Book Title: Aa Che Anagar Amara
Author(s): Prakashchandra Swami
Publisher: Naval Sahitya Prakashan Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005211/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OI - muni zrI prakAzacaMdrajI svAmI.. che . ' " galA 6. zI hi jI svAmI che svAmI jI pacaMdrajI caMdrajI* che svAmI. jI svAmI ekAvatArI yugapradhAna zrI ajarAmarajI ravAmI - 1 zrI zrI DuMgarasiMhajI jI svAmI ne pulacaMdrajI che svAmI * jI kevacaMhya jI svAmI A racaMdrajI che svAmI. slain Education Intematione Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA pUjya zrI gulAba-vIra granthamALA ratna 82muM A che aNagAra amA 24 tIrthaMkaro tathA paTTAvalinI TUMka mAhitI uparAMta ajarAmara dharmasaMghamAM thayelA prabhAvazALI sAdhu-sAdhvIjInI preraNAdAyI jIvana jhAMkhI prerakaH puNyaprabhAvaka prazAMtamUrti AcAryadeva zrI rUpacandrajI svAmInA AjIvana aMtevAsI parama kRpALu gItArtha gurudeva zrI navalacandrajI svAmInA paTTaziSya tapasvI ma. zrI rAmacandrajI svAmI lekhaka : puNyazloka prazAMtamUrti AcAryadeva zrI rUpacandrajI svAmInA AjIvana aMtevAsI parama kRpALu gItArtha gurudeva zrI navalacandrajI svAmInA laghutama suziSya muni zrI prakAzacandrajI prakAzakaH zrI navala sAhitya prakAzana maMDaLa Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamavRtti : prata - 2000 vIra saMvata 2515, vi.saM. 2045 dvitIyAvRtti H prata - 2000 vIra saMvata 2524, vi.saM. 2054 tRtIyAvRtti : prata - 1000 vIra saMvata 2531, vi.saM. 2061 mUlya rUA. 70/- (jJAna khAte) - -: prApti sthAna : ramaNIkalAla nAgajI deDhiyA durgA TesTAIlsa', 16/bI, kriSnA nivAsa, du.naM. 5, grAunDa phalora, myunisipala skUla sAme, kalpanA lonDrI pAchaLa, hindamAtA, dAdara (IsTa), muMbaI - 400 014. phona: 24115841, 30935903, 30935904 -: mudraNa vyavasthApakaH nirmita grAphiksa bI/16, agravAla TAvara, bhUyaMgadeva cAra rastA, solA roDa, amadAvAda. (gujarAta) mobAIla : 98255 29739 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pustakanA zubhecchaka dAtA karacha-lAkaDiyA nivAsI | rava. harakhacaMda karamaNa cheDA II pitRdevo bhava || gaM. rava. bhacIbahena harakhacaMda cheDA | mAtRdevo bhava II ravargavAsa : tA. 20-4-1999 "mA te mA bAkI badhA vagaDAnA vA" amArA pU. pitAzrI varSo pahelAM pethAparamAM ajarAmara saMpradAyanA kalikAlakalpavRkSa samAna prazAMtamUrti pU. AcAryadeva zrI rUpacaMdrajI svAmI, pU. gItAthI gurudeva zrI navalacaMdrajI ravAmI, pU. sarvaktA kevaLacaMdrajI svAmI Adi ThANAonA satsaMgamAM AvyA tyArathI temaNe pU. AcAryadeva zrI rUpacaMdrajI ravAmIne guru mAnyA. temanI pAse AjIvana brahmacaryavrata Adi zrAvakanA bAra vrata svIkAryA hatAM. temanA jIvanamAM apAra karuNA hatI. sAdharmika baMdhuo, abola prANIonA duHkha harahaMmeza bhAMgatA. niyamita sAmAyika-pratikramaNa Adi dharmArAdhanA, vyAkhyAnavANI zravaNa, rAtribhojana tyAga, upavAsa, ekAsaNA Adi anekavidha tapasyA karIne jIvana dhanya banAvyuM hatuM. sAdhu-sAdhvIjIonI khUba khUba sevA-bhakti karIne mahAna puNyAnubaMdhI puNya upArjanA karela che. aneka dharmasthAnako tathA sArI saMsthAomAM mAtabara rakamanuM dAna paNa karela che. pU. pitAzrInA sarva kAryomAM pU. mAtuzrIno sahayoga haMmezA raheto. emanA dharmasaMskAra, vAtsalyabhAva, lAgaNI parivAra upara zItaLa chAyA banIne rahela che. amArA upara anaMta upakAra karela che evA parama upakArI mAtA-pitAnA caraNomAM bhAvapUrvaka vaMdanA namaskAra. AvA dhArmika premALa mAtA-pitA meLavavA badala ame sahu gauravano anubhava karIe chIe. li. Apano samasta parivAra..... suputro : (1) caMtilAla harakhacaMda cheDA (2) nemacaMda harakhacaMda cheDA (3) jayaMta harakhacaMda cheDA | dIkarI-jamAI : (1) nalinI motIlAla bhImajI nIsara (2) ramIlAbena maNIlAla chADavA (3) rava. vimaLAbahena azvina nIsara Jain Ede Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmapremI jyaMtilAla harakhacaMda cheDA janmabhUmi : lAkaDiyA, hAla : pArlA (IsTa) pU. mAtA-pitAnA saMskArone TakAvI rAkhanAra amArA mammI-pappA amArA mATe preraNArUpa che. ajarAmara saMpradAyanA agragaNya sAghvIratna bA.bra. prekSAbAI mahAsatIjI chaThThanA pAraNe chaThThanI ArAdhanAmAM AgaLa vadhI rahyAM che. 500 chaThTha karavAnA bhAva che. temAM 251 jeTalA chaThTha thaI cUkyA che. anya mAsakhamaNa, aneka varSItapa Adi tapasyAo karI che. pU. mahAsatIjInA moTA bahena ane amArA mammI ratanabahene paNa mAsakhamaNa, siddhitapa, varSItapa Adi aneka tapasyAo karI che. pU. pappAe paNa varSItapa Adi aneka tapasyAo karIne karmonI nirjarA karavA sAthe amane badhAne khUba ja preraNA pUrI pADI rahyA che. sAmAyika-pratikramaNa, vyAkhyAna zravaNa, anukaMpA dAna, sArI saMsthAomAM mAtabara rakamanuM dAna Adi satkAryo karIne amane saune sArI preraNA ApI rahyA che. sAdhusAdhvIjInI vaiyAvacca dvArA mahAna puNya upArjana karI rahyA che, evA amArA mammI-pappA juga juga jIvo..... suputra hiteza jyaMtilAla putravadhUH praphullA hiteza pautrI : harSI hiteza pautra devAMza hiteza 00 Jain Education intern dharmAnurAgI ratanabahena jyaMtilAla cheDA bA.bra. prekSAbAI mahAsatIjInA saMsArapakSe moTA bahena 18000 li. Apano parivAra suputraH himAMzu jyaMtilAla putravadhU : zilpA himAMzu pautrI : zruti himAMzu pautrI : paMkti himAMzu pautrI H pazmI himAMzu : Adi parivAranA jaya jinendra -H apsarA AIskrIma : vAlakezvara 23610410 varalI 24933303 suputraH kalpeza jyaMtilAla putravadhU razmI kalpeza pautra vatsala kalpeza vilepArlA 26144990 ..... www.jainmallbrary.org Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmapremI nemacaMda harakhacaMda cheDA janmabhUmi : lAkaDiyA, hAla : vAlakezvara (muMbaI) dharmAnurAgI puSpAbahena nemacaMda cheDA "kUvAmAM hoya to havADAmAM Ave" A ukti anusAra pU. mAtA-pitAnA saMskAra suputromAM avazya Ave che. amArA mammI-pappAe sajoDe varSItapanI ArAdhanA karela che tathA dara varSe nAnI-moTI tapasyA karIne karmonI nirjarA karatA hoya che. parivAramAM prema-saMpa-lAgaNI jevA guNone TakAvI amane saune sArI preraNA ApI rahyA che. sArI saMsthAomAM dara varSe sArI rakamanuM dAna ApI kuTuMbanI kIrtine cAra cAMda lagAvI rahyA che. sAdhu-sAdhvIjInI vaiyAvacca, jinavANI zravaNa, vyasanaphezanathI dUra rahevuM ItyAdi saguNo jIvanamAM uttarottara vikasAvI rahelA amArA mammI-pappA juga juga jIvo..... li. Apano parivAra suputrI : ku, kriSnA nemacaMda cheDA suputrI-jamAI: Dimpala kIrtikumAra chADavA suputrI-jamAI : cAMdanI azvina gAlA ..... Adi parivAranA jaya jinendra ..... -: apsarA AIskrIma :vAlakezvara varalI vilepAla 23610410 2433303 26144990 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmapremI jayaMta harakhacaMda cheDA vatana : lAkaDiyA hAla vAlakezvara (muMbaI) dharmAnurAgI dhanalakSmI jayaMta cheDA "pU. mAtA-pitAnA dharmanA saMskAro supAtra saMtAnomAM avazya Ave che." A ukti pramANe amArA mammI-pappAe dAdA-dAdInA dharmanA saMskAro potAnA jIvanamAM utArela che. amArA mammI dara varSe dhArmika zreNinI parIkSAo Ape che. atyAra sudhI 15 zreNinI parIkSA ApI cUkyA che. amane paNa dharmanuM UMDuM jJAnA ApyuM che tethI ame paNa ghaNI dhArmika parIkSAo ApI cUkyA chIe. DaoNkTara ane ejInIyaranuM bhaNavA chatAM amArAmAM dharmanA saMskAro TakI rahe tevI mIThI Takora haMmezA mammI karI rahI che tathA amArA saMskAra jIvaMta rAkhela che. sarva parivArajano premathI rahe che tathA dara varSe sArA mArge sArI rakamanuM dAna ApI amArA saumAM sArA saMskAra ApI rahela che tevA mammI-pappA juga juga jIvo.... li. Apano parivAra suputro : kiraNa jayaMta cheDA keyUra jayaMta cheDA suputrI : pinkI jayaMta cheDA - -: apsarA AIskrIma :vAlakezvara | varalI. vilepArlA 23610410 24933303 26144990 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA ' prathamavRtti prasaMge STOP ! LOOK !! AND REAK !! cAMda to hotA gaganakA hI, cAMdanI sabake lie| bAMsurI cAhe parAI ho, rAginI sabake lie // bAMdha sakate phula tuma, lekina sugaMdha baMdha sakatI nhi| dIpa cAhe ho kisIkA bhI, rozanI sabake lie // caMdramA bhale AkAzano kahevAya paraMtu teno prakAza badhAne mATe hoya che. vAMsaLI bhale ekanI mAlikInI hoya paNa teno sUra badhA mATe hoya che; phUla bhale udyAnamAM hoya chatAM tenI surabhi badhAne mATe hoya che; dIpaka game teno hoya paNa rozanI sarvane mATe hoya che. tadanusAra mahApuruSo-mahAsaMto bhale amuka saMpradAyanA kahevAya paraMtu temanuM preraNAdAyI jIvana badhAne mATe lAbhaprada che. loMgaphelo nAmanA videzI vidvAne nIcenA aMgrejI kAvyamAM sarasa kahyuM che Lives of great men all remind us, We can make our lives Sublime; And departing leave behind us, Footprints on the Sands of time; Foot prints that perhaps another, Sailing over Life Solemn aim; A for-lorn and Ship-Wrecked brother, Seeing Shall take heart again. Ano sArAMza e che, mahApuruSonA jIvana ApaNane e yAda apAve che ke ApaNe ApaNA jIvanane unnata banAvIe. samayanI retI upara temanAM pagalAM rahI jAya che; te pagalAMne AdhAre koI bhUlo paDelo mAnavI jIvananA dhyeya sudhI pahoMcI zake che. saMvata 2043nA mahA-phAgaNanA bhacAu (kaccha) roSakALa daramyAna asIma gurakapAthI aMtaHskuraNA thaI ke lIMbaDI saMpradAyanI paraMparAmAM bhagavAna zrI mahAvIrasvAmInA paMcama gaNadhara ane paMcamakALanA prathama paTTadhara zrI sudharmA svAmIthI mAMDIne atyAra sudhImAM thaI gayelA agragaNya mahAna saMtonA jIvana ane kavananuM eka pustaka taiyAra karavuM. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvata 2044nA bhAvanagara-kRSNanagara sthA. jaina sosAyaTInA upAzraye zeSakALa daramyAna (AyaMbilanI oLI tathA varSItapanA pAraNAM) lakhavAnI zubha zarUAta karI ane 'A che aNagAra amArA' nAma rAkhavAnuM nakkI karyuM. te lekhananI pUrNAhuti saM. 2044nA manapharA cAturmAsamAM parama prabhAvaka AcAryadevazrI ajarAmarajI svAmInI nirvANa tithinI AsapAsa karI. yogAnuyoga te mahApuruSano dvizatAbdI paTTotsava saM. 2045nA phAgaNa suda-3nA Avato hovAthI te prasaMge pUjyazrInI smRti nimitte prakAzita karatAM parama AnaMdanI anubhUti thAya che. suvikhyAta saMto mATe lIMbaDI moTo saMpradAya khUba ja jANIto che; kAraNa ke temAM samaye samaye vidvAna, gItArtha, suvihita ane pravacana prabhAvaka saMto thatA AvyA che. bhUtakALamAM thaI gayelA keTalAka saMtonAM jIvanacaritra pragaTa thayAM che ane keTalAMka nathI thayAM tethI A pustakamAM te agragaNya saMto ane AcAryonAM jIvanacaritra mArI alpamati pramANe adyatana bhASAmAM lakhavAno prayAsa karyo che, te guNAnurAgI AtmAone gamaze ja; chatAM nirNaya to vAcakonA zire choDuM chuM. A pustakamAM cAra vibhAga pADyA che. prathama vibhAgamAM bhagavAna zrI mahAvIrasvAmI pachI thaI gayelA mahApuruSo, bIjA vibhAgamAM dharmaprANa lokAcArya, pU. zrI dharmasiMhajI svAmI, pU. zrI lavajI svAmI, pU. zrI dharmadAsajI svAmI vagere kriyoddhA2ka mahApuruSonA jIvana prasaMgo ApyA che. trIjA vibhAgamAM lIMbaDI saMpradAyamAM thaI gayelA pU. zrI ajarAmarajI svAmI pU. zrI devajI svAmI, tapasvIrAja zrI lakhAjIsvAmI, pU. zrI dIpacaMdrajI svAmI sthavI2 zrI maMgaLajI svAmI, pU. zrI gulabacandrajI svAmI, prasiddha vaktA nAgajI svAmI, zatAvadhAnI ratnacandrajI svAmI, kavivarya nAnacandrajI svAmI, pU. zrI rUpacandrajI svAmI, gItArtha gurudeva zrI navalacandrajI svAmI vagere ghaNA mahApuruSonAM jIvanacaritra ApyAM che. cothA vibhAgamAM lIMbaDI saMpradAyanI paTTAvali tathA bhUtakAlIna temaja vartamAnakAlIna saMto tathA satIjIonI nAmAvali vagere ApyuM che. A pustakamAM nIcenA graMthono sAbhAra AdhAra levAmAM Avyo che. 1) jaina dharmano prAcIna ItihAsa. 2) naina tihAsa 3) dharmaprANa loMkAzAha. 4) sAdhu saMmelana suvarNagrantha. 5) pU. zrI ajarAmarajI svAmInuM jIvanacaritra. 6) jaina svAdhyAya maMgalamAlA. 7) pU. zrI lavajIsvAmInuM jIvanacaritra. 8) pU. zrI gulAbacandrajI svAmInuM jIvanacaritra. 9) zyAma sudhArasa. 10) prasiddhavaktA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA nAgajI svAmInuM jIvanacaritra. 11) ratna jIvana jyota. 12) ratna jIvana darpaNa. 13) yugadraSTA muni zrI ratnacandrajI. 14) nAnacandrajI svAmI zatAbdI graMtha. 15) rUpAMjali. 16) jainAcArya zrI rUpacandrajI svAmI zatAbdI graMtha. 17) girivANI. 18) kevalajIvana darpaNa. 19) tasma zrI gurave namaH 20) bhadra svAmI zrI nAgajI svAmInuM jIvanacaritra. 21) pU. zrI dIpacandrajI svAmInuM jIvana caritra. 22) pU. zrI. lAdhAjI svAmInuM jIvanacaritra vagere.... chabastha bhAve jinAjJA viruddha lakhAyuM hoya to micchAmi duvaDuM.. tA. 6-2-1989 muni zrI prakAzacandrajI. mahA suda 1 lAkaDiyA (kaccha) dvitIyAvRtti prasaMge be bola... A che aNagAra amArA' pustakanI prathamavRttine khUba ja sAro pratibhAva sAMpaDatAM ane chellA traNa-cAra varSathI A pustaka aprApta thatAM tenI bIjI AvRtti bahAra pADatAM AnaMda anubhavIe chIe. bhagavAna zrI mahAvIra svAmI pachI thayelA paTTadharo, bhasmagraha utarI gayA pachI thayelA mahApuruSo, ajarAmara saMpradAyamAM thayelA mahAna jyotirdharo vagerenI aitihAsika mAhitI A pustakamAM hovAthI lokonI mAgaNI rahyA ja karatI hatI. munizrInA dareka pustakonI jema A pustakane chapAvavA mATe dAtAoe khUba ja sAro sahakAra ApatAM A pustaka prakAzita karI rahyA chIe. mahApuruSonA jIvanamAMthI sau koI sArI preraNA prApta kare tevI zubha bhAvanA sAthe..... zrI navala sAhitya prakAzana maMDaLa tRtIya AvRtti prasaMge bIjI AvRtti ghaNA samayathI aprApya thatAM trIjI AvRttinI AvazyakatA UbhI thaI temAM sudhAro vadhAro karI samAja samakSa mUkatAM AnaMda thAya che. A AvRttimAM agragaNya mahAsatIjIonI jIvana jharamara paNa mUkavAmAM AvI che jemAMthI ApaNane sArI preraNA maLI zakaze. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA 42 83 9) 95 vibhAga - 1 24 tIrthakaro, 11 gaNadhara, 12 cakravartI AdinI vigata-1 vibhAga - 2 bhagavAna zrI mahAvIrasvAmI pachInA 2000 varSamAM thaI gayelA prabhAvazALI paTTadharo tathA AcArya bhagavaMtonI paTTAvalI vibhAga - 3 dharmakrAntikALaH bhagavAna zrI mahAvIranA nirvANa samaye beThela bhasmagraha utarI gayA pachIno dharmakrAntikALa ane mahAna krAntikArI vibhUtio mahAna krAMtikArI zrI loMkAzAha prathama sudhAraka zrI jIvarAjajI RSi dvitIya sudhAraka zrI dharmasiMhajI svAmI 85 tRtIya sudhAraka zrI lavajI RSijI svAmI dharmoddhAraka yugapradhAna AcArya zrI dharmadAsajI svAmI paMcama sudhAraka zrI harajI RSijI mahArAja 100 vibhAga - 4 "ajarAmara dharmasaMghanA suvAsita sumano" ajarAmara saMghamAM thaI gayelA agragaNya munivaro tathA AcArya pravaronI jIvana jharamara ajarAmara saMpradAyano saMkSipta ItihAsa 101 zAsanoddhAraka pUjya AcArya zrI ajarAmarajI svAmI 103 zAsanoddhAraka pUjya AcArya zrI ajarAmarajI svAmInA prabhAvaka prasaMgo 148 divyayuga pravartaka pUjya AcArya zrI devajI svAmI 157 tapasvIrAja zrI lakhAjI svAmI 168 pUjya AcAryadeva zrI kAnajI svAmI 172 zAsana prabhAvaka pUjaya AcArya zrI dIpacandrajI svAmI Adi baMdhatripuTI 174 pU. zrI lAdhAjI svAmI tathA pU. zrI megharAjajI svAmI (baMdhu belaDI) 181 pUjaya AcArya zrI devacaMdrajI svAmI 189 pUjaya sAheba zrI lavajI svAmI 19) Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA svayaM dIkSita sthavIra zrI maMgaLajI svAmI suvarNayuga pravartaka pUjya AcArya zrI gulAbacandrajI svAmI tathA kavivaryazrI vIrajI svAmI (baMdhu belaDI) prasiddha vaktA zrI nAgajI svAmI zAstrajJa pUjya sAheba zrI zAmajI svAmI bhArataratna zatAvadhAnI paMDitarAja zrI ratnacandrajI svAmI prakhara pravacanakAra kavirAja zrI nAnacandrajI svAmI pravacana prabhAvaka prazAntamUrti pU. AcArya zrI rUpacandrajI svAmI paMDita tapasvI zrI DuMgarasiMhajI svAmI paramakRpALu gItArtha gurudeva zrI navalacandrajI svAmI saktA paMDita ma. zrI kevaLacandrajI svAmI lIMbaDI ajarAmara saMpradAyanI suvizuddha paraMparA pUjya sAheba zrI cunIlAlajI svAmI apramatta tapasvIratna pU. zrI rAmacaMdrajI svAmI vartamAna gAdIpati pU. sAheba zrI narasiMhajI svAmI vibhAga - 5 lIMbaDI ajarAmara saMpradAyamAM pUrve thaI gayelA viduSI - mahAsatIjI - AryAjIonA jIvana caritra pUjya zrI kaMkubAI mahAsatIjI pUjya zrI moTA pUrIbAI mahAsatIjI pUjaya zrI mRgAbAI mahAsatIjI pUjya zrI DAhIbAI mahAsatIjI pUjya zrI kuMvarabAI mahAsatIjI pUjya zrI moTA maNIbAI mahAsatIjI pUjya zrI bA.bra. pAMcIbAI mahAsatIjI pUjya zrI lADakuMvarabAI mahAsatIjI pUjya zrI nAnA DAhIbAI mahAsatIjI pUjya zrI ratanabAI mahAsatIjI 198 202 372 374 375 307 309 382 384 386 388 389 416 pUjya zrI velabAI mahAsatIjI tathA pUjya zrI mANekabAI mahAsatIjI 407 pUjaya zrI bhANabAI mahAsatIjI pUjya zrI prabhAkuMvarabAI mahAsatIjI pUjya zrI javerabAI mahAsatIjI 418 422 221 238 243 274 288 307 312 337 344 348 352 363 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjaya zrI premakuMvarabAI mahAsatIjI 426 pUjaya zrI samajubAI mahAsatIjI 428 pUjya zrI moTA sUrajabAI mahAsatIjI 429 pUjya zrI dIvALIbAI mahAsatIjI 433 pUjya zrI bA.bra. rUkSmaNIbAI mahAsatIjI 434 pUjaya zrI vimaLAbAI mahAsatIjI 439 pU. zrI bhAnumatIbAI ma. tathA pU. zrI sarasvatIbAI ma. 442 pUjya zrI dhanagaurIbAI mahAsatIjI 444 pUjya zrI puSpAbAI mahAsatIjI 446 pUjya zrI bA.bra. dIkSitAbAI mahAsatIjI 447 pUjaya zrI bA.bra. lIlAbAI mahAsatIjI 448 pUjaya zrI bA.bra. hasumatIbAI mahAsatIjI 45O pUjaya zrI bA.ba. hemalatAbAI mahAsatIjI 462 pUjya zrI bA.bra. sulocanAbAI mahAsatIjI 464 pUjaya zrI niraMjanAbAI mahAsatIjI 467 pUjya zrI bA.bra. kusumabAI mahAsatIjI | vibhAga - 5 sudharmAgacchIya yugapradhAna AcAryadeva zrI dharmaprasAdajI svAmInI pATa paraMparAe lIbaDI ajarAmara saMpradAyanI paTTAvali tathA te paraMparAmAM thaI gayelA bhUtakAlIna temaja vartamAnakAlIna munirAjo tathA mahAsatIjIonI nAmAvali ajarAmara saMpradAyanI pATa paraMparAnI paTTAvalI 470 divaMgata thayelA sAdhvIjIonI nAmAvalI sthA. jaina cha koTI saMpradAyanA divaMgata thayelA sAdhvIjIonI nAmAvalI 487 kacchanA ma. vAMchIbAI, ma. meghabAI, ma. lakSmIbAI, 480 ma. devabAIno divaMgata parivAra saurASTranA ma. nAnabAI, ma. meghabAIno divagaMta parivAra 495 vartamAnakALe vicaratA munirAjonI nAmAvalI 496 mahAsatIjIonI nAmAvalI 497 468 486 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA vibhAga - 1 (24 tIrthakara, 11 gaNadhara, 12 cakravartI AdinI vigata 'prathama tIrthakara zrI RSabhadeva svAmI 20 kroDAkroDI sAgaropamanA samayamAM eka kAlacakra pasAra thaI jAya che. temAM utsarpiNI kALanA 10 kroDAkoDI sAgaropama ane avasarpiNI kALanA 10 kroDAkoDI sAgaropama kALamAM cha - cha ArA thAya che. utsarpiNI kALanA trIjA ArAmAM 23 tIrthakara ane cothA ArAmAM eka tIrthaMkara thAya che. avasarpiNI kALanA trIjA ArAmAM eka tIrthakara tathA cothA ArAmAM trevIsa tIrthaMkara thAya che. utsarpiNI kALanA chellA traNa ArAmAM yugaliyA thAya che tathA avasarpiNI kALanA pahelA traNa ArAmAM yugaliyA thAya che. utsarpiNI kALa eTale caDato kALa..... divase divase sAro samaya Ave che jayAre avasarpiNI eTale utarato kALa..... divase divase kharAba samaya Ave che. A baMne kALa pAMca bharata ane pAMca airAvata kSetromAM hoya che. mahAvideha kSetramAM "no utsarpiNI no avasarpiNI" nAmano samAna kALa pravarte che. tyAM sadeva cothA ArA jevuM vAtAvaraNa hoya che. tIrthakaro, cakravatIo, baLadevo, vAsudevo, prativAsudevo kAyama hoya che. bharata - airavatamAM trIjA - cothA ArAmAM ja uttama puruSo hoya che. gata utsarpiNI kALamAM covIsamA tIrthaMkara thayA pachI aDhAra kroDAkoDI sAgaropama pachI prathama tIrthakara zrI RSabhadeva svAmI (AdinAtha bhagavAna) A jaMbudvIpanA bharatakSetramAM thayA..... janmabhUmi : kozala dezanI | mAtA : marUdevI mahArANI rAjadhAnI, vinItA | lAMchana : (cihna) vRSabhanuM nagarI (ayodhyA | nAmakaraNa : mAtAe prathama vRSabha nagarI) yAne RSabhanuM svapna janmadivasa : phAgaNa vada - 8 joyuM tethI RSabhadeva pitA : nAbhikulakara rAjA nAma ApyuM. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadeva svAmI cauvihAra upavAsa, varSItapanI paraMparA RSabhadeva bhagavAnathI : (1) bharata cakravartI zarU thaI. (2) bAhubalI Adi | prathama pAraNuM: hastinApura nagaramAM 100 (sarve mokSamAM IkSarasathI, zreyAMsakumAranA hAthe gayA) avagAhanA : (uMcAI) 500 dhanuSya : (1) sumaMgalA (2) sunaMdA patnI putro putrIo : (1) brAhmI (2) suMdarI | kevaLajJAna kalyANaka kumArAvasthA H 20lAkha pUrva (jayAM sudhI rAjya gAdIe na bese tyAM sudhI kuMvara kahevAya) rAjyAvasthAH 63 lAkha pUrva rAjya bhogavyuM. dIkSA kalyANaka: 83 lAkha pUrvanI uMmare, phAgaNa viMda - 8nA 4000 rAjAo sAthe dIkSA lIdhI hatI. dIkSA zibikAnuM nAma : sudarzanA dIkSA tapa : be upavAsa : vaMzanA kuLa ane gotra : IkSvAku kAzyapa gotramAM ugratapasyA : dIkSA lIdhI tyArathI 400 divasanA : mahAdi -11nA divase ayodhyA prathama gaNadhara : RSabhasena (puMDarika) prathama sAdhvIH brAhmI gaNadhara : 84 dIkSA vana : sidhdhArtha vana zarIrano varNa : suvarNa (kaMcanavarNI sAdhu saMkhyA : 84 hajAra (84000) sAdhvI saMkhyA 3,00,000 kAyA) zrAvaka saMkhyA : 3,50,000 nagarInA zakaTamukha udyAnamAM vaDanA jhADa nIce, prabhAtanA samaye aThThamatapa sahita kevaLa jJAna thayuM. prathama dezanAno H (1) sAdhu dharma viSaya (2) zrAvaka dharma zrAvikA saMkhyA : 5,54,000 kevaLa jJAnI sAdhu : 20,000 | kevaLa jJAnI sAdhvI : 40,000 bhakta rAjA : bharata cakravartI Adi Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA mana:paryavajJAnI sAdhu-sAdhvI : 12,750 avadhijJAnI sAdhu-sAdhvI : 9,000 caudapUrvadhara saMtoH 4,750 saMyama paryAya : eka lAkha pUrva saMpUrNa AyuSyaH 84 lAkha pUrva nirvANa dinaH poSa vadi 13 aMtima anazana : 6 divasano saMthAro nirvANa bhUmi : aSTApada parvata nirvANa saMgAtha : 10,000 sAdhuo zAsanakALa : 50 lAkha kroDI sAgaropama (aDadho cotho Aro) mokSaprApti : prabhunA zAsanamAM asaMkhyAtA jIvo mokSamAM gayA. noMdha : RSabhadeva bhagavAna mokSamAM padhAryA pachI asaMkhyAta kALa sudhI asaMkhya pATa sudhI (pUrA zAsana kALa daramiyAna) jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana bIjA tIrthakara ajitanAtha bhagavAna thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA marUdevI mokSamAM gayA tathA pitA nAbhikulakara nAgakumAra jAtinA deva thayA. RSabhadeva bhagavAna A avasarpiNI kALanA prathama rAjA thayA. prathama sAdhu thayA tathA prathama tIrthakara thayA tethI teo zrI AdinAtha tarIke prasiddha thayA. RSabhadeva bha. ne samakitanI prApti dhanyasArthavAhanA bhavamAM thaI. tIrthakara nAma karma vajanAbhanA bhavamAM bAMdhyuM. temanA samakita prApti pachInA 13 bhava thayA. 'bIjA tIrthakara zrI ajitanAtha svAmI prathama tIrthaMkara thayA pachI pacAsa lAkha kroDI sAgaropama pachI bIjA tIrthakara zrI ajItanAtha svAmI A jaMbudvipanA bharatakSetramAM thayA. janmabhUmi : kozala dezanI | janmadivasa : mahA suda - 8 rAjadhAnI, ayodhyA | pitA : jitazatru rAjA nagarI | mAtA : vijayA devI Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 lAMchana : gajanuM (hastInuM) zarIrano varNa : suvarNa (kaMcanavarNI kAyA) avagAhanA : 450 dhanuSya : manoramA patnI putro : anupalabdha kumArAvasthA H 18 lAkha pUrva rAjyAvasthAH 53 lAkha pUrva dIkSA kalyANaka mahAsuda 9 dIkSA zibikAnuM nAma : suprabhA dIkSA vana : sahasrAmra vana dIkSA tapa saha dIkSA : 998 : 1,000 dIkSAbAda prathama pAraNuM : vinItA (ayodhyA) prathama : brahmadatta, khIrathI pAraNuM bhikSAdAtA karAvyuM. chadmasthakALa : 12 varSa kevaLajJAna tapa : chaThTha kevaLajJAna nagarI : ayodhyA kevaLajJAna vana H sahasrAmra vana kevaLajJAna vRkSa H zAla (samachada) kevaLajJAna dina : poSa suda - 11 kevaLajJAna samaya : prabhAte prathama dezanAno viSaya : dharmadhyAnanA 4 pAyA prathama gaNadhara : siMhasena zrI ajitanAtha svAmI prathama sAdhvI : phalgu | bhakta rAjA H sagara cakravartI gaNadhara : 95 sAdhu saMkhyA : 1,00,000 sAdhvI saMkhyA : 3,30,000 zrAvaka saMkhyA : 2,98,000 zrAvikA saMkhyA : 5,45,000 kevaLajJAnI sAdhu H kevaLajJAnI sAdhvI H 44,000 mana:paryavajJAnI : 12,550 avadhijJAnIH 9,400 cauda pUrvadhara saMto H 3,720 saMyama paryAya : 1 lAkha pUrva saMpUrNa AyuSya : 72 lAkha pUrva aMtima anazanaH mAsakhamaNa 22,000 nirvANa bhUmi : sammeta zikhara nirvANa dina: caitra suda - 5 nirvANa saMgAtha : 1,000 sAdhu zAsana kALa H 30 lAkha kro. sA. samakita prAptino prathama bhava : vimala vAhana tIrthaMkara nAma karma nikAcanano bhava : vimala vAhana pUrvano deva bhava (cyavana sthAna) : vijaya samakita prApti pachInA bhava : 3 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA noMdha : ajItanAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana trIjA tIrthakara saMbhavanAtha bha. thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA mokSamAM gayA ane pitA IzAna devalokamAM giyA. khAsa noMdha : bIjA tIrthakarazrI ajItanAtha prabhunA samayamAM tIrthakaro utkRSTa pade 170 hatA. kevaLIo navakroDa, sAdhuo nava hajAra kroDa tathA zrAvaka-zrAvikAo paNa utkRSTa saMkhyAmAM hatA. 'trIjA tIrthakara zrI saMbhavanAtha svAmI bIjA tIrthakara thayA pachI 30 lAkha kroDI sAgaropama pachI trIjA tIrthakara zrI saMbhavanAtha svAmI thayA. janmabhUmi : kRNAla dezanI zrAvastI | dIkSA vana : sahasrAgra vana nagarI dIkSA tapa : chaThTha janmadivasa : mAgazara suda - 14, saha dIkSA : 1,OOO pitA : jitArtha rAjA dikSAbAda prathama pAraNuM : zrAvasti mAtA : senAdevI rANI prathama bhikSAdAtAH surendradatta lAMchana : azva - ghoDAnuM AhAranI vastu: khIra varNa : kaMcana chaprasthakALa : 14 varSa avagAhanA : 400 dhanuSya kevaLajJAna tapa : cha8 kumArAvasthA: 15 lAkha pUrva kevaLajJAna nagarI : zrAvasti patnI : trilocanA kevaLajJAna vana : sahasrAgra vana putro : 3 putra kevaLajJAna vRkSa zAla (priyAla) rAjyavasthAH 44 lAkha pUrva kevaLajJAna dinaH Aso vada - 5 dIkSA dina : mAgazara suda 15 kevaLajJAna samaya : prabhAta dIkSA kalyANakaH mahA suda 9 prathama dezanAno dIkSA zibikA : sidhdhArtha viSaya : anitya bhAstranA Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI abhinaMdana svAmI prathama gaNadhara : cAra saMyama paryAya : 1 lAkha pUrva prathama sAdhvI: zyAmA saMpUrNa AyuSya H 60 lAkha pUrva gaNadhara : 102 nirvANa tapa : mAsakhamaNa bhakta rAjA : mRgasena nirvANa bhUmi : sametazikhara sAdhu saMkhyA : 2,00,000 nirvANa dina: caitra suda 5 sAdhvI saMkhyA : 3,36,000 nirvANa saMgAtha zrAvaka saMkhyA : 2,93,000 zAsana kALa: 10 lAkha kroDI zrAvikA saMkhyA: 6,36,000 sAgaropama kevaLajJAnI sAdhu: 15,000 | samakita prAptino bhava: vipula vAhana kevaLajJAnI sAdhvIH 30,OOO tIrthakara nAmakarma mana:paryavajJAnI : 12,150 nikAcanano bhava : vipula vAhana avadhijJAnIH 9, 600 pUrvano deva bhava (cyavana sthAna) : Anata devaloka 14 pUrvadhara saMtoH 2,150 samakita prApti pachInA bhava : 3 noMdha : saMbhavanAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatAM. prabhunuM zAsana cothA tIrthakara abhinaMdana svAmI thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA senAdevI mokSamAM gayAM ane pitA jitArtharAjA IzAna devalokamAM gayA. 'cothA tIrthakara zrI abhinaMdana svAmI trIjA tIrthakara thayA pachI 10 lAkha kroDI sAgaropama pachI cothA tIrthakara zrI abhinaMdana svAmI thayA. janmabhUmi : kozala dezanI vanitA | mAtA : sidhdhArtha nagarI lAMchana : vAnaranuM janmadivasa : mahA suda - 2 varNa : kaMcana pitA : saMvara rAjA avagAhanA : 350dhanuSya Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA kumArAvasthA : : 12 / / lAkha pUrva : raMbhA patnI : 303 putro putro rAjyAvasthAH 365 lAkha pUrva dIkSA dina : mahA suda 12 dIkSA zibikA H asidhdhA dIkSA vana : sahasrAma vana : chaThTha dIkSA tapa saha dIkSA : 1,000 dIkSAbAda prathama pAraNuM H ayodhyA prathama bhikSAdAtA : Indradatta AhAranI vastu : khIra chadmasthakALa : 18 varSa kevaLajJAna tapa : chaThTha kevaLajJAna nagarI : ayodhyA kevaLajJAna vana H sahasrAmra vana kevaLajJAna vRkSa : priyaMgu kevaLajJAna dina : poSa suda 14 kevaLajJAna samaya : prabhAta prathama dezanAno viSaya : azaraNa bhAvanA prathama gaNadhara : vajranAbha prathama sAdhvI : ajitA gaNadhara : 116 bhakta rAjA : citravIrya sAdhu saMkhyA : 3,00,000 sAdhvI saMkhyA : 6,30,000 zrAvaka saMkhyA : 2,88,000 zrAvikA saMkhyA : 5,27,000 kevaLajJAnI sAdhu : 14,000 kevaLajJAnI sAdhvI : 28,000 mana:paryavajJAnI : 11,650 avadhijJAnIH 9,800 14 pUrvadhara saMto H 1,500 saMyama paryAya : 1 lAkha pUrva saMpUrNa AyuSya nirvANa tapa : mAsakhamaNa : 50 lAkha pUrva nirvANa bhUmi : sammetazikhara nirvANa dina : vaizAkha suda 8 nirvANa saMgAtha : zAsana kALa 9 lAkha kroDI sAgaropama samakita prAptino bhava : mahAbala tIrthaMkara nAmakarma nikAcanano bhava : mahAbala pUrvano deva bhava (cyavana sthAna) : vijaya samakita prApti pachInA bhava : 3 noMdha : abhinaMdanasvAmI mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatAM hatAM. prabhunuM zAsana pAMcamAM tIrthaMkara zrI sumatinAtha svAmI thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA sidhdhArtha rANI mokSamAM gayA ane pitA saMvara rAjA IzAna devalokamAM gayA. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sumatinAtha svAmI pAMcamA tIrthaMkara zrI sumatinAtha svAmI cothA tIrthakara thayA pachI 9 lAkha kroDI sAgaropama pachI pAMcamAM tIrthakara zrI sumatinAtha svAmI thayA. janmabhUmi : kozala dezanI kuzalapurI | kevaLajJAna tapaH chaThTha nagarI kevaLajJAna nagarIH ayodhyA janmadivasa : vaizAkha suda - 8 kevaLajJAna vana : sahassAmra vana pitA : megharatha rAjA kevaLajJAna vRkSa : zAla mAtA : sumaMgalA devI kevaLajJAna dina: caitra suda - 11 lAMchana : krauMca pakSInuM kevaLajJAna samaya : prabhAta varNa : kaMcana prathama dezanAno avagAhanA : 300 dhanuSya viSaya : ekatva bhAvanA kumArAvasthA: 10 lAkha pUrva prathama gaNadhara : amara patnI : revatI , prathama sAdhvIH kAzyapI putro : 303 gaNadhara : 100 rAjyavasthAH 29 lAkha pUrva bhakta rAjA : satyacitra dikSA dina : vaizAkha suda 9 sAdhu saMkhyA : 3, 20,000 dIkSA zibikA : abhayaMkarA sAdhvI saMkhyA: 5,30,000 dIkSA vana : sahasramra vana zrAvaka saMkhyA : 2,81,000 dIkSA tapa : nityabhAjI zrAvikA saMkhyA: 5,16,000 saha dIkSA : 1,000 kevaLajJAnI sAdhu: 13,000 dIkSAbAda prathama pAraNuMH vijayapura kevaLajJAnI sAthvI : 26,000 prathama bhikSAdAtA : padma mana:paryavajJAnI : 10,450 AhAranI vastu : khIra avadhijJAnIH 11,000 chadmasthakALa : 20 varSa 14 pUrvadhara saMto : 2,4OO Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgarA A che aNagAra amArA saMyama paryAya : 1 lAkha pUrva saMpUrNa AyuSyaH 40 lAkha pUrva nirvANa tapa : mAsakhamaNa nirvANa bhUmiH sametazikhara nirvANa saMgAtha : 1000 sAdhu nirvANa dinaH caitra suda 9 zAsana kALaH 90 hajAra kroDI sAgaropama samakita prAptino bhavaH puruSasiMha tIrthakara nAmakarma nikAcanano bhavaH puruSasiMha pUrvano deva bhava : vaijayaMta samakita prApti pachInA bhava : 3 noMdha : sumatinAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana chaThThA padmaprabhasvAmI thayA tyAM sudhI avicchi rahyuM hatuM. temanA mAtA sumaMgalA devI mokSamAM gayA ane pitA megharatha rAjA IzAna devalokamAM gayA. 'chaTTA tIrthakara zrI padmaprabha svAmI pAMcamAM tIrthakara thayA pachI 90 hajAra kroDI sAgaropama pachI chaThThA tIrthakara zrI padmaprabha svAmI thayA. janmabhUmi : vatsa dezanI kauzAMbI / putro : 13 putra nagarI rAjyAvasthAH 21 lAkha pUrva janmadivasa : Aso vada - 12 dIkSA dina : Aso vada 13 pitA .: dhara rAjA dIkSA zibikAH nivRtti karA mAtA : susImA devI dIkSA vana : sahasrAmra vana lAMchana : padma-kamalanuM dIkSA tapa : chaThTha varNa : rAto saha dIkSA : 1,000 avagAhanA : 250 dhanuSya dIkSAbAda prathama pAraNuM brahmasthaLa kumArAvasthAH lA lAkha pUrva prathama bhikSAdAtA : somadeva patnI : lakSmI | AhAranI vastu: khIra Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. chadmasthakALa : 6 mahinA kevaLajJAna tapa : cha kevaLajJAna nagarI : kauzAMbI kevaLajJAna vana : sahasramra vana kevaLajJAna vRkSa : chatra (vaTa) kevaLajJAna dinaH caitra suda - 15 kevaLajJAna samayaH prabhAta prathama dezanAno viSaya : saMsAra bhAvanA prathama gaNadhara: suvrata prathama sAdhvI: rati gaNadhara : 107 bhakta rAjA : ajita sena sAdhu saMkhyAH 3,30,000 sAdhvI saMkhyA : 4,20,000 zrAvaka saMkhyA : 2,76,000 zrAvikA saMkhyA : 5,05,000 zrI padmaprabha svAmI kevaLajJAnI sAdhu: 12,000 kevaLajJAnI sAthvIH 24,000 mana:paryavajJAnI : 10,300 avadhijJAnIH 10,000 14 pUrvadhara saMtoH 2,300 saMyama paryAyaH 1 lAkha pUrva saMpUrNa AyuSyaH 30 lAkha pUrva nirvANa tapa : mAsakhamaNa nirvANa bhUmi : sammatazikhara nirvANa saMgAtha : 73 sAdhu nirvANa dinaH kArataka vada 11 | zAsana kALaH 9 hajAra kroDI sAgaropama samakita prAptino bhava: aparAjita tIrthakara nAmakarma nikAcanano bhava : aparAjita pUrvano deva bhava : 9mI raiveyaka | samakita prApti pachInA bhavaH 3 noMdha : padmaprabha svAmI mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana sAtamA supArzvanAtha svAmI thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA sImA devI mokSamAM gayA ane pitA dhara rAjA IzAna devalokamAM gayA. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA sAtamA tIrthaMkara zrI supArzvanAtha svAmI chaThThA tIrthaMkara thayA pachI 9 hajAra kroDI sAgaropama pachI sAtamA tIrthaMkara zrI supArzvanAtha svAmI thayA. janmabhUmi : kAzI dezanI vArANasI | kevaLajJAna nagarI : vArANasI nagarI kevaLajJAna vana H sahasrAmra vana janmadivasa : jeTha suda - 12 pitA : paIThTha rAjA mAtA lAMchana varNa : kaMcana : pRthvI devI : sAthiyA avagAhanA : 200 dhanuSya kumArAvasthA H 5 lAkha pUrva : priyadarzanA patnI putro : 17 putra rAjyAvasthAH 14 lAkha pUrva dIkSA dina : jeTha suda 13 dIkSA zibikA : manoharA dIkSA vana dIkSA tapa : 98 saha dIkSA : 1,000 dIkSAbAda prathama pAraNuM H pATalI khaMDa prathama bhikSAdAtA : mahendra AhAranI vastu : khI2 (52mAnna) chadmasthakALa : 9 mahinA kevaLajJAna tapa : chaThTha : sahasrAma vana kevaLajJAna vRkSa : zirISa kevaLajJAna dina : mahA vada kevaLajJAna samaya H prabhAta prathama dezanAno viSaya : anyatva bhAvanA da prathama gaNadhara : vidarbha prathama sAdhvIH somA gaNadhara : 95 bhakta rAjA : dAnavIrya sAdhu saMkhyA : 3,00,000 sAdhvI saMkhyA : 4,30,000 zrAvaka saMkhyA : 2,57,000 zrAvikA saMkhyA : 4,93,000 kevaLajJAnI sAdhu : kevaLajJAnI sAdhvI : 22,000 mana:paryavajJAnI : 9,150 avadhijJAnIH 9,000 14 pUrvadhara saMto H 2,030 saMyama paryAya : 1 lAkha pUrva 11 11,000 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 zrI caMdraprabha svAmI saMpUrNa AyuSya : 20 lAkha pUrva | samakita prAptino bhavaH naMda nirvANa tapa : mA khamaNa tIrthakara nAmakarma nirvANa bhUmiH sametazikhara nikAcanano bhava : naMda nirvANa saMgAthaH 500 sAdhu pUrvano deva bhava : chaThThI raiveyaka nirvANa dinaH mahA vada 7 samakita prApti pachInA bhavaH 3 zAsana kALaH 900 kroDI sAgaropama noMdha : supArzvanAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana AThamA caMdraprabha svAmI thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA pRthvIdevI mokSamAM gayA ane pitA paIThTha rAjA IzAna devalokamAM gayA. 'AThamA tIrthakara zrI caMdraprabha svAmI sAtamA tIrthaMkara thayA pachI 900 kroDI sAgaropama pachI AThamA tIrthaMkara zrI caMdraprabha svAmI thayA. janmabhUmi : pUrva dezanI caMdanapUrI | rAjyAvasthA: 6 lAkha pUrva nagarI | dIkSA dina : mAgazara vada 13 janmadivasa : mAgazara vada - 12 | dIkSA zibikA: manoramikA pitA : mahAsena rAjA dIkSA vana : sahasrAgra vana mAtA : lakSmaNA devI dIkSA tapa : cha8 lAMchana : caMdramAnu saha dIkSA : 1,000 varNa : ujjavaLa (sapheda) dIkSAbAda prathama pAraNuMH padmakhaMDa pura avagAhanA : 150 dhanuSya prathama bhikSAdAtA somadatta kumArAvasthA: rAA lAkha pUrva AhAranI vastu: khIra patnI : anupalabdhA chaghakALa 6 mahinA putro : 18 putra kevaLajJAna tapa : cha8 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA kevaLajJAna nagarI : caMdrAnanA kevaLajJAna vana : sahasrAgra vana kevaLajJAna vRkSa : punAga kevaLajJAna dina : mahA vada - 7 kevaLajJAna samaya : prabhAta prathama dezanAno viSaya : azuci bhAvanA prathama gaNadhara : dinna prathama sAdhvIH sumanA gaNadhara : 93 bhakta rAjA : maghavA sAdhu saMkhyA : 2,50,000 sAdhvI saMkhyA : 3,80,OOO zrAvaka saMkhyA : 2,50,000 zrAvikA saMkhyA : 4,91,OOO kevaLajJAnI sAdhu: 10,000 kevaLajJAnI sAdhvIH 20,000 mana:paryavajJAnI : 8,000 avadhijJAnIH 8,000 14 pUrvadhara saMto 2,000 saMyama paryAya : 1 lAkha pUrva saMpUrNa AyuSyaH 10 lAkha pUrva nirvANa tapa : mAsakhamaNa nirvANa bhUmi : sametazikhara nirvANa saMgAtha : 1000 sAdhu nirvANa dina: zrAvaNa vada 7 zAsana kALaH 90 kroDI sAgaropama samakita prAptino bhava: padma tIrthakara nAmakarma nikAcanano bhava : padma pUrvano deva bhava : vaijayanta samakita prApti pachInA bhava: 3 noMdha : caMdraprabhasvAmI mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana navamA suvidhinAtha svAmI thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA lakSmaNAdevI mokSamAM gayA ane pitA mahAsena rAjA IzAna devalokamAM gayA. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 zrI suvidhinAtha svAmI 'navamA tIrthaMkara zrI suvidhinAtha svAmI nagarI AThamA tIrthaMkara thayA pachI 90 kroDI sAgaropama pachI navamA tIrthakara zrI suvidhinAtha svAmI thayA. janmabhUmi : kozala dezanI kAkaMdI | kevaLajJAna nagarI : kAkandI kevaLajJAna vana : sahasramra vana janmadivasa : kArataka vada - 5 kevaLajJAna vRkSa : mAlUTa pitA : sugrIva rAjA kevaLajJAna dina : kArataka suda - 3 mAtA : rAmAdevI kevaLajJAna samaya : prabhAta lAMchana : magaramacchanuM prathama dezanAno varNa : ujajavaLa viSaya : Asrava bhAvanA avagAhanA : 100 dhanuSya prathama gaNadhara : varAha kumArAvasthAH ardha lAkha pUrva prathama sAdhvIH vANI patnI : somadattA gaNadhara : 88 putro : 19 putra bhakta rAjA : yudhdhavIrya rAjyAvasthA: ardha lAkha pUrva sAdhu saMkhyA : 2,00,000 dIkSA dina : kArataka vada 6 sAdhvI saMkhyA : 3,20,000 dIkSA zibikAH suraprabhA zrAvaka saMkhyA 2,29,000 dIkSA vana : sahakjhAmra vana zrAvikA saMkhyAH 4,72,000 dIkSA tapa : cha4 kevaLajJAnI sAdhuH 7,500 saha dIkSA : 1,000 kevaLajJAnI sAdhvIH 15,000 dIkSAbAda prathama pAraNuM : zvetapura mana:paryavajJAnI : 7,5OO prathama bhikSAdAtA : puSpa avadhijJAnIH 8,400 AhAranI vastu : khIra 14 pUrvadhara saMto : 1,500 chAsyakALa : 4 mahinA saMyama paryAya : 1 lAkha pUrva kevaLajJAna tapa : chaThTha Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 15 saMpUrNa AyuSya : 2 lAkha pUrva zAsana kALa: 9 kroDI sAgaropama nirvANa tapa : mAsakhamaNa samakita prAptino bhava: mahApadma nirvANa bhUmi: sametazikhara tIrthakara nAmakarma nirvANa saMgAtha : 1000 sAdhu nikAcanano bhava : mahApadma nirvANa dina: bhAdaravA suda 9 pUrvano deva bhava : vaijayanta samakita prApti pachInA bhava : 3 noMdha : suvidhinAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana 9 kroDI sAgaramAM pA palya uNe sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA rAmAdevI sanakumAra devalokamAM gayA ane temanA pitA sugrIva rAjA paNa sanakumAra devalokamAM gayA. 'dazamA tIrthaMkara zrI zItalanAtha svAmI navamA tIrthaMkara thayA pachI 9 kroDI sAgaropama pachI dasamA tIrthaMkara zrI zItalanAtha svAmI thayA. janmabhUmi : malaya dezanI bhIlapura | rAjyavasthA ardha lAkha pUrva nagarI dIkSA dina : poSa vada 12 janmadivasa : poSa vada - 12 dIkSA zibikA: caMdraprabhA pitA : daDharatha rAjA dIkSA vana : sahasrAmra vana mAtA : naMdA devI dIkSA tapa : cha8 lAMchana : zrI vatsa (sAthiyA) saha dIkSA : 1,000 varNa : kaMcana dIkSAbAda prathama pAraNuM rikhapura avagAhanA 90 dhanuSya prathama bhikSAdAtA : punarvasu kumArAvasthAH Oii lAkha pUrva AhAranI vastu: khIra patnI : caMdrakAMtA chadmasthakALa : 3 mahinA putro : 12 putra kevaLajJAna tapa : chaThTha Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 zrI zItalanAtha svAmI kevaLajJAna nagarI : bhadIlapura avadhijJAnI : 7,200 kevaLajJAna vana : sahasrAmra vana 14 pUrvadhara saMto : 1,400 kevaLajJAna vRkSa: pIpaLo saMyama paryAya : pA lAkha pUrva kevaLajJAna dinaH mAgazara vada - 14 | saMpUrNa AyuSya : 1 lAkha pUrva kevaLajJAna samayaH prabhAta nirvANa tapa : mA khamaNa prathama dezanAno viSaya: saMvara bhAvanA | nirvANa bhUmi : sametazikhara prathama gaNadhara : AnaMda nirvANa saMgAtha H 1000 sAdhu prathama sAdhvI: sulatA nirvANa dinaH caitra vada 2 gaNadhara : 81 zAsana kALa : 1 kroDI sAgara temAM bhakta rAjA : sImaMdhara 100 sAgara 66 lAkha, 26 hajAra varSa pA palya sAdhu saMkhyA : 1,00,000 sAdhvI saMkhyA : 3,80,000 | samakita prAptino bhava: pamottara zrAvaka saMkhyA : 2,89,000 tIrthakara nAmakarma zrAvikA saMkhyA : 4, 58,000 nikAcanano bhava : padmottara kevaLajJAnI sAdhuH 7,000 pUrvano deva bhava : prANata kevaLajJAnI sAdhvIH 14,000 samakita prApti pachInA bhava: 3 mana:paryavajJAnI : 7,500 uNuM. noMdha : zItalanAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana 1 kroDI sAgara temAM 100 sAgara, 66 lAkha, 26 hajAra tathA pA palya uNe sudhI avicchinna rahyuM. temanA mAtA naMdAdevI sanakumAra devalokamAM gayA ane temanA pitA paNa sanakumAra devalokamAM gayA. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA agiyAramA tIrthaMkara zrI zreyAMsanAtha svAmI dasamA tIrthaMkara thayA pachI 1 kroDI sAgara temAM 100 sAgara, 66 lAkha, 26 hajAra varSa uNe AMtare agiyAramA tIrthaMkara zrI zreyAMsanAtha svAmI thayA. janmabhUmi : kAzI dezanI siMhapurI | kevaLajJAna tapa : chaThTha nagarI janmadivasa : mahA vada 12 pitA : : viSNu rAjA : viSNu devI : geMDAnuM : kaMcana mAtA lAMchana varNa avagAhanA : 80 dhanuSya kumArAvasthA H 21 lAkha varSa : suzIlA : 12 putra rAjyAvasthAH 42 lAkha parva dIkSA dina : mahA vada 13 dIkSA zibikA : vimalaprabhA dIkSA vana dIkSA tapa saha dIkSA : 1,000 dIkSAbAda prathama pAraNuM : siddhArthapura prathama bhikSAdAtA : naMda AhAranI vastu : khI2 chadmasthakALa : 2 mahinA patnI putro : sahasrAma vana : be upavAsa kevaLajJAna nagarI : siMhapura kevaLajJAna vana H sahasrAma vana kevaLajJAna vRkSa H azoka kevaLajJAna dina : poSa vada amAsa kevaLajJAna samaya H prabhAta prathama dezanAno viSaya : nirjarA bhAvanA 17 prathama gaNadhara : gaustubha prathama sAdhvIH dhAriNI gaNadhara : 76 bhakta rAjA : tripRSTha vAsudeva sAdhu saMkhyA : 84,000 sAdhvI saMkhyA : 1,03,000 zrAvaka saMkhyA : 2,79,000 zrAvikA saMkhyA : 4,48,000 kevaLajJAnI sAdhu : 6,500 kevaLajJAnI sAdhvI : 13,000 mana:paryavajJAnI : 6,000 avadhijJAnIH 6,000 14 pUrvadhara saMto : 1,300 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 saMyama paryAya : 21 lAkha varSa saMpUrNa AyuSya : 84 lAkha varSa nirvANa tapa : mAsakhamaNa nirvANa bhUmi : sammetazikhara nirvANa saMgAtha : 1000 sAdhu nirvANa dinaH aSADha vada 3 noMdha : zreyAMsanAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana 54 sAgaropamamAM poNo palya uNe sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA viSNudevI ane pitA viSNurAjA banne sanatkRmAra devalokamAM gayA. bAramA tIrthaMkara zrI vAsupUjya svAmI agiyAramA tIrthaMkara thayA pachI 54 sAgaropama pachI bAramA tIrthaMkara zrI vAsupUjya svAmI thayA. janmadivasa : mahA vada pitA mAtA : jayA devI lAMchana : bheMsa varNa H rAto avagAhanA : 70 dhanuSya kumArAvasthA H 18 lAkha varSa patnI : abhiramA janmabhUmi : aMga dezanI caMpApurI | putro nagarI zrI vAsupUjya svAmI sAgaropamamAM poNo palya ubhuM samakita prAptino bhava H nalinI gulma tIrthaMkara nAmakarma nikAcanano bhava : nalinI gulma : mahAzukra samakita prApti pachInA bhava : 3 pUrvano deva bhava - zAsana kALa : 54 14 H vasupUjaya rAjA H 99 putra rAjyAvasthAH0 dIkSA dina : mahA vada 15 (amAsa) dIkSA zibikA H pRthvI dIkSA vana dIkSA tapa saha dIkSA : sahasrAma vana : 1 upavAsa : 600 dIkSAbAda prathama pAraNuM : mahApura sunaMda prathama bhikSAdAtA : AhAranI vastu H khIra Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 A che aNagAra amArA chaghasyakALa : 1 mahino kevaLajJAna tapa : 1 upavAsa kevaLajJAna nagarI : caMpApurI kevaLajJAna vana : vihAragRha vana kevaLajJAna vRkSaH pATalA kevaLajJAna dina: mahA suda 2 kevaLajJAna samaya : prabhAta prathama dezanAno viSaya : dharmabhAvanA prathama gaNadharaH sudharma prathama sAdhvI: dharaNI gaNadhara : 66 bhakta rAjA dipRSTha vAsudeva sAdhu saMkhyA : 72,OOO sAdhvI saMkhyA : 1,06,000 zrAvaka saMkhyA : 2,15,000 zrAvikA saMkhyAH 4,36,000 kevaLajJAnI sAdhuH 6,000 kevaLajJAnI sAdhvIH 12,000 mana 5ryavajJAnI : 6,000 avadhijJAnIH 5,400 14 pUrvadhara saMto: 1, 200 saMyama paryAya : 54 lAkha varSa saMpUrNa AyuSyaH 72 lAkha varSa nirvANa tapa : mAsakhamaNa nirvANa bhUmi : caMpApurI nirvANa saMgAthaH 600 sAdhu nirvANa dinaH aSADha suda 14 zAsana kALa : 30 sAgaropamamAM pA palya uNuM samakita prAptino bhava: padmotara tIrthakara nAmakarma nikAcanano bhavaH padmotara pUrvano deva bhava : prANata samakita prApti pachInA bhavaH 3 noMdha : vAsupUjya svAmI mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana 30 sAgaropamamAM pA palya uNe sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA jayAdevI ane pitA vasupUjya rAjA banne sanakumAra devalokamAM gayA. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vimalanAtha svAmI 'teramA tIrthakara zrI vimalanAtha svAmI bAramA tIrthaMkara thayA pachI 30 sAgaropama pachI teramA tIrthakara zrI vimalanAtha svAmI thayA. janmabhUmi : pAMcAla dezanI ! kevaLajJAna tapa H chaThTha kaMpilapura nagarI kevaLajJAna nagarIH kAMpilyapura janmadivasa : mahA suda - 3 kevaLajJAna vana : sahasrAmravana pitA : kRtavarma rAjA kevaLajJAna vRkSa : jaMbU mAtA : sAmAdevI kevaLajJAna dina : poSa suda 6 lAMchana : varAha (suvara) kevaLajJAna samaya : prabhAta varNa : hema prathama dezanAno avagAhanA : 60 dhanuSya viSaya : bodhidurlabha bhAvanA kumArAvasthA: 15 lAkha varSa prathama gaNadhara : maMdara patnI : zrIkAntA prathama sAdhvIH zivA putro : anupalabdha gaNadhara : pa7 rAjyAvasthA: 30 lAkha varSa bhakta rAjA : svayaMbhU vAsudeva dIkSA dina : mahA suda 4 sAdhu saMkhyA : 68,000 dIkSA zibikA : devadattA sAdhvI saMkhyA : 1,08,000 dIkSA vana : vihAragRha vana zrAvaka saMkhyA : 2,08,000 dIkSA tapa : cha zrAvikA saMkhyA 4,34,000 saha dIkSA : 1000 kevaLajJAnI sAdhu 5,500 dIkSAbAda prathama pAraNuMH dhAnyakaMTakapura | | kevaLajJAnI sAthvI: 11,000 prathama bhikSAdAtA : jayanRpa mana:paryavajJAnI : 5,500 AhAranI vastu : khIra avadhijJAnIH 4, 800 chAsyakALa : 2 mahinA 14 pUrvadhara saMto : 1,100 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 21 saMyama paryAya : 15 lAkha varSa zAsana kALa : 9 sAgaropamamAM poNo saMpUrNa AyuSyaH 60 lAkha varSa palya uNuM nirvANa tapa : mAsakhamaNa samakita prAptino bhava : padmasena nirvANa bhUmi : sametazikhara tIrthakara nAmakarma nirvANa saMgAtha : 600 sAdhu nikAcanano bhava : pAsena nirvANa dina: jeTha vada 7 pUrvano deva bhava : sahasrAra samakita prApti pachInA bhavaH 3 noMdha : vimalanAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana 9 sAgaramAM poNo palpa uNe sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA sAmAdevI ne pitA kRtavarma banne sanakumAra devalokamAM gayA. 1 caudamA tIrthaMkara zrI anaMtanAtha svAmI teramA tIrthaMkara thayA pachI 9 sAgaropama pachI caudamA tIrthaMkara zrI anaMtanAtha svAmI thayA. janmabhUmi : kozala dezanI rAjyAvasthA: 15 lAkha varSa ayodhyAnagarI dIkSA dina : caitra vada 14 janmadivasa : vaida vada - 13 dIkSA zibikAH sAgaradattA pitA : saMghasena rAjA dIkSA vana : sahasrAmravana mAtA : suyazA devI dIkSA tapa : chaThTha lAMchana : sakarAnuM saha dIkSA : 1OOO varNa : kaMcana dikSAbAda prathama pAraNuM : vardhamAnapura avagAhanA : 50 dhanuSya prathama bhikSAdAtA : vijayanRpa kumArAvasthA: 7 lAkha varSa AhAranI vastu: khIra patnI : kamaLAdevI | yazomatI | chaghasyakALa 3 mahinA putro : 22 (88) putra kevaLajJAna tapa : chaThTha Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 kevaLajJAna nagarI : ayodhyA kevaLajJAna vana : sahasrAmravana kevaLajJAna vRkSa : azvattha kevaLajJAna dina: caitra vada 14 kevaLajJAna samaya : prabhAta prathama dezanAno viSaya : lokabhAvanA, nava - tattvanuM svarUpa prathama gaNadhara : yaza prathama sAdhvIH zuci gaNadhara : 50 bhakta rAjA : puruSottama vAsudeva sAdhu saMkhyA : 66,000 sAdhvI saMkhyA : 1,00,000 zrAvaka saMkhyA : 2,06,000 zrAvikA saMkhyA : 4,14,000 kevaLajJAnI sAdhu: 4,500 kevaLajJAnI sAdhvIH 10,000 zrI anaMtanAtha svAmI mana:paryavajJAnI : 5,000 avadhijJAnIH 4,300 14 pUrvadhara saMtoH 1,000 saMyama paryAya : 7 lAkha varSa saMpUrNa AyuSyaH 30 lAkha varSa nirvANa tapa : mAsakhamaNa nirvANa bhUmi: sametazikhara nirvANa saMgAtha : 700 sAdhu nirvANa dinaH caitra suda 5 zAsana kALaH 4 sAgaropamamAM pA palya uNuM samakita prAptino bhavaH padmarathI tIrthakara nAmakarma nikAcanano bhava : padmarathI pUrvano deva bhava : prANata samakita prApti pachInA bhava: 3 noMdha : anaMtanAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana paMdaramA tIrthaMkara dharmanAthasvAmI thayA tyAM sudhImAM pA palya uNe sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA suyazAdevI sanakumAra devalokamAM ane pitA saMghasena rAjA paNa sanakumAra devalokamAM gayA. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 'paMdaramA tIrthakara zrI dharmanAtha svAmI caudamA tIrthaMkara thayA pachI 4 sAgaropama pachI paMdaramA tIrthaMkara zrI dharmanAtha svAmI thayA. janmabhUmi : kozala dezanI ratnapUrI | kevaLajJAna tapa : cha8 nagarI kevaLajJAna nagarI : ratnapurA janmadivasa : mahA suda - 3 kevaLajJAna vanaH vaprakAMcana vana pitA : bhAnu rAjA kevaLajJAna vRkSaH dadhiparNa mAtA : suvratA devI kevaLajJAna dina: poSa suda 15 lAMchana : vajanuM kevaLajJAna samaya: prabhAta varNa : kaMcana prathama dezanAno avagAhanA : 45 dhanuSya viSaya : mokSaupAya ane kaSAyanuM kumArAvasthAH rAA lAkha varSa svarUpa patnI : sunaMdA prathama gaNadharaH ariSTa putro : 19 putra prathama sAdhvIH aMjukA rAjyAvasthA: 6ll lAkha varSa gaNadhara : 43 dIkSA dina : mahA suda 13 bhakta rAjA : puruSasiMha vAsudeva dIkSA zibikAH nAgadattA sAdhu saMkhyA : 64,000 dIkSA vana : sahasrAmravana sAdhvI saMkhyA : 62,400 dIkSA tapa : chaThTha zrAvaka saMkhyA : 2,40,000 saha dIkSA : 1OOO zrAvikA saMkhyA : 4,13,000 dIkSA bAda prathama pAraNuM : somanasapara | kevaLajJAnI sAdhuH 4,5OO prathama bhikSAdAtAH dharmasiMha kevaLajJAnI sAdhvIH 9,000 AhAranI vastu : khIra mana:paryavajJAnI : 4,500 chaghaWkALa : 2 mahinA avadhijJAnIH 3,600 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 14 pUrvadhara saMtoH 900 saMyama paryAya : 1 lAkha varSa saMpUrNa AyuSya : 10 lAkha varSa nirvANa tapa : mA khamaNa nirvANa bhUmi : sametazikhara nirvANa saMgAtha : 800 sAdhu nirvANa dinaH jeTha suda 5 zrI zAMtinAtha svAmI zAsana kALa : 3 sAgara temAM poNo palya uNuM tathA pA palya uNuM samakita prAptino bhava : daDharatha tIrthakara nAmakarma nikAcanano bhava : daDharatha | pUrvano deva bhava : vaijayanta samakita prApti pachInA bhava: 3 noMdha : dharmanAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana soLamA zAMtinAtha bha. thayA tyAM sudhImAM pA palya uNe sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA suvratA devI ane pitA bhAnurAjA banne sanaskumAra devalokamAM gayA. 'soLamA tIrthakara zrI zAMtinAtha svAmI paMdaramA tIrthaMkara thayA pachI 3 sAgara temAM poNA palyane uNe AMtare ! | soLamA tIrthakara zrI zAMtinAtha svAmI thayA. janmabhUmi : kurudezanI hastinApura | patnI : vijyA (strIratna) nagarI putro : 1 karoDa janmadivasa : vaizAkha vada 13 rAjyAvasthA: 0 lAkha varSa, 9 lAkha pitA : vizvasena rAjA varSa cakravartIpaNuM mAtA : acirA devI dIkSA dina : vaizAkha vada 14 lAMchana : mRga dIkSA zibikAH sarvArthI varNa : kaMcana dIkSA vana : vaprakAMcana vana avagAhanA : 40 dhanuSya dIkSA tapa : chaThTha kumArAvasthAH Oii lAkha varSa saha dIkSA : 1000 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 A che aNagAra amArA dIkSAbAda prathama pAraNuM maMdirapura | kevaLajJAnI sAdhuH 4,300 prathama bhikSAdAtA : sumitra kevaLajJAnI sAthvI: 8,600 AhAranI vastu : khIra mana:paryavajJAnI : 4,000 chaghasyakALa : 1 mahinA avadhijJAnIH 3,000 kevaLajJAna tapaH cha8 14 pUrvadhara saMtoH 8OO kevaLajJAna nagarI : hastinApura saMyama paryAya : Oii lAkha varSa kevaLajJAna vana : sahasrAmravana saMpUrNa AyuSya : 1 lAkha varSa kevaLajJAna vRkSa: tilaka nirvANa tapa : mA khamaNa kevaLajJAna dina: poSa suda 9 nirvANa bhUmi : sametazikhara kevaLajJAna samaya : prabhAta nirvANa saMgAthaH 900 sAdhu prathama dezanAno nirvANa dinaH vaizAkha vada 13 viSaya : Indriyono jaya zAsana kALa : ardha palyopama prathama gaNadhara : cakAyudha samakita prAptino bhava: zrISeNa prathama sAdhvI : bhAvitA tIrthakara nAmakarma gaNadhara : 90 nikAcanano bhava : megharatha bhakta rAjA : kuNAka pUrvano deva bhava : sarvArthasidhdha sAdhu saMkhyA : 62,000 samakita prApti pachInA bhavaH 12 sAdhvI saMkhyA : 62,600 zrAvaka saMkhyA : 2,90,000 zrAvikA saMkhyA: 3,93,000 noMdha : zAMtinAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana sattaramA tIrthakarazrI kuMthunAtha svAmI thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA acirAdevI ane pitA vizvasena rAjA banne sanakumAra devalokamAM gayA. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kuMthunAtha svAmI 'sattaramA tIrthaMkara zrI kuMthunAtha svAmI soLamA tIrthakara thayA pachI ardha palyopama pachI sattaramA tIrthakara zrI ! kuMthunAtha svAmI thayA. janmabhUmi H kurudezanI gajapura | chaghasyakALaH 16 mahinA nagarI kevaLajJAna tapaH chaThTha janmadivasa : caitra vada 14 kevaLajJAna nagarI : hastinApura pitA : sura rAjA kevaLajJAna vana : sahastrApravana mAtA : surA devI kevaLajJAna vRkSa: tilaka lAMchana : bokaDo kevaLajJAna dina : caitra suda 3 varNa : hema kevaLajJAna samaya : prabhAta avagAhanA : 3pa dhanuSya prathama dezanAno kumArAvasthAH 23NA hajAra varSa viSaya : manaH zuddhi patnI : kRSNazrI (strIratna) prathama gaNadharaH svayaMbhU putro : 1 karoDa prathama sAdhvI: rakSitA rAjyAvasthA: 23 hajAra varSa. gaNadhara : 35 23 hajAra varSa bhakta rAjA kuberA cakravartIpaNuM sAdhu saMkhyA : 60,000 dIkSA dina : caitra vada 5 sAdhvI saMkhyA : 60,600 dIkSA zibikAH vijyA zrAvaka saMkhyA : 1,80,000 dIkSA vana : sahasrAgra vana zrAvikA saMkhyA: 3,81,000 dIkSA tapa : chaThTha kevaLajJAnI sAdhuH 3, 23ra saha dIkSA : 1OOO kevaLajJAnI sAdhvIH 6,400 dIkSA bAda prathama pAraNuM cakrapura mana:paryavajJAnI : 3,340 prathama bhikSAdAtA : vyAghrasiMha avadhijJAnIH 2,500 AhAranI vastu : khIra Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 A che aNagAra amArA 14 pUrvadhara saMtoH 6,700 zAsana kALaH pA palyamAMthI 1 karoDa saMyama paryAya : 23ill hajAra varSa hajAra varSane uNe AMtare saMpUrNa AyuSya : 95 hajAra varSa samakita prAptino bhava : siMhAvaha nirvANa ta5 : mAsakhamaNa tIrthakara nAmakarma nirvANa bhUmi : sametazikhara nikAcanano bhava : siMhAvaha nirvANa saMgAthaH 1000 sAdhu | pUrvano deva bhava : sarvArthasidhdha nirvANa dinaH caitra vada 1 samakita prApti pachInA bhava: 3 noMdha : kuMthunAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana aDhAramA aranAtha bha. thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA surAdevI ane pitA surarAjA banne mAhendra devalokamAM gayA. 'aDhAramAM tIrthakara zrI aranAtha svAmI sattaramA tIrthaMkara thayA pachI pA palpamAMthI 1 karoDa ne hajAra varSane utte AMtare aDhAramA tIrthakara zrI aranAtha svAmI thayA. janmabhUmi H kurudezanI nAgapura | putrI : 1 karoDa nagarI rAjyAvasthAH ra1 hajAra varSa, 21 janmadivasa : mAgazara suda 10 hajAra varSa cakravartIpaNuM pitA : sudarzana rAjA dIkSA dina : mAgazara suda 11 mAtA : devakI devI dIkSA zibikA? vaijayantI lAMchana : naMdAvarta sAthiyo dIkSA vana : sahasrAgra vana varNa : hema dIkSA tapa : chaThTha avagAhanA : 30 dhanuSya saha dIkSA : 1OOO kumArAvasthA: 21 hajAra varSa dIkSA bAda prathama pAraNuM rAjagRha patnI : surazrI (strIratna) prathama bhikSAdAtA : aparAjita Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 zrI aranAtha svAmI AhAranI vastu : khIra zrAvikA saMkhyA: 3,72,000 chadmasthakALa : 3 varSa kevaLajJAnI sAdhu: 2,800 kevaLajJAna tapa : cha kevaLajJAnI sAthvI: 5,600 kevaLajJAna nagarI : hastinApura | mana:paryavajJAnI : 2,551 kevaLajJAna vana : sahakjhAmravana avadhijJAnIH 2,600 kevaLajJAna vRkSa : Amra-sahakAra 14 pUrvadhara saMtoH 610 kevaLajJAna dina : kArataka suda 12 saMyama paryAya : 21 hajAra varSa kevaLajJAna samaya: prabhAta saMpUrNa AyuSya : 84 hajAra varSa prathama dezanAno nirvANa tapa : mA khamaNa viSaya : rAga, dveSa ane moha | nirvANa bhUmiH sametazikhara upara vijaya nirvANa saMgAthaH 1000 sAdhu prathama gaNadhara: kuMbha nirvANa dina: mAgazara suda 10 prathama sAdhvIH rakSikA zAsana kALa : 1 karoDane 1 hajAra varSa gaNadhara : 33 samakita prAptino bhava: dhanapati bhakta rAjA : subhUma tIrthakara nAmakarma sAdhu saMkhyA : 50,000 nikAcanano bhava : dhanapati sAdhvI saMkhyA : 60,000 pUrvano deva bhava : 9mI raiveyaka zrAvaka saMkhyA : 1,84,000 samakita prApti pachInA bhava: 3 noMdha : aranAtha bha. molamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana ogaNIsamA mallinAtha svAmI thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA devakI devI ane pitA sudarzana rAjA banne mahendra devalokamAM gayA. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 29 'ogaNIsamA tIrthakara zrI mallinAtha svAmI aDhAramA tIrthaMkara thayA pachI 1 karoDa ne 1 hajAra varSa pachI ogaNIsamA tIrthakara zrI mallinAtha svAmI thayA. janmabhUmi : videha dezanI mithilA | kevaLajJAna tapa: aThThama nagarI kevaLajJAna nagarIH mithilA janmadivasa : mAgazara suda 11 kevaLajJAna vana : sahasrAmravana pitA : kuMbha rAjA kevaLajJAna vRkSaH azoka vRkSa mAtA : prabhAvatI kevaLajJAna dina: mAgazara suda 11 lAMchana : kalazAnuM kevaLajJAna samayaH prabhAta varNa : nIla prathama dezanAno avagAhanA : 25 dhanuSya | viSaya : samatAbhAva-sAmAyika kumArAvasthAH 100 varSa kuMvarIpaNuM prathama gaNadhara : Indra patnI : avivAhita prathama sAdhvIH baMdhumatI putro : --- gaNadhara H 28 rAjyavasthA: 0 bhakta rAjA : ajita dIkSA dina : mAgazara suda 11 sAdhu saMkhyA : 40,000 dIkSA zibikA: jayaMti sAdhvI saMkhyA : 55,000 dIkSA vana : sahasrAgra vana zrAvaka saMkhyA : 1,83,000 dIkSA tapa : 3 upavAsa zrAvikA saMkhyA: 3,70,000 saha dIkSA : 300 strI | 1,000 kevaLajJAnI sAdhuH 2, 200 puruSo kevaLajJAnI sAdhvI H 6,400 dIkSA bAda prathama pAraNuM : mithilA mana:paryavajJAnI : 1,750 prathama bhikSAdAtA : vizvasana avadhijJAnIH 2, 200 AhAranI vastu: khIra 14 pUrvadhara saMtoH 668 chaghakALa : 3 prahara Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 saMyama paryAya : 54,900 varSa saMpUrNa AyuSya : 55,000 varSa nirvANa tapa : mAsakhamaNa nirvANa bhUmi : sammetazikhara nirvANa saMgAtha : 500 sAdhu, 500 sAdhvI nirvANa dinaH phAgaNa suda 12 noMdha: mallinAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana vIsamA munisuvrata svAmI thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA prabhAvatI ane pitA kuMbharAjA banne mAhendra devalokamAM gayA. zAsana kALa : 54 lAkha varSa samakita prAptino bhava : mahAbala tIrthaMkara nAmakarma nikAcanano bhava : mahAbala : jayaMta pUrvano deva bhava samakita prApti pachInA bhava : 3 vIsamA tIrthaMkara zrI munisuvrata svAmI ogaNIsamA tIrthaMkara thayA pachI 54 lAkha varSa pachI vIsamA tIrthaMkara zrI munisuvrata svAmI thayA. janmabhUmi : magadha dezanI rAjagRhI | putro nagarI janmadivasa : vaizAkha vada 8 pitA : sumitra rAjA mAtA : padmAvatI lAMchana : kAcabo varNa : zyAma avagAhanA : 20 dhanuSya kumArAvasthA H // hajAra varSa patnI : manajItA (prabhAvatI) zrI munisuvrata svAmI : 11 putra rAjyAvasthA: 15 hajAra varSa dIkSA dina : phAgaNa suda 12 dIkSA zibikA : aparAjitA dIkSA vana : nIla gRhoghAna dIkSA tapa : chaThTha saha dIkSA : 1,000 puruSo dIkSAbAda prathama pAraNuM : rAjagRha prathama bhikSAdAtA : brahmadatta chadmasthakALa : 11 mahinA Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 A che aNagAra amArA kevaLajJAna tapa : cha8 kevaLajJAnI sAdhuH 1,800 kevaLajJAna nagarI : rAjagRhI kevaLajJAnI sAdhvIH 3, 600 kevaLajJAna vana : sahasrAmravana mana:paryavajJAnI : 1,500 kevaLajJAna vRkSa: caMpaka avadhijJAnI: 1,800 kevaLajJAna dina : mahA vada 12 14 pUrvadhara saMtoH 500 kevaLajJAna samaya : prabhAta saMyama paryAya : 7 hajAra varSa prathama dezanAno saMpUrNa AyuSya : 30 hajAra varSa viSaya : yatidharmane zrAvaka dharmane nirvANa tapa : mAsakhamaNa yogya jIvo. nirvANa bhUmiH sametazikhara prathama gaNadharaH kuMbha nirvANa saMgAtha : 1000 sAdhu prathama sAdhvIH puSpamatI nirvANa dina: vaizAkha vada 9 gaNadhara : 18 zAsana kALa : 6 lAkha varSa bhakta rAjA H vijaya samakita prAptino bhavaH zUrazreSTha sAdhu saMkhyA : 30,OOO tIrthakara nAmakarma sAdhvI saMkhyA : 50,000 nikAcanano bhava : zUrazreSTha zrAvaka saMkhyA : 1,72,000 pUrvano deva bhava : prANita zrAvikA saMkhyA 3,50,000 | samakita prApti pachInA bhavaH 3 noMdha : munisuvrata svAmI mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana ekavIsamAM naminAtha svAmI thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA padmAvatI ane sumitra rAjA banne mahendra devalokamAM gayA. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. zrI naminAtha svAmI ekavIsamA tIrthaMkara zrI neminAtha svAmI - vIsamA tIrthaMkara thayA pachI 6 lAkha varSa pachI ekavIsamA tIrthaMkara zrI naminAtha svAmI thayA. janmabhUmi : videha dezanI mathurA | kevaLajJAna nagarIH mithilA nagarI kevaLajJAna vana : sahasrAmravana janmadivasa : aSADha vada 8 kevaLajJAna vRkSa : bakula pitA : vijaya rAjA kevaLajJAna dina: mAgazara suda 11 mAtA : vipulA devI kevaLajJAna samaya : prabhAta lAMchana : nIlotpala kamalanuM prathama dezanAno varNa : hema viSaya : zrAvaka karaNI avagAhanA : 15 dhanuSya prathama gaNadhara : zubha kumArAvasthA: rAI hajAra varSa prathama sAdhvIH amalA patnI : AnaMda gaNadhara : 17 putro : -- bhakta rAjA : haripheNa cakravartI rAjyAvasthA: 6ll hajAra varSa sAdhu saMkhyA : 20,000 dIkSA dina : jeTha vada 9 sAdhvI saMkhyA : 41,000 dIkSA zibikA : devaguru zrAvaka saMkhyA : 1,70,000 dIkSA vana : sahasrAgra vana zrAvikA saMkhyA : 3,48,000 dIkSA tapa : chaThTha kevaLajJAnI sAdhuH 1,6OO saha dIkSA : 1,000 puruSo kevaLajJAnI sAthvI: 3, 200 dIkSA bAda prathama pAraNuM vIrapura mana:paryavajJAnI : 1, 260 prathama bhikSAdAtA : datta avadhijJAnIH 1,600 AhAranI vastu: khIra 14 pUrvadhara saMtoH 450 chaprasthakALa : 9 mahinA saMyama paryAya : 1 hajAra varSa kevaLajJAna tapa : chaThTha Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA saMpUrNa AyuSya : 10 hajAra varSa | zAsana kALa : 5 lAkha varSa nirvANa tapa : mA khamaNa samakita prAptino bhava: sidhdhArtha nirvANa bhUmi : sametazikhara tIrthakara nAmakarma nirvANa saMgAtha H 1000 sAdhu nikAcanano bhava : sidhdhArtha nirvANa dinaH caitra vada 10 pUrvano deva bhava : aparAjita samakita prApti pachInA bhava: 3 noMdha : naminAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI saMkhyAta pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana bAvIsamA neminAtha svAmI thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA vipulAdevI ane pitA vijayarAjA banne mahendra devalokamAM gayA. 'bAvIsamA tIrthaMkara zrI neminAtha svAmI ekavIsamA tIrthaMkara thayA pachI 5 lAkha varSa pachI bAvIsamA tIrthaMkara zrI neminAtha svAmI thayA. janmabhUmi : kuzAvarta dezanuM zauryapura | rAjyAvasthA: 0 nagara dIkSA dina : zrAvaNa suda 6 janmadivasa : zrAvaNa suda 5 dIkSA zibikAH uttarakuru pitA : samudravijaya rAjA dIkSA vana : sahasrAgra vana mAtA : zivAdevI dIkSA tapa : cha8 lAMchana : zaMkha saha dIkSA : 1,OOO varNa : zyAma dIkSA bAda prathama pAraNuM : dvArAmatI avagAhanA : 10 dhanuSya prathama bhikSAdAtA : varadatta kumArAvasthAH 300 varSa AhAranI vastu : khIra patnI : avivAhita chArthIkALa : 54 divasa putro : 0 kevaLajJAna tapa : aThThama Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 kevaLajJAna nagarI : raivatagira kevaLajJAna vana : zeSAvana kevaLajJAna vRkSa : vetasa mana:paryavajJAnI : 1,500 kevaLajJAna dina H bhAdaravA vada amAsa | avadhijJAnIH 1,000 kevaLajJAna samaya : prabhAta 14 pUrvadhara saMto H 300 prathama dezanAno viSaya saMyama paryAya : 700 varSa : mahAvigaya, rAtri | saMpUrNa AyuSya : 1 hajAra varSa bhojana, abhakSyano nirvANa tapa : mAsakhamaNa tyAga prathama gaNadhara : naradatta prathama sAdhvIH yakSiNI gaNadhara : 11 bhakta rAjA : kRSNavAsudeva sAdhu saMkhyA : 18,000 sAdhvI saMkhyA : 40,000 zrAvaka saMkhyA : 1,69,000 zrAvikA saMkhyA : 3,39,000 zrI neminAtha svAmI kevaLajJAnI sAdhu : 1,500 kevaLajJAnI sAdhvI : 3,000 nirvANa bhUmi : raivatagira nirvANa saMgAtha H 536 sAdhu nirvANa dinaH aSADha suda 8 zAsana kALa H 8 // // hajAra varSa samakita prAptino bhava : dhanakuMvara tIrthaMkara nAmakarma nikAcanano bhava : zaMkharAjA pUrvano deva bhava : aparAjita samakita prApti pachInA bhava : 9 noMdha : neminAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI ATha pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana trevIsamA pArzvanAtha bha. thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA zivAdevI ane pitA samudravijaya rAjA banne mAhendra devalokamAM gayA. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 35 trevIsamA tIrthakara zrI pArzvanAtha svAmI bAvIsamA tIrthakara thayA pachI 83 hajAra varSa pachI trevIsamA tIrthaMkara zrI pArzvanAtha svAmI thayA. janmabhUmi kAzI dezanI vArANasI | kevaLajJAna tapa: aThThama nagarI kevaLajJAna nagarIH vArANasI janmadivasa : mAgazara vada 10 kevaLajJAna vana : Azramavana pitA : azvasena kevaLajJAna vRkSa: dhAtakI mAtA : vAmAdevI kevaLajJAna dinaH phAgaNa vada 4 lAMchana : sarpanuM kevaLajJAna samaya: prabhAta varNa : nIla prathama dezanAno avagAhanA : 9 hAthanI viSaya : bAravrata tenA kumArAvasthAH 30 varSa aticAra, 15 patnI : prabhAvatI karmAdAnanuM varNana putro : 0 prathama gaNadharaH dina rAjyAvasthA: 0 prathama sAdhvIH puSpacUlA dIkSA dina : mAgazara vada 11 gaNadhara : 8 dIkSA zibikAH vizAlA bhakta rAjA prasenajita dIkSA vana : Azrama vana sAdhu saMkhyA : 16,000 dIkSA tapa : aThThama sAdhvI saMkhyA 38,000 saha dIkSA : 300 zrAvaka saMkhyA : 1,64,000 | zrAvikA saMkhyAH dIkSA bAda prathama pAraNuM : kaupakaTa 3,77,000 prathama bhikSAdAtA dhanya gRhapati kevaLajJAnI sAdhuH 1,400 AhAranI vastu : khIra kevaLajJAnI sAdhvI: 2,800 chagharthIkALa : 84 divasa mana:paryavajJAnI : 750 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 zrI mahAvIrasvAmI avadhijJAnI: 1,400 nirvANa dinaH zrAvaNa suda 8 14 pUrvadhara saMto : 350 zAsana kALa : 250 varSa saMyama paryAya : 70 varSa samakita prAptino bhavaH marubhUti saMpUrNa AyuSya : 100 varSa tIrthakara nAmakarma nirvANa tapa : mA khamaNa nikAcanano bhava : suvarNabAhu nirvANa bhUmi : sametazikhara pUrvano deva bhava : prANata nirvANa saMgAthaH 1000 sAdhu | samakita prApti pachInA bhavaH 10 noMdha : trevIsamA pArzvanAtha bha. mokSamAM padhAryA pachI cAra pATa sudhI jIvo mokSamAM jatA hatA. prabhunuM zAsana covIsamA mahAvIrasvAmI thayA tyAM sudhI avicchinna rahyuM hatuM. temanA mAtA vAmAdevI ane pitA azvasena rAjA banne mATendra devalokamAM gayA. 'covIsamA tIrthakara zrI mahAvIrasvAmI trevIsamA tIrthakara thayA pachI 250 varSa pachI covIsamA tIrthaMkara zrI mahAvIrasvAmI thayA. janmabhUmi : pUrva dezanuM kSatriyakuMDa | putrI : priyadarzana - 1 grAma nagara rAjyAvasthA: 0 janmadivasa : caitra suda 13 dIkSA dina : kArataka vada 10 pitA : sidhdhArtha rAjA dIkSA zibikA: caMdraprabhA mAtA : trizalA devI dIkSA vana : jJAtakhaMDa vana lAMchana : siMhanuM dIkSA tapa : cha8 varNa : kaMcana saha dIkSA : ekAkI avagAhanA : 7 hAtha dIkSA bAda prathama pAraNuM kollAka kumArAvasthA: 30 varSa prathama bhikSAdAtA : bahuladvija patnI : yazodA AhAranI vastu: khIra Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA chadmasthakALa : 125 varSa 15 divasa zrAvikA saMkhyA : 3,18,000 kevaLajJAna tapa : chaThTha kevaLajJAnI sAdhu H 700 kevaLajJAna nagarI : zRMbhikA naga2nI | kevaLajJAnI sAdhvI H 1,400 mana:paryavajJAnI : 500 bahAra kevaLajJAna vana H RjuvAlikA nadInA | avadhijJAnI: 1,300 taTe kevaLajJAna vRkSa H zAla 14 pUrvadhara saMto H 300 saMyama paryAya kevaLajJAna dina : vaizAkha suda 10 kevaLajJAna samaya : sAMje prathama dezanAno viSaya : yatidharma, gRhastha dharma tathA gaNadharavAda prathama gaNadhara : IndrabhUti prathama sAdhvIH caMdanabALA gaNadhara : 11 bhakta rAjA : zreNika sAdhu saMkhyA : 14,000 sAdhvI saMkhyA : 36,000 zrAvaka saMkhyA : 1,59,000 37 : 42 varSa saMpUrNa AyuSya : 72 varSa nirvANa tapa : 2 upavAsa nirvANa bhUmi : pAvApurI nirvANa saMgAtha : ekAkI nirvANa dinaH Aso vada amAsa zAsana kALa : 21 hajAra varSa samakita prAptino bhava : nayasAra tIrthaMkara nAmakarma nikAcanano bhava : naMdana pUrvano deva bhava : prANata samakita prApti pachInA bhava : 27 noMdha : mahAvIra svAmI mokSamAM padhAryA pachI 3 pATa sudhI jIvo mokSamAM gayA. prabhunuM zAsana 21000 varSa sudhI avicchinna paNe cAlaze. tyArabAda viccheda jaze. temanA prathama mAtA-devAnaMdA tathA prathama pitA RSabhadatta brAhmaNa mokSamAM gayA ane temanA mAtA trizalAdevI tathA pitA sidhdhArtha rAjA acyuta devalokamAM gayA. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 kramAMka gaNadharanuM nagara pitA mAtA nAma 1 IndrabhUti | gauvara | vasubhUti 2 agnibhUti gauvara | vasubhUti | vAyubhUti | gauvara | vasubhUti | kollAka | dhanamitra | 3 4 vyakta saMniveza sudharmA | kollAka | dhammila | bhadilA 5 da 7 8 9 mahAvIrasvAmInA gaNadharo saMbaMdhI yaMtra 10 11 maMDita putra maurya putra maurya saMniveza aMkapita | mithila acala kozalA bhrAtA metArtha taMgIkasaMni. datta prabhAsa rAjagRha bala kevaLI paryAya AyuSya ziSya varSa - 12 varSa - 16 varSa - 18 varSa - 18 varSa - 8 maurya dhanadeva vijyA saMniveza morya varSa - 16 varSa -- 16 varSa - 21 varSa - 14 varSa - 16 varSa - 16 deva vasu pRthvI pRthvI pRthvI pRthvI vAruNI gotra 92 varSa 25002 gautama 74 varSa | 500 | gautama zrI gaNadhara cakravartInuM koSTaka | janma nakSatra jyeSThA | 50 varSa | 30 varSa kRttikA | 46 varSa | 12 varSa svAti | 42 varSa | 10 varSa zravaNa 50 varSa | 19 varSa gRhastha chadmastha paryAya | paryAya uttarA | 50 varSa | 42 varSa phAlgunI maghA 53 varSa | 14 varSa vijyA | rohiNI | 65 varSa | 14 varSa yaMti |uttarASADhA 48 varSa | 9 varSa naMdA | mRgazIrSa| 46 varSa | 12 varSa varuNAdevI azvinI | 36 varSa | 10 varSa atibhadrA puSya 16 varSa | 8 varSa manamAM rahelI zaMkA AtmA che ke nahi? karma ane karma phaLa che ke nahi. 70 varSa | 50 | gautama | jIva ane zarIra baMne ekarUpa che ke bhinna 80 varSa | 500 | bhAradvAja jagata mithyA che ke padArtho satya che. 100 varSa pa agniveza A bhava che tevo ja parabhava che ke anyathA che. 83 varSa 350 vaziSTha jIvane baMdha-mokSa che ke nahi 95 varSa | 350 78 varSa | 300 72 varSa | 300 62 varSa|30 40 varSa 300 kAzyapa | svarga che ke nahi gautama |naraka che ke nahi haritAyana puNya-pApa che ke nahi koDIna | paraloka-punarjanma che ke nahi koDIna mokSa che ke nahi Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA cakravartInuM koSTaka kramAMka cakravartInuM nagara | mAtA | pitA | dehamAna | AyuSya bharata || ayodhyA sumaMgalA AdinAtha 500 dhanuSya 84 lAkha pUrva sagara || ayodhyA yazomatI sumitravijaya4i50dhanuSya 72 lAkha pUrva maghavA | zrAvasti | bhadrA | samudravijaya 4rA dhanuSya palAkha pUrva sanakumAra hastinApura sahadevI | azvasena 1ii dhanuSya 3 lAkha pUrva zAMtinAtha hastinApura acirA | vizvasena 40 dhanuSya 1 lAkha pUrva kuMthunAtha | gajapura surAdevI sura rAjA |35 dhanuSya 95,000varSa aranAtha | nAgapura | devakI | sudarzana | 30 dhanuSya | 84,000varSa subhUma hastinApu tArA kRtavIrya | 28 dhanuSya |60,000varSa | mahApadma | vArANasI | jvAlA | padmottara | 20dhanuSya | 30,000 varSa | haripheNa kiAMDityapura merA | mahAhari | 15 dhanuSya | 10,000 varSa jaya | rAjagRha' vaprA azvasena 1ra dhanuSya 3,000varSa brahmadatta kAMpilyapura culanI brahma | 7 dhanuSya | 70 varSa = ? = 0 0 = vijayA da dharmanAtha m kramAMka strIratna | keTalA sAthe dIkSA | gati | kayA tIrthakara zAsanamAM subhadrA 10,OOO AdinAtha sukezA 1,OOO ajitanAtha jayA 1,OOO dharmanAtha sunaMdA 1,OOO dharmanAtha 1,OOO 1,000 zAMtinAtha 1,000 kuMthunAtha padmazrI | dIkSA nathI lIdhI 7mI naraka aranAtha vasuMdharA 1,OOO | mokSa munisuvrata (madanAvalI) | 1,000 mokSa naminAtha lakSmIvatI 1,OOO | mokSa naminAtha 12 | kurumatI | dIkSA nathI lIdhI 7mI narakI neminAtha kRSNazrI 0 surazrI = 8 devI Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 zrI baLadeva vAsudevanuM koSTaka baLadevanuM koSTaka naM. nAma nagara | pitA | mAtA | AyuSya | kayA | pUrva | gati devalokathI | bhavanuM cyavana | nAma 1 | acala potanapura prajApati bhadrA 85 lAkha varSa anuttara vimAnavizvanaMdI mokSa subhadrA 7pa lAkha varSa anuttara vimAna rudra | suprabhA pa lAkha varSa anuttara vimAna 4 suprabha | tAravatI | soma sudarzanA papa lAkha varSa mahAzukra | azoka 5 sudarzana azvapura | ziva | vijayA 17lAkha varSa mahAzukra lalita 6 AnaMda | cakapura mahAziva jayanti dapa hajAra varSa mahAzukra varAha 7, naMdana vArANasI agnisiMhuM jayaMti dapa hajAra varSa brahmaloka dhanasena | mokSa 8 rAmacandra ayodhyA | dazaratha aparAjitA15 hajAra varSa brahmaloka aparAjita mokSa (kauzalyA)| 9 balabhadrA mathurA | vasudeva | rohiNI 1,200 varSa brahmaloka | lalita brahmaloka rAja | de. soLa satInuM koSTaka (1) brAhmI (2) suMdarI; pahelA RSabhadeva svAmInA zAsanamAM thayA. (3) damayaMtI - paMdaramA zrI dharmanAtha svAmInA zAsanamAM thayA. (4) kauzalyA (pa) sItA; vIzamA zrI muni suvrata svAmInA zAsanamAM thayA. (6) rAjematI (7) kuntI (8) dropadI; bAvIsamA zrI neminAtha bhagavAnanA zAsanamAM thayA. (9) puSpacUlA - trevIsamAM tIrthakara zrI pArzvanAtha svAmInA zAsanamAM thayA. (10) caMdanabALA (11) tulasA (12) mRgAvatI (13) padmAvatI (14) prabhAvatI (15) zivA devI (16) subhadrA; A sAta satIo covIsamAM tIrthakara zrI mahAvIra svAmInA zAsanamAM thayA. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 41 vAsudevanuM koSTaka niM. vAsudevanuM nagara | mAta | pitA | pUrva bhavanuM niyANuM nAma 1 | tripRSTha |potanapura,mRgAvatI prajApatI |atyaMta baLavAna thAuM ane devone paNa ajeya thAuM 2 |dvipRSTha |dvAravatI umA brahma vidaya zaktino nAza karanAro thAuM 3 svayaMbhU dvAravatI |pRthvI rudra | balirAjAne mAranAro thAuM 4]puruSottama dvAravatI sItA |soma |strInA haraNa karanArAne mAranAro thAuM ano na xwe 5 puruSasiMha azvapura ammakA | ziva pUrvazatruno ghAta karanAra thAuM 6 |puruSa- cikrapura lakSmIvatI | mahAziva strIne haraNa karanArane mAranAro puMDarika thAuM. vArANasI zeSavatI agnisiha maMtrIne mAranAra thAuM 8 lakSmaNa |ayodhyA sumitrA dazaratha suMdarIne prANapriya thAuM 9 kRSNa mathurA devakI vasudeva |vizva vallabha thAuM 6o naM. dehamAna AyuSya gati gotra kayA tIrthakaranA zAsanamAM 1|80dhanuSya 84 lAkha varSa | 7mI naraka | gautama | zreyAMsanAtha 70 dhanuSya 72lAkha varSa 6ThThI naraka gautama | vAsupUjya 3 6i0 dhanuSya 60 lAkha varSa 6ThThI naraka | gautama | vimalanAtha 30lAkha varSa gautama | anaMtanAtha 45 dhanuSya 10lAkha varSa | gautama | dharmanAtha 65 hajAra varSa 6ThThI naraka gautama | aranAtha 26 dhanuSya | pa6 hajAra varSa pamI naraka | gautama | mallinAtha 16 dhanuSya | 12 hajAra varSa 4thI naraka | kAzyapa | munisuvrata 9 /10dhanuSya | 1 hajAra varSa 3jI naraka | kAzyapa | neminAtha nom a wwe 50 dhanuSya 6ThThI naraka 6 [29 dhanuSya 9 prativAsudevanAM nAma: 1. azvagrIva, 2. tAraka, 3. meraka, 4. madhukaiTabha, nizuMbha, 6. bali, 7. pralAda, 8. rAvaNa, 9. jarAsaMgha Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. paTTAvali vibhAga - 2 'bhagavAna zrI mahAvIrasvAmI pachInA 2000 varSamAM thaI gayelA prabhAvazALI paTTadharo 1 paTTAvali anAdi kALathI A saMsAra che, temAM jainadharma paNa anAdi che. atyAra sudhImAM anaMta tIrthakaro thaI gayA. anaMtA bhavyAtmAo mokSe gayA che. gata covIsInA chellA tIrthakara bhagavAna mahAvIrasvAmI thayA. temanA 11 gaNadhara thayA. temanA vyavasthA pUratA nava gaccha kahevAtA. paMcama gaNadhara zrI sudharmA svAmIthI A paTTAvalI zarU thAya che. A avasarpiNI kALanA cothA ArAnA 3 varSa ane 8 mahinA bAkI rahyA tyAre zrI mahAvIrasvAmI mokSe padhAryA. te ja prabhAte bhagavAnanA prathama gaNadhara (IndrabhUti) gautamasvAmIne kevaLajJAna thayuM. nava gaNadharo to prabhunI hayAtimAM ja rAjagRhI nagarImAM mokSe padhAryA hatA. tethI pAMcamAM gaNadhara zrI sudharmAsvAmI pATe ArUDha thayA. kevaLajJAnI pATArUDha thaI zake nahi evo niyama hovAthI ja sudharmAsvAmI, bhagavAna mahAvIra pachI pahelA paTTadhara banyA. 'pATa-1 sudharmA svAmI (vIra saM. 1) paMcama gaNadhara zrI sudharmAsvAmIno janma kolAgAsannivezamAM dhammila brAhmaNane tyAM thayo hato. potAnI anicchA hovA chatAM mAtApitAe temano vivAha karAvyo. udAsInabhAve saMsAra calAvatAM temane eka putrI thaI. teo cAra veda, zruti, smRti vageremAM saMpUrNa pAraMgata thayA. saMnyAsapaNuM svIkAryuM. 50 varSanI uMmare bhagavAna mahAvIrasvAmIno samAgama thayo. zaMkAnuM samAdhAna thayuM ane bhagavAna pAse dIkSA lIdhI. teozrI bhagavAnanA pAMcamA gaNadhara banyA. pa0 varSa sudhI gRhasthAzrama tathA saMnyAsAzramanuM pAlana karyuM. dIkSita thayA pachI 30 varSa chabastha avasthAmAM gALyA. 12 varSa AcAryapadavI bhogavI arthAt paTTadhara Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 A che aNagAra amArA tarIke birAjayA. 8 varSa kevaLIparyAyanuM pAlana karI kulla 100 varSanuM AyuSya bhogavI vIra saM. 20mAM teo mokSe padhAryA. pATa-2 jaMbusvAmI (vIra saM. 12) | sudharmAsvAmInA ziSya jaMbusvAmIno janma rAjagRhI nagarImAM RSabhadAsa zeThane tyAM dhAriNI mAtAnI kukSie thayo hato. mAtAne AvelA svapnAnusAra jaMbukumAra nAma pADavAmAM AvyuM. bAlyAvasthA vItAvI yuvAvasthA prApta thatAM sudhImAM temaNe sarvaprakAranI vyavahArika vidyA prApta karI lIdhI hatI. ekadA sudharmAsvAmI ziSya parivAra sahita rAjagRhI nagaramAM padhAryA. temanI vANI sAMbhaLI tIvra vairAgya utpanna thayo. mAtApitAnA AgrahathI ATha kanyAo sAthe lagna karyA. te ja rAte AThe patnIone pratibodha pamADyo. corI karavA mATe Avela prabhavAdi 500 corone pratibodhyA. prAtaHkALe saunA Azcarya vacce jaMbukumAra, temanAM mAtApitA, ATha patnIo tathA teonA mAtApitA ane prabhavAdi 500 coro ema kulla para7 mahAna AtmAoe zrI sudharmAsvAmI pAse dIkSA lIdhI. jaMbusvAmI 16 varSa gRhavAsamAM rahyA. 12 varSa gurubhakti karI. jJAna saMpAdana karyuM. 8 varSa AcAryapada para rahyA. tyAra bAda kevaLajJAna thayuM. 44 varSa kevala pravrajyA pALI 80 varSanuM sarva AyuSya bhogavI vIra saMvata 64mAM mokSa padhAryA. cothA ArAno janmelo hoya te pAMcamA ArAmAM mokSe jAya paraMtu pAMcamA ArAno janmelo pAMcamA ArAmAM mokSe jAya nahi. gautamasvAmI, sudharmAsvAmI tathA jaMbusvAmI cothA ArAnA janmelA hatA paraMtu pAMcamA ArAmAM mokSe gayA. zrI jaMbu svAmInA nirvANa pachI daza bola viccheda gayA. (1) parama avadhi jJAna (2) mana:paryava jJAna (3) kevaLa jJAna (4) pulAka labdhi (5) AhAraka zarIra (6) lAyaka samakita athavA matAMtare kSapaka zreNi (7) jinakalpI sAdhu (8) parihAra vizuddha cAritra (9) sUkSma saMparAya cAritra (10) yathAkhyAta cAritra.. pATa-3 zrI prabhavasvAmI (vIra saM. 20) jaMbusvAmInA ziSya prabhavasvAmIno janma viMdhyAcala parvatanI taLeTImAM jayapura nAmanA nagaramAM, kAtyAyana gotrI jayasena rAjAne tyAM thayo hato. temanuM nAma prabhAva pADavAmAM AvyuM. tenA nAnA bhAInuM nAma vinayadhara kumAra hatuM. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTTAvali prabhavakumAranI vartaNUka aniSTa ane prajAne duHkhaprada hatI. kharAba mitronI sobatamAM rahI te vasatimAM vAraMvAra trAsa vartAvato. AthI prajAjanoe rAjA pAse jaI phariyAda karI. jayasena rAjA potAnA pATavI kuMvaranI AvI vartaNUkathI kheda pAmyo ane gusse thaIne tene dezanikAla karyo tathA nAnA putra vinayadharane rAjagAdI soMpI. 44 prabhavakumAra krodhe bharAI vanamAM cAlyo gayo; tevAmAM tene tyAM bhIlapallIno adhipati bhImasena maLyo. bannene paraspara vArtAlApa thatAM mitrAcArI thaI, kAraNa ke samAnazIta vyasaneSu sam / bhImasena tene potAnI pallImAM laI gayo. tyAM aneka coronA sahavAsamAM rAkhI cauryakaLA vageremAM tene pravINa banAvyo. te paNa moTI moTI corIo karavA lAgyo. samaya jatAM pallIpati bhImasenanuM mRtyu thatAM prabhavane coroe potAno adhipati banAvyo. lAkho pApI tIra gaye, satasaMga ke paratApa se / kSaNa meM beDA pAra hai, satasaMga ke paratApa se // ekadA te prabhava cora potAnA 500 sAthIo sAthe jaMbukumArane tyAM lagnanI rAte ja corI karavA mATe Avyo. te badhA corone moTI AzA hatI ke rAjagRhInA dhanADhya zreSThI RSabhadAsanA putra jaMbukumAranA ATha zrImaMta kanyAo sAthe lagna thayAM che tethI kariyAvara ghaNuM maLyuM haze. ApaNane sAro mAla maLI raheze. tyAM jaMbukumAra ane enI ATha patnIono saMvAda sAMbhaLyo. jaMbukumAranI vairAgyamaya vANIthI prabhava tathA enA sAthIo pIgaLI gayA ane jaMbukumAranI sAthe ja zrI sudharmAsvAmI pAse dIkSA lIdhI. satsaMgano keTalo prabhAva che te uparanA prasaMga uparathI samajI zakAya che, tethI haMmezA saMtono samAgama karavo. prabhavasvAmI 30 varSa sudhI gRhavAsamAM rahyA. dIkSA lIdhA pachI 20 varSa sudhI gurusevAmAM rahI 14 pUrvanuM jJAna saMpAdana karyuM. 50 varSanI uMmare AcArya padavI pAmyA. 54 varSa sudhI samasta jaina saMghanuM netRtva karyuM. 104 varSanuM sarva AyuSya bhogavI vIra saM. 75mAM teo svargavAsa pAmyA. pATa-4 zayyabhavAcArya svAmI (vIra saM. 75) zrI zayyabhavAcArya potAnI saMsArI avasthAmAM rAjagRhI nagarImAM rahetA hatA. jAte vatsagotrI brAhmaNa hatA. cAra veda, vyAkaraNa, chaMda, niryukti vagere aneka zAstronA jJAtA hatA. ekadA prabhavasvAmIe jJAnabaLathI jotAM potAnuM Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 45 AyuSya alpa lAgyuM tethI temaNe vicAra karyo ke mArA pachI koI lAyaka puruSa AcArya padavI para Ave to zAsananI zobhA vadhe. zrutajJAnathI jotAM jaina saMghamAM koI yogya puruSa na maLyo. yogabaLathI jANyuM ke agnihotrI zayyabhava jo dIkSA le to te AcAryapadane zobhAvI zakaze. turata tenI pAse AvI bhAvayajJanuM AbehUba svarUpa samajAvI pratibodha pamADyo. 28 varSa teo saMsArAvasthAmAM rahyA. gurudevanA sAnnidhyamAM rahI 14 pUrvanuM jJAna meLavyuM ane 23 varSa AcArya pade rahyA. jyAre zayyabhavasvAmIe dIkSA lIdhI tyAre temanI patnI sagarbhA hatI. pAchaLathI putrano janma thayo. tenuM nAma manaka rAkhavAmAM AvyuM. putra ATha varSano thayo tyAre teNe enI mAtAne pUchyuM, "mArA pitA kyAM che ?" mAtAe javAba Apyo ke, "tArA pitAe to tArA janma pahelAM ja dIkSA lIdhI che", A sAMbhaLI mAtAnI rajA laIne pitAne jovA mATe manaka caMpAnagarImAM Avyo. rastAmAM ja zasthaMbhavAcArya maLyA. vAtacIta karatAM bannenI oLakhANa thaI. pUrva saMskAranA suyoge AvA sarvocca sAdhu jIvana upara manakane khUba prema thayo. teNe pitA munirAja pAse dIkSA lIdhI. zasthaMbhavAcArye jJAnabaLathI navadIkSita manaka muninuM AyuSya joyuM to temane khyAla Avyo ke manakanuM AyuSya mAtra cha mAsanuM ja bAkI che. mATe eTalA vakhatamAM ene saMkSepamAM sUtrajJAna ApI AtmAnubhava karAvavo jethI eno uddhAra thAya. temaNe cauda pUrvamAMthI uddhRta karI dazavaikAlika sUtranI racanA karI. vikAlathI nivRtta te vikAlika ane temAM daza adhyayano che tethI "dazavaikAlika" tyArathI navadIkSita munirAjane pahelA dazavaikAlika sUtra zIkhavavAnI prathA zarU thaI. tenAthI AgaLa, pahelAM AcArAMga sUtra zIkhavavAmAM AvatuM. te jarA kaThina che. manaka munie daze adhyayano kaMThastha karI, sArI rIte saMyama pALI cha mAsamAM potAnuM kAma karI samAdhibhAve svarge sidhAvyA. zaSyabhavAcArya 52 varSanuM AyuSya bhogavI vIra saM. 98mAM kALadharma pAmyA. osavALa tathA zrImALIonI utpatti mahAvIrasvAmInA nirvANa pachI sittera varSa bAda zrI pArzvanAtha bhagavAnanA zAsanamAM chaThThIpATe zrI ratnaprabha nAme AcArya thayA. temaNe 'osiyA' nagarImAM kSatriya jAtine pratibodha pamADI zrAvako banAvyA tyAre osavALonI sthApanA thaI ane zrImALa nagaramAM zrImALIonI sthApanA thaI. A hakIkata zrI jaina Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 46 paTTAvali dharma vidyA prasAraka varga taraphathI bahAra paDela "jaina ItihAsa' nAmanA granthamAMthI maLI Ave che. 'pATa-5 zrI yazobhadrasvAmI (vIra saM. 98) zrI yazobhadrasvAmI kAtyAyana gotrI brAhmaNa hatA. 22 varSa gRhavAsamAM rahyA pachI zayyabhavAcArya pAse dIkSA grahaNa karI. ra4 varSa gurusevAmAM rahI 14 pUrvanuM jJAna meLavyuM. tyAra bAda AcArya pade birAjayA. 50 varSa sudhI AcArya padavI bhagovI kulla 96 varSanuM AyuSya bhogavI vIra saMvata 148mAM teo svargavAsa pAmyA. 'pATa-6 zrI saMbhUtivijayasvAmI (vIra saM. 148) zrI saMbhUtivijayasvAmI mADharagotrI hatA. 42 varSa saMsArAvasthAmAM rahI yazobhadrasvAmI pAse dIkSA grahaNa karI. 40 varSa sudhI gurunA vinaya vaiyAvacca karI cauda pUrvanuM jJAna saMpAdana karyuM. zuddha saMyama pALatA ane paLAvatA tathA suvyavasthita rIte gacchanuM netRtva karatA. 8 varSa sudhI AcArya padavI bhogavI 90 varSanuM AyuSya pUrNa karI vIra saM. 156mAM svargavAsa pAmyA. pATa-7 zrI bhadrabAhusvAmI (vIra saM. 156)paMcama zrutakevaLI zrI bhadrabAhusvAmI mauryavaMzI mahArAja candraguptanA samayamAM thayA hatA. ekadA pATalIputramAM kArataka sudi pUnamanA divase candragupta rAjAe pauSadha karyo hato. rAtrinA pAchalA praharamAM temaNe 16 svapna joyAM. temAM eka svapna evuM hatuM ke temAM bAra phaNAvALo nAga joyo. bhadrabAhusvAmI pAse svapna phaLa pUchayuM. bhadrabAhusvAmIe jaNAvyuM ke uttara bhAratamAM 12 varSano duSkALa paDaze. eka vakhata bhadrabAhusvAmI AhAra mATe koI gRhasthanA ghare gayA. eka bALaka khUba jorathI raDI rahyuM hatuM chatAM koI uttara ApatuM na hatuM tethI bhadrabAhu svAmIne khyAla AvI gayo ke 12 varSanA duSkALano prAraMbha thaI gayo che. candragupta rAjA paNa vairAgya pAmI bhadrabAhu svAmI pAse dIkSA lIdhI. munidharmanuM pAlana karavuM kaThina banaze evuM jANI bhadrabAhusvAmI ghaNA munione laI dakSiNa bhArata tarapha vihAra karyo. magadhamAM moTo duSkALa paDyo. cArebAju hAhAkAra vartAvA lAgyo. caturvidha saMgha bhego maLI paraspara vicAra karavA Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 47 lAgyo ke jo bhadravAhusvAmI ahIM hota to jarUra zAMti thAta. teozrIne teDI lAvavAno nirNaya karyo. ghaNA zrAvako temanI pAse AvI vinaMtI karI tyAre bhadrabAhusvAmIe kahyuM ke tamAre tyAM muniono nirvAha thaI zake tema nathI tethI huM AvI zakuM tema nathI. vaLI mahAprANa dhyAnano prAraMbha karyo che. bAra varSanA duSkALa pachI cauda pUrvanuM jJAna viccheda jaze. samajadAra zrAvako samajI gayA. gurudeva! ApanI pAse rahela amUlya jJAnano khajAno koI mumukSune maLavo joIe. A vAta sAMbhaLI zrI bhadrabAhusvAmIe kahyuM ke koI saraLa prajJAvaMta sAdhu ahIM Ave to huM jJAnano vAraso tene ApI zakuM. te zrAvako svadezamAM pAchA AvyA pachI punaHcaturvidha saMgha bhego karI bhadrabAhusvAmIe kahelI sarva vAta kahI saMbhaLAvI. A sAMbhaLI sthUlibhadra svAmI Adi pAMca munivaro tyAM javA mATe taiyAra thayA. tyAM gayA pachI jJAnanI bhikSA mAgI. vigayano tyAga karI jJAna saMpAdananA kAryamAM lAgI gayA. abhyAsa karatAM karatAM cAra munivaro to kaMTALI gayA. eka sthUlibhadrajIe alpa samayamAM 10 pUrvanuM jJAna meLavI lIdhuM. sthUlibhadrajInAM saMsArI sAta bahenoe dIkSA lIdhI hatI. ekadA te sAte sAdhvIjIo bhadrabAhu svAmI tathA dhUlibhadrajI vagere munirAjone vAMdavA mATe AvyAM. pahelA bhadrabAhusvAmIne vaMdana karyA pachI pUchayuM ke sthUlibhadrajI kyAM birAje che? bhadrabAhusvAmIe bAjuno rUma batAvyo. sthUlibhadrajIne khabara paDI gaI ke mArI baheno vaMdana karavA mATe AvI che to lAvane jarA batAvuM ke emanA bhAI keTalA AgaLa vadhI gayA che. vidyAbaLathI temaNe siMhanuM rUpa banAvyuM, sAte sAdhvIjI siMhane joI DarI gayAM ane tarata ja bhadrabAhu svAmI pAse AvIne vAta karI. gurudeva ! amArA bhAI mahArAjane siMha khAI gayo lAge che. - bhadrabAhu svAmI samajI gayA ke sthUlibhadrajIne jJAnanuM ajIrNa thayuM lAge che. A kALa ja evo viSama che ke have jJAnano viccheda thaI jaze. ThANAMga sUtramAM kahyuM che ke jJAnanuM ajIrNa ahaMkAra. ahaMkAra Ave eTale jJAnaprApti na thAya. bIje divase sthUlibhadrajIe vAcanA ApavA mATe vinaMtI karI paraMtu bhadrabAhuvAmIe kahyuM ke, "have tame vidyA grahaNa karavAne lAyaka nathI. bhUlanI punaH punaH kSamA yAcI paraMtu bhadrabAhusvAmI eka nA be na thayA.' zrAvakoe khUba ja Agraha karyo tyAre bAkInA cAra pUrvanI vAcanA ApI paNa artha ke rahasya samajAvyA nahi. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 paTTAvali zrI bhadrabAhu svAmI vize bIjI paNa eka daMtakathA pracalita che ke temanA moTA bhAI varAhamihire paNa dIkSA lIdhI hatI paraMtu AcAryapadavI bhadrabAhu svAmIne apAtAM varAhamihira nArAja thaI dIkSA choDI saMnyAsI banI gayA ane aSTAMga nimitta vagere dvArA AjIvikA raLavA lAgyA. bhadrabAhusvAmI tathA jaina saMgha tarapha bhAre dveSa rAkhavA lAgyA. ekadA naMda rAjAne tyAM putrano janma thayo. rAjAe varAhamihira pAse putranI janmapatrikA banAvaDAvI. temAM putranuM AyuSya bahu lAMbuM batAvyuM hatuM. pachI rAjAe bhadrabAhusvAmIne pUchatAM temaNe kahyuM ke AjathI sAtamA divase bALakanuM bilADInA nimitte mRtyu thaze. rAjAe AkhA nagaramAMthI bilADIone kADhI mUkavAno Adeza Apyo ke eka paNa bilADI rahe nahi. sAtamA divase bALakane bAraNAmAM sUvaDAvyo hato tyAM acAnaka uparathI lokhaMDano TukaDo bALaka upara paDyo ane bALakanuM mRtyu thayuM. rAjAne thayuM ke bhadrabAha svAmInI vAta sAcI paDI, paraMtu bilADIthI kyAM mota thayuM. UMDI tapAsa karatAM khabara paDI ke te lokhaMDanI banAvelI bilADI hatI. bhadrabAhusvAmInI vAta akSarazaH sAcI paDI tethI varAhamihiranuM apamAna thayuM. aMte durgAnathI mRtyu pAmI vyaMtara deva thayo. deve pUrvanA veranA kAraNe rogacALo vagere phelAvI lokone herAna parezAna karI mUkyA. saMdhe bhadrabAhusvAmIne AnuM nivAraNa kevI rIte thAya te pUchayuM tyAre zrI bhadrabAhusvAmIe "uvasaggahara" stotranI racanA karI. temAM sAta gAthAo hatI. e bole eTale deva hAjara thAya. upasarganuM nivAraNa thaI gayuM paraMtu e stotranA loko geralAbha uThAvavA lAgyA tyAre te deve AvIne bhadrabAhusvAmIne vAta karI ke loko kacaro upaDAvavA jevAM nakAmAM kAryo batAvI mane herAna kare che tyAre bhadrabAhusvAmIe temAM camatkArika be gAthAo kADhI lIdhI. pAMca gAthAo rahevA dIdhI. teno adazya prabhAva atyAre paNa paDe che. bhadrabAhusvAmI 45 varSa sudhI gRhAvasthAmAM rahyA. 17 varSa sudhI jJAna saMpAdana karI cauda pUrvanA jJAtA banyA. teozrI chellA zrutakevaLI hatA. hAlanA cheda sUtro, kalpa sUtra, bhadrabAhu saMhitA vagere aneka granthonI temaNe racanA karelI che. cauda varSa sudhI AcAryapade rahI vIra saMvata 170mAM kALadharma pAmyA. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 49 'pATa-8 zrI sthUlibhadrajIsvAmI (vIra saM. 170) maMgalaM bhagavAnvIro, maMgalaM gautamaH prbhuH| maMgalaM sthUlibhadrAdyA, jainadharmostu maMgalam // zrI sthUlibhadrajIsvAmI naMda rAjAnA maMtrI sakaDAlanA putra hatA. teo jAte nAgara brAhmaNa hatA. saMsArAvasthAmAM bAra varSa sudhI kozA vezyAne tyAM rahyA hatA. Akhare upAdAna jAgRta thatAM saMbhUtivijayasvAmInA saddhodhanuM nimitta prApta karI temanI pAse saMyama aMgIkAra karyo hato. temaNe bhadrabAhusvAmI pAse rahI cauda pUrvanuM jJAna prApta karyuM temAM chellA cAra pUrvanA mULapATha ja zIkhyA. daza pUrva artharahasya sahita karyA. ekadA sthUlibhadrajI kozA vezyAne tyAM cAturmAsa rahyA. vezyAe temane lalacAvavA mATe athAga prayatno karyA paraMtu niSphaLatA maLI. Akhare sthUlibhadrajInA upadezathI kozA bAra vratadhArI zrAvikA banI. bIjA eka munie siMhanI guphAmAM cAturmAsa karyuM. eke sApanA rAphaDA pAse rahIne cAturmAsa karyuM, eka munie kUvA kAMThe cAturmAsa karyuM. A badhA munirAjo cAturmAsa hemakhema pAra karI gurumahArAja pAse AvyA tyAre gurumahArAje badhAne duSkara' kahIne dhanyavAda ApyA paraMtu sthUlibhadrajIne "duSkara duSkara' kahIne mahAdhanyavAda ApyA. siMha guphAvAsI munine AmAM pakSapAta lAgyo. ImprabhAvathI prerAIne temaNe kozA vezyAne tyAM cAturmAsa karyuM paraMtu calita thaI gayA. Akhare vezyAe temane ThekANe lAvI dIdhA. guru mahArAja pAse AvI potAnA aparAdhanI aMtaHkaraNapUrvaka kSamA yAcI. - sthUlibhadrajI vezyAnA pUrva paricita ane pUrvapremI hovA chatAM brahmacaryamAM aDaga rahyA tethI temanuM nAma amara banI gayuM. dhanya che AvA mahAbrahmacArI mahAtmAne. A temanI jIvana kathA khUba ja prasiddha che. ekadA zrI skUlibhadrajIne vicAra udbhavyo ke zAsana hitArthe Agama sAhityanuM lakhANa karavAnI AvazyakatA AvI pahoMcI che. potAnI pAse je pUrvadhara munio hatA te badhAne ekatra karI potAne udbhavelA vicAro kahyA. badhA munione A vAta ruci. te sarve pUrvadharoe zrI sthUlibhadrajInI AgevAnI nIce 84 Agamo lakhI suvyavasthita sthAne rakhAvyA. 45 varSa sudhI AcArya padavI bhogavI, sarva AyuSya 99 varSanuM pUrNa karI vIra saMvata ra1pamAM svargavAsa pAmyA. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa0 paTTAvali zrI yUlibhadrajIsvAmInA pachIthI chellA cAra pUrva tathA prathama saMghayaNa ane prathama saMsthAna viccheda gayA. tattva kevaLIgamya. 'pATa-9 zrI mahAgirijIsvAmI (vIra saM. 215) Arya mahAgirisvAmI 30 varSa sudhI gRhavAsamAM rahyA pachI dIkSA grahaNa karI 40 varSa sudhI gurusevAmAM rahI bahuzruta thayA. 30 varSa AcArya padavI bhogavI kulla 100 varSanuM AyuSya bhogavI vIra saMvata 245mAM svargavAsa pAmyA. pATa-10 zrI AryasahastIsvAmI (vIra saM. 245) zrI AryasuhastIsvAmI vasiSTha gotrI hatA. 30 varSanA gRhavAsa pachI dIkSA grahaNa karI hatI. 24 varSa sudhI gurudevanI sevAbhakti karI tethI gurudeve temane AgamonuM rahasya samajAvyuM ane bahusUtrI banAvyA. tyAra pachI temane AcArya padavI ApavAmAM AvI. teozrI ziSya parivAra sAthe eka vakhata vicaratA ujjayinI nagarImAM padhAryA ane tyAM bhadrA nAmanI eka zeThANInI vAhanazALAmAM UtaryA. te bhadrA zeThANIne avaMtI sukumAra nAmano eka tejasvI putra hato. te batrIsa kanyAo paraNyo hato ane apAra sukhasamRddhi vacce jIvana vitAvato hato. eka vakhata saMdhyA samaya thaI gayA pachI Arya suhastI mahArAja "nalinI gulma" nAmanA adhyanano pATha karatA hatA. te pATha avaMtI sukumAre sAMbhaLyo: pUrvano saMskArI jIva hovAthI te pAThanA zabdo karmendriyamAM pravezatAM tenI vismayatA vadhatI cAlI. manana karatAM tene smaraNa thaI AvyuM ke aho ! AvuM sukha meM pUrvakALe joyuM che. ema vicAra karatAM tene jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM. tenA prabhAve tene pUrva nalinI gulma nAmanA vimAnamAM anubhaveluM sukha yAda AvyuM. te ja sukha punaH meLavavAnI tene utkaTa abhilASA thaI. tarata ja te potAnA mahelamAMthI nIce UtarI AcArya mahArAja pAse Avyo ane vaMdana karI bolyo, prabhu ! Apa je adhyayanano pATha karatA hatA te nalinI gulma vimAnanuM sukha meM pUrvabhavamAM anubhaveluM che, he kRpALu ! pharIne te sukho meLavavAnI IcchA thaI che tethI mAre ApanI pAse dIkSA levI che. AcArya mahArAja kahe, nahiM revInupriyA ! ma parivaMgha da! jema sukha Upaje tema karo, dharmanA kAmamAM DhIla karo nahi. avaMtI sukumAra ghare AvyA ane dIkSA mATe mAtAnI anujJA mAgI. paraMtu Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 51 mAtAe rajA na ApI tethI kumAre svayaM keza loca karI munino veza paherI lIdho. mAtAne khUba ja vismaya thayo. temaNe vicAryuM ke putranI prabaLa IcchAne koI rokI zakavA samartha nathI; AthI jAte bhadrAmAtA AcArya mahArAja pAse AvI putrane arpaNa karyo. Arya suhastI mahArAje tene dIkSA ApI. navadIkSita munie vicAra karyo ke pote atyaMta sukumAra hovAthI saMyamavratanA AkarAM kaSTo vadhu vakhata sahana karI zakaze nahi tethI anazana karavA mATe temaNe gurudevanI AjJA mAgI. gurvajJA maLavAthI smazAna bhUmimAM jaI kAyotsargamAM sthira thayA. tevAmAM eka bhUkhI ziyALaNIe baccAM sAthe AvIne te ja rAtrie temanAM zarIranuM bhakSaNa karyuM. A upasarga temaNe zAMtabhAve sahyo ane samAdhibhAve kALa karI potAnA ciMtavelA nalinI gulma nAmanA vimAnamAM ja utpanna thayA. jaina dharmanI prAcIna ane arvAcIna sthiti' nAmanA pustakamAM zrImad buddhisAgarajI mahArAja zrI Arya suhastIsvAmInA samayavize lakhe che ke AryasuhastI mahArAjanA upadezathI ujjiyanImAM saMprati rAjAe jaina dharma svIkAryo. potAnA pitAmahanI pAchaLa saMprati rAjAe hiMdunuM sArvabhaumatva svIkAryuM. saMprati rAjAe hindustAnanI bahAra jainadharmano upadeza devA mATe Arya suhastI svAmIne vinaMtI karI. prathama anArya dezomAM vihAra karavA mATe ane anArya lokone Arya banAvavA mATe vIrapuruSone sAdhuno veza paherAvI tathA sAdhuono AcAra zIkhavI aphaghAnistAna, IrAna, turkastAna, grIsa, arabastAna, TIbeTa, brahmadeza ane tAtAra vagere dezomAM mokalyA. teoe tyAM jaI anArya lokone jaina dharmano upadeza daI kharA Arya banAvyA. tethI tyAMnA loko jaina sAdhuonI bhakti karavA lAgyA tathA dharmanA AcAravicAromAM kuzala thayA. AMdhra vagere anArya dezamAM vihAra karavA mATe saMprati rAjAe karI ApelI sagavaDatA bAda zuddha sAdhuonA vRnda te dezomAM vicaravA lAgyA ane anAryo have to Aryo karatAM paNa adhika saraLa ane uttama che evA temaNe Arya suhastI svAmI pAse udgAro paNa kADhyA. saMprati rAjAnA samayamAM jainonI vasati 40 karoDanI ItihAsakAro jaNAve che, te uparokta hakIkata jotAM yathArtha mAnI zakAya che. te vakheta Isu khrista ke hajarata mahamadasAhebano janma thayo na hato. aneka dezomAM jaina dharma prasarelo hovAthI ATalI saMkhyA vize koI zaMkA rahetI nathI. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 paTTAvali vIra saMvata 254mAM AryasahastI svAmI AcAryapade AvyA pachI temanA upadezathI saMprati mahArAjA jainadharmI thayA. 46 varSa sudhI AcAryapade rahyA. 100 varSanuM AyuSya bhogavI vIra saMvata 291mAM svargavAsa pAmyA. pATa-11 zrI supratibuddhasvAmI (vIra saM. 291) zrI supratibaddha svAmI vyAdhapatya gotrI hatA. dIkSA laI 28 varSa sudhI jJAna meLavyuM. pachI AcAryapade AvyA. susthita nAmanA muni temanA gurubhAI hatA. bannee maLIne kroDa vAra sUrimaMtrano jApa karyo hato tethI atyAra sudhI nirgastha gacchanA nAmathI oLakhAto A gaccha koTIla gacchanA nAme oLakhAvA lAgyo. ahIM sudhI to zuddha nirjhanya mArga cAlato hato paraMtu tyAra bAda temAM pheraphAra thato gayo ema anumAna thaI zake che. temaNe 48 varSa sudhI AcAryapadavI bhogavI, kulla 96 varSanuM AyuSya bhogavI vIra saMvata 339mAM svargavAsa pAmyA. 'pATa-12 zrI IndranisvAmI (vIra saM. 339) IndrabinasvAmInuM bIjuM nAma vIrasvAmI hatuM. teo kauzika gotranA hatA. nAnI uMmare dIkSA grahaNa karI 10 pUrvanuM jJAna saMpAdana karyuM hatuM. 82 varSa sudhI AcArya padavI bhogavI vIra saMvata 421mAM svargavAsa pAmyA. pATa-13 zrI AryadinasvAmI '(aparamate skaMdilAcArya vI. saM. 421) | zrI Aryadina svAmI gautamagotrI karNATakanA brAhmaNa hatA. 30 varSa gRhasthAzramamAM rahI dIkSA grahaNa karI. 3ra varSa gurubhakti karI bahumutrI thayA. teozrI ugra tapasvI paNa kahevAya. dIkSA lIdhI tyArathI ja sarva vigayano tyAga karyo hato. pa5 varSa sudhI AcArya padavI bhogavI, 115 varSanuM sarva AyuSya bhogavI svargavAsa pAmyA. vIra. saM. 476. vikrama saMvata kyAre zarU thayo ? bhagavAna mahAvIra pachI 60 varSa sudhI pAlaka rAjAe avaMtI nagarImAM rAjaya karyuM. tyAra pachI pATalIputramAM nava naMda rAjAoe 155 varSa sudhI rAjaya Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA pa3 karyuM. tyAra bAda candragupta, bindusAra, azoka, kuNAla ane saMprati e pAMca rAjAoe 108 varSa rAjaya karyuM. puSpamitra rAjAe 30 varSa, balamitra ane bhAnumitra rAjAe 60 varSa, nabhavAhana rAjAe 40 varSa ane pachI zaka rAjAe 4 varSa rAjya karyuM. ema 21 rAjAoe 470 varSa sudhI rAjaya karyuM. vIra saMvata 471me varSe vikrama nAmanA mahA parAkramI rAjAe zakone harAvI rAjya prApta karyuM. tyArathI vikrama rAjAne lokoe mahArAjAdhirAjanA IlakAbathI vadhAvI lIdhA. vikrama rAjAe aneka lokonA karja mApha karyA hatA tethI teo paraduHkhabhaMjana kahevAyA, tethI temanA nAmano saMvata cAlyo. e saMvatano prAraMbha IsavIsananI pahelAM pa7me varSe thAya che. keTalAka loko vikrama saMvatanI zarUAta vIra saMvata 483 varSe thaI che ema mAne che. 'zrI skaMdilAcArya ane mAdhurI vAcanA zratanI chinnabhinnatA uttarottara vadhatI gaI eTale vIra nirvANa pachI chaThThI saikAmAM ane pATalIputra pariSada pachI lagabhaga 400 varSe Arya skaMdilAcArya ane vajasvAmInA vakhatamAM punaH sUtrone saMkalita karavAmAM AvyA, kAraNa ke bAra varSano bhayaMkara duSkALa paDavAthI sAdhuo annanA mATe bhinna bhinna sthaLe pharatA hovAthI zrutanuM grahaNa, manana ane ciMtana karI na zakyA tethI te zruta vinaSTa thayuM ane jyAre sukALa thayo tyAre mathurAmAM zrI skaMdilAcArya sAdhu samudAya bhego karI jene je je sAMbharyuM che te badhuM ekatra karI vyavasthita karyuM. A bhayaMkara duSkALa pUrvaracita zrutajJAnanI ghaNI hAni karelI. teno uddhAra sUrasena dezanA pATanagara mathurAmAM thavAthI mAthurI vAcanA kahevAmAM Ave che. vidyAdhara nAmaka gacchamAM skaMdilAcAryanA ziSya vRddhavAdI thayA ane vRddhavAdInA ziSya siddhasena divAkara thayA jemaNe kalyANa maMdira stotra vagerenI racanA karI che. pATa-14 zrI vajasvAmI (vIra saM. 476) avantikA nAmanI nagarImAM dhana nAmanA eka zeTha rahetA hatA. tene dhanagiri nAmano eka putra hato. te bALapaNathI ja vairAgyavAna hato paraMtu pitAnA ati AgrahathI sunaMdA nAmanI eka kanyA sAthe lagnagranthithI joDAvuM paDyuM hatuM. keTalAka samaya pachI te sunaMdAne garbha rahyo eTale dhanagiri tarata ja tyAMthI nIkaLI. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 paTTAvali guru mahArAja pAse gayo ane tyAM vidyAbhyAsa karavA lAgyo. chevaTe kuTuMbIjanonI rajA laI teNe dIkSA aMgIkAra karI. nava mAsa vItyA bAda sunaMdAe eka tejasvI putrane janma Apyo. tenuM nAma vaja rAkhavAmAM AvyuM. dina pratidina te bALaka zukla pakSanA candramAnI jema vadhato hato, paraMtu te khUba raDyA karato. jyAre te atizaya rudana karato tyAre mAtA sunaMdA tene kahetI ke beTA, tArA pitAe jo dIkSA na lIdhI hoya to tAro janma mahotsava karata tathA tArI badhI IcchAo pUrI thAta. mATe have dhIraja rAkhI chAno rahe ItyAdi zabdo vAraMvAra saMbhaLAvyA karatI. A zabdonI bALakanA komaLa mAnasa para camatkArika asara thaI. pUrvanA susaMskAronA baLe "dIkSA' zabdanAM zravaNathI bALakanI jijJAsAvRtti sateja thaI ane jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM. pUrva bhavamAM dIkSA lIdhelI te yAda AvyuM. AthI teNe pAraNAmAM nizcaya karyo ke mAre dIkSA levI paNa mArI mAtA mArA uparanA ati snehane kAraNe mane choDI zakaze nahi tethI jo huM niraMtara raDyA ja karIza to kaMTALIne mArI mAtA mane choDI deze e gaNatarIe raDavAnuM zarU karyuM. ekadA sunaMdAnA bhAI zrI Arya samiti tathA tenA pati zrI dhanagiri Adi munirAjo vicaratA vicaratA avantikA nagarImAM padhAryA. gocarIno samaya thatAM gurudeva pAse AjJA mAgI tyAre gurudeve kahyuM ke tamane sacitta ke acitta je koI vastunI prApti thAya te letA Avajo. dhanagiri munirAja sunaMdAne tyAM vahoravA AvyA. kaMTALI gayelI sunaMdA putrane laI AvI ane kahyuM ke, "A tamAro putra Akho divasa raDI raDIne mane herAna karI nAkhe che, huM tenAthI kaMTALI gaI chuM mATe tame Ane laI jAo.' dhanagirie kahyuM "tuM jo A putra amane ApIza to pAchaLathI pazcAttApa thaze. ame to tene laI jazuM paraMtu te pharI pAcho maLaze nahi, have zo vicAra che?" kaMTALelI sunaMdAe putrane laI javAno Agraha karyo. putrane jevo jhoLImAM nAkhyo ke te tarata ja chAno rahI gayo. dhanagiri munie bALaka gurune soMpI dIdho. gurudeve te bALakane sAdhvIjI mAraphata eka zrAvikAne soMpyo. tyAra bAda te munivaro anyatra vihAra karI gayA. te zrAvikA premathI vajakumArane ucheravA lAgI. bIjI zrAvikAo paNa khUba premathI tene ramADatI. thoDA ja divasamAM tenI kAMti khUba camakavA lAgI. eka vAra sunaMdAe zrAvikAo pAse potAnA putrane joyo tethI tene pAcho suparata karavAnuM te zrAvikAone kahyuM. zrAvikAoe kahyuM ke, "ame nathI jANatA ke A putra tamAro Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papa A che aNagAra amArA hoya, amane to gurumahArAje A putrane thApaNa tarIke rakSaNa karavA soMpyo che, mATe amArAthI temanI rajA vagara tamane putra kema soMpI zakAya ?'' paraMtu jyAre sunaMdAe khUba haTha lIdhI tyAre temaNe kahyuM ke, "tuM amArA ghare AvIne khuzIthI putrane ramADI zake che, dhavaDAvI zake che." A uparathI sunaMdA dararoja te zrAvikAne tyAM javA lAgI ane putrane joI ramADI sukha anubhavavA lAgI. vajakumAra traNa varSano thayo tyAre dhanagiri vagere munivaro avantikA nagarImAM padhAryA. sunaMdAe prathama vicAra karyo ja hato ke pharI munirAja Avaze tyAre putranI mAgaNI karIza. AthI dhanagiri pAse potAnA putranI mAgaNI karI. munie teno InkAra karyo. aMte sunaMdAe rAjA pAse phariyAda karI nyAya mAgyo. rAjAe dhanagirine bolAvyo. saMgha sahita dhanagiri muni rAjasabhAmAM AvyA. sunaMdA paNa keTalAka mANasone laI rAjasabhAmAM AvI. ubhaya pakSanI dalIlo sAMbhaLIne chevaTe rAjAe nyAya Apyo ke jenA bolAvavAthI A bALaka jenI pAse jAya tene te bALa svAdhIna karavo. AthI sunaMdAe bhAtabhAtanAM rakamaDAM Adi vastuo batAvI bolAvyo paNa vajakumAra jAtismaraNa jJAnavALo hovAthI tene vicAra Avyo ke mAtAno upakAra ghaNo che, A vakhate temanI pAse nahi jAuM to temane du:kha lAgaze ane jo gurudevanI upekSA karIza to zAsananI hIlanA thaze ane mAro saMsAra paNa vadhaze tethI pitA munirAja pAse javuM zreSTha che. A vicArathI te mAtA pAse gayo nahi. pachI munirAja munie vajakumArane kahyuM, "vatsa ! dIkSA levAnI IcchA hoya to rajoharaNane grahaNa karo." A sAMbhaLI kumAre tatkALa rajoharaNa laIne nAcavA mAMDyuM ane dhanagiri muninA khoLAmAM jaIne beTho. - rAjAe nyAya Apyo ke bALaka dhanagirine soMpAze. pachI sunaMdAe paNa vairAgya pAmI dIkSA lIdhI. ATha varSanI uMmare gurumahArAje vajakumArane dIkSA ApI eTaluM ja nahi paraMtu tene yogya jANIne te ja samaye AcArya padavI ApI. pachI thoDA ja samayamAM AryadinasvAmI svargavAsa pAmyA. agiyAra aMganuM jJAna to temaNe bALapaNamAM meLavI lIdhuM hatuM. dIkSA pachI bhadraguptAcArya pAsethI daza pUrvanuM jJAna meLavyuM. potAnA abhuta jJAna ane saMyamanA prabhAvathI ghaNA bhavya jIvono uddhAra karyo ane mahAna zAsana prabhAvanA karI. temanI prazaMsA sarvatra prasarI rahI hatI. te vakhate pATalIputra nagaramAM dhana nAmanA eka dhanADhya zeThane rukimaNI nAmanI eka svarUpavAna kanyA hatI. teNe keTalAMka sAdhvIjIonA mukhethI vajasvAmInI prazaMsA sAMbhaLIne evo nizcarya karyo Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa6 paTTAvali ke mAre paraNavuM to vaja svAmIne ja! AthI sAdhvIjIoe teNIne kahyuM ke, "are murkha ! vajasvAmI to pAMca mahAvratadhArI munirAja che. temaNe to kaMcana ane kAminIno sarvathA tyAga karyo che." A sAMbhaLI rukimaNIe javAba Apyo ke, "jo ema che to huM paNa dIkSA laIza." evAmAM vajasvAmI grAmAnugrAma vihAra karatA te ja nagaramAM padhAryA. te vAtanI khabara paDavAthI rukimaNInA pitA kroDa sonAmahoro laI potAnI putrInI sAthe vajasvAmI pAse AvI AgrahapUrvaka kahyuM ke, "A mArI putrI haTha laIne beThI che, tene paraNIne amArA upara anugraha karo ane A kroDa sonAmahoro grahaNa karo." A sAMbhaLI vajasvAmIe mitapUrvaka kahyuM, "A saMsAranA viSayo jhera samAna mAnIne meM tene tajyA che, paNa juo, tamArI putrIne mArA para sneha hoya to te mArI jema dIkSA grahaNa kare." A sAMbhaLI rukimaNIe vairAgya pAmI dIkSA lIdhI ane sAcA premanA darzana karAvyA. chelle vajasvAmIne zleSmano vikAra thavAthI auSadha mATe sUMTha lAvelA, te vAparavAnI teo bhUlI gayA. sadhyAkALe pratikramaNa bAda yAda AvyuM. AthI tene pAThavI prAyazcita lIdhuM. temane vicAra thayo mAruM saMyamI jIvana doSita banyuM mATe have jIvavuM vyartha che. ema pazcAtApa karI potAnA ziSya vajasenasvAmIne potAnI pATe besADI kahyuM ke, "AjathI bAra varSano duSkALa paDaze ane jyAre tamane lakSa mUlyanA anAjamAMthI bhikSA maLe tyAre samajavuM ke tene bIje ja divase sukALa thaze." ATaluM kahI anazana zarU karyuM. vajasvAmIno janma vIra saM. 468mAM thayo hato. ATha varSe gRhavAsamAM rahI dIkSA lIdhI hatI. dIkSA lIdhA pachI tarata ja AcAryapadavI maLI hatI. temaNe 108 varSa AcArya padavI bhogavI. sarva AyuSya 116 varSanuM bhogavI dakSiNa bhAratamAM AvelA rathAvarta parvata para jaI anazana karI vIra saMvata 184mAM svargavAsa pAmyA. temanA svargavAsa pachI ardhanArAca saMghayaNa ane dazamAM pUrvanuM jJAna viccheda gayuM hatuM. tattva kevaLIgamya. 'pATa-15 zrI vajasenasvAmI (vIra saM. 584) zrI vajasenasvAmInuM bIjuM nAma AryamaMgu AcArya hatuM. temanuM gotra bhAradvAja hatuM. temaNe 32 varSanI uMmare dIkSA lIdhI hatI. dIkSA lIdhA pachI 50 varSa sudhI gurusevAmAM rahIne jJAna prApta karyuM. tyAra bAda temane AcArya padavI ApavAmAM AvI hatI. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA pa7 temanA vakhatamAM prathama cAra gaccha nIkaLyA hatA. tyAra pachI temAMthI krame krame 84 gaccha thayA hatA. vajasenasvAmInA samayamAM eka pAMca varSano ane eka sAta varSano ema banne maLI bAra varSano duSkALa paDyo hato. te vakhate jaina sAdhuone sAdara-satkAra ane nirdoSa AhAra-pANI meLavavAmAM muzkelI paDatI tethI zuddha kriyApAlaka ane AtmArthI 784 sAdhuoe to AloI, paDikkamI, niMdI, niHzalya thaI saMthAro karI sadgatine varelA; paraMtu je sAdhuo zithilAcArI hatA teo potAnI AjIvikA calAvavA mATe bhoLA ane svArthI manuSyone kahevA lAgyA ke, "A bhayaMkara kALamAM saune maravAnuM to che ja paraMtu potAnI jIMdagI sArthaka karavA mATe prabhujI pAse kAMIpaNa naivedya ke bheTa dharazo to puNyanI kamANI thaze ane tamAro paraloka sudharaze." ema lAlaca ane AkarSaNanI aneka vAto teo potAnA bhakto pAse karavA lAgyA. bhaktone paNa temanI A vAta gamI ane te sAdhuonA kahevA pramANe karavA lAgyA. "duniyA jhukatI hai, jhukAnevAlA cAhie." A kaTokaTInA samaye eka moTA kuTuMbavALo jinadAsa nAmano zrAvaka hato, tenI pAse puSkaLa paiso hato paraMtu anAjano dANo paNa na hato. "nANuM maLe paNa TALuM na maLe." evo A prasaMga hato. jinadAsa ane tenuM kuTuMba bhUkhe TaLavaLatuM hatuM. traNa divasa sudhI bhUkha sahana karI paNa muThThI anAja kyAMyathI maLyuM nahi. tyAre jinadAse vicAra karyo ke A kuTuMbanuM du:kha jovuM enA karatAM marI javuM zreSTha che. ema vicArI mahAmahenate teNe lAkha sonAmahoro ApIne eka pAlI jAra meLavI ane tene dabAvI rAba banAvarAvI. te rAba taiyAra thaI eTale temAM jhera bheLavIne pI javI, evo vicAra karI jinadAsa te rAbamAM bheLavavA mATe jhera ghoLIne taiyAra karato hato te ja samaye vajasenasvAmI vahoravA mATe tyAM padhAryA. te samaye jinadAsanI paristhiti jANI tene tema karatAM aTakAvI zubha bhaviSyavANI uccAratA kahyuM, "jinadAsa ! sabUra, mArA gurudeva mane kahI gayA che ke jayAre tamane lakSa dravyanA annamAMthI bhikSA maLe tyAre jANavuM ke tene bIje ja divase sukALa thaze. bhadra ! tuM dhIraja rAkha. AvatI kAle anya dezanA vahANo anAjathI bharelA ahIM Avaze. eTaluM kahI AcArya svasthAnake gayA." bIjA divasanA prabhAte dariyAkinAre AvatAM annathI bharelAM vahANo AvelAM jinadAse joyAM eTale temAMno badho mAla teNe kharIdI lIdho. te mAla gAmamAM lAvI jinadAse badhA grAmavAsI lokone thoDo vaheMcI Apyo eTale lokone Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 paTTAvali zAMti thaI. sau te zeThano upakAra mAnavA lAgyA. dhIre dhIre duSkALa dUra thayo ane sarvatra sukALa pravartavA lAgyo. vajasenasvAmIe je bhaviSya kathana karI jinadAsa para athAga upakAra karelo; tenA badalAmAM jinadAsa zeThe potAnA cAra putro :- 1. caMdra, 2. nAgendra, 3. nivRtti ane 4. vidyAdhara; vajasenasvAmIne ziSyArthe arpaNa karyA. te cArene dIkSA ApI gurudeve khUba bhaNAvyA paraMtu chevaTe te cAre ziSyo guru AjJAmAM na rahetA judA judA vicaryA ane temaNe navA cAra gaNya sthApyA. zrI vajasenasvAmI 36 varSa sudhI AcAryapade rahI sarva AyuSya 118 varSanuM bhogavI vIrasaMvata 620, vi.saM. 150mAM svargavAsa pAmyA. digambara saMpradAyanI utpatti zrI vajasena svAmInA zAsanamAM vIra saM. 609 ane vi.saM. 139nI sAlamAM dakSiNa bhAratanA karNATaka rAjayamAM digambara saMpradAya zarU thayo tenI TUMka vigata nIce pramANe che. rathavIrapura nAmanA nagaramAM ekadA kRSNa nAmanA AcArya padhAryA. temanI sAthe zivabhUti nAmanA muni hatA. te munine rAjAe eka ratnakaMbala vahorAvI. munine te ratnakaMbala pratye atyaMta moha jAgyo. te joI gurUmahArAje kahyuM ke, AvuM bahumUlya vastra rAkhavuM ucita nathI, ema kahIne temaNe ratnakaMbalanA TukaDA karI nAkhyA ane rajoharaNanA nizithiyA banAvI nAkhyA. AthI zivabhUtie gurUnI sAthe kaleza karyo ane kheda pAmyA. tyAra pachI koI eka divasa AcArya mahArAja jinakalpI sAdhuono AcAra varNavI rahyA hatA; te vakhate zivabhUtie kahyuM ke, "jyAre jinakalpI sAdhuono Avo utkRSTa AcAra che tyAre tame zA mATe AvI upadhi rAkhI rahyA cho?" gurUmahArAje kahyuM ke, "A kALamAM jinakalpIpaNuM pALI na zakAya kAraNa ke evuM saMghayaNa nathI tathA teTaluM jJAna nathI." A sAMbhaLI zivabhUtie kahyuM ke, "tamArI vAta yathArtha nathI. tIrthakaro paNa acelaka hatA mATe vastrarahitapaNuM ja zreSTha che." tyAre AcArya mahArAje kahyuM ke, "tame vastrAdi parigrahanA sarbhAvamAM kaSAya, mUrchAdi doSo kema nathI svIkAratA?" tIrthakaro paNa ekAMta vastrarahita na hatA kema ke Agama sAkSI Ape che. sarve vi dukha niyA virA Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 59 A che aNagAra amArA caDavIsuM / arthAt dareka tIrthaMkaroe eka devaduSya sahita saMsAra choDelo che. Ama aneka rIte samajAvyA paNa te na svIkAratAM zivabhUti muni digambara banI vasati bahAra udyAnamAM cAlyA gayA. eka divasa zivabhUtinI bahena ke je sAdhvI thaI hatI te zivabhUtine vaMdana karavA gaI. tyAM zivabhUtine nagna dekhI pote paNa nagna banI vicaravA lAgI. eka vakhate te sAdhvI bhikSArthe zaheramAM AvI te vakhate eka vezyAe tene nagna joIne tenA zarIra para sADI nAkhI. te sADI sAthe zivabhUti pAse AvI tyAre zivabhUtie kahyuM ke, "A vasra tuM tArI pAse ja rAkha kema ke tane devatAe arpaNa karyuM che.'" eTale tyAra pachI te sAdhvIjI vastra sahita vicaravA lAgyAM. ,, zivabhUtie koDinsa ane koSTavIra nAmanA be ziSya karyA. krame krame saMkhyA vadhI ane navI paraMparA cAlu thaI. tyAra pachI alaga zAstro racAyAM. Ama vI.saM. 609 thI digaMbaronI zarUAta thaI. zrI vajrasena svAmI 36 varSa sudhI AcAryapade rahI sarva AyuSya 118 varSanuM bhogavI vIra saMvata 620, vikrama saMvata 150mAM svargavAsa pAmyA. pATa-16 zrI bhadragupta svAmI, bIjA mate Aryaroha svAmI. pATa-17 zrI vayara svAmI, bIjA mate phAlguNamitra svAmI. pATa-18 zrI AryarakSita svAmI, bIjA mate dharaNIdhara svAmI. pATa-19 zrI nandilAcArya, bIjA mate zivabhUti svAmI. pATa-20 zrI nAgahastI svAmI, bIjA mate zrI Aryabhadra svAmI. pATa-21 zrI revatI AcArya, anya mate AryanakSatra svAmI. pATa-22 zrI siMhAcArya. pATa-23 zrI skaMdilAcArya, anyamate zrI nAgAcArya. pATa-24 zrI nAgajitAcArya, anyamate zrI hilaviSNu AcArya. pATa-25 zrI goviMdAcArya. pATa-26 zrI bhUtadinAcArya anyamate kaMdilAcArya. pATa-27 zrI devarkiMgaNI kSamAzramaNa. ahIM sudhI eTale vIra saMvata 980 sudhImAM uparokta AcArya bhagavaMto mahAvIranA paMcama gaNadhara zrI sudharmA svAmInI pATa para anukrame thayA. te samaya daramyAna aneka jAtanI caDatIpaDatI AvI gaI te sarve UtaratA kALano prabhAva jANavo. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 mUrtipUjAnI zarUAta kyAre thaI ? zrI vIra nirvANa 170mAM zrI bhadrabAhu svAmI svargavAsa thayA bAda zrI vizAkhAcArya nepALathI pATalIputra AvyA, te vakhate zrI sthUlibhadrasvAmI gAmanI bahAra vasatithI dUra rahetA hatA, teo zrAvakonA ati AgrahathI dezakALa vicArIne vasatimAM vAsa karavA lAgyA. jyAre vizAkhAcArya pUrva praNAlikAne vaLagI rahI vasati bahAra vanamAM rahyA. zrI sthUlibhadrajI tathA zrAvakonA ati AgrahabharI vinaMtI chatAM zrI vizAkhAcArye potAno Agraha na choDyo. pariNAme te vakhatathI samAjamAM be pakSa paDyA. (1) vasativAsI muni ane vanavAsI muni. paTTAvali banne pakSo pote yogya kare che ane bIjo pakSa yogya nathI karato; evA AgrahathI potapotAnA pakSa jamAvavAne yathAzakya sarva prayatno karavA lAgyA, e prayatno mamatva ane chevaTe IrSAmAM pariNamyA ane e IrSA vANI dvArA parasparanI niMdAnA svarUpamAM pratyakSa thavA lAgI. A eka ja samAjanA be AcAryonA matabhedano lAbha laI bauddho ane vedAMtio potAno pakSa prabaLa karavAne anekavidhi prayatna karavA lAgyA kAraNa ke benI laDAImAM trIjo phAve." jaina samAjanA AMtaraklezanA pariNAme ane suvihita sAdhu samAgamanA abhAve gRhasthonI jainadharma pratye zraddhA ghaTatI cAlI. emAM paNa khAsa karIne rAjAo je jainadharmI hatA teo e klezanA pariNAme ItarapaMtha tarapha AkarSAyA ane jaina maTI jainetara banavA lAgyA. A paristhiti joIne keTalAka suvihita ane samAjahitanI sAcI dhagazavALA AcAryoe rAjAo ane gRhasthone jaina dharmathI patita thatA aTakAvavA mATe zuM karavuM ? teno vicAra karyo ane e vicArane pariNAme temaNe nizcaya karyo ke - "rAjAo ane gRhastho jainetara samAjamAM jAya che enuM khAsa kAraNa teonA ISTadevanI mUrtinuM AkarSaNa che. dharmaguruo hAjara hoya ke na hoya paNa prabhunAM darzana karIe, tenuM pUjana-arcana karIe to paNa AtmakalyANa sAdhI zakAya che.' A prakAranI bhAvanAnA yoge rAjAo vagere jaina dharma tajI daI Itara paMthamAM jAya che. mATe teone dharmAMtara karatA aTakAvavA mATe ApaNe paNa zrI jinezvara devanI pratimAnuM avalaMbana batAvIe to jarUra ghaNA manuSyo dharmAMtara karatAM aTake. vaLI siddhAntomAM paNa sthApanA karavAmAM koI jAtano pratibaMdha naDato nathI. ane e pratimAne avalaMbana tarIke mAnavAthI bALajIvone dharmabhraSTa thatAM bacAvI zakAze. Ama zubha hetuthI temaNe mUrtipUjAnI zarUAta karI dIdhI. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61 A che aNagAra amArA bALajIvone anya darzanIonI mUrti pratye thatI zraddhA aTakAvavA mATe AcAryoe zrI jinezvara devanI pratimAnuM avalaMbana batAvyuM ane tenuM pariNAma dhAryA pramANe keTaleka aMze AvyuM paNa kharuM paraMtu bhAvimAM tenuM pariNAma kevuM Avaze teno te vakhate temaNe jarAya vicAra na karyo. temaja siddhAntanI tathA zrI vItarAgadevanI AjJAno paNa vicAra na karyo. zrI vItarAgadeve anuyogadvAra sUtramAM cAra nikSepAnuM varNana karyuM che, te yathArtha che paNa temAM nAma, sthApanA ane dravya e traNe nikSepane prabhue avaztha eTale nirupayogI kahIne tene AtmahitanA sAdhana tarIke mAnyA nathI. mAtra jANavA ane samajavA pUratA ja nAma nirdeza karela che. evI to ghaNI bAbato mAtra jANavA pUratI ja hoya che. tema prathamanA traNa nikSepa jANavA pUratA ja kahela che. jayAre eka bhAvanikSepa je guNayukta che tene Atma kalyANasAdhaka gaNI upayogI ane AdaraNIya kahela che. AvI rIte pratimAnuM sthApana ane pUjana vagerenI zarUAta khAsa kAraNane lIdhe eTale ke lokone jaina dharmathI bhraSTa thatAM aTakAvavA mATe ja buddhipUrvaka karavAmAM Avela che paNa tenuM pariNAma dhAryA karatAM viparIta AvyuM. vyavahAramAM paNa ghaNI vAra evuM bane che ke koI praNAlikA apavAda rUpe zarU karAya che pachI jo te baMdha na thAya to AgaLa jatAM kartavyarUpa banI jAya che, samaya jatAM te siddhAntarUpe sthApita thAya che. e sUtrAnusAra nAnuM kANuM moTA vahANamAM paDyuM hoya ane tenI upekSA karavAmAM Ave to AgaLa jatAM te vahANa dariyAmAM DUbI jaze. vaDanuM bIja nAnuM hoya che paNa enAthI vRkSa keTaluM moTuM banI jAya che, makAnamAM paDelI nAnIzI tirADane jo sAMdhavAmAM na Ave to jate dahADe makAnane pADI de che, tema mUrtipUjAnuM samaya jatAM pariNAma keTaluM viparIta AvyuM che. jainetaronI dekhAdekhIthI zrI vItarAgadevanI pratimAne pUrNa vaibhavI banAvI dIdhI, anAhArI evA bhagavAna pAse phaLa-phUlanA DhagalA thAya. dharmanimitte keTalI hiMsA thAya, vItarAganI mUrti sAme ja vItarAganI AjJAno bhaMga thAya. A rIte zrI vIranirmANanA bIjA saikAnA aMtamAM pratimA pUjananI zarUAta thaI ane zrI vIra nirvANa pachI 400 varSe zrI saMprati rAjA thayA. temaNe pratimApratiSThApaka guruonA upadezathI aneka sthaLe derAsara banAvyAM ane temAM mUrtio besADI. teno pracAra khUba vadhAryo. paNa ema karavA jatAM temAM vikRti janmI ane e pratimApUjana e ja AtmakalyANanuM paramotkRSTa sAdhana che ema pAchaLathI Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 paTTAvali zithilAcArI sAdhuoe upadezya ane viSayanA ane saMskRtaprAkRta grantho racAyA. Ama nirvadya dharmanA sthAne sAvadya dharmanI sthApanA thaI. A saMbaMdhI "noTsa ona dhI sthAnakavAsI jaina" nAmanA eka pustakanI nakala para abhiprAya ApatAM samartha jaina sutrajJa jarmana pro. harmana jekobI kahe che Worship in temples is not an original element of Jain religion but has been introduced inorder to meet the devotional requirement of the daity. I think even now, worship was not and is not theoretically considered as a means of allaining Nirvrati. samaya jatAM pahADa, parvato ane zahero vageremAM pratimAnuM sthApana karI, tenI prAcInatA batAvanArA granthonI racanA karI te bhUmine tIrthadhAma tarIke jAhera karI ane te tarapha samAjanuM dhyAna kheMcyuM temAM temane saphaLatA paNa maLI. TUMkamAM mUrtipUjA bhagavAna mahAvIra pachI ja zarU thaI che. 'dharma ke mokSanA mATe karavAmAM AvatI hiMsA ahitakArI che. tattha khalu bhagavayA pariNNA paveiyA / imassa ceva jIviyassa, parivaMdaNamANaNa - pUyaNAe, jAimaraNamoyaNAe, dukkhapaDidyAyaheDaM, se sayameva puDhavisatthaM samAraMbhai, aNNehiM vA puDhavisatthaM samAraMbhAvei / aNNe vA puDhavisatthaM samAraMbhaMte samaNujANai / taM se ahiyAe, taM se abohie| AcArAMga sUtra a. 1, u. 2 pRthvIkAyanA AraMbhanA viSayamAM bhagavAne parijJA (zuddha samaja) batAvI che. ke je prANIo jIvananA nirvAha mATe, kIrtimATe, mAna pUjA mATe, janmamaraNathI mukta thavA mATe ane du:khonA nivAraNa mATe svayaM pRthvIkAyanA zastronA AraMbha kare che, bIjA pAse karAve che athavA AraMbha karanAranI anumodanA kare che, paraMtu A hiMsA tenA mATe ahitakArI che tathA bodhi bIjano nAza karanArI che. sarvajJadeva zramaNajano pAsethI sAMbhaLI sabodha prApta karI keTalAMka prANIo e samaje che ke hiMsA e karmabaMdhananuM kAraNa che, mohanuM kAraNa che, maraNanuM kAraNa che ane narakanuM kAraNa che. chatAMpaNa jIva potAnA kAryomAM Asakta thaI aneka prakAranA zastro dvArA pRthvIkarma-samAraMbhathI pRthvIkAyanA jIvonI hiMsA kare che Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 63 temaja pRthvIne Azrita anya aneka prakAranA vanaspatikAya Adi jIvonI hiMsA kare che. pRthvIkAyanA jIvo dekhatA nathI, sUMghatA nathI, sAMbhaLatA nathI to temane vedanAno anubhava kevI rIte thAya che ? tenA uttaramAM tIrthakaradeva pharamAve che ke jevI rIte koI eka janmathI ja AMdhaLo, bahero, mUMgo puruSa hoya tene koI bhAlAthI bhede, talavArAdithI che, koI pagane, ghUMTIne, piMDIne, ghUMTaNane, jaMghAne, kamarane, nAbhine, peTane, pAMsaLIne, pIThane, chAtIne, dayane, stanane, khabhAne, bAhune, hAthane, AMgaLIne, nakhane, gaLAne, dADhIne, hoThane, dAMtane, jIbhane, tALavAne, gAlane, lamaNAne, kAnane, nAkane, AMkhane, bhramarane, lalATane, hoThane ane mastaka ItyAdi avayavone chede, bhede tene mUcchita kare, mArI nAkhe tyAre tene vedanA thAya che. paraMtu te vedanAne pragaTa karI zakato nathI tevI ja rIte pRthvIkAyanA jIvo paNa avyakta rUpathI vedanAno anubhava kare che, paraMtu tene pragaTa karI zakatA nathI. uparokta sarva varNana apakAya, teukAya, vAyukAya, vanaspatikAya tathA trasakAyanA viSayamAM A ja rIte karavAmAM Avela che. trIjAthI sattAmAM uddezAmAM cha kAyanA jIvonI hiMsA bAbata sarakhuM varNana karavAmAM Avela che. je ahiMsaka vRttivALA che te sUkSma athavA pUla zastrono prayoga karatA nathI. tethI te hiMsAnA bhedone samajI, vivekayukta thaI teno tyAga kare che. buddhimAna puruSa e sarva jANI pRthvIkAya Adi cha kAyanA jIvonI hiMsA svayaM kare nahi, bIjA pAse karAve nahi, hiMsA karanAranI anumodanA na kare. je hiMsAnA pariNAmone jANe ane choDe che te karmane jANanAra (zuddha saMyamI) muni che, ema huM kahuM chuM. traNe kALanA tIrthakaro dvArA hiMsAno niSedha 'AcArAMga sUtra, zrata. 1, a. 4, uM. 1 sebemi - je ya aIyA, je ya paDuppaNNA, je ya AgamissA arahaMtA bhagavaMto te savve evamAikkhaMti evaM bhAsaMti evaM paNNaviMti, evaM paviMti - savve pANA, savve bhUyA, sabve jIvA, savve sattA Na haMtavvA, Na ajjAveyavvA, Na parighetavvA, Na pariyAveyavvA, Na uddaveyavvA // 221 // esa dhamme suddhe, Niie - sAsae - samicca loyaM kheyaNNehiM paveie taMjahA - uThThiesu vA, aNuThThiesu vA, uvaThThiesu vA, aNuvaThThiesu vA, uvarayadaMDesu vA, aNuvarayadaMDesu Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 paTTAvali vA, mohisu vA, gaLuvahippu vA, saMgoparabhu vA, asaMtoraNamu vA // 22 // taccaM ceyaM tahA ceyaM assi ceyaM pavuccai // 223 // he jaMbU ! huM kahuM chuM ke je tIrthaMkaro bhUtakALamAM thaI gayA, vartamAnamAM je che, bhaviSyamAM je thaze te sarva A prakAre kahe che, bole che, samajAve che ane prarUpaNA kare che tathA karaze. sarva prANI, sarva bhUta, sarva jIva ane sarva sattvone mAravA na joIe, tenA 52 hukama na karavo joIe, tene dAsanI jema kabajAmAM na rAkhavA joIe. tene saMtApa na devo joIe tathA tene prANarahita karavA na joIe. A dharma zuddha che, nitya che, zAzvata che. saMsAranA duHkhone jANanAra hitakArI tIrthaMkaroe saMyamamAM tatpara ane atatpara, upasthita ane anupasthita, munio ane gRhastho, rAgIo ane tyAgIo, bhogIo ane yogIone samAna bhAvathI A upadeza Apyo che. jevo dharma bhagavAne kahyo che tevo ja che ane Avo dharma A jinapravacanamAM ja kahyo che. jIva hiMsAnuM pariNAma AcArAMga sUtra. zru. 1, a. 5, u. 1 AvaMtI keyAvaMtI loyaMsi viparAmusaMti aThThAe aNaThThAe / eesu ceva vipparAmusaMti, guru se kAmA, tao se mArassa aMto jao se mArassa aMto tao me dUre, heva se saMto eva me re // 264 // A saMsAramAM je koI prANI saprayojana athavA niSprayojana jIvonI hiMsA kare che teo te jIvonI gatimAM utpanna thAya che. AvA ajJAnI jIvane viSaya bhogo choDavA bahu kaThina lAge che. tethI teo janma - maraNamAM phasAI rahe che tathA mokSanA sukhothI dUra rahe che. vaLI teo viSaya - sukhane bhogavI zakatA nathI ke tethI vimukha paNa thaI zakatA nathI. jene tuM haNavA Icche che te tuM pote che A. sU. bru. 1, a. 5, u. pa ' tumaMsi NAma sacceva, jaM haMtavvaMti maNNasi tumaMsi NAma sacceva, jaM ajjAveyavvaMti maNNasi tumaMsi NAma sacceva, jaM pariyAveyavvaMti maNNasi, evaM jaM paridyettavvaMti maNNasi, jaM uddaveyavvaMti maNNasi / aMjU ceha paDibuddhajIvI tamhA Na haMtA Na vighAyae; aNusaMvayeNamappANeNaM jaM haMtavvaM NAmipatthae // 320 // Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 65 he Atmana ! jene tuM mAravAno vicAra karI rahyo che te tuM svayaM che. jenA para tuM hukama calAvavAno vicAra kare che, te tuM pote che, jene tuM duHkhI karavA Icche che, te svayaM tuM che. jene tuM pakaDavA Icche che, te svayaM tuM che, jene tuM mArI nAkhavA Icche che, te svayaM tuM che. tuM ema vicAra kara. A prakAranI samajaNathI koIpaNa jIvane mAravA na joIe kAraNa ke bIjAne mAranArane tenuM phaLa e ja rIte bhogavavuM paDe che. ema jANI koIpaNa prANIne mAravAnI IcchA na karavI joIe. | dazavaikAlika sUtranA chaThThA adhyayanamAM hiMsAno niSedha savve jIvA vi icchaMti, jIviuM na marijiuM / tamhA pANivahaM ghoraM, niggaMthA vajjayaMti NaM // arthAt sarve jIvo jIvavAne Icche che, nahi ke maravAne, tethI prANIvane ghora (bhayaMkara) jANIne sAdhuo teno sadaMtara tyAga kare che. hiMsA karavI, karAvavI ke anumodavI; A traNemAM sarakhuM pApa che tethI nava nava koTie paccakkhANa lenAra sAdhu - sAdhvIjIe trividha trividha hiMsAno tyAga karavo joIe. Ama aneka Agama zAstromAM hiMsAno biskula niSedha hovA chatAM utaratAM kALanA prabhAve jainonA cAre phIrakA (digaMbara, mUrtipUjaka, sthAnakavAsI ane terApaMthI) eka yA bIjI rIte AraMbha- samAraMbha ane zAstravirudhdha pravRttimAM paDI gayA che. sarvenI truTio pote svIkArIne teno tyAga karavo ghaTe. kamase kama zraddhA ane prarUpaNAmAM to nigrantha pravacana (tIrthakaranA vacano) ne 100% svIkAravuM joIe. sparzanA paNa e ja pramANe thAya to beDo pAra thaI jAya. je virala AtmAo mana - vacana - kAyAthI, karaNa - karAvaNa ane anumodana dvArA hiMsA Adi pApothI bace che teone koTi koTi vaMdanA. bhagavAna mahAvIranA zAsananI caDatI-paDatI 'samutthAna sUtra, u. 6nA AdhAre jinakappI vi muhe sayA liMgaM dhAreti / samutthAna sUtra, u. 6 arthAt jinakalpI paNa haMmezA mukhe muhapatti dhAraNa kare che. naMdI sUtramAM je zAstronA nAma che temAM A samutthAna sUtrane sthAna ApavAmAM Avela che tathA vyavahAra sUtramAM paNa 13 varSathI vadhAre dIkSA paryAyavALAne samutthAna sUtra bhaNavuM Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTTAvali paDe che tema batAvyuM che tethI tyAM paNa pramANabhUta mAnavAmAM AvyuM che. emAM jinakalpI sAdhu paNa mahupatti bAMdhe to vikalpIne to avazya bAMdhavI ja paDe temAM koI zaMkA rahetI nathI. temAM jIvonI utpatti mAnavI te svacchaMda mati kalpanA 1vA. tubbheNaM bhaMte sAsaNe kayA hAyamANe bhavissati, kayA udae bhavissati, kayA kAle sAsaNe Thio bhavissati ? goyamA ! egavIsaM vAsasahassehiM mama sAsaNe Thio bhavissati, do vAsasahassehiM mama sAsaNe hAyamANe bhavissati / he bhaMte! ApanuM zAsana kyAre hAyamAna thaze? kyAre udita thaze? keTalA kALa sudhI ApanuM zAsana cAlaze ? "he gautama ! mAruM zAsana ekavIsa hajAra varSa sudhI cAlaze. (prAraMbhanA) be hajAra varSa sudhI mAruM zAsana hAyamAna thaze." se keNaDheNaM bhaMte ! evaM vuccaI ? goyamA ! mama jammanakkhatte bhAsarAsI nAme mahaggahe saMkaMte tassa pahAvehiM do vAsasahassehiM sAhuNaM vA sahuNINaM vA jAva No udae pUyA bhavissati / goyamA bahave muNI sacchaMdacArI bhavissaMti, sayameva saMjamiyA bhavissaMti, bahave muNI mama saliMgaM muhe muhapattibaMdhaNaM vajjaittA davvaliMgadhArI samaieNaM bhavissaMti joNaM se davvasaliMgadhArI bhavissaMti / he bhagavan! Apa zA mATe ema pharamAvo cho? he gautama ! mArA janma nakSatra upara bhasmarAzi nAmano mahAgraha saMkramaNa kare che tethI tenA prabhAva vaDe be hajAra varSa sudhI sAdhuo ane sAdhvIjIo yAvat udaya pUjA pAmaze nahi. he gautama ! ghaNA munio svecchAcArI thaze. potAnI meLe saMyamI thaze. ghaNA munio svaliMgI mukhe muhapatti bAMdhaze nahi arthAt te kALe dravya liMgadhArI thaze, nizcaya te dravyasva liMgadhArI thaze. se keNatuNaM bhaMte ! goyamA ! te bahave muNi NAmadhArI, sevaM vatthaM rayaharaNamAdiyaM uvahiM NaM saliMgaM manissaMti se teNaDheNaM / go. NoNaM te davvasaliMgadhArI vi bhavissaMti, go. keI muNiNo muhapattibaMdhaNaM kAlapamANe karissaMti, te savve maNI avihimaggeNaM uvaesaM karissaMti, bahave muNiNo jiNapaDimaM karAvissaMti, bahave muNiNo jiNamuttiNaM paiThaM karAvissaMti, bahave muNI jiNapaDimANaM ThAvayA bhavissaMti jAva savvevi avihipaMthe paDissaMti, te savve puvvavuttAI kajjAiM sachandeNaM karissaMti / go. jayA bhAsagahe NivaTTie samANe tayA paNo mama sAsaNeNaM udae payA bhavissaMti, sAhaNaM vi udaya payA bhavissaMti, sAhaNINaM vi sAvayANaM vi sAviyANaM vi goyamA / udaye puyA bhavissanti // 5 // Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA * he pUjaya ! te kyA arthe ? he gautama ! te ghaNA nAmadhArI munio zveta vastra, yaharaNa Adi upadhine svaliMga mAnaze. te te arthe he gautama ! nizcaya dravyaliMgadhArI thaze. he gautama ! keTalAka munio muhapatti bAMdhavAnuM samaya anusAra rAkhaze, ghaNA munio avidhi mArge upadeza karaze. ghaNA muni jina pratimA karAvaze. ghaNA munio jina mUrtinI pratiSThA karAvaze. ghaNA munio jina pratimAne sthApana karaze yAvat sarve avidhi mArge paDaze. te sarva pUrve kahelAM kAryone svecchAe karaze. he gautama ! jayAre bhasmagraha nivRtta thaze tyAre pharI mArAM zAsanano abhyadaya thaze. sAdhunI paNa udaya pUjA thaze. sAdhvInI ane zrAvakonI tathA zrAvikAonI paNa he gautama ! udaya pUjA (abhyadaya) thaze. seNaM bhaMte / amuge jIve pagaibhadde ujjubhAve devANuppiye NaM paDimaM karAvei, paDimANaM vA paiLaM karAvei teNaM jIve kiM jaNayai ? navamI ! se nave pAvADuM mArUM nAyaDuM che 6 . he bhagavan! amuka jIva prakRtino bhadra, sarala bhAvavALo ane devAnupriya pratimA karAve, pratimAnI pratiSThA karAve te jIva zuM utpanna kare ? he gautama ! te jIva pApakarma utpanna kare. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccaI ? goyamA ! se jIve micchA bhAva paDivanne ajIvaM jIvabhAva manissati, chaNhaM jIvaNikAyANaM vahaM karissati, mama maggassa NaM hIlaNaM karAvissati, mama sAsaNeNaM udayaM No karissati, mae atthittaM asthi vuttaM, natthittaM natthi vuttaM, se jIve atthittaM natthi vadissati natthittaM asthi vadissati, se teNaTheNaM goyamA ! se jIve pAvAiM kammAiM jaNayai vA micchA mohaNijja kammaM nibaMdhai // 7 // he pUjya ! te kayA artha ema kaho cho? he gautama ! te jIva mithyA bhAvane pAmela ajIvamAM jIva bhAvane mAnaze, cha kAyanA jIvono vadha karaze, mArA mArganI hIlaNA (niMdA) karAvaze. mArA zAsanano udaya karaze nahi. meM che tene che kahyuM che ane nathI tene nathI kahyuM che. te jIva che tene nathI kaheze ane nathI tene che kaheze. te arthe he gautama ! te jIva pApa karmane utpanna kare che athavA mithyA mohanIya karma bAMdhe che. pATa-27 devarkiMgaNI kSamAzramaNa zrI devaddhigaNI verAvaLa (saurASTra) nivAsI zrI kAmardhi kSatriyanA putra hatA. temanA zikSAguru AcArya devagupta hatA. zrI nandIsUtronI racanA zrI Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 paTTAvali devaddhigaNI kSamAzramaNa dvArA thaI che. bAra dukALone lIdhe zramaNa saMsthAno ane zrutajJAnano bahudhA lopa thayelo jANI, zrutabhaktithI prerAI bhAvi prajAnA kalyANa mATe vIra saMvata 980mAM zrI saMghanA AgrahathI rahyA sahyA sAdhuone vallabhIpuramAM ekatra karyA ane teonA mukhethI zeSa rahelAM ochAvattA suTita ane atruTita AgamonA pAThone anukrame svabuddhithI saMkalita karIne pustakArUDha karyA. vIra saMvata 1000mAM zatruMjaya parvata para chellA eka pUrvadhara mahAvAcaka zrI devaddhigaNI kSamAzramaNa svargavAsa pAmyA. te vakhate vasativAsI saMvegI muni maMDaNomAMnA zrI kAlikAcArya temanA mukhya sahAyaka hatA. jethI teo yugapradhAna gaNAya che. e kAlikAcArya pAMcamanI ja saMvatsarI karatA. 'cothanI saMvatsarI kyAre thaI ? vIra saMvata 993thI vikramasUri thayA. temanA samayamAM te ja varSe bhAvaDagacchI kAlikAcArya trIjA thayA. temaNe paIThANapuramAM zatavAhanarAjAnA kAraNe, tenI anukULatA sAcavavA cothanI saMvatsarI karI ane vIra saMvata 994mAM svarge gayA. bIje varSe pAMcamanI saMvatsarI karavAnI hatI paNa kAlikAcAryanA ziSyoe karI nahi ane cothanI kAyama rAkhI. tyArathI cothanI saMvatsarInI paraMparA cAlI. ane have to "Age se calI AtI hai" pramANe samajavA chatAM koI cotha choDI pAMcamanI saMvatsarI karavA taiyAra nathI. "mullAjInuM nADuM pakaDyuM te pakaDyuM" kALanI balihArI ! pATa-28 AryaRSi svAmI. pATa-29 dharmAcArya svAmI. pATa-30 zivabhUti svAmI. pATa-31 siMhadeva svAmI (somAcAya). pATa-32 Aryabhadra svAmI. pATa-33 viSNacandrAcArya svAmI. pATa-34 dharmavardhana svAmI. pATa-35 zrI dharAcArya (bhurAjI svAmI). pATa-36 sudatta svAmI. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 68 pATa-37 suhastI svAmI. pATa-38 varadatta svAmI. pATa-39 subuddhi svAmI. pATa-40 zivadatta svAmI. pATa-41 vIradatta svAmI. pATa-4ra jayadatta svAmI. pATa-43 jayadeva svAmI. pATa-44 jayaghoSa svAmI. pATa-45 vIracakrAdhara svAmI (viveka svAmI). pATa-46 svAtisena svAmI. pATa-47 zrIvratAcArya. pATa-48 sumatiratnAcArya (sumati svAmI). pATa-49 lokAcArya (lakSmI vijayajI-lokacandrajI svAmI). caDatIpaDatInA camakAro carama tIrthakara bhagavAna mahAvIra svAmI nirvANa pAmyAne barAbara be hajAra varSa vItI gayAM. bhagavAna mahAvIranA nirvANa pachI vaccenA gALAmAM kAntinA aneka mojAMo AvI gayAM ane vilaya paNa pAmI gayAM. sauprathama bhadrabAhusvAmIe (paMcama kevalI) jaMbusvAmInA nirvANa pachI paDela mahAduSkALa pachI jaina zramaNavarganuM lupta thayela jJAnanuM punaruddhAra karavA mATe paTaNAmAM (pATalIputra) saMghamilana karyuM. tyAra bAda vIra nirvANa pachI pAMcamAM ane chaThThA saikAnI vacce mathurAmAM zAstroddhAra thayo. zrI skaMdilAcArya ane zrI vajasvAmInI nikaTanA samayamAM pharI duSkALa paDavAthI zramaNa saMghanI jJAnanI thayelI durdazAne sudhAravA mATeno A suyoga AgamoddhAra krAntino bIjo avasara. vIra saMvata 980mAM zrI devarkiMgaNI kSamAzramaNanA netRtva nIce zramaNavaronuM saMmelana vallabhIparamAM (bhAvanagara pAse) maLyuM te krAntinuM trIjuM mojuM. Ama krAntinI aneka cinagArIo AvI ane bUjhAI gaI kAraNa ke e mathuganI krAntiomAM pAMDityanA parispaMdana hatA. vitaMDAvAdanI jhapAjhapI hatI, Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 paTTAvali satyAgraha karatAM matAgraha tarapha vizeSa lakSya hatuM tethI mAnasika hiMsA thatI, vera baMdhAtA, TUMkamAM dharmanA nAme A badhuM hatuM. temAM paNa hindane mATe paMdaramo saiko mahAbhayaMkara hato. paThANono trAsa prajAne trAhi trAhi pokArAvI rahyo hato. dhArmika jhanUne nirdayatAnuM paizAcika svarUpa pakaDyuM hatuM. deva-devInI pUjAne nAme mahAhiMsAo thatI. dharmanA ThekedAro popazAhInI parAkASThAe pahoMcyA hatA tyAre bhAratanI prajAne eka sAcA dharmaprANanI ane sAcA krAntikAranI khUba jarUra hatI. zakendra devarAje jyAre bhagavAna mahAvIrane pUchayuM hatuM ke, "bhagavAn ! ApanA janma nakSatra para mahAbhasma graha beTho che, tenuM phaLa zuM?" pratyuttaramAM bhagavAne kahyuM ke, "he Indra ! A bhasma grahane lIdhe be hajAra varSa sudhI sAcA sAdhu-sAdhvIjIonI pUjA maMda thaze. barAbara be hajAra varSa pachI A graha Utaraze tyAre pharIthI jAgRti Avaze ane sAcA saMto ane satIono Adara satkAra thaze." Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 'vibhAga - 3 dharmakrAntikALa bhagavAna zrI mahAvIranA nirvANa samaye beThelA 'bhasmagraha utarI gayA pachIno dharmakrAntikALa ' ane mahAna krAntikArI vibhUtio. mahAna krAntikArI zrI lokAzAha "Necessity is the mother of invention." AvazyakatA AviSkAranI jananI che." jyAre jyAre dharmanI ke samAjanI paDatI dazA thAya che tyAre tyAre teno uddhAra karanAra mahApuruSano janma avazya thAya che. kaTokaTInA samaye mahAna krAntIkAranI jarUra hatI ane teno prAdurbhAva thayo. vAMco e dumahApuruSanuM jIvanavRttAnta. gujarAta rAjayanA sauthI moTA zahera amadAvAdamAM mULa kSatriya chatAM hAlamAM osavALa vaNika) tarIke oLakhAtA kuLa ane zIlathI ucca gaNAtA zAha kuTuMbanA agraNI hemAbhAI hatA. teo catura ane prAmANika hatA. dilhInI saltanata nIce AvelA e amadAvAdamAM te samaye subAnuM sAmrAjya hatuM. musalamAnonI rAjasattA hovA chatAM hinduone rAjakArobAramAM sAruM sthAna maLatuM hatuM. zrI hemAbhAIne paNa rAjakArobAramAM uttama sthAna maLyuM hatuM. temanAM dharmapatnInuM nAma gaMgAbAI hatuM. gaMgAbAI suzIla ane sadguNI hatA. AnaMdapUrvaka divaso pasAra thatA hatA. vi. saM. 147nA (matAMtare 1482) kArataka suda pUrNimAno pUrNa caMdra soLe kaLAe khIlI rahyo hato tyAre temAbhAIne putraratnanA janmanI vadhAmaNI maLI. temanI AkhamAM harSanAM AMsu UbharAyAM, romeromamAM AnaMda vyApI gayo Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 zrI lokAzAha mAtA gaMgAbAInA AnaMdanI avadhi na rahI. "putranAM lakSaNa pAraNAmAM" e lokokti pramANe navaprasta bALakanAM lakSaNo ja kahI ApatAM hatAM ke A bALaka vizvanA mahApuruSonI nAmAvalimAM potAnuM nAma ujjavala banAvaze. temanI phaIbAe taddanurUpa nAma paNa loMkAzAha rAkhyuM. hemAbhAI ane temanAM dharmapatnIno harSa uramAM samAto na hato. temanI cirakALanI bhAvanA pUrNa thaI hatI tethI chAtI gajagaja UchaLatI hatI. chaThThA varSanA prAraMbhe ja mAtA-pitAe loMkAzAhane pAThakajInA hAtha taLe vidyAbhyAsa mATe mUkyA. pUrvakALanA vidyAnA pragADha saMskArane mAtra tAjA ja karavAnuM kArya emanA mATe bAkI hatuM. pustakanuM pustaka bIje ja dahADe jyAre pAThakajI akSarazaH kaMThastha thayeluM jue tyAre tene Azcarya thayA kare. AvI apUrva smaraNazakti, grahaNazakti ane vinayabhAvanI pradhAnatAne kAraNe temaNe thoDA ja vakhatamAM vividha viSayonuM jJAna saMpAdana karyuM. pitAjInA saMskAra pramANe rAjanItino paNa UMDo abhyAsa karyo. kaLAkauzala ane vyavahAra dakSatAmAM te nipuNa banyA. temanA akSaro to jANe motInA dANA na hoya ! tema svaccha surekha ane pramANopeta hatA. lokAzAha paMdareka varSanA thayA tyAM to zIrohInA suprasiddha zAha odhavajInI vicakSaNa putrI sudarzana sAthe temanA lagna thayAM. kAlAnukrame dampatIjIvanamAM sukhada sahacAranI smRtirUpe temane eka putra ratnano janma thayo. tenuM nAma pUrNacandra (pUnamacaMda) rAkhavAmAM AvyuM. AvI rIte eka suputranA pitA, rAjyAdhikArI, garbhazrImanta ane saphaLa yazasvI vIra lokazAhanuM jIvana ati sukhada ane AkarSaka hatuM. bhalabhalA zrImaMtone temanA AkarSaka jIvananI IrSA AvatI. eka mahAna rAja karmacArI chatAM adhikAravAdano leza paNa garva temane na hato. UlaTuM teo ema samajatA ke rAjA ane prajA bannenI salAmatI ane snehanA saMrakSaNanuM A mahAna javAbadArIvALuM pada che. AthI te pada upara hovA chatAM rAjakAraNanI khaTapaTo, kAvAdAvA, rAja prapaMco ke lAMcarUzvatonAM pralobhanoe temane sparza karyo na hato. dayA ane dAna to janmasiddha sAthI hatA. saMyama ane sAdAI temanA jIvanamAM vaNAI gayAM hatAM. maLelI sAhyabI ane sAdhanono haMmezA Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 73 sadupayoga karatA. koIne dhanathI, koIne AzvAsanathI teo saMtoSatA hatA. Ama dharma ane vyavahArano sumeLa sAdhyo'to. te vakhate avyavasthA, rUDhiyonA tAMDavanRtya, svArtha ane vilAsanI ati mAtrAe jaina samAjane paNa choDyo na hato. e saDo jaina zAsanane doranAra sAdhuvarga sudhI pahoMcI vaLyo hato tema ja dharmanA nAme dhatIMga paNa teTalAM ja vadhI gayAM hatAM. sAmAjika, rASTrIya ane dhArmika e traNe kSetronI avanatinA jhALAM bAjhayAM hatAM. dharmanA nAme garIba ane nirdoSa prajA cagadAI rahI hatI. te samaye sAdhuo sUrya UgatAM ja khAtA, mAlamalidA, miSTAnna uDAvatA. zapyA, joDAM, vAhana, zastra ane tAMbA vagerenA pAtro paNa sAthe rAkhatA. tela, attara lagAvatA. pravacananA bahAne niMdA-vikathA karatA. kraya-vikrayanAM kAryomAM bhAga letA. nAnA bALakone celA karavA mATe vecAtA letA. vaiduM karatA, dorA dhAgA karatA, dhanAdi potAnI pAse rAkhatA. gRhasthone zAstro vAMcavAnI manAI karatA. ekadA lokAzAhanA ghare bhikSArthe eka jJAnajI nAmanA yati jaI caDyA. yati zrI khUba ja nikhAlasa dayanA ane zAMta prakRtinA hatA. temanuM bhavya vadana joIne loMkAzAhane temanA tarapha bahumAna utpanna thayuM. munizrI paNa temanA bhaktibhAvathI bahu saMtuSTa thayA. bhikSA laIne pAchA pharatA e munirAjanI dRSTi sAme ughADA paDela grantha para paDI. temanuM dila AkarSAyuM. jema jema akSaro jotAM jAya tema tema temanI dRSTi TharatI jAya ane manamAM ema thayA kare ke kevA suMdara akSaro che! thoDIvAra pachI yatizrI vidAya thayA ane loMkAzAhane kahetA gayA ke avakAza maLe tyAre upAzraye padhAravAnI jarUra bhAva rAkhajo . munizrIne ema ja thayA karatuM hatuM ke AvA akSarothI Agamo lakhAya to bahu sAruM. tyAM to lokAzAha upAzraye AvyA. vaMdana karI beThA pachI keTalIka sAmAnya dharma carcA cAlI. munizrInA manamAM thayA ja karatuM hatuM tethI temaNe vAta vAtamAM lokAzAhane kahyuM ke, "tamArA akSaro bahu sArA che paraMtu amane zA khapanA ?" Ama kahevAnuM kAraNa e hatuM ke sAdhuo gRhastho pAsethI zAstro lakhAvatA nahi. A vAta sAMbhaLatA loMkAzAhanA aMge aMgamAM utsAha ane AzAnAM kiraNo prasarI gayAM. lokAzAha bolyA ke, "gurudeva ! Apa je amane zramaNopAsaka kaho cho to sevAno lAbha ApavA kRpA nahi karo?" lokAzAhanI bhakti ane prema joIne yatizrIe dazavaikAlika sUtranI eka prata lakhavA mATe ApI. loMkAzAhe teno bhAvapUrvaka svIkAra karyo ane utsAhabhera ghara bhaNI vaLyA. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 zrI lokAzAha lokazAhe dazavaikAlika sUtranuM paheluM ja pAnuM hAthamAM lIdhuM. prathama gAthA ja pharI pharIne vAMcI. dhammo maMgalamukrchi, ahiMsA saMjamo tvo| devA vi taM namasaMti, jassa dhamme sayAmaNo // bhAvArtha:- ahiMsA, saMyama ane tapamaya dharma utkRSTa maMgala che, evA dharmamAM jenuM mana sadA rame che tene devo paNa namaskAra kare che. A gAthA para temaNe khUba khUba manana karyuM. jema jema teo UMDA UtaratA gayA tema tema temane A udAra vyAkhyAnamAM vizvanAM nAnAM-moTAM sau prANIonAM kalyANa ane vikAsa samajAyAM. bhagavAna mahAvIranAM vacanAmRto jema jema daSTigocara thatA gayA tema tema manomaMthana vadhatuM gayuM. jema jema sUtro temanA hAthamAM AvatAM gayAM tema tema temaNe te sUtronI be be nakalo karavA mAMDI. eka potA pAse rAkhe ane bIjI yatine Ape. joItI sAmagrI maLI gayA pachI lokazAhe paDakAra karyo ke mUrtipUjA zAstrasaMmata nathI. ahiMsAmAM dharma che. dharmanA nAme sUma hiMsA paNa jaina zAstramAM kSamya nathI. temanuM ataHkaraNa uccAratuM hatuM ke dharma e vikAsanA paMthe laI janArI sIDI che. dharmamAM jo avanati Ave to te dharma hoI ja na zake. dharmamAM vikRti cAlI ja na zake. emanA mArgamAM traNa virAdhaka baLo jhajhUmI rahyAM hatAM. (1) zramaNa varganI AcAra zithilatA (2) caityavAdano vikAra (3) adhikAravAdanI zRMkhalA A virAdhaka baLoe kaika jayotirdharone nirutsAhI banAvyA hatA. keMkane potAnI jALamAM phasAvyA hatA ane keMkanA bhoga lIdhA hatA. vi. saM. 1530nI sAla lokAzAhanA mahAmanthananI hatI. aMtaracakSu UghaDI gayAM hatAM. dharmanA nAme vikRti pesI gayelI tene dUra karavA mATe arthAt tIrthakara deva prarUpita zuddha dharmano punaruddhAra karavA mATe aMtarAtmAe pokAra karyo, jaina dharmanA krAntikAra ! UTha, UTha, nirAza thavAnuM kAMI kAraNa nathI. temaNe daDha saMkalpa karyo, AjathI uttarArdha jIvanavyavahArane gauNa karI dharmane paMthe AgaLa vadhArIza. rAjakarmacArInA badale teo dharmAcArI banyA. bhagavAna mahAvIranAM ja sUtromAMthI satya zodhI lokomAM navacetanA jAgRta karI. upAzrayo zrAvako vinAnA sUnA paDavA lAgyA. potAnA bhakta zrAvakone Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 75 lokAzAha pAse javA mATe rokavAnA prayAso ghaNA thayA paraMtu satya AgaLa te prayAso niSphaLa thavA lAgyA. vIra lokAzAhanI siMhagarjanA AgaLa teonI pipuDI ThaMDIgAra jevI thaI gaI. jema jema samaya pasAra thato gayo tema tema loMkAzAhano prabhAva vadhato gayo ane e mahAkrAntinAM mojAM dUra sudUra pharI vaLyo. e ja arasAmAM aNahIlapura pATaNathI lakhamazI zeTha lokAzAhanI bahuzrutatA, dharmakrAnti udAratA ane uttama cAritranI prazaMsA sAMbhaLI khAsa amadAvAda AvyA. lakhamazI zeThanuM ahIM AvavAnuM prayojana to lokazAhane cakAsavAnuM ja hatuM tethI ane dalIlo taiyAra karI temanI pAse AvyA hatA. pATaNamAM adhikAravAdanA zokhIna sAdhuoe evI aphavAo phelAvI dIdhI hatI ke amadAvAdamAM eka loMkA nAmano lahiyo zAsanano droha karI rahyo che. sUtranA nAme usUtranI prarUpaNA karI rahyo che. zAstramAM lakhelI mUrtipUjAne vakhoDI kADhe che. sAdhuone halakA pADavAnI prarUpaNA kare che, tenI barAbara khabara levI joIe. lakhamazI zeThe AvI vAto sAMbhaLI hatI. eka taraphathI AvI niMdA tathA bhaktavarga taraphathI prazaMsA sAMbhaLIne cakAsavAnuM mana thaI AveluM tethI ja AvyA hatA. loMkAzAhanuM teja jotAM ja te TharI gayA. temanI pratibhA zeThane apratima dekhAI. zAntabhAve temaNe dharmacarcA zarU karI. temanA saMvAdano mukhya sAra nIce pramANe hato. lakhamazI - zAha! ema sAMbhaLyuM che ke tame upadeza ApI lokone bharamAvI eka navo paMtha Ubho karavAno prayatna karo cho te zuM sAcuM che? lokAzAha - huM upadezaka nathI. huM mAtra sAmAnya zodhaka chuM. mArI pAse sUtro paDyAM hoya tyAre temAMthI thoDuM thoDuM zodhIne ekaThuM karato jAuM chuM ane koI grAhaka Ave to tene te mAla dekhADuM chuM. loko mane DhaMDhaka tarIke oLakhe che. ane navApaMthanI vAtamAM to ema che ke prabhu mahAvIre kaMI paMtha kADhyo na hato paNa Aje e eka ja dharmamAM seMkaDo gaccho paDI gayA che ane te ekabIjAne bhAMDyA kare che eTale vaLI emAM umero kyAM karavo? mArA jevA garIba vANiyAnI zakti paNa zuM? paNa bhagavAna mahAvIranA sUtra vAMcanathI mane eTaluM to jarUra samajAyuM che ke dharmamAM bheda ane jhaghaDA na hoya. lakhamazI - e badhA jhaghaDA zAthI thayA haze? Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 loMkAzAha - te ja huM tamArI pAse samajavA mAguM chuM. lakhamazI - mane to kazuMya samajAtuM nathI. tamArI A jyoti AgaLa mAro dIvo phIkko paDI jAya che. eTaluM kahetAM ja ekadama e bolI uThyA, loMkAzAha ! tame mUrtipUjAno virodha karo cho ? tamArA jevA dhorI zrAvakane e zobhe ? zrI lokAzAha loMkAzAhe AcArAMga, suyagaDAMga, bhagavatI, dazavaikAlika vagere zAstronA pATho batAvIne puravAra karI ApyuM ke mUrtipUjA jaina zAstramAM kyAMya nathI. jaina caitanyapuMjane pUje che, jaina guNapUjAno ja pUjArI che. caitanya puMjane ja mAne che, satkAre che, sanmAne che ane pUje che. mUrtipUjA jaina zAstra saMmata nathI. A sAMbhaLI lakhamazI kahe che - jiNabhavaNakajjammi, sagaDA vahanti je guNA / te savve mariUNa, gacchanti amarabhavaNAI // maMdiranAM kAryomAM gADAMone je baLado vahana kare che te badhA marIne devagati pAme che. A to ApaNAM AcAryoe potAnA granthomAM ja bhAkhyuM che, tenuM zuM ? loMkAzAha - jarA pUchI lauM AtmA moTo ke AMkha ? lakhamazI - ema kema ? loMkAzAha - mULa Agamo te AtmA che. grantho e AMkha che. AtmAvihoNI AMkha na zobhe ane kArya na karI zake. zAstro pahelAM ane grantha pachI. lokAzAha tarata ja dazavaikAlika lAvIne hAjara thayA ane dharmanI vAstavika vyAkhyA batAvI. Ama jyAre lakhamazI zeThane spaSTa samajAvyuM tyAre teNe vihvaLatAthI pUchyuM ke dharmanimitte kaMI sUkSma hiMsA thAya tenuM jainadarzanamAM dharmarUpa sthAna nathI ? lokAzAha - jaina dharma to zuM paNa koI paNa dharmamAM sUkSma hiMsAne dharma tarIke svIkArI zakAya nahi. lakhamazI lAlacoLa thaI gayA ane bolyA, "tyAre ApaNe jene jaina dharmanA mukhya staMbha gaNIe chIe tevA sAdhuo pote zAstramAM na hovA chatAM keTalIka sUkSma hiMsAmAM anumodana ApI rahyA che. saMyamanA badale sukhapAlakhIo para besI AcAryo banI vilAsa mANI rahyA che, tapazcaryAne badale gacchabhedanA jhaghaDAo pravartAvI rahyA che, zuM A jaina dharma che ?" loMkAzAha - nA, A badhuM jainadharmamAM thayelA vikAranuM pariNAma che. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA lakhamazI - vikArane nAbUda karavAno upAya ? loMkAzAha - satyano pracAra. satyanI zakti vizvamAM vyApaka che. jyAM jyAM tenuM eka AMdolana jaze tyAM tyAM tenI paraMparA vikase ja jaze. asatyano prakopa game teTalo prabaLa haze to paNa satyarUpI sUryanA prakAza AgaLa AgiyAnI jayotinI jema nisteja ane hato na hato thaI jaze. A rIte saMvAda thavAthI lakhamazI cakAsavA AvyA hatA tenA badale satya samajAyAthI pakkA sahAyaka thaI paDyA. pATaNa gaNA pachI eka jabbara AMdolana zarU karyuM. AthI ghaNA lokAzAhanA virodhIo temanA saMsargamAM AvyA pachI temanA ja sahAyako banatA gayA. adhikAravAdanA badale svAtaMtryavAda vikasavA lAgyo. ekadA ahaTavADA, pATaNa, surata vagerenA cAra saMgha amadAvAdamAM AvyA. ghaNo ja varasAda thavAthI dhAravA karatAM vadhu rokAvuM paDyuM. teone zrImAna lokAzAhane jovAnI ane temanI carcA sAMbhaLavAnI IcchA hatI tethI carcA karavA tyAM gayA. sAdhuvarganuM zaithilya, caityavAda ane adhikAravAdanA viSayanI lAMbI carcAo pachI jema jema temanuM samAdhAna thatuM gayuM tema tema lokAzAha pratye mAna vadhatuM gayuM. uparanA cAre saMghanA saMghavIo nAgajI, dalIcaMda, motIcaMda ane zaMbhujI lokAzAhanA prabhAvathI AkarSAyA, loMkAzAhane pUjya tarIke svIkAryA. A vAtanI surisamrATa sAdhuone khabara paDI tyAre teo khUba dhUMdhavAyA. khullI rIte loMkAzAhanI viruddha bolI zake tevuM na hatuM tethI bahAnuM zodhI kADhyuM ke, "saMghavIo ! saMghanA lokone kharca mATe harakata thaze mATe have kyAM sudhI paDI rahezo?" have to saMghane calAvo. saMghavIoe javAba Apyo, "mahArAja ! varasAda ghaNo paDyo hovAthI jIvanI utpattI khUba thaI gaI che, mATe hamaNAM kema cAlI zakAya?" sAdhuoe kahyuM, "vaLI Avo dharma tamane koNe zIkhavyo ? dharmanA mahAkAryamAM AvI sUkSma hiMsA thAya te gaNAtI haze ? hiMsAnA pApa karatAM tIrthayAtrAnuM phaLa so, hajAra, lAkha ane tethIya adhikagaNuM vizeSa che. bahu naphA AgaLa thoDI khoTa jAya teno kaMI hisAba gaNAto haze ?" "mahArAja! mApha karo. bahuM thayuM. tamArA AvI rIte varSo thayAM baMdhAvelA pATAoe dharmaprANa lokAzAhanI cetana zaktie mahAvIranAM vacano dvArA ukheDI nAkhyA che. have ame dharmanuM zuddha svarUpa samajatA thaI gayA chIe. dharmamAM adharmane Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI lokAzAha 78 leza paNa sthAna hoI zake nahi." saMghavIoe kahyuM. A uttara sAMbhaLatAM ja te badhA sAdhuo niruttara banyA. saMgha tyAMthI vikharAyo. A pramANe jaina dharmanI A krAntie khaLabhaLATa macAvI mUkyo. A prasaMge loMkAzAhanA vicArane anusaranAro bahoLo varga vAraMvAra prArthanA karavA lAgyo ke ApaNA vicArane anusaranAro je koI hoya temanI eka saMkhyA nizcita thavI joIe. Apa zaktimAna cho. A netRtva svIkAro ane paMtha (MissiON)nI sthApanA karo. loMkAzAhe kahyuM, "bhAIo ! navo mata sthApavAnI mane jarAya AkAMkSA nathI. huM je kaMI chuM te bhagavAna mahAvIranI ja mUDI che. huM to mAtra teno dalAla chuM, mATe je satya tame samajyA cho tene AcaravAno puruSArtha karo. zAsananI prabhAvanA kevaLa khUNAmAM haze to paNa tenI vyApaktA vegabhara jagatane khUNe khUNe pahoMcI vaLaze." A sAMbhaLIne te vakhate tyAM hAjara rahelAmAMthI 45 jaNA taiyAra thaI gayA ane lokazAhanA caraNe DhaLI paDyA, "o parama pitA ! amane dIkSA Apo." saMvata 1531mAM 45 sAdhakoe dIkSA aMgakAra karI. satyanI sAdhanA ane tenA pracAra kAryamAM joDAI gayA. potAnA upakArI puruSanuM nAma amara rAkhavA temaNe loMkAgaccha" evuM nAma rAkhyuM. caityavAdanI viruddha jabbara pracAra thayo tethI caityavAsIo uzkerAyA. asatya AkSepo ApyA paraMtu jema sUryanA udayathI aMdhakArano nAza thAya che tema mithyAtvarUpI aMdhakAra dUra thayo. zrImAna loMkAzAhanA vakhatamAM sthiti kevI hatI tenuM AbehUba varNana bhAI nenamalajIe nIcenI kavitAmAM karyuM che - yatiyoke upadezone jaba, bhaktoM ko bharamAyA thA. aMdhazraddhAne e avanipara, rAjyadhvaja laharAyA thA | aMdhakAra chAyA thA jagameM, jyoti nahi jaba milatI thI ! pApoMke bojhe ke kArana, mAtRbhUmi saba hilatI thI II dharmatattvako bhUla gaye the, aMdhabhakti jaba chAI thI ! jUTha aura kubhAvanA jagameM, jaba sarvatra samAI thI II taba aise vikarAla kAlame, lokAzAha kA janma huA 1 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 A che aNagAra amArA gahana timirase pUrNa dezameM, adbhUta eka prakAza huA / dharmaprANa loMkAzAhane, dayAdharmano phelAyA ! aMdhazraddhALu bhaktajanoMkA, satyadharma taba sikhalAyA bhArata ke kone kone meM, usane DaMkA bajavAyA! gahana nIMdameM paDe hue ko, phirase usane jagavAyA // saraLa Apake upadezone, bijalI jaisA kAma kIyA. cuMbaka bana usa dharmavIrane, bhaktahRdayako khIca lIyA | Agama uddhAraka loMkAzAhane mArTIna lyuthara kA kAma kIyA ! hiMsaka pUjA baMdha karA ke, ahiMsaka jhaMDA pharakAyA ! je kAma yuropamAM mArTIna lyuthare karyuM te kAma hiMdamAM lokazAhe karyuM. loMkAzAhanA samayamAM dareka dharmamAM mahApuruSo thayA hatA. sAdhusaMsthAnA kalyANa mATe lokazAhe AgamasaMmata keTalAka niyamo ghaDyA hatA te nIce mujaba che. (1) AgamasaMmata TIkAo ja prAmANika mAnavI. (2) Agama anusAra daDhatApUrvaka saMyamI jIvana vyatIta karavuM. (3) dharma dRSTie pratimApUjana zAstrasaMmata nathI. (4) zuddha, sAttvika, zAkAhArI pratyeka kuLano AhAra laI zakAya. (5) sthApanAcAryanI sthApanAnI koI AvazyakatA nathI. (6) upavAsAdi vratamAM dareka prAsuka pANI laI zakAya. (7) parva-tithi vinA paNa upavAsa karI zakAya che. (8) sAdhuothI maMtra-taMtra tathA maMtrAdi vidyAono prayoga karI na zakAya. (9) zrAvaka bhikSA laI zake paNa dAna na le. (10) anukaMpAthI garIbone dAna devuM e pApa nathI paNa puNya che. (11) daMDa rAkhavo nahi. (uparokta niyama "hamArA ItihAsa" le.-amaramuni mAMthI lIdhA che) saMvata 153ra pachI e dharmakrAntikAra ane jaina dharmanA mArTIna lyutharanuM jarAjIrNa zarIra vIzIrNa thavA lAgyuM ane eka gojhArA samaye teo kALadharma pAmyA. matAMtara lokAzAhanA janmavarSamAM bIjo mata evo che ke temano janma saMvata Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI lokAzAha 80 1582mAM thayo hato. amadAvAdanA badale aharaDavADA (rAjasthAnanA zirohI jillAmAM) thayo hato. koI sthaLe lokAzAha dIkSita thayA hatA ane emanuM nAma lakSmIvijayajI athavA lokacandrajI svAmI evuM paNa vAMcavA maLe che. tattva kevaLIgamya temanA mRtyu saMbaMdhI paNa matabheda che. saMvata 1541 vadhu pracalita che. caityavAsI yatio potAnI pola khUlI javAthI khijAyA ane loMkAzAhanuM nikaMdana kADhavA mATe dilhImAM bAdazAha pAse phariyAda noMdhAvI. bAdazAhe (lakSmIvijayajI) loMkAzAhane tathA yatione dharmapustako Adi sAmagrI laI hAjara thavAnI pharaja pADI. ubhaya pakSanA sAdhuo - yatio AvyA. dharmacarcA thaI paNa kaMI nyAya thayo nahi. lokAzAha vihAra karI vicaratA vicaratA jayapura padhAryA. tyAM virodhIoe amanA pAraNe jhera ApyuM. eka kavala letAM ja khyAla AvI gayo. AhAra pUro karI jAvajIva saMthArAnA paccakakhANa karyA. 69 varSanI uMmare I.sa. 1485, vi. saM. 1541mAM samAdhipUrvaka deha choDyo. temanA lagabhaga 400 ziSyo tathA ATha lAkha zrAvako (anuyAyIo) hatA. satyanI kevI tAkAta ! loMkAgacchanI paraMparA eka zatAbdI sudhI barAbara cAlI. tyAra bAda pArasparika anejyanA kAraNe aneka doSo AvyA. aMdaroaMdara vaimanasya pragaTyuM. dharmanA upadezako ja bhraSTa thavA lAgyA. pharI samaya evo Avyo ke lokAzAhanI AvazyakatA jaNAI. zithilAcArI caityavAsIone lokAzAha tathA temanA anuyAyIo tarapha bhAre dveSa jAgyo tethI temane "DhuMDhiyA" kahevA lAgyA paraMtu zuddha sanAtana dharmanuM AcaraNa karavAvALA sahiSNu zrAvakoe samabhAvathI evo vicAra karyo ke TuMDhiyA" zabda laghutAno dyotaka nathI. dhArmika kriyAonA ADaMbarayukta " AvaraNone bhedI ahiMsAmaya, satya dharma zodhavAvALA (DhuMDhavAvALA) ne Apela TuMDhiyA biruda gaurava apAve tevuM che. prakhara philosophara ane mahAna vicAraka zrI vADIlAla motIlAla zAha potAnI taTasthatA batAvavA aitihAsika noMdhamAM lakhe che ke A zabdanuM mULa rahasya A che. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 81. A che aNagAra amArA DhuMDhata DhuMDhata DhuMDha liyo saba veda purANa kitAbameM joii| jaise dahImeM mAkhana DhUMDhata, aiso dayAmeM liyo hai joI // DhuMDhata hai taba vastu pAvata, bina DhUMDhe nahIM pAvata koii|| aiso dayAmeM dharma hai DhUMDhaya, jIvadayA bina dharma na hoI // 100 varSa pachI lokAgaccha traNa vibhAgamAM vaheMcAI gayo. (1) gujarAtI loMkAgaccha (2) nAgaurI loMkAgaccha (3) uttarArdha loMkAgaccha. pATa-50 pU. zrI bhANajI RSi : janmabhUmi rAjasthAna zirohI jillAnA arahaTavADAnA rahIza. jJAte poravADa vi. saMvata 1531mAM chatrI Rddhino tyAga karI 45 puruSo sAthe amadAvAdamAM dIkSA lIdhI. pATa-51 pU. zrI bhidAjI RSiH zirohInA rahIza osavALa; sAthariyA gotrI. potAnA kuTuMbanA cAra puruSo sAthe puSkaLa dravya choDI vikrama saM. 1540mAM bhANajI RSi pAse dIkSA lIdhI. pATa-para pU. zrI luNAjI RSi (munAjI RSi) : jAte osavALa, puSkaLa dravya choDI saMvata 1456mAM zrI bhidAjI RSi pAse dIkSA lIdhI. pATa-53 pU. zrI jagamAlajI RSi : lAkhonI samRddhino tyAga karI dIkSA lIdhI. (pAlItANAnA rahIza) pATa-54 pU. zrI jagamAlajI RSi : nAnapurA gAmanA rahIza. vIsA osavALa surANA gotrI, lAkho rUpiyAno tyAga karI dIkSA aMgikAra karI. (saMvata 1550) pATa-papa pU. zrI saravAjI RSi (saravojI RSi): vIsA osavALa. bAdazAhanA vajIra hatA. zrI jagamAlajI RSino upadeza sAMbhaLI vairAgya pAmI dIkSA levA mATe taiyAra thayA tyAre akabara bAdazAhe kahyuM ke - sakhA ! ye saMsAra eka ajaba cIja hai, duniyA ke bIca rahenA ajaba cIja hai| A vAkya sAMbhaLI saravAjIe kahyuM ke - bAdazAha ! ye hi duniyAmeM maraNa ajaba cIja hai| kitanI bhI mauja uDAo lekina eka dina maranA hogA / AnA na paDe isa kArana se maiM saMsAra tyAgatA huuN| bAdazAha mauna rahyA. uparyukta uttara ApI saravAjIe ghaNuM dravya choDIne saMvata 1554mAM dIkSA lIdhI. pATa-pa6 pU. zrI rUpaRSijI : aNahIlapura pATaNanA rahIza. vedagotrI. janma saMvata 1554. ghaNuM dravya choDI nAnI uMmaramAM saM. 1pa66mAM svayaM dIkSA lIdhI. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8ra zrI lokAzAha saM. 1pa68mAM pATaNamAM 200 ghara zrAvakanA banAvIne lokAgacchamAM bhaLyA. 19 varSa dIkSA pALI, saM. 1585mAM bAvana divasano saMthAro karI svarge gayA. pATa-pa7pU. zrI jIvAjI RSiH suratanA rahIza. pitAnuM nAma tejapAla zAha, mAtAnuM nAma kapUrAbAI. janma saMvata 1551 mahAvadI-12. saMvata 1578mAM ghaNuM dravya choDI dIkSA lIdhI. saM. 1585nI sAlamAM amadAvAda jhaverIvADamAM lokAgacchanA navalakhI upAzrayamAM pUjaya padavI maLI. suratamAM 900 gharane pratibodhI zrAvaka karyA hatA. 35 varSa saMyama pALI saMvata 16 13mAM saMthAro karI svargavAsI thayA hatA. emanA vakhatamAM zirohInI rAjya kacerImAM zivamArgI ne jinamArgIo vacce vAda thayo hato emAM jaina yatio hAra pAmavAthI temane deza choDI javAno hukama thayo. eTalAmAM amadAvAda mukAme birAjatA pUjya zrI jIvAjI RSine khabara paDavAthI potAnA ziSya varasiMgajI tathA kuMvarajI vagerene tyAM mokalyA. temaNe carcA karIne jaina dharmanI vijaya dhvajA pharakAvI hukama pAcho kheMcAvI lIdho. te samayamAM 1100 ThANA lokAgacchanA hatA paraMtu saMpa tUTavAthI ane bIjAM kAraNothI ekamAMthI traNa vibhAga thayA. pATa-58 pU. zrI moTA varasiMgajI svAmI : temane 1613 ne jeTha vadI-10nA divase vaDodarAnA bhAvasAroe zrI pUjyanI padavI ApI tyArathI temanA pakSane "gujarAtI loMkAgaccha moTI pakSa" evuM nAma ApyuM ane vaDodarAmAM gAdI sthApI. pATa-59 pU. zrI nAnA varasiMgajI svAmI saMvata 1627mAM gAdIe beThA, saM. 165ramAM dilhImAM 10 divasano saMthAro karI svargavAsI thayA hatA. pATa - 60 pUjya zrI yazavaMtaRSijI. pATa - 61 pUjya zrI rUpasiMhajI RSi. pATa - 62 pUjya zrI dAmodarajI RSi. pATa - 63 pUjya zrI karmasiMhajI RSi. pATa - 64 pUjya zrI kezavajI RSi. pATa - 65 dharmoddhAraka pUjya AcArya zrI dharmadAsajI svAmI janma-1781 dIkSA 1761 Aso suda - 11, AcAryapada 1721 mahAsuda-5 ujajaina svargavAsa : dhArAnagarI 1759 aSADha suda-5. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA ( paMcamukhI kriyoddhAra ) sadIo pahelAM yati zabda sAdhanA mATe vaparAto hato. yati zabdanI vyutpatti yam dhAtu parathI thaI che. emanA niyaMtrat yati che athavA yama-thARUTITU pati: arthAt Indriyone kAbUmAM rAkhanAra yati kahevAya. e zabdano vAstavika artha bhulAIne khAnapAna, mojazokha, kIrti-lAlasA ItyAdi AtmAnA mULa guNono hrAsa karanArI pravRttio zarU thaI kintu kALanI gati bahu vicitra che. nIcaiRtyupara varaza nemipeja gADInAM paiDAnI jema sAsaramAM badhAnI dazA parivartita thAya che. sattaramI sadInI zarUAta sudhI loMkAgacchanI dhArmika pragati pUrNarUpathI cAlI paNa pAchaLathI jeTalA vegathI vikAsa thayo, durbhAgyavaza teTalA ja vegathI AcAra vicAramAM zithilatA AvI. janatAne sAco mArga batAvanArAonI nitAnta jarUriyAta jaNAI. evA samayamAM pAMca mahApuruSo avatarita thayA. (1) zrI jIvarAjajI svAmI (2) zrI lavajI RSijI svAmI (3) zrI dharmasiMhajI svAmI (4) zrI dharmadAsajI svAmI (5) zrI harajI RSijI svAmI. A pAMca munipuMgavoe cAre dizAmAM satyadharmano siMhanAda karyo. punaH janatAnuM sUteluM siMhatva jAgRta thayuM. cAre bAju prakAza chavAI gayo. sarovara taruvara saMta jana, cothA varase meha paramArathake kAraNe, cAroM dhariyA deha , - - - 'prathama sudhAraka zrI jIvarAjajI RSi (loMkAzAhanI AThamI pATa para AvelA pUjya zrI jIvAjI RSinA ziSya jagAjI RSi, temanA ziSya) zrI jIvarAjajI RSi hatA. temaNe sauthI pahelAM yati vargamAMthI judA paDI vikrama saMvata 1666mAM kriyoddhAra karyo ane mAravADamAM zuddha jaina dharmanA upadezanI ghoSaNA karI. temanA janma tathA mAtA-pitA Adi viSayamAM prAmANika aitihAsika sAmagrI upalabdha nathI. koI ItihAsajJono mata che ke jIvarAjajIno vivAha thayelo, temanA yauvanano keTaloka bhAga Amoda pramodamAM vyatIta thayelo. keTalAka divaso bAda teo bhogathI udAsIna thaI gayA. bhogamArgane choDI tyAgamArga para prayANa karavA Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 zrI jIvarAjajI RSi IcchatA hatA. mAtA-pitA, patnI Adi kuTuMbIjano pAse dIkSAnI anumati mAgI. temano nizcita nirNaya joI kuTuMbIjanone anumati ApavI paDI. te samayamAM pIpADa zaheramAM lokAgacchanA yatizrI jetarAjajI birAjatA hatA. teo prasiddha yatirAja hatA. jyotiSa zAstranA prakAMDa paMDita hatA. jIvarAjajI temanA darzanArthe gayA. Agantuka vairAgInA puNya cIhno joIne teo prasanna thayA. dharma saMbhaLAvyo. temanA pravacanathI prabhAvita thaI vi. saM. 1654 (lagabhaga) zrI tejarAjajI yati pAse dIkSita thayA. na dIkSA bAda zAstrono UMDo abhyAsa karavA lAgyA. satyanuM darzana thayuM. aneka vakhata gurudevane zAstrIya prazno karyA; paNa saMtoSajanaka uttara na maLyo tethI temaNe nizcaya karyo ke yatimArga sAdhanApathathI sarvathA viparIta che. tene choDavAmAM ja bhalAI che. muttasya maLeLa variSna millU sUtrAnusAra sAdhue AcaraNa karavuM joIe. A vAta temaNe potAnA gurudevane karI, paraMtu gurumahArAje kahyuM ke AjanA bhayaMkara jamAnAmAM sAdhucaryAyukta kaThora jIvananuM pAlana zakya nathI. zAstrono mArga Adarza mArga che; paraMtu te vyavahArya nathI. Ama guru-ziSya vacce ghaNo samaya vicAraNA cAlI, paraMtu gurudeva gacchanI mamatA tyAgI na zakyA. vi.saM. 1666mAM jIvarAjajI svAmI judA thayA. temanI sAthe amIpAlajI, mahIpAlajI, hIrojI, giradharajI ane harajI A pAMca mumukSuoe paNa yatimArgano parityAga karyo. pIpADa nagaranI bahAra cha e kalyANapathanA pathikoe eka vRkSa nIce besI bhaviSyanA kartavyano nirNaya karyo. arihaMta, siddhane bhAvavaMdanA karI, bhUtakALanA yati jIvananA doSonI zuddha hRdayapUrvaka AlocanA karI tathA pUrvAbhimukha thaI pAMca mahAvratano punaH svIkAra karyo. (matAMtare zrI jIvarAjajI svAmIno janma suratamAM saMvata 1581nA zrAvaNa sudI-14ne madhyarAtrie zrI vIrajIbhAInI dharmaparAyaNa bhAryA kezarabahenanI kukSie thayo hato. temaNe 1901mAM (vi.saM.) zrI jagAjI yati pAse dIkSA lIdhI hatI teo jagAjI yatinA ziSya hatA te pahelAM ja kahyuM che te A mata pramANe samajavuM. saMvata 1608mAM temaNe kriyoddhAra karyo.) zrI jIvarAjajI svAmInI AcAra-vicAra krAntie pharIthI eka vakhata ti samAjamAM khaLabhaLATa macAvyo. pratiSThA, sukha ane aizvaryanA nAma para kyAreka mANasa satyano bali caDhAvI de che. A vAta yatio mATe pUrNataH lAgu paDe che. hajAronI saMkhyAmAM lokoe temane dharmaguru tarIke svIkAryA. mAlavA, mAravADa ane Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 85 mevADa Adi ane prAMtomAM vihAra karI temaNe sAruM sanmAna prApta karyuM. pUjya zrI jIvarAjajI mahArAja lokAzAhanA siddhAntonA prabaLa samarthaka hatA. temaNe paNa Agamaviruddha mUrtipUjAno virodha karyo. batrIsa sUtrone prAmANika mAnyA. muhapatti mukha upara ja bAMdhavI joIe, hAthamAM rAkhavAthI pramAda janya doSo lAge che. teo spaSTapaNe mAnatA ke - mukha bAMdhI te mahupatti, heDakI pATo dhAra ! ati heThI dADhI thaI, jotara gaLe niradhAra ! eka kAne dhvaja sama kahI, khabhe paTheDI ThAma ! keDe khosI kothaLI, nAvI puNyane kAma || tema ja ziva purANanA ekavIsamAM adhyAyanA paMdaramAM zlokamAM jaina sAdhunuM varNana che te paNa A vAtane puSTa kare che. haste pAtraM dadhAnAca, tuNDe vastrasya dhArakAH / malinAnyeva vastrANi, dhArayanto' lpabhASiNaH // artha : jaina sAdhuo hAthamAM pAtra rAkhe che, moDhA upara vastra dhAraNa kare che, vastro malina hoya che ane ochuM bole che. temaNe sAdhu sAmAcArInA ane zAstrAnukUla niyamonuM nirmANa karyuM hatuM. sAdhu tathA zrAvaka varga paNa tenuM pAlana karatA hatA. pUjaya zrI jIvarAjajI svAmI vaktAnI sAthe kavi paNa hatA. temanI kavitAo sAdhvAcArane anurUpa hatI. | vi. saM. 1696nI AsapAsa teo AgrAmAM samAdhipUrvaka svargavAsI thayA. joke temane agAuthI khyAla AvI gayo hato. 'dvitIya sudhAraka zrI dharmasiMhajI svAmI - -- -- --- - hAlAra prAntanI rAjadhAnI jAmanagara zaheramAM A mahApuruSano janma thayo hato. pitAnuM nAma jinadAsa ane mAtAnuM nAma zivabAI hatuM. mAtA-pitAnA dhArmika saMskAronuM bIjAropaNa zrI dharmasiMhajImAM thayeluM hovAthI bALavayathI je temanAmAM dhArmika saMskArono prAdurbhAva thayo hato tethI teo jayAM jayAM dharmanI vAto thatI hoya tyAM tyAM rasapUrvaka sAMbhaLatAM ane tenA upara khUba ja manana karatAM. nAnapaNathI ja smaraNazakti abhuta hovAthI alpa samayamAM vyAvahArika keLavaNI meLavI lIdhI. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 zrI dharmasiMhajI svAmI ekadA loMkAgacchanA zrI ratnasiMhajInA ziSya zrI devajI mahArAjanI vANI sAMbhaLI vairAgya utpanna thayo. mAtA-pitA pAse dIkSAnI anumati mAgI paraMtu mohanA kAraNe temaNe putrane saMsAramAM rAkhavAno khUba prayatna karyo chatAM putra saMsAramAM rahyo nahi. mAtA-pitAne yuktipUrvaka saMsAranI asAratA samajAvI rajA meLavI, eTaluM ja nahi paraMtu putranI sAthe pitA paNa dIkSA levA mATe taiyAra thaI gayA. Akhare pitA-putre zivajI RSi pAse dIkSA lIdhI. dIkSA lIdhA bAda alpakALamAM dharmasiMha muni Agama, vyAkaraNa, tarka ane darzanazAstranA viziSTa vidvAna thayA. temanI dhAraNA zakti khUba ja hatI. paMDityanI sAthe teo banne hAtha ane banne paganI AMgaLImAM kalama pakaDI lakhI zakatA tema ja teo avadhAna paNa karatA hatA. pUjaya zrI dharmasiMhajI mahArAjane jema jema zAstra siddhAntonuM jANapaNuM thatuM gayuM tema tema manomaMthana vadhI gayuM. yationI pravRtti para dhRNA thaI. eka vakhata asalI dUdha pIdhA pachI nakalI dUdha pIvA koNa Icche? sAdhutAnA nAme zithilAcAra temane pasaMda na hato. eka vakhata daDha saMkalpa karI gurumahArAja pAse AvyA ane kahyuM, "gurudeva ! paramAtmAe bhagavatI sUtranA vIsamA zatakamAM pharamAvyuM che ke mAruM zAsana 21 hajAra varSa sudhI cAlaze. manuSyabhava maLyo, vItarAgadevano zuddha mArga maLyo have ApaNe kAyaratA tajI devI joIe. siMha kAyara thAya nahi, sUryamAM aMdhakAra saMbhave nahi." ziSyanI yathArtha vAta sAMbhaLIne gurumahArAje kahyuM, "AjanA yugamAM zuddha saMyamanuM pAlana karavuM asaMbhavita che. vaLI mArI avasthA paNa moTI thaI che. tame kaho cho te mArge huM cAlI nahi zakuM. jo tamAre tamAro uddhAra karavo hoya to mArI AjJA che paraMtu parIkSAmAM saphaLa thavuM paDaze." pU. dharmasiMhajI mahArAje kahyuM, "kabUla." tyAre gurumahArAje kahyuM, "AjanI rAta prasiddha dariyAkhAnanI daragAhamAM raho. savAre mArI chevaTanI AjJA levA Avajo." guru AjJA ziromAnya karI zrI dharmasiMhajI mahArAja te jagyAe javA mATe prayANa karyuM. yakSanA sthAna pAse pahoMcyA. tyAre mAtra be ghaDI divasa bAkI hato. tyAM beThelA musalamAna bhAIo pAse devaLamAM rahevAnI AjJA mAgI. A sAMbhaLI pelA bhAIoe kahyuM, "patijI ! tamane zuM A dariyAkhAna pIranI tAkAtanI khabara nathI ? maravuM hoya to khuzIthI ahIM rAta raho." dharmasiMhajI mahArAja kahe, Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 87 "bhAI ! mane to mArA gurunI AjJA che ane JajJA gusAMghavidyAraLIyA |gurunI AjJAmAM kAMI vicAra karavAno na hoya." rahevAnI AjJA laI dharmasiMhajI mahArAja tyAM rAtrivAsa rahyA. jema jema rAtri vyatIta thavA lAgI tema tema te jagyA bihAmaNI banatI gaI. haMmezanA niyama mujaba yakSa pragaTa thayo. munizrI zAstra-siddhAntanA svAdhyAyamAM tallIna banI gayA hatA. yakSa munizrI tarapha ekAgra dRSTithI jovA lAgyo. kadI nahi sAMbhaLelA zabdo teNe sAMbhaLyA tethI te Azcarya pAmyo, eTaluM ja nahi paNa enA hRdayanuM parivartana thaI gayuM. munizrI tarapha mAnanI lAgaNI janmI. vaira bhUlI jaI muninAM caraNomAM namaskAra karyA. devanA hradayanuM parivartana joI dharmasiMhajI mahArAje tene bodha Apyo. te sadbodhathI prerAIne have pachI koI paNa prANIne A sthAnakamAM upadrava nahi karavAno nizcaya karyo. potAnI zubha bhAvanA batAvI svasthAnake cAlyo gayo. zrI dharmasiMhajI mahArAja kasoTImAMthI pAra UtarI gayA. A badho prabhAva gurukRpA, hRdayanI daDhatA, dharmazraddhA ane vItarAga vANIno hato. dhanya che AvA mahAna prabhAvaka munirAjane ! "" savAra paDatAM ja aneka manuSyo zuM thayuM che te jovAnA IrAde dariyAkhAnanI jagyA pAse AvI pahoMcyA. tyAM to saue Azcarya vacce munirAjane sahisalAmata dhyAnastha sthitimAM joyA. thoDIvAra pachI dharmasiMhajI mahArAje saune gata rAtrinI vAta karIne kahyuM, "have A sthAna vItarAga devanI kRpAthI bhayarahita banyuM che.' cAra ghaDI divasa caDyA pachI dharmasiMhajI mahArAja kALupuranA upAzraye AvyA ane gurumahArAjane bhAvapUrvaka vaMdana karyA. kasoTImAMthI pAra UtarelA jANI gurumahArAje temanI muktakaMThe prazaMsA karI ane kahyuM ke, "tamArA zUrAtana bharelA kAryathI huM saMtoSa pAmyo chuM. tamane zuddha tyAgamArga grahaNa karavAnI AjJA ApuM chuM.'" jAo ane bhagavAna mahAvIranA zAsanane dIpAvo. zivAste sattu panthAna:| A prasaMga saMbaMdhI eka aitihAsika noMdha maLe che. saMvata soLa paMcAsIe, amadAvAda mojhAra / zivajI guruko choDa ke, dharmasiMha huvA gaccha bahAra // Ama gurunuM AzIrvacana meLavI utkRSTa cAritra pALavA IcchatA keTalAka yatione sAthe laI dharmasiMhajI mahArAja dariyApura daravAjA bahAranA IzAna khUNAmAM AvelA eka udyAnamAM pravezyA ane tyAM punaH dIkSA dhAraNa karI. te sAla hatI saMvata 1685. (jyAre 'hamArA ItihAsa'' pustakamAM lavajI RSi taraphathI Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 zrI dharmasiMhajI svAmI preraNA meLavI 1694mAM punaH dIkSA lIdhI tevo ullekha maLe che.) dIkSA lIdhA pachI dariyApura daravAjA pAse AvI daravAnanI AjJA laI oTalA upara besI jAhera vyAkhyAna ApavA lAgyA. satyadharmano upadeza janatAne ruce te svAbhAvika hatuM; tethI ghaNA loko temano upadeza dararoja sAMbhaLavA lAgyA. temAM dalapatarAyajI nAmanA bAdazAhanA kAmadAra roja A raste thaIne sAbaramatI nadInA kinAre bAdazAhane maLavA jatA. teo pU. zrInA alaukika bodhathI prasanna thayA ane jaina dharmanA anurAgI banyA. gurubhaktithI prerAIne dalapatarAyajIe dharmasiMhajI mahArAjane potAnA eka vadhArAnA makAnamAM utAro Apyo. je makAnamAM utAro Apyo te ja makAna hAla chIpApoLamAM Avelo upAzraya je purAtana kahevAya che. pUjaya zrI dharmasiMhajI mahArAjanA zuddha upadezane anusaranAro je samUha thayo te hAla "dariyApurI saMpradAya"nA nAme prasiddha che. pUjaya zrI dharmasiMhajI mahArAja tathA temanuM ziSyamaMDaLa vItarAga praNIta zAstrAnusAra AcAranuM pAlana karatA hatA. eka vAra teo potAnA ziSyone vinayanuM mAhAsya samajAvatA hatA. te vakhate tyAM beThelA brAhmaNane zaMkA paDI. teNe dharmasiMhajI mahArAjane namrabhAve pUchayuM, "mahArAja ! Apa je prakAranuM vinayanuM svarUpa batAvo che te pramANe AjanA jamAnAmAM vartana thatuM haze ?" "hA." pUjayazrIe TUMkamAM javAba Apyo, paraMtu viprane saMtoSa na thayo. A vAtanI pratyakSa sAbitI karavA mATe potAnA suMdarajI nAmanA ziSya ke je ekAMtamAM zAstrAdhyayana karI rahyA hatA, temane bolAvyA. munizrI hAtha joDI UbhA rahyA. paNa dharmasihajI mahArAja temanI sAthe kAMI paNa vAta karyA vagara brAhmaNa sAthe jJAnacarcA karavA lAgyA. thoDIvAra pachI muni potAnA sthAne jatA rahyA. punaH ziSyane bolAvyA. muni hAjara thayA paraMtu gurudeve A vakhate paNa sAme joyuM nahi. muni svasthAne gayA. pharIne trIjI vakhata bUma pADI. manamAM leza paNa kSobha pAmyA vagara suMdarajI gurudeva pAse AvI UbhA rahyA paraMtu gurumahArAja mauna rahyA. A joI brAhmaNa Azcarya pAmI bolI UThyo, "mahArAja ! Apa kaho cho te vinayanuM pAlana akSaraza: meM ApanA ziSyamAM joyuM." pU. zrI dharmasiMhajI mahArAjanI smaraNazakti ghaNI tIvra hatI. eka vAra eka brAhmaNa paMDita eka hajAra zlokavALo navo grantha laIne dharmasiMhajI mahArAja pAse Avyo ane kahyuM, "mahArAja! A zlokonA artha mane AvaDatA nathI, Apa kRpA karI samajAvazo?" "hA, Aje tame A grantha ApatA jAva, AvatI kAle Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA savAre Avajo, huM tenA artha samajAvIza." tema pU.zrIe uttara Apyo. brAhmaNanA gayA pachI pU. zrI dharmasiMhajI mahArAje granthanA 500 zloka ziSya suMdarajIne mukhapATha karavA ApyA tathA 500 zloka pote karyA. rAtre pratikramaNa pachI guru-ziSye arasaparasa tamAma zloko moDhe karI lIdhA. bIjA divase savAre te brAhmaNa paMDita Avyo. tyAre pU. zrI dharmasiMhajI mahArAje badhA zloko moDhe bolI artha samajAvyA. paMDita AzcaryamAM paDI gayA ke A grantha ekadama navo che, mArA sivAya koInI pAse nathI ane Amane ATalA TUMkA gALAmAM moDhe kema thaI gayo. temaNe pUchyuM, "mahArAja ! A grantha Apane moDhe kyArathI che ?" gaI kAlathI ja. munizrIe javAba ApI badhI hakIkata kahI. pelA paMDita temanI smaraNazakti ane parizramanI muktakaMThe prazaMsA karI ane te jaina dharmano anuyAyI thayo. 89 pUjya zrI dharmasiMhajI mahArAje sattAvIza Agamo upara tattvapUrNa TabbA lakhyA che. (bhagavatI, jIvAbhigama, pakSavaNA, caMdraprajJapti ane sUryaprajJapti sivAya) teozrI akAla mRtyune mAnatA na hatA. AyuSya tUTavAnAM sAta kAraNone teo svIkaratA na hatA. teonI mAnyatA hatI ke sAdhune nava koTie sAmAyika hoya to zrAvaka ATha koTie sAmAyika karI zake. Aje paNa dariyApurI saMpradAyanI sAmAcArI kaMIka aMze judI che. kaccha ATha koTi moTi pakSa tathA nAnI pakSa saMpradAye paNa temanuM anukaraNa karI ATha koTithI zrAvako sAmAyika vagerenI ArAdhanA kare che. A traNa saMpradAya sivAya tamAma sthAnakavAsI, derAvAsI, digambara tathA terApaMthInA badhA zrAvako cha koTie ja sAmAyika vagere kare che. pUjya zrI dharmasiMhajI mahArAje bIjAM paNa keTalAMka upayogI pustako lakhyAM che. temano jaina samAja upara moTo upakAra che. teone sAraNagAMThanuM darda hovAthI gujarAta ane kAThiyAvADanA amuka prAnta sivAya dUranA prAntomAM vihAra karI zakyA nahi tethI temano saMpradAya paNa eTalA ja vistAramAM che. teozrI 43 varSa dIkSA pALI vi. saMvata 1728 Aso suda4nA divase svargavAsa pAmyA, Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI lavajI RSijI svAmI 'tRtIya sudhAraka zrI lavajI RSijI svAmI surata zaheramAM (gopIpurAmAM) jaina lokAgacchAnuyAyI dazA zrImALI vaNika vIrajI vorA" nAmanA eka sagRhastha rahetA hatA. temanA saMbaMdhI evuM kahevAya che ke nAnI uMmaramAM teo garIba hatA jethI eka vaiSNavadharmI zeThane tyAM nokarI karatA hatA. te zeThanA vatI haMmezA teo dUdhanI eka tAMbaDI bharI valaMdAnI koThI pAse koI pazcima tarapha rAMdera gAmanA raste tApI nadImAM nAkhavA jatA hatA. eka vakhata rastAmAM eka sarSa AvIne Ubho rahyo ane vIrajI vorAnA javAno mArga rokavA lAgyo, AthI temaNe vicAryuM ke A sarpane dUdha pIvAnI IcchA lAge che. temaNe dUdhanI te tAMbaDI sarpanA moDhA AgaLa mUkI; eTale te sarpa badhuM dUdha pI gayo. pachI vIrajI vorAe pAchuM pharavA mAMDyuM, tyAre paNa sarpa temanI ADe AvIne Ubho rahyo. thoDI vAra pachI te sarve vIrajI vorAnA vastrano eka cheDo potAnA moDhAmAM laIne temane koIka jagyAe laI javAno saMketa karavA lAgyo. vIrajI vorA sarpanI pAchaLa cAlavA maMDayA. sarpa temane nadIkinAre laI gayo ane tyAM paDelI eka zilAne bharaDo daIne zilA UMcI karI. eTale tyAM eka moTuM bhoyaruM dekhAyuM, temAM te vIrajI zeThane laI gayo. te vakhate sarpe potAnI pAseno maNi kADhI potAnA mAthA para mUkyo, eTale bhoMyarAmAM prakAza thayo. AgaLa jatAM puSkaLa dhanathI bharelo eka bhaMDAra dekhAyo; te sAthe tyAM devatAI bhUMgaLo vAgatI saMbhaLAI. A badhuM dhana jANe sarpa vIrajI vorAne arpaNa na karato hoya, tema teNe potAnI pheNa vIrajI vorAnA mAthe dharI khuzI batAvI. te badhuM dhana gaNatA chappana kroDa sonaiyA hatA ema kahevAya che tethI chappana upara bhUMgaLa vAgatI hatI. hAlamAM gopIpurAmAM premacaMda rAyacaMdanI dharmazALA che, tyAMthI rAMderano pUla baMdhAyelo che tyAM sudhI bhoMyaruM hatuM ema kahevAya che. te badhuM dhana vIrajI vorAe grahaNa kareluM tethI teo samRddhivAna thayA hatA ane moTo vepAra karatA hatA. zrI vIrajI zeThane nagarazeThanI padavI maLI hatI. teo ghaNA rAjAone madada karatA tethI rAja taraphathI temane khUba mAna maLatuM. teo loMkAgacchIya jaina hovAthI divALInA divase pauSadha karatA ane ekamanA divasane zAradApUjana karatA. gAma loko paNa temanuM ja anukaraNa karatA. atyAre paNa suratamAM te pramANe pUjana thAya che ane te paDavAne "vIrajI vorAno paDavo' kahevAya che. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 91 A che aNagAra amArA lokAgacchanI traNa zAkhAo paikI kezavajI gacchanI zAkhAne vIrajI vorA mAnatA hatA te vakhate te gacchanA varajAMgajI nAmanA yati tyAM birAjatA hatA. teo sAdhunA AcAravicAramAM kAMIka zithila hatA paraMtu bIjAonI jema tadana zithilAcArI na hatA. vIrajI vorAne phulabAI nAmanI eka putrI hatI tene yogya uMmare suratamAM ja paraNAvI hatI. mahApuruSa zrI lavajI svAmIno janma A bhAgyazAlI bAInI kukSie thayo hato. devavazAt thoDA samaya pachI temanA patinuM avasAna thayuM eTaluM ja nahi paNa lakSmI paNa temanI pAsethI cAlI gaI. mAtA-putra nirAdhAra banI gayA tethI vIrajI vorAe potAnI putrI ane dauhitrane potAne tyAM rAkhI lIdhAM hatAM. phulabAI pitAne tyAM rahI dharmadhyAnamAM samaya vyatIta karatI ane putrane paNa dharmanA saMskAra ApatI. putra dhyAnapUrvaka badhuM sAMbhaLato. tenI yAdazakti eTalI badhI sateja hatI ke sAmAyika - pratikramaNa vagere sAMbhaLatA (2) kaMThastha thaI gayAM. eka divasa phulabAI potAnA putrane laI varajAMgajI yatinA vaMdanArthe gayAM. vAtacItamAM phulabAIe lavajIne sAmAyikAdI guru pAse zIkhI levAnuM sUcana karyuM; tyAre lavajIe kahyuM ke te badhuM kaMThastha thaI gayuM che. A sAMbhaLI parIkSA karavA mATe mAtAe tene guru pAse bolI javAnuM kahyuM, eTale vicakSaNa lavajI te badhuM kaDakaDATa guru pAse bolI gayo. gurujI lavajI tarapha AkarSAyA. temaNe vicAra karyo ke A buddhizALI bALaka mArI pAse dIkSA le to zAsanano jarUra uddhAra kare. Ama vicArI temaNe bALakanA sAmudrika cihno joyAM, te prabhAvazALI jaNAyAM. mAtA-putra tyAra pachI ghare AvyAM. eka prasaMge varajAMgajI svAmIe vIrajI vorAne kahyuM ke lavajIne mArI pAse bhaNavA mUko to te ghaNo hoziyAra thaze. vIrajIbhAIne A vAta gamI. te divasathI lavajI varajAMgajI yati pAse abhyAsa karavA lAgyo. dhArmika abhyAsa karatAM karatAM vairAgyabhAva jAgyo. sUtelo AtmA jAgRta thayo. vi.saM. 1692mAM yati dIkSA aMgIkAra karI. gurudeva pAse Agamono UMDo abhyAsa karyo tethI temanA AMtaracakSu khUlI gayAM. vartamAnanuM yatijIvana bhArarUpa lAgyuM. zrI lavajI RSie aneka vakhata gurumahArAjane prArthanA karI ke ApaNe je mArga chIe te sAco nathI. Apa AmAMthI bahAra nIkaLo ane mAro uddhAra karo. gurudeve uttaramAM kahyuM ke, paMcama kALa che, mArI vRddhAvasthA che tethI tamArA kahelA Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 zrI lavajI RSijI svAmI kaThora mArga upara huM cAlI nahi zakuM. jo tamAre javuM hoya to mArI AjJA che. gurunI AjJA meLavI lavajI RSi, thobhaNa RSi ane bhAnu RSinI sAthe (aparanAma bhANAjI ane sukhAjI) khaMbhAta zaheranA udyAnamAM pahoMcyA. pUrva tarapha mukha rAkhI arihaMta tathA sidhdhone vaMdana karI doSonI zuddha hRdayapUrvaka AlocanA karI. zrI saMghanI samakSa pharIne pAMca mahAvrata aMgIkAra karyA. A ghaTanA vi.saM. 1694mAM thaI. aparamate 170mAM punaH dIkSA lIdhI evo ullekha maLI Ave che. punaH dIkSA lIdhA pachI zrI lavajI RSi khaMbhAtamAM jAhera pravacano ApavA lAgyA. dina pratidina lavajI RSinA A mahAna tyAganI sarvatra prazaMsA thavA lAgI. hajAronI saMkhyAmAM zrAvako lavajI RSinA anuyAyI thavA lAgyA. temanI prazaMsAnI vAta suratamAM vIrajI vorAne kAne pahoMcI. lavajI RSi guruno tyAga karI gayA hovAthI vIrajI vorAne temanA upara abhAva to thayo ja hato temAM temanI prazaMsA sAMbhaLI to vorAno dveSAgni vadhu tIvra banyo. teo manamAM babaDyA ke are ! zuM yati vargano avinaya ? zuM gurue ApelA jJAnanuM ajIrNa ! teno Avo upayoga ! je gurue jJAna ApI tene bhaNAvyo teno upakAra na mAnatA tenAthI viruddha vartI navo paMtha kADhavA lavajI taiyAra thayo ? huM tene yogya badalo ApuM chuM tevA vicAra karI vIrajI vorAe khaMbhAtanA navAba para eka ciThThI lakhI mANasane ravAnA karyo. temAM lakhyuM hatuM ke - 'mAro dauhitra tenA guruthI judo paDI gurune utArI pADavA khoTo upadeza Ape che mATe tyAM AvelA lavajI yatine gAmamAMthI kADhI mUkazo.' navAba sAhebane patra maLatAM ja lavajI RSi tathA temanA saMtone najarakedamAM rAkhyA. te sthAna rAjamahelanI tadna sAme ja hatuM. dareka saMtoe akramanA paccakakhANa karyA. trIjA divase eka dAsIe temane joyA. tarata ja begama sAhibA pAse jaIne kahyuM, 'ApanA rAjyamAM nirdoSa saMta anna-jaLano tyAga karI beThA che. AvA yogIne saMtApavAthI phAyado thato nathI. begamane paNa lAgyuM ke A khoTuM thaI rahyuM che.' jyAre navAbe aMtaHpuramAM praveza karyo tyAre begame kahyuM, "khAviMda ! saMtone saMtApavAmAM sAra nathI. jo temane satAvazo to ApaNuM sukha naSTa thaI jaze, mATe temane choDI do.'' begamanuM vacana sAMbhaLI bAdazAhe jAte AvI kSamA mAgI ane saMtone choDI mUkyA. tyAMthI vihAra karI teo kalodarA upara thaI amadAvAda padhAryA. ghaNA Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 93 osavALone dharma pamADyo. A vakhate kAlupuranA dazA poravADa zrAvaka somajIe vairAgya pAmI 23 varSanI uMmare temanI pAse dIkSA lIdhI. eka divasa amadAvAdamAM pUjaya zrI lavajI svAmI AhAra mATe jaI rahyA hatA. rastAmAM mahApuruSa zrI dharmasiMhajI svAmI maLyA. banne vacce AhAra-vihAra, AcAra-vicAra saMbaMdhI aneka praznottara thayA. lavajI svAmIe dharmasiMhajI mahArAjane kahyuM ke, "tame to dharmanA siMha cho ? yatinA kriyAkAMDamAM zA mATe phasAyA cho ? aMdara rahelA sUtelA siMhane jagADo. mukhavastrikA mukhapara bAMdhavI ja joIe.'' dharmasiMhajI mahArAja khUba ja prabhAvita thayA. kriyoddhAranI bhAvanA deDha thaI. upAzraye jaI sarvaprathama mukha para mukhavastikA bAMdhI. (A ullekha matAMtarathI maLe che, satya kevaLIgamya.) pUjya zrI lavajI RSi amadAvAda vihAra karI gujarAta, saurASTra, mAlavA ane mevADa Adi aneka prAMtomAM dharmapracAra karI surata padhAryA. tyAM vIrajI vorAne upadeza Apyo. vIrajI vorAe yatiparaMparAno tyAga karyo ane pU.zrInA anuyAyI banyA. mahApuruSonAM jIvanamAM sahiSNutA temaja samatA apAra hoya che. maraNAnta upasarga AvavA chatAM paNa teo potAnA mArgathI vicalita thatA nathI. samartha kriyoddhAraka pU. zrI lavajI RSinA ziSya zrI bhAnuRSinI kuTilatA pUrvaka maMdiranI pAchaLa katala karI tenA zabane khADo khodI dATI dIdho. sAMja sudhI bhAnuRSi upAzrayamAM na pahoMcatA hAhAkAra thaI gayo. khUba tapAsa karavA chatAM patto na lAgyo. aMte pApa kyAM sudhI chUpuM rahe ? sonI dvArA bheda khullo thayo. saMghamAM azAMti thaI gaI. lavajI RSie karmano siddhAnta samajAvI saune zAMta karyA. pUjya zrI lavajI RSi vihAra karatAM karatAM burAnapura padhAryA. te vakhate yatione mAnavAvALA zrAvakoe vicAra karyo ke lavajI RSinA bodhathI ApaNAmAMnA ghaNA zrAvako kheMcAIne temanA paMthamAM bhaLI jaze mATe ApaNe agamacetI vAparIne sakhata baMdobasta karavo joIe. temaNe saMgha ekatra karyo ane lavajI RSinA anuyAyI thayelA zrAvakone gaccha bahAra karI temanI sAtheno badho vyAvahArika saMbaMdha tajI dIdho. dharma keTalI muzkelIthI sacavAya che ane kharA jijJAsuo kevA dRDha ane sahanazIla hoya che te jANavAno A preraNAdAyI prasaMga che. daza hajAra ghara sAme zrI lavajI RSinA anuyAyIonA mAtra alpa saMkhyAmAM gharo hatA. te prabaLa pakSe A lokone eTalI hade pajavyA ke kUvA parathI temane pANI paNa bharavA na Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 zrI lavajI RSijI svAmI detA, eTaluM ja nahi paNa dhobI, hajAma vagerene temanuM kAma karavAnI manAI karavAmAM AvI hatI ! AvA kaTokaTInA samaye pelAM alpa gharomAM jeo zrImaMta hatA temaNe bAkInAone paisAnI pUratI sahAya ApI. kintu chevaTe prabaLa pakSanI khaTapaTane lIdhe jayAre amadAvAdanA subA taraphathI temane kanaDagata thavA lagI tyAre teo dilhInA bAdazAhane dayALu mAnI tenI pAse phariyAda karavA gayA paraMtu sAmAvALAe eTalI badhI lAgavaga lagAvI hatI ke tyAM lavajI RSinA anuyAyIone bAdazAhanI mulAkAta thaI zakI nahi. eTaluM ja nahi paNa UlaTuM adhikArI varganA hukamathI temane dilhI zaheranI bahAra nIkaLI javAno hukama maLyo. A rIte lavajI RSinA anuyAyIone khUba sahana karavuM paDyuM tethI teo zaheranI bahAra nIkaLI najIkanA koI kabrastAnamAM utAro karIne rahyA paNa potAnA dharmathI jarAya DagyA nahi. satyameva jayate Akhare satyano ja jaya che. daivayoge evuM banyuM ke trIjA divasanI madhyarAtrie bAdazAhanA mAnItA kAjInA ekanA eka dIkarAne sarve vaMza Apyo. putra mRtaprAyaH thaI jatAM ane badhAya prayatno niSphaLa jatAM tene janAnAmAM nAkhIne kabrastAnamAM lAvavAmAM Avyo. A vAtanI zrAvakone khabara paDI tyAre eka dharmiSTha ane cAritryavAna zrAvake jhera utAravA mATe kAjIne namra vinaMtI karI. kAjI to nirAza thaI gayelo chatAM chellI taka jatI na karavAnuM teNe yogya mAnyuM. bdayanA eka tAra sAthe uccArAyelo navakAra maMtrI kAjInA mATe ane lavajInA RSinA dharmane mATe phalIbhUta thayo. kAjInA putranuM jhera UtarI gayuM ane te jAgRta thayo. kAjInA harSano pAra na rahyo. badhAne jamADyA pachI AgamananuM kAraNa pUchyuM. zrAvakoe badhI vAta karI. kAjIe bAdazAhane vAta karI. bAdazAha badhI hakIkata sAMbhaLIne khuza thayA. temanI araja sAMbhaLI. kAjIne amadAvAda mokalyo. haMmezanA mATe lavajI RSinA anuyAyIo para thato trAsa baMdha karAvyo, eTaluM ja nahi paraMtu kAjIe jainadharmano svIkAra karyo. AgaLa jatAM kAjI sAheba bhagavAna pArzvanAthanA daDha zraddhALu thayA ane pArzvanAtha bhagavAnanI aneka stutio paNa teNe banAvI. rahAnapuranA upanagara IndalapuramAM yationuM khUba jora hatuM. teo lavajI RSi upara ciDAtA. teonI daDha dhAraNA hatI ke lavajI jIvatA haze tyAM sudhI yationo uddhAra nahi thAya. tethI teoe be viSamizrita lADavA banAvyA. chaThThanA pAraNe jayAre lavajI RSi gocarIe padhAryA tyAre eka raMgArI bAI dvArA banne Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 95 lADavA vahorAvavAmAM AvyA. dharmanAyaka saMthAro karI samAdhimRtyu pAmyA. temanI pATe temanA ziSya somajI RSi AvyA. pUjya zrI lavajI RSi pachI temanA khaMbhAta, paMjAba vagere cAra saMpradAya thayA. ' dharNoddhAraka yugapradhAna AcArya ( zrI dharmadAsajI svAmI (caturtha sudhAraka) pUjaya zrI dharmadAsajI mahArAja yugapradhAna AcArya hatA. temano janma vikrama saMvata 1701 caitra sudi agiyArasanA dine amadAvAdanI pAse sarakhejamAM thayo hato. teo bhAvasAra hatA. te gAmamAM bhAvasAranAM 700 ghara hatAM jeo loMkAgacchanA anuyAyIo hatA. temanA pitAnuM nAma zrI jIvaNalAla kAlidAsa paTela hatuM. mAtAnuM nAma DAhIbAI hatuM. garbhamAM AvatAM ja mAtA-pitAnI dhArmika bhAvanAo vadhu prabaLa thaI tethI temanuM nAma dharmadAsa pADavAmAM AvyuM. pUrvanA susaMskAronA yoge dharmadAsa ATha varSanA thayA, teTalAmAM temanuM daya dharmabhAvanAthI raMgAI gayeluM. te ja arasAmAM zrI kezavajI pakSanA lokAgacchIya yati zrI tejasiMhajI sarakheja padhAryA. dharmadAsa temanuM vyAkhyAna sAMbhaLavA gayA. vairAgya utpanna thayo. sAmAyika, pratikramaNa, navatattva, jIva vicAra Adi jaina dharmanuM jJAna nAnI uMmaramAM ja meLavI lIdhuM. paMdara varSanI uMmara thatAM ja sUtrasiddhAntanuM jJAna meLavI lIdhuM. jyAre temanA sagapaNa saMbaMdhI vAto AvavA lAgI tyAre temaNe potAnA mAtA-pitAne sApha zabdomAM kahI dIdhuM ke huM bilakula paraNavA Icchato nathI. tame mArA hitecchu ho to mArI saMyama levAnI IcchAne phalIbhUta karavA paravAnagI Apazo. putrano vairAgya joI pitAe lagnanI vAta choDI dIdhI. dharmadAse paNa yativarganI zithilatA joI hatI. davAo karavI, paisA meLavavA, pAlakhI vageremAM besavuM, lakSmI Adi vaibhava-A badhuMya hovA chatAM tyAgI kahevarAvavuM e temanA AtmAne kArI ghA jevuM lAgyuM. temane to sAcA sAdhu thavAnI bhAvanA hatI, te mATe suyogya sAdhupuruSanI rAha jotA hatA. evA vakhatamAM kalyANajI nAmanA "ekala pAtariyA zrAvaka sarakhejamAM AvI caDyA. dharmadAsa kumAra temano bodha sAMbhaLI ghaNA saMtuSTa thayA. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 zrI dharmadAsajI svAmI 'ekala pAtariyA zrAvaka kyAre thayA ? vi.saM. 1pa62 mAM traNa thaI mAnanArAM kaDavA matI nIkaLyA paNa temanI cothI pATe pAchA kaDavA matI sAdhuo DhIlA paDyA tethI temanAM je AtmArthI sAdhuo hatA teoe vicAra karyo ke sAdhunAM vrato laI bhAMgavAM karatAM zrAvakapaNuM pALavuM vadhu ISTa che kAraNa ke sAdhuno veza laI na pALavAthI bhASAdoSa lAge tethI zrAvakavrata svIkArI vItarAga praNIta zuddha dharmano upadeza devo zreyaskara che, Ama vicArI teo judA thaI bAra vratadhArI zrAvakapaNe vicarI dharmopadeza devA lAgyA. temano veza sAdhu jevo ja, yaharaNa uparanuM kapaDuM kADhI khullI dAMDI rAkhatA. eka pAtra grahaNa karI bhikSA letA tethI teo "ekala pAtariyA" zrAvaka tarIke oLakhAvA lAgyA. temanA gacchamAM 800 zrAvako hatA ema kahevAya che. zrI kalyANajI zrAvakanA suMdara AcAre zrI dharmadAsajInuM mana temanA tarapha AkarSAyuM paNa haju UMDe UMDe sAdhuAcAra pALavAnI bhAvanA balavattara hatI. kalyANajI pAse vadhune vadhu sUtrajJAna meLavatA gayA. eka vAra bhagavatI sUtramAM vAMcyuM ke, "zrI mahAvIra svAmInuM zAsana 21 hajAra varSa sudhI cAlaze ane pAMcamA ArAnA cheDA sudhI ekAvatArI jIvo raheze." A jANI temano sAdhupaNAno AcAra pALI batAvavAno nizcaya vadhu protsAhita banyo. kAyaratA dUra thaI gaI. zrAvaka parathI zraddhA cAlI gaI. vItarAga praNIta sAcI dIkSA grahaNa karavAno nizcaya karyo. zrI dharmadAsajI sAca saMyamanI zodhamAM nIkaLI paDyA. tyAM prathama lavajI RSino bheTo thayo, temanI sAthe 17 bolano vAMdho paDyo. tyAra bAda dharmasiMhajI mahArAjano samAgama thayo, emanI sAthe 26 bolano vAMdho paDyo. chatAM temane eka jabarajasta preraNA e be mahApuruSonAM jIvanamAMthI maLI ke banne mahAtmAo bhagavAna mahAvIrano sAco veza dIpAvI rahyA che, to mArAthI te kema na bane? A pratyakSa ucca AcArathI dharmadAsajIno utsAha ajaba preraNAtmaka nIvaDyo ane tarata ja teo tyAMthI sarakheja AvyA. aMtamAM mAtA-pitAnI AjJA meLavI. e varSe sarakhejamAM yatinAyaka zrI tejasiMhajI cAturmAsa hatA. dharmadAsajIe zuddha cAritra grahaNa karavAnuM AhvAna ApyuM. te sAthe pote paNa nIkaLavAnuM vacana ApyuM paNa pratyuttaramAM yativarye kahyuM ke, "hAlamAM huM azakta thayo chuM. paraMtu tame tema karI zakazo. jAo, khuzIthI karmarAjA sAme saMgrAma mAMDo. aMdhakArane naSTa karI sAco prakAza pAtharo." Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 97 AvI rIte potAnA upakArIno vinaya karIne teo nIkaLyA. soLamAM varSe 17 jaNAnI sAthe vikrama saMvata 1716nA Aso sudi-agiyArasanA * amadAvAdamAM AvI pAdazAha vADImAM bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karI. dIkSA sthaLe teo traNa divasa sudhI aThThama tapa karIne rahyA. cothe divase gAmamAM gocarI mATe nIkaLyA. gaveSaNA karatAM karatAM eka kuMbhAranA ghera jaI caDyA. te vakhate kuMbhArane tyAM pati-patnIne koI kAraNasara jhaghaDo thayelo. te ja arasAmAM A navadIkSita muni AvavAthI krodhamAM te kuMbhAraNe zrI dharmadAsajI svAmInA pAtrAmAM rAkha nAkhI. pavananA kAraNe te rAkha thoDI pAtrAmAM paDI bAkInI cAre bAju UDI. tyAra pachI bIjA gharethI chAza maLI. banne mizra karI pAraNuM karyuM. bIje divase navadIkSita zrI dharmadAsajI svAmI pU. zrI dharmasiMhajI mahArAjane vaMdana karavA gayA. tyAM temaNe AgalA divase potAne bhikSAmAM maLelI rAkhanI vAta karI. temaNe kahyuM, "aho mahAbhAga ! tame kharekhara puNyazALI cho.'' prathama ja pAraNe maLelI rAkha bhAgyodayanI nizAnI sUcave che. rAkha e zubhasUcaka cihna hovAthI tame vItarAga mArgane dIpAvazo. vaLI je rAkha havAne lIdhe cotarapha UDI tethI tamAro parivAra cAre tarapha vistAra pAmaze. uparAMta tame rAkhane chAza sAthe meLavIne pI gayA te ema sUcave che ke chAzano guNa khaTAzavALo hovAthI prAyaH tamArA munio khaTAzavALA eTale prakRtimAM jalada thaze. jema rAkhanA rajakaNo judAM judAM che tema tamAro parivAra ekatra nahi rahe, paraMtu bhinna bhinna aneka peTA saMpradAyomAM vaheMcAI jaze. A sAMbhaLI dharmadAsajI mahArAje evo ja eka prazna dharmasiMhajI mahArAjane karyo ke Apane prathama pAraNe zuM maLyuM hatuM ? ane teno Apa kevo nirNaya bAMdhyo che ? tyAre dharmasiMhajI mahArAje kahyuM ke, "meM jyAre dIkSA lIdhI tyAre chaThTha karyo hato, tenA pAraNe mane curamAnA lADavAnI bhikSA maLI hatI, tethI jema lADu pAtrAmAM paDatAM ja eka ThekANe coMTI gayo tema mAro parivAra vadhu vistAra na pAmatAM amuka sthaLamAM ja saMgaThitarUpe raheze." Ama paraspara vArtAlApathI bannene khUba AnaMda thayo ane banne judA paDyA. pU. zrI dharmasiMhajI mahArAjanI bhaviSyavANI sAcI paDI, kema ke pUjya zrI dharmadAsajI mahArAjano parivAra kaccha, saurASTra, gujarAta, mAravADa, mevADa, mALavA vagere ghaNA prAMtomAM phelAI gayo ane tenA judA judA vibhAga paNa ghaNA thaI gayA. jyAre pU. zrI dharmasiMhajI mahArAjano parivAra (dariyApurI saM.) phakta gujarAta tathA jhAlAvADanA amuka bhAgamAM ja che. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 zrI lavajI RSijI svAmI pujya zrI dharmadAsajI svAmIne saMvata 1721nA mahA suda pAMcamanA ujjainamAM M.P) AcArya padavI ApavAmAM AvI hatI. temaNe advitIya vidvattA prApta karI gujarAta, mevADa, rAjaputAnA ane madhyabhAratamAM vicarI aneka parISaha ane upasargo sahana karIne jainadharmano vijaya DaMko vagADyo. temanA satya upadezanA kAraNe temane 99 ziSyo thayA hatA, jemAMthI 22 ziSyo to mahApaMDita ane zAstrajJa hatA. eka vakhata yugapradhAna AcArya zrI dharmadAsajI svAmI ujjainamAM birAjatA hatA tyAre eka zrAvake AvI samAcAra ApyA ke, "mahArAja ! dhArAnagarImAM rahelA ApanA eka ziSya rogathI kaMTALIne jAvajIva saMthAro karyo che paraMtu sudhAno parISaha sahana na thaI zakavAnA kAraNe saMthAro choDavA taiyAra thayA che. mATe ApazrI kRpA karI tyAM padhAro." pUjayazrIe kahyuM ke, "jaladI AvI pahoMce chuM. mATe te ziSya saMthAro na bhAMge eTaluM kahejo." zrAvaka jaladI dhArAnagarI AvI pUjayazrIno saMdeza ziSyane kahyo. pUjayazrIe tarata ja dhArAnagarI tarapha vihAra karyo. thoDA samaya pachI dhArAnagarI padhArI gayA. ziSya AkuLavyAkuLa thaI gayo hato. gurudeve AzvAsana ApatAM kahyuM, "vatsa ! ratnaciMtAmaNi samAna mAnavabhava pharIne maLato nathI, vaLI saMyamarUpI hIrAne tathA tArUpI ratnane pASANa samajI khoI besavuM e narI mUrkhatA che. mATe arihaMta-siddhanuM smaraNa karI aMtima samaya sudhArI le. daDha manobaLa rAkhI Avela parISahane sahana kara." te muninI padgalika lAlasA eTalI badhI tIvra hatI ke guruvaryanA vacanane mAnya karI zakyo nahi paNa eTaluM to kahyuM ke, "gurudeva ! huM jainadharmathI bhraSTa nahi thAuM eTaluM cokkasa mAnajo, paraMtu mAro A niyama kSaNa vAra paNa nibhAvI levA taiyAra nathI." dharmadAsajI mahArAje vicAra karyo ke Ama karavA jatAM zAsananI hIlanA thaze mATe huM ja saMthAro karI besI jAuM chuM. ziSyane uThADIne pUjyazrI pote jAvajIva cAre AhAranA paccakakhANa karyA arthAta saMthAro laI besI gayA. jeTha mahinAnI bhayaMkara garamI, ugravihAra chatAM temaNe kAMI paNa vAparyA vinA anazana karyuM. koTi koTi dhanyavAda che e mahApuruSane ! kavie varNana karyuM ke - dharmakrAntihita dharmasiMhane kabromeM nivAsa kiyA zAsanayazahita dharmadAsane Anazana taka svIkAra kiyA, loMkAzAhane jJAnabANa le yatiyAMkA bhrama jAla hanA, kevala kahate pArasa tU bhI apanA jIvana dhanya banA; Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA Avo jaino hama saba mIlakara nAda kare jayagAna kI..... bhAvasahita saba milake gAo jainaM jayati zAsanam saMthAro hovA chatAM pUjyazrI niyamita upadeza ApatA hatA. gAmegAmanA zrAvako darzana mATe UmaTyA. zarIra ekadama kRza thaI gayeluM. barAbara sAtamAM divasanA vyAkhyAna bAda pUjyazrInuM zarIra ekadama zithila thaI gayeluM. sarva jIvonI sAthe hRdayapUrvaka kSamApanA karI vikrama saMvata 1959nA aSADha sudapAMcamanA sAMje sADA pAMca vAgye 59 varSanuM AyuSya bhogavI samAdhibhAve svargavAsa pAmyA. pUjyazrInA 99 ziSyo paikI 22 ziSyo mahAna paMDita ane parAkramI thayA paraMtu teo bhinna bhinna vibhAgamAM vaheMcAI gayA tethI te 22 saMpradAyo 22 ToLAnA nAmathI prakhyAta thayA. temanA nAma nIce pramANe che. (1) pU. zrI mUlacaMdajI ma. (2) ,, " dhanAjI ma. (3) (4) (5) (6) (6) (8) 17 37 ,, ,, ,, ,, ,, ,, 27 ,, ,, 33 tArAcaMdajI ma. (9) premacaMdajI ma. (10) khetazIjI ma. H padArthajI ma. ', (11) 33 ,, ,, "" lAlacaMdajI ma. manAjI ma. moTA pRthvIrAjajI ma. nAnA pRthvIrAja ma. bAlacaMdajI ma. 33 (12) pU. zrI lokamalajI ma. (13) bhavAnIdAsajI ma. ,, ,, (14) malukacaMdajI ma. (15) puruSottamajI ma. ,, "3 ,, (16) (17) (18) rAmacandrajI ma. (19) gurusahAyajI ma. (20) ,, vAghajI ma. (21) '' rAmaratanajI ma. "" ,, (22) mULacaMdajI ma. 39 ,, 27 ,, 22 22 ,, 11 ,, "" ,, 22 mukuTarAyajI ma. manoradAsajI ma. (eka) vidvAna AcAryazrIne eka vakhata evo bhAsa thayo ke pU. zrI dharmadAsajI ma. AyuSya pUrNa karI bIjA devalokamAM gayA ane manuSyano eka bhava karI mokSe jaze. A vAtanI puSTi mATe "siddhi pAhuDA" granthamAM pU. zrI dharmadAsajI ma. nuM nAma vidyamAna che. satya kevaLIgamya.) Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1OO zrI harajIRSijI mahArAja 'paMcama sudhArake zrI harajIRSijI mahArAja zrI gujarAtI loMkAgacchanI paMdaramI pATe zrI kezavajI RSi thayA. temanA parivAramAM vi. saM. 1785 pachI zrI harajI RSi Adi cha AtmArthI sAdhuoe yativargamAMthI alaga thaI mAravADamAM kriyoddhAra karyo. temanA saMbaMdhI vizeSa aitihAsika sAmagrI upalabdha nathI. temanuM anuzAsana khUba kaThina hatuM. pUjya zrI harajI RSinA saMpradAya AgaLa jatAM "koTA saMpradAya'nA nAmathI prasiddha thayo. A saMpradAyamAM te vakhate ra6 mahApaMDita munirAjo ane eka parama viduSI sAdhvIjI hatA. AgaLa jatAM te eka saMpradAyamAMthI cAra saMpradAya thaI gayA. A badhuM paMcamakALane AbhArI che. A pAMca sudhAraka mahApuruSomAM pUjaya zrI jIvarAjajI RSi tathA pUjya zrI harajI RSi mAravADamAM thayA, jyAre pUjya zrI dharmasiMhajI mahArAja, pUjaya zrI lavajIRSi mahArAja tathA pUjya zrI dharmadAsajI mahArAja e traNa mahApuruSo gujarAtamAM thayA. terApaMthI kyAre thayA? pujaya zrI dharmadAsajI mahArAjanA ziSya pU. zrI dhanAjI mahArAja temanA ziSya pU. zrI bhUdharajI mahArAja, temanA ziSya rUganAthajI mahArAja (moTI sAdhu vaMdanAnA racayitA pU. zrI jayamalajI mahArAjanA nAnA gurubhAI)e rUganAthajI mahArAjanA eka ziSya bhikhaNajI svAmI thayA. temaNe vi. saM. 1808mAM rUganAthajI svAmI pAse dIkSA lIdhI hatI. temane gurumahArAja sAthe matabheda thavAthI arthAt amuka mAnyatA bheda thavAthI 13 sAdhuo alaga thayA tethI terApaMtha evuM nAma paDyuM. tenA sthApaka hatA zrI bhikhaNajI svAmI. temanI dazamI pATe AcArya mahAprajJa birAje che. vikrama saMvata 1815mAM terApaMthanI sthApanA thaI. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 101 vibhAga - 4 '"ajarAmara upavananA suvAsita sumano" | ajarAmara saMghamAM thaI gayelA agragaNya munivaro tathA AcAryapravaronI ' jIvana jharamara 'ajarAmara saMpradAyano saMkSipta ItihAsa lIMbaDImAM gAdI kyAre AvI ? (1801), dharNoddhAraka yugapradhAna AcAryadeva zrI dharmadAsajI svAmInA paTTaziSya pUjya zrI mUlacaMdajI svAmIe vi. saM. 1723mAM amadAvAda mukAme dIkSA lIdhI hatI. pUjya zrI dharmadAsajI mahArAja kALadharma pAmyA pachI pU. zrI mUlacaMdajI svAmIne pATe besADyA. saMvata 1764mAM amadAvAdamAM sAdhu saMmelana thayuM. pU. zrI mUlacaMdajI svAmIne AcAryapada devAnuM nakkI thayuM. te vakhate AsToDiyA vistAramAM upAzraya hato. upAzrayamAM pATa-pATalA na hatA. gRhasthanA gharethI eka pATa mukhya saMtanA mATe lAvavAmAM AvatI. te vakhate amadAvAdanA dhanarAjajI zrAvake vi. saM. 1760nA caitra suda punamanA divase AMbAnA lAkaDAnA eka ja pATiyAmAMthI eka pATa banAvelI. pU. zrI mUlacaMdajI svAmInA ziSyo te pATa pADhiyArI yAcI lAvyA. pUjaya zrI mUlacaMdajI mahArAjane e pATa upara besADI AcAryapadanI pacheDI saMvata 1764mAM oDhADavAmAM AvI. pAchaLathI dhanarAja zrAvake te pATa saMghane arpaNa karI dIdhI. vi. saM. 1781mAM pUjaya zrI mUlacaMdajI mahArAja kALadharma pAmyA. temanI pATe saM. 1782mAM pU. zrI pacANajI svAmI AcAryapade AvyA. dharmaprabhAvanA thoDo samaya sArI thaI. "caDatI paDatInA camakAra jagamAM Ave jAve che." e niyamAnusAra te vakhate sthAnakavAsI derAvAsImAM kaDavAza vadhI. saMgharSa thayo. mUrtipUjaka sthAnakavAsInI dIkarI levIdevI nahi. dukAnanI letIdetI na karavI. AvuM nakkI karyuM. moTA bhAganA zrAvako sthAnakavAsI dharma choDI mUrtipUjaka thavA Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 saMpradAyano saMkSipta ItihAsa mAMDyA. sthAnakavAsIonI saMkhyA ghaTI. soeka ThANA bhegA thAya to gocarIpANImAM takalIpha paDe. AvA saMyogomAM gAdInuM gAma pheravavAnI AvazyakatA UbhI thaI. pUjyapAda zrI pacANajI svAmIe gAdInuM gAma pheravavAnuM nakkI karyuM. te arasAmAM dhorAjInA nagarazeTha saMghapati dozI parasottama vAsaNajI darzana karavA AvyA. temanI sAthe vAtacIta karatAM pUjaya sAhebe kahyuM, "gAdInuM gAma pheravavuM paDaze." tarata ja nagarazeThe kahyuM, "dhorAjI padhAro, ame taiyAra chIe. tyAM gAdInI sthApanA karo." A vAtacIta cAlatI hatI te vakhate lIMbaDInA nagarazeTha nAnajI DuMgarazI vaMdanArthe AvyA. (zeTha nA. DuM. e mahArANIne dharmanI bahena banAvela. kApaDanA 9 lAkha rUA. ApelA. potAnA ja kharce lIMbaDImAM upAzraya baMdhAvela.) temaNe pUrI vAta sAMbhaLyA pachI kahyuM, "sAheba ! dhorAjI cheTe AveluM che. gujarAta, jhAlAvADane vIMdhIne javuM paDe. jyAre lIMbaDI madhyanuM senTara che. tyAM 400 ghara sthAnakavAsInAM che. mATe Apa amane lAbha Apo. paraspara anukULatA raheze." pUjaya zrI pacANajI svAmIne zeTha nAnajI DuMgarazInI vAta gaLe UtarI gaI. temaNe lIMbaDInA zeThane kahyuM, "jyAM gAdI sthApIe tyAM che zarata mUkIe, jo maMjUra hoya to nakkI." A rahI te che zarato - (1) sAdhu samudAya koI kAme ekaTho thAya tyAM zrI saMghanA saMghapati ekalA hAjara rahe. (2) gharaDA-glAna sAdhu-sAdhvIjInI saMbhALa rAkhI vaiyAvacca kare. (3) bhaNanAra munione sahAyatA Ape. (4) koIno pakSa kheMcanAra na thAya. sAdhunA moTA kAma paDe to bIjAne na rAkhatAM ekalo ukele, vAta bahAra na javI joIe. (6) sAdhu sudhAraNAnI tarapheNamAM rahe (kaDaka AcArI bane). zeTha nAnajI DuMgarazIe A cha zarata kabUla rAkhI. temaNe kahyuM, "mArA pachI mArA vaMzajo A niyamone vaphAdAra raheze." lekhita bAMhedharI lIdhI. jeTha sudamAM amadAvAdathI vihAra karyo. vikrama saMvata 1801nA jeTha suda-10nA guruvAre amadAvAdathI pATa lIMbaDI mokalavAmAM AvI. vi.saM. 1660nI sAlamAM banela Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 103 A pATa adyApi lIMbaDImAM evI ja paDI che. zeTha nAnajI DuMgarazInI prabaLa dharmabhAvanAnA kAraNe saMpradAyano sAro vikAsa thayo. pUjaya AcArya zrI pacANajI svAmI vi. saM. 1814mAM kALadharma pAmyA. temanI pATe pUjaya zrI IcchAjI svAmI birAjayA. pU. zrI IcchAjI svAmI saMvata 1832mAM kALadharma pAmyA. tyAra pachI moTA kAnajI svAmI (baravALA saMpradAyanA sthApaka) pATe AvyA. saMkhyA ghaNI hovAthI prazno vadhyA. 1845mAM sAdhu saMmelana thayuM. judA judA cha saMpradAya thayA. pUjaya zrI ajarAmarajI svAmIne AcArya padavI ApavAmAM AvI. tyArathI eTale ke 217 varSa thayAM tyArathI ajarAmara saMpradAyanA nAme A saMgha oLakhAya che. (zAsanoddhAraka pUjya AcArya zrI ajarAmarajI svAmI) 'puNyAtmAnI pAvana padharAmaNI saurASTra prAntamAM jAmanagara eka mahattvanuM zahera che. saurASTranA cha jillA paikI jAmanagara paNa eka jillo che. te jAmanagara jillAnAM bAvana gAmomAM vIzA osavALa jJAtinAM ghaNAM gharo che. mULa mAravADanI osA nagarImAMthI Avela kSatriyo varSo jatAM osavALa tarIke oLakhAyA. 500 varSa pahelAM amuka kuTuMbo pahelI vAra kacchanA kaMthakoTa zaheramAM AvelA paraMtu pAchaLathI amuka kuTuMbo kaccha abaDAsAmAM, amuka kaMThImAM, amuka vAgaDamAM tema ja amuka hAlAramAM gayAM. jabaradasta dharmakrAntikara lokazAha jevA mahApuruSa A gauravavaMtI jJAtimAMthI ja pAkyA hatA. e jJAtinAM thoDAM gharo jAmanagara pAsenA paDANA gAmamAM paNa hatAM. tyAM mANekacaMdabhAI zAha nAmanA eka sadguhastha rahetA hatA. samAjamAM temanI pratiSThA khUba sArI hatI. teo dhArmika vRttinA hatA. temanI patnInuM nAma kaMkubAI hatuM. kaMkubAI AdarzagRhiNI hatAM. zIla ane sadAcAra to emane svabhAvasiddha hatA. sAthe saundaryano sumeLa hato. temanuM gotra mAruM hatuM. banne pati-patnI AnaMdapUrvaka divaso pasAra karatAM hatAM. A Adarza daMpatIe dharmane potAnA jIvanamAM mukhya sthAna ApyuM hatuM. vikrama saMvata 1809nI sAla hatI. eka pavitra divase ratnakukSI kaMkubahene eka parama puNyazALI putra ratnane janma Apyo. AvA puNyazALI AtmAnI potAne tyAM padharAmaNI thavAthI mAtA-pitAnA AnaMdanI koI avadhi na rahI. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ajarAmarajI svAmI sagAM-saMbaMdhIo, grAmajano bALakane joIne dharAtAM na hatAM. e mahAbhAgyazAlI AtmAne joI sahu potAnI jAtane dhanya mAnatA hatA. potAno putra bhaviSyamAM jarA ane maraNathI mukta thAya tema ja bIjA aneka AtmAne janma, jarA-maraNanA cakramAMthI mukta karAve, AtmAno sAco AnaMda prApta karI bIjAne AnaMda karAve tethI tenuM nAma AnaMdakumAra pADavAmAM AvyuM. suda-2nA caMdranI jema AnaMdakumAra vRddhi pAmavA lAgyA. lADakoDanI sAthe mAtA kaMkubAI niyamita navakAramaMtra vagere saMbhaLAvatA. "A good mother is worth to a hundred school masters." 104 arthAt so zikSako na karI zake te eka sArI mAtA karI zake che. A vAkyane mAtA kaMkubAIe ciratArtha karI ApyuM. je Adarza patnI hoya te Adarza mAtA paNa banI zake che ane Adarza sAdhvIjI paNa te bane che te AgaLa vAMcavAthI khyAla AvI jaze. nAtasya hi dhruvo mRtyuH, dhruvaM khanma mRtasya haiM| bhagavadgItA arthAt je janme che te mare che ane je mare che te janme che. te niyamAnusAra mANekacaMdabhAI ekAeka nAnI uMmaramAM ja mRtyu pAmyA. te vakhate AnaMdakumAranI uMmara pAMca varSanI hatI. acAnaka mRtyuthI mAtA-putrane AghAta lAge te svAbhAvika che, paraMtu kudaratanA kAnUna pAse sau lAcAra che. karmanA siddhAntane samajanAra kaMkubAIne A prasaMgathI saMsAra uparathI vairAgya AvI gayo, teo antarmukhI banI gayAM. saMyoga ane viyoga e to saMsAranI ghaTamALa che. enA svarUpane samajanAra kyAreya zoka kare nahi. bIjI bAju AnaMdakumAranA vidyArthI jIvananI zubha zarUAta thaI. pUrvanA kSayopazamanA kAraNe buddhi kuzAgra hatI. smaraNazakti vismaya pamADe tevI hatI. mAtA kaMkubAI niyamita sAMje pratikramaNa karavA jAya tyAre potAnA lADIlAne dhArmika saMskAra ApavAnI gaNatarIe potAnI bAjumAM ja besADe, pAMca varSanA AnaMdakumAra paNa dhyAnapUrvaka pratikramaNa sAMbhaLe. eka sAMje bhAre varasAda varasI rahyo hato. mAtA kaMkubAI ciMtAtura thaI gharamAM AMTA mArI rahyA hatAM. AvI rIte mAtAne ciMtAtura joI AnaMdakumAre pUchyuM, "mA ! tane ciMtA satAve che ?'' tyAre mAtAe pratyuttara Apyo, "beTA ! bhAre varasAda varase che, pratikramaNano samaya thaI gayo che, bahAra jaI zakAya tema nathI tethI Aje mAruM pratikramaNa jaze. je divase sAmAyika pratikramaNa na thAya te divasane huM niSphaLa mAnuM chuM. mane pratikramaNa AvaDatuM nathI tethI mAre zuM karavuM Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 105 te vicAruM chuM. varasAda baMdha thAya to upAzraye javAya." ema kahI mAtAe UMDo nisAso nAkhyo. mAtAnI vAta sAMbhaLI pAMca varSanA putre kahyuM, "mA ! emAM ATalI badhI citA? beso, huM pratikramaNa karAvuM." bALakanI AvI vAta sAMbhaLI mAtAne hasavuM AvyuM ane kahyuM, "beTA ! tane kyAM pratikramaNa AvaDe che ?" "mA ! tame nirAMte beso, mane sAMbhaLo pachI kahejo." mAtA kaMkubAI sAmAyikanuM Asana laIne besI gayAM. AnaMdakumAre vidhipUrvaka pratikramaNa karAvyuM. AkhuM pratikramaNa sAMbhaLI mAtAnA AnaMda ane AzcaryanI koI avadhi na rahI. premapUrvaka pUche che, "beTA! meM to tane pratikramaNa zIkhavyuM nathI, to tane pratikramaNa kyAMthI AvaDyuM?" tyAre putra kahe che, "ApanI kRpAthI. dararoja sAMbhaLavAthI mane yAda rahI gayuM che." mAtA kaMkubAI putranI AvI smaraNazaktithI potAnI jAtane bhAgyazALI mAnavA lAgyAM. 'pAThazALAmAM punita padArpaNa, te samayamAM paDANAmAM bhaNavAnI vizeSa sagavaDa na hovAthI gAmaThI zALAmAM abhyAsa zarU karyo. TUMka samayamAM gujarAtI bhASAno sAro abhyAsa karI lIdho. bAlyAvasthAnI sahacAriNI bAlaceSTAnI jagyAe gaMbhIratA hovAthI bIjA vidyArthIonI jema nirarthaka tophAna-mastImAM kALakSepa bahu ocho thato. zALAthI chUTA thayA pachI avakAzanA samaye mAtA-putra sAthe besatAM tyAre mAtA kaMkubAI priya putrane saMsAranI asAratA samajAvatAM. bAlamuni aImuttA, gajasukumAra muni Adi ghaNA mahApuruSonI dharmakathA paNa saMbhaLAvatA, jethI AnaMdakumAra khUba ja AnaMdano anubhava karatA. maiyA mero manavo huo berAgI... mahApuruSonA jIvananI preraNAdAyI vAto sAMbhaLIne AnaMdakumAra vairAgyavAsita banI gayA. kumaLA AEyamAM mAtAno asarakAraka bodha ArapAra UtarI gayo ane eka zubha divase mAtAne potAnA mananI vAta karI ke, "maiyA mero manavo huo berAgI." "he mAtA ! mAre saMyama levo che. tame AjJA Apo." putranA madhathIya madhuratara zabdo sAMbhaLIne mAtAnA AnaMdanI koI sImA na rahI. saMskArI mAtA haMmezA potAnA putranuM kalyANa Icche che. satI madAlasA jema potAnA putrone gaLathuthImAM ja dhArmika saMskAro ApI tyAganA mArge vALatAM ane te saMskAro hAlaraDAM gAtI vakhate paNa ApatAM teo potAnA putrane nakAmAM Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 zrI ajarAmarajI svAmI hAlaraDAM na saMbhaLAvatAM dhArmika zloko vagere saMbhaLAvatAM. te vAta nIcenA zloka uparathI samajAze. siddhosi buddhosi naraMjano si / saMsAramAyAparivarjito si // saMsAra svapnaM tyaja mohanidrAM / madAlasA vAkyamuvAca putram // arthAt he putra ! tuM siddha cho, buddha cho, niraMjana cho. saMsAranI mAyAthI para cho, saMsAra svapna ane mohanidrAno tyAga kara, A pramANe madAlasA putrane vAkya (hAlaraDAM) saMbhaLAvatAM. AvA saMskArothI emanA putro tyAgano mArga apanAvatA. mAtA kaMkubAI paNa satI madAlasAnI jema putranA vairAgyamAM prabaLa nimitta banyAM. potAnA mAnava jIvanane saphaLa mAnavA lAgyAM. putranI parIkSA karavA mATe premathI pUche che, "beTA ! ATalI nAnI uMmaramAM tArI nAjuka kAyA saMyamanA kaSTa kema sahana karI zakaze ?' A sAMbhaLI e vIkumAre hiMmatabharyA vacano dvArA hRdayanA ucca dhairyanuM darzana karAvI tarata ja samAdhAna karI dIdhuM ke, "zUravIranA mATe te kaSTa koI hisAbamAM nathI. mArI uMmara bhale nAnI che paraMtu AtmA kAMI nAno nathI. saMyamanuM pAlana karatAM game tevAM kaSTo Avaze to paNa huM mAnasika ke Atmika zaktithI te sahana karIza.' putranI AvI hiMmatathI mAtA kaMkubAI AnaMdavibhora banI gayAM, temano aMtarAtmA pokArI UThyo ke A mAro lADIlo bhaviSyamAM jarUra zAsanano udyota ka2ze. temane to patidevanA avasAnathI ja saMsAra uparathI moha UtarI gayo hato. ane saMyama levAnI bhAvanA jAgRta thaI hatI paraMtu bALaputrano prazna mUMjhavato hato tenuM paNa nirAkaraNa thaI gayuM. teo vicAravA lAgyAM ke have DhIla karavI yogya nathI kAraNa ke mAnava jIvananI eka eka kSaNa khUba ja kiMmatI che. jA jJAni: samayakSatiH / dharmasya tvaritA gatiH / zubhasya zIghram / samayaM goyama mA pamAyat / AvAM mahAvAkyo temaNe potAnA jIvanamAM sArI rIte utAryAM hatAM tethI vilaMbana karatAM e puNyazALI mAtA-putra saMyama levAnI taiyArI karavA lAgyAM. zaraNuM lIdhuM che pachI phikara zAne ? paricita sagRhastho tema ja saMghanA agresaronI salAha laI, najIkanA saMbaMdhIone hRdayanI bhAvanA jaNAvI mAtA-putra goMDala AvyAM. te vakhate goMDalamAM pUjyazrI hIrAjI svAmI tathA kAnajI svAmI ThANA-2 cAturmAsa birAjatA hatA. temane yathAvidhi vaMdana karI mAtA-putra pUjyazrInI sanmukha beThAM. pUjyazrIe temanA Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 107 nAma-ThAma, Agamana prayojana vagerenI pRcchA karI. pratyuttaramAM mAtA zrI kaMkubAIe hdayanA bhAvo jaNAvyA ane namra vinaMti karI, "gurudeva ! ame ApanA zaraNe AvyA chIe, Apa amAro uddhAra karo.'' pU. mahArAjazrI banne ThANA khUba ja rAjI thayA. ane kahyuM, "tamArI bhAvanA uttama che.'' nahAvua revApuppiyA ! mA paDitraMtha haiM / arthAt tamane jema sukha Upaje tema karo, (dharmanA kAmamAM) vilaMba karo nahi. tame nizcitapaNe ahIM dhArmika abhyAsamAM AgaLa vadho. pU. gurudevanAM sumadhura vacanAmRto sAMbhaLI mAtA-putranA AnaMdanI avidha na rahI. pUjyazrInA sAnnidhyamAM dhArmika abhyAsanI zubha zarUAta karI. mAtAnI uMmara paripakva hovAthI yAdazakti sAdhAraNa hatI paraMtu putranI buddhi tIkSNa hatI. vAkya ke zloka eka yA be vAra sAMbhaLavAthI kaMThastha thaI jatAM. game te navIna kAvya ekAda-be vAra sAMbhaLIne pote moDhe kahI detA. ajANyA mANasane ema ja lAge ke AgaLathI moDhe karI dIdhuM haze. AvI kuzAgra buddhi hovAnA kAraNe jeTalo abhyAsa bIjAthI bAra mahine thaI zake teTalo traNa ke cAra mahine vagara parizrame karI lIdho. pUrvabhavanA puNya sivAya AvuM banI ja nA zake. AkRtirguNAn kathayati / buddhinI tIkSNatA mAtra aMtaramAM ja chupAI rahI na hatI. caherA ane kapALa upara te teja camakI rahyo hato. zarIra sauSThava suMdara hovAnA kAraNe sonAmAM sugaMdha bhaLyA jevuM lAgatuM hatuM. parIkSaka mANaso jotAMnI sAthe ja samajI jatA ane kahetA ke, A bALakanI AkRti enA guNonI cADI khAya che. aMgrejImAM paNa kahevata che ke, "Face is the index of the heart" cahero e hdayarUpI pustakanI anukramaNikA che. ApaNA caritranAyakazrInI tejasvitA joI eka anyadharmI mahaMta paNa kevA AkarSAyA te nIcenA prasaMga uparathI samajI zakAze. goMDalanA e cAturmAsa daramyAna eka vakhata tejasvI AnaMdakumAra eka suzrAvakane tyAM jamavA mATe jatA hatA tyAre havelImAM beThelA goMsAIjI (mahaMta)nI diSTa temanA upara paDI. sUrya jevo tejasvI ane caMdra jevo zItaLa cahero joI A puNyazALIne potAnA ziSya banAvavAnI IcchA thaI. jamIne pAchA vaLyA teTalAmAM goMsAIjIe eka nokara mokalI rastAmAMthI AnaMdakumArane bolAvyA. potAnI pAse premathI besADI gAma-nAma-ThAma vagere bAbatonI pRcchA karI, kyAM raho cho ane zuM karavAnA cho te paNa pUchayuM. dIkSArthI AnaMdakumAre javAba Apyo ke huM ahIM jaina munirAja pAse rahuM Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 zrI ajarAmarajI svAmI chuM ane dhArmika abhyAsa karuM chuM, bhagavatI dIkSA aMgIkAra karI huM temano ziSya banIza. - jarAya gabharAyA vinA namratApUrvaka jayAre e bALake javAba Apyo tyAre goMsAIjI khUba ja khUza thayA. temane thayuM ke meM jevo dhAryo hato tevo ja A bALaka che. thoDI AnaMdanI vAto karI rajA ApatAM kahyuM ke, "jyAre jyAre ahIMthI nIkaLo tyAre mArI pAse thaIne javuM. koI rIte judAI mAnazo nahi, kAMI paNa joItuM hoya to vinA saMkoce kahejo." AnaMdakumAre khUba namratAthI kahyuM, "bahu sAruM, mAre kAMI joItuM nathI." ATaluM kahIne vidAya lIdhI. mahaMtajInI moTI lAlaca chatAM bALakanI bhAre makkamatA. pharI eka vAra goMsAIjIne bolAvavAthI AnaMdakumAra tyAM gayA tyAre goMsAIjIe moko joI potAnA pakSamAM lalacAvavA nIce pramANe saMvAda zarU karyo. goMsAIjI: "chokarA! A umedavArIthI te saMsAra tyAga karavAno nakkI vicAra karyo che!" AnaMda kumAra : "jI hA, mAro vicAra nakkI che." gosAIjI : laghuvayamAM tevo vicAra kema thayo? AnaMdakumAra : saMsAranI asAratAnuM bhAna thAya ne pUrvanA saMskAra sArA hoya to laghuvaya temAM pratibaMdhaka nathI. goMsAIjI : amukanI pAse ja umedavArI karavI ema tuM baMdhAyelo che? AnaMdakumAra : temAM baMdhanarUpa kAMI ja nathI paraMtu sAcA sadagurunI pAse te umedavArI karavI ema mArA manamAM nizcaya karelo che. goMsAIjI : ahIM mArI pAse rahevAthI tArI dhAraNA pAra paDI zakaze, eTaluM ja nahi paNa ahIM tevuM kAMI kaSTa paNa nathI. sArAM vastrAbhUSaNo paheravAM ane paramezvaranI bhakti karavI ke jethI sahelAIthI mokSa prApti thaI zake tenI sAthe atyAre tuM hA pADato hoya to mArI tamAma milakatano vArasadAra huM tane banAvuM. mArI pAse keTalI saMpatti che enI tane mAhitI na hoya to koIne paNa pUchI zake che. tArA upara mane khUba ja prema Ave che tethI ja uparanI vAta jaNAvuM chuM. bola tuM hA pADe to amI dhrama | AnaMdakumAra : goMsAIjI mahArAja ! Apa kaho cho te kadAca barAbara haze paNa je mANaso paisAnI lAlacamAM lalacAya temAMno huM nathI. be lAta mAranArI Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 109 dolatane sAmI lAta mArI niHspRhatAnA AnaMdano anubhava karanArAomAMno huM eka chuM. ApanI saMpatti Apane mubAraka ho ! lAkho ke karoDo to zuM paNa kadAca bAdazAhI maLatI hoya to paNa te mArA manane lalacAvI zake tema nathI. je mArgamAM kaMcana tathA kAminI lAlacarUpa thatAM nathI te ja mArgamAM cAlavAno meM nizcaya karyo che. mATe pharIthI AvuM kAMI na kahevA mArI namra vinaMti che. Apane AvI lalacAmaNI vAta karavI hoya to huM rajA lauM chuM, kAraNa ke te vAta sAMbhaLavA paNa huM khuza nathI. A pramANe kahI te dhIra bALake vidAya lIdhI. goMsAIjI maMtramugdha banI gayA. ATalI nAnI uMmaramAM ATalI badhI samajaNa ane ATalI vAkchaTA ! kharekhara, je gurune AvA ziSya maLe che te guru paNa gauravano anubhava karatA haze. gosAIjI ane AnaMdakumAranA saMvAda uparathI vairAgyanI daDhatA, mananI nizcalatA ane niHspRhatA kevA UMcA prakAranI che tenI pratIti thAya che. mahApuruSonA lakSaNa bALapaNathI ja dekhAI Ave che. pelI aMgrejI kahevata paNa se s - "Childhood shows the man as morning shows the day arthAt divasa kevo thaze te prabhAta batAve che. tema mAnava kevo thaze te enuM bAlapaNa batAve che. mAtra nava ja varSanI uMmara hovA chatAM e cAturmAsamAM khUba ja sAro abhyAsa karI saMyama levA mATe saMpUrNa taiyAra thaI gayA. munionA kalpa pramANe kArataka vada-1nA pUjya zrI hIrAjI svAmI Adi ThA. ra goMDalathI vihAra karyo. temanI sAthe bhAvi mahApuruSe paNa vihArano anubhava lIdho. mAtA kaMkubAIe putrane pUjyazrInI sAthe pharavAnI anumati ApI pote AcAryajI sAthe abhyAsa karavA rahyA. thoDA samayamAM ja cAritryanI duSkaratAno aMgata anubhava meLavI vairAgyanA raMgane paripakva banAvI dIkSAnI anujJA levA mAtA-putra potAnA gAma paDANA AvyAM. temanA sagAMvahAlAo ke jeo dharmamAM uMDA UtarelA na hatAM chatAM sarala hatAM. e lokonAM dayamAM jayAre "dharma e ApaNuM kartavya che ane saMyama levo e eka ucca Adarza ane uttamottama pagaluM che." e vAta pramANo ApI samajAvavAmAM AvI tyAre rAjIkhuzIthI bannene dIkSA levAnI AjJApatrikA lakhI ApI. te AjJApatrikAmAM moTA sAdhu ane AgevAna zrAvakonI sahI karAvI dIkSA levAnuM pramANapatra meLavyuM. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 10 zrI ajarAmarajI svAmI 'huM to arihaMta arihaMta jape morI mA, ' mAruM mana lAgyuM che saMyamamAM..... 10 varSanI uMmaranA AnaMdakumAra dIkSA levA mATe thanaganI rahyA che. mAtAne kahe che, have jaladI dIkSita thaIe. pUjya gurudevane paNa vinaMtI karI, pa #7ii tIkSA tedi kRpA karI dIkSA ApI mAro uddhAra karo. - pUjya zrI hIrAjI svAmI tathA gurudeva zrI kAnajI svAmI pharIne goMDala padhAryA tyAre zrAvakonA caDatA utsAhanI sAthe atyAgrahathI goMDalamAM ja dIkSA mahotsava UjavavAno nizcaya karyo. vi. saMvata 1819nA mahA sudi pAMcamanA divase caDate pahore, zubha muhUrta pUjaya zrI hIrAjI svAmIe ucca bhAvathI utsuka banelA banne bhAgyazALI mAtA-putrane dIkSA ApI. pUjayazrI hIrAjI svAmIe AnaMdakumAranuM nAma ajarAmarajI svAmI rAkhI ma. zrI kAnajI svAmInA ziSya banAvyA ane pavitrAtmA kaMkubAI AryAjIne mahAsatIjI zrI jeThIbAI AryAjInA ziSyA tarIke jAhera karyA. sAthe AzIrvAda paNa ApyA. (uM. A. 22) nANeya daMsaNeya ca caritteNa taveNa ya / khaMtIe muttIe vaDhamANo bhavAhi ya // arthAt jJAna, darzana, cAritra, tapa, kSamA, nirlobhatA vagere sadgaNomAM vRddhi pAmo, jaladI saMsAra sAgarane taro. saMyamanA ucca zikhara upara caDatAM bAlamuni zrI ajarAmarajI svAmInA manamAM apUrva utsAha jhaLakato hato. bhUkhyAne bhojana, tarasyAne pANI ane lubdhane dhana meLavavAnI jeTalI AturatA hoya tenA karatAMya adhika AturatA saMyama tarapha ane jJAna tarapha A bAlamunine hatI. dIkSita thayA pachI rAta ane divasa guruvaryonI sevAmAM tatpara rahI pratidina adhikAdhika gurumahArAjanI kRpA meLavatAM teo zAstrAbhyAsanuM raTaNa karavA lAgyA. samayanI kiMmata teo sArI rIte samajatA hatA tethI jarAya samaya vyartha gumAvatA nahi kAraNa ke teo samajatA hatA ke "Time is more Preious than money because money once lost can be regained but time once lost can not be regained." arthAt dhana karatAM samayanI kiMmata vadhAre che kAraNa ke gayeluM dhana pAchuM meLavI zakAya che paraMtu gayelo samaya pAcho meLavI zakAto nathI. teozrI samayanI AvI kiMmata samajatA hovAthI jarAya samaya gumAvatA nahi. vaLI kayA kAryamAM vadhAre samaya gALavAthI lAbhadAyI thAya te paNa sArI Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 111 rIte samajatA hatA jethI kAryanuM pRththakaraNa karI vadhAre upayogI ane vadhAre anukULa kArya prathama hAtha dharatA. abhyAsakramamAM avazya municaryAnI kriyA sivAyano tamAma samaya abhyAsamAM ane svAdhyAyamAM gALatA hatA. pUjya gurudeve bIjA sAdhuone evI AjJA karI hatI ke abhyAsa muni pAse bIjAM kAmo karAvavA nahi tema ja bIjA saMtono paNa A tejasvI muni tarapha eTalo prema hato ke muni zrI koI kAryamAM bhAga le to aTakAvIne abhyAsanA kAryamAM uttejana ApatA. A badhAmAM te mahApuruSanI zAMtaprakRti, maLatAvaDo svabhAva, saune potAnA tarapha kheMcavAnI puNyaprakRti ane namratAyukta DahApaNane AbhArI hatuM. eka tarapha sahacArIonI sahAyatA ne bIjI bAju buddhinI tIkSNatA A anukULatAnA kAraNe abhyAsanuM kAma zIdhra gatithI AgaLa vadhatuM hatuM. temanuM jIvana vidyAnA prabhAvathI adhikAdhika tejamaya dekhAtuM hatuM ane mahAnatAnA lakSyo spaSTa tarI AvatA hatAM. dIkSita thayA pachI prAraMbhanAM cha varSa daramyAna dazavaikAlika, uttarAdhyayana, naMdI anuyogadvAra, bRhatkalpa, vyavahAra, nizItha, dazAzruta skaMdha, AcArAMga sUtrano prathama zruta skaMdha tathA sUyagaDAMga sUtra A daza sUtro kaMThastha karyA tathA keTalAMka sUtronI vAcanA lIdhI. saMvata 1825 sudhI jhAlAvADa kAThiyAvADamAM vicaryA, tyAra pachI saMskRtano vizeSa abhyAsa vadhAravA gujarAta tarapha vihAra karavAno nizcaya karyo. vidyA prApti mATe game tevAM kaSTo sahana karavA teozrI tatpara hatA. sAcA arthamAM je vidyArthI che teNe anukULatAo ane sukhazIlatAno tyAga karavo joIe. kharuM ja kahyuM che pelA subhASitamAM - sukhArthI cettyajed vidyAM, vidyArthI cettyajetsukham / sukhArthinaH kuto vidyA, sukhaM vidyArthinaH kutH|| arthAt sukhArthIe vidyAno tyAga karavo joIe ane vidyArthIe sukhano tyAga karavo joIe, sukhArthI jIvane vidyA kyAMthI prApta thAya ane vidyArthIne sukha kyAMthI maLe? AjanA kALamAM vagara mahenate kopIo karI pAsa thaI javuM hoya ane DigrIo ja meLavavI hoya evA sukhanI AzA rAkhanArA sukhArthI jIvo vidyAnI mahattA kyAMthI samajI zake ? vi.saMvata 1826nI sAlamAM lIMbaDIthI pUjya zrI hIrAjI svAmI, pU. zrI kAnajI svAmI tathA bhaviSyanA kriyoddhAraka zrI ajarAmarajI svAmI e traNa mahApuruSoe surata tarapha prayANa karyuM. dareka gAmamAM dharmopadeza dvArA lokone dharmapratye AkarSatA, jaina dharmano jhaMDo pharakAvatA bharUca pahoMcyA. bharUcanI narmadA nadI ullaMghI Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 zrI ajarAmarajI svAmI sAme kAMThe vizrAnti levA eka jhADa nIce beThA hatA. te vakhate surata nivAsI kharatara gacchanA zrI pUjya gulAbacaMdrajI paMDita pAlakhImAM besI bharUcathI pAchA pharI surata tarapha jatA hatA. nadI ullaMghI mArgamAM cAlanAra zAsana zaNagAra zrI ajarAmarajI svAmInA zubhalakSaNothI yukta pagalAM joyAM. lakSaNazAstravettA zrI pUjaye lakSaNazAstranA baLathI te pagale cAlanAra puruSanI uttamatA pIchANI lIdhI. AvA uttama AtmAne maLavAnI tIvra tAlAvelI jAgI. pagalAM tAjAM lAge che ema vicArI nizcaya karyo ke cittane haranAra te puNyapuruSa bahu dUra nahi ja hoya mATe zIdhra temanI zodha kare; ema zrI pUjyanAM manamAM tAlAvelI jAgavAthI zIdhragatithI AgaLa vadhyA to eka jhADa tarapha te pagalAM jatAM joyAM eTale pAlakhI cAlakone te tarapha cAlavAnI AjJA karI. te ghaTAdAra vRkSa nIce uttama lakSaNayukta te bhAvinA mahApuruSane joI zrI pUjayajInA AnaMdanI koI avadhi na rahI. pAlakhImAMthI UtarI pramodabhAvathI pUchavA lAgyA ke, "mahArAja ! Apa kyAMthI Avo cho? ane kaI tarapha javAnA cho ?" pUjya zrI hIrAjI svAmIe javAba Apyo, "lIMbaDIthI vihAra karI anukrame bharUca thaI surata tarapha vihAra karavAno vicAra che." suratanuM nAma sAMbhaLI manamAM atyaMta khuza thatAM zrI pUjya pUchayuM ke, "A laghumuni zuM ApanA ziSya che? ane te ApanI sAthe ja rahevAnA che?" hakAramAM uttara maLavAthI punaH pUchayuM ke, "temaNe zuM abhyAsa karyo che? ane have zeno abhyAsa karavAnA che ?" gurumahArAje temanA ddhayano abhiprAya kahI batAvyo ke, "saMskRtano vizeSa abhyAsa karavA temanA manamAM ghaNI AturatA che." A sAMbhaLIne zrI pUjaye jaNAvyuM ke ghaNI khuzInI vAta che. bhaNavAnI AturatA e eka uttamatAnI nizAnI che. have Apa jyAre surata padhAro tyAre mane maLajo. bhaNAvavA mATe Apane bIjA zikSakanI zodha karavI nahi paDe. huM mArI jAte ja temane bhaNAvIza. temane je bhaNavAnI IcchA haze te pUrI thaze. temAM jarAya bhedabhAva nahi rAkhuM. Apa kharekhara bhAgyazALI cho ke AvA uttama ziSyanI prApti thaI che. vadhAre zuM karyuM? huM eka bhinna saMpradAyI chuM chatAM ApanA ziSya mAruM aMtaHkaraNa potAnA tarapha kheMcI vaza karI lIdhuM che. astu eka ja vicAra rAkhI turata surata padhArajo. ema kahI zrI pUjaya surata tarapha prayANa karyuM. pratipakSanA agresara puruSane AkarSanAra ane pahele ja samAgame temanI prItinA pAtra bananAra mahApuruSanI puNyakRtimAM keTalI zreSThatA ane temanAM lakSaNonI keTalI uccatA haze te uparanA prasaMgathI sArI rIte samajI zakAya che. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 113 anubhavIoe sAcuM ja kahyuM che ke - sAtithati arthAta mahApuruSonI AkRti ja emanA guNone kahe che. zrI pUjayanA samAgama pachI surata pahoMcavAnI tAlAvelI jAgI. vinA vilaMbe thoDA samayamAM teozrI vihAra karatAM karatAM surata AvI pahoMcyA. sthAnakamAM UtaryA pachI tarata zrI pUjayanI batAvelI nisAnIthI gopIparAmAM upAzraya zodhI zrI pUjayane maLyA ane kyAMthI abhyAsa karavo tenA mATenI vAtacIta karI. abhyAsa samayanI nakkI goThavaNa karI svasthAne gayA ane bIjA divasathI niyamita samaye mahArAja zrI kAnajI svAmI sAthe prakhara vidyAvyAsaMgI zrI ajarAmarajI svAmI zrI pUjayanA upAzraye pATha levA gayA. A dAkhalo vidyA meLavavAnI chUTa mATe ocho upayogI nathI; te vidyA kSetranI sImAne vadhAre che; saMkucita daSTine dUra karI AEyanI vizALatAno purAvo Ape che eTaluM ja nahi paNa vidyArthI avasthAmAM uttama vidyAno lAbha maLato hoya tyAM amuka sthaLe na javAnuM jarAya mithyAbhimAna na rAkhavAno sAro bodha Ape che. ahaMkArI AtmAo vidyA prApta karI zakatA nathI. vidyA prApti mATe vinaya ane namratA atyaMta jarUrI che, tethI ja A sUktimAM kahyuM che ke - vidyA vinayena zobhate / abhyAsa karatAM karatAM thoDA divaso nIkaLI gayA pachI zrI pUjyanA sevakomAM caLavaLa thavA lAgI. pratipakSanA sAdhune zrI pUjya bhaNAve che te sarpane dUdhanuM pAna karAvavA jevuM kare che; to A ayukta pravRtti aTakAvavI joIe. ghaNA lokoe Avo ekadezI saMkucita abhiprAya bAMdhI zrI pUjyane abhyAsa na karAvavA mATe vinaMtI karI paNa pAtranI parIkSA karanAra madhyastha vRttinA zrI pUjaye evo spaSTa javAba Apyo ke jethI teo saMtoSa pAmI, vagara bolya ghera cAlyA gayA. jayAre sAmasAmA pakSamAM virodhanI prabaLatA hatI, ekavIsamI sadInA yatkiMcit madhyastha bhAvano hajI pracAra thayo na hato. tevA samayamAM kharA bhAvathI bIjA gacchanA sAdhune vidyAbhyAsa karAvavAnI zrI pUjyajIe je udAratA batAvI te temanA ddhayanI mAdhyacyavRtti ane jAhera hiMmatano preraNAdAyI purAvo che. sAcA vidvAna puruSonI to AvI ja vicAradhArA hovI joIe. zrI bhartuharie sAcuM ja kahyuM che ke - ayaM nijaH paro veti, gaNanA laghucetasAm / udAracaritAnAM tu, vasudhaiva kuTumbakam // arthAt saMkucita manavALAnI gaNatarI A mAruM ane A parAyuM evI hoya Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 zrI ajarAmarajI svAmI che paraMtu udAra AtmAo mATe to A pRthvI AkhI potAnI kuTuMba samAna che. mahAtmA gAMdhIjIe paNa e vAta kahI che, The world is my family. jAhera hiMmata hoya to ja lokApavAda jItI kArya siddha karI zakAya che. zrI pUjyajInI jAhera hiMmatane sahasrazaH dhanyavAda ghaTe che. sevakono virodha chatAM spaSTa javAba ApavAno hetu e paNa hato ke Aja sudhI ajarAmarajI svAmI jevI tIkSNa buddhivALo saraLa ane supAtra vidyArthI temane bIjo koI maLyo na hato; tethI game tevI pratiSThAne ke pedAzane bhoge paNa e munine abhyAsa pUro karAvavo evo temaNe aMta2mAM nizcaya karyo hato. Avo udAratAno namUno matAgrahI tyAgI lokoe anukaraNa karavA yogya che. zrI pUjyanI dRDhatAbharelI lAgaNIthI saMgha taraphanuM vighna dUra thatAM nirvighnapaNe abhyAsa karatAM cAturmAsano kALa paripUrNa thayo. muninA kalpapramANe vihAra karavo joIe ane vihAra thAya to abhyAsa adhUro mUkavo paDe; te paNa mUkI zakAya paraMtu pharIne Avo yoga kyAMthI maLe ? tethI "sApa mare nahi ane lAThI bhAMge nahi.'' e nyAyAnusAra abhyAsa paNa cAlu rahe ane sAdhuno kalpa paNa sacavAya tevo mArga zodhavAno vicAra karyo ane AjubAjuno gUMcavADo hovA chatAM gurumahArAjanI sthira buddhie te gUMcavADo vikherI dUra karyo ane jaNAvyuM ke je parAmAM vahoravA nathI gayAM tyAM zeSakALa rahI zakAze agara to cAturmAsa paNa karI zakAze; alabatta, tethI dUra to thaze ane AvavA javAmAM samaya vadhAre lAgaze paNa abhyAsa cAlu raheze. kharuM ja kahyuM che ke - sarvanAze samutpanne, hayardhaM tyajati paNDitaH / ardhena kurute kAryaM, sarvanAzo na jAyate // arthAt ardhanAzanA bhoge sarvanAza thato aTakAvavo e nirNaya thatAM pUjyazrInA manamAM khUba ja AnaMda thayo ane saMskRta abhyAsa AgaLa vadhyo. eka parAmAMthI bIjA parAmAM zeSakALa ane cAturmAsanI parAvRtti karatAM kalpatI rIte cha varSa rahI lagAtAra 6 cAturmAsa suratamAM karyAM ane tyAM sudhI zrI pUjye caDatI prItinI sAthe niraMtara abhyAsa karAvyo. munizrInA suzIla svabhAva ane namra prakRtine lIdhe bhaNAvatAM zrI pUjyane eke vakhata kaMTALo na Upajyo paraMtu jema jema samaya jato gayo tema tema bhaNavAnI prIti ane utsAhamAM vadhAro thato hato. cha varasamAM vyAkaraNa, kAvya, alaMkAra, sAhitya, nATaka, caMpu, chaMda, saMgIta ane jyotiSano sArI rIte abhyAsa karavA uparAMta nyAyamAM dIpikA, muktAvali, Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 115 dinakarI Adi prakaraNa grantho ane jagadIza gadAdharanA gahana, granthonI sAthe nyAyAvatAra, ratnAkarAvatArikA ane syAdvAda ratnAkara (jena nyAya)no saMpUrNa abhyAsa karyo eTaluM ja nahi paNa tenI sAthe sAMkhya, yoga, vedAMta ane bauddhanA dArzanika granthono paNa anubhava meLavyo; temAMnA keTalAMka pustako to bhaNatA gayA ne lakhatA gayA jethI prato temanA hAthanI lakhelI hAlamAM lIMbaDInA pustaka bhaMDAramAM mojuda che; temAMnA keTalAka grantho upara to bhaNatI vakhate TippaNI paNa bharelI che. pUjayazrInA akSara sAmAnya paNa bahu zuddha che. lakhANa bahu jhaDapathI karatA hatA tema ja lakhavAno bahu zokha hato. Aje lIMbaDInA bhaMDAramAM dareka viSayanAM pustako temanAM lakhelAM jaththAbaMdha maLI zake che. abhyAsanA vakhatanAM lIdhelA pAThanuM pUratI rIte carvaNa karI lakhavAne mATe paNa samaya bacAvatA e temanI yAdazaktino adbhuta namUno hato. kA kalpalatA loke ? sacchiSyArpitA vidyA / prazna : lokamAM kalpavela kaI che? javAba : suziSyane - supAtra vidyArthIne Apela vidyA e ja kalpavela che. saMskRta abhyAsanI pUrNAhUtimAM, zrI pUjayajIe potAnI pAse caMdrapannati ane sUryapatinI keTalI arthasUcaka AmnAyo hatI ke jethI bhaviSya ane vartamAnanuM camatkArika jJAna thaI zake tevI gupta AmnAyonAM pAnAM batAvI pUrNa prItine kAraNe yogyatA jANI tenI kUcI pUjayazrIne ApI ane pAnAnA utArA mATe rajA ApI kRpAprasAdanuM zikhara caDAvyuM. bhASAjJAna mATe saMpUrNa parizrama laI AjanA khaMDita paMDitonI jema "vADe qusa ufu SRIAI" "Jacks of all but mster of none." 4 Huadi lIdhelI lAInano aMta lIdhA sivAya mUkavuM nahi e kAryasAdhaka rItine mAna ApI bhASAjJAnamAM ArapAra UtarI have sutrajJAnanI lAIna levA temano ane gurumahArAjano vicAra thayo. zrI pUjyajIno aMtaHkaraNapUrvaka aparimita AbhAra mAnI pUrNa snehathI amRta jharatI AMkhe temanI vidAya laI suratathI vihAra karI ThANA-3 saMvata 1832mAM lIMbaDI padhAryA. ghaNAM varSanA virahathI utpanna thayela darzananI pipAsAvAlA lIMbaDInA zrAvako temanA AgamanathI ghaNA ja AnaMdita thayA. vadhAre AnaMdanuM kAraNa e hatuM ke ajarAmarajI svAmInI vidvatAne mATe saunA manamAM UMco abhiprAya baMdhAyo hato ane ghaNIvAra anubhavI loko pAsethI temanI prazaMsA sAMbhaLI hatI; temanA ucca sadvartana ane ucca abhilASA mATe saune mAnanI lAgaNI utpanna thaI hatI. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 zrI ajarAmarajI svAmI vyAkhyAna ApavAnI chaTAdAra zailI ane alaukika vakatRtva zaktithI temaNe zrotAone vaza karyA hatA. 'saMpradAyanA mukhInI zaMkAnuM samAdhAna ane pUjyazrI ' tarapha jAgelo zeThazrIno ahobhAva. je vakhate lIMbaDInI gAdIe pUjaya zrI mUlacaMdajI mahArAjanA ziSya pUjaya zrI pacANajI svAmI hatA te vakheta sAdhuonI saMkhyA ghaNI hatI paNa joIe tevI ekatA na hatI. sAdhu sAmAcArInI sudhAraNAne mATe amuka kalamo bAMdhI hatI paNa te paLAtI na hatI. sthiti chinnabhinna prAyaH hatI. te vakhatamAM lIMbaDImAM pratiSThita, AbarUdAra ane sattAvAna gRhastha zeTha khetazIbhAI hatA. temanA manamAM koI dharma viSaya para zaMkA hatI. teno khulAso meLavavA mATe be-cAra moTA sAdhuone pUchavAmAM AveluM paNa tethI mananuM samAdhAna thayuM nahi pachI paMDitarAja zrI ajarAmarajI svAmIne te prazno pUchatA temaNe zAstranA dAkhalAo ApI evI khUbIthI khulAso karyo ke khetazI zeThanA mananI zaMkAnuM saMpUrNa samAdhAna thaI gayuM jethI teo ghaNA saMtuSTa thayA ane pUjyazrInI buddhithI khUba ja prabhAvita thayA. dhIme dhIme ghaNA zrAvakonuM mana vidvadvarya zrI ajarAmarajI svAmI tarapha AkarSAyuM. lIMbaDImAM vadhAre samaya zrAvakone potAnI vANIno lAbha Ape evI darekanA manamAM utsukatA thaI. khetazI zeThe lIMbaDImAM rokAvA mATe Agraha karyo tyAre pUjayazrIe kahyuM ke mAro abhyAsa ghaNo apUrNa che, sUtrajJAna gurugamathI meLavavuM hajI bAkI che tyAre badhA zrAvako cakti thaI gayA ke ATalI vidvatA chatAM kema apUrNatA jAhera kare che. sAco vidvAna haMmezA potAnI jAtane apUrNa mAne che jyAre ardhadagdha potAnI jAtane khUba vidvAna mAne che, bhartuharie sAcuM ja kahyuM sampUrNakumbho na karoti zabda / ma| ghaTo ghoSamupaiti nUnam // vidvAna putrIno na karoti parva muLavihInA vadu nAnti nIti zataka | bhAvArtha saMpUrNa bharelo ghaDo avAja karato nathI, chalakAto paNa nathI paraMtu adhUro ghaDo avAja paNa ghaNo kare ane chalakAyA kare che, tevI rIte je saMpUrNa vidvAna che te kyAreya garva karato nathI tema ja potAnI jAtane apUrNa mAne che jayAre ardhadagdha bhaNelA guNavagaranA mANaso bahu bola bola kare che ane chalakAya che. "There is always the season for a man to a learn." GHall mANasa mATe bhaNavAno samaya hoya che, nahi ke amuka samaya. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 117 paMDitarAja zrI ajarAmarajI svAmIe pharI bhAra daIne jyAre potAnI apUrNatA jAhera karI ane sUtrajJAna prApta karavAnI utsukatA batAvI tyAre zraddhALu zrAvakono vismaya AgaLa vadhato aTakyo ane kaye ThekANe tema ja kevI rIte tenI pUrNatA thAya teno upAya saMghanA AgevAna khetazI zeThe pUchayo. pUjyazrIe mALavAmAM vicaratA sUtrasAra vettA pUjaya zrI dolatarAmajI mahArAjanuM nAma ApI kahyuM ke, "koI paNa upAya te pUjya zrI ahIM padhAre athavA ame tyAM jaIe to sAnukuLa yoga thAya." zeThajIe kahyuM ke, "Apa ApanA lAbha mATe tyAM padhAro e ja ucita gaNAya paraMtu tema karavAthI te pUjayazrInA darzana tema ja jJAnano lAbha amane badhAne na maLe tema ja Apano lAbha paNa na maLe tethI temane ahIM bolavavA e ja sAruM che; amane prayAsa karavA do. jo te prayAsamAM saphaLa thazuM to Apane sUtra jJAnano lAbha maLaze ane amane paNa sAthe thoDo lAbha maLaze. jo temAM saphaLa na thaIe to bIjo mArga che ja." ATalI vAtacIta pUjayazrI sAthe thaI gayA pachI zeThajIe saMghanI miTiMga bolAvI asarakAraka lakhANavALo eka vinaMtipatra lakhI eka vAcALa ane pIDha mANasa mALave mokalavA taiyAra karyo. tene moDhe khUba ja bhalAmaNa ApI ke game tema karIne pUjaya dolatarAmajI mahArAjane A tarapha padhAravA vihAra karAvI tyAMthI A taraphano vihAra karAvavo ane tAre paNa sAthe AvavuM tema ja amane agAuthI khabara ApavA. '"pUjya zrI dolatarAmajI mahArAjanI vizALatA ' tathA lIbaDI saMghanI preraNAdAyI udAratA.", pUjya zrI dolatarAmajI mahArAja mALavA saMpradAyanA hatA. temaNe saMvata 1814mAM dIkSA lIdhI hatI ane sUtrajJAnamAM ghaNI pravINatA meLavI hatI. suratamAM tema ja saurASTramAM paNa temaNe keTalAMka comAsAM karyAM hatAM. A vakhate teo zrI buMdI koTe birAjatA hatA. vinaMtIpatra laI buMdIkoTe gayelA saMdezAvAhake pUjya zrI dolatarAmajI mahArAjanA caraNAraviMdamAM lIMbaDInA saMghano vinaMtipatra rajU karI namra prArthanA karI ke, "cakora caMdramAne, mayUra meghane, koyala vasaMtane, bhamarI kamaLane ane cAtaka jaladharane jema Icche tema lIMbaDIno saMgha ane sAdhu munirAjo ApanA mukhAraviMdanA darzana mATe talapI rahyA che. temanI AturatA jaNAvavA mATe mArI pAse zabdo nathI paNa vinaMtIpatra Apane te zabdo pUrA pADaze. tIkSNabuddhisaMpanna mahArAja zrI ajarAmarajI svAmIne ApanI pAsethI sUtrajJAna meLavavA eTalI badhI pipAsA che ke jenuM varNana thaI zake tema nathI, mATe kRpA Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 zrI ajarAmarajI svAmI karI tarata vihAra karI pripAsita janonI pipAsAne pUrNa karo." A vinaMtinI pUjya zrI dolatarAmajI mahArAjanA mana upara ghaNI sArI asara thaI. navo prAMta jovAno prasaMga paNa siddha thato hato, jethI utsAhabhera gujarAta tarapha pelA mANasanI sAthe vihAra karyo; amadAvAda sudhI pelA bhAI sAthe ja hatA; amadAvAdathI judo paDI te agAuthI lIMbaDI saMghane khabara ApavA Avyo. pUjaya zrI dolatarAmajI mahArAja amadAvAda sudhI padhArI cUkyA evA khuzakhabaranI vadhAmaNImAM khuza thaIne te saMdezavAhakane te ja vakhate saMghe kharaDo karI rUpiyA 1250/- rokaDA vadhAmaNInA ApyA! te vakhate saMghanI udAratA keTalI haze te A prasaMga uparathI samajI zakAya che. pUjya zrI dolatarAmajI mahArAjanA bdayanI paNa keTalI vizALatA ke anya saMpradAyanA sAdhune jJAna ApavA mATe cheka mALavAthI sorASTramAM laI AvyA. ' sAthe te susAnAthe te bhagavatI sUtra thoDA ja divasomAM pUjaya zrI dolatarAmajI mahArAja amadAvAdathI lIMbaDI padhAryA. te vakhate lIMbaDIno samasta saMgha tathA sAdhujIo ghaNe cheTe sAmA jaI satkArapUrvaka pUjyazrInI lIMbaDImAM padharAmaNI karAvIne gAmamAM upAzraye teDI lAvyA. teozrIne bahumAnapUrvaka vaMdana-namaskAra karIne saMtoe tathA saMdhe padhAravA badala svAgata pravacanamAM AbhAra mAnyo. 'zAstra-siddhAntano sAra suNAve..... zAstrajJa pU. zrI dolatarAmajI mahArAja zAstra jijJAsu ajarAmarajI svAmIne premapUrvaka vAcanA devA lAgyA. muni zrI vinayapUrvaka vAcanA letA hatA. pUjaya zrI dolatarAmajI mahArAjanA lIMbaDI padhAravAnA khabara pAlaNapura birAjatA jeThamalajI mahArAja (samakitasAranA kartA)ne maLatAM teozrI paNa sUtranuM vAcana karavA mATe lIMbaDI padhAryA. pUjayazrI te bannene niSpakSapAtapaNe mAdhyastha vRttithI kharI aMtaranI lAgaNIthI abhyAsa karAvatA hatA. zrI bhartRharie sAcuM ja kahyuM che ke : AmAM kahyA pramANe pUjaya zrI dolatarAmajI mahArAjanI udAtta vRtti hatI ane samabhAva hato tathApi ajarAmarajI mahArAjanA manamAM kAMIka bhinnabhAva pedA thayo hato; te evA bhAsathI ke dolatarAmajI mahArAja mArA karatAM mArA sahAdhyAyI upara vadhAre kALajI rAkhe che. jeThamalajI mahArAja vicakSaNa hatA tethI te bhAva koI divasa jaNAvyo nahi. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 119 paMDitarAja zrI ajarAmarajI svAmInA manamAM sahAdhyAyIne mATe mAnanI lAgaNI hatI ane abhyAsamAM eka karatAM vadhAre jaNa hoya to vAMcana ane mananamAM paraspara sahAyatA maLavAthI jJAna uttejita thAya ema mAnI jeThamalajI mahArAjane aMtarathI cAhatA hatA. adhyApaka gurunA sAnnidhyamAM niraMtara tatpara rahI e sUtrane akSaraza: amalamAM mUkatA jethI madhyastha gurunI paNa potAnI tarapha adhika prasannatA meLavI zakatA jethI saumya sthitimAM nirveidanapaNe vAcanA AgaLa vadhatI hatI. pUjya zrI dolatarAmajI mahArAjanI samajAvavAnI zakti ghaNI sarasa hatI, teja upasthita paNa bahu sArI hatI. vAcanamAM AvatA dareka muddA para bIjAM zAstronAM daSTAMto ane dalIlo ApI zaMkA samAdhAna karI cAlatI vAtano sArI rIte pariSkAra karatA hatA. bhaNanAra karatAM bhaNAvanAramAM ochAmAM ochuM dazagaNuM jJAna hoya tyAre ja niHzaMka pATha cAlI zake ane tarkanA khulAsA thaI zake. ahIM ajarAmarajI svAmInI tArkika zaktimAM je tarko utpanna thatA tenuM pUjya zrI taraphathI tarata ja samAdhAna thatuM jethI bhaNanAra ane bhaNAvanAra bannene apUrva AnaMda thato. lIMbaDI ane tenI AsapAsanAM kSetromAM anukULatA pramANe be varasa sudhI sarakhI rIte sUtranuM vAcana cAlyuM. TIkA lagADavAnuM jJAna potAne sArI rIte hatuM jethI sAthe te TIkAo paNa vAMcatA; jo ke te samayamAM, saMskRta abhyAsa na karavo, grantho na vAMcavA, TIkAo hAthamAM na levI, jemAM jarA paNa viruddha vAta hoya te tarapha draSTi na karavI; AvI mAnyatAvALA munionI saMkhyA ghaNI hatI to paNa pUjyazrI te vicArathI rahita hatA. temano abhiprAya evo hato ke "jene upadezaka pada svIkAravuM hoya teNe badhAM darzana zAstro avagAhavA joIe; bhASAjJAna uttama prakAranuM meLavavuM joIe. zAstramAM paNa kahyuM che ke "sasamayanne parasamayaa" jaina sAdhu svazAstra ane parazAstranA jANakAra hoya che." anaMtazAstra bahavazca vidyAH, svalpazca kAlo bahavazca vighnAH / yatsArabhUtaM tadupAsanIyaM, haMso yathA kSIramivAmbumadhyAt // bhAvArtha zAstro anaMta che, vidyAo ghaNI che. jiMdagI TUMkI che ane vikno ghaNAM che tethI je sArabhUta hoya tenI upAsanA karavI; jevI rIte haMsa dUdha kheMcI le che ane pANI mUkI de che. TUMkamAM A zlokanA bhAvArthane anusarI dareka pustaka vAMcI temAMthI sArA kheMcavo; alabatta, sattva kheMcavA jeTalI buddhinI kasoTI saMpAdita karavI joIe. buddhi kasoTIe caDI to pachI mAnanIya koI paNa grantha vAMcavAmAM vAMdho nathI. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 zrI ajarAmarajI svAmI Aja lagI lIMbaDI saMpradAyanA sAdhuomAM saMskRta bhASAnuM zAstrIya jJAna bIjA saMpradAyanI sarakhAmaNImAM vadhAre che tenuM mULa kAraNa paMDitapravara pUjaya zrI ajarAmarajI svAmIno upalo vizALa abhiprAya ja che. A abhiprAyane jAheramAM mUkatI vakhate tenA upara ghaNI kaDavI ane sakhata TIkAo thatI paNa pUjyazrInuM mana evuM nabaLuM na hatuM ke kaDavI TIkAthI DarI jAya. temano eka ja siddhAnta hato ke koI paNa abhiprAya vicAryA vagara bAMdhavo nahi, cAre taraphanuM jJAna meLavI jamAnAne oLakhI tarkanA vizALa pradezamAM buddhine doDAvIne abhiprAya makkama bAMdhavo. tenI sAme game tevI TIkA thAya paNa DaravuM nahi. arthAt potAnuM hita karatA loko TIkA kare to tenAthI DaravuM nahi. A zlokanA bhAvArthane teo barAbara upayogamAM letA ane ema samajatA ke je loko Aje TIkA kare che te ja loko thoDA samaya pachI jo mArga niSkaMTaka ane unnatisAdhaka haze to te mArge cAlaze. A vAta Aje anubhavasiddha thaI che ke je loko saMskRta bhASA tarapha abhAvanI najare jotA hatA te loko chUTathI have saMskRta bhASAno abhyAsa kare che. astu. sUtranuM vAcana prAyaH pUrNa thayuM te daramyAna pUjya zrI dolatarAmajI mahArAjane jhAlAvADa ane saurASTrano pradeza batAvavA temanI sAte samayajJa zrI ajarAmarajI svAmIe te pradezamAM vihAra karyo ane jeThamalajI mahArAja pAlaNapura tarapha padhAryA ane lIMbaDIno granthabhaMDAra khullo mUkI pUjyazrIne vinaMti karI ke A bhaMDAramAM je pustako ApanI pasaMdagInA hoya te svIkArI dAsane kRtArtha karo. mArA upara Ape je upakAra karyo che teno badalo koI rIte huM vALI zakuM tema nathI to paNa mArI ATalI vinaMti svIkArazo ane nimitte mane yAda karazo to huM mArI jAtane kRtArtha samajIza. kema ke "tame mArA anaMtA upakArI.'' huM temaNe suratathI lAvelAM pustakomAMthI pUjyazrIe sArAM sArAM pustako pasaMda karyA ane premapUrvaka te pustako svIkAryA. svAmIjInI kRtajJatA ane udAratAnuM A eka anukaraNIya dRSTAMta che. pustakane prANatulya mAnanArAo jo A dAkhalAnuM tAttvika rahasya samaje to tethI ghaNo lAbha thaI zake. pUjya zrI dolatarAmajI mahArAja, sAdhujI tema ja saMghanI saMmati laI A taraphanA vihArathI potAne thayelo atula saMtoSa ane aparimita AnaMda jAhera karI, tamAma lokonA pyAranI lAgaNI vacce ghaNA satkAra sahita mALavA tarapha vihAra karyo. pUjya zrI ajarAmarajI svAmI tathA zrAvakoe temane ghaNuM ja mAna Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 1 21 ApyuM ane keTaleka sudhI sAthe gayA. chevaTe bhaviSyanA samAgama mATe paraspara cAhanA darzAvI pAchA vaLyA. sAmAjika kartavya jIvana saMvata 1836nI sAlamAM vidyArthI jIvananI pUrNAhuti thatAM vizeSa kartavya jIvananI zarUAta thaI. mAnasika vyavasAyamAM sAmAjika vyavasAyanuM mizraNa thayuM. vidyArthI avasthAmAM udbhavelA paraMtu anukULa saMyogonA abhAve susta rahelA sAmAjika unnatinA saMskAro punaH jAgRta thayA. sAmAjika sudhAraNA satvara kaI rIte thAya te vicAre prathama sthAna lIdhuM. gRhastha varganI naitika ane dhArmika sudhAraNA tathA munivarganI cAritra sudhAraNA e traNe temanI kartavyabuddhinAM kSetra banyAM. A kartavya kSetramAM satata udyata rahevAnI AMtarika utkaMThA pradIpta thaI. munivarganI sAmAcArI sudhAraNAne mATe khetazI zeThanI salAha lIdhI paNa zeTha taraphathI evI salAha maLI ke Apano vicAra ati uttama che, sudhArAnI pUratI jarUra che paNa bIjA sAdhuonI manovRtti jotAM te vicAra taratamAM pAra pADavA jatAM dhAreluM pariNAma AvavAno saMbhava ocho jaNAya che; mATe dhIme dhIme kAma levuM ThIka paDaze; dhIme dhIme samajAvaTathI kAma levA huM paNa prayAsa karuM chuM ane Apa paNa prayAsa cAlu rAkhajo. A salAha dIrdhadarzitAyukta ane hitAvaha hatI jethI svAmIjIe e dizAnA vicArane lakSyamAM rAkhIne hAla turatane mATe potAnI vidyAno lokone lAbha ApavA ane paropakAranI bhAvanA pAra pADavA prathama hAlAra tarapha vihAra karyo. jananI janmabhUmizca svargAdapi garIyasI hAlAra e potAnI janmabhUmino predaza hovA uparAMta tyAMnA gAmaDAnA vatanIo prAyaH kheDUtavarganA hovAthI temanAmAM dhArmika saMskAra pADavAnI jarUra hatI. thoDo samaya te pradezamAM vicaryA ane jAmanagara padhAryA. tyAM eka bIjuM nimitta prApta thayuM. mAMDavInA nagarazeTha kalyANajI jeThAbhAI pUjyazrInA darzana karavA jAmanagara AvyA. temaNe evA samAcAra AvyA ke ratalAmanivAsI gerUlAla nAme eka brAhmaNa ke je amAro ADatiyo che ane terApaMthInA sthApaka sAdhu bhikhanajIno custa bhakta che, dayA-dAna utthApavAnI jenI zraddhA che te vAgaDathI mAMDavI AvatAM ghaNA zrAvakonA ane tyAM vicaratA sAdhuonA mana kuyuktijALathI potAnI zraddhA dvArA DAmADoLa karI dIdhAM che, mATe maherabAnI karIne Apa tyAM padhArI zaMkA nivAraNa karI zraddhA sudhAro. A vinaMtIe svAmIjInuM dhyAna kheMcyuM. hAlAramAM Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 zrI ajarAmarajI svAmI hajI thoDo samaya vadhAre vicaravAnI IcchAnuM sthAna kaccha taraphanA paropakAramaya pariNAmajanaka vihAranI IcchAe lIdhuM. "prathama vAra pUjyazrInAM pagalAMthI dhan banatI kacchanI dhIMgI dharA" saMvata 1836mAM pUjya zrI ajarAmarajI svAmIe kaccha tarapha vihAra karyo. kacchamAM je sAdhuo te vakhate vicaratA hatA te badhA dharmadAsajI mahArAjanA saMpradAyanA ja hatA. prathama gujarAta-saurASTramAMthI saMvata 1772mAM kaccha tarapha sAdhuo gayA hatA ane thoDAM varSa pachI pAchA A prAntamAM arthAt saurASTragujarAtamAM AvyA hatA. tyAra bAda keTalAka varSe pUjya zrI mUlacaMdajI svAmInA chaThThA ziSya IMdarajI svAmI ane somacaMdajI svAmI kacchamAM gayA ane ghaNAM varSa teo kacchamAM rahyA. tyAM thobhaNajI-karazanajI svAmI vagere keTalAka temanA ziSya thayA ane te kacchamAM ja rahetA hatA. paramaprabhAvaka caritranAyakazrI jyAre kacchamAM padhAryA tyAre thobhaNajI svAmI, karazanajI svAmI, mAMDaNajI svAmI, DAyAjI svAmI Adi cAra thI cha sAdhuo tyAM vicaratA hatA. saMpradAya eka hovAthI AhAra-pANI sAthe hatA. mAtra pharaka eTalo ja hato ke saurASTra - gujarAtamAMthI je sAdhuo kacchamAM koI vakhata jatA te paradezI sAdhu kahevAtA ane vadhAre kacchamAM rahetA te kacchI sAdhu kahevAtA. alabatta, zraddhAmAM amuka bola viSe thoDo pheraphAra thayo hato; eka to zrAvakone sAmAyika vagere vrata ATha koTie karAvavAM e mAnyatAmAM bheda paDyo hato. pUjyapAda zrI dharmadAsajI mahArAjanAM saMpradAyamAM dareka sthaLe cha koTinuM pravartana hovA chatAM kacchamAM ATha koTinA pravartananI zarUAta kema thaI haze ? enuM mULa tapAsatAM be abhiprAya upasthita thAya che. kacchamAM te vakhate vicaratA ATha koDi moTI pakSanA pUjya zrI vrajapALajI svAmIne A saMbaMdhamAM pUchatAM temano evo abhiprAya maLyo ke paradezathI pahelavahelA A dezamAM sAdhuo jyAre AvyA tyAre temanA pahelAM ekalapAtriyA zrAvako kacchamAM hatA ane te ATha koTie sAmAyika vagere karAvatA jethI paradezI sAdhuoe paNa game te kAraNathI tenuM ja anukaraNa karyuM. zrAvakonI ATha koTinI pravRttimAM kAMI sudhAro na karatAM emaNe ema ja calAvyuM. bIjAono evo abhiprAya che ke dariyApurI saMpradAyanA sthApaka pUjya zrI dharmasiMhajI mahArAjanI Avazyaka sUtranI prata uparathI kacchamAM vicaratA sAdhuoe ATha koTinI pravRtti karAvI. Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 123 vizeSa tapAsa karatAM jaNAya che ke ekalapAtriyA zrAvakonI zraddhA ATha koTinI hoya tema siddha thatuM nathI paNa cha koTinI zraddhA hatI ema sAbita thAya che. thoDAM varSo pahelAM jAmanagaramAM ekalapAtriyA pakSanA zrAvako hatA ane temano upAzraya paNa che. teo paNa cha koTie vratAcaraNa karatA hatA; jethI ekalapAtriyAnA vArasA tarIke ATha koTinI zarUAta mAnavA karatAM dariyApurInA pU. zrI dharmasiMhajI mahArAjanA Avazyaka sUtranI prata u5rathI ATha koTinI zarUAta mAnavAno abhiprAya vadhAre mAnanIya jaNAya che. game tema ho paNa eka tarapha ATha koTinI zraddhA ane bIjI tarapha gerUlAle phelAvelI terApaMthI zraddhAthI vadhAre bhinnatA thavA mAMDI hatI. A bhinnatAne AgaLa vadhatI aTakAvavA ane tenA mULane kADhI nAkhavA svAmIjIe prayAsa cAlu karyo, terApaMthInI zraddhA vadhAre bhayaMkara ane unmArgapravartaka jANI prathama tenA upara ja lakSya rAkhyuM. vAgaDamAM ane kaMThImAM saMvata 1836-37-38 traNa varasa lagAtAra rahI terApaMthInI kuyuktionA zalya, yukti ane zAstrIya dAkhalAthI dUra karI sudhAro karyo, traNa varasamAM jyAM jyAM gayA tyAM tyAM khoTI zraddhA rahevA dIdhI nahi; mAtra vAgaDanA belA, phattehagaDha vagere be-cAra gAmomAM javAyuM nahi tethI te zraddhAno paDagho tyAM rahI gayo je hajI sudhI cAlu che. pUjyazrIno prasarelo puNya prabhAva kacchanA A vihAra daramyAna dhoLakAnA rahIza talakazIbhAI ane kutiyANAnA rahIza ravajIbhAIe pUjya zrI pAse dIkSA lIdhI. eke saMvata 1837 bhujamAM ane bIjAe saMvata 1838mAM lIdhI. te uparAMta kaccha kAMDAgarAnA vatanI jJAtie vizA osavALa nAgajIbhAI deDhiyA ane temanA putra devarAja e bannenA mana upara pUjyazrInA asarakAraka bodhanI sacoTa asara thatAM saMsAranuM svarUpa asAra ane tuccha samajI upAdhimaya pravRttimArgane choDavAnA banneno vicAra thayo. thoDA samayanA sahavAsathI vairAgya dRDha thatuM gayuM ane te banne mumukSuo temanI sAthe saMyama jIvananI tAlIma levA lAgyA. kacchamAMthI saurASTramAM pAvana padharAmaNI saMvata 1839nI sAlamAM pUjya zrI ajarAmarajI svAmI potAnA guruvaryo tathA ziSya parivAranI sAthe kacchamAMthI punaH saurASTramAM padhAryA. be varasanA samayamAM ghaNA gAmonA lokone lAbha ApatAM saMvata 1841nI sAlamAM goMDala padhAryA. banne umedavArone paNa anubhava letAM lagabhaga traNa varSa thavA AvyA. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 zrI ajarAmarajI svAmI mananI saMpUrNa daDhatA ane vairAgyano raMga pAko jaNAyo. kuLa ane gotranI yogyatA sAthe prakRtinI paNa yogyatA jANI temanAM kuTumbIonI anujJA maLatAM have dIkSA levAnI bannenA manamAM utAvaLa thaI. goMDalanA zrAvakono Agraha thatAM saMvata 1841nA phAgaNa suda pAMcamanA divase. goMDalamAM ja pUjayazrIe bannene dIkSA ApI potAnA ziSya banAvyA. 'jIvana ghaDavaiyA dAdA guruno svargavAsa goMDalathI vihAra karI pUjayazrI Adi munimaMDaLa dhorAjI padhAryuM, tyAM svAmIjInA dAdA gurumahArAja hIrAjI svAmIno kasara thatAM ghaNA upAyo lIdhA paNa Akhare te vyAdhie pUjaya zrI hIrAjI svAmInA pUla dehano bhoga lIdho. sau munione AghAta lAge te svAbhAvika che paraMtu pU. zrI ajarAmarajI svAmIne vizeSa AghAta lAgyo kAraNa ke temanA jIvana ghaDataramAM, jJAnaprApti vageremAM dAdA gurujIzrIno atyaMta mahattvano phALo hato. temanI kRpA paNa pUjya zrI upara ghaNI hatI. dareka mahApuruSone AgaLa vadhavAmAM temanA guruvaryono tathA sahavartI saMtono mahattvano phALo hoya che tenAthI ja teo AgaLa vadhI zake che. vRkSanA AdhAra vinA jema vela UMce na caDI zake tema gurudevanA AdhAra vinA ane temanI kRpA vinA sAdhaka pragati na karI zake. 'gAdInA gAma punita padharAmaNI paramopakArI dAdA gurunA virahathI udAsa thayelA svAmIjIe vihAranI dizA badalAvI lIMbaDIthI vihAra karyo Aja cha varSa thavA AvyAM. vihAra karatI vakhate khetazI zeThe salAha ApI hatI ke ApanA saddavicArane pAra pADavAmAM kAMIka kALanuM baLa joIze ane dhIme dhIme bIjA sAdhuone samajAvIne te vicArane amalamAM mUkavAnI anukULatA ghaNe bhAge huM karI ApIza. A salAha pUjayazrInA manamAMthI vistRta thaI na hatI; kALanuM baLa maLI cUkyuM hatuM. have sAMpradAyika sudhAraNAno savAla satvara hAthamAM levAno manamAM vicAra thayo. jethI temaNe lIMbaDI tarapha vihAra karyo. 'caDatI paDatI sarvanI, e duniyAnI rIta | caMdrakaLA sumAM vadhe, vadamAM ghaTe khacIta | te vakhate lIMbaDI saMpradAyamAM sAdhu-sAdhvIjInI saMkhyA traNasonI hatI paNa saMpradAyika vyavasthA joIe tevI suMdara na hatI. keTaleka daraje avyavasthA thayelI Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 1 25 hatI. ane tenA kAraNe AcAra vicAramAM paNa zithilatA thaI gaI hatI. kudaratI niyama evo che ke "caDatI tyAM paDatI" ane "paDatI tyAM caDatI" A cakra haMmezA pharyA ja kare che. jayAre jayAre avanati potAnI parisImAe pahoMce che, tyAre tene haDaselI dUra pheMkanAra naravIra game tyAMthI pragaTa thAya che. A pramANe mahAtmA zrI ajarAmarajI svAmI vihAra daramyAna moTA moTA sAdhuone maLyA ane teonA abhiprAya lIdhA; potAno abhiprAya paNa jaNAvyo paraMtu keTalIka bAbatamAM AjanA jUnA vicAra ane navA vicAravAlAonI jema aMtara paDavA lAgyuM. eka vidvAne sarasa kahyuM che ke - "Blessed is the generation in which the old listen to the young and doubly blessed is the generation in which the young to the old." arthAta te peDhIne dhanya che ke jemAM vRddho yuvAnone dhyAnapUrvaka sAMbhaLe che ane te peDhIne bevaDA dhanyavAda che ke jemAM yuvAno vRddhone dhyAnapUrka sAMbhaLe che. Avo suvarNa samaya kyAre Avaze ? jUnI rozanIvALAomAM paraspara AMtaro vizeSa paDavA lAgyo. te aMtara dUra karavA mATe prayatna cAlu rAkhyo. cAre tarapha samajUtI karAvavA lAgyA paNa saMdhAna thayuM nahi. karelo prayatna lagabhaga niSphaLa gayo to paNa prayAsa cAlu rAkhyo; eka vAra nahi to bIjI vAra nahi to trIjI vAra, paNa udyama cAlu rAkhavAthI kArya siddha thaze. kharuM ja kahyuM che ke - udyoginaM puruSasiMhamupaiti lakSmI: / daivaM pradhAnamiti kApusSA vadanti // daivaM nihatya kurupauruSamAtmazaktyA / yatne kRte yadi na sidhyati kotra doSaH // bhAvArthe: puruSomAM siMha evA udyogI mANasane lakSmI prApta thAya che. bhAgyamAM haze to maLaze arthAta bhAgya pradAna che e pramANe kAyaro bole che. bhAgyane eka bAju rAkhI tArI Atmazakti pramANe puruSArtha kara. prayatna karavA chatAM paNa kArya siddha na thAya to hajI zI khamI che teno vicAra karavo. khAmI zodhI dUra karI puna: prayatna karavAthI avazya kArya siddha thaI zake. pUjayazrI dhIraja ane hiMmata rAkhI kaMTALyA vagara AgaLa vadhyA. teozrI samajatA hatA ke "Sweet are the fruits of Patience." arthAt dhIrajanAM phaLa mIThAM hoya che. vihAra karatAM karatAM jyAre pUjyazrI ajarAmarajI svAmI vaDhavANa padhAryA tyAre tyAM temane pUjyazrI IcchAjI svAmI maLyA. pUjayazrI IcchAjI svAmI te vakhate lIMbaDI saMpradAyanA gAdIpati hatA, jayAre AcAryapade pUjyazrI kAnajI svAmI hatA. (pAchaLathI A kAnajI svAmIe baravALA saMpradAyanI sthApanA karI Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 zrI ajarAmarajI svAmI hatI.) pUjya zrI IcchAjI svAmInA eka ziSya ma. zrI rAmajI svAmI hatA paNa temanuM vadhAre paribaLa na hatuM jethI keTalAka temanI IrSyA karavA lAgyA kAMIka khaTapaTa jevuM jaNAtAM azreyanuM kAraNa jANI teo lIMbaDIthI vihAra karI vaDhavANa padhAryA hatA. teo svabhAve sarala ane bhadrika hatA ane pUjya zrI ajarAmarajI svAmInA guru pUjya zrI kAnajI svAmI, temanA guru ma. zrI gulAbacaMdajI svAmInA gurubhAI thatA hatA. amuka khaTapaTathI temane lIMbaDIthI vihAra karavo paDyo che, e hakIkata jyAre svAmIjInA jANavAmAM AvI tyAre temaNe pU. zrI IcchAjI svAmIne AzvAsana ApyuM ke, "tame phIkara na karo, huM nyAyano pakSapAtI chuM. Apane maLelA anyAyathI huM ghaNo dilagIra chuM paNa game tema karI aTita khaTapaTa dUra karI, Apane nyAya apAvavA pUratI madada karIza." kharekhara, jenA aMtaHkaraNamAM nyAyamArgane mAna ApavAnI vRtti jAgRta rahe che te mahAna puruSo potAnI dRSTie anyAyane eka kSaNabhara paNa joI zakatA nathI. potAnA dIkarA taraphathI duzmanane anyAya thato joI duzmanane nahi paNa dIkarAne anyAya badala sakhata zikSA ApanAra sajjana puruSonA aneka dAkhalAo bhUtakALane yAda karAvanAra ItihAsamAM ApaNe joIe chIe. paropakAraparAyaNa paramArtha puruSonI dhIrajano A ja mArga che. bhartRharie satya ja kahyuM che ke - nindantu nItinipuNA yadi vA stavantu / lakSmIH samAvizatu gacchatu vA yatheSTam // adyaiva vA maraNAmastu yugAntare vA / nyAyAtpathaH pravicalanti padaM na dhIrAH // bhAvArtha : nItimAM nipuNa evA loko niMdA kare athavA stuti kare, lakSmI Ave athavA IcchA pramANe cAlI jAya, Aje ja maraNa thAya ke yugo pachI thAya paraMtu dhIra puruSo nyAyanA mArgathI eka pagaluMya calita thatA nathI. A pramANe svAmIjIe A dhairyavratanI dhUrA mULathI ja upADelI hatI. AthI pUjya zrI IcchAjI svAmIne avalaMbana rUpa AzvAsana maLavAthI ghaNo ja AnaMda thayo temane thayuM ke satyanA ane nyAyanA pakSapAtI AtmAo hajI che. thoDA divasa vaDhavANa rahI svAmIjI, pUjya zrI IcchAjI svAmI ThANAbenI sAthe - daza sAdhu sahita lIMbaDI padhAryA. eka tarapha sAdhuomAM aMdara aMdaranI khaTapaTa, bIjI tarapha AcAravicAramAM thayelA pheraphAra : A banne kAraNothI sateja thayelI svAmIjInI vRttie upadeza dvArA zrAvakone jAgRta karavAno mArga akhatyAra karyo. sAMpradAyika sudhAraNAno savAla saMdhamAM carcAvA lAgyo, caLavaLano caMcaLa pavana cAre tarapha prasaravA mAMDyo. svAmIjIe khetazI zeThane sUcanA ApI ke Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 1 27 ATha varasa vyatIta thayAM paNa hajI paristhitimAM kAMI sudhAro thayo nathI. vRddha sAdhujIonA vicAranuM vAtAvaraNa hajI emanuM ema che. kALanA vilaMba upara rAkhelI AzA to vyartha gaI jaNAya che to paNa haju prayAsa karavo joIe; koI rIte ekatAthI kAma pAra paDe to saMpanI sAMkaLane toDavAnI nathI. paNa tene majabUta banAvavAnI che mATe sAdhuone teDAvI saMmelana bharavAnI koziza karo. khetazI zeThane upalAM vacano ghaNAM ja gaMbhIra ane hitasUcaka lAgyAM. te vacanone vadhAvI laI te saMghanA AgevAnonI sAthe ekamata thaI badhA sAdhujIone lIMbaDI teDAvyA. 'aitihAsika sAdhu saMmelanamAM svAmIjInI sudhAraNA saMvata 1845mAM sAdhu samudAyanuM saMmelana thayuM. pUjaya paMDitarAja zrI ajarAmarajI svAmIe sudhAraNAnI batrIsa kalamono eka kharaDo taiyAra karyo hato te sAdhu samudAyanI samakSa mukavAmAM Avyo. hetuo samajAvavAmAM AvyA. punaH paryAlocanApUrvaka khAsa muddAo carcA nirUpaNa karavAmAM AvyuM paNa tenuM pariNAma kaMI AvyuM nahi. aMdara aMdarano roga vRddhigata thayo hato, aMtara judAM paDyAM hatAM, ISyanuM baLa vizeSa jANyuM hatuM, te roga dUra thayA vinA dhAreluM pariNAma lAvavAno saMbhava ocho jaNAyo. samajUtI mATe ghaNI koziza karI. lAgatA vaLagatA mANaso mAraphata carcA cAlI paNa navIna rozanInI chAyAvALA vicAro jUnI rozanI sAthe baMdhabesatAM thayA nahi. jayAre dhArelI dizAmAM prayatna pAra paDyo nahi tyAre bIjI dizAmAM kArya sAdhavAno vicAra udbhavyo; te mArga joke kaMIka bhayAvaha hato to paNa jo te mArga na levAya to bIjI rIte sudhAraNA ane kriyoddhAra banI zakatA na hatA. tethI pahele mArge bane tyAM sudhI saMpano mArga akhatyAra karI te ja mArge dhAraNA pAra pADavI paNa kadAca upara uparanI davAthI aMdarano roga na maTe to kApakupanA upAyo laIne paNa aMtaranuM darada dUra karavuM. te vinA kaMIpaNa pariNAma AvI zakaze nahi; mATe Akhare bIjo mArga akhatyAra karyA vinA AnI A sthiti jArI rAkhavI e zreyaskara nathI; A pramANe dhArI chevaTe aMtima upAyo laIne paNa sudhAraNA karavAnA mULa nizcaya upara AvyA. khetazI zeThane batrIsa kalamono kharaDo ApI potAno chevaTano abhiprAya jaNAvyo ane tAkIde kArya pAra pADavAnI salAha ApI. Not quantity but quality 32 kalamo vAMcatA zeThano paNa evo makkama abhiprAya baMdhAI gayo ke, A kalamo vartamAna samaya jatAM bahu agatyanI che. te pramANe thaze to ja Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 zrI ajarAmarajI svAmI bhaviSyamAM sAMpradAyika vyavasthA susthita thaze, mATe A kalamo to paLAvavI ja joIe." ekaekane judI judI rIte sudhAraNAnuM mahattva ane batrIsa kalamonI zreSThatA ThasAvavA banato prayatna karyo paNa te vAta game te kAraNane lIdhe magajamAM UtarI nahi tyAre pahele mArge nirupAya banI, bIjo mArga levA zeThe aMtima noTisa ApI ke, "sarvanA hita mATe bAMdhelA sudhAraNAnA niyamo pALavA ApanuM aMtaH karaNa hA bhaNatuM hoya to Apa sarva amArA zirachatra cho nahi to emane ema calAvavA amAruM aMtaHkaraNa amane nA pADe che. amane koI jAtano pakSapAta nathI ke koInI sAthe sagapaNa nathI, ame mAtra guNanA grAhaka chIe ane amAro tamAro guNano ja saMbaMdha che. guNane lIdhe ja pUjya pUjaka bhAva baMdhAyelo che. sAdhu ane zrAvakanI paraspara pitAputranI bhAvanA hovI joIe. zrAvakanI bhUla hoya to sAdhu cetave ane sAdhunI bhUla hoya to hitabuddhithI zrAvaka nivedita kare. caturvidha saMghanI adhaH sthiti aTakAvavA Apano prayatna kadAca kama hoya to amAre tevI khAmIo ApanI rUbarUmAM darzAvavI ane jo te vAta na rucatI hoya to paNa parANe racAvavI e amArI pharaja che ane te adA karavA pharIthI paNa namratApUrvaka Apane araja karIe chIe ke ekadezI vicAra ke kadAgrahane choDI zreyanI vAta mAnya rAkho.' e pramANe bahuvAra namra AjIjI karI paNa te vAta grAhya thaI nahi. pariNAma juduM ja AvyuM. ghaNA sAdhuo A vicArathI chUTA paDI gayA. kAMIka abhimAnanI zreNI upara caDI javAnuM pagaluM A pariNAmane vizeSa AbhArI hatuM. mAnavRtti mANasane sArAsAranA vicAra upara javA devI nathI. zreyAzreyano khyAla bAMdhavA jeTalI dhIrajanuM kharca karavAmAM te ADe Ave che. hitanA mArgamAM ahitanuM viparyAsa karAve che ane samAjane UthalapAthala karI nAkhe che. moTA sAdhuonA manamAM evo khyAla baMdhAI gayo ke AjakAlanI dIkSAvALA sAdhu dhArA bAMdhe ane tenI sattAthI ame tene amalamAM lAvIe tyAre amArI to kAMI kiMmata ja nahi ? dhArA pALavA haze to kyAM amane bAMdhatA AvaDatA nathI ? AvA khyAlathI sAdhu samAjamAM moTo vikSepa paDI gayo. lIMbaDIno upAzraya ane saMpradAya bhale zeTha saMbhALe, evA vicAra upara teo AvI gayA; te vakhate pUjya zrI ajarAmarajI svAmIe ghaNI namra vinaMtI sAthe AjIjI karI paNa bahAra nIkaLI gayelI talavAra pAchI myAnamAM AvI nahi. eka vastunA aneka chatAM nAnI vAtanA mamatvamAM kAma AgaLa vadhI gayuM, jenuM pariNAma kevuM AvyuM te nIce vAMcavAthI khyAla AvI zakaze. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 1 29 'caDatI paDatI sarvanI, e duniyAnI rIta | 'caMdrakaLA sudamAM vadhe, vadamAM ghaTe khacIta / * pUjaya zrI mUlacaMdajI svAmInA bIjA ziSya pacANajI svAmI temanA ziSya mahArAja zrI ratanasI svAmI temanA ziSya pUjya zrI DuMgarazI svAmIe goMDala tarapha vihAra karyo ane goMDalamAM gAdI sthApI, hAlamAM te goMDala saMpradAya tarIke oLakhAya che. emAMthI bIjo goMDala saMghANI saMpradAya thayo. * pUjya zrI mUlacaMdajI svAmInA trIjA ziSya pUjayazrI vanAjI svAmI thayA. temanA ziSya pUjayazrI kAnajI svAmI keTalAka sAdhuo sAthe baravADA padhAryA ane temaNe baravADA saMpradAyanI sthApanA karI. * pUjaya zrI mUlacaMdajI svAmInA cothA ziSya vaNArasI svAmI thayA temanA ziSya pUjaya zrI udesiMhajI svAmI tathA jesiMgajI svAmI e banne saMsArapakSe bhAIo hatA. temanI janmabhUmi mAravADamAM hatI. temaNe cuDA tarapha vihAra karyo ane cuDA saMpradAyanI sthApanA karI. joke atyAre cuDA saMpradAya viccheda gayo che. * pUjya zrI mUlacaMdajI svAmInA pAMcamA ziSya viThThalajI svAmI thayA temanA ziSya bhUSaNajI svAmI morabI tarapha padhAryA ane temanA ziSya pujaya zrI vazarAmajI svAmIe morabIthI dhrAMgadhrA tarapha vihAra karyo ane temaNe dhrAMgadhrA saMpradAyanI sthApanA karI. joke pUjya zrI vazarAmajI svAmInA ziSya pUjya zrI jasAjI svAmI prAMgadhrAthI koI kAraNasara boTAda gayA te vakhatathI boTAda saMpradAyanI sthApanA thaI. * pUjya zrI hIrAjI svAmInA gurubhAI pUjaya zrI nAgajI svAmI sAyelA padhAryA ane sAyalA saMpradAyanI sthApanA karI. AvI rIte jyAM jyAM jenuM tenuM vizeSa valaNa ane paricaya hato tyAM tyAM padhArI temaNe potAnI gAdI sthApI ano potapotAnA saMpradAyanuM baMdhAraNa bAMdhyuM. A rIte eka saMpradAyamAMthI lIMbaDI, goMDala, cUDA, dhrAMgadhrA ane sAyalA ema che saMpradAya thayA. (joke tyAra pachI paNa ATha koTi moTI pakSa, ATha koTi nAnI pakSa, lIMbaDI nAno saMpradAya, goMDala nAno saMpradAya, udepura saMpradAya vagere thayA.) traNaso sAdhuonI cha kaTake vaheMcaNI thatAM taLapada lIMbaDImAM mAtra sAta sAdhuo ane kaMkubAI vagere thoDAMka AryAo rahyAM. je sAta sAdhuo lIMbaDI saMpradAyamAM bAkI rahyA temanAM nAma (1) pUjaya zrI IcchAjI svAmI, (2) pUjaya Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 zrI ajarAmarajI svAmI zrI kAnajI svAmI (3) pUjya zrI ajarAmarajI svAmI (4) pU.zrI talakazI svAmI (5) pU.zrI ravajI svAmI (6) pU. zrI nAgajI svAmI (7) pU.zrI devarAjajI svAmI A sAta sAdhuomAM pUjaya zrI IcchAjI svAmI moTA hatA. temanA manobhaMganuM kAraNa hatuM te dUra karyuM ane temane lIMbaDI saMpradAyanI gAdIe besADyA tathA AcArya padavI kriyoddhAraka pUjaya zrI ajarAmarajI svAmIne ApI. saMvata 1845mAM A badhuM thaI gayA pachI sudhArAvadhArAthI batrIsa kalamo sAthe navIna vyavasthA cAlu thaI. - pUjya zrI IcchAjI svAmInA ziSya samajI RSi koIpaNa kAraNasara udepura tarapha padhAryA ane tyAM ja sthAyI bhAva karyo. temanAthI eka saMpradAya cAlyo je udepura saMpradAyanA nAmathI cAlyo. joke hAlamAM te saMpradAya paNa viccheda che. navIna baMdhAraNathI thoDI saMkhyAmAM paNa AcAranI bahu daDhatA thaI. parasparanI cAhanA pUrvaka badhAnA eka vicAra thavAthI aikyano pAyo bahu dRDha thayo. thoDI saMkhyAno paNa bhaviSyamAM AbAdI sAthe vijaya thaze evI AzAnAM kiraNono araNodaya thayo. avyavasthA dUra thaI gaI. kacaro nIkaLI jatAM mArga sApha thAya tema bhinnatA ane aMdara aMdaranI TAMTiyA kheMca pravRtti dUra thavAthI utkAnti ane AbAdIno paMtha tadana sApha thaI gayo; te paMthakamAM kamara kasI UbhA rahI pUjaya AcArya zrI ajarAmarajI svAmI vizAla daya ane dUradarzipaNAthI zAsanano vijaya vAvaTo pharakAvavA lAgyA. 'pUjya zrInA prabhAvathI prabhAvita thatA 'kaccha rAjyanA kArabhArI zrI vAghA pArekha : navIna vyavasthA baMdhAyA pachI lagabhaga eka varasa sudhI saurASTramAM munimaMDaLa sAthe vihAra karI jina zAsananI unnati ane jina zAstrono mahimA vadhArI saMvata 1846nI sAlamAM AcAryazrI ajarAmarajI svAmIe punaH kaccha tarapha vihAra karyo. raNa UtarI (kaccha) vAgaDamAM vAMDhIyA gAme teozrI padhAryA. te vakhate kacchanA kArabhArI vAghA pArekha upara rAva sAhebanI kAMIka avakRpA thaI hatI tethI pArekha vAMDhIAmAM temanA sagAne tyAM gupta rahyA hatA. pUjayazrI te ja jagyAmAM bahAra UtarelA hatA tethI te divase ApeluM vyAkhyAna pArekhe barAbara sAMbhaLyuM ane vANInI madhuratA tathA chaTAdAra zailIthI pArekhanuM mana AkarSAyuM. je mukhAraviMdanI vANI sAMbhaLI te makhAraviMdanA darzana Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 131 karavA cittamAM caTapaTI jAgI. prasiddha thavAnI bIkathI pArekha divasanA bhAgamAM lAbha laI zakyA nahi paNa rAtrinA bhAgamAM bIjA mANaso gayA pachI ekAMtano prasaMga laI darzana tema ja samAgamamAM lAbha levA te bahAra nIkaLyA. pUjyazrInA caraNAraviMdamAM mastaka namAvI sanmukha beThA. vRddha sAdhuonA moDhethI ema sAMbhaLyuM che ke svAmIjIne karNapizAcikA vidyA siddha hatI, tenA baLathI ajANyA mANasanuM nAmaThAma ane tenA aMtaranA vicAro paNa te keTaleka darajja jANI zakatA hatA, tethI vAghA pArekhanuM nAma laI Agamana prayojana tenI sAthe vAtacIta karyA vagara kahI devAthI pArekhanA manamAM ati vismaya thavAnI sAthe pUjyazrInI adbhuta zakti mATe pUratI khAtrI baMdhAI. Adhunika vijJAnavAdIonI daSTie kadAca A vAta camatkArika ane amAnya jaNAya to paNa eTalI vAta to niHzaMka che te pUjyazrInA asarakAraka ane yukti yukta zAstrIya bodhathI pArekhanA manamAM apUrva premabhAva utpanna thayo hato. sAkSAta samAgamathI ane thoDI vAtacItathI to pArekhanA aMta:karaNane AnaMdadAyaka AzvAsana maLavAthI ati pUjyabhAva pedA thayo. svAmIjIe tenI bhUtakAlIna ane Adhunika sthitino vAtacIta uparathI anubhava meLavI caMdranI anyoktithI nIce pramANe bodha Apyo. vasaMtativA vRtam ! naikAntato vanatistrati madhyabhAvI / tistro bhavantyanudinaM taraNeravasthAH // evaM tavApi mukhamabja kimatra zoko / yadvAsare bhavati pANDu palAzakalpam / sA nAsti saMpadiha nAsti yato viptiH| sApyevamasti nahi yA na sukhAvasAnA // itthaM vibhAvya samabAvamupAgatA ye / kastAnnivArayati saMcarato yatheSTam / / bhAvArthaH he caMdra ! divase tAruM biMba nisteja banI jAya che arthAt divase mArI paDatI ane sUryanI caDatI thAya che ema mAnI tuM zoka kare che te vRthA che; tuM jarA lAMbI daSTithI jo to kharo ke sUryanI eka divasamAM keTalI dazA badalAya che? savAre udaya, bapore pUrNa AbAdI ane sAMje tadna paDatI thaI jAya che. are ! sUrya to zuM paNa evo eke padArtha saMsAramAM dekhAto nathI ke jenI caDatIpaDatI na thatI hoya ! caDatI paDatInuM cakra niraMtara pharyA kare che ane duniyAnI dareka padArtha tenA gherAvAmAM AvyA vagara raheto nathI. A duniyAmAM evI koI saMpatti nathI ke jenI pAchaLa vipatti DokiyAM karatI na hoya, tema evI koI vipatti nathI ke jene cheDe saMpatti vaLagelI na hoya, mATe dhIraja rAkha, zAMta thA ane sUryanI vRttinuM anukaraNa kara ! sAMbhaLa - Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 zrI ajarAmarajI svAmI anuSTub vRtam udaye savitA rakto raktazcAstamaye tathA / saMpatau ca vipatau ca mahatAmekasmatA // bhAvArthaH udaya pAmatI vakhate sUrya lAla hoya che ema asta thatI vakhate paNa lAla hoya che arthAt caDatI ane paDatImAM te eka sarakho ja dekhAya che. lAlAza e khusAlInuM cihna che, jema caDatImAM lAlAza tema paDatImAM te lAlAza rAkhe che, AvI ja rIte, mahApuruSonA jIvanamAM saMpatti Ave ke vipatti Ave paNa pote eka sarakhI rIte rahe che. vaLI pelA kacchI duhAmAM paNa A ja vAta karI che - ba dI khArA ba da khaTA, be dI maThAI maThaI maLe dI sarakhA, rAjA rAme na daTha // arthAt be divasa sArA, be divasa kharAba jIvanamAM Ave che. badhA sArA divaso to rAjA rAmanA jIvanamAM paNa na hatAM. he! devAnupriya ! sAMbhaLo, A zlokamAM zuM kahyuM che - vasaMtatinneva vRttAn ! yAtyekatostazikharaM patirauSadhInA / mAviSkRtoragapuraH sara ekatorkaH // tejodvayasya yugapad vyasanodayAbhyAM / loko niyamyata ivAtmadazAntareSu // | bhAvArtha : eka tarapha candramA ke je thoDA samaya pahelAM AkAzanA madhyabhAgamAM aparimita tArAo upara ekachanuM sAmrAjya bhogavato prakAzita thaI rahyo hato te hamaNAM astanA zikhara upara pahoMcI cUkyo che. are ! hamaNAM ja jotajotAmAM te asta-adezya-mRtaprAya: thaI jaze, tyAre te ja vakhata bIjI tarapha aruNa sArathine AgaLa mokalI sUryanArAyaNa pUratA prakAzanI sAthe pRthvIne prakAzita banAvavAnI taiyAra karIne caMdranA tejano parAbhava karato pragaTa thavA Avyo che ! aho keTalI badhI vicitratA !! banne teja: pejasvarUpa hovA chatAM eka ja samaye ekano abhyadaya jyAre bIjAno asta ! ekane saMpatti ane bIjAne vipatti prApta thaI che ! e paNa e ja sUcave che ke amArI peThe dareka manuSyanI zubha ke azubha dazAnuM parivartana cakra pharyA ja kare che. eka zAyare kahyuM che ke - anagina aghAtoM ko saha miTTIkA ghaDA huA hai| anagina jhaMjhAvAtoMko saha vRkSa khaDA huA hai| anakala sthitiyoMko to sabhI saha lete hai| anagina pratyAghAtoMko saha AdamI baDA huA hai| Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 133 he pArekha ! A dAkhalAo uparathI vastusthitino jarA UMDo vicAra karI dilagIrIne dUra kara. hiMmata rAkhI dharma upara eka vRtti dhara tethI sarva rIte bhadra thaze ! "bhadra thaze e vacana tenA hRdayamAM barAbara coMTI rahyuM, dayamAM sAkSAta pratibiMbita thayuM hoya ema pratIta thayuM. te vacanamAM vacanasiddhinI chAyA paDelI hoya ema pArekhanA mane nizcayarUpe mAnyuM ane tatkALa te rUpe grahaNa karI lIdhuM ke tathAstu. dharmano prabhAva moTo che; mane to ApanA vacanathI ja "bhadra thaze ema huM khAtrIthI svIkAruM che. ATaluM kahI aMtaramAM zuddha bhAvanApUrvaka zraddhA rAkhI vaMdana karI pArekha svasthAne gayA, paNa manamAM je sabaLa zraddhA rahI te zraddhAmAM jarAya zaithilya na hatuM. bhAvanA ghaNI vizuddha hatI te tarata phalIbhUta thaI. rAvazrInA manamAM pArekha viSe gussAnuM je kAraNa UbhuM thayuM hatuM te dUra thaI gayuM ane amuka kAmamAM pArekhanI jarUra paDI, jethI darabAre pArekhanI zodha mATe mANaso mokalyA. pArekhane A khabara maLatAM te ghaNA khuza thayA ane pharI pUjyazrInA darzana karI "ApanA parama prabhAvathI ja mArI Apatti dUra thaI che." ema AbhAranI lAgaNI pradarzita karI pote eka derAvAsI gRhastha hovA chatAM paNa svAmIjI pratye gurubhAvanI lAgaNI thaI tethI bhuja padhAravA vinaMtI karI. pUjyazrI : bhUjanA derAvAsI bhAIoe sthAnakavAsI sAdhuone bhujamAM pesavA na devA mATe darabAra pAsethI lekha karAvI lIdho che. to amArAthI zI rIte AvI zakAya ? pArekha : gurudeva! tenA mATe huM baMdobasta karIza. koI rIte Apane harakata AvavA nahi dauM. kRpA karIne Apa jarUra tyAM padhArajo. pujayazrI : bahu sAruM, yogya baMdobasta thatAM zreyanA kAraNa jevuM jaNAze to avasare AvavAnuM banI zakaze. ghaNI AjIjIpUrvaka vijJapti karI pArekha bhuja gayA ane darabAranI mIThI najara thatAM punaH potAnA hoddA upara caDI gayA ane mAnapAna paNa vadhAre meLavyuM. bhulIza huM jagatanI mAyA, gurujI nahi bhUluM tamane" saMpattinI zreNI upara caDyA pachI paNa gurumahArAjanA parama prabhAvanI prasAdIno kaMIka aMze paNa badalo vALavAnI pArekhanA mananI IcchA kAMI ochI thaI na hatI. tenA mATe prayatna karavA paNa cUkyA na hatA. derAvAsInA AgevAna Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 zrI ajarAmarajI svAmI gRhasthone khAnagImAM teDAvI pratibaMdhaka patra rada karavA ghaNI rIte samajAvyA chatAM na samajyA tyAre pArekhe vicAryuM - "ThIka che, AgaLa jatAM joI laIzuM. mArI sattAthI hAla A loko bahAra pADIne aTakAyata karI zakaze nahi; eka vAra gurumahArAja ahIM padhAryA pachI badhuM sAruM thaI raheze." pUjyapAda AcAryadeva zrI ajarAmarajI svAmI dhIme dhIme grAmAnugrAma vihAra karatA aMjAra tathA mundrA thaI mAMDavI padhAryA, ane te sAlanuM comAsuM mAMDavImAM ja pasAra karyuM. vAghA pArekhanA vAraMvAra vinaMtipatro zeTha kalyANajI jeThAbhAI upara AvatA jethI comAsuM UtaryA pachI mAMDavIthI vihAra karI anukrame mAnakUvA padhAryA. tyAM thoDA divasanI sthiratA thaI. anukULatAe mAnakuvAthI bhuja jatA hatA tyAre pArekhane agAuthI khabara paDatAM, temaNe Dhola-nagArA, hAthI-ghoDA vagere AMgabara sAthe dhAmadhUmathI sAmaiyuM karavAnI taiyArI karI hatI, te joIne pUjaya zrI rastAmAMthI mAnakUvA tarapha pAchA vaLyA. temane pAchA vaLatA joI pArekhanA manamAM vismayanI sAthe nirAzA pedA thaI. pArekha tarata ja pUjyazrInA pagamAM paDyA ane pAchA vaLavAnuM kAraNa pUchyuM tyAre pUjyazrIe khulAso karyo ke, "he bhadra! tame bhaktibhAvanA ucharaMgathI A taiyArI karI paNa amAro vyavahAra judo che. AvI rItathI ame na AvIe, tamArI vinaMti dhyAnamAM che. anukULatAe ame pote AvI jaIzuM." pArekhe ajANapaNAne lIdhe thayelI bhUlanI kSamA mAgI; "havethI tema nahi karatAM sAdI rIte ApanA vyavahAra pramANe vartIza. paNa Apa tarata bhuja padhAro." ema kahI pArekha bhuja tarapha gayA ane pUjayazrI paNa mAnakuvAthI punaH turata bhuja padhAryA. A prasaMga uparathI pUjyazrInA anuyAyIoe bodha levA jevo che. pUjya zrI jevA dhurandhara AcArya zAsanaprabhAvanAnA nAme ADaMbarane jarAya pasaMda nahotA karatA. bAhya ADaMbarathI zAsanaprabhAvanA mAnavI te to jAtane chetaravA jevuM che. pUjyazrInA Adarzone eka bAju mUkI Aja zAsanaprabhAvanAnA nAme aneka AraMbha-samAraMbhanA kAryo thaI rahyA che, koI aTakAvanAra nathI. pUjyazrIno dvizatAbdI paTTotsava Ujavyo tyAre ja sArthaka gaNAze ke jayAre ApaNe temanA ucca Adarzone jIvanamAM apanAvIzuM, nahi ke bAhya ujavaNIo ke phaMkazano goThavavAthI. pUjyazrInA adrazya AzIrvAda tathA parokSa kRpA tyAre ja prApta thaze jyAre temanA Adarzo ApaNA jIvanamAM Utaraze. Aja to mahApuruSonA nAme potAnI vAha vAha bolAvavAnI che. kahyuM che ke - Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 135 eka darda bhItara hI bhItara kasaka kasaka uTha AtA hai| nAma rozanIkA lekara aMdherA lAbha uThAtA hai / mahApuruSakI puNyajayantikI le oTa kuTila mAnava / koI dAma kamAtA hai aura koI nAma kamAtA hai / astu. have ApaNe mULa vAta upara AvIe. derAvAsI lokoe aMdara aMdara khaTapaTa uThAvI paNa pArekhanI bIkathI teo AgaLa pagalAM bharI zakyA nahi. pUjayazrInA vidvattAyukta bodhanI chaTAthI jyAre lokonuM AkarSaNa thayuM ane cAre tarapha khyAti prasaravA lAgI tyAre keTalAeka vijJasaMtoSIoe IrSyA ane dharmadraSanA kAraNe eka prapaMca jALa racI. eka bhojakane taiyAra karI koI paNa mANasa na hoya tevA vakhate pUjayazrI pAse tene mokalyo. teNe kahyuM, "mahArAja ! tamArA rahevAthI ahIM ghaNuM azreya thaze. keTalAeka mANaso uzkerAI jaI jhanUna upara AvI gayA che ane mArAmArI thaze tenA nimitta tame banazo. huM tamArA hita mATe kahuM chuM ke jo tame vihAra karI jazo to badhuM samAdhAna thaI jaze." pUjaya zrI AvI khaTapaTanA phaMdAthI dUra rahevAnI IcchAthI turata bhujathI vihAra karI mAnakuvA padhAryA. pAchaLathI vAghA pArekhane khabara maLatAM tapAsa karI khaTapaTIone zodhI kADhyA. rAvazrInA mananI prasannatA samayano lAbha laI pArekha pratibaMdhaka lekhane rada karAvavAnI rajA meLavI yukti racI. derAvAsI AgevAnone teDAvyA ane kahyuM ke amuka bAMdhakAma mATe rUpiyA vIza lAkhanI darabArane jarUra che mATe vyAje teTalA rUpiyA pUrA pADo. A hukamathI te gRhastho camakyA. manamAM samajI gayA ke ApaNA vargamAMnA amuka mANasoe sthAnakavAsIne sAdhune uThADavA karelI khaTapaTanuM A pariNAma che. dhArmika draSe A khaTapaTane janma Apyo che ane tethI pArekhanA manamAM ApaNAM pratye A kaTAkSa utpanna thayo che. A kaTAkSAMkurane zamAvavo paDaze nahitara tenAM kaDavAM phaLa ApaNane cAkhavAM paDaze. Ama vicArI pArekhane praNAma karyA tyAre pArekhe kahyuM ke, "sthAnakavAsI sAdhuone ahIM na AvavA devAno lekha rada karI mArA gurumahArAjane vinaMtI karI mAnakuvAthI ahIM teDI lAvo." derAvAsI AgevAnoe te kabUla karyuM ane mAnakUvAthI pUjayazrIne page paDI AjIjI karI teDI lAvyA. tyAM samAdhithI thoDA divasa rahI cAturmAsya kSetra khulluM karyuM ane dharmano ghaNo mahimA vadhAryo. zaheramAM ane gAmaDAomAM vihAra karI ghaNA mANasonA manane saddhodhanI sarasa buddhinuM pAna karAvI parAmukha pravRttithI aTakAvI raste lAvyA. jyAM jyAM Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 zrI ajarAmarajI svAmI pUjyazrInI padharAmaNI thatI tyAM tyAMthI anIti, adharma, julma, vyasana vagere doSone dUrano pradeza zodhavAnI jarUra paDatI ane tyAM dharmano vijaye dhvaja pharakato. adharmanI sImamAM dharmanuM rAjaya pravartatuM. svAmIjIe A vakhate kacchamAM be varasa rahIne dharmanI sImA vizALa banAvI. kacchamAM vicaratA sAdhuonI mAnyatAmAM thayelo pheraphAra dhIme dhIme dUra thaI jaze evI dhAraNAthI te bhedane vadhAre na chaMcheDatAM sulehane saMpUrNa rIte jALavI kacchanI vihArayAtrA pUrNa karI punaH jhAlAvADa tarapha padhAryo. thoDA samayamAM sAdhu ane AryAonI saMkhyAmAM vadhAro thayo. te vadhAro paNa yenakena prakAreNa' na hato, kinta vyavasthA purassara ja hato. vyavasthA evI bAMdhelI hatI ke "dIkSAnA umedavAranI jAti ane kuLa niSkalaka hovA joIe. prakRti zAMta, sarala, IrSyA tathA kadAgraha vagaranI, namra ane suzIla hovI joIe. sAdhAraNa yA vizeSa zAstrano abhyAsa karI zrotAonAM manamAM sArI chApa pADI zake tevI buddhi ane pratibhA hovI joIe. vairAgya paNa mohagarbhita ane duHkha garbhita na hoya kintu jJAnagarbhita saMsAranuM asAra svarUpa samajIne ja virakata vRtti utpanna thaI hoya tevA umedavAranI ja dIkSAne mATe pasaMdagI karavI; eTaluM ja nahi paNa dIkSita thayA pachI tene eka bAhoze niSpakSapAtI upAdhyAya (dareka zAstrano sAra samajI premapUrvaka dareka lAyaka vidyArthIne abhyAsa karAvanAra)nI dekharekha heThaLa rAkhI bIjI koI paNa pravRttimAM joDAyA vagara akhaMDapaNe abhyAsa karAvavo." koI paNa rIte tenA vartanamAM pheraphAra thAya ke saMyama vRttine dhakko lAge tevI koI paNa pravRtti jovAmAM Ave to tarata ja te saDo dUra thAya tevA cAMpatA upAyo levA tene zikhAmaNa ApI samajAvI tevI khAmI dUra karAvavI. eka vAranI bhUlane mATe dayAnI sAthe sAdI zikSA, bIjI vAranI bhUlane mATe sakhata Thapako ane madhyama zikSA, trIjI vAranI bhUlane mATe pUratI zikSA karavI, tema chatAM bhUlano sudhAro na thAya to cothI vAra teno pakSa kheMcyA vagara te saDAvALA pAnane pAnathI thokaDIthI dUra karavuM ke jethI bIjA pAnane hAni na pahoce. kacaro gayA pachI samudAya svaccha banI jAya. dIkSAnA umedavAra ane dIkSita thayela mATe AvA prakAranI uttama vyavasthA hovAne kAraNe sAdhu samAjanI saMkhyAmAM je vadhAro thato hato te evo na hato ne jethI sAMpradAyika baMdhAraNanI avyavasthA, AcAranI zithilatA, ImprabhAvajanya paraspara kheMcatANa ke khaTapaTa UbhI thAya. kintu tethI baMdhAraNanI majabUtAI, moTA ane nAnAomAM paraspara gADha saMbaMdha ane saMpanI daDhatA thaI hatI tathA Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 137 jinazAsananA abhyadayane mATe darekanA manamAM jAgRti AvI hatI. vIrazAsanane jayavaMtu banAvavA mATe saMyukta baLano jamAva ane dharmAbhimAna utpanna thayuM hatuM. A badhuM saMpradAyanA netA ane A caritranA nAyaka suvyavasthita naukAnA cAlaka kaptAnanI bAhozI bharelI buddhine AbhArI hatuM. joke, eka gurunA badhA ziSya karavAnI terApaMthIonI paddhati mujaba lIMbaDI saMpradAyanI paddhati na hatI kintu judA judA gurunA ziSya thavAnI rIti cAlu hatI. to paNa pUjayazrInI evI niSpakSapAtavALI lAgaNI hatI ke jethI koInA paNa manamAM evo bheda jaNAto na hato ke A mArA ane A mArA nahi. sarvanA manamAM evo ja bhAva hato ke ame badhA vIrazAsanane jayavaMtu banAvanArA sagA bhAIo ja chIe. eka ja gurunA ziSyo chIe. AvI rIte guru ane ziSyonA manamAM baMdhubhAva ane premabhAva utpanna thayo hato te pUjaya AcArya zrI ajarAmarajI svAmInI udAra ane premapUrNa lAgaNIno ja prabhAva hato. sarva sAdhumaMDaLanI pyArabharelI lAgaNI ane snehabharelI daSTi vacce sAmAjika sudhAraNA ane sAMpradAyika vyavasthArUpI naukAne vinarUpI khaDakomAMthI sahIsalAmata pasAra karI abhipreta biMdu upara pahoMcADavA ApabaLa upara jhajhUmI svAmIjI jayAre phatehamaMda thayA tyAre temano prabhAvarUpI sUrya sajjana puruSonA hRdayakamaLane khilAvato, vIravAkyarUpa amUlya ratnonI kharI pichAna karAvato, karkaza kutarkavAdI janonI AMkho aMjAvato, pAMkhaDIonA madane gALato, niSpakSapAta daSTithI nirmita siddhAntarUpa choDavAne ucherato, cAre tarapha prakAzavA lAgyo. khyAti ane kIrtirUpa zirato deza-dezAvaramAM sarvatra sarva lokonI daSTine svAmIjI tarapha kheMcavA lAgyA. pUjayazrIno samaya abhyAsa muni maMDaLane abhyAsa karAvavAmAM, zrotAvarganI unnati mATe asarakAraka bodha ApavAmAM, pUchavA AvanAra mANasonI zaMkAnA khulAsA karavAmAM, pratidina niyamita samaye dhyAna dharavAmAM ane bAkI rahelA dina kRtyo karavAmAM pasAra thato hato. pUjayazrI samayanI ghaNI ja kiMmata samajatA hatA jethI abhyAsa muni maMDaLane khAsa bhalAmaNa e karatA ke, "munio ! jarAya samayane vyartha gumAvatA nahi, kema ke - na labhyaH kSaNaekopi, svarNakoTizatairapi / sa cennirarthako nItaH, kAnuhAnistatodhikA // bhAvArtha seMkaDo karoDa sonAmahoro devA chatAM eka kSaNa meLavI zakatA nathI, AvI kiMmatI kSaNa jo nirarthaka gumAvI dIdhI to enAthI moTI bIjI kaI hAni hoI zake ? Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 zrI ajarAmarajI svAmI Avo kiMmatI samaya nakAmI vAtacItomAM, UMghamAM ke ALasamAM vyartha na gumAvatA Avazyaka dinakRtya uparAMta zAstrAbhyAsa, jJAnacarcA, sAmAjika sudhAraNA ane paropakAranAM kAryo karavAmAM pasAra karavo joIe. kharuM ja kahyuM che kAvyazAstravinodena, kAlo gacchati dhImatAm / vyasanena ca mUrkhANAM, nidrayA kalahena vA // bhAvArtha : buddhizALI - DAhyA mANasono samaya kAvya ane zAstranA vinodathI-AnaMdathI pasAra thAya che jyAre mUrkhAono samaya kuvyasana, UMgha ane kajiyAmAM pasAra thAya che. uparanI hitazikSAthI sarva munionA manamAM samayanI mahattA pUrepUrI samajAyAthI, sarva muni maMDaLa sadudyogamAM niraMtara masta rahetuM. bedarakArI ke upekSA to tyAM kSaNabhara paNa TakI zakatI nahi. pUjayazrInA ziSya maMDaLamAM sauthI vadhAre buddhimAna vinIta suzIla zAntasvabhAvI ane vidyArthI ziSyane yogya dareka sadguNothI vibhUSita devarAjajI svAmI hatA. temanI uMmara nAnI hatI paNa buddhi prauDha hatI. gurubhaktine buddhi khIlavavAno ane jJAna saMpAdana karavAno mahAmaMtra samajatA hatA. sAdhu-sAmAcArI ane vinayanA vidhivAkyo darekanI noMdhapothImAM noMdhI levAmAM AvyAM hatAM; ane nIcenI gAthAo dareka ziSyane abhyAsapATha tarIke zikhavavAmAM AvyAM hatAM; te A pramANe - aNusAsio na kupejjA, khaMti sevejja paMDie / khuDDehiM saha saMsariMga, hAsaM kIDaM ca vajjae // uta. a. 1 gAthA-9 bhAvArthaH gurumahArAja jyAre hitazikSA ApatA hoya tyAre te dhyAnapUrvaka sAMbhaLavI ane hRdayamAM utAravI paraMtu gusse thavuM nahi. game tevo uzkerATano prasaMga Ave chatAM kSamA rAkhavI. kSudra-nIca hoya tevAono kadi paNa saMsarga na karavo ane hAsya ke krIDAnA prasaMgathI dUra rahevuM. jyAre jyAre ziSyavarga pUjyazrI pAse zAstra vAcanA levA besato tyAre tyAre A nIcenI gAthAono akSarazaH upayoga thato hato. na pakkhao na purao, neva kiccANa pittho| na juMje usamA ulaM, sayaNe no paDisuNe // neva palhatthiyaM kujjA, pakkhapiMDaM ca sNje| pAe pasArie vAvi, na cir3he gusaNaMtie // utta. a. 1 gAthA 18-19 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 139 bhAvArtha ziSya guru pAse adhyayana letI vakhate yA anya prasaMge gurune paDakhe samAna paMktie besavuM nahI temaja darzane AvanAra gurumukha joI na zake tevI rIte agADI paNa besavuM nahi, gurunI peThe na besavuM. joDAjoDa gurunI jAMghane dabAvI paNa na besavuM, guru kAMI hukama kare tyAre Asane ke zayana upara besIne ja teno svIkAra na karavo kintu tenA uparathI UThIne UbhA thaI be hAtha joDI "tathAstu" ema kahI svIkAra karavo. gurunI samIpe besatAM paga upara paga caDAvavo nahi. palAMThI vALI ke paga lAMbA karI besavuM nahi. AsaNagao na pucchejjA, neva sijjAgao kyaaiivi| AgammakuDuo santo, pucchejjA paMjalI uddo|| utta. a. 1 gAthA-22 bhAvArthaH jyAre gurumahArAjane kAMI pUchavAnuM hoya tyAre Asana ke pathArI upara paDyA paDyA na pUchavuM joIe, kintu Asana zayanane mUkI gurunI sanmukha UbhA rahI athavA zAntacitte utkaTaka Asane besI be hAtha joDI mastake aDADI prazna pUchavo. Avo vinaya jenAmAM hoya te ja jJAnano adhikArI thaI zake. zAstramAM batAvela vidhinuM yathArtha rIte A ziSya maMDaLamAM paripAlana thatuM hatuM. haMmezAM dinakRtya ane vinayavidhinAM vAkyo darekane abhyasta thaI gayAM hatAM. TUMkamAM ziSyavRndanI dareka pravRtti pUjyazrInI dekharekha heThaLa pUrNa vyavasthA purassara cAlatI hatI. TUMkA TUMkA zAstrIya vidhivAkyo e ja temanA kAyadA hatA ane pUjayazrInI zikSaNa paddhatine lIdhe thayelI UMcI lAgaNI e ja te kAyadAne barAbara amala karAvanArI zakti hatI. pUjyazrInI tIkhI najara ja kAyadAbhaMganA gunAnI pUratI sajA hatI. AvI suvyavasthAne kAraNe sarva koI potapotAnA satkAryamAM haMmeza sAvadhAna rahetA; tethI A muni maMDaLa je kAMI kArya karavAnuM manamAM dhAratuM te kArya tarata ja pAra paDatuM. aikya ane sadudyoga e be cIja jyAM ekatra thAya tyAM zuM zuM na banI zake ? azakyaprAyaH je hoya te paNa UpalI saMyukta be cIjathI zakya thaI zake che. te be vastunA baLathI ja A muni maMDaLa bhavya janone zAsanarasika banAvavAnA ane mahAvIra prabhunA prauDha pratApano pracAra karavAnA pUjayazrIe upADela kAryamAM bahu sahAyabhUta thayuM; tethI pUjayazrInA prayAsane ghaNI saphaLatA maLI. kaccha, saurASTra ane gujarAtanA tamAma pradezamAM pUjyazrIe abhyAsa muni maMDaLa sAthe vihAra karyo eTaluM ja nahi paNa mALavA, mevADa ane mAravADa sudhI Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14) zrI ajarAmarajI svAmI potAnI vijayI vihAra yAtrA laMbAvI. potAnA vidyAguru paramopakArI pUjya zrI dolatarAmajI mahArAjanA darzana karavA dUranA pradezamAM padhAryA ane jayapura zaheramAM eka cAturmAsa temanI sAthe rahyA. teozrI jyAM jyAM padhAryA tyAM tyAM temanA pratApano sUrya AgaLathI prakAzI rahyo hato; tethI lokonuM ghaNuM ja AkarSaNa thayuM hatuM. teonAM hRdayamAM yuktiyukta zAstrIya bodhathI dhArmika satya siddhAntonI chApa pADI dharmanA saMskArothI suvAsita aneka aMta:karaNo jainadharmanA daDha saMskArothI vAsita banAvyAM. aneka lokone dharmanA daDhapremI karyA; te paNa ekabIjAnI niMdA ke AkSepano bodha ApIne nahi paNa niSpakSapAtI sarala ane sIdho bodha ApIne dharmano mahimA vadhAryo. jainanA bIjA phIrakAnI zraddhAvALA janone zraddhAnA vizeSa pheraphArarUpa kAraNa sivAya te phirakAnI zraddhA utarAvI potAnA phirakAnI zraddhA besADavAno prayatna karavAnI paddhati pUjyazrIne bilakula pasaMda na hatI, tema tevI pravRttimAM teo kadI joDAtA nahi paNa taTastha rIte zAstrIya viSayano nyAyapuraH sara satya bodha ApIne ja sujJajanonA cittane potA tarapha AkarSatA. kaMThanI mIThAza ane vANInI madhuratAne lIdhe vyAkhyAnamAM dareka varganA manuSyo hAjarI ApatA. sAmyabhAvapUrvaka zAnta ane vairAgyamaya bodhathI anyadharmI loko paNa pUjayazrIne pUjya buddhithI mAnatA ane grAhyabhAvathI temano bodha sAMbhaLI durAgraha ane vaimanaSyano tyAga karatA. ghaNA anya lokone pUjayazrIe mAMsa, madirA, jugAra, corI, parAdArAgamana vagerenA niyamo karAvyA hatA ane tethI ja svargIya temaja anyavargIya lokone pUjyazrI eka sarakhI rIte priya thaI paDyA hatA. Adeya nAmakarmanI puNyaprakRti evI nirmita thayelI hatI ke koI paNa mANasa temanuM vacana amAnya karatuM nahi. TUMkamAM kahIe to vacanasiddhine lIdhe loko temane eka siddhipuruSa mahAtmA tarIke mAnatA hatA. AvA UMcA prakAranI kArakirdI vacce teozrIe ghaNA anyadharmI lokone svadharmaparAyaNa banAvyA. aneka prAntomAM dharma ane nItinA siddhAntono prajAmAM phelAvo karI paraspara saMpa sulehamAM ghaNo vadhAro karyo. munio vihAra karI zake yA cAturmAsa rahI zake tevAM ghaNAM kSetro khullAM karyA ane jaina samAjamAM dharmazraddhA, zAstra rasikatA, bhaktibhAva, nItinI majabUtAI, sulehazAMti ane vAtsalyabhAvano daDha pAyo nAkhyo. bIjI bAju pUjayazrInA ziSya maMDaLamAM tIkSNa buddhimAna mahAtmA zrI devarAjajI svAmI paNa vyAkaraNa, kAvya, sAhitya, nyAya vagere zAstrono abhyAsa Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 141 karI dharmazAstranuM sAruM jJAna meLavI pUjyazrInI zikSaNa paddhati heThaLa rahI jinazAsanano udyota karavA mATe saMpUrNa taiyAra thaI gayA. uMmaranI sAthe buddhimAM prauDhatA utpanna thaI. temanI vyAkhyAna zailI janamanaraMjaka hovA uparAMta catura jananA cittane AkarSaNa karanAra banI, eka dharmagurune chAje tevA dareka guNo temanAmAM hatA. potAnA ziSya maMDaLamAM caLakatA eka tArAno anupahata suMdara prakAza joI pUjayazrInA manamAM ghaNo saMtoSa thayo. mAro AMtarika udeza ane AraMbhela sudhAraNAnuM satkArya mArA pachI paNa tevI ne tevI rIte ja cAlu rahI zakaze e abhinava AzAe manamAM AphlAdanA taraMgane vadhAre vega Apyo. vihAranI vegavALI vRttine virAma pamADI sAMpradAyika bAhya kAryano aupAdhika bojo ocho karI nAkhavAnI IcchA utpanna thaI ane sAMpradAyika kAryabhAra vahana karI zake tevA taiyAra thayela mukhya ziSyane te kArya sopavAnI abhilASA thaI. ekadama nahi to thoDe thoDe have mAre A kAryathI mukta thaI nirupAdhika nivRtti meLavavA AtmaciMtana, manana, nididhyAsanamAM upasthita thavuM e vicAra nirNayAbhimukha thayo. paMDitapravara zrI devarAjajI svAmInI uMmara trIseka varasanI thavA AvI che. ane pravajayA kALa vIsa varasano thavA Avyo che. pUjyazrInI uMmara paNa vanamAM pravezI che, arthAt ekAvanamAM pahoMcyA che. cAre tarapha jaina dharmano vijaya vAvaTo pharakAvI, saMpradAyane saMpUrNa saMgaThita karI sarva prakAre samayanI sAnukULatA vacce pUjayazrIe saMvata 1860nI sAle sAmAjika jIvanamAMthI pasAra thaI AdhyAtmika jIvana jIvavAnI zarUAta karI. AdhyAtmika jIvana AdhyAtma eTale zuM? gatamohAdhikArANAmAtmAnamadhikRtayA / pravartataye kriyA zuddhA tadadhyAtmaM jagurjinAH // bhAvArtha mohanIya karmanI prakRtione jeNe upazamAvI che athavA sarvathA dUra karI che tevA puruSonI Atmika dRSTithI yA jJAnabhAvathI je kaMI zuddha kriyA thAya che tenuM nAma adhyAtma che. ___AtmAnamadhikRtya ityaddhAtmam iti vyutpateH / Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 zrI ajarAmarajI svAmI adhyAtmayogI zrI AnaMdaghanajI kahI gayA che ke - nija svarUpa je kriyA sAdhe, teha adhyAtma kahIye re. je kriyA karI caugati sAdhe, te na adhyAtma lahIye re II TUMkamAM, bAhya aupAdhika ane paulika vastuo taraphathI manane pAchuM kheMcI svasvarUpa tarapha vALavAnI je zubhakriyA te adhyAtmakriyA ane te kriyAthI svarUpamAM sthiratA prApta karavI-svAnubhava karavo te adhyAtma jJAna kahevAya. A jJAna ane kriyAmAM jIvanano samaya pasAra karavo te "AdhyAtmika jIvana" kahI zakAya. AdhyAtmika jIvana koNa gALI zake ? zAnto dAntaH sadA gupto, mokSArthI vizvavatsalaH / nirdabhAM yAM kriyAM kuryAt sAdhyAtmaguNavRddhaye // bhAvArtha : jenI prakRti zAMta hoya, jeNe IndriyonuM damana karyuM hoya, manavacana-kAyAne pApathI gopavyA hoya, mokSano arthI hoya, vizvavatsala hoya, daMbha vinAnI kriyA karanAra hoya, tevo puruSa ja AdhyAtmika jIvana gALavAno adhikArI banI zake che. pUjayazrInA svabhAvanI racanA mULathI ja AdhyAtmika jIvana gALavAne lAyaka hatI. vidyArthI jIvana ane sAmAjika jIvanamAM paNa AdhyAtmika jIvananuM mizraNa to hatuM ja. AdhyAtmaguNavairiNI-dAMbhika kriyA mATe temanA manamAM haMmezA tiraskAra hato. teozrI mAnatA hatA ane upadezamAM paNa tema jaNAvatA hatA ke dambhena vratamAsthAya yo vAJchati paraM padam / lohanAvaM samArA, sobdheH pAraM yiyAsati // bhAvArthaH je daMbhathI vrata dhAraNa karI paramapada pAmavAnI IcchA rAkhe che te loDhAnI nAvamAM besI samudra taravAnI IcchA rAkhavA barAbara che. kiM vratena tapobhirvA, dambhazcenna nirAkRtaH / kimAdarzana kiM dIpaiyadyAndhyaM na dRzorgatam / / bhAvArtha: jo daMbhane dUra karyo nahi to aMgIkAra karela vrato ane AcarelA taponuSThAna zuM phaLa ApI zakavAnAM hatAM? jenI AMkhamAM ja jovAnI zakti ke teja nathI tenI pAse darpaNa ke dIvA zuM kAmanA? kezaloca dharAzayyA, bhikSA brahmavratAdikam / dambhena duSyate sarvaM, trAseneva mahAmaNiH // Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 143 bhAvArtha : kezano loca kare, jamIna upara ja pathArI kare, bhikSAcarIthI nirvAha calAve ane brahmacaryAdi vrata dhAraNa kare paNa tenI sAthe jo eka daMbhanuM sevana karavAmAM Ave to upara batAvelI badhI kriyA trAsa doSathI mahAmaNinI jema dUSita thAya che, mATe daMbhane dUra karo. mamatA tyAga AtmalakSI puruSone AtmajJAnamAM praveza karatAM aTakAyata karanAra doSamAMno mamatA e eka moTo doSa che. gRhasthone to mamatAnA aparimita sthAnako che paNa gharabAra, kuTuMba kabIlo tajI dIkSita thayelA munio paNa jo jarA avakAza Ape to temanA mATe paNa mamatAnAM aneka sthAna UbhAM thAya che. vastra, pAtra, pustaka, ziSya gaccha, saMpradAya vageremAM Asakti thAya to te badhAM karoLIyAne jALI, mAkhIne baLakho, hAthIne paMkanI jema mamatva ane dveSa baMdhanA sthAno nIvaDe che dhana, ghara, dArA vagerenuM mamatva jema moTI laDAIo-baMdha jagADI hajAronA jAnamAlanI pAyamAlI karI mahAna karmabaMdhanuM kAraNa bane che, tema tyAgIvargane uparokta paNa kAMI thoDuM nukazAnakartA nathI. tethI guNa, avagaNa ke satyAsatya pArakhavAnI daSTi baMdha thAya che. mamatAbdha vyakti sAcuM joI zakatI nathI. mamatAndho hi yatrAsti tatpazyati na pazyati / jAtyandhastu padastyetad bheda ityanayormahAn // bhAvArtha : mamatA e mANasane aMdha banAve che. jAtyAdha karatA mamatAbdha vilakSaNa che kema ke janmAnya mANasa je vastu che tene dekhI zakato nathI eTale te anna rahe che paNa mamatAthI aMdha thayela to je vastu vastugatuM nathI tene vastugate jue che. pUjyazrInA mana upara mamatvano pAza pahelethI ja ocho hato ane pachI jema jema zAstrIya jJAnAmRtanuM pAna thatuM gayuM tema tema tenAM paDa utaratAM gayAM sAmAjika jIvana paNa nirmamatva dazAne anukULa ja pasAra thayuM ane je avasthAnuM varNana cAle che te avasthAmAM tenAM paDa utarI gayAM hatAM tethI aMtaHkaraNa svaccha ane sthira baneluM hatuM. dareka jAtanI upAdhi dUra karI hatI. saMghADAno bhAra paNa mahAtmA zrI devarAjajI svAmIe upADI lIdho hato ane teozrI paNa samartha hatA jethI e ciMtA paNa na hatI. AthI sthitaprajJatA saMpUrNapaNe prApta thaI hatI. samayA samo ror3a bhagavAna mahAvIra. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 44 zrI ajarAmarajI svAmI samatA tyaktA mamatAyAtha, samatA prathate svataH / sphaTika galitopAdyA, yathA nirmalatAguNaH // bhAvArthaH jayAre mamatAno tyAga thAya che tyAre samatA svataH upalabdha thAya che. jema sphaTikanI pAse javA kusumAdi upAdhi rahevAthI tenI nirmaLatA dabAI jaI anya raMga pratIta thAya che paNa te upAdhi dUra karavAmAM Ave to svataH siddha sphaTikanI nirmaLatA pragaTa thAya che. samAdhi dazAmAM A guNanI khAsa jarUra rahe che. zAMti ane svAthyanuM te ja mULa kAraNa che. pUjayazrInA vizuddha aMtaHkaraNamAM sAmyabhAvane rahevA mATe pUratI jagyA maLI hatI, eTaluM ja nahi paNa jJAnAmRtanA siMcanathI vayanI paripakavatA sAthe samatAgaNa paNa paripakava thayo hato. sAmAjika jIvanamAM A guNanI madadathI svavarga ane anyavarganA zrotAo upara satyabodhanI sacoTa asara karI zakyA hatA; tema ja ziSya vargane paNa sAmyadaSTine kAraNe suvyavasthA taMtramAM eka sarakhI rIte niyukta karI temanA taraphathI samatolapaNe pUjyabhAva prApta karI zakyA hatA. jayAM jayAM pUjya zrI vicaryA ane bodha Apyo tyAM tyAM madhyastha bhAva ane bhrAtRbhAvano sthAyIbhAva thayo te paNa A guNane AbhArI che. temanA ucca upadezanI zrotAvarga upara jema asara thaI hatI tema potAnA upara to vizeSatara thaI hatI eTale samatAguNa utkarSabhAvane pAmyo hato. pUjyazrI mAna, mada, mamatva, lAlasA, Asakti vagere pratibaMdhaka doSone dUra karavAthI ane saMtoSa, samatA, zAMti, vairAgya vagere sadguNone AdaravAthI pUrNa adhikAra para pahocelA hatA, tethI saMpUrNa zAMti ane svAthya vacce dhyAnanI zreNI upara ArUDha thaI samAdhinI zuddha dizA tarapha prayANa karavA lAgyA. jayAM sudhI vihAra karavA jeTalI zakti hatI tyAM sudhI aneka prAMtomAM vicaryA. saMvata 1865nI sAlamAM chappana varasanI uMmare saMgharaNI tathA vA nI takalIpha thavAthI lIMbaDImAM sthiravAsa rahyA, sAthe paMDita zrI devarAjajI svAmI athavA bIjA saMto rahetA. te samaye lIMbaDI saMpradAyanA sAdhuo ane saMghamAM saMpasuleha ane svAcya kharekhara preraNAdAyI hatAM. saMghamAM jAhojalAlI paNa tevI ja hatI. AdhyAtmika saMpatti ane AbAdI vRddhigata thatI hatI ane abhyadaya potAnI zreNI upara caDyo hoya tema pratIta thatuM hatuM. parama zAMtino samaya hato. pUjayazrI ucca, uccatara ane uccatama dazAmAM lIMbaDI sthiravAsa rahyA. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 145 e pAMca varSanA sthiravAsa daramyAna temano puNyapratApa keTalo badho camakato hato te nIcenA varNana uparathI samajI zakAze. * saMvata 1867nA phAgaNa suda ekamane ravivAre ratalAmanA vatanI rAyacaMdabhAI tathA dhorAjInA vatanI bhAvasAra dAmodarabhAI e bannee pUjya zrI pAse bhagavatI dIkSA aMgIkAra karI hatI. * saMvata 1867nA vaizAkha vada pAMcamane ravivAranA divase kacchanA rahevAsI bhAramalabhAIe pUjyazrI pAse dIkSA lIdhI hatI. * saMvata 1868nA lIMbaDI cAturmAsamAM 39 mA khamaNa thayA hatA. temAM ra6 sthAnakavAsImAM ane 13 tapagacchamAM thayA hatA. te sivAya 20, 15 upavAsanA thoka 54 hatA. saMvata 1869mAM kArataka vada terasanA divase kacchanA vatanI avacarabhAI harabhamabhAI, ratanazIbhAI, ladhAbhAI ane jemalabhAI e pAMca bhAIo tathA kacchanAM vatanI jeThIbAI, morabInA moMghIbAI vagere bahenoe lIMbaDI citrAvADImAM pUjyazrI pAse dIkSA aMgIkAra karI hatI. * saMvata 1869nA phAgaNa sudamAM nAthAbhAI tathA moMghIbAI e bannee dIkSA aMgIkAra karI hatI. * saMvata 1869nA vaizAkha suda cothane zanivAre premajIbhAI tathA jasAbhAI bannee dIkSA lIdhI hatI. deha mare che huM nathI marato "ajarAmara pada mAruM re ! sahajAnaMdI zuddha svarUpI avinAzI huM Atma svarUpa che pUjayapAda AcAryadeva zrI ajarAmarajI svAmInI tabiyata saMvata 1869nA caitra vada 12nA divase kharAba thaI te vakhate saMgha taraphathI vaidyarAja zrI kezavajIbhAIne bahAra gAmathI khAsa bolAvavAmAM AvyA hatA. yogya upacAro thayA pachI vaizAkha vada-6 thI temanI tabitaya sudhArA upara AvI hatI. pUjayazrIno prabhAva ghaNo hovAthI teozrI bimAra thayA che evA samAcAra bahAragAma gayA ke bahAranA ghaNA mANaso tabiyatanA khabara kADhavA AvavA lAgyA. kaccha mAMDavIthI paNa tyAMnA AgevAna zeTha haMsarAja somacaMde tabitayanA khabara kADhavA mATe khAsa mANasa mokalyo hato. saMvata 1870nA comAsAmAM pUjyazrIne bIjIvAra zArIrika vyAdhi thayo hato, te vakhate paMDita zrI devarAjajI svAmI kacchamAM hatA. pUjayazrIe agAuthI Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 zrI ajarAmarajI svAmI temane bolAvavA cetavaNI ApI hatI jethI saMghe saMvata 1870nA jeTha suda-2ne somavAre kacarA nAmanA saMdezavAhakane pU. zrI devarAjajI svAmI pAse kaccha aMjAra mokalyo jethI teozrIe paNa jhAlAvADa tarapha comAsAbAda kacchathI prayANa karyuM paNa raNane kAMThe AvatA raNamAM pANI AvI javAthI pAchA vaLavuM paDyuM hatuM tethI devarAjajI svAmIne ghaNo kheda thayo. pUjayazrIe manorAjya upara jIta meLavelI hovAthI zArIrika duHkhane karmanA karaja cUkavavAnuM eka sAdhana samajI ghaNI khuzIthI vyAdhine vadhAvI laI zArIrika vyathAmAM paNa zAMti ane samAdhimAM jhIlatA hatA, chevaTe sarva jIvone zuddha bhAvathI khamAvyA. khAmemi savve jIvA, savve jIvA vi khamaMtu me| ___ mitti me savva bhUesu veraM majjhaM na keNai // evA dhvanino uccAra karatA AloI, paDikkamI, niMdI, niHzalya thaI, anazana AdarI parama samAdhibhAvamAM saMvata 1870nA zrAvaNa vada ekamane guruvAranI rAtre eka vAgyAnA sumAre pUjyazrInA ucca AtmAne A jIvananI yAtrA pUrNa karI paraloka prayANa karyuM. pujayazrI jayAre kAladharma pAmyA te sAlanAM cAturmAsamAM pUjayazrI dolatarAmajI ma. nA ziSya mahArAja zrI goviMdarAmajI svAmI Adi mAravADI saMto cAra tathA paMjAbI saMta gaNezajI svAmI Adi ThANA-3nI paNa hAjarI hatI. pUjyazrInA jIvanadIpa bujhAyAnA samAcAra phelAtAM sarvatra hAhAkAra macI gayo. cArebAju zokanI lAgaNI chavAI gaI. - pUjyazrIne ma. zrI kacarAjI svAmI, ma. zrI ravajI svAmI, ma. zrI nAgajI svAmI, pU. zrI devarAjajI svAmI tathA ma. zrI bhagavAnajI svAmI e pAMca ziSyo hatAM. taduparAMta praziSyo vagere temanI AjJAmAM 42 sAdhuo tathA ghaNA sAdhvIjIo hatA. temanA puNyaprabhAvathI saMpradAya phAlyo phulyo ane tenI kIrti cAre tarapha phelANI. pUjayazrInA kALadharmane 184 varSa thayAM chatAM temano prabhAva eTalo ja che. ajarAmara jIvana dhyeya bano, munipuMgava preraka prANa bano ama aMtaradeva vidhAyaka ho, ajarAmara saMgha sunAyaka ho .. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 1 47 upasaMhAra mAnava jIvanamAM je je ucca hetuo ane je krama pramANe te hetuone pAra pADavA joIe te te hetuone tevA krama pramANe pUjayazrIe pAra pADyA. bAlyAvasthAmAM ja saMsAranI asAratA samajI saMsArano tyAga, daDha vairAgya, vidyA saMpAdananI ucca abhilASA ane puruSArtha, gurubhaktithI vaDIlone prasanna rAkhI temanI pAsethI vidyopArjana, zAstranipuNatA, sAmAjika sudhAraNAnA vicAro, saMpa-ekatAnI ucca abhilASA, vyavahAra ane sadAcAranI zuddhi mATe prabaLa IcchA ziSya varga upara samAna daSTi ane temane sudhAravA bhaNAvavAnI UMDI lAgaNI, saMgha ane samAjane abhyadaya sAdhavA prabaLa prayAsa, zAMti, saMtoSa, prasannatA, samabhAva, premabhAva, nirabhimAnavRtti, AtmadaSTi, dhyAna ane samAdhi: A saguNone kAraNe pUjyazrIe mAnavajIvana zreSTha banAvI sArthaka karyuM, eTaluM ja nahi paNa bhaviSyanA munione ucca jIvana gALavAno potAnA jIvanano zreSTha namUno mUkatA gayA. vidyA ane jJAnavRddhinA pagathiyAM bAMdhatA gayA. sadAcAra ane sadanuSThAnanI sIdhI saDaka taiyAra karI ApaNA upara eTalo badho upakAra karI gayA che ke koI rIte teno badalo ApaNAthI vaLI zake tema nathI. pUjyazrInA svargavAsane baso varSa thavA AvyAM che paNa temAM avaLuM savaLuM ghaNuM parivartana thaI gayuM che. aphasosanI vAta che ke jevI saMpanI sthiti pUjayazrI mUkI gayA hatA tevI sthiti Aje rahI nathI; te saMpanI zRMkhalA tUTI gaI che ane tenI sAthe abhyadayanAM anya aMgo paNa prAya: astavyasta thayAM che. pUjyazrInA anuyAyIone lekhakazrI vinaMtI karI rahyA che ke caturvidha saMgha pUjyazrInI abhyadayanI lAgaNI ane suMdara bhaviSya jovAnI temanI abhilASAne mAna ApavAnI khAtara je uddezathI temaNe Atmabhoga Apyo hato, suvyavasthA karI hatI, te uddeza dhyAnamAM rAkhI suvyavasthA karavAnI sAthe Atmabhoga nahi to svArthatyAganI UMDI lAgaNI rAkhI paraspara saMpanI zRMkhalA joDI saMpradAyanI sarva vyaktione eka AtmAnA aMgo mAnI udAra buddhi vAparI abhyadayanAM sAdhano meLavavAM, kartavyanA mArgamAM TaTAra thaI cAlavAne taiyAra thavuM joIe. suvu hiM vahunA ? Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 48 zrI ajarAmarajI svAmI pUjyapAda zAsanoddhAraka AcArya zrI 'ajarAmarajI svAmInI stavanA (tarja : kalyANa) jaya ajarAmara ! gurujI amArA (2) gurujI amArA pyArA, tAraNahAra (2) jaya... janmabhUmi paDANA tamArI, hAlAra prAnta zobhe sArI (2) suMdara sukhakArI, guruvara amArA (2) jaya... 1 mAtA kaMkubAI sArA, pitA mANekacaMda tumArA (2) kuLa ajavALyuM, guradeva dulArA (2) jaya.. 2 ladhuvayamAM saMyama lIdho, janma kRtAratha Ape kIdho (2) jJAnasudhArasa pIdho, jJAna dAtAra (2) jaya... 3 vAghajI pArekha bhArI, kacchataNo kArabhArI (2) grahI hAtha lIdho tArI, karI camatkArA (2) jaya.. 4 saMpradAyane lIdho sudhArI, zithilatAne dUra nivArI (2) nija hRdayamAM dhArI, zuddhi karanArA (ra) jaya... 5 be hajAra aDhAranI sAle, rUDA zrAvaNa mAsa rasAle (2) vadi bIja ravi gAyA, gurugaNa sArA (2) jaya.. 6 kartAH somacaMda jIvarAja morabIyA (rApara - kaccha) 'zAsanoddhAraka pUjya AcAryazrI 'ajarAmarajI svAmInA prabhAvaka prasaMgo | (1) zAsanoddhAraka pUjaya AcArya zrI ajarAmarajI svAmI prakAMDa vidvAna hatA ane e vidvattAnI chApa mAtra potAnA ja saMpradAyamAM nahi paNa Itara samAjamAM ya hatI, teno eka prasaMga jANavA jevo che. eka vakhatanI vAta che ke jayAre pUjya zrI lIMbaDImAM sthiravAsa hatA te daramyAna amadAvAdathI pAlitANA javA mATe eka saMgha nIkaLelo. te saMghamAM 300 vidvAna ane bhaktizALI yatio paNa hatA. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 149 saMgha pharato pharato lIMbaDInA pAdaramAM Avyo. lIMbaDImAM saMghe mukAma karyo te vakhate te yatione koIke samAcAra ApyA ke A zaheramAM sthAnakavAsI jaina saMpradAyanA sAdhu pUjyazrI ajarAmarajI svAmI birAjamAna che, teozrI ghaNAM zAstronAM jJAtA tathA saMskRta bhASAnA prakAMDa vidvAna che. A sAMbhaLIne yatioe kahyuM ke sthAnakavAsInA sAdhumAM zuM vidvattA hatI ? temaNe nizcaya karyo ke cAlo ApaNe temanI jarA majAka uDAvIe. Avo vicAra karIne te yatio pUjyazrI pAse AvyA. pUjyazrIne to zAstrIya jJAnanI sAthe AdhyAtmika jJAna paNa hatuM tethI tarata ja temano Azaya samajI gayA ane teo potAno Azaya raju kare te pahelAM ja pUjyazrIe temanI sAthe saMskRtamAM ja vArtAlApa zarU karI dIdho ane te eTalI hada sudhI ke nyAyazAstranI paMktio u52 carcAtmaka rIte saMskRta bhASAmAM vaktavyanI rajuAta zarU karI dIdhI. yatiomAMnA keTalAka je khAsa vidvAno hatA temaNe pUjyazrI sAthe vArtAlApa karyo paNa aMte eTaluM to svIkAratA ja gayA ke ATaluM badhuM; zAstro tema ja sAhitya tathA nyAya vagerenuM talasparzI jJAna pUjyazrImAM haze e amArI kalpanAmAM ja na hatuM, Ama temaNe pUjyazrInI muktakaMThe prazaMsA karIne tyAMthI vidAya lIdhI. (2) merU to Dage paNa jenAM manaDAM Dage nahi re.... pUjyazrI jeTalA jJAnI ane pratibhAsaMpanna hatA teTalA ja nIDara paNa hatA. temanI nIDaratA nIcenA prasaMga uparathI sArI rIte samajI zakAze. teozrI ekavAra thAnagaDhathI coravIrA gAme vihAra karIne potAnA ziSyo sAthe jaI rahyA hatA. te rastAmAM gIca jhADI ane jaMgala hovAne kAraNe jaMgalI jAnavaro te jaMgalamAM pharatA hatA. pUjyazrI jyAre rastAmAM AgaLa vadhI rahyA hatA tyAre rastAmAM eka siMha nizciMta banIne beTho hato. AgaLa cAlanArA sAdhuo siMhane joIne ekadama thaMbhI gayA. pUjyazrI AvyA eTale sahue kahyuM ke, "gurudeva ! rastAmAM siMha beTho che, AgaLa javAya tema nathI mATe pAchA pharIe ane thAnagaDha pahoMcI jaIe." pUjyazrIe badhA ziSyone zAMta karyA ane kahyuM, "tamAre gabharAvAnI jarUra nathI, navakA2nuM smaraNa karo ane mArI pAchaLa pAchaLa cAlyA Avo." badhA ziSyo gurudevanI vAta sAMbhaLIne hiMmatamAM AvI gayA. pUjyazrIe barAbara ziSyone pasAra karAvyA. siMha tyAM ne tyAM ja zAMta rIte besI rahyo. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 zrI ajarAmarajI svAmI A prasaMga uparathI pUjayazrInI dhIraja, nIDaratA, navakAra maMtra pratyenI zraddhA ane AtmavizvAsa spaSTa jaNAI Ave che. AtmA jyAre pavitra bane che tyAre uparanA guNo tenA jIvanamAM svAbhAvika rIte pragaTa thAya che. (3) pUjyazrI jevA jJAnI, cAritrazIla ane nIDara hatA tevA ja labdhisaMpanna paNa hatA. teozrI jyAM tyAM labdhino upayoga karatA nahi. sAdhuno AcAra tathA maryAdAne sArI rIte AcaratA hovAthI koI anivArya prasaMga sivAya arthAt apavAda mArga sivAya te labdhino upayoga karatA nahi. eka vakhata teozrI saurASTramAMthI kaccha tarapha vihAra karatA hatA. grAmAnugrAma vicaratAM vicaratAM mALiyA (mIMyANAnuM) padhAryA. tyAMthI raNa utarIne kacchamAM padhArI rahyA hatA, temanA ziSyo badhA sAthe cAlI rahyA hatA. rastAmAM temane mALiyAnA mIMyANA maLyA. te mIMyANAo te jamAnAmAM lokone lUMTIne mAla gharabhego karavAmAM hoMziyAra hatA. temanuM jora paNa te vakhate ghaNuM hatuM. pUjayazrI jayAMthI pasAra thaI rahyA hatA tyAM ekadama A mIMyANAo ghoDA upara savAra thaIne AvI pahoMcyA ane aDadhe raNe pUjayazrIne AMtaryA. pUjayazrI Adi saMtone kahe che, "tamArI pAse je kAMI hoya te badhuM ApI do." pUjyazrI tarata ja UbhA rahI gayA ane kahyuM, "bhAI ! sAdhu pAse bIjuM hoya zuM? jarUriyAta pUratA vastro hoya tethI vadhAre hoya nahi. atyAre ThaMDInA divaso che eTale kapaDAMnI amAre jarUra hoya. te sivAya lAkaDAnAM pAtrA tathA jJAna bhaNavA mATe sUtranI pothI sivAya kAMI nathI. dhana ke dAgInA amArI pAse nathI kAraNa ke jaina sAdhu kaMcana kAminInA tyAgI hoya che mATe sAdhune herAna karavAnuM choDI do." pelA mIMyANAo to abhimAnamAM aMdha banelA tethI emane evuM kyAMthI sUjhe ke sAdhu saMtane herAna karavA enA jevuM bIjuM koI pApa nathI. teo to rohamAM ja bolyA ke, "game tema karo paNa tamArI potakI sivAya je kAMI hoya te badhuM ApI do." pUjayazrIe temane ghaNI rIte samajAvyA chatAM temaNe emane eka vAta pakaDI rAkhI. pUjyazrIne lAgyuM ke A lUMTArAone AdhIna thavuM emAM zAsananI laghutA thaze, loko ema kaheze ke jaina sAdhuo luMTANA. AvuM karavA devuM nathI. Ama vicArIne pUjayazrI eka bAju UbhA rahyA ane pAMceka miniTa dhyAna dharIne hAtha UMcA karyA ke tarata ja jeTalA mIMyANAo hatA te badhA AMdhaLA bhIMta thaI gayA. teo ghaNI AMkho phaphaDAvavA lAgyA paNa kaMI ja vaLyuM nahi. kAMI dekhAya nahi. temane thayuM ke Ama to ApaNe A raNamAM ja khalAsa thaI jaze ane pakaDAI Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 151 jazuM to kamote mAryA jazuM mATe A sAdhunI mAphI mAMgyA sivAya chUTako nathI. tethI teo tarata ja pUjayazrInA pagamAM paDyA ane mAphI mAMgavA lAgyA. pUjyazrI to saMta puruSa hatA temane mIMyANAo upara pheSa to hato ja nahi, temane mana to badhA ya sarakhA hatA eTale temaNe kahyuM, "ke havethI tame pratijJA karo ke AjathI A lUMTaphATano dhaMdho nahi karIe, tema ja bhUle cUke paNa sAdhu saMtane herAna karazuM nahi." mIMyANAo tarata ja saMmata thaI jyAre pratijJA karI tyAre pUjyazrIe tarata ja potAnI vidyA pAchI kheMcI lIdhI ane sau dekhatA thaI gayA. pachI to badhA pujayazrIne raNanI kAMdhI sudhI mUkavA AvyA ane vAraMvAra pagamAM paDI kSamA yAcI. aMte pUjayazrIno upakAra mAnI vidAya thayA. pUjayazrI paNa kacchanuM raNa UtarIne sAme gAma zAMtipUrvaka padhAryA. A prasaMga banyA pachI mIMyANAo upara evI chApa paDI gaI ke jaina sAdhune saMtApavAthI pariNAma badhu kharAba Ave che tyArathI mIMyANAo jaina sAdhunuM kyAreya nAma letA nathI. (4) saMvata 1850nI sAlamAM pUjayazrI jayapura padhAryA. te vakhate lAhoranA lAla vacharAjajI 1700 gAmanAM ThAkora sAheba hatA. 81 hAthI jene tyAM jhUlI rahyA che evA lAlAjIne khabara maLyA ke pUjaya zrI ajarAmarajI svAmI jayapura padhAryA che tethI vinaMtI karavA gayA. pUjyazrIe jaNAvyuM ke lIMbaDI saMghanI maMjUrI hoya to tyAM avAya kAraNa ke lIMbaDI saMghe pUjyazrIne lIMbaDI bAju teDAvelA. lAlajIe kahyuM ke, "AvatI sAle te bAju padhArazo, A varSe nahi, kemake atyAre Apa tyAM padhAro to pAchA A bAju na ja padhAro. lIMbaDI saMghane samajAvavAnuM mAruM kAma." temaNe InAma jAhera karyuM ke je vyakti lIMbaDInA saMghapatine samajAvI lAhora padhAravAnI vinaMtI karIne pUjayazrIne laI Ave tene eka lAkha rUpiyA ApavAmAM Avaze. InAmanI lAlace ghaNA mANaso taiyAra thayA paNa aMte rAmadAsa rAThoDane lIMbaDI mokalavA mATe pasaMda karyo. lAla vaccharAjano vinaMtI patra laI rAmadAsa rAThoDa lIMbaDI AvyA, lAlajIno vinaMtI patra rajU karyo paraMtu lIMbaDI saMghe teno asvIkAra karyo kAraNa ke pU. zrI ajarAmarajI svAmInI lIMbaDImAM jarUra hatI. rAmadAsa rAThoDa khUba ja karagaryA, eka varSanI rajA Apo, vadhAre nahi. tyAre lIMbaDInA zeThe kahyuM, "tame badhA raMgIlA lAlA, tamArA hAthamAM kadara thAya evI bIje kyAMya na thAya paraMtu Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara zrI ajarAmarajI svAmI pUjyazrI tyAM vicare to ame amArA saMpradAyanI mUDIthI vaMcita rahI jaIe." rAmadAsa rAThoDa kahe che, "zeThajI ! khoTuM lakhI Apo, jethI mane lAkha rUpiyA maLe." paraMtu InkAra karyo ke, "mArAthI khoTuM lakhAya ja nahi." tyAre rAThoDa kahe che, "mAruM zuM ?" saMghe tyAre temane 12,500 rUpiyA ApIne vidAya karyA. rAmadAsa rAThoDa lIMbaDI saMghanI ane zeThanI AvI udAratA joIne khuza thaI gayA. lAlAjInA mukhamAMthI zabdo sarI paDyA, "ApaNA ahobhAgya nahi jethI mahApuruSanA pagalAM na thayA." ema temaNe khUba ja aphasosa karyo. A prasaMga uparathI samajI zakAya che ke pUjyazrIno prabhAva rAjAmahArAjAo upara paNa keTalo hato. tithivo bhava ! saMvata 1860mAM pUjayazrI sAmAjika kSetramAMthI nivRttaprAya thaI gayA hatA. moTe bhAge samaya svAdhyAya tema ja dhyAnamAM gALavA lAgyA. jeTha vada-12thI bhagavatI sUtranI vAcanA zarU karI, lIMbaDI saMghe nirNaya karyo ke jyAM sudhI bhagavatI sUtranI vAcanA cAle tyAM sudhI dararoja sukhaDInI prabhAvanA karavI. seMkaDo loko vAcanAmAM lAbha levA lAgyA. lIMbaDI saMghe potAnI bhAvanA pUrI karI ane potAnA gurudevanI bhakti tathA zrutabhaktinA apUrva darzana karAvyA. saMvata 1864nI sAlamAM bhUjanA kArabhArI zeTha kuzalacaMdanAM mAtuzrI rAmabAI 100 bhAvikono saMgha laI page cAlIne lIMbaDI pUjayazrInA darzanArthe AvyA hatA. te divase vyAkhyAnamAM Avela saMghanI sAdharmika bhakti mATenA 60 notarA (AmaMtraNa) lakhANA. 60 kuTuMbo e kahyuM ke, "A atithi saMghanI bhakti ame karIzuM, 60 notarA pUrA nahi thAya tyAM sudhI rajA nahi ApIe." tyAre rAmabAI zeThANI vicAravA lAgyA ke 60 notarA to eka mahine pUrA thAya, vaLI eTalA kapaDAM paNa nahotA lAvyA kAraNa ke be divasanuM rokAvAnuM kahIne AvyA hatA. zeThANIe ghaNI AnAkAnI karI paNa lIMbaDI saMghanI bhakti AgaLa jhUkI javuM paDyuM ane eka mahino rokAyA. tema ja eka mahinA sudhI dararoja vyAkhyAnamAM sAkara ane vAsaNanI lANI karatAM hatAM kAraNa ke saMghanuM ema ja khavAya nahi tethI AvI rIte hajAro rUpiyA kharcyu. A prasaMga uparathI samajI zakAya che ke pUjyazrIno prabhAvarUpI sUrya kevo tapato haze ane zrI saMghanI bhaktibhAvanA keTalI zreSTha haze tema ja kevI jAhojalAlI haze. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 153 AjanA samayamAM be-cAra mahemAna Ave toya bhAre lAge, kyAM tyArano samaya ane kyAM Ajano samaya. te vakhate atithirdevo bhava! ema manAtuM jyAre Aje gatithi devo bhava arthAta atithi eTale yamadeva. bhavya bhUtakALanA A prasaMgamAMthI dareke bodha grahaNa karavA jevo che. zraddhA phalati sarvatra / bhacAu (kaccha)nA saMghapati suzrAvaka jUThAbhAI gAlAnA suputra mADaNabhAI hatA, temanI uMmara 15 varSanI hatI tyAranI A vAta che, ekAda varSa pahelAM gomAbahena sAthe temanA lagna paNa thayAM hatAM, te mADaNabhAIne acAnaka bImArI AvI. paristhiti gaMbhIra thatI gaI. teo bebhAna banI paDyA hatA. mAtA tathA patnI Adi kuTuMbIjanoe Aza choDI dIdhI hatI. niraMtara azrupAta thaI rahyo hato. barAbara te ja samaye dRDhadharmI suzrAvaka jUThAbhAInA manamAM kaMIka vicAra phUryo ane AzA baMdhANI. teozrI koIne paNa kahyA vinA, bebhAna banelA putrane mUkI upAzrayamAM AvyA : IzAna khUNAmAM eka page UbhA rahI pUjayazrI ajarAmarajI svAmInuM nAma smaraNa zarU karyuM. smaraNa satata cAlu rahyuM, samaya enA niyama pramANe sarakato rahyo. gAmavALA tathA kuTuMbIjano aMdaroaMdara vArtAlApa karavA lAgyA ke putra maraNa pathArIe che ane bApane atyAre upAzraye javAnuM sUjhayuM che ItyAdi aneka prakAranI vAto thaI rahI hatI, chatAM jUThAbhAI gurudevanA nAma smaraNamAM vadhAre ekAgra thatA gayA. eka kalAka bAda camatkAra sarjAyo. ananya zraddhA phalIbhUta thaI. temane alaukika prakAza dekhAyo. te prakAzamAM pUjayazrI ajarAmarajI svAmI jANe sAkSAt darzana ApIne kahetA kema na hoya tema saMbhaLAyuM, "jAo jUThAbhAI ! tamAro putra rogamAMthI mukta thaI jaze ane divasa UgyA pahelAM dUdha mAgaze." jUThAbhAInA AnaMdanI koI sImA na rahI. temaNe tyAre nizcaya karyo ke putranI tabiyata sArI thaI gayA bAda huM eka vakhata pagapALe putrane laI lIMbaDI jaIza. jyAM sudhI lIMbaDI na pahoMce tyAM sudhI mAre anAjano tyAga. AvI daDha pratijJA laI ghare AvyA. gharaAMgaNe loko kahI rahyA che, have putramAM cetana ja nathI mATe aMtima saMskAranI taiyArI karo. juThAbhAIne gurunA vacana upara atUTa zraddhA hatI. lokone kahyuM, "savAra sudhI rAha juo, pachI je karavuM haze te karazuM." saunI gamagInI vacce rAta pasAra thaI. prabhAta thavAnI taiyArI hatI tyAM Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 zrI ajarAmarajI svAmI ja mADaNabhAI ALasa maraDIne UbhA thayA, kahyuM, "mA ! dUdha Apa" saunA AnaMdanI avadhi na rahI, jANe nakhamAMya roga na hoya tevI rIte mADaNabhAI beThA thayA. thoDA divasamAM tabiyata ekadama sArI thaI gaI. te samayamAM yAMtrika vAhanonA abhAvathI bhacAuthI lIMbaDI jatA ghaNAM ja divaso thAya vaLI temane pagapALA javAnI pratijJA paNa hatI. putrane UMTa upara besADI eka zera khajUra laI pitA-putra AgaLa vadhyA. juThAbhAI page cAlI rahyA hatA. anAja na vAparavAnI pratijJA hovAthI khajUra khAIne divaso pasAra karatA hatA. anukrame cAlatAM cAlatAM eka divasa lIMbaDI pahoMcyA ane potAnI pratijJA pUrNa karI. ATalA divasono pravAsa karyo temAM khajUra upara ja jIvana hatuM paNa camatkAra e sarjAyo ke bhacAuthI nIkaLyA tyAre jeTalI khajUra hatI teTalI ja khajUra lIMbaDI pahoMcyA tyAre paNa hatI. navI khajUra jarAya kharIdI na hatI chatAM te khajUranA tolamAM koI ja phera nahi. A prasaMga banyA pachI mADaNabhAI 74 varSanuM AyuSya bhogavyuM, kulla 90 varSa sudhI jIvyA, te varSo daramyAna sAdhu-sAdhvIjIo tema ja sAdharmika baMdhuonI sevA bhaktino khUba ja lAbha lIdho. temanI sevAnA mevA Aje paNa temanuM kuTuMba cAkhI rahyuM che. AvI rIte aneka zraddhALu bhakto pUjyazrInA nAma smaraNathI zAMti meLavI zake che tethI ja kahyuM che. zraddhA hatnati sarvatrA eka vidvAne sAcuM ja kahyuM che A~khoMmeM agara muskAna hai to insAna tumase dUra nahi / pA~khoMmeM agara uDDAna hai to AsamAna tumase dUra nahi // zikhara baiThakara vihagane yahI gIta gAyA hai ki / zraddhAmeM agara jAna hai to bhagavAna tumase dUra nahi // deva-guru ane dharma taraphanI zraddhAthI jIvano beDo pAra thaI jAya che. zArIrika, mAnasika, Atmika duHkhomAMthI mukta thaI prAMte jIva zAzvata zAMti prApta karI zake che. 'zAMti mATe sadgurunuM zaraNuM lIdhuM re..... saMvata 2032nI sAla hatI. kArataka suda-13nI rAha hatI bA.bra. viduSI Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 155 mahAsatIjI zrI vijayAbAI AryajI Adi ThANA-4 zArIrika kA2Ne bhUja (kaccha) jaina bhavanamAM birAjatAM hatAM, jaina bhavana zaherathI eka kilomITa2 dUra thAya, vaLI te vakhate enI AjubAjumAM vasati na hatI. rAte 2 vAge daravAjA khakhaDyA..... mahAsatIjI UMghamAMthI jAgyAM. saune jagADyAM. pahelA to ema thayuM ke divasa UgavAnI taiyArI haze ane zrAvako darzanArthe AvyA haze tethI nAnA sAdhvIjIone daravAjo ughADavAnuM kahyuM. nAnA sAdhvIjIo daravAjA sudhI pahoMcyA, sTopara upara hAtha mUkyo tyAM ja gebI avAja kAne paDyo, kholo-kholo..... sau sAvadhAna thaI gayA. ghaDiyALamAM benA TakorA paDyA. mahAsatIjIne khyAla Avyo ke koI asAmAjika tattvo AvyAM lAge che. darekane sUcanA ApI ke navakAra mahAmaMtrano jApa zarU karo. jApa zarU thayA. lokhaMDI bUTathI jaina bhavananA daravAjA khakhaDavA lAgyA. saunA dilamAM gabharATa vadhI gayo. bhayanuM vAtAvaraNa sarjAyuM. aDadhA kalAka sudhI ajANyA zakhsoe daravAjA toDavAnA prayatna karyA chatAM te tUTyA nahi kema ke te daravAjA khUba majabUta hatA. te ja vakhate viduSI mahA. vijayAbAI AryajInA mukhamAMthI zabdo sarI paDyA, "ajarAmarajI svAmI, amArI lAja tamArA hAthamAM ja, je hoya tene upAzrayanAM pagathiyAM utarAvI do ane amane bacAvI lo." A rIte eka-betraNa vakhata kahyuM. trIjI vakhata kahetAMnI sAthe ja lokhaMDI bUTavALA ane zastro sahita e miliTarInA mANaso badaIrAdAthI AvyA hatA paNa te IrAdo pUrNa na thatAM ThaThThA-mazkarI karIne cAlyA gayA. navakAramaMtranA prabhAvathI ane pUjya zrI ajarAmarajI svAmInA nAma smaraNathI sau AvelA upasargamAMthI UgarI gayA. pUjyazrInA nAma smaraNamAMya keTalI tAkAta che te uparanA prasaMga uparathI sArI rIte samajI zakAya che. pU. ajarAmarajI svAmInA saMsArI pUrvajonuM vRttAMta emanA vaMzajonA bhaTTa (bAroTa) hematalAla kAnajIbhAInA copaDAmAMthI vi.saM. 2047 mAgasara vada-6 tArIkha 7-12-1990 zukravAre hAlA2 pradezanA vicaraNa da2myAna akSarazaH utAro karela che. zrI hematabhAIno upakAra sadaiva smaraNIya raheze. (ajarAmara virAsatamAMthI sAbhAra utkRta) saMzodhaka : bhAskaramuni. Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 zrI ajarAmarajI svAmI (1) bhaTTanA copaDAnA AdhAre hAlArI vIsA ozavALa jJAtino ItihAsa TUMkamAM nIce mujaba che. (2) vi.saM. 1213nI sAlamAM AcArya jayasiMhasUrijInA upadezathI ghaNA kSatrIya rAjapUtonA jIvana palaTAI gayA ane jaina dharma aMgikAra karyo. (3) vi.saM. 1455 thI 1462mAM satata sAta duSkALa paDatAM jaina parivAroe mAravADa bhUmino tyAga karyo ane siMgha prAMtamAM AvyA. siMdhu nadI kAMTho hariyALo hovAthI vasavATa karyo. tyAM ghaNA varaso rahyA. (4) vi.saM. 1525mAM musalamAna sattA AvatAM ApaNA pUrvajo siMdha choDI raNarasta khaDIra thaIne vAgaDa prAMtamAM kaMthakoTa upara vasavATa karyo. thoDA varasa kaMthakoTamAM rahyA. samaya jatAM tyAMnA darabAra sAthe khaTarAga thatAM (svamAna bhaMga thatAM) jaino dUdhaI-dhamaDakAnI nadImAM visAmo khAvA paDAva nAkhyo. te vi.saM. 1pa65nI sAla hatI. te samaye jAmarAvaLa hAlAramAM AvatA hovAthI temanI sAthe ApaNA jJAtibhAIo hAlAramAM AvyA ane para (bAvana) gAmamAM vasavATa karyo. eka vibhAge kaccha kaMThImAM para gAma vasAvyA, bIjA vibhAge kaccha abaDAsAmAM 42 gAma vasAvyA, trIjA vibhAge vAgaDamAM 24 gAma vasAvyA. cotho vibhAga-hAlAramAM jaI vasyo. gAma paDANA 1590nI sAlamAM vasyu. ajarAmarajI svAmInA pUrvajo mULa kacchamAMthI vi.saM. 1617nI sAlamAM kacchamAMthI hAlAra AvyA. teo mULa mAMDhA gAmamAM vasyA. vi.saM. 1701mAM mAMDhAthI paDANA zA. haragaNa raNamala rahevA AvyA. mArU sAlanA kuLadevI momAya mAtAjI che. tenuM mULasthAna momAyamorA gAma (tA. rApara-vAgaDa) che. (7) ajarAmarajI svAmInuM mULa nAma copaDAmAM ANaMda mAMDela che. ANaMdanA pitAnuM nAma mANeka khIMyasInA zubha vivAha gAma moTA lakhiyAnA sAkhe sumariyA zAkhamAM kaMkubAI sAthe thayA hatA. (9) dIkSA pachInuM nAma ajarAmarajI svAmI, sAla saM. 1819. (10) vaMza paramAra, mULa rAjadhAnI Abu. (11) ajarAmarajI svAmInA saMsArapakSe bhAyAta kAkAI pitarAI tathA mosALanI noMdha TUMkamAM darzAvela che. (8) Aja Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 157 vaMza paramAramAM mArU nAmanA pUrvajathI mArU gotra paDyuM. emAM emanA vaMzamAM verazI dAdA thayA. emanA pachInI vaMzAvaLi utaratA krame nIce mujaba che. (1) verasI, (2) devakaraNa, (3) vIrama, (4) varajAMga, (5) jetakaraNa, (6). AsaMga, (7) jagAbhAI, (8) jetazI, (9) ugAbhAI, (10) AsobhAI, (11) raNamala, (12) haragaNa (mULa mAMDhA gAmathI paDANA rahevA AvyA.) (13) khIMyasI, (14) khIMyasInA be dIkarA vIrapAra ane ANaMda (ajarAmara), (15) meghAbhAIne karamazIbhAI emanA dIkarA dharamazI--emanA dIkarA popaTabhAIno parivAra paDANAmAM che. mANekabhAInA moTA dIkarA vIrapArano parivAra mosALamAM moTA lakhiyA gAmamAM che.(A bannenA parivAranI hakIkata anyatra che te vAMcI levI). divyayuga pravartaka pUjya AcArya | zrI devajI svAmI dhanya hoya mAtA-pitA dhanya hoya kula gotA mahApuruSa janma jahAM, lIye dharmakI jyota ! jyAM dharmanI jyota pharakAvanAra mahApuruSano janma thAya che te mAtA-pitA, te kuLa ane te gotrane dhanya che. macchu nadInA kinAre vaseluM vAMkAnera zahera khUba ja ramaNIya che. je zaheramAM sakalAgama rahasyavAdI pUjya AcArya zrI devajI svAmIno janma vikrama saMvata 1860, kArataka sudamAM thayo hato. temanA pitAzrInuM nAma puMjAbhAI ane mAtRzrInuM nAma vAlabAI hatuM. teo jJAtie lohANA (Thakkara) hatA ane vAMkAneramAM phUlavADImAM rahetA hatA. mahApuruSonA mATe koI evo niyama nathI ke amuka ja jJAtimAM thAya. ItihAsa vAMcavAthI khyAla AvI zake che ke dareka jJAtimAMthI mahApuruSo pAke che. bhagatabIja palaTe nahi, jo juga jAya anaMta UMcanIca kula avatare, Akhara saMta te saMta // A duho paNa e ja vAtane puSTa kare che ke mahApuruSano janma game te jJAtimAM thaI zake che. caritranAyaka zrInA moTAbhAInuM nAma lAlajIbhAI hatuM ane temanAM Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 zrI devajI svAmI benanuM nAma suMdarabAI hatuM. mAtuzrI vAlabAI nAnI uMmaramAM ja kALadharma pAmyAM hatAM. je je mahApuruSo thayA che temane bacapaNamAM aneka jAtanA saMkaTono samano karavo paDyo hoya che. AvA nimittone prApta karIne e mahAna AtmAo potAnI Atmika unnati karI zake che. moTAbhAI muMbaI vepArArthe gayelA. tyAre temane sArI phAvaTa AvI javAthI pitA puMjAbhAI tathA laghubaMdhu devajI bannene muMbaI teDAvyA. te vakhate muMbaI dariyAmArge vahANa dvArA javAtuM hatuM, samaya ghaNo lAgato tethI khUba ja hADamArI bhogavavI paDatI hatI. banne bApa-dIkarAe muMbaI javAno nizcaya karyo. teo vivANiyA baMdara AvyA. rAtrivAsa dharmazALAmAM karyo. madhyarAte vahANa AvyuM ane pitA-putra jAgyA. pANInuM ThAma hAthamAM AvyuM nahi jethI te zodhavAmAM ghaNo samaya nIkaLI gayo ane vahANa UpaDI gayuM have pachI eka mahine vahANa Avaze ema sAMbhaLI pitA-putra banne vAMkAnera pAchA AvyA. "mANasa dhAre kAMIka ane kudarata s siss !!" "Man Proposes, God disposes." thoDA divasa pachI pharIne lAlajIbhAIno patra Avyo ke tame AvavAnuM lakhIne kema AvyA nahi ? have AvavuM hoya to bhAvanagara thaIne Avo. tethI pitA-putra bhAvanagara tarapha ravAnA thayA, rastAmAM camAraDI sudhI pahoMcyA paNa tyAM to acAnaka puMjAbhAIne jhADA thayA tethI pAchA vaLyA. be gAu pAchA vaLyA ke tabiyata sArI thaI tethI pharI bhAvanagara javAno vicAra karyo, pharI vallA camAraDI sudhI AvyA, pharI jhADA thayA. Ama traNa vakhata thayuM temAMya kudaratano ati zubha saMketa hato ja. teo bhAvanagara tarapha AgaLa vadhI na zakyA. temanI IcchA muMbaI javAnI ghaNI hatI paraMtu kudarate jUduM ja dhAryuM hatuM jethI pAchA vAMkAnera AvyA. 'prabhAvazALI rekhAo joI prabhAvita thatA puMjAbhAInA 'guruzrI kalyANadAsajI mahArAja mahApuruSonA lakSaNo kyAre chAnAM rahetAM ja nathI. jANakAra mANasone khyAla AvI ja jAya che ke A bhaviSyamAM mahAna thavAno che. pitAzrI puMjAbhAInA guru hatA kalyANadAsajI mahArAja, teonI pAse avAranavAra puMjAbhAI jatA. eka vakhata teo devajIne sAthe laIne gayA. kalyANadAsajI mahArAje devajIne sAmudrika rekhAo vagere joIne jANI lIdhuM ke A bALaka AgaLa jatAM ghaNo ja Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1pa9 A che aNagAra amArA prabhAvazALI thaze. temaNe devajIne potAnA jevA sAdhu thavA mATe ghaNuM kahyuM paraMtu devajIe hA pADI nahi. pUjayapAda zrI ajarAmarajI svAmIne dIkSArthI avasthAmAM goMDalanA goMsAIjIe (mahaMtajI) ghaNI lAlaca ApI hatI chatAM teo lalacAyA nahi tema ahIM devajInI uMmara paNa ATha varSanI hovA chatAM temaNe kalyANadAsajIne tevA sAdhu thavA mATe spaSTa InkAra karI dIdho te ja batAve che ke mahApuruSo nAnI uMmaramAM paNa kevA daDha hoya che. pralobhano temane AkarSI zakatA nathI. satsaMgano mahimA candanaM zItalaM loke candanAdapi candramAH / candracandanayormadhye zItalA sAdhusaMgatiH // bhAvArthaH lokamAM caMdana zItala che paraMtu caMdana karatAM candramAM vadhAre zItalatA che jayAre caMdana ane candramAM karatAM vadhAre zItala sAdhu samAgama che. caMdana ane candramA zarIranA tApane dUra kare che jayAre satsamAgama AtmAnA Adhi-vyAdhi-upAdhi rUpa trividha tApane dUra kare che tethI saMtonA samAgamano mahimA dareka dharmoe batAvyo che. zrI puMjAbhAInI bAjumAM popaTalAla ToLiyA karIne dharmapremI zrAvaka rahetA hatA. temane paMjAbhAInI sAthe sAro saMbaMdha hato tethI ekabIjA haLemaLe. devajI paNa temanI pAse AvelAya. te zrAvake devajIne nAnapaNathI ja sArA saMskAro reDelA tethI tenuM hRdaya prathamathI ja pavitra hatuM. "A man is known by the company he keeps" mANasa jevI sobata kare che tevI tenI chApa paDe che arthAta saMga tevo raMga lAge che. upAdAna jyAre taiyAra thAya che tyAre nimitta game tyAMthI AvIne UbhuM rahe che. tanusAra paMDitarAja pUjyazrI devarAjajI svAmI Adi ThANAone kaccha tarapha javAnuM nakkI thayuM. vi. saMvata 1969nI sAla hatI. zAsanoddhAraka pUjaya AcAryadeva zrI ajarAmarajI svAmI lIMbaDImAM sthiravAsa birAjatA hatA, temanI AjJA laIne jayAre pU. zrI devarAjajI svAmIe tyAMthI vihAra karyo tyAre pU. zrI ajarAmarajI svAmIe temane sUcanA ApI ke vAMkAneranA puMjAbhAI Thakkarano putra tamArI pAse bhaNavA mATe Ave to tame nA pADazo nahi. e pratApI bALaka che. dIkSA leze to zAsanane zobhAvaze. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16) zrI devajI svAmI AvI rIte te bALakane joyA vinA pujayazrIe bhAvinA eMdhANa ApyA je AgaLa jatAM akSarazaH sAcA paDyA. pUjayazrI ajarAmarajI svAmI pachI prabhAvazALI AcArya thayA hoya to te pU. zrI devajI svAmI. gurujI baDe jJAnI hai Atama dhyAnI, sunAte jinavANI, tirAte bhavya prANI Aye hai baDI dUra se, vaMdana karalo tikanRtto ke pAThaze. lIMbaDIthI vihAra karIne grAmAnugrAma vicaratAM vicaratAM pUjayazrI devarAjajI svAmI, sthavara zrI moNazI svAmI Adi ThANAo vAMkAnera padhAryA. vAMkAneranA bhAvika zrAvako pUjayazrInI padharAmaNIthI bhAre, AnaMdavibhora banI gayA. pUjayazrInA darzana tema ja vyAkhyAna vANI, satsaMga vagereno lAbha levA lAgyA. suzrAvaka zrI popaTabhAI devajIne laI pUjyazrI pAse gayA. pUjayazrIe saraLa bhASAmAM dharmopadeza Apyo. popaTabhAIe devajIne pUchayuM. "A mahArAja sAheba pAse tAre rahevuM che?" tyAre mAtra nava varSanI uMmarano devajI pUjyazrInuM dedIpyamAna zarIra, saumya mukhAkRti, bolavAnI suMdara chaTA, vANInI mIThAza vagere joI rAjI thaI gayo hato jethI svAbhAvika rIte ja bolI UThyo ke, "A mahArAja mane rAkhe to huM emanI pAse rahevA taiyAra chuM." popaTabhAI temanA pitAjI pAse gayA ane pUchyuM to temaNe javAba Apyo ke jo chokarAnI mahArAja sAheba sAthe rahevAnI IcchA hoya to huM zA mATe nA pADuM ? khuzIthI te rahe, AvA sAdhusaMta tarapha prema jAge e puNyanI nizAnI che chatAM putranI sAmAnya kasoTI karI ke "beTA, tuM je mArge jAya che te mArga suMvALo nathI paraMtu kAMTALo che. temAM aneka prakAranA saMkaTono sAmano karavo paDaze mATe vicArIne pagaluM bharaje." devajIe evo sarasa javAba Apyo ke, "pitAjI kAyaranA mATe A mArga kAMTALo che paraMtu zUravIranA mATe to suMvALo ja che. jene potAnA AtmAnuM kalyANa karavuM che teNe saMkaTo to sahevA ja joIe." nepoliyane jema kahyuM che ke - "Nothing is imposible, imposible is an adjective found in the dictionary of Cawards" arthAt kAMI paNa azakya nathI. (azakya) zabda kAyaronA zabdakozamAM che nahi ke zUravIronA. kavi zrI prItamadAse paNa kahyuM che ke - harino mAraga che zUrAno, nahi kAyaranuM kAma jone ! parathama paheluM mastaka mUkI, vaLatI levuM nAma jone ! Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 1 61 zivAste santu panthAnaH / / pitA zrI puMjAbhAIe devajInI daDhatA joIne rAjIkhuzIthI rajA ApI. te divase suzrAvaka popaTabhAI tathA devajI banne upAzrayamAM pUjya mahArAja sAheba pAse sUtA. rAtre pUjayazrIe devajIne kahyuM ke, "amAre page cAlIne vihAra karavAno che mATe tuM lIMbaDI jA." devajIe kahyuM ke, "nA, huM to tamArI sAthe ja AvIza." AvI tenI taiyArI joI temaNe devajIne sAthe levAno vicAra karyo ane te ja vakhate sadgurudeva pUjayazrI ajarAmarajI svAmInA zabdo yAda ApyA, vAMkAneramAM puMjAbhAI Thakkarano putra tamArI sAthe Ave to nA pADatA nahi, e bALaka bahu pratApI che, zAsanane zobhAvaze." pUjya gurudevano vAtsalyabhAva ane raMgabAI zrAvikAno bhaktibhAva vAtsalyabhAvathI prerAIne pUjyazrI devarAjajI svAmIe vicAra karyo ke ATalI nAnI uMmaranuM bALaka moTA vihAra kema karI zakaze ? A vicAra cAlato hato tyAM morabInA raMgabAI zeThANI pUjyazrInA darzanArthe AvyAM. temane A vAta karI to zeThANI khUba ja AnaMdavibhora banI gayAM ane thoDA divasa morabImAM rahIne devajIne bhaNAvavAnuM nakkI karyuM. teTalAmAM TokarabhAI morabIyAe rAparathI be mANasone pUjyazrIne vinaMtI karavA mATe mokalyA hatA eTale pUjayazrIe devajIne temanI sAthe rApara mokalI Apyo ane bhalAmaNa karI ke ame raNa UtarIne rApara AvIe tyAM sudhI devajIne bhaNAvajo . 'ammApiyAvit rAparanA e zrAvako !! rAparanA e zrAvakono bhaktibhAva te vakhate paNa prazaMsanIya hato. te zrAvako devajIne rApara teDI AvyA ane khUba ja premathI tene sAcavavA lAgyA. sAthe dhArmika abhyAsa paNa karAvatA rahyA. thoDA divasa vihAra karatAM karatAM pU. zrI devarAjajI svAmI Adi ThANAo paNa raNa UtarIne anukrame rApara padhAryA. te arasAmAM devajIe rAparamAM rahIne dharmano sAro abhyAsa karI lIdho hato tema ja tenuM mana paNa tyAM goThI gayuM hatuM, arthAta tene tyAM khUba ja gamI gayuM hatuM. teonA bhaktibhAva ane premabhAva joI pUjyazrIe vadhAre abhyAsa karavA mATe devajIne rApara ja rAkhyo ane kahyuM ke, "ame kaMThImAMthI pAchA AvIe tyAM sudhI ahIM ja bhaNAvajo." Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 pUjyazrInI kaMThImAM padharAmaNI ane devajIno vizeSa abhyAsa tyArapachI pUjyazrI devarAjajI svAmI Adi ThANAoe (kaccha) kaMThI tarapha vihAra karyo. daza mahinA e bAju vicaryA te samaya daramyAna devajIe ghaNo abhyAsa karI lIdho. phakta nava varSanI uMmaramAM gurvajJA ziromAnya karI potAnuM vatana choDI anyatra rahI dhArmika abhyAsa karavo ane saMyamanI bhAvanA TakAvI rAkhI te nAnIsUnI vAta nathI. pUrvabhavanA mahAna puNya vinA AvuM banI zakatuM nathI. dhanya che e mahApuruSane ke jemaNe zarUAtathI ja gurudevanI AjJAne jIvanamaMtra gaNyo. zrI devajI svAmI jA, saMyamapaMthe dIkSArthI, tAro paMtha sadA ujamALa bane / jaMjIra hatI je karmonI, te muktinI varamALa bane pUjyazrI Adi ThANAo daza mahinA kaMThImAM vicaryA te samAgamanA kAraNe bIjA be chokarAo temanI pAse dIkSA levA taiyAra thayA. eka hato rAmANiyAno vIrajI tathA bIjo hato ToDAno lakhamazI. banne vIzA osavALa hatA. teo pU. zrI sAthe rahevA lAgyA. dasa mahinA e tarapha vicarIne saMvata 1870nA poSa mahinAmAM teozrI rApara padhAryA. tejasvI bALaka devajI to bhaNIbhaNIne taiyAra thaI gayo hato. pU. zrI devarAjajI svAmIe lIMbaDIthI gurudeva pU. zrI 1870 poSa vada-8nA divase traNe umadevArone sAthe bhAgavatI dIkSA ApI. devajInuM nAma devajIsvAmI rAkhyuM ane temane zAMtasvabhAvI mahArAja zrI moNazI svAmInA ziSya tarIke jAhera karyA. rAparanA zrAvakoe bhAre utsAhathI A dIkSA prasaMga Ujavyo. dareke sArA AzIrvAda ApyA ke devajI svAmI kharekhara divyayuga pravartAvaze. adbhuta smaraNazakti je jJAna tane gurue ApyuM, te utare tArA aMtaramAM, raga ragamAM eno srota vahe, ne pragaTe tArA vartanamAM; tArA jJAnadIpakanA teja thakI, A duniyA jhAkamajhALa bane... jA, saMyamapaMthe dIkSArthI... e sAlanuM cAturmAsa kacchamAM vitAvI pU. zrI devarAjajI svAmI Adi ThANAo raNa UtarIne anukrame lIMbaDI padhAryA. joke te vakhate pUjayazrI ajarAmarajI svAmI kALadharma pAmI gayA hatA paraMtu AzIrvAda ApI gayA hatA Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA ke devajI svAmI zAsanadIpaka thaze. navadIkSita munirAja zrI devajI svAmI bhaNavAmAM ekkA hatA. temanI yAdazakti tathA grahaNazakti adbhUta hatI. TUMka samayamAM temaNe ghaNuM ja jJAna meLavyuM hatuM. kahevAya che ke saMskRta vyAkaraNanA mukhya granthono talasparzI abhyAsa temaNe phakta 10 mahinAmAM karyo hato ane nyAyanA granthono abhyAsa 13 mahinAmAM karyo hato. jJAnAvaraNIya karmanA kSayopazama vinA AvuM banI zakatuM nathI. nAnI uMmaramAM ATaluM badhuM jJAna meLavI lIdhuM chatAM temanAmAM namratA khUba ja hatI. jema jema jJAna vadhe tema tema namratA vadhe. e sAco jJAnI. jema jJAna vadhe tema akkaDatA ane ahaMkAra vadhe to e ajJAnI. AMbAnA vRkSane phaLa Ave to e vadhAre nIce name. eraMDAnA vRkSane phaLa Ave to e vadhAre akkaDa bane. basa, mahAna AtmA ane alpa AtmA vacce A ja taphAvata che. pU. zrI devajI svAmImAM nAnI uMmaramAM pIDhatA ane gaMbhIratA paNa khUba ja hatI. temanAM ucca jJAna ane zreSTha AcArathI dareka ThekANe prabhAva paDavA lAgyo. lokone lAgatuM ke A to jANe bIjA ajarAmarajI svAmI joI lyo. zAsanodvAraka pUjya AcAryazrI ajarAmarajI svAmIe saMpradAyane ekadama lAITamAM lAvI dIdho hato. te lAITamAM pAvara pUravAnuM kAma pUjyazrI devajI svAmIe karyuM jethI uttarottara lIMbaDI saMpradAye pragatinA zikhara sara karI sthAnakavAsI samAjamAM agrasthAna lIdhuM. sadgurunI kRpA ane satpuruSArtha vaDe taLeTImAMthI Toca upara pahoMce che eka vakhatano bALaka. 163 vi. saMvata 1887nI sAlamAM pUjya AcAryazrI bhANajI svAmI kALadharma pAmatA gAdIpati pada ane AcArya padanI jagyAo khAlI paDI jethI saMvata 1888nA poSa vadamAM lIMbaDImAM sAdhu saMmelana thayuM ane mahAsuda-2nA zubha divase gAdIpati tarIke pUjya zrI ha2candrajI svAmIne niyukta karyA tathA AcArya tarIke 28 varSanI uMmaranA pU. zrI devajI svAmIne nImyA arthAt caturvidha saMghe maLIne temane AcAryapadavI ApI. pUjyapAda zrI ajarAmarajI svAmIthI karIne pUjya AcAryazrI rUpacandrajI svAmI sudhI lIMbaDI saMpradAyamAM ghaNAM AcArya thayA paraMtu sauthI nAnI uMmare AcArya banyA hoya to te sakalAgama rahasyavedI pUjyazrI devajI svAmI. nAnI uMmaramAM dIkSita thanAra eka bALaka nAnI uMmaramAM ja ATalI UMcI kakSAe pahoMce temAM Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 zrI devajI svAmI gurukRpA ja kAraNabhUta che tethI to kahyuM che ke - mUkaM karoti vAcAlaM, paMGgaM laGaghayate girim / yatkRpA tamahaM vande, gurudevaM kRpAkaram // bhAvArtha : jenI kRpAthI mUMgo bolato thAya che. paMgu parvata oLaMgI jAya che tevI kRpA karanAra gurudevane huM vaMdana karuM chuM. - pUjya AcAryazrI devajI svAmInuM jIvana prabhAvazALI prasaMgothI bharapUra che paraMtu ghaNAM varSo thaI gayAM hovAthI badhA prasaMgo upalabdha thatAM nathI chatAM je kAMI pU. gurudevazrI navalacandrajI svAmInA zrImukhethI sAMbhaLyuM che, temAMnA amuka prasaMgo yathAzakti rajU karuM chuM. eka nAnI uMmaranA zrAvikAe pUjaya AcAryazrI devajI svAmI pAse zrAvakanAM vrata aMgIkAra karyA hatAM. pUjyazrI jevA gurudeva hovAthI bahena dharmanI ArAdhanA sArI rIte karatA hatA. temanA patideva paNa dharmapremI hatA. saMsAranA sukho bhogavatA dAmpatyanA phalasvarUpe temane tyAM eka putraratnano janma thayo. putra jotAM ja gamI jAya tevo hato. lADakoDathI teno uchera thaI rahyo hato. sukhazAntipUrvaka divaso pasAra thaI rahyA hatA. paraMtu kudaratane A bALakanuM sukha maMjura nahi hoya tema acAnaka enI mAtAnuM mRtyu thayuM. putramAM moha rahI javAthI mAtA zrAvikA hovA chatAM kALadharma pAmIne vyaMtara jAtinI devI thaI. mA vihoNA bALakanI kevI dazA thAya che te to sau jANe ja che tethI to kahyuM che ke, "ghoDe pharato bApa marajo paraMtu daLaNAM daLatI mA na marajo." thoDA samaya pachI e bhAIe pharIne lagna karyA. navI patnI AvatAM pelA bALakanI dazA kaphoDI thaI gaI. "oramAna mA ane kuhADAno ghA" e kahevata pramANe A aparamAtA potAnA zokyanA putrane duHkha devA lAgI. sago bApa dIkarAno maTIne navI patnIno banI gayo hato. mA ane bApa vacce keTalo pharaka che te eka vidvAne sarasa kahyuM che - "A mother is mother all the days of her life, a father is father till he gets a new wife." Hlal a 441 te mAtA ja che. pitA tyAM sudhI ja pitA che ke jayAM sudhI navI patnI meLavI nathI. pelI vyaMtarI pUrvabhavanA potAnA putrane du:khI dekhI gusse thaI ane navI patnInA zarIramAM AvI herAna karavA lAgI. joke A vyaMtarIne navI upara dveSa na hato paraMtu putramohanA kAraNe potAnA putrane duHkha detI hovAthI tene pajavavA lAgI. tapAsa karatAM mAlUma paDyuM ke A to navI patnInI zokya ane pelA Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 165 bALakanI mAtA che. pUjyapAda pravacana prabhAvaka AcAryazrI devajI svAmIne pelA bhAIe A samAcAra ApyA ke eka vakhatanI tamArI zrAvikA mArI navI patnIne khUba herAna kare che mATe ene samajAvo. pUjyazrIe kahyuM ke, "have jyAre enA zarIramAM Ave tyAre mane bolAvajo." pelI vyaMtarI jyAre navI patnInA zarIramAM AvI tyAre tarata ja pUjyazrIne bAlavavAmAM AvyA. pUjayazrIne jotAM je pelInA zarIramAM rahelI vyaMtarIe vaMdana karyA. pUjayazrIe tene pUchyuM to nAmaThAma vagere barAbara ApyA. pachI kahyuM ke, "tuM Ane zA mATe herAna kare che? eka vakhata te mArI pAsethI zrAvakanA vrata aMgIkAra karyA hatAM, dharmane jANanArI evI tuM Ane parezAna kare te barAbara na kahevAya." tyAre pelIe javAba Apyo, "gurudeva ! ApanI vAta barAbara che paraMtu A mArA putrane herAna zuM kAma kare che? ApanI sAkSIe jo mane vacana Ape to huM enA zarIramAMthI nIkaLI jAuM ane herAna na karuM paraMtu jo mArA putrane herAna karavAnuM nahi choDe to huM ene nahi choDuM vadhAre herAna karIza. chatAM ApanI AjJA mAre ziromAnya che." pUjyazrIe navI patnIne zikhAmaNa ApI ke tamArI zokyano putra e tamAro ja putra kahevAya mATe aMgajAtanI jema ene saMbhALavo joIe. tamArI e pharaja banI rahe che. navIe potAnI bhUla badala mAphI mAgI ane havethI A bALakane putranI jema sAcavavAnuM vacana ApyuM, pelA bhAIe paNa kahyuM ke, "huM AnuM sAMbhaLI putrane herAna nahi kare." Ama sahunuM samAdhAna karI pUjyazrIe mAMgalika saMbhaLAvI eTale pelI vyaMtarIe pUjayazrIne vaMdana karI vidAya lIdhI. sAcA saMtono prabhAva kevo hoya che te A prasaMga uparathI jANI zakAya che, teone maMtrataMtra vagere kAMI karavAnI jarUra nathI hotI, temanA cAritrano prabhAva ja evo hoya che ke ajJAnI AtmA temanA sadupadezathI prerAIne samajadAra banI jAya che ane dharmanA mArge pragati kare che. eka vakhata pUjya AcAryazrI devajI svAmI Adi ThANAo tathA amuka mahAsatIjIo mAMDavI (kaccha) padhArI rahyA hatA. te vakhate mAMDavInI nadImAM pula bAMdhelo na hato. nIkaLyA tyAre pANI na hatuM paraMtu dariyAnI bharatInA kAraNe ekAeka pANI AvI jatAM bIjA to badhA nIkaLI gayA paraMtu eka sAdhvIjI pUramAM taNAvA lAgyAM. zrAvako badhA jotA rahyA, koInI hiMmata cAlI nahi ke Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 zrI devajI svAmI pravAhamAM paDI sAdhvIjIne bacAvI laIe. zAstrajJa evA pUjyazrIne lAgyuM ke Ama jotAM rahezuM to sAdhvIjI taNAI jaze ane lokamAM hAMsIpAtra banazuM ke ATalA badhA hovA chatAM koI sAdhvIjIne bacAvI zakyA nahi. pUjayazrI tarata ja colapaTTAno kachoDo vALI pravAhamAM paDyA ane sAdhvIjIne AbAda bacAvI lIdhA ane kinAre laI AvyA, tyAre badhAnA jIva heThA beThA. AvA nirbhaya hatA e mahAna AcArya. sUtramAM kahyuM che ke A kAraNothI sAdhu bhagavAnanI AjJAnuM ullaMghana karato nathI. niggaMthe niggaMthiM duggaMsi vA visamaMsi vA pavvayaMsi vA pakkhalamANiM vA pavaDamANiM vA geNhamANe avalambamANe vA nAikkamai / bRhatkalpa sU. uM. 6 sU-7 niggaMthe niggaMthiM sevaMsi vA paMkaMsi vA paNagaMsi vA udayaMsi vA okasamANiM vA ovuDDamANiM vA geNhamANe vA avalambamANe vA nAikkamai / pR. 3. 6 sU. 8 niggaMthe niggaMthiM nAvaM ArohamANiM vA orohamANiM vA geNhamANe vA avalambamANe vA nAikkamai / . 3-6 sU-8 khittacitaM niggaMthi niggaMthe giNhamANe vA avalambamANe vA nAikkamai / 10 evaM dittacitaM / 11 jakkhAiTThaM / 12 ummAyapattaM / 13 uvasaggapattaM / 14 sAhigaraNaM / 15 sapAyacchitaM / 16 bhattapANapaDiyAikhiyaM / 17 kacchanI dharatI upara vizeSa upakAra pUjayapAda zAsanoddhAraka AcArya zrI ajarAmarajI svAmIe kacchanAM kSetronuM Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 167 sArI rIte kheDANa karI vyavasthita banAvyAM to pUjayazrI devajI svAmIe tene phaLadrupa banAvavA khUba ja sicana karyuM. kaccha-vAgaDamAM avAranavAra padhArI lIMbaDI saMpradAyanAM kSetrone ekadama majabUta banAvI dharmanA raMge raMgI dIdhAM. vaLI te vakhatamAM yationuM khUba jora hatuM. yatio zithilAcArI hovAne kAraNe sAcA sAdhuone rAmANiyA jevA amuka gAmomAM AvavA detA na hatA. paraMtu pUjayazrInA prabhAvathI yatio phAvI zakyA nahi. pUjayazrInA jayAM jayAM pagalAM thatAM tyAM tyAM jaya jayakAra thato, dharmanI prabhAvanA thatI. temanI vyAkhyAnazakti paNa khUba ja joradAra hatI jethI ghaNA bhavya AtmAo zIdhra bodha pAmI jatA hatA. temanA sadupadezathI prerAIne 13 ziSyoe temanI pAse dIkSA lIdhI te lIMbaDI saMpradAyanA 200 varSanA ItihAsamAM rekarDarUpa che. te tera ziSyonAM nAma - (1) tapasvI zrI vanAjI svAmI (2) pUjaya AcArya zrI nathujI svAmI (3) upAdhyAya zrI zivajI svAmI (4) pUjaya AcArya zrI nathujI svAmI (5) paMDita zrI suMdarajI svAmI (6) pUjya AcArya zrI dIpacandrajI svAmI (7) ma. zrI jecaMdajI svAmI (8) WvIra moTA zrI jIvaNajI svAmI (9) pUjya sAheba zrI lAghAjI svAmI (10) pUjaya sAheba zrI megharAjajI svAmI (11) ma. zrI saMghajI svAmI (12) ma. zrI makanajI svAmI (13) ma. zrI varacaMdajI svAmI. A tera ziSyomAMthI 11 ziSyo to mahAna prabhAvazALI ane vidvAna thaI gayA. 8 ziSyone praziSyo thayA. vartamAna kALe temanA be ziSyono parivAra pravarte cheH (1) pUjaya zrI kAnajI svAmI (2) pUjya zrI nathujI svAmI, saMvata 1914nI sAlamAM pUjyazrI devajI svAmI gAdInI pATe birAjayA. AcArya to saMvata 1888 thI hatA. have gAdIpati pada paNa prApta thayuM. lIMbaDI nAnA saMghano udabhava pUjya zrI devajI svAmInI hAjarImAM saMvata 1915nI sAlamAM pU. zrI devarAjajI svAmInA ziSya ma. zrI avicaLajI svAmI, temanA ziSya hemacaMdajI svAmI ane hemacaMdajI svAmInA ziSya gopAlajI svAmI vagere 14 sAdhuo saMpradAyathI judA thayA ane lIMbaDI nAno saMpradAya arthAt saMghavI saMghanI sthApanA Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 zrI lakhAjI svAmI karI, je hAlamAM gopAla saMpradAyanA nAmathI oLakhAya che. - saMghavI saMpradAya alaga thayo temAM mukhya kAraNa e hatuM ke pUjya ajarAmarajI svAmInI sAmAcArI pramANe bIjA saMpradAyamAMthI chUTA paDelA sAdhune saMpradAyamAM bheLavavo nahi jyAre uparokta sAdhuoe anya saMpradAyamAMthI AvelA sAdhune bheLavyo te muddA upara chUTA thavuM paDyuM. banne saMpradAya alaga alaga chatAM ekabIjAmAM vaimanasyabhAva jarAya nahi te pUjaya zrI ajarAmarajI svAmInI kRpA ja kahI zakAya. pUjaya zrI devajI svAmI aneka bhavya AtmAone bodha ApI sulabhabodhI banAvIne 50 varSa sudhI dIkSA pALI, 3ra varSa AcAryapade rahI 8 varSa gAdIpati pade birAjI, 60 varSanI madhyama uMmare saMvata 1920nA jeTha sudi-8nA lIMbaDI mukAme samAdhibhAve kALadharma pAmyA. cAturmAsamAM emanI tithi zrAvaNa suda-8nA UjavavAmAM Ave che. 'tapasvIrAja zrI lakhAjI svAmI ugra tapasvI mahArAja zrI lakhAjI svAmIno janma kaccha jillAnA rApara tAlukAmAM belA gAme thayo hato. temanA pitAjInuM nAma harajIvanabhAI desAI hatuM. temanA mAtAjInuM nAma sAmabhAI hatuM. harajIvanabhAI khUba ja nItimAna tema ja sadAcArI hatA. sAmabhAI paNa suzIla ane saguNI hatA. AvA susaMskArI mAtA-pitAne tyAM dharmI bALakano janma thAya temAM koI navAI nathI. kharuM ja kahyuM che ke : puNyatIrthe kRtaM yena, tapa: kvApyatiduSkaram / tasya putro bhaved vazyaH, samRddho dhArmika sudhIH / / hitopadeza bhAvArtha : je mAtA-pitAe pavitra kSetramAM ati duSkara tapa karyuM hoya temano putra AjJAMkita, samRddha, dhArmika ane buddhizALI thAya che. lakhAjI svAmImAM A badhA guNo bALapaNathI ja hatA. Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 169 A che aNagAra amArA yogya umare mAtA-pitAe temane abhyAsa karavA mATe pAThazALAmAM besADyA. soLa varSanI uMmare to bhaNIgaNIne taiyAra thaI gayA. pitAjInI sAthe vepAramAM paNa joDAyA. temaNe vepAra-dhaMdhAmAM sArI pravINatA meLavI lIdhI. eka vakhata kuTuMbIjano sAthe teo lIMbaDI gayA. tyAM pUjaya AcArya zrI bhANajI svAmI birAjatA hatA. zAsanoddhAraka pUjya AcArya zrI ajarAmarajI svAmInI pATa paraMparAe teo zrI trIjA paTTadhara hatA. temanA darzana karI badhAe dhanyatAno anubhava karyo. temanI ddayasparzI vANI sAMbhaLI belAnA e taraNa vepArI vairAgyanA raMge raMgAI gayA. sadUgurunA samAgamamAM kevI tAkAta che ke temanA samAgamamAM AvanArane teo pArasamaNi banAvI de che. duniyAmAM badhuM maLavuM saheluM che paraMtu sadguruno sAcA saMtono samAgama durlabha che, tethI ja kavi suMdaradAsajI kahe che - mAta mIle puni tAta mile suta bhrAta mile yuvatI sukhadAI . rAja mile saba sAja mile gajarAja mile manavaMchita pAI | loka mile suraloka mile bidhiloka mile vaikuMThameM jAI suMdara aura mile saba hI sukha durlabha saMta samAgama bhAI ! sadgurudeva pUjyapAda zrI bhANajI svAmInI pAse soLa varSanI uMmare lIMbaDImAM ja dIkSA lIdhI. gurudeve temanuM nAma lakhAjI svAmI jAhera karyuM. dIkSita thayA pachI lakhAjI svAmI lukho sUko AhAra karatA. prAraMbhathI ja temaNe AhArasaMjJA upara vijaya meLavyo hato. dazavaikAlika sUtranA AThamAM adhyananI paccIsamI gAthAnA bhAvane akSarazaH AEyamAM utAryo hato. lUhavitI susaMtuDhe, appicche suhare siyA / ___ AsurattaM na gacchijjA, succANaM jiNasAsaNaM // bhAvArtha : jinazAsanane-jinAjJAne sAMbhaLIne sAdhaka AtmA lukSa rukSa AhAra kare, je maLe temAM saMtoSa mAne, IcchAone dUra kare, utAvaLo na cAle paraMtu saMyamabhAvamAM daDha rahe. ( dhanya che e mahAna tapasvIne ! munirAja zrI navayuvAna hovA chatAM phakta traNa ja dravyanI chUTa rAkhI hatI. temAMya cAlu vaparAzamAM to phakta be ja dravya vAparatA hatA. AvI rIte vRttisaMkSepa tapanuM AcaraNa to sArI rIte cAlI rahyuM hatuM. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 zrI lakhAjI svAmI te uparAMta tehapurva mahApatnI e dazavaikAlika sUtranA mahAvAkyane paNa emaNe jIvanamAM utAryuM hatuM. emane zarIra upara jarAya moha na hato. ziyALAmAM ThaMDI sahana karatA hatA. unALAmAM AtApanA letA hatA ane comAsAmAM zarIrane saMkocIne jema bane tema bahAra ochuM jatA. Ama dazavaikAlika sUtranA trIjA adhyayananI bAramI gAthAne sArI rIte pacAvI hatI. AyAvayaMti gimhesu, hemantesu avAUDA / vAsAsu paDisaMlIyA, saMjayA susamAhiyA // bhAvArtha samAdhimAM sthira saMyamI AtmAo unALAmAM AtApanA le che, ziyALAmAM ThaMDI sahana kare che, varSARtumAM zarIrane saMkoce che. AvI ugra karaNI dvArA teo karmonI bhAre nirjarA karatA hatA. AvA mahAmunirAjone joIne muni zrI AsakaraNajI kahI rahyA che ke eka eka munivara rasanA tyAgI, eka eka jJAna bhaMDAra re prANI; eka eka munivara vaiyAvacce vairAgI, jenA guNono nAve pAra re prANI.... tapasvIrAja zrI lakhAjI svAmIe ucca ane uccatara dazAmAM saMyamanI ArAdhanA karI potAnuM jIvana aneka sAdhakonA mATe preraNAdAyI banAvyuM. temanA gurudeva AcArya zrI bhANajI svAmI saMvata 1887nA vaizAkha suda 11nA divase rAmoda gAmamAM svargavAsa pAmyA. te varSe bIjA be gurubhAIo tathA lakhAjI svAmI ThANA-3nuM cAturmAsa dhorAjI hatuM. te ja comAsAmAM sAthenA banne munirAjo kALadharma pAmatA tapasvIrAja zrI lakhAjI svAmIno vairAgya prabaLa banyo. AyuSyanI anityatA kSaNe kSaNe satAvavA lAgI tethI temaNe mAtra 26 varSanI uMmare AjIvana anazana (saMthAro) karavAno daDhatama saMkalpa karyo. zrI saMghane A vAtanI jANa thatAM tarata ja lIMbaDI saMghane tathA AgevAna sAdhuone jANa karavAmAM AvI. ATalI nAnI uMmaramAM saMthArAnI rajA kyAM maLe ? munirAja zrInI tIvra bhAvanA joI lIMbaDI saMghe tathA vaDIla munirAjoe vacalo rasto kADhyo ke Apa lIMbaDI padhAro pachI joyuM jaze. tapasvIrAja zrI lakhAjI svAmIe dhorAjI cAturmAsa pUrNa karI tyAMthI vihAra karyo. gAme gAma darekane khamAvatA khamAvatA anukrame lIMbaDI padhAryA. tyAM sakalAgamarahasyavedI AcArya zrI devajI svAmI birAjatA hatA. temane vaMdana namaskAra karI vinayapUrvaka temanI pAse anazana karavAnI AjJA mAgI. pUjaya zrIe khUba samajAvyo ke bhAgyazALI ! anazananI vAta karavI sahelI che paraMtu Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 171 anazana karavuM bahu kaThina che. vaLI tamArI uMmara nAnI che mATe hamaNAM rahevA do. paraMtu lakhAjI svAmI potAnA nirNayamAM makkama hatA. Akhare pUjya zrIe kahyuM ke caturvidha saMgha bhego thAya pachI vAta. thoDA samayamAM yurvidha saMgha bhego thaI gayo tyAre tapasvIrAja zrI lakhAjI svAmIe upavAsa zarU karyA yAne anazanavratanI zubha zarUAta karI. ATalI nAnI uMmaramAM AvI taiyArI joI loko Azcaryacakti thaI kahevA lAgyA ke cothA ArA jevo AtmA pAMcamAM ArAmAM janmyo che, dhanyavAda che. AvA zAsanazaNagAra saMtone joI kavinA mukhamAMthI udgAra nIkaLI jAya che ke - juo re juo re jeno kevA vratadhArI; kevA vratadhArI tene vaMdanA amArI... juo.. cAre tarapha anazanavratanA samAcAra phelAI jatAM bhAviko darzanArthe AvavA lAgyA ATalI nAnI uMmaramAM anazanavratanI ArAdhanA samAdhibhAve yuvAna muni kare te kharekhara pAMcamAM ArA mATe eka virala ghaTanA kahI zakAya. anazanavratamAM dRDhatA eTalI badhI hatI ke khuda Indra Ave to paNa calita karI zake tema na hatuM. AvA saMto mATe kahevAya che ke - meru to Dage paNa jenAM, manaDAM Dage nahi re, bhAMgI paDe bhale brahmAMDa re.. saune Azcarya pamADe tevI vAta to e hatI ke anazanavratanA 45mA upavAse vyAkhyAna ApyuM. teozrI apramatta dazAmAM te ja samAdhibhAvamAM jhUlI rahyA hatA. hasI hasIne karmo bAMdhanArA jIvo A duniyAmAM ghaNA che. paraMtu hasI hasIne karmone khapAvanArA to koI viralA ja hoya. muni zrI paNa hasI hasIne samatAbhAve karmo khapAvI rahyA hatA. jinazAsana vizvamAM sUryanI jema camakI rahyuM che tenI pAchaLa AvA ugratapasvI ane saMyamI muniono phALo kAMI nAnosUno nathI. kharekhara A zAsananI balihArI che ke emAM AvAM ratno pAke che. anazanavratanA kAraNe zUravIra ane dhIra evA lakhAjI svAmInI AMkho UMDI gaI, lohI, mAMsa, sukAI gayAM, hADakAMno avAja AvavA lAgyo chatAM Atmateja vadhAre dedIpyamAna thayuM. jainazAsanano jaya jayakAra thavA lAgyo. ema ucca-uccatara dazAmAM 64 divasa pasAra thaI gayA, 6pamAM divase samAdhibhAve Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 saMvata 1888nA vaizAkha vada-5ne ravivAre saMthAro sIjhayo. koTI koTI vaMdana ho AvA ugra tapasvI munine ke jemaNe siMhanI jema saMyama lIMdho ane siMhanI jema pALyo. (lakhAjI svAmInA cAbakhAne AdhAre) * * * zrI kAnajI svAmI pU. AcAryadeva zrI kAnajI svAmI pU. AcArya zrI kAnajI svAmIno janma kaccha pradezanA mundrA tAlukAnA guMdAlA gAmamAM vi.saM. 1874, zrAvaNa sudamAM thayo hato. emanA pitAzrInuM nAma korazIbhAI tathA mAtAnuM nAma mULIbAI hatuM. teo vizA osavALa jJAtinA hatA tathA temanI aTaka chADavA hatI. gurU milA to saba milA, nahi to milA na koI jene gurU maLe che tene badhuM ja maLI jAya che. gurU vinA ghora aMdhakAra hoya che. pU. AcAryasamrATa ajarAmarajI svAmI kaccha tathA vAgaDamAM khUba vicaryA hatA. tethI vAgaDanA ne kacchanA kSetromAM dharmanI sArI evI jAgRti AvelI, paraMtu emanA pachI pAMcamAM paTTadhara AcArya zrI devajI svAmI kacchamAM khUba ja vicaryA. temanA 13 ziSyo thayA, temAM nava ziSyo to mAtra eka guMdAlA gAmanA thayA. pU. zrI devajI svAmInA satsaMgamAM kAnajIbhAI tathA saMgajIbhAI AvyA. gurUno raMga barAbarano lAgyo. tejAbhAI paNa emanA bhAI hatA.temanA parivArano kevo bhavya vAraso che ke traNa traNa peDhIthI saMghapati tarIkenI sevAo zrI guMdAlA saMghane maLI rahI che. tejA ko2zI saMghapati thayA. temanA suputra rAmajI tejA saMdhapati che tathA temanA nAnAbhAI sva. meghajI rAmajI chADavA varSo sudhI gAMdhIdhAma saMghanA saMghapati rahyA tathA temanA suputra kalyANajI meghajI hAlamAM gAMdhIdhAma saMghanA TrasTI che. mulunDa saMghamAM vIrajI rAmajI chADavAe paNa maMtrI tarIke sArI sevAo Apela. Ama pUrA parivAramAM cAra cAra peDhIthI Avo bhavya vAraso cAlyo Ave che. pU.gurUdeva zrI devajI svAmI sAthe rahIne baMne bhAIoe khUba ja sAro abhyAsa karyo. vi.saM. 1891nI sAle poSa suda-18nA divase kacchanA gAdInA gAma mAMDavI zaheramAM kAnajIbhAInI dIkSA pU. devajI svAmInA zrImukhethI thaI. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 173 emanA pachI saMghajIbhAIe amuka varSo pachI dIkSA lIdhI tathA vi.saM. 1945nI sAle morabImAM kALadharma pAmelA. emanA jIvana vize vizeSa mAhitI nathI. AcAryapadanI prAptiH pU. zrI kAnajI svAmIne vi.saM. 1921, mahA sudi-5nA divase lIMbaDI mukAme AcArya padavInI pacheDI oDhADavAmAM AvI hatI. teozrInA zAsanakALa daramiyAna ajarAmara dharmasaMghamAM ghaNI dIkSAo thaI hatI. - lAkaDiyAnA dharmavIra pAlAzAne AzIrvAda phaLyA lAkaDiyA cha koTi jaina saMghanA AdyasthApaka dharmavIra pAlAzA upara virodhIoe khoTI rIte khUnano Aropa lagADI marAvavAnI taiyArI karAvI hatI paraMtu sArAne AMca na Ave e ukti anusAra teo dharmanA pratApe ne satyanA prabhAve ugarI gayA. temanI satya ghaTanA vAMcavA jevI che. lAkaDiyAmAM darabAronA jhaghaDA thayA temAM ekabIjAnA khUna thayelA. tyAM pAlAzA hatA paNa nahi chatAM khoTI rIte emane herAna karavA emanuM nAma saMDovavAmAM AvyuM, paraMtu pAlAzA nirbhaya hatA. temanA upara tahomatanAmuM mUkIne bhUja korTamAM hAjara thavA bolAvyA. poliso sAthe hatA temaNe vAyA dudhaI raste bhUja javAnuM kahyuM paNa pAlAzAe aMjArano rasto levaDAvyo. kemake tyAM ajarAmara saMpradAyanA AcArya caritranAyaka zrI kAnajI svAmI birAjatA hatA. pAlAzAe pU. AcArya sAhebanA darzana karyA ne beThA tyAM pU. kAnajI svAmIe kahyuM, "pAlAzA ! Aphata AvI che ne?" pAlAzAe kahyuM, "hA, gurU mahArAja ! khUnanI uzkeraNIno khoTo Aropa Avyo che ane jubAnIo mArI virUddhamAM thaI che paNa te bAbatanI mane koI ciMtA nathI kAraNa ke ahIM anyAya thaze paNa kudaratanA ghare to nyA che tethI zubha pariNAma jarUra maLaze, paraMtu duHkha e vAtanuM che ke lAkaDiyAmAM sthAnaka banAvavAnI mArI bhAvanA adhUrI rahI jaze." temanAthI vadhAre bolI zakAyuM nahi, AMkhamAMthI AMsu sarI paDyA. pU. zrI kAnajI svAmIe tarata ja pAlAzAne kahyuM, "tamAre jarAya gabharAvAnI jarUra nathI. satyano ja vijaya thAya che. tame AjathI barAbara trIje divase ahIM AvIne mArA darzana karazo. tamane muzkelI paDaze paNa tamArI dhAraNA saphaLa thaze." pU. sAhebanI AvI madhura vANI sAMbhaLIne pAlAzAne khUba ja zAMti thaI. temaNe bhaktibhAvathI kahyuM, "ApanA AzIrvAdathI mArI Apatti dUra thaze paraMtu Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 zrI dIpacandrajI svAmI ApanA darzananI yAdagIrI rUpe Apa mane ATalI pratijJAo Apo." (1) AjathI AjIvana brahmacarya vrata pALIza. (2) asatya vacana bolIza nahi. (3) kAcI (sacitta) lIlotarI khAIza nahi tathA (4) lAkaDiyAmAM amuka mudata sudhI sthAnaka thAya to mAre lAkaDiyAmAM rahevuM nahitara gAma choDIne anyatra rahevA javuM. pU. sAhebe A cAra pratijJAo pAlAzAne karAvI ane pAlAzAnA mastaka upara hAtha rAkhIne AzIrvAda ApyA. pAlAzA vAraMvAra pU. sAhebane vaMdana karI polisone maLyA tathA badhAne khUba ja mIThAI Adi apAvI khUza karyA. rAtre bhUja pahoMcI gayA. tyAM temane korTamAM khoTI jubAnI ApavA mATe lAMciyA vakIle ghaNuM kahyuM paraMtu pAlAzA satyamAM dRDha rahyA tyAre temane choDI mUkavAmAM AvyA. pAlAzA trIje divase chUTA thaIne aMjAra AvyA tathA atyaMta bhaktibhAvapUrvaka pU. kAnajI svAmIne vaMdana karIne kahyuM, "sAheba ! ApanA AzIrvAdathI mArA upara Avela maraNAMtika kaSTa TaLI gayuM. Apa gurUdevano upakAra huM koI bhavamAM bhUlI zakIza nahi. 22 A prasaMga u52thI khyAla AvI zake che ke pU. AcAryazrI kAnajI svAmI vacanasiddha mahApurUSa hatA. temanA be ziSyo thayA (1) pU.zrI raMgajI svAmI tathA (2) pU.zrI devacaMdrajI svAmI (A baMne pitA-putra hatA.) pU. zrI kAnajI svAmI vi.saM. 1936, mahAvada-panA lIMbaDI mukAme samAdhibhAve svargavAsa pAmyA. guMdAlA (kaccha)nA pAMca gAdIpati ajarAmara saMpradAyamAM thayA temAM sauthI pahelA gAdIpati AcArya zrI kAnajI svAmI thayA. chADavA parivAra tathA guMdAlA gAma mATe teozrI gauravarUpa gaNAya. * zAsana prabhAvaka pUjya AcArya zrI dIpacandrajI svAmI Adi baMdhu tripuTI. kaccha jillo, mundrA tAluko, enuM eka gAma, guMdAlA. khUba ja raLiyAmaNuM ane pragatizIla e gAma. sthAnakavAsI jainonA tyAM ghaNA ghara. lIMbaDI moTA saMpradAyamAM sauthI vadhAre sAdhu-sAdhvIo guMdAlAnA thayA che. 51 thI vadhAre sAdhusAdhvIjIone e gAme lIMbaDI saMpradAyane ApyA che. divyayugaprarvataka pUjya Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 175 AcArya zrI devajI svAmInA tera ziSyomAMthI nava ziSyo guMdAlA gAmanA hatA. te gauravavaMtA gAmamAM bhojarAjabhAI nAmanA eka sagRhastha rahetA hatA. teozrI dharmazraddhALu ane nItimAna hatA. temane khetaIbAI nAmanA Adarza gRhiNI hatI ke jeo zIla ane sadguNothI zobhatA hatA. teo zrI vIsA osavALa jJAtinAM hatA. temanI aTaka deDhiyA hatI. temanA traNa suputro saMyamanA mArge vaLyA ane mAtA-pitAnA nAmane tathA jina zAsanane rozana karyuM, te mahApuruSonA TuMka jIvana vRttAMta joIe. zAsana prabhAvaka pUjya AcArya zrI dIpacandrajI svAmIno janma mAtA khetaIbAInA kukSie saMvata 1890nA phAgaNa sudi-12nA divase guMdAlamAM ja thayo hato. temanuM saMsArI nAma dIpacandra hatuM. bacapaNathI ja temane dharma upara sAro prema hato. mAtA-pitAnA dhArmika saMskAronA kAraNe putromAM paNa dharmanA saMskAra hatA. pUjya AcArya zrI devajI svAmI saMvata 1901nI sAlamAM kacchamAM padhAryA ane anukrame guMdAgAne pAvana karyuM. te vakhate dIpacandrakumAranI uMmara 11 varSanI hatI. pUjya gurudevanA samAgamathI temano vairAgya prabaLa banyo ane pU. zrI pAse saMyama levAno nirNaya karyo. sAcuM ja kahyuM che A subhASitamAM sAdhUnAM darzanaM puNyaM, tIrthabhUtA hi sAdhavaH / tIrtha: tati neina, sadya: sAthaDasamAnamaH // bhAvArtha : sAdhuonAM darzanathI puNyanI prApti thAya che. sAdhuo svayaM tIrtharUpa che. pelA tIrtha to amuka samaya pachI phaLa Ape jyAre sAdhuno samAgama to tarata ja phalIbhUta che. tethI haMmezA sAdhu samAgama karatA rahevuM. dIpacandrakumAra pU. gurudeva zrI devajI svAmInA sAnnidhyamAM rahI dhArmika abhyAsa karavA lAgyA tema ja saMyama jIvananI tAlIma paNa letA rahyA. pU. AcArya zrIe paNa hIra barAbara pArakhyuM hatuM ke A bALaka AgaLa jatAM zAsanadIpaka thaze. barAbara ema ja thayuM. saMvata 1901nA mahAvada-1 guruvAre aMjAra zaheramAM 11 varSanI uMmare dIpacandrakumArane pUjya zrIe dIkSA ApI potanA ziSya banAvyA. dIpacandrajI svAmI nAma rAkhyuM. temanA moTAbhAI devakaraNajI svAmI potAnI paraNetarano 25 varSanI uMmare tyAga karI tIvra vairAgyanI sAthe dIkSA lIdhI hatI. te devakaraNajI svAmI eTalA Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 zrI dIpacandrajI svAmI pavitra puruSa hatA ke temane vacanasiddhi prApta thaI hatI. trIjA bhAI suMdarajI svAmIe sagapaNa karela. strIno 13 varSanI uMmare tyAga karyo hato. teozrI paNa khUba ja prabhAvazALI hatA. AvI rIte A baMdhutripuTIe zAsana zobhAvI saMghane gaurava apAvyuM. dikSita thayA pachI pU. zrI dIpacandrajI svAmIe saMskRta, prAkRta vagere bhASAomAM paripUrNa nipuNatA meLavI hatI. temaNe jainazAstrono paNa gahanatAthI abhyAsa karyo hato. temanI buddhi khUba ja tIvra hovAthI kaThina abhyAsa TUMka samayamAM karI zakatA. pUrvanA mahAna puNyanA udaye Abhyatara vyaktitvanI sAthe temanuM bAhya vyaktitva paNa khUba ja AkarSaka hatuM, jethI aneka bhavya AtmAo temanAthI dharmabodha pAmI jatA. saMvata 1937nA poSa vadi 13ne gurUvAre pUjya zrI dIpacandrajI svAmIne AcArya padavI lIMbaDImAM ApavAmAM AvI. saMvata 1940nI sAlamAM jayAre pUjya zrI nathujI svAmI kALadharma pAmyA tyAre gAdIpati tarIke paNa pUjya zrI dIpacandrajI svAmI jAhera thayA arthAta gAdIpati ane AcArya e be padavI temane prApta thaI. 'prabhAvaka AcAryazrIne prabhAvaka ziSya prApta thayA uttarAdhyayana sUtranA 32mAM adhyayanamAM bhagavAne pharamAvyuM che ke - na vA labhejjA niUNaM sahAyaM, gaNAhiyaM vA gaNAo samaM vA / ego vi pAvAiM vivajjayaMto, viharejja kAmesu asajjamANo // bhAvArtha sAdhaka AtmA potAnAthI guNamAM adhika athavA guNamAM samAna evA ziSyane prApta na kare to ekAkI pApakarmone dUra karato ane kAmabhogomAM alipta thato thako vicAre, ane sAdhanA mArgamAM AgaLa vadhe. pUjaya AcArya zrI dIpacandrajI svAmI, vacanasiddha ma. zrI devakaraNajI svAmI, ma. zrI rUganAthajI svAmI tathA tapasvI ma. zrI kasturacaMdajI svAmI ThA. 4 saMvata 1937nI sAlamAM mAMDavI kacchamAM cAturmAsa hatA te vakhate lIMbaDInA rