM tathI AjanA maMgaLa prabhAte-dezanA ItihAsamAM ajoDa evA ApaNI vatI kAI bolatuM nathI ke ApaNane keAInA vAjiMtra svAtaMtryaparvanA A zubha avasare ApaNe na samajI zakAya tevI ' banavuM paDatuM nathI. ezIAnA samagra rAjakAraNamAM hiMdI saMsthAne zeyamenarakatA anubhavIe chIe. ApaNAM gaI kAlanA sukha- pramukha AgevAnI prApta karI che. dezanA sAmAjika tema ja Arthika vane kayAM ane AjanA A duHkhadArUNa vAstavikatA kayAM? jIvanamAM dharamULathI pheraphAra thavA mAMDe tevA kAyadAo thavA lAgyA haju AjhAdI samAraMbhanA maMgaLa pradIpe olavAyA nahotA che ane janAo vicAravA lAgI che. hiMdusthAna eTale aneka evAmAM te paMjAbane amAnavI hatyAkAMDa zarU thaze ane lAkhonI Apakhuda dezI rAjyonuM saMgrahasthAna hatuM. eka bAjue hiMdusaMkhyAmAM janatAne sthAnAntara karavAnI pharaja paDI. tyArabAda jota- sthAnanA vAyavya temaja pUrva vibhAganA amuka pradezo hiMdusthAnathI jotAmAM kAzmIrane vigraha zarU thayo. AjethI cha mahInA pahelAM ' alaga thayA che e kharUM che, paNa bIjI bAjue ApaNA hiMdI ApaNuM rASTrapitAne ApaNe gumAvyA. tAjetaramAM nIjhAmane prazna saMsthAnamAM AvelAM ApakhudInA sarva kendrasthAne ekAeka laya navI guMgaLAmaNa ubhI karI rahela che ane savAI jhINA jevA pAmI rahyA che. keTalAka rAjya hiMdI saMsthAnamAM sAmela thaI gayA kAsIma rajhavInI AgevAnI nIce rajhAkAronA nAmathI oLakhAtuM che; keTalAka rAjyanAM samAyataMtre ubhAM thayAM che ane tyAMnA rAkSasI daLa nijhAmanA rAjyamAM ane sarahada upara vasatA hiMduo prajAnAyake sattAsthAna upara AvyA che. bahu moTA gaNyA gAMThayA upara anekavidha atyAcArano varasAda varasAvI rahela che. pAkI- rAjyamAM saMpUrNa javAbadAra rAjyataMtra dAkhala thaI cukayuM che. stAna naphaTapaNe kAzmIramAM hiMdI saMsthAnane sAmane karI rahela che vacana ApI pharI besanAra mahArAjA gAyakavADanuM bhAvI trAjave ane ubhayanI pAyamAlI netarI rahela che. ' taLAI rahyuM che ane sara pratApasiMha paMdabhraSTa thavAnI aNI upara * * AjhAdI maLye vadhAre sukha maLaze, sagavaDa maLaze, svAdhya che. ApaNI vacce pAkIstAnanI ja eka nAnI AvRttirUpa nIjhAvadhaze, cIjo seMghI thaze, prajAmAM AbAdI Avaze-AvI kAMI mane paNa kALa belAvI rahela che; A rIte bIjI bAjue AkhuM kAMI AzAo apekSAo sAmAnya prajAjanene AvatI AjhAdI hiMdI saMsthAna ekarUpatA dhAraNa karI rahela che, saMgakita banI viSe uttejita karI rahI hatI. AjhAdI maLyA bAda sukhasagavaDane rahela che. gaI kAla sudhI jeo rAjakAraNI laDatanA AgevAne badale duHkha, pAravinAnI hADamArIo ane agavaDa vadhI che. hatA temanA mAthe Aje rAjyavahIvaTane asahya bhAra, AvI muMdhavArIe mAjA mukI che. svasthatA ke zAntie jANe ke paDe che. anubhava na hovAnA kAraNe, dezanA virATa praznonI lAMbA kALa mATe vidAya lIdhI che. AMTIghUMTI viSe UMDI samaja na hovAnA kAraNe tathA prajAno ' Ama banavAnuM kAraNa zuM? chellA vizvavigrahe AkhA jagatanuM pure sahakAra na hovAnA kAraNe bhale thAya che, anartho nIpaje ane khAsa karIne ApaNAM dezanuM je athaMkAraNu cuMthI le che. ema chatAM paNa dezanI ' Aje aneka zakti e kriyamANa nAMkhyuM che te haju sudhI samatulAne prApta thaI zakayuM nathI. ' banI rahI che, upayogamAM AvI rahI che ane aneka jaTila e ja pramANe e vicahe eka bAjue adhikArIomAM rUzvata samasyAone svayaMskRtithI ukela zeAdhI rahI che. lazkara, kherIne ane bIjI bAjue prajAjanomAM kALA bajArane je saDe naukAbaLa, vimAnI daLa-sarva sthAne upara gorAonA sthAne hiMdI dadhi ja nirmANa mAlatuM nathI. kAramAM hiMdI majA vAtanA AgevAno paDaye e Aje rAjyavahIvaTI - Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-8-48 zuddha jaina adhikArIo geThavAi rahyA che ane sarvatra hrI~dIkaraLu vAyuvege prasarI rahyuM che. rASTranI zikSaNapaddhati tema ja abhyAsakramamAM pAyAnA pheraphAra nirmANa thai rahyA che. udyoganA kSetramAM paNa gaMjAvara yAjanAo amalamAM AvI rahI che. aspRzyatA jhaDapabhera nAbuda thaI rahI che. majurA uttarAMttara vadhAre ne vadhAre mahatvanuM sthAna temaja adhikAra pAmI rahela che. pakSita sa' vargo uMce AvI rahyA che. sAmajika kAyadA 'paNa AjanI sAmAjika racanAmAM nAnA meATA viplavA pedA karI rahela che. cetarapha navI cetanA pragaTI rahI che, navI jAgRtine juvALa prajAnA suSupta jIvanamAM nUtana prANanA saMcAra karI rahela che. Aje duHkhA che, hADamArI che, yAtanA pArivanAnI bharI paDI che, ApA prathapradarzaka gAMdhIjI jatAM ApaNA mA gADha timira ane aMdhakArathI bharelo che. Ama chatAM paNa ApaNe have AjhAda chIe, dhairyapUrvaka AgaLa vadhI rahyA chIe, AvatA saMkaTAnI bahAdurIpUrvaka sAmano karI rahyA chIe. ApaNe jo ucita purUSAya ane zauya dAkhavIzuM', pratyekanA bhAge je katavya . AvI paDe te purI niSThA ane TekapUva ka bajAvIzuM, nAnA meTAprazno upara game tevA matabhedo DrAya te paNuM hastagata 'A jhAdInI ekacitta banIne kAi paNa bhoge jo rakSA karIzu to Aje AjhAdInA sUryaA AvarI rahelAM vALAe jarUra thoDA samayamAM vikherAi jaze, tAkAA ane jhaMjhavAte zamI jaMze, Akta ane agavaDa ogaLI jaze ane Aja sudhI ApaNe nahi anubhavelA ke kapelA evA koi avanavA sukhasvagate ApaNI dharatI upara ApaNe utArI zakIzuM ane sarvodaya sAdhatA dha rAjyanI ApaNA deza upara pratiSThA karIzuM, vamAMna akaLAmaNeAthI akaLAyA vinA, ane hADamArIe hAvA chatAM hutAtsAhu anyA vinA ApaNe zradhdhApUrvaka AgaLa vadhIe, nAtajAtanA bhedabhAva ane kAmI verajherane tilAMjali ApIe, pramAda bhAgI purUSAya parAyaNa banIe, dhasapradAyanI vADAba'dhI rASTranA samagra prajAjane sAthe sAcuM tAdAtmya Adaza khAtara jIvIe ane Adaza upara krUnA thavAne sadA taiyAra rahIe. gai kAla a:paNI naheAtI; khAja hajI ApaNI purI nathI; AratI kAlanA ApaNe ja-svAmI chIe ane A hiMsA vikala jagatane ApaNe ja sAcI doravaNI ApavAnA chIe. AjanA svAtaMtryadita AvI. ApaNe zradhdhA keLavIe ane A ja bhAvanAthI ApA sarva manevyApArane raMgIe 1 visArIne keLavIe, pAna ka sadha samAcAra saMdhanA upapramukhapade zrI, zAntilAla harajIvana zAha tA. 2-8-48 sAmAratA, rAja maLelI zrI mu`banne jaina yuvaka sadhanI kArya vAMhaka samitinI sabhAe saMdhanA upapramukhanI khAlI paDelI jagyAe zrI zantilAla harajIvana zAhatI nImaNuka karI che. AgAmI pa paNa vyAkhyAnamALA dara varSI mAphaka A varSe pazu tA. 31-8-48 maMgaLavArathI tA. 7-9--48 maMgaLavAra sudhI zrI. muMbai jaina yuvaka saMdha taraphathI paryuSaNa vyAkhyAnamALAnA prabaMdha karavAmAM AvyuM che. vyAkhyAna tema ja vyAkhyAtAonA badhAM nAmeA haju nakkI thayA nathI.. e yAdI have pachI samayasara prabuddha janamAM temaja anya sAmayikAmAM pragaTa karavAmAM Avaze. upara jaNAvela divasa darami yAna zarUAtanA sAta divasa haMmezA savAranA 8 vAge vIThThalabhAi paTela rADa upara Avela Ana'bhuvanamAM vyAkhyAnasabhA zarU thaze ane banne byAkhyAna ApavAmAM Avaze. chellA divase eTale ke tA. 7-9-48 maMgaLavAranAM rAja lemIMgTataraeNDa upara Avela 35 rAkasI sInemAmAM savAranA 9 vAge vyAkhyAnasabhA maLaze. A vakhatanAM AkhyAtA paNu eTalA ja rasaprada ane meSaka haro. A vyAkhyAnamALAnA purane! lAbha levA jaina janetara savuM baMdhuone tathA bahetAne viti karavAmAM Ave che. saMdhanA sabhyAne tema ja samrudhdha jainanA grAhakAne vinati sadhanA je je sabhyoe hajI sudhI khetapeAtAnAM vArSika lavAjama bharyAM na hoya te sava sabhyone tema ja prabuddha jananA grAhakane paDe paNuM vyAkhyAnamALA daramiyAna potapeAtAnAM caDhelAM ke navAM lavAjama vasula ApavA AgrahapUrvaka vinati che. prabuddha jainanA grAhakaiAnI saMkhyA dinapratidina kramI thatI jAya che. je bhAio tathA bahene prabuddha jaina viSe Adara dharAvatA hAya tathA prabuddha jaina dezanI temaja jaina samAjanI sevA kare che ema kharekhara mAnatA hAya temane prabuddha jananAM grADaka thavA, pote grAhaka heAya te anya mitrAne grAhaka banAvavA tema ja pramuddha jainate khamavI paDatI kheATane pahoMcI vaLavAmAM eka ke anya rIte madadarUpa thavA vinati che, A mahInAmAM tema ja AvatA mahInAmAM aneka grAhakAnAM lavAjamo purA thAya che. A bAbatanI temane khabara Apa vAmAM Ave che. temane sarvane vinati ke teo kAM te vakhatasara manIe.DarathI pAtapeAtAnA lavAjama mekalI Ape athavA te vI. pI. Ave tA vinA bilae svIkAre. matrIo, muMbaI jaina yuvaka saMdha, sAbhAra svIkAra :--prabuddha janamAM avalokanAthe nIcenAM pustaka! maLyA che mATe prakAzakonA upakAra mAnavAmAM Ave che. jaina draSTie gItAdana :lekhaka, saMtabAla, prakAzaka: mahAvIra sAhitya prakAzana maMdira. haThIbhAtI vADI, amadAvAda kiM. za. 3-0-0 zrI mAkSamALA :lekhaka zrImad rAjacaMdra, prakAzakaH sastuM sAhitya varSIka kAryAlaya pAse, amadAvAda, ki. rUA. 1-4-0 ka'savadha :--lekhaka zrI. maNilAla nyAlacaMduM zAha. prakAzakaH saMrakRti rakSaka sastu sAhitya kAryAlaya, mahAjana galI, rAvapurA vaDodarA, kiM.rUA. 3-0-0 taMtrI, prabuddha jaina keTalAka samAcAra ane noMdha vAdarAnI dhArAsabhAnA aitihAsika TharAva: vAdaranarezanI vinAzakALe viparIta buddhi kAzmIra ane nIjhAmanAM prakaraNA te| cAle ja che. evAmAM hamaNAM hamaNAM vaDedarA rAjyanuM prakaraNu aNudhArI ugratA dhAraNa karI rahyuM che. zarUAtamAM jya re anya dezI rAjyo sAva bhoma sattAnAM svapnAM sevI rahyAM hatAM ate navA ugama pAmelA hiMdI saMsthAnathI alaga rahevAnI jAtajAtanI khaTapaTa karI rahyA hatA ane kAvatarAMo racI rahyA hatA tyAre vaDodarAnA mahArAjAe te vakhatanA mukhya divAna mI mInaranI salAhane anusarIne hiMdI saMsthAnamAM joDAvAnI sauthI prathama tatparatA dekhADI hatI ane e rIte anya dezI rAjyanA zekhana sallInA kIllA jamInadArata karyA hatA. pazu tyAra bAda te dIvAna gayA ane vAdarAmAM rAjA ane prajA vaccenA gharSaNunI zarUAta thai. prajAnI javAdAra rajyataMtranI mAMgaNI vadhAre te vadhAre ugra khanatI gai. Akhare te mAMgaNI vaDedarA narezane svIkAravI paDI. pachI mukhya pradhAna ghaNu thAya te bAbatanA vAMdhA pAye. temAM pazu mahArAjAne namatuM ApavuM paDayuM ane De. jIvarAja mahetA mukhya pradhAnapada upara AvyA. pachI ubhe thaye pradhAnamaMDaLane prazna. vaDedarAnareza tA-yurApa cAlI gayA ane tyAMthI amerikA jai kheDA. DA. jIvarAje mahArAjA samakSa pradhAna maMDaLanAM nAmo raju karyAM, bhAgavilAsamAM DubelA mahArAjAe A bAbatane keTalAye divasa sudhI jayALa ja na ApyA. Akhare javAba Apyo, pazu temAM De. jIvarAje sUcavelAM nAmeAnA inakAra Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazuddha jaina tA. 15-8-48 tapAsa thavI joie. AvA kArya mATe javAbadAra heAya tevA mANasa sAme 'zu pagalA levA te paNa TharAvamAM sucavavAmAM AvyuM che. vadhumAM khATI rIte je nANAM mahArAjAe rAjyanI tIjorI "mAMthI lIdhA hoya te tamAma nANAM bharapAi karavAnI TharavamAM mahArAjane vinatI karavAmAM AvI hatI." 1 -kaDI. jIvarAja mahetAe nIDaratAbhayu nivedana karIne vaDAdarAnI dhArAsabhAne spaSTa deAravaNI ApI ane vaDAdarAnI dhArAsabhAe eTalI ja nIDaratAthI mahArAjA pAse gAdItyAganI mAMgaNI karatA TharAva karyAM. Ane mATe De, jIvarAja mahetAne ane vaDedarAnI dhArAsabhAne aneka dhanyavAda ghare che. ubhaye potapeAtAne dhama yazasvI rIte * bajAvyuM che. ane hIyukarmI mahArAjAne eka rAjavI tarIkenI atyanta nAlAyakInuM spaSTa bhAna karAvyuM che. mahArAjAne Aje bhAvI bhulAvI rahyuM che ane tenAmAM vinAzakALe viparIta buddhine udaya thai rahyo che. saMbhava che ke mahArAjAne padabhraSTa karavAmAM prajAnA AgevAnAne tema ja sAmAnya prajAjAne paNa gheADu ghaNa sahevu paDe, kAraNa ke Aje vaDAdarA mahArAjAnI AsapAsa aneka pratyAdhAtI. baLA kAma karI rahyAM che ane nAlAyaka mahArAjAne vadhAre nAlAyakInA mAge* dhasaDI rahyAM che. anu pariNAma mahArAjAnA Atmavinaza sivAya bIjuM' kai AvI na ja zake ! hiMdabharamAM ane khAsa karIne kaccha, kAThiyAvADa ane gujarAtamAM je pheraphAre Aje keTalAeka samayathI thaI rahyA che tenA pariNAme traNe pradezAne petAmAM samAve evA mahAgujarAtanI kalpanA khAMpaNa satra gujarAtI prajAnA dilamAM vikAsa pAmI rahI che. paNuM hA mahAgujarAtanI kalpanAne mUrta svarUpa ApavAmAM vaDedarA rAMjyanA prazna eka meTAmAM meTI ADakhIla samAna muMjhavI rahyo hateA. vaDe darA mahArA jo peAtAnI prajAne javAbadAra rAjyataMtra upara sarva prakAre susthira kare te vaDedarA rAjyanu visarjanakAya' azakaya nahi te atyanta muzkela chAtI jAya tema hatu. ane vaDAdarA rAjya antagata thayA sivAyanu" : mahAgujarAta pAMgaLu ja khanavAnuM hatuM.. pazu mahagujarAtanA subhagye . vaDedarA mahArASTra te ja pAtAnI rAjyasattAnA cheda uDADI rahela che ane e rIte vicAratAM Aje vaDAdarAmAM banI rahelI ghaTanA ane AvI rahelI rAjyakrAnti atyanta AvakAradAyaka lAge che. vaDedarAnA. 2jakIya ekamanA visarjana sAthe mahAgujarAtanuM mUta sarUpa ApaNI tadna samIpa AvIne ubhuM raheze. AvI ghaTanA nIpajAvavAmAM je aLeA kAma karI rahyA che. te baLe'ne ApaNu satra ane teTalA sAtha ane sahakAra ApIe. bhAvanagara mahArAjA madrAsanA gavana pade : 32 karavAmAM AvyA. pariNAme vaDAdarAnu rAjakIya vAtAvaraNa vadhAre ne vadhAre kSubdha banatuM cAlyu ceDA divasa pahelAM mukhya pradhAna DA. jIvarAja mahetAe vaDerA mahArAjAnI vilAsapriyatA, uDAugIrI, ane javAbadAra rAjyataMtranA mArgamAM jAtajAtanI ADakhIle ubhI karavAnI akhatyAra karavAmAM AvelI rAjyanIti "sadhamAM eka vigatavAra nivedana athavA te mahArAjA sAme eka gaMbhIra taheAmatanAmu vaDAdarAnI dhArAsabhAmAM raju karyuM. A nivedana upara lAMkhI vicAraNA karI vaDedarAnI dhArAsabhAe tA. 9-8-48 nA rAja be DarAvA karyA, A TharAvanI vigata dainika patrAmAM nIce mujaba pragaTa thaya che: - - 1948 nA eprIlanI 25 mI tArIkhe prAma`DaLanA pratini Sie sAthe sAthe mahArAjAe je karAra karyAM hatA ne karArane 'zayadA ane bhAvAya mAM amalamAM mukavAnI prajAnI vAraMvAranI vinaMtIone inkAra karIne mahArAjAe prajAne je vizvasamaga karyo che ane 1948 nA eprIlanI 19 mI ta:rIkhathI 1948 nA me mAsanI 29 mI tArIkheM sudhInA deDha mAsanA samayamAM mahArAjAe rUA. *savA traNa karoDa uparAMta jeTalA jAhera nANAne je durUpayega ane geravyavasthA karI che te badhAnA na, dIvAne ApelA pratidvAsa ame dhArAsabhAnA sabhyAe uDI nirAzA ane kheda sAthe sAMbhaLyA che." AgaLa calatAM TharAva jaNAve che; " eka 2javI tarIke peAtAnI kronI khedarakArImAM pariNamatI mahArAjAnI rAjyamathI vAraMvAranI ane laMbANu gerahAjarI tathA temanA kahevAta bIjI vAranA lagna pachInA mahArAjAnA vatana ane temanI pravRttioe temanI (mahArAjAnI) rAjya karavAnI yogyatA viSe prajAnA mAnasane gaMbhIra zakAothI bharI dIdhAM che; Ama chatAM prajA A badhuM sahana karatI AvI che, e AzAe ke eka vakhata rAjyamAM javAbadAra rAjataMtra dAkhala thatAM mahArAjAnI gata temaja jAhera vata'zuka baMnemAM sudhAro karavAnuM zakaya banaze." vadhumAM TharAva jaNAve che; "have e spaSTa che ke jyAMsudhI mahArAjA gAdI upara che tyAMsudhI temanA sagIra vayanA saMtAneAnA ane prajAnA hita mahArAjAnAM hAthamAM salAmata nathI. AthI A badhA hitAnA rakhevALa tarIke ame dharAsabhAnA sabhyA mAnIe chIe ke jo A badhA hitene yegya rIte salAmata rAkhavA hAya, ane rAjyane thatI bhAre Arthika tathA zAMti ane salAmatI paranA jokhamane aTakAvavu heya teA zIghra pagalAnI AvazyakatA che." DarAvanA 'tamAM jaNAvavAmAM Avyu che: 'AvI paristhitinI gaMbhIratAthI hiMda sarakArane vArkagAra karavAnuM pagaluM zrI. divAne lIdhuM che te pagalAne ame amArUM anumedana ApIe chIe ane pratipAdana karIe chIe ke mahurAjAe prajAnA vizvAsa gumAvyA che; ame mahArAjAne temanA yuvarAjanI tarapheNamAM gadI tyAga karavAnuM kahIe chIe ane, navA rAjAnI sagIra vayamAM rAjAnA kabyA ane kAryo bajAvavA mATe eka rIjansI kAunsIla nImavAnI ane rAjyanA hiteAnI salAmatI mATe je kAMi pagaluM Avazyaka hoya te pagaluM levAnI hIMda sarakArane vInaMtI karIe chIe. jha eka bIjA TharAva dvArA dhArAsabhAe manuArAjAe karelA gajAvara kharcA aMge tapAsa karavA arthe ane e aMge jo kAi mAse javAnaMdAra hAya te temane zodhI kaDhA mATe eka kamizana racavAnI hiMdudhanI sarakArane vInatI karavAmAM AvI hatI. 1948 nA eprIlanI 19 mI tArIkhathI 29 mI me sudhInA deDha mAsamAM maharAjAe nA. divAnane jADera yu" te pramANe ' rUpIyA satrAtraNa karoDa uparAMta jeTalA jAhera nANAnA karelA durU payeAga ane gerandhavasthA aMge tapAsamiti nImavAnI hiMda sarakArane vinatI.karatA A khIjA TharAvamAM ema paNa jaNAvavAmAM AvyuM hatuM ke rAjyanI sthAvara magara jaMgama milkatanA saba dhamAM jo koi durUpayAga ane geravyavasthA thai heAya te tenI paNa madrAsanA AjanAM gavanara sara ArmI bAlDa nyu.. AvatA hInA damiyAna nivRtta thAya che ane te sthAna upara hiMdanA gavana ra--janarale bhAvanagaranA mahArAjA zrI. kRSNakumArasiMhajI je Aje saurASTranA yunIyananA uparAjapramukha che. temanI nImaNuMka karI che. sauraSTra yunIyana ubhuM karavAmAM bhAvanagara mArAjAe je ati mahatvanA phALA ApyA che te dhyAnamAM letAM temanI madrAsa prAntanA Dvanara tarIkenI nImaNuka karavAmAM Ave te ' sarva prakAre yogya che. Aje dezamAM banAvo eTalI varAthI banatA jAya che ke gai kAle banelI khInA paNa Aje jANe ke bhulAI javAtI hAya ema Apazune lAge che. saurASTra ke jyAM haju cha mahInA pahelAM khase ke aDhIseA rajavADAnA sImADA aritatra dharAvatA hatA te AkhA sArASTrane AvarI letu eka samavAyataMtra Aje ubhuM thai zakayu che te e parasparavirAdhI budhdhinuM sIdhu pariNAma che. ogasTa 15 mI tArIkhanI AjhAdI maLyA bAda junAgaDhanA kamaakala navAba sAhebane pAkIstAna sAthe joDAvAnI duHdhdhi sujhI. pariNu,me junAgaDhanI navAkhI sAme ArajhI hukumata ubhI : thai, navANasAheba karAMcI bhAgI gayA, ane junAgaDha rAjya upa Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'tA. 15-8-48 - prabuddha jaina 3ra7 ranI temanI navAbI jotajotAmAM khalAsa thaI gaI. Aja ara- ke nathI koI prakAranI zAnti anubhavavAmAM AvatI. pAchaLathI sAmAM kALabaLanI jene sAcI parakha thaI cukI hatI tevA AvelA AgaLa jaIne besavA prayatna kare, bALabaccAM laIne sau bhAvanagara mahArAjAne pitAnI prajAne saMpUrNa javAbadAra kAI Ave, ane najIka beThelAM sAthe vAta karavA mAMDe-A ApaNe rAjyataMtra ApavAnI eTaluM ja nahi paNuM je saurASTranIyana haMmezAno anubhava che. nathI ApaNe kAMi sAMbhaLavA mAMgatA, nathI ' ubhuM karavAnuM zakaya hoya te temAM sauthI prathama pote joDAvAnI. bAjunAne sAMbhaLavA devAnI ApaNe darakAra dharAvatA. alabatta - mAtra IcchA ja nahi paNa purI tatparatAM pragaTa karI. emanA sAlI- vyAkhyAne saMbhaLAya nahi athavA temAM rasa na paDe-e paNa yANAne prazna ubho thayo tyAre "mAre ATaluM te joIe ja evuM zAntibhaMganuM eka baLavAna nimitta hoya che ane A bAbata purA ' laukika vaLaNa dAkhavavAne badale IdhIjI je koi rakamanuM nAma paDe pramANamAM na sudhare tyAM sudhI vyAkhyAne damiyAna zAnti jaLavAvI - te rakamathI pure saMtoSa mAnavAnI icchA pite pragaTa karI. saurASTra muzkela che. paNa A vakhate zrotAoe bemAMthI koI paNa eka vika' yunIyana mAM dAkhala thatAM thatAM aneka rAjavIoe jAtajAtanA 9pane anusaravuM ghaTe che. kAM te saMbhaLAya nahi athavA te rasa na paDe geTALA karyAnI, kaMI kaMI mIlkato potAnA nAma upara caDhAvI A banne bAbate sahana karIne paNa zrotAoe zAnti jALavI besI * dIdhAnI tema ja jhaverAtanI gaMjAvara kharIdI karyAnI, keTalIye rahevuM athavA te jeo tema na karI zake temaNe vyAkhyAna choDI cAlatA ' vigato bahAra AvI che ane sau koI temAMnuM ghaNuM thavuM. 5zu davAkhyAnamAM besI rahevuM ane pAsenA 'mANase sAthe - kharuM jANe che. mAtra bhAvanagaranA mahArAjA eka ja evA vAte calAvye rAkhavI ke ghoMghATa cAlu rAkhave e koI paNa rIte * mAluma paDayA ke jemaNe, saurASTranI navI sarakAra je mIlkata-sthAvara ye na kahevAya. A bAbatamAM khrIstIe tema ja musalamAne ke jaMgama-mahArAjAnI petAnI aMgata ja gaNAya ema svIkAre ApaNA mATe Adarza daSTAnta purAM pADe che. " e sivAya bIjuM kazuM paNa na khape evI Teka ane satyaniSThA pazu duHkhanI vAta te e che ke ApaNe je ke " che pitAnA AcaraNa vaDe puravAra karI ApI. AvA satyaniSTha ane zAntiH zAntiH' no satata pATha karyA karIe chIe, ema chatAM paNa rASTraniSTa mahArAjAe mahArAjA pada zobhAvyuM che ane kAThiyAvADanA ' ApaNA ucheramAM A baMne bAbatane bahu ja ochuM mahattva saurASTranA-gauravamAM khuba vadhAro karyo che. jemaNe AtmavisarjanamAM ApavAmAM Ave che. tANIne khelavuM, ghoMdhATa karo, pAchaLathI * AnaMda mAnya che evA bhAvanagara mahArAjAnI AvI kadara karavA AvIne AgaLa ghusavAne prayatna karo, jAhera mArgo upara rADe mATe hiMdI saMdhanA mukhya niyAmakane dhanyavAda ghaTe che ane 'bhAva pADavI, be jaNane saMbhaLAvavAnuM hoya tyAM bAvIza jaNA sAMbhaLe nagara mahArAjAne paNa AvI padavI prApta thavA mATe saurASTranA eTalA avAjathI bolavuM, samuhamAM beThA hoIe tyAM jenI tenI | sarva prajAjananA aneka abhinandana ghaTe che. sAthe vAta karavI, je te prakAranA avAjo karavA-A badhuM jANe upAzrayamAM zAnti ! ke ApaNe gaLathuthImAM ja pIne AvyA hoIe evuM ApaNuM muMbaInA jaina sthAnakavAsI samAjanA AgevAna baMdhu zrI. TI. khAnagI tema ja jAhera vartana heAya che. A badhI bAbate kevaLa jI. zAha tathA temanAM patnI zrI. caMcaLabahena taraphathI eka patrikA AyaranI sabhyatAne lagatI che. ane AcAranI sabhyatAmAM . bahAra pADavAmAM Avela che. temAM teo jaNAve che ke "upAzrayamAM prA tarIke ApaNe kharekhara bahu ja pachAta chIe. AMpaNe vyAkhyAna cAlu hoya tyAre saMpUrNa zAti jaLavAvI joIe. ene gaMdavADa-jyAM tyAM thuMkavuM, jyAM tyAM kacaro nAMkhave, che mATe prayane pATIyAM TAMgIne, bASaNe ApIne. lekha lakhIne Aja je te khAvuM, pAnanI pIcakArIthI gharane khuzAe sudhI karyo. paNa koNa jANe kema e prayana saphaLa thayA hoya tema raMgavA ane jAhera rastAone raMgaberaMgI banAvavA-A badhuM ya * lAgatuM nathI. tethI zAti jALavavAnI zista keLavavAnA AzayathI Apane khuba zaramAvanAruM che. eka zaherI ke. prajAjana tarIkenA . nIce mujaba ame pratijJA karIe chIe. ApaNA koI paNa dharmanuM ApaNane bhAna nathI. maMdiromAM paNa ApaNe "a vatA zrAvaNa suda 15 sudhImAM vyAkhyAna helamAM zAnti ' bhAtabhAtanA rAgaDA kADhIne maMdiranA samaya vAttAvaraNane atyanta jALavavAnI pratijJAvALA 5000 pa nahi maLe te zrAvaNa vada - kaluSita karIe chIe. jayaNa-yatana-upara ApaNu dharmamAM * 1 thI teTalAM patra maLatAM sudhI upavAsa karavAno nirya amo khuba bhAra mUkyAmAM Avyo che ema chatAM ApaNuM ja jIvana 'AthI jAhera karIe chIe. A prayatna AjathI roja cAlu rahe sauthI vadhAre vatanaviheNuM bhAse che. A te ApaNe te AzayathI khAkhA hindabharamAMthI ja ochAmAM ochA pacAsa pe pratita viSayanI jarA bahAra jaIne thoDuMka paribhramaNa nahi maLe te bIje divase upavAsa karavAnI AthI pratijJA laIe kahyuM. paNa A samAcanAne sAra e che ke upAzraNamAM je e chIe." Ama jaNAvIne "huM nIce sahI karanAra vyAkhyAna cAlu azirata ane azAnti jovAmAM Ave che te kevaLa Akasmika ke rahe tyAM sudhI maunavrata sevavAnI AjathI pAMca varSane mATe kevaLa upAzraya puratI nathI, paNa ApaNuM samagra raheNI karaNInuM pratijJA lauM chuM " evuM pratijJApatra potAnA purAM nAma bha ane ApaNA kheTA ucheranuM svAbhAvika pariNAma che. ane jayAM 'ThekANu sAthe zrI TI. jI. zAha, ke. TI. jI. zAha bIlDIMga, sudhI khApaNa samagra AcAravyavahAramAM dharamULane pheraphAra karavAmAM pAyadhunI muMbaI e ThekANe mokalI ApavA teo vinaMti kare che. nahi Ave tyAM sudhI ApaNuM dhArmika sAmudAyika jIvanamAM sAcI ApaNu sAmudAyika jIvanamAM zista ane zAntine bhAre zAntinI sthApanA ApaNe karI zakIzuM nahi. Ama hovA chatAM - abhAva varte che ane jyAM sudhI A bane tavenI ApaNa cAlu anya pakSe ema paNa jarUra kahI zakAya ke ApaNA jIvananI bIjI jIvanamAM saMgIna puravaNI nahi thAya tyAM sudhI ApaNuM sAmudAyika bAjuo purI vyavasthita hoya ke na he paNa upAzraya jevA viziSTa jIvana vyavasthita banaze nahi ane koI paNa kArya prasaMge ekatra sthaLe ane jyAre koI paNa sAdhu ke sAdhvI dharma - thavA pAchaLa rahele hetu ghaNA aMze asiddha raheze. ApaNA jIva- 'pravacana karatA hoya tyAre zAti jALavavAne ApaNA saunA dilamAM nanA aneka aMgomAM je besugapaNane anubhava thayA kare che. makakama Agraha hovo joIe. A vicAra barAbara che. paNa e tenuM kAraNa paNa A ja che. pazcimanI prajA A bAbatamAM Agrahane amala thavAmAM bIjA paNa je pratyAyI kAraNe che te ApaNuthI ghaNI : AgaLa vadhelI che. temanAM maMdira, dhArmika vicAravA ghaTe che ane te dUra na thAya tyAM sudhI sAmudAyika * sthAne,' sabhAgRho-sarvatra zista ane zaktine Agraha : zAntinI apekSA rAkhavI te vadhArI paDatuM che. A kAraNemAM sauthI : ApaNI najara upara saheje tarI Ave che. AthI ulaTuM ApaNe moTuM kAraNa te e che ke vyAkhyAtAne bahu moTA janasamudAya tyAM khAsa karIne paryuSaNa parva daramiyAna dhArmika upAzrayamAM sAMbhaLI ja zakate heta nathI. ane ema banatAM pAse beThelA e cAlatA vyakhyAmAM nathI koI prakArane zista jovAmAM AvatA sAthe vAtacita karavAnuM pralobhana khALI zakAvuM sAdhAraNa mANase sudhA majano paNa tyAre temAM eka taraphathI che tyAM sudhI monasuna " nIce sanI, AthI tamArA ' Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 prabuddha jana tA. 15-8-48 dIdhI. . maLaze. bhaulika ho, paNa Avara, mATe muzkela bane che. vaLI AvA parvanA divase strI- sadbhAgye banyuM evuM ke, A noTonuM baMDala, zera bajAramAM - purUSe bALabaccAMne laIne upAzraye Ave che. ane A kAma karatA zrI lAlazaMkara kAnajIbhAInA hAthamAM AvyuM. te ja * kAraNe paNa aneka prakAranI azAntino upadrava cAlu rahe sAMje vartamAnapatromAM dasa hajAranI rakama ucApata saMbaMdhamAM che. A banne kAraNe nuM vAta varaNa Aje tarapha pracalita banelA samAcAra vAMcyA, ane teNe uparokata peDhImAM jaI, tenA mAlikane vanivardhaka yaMtrane upaga vaDe bahu sahelAIthI thaI zake tema che. * daza hajAranI nATa sAMpI dIdhI. pakaDAyelA nekarane chuTakAro thA. * moTA upAzraye ke jenI vyakhyAnazALA babe cAra cAra hajAra . hakIkata taddana sAdI che. paraMtu ApaNuM citta para mANase besI zake teTalI meTI hoya che tyAM vIjaLInA paMkhA paNa - keTalI asara karI jAya che? daza hajAranI noTo hAthamAM jarUrI che, tethI amuka rAhata maLe che, akaLAmaNa haLavI bane che, AvI; zrI lAlazaMkare dhAyuM hatuM te te ucApata karI mANune zAMti jALavavAmAM anakaLatA thAya che. paNa Ama karavAmAM zakata; pAMca pAMca varasa zeThane tyAM dhasaDaLe karavAM chatAM je rakama , Aje jayAM tyAM sthiticustatA ADe Ave che. upara jaNAvela saga te ne bacAvI zakata, tene te eka ja divasamAM mAlika thaI zakata. vaDe. karavAmAM Ave te paNa vyAkhyAtAnuM vyAkhyAna rasaprada na hoya koI tene pUchanAra nahetuM; pakaDanAra nahotuM. paraMtu, nA, enA te zAnti jaLavAvI muzkela bane che. prastuta zAnitanA pracArake A A saMskArI AtmAe vagara paraseva nI rakama saMgharavAnI nA pADI. badhI bAbate purA dhyAnamAM levI joItI hatI ane upavAsanA prayoga . tenA bAhya mane te dhaNaya lalacAvyA haze, paNa AMtara mane bAhya upara javA pahelAM A bAbate siddha karavI jatI hatI ane mana para vijaya meLa, bhautika la.lasAne majabUta mane dabAvI e siddha na thAya tyAM sudhI rAha jovI joitI hatI. Aje je dIdhI. zrI. lAlazaMkare sAce vijaya meLavyuM. citane rAga tene te bAbatamAM tene upavAsa upara jatAM ApaNe sAMbhaLIe chIe. caLavI na . A rIte upavAsa Aje hAMsIpAtra ane dhRNApAtra banI rahela che. ane bIje pakSe? mULa mAlike rakama parata karanArane zuM A upavAsa karIne lokone sudhAravAnI vRtti keTalA aMze AvakAra- - inAma ApyuM tenI ApaNane khabara nathI, paraMtu vartamAnapatroe dAyaka che e paNa eka moTo prazna che. prastuta bAbatamAM jaina samAja mAtra samAcAra chApavA sivAya kaMi karyuM nathI. ' jIvanA jokhame, zrI TI. jI. zAha jevI vyakitane upavAsa upara javA de e UMcI vaLI para caDI 2STradhvaja pharakAvanAranI vartamAnapatro moTI bahu ocho saMbhava che. temaNe kapelI mudatamAM pAMca hajArathI o chApaze; nAnakaDA utsava UjavI- nAnA kAma vaDe meTI vadhAre sahIo temane maLI jaze evI AzA rahe che. ema chatAM nAma 1 meLavaze; paraMtu koI vartamAnapatre muMbaI zaherane saMrakAra.. paNa jyAM sudhI upara jaNAvyA mujabanA bIja pheraphAra nahi dhananI vAnagI pirasanAra zrI lAlazaMkaranI chabI sarakhIya chApI hoya karavAmAM Ave tyAM sudhI payuSaNanAM-upAzrayamAM thatAM-vyAkhyAna tene khyAla nathI. abhyAsAthe paradeza javA nIkaLanAranI jeTalI * jevAM thAya che temAM bahu pheraphAra thavAno saMbhava che ja nahi. Aje prazaMsA vartamAnapatro kare che. teTalI prazaMsAnA adhikArI A bhAI zrI TI. jI. zAhe evA AkAramAM pratijJA bahAra pADI che ke che ja. pitAnA A eka ja prasaMgathI hajAro nahi balake lAkhanA temane tethI pAchA haThavAnuM kahI zakAya tema rahyuM nathI. tethI temane hRdayane temaNe sacoTa asara upajAvI che. ' pAMca hajAra saMgIna sahIo ekaThI karI ApavAmAM madadarUpa thavA AvA prasaMge virala bane che, paraMtu bane che te AnaMda sau bhAIbahene vinaMti che. Ama chatAM paNa teo pitAnI pAmavA jevuM che. Aje muMbaImAM khisAkAtarUonI saMkhyA ochI dhAraNuM mujaba upAzrayanA vyAkhyAnamAM zAtine sAkSAtkAra na kare. nahi hoya. dararoja ekanI eka bUma saMbhaLAya che ke TrAmamAM te tethI teo nirAza na thAya, vadhAre kaDaka upavAsa AdaravA ane TremAM musApharI karI, tyAre khisuM saMbhALI caDa; bahAra tarapha manane na deDAve, paNa dhaMdhapUrvaka janatAmAM zAMtinI jokhama na rAkhatA, IDipene ane relavepAsa te, keTalAyanA bhAvanA keLavavAnuM ane te zAntine anukuLa sAmAjika vyavasthA cerAtA haze. eka tarapha A parezAnI che, te bIje pakSe AvA ubhI karavAno prayAsa cAlu rAkhe eTalI temane vinaMti che. chevaTe tapta raNamAM mIThI vIraDI hovAne paNa saMbhava che. amArI ja - A rIte paNa sAmudAyika zAntinA ati mahatvanA praznane jaina ophisanA eka bhAIne relavene pAsa kAlabAdevI reDa para, samAjanA sIdhA dhyAna upara lAvavA purate yaza zrI TI. che. khisAmAMthI kAMIka kADhavA jatAM paDI gayuM. pAsa sAthe dhAbInAM zAha tema ja temanAM patnI zrI caMcaLabahenane avazya dhaTe che. ka5DAMnI rasIda hatI; ophisanuM saranAmuM paNa hatuM. A pAsa paramAnaMda, raste sApha karanAra harijana kAmadArane hAthamAM AvyuM. trIje divase - enuM mUlyAMkana zI rIte karIzuM? te bhAI, ophisa zelata dha AvyuM, ane pAsa tathA ucca keLavaNIdhAma saMskAranuM siMcana thAya che, vyakita kapaDAMnI rasIda suprata karI gaye, je teNe dhAyu heta te vIsa para sAro opa caDe che, vyakita vadhAre khIlI zake che e sAcI pacIsanAM kapaDAM meLavI zakata ane pAMceka rUpiyA pAsanA upajAvI vAta, paraMtu keTalIkavAra ApaNe Ajanma saMskAramAMya mAnavuM paDe zakata; paraMtu tene mata pisA najIvI vAta hatI; saMskAra mukhya che. ochuM bhaNatara athavA nahiM ja jevuM bhaNatara hovA chatAM keTa hato. jyAre teNe uparanI vastuo pAchI ApI tyAre tenA meM para lIka vyakitaonuM mAnasa joI jANI ApaNe mugdha thaIe chIe; kaMIka karI chUTavAne AnaMda hatA. A AnaMda pAsa rAkhyAthI ke che ane. je guNa keLavaNI paNa kavacita Ape che, te gaNu kahevAtI kapaDAM meLavyAthI tene na maLata. tene A "aa saMskArI hatA; pArakI keLavaNIthAvaracita evI vyakitaoMmAM ApaNe anubhavI AnaMda laI le vastu rAkhavAmAM pArakI vastune parigraha karavAmAM te pApa samajato pAmIe chIe. ', hato. adattAdAnane te sAce jANakAra hatuM. eka arthamAM kahIe - che. thoDAka divase uparanI A vAta che. kAlabAdevI rastA upara to jananI tanISA thA: ke "huMDIme pleganuM kAmakAja karatI eka piDhInA nekarane, zeThe. dasa dasa zrI lAlazaMkara ke pelA harijanabaMdhunAM draSTAMte jemAM te ' [ hajAranI neTanA be thekaDA beMkamAM bharavA mATe ApyA. A aneka draSTAMta, ughaDI paNe joIe te jovA maLaze, karanA hAthamAMthI eka thekaDe--dasa hajAranI rakama-rastAmAM kayAMya sAMbhaLavA maLaze. keLavaNIkAra bhale temane epa-bAi 5-- sarakI gai, zodhatA zodhatA te dukAne pAcho Abe, dukAnamAM nahi ca hoya. paraMtu kudaratI caLakeTa temanI pAse che ja, e tapAsa karI paNa kayAMya thekaDo nahatA. zeThe dhAryuM ke, nekaranI kadI kaTAre nathI, kadI raMgate nathI. temanI pAse bhale dhana nahi - dAnata bagaDI che, ne teNe ja kayAMka saMtADayuM che. AthI tarata hoya; teo evAM dhAnAM mAlika che, e ke je mAlakInuM mUlyAMkana . pelIsane AnI jANa karavAmAM AvI, ane nokaranI dharapakaDa thaI. hajAra dasahajArathI nahiM pazu saMta purUSe thI ja thaI zake tema che. nokaranuM nAma vartamAnapatrane pAne caDayuM. * * * ' dhIrajalAla dhanajIbhAI zAha kapaDAMnI rasIda Adhata rodhamAM AvyuM. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-8-48 prabuddha jana devadravyanI rUDhi jema mANasA nasibavALA hoya che ane kamanasiba paNa hoya che tema zabdo pazu keTalAka nasibavAna haiAya che ane keTalAka kamanasiba hai|ya che. je zabdanI ane jenA arthanI siddhi mATe kAi zAstradhAranI jarUra na paDe tema bIjA paNu krAi AdhAranI jarUra na paDe te zabdo nasibavALA che. jevA ke; kaLuM bAra, lAMca, asatya ane anIti vagere.. A zabda kayAMthI AvyA ? emane mATe zAstramAM koi AdhAra che ke kema ? evI kai takarAra ubhI ja thatI nathI. ulaTu' e zabda ane temanA ardhAM kAi. pazu zAstranA ke bIjA pramANunA azvAra vinA ja tarata lAkAnA AcA ramAM phelAyelA che. mATe ja e zabdo bhAre nasibavALA kahevAya che, tyAre harijana, mUrti', tithi ane devadravya vagere zabdo bicArA tadanaM kamAsikha che. dharmAtmA lokA () e rijana' vagere zabdo sAMbhaLatAM ja evuM pUchavA ma`DI jAya che ke durijana' zabda kayA zAstramAM che? zuM e zabda vedamAM che? mahAbhAratamAM ke upaniSadomAM che ? hAya te tyAM tene atha kevA prakAranA che ? e ja rIte mUti, mUrti pUjA karyA zAstrane AdhAre che ? zAstramAM ene kA ullekha che kharA ? tithi ugatI mAnavI ke AthamatI mAnavI ? e vize khuda bhagavAna mahAvIre zuM kahyuM che ? kevu' kahyuM che ? e dharmAtmA mAtmA leAkA kahe che ke ame te khuda mahAvIra bhagavAnanu ja vacana mAnavAnA chIe. khIjA kAtu haragija nahIM-khIjA kAntu vacana mAnIne ame virAdhaka thavA nathI icchatA, e ja pramANe 'devadravya' zabda mATe pazu vivAda zarU thayela che. e zabda kayA zAstramAM che? zuM mULazAstramAM che? khInna zAomAM che? kharI rIte teA kahI mAnA DAhyA dIkarA vANiyA A vivAdane cheDave mUkI de ane vyavahArU rIte tene ukela AvI jAya evA prayAsa kare e ja emanA pakSamAM vizeSa hitakara che. naDI te kAThI dhoye kAdava nIkaLe' evI vAta thavAnI che. devadravya' game te rIte ubhuM thayuM. hAya vA mULazAstramAM ke khIje paNa tene kazA ullekha hrAya ke na hoya te pazu je rUDha paraMparAthI e cAlatuM Ave che te rUDha paraparAne vizeSa vizALa anAvI devadravyanA upayoga anenAM tamAma kSetramAM jatene hitakara thAya e rIte karavAmAM Ave te A vivAda eka paLamAM ja zamI jAya ane jaina samAjane e devadravya hitakara nivaDe. prastuta vivAdane A vyavahArU ukela che.. paNa e DhAla turata te kane gaLe ekadama utare evI AzA ugatI nathI ane zasrajaDa lekA te jANe zAstranA akSareakSarane vaLagIne peAtAnI pravRtti na karatA hAya e rIte 'devadravya'nI cAlu rUDhine ja TakAvavA dhamapachADA karI rahela che. e leAkAne devadravyanA sadupayeAgathI thatA lAbhanI ane rUDha paraparA pramANe thatA upayAgathI thatI hAninI jarA paNa paravA nathI. e te kahe che ke ame te zAstra pramANe ja cAlavAnA chIe. Ama kahIne e loko taTastha rIte zAstronu avaleAkana karatA nathI. kharI rIte te te leAkA meTA bhAge zAstranA avalAinanI zakita ja dharAvatA nathI. paraMtu te lakA zAstranu nAma laine bhALI janatAmAM mATe vikSepa ubhA kare che, kusaMpanAMkhI vAve che, jene pariNAme vata mAnamAM ApaNA deza kevaLa zAstrane ja nAme chinnabhinna thai rahela che. ane bhASabhAimAM paNa paraspara dveSanI jALa phelAI rahI che.. zAstro bicArAM mUgAM che. eTale tenAM vacanene jema phAve tema maraDI zakAya che. vaLI zAstrajaDa lokone mana kAi paNa saMskRtanI lIMTI ke mAgadhI bhASAnI gAthA, te game teNe racI heya te pazu zAstrI vyAkhyAmAM AvI jAya che. A paristhiti taTastha ane itihAsadRSTipradhAna vicAraka mATe bhAre jokhamarUpa che. e vicAraka te zAstranI vyAkhyA 329 tathA maryAdA samaje che eTale te game te saMskRta vacana vA mAMgadhI bhASAnI gAthAne zAstra mAnIne nahIM ja cAle. ethI zAstrajaDa leAkAmAM tenA upara zAstrane nahIM mAnavAnA AkSepa ubho thavAnA. tema chatAM jyAre vicAra ja karave che tyAre e ate evA khIjA AkSepane paNuM vaheArIne vicAraka vicAra ja karavAne rahyo. vicAraka purUSo te zAstra karatAM paNa anubhava ane vartamAna dezakALa tathA badalAyelI paristhitine ja savizeSa muddAnI gaNe che ane te badhAMne anulakSIne ja kAi paNa vivAdanA ukela ANuvAnI bhalAmaNu kare che, e bhalAmaNa pramANe vivAdanA ukela lAvavAmAM Ave te je devadravyane vivAda samAjamAM vikSepaka banya che te tema na thAta ane sacita thaeluM devadravya je jalagI Amane Ama paDI rahela che vA tenA saMkucita upayoga thatA Avela che te maTI e saghaLuM dravya samAjanA sAte kSetranA prabhAva mATe vizeSa nimitta banata. paNu bhAratavaSa'nI prajAnAM ane temAM ya janaprajAnAM evAM bhAgyane udaya thavAnI hAla turata AzA rAkhavA jevuM vAtAvaraNu ja nathI. sTe ja A nIce devadravyanI rUDhinA itihAsa ane tenA upayoga vize thoDIka zAstrIya hakIkata ApavAmAM Ave che. jainapara parAmAM evI keTalIye Dhiye cAlI Ave che ke jemane kevaLa te cAlI Ave che. mATe ja pramANurUpa mAnavAmAM Ave che. emane mATe zAstradhAra hAya ke na hAya kevaLa sAmAjika zreya mATe ja te azAAdhAra rUDhione paNa cAlatI rAkhavAmAM Ave che. evI rUDhiemAM devadravyanI rUDhinA samAveza thai zake tema che. prastuta lekhamAM bIjI khIjI rUDhi vize pradhAnata : lakhavAnu nathI, paraMtu devadravyanI rUDhi vize ja pradhAna carcA karavAnI che ane tene aMge anuSaMge je kAMi mUrti pUjAnI rUDhi vize lakhavuM paDe te lakhAvAnuM che. ' * devadravya ' zabda akhaMDa nathI, paNa * deva ' ane 'dravya ' ema e zabdanA e zabda tatpurUSa samAsArA banelA che. devasya muLamU tavazyama ema e zabdane samAsa che ane te SaSThIta purUSasamAsa che. jainapara'parAmAM je deve pUjanIya che temanu lakSaNa A pramANe che. rAgaSa vagaranA, Asakita vagaranA je tItha kareA che temane jaina paraMparA pradhAnataH pUjanIya devarUpe mAnatI AvI che. A jotAM evA devane kAMi prakAranu dravya hevAnA saMbhava ja nathI. te pachI prastuta devadravya zabda kema ubhA thaye ? A praznanA samAdhAna mATe ahIM jarA savizeSa uMDA utarIne vicAravuM rahyuM. mahAvIrasvAmInuM dharmacakra ahiMsAnA pAyA upara che ane e ahiMsAnA AdhAra saMyama ane tapa upara che. sayama ane tapa vinA e tejasvI ahiMsA saMbhava ja nathI. bhagavAna madrAvIre je sAdhanA karela che temAM e tejasvI ahiMsAnA ja savizeSa prabhAva che. jayAM jayAM dhana dhAnya pazu ke mAnava vagerenA paricaMdra dekhAtA hoya tyAM tyAM saMyama ane tapatA e saMbhava che. mATe ja khuda bhagavAna mahAvIra pazu acelaka thaine sAdhanAne paMce vaLyA ane temanA yathAya anuyAyIoe paNu e ja raste pakaDaye. zrI mahAvIrasvAmInI sAdhanAnAM aMgasUtramAM AvelAM pakaraNA vAMcatAM temanI asaMga vRtti, aparigrahavRtti ane je kaThera mane nigraha, zarIradamana vagere dekhAya che te uparathI te ema spaSTa kaLI zakAya che ke temanA aMgenu kAI prakAranuM dravya kalpI ja kema zakAya? tema te khudra tevA dravyane upadeza kare e paNa kema kapAya ? hA, emaNe sthApela che mATe emanuM zAsana kahevAya, emanA saMdha kahevAya. jemAM emanI vANIne a rUpe ke zabdarUpe sagraha che. te zAstro emanAM kahevAya. paNa je dhana, AbhUSaNa, khetara ke vADI vagere parigrahanA saMbadha emanI sAthe kAi rIte Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 prabhu, jenA jeDI zakAtuM nathI te badhuM temanuM dravya che ema I jIbha bolI zake? vA temanA je gherataparavI nazAmAM zramaNo thayelA che. teoe temane mATe dravyanI vAta karelI che ema paNa kema kahI zakAya ? e anugAmI zramaNa eTalA badhA asaMga, amamavI ane aparigrahI hatA ke teo A devadravyanI rUDhi vize kazuM paNa sAkSAt vA ADakatarI rIte kAMI kahI gayA che ema paNa kalpI zakAya ema nathI. Ama chatAM devadravya che' "devamaMdira che' e vyavahArane apalApa paNa thaI zake tema nathI, eTalA mATe ja AcAryazrI haribhadrasUri potAnA saMbodhaprakaraNamAM e vize spaSTa khulAso ApatAM A pramANe jaNAve che, nahu devANa vi davvaM saMgavimukkANa jujjae kimavi / niSasevagabuddhIe kappiyaM devadevaM taM // saMbodhaprakaraNa* gAthA 90 pRSTha 8 arthAtu je deve saMga vagaranA che-Asakti vagaranA che temanI sAthe koIpaNa rIte " dravya" ne saMbaMdha joDI zakAte nathI, paraMtu te devanA sevake-te devanA upAsake--te devadra" ka9pI kADheluM che arthAta AcAryazrI haribhadra ke jeo mahAgItAtha che, sUnA TIkAkAra che ane jemanA prAmANya vize koI zakA karI zake tema nathI evA AptapurUSa che teo spaSTa paNe ema jaNAve che ke "devadravya ' zabda kalpita che ane te kalpanA devanA sevakoe karelI che.* A sthaLe A kalpanAne itihAsa pazu 1 sthaLa A kapanAnA itihAsa pazu jevo paDaze ke devanA asaMga ane aparigrahI sevAne paNa evA kayA saMgamAM AvI kalpanA karavI paDI. A viSe ghaNuM savi. stara lakhI zakAya ema che, paraMtu evA vistAranuM A sthAna nathI mATe e itihAsa ahIM saMkSepamAM ja raju karUM chuM. jaina zAsanane vizuddha AcAra pALavo keTalo badhe kaThaNa che e ApaNe tathA bIjA tIrthanA anuyAyI le ke pUrepUruM samaje che. e vizuddha AcArane pALavA sAdhake asaMga, aparigrahI ane pRthawjananA sahavAsathI sarvathA alipta rahevuM paDe che tathA ekAMtavAsa svIkArI AkarUM dehadamana karavuM paDe che. A jAtanI" sAdhanA janasamUhane mATe sukara che ema na kahI zakAya. janasamUhane 5Nu dharmamAgamAM ja rahyo. e dRSTie ja anubhavI jJAnI pue sarvavirati (saMnyAsa) ane dezavirati (grasthadhAma) evA karmakAMDanA be bheda pADyA. kevaLa bheda ' pADavAthI ja kAMI janasamUha jainadharma pratye kheMcAya tema na hatuM. te mATe te vAraMvAra upadezanI jarUra hatI. zramaNo kevaLa asaMga rahI ekAMtamAM ja pitAnI jIvanayAtrA vItAve te A upadezanI zakayatA ja na hatI. mATe lokopakArI zramaNoe pitAnI e asaMgatAne mATe amuka maryAdA mUkI ane e maryAdAmAM e zramaNo upadezadvArA leke nA * A pustaka amadAvAdavALA zeTha manasukhabhAI bhagubhAI darA prakAzita thayela che ema mane yAda che. * je bhAIbahene A vize savistara jANavA icchatA hoya teo jaina sAhityamAM vikAra thavAthI thayelI hAni e pustaka sAdhanta jarUra vAMce. * vaidika paraMparAmAM mUpUijAnI paddhati ghacA samayathI pracalita che, A mUrtipUjAnA nibhAva mATe, maMdiranI vyavasthA ane rakSA mATe te paraMparAnAM vidvAna brAhmaNoe eka " deva" zabda je che, "deva' eTale devanuM dhana A 'dhanamAM jamIna- jAgIra. 5zu, rokaDa tathA mAnava vigereno samAveza thayela che. devadAsI paNa devavamAM samAveza pAme che, A zabdanAM vyavahArane joIne na upAsakane devadravya zabda ka95vAnI phuraNA thaI heya te baMdhabesatuM che. deva" ne ullekha mArI yAdI pramANe kauTilIya arthazAstramAM Ave che. tA. 15-8-48 = saMsargamAM AvavA lAgyA, paNa temaNe rahevuM kayAM? upadeza kayAM deva ? upadeza sAMbhaLanArA, kayAM bhegA thAya ? vagere Ane aMge AvA aneka prazno UbhA thayA. A tamAma praznonuM te kALanAM coe ekasAmaTuM sAmAdhAna karI nAkhyuM. vAMcanArane thaze ke A vaLI ca' che? te te vize paNa thoDuM vigatathI lakhavuM paDe ema che. vaiSNa'zabdanI vyutpatti vitA' uparathI thAya che. 'citAne arthe Ama janatA jANe che. je sthaLe dharmavIra ke kamaMdIra zaNa le kenI ce' khaDakAtI ane agnidAha thate te sthaLe e caityane nirmANa karavAnI rIta hatI. e cetyo ArakarUpe ja banatAM. caitya chatrInA rUpamAM, eTalAnA rUpamAM ke vRkSa vA jaLAzayanA rUpamAM ema aneka AkAramAM racavAmAM AvatAM. chatrInA rUpamAM caNelAM citye rahevA lAyaka banatAM eTale asaMga zrama e kevaLa lokapakArane sArU dharmopadezanI pravRttine sArU e cine Azraya svIkAryo. eTale have e zramaNoe caeNmAM rahevAnI pravRti zarU karI. A pravRttinuM nAma caityavAsa' kahevAya che. paTTAvalIomAM jaNAvavAmAM Avela che ke zrI vIranirvANa pachI 609 varSe digaMbara * zAkhA utpanna thaI ane viranivaNA 882 varSe caityavAsI' zAkhane AvirbhAva thayo. 882 varSe eTale vikrama saMvata 412 -vikramane pAMcamA saike. zarUAtamAM e caityavAsI zramaNonI paraMparAe pitAnI asaMgatA ane aparigrahavRtti tarapha pUrepUruM laya ApyuM ja haze, paNa pAchaLathI e saMsthA ghaNI maMda paDI gaI, parigrahI banI gaI ane emAMthI ja "saiyadravyanI pedAza thaI. AgaLa kahyA pramANe e ce kevaLa smArakarUpe hatAM te have eTale emAM zramaNo upadeza mATe vasavA AvyA tethI pUjanIya paNa gaNAvA lAgyAM ane e cityanI vyavasthA tathA rakSA mATe dAnI le ke e dAna paNa devAM zarU karyo.-(khA dAnamAM pradhAnapaNe jamIne hatI, paNa pAchaLathI rokaDa rakama 5Nu bhegI thavA mAMDI. cacaeNmAM dIvAbatI mATe leke dhI tathA koparelanI belI belavA lAgyA ane e rIte dIvA mATe dhI ane koparela vagere AvavA lAgyuM. vartamAnamAM thI besavAnI je prathA che tenuM mULa e caityamAM bALavAnA dhInI vyavasthAmAM che, paNa pAchaLathI A dhInI belIne rokaDa nANAnA saMcaya mATe upagamAM levAmAM AvI.) AcAryAzrI haribhadrane samaya vikramane AThama nAme saMke sthira thayela che ane teo temanA samayanAM cityavAsIonI dazA A pramANe pitAnA saMdhaprakaraNamAM pR. 13 thI 18 sudhImAM varNave che: "caityavAsI sAdhuo caityamAM are maThamAM rahe che, pUjA karavA rUpa AraMbhanI eTale hiMsAnI pravRtti kare che, potAnI jAta mATe devadravyane upa ma kare che, jinamaMdira ane zALA eTale saMbhava che ke pauSadhazALA caNave che, kaDhI de che, nittio banAve che ane bhabhUti paNa nAMkhe che, te sAdhuo vividharaMjanAM saMbaMdhita ane dhUpita kapaDAM pahere che, strIonI sAme gAya che, sAdhvIoe lAvelI vastuo vApare che, tIrthanA paMDayAnI jema adhamaMDe dhanane saMcaya kare che, betraNavAra khAya che, taMbela vagere vApare che. dhI, dUdha vagere gaLace che, phaLa, phUle ane sacita pANIne paNa upakega kare che, jamaNUvArane prasaMge miSTAnna meLave che, bhejanane : meLavavA sArU khuzAmata kare che, pUchatAM chatAM paNa satya dhamane batAvatA nathI, savAre sUrya UgataM ja khAya che, vAraMvAra , | + AcArya. haribhadra ane AcArya malayagirie rirASTra bAnnAvati tti vaizya evI paNa 'caitya' zabdI nikita batAvelI chearthAta cittane ahalAda Ape te tyAM mane lAge che . ke A kevaLa nirUkti che. vyutpatti te 'citA' ke 'citi,zabda sAthe : saMbaMdha rAkhe che. A mATe vadhAre jovAnA icchukoe jaina sAhiyamAM vikAra thavAthI thayelI hAni' pustaka pR. 8 thI 125 sudhI jaI javuM. * * * , Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-8-48 prabuddha jaina khAya che, dhI, dUdha vagere vigaene vAravAra khAya che, leAca karatA nathI, zarIra uparanA mela utAre che, joDA-pagarakhAM-pahere che, kAraNu vagara keDa upara kapaDuM vIMTe che, peAte bhraSTa hAvA chatAM khIjAone AlecanA-prAyazcitta-Ape che, thoDI upAdhinuM paNa paDilehaNu karatA nathI, vastra, zayyA-pathArI, joDA, vAhana, Ayudha ane tAMbA vagerenAM pA rAkhe che, nahAya che, tela ceALAve che, zaNuMgAra saje che, attara phulela dhAle che, 'amuka gAma mArUM" amuka kula mA' ema mamatA rAkhe che, strIonA prasa'ga rAkhe che, zrAvakAne kahe che ke maryA pachavADe kAraja karatI veLAe jinapUjA karA ane marela mANasanuM dhana. jInatyamAM Ape, aMgasUtrAne vAMcI saMbhaLAvavA badala nANAM le che, pauSadhazALAmAM ke gRhasthanA gharamAM khAjA vagerenA pAka karAve che, nAMNu maMDAve che, zrAvakAne suma vAtA kahevAnI nA pADe che, sAdhuonI pratimA (viSeSa prakAranA abhigrahavALuM tapa) karatA nathI, potAnA bhraSTa-hInAcArI-gurU AnAM dAhasthaLeA upara pIThe caNAve che, balidAnA de che, kevaLa strIonI sAme puN vakhANu vAMce che, bhikSA levA krUratA nathI, saunI sAthe maMDaLImAM besIne bhojana karatA nathI, AkhI rAta dhere che, guNavata tarapha dveSa kare che, levaDadevaDa kare che, pravacana karavAnuM khAtu batAvIne vikathAo kare che, paisA ApIne nAnA bALakAne celA banAvavA sArU vecAtA le che, bheLA lokone ge che, jinamUti ene vece che ane kharIde che, mAraNa meAhana vazIkaraNa ane uccATana kare che, vaMdu kare che, jataramaMtara ane derAdhAgA kare che, dhamanI prabhAvanAnuM khAtuM batAvIne laDAlaDI kare che, suvidrita sAdhu pAse zrAvakAne javAnI manAi kare che. zApa vagerenA bhaya dekhADe che, vyAjavaTuM ane dhIradhAra kare che, zAstramAM nahIM jaNAvelA tapanI prarUpaNA karI tenAM ujamAM karAve che, peAtAne mATe vastra, pAtra, khIjA upakaraNA ane dhana peAtAnA mAnItA gRhasthane tyAM bhegu karAve che, jJAnakozanI vRddhine bahAne dhanane bhegu kare che ane karAve che, te badhAmAM kAine samudAya paraspara maLatA nathI, paraspara e badhA vacce vikhavAda kare che, tee peAtapAtAnI baDAi kare che, zuddha sAmAcArInA virodha kare che, sau svaccha de cAle che, dhamAdhama kare che, peAtAnA jeTalA guNane paNu merU jevaDA kahI gAi batAve che, bahAnAM * batAvIne vadhAre upakaraNe rAkhe che, badhAya mitra jevA che, peAtAnI garaja paDaye teo mRdu thAya che ane garaja sarI jatAM masara kare che, gRhasthAnuM bahumAna kare che, caMdaravA puMThIyAMte vadhAratA jAya che, te pete gRhasthAnI pAse te svAdhyAya kare che - ane ekabIjA mahAmAMhe laDe che. " bhakatanA sarasava chevaTe jANe upalu varSoMna karatAM thAkI gayA na hoya tema zrI haribhadrasurijI kahe che ke " mA lakA sAdhue nathI pazu peTabharAonuM peDu che. 1' jeo ema kahe che ke A loko game tevA che paNa zrItIyakaranA veza te pahere che ane veza pahere che. mATe vaMdanIya che' temane zrIharibhadrasurijI jaNAve che ke "temanI e kevaLa veza paheravAnI vAta dhikakArane pAtra che, A mAthAnA mULanI vArtAne kAnI pAse pAkAra karIe. ' 331 kevaLa lephropakArane nimitte ja caityamAM vasavA AvI te vakhata jatAM bhagavAnanA nirvANu pachI Azare agyArase ArasA varSa jatAM arthAt vikramanA AThamAM navamAM saikAmAM zrI rharibhadrasurie vaSNudhI tevI lagabhaga pAkhaMDI banI gai, parigrahI banI gaI ane TukAmAM kahevu hAya te| havelInA mahArAjo jevI thai gai, A rIte AcArya' haribhadre potAnA samasamayI caityavAsI enI dazA batAvelI che ane temane nila'' 'maryAdA vagaranA' ane krUra ' evAM vizeSaNA ApIne kharA rUpamAM khullA pADayA che. bhagavAna pArzvanAtha pachI mAtra aDhIsa varSa bAda ja emanI zramapara'parA AcAramAM maMda paDI gai ane te evI zithilatama thai gai ke emane sAce mA` batAvavA tathA e samayanuM apavitra vAtAvaraNuM dUra karavA bhagavAna mahAvIrane siddhAMtarUpa cAra yamAne badale pAMca yamenu vidhAna karavu paDayu ane bIjA paNa keTalAka pheraphAro karavA paDayA. te ja rIte bhagavAna mahAvIranA nirvANa pachI lagabhaga navamAM saikAmAM je sAdhusaMsthA je bAbata prastuta lakhANa cAle che te devadravyanuM mULa A saMsthAMnI pedAzamAM che, A saMsthAnI pedAza pahelAM devadratryanI hayAtI jainapara parAmAM kayAMya maLatI nathI. e nakara hakIkata che ane itihAsasidhdha thAtha che. pU paDita becaradAsa jIvarAja dANI saMkalpanuM parimaLa (zrI. ratilAla aphAbhAI zAhanI prabuddha jainanA vAMcakAne oLakha ApavAnI jarUra che ja nahi, temanA nIce Apela lekha tA. 19-1-48 nA rAja lakhAyalo che. te e samaya ke jyAre gAMdhIjInA hiMdu musalamAna tathA zikhe vacce aikaya sthApavAnA hetuthI chellA upavAsa cAlatA hatA. kALanI e bhUmikA dhyAnamAM rAkhIne A cintanapreraka lekha mananapUryAMka vAMcavA vina Mti che. paramAna.) mAnavetara prANIjagatanuM AMtarAvalokana karIe chIe te pakSI peAtAnAM uDDayana, saMvanana, prasava, uchera, AhAra tathA prayANu kayAre karavA te jANe che ane dikALa paNa samajatA hAya tema lAge che. pazuo pazu e badhuM jANe che. ApaNI sAthe haLImaLI gayelA pazuo teA peAtAnA dhaNIne paNu ALakhe che, enI sucanAe paNa samaje che. phITa pataMga jAtimAM kIDI-udhAnanI vyavasthAkita-samudghazakita tathA niyamapAlana manuSyajAtane paNa zaramAve evA vyavasthita cesa ane niyamasmRdhdha jAyA che. Ama chatAM paNa jo ke bhaugolika asara, havAmAna, vAtAvaraNu tathA ApelI keLavaNI enA para thoDI chApa pADe che kharAM, chatAM enAmAM taka, budhdhi, vicAra, samajazakita ke bhASAjJAna haiAya evuM mAluma paDayuM nathI; je mAluma paDe che te paNa avikasita. ane ace. kakasa sthitimAM ja. chatAM emanuM jIvana je susaba huM ekadhAra pravAhita rahyuM tenu kAraNa enI AMtara preraNA che. e AMtara preraNAne vaza vartIne ja e cAle che. manuSya ApelI gheADI ghaNI keLavaNI ke enA para karelA prayogathI enI AMtara preraNAne jo ke saheja dhakakA maLyA haze, paNa ekaMdara rIte te teo preraNAne ja AdhIna che. manuSyamAM paNa A ja preraNA paDelI che. pazu te uparAMta enAmAM evI paNu zikta che ke je vaDe e preraNAne sayamamAMya rAkhI zake che ane dhAre tyAre ene bIjI bAju e vALI paNa zake che. e che enI vicArazakti. e vicArazaktinA kAraNe te anya jIvayAnIothI judo tarI Ave che. viveka, budhdhi, tarka,samajaNu e badhA e kSatinAM ja pariNAme che. prANIjagata para - meLavelI sidhdhi paNa ene ja AbhArI che. manuSya jyAre prAthamika dazAmAM te tyAre e paNa evu ja pazujIvana jIvatA. AMtara preraNAne vaza vartane cAlatA ane kevaLa zikAra upara ja nabhatA. evuM svataMtra zakitakhIja tyAre acetana dazAmAM hatuM, paNa hajAro varSanA AdhAtapratye dhAtathI keLavAi e Aje vicArazakita rUpe khIlI uThayuM che. sUrya' caMdranA astu.dA, vidyutanA camakArA ane medhanA gaDagaDATa jevA sRSTicamatkArethI kayAreka ene A zuM haze ? ' evA je bhAva sahu prathama udaye haze e ja enI vicArazakitanuM prathama phruTelu vicAra karaNuM kahI zakAya. vicArazakti keLavatAM enI pAchaLa AvelA samajaNu, buddhi ane takanA upayoga karatAM jyAre e zIkhyuM haze tyAre ene kakhuMka karavu joie ' evI lAgaNI udbhavI haze. e enI IcchAzakti hatI. ane pachI viveka, AtmazraddhA ane potAnAmAM rahelI zaktinuM jyAre ene bhAna thayuM haze tyAre e icchAmAMthI marI phITupa 'karI chUTu ' evI Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 pramukha jaina baLavattara lAgaNI..uThI haze. e lAgaNIne ApaNe sa'kalpazakita kahIe chIe. vicArazakti e eka evI vidyutazakti che ke je mAnavajIvananA vaheNane ghaDIkamAM palaTI zake che. bIjI bAju vicArane ApaNe zekhacallInA vicArA kahI hasI paNa nAkhyA che. pazu tenu kAraNa e che ke vicArataraMgA e zakti nathI, havAi kalpanA che. pazu. jyAre enI sAthe icchAzakti ane sakalpanu chaLa purAya che tyAre ja e jIvanamAM adbhuta krAMti karI zake che. manuSye meLavelI adbhuta siddhi e enI saMkalpazaktine ja AmArI che. paNa AMtara preraNA haMmezA jagatapravAha sAthe ja dADe che. saMkalpazakita te enA para svArI karI e pravAhane bIjI bAju vALavA jeTaluM sAmarthya' paNa dharAve che. AthI AMtara preraNA jagatanI dAsI banI che. saMkalpa zakti enI janetA banI che. mAjanI dUnIyAMnA ghaDataramAM sauMpatinA ja moTA kALAM che. ane e zakitanA sAmarthyathI ja mAnave vizvanA rahasyo upara pazu Rdbhuta kAchu meLavI lIdhe che. saMkalpazaktinA virala sAmarthyathI ane kudaratI baLA para meLavI lIdhelA ajaba kAbuthI e nirIzvaravAda tarapha DhaLyA che; jyAre bhAvuka sAdhaka kudaratI baLanA paNu kAi sAzaka che ema mAnI zvar vAdI rahyo che. e ane vicArasaraNI . sAthe sAthe dADatI AvI che ane banne sAthe ja vikasI che. bannenA pakSa samatha'mAM samatha evA purUSo paNa AjasudhI karatA AvyA che, chatAM kASTa kAranA parAbhava hajI karI zakayA nathI. bahu uMDA vicAra karatAM ema samajAya che ke A vizva izvarI niyama mujaba cAle che. ene jagata svabhAva paNa kahevAya. emAM izvara jevI kAi vyakti heAya te te paNu A niyamane ja AdhIna rahI vate che. e niyamane e putyu pachI pheravI zakatA nathI; pheravavA samaya paNa nathI; jema vege caDAvelA cAka pachI rAkI zakAtA nathI tema, enA cAlaka te kevaLa dRSNa ja banI rahe che. bIjI bAju mAnave kudaratI baLA para kAbu jamAvyA che, puchyuM je niyamane AdhIna rahI e baLe| kAma kare che e niyama vaza karI zakAyA nathI. agni, jaLa, vAyu ane vIjaLI upara mAnave kANu jamAvI ene peAtAne AdhIna karyo che. paNa enA AMtarasvabhAva upara e vijaya meLavI zakayA nathI. eNe vijaya meLavyeA che tattva upara, nahi ke tattvanA svabhAva upara. svabhAva svataMtra che ane e ja izvara che. tattva parAdhIna che. e dRSTie mAnavanA vijaya che. Ama Izvara. svataMtra paNa che ane parAdhIna paNa che. mAnava paNa vijayI hAvA chatAMya bIjI rIte parAjIta che. AmAMnI ekapakSI vicArasaraNImAMthI ja izvaravada-nirIzvaravAda ane sAthe ja pulyAMkAlyAM haze ema samajI zakAya che. AnA anusaMdhAnamAM eka vAta khAsa dhyAnamAM rAkhavAnI jarUra e che ke mAnavInA sapa game teTale joradAra ane anya hAvA chatAMya e svabhAva upara kAbu jamAvI zakatA nathI. enI maryAdA tattva upara kAbu jamAvavA puratI ja che. ethI AgaLa nahi. ane e dRSTie ja ApaNe ahiM sakalpanA vicAra karavAnA che e na bhulIe. ApelA vegathI jema laTakatA dAraDAne ke kaI bIjI cIjane eka bAju vaLa caDatA hAya che tyAre tene saheja thaMbhAvI devAthI caDatA vaLa khadha paDe che te veganA pratmAdhAta khIcha bAju vaLa caDAvavA maDe che, tema ekadhArA vahetA jIvanane bhAna thatAM jo palaTAvavAnI IcchA thAya che te e vicAranI vidyutazakti vahetA jIvanane thabhAvI ulaTI ja dizAmAM ene dhakakale che. AvA eka ja vicArathI mAnavajIvananAM vaheNa badalAI gayAnA aneka dRSTAMte ApaNI samakSa meda che. rAhINeya, aju namAlI, zrI muMbai jaina yuvaka saMdha mATe mudraNasthAna tA. 15-8-48 draDhaprahArI tathA ja khuziSya prajAvAdienAM utkRSTa udAharaNA che. eka ja vicAranA dhakakAthI e dAnavamAMthI deva nI gayA. hatA. emanu vicAramAna e kevaLa taraMga nahAtA pazu enI pAchaLa akhUTa icchAzakitanuM sAmarthya' hatuM, amaryAda saMkalpanuM baLa hatuM ane vivekanI bharapura mAtrA hatI. jema vyakita potAnA jIvanane palaTI zake che tema e samaSTine paNu ghaDI zake che. jeTalI icchAzakti ane sakalpanuM sAmarthya hAya teTalA ja pramANamAM e jagata upara kAbu jamAvI zake che ane lAkhe karADAne prabhAvita karI peAtAnI pAchaLa kheMcI zake che. haeNsInA reTIyA pAchaLa pAgala bananAra DIsAnI DAgaLI casakI gaI lAge che" ema kahenArA Aje e ja pAgala pAchaLa pAgala banyA che. dakSiNa hiMdanA eka gAmamAM ekadhArA eka ja jagyAe peAtAnA niSphaLa dharmopadeza saMbhaLAvatA eka pAdarI 33 varSe eka vyaktine peAtAnI karI zakayA hatA. Aje aDadhA uparanI vastI enA caraNu cUme che. kAzmIrathI kanyAkumArI sudhInA vizALa bhAratavarSamAM vaidika saMskRtie ubhI karelI yahiMsA sAme mAthuM uMcakanArA araNyavAsI e kSatriyakumArA kevaLa ekalA ja hatA. chatAM enA pAyA hacamayAvI mukI enI jaDa ukheDI nAkhavAmAM e saphaLa thayA hatA. AvA aneka dRSTAMtA hareka deza-kAmamAMthI maLI zake ema che. e badhA sakalpa zakitanA ja mahAkAvyA che, AmA ghaNyanAma: sathavAra: kahI vedanA RSioe paNu enI mahattAne pramANI che. . jema vyakti potAne ke samAjane sa*kalpanA jore ghaDI zake che tema samAja paNa e ja zakitanA jore evI vyakita janmAvI paNa zake che, ane peAtAnI iSTa siddhi prApta karI zake che. bhinna bhinna vyakitanA ke samAjanA sapAnI athaDAmaNu eka khIjA pratye kevI kevI asarA utpanna kare che. ane kevA kevA AdhAta pratyAdhAtA janmAve che. ene kAi sasAmAnya niyama ApaNe jANutA nathI, paNa eTaluM teA kahI zakIe ke jenA saMkalpe vizudhdha ane paribaLa dharAvatA DrAya che e ja chevaTe vIjayI ane che. khIjAnA kAM tA tarata ja ugIne AthamI jAya che yA te khIjA sAthe vaNAU navI bhAta pADatA jAya che. bhinnabhinna vyaktie ke samAjanA judI judI dizAmAMthI udbhavelA sa'pa pravAGA avirata vahyA ja kare che ane evI rIte bhUtakAlIna jagata nitya navanavAM svarUpe dekhA detu' jAya che. Ama vizvanuM A akhaMDa nRtya vaNuthe|bhyu. satata cAlyA ja kare che. paNa bIjI bAjuM joIe teA e prazna udbha che ke evI leAkeAttara vyakitane laDara kANu haze ? enuM vibhU tatattva kayA tattvane AbhArI haze? mAnavavaMzazAstra ke vazapara parAMgata saMskAra mAMthI paNa Avu vilakSaNu sajana puravAra thai take ema nathI te pachI e kaI mATImAMthI ghaDAyA haze? AvI AvI aneka prazna para'parA uDI che jenA samAdhAna mATe hareka dharmoe izvarI avatAra-payagambara-tItha kara ke yuddha yuge yuge jatALu mATe janme che evu vacana aDa rUpe yu che. apUrNa ratilAla maphAbhAi zAha taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI, sUrya`kAnta tri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2 : AkhA samAjane ghaDanArI mahAna vyakitane samAja eLakhI zake che, enI leAkAttara zakitaneya samajI zake che ane ane mahAna vibhUti mAnI enI caraNupUjA svIkArI le che. kAraNa ke enI sauMkalpazakita pragaTa thai hAya che. ane enA jore e jagatanA vaheNune khALI bIjI bAju vaLAMka ApI rahyo hAya che. Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI muMbaI jena yuvaka saMghanuM pAkSika mukhapatra rajI. na. bI 4ra60S prabuddha jaina taMtrI: maNilAla mokamacaMda zAha, 6 : 10 aMka : 9 muMbaI: 1 sapTembara 1948 budhavAra vArSika lavAjama rUpiyA 4 saMka95nuM paribaLa (gatAMkathI cAlu) AvI kettara vyakitaenA guNa doSa ke mahattA e kevaLa vAra mAthuM ucuM karavA mathata, paNa enAmAM buddhibheda ubho karI emanI ja mahattA nathI, paNa jemanA saMka9panu phaLa che, e brAhmaNavarge enA para niraMkuza sattA jamAvI hatI. izvaranA nAme bhUtakAlIna samAjanA guNadeva ane zakitaonuM ene baLa hoI te lUMTa, pAkhaMDa, anIti ane vyabhicAra pilAtA hatA. sadAcAra e samAjanI paNa mahattA che. evI koI paNa be mahAna vyakti- ane nItinI kakSA cheka ja nIcI utarI gaI hatI. dharmanA nAme enI tulanA karavI e tatkAlIna samAjanA ja guNadoSanI tulanA aneka pAkhaMDe ane dhIme samAjane nIcenI rahyA hatA, AvI karavA barAbara che. viSama dazAthI kaMTALelA samAjane ukaLatA AtmA navI bhAvanA koi 5Nu vibhUti ke prabhAzALI vyakita e pAchalA samA nirmANa karI rahyo hate. emAMthI ja buddha mahAvIrane prAdubhosa janA nara mana:pradezane jIvatA jAgate ItihAsa che ane thayuM hatuM. Ajane paNa eja rIte pitAne mUrtimaMta bhAvi itihAsa taiyAra emaNe janatAne ahiMsAmaMtra zIkhavyuM, tyAga, tapa, sAdAI karate hoya che, sAthe sAthe ema paNuM mAluma paDe che ke sukhI ane saMyamane mahatva ApyuM tathA nAti ane sadAcArane punaH nahI paNa dukhI samAjanI saMkalpazakti tIva hoI emAM ja uttama pratiSThA ApI, paDelA bhAratanA uddhAra karyo, ane navI saMskRtinuM phAla utare che. nimaNu karI duniyAne ajavALI. A vicArasaraNI ne barAbara hoya te bhAvi hiMda kevI paNa ekadhArA 500 varSa sudhI kaThoratama jIvana jIvI janatA kevI vyakitao janmAvaze enuM bhaviSya darzana AjanA ApaNuM muMjhaI che tyAre pharI zaMgAra ane vilAsitAne pavana pharI vaLe. vicAra ane kRtyathI thaI zake ema che. prathama ApaNe bhUtakALanI leke sAmAnya kriyAkAMDamAM ja dhama mAnI emAM DubI gayA tyAre vyakitao kevAM samayamAM AvI hatI te cheDA udAharaNo laI pharI zaMkarAcArya" jJAnamArga zIkhavyuM, vicArIe. samaya jatAM janatA zuSka jJAnI banI dharAI gaI tyAre prema - jyAre dakSiNApatha kevaLa anAryo ane rAkSasethI bharAI gaye bhInuM hRdaya icchanI janatAe vaiSNava saMte pedA karelA. hatA, tyAre Aryone tyAM sthAna nahotuM. je Aryo hatA teo paNa mahAtmA gAMdhIjInuM mAnasa paNa A ja rIte ukelI zakAya. temanAthI trasta hatA. emanA dhADAnA dhADA vAre ghaDIe utarApathamAM e mATe ApaNe 1857nA baLavAnA samayamAM pahoMcI javuM joie. AvI trAsa vartAvI mukatAM yajJAdi dharmakriyAo paNu niviMdane pasAra tyAre muslIma marAThAono yuga AthamI gayo hate. briTiza thatI nahI. AnI akaLAmaNa vadhI paDI hatI; paNa RSio sattAe akhiA bhAratavarSane pAMdAkrAMta kayu hatuM. paNuM ene AgapAsethI kara vasula karanAra manamA rAvaNanI bhIMsa AgaLa sahu manathI janatAmAM svadezapremanI havA phelAI gaI hatI. AthI koI narama beMza hatuM. mukhethI te kaI bolI zakatuM nahi, paNa hareka briTizAnA iMDA juthI kaMTALelI janatAe gulAmInI kRkhalA AyaMne aMtarAtamAM e vedanAthI khaLa maLI rahyo hate. e teDavA baLavo pokAyI, paNa kamabhAgya mApaNe te vakhate nAsIpAsa sava'nI eka ja mUka prArthanA hatI ke "rAvaNano nAza thAo'. thayA ane brITIza eDI nIce pharI dabAyA. satata pizAte A eka ja vicAra jyAre samAja saMkalparUpe nirAzAmAM paNa samAdhAna meLavI levAnI ApaNI manovRttine vAtAvaraNamAM guMjI rahyo tyAre e vAtAvaraNamAMthI "rAma"ne janma thaye. dhArmika saMskAra vALI ApaNI prajAe manAvI lIdhI, ane karmanA ane e prayakSa dharmasthApana nahotA karI zakyA, chatAMya "IzvarA kAyadAthI samAdhAna meLavI lIdhuM. ethI ApaNAmAM rahelAM DaMkha vatAra' manAya. kAraNa ke emanuM AvavuM samAja saMka95nI ane nirAzA ogaLI gayA. temaja seMkaDo varSothI sadA parAjita sidhdhi athe ja hatuM. ane gulAma rahevAnA kAraNe ApaNe vairavRtti ane yuddhathI nahI zrI kRSNa paNa taka lIna samAjanI saMkalpa zakitanuM ja pari. paNa dIla chatAne ja ka ka meLavI zakIzuM evI bhAvanA pipANI. NAma che. kaMsanAM bhayaMkara atyAcAra ane juhamane pratikAra karavA Ama rAjyaThArI parAjayane ApaNe dhArmika raMga Apyo ja samAje emane janmAvyA hatA. ane videpane sthAne ApaNe mANasAIne sabaMdha sAMdhyA. laDAIne - mahAvIra budhanA janma samayapUve bhAratanI dazA atikarUNa te zokha hatuM ja nahi, eTale saheje ja enA pratye abhAva thayo. hatI. tyAre rAvaNukasane trAsa ke julama nahotAM, 5Na samAja yuropanA netA pravAhathI, atyAra sudhI akhaMDita rahelA jIvananA dharmanA ja nAme dArUNa atanA bhogavI rahyo hato. tyAre strIsamAja anya kSetromAM paNa saDe peThA hatA. samagra jIvana raMdhAyeluM banatuM parAdhIna dazAmAM hatuM. ene mATe pati ane kuTuMbanI gulAmI hatuM. A hatI 1857 nI pAresthiti. AvA samAjanI vyakta e ja dhama' hato. zudro bhAre kacaDAyelA hatAM ane pazuthIye avyakta IcchAnuM mUrtimaMta svarUpa eka ApaNA rASTrapitA adhama jIvana gALatA, pazuhiMsAnI ghAtakatA te evI parAkASTAe gAMdhIjI che. emanI khAdInuM mukha DhAkAnI malamalamAM che.dhI pahoMcI hatI ke kaThorA mAnava paNa ethI kakaLI uThate. strIvarga koI, zakAya che. emane svabhAva tatkAlIna paristhitinuM ja ghaDatara che. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 prabuddha jana tA. 1-9-48 uca ane hatA tevA che ane temaNe sAthe ethI bIjI bAju janAba jhINuM e muralIma svabhAvanuM zake ema nahI hoya eTale ja emaNe e AgarUpI-AghAtane pratIka che. muslImoe tAjuM ja rAjya gumAvyuM hatuM. ethI pitAnI ja chAtI para jhIlI dezane ugArI levA lehI ApyuM haze. emanAmAM Aga vadhAre hatI. emane svabhAva e 'Aga bujhavI keTalI emanI apAra karUNu! pitAne bhavya saMkalpa siddha karavA zake ema nahatA. aneka yuropIyana itihAsakAroe baLavAne e haLAhaLane paNa pI gayA ! mahAna purUSane saMka95 jagatamAtranA , je itihAsa Ape che temAM muralIma mAnasanuM Abehuba varNana . kalyANa artheja hoya che. je bhumimAM khAvuM narana pAkayuM e ApyuM che. hiMdu saMskArI hAI e Agane bujhavI zakyA hatA, bhumimAM ALoTavuM e paNa keTaluM udAtta maMgala kArya che ? he prabhe . paNa muslIma svabhAvathI ugra ane kaThora hAI e Aga ne bujhavI evA saMtane pharI bhAratamAM pragaTa karI amane ujALa ! bhAratane. zakyA, ne bIjI bAju ene vALI zakayA. ethI emane raSa e saMkalpa phaLe e ja prArthanA ! nimAlA gaNAtA temaja AvuM pariNAma lAvavAnA nimittarUpa evA mAMDaLa, tA. 9-2-48. ratilAla maphAbhAi zAha hiMduo pratye, vaLe. emanAmAM svAbhimAna ugra hatuM, ethI , - devadavyanI rUDhi enAmAM vikRti AvI ane e durAgraha ane tuMDamIjAja rUpe (gatAMkathI cAlu) navarUpa pAmyuM. e havAnI pedAza jhINA sAheba che. evI rIte AgaLa jaNAvyuM che te pramANe ja dAna cetyo mATe AvyAM bIjI paNa nAnI moTI hareka zakitao samagra yA bhinna bhinna ane AvavAM zakya thayAM te badhAnI mAlikI jayAre caityavAsI - vaga, paMtha ke samAjanA ja saMkalpanI pratikRtio hoya che. sAdhuo karavA lAgyA ane e dravyane upayoga pitAnI aMgata paNa kevA AtmAo e samAjasaMkalpane jhIlI kArya karavA mejamajA mATe karavA lAgyA ane te eTale sudhI ke jayAre temanI Ave che? emanI pitAnI yegyatA kevI hoya che? emanuM svataMtra eTale caityavArasIonI pravRtti saMdhane mATe bhayarUpa thavA lAgI, vyaktitva keTaluM ane kevuM hoya che? ane e keTalA pramANamAM tIrthane mATe hAnikAra jaNAvA lAgI ane zrI mahAvIrane sAco samAja saMkalpathI jude e pitAne prabhAva pAthare che ? e anuyAyI e duSyavRttine sAMkhI na zake eTalI hada sudhI emanI vicArIe te ema samajAya che ke e AtmAo saMkalpazaktine dazA pahoMcI tyAre ja AcArya zrI haribhadra e caityavAsIonI grahaNa karavA ane tadanurUpa kArya karavA jeTalA zakitazALI chatAM sAme pitAnuM mAthuM aMgata jokhama kheDIne paNa uMcakyuM ane ' ravataMtra ane sApha haze. vikasita svabhAvanA te haze ja, paNa emane emaNe teo jevA hatA tevA rUpamAM spaSTapaNe udhADA samAja saMkalpa pUrNa thaye pitAnI jIvanalIlA sameTI levAmAM paNa pADayA ane temaNe sAthe sAthe e paNa spaSTa jaNAvyuM ke caityanI. nispRhI haze. je he che. vizvanI e akaLalIlAne viSaya hoI vyavasthA mATe je dravya Ave che te bhale jamIna jAgIra hoya vAM jyAM sudhI mAnava enA rahasya ukelI zakavA jeTa zakitazALI rokaDa nANuM hoya te badhuM jinadravya che, devadravya che, ene upayoga na bane tyAM sudhI te ApaNe keTalIkavAra kalpanAthI paNa sAdhue pitAnA aMgata aMga sukhavilAsa mATe na ja karI zake. cAlavuM paDe che. e dravyuM te pravacananI vRddhi mATe vaparAvuM joIe, jJAna ane saMkalpa zakitanAM pariNAme joI zakAya che, paNa aMtaramAM darzana guNanI prabhAvanA mATe kharacAvuM joIe, e dravya uttama vedAtI e bhAvanA ghaNuM kharUM avyakata rUpamAM hoya che tethI guNAnuM janaka che ane e rIte e pramodajanaka che. zAzvatadravya, samajAtI nathI, paNa jo ApaNe ApaNuM aMtara tapAsIe te maMgaladravya ane nidhidravya e paNa e jinadravyanA paryAya zabdo ApaNe zuM icchI rahyA chIe ane tenI bhAvI jagatane kevA che, "pravacana' zabdano paryAya atha batAvatAM e ja AcAryazrI * rUpamAM lAbha hAni maLavAnI che e jANI zakAya che, pitAnA paMcAzaka graMthamAM jaNAve che ke pravacana eTale guNanA bhAvi hiMdane AdhAra AjanA ApaNA vicAro para ja samudAyavALA saMdha athavA tIrtha athavA guNane samudAya eTale avalaMbe che. ethI hareka vyakita bIjI rIte na banI zake te Atmika guNo. A mATenuM temanuM mULa vacana A pramANe che. vicAra saM5thI paNa dezanA hitamAM pitane hirase ApI zake "ggvamurAgro saMgho vaghai tirtha ti photi gar"-(pacAzaka che. evI ja rIte kAma-dhama ane varganA hitamAM paNa e kALe 8 muM, gAthA '39) bharI zake che. pravacana" ne saMdha artha batAvanAra zrI haribhadrasUri "jinadravya ja pAkIstAnanA pratyAghAta rUpe sAmAnya hiMdumAtranA dilamAM ne upayoga kayAM karavuM e vize spaSTa karatA pitAnA saMbaMdha pAkistAna ja nahIM paNa muralIma mAtra pratye je DaMkha sevAI rahyo prakaraNamAM jaNAve che ke'' che emAMthI koI bhAvi saMhAraka janmaze te te dezane yuddhanI niguagyugii vmAvAM nA-vaMkATori '' paraMparAmAM ghasaDI jaI vinAzanA paMthe laI jaze evI dhAraNAthI . vuTuMto jiNadavvaM tirathayahattaM lahai jIvo // (pR. 4) vartamAna uparAMta bhAvi hiMdane paNa bacAvavA ane e rIte pacaraguNaharisajaNayaM pahANapurisehi ja tathAirANa / dhuMdhavAtI Agane bujhavavA je purUSe AtmasamarpaNanI taiyArIne egANegoha kayaM dhIrA taM biti jiNadavvaM // gA0 35 saMka9pa karyo che e purUSane saMkalpa ApaNu zubha saMkalpane maMgaladagvaM nihidamvaM sAsayadavvaM ca sancamegA / guNAkAra banI siddha thAo ane e purUSa ApaNI sevA karavA pAsAyaNaparihArA jayaNAe taM khu ThAyacaM // gA0 16 dIrdhAyuSI bano evI AzA ! arthAta "jinavya vA devadravya pravacananI vRddhi karanAruM che, mAMDaLa tA. 18-1-48 ratilAla maphAbhAI zAha jJAnaguNanI prabhAvanA karanAruM che ane darzanaguNunI unnati karanArUM tA, ka, A nibaMdha lakhAyA bAda tarata ja mahAtmAjIno che. evA jinadravya ke devadravyane vadhAranAro ve tIrthaMkaradazAne saMkalpa siddha thayA ane emaNe upavAsa choDayA jANI dezane ana- pAme che" (pR. 4) hada AnaMda thayele. paNa kone khabara ke thoDA ja divase bAda eka ("devadravya ke jinadravya' zabdano bhAva thoDo ghaNe saMkucita hiMdu hatyArAnA e bhoga thaI jaze? yuddhanI paraMparAmAM ghasaDI jaI lAgato hoya ke je devadravyanA vartamAna saMkucita upayogamAM dezane vinAzane paMthe laI janAra bhAvi saMhArakane janma ApanAra nimittarUpa banyA heya evI samajane dUra karavA kema jANe vartamAna kaluSita vAtAvaraNane emaNe potAnA vya balidAnathI AcArya kahetA na hoya ema teo "devadravyanA bIjA paryAya zabdo zuddha karI dezane paDato bacAvI lIdhA che. mahAna siddhi arthe 86mI gAthAmAM jaNAve che.) emane bhAre kiMmata cUkavavI paDI che. upavAsathI e siddha thaI (anusaMdhAna pRSTha 341 juo) Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-9-48 prabuddha jaina ' , paryuSaNa vyAkhyAnamALA zrI muMbai jana yuvaka saMdhanA Azraya nIce tA. 31-8-48 maMgaLavArathI tA. 7-9-48 maMgaLavAra sudhInI paryuSaNa vyAkhyAnamALA yojavAmAM AvI che. zarUAtanA sAta divasa hamezAM viThThalabhAI paTela reDa upara AvelA AnaMdabhuvanamAM savAranA 8-30 vAgye vyAkhyAnasabhA zarU thaze ane judA judA viSaya upara hamezAM babbe vyAkhyAna ApavAmAM AvazeAThamA divasanI vyAkhyAnasabhA lemIMgTana roDa upara Avela sekasI - thIeTaramAM savAranA 9 vAge zarU karavAmAM Avaze. A vyAkhyAnamALAno kAryakrama nIce mujaba nakakI karavAmAM AvyuM che. tArIkha. vyAkhyAtA - vyAkhyAnAMvaSaya tA. 31 maMgaLavAra zrI gopALarAva kulakarNI saMyama, niyama ane nigraha 35 by , indumatIbahena mahetA mAnavadharma tA 1 budhavAra , bIdaalI jApharabhAI dharmonuM hRdaya 55 55 ) , zAMtilAla harajIvana zAha samAjasvAthya ane haDatAlanIti tA. 2 gurUvAra che jaTubhAI mahetA . AjhAdI bAda navanirmANa , pAnAbha jana tharIgAthA tA. 3 zukravAra paMDita sukhalAlajI darzana ane dharma 5 by jy. zrI kedAranAthajI izvaratattva viSe kalpanAviveka tA. 4 zanivAra , kAkubhAI gAMdhIjIno vyApaka dharma 9 cImanalAla cakubhAI zAha manuSyasvabhAvanI gahanatA tA. 5 ravivAra - rAmanArAyaNa vizvanAtha pAThaka, satya, ziva, sundaram Do. hariprasAda desAI navayugane dharma tA. 6 somavAra zrI umAzaMkara joSI mAnavajIvana ane kavitA adhyApaka ena e. nadavI - ApaNA saMto ane samAja tA. 7 maMgaLavAra zrI kAkAsAheba kAlelakara mahAtmA gAMdhIjI yatIzrI hemacaMdrajI. bhagavAna mahAvIra A uparAMta tA. 5 ravivAranA roja baporanA 3 vAge zrI mahAvIra jaina vidyAlayanI vyAkhyAnazALAmAM mahAsatI ujjavaLakumArIjI dharma ane vijJAna e viSaya upara vyAkhyAna Apaze. - A vyAkhyAnasabhAo upara jaNAvela sthaLa ane samaye prajJAcakSu paMDita sukhalAlajInA adhyakSapaNA nIce niyamita rIte zarU thaze. jana jainetara sarve bhAI bahenone vakhatasara hAjara rahevA ane vyAkhyAna cAlatA hoya te daramiyAna yogya zista ane purI zAti jALavavA vinaMti karavAmAM Ave che. maNilAla mokamacaMda zAha tA. ka. A vyAkhyAnamAM kAraNavazAta pheraphAra thavAno puro saMbhava che, je bAbatanI jAherAta vyAkhyAna paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA sabhAo daramiyAna vakhate vakhata karavAmAM Avaze. dIpacaMda trIbhovanadAsa zAha maMtrIo, zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha. keTalAka samAcAra ane noMdha thayAM ane A jamIna jenI pahelAM te bahu kIMmata nahotI, paNa Aje jarUra bahu sArI kIMmata gaNAya tene sArvajanika hitArthe parigrahaviramaNanA mArgo: eka smaraNoMdha tyAga karavAnuM zakya banyuM. A bAbatane Ama te kazI jAherAta ' AjathI lagabhaga be mAsa pahelAM eka lagna prasaMge upara ne ja maLata. paNa te jamInanA dastAvejakhata upara sahI karavA mATe tyAM javAnuM banyuM ane tyAM ApaNA prAntanA mukhya pradhAna zrI bALA javA sivAya chuTake ja nahotuM, ane pachI te tame ApaNuM sAheba khera paNa AvelA. teo akasmAte mArI bAjue ja chApAvALAone te jANe ja che ne ? beThelA. eka vakhatanA teo mArA jelasAthI hoine ame eka- "huM te brAhmaNa saMskAramAM ucharelo chuM ane tethI koI mekathI ThIka ThIka paricita te hatA ja. ranAgirithI temane vArasAmAM paNa prakAranI parigrahavRddhi mATe mane bhAre aNagamo che ane maLelI amuka jamIna tema ja te upara makAna hatAM te sarva je kAMi huM mArU' pitAnuM gaNuM chuM tethI paNa kema ane kyAre temaNe sArvajanika kArya mATe arpaNa karyAnA samAcAra tAjetaramAM chuTA thavuM evuM ja kAMIka mArA mananuM vaLaNa rahe che. A rIte meM chApAmAM pragaTa thayelA hatA, te saMbadhamAM vAtacIta nIkaLatAM meM tamane jaNAvyuM tema ratnAgirinI mIlakata saMbaMdhamAM mArI lAMbA kherasAhebane A mATe dhanyavAda ApyA. tenA javAbamAM vakhatanI icchA Ama pAra paDavAne lIdhe huM khuba zAnti anukherasAhebe jaNAveluM ke "AmAM dhanyavAda ApavA jevuM ke bhavuM chuM ane mArA parigrahane bhAra ThIka ThIka haLave thaI gaye abhinaMdana karavA jevuM kazuM ja nathI. e jamIna mArA bApadAdA hoya ema mane lAge che. AmAM mane kazuM ja asAdhAraNapaNuM taraphathI mane vArasAmAM maLelI ane mAre A jamInanA paracahane lAgatuM ja nathI. asaMgraha e brahmasvabhAvamAM ja rahelI vastu che, zuM kAma vaLagI rahevuM-tene koI sArvajanika kAryamAM upayoga ane e svabhAvane anurUpa ja huM vartI rahyo chuM ema mane lAge thAya te sAruM mArA e vicAra ane icchA kaMI kALathI-manamAM che. AmAM dhanyavAda che ane abhinandana zAM ? " . rahyA karatI hatI, paNa keTalAMka kAraNone lIdhe A bAbatane kaze jana samAjamAM ane saMpradAyamAM aparigrahanI bhAvanA amala thaI zakato nahoto. gheDA samaya pahelAM e kAraNo dUra upara khuba bhAra mUkavAmAM AvyuM che. saMpUrNa aparigraha athavA sivAya pharI jamInanA karatA ane ame e ja Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 prabuddha jaina tA. 1-9-48 to jaina paribhASAmAM kahIe to saMpUrNa parigraha viramaNavrata jeNe temaNe Aja sudhI gujarAta kAThiyAvADanI janatAnI karela anekavidha gRhasthajIvanane athavA te saMsArano tyAga karyo che ane saMnyAsane sevAonI kadara rUpe temane eka thelI arpaNa karavI e hetuthI svIkAra karyo che tenA mATe ja zakaya che, paNa gRhasthajIvanamAM paNa tA. ra7-3-48 nA roja mAnyavara zeTha zrI prANalAla devakaraNa paMrigrahavistAranI cokkasa maryAdA bAMdhavAnI prathA jana samAjamAM nAnAjInA pramukhapaNA nIce muMbaI zaheranA keTalAka se bhAvita gRhasthAnI pracalita che. pitAne amuka rakamathI vadhAre rakama nahi khape evI eka samiti nImavAmAM AvI hatI. te samitie zrI, geradhanadAsa pitA mATe maryAdA bAMdhI hoya ane e rakamathI vadhAre jeTaluM bhagavAnadAsanI AgevAnI nIce upara jaNAvela thelI mATe nANuM , kapAjana thAya te badhuM zubha kAryamAM kharacI nAMkhatA hoya evA ekaThAM karavAno prayAsa zarU karyo hato. A prayAsanA pariNAme, zraddhALa ane dharmaparAyaNa jene Aje paNa jovA jAvA maLe jaNAvatA AnaMda thAya che ke A thelImAM. Aja sudhImAM rUA. che. paNa AvA niyamadhArIomAM ghaNI vakhata ema paNa jovAmAM ha3,000 lagabhaga bharAyA che ane A kAryanA saMcAlake aDhI Ave che ke jayAre pitA pAse daza hajAranuM paNa ThekANuM hAya lAkha rUpIA sadhI baha jaldithI pahoMcI vaLavAnI AzA seva che. tyAre lAkha rUpIAnI maryAdAne niyama levAmAM Ave che ane ApaNA samAjanA eka lekasevakanI thelImAM ATalI lAkhanI mIlkata dharAvate gRhastha daza lAkhanI maryAdAne niyama le che meTI rakama bharAya che te lokasevakanI sAcI sevAniSThAnI ane ane sukamayege dhAryA mujabanI maryAdAthI kamANI vadhI jatAM lokapriyatAnI saMpUrNapaNe ghotaka che. alabatta zrI. khuzAladAsabhAI dravyane lobha tene chuTatuM nathI ane lIdhelA niyamane paNa mana upara kapALa jJAtinA che ane kapoLa kuti Aje eka bahu dhanADhaya bhAra rahe che. pariNAme vadhArAnI mIlakata patnI, putra ke sagAvahAlanA kema tarIke jANItI che ane A thelImAM ghaNo moTo phALe nAme caDhAvIne parigraha parimANune niyama paLAyAne saMtoSa cintavavAmAM kaLabaMdhuo taraphathI maLela che. Ama chatAM paNa zrI. khuzAladAsa Ave che. AmAM kevaLa svaparanI paMcanA ja rahelI hoya che, A bhAInI janakalyANasAdhaka pravRttio mAtra kaLa koma puratI ja, parigraha parimANane niyama ghaNuM kharuM aparigrahanI sAcI bhAvanAne maryAdita che ema nathI tema ja jemaNe jemaNe A kuMDamAM nANuM nahi paNa sImita mahatvAkAMkSAne ja dyotaka hoya che. ane temAMthI bharyA che temaNe kAMi zrI. khuzAledAsabhAInA koI aihika upakAra kaI kALe tyAga ke vairAgyanI bhAvanA pharavAnI saMbhAvanA thaI nIce heIne A nAM bharyA che ema paNa nathI. zrI. khuzAladAsazakatI nathI. pitAnA sukhabhegane jALavavA ane sAthe sAthe aparigrahanI dizAe pote kAMIka karyuM che ema manane manAvavuM bhAInI niHsvArtha sevA tathA lokakalyANasAdhanAnI uMDI dhagazathI ja ethI vizeSa kaI tava AvA niyama pAchaLa hotuM nathI. Ane prerAIne A thelImAM sau koie nANAM bharyA che ane kALa ApaNe vaicita aparigraha tarIke oLakhIe te temAM ApaNe nahi evA paNa keTalAye gRhasthoe vaNamAgye mAtra svecchAthI vaizyane ke aparigrahanI bhAvanA-bemAMthI koIne lezamAtra anyAya prerAine pitAne nAne moTo phALe mokalI Ape che. A noMdha nathI karatA. e thelImAM nANAM bharavAnI apIla karavAnA hetuthI lakhavAmAM nathI zrI. bALAsAheba era sAthe upara jaNAvela prasaMga. AvI, paNa A thelI baMdha karavAmAM Ave te pahelAM zrI. khuzAlabIjI kaTine che. jenA cittamAM aparigrahanI bhAvanAne dAsa pratyenI pitAnI kRtajJatAnA pratIkarUpe temane jANanAra koI khare udaya thayuM hoya che te "mane AgAmI kALamAM ATalI paNu badhu ke bahena phula nahi te phulanI pAMkhaDI mekalavAnuM na saMpatti ke vaibhava maLaze te vadhArenI kAmanA nahi karuM' cuke e bAbatanI yAda ApavA purate ja A neMdha lakhavAne ema vicArato ke cittavatuM nathI, paNa ulaTuM pitAnI pAse Azaya che. je kAMI hoya che, pitAnI mAlamIkata jene te gaNu tithi ane saMvatsarine lagatA matabheda viSe zrImad rAjacaMdra hoya che, tene ja tene bhAra lAgavA mAMDe che. tene gRhasthajIvananI javAbadArInuM - theDA samaya pahelAM puMjAbhAI graMthamALA taraphathI pragaTa thayela . purUM bhAna hoya che ane tethI te pitAnA sarvarane tyAga karI ane zrI gopALadAsa jIvAbhAIe saMpAdita karela zrI. rAjacaMdra zakatuM nathI, paNa pitAnA parigrahavistArane bane teTaluM saMkelavA te e nAmanuM pustaka jovAmAM AvyuM. temAMthI uparanA prazna upara haMmezA Atura hoya che ane jyAre jayAre te jeTalo tyAga karI zrImad rAjacaMdra pragaTa karelA keTalAka mananIya vicAre upayogI zake che tyAre tyAre te teTaluM haLavApaNuM anubhave che ane tenA lAgavAthI ahiM avatarita karavAmAM Ave che. teo jaNAve che ke - cittane AnaMda ane ullAsa vadhato jAya che. aparigraha athavA A bAbatamAM hitakArI zuM che te samajavuM joIe. te parigrahaviramaNanI bhAvanAnuM sAcuM svarUpa A che A AThamanI takarAra nithi athe karavI nahi; paNa lIletarInA rakSaNa AtmA "mane ATalA parigrahane ane pariNAme AvA AvA arthe tithi pALavI. lIlevarInA rakSaNa arthe AThamAdi tithi bhegavaibhavane adhikAra che ema kadi pitAnA manane manAvatuM nathI, kahI che. kAMdha tithine arthe AThamAdi kahI nathI. mATe AThamAdi paNu ulaTuM ahika bhegavaibhava lAlasAthI sarva prakAre chUTavA : tithine kadAgraha maTADa: je kAMI kahyuM che, te kadAgraha karavAne kahyuM - maMge che ane sarva parigraha Akhare eka prakAranI sAmAjika nathI. AmAnI zuddhithI jeTaluM karaze teTaluM hitakArI che. azu cArI che ema vicArIne, jema cAra cArIne mAla tenA mAlIkane hiMthI karaze teTaluM ahitakArI che. mATe zuddhatApUrvaka saMta sevavAM. saMpIne manathI haLavo bane che tema ja, AvI vyakita pitAnA "saMvatsarInA divasa saMbaMdhI eka pakSa ethanI tithine nAme caDhelI samAjanI mIlakata samAjane soMpIne sAcI pratyakSatA Agraha kare che, ane bIjo pakSa pAMcamanI tithine Agraha kare anubhave che. je upara jaNAvela aparigrahane lagatA niyamane ApaNe che. Agraha karanAra banne micchAvI che. jJAnI purUe tithinI vaicita aparigrahanA nAmathI oLakhavyuM te A prakAranA maryAdA AtmAthe karI che. je cokakasa divasa nizcita karyo na hato aparigrahane ApaNe brAhmaNocita aparigraha tarIke oLakhAvI te Avazyaka dhionA niyama rahe nahi. AtmAthe tithinI , , zakIe chIe ane e vicArasaraNI svIkAratAM ApaNe ema maryAdAne lAbha le. bAkI tithibithine bheda mUkI de. evI paNuM kahI zakIe chIe ke AjanA kahevAtA jane sAcA na kalpanA karavI nahiM; enI baMgALamAM paDavuM nahi. banAM mATe vaizya maTIne Akhare sAcA brAhANu ja banavuM paDaze. kadAca mukAvavA arthe tithie karI che, tene badale te ja zrI. khuzAladAsa kurajI pArekhano divase kadAgraha vadhAre che. tithione vAMdhe kADhI takarAra karavI - AgAmI hIraka mahotsava e mokSe javAno rasto nathI. kavacita pAMcamo divasa na paLAyo jANItA samAjasevaka zrI. khuzAladAsa murajI pArekhanI ane chaTha pALe ane AtmAmAM maLatA hoya to te phaLavAna paSTIpUrtine eka sabhArAnA AkAramAM ujavavI ane te prasaMge thAya. jethI kharekharUM pApa lAge te rekavAnuM pitAnA hAthamAM che; ja banavuM paDaze. rakhano Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-9-48 - 337 pitAthI bane tevuM che te te rokta nathI; ane bIjI tithi AdinI bhaLatI phIkara karyuM jAya che. anAdithI zabda, rUpa, rasa, gaMdhane pazane meha rahyo che te meha aTakAvavAno che. moTuM pApa ajJAnanuM che." AjanA samAja upara pratiSThA dharAvatA A cA eTaluM sAdu' sIdhuM tathya samaje, svIkAre ane tithi ane saMvatsarinA, praznonuM ekatra thaIne sAdI buddhithI nirAkaraNa kare ane bhAMgatA samAjane vadhAre bhAMgatA aTakAve e ja prArthanA! e ja abhyarthanA !! saMvarinA matabhedanuM bahumatIthI nirAkaraNa kare! A prazna saMbadhe zrI. caturadAsa rAyacaMda zAha eka patramAM jaNAve che ke : "mArA mata mujaba te hAlamAM saMvatsarI kayA divase ujavavI tenI je bhAMjagaDa cAlI rahI che te bAbatamAM sauthI sAre raste e che ke muMbaImAM geDIjha daherAsaranI peTI agara amadAvAda khAte ANaMdajI kalyANajInI peDhI hIbaranA dareka AcAryone lekhita puchAvI temane abhiprAya maMgAvI le ane pachI temAM vadhu mate je dIvase saMvatsarI karavA mATe abhiprAya Ave e dIvasa jAhera karo ane te dIvasa badhAe mAnya rAkhavuM joIe. badhA AcAmeM e e kabula rAkhavuM joIe ke je divasa vadhu mate saMvatsarI karavA mATe nakkI thaze te pramANe amo tathA amArA anuyAyIo, e divasa jarUra mAnya rAkhIzuM. mane lAge che ke upara pramANenI vyavasthA karavAmAM Avaze te saMdhamAM zAMti raheze. badhA eka sAthe haLImaLI AnaMdapUrvaka saMvatsarI parva ujavI zakaze ane je uddezathI ApaNe saMvatsarI parva ujavavAnA chIe te sArthaka thaze nahIMtara vinA kAraNe vikhavAda ubho raheze ane gharagharamAM kayA thaze ane saMvatsarI parva ujavavAmAM lAbha karatAM nukasAna ApaNe vadhuM sahana karavuM paDaze. mATe mArI jaina AgevAnone vinaMti che ke badhA AcAryone mata meLavavA ane vadhu mate eka divasa saMvatsarI ujavavA mATe prabaMdha kare. jyAre jayAre A pramANe kSaya ke vRddha tithi Ave tyAre tyAre upara mujaba nirNaya karavAthI kAyamI zAnti thaI jaze." A patramAM zrI. caturadAse vyakta karelI zubha bhAvanA prazaMsanIya che, paNa temaNe A matabheda dUra karavAne darzAvelo upAya AjanA jaina AcAryonA kadAgrahI mAnasanuM atyanta ajJAna sUcave che. temanA khyAlamAM haze ke zvetAMbara mUrtipUjaka samAjane parva tithione lagate dhArmika vyavahAra kaMi kALathI ekasarakho cAle AvatA hatA ane sau koI sAthe maLIne eka sarakhA divasee dhArmika vrataniyama AcaratA hatA. A ekarUpatAmAM zrI vijayarAmacaMdra sUrie sauthI paheluM tithizuddhinuM tuta ubhuM karyuM ane cAlu paraMparAthI judA bhAge cAlavAnI zarUAta karI, temanI sAme moraco mAMDayA zrI sAgarAnaMda rie. ane jaina samAjamAM tithikalaha vadhAre ne vadhAre ugra svarUpa pakaDato ga. zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhInA pramukha zeTha kasturabhAI lAlabhAI A jhagaDe mITAvavAnA kevaLa zu hetuthI vacce paDayA ane A bane dhuraMdhara AcAryoe temanI lavAdI svIkArI. temaNe pUnAvALA adhyApaka zrI. vaidyanI madada vaDe atyanta vidvattApUrNa cukAdo taiyAra karyo ane jAhera janatA samakSa raju karyo. A cukAdo jemane anukuLa have temaNe vadhAvI lIdho. jemane pratikuLa hato temaNe lavAdImAMthI pIchehaTha karI ane cukAdo ghaDanAra vidvAna adhyApaka sAme kaMI kaMI prakAranA AkSepa karyA. Ane sAra e nIkaLe che ke AjanA AcAryone pitAtA mantavya viSe pAra vinAnuM bhamatva che ane e kAraNe jaina samudAyamAM bhAgalA paDe ane A samAja chinnabhinna thaI jAya tenI temane kazI ja paDI nathI. teo A ke anya bAbatemAM koInI lavAdIne ke bahumati nirNayane svIkAravAne bIlakula taiyAra ja nathI. prastuta saMvatsarinA praznamAM paNa zarUAtamAM eka pakSe jAtInA pAMca cha AcAryo hatA; bIjI bAjue zarUAtamAM zrI. sAgarAnaMda sUri ekalA ja hatA. ema chatAM paNa AvI bAbatamAM sAmudAyika AcArabheda na ja thavuM joIe-ATalI koI paNa sAmAnya buddhine sahaja sujhe tevI bAbatane svIkAra karIne pitAnA matane Agraha choDavAnuM temane sUjhayuM ja nahi. ane ema sujhe ane badhA sAthe ekarUpa bane to te sAgarAnaMda sUra ja nahi. A AkhA jhagaDAno tyAre ja nIkAla Ave ke jyAre AvI dhArmika AcAravyavahArane lagatI bAbatomAM pavaMtithinI zuddhi ane azuddhinA khyAlane gauNa karavAmAM Ave ane eka yA bIje divase paNa dhArmika AyAra niyamonuM anupAlana samagra samudAye sAthe maLIne ja karavuM joIe e muddAnA mahatvane prAdhAnya ApavAmAM Ave. kAraNa ke tithizudhinA zAstrArthane banne pakSane mAnya thAya evA kaI kaI kALe cheDe AvavAne ja nathI. paNa, AvI sudhabudhdhi Ajane zabdapaMDita jana AcAryomAM uddabhavavAnI AzA bahu ja ochI che. paraspara athaDAmaNe vaDe kSINaprANu banavuM e ja jana samAjanuM bhAvI dekhAya che ! navA jaina je. pI. ane onararI mejIsTreTane abhinandana tAjetaramAM muMbaI prAntanI sarakAra taraphathI eka yAdI bahAra paDI che jenA pariNAme junA sarva je. pI.one tema ja enararI mejIsTreTone e pada ane tene lagatA adhikArathI mukta karavAmAM AvyA che ane muMbaI ane bRhad muMbaI puratI navA je. pI. ane onararI mejIsTreTonI eka lAMbI yAdI bahAra pADavAmAM AvI che. A yAdImAM 31 jeno samAveza karavAmAM AvyuM che. AmAMthI be baMdhuo zrI. zAntilAla harajIvana zAhu ane zrI. ratilAla cImanalAla kaThArI muMbaI jana yuvaka saMghanI. kAryavAhaka samitinA sabhya che ane zrI. maNibahena caMdulAla nANAvaTI, zrI kakalabhAI bhudaradAsa vakIla, zrI. zAntilAla hIrAlAla zAha zrI cImanalAla motIlAla parIkha ane zrI. lakhamazI ghelAbhAI muMbaI jaina yuvaka saMghanA sabhyo che. A kAraNe te sAte sabhyone muMbaI jaina yuvaka saMghanA hArdika abhinandana che. A uparAMta zrI, tArAbahena mANekalAla premacaMda, zrI. sulocanA bahena modI tathA zrI, lIlAvatI bahena beMkara ema traNa jina bahenone paNa A navA padavI pradAnathI navAjavAmAM Avela che. A uparAMta bIjA jena je. pI. tathA onararI mejIsTreTonI yAdI nIce mujaba che. sara maNilAla bAlAbhAI nANAvaTI , cunIlAla bhAIcaMda mahetA zrA, ca dulAla vardhamAna zAha caMdulAla TI. zAha , vADIlAla catrabhuja gAMdhI mohanalAla tArAcaMda zAha mAdhavalAla hIrAlAla zAha zAmajI karamasI manamohana pI. gAMdhI dAmajI ratanazI khenA khImajI mAMDaNa bhujapurI prasannamukha suracaMda badAmI dhIrajalAla nemacaMda zropha navanItalAla bI, jhaverI semezacaMdra maNilAla nANAvaTI ratilAla choTAlAla medI mulajI durlabhadAsa velajI lakhamazI napu gaMbhIracaMda umedacaMda bhavAnajI arajaNa khImajI , bI. ena. mahezvarI TokarazI jIvarAja khImajI A saMve bhAIo tathA baheno potAne maLelA viziSTa adhikAra vaDe nAta jAta ke dharma saMpradAyanA bhedabhAva sivAya samagra janasamAjanI sevA karavA sadA tatpara raheze ane e rIte jaina samAjanuM gorava vadhAraze e AzA sAthe temanuM abhinandana karavAmAM Ave che. Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 dharmAnaMda smAraka TrasTanuM vijJApana zrI. dharmAnaMda smAraka samitinA maMtrI zrI vasanta pAMDuraMga kherakara taraphathI nIce mujabanuM vijJApana patra maLela che. "pAlI bhASA ane bauddha dharmanA trikhaMDa paMDita zrI. dharmAMnada kaiAsInuM avasAna mahAtmAjInAM sevAgrAma AzramamAM tA. 4 juna 1947 mAM thayu. maraNa pahelAM thADA divasa emaNe, pAlI bhASA zIkhavAmAM peAtAne je agavaDA veThavI paDelI te yAda karIne mahAtmA gAMdhIjIne prasaMgavazAta vinaMtI karI hatI ke siMhadveSa laMkAmAM hajIye jAgrata rahelI pAlI bhASAnA temaja bauddha dharmanA adhyayananI para parA hiMdustAnamAM karI dAkhala karAvI dhaNuM jarUranuM che. prabhupta jena zrI dharmAnaMda kAsa'nAM nidhananA samAcAra sAMbhaLatAMveMta mahAtmAjIe tA. 5 mInA prAthanA pachInA bhASaNamAM dharmAMna jInI icchAnA ullekha karI jAhera karyu" ke pAlI bhASAnI vidvattA meLavavA mATe vidyAthI one siMhudvipa mokalavAnI beMgavA huM karavAnA chu. ane tarataja tA. 11 mI juna 1947 nesise mahAtmAjIe AcAya kAkAsAheba kAlelakarane nIce pramANe kAgaLa lakhyo : tri. kAkA, kAsIjI to gayA. pAlI bhASA zIkhanArA ane bauddha dharmanu pAlana karanArA hiMdione jeTalI bane teTalI tvarAthI sIlAna mekalavA joie. tamArI dRSTimAM evA vidyAthI che.? evA vidyAthI onI . pasaMdagI karavAne viSe niyamo kevA hovA joIe vagerenA vicAra karajo ane mane sUcanA karajo-eka ekanu khaca' keTalu Ave, vagere. bApunA AzIrvAda" AnA pachI muMbaimAM tA. 1 julAI 1947 ne divase aneka saMsthAnA pratinidhionI eka smAraka sabhA zrI. bALAsAheba kheranI adhyakSatA nIce bhegI thai hatI. e sabhAmAM nIce pramA* greneA TharAva pAsa thayA hatA :-- "sAdhucarita mahApaMDita AcAya dharmAnaMda kAsa'bIjIMke dehAvasAna para yaha sabhA zoka pragaTa karatI hai, aura bauddha dharma ke anuzIlaname' aura pAlI sAhityaka adhyayana adhyApanameM batAI hui unakI niSThAke liye, svAtaMtrya sa'grAmame ye hue unaka tyAgake liye aura bahujanake ulhArame' jI hui unakI sevAke liye apanI kRtajJatAyukta zraddhAMjali arpaNa karatI hai. bauddha dharmAM aura pAlI sAhityake adhyayana liye suyogya hiMdI vidyAthI okA siMhudvipa bhejanekI kAsa'bIjIz2I jo khvAhiza thI isI aba unake smArakake rUpameM parivartita karanekI te kAziza hA rahI hai, use yahu sabhA tahe dilase pasaMda karatI hai. aura apIla karatI hai ki saMskRti samanvayaMke kA`me cispI rakhanevAle saba loga use madada kare." A TharAvane anusarIne ane mahAtmAjInA Adeza pramANe A kAya pAra pADavA mATe nIcenA sagrahasthAnI samiti nIma vAmAM AvI che : zrI. bALAsAheba khera AcAya kAkAsAheba kAlelakara zrI. kumalanayana bajAja zrI. maNilAla meAhanalAla jhaverI } sau, mANekabahena prasAda zrI. purUSottama mageza lADa zrI. vasa'ta pAMDuraMga erakara adhyakSa kAryAdhyakSa saMyukta kApa yakSa " gI. A sthitie smAraka yojanAne eka kAce masudo taiyAra tA. 1-9--48 karyAM. emAM traNa pradhAna aMgeA AvI jAya che. :---- 1. ochAmAM ochA dasa varasa sudhI sidvipamAM dara varSe pAlI bhASAnuM adhyayana karanArA ane buddha bhagavAnanA upadezanuM pAlana karanArA eka eka vidyAthIne meAkalavA. 2. pAlI ane bauddha graMthonI pAThazuddha sahitA taiyAra karI devanAgarI lipImAM prakAzita karavI ane bhAratIya bhASAmAM khAsa karIne hiMdI, gujarAtI ane marAThImAM enA anuvAdo prasiddha karavA. 3. zrI. dharmAMna kAsInA prakAzita aprakAzita tamAma lakhANe! A traNe bhASAmAM prakAzita karavA. A yojanAne kAco masudo mahAtmAjIne samati mATe mekalavAmAM AvatAM enA upara emaNe nIce pramANe peAtAnA abhiprAya lakhyA che :-- "merAM dRDha mata hai ki dharmAnaMda kAsazrIjIkA smaraNu kAyama karanekA yaha mA sabase acchA hai." mA. ka. gAMdhI samitinA abhiprAya che ke upara batAvelI cArjanAmAM pahelA bhAga amalamAM mUkavA mATe lagabhaga 25,000 rUpIyA (pacIsa hajAra) joize. khAkInA e bhAgAnI saphaLatA hAthamAM AvanArA nANAM upara AdhAra rAkhe che. pazcima tara pAlI bhASA ane sAhityanA pracArane arthe pAlI TekasTa sAsAyaTIe keTalI mehanata karI che te badhA jANe che. tenA karatAM paNa vadhAre asarakAraka phelAvA, bhagavAna buddhanI A mAtRbhUmimAM thavA joie. samitimAMnA pahelA cha jaNAe TrasTI tarIke kAma karavAnuM kabulyuM che, eTale atyAra sudhI bhegA thayelA nANAnuM TrasTa karavAmAM Avyu' che. eTale have TrasTIonI vinaMti che ke bhAratIya saMskRtinuM ujvala svarUpa pragaTa karanArI bauddha paraMparAnA phelAvA mATe ane hiMdusthAna temaja si Mhaddipa vacce snehabhAva vadhAravA mATe je IMtejAra che evA badhA leA A kAya mAM mukta haste madada kare. nANAM TrasTanA khajAnacI zrI. kamalanayana bajAja athavA zrI. maNilAla jhaverIne nAme dharmAMnada mAraka TrasTa, 51 mahAtmA gAMdhI roDa, phATa, muMbai e ThekANe mokalavA." A pravRttine zrI muMbaI jaina yuvaka sadhanu' saMpUrNa anu medana che. zAhu patine maLI cukelAM 5000 pratijJApatrA upAzrayAmAM jyAre dhArmika vyAkhyAnA cAlatAM hAya tyAre purI zAnti jALavavI evI pratijJA lenArA 5000 bhAi bahenA tA. 19-8-48 sudhImAM nIkaLI na Ave te e sakhyA purI thAya tyAM sudhI upavAsa upara javAnI zrI, TI, chaeN, zahu tema ja temanAM patnIe jAherAta karI hatI. tA. 19-80-48 sudhImAM temane 4024 pratijJApatro maLyAM hatAM. tyAra pachI temaNe aThThama eTale traNa divasanA upavAsane niyama lIdho hato. e traNa divasa purA thAya te pahelAM temane joie te karatAM vadhAre pratijJApatrA maLI cukayA hatA. ane e rIte temaNe nAMkhelI Tahela jaina samAje purI karI hatI. zrI, TI, jI. zAhane tema ja temanA patnIne jaina samAjanA dhamika vyAkhyAneAmAM zAntinI pratiSThA karavAnA prayAsamAM je prAthamika saphaLatA maLI che. te mATe temane dhanyavAda ghaTe che. A prazna sarve bhAio tathA baheneA purI gaMbhIratAthI upADI le, ane zAnti jALavavA mATe je je prAdhanI AvazyakatA che te sa prabaMdhanI satvara amala karavAmAM Ave. ane jyAM Aje kevaLa gheoMghATa ane avyavasthA jovAmAM Ave che tyAM purI zAnti ane vyavasthA patharAya e zuma paristhiti ApaNe satvara niALavA bhAgyazALI thaie evI zubhecchA ane antaranI prAthanA che. paramAnaMda. Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1-9-48 339 , | navA vItarAjA | zramaNavIra vardhamAnasvAmIne Adeza "vahamaNA hu sAmag": zramaNavIra vardhamAna paramAtmAnA anuyAyI' tarIkenuM gaurava AvyA te paikInA ekakeyane jaina zrIsaMdha ke jemAM vidvAna lenAra athavA e viSe dAva karanAra ApaNe sau dara varSe paryuSaNa- AcAryo vagerenuM mukhya sthAna che. te ukelI zakyo nathI. parva ujavIe chIe ane A varSe ane bhabhiSyanAM ApaNI dareke dareka prazno enI meLe marI gayA che ane emAMnA ghaNAya jiMdagI daramiyAnanAM varSomAM paNa e ja pramANe karIne ApaNe Aje ApaNe koThe paNa paDI gayA che. Aje ApaNane vicAra paryuSaNa parvanI ArAdhanA karyAne AtmasaSa dhArIzuM. paraMtu e karatAM spaSTa rIte jaNAya che ke A jAtanI saidhAMtika dRSTi viSenI kartavyaniSThAvALA ApaNe chIe ke nahi ene vicAra ApaNAmAM na hovAne lIdhe seMkaDo varSomAM, jemane ApaNe ApaNuM ApaNe bhAgye ja karIe chIe-karIzuM. e ja kAraNa che ke parama- virodhI ke pratispardhI gaNIe temaNe jeTalI hAni jaina dharmane nahi pAvana dharmAnuSThAna-dharmakriyAo ArAdhavA chatAM ApaNA jIvanamAM pahoMcADI hoya, te karatAM anekagaNI jhAMkhapa ApaNe pita thaIne AMtarika guNonI vRddhinuM darzana thatuM nathI athavA nahi jevuM ja thAya mAtra gata eka ja saikAmAM janadharmane lagADI che. . che. AjanI ApaNI dhArmika ane sAmAjika maMda dazAnuM kAraNa AmAM janadhamAMnuyAyI tarIke potAnI jAtane oLakhAvanAra dareka ja samAyeluM che, ane e ja kAraNane lIdhe AjanI paristhitimAM vyaktinI e pharaja che ke eNe potAnA jIvanamAM A jAtanI ApaNuM dhArmika tema ja sAmAjika jIvanane lagatA avazya vicA saiddhAMtika dRSTi keLavavI ja joIe. Ama chatAM jainadharmanA agragaNya raNIya aneka mahattvanA prazno ApaNI najara sAme AvavAne badale gaNAtA athavA gaNavA IcchanAra AcAryAdi sAdhuvargamAM ane tithicarcA jevA atisAmAnya praznonI carcA ane vivAda-vitaMDA phrANA tema ja vijJa gRhasthavargamAM te A jAtanI saiddhAtika dRSTi vAda pAchaLa ApaNI badhIye jIvanazakitae veDaphAI rahI che; AvavI ja joie. je jIvanamAM saiddhAnika draSTine meLa nahi eTaluM ja nahi paNa e nirmAlya prazno pAchaLa paramAmAM zrI. hoya te zramaNa bhagavAna zrIvIra paramAtmAnI savAmaNA pu tAmArAM vIrvArdhamAna prabhunI e AjJA chavaMtarUpe kadie kAma karanAra nathI. ane je tema savAra pAma" arthAtu " mArUM zrAmaNa nathI te ApaNI paryuSaNa parvanI ArAdhanA jarAya saphaLa nathI. eTale mArA dharmane svIkAra,-pachI e paMcamahAvatarUpa che, bAra- Aje te ApaNane e anubhava pratyakSa thAya che ke jema jema vratarUpa che ke mAtra mArI AjJA pratye zraddhArUpa ho,-upazamapradhAna ApaNe vadhAre ne vadhAre payuSaNa parvanI ArAdhanA karIe chIe che, kSamAbhAve-samabhAva upara avalaMbe che." tema tema e mahApavane nAme ja ApaNe upazama eTale sama- A mULabhUta AjJAne paNa ApaNe vIsarI gayA chIe, bhAvathI dUra ne dUra paDatA jaIe chIe ane maitramAdi bhAvanAo ane pariNAme Aja sudhInA ApaNA nirdhArita praznono ukela ApaNAmAMthI adrazya thaI jAya che. ANavAne badale ApaNe-ApaNumAMne lagabhaga ghaNe moTo bhagavAna zrI hemacaMdrAcArye vItarAga stotranA trIjA prakAzanA bhAga-AkSepa pratikSepa ane bIjAnA doSa jovA-zodhavAmAM aTa- aMtevAI paDayA chIe. maitrIpavitrapAtrAya, muditAmodazAline / Aje ApaNI samajamAM na Ave tevI vAta che ke mahA kRpopekSApratIcayAya, tubhyaM yogAtmane namaH / / yogI maharSi zrI AnaMdaghanajInI janadarzananA paramarahasyabhUta A zloka dvArA vItarAgadevanI stuti karI che. teno sAra anekAnta siddhAMtane raju karatI 'uDa darzana jinamaMga bhaNIje" e e che ke prANI mAtrane jIvanavikAsanI zarUAta maitrI Adi cAra paMkitane gAnArA ane gAIne prasanna thanArA ApaNe jyAre ema mAnavA bhAvanAonA bIjAropathI thAya che ane e cAra bhAvanAnI jarA taiyAra nathI ke "sava tithi jinamaMga bhaNI" tyAre te saMpUrNatA e ja paripUrNa yogadazAnuM athavA saMpUrNa jIvanaApaNane ApaNA vivekanI avadhi ja lAge che. jo ApaNo vikAsanuM svarUpa che. evI paripUrNa avasthAe pahoMcela vItarAga viveka mAtra "pa darzana jinamaMga bhaNIe" e paMktine gAvA devane A lokamAM namaskAra karavAmAM AvyuM che. sudhI ja AvIne aTakI jato hoya ane e ladhu dekhAtA mahA- paryuSaNa parvanI ArAdhanA karanAra ApaNe sAvadhAnapaNe AtmavAkayamAM samAyelI jainadarzananI paramagaMbhIra siddhAMtika dRSTine darzana karI jANI levuM joiye ke AjanA kaluSita vAtAvaraNu, kaluSita joi-vicArI na zakatA hoya te A paMkti gAvAne ke gAine prasanna upadeza ane kaluSita vartamAnapatrae ApaNA jIvanapravAhane evA avaLo thavAne kazo ja artha nathI. vicAravA jevI bAbata che ke jo ' vega Ape che ke jethI ApaNA jIvanamAM ApaNI jIvana sAdhanAnI pararapara virUddha ane meLa vinAnI sarva dazanakAranI vividha mAnya- mukhya bhUmikArUpa meMgyAdi cAra bhAvanAo paikI maitrIbhAvanAnuM sthAna tAone baMdhabesatI karavA mATe ane tene meLa meLavavA mATe vairabhAvanAe, pramAdabhAvanAnuM sthAna asahiSNutAe, kRpAbhAvanAnuM jainadarzana taiyAra hoya te tithi viSenI ke tenI bIjI bAhya ane sthAna hiMsAvRttio ane upekSAbhAvanAnuM sthAna niMdAe lIdhuM che. yUlasvarUpa bhinna bhinna mAnyatAo aMgene meLa jainadarzana kema ApaNA ekadhArA savaMtAmukhI patananuM kAraNa je kAMI paNa hoya na meLavI zake ke jethI AjanA ugra banelI sthiti zAMta rUpa te A ja che. dhAraNa kare ? paryuSaNa parvanI vizuddha rIte ArAdhanA karavA IcchanAra ApaNe AApaNA sAme upasthita thatA praznone emAM rahelI siddhAMtika vivekabharyuM jIvana jIvavA prayatna kare, maiyAdika bhAvanA keLa* dRSTie vicAravAmAM Ave te ghaNA kharA prazno sahejamAM ja uke- vavI ane jIvanamAM siddhAMtika dRSTi meLavavI e ja sAcI pajpaNulAI jAya. paNa jo e saiddhAMtika dRSTine dUra rAkhavAmAM Ave parvanI ArAdhanA che. ane e ja sva-para kalayANunuM mukhya te AjanI ApaNI kaDhaMgI dazAne ukela bIjo ekeya nathI. aMga che ema mAnIne ja ApaNe cAlavuM joIe. gayA saikAne itihAsa ApaNane kahI ja rahyo che ke A saiddhAMtika vaDodarA dRSTi na hovAne kAraNe jana zrIsaMdha sAme jeTalA prazno ke prasaMge zrIdhaNa vadi 7 ' muni puNyavijayajI Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 kAThiyAvADamAM terApanA pracAra ane sthAnakavAsI samAja ( vizvAvAtsalyamAM dhArmi ka sa'pradAyAne' e mathALAthI pragaTa thayelA lekha temAM carcAyela viSayanuM sIdhuM sUcana kare eTale mathALA pUrate pheraphAra karIne nIce sAbhAra uSkRta karavAmAM Ave che. taMtrI) terApathI sa`pradAya e sthAnakavAsI saMpradAyanA eka phAMTA che ane sthAnakavAsI sapradAya e jana tarIke oLakhAtA samAjanA traNa phIrakAomAMnA eka phIrakA che. jaitevuM ja nahi paNa dharmAMnA soMpradAyamAtranuM ekama thavu joie e vAta loko vicAratA thayA che ane thavA ja joie. jyAre eka taraphathI A vicAre gatimAna che, tyAre bIjI bAju saurASTramAM terApaMthI Rne sthA, sapradAya vacce eka saMgha' UbhA thayA che. sthA. samAja 'terApaMthI sAdhue pAse na javuM, temane na sAMbhaLavA ane bhikSA paNa na ApavI.'tyAM lagInAM pagalAM bharavA taiyAra thayA che. A parathI e saMgharSa keTalI hade gayeA che enA khyAla Avaze. sthA. sa'pradAyanA leAkA e klIla karI zake ke terApaMthI sapradAya dvAna ane dayA'nA virodhI che. mAnavatAvirodhI guNAnA pracAra karanAra sAthe bhikSAcarI nimitte paNa bhALI khenA saMparkomAM na Ave teTalA khAtara amAre ATalI hada sudhI javu paDe che. terApathI sa'pradAyane pUchavAmAM Ave te te ema kahI zake ke ame te lekAne tAravA mATe AvyA chIe. je kaSTa paDaze te sahana karIne amArA sAcA dhA pracAra karIzu. jo ke terApathI kahevAtA leAkA game tyAM paNa peAtAnA e sAdhu-munirAjone khArAka, makAna ke vastra sabaMdhamAM kaSTa paDavA detA nathI.) A viSe mArA vicArA sIdhesIdhA ane AgaLa namrabhAve rajU karU':~ sthA. samAja mATe thoDA ja vakhatamAM saurASTranI dharatI para khe lAlabattIo AvI (1) senagaDhI sidhdhAMtanI ane (2) terApathI saMpradAyanI, kASTa paNa saMpradAya jyAre yugane oLakhyA vinA cAlIne peAtAnI pragatine thaMbhAvI de che, tyAre kAM te e sa'pradAya ghasAi jAya che ane kAM to sAMkaDe vADeA bane che. sAMkaDA vADA ane tyAre tevA saMpradAye TakavuM hoya, teA peAtAnI sakhyAmAM ghaTADA-na thAya tenI takedArI rAkhavI ja rahI. huM mAnuM chuM ke sthA. sapradAyane sakhyA sAme jovuM nahi pAlave, jo eNe dhamaprANa leAMkAzAhane anusaravu hAya te. dhama krAntinI jyAta cAlu rAkhavI ja paDaze, mAnI lIdhelA kriyAkAMDanI kedamAMthI bahuAra nIkaLI sukSmajJAnanA cegAnamAM AvavuM ja paDaze. jo pAtAnA sapradAya dhasaDAi jAya ane bahetara gaNavu hAya teA vaLI judI vAta che. dharma krAntinI dRSTie huM te ema kahuM ke jemane senagaDha, terApaMthI ke itara je sthaLe javu heya temane aTakAvavAnI kaziza eNe na karavI; paraMtu peAtAnI khAmIe pUravAnA racanAtmaka kAryamAM lAgI javu. sakhyA karatAM sidhdhAMta meTI vatu che. kayA sapra dAyamAM keTalAM mANusA che, tenA karatAM e mAse kevAM che, e upara jagatanI najara daravAnI che. jagatanA krAntikAraka pheraphAromAM sthAna meLavavA mATe Aje samanvayavAda-sadhAM mArA che e vAda-nI sauthI vadhu jarUra che. te kA'mAM saue lAgI javu joie. khIjI bAju mAre terApaMthI saMpradAyanA samaju lokAne e kahevAnu che ke ApanI vaTALavRttinI pravRtti sa`kelI le, paisAnI lAlacathI ke mAnI lIdhelA kriyAkAMDanAM kheAkhAMthI aMjAyelAM mANo sapradAyaneya nahiM zerabhAvI zake. dayA ane dAnane tA huM paNa virodha karUM, paNa te kayAM e ja savAla che. jyAM satya ane dayAnA virodha paDe, tyAM huM dayAne jatI karU. dA. ta. anyAyanA vireSa karatAM kASTa dubhAya, te huM mArA e viredha namrapaNe paNa calu prazuddha jaina tA. 1-9428 rAkhuM; parantu A bhUkhyA bilADA sayati (pAMcamAM chaThThA guNu sthAnakanI dRSTie) che. ene dUdha pAze ane e udara mAraze te pApa dUdha pAnArane lAgaze, A mANusane khavaDAvazeA khathAvaze te jIvyA pachI te je kaSTa pApa karaze te tamAne lAgaze evI vAhina yAta vAtA kadI ja na karUM. te ja rIte kASTha prathama samAjane lUTe ane pachI potAnI lUMTanI apakIti' DhAMkavA mATe theDA TukaDA pheMke te tevA dAnate dAna tarIke gaNavA sArU huM nA pADuM. pazu tameA dAna karaze te bahubahu te rava maLaze, enA karatAM sAmAyika ke mAnI lIdhelA prabhunI pUjA karo eTale sayama thaze ema paNa na kahuM, kAraNa ke nItimaya rajIthI meLavelAnu dAna ApanAranA bhAva zuddha haiAya te te mekSa lagI paheAMcI zake che. ane sAmayika karanAra azuddhabhAvI hAya te| te. narake paNa jai zake che. jainasUtreAmAMnu zALIbhadra ane prasannacaMdra rAjarSituM citra AnAM sabaLa pramANeA che. dAna ane dayA karanArA baMdhAya che. ema mAnanAra DhAlanI eka ja khAjI rajU kare che. paraMtu dAna jene karA ane dayAthI jene bacAve e badhAnuM pApa tamAne nimitta mananArane vaLage che. mATe saMyamIne ja Ape! ane sayamImAM paNa amuka ja jamAtane Ape ema mAnIe te emAM janavatuM ja nahiM mAnavatAnuM sudhdhAM apamAna thAya che. TukamAM sthA. samAje sAcI dhama'krAntinu kAma karavAnI jarUra che ane terApaMthI samAje peAtAnI mAnyatAmAM sudhAro karavAnI jarUra che. banne saMpradAye ekabIjAnA saDA sAme jotAM pahelAM peAtAnu ja jue ane sAdhe. ApaNe zakti, samaya ane sapatti racanAtmaka mArge bhale na vALI zakIe, paNa ene kha`DanAtmaka mAge teA na ja javA daIe. nahi te jagatanI hAMsI ane bhAvi prajAnA zApa vahArI esIzuM ane Aje vizvazAntiyajJamAM hissA ApavAnA amUlya avasara Avye che ene khAi mesIzu. saMtamAla sarva dharma samabhAva jagatanA pracalita prakhyAta dharmo satyane vyakta karanAra che, paNa te badhA apUNu manuSya dvArA vyakta thayela DeAI badhAmAM apUrNAMtA athavA satyanuM mizraNu hAya che. tethI jevuM ApaNate ApaNA dhama' viSe mAna heAya teTaluM ja mAna ApaNe khIjAnA dharma' pratye rAkhavuM ghaTe. AvI vRtti hAya tyAM ekabIjAnA dharmanA virodha nathI .sabhavatA, nathI paradharmAMte potAnA dharmomAM lAvavAne prayatna saMbhavate, paNa badhA dhama'mAM rahelA deze dUra thAya evI ja prAthanA... nitya karavI ghaTe che. * * ApaNe apUNa te ApaNe kalpelA dhama' paNa apUrNa ...badhA dhama' apUrNa mAnIe teA pachI keAine uMcanIca mAnavApaNuM rahetuM nathI. badhA sAcA che, paNa badhA apUrNa che tethI doSane pAtra che. sama bhAva chatAM ApaNe temAM doSa joi zakatA haiie. potAnAmAM paNa doSa joie. e doSane lIdhe tene tyAga na karIe paNa doSa TALIe. samabhAva rAkhIe eTale khIjA dharmomAM je kAMi grAhya lAge tene peAtAnA dhama'mAM sthAna ApatAM sAca na thAya. gAMdhIjI namratA namratA eTale huMpaNAnA AtyaMtika kSaya......ka nathI thaI jaIe te badhu thaI jaIe, kaMi thavuM eTale izvarathI..... vikhUTA thavu. kaMi TaLI javuM eTale paramAtmAmAM bhaLI javu. samudramAM rahelu biMdu samudranI mahattA bhAgave che; samudrathI vegaLu thayu' ne pAtApaNAnA dAvA karavA kheDu eTale te te ja kSaNe sukAyuM.. gAMdhIjI. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-9-48 prabuddha jaina 341 vacane ane e paNa atizayokti devadravyanA rUDhi.... .. ... .. (pRSTha 834 thI cAlu ) devadravya ane jinadravya ema be ja zabda nathI paNa maMgaLa- dravya, nidhidravya ane zAzvatadravya e zabda paNa jinadravya ke cityadrathanA paryAyavAcI che. - A gAthAnuM vivecana karavuM hoya te A pramANe karI zakAya? devadravya ane jinadravya e be zabdo uparAMta vizeSa vyApaka arthavALA maMgaladravya, zAzvatadravya ane nidhidravya e traNa zabdo paNa AcArya zrI haribhadranA kahevA pramANe caityadravyanA paryAyarUpa che. e evA vizALa arthanA zabdo che ke jemAM kAyadAnI kaI bArI devadravyane janahita mATe upayoga karavAne aDI AvI zake tema nathI. kalpanA karuM chuM ke zAstrajaDa ane sthUla buddhinA loke devadravya, yadravya ane jinadravyano saMbaMdha kevaLa devanI sAthe ja batAvI tene upayoga ghaNuM saMkucita kSetre na kare evI saMbhAvanathI acAye kema jANe tenA A bIjA paryAya zabda na batAvyA hoya ? huM to ema paNa kahyuM chuM ke "devadravyane ghaNo saMkucita arthe kapavAmAM Avela che, paraMtu tenA bIjA paryAyazabdo jotAM evA saMkucita arthane leza paNa sthAna nathI e dhyAnamAM rAkhavuM jarUrI che. 95mI tathA 86mI gAthAmAM AcAryazrI jaNAve che ke "jinadravya pravaraguNonuM ane pramodanuM janaka che athavA guNavaMta purUSane harSa padA karanArUM che ane pradhAna purUSae te jinadravyane 84 me gAthAmAM jaNAvelI rIta pramANe varteluM che. e rIte vartAvela tathA eka jaNa vA aneka jaNa dvArA Avela che dhanane dhIrapurUSa * jinadravya" kahe che. AvA pavitra dravyane A zAtanAne parihAra karIne athavA AzAtananA parivAranI hetuthI barAbara ThAvakAithI yatanAthI sAcavavuM joIe." AcArya haribhadra AgaLa jaNAvyA pramANe "pravacana" zabdane je artha batAvela che te jotAM A maMgala dravyano upayoga saMdhanA eTalo samasta saMdhanA hita mATe karavAmAM koI prakArane vAMdho ja nathI tema jJAnanA prabhAva mATe eTale je jamAnAmAM je vidhA hitakara che te vidyAnA pracAra mATe paNa ene upaga karavAnuM temaNe jaNAveluM che. eTaluM ja nahIM paNa e jAtano upayoga pradhAna purUe kare che ema paNa sAthe 95 mI gathAmAM jaNAveluM che. je loke zAstradhAravAdI che temane mArUM 'devadravyanA upayoga vize AcArya haribhadranAM ATalAM vacane pUratAM che. devadravayanA upayoga vize jaNAvatA AcAryazrIe sauthI prathama pravacana eTale saMdhanuM kSetra jaNAvela che, pachI jJAna-vidyA ane tyAra bAda sauthI chelluM darzana guNanuM nirUpaNa karela che tema chatAM devadravyane upayoga karanArI saMsthAoe ke lokee saMdhane ane vidhAne taddana vI sArI dIdhAM che ane kevaLa eka darzanaguNa maTe ja tene upayoga cAlu rAkhela che e zuM barAbara che ? zarIrano vikAsa karavuM hoya te tenAM tamAme tamAma aMgenA vikAsa mATe lakSya apAvuM joIe. kevaLa pagane ja vikAsa ke kevaLa mAthAno ja prakatha zarIranA vikAsane hAnirUpa che ema sau koI samaje che tema ja A jainazAsanarUpa zarIrane vikAsa karavo hoya te tenAM tamAme tamAma aMgenA vikAsa mATe devadravyane upayoga thavo ja joIe. kevaLa paganI jevA darzanaguNanA prakarSa mATe ja devadravya vaparAya ane hRdayasamAna saMdhanA abhyadaya mATe ke mAthA jevA jJAnaguNunI unnati mATe e na ja vaparAya e kayAMne nyAya? A bAbata AcArya' haribhadra pahelAM koI paNa AcArya cacI hoya evuM mArA khyAlamAM nathI. enI sauthI prathama carcA zrI haribhadra ja karelI che. ethI zAstrAdhArI sajajane zrI haribhadranA vacanAne mAnya karI tadanusAra devadravyane vizALa rIte upayoga karavAmAM ke thavA devAmAM kaze vAMdho nahIM ubhe kare e AzA have ekavIzamAM saikAmAM asthAne na lekhAya. ahIM sAthe e paNa jaNAvI devuM joIe ke jevI rUDhi , devadravyanI cAlatI Avela che tevI ja mUrtipUjAnI phaDhi. paNa cAlatI Avela che. e rUDhi, mATe zAse mAM eTale mULa AgamAM koI prakAranAM vidhAyaka vacano nathI ja maLatAM ema kahevAmAM jarA paNa atizayokitane ke asatyane sthAna nathI. gamemAM ene aMge kevaLa becAra kathAo maLe che. temAMya mAnavalokane sparza karatI vAne ochI che. svargamAM jinamUrtio che, deve temanI pUjA kare che evI vAte AgamomAM keTaleka sthaLe Ave che. paraMtuM jyAM zrAvakonA adhikAro AvelA che tyAM kayAMya e vize kaze vidhAyaka ullekha mane te jaDa nathI. ane kevaLa AvI becAra kathAo ke "ANaMda vagere amuka zrAvakoe jina. maMdira sivAya bIje kayAMya na namavuM te paNa amuka apavAde sivAya' AvAM sAdhAraNa ullekha mAnava mAtra mATe mUrtipUjAne lAdI devI vA tene eka jude saMpradAya khaDe kare e badhuM vizeSa vicAraNA mAge evuM che. mUrtipUjAnI paddhati ApaNA dezamAM vaidika paraMparAmAM ghaNI junI che ane tenI ja asarane lIdhe purUSArthavAdI mahAvIranA anuyAyI jaina lekamAM paNa te AvI pahoMcI. AvI pahoMcI te bhale, paNa te eka taddana sAdhAraNa nimittarUpa che te ApaNuM khyAlamAM barAbara rahevuM joie. bhaNatI vakhate chokarAne jeTalo upayoga pADIne che, vAMcatI vakhate vidyArthIne jeTalo upayoga paDIne che, are ! ghara sApha karatI vakhate jeTale upayoga sAvaraNIne che ane upara caDavA mATe jeTale upaga nIsaraNIne che teTalo ja upayoga dhyAna ke bhAvanA keLavatI vakhate ApaNA mATe mUrti che. paNa A sAdI vAta ja ApaNe cUkI gayA chIe ane TheTha chokaro jema eka paNa akSare ja ghUMTatAM kepaLa pATIne ja zaNagAryo kare. paDI upara navanavAM suMdara pUThA caDAvyA ja kare, yA cepaDIne rezamathI ke cAMdIthI zaNagAre paNa eka temanuM vAkaya paNa na vAMce, sAvaraNIthI vALanAra kevaLa sAvaraNIne ja suzobhita karyo kare ane gharamAMthI leza paNa kacaro na kADhe ane upara caDanAra nIsaraNIne ja raMgarogAna karyA kare paNa pitAno eka paNa paga na uThAvatAM nIsaraNIne ja upara laI javAnuM kahyA kare tevA hAla tamAma mUrtipUjAnA thayA che. enuM kAraNa e ja che ke je taddana sadhAraNa nimitta hatuM tene ekadama asAdhAraNa nimitta ane sAdhya ja mAnI levAmAM AvyuM te che ane A jAtanI rUDhimAM paNa te cayavAsIo ja nimittarUpa che. mUrtipUjA e caityapUjAnuM ja suzabita rUpAMtara che e barAbara samajI rAkhavAnuM che. tavAra rAkhanArane taravArano upayoga karatAM na AvaDe te tenA kevA hAla thAya ? evA ja hAla mRtinA upaga karatAM ja na AvaDatuM hovAthI ApaNo paNa thayA che e bhUlavuM na joIe. huM te ema kahuM chuM ke mUrtipUjAmAMthI mUrtipUjAnI rUDhi have kAMI kADhI zakAya tema nathI. te AvI te bhale AvI, paNa tene sadupayega karatAM zIkhavuM joIe. mUrtipUjAnI paddhati mATe bale vidhAyaka zAstradhAra na hoya, bhale ne e cityavAsIo dvArA kema na AvI hoya, paNa have tene ApaNe tenuM ucita sthAna ja ApavuM joIe, tenI maryAdAo jANI levI joIe ane te tadana sAdhAraNa nimitta che-pATI karatAM tene upayoga kaze vizeSa nathI ema samajI tene sadupayoga karatAM zIkhI levuM joIe ane devadravyane e samajaNa mATe arthAt vidyAvRddhi mATe tathA saMdhano zreya mATe paNa upayoga karatAM jarA paNa na acakAvuM joIe. jevI rUDhi A mUrtipUjAnI che tevI ja rUDhi A devadravyanI che te tene pazu sadupayoga karavA sArU ApaNI saMsthAoe ane ApaNA AgevAnoe have vinAvilaMbe AgaLa AvavuM joIe. devadravyanI rUDhi vartamAnamAM kevaLa devamRti ane tenA zaNugAromAM ja devadravya vaparAve che. mane lAge che ke jyAre haribhadrasUrie cayavAsIo tene potAnI mejamajAmAM upayoga karatA hatA te sAme virodha uThAvyA tyAre devadravyanI rUDhi A prakAranI nahIM hoya ane ema hatuM ja mATe zrI haribhadrasUrie devadravyane saMdhanA hita mATe, jJAnanA pracAra mATe ane darzananA prabhAva mATe dhAraNa nimita hA, enuM kAraNa e te hAla Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 tA. 1-9-4 tyAM jainadhama vA zrAvakadhama sabhave kharA? Ama ApaNe aneka rUDhione badalI kADhIne vIe chIe te pachI jene nahI. badalavAthI ApaNI peAtAnI hAni thAya che ane devadravyanA sadupayoga thavAmAM bAdhA Ave che. tevI devadravyanI rUDhine ApaNe zA mATe na badalIe ? A rUDhine badalavA mATe zAstranAM paNa vacanA me` AgaLa TAMkI batAvela che. eTale ene badalavA mATe zAstranA te khAdha ja nathI tema anubhava paNa badalavAnI ja tarapheNamAM che. vaLI zraviSi vagere graMthA paNa devadravyanI cAlu rUDhine badalavAnI taraphe zumAM che. chatAM mane khabara nathI paDatI ke ApaNuA AgevAnA jeo kuzaLa vyApArI che, dezivadezane kheDanArA che. te samAjanAM dareka aMganA vikAsa thAya tevuM prucchanArA che te paNa devadravyanI rUDhine badalavA tarapha vA tene vyApaka banAvavA tarapha kema dhyAna nahIM ApatA hAya ? AnuM kharUM. kAraNa te zAstravacanathI khItA hoya ema jAya che. tene anubhava A hukIkatane spaSTapaNe jaNAve che. chatAM kevaLa zAsravacana ja temane bhAre bhayarUpa hAya ema mArI kalpanA che. pazu meM A vize upara spaSTa zabdamAM jaNAvela che ka zAstra te tyAM bhaya batAve che jyAM anItithI devadravyane cAvI javAtu hAya, paNa jyAM devadravyane saMdhdhati ke vidyApracAra jevA tIthakara thavAnAM nimittarUpa kAryoMmAM upayoga thatA heAya tyAM te kaze| bhaya ja nathI. ulaTu' zAstra te evAM kAmeAne karavA karA vavA vizeSa prAtsAhana Ape che. paNa vAta ema che ke e sadga gRhasthA zAstranI bhASA khuda pAte dhaNI AchI jANe che, je thoDI ghaNI jANatA heAya te tenA mane pAmI zakatA nathI, jeo mane pAmI zakavA jeTalA nipuNu che temane e samajavAne avakAza paNa karyAM che ane upadezA kevaLa saMkucita mAnasa dharAvatA hAvAthI zAstranA mate spaSTa karavA taiyAra nathI. mATe ja hu namrapaNe sUcavuM chu ke sadhamAM vidyAnA pracAra karo, saMdhanI eka eka vyaktine zAstrane samajI zake evI rIte taiyAra kareA ane sadhanA tamAma aMgAneA vikAsa thAya e arthe bhegA thayelA devadravyane upayoga karavAnuM zarU karI dyo! sukha jaina vAparavA lAyaka kahIne vakhANelu che. jo devadravya kevaLa darzInanA ja prabhAva mATe vAparavA lAyaka hota ane evI jarUDhi hAta tA zrI haribhadra jevA suvihita purUSa upara pramANe zA mATe kaheta ? devadravyane hAla je kevaLa eka ja kSetramAM vAparavAnI rUDhi paDI gaI che tenuM kAraNu kevaLa ajJAna che athavA devadravyanA vyApaka atha tarapha leAkeAe lakSya ja kareluM' nathI ane devadravyanA khIjA vyApaka arthavALA paryAya zabdonI teA upadezakAne bhAgye ja mAhitI rahI che. "avaLe chevaTambara....sattamaM nirarthe aiti chAyArA hIzoyama !' arthAtH kAI graMthakAre A vAkaya zrI mahAvIra bhagavAnanA mukhamAM mukelu che. arthAta te dvArA kahevarAvela che ke devadravyanu bhakSaNa karavAthI huM gautama! te bhakSaNa karanArA eka vAra nahIM, e vAra nahIM, sAtavAra sAmAnya narakamAM nahIM paN sAtamI nArakImAM jAya che. Ane taddana spaSTa atha che ane te e che ke je leAkeA devadravyane khAi jAya che--DAyAM karI jAya che-peAtAnA aMgata sukhabhogAmAM ane meAjamAhamAM uDAve che tevA lokAne uddezIne e atha vAdavAkaya kahevarAvavAmAM Avela che, paNa tenA evA atha' teA haragIja nathI ke je lekA saMdhanA hita mATe jJAna--vidhA--nA pracAra mATe devadravya vAparanArA che te sAtamI narake jAya che. jo saMdhanuM hita karanArA ane jJAnane pracAra karanArA leAkA narake javAnA heAya te pachI sadgatie krANu jaze ? ulaTu sadhapadanI ArAdhanA karanArA ane jJAnapadanI sevA karanArA tItha karagotra khAMdhe che. ema spaSTa kaheluM che. mATe ja AcAya haribhadra kahe che ke pravacananI, jJAnanI ane zananI vRddhi athe" devadravyane vAparanArA jIva tItha karapadane pAme che eTale upalu bhayavAkaya devadravyane anItithI aprAmANikapaNe ane svaccha de khAi janArA mATe bhayarzaka che. ema spaSTa che. mATe bheLI jal* tAne e vAta spaSTa jaNAvavI joie ane upalA vAkyane je spaSTa bhAva che tene spaSTa zabdomAM jAheramAM samajAvavA jAie. mUrti'pUjAnI peThe devadravyanI A rUDhi paNa have cAlu rahe temAM kaze vAMdho nathI. mAtra te rUDhine have ApaNe vyApakarUpamAM samajI tenA sadupayoga karavA taiyAra thavuM joie. kAi trIjI sattA vacce Ave ane ApaNe tenA sadupayoga karavA lAgIe te pahelAM zAstradhAra ane anubhava banne sAthe rAkhIne ApaNe te dravyanA vyApaka upayeg karIe te ghaNuM ucita che ane have te samaya pAkI gaye che. hramaNA nahI' cetIe vA nahIM samajIe teA pachI ghaNu mAruM thaze ane pachI leke ApaNI hAMsI karaze e yAda rAkhavAnu che. meM kAi sthaLe evuM vAMcyuM nathI kaeN devadravyatA upayoga sadhanA kSetramAM ke vidyAnA kSetramAM thAya teA te madAana rUpa che. vA pAparUpa che. jo kyAMya Ave ullekha hAya te paNa A kALe e ullekhane paDatA mUkI dezakALa paristhiti vicArI ApaNe A hiMne vyApaka karI nAkhavI ja joie. ApaNe evI ghaNI rUDhione sAMkhI laIe chIe ke je AcArathI virUddha hAya ane ApaNuA anubhavathI paNa viddha hAya-jema ke, sAdhutanI vasati evI jagyAe hAya ke jyAM brahmacaya nI nava vADA sacavAya, A sAmAnya niyama che ane sadAcAra mATe khAsa Avazyaka che. tyAre ApaNe vartamAna kALanI nagarAmAM taiyAra thayelI sadhugenI vasati jozuM te mAluma paDaze ke tyAM brahmacaya nI e vADA bhAgye ja sacavAtI haze. bIjuM, zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanI kAryavAhaka samitinI sAdhungeA peAtAnI bhikSA betAlIza dveSa rahita le e tenA sayama mATe samAmAM kAya vAhaka samitinA sabhya zrI zAMtilAla harajIvana Avazyaka aMga che tyAre vata mAnamAM e me'tAlIza deSa rahita bhikSa zAha tathA zrI ratIlAla cImanalAla kAhArI tathA saMdhanA sabhyo kAI lai zake che kharU? atyAre te nyAyAjita dhanathI pedA zrI maNibahena caMdulAla nANuAvaTI, zrI kalabhAi bhudarabhAI thayela annanI bhikSA pazu durlabha che, tyAM khetAlIza dASane vajavAnI vAta kayAM karavI ? sAdhuonI peThe ApaNA zrAvakanA vakIla, zrI lakhamazI ghelAbhAi tathA zrI zAMtilAla hIrAlAla zAhane paNa dhaNA AcArenI rUDhi badalAi gai che. mArgAnusArIne prazna tAjetaramAM bahAra paDelI sarakArI yAdI mujaba je. pI. tathA guNa nyAyasa panna vibhava e atyAre je vadhAre TakA dekhAve enararI mejIsTreTa thavA badala abhinadana ApavAnA TharAva karavAmAM joIe te dekhAya che kharA? jyAM A prathama guNa nathI AvyA hatA. matrIo, muMbai jaina yuvaka saMdha. zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla meAkamacaMda zAha, 45-47, dhanajI sTrITa, muMbai, mudraNusthAna : sUryakAnta pri. presa, 4pa1, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2 chevaTa eka vAta samajI levAnI jarUra che ke ApaNe jyAM tyAM zAstranuM nAma laIne pratibaMdha lagAvIe te karatAM e pratikhUMdhana kayAM keTalu ucita che te khAsa vicArAvuM joie. zAstra karatAMya dezakALa, paristhiti ane anubhava vizeSa baLavAna che e have bhUlavA jevu nathI. zAstra zAstra karatAM ApaNe eka rIte zAstranI virAdhanA karatAM pazu cUkatA nathI ane akSaranA dasa banI jaie chIe. mATe ApA saMdhanA nAyakAne mArI vinati che ke te A devadravyanI rUDhinA vyApaka upayega karavA jeTalA udAra thAya. zAsanadeva saune sanmati Ape! samAsa paDita becaradAsa jIvarAja DhANI navA je, pI.ene abhinaMdana Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mubaI jaina yuvaka sadhanu pAkSika mukhapatra prabuddha jaina taMtrI : maNilAla meAkamacaMda zAha, muMbaI : 15 sapTembara 1948 budhavAra vizvavidyAlaya samiti samakSanA mukhya (tA. 21-4-1947nA rAja eka TharAva prasiddha karIne muMbai prAntanI sarakAre gujarAta yunIvarsITInI sthApanA sabaMdhamAM eka rIporTa taiyAra karavA mATe eka samitinI nimaNUka karI che. A TharAvanA sAra e che ke mubaI prAntamAM prAdezika vizvavidyAlayA (Ragional Universities) nI sthApanAnA muddAnA mubai sarakAre svIkAra karyo che. mahArASTra yunIvarsITI kamITInI bhalAmaNa mujakha pUnAmAM e yunIvarsITInuM kAmakAja AgaLa vadhI rahyuM che. ane e mujaba mubainI sarakAra gujarAtamAM eka vizvavidhAlaya ubhuM karavAnA prazna saMbaMdhe rIporTa karavA mATe nIcenA sabhyanI eka samiti nIme che. mAnyavara zrI gaNeza vAsudeva mAvalaMkara zrI ke. ema. munazI ', ena. ela. ahamada zrI. maganabhAi prabhudAsa desAi khI. ke. majhumadAra maMtrI A samitie nIcenA muddA upara petAne abhiprAya rajI karavAnA che. ,, indumatI cImanalAla zeDa kAkAsAheba kAlelakara ena. ema. zAha DA. ema. DI. paTela "2 pramukha zrI. je. e. tArAporavALA De. ke. jI. nAyaka (1) gujarAta mATe vizvavidyAlayomAnu kSetra, svarUpa baMdhAraNa ane adhikAramaryAdA viSe bhalAmaNeA karavI ane sAthe sAthe muMbai prAntanI bahAranI zikSaNlRsa MsthAone mAnyatA ApavAnA prazna viSe paNa potAnI bhalAmaNo raju karavI. (2) AvA vizvavidya layanI sthApanA tema ja nibhAva saMbaMdhe rIpoTa karavA tathA A mATe jarUrI nANuM kema meLavavA te viSe mA dazana ApavuM. (3) A viSaya sa the sIdhA saMbadha dharAvatI bIjI bAbate viSe paNa jarUrI lAge tevI bhalAmaNA karavI. A samiti taraphathI eka lAMbI praznAvali bahAra pADavAmAM AvI che ane bhinna bhinna sthaLeAe svataH jaIne keLavaNInA kA sAthe saMbaMdha dharAvatA yA te temAM rasa letA aneka mahAzayAnI A praznAvaline anulakSIne. jubAnIe A samiti ekaThI karI rahI che. jubAnInuM kAma have lagabhaga purU thayu che, ane A noMdha lakhAya che tyAre A samitinI muMbaimAM beThaka maLI rahI che. ane rIpeTanA dhaDataranI vigatA carcI rahI che. A rIte ApaNe gujarAta vizva-vidyAlayanA bhAvI nirmANa tarapha jhaDapabhera gati karI rahyA chIe ane tene ApaNA samagra jIvananA bhAvI ghaDatara sAthe ati mahatvane saMbadha che. A vizvavidyAlayanI racanA ane svarUpanirmANu pAchaLa kayA kayA muddA rahelA che. tene prabuddha jainanA vAMcakAne kAMika khyAla Ave te hetuthI tA. 20-8-48nA rAja amadAvAda khAte bheALAbhAi jesa'galAla vidyAbhavananA adhyApA sAthe prastuta samitinA pramukha zrI, mAvalaMkaranA vArtAlApa gaDhavAyA hatA temAMnA mukhya bhAga tA. 12-9-48nA prajAbaMdhumAM pragaTa thayA che je ahiM` sAbhAra uSkRta karavAmAM Ava che. paramAnaMda) 20. na. mI. 4ra6 *O vArSika lavAjama rUpiyA 4 praznA mahArASTra ane gujarAta : vi. vidyAlayanI bhUmikAmAM bheda muMbai yunivarsi'TInI javAbadArI khUba vadhI paDI, e dUradUranA bhAgAne pahAMcI vaLI zake tema nathI ane jJAnanA vikAsa karavA mATe khIjA paNa vizvavidyAlaye prAMtamAM hAvAM joie, kolejone mAtra mAnyatA ApyAthI na cAle, emanA upara vizeSa dekharekha rAkhavI joIe, mA daza na karavu' joie e vicAre jora pakaDayuM. e mATe muMbai yunivarsiTInuM vikendrIkaraNa karI tenA pAyA para prAdezika vizvavidyAlayanI sthApanA karavI evA mULa vicAra hatA. paNa emAMya paristhitine lIdhe vicAronI bhUmikA badalAi chellAM traNu va mAM te e atyaMta jhaDapathI badalAI gaI che. dA. ta. vikendrIkaraNa mATe prAdezika vizvavidyAlayAne vicAra atyAre astitvamAM ja nathI ema kahIe te cAlaze. mahArASTra yunivasi TInA nirmANa mATe je sa MjogeA hatA ne tene anulakSIne je kAyadya thayA temAMthI ApaNA khapamAM thaiDuM ja Ave. ApaNe je karavA mAgIe chIe te mahArASTre je kayu" che tenI bhUmikAmAM ja bheda che, 1943 mAM vaDedarA adhivezanamAM gujarAtI sAhitya pariSade vizvavidhAlaya sabadhI je TharAva karyAM temAM preraNA mahArASTranA dRSTAntanI hatI. enI pAchaLa spaSTa kalpanA zI hatI te huM nA kahI zakuM. e pachI gujarAta vidhAsabhAai 1944nA mAmAM gujarAta vizvavidyAlaya maMDaLa racyuM. emAM gujarAtanA keLavaNIkArone tema ja agresara vyaktione sthAna sthApyuM, ane maMDaLanuM kAma cAlyuM. have gujarAta mATe vizvavidhAlaya eTale zuM, emAM zenA zenA samAveza hAya, kheAdhabhASAnu zu', khIjI bhASAonuM zuM, e badhA prazno ubhA ja hatA te temAM aikamatya hatuM ema na kahevAya, eTale mULabhUta sidhdhAntanu eka nivedana taiyAra karavAnI pravRtti upADavAmAM AvI. ane pachI e dizAmAM prayatna karavAnuM TharAvyuM, eTale eka kharaDA taiyAra karIne ene prasiddha karyAM, vicAranI bhUmikA na racIe, chUTA chUTA vicArene sakalita na karIe tyAM sudhI prajAmatanA e vicArAne TekA paNa zI rIte maLe? A pravRtti cAlatI hatI tyAM 1946 mAM prajAkIya sarakAra sattA para AvI maiM tarata ja eNe mahArASTra yunivarsiTI bila dhArAsabhAmAM ApyuM. daramyAna ApaNe je kharaDA dhaDele tene aMge eka praznAvali kADhIne judA judA keLavaNIkArone te mekalI ApI javA magAvyA. maMDaLanI 50 thI 60 kheDakA thai, ahevAla taiyAra karyAM, e prasiddha paNa thayA, gujarAta vizvavidyAlaya maMDaLanI epIsa kaDhI, ene aMge eka pustakAlaya vasAvyuM te e rIte eka kendranI racanA karI. navI sarakAra sthapAI tyAre lAgyuM ke ApaNe jorathI prayatna karavA joie, te ApaNe zuM mAgIe chIe te spaSTapaNe kahevu joie. nahIM te mahArASTra mujaba ja ahIM paNa kAyadA thaze, te ekavAra e kAyA thaye eTale pachI ene badalavAmAM muzkelI paDaze. atyAre pazu ApaNe kahIzuM' ema Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 prazuddha jaina ja sarakAra karaze ema nakkIpaNuM na kahevAya; chatAM ApaNe je mAgatA hoie tenI jANuM karavAthI ApaNA vicArAne dhakSesatu kAma thayAne vadhu saMbhava khare. mizana nImAyu' tyAra pachI badalAyelI paristhiti 1946 pachI je rAjadvArI paristhiti ApaNune jovA maLI tethI ApaNe samajI zakrayA ke TU'ka samayamAM ApaNA deza svataMtra thavAnA che. 15 ogasTa, 1947 pachI te paristhiti atyaMta spaSTa banI gaI, tenI sAthe ja e pazu spaSTa thayuM ke have bhASAvAra je prAntaracanA thaze te kevaLa bhASAnI dRSTie ja nahIM paNa vahIvaTanI dRSTie paNa thaze. eTalu spaSTa thatAMnI sAthe ja te te pradezanI vizeSatAonu' pASaNa karanarI saMsthA-vizvavidyAlayakalpI zakAya, ane mubai yunivarsiTInA vikendrIkaraNanA vicAra khUba pAchaLa nakhAi gayA. A ApaNI dRSTimAM thayelA meTAmAM meTA pheraphAra, 1947 nA eprilamAM gujarAta yunivarsi`TI mATenuM kamizana nimAyA pachI A pheraphAra AvyA. mizana nImatI vakhate eka cintA e hatI ke dezI rAjyAnu zuM karIzuM? vaDAdarA ane kAThiyAvADane samAveza A yAjanAmAM thaI zakaze ke nahIM? paNa A navA lokazAhInA jamAnAmAM e cintA paNa TaLI gaI che. saurASTranA navA prAMtanuM nirmANa thayuM che. vaDedarAmAM paNu ekahaththu taMtra nIkaLI jaIne prajAkIya taMtra raca yuM che. A svataMtra tatra paNa lAMbe vakhata nahIM rahe evI mArI dhAraNA che. vaDedarA teA bhaugeAlika dRSTie paNa evI rIte gADhavAyuM che ke e 'idI saMdha (Indian Union ) nA prAMtamAM Avaze ja. AvI che. badalAyelI paristhiti. gujarAtI bhASA khelatI tamAma prajAne samAveza karavAnI 1944 mAM sthapAyela vizvavidyA laya mareMDaLanI kalpanA hatI. paNa Aje te e pratyakSa vastu che. samiti samakSa rajI thayelA vicAro sarakAre nImelI samitimAM bAra sabhya che. gujarAta prAMnta mATenuM vizvavidyAlaya kevuM karavu. e enI tapAsanA kSetramAM Ave che paNa prAdezika vizvavidhAlaya karavu ke na karavu' e savAla enA kSetranI bahAranA che. samitinI beThaka, jude jude sthaLe meLavAi che ane deDhase jeTalA keLavaNIkAronA uttaro meLavyA che. ghaNA sAthe savAlajavALa thayA che. A pUchatapAsa pUrI thayA pachI kevA niSNudhA levAze te atyAre kahI zakAya nahi. eTale huM je kahu te samitinA niNu ceArUpe kahete| nathI. mAtra kevA kevA vicAro samiti AgaLa rajU thayA che te ja jaNAvu chuM. paDelA savAla te e ja che ke vizvavidhAlayanuM svarUpa kevu hAya ? meTA bhAganA mata A sAdhI evA che ke vasatigRyukta ekasthAnIya enuM svarUpa hAya, te paNa chaLadvAranI sasthAne mAnyatA ApavAnI sattA ene hAvI joie. hAlanA viziSTa sa`jogAmAM mAtra ekasthAnIya vizvavidyAlaya pUrepUrUM' upayegI nahIM nIvaDe. AkhA prAntanI keLavaNInuM AyeAjana karavA judAM judAM sthaLe AvelA mahAvidhAlayane mAnyatA ApavAnI chUTa ene rahevI joie, jo ke keLavaNInI dRSTie vasatigRhavALuM ekastha.nIya vizvavidhA laya ja uttama. khIjo savAla e che ke mahAvidyAlayeAnu neDANu marajiyAta hAya ke jiyAta ? dhRSNAnA mata evo che ke A khALata keLavaNInI hAvAthI joDAvA na joDAvA saMbadhI kArane krUraja nA pADavI. pharajiyAta joDANunA paNa pAchA e prakAre cheH (1) vizvavidyAlaya sAthe joDANu karyAM sivAya ane eNe dhaDelA abhyAsakramane anusaryA sivAya kAi paNu vidhalayane chUTakA ja na thAya. (2) kAIpaNa vidhAlaye vizvavidyAlayanI mAnyatA meLavavI ja joIe ema na kahetAM, joDANu tenI marajI upara che|Davu. tA. 15-9-48 paNa prAMta bahAranI kAI vidyApITha sAthe te joDAi na zake. Ane ADakatarI pharaja pADayAnA prakAra gaNI zakAya. trIjo mAga' e che ke ApaNe ja evu sarasa vizvavidyAlaya rasIe ke kAkhaMne bahAra rahevAnuM game ja nahIM. gujarAtanuM avicchinna ekama racavA sabaMdhe A praznane aMge vadhu vicAravAnuM e che ke gujarAta prAMtamAM AvelI havA chatAM gujarAta vizvavidyAlaye zikSaNanI je AyA janA karI heAya tenI virUddha, kAM prayAga ke kAM khIjA kAI kArA khAtara, kAi sasthA khIje joDAvA mAgatI hAya / tene tema karavA devu... ke kema ? dA. ta. gujarAta vizvavidyAlaye ema nakakI kayu ke tamAma zikSaNa gujarAtIArA apAya, paNu kAi saMsthA ema kahe ke ame te aMgrejAna zikSaNa ApavA mAgIe chIe, te| e cAlavA devu' ? athavA koi saMsthA ema kahe ke amAre te la'Dana yuni. sAthe joDAvu che te evuM karavA devuM ? dhaNAnA mata nI virUddhamAM che. dhaNA te, AvuM na karavA devuM ene dabANu paNa nathI gaNutA. e lokAnu kahevu che ke keTalIka bAbatane Atradra tA rakhavA ja paDe. prAntanA utkRSa ane vikAsanI je bAbateA hoya tene te khAsa. dAkhalA tarIke je prAntamASA hAya te ja khelabhASA khate, eve Agraha rAkhavA ja paDe. ethI virUddhanA mata keLavaNImAM arAjakatA phelAve teve che. vidhAnI upAsanA sAthe lokAne saMbaMdha te kharA ja ne? te pachI moTA bhAganA kSekAne adharI paDe evI bhASAmAM zikSaNa ApavAnuM vicArIpaNu zakAya ? lekanA utkaSanI kalpanAmAM ethI karIne vikSepa paDe che. laMDana yuni. sAthe joDANanA tA me upara dAkhalA ApyA. paNa kAmanA vicAra muMbaI yuni. sAthenuM joDANa cAlu rAkhavAne huAya. AnI sAme dhaNune vAMdhA che. bhASAvAra prAntamAM cAlyuM javAnuM te enI sAthenA joDANuthI gujarAtanI vizeSatAevaLu* avicchinna ekama ApaNe zI rIte racI zakavAnA? virAdhanu' bindu A che. jee sIdhI ke ADakatarI rIte pharaja pADavAnI virUddhamAM che teo kahe che ke keLavaNImAM kazu krUrajiyAta na hoya. darekane prayAga karavAnI ane peAtAnI rIte vikasavAnI chUTa hAvI joie. sAme savAla e rahe che ke evI prAyogika chUTa mATe prAnta bahAranI saMsthAonI je pratiSThA hAya tenA lAbha meLavavA deveza ke kema ? pazu A savAla dekhAya che tevA saDelo nathI. e ThIka ThIka aTapaTA che. bhASAvAra prAntaracanA ane bhASAvAra vahIvaTItaMtra enI vacce paNa bheda karavA jarUrI che. ema keTalAka mAne che. gAMdhIjIe kahelu ke jyAM sudhI bhASAvAra vahIvaTItaMtra thAya nahIM tyAM sudhI bhASA tArI yunivarsiTI karaze nahIM. mAre ene aMge emanI sAthe savAlajavALa thayA hatA. enI vIgatemAM atyAre nathI utarate. paNu mukhya prazna A che. bhASAvAra prAntaracanA thatAM pAMca dasa varSa nIkaLI jAya tyAM sudhI zuM karavuM ? a MgrejI mAraphata badhuM calAvavu ? ke prAntanA eka ekama racI khila bhAratanI ekatAne dheAraNe kAma calAvavuM ? gAMdhIjI ema pUchatA ke sAthe besI jaine A badhA prazno patAvI na zakAya ? meM kahyuM ke e mATenI manedazA atyAre ApaNetyAM nathI. ene AvatAM pAMca dasa varSa nIkaLI jaze. paNa jo ApaNe prathama bhASAvAra vidyApITheA karIe, teA dareka prAntabhASAne pAye mULa saMskRtamAM hovAthI saMskRtine pAye eka ja raheze. rAjakAraNane lIdhe emAM prAntIyatA Avaze, paNa bhASAnA kAraNe Avaze e bhaya mate nahete. paNu e darekanI nirranALI samajanA savAla che. khIjA keTalAkene marI mAnyatA sAme vAMdhA ja e che ke ema thavAthI prAntIyatA vadhaze. Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-9-48 - trIjo vicAra e che ke keLavaNInI daSTie je ekasthAnIya - aMgrejIne Agraha na rAkhatAM pazcimanI koI paNa eka bhASAnuM vizvavidyAlaya e ja sarvottama hoya to vasatigRDavALI zikSaNa- eTaluM jJAna ApavAnuM rAkhavuM, kAma karaze te paNa seMkaDe saMsthAo jeTalI vadhe eTalI vadhAravI. je aneka vidyAkendro ubAM navANuM TakA aMgrejI ja levAnA eTale harakata nahIM Ave. paNa thAya te ApoApa e vikasIne vizvavidyArUpe pariNA thAya. Ama karavuM e kharuM jotAM te aMgrejI pratye rAjakAraNane eTale ANaMda, vaDodarA, surata vageremAM vidyAsaMsthAonuM je jUtha lIdhe pedA thayelI sUga DhAMkavAne eka tukake ja che, je che. te kALe karIne vizvavidyAlayamAM pheravAI jAya evI jogavAI aMgrejIne sthAna ApavAne ApaNe nirNaya karIe to e bhASAnA baMdhAraNamAM rAkhavI. atyAre te sarvasAmAnya yojanAmAM ja emane samAdhyuM ke upayogane khyAla karIne karavuM joIe. A saMbaMdhI samAveza thAya, paNa e yojanAnuM rUpa samavAyI hoya to bhaviSyamAM eka anubhava TAMkIza. vaDodarAmAM hamaNAM samitinI beThaka thaI temAM e svataMtra vidhApIThe thaI zake. eka sAkSI tarIke vaDedarA ke lejanA aMgreja prinsipAla zrI. bodhabhASA viSe ekamatI romAnsane belAvelA. mArA manamAM ke " gujarAta mATenI yunibodhabhASA te svabhASA ja hovI joIe e viSe keTalAka varsiTI vize eka aMgrejane vaLI zuM kahevAnuM haze ?" paNa apavAda sivAya lagabhaga badhA ja saMmata dekhAya che. eTale e emanI jubAnIe mArA mana upara uttama chApa paDI. emaNe savAla para bahu lAMbo vicAra karavAno raheto nathI. paNa rASTra- bhArapUrvaka kahyuM ke mAtRbhASA ja avazya bodhabhASA hovI joIe bhASAne prazna vicAravA jevo che. prAnta prAta vaccenA saMparka ane aMgrejI vizvabhASA che mATe e zIkhavavI joIe. paNa mATe ane samasta dezanA aya mATe hindustAnI pharajIyAta bhASA eka bIjI dRSTithI paNa aMgrejInuM mahatva emaNe AgaLa dhayuM. tarIke zIkhavavI joIe emAM te be mata che nahIM. paNa kayA judA judA viSayanA uttama uttama graMthe keTalAka jarmanamAM maLaze, tabakake (Stage) thI ene pharajiyAta gaNavI, e prazna che. keTa- keTalAka kenyamAM maLaze, paNa tamAma vidyAzAkhAonA gre ekalA lAka kahe che ke pahelethI ja e pharajiyAta karavI, ane keTalAka aMgrejImAM ja maLe ema che. eTale jJAnane phalaka vistAravA mATe kahe che ke cethA ke pAMcamAM dharaNathI karavI. evuM kahenArA prAMtIya aMgrejI jeTalI khapamAM Ave eTalI bIjI eke bhASA nahI AvI bhASA marI jaze evA DarathI nathI kahetA. prAntIya bhASA ema zake. e muddo mane khUba vicAraNIya lAgyA. sahelAIthI mare evI hoya te ene maravA do evuM kahenArA adhikArakSetra paNa paDayA che. emanuM kahevuM ema che ke eka vAra amane dezanA ATalI zikSaNa pUratI vAta thaI. have vizvavidyAlayanA adhikAraA prAntIya bhAgalAmAMthI nIkaLavA do. tyAre bIjo pakSa ema kSetrane prazna vicArIe. eka savAla e che ke gujarAta bahAranI koI kahe che ke gujarAtI bhASAmAM vyavahAra karatAM karatAM pukhta vaye vidha saMsthA gujarAta vizvavidhAlaye TharAvelA niyamo ane abhyAsakramane pahoMcanArA mANase paikI 80 TakA jeTalA te gujarAtamAM ja rahe. anusaravAnI zarata vi. vi. sAthe joDANa mAge te ApavuM ke nahIM? vAnA che. bahu bahu to 20 TakA gujarAtanI bahAra nIkaLaze. e A savAla rAjakAraNanI sAthe vaNAI gayele che ne emAM matabhedane 20 TakAne sArU 80 TakAne zuM kAma paDavA joIe ? puSkaLa avakAza rahyo che. keTalAka gujarAta bahAra na ja javuM ema ucca zikSaNanI bodhabhASA spaSTapaNe AgrahapUrvaka mAne che. keTalAkane javAmAM vAMdho nathI chatAM mahAvidyAlayanI eTale ke ucca zikSaNanI bhUmikAe bedha emane paNa prAtIyatA keLavAya e kaMI catuM nathI. eTale teo bhASA kaI rAkhavI e paNa eka prazna che. keTalAka hindustAnI evo upAya sUcave che ke prAntIyatA vadhe nahIM ane je sthAnamAM mAdayama hoya evI mAgaNI kare che. keTalAka ethI virUddha ema kahe che e saMsthA AvI hoya tyAMthI paNa virodha UThe nahIM mATe ApaNe ke hindustAnIne pharajiyAta bhASA gaNavI eTaluM pUratuM che. keTalAka ja evI zarata mUkI ke tyAMnI sthAnika bAvAne abhyAsakramamAM vikalpa ApavAnuM samAdha na svIkAre che. te pharajiyAta sthAna ApavAnuM raheze. jeone mata spaSTa paNe virUddha A pachI e prazna Ave che ke aMgrejInuM AmAM sthAna zuM che teo AvA kuMDALAM (pockets) racavAnI virUddha che. jemane hoI zake? badhA ja kahe che ke aMgrejIne sthAna te rahevuM ja A vizvavidyAlayane lAbha joItA hoya temaNe ahIM AvIne joIe. pachI te prazna e che ke keTale daraje rahevuM joIe ? bhaNavuM ema emanuM kahevuM che. adhikArapradeza vistAravAthI prAntIyatA keTalAka kahe che ke meTrika thatAM sudhImAM jeTaluM saMskRtinuM jJAna maLe che ane evA prasaMge paNa banyA che. chatAM ethI rASTra kamajora che teTaluM aMgrejInuM jJAna sarvane ApavuM. keTalAka kahe che ke banyuM che ema kahevAnA eka sabaLa purAvo batAvI zakAze nahi. kAyade-Ajhama jhINAnI AkharI vidAya | duzmana dezamAM paNa Avo AdamI na pAko ! kAyade Ajhama jhINunuM tA. 11-9-48 zanivAranI rAtrI : parama zAnti icchIe AvI eka prakAranI sabhyatA ApaNane karAMcI khAte avasAna thayuM. A avasAnane aMge hiMdI sarakAre varelI che. ' kAyade AjhamanA mAnamAM potAne rASTradhvaja nIce utAryo hato paNa kAyade-ajhama jhINAne vicAra karatAM A sabhyatAne ane hiMdanA gavarnara janarale tema ja mukhya pradhAne tathA bhinna khyAla mArI jevA sAmAnya mANasanA dilamAM TakI zakato nathI ane bhinna dezanA rAjakAraNI AgevAnoe zokasaMdezAo mokalyA hatA AvA prasaMge je prakArane samabhAva athavA te upekSAbhAva apekSita je dainika patramAM pragaTa thayelA sau koIe joyA haze. AmAMnA che tevo bhAva anubhavI zakatuM nathI. kAraNa ke kAyade-Ajhama jhINAe keTalAka kevaLa aupacArika to koI koI hArdika hoya e saMbhava ApaNuM dezamAM je anarthaparaMparA janmAvI che tene tenA avache. chApAvALAo paNa A banAvanI pitapotAnI rIte nava le che. sAna sAthe cheDe AvatuM nathI, paNa ulaTuM e saMbhava che ke te game tevA mANasanuM mRtyu Akhare dakSiAnuM adhikArI che ane anartha paraMparA uttarottara vadhatI ja jAya ane jo jhINAnA mArge game tevA duSTa AdamInI duSTatAne Akhare tenA mRtyu sAthe anta IslAmanA anuyAyIo AgaLa ne AgaLa gati kare ane tenA Ave che ane tethI je AdamIe A lokamAMthI vidAya lIdhI pratyAdhAte ApaNuM cittanI viSamatAmAM paNa vadhAre ja karyA kare tenI duSTatAne tenA avaguNone-ApaNe bhulIe ane tenI zakti- te tenuM pariNAma hiMdustAna tema ja pAkIstAna mATe Akhare | mattA ane vividha saguNAnuM cintavana karI tenA mATe ApaNe savaMte mukhI vinAzamAM ja Ave. jhINA sAheba haMmezA kahetA ke vikalpa che e prazna aMgrejI Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 prabuddha jaina tA. 15-9 48 - - mArI pAkIstAnanI vAta svIkAre; pachI te ApaNe sagAbhAI mahAsabhAnI temaNe sevA karI ane eka mahAna niDara dezabhakta tarIke jevI mahebatathI pADozI mitra tarIke rahIza ane ekamekanA temaNe bhAre nAmanA meLavI. paNa jyAre rASTrISa mahAsabhA upara utkarSane sAthe maLI sAdhIza, Ama chatAM paNa pAkIstAna maLyAM gAMdhIjInuM varcasva sthapAyuM, ane samagra rAjakAraNanI dhurA temane , bAda tenI Tubuddhie hiMdI saMsthAnane sukhe suvA dIdhuM nathI. jenA hAthamAM AvI, jyAre rASTrasevA eTale AtmaNa, jIvanaparivartana, hiMda ane pAkIstAna AjhAda banyA ke paMjAbane bhISaNa hatyAkAMDa jelavAsa-A paristhitiviparyaya ubho thaye ane A navA ane duniyAe kadi nahi joyela ke jANela e sAmudAyika saMgomAM potAnuM have kazuM sthAna rahyuM nathI ema jyAre jhINu sthaLAntara zarU thaye. A jhaMjhAvAta kAMIka zamena zame te daramiyAna sAhebane mAluma paDayuM tyAre rASTrasevAne, AjhadInI upAsanAne, kAzmIra uparanA AkramaNanIcejanA pAkIstAnanI sarakAre kAyade AjhamanI hiMdu-musalamAnanI ekatAno rasa temanAmAMthI eAsarI gayuM ane preraNA ane doravaNI nIce amalamAM mukI ane bIjA hatyAkAMDanI kevaLa kemIvAdI banatI jatI meslema lIga upara potAnuM citta zarUAta karI. ane Ama hovA chatAM kAzmIramAM je kAMI thaI rahyuM ane sarva zakitao temaNe kendrita karI. A dezamAM hiMduo ane . * che te tyAMnI musalamAna prajAne ane AsapAsa vasatA sarahadavA- musalamAne tANAvANI mAphaka ekamekane vIMTaLAyelA patharAyelA paDayA sIene baLave che ane pAkIstAnane te sAthe kazI levA devA che. Ama chatAM paNa hiMduethI tAravatAM musalamAna kemanI amuka nathI- evo daMbhI dekhAva Aja sudhI temaNe dhAraNa karyo che. Aje khAsiyate dhyAnamAM levI ghaTe che. eka te AkhI musalamAna haidarAbAdaH rAjya je mAthAbhArI vaLaNa akhatyAra karyuM che ane prajA pramANamAM ghaNI vadhAre nirakSara che. bIjuM temanAmAM dharmAdhajenA pariNAme AkhA hiMdanI zAnti bhAre jokhamamAM mukAI che. tAnI mAtrA paNa atyaMta vipula pramANamAM rahelI che. trIju tenI pAchaLa paNa preraNA ane cetanA te pAkIstAnI sarakAra ane hiMdu o tema ja anya varge hiMdusthAna mAtra mAtRbhUmi havAna tenA vaDAnI ja che e bAbatamAM lezamAtra zaMkAne sthAna che ja kAraNe ja nahi paNa pitAnI dharmabhUmi, saMskArabhUmi hevAnA nahi. Ama jeNe eka ane akhaMDa hiMdustAnanA bhAgalA kAraNe paNa hiMdustAna pratye ajoDa mamatva dharAve che. mAtRbhUmi karAvyA, eka ja mAtAnA saMtAna-hiMdu ane musalamAno-bane te musalamAnonI paNa hiMdustAna ja che. paNa dharma tema ja saMskAbhinna bhinna prajA che e satyavirodhI, vAstavikatA-vireAdhI ragata khyAloe temane haMmezAM hiMda bahAra naja2 TakAvatA banAvyA tema ja ubhayanA zreya ane preyane virodhI siddhAne ubhe karI che. pariNAme hiMda viSe je te dAmya hiMduo temaja anya vargo anubhave banne vacce abhedya evI dIvAla ubhI karI ane bannene rakatapa- che tevuM tAdAmya teTalA pramANamAM-jayAM sudhI musalamAnone dRSTikoNa tanA pizAcI mAge ghasaDayA, ane mahAtmA gAMdhI jevI umayane badalAya nahi tyAM sudhI-musalamAne anubhavatA nathI, anubhave tema parama upakAraka ane aikathapaSaka zakitane parAsta karI-niva" , nathI. musalamAna komanI A traNa truTiono-nabaLAIonobanAvI-jeNe dezane be bhAgalA karAvIne haMmezAne mATe vairavirA. jhINAe pure lAbha uThAvo zarU karyo, islAma jokhamamAM che, dhanI vRttine cirAyuvI banAvI ane e ja vRttine ja bane teTaluM evI bumarANa zarU karI mukI, musalamAna ane hiMduo bhinna vega ApavAmAM ja jIvananI itikartavyatA mAnIe AdamInAM prajAo che evA siddhAntanI prarUpaNA karI, pAkIstAnanI siddhi avasAnathI leza mAtra zekane anubhava thavAne badale hiMdavAsI e ja temanA samagra mekSane upAya che ane e prApta na thAya te prajAjanoe chuTakArAnI-rAhatanI-nirAMtanI-lAgaNI anubhavI che. hiMdu bahumatInA hAthe musalamAno kevaLa nAza ja nirmAyela che. ema kahevuM vadhAre yathArtha che. jeNe hiMdanA upavanane khedAnamedAna AvAM atima TinA vidhAne upara jhINAe bhayaMkara ane asakaryuM che, jeNe svaga pedA karavAne badale potAnA ja vatanamAM tyapracura vANItAMDava AraMbhya. rASTravAdI pakSanuM dhyAna aMgrejonI dejakha pedA karyuM che evI vyakti mATe AMkhamAM AMsuM zAne? " hakumatane uccheda karavA upara kendrita hatuM ane e hetu siddha karavA vANImAM zeka zAne ? dilAmAM duHkha zAne? mATe musamAnene sAthe rAkhavAnI ane temane sAthe rAkhavA hoya - chellA vIsa paccIsa varSanA duniyAne itihAsa tapAsIe te temane bane teTalA saMtejavAnI jarUra hatI. musalamAnonI eTale chIe te A yuga ja jANe ke rAvaNane-daza mAthAvALA mAnavI ke mohema lIganI eTale ke kAyade Ajhama jhINAnI mAMgaNIo ene--ahaMkAranA avatArane--ja cAlI rahyo hoya ema mAluma vadhatI ja jAya ane kaI rIte saMtoSAya ja nahi, ane banne saMmata paDe che. ApaNI AMkha sAme A ja ke.TinA mAnavIo eka na thAya tyAM sudhI aMgrejI hakumata TaLe nahi-avI paristhiti ubhI thaI. AnuM AkharI pariNAma hiMdanA bhAgalA svIkArAvavAmAM pachI eka pasAra thaI rahyA che. musalInI garyo, hITalara gayo. AvyuM ane mahamadaalI jhINAnI mahatvAkAMkSA paNa pAkIstAnanAM Aje razImAM sTelInanI paNa eja bhAta che. sarvasattAdhIza, saranazIna banavA sAthe ThIka ThIka saMtoSANI. 1835-36 thI dhAre tyAre game tyAM pralaya pedA karI zake, mAnavInI zetruMjana pAkIstAnanI laData zarU thaI ane bIjA vizvayuddha daramiyAna koMgresa , pyAdAM karatAM leza mAtra vadhAre kIMmata nahi, sattAnuM parigha kaI paNa AkhI kAre gRhavArasI hAIne pitAne vicArapakSa AgaLa vadhAravAnI rIte vadhAratA javAnI ja-koI kALe paNa tRpta na thAya tevI-bhukha, jhINane bhAre taka maLI, yuddhavirAma bAda A kamI laData atyanta vikasattA nIce AvatA pradezanI prajAne kema kacaDavI ane avApha rALa svarUpa dhAraNa karatI cAlI. kAraNa ke jhINAne ke pAkistAnanA banAvavI e ja, jenI nIti kAyade AjhAma. jhINu paNa e ja pracArakone mATe potAnuM dhyeya siddha karavA athe" kaI paNa kAryo, keTinA eka lokottara purUSa hatA. leke ttara eTalA mATe tenI hINu nahetuM, ke I paNa juThANuM. na bolI zakAya tevuM nahotuM, zaktimattA asAdhAraNa kaTinI hatI. satunI bAjue tema ja koIpaNuM pagaluM bharavAmAM-bhale te sabhyatAvirodhI hoya,' mAnavatAasanI bAjue AvA lokottara purUSe pedA thatA AvyA che ane virodhI hoya temane kazo saMkoca nahote. pitAnA kAmamAM rahelI pitapotAnA svabhAva mujaba temaNe duniyA upara zAMti, sukha tema pizAcI vRttine sadA uttejavI ane anya komane raMjADavI, luMTavI, ja dharmanuM athavA te azAnti, asukha tema ja adharmanuM rAjya tenI strIonAM apaharaNa karavA, atyAcAra karavA ane kevaLa phelAvyuM che. jhINAmAM apUrva buddhizakita tema ja yejanA zakita te pazabaLanA joDe tenI pAse hAya pekarAvavI ane pitAnuM dhAyuM hatI ja. amuka prakAranuM bhAvanAmAbha95 tema ja niDaratA paNa temane kabula karAvavuM-A nIti upara ja jhINunI meslema lIgane AkhA varelI hatI. paNa temanI prakRti upara sauthI vadhAre prabhutva dharAvatI kAryakrama racAyuM hatuM ane pachI te jevA musalamAne tevA ja khAsiyata te temanI ajoDa mahatvAkAMkSA hatI. A mahatvakAMkSA sAthe hiMduo-pariNAme ApaNe deza sabhyatAne nAme mAthuM UMcuM karI jyAM sudhI virodha na AvyuM tyAM sudhI hema rela lIgatemaja rASTrIya na zake evI bhayAnaka, vikarALa, niSphara aneka ghaTanAe dezabharamAM Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-9-48 prabuddha jaina mAtA ja baLAto thAya che. daramiyAna e. banI gaI, A duHkhadArUNa dhaTanAo daramiyAna eka sannapurUSanI AmA sadA baLo rahyo; bIjAne AtmA dayeyasiddhi samIpa AvatI joIne malakA rahyo. sabhya duniyAnI samakSa kAMIka te mAthuM uMcuM rAkhavuM joIe eTalA mATe athavA te vAIsaroya vagerenA dabANane svIkArIne AvAM apakRtyathI aTakavAnI jhI sAhebe eka be vara apIle karelI kharI. paNa te badhuM kevaLa aupacArika hava, tenI pAchaLa tenuM hRdaya hatuM ja nahi. pitAnA anuyAyIone AvA dArUNa kuthI vAravA teNe kadi gaMbhIra prayatna karyo ja nathI. eka nau AkhalImAM jaIne hiMduonAM AMsu luMchAyA; kalakattAmAM jaIne musalamAna kemane bacAvI. ane hiMduone satata bhAMDayA ja karyA', musalamAnonA atyAcAranI kAM te upekSA karI athavA bacAva karyo athavA te jayAre sAdhyasiddhiH puratI jarUra lAgI tyAre uttejanA ApI. te svIkArelA dhyeyamAM kavaLa ta635, mAnavatA sa tha jeNe sadAne mATe chuTAcheDA lASA hAya che, sAdhya siddha karavA mATe jene mana game tevA sAdhane AdaraNIya hoya che, hiMsA ane asatyanA pAyA upara jene A rAjakAraNI kAryakrama racAyeluM hoya che evA ApaNI AMkha sAmethI pasAra thaI rahelA saramukhatyAranI paraMparAmAM jhINAnI e vizeSatA che ke anya saramukhatyAre e potAnA dezane eka ane akhaMDa rAkhavA sadA prayatna sevyuM che, jhINue je dezamAM pine jamyA, ane je dezanI AjhAdI mATe amuka samaya sudhI je jhujhayA paNa kharA e ja dezanA Akhare teNe bhAgalA karAvyA. A dezadro, rASTradroDa mAtra jhINunA ja nAma upara ja lakhAya lAge che. Aje paNa evA keTalAya musalamAna haze ane khAsa karIne pAkIstAnamAM ke jeo jhINAne pitAnI komana eka mahAna uddhAraka tarIke lekhatA haze, paNa samagra rIte vicAratAM jhIe hiMduonuM temaja anya vargonuM ja nahi paNa musalamAnenuM paNa atyanta ahita karyuM che. verajheranI viSaparaMparAne jIvatuM rAkhatuM pAkIstAna pedA karIne jhINAe tyAM vasatA musalamAnonuM kalyANa sAdhyuM che ema mAnavAne ApaNI buddhi nA pADe che. ane hiMdamAM vasatA cAra karoDa musalamAne te kevaLa pIThabaLa vitAnA banI gayA che, rAjakAraNI vacaM. sathI vAMcita banyA che, potAnI ja bhemamAM nahi mitra nahi duzmana evI koi vicitra ane sadaH zaMkAspada durdazAno bhAga banyA che. A kevaLa jhINAnI pAkIstAnanI pedAzane ja AbhArI che. Aje ApaNA dezamAM chellA traNa cAra varSathI je anartha paraMparAo janmI rahI che, je bhISaNa kAMDe sarajAI rahyA che e sarva jhINAne ja AbhArI che ema kahevuM e jhInI tAkAtano bahu moTo guNuAkAra karavA barAbara lekhAya. paNa koI paNa vyaktinA sArA narasA paNAne nirNaya eka ja dhAraNuthI thaI zake ane te e ke pitAne je zakita maLI ane pitAne je take maLI te sarvane upayoga teNe kaI bAjue karyo? le kAnuM-janatAnuM zreya tema ja zAnti, sukha tema ja svAra vadhAravA pAchaLa karyo ke tethI taddana ulaTA mAge? jhINunA samagra vyakitatvane ane tenA sarva kAryane saravALe kai bAjue name che e kahevAnI jarUra che kharI? mArA eka mitra ane mArgadarzaka kahe che ke jhINAnA pakSe ApaNe ema jarUra kahI zakIe ke te dhArata te AthI paNa vadhAre duSTa thaI zakata. huM javAba ApuM chuM ke chellAM dazeka varSanuM hiMdanuM rAjakAraNa tapAsatAM mane te ema lAge che ke teNe duSTatA dAkhavavAnI eka paNa taka javA dIdhI nathI. ApaNane AjhAdI maLyA bAda te temanI vANI upara ' svAbhAvika cekaDuM AvI beThuM hatuM, paNa te pahelA evuM bhAgye ja aThavADIyuM ' gayuM haze ke jayAre vaNI yA vatana vaDe jhINue ApaNA antaH rAtmAne, dezadAjhane ke sabhyatAnA khyAlane eka yA bIjI rIte dukAvela na hoya. mArA mitra ane pratyutara Ape che ke tamArI duSTatAnI Ta95nA bahu ThIMgaNI lAge che. A temane AkSepa huM natamastake svIkAruM chuM. Aje ApaNe tema ja pAkIstAnane AjanA vaimanasyamAMthI chaTavuM hoya ane parasparane zremanA mArge pragati sAdhavI hoya to jhINA je vicArasaMskArane vArasA mukI gayela che tethI mukta bance ja ApaNo chuTake che. jhINA eTale pAkIstAna, jhINA eTale kAmI vera jhera, jhI eTale mAnavatAne abhAva-e bharavA chatAM paNa ApaNI vacce ciraMjIva che. tene bhulIzuM tyAre ja ApaNAmAM sanmati-samabhAvane-udaya thaze. kama'nI paribhASAmAM belIe ane sArA tema ja kharAba kamane kuLadAtA Izvara che e ka95nA svIkArIe te ApaNuM dilamAMthI eka ja udgAra nIkaLe che ke amArA koI mahAna pApakarmanuM phaLa bhegavavAnuM haze, prAyazcita karavAnuM haze eTale, he bagavAna, te amArI vacce jhINune mokale. je have amAruM prAyazcita purUM thayuM hoya, te kRpA karIne amAre tyAM evA koI bIjI jhINAne nA mokalate eTaluM ja nahi paNa koI duzmana dezamAM paNa A AdamI ne pAjo ! paramAnaMda paryuSaNa vyAkhyAnamALA zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha taraphathI muMbaI khAte yojAyelI pajpaNuM vyAkhyAnamALAne kAryakrama jenI vigata gayA aMkamAM pragaTa karavAmAM AvI hatI te bahu najIvA pheraphAra sAthe saphaLatApUrvaka pAra paDyuM hatuM. pahelAM sAta divasanI sabhAe savAranA sADA AThathI sADA daza sudhI viThalabhAi paTela roDa upara Avela AnaMdabhuvanamAM bharavAmAM AvI hatI; vacagALe ravivAranA roja baporanA bhAgamAM eka sabhA mahAvIra jaina vidyAlayanI vyAkhyAnazALAmAM bharavAmAM AvI hatI, jyAre mahAsatI ujavalakumArIe vijJAna ane dharma upara vyAkhyAna ApyuM hatuM. chellA divasanI sabhA rAkasI thIeTaramAM rAkhavAmAM AvI hatI. Aja sudhInI vyAkhyAnamALAmAo karatAM A vakhatanI vyAkhyAnamALA tarapha ghaNI vadhAre bAIbahene AkarSAyAM hatAM. zarUAtathI ja AnaMdabhuvananI vyAkhyAnazALA bharAyalI ja rahetI hatI. jema jema divase jatA gayA tema tema bhAI bahenone samAvavAnuM kArya azakya banI gayuM hatuM. chellA divasanI sabhA keTalAMka varSothI bhAMgavADI thIeTaramAM bharavAmAM AvatI hatI. A varSe sadUbhAme rAkarasI thIeTara maLyuM hatuM, ahiM deDhI saMkhyAmAM te jarU2 vadhAre bhAI bahene samAI zake. paNa te divase A sabhAmAM zrotAjanenI je bhIDa jovAmAM AvI che tevI bhIDa kaI kALe anubhavI nathI. keTalAyane jagyAnA abhAve pAchA javuM paDeluM. A vakhatanA anubhavoe pajpaNa vyAkhyAnamALAnA ane saMcAlake mATe eka navI muMjhavaNa pedA karI che. zarUAtanA sAta divasa mATe AnaMdabhuvana nAnuM paDe ane chellA divasa mATe rekazI thIeTara paNa jo nAnuM paDe te A vyAkhyAnasabhA have pachInA varSa mATe goThavavI kayAM?. muMjhavaNane mAruM nIkaLI Avaze evI AzA rAkhIe, paNa Aje te A prazna muMjhavaNa rUpe ja ubho che. varSa prativarSanAM ane khAsa karIne A vakhatanA anubhava uparathI ema mAluma paDayuM che ke A vyAkhyAnamALI jaina samAja mATe eka mahAvabharyA AkarSaNanuM nimitta banI rahela che eTaluM ja nahi, paNa sAMbhaLavA AvanAra jainetara bhAI bahenonI saMkhyA paNa vadhatI jAya che. pajpaNa vyAkhyAnamALA mAtra eka dhArmika parva nahi paNa eka jJAna hoya-eka saMskAra parva -evI rIte AvakArAI rahI che. A uparathI payuMSaNa vyAkhyAna Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 'prazaddha jana tA. 15-9-48 mALAne kema vikasAvavI te saMbaMdhamAM paNa aneka kalpanAo manamAM duSya kharekhara bhavya ane romAMcaka hatuM. te sabhAnI saphaLatAmAM uThI rahI che, ane e samaya bahu najIkanA bhaviSyamAM kalpAI te bhAio taraphathI maLela AvA sAdhanasaMpanna rathaLane dhaNIrahyo che ke jyAre paryuSaNa vyAkhyAnamALA e muMbaInA vizALa moTo phALo hato. A mATe temano AbhAra mAnIne aneka mIThAM janasamAjane muMbaI jana yuvaka saMdhanI jANe ke eka bheTa hoya smaraNo mukI jatI ane bhAvI mATe utsAha preratI A paryuSaNa : ema dharmasaMpradAyanA bhedabhAva vinA aneka vipula janasamudAya- vyAkhyAnamALAnI samAlocanA ahiM samApta karIe. hiMdu tema ja musalamAna-A vyAkhyAnamALAne lAbha lete haze paramAnaMda, ane muMbainI janatA A parvanI dara varSe AturatAthI rAha jotI jaina samAjamAM eka nAnIsarakhI krAntikArI ghaTanA haze. vaLI A vyAkhyAnamALAda ramiyAna dezabharamAM jJAnanI akhaMDa tA. 5-8-48 ravivAranA rojanI baparanI sabhA vakhate upAsanA karatA, samAjanI akhaMDa sevA karatA, tema ja rASTranA mahAvIra jaina vidyAlayanI vyAkhyAnazALA khIcokhIca bharAI gaI navanirmANamAM eka yA anya prakAre mahatvano phALo ApatA' vidvAne, hatI, jeTalA bhAIo hAjara hatA tethI vadhAre saMkhyAmAM bahene samAjasevaka, mahApurU, agragaNya netAo, santo ane sajajanene upasthita thaI hatI. mahAsatI ujajavaLakumArIjIe vijJAna ane jAte nIhALavAnI. ane temanI anubhavavANI sAMbhaLavAnI muMbaInI janatAne purI taka maLe evA manorathapUrvaka AjanI payuMSaNa dhama' e viSaya upara bolatAM punaH punaH e vicAranuM samarthana vyAkhyAnamALAne vikasAvavAnuM amane baLa maLe, sAmaththa maLe karyuM hatuM ke vijJAna ane dharma ekamekanA virodhI nathI paNa ekamekanA pUraka che. vijJAnane dharmanA saMskAranI jarUra che; dharmane ane samAja taraphathI sarva prakArano sAtha maLe evI mahatvAkAMkSA ame anubhavI rahyA chIe. vaijJAnika nirUpaNanI jarUra che. dharma vijJAna vinA pAMgaLe che; vijJAna dharma vinA AMdhaLuM che. vijJAna zakita che; dharma tene prabuddha jainamAM je kAryakrama pragaTa karavAmAM Ave temAM karavAmAM niyAyaka che ItyAdi, mahAsatIjInuM vyAkhyAna dhvanivardhaka yaMtranI Avela De sarakho pheraphAra nIce mujaba hato. paMDita sukhalAlajI darzana : sagavaDanA kAraNe sau koI eka sarakhI spaSTatAthI sAMbhaLI zakyA ane dhama" upara belavAnA hatA tenA badale "muMjhavaNa ane chuTakAro e hatA. muMbaI khAte AvA dhArmika vyAkhyAnamAM ivanivardhaka yaMtrano viSaya upara temaNe vyAkhyAna ApyuM hatuM. taduparAnta sAtamAM upayoga sauthI pahelIvAra ja karavAmAM AvyuM hatuM. AthI nApheradivase adhyApaka nadavInuM vyAkhyAna rAkhavAmAM Avela paNa teo vAdI mAnasa dharAvatA keTalAka bhAI bahenane jarAka AMcako lAge AvI zake tema nahi hovAthI temanA badale paMDita sukhalAlajIe haze, paNa Akhare sau kai prasanna bhAve chuTA paDayA hatA. jeo gAMdhIjInI jaina samAjane bheTa' e viSaya upara bIjuM vyAkhyAna dhArmika vyAkhyAnamAM pUrNa zAntinI apekSA rAkhatA hoya temaNe ApyuM hatuM. paMDita sukhalAlajI trIjA divasathI chellA divasa AvAM vyAkhyAnone zravaNasulabha banAvatI A saMgavaDane AvakAravI sudhI akhaMDapaNe hAjara rahyA hatA ane temanA adhiSThAna nIce ghaTe che. je sAdhuo vyAkhyAnadvArA bane teTalI meTI janasaMkhyAne sarva kAryavAhI calAvavAmAM AvI hatI. A vakhate navA vyAkhyAtA dharmane upadeza pahoMce e ISTa gaNatA heya temaNe paNa A sagavaDane omAM zrI. abIdaalI jApharabhAI, zrI jaTubhAI mahetA, zrI svIkArI levI ja rahI. A bAbatanI pratIti upara jaNAvela sabhAmAM padmanAbha jana, zrI. umAzaMkara joSI tathA yatizrI hemacaMdrajIne samAM- hAjara rahela sau koI bhAI bahenone puratA pramANamAM thaI hevI veza thAya che. zrI. gopAlarAva kulakarNI, zrI. indumatI mahetA tathA 'joIe. alabatta Ama karavAmAM yaMtrane upaga anivArya bane che. zrI rAmanArAyaNa vizvanAtha pAThaka lAMbA gALe upasthita thayA hatA. paNa samAja sAthe saMsarga ane saMparka rAkhatA ane samAja kAkAsAheba kAlelakaranI te amArI upara sadA kRpA varasatI rahI kalAnI sAdhanAmAM pitapotAnI zakitane phALe ApavAnI icchA che. dareka vyAkhyAtAe pitAnA viSayane pure nyAya Apyo hato. dhirAvatA sAdhu-sAdhvIo tAra, TapAla, pustakaprakAzana vagere praane dareka vyAkhyAna sau ke I mATe eka sarakhuM rasaprada tema ja ttio dvArA AvI chuTachATa jema laI rahyA che temaja A chuTachATa beghaprada nIvaDayuM hatuM. A vyAkhyAnamALAne saMgItanI chAMTa vaDe 'paNa temaNe levI ja rahI. A sabhAmAM pramukha sthAne paMDita sukhathoDI ghaNI manoraMjaka banAvavAno amAro prayatna rahe che. A lAlajI hatA. temaNe pramukha tarIkenA pitAnA vakatavyamAM purI amArA prayatnane zrI devakAbahena tema ja amArA sAthI zrI. jaTu- namratApUrvaka mahAsatIjIne ane temanI mAraphata AkhA sAdhusamAjane bhAInI putrI ci. bahena maMjulAe pitAnA madhura kaMThathI sundara bahAra AvavA, bInajarUrI baMdhanothI mukta thavA ane samAjaaiyanI pade vaDe phalitArtha karyo hato. keI ne koI pravRtti sAthe saMlagna thavA ane upadeza Adeza vacce A samAcanAnA antamAM sauthI prathama te vyAkhyAtAone kahevAtA bhedanI bhrAmakatAthI chuTA thavA bahu bhArapUrvaka upakAra mAna ghaTe che. A vakhate keTalAka vakatAo muMbaI taLanA anurodha karyo hato ane tejasvI bahenane ApaNe jyAre vicAra hatA te zrI IndumatI mahetA, padmanAbha jaina, De. hariprasAda karIe tyAre mAtra mRdulAbahena ane suzIlA nAyara jevI bahenadesAI, zrI umAzaMkara joSI tathA kAkAsAheba kAlelakara saMghanA ne ja yAda karIne saMtoSa mAnI levA jevI ApaNI sthiti na nimaMtraNane mAna ApIne khAsa muMbaI AvyA hatA. paMDita rahevI joIe evuM temaNe udabodhana karyuM hatuM. zro. muMbaI jana sukhalAlajInuM muMbaImAM Agamana paNa A ja kAraNe thayuM hatuM. A yuvaka saMghanA pramukha zrI. cImanalAla cakubhAI zAhe Aje goThavauparAMta sabhAnI vyavasthA jALavavA mATe zarUAtamAM cAra divasa vAmAM Avela nivardhaka yaMtranI vizeSa himAyata karI hatI ane jhAlAvADI svayaMsevaka maMDaLanA svayaMsevaka bhAIoe tema ja pAcha- paMDita sukhalAlajIe kevaLa upadezanA mArgane vaLagI nahi rahetA LanA cAra divasa sthAnakavAsI yuvaka maMDaLanA svayaMsevaka bhAIoe pravRttinA kSetramAM praveza karavAno je mudo mahAsatIjI AgaLa raju sabhAmAM zAti ane vyavasthA jALavavAmAM khuba madada karI hatI- karyo hato te muddA upara nirNaya levAne samaya have AvI pahoMcyuM temano ahiM khAsa AbhAra mAnavo dhaTe che. aAmAM zrI kapura- che ema temaNe jaNAvyuM hatuM ane e mudo svIkAratAM sAdhu caMdabhAI, zrI jhaverabhAI tathA zrI kevaLacaMdabhAIe chellA divasanI sAthvInA cAradharmanA keTalAka khyAlomAM ApaNe mUlabhUta pheraphAra sabhA mATe pitAnI Avaka jatI karIne rokaksI thIeTarano svIkAravAnuM raheze e bAbata tarapha upasthita zrotA samudAyanuM purI chuTathI upayoga karI dIdhe tema ja sarva prakAranI sagavaDa khAsa dhyAna kheMcyuM hatuM. A rIte A sabhA jaina samAja mATe ApI te mATe te traNe jaina baMdhuo viSe kRtajJatA jAhera karavAnI eka nAnI sarakhI krAntikArI ghaTanA jevI banI gaI hatI. rahe che. AvI vizALa ane sundara jagyA mAM bharAyelI sabhAnuM ' paramAnaMda, Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-9-48 prabuddha jaina " A lekhamAM A jaLa e karI. te AvaraNe dUra karIne jotAM zIkhe ! manuSyane jyAre samAjamAM rahelI viSamatAnuM dRSTa kAraNa na bhautikavAdIe saMpattinA mAlika samAja hovo joIe ema mAne jaDayuM tyAre adRSTanI ka9panA karavA te pravRtta thayA. A aSTanI che. A eka vAte banemAM samAnatA che 5Nu vacagALe je AdhyAkalpanA sAthe ja ApaNI tatva, dharma ane karmanI mAnyatAo saMka- tmika dharmonuM menuM AvyuM temAM kAryavAdanA pariNAma svarUpe ema LAyelI che. e mAnyatAone AdhAra kevala nirapekSa tabdha ja hoya manAyuM ke manuSya pitAnA parAkrame je kAMi meLave che te tenuM che che ema nathI paraMtu jayAre e mAnyatAo ghaDAya che tyAre Asa- ane tene adhikArI te ekale ja che. dhame tene upadeza ApyA pAsa pravartatI deza-kAlanI paristhiti paNa temAM pratibismita ke pitAnuM te je bIjAne dAnamAM Ape te te puNya kamAya che. thAya che. koI paNa mAnyatAne tenA zuddharUpamAM pakaDavI e prati ane tenuM phaLa tene A lekamAM vadhu saMpatti ane paralekamAM bimbane kAraNe kaThina thaI paDe che. paNa jo e pratibimbane dUra svaga maLe che. e svargamAM paNa ahiM karatAM vadhu saMpatti-kalpakarIne mAnyatAnI parIkSA karavAmAM Ave te nirbheLa satya sudhI nAmAM paNa na Ave teTalI saMpatti hoya che. Ama preyanuM pahoMcI zakAya kharUM. paraMtu pratibibanA aMzane pakaDavAnuM kArya saMpAdana tathA vitaraNa bane preyanI vRdhinuM kAraNa bane che atIta kaThaNa che. tethI ja dhArmikAmAM ane dArzanikamAM vivAda preya tarapha pravRtti svAbhAvika rIte manuSyanI thAya ja che vadhI paDayA che. kAraNa ke koI pitAnA dharma yA darzanane nirbheLa temAM vaLI dhame tene Teko Ape tethI zreya choDIne loko preya satya sivAya bIjuM kAMI kahevA taiyAra nathI. paraMtu tatvaveSakane tarapha DhaLe temAM zI navAi? samAjamAM eka garIba hoya tene temAM rahelo epa pArakhatA vAra lAgatI nathI. kahevAmAM Ave ke te tenA pUrvajanmanA pApanA pariNAme garIba A lekhamAM AvI keTalIka mAnyatAonuM parIkSaNa karavAne che te sArA karmo te kare te tenI garIbI nitAra thAya. dhanairAde che e jovuM che ke te te mAnyatAomAM tavAMza keTale che vAnane kahevAmAM Ave, tuM tArA purNane laine saMpattizALI thaye ane bAhya paristhitine aMza keTaluM che. che te tene tuM dAna karIne bhaviSyanuM bhAthuM bAMdhI le. Ama sauthI prathama a pa puNyane vicAra karIe. karmavAdI samAjamAM dAnanI bhAvanAne AdhyAtmika bhautikavAdanI asara taLe badhA dharmo ane temAM puNyano vicAra lagabhaga sarakhA ja che. vega maLe ane dAna e puNyakama manAyuM. tenuM phaLa pAchuM svarganI sau keIe mAnyuM che ke sArAM kAryo karavAthI puNya thAya che ane saMpatti ja che. Ama A cakra jyAre pUruM thAya tyAre ja te tenuM kuLa A janmamAM ke parajamamAM sAruM maLe che. have A zreyassAdhanane avakAza maLe. e cakra pUruM thatuM nathI ane zreyaHsArAM karma ane sArA phaLane vicAra karIzuM te ApaNane spaSTa sAdhanA thatI nathI. pariNAme AjanA badhA dharmo kevaLa AdhyAthaI jaze ke tAtvika ane sapratibiMba mAnyatAmAM keTalo ane bhika rahyA nathI; bhautika, adhyAmika paNa rahyA nathI paNa kevI rIte bheda paDI jAya che. AdhyAtmika bhautika rahyA che. khUba kamAo ! paiso maLe e te A lekamAM aDhaLaka dhana, garAsa ane kuTuMba sukha ane para puNanA kAraNe ja ane pachI puNya karavA khAtara meTA moTA lekamAM svarga e sArUM phaLa che ema lagabhaga badhAe mAnyuM che. maMdiramasajida baMdhAvI dhArmika hovAne asaMtoSa anubhavo! paraMtu A sArAM phaLanI ja parIkSAne prAraMbha karIe te jaNAze paNa evuM koI dharma nathI zIkhavate ke bhAI paise rAkho " ke A kAMI tAtvika mAnyatA nathI. temAM paNa deza-kALanI pari. e pApa che. tuM te bIjAne Ape che te dAna nathI paNa teM je sthitinuM pratibimba che. ane e pratibibane dura karIe te bIjAne lUMTIne garIba banAvyA che tenA prAyazcittarUpe che. e sArUM zuM rahe che te pArakhI zakAya tema che. mAtra zikSA bhogavavArUpa che. tenuM phaLa svaga nathI, saMpatti nathI, manuSyamAnasanA vikAsanA ItihAsa upara uDatI najara doDAvIzuM paNa mAtra tArUM pApa dhovAyuM eTaluM ja che. teTaluM karyA pachI tuM te spaSTa thaze ke dhanadolata, garAsa ke kuTuMba sukhane "sArUM' kAMIka adhyAtmika sAdhanA karIza te vaLI tArI vistAra che. e . kahevAnI vRtti e AdhyAtmika tattanI mImAMsA jyArathI mAnava sAdhanA te vaLI pAchA paisA kamAvA mAMDavuM ane bIjAne lUTayA karate thayuM che te pahelAnI tenI bhautikavAdanI bhUmikAnA avazeSa te nahi paNa du:khI janonI zArIrika sevA ane samAjamAMthI rU5 che. tenuM lakSaNa e che ke sukhamAtrane mULa AdhAra pitAnuM viSamatA TALavAne prayatna-ane pitAmAMthI rAgadveSa dUra karavAno mana ke AtmA nahi paNa bAhya sAmagrI che. jyArathI bhautikavAdathI prayatna-AvuM kAMIka karIza te te vistAra che. paNa mAtra paisA upara uThIne mAnava mana AdhyAtmikatA tarapha DhaLyuM tyArathI e tatva kamAvA-ane dAna karavuM ane svarga meLavavuM e cakramAM paDIza zeAdhAyuM ke sukha ja mULa kAraNu bAla saMpatti nahi paNa pitAne te kadI vistAra nathI. antarAtmA ja che. anyathA eka ja vastu ekane sukhakArI ane prAcIna kALamAM saMpatti hovI e sArUM manAtuM. meM tene bIjAne du:khadAyI kema nIvaDe? paraMtu e AdhyAtmikatA AvavA preyanuM sAdhana mAnI, sArI mAnI paNa Aje saMpatti viSenuM chatAM manuSya samudAya pitAnI kamajorI-bhautikavAdanA prAbalpane laIne AkhuM dRSTibindu pharI gayuM che. A je dhanikane samAjanA zatru cheDI zako nahi ane pariNAme AdhyAtmika dharmone paNa puNyanuM lekhavAmAM Ave che. raziyA jevA dezamAM tevA samAjazatruone phaLabAhya saMpatti mAnyA sivAya cAlyuM nahi. je temanI saM na laI laine gALIe uDAvI dIdhA ane badhA dharmoe eka tak parama adhyamika sukhanI prazaMsA mAM mokalI dIdhA. Ama lekamAnasa atyAre jyAre karI ane sAthe ja sArA karmonuM phaLa bAhyasaMpatti maLyuM. ane dhanikone tiraskAranI dRSTie jue che tyAre paNa zuM dhanikone temAM paNa sukhI kalpanA karavA mAMDI. lokone AdhyAtmikavAda bhAgyazALI ke puNyavAna mAnI zakAya ? aSTa che ke dhana-dolatane sAMbhaLave te game che paNa Acara kaThallu paDe che, eTale chevaTe 'sArU" kahevAnI vRtti badalAI gaI che. paNa tene paNa artha AdhyAtmikavAda upara bhautikavAdano ja vijaya thayuM che. zreya ane e nathI ke te kone dhana-dolata sarvathA na joIe. phera e thayo praya evA be sukhI kalpanA chanAM zreya upara preya ja vijayavaMta che ke je dhana-delata pate meLavI rAte hato temAM have parivartana nivaDayuM che e mAnyA sivAya cAlatuM nathI. jo ema na hoya te thavA lAgyuM che. te have ema cAhe che ke dhana-dolata mane nahiM AjanA dhArmika kahevAtA manuSyanA samAjamAM dhanavAnanI ATalI paNa mArA rAjya agara samAjane maLe to te mane ja maLI che. pahelA ApaNe samajatA, ApaNune potAne maLe te sArU kahevAya. badhI mahattA jovAmAM na Avata. have samajaNu che ke ApaNuM deza agara samAjane maLe te sArUM eka bIjI vAta paNa spaSTa karavI Avazyaka che. prAcIna : kahevAya. ApaNune maLe te to anIti karIe te ja maLe. Ama bhautikavAda ane AjanA bhautikavAdamAM eka prakAranuM vilakSaNa sAmya kuLamAM sAruM zu enI kupana pahelAM karatAM atyAre sAva badalAI chatAM madhyakAlIna Adhyamika bhautikavAdamAM ane Adhunika bhauti gaI che, paNa tenA 5Nu mULamAM tAvika mAnyatAmAM phera vAdamAM vilakSaNa vaiSamya che. prAcIna samayamAM saMpattine mAlika nathI paDaye e paNa eTaluM ja sAcuM che. kAraNu pahelA A paNe eka vyakti nahi paNa ajaMka samudAya manAte ane Aje paNa ema mAnatA ke paisA ane potAne maLe te ja sukhI thaI zakAya, - Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 have ApaNe ema mAnatA thayA chIe ke paise deza agara samA" jane maLe te ja vyakti sukhI thai zake che. ane avasthAmAM ApaNane mULe sukha joie che e eTaluM ja sAcu che. ane e ja vaikAlika tathya che. sukha maLavuM joie kAraNa e ApaNane game che, pahelA vyakitagata saMpattimAM te saMbhavita tutuM, tethI temAM sukha mAnatA. havenI navI vicAradhArA pramANe sAmAjika saMpattimAM ja sAcA sukhanesabhava jAya che. RTale leAkamAnasa te tarapha DhaLe che. bannemAM chevaTe to sukha joIe e tathya che. Ama sA" e sukha che. e nirbheLa tathya che paNa te zAthI maLe che te samaye samaye, deze deze badalAtI paristhiti pramANe badalAya che. te ja pramANe 'sArA'sAdhananA vicAra karIe te| jAze ke temAM paNa tAttvika sA" te eka ja che paNa deza-kALanA pratibimbane kAraNe e DhaMkAi gayu che. puNyApAdaka kAraNAnI kalpanAe vicAra jyAre karIe chIe tyAre e dIvA jevu spaSTa thai jAya che ke e kAraNeAmAM deza-samAja-kALa vagerene eTalA badhA prabhAva paDaye che ke ApaNAmAM sAva sAmAnya buddhi haiAya te pazu enA upara caDelAM AvaraNa ApaNe pArakhI zakIe chIe. jUnA vaidika mAnatA ke niraparAdhI pazuone mAravAthI-yajJa karavAthI-A lokamAM saMpatti ane paralekamAM sva'sukha maLe che. zraNaNAe e mAnyatAne viredha karyAM ane pariAma e Avyu ke dhAnyanA yajJA thavA lAgyA. paNu khIjI tarapha zramaNNAe maMdira ane vidyArAnA nirmANumAM puNyasAdhanA mAnI-manAvI. brahmaNAnA devenA maMdiro hatA nahiM, paNa pachI te te paNu thavA lAgyA ane temane paNa puNya kamAvAne eka navA mArga jaDI gayA. Ama AkhAye bhAratavaSa mAM maMdiranuM nirmANa mATA pAyA upara cavA lAgyu. ane temAM sapatti paNa ekaThI thavA lAgI. jainAne e.sa'pattimAMthI mAtra maMdiranu nirmANa ane saMvardhana ja puNyanu kAraNa sa Mmata thayu. tyAre khIjAM hindu maMdiramAM e saMpattine atithisakAramAM thatA upayega paNa puNya pAdaka jaNAya. devadravyanA tevA upayegamAM jenA te! pApa mAnavA lAgI paDayA. te ja rIte je madira ekane tenA nirmANudrArA puNyAvaha jaNAyuM e ja madiramAM jo bIjA dharmanA anuyAyI pUjAthe jAya te tene adhama thaI jAya che. Ama AvI vAtA te ghaNI karI zakAya. sAra e ja che ke puNyasAdhana kAne kahevu temAM uparauparathI jotA aikamaya jaNAtuM nathI. paraMtu e badhA AvaraNothI para jaine puNyasAdhanA vicAra karavAmAM Ave te eTalu ja kulita thAya che ke peAtAne priya evI vastunA utsaga'mAM puNyasAdhanatA che, A tathyane pakaDI rAkhIe ane uparanA AvaraNane dUra karIe te ApaNA samAjamAM atyAre je aneka jhagaDA jevAmAM Ave che te ApAApa maTI jAya. devadravyane laine A va'mAM samAjamAM paryApta mAtrAmAM kSebha pravRti ta che. mULa prazna eTalo ja che ke utsaga' jeNe karyAM che tenI prabaLa bhAvanA te eTalI ja hui zake ke tenA utsaga vaDe khIjAne kAMSTaka lAbha thAya. devadravya jo bhegu ja na thatu hota ane khIjA kSetramAM uNapa na hata te te! devadravya vAparavAne prazna carcIta ja nahi. paNa ApaNe pAmara parigrahI chIe. tethI dhanagra peAtAne nAme nahi`te devane nAme paNa sadharavA tatpara chIe. eTale kharI rIte devadravyanI carcA e parigraha vadhAravA ke na vadhAravA enI ja che. jo janadhama parigrahavRddhimAM mAnatA hAya te te vadhAravA joie, ane jo jainadhama aparigrahanA pratIkarUpe hAya te pachI te jema ane tema parigrahane eche kare-pachI te vyaktigata hoya ke devanA heAya-parigraha e paricahna ja che, temAM manuSya ane devane bheda na hAi zake. je kAMi bhaMda che te vItarAge nathI tAnyA paNa ApaNe agara ApaNA jevA avItarAga AcAryae karyuM che. AgamamAM evA bheda che ema kahenArA vItarAgane dUSita kare che. eTaluM ja nahiM paNu pAtAnI ajJAnatAne ja jAhera kare che. prazuddha jaina A ja rIte tithicarcAne prazna che, mULe teA yathAzakti tyAga-tapasyA karavA emAM dhama' che, kayAre karavA e te ApaNI sagavaDanA prazna che, tithimAM kAMi dhama' devAnI zakti nathI. manuSya eka sAmAjika prANI che, tethI tithi niyata hAya te sau eka sAthe maLI. ekabIjAnI dekhAdekhI karIne utinI sAdhanAmAM AgaLa vadhI zake. AthI vadhAre mahatva dharma sAdhanAmAM tithinuM hAya ema lAgatu nathI. chatAM tene lakhane samAjamAM je pakSApakSI cAle che ane tene je peSaNa ApavAmAM Ave che. temAM asatyAcara sivAya zrIjI kai vastunI vRddhi thatI hAya ema mane lAgatuM nathI. tithinA samayanamAM paDitane rUpiyA ApI harata kSara levA sudhInI pravRttimAM asatyAcaraNu sivAya mane te khIjuM kAMi dekhAtu nathI. AvA asatyAcaraNa karatAM te samAja game tyAre dharmAcaraNa kare e ja vadhAre iSTa che. * saMvatsarI prasaMge ApaNe ekadhyAna thaine peAtAnI dhAmika mAnyatAenA mULa sudhI javAnI keziza karIzuM' te dhama'ne nAme ApaNe je keTaluMka adharmAcaraNa karI rahyA chIe tethI mukata thazu evA mArA vizvAsa che. --dalasukhabhAi mAlavaNIyA anya sthaLee yeAjAyalI paryuSaNa vyAkhyAnamALAo, tA. 15-9 48 kalakattAnA tarUNlR jana saMdha taraphathI cha varSanA gALe A vakhate payuSaNa vyAkhyAnamALAnI yeAjanA karavAmAM AvI hatI. 1942 nA ogasTa mAsanI laDate tarUNlR jaina saMghanA AgevAna kAya'kartAone jelavAsI banAvyA hatA. sArA kAmI kaMkAsa AvyA. muktamane kaSTa paNa thai zake evI paristhiti kalakattAmAM A varSoMthI ja puna: paristhApita thai, tyAM ce|jAyalI vyAkhyAnamALAnA kAryakrama nIce mujaba hateA :~ vakatA DaoN. kAlIdAsa nANu zrI. ratibhAi desAi zrI jainedrakumAra pa'Dita hajArIprasAda dvivedI zrI ratanamaNI ceTarajI zrI. ratibhAi desAi De. satkADI mukarajI zrI. janendrakumAra adhyApaka dalasukha mAlaviSNuyA-mAMdhI ane mahavIra viSaya saMskRtinI vAta dhama ane saMskRti samAjanuM navanirmANu sAdhusa sthAne atIvra ane vata mAna jAti ane soMpradAya jIvananuM navuM mUlya dw vamAna vizva kaTa ane ahiMsA dhama ane samAja bhAratIya aikaya buddhi ane zraddhA ,, adhyApaka dalasukha malavaNiyA-sAMvatsarika pratikramaNa sajanIkAnta dAsa bhe varamala siMdhI "2 amadAvAdanA jaina yuvA saMdha taraphathI yojAyalI vyAkhyAnamALAnA kAryakrama nIce mujaba hateA. viSaya bhajana gAMdhIjInI jana mamAjane bheTa yugadharmAM mUMjhavaNu ane chuTakAre bhAvi mAnavanuM ghaDatara vArtAlApa vAtA zrI bhAilAla zAha pAMDitazrI sukhalAlajI hai. hariprasAda desAi paMDitazrI sukhalAlajI DaoN. hariprasAda desAI zrI raviza kara gArAja zrI bhAgIlAla AMDesarA zrI maganabhAi desAi zrI madhusUdana medI adhyApaka eca. Ara. bhaTTa zrI kezavarAya kA. zAstrI AcAya ema. vI. desAi zrI ratilAla me. trivedI preE. eca. Ara. bhaTTa zrI indumatIbahena mahetA A banne vyAkhyAnamALAne bahu sArA pramANamAM lAbha levAmAM Aye hateA ane vartamAnapatrae paNa hu sArI prasiddhi ApI hatI. .jaina kathA sAhitya ane 'dhasudeva diMDI' svataMtratAnA nAgarika sAmAjika ahiMsA ApaNI bhAvI keLavaNI AjanA Arthika prazno nIti ane amRtajaLa AAdarzonAM bhayasthAnA mAnavadhama' zrI muMbai jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzakaH zrI, maNilAla mAkamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI. mudraNusthAna : sU`kAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, mubai 2 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI muMbaI jena yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra rajI. na. bI kara . prabuddha jaina taMtrI: maNilAla mekamacaMda zAha varSa : 10 eka : 11 muMbaI: 1 okaTobara 1948 zukravAra vArSika lavAjama rUpiyA 4 jagavaMdha mahAtmA gAMdhIjI [ payuM paNa vyAkhyAnamALA daramiyAna saMvatsarI parvanI savAranI vyAkhyAnasabhAmAM mAnyavara kAkAsAheba kAlelakare "mahAtmA gAMdhIjI' upara eka sundara vicArapreraka pravacana karyuM hatuM. tenI noMdhane kAkAsAhebe saMskArI ApI jenA pariNAmarUpa nIcene lekha Aje jyAre dezabharamAM vizvavanya gAMdhIjInI janmajayantI tarapha ujavAI rahI che tyAre prabuddha jainonA vAMcako samakSa raju karatAM amane AnaMda thAya che. taMtrI gAMdhIjI jIvatA hatA tyAre emanA eka aMtevAsI tarIke eziyAmAM phelAyelA bhUkhamarAnI vikarALatA jANI amerikAnA emane viSe kAMI paNa khelatAM ghaNo saMkoca thato. Aje teo keTalAka bahu moTA le ke "ApaNe kaI rIte madada karI zakIe ? ApaNI vacce nathI eve vakhate emane viSe bolavA jatAM rakhe e jAte jovA ahIM AvyA hatA. emanuM e ziSTamaMDaLa ne emanI vibhUtine anyAya karI besIza e jAtane saMkoca gAMdhIjIne dilhI khAte biralA maMdira pAsenA bhaMgIvAsamAM maLyuM. manamAM rahe che. ane A varSa daramiyAna gAMdhIjInI mahAnatA viSe ghaNA savAlajavAba thayA, eka jaNe gAMdhIjIne sIdho savAla pUchaye, kevaLa hiMdustAnanAM ja nahi paNa AkhI duniyAnA nAnA moTA ke "hiMdustAnanI bhIDa bhAre che, jApAnanI paNa che, bannene madada asaMkhya lokoe, aneka bAjuethI, eTaluM badhuM kahyuM che ke na pahoMcADI zakIe te amAre kone madada karavI ?" hiMdustAnamAM have gAMdhIjI viSe kAMI paNa navuM bhAgye ja belI zakAya. ' bhUkhamarAthI lAkhe loko TaLavaLatA hatA. gAMdhIjInI prathama - gAMdhIjI hiMdustAnanA ananya sevaka hatA. emaNe hiMdustA- javAbadArI pitAnA deza pratye ja hatI, eTale emane ThekANe bIje nane svarAja meLavavAne eka advitIya rasto batAvyuM ane koI paNa mANasa hota, te hiMdustAnanuM ja nAma leta ane emAM hiMdustAnanI AkhI sarakRtine ne vega Apyo; eTaluM ja nahi emane koI vAMka na kADhata, paNa dharmamUrti gAMdhIjIne amerikAnA paNa eka navI dizA batAvI. A rIte emanuM AkhuM jIvanakAya pratinidhie "amAro dharma che " e savAla pUcha hatuM. gAMdhIjI hiMduratAnamAM ja ekAgra niSThAthI kendrita hatuM; chatAM emaNe hiMdu- eka kSaNa thobhyA ane gaMbhIra svare emaNe javAba vALeH "mArA stAna mAraphate AkhI duniyAnI eTalI badhI ujjavaLa sevA karI manamAM lavaleza zaMkA nathI ke tamAre jApAnane ja madada karavI" che ke gAMdhIjIne ApaNe mAtra hiMda-uddhAraka nahi gaNatAM jagadra- ane tarata kAraNa paNa kahI dIdhuM: 'hiMdustAnane madada karaze te uddhAraka tarIke ja oLakhIe chIe. kevaLa ApaNe ja nahi te sevAbhAvathI prerAIne, upakAra vRttithI athavA AMtarika mAnavapaNa tamAma duniyAnA loko emanI sevA svIkAre che. tAnA saMteSane kAraNe, paNa tamAre jApAnanI sevA karavAnI che. prAyazcita enuM mukhya kAraNa e hatuM ke emaNe ApaNu duHkhanuM tarIke. tame lokoe mANasAInuM khUna karI japAnane nAza karyo che, mULa zedhI kADhatA AkhI duniyAnA dardanI jaDa joI lIdhI ane eka bAhoza ane mAnI vararASTranA AtmAne haNe che. e mANasajAtane uMce caDIne ja e darda dUra karavAnA rastA batAvyA; pApa dhoI kADhavuM e tamArI prathama pharaja che. e dizAmAM thatuMane tethI ja duniyAbharanA vicAravI, karmavIro ane sevAvIza kiMcit paNa karI zakaze, te tamArI mANasAI bacavA pAmaze." emanA pratye AkarSAya. gAMdhIjIne ghaNo kharo vakhata ApaNA sAMbhaLanArA to saDaka ja thaI gayA ane e saMvAda sAMbhaLavA huM dezanA nAnAmoTA lokone salAha ApavAmAM ane doravAmAM jate; tyAM hAjara hatA enI meM te kSaNe dhanyatA anubhavI, " ane chatAM emanI pAse AvanArA paradezIonI saMkhyA ochI - evI ja rIte Araba vacce ane yahUdIo vacce jhagaDe phaTa, na hatI, hiMdustAnanI sevA karavA AvelA paradezIe te emanI tyAre e AkhA prazna uparanuM sAhitya vAMcI, banne bAjunI dalIlo pAse AvatA ja, paNa jemane hiMdustAnanA nahi paNa pitapatAnA sAMbhaLI, yahUdIone duraMdezInI salAha ApatA bApujIne meM sabhaLyA dezanA kaTokaTInA savAlanI ja paDI hatI, evA le che paNa gAMdhIjI che. te vakhate paNa mane thayeluM ke vizvazAMti sthApavA mATe athavA pAse AvI pitAnA kArya mATe navI preraNA meLavIne pAchI jatA. AkhI duniyAnAM tamAma rASTramAM kauTumbika bhAva utpanna karavA mATe . chelle chelle evuM eka paNa aThavADiyuM nahi gayuM hoya ke jyAre yUne jevI darabArI saMsthA ubhI karavA karatAM jo duniyAe ekalA , paradezanA loko AvI rIte emanI pAsethI preraNA levA nahi gAMdhIjIne sarapaMca nImyA hota, te mANasanA lehInI je nadIo AvyA hoya, vahe che, te aTakI gaI hatI ane saMskRtine nAza huM evA paNa dAkhalA jANuM chuM ke yuropa ke amerikAne thatA bacI gaye heta. paNa sAMkaDA mananI duniyA gAMdhIjInuM koI mANasa tyAMthI kebala karIne gAMdhIjI pAsethI aradhA kalAkanI mAhAtmya pUrNapaNe oLakhI na zakI; ane badhuM emanA hAthamAM mulAkAtanI rajA mAgI le hajAro rUpiyA kharcIne ahIM AvI sepavAnI koIe hiMmata na karI. jAya; pitAne pUchavAnA savAla manamAM goThavIne aradhA kalAkamAM ' te vakhate ApaNA dezamAM gAMdhIjIe koMgresa jevI nAnakaDI paNa jeTaluM meLavAya teTaluM meLavI le ane pitAnI badhI mahenata lekhe svarAjane varelI ekamAtra saMsthA hAthamAM lIdhI ane ene dunina lAgI evI dhanyatA anubhavate pAcho jAya, thAmAM sauthI moTI naitika mUDIvALI janazakitanI saMsthA banAvI; Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para prazuddha jaina joie evA bacAva have kAi karatuM nathI. caraNumAM hajI ghaNI zithilatA che, paNa kAyadA thayA che eTale aspRzyatA te! have gai ja samajavI. asakhya tema ja AkhA dezamAM anekavAra karIne nAnA meTA netAe emaNe ghaDI kADhayA-kharekhara akSarazaH ghaDI kADhyA. e sasthAe ane e netAoe gAMdhIjInuM kAya" te karI Apyu paNa emaNe batAvelI sAdhanA sAdhI nahi, enI upekSA ja karI. keTalAkAe te enI ThekaDI paNa karI. pariNAme khApaNA dezanI sthiti zIzamahAla jevI thai che. madhyakAlIna rAjamahelAmAM ekAda oraDImAM jamIna, divAla ane chata badhe arIsAnA nAnAnAnA kaTakA besADelA dvAya che. eka caMdrajyAti e kha'DamAM saLagAvA eTale sakhta arIsAmAMthI teTalA ja pratibiMbe jhaLakI UThe che ane raraMgIna prakAzanI dIvALI thai jAya che. ApaNane lAge che ke lAkheka dIvAo jhaLahuLI UThayA che? paNa e badhAM khiA gheADAM ja hAya che ? eka biMbanAM asaMkhya pratibiMbe ! biLanA prakAza jhAMkhA paDI hAlavAi gayA ke AkhA khaMDa sanAtana aMdhArAmAM DUbI javAnA ! gAMdhIjInI asara evI ja hatI ema nahi kahuM, emaNe javAharalAlajI jevA keTalAka Aya bhUSaNa puruSamAM jyaMti jagAvI ane Aje te ja ApaNane kaSTaka AzAnAM kiraNa batAvI zake che. ApaNe je badhA emane raste calyA, emanuM kAma karatA thayA, te badhAe jo emaNe banAvelI sAdhanA agIkArI hAta te hiMdustA namAM zIzamahAla banavAne badale svayaMbhU teja phaeNlAvanArA navalakha tArAnuM AAkAza banyu' hAta. satyAgraha dvArA ahiMsaka pratikAra karIne vijaya meLavavAnA navA bhAga gAMdhIjIe duniyA AgaLa rajU karyAM. e satyAgrahathI ja ApaNune svarAja maLyu ema na kahevAya, paNa satyAgraha mAraphate dezamAM eka navI zakita pedA na thai heAta ane kaoNMgresa mAraphate enuM sa'gaThana na thayu' hAta, te kASThakALe ApaNA hAthamAM svarAja na Avyu` haiAta, satyAgraha athavA ahiMsaka pratikAra e gAMdhIjInI AkhI duniyAnA dakhAyelA ane ra'jADAyelA lokeA mATe adbhuta bheTa che. jenA hAthamAM satyAgraha che, tene kAi kALe parANe apamAnajaka sthitimAM rahevuM nathI paDatu. game te paristhitimAM satyAgrahI mAsa Atmagaurava sAcavI ja zake che.. ' rAjArI dilacAla ane svarAjyaprApti eTaluM ja gAMdhIjInu jIvanakAya' na hatu. emaNe jIvanane spakSatAM asakhya kSetre kheDayAM. emanI ahiMsA rAjadvArI laData pUratI ja na hatI. pazupakSI, savIMchI ane jhADapAna sudhI ahiMsaka rahevA te mayatA hatA. paNa emaNe joyuM ke AjanA jamAne, khAjanI mANusajAta, ATalI ahiMsA jhIlI na zake. e adhikArI mANuse meLavyA nathI. tethI emaNe mANasamANusa vaccenA vyavahAramAM cAlatI hiMsA dUra karavAnu kAma potAnA hAthamAM lIdhuM, ame jelamAM hatA. tyAre dAtane athe lImaDAnI jarU2 karatAM * meTI DALa teDuM athavA pIMjaNune dhasavA mATe lImaDAnAM vadhAre paDatAM pAMdaDA tADu teya emane gamatuM na hatu. jarUrI pAMdaDAM kSamA mAgIne ja teDAya' ema te kahetA. bhagavAna mahAvIratuM maraNu karavAnA AjanA divase gAMdhIjInI A bAju mAre ApanI AgaLa vizeSa rIte rajU karavI joie. vRttie . ATalA ahiM saka DrAvA chatAM emaNe phakata mANusamAsa vaccenI hiMsA TALavAne ja savAla hAthamAM lIdhA hateA. enI sAthe jenI mahenata vagara ane nAM dUdha vagara ApaNe jIvI ja zakatA nathI, te gAya-baLadanI rakSA ane sevAnu` kA` emaNe peAtAnuM karyu hatu ane enA kAryakrama navI Dhabe deza AgaLa mUkayeryA hatA. gAMdhIjIe harijanA, strIjA ane bhUmijaneAnI hajAro varSanI kaqADI sthiti dura karavA mATe bhAre jahemata uThAvI. aspRzyatAnivAraNanI bAbatamAM AkhA rASTranuM hRdyaparivata na tee saphaLatApUrvaka karI zakayA che. chUta rAkhavI tA. 1-10-48 strIjanA mATe gAMdhIjIe je kayu che, tenA dasamA bhAga paNu duniyA jANutI nathI. strIjAti purUSathI dabAyelI rahe, mAthu uMcuM karI na zake, e vastu emane mATe asahya hatI. javAbadArInAM badhAM kSetre purUSo jeTalAM ja strIne maLe e mATe te haMmezAM jAgRta rahetA. Aje tA strIjAtinI sthiti mUka jAnavaranI peThe asahAya che. emanu' rakSaNu karavu joIe, e taraka emanu vizeSa dhyAna rahetu. eka vakhate sAbaramatImAM eka tUTatu vevizALa sAMdhI ApyA pachI emane thayuM ke AmAM te kanyAne anyAya thAya che. eTale kanyAnA pitane samajAvI emaNe sAMdhelu'vevizALa teADI naMkhAyuM. te vakhate huM hAjara hatA. mane te kahe, 'kAkA, meM Aje gaurakSAnu kAma karyu. ' emane mana mUka bALAo catuSpAda gAye jeTalI ja asahAya ane pavitra hatI. bhUmijana eTale ke AdivAsIonu kAma paNa emane mana dhaNuM ja mahattvanuM hatuM. zrI. ThakkarabApA mAraphate emaNe AdivAsIenI ghaNI sevA karI che. e kAmanA ApaNe hAthe cha pUrA prAraMbha paNa thayA nathI ema teo haMmezAM kahetA. pazu AkhI duniyAnI rAjanaitika sthiti tapAsI emaNe je navA rastA khatAvyA che tenI vAta mAre karavI che. jema vivAda e eka hajI saphaLa na thayelI saMsthA. che, tema pati ane samAja vaccenA rAjanaitika ane sAmAjika sabadhA paNa kharAkhara gehavAyA nathI. vyakita zreSTha ke samAja zreSTha e prazna hajI aNuuka| ja rahyo che. e vacce zuddha samanvaya sadhAtA ja nathI. eka pakSa kahe che ke vyakita e ja mukhya che. e zvaranI kRti che. samAja kevaLa saMkhyA che. caitanya tatva vyakitamAM ja hoya che. ene bhege samAjanuM saMgaThThana na ja karAya, vyakita-vAtaMtryane bhAga na ja apAya. A bhUmikA lIdhA pachI rAjanitinA kSetramAM kAMtA jaMgalanA nyAya svIkAravA paDe che ane jema jagalanAM badhAM ja pazuo svataMtra che, game te khIjAne mArI zake che, kASTa kAmanu rakSaNa karavAne badhAyelAM nathI tevI sthiti AvIne UbhI rahe che; athavA dAnika rAjakavAda svIkAravA paDe che, jemAM vyakti pote ja potAnA upara aMkuza rAkhe che ane vyakitane kazuM kahevAnA adhikAra samAjanA hAthamAM hotA nathI, khIjo pakSa kahe che ke vyakita Aje che ane kAle nathI. vyakitanA pramANamAM samAja cira'jIvI cheH saskRtinI mUDI samAjanA ja hAthamAM surakSita rahe che. samAja e ja kharI AdhyAtmika hastI che. rAjanaitika, sAmAjika, Arthika, dhadhAviSayaka ane vaivAhikabadhAM ja kSetrAmAM vyakitae samAjanA aMkuza taLe rahevu joIe. samAja mATe vyakita che. e leAkeA ApaNA jUnA zloka paNa TAMke che;- tyajet ekam kulasyArthe, grAmasyArthe kulaM tyajet / prAmaM nanavAyArthe (cothI lITI ApaNe cheDI daIe.) A pakSa ApaNune sa`sattAvAdI-Totalitarian-samAjavAda ke sAmyavAda tarapha lai jAya che; ane jene Aje umeAkrasI kahe che te A me cheDA vacce jematema mAMDavALa karIne cAlavA mATe kAMkA mAre che.. gAMdhIjIe joyuM ke joke A bahujanasamAjanI AjanI sthitimAM kAmacalAu vyavasthA tarIke DemekresI ThIka che, te paNu jyAM sudhI vyakti ane samAja banne Atmazuddhi na kare tyAM sudhI e e kheDA vacce virAdha, jhaDA ke sadha rahevAne ja. jo vyakita ane samAja khAte zuddha thai jAya te anne ekabIjAne pU`paNe 'pASaka che. huM vyaktimAM svAtha hoya che. Apa-para.bhAva hoya che, bhega Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-10-48 praNava jana ma) 453 kahyuM : " sAja karaje rarI bharIra ane aizvaryAnI lAlasAmAM vyakti taNAI jAya che, vAsanAnI mAMdagIne ilAja karAvavA mATe AvavA lAgyA. sevA karavAnI taka maLe dAsa bane che athavA ahaMkArathI. te chaDAI keLave che. pariNAme eTale gAMdhIjI te rAce. ekavAra eka garIba mANasa AvyA. vyakitamAM asAmAjikatA AvI jAya che. bIje cheDe samAjamAM ene AkhA zarIre kharajavuM thayuM hatuM. gAMdhIjIe ene upavAsa saMkucitatA, uccanIca bhAva ane bIjA upara rAjya calAvavAnI karAvyA. enimAbarita ApI; ane sAthesAthe kahyuM ke ekAMtamAM melI abhilASA dekhA de che; ane tethI samAja vyaktine ane nagnasnAna karI amuka rIte dhasIne AkhuM zarIra sApha karavuM. eTalAmAM bIja samAjane nIcovavA mAge che, yuddha calAve che ane Atmaha- emane vicAra AvyuM ke A garIba mANasa pAse ekAMta kyAMthI tyAne raste jAya che. vyakita ane samAja ane Atmazuddhi dvArA ane nAhavAnI sagavaDa paNa e kayAMthI UbhI karI zake ? tarata nirvikArI thaI jAya eTale enI meLe sarvodaya samAja sthapAvAne. emaNe kahyuM ke "A pAsenI oraDImAM mArI nAhavAnI sagavaDa Ane mATe AkhI dRSTi rivavAnuM kAma gAMdhIjIe Akho janmAro taiyAra che. e TabamAM ja nahAjephallA paranA sukAyelA piDA vagere karyuM che, paNa vyakita ane samAja-banee durdave e tarapha durlakSa badhA dUra karaje eTale tane huM davA lagADIza." ATaluM karAvyA pachI eka AzramavAsIne emaNe kahyuM: "e nAhI rahe eTale davA nAkhIne Taba sA karo ane emAM mAre nAhavA mATe pANI mAre bIjI mahatvanI vAta kahevAnI che te gAMdhIjIe pharI bharI rAkhaje.' pitAnI jAtane keLavavA mATe je sAdhanA khIlavI tenI che. atyAra sudhInA dharmAcAryoe ke dharmasaMsthApakoe je sAdhanA batAvI paracure zAstrIne kuSTa rega thayo hato; ane zarIramAMthI para nikaLatuM tyAre paNa gAMdhIjI jAte emanI sevA karatA te vastu te che, tene gAMdhIjIe ocho vadhate abhyAsa karyo ja hato, enA badhA jANe ja che. paNa bahAranA leke nathI jANatA te e, ke pratye emane Adara paNa hato, paNa emaNe potAnI AkhI sAdhanA gAMdhIjIne AvI rIte kuSTha rogonI sevA karatA joyA pachI AzrapitAnI meLe ja vikasAvI hatI. jema keLavaNImAM navI dizA manA bIjA loko paNa nirbhayatAthI ane premathI paracure zAstrIne sUcavatAM emaNe kahyuM ke keLavaNI jIvana mATe te hevI ja joIe mAliza vagere karatA thayA. paNa e jIvana vATe paNa hevI joIe. evI ja rIte emaNe pitAnI gAMdhIjI sevAgrAma rahevA gayA tyAre AsapAsa sarpo ghaNuM AdhyAtmika sAdhanA paNa jIvana mAraphate ja sAdhI; eTale ke jIvana hatA ane kheDUte sarpone mAratA paNa hatA. gAMdhIjIe vicAryuM nane ja sAMdhanAmaya banAvI dIdhuM. emane yoga paNa jIvana ke je sarpo jherI nathI teTalAne te ApaNe bacAvIe. tarata hato; ane huM mAnuM chuM ke emaNe e sAdhanA, mANasanI zakti emaNe hiMdustAnanA sarpo viSenI copaDI maMgAvI, AsapAsanA sarve pramANe, pUrNava sudhI pahoMcADI hatI. pakaDI pakaDIne pAMjarAmAM pUryA. emAM jherI kayA ne nirvAiSa kayA e emanI sAdhanAnI mukhya khUbI e hatI, ke emaNe e copaDI parathI zodhI kADhayuM ane kheDUtone samajAvavA lAgyA ke AvA badhI sAdhanA pitAnI AsapAsanA samAjane sAkSI rAkhIne, amuka AvA sarpone te na ja mAravA. ApaNAM zAstramAM paNa sane kSetrapALa hada sudhI tene sahakAra meLavIne ane haMmezAM ene AzIrvAda kahyA che te amastuM nathI. ghaNAkharA sarve khetaranA uMdarone khAI vAMcIne sAdhI hatI. emanI pAse khAnagI evuM kazuM na hatuM. jaI khetInuM rakSaNa kare che ane tethI teo kheDutanA madadagAra bIjAne agavaDa jevuM jaNAya eTaluM ja teo khAnagI rAkhatA. gaNAya che. AkhuM jIvana pragaTa rAkhIne emaNe asAdhAraNa zuddhi meLavI hatI. satyAgraha rAjadvArI zAstra havA uparAMta e emanI jIvanasatya, ahiMsA, pAramArthikatA ane pragaTatA e emanI sAdhanAnI sAdhanA paNa hatI. sAmA mANasanA hRdaya sudhI pahoMcI tyAM dareka lokottara vizeSatA hatI. jAtanI bhalAI jAgRta karavI e satyAgrahane mukhya uddeza hoya che. ' emanI e sAdhanAnuM khAsa adhyayana thavuM joIe; kema sAmA mANUsamAM hRdaya che, te jagRta thaI zake che, ane te jAgRti ke e vATe ja duniyAne uddhArane rastA maLavAnuM che. atyAre te ANavA mATe je kAMI bhoga Apavo paDe te bhoga ApavAnI Apaene kevaLa aMgulinirdeza ja karyo che. sAdhanavIroe emanA NAmAM zakita che ane tenI sArI asara yathAkALe thavAnI ja. e AkhA jIvananuM ane ene preraka tattvonuM UMDuM adhyayana karI ane e satyAgrahanA mULamAM rahelI khAsa zraddhA che. e ja sAcI emanA sAthIoe emanI jIvanadaSTinuM ane kAryapaddhatinuM * AstikatA che. e AstitAmAMthI gAMdhIjIe satyAgrahanA aneka pRthakaraNa karI sAdhako AgaLa gAMdhIjInI abhinava sAdhanA rajU prakAre pragaTa karyA che. sva. motIlAla naherU, cittaraMjana karavI joIe. dAsa vagere sAthe matabheda thatAM gAMdhIjIe je nirAgrahI vRtti dhAraNa karI ane pitAne adhikAra choDI dIdhe te paNa gAMdhIjInI A sAdhanAmAM eka bAjue satyaniSThA, saMyama, satyAgrahane ja eka prakAra hato. rAjakoTamAM pitAnI tarapheNamAM Idriyajaya, ene aMge upavAsa, AtmaparIkSaNa ane prArthanA Ave che; te bIjI bAju Ave che ne ane bhUlone jAhera ekarAra, maLela cukAda jherI rUpa pakaDavAne che e jotAveMta te cukAdo jAte karyo e paNa satyAgrahane ja eka prakAra hate. paNa satyAsevAmaya jIvana, sevAthe svArtha tyAga, Atmaupamya ane aMte grahane chello AviSkAra gAMdhIjIe batAvyA te noAkhalImAM. Amaikya. senA tanI, bau ddha ane jaina ye ga sUtro mAM thI bihAra, kalakattA, dilhI ane AkhalImAM hiMduo dabAI gayA emaNe satya, ahiMsA, brahmacarya, asteya ane aparigraha e hatA. musalamAnanI AMkhamAM kevaLa bhAra ja dekhAtA hatA. eve pAMca yama lIdhA. ane emAM nirbhayatA, aspRzyatAnivAraNa, vakhate gAMdhIjIe tyAM jaIne musalamAnomAM mANasAI ANavAnuM svadezI, sarvadharmasamabhAva, zarIrazrama-e cha navA yame umeryA; ane hiMduomAM nirbhayatA ANavAnuM adbhuta kAma zarU karyuM. e vakhate ane emAM namratAnA vAtAvaraNanI AvazyakatA batAvI. sAdhanA huM emane maLavA gayA hatA. emaNe kahyuM "ahIM noAkhalImAM pUrI karI dIdhI. ' mArA satyAgrahanuM navuM svarUpa pragaTa thAya che ane e mane mArA gAMdhIjInI sAdhanAmAM A bhaumya ane Atmakayane asAdhA- naisargika upacAramAMthI jaDayuM che. naisargika upacAramAM bahArathI raNa sthAna che. paNa Abhaumya emane mATe pahelethI eTaluM davA levAnI nathI hotI paNa aMdarathI ja lohI zuddha karIne roga badhuM svAbhAvika hatuM ke ene emanI sAdhanA kahevAya ke nahi e haTAvavAne hoya che. emAM ja mane rAmanAmane addabhuta kImiyo eka prazna ja che. e Abhaupampane eka ja dAkhalo ApuM. sevA paNa jaDa che. rAmanAma e Atmika zakita che. mAnasika ja nahi grAmamAM gAMdhIjI rahevA gayA eTale AsapAsanA loke emanI pAse paNa zArIrika roganuM paNa e osaDa che." Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 * praha jene * tA. 1-1-48 kharekhara ne AkhalI, bihAra, lakattA ane dilhImAM gAMdhIjIe kada ane AjanI kAryavAhI para pitAnAM keTalAMka manta je satyAgraha pragaTAvyuM te emanuM brahmAstra hatuM. ApaNA purANu raju karyA hatAM. tyArabAda zrI. mAdhavalAla hIrAlAla zAha, zrI.. kAroe brahmAstra je suMdara zabda ApaNane Ape che, . paNa e ratilAla cImanalAla koThArI temaja zrI. caMdulAla TI. zAhe tathA brahmAstranuM svarUpa kevuM hoya te emanAM dhyAnamAM na AvyuM. purANa- zrI. maNilAla mekamacaMda zAha ane zrI. TI. jI. zAhe prasaMge kAra vadhe che ke brahmAstra chUTayuM ane trilokane bALIne bhasma " cita vivecana karyA hatAM ane alpAhAra bAda snehasaMmelana karavA lAgyuM ! brahmAstra AvuM hoya nahi. visarjana thayuM hatuM. bahAe zuM AsurI zakita che ke badhe mAga phelAve ? sadUgata vrajalAla dha medhANI smAraka : brahmAe daivI zakita che. e te badhe zAMti, prema ane zItaLatA ja che mama patyA paNa ta ma ta kalAvI sake. enuM kAya-panA kArya jevuM paNa anaMtagaNuM mAryuM ke AvI hatI te mujaba zrI. sastuM sAhitya mudraNAlaya TrasTanA pramukha hoya che. pRpa jema pote baLIne AsapAsa suvAsa ane Arogya zrI. manuM subedAra upara tA. 1-8-48 nA roja saMdhanA maMtrI phelAve che tevI ja rIte brahmAstra calAvanAra mahAtmA pitAnI jAtane taraphathI nIce mujaba patra lakhavAmAM AvyuM hatuM - - bALIne pitAnI AsapAsanuM jhera utAravA mathe che. ne AkhalI pachI gAMdhIjIe e ja kArya karyuM paNa emanI e abhuta zakita - tA. 6-8-48 keTalAka loka jIravI na zakayA ane emaNe gAMdhIjIne bhAga lIdho. sujJa mahAzaya bega laIne emane kazuM maLyuM nahi. phakata pApa ane janatAnA - savinaya vijJapti ke saddagata DokaTara vrajalAla dharamacaMda zApa ja emaNe meLavyA; kemake zarIra mAraphate jeTaluM kAma karI medhANInA smAraka nimitte amArI pAse Azare 2. 2500 nI zakAya ema hatuM teTaluM gAMdhIjI karI cUkyA hatA. jIvana vATe rakama paDelI che. A rakamane zI rIte sArAmAM sAro upayoga thaI. pUrepUrI sevA ApyA pachI maraNa vATe paNa addabhuta sevA karavAnI zake te saMbaMdhe ApanA pramukha zrI. manu subedAra sAthe keTalAka samaya , taka, sekreTisa ane khristanI peThe, emane maLI. Ajano samaya pahelAM bhAre carcA thai hatI. ane sAta vrajalAla meghANI jevI, eTalo viSama che, ke gAMdhIjInA e aMtima balidAnanI asara mAnavatAsparzI vArtAo lakhatA hatA tevuM vArtA sAhitya pragaTa paNa musalamAne upara tema ja hiMduo upara thatAM vAra lAgavAnI karavA pAchaLa A rakama kharacavAnI koI yojanA thai zake te te, che. paNa e asara thavAnI che e viSe zaMkA nathI. atyAre je temanuM sArAmAM sAruM smAraka karyuM lekhAya evA abhiprAya upara bhUta bharAyuM che e UtarI jaze tyAra pachI ja gAMdhIjInA bali. ame AvyA hatA, A abhiprAyanA anusaMdhAnamAM temanI sAthe . dAnane pUro artha e bane kema samajaze, ane pachI ja e bIjI keTalIka vizeSa carcA thaI ane tenI vigate amArA saMdhanI bannemAM jhapATAbhera jIvanapalaTa thaze. ahiMsAdhamane e vizALa kAryavAhaka samitimAM raju karavAmAM AvI. jenA pariNAme amArI pAyA para vijaya haze ane emAMthI ja duniyAne vizvazAMtine kAryavAhaka samitie nIcenI samajutI upara ApanA drasTane - raste jaDaze, - kAkA kAlelakara upara jaNAvela . 2500)nI rakama. suprata karavAne TharAva karyo che. ( sa dha samAcAra - (1) je prakAranI mAnavatApazI vArtAo sagata vajalAla - je. pI. sabhyanuM sanmAnasamelana dharamacaMda medhANI lakhatA hatA ane je prakAranI vArtAo temanA . ALAM haiyAM" mAM pragaTa karavAmAM AvI che tevuM AjanA bRhat muMbaI mATe navA je. pI. tathA onararI mejIsTreTanI sAhityalekhake pAse Ape vArtAsAhitya taiyAra karAvavuM athavA je yAdI bahAra paDI che te barAbara tapAsatAM mAluma paDe che ke te junA dharmasAhityamAMthI tema je arvAcIna aMgrejI sAhityamAMthI A yAdI mujaba zrI. muMbaI jaina yuvaka saMdhanA nIce mujaba nava te prakAranI vArtAo cUMTIne anuvAda karAve ane e vArtAo sabhyane A adhikAra prApta thayA che. temanA nAma nIce pramANe che.' lakhAvavA badala athavA te upara jaNAvyA mujabanI vArtAonI zrI zAMtilAla harajIvana zAha, zrI cImanalAla motIlAla parIkha. cuMTaNI tema ja anuvAda karAvavA badala lekhakane ke anuvAdakone je >> kaThalabhAi bhudaradAsa vakIla. ke ratilAla cImanalAla koThArI. " puraskAra ApavuM paDe te upara jaNAvela che. 250 mAMthI apa. , lakhamazI ghelAbhAI. " calAha . zA "" , mAdhavalAla hIrAlAla zAha, , , (2) A rIte upalabdha lakhANumAMthI A5nI sagavaDa tema ja , maNibahena caMdulAla nANAvaTI. , zAntilAla hIrAlAla zAha pasaMdagI mujaba Ape vArtAsaMgraha pragaTa karavA ane A rIte pragaTa . A sabhyanuM sanmAna tema ja abhinaMdana karavA mATe thatA dareka vArtAsaMgrahamAM zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha taraphathI tA. 16-2-48 nA roja zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanI kArya sadagata vrajalAla dharamacaMda medhANI- smAraka nimitte Apane maLelo vAhaka samiti taraphathI eka nAnuM sarakhuM nehasaMmelana yojavAmAM . 2500 saMbaMdhe Ape yaMgya ulekha kara. AvyuM hatuM. saMghanA pramukhanI gerahAjarImAM saMdha taraphathI thI - (3) ApanA taraphathI A rIte ochAmAM ochA pAMca vArtAparamAnaMda kuMvarajI kApaDIAe je, pI. tathA onararI mejIsTeTanA saMgraha bahAra paDaze evI amArI apekSA che. adhikArane pAmelA saMdhanA sabhyane AvakAra Apyo hato ane - (4) uparanI rakamamAMthI puraskAra apAIne ApanAM TrasTa * A adhikAra temane ApavAmAM AvyuM che te tenA jaina taraphathI je je vArtAsaMgraha pragaTa karavAmAM Ave te darekanI pAMca hovAnA kAraNe nahi paNa muMbaI zaheranA vizvAsapAtra zaherIe tarIke ApavAmAM aAvyuM che e hakIkata barAbara khAlamAM rAkhIne pAMca nakala Ape amArA zrI muMbaI jana yuvaka saMdhane bheTa ApavI. nAtajAta ke dharmanA kazA paNa bhedabhAva sivAya teo anya Apane A saMbaMdhamAM saMmatipatra AvyuM Apane ame nAgariko pratyenI pharaja purI niSThAthI bajAve ane jayAre jayAre - rU. 250dhu ne ceka mokalI ApIzuM. lI.. temanI sevAnI jarUra paDe tyAre umA page sarva prakAranA jokhama . paramAnaMda kuMvarajI kApaDIyA, kheDIne bane teTalI sevA Ape ane e rIte temane maLelA navA maMtrI, zrI muMbaI jana yuvaka saMgha adhikArane sArthaka kare evI AzA vyakata karI hatI. A sanmA- e patrane nIce mujaba uttara ALyuM hatuM. nano uttara ApatAM zrI. kakalabhAI bhudaradAsa vakIle saMdhanI kAryavAhaka Bombay 6th August 1948 . samitino upakAra mAnyo hato ane saMdhanI AjasudhInI kAra Messrs. Bombay Jain Yuvak Sangh, Bombay Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-1-48 praha jaina Dear Sirs, I acknowledge your letter of the 6th instant and on behalf of the Trustees; accept the offer made. We assure you that we shall do our best in the circumstances in this matter. The terms set out by you are acceptable 60 us. Yours faithfully Manu Subedar President, Sastu Sahitya Mudranalaya Trust (Ahmedabad) (anuvAda) zrI. muMbaI jaina yuvaka saMdha joga, muMbaI sujJa mahAzaya Apane tA. 6 ThI ne patra maLe ane Ape je mAMgamAMgaNIo raju karI che te mAMgaNIone TrasTIonI vatI huM ravIkAra A bAbatamAM saMgone AdhIna rahIne Ape sepeluM kArya ame amArAthI banatuM sArAmAM sArI rIte bajAvIzuM evI ame . Apane khAtrI ApIe chIe. Ape raju karelI sarate emane svIkArya che. Apane manu subedAra pramukha, sastuM sAhitya mudraNuliya TrasTa (amadAvAda). A uttara maLyA bAda tA. 23 sapTembaranA roja zrI. muMbaI jaina yuvaka saMgha taraphathI rU. 2500 ne ceka mekalavAmAM Avyo che jenI pahoMca AvI gaI che. A rIte saddagata medhANIne AmA prasanna thAya evI A pejanA temanA smAraka rUpe amalamAM mukAze e jANIne temanA mitro ane prazaMsakone saMtoSa thaze evI ame AzA rAkhIe chIe. maMtrIo, muMbaI jana yuvaka saMdha e zA mATe khristI na thAya? pelA AvelA mANasane oLakhyA nahI eTale mAre temane pUchavuM paDyuM; * kayAMthI Ave che." '. gAmathI AvIe chIe.' zuM kAma hatuM ? "kAmanuM te pUchavuM ja zuM? echu kAMI tamArAthI ajANyuM haze?" tame zuM kahevA mAge che te huM kAMI jANatA nathI. " bApujI! zuM vAta karIe?' traNemAM je sauthI moTe hato te kahevA lAgyuM; "amane je vItI che te koIneya na vIto. deDayA doDayA tamArA zaraNe AvyA chIe." | 'mane sApha sApha batAvo ke tame zuM kahevA mAMge che ?' * "vAta ema che ke gAmamAM pAMceka dIvasathI DhoromAM regacALA nIkaLe che. atyAra sudhImAM dasathI paMdara nAnAM moTAM Dhera marI gayAM haze. rogacALo zAthI zarU thaye te te amane zI khabara paDe? paNa gAmaloko kahe che ke tame DheDAe kaMIka jaMtara maMtara karyA che eTale roga lAgu paDe che. be bApalA ! AmAM amArA ze vAMka gane?" belanAra hAtha joDIne karagaratA hoya tema bela * * * kema nahi kahyuM hoya? ame gAmanA AgevAne aAgaLa pAghaDI utArI be hAtha joDI karagaryA ke mAbApa AmAM amArA vAMkagane nathI, ame kaMi karyuM nathI. be hAthane AdamI zuM karavAvALo che? bhagavAnanI AgaLa kaI DAhyuM nathI. amArA jevA para zaka rAkha nAme che. AvI te ghaNI vinavaNI karI. paNa kuNa mAMne? le che te ulaTA amArA para uzkerAI gayA ane vAsa para caDhI AvyA. ITALA ane reDAMne varasAda varasAvyuM. keTalAMka chokarAMne vAgyAM. bairAnAM mAthAM chuTI gayo. eka DohAM te pathArIvaza * thaI gayA che. amArAthI gAmamAM nIkaLatuM nathI. gAme chAzapANI - baMdha karI dIdhAM che. amArAM chokarAM bhUkhe mare che. bApajI : amane jIvADe. karapA karI tame lokone samAve; nahi te ame marI jaIzuM. loko vipharaze te amAre DheDavAsa ne bhaMgIvAsa bALIne khAka karI deze. sevakarAma! tame te amArA belI che, tame sAya nahi karo te kuNu karaze ?" prasaMga gaMbhIra na hota to te che ke mane je rIte rakSaNuhAra banAvatA hatA te sAMbhaLIne huM hasI paData, paNa temaNe je bayAna karyuM te sAMbhaLIne te mAre hRdaya raDI uThayuM. cAra cAra dIvasathI loko gharanI bahAra nIkaLI zakatAM nathI. havADAnuM gaMdu pANI chAnechapane lAvIne pIe che. gAma vacce te nIkaLavAnI koInIya hIMmata thatI nathI. majurI paNa maLatI nathI. " bhIkha paNa maLatI nathI. chAza paNa baMdha thaI gaI. zuM khAya ? zuM kare? te lekenI AMkhamAM jhaLajhaLIyAM AvI gayAM. temanA mAthe mota maratuM hoya tevI temanI dazA thaI gaI hatI. mANase mANasanI dazA kevI karI che. ? samAjanA upalA vage nIcalA tharane achUta gaNe. tene aDake teya abhaDAI javAya. Dhorane aDakAyA, kutarAne ane gadheDAne aDakAya, paNa harIjanane na aDakAya! A ke nyAya ! bhaviSyanI prajA jayAre jANaze ke svarAjaya -mAvyA pachI AbhaDacheDa hayAta hatuM tyAre * ApaNuM para ke phITakAra varasAvaze ? aMgrejo kahetA hatA ke tame svarAjyane lAyaka nathI. tyAre ApaNe aMgrejone saMbhaLAvI detA ke tamAre svarAja ApavuM nathI mATe bahAnA batAve che; paNa have svarAjya AvI gayA pachI ApaNe lAyaka banyA. AphrikAmAM kALAdhoLAnA raMgabhedane mATe satyAgraha thAya che. duniyA AgaLa hiMda raMgabheda dUra karavAnI mAgaNI kare che paNa gharamAM AbhaDacheTa bharyuM che tenuM zuM? harijanone achUta kahI dUra rAkhIe chIe tenuM zuM ? jyAM sudhI harijanone ApaNI paDakhe na besADIe tyAM sudhI kyA mee ApaNe raMgabhedanI vAta karI zakIe ? gAmaDAmAM AbhaDacheTa kevI ugratAthI paLAya che tenI kalpanA zaheravALAne te kyAMthI AvI zake ? DheDa bhaMgIo gAma vacce mUsA mUgA nathI cAlI zaktA. temane vAreghaDIe "AghA rahejo mA....bApa..' ema bUma mAravI paDe, ane bhIMtane lapAtA lapAtA maMDavADamAM thaIne cAlavuM paDeheDane paDachAye paNa paDI gaye heya te abhaDAI javAya ane tene nhAvuM ja paDe. DheDane caMDALa gaNe che ane te sAme maLe te apazukana thayA kahevAya. DheDa vRdhdha thAya teya gAmanuM chokaruM ya tuMkArathI ja belA. DheDane te nAnAthI mAMDI meTa sudhI saune "mA bApa" ja kahevAM paDe, gALa te heDa mATe sAmAnya vastu banI gaI che. te majurI kare, kALI rAte kAma kare, teya tene te khAsaDAM ja maLavAnAM ane gAmamAM kaMi paNa aniSTa bane te badhuM DheDanA mAthe paDavAnuM. haDadhUta dazAmAM harijana jIvI zake che e ja navAI che. ane evA rogacALAnA prasaMge te leke kUTI nAMkhe teya teo kaMI karI zakatA nathI. AvA kamakamatA harijanone mArI sAme beThelA joI mArI AMkhe paNa bhInI thai, te tame lokone kaMI na kahyuM?", Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35. tA. 1-10-48 --- - --- ' ja te tamAre morArajI desAI upara che. huM A ' huM e ne e vakhate temanI sAthe nIkaLyo. gAma pAMceka ane eka jaNa mane mukhInuM ghara dekhADI gaye. mukhI gharanA gAu dUra hatuM. mAthe sUrya tapI rahyo hate. kharA bapora hatA. paNa AgalA meDA upara uMdhatA hatA. mArA AvavAnA samAcAra jANI mane tApa hota lAgate tema. sUryane tApa paNa te lAgato. beThA thayA. mane upara belAvyo ane AdarathI besADayo." mArAM pagamAM te caMpala hatA. paNa mArI sAthe cAlatA hatA temAMnA huM "sevaka" chuM ane sAcI vAta sarakArane jaNAvI devAvALe ekanA paga te ughADA hatA. temaNe je sAmAjika tApa jhIlyA chuM evI mArA vizenI chApa amaladAromAM jANItI che. ethI hatA tenI sAme A tApa zI visAtamAM? mukhIe ane amaladAre mane dAda Ape che. temane evI bIka rastAmAM meM harijanavAsanI mAhitI meLavI lIdhI. gAmamAM rahe che ke atyAre keMgresa sarakAranuM rAjya cAle che ane trIseka ghara DheDanAM hatAM ane bAreka ghara bhaMgIonA hatAM. gAmanA sevakarAma te kesanA jajUnA sevaka pachI pUchavuM ja zuM? khUNe temane vAsa Avela hato. pahelAM e loko vaNavAne baMdha A mukhIo laDatanA divasomAM mane gALo bolatA hatA. karatA, paNa milo AvatAM temane e baMdha paDI bhAMgyo hate. tethI pakaDAvI devAnI dhamakI ApatA hatA. e ja amaladAro teo majUrI karatA hatA. keTalAka camAranuM kAma karatA hatA. beeka lAThImAra karatAM acakAtAM nahI ane pakaDAyA pachI jaNu milamAMthI sutara lAvI gajiyuM vaNatA hatA. badhAe maLIne mAravAmAM ya bAkI rAkheluM nahI. e badhA hAtha joDIne namaskAra. peTanuM pUruM karatA hatA. Dhera maratAM hatAM tenI vAta nIkaLatAM meM karatA hatA. e badhA pratApa te gAMdhIjInA che. temaNe ja grAmakhAtarI karavA pUchayuM. sevakane mobho vadhAryo. temaNe sevAne pratiSThA ApI. temaNe tamArAmAM mAtAne mAnanArA te haze je te ?' ja racanAtmaka kAryone jarUrI kArya gayuM. AthI mArA jevA hA bApujI, che te kharAM." - adanA mANasane paNa kayAreka bhAna bhaLI jatuM. ' - A temanuM te kaMI kAma nathI ?' mukhIne meM rogacALAnI vAta puchI. temaNe harIjana para * e zuM belyA? mAtA te vaLI herane mAratI haze? ame atyAcAro karyo che e Aropa mUkyo. mane krodha vyApI gaye badhA bhegA thaIne mAtAne karagarIe chIe ke mA amArI khAtara / hatuM. eTale meM mukhIne saMbhaLAvI dIdhuM. ' Dherane jIvADa. je Dhora maraze te ame marI jaIzuM. 'tame te gAmanA javAbadAra mANasa che, harIjanene mAra. te tamArI mAtA kema para dekhADatI nathI." jhUDa karavI tamane zobhe che? gAma leke uzkerAya tema tamAre "bApajI enI karapA meLavavI kaMI sahelI che ? e te mAtA te zAMta pADavA joIe. huM A bAbatane rIpeTa kahevAya. rIjhe tyAre kharI." merArajI desAI upara mekalI ApuM chuM. tamane ATalA mATe mAre jANavuM ja hatuM eTale pUchayuM; gAmanA mukhI banAvyA che ?' tame leke mUA DheranI mATI khAo kharA ke?' mukhI DhIlA thaI gayA. temAM temane hAtha nathI tevI vAta "e zuM bolyA bApajI ! vAsamAM koI hAtha na aDADe. badhuM karavA lAgyA. meM e ne e vakhate gAma bheguM karAvyuM. gAmanA harAma che. hA, pahelA evI Teva hatI, paNa gAMdhI mAtamAnA mahAdevamAM loko bhegA thayA. temanI samakSa meM vigatathI vAta karI... mANasoe AvI amane gAMdhI bApunI kaMThI baMdhAvI che e diva- harijanone mAravAmAM temaNe kevI bhayaMkara bhUla karI che tene khyAla sathI badhuM harAma che. chAMTopANI karatA hatA teya harAma che. zahe- A. kAyadAnI najaramAM te badhA kevA gunhegAra banyA che. tenuM ramAM jaI kaI pI AvatuM haze, paNa vAsamAM te koI na pIe. bhAna karAvyuM ane kahyuM ke rogacALA mATe harijane javAbadAra khabara paDe te udhaDa ja laI nAMkhIe. gAMdhIjInA paratApe te ame che ene koI purAve che ? e roganuM kAraNa zuM che te zodhavA mANasa thayA chIe. temanA nAmanI kaMThI bAMdhI deha vaTalAvAya ? kAIe prayatna karyo che? harijana phariyAda karaze te gAmamAM polIsa huM e lokonI vAta sAMbhaLI ja rahaye. gAMdhI mahAtmAnI Avaze, pilIsa keTalAkane pakaDI jaze. ane temAM nirdoSa paNa vAta heDa-bhaMgIoe mAthe caDhAvI, paNa bIjAoe ja na mAnI? herAna thaze. harijanAne apanAvavAnI vAta gAMdhIjIe bharyA tyAM sudhI karI, * mane dekhAyuM ke loka bhASaNathI samajyA nahi. harijanane " temanA gayA pachIya kone zuM kahevuM? temanI A ajJAnatA thI apanAvavAnI vAta karI tenAthI paNa te palaLyA nahi. paNa jyAM rIte dUra thAya ! gAma lokoe harijana para je kALo kera vartAvyA kAyadAnI bIka batAvI tyAM keTalAka gabharAvA lAgyA. hatuM tethI mArA jevA zAMta prakRtinA mANasane paNa krodha caDhI kaI cUM ke cAM karatuM na hatuM eTale meM kahyuM gayo. A mAra, apamAna sahyA chatAM e loke hiMdu dharmamAM "tame ema mAnatA ho ke cAlatuM AvyuM che tema cAlyuM rahayA che e ja navAI1 dio temanA ja jAtabhAIone A rIte jaze te thApa khAzo. have jamAne badalAya che. harijano mATe haDadhUta kare te AMbeDakara na pAke e ja navAI ! maMdiro khullo mukAya che. kAyadAthI harijane hoTelamAM paNa jaI . sIdho gAmamAM ja ga. pelA harijano te temanA vAsamAM zakaze. haveM mane koI rokI zake tema nathI, je tame samajIne temane apanAvaze te tamArI zobhA vadhaze. cAlyA gayA. A gAmamAM te huM pahelI ja vAra Avato hate. paNa , mane oLakhanArA ghaNA hatA. " Avo . A rovakarAma' karatA 'DhAra mare temAM harijanAne zuM phAyado? e kaMI temanA keTalAka mane gherI vaLyA. . hAthanI vAta che? DhoranA khAvAmAM kaMI AvyuM hoya, kharAba - "atyAre tApamAM kayAMthI bhUlA paDayA?' pANI pIvAmAM AvyuM hoya, tApane lIdhe kolerA jevo raMga lAgu nathI paDato e koI roga lAgu paDe che tene bhulo nathI paDaze. tamArA tApathI akaLAIne A tApamAM mATe harijane kaI rIte javAbadAra che? je temanI pAse Avyo chuM.' regacALo phelAvavAnI tAkAta heta to te tamArAthI zA mATe DaratA. | mArA kahevAno artha eka be jaNa samajI gayA. teo raheta ? Dhorane badale tamane ja ne mArI nAMkhata! mATe jarUra cupa banI gayA. maMtaranI bhramaNa kADhI nAkhe. mAravuM jIvADavuM te izvarAdhIna che. "mAre mukhIne maLavuM che, temanuM ghara dekhADaze?' meM ubhA tene mATe pAmara manuSya javAbadAra nathI. harijane para gusse karyo thaIne kahyuM. - roga kAbUmAM nahi Ave. regane ilAja karyo roga kAbUmAM Ave.' 'hA cAlene A mADhamAM rahe che. . gAmaDAnA DAhyA mANumenuM A kAma hatuM. tene badale tamenharijana ja sate hati Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-10-48 vAsamAM jaine lokonAM mAthAM phoDI AvyA. temanA chAzapANI baMdha karyA? AmAM Izvara rAjI rahe ? bIjA koIne nahi te bhagavAnane te Dara rAkho ?" gAMdhIjInA nAme apIla karI AbhaDacheTa jevuM kaMI nathI, mANasane aDayAthI mANasa abhaDAte nathI e samajAvyuM. ane aMtamAM kahyuM. bele ! AnuM zuM karavuM che? ' tame kahe tema karIe.." kaIka belyuM. tame bhUla karI che ema mAne che ?" koI na belyuM. "tamane koIne ema nathI lAgatuM ke harijanone mAravAmAM tame bhUla karI che? kAyadAne bhaMga karyo che enI to tame ne nahi paDe ne ?' "je thaI gayuM tene zuM karavA gA gA kare che ? karavAnuM che e kahene ?? eka vRddha akaLAIne bolatA hoya ema bolyA. "bIjuM kaMI karavAnuM nathI. harijanone pahelAMnI peThe majurI Ape, chAza pANI Ape ane khAvAnuM Ape. emane bhUkhe mAthe kaMi nahi vaLe. ane thoDIvAra bhaNabhaNATa thaye. mukhIe paNa keTalAkane samajAvyA ane badhAnI vatIthI temaNe khAtrI ApI ke have kaI harijanane kanaDagata nahi kare. mukhI ane bIjA be AgevAne mArI sAthe harIjanavAsamAM AvyA. temaNe harIjanAne je thaI gayuM te bhUlI javAnuM kahyuM. mane vizvAsa paDayo ke have kaMIka sIdhuM cAlaze. huM meDA sudhI vAsamAM rokAye, jemane vAgyuM hatuM temane maLe. je DosAne mAthA para IMTa vAgI hatI temanI sthiti have sudhArA para hatI. temane chokaro amadAvAda milamAM nokarI karatA hato te khabara kADhavA AvyuM hatuM. zaheramAM rahI cabarAka thaye hatuM. teNe mane saMbhaLAvyuM; "sevakarAma! tame ja kahe ke harijane zA mATe khristI na banI jAya? A dazAmAM gALo khAvAnI, haDadhUta thavAnuM ane bhUkhe maravAnuM. khristI thaIe te saunI sAthe besavA uThavAnuM maLe, karI dha maLe ane nirAMtanuM jIvana maLe. huM te A lokane kahI kahIne thAkaya ke cAle zaheramAM. ekI sAthe badhA ye khristI thaI jaIe." * huM ene zuM javAba ApuM? harijananAM duHkha ane dArUNa dazA joI maneya ema thAya che ke e leke ha07ya hiMdu dharmamAM rahyA che e ja hada karI che. hindudharma pitAnA manane pUche -te harijananI sthitimAM mUkAyo hoya to A dhamane vaLagI rahe ke dhamaMpalaTo kare ? pratimA mAMthI sAbhAra udhRta sevakarAma keTalAka samAcAra ane noMdha saMyukata jaina vidyAthIgruha saMyukata jaina vidyArthIgRhanA TrasTI taraphathI te saMsthAnA bhakAnakALAmAM madada karanAra dAtAonI eka sabhA tA. 25-9-48 nA roja jaina che. mU, kenpharansanA kAryAlayamAM lAvavAmAM AvI hatI. sabhAnI vinaMtine mAna ApIne zrI caMdulAla sArAbhAi modIe sabhAnuM pramukhasthAna svIkAryuM hatuM. tyAra bAda A saMsthAnA eka drasTI zrI cImanalAla cakubhAI zAhe Aja sudhImAM je kAMI kArya thayuM che tenI vigate raju karatAM jaNAvyuM ke A makAna- phALAmAM Aja sudhImAM rU. 170000 bharAyA che jemAMthI rU. 1270 00 vasula thayA che ane bAkI rahelI rakama vasula thavAmAM kazI paNa aDacaNa Ave tema nathI. makAnaphALAmAM be lAkhanuM je sImAcihna nakakI karyuM che. temAM haju rUA. 30,04 ekA karavAnA bAkI rahe che jemAM bane teTalA madadarUpa thavA hAjara rahelA gaharane temaNe khAsa vinaMtI karI. tyAra bAda saMsthAne makAna mATe dAdara (bI. bI. enDa sI. AI.) sTezana pAse lagabhaga 72000 nI kIMmate je jamIna kharIdavAmAM AvI che tene lagatI vIgate temaNe rajU karI ane have be prazno vicAravAnA rahe che ema temaNe jaNAvyuM. eka te makAna kevuM ane kevA prakAranI sagavaDa vALuM bAMdhavuM ane bIjuM A saMsthA vizeSa samAjamAnya bane ane saMsthAne madada karanArAo paNa saMsthAnA vahIvaTamAM rasa letA thAya te hetuthI kevuM baMdhAraNa ghaDavuM. A saMbaMdhamAM temaNe keTalAka vIcAre raju karyA ane ane hAjara rahelA gRhasthone potAnA vicAro rajU karavA temaNe vinaMti karI. tyAra bAda zrI caMdulAla vardhamAna zAhe tathA bIjA bhAIoe A badhI bAbate upara keTaluMka vivecana karyuM, jenA parINAme sarvAnumatIthI nIce mujabanA nirNaya karavAmAM AvyA. - (1) saMsthAnA TrasTIo taraphathI makAnaphALAne lagatI ane jamIna kharIdIne lagatI je vigate rajU karavAmAM AvI che tenI A sabhA kRtajJatApUrvaka noMdha le che. (2) A saMsthAnA navA makAnanuM ruTIone yogya lAge tevA viziSTa purUSanA hAthe AgAmI vIjayAdazamInA roja khAtamuhUrta karAvavAnuM TharAvavAmAM Ave che. (3) A saMsthAnuM baMdhAraNa ghaDavA mATe nIcenA sabhyonI eka samiti nImavAmAM Ave che - (4) (1) zrI. cImanalAla cakubhAI zAha (2) zrI zAntilAla harajIvana zAha (3) zrI paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA (4) zrI caMdulAla sArAbhAI modI (5) zrI ca dulAla vardhamAna zAha A baMdhAraNa samitie AvatA DIsembara mAsanI Akhara sudhImAM nIce jaNAvela saMyukta jaina vidyAthIgRha maMDaLa samakSa saMsthAnA baMdhAraNane kharaDe raju kara ema TharAvavAmAM Ave che. (4) A saMsthAnA navA makAnane plAna nakakI karavA mATe upara jaNAvela baMdhAraNa samitinA pAMce sabhyo ane te uparAMta zrI. maNilAla makamacaMda zAha ane zrI TI. jI. zAhanI banelI eka samitinI nImaNuka karavAmAM Ave che. (5) upara mujaba taiyAra karavAmAM AvanAra baMdhAraNane kharaDo Aje je dAtAo che ane have pachI navA baMdhAraNano svIkAra thatAM sudhImAM je navA dAtAo umerAya tenI samakSa raju karavAmAM Ave ane tenI maMjurI maLe saMsthAnA TrasTIo A saMbaMdhamAM hAIkorTane jarUrI eDara meLave ane tyAra bAda nakakI thayelA ane hAIkaeNTe svIkArelA baMdhAraNa mujaba saMsthAnI navI racanA karavAmAM Ave ema TharAvavAmAM Ave che. tyAra bAda saMyukata jaina vidhAthIgRhamAM amuka pramANamAM jene tara vidhAthI'ene dAkhala karavAnI navI baMdhAraNamAM avakAza rAkhavI ke nahi e praznanI carcA upasthita thatAM meM jaNAvyuM ke "Aje jyAre ApaNe komavAdathI bane teTalA mukata banavA prayatna karI rahyA chIe ane ApaNI AsapAsanA bhAI bahenane kahI rahyA chIe tyAre A jaina vidyArthIo mATe keTalAMya varSothI ubhI karavAmAM AvelI saMsthA khAsa karIne jayAre nave AkAra dhAraNa karI rahI che tyAre A saMsthAne cheDe sarakho paNa lAbha janetara vidyArthIne ApavAnI udaratA je ApaNe batAvI zakIe te bInakAmIvAdanI dizAe ApaNe eka sundara ane anyane anukaraNa karavA yogya raMpya pagaluM bharyuM" kahevAya ema samajIne A muddo ApanI samakSa upasthita karavAmAM AvyA che. ahiM e jaNAvavuM jarUrI samakSa upasthita karavAmA AvyA che ke A saMsthA puratA AvA udAra vicAra amArA sAthI ane murabbI zrI maNibhAIne sauthI pahelAM Avyo ane temaNe mane jaNAvyuM ane meM bahu harSapUrvaka e vicArane vadhAvI lIdhuM. A vicAra zrI cImanabhAine temaja zrI. zAntibhAine paNa eTale ja AvakAra radAyaka lAge ane Ama hovAthI ja A muddo ApanA nirNaya mATe ApanI samakSa raju karavAmAM AvyuM che." A muddAnI vizeSa carcA thatAM sabhAne ghaNe bheTe bhAga A vicAra svIkAravAnI zrI cImanalAla karatAM ja che. jemAMthI 4 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazudhdha jaina 35 virUdhdhamAM che ema mAluma paDayuM ane tethI te bhAkhatane AgaLa nahi vadhAratAM paDatI mUkavAmAM AvI. sabhAnA pramukhasAhebanA upakAra mAnIne sabhA visarjana karavAmAM AAvI. nijhAmanI zaraNAgatI gayA sapTembara mAsanI 17 mI tArIkhe hiMdI sathe haidrA AdanA nijhAma sAme peAlIsa-pagalAne prAraMbha karyAM ane 17 mInI sAMje pAMca divasanA gALAmAM nijhAme hiMdI sadhanI zaraSTrAgatI svIkArI. hiMdumAM AjhadInI sthApanA thayA bAda A eka * evI adbhuta ghaTanA banI che ke jyArathI ApaNe vinA saMzaye ema kahI zakIe ke have ApA hiMdI sadhanA zubha bhAgyanI kharekhara zarUAta thaI cukI che. mahattva hiMdI saMdhanA itihAsamAM A ghaTanAnuM rAjakAraNI samajavA mATe ApaNane je svarUpe AjhAdI maLI teneA jarA vigana tathI vicAra karavA dhaTe che. ApaNe tyAM AjathI 13 mAsa pahelAM je rAjakAraNI krAnti thai tenAM mukhya tattvA A mujaba hatA. (1) kAyade Ajhama jhINAne khaMDita pAkIstAna maLyuM (2) bAkIneA brITIza hiMdane nAme oLakhAtA mulaka hiM'dI sa'dhane maLyA (3) badhA dezI rAjA brITIza sAvabhaumatvathI mukta banyA eTale ke svataMtra ane svAdhIna banyA. je kAyarlR AjhAma siMdha, vAyavya prAnta, AkhuM paMjAba ane Akhu baMgALA-AthI kazu paNa ochuM kadI paNa svIkAre tema lAgatu' nahatuM temaNe khaMDita paMjAba ane khaMDita baMgALA kema svIkAyu? kAMgresa kASTa paNu rIte hindustAnanA bhAgalA svIkAre tema nahetuM lAgatuM, teNe hiMdanA bhAgalA kaeNma svIkAryA ane dezI rAjAe taddana svataMtra ane svAdhIna banI jAya evI vastusthiti kema saMmata karI? koMgre sanuM mukhya lakSya A dezamAMthI koi paNu rIte aMgrejI hakumata TaLe e muddA upara ja kendrita thayuM hatu ane te pariNAma hiMdusthAnanA bhAgalA ane dezI rAjyAnI svAdhInatA svIkAryAM sivAya zakaya nahatu. tethI koMgrese e aniSTa pUrvakanI AjhAdIne AvakArI. kAyade Ajhama samakSa khaMDita pAkIstAna svIkAravAnI vAta jevI rajI karavAmAM AvI ke turata ja te vAtane teo coMTI paDayA hatA. kAraNa ke kAMgresa eka vakhata pAkIstAnanA muddo svIkAre te pachI paheALA kema thavuM ane AgaLa kema vadhavuM e joI leva ze ane te uparAMta lagabhaga 50 dezI rajavADAnI svAdhInatAmAM pAkIstAnathI zilpAcAye Thera Thera pAkIstAnAnAM ja nirmANa kalpI lIdhAM hatAM. ane tenA lAbha pote bahu ja sArI rIte uThAvI zakaze ema pote mAnI lIdhu hatu. A uparAMta dakSiNamAM nijhAmI rAjya aneka pratyAghAtI tatvAnu kendrasthAna hAine eka sAthe ja bIjI pAkIstAna hatuM ane hiMdI sadhane sadA bhayagrasta rAkhavAmAM tenI ghaNI upayAgInA hatI e pazu temanA purA khyAlamAM hatuM. A badhI gaNatarI pUrNAMka kAyade Ajhama jhINAe khaMDita pAkIstAnaneA ekAeka svIkAra karyAM hatA. ane kAyade AjhamanI A gaNutarI zarUAtamAM sAcI paDatI lAgI hatI. jInagaDha pAkIstAnamAM joDAyuM. trAvaNukaramAM sara sI. pI. rAmasvAmI Ayare trAvaNukAra svataMtra hAvAnI dheSaNA karI. khIjA mATAM rAjye paNa mAthuM uMcakavA lAgyAM. nijhAme paNu aNunama vaLaSNu akhatyAra karyu.. jo ke trAvaNakAra te bahu thoDIvAramAM hiMdI sadhane namI paDayuM, te paNa zrIjI bAjue uttaramAM kAzmIra sara karavAnI kAyade Ajhame eka gheADAvegI yAjanA karI. navA nakazAmAM eka 1 khIjA pAchaLa za khannAbaddha musalamAnI rAjyanI huM anubhavatu pAkistAna te| hatuM ja. pazcima kinAre junAgaDha pAkIstAna sAthe joDAyalu' hatuM. dakSiNamAM nijhama pAkIstAnanuM ja purU sAthIdAra hatuM. pUva baMgALa pAkIstAnanA ja vibhAga hatA. have uttaramAM kAzmIra sara thaI jAya eTale pachI te hiMdI saMdhe pakistAnathI tA. 1-10-4 eka yA bIjI rIte dherAyalI sthitimAM ja jIvavA jevI sthiti svIkAravI rahI. AvI kuzaLa vyuharacanA mATe kAyade Ajhama jhINAne jeTalA dhanyavAda ApavA haiAya teTalA ApI zakAya tema che. paNu mANusa dhAre che kAMIka ane vidhi khela khele che koi judA ja. hAthaveMtamAM Avelu kAzmIra pAkIstAnanA paMjAmAMthI sarakI gayuM ane hiMdI sadha sAthe joDAi gayu. junAgaDhanA navAba karAMcImAM havA khAtA thayA ane mAtra jUnAgaDha ja nahi, paNa AkhuM kAThiyAvADa rAjAonI Apakhuda sattAthI mukata banyu.. anya dezI rAjyo TapATapa hiMdI saba sAthe joDAvA lAgyA ane temAMthI amuka gaNyAgAMThayA moTA rAjyA joke svAyatta zAsana rahyA che teA paNa tyAM prajAtaMtra te gehavAI ja gayAM che. khIjA... keTalAka dezo rAjyAnA saMdhe ubhA thayA ane keTalAka dezI rAjyA hiMdI sadhamAM samAviSTa thaI gayA. chellA chellA vaDedarAnA gAyakavADa sara pratApasiMharAva jarA Ama tema mAthuM uMcakI rahyA hatA, paNa temane paNa Akhare hiMdI sadhane laLI laLIne namavu" " paDayu ane prajAtaMtra svIkAravu' paDayuM. AvA pAyAnAM parivatana ceAtaraka nIpajI rahyA haiAvA chatAM haidrAbAdanA nijhAmanI svataMtra rahevAnI ghelachA vadhatI ja jatI hatI ane itteGAda-ula-muslamInanA pramukha ane rajhAkArAnA saramukhatyAra kAsIma rajhavIne te| dIlhInA lAla kIllA sara karavAnA koDa jAgyA hatA. pAMca divasanA sarvAMgI humalAnA pariSThAye nijhAmanA tAbuta heThA beThA ane hiMdI sadhanI teNe zaraNAgatI svIkArI, pAkIstAnanA maneArAjyane A sauthI mATe chUTA paDayo che. kAzmIrane hiMdI sadha pratye anukuLa rAkha vAmAM nijhAmane parAjaya ghaNA mahatvanI bhAga bhajavaze ema saheje AzA baMdhAya che. nijhAmanI ADakhIlI dUra thavAthI hi'dI saMdha dhaNI rIte nirbhaya banyu che ane cetaraphathI sugrathita thavAmAM hiMdI saMdhe ghaNI moTI anukuLatA prApta karI che. Aje bhepALa sivAya hiMdI. sadhanA peTALamAM kai evI mahatvanI musalamAnI rIyAsata rahI nathI ke jyAM khaTapaTa ane kAvAdAvA karIne pAkI, stAna hiMdI saMdhune jarA paNa pajavI zake. ane bhopALane have ThekANe lAvatAM zI vAra? A dezamAM phreMca ane peAyugIjhanA thADAMka thANAM che, paNa vacamAM nijhAma hovAnA kAraNe A thANuAM sAme kAi kaDaka vaLaNuM hiMdI sadha akhatyAra karI . zakatuM nahatuM. have e pratyavAya dUra thayA che ane hiMdanI bhUmi uparathI paradezIonAM thANAM ukheDI nAMkhavAnuM kAya' dhaNuM saraLa thayu' che. A sathe dhaNuA ema paNa mAne che ke pAkistAnI pUrva khaMgALa hiMdI sadhanA pazcima kheMgALathI lAMkho vakhata alaga rahI zakaze ja nahiM. pachI kAyade Ajhama paralekamAM jyAM heAya tyAMthI A vizALa pRthvI upara pAkIstAnanuM nAnuM sarakhuM TapakuM joine bhale rAcyA kade ane hIMdI saMdha upara zrApa varasAvyA kare ! Ama dUranAM tema ja najIkanAM aneka supariNAmA jenA gamamAM rahyA che evA A nijhAmI parAjayathI evA kAi paNa hiMdI nahi hoya ke jenuM dila ati khAnathI pulakita banyu nahi - hAya. uparanI samagra samAkSeAcanA uparathI mAluma paDaze ke AjhAdIne sUryodaya gADha ane bhayAnaka vAdaLAthI dherAyalA hate. Aje e vAdaLA vIkharAvA lAgyAM che ane AjhAdInA suya pUrvAkAzamAM UMce caDhatA caDhate peAtAnAM prANadAyI karaNA, bhAratanA pRthvItaLa, upara phekI rahyo che ane cAtarapha, kalyANuprakAza phelAvI rahyo che. ApaNI, kalpanAmAM kadi na Ave evI bhavya ghaTanA Aje jotajotAmAM banI rahI che. haidrAbAda upara vijaya AvI ja koi apUrva ghaTanA che. A mATe ApaNe sau ekamekanu' abhina'dana karIe ane AvI Azraya kAraka ghaTanAnA nirmAtAone aneka dhanyavAdathI navAjIe ! gAMdhI smArka phALA sapTembaranI paccIsamI tArIkhathI pakhavADI sudhI gAMdhIjInI janma jayantI ujavavAnA kAryakrama nakakI karavAmAM Avye che Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazuddha tA. 1-10-48 ane A pakhavADIA daramiyAna gAMdhI smAraka kALeA paNa josabera udharAvavAne sthaLa sthaLanA kraoNMgresI kAryakartAoe niNa ya karyAM che. gAMdhIjInA avasAnane Aje A mahInA thavA AvyA che. gAMdhIjInA smAraka phALA saMbadhamAM deza netAoe Aja sudhI je mantratA dAkhavI che. te atyanta du:khada che. muMbainA koMgresI AgevAnAe A dizAe dAkhavelI zithilatA athavA te! upekSA ApaNane bhAre zaramAvanArI che. bApujInA avasana bAda turatamAMja je kAya josabhera upADI levu joitu hatuM tene Aja sudhI kharI rIte uttarettara ThelavAmAM ja Avyu che. muMbaImAM eprIlamAsamAM koMgresa mATe sArI evI rakama kamAi levAnA hetupUrvaka e. Ai. sI. sI.ne ga MjAvara jalasA yeAjIne gAMdhI smAraka upara ThaMDu pANI nAMkhavAmAM AvyuM hatu. game tevA nikaTavatI svajananuM mRtyu thayu. hAya-mRtyu bAda je tIvra du:khasaMvedana hAya che te dinapratidina haLavu banatu' jAya e manuSya svabhAva che ane tIvra savedana daramiyAna je kAya' sAdhI zakAya che te kAya samayanA vahevA sAthe vadha re ne vadhAre muzkela-aza-banatuM jAya che. gAMdhI smAraka phALAnI ApaNe A dazA karI che te kharekhara zaeNcanIya che. Ama chatAM paNa jAgyA tyArathI savAra ema gaNIne je kAMI thai zake te karI chUTavAne ANu sA dha' che. gAMdhIsmAraka phALA sabaMdhe ema mAnIne cAlavAmAM Avyu che ke gAMdhIjI viSe tA kAine ApaNe kahevAnu hAya ja nahi. dareka hiMdI pAtapotAnA yathAzakita phALe svecchAe ane vinA vilabe jayAM sucavavAmAM Avaze tyAM jarUra bharI Avaze ja AvI zraddhA phALanI AkhI yAjanA pAchaLa rahelI che. pNa mAnavasvamAtranI nALAne dhyAnamAM letA A zraddhA paNa vadhArA paDatI ane svaparavacakra lAge che. gAMdhIjI viSe darekanA dilamAM bhAva bhakita che te viSe jarA paNa zaMkAne rathana nathI, paNa e bhAvabhakatane gAMdhIsmAraka phALAmAM ochAmAM ochI daza divasanI kamANI ApIne kAMika mUrta svarUpa ApavAnuM jyAre sucavavAmAM Ave che ane te paNa jyAre darekanI svecchA upara cheDavAmAM Ave che tyAre mANasanA dilamAM cerI dAkhala thAya che ane gAMdhIjI pratye ATaluM sarakhuM zuM madA karavAnI javAbadArImAMthI chaTakavAnI bArI mAnavInuM mana rodhe che. AvaDA meTA kuMDamAM meM bhayu" teAya zuM ane na bharyu" tAya zuM? dasa divasanI kramANI kAIne mana bahu meTI rakama lAge che ane kAine mana bahu nAnI rakama lAge che ane AvaDI moTI rakama bharAya kema ane nAnI rakamamAM bharavuMzuM-Ama vicArIne gAMdhIsmAraka phALAne bhulI javAnA prayatna karavAmAM Ave che. AvI ApaNA bhAI-bahenanI Aje hIna maneAdazA jovAmAM Ave che. A vastusthiti dhyAnamAM laine gAMdhIsmAraka - kALAnA saMcAlakAe vadhAre saceta ane kriyamANu thavAnI khAsa jarUra che ane leAkAne peAtAnA kartavyanuM sacATa bhAna karAvavAnI jarUra che. sAthe sAthe dezabharanA save` bhAI bahenane uddezIne kahevAnuM prApta thAya che ke Aja sudhI ApaNe ALasa karI, pramAda sevyA, dilane chetaratA AvyA, paNa gAMdhI smAraka saMbaMdhamAM A vacanAvasAyathI mukata banIe, ApaNA katavyanuM kharAkhara pAlana karIe ane te mahApurUSanu kAyamI smaraNu rahe te mATe yojAyalA dravyanidhimAM ApaNA bhAge AvatA kALA vinA vilae mekalI ApIe. ApaNe aneka bALatamAM juThANuAM sevyAM che ane chaLa karyAM che, paNa jeNe ApaNA ja mAtra nahi paNuM samasta mAnavajAtanA uddAra arthe potAnI kAyA ghasI nAMkhI ane prAtu apaNu kayu" te lokeAttara purUSanA smAraka kALAmAM khate teTalA meTA kALA zyApIne-chevaTa daza divasanI kamANInI rakama mokalIne--azataH paNa ApaNI kRtajJatA-ahezAnamaMdI-dAkha vIe. A bAbatamAM koi kAinI rAha na jue, kAinA kahevA AvavAnI apekSA na rAkhe. e santapurUSanA AtmAne A rIte paNu sAMika zAnti ApIne ApaNe kRtakRtya thaie 1 zrI jaina mahilA samAja-audyogika pradazana sapTeMbara' mAsanA anta bhAgamAM, muMbainA strI samAjanI peAtAnI maryAdrita zakita mujaba chellA 38 varSIthI sevA karatI zrI jaina mahilA samAja taraphathI eka audyogika pradarzana yoja jaina 359 vAmAM AAvyu hatu. ane te pradaza nanuM uddhATana tA. 26-9--48 ravivAranA roja muMbaI prAntanA gRhasaciva mAnyavara mArArajI desAie kayu" hatu.. A audyogika pradarzanamAM saMsthA taraphathI cAlatA hunnara udyoga vargomAM zikSaNa pAmatI baheneAnA kAmakAjanA namunAe tema ja khAdya vibhAgamAM kAma karatI bahenae taiyAra karelI jAta jAtanI vAnI raju karvAmAM AvI hatI. jana mahilA samAja taraphathI AvuM pradarzana sauthI pahelI vAra ja bharavAmAM AvyuM hatuM ane A Akhu pradarzana bahena menA bahena narottamadAsa zeThanI deAravaNI nIce yejavAmAM AvyuM hatuM. pradarzanamAM raju karavAmAM AvelA namunAo jotAM te dizAe jaina mahilA samAje sAdhelI viziSTa pragatinA khyAla AvatA hatA. A AkhI pravRttinA uddeza madhyama varganI bahenAne pAtapotAnA kuTuMbamAM kAMIne kAMI dravyanI puravaNI karI zake tevA udyoga tarapha vALavAnA che ane te hetu prazasya che, tema ja mAjanA tIvratara anatA jatA sthitikalahAM bahu ja AvakAradAyaka che. upara jaNAvela udghATana samAraMbha prasaMge zrI. vADIlAla catrabhuja gAMdhI taraphathI saMsthAnA udyogagRha sAthe temanAM patnInuM nAma joDavAnI sarate rU. 25000 nu jana mahilA samAjane dAna karavAmAM AvyuM hatuM je mATe bhAizrI vADIlAlane kharekhara dhanyavAda dhaTe che. jaina mahilA samAjanA nAma sAthe 'jaina' zabda joDAyalA che ane tenI vividha pravRttione meTA bhAge jainabaheneA lAbha le che ema chatAM paNa jaina mahilA samAjanI sa` pravRttie kAi paNa jAtanA kAmI ke sAMpradAyika bhedabhAva sivAya calAvavAmAM Ave che ane tenA lAbha paNa aneka janetara bahena tathA khaLakA lai rahyA che. jaina mahilA samAjamAM kaze| zrIkAbheda paNu nathI tema ja e samAjamAM sabhya thanAra bahena jaina ja hAvI joie evA koi pratibaMdhane e samAjanA baMdhAraNamAM sthAna nathI, muMbainA jaina samAjamAM AvA vizALa dheAraNe kAya' karatI kAmI chatAM khanakAmI bhAve sevA karatI gaNI gAMThI saMsthAe che ane temAM paNu pravRttionI vipulatAnI draSTie jana mahilA samAja mekhare che. A samAja taraphathI hunnara udyoga zikSaNa, prauDha zikSaNa, khadhavastu zikSaNa, tema ja bALa zikSaNanI pravRttie cAle che. dadaramAM A samAjanI eka zAkhA hunnara udyoga maMdira tema ja khALa maMdira calAvI rahela che. saMsthAnuM mukhya kendra kATamAM che ane bIjuM kendra dAdaramAM che. ane A banne kendromAM maLIne Azare 500 bALaka khALikA zikSaNu meLavI rahyA che. saMsthAnA pramukha zrI. tArAbahena mANekalAla premacaMda che jemanI anekavidha sevA sau kASTane suviti che. zrI. lIlAvatI bahena devIdAsa, zrI. menA bahena narAntamadAsa tathA zrI. jasumatI manubhAi saMsthAnA maMtrIo che e jANItA kAya kare che, A saMsthAe peAtAnI pravRtigmAne vadhAre vistRta ane sthAyI pAyA upara mUkavAnA hetuthI muMbai kATa bajArageTa sTrITamAM AveluM eka makAna za. 12000] nI kIMmatamAM kharIdhu che ane saMsthA pAse puratA kuMDanA abhAve saMsthAne aradhA lAkha rUpIAnI eka pAsethI lona levI paDI che. A rakama ekaThI karIne bharapAo karavAnI cintA saMsthAnI saMcAlaka mahetAne muMjhavI rahI che. udAra jaina samAja je saMsthAnI ATalI ujja vaLa kArakIrdI che ane je saMsthAne AvA sama, zaktizALI ane sevAbhAvI bahunA kAryakara tarIke prApta thayA che te saMsthAnI ATalI nAnI bhIDa bhAMgavA potAnA hAtha lakhAve ane sa'sthAne A bAbatamAM cintAmukata kare-ATalI zrImAna lai bahenane sAdara vijJapti che. AvA dezanuM bhAvI ujjavaLa kema na heAya ? jema eka khAjue saurASTranuM navanirmANu, dezanA rAjavIonI Apakhuda sattAnuM visarjana, nijhAmanI zaraNAgatI; AvI bhavya ghaTanAe! ApaNe tyAM banI rahI che ane te dvArA dezanA sarjAtA ujjavaLa bhAvInu ApaNune kalpanArocaka daza'na thaI rahyuM che tevI ja rIte dhara khuNe khanatA nAnA nAnA banAve paNa dezabharamAM koi navI Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina tA. 1-10-48 cetanA pragaTAvI rahela che ane svAzraya temaja samAjasevAnI koI dezabharamAM Aje je navA prANune saMcAra thaI rahyo che, je avanavI bhAvanAne AvIbhava thaI rahyo che evI ApaNane pratIti navI kAryazakita janmI rahI che tenAM ja A sUcaka dRSTAntA che. mArA karAve che. mitra bhAI zAntilAla harajIvana zAha sAthe AvI ja koI viSaya upara vAtacita nIkaLatAM temaNe paNa pitAnA be anubhave jaNAvyA. A dizAmAM huM eka mAro ja anubhava jaNAvuM. cAra pAMca varSa pahelAM kaI mAre tyAM AvyuM ane gharanI TokarI vagADI. meM * gayA ogasTanI paMdaramI tArIkhe temane svAtaMtryadina nimitte bAraNuM udhADayuM ane eka bAreka varSanI chokarI mArI sAme ubhelo meM ghATake para javAnuM thayeluM. ghATakoparamAM eka hiMdI zALAnuM makAna tAjeje. mane thayuM ke A brAhmaNa je chokaro lAge che ane e taramAM ja taiyAra karavAmAM AvyuM hatuM. tyAM bhaNatAM bALakoe eka bajakaI madada mAMgavA Avyo haze. meM pUchyuM "bhAI, zuM kAma che ? " vandana samAraMbha ye hatuM ane zAntibhAI e mATe ja tyAM gayA hatA. teNe kahyuM ke "zeTha ! huM brAhmaNa chuM. mane nokarI joIe chIe. tyAM jatAM ja tyAMnA kAryakartAoe tyAMnA eka bhAI sAthe temano parimane rasoI karatAM AvaDe che." amane e vakhate evA eka nAnA: caya karAvyo. temanuM nAma pUchatAM emane badhA "jayarAmajI' nA rasoInI jarUra hatI. amane bhAra na paDe ane mArI patnIne nAmathI ja oLakhe che ema jaNAvavAmAM AvyuM. te bhAI rasoI kAmamAM madadarUpa thAya. eTale meM tene kahyuM ke "bahu sAruM ghATakeparamAM Azare 20 varSathI TapAla vaheMcavAnuM kAma karatA. zuM pagAra laIza? paNa eka vAta che ke amAre tyAM aDavA na hatA. temane eka divasa ghATakeparamAM hiMdI nizALa ubhI karavAno aDavAne niyama pALI zakAze nahi." teNe javAba Apyo ke, vicAra AvyuM ane te nizALa mATe makAna joIe. temaNe nizALanA "e to mArAthI na bane, kAraNa ke ema karUM te amAre dharma makAna mATe cAra AnA, ATha AnA, be rUpIA, pAMca rUpIA lAje ane mArA bApA mane vaDhe ane ahiM rahevA ja na de. paNa ema tarapha bhaTakI bhaTakIne apAra dhagaza, dhIraja tema ja khaMtabIju mAre to evA ThekANe nokarI karavI che ke je mane nizALe pUrvaka makAnaphaLe ekaThA karavA mAMDI ane AThathI daza hajAra = bhaNavA javA de. pagAra tamane ThIka paDe te deje." huM te rUpIA bhegA karyA. A mULa rakamamAM ghATakoparanA dhanika baMdhuoA sAMbhaLIne bhAre AzrayaM anubhavI rahaye. chokare Amaya te e pitAne kALo umerIne hiMdI skulanuM makAna baMdhAvI ApyuM surUpa hatA ane tene jotAM ja ApaNuM dila tenA tarapha saheje ane keTalAka samaya thayAM sevAyaluM "jayarAmajInuM svapna A rIte kheMcAya tema hatuM. te AMkhamAM, tenA caherAmAM bhaNavAnI uDI ciraMjIva mUrta svarUpane pAmyuM. e bhAIe have te TapalanI nekarI jhaMkhanA hatI. paNa tenI bane zarato mArAthI svIkArAya tema na choDI dIdhI che ane A nizALa tema ja anya sevAnA kAryamAM hotuM. mane e reseIo joine hato ke je A divasa ghera pitAnuM jIvana teo vyatIta karI rahyA che. rahIne nAnA moTA kAmamAM madadarUpa thaI zake. mArI bahenane paNa -. e ja eka bIjo anubhava temaNe eka mahArASTrIya AvA eka raseIAnI jarUra hatI, kAraNa ke ghara parivAra mATo yugalane kahyo. mahArASTramAM rahyA rahyA patie ema, e, nI parIkSA hAIne potAnA kAmane te pahoMcI zakatI nahotI. A chokarAne meM pasAra karI ane pI.eca.DI.nA abhyAsa mATe muMbaI AvatyAM mokalyA ane tenI bane zarato svIkArIne tene teNe rAkhI vAnuM Avazyaka - banyuM. vaLI temanA patana bA, e. mai. TI. lIdhe. eka bAju gharamAM te rasoInuM kAma karavA lAge thayelAM temane dhATakeparamAM eka nizALamAM zikSikAnI nokarI maLI. ane bIjI bAjue kaTamAM AvelI kAi a'grejI nizALamAM eTale bane jaNuM muMbaI AvyA. paNuM muMbaImAM rahevuM' kayAM ? te dAkhala thayA. rAtre kAmathI paravArIne bahenanA nAnA pAghaDIthI paNa jyAM jagyA maLavI muzkela tyAM pAdhaDI ApavAnI chokarAo sAthe pote paNa bhaNavA besI jAya. savAranA mukhya kalpanA paNa karI na zake evA daMpatIne muMbaI kayAM samAve? mukhya raseI vahelI patAvIne sADAdaza ke agiyAra vAge nizALe makAnanI zodhamAM bhaTakatAM teo vIkarelI jaI caDhayA. vIkalI pahoMcI jAya. zanivAre te savAranI nizALa hoya te savAranA cAra- sTezanathI 12-13 mInITanA antare vIkarALI gAma vaseluM vAge uThe, nAhI dheine rasAI cule caDhAvIne nizALe pahoMcI jAya. che. tyAM sAlaseTanA junA khrIstIonI vastI che. A gAma mArI bahenane tyAM te ekAda varSa rahyo. pachI doDhaka varSa mATe bahu junuM che ane gAmanI bAMdhaNI tadana junI paddhatinI che, tene eka bhAI e ja rIte sAntAkrujhamAM koIne tyAM rasei karate gAmanAM badhAM ghare mATInAM banAvelAM che. A gharamAM rasoDuM, hatuM ane pAdAra skulamAM bhaNatA hatA eTale A bhavAnIne (chAka saMDAsa, nahAvAnI eAraDI evI AdhunIka padhdhatinI keI rAnuM AkhuM nAma bhavAnIzaMkara hatuM) 5NuM thayuM ke sAntAkrujhamAM AvI sagavaDa nathI. upara jaNAvela zikSita daMpatIe AvA koI kaMi nakarI maLe te pitAnA bhAI sAthe rahI zake tenA saddabhAgye mATInA gharamAM ja rahevAne nirNaya karyo. Aje keTalAka samayathI pagAra zeDo vadhAre, kuTuMba bahu ja nAnuM ane tenA bhaNavAnI zarata teo e rIte tyAM vasI rahyA che ane nahAvA devAnuM jaMgala teo e maMjura-AvI eka nekarI tene zAntAkajhamAM bhaLI gaI ane pedAra javAnuM gAmanA bIjA lokonI jema teo ' nIbhAvI le che, ane skulamAM te dAkhala thaye. ane Aje te meTrIka sudhI pahoMcI gaye phurasadanA vakhatamAM gAmamAM prAthamika zALA na hovAthI tyAMnAM bALakone che. A kAMI apavAdajanaka anubhava nathI. mAre tyAM eka ghaTIne cheka bhaNAve che. temanI A pravRttinI vizeSa jANa thatAM ghATakoparanI che. te rAtanuM kAma patAvIne rAtrIzALAmAM bhaNavA jAya che ane koMgresa kamITIe thoDA samaya pahelAM keTalAka bhAionI madadathI divasanA paNa tene jayAre jayAre navarAza maLe che tyAre tyAre jyAM tyAM prAthamika zALAnI zarUAta karI che. tyAM bhaTakavAne badale te dAdara pAse beThe beThe vAMcate ja hoya che ukalatathI je rIte raheThANanA prazno ukela Aye, ane jathAM rahyA ane tene joIne mane prazna thAya che ke A bhaNataranI preraNA tene tyAMnA lokonI temaNe je rIte sajA - koNe ApI ? mAre tyAM rAIe che te paNa cabarAka che. ava- ' zantibhAI jaNAve che tema teo Azcaryamugdha thaI gayA, ane kAza maLe zIvaNanA saMcA upara te besI joya che. bhAMgI tUTI temanA AnaMdane pAra na rahyo. chatrIo samI karavAnuM tenuM ja kAma. tenuM magaja eka mIkenIkanuM che je dezamAM upara jaNAvela bhavAnI rasoIe, pelA TapAlIbhAI. ane evA ja kAma pAchaLa tenuM mana deDayA kare che. rasAInA jayarAmajI ane AvuM kAryakuzaLa daMpatI dazana daI rahyAM che te ' vyavasoyane te vaLagI rahI zake tema che ja nahi. mArI paNa kalapanA dezanA bhAvInuM svarUpa keTaluM ujjavaLa, bhavya, ane pratimA tene koI sArI phekaTarImAM goThavI devAnI che. saMpanna haze e kahevA ke varNavavAnI jarUra che kharI? paramAnaMda teNe rAkhI , rasoinuM ke 'bAjue ke Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayAne na gamasthAna ane kena thAya evo mAra tA. 1-10-48 prabuddha jaina bhagavAna mahAvIranA mukhya siddhAnto (saMvatsari parva-tA. 7-8-48 maMgaLavAranA roja zrI cImanalAla cakubhAI zAhe muMbaInA ela IDIA reDIonA kendra uparathI upara jaNAvela viSaya upara vyAkhyAna ApyuM hatuM te ela InDIA reDIonI anumatithI ahi pragaTa karavAmAM Ave che. taMtrI). Aje saMvatsarInuM mahAna parva che. hindabharamAM lAkho jene ane dharmagurUo pAse je savAla hoya che, te ja hato ke jIvavuM vrata karaze, tapa karaze, dAna karaze, dharma karaze ane saMvatsarI kevI rIte? mANase kema khelavuM, kema vicAravuM, kema vartavuM ke pratikramaNa karaze. pratikramaNa karatAM kaheze ke, jethI pitAne ane bIjAne sukha thAya, koIne du:kha na thAya. A ___ khAmemi savvajIvA,. save jIvA khamantu me / - eka nirvivAda hakIkata upara ja AkhA dharmanuM caNatara che. mitti me savva bhUeSa, veI mamajha na keNaI // prANi mAtrane sukha joIe chIe, koIne duHkha joItuM nathI ane vaida rAja lekamAM vasatA sarva jIvone huM khAvuM je sukha joIe chIe te kSaNika nahi, aMte duHkhamAM pariName evuM chuM; varSa daramyAna temanI kAMI AzAtanA karI hoya, nahi paNa zAzvata sukha joIe chIe. pitAnA sukhane mATe lAgaNI dubhAvI hoya, duHkha dIdhuM hoya te antaHkaraNapUrvaka bIjAne duHkha thAya te sukha na kahevAya, kAraNa ke te te prANikSamA mAguM chuM ! sava cho mane kSamA Ape. kAraNa ke sarva mAtra pitAnA sukhanI zodhamAM paDI bIjAne duHkha ja Ape eTale bhUta pratye, prANImAtra pratye, mane maitrI che, prema che? koI pratye koIne sukha na maLe ane prANimAtranuM jIvana dukhamaya banI jAya. mane vaira nathI. keTale mahAna saMdezo A gAthA belavAvALA mATe evo mAga ze joIe ke jethI pitAne ciraMjIvI keTalA aMtaHkaraNapUrvaka kahI zake tema che ke pote A saMdezane sukha maLe ane bIjA savene paNa sukha maLe. A kalpanAmAM svIkAre che, amalamAM mUkavA prayatna kare che? je vizvagaMdha purUSa manuSya ane manuSyattara prANi sRSTi vacce temaNe koI bheda pADyo A saMdeza 2500 varSa pUrve A temane Aje ApaNe yAda nathI. paNa caudarAjakanA sarvabhUta-prANimAtra. pratye samabhAva karIe, tenA guNagAna karIe, ane temane sa deza jIvanamAM kAMIka ane premanA daSTie temaNe joyuM che paNa utAravA prayatna karIe. sarva jIvonA A anubhava uparathI jIvanamArga nakakI kare A ja saMdeza lagabhaga e ja samaye bhAratavarSamAM bIjA sahela thaI paDe. pitAne ane bIjAne sukha thAya evo mArga te vizvavaMdha purUSe Apyo hato. te hatA bhagavAna budhdha. temaNe kahyuM, ahiMsAno, premane ja che-bIjuM koI nathI. eTale ahiMsAne na hi vereNa verANi, samanti gha kadAcana / jana dhame prathama sthAna ApyuM. A ahiMsA eTale Aje jIva gharelu hamati gha, zo dhamo nAtano I. dayAne nAme je vikRti ApaNe samAjamAM joIe chIe te nahi rathI vaira kaI divasa zamatuM nathI, avairathI, premathI ja vaira paNu jIvananA pratyeka aMgamAM aNue aNumAM vyApelI ahiMsA. zame che. A ja sanAtana-trikALAbAdhita dharma che. e dhamane pAme che. ahiMsAmAMthI satya ApeApa phalita thAya A ja saMdeza pharIthI eka vakhata 2500 varSa pachI hiMsA che. esatya ane daMbha hiMsAnA ja prakAra che. vaLI jeNe ahiMsA trarata jagatane bhAratIya saMskRtinA vArasadAra, jagatanI sarva saMta svIkArI tene asatya ke daMbhane AvakAra ja raheto nathI. gAMdhI saMskRtinA pratinidhi mahAtmA gAMdhIe Ape. paNa jagate e jIe ahiMsA ane satyane eka ja cakaraDInI be bAjuo kahI saMdeza jhIlyo che? ahiMsAnA amegha zastra e pitAnuM che. satyanA pUjArIne ahiMsA anivArya thaI paDe tema ahiMsAnA banAvyuM che? ke hajI aNu beo ane tenAthI paNa vadhAre upAsakane satya anivArya thaI paDe satyanI zodhamAM nIkaLela bhayaMkara ane saMhAraka za zodhavAmAM ja jagata ane tenA vaijJA mAnavIne ahiMsA sAMpaDaze tema ahiMsA svIkAranArane satya sAMpaDaze. ni paDyA che? mAnavajAta A saMdeza sAMbhaLaze ke acUkapaNe ahiMsAmAMthI nirbhayatA Ave. jene prANi mAtra pratye prema pitAnA vinipAta tarapha dhasI vinAza karaze? che, maitrI che, jene koInuM buruM karavuM nathI, svArtha khAtara bIjAnuM bhagavAna mahAvIra ke budhane saMdeza 2500 varSa pUrve jeTalo ahita karavuM nathI. tene koI bhaya nathI ane tenAthI koIne jarUra hatA tenA karatAM Aje vadhAre jarUra che, kAraNa ke bhaya nathI. je pite nirbhaya che te ja bIjAne abhaya ApI zake Aje je hiMsA che ane hiMsAnA ane saMhAranAM sAdhano ApaNI che, paNa saMyama vinA ahi sA nIpaje nahi ane Take paNuM nahi. pAse che, tenA pramANamAM te samaye te kAMI ja na hatA. mAnavInI asaMyamIne sAcI ahiMsA sAMpaDe nahi. saMyama eTale bahAranA hiMsA karavAnI zakitane tyAre maryAdA hatI. Aje vijJAne je dabANathI karela tyAga nahi paNa aMtarathI svecchAe svIkArela sAdhane dharmavihIna manuSyajAtinA hAthamAM mUkayAM che tene mANasa saMyama. manuSyamAM jema zubha bhAvanAo che tema asubha vAsanAo vivekahIna ane svArtha aMdha banI upayoga karaze te vinAza ja thaze. paNa che. prema, maitrI, karUNA, dayA che; tema kAma kaeNdha, mada, meha bhagavAna mahAvIranA sthala jIvananI hakIkata suvidita che. ane lebha paNa che. A paDaripuo upara kAbu meLavavAmAM manaemAM utarI tamAro samaya nahi lauM, paNa jaina dharmanA mukhya SyanI sAcI mAnavatA rahelI che. A kAbu meLavavA eTale lakSaNe TuMkAmAM kahIza. brahAcaryA, AsvAda, aparigraha svIkAre. bhUmitimAM jema jaina dharma e vaidikadhamathI judo che, paNa bhAratiya saMskRtinA ekamAMthI bIjuM anivAryapaNe pariName che tema ahiMsAne pAyArUpa AryadharmanI eka zAkhA che, ane aMga che. bhAratIya jIvanamArga tarIke svIkArIe eTale satya, asteya, brahmacarya ane saMskRtinA vikAsamAM jana ghame jema phALo Apyo che tema vaidika aparigraha ApoApa svIkAravA ja rahyA; nahi te ahiMsA adhurI ane bauddha dharmanI tenA upara paNa mahatvanI asara paDI che. rahe. te mukhya hakIkata-ke jIva mAtrane sukha joIe chIe, koIne jina dharma mukhyatve AcAradharma che. je eka darzana che. anya du:kha gamatuM nathI e nirvivA hoya te ahiMsA ekaja ene dazanonI peThe jaina AcAryoe jaina darzanane sArI rIte vikasAvyuM mAge che. ane sAcI ahisA jALavavA saMyama ene pAyo che. paNa che. ane eka rIte tenI vizeSatA paNa che. chatAM bhagavAna paNa mAnavImAM zubha bhAvanAo che tema sAthe sAthe mahAvIre kaI darzana zAa racyuM nathI. buddhinI kasaratamAM temaNe vAsanAo ane kAmanAo paNa che. tenA upara vijaya meLavavA kaI samaya gumAvyA nathI. temanI pAse te, dareka payagambare tapa sAdhana che. ahiMsA ane saMyama eTale ja tapane mahimA Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ /2 32 25 jaina dharma svIkAryo che. eka rIte kahIe te! jana dhama tapa pradhAna che. vAsanAne nim La banAvavA tapanA agni sivAya kAi mAga nathI. aMtara temaja khAdya tapanA aneka prakAre jaina dhame` sukSmatAthI vikasAvyA che. bhagavAna mahAvIranA jIvanacaritramAM je vahunA Ave che; temAM paNa dIdha-taparavI bhagavAna mahAvIra evu' vizeSaNa dhaNI vakhata jovAmAM Ave che. eTale jaina dharmanA mukhya lakSaNA TuMkAmAM kahevA hAya tA ahiMsA, sayama ane tapa ema kahevAya, dazavaikAlikasUtranI prathama gAthAmAM ja A lakSaNA ApyA che. e gAthAmAM kahyuM che ke dhama' e sarvotama magaLa che; ahiMsA, sayama ane tapa e dharmAnuM svarUpa che; AvA dhama'mAM jenuM mana haMmezAM lIna rahe che, tevA purUSane devA paNa namaskAra kare che. che. me upara kahyuM' tema jaina dhama mukhyatve AcAra dharma teNe jema vatanamAM ahiMsAne prathama sthAna ApyuM tema vANImAM ane vicAramAM paNa ahiMsAne ja prathama sthAna ApyuM che. kAMi pazu khAlavuM te yaMtanApUrvaka eTale ke vivekathI kholavu, vicArIne khelavuM, kAine duHkha thAya evA zabda na uccAravA ema zAstromAM kahyuM che. paNa mAtra vANImAM ja ahiMsAthI aTakIe te sAcI ahiMsA na Ave. vicAramAM hiMsA bharI hAya to vANImAM na Ave ane vatanamAM paNa na Ave. vicAramAM ahiMsA eTale zuM? mANasamAM svabhAvika rIte mamatva hoya che, matAgrahA hAya che, pAte vicAyu" te ja sAcuM che ema mAnIlevAnI haTha hoya che. sAmAnA vicAramAM satyano aMza rahele che, te jovAnI udAratA bahu thoDAmAM hoya che. jaina dhame A vastu upara khUba bhAra mUkayA che. ane temAMthI prakhyAta syAdavAda racAyo che. vastunA dhaNA svarUpe hoya che ane tenu kArya eka ja lakSaNu AkhI vastunuM rahasya ApI zakatuM nathI te svIkAravAnI tapartA temAMja vicAranI zudhdhinI ahiMsA rahI che. dareka manuSya keTaleka darajje saMghanI pravRttione maLelu Arthika sIMcana zrI mubai jaina yuvaka saMdha taraphathI cAlatA vividha pravRttione payuSa daramiyAna maLelI ci'ka madadanI yAdI nIce ApavAmAM Ave che ane A rIte mahda apanAra bhAi-bahenanA AbhAra mAnavAmAM Ave che. zrI maNilAla mekamacaMda zAha 35] zrI cImanalAla prANuvanadAsa zAha 200] ,, nathudAsa temIdAsa pArekha 10], caMdanabahena DAhyAbhAI 10] # popaTalAla gIradharalAla 10] >> kAntIlAla bhogIlAlanI kAM. 1] >> cImanalAla pI. zropha nAnacaMdabhAI zAmajI 5] >> 50], vallabhadAsa phulada mahetA pazu , DAhyAbhAi trIbhovanadAsa sArAbhAi je. zAha 5] , 5] >> lakSmI devacaMda jhaverI 5] + lIlAvatIbahena devIdAsa sumaticaMdra zIvajIbhAi 5] pazu 5' vijyAbahena dulabhajI parIkha caMpAbahena cImanalAla zA 25] lakhamasI ghelAbhAI 21] 2 2] ka 25 meAhanalAla. Ara. parIkha pAsubhAi khIyasI purI haragevanadAsa harajIvanadAsa bhArA 25] . meAhanalAla. ema. mahetA 23 trIkamalAla maganalAla 2] . abAlAla. ela. parIkha 2] . hIMmatalAla. ke. maNIyAra 23 kAMtAbahena DIMmatalAla zAha 25 menAbahena narAttamadAsa zeTha "1 31 tA. 1-10-48 ajJAna che. tethI pote kahe che te ja sAcu che evA Agraha, rAkhI khIjA pratye krAdha karavA. emAM hiMsA che, satya darzana nathI. syAdavAda e jaina darzonanuM viziSTa arjaMga che, paNa mULa tA ahiMsAnuM ja bIjuM svarUpa che. sAcA ahiMsA dharma jeNe svIkAryuM te ApoApa mAnavasamAnatAnA dhama svIkAre che. AvA dhama'mAM nathI kAi bheda rahetA jJAti ke jAtine ke spazya ke aspazyanA ane jaina dharmomAM Avo kAi bheda che paNa nahi; ke e samayamAM AvA bhedya pravatA hatA tenI sAmenA baLavA tarIke jaina ane yuddha dharma mAnavamAtrane nahi paNa prANimAtrane samAna gaNavAnI gheASaNA karI. Aje e ja jainA jJAtijAtinA, spazya-aspazyanA bhedo svIkA kArIne, jaina dhama ne avagaNI rahyA che. ahiMsA dhama' svIkAryuM tene mATe bInajarUrI 'parigraha e pApa che. eTale sAcA jaina dhama'mAM mUDIvAdane kAi avakAza rahetA nathI. jaina dhama samAjavAdI che ema kahevA karatAM sAcA jaina dhamA~mAM kAi vAdane sthAna rahetuM nathI e kahevu. vadhAre vAstavika thaze, pramukha jena zrI muMbaI jaina yuvaka sadha mATe jenAe yugadhama ALakhavA joize ane bhagavAna mahA vIranA mukhya siddhAMne ahiMsA, sayama ane tapane vata mAna paristhiti pramANe amalamAM mUkavA jAgRta thavu paDaze. jaina dharma' vizvadhama che. bhAratIya saMskRtinA sanAtana sidhdhAMtA ahiMsA, satya, astepa, brahmacaya' ane aparigraha, jaina, budhdha ane vaidaka traNe saMskRtinA avibhAjya aMgo che. bhagavAna mahAvIre je jANyu, joyuM ane anubhavyuM ane temAMthI je satya jagatane ApyuM' te sanAtana satya che. prANImAtra sukha icche che. sukhanA eka mAtra mAga ahiMsA ane prema che. jagata ane mAnava jeTale darajje A mAga ravIkAraze teTale darajje sukhI thaze ane khIjAne sukhI karaze. jaya hinda! cImanalAla cakubhAi zAha sArvajanika vAcanAlaya-pustakAlaya tathA prabuddha jainane saMyukata bheTa 2] zrI. manubhAi gulAbaca'da kApaDIA vaidhakIya rAhata 25, mANekalAla vADIlAla 5] zrI. maMgaLadAsa nAgaradAsa talasANI 25] zrImatI kAMtAbahena jhaverI 23,, ramAbahena zAha 2] ka jamanAdAsa amaracaMda gAMdhI 25] ,, mAnabahena rAyaca'da 25],, puSpAbahena rAyacaMda zAha devakAbahena jhaveracaMda mAnabahena padamazI 25] 25, eka bahena 2] " 25 ,, jasumatIbahena manubhAI kApaDIA 2] . ramAbahena zAha 25,,maNibahena zivalAla * 1923 vyAkhyAnamALA 203 zrI. caMdulAla meAhanalAla jhaverI 1033 nathubhAI temIdAsa pArekha 10] + 27 bheLAbhAi jesi gabhAi 513 ramaNulAla lAlabhAi 1] che magaLadAsa nAgaradAsa talasANI 25],, nAthIbAI sarAja soMpatakhahena dIda 1deg] >> 1] . catrabhuja nAgaradAsa DagalI jI, muLacaMdabhAi hIrajI 25 mAtuzrI caMdanabAInA smaraNArtha hA. rasikalAla DahyAbhAI 15] . . eka bahena taraphathI. ha. ramAbahena gAMdhI 5] , muLadabhAi hIrajI 14] sadhane bheTa 100) zrI narotamadAsa amaracaMda 10] >> muLacaMdabhAi hIrajI 4] . bhogIlAla maNuilAla 115] prabuddha jainane bheTa 5] eka bahena taraphathI ? . zrI. paramAnaMdabhAI 5] matrIo, mubai jaina yuvaka sadha 553 taMtrI mudraka prakAzaka: zrI maNilAla mAkamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbai, mudraNusthAna : sUryakAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varSa a' : 10 : 2 zrI mubaI jaina yuvaka sauMdhanuM pAkSika mukhapatra prabuddha jena taMtrI: maNilAla meAkamacaMda zAha muMbaI : 15 okaTobara 1948 zukravAra gAMdhIjInuM avasAna thayuM che. emanI rakhkhA hiMdanA sthaLe sthaLe te jaLe jaLe bichAi gai che, e adamya dehayaSTi, e nirbhaya AtmA, e lAMbA varase, e ucca Azaya, badhuM ja ATalI badhI sahelAithI khatama thayuM. eka kSaNamAM e khalAsa thayuM. pistAlanA goLIbAra ane mAtra zAMti ja avazeSa rahI. zAMti ane muThIbhara ramya----navAinI vAta che ke ajJAna mANuse, mUrakhAo. aNuMombanA zodhako, senApati, nAyakA, havAladArA, nAnA sipAIe--e saune hiMsA pratye prIti che, jenI temane bhIti hAya, jene te dhikkAratA hAya, je temanI sAme baLA kare, te badhAte A TalI sahelAithI khatama karI zakAya. dheADI upara ke baTana para jarIka AMcakA, eka camakArA, dhaDAkA ane pachI zeSa rahe che zAMti ane rakhyA. Aje lAkhAne hajAranI jema sahelAithI mArI zakAya che ane havvarane ekanI jeTalI sahelAithI, gAMdhIjInA khUnIne mArI nAMkhavA joie ? ( Aje tA koi paNa khunIne phAMsIe laTakAvavI kAnunI paraMparA sAme aneka samAjahitacintaka virodha darzAvI rahyA che. AmAM paNa gAMdhIjInA khunIne mArI nAMkhavA joie ke kema ? e prazna gAMdhIjInA ahiMsAvAdanA dheAraNe vicAratAM eka viziSTa samasyA banI ya che. jANItAM viduSI lekhikA mIsIsa pula ke A praznanI yunATeDa nezansa varlDa' nAmanA sAmayikamAM eka vicArapreraka carcA karI che ane tene anuvAda saMskRtinAM Ina mAsanA akamAM pragaTa karavAmAM AvyA che je ahI" sAbhAra uSkRta karavAmAM Ave che. --tu'trI ] maravA joie nahi, gunAnI sajja lekhe paNa nahi. jarI vicitra kalpanA karo ke ene mukata karavAmAM Ave che. gAMdhI dhaNI vAra kedamAM paDayA hatA ane peAtAnA khUnI kedamAM rahe e emane kadAca na game. jarI mehudI kalpanA karo ke kadIne choDI mUkavAmAM Ave che, enI jiMdagI zI haze? eNe je kayu" che tenAthI e chUTI zakaze? huM mAnuM chuM, kadApi nahi. jyAre jyAre e peAtAnA leAka vacce jaze tyAre ene kAi AvakAraze nahiM. e chUpAI zakaze nahi, kema ke enI upara cAkI raheze te enAthI sau Daraze. kAchane enA hAthane aDavuM gamaze nahIM, e hAthe gAMdhInI hatyA karI che. strI enAthI khIze ne khALakane ene haDadhuta karavAnu zikhavAze kayAM ene vAsA maLaze ke se? pRthvI upara ene mATe kai dAma nahi hAya. e sauthI tAro, khuda gAMdhInA mAnA ene bhaNakArA vAgyAM karaze, bIjA mANasAmAM rahelA gAMdhIne AtmA-enI mukti ane salAmatI mATe mathatA AtmA-kAM ene sarvanAza lAvaze kAM to nAvatAra. kAraNa ke A mANusane aMta rAtmA che, nahi te| e gAMdhInI hatyA na karata. gAMdhInA AtmAnI AtyaMtika bhalAi anuSyanA aMtarAtmA sAthe kAma pADe che. tyAre kAM te te mANasane nirAzAthI vinAza tam dhakele che, kAM te navA avatAra tarapha prere che. gAMdhI mAtra eka hatA. emane avAja ekAkI hatA, sadAye mRdu, sadAye samajAvaTabharyAM. ApaNA kSubdha jIvanamAM aMtarAtmAne e avAja hatA. e sAthe hatA. te jANatA hatA ke pote sAcA hatA. je mANase emanI hatyA karI te paNa jANatA hatA ke e sAcA hata. hiMsAkhAra lAkanI mUrkhatAe game teTalI lAMbI bhale ne cAle, e eTaluM ja puravAra kare che ke gAMdhI sAcA hatA. manuSya mATe ahiMsA e ja eka sAdI samaja che. ApaNe ATalI badhI sahelAithI marI jaie chIe. ApaNA deha sukumAra ane arakSita che, magaja, hRdaya, AtmA jokhamabarI rIte rAkha vAmAM AvelA che. zAMtinI yeAjanA thAya, lIlA pate, svAthI enI kajiyAkhArI zame, e badhAnI ApaNe vATa joi zakIe nahI", e zAMti sthapAya te pahelAM te| jiMdagI pUrI thAya che. gAMdhI kahetA ke game tebhAge hiMsA vAparavAnI ApaNe nA pADavI joie. e kahetA, aMta sudhI sAmanA Ape, pazu ThuMsA sivAya, hiMsA ane sattAnA goTALA karatA jagatane A zabdo eTalA badhA saraLa lAge che ke jANe e bhAgye ja sAcA hAya. satya haMmezAM saraLa hoya che. mANaso goTALA te guMcavADAnA gabArA uDAve che kemake sAdA satyathI te Dare che. paNa satyamAM phera paDatA nathI. e te, tema chatAM, sAdu' ja rahe che. khuda aNu karatAM te vadhAre pAyAnuM tattva che. 29. na. khI 4266 Aje kedamAM paDelA e juvAna hiMdunA vicAra karo. krUtI bhAre cekI che; kema ke eNe gAMdhInI hatyA karI che. e mANasane maravAnuM che ke jIvavAnuM ? je ApaNe gAMdhIne akSaraza: mAnIe, ane mane lAge che ke pAtAne sau akSarazaH mAne ema ja e sadA icchatA. tA pelA mArgusa hiMsAthI vArSika lavAjama rUpiyA 4 jagata bhalAi mATe tatrase che. lekA satyaniSThAnI kheAja karI rahyAM che. eka mahAna bhalA AtmAnI zakti jevu* baLavAna kAi zastra nathI, koi khemba nathI. je pramANumAM dviMdanI prajA, gAMdhIe tenI samakSa jIvI batAvI che te A aNumUla zaktineahiM'sa'nI zakitane--upayoga karaze, te pramANamAM ja e ApaNI duniyAmAM jIvaMta raheze ane mahAna banaze, evA vyaktigata dAkhalA pUrA paDavamAM ja gAMdhInI mahattA che. bIjAne je AcaravAnu e kahetA te pote Acaratna jyAre lokoe joyu ke kharekhara Ama che, tyAre temaNe emanAmAM vizvAsa mUkayo. gAMdhIe emane bhAga bhajavyo che. have hiMdanI prajAe emanuM ahiMsA mATenu jagatanetRtva upADI levAnuM rahe che. khare ja hiMdanI mahattA viSe khIkhane je AzA baMdhAI che te pUrI pADavA mATe hiMda pAse A ja eka mAga che. hiMsAthI jagata vAja Avyu che. dhikkAra ane kalezathI ApaNe gaLe AvyA chIe ane jhejhera thai gayA chIe. prajAenA hRdaya lazkarakhorA ane yuddhakherAnA chupATAthI dUra bhAge che. kAI yuddhazAMti lAvatu nathI, kaeNma ke hiM'sAmAMthI vadhu hiMsA ja janme che. e hiMda, tArA gAMdhIne tu' pAtra thavA hiMmata kara ! paNa maka 7 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 prabuddha jaina tA. 15-10 -48 = " saMgha samAcAra tA. 13-10-48 budhavAranA roja maLelI zrI muMbaI jaina yuvaka saMdhanI kAryavAhaka samitie saMdhanA eka AdyasthApaka sabhya zrI kamalabhAI bhudaradAsa vakIlane saMdhanA sabhya tarIkenI javAbadArIothI tema ja adhikArathI mukta karavAnuM TharAva karyo che. - A agatyane nirNaya levAnI saMdhanI kAryavAhaka samitine samAjanI sevA karavAnI zarUAta karavI joItI hatI. devadravya ane je saMyogane lIdhe pharaja paDI che tenI vigato nIce mujaba che. tenI jevA bIjA vikaTa praznomAM mAthuM mAravAmAM kaMIka utAvaLa tA. 16-8-48nA roja zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanI thAya che evuM mAruM mAnavuM che. samAjane eka eka pagathiye caDhAkAryavAhaka samitie saMdhanA je nava sabhya je. pI. ane onararI vavAmAM Ave ane te pacAvI zake teTaluM ja pIrasavAmAM Ave mejIsTreTa thayA hatA temanA sanmAna arthe eka nAnuM sarakhuM khAnagI te tenuM pariNAma sArUM Ave. Tehulakara kamIzana samakSa zrI. nehasaMmelana yeryuM hatuM. e prasaMge saMghanA pramukhanI gerahAjarImAM munazInI jubAnI sAMbhaLyA pachI devadravyanI vyavasthAnI bAbatamAM saMdhanA maMtrIzrI paramAnaMda kuMvarajI kApaDIAe je. pI. sabhyane samAja pacAvI zake tevo pracAra karavA yuvaka saMdhane mArI namra yogya zabdo mAM AvakAra Apyo hato ane saMdha taraphathI hArdika vinaMtI che. koIe ema nahIM mAnI levuM ke huM devadravyanI vRddhi zubhecchAo vyakta karI hatI. paratuta sanmAna mATe saMdhane karavA himAyatI chuM. mArA pitAnA nivAsasthAnamAM ekavIza AbhAra mAnatAM zrI. kaThalabhAI bhudaradAsa vakIle eka lekhita nivedana varSathI huM gRhamaMdira rAkhuM chuM, chatAM koI paNuM divase AratI vAMcI saMbhaLAvyuM hatuM. A nivedanamAM keTalAka vivAdAspada athavA pujAnA vakhate dhInI belI belavA devAmAM AvI nathI. mArA mAM. a,vyA hatA ane saMdhanI cAluM kAryavAhI evA vicAro chatAM maMdiramAM je aDhaLaka dhana che tene upayogI upara keTalIka TIkA karavAmAM AvI hatI. prastuta prasaMga kevaLa tame tamArI marajImAM Ave e rIte karI zakatA nathI. je bhAIAnaMda sanmAnane hAIne raMgamAM bhaMga na paDe te hetuthI zrI kamala- Ae paisA bharyA che te bhakita bhAve ane maMdirane nIbhAvavAmAM bhAInA nivedanamAM rahelA takarArI mudAo viSe kazI carcA na karavA te paisA vAparavAmAM Avaze te hetuthI bharyA che. eTale je rIte zrI paramAnaMdabhAIe hAjara rahelA sabhyone vinaMti karI hatI ane paisA ApyA hoya te rIte ja tene vahIvaTa karI zakAya; temAM e sanmAna-saMmelana eka kalAka payaMntanA AnaMdavine dapUrvaka pasAra ApaNI buddhino upayoga thai zake nahIM. thayuM hatuM. tyArabAda tA. 20-9-48 nA muMbaI samAcAramAM e "ApaNI sarakAre paNa dhamanA kaDonI bAbatamAM mAthuM mAravAmAM nivedanane nIce mujaba sArabhAga pragaTa thayelo jovAmAM AvyA: kaMIka utAvaLa karI che. Dulakara kamIzananA pariNAme kaMI paNa muMbaI samAcAramAMthI udadhRta utAvaLIyuM pagaluM sarakAre nahi bhare evI mArI purI khAtrI che." " Ape amArA sakArArthe AjanI sabhA bolAvI ane nahi te samAjamAM khaLabhaLATa thaze ane paisA paga karI jaze. je abhinaMdana ApyA te mATe Apa sarvene huM ataHkaraNathI "maMdiromAM ane mUrtiomAM jeo mAnatA nathI teone to AvI AbhAra mAnuM chuM. bAbatomAM mAthuM mAravAne haka adhikAra ja nathI. huM maMdiramAM " aMgreja sarakAranA rAjyamAM moTA paisAvALA vargamAMthI je. ane mUrtiomAM mAnanAro chuM. alabata, hAlanA vaibhavazALI maMdira 1. pI. banAvavAmAM AvatA hatA. ApaNI sarakAre tevuM kAMI karyuM ane jhaverAta-alaMkata mUtiomAM nahI. jana maMdire ane mUtio nathI. sevAnAM kSetramAM jyAM jyAM kadara karI zakAya tema hoya tevA vaibhavazALI nahI paraMta. vairAgya ane tyAganA pratIka hovAM joie. ene ja je. pI. banAvavAmAM AvyA che ane te mATe je e mAro dRDha mata che.. abhinaMdana Apa amane Ape che te amane nahi paNa ApaNI "pAlItANanA pAnA paisA Dhebara sAhebane caraNe dharavAnI sarakArane phALe jAya che evuM mAruM mAnavuM che. ' sucanA paNa teTalI ja arthahIna che. je phaMDamAM tamAro jarI " AjanA prasaMge yuvaka saMdhanI pravRttinA saMbaMdhamAM be zabdo jeTalo paNa phALe nathI tenI vyavasthA tamArI marajI kahuM te asthAne nahi gaNA. ApamAMnA ghaNu kharA jANe che mujaba karavAnuM pharamAvavuM te nAnA meDhe meTA bela melavA jevuM tema A yuvaka saMdhanI sthApanA mArI ophIsamAM ane mArA che. saurASTranI sarakAre jenI vinaMtithI muMDaka vero kADhI nAkhe pramukhapaNa nIce thaI hatI. tevA AdyasthApakomAM zrI. nagInadAsa temAM julmI ane ekahaththu sattAdhArI rAjyanA harate je anyAya je. zAha hatA; jeo mahAvIra jaina vidyAlayanA suprITenDanTa thayA hatA te dUra karyo che ane te mATe ApaNe saurASTra sarakAranA hatA. yuvaka saMghanuM sukAna turata ja ApaNuM paramamitra AbhArI chIe. pAlItANAnA darabAre jana jAtrALu upara julama- zrIyuta paramAnaMdabhAIe upADI lIdhuM. temanA jevA vidvAna vicAraka rUpe A karI nAkhyuM hatuM ane keMgresa sarakAranI pharaja hatI ke nisvArtha bhAve sevA arpanAra niDara sudhAraka jaina komamAM amUlya pitAnA hAthamAM sattA AvatAM A anyAya dUra kare. A paisAne ratna samAna yuvaka saMghane maLI AvyA te paNa eka bhAgyanI upaga tIrthane nibhAva athe thavo joIe evuM mAruM mAnavuM che. nizAnI samajavI. ApaNuM A baMdhu rAjadvArI kSetramAM paDayA "ApaNA yuvaka saMghe samajika badIo je rUDha thaI gaI che hota to teo Dhebara sAhebanI jagyA meLavI zakyA hota. tene teDavAmAM petAnI zakitano upayoga karavo joIe. ane "zarUAtamAM yuvaka saMdhe nAnA bALakone dIkSA apAtI temAMthI samaya ane sAdhane maLe te keLavaNInA pracArArthe ApaNe aTakAvavA dezabharamAM bhAre AMdolana phelAvyuM. nAnAM bALakone prayAsa he vo joIe, samAja khuba keLavAze te Apa meLe badhe saDe dUra thaI jaze." temanA mAbApathI vikhuTA pADI dIkSA ApI devAnI pravRtti te A vAMcIne saMghanA maMtrI zrI paramAnaMdabhAI taraphathI zrI prasaMge khuba joramAM cAlatI hatI ane tethI ja pradhAna prazno kakalabha I upara nIce mujaba patra lakhavAmAM AvyuM :ayogya dIkSAne gaNI yuvaka sAthe potAnuM badhuM baLa jaina dharmane . saMghanA maMtrIne pahelo patra . hINapata lagADanArI A agya prathA toDavAmAM ajamAvyuM. temAM muMbaI, tA. 22-4-48 tene saphaLatA maLI.. priya kakalabhAI mane lAge che ke yuvaka saMghe tenI pravRtti ATalethI aTakAvavI tamo tema ja zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanA je anya ATha . joItI hatI, ane keLavaNInA kSetramAM pracAra karavAnI ane te dvArA sabhyo je. pI. tema ja enararI mejIsTreTa nimAyA te mATe tamo " Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-10-48 - sarvanuM sanmAna karavA nimitte tema je te saMbaMdhamAM AnaMda prada- zita karavA mATe tA. 16-9-48nA roja saMdhanA kAryAlayamAM eka nAnuM sarakhuM saMmelana bolAvavAmAM AvyuM hatuM. prAraMbhamAM saMghanA pramukhazrInI gerahAjarImAM meM ApanuM svAgata-aminandana karyuM. tenA uttara rUpe tame e eka lekhita nivedana vAMcI saMbhaLAvyuM hatuM. Aja nivedanane sArabhAga tA. 20-9-48nA muMbaI samAcAramAM pragaTa thayelo joIne mane bhAre Azcarya ane du:kha thayuM che. A ApaNuM khAnagI saMmelana hatuM ane temAM tamArA taraphathI karavAmAM Avela saMghanI pratiSThAne amuka rIte hAni pahoMcADatuM nivedana saMdhanA javAbadAra kAryakartAo sAthe kazI paNa carcA karyA sivAya tame chApAmAM prasiddhi mATe mokalI ApyuM te yaMgya kayuM nathI ema mane lAge che. have jyAre e nivedana chApAmAM pragaTa thayuM che. tyAre A saMbaMdhamAM zuM karavuM te bAbatanI vicAraNA mATe saMdhanI kAryavAhaka samiti samakSa e nivedana mUkavA sivAya amane maMtrIone bIjo koI vikalpa rahetA nathI. ema chatAM paNa A saMbaMdhamAM kAMIpaNa gerasamajutI hoya te dUra thAya e hetuthI nIcenI bAbate tamArA dhyAna upara lAvavAnI jarUra lAge che. devadravyanA upayoga saMbaMdhamAM tame jaNAve che ke "maMdi. remAM je aDhaLaka dhana che tene upayoga tamo tamArI marajImAM Ave e rIte karI zakatA nathI. je bhAioe paisA bharyA che te bhaktibhAve ane maMdirane nibhAvavAmAM te paisA vAparavAmAM Avaze e hetuthI bharyA che eTale je rIte paisA AvyA hoya te rIte ja tene vahIvaTa karI zakAya. temAM ApaNI buddhine upayoga thaI zake nahi." ane te bAbata para te tame nivedananA AgaLanA bhAgamAM jaNAve che ke "devadravya ane tenA jevA bIjA vikaTa praznomAM mAthuM mAravAmAM kaMIka utAvaLa thAya che." A uparathI tame ema sUcavatA lAge che ke devadravyane prazna muMbaI jana yuvaka saMghe tAjetaramAM ja hAtha dharyo che ane ema karavAmAM muMbaI janayuvaka saMdha bhAre bhUla karI rahela che. A uparathI tamane yAda devAnI jarUra lAge che ke devadravyano muddo saMghe koI tAjetaramAM navo UbhuM karele prazna nathI, paNa A muddo che zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanA mULa baMdhAraNamAM rahelo che. baMdhAraNanI kalama 3 (8) 2 (4) mAM jaNAvyA mujaba " maMdirone sAdI rIte nIbhAvatAM bacatI Avakane tema ja ekatra thayelI muDIne janakalyANanA kAryomAM cAlu upayoga tha joIe " A mAnyatA saMdhanA dareka sabhya svIkAravAnI rahe che, ane "devadravyanA nAme thatI Avakane janaka9 maNanA kAryamAM upayoga karavAno prabaMdha thayuM na hoya evA maMdiranI AvakamAM ghI belIne ke tenA phaMDaphALAmAM paisA bharIne A saMdhane sabhya vadhAro karaze nahi' e zistaniyama paNa saMdhanA dareka sabhya amalamAM mukavAne che. yAda ApavAnI jarUra nathI ke muMbaI jana yuvaka saMdhanA mULa baMdhAraNamAM mahattvanA pheraphAra karIne jaina samAjanA sarva vibhAgane AvakAratuM ane pitAmAM samAvatuM navuM baMdhAraNa AjathI bAra varSa pahelAM tamArA pramukhapaNa nIce athavA te tamArI hAjarI daramyAna ghaDavAmAM ane pasAra karavAmAM Avela che. ' tamArA nivedanamAM tamo AgaLa vadhatAM jaNAve che ke "maMdiromAM ane mUrtiomAM jeo mAnatA nathI teone AvI bAbatamAM mAthuM mAravAne hakaka-adhikAra ja nathI." A saMbaMdhamAM tamArI ja rAhabarI nIce pasAra thayelA baMdhAraNanI kalama 3 (ka)2 bole che ke " mUrtipUjA saMbaMdhamAM jaina samAjanA traNa vibhAganI mAnyatAmAM moTo matabheda keTalAya kALathI cAlato ane che. A yuvaka saMdhamAM paNa keTalAka sabhya mUrtipUjAne dharmopAsanAnA eka agatyabharyA sAdhana tarIke svIkAre che, jyAre keTalAka sabhya tevI agatya svIkAratA nathI ema chatAM paNa AjanA jaina samudAyanA moTA bhAganuM dhArmika jIvana mUrtipUjA sAthe gADhapaNe saMkaLAyeluM che ane rahevAnuM che e paristhiti A yuvaka saMdha sarakAre che ane sAthe Aje cAlI rahelI mUrtipUjAnI paddhatimAM je aneka vahema, dravyane apavyaya ane atizayatAo dAkhala thayA che te vahelI take dUra karavAnI jarUra viSe paNa A yuvaka saMdhatA sarva sabhyo ekamata dharAve che ane te saMbaMdhamAM nIcenA dhoraNe sudhArA karavAnI pravRtti hAtha dharavA mAMge che." Ama jaNAvIne devadravyane upayoga tema ja evI bIjI cAra bAbate jaNAvI che te sarva jenonAM maMdira ane mUrtipUjAne anulakSIne ja che. saMdhanA baMdhAraNane A vibhAga jene svIkAryuM hoya te "maMdiromAM ane mUrti emAM jeo mAnatA na hoya teone AvI bAbatamAM mAthuM mAravAne hakaka adhikAra nathI" evuM vidhAna karI zake ke kema e pharIthI vicAravA tamane mArI vinaMti che. saMghanA pramukha, eka maMtrI tema ja anya keTalAka sabhya upara A vidhAnamAM je ADakatare AkSepa rahelo che te paNa khedajanaka che. pAlItANunA ropAne lagatA tamAro ullekha samajI zakAtuM nathI. kAraNa ke A saMbaMdhamAM muMbaI jaina yuvaka saMdhanI kAryavAhIe koI paNa jAtane TharAva karyo nathI ke nivedana bahAra pADayuM nathI. A bAbata prabuddha janamAM meM mArI vyakitagata javAbadArIthI pitA taraphathI je carcA che. A saMbaMdhamAM jyAM sudhI saMgha kazuM sattAvAra rIte pitA taraphathI jaNAve nahi tyAM sudhI saMdhane uddezIne A saMbaMdhamAM tame jevA sahakAryakartA kahe ke bole te yogya lAgatuM nathI. Ama chatAM paNa e nivedanamAM tame je jaNAve che ke, "je phaMDamAM tamAre jarI jeTalo paNa phALo nathI tenI vyavasthA tamArI marajI mujaba kare vAnuM pharamAvavuM A nAnA maDhe moTA bela belavA jevuM che." A vidhAna aneka dRSTie vAMdhA paDatuM che ane saMdhanI vicArasaraNI dharAvanAranA meDhe baMdha besatuM nathI ema je huM jaNAvuM te tame tene avina na lekhaze. tamoe tamArA gumadirano tamArA nivedanamAM ullekha karyo che ane jaNAvyuM che ke, "mArA pitAnA nivAsasthAnamAM ekavIza varSathI huM gRhamaMdira rAkhuM chuM chatAM koI divase AratI athavA pUjAnA vakhate ghInI belI bolavA delamAM AvatI nathI." gRha-- maMdiramAM belI belavAne rivAja koI ThekANe jANavAmAM AvyuM nathI. ema chatAM paNa saMdhanI zistane vaLagI rahevAne A rIte tame je Agraha pragaTa karyo che te saMtoSajanaka che. paNa jyAre tame A bAbatano khAsa ullekha karyo che tyAre saMdhanA aneka sabhyanI puchAvaTane ame tevI zakIe te mATe nIcenI bAbate spaSTa karavA kRpA karaze. (1) tamArA gRhamaMdiramAM tame athavA to darzane AvatAM bhAIbahene nANuM dhare che ke nahi ? (2) je A rIte cAlu nANuM dharavAmAM AvatuM hoya te te nANAM zI rIte vAparavAmAM Ave che? A praznane vadhAre spaSTa karUM te e nANune devadravyanA upayogane lagatI cAlu prathA mujaba upayoga thAya che ke je svabhAvika rIte apekSita che tevA janakalyANanA kAryamAM upayoga thAya che kharo ? tamAruM nivedana saMdhanI kAryavAhaka samiti samakSa vicAraNA mATe raju thAya te pahelAM tamArA nivedananA anusaMdhAnamAM upara je je bAbate jaNAvI che te viSe tamAre je kAMI khulAsAe karavAnA hoya te satvara lakhI mokalavA vinaMti che ke jethI A prazna parave somavAra lagabhagamAM bolAvavAmAM AvanAra kAryavAhaka samitinI sabhAmAM tamArA nivedana sAthe tamAro khulAse paNa raju karI zakAya, Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ da eka vizeSa vina Mti : muMbaI samAcAramAM tamArA nivedana tarIke je pragaDha karavAmAM AvyuM che te tamee saMdhanA sanmAna saMmelanamAM karelA nivedanane sAra che ema jaNAvavAmAM Avyu che. jo e kharekhara hAya to tamArA mULa nivedananI (je mULa nivedana tame sa MdhanI kAyavADuka samiti samakSa karelu' che te athavA tenI nakala zabdazaH sadhanA dataramAM hAvI ja joie, eTaluM tameA jarUra svIkArazo.) eka nakala mAkalI ApavA kRpA karaze. tamArI pAse A nakalanI mArA sahamaMtrI zrI maNibhAie mAgaNI karelI ane tame muMbai saccAranA maMtrI zrI. serAbajI kApaDIyA pAsethI maMgAvI levA sUcaveluM, paNa tame jANA che! ke amArAthI ema ma'gAya nahi ane ema tee Ape paNa nahi. te| A nakala tameA nate meLavIne mekalI ApavA tasdI leze. A sAthe devadravyunA prazna sabaMdhe saMdhI nIti ane kAya pati sabaMdhamAM tA. 15-7-48 nA prabuddha jainamAM sadhanA maMtrIe taraphathI eka nivedana pragaTa karavAmAM AvyuM che te tamArI jANu tema ja vicaraNA mATe mAkalI ApavAmAM Avela che. satvara uttara pAThavavA punaH vinaMti che. prabuddha jaina snehAMkita paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA taMtrI, mubai jaina yuvaka saMdha, A patrane tA. 20-89 48 nA rAja maLelI kA vAhaka samitinI sabhA sudhImAM kazA paNa javAba AvyA nahi. e sabhAmAM zrI, kakalabhAinu nivedana raju karavAmAM Avyu. ane e nivedana viSe karo paNa niNaeNya letAM pahelAM zrI. kakalabhASane khulAso karavAnI eka vadhAre taka ApavI ema TharAvavAmAM Avyu. e mujaba sadhanA maMtrI taraphathI tA. 30-9048 nA rAja zrI. kakalabhAi upara nIce mujaba patra lakhavAmAM AvyuM. sabanA maMtrIne khIjo patra tA. 30-9-48 priya kalabhAi, savinaya vijJapti ke tA. 28-8-48 nA rAja maLelI zrI mu`baI jaina yuvaka saMdhanI kAryavAhaka samitinI sabhamAM tA. 20-9-48nA muMbaI samAcAramAM pragaTa thayeluM Apanu nivedana ane tenA anusadhAnamAM sadhanA maMtrI taraphathI Apane lakhavAmAM Avela patra rajU karavAmAM AvyA hatA ane te putrane ApanA taraphathI haju kazA javAba Avyo nathI te bAbatanI sakheda noMdha levAmAM AvI hatI. tA. 15-10-4 A patranA uttararUpe zrI. kalabhAi taraphathI sadhanA maMtrIone nIce mujaba patra maLye, Apa jANo che ke devadravyanA sArvajanika upayAga thava joie e sadhanA baMdhAraNamAM rahele muLabhUta muddo che ane tene lagatI prastuta kalame Apane sabanA maMtrInA patramAM vigatavAra jaNAvavAmAM AvI che. ApanA nivedana uparathI Apane saMdhanA baMdhAraNamAMnA devadravyanA praznane lagatAM matavyA mAnya nathI ema saghana kAryavAhaka samitine lAge che. ane jo kAya vAhaka samitinI A khyAla kharekhara hAya te| AjanI paristhitimAM Apa sabhya tarIke cAlu rahI zakAya ke kema e prazna karyavAhaka samiti samakSa upasthita thAya che. A bAbatamAM kAya vAhaka samiti kAMI paNa niNaeNya le te pahelAM Apane khunnAsArUpe je kAMi jaNAvavu' hAya te jaNAvavAnI Apane taka ApavA mATe kAryavAhaka samitinI AjJAthI A patra Apane huM lakhuM chuM. Apane! je kAMi javAba Avaze. te ApanA viSe nirNaya karavA mATe have pachI maLanAra saMdhanI kAryavAhaka samiti samakSa raju karavAmAM Avaze e bAba tanI noMdha leze, ane satvara uttara pADavA kRpA karaze, saMdhA baMdhAraNanI nakala A sAthe meAkalI che, pAnaMda kuMvaccha kApaDIA maMtrI, mubai jaina yuvaka satra. zrI. kalabhAinA javAma muMbai tA. 1-10-48 zrI mu'ai jaina cuvaka saMdhanA mAnanIya maMtrI sAheba joga ApanA tA. 22-9-48nA ane pannA maLyA. patravyavahAra dvArA nakAmI carcAmAM UtarI samayanA durUpayoga na karavA paDe te hetuthI zrI paramAnaMdabhAi tathA zrI maNibhAIne mAre tyAM AmaMtrI khUlA dile carcA karI, devadravyAne a Mge mArUM' patavya zuM che ane mUrti ane maMdiramAM niha mAnanArA bhAie carcAmAM bhAga lai zake ke nahiM, te khAkhatamAM mArU dRSTibindu meM jALyu. mane lAgyuM ke mArA AMTalA khulAsAthI Apa bhASAne sataSa thaze ane mane lekhita khulAsA karavAnI krUraja nahi pADavAmAM Ave. mArA dhare ane tyArapachI zrIyuta maNuibhAinI esei pazu me ekavAra pharIthI Apa maMtrI sAhebene vina Mti karI ke mArI A sUcanA zrI yuvaka saMdhanI kAryavAhaka samiti samakSa raju karI ane ApanuM baMdhAraNa eka vakhata pharIthI vicAraNA mAge che e 6kIkata yuvaka saMdhanI kArya vAhuka samitine mArI taraphathI jaNAveA. kadAca ApanI samiti A bAbatamAM vicAraNA karavAnI paNa AnAkAnI kare teA yuvaka saMdhanI sAmAnya sabhA melAvI ApanA hAlanA baMdhAraNuMne sapU sa'mati che ane hAlanI kAryavAhaka samitimAM pUchyu vizvAsa che, ema jAhera karI. ane pachI mAre zu karavu tene mAre vicAra karavAne rahyo. ' zrI. veNIbena jevA viduSI bahenane pazu ApanA dha viredhI ane zAstranAM siddhAntA ADA AvatA hAya te kAyadAthI teneA aMta lAvavAnI baMdhAraNanI kalamathI asateSa thavAthI rAjI nAmuM ApI nIkaLI javAnI pharaja paDI. mArA jevA uddAma vicAravALAne paNa Apanu MdhAraNa dharmanA mULa siddhAtA upara dhA karatuM lAgavAthI ApanI samiti samakSa nAkhuza hRdaye apIla kara" vAnI mane jarUra jaSNu che. yuvaka saMdhanAM aMteka sabhyo ApanA hAlanA baMdhAraNathI akaLAyAM che, ane zvetAmbara mUtipUjaka ekalAnA ja dharmanA mULa siddhAntane sarakArI kAyadAthI teDI nAMkhavAnI ApanI manevRtti teene bahu ja sAle che. te kadAca AgaLa AvI mArI mAphaka taDa ne phaDa kahI zakatA na heAya, te tenAM dila tamArI hAlanI pravRttithI du:khAya che, tame jaina siddhAnhAmAM mAnatA na heA te jaina''zabdane tamAre tilAMjali ApavI joie evA NuA meTA bhAganA mata che. A zubha hetuthI ja vinatirUpe yuvaka saMdhanI kAryavAhaka samitinI sabhAmAM sabhAnA pramukhanI paravAnagI meLavIne . me keTalIka sUcanA karelI. mArA hetu yuvaka sadhanI pravRttine hIcupata lagADavAneA hateA ja nahi. anya sthaLe jo me mArU maMtavya jAhera karyu heta tA alabata te vilekanI maryAdA bahAra gaNAta, paraMtu ApanI ja sabhAmAM ApanA hAlanA maMtrIzrI je pramukhasthAne birAjyA hatA teozrInI sa Mgati meLavIne meM kAyavAhaka samitinu dhyAna kheMcyuM ke prajA pacAvI zake teTaluM ja pIrase; vadhAre pIrasavAthI apacA thaze, ekavu paDaze ane tenAM chAMTA tamane ja UDaze. zrIyuta munazI jevA eka dezanetA ane prakhara dhArAzAstrInI jIbanI sAMbhaLyA pachI tamAre devadravyanA upayAgane lagatI pravRttimAM kaMika pheraphAra karavA joie. lekamata tamArA dRSTibiMdu tarapha keLavatA zIkhA ane pachI ja AgaLa vadhe. ApaNA ilAkAnA vaDA pradhAna nAmadAra kherasAhebe paNa lekamata keLavyA sivAya kevaLa kAyadAthI kurUDhio nAbuda karavAnuM vyAjakhI nathI ema bApekAra jAhera karyu" che. kaoNMgresa jevI dezanI mahAna saMsthAnA baMdhAraNamAM aneka vakhata pheraphArA thayA che. Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-10-48 prabuddha jaina te ja vetAmbara temaja milanamAM zraddhA che, niyama satara pAchA dezanA bhAgalA pADavAnuM keTaluM kamanasIba chatAM koMgrese tene saMmati ApI che. AvA te aneka dAkhalAo che, jemAM samaya pramANe ane lekamata mujaba baMdhAraNamAM pheraphAra thayA che, baMdhAraNe sudhArAyAM che ane navIna rIte amalamAM AvyAM che. AmAM leka matane mAna ApavA sivAya bIjuM kazuM ja nathI. yuvaka saMdhanA hAlanA avyavahArU baMdhAraNane laIne aneka bhAIo ane bahene ApanAthI chUTA paDayA che teTalI ja hakIkta je Apa ane ApanI samiti mana upara le te jarUra tene vicAra karavAnI ane baMdhAraNamAM pheraphAra karavAnI pharaja Apane samajAze. 'Greater good of greater number" e siddhAMta Ape lakSamAM rAkhIne ApanI pravRtti AgaLa vadhAravI joIe. Apa kahe che ke A baMdhAraNa ghaNA lAMbA vakhata pahelAM ghaDayuM che. mArI Apane sIdhe prazna che ke ATalA lAMbA samayamAM Ape keTalo lekamata keLavyo? keTalAM maMdironA vahIvaTa ApanA harataka saMpavAmAM Avyo? maMdiranA TrasTI tarIke yuvaka saMghanA sabhyomAMthI keTalA sabhyo cuMTAyA ? jyAM sudhI Apa maMdirone kabajo meLavaze nahi, jyAM sudhI ApanA sabhyamAMthI tenA TrasTI tarIke cuMTAvAnI yogyatA ane loko vizvAsa saMpAdana karaze nahiM, tyAM sudhI maMdiranI milaktane amuka rIte upayoga karavAnuM sucavavuM sAmAnya kAnunathI virUddha che. mUrtipUjA bhavetAmbara temaja digambara baMnene mAnya che. sthAnakavAsI bhAIo sivAya jainamAtrane mUrtipUjAmAM zraddhA che, mUrtinI pUjA-darzana bhAvanAne jene AtmakalyANanuM aMga mAne che. mUrtipUjArA jene prabhue batAvelA raste cAlavAne prayatna kare che. zraddhALu jenene mUrtimAM sAkSAta bhagavAnanAM darzana karyAne saMtoSa thAya che. darzana dvArA AtmAnAM kalyANa arthe kaMIka dharma karyAnI bhAvanA thAya che. maMdiramAM dAkhala thatAM ja dhame yAda Ave che ane dhArmika bhAvanA jAgRta thAya che. A rIte jenAne mUrti upara zraddhA che, bhAva che. janene lagabhaga badhA ja varga AvI mAnyatA dharAve che. "prabuddha jana" mAM AvatAM lakhANo dvArA jaNAvavAmAM Ave che ke zAstromAM mUrtipUjA ja nathI te kyAM uddezathI lakhavAmAM Ave che? zuM yuvaka saMghanA saMcAlako AvA leone sthAna ApI mUrtipUjAnI virUddha caLavaLa karavA mAMge che? AvAM lakhANethI janonI lAgaNI keTalI dukhAya che tene vicAra saMcAlakoe karyo che? zuM yuvaka saMghanA saMcAlakoe jANIbujIne mUrtipUjA virUddha pracAra karavAnuM nakakI karyuM che? A dezanA prathama hindI gavarnara janarala nAmadAra rAjagopAlAcArya paNa lakSmInArAyaNanA maMdiramAM jaIne jagatane kahe che ke A lakSmInArAyaNanI mUrtimAM prabhuno vAsa che. Ama chatAM paNa yuvAsaMdhane mUrti ane mUrtipUjA sAme ATalo badhe pracAra zA mATe ? A hakIkata spaSTa thavAnI jarUra che. devadravyane aMge atyAra sudhI ekatra thayela dravya "Earmarlied che, bhaktibhAve lokoe devane caraNe dharela che, te evI zubha bhAva. nathI ke dravyane upaga maMdironA nibhAva arthe thaze. maMdiramAM sAdhAraNa khAtAmAM paNa dravya levAya che ane je bhAI devadravyamAM ApavA na mAgatA hoya te sAdhAraNa khAtAmAM paisA ApI zake che, ane tene upaga badhI rIte thaI zake che. devadravyane upayoga bIjI rIte karavAnuM sucavavuM e bhaktimArge vaLelA bhAIonI dhArmika lAgaNI duHkhAvavA jevuM che. tame e te kabula karaze ke jaina itihAsa, jena kacara aDhI hajAra varSa thayAM jALavI rAkhavAmAM jana maMdiroe ane mUrtioe agrabhAga bhajave che. jenoe maMdira pAchaLa paisA kharyA che tema keLavaNI-samAja-rASTrauddhAra pAchaLa paNa lAkhanI rakama kADhI ApI che. zrI mahAvIra jaina vidyAlaya ane. tenA jevA bIjA aneka chAtrAlaya, kanyA chAtrAlaya, hospITale tenI puratI sAkSIrUpe che. devadravyane upayoga bIjI rIte athavA Apa mAne che tema janakalyANa mATe karavAnI sUcanA karavAne adhikAra jeo devadravyamAM paisA Ape che tene che. zrI saMdha maMdiranA vahIvaTa mATe TaraTIonI cuMTaNI kare che te ja mAtra have pachI ekatra thatA devadravyane upaga bIjI rIte karavAnuM drasTIone sUcavI zake; bIjA ane temAM mAthuM mAravAno adhikAra nathI. yuvaka saMghamAM je bhAIo maMdire ane mUti emAM mAnatA nathI teo sabhya tarIke ane adhikAra pade che. te pachI nyAya ane nItinI rUie devadravya jevA amuka vibhAgane sparza tevA vidhyamAM te bhAIoe mAthuM maravuM zuM ucita che ? vyakitagata kadAca ekabIjA pakSanI TIkA karI zakAtI hoya, paraMtu eka mobhAdAra saMsthA tarIke te nahi ja. Apa traNe phirakAone ekatra karavAne maratha sevo cho. Apane hetu ghaNe ja prazaMsanIya che. te pachI ekalA mUrtipUjakonA zAstrasiddhAntone sarakAra mAraphate kAyadAo karAvI uthalAvI pADavAne mane ratha seva e zuM iSTa che? yuvaka saMghanAM AvAM pagalAMthI traNa phirakA ekatra thavAne badale ekabIja vaccenuM aMtara tamArA A ekapakSI vartanathI vadhaze, ane najIka AvavAne badale eka nAnakaDA navA maThanI navA pakSanI sthApanA thaze ane tenI badhI javAbadArI yuvaka saMdhane zire raheze. yuvaka saMghe devadravyanA aMge je traNa niyamo jAhera karyA che temAMthI pahelA niyamamAMthI (gha) (ha) ane (2) tathA bIjo ane trIjo niyama satvara pAchA kheMcI levA joie ane maMdire ane mationI carcAmAM je bhAIo temAM mAnatA nathI teoe bhAga letA tathA abhiprAya ApatAM aTakavuM joie. yuvaka saMghanuM hita Apane haiye hoya te ATalI mArI vinaMti jarUra svIkAraze. mArA A vicArothI janarala sabhAne jANa karazo ane Vote of Confidance ApanAmAM che ke nahi tenI khAtarI karI joze. - Apane bIje patra dhamakIrUpe che. yuka saMdhanI devadravyanI nItinI virUddha heu te yuvaka saMghanA patraka upara mAruM nAma rahe ke nahi tene vicAra karavAnI ADakatarI rIte Ape mane sUcanA karI che. huM Apane jaNAvI zakuM ke huM ApanA jeTale ja uddAma vicAravALo-kAntivAdI yuvaka chuM. yuvaka saMghane sabhya houM ke na houM te paNa samAjanI pragatimAM-krAntimAM mAnavAvALe chuM. krAntine artha dharmanA nAzamAM nahi, paraMtu dharmanA sAcA uddhAramAM che e paNa sAthe sAthe Ape samajI levuM joIe. * dharmanA siddhAntane kAyadAthI pheraphAra karavAnI ane te bhAge dharmanA nAzane taratI pravRttimAM kadAca huM sAtha na ApuM ane te kAraNe kadAca Apa mane ApanAthI chUTo karI temAM mane lagAre du:kha thavAnuM nathI. mArA amane sateja thaze ke dharmanA nAzane netaratI ane kheTe bhAge deravaNI ApatI yuvaka saMdhanI A pravRttimAM mAro hAtha nathI. prabhu saune samati Apo ! kakalabhAI bhudaradAsa vakIla A AkhA prakaraNa upara vicAra karavA mATe tA. 13-10-48nA roja muMbaI jaina yuvaka saMdhI kAryavAhaka samiti sabhA maLI hatI, je prasaMge zrI. kakalabhAI bhudaradAsa vakIla saMbaMdhamAM nIce mujabano TharAva karavAmAM AvyA. A kAryavAhaka samitino TharAva tA. 20-9-48nA muMbaI samAcAramAM muMbaI jaina yuvaka saMdhanA eka AdhasthApaka sabhya zrI kAlabhAI bhudaradAsa vakIle pragaTa kareluM nivedana, tema ja saMdhanA maMtrInA be pAnA uttararUpe zrI kamalabhAIe lakhela tA. 1-10-48ne patra-bane tA. 13-10-48nA jaM maLelI zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanI kAryavAhaka samitinI Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * prazaddha jaina tA. 15-10 -48 nivedana , sabhA samakSa raju karavAmAM AvyA ane te upara vigatavAra carcA Ape. uparanI banne bAbato mAtra zvetAmbara samAjane thaI. AnA pariNAme kAryavAhaka samiti evA abhiprAya upara lAgu nathI paDatI, paNa digaMbara samAjane paNa lAgu paDe che. Ave che ke tA. 22--48 nA roja saMdhanA maMtrI taraphathI zrI maMdira ane mati'ne lagatA siddhAntane teDI paDavAnI saMdhanA kaThalabhAIne lakhavAmAM Avela patramAM vigatavAra jaNAvavAmAM AvyuM ke, sabhya kadi kaha5nA sarakhI paNa karI nathI ke dAkhavI nathI. che te pramANe saMdhanA baMdhAraNamAM antagata karavAmAM Avela eTale te saMbaMdhe kAyado karAvavAno ke koI paNa kAyadAnuM anumasaMdhanI nIti ane kAryapadhdhatimAM rahelA aneka mULabhUta muddAo daba karavAne prazna ja ubhe thato nathI. devadravyano upayoga vadhAre zrI kakalabhAine svIkArya nathI. A uparAMta temanA tA. 1-10-48 vyApaka banAvavAnuM kahevuM emAM vetAMbaranA ke digaMbaranA mULa nA patramAM zrI muMbaI jana yuvaka saMdha upara temaNe keTalAka aNu- siddhAntane toDI pADavA jevuM kazuM che ja nahi. uparanA AkSepa ghaTatA ane pAyAvinAnA AkSepo karyA che. A banne hakIkata saMdhanI kAyaeNvAhI viSenI kaI vikRta ka95nAmAMthI ja pedA thaye lAge dayAnamAM letAM tema ja saMdhanA dareka sabhya mATe saMdhananI nIti che. Dulakara kamITI ane tenI samakSa upasthita thayela devadravyanA ane kAryapaddhatine saMpUrNa svIkAra anivArya che e baMdhAraNIya praznane lagatA keTalAka khyAlo A vikRta kalpanAnI pAchaLa rahyA hoya paristhiti lakSamAM letAM kAryavAhaka samitine lAge che ke je vicAra- ema lAge che. TeDulakara kamITI saMbaMdhamAM paNa zrI muMbaI saraNi zrI kamalabhAIe potAnA prasiddha nivedanamAM tema ja saMdha jana yuvaka saMdhanA aMge jana samAja mAM keTalIka bhramaNAo uparanA patramAM rajU karI che tenI vicArasaraNi dharAvatI vyakita phelAyelI e luma paDe che. keTalAeka loke ema mAnatA jaNAya che. saMdhanA sabhya tarIke cAluM rahI zake nahi ane tethI zrI kamala- ke TeDulakara kamITIne uddabhava ane te kamITImAM zrI cImanalAla bhAIe Aja sudhI saMdhanI anekavidha sevAo karI che tenI saMdhanI cakubhAI zAha tathA zrI zAntilAla harajIvana zAhane samAveza kAryavAThaka samitine purI kadara hovA chatAM zrI kamalabhAI bhudaradAsa e muMbaI jina yuvaka saMdhanI lAgavaganuM ja pariNAma che ane e vakIlane saMdhanA sabhya tarIkenI sarva javAbadArIothI temaja adhi- kamITIe jainonuM devadravya sArvajanika upayoga mATe paDAvI levAnA kArothI mukata karavAne saMdhanI kAryavAhaka samiti bahu dilagIrI' hatuthI ja devadravyane prazna upasthita karyo che. A banne mAnyatAo pUrvaka TharAva kare che. ane A saMbaMdhamAM zrI. kakalabhAi sAtheno kevaLa pAyAvinAnI bhramaNuM che. muMbaI jana yuvaka saMdha eTalI patravyavahAra tema ja jarUrI khula se pragaTa karavAnI kAryavAhaka badhI lAgavaga dharAvatA hoya te e hakIkata saMdhanA mATe kharekhara samiti maMtrIone sattA Ape che. gauravaprada gaNAya, paNa satyanI khAtara e jAhera karavuM jarUrI che - zrI, kakalabhAInA patra para savizeSa nivedana ke muMbaI jana yuvaka saMdha haju evI kaI lAgavaga dharAvatA nathI temaja TenDalakara kamITInA uddabhavane ke temAM . zrI. kakalabhAIne tA1-10-48 ne patra je A akamAM zrI. cImanalAla cakubhAI zAhanA tathA zrI. zAntilAla harajIvana anyatra pragaTa karavAmAM Avela che temAMnI keTalIka vigate zrI zAhanA samAvezane zrI muMbaI jaina yuvaka sAthe karaze paNa saMbaMdha muMbaI jaina yuvaka saMghanI kAryavAhI viSe bhAre gerasamajutI ubhI nathI. sAthe sAthe e paNa jaNAvavAnI jarUra che ke TeDulakara kamiTI kare tevI che. A kAraNe saMdhanI kAryavAhaka samitivatI keTaloka khulAso samakSa jenonA devadravyano prazna rasIdhI rIte upasthita thaye ja nathI, karavAnI khAsa jarUra lAge che. paNa hiMduonI aneka dhArmika saMsthAonI tema ja devamaMdiranI - (1) sauthI prathama te zrI. kalabhAI pitAnA prastuta nive- aDhaLaka mIlkatanA vahIvaTa ane upayoganA praznamAMthI maMdiranA vadhAdana saMbaMdhe A patramAM amuka vidhAna kare che te vigatethI tapAsIe. rAnAM nANAM ane tenA anuSaMgamAM jaina maMdironA devadravyanA upateo jaNAve che ke "...zubha hetuthI ja prerAIne vinaMti rUpe yuvaka yegane prazna TeDulakara kamiTI samakSa upasthita thayela che. keTalAMye svAmI saMdhanI kAryavAhaka samitinI sabhAnA pramukhazrInI paravAnagI meLavIne nArAyaNanAM tema ja vaiSNava maMdira pAse lAkho rUpiAnI-kazA paNa meM keTalIka sUcanA karelI. mAro hetu yuvaka saMdhanI pravRttine hiNapata upayoga vinAnI-mIlkata tema ja rokaDa paDelI che tene vicAra je lagADavAne hato ja nahi. anya sthaLe ja meM mAruM mantavya jAhera Dulakara kamITI samakSa mukhyatve rahelo che. jina maMdiranA devadravya karyuM hota te alabata te vivekanI maryAdAnI bahAra gaNAta." prazna tenuM eka AnuSaMgika pariNAma che. A badhI hakIkata ' hakIkata ema che ke saMdhanA je sabhya je. pI. thayA temanuM dhyAnamAM letAM zrI muMbaI jana yuvaka saMdha viSe sevAnI keTalIka sanmAna karavA arthe lAvavAmAM Avela sabhAmAM upara jaNAveluM bhramaNAo ApoApa laya pAmI jaze evI AzA che. lekhita nivedana zrI kakalabhAIe kahyuM hatuM e barAbara che paNa zrI kamalabhAIne eka moTo AkSepa e che ke zrI teTalethI nahi aTakatAM te nivedana temaNe muMbaI samAcAranI vizALa muMbaI ja yuvaka saMdha pitAnA mukhapatra prabuddha jaina dvArA vAMcaka duniyAnI jANa mATe prasidhdha karyuM che. temanuM A kArya mUrti ane maMdira virUdhdha pracAra karI rahela che. A vidhAna vivekanI maryAdAnI bahAra javA jevuM lekhaye ke kema e zrI kakala satyathI tadana vegaLuM che. A kaze pracAra karavAnuM bhAIe ja punaH vicAravuM rahyuM. muMbaI jaina yuvaka saMghanA kAryavAhakoe svapnamAM paNa cintavyuM (2) e ja patramAM teo tobara ekalAnA ja dharmanA mULa nathI. vadhArAnA devadravyanA sArvajanika upaganA praznane ane meti siddhAntone sarakArI kAyadAthI teDI nAMkhavAnI mane vRttine saMdhI ane maMdiranI saMsthAnA astitvane kaze paNa saMbaMdha nathI. zrI kAryavAhI upara AkSepa kare che. jyAre zrI kakalabhAI mULa siddhAMtonI kAlabhAI pitAnA patramAM eka sthaLe jaNAve che ke " prabudha janamAM vAta kare che tyAre teo devadravyanI uogane athavA te mUrti AvatAM lakhANa dvArA jaNAvavAmAM Ave che ke zAstromAM mUrti ane maMdiranI saMsthAne nirdeza karatA hoya ema anumAna thAya ' pUjA ja nathI." Ama jaNAvIne teo munizrI jinavijayajIe ane che. dhArmika lekhAtI kaI bAbatone. mULa siddhAntanI lekhavI e paMDita becaradAse teDulakara kamITI samakSa ApelI jubAnIne haMmezA vivAdAspada prazna rahevAne ema chatAM paNa A banne bAbato saMkSipta sAra ane paMDita becaradAsanA eka yA be lekho prabuddha jaina dharmanA mULa sidhdhAMtanI che ema mAnavA yA kahevAmAM jainamAM pragaTa thayela che tene nirdeza karatA hoya ema lAge che. kAMika atizayatA thatI hoya ema lAge che. khAsa karIne maMdiranI e banne mahAzaye jaina dharmazAstronA ane itihAsanA sArA jarUriyAtathI vadhArAnAM nANAne zuM upayoga kare tene te kaI che ane suprasiddha marmajJa vidvAna che. temaNe evI matalabanuM pitAnI paNa vicAraka jaina dharmanA mULa siddhAntanuM sthAna kadi nahi ja jubAnImAM tema ja lekhamAM vidhAna kareluM che ke jina mati, Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1pa-10-48 ' praha jenA - - maMdira ke devadravya viSe muLa jaina AgamomAM kaze paNa spaSTa ullekha ke vidhAyaka pratipAdana zeThuM jaDatuM nathI. mULa Agama eja kevaLa jaina zAstra nathI. pAchaLanA dharmagraMthomAM te saMbaMdhamAM aneka ullekhe che e hakIkata temaNe lezamAtra InakArI nathI. vaLI upara jaNAvela nirNaya pitAnA saMzodhananA pariNAme temane prApta thayela che. e te suvidita che ke AjanI aneka dhArmika mAnyatAone aitihAsika saMzodhana InakArI rahela che. A uparathI kaI ema kahI nahi zake ke cAlu mAnyatAone bAdhaka evA koI paNa aitihAsika nirNaya kadi keIe pragaTa karavA ja nahi. vastu Aje rUDha thai rahelI aneka mAnyatAonuM etihAsika saMzodhana dvArA tema ja dezakALa aMge prApta thatA viveka vicAra dhArA navuM saMkaraNa thavAnI khAsa jarUra che. muMbaI jena yuvaka saMdhanI pravRttione A paNa eka mukhya udeza che. . (4) zrI kakalAIe potAnA lAMbA patramAM tema ja nive. danamAM jeo murti ane maMdiramAM mAnatA na hoya temane muni ane maMdiranI bAbatamAM ke devadravyanA upayoganI bAbatamAM mAMthu mAravAne haka nathI Ama vAraMvAra jaNAvIne saMdhanA sabhyo vacce bhedabuddhi ubhI karavAno prayatna karyo che je atyanta duHkhada che. saMdhanA baMdhAraNanI kalama 3 (1) 1 mAM spaSTapaNe jaNAvavAmAM AvyuM che ke "A yuvaka saMghamAM joDAnAra pote zvetAMbara mUrtipUjaka jaina che, dii, bara mUrtipUjaka jaina che ke sthAnakavAsI jana che evI viziSTa rIte pitAnI jAtane oLakhAvavAmAM kazuM paNa mahatva samajaze nahi. pite jaina che eTale bhagavAna mahAvIra prarUpita jaina dharma ane saMskRtine vArasa che eTalI ja oLakhANa A yuvaka saMdhamAM joDAnAra sabhya pitA mATe puratI gaNaze." A mujaba muMbaI jaina yuvaka saMdha saMpradAyabhedane leza paNa mahatva ApatuM nathI ane jaina samAjanA aMga upAMganA guNo viSe vicAra karavA tema ja darzAvavAno saMghanA dareka sabhyane saMpUrNa adhikAra che ema mAne che. saMghanA pAyAmAM rahele A phIrakAbhedane abhAva zrI. kaThalabhAI Aje kema bhulI jAya che e samajI zakAtuM nathI. A uparAMta zrI kamalabhAI e paNa AkSepa karI rahyA che ke zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha ekalA mUrtipUja konA zAstra siddhAntone uthalAvI pADavAne maratha seve che. A AkSepa kevaLa bInapAyAdAra che, saMdhanA baMdhAraNamanA nIti ane kAryapadhdhati vibhAgamAM jana samAjanI maMdira saMsthA, sAdhusaMsthA tema ja tIrtha saMrathA tema ja AkhA jaina samAjane lagatI vaLagatI bIjI aneka bAbate viSe mArgadarzaka vidhAna karavA mAM AvyA che. Aje devadravyanA upaye mane prazna eraNa upara che tethI tene lagatI carcAo prabuddha jainamAM kAMIka vadhAre pramANamAM jovAmAM Ave che. zrI kamalabhAIe upara jaNAvelI bhedabuddhi AgaLa dharIne saMghanA mULamAM kuThAra prahAra karavA prayatna sevyuM che. (5) e eka bhAre kamanasIbIbharelI ghaTanA che ke je vyakti eka uddAma vicAravALA ane krAntiva dI yuvaka tarIke pitAnI jAtane jAhera karavAnuM abhimAna le che te ja vyakti bAra varSa pahelAM temanI ja AgevAnI nIce sarvAnumate maMjura karelA baMdhAraNamAMnI keTalIka agatyanI kalamo rada karavAnI ane e rIte saheje kalpa nAmAM na Ave evI pIchehaTha karavAnI saMgha samakSa mAMgaNI raju kare che. kALa karatAM paNa mANasanA mananI gati kharekhara vadhAre gahana che ! (6) zrI kalamoI kAryavAhaka samitie devadravyanA prazna saMbaMdhe pitAnI nIti spaSTa karatA tA. 13-7-48 nA reja sarvAnumate pasAra karelA be TharAve pAchA kheMcI levA, baMdhAraNamAM rahelI devadravyanAM upayogane lagatI kalamo tema ja samAjanA svaccha ke utkarSane bAdhaka lAge tevI dhArmika lekhAtI rUDhI ke praNAlikA dura karavA mATe jarUra jaNAye tene lagatA kAyadAo karAvavAnI pravRtine saMmati ApatI kalama kaDhAvI nAMkhavA tema ja pitAnAmAM vizvAsa hevAne saMdhanA sabhyonI sAmAnya sabhA pAse TharAva karAvavA mAMgaNI kare che. A saMbaMdhamAM jaNAvavAnuM ke hajI tA. 11-7-48 nA roja maLelI saMghanI asAdhAraNa sabhAe devadravyane lagatA zista niyamanuM sarvAnumate samarthana karyuM che. vaLI saMdhanuM vahIvaTI varSa Aso vada amAsanA purUM thatuM hovAthI bahuM gheDA samayamAM navI cuMTaNI mATe vArSika sAmAnya sabhA bolAvavAmAM maLanAra che, je vakhate saMdhA sabhyane gata varSanI samagra kAryavAhI saMbaMdhe pitAnA vicAro pragaTa karavAne puro AvakAza mAnanAra che. tethI A saMbaMdhamAM atyAre kAryavAka samitine vizeSa kazuM paNa karavAnI jarUra lAgatI nathI. spaSTa matabhedanA kAraNe saMghane zrI veNIbahena ke zrI kamalabhAI jevA sabhyone gumAvavA paDe e atyanta duHkha upajAvanArI ghaTanA che, paNa ko muMbaI jana yuvaka saMdha jaina samAja tema ja vizALa samAjanA amuka prazno paratve cokakasa mantavya dharAvatA sabhyane saMdha che ane zistanuM anupAlana e saMdhanI zakitane pAyo che. saMdha mAM sabhya pote svIkArelA baMdhAraNa ane zistaniyama upara keTalA makakama che enA upara ja ane nahi ke kevaLa sabhya saMkhyA upara saMdhanuM sAcuM mahatva raheluM che. Aje devadravyano prazna sabhyanI makakamatAnI kasoTI karI rahela che. AvatI kAle eka pachI eka bIjA paNa aneka prazno upasthita thavAnA che; kAraNa ke muMbaI jaina yuvaka saMgha jaina samAjane sarvadezIya krAntinA mArge laI javAnA uddeza upara racAyelI ane kArya karatI eka ajoDa ane vilakSaNa prakAranI saMsthA che, ane samaya Avye kapriyatAnA bhege. paNa teNe pitAnuM kArya AgaLa dhapAvye ja javAnuM che. sArvajanika kalyANane lakSyamAM rAkhIne sarvodayanI bhAvanApUrvaka jaina samAja temaja vizALa janasamudAyanI yathAzakita sevA karavAno A saMsthA maratha seve che. te kemI nAmAbhidhAna dharAvatI hovA chatAM zuddha rASTravAdathI raMgAyelI che ane bAhya svarUpe sAMpradAyika dekhAtI chatAM sAMpradAyika saMkIrNatAthI sadA para che, ane tethI ja jeo A saMsthAne sAMprada yika trAjave toLe che teo A saMsthAnA adyatana udAtta svarUpane yathArtha rIte grahaNa karavAmAM asamartha nIvaDe che, ane tevI ja rIte je o A saMsthAne paMdara sattara varSa pahelAnAM mApe mApe che teo pazu A saMsthAnA uttarottara sadhAtA viSane bIlakula samajI zakatA nathI. vaLI A saMsthA ke I bhinna bhinna vicAra dharAvanAra vyakitaone zaMbhumeLa nathI, paNa cepa dhyeya ane vicArasaraNa anusAra kArya karavA mATe ekatra thayela vyakitaonuM eka nAnuM sarakhuM jutha che. Ama hovAthI saMthanuM baMdhAraNu jemane saMpUrNatayA svIkAryuM hoya ane zistanA niyama pALavAnI jemanI purI tatparatA hoya teo saMdhane custapaNe vaLagI rahI pure sAtha ane sahakAra Ape ane jeo A rIte cAlI zake tema na hoya teo siMdhathI chuTA thaIne paNa saMdhane baLavAna bane che ane saMghanI tAkAtamAM vRddhi kare evI saMghanA sabhyo pratye kAryavAhaka samitinI AgrahapUrvaka abhyarthanA che. maMtrIo, muMbaI jaina yuvaka saMdha gAMdhI jayaMtI tA. 10-10-48 ravivAranA roja savAranA bhAgamAM zrI mahAvIra jaina vidyAlayanI vyAkhyAnazALAmAM zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha taraphathI gAMdhI jayantIne kAryakrama gaThavavAmAM AvyuM hatuM. prAraMbhamAM zrI menAbahene "vaiSNava jana nuM bhajana saMbhaLAvyuM hatuM ane bahena gItAMjalie eka bhajana gAyuM hatuM. tyAra bAda saMghanA maMtrI zrI paramAnaMda kuMvarajI kApaDIAe svAmI AnaMdane sabhAnuM Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39. prazuddha jaina pramukhasthAna levAnI vinaMti karatAM jaNAvyu hatu ke "Aje gAMdhI jayantI age pravacana karanAra mahAsatI ujjavaLa kumArI haiya ane gAMdhIjI dakSiNa AphrikAthI 1915 mAM hiMdustAnamAM AvyA - ane amadAvAda khAte satyAgrahu AzramanI sthApanA karI tyArathI te gAMdhIjInA avasAna sudhI jemaNe gAMdhIjInA anuyAyI ane sAthI tarIke kAma karyu che. evA svAmI AnaMda pramukhasthAne hAya-AnA jevA sundara suyeAga bIjo zu ruAi zake ?" svAmI Anande pramukhasthAna lIdhA bAda mahAsatIjInA pravacananI zrotAeAnA citta upara kAyama asara rahe e hetuthI prasa Mgacita pAtAne je kahevAnu hatu. te zarUAtamAM ja karyuM (jenA sAra have pachInA pramuddha janamAM pragaTa karavAmAM Avaze.) tyArAda mahAsatIjI ujjavaLakumArIe peANA kalAka sudhI gAMdhIjInA jIvananI mahattA viSe zrotAjanane Ana damugdha kare tevu sundara pravacana kayu" (jene sAra paNu hrave pachInA aMkamAM pragaTa thaze). tapazcat aDadhe eka kalAka praznonarImAM pasAra thaye. antamAM saMdhanA pramukha zrI cImanalAla cakubhAi zAhe mahAsatIjIne tathA svAmI AnanA AbhAra mAnatAM jevI rIte tAjetaramAM pragaTa thayela mahAdevabhAnI DAyarI dvArA ApaNane gAMdhIjI viSe keTakeTaluM jANuvA samajavAnuM maLe che te rIte vani jemane gAMdhIjIne samAgama huM tevA ravAmI AnaMdane gAMdhIjI viSenAM potAnAM smaraNe rAkhtabaddha karavA ane pragaTa karavA AgrahapUrvaka vinati karI ane vaMdemAtaramanA maMgaLa gAna sAthe sabhA visarjita thai. 'gAMdhI bApuno pavADA' ane 'gAMdhI bApu' gujarAtanA kavivara zrI. aradezara karAmajI khabaradArane Aje kANu nathI eLakhatuM ? keTalAMya varSAthI khIchAne paDayA paDayA paNu te gujarAtI sAhityanI akhaMDa sevA karI rahyA che ane temanAM kAvyagraMthA eka pachI eka pragaTa thai rahyA che, jemAMnA keTalAka te Aje muMbainI yunIvasI TIe pAThayapustaka tarIke majura karyAM che. gAMdhIjI hiMdusthAnamAM AvyA tyArathI temane gAMdhIjI sAthe akhaMDa sabaMdha hovAnuM te Nu ve che. gAMdhIjIne citrAdvArA raju karavAI sauthI vadhAre yaza jo "ApaNe jANItA citrakAra zrI kanu desAine ApIe te AjanA gujarAtI kaviomAM gAMdhIjI viSe sauthI vadhAre kAvye zrI. khabaradAranA hAthe racAyA che ema ApaNe jarA paNa atizayatA vinA kahI zakIe chIe. gAMdhIjInI evI janmajayantI hu ochI pasAra tha haze ke jyAre zrI. khabaradAre gAMdhIjInI suMdara kAvyaprazasti racI nahi haiAya. gAMdhIjInuM avasAnathI temane kavi AtmA zevizvala yA, aMdarathI halI uDDayA ane e vedanAmAMthI eka pachI eka kAvyane janma thavA lAgyuM. A kAvyanA temanA tathI khe saMgrahe| bahAra paDayA che. ekanu nAma che gAMdhI bApuno pavADA' je traNa bhAgamAM vaheMcA yakSeA che. pahelA bhAgamAM sAmAnya guNaprazasti che; khIjA bhAgamAM gAMdhIjInA janmathI mAMDIne te 1915 mAM hiMdustAna khAte pAchA karyAM tyAMsudhInA jIvananI AchI rUparekhA ApavAmAM AvI che ane trIjA bhAgamAM avazeSa jIvana AlekhavAmAM Avyu che. Akhu' kAvya rAma lakSmaNa vanamAM sIdhAvatAM' e cAlu lokagItanI DhaLamAM racavAmAM AvyuM che ane leAka sahelAithI gAi zake, samajI zake evI tenI saraLa padyaracanA che. bIjA sagrahanu nAma che gAMdhI bApu.' A pustakamAM gAMdhIjI viSe kavizrIne uDe| bhakitabhAva ane je karUNNAjanaka sa MyogemAM gAdhIjInuM avasAna nIpajyuM te kAraNe kavie * anubhavelI tIvra vedanA ubhayanA temanI dardabharI ane vividha pradezamAM uDDayana karatI kavitA dvArA ApaNune rAmAMcapreraka anubhava thAya che. jenA dilamAM gAMdhIjI viSe uMDA Adara hAya, ane jeNe gAMdhIjInA avasAna viSe atyanta nikaTanA svajananA avasAna same AdhAta anubanyA hoya temaNe A anne kAvya saMgrahe vasAvavAyAma che. gAMdhI bApunA tA. 15-10-4 pADAnI kImata rU. 1aa che; 'gAMdhI bApu'nI kImata rU. 3 che. *jAlA menzana, pArasI kolonI, dAdara. jI. Ai. pI. muMbai 14' e saramAme kavizrI upara lakhavAthI e banne pustakA maLI zakaze. gAMdhIjIne AvI hRdayaMgama ane savedanapreraka ajali ApavA mATe kavi zrI aradezara . khabaradArane gujarAtI praznanA dhanyavAda ghaTe che. pAna . sva. cheTAlAla zAha rAjakATanA jANItA dhArAzAstrI ane kAyakara zrI. cheDhAlAla paTalAla zAhanu 36 varSanI bharayuvAnImAM avasAna thayu che. rAjakATanA jANItA keLavaNIkAra sva. pepaTalAla kaLacaMda zAhanA teo putra hatA. temanI buddhi nAnapazuthI ja tejasvI hatI ane nAnI vayamAM eDavekeTanI parIkSAmAM sArA guNu lai pasAra karI svataMtra prekaTIsa zarU karI keraLa pAMca ja varSamAM saurASTranA agragaNya dhArAzAstrI tarIkenu sthAna temaNe prApta karI lIdhuM hatuM. jAhera jIvanamAM paNu temaNe nAnI vayathI ja praveza karyo hatA. zarUAtamAM jaina yuvaka sadha ane kAThiyAvADa jaina yuvaka pariSada bhArata sAmAjika pravRtti- temaNe zarU karI, rAke satyAgraha vakhate be vakhata jelavAsa svIkAryAM; ane pachI te rAjakIya pravRttimAM sIdhe bhAga levAnuM temaNe zarU karyu. vyAyAma pravRtti, vidyAthI' pravRtti, bAra esesIezana, samaDhiyALA grAma sudhAraNA samiti, lIgala eDa sesAyaTI, sAhitya sabhA vigere saMsthA sAthe teo sa'kaLAyelA hatA. chellA khAreka mAsathI te dhIkatI prekaTIsane khAjue mUkIne saurASTranA ekama aMge anekavidha pravRttiomAM badhA vakhata te ApavA lAgyA hatA. saurASTra sarakAra vatI mArI rAjyanA vahIvaTa temaNe sabhALI, mArakhInA prajAnA hRdayamAM sArUM sthAna meLavI lIdhuM hatuM. saurASTranI baMdha rasabhA mATe koMgrese temane rAjakoTanA grAmya vibhAganA umedavAra tarIke pasaMda karyAM hatA. sva. cheTubhAi sAthe khUba nIkaTanA paricayamAM AvavAthI temanA keTalAka khAsa guNNAne paNa mate paricaya thayeA hate. te khUba mahenatu, abhyAsavRtti vALA, ane vyavahAramAM maLatAvaDA hatA. petAthI jUdI vicArasaraNI dharAvanArAo sAthe paNa teo gADha maitrI TakAvI zakayA hatA. jo te theDA ja varSa vadhu jIvyA hAta, te dhArAkIya pravRttimAM te saurASTramAM vadhu jhaLakatI kArakIdI' sa'pAdana karI zakyA heta, e temanI abhyAsavRtti ane vakatRtvakaLA tathA dalIlaziMkata parathI kahI zakAya che. sva. ETubhAi sAmAjIka viSayamAM ThIka pragatizIla vicArA dharAvatA hatA. rAjakoTanA jaina yuvaka saMdha tarathI upADavAmAM AvelI mRtyubhejana virezvaka pravRttiomAM emaNe khUba ja rasa lIdhele ane jJAtibhejane vakhate pIkeTIMga, viredha samA, nive dA vageremAM sakriya bhAga letA. rAjakAraNI carcAo, adAlatanuM kAmakAja vageremAM te kadI pazu uzkerAyA vinA, pratispadhIne garama karI zakavAnI zakti dharA vatA hatA. temanuM paDachaMda zarIra, moTA avAja, hasatuM mukha dareka praMge temanA vyakitatvane raju karatuM. sva. cheTubhAInA javAthI saurASTranI prajAe, kaoNMgrese, te tu samAje eka ati mahattvanA AgevAnane gumAvela che. prabhu temanA AtmAne zAnti a5e ane temanAM patnI tathA kuTuMbIjatene temanA viyoga sahana karavAnu baLa Ape e ja prAthanA ! jaTubhAI vIra narImAna viSenI avasAna noMdha jagya.nA abhAve AvatA aMka upara mulatavI rAkhavI paDe che. * taMtrI Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-10-48 prabuddha jaina 3. satya, ziva, suMdaram [ pellI payuMSaNa vyAkhyAnamALA daramiyAna adhyApaka zrI. rAmanArAyaNu vizvanAtha pArke ApelA mananIya vyAkhyAnanA temaNe humata karelA sakSipta sAra. ] A viSaya ghaNA ja UMDA, gahana te vizALa che, jIva - - vyApI che. viSayanI bhUmikA taiyAra karavA mATe mAre keTaluMka kahevu jarUratuM che. prathama ApaNe e vicArIe ke jagatamAM prANIo kutarA, bilADAM, gAya-vagere jIve che, manuSya paNa jIve che. jainadharmAM te eka IdriyavALA jIve, e IMdriyavALA jIve, traNu maMdriyavALA jIve, cAra IMdriyavALA jIvA, pAMca IMdriyavALA jIve, ema chavAnI vyavasthA kare che. Ama prANa jIve che, manuSya paNa jIve che. paNu khate vacce zo phera che? mAnavImAM vizeSa tattva kayu che ? khIjA prANIo karatAM mAnavImAM traNa vyApAra vizeSa che. (1) e vicArI zake che, (2) janasamAja mATe peAtAnu kA kalyANakArI che ke alyANakArI te e samajI zake che te (3) suMdara ne asuMdara vaccenA viveka karI zake che. ApaNe vicara karIe : huM UMdhatA hai... temane vAge eTale huM paDakhu pheravI lauM e mAnavatA viziSTa vyApara nathI. prANI paNa ema ja kare che. mAnava judo paDe che te tenA mukhya traNa vyApArAmAM, jene lIdhe ApaNe satya, ziva ane suMdaratAnA niSNu'ye karIe chIe. te satya zuM che ? zene ApaNe satya ke asatya kahI zakIe ? tamane kAikane Azcarya lAgaze paNa satya te asatya e vicAranA dharmo che. hu ema kahuM ke mArI pAse Tebala paDeluM che, te e vicAra ane ene vize karelu' A bhASanuM vidhAna e satya che. paNa huM ema kahuM ke atyAre mAre ghera UMdhuM chuM, e vicAra ane vidhAna asatya che. tevI ja rIte maMgaLa ane amagaLa, dharma ane adharmanA vicAra paNa mANusa ja karI zake che. kAi paNa mAnavetara prANIne kaiMka duHkha thAya eTale e du:khathI svAbhAvika rIte nAse che. mANasamAM pazu pazunI vRtti che ja, paNa mANasa ja e vRttinI sAme thaine, enA sayama karIne dharmadRSTithI duHkha sarana karavuM paDe te te paNu karavAnA nidha karI zake che. sIbIenkAnI vAta tame jANA che. vahANanA tUtaka upara UbhA rahevAnu ene kAma soMpavAmAM vyu hatu. Aga lAgI te sthAne khIjI kai prANI hAta tA Aga lAgavAthI du:kha thAya mATe nAsI jAta. kaisIkhIeAne paNa du:khanI lAgaNI te thai ja; chatAMya ene krajanuM bhAna hatu. heDa sudhI UbhA rahI kAma karavu' ene dhama' hatA; ane teNe ela karyuM". e jItanI vRtti mAnavImAM che. khIjA prANIomAM A viveka nathI. zreyasa ane preyasanA A prakAranA viveka mAtra mAnavI ja karI zake che. traLuM suMdaram samajAvavuM adhara che. A saMgIta suMdara che ke kAvya suMdara che ema ApaNe kahIe chIe. keTalAka kahe che ke sudara te suMdara e baMnemAM zarIrane je sukhakara lAge te suMdara che ne asukhakara lAge te suMdara che; paNa A vAta kheATI che. sukha eka vastu che, suMdaratA bIjI vastu che. vastu keTalIkavAra du:khanI hAya chatAM paNa emAM suMdaratA heAya che. karUNa nATaka jotAM AMsu Ave, chatAM paNa emAM AnaMda Ave che. vaLI sukhanI sAmagrIne ekalI vyakita ja upabhAga karI zake che. sukhanI vastu bhAgavyA pachI khIjA mATe e abhAgya banI jAya che. sukha vyakitabhAgya che, tyAre kaLAne AnaMda sa. begya che. badhA maLIne e bhegave tema tema e vadhe che. huM bahu ja suMvALI pecI zaiyAmAM sUtA hAu ne khIjo koi sUe te mane na game. sukhanI vastune! kabajo karavAnI icchA mAnavIne thAya che. sukha kevaLa zarIragata ne vyakitagata che ane ahaMkAra-mamatAthI ja ene upabhAga thai zake che. AnaMdamAM bhAkatA enI TuMkI ahaMkAranI graMthithI jarA alaga thaIne bhagave che. rAmavanavAsanA nATakamAM rAmane du:kha paDe che eTale mane zu ? ema mane thatuM nathI. badhAne paNa mArA jevI ja vRtti thAya che. sabhAgya thavAthI enI suMdaratA vadhe che. jamana philasUpha kanTe kahyuM che, ke suMdaratA e khAnagI kabajA-- bhe gaTAthI paranI vastu che. eka citra hAya. e suMdaratAnA adbhuta namUne che. paNa e citranI kAjo rAkhavAnI vRtti thAya che, e kalA-vyApAra nathI, ahaMkAramUlaka che. mArA hAthamAM jo sattA DhAya, te| huM sauthI prathama rASTrIyakaraNu suMdara vastuenuM ja karI dauM. have A traNe viSayeAmAM jarA UMDA UtarIe. satya eTale zuM ? satya e kevaLa jJAnanA vyApAra che. enI traNa kATi racI zakAya. dA. ta. gujarAta mela sADA ATha vAge Ave che. e kevaLa mAhitI che. AnaMdabhuvana haila amuka sthaLe Avyo. e kevaLa hakIkata che, emAM UMDANu nathI. ethI AgaLavu te zAstrIya jJAna, vijJAnamAM eka vyavasthA upara khIjI vyavasthA te bIjA para jJAnanI trIjI vyavasthA hoya che; ane Ama jJAnane moTA pirAmiDa banAvavAmAM Ave che. vijJAnamAM ApaNe kahIe chIe ke paramANuthI jagata racAyu' che. A paramANumAM gati thAya che ne pachI A paramANu zuM che, enu pRthakakaraNa karatAM karatAM ApaNe AgaLa ne AgaLa jaIe chIe. eka para bIjo vadhu vyApaka siddhAMta budhAte jAya che. gujarAta melanI vAta karatAM A jJAnanI vyavasthA UMcA prakAranI che. have ethI vadhAre UMDA jaie. trIjI sRSTi laie. ene huM prajJA kahuM. enAM joyelAM satyA mATe bIjo sahelo zabda na maLatAM huM DahrApaNuM ( wisdom ) kahyuM. lAhasubaka leDhAne AkarSe che e bahAranI vastu che. ene satyaM vada, dharmaM cara 3 nahi vereNa vairANI samaMtI dha kadAcana verathI vera zamatu nathI. vera upara vera bAMdhatA jae te enA kAi divasa AAro na Ave. e judI jAtanAM satyo che. khIjA satya-vijJAnanAM satye Ava che tyAre A prajJAnAM satye te AtmAnAM satyA che. 'camatkAra vagara namaskAra nahi' e satya karatAM 'di ghere verANI samaMtI. TrAncana'nuMsaMta UMcuM che. AtmAnAM sathemAM uccatAnI vyavasthA che. tyAM nIti ne AtmAnAM satyeAnu. joDAjI thAya che. kalyANanI dRSTi ane satyanI dRSTa ahIM eka thai jAya che. mAsa ja kahyuMNu ane kalyANu vicArI zake che, zrAhAranidrAmaya maithunaM ca sAmA"metatu vadhuminAm / dharmo hi teSAmadhiko vizeSaH . mULa dInA varjhAma: samAnAH / / AmAM AhAra, nidrA, bhaSane maithuna e kevaLa zarIranA bhAga che. enA upara vijaya meLavavA te eka jAtanA cetanAne vijaya che. A dhama che te adhama che e samajavAmAM ja mANasAi rahelI che. mAnavI jyAMsudhI kavaLa peAtAnA ja vicAra kare che tyAM sudhI te rezamanA kIDAnI mAphaka potAnA ahaMkAranA tANuAvAmAM gUcavAyelA rahe che. mAnavI, mAtra peAtAneja vicAra nathI karatA. e kuTubaneA te tethI AgaLa vadhI potAnI jAtano ne ethI AgaLa vadhI Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 372 prazudhdha jaina peAtAnI janatAne-dezane ne a Mte vizvane vicAra paNa kare che. vizvane vicAra karavAmAMthI enI saMpUrNa dhabuddhi utpanna thAya che, ema huM mAnuM chuM. mAtra vANIthI nahI, samagra vizvanI sAthe eNe tAdAtmya anubhavelu DevuM joie. peAtAnA kuTuMba mATe jema mAna vIne bhAva hAya che, tema vizva mATe bhAva Upaje ane e bhAva pramANe e samagra jIvananI vyavasthA kare tene huM sAce dhama' kahuM. chuM, huM jene prajJA kahyu` chuM temAM satyAsatyanI dRSTi te dhadaSTi eka, abhinna, ananya thai jAya che. A vaijJAnika satya eka hAya ne naitika dRSTinuM satya khIjuM ja hAya, te mAnavI kAma ja na karI zake. anata vastu AtmAmAM bharelI che. paNa e badhAnI vyavasthA eka ja hAi zake. AtmAnI akhaMDatAmAM te e akhaDatA siddha karavI joIe e e vAtamAM jene zraddhA hoya te mAre mana Atika che ne khIjA badhA nAstika che. satyAsatya ne dharmAMdha dRSTi ahI eka thai jAya che. eka khIjI dRSTie vicAra karIe, eka bAju AtmA che; bIjI tarapha A zarIra che. ane vireSa tA jue. AtmA game teTalA cetanarUpa hoya, te paNu A zarIranI sAthe ja e joDAyelA che. zarIra ja che. zarIrane uparathI dhakako mAre te eka jaDa paththaranI mAphaka ja e nIce paDaze, de jaDa niyamane AdhIna che. e niyame te vaijJAnika kAya kAraNa niyama che. tyAM e niyamonI AvazyakatA che. bhUkha lAge eTale khAvu ja joe. thAka lage eTale mAre UMdhavu joie ja. A jaDa niyame che. paNa jagatanI vyavasthAmAM A jaDa AvazyakatanA niyameA sAthe svAdanI yeAjanA mukAyelI che. bhUkha lAge che tyAre du:kha thAya -che. bhUkha saMtASa tAM du:kha zame che. eTalAthI kAI khAsa sukha thatuM nathI, paNa ravAda aaN bhAvAtmaka sukha rahelu che. je je Avazyaka vastu che temAM temAM kayAMka svAdanI yejanA thayelI che. svAda na hata te jIvana akArU-anivAya' thaI paData. tevI ja rIte dhAma ka AvazyakatAmAM paNa eka jAtane AnaMda rahelA che. mane amuka paisAnu` dAna karavAne dhama samajAya, dAna karavu e pharaja che. parANe dAna karavuM paDe che tyAre temAM rasa-AnaMda AvatA nathI-jo ke zAstramAM tA eTale sudhI kahyuM che, ke dAna zraddhAthI kare ne jo tema na bane te zaramathI paNa dAna tA karA ja. pase| e sukhanu sAdhana che eTale dAna karavAmAM huM sukhane tyAga karU chuM, paNa emAM eka jAtane dharmavRttine AnaMda rahelA che, ke jethI dAna karavAmAM paNa Anada thAya che. ema na thayu' heta te mAnavajIvana bahArathI lAdelI pharajone lIdhe nIrasa, kaSTamaya ane khadhanarUpa lAgatuM. lAvaNya kAvya zAstrakAro kahe che--bIjI* kAi suMdara dRSTAMta nahi maLavAthI hu' paNuM e ja dRSTAMta Apu chuM-ke koi strInuM ekaeka aMga kharAkhara thecita hoya, te tenA AkhA zarIramAMthI parisphure che. kAi paNa eka agamAMthI nahIM, paNa AkhA zarIramAMthI lAvaNya ulluse che. tevI ja rIte samagra jIvana eka mahAna aucityanI dRSTie vyavasthita thayuM. haiya, tyAre e AkhA jIvanamAMthI eka jAtanuM saundarya pragaTa thAya che. . ane e rIte satya, ziva ate saune ekasAthe anubhava thAya che. ' sTIra cekapanA dAkhalA ApuM. emAM be citra haiAya che. pazu ane AMkhathI zvetAM jyAre eka citra dekhAya tyAre kharAbara uThe vavALuM yathAya dana thAya che. tevI ja rIte mAnavIne ahIM traNa AkhA che. satyAsatyanI, dharmAMdhama nI ne suMdaraasuMdaranI. A traNeya AMkhA vaDe eka ja dana thAya tyAre e darzana yathAyogya thayuM' kahevAya. tA. 15-10-48 A rIte je satya teja nItimaya che te teja suMdara che. ema je jue che, te ja kharUM joi zake che-5 : pazyati kSa pazyatti paNa uparanI sthiti mAnavInI pUNutAnI sthiti che, paNa ApaNe te badhA apUrNa chIe. mAnavI ta`durasta hoya te jene bhUkha lAge tyAre ene dvAra svAdiSTa lAge che. regIjIne hAranA svAda lAgatA nathI. evA mANasA hAya che, jemane rAga thatA athyanI arUci thAya che; pRthyanI ja rUci thAya che. sAmAnyata durastIvALAne pRthyanI ja rUci thAya che. paNa. evA paNa gI haiAya che ke jemane pathyanI ja rUci thayA kare; ane eTalA mATe ApaNe AhAranI adhI vyavasthA kevaLa svAda upara karI zakatA nathI. tema ja dhama ne pUrepUrA ravAda Ave evI keTIe ApaNe pahoMcyA nathI. ApaNane dujI je preya lage che e zreya hetu nathI; eTalA mATe ApaNe saMyama rAkhave joie. saMyama vinA kAi paNa vastunuM mApa nIkaLI zakatu nathI. kAMTA hAle tyAMsudhI te sAcu tela tAvI zake nahIM. te ja rIte pAna vagaranI dIvAnI jyAta sthira rahe tyAre ja prakAza kharAbara maLI zake che, tyAre ja kAi paNa vastunu darzana cegya rIte thai zake che. tevI rIte saMyamathI buddhi sthira rAkhavI joie. vivekabuddhi sthira heya te ja sAcu' daza na thaI zake, nahitara vAsanAthI AkarSIka dekhAtI vastu ApaNane suMdara paNu dekhAya. mAnavInI apUNutA tA e che, ke e potAnI jAtane TheTha sudhI chetaryAM kare che. ApaNe ApaNA vaDe mekSa meLavI zakIe chIe tema ApaNe ja ApaNA hrAsa karI zakIe chIe. apUNutA uparane vijaya e ja sAco vijaya che. mAnavajAtine AkhA vikAsa e dizAmAM thayelA che. khAvAnI kriyA keTalI badhI gaMdI che? paNa ApaNe tenI gadA khAjune DhAMkIe chIe; ane khAvAnI kriyAne eka sAmAjika svarUpa ApIe chIe. mitrA, kuTu'khIo bhegAM tha"ne AnadathI vArtA karatAM karatAM jame che ane e rIte e kriyAne gadA vyakitagata svarUpamAMthI uddhAra thAya che. e ja rIte ApaNe srIpurUSanA sabaMdhamAM premanI bhAvanA khaDI karI, emAM anata raMga pUryAM che. mAnavanI sarva pragatikAraka pravRttio nIce akha'Da AtmAnI paripUrNa tAnI zakayatAnI zraddhA rahelI che. aMgata dRSTibheda che, paNa mahAna satya tA eka paripUNutAnI zraddhA che. satyAsatyanI bAbatamAM ApaNane eka maha!na zrahmA che ke jo huM satya kharakhara samajate heza, ane enu kharAkhara nirUpaNa karI zakIza tA e satyane sAmenA mANusa avazya svIkAravAne che, jema badhAM mATe satya eka che tema ja nIti paNa eka ja che, paNa dhaNIvAra eka mANusa khIjAte nItidaza na karAvI zakatA nathI, tenuM kAraNa e che ke emAM darzana ane nirUpaNu uparAMta sAmAM mANasa upara prema heAvAnI paNu jarUra che. prema vinA sAmAne dhama dazana karAvI zakAtu nathI. jagatanA mahAna dharma pracArakA saMte mAnavajAta mATe niHsIma prema hatA. ane ema jyAM satya ane dhama` eka thAya che tyAM saunTanuM darzana enI meLe pragaTa thAya che. eTalA mATe ja mahAna dharmonI utpatti sAthe mahAna kaLAneA paNa ekadama vikAsa thayele pratidvAsamAM najare paDe che, mANuse petAnI khAtara A satya, ziva ane suMdarane eka karavA prayatna karavA joie, emAM mAtra zraddhA hoya eTaluM sa nathI, ane mATe prayatna paNa hAvA joie. ane enI sAdhanAmAM paNa ApaNune DagaleDagale ane vikAsane pagathiyepagathiye vadhAre ne vadhAre uccatara a nanA anubhava thayA vinA rahetA nathI. ApaNe sa e mArge javAne prayatna karIe. rAmanArAyaNa vizvanAtha pAThaka zrI muMbai jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mAkamacaMda zAha, 45-40 dhanajI sTrITa, muMbaI. mudraGgasthAna : sU kAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2 todded tak ko ladaki Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aka : 13 zrI muMbaI jaina yuvaka sadhanu pAkSika mukhapatra prabuddha jana taMtrI: maNilAla mAkamacaMda zAha muMbaI : 1 navembara 1948 somavAra nUtana varSanA maMgaLa prabhAte Aje vikrama saMvata 2004 vaSa' purUM thAya che, ane vikrama saMvat 2005 nuM varSAM zarU thAya che. vidAya thatA ane ArabhAtA varSanA sadhiTANe bhUtakALa taraka dRSTi deMDe che ane bhaviSyane paNa vIMdhavAnA citta prayatna kare che. gatava'nA vicAra karavA sAthe ja bApujI yAda Ave che. temane gumAvyA tenI vedanA ane kevI rIte gumAvyA tenI zarama bannene sAthe anubhava thatAM gamagIna banI javAya che. nAthurAma goDasene e dubuddhi sujhI na hAMta te bApujI ApaNI vacce Aje hayAta hai:tA ane saMbhava che ke Aje jyAM paDita javAharalAla naherU ApaNA pratinidhi tarIke gayA che tyAM bApujI gayA hota ane mAthe jhajhumatA vigrahu. dAvAnalamAMthI duniyAne bacAvavA tanateDa mahenata karI rahyA hota. gata varSanI pazu AgaLathI zarU thayeluM'. kAzmIra yudhdha Aje paNa cAlI rahyuM che, paNa have thoDA samayamAM tene nIkAla AvI jaze evI AzA baMdhAi rahI che. gata varSa daramiyAna thayela aneka dezI rAjyanAM visarjana ane te kAraNe thayelI hiMdustAnanI meTI kAyApalaTa rAjakAraNanI dRSTie sathI mahatvanI ghaTanA khUnI che ane te mATe saradAra vallabhabhAi paTelane hiMdI prajAnA anekAneka dhanyavAda ghaTe che. kALanirmANanuM e eka bhAre vaiciSya che ke keTalAka nAnA banAveA banatAM dhaNA samaya lAge che, jyAre thADA samayamAM koi kAi vAra pavana vege eTalA badhA jhaDapI banAve banI jAya che.. ke ApaNI kalpanA palaTAtI jatI paristhitinA gaMmate grahaNa karavAmAM asamatha nIvaDe che. chellA deDha varSanA hiMdanA itihAsa kAMIka Ave ja che. AjathI paMdara mahInA pahelAM dezanA bhAgalA sAthe ekAeka jha.dI AvI ane laga bhaga eka sakAthI sthirapaNe sthapAyelI brITIza hakumatane anta AvyA. pachI AvI paMjAbanI katleAma ane hajArA kuTu khAnI pArivanAnI pAyamAlI ane sthaLAntara. pachI AvyuM. junAgaDhanI ArajhI hakumatanuM AkramaNu ane pariNAme nIpajelI AkhA kAThiyAvADanI kAyApalaTa. A thayuM na thayuM tyAM ApaNe bApujIne gumAvyA. A arasAmAM hiMdabharatA dezI rAjyA uttarottara palaTAtA cAlyA. keTalAke ekatra banIne peAtAnAM svataMtra maDaLe sthApyAM; amuka meTA rAjyoe peAtaputAnA pradezamAM prajAtaMtranI sthApanA karI; keTalAMka rAjye samIpamAM AvelA hiMdI sadhanA prAntamAM vilIna thayAM. vAdarAnA gAyakavADe thoDuMka mAthu uMcakayu' ane Ama tema thoDA kathakalI nAca karI lIdhe, paNa tene paNa Akhare sASTAMga daMDavana praNAma karavA paDayA. chellAM chellAM haidrAbAdanA nijhAme avaLI ramata zarU karelI. eka bAju samAdhanInI vATAdhATo ane khIjI bAjue yudhdhanI. taiyArIe. tenA pradezamAM *.sIma rajhavI nAmanA eka dhUmaketune udaya thayA. tene te dIlhIne lAla kalle sara karavA sivAya bIjI kAi haeNLavI vAta karavI gamatI ja naheAtI. tenA meDhAmAMthI Aga varasI rahI hatI; AkhA mAMthI Aga . 29. na. zrI 4266 0 vArSika lavAjama rUpiyA 4 hiMdane te bhAre DarAvI rahyo hate; paNa A khudhI dhAMdhaladhamAlanuM AyuSya hatuM dareja, hiMdI sainye nijhAmanA rAjya upara sarvAM'gI AkramaNa karyuM" ane jANe ke AMkhanA palakArAmAM e bhayAnaka bhUtAvaLatA nAza karyAM ane hiMdanA madhyabhAgamAM raheluM eka moTAmAM mATu' bhavasthAna jotajotAmAM nAthuda thayuM. e ja arasAmAM kAyade Ajhama jhAnuM avasAna thayuM ane pAkIstAna anAya banyuM. gata varSomAM ApaNe A rIte e mahAmAnavAne gumAvyA. eka hateA premamUrti'; khI hatA masarabhUti. eka hatA daivI saMpattinA adhiSThAtA; bIjo have AsurI sa`pattinA samrATa. eka hatA ahiMsA ane satyane upAsaka; anyane mana ahi MsA ane satya Adaza vAdI khevakuphAnI ghelachA hatI. ekamAM vedanA hatI, nirAzA hatI; bIAmAM AnaMda hatA, kRtakRtyatA hatI, dhAyu" sAdhyAnA gava hatA. eke bhagavAnanI prAthanA karavA jatAM potAnA ja dhamabaMdhunA hAthe prANa gumAvyA; bIjo svAbhAvika mRtyunA pariNAme A phAnI duniyA cheADI cAlI nIkaLyA. ekanA avasAnane AkhI duniyA raDI; anyanA paleAkagamanane kAi rahyu hoya te mAtra pAkIrata.na ja rahyuM. Ama aneka praveze| dAkhavatuM ane nAnA moTA akAthI bharelu' nATaka purU' karIne eka varSa' vidAya le che. ane bIjA vamAM ApaNe aneka cintAe, muMjhavaNA ane bhayAnaka ka MpanA sAthe praveza karIe chIe. gharaAMgaNe navI prAntaracanAmAM mubaIe alaga rahevu ke navA udbhava pAmatA bArASTra prAntamAM samAi javu e prazna bhayAnaka svarUpa pakaDI rahela che. muMbaine mahArASTramAM bheLavavAnA vicAravALA loko Aje je vANItAMDava AcarI rahyA che ane mahAraSTranA kSetraphaLane kalpanAnA cheDAo doDAvIne je rIte uttarAttara vistArI rahyA che te jotAM jANe ke ApaNI vacce eka navu' pAkIsta na ja ubhuM thai rahyuM hAya evI nItirIti ane ghelAnu darzana thai rahyuM che. ane te karaNe A nAnI dekhAtI bAbata sau koine mana eka cintAne viSaya banI rahela che. samagra dezanA vicAra karatAM, ApaNane AjhadI maLI che, svarAjya maLyuM che ema chatAM paNa te dvArA kapAyelA sukha ke svAsthyanA hajI ApaNane kaze| anu. bhava thatA nathI. ApaNI hADamArIo ane sakA vadhatAM ja jAya che. AmAMthI ugaravAnA kAine sacce mAga jaDate nathI. Antara rASTrIya pradezamAM paNa je kAMi banI rahyuM che te vizvazAnti game tyAre jokhamAve ane khA akaLAyalI, mu'jhAyalI, guMgaLAtI duni Ane game tyAre dhAra sauhArane nataratA trIjA vizvayuddhamAM dhakelI de tevA bhaya pedA karI rahela che. Ama Aje A jagatamAMthI zanti ke sukhacena alApa thayA che ane te kayAre pAchA Avaze enI haju kAMi sujha paDatI nathI A mahAsAgaramAM bindu samAna jaina samAja ane tenA nAnA moTA praznonA zu' vicAra karavA ? tenuM bhAvI paNa jagatanA Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 prazuddha jaina zrI. jhINAnA jIvananA mAdha < [tA. 15-948 nA * prabhudhdha jaina 'mAM kAyadeAjhama jhINA viSe eka lAMkhI noMdha pragaTa karavAmAM AvI che ane temAM eka vakhatanA custa rASTravAdI jhINA kaTTara pAkIstAnavAdI jhINAmAM kema palaTAyA te praznane mArI budhdhine sujhaye tevA kAMIka ukela raju karavAmAM AvyA che. Aja praznane kendrasthAne rAkhIne lakhAyo eka lekha tA. 3-10-48 nA 'hirajana baMdhu'mAM pragaTa thayA che. e lekhanA lekhaka zrI. krizAralAla dha. mazarUvALA che. prastuta lekhamAM temaNe kareluM nirUpaNa bhAre maulika ane vicArapreraka che. temaNe prastuta prazna judA ja draSTikANuthI thA~ che jenA sAra rUpe antamAM te jaNAve che ke " Ama vicAra karatAM mane dhaNIvAra lAgyuM che ke jhINA ane pAkIstAna e hiMdu samAjanuM ja pAkeluM phaLa che. " A lekhanA mudRA prabuddha jananA vAMcake pUrA dhyAnapUrvaka vAMce, samaje ane vicAre ane chevaTe e lekhanA antamAM jo ApaNe eka rASTrarUpe ApaNA vikAsa sAdhavA DhAya te ApaNI saMkucita samAjadRSTino nAza karavA dhaTe che" eve je upanaya tAraNu rUpe zrI. kizoralAlabhAIe raju karyAM che te upanaya ' prabuddha jaina 'nA vAMca peAtAnA dilamAM sudRDha kare e AzayapUrvaka e lekha ahiM sAbhAra avatarita karavAmAM Ave che. paramAna ] paNa che. paNa hiMdu jJAtisthAmAM eka vAra jene judA karyAM tene pAchA lai levAne rivAja ja nahAvAthI A khAjAne pAchA vaiSNuva banIneya sAmAjika rIte kazo lAbha thayA nahIM kai hiMdu jJAtie tevAne pAtAmAM dAkhala karyA nahIM eTale dhIre dhIre teo hinduethI vadhAre ne vadhAre dUra thatA gayA, pariNAme pUrepUrA' islAma 'tarapha DhaLI javAnI ane jeTaluM hiMdupaNa rahI gayu. hAya teTaluM kADhI nAkhavAnI vRtti temanAmAM pedA thai. Ama karavu temane mATe sahelu te nahetu ja. kAraNa ke hiMdu jJAtibhAvanA tathA ekatra kuTuMbanI prathAnA temanAM saMskAre| dhaNA UMDA hatA ane DujI che. pazu hiMduoe peAtAnI Teva mujaba temanI avagaNunA karI ja eTale dhImI gatie pazu slAma tarapha vadhAre ne vadhAre DhaLatA javAnI temanI pravRtti majabuta thatI gai. zrI mahaMmadaalI jhINuAnA jIvananI kArakirdI hiMduo mATe, khAsa karIne kahevAtA savaSNu' hiMdugma mATe, vicAra karavA ane dhaDA levA jevA viSaya che. >> janme e kAThiyAvADanI kheAjA jAtinA hatA, e jANItI vAta che. kheAjA jAtinA moTA bhAga eka khAsa dhama*--sapradAya pALe che. te. sapradAyamAM hiMdu dharma ane islAmanA siddhAMtanu eka vizeSa prakAranu mizraNa che. kadAca mULa sthApakanA hetu e che dharmAMte potAnI samaja pramANe meLavavAnAye rahyo hoya. temanI dhArmika vidhi ane samAjika rUDhie, vArasAnA niyama vagere moTe bhAge hiM duonA jevA ja heAya che. emAMnA ghaNAkharAnAM nAma paNa hiMduonA jevAM ja hAya cheH jema ke, jhINA, vAlajI, bhagavAnajI, dharamazI, purUSottama, lAlajI, metIlAla, harajI vagere. emanu gRhajIvana, jIvana viSe vicAra karavAnI ane nihALavAnI emanI dRSTi vagere paN sava hiMdue.nA jevAM ja hAya che. ema kahI zakAya ke khIjA satra hiMdu karatAM judA gurUne saoNMpradAya svIkAravAthI e eka judI paDI gayelI hiMdu jAti che, hiMdu'samAjamAM AvI rIte aneka jAtie utpanna thai che e - jANItuM che. vakhata jatAM e judI paDelI jAtine potAnI sthiti aga vaDabharI thai haze ja. aDhAramI ane ogaNIsamI sadImAM emAMna keTalAka kuTumbA pAchA iMdu dhama` pALatAM thai gayelAnA dAkhalA temaja rASTranA virATa prazno sAthe sa'kaLAyalu che. AjanI tenI soMpatti ane Arthika pratiSThA paNuM sAmAjika krAntinA trAjave teLAi rahI che ane tethI jo jaina samAja kai kALathI vArasAmAM maLela muDIvAdI ane sAMpradAyika mAnasathI para banIne vyApaka ane vizALa dRSTithI zvetA nahi zikhe ane navanarmANa pAmatI ane samAjavAda tarapha DhaLatI samAjaracanAnA svarUpa mujaba peAtAnI rItabhAta tema ja vaLaSNu vicAramAM pheraphAra nahi kare te tenA TakAva uttarAttara vadhAre muzkela banavAne che e viSe e mata che ja nahi. tA. 1-11-48 AkAza haju cintA ane bhayane preratAM. vALAthI bharelu che. ema chatAM paNa kSitijanI kAra upara naLa AkAzanI nAnI sarakhI bhurI paTTI draSTigAyara thai rahI che. te sUcave che ke mAthA upara jhajhumatAM vAdaLA ane vAvAjhoDAMe dhIme dhIme jarUra esarI jaze ane prasannatAbharyu. AkAza, prANadAyI uSmA ApatA sUrya ane praphullatA preratI pavanalarie ApaNA jIvanamAM navA prANa puraze, ApaNA cittane navI cetanA Apaze, ane kAi kALe pazu ApaNe nahatI joi ke anubhavI evI kAya zakita ApaNAmAM pragaTaze ane sarvatra sukhazAnti ane vipulatAnu sAmrAjya sthapAze. A zubha bhAvIne parama purUSA` vaDe, teDavA jevu teDIne ane mAMDavA jevuM mAMDIne, gAMdhIjIe dAkhavelA dhama'mArga ne zraddhA temaja dRDhatApUrvaka anusarIne khane teTalu samIpa lAvIe ane ApaNane maLelA svarAjyane sAaeka karIe. paramAnada zrI mahamadaalI jhINAnA jIvanane lagabhaga pANAsA vA kALa A pravRttinuM mUrtimaMta citra gaNI zakAya. emanuM nAma musalamAna padhdhatinu pADavAmAM AvyuM e batAve che ke islAma tarka vadhAre DhaLavAnI pravRtti AraMbha temanA janma pahelAM ja thai cukayA hovA joie. paNa temaNe petAnA jIvanane aDadhAthI vadhu bhAga rASTrIya bhAvanA ane kAmI ekatAnA himAyatI tarIke dezakAya karavAmAM kharA dilathI gALye, te manAve che ke hiMdumusalamAnane eka karavAnI bhAvanAne khAjAmAM rahelA paraparAgata che sarakAra temaneye vArasAmAM maLele hateA. paNa ekatA ane rASTrIyatAnA kSetramAM jIvananAM lagabhaga pistALIsa varSa gALyA pachI jhINAsAhebanA jIvane palaTI khAdhA. te rASTravAdI maTI kAmavAdI banyA, eTaluM ja nahIM, pa kistAnavAdanA, eTale je kazAmAM hiMdupaNAnI gaMdha Ave tevI dareka khAyatane virAdha ane tyAga karavanA AgrahanA agresara banyA AvA pheraphAra emanamAM thaI AvavAnuM kAraNa zuM? ApaNe kadI Ane gaMbhIratAthI vicara karyo hAya ema mane lAgatuM nathI. zrI jhINAnA kaTTaramAM kaTTara viredhIe paNa kadI emanA para paisAnI lAlaca- ke vAyathI vecAi janArA mAsa hovAne rApa mUkaye nathI. tyAre A kema thayuM? huM evA anumAna para Avyo chu ke rASTrIyatA ane ekatAnI vAteAmAM emane kaIMka kaLapaNa, jaNAyu, kaiMka bhrama bhAMgyA jevu thayuM, ane tethI te nirAzAvAdI nyA. emaNe ghaDIka vAra ApelA peAtAnA uttarAmAM Avu kAMika mAluma paDI Ave che. hiMdu' koMgresavaHdInI rASTrIyatA parathI emanI zraddhA uDI gai hatI: " kAMgresavAdIne jarA ujharaDA AgrA, eTale enu" satraNa' hiM'dupaNuM udhADu paDI jaze, " ema eNe eka vAra kaheluM. ATalAM varSoM e pote paNu kaoNMgresamAM hatA ne? ema 1; emane kaMIke kahyuM, tyAre emaNe kahyuM ke, eka vAranuM pA tAjInI nizALamAMye hatA!" Ave ene dRSTinA palaTA thai gayA. kaMi nizA ane bhramanirasatuM A pariNAma haze te zodhavAnA meM ghaNI vAra prayatna karyo che. zuM Ama thavAmAM emanA pAtanA ja mananA kIDA kAraNabhUta haze ke koMgresanA tema ja Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-11-48 prabuddha jaina 375 komavAdI hiMduo paNa e mATe kaMIka javAbadAra haze ? hiMdu jJAtivyavasthA ane hiMdu saMgaThananI hilacAlanA paDadA para pAki- stanavAdane mUkIne joIe te ApaNane kevuM citra dekhAya che te jovuM ghaTe che te dekhAze ke hiMdu tema ja jhINAsAhebanI janma jJAti-jA-baMnemAM samAnapaNe rahelA jJAtiprathA ane ekatra kuTuMbanI prathAnA saMskAronuM sIdhuM pariNAma pAkistAnavAda thaI zake che. - sAce ja, e rIte joIe te ema ja kahI zakAya ke je rIte hiMdu mAnasamAM jJAtiprathA dharma sAthe saMkaLAelI che te ja dhe raNe nIpaluM pAkistAna hiMdu jJAtiprathAnI moTAmAM moTI saphaLatA che. hiMdustAnanA muslimo emanA A mahAna netAnI asara taLe jJAtiprathAne niSedha karanAra samAja maTIne moTo jJAtivAdI samAja banI gaye. hiMdu ekatra kuTuMbanI prathAno je niyama che ke temAM kuTuMbane koI paNa purUSa bhajana, pUjana ane dhananA bhAgalA bhAgI zake, tene emaNe svIkAra karyo. vaLI jene pitAthI nIcA ke barebariyA na mAne temanAthI sAva aLagA rahevuM, ane jemane e pitAthI nIcA mAne temanA pratye gumAna ane te chaDAithI vartavuM e hiMdu jJAtiprathAnI khAsiyata paNa emaNe pUrepUrI svIkArI lIdhI. ' hiMdu grAma ane nagararacanAmAM judI judI nyAta pitAtAnI judA judA mahollA, zerIo, ne poLamAM rahe che. keTalIka vAra te gAmanAM gAma nyAtavAra hoya che. aLagA rahevuM, bhAgalA pADavA, bIjI nyAtA sAthe reTI-beTI-pANI ane bhIMtane paDado rAkhave e hiMdu samAja jIvananAM vizeSa lakSaNo che. zrI jhINA evA nirAzAvAdI nirNaya para AvyA ke dhama-jJAti vagerenA bhedabhAva rahita prajA-travAdI rASTrIyatAnA koMgresa game teTalA TharAva kare, paNa hiMduo sadAye jJAtiparAyaNa le ke ja rahevAnA; ane jJAtinI pAchaLa UMcanIcapaNanI bhAvanA ane tene lIdhe eka bIjA sAthe bhaLavAne aNagame rahelAM hovAthI vyavahAramAM hiMdustAnanuM rAjya lekazAhI nahIM paNa jJAtizAhI siddhAMta para ja cAlaze. rASTrIyatA ane lokazAhInA siddhAMtane kayAreye hiMdustAnamAM vaLyavahArika rIte amala thaze nahIM. A viSenI emanI azraddhA emaNe vAraMvAra kahI batAvI hatI. pazcimanI lekazAhI hiMda mATe nakAmI che e emane mata baMdhAI gaye hate. vaLI, emaNe hiMdusaMgaThananI hilacAlane, tenA pokaLapaNAne ane tenA aMtima dhyeyane pArakhI lIdhAM. enuM pekaLapaNuM e vAtamAM raheluM hatuM ke eNe kadIye jJAtiprathA ane aspRzyatA sAme joradAra mera mAM nahotA. AthI, te badhA hiMduone aMdarathI ekatra karI zake e zakaya nahotuM ane enuM aMtima dhyeya islAmavirodhI hiMdurAjya sthApavAnuM hatuM. dionI A asala nabaLAI, enA keTalAka gaMganavihArI" netAonA oTA bhrame tathA bIjA catura netAonI kuTilatA ane mamAM ja potAnI taka rahelI che, ema emanI jhINI buddhie pArakhI lIdhuM; pite pazu muslamAna karatAM hiMdu saMskAre ja vadhAre pAmelA hovAthI hiMdanA musalamAnone saMgaThita karavAmAM temaNe hiMdu manovRttine ja upayoga karI lIdhuM. IslAmanA game te siddhAMta hoya, te chatAM emaNe muslima mAnasane hiMdu banAvI dIdhuM. A kaThaNa te nahotuM. kema ke, hiMdanA musalamAnono moTo bhAga dhama sivAya bIjI badhI bAbatamAM te saMsthAnanA hiMduonA jevo ja che. jJAtivAra pratinidhitva, hiMdustAnanA saMpUrNa bhAgalA, ane hiMdu ane musalamAna vatIonI saMpUNuM vaheMcaNI vagere mAMgaNIomAM hiMdu manovRttinuM ja pratibiMba dekhAI Ave che. e hiMdu manovRtti che, ene purA e ke briTiza pradhAnanI traNa prAMtIya jUtha racavAnI yejanAne svIkAra karavAmAM AvatAM ja paMjAba tathA baMgALanA kegreisavAdI tema ja binasaMgresavAdI hiMdu tathA zIkha bane AgevAnoe e be prAMtanA bhAgalA pADavAnI joradAra caLavaLa UbhI karI. - jema hiMduonI badhI rUDhio dharma ane saMskRti sAthe saMkaLAyelI hoya che, tema ja zrI jhINAe paNa musalamAnonAM hRdayane pheravI nAkhavA mATe pAkistAnanI mAgaNIne dhama" sAthe sAMkaLI dIdhI. musalamAnomAM hiMduonA jevA sakhata jAtajAtanA vADA na hovAthI, musalamAnone saMgaThita karavAmAM hiMduo karatAM emane vadhAre saphaLatA maLI emAM navAI nathI. hiMdu AgevAno ane emanI vacce eka bIjI bAbatamAM e samAnatA hatI. baMne kuzaLa vakIlanA varganA rahyA. kuTilatA ane vakratA sudhI pahoMce eTalI vakIlI caturAI baMnemAM keLavAyelI. kAgaLa para baMnene maMjura hoya evI bhASAmAM nirNaya ghaDave, manamAM tenA artha viSe matabheda ke cerI rAkhavI, ane pachI amala karatI vakhate potAne na gamatuM pagaluM levuM paDaze ema jAya tyAre ekabIjA sAthe athe besADavAnI laDavADa zarU karavI; pachI baMnee sAmasAmA AkSepa ane javAba vALIne vAtAvaraNa evuM karI mUvuM ke baMnee maMjUra karele mULa nirNaya ja paDatA mUke paDe ane navesarathI vATAghATa zarU karavI paDe evI sthiti pedA thAya-e A vakIlabuddhinuM apalakSaNa che. zrI jhINuM paNu e vidyAmAM niSNAta hatA. hiMduo para 'tamArI lAkaDI ne tamAro vAMse' nI rIta ajamAvI, hiMduone ja doSa siddha karavAmAM haMmezAM saphaLa thayA na hoya, toye taTastha mANasanA manamAM hiMduenI saraLatA ane nyAyabuddhi viSe zaMkA utpanna thAya evuM dekhADavAmAM te emane ghaNI vAra saphaLatA maLI. Ama vicAra karatAM, mane ghaNIvAra lAgyuM che ke jhINA ane pAkisatAna e hiMdu samAjanuM ja pAkeluM phaLa che. pAkistAna ApaNu mitra tarIke hiMdamAM pAchuM bhaLe ema ApaNe IcchIe ke na icchIe, je manovRttio, saMskAre, rUDhio vageree pAkistAnane pedA karyuM te dezane ApaNA jIvanamAMthI kADhaye ja chUTaka che. eka pAkistAna thaine jeTaluM bagaDavAnuM hatuM teTaluM bagaDI gayuM ema mAnavAnuM nathI. vakhata jatAM jhINAsAhebanI AgAhI mujaba dareka ghara, zerI, mahAle, gAma ane tAlukAnA bhAgalA paDAvavA sudhI e doSa ApaNane kheMcI jAya e cheka asaMbhava nathI. ane te bhAgalA mAtra hiMdu-musalamAnanA nahIM rahe paNa je je kAMI sthAnika ke sAmAjika judAM judAM ja che.ya te saune ene cepa vaLagaze. jo ApaNe eka rASTrarUpe ApaNo vikAsa sAdhI hoya te ApaNI saMkucita samAja draSTine nAza kare ghaTe che. kizoralAla mazarUvALA keTalAka samAcAra ane noMdha kAyade Ajhama viSe zrI kizoralAlabhAI zrI. kizoralAlabhAI jevA pratibhAsaMpanna lekhakanA koI paNa lekhamAM jaNAvelA vicAre pitAne asvIkArya lAgatA hoya te paNa te virodha pragaTa rIte raju karatAM koI paNa vyakti atyA saMkoca anubhave e svAbhAvika che, kAraNa ke temanI samaya vicArasaraNi pUrvagraho ke abhinivezathI lagabhaga sarvathI mukata hoya che jyAre ApaNA jevA mATe e atyanta vikaTa kArya che. Ama chatAM paNa jyAM ApaNuM mana saMmati anubhavatuM na hoya tyAM e mujaba jAhera karyA sivAya ApaNA mATe bIjo vikalpa raheto nathI. kizoralAlabhaI jhINunuM vikRta svarUpa ane tenA pariNAmarUpa pAkIstAnanuM nirmANa-ubhayanI badhI javAbadArI hiMdu samAjanI rItabhAta, raheNIkaraNI ane AcAra vicAra tathA samAja racanAnA svarUpa upara nAMkhe che. A vidhAna saheje gaLe utaratuM nathI. alabatta hiMdu samAjamAM nAtajAta, vADAbaMdhI, ane uMcanIcanI bhAvanA kaMI kALathI cAlI Ave che ane teNe A5NA sAmAjika jIvanamAM Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jaina va, 1-11-48 pAravinAnAM anartho pedA karyA che. paNa pAkIstAna pedA kare evAM anubhavavI paDe che. svajane mATe te videha vyakitanI guTakhAnA tatve islAmamAM athavA te musalamAna samAjamAM nahAtA ane upekSA ane tenA guNonuM savizeSa smaraNa ane upAsanA eka hiMdu dharma ane hiMdu samAjamAM ja tenAM mULa rahelAM cheA svabhAvika dhama banI rahe che, paNa je patrakAra sAmAnyataH dezamAM vidhAna samucita lAgatuM nathI. pAka" ane " nApAka' A rIte banatI sarva dhaTanAonuM tulanAtmaka vivecana karatA hoya teNe upara mAnavajAtane be vibhAgamAM vicAra karavAnuM zikSaNa dareka jaNAvelA prasaMge pitAnI tulanAtmaka vRttine bAjue rAkhIne kevaLa musalamAnane kaMI kALathI gaLathuthImAMthI maLatuM AvyuM che. gurupUjaka avasAna ne lakhavI ke AvA prasaMgane paNa teNe maulAnA mahamadaalIe jyAre eka vakhata AvA arthanuM nivedana tulanAtmaka draSTithI ja tALave? avasAnanA prasaMge videha vyakita kareluM ke game tevA laMpaTa ane labADa musalamAnane teo mahAtmA viSe dAkSiNyabhAvapUrvaka lakhAvuM joie e te barobara che, gAMdhI karatAM paNa vadhAre uMce gaNe che tyAre te pAchaLa A pAka- paNa AvI ne kevaLa prazaritamaya hovI joIe ema te svIkArI nApAkanI bhAvanA ja temaNe potAnI rIte raju karI hatI. vaLI na ja zakAya. je patrakAra ema karavA jAya te te petAnA kharA hiMdustAna viSe tAdAmya na anubhavavuM ane hiMdanI bahAra ja pitAnA dharmane cuke. kAraNa ke patrakArane dhama te ekaja hoI zake ane jAtabhAIo tarapha najara karyA karavI e paNa hiMdanA musalamAna te e ke koI paNa dhaTanA-pachI tene koI vyakitanA utkarSa sAthe samAjamAM kaI kALathI. keLavAtI AvelI khAsiyata che. AvA saMbaMdha hoya ke, apakarSa yA avasAna sAthe saMbaMdha hoya-dareka ghaTavikRta uchera ane keiLavaNInA pariNAme, je kATanA rASTravAdI Age- nAne teNe vAMcakone sAce ane sapramANu khyAla ApavuM joIe. vane hiMdu samAjamAM ApaNe jovA jANavA pAmyA chIe ane vIra narImAnanI samagra kArakIrdIne khyAla karatAM mukhya te paNa je saMkhyAmAM tevI kATinA bane teTalI saMkhyAmAM A5- vicAra e Ave che ke jIvananA anta sudhI eka sarakhe javAba Nane sAcA rASTravAdI musalamAne jovA jANavA maLyA nathI, eTaluM Ape ane ApaNA zarIrane tema ja AtmAne eka sarakhA TakAvI ja nahi paNa parama divasanA keTalAye rASTravAdI muslIma agavAne rAkhe tevuM khamIra ApaNAmAMthI kaI virala manuSyane ja prApta thAya gaI kAle pAkIstAnavAdImAM palaTAI jatA ApaNe sAzraya' nihALyA che. che. jevI rIte 45 ke 50 varSa thayA na thayA ane rUchapuSTa dekhAtAM vaLI keTalAka kaTTara hiMduonA dilamAM kadAca hiMdamAM kevaLa hiMdu mAnavazarIre ApaNe ekAeka bhAMgI paDatA joIe chIe, kAM te rAjya sthApavAnI kalpanA ubhI thaI hoI te e mujaba "haju DAyAbiTIsa, kAM te hRdayaroga, kAM te blaDapresara, kAM te harasa, harnIA gaI kAla sudhI ame ja hiMdustAna upara rAjya calAvatA hatA ane ke hAIDrosIla, kAM te dama athavA kSaya-koIne koI roga AvI ame ja rAjya karavAne yogya chIe " evI kalpanAnI jaDa keTalAye caDhe che ane gaI kAla sudhI tandurasta dekhAtA zarIrane vikala musalamAnonA dilamAM kAMI ochI uMDI beThelI nahotI. A carcA karI nAkhe che, tevI ja rIte eka sarakhA sevAmArge cAlyA jatA sAra e ke hiMdu samAjanI uMcanIcanA bhAvathI bharelI vicAra ane e ja dizAe uMcI ne ucI kakSA prApta karatA ane dezane paraMparAnI jhINuM upara thayelI asarane ApaNe inakAra na karIe AgaLa laI jate mAnavI ekAeka bhAMgI paDane dekhAya che. ke.I. te 5NuM jhINAnuM prAkRtika ghamaMDa, pAka nApAkanI IslAmanA mULamAM ne koI kuTi, nabaLAI, vikRti tenI upara caDhI bese che ane rahelI bhedaka bhAvanA, hiMda sAthe tAdAmano abhAva, kevaLa gaI kAlanI ISTamRti-AdarzamUti-Aje eka sAmAnya pAmara asatyanA pAyA upara ubhe karavAmAM Avelo jhINAne alaga prajAvAda mAnavInI kaTimAM palaTAI jatI mAluma paDe che. AvA anuane "haju gaI kAla sudhI amArUM ja tamArI upara rAjya hatuM' bho ApaNane evA nirNaya upara laI jAya che ke ApaNAmAMthI ke evuM najadIkanA bhUtakALanuM jAgRta bhAna-A to jhINAne bahu ja ochA mAnavIomAM jIvanabhara TakAvI rAkhe evuM AdhyApalaTAvavAmAM ane pAkIstAna pedA karavAmAM niHzaMkapaNe ghaNA ' mika khamIra hoya che. Ama banavAnuM eka moTuM kAraNa e agatyano bhAga bhajavyuM che. paNa mAluma paDe che ke ghaNI vakhata sevAnA mArge AgaLa dhapatA ' A uparAMta A carcAnA anusaMdhAnamAM eka bIjo paNa - lokasevakamAM sevAnI bhAvanA tRpta thavA sAthe mahatvAkAMkSA prazna upasthita thAya che. "harIjana baMdhu' patra mAtra hiMdu samAjane paNa uttarottara vadhAre ne vadhAre jAgRta thatI jovAmAM Ave uddezIne nahi paNa samagra hiMdI samAjane anulakSIne calAvavAmAM che. sevA karatAM karatAM sAmAnya mAnavI sumAnya. lekase vakanuM pada Ave che te jhINAnI vikRti ane pAkIstAnanA paripAkamAM musala- pAme che. amuka vibhAga thA vargo upara tenuM prabhutva sthapAya che, mAna samAjanI racanA temaja AcAra vicAra ane vaLaNone kazo te temanA netA tarIke svIkArAya che. aihika prabhutva tene vadhAre mATI phALo hato ke nahi ane hatuM te zuM hato e musalamAna samA sevA karavAnI taka Ape che. tevI takone lAbha letAM tenI jane udezIne paNuM zrI kIzoralAlabhAie kAMIka kahevuM joItuM sAme navAM sattAsthAne AvIne ubhA rahe che. A sattAsthAna prApta hatuM. ema thayuM hota te temanA lekhamAM amuka aMze je eka- thatAM tenI mahatvAkAMkSA paNa AgaLa cAle che ane tethI paNa vadhAre dezIyatAno bhAsa thAya che te na thAta. - uMcuM sthAna prApta karavAnI apekSA tenA dilamAM ubhI thAya che. paNa vidhinI ghaTanA ja koI evI vicitra che ke dareka vakhate mAnavI paralokavAsI vIra narImAna pitAnuM dhAryuM siddha karI zakatuM nathI. eka ja sthAna yA padanA aneka gayA okaTobara mAsanI cothI tArIkhe zrI. khurazeda opha adhikArIo upasthita thAya che. Ama banatAM dhAyuM sthAna meLavanarImAnanuM avasAne sAMbhaLIne ane te paNa ekAeka hRdaya baMdha devAmAM prastuna mAnavI je niSphaLa nIvaDe che ke turata ja tenI mahatyApaDavAthI dIlhI khAte nIpajelA temanA avasAnanA samAcArathI AkhA kAMkSA ghavAya che. Ameya te tenI AjasudhI kArakIdI saMpUrNa deze uDI gamagInI anubhavI. kAraNa ke pAchalA dazA ke agiyAra zuddha hatI ja nathI. ghavAyalI mahatvAkAMkSAvALA mAnavIne dilamAM varSo bAda karatAM zrI narImAnanI jIvana kArakIdI atyanta ujjara pachI te aneka vikRtio janma thavA lAge che ane pachI vaLa ane dezanA rAjakAraNI ItihAsane gauravAnvita banAve tevI [mAt zodhomagAvate te mujaba je saMsthAnI te Aja sudhI hatI ane e ja kAraNe temane hiMdanI prajA ane khAsa karIne akhaMDa sevA karatA hoya che ane je saMsthAnA AdhAre te AgaLa muMbaInI janatA "vIra narImAnanA nAmathI oLakhatI hatI. ane AgaLa vadhe jato hoya che te saMsthAno te virodhI banI dezamAM AgevAnasthAna dharAvatI keI paNa vyakitanI apa- bese che. AvI ja rIte je rASTranA mahAna sUtradhAranA eka namra sAnoMdha lakhatAM ghaNI vakhata patrakArane amuka prakAranI muMjhavaNa anuyAyI tarIke tenI chatrachAyA nIce pene AjasudhI kAma karatA Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-11-48 zuddha jaina hAya che te ja satradhAra viSe paNa tenu vaLaSNu ekAeka palaTo le che ane te sUtradhAranI netAgIrImAM jyAM tyAM tene ekuDDInu darzAna thAya che ane te sUtradhAranA siddhAnto paNa tene mana upahAsayeAgya banI jAya che. A rIte vIra narImAnanI kArakIdItA samagrapaNe vicAra karatAM Ave Araha avaroha ApaNe anubhavIe chIe. eka divasa te muMbainI prajAnAM dilanA rAjA hatA. hAve' narImAna kesamAM temaNe dAkhavelI niDaratA upara mubainI prajA mugdha hatI. 1930-32 nI laDatamAM temanuM agrasthAna hatuM ane mu'bai nagarInA tee apratima netA hatA. 1935-3 nI sAla AvI. prAta prAntanA pradhAnamaMDaLe racAvA lAgyAM. muMbai prAntamAM kANu mukhya pradhAna thAya te prazna upasthita thayeA. A sthAna upara te potAnI ja varaNI thavI eIe, AmAM * bIjo savAla ja kema hAi zake-AvA abhaniveze zrI. narImAnanA cittane gherI lIdhuM. AgaLa pAchaLa banelI aneka ghaTanAo, vaLI kathA kayA vibhAgamAMthI keTalA keTalA sabhyo cuMTAIne AvyA che ane sava sabhyone kaNa vadhAre mAnya thaze-evA keTalAka khyAlenA pariNAme kaoNMgre sanA pArlAmenTarI kheDe` vIra narImAnane bAjue rAkhIne zrI bALAsAheba khera upara A kaLaza DhaLyA. Ama banyuM tyArathI vIra narImAna koMgresanA viradhI anyA, gAMdhIjInI ahiMsAnA tema ja temanI kAtinA upAhAsaka banyA, ane kaoNMgresane temanA sAme zistanAM pagalAM bharavA paDe tevI sthiti temaNe ubhI karI. temaNe AgevAnI gumAvI ane dezanA pratyAdhAtI tattva sAthe temanI maheAbata zarU thai. Ama lagabhaga dazeka varSa pasAra thayA ane vIra narImAnane leke lagabhaga bhulI gayA. eTalAmAM AjhAdI AvI, sarvatra ApaNAM taMtra sthapAyAM, zakitazALI mANasAnI kheMca paDavA lAgI, bhUtaka,Late visArIne paNa aneka vyaktine sattAsthAne sAMpAvA lAgyA. zrI. narImAna mATe paNa bahAra AvavAnI--khAgaLa AvavAnItaka ubhI thaI. muMbainI kAraperezanamAM kaoNMgresa taraphathI te cuMTAyA ane kAraperezananA kraoNMgresI sabhyanu mAgevAMnasthAna zrI pATIle-uccatara sthAna prApta karavAnI nizcita AzAmAM-zrI narI. mAnane suprata karyu. Ama kAMgresamAM temaNe puna: praveza te karyAM paNa tenI pAchaLa pAchalAM varSomAM temaNe karelA kaoNMgresanA drohunA temane koi antastApa hatA ke nahi, gAMdhIjI pratye dAkhavelI avamAnanA viSe kAI pazcAtApa hatA ke nahi e viSe ApaNane kazu jANavA maLyuM nathI. teo kAMgresanI aMdara AvavA ane agrasthAna meLavavA Atura hatA ane koMgresane emanA upayoganI eka yA khIjA kAraNe jarUra hatI eTaluM ja ApaNe jANIe chIe. sabhava che ke temanA linuM parivartana thayuM hai|Sa ane Return of the Prodigal Son jevA temanA kAMgresamAM punaH praveza haiAya. pazu AvA kAi parivata nanA ke kazA pazu parivata na sivAyanA temanA pratyAvata nanA dezane vizeSa lAbha maLe te pahelAM niSThura vidhie temane ekAeka jhaDapI lIdhA, game tema hAya, temaNe tanA jIvananI amuka kakSAe kaoNMgresanI, dezanI bahu bhAre sevA bajAvI che, ane adbhuta niDaratAne tema ja kAyakuzaLatAMta namunA temaNe potAnAM aneka kAryoM dvArA rajI karyo che e viSe e mata hAi na ja zake. bhUlAyelA narImAna avasAnanA kAraNe vIra narImAna' tarIke ApaNA dilamAM punaH jIvatA thAya che ane ApaNuM hRdaya temane Adara temaja sanmAnanI aMjali ApatAM kRtA'tA anubhave che. zrI cImanalAla cakubhAI zAha sanmAnasamAraMbha zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha taraphathI tA. 23-10-48 zukravAranA rAja saMdhanA pramukha zrI cImanalAla cakubhAi zAha saurASTra taraphathI hiMdI sudhanI lokapratinidhi sabhAnA sabhya tarIke cuTAyA te aMge khulIyana ekasaceMjanA hAlamAM eka sanmAna samArabha ceAjavAmAM AvyA hatA. zarUAtamAM zrI gaNezabhAi paramAra tarI 377 prAthanAgIta gavAyA bAda zrI maNilAla meAkamacaMda zAha taraphathI sabAnuM pramukhasthAna svIkArI kAmakAja zarU karavA zrI dulabhajI khetANIne vinati thatAM temaNe sabhAnuM pramukhasthAna svIkAryu. tyAra bAda zrI paramAnaMda kuMvarajI kApaDIA, zrI ratilAla cImanalAla kAThArI, zrI tArAcaMda lakSmIcaMda kAThArI, lIMbaDIvAsI zrI lAbhubhAI AcAya zrI. veNIbahena kApaDIA, zrI. meAhanalAla saipAna tathA zrI. mRtalAla dalapattabhAi zeThe prasa'gAcita vivecana karyAM ane zrI. cImanalAne bhAvabharI aMjaliethI navAjyA. sabhAmAM pramANamAM hAjarI ochI hatI, paNa tenuM iSTa pariNAma e Avyu ke A sanmAna samAra Mbha aMgata mitrAnA snehasamelanamAM pheravAi gayeA ane tethI AvA prasaMge sAmAnyataH vaLa aupacArika vakhANeAthI bharelAM bhASaNA thAya che tenA badale dareka vakatAe peAtAnA dilanI vAtA karI, ane cImanabhAinI yogya prazasA sAthe petapeAtAne ThIka lAgI tevI Takora paNa karI ane ema chatAM paNa e pAchaLa dare ke peAtAnA dilamAM cImanabhAI viSe rahelA uMDA sadbhAva gauravabharI bhASAmAM vyakata karyAM. sabhAnu vAtAvaraNa paNu nirasa manavAne khadale mIThI mazkarIenA kAraNe vidamaya banI rahyuM. A sarvanA javAba ApatAM zrI cImanabhAie pazu eka sundara Atmanivedana karyu ane atyuti ke apeAkita ubhayathI para rahIne-jANe ke pAtA viSe taTastha banIne khelatA hAya-ema petAnA vicAra, vaLaNA tema ja dRSTibindue nA temaNe sabhAjanAne mIThA paricaya karAvye ane sAthe sAthe zrI muMbai jaina yuvaka saMghanI vilakSaNa vizeSatAonA paNa sarasa khyAla ApyA. sabhAnA pramukha zrI dulabhajI khetANIe upasa MhAra karatAM zrI. cImanabhAinI apUrva kAryazakti, yeAjanA zakti, buddhimattA tathA sahRdayatAnA sagreTa khyAla Apatu sundara vivecana karyu. zrI. cunIlAla kAmadAre zrI. cImanabhAi, pramukhasAheba tathA sabhAjanana upakAra mAnya ane sabA visajjana karavAmAM AvI. Juan tA. 24-10-48 nA renja suMdALA holamAM muMbainI AgevAna sthAnakavAsI saMsthA taraphathI muMbaInI dhArAsabhAnA pramukha zrI. kuMdanamalajI pIrdInA adhyakSasthAne zrI cImanalAla cakubhAi zAhane mAnapatra ApavAne samAraMbha yAjavAmAM AvyuM hatA. kanyAzALAnI bahetA taraphathI svAgata gIta gavAyA bAda sabhAnuM kAmakAja zarU karavAmAM AvyuM hatuM ane zrI, velajI lakhamazI napue mAnapatra vAMcI sabhaLAvyuM hatuM ane te mAnapatra pramukhazrInA varada haste aNu karavAmAM Avyu hatuM. tyAra bAda mAnapatranA samarthanamAM bhinna bhinna vakatAmae potapotAnA dRSTibinduthI zrI. cImanabhAinI prasasA karI hatI. prAsa MgApAtta zrI. caMdulAla kasturacaMda peAtAnA bhASTramAM harijana maMdira praveza dhArA jenA upara lAdavAmAM AvyuM che e sAme peAtAnA virodha jAhera karyAM ane jyAre janene paNa, nhAi dhene cekakhAM kapaDAM paherIne Ave te ja, bhagavAnanI pUjA karavA maLe che tyAre harijanAne emateema pUjA karavA jaina maMdiramAM dAkhala thavA kema devAya ? * rijAne ane jaina maMdirane lAgevaLage zuM ?-Ave prazna raju karyA ho ane zrI cImanabhAi lekapratinidhi sabhAmAM jAya che te tyAM dharmanI rakSA karavA temaNe anurodha karyAM hatA. AnA uttararUpe sabhApati zrI zIrAdiyAjIe jaNAvyu` hatu` ke "janAnA AvA virodha ucita nathI. jyAM aneka jainetarezane ana maMdiramAM rAjIkhuzI ane premathI praveza karavA devAmAM Ave che tyAM harijanA jaina maMdiramAM AvatA hoya te temane kama aTakAvI * ahiM spaSTa karavAnI jarUra che ke harijana madira pravezadhArA harija nAne ma"darAmAM mAtra praveza karavAnA ja haka Ape che, pUjA karavAno nahi, Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 prabuddha jaina tA. 1-11-48 zakAya ? vaLI eka bAju jaina dharma eka mahAna vizvadharma thaI zake ahiM kayArathI lagADavAmAM AvyuM ? pahelAM te AvuM kAMI ahiM ema che ema ApaNe zerabakora pUrvaka kahIe chIe ane bIjI nahotuM. teNe javAba Apyo ke " sarakAre harijana maMdira pravezane bAnue harijanene maMdiramAM AvatA ApaNe aTakAvIe kAyade karyo tyArathI. ema na karavAmAM Ave te te DabhaMgInAM chIe. A baMne bAbata keTalI paraspara virodhI che ane - dhADAMnAM dhADAM ApaNuM maMdiramAM deDI Ave ane maMdirane abhaDAve." jo ApaNe ApaNA dalita vaga sAthe Ave vyavahAra A sAMbhaLIne meM kahyuM ke te te ahiM harijanenI pravezabaMdhInuM rAkhIzuM te jaina dharma vizvadharma thaI zake tema che te pATIyuM mAravuM hatuM ne ?" te bhAie svAbhAvika rIte javAba dAve ApaNe zI rIte AgaLa dharI zakIzuM? harijane viSe ApyuM ke "ema kema thAya? ema karIe te te kAyadAnuM ullaMdhana ApaNA dilamAM haju paNa AvI vRthA rahelI che te ApaNane thAya ane sarakAranA gunhAmAM AvIe." A maMdiranI aMdara bhAre zaramAvanArUM che." zrI. cImanabhAie paNa sau koIne AbhAra tema ja bahAra karatAM jouM chuM te mane mAluma paDe che ke bahAra mAnatAM harijana maMdira pravezanA aMge janone anulakSIne upasthita cekIdAra, aMdara bahAra sAphasuphI karanA nekara, tema ja bhagavAnanI thatA praznano ullekha karyo hato ane harijane viSenuM AvuM vaLaNu mUrtinA pUjArIe badhA ja jainetara che, ane A sthiti mAtra choDavAne sabhAjanene anurodha karyo hato. temaNe e mudA upara A ja maMdiranI che ema nathI, paNa badhAM ja jaina maMdironI che, AgaLa vadhatA jaNAvyuM hatuM ke " kAI ema na mAne ke huM sthAna- ane ema chatAM paNa harijanene TALavA khAtara Aje aneka * kavAsI chuM eTale mane A bAbatamAM abhiprAya ApavAno adhikAra jaina maMdira upara A prakAranA pATIyAM caDelAM jovAmAM Ave che. nathI. huM sthAnakavAsI vibhAga sAthe jarUra joDAyala chuM, paNa ' Ama karavAthI kAyadAnI Aphata TALI zakAya che ke kema ane ethI vizeSa huM jena chuM, hiMdI chuM ane te kAraNe aspRzyatAnI harijanamAMthI kaI jaina maMdiramAM AvavA mAMge to aTakAvI zakAya vRtti ApaNA jIvananA je kAI khuNumAM paNa ghara karI rahelI tema che ke kema e bhAre zaMkAspada prazna che. mArA eka dhArAzAstrI mitra hoya te nAbuda karavAnuM kahevuM e mAre khAsa dhama" bane che. ane mane jAve che ke "harijana maMdira praveza dhAre eTale jenetara ahiM paNa bhale ApaNe upara uparathI kahIe ke herijana jene hiMduone lAgu paDe che eTale ja jana hiMduone lAgu paDe che hoya te bhale jaina maMdiramAM Ave, paNa Ama kahenAranA dilamAM ane AvA pATIyAM caDavA te ja kAyadAnI virUddha che ane AvA ' nirAMta che ke harijanomAMthI kaI jana nathI eTale e adhikAra pATiyAnA jore koI paNa harijanane jaina maMdiramAM praveza karate upara koI harijanane dAkhala karavAne prasaMga ubho thavAne ja nathI. aTakAvI zakAto nathI." kAyadAne aMge sAcI paristhiti ane bAkI Aja sudhI je jaina maMdiramAM aneka janetaro a vatA rahyA javAbadArI zuM che te kAyadAzAstrIo ane AvA pATIyAM caDAche ane Aje paNa khAve che te maMdiramAM harijanane TALA karavAnI vanAra maMdiranA TrasTIo jANe, paNa A pATIyA joIne bIjI dharmanA nAme vAta karavI te aspRzyatAnI vRttine ja AgaLa dharavI rIte bahu duHkha thAya che. barAbara che. alabatta je kaMI harijana ke anya koI vyakita jaina eka te A pATIyAne vAstavika amala zakaya nathI eTale maMdira ke anya koI saMpradAyanA maMdiramAM AvavA mAMgatI hoya ke jene sivAya anya keine dAkhala na thavA devAne pratika dha teNe maMdiramAM AvavAne lagatA je kAMI svacchatAne lagatA amalamAM mukI zakAya tema nathI e dareka TrasTI barAbara jANe che. niyamo pitAnA anuyAyIo pAse paLAvavAmAM AvatA ' kAraNu ke upara jaNAvyuM tema cAkIdAro ane nekarI jainetara ja hoya ane je sAmAnya sabhyatAne AcAra apekSita hoya te hovAnA. paNa e uparAnta maMdiranA pUjArI te kadi jaina hote ja svacchatA ane AcArane maMdiramAM AvavA mAMgatI janetara vyakitae nathI. kAraNa ke pUjArIne devadravyanI AvakamAMthI pagAra ApavAmAM paNuM svIkAravA ja rahyA. ema na hatuM tevA jainane paNa jana Ave che ane devadravya pitAne khape nahi e khyAlathI ke bIjA maMdiramAM praveza karate ApaNe aTakAvI zakIe chIe ane dAkhala khyAbathI kadi koI paNa jaina baMdhu maMdiranA pujArInI nokarI svIkArate thayA bAda anyathA vatemAM te tene bahAra nIkaLavAnI ApaNe pharaja nathI. sAdhAraNa rIte AvA pujArIo kAM te brAhmaNa athavA te pADI zakIe chIe. bAkI amArAmAM nAta nathI, jAta nathI, mALI komanA loko hoya che. A uparathI prastuta pratibaMdhane sarvAze ucca nIcano bheda nathI, sau mAnavIo eka sarakhA che e dAvo amala zakaya ja nathI e bAbatanuM spaSTapaNe bhAna hovA chahi karanAra koI paNa jaina namra bhAve ane ucita rIte praveza karavA AvuM arthavinAnuM pATIyuM zA mATe mUkavuM? icchatI anya koI vyakitane maMdiramAMthI TALI zakatI nathI. sau . paNa AvA pATIyAne artha vinAnuM kahevAmAM huM bhula karUM koIne mATe A saMsthAnAM dvAra haMmezA ughADA hatA ane udhADA chuM. tevA pATIyAne mukhya Azaya te harijanane maMdiramAM pravezatAM rahevA joIe. " aTakAvavAno che. A saMbaMdhamAM sarakArI kAyade game te he, paNa prastuta samAraMbhamAM banelI A te eka AnuSaMgika jaina maMdiranI kalpanA ane Adarza tema ja Aja sudhInI paraghaTanAne ullekha karyo, paNa A saMmelana khAsa karIne sthAnakavAsI parAthI A pATiyuM kevaLa pratikuLa mArge jaina samAjane laI bhAIoIonI zrI. cImanabhAI pratyenI athAga mamatAnuM dyotaka janArUM che ane te pAchaLa jaina samAjanA dilamAM harijana viSenI hatuM ane e mumatA zrI. cImanabhAInI anekavidha sevA ane hI jA ghAlI belI ghaNA sivAya bIjI kaza rekhAta nathI. jenI sAthe pote joDAyelA hoya te pratyenA uMDA anurAganuM A pramANe vicAratAM koI paNa samaju janane darda thayA vinA pariNAma hatuM. A prasaMge te zrI. rAmanArAyaNa pAThaka tathA zrI. nahi ja rahe. "savI jIva karUM zAsanarasI' e sUtra jana dharmanI nagInadAsa mAstara jevI bahAranI vyaktioe paNa cImanabhAI - udAratA ane ka9yANamayatA dAkhavavA ApaNe jyAM tyAM AgaLa viSene sadbhAva ane Adara vyakata karyA hatA vandamAtaramanA gAna dharI rahyA chIe. jainetaranA jaina maMdiramAM thatA pravezane sAthe A sanmAnasamAraMbhanuM visarjana thayuM hatuM. ApaNe jainoe haMmezA AvakAryuM che, abhinavuM che, nAnA jaina sivAya koIne aMdara AvavAnI manAI che." moTAM pralebhana vaDe sadA urojayuM che. "bhagavAnanAM darzana thoDA divasa pahelAM vAlakezvara rIja roDa upara AvelA jaina karaze te kaI vakhata sAce dhama jANavAnI, sudeva, sugurU ane maMdiramAM huM gayo ane maMdiramAM praveza karatAM upara mujabanA pATIyAe mArUM ekAeka dhyAna kheMcyuM. pAse ubhemAM eka bhAI , ane te samAtinA bhAge vaLaze ? AvI bhASanA A paraMparA jeo mane oLakhatA nahatA temane meM pUchayuM ke "AvuM pATIyuM pAchaLa rahelI che. jemAM uccanIcanI bhAvanAne lezamAtra sthAna ne mALakhAna ane anAranA manamAM thaze. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-11-48 prabuddha jaina : 379 , nathI ema paNa ApaNe pokArI pokArIne kahetA AvyA chIe, ane Ama hovA chatAM paNa harijana viSe ApaNA dilamAM rahelI uDI dhRNA avuM behUdu vartana ApaNI pAse karAve che ane A mAM pATIyA vaDe devamaMdirane-jinamaMdirane-duSita karavA prere che. jaina samAjanuM AdhyAtimaka tema ja dhArmika adha:patana kaTaluM badhu thaI cakayuM che tenI kAMIka jhAMkhI AvA pATIyAdarA thai rahI che. na samAja haju paNa cete ane jIvanazuddhinA ane mAnavI mAtra viSe akhaMDa mitrInA Adezane pIchANe. kevaLa bAhya samRddhi ke parigraha parivAra upara jaina samAja laMbe vakhata TakI nahi zake, kadi prANavAna te banI nahi ja zake. pAlaNapuramAM jana maMdiranA daravAje harijana thoDA vakhata pahelAM pAlaNapuramAM jaina maMdiranA pravezanA kAraNe jaina ane harijano vacce athaDAmaNa thayAnA samAcAra chApAmAM vAMcavAmAM AvyA. A saMbaMdhamAM zuM zuM banyuM che tenI pramANu bhUta vigate jANavA huM AturatA sevatA hate evAmAM guja* rAta harijana sevakasaMghanA AgevAna kAryakara zrI. parikSitalAlane eka vigatavAra patra AvyuM che te temanI saMmati meLavIne prabuddha jainanA vAMcake mATe ahiM nIce huM pragaTa karuM chuM :che. bhAIzrI paramAnaMdabhAI uttara gujarAtamAM pAlaNapuranA yuvAnoe harijana saMdha nAmanI eka svataMtra saMsthA ubhI karIne bhaMgI bhAIomAM thoDuM kAma zarU karyuM che. A yuvAna paikI AgaLa paDatA eka--be mukhya jaina che. thoDA divasa upara teoe harijanonA maMdira pravezane prazna upADa ane svAbhAvika rIte harijana hiMduo hovAthI tyAnA traNa hiMdu maMdira. (1) pAtALezvara mahAdeva, (2) rAmajI maMdira, (3) mAtAjInA maMdiramAM praveza karAvyuM ane temAM kAMI muzkelI na AvI. paNa A pravRttimAM mukhya hathi janano che ema gaNIne je hiMduo maMdira pravezane mATe utsAhI na hatA, paNa virodha nahotA karI zakatA, ane jeo pAlaNapuramAM hAla sanAtanIo kahevAya che temaNe pracAra karIne te ja divase harija none bolAvIne jaina maMdiramAM temane praveza karAvAne vicAra karyo. sAdhAraNa rIte harijano jaina dharma pALatA nathI. eTale temane jaina maMdiramAM pesADavAno upayoga nathI. e vicArathI prerAIne pelA jana yuvakee A pravRtti hAla upADelI nahi. vaLI kAyadAmAM thoDI kSati che te sudharIne AkharI tabakake pahoMcI nathI. eTale 5Nu A pagaluM vyavahArIka paNuM na hatuM. paNa zu vakhatanA sanAtana (hiMdu) virUddha jainanAM virodhane upayoga karIne keTalAka sanAtanIoe harijanone saDAvIne temane jaina maMdira AgaLa laI javA prayatna karyo. bIjI bAjue jene madira prave. zanA A kAryakramathI akaLAyA, ane mane maLelI mAhiti pramANe jaina strIoe ane jaina sAdhuoe mAro virodha karyo, ane jaina maMdira pAse sAmA sAmA maracA maMDAyA. 144 kalamane amala hovA chatAM A sthaLe polIsa tAtkAlika pagaluM levAmAM jarA picI paDI ane pariNAme harijana jaina maMdiramAM na paraNI zakayA. paNa arasaparasa kheMcAkheMcImAM be harijananA vA. trane nukazAna thayuM ane jene sanAtanIo paikI koIne cheka najI (juja) mAra paDaze. Akhare polIsa vacce paDI. , A banAva tA. 8-10-48 ne rAja banyo ane gAmamAM A praznane aMge kaDavAza thaI hovAthI mane pelA jaina yuvA tyAM laI gayA. daramyAna korTamAM sA mAM sAmA phojadArI gunhA noMdhAyAM. uparAMta jana mahAjananI bhalAmaNu agara jANuthI be jainoe kerTamAM yuvAna kAryakare ane harijana sAme injunetion hukama mAge ane harijana jana nathI eTale temane jana maMdira pravezane hakaka nathI. ane sarakAre kareluM maMdira praveza bIla gerakAyadesara che (ultra wires) che ema dAdda mAgI. - huM parama divase jaina agevAnone maLe ane temane samajAvavAno prayatna karyo ke hAlane maMdira pravezane kAyade cheDe adhuro che paNa te hAla tAjetaramAM sudharyo che ane mAtra gava* na I. nI maMjurInI rAha jotA beThA che. te kAyadI pUrNa che . ane tene AdhAre sAmAnya rIte harijane, tamAma khAnagI tema ja jAhera hiMdu maMdire, jemAM hiMduo tamAma agara tene eka varga paNuM jaI zake che temAM javAne hakakadAra che. kAyadAmAM hiMduomAM jenono samAveza karyo che ema paNa kahyuM. uparAMta harijanone jyAre bIjA hiMdu maMdiramAM javAnI chuTa maLe che to jene paNa udAratA pUrvaka temane hakaka svIkAre che te zAbhA bhareluM che evI paNa meM tamane vinaMti karI, paNa AkhA jaina samAja vatI jokhamadArI koNa le? ane korTamAM kesa AvIne paDe che. amArI vATAghATo cAlatI hatI hatI ane meM te evI bhalAmaNuM baMne pakSone karI ke sAma sAmA phojadArI keso pAchA kheMcI levA. A bAbata baMne pakSe saMmata thayA, paNa gaI kAle to injunction order ApavA ke kema tenI sunAvaNI aMge mudata mAMgI ane 27 mI tArIkhanI mudata paDI che. meM salAha ApelI ke jayAre baMne pakSe pitatAnA Aropa kheMcI le che tyAre have mULa kesa (injunction nI mAgaNI) paNa kheMcI levo joIe. paNa A bAbatamAM jaina AgevAno samata na thaI zakayA. vaLI temanA taraphathI mAgaNI karavAmAM AvI temAM anya bhAIo saMmata na thayA. vaLI A dAdamAM harijanamAM kAma karatA jaina yuvaka pote paNa maMdiramAM na jAya evI paNa mAMgaNI karavAmAM AvI che. eTale paNa amuka jene bahu akaLAya che. pariNAme kesa cAlaze ema mane lAge che. aMgata rIte huM mAnuM chuM ke je ke harijana jana nathI, ane teo sAmAnyata: jaina maMdiramAM na jAya e dekhItI vAta che. chatAM aspRzyatA nivAraNanI dRSTie jaina bhAIoe paNa pitAnAM maMdiro harijana mATe khullAM jAhera kara mAM ja joIe. jema jina maMdiramAM brAhmaNa ke paTela mulAkAte jAya agara vaiSNava ke zaiva maMdiramAM jaina mulAkAte jAya, ane vinA rokaToka pAcho Ave tema harijana kAI paNuM hiMdu (jana sahita) maMdiramAM vinA rokaToka sarakhA hakakathI jaI zakevo joie je jaina bhAIo, vakIla vi. huM maLyo. temaNe mArI jeDa ghaNI moDI rIte vAta karI che paNa samAdha na thaI zakayuM nathI. tame A dizAmAM kaI upayogI madada agara daramyAnagirI karI zake te sAruM; kAraNa ke A kesa vinAkAraNu laMbAyA kare ane harijamAM evo pracAra thAya agara lAgaNI phelAya che jeno harijananAM maMdira pravezanA virodhI che e ThIka nathI. parikSitalAlanA vade mAtarama A patramAM ullekhAyelA kAyadAne ApaNe prathama vicAra karIe; kAraNa ke Avo ja jhagaDe muMbaI najIka AvelA bhIvaMDImAM paNa ubhuM thayuM che. ane anyatra paNa AvA jhagaDA ubhA thAya e saMbhavita che. pAlaNapura have svataMtra dezI rAjaya rahyuM nathI ane te muMbaI prAntamAM joDAyeluM hovAthI muMbaI prAntane harijana maMdira pravezadhAre tene lAgu paDe che. jana ane harijano vacce AvI athaDAmaNe koI paNa rIte IcchavA gya nathI, harijana, vinaya pUrvaka temaja sAmAnya svacchatA pUrvaka na madiramAM darzana karavA Ave ane jene temane prema pUrvaka AvakAre ane kAI kevaLa kAyadA upara ke mULanerI upara pitAno hakaka sAbIta Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 prazukSma jaina tA. 1-11-48 bAjue jo inakAra pAkkeA khecI levAmAM Ave te khIjI bAjue A hakakanI kAne paDI che ? jene je maMdiramAM nathI bhAva ke bhikata te maMdiranA bAraNe te keTalI vAra vAte che? jaina samAje ATaluM zANapaNa AvA prasage dAkhavavuM ghaTe che, je jaina samAja hirajanAnA uddhAra kAya mAM-aspRzyatAnivAraNanA kAya'mAM-mAkhare hAvA joIe tene ATaluM samajAvavuM paDe-kAlAvAlA karavA paDee eTaluM ja khatAve che ke jaina dhama sAthe sadantara vivAdI evI aspRSyatAnI jaDa jaina samAjamAM dhaNI De dhara karI rahI che. Aje kALakhaLa parakhIne, dhaDa sAcA svarUpane grahaNa karIne svaparanA kalyANanI draSTie jenAe potAnA aMgata jIvanamAMthI temaja dhAmika sthAnemAMthI aspRzyatAnA vicArane, tine, tema ja vatanane jhaDIjhapaTIne sApha karyo' ja chuTakA che. jenA A vAratavikatA jadIthI samaje ane hirajanene sarva prakAre apanAve eja prAthanA! karavAnI ke anyane hakaka inakAravAnI vRtti na dharAve Ama ApaNe jarUra icchIe. paNa AjanuM vAtAvaraNa vicitra che, hakaka dAkhavavAnI vRtti vegavAna che ane te kAraNe athaDAmaNA paNa anivAya che. AvI paristhitimAM AjaneA kAyado zu che te badhAMe barAbara samajI levAnI jararU che. jyAM muMbaI sarakAranA harijana dhArA lAgu paDatA hoya tyAMnA jaina maMdiramAM jinene praveza karatAM aTakAvI zakAya tema che ja nahi, paNa A atha evA nathI ke game te sthitimAM ane game te rIte harijanA jaina ma MdiramAM dAkhala thaI zake che. kAI paNa vyakita kAI paNuM saMpradAyanAM madiramAM dAkhala thavA mAgatI hoya te teNe ATaluM avazya ravIkAravuM ja joie ke e soMpradAya potAnA madiramAM je prakAranI svacchatAnI temaja sabhyatAnI peAtAnA anuyAyIo pAse apekSA rAkhatA hoya ane samAnyataH anupAlana karAvatA hAya teTalI ravacchatA AvI rIte praveza icchatI vyakitae dhAraNa karavI ja joie ane teTalI sabhyatA AvI vyakitae dAkhavavI ja joie, madira ke mUrtinuM apamAna thAya, avajJA thAya, AzA tanA thAya, mUtinA upAsakeAnu dila dukhAya-evI rIte maMdiramAM praveza karanAra bahAranI kAi paNa vyakita vatI na ja zake. A AcAra niyamane adhIna rahIne dAkhala thavA icchanAra janetara hiMdu ke harinane jaina maMdiramAM dAkhala thatAM aTakAvI zakAya nahi. tAjetaramAM karavAmAM Avela haritna madira praveza dhArAno mArI samaja mujaba A sAra che. Ama hovA chatAM ema paNa kAi kahI zake che ke upara jaNAvela svacchatA ke sabhyatAnA anupAlananI javAbadArI jaina maMdiramAM praveza karavA IcchatA harijanA ke anya janetA mATe phalita thAya evu' kazu harijana makira praveza dhArAmAM nathI. A khAkhata mArI samajaNa pramANe sarva sAmAnya ane sarvasvIkRta jevI hAine eka viziSTa uddezathI ghaDavAmAM AvelA kAyadAmAM tene sthAna hAi zake nahi. ema chatAM paNa muMbai sarakAra taraphathI AvA khulAsA karavAmAM Ave ane A saMbaMdhamAM spaSTatA kara vAmAM Ave te A ja kAraNe asvastha rahetA keTalAka jaina bhAI enAM dila haLavAM thaze ane harijana maMdira praveza saraLa thaze. Ama hovAthI mubai sarakArane A prazna upara spaSTatA karatu nivedana satvara bahAra pADavA vinaMti che. khIjI bAjue rijhanAnI Akramaka vRttithI akaLAvAne ale ke temanA viSe rASa cittavavAne badale jaina samAje AjanI paristhitinA samabhAvathI temaja AgaLa temaja pAchaLa dIdhadraSTIne upayoga karIne vavAnI jarUra che. jainetare jana maMdiramAM AvI zakatA nathI e janAnA dAtrA kAi kALe TakI zakavAneA nathI; kAraNake Aja sudhInI paraMparA temaja dhama bhAvanA ethI tadna viparIta prakAranI che, jo jainetarone aTakAvI zakAya tema na hoya tA hirajanene kayA kAraNe ApaNe aTakAvI zakIe ? zuM jaina maMdiranAM dvAra dalitA, patIi, pIDitA mATe budha rAkhavAmAM Ave che? ane Ajane jaina samAja jarUra dalita nathI, paNa patIta nathI athavA te ka "aaN hirajanAthI vadhAre ujaLA che ema kANu kahI zake tema che? ane karmAMmAM vadhAre ujaLe hoya tA pachI nIcenA vargane hAtha ApIne u Mce lAvavA ane peAtAne je prakAzano lAbha maLyo che te prakAzanA temane paNa lAbha Apave! e maitrInI bhAvanAne, karUNA / bhAvanAne aspRsyAnI AvI avahelanA vaDe jana samAja ThAkare mAre che ema nathI lAgatuM ? vaLI A te eka prakAranI kheMcapakaDanI ramata jevuM che. jyAre eka vaga anya varganA ho nakAra kare che tyAre anya vargane potAnA hakaka sAkhIta karavAnI cennaSThA lAge che. eka saMyukata jaina vidyArthIgRha saMyukata jaina vidya cIMgRhanA makAna mATe keTalAka samayathI je kLe ekaTho thai rahyo che temAM Aja sudhImAM rU|, 182000, bharAyA che. ane tatkALa sImAcihna tarIke nakkI karela rUA. 200000 purA thavAmAM have rUA. 18000 ekaThA karavAnA bAkI rahe che. ahi~` jaNAvatAM AnaMda thAya che ke upara jaNAvela rU|. 182000 mAM rU. 4000 te sa Myukata jaina vidyAthI gRhanA vidyAthI ee saMsthAnA bhUtapUrva temaja vartamAna vidyAthI e pAsethI ekaThA karyA che. sasthAnu makAna bAMdhavA mATe dAdara sTezananI najIkamAM 1800 vAra jamInane eka TukaDA Azare za. 72000 ApIne kharIdavAmAM Avyo che ane theDA samayamAM khAta muhUrta karIne makAna dhAvavAnuM kA hAtha dharavAmAM AvanAra che. A sthAne vahIvaTa Aje pAMca TrasTIo hastaka cAle che, te saMsthAnI kAryavAhImAM jaina samaja purA rasa letI thAya tema ja peAtAnA pratinidhi dvArA bhAga lai zake e hetuthI thoDA divasa pahelAM maLelI dAtAenI sabhAe pAMca gRhasthAnI eka dhAraA samiti nImI che.taduranta vidyathI gRhanA makAnanA plAna karAvIne makAnanuM bAMdhakAma hAtha dharavA mATe paNa eka samiti nImavAmAM AvI che. A! rIte sa MsthAnuM navuM khadhAraNa ghaDAmAM Avaze, jene dAtAonI majurI maLye te saMbaMdhamAM muMbainI hAikAnI anumati meLavavAmAM Avaze ane te mukhya saMsthAnuM navuM vahIvaTI taMtra racavAmAM Avaze, ane sAthe sAthe maka nanu bAMdhakAma paNa hAtha dharavAmAM Avaze. AvI samasta jaina samAjanA vidyAthI onA lAbha mATe ubhuM' karavAmAM Avela sa'yuna jaina vidyAthI'gRDanA makAnaLA tarapha peAtAnA udAra hAtha laMbAvavA dhana-sa'panna jainabaMdhuone AgraDapurvaka vinaMti che. Aja sudhI ekaThuM' karavAmAM Avela kuMDa sAdhA raNa rIte eka coka hajAranI rakama ekaThI karatAM karatAM A AMkaDA sudhI paheAMcyuM che. keTalAeka gRhasthA 5sethI pAMcase rakama paNa svIkAravAmAM AvI che. AjanI medhavArI dhyAnamAM letAM saMsthAne a Mge eka sAdhanasapanna vidhArthIgRha ubhuM karavA maTe tema ja tene amuka samaya sudhI pagabhara ra khavA mATe be lAkhanI rakama jarUra bahu nAnI gaNAya, paNa pAyA nakha ya, makAna caDDAya ane vidyArthIe vasavA mAMDe eTale te saMsthAnuM kAya. tema ja upayegItA ane te pAchaLa rahevI bhAvanA dhyAnamAM laine dhavAne petAne dhanapravAha jarUra A tarapha vahete karaze evI zradhdhA che. Ama hovA chatAM paNa AjanI Die saMsthAnA navA caNutara ghaDatara pAchaLa ThIkaThIka pramANamAM dravyanI apekSA rahelI che ja. ja samAja A sasthAne jarUrI dravyasIMcanArDa pure vega Ape ane jaina samAjanI ekarUpatA jevA hArdamAM che tevI A sasthAne satvara dRDhakAya banAve evI namra prAthanA che. pAnada Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-11-48 (tA. 10-10-48 nA roja zrI muMkharuM kumArIe Apela pravacananI sakSisa noMdha) prazuddha jaina mahAtmA gAMdhIjI jaina yuvaka saMdhanA Azraya nIce ceAAyalI gAMdhI jayantInA prasaMge mahAsatI ujjavaLa chellA be hajAra varSamAM koi paNa mANasa mATe nahi kahevAyuM hAya, nahi lakhAyuM hoya teTaluM pU. gAMdhIjI mATe kahevAyuM ane lakhAyuM che. vizvanA asa mANusAe, emanA mATe lakhyuM che. Aje mAre mATe kai tethI navuM kahevAtuM nathI. mAre je kahevAnu che. te jAnu che. aneka vakhata kahevAi gayelu che. jUtu che chatAM e ApaNAmAM prANa pUranArUM che, navu jIvana ane navuM cetana ApanArU che. sUraja rAja Uge che te Athame che, e ne e saraja khIje divase Uge che, paNa e jUnA sUraja navo prANa navI cetanA ApI jAya che. e ja pramANe mahApuruSanuM stutigAna navu jIvana Ape che. dhaNA mANase samaje che ke gAMdhIjI rAjadArI puruSa hatA. ane mane pUche che ke rAjaddArI puruSa mATe tamArA jevA sAdhu saMtA khelI zake kharAM? sthUla draSTie e rAjadvArI hatA, paNa sukSma draSTie e dhama puruSa hatA. emanA potAnA ja zabdomAM kahuM te I wear the garb of a politieian. bnt am at heart a religious man.' (huM rAjadvArInA jhabhbho paherU chu paNa hRdayathI dhAmika vRttivALA chuM, ) * emanAM sarvakAryAM. dhama thI bharapUra hatAM. dharmamAM emane tUTa zraddhA hatI. hi MsAthI--adhama thI kareluM kAya kAI si saLa nathI thatuM' ema mAnatA. vyaktigata kSetra hAya, sAmudAyika kSetra hAya ke pAramArthi ka kSetra hAya-kAI paNa kSetramAM adhama nA Azare na levAya. anyAyane pratikAra karavA ja joie. gAMdhIjIe ApaNane navu' ja batAvyuM ke pratikAra pazu dharmathI tha zake che. adhama, asatya, hiMsA kAimAM sAcuM baLa nathI hetu tethI temanA Azraye karelu kAma TakI na zake. satya ja bhaLavAna che ane eja TakI zake che. prema ne maitrI ja TakI zake. dA. ta. jJa ya te dhikkAre ane va a te dhikkAre te banne vacce paraspara vaira vadhe. paNa jo emAMthI ekamAM prema ke maitrIneA bhAva hAya te| bIjAne vairabhAva nabaLA paDI jAya. e ja rIte vaira rakhanAranI sAme vaira rakhI vairate baLavAna banAvIe chIe e A dhama purUSe zIkhavyu. e ApaNI vaccethI cAlyA gayA nathI. paMcamahAbhUtanA dehu e mahAtmAjI nAtA. emanu sUkSma zarIra emanA skUla zarIra sAthe vilIna nathI thayuM. AkAzamAM tArAmAMthI eka kiraNu nIkaLe che ne hajAra varSa ApaNane maLe che. asta pamI cUkelA tArAnu chelluM kiraNa paNa arata bAda keTalAya samaye jovA maLe che. te ja pramANe A dhama purUSanA sukSma zarIramAMthI nIkaLelu' ahiMsA ane sAyarUpI kiraNa hajAro varSo sudhI Takaze. samabhava e emanuM mastaka hatuM. vadhu, jAti, sa'pradAya ke deza koi temanAM kAya mAM vighnarUpa thatAM nahi. temane mana brAhmaNa ne harijana, tavaMgara ane garIba, kALA ne gArA, bhaNelA te abhaNa badhA sarakhA hatA. bApu te samabhAvanA payagaMbara hatA, ApaNA mahAkavi TAgoranI kavitAmAM e ja samabhAva nItare che. prakhara tattvaciMtaka radhAkRSNananA ciMtanamAM paNa e ja samabhAva mokhare Ave che. 0 mAnavatA emanuM hRdaya banI. emanA jIvananI dareke dareka pravRttimAM mAnavatA vaNAyelI che. lehI, mAMsu, te parasevAnI nadIemAM emane hiMsA ja dekhatI. ane enA taraph ApaNuM lakSa kheMcyuM. jIvananirvAha mATe tanateDa mahenata karI paraseve pADatA zramajIvInuM lebI ne julmI mAlikA mATe reDAtu lohI ane enA svajanAnA AMsu joi bApunu hRdaya pIgaLI gayuM ne e anyA AjIvana sanyAsI. jema giradharalAlanI mUrti para kAraDA vIMjhAtA ane zeraDA dekhAtA premaghelI mIrAnI pITha upara, tevI rIte daridranArAyaMNu para paDelA kAraDAnI vyathA bApunA hRdaya para aMkita thatI. bApu zreSTha mAnavatAnA pratIka hatA. mAnavatAnA raMgareja hatA. tenI pAse janArane mAnavatAnA raMge raMgI detA. eka vAra orissAnA pravAse dInA' enDrujha sAthe bApu gayA hatA. sTezana para gADInI rAha joine beThA hatA tyAM eka vRddha harijana Aye, meDhAmAM taraNuM lai bApunA pagamAM paDaye bApue hasatAM hasatAM tenI pAse bheTa mAgI. harijana pAse eka paisA hatA te ApavA mAMDayeA. bApue kahyuM ke huM kaMika vizeSa bheTa mAgu chuM. harijana khUba khuza thayA. tene thayuM ke mArI pAse paNa kaMika vizeSa che. khApue mAgI lIdhuM ke mane traNa vacana Apa. eka te kai divasa krAI pAse meDhAmAM taraNuM levuM nahi, kAraNa ke nAnA meATA dareka mANasane svamAna hAya che ane te dareka mANase jALavI rAkhavu joie. bIjuM, dArU na pIve ane trIjuM, paramATI na khAvI. harijane khuzI thatAM bApujInI traNe mAMgaNIe svIkArI. e cAra miniTanA sa'sarga'mAM ja tenI upara mAnavatAno raMga caDhAvyeA. A emanA camakara hatA. satya ane ahiMsA te| emanA zvAseAsa hatA. asatya ane hiMsAnA vAtAvaraNamAM te guMgaLAi jatA. AjhAdI pahelAM ane AjhAdI pachI je hiMsAnuM tAMDava macyuM tenAthI temanA prANa rUMdhAyA. e bhayaMkara mAnavatA vihANA takAnA vacce paNa e ahiMsAnI dIvAdAMDI banyA. premane prakAza pheMkayo. temane dhIme paNa acaLa, sthira avAja veranI sAme prema rAkhavA cAlu ja rahyo. ahiM sAmAMthI emanI talabhara paNa zraddhA khUMTI nahi. sevA ane satyAgraha emanA e caraNu hatA. emanI samagra pravRtti--sevA ja hatI. ApaNA pUva joe-yuddha mahAvIreje matra ApyuM| tene ApaNe bhUlI gayA hatA. bApue krIthI yAda devaDAvyA.. teo kahetA ke gInI-du:khInI je sevA kare che e prabhunI sevA kare. che. bhagavAna mahAvIrane ekavAra prazna karavAmAM AvyA hatA ke sevA karavAthI zuM lAbha thAya ? bhagavAne javAba ApyA hatA ke sevA karavAthI aMtaHkaraNa zuddha thAya che. tIthakara jevI yogyatA meLavAnA rAjamAma sevA ja che. bApunA jIvanamAM A sevA aneka svarUpe ApaNe parAvAyelI joie chIe. sevagrAmamAM rAgIonI sevA peAtAne hAthe ja karatA. eka vAra kharajavAnA rogavALA eka kheDUta Avyo. potAnA roga mATe upAya pUchyA. bApune thayuM ke A garIba mANusa sAdhana sAmagrI karyAthI lAvaze ? tethI potAnI ja nahAvAnI oraDImAM peAtAne mATe taiyAra karelA pANIthI bhareluM Taba tene nahAvA Apyu ane pachI potAne ja hAthe malama lagAvI ApyuM. pachI e ja Ja sak karAvI pAte emAM nahAyA. A rIte sevA ane satyAgraTTu emanA caraNa banyA. abhaya ane saMyama emanI bhUktA hatI. eka bAju AkhI duniyAnA abhiprAya hAya ane bIjI bAju peAtAne sUjhelu satya hAya, te AkhI duniyAne avagaNIne paNu te peAtAnA niya mujaba vartatA. amerikAmAM kavivara TAgeArane eka patrakAre mahAtmAjInA khAsa khAsa guNe! kayA eve prazna karyAM hatA. TAgore javAba ApyA hatA ke abhaya, satya ane hisAbanI cokhavaTa, e traNa gAMdhIjImAM mukhya guNA hatA. mArI sAme kAi karo laIne Ave teA huM nAsavA mAMDu, paNa jo gAMdhIjI pAse mAtra te e jarAya paNu gabharAyA vagara husatA mRkhaDe tenuM svAgata karaze. koi vyakita, prasaMga ke sattAthI te kadI bhraSa pAmyA nathI, tema kAine bhaya pamADavAnI temaNe kadI yacchA karI nathI. sAkSara ke abhaNu, vRddha bALaka ke sadAcArI ke durAcArI badhA ja temanI pAse nirbhayatAthI jai zakatA. Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "prabhuNa jenA tA. 1-11-48 A gehe: pavitratA ane viveka temanAM netra hatA. kavivara emanAmAM e ajaba zakita hatI ke pitAnA saMkalpa baLe Akho ' TAgora kahe che yakSane manuSyarUpa dhAraNa karavAthuM mana thayuM. vAtAvaraNane potAnA vicArathI badalAvI nAkhatA. temaNe khAdIne ne te mahAtmAjI svarUpe avataryo. zrI gokhale kahe che ke pracAra zarU karyo ane hajAre strI-purUSa khAdI paheratA thaI gayA. maMdira ke masjidamAM ubhA hoIe ane jevA pavitra vicAra Ave haMmezA rezamI ne jarInAM ja vasethI zarIrane zobhAvatI lalanAo tevA pavitra vicAro mahAtmAjInA sAnnidhyamAM aletA. mahAtmAjI khAdI paheravAmAM gaurava mAnavA lAgI. reTIo gharadhara guMjavA . pite ja pavitra tIrtha svarUpa hatA. prajAkalyANanI anekavidha pravR* lAgyuM, ne hAthamAM takalI hovI e te phezana thaI paDI.. tio e temanI rAmAvalIo hatI; aspRzyatA nivAraNa ane A uparAMta kudaratI upAyo che. AhAramAM ane mAregya- ', ' ' strIne uddhAra e be temanA mahAna sAmAjika kAryo hato. manuSya zAstramAM aneka navA pheraphAra jaNAvyA. * hRdayamAM rahelA kheTA vahemo, gaMdA rItarivAja vagerene jaDamULathI bhASAne saraLa, samRddha ane sAkSara-abhaNa badhA ja samajI kADhavAnA temaNe prayatno karyA. mANasa mANasanI sAthe--mAtra e zake te mATe daDha Agraha rAkhe. bhUla vagara ane cokhkhI bhASA pitAnA karatAM halakI komamAM ke kuLamAM janmyo tethI-je pazutAnI lakhavA mATe zabdakoSa taiyAra karAvyuM. jema vahevAra calAvate tenuM bhAna temaNe mAnavane karAvyuM ane saMgItanA te ajaba zekhIna hatA. prabhubhaktinA bhajano aspRzyane mATe aneka maMdiranAM dvAra ughaDavA mAMDayA. temaNe kahyuM ane pado sAMbhaLatAM tallIna ane ekatAra thaI jatA. A rIte ke mANasa potAnA karma ane vicArothI uccanIca thaI zake che mahAtmAjInA jIvananA anekavidha pAsAM jovA maLe che. janmathI nahi. dayAnaMdasarasvatIe paNa A ja mAge" grahaNa karela. goDasee te emanA rasthUla dehane ja vidhyo. paNa jyAre bhagavAna mahAvIre Aja saMdeza suNAvyo hato ane AcaraNamAM jyAre ApaNe ahiMsA, satya, abhaya, viveka, sevA ane satyAmUkyo hato. pitAnA zramaNusaMdhanI aMdara uccanIcanA bheda grahane haNIe chIe tyAre temanA sukSma dehane haNanArA mahApApI, vagara dareka kAmanA mANasone temaNe lIdhA hatAM. bhagavAna vAna banIe chIe. razUla deha te nAzavaMta che. keImAM e sthala dehane budha Aja mArgane anusaryA hatA. jene paNa pitAnA TakAvI rAkhavAnI zakita nathI. sAdhu banAvyA hatA. Aje aDhI hajAra varSa pachI gAMdhIjIe gAMdhIjIe jIvanathI mRtyu sudhInI AkhI jIvanapaddhati vizva sAme paNa mAnavane mAnava tarIke jIvatA zIkhavyuM che. strIne raju karI che. jIvavuM kema ane mRtyu Ave te tene hasatA moDhe bheTavuM badhA abaLA mAnatA, paNa gAMdhIjIe tene nirbhaya banAvI che ane " kema e ApaNane zIkhavyuM che. mRtyu sudhI emaNe kSaNa bhara paNa e zakti che ema kahyuM che. pAzavIka baLa paraNamAM bhale vadhAre sevA cheDI nathI. teo eka mahAna zahIda banI gayA che, iza.' * ' hoya, paNa natika baLamAM te strI ja caDhI jAya che. strI-jAgRtinuM ', khristane pitAnA ja mANase e vadhastaMbhe caDAvyAM. sekreTIsa pAse bIja AphrikAmAM ropyuM. jyAre gAMdhIjI AphrikAmAM hatA tyAre : jyAre satya ne jIvana bemAMthI ekane jALavavAno prazna Avyo tyAre, gokhalene sarakAre keTalAMya vacana ApyAM paNa. e vacane teNe bhaMga - teNe satyane bacAvavA khAtara jIvana jatuM karyuM ane tenA samakA- : 'kayaoN. ahiMthI eka bhAIpanIne lai AphrikA gayA. tyAMnI sarakAre vadhe, lInAe tene jhera ApyuM. zrIkRSNa pAradhInA tIrathI mRtyu pAmyA. UThAvyuM ke tamane ahiMyA rahevAno adhikAra che, tamArI patnIne dayAnaMda sarasvatI potAnA ja raseyAne hAthe jherathI maryA. .. nahi, kesa korTamAM gaye, koTeja cUkAdo Apyo ke khristI dharma maratI vakhate rasoyAe jyAre temanI pAse pitAnuM pApa pragaTa anusAra jemanuM lagna keTamAM na noMdhAyuM hoya evA lo gerakA kyuM tyAre potAnI pAse hatA teTalA paisA ApI tene bacavA mATe yadesara gaNAya che. gAMdhIjIe A sAMbhaLyuM ne vicAra karyo ke je nAsI aevAnuM kahI apAra dayA batAvI. mRtyuMjaya sAdhyuM. buddhane A rItai lagna gerakAyadesara gaNuya te bALake paNa gerakAyadesara paNa temanI ja sALA paNa temanA ja sALo mAravA UbhA thaye hatuM. ane mahAvIrane gaNAze. ane hiMdIonI badhI saMpatti sarakAranA hAthamAM jaze. A emanA ja ziSya ge zAlake tejavidyA pheMkI bALavA prayAsa karyo rIte paraNelI strIne koI adhikAra na hoya te strInuM moTAmAM moTuM hatuM.' dareka mahApurUSane maraNa A rIte Ave che. gAMdhIjI pitAnA ' ' ' apamAna thayuM kahevAya, zAka samAratA bApue rasoi karatA bAne kahyuM ja dezAbhAIne hAthe mRtyu pAmI A mahAna zahIdonI hAramALAmAM ' ' ke janarala smasa kahe che ke tuM te mArI rakhAta che. have " aAvI UbhA rahyA, ' karaze? bAne e vakhate pitAmAM rahelI zakitanuM bhAna nahatuM tethI bApue mAnavatAnuM mahAvimAne vizvane bheTa ApyuM che. kahyuM ke ame te strI jAta. amArAthI zuM thAya ? bApue kahyuM ke mAnava jyAre pRthvI para Ubhe hoya che tyAre nadI, samudra, pahADa "jelamAM ja." bA-"amArAthI javAya ?' bApu- " zA sArU na vagere eLaMgavo tene mATe ardhara thaI paDe che. kAraNuM A badhA javAya ? rAma vanamAM gayA te sItA temanI sAthe gayAM hatAM. ha pRthvIne bhedI tenA kaTake kaTakA ' judA pADe che. paNa jayAre e jelamAM jAu ne tArAthI zA mATe na javAya ?' bA kahe, "ThIka, paNa vidhAnamAM uDato hoya che tyAre samudra, nadI ke pahADanA bheda tene tyAM huM khAIza zuM??" bApu-"phaLa khAje. na maLe te upavAsa naDatA nathI. e ja rIte prema ane mAnavatAnA mahAvimAnamAM ' ' karaje ane chatAM je tuM jelamAM marI jaIza to huM tane jagada. , . basanAra mAnavayAtrAna mATe rASTra praja, ma prakA, ga 0 besanAra mAnavayAtrIne mATe rASTra, prajA, saMpradAya, raMga ke jAtinAM, bAnI mAphaka pUchaza." strI jAgRtinAM bIja A zabdanI zarUAtathI bheda rahetA nathI. badhAthI para thaI e sahelAIthI jIvana gALA . ropAyAM hatAM. zake che. bApue pitAne amulya saMdeza pitAnI vANIthI ja mAtra , - ' bApue mANasane mAna hatA, kAyarane kaivata, aMtyajone AtmA nahi, pitAnA jIvanathI ane AcaraNathI charI batAvyuM. bema- ane gulAmone gaurava ApyuM hatuM. ekaka kSetra temanA sparza vagaranuM rahyuM LamAM kahevata che "AmAra jIvana che AmAra bAnIe bApune nathI. keLavaNInI bAbatamAM pAyAnI keLavaNIthI temaNe vicAra karyo che. A mATe sarvathA satya banyuM. navA navA mArgo batAvyA che. gujarAta vidha pIThanI sthApanAmAM emanI aMtima icchA e hatI ke hinda Adarza deza banI amUlya phALo Ape che. aMgrejI evuM zuddha, saLa chatAM jema- vAsanAgrasta ane du:khathI trasta banelA vizvane mAnavetA, mitrI bhayuM lakhatA ke khuda aMgrejo vAMcIne mugdha thatA. chatAM rASTrabhASA ane premane pATha bhaNAve. ane e rIte ApaNe vartIe emAM ja to hindustAnI ja rahevI joIe te mATe teo dAgrahI hatA. gAMdhIjayaMtInI saphaLatA che. rA - sTrITa, muMbaI. zrI muMbaI jena yuvaka saMgha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla makamacaMda zAha, 45-47 dhanajI mudraNasthAna sUya kAnta pri. presa, epala, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI muMbaI jena yuvaka saMdhanuM pAkSika mukhapatra a. naM. bI 4ra6ra S) prabuddha jaina taMtrI: maNilAla makamacaMda zAha varSa : 10 aMka : 14 muMbaI: 15 navembara 1948 somavAra vArSika lavAjama rUpiyA 4. sevAmUrti rAjakumArI IlijhAbetha [ semyuala hAranuM pustaka "pharthasIla' emanA raziyana anubhavanuM che. laDAI daramyAna raziyanane abhyAsa eka varSamAM karIne eNe raziyAmAM dezanI sevA khAtara javAnI mAgaNI karI ane khAnagI khabara-khAtAnA vaDA tarIke gaye ane mUlyavAna sevA bajAvI. A pustakamAM te veLAnI sthitimAM ane pAtronAM rasamaya varNana che. emAMnuM eka pAtra sevAmUti" rAjakumArI IlijhAbethanuM che. sva. mahAdeva desAIe pitAnI DAyarImAM tA. 29-3-32 ne rAja nedhyuM hatuM; A rAjakumArInuM caritra anukaraNIya lAgavAthI atre prabuddha jana'nA vAMcako mATe raju karyuM che. AvI sevAmUrtionAM dRSTAMta AryAvartanA ItihAsamAM ochAM nathI. ku. mRdulAbahene apahata strIone paMjAbamAMthI je rIte meLavIne temanAM kuTuMbane pAchI soMpI, te eka tAje namUne che. ilijhAbetha pitAnA patinA khUnIne jelamAM maLavA jAya che, e khUnInuM varNana karatAM semyuala hAra lakhe che: "eka bAjue uMcA kuLanI suMdara vidhavA pitAnA patinA mUkIne pazcAttApa karavA vInavI rahI che...bIjI bAjue eka viplavavAdI khyAbI juvAniyo che. pate eka vipinirmita kArya pAra pADyuM che evo ene dRDha vizvAsa che. te je lohI vahevaDAvyuM che ane je Ahuti ApavA pite sajaja thaIne beTho che tene pariNAme duniyAne vadhu sArI te banAvI jAya che, evI ene khAtarI che. barAbara A ja sura mahAtmAjInAM khUne ekarAra karatA nAthurAma goDasenA tAjetaramAM adAlatamAM teNe karelA nivedanamAM raju thaye che ! ja] A pachI raziyAnA grAnDa Dayuka sarjAnI patnI ane hesa sAmAna badho sTezane ravAnA thaI gayA che. tyAM eka trAsavAdIe DAhmacATa (jarmanI) nI rAjakuMvarI IlijhAbethanuM varNana kare che, AvI sarjanuM khUna karyuM. A khUna thayuM tyAre IlijhAbetha te e pUNe suMdaratAbharyuM che. ene pitA hesa DomesTATane grAMDa maMcUriyAne lazkara mATe moskomAM khelavAmAM AvelA eka sevAkendra Dayuka cothe e jarmana ane mAtA aMgreja-IDanI rANI vika- para javAnI taiyArImAM hatI. tyAM to eNe kemalinanA rAjamahelanA ToriyAnI dIkarI rAjakuMvarI elisa. enAM mAtApitAnuM jIvana eka khaMDanI bArIo dhaDAkA sAthe eka embathI uDatI sAMbhaLI. suMdara, saraLa ane nimaM hatuM. rajavADAnA karatAM eka suzIla : pitAnA patine eNe marelA je. gADInA cUrecUrA thaI gayA hatA kuTuMbanA saMskAra enAmAM nAkhavAno prayana mAbApoe karyo hato. ane gADIvAna ghAyala thayo hato." teo kula cAra bahene hatI. temAMthI dalijhAbetha sane 1884 mAM sarjanuM khUna kema thayuM, enA khUnamAM konuM kAvataruM hatuM raziyAnA prAMDa Dayuka sajane paraNI ane nAnI bahena jhAra nika- e bAbatanI hRdayavedhaka vigate hAra Ape che. AmAMne eka lasane paraNI. grAMDa Dayuka jhArano kAko thAya. IlajhAbethane semyu khUnI Aijheva ha. rame rAjya sAme gunA karavAnI uzkeraNI karaala hera be vAra maLela: eka vAra grAMDa Dayuka saja ma ne vAnA kAma mATe polIsakhAtA taraphathI ja rokAyela mANasa hatA. gavarnara hatA tyAre menI rANI tarIke ane bIjI vAra bhikSuNI eka yAda rAkhavA lAyaka phakarAmAM hAra lakhe cheH "gunA karavAnI tarIke, eka maThanI adhyakSA athavA kuLamAtA tarIke. "grAMDa Dace. uzkeraNI karanArA AvA nIca badamAza hetA haze kharA ? A sane maLIne bahAra AvatAM mane manamAM thayuM ke amane kevaLa jAtanI pravRtti e ja zu gunAhita ane casakelAM magajanI zodha eka saMtanA ja nahIM paNa khristI samAjanI bhAre sevA karanAra nathI? emanA kAma zetAnI kAvAdAvAvALA hoya che. hebatAI javA eka mahAvibhUtinAM darzana thayAM hatAM. tyAM IspitAla, davAkhAnAM, jeTaluM emane jokhama kheDavAnuM hoya che. badale maLavAno kaze anAthAzrame, zALAo, kSayanA regIo mATenAM ArogyAlaya, bharose nathI hotuM. eTale AvA loko hastI dharAvI zake ema nasene tAlIma ApavAnAM kendro, evI aneka saMsthAo A mAnavAnuM ja mAruM dila to nA pADe che. polIsakhAtAe zA mATe udAtta bAInI preraNAthI ane tenI dekharekha nIce cAlatI. AvA mANase rAkhI trAsajanaka atyAcAranI uzkeraNI karavI joIe ? paNa zAthI e rAjakuMvarI maTI bhikSuNI banI? enuM polIsa khAtAmAM pitAnI lAgavaga vadhAravAnI AkAMkSAmAMthI AvA lagna sukhI hatuM. cAMDa Dayuka sajanA pitA jhara akajha Dara bIjo, bedhArI talavAra jevA samAja drohIo pAke che, e khulAse mane eNe kisAna-gulAma (Serfs) ne mukita ApI hatI ane enuM vAjabI nathI lAgatuM. AvA leke vahelAmoDA khullA paDI gayA khUna keI arAjyavAdIthI thayeluM. pachI nikolasa jhAra thaye tyAre vinA na ja rahe. ane dhAro ke teo phAMsIe jatAM athavA katala e mAskanA gavarnara hatuM. jApAnI laDAImAM hAryA pachI eNe thatAM bacI jAya te paNa temane evuM te zA mATe ane kAyamI nikolasane kaheluM ke prajAthI hArIne ke. prajAnA jorane vaza thaIne badalo maLI javAnuM hatuM, jene lIdhe eka yA bIjA pakSanA nahIM paNa udAratAnA cihna tarIke prajAne dhArAmabhA Apo. khephanuM jokhama kheDavA teo taiyAra thAya ? A savAlane saMtaparAjAe e salAha na mAnI eTale eNe rAjInAmuM ApeluM. kAraka javAba mane kadI maLatuM nathI. paraMtu baresAdAra purAvAthI rAjInAmuM ApIne e meska cheDavAnI taiyArImAM hatuM, sara- mane eTalI khAtarI te thaI che ke AvA mANase hatI dharAve Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 * v - 5 prabuddha jaina 7 - : , 5% tA. 15-11-48 bhAI hatA? e nirdoSane mA 1 nA hRdayamAM jarAye are - garIba ane che. ane temanAmAM sauthI nAmacIna AIjheva hatA, je hicakAronI kAlIH "mAre tamAruM khUna karavuM nahotuM. mArA hAthamAM 'uzkeraNIthI grAMDa DayukanuM khUna thayuM. : - - bamba sAthe meM ghaNIvAre tamane tamArA pati sAthe joyelAM, paNa A khUnamAM bIjA sAgarIta hatA. enuM nAma hatuM tame sAthe huM eTale meM bomba nAkhele nahIM." kAlIva. utsAhI, taraMgI, , kavi maTI gabI AMkhe, eka, ijhAbetha; "paNa bhalA, tane ema na thayuM ke enuM khUna ' khyAbI AdamInA moM upara hoya evA rimata-eno e ja karatAM mane paNa mArI ja rahyo hato? e nirdoSane mAratAM juvAniye AIjheva jevAnI bhayaMkara " saMbatamAM kyAMthI tArA hRdayamAM jarAye arerATI na chUTI ? paNa thayuM te thayuM. have paDaze ? teNe bebsa nAkhelo. garIba ane zAtipriya tAre maraNa najIka che. tuM pazcAttApa kara, prabhunI dayA yAca, tAre khAnadAnane e nabIre hato. ene bApa vargomAM polIsa hato. mATe A bAIbala lAvI chuM." piolIsakhAtAmAM lAMca nahIM khAnArA- bahu thaDA hoya che, temAM lijhAbethe enA hAthamAM. bAIbala : mRyuM tyAre tenA patinuM e" hato. enA bhAIo jAtamahenata karI parase pADI gujarAna : khUna karanAre ilijhAbethanA hAthamAM potAnI DAyarI mUkI ane calAvanArA hatA. kAlI ane ene bhAI yunivarsiTImAM dAkhala : kahyuM. huM bAIbala vAMcIza. tame mArI DAyarI..vAMcajo.. e . . . thayA. tyAMnI yunivarsiTIomAM amuka ghaTanAonI paraMparA sAmAnya DAyarImAM mAre khUna, kema karavuM paDayuM, amArI dayeyanI ADe rIte cAlatI. temAM e phasAyo. pahelAM zaka parathI barataraphI, pachI'' ' AvanArAono nAza karavAnI pratijJA meM kevI rIte lIdhI ane polIsanI takedArI, pachI dezanikAla, chevaTe tyAMthI chaTakavuM. ane . pALI e tame joze.', ' . . . wer , pazcima yuropanA A pravAsa kheDavA. A ghaTanA paraMparAmAM e - baMnee eka bIjAnI vidAya lIdhI. pelo juvAna aDaga haiW" paNa, sapaDAye, ane enI yunivarsiTInI kArakidI, barabAda thai. :menane bheTayo: bane vacce-khUnI ane tenA balinI e-bAhya tenA hRdayamaveranuM', zahaya bheMkAyuM, .dhIme dhIme eka krAMtivAdIo.. dRSTie mATe dariye paDeoN dekhAya. paNa kadAca e khUnIne aMta' .. taraha ba cAtA gayA ane chevaTe emanA kArobArI samitinA sAthI rama-kAraNa e nAstika nahate-pelI khristI bAI je ene pazrIAgaLa paDatA kAryakartA bane, e dhArmika vRttine hateA. pitAnA . -ttApa karavAnuM kahetI hatI tenI sAthe vRdhAre gADha, samabhAva hato. sAthIonI nAstikatA pratye tenI nApasaMdagI hatI. jo ke duniyAe tenI sAthe kazI ja mArI nahotI batAvI, chatAM tenA dilamAM * e yuvake nyAyAdhIza AgaLa kahyuM: "mAre zo bacAva karavAno koI paNa pratye aMgata roga nahato. enA sAthIo - Sii ja nathI. meM grAMDa DayUkanI vidhavA AgaLa mAruM hRdaya kholIne vAta te anukaMpArehina vinAzanA kAryakramamAM mAM rahetA, paraMtu ene " karI che. e pote ja enI sAkSI pUraze." . . ! te" arAjyavAda e nAmane paNa" tiraskAra hato. eka vakhata enA *' ; "have eka trIjA trAsavAdInuM citra jue. je mANuse AvAM . patinI sAthe grAMDa Dacesa gADImAM beThelI hatI te vakhate eNe citro kheMcyAM che te baMgALane "hIM samajI zakatA hoya ? " bo na pheMkyo. sane te duSapAtra jAlima nehA gaNa, paNa ** ""A bhedI maNiberisa sAviyAva karatA vadhAre uMDI pitAnI "rASTinA mArgamAM tene eka aMtarAyarUpa mAnato hato; chapa mArA dila upara bIjA koIe pADI thI.' e prakhara vicAgo' potAnA mitrone kahe ke ApaNe navI bhAvanAne subhaTa chIe, raka hatA. emanI dalIla AgaLa rUDha rItarivAjo, pracalita vicAra-- navaracanAne mATe ApaNe laDIe chIe, ApaNe bhaviSyane dhaDavaiyA praNAlikAo vagerenA bhAMgIne bhukkA" thaI jatA . e hRdayavedhaka chIe: saja bhUtakALanAM pratinidhi hatA eTale tene nAza kara lekhake hate. vAMsArInA dilamAM alaukika bhAvonI bhUtAvaLa ja joIe. >> ! bA " . * * * * * jaMgAvI zakato. e aga sAhasika hato. * game tevAM bhayaMkara * :' pachI grAnDa cesa lijhabetha o mANasane kakhAnAmAM kAvatarAmAM e AgevAna . e che A akalAtajakamAM jAnI maLavA jAya che. e drazya to koI apUrva nATakanAM ' drane paNa sAme bahu thoDe TakI zakata. ene 'bhAI sAvinakere tathA e senTara jhAMkhuM pADe evuM che. ne pachI grAMDa cesa ene kedakhAnAmAM piTarsabarganI yunivarsiTImAM bhaNatA. tyAMthIe bannene bIjA ghaNuMmaLavA gaI. ene 5ti purANI dhabharUDhione custapaNe mAnanAre enI' sAthe kajhA cokamAM rAreidhI dekhAva karavA mATe pelIse hatA. eNe ene evuM zIkhavyuM hatuM ke maraNa samaye raverano paDayAM. laMDananA vidhAthI e TrenDa agiLathI pokAre karatAM ghaNIvAra aMta lAva hoie ane maranArane IzvaranuM ciMtana karavAnI jAya che tethI vizeSa kazuM A juvAne 'kayuM" na' hatuM. paMNa senTa taka ApavAmAM madada karavI joie. eTale ilijhabetha pitAnA paTarsabargamAM te AvA hasavAmAMthI khasavuM thaI gayuM. e yuvApatinuM khUna karanArane jelamAM maLavA gaI ane tenA sAthe eNe ne bApa nyAyAdhIza hato. tene nokarImAMthI baratarapha karavAmAM bhAvapUrNa hadaye vAta karI. koI vadhu hadayadrAvaka mulAkAta bIjI AMbe ane e gAMDA thaine marI gaye. moTAbhAIne sAIbiriyAmAM ' hoI zake kharI ? eka bAjue uMcA kuLanI eka saMdara" vidhavA dezanikAla karavAmAM AvyA, jyAM eNe ApadhAta karyo. ' 'berisa' pitAnA pati' khUnIne pazcAttApa karavA vInavI rahI che, tenA hAthamAM jelakhAnAmAMthI nAsI chUTIne phAMsImAMthI bacavA pAme. jarAka bAibala mUke che ane khristI yAdhamane tene upadeza kare che. moTuM ToLuM bheguM thayuM, thoDe ghoMghATa thayo ane be yunivarsiTI bIjI bAjue eka viplavavAdI dhAbI juvAniya che. pite eka vidyArthIoe udaMDatA batAvI, temAMthI eka sukhI kuTuMba dayAmAvidhinimita' kArya pAra pADayuM che. e eno "daDha vizvAsa che. yAvihIna cakakaramAM sapaDAI gayuM !" eka "dIka2 myA pote je lehI vahevaDAvyuM che ane je ati A5vA pote sajaja jhera 'ane hAthamAM, bebe sAthe rane bhaTakate thaI gaye dasa varasa thaIne beThe che tene pariNAme duniyAne vadhu sArI te banAvI jAya ' sudhI keTalAMyebhayaMkara kAvatarAM ema . enuM nAma saDavAmAM karyuM, ' che, evI ene khAtarI che : ' , ' !! | "" " varSo vItatAM kAvatarAmAMnA pitAnA sAthIonA rUDha thaI gayelA * _ { pipaTiyA' zabdathI tenuM teja ane suma, lAgaNIvALuM citta " kedakhAnAmAMnI koTaDInuM bAraNuM ughaDavuM ane grAMDa, cesa avazya thaI gayuM. eNe potAnI jAtane pUchavA mAMDayuM ke A aMdara ekalI dAkhala thaI. A pAmele cahere kAlI pitAnA khUnakharAbIthI zuM vaLe? hiMsA karavI. e vAjabI che ke vAjabI mulAkAtIne pUchayuM; "tame koNa cho ? ane zA mATe AvyAM cho?" nathI? je hiMsA vAjabI hoya to yuddhamAM sAmA mANasane mAre ilijhAbethaH "huM grAMDa yukanI vidhavA. bhalA, tAre emaNe ane khUna karavuM e emAM kaze taphAvata che kharo ? je zo aparAdha karyo hate?" hiMsA vAjabI na hoya, te pachI yuddho, sAmAnya khUna ane grAMDa Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-11-48 yukAnA jAna levA e badhuM sarakhuM ja gADha gaNuya ? potAnI A zaMkAo ane peAtAnA hRdayamaMthanA eNe pAte ja peAtAnAM e vilakSaNa pustakA dha pela heAsa (The Pale Horse) ane dharela kvAMTa vAjha noTa' (The Tale of What Was Not) emAM bahu AbheLa vadhyAM che. grAMDa yunA khuna vakhate e mANasa A maMthanamAMthI ja pasAra thai rahelA hatA. ghaNA raziyana viplavavAdIonI mAphaka te paNa vinIta banatA jatA ho......pachI te teNe petAnu tamAma baLa ekzevika caLavaLanI sAme vAparavA mAMDayuM. A mANasa huAranI TrenamAM eka vAra hatA. e ja taravarATa, e ja lAgaNInI sUkSmatA, e ja buddhine camakAra ane eja, eka viSayamAMthI khIjA viSayamAM praveza karavAnu' laga baga bilADInA jevuM cApalya. pAchaLathI kai strIe ene bhALA vyA. raziyA gayA. tyAM kesa cAlyo. eNe petAnA AgalA sAthIene phasAvyA, ane pote seviyeTA viredhI heAvA nAkabUla karyu, chevaTe keMddakhAnAnI khArImAMthI paDatuM mUkI eNe ApadhAta karyAM. A vicitra kathA ane sArAmAM sArI rIte oLakhanArAnAM paNa mAnyAmAM AvatI nathI.' ATalI vAta karIne hAra pAchA ilijhA bethanI vAta para Ave che. eNe potAnAM dhareNuAMgAMThe-lagnanA maMgaLasUtra rUpa vIMTI suddhAM vecI nAMkhyAM. temAMthI trojo bhAga rAjyane ApyA, trIjo bhAga sagAMvahAlAMta ApyuM ane trIje bhAga dha krAryone mATe- ispitAla, davAkhAnAM, anAthAzrame, zALAo, kSayaregIone mATe AragyAlaye jI.te mATe- ApyA. pote rAjamahela cheADayA. brahmacAriNIone eka sevAzrama sthApyA ane temAM rahevA gaI. enI saMsthA asAdhAraNa banI. sAmAnya rIte AvA AzrameAmAM joDAnArAM pADepUjA, dhyAna, japa, tapa, vrata, upavAsa, evAmAM ja mazagUla rahe che. lijhAbethe petAnA AzramamAM A vastuonA kaDaka pAlana upara bhAra mUkaya khare, paNa tenI sAthe samAja sevAnI pravRttio upara paNa eTa lA ja bhAra mUkayA. AzramamAM seMkaDA vhenA joDAi. temAMthI vIseka bahenAe te AjIvana brahmacaya'nI dIkSA lIdhI, khIjI Azramamavasa payatanI dIkSAvALI banI. A AzramavAsinImAM rAjakuvarI hatI, keLavAyelAM kuTuMkhAnI strIo hatI ane kheDUtavaga mAMthI paNa hatI. eka juvAna kheDUta strI to japAnI yuddhamAM sipAhInA vezamAM laDI hatI ane tene cAMda maLyA hatA. A sevAzramanu' kAma khUba cAlyuM, emanu kama evu te! khelI rahyuM ke aneka ThekANethI narsone mATe A AzramamAMthI mAgaNI thatI. emanI ispitAlamAM kaNamAM kANu kaise AvatA. ilijhAbetha zreSTha na gaNAtI. enI anAthAzrama vibhAga AkhA yurepamAM utkRSTa gaNAtA. enA nibhAva mATe dAnanI rela cAlatI. prazuddha jaina enA anubhavane upayega eNe 1914 mAM pUrepUrA karyAM. gR enI jiMdagInI AkarAmAM AkarI kasoTI cha have thavAnI hatI. ApaNe joI gayA chIe ke e jana rajavADAnI kuMvarI hatI. eTale 1965mAM jamavirodhI bavAlIonu dhyAna enI sasthA tarapha gayuM. tyAM raziyAne mATe dareka prakAranuM yuddha kAya thatuM hatuM. chatAM enI saMsthAne duzmana pravRttinuM kendra mAnavAmAM AvyuM. eka vAra mavAlIonu eka TALu Azramane khALavA mATe caDhI Avyu. meAskAnA meyara tyAM jai paheAMcyA ane mavAlIone saMsthA bALatA aTakAvyA, enI bahena jhAranI rANI hatI. tene e haMmezAM sArI salAha ApatI. paNa e rAsTyuTInanA paMjAmAM phasAi hatI. enI salAhanA eNe joie tevA lAbha na lIdhe, pachI te. e bahenane jhAjhA meLApa na thA. jyAre e vAta jAhera thai ke kSayanA asAdhya gaNAtA cheka garIba varganA daradIo mATe lijhAbethe Azrama sthApyA che ane maravA paDelA daradIonI te rAja mulAkAta le che, tyAre tenA e kAmayI meskAnA samAjanA AtmA paNa jAgrata thayo. enA heka najIkanA mitrAe mane kaheluM ke enuM suMdara cAritrya, enA anirdeza cAlatA japatapa ane dhyAnadhAraNA vagerethI vadhu tejasvI banyuM hatuM. divasanA aneka vyavasAyothI paravArIne rAtane mATe bhAga te dhyAna ane bhajanamAM nirgyumana karatI. ghaDI be ghaDI niMdrA letI te gAdI vinAnAM pATiyAM upara. AhAramAM mAMsAdi te keTaleAya kALa thayAM teNe kheADayAM hatAM. tenA jIvanamAM teNe bhakitacAga ane ka yAganA sumeLa sAdhyA hatA. laDAi daramyAna eNe A saMsthAnI pravRtti prasaMgocita sevA tarapha vALI. dhAyalA mATe maLatAM dAnamAMthI paisA khavAi jAya che. ema jANavAmAM AvatAM dareka dAtAne rasIda mAkalavAnI rIta eNe AgrahapUrvaka pADIe te japAnI laDAI vakhatanA 1917mAM jyAre. viplava phATI nIkaLyA tyAre mekAnA mavAlIene pharI pAchI dhUmarI caDI AvI. teDelAM kedakhAnAMmAMthI chUTelA kadIe ane bIjA mavAlIe ene jamana Asa tarIke paDavA enI saMsthAne gherI vaLyA. e bhalI khAi bahAra AvIne pelAM TeTALAM sAme ubhI rahI ane emane kahevA lAgI ke "tamAre zu joie che ? je joitu heya te aMdara AvIne laI jAo. ahIM kazAM hathiyAra, ghaphagoLA ke jAsUsAne satADelA nathI, huMya te zodhI kADho ane sukhethI lai jAo. pazu khabaradAra, pAMca mANasathI vadhAree aMdara pesavAnuM nathI.'' ' TALAMe sAmA pAkAra karyo: "amAre kazuM sAMbhaLavu nathI. amAre te tamane pakaDavAM che. cAle amArI sAthe.' ilijhAbethe svastha citte uttara vALyeH ''huM AvavA taiyAra chuM. paNa A saMsthAtI chuM... kuLamAtA chuM. eTale mAre badhA kAmakAjanI rItasara suparata karI devI joie.'' Ama kahIne badhI baheneAne prArthanA maMdiramAM bhegA thavAnu kahyuM'. pelA TeALAmAMthI pAMca jaNAne hathiyAra bahAra rAkhIne aMdara AvavA dIdhA. emane zunA krUsa pase lai gai. te maMtramugdha jevA e jyAM lai gai tyAM gayA ane bhAinI sAthe krUsa AgaLa page paDayA. pachI bAIe emane kahyuM "have joie te zeAdhI lo ane lai jAe." pelAee Amatema kheALA kALA karyA ane pachI bahAra nIkaLIne kahyuM, "are, mA te hAlA eka Azrama che Azrama, bIjI kazu ja ahIM nathI." A vAva uN teA AvyuM ane gayu. raziyAmAM jhAranA bhAgI gayA pachI prajAe sattA hAthamAM lIdhI hatI. paNa je pakSanA hAyamAM sattA hatI tenAthI prajAmAMnA khInna ugra pakSane sataiya naheAtA. eTale prathama pakSavALA jemaNe kAmacalAu rAjyUsattA sthApI hatI tee plAjhAmethI AvIne kahevA lAgyA, "prajA pAgala banI che ane tamAre jo bacavu hAya. te Azrama cheDI kremalinanA rAjamahelamAM cAle. tyAM tame vadhu surakSita rahezeA. ' paraMtu ilijhAothe te pAkA nizcaya sAthe potAnuM jIvana sevAmAM aNu karyu hatu. eTale teNe AzramaMmAMthI casavAnI nA pADI. teNe kahyuM, "meM rAjamahela cheADayA che te AvA vipla vavAdIonI sAme e mahelanA pAche Azraya levAne mATe nahIM. tame mArA AzramanuM rakSaNa na karI zake te ene izvara upara choDe." Ama dAvAnaLa saLagyA hatA chatAM ghAyala sipAhIonI sAravAra karavAnuM, maravA paDelI vRddha bAione AzvAsana ApavAnu, garImAne rAhata ApavAnuM ane bAkInA vakhatamAM bhajanakI tananu kAma eNe cAlu ja rAkhyuM. bIjI bAju khelzevikA pelI kAma calAu sarakArane toDI pADavAnI peravI karI rahyAM hatA. te veLA teNe eka mitrane kAgaLa lakhyo temAM jaSNuAvyuM: Ave samaye ja IzvarazraddhAnI sAcI kasoTI thAya che. evI kasaTImAM paNa zAMta ane prasanna rahenAra ja kahI zake che Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 35 izvara ke prabhu tArU' dhAtu thAo.' ApaNA vahAlA raziyAnI mAsapAsa vinAza sivAya bIjuM kazuM dekhAtuM nathI. tema chatAM mArI zraddhA acaLa che ke AvI phasaTIekasanAra ane dayALu kRpAnidhAna izvara e eka ja che. moTA taphAnAnI kalpanA kareAnI ! temAM paNa bhayAnakanI sAthe bhavya azA hAya che ja ne ? keTalAka rakSaNa mATe nAsabhAga kare che, keTalAka temAM DaranA mAryAM ja maraNa pAme che, jyAre keTalAka e mahA teAAnamAM paNa IzvaranI mahattAnAM darzana kare che. Aje ApaNI AsapAsa evu ja tAkAna nathI cAlI rahyuM ? ame te kAma, sevA, ane prAthanAmAM rata chIe. amArI AzA akhaMDa che. rAja ne rAja banatI A sadhaLI ghaTanAomAM ame te bhagavAnanI dayAnu ja 'na karI rahyAM chIe. Aje kALe paNa AzA rAkhatAM jIvI rahyAM chIe. e ja eka camakAra nathI ' chevaTe khelzevikAne vijaya thayA eTale ceDA divasa pachI lAla lazkaranI enA Azrama uparlR caDAi gAvI. lazkaranA vaDAe hukama karyo ke zAhI kuTuMba sAthe ikaTerinabaga' bhegAM thavAne cahe. eNe AzramanI badhI bahenene maLI levAnI rajA mAgI. paNa rajA na prabuddha jana tA. 15-11-48 maLI. eka bIjI bahena sAthe ene upADIne TrenamAM mUkavAmAM AvI. rastethI eNe AzramanI bahenA para vidAyane kAgaLa lakhyA. kaTerinabargamAM jhAra ane jharInA sAthe ene thoDAka divasa keda rAkhavAmAM AvI. tyAMthI pAchI pelI bahena sAthe ene paNa lai javAmAM AvI. rAjakuTuMbanAM khIjAM badhAM mANasane ene tyAM meLeA thayeA. sau kedI hatAM. khAvApIvAnA ane paheravAeDhavAnA sAMsA hatA. e bApaDAM saghaLAM maraNano rAha joine ja beThAM hatAM. 17mI julAie ikaTerinabaga mAM jhArajharInAnu' khUna thayuM. 18mI e khelzeivika jallAdo Dacesa ane rAjakuMvarenI AsapAsa pharI vaLyA. saghaLAMnI AMkhe pADhA bAMdhavAmAM AvyA. ane najadIkamAM leADhAnA kATane DhagalA paDayA hatA. temAM badhAMne nAkhavAmAM AvyAM. kaika emAM suraMga mUkI ane ghaDIkamAM bhaDAkA thatAM saunA cUrecUrA UDI gayA. pelA DhagalA upara na khAtI vakhate ilijhAbethe je zabdo uccAryo te dUra ubhelA eka kheDutanA sAMbhaLavAmAM AvyA. bhagavAna e leAkeAne kSamA kara. te zu karI rahyA che tenuM emane bhAna nathI." ['mahAdevabhAinI DAyarI'mAMthI ] mahArASTrIe pAkIstAnanA paMthe hiMdustAnanA prAntanI punarracanA thAya te. muMbainuM zu, e prazna Aje cetarapha khuba carcAspada thai paDayA che eTalu ja nahi paNa emAMthI sAmudAyika ghaNu paNa nIpaje evuM jokhama pedma thai rahyuM che. hiMdanA prAntAnI mAjanI racanA ApaNane a MgrejI hukumatanA vArasA sAthe maLelI che. 'grejI amala daramiyAna hayAtI dharAvatI prAntaracanA kAi cesa siddhAnta upara karavAmAM AvI nahatI paNa aneka akasmAte mAMthI janma pAmI hatI. dAkhalA tarIke eka kALe muMbai prAntamAM sIMdhane samAveza thate hatA. sIMdhanuM paMjAba sAthe joDANa amuka rIte vadhAre svAbhAvika hatuM. paNa aMgreja sarakAre sIMdha pahelAM sara karyu ane pAsenA muMbai prAnta sAthe joDI dIdhu ane paMjAba pachI sara thayuM, AvI asvAbhAvika racanAmAM pheraphAra thavA joie ane kai svAbhAvika dhAraNa upara prAntanI punarracanA thavI joie ane A raNanA vicAra karatAM bhASAnA dhoraNe jo prAntAnI racanA karavAmAM Ave te! AkhI prajAnA pAtapAtanA prAntanA vahIvaTamAM sapaka vadhe ane prajAzikSaNanuM kAya paNa vadhAre saraLa bane ema samajIne bhASAnA dhoraNe hindanA prAntenI racanA thavI joie AvA abhiprAya rASTrIya mahAsabhAnA taMtra saMcAla kA avAranavAra vyakata karI rahyA hatA ane keMgresanA amuka TharAvamAM paNa AvA abhiprAyanu samayana karavAmAM Avyu hatu. Ama hovA chatAM aMgrejI mamala daramiyAna A dizAe kazI pazu hIlacAla thai nahetI. 1946nA antamAM kaeN 1947nA prAraMbhamAM hiMdanI leAka pratinidhi sabhA upasthita karavAmAM AvI ane A sabhAe deza AkhA mATe navuM badhAraNa ghaDavAnA prayatna zarU karyAM. A kArDamAM meslama lIgane sAtha nahi hevAthI bahu pragati sAdhI zakAi nahi. 1947nA egasTanI 15mI tArIkhe. dezane AjhAdI maLI ane sAthe sAthe dezanA aMgaviccheda thayA. hiMMdanI vAyavyamAM siMdha, vAyavyapranta ane aravApajAkhanu' ane pUrva' dizAe aradhA lagabhaga baMgALanuM pAkIstAna banyuM. bAkInA - sava pradezane hiMdustAnamAM samAveza thayA tyArathI upara jaNAvela lokapratinidhi sabhAno kAyapradeza spaSTa AkArane pAmyA ane dezanu navuM baMdhAraNa ghaDavAnuM kAryAM vegapUrNAMka AgaLa cAlavA lAgyuM. A saMyogAmAM je prAntaracanA ApaNane vArasAmAM maLI hatI te cAlu rAkhavI ke prAntAnI vartamAna sImAomAM pheraphAra karavA e prazna baMdhAraNa sabhA samakSa svAbhAvika rIte ubhA thayA. madrAsa ilAkAmAMthI AMdhranA alaga prAnta banAvavA joie e vicArane te kaoNMgrese varyAM pahelAM anumAdana Apyu hatuM. mahArASTrane mu Mbai ilAkAmAMthI alaga karavuM. AvI mAgaNI mahArASTranA rAjakAraNI AgevAne chellA cha khAra mahInAthI jorazera pUrvaka AgaLa dharI rahyA hatA. svataMtra mahArASTra vidyApIThanI mAgaNI muMbai prAntanI dhArAsabhAe keTalAka samaya pahelAM karela che ane te mATe . eka karoDanI rakama paNa maMjura karela che. Ane lIdhe mubai ilAkAthI alaga thavAnI mahArASTravAsIonI mAgaNIne vadhAre jore maLyu ahi e khAsa noMdha levAnI jarUra che ke bIjI Ajue gujarAtamAM muMbai prAntathI alaga thavAnI. AvI koI paNa hIlacAla haju sudhI zarU thai nathI tema ja AvI koi prabaLa vRtti gujarAtIeenA dilamAM ubhI thai rahI hAya ema mAnavAne kazuM kAraNa nathI. eTaluM kharUM' ke Aje gujarAtanA keTalAka dezI rAjye muMbai prAMtamAM samAveza pAmI rahyA che ane kAThiyAvADanA saMkhyAbaMdha dezI rajavADA ekAeka visa jana pAmyA che ane prajAta MtranuM ekama sarAi cukayu che je game tyAre muMbai prAntamAM sahelAithI samAviSTa thaI zake tema che. vaLI vaDedarAmAM prajAtaMtranI sthApanA thaI cukI che. ane kacchamAM paNa mahArAvanI ApakhudInA sadAne mATe. anta AvyA che A sa` subhaga ghaTanAenA pariNAme gujarAtI bhASA khelatI samagra prajAnA dilamAM mahAgujarAtanI bhavya kalpanA ane mUrti manta banI rahI che ane gujarAtI mAnasane e ghaDi DelAvI rahI che. paNa e sanI pAchaLa haju sudhI kAi alagapaNAnI bhAvanAne leza mAtra sthAna maLyu nathI, jyAre mahArASTranA leAkeAmAMnA ghaNA kharA AgevAne sayukata mahArASTranI koi na samajI zakAya tevI ghelachAnA bhAga banI rahyA che ane AjanA bhaugolika mahArASTramAM cetaknA aneka pradezeA umerIne jANe ke bhUtakALamAM viSTi ta thaelI pezvAinI hakumatane sajIva karavA na mAMgatA hAya evI mAMgaNIo karI rahyA che. madhya prAntamAM temane amuka jIllA joie che, nijhAmI mulakamAMthI amuka tAlukAo joie che, pazcima bAju, gevA vigere pradezo joie che. AvI rIte traNa sADA traNa karoDanI vastInA banelA evA sayukata mahArASTrane eka alaga prAnta tarIke svIka rAvavA teo Aje AkAza pAtALa eka karI.rahyA che. A mAMgaNI sAthe muMbane prazna joDAyalA che. muMbai ilAkAthI temane judA paDavuM che ane sAthe sAthe muMbaIne pAtAmAM ghasaDI javu' che. AneA arthe te saravALe e thAya che ke muMbai prAntathI potAne alaga thavu' che ema nathI Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-11-48 : . prabuddha jaina paNa muMbaI ilAkAthI gujarAtane pharajiyAta juduM pADavuM che. A viSe paNa pitAno abhiprAya pragaTa karavAno che. ApaNe AzA rIte vicAratAM temanI mAMgaNI bhAre behudI che. ema taTastha paNe rAkhIe ke muMbaI saMbaMdhe upara jaNAvela daSTibindu A kamITI vicAranAra keIne paNa lAgyA vinA nahi rahe. kevaLa bhaugolika barobara daSAnamAM leze ane muMbaInA alagapaNanA mahatvane dhoraNe vicArIe te muMbaI bhaugolika mahArASTranA uttara sImADA svIkAraze. ' pAse AveluM hoIne mahArASTravAsIo muMbaIne mahArASTramAM bheLa paNa Aje prAntane A jhagaDe kevaLa vAdavivAda, carcA, vavAnI mAMgaNI kare te svAbhAvika che. paNa je bhASAnuM dharaNa vicAravinimaya ane samajaNabharyo mArga kADhavA purato rahyo nathI. lAgu pADavAmAM Ave te marAThI nahi bolatI muMbaInI prajAnI prAntanI navI racanA kevaLa bhASAnA dhoraNe ja karavAnI nathI paNa muMbaImAM ghaNI moTI bahumatI che ane je A bAbatamAM muMba vahIvaTanI tema ja rakSaNanI AMTIghUMTIone paNa A praznane nirNaya InI prajAne mata levAmAM Ave te saMyukata mahArASTravAdIone karavAmAM purepurI lakSyamAM levAnI che. mAtra bhASAnA dhoraNe prAnta hAra ja kabula karavAno vakhata Ave emAM koI zaka che ja nahi. nakakI karavA jatAM ghaNuM moTuM ekama banI jAya che tenA be paNa A tema ja muMbaine AvaDuM mahAna banAvavAmAM kaI prajAne bhAgalA karavA paDe, bahu nAnuM ekama thAya te be najIkanA vibhAgone vadhAre phALe che e dharaNe karavAmAM AvatI carcA Akhare te bina bhinna bhASA bolatA hoya te paNa joDavA paDe. rakSaNane prazna eka prakAranI dalIlabAjImAM ja pariName che. muMbaI zahera upara te vaLI svataMtra vicAraNA mAMge ja che. A dRSTie paNa muMbaInuM kaI prajAne vadhAre hakaka che e dhoraNe paNa A praznanI carcA karavI alaga ekama svataMtra vicAraNA mAMge che. A AkhI racanA gya nathI; temAMthI paraspara kaDavAza ja pedA thavAnI che. ApaNe Akhare parasparanA avalaMbanane tema ja bhavastha rAjyataMtrane puSTa muMbaI viSe kevaLa bIjA dRSTibinduthI ja vicAra karavAnI jarUra kare tevI ja hovI joIe. paNa mahArASTramAM Aje je cAlI che. muMbai, sau koI jANe che ke eka kharekhara pacaraMgI zahera rahyuM che te kAMIka bIjI ja bAjunuM darzana karAvI rahyuM che. A che. muMbaI jeTaluM vaividhya hiMdustAnanuM eka paNa zahera dharAvatuM AkhI bAbata Akhare parasparanI samajAvaTa ane mahAbatabharI nathI. dIhI ke kalakattA paNa muMbaInI tole Ave tema nathI. vATAdhATa dvArA nakkI karavA gya gaNAvI joIe. paNa mahArASTranuM muMbaI e hinda AkhAnuM eka nAnuM sarakhuM pratibiMba che; pUrva mAnasa Aje je bhASA, ane ceSTAo dvArA vyakata thaI rahyuM pazcimanuM anerUM milanasthAna che; nUtana, hindanuM-navanirmANa che temAM koI paNa samajAvaTa ke vATAdhATane jANe ke sthAna ja pAmatA hiMdanuM-mRta svarUpa che. hiMdanI bhinna bhinna prajAnuM na he.ya-amArUM mAMgyuM amane Ape, nahi te ame koI paNa saMgamasthAna che. vyApAra tema ja udhoganuM advitIya kendra che. ane bhege amArUM dhayu karIzuM, amAruM mAthuM meLavIzu -AvI manodazA sau koInA dilamAM muMbaI viSe apratima anurAga che. sau koI pragaTa karI rahela che. saMyukata mahArASTranA pakSakAre muMbaI saMbaMdhe muMbaIne pitAnuM gaNe che. hiMdanuM muMbaI mastaka che; hRdaya paNa che. te che Aje evI bhASAmAM bolI rahyA che ke je bhASA kAyade Ajhama muMbaI hiMdanuM nAka che. muMbaInI AvI advitIya vilakSaNatAo che jhINu ane meslIma lIgane AgevAne belatA hatA ane ApaNA surakSita rAkhavI hoya te koI prAnta muMbaIne pAtAmAM meLavavAno dilamAM akathya vedanA upajAvatA hatA. ane jayAre teo ema svapna paNa vicAra na kare. muMbai upara jeTalo dAve mahArASTrIo : bolatA saMbhaLAya che ke "muMbaI amane ApavuM ja paDaze, nahi, kare che teTalo ja dA gujarAtIo karI zake tema che. muMbaInA te muMbaInI zerI zerInA ame bhAgalA pADIzuM-muMbaInuM barlIna karIzuM, muMbaIne saLagAvI daIzu" tyAre ApaNane be ghaDi bhrama thAya ghaDatara caNataramAM gujarAtIone-vadhAre nahi te o cho te nahi. ja-eTale ja phaLe che. muMbaI gujarAta tema ja mahArASTra ubhayanA che ke A te pAchuM hiMdustAnanA peTamAM vaLI bIjuM eka pAkIstAna ubhuM thaI rahyuM che ke zuM? sImADA upara AveluM hoIne tenI mAgaNI jeTalI jorathI mahA je prazna A vaira virodha ubho karI rahela che te praznane rASTravAsIo kare che teTalA ja jorathI gujarAtIo karI zake che. nirNaya lAMbA samaya mATe ThelAya te AjanI garamI ochI thAya gujarAtIonuM muMbaI viSenuM mahatta paNa lezamAtra ochuM nathI. ane jyAre haju bIjA keTalAka kaTokaTInA praznono ukela mAthA paNa vastusthiti ema che ke muMbaIne-te jevuM che tevA muMbaIne upara jhajhume che tyAre AvA kAraNasara dezanI zAnti jokhamAtI mahArASTra paNa pacAvI zake tema nathI. tema ja gujarAta aTake e hetuthI prAtonI punarracanAno prazna lAMbI mudata sudhI paNa pacAvI zake tema nathI. muMbaInI ronaka mulatavI rahe evI mAMgaNI aneka dizAethI thaI rahI che ane muMbaI alaga prAnta bane te ja jaLavAI zake tema che. mahASTramAM saMbhava che ke e pramANe bane. muMbai antargata kara mAM Avaze te muMbaI mahArASTrIya prAntI paNa mahArASTranA AgevAne je prakAranI manodazAno paricaya yatAnuM bhega banaze. muMbai vAmaNuM banI jaze. je nadIo karAvI rahyA che tenI upekSA karavI yogya nathI. A rIte ApaNA muMbaImAM ThalavAI che te nadIo meDhAM badalavA mAMDaze. muMbaIne dezanA ane prAntanA praznono je vicAra karatA thaIzuM te meLavIne mahArASTrIonuM makakA te punA ja rahevAnuM. pariNAme pariNAme prAntanI sarvoparitA tarapha ja ApaNe ghasaDAvAnA. muMbaInA vahIvaTane, muMbaInI sarvAgiNI AkRtine mahArASTranI madhyastha taMtrane ApaNA hAthe nabaLuM pADavAnA ane eka prAtIyatAnI asara pahoMcyA vinA rahevAnI nahi. muMbaI vikRta bAju e eka svataMtra ane svAdhIna pAkIstA te che ja banavAnuM, vikaLa banavAnuM, bhAMgI paDavAnuM. mahArASTranI dazA paNa ane bIjI bAjue kahevAtA madhyastha taMtra nIce jeTalA prAnta zarIra karatAM puchaDuM moTuM evI thavAnI, ane muMbaIne vaLagADa eTalAM pAkIstAne ApaNe ubhA karavAnA ane je jhINA mahArASTra je rIte pitA-pitAnI alaga saMskRtine svataMtra ane mohema lIganI ApaNe eka dezadrohI vyakti ane saMsthA vikAsa Icche che tevo svataMtra vikAsa paNa nahi thavA de ane na tarIke avamAnanA cintavI te ja jhINAnA ane mAslama lIganA pacAvI zakAya, na ekI zakAya evI vicitra dazA mahArASTranI thavAnI. pAkIstAnavAdanA-ApaNe pote ja puraka banavAnA ane dezanA hiMdanA prAntanI puna racanA viSe tapAsa karI rIpITa karavA TukaDe TukaDA ApaNA hAthe ja thavAnA. hiMdIsaMdhanuM sutrasaMcAlana mATe hiMdI sarakAre eka kamITI nImI che ane te kamITI 'dhAra Aje jemanA hAthamAM che teo A vaNasatI jatI paristhitinA kamITI'nA nAmathI oLakhAya che te A saMbaMdhamAM sthaLe sthaLe hArdane barobara samaje ane prAntIyatAnI Aje vRddhi pAmatI pharIne AgevAna lokanetAo tema ja bhinna bhinna saMsthAonA jatI vikRtine mULamAMthI dAbI devA ghaTatA upAye jaladI hAtha pratinidhionA abhiprAya ekaThA karI rahI che. te kamITIne muMbaI dhare evI temane namra bhAve prArthanA che. paramAnaMda Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 prabuddha jaina tA. 15-11-48 -- samayanA pravAhamAM baMdhAraNa sabhA samakSa peza karI dIdhuM che. enI je vigate sAra rUpe vartamAnapatromAM raju thaI che, ane De. AMbeDakare e upara jaya javAhara pitAnuM je maMtavya raju karyuM che, te jotAM ema kahI zakAya ke * paMDita javAharalAla naherUnA 60mAM janmadina prasaMge emane e baMdhAraNa ThIka vicArapUrvaka ghaDAyuM che ane chatAM temAM keTadIrdhAyuSya IcchatAM kRtakRtya thavAya che, ane te aMge "prabuddha jana' lIka kSatio paNa rahI gaI che. emAM madhyavartI sarakArane apAnA pAnAM para noMdha lakhavAnI taka prApta thAya e paNa mArA mATe elI sattAo kendrane majabUta banAve che ja, ane e jarUranuM AnaMdanI vAta che. paNa che. paraMtu lekazAhInI dRSTie praoNne te pUrI svataMtratA paMDitajI Aje hindanA prathama purUSa te che ja, kAraNa ke bhegavI zake, evI je taka maLavI joIe te kendrane majabUta mahAtmAjIe emane pitAnA vArasadAra gaNAvyA che, ane teo karavA jatAM nathI maLatI, e eka kSati che. baMdhAraNane eTaluM navabhAratanA vaDA pradhAnapadethI e vArasAne yogya rIte dIpAvI paNa sthitisthApaka banAvavAmAM AvyuM che ke AMtarika avyavasthA rahyA che. dezanA bhAgalA paDayA tyAre je komI hullaDa phATI nIkaLyuM ke yuddha prasaMge kendra AkhA dezanuM yogya rakSaNa karI zake. tema ja je nirvAsitenI mahAna hijarata zarU thaI, te vakhate leza prAntanA gavarnarene paNa je sattA ApavAmAM AvI che, paNuM magaja gumAvyA sivAya, hiMdu ane muslIma ane varga tethI paNa lekazAhIne siddhAMta pUrepUro jaLavAtuM nathI, kAraNa ke mATe eka sarakho ane abhuta prema dAkhavIne e dAvAnaLamAMthI temAM gavarnara saramukhatyAra banI zake evI jogavAi rahelI che. dezanuM je rIte rakSaNa karyuM, e harakoInI prazaMsA mAgI the pukhtamatAdhikAranA dhoraNe prajAe ja cUTele gavarnara hovo joIe evuM che. ukaLelA magajanA hiMduo dilhInA cAMdanI cekamAM ane pradhAnanI salAhane e avagaNI na ja zake, evuM ' bhASa ApatA javAharalAlane vidhI sutrethI navAjavA chatAM baMdhAraNa hovuM jarUrI che. nathI temaNe temanA pratye lAla AMkha karI, ke nathI temaNe dezI rAjyone ke rAjyasaMdhAne alaga astitvanI have koI muslImenA rakSaNanI pitAnI pharaja paDatI mUkI. je kAraNe gAMdhIjI jarUra nathI ane rAjavI samitio ane rAjapramukhenI paNa jIvyA ane maryA, te ja kAraNane cUstapaNe vaLagI rahIne temaNe hastI koI kAmanI nathI. eTale A rAjyane prAntane rASTrapitAno vAra rIte ja dIpAvyuM che. dhoraNe mUkI devAnuM che. AMbeDakaranuM sacane vyAjabI ane sama- tAyaphAvALAo ane pAkIstAnI guMDAonAM dhADAM e pAkI- yasaranuM che. briTizanA gayA pachI haju TakI rahelA pILA hiMdanuM stAna rAjyanA pIThabaLa sAthe jyAre kAzmira para dhasI AvyAM tyAre astitva have bInajarUrI che, ane tethI hIMdI saMdhanI ekatA cheka chellI ghaDIe hiMdI saMghanuM zaraNu mAganAra mahArAjA harisiMhane jaLavAI rahe te mATe prAntanA darajajA para dezI rAjyo ane bilakula tiraskAryA vagara, kunehathI prajAnA hAthamAM sattA suprata rAsaMdhane mUkI devA joIe. karAvI, temaNe atijhaDapI taiyArI sAthe kAzmiramAM lazkara mokalI, che. AMbeDakare gAmaDAnI pratiSThA para je prahAra karyA che, kAmiranI prajAne bhayAnaka hatyAkAMDa ane pAkistAnI zirarImAMthI ane grAmapaMcAyatanI racanA sAme je virodha darzAvyA che, emAM bacAvI lIdhI, ene badhe ya paMDitajIne phALe ja jAya che. emaNe bhAre bhUla khAdhI che ema, harake I hiMdIne lAgyA vinA haidrAbAdanI prajA paranA rajhAkArenA julma sAMbhaLatAM jyAre nahi rahe. pU. mahAtmAjIe gAmaDAnA uddhAramAM ja hiMdanA uddhAranI ApaNAM haiyAM ukaLI jatAM hatAM, ane hiMda haidarAbAda sAme tatkALa ka9panA karI che, ane sattAnuM udbhavasthAna gAmaDuM ja hovuM yuddha jAhera kare ema ApaNe icchI rahyA hatA, tyAre emaNe joIe ema mAnyuM che. hiMdanI durdazA mATe gAmaDAne javAbadAra ja:zuvyuM hatuM ke haidarAbAda sAme yuddhane kaI prazna ja nathI. teno gaNavAmAM che. AMbeDakara bhIMta ja bhUlyA hoya ema lAge che. sAme te kevaLa lazkarI pagaluM ja bharavAnuM che, ane egya samaye briTiza amala daramyAna gAmaDAne bhUlAyo che. grAma e levAze ja.' ane ApaNe joI zakayA ke emaNe egya samaye udyoge tUTI gayA che. grAma prajAne keLavaNIthI e pagaluM lIdhuM ane ochAmAM ochI hiMsAthI vijaya meLavyuM. vaMcita rAkhavAmAM AvI che ane enI samRddhi briTiza arthataMtra A badhA vijaya ane siddhio para kaLaza caDAve evuM nIce lUMTAi gai che e na bhUlavuM joie. grAmapaMcAyata vinAnA, paMDitajInuM kArya, e yune'mAM temaNe tAjetaramAM ApeluM bhavya svarAjanI kalpanA karavI ja muzkela che. vaLI gAmaDAnI mahesula : ane preraNAtmaka vyAkhyAna che. jagatanA pIDha musaddo ane - sarakArI tijorImAM jamA thAya, ane pachI sarakArI ucca vahIvaTa rAjapurUSa samakSa sarvAMgasuMdara vyAkhyAna ApIne emaNe ane zaheranA vikAsanA kharcamAMthI bAkI rahetI nAnI rakama 'hiMdanI ane enA bhAgyavidhAtA ma. gAMdhIjInI pratiSThAne aneka gAmaDAne maLe, temAM gAmaDAne uddhAra thaI zake nahi. kharuM jotAM gaNI vadhArI ane dIpAvI che. e vyAkhyAnamAM emaNe hiMdanI gAmaDAnI upaja mAMthI amuka jarUrI hisse gAmaDAmAM ja rAkhIne pArAvAra muzkelI viSe eka zabda paNa ucAryo nathI, tema hiMdanA vadhArAnI upaja sarakArI nirImAM javI joie; ane temAMthI ja duzmano mATe roSane eka akSara paNa kahyo nathI. jANe koI sarakAre pitAnA vahIvaTa ane zaherI vikAsa mATe karakasarathI kharca mahApavitra RSi bhAnabhUlelAM bALakene upadeza ApatA hoya ema kADhavuM joIe. Ama karyA vinA grAmavikAsa thaI zakavAno nathI, temaNe jagatanI sattAone hiMsA, daiSa ane yuddhane mAgethI ane te vinA sAcuM svarAja AvavAnuM nathI. jaTubhAI mahetA, ahiMsA, prema ane zAntine mArge caDhavA dhIra-gaMbhIra vANImAM preraNA ApI. A vyAkhyAna vAMcatAM ema lAge che ke je gAMdhI vaidyakIya rAhata jIne rASTrasaMdha samakSa bhASaNa karavAnI taka maLI hota, te teo ' muMbaI ane parAMomAM vasatAM je jaina bhAI thA bahenane. je kaMI kaheta, te ja paMDitajIe kahyuM che. ' vaidyakIya rAhatanI, davA ke ijekazanonI tema ja DokaTarI upacAranI ' AvA e javAharalAla A dezanA te dIpaka che ja; paraMtu jarUra hoya temaNe dhanajI sTrITamAM Avela muMbaI jaina yuvaka saMdhanA. samagra duniyAnA paNa teo dIka che; ane tethI jagatane sanmArge kAryAlayamAM tapAsa karavI athavA te mane ke vaidhakIya rAhata samitinA doravAnI temane taka maLe e mATe teo ghaNuM ghaNuM jIve, e ja sabhya jemanA nAma tA. 1-4-68 nA prabuddha janamAM pragaTa karaizvara pratye prArtha che. vAmAM AvyA che temanAmAMthI koIne maLavuM. hiMdanuM baMdhAraNa jayaMtilAla lalubhAI parIkha - Do. AMbeDakaranI samitie hiMdanA rAjya baMdhAraNane kharaDe maMtrI, vaidyakIya rAhata samiti Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-11-48 praveza ane vidAya , " gAMdhI bApu'. e nAnA kavivara zrI aradezara pha. khabaradAranA kAm saMgrahamAMthI nIcenuM eka kAvya namunA rUpe ahiM . sAbhAra tema ja sAdara udhRta karavAmAM Ave che. ane te AzA sAthe ke, A kAma vAMcIne 'gAMdhI bApu" vasAvavA vAMcako jarUra prerAze. taMtrI.] rajatanA sAgare kanakanA * beTazI . paNa haze, hindanA bhAgyanuM hAlavuM , paNa haze hijatAM, bhAya adhUrAM hajI hindanI , bhUmi, sarvatra zobhe, te uSA, joI karatI digaMte, ke bane tIvra gRhakaleza jaLa, jagatanA rAjavI kaMIka utarI paDI . hindanA . kaMIka putre prayatna karI , hindu muslima.taNI pAMkha e hindanI, lUMTavA' ura cAhe riddhi * leze; baMdhana 15 : teDatA : taMta taMteH ' du gajagrAha teno na" TaLataH bhAtanAM hADa ne cAma che bAkI- rahyAM, ; nahi gulAmI jatI dezane cheDIne,, .bApue vijhi kaMi kaMi kIdhI kaLathakI nahIM rahyuM nUra. tyAM -- ke I vAne; ....krUratA bhoga letI na aTake; paNuM na e graha kai rIta. chUTaH gaMjanA gaMja 5deza upaDI gayA, kALa pAye chatAM jALa . nahi tUTatI , .. AgamAM izvano, jaya parakara paDayAM, ne rahyAM bALa jogI jamAta ! 11 belI bolI badhA zIza. paTake. 7, ' tyAM ta, jADakAtA bheda tUTa. 13 kheDunAM ana khUTI khaLAmAM gayAM, paNa aho ! hindanAM bhAgya kevAM haze * * bhAIbhAI hadayabhAva bhUlI gayA, khAya sau raka' e eka TaMka;" " ke ahIM eka naravIra pAka, '' sAva bUlI gayAM ne sApha aMga pUruM na DhAMkI zake vastrathI, . saMyamI ne virala putra gujarAtane ' jheravere banI duSTa DUlI rahyA, ardhanagA thaI rahevuM. ke; saMta ze zuddha sarvatra AMka ! teDatA eka prabhutaMta kA; dezadelata jatI kAcI paradezamAM dezanA putra paradeza jaI je paiyA, ' mastake mada caDhaye rAjasattA taNe, navarUpe pAmavA adhika mUlya; " te badhAne gaye " prathama hAvAM; '" "taryo Utare te na caDe sarva sukhasAdhana saha svamAne gayuM, sala svamAne gayuM... dukha ne kaSTa satyAgrahe paikIne du:kha ne kaSTa" satyAgrahe veThIne : " bhAtanAM hADa dhrujyA rudhiraraMgathI, " rahI gulAmI pazupANI tulya. 2, siddha kIdhA manuja AtmadAvA. 8 ne kapAI gayAM aMga che. 14" snehane vizvaAdarza bhUlyA badhI, . keka apamAna nukasAna lIdhAM sahI, rAjadvArI vaDA hindu muslima saMnyA, dveSa ne keramAM leka 'rAyA; ; mAra ne keda paNa sahana kIdhAM che je gAMdhIjIe ghaNI geraTha kIdhI; ra dhamANe thatA roja jhagaDA ane "" " thaI * DageDaga parezAna paradezamAM * eka A bhUmimAtA taNuM putra sau duSTanI baMsIe saMva nAkhyo - hindane kAja viSapAna pIdhAM; x saMpamAM rAkhavA zIkha dIdhI; ; rojane reje AmAM jate gabaDate '' satyane kAja enI acaLa aDagatA . paNa upara pA5 jUnAM tarI AvatAM kALanA 'pUra sAthe 'va'teM: ''' dekhatAM tuMda gorA muMjhAyA, * bhAvie bhAga bhajavyo bhamAnIH pRthvInA svarga je te deza, vIsa varSo sudhI laData- eNe laDI - mAtanA hRdayanA bhAgalA tyAM thayA, ' ' lAgate ghema jevo . dho. 3 kIdha gauravabharyuM hinda jayA ! he " ne bApu nija zira namAvI . 15 rAmamohana, dayAnaMda svAmI graMthA, dezaparadezamAM khyAti pAmI pachI ogaNIse upara varSa suDatAlIze ne gayA sanA - pUjya dAdA; vIra e saputa nija deza Avyo, mAsa AgasTa , dapAMca roje siMhA zare zIrAjazAha', 'gayA. kaika satyAgrahanI laData jItIne hindamAM AthamyuM rAjaya aMgrejanuM, ne gayA gekhale saumya sAdA hiMda' kati ko bajAvya; ne thayA hindI AjhAda moje lAla ne pAla, ne pAla' garajI gayA, vana bhale he mayu se kaDe pazuthI paNa rAgane raMgamAM, akatha. AnaMdamAM, bejha, bejhaTa, surendra, vAsko: ...... rIra eka ja ujavyo divasa e hinda dezeH medha sate gujAvI mUke. vIja, yama , agnitaNakho paDI ghAsanI gaMjImAM eka bApu rahyA pAka upavAsamAM sau gayA , jagavIne . hindavA !! bALI de dhAsa sadhaLuM jhagAre. 10 mirthatA prabhu parama dInaze. 16, teya nA hindanI UMdha pUrI UDI, 6 : jotajotAM . badhe deza khabhaLI uThaye, je hate sUma, baMdhutva saMbaMdha che ? toya nA - hindane Atma jAgye; uMtha 6 kherI nAkhI samULI, dezane bAMgatAM saha ja bAMgyo; teya dhikakAra paradezIone suNI nagara vana grAmamAM lekajIbhe rahyuM raMgane baMga tyAM jotajotAM thaye, aMtare DaMkha .. ene mane lAge gAMdhI bApu taNuM nAma khUlI; dezanA bhUta. sutela jAge: sekaDa - varSa e, 5 gulAmI takhyA '' lAkha tArA aMge bema verAIne, ', bALa-abaLA vaNuM je hatA roke che : jAdunI che. cha mana miSTa bhAyA; dro cAMdanI te na pUre; kete ja zakSaka ' banyA ratAthI; ' kema e mAha ' maTaze kadI' manathI ? ' hastinA pAdamAM sava' pagalAM zame, ' ke ' thaI kharAkhI ane katala lAkhe taNI ' jAMgalA banI gayA , hinda jayA ! 5 sava' netA zamyA bApu re ! 11, vatana choDI gayA vatana sAthI. 17 : sAhasika kaMIka putre gayA mAtanA vizvayudhdha badhuM vizva dhUNI uThayuM, " bhAI-mAMtaNI" kartala e nirakhatAM " dUra paradezamAM jIvana , raLavA, prabara vaLi hinda, phUla; , bApunuM hRdaya tyAM kaMpI uThyuM, , . siMdhuthI utA vAdaLAM - vyomamAM AvI Akhara pA; 'hindamAMthI TaLA', kaika nagara ane gAmaDe : dhUmatA- . sarakatA dizadize " jaya bhaLavA; " e mahA maMtra jana pAsa mUka; , jaI badhe " snehanuM nAma lUMTayuM; mAtanI AbarUM, mAtane Teka. ne rAjakartA ure' jhera enuM caDhayuM * hindu muslima banyA bhinna nija bhAvamAM, bhAtanuM hIra jayAM tyAM haNatAM : ' bApusaha keda kIdhA. hajAroH : 'dhama ne. kAmanA bheda " bALyA; hindanA putrane hindamAM hInatA, deza AkhI pharI khUba dhadhaNI uThaye hRdaya ne nagaranAM khaMDiyeza' thayAM, te vize paDe tIra tAtAM! 6 rAjasattA jue ke e Ara. 12 bApue te saune ujALyA. 18 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ o 390 dUdhanA saramAM deSa pharI pUratAM vAdhaze dveSa lAkhA gaNe! te; nahiM ja prabhujana sujana kAi evuM kare, sujana tA sneha suraiA ja gAte; khAnadAnI jA khAnadAnI ja rahe, ziSTatA duSTatA ne nivAre; che. ghuvaDa jIvatu. rani adharamAM, gama ravi prati ja pAMkhA prasAre ! 19 bApunA sneha te Abha jeneA hateA, khApunA snehanI kA na sImA; hindu muslima na zu` sava* hindI hatA hinda maiyAnI e sau pratimA ? je mudha hinduoe achUta te ja karI muslima ta kIdhA, natA; hindue ghaDatA ? 20 prazudhdha jaina mRtyunA dUta duSTAMtaNuA vezamAM ghUmatA bApunI AsapAse; / mahArASTrI brAhmaNutA deDhumAM te vasI duSTa nija taka tapAse: eka dina prAthanAsthAna para AvatAM bApunI snehamUti ameAlI palakamAM gai vIMdhAi aganagoLAthIna maiM paDayA bhApu tyAM rAma' khelI! 24 egaNIse` upara vaSa' aDatAlIse kAramI trIzamI jAnyuArI, sAMjanA pAMca vAgyA pachI dasapaLe hindu para UtarI vipata kArI: prAthanA kAja lokA adhIrAM banI vATa jotAM UbhAM bApu karI; bApuae vaMdA hAtha jyAM UMcakayA, vAgI tyAM dhAra zI kALabherI! 25 zuM thayu' palakamAM kAMSTa samajAya nahikALa A nIkaLyA kyAMthI phUTI ? bApunA hRdayathI rUdhiradhArA vahe, ne rahe medanI zIza phUTI: satanA prANane lai kirastA gayA, ne rahyAM 91vA adhama pApIH - bApujIne ghaNA hindanA hindue te rahyuM. jagata e jo kAMpI ! 26 dezanI durdazA lAvavA zu' pharI kAmI vikAra janma yU vAravA palakamAM, duSTa jagatane prabhuthe pADavA pegambare lIdhA, jagatanA du:kha zira para vaheMArI laI jheranA mRtyu pyAlA pIdhA; hinduone navA pApathI khApue heDamAM jIvana kADhyuM; muslImAne abhayadAna devADavA rAstra upavAsanuM tyAM upADayuM 21 deza AkhA ukaLatA thaye sindhu kAnamAM jema ghUme; hindu muslima taNA kaiMka netA maLyA, hRdayane kheAjatA zira jhajhUme; bApunI mAgaNI sa` svIkArIne muslImAne abhayadAna ApyuM: bApunA ema apavAsa choDAvIne bApu ne dezanu >> kApyu. 22 paNa karI hindanu bhAgya hI haze, ke haze bhAvinA lekha evA, hindunA eka vage vadhyuM vera ne Theravyu. bApunA prANa levA: nahiM badI snehanI zakti sAMkhI zakI, nahi / snehu prabhukAya DhelIH kama te kRtya nija jALa rahe gUthatAM, ne rahyo kALa vidhi khela khelI! 23 ta rahI duSTatA paMDita lAlana paraNelA bApue mAgyuM' te te maLyu. A ! vIranu" mRtyu sAme mukhe jagatane kAja nija prANane apavA te AhIdI ya pAmyA sukhe Urmi pAchI samAI gai metInI maLa satra. kALanu kAya ma duSTa ukelI hai hI hindane bhAgya kayAM gayA gaganazaNugAra re " kAM gayA vAyu prabhugAna kayAM gaI pRthvInI sarva lIlA kayAM gayAM sindhu zabdA kayAM gayA jyAtanAM jharaNuM rasa karyAM gaI mahera prabhunI sata pagalAM gayAM ke sarI bApune A I sAgare chAMTI: dIdhuM. AMTI 27 nA? karatA ? sarI ? ubharatA ? pUratAM? anerI ? jagatathI pApa gherI? 28 tA. 15-11-48 varSA lAkhA thayAM devavAtA kare, mAnave teAya pazutA na DI; sata asanI samasyA ukele dhaNI, tAya hiMsA zake ena teADI; jJAna vijJAnanuM gAna jIbhe vase, nahi vase snehanu satya pUraH saMtanuM rudhira pI jANyuM e mAnave, ne rahyuM satya daza na adhurU ?` 29 sama'dA sata pegambarA AvatA mAnavI hRdaya prabhujyeAti bharavA, satya ne snehanA puNyabhara paMthamAM dveSanA kaTakA karavAH jyAM sudhI snehathI nahi dAjhata, tyAM sudhI ja saMtane pUjaze zuM? khApu zA sa'tane e ja svAthe` haNyAM; jagata asate ja nita jhUjhaze zu' ? 30 svA F sarasvatI mAta ! vINA karI lye! kare 1 sara cheDA karUNa aMgulie ! Aja prabhune karI chehU dIdhe are ana A mAnavI pa'gujIe ! che. na nAce kalAkAra tama meralA ! bApu viSNu che kaLA ye rahI zI ? mehulA meAralA mUzaLadhAre raDe karNutAnI kathA A vahI sarasvatI mAta ! vINA bajAve karI ! Aja nahi vAyu ba'sI jAve; mAja te| AbhanA hAtha heThe paDayA, sUnA taMbUro kANu lAve ? Aja nae agama 'tare AthaDe, kaDamAM che pA tIvra mAta ! vISNA bajAvA karI ura sahe kamanA krUra zI ! 31 kAMTA: evI ke kAMTA ! 32 sarasvatI mAta ! vIA khAvye rahe! tAratAre bharI sura jaLatA ! rajaninA tAralA AMsu jharatA suNe . gAna tama karUM, ama zAka bhaLatAM: jagatanI karUSNutA kaika karavA kamI saMta ma bApu AvyA--sidhAvyA : mAta ! vINA bhujAvA, suNAve karI khaHpunA samAvyA! 33 sura kA tyAM aradezara pha. khabaradAra. hatA ke nahi? A A zrI muMbai jaina yuvaka saMdha taraphathI paDita lAlanane viSe na te paDitajIne pUchavAnuM mane yAda AvyuM ke na te te tA. 19-6-48nA rAja sanmAna samAraMbha yAyA hatA. sanmAna prasaMge khelatAM AvI mahattvanI bAbatane kaI pazu ullekha prasage temanA AjasudhInA jIvana TuMkI rUparekhA jaNAvavI karavAnu mane sujhatuM. Ama havAthI temanA jIvananI vigatenI pura. joIe e hetuthI sanmAna samAraMbha pahelAM huM temane maLele vaNI rUpe ATalu jaNAvavAnI jarUra lAge che ke paDita lAlananuM ane temane prazno pUchI pUchIte me' je vigata ekaThI karelI te lagna temanI 14 varSanI ummare thayuM hatuM, jyAre temanAM patnInI sArarUpe sanmAna samAraMbha prasaMganA vaktavyamAM meM raju karI hatI ummara 13 varSInI hatI ane 35 varSanI ummare temaNe brahmacaya vrata ane te tA. 1-748nA pramudhdha jana'mAM pragaTa tha hatI. (jete jaina paribhASAmAM ceyu' na kahe che ) aMgIkAra karelu' ane vAMcIne kAi eka mitre mane pUchyuM ke "paDita lAlananA jIvananI 61 varSanI ummare temanA patnIne svargavAsa thayelA ane Aje je rUparekhA tame te prasaMge saMbhALAvI hatI te huM vAMcI gaye paMDitajIne 91 mu' varSa cAle che, temanuM da MpatIjIvana sukhI, sayamI ane mate gamI, paNa e vAMcatAM mane prazna thaye ke pati ane sAduM hatuM ane temanI akhaMDa chatrana sAdhanAne aneka lAlana paraNyA hatA ke nahi? ' A prazna sAMbhaLIne mane rIte pezvaka ane paripUraka hatuM. A hakIkata paMDitajInA jIvananI mArA potAnA viSe ja bhAre Azcarya thayuM kaeN paMDita bhavyatAmAM ora vadhArA kare che. A jIvatI jAgatI dhama mUrtine lAlana gRhasthAzramI hatA. e te! mane khabara hatI ja, teA paNa A Aje ApaNAM puna: vandana hai ! paramAnada sadha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mAkamacaMda zAha, 45-47 dhanajI sTrITa, muMbaI, mudraNusthAna : sU`kAnta pri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2 zrI muMbaI jaina yuvaka Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varSa : 10 ka : 15 zrI mubaI jaina yuvaka sadhanu' pAkSika mukhapatra prabuddha jaina taMtrI : maNilAla meAkamacaMda zAha muMbaI : 1 DIsembara 1948 budhavAra rakSA A rIte thaI jaina dharmanI saurASTramAM pharI ekavAra jaina dharmAMnI rakSAnA prazna sthAnaka- vAsI samAjamAM upasthita thayA che. saurASTranA pradezamAM terApathI sAdhuonA thayelA AgamanathI coMkI uThIne keTalAka sthAnakavAsI jaina AgevAne khUba ja vihvaLa banI gayA che, jaina dhama' sAme moTI Apatti AvI paDavAne bhaya temanA manamAM ubho thayo che, ane tene nivAravA mATe saMgaThana, jAgRti, pracAra vagere upAyo odhavA teo bahAra paDayA che. sthA. jaina sAdhu-sAdhvIe paNa kAme lAgI gayA che, saurASTramAM sa MmelanA bharAi rahyAM che, patrikAo josabhera nIkaLI rahI che, svaya Msevaka kLA racAI rahyAM che, te muMbainI akhila hinda zvetAMbara sthAnakavAsI jaina konpharansane paNa A 'dharmayuddha ' mAM ghasaDavAmAM AvI che. kusaMpanAM bIja A pahelAM paNa thoDA varSa pUrve sthA, samAjanA vidyAna ane mAnanIya gaNAtA zrI. kAnajI munie muhapattItyAga dvArA jyAre sthAnakavAsI soMpradAyanA tyAga karyAM tyAre ane pachI jayAre temaNe sAcA mAnelA digambara jaina saMpradAyanA siddhAMtAmAM pracAra zarU karyAM tyAre paNuM sauraSTranA sthAnakavAsI samAja cekI uDayA hatA. ane keTalAka AgevAnAe zrI, kAnajI muninAM vicArA sAme abheda du` racavAnI mithyA kAzIza karI hatI. pariNAme cUsta sthAnakavAsIe ane zrI. kAnajI muninA anuyAyIo vacce sArA evA jaMga maMDAyeA hateA.. kaleza ane kusa MpanAM bIja sthA. samAjamAM rApAyAM hatAM, keTalAka jhagaDA adAlatane dvAre paNa jaI paheAMcyA hatA, ane sthA. jainethI akhila hinda saMsthA konpharansa paNa saurASTranA saMkucita manAza mAMthI pragaTa thayelA rAga- dveSanA jaMgamAM ghasaDAi AvI hatI. zrI. kAnajI muni peAtAnA pravAsa pUro karI jyAre karI peAtAnA nivAsasthAna senagaDhamAM pAchA pharyo tyAre ja A jaMraMga zAnta paDayA hatA. 5 jhAlAvADane mArce have karIne terApaMthI sAdhuenA saurASTramAM Agamana sAthe raNaduMdubhI gAjavAM zarU thai cUkayAM che, ane kAnpharanse tenA eka AgevAna zrI. khImadAi vArA mAraphata A 'dharmayuddha'mAM jhUkAvyuM che. temanA pramukhapade jaMganA mukhya mAracA' jevA jhAlAvADamAM terApaMtha virodhI eka saMmelana paNa bharAi gayuM che, ane aMdaranA prahArothI sthAnakavAsI sa`pradAyane bacAvavA mATe eka sthA. jaina dhama rakSaka samiti'nI sthApanA pazu thaI cUkI che. pahelA ja ga mane yAda che tyAM sudhI dhaNAM varSa agAu paNa eka vakhata jyAre keTalAka sthAnakavAsI jainee zrImad rAjacaMdranA AdhyAtmika padmAnA graMthanu samUhavAcana zarU kareluM tyAre paNa AvI ja kAI caLavaLa zarU thaelI, ane temAM sthAnakapAsI sAdhuee ThIka ThIka 29. na. mI. 466 vArSika lavAjama rUpiyA 4 zake kharI ? bhAga lIdhelA. eka AcAya'nI preraNAthI amuka sthAe A graMthane khALavAmAM AvyAnI vAta paNa bahAra AvelI. saMpradAyacustAnA bhaya saurASTranA sthAnakavAsI jaine uparatu A rIte A trIjI AkramaNa che; ane have paNa jo sthAnakavAsIe jAgRta ane sa'guThita banI A terApa'thIonA AkramaNanA sAmanA nahi kare, te ,sthAnakavAsI * dharmanA anuyAyIonI saMkhyAmAM ghaTADo thai jaze, ane bheALA aNusamaju zrAvaka-zrAvikAnuM bhAre patana thaI jaze, eve bhaya tyAMnA keTalAka dharmAMcUsta-saMpradAyacUta-AgevAne te lAgyA che. eTale temaNe potAnI buddhi anusAra prayAse| zarU karyAM che, ane hara vakhatanI peThe A vakhate paNu akhila hiMda sthA. jaina kAnpharansanI sahAya mAgI che. upara kahyuM tema kensanA eka AgevAna zrI. khImaca bAIe mA pravRttinI AgevAnI petAnA hAthamAM laine kAnsane paNa A jhagaDAmAM saDAvI che. mArI pharaja Ama jyAre pharIne eka vadhu vakhata saurASTramAM AMtarkalezanAM kiraNA DeAkiyAM karI rahyAM che, ane kAkuransane paNa temAM huMAmavAne prayAsa thai cUkayA che, tyAre eka saurASTravAsI tarIke, sthAnakavAsI kAnpharansanA sabhya tarIke ane jaina yuvaka pravRttinA aMgabhUta tarIke keTaluMka spaSTa vakatavya karavAnI mArI pharaja huM samaju chuM. ane adhikAra mArUM mantavya raju karatAM pahelAM mAre e spaSTa karavuM joIe ke hu dhama cUsta sthAnakavAsI jaina pitAnA putra chuM, jaina dharmanA ane sthAnakavAsI AcAra-vicAranA me zraddhA ane premapUrvaka ThIka ThIka abhyAsa karela che, ane samAjavAdI hAvA chatAM pRSTha sthAnakavAsI samAja sAthe mamatApUrvaka joDAelA chuM. sthAnakavAsI samAjamAM ane te paNa mArA saurASTramAM jyAre kaleza-kaMkAsanu vAtAvaraNuM karI ukaLI UThayu che, tyAre mane apAra du:kha thAya che, ane tenI vedanAthI A kalama cAlI rahI che. zrI. kAnajI muni prakaraNa ke A pahelAMnA terApathI prakaraNamAM huM kadI eka yA khIjA pakSe jhujhayA ke jhUkayA nathI. emAMthI kAi pakSanI taraphadArI ke virodha karyo nathI, paraMtu banne pakSenI pravRttione nirlepa sAkSI rahyo chuM. eTale Aje kaMipaNa taTasthabhAve kahevAnA mate adhikAra che, ema huM mAnu chuM. bhUlabharelI kalpanA vadhAre prathama te eka vastunI ApaNe svIkAra karavA joie ke sthAnakavAsI' e 'dha' nathI, pazu saMpradAya che, mahAvIrapraNIta jaina dhama'nI eka zAkhA che. eTale sthAnakavAsI sapradAya e ja eka prabhu mahAvIratA sAcA anuyAyI varga che ane stara jaina saMpradaLyA jUThA che, ema kalpavu e saeNgya nathI. te ja rIte zvetAM. Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jenI tA. 1-12-48 bara mUrtipUjaka, digaMbara ke terApaMthI ema mAne ke ame ja samaye evI sagavaDatAo prApta thAya ke jethI AtmA baLapUrvaka mahAvIranA sAcA anuyAyIo chIe ane itara jaina saMpradAya jJAnamArge mithyAtvane haDaselI mUkI, samyakatva prApta karI, nirjarA . jUThA che, ema mAnavuM paNa bhUlabhareluM che. mArge AgaLa vadhI mokSa prApta kare. jaina-anekAnta mAgI che. anadhikArIne jJAna ! " bIjI eka vastu ApaNe kadI na ja bhUlavI joie ke jaina | terApathI, sAdhuo dayA-dAnanuM rahasya je teo kene samajAve che, te kheTuM nathI; paNa adhikArI ke ananyAsIne siddhAMta kevaLa ekAntamAgI nathI, paNa svAvAda anekAnta nizcayanI A vAtano sAce sAra na samajAya, ane tethI teo mAgI che. jene koI vastune eka ja dizAethI joI na zake. dayA-dAnanI pravRttine aniSTa mAnI besI jAya, ema banavAne naya ane nikSepAnuM svarUpa samajIne judI judI dizAethI e joI saMbhava rahe che. zake. dareka dizAethI nirIkSaNa karyA vinA satyane samajI zakAya nahi. mAnyatA vi, pravRtti nizcaya ane vyavahAra - A upadezathI terApaMthI anuyAyIo kaMi dayA-dAnanI jaina dravyAnuyogamAM haMmezAM nizcaya ane vyavahAra e pravRttithI aTakyA nathI, kAraNa ke teo vyavahAramAM dayA-dAnane be daSTie dareka tatvone kahevAmAM AvyAM che. temAMnI eka ja mAne che. te ja rIte jeo dayA-dAnanA himAyatIo tarIke dRSTine pakaDIne je vAta kahevAmAM Ave te jaina dRSTinI hoI zake pitAne oLakhAve che, temaNe garIbo mATe pitAnA bhaMDAre haju nahi. jana siddhAMtanuM A amUlya svarUpa vicArIne ja dareka khullA mUkI dIdhA nathI. teo potAnA mAmulI-kSudra svArtha matabhedanA praznane vicAravo joIe. khAtara kALAMbajAra ane garIbonuM zoSaNa karI rASTrane droha paNa kriyA ane karma karI rahyA che. "eraNanI corI ane seyanuM dAna karavAthI dharma sthAnakavAsI tema ja mUrtipUjaka saMpradAyamAM kriyA ane 5. premI thavAtuM nathI ke pUNyanuM upArjana thatuM nathI. prathama ApaNA , bhakitanuM mahatva vadhu AMkavAmAM AvyuM che. digaMbara tema ja kAnajI paga nIce baLatuM ApaNe jovuM joIe. janatAmAM vizvAsa rAkho 'muninA saMpradAye jJAnanuM mahatva vadhu akayuM che, jo ke zrI kAnajI muni kriyAne choDIne mAtra jJAnane vaLagI rahyA nathI, paNa jJAna sAthe meLa na A badhA pachI eka vAta e paNa dhyAnamAM rAkhavA jevI che che, ke asatyanI sAme jarUra dharmayuddha hoI zake; paraMtu ApaNuM khAya eTalI hade bhakitanI ArAdhanA tarapha ghasaDAI gayA che. zvetAMbaro grzavAstho mo: kahe che, paraMtu mekSa te akriya ja che, nahi te badhuM asatya ema mAnavuM te bhUlabhareluM che. zrI. kAnajI ane sarva kriyA ane cheDatAM je kevaLa jJAnasvarUpa ja rahe te ja muni ke terApaMthI sAdhuo sAme kahevAtAM jehAda, saMgaThana ke jAgRti AtmAnI mokSadazA che. vaLI samajaNa vinAnI kriyA to phogaTa ja che; jarUranAM nathI. jehAdane nAme kaleza, saMgaThanane nAme yuddha ane eTaluM ja nahi paNa samyaphaTava vinAnI kriyA paNa karmabaMdhana che, jAgRtine nAme saMkucitatA ApaNe UbhI karI rahyA chIe. varSothI kamavimocana nathI, e zvetAMbara mAnyatAnAM sUtro jaNAve che. je je saMskAre prajA upara paDayA che, te koInA thaDa vyAkhyAnathI zrI. kAna muni paNa e ja jaNAve che temAM beTuM zuM che ? naSTa thaI javAnAM nathI, ane baLatAne AgamAMthI bacAvavAmAM ApaNane samyaktvanI jhAMkhI nathI thaI e saraLa vAta jo ApaNe pApa cheema kaI kahe, te prajA ema mAnI le, ane koI svIkArIe te mithyAtva sAthenI kriyAne ApaNe nija rArUpa kema prANIne AgamAM baLatuM nirlepabhAve joI rahe, ema banavAnuM paNa gaNI zakIe ? kriyAmAM je jAtanA bhAva hoya te pramANe puNya nathI. ApaNe pAMca DAhyA ane buddhizALI chIe, ane janatA te mUkha ane aNasamaju che, ema paNa mAnI levAnI koIe ke pApane baMdha paDe. ane puNya ke pApane baMdha, te karmabaMdhana bhUla karavI nahi. che, ema kahe temAM khoTuM zuM che? alabat, vyavahAra dRSTie kiMmata saMkhyAmAM nathI, - sakriyA tyajIne mANasa ezaArAmathI chave, pitAnI AMkha sAmenA saMbhava che ke jema theDA sthAnakavAsIo zrI. kAnajI muninA duHkhI mAnava ke prANInI upekSA kare, ane pote kaMi kriyA karate - saMpradAyamAM bhaLI gayA, tema bIjA thoDA terApathI thaI paNa jAya. nathI, tethI karmabaMdhana thatuM nathI, ema mAne, te te mUkhanA paraMtu huM emAM koInuM patana thaI gayuM ema mAnatA nathI; ane svargamAM rAcavA jevuM thAya, sthAnakavAsI rahyA, e kaI ucca bhUmikAe rahyA che, ema paNa ? karma baMdha ane nirjarA mAnato nathI. vaLI kAMI dharma ke siddhAMtanI kiMmata enA savamAM ema kahevAmAM Ave che ke terApaMthIo dayA-dAnanA virodhI che, enA anuyAyIonI saMkhyAmAM nathI. jo ema hoya te che, ane emAM pApa mAne che. eTale terApaMtha ajaina che, arA- khristI, musalamAna ke bauddha dharmIonI saMkhyA pAse ApaNI STrIya che, ane tethI ene virodha kare joIe. gaye vakhate thoDA samagra jenI saMkhyA keTalI a5-nahivatu-che ? terApaMthI sAdhue saurASTramAM AvelA, tyAre coTIlAmAM huM temane kAyaratA ane pAmaratA maLe hato ane temanI sAthe ThIka carcA karI hatI. temanuM kahevuM vaLI jo ApaNe vANI ane vicArane svAtaMtramAM ema che ke "dayAthI prerAIne ApaNe tarasyAne pANI pAIe te temAM mAnatA hoIe, te zrI kAnajI muni ke terApathI sAdhuone temanA je dayAnI bhAvanA thaI te kalyANakArI che; paraMtu dayAthI prerAIne vicArone pracAra karavAne pUrate adhikAra che. emane koIe sahakAra pANI pAvAnuM je kArya karyuM temAM pANInA jIvanI hiMsA thaI, na Ape eTale utAre che. bhejana na ApavuM ema kahevuM e e pApa thayuM, ane mAnavInuM duHkha TaLyuM e punya thayuM, paraMtu kevaLa asahiSNutA ja che. ene huM te dayA-dAna virodhI pagaluM pApa ane punya bane karmabaMdhana che. emAM nirjarA eTale karma kahuM. jo ApaNe kaI bhikhArIne eTale ane roTale ApI zakIe mukti nathI." siddhAMtanI daSTie A vAta khoTI nathI. paraMtu jyAM te saMsAra tyAgI nIkaLelA ane paMca mahAvrata pALanArA sAdhuone sudhI samyaktva na thAya tyAM sudhI nirjarA na thAya. chatAM ApaNe eTale ke roTalo na Apa, teo sagavaDa vinA, bhejanapANI jIvIe chIe, vicArIe chIe, belIe chIe ane kAma paNa vinA, bhUkhyA, tarasyA, rakhaDI, thAkI, saurASTra choDI cAlyA jAya karIe ja chIe; eTale karmabaMdhana te thavAnuM ja. mATe jo , te dharma ugarI jAya ema mAnavuM, emAM kevaLa kAyaratA ane karma bAMdhavAnA ja chIe, te sArAM kArya karI pUryopArjana kema pAmaratA ja che. na karavuM ? temAMye puNyAnubaMdhI puNya' thaI zake, te tenA udaya ( anusaMdhAna pRSTha 400 jue.) Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-12-48 29-ka ' * samAja svAcya ane haDatALanIti [chelI paryuSaNa vyAkhyAnamALA. daramiyAna zrI. zAntilAla harajIvana tyAM sudhI kAma na karavuM, mAgaNI siddha karavA mATe majurAe zAhe ApelA vyAkhyAnanI saMkSipta noMdhI hiMsAne tophAnane paNa bhAga akhatyAra karatAM muDIvAdI ne majura, zeTha ne nekara, yaMtra ne yaMtra para kAma acakAvuM nahIM. e tAtkAlika pagaluM che. haMmezane niyama nathI. karanAra-baMne vacce koI paNa prakArane vikhavAda jAge tyAre sAmu- kAlabhAkasanuM aMtima dhyeya arAjakatAvAda (anarehism)nuM hatuM, dAyika rIte majuro nakaro ke yaMtra para kAma karanArAo kAma karavAnI jemAM pilisa ke adhikArInI jarUra na paDe ane suvyavasthita rIte nA pADe tene ApaNe haDatALa kahIe chIe. pahelAM paNa zubha samAja enI meLe cAle. prajAnA hAthamAM sattA Avaze ane prajAne prasaMgee aNo ne pAkhI paLAtAM. mAnavI tyAre manathI nizcaya meTo bhAga te majurI karanAone hovAne. evI rIte majuro ' karate ke Ajano divasa huM ciMtana, manana ne dhyAnamAM gALIza. rAjya calAvaze ke dhIme dhIme karatAM rAjyasattA sukAIne nAza pAmaze Aje huM vyavahAramAM nahi DUbuM. Ane haDatALa kahevAya nahIM. vaLI (the state shall wither away). 2140 sig av t24 bajAranA badhA ja vepArIe pitAnuM kAmakAja baMdha rAkhe tene rasTInanuM hatuM, TesToyanuM hatuM ne gAMdhIjInuM paNa e ja dhyeya ApaNe ema kahIe ke vepArIoe aNajo pALe che, paNa che, jemAM rAjya ochuM karavApaNuM rahe ne prajA svayaM jAgRta heya. temaNe haDatAla pADI che ema kahevAze nahIM. Ama pahelAnA rAjapane bIlakula ochI dakhalagIrI karavI paDe, pujA svayaMzAsita heya. jamAnAmAM haDatAlane dhArmika saMbaMdha hatA. gAMdhIjI ne kAlaMmAkarsanA aMtima dhyeyamAM sAmya che. gAMdhIA uparAMta haDatALane eka bIjoye prakAra joi zakAya che. chanA te sAdhana ane sAdhya baMne ahiMsA che, tyAre kAlaMmAkarsanuM e che gAmaDAnI hijarata. sAmAnya rIte rAjya sAthe prajAne peTe sAdhana hiMsA che. gAMdhIjInA sAdhanane sAdhya vacce bheda nathI. saMbaMdha thAya ne rAjyamAM jIvavuM azakaya bane tyAre AvI prajA ke hiMsAthI sattA prApta karanAra tarata ja pachI ahiMsaka banI jAya prajAne moTo bhAga gAma AkhuMya khAlI karIne jAya tevA prasaMge e saMbhavita nathI. bhUtakALamAM ghaNuM banatA. rAjA AsapAsanA vANIyA ke bhATacAraNane kAlaMmAse haDatALano A sidhdhAMta janasamAja ane duniyA pUche. hIjarata karanArAonI bAdhAnuM rAjAne bhAna thAya ne samAdhAna pAse raju karyo tyAre zI paristhati pravartatI hatI tene paNa ApaNe thAya te ThIka. nahIM to prajA gAma cheDe. A paNa eka jAtanI vicAra karavuM joie ane e kAryakramamAM ghaTatAM pheraphAro karavA haDatALa ja hatI. chello Avo prayoga gAMdhIjInI salAhathI lIMbaDImAM joIe. eka varasa pahelAM huM mAM paDayA te vakhate dAkataranI thaye hate. je davAthI mane ArAma thayelo e ja davA Aje paNa mane kaMI haDatALa zabdanI vyutpatti mane jaDI nahI, enA prayoga levAnuM kahe tenA jevI A vAta che. yuropamAM tyAre yaMtrayoganI mATe judI judI bhASAomAM judA judA zabdo che. aMgrejImAM zarUAta hatI; khetIpradhAna ne DheraucharanA dezamAM yaMtra dAkhala ene sTrAIka (strike) kahe che, marAThImAM saMpa kahe che, tyAre karavAmAM AvatA hatA. lokonA hAthamAMthI kAma jatuM rahyuM. daza hiMdI ane gujarAtImAM haDatALa kahevAya che. strike zabdanA mANasanuM kAma yaMtra para beThele eka AdamI karI zakatA thaye. . mULamAM sAmA upara koI jAtano ghA kare evo koI dhvani haze. vastunI khapata tyAre ATalI badhI na hatI. sinemA ne akhabAra marAThI bhASAmAM saMpa zabdane jeNe prathama praveza karyo haze teNe vAMcavAnI Teva pahelAM karatAM Aje ghaNI vadhI che. 20 varSa" paranA badhA majuro eka che" ema batAvavA mATe e zabda yojyo haze. strI purUSanA paSAka Aje ghaNA badalAya che. samAjanI abhirUci hatALano itihAsa jano nathI. muMbaImAM atyAranA jevI badalAtI ja rahe che. yaMtra AAvavAthI utpAdana tA 1 ka. navI haDatALa AjathI 80 varSa pahelAM paDI hatI. e prasaMga jarA enI khapata vadhI nahIM. bekArene kAmadhaMdhe rahyo vicitra hatuM. bhaMgIoe tyAre mAMgaNI karI ke TopalA, vAsaNa, nahIM. eTale je le kephane yaMtrathI khamavuM paDayuM temaNe kArakhAnAnA jhADu tathA paheravAnAM kapaDAM ane myunisipAliTIe ja purAM yaMtro teDI phoDI nAMkhyA. bIjI bAju te pachI kArakhAnAmAM kAma pADavAM joIe. tyAranI myunisiya liTI te je. pI. enI banelI karanArAone pagAra ocho maLavA mAMDe. dhanapationI vRtti dhanaTAuna kAunsila hatI. bhaMgIoe je mAga AjathI 80 varSa lasAmAM ja racI pacI rahetI. kArakhAnAmAM vahelA pareDhiyAthI pUrve raju karI hatI te vastu harijana sevaka saMghe meDethI raju karI. majurone belAvavAmAM AvatA. kamANI vadhAravA mATe pa78 A dAkhala thI masANIe myunisipAlaTInA ItihAsamAM TAMkele che. varSanAM bALake kArakhAnAmAM jatA. atyAre nizALe laI javA I. sa. 1850-60 mAM bIjo eka prasaMga banyA hate. teDAgara Ave che tevA teDAgara lAMbA lAMbA vAMsa rAkhatA ane majura saMgaThana tyAre paheluM zarU thayuM hatu. sekreTarI opha uMdhatA bALakane bArImAMthI vAsa ghAMcI uThADI laI jatA. majurone - sTeTa-IMgleMDa taraphathI phekaTarI kAyade karavAnI sucanA puruM rakSaNa nahetuM. pArlAmenTanI sattA AjanA jeTalI tyAre vizALa AvI. lekhake karI eka gRhastha muMbaI mIla kAmadAra saMdha nahotI. Ama varganuM pArlAmenTamAM pratibiMba nahetuM. duHkha sahana sthApanA karI hatI. dIna baMdhu nAme patra paNa nIkaLatuM hatuM. te karanArAo pAse te duHkha nivAravA koI ja sAdhana nahotuM. AvA vakhate majuronA pagAra aMge vAM paDe eTale haDatALa paDI hatI. saMjogomAM kAmAkarse vargavigrahane sidhdhAMta raju karyo. kari.. haDatALa kema pADavI, zA mATe pADavI, kevI rIte pADavI, yAda sAMbhaLavA mATe rAjataMtra ke nyAyataMtra upalabdha na hoya tyAre haDatALane majuronA beTA hathiyAra tarIkenuM rUpa kAlaMmAkarse ApyuM. majura kAma karavAnI nA pADe. te pachInA se varSamAM dhaNuM rimajura ne mAlikanA saMbaMdhane eNe UMDo abhyAsa karyo hate. phAro thayA. Aje mAMga puSkaLa vadhI che. pahelAM thoDI vastuthI eNe kahyuM ke majurane mAlikanA saMbaMdhe sudhAravA hoya, majuranuM cAlatuM. Aje evuM nathI rahyuM. jema mANasa vadhAre jarUriyAta purI zeSaNa aTakAvavuM hoya te majurI pAse A eka jabaradasta paDI zake tema te vadhu zrImaMta. parigraha vadhAra, kapaDAM be cAra hathiyAra che je ugAmatAM emanI mAgaNI saphaLa thAya. tyAre te joDane badale paMdara vIsa rAkhavA, meTara, reDiyo, grAmophena vasAvavAM- haDatALano avAranavAra upayoga karavAmAM AvatA hatA. thAkI, kaMTALI Ama pahelAM karatAM lokeAnI jarUrata vadhI che. jarUratanI vastuonI gussAmAM majuro kAme na jAya evA prasaMge tyAre banatA. kAle mAga vadhAre che tyAre puravaThA ochA che. mAse pratipAdana karyuM ke majuroe zeSaNano virodha kare, muDI Aje te majurone bIjA dezamAM ne ApaNA rAjyavAdInA zoSaNane bhoga thavAnI nA pADavI, mAgaNI kabula thAya nahIM taMtramAM bhAga levAne haka maLe che. so varSa pahelAnA karatAM Aje Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 prabhu mAra vadhune vadhu baLavAna thatA jAya che. matAdhizvAra vadhAre jana sakhyAne haiya che. majura ne..kArakhanAnA mAlikane sarakhA ja adhikAra che. eka kArakhAnAMmAM so ke hajAra kAmadAro hoya te kArakhAnAnA pAMca bhAgIdArA hAya tA majuronI sattA matAdhiMkAra ne jore vadhAre che. rAjyataMtraparanA kANu eka vakhata brAhmaNo (vidyAnA) pAse hatA, te pachI kSatriyo pAse maLye, te pachI vaizyA pAse AvyA. bhaviSyamAM e kAbu zudro--A zabda huM enA hIna atha'mAM vApa ratA nathI paNa pramANikapaNe potAnI jAte mahenata kare tevA vaga' mAre mana abhipreta che--pAse AvanAra che, samAjane mATeA bhAga jAtamahenata karIne raLanArAone che. buddhine jore ke te jore khIjAnI mahenatane upayoga karanArAo bhale juja paNa rahevAnA ja. dhIme dhIme emanuM vatu La ghaTatu javAnu kAyadAthI pahelAM divasamAM bAra kalAka sudhI majurane kAma karavuM paDatuM, pachI daza kalAka thayuM', pachI 'thaMyu` nava kalAka, te Aje ATha kalAka pazu keTalAkane te vadhAre lAge che. koi paNa du:khanu nivAraNu khe rIte thai zake. rAjya pAse OM svataMtra nyAyabuddhivALI kAi vyakita pAse peAtAnI mAgaNIo rajI karI zakAya. pahelAM te ene ravAja hatA ke eka janu sAmA pakSe khUna karyu" heya te sAmA pakSamAMthI kAi paNa ekanu khUna karavu. sarahada para Aje Ama ja cAle che. paNa ApaNe ema karatA nathI. e mATe adAkSatamAM kesa cAle che. gune karyo huAya te sAbIta thayA pachI dAlata taraphathI sajA thAya ne rAjya e sajAnA amala kare. mAnavI Aje anyAyanA upAya peAMte potAnA hAthamAM rAkhatA nathI. gune che ke nahi tenI khAtarInu kAma te adAlatane soMpe che. rAjya tene jAhera rIte amala kare che, peAtAne sabaMdha DAya tevA kAya'mAM manuSyanI nyAyamuddhi sthira rahetI nathI. sAmAnya mANusanuM mana vArthI hAya che eTale taTastha vyakitane nyAya mATe ekAya soMpAya che ane enI sajA sAmu dAyika rIte thAya che. nyAyanuM tattva vadhAratAM javu', 'sAnuM tattva echu' karatA javuM e ApaNuM dhyeya che. ApaNe kASThanI pAse eka hajAra ke be hajAra rUpiyA mAgatA haiie te rastAmAM e maLe te ApaNe ene luMTI letA nathI, ke enI tijorImAM che ema ApaNane khabara paDe teNe tyAMthI laI AvatA nathI. e mATe lavAdane e kAya' soMpIe chIe ke adAlatamAM jaie chIe. A vastu maLurAte mAlikane lAgu pADI zakAya kharI? 1920mAM amadAvAdamAM majura haDatALa paDI tenu netRtva gAMdhIjIe sabhALyu hatu. emaNe kahyuM ke tene vizvAsa heAya evu kAi taTastha pA~ca nIme ke jethI kha'ne pakSe e cukAdA mAnya kare. koi pazu matabhedane nikAla huM vadhAre baLavAna chuM mATe mArA hisse mATe agrejI kahevata pramANe might is right e rIte na thavuM joie. taTastha paMca nImA-paMcadrArA huM mAgu chu teve segme se| TakA lAbha na maLe ke pachI 80 ke 50 cukAdo tarapheNamAM Ave te eTalAja TakA mArI vAta sAcI che ema mAre mAnavu joIe. Ama kola mA sanA vamavizrcanA siddhAMtane badale gAMdhIjIe vaJa'meLanAM upayAga karyo, pazu majuro te mAlikA anene lAgyu ke peAtAne anyAya thayo che. gAMdhIjIe mAnyuM ke khA badhAyanuMmULa huM chuM eTale emaNe upavAsa karyA, jokhamadArI lIdhI 'te mIlamAlika ne majUrAe paMcanI prayA svIkArI. tyArathI-20-25 varSoMthI-ApaNe tyAM pAMcanI prathA dAkhala thaI che. samAjanu svAsthya eka ne avibhAjya haeNvu joie. eka yu va deSita haiAya te bIje enI asara paDe ja che. kAlasAnI khANamAM krAma karanAra khAya jo kAma karavAnI nA pADe te tethI jena tA. 1-12-48 Trenane asara paheAMge. kArakhAnA kAlasA vagara baMdha paDI jAya, relve kAmadAra kAma karavAnI nA pADe teA kAlasA ekathI bIje sthaLe paheAMce nahIM, kArakhAnA baMdha thAya. janatAnI avara javara aTakI jAya. samAje te| sAmAjanu svAsthya jarA jarAmAM bagaDI jAya che. mANusanI tadurastI sArI hAya tA theDuM ochuM ke vadhAre khAvAthI tene asara thatI nathI, pazu bimArI hAya ke tabIyata nAnu hAya te DhaLavAmAM haLavI cIja khAvAthI pa svAsthya bagaDuM. AvI nAjIka paristhiti Aje che. samAjane najara samakSa rAkhyA sivAya koi paNa kArya karIe te samajavu. svAsthya bagaDe. Aje maLura ne mAlika vacce kai jhagaDA ubhA thAya te e prazna mAtra e bananeja prazna rahyo nathI. sarva samAja upara tenI asara paDe che. majurane thate anyAya dUra karavAnI rAjya nA. pADe, kaiM paMcane cukAdo adhure ne apUNu' hAya, athavA te adAlatanA cUkAdo anyAyI haiAya te ja haDatAla pADavI yogya che. nyAya meLavavA mATe majura sadhanA dgAdedArA upavAsa upara utare tene paNa hu te ucita ja mAnuM. ApaNane duHkha che. mATe haDatALa pADe evI jAtanI haDatALa nukazAnakAraka che. samAjanuM utpanna dharma te mArene je cIja vastuonI jarUra che te gAMdhI maLe, utpanna ochu thAya. temAMdhArIta vadhe, achata thAya ne Ama A viSacakra cAlyA kare. mAjanI paristhitimAM sudhArA karavA heya tA dhanavAnAe ne sattAnA tantrAvALAoe e eja upADI levA joIe. samAjanuM svAsthya TakAvavu DrAya, te na bagaDe ema jovu hAya te dhanikAe mArene nyAya meLavavAnA mArga batAvavA joie, emanI sthitimAM uttarAttara vikAsa thAya ema karavuM joie, ni kAe te rAjyata Mtre te mannuranA hiMta' para ja vadhu ne vadhu dRSTi rAkhavI joie, dhanika vaga mAne che ke majurA hada karatAM vadhAre mAge che. vAta barAbara che. majuMrAne peAtAnI tAkAtanuM bhAna have jAgyuM che. mAnavI pAse ekadama. paisA AvI paDe te e ekadama jora zvetavavAnA prayatna kare tema thatu haze, paNa bahujanasamAja zramajIvI vargane yogya sthAne pahAMcADavA mATe samAja upAya na dare, madada na kare te e loka-majurA-zramajIvI varga - ayeAgya mAge paNa javAnA bhaya che. mAnavIne nyAya na maLe te gussAnA AvezamAM AvI jai je hathiyAra Ave tene e upayAga kare. majurAnI mAgaNInA sahAnubhUtipUva ka vicAra karavA joie. vadhAre janasa MkhyAmAM dhana vaheMcAya, nIcalA tharane pazu e maLe e pramANe ApaNe prayatnazInna rahevu joie. Aje maMjIrA. temaja nikA khate tapeAtAnAM svAya juve che, samAjamAM svA canI prabaLatA vadhI gai che. majuroe veThelAM duHkha te anya ya junA che. sahanazIlatAthI emaNe atyAra sudhI. veyu che. dhanika vaga tarapha je rAjyadhUra hatI te Aje majuro tara DhaLatI jAya che. te divasamAM dhanikAe majurA pratye je anyAya karyo che te Aje majurA na kare te ApaNe jovu joie. ema karavAmAM dareka vargo 'madada kare. ApaNe jo phakta ApaNu` pe tAtu'ja hita jozuM te samAjanu svAsthya bagaDaze. haDatALa TALI zakayu evI vastu che. majurane sagavaDa ApavAnI ne emanA pratye nyAyathI vavAnI ApaNI taparatA" jema vadhe tema samAjanu svAsthya vadhaze. hiMsAthI krAMti revolution AvavAne badale ahiM sAthI utkrAMti (evolution) Avaze, navesarathI samAjanI sthApanA thaze, ane e rIte ApaNe svecchAthI kAya karatA thazuM tA maLelI AjhAdImAM khAdI meLavI zakIzuM, zAntilAla harajIvana zAha Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-12-48 prabuddha jaina paMDita javAharalAlanI bhavya udmASaNA [hiMdanA mukhyapradhAna paMDita javAharalAla naherU hiMda pAchA pharyA te pahelAM temane perIsa khAte eka divasa aNadhAryAM vadhAre rokAvuM paDayuM tene lAbha laIne saMyukata rAjayanI pariSada samakSa vyAkhyAna ApavA mATe paMDita javAharalAlane tA. 3-11-48 nA rAja khAsa niyaMtraNa ApavAmAM AveluM. te vakhate temaNe karelu' pravacana e divaseAnA dainika chApAmAM AveluM ghaNAe vAMcyuM haze ane visarA paNa gayuM haze. dainika chApAmAM A rIte aneka khAkhatA agatyanI ane khInaagatyanI Aje pragaTa thAya che, vaMcAya che ane AvatI kAle bhulI javAya che. pAMDita javAharalAle A prasaMge kareluM pravacana asAdhAraGga gAMbIyathI bhareluM che ane kAi utkRSTa pratibhAnuM darzana karAve che ane e vAMcatAM te pAchaLa ApaNu savanA rASTrapitA gAMdhIjI jANe ke kheAlI rahyA hrAya evA ApaNane bhAsa thAya che. e bhASaNamAM hiMdanI AtA ke agavaDAnA paDitajae leza mAtra ullekha karyo nathI duniyAnA `krA uttuMga zikhara uparathI kAi lAkAttara purUSa duniyAnA lokAne sukha, zAnti ane zreyane sAce mAga dekhADato hoya evI akhaMDa agAdha premanItaratI vANI ApaNane A pravacanama sAMbhaLavA maLe che. e pravacana purA dhyAna, ane mananapUrvaka karI vAMcavA vicAravAnI dhAna'6] 'pramud jaina'nA vAMcAne taka maLe e hetuthI tene pramANabhUta anuvAda ahiM pragaTa karavAmAM Ave che, "A prasaMge huM jarA kSAbha ane mu MjhavaNa anubhavuM chuM, kAraNa ke A pariSada AkhI duniyAnI prajAnuM pratinidhitva dharAvatI eka sasthA che ane ahiM upasthita thayelA ApaNe moTA mANasA hoIe ke nAnA pazu ApaNu sa` eka mahAna dhyeyanA pratinidhi chIe ane e dhyeyanI mahattA ApaNane savi zeSa gauravAnvita banAve che. ApaNe aneka Tila tema ja vikaTa samasyAonA ukela zodhI rahyA chIe. ApanI sAme Aje je samasyAo paDelI che te viSe A prasa Mge kazu paNa khAlavAnu huM sAhasa karavA mAMgatA nathI. A duniyAnI A ane mujhavaNAnA bhAra Apa vahana karI rahyA che, paNa A praznanA sAmanA karavA sabaMdhe Apa, sAdhAraNataH je vaLaSNu dAkhavI rahyA che. te yAgya che ke kema te viSe ghaNI vAra huM AzaMkA anubhavuM chuM, ApaNuM dhyeya spaSTa che ane ema chatAM pazu e dhyeyanI carcA karatAM ApaNe ghaNI vAra na!nI bAbateAmAM aTavAi jaie chIe ane mULa uddezane ApaNe visarI jaIe chIe. keTalI vAra ema lAge che ke ApaNA mukhya uddeza viSe . ApaNane purI spaSTatA hAtI nathI ane pramANamAM gauNa uddeza ApaNI sAme mahatvanuM sthAna dhAraNa karI khese che. hu' eka evA dezamAMthI AvuM chu ke je deze lAMbI laData bAda--jo ke te laData zAntipUNu` hatI-potAnI svataMtratA-AjhAdI prApta karI che. A lAMbA kALa sudhI cAlelI laData daramiyAna mAtra sAdhyane ja lakSamAM rAkhavAnuM ja mAtra nahi, paNa je sAdhane ane kAya`paddhati dvArA te sAdhya amee siddha karyu che te sAdhatA tathA kAya paddhati sabaMdhamAM pazu kazI upekSA nahi karavAnuM amArA mahAna gurUe amane zikSaNa ApyuM hatuM. te haMmezA A bAbata upara bhAra mUkatA hatA ke dhyeya zuddha hoya e mAtra puratuM nathI, paNa e dhyeyane siddha karatAM sAdhane paNu zuddha hovAM joie e eTaluM ja agatyanu che. ApaNe A yAda rAkhavu jarUrI che ke jo ApaNI AMkhA lehItarasI haze ane ApaNAM dila matsaragrasta haze te uMcAmAM uMcA hetu paNa siddha thai -zakavAnAM nathI. Ama hovAthI, ApaNe zu siddha karavA mAMgIe chIe te karatAM paNa te ApaNe kevI rIte siddha karIe chIe tene vicAra karavA vadhAre jarUrI bane che. 3959 khe mahAna vizvavigraha bAda ane e vizvavihAnA ja pariNAme A saMsthA AjanI kakSAe paheoMcI che. A vizva vigrahomAMthI ApaNane zu odhapATha maLyA che? A kheAdhapATha kharekhara e che ke dhikkAra ane hi MsAmAthI ApaNe zAntinI sthApanA karI zakIzuM nahi. e banne parasparavarAdhI tattvo che. mAnavajAtane Aja sudhInA itihAsa ane khAsa karIne jeNe mAnavajAtine veravikhera ane pAyamAla karI nAMkhI che tevA khe vizvavitra ApaNane zikhavI rahyA che ke dhiAra ane hiMsAmAMthI mAtra dhiAra ane hisA ja janmI zake che. ApaNe dhikkAra ane ahiMsAnA duSita cakrAvAmAM sAyalA chIe ane jyAM sudhI AmAMthI chuTavAnA khIjA upAyA ane mArgo zodhavAmAM nahi Ave tyAM sudhI game tevAM vidrattAlaryAM ane savedanapUNa bhASaNA ane vyAkhyAnA ApaNane te cakrAvAmAMthI kAi kALe paNa mukta karI zakaze niha. jo A ne A ja cakravAmAM ApaNe marI khAdhA karIzuM te| AkhI duniyA eka bhayaMkara vinAza tarapha dhake lAze, eTaluM ja nahi paNa kAi paNa eka rASTrasamuha anya rASTrasamuhanI sAme peAtAnuM dhAyu" kadApi paNa siddha karI zakaze nahi. teA pachI ApaNe AgaLa kema vadhIzuM' ? A dhikkAra, pUrvagraha ane bhayabhItapaNuM ApaNA dilamAMthI kADhavAnuM kadAca muzkela haze, paNa jyAMsudhI ApaNe tema karIzuM nahi tyAM sudhI ApaNe di saphaLa thai zakIzuM nahi." paDita naherUe AgaLa vadhatAM jaNAvyuM ke "ame yureza panI saMskRti mATe purUM mAna dharAvIe chIe ane yuropanA praznomAM paNa amane eTalA ja rasa che, paNu Ape e dhyAnamAM levuM dhaTe che ke duniyA yuropathI vadhAre meTI che. ezIyAmAM evA aneka vizALa pradezA paDelA che jemaNe bhUtakALamAM duniyAnu bhAvI dhaDavAmAM bahu bhAga bhajavyA nahi hoya, paNa Aje to te pradezA jAgRta thayA che ane tyAMnI prajAe saceta banI che ane temanI upekSA avagaNunA thAya te sahI levAne have te prajAe khIlakula taiyAra nathI. Aje duniyAnA vahIvaTamAM ezIAe cekasa sthAna prApta karyu che te AvatI kAle e sthAna uttarAttara vadhAre mahattva prApta karavAnuM che. ezaAne amuka bhAga haju paNa AjhAda banyo nathI ane ATaluM badhuM banI gayA pachI kAi paNa deza anya dezeAmAM nakhAyalA potAnA thANAne hajI paNa vaLagI rahevAnA Agraha sevyA kare che. e bhAre Azcaya janaka che. AvI kAi paNa prakAranI parAdhInatA ke pArakI sattAnI hakumata sAme vegavAna virodha ubhA thavAnA che. ame je Aja sudhI zAhIvAdI hukumatane sahana karI rahyA hatA teo anya dareka dezane AjhAdI hAMsala karavAmAM bane teTalI madada karavAnI pratijJA lai cukayA chIe. amarI paDAzanA dezamAM cAlI rahelA jhAMdIyuddho ame| sahAnubhUtIpU` nihuALI rahyA chIe ane je kAI nAnI kumeTI sattA A AjhadInI ADe Ave che te duniyAnI zAntine jokhamAvI rahela che ema ame mAnIe chIe. " jAti jAti vaccenI ekatA viSe ullekha karatAM paMDita naherUe jaguAvyuM ke "e bhAre Azcaryajanaka che ke A sasthAe saMmata karelA jAheranAmA viSeA ja pariSadamAM anekavAra khelAyu. hAvA chatAM ane anumedana apAyalu hAvA chatAM e ja jAhera nAmAnA keTalAka siddhAntAnI haju keTalAka pradezAmAM chaDece avagaNunA karavAmAM Ave che. duniyAnA kAi paNa bhAgane AvI asamAnatA gamatI nathI tema ja kA amUka deza vadhAre baLavAna sattAnA sAmatA Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 karI na zake te judI vAta che, paNa te sivAya AvI . mAsa mAjIsa vaccenI asamAnatAne kASTha pazu deza sahI levAne taiyAra nathI. AvI jAtigata asamAnatA ane bhedabhAvanI nItine tyAga karavAmAM nahi Ave te kalahanAM bIjo ApAye jaze. A sabaMdhamAM ezImA, AphrIkA ane duniyAnA khIjA keTalAka bhAgA yurepa karatAM vadhAre saDAvAyalA che. jo yuropanA mahAna rAjyanItiA A citra. sAme potAnI najara nahi Tekave te temanA potAnA prazno te yathAvarUpe grahaNu karI zakavAnA nathI ke hala karI rAMkavAnA nathI. e eka navAi jevI vAta che ke jyAre duniyAmAM anAjanI ta'gI che. thyane ghaNA bhAganA lakA bhukhe mare che tyAre ApaNuM dhyAna mAtra rAjakAraNI khAqhatA upara ja kendrita thai rahyuM che. A rAjakAraNI prazno thoDA samaya mulatavI rAkhavAmAM Ave ane duniyAnA je vibhAge anAjanI taMgI bhogavI rahyA che te vibhAgone anAja purU' pADavA jevA tatkALa agatyanA Arthika prazno ukelavA pAchaLa A pariSada peAtAnuM dhyAna kendrita kare te kevu' sArUM' ema kahevAnuM' mana thaI Ave che. Aje duniyA bhaya ane AzakAnA gu'caLAmAM gucavAyelI paDI che. AmAMnI keTalIka AzakA vyAjakhI che. e kabula karyAM vinA cAle tema nathI. meTA meTA dezamAM Aje bhaya ane AzakAnuM vAtAvaraNa vyApI rahyuM che. dareka prakAranA khAkramaNanA sAmanA karaveA joie ane mAkramagupte| jyAM saMbhava hAya tyAM ApaNe bacAvanI paNa taiyArI rAkhavI ja joie. paNa ema karavAmAM ApaNuM vana ane dAnata sA hovAM joie. koi pazu prajAne tiraskAravI-utArI pADavI-e kAma bahu saheluM che. paNa kharUM jotAM ahiM yuropamAM temaja ezIyAmAM athavA te amerikAmAM ApaNe badhAya Aja sudhI cAlI rahelI aneka laDAiA mATe eka yA bIjI rIte gunehagAra chIe. ApaNe strI purUSo sava' Ane mATe javAbadAra chIe, jo A beraNe ApaNe vicAra karavA lAgIzu ane AntaranirIkSaNa karIzu te bhayanu mAnasa saheje haLavu' banaze. jo ApaNe kharAbara samajI laieane mane te khAtrI che-ke ati najadIkanA bhaviSyamAM koi laDA ImAM jarA pazu saMbhava che ja nahiM te pachI A bhayavyAkulatA hAvI ja zA mATe joie ? je kAI AkramaNa ubhuM thAya tene paheAMcI vaLavA mATe ApaNe kharekhara taiyAra rahIe ke jethI kAi paNa khevakuph prajA ke varga anyanI sAme mAthuM uMcakavAnI hIMmata ja na karI zake. A sayukata rAjyanI sasthA A mATe ja astitvamAM AvI che. ApaNAmAMnA dareka peAtAnI bhASA ke vANI hiM'sakaAkramaNa-bhAvathI muprata karavI joie, paNa mane bhaya rahe che ke ApaNAmAMnA bahu thADA carcA karatI vakhate A doSathI dUra rahI zakIe chIe. uddAma zabdo vaDe bhASAne AkaSa ka banAvavAnuM huMmezA ApaNane probhana rahe che. paNa tenI mAThI asara nIpA vinA rahetI nathI ane riNAme vAtAvaraNamAM kaluSitatA vacce ja jAya che. prazuddha jaina chIe. kAraNu ke mA lAMbA samayanA gALA daramiyAna game te khate te pazu kAI paNa adhama ne anyAyane jarA paNa namatuM na ApavuM ane tenA game tevAM pariNAme Ave te paNa DagapaNe sAmane karavA evA ame niradhAra karyAM hatA. A saMsthA ApaNa praznone jarUra nIkala lAvI zakaze e viSe mane jarA paN zaMkA nathI. je ke lazkarI STibindue hiMda bahu madhyanA deza nathI, ema chatAM paNa duniyAnI mahAna sattAthI ane temanA lazkaro, darIAi kAkulA ane aNumAMtrAe savethI ame jarA paNa khatA nathI. zasrabaLa karatAM bIjI pazu eka baLa che. A paTha amArA gurUe amane zikhavyeA che. eka baLavAna rAjasattA ane zaktizALI zahenazAhatanI sAme ame niHzastra umA hatA. pramANumAM zAntimaya sAdhana vaDe ame amArI AjhAdI prApta karI zakrayA tA. 1-12-48 A duniyAne tenA peAtAnA prazno sabaMdhamAM A kArya paddhati lAgu pADI zakAya tema che ke nahi te huM kahI zakate nathI, paNa te pAchaLa rahelA siddhAntA jarUra amalamAM mukI zakAya tema che . ema huM mAnu... chuM. Aje huM tetrIza karoDa prajAnAM pratinidhi tarIke ApanI samakSa upasthita thayA chuM. hiMMda josabhera AgaLa vadhavA mAMge che; AMdhakAma, khetIvADI ane udyogAnI viraTa yAjanA amalamAM mukAi rahI che. duniyAnuM zreya ane zAnti sAdhI zake evI mahAna sattA hidArA mUrti'manta karavAnI amane bhAre umeda che. kAi paNa dizAethI kASTa paNa prakAranuM AkramaNa ubhuM thAya te dareka AkramaNanI dareka rIte ApaNe sAmanA karavA mAgIe chIe, paNa mAtra AkramaNu ane hiMsAnI parabhASAmAM ja vicAra karavAthI ApaNe duniyAnA ke hiMdanA praznonA nikAla lAvI zakIzu ema mane nathI lAgatu. hamaNAM ja- je mekasIkana TharAva Ape pasAra karyAM tene mArUM anumeAdana che. A TharAva duniyAnI mahAna sattAone peAtAnA matabheda samajI levAnA ane samajAvI devAnA ane sthAyI zAntine vega ApavAnA Agraha kare che. jo A saMyukata rAjyonI sasthA A pramANe kAya' karaze teA zAntinA mAge ghaNAM pagalAM AgaLa bharI zakaze ane tenI sAme paDelA praznone nIkAla lAvI zakaze. Aje jarAka rAhata jevuM lAge che tethI have ApaNI samasyA sAva haLavI banI gai che ema mAnavAnI koi bhUla na kare ane e rIte khATA AzAvAda na seve. paNa kredha, rAgadveSa tema bhayathI mukata bhnIne jo kAma levAmAM Avaze te AjanI samasyAonI jaTilatA aenI meLe AsaratI jaze ane saMbhava che ke temAMthI kAi sukhada samAdhAna hAtha lAgI jaze. ane ema na bane te paNuM bhayAkrAntapaNa ro| uttarettara jarUra dhaTatu jaze ja ane duniyAnA praznonA nikAla lAvavAmAM e rIte paNa ApaNe ghaNI majala kApI haze ja. anuvAdakaH paramAnaMda dezanA vimAnI svataMtra bhAratavaSa taNA huM anIza khAla-vimAnI; nAnakaDA haiyAmAM mArA heAsa nathI kaI nAnI; garUDasamANu vimAna mArUM sararara uce caDaze, vIvilasatAM vAdaLa vIMdhI AkAze jai aDaze; cakkara para cakkara letu' e pApa dharAtu' leze, sAta sAgara upara thaine maze . deze. daze; AkAze te nIce enuM biMba ajaba kai raheze, uMcA paryaMta stabdha banIne zAbhA enI joze. daze dizAe bharatakhaMDanI dhajA pharakatI jAze, garavA gItA jayabhArata'nAM pRthvI para paDakAro, vimAna mArU' jyAM jyAM jAze tyAM. hiMda gavAze, premabharI prabhutA bhAratanI zubha sarvatra chavAro, svataMtra bhAratavarSa tA huM banIza bAla-vimAnI bhAratanI sevAmAM mArI hA jIvana-kurmAnI ! (zrI pUjAlAla, mAlamitra' ogasTa 1948) Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-11-48 bALa zikSaNa nagara bALameLA eTale ke bALakAnI bajhAra te ApaNe tyAM dara varSe moTA zaherAmAM thayA ja kare che paNa bALazikSaNu nagaranI yeAjanA e tadna navA ja prayAga gaNAya. bALazikSaNa nagara kaeNvuM haze tenI pahelAM te kalpanA ja AvatI na hatI. ane eTalA ja mATe muMbai jai pratyakSa jovAnI icchA thaI. temAM mu. tArA mhenanuM * AmaMtraNa maLyuM ane te paNa tenI goThavaNu vagerenAM bhAga levAnuM tyAre te AyaMta AnaMda thayA. Aja sudhI khALazikSaNuMnA siddhAMtA ane sAdhanAnA paricaya bAlamaMdirAmAM ja thata hatA. mAbApAne bAlamaMdiranA saMdezA paheAM. cADavAnA paNa ghaNI jAtanA prayatna thatA hatA. paraMtu mAbApAne barAbara saMparka sAdhI zakAte nahetA tevA lagabhaga dareka bALazikSaNanA kA kartAnA anubhava hatA. paNa muMbaimAM bharAyelA A bALazikSaNunagaranI yojanAthI bahu ja sArI rIte mAbApe ane zikSaNakartA ekakhIjAnI dhaNI najIka AvI zakayA che ema samagra avalokana uparathI lAge che, bALazikSaNunagaranI racanA bALakA mATe te khUbaja A ka hatI. khaLakAnI buddhi ane kriyAzaktine vikAsa maLe evI A gADhavaNu hatI. A zikSaNanagaramAM ethI bAra varSoMnA kAi paNa bALakane bau haika vikAsa maLe tevAM sAdhanAnI vibhAgavAra yAjanA karavAmAM AvI hatI. ane temAM vyavahAra, dharamAM maLatI sAdI kriyAethI mAMDI vijJAna, bhUgoLa, vyAkaraNa, bhUmiti, gaNitanAM bhUta sAdhanA evI rIte mUkavAmAM AvyAM hatAM ke bALaka eraDImAM jaine peAtAnI meLe ja e sadha nAnA upayAga karI vijJAna, gaNita, vagere kharakhara samajI zake. svAdhyAyanA A eka adbhuta prayoga hate. A pradarzanamAM rAja sekaDe. mAbApe ane bALako AvatA hatA. bALaka mATe divasamAM be samaya kAma karavA mATe nakakI karavAmAM AvyA hatA. te samaye ekaeka eraDAmAM trIsathI cAlIsa khALakA kAma karavA lAgI jatAM hatAM. eTaluMja nahIM paNa bALakane jAte kAma karavAnu hatu eTale jene jyAM game tyAM jaIne kAma karatAM hatAM. zALAmAM bALakA zu kare che te jovA ke jANavA kadIya tasdI na lenArA mAbApe Azcayavat khuMdhu jotA hatA. mAtAnI AMgaLIethI dI chuTu' na paDe evu* bALaka paNa kAchane kAi eraDAmAM khesI ramavA maDI jaMtu'. A bR oSTane dhaNI mAtAe preraNA pAmatI ane vAta karatI saMbhaLAtI ke "AvAM sAdhanA ApaNe ghera paNa kema na lAvI zakIe ? AvI ramate ApaNe paNa kema na ApI zakIe ? A daLavAnuM ane pANInA pyAlA bharavAnu... ApaNe paNa gharamAM dAkhala karI zakIe. bALakane ekAda nAnA lAkaDAnA kaTakA upara cAlavAnuM batAvI tene belensa meLavavatuM ApaNe kema na batAvIe ?" bhASAzikSaNunA eraDAmAM vyAkaraNa je atyAra sudhI adhara ne aTapaTA gaNAtA viSaya bALaka ramatAM ramatAM bahu rasa pUrva zIkhI jAya; gaNuitanA AraDAmAM pUrNAMka jevA dAkhalA pratyakSa sAdhanathI cArapAMca varSanuM bALaka zIkhatu' dekhAya; bhUzira, akhAta, saMyogIbhUminI racanA bALaka mATIthI pratyakSa banAvatuM najare paDe; vanaspati vijJAna paNa pratyakSa sAdhanethI zIkhatuM dekhAya. e mALA ane jonArAne mana Azcaya t lAgeja. chatAM bALaka kharekhara zIkhe che te kAma kare che, nahi ke A badhI kalpanAnI vAta che. e mAbApAne barAbara samajAya te A pradezama nanI aichI saphaLatA nathI. A badhAnI sAthe menTaserI panA sAdhatA vagara jyAM bALazikSaNu ApavuM hoya tyAM kriyAo dvArA pAyAnI keLavaNI kema zuddha jaina ApavI te paNa eka eraDAmAM batAvyuM hatuM. A AraDAmAM vadhAremAM vadhAre khALaka kAma karatAM hatAM. khUba zAnti ane vyavasthA jaLavAtI hatI. kASTa bALaka mATInA koDIyA raMgatu, te koi kArathI kAgaLanI DIjha,na banAvatuM, tA koi zRMkhalA chIpalAthI DIjhAina banAvatu, koi vaLI sAdaDI gu MthatuM, koI kapAsamAMthI kapAsIyA chUTA pADI rU pIMcha pUNI banAvatu hatu. te koi guNupATanA kakaDAmAM ragaraganI sutaLIthI bharatakAma karatuM hatu, tyAre eka " khuNAmAM kAgaLo upara raMga ceADI tene dhasI suMvALA banAvatA hatA. A kAgaLA khAramAM vecAya aa tenI kiMmata upaje, e rIte pU. bApujInI vayeAjanA pramANe bALaka zIkhatA zIkhatA utpadana karI zake tenI zayatA batAvI hatI. A sivAya bALako mATe eka myujhIyama geThavavAmAM Avyu hatu, jemAM dviMdamAM judA judA prAMtamAM banatI vividha vastu goThavavAmAM AvI hatI. temAM khAsa karIne jItAM ramakaDAM ane audyogika ramakaDAM tarapha bALakAnu vadhAre dhyAna kheMcAtuM hatuM. mAkhA) mATe paNa eka eraDA gAThavavAmAM Avye hate, jemAM bALakonA uchera sabaMdhe citrA tema ja pustako ge|ThavyA hatA. A badhI ge.ThavaNu uparAMta zikSako mATe eka sarakAra vaga ane mAtA mATe eka vaga kheAsavAmAM AvyA hatA. sarakAra varga'mAM Aja sudhI kAma karatA zikSakone siddhAMta ane sAdhanA bAbatamAM zrI tArAkhena mADhaka tathA zrI nAmale khUba preraNuAdAyaka vyAkhyAna ApIne kAma karavAmAM utsAha ane vega ApatA hatA. uparAMta meDama meTesArI tathA mI, merIyAe AvIne paNa praznottarI dvArA menTeserI siddhAntA ane sAdhanA upara vadhu prakAza pADayeA hate. A uparAMta bALakAne nAstA mATe uSAhAragRddha rAkhavAmAM AveluM temAM nAnA bALakAne hAtheja badhA nAstA taiyAra thate hatA. tema ja meTara mATe ginI samAja taraphathI hene e resTArAM khelyuM hatuM. zikSaNlR varga pUrI thayA pachI bALako mATe roja sAMje e kalAka 2jana kAryakrama rAkhyA hatA. temAM judA judA bALamaMdiranAM khaLakAnA kAryakramo tema ja judA judA viSayanI bALako mATenI phImsa dekhADavAmAM AvatI hatI. ekadare A padara divasanA kAryakramanA muMbainI janatA ane khALakoe khUba lAbha lIdhe te, chatAM eka 1.ta hu'mezAM mate khUMcatI rahetI te kadAca saMcAlakAnA dhyAnamAM haze. AvA bALazikSaNu nagaranI ceAjanA upalA athavA kaiMka aMze madhyamavaga mATe gaNAya. nIcalA varganA cAlImAM vasatA garIba bALako ke mAtA AmAM najare naheAtA paDatA. tenu' kAraNu bhAre zrI ane paisAdAra lattAnI sthaLa tarIkenI pasaMdagI paNa hoya. kadAca sacalakAnI dRSTie A ii bhAre nahiM lAgI haiAya, paraMtu sAmAnya madhyama varganA kuTuMba mATe te A pradarzananA pUro lAbha levAnuM lagabhaga azakaya hatuM. G tema chatAM A AkhA prayAga suMdara ane saphaLa gaNAya ane tenA yaza muMbainA sthAnika kAya karo, zikSA ane zikSikAone kLe jAya che. zrImata kuMTubanI kArya kartA hene khUbaja zrama uThAvI rahI hatI ane zikSakAnI mahenata paNa ghaNI hatI. bahAragAmathI paNa sArI saMkhyAmAM zikSaka zikSikAe saMskAra va mAM AvyA hatA. A pradarzananI eka bIjI siddhi te e hatI ke mahArASTrIya ane gujarAtI sAthe maLI peAtAne phALA snehathI ApI rahyA hatAM. huM paNuM kaMIka AvI jAnanuM zikSaNu pradarzana bhAvanagaramAM karavAnI zayatA che ke nahiM tenA vicAra sAthe sau sAthIethI chuTI paDI. nama dAkhahena rAvaLa Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 398 samayanA pravAhamAM -- jJAti-mahiSkAra pratibaMdhaka dhArA zuddha jaina ghaNA lAMbA samayathI hAlanI jJAtio racAkhelI che, ane kALAMtare temAM peTAjJAtie pazu ghaNI moTI saMkhyAmAM utpanna thaI che. paraMtu jJAti saMsthAnA itihAsa khAra-paMdara sakAthI jUnA DAya ema lAgatuM nathI. cAra varNI hiMdamAM AryAMnA Agamana pachI ja racAyA hatA; ane e ja racanA ThIka aze vaijJAnika hatI. brAhmaNa, kSatrIya, vaizya ane zudra e cAra varSAM te vakhatanA AryAMnA katavyane anulakSIne cAyA hatA. ane dareka vaNu mATe cekakasa dhama -kuraja-kac eTale varNAzrama dharmAM pazu nakakI thaelA hatA. A racanA sauthI yogya tema ja vaijJAnika paNa hatI, ane temAM dhama" kata byane yogya samAjaracanA karavAmAM AvI hatI. vaLI tyAre varNo vacce AMtavIya 'lagnanI vyavasthA paNa hatI. brAhmaNu-kSatriyAdi vaNune ucca gaNavAmAM AvatA hatA, chatAM vaizya-zudrAdi pratye kAI prakAranA tiraskArane bhAva rahetA nahi, upalA varganA purUSa nIcalA vatI strI sAthe lagna kare, tene zAasaMmata gaNuvAmAM AvatuM ane te anulAma lagna gaNAtu. ethI ulaTu' 'pratilAma ' lagna eTale nIcalA varganA purUSanu upalA varganI strI sAthenuM lagna apavAda rUpe thatu ane te zAstra sa'mata gaNAtuM nahi. A traNa vyavasthAmAM ekake varNanI avagaNunA thatI naheAtI, paraMtu dareka vaNu' eka bIjA vahune pUraka gaNAtA. rIte paNa A varNa vyavasthA Adaza' hatI. A varNo vacce vahu'nI dRSTie kadI dhaNu thayAnuM ItihAsamAM dRSTiAcara thayu nathI, sivAya ke eka parazurAma brahmavIre kSatrIe sAme parazu upADI hatI. tyArabAda, kALAMtare brAhmaNa, kSatrIya, ane vaikSyAmAMeka yA khIjA kAraNe jJAtie ane peTAjJAtie UbhI tha, jyAre zudromAM judA judA dhaMdhAne kAraNe aneka jJAti ane peTAjJAtie thatI cAlI. Aje e vibhAgIkaraNa e hade paheAMcyuM che ke brAhmaNeAmAM keTalI peTA jJAtie che te khuda brAhmaNune ane vaizyAmAM . keTalI peTA jJAtio che te khuda vaizyane ja mAluma nathI. A dareka jJAtine alaga alaga TI vahevAra bhejana vyavahAra ane 'eTI vahevAra '-lagna vyavahAra cAlatA hateA, ane eka peTA jJAtine mAnavI khIjI peTA jJAtinA mAnavI sAthe bhAjana ka lagna vyavAra kare tene kSatinA kAyadAne bhaMga thayo gaNuAtu. ane jJAti ke tenA meDIe evA mAnavIne daMDa ke Ati bahiSkAranI zikSA pazu karatA. tA. 1-12-48 paradezagamana, punaHlagna vagere kAraNe paNa jJAti hiMSkAranI sajA thatI; e paNa have lagabhaga baMdha paDayuM che. A dezamAM agrejonA Agamana pachI keTalAka jAhera upAdvAra samArabheAmAM eka bIjI jJAtinA mANusee 'jarUra' tarIke gaNIne sAthe bhAjana levAnuM zarU kayu'; ema chatAM hiMdu ke jatA musalamAno, pArasIo ke khrIstI sAthe rAdheluM bhejana jamatA nahiM. A bheda teA cheka gAMdhIjInA Agamana pachI ja TaLyuM. zarUAtamAM tAMtIya bhAjananI eka phezana thai paDI. kAie ene sudhArA mAnyo, ane kAie jarUrIAta mAnI." pariNAme jJAninA mevaDI>>Ae mA jAtanAM AMtarbhujanane sAmAjika gunha gaNavAnu lagabhaga cheDI dIdhuM gAMdhI yuganI zarUAtamAM saritA sAthe bhejana te zuM, pazu kevaLa sparza karavAne kAraNe keTalAka custa rASTravAdIene jJAtibahrikAranI sata bhagavavI paDI hatI. mAre have AMtarnotIya bhAjana navajInI vAta rahI nathI; ane jJAtionA rUDhIcusta AgevAnoe pazu have e prazna parathI potAne krAya uThAvI lIdhe che. have jJatieenI maryAdA lagnA puratI ja rahI che. bhA sudhAraka manAtA mANase drajIe paNu jJAtimAM ja lagna karavAnuM dhAraNu cAlu rAkhI rahyA che. ane AMtarrrAtIya lagna khaDu theDA apavAdezamAM thAya che, ane haju te dhaNI kharI jJAtiomAM gunhA lekhAya che, te sajAne pAtra bane che. jJAtienu baMdhAraNa theADA apavA sivAya junA pacAya tanA dheAraNe cAlI rahelu' che. pAMceka AgevAna garlRAtAM kuTu enA vaDAnA hAthamAM kArabhAra rahete; ane pachI te rAjakULanI peThe jJAti paTelanI gAdI paNa kuTuMbamAMthI utarI AvatI; ane e rIte jJAtinA kArabhAra ekahaththu thai gayA. dhaNI jJAtiomAM haju ye nrutipaTeleAnuM baLa ane johUkamI ThIka jAmelAM che; eTaluM ja nahu paNa AjanA palaTAyelA yuga pArakhI na zakanArA e jJAtipaTele manasvI rIte jJAtijane te kahevAtA vividha gunhAone kAraNe daDI nAkhatA hoya che ane jJAtibahiranI chevaTanI sajA paNa karatA hoya che. AmAM ghaNI vyaktine anyAya paNa thatA haiAya che, ane chatAM tenI kAi apIla tapAsa hotI nathI; te jJAtijanane evA anyAya mug meDhe sahana karavAnA hoya che. jJAti paTele mAraphata thatA A anyAya pratye muMbaI sarakAranuM lakSa kheMcAyuM che, ane temaNe eka jJAti bahiSkAra pratibaMdhaka kAyadA' dhArAsabhAmAM lAvavA vicAyu' che. A kAyadA sAmAjika bAbatane hAine leAkamAnasa jANavAnA hetuthI e viSe jAhera janatAnA abhiprAye netaryAM che. A khAkhatamAM dareka zikSita ene samaju mANusa sarakAranA A pagalAMne vadhAvI leze ja, emAM zaMkA nathI; paraMtu junavANI vicAranA mANuse| ane sattA cheADavAnuM na rUce evA jJAtinA AgevAne A dhArAne virodha kare, e paNa sa'bhavita che. paraMtu Aja sudhI jJAtie je rIte mAnavasamAjanA vikAsamAM bAdhA karI che, kAmavAdane sajjaDa karyo che, sAmAnya mANusane anyAya karyAM che ane rASTrabhAvanAne nukazAna karyu" che, te rIte jJAtie have adrazya thavAne ja ceAgya che. lagnAdi vyavahAra sivAya jJAtionI khIjI agatya rahI che paNa zuM ? lagna te samAna AcAra-vicAravALA vaganA mAnavIe vacce ja saMbhavI zake; ane have te tie samAna AcAra-vicAranuM kendra rahI nathI. paNa jJAtinI bahrAra evA sabaMdhe dRSTigocara thAya che, jyAM samAna AcAra-vicAra rayAelA DAya che. judI judI jJAtinA sudhAraka vargo ke rASTravAdIo vacce AcAravicAranI je samAnatA hAya che, te eka ja jJAtinA rUDhIcusta ane sudhArakA vacce athavA rASTravAdIe ane prasAdhatIme vacce heAtI nathI, eTale &ve jJAti e lagna mATenu vartuLarahI thake ema nathI. chatAM sarakAre jJAtinA astitvane gerakAyadesara gaNyu nathI. sAmAjika saMparka ke saMdha pUratI jJAtie have rahI zake che, ane eka bIjI vyaktienA vikAsa ane pragatimAM thaI zake che. sahAyabhUta AjanA saMjoga ane yugabaLa jotAM sarakAranuM A pagaluM khUba ja vyAjakhI ane samayasaranuM che; ane sanAtanIonA pracAranA bhAga thaI paDelA azikSita mAnavIonAM aNusamajI. virodhane lakSamAM na lane, prajAnA pratinidhirUpa vidvAna dhArA sabhya.nI moTI bahumatI prajAtinuM AkA DagapaNe saphaLa rIte ukelaze ema AzA rAkhIe. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 1-12-48 rASTrabhASA ane lipi ane tethI zALAomAM tene bIjImAvA tarIke cAlu rAkhavAmAM hindanI baMdhAraNasabhAe rASTrabhASA ane tenI lipi paNa ave e paNa jarUrI che. nakakI karavAnI che. tAjetaramAM muMbaImAM maLela muMbaI prAntika prakRtinuM tAMDava hindI sAhitya saMmelane rASTrabhASA tarIke hindI ane lipi tarIke gaye aThavADiye muMbaI ane parAMnA vistAramAM ane devanAgarI mATe mAgaNI karatA TharAva pasAra karyo che. vaLI have khAsa karIne sAgaratIre prakRtinuM abhUta purva tAMDava racAI gayuM. pAkistAna apAyA pachI zuddha hindI ja rASTrabhASA thavI joIe ravivAranI rAta ane somavArane divasa-e 24 kalAkamAM vAyu ema ghaNA bhArapUrvaka kahI rahyA che. paraMtu pAkIstAna pachI paNa ' devatAe jaLa ane sthaLa upara pitAne paraco batAvI, khAsa karIne hindamAM muslIma prajAjana tarIke rahelA che, e bhUlAvuM vRkSe ane vahANone jambara vinAza saryo, ane vRkSanI ceTamAM na joIe. mArA aMgata mata pramANe uttara hindImAM Ama janatA tathA vahANonA AzramamAM seMkaDo mANasoe paNa vAyudevane pitAnA je bhASA bole che, te hindustAnI ja rASTrabhASA banavI joIe. prANunuM balidAna ApI dIdhuM. vIjaLI baMdha thatAM prakAza, yaMtra rASTrabhASAnA prazna paratve komavAdI dRSTie jovAne badale dezanI ane vahevAranA badhAM sAdhano aTakI paDayAM ane muMbaI bAkInI AmajanatAnI dRSTie jovuM jarUrI che. emAM U6 ke saMskRta duniyAthI sadaMtara vikhuTuM paDI gayuM. zabdonA prabhutva mATe laDavAnuM choDI daIne jene je sugama lAge te zabda vAparavAnI chUTa hovI joIe. Ama thavAthI bhaviSyamAM Ama chatAM tophAnI gaNAtI A mahAnagarInA mAnavIoe A samayane yogya rIte vadhAvI lI. na thaye kaMI gabharATa, na thaI eka evo samaya Avaze ke jyAre hindustAnamAM U ane saMskRta koI avyavasthA, na thayuM kaI kAna. je zAnti ane dhIrajathI bane bhASAnA zabdane bahoLo upayoga thavA mAMDaze. ghaNuM kahe che muMbaInI prajAe A prasaMgane pasAra karyo, te muMbaIne zobhAve ke hindustAnI jevI koI bhASA ja nathI e amuka aMze sAcuM che, evuM kRtya hatuM, ane te mATe samagra prajA abhinaMdanane pAtra che. ema mAnIe te paNa hiMdI ane U6nA mizraNavALI evI eka bhASAM racAya ane pracalita bane te emAM kaMI khoTuM nathI. vyavasthA jALavavAmAM ane avyavasthA dUra karI, TuMka samaAjanI pracalita dareka bhASAmAM parabhASAnA ghaNA zabdo yamAM ati jhaDapathI pUrvavata paristhiti UbhI karavA mATe evA seLabheLa thaI gayA che ke zAbdazAstrIo sivAya bIjA koI prajAkIya sarakAre, sudharAIe, prajAsevakee, amaladAroe, polIse mATe te pArakhavuM paNa muzkela che. vaLI hiMdI ane urdUnuM vyAka ane lazkare je suMdara jahemata uThAvI che, te paNa eTalA ja raNa ane vAyarasanA eka ja DhabanAM heine enA mizraNa rUpa mAna abhinaMdanane pAtra che. hiMdustAnI e banne vagane mATe saraLa ane sugama banavAnI che. | muMbaInI prajA muMbaI- pUravaThAnI avyavasthA, kALAM bajAre, lipi mATe devanAgarIne Agraha khUTe nathI. UrdU lipi vAhanavyavahAranI muzkelIo, makAnataMgI, pANInI pIDA vagere mATe e arabI ane phArasI jevI paradezI bhASAnuM rUpa che, jyAre avAranavAra sarakArane jAheramAM ke khAnagImAM, chApIne, chapAvIne ke devanAgarI e saMskRta jevI saMskArI ane dezI bhASAnuM rUpa che, balIne kaTu zabda sUve che; kAraNa ke e prajA zikSita che, emAM koI nA kahI zake ema nathI. vaLI hAla baMgALa, bihAra, AgaLa vadhelI che ane saMskAranI pharajo ane javAbadArI zI che orissA, yukataprAnta, rAjasthAna, madhyaprAnta, gujarAta ane mahA e jANe che. A henArata prasaMge e ja prajAe tArIphalAyaka rASTramAM je bhASA belAya che tenI lipiM devanAgarI ke devanAgarIne dhIraja dharIne prakRtinA tAMDave sajelI avyavasthAne tathA nUkazAnane maLatI ja che; jyAre Urdune maLatI lipi te kevaLa paMjAba-dilhI harSabhera vadhAvI lIdhI eTaluM ja nahi paNa sarakAre banAvelA mAM ja che. A jotAM devanAgarI lipi dezanI bahumatine kartA upara e ja rIte jAhera ane khAnagImAM abhinaMdane anukULa thaI paDaze. varSAvyA, e muMbaInI prajAne anurUpa ja hatuM. hAla ceDAM varSa aMgrejIne rAjyabhASA tarIke upagamAM cAlu A tAMDave batAvI ApyuM ke prakRtinA baLa pAse mAnava rAkhavAnI mAgaNI paNa kaMI cheka TI te nathI ja. tAmIla, keTale lAcAra che ! vaLI vaijJAnika zaktio prakRtinA tAMDava pAse telugu, malayAlama, kAnaDI vagere bhASA bolanArA mATe rASTrabhASA keTalI lAcAra che ! pU. gAMdhIjIe varSo sudhI svAzraya ane jAtatarIke hiMdI ke hiMdustAnIne apanAvavAnuM muzkela te che ja; ane mahenatano je bodha karyo hato, tene nahi gaNakAranArA mANue e mATe temane yogya samaya ApavAmAM kaMI nakazana nathI. ApaNAM paNa dhaMTI ane keDiyAne Azraya lIdhe ne ! TAIparAITara, laghulipi, tAranI paribhASA, vagere paNa aMgrejImAM akhaMDa jyota ja anukULa che, ane temAM pheraphAra karatAM jarUra vakhata lAgavAne hiMdI rASTrIya mahAsabhAnuM chelluM adhivezana yukata prAntamAM che. eTale jo najIkanA bhaviSyanA dhyeya tarIke rASTrabhASA tarIke meraTha mIrata) mukAme maLeluM, tyAMthI zirastA anusAra "akhaMDa hiMdustAnI lakSamAM rAkhavAmAM Ave ane bALakane AjathI ja ta' have jyAM DisembaramAM adhivezana maLavAnuM che tyAM jayapura e bhASA zikhaDAvavAmAM Ave ane keTalAMka varSo sudhI laI javA mATe yukata prAMtanI dhArAsabhAnA pramukha ane prAntika aMgrejIne vyavahAra cAlavA devAmAM Ave temAM kazuM aniSTa samitinA saranazIna bAbu purUSettamadAsa TaMDane e tane pragahuM jete nathI. ' TAvatAM hiMdanI saMskRti ane AdhyAtmikatAne zobhAve evI abhiAma chatAM e vastu na avagaNI zakAya evI che ke layA vyakata karatAM kahyuM hatuM ke "satya, ahiMsA, karUNA ane ApaNAmAMnA ghaNAe aMgrejI bhASA para ThIka prabhutva meLavyuM che. lazkarI zauryanA saMyegIkaraNa samI bhAratIya saMskRtimAMthI prAdurbhAva mAtRbhASAmAM vAta karatAM paNa ghaNAne pacce vacce aMgrejI bhASAne pAmelI A jyota samagra dharatI para pitAne yaza ane prakAzapuMja Azraya levo paDe che. aMgrejI e duniyAnA paNa bhAganI jana pAtharatI pAtharatI jayapura payaMta pravAsa karo ane sAMsArika sukha sa khyA samajI zake evI bhASA che, ane khAsa karIne paradeza sagavaDa pAchaLa pAgala zI zodhamAM, sukhanAM havAtiyAM mATe valakhAM sAthenA vyApAramAM enI paNa jarUra che. aMgrejI bhASAmAM maulika mAratA jagatanAM ajJAnatimira bhedIne, samagra saMsAra pravAsanA tayA anuvAdita evuM ghaNuM kiMmatI sAhitya paNuM che ja. bhAge krame krame prasthAna karavAnI Izvara e tane sati arpe ! A badhuM jotAM rASTrabhASA tarIke hiMdustAnIne svIkAryA pachI TaMDana bAbunI A bhAvanA jANe paMDita javAharalAla paNa jarUrI parabhASA tarIke. aMgrejInuM sthAna rahevAnuM ja che; naherUne "yune'nA bhASaNamAMthI ja preraNA pIne udbhavI hoya evI Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 * 0 0 prazuddha jaina surekha, sudara ane madhura dekhAya che. potAnI aneka nAnI meATI yAtanAo vacce dvide have agavaDe ane duHkhanA khyAlA cheDI ane Arthika uparAMta sAMskArika ane AdhyAtmika mAge AgaLa 5 vadhavAnuM che, ane je mahAna rASTrapitA pAsethI eNe preraNA meLavI che. tenuM pAna. kalezAsita . jagatane paNa karAvavAnuM che. hiMde eziyA ane AphrikAnA pachAta dezanI AgevAnI teA levAnI che ja; paraMtu sudharelA gAtA.. yurapa-amerikA para peAtAnI AdhyAmiqasAdhanAnI sajIvanI chAMTIne e dezane paNa zASaNu-mukata,,, bhaya mukta, kalezamukta karavAnA che. pU. gAMdhIjInA sAcA vArasadAra paDita javAharalAlanI AgevAnI nIce hiMda potAnI sava'dezIya pragati sAthe, aMte kha'Da jyotane sukhazAntiprada prakAza jagatane paNa ajavALaze ja, emAM kai zaka nathI. - vidyAthI AnA stutya prayAsa saMyukta jaina vidyathI gRddha mATe eka sAmAnya phALe tA cAle ja che; paraMtu saMsthAnA vidhAthI e paNa eka kALA samiti racIne peAtAnA prayAsa karI rahyA che. A samiti rUA. dazahajAra jeTalI rakama ekaThI karavAnI AzA rAkhe che, jemAM rUA. 450' bharAi cUkayA che. gRhanAM eka bhUtapUrva vidyAthI za. 501] te DrAphTa mokalatAM kALA-samitinA maMtrI zrI. mugaTabhAi para patra lakhatAM jaNAve che ke ' ApaNA ' heAma'nA prANasamA zrI. maNuibhASane patra mane amuka vakhata pahelAM maLelA. javAba nathI ApI zakyA, pazu muMbai Avela tyAre gokaLadAsa meAhanalAla vALA geAkaLadAsabhAi gArakUta kahevarAvela ke maNibhAine patra mane maLyo che. ane huM mArA kALe rUA. 501]-meAkalI ApIza. muMbaImAM echuM. rAkANu hAi tamane ke mu. maNibhAine na maLI zakayA, e mATe dilagIra chuM. nANAMvALI saMsthAmAM rasa lenAra zu maLI Ave, paNa ApaNAM 'hema'mAM ATalA rasa lai tanateADa mahenata karanAra maNibhAi jevA bahu ochI saMsthAne maLaze. eTale ja maNibhAine me prAsamAM gaNAvyA che. A saMsthAne pAye| sva. vADImA e nAkhyA ane tenA para caNatara maNibhAi karI rahyA che. ane te paNa AjanA kaparA samayamAM, te dhanyavAdane pAtra che. navA mAnanI taiyArI thai rahI che e jANI mULa AnaMda thAya che. ApanA patra thoDA divasa pahelAM maLeaA. A sAthe rU|. 501] ne mubainA DrAphTa mekalu chuM tenI paheAMca lakhI AAbhArI karaze. pU. maNuibhAine mArA prAma kaheze. A rUpiyA mArA aMgata nAme gaNuA.' Aje vidyArthI pratye . meTerAonA manamAM bhAva karatAM abhAva vizeSa najare paDe che, ane tenu kAraNa keTalAka vidyArthIenI sAtti ane takasAdhutA che, Ama chatAM dareka saMsthAmAM uparAMta patralekhaka jevA kRtajJo ane bhAvanAzALI vidyArthI pazu hoya che ja; ane semAMthI pAMca ja vidhArthI saMsthAmAM keLavaNI laine potAnu jIvana sudhAre ane sevAbhAvI nIvaDe, te dAtAnuM dAna thayA che. A 'sthA mATe ekaThI karavA dhArelI rakama ThIka hade paheMcI gai che. vidyApremIe bAkIne bhAga vinAvila`khe pUro karI zrI. maNibhAine ciMtAmukata karaze evI mAzA rAkhIe. tA. 1-12-48 ( anusaMdhAna pRSTha 392 thI cAlu. ) sahakArathI kAma lyA. ..! paraMtu dveSa ane udvega vinA, tIkhAM tamatamatAM bhASaNA ane lakhANA vinA, zAMta carcA ane satya vastune pracAra tathA asatyane virAdha jarUra thai zake che. 'tyAM jaze! mA, tenu sAMbhaLo mA, tene sagavaDa Apo mA,' ema kahIne janatAne gabharAvavAnA A yuga nathI ane evI kAinI AjJA A yuganI prajA mAnavAnI nathI. mATe yuddhanI vAta cheDI, zAnti ane sahakArathI kAma levuM sArU' che. dayA-dAnanI himAyata saurASTranA keTalAka sthAnakavAsI AgevAnone AvA jhagaDAemAM bAre rasa che, te huM jANuM chuM. te zAnta prajAne laDAvI mAravAmAM DahApaNa mAnatA heAya che. dayA-dAnane mAnanArAnu kArya te| bhedabhAva vinAM garIonI sevA karavAnu che. Aje saurASTramAM duSkALa, taMgI ane moMdhavArInI paristhiti che. terApa'thIe sAme laDavA mATe khavA dhAreluM dhana ane zakti jo teo garIkhAnA nirvAha ane pazuonA dhAsa mATe vAparaze, te ja dayA-dAnanuM mahatva samajyA che, ema kahevAze. saurASTramAM Aje yA--dAnanuM te mAruM kSetra khullu' paDayu che. teo jo dayAdAnanA himAyatI che, te A kSetra krama jatuM kare che? kAnpharansanuM gaurava vaLI kAnpharansa jevI akhila hindanI sasthAne kAThiyAvADI khaTapaTa jevI saMkucita pravRttiomAM ane kalezanA kAraNeAmAM saurA STranA AgevAne kheMcI jAya che, ane kAnpharansanA saMkucita vicAranA AgevAne peAtAnI AsapAsanI samiti ane janatAnI icchA jANyA vinA kAnpharansane AmAM dhasaDe che, ke dhasaDavA ve che, te pazu cegya nathI. kenpharansa pAse dhaNAM mahattvanAM kAryo che. enu pAkSika mukhapatra haju te janatAne sataiSI zake evu banyuM nathI, ane kadI kAi upakAraka vAnagI prajA pAse raju karI zakayuM nathI, tene A jhagaDA mATe hathiyAra banAvavAnI umeda zrI. khImacaMdabhAi vArA sevI rahyA che, temAMthI DAhyA AgevAne e vAravuM joie, ane kAnphransanA gauravane jALavavu joie. dharmanI rakSA kai rIte ? 'sthAnakavAsI jaina dharmAM rakSaka samitie A dhama yuddha' mATe UbhuM thaelu lazkara che. sthAnakavAsI jaina' e kAi dhama' nathI, ane dharma rakSakanuM nAma rAkhavAthI e samiti UjaLI banI jatI nathI. ema te| muslIma nezanala gArDAe 'nezana'-rASTranI rakSA karI nathI, paNa khUnakharAkhI ja karyAM che, ane rASTrIya svayaM sevaka saMdhe paNa kAmI jhera phelAvI, rASTrapitAnI hatyAnI preraNuA pAi che. kevaLa nAma mAtrathI dhama rakSaka samiti' dhamanI rakSA karI zakavAnI paNa nathI. laDAinAM varSo daramiyAna saurASTramAM lAMca, rUtrata, kALAM ajAra, grAmya prajAnuM pIDana, majurAnuM zANa, madhyama varganI pAyamAlI vagere sarajAyu' che. dhama' ke nIti jevI kei cIja kayAMya dekhAtI nathI. AmAM jana vepArIe ane amaladArane hisse eche nathI. saurASTramAM cUMTaNI vakhate keTalA zaherAnA vepArIe jemAM jene paNa ThIka sakhyAmAM hatA, temaNe kaoNMgresa virUddha rajavADI tattvane sahAya karI che, e badhAM pApanuM nivAraNu yA vinA banI rakSA thavAnI nathI. AzA rAkhIe ke AzA rAkhIe ke sthAnakavAsI jaina agevAne dhama rakSAne nAme dhana ane zaktine geraraste veDakI nAkhavAnuM mAMDI vALI, jaina dharmanI rakSA rUpa nyAya, nIti, sadAcaraNa ane sevAne mAge AgaLa vadhe, ane e ja mArge saurASTranI janatAne dere. pAnakavAsI kAnpharansa paNa dveSa-kalezanA agnimAM dhI na hAme pazu aite ThArIne janatAne prema ane zAntine mArge doravAnA purUSA kare. jaTubhAi mahetA jaDhubhAI mahetA zrI muMbai jaina yuvaka saMdha mATe taMtrI mudraka prakAzaka: zrI maNilAla meAkamacaMda zAha, 4547 dhanajI sTrITa, muMbaI. - mudraNusthAna : sUryakAnta tri. presa, 451, kAlabAdevI rADa, muMbai, 2 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. 13. 11. : 10 ka : 16 zrI muMbai jaina yuvaka sadhanuM pAkSika mukhapatra prabuddha jaina taMtrI: maNilAla meAkamacaMda zAhu muMbaI : 1 DIsembara 1948 budhavAra hiMdumusalamAnanAM bhayaMkara ramakhANeAmAMthI hajI ApaNe mAMDamAMDa paravArI rahyA chIe. enAM du:khadAyaka pariNAmA tA bhogavIe ja chIe. e kAmI verajherane zamAvavAnA Agraha dharAvanAra satpurUSa, jenI joDa duniyAmAM nahatI, temaneye ApaNe e tAkAnanI vedI para khAyA. ane e jhaghaDAne saLagatA rAkha vAmAM rasa lenAra agraNI paNa potAnI A leAkanI yAtrA pUrI karI paravArI gayA. tyAra pachI have thADe nirAMtanA zvAsa khe vAno vakhata AvyA che. paNa zetAna kadI tAkAnathI dharAtA nathI ane tene nirmANa karavAnI eka paNa taka eLe javA de eba nathI. e vRtti have hinjanAnA praznane aMge saLagI UThavAnA saMbhava pedA thayA che. 2. naM. zrI 466 maMdirapravezanu bahAnu lai aneka melI rAjakIya AkAMkSA ene poSavA Aje hiMdusamAjamAM tene jagADavAnA prayatna cAlI rahyo che e joi kheda thAya che. AmAM bemAMthI eka pakSe huM pUrI saccA ne prAmANikatA jotA nathI. gAyakavADa rAjyamAM, lAlamAM tathA rAjasthAnanAM aneka rAjyAmAM harijanonI je kanaDa gata thAya che, kaThiyAvADamAM ceDA vakhata pUve je thai gai, e savA~nA dilamAM keTalAM mela ane pApa rahelAM che te dekhADe che. bikAneramAM je thayu' te e mela keTalA khullA che tenu moTuM udAharaNa che. tyAM gAMdhIsaptAha daramyAna harijana maheAllAmAM saphAIno kAryakrama keTalAka kAMgresa kAryakartAoe rAkhyo hato. temAM keTalAka savoe bhAga lIdheA hA. temAMthI mAtra cAreka sudhAraka brAhmANAe harijananA hAthanuM pANI paNa pIvAnI hiMmata dekhADI. kahe che ke A brAhmaNeAne tyAMnA sAnika madiramAM rAja darzana karavAnA niya| hatA. maMdiranA AgevAtAe. A brAhmaNone darzana karavAnI manAi karI. AmAM harijanAne maMdiramAM javAna savAla paNa nahote. je dizamAM darzanArthe jatA heya che te kAnA hAthanuM khAya che te kAnA hAthanuM pIe che enI kadI pUchaparacha karavAmAM AvatI hoya evuM kayAreya sAMbhaLyu nathI. eka jamAno evo hato kharA ke jyAre potapotAnI nyAtanI paMcAyatA AvA praznomAM UtaratI ane jenA hAthanuM na khape tenA hAthanuM khAvApIvA mATe nyAtabahAra mUkavI ke prAyazcitta ApatI paNa ApaNe sau jANIe chIe ke, e. jamAne te kathArAye vahI gayA. te jamAnAmAMye krAi madirA AgevAnoe AvA kAraNasara darzananA adhikAra kADhI lIdhe hAya evuM bhAgye banyuM che. chatAM bikAneramAM AvuM banyuM. emAM bikAneranA mahArAjAe paNa madanA AgevAneAne tathA sanAtanI hiMdune 0 harijana maMdirapraveza [harijana madira pravezanA prazna jaina samAjamAM paNa Aje jyAre thADo maNeA khaLabhaLATa pedA karI rahyo che tyAre tA, 14-11-48 nA harijanakha dhumAM pragaTa thayela 'harijana ma'darapraveza' e mathALAnA zrI. kAla gha. bhazavALAnA agraprema ane tenA anusadhAnamAM tA. 28-11-48 nA harijanakhamAM pragaDha thayela praznAttarI A prazna sakhape jemanA citta hajI kSubdha che ane jemanI budhdhi hajI cAyAgyanA nirNaya karI zakatI nathI temane 258 mArgadazana Apaze ema dhArIne ahiM sAsAra avatarita karavAmAM Ave che. paramAnada] sAtha ApyA ema kahevAya che. e mAmalA zrI rAjAjI sudhI pahoMcyA. zrI rAjAjIe mahArAjAne jamAnAne anurUpa vatavA salAha ApI. enu pariNAma nahIM jevuM ja AvyuM. pelA manAI karAyelA sudhArA madira sAme lAMdhaNa karavA beThA. zrI vinebAe, jaIne temane samajAvIne zAMta pADayA ane lAMdhaNu tA cheDAvI. je maMdiramAM harijanAne praveza maLI zakatA nathI te maMdiramAM deva paNa vAsa karI zakatA nathI evuM. AzvAsana meLavI temaNe harijatA sAthe prAthanA karavAnuM TharAvyuM ane e maMdirano Agraha DhIleA karyAM. vArSika lavAjama rUpiyA 4 dekhItu che ke A kevaLa melI rAjakIya ramata che. AmAM kAine ghama'nI paDI nathI, dhArAsabhAnI cuMTaNIomAM kAMgresanI sAme umedavArI karavA mATe, ajJAna lekAne bahekAvavAne kAMgresavirodhI pakSane kAMika nimitta to joie, te emAMthI teoe ubhuM karyuM. kaoNMgresanA leA Avaze te kuvA dhama bALA karI mUkaze e batAvI mata meLavavA e sivAya AmAM kAi khInne udAtta ke dhArmika hetu nathI. khIjI bAjuthI mAre kahevuM joie ke maM'dIrapravezanA adhikA rane name harIjatemAM je tophAnI pravRtti cAlI rahI che temAMye saccAi nathI. temAMye tophAna karavA ne jagADavAnI vRtti che. sarakAre devamiMdarAmAM harIjanone' javA devAnI kAthI manAi karI zakAya nahI evA kAyado ghaDayA che te te yAgya ja che. paNa chevaTe saue samavu joie `ke` madIramAM javuM 'zu' kAma ?`masjidamAM kAie javuM hoya te| sAmAnyapaNe musalamAne rokatA nathI. khritI devaLamAM kAi binakhristIne prAthanA ke pravacana sa bheLavA javuM hoya to rAkavAmAM AvatA nathI. chatAM kai vagere prayAjane tyAM jatA nathI. kaMIka zraddhA ke jijJAsA hoya te ja jAya che. devasthAna, maMdira vagere sthAna e prakAranI che. kevaLa maMdIrapravezanA adhikara dekhADavAne mATe tyAM javuM e N pUrI saccAi nathI. janArane e madira pratye, enA deva pratye kAMika zraddhA, Adara, jijJAsA athavA ochAmAM ochuM kAMIka navuM jovAnI abhidhAtA hovAM joie. vA mANasa mATe "guNabuddhivALA evA eka pAribhaSika zabda che. vaLI janAramAM eTalI sabhyatA hovI joie ke e tyAM evI rIte jAya ane varte ke jethI maMdiranA bhakatonAM manadukhAya nahIM. krAi mAtika zuddha brAhmaNa hoya, paNa maMdiranA devanI ThekaDI karavAnI vRtti rAkhatA hoya to tene e maMdiramAM javAnA adhikAra che ema na kahevAya. tene kAi tyAMthI kADhI mUkatA e kATanaranA doSa kADhI zakAya. "" ); A Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 prazuddha jaina madirAnA AgevAne madirA kevaLa anuyAyIo mATe ja che ema kahevAmAM adhu" juThANuM kare che. moMdeza anuya yIe mATe ja hoya e vAta sAcI che paNa anuyAyIo na heAya evA mANusAne maMdiramAM sadAye chuTathI AvavA devAmAM Ave ja che. ulaTu', moTA mANasa hoya te AmatraNa ApIne mAnapatra paNa ApavAmAM Ave che. vaLI binaanuyAyIone AvavA devAmAM Ave te ja anuSAyIo vadhI zake che. eTale sAcuM te e che ke diza anuyAyIo ma Te nahIM, paNa madira pratye * guNabuddhivALA' eTale satti ke jijJAsA dharAvanAra sau kAi mATe hoya che. emAM musalamAna, aMgrejo, pArasI vagere paNa AvI jAya che. je amuka mATe e nathI ema kahevuM DAya te e madiranI niMdA ke nAza karavA Avana2 mATe nathI ema kahI zakAya. A satya che. e karatAM bIjI bhASA vAparavI e satyanA DhAMkapichADe che. temAM zreya nathI. e * guNabuddhivALA harijana hoya toye satyadhamanI virUddha rUDhIne vaza thaI atyAra sudhI temanI avagaNanA thaI che. e rUDhIne svecchAe teDavA ke teDAvavAnI prajAnI azaktine lIdhe kAyadAe te mAga saraLa karI Apyo che. kAyadA 'guNumuddhivALA' ane khajAnA bheda darzAvI na zake. kAraNa ke enu kAi khAdya pArakhu na hoya. e viSe te dareknI saccAi para ja vizvAsa rAkhavAnA hoya. paNa saccAinA kAyade mAge che ke e lAbha je guNamuddhivALA' hoya teNe ja uThAvavA joie. kevaLa adhikAra sAbita karavA kAI paNu maMdiramAM kAi e javAnuM na heAya; te maMdira viSe guNabuddhi dharAvanAre ja temAM javuM ghaTe, IjAne temAM javA preravA na ghaTe madiravALAe sarvene lAgu paDatA sarakhA niyamA hoya tenu je pAlana kare te guNumuddhivALA che ema mAnI laine cAlavu joie. nahI hoya te khecAra vAra AvIne thAkavAnA che. ethI maMdiranuM kazuM bagaDavAnuM nathI. maMdiramAM jaine kAI elaphela kare to tene jarUra aTakI zakAya. A vicAra pramANe vartIe tA harijana ke binahahirajana keAnA bheda karavApaNuM rahetuM nathI. hiMdu te binahiMdu, jaina ne jainetarAye bheda karavApaNuM rahetuM nathI. e dareka dharmanAM dhama sthAne! mATe sarakhA ja lAgu thAya che. ema karavAmAM satyane ja amala thAya che. e sivAya je karazuM temAM daMbha ane asatya rahyA ja karaze ane tenuM chevaTanu pariNAma madAnA nAza ane paraspara katala sudhI pahoMcaze. muMbaI, 3-11-48 kizoralAla mazarUvALA tA 30-vallabhasauMpradAyanA keTalAka maMdiravALAoe potAnAM maMdirane tALAM mAryAM che te DAkArachaneye te mULa gAdI para lai gayA che. chevaTe te dhamanI zuddhimAM judA judA sapradAyo ane maMdirane sa kelAi javu paDe eNvA sabhava che. harijana praznane nimittaye vallabhakuLanA vAjo peAtAnI peDhIne rAjIkhuzIthI sa MlI le e Apatti ja che. kadAca AvI ja kAi rIte madirAnuM visarjana thAya. madirAnu visarjana duHkharUpa nathI, ane vaiSNava dharma'nA muLabhuta siddhAMtathI ulaTI ja rIte che khedakAraka che. ki00 ma 4-11-48 praznAttarI madirapraveza viSe zakA ininamaMdhunA nIcenA praznonA uttaro tA. 14-11-48 gina maMtripravezavALA lekhamAM AvI jAya che. chatAM, darekanA spaSTa uttara Apa anucita nathI. sAthe sAthe e paNa jaNAvavuM joie ke A prazno pUchavAnI pAchaLa rahelA hetu mane khedakAraka lAge che. savarNo harijAne dUra rAkhavA mATe kaika paNa ahAnu' zeAdhe, emane najIka karavAmAM, potAnA Aptajana banAvavAmAM dezanu" ane samAjanu hita rahelu che, petAnu ce zreya che tA. 15-12-4 e na samaje, te ApaNA hRdaya ane buddhi para melanA thara keTalA caDelA che, tenI nizAnI che. prazna 1 koi paNa vyakti peAtAnA sivAyanA bIjA dhama'nA siddhAMtamAM mAnatA na hoya chatAM e dharmanAM sthAnAmAM javAnA Agraha seve e zu megya che? bIjAnA dhama'nAM sthAnamAM jAya te te kevA bhAva sAthe jai zake? u~eka dharmAMnA mANasa bIjA dha' viSe gurumudi' rAkhe, eTale jANu, samajavA, jovAnI icchA rAkhe, temAM kazu yegya nathI. evIcchAne uttejana Apavu' e te dhama'nA lekAnu ya ' katavya che. . tIvra Rcchane Agrahu kahIe te te AgrahamAM doSa nathI. dekhItu che ke satyAgrahanA siddhAMta mujaba koi sArA graha mATeye jabaradastI, hiMsA, telAna vagere karI zakAya nahIM. 302 - je je, dhamanAM sthAnAmAM javAnI ApaNe vRtti rAkhIe te te dhamasthAnakAnA pracalita niyama ane praNAlikAonuM pAlana karavuM joIe ke nahIM? u. ~~~ anuyAyI na heAya evA khIjA mulakAtIo mATe je samAnya niyamA haiAya tenuM pAlana karavu joie. 50 3--AvA maMdirapraveza mATe saradhasA vagerene Azare lai zakAya ke kema? tema ja kAyado chUTa Ape che e enA nIce svacchatA ane sabhyatAnA niyamenA bha Mga karI zakAya khare ke? u. -- prathama praveza vakhate / khAsa prasaMge vAjate gAjate ke saradhasa kADhIne javuM e hiMdu samAjamAM navu nathI ke ayegya manAyuM nathI. temAM AdarabhAva he.ya tA deya nathI te kAnanI vRttithI kADhelAM saradhasa doSarUpa che. bIjA bhAgane uttara upara AvI gaye che. 50 4--kAo paNa rAjya karatI sattA kAi paNa dharma ke samAjanA baMdhAraNamAM daramyAnagIrI kare e STa che ke kema ? u.--aDha2 varSanI uparanA sarva prajAjanane matAdhikAra heya tA prajAkIya sarakArane jIvananAM saveda kSetramAM daramyAnagIrI karavAnA adhikAra che. te vivekapUrvaka prajAne peAtAnA keTalA TakA maLaze, athavA potAnA pagalAnu' zu pariNAma Avaze tenA vicAra karIne karavA jevuM kare. khATuM karaze, te prajA temane karIthI cUMTaze nahIM, ane navI prajAkIya sarakAra temanuM karelu uthApI nAkhaze. pra014 -- sattAnI daramyAnagIrInA siddhAMta dalIlanI khAtara kAmacalAu svIkArI laie. tepaNuM zu eSTa nathAM ke je je samAjane ke dharmane e vastu sparzatA hoya tenI samati meLaLyA pachI e kAyadA karavAmAM Ave? u. -- te dhama' ke samAjanA pratinidhie dhAmAmAM hAya, ane temanI saMmati maLe. te sAmAnya rIte prajAnI sa`ti manAya. prajAnI saMmati na hoya te te peAtAnA pratinidhione peAtAnA avAja pahAMcADI zake ane temane rAjInAmu ApavA pazu kahI zake. u. ~ pra06 -- hiMdu dhama' ane jana dhama vaccenA bheda amuka rIte uttara-dakSiNa jevA che. (dAkhalA tarIke jene zvarane ka tarIke svIkAratA nathI. jyAre hiMdue izvarane kartA tarIke svIkAre che e meTA siddhAMtane bheda che.) eTale hiMdu dharma ane jaina dharma ane mATe ekasarakhA kAyade saraMbhavI zake khare ? hiMdu dhama' ane jaina dhama' vaccene bheda uttara dakSiN jevA che, e kahevu kharAbara nathI. paNa A prazna ja asthAne che. aspRzyata nivAraNa tathA harijanane samAna adhikArane sala keI amuka dharma ke samAjanI nathI. e hiMdImAtranA adhikArane che. hiMdI satranA e pAyArUpa siddhAMta che. harSanAnA ariSkAra pAchaLa dhama' ke zvaravAdanA siddhAMtane kAi prazna ja nathI, kevaLa mANusAi vinAnI rUDhi che. sataMtra hiMdamAM e rUDhi nibhAvI zakAya nahI', huM jaina nathI ane izvaravAdI chuM, chatAM mane haThIsiMganA ke delavADAnAM madizamAM jatAM kANa rekatu nathI, tyAM rahevAye devAmAM Ave che. keTalIye vAra gayeA chuM ane rahyo chuM. te kAi jainetara harijanane paNa na ja rekI zakAya. muMbai, 5-11-'48 kizAralAla mazarUvALA Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-12-48 prabuddha jana samayanA pravAhamAM koMgresanuM dhyeya kaoNMgresanA jayapuramAM maLI rahelA adhivezanamAM je agatyanA TharAvA rajuM karavAne koMgresanI kArobArI samitie nakkI karyAM che, temAMnAM prathama ane mukhya kaoNMgresanA navA dhyekane lagA che. atyAra sudhI kaoNMgresanuM dhyeya zuddha ane zAntimaya mAge' svarAja meLavavAnu hatu, je have pAra paDI gayuM ; ane tethI jo ve koMgresanuM astitva rAkhavuM hoya te teNe potAnuM navuM dhyeya jAhera kavu jarUrI hatu. atyAra sudhI kaoNMgresa dezanI zahIvAda vidhI laDAyaka saMsthA hatI, ane teNe dezamAMthI zAhIvAdane hAMkI kaDhIne prajAta tranI sthApanA karI che. vaLI atyAra sudhI te dezI mAsamatha ane Adaza vAdI netAnI doravaNI maLyA ja karatI hatI; eTale kAMgresa ke keMgresajatA beTA dhyeya ke khoTA mArge jai zakatA naDAtA. have pU. gAMdhIjInI gerahAjarImAM ApaNe vadhu sAvadha banavuM jarUrI che; ane tethI temanA Adarzo ane vicAre mujaba koMgresanuM ghaDatara karavAnu' jarUrI banyu che. have deza upara rAjya karavAnI sattA kaoNMgresanA hAthamAM AvI che, tyAre te sattA kai rIte vAparavI e paNa nartakI thavuM joie. saMttA mAraM prAsevA karavAne badale keTaleka sthaLe kaoNMgresanAmAM sattAnI bhUkha jAgI che, ane sattA mAkta svArtha sAdhavAnI haripha lAgI paDI che. AthI gAMdhIjInA prema anuyAyI zrI. kizoralAla mazarUvALAe gAMdhIjInA dhyeya pratye koMgresajanAnuM lakSa kheMcuMvA mATe ApaNane AkarA lage evAM chatAM keTalAMka spaSTa matagye 'rijanabaMdhu" mAM jI karavAnuM cAlu rAkhyuM che. vaLI saradAra paTele paNa te saMbaMdhamAM lAlabattI dharI che. ane tethI ApaNA Adaza ne anurUpa kaila ane mA` nakakI karavAnuM jarUrI nyu che. AthI kaoNMgresa kare,ArIe keMgresanA dhyeyane lagatA eka vicArazIla rAva ghaDI kADhaye che jemA kaoNMgresanA navA bane spaSTa khyAla ApavAmAM AvyA che, temAM khasa karIne have dezanI sAmAjika ane Arthika punaTamA karavA taraph ane vavihIna lokazAhI, zeSaNamukata samAjaracanA mATe Agraha rAkhavAmAM AvyA che. kAMgresane sattAdhArI pakSa banAvavAne badale sevAbhAvI saMsthA tarIke cAlu rAkhavAnuM dRSTibiMduM, A harAvamAM raju thayuM che, te dhaNa suMdara che. ane jo A pramANe kAMgresanu navaghaDatara thAya te krAgresathI risAIne chuTA paDelA samAjavAdIe paNa kaoNMgresa sAthe phrI DAMtha milAvI zake, evI bhUmikA taiyAra thAya. kArabhArIne TharAva te vistRta che, paraMtu tenuM hArda rajI karatI temAMnI e dainDikAe ahIM utArUM chuM. je uparanA kathananu' samaya na kare che. "ndinI prajAe AjhadI prApta karI che, paraMtu enAM phaLa bheLavavA mATe temaNe potAnI javAbadArIe ane karajo adA karavI oie. kAMgresajanee yAda rAkhavuM joie ke janatAnI sevA karavI e temanA uccatama adhikAra rahyo che ane have paNa rahevA joie; eTale A javAbadArIe ane krUrajo adA karavAnuM kAma temanu che. A sthitimAM e kro bhUlIne jee sattAnI lAlasAmAM rAce che, teo dezanI kusevA kare che. '' " gAMdhIjInA e khAsa upadeza hatA ke e sevAnA udeza dvindanA badhA leAkA vacce ekatA ane zubhecchA vadhAravAne, vargabhede bhu'sInAkhavAne, janma, jAta - dharma'ne kAraNe ubhA thatA bhede mITAvI devAnA, ane zAntibharI rIte vahIna sekazAhI samAja sarjavAne rahevA joie." kAMgresanuM uparanuM dhyeya adbhuta megya ane suMdara che. have kaoNMgresajA ene samajIne anusare e ja icchavuM rahyuM *** hiMdanI padezanIpata vaDA pradhAna paMDita javAharalAla iMgsa" ane phrAnsane pravA karIne briTiza rAjapurUo sAthe rASTrasamRdramAM hindane sAmela rAkhavI aMge tathA yuneAnA sabhyarAjyAnA pratinidhio sAthe jagatanI zAnti saMbaMdhamAM carcA karIne ahIM AvI gayA pachI temaNe hiMdanI baMdhAraNasabhA samakSa peAtAne hevAla peza karyo che. eTale badhAraNa sabhA have hiMdanI paradezanIti saMbaMdhamAM cokkasa niSNuya. karavA carcA karI rahela che tyAre kaoNMgreSThanuM adhiveAna maLatu hovAthI kAMgresa potAnu TAMbiMdu paNa jAhera kare e samayasaranuM che. eTale A bAbata paNa kaigresa kArobArIe bIjo mahatvane TharAva pasAra karyAM che. A TharAvamAM saMyukta rASTrdhvanI saMsthA (yuno)nA kAmAmAM jAhera karAelA siddhAMta sAthe kaoNMgresa sahumata che ema gNAva che. uparAMta badhAM rASTra sAthe maitrIbharyA sabaMdhenI jALa taNI, tathA laDAyaka manasathI dUra rahevAnI hiMdanI IcchA jaNAvavAmAM AvI che. rASTrasamUha sAthe hindanuM svataMtra joDA paNu A TharAvamAM svIkaravAmAM Avyu che. AjasudhI hiMdu briTananA nejA taLe DAine tene petAnI paradezIti ghaDavA adhikara nahAne, briTananI paradezIti e ja dvindanI padezanIti hatI. ema chatAM hiMdanA rAjapurUSo paDi jayAla lAla, subha paMkhAyuM. DaeN. 2 manane hara lahiyA vagere paradeze aMge cekasa vicArA dharatA hatA ane cI, speina, AphrikA, agnie zayA, bAM vagere prajAnI sAthe sahAnubhUti dharAvatA hatA. Aje Di jagatathI tadana alipta te rahI ja zake nahi. teNe kayAMka te maitrAnI gaDha badhatI rahI. mAre jagatanAM mahAna gaNAtA rASTra, briTana, amerikA ane ziyA e tramAMthI kaSTanI sAthe te saMbaMdha rAkhavA ja rahyo, Aja sudhI ApaNe briTana sAthe e prakAranA saMbaMdhathI joDAelA hatA, ve briTane jyAre rAjIkhuzIthI Apane mukta thavA dIdhA che. tyAre svataMtra-ndi tarIke ApaNe tenI sAthe arebInA saMbaMdha bAMdhI zakIe. briTana jue sabaLa ane vyavasthita ra che. tyAM prajAtaMtra ja pravarte che, eTaluM ja nahi paNa samAjavAdI sidhdhAMtemAM mAnavAvALA manurakSanuM taMtra tyAM cAle che. amerikAmAM praznataMtra che, pazu te mUDIdI che, ane tenA sattAtrebha 6jI Asaryo nathI. eTale amerikA sAthenI maitrI ApaNane lAbhadAyaka thai paDe na,i cIna sAthenI tenI maitrI chatAM Aje cIna sarakAranA vaDA cAMgA-zekate teNe kazI madada karI nathI. tenI patnI meDama AMgate amerikAnI bhIkha mAgavA javuM paDayuM che, ane chatAM sAmyavAdI akramagu cInanI rAjyadhAnIthI vIsa ja mAla dura sudhI AvI pahAMcyuM che, chatAM amerikAe tene kai sakriya madada karI nathI, ane have haeN chellI ghaDIe, vinAza sarjAi rahyo che tyAre sAmyavAdIo sAthe samAdhAna karI lai saMyukata sarakAra racavAnI salAha teNe cAMga-kAi zekane ApI che. AvA daMga khAra deza sAthe hiMda kai rIte maitrIna gAMThe bAMdhI zake amerikAnA raMgabheda-habasI prajAjanA pratyene tiraskAra-te hiMdanI aspRsthatA tenA sauthI kaTTara TAce hatI. tenA karatAM ye ati vizeSa che. vaLI kAzmira paranA pAkIstAnI A maNumAM paNuM amerikana lazkarI niSNAtee ApelA sAtha have jagannahera che. AvA zeSaka, yuddhakhAra ane anItimAna deza sAthe ApaNe sabaMdha kai rIte icchanIya nathI. raziyAmAM samAjavAdI prajAtaMtra che; ane hindu tenA jevA Adaza vAdI ane sabaLa rASTra sAthe maitrIne hAtha jarUra lakhAve. hiMda tenI saramukhatyArazAhInuM "khInale kazAhI zaherIstrA taMtrya rahita taMtranuM anukaraNa icchatuM nathI. vaLI raziyA jyAM sudha paraMtu Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 404 tA. 15-12-48 tenA hiMdI anuyAyIo mAraphata hiMdamAM tephAne, hiMsA ane hitakara che. saurASTranA keTalAka javAbadAra koMgresI AgevAna ane avyavasthA karAvavAnI nIti na choDe tyAM sudhI enI sAthe paNa prathama kakSAnA pradhAna jevA mANase zrI. DhebarabhAine vaDA pradhAna maitrIne hAtha laMbAvI zakAya nahi. A sthitimAM briTana sAthenI padethI khaseDavAne yukita-prayukitao karI rahyA hatA vizvAsa svataMtra maMtrI ane rASTrasamuha sAthe saMbaMdha hAlanA tabakake pAtra samAcAro mane maLI rahyA che. A samAcAra jo - kheTo nathI. sAcA hoya te te mATe e paNe zaramAvuM joIe. zrI. dhArapaMcane ahevAla DhebarabhAI vinAnuM pradhAnamaMDaLa Aje te saurASTramAM ghaDIbhara baMdhAraNasabhAe yojela bhASAvAra prAntaracanA aMgenA paNa TakI zake ema nathI, e niHsaMdeha che. eTale je. ke" tapAsapaMcane hevAla pragaTa thaI cUkyuM che. A paMce sarvAnumate AgevAne Avo khyAla dharAvatA hoya te teo pitAnI ja jAhera karyuM che ke bhASA pramANe prAntanI racanA karavAno siddhAMta dhAra khedI rahyA che. ja khoTo che; ane hAlane tabakake to koi paNa rIte prAntaraca- . saurASTranI baMdhAraNasabhA racAI gaI che, ane have saurAnAne prazna hAtha dhare yogya nathI. emAMthI kevaLa kaleza ane Sa STranuM rAjyataMtra kaI rIte calAvavuM tene nirNaya eNe karavAne ja janme evuM che. Aje je maTI janasaMkhyA dharAvatI rIyA- che. saurASTra baMdhAraNasabhAmAM cUMTAI , aAvelA sabhyanI vyakti satA ane rIyAsatI saMghe astitva dharAve che, te badhAM jayAre tarapha dRSTi karatAM jaNAya che ke temAMnA bahu thoDAne baMdhAraNuM zuM hiMdamAM samAI jaIne tenA prAntAM sAthe maLI jAya, tyAre ja navA kahevAya tene ye khyAla hoya. ane baMdha raNanA abhyAsI te temAM prAntanI yejanA vicArI zakAya ane te paNa vahIvaTI daSTie; bhAgye ja koI haze. paraMtu saradAra zrI vallabhabhAI paTele teTalA nahi ke bhASAnA dhoraNe. mATe dura dezI vAparIne badhAM riyAsatI saMghane mArgadarzana mATe ' vaLI muMbaI ane madrAsa saMbaMdhamAM paNa teNe yogya ucca - eka sAmAnya baMdhAraNa ghaDI kADhavA eka samiti nImI dIdhI che; raNa karyuM che ke A banne zahere svataMtra vyakitatva dharAvatAM eTale baMdhAraNasabhAe te uparathI utarI AvelA baMdhAraNane hAine tene kaI paNa prAnta sAthe joDI devAnuM ISTa nathI. hAtha uMcA karIne pasAra karavAnuM raheze. saurASTra tarapha dRSTi ema saMbhaLAya che ke vaDodarA rAjyanI dhArAsabhA, pitAnuM saurASTra baMdhAraNasabhAnI cUMTaNI aNudhArelI rasAkasIbharI baMdhAraNa ghaDavAne badale muMbaI prAnta sAthe joDAI javAne TharAva banelI hoIne raheje ja ApaNuM lakSa te tarapha derAyeluM hatuM. karaze. je saurASTranI be dhAraNasabhA paNa ene pagale cAlIne baMdhAsAmAnya dRSTie cAra sivAyanI badhI beThako koMgresane maLI gaI raNa ghaDavAne badale muMbaI prAnta sAthe joDAI javAne TharAva karaze, che; chatAM te meLavatAM je nAke dama AvavA jevI sthiti ubhI te te vadhu yogya gaNAze. kAraNa ke ApaNe mahAgujarAtanuM eka thaI hatI, ane keTalAka svataMtra umedavAro pAse meLe pAtharIne vahIvaTI ekama racavAno nirdhAra karyo che, te pAra pADavo tenI jagyAnAM rAjInAmAM levAM paDayAM hatAM, te vastunAM kAraNe hoya te A pagaluM Avazyaka che. vaLI saurASTramAM Aja sudhI yogya abhyAsa saurASTranA koMgresI AgevAnoe karI levo joie. ghaNI avyavasthA rahI che, tAlukadArone trAsa rahyo che, hiMdu sabhA briTanane yuddha jatAvI ApanAra carcila paNa yudhdha purU thatAM ja ane Ara. esa. esa. ne komavAda' pAMgaryo rahyo che, bahAravabAjue pheMkAI gaye hatA, e daSTAMta saurASTranA AgevAnoe TiyAnA julmo vadhatA rahyA che, ane prajAmAM pArAvAra asaMtoSa bhUlavuM joIe nahi. vaLI kogresa pratyenI lekanI bhakti mATalI jaLI rahyo che. A sthitimAM saurASTranA taMtrane alaga hastimAM mAchI nIvaDI, temAM bIjA koIne doSa kADhavA karatAM potAnI ja rAkhavA karatAM ene muMbaI prAmAM bheLavI daIne ' kAThiyAvADI khAmIono khyAla karIne e khAmIo dUra karavA koMgrese prayAsa khaTapaTo' ne anta lAvanuM vadhu jarUrI che. kare joIe. saurASTranI baMdhAraNa sabhAmAM koMgresanI maiTI bahu- keTalAMka rajavADI tavee cuMTaNI samaye alaga saurASTrane matI AvI. javA chatAM cUMTaNI daramiyAna je asatya, AyaraNa khUba pracAra karyo che, ane haju paNa saura ne muMbaI prAnta kegresane karavuM paDayuM che, ane zrI kizoralAlabhAI jevA koMgresanA sAthe bheLavI devAze te tenuM sarvasva harAI jaze evo bhaya hitecchane pazu AkarAM veNa kahevA paDayAM che, te jotAM nitika rIte darzAve che. keTalAMka rASTrIya kahevAtAM akhabAre paNa AvI alagate koMgresane parAjaya ja thayuM che. eTale koMgresIoe "jaya jaya- tAnI vAtane pracAra karIne prajAne avaLe mArge doravAne prayatna kAra karIne phulAI javAne badale, satta zekha dura karI, prajAnI kare che; ane keTalAka sattAkhIne saurASTranuM muMbaI prAnta sAthe sevAmAM lIna banI jaIne A naitika parAjayane vijayamAM pheravavAnuM joDANa thatAM pitAne dama dora harAI jaze e bhaye saurASTrane kAma bAkI rahe che. ' alaga rAkhavA mathe che. paraMtu saurASTranI Arthika sthiti ane saurASTranA pradhAnamaMDaLanI punaracanAne prazna ubhuM karavAmAM Ave utapAdananI nabaLAI jotAM kei rIte saurASTra alaga rahIne pitAnI che, ane zrI. nAnAbhAI bhaTTa have rAjInAmuM ApI chuTA thaze, ane pragati sAdhI zakaze nahi. ekAeka saurASTramAM nadImAM pANIthI ubhajunAgaDhamAMthI zrI. sA maLadAsa gAMdhI ane puSpAbena mahetAne pradhAna- rAI jAya, dharatIkaMpa thaye ema nahera banI jAya, ane dha nyanA DhagalA maMDaLamAM sAmela karavAmAM Avaze evI vAte AvI rahI che. A thaI jAya, ema mAnavAne kaMI kAraNa nathI. saurASTranI aDhaLaka sAthe eka evI paNa va ta cAlI rahI che ke zrI DhebarabhAI pradhAnamaMDa kahevAtI khanIja saMpatto bahAra AvI jAya ane ekAeka LamAMthI chuTA thaIne bahAra rahIne prajAnI sevA karaze. jyAre koMgresa audyogika unnati thaI jAya, e camatkAra thavAnuM paNa koI sattA para hoya tyAre bahAra rahIne sevA karanAra koI mAgevAnI jarUra kAraNa nathI. e je te saurASTrane vahIvaTa kuzaLatApUrvaka ane hoya che ja; ane jo zrI. DhebarabhAI jevA mAnanIya netA ane pramANikatAthI saMbhALI zake evA pAMca-dasa sajajane paNa zeyA bhAvanAzALI sajajana bahAra rahIne prajAne deraveNu Ape te jaDatA nathI; e smiAtamAM sArA muMbai sAthenuM joDANa A tenA jevuM prajAnuM bIjuM sadabhAgya nathI. paraMtu sAthe e paNa ISTa che, ane AvakAradAyaka paNa che. vicAravAnuM che ke bAkI je pradhAne rahe che, temAM zrI Dhebarabha saurASTranI kogresa sarakArane nIcuM jovuM paDe evAM be pagalAM je sajajana, pratibhAzALI ane cakakhA dilane, saune sacI tenAthI bharAI gayAM che. paheluM pagalu e che ke teNe sarakArI doravaNI Ape e koI pradhAna rahe che ke kema ? ane ema na taMtranI TIkA karanArA be akhabAronA taMtrIonI 124. i kalama heya te zrI DhebarabhAIe pradhAnamaMDaLamAM rahevuM e saune mATe nIce dharapakaDa karI che. prathama te keIpaNa prajAtaMtramAM akhabArI Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAddha jaina tA. 15-12-48 svAtatrya e tenI zAbhArUpa che ane akhabArI svAtaMtryavinAnu prajAtaMtra e prAtatra nahi paNa rasa che. sarakAre peAtAnA taMtra sAme TIkAnAM dvAra sadA khullAM ja rAkhavAM joie; ane mI vaimanasya ke hi MsAnI uzkeraNI karanAra sivAya pramANika TIkA karatAM akhabArane AvakAravAM joIe. tene badale akhabArAne meDhe DUcA devAnuM sarakAranuM kAya' kASTha rIte ce.gya nathI. Ama chatAM kaMi sthAnika akhabAra pAse jAmInagIrI mAgavAne ane te jAmInagIrI japta karavAne akhabArI kAyadAmAM pUratA avakAza che ja. ane te rIte badgAranA akhabArane potAnA pradezamAM pravezAdhI paNa karI zakAya che. vaLI kaI lakhANa badanakSa bhareluM hoya teA te same pagalAM bharavAnI pUratI jogavAi cAlu kAyadAomAM che ja. tene badale jenI sAme pU. gAMdhIjIe bhAre rASa pradazita karatAM jene amala karavAnu briTananI paradezI sara kare paNu baMdha karyu hatu te gAjhArI 124 1 kalamane upayoga prajAkIya sarakAra akhabAranA taMtrIo sAme kare, te sarakArane kaoNMgresanA nAma nIce jIvavAne kASTa adhikAra nathI. e ja rIte saurASTra sarakAranuM bIjuM pagaluM cUMTaNI pachI tarata ja jhAlAvADanA amuka vistAramAM cUMTaNI aMge TIkA karatA kAyakarAne aTakAvavA 144mI kalamano amala karI, zaherI svAtaMtryane paDakArarUpa salAbaMdhI ane saradhasabaMdhI lAdavanu sarakAre bharyu che. sarakAranA hAlanA taMtravAhukA sAme cUMTaNImAM ubhA rahelA ane tene madada karanAna pratipakSIonI TIkAne aTakAvavAnA A mAga nathI. kAi hullaDa ke hiMsA phATI nakaLa vAte leza paNa bhaya na haiAya tyAM A gojharI ane khUba nIMdA elI kalamanA upayoga karI prajAnA zaherI svataMtryanA adhikArane chInavI levAnuM pagaluM kaoNMgresI zAsanane zaramAve che, ane saurASTranA prajAjanane 'TilarazAhI' nI yAda Ape che. samAcAra prApta thaya che ke vaDhavANumAM strI ane bALaka suddhAM A kalamanA chaDecoka bhaMga karI sabhAsaradhase kaDhI A kAyadAnI mArI uDAvI rahyA che. tyAM jaMgI sabhAe bharAya che, chatAM sarakAra te aTakAvI zakatI nathI. je cAle cAlIna briTanane hiMda choDavuM paDayuM, te ja cale saurASTranI sarakAra kema jai rahI che te ja samajAtuM nathI. vaDhavANumAM bahunA upavAsa upara che, ana temAM ekanI sthiti gaMbhIra che, bajArAmAM ane zALAemAM sakhta daDatALa che, chatAM prAkIya kahevAtI sarakAranA peTanu pANI paNa kAM latuM nathI ? e ja Azcaya che. tAlukadAre ane rAjAone dharaNusA mAM cuMTAi vanI taka na maLe te maTe saurASTranA je samAjavAdI pakSe NImAM uMmAM rahevAnuM 10 ne kaoNMgremane udAratApUrvaka bInazaratI TakA ApyA hatA, te samAjavAdI pakSe 144 mI kalama sAme mAra varAya darzAvyA che, ane te kalama tatkALa kheMcI levA sarakArane cetavaNI ApI che. saurASTranA e javAbadAra gRpradhAnane samajA vIne supantha vArAnu sukArya zrI. DhebarabhAi tatkALa hAtha dharI ane A kSubdha vAtAvaraNane zAnta karaze evI AzA rkhIe. jaTubhAI mahetA samAja ahiSkAra pratibaMdhaka dhAro Ava cuMTa A dhArA muMbainI dhArAsabhAmAM 18-11-48nA rAja sauthI pahelavahelA raju karavAmAM AvyA che. A dhArA sabaMdhamAM jAgura janatA 28-2-49 sudhImAM petAnA abhiprAyA vigatavAra raLu karI zake e hetuthI mubai sarakAra taraphathI pragaTa karavAmAM Avyo che. A dhArAnI kalamA viSe Aja kAla sAyikAmAM aneka carco. putrA pragaTa thAya che. Ama chatAM A mULa dhArAnA pramANabhUta anu 6 bhAgye ja jovAmAM Ave che. A dhArAne kAyadAnuM svarUpa maLe te ApaNA prAntanA samAja tema ja sauMpradAya upara bhaviSyamAM tenI bahu gaMbhIra asara paDavAnI che ane tethI A dhArA sau kAi barAbara samajI le e atyA apekSita che. prastuta dhArAnA anuvAda nIce mujaba cheH''sarakAranA dhyAna upara AvyuM che ke keTalIeka kAmemAM peAtAnA sabhyAnA bahiSkAra karavAnA rIvAjanA evI rIte amala karavAmAM Ave che ke jene lIdhe te sabhyanA vyAjabI hra!kA ane adhikArA anyAyI ane geravyAjakhkhI rIte jhuMTavI levAmAM Ave che. tethI, ane AjanA badalAtA samayanA svarUpane ane jAhera hitane lakSyamAM letAM A rIvAja badha thave joIe e jarUranu che tethIhave pachIthI nIce mujaba TharAvavAmAM Ave cheH-- (1) nAma ane kSepivastAra (1) A kAyadAne 1948 nA muMbaIne khahiSkAra pratibaMdhaka kAyade' e nAmathI oLakhavAmAM Avaze. (2) A kayu AkhA muMbai prAntane lAgu paDe che. (ra) zabdA viSaya ke anusa'dhAnane pratikuLa na uAya e sava ThekANe A kAyadAmAM (ka) 'samAja' ( Community ) eTale cekasa dhama' athavA to dhAmi'ka mAnyatAne anusaranArI vyakitaonA samuha ema samajavuM ane AnI aMdara jJAtie ane peTAjJAtionA samAveza thAya che. (kha) 'bahiSkAra' aTale je samAjamAM je kAi vyakti sabhya hoya te samAjamAMthI te vyakitanA evA ahiMSkAra ke jenA pariNAme te samAjanA 1 tarIke te vyakitane je hukako ane adhikAre bhogavatI hoya ane krAMyadAthI te maTe tene rakSaNlR maLI zakAyuM heya te dako ane adhikArathI te vyaktine cita karavAmAM Ave. (3) mahiSkAra bilakula gerakAyadesara kAi paNa cAlu kAyadAmAM rUDhimAM ku rIvAjamAM Ane virodhI game te jaNAvavAmAM AvyuM hoya te paNa kAi paNa samAjamAMthI kAi paNa vyaktine baSkiAra vyAjabI ane kAyadesaratA gaNAze nahi ane evA bahiSkArane amalI banAvI zakAze nahiM. (4) zikSA koi paNa kAmanI ka!i paNa vyaktinA aSkiAra thAya evuM kAya je kai vyati karaze athavA te e kAyate TakA maLe e rIte je kASTha vyakita vaze tene, tenI uparanA Aropa puravAra. thaye, eka dvAra rUpI mAthI vadhAre nahi e hada sudhIne daMDa karavAmAM Avaze. spaSTIkaraNa:-jyAre A kalama nIce gunhA karanAra vyakti keha sauthA athavA te amuka vyakitaonuM maMDaLa haze tyAre jo AvI saMsthA ke maDaLanI sabhAmAM Ave. gunha karavAmAM AvyA haze te--je vyakitae AvA ahiSkAranA TharAvanI tarapheNamAM mata ApyA haze teNe A gunhA karyo che ema gaNAze. (5) A kAyadA nIce kayAM kAma cAlI zakaze? 1898nA krImInala prosIjaranA koDamAM game te jaNAvavAmAM AvyuM hAya tA paNa presIDensI mejIsTreTa athavA te ksTa kalAsa mejIraTreTathI nIcenI kakSAnI kAmAM A dhArAnIcethI kalama nIce zikSA thai zake evA gunhAnI tapAsane lagatuM kAma cAlI zakaze nahi, (6) A gunhAnI tapAsa kayAre thai zakaze ? (ka) prastuta gunhA je tArIkhe karavAmAM Avye hoya te tArIkhathI eka varSanI muddata bada ane (kha) prAntika sarakAranI pahelAMthI maMjurI meLavyA sivAya cethI kalama nIce zikSA thaI zake evA gunhAne lagate mukadamA kAi pazu kATa hAtha dharI zakaze naDi A dhArAnA hetuo ane uddezene spaSTa karatA muMbai sara kAra jaNAve che ke " keTalIka kAmomAM potAnA sabhyanA sAmAjikaahiSkAra karavAne rIvAja cAlu che je duSkAranA pariNAme je hakakA ane adhikAra te kAmanA sabhya tarIke te vyakitaone kAya dAthI maLavA joIe te haka ane adhikArAthI te vyaktie vaMcita khate che. jo ke AvA bahiSkAranA kIrasA bahu vyApaka pramA Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 prabuddha jenI tA. 15-12-48 NamAM banatA nathI ema chatAM paNa A kurUDhi je AvI kamenA pralayakALanI jhAMkhI baMdhAraNanA pAyAmAM rahela che tenI sAme rakSaNa ApavuM e AjanA badalAyelA samaya savege ane jAhera hitanI daSTie (zrI. vIThThaladAsa jerAjANI jemanuM nAma khAdyapravRtti Avazyaka che. A rIte vyakitanA vyAjabI haDake geravyAjabI sAthe gADhapaNe saMkaLAyeluM che temAM keTalAMka varSothI muMbaIthI sATheka rIte jhuMTavI levAmAM Ave che te sAme rakSaNa ApavuM te A mAila dUra AveluM vajezvarI je garama pANInA jharAo mATe suvidhArAne hetu che." khyAta che te dI najIkamAM AvelI akolI nAmanA eka gAmaDAmAM A dhArAnI vizeSa carcA have pachI karavAmAM Avaze. ahiM rahe che, ane tyAMnI grAmya janatA sAthe ekarUpa banI lokonI A dhArA saMbaMdhamAM eTaluM khAsa dhyAna kheMcavAnI jarUra lAge zakaya teTalI sevA kare che. temaNe gayA naveMbara mAsanI 22 mI e che ke A dhAre mAtra jJAtibahiSkArane ja gerakAyadesara TharAvate ' tArIkhanA bhayaMkara vAvAjhoDAne akalelImAM beThAM beThAM ke anubhava " nathI paNa ApaNe jene 'saMdha bahAra ' kahIe chIe tevA sAMpradAyika karyo tenuM eka romAMcaka vana pitAnAM svajanene lakhI mokaleluM bahiSkArane paNa A kAyade gerakAyadesara TharAve che. Aja sudhInA te varNana saMzodhana karIne ahiM pragaTa karavAmAM Avela che. kALanuM * carcApatromAM A mudA tarapha koInuM 5NuM laya dArAyuM hoya ema jANe ke kaheNa AvyuM hoya tevI A bhayaMkara AphatanAM prasaMge. jovAmAM AvatuM nathI. A dhArAnI vizeSa carcA have pachI, ' A 68 varSanI ummare pahoMcelA A vayovRddha lokasevake potAnI . - (apUrNa) , paramAnaMda. sAthe tathA AsapAsa rahetA lokone kevI rIte saMbhALa ane - prabudhdha jainanA vAMcakone * TakAvyA tene ane e rIte aNInA vakhate pai-dhAraNa eTale zuM, tene khyAla ApaNane A patra vAMcatA sahajapaNe maLe tema che. ' 1. gayA varSanuM saravaiyuM jotAM prabuddha jainanuM saMcAlana ghaNI meTI Arthika kheTa raju kare che. A khoTa je Amane Ama - paramAnaMda cAlu rahe te prabuddha jana je vAcanasAmagrI purI pADe che tene ci. bhAI navala, indu ane vahAlAM bALake, kamI karavA sivAya bIjo koI mAga rahetuM nathI. prabuddha jana - tA. 22-11-48 somavAranA roja eka rIte karyuM te zarU karyuM tyAre mULa ka95nA ATha pAnAnuM vAcana sAhitya ApavuM prilayakALanI ja jhAMkhI thaI. ghaNI vakhata ApaNe kAzmIra, baMgALI ke evI hatI paraMtu tenA badale sAdhAraNa rIte daza pAnAM ane kadi bIhAranAM relasaMkaTanAM varNane vAMcIe chIe, paNa A saMkaTa kadi bAra pAnAM paNa ApavAmAM Ave che. prabuddha jana pAchaLa kevuM bhayAnaka hoya che tene kharo khyAla te mane A vakhate taMtrIkAyane lagato kazo . 5NuM kharca che ja nahi, paNa chApaNInA ja AvyuM. Agale divase ravivAranI rAtre bAra vAgyAne vadhI gayelA dare tema ja te mujaba bIje keTalAka vadhI gaye sumAre varasAda ane pavananI zarUAta thaI hatI, paNa samavAre vahIvaTI kharca prabuddha jananI paDatarane bahu medhI banAvI de che. savAre te vaLIA sAthe mAramArane jhapATe cAlyA. naveka vAge pahelAM te sArA kAgaLe vAparatA hatA Aje nyujhInTa vAparIe chAparAonA naLIo uDavAM zarU thayAM, ane kAcA jhuMpaDAo paDavA ' ' chIe te paNa bahu ja moMdhA paDe che. Aje jeTalI vAcanasAmagrI mAMDayAM. agyAra vAge tephAna kAMIka narama paDayuM hoya ema lAgyuM. ApavAmAM Ave che temAMthI saMkeca karavAmAM Ave ane prabuddha jaina ATha pAnAnuM karavAmAM Ave to paNa khoTa te sArA pramA paNuM aDadhA paNa kalAkamAM te enAe ja tephAne vadhAre bhayAnaka - mAM AvavAnI che. kAraNa ke grAhakonI saMkhyA vadhatI nathI. svarUpa pakaDayuM ane zivanA tAMDava nRtyanuM jANe ke mane darzana ulaTI che, temAM paNa thoDe ghaNe ghaTADo thAya che. bIjI thayuM. pAse vahetI nadI ekAeka ubharAvA lAgI ane sAdhAraNa bAjue siddhAnanI khAtara, satyanI upAsanAnA dhyeyanI khAtara rIte A nadInA ubharAtA pANI vajezvarI ane akalelI vacce prabudhdha jainamAM kazI paNa jAhera khabara levAmAM AvatI thaine khetaramAM vahI jAya che ene badale ApaNuM makAnanI. A nathI jenA pariNAme prabuddha janane koI ADakatarI AvakanuM bAjue uMcA caDavA lAgyA. meTo mAM jhADa jotajotAmAM jamIna sAdhana nathI. upara DhaLavA lAgyo. eka mAIla dUra Avela vajezvarI pahoMcI : te pachI karavuM zuM ? sArA sArI pratiSThata mANase maLe che .' zakAze ema mAnIne cAra chokarAoe pANImAM cAlavA mAMDayuM. che ane prabuddha jainanA vakhANa kare che tyAre mane be ghaDi kUlAya che. emAMthI traNuM pahoMcyA ane eka taNu. pagAra camAranuM ane kartavyakama karyAne saMtoSa anubhave che. paNa A kadaradAnI chAparuM besI gayuM. cikAga reDIonA navA baMgalAnI plIntha - - prabuddha jainane pagabhara banAvI zake te tene zuM artha? prabuddha sudhI pANI AvyuM ane DAyasanA baMgalAmAM te kamara janane ThIka ThIke prazaMsako tarapha che ema amAruM mAnavuM che. sudhI pANI caDI gayuM. tyAM rahetA pAMtrIsa yahudI strI- A mAnyatA je sAcI hoya, je teo prabuddha janAM uttarottara purUSa ane bALakonI gabharAmaNa kevI haze ane tame ja khyAla vikAsane kharekhara cAhatA haya, je dhagaza ane satyanI ArAdhanA karajo. kALA kAkAnI dukAnane badho sAmAna taNAI gaya. chAparUM , pUrvaka prabuddha jainanuM saMcAlana karavAmAM Ave che te temanA dilane tuTayuM ane kALe kAke taNa. paNa jhADanI DALa hAthamAM AvatA paNa kharekhara sparzatuM hoya te teo zuM prabuddha jainane te pakaDI zakavAthI Dubate bacI gaye. kAkubhAi seniTarIyamanI .. Arthika rIte pagabhara banavAmAM madadarUpa thaI na zake ? A be eraDIomAM paNa pANI bharAvA lAgyuM. kuMDa pAse basa ubhI rahe rIte banI zake. AsapAsanA mitra ane saMbaMdhIone prabuddha che tyAM pagathIA uparathI pANI vahevA lAgyuM. ane kuMDa ane "*; jenanA grAhaka banavA mATe tene AgrahapUrvaka kahe. bIjuM prabuddha oraDInI vacce je rasto che tyAM thaIne taLAva tarapha pANI . jenane Take maLe e rIte nAnI moTI rakama mokale yA meLavI cAlyuM. taLAvamAM pANI umarAvA lAgyuM ane pipaTalAlanI dukA Ape. AjanA jamAnAmAM pitAnuM patra calAvavA mATe ane grAhake namAM AvyuM ane genu buvAnI dukAna sudhI pahoMcyuM. bIjI bAjuthI vadhAravA mATe je pracAra paddhati akhatyAra karavAmAM Ave che tenI nadInuM pANI paNa ubharAtAM ubharAtAM ahIM sudhI AvI pahoMcyuM : amane AvaData nathI. prabuddha jenI satyaniSTha ane zreyaniSThA samA- eTale nadI ane taLAva lagabhaga eka thayA. ApaNI bAjuvALA " jana sthitisaMpanna bhAI-bahenane sparzavI ja joIe evI lakSmIdAsanA gharamAM pANI AvyuM ane tenuM chAparuM tuTayuM eTale zraddhApUrvaka prabuddha jainanuM ame Aja sudhI saMcAlana karI rahyA tyAM ubhelA leke badhA ApaNI pAse AvyA. ApaNI pachavADe chIe. A zraddhAne jarUrI anumodana ApavA prabuddha jananA prazaM. paTelanI AkhI jamIna upara ane bAjumo ramaNalAla hAthInI ane amArI namra vinaMti che. taMtrI, prabuddha na aDadhI hadamAM pANI pharI vaLyAM, pachavADethI jamIna uparathI TALavA zAka cAra chokarAne tame Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 15-12-48 praNava jana 4 . zivajI bhAInI jamIna upara pANI pharI vaLyAM ane tyAMthI paNI hada pAse AvI pahoMcyAM, nALA pAse be jhuMpaDAM khalAsa thaI gayAM. A rIte ApaNAM kendranI cAre dizAethI kendra taph pANI dhasI AvyuM ane kendra eka beTa jevuM thaI gayuM. A vakhate sAMjanA sADAcara thayA hatA. have zuM thaze e prazna paLe paLe sAme AvIne ubhe rahene do. A gatie je pANI caDavA mAMDe te kendramAM 5NuM pANI bharI lAge e dahezata lAgI eTale ApaNe badhAM khATalA uranA gAdalA eka khATalA upara goThavyA ane bakInA khAlI karelA khATalA ubhA karyA ane pANI Ave te khATalA upara caDI besavuM ane tethI vadhe te makAnanA chAparAnI nIcenA lAkaDA upara caDavuM ema vicArI rAkhyuM. savAranA bhAgamAM cetaraphanA makAnanAM naLIyAM uDavA mAMDayAM tya rathI pitAnI jAtane bacAvavA mATe ApaNuM kendranA makAnamAM * leke AvavA lAgyA hatA. atyAre kendranA makAnamAM vIza Lake sAthe pacAsa strI purUSe ekaThA thayA hatA. sau koIne gabharAmane pAra nahoto. ApaNuM makAnanA naLI A uDavA mAMDayAM eTale badhAnI gabharAmaNa vadhavA mAMDI ane rokakaLa karI mUkI. A pahelI take zata karyo chuTake hate. te mATe AMkha kADhIne hukama karavA. zivAya bIjo rasto nahoto. huM paNa eka vakhata laTIyara korane kepTana hatA. e kepTananI Dhaba chaba mane yAda AvI ane A vakhate mane kAmamAM lAgI. jorathI ghaTe kaDhIne badhAne eka dama zAnta rahevAne hukama karyo, ane pachI raghupati rAghava rAjA rAmanI dhUna zarU karI. e dhUma pUrI thaI eTale bIjI dhUna zarU karI. ema keTalAka samaya eka pachI eka dhUnamAM pasAra karAvyuM. sAme ekatAro paDe hato te che ane meM hAthamAM lIdhe' ane vinoda jeDA chokarA chokarIone ubhA karIne nAcavAnuM zarU karyuM ane tenI tatkALa bhAre asara thaI. mArA eraDa mAM na ca cAlatuM hatuM eTalAmAM AMgaNAmAM ubhelA ApaNu vayevRddha AMbAe sASTAMga namaskAra karyA. sadabhAgye e AMbo bIjI bAjue paye. jo amArI bAjumAM paDe che te ApaNuM chAparuM mAMgata - ane oraDAmAM ubhelA mANasane ThIka pramANamAM IjA pahoMcata. A jokhamamAMthI izvare Ama amane bacAvI lIdhA. tarapha 5NI te vadhatuM jatuM hatuM. aMdara ekaThA thayelA mANase ne kema bacAvavA e prazna mane khuba mUMjhavI rahyo hate. vAvaMToLa pUrakhyAmAM vAI rahyo hate, varasAdanA chAMTA zarIra upara tIra mAphaka vAgatA hatA. Ama chatAM paNa taratamAM nirNaya levo rahyo eTale zivajI ane khImajIne sAthe laine pANI dhasAro jovA huM bahAra nIkaLyo ane bacAvanuM sthAna zodhavA lAge. sAme dekhAtA, purANI bAMdhaNInA zivamaMdira upara najara paDI. te majabula to che ja ane uMcAI 5 sArI che. eTaluM ja nahIM paNa chevaTanA upava tarIke tene ghumaTa upara paNa caDI zakAze. Ama vicArIne kendramAM rahelA mANasane maMdIramAM khaseDavA. - bahelo savArathI ja koIne kaMI khAvAnuM maLyuM nahotuM. bALako mAMgyA kare temane zuM ApavuM ? Indue Apela nAsta kAmamAM lAge. meTAAne paNa khAvAnuM ApI zakAya te ApavuM ema vicArIne khIcaDI ane kaDhI be meTA ra5mAM mUkyA. TheTha sAMjanA A pacAsa mAne khAvAnuM thoDuM ghaNuM ApI zakAyuM. - thoDe dUra DAya nA paDa mAM pAMtrIsa yAhudI strI purUSa ne bALaka hatAM. e jhuMpaDAmAM pANI bharAvA lAgyuM eTale pAse paDelI moTarabasamAM teo dAkhala thayA. basamAM pazu pANI bharAvA lAgyuM eTale te leke basanA chAparA upara caDIne beThA. temanA be yuvAna kamara nIcenA pANImAM cAlI mArI pAse AvyA ane aya mATe mArI pAse mAMgaNI karI. eke mArA paga pakaDI lIdhA. bIje raDI paDe. e ne ahIM vadhAre sahIsalAmatI lAgatI hoya te khuzAthI ahIM Ave ema meM temane jaNAvyuM eTale teo pAchA doDayA. paNa eTalAmAM pANI kammara upara AvI pahocyuM. eTale te badhA ahIM pahoMcI zake e sthiti rahI nahIM. A kudaratane koI ajaba khela bane ane amArI dhIrajanI paNa bhAre kasoTI thaI rahI hatI. Akho dIsa khAdha pIdhA vinA citAmAM bhaTakatA keTale thAkya haIza enI tame kalpanA karI leze. rAtre ATha vAge suI gaye. Aje maMgaLavAre dhaNA loko muMbaI javA taiyAra beThA che-paNa basa kayAMthI maLe? thANuthI eka mANasa sAyakala upara AvyA eNe kahyuM ke thANa sudhI A ja hAlata che. koInI pAse reDIo haze, te mAraphate muMbaine paNa e ja sthiti che, ema khabara maLe che. A tophAnanA sattara kalAkamAM eTalI badhI vigate banI che ke 'patramAM e badhI samAvI zakAya ema che ja nahIM. kendramAM Aje majura kAme lAgyA che. sau pahelAM ke Thara tapAsyA to tyAM badhuM sahIsalAmata mAlama paDayuM. mAtra sAkara ogaLI gaI che. gAdalA ThIka pramANamAM bhInAM thayAM che je taDake nAMkhyA che. keLA badhI paDI gaI che, je upADavAmAM Ave che. badhe sAphasuphI thaI rahI che. ApaNA kapaDA ane cAdaro kabATamAM hatAM eTale karI rahyA hatA. temAMthI keTalAka strI-purUSa tathA bALake bhInA kapaDavALA hatAM temane ApI zakAya tyAM sudhI . ApyA. A rIte AvI kaTokaTI vakhate ApaNA sAdhanane sAro upayoga thaI zake che. Aje vahelI savAre traNa vAgye uThyA hatA. cApANI tathA prArthanA patAvIne phAnasa tathA lAkaDI sAthe piNApAMca vAgye bahAra nIkaLe. khImajI sAthe hato. sauthI pahelA kALA kAkA maLyA. emanA ghara pAse eka meTaranuM ThAThIyuM paDayuM hatuM temAM bhIMjAyelI gAdI upara nAnI pinaDI paherI eka phAnasa rAkhI khulelA zarIre emaNe AkhI rAta kADhI hatI. e rIte pAgAnA ghara sudhI ghera ghera jaI akalelI gAmanI ane seniTarIyamamAM rahetAM mAMNasenI khabara kADhI AvyuM. ahIM banelI ghaTanAno A sAra che. lI. kAkAnA AzIrvAda - aspRzyatA ane jaina sAdhuo ghoDA divasa pahelAM bhAvanagarathI pAchA pharatAM amadAvAda be divasa rokAvAnuM baneluM te daramiyAna jANItA khadI pracAraka zrI. zaMkaralAla be karane maLa ne suyoga prApta thayuM hatuM. zrI. zaMkaralAlabhAI eka divasa khAdI pracAra arthe dezanA eka khuNethI bIjA khuNe paribhramaNa karatA hatA. zarIranAdurastInA kAraNe temaNe pitAnuM pravRttipracura jIvana saMkelI lIdhuM che ane hAla teo amadAvAdanA eka khuNe nivRttiparAyaNa jIvana gALe che. temanI sAthe mane bahu june payaya nathI ema chatAM paNa e paricaya zarU thayA bAda temanA vaSe huM eTaluM AkarSaNa anubhavI rahyo chuM ke jyAre jyAre amadAvAda javAnuM bane che tyAre tyAre temane maLavAnuM huM dhaNuM kharuM cuktA nathI. temane A vakhate maLavA gayA tyAre sAMjanA samaye hate. zrI. anasUyA bahena paNa samIpamAM ja beThA hatA. carcA daramiyAna aneka vAtamAM jeno ane harijana maMdira pravezanI vAta paNa nakaLI ane A saMbaMdhamAM pAlaNapuramAM je jhagaDo koTe game che te viSe paNa keTalIka carcA thaI. AnA anusaMdhAnamAM meM jaNAvyuM ke "amAre jaina dharma ATale badhe vizALa, nAta jAtanA uMca nIcanA koI paNa bhedane amArA dharmamAM kazuM sthAna nahi; amArA maMdira abhaMga ThAra che ema ame haMmezAM kahetA ane sAMbhaLatA. ema chatAM paNa Aje jyAre jaina maMdiramAM harijanana pravezano prazna amuka AkAramAM sthita thaI rahyo che, ane te Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 prabuddha jena tA. 15-12-48 ' AvA ja nathI, udharavAmAM AvI sAme jaina samAjanA virodhI sure aneka bAjuethI saMbhaLAI rahyA che tyAre amArAmAMthI eka paNa jaina AcArya ema pAkA rIne kahevAne taiyAra nathI ke " A khApaNune zobhatuM nathI. jaina maMdira sau koIne mATe khulluM hovuM joIe. temAM amuka Ave ke amuka na Ave ema ApaNe kahI zakIe ja nahi." A joIne mane bhAre duHkha tema ja Azcarya thAya che. sAmAnya gRhastha jIvana gALatA jainonAM citta te rUDhigata heya e ApaNe samajI zakIe chIe, paNa e eka jana sAdhu paNa na maLe ke je A praznane rUDhithI para thaIne joI zake ane samAjane virodha vahArIne paNa satya vastune uccAra karI zake ! A keTaluM duHkhada che ?" A sAMbhaLIne zrI zaMkaralAlabhAIe kahyuM ke tamArUM kahevuM barAbara che, paNa ghAro ke koI harijana jana heya te te tene jana maMdiramAM dAkhala thavA devA sAme te jaine * vAMdho na le ne?"AnA javAbamAM jaNAvyuM ke Ama te keTalAka jane kahe che ke * koipaNa harijana jaina hoya to ame tene jarUra jaina maMdiramAM AvakArIe, ane teo vadhe e rIte uThAve che ke A te je harijane kadi jene hatA nahi ane che nahi temane apAsare maMdiramAM kAyadAthI zAne lAdavAmAM Ave che? paNa A badhI dekhAvanI udAratA che ane Aje koI harijana jana nathI e bAbatanI purI khAtrI hoIne AvA udAra bhAva raju karavAmAM Ave che. bAkI * hiMdu samAjamAM apU sAme je dhRNa che te je ghaNA jainenA dilamAM uDe jaDAyelI huM joI rahyo chuM. mAtra Aja kAyade, badalAyeluM vAtAvaraNu, nAtajAtavirodhI vicArIne phelAvo, ame paNa eTalA ja AgaLa paDatA vicAranA chIe evuM ghamaMDa-AvAM kAraNone lIdhe A ghaNuM AjanA AgevAna lekhAtA jene pragaTapaNe thana karI zakatA nathI. bAkI A ghU amArAmAM keTalI uMDI che tene dAkhale tamane kadaMbagirimAMthI maLaze. zatru jaya pAse kadaMbagiri nAmanI eka TekarI che. tyAM jainanA jANInA AcArya zrI. vijayanemisUrie aneka AlIzAna maMdire ubhAM karAvyAM che ane jayAM kevaLa jagala hatuM ane verAna hatuM tyAM temaNe maMgaLamaya svarga pedA karyuM che. A maMdiranA pravezadvAra AgaLa ja temaNe ArasanA eka zilAlekha kotarAvyA che jenI matalaba evI che ke Aje te koI aspRzya jaina nathI paNa kALAntare paNa ke aspRzva jaina thAya te paNa tene A maMdiramAM praveza karavA devAmAM Avaze nahi. A zilA lekha Aje ' paNa mojuda che. paNa A te ApaNe jarA ADe utarI gayA. vastutaH Aje kaI harijana jana ja nathI ane tethI e prazna e rIte amAre tyAM haju upasthita thaye nathI." zrI. zaMkaralAlabhAIe kahyuM ke " paNa amAre tyAM eka kAma karanArI harijana - bAI che je jaina che ane jaina dharma pALe che." A sAMbhaLIne mane bhAre Azcarya thayuM ane te bAdane jovA jAvAnI meM icchA vyakata karI. te bAIne temaNe belAvI. meM tene puchayuM. "bahena tamAruM nAma zuM ? " teNe javAba ApyuM ke "mAruM nAma jIvI" meM pUchayuM ke "zaMkaralAlabhAI kahe che ke tame jaina cho ane jana dharma pALe che te barobara che?" teNe uttara Apyo ke "hAjI, ame bIjApuranA chIe ane amAre tyAM eka meTA buddhisAgarajI mahArAja thai gayA temaNe amArA jevA dazabAra kuTuMbene jaina banAvyA hatA ane, e kuTu che Aje paNa jaina dharma pALe che. tyAM ame derA apAsarAmAM jaIe chIe ane pajusaNamAM ane moTA divase vrata upavAsa karIe chIe ane derA apAsarAmAM jatAM amane kaI rokatuM nathI. temanA celAo paNa tyAM Ave jAya che ane tyAMnA saMdhamAMthI amane AvI kaI paNa kaToka na kare enI takedArI rAkhe che." A sAMbhaLIne huM kharekhara A mugdha banI gaye. kaI harijana jana hoI zake ane te paNa AjanA ja jaina AcAryonI paripATImAMnA eka AcAryanI kRpA ane preraNAnA pariNAme ane te paNa tyAre ke jayAre A dezamAM gAMdhIjInA hAthe aspRzyatA nivAraNanA tumula AMdolanathI zarUAta sarakhI paNa thaI nahotI ? sahajapaNe e AcAryanI mahAnubhAvatA pratye mAruM dila namI paDayuM. meM te bahenane puchyuM ke "ahiM tame koI vAra derA apAsarAmAM jAo cho kharA?" teNe javAba ApyA ke "ahiM paNa koI sAthe jaIe kharA, kAraNa ke amane ahiM keNa oLakhe? paNa ame harijana chIe ema jAhera karIe te amane koI pesavA na de." jANe ke navI kamANI karI hoya evA ucharaMgathI bIja divase paMDita sukhalAlajIne maLavAnuM banyuM tyAre A hakIkata temane jaNAvI. tyAM bIjA mitro beThA hatA temanAmAMnA eka zrI maNilAla maganalAla dalAla. temaNe uparanI vAta sAMbhaLIne budhdhisAgara mahArAjanA dilanI vizALatAnuM samarthana karatAM temanI sAthe pitane eka anubhava jaNAvyA. keTalAM varSo pahelAM mahArAjazrI jyAre hayAta hatA tyAre prAMtIja mukAme teo pitAnA patnI sAthe mahArAjazrIne vAMdagayA hatA. temaNe jaNAvyuM ke, ame mahArAjazrI pAse gayA tyAre mahArAjazrInA darzana karavA mATe zrAvaka uparAMta bIjI kemanA keTalAya mANase-koLI, ThAkaraDA, harijana, musalamAne, mAchImAre AvelA beThA hatA. tyAMnA garIba mANamAM vaheMcavA mATe huM thoDA ka5DA tema ja pustako laI gayuM hatuM. A badhuM meM mahArAjazrI sAme dhayuM ane kahyuM ke A badhuM badhI kAmanA chokarAomAM ApanI mAraphata vaheMcI ApavA mATe lAvyo chuM. Apane kema lAge tema karo. eTale temaNe harijananA mukhIne belA ane harijanonA chokarAone upAzrayamAM ekaThA karyA ane pitAnA hAthe pelA mukhInA kahevA mujaba cepaDIo temaja kapaDAM vaheMcI ApyAM. mahArAja zrInI AvI bhavya vizALatA joIne mArA AnaMda temaja AzrayaMne, pAra na rahyo ane mahArAja zrI nA caraNomAM huM namI paDe. ATalA varSonA gaLe mAtra eka "saMtabAla' pAke ane te paNa sthAnakavAsI samAjamAM ane zvetAMbara mUrtipUjaka sAdhu samAjanI ATalI lAMbI paraMparAmAM eka paNa bIje buddhisAgara na pAke ane jaina samAjane AgaLa deravAnI tAkAta dAkhavavAne badale kevaLa gatAnugatikA vRttine varelA athavA te zudhdha pratyAdha tI vANathI bharelA sadhuonAM ja ApaNane prAyazaH darzana thayA kare e ApaNA jana samAjanI kevI karUNAnaka kamanasIbI che? paramAnaMda saMghadvArA vidyakIya rAhatano prabaMdha zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha taraphathI muMbaI tema ja parAMomAM vasatA koI paNa jaina bhAI ke bahenane jarUrI vaidyakIya rAhata ApavAno prabaMdha keTalAya samayathI karavAmAM Avyo che. A rAhatamAM davA, I -jekazana, DAkaTaranA bIle, hospITala kharca tema ja dardIne mAMdagI daramiyAna jarUrI Arthika madada-AvI aneka bAbateno samAveza thAya che. A yojanAno lAbha levA vaidhakIya rAhatanI apekSA dharAvatA muMbaI tema ja parAMomAM vasatA sau koI jaina baMdhuo tema ja bahenAne AgrahapUrvaka vinaMti karavAmAM Ave che. ' jayaMtilAla lalubhAI parIkha . * maMtrI, vaidyakIya rAhata samiti. nA mAna - sTrITa, muMbaI. zrI muMbaI jaina yuvaka saMdha mATe tatrI mudraka prakAzaka: zrI. maNilAla mekamacaMda zAha, 45-47 dhanajI mudraNasthAna : sUryakAnta pri. presa, ke 51, kAlabAdevI roDa, muMbaI. 2