Page Text
________________
તા. ૧૫-૭-૪૮
,
" પ્રભુદ્ધ જૈન
કઈ કઈ બાબતે ગણાય તેની વિગતમાં ઉતરતાં ગૌશાળ, સંસ્કૃત આમ છતાં પણ જ્યરથી તેડુલકર કમીટીના કાર્યપ્રદેશ અને તેની પઠશાળા, આયુર્વેદ શિક્ષણશાળા, સંગીત વિદ્યાલય–આ બધા
સમક્ષ પડેલી જુબાનીઓની વિગતો બહાર આવવા લાગી છે ત્યારથી માર્ગોએ આ નાણુને ઉપયોગ થઈ શકે છે એમ જયારે શ્રી મુનશી
જૈન સમાજમાં તે એક જ પ્રકારનું વાતાવરણ કેળવાવા લાગ્યું છે જણાવે છે ત્યારે શા માટે આ કેલેજ નહિ કે એક મોટું કે આવી કમીટી દ્વારા રીપેટ મેળવીને મુંબઈ સરકાર પિતાને ફાવે હોસ્પીટલ નહિ-આ પ્રશ્નનું કોઈ સમાધાન આપણને મળતું નથી.
તે કાયદો કરવા માંગે છે અને જેનોના મંદિરોની મીલ્કત ઝુંટવી વળી તેઓ આવાં ધાર્મિક નાણાંને સંગીતવિધ લય ચલાવવામાં
લેવા માંગે છે (જે અનુમાનને કશા જ પાયે નથી) અને આ વાતાઉપયોગ થાય તેમાં વાંધે જોતા નથી, પણ બ્રહ્મભોજન માટે
વરણ નીચે જે ઉકળાટ પેદા થઈ રહ્યો હતો તેનું જ આ સભા નિર્માણ કરવામાં આવેલી રકમ... ઉપમ અત્યન્ત જરૂરિયાત- સ્વાભાવિક પરિણામ હતું. વાળા વિદ્યાર્થી ઓ કે અન્ય કે ઇને ભેજન આપવા પાછળ થઈ શકે
આ સભામાં ત્રણ ઠરાવ પસાર કરવામાં આવ્યા હતા. પહેલા કે કેમ એમ જ્યારે તેમને પૂછવામાં આવે છે ત્યારે શ્રી મુનશી ઠરાવ નીચે મુજબ હવે :જણાવે છે. કે “એમ કરી શકાય એમ હું નથી ધારતો. બ્રહ્મ- ‘હિંદુ તેમ જ જૈન ધાર્મિક અને સામાજિક સખાવતી ફંડના ભજન અટકાવવું એ છે કે ઉપર એક ન ધર્મ લાદવા બરોબર વહીવટ અંગે તપાસ કરવા અને બે ભલામણ કરવા માનનીય છે, અને આ લોકો પસંદ નહિ કરે. બ્રહ્મભેજન એ ધર્માને જ ન્યાયમૂર્તિ શ્રી ઢેડુંલકરના અદનક્ષપદે મુંબઈ સરકારે જે કમીટી એક અંગભૂત વિભાગ છે !' આ જવાબ ભારે વિસ્મય પેદા કરે નીમી છે તે કમીટી મજકુર તપાસના પરિણામે પિતાની ભલામછે. વળી દેવદ્રવ્યના નાણુમાંથી લહીએ એ નીમાવાતા, ગ્રંથો માં જે નિમિતે સખાવતે કરવો જ આ લી હોય તેની મર્યાદામાં લખાવતા અને ગ્રંથભંડારો ઉભા કરવામાં આવતા હતા એ તેમનું ફેરફાર કરવા અને તે બીજી રીતે ખર્ચવા એવી કોઈ પણ બલાવિધાન તદન ખોટું છે. તદુપરા દે દ્રષના એકાતિક મણુ કરે તે તે તરફ મુંબઈના જનોની આ જાહેર સભા પિતાને ઉપગની તેઓ સ્તુતિ કરે છે, છતાં જ્ઞાન અને શિક્ષણના પ્રચાર - સખ્ત અણગમે અને વિરાધ જાહેર કરે છે.' પાછળ તેને ઉગ કરવ ની તેઓ ભલામણ કરે છે. આ પણ
જયારે આવેશ અને અધીરાઈ શાણપણ અને ધીરજનું સ્થાન લે પરસ્પરવિધી છે. આ રીતે શ્રી મુનશીની જુબાની સ્થિતિચુસ્ત
છે ત્યારે જ આવે “જે...' વાળે દર વ કરવાનું બને છે. આવા તેમ જ પ્રાગતિક વિચારકે ઉભયને રાજી રાખવ ને પ્રયત્ન સેતી
ઠરાવથી અને ધાકધમકીથી આવી સમર્થ કમીટી ડરી જશે અને હોય એવાં ચિત્રવિચિત્ર વિધાનથી કારપુર હોઈને આપણને અમુક
પોતે કરેલા નિર્ણયે ફેરવી નાંખશે એવી કલ્પના આ સભાજનમાંથી અંશે નિરાશ કરે છે.
કેઈએ પણ સેવી હેય તે તે ખરેખર વધારા પડતી ગણાય. આ દેવદ્રવ્યની સંસ્થા અને તેના ઉપયોગ વિષેની પરંપરાગત સભાને બીજે ઠરાવ શ્રી. કસ્તુભાઈ લાલભાઈએ પિતાની જુબાનીમાં માન્યતા આજે ચાલે છે તેમ જાણે કે અનાદિકાળથી ચાલી જે વિચ ર તેમ જ વલણ દર્શાવેલ છે તેનું અનુમોદન કરનારો હતા
અ.વે છે એની સામાન્ય જન સમાજની માન્યત કેટલી અને તે માટે તેમને અભિનન્દન આપનારે હતું. બીજે ઠરાવ પાયા વિનાની છે અને કાળે કરીને કોઈ પણ સામાજિક કે ઉપરના દરને અંગે ઘટતી. કા-બાહી કરવા સેળ સંભવિત ધાર્મિક રૂઢિનો ઉચ્છેદ થાય છે અને તેનું સ્થાન નવી રૂઢિ લે ગૃવસ્થાની એક સમિતિ નીમવાને લા હતા. છે–આ ઐતિહાસિક ત મુનિ જિનવિજયજીની અને પંડિત આ સભામાં મુંબઈ સરકારની નીતિ અને કાર્યપદ્ધતિ વિશે બેચરદાસની જુબાની ધણો નવે અને મૌલિક પ્રકાશ પાડે છે.
સપ્ત આક્ષેપ કરવામાં આવ્યા હતા અને શ્રી. શિવલાલ નર પતઆ સામે આજની સ્થિતિચુસ્ત સમાજ ધુંવા ફુધા થઈ રહ્યો છે લાલ મણિયારે તે એટલે સુધી જ સુવ્યું હતું કે “મોગલ ની જેમ અને ગમે તેવી ભાષામાં પોતાને રોષ ઠાલવી રહ્યો છે, પણ એ ધાર્મિક અને ઝનુની તરીકે ઉગ્રેસ સરકાર પણ ગણાશે. મેગલે સમાજે આખરે આ ઐતિહાસિક સત્ય સ્વીકાર્યું જ છુટકે છે અને
બળથી દબાવતા હતા અને આજે કોંગ્રેસ સરકાર કાયદાના નામે કાળબળ અને સામાજિક પરિવર્તને આજે આપણી સંસ્થાઓના
બળ વાપરીને આપશુને દબાવે છે. જેના પૈસા પર તરાપ ભરાય સ્વરૂપ તેમ જ સંચાલનમાં જે ફેરફારો માંગી રહેલ છે તે સ્વેચ્છાએ
છે, પણ પૈસાવાળાઓ પાસેથી પૈસા કેમ પડાવતા નથી ? દેવદ્રવ્ય કે ફરજિયાત રીતે સ્વીકાર્યું જ છુટકે છે.
પર કેમ નજર પડી છે ? * (મુંબઈ સમાચારને રીપેટ મુજબ) ટેન્ડલકર કમીટી સામે જૈનોની વિરોધસભા
આ ઉદ્ મારામાં નથી વિવેક, નથી પ્રમ બુધિ. કેવળ ઉકળાટ તા. ૨૭-૬-૪૮ રવિવારના રેજ લાલબાગના ઉપાશ્રયમાં અને ઝનુનનું જ પ્રદર્શન છે. શેઠ અમૃતલાલ કાળીદાસના પ્રમુખવણ ચે જેનેના મૂર્તિપૂજક પણ આને પણ ટપી જાય એવું તે સભાના પ્રમુખ વિભાગની એક જાહેર સભા મળી હતી. આ સભામાં જૈન કોમનાં શ્રી અમૃતલાલ કાળીદાસનું વક્તવ્ય હતું. તેમણે (મુંબઈ સમાચાર લાં સ્ત્રી પુરૂષ સારી સંખ્યામાં હાજર થયાં હતાં. તેડુલકર કમીટી પ્રગટ કરવામાં આવ્યું છે તે મુજબ) જણાવ્યું હતું કે “ધર્મના સામે જૈન સમાજને રિધ રજુ કરવા માટે કેટલાક આગેવાન મૂળ ઉપર ઘા કરવા અંગેને આજે પ્રશ્ન ઉભે થયે છે જેનોની સહીથી આ સજા બેલાવવામાં આવી હતી. તેડુલકર અને આવી વિષમ પરિસ્થિતિ અંગે આપણી કે મમાં કમીટીએ જુબાની લેવાનું કાર્ય પુરૂં કર્યું છે અને સાંભળવા મતભેદ જેવું કશું જ રહ્યું નથી. જે આપણે સંમ1િ થઈશું તે મુજબ તે કમીટીએ પે તાને રીપોટ ઘડીને મુંબઈ સરકાર ઉપર ટડુલકર કમીટી તે શું પણ કૅઈ પણ સત્તાની મજાલ નથી કે મોકલી આપે છે. આ રીપે ટ હજુ આ બગટ છે, જmi સુધી આ તે આપણી વચ્ચે આવે. મુઠ્ઠીભર સુધારકે જેઓ એક ટકા જેટલા રીપોર્ટ પ્રગટ ન થાય અને એમાંની વિગતે જાણવા ન ૫ણું નથી તેઓ જૈન ધમ ઉપર કુહાડેઃ મારવા છેલ્લા ૨૫ વર્ષોથી મળે ત્યાં સુધી તેનુલકર કમીટી વિષે સભા ભરવી અને ઠરાવ વ્યર્થ પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. તેમાં કેટલાક અવળી જુબાનીઓ કરે એ કોઈ પણ રીતે મેગ્ય ન જ ગણાય. અલબત્ત આપી ખ,વ્યા છે. પરમાનંદ કુંવરજી કાપડીઆની જુબાની વાંચીને તેડુલકર કમીટીએ જે કઈ પ્રશ્નો પુછયા હોય અને સાક્ષી મારું લેહી ઉકળી આવ્યું છે. દીવેટ કરવાની, આંગી કરવાની શી સાથે ચર્ચા કરી હોય તે ઉપરથી તેના મનનું શું વળગણ છે જરૂર છે એમ કહેવાને પરમા iદ કાપડીઆને શું અધિકાર છે? એ વિશે કેટલુંક અનુમાન જરૂર થઈ શકે, પણ માત્ર અનુ- તેઓના પિતાશ્રી જે હાલમાં હોત તો તેમણે કમીટી સમક્ષ બીલભાન ઉરથી આ’ રેિ ધસભા બે લાવવી એ જાહેર જીવ- કુલ જુદી જ જુબાની આપી હi1. ત૫.૨ ગોવા મુઠ્ઠીભર સુધારની સભ્યતા તેમ જ ઔચિત્યના ધેરણ સાથે સંમત ન ગણાય. કાને ફેંકી દે જોઈએ અને આ જથી પ્રતિજ્ઞા કરવી જોઈએ કે
| SR No. | 525933 |
| Book Title | Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1948 Year 09 Ank 17 to 24 and Year 10 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Mokamchand Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1948 |
| Total Pages | 244 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 28 MB |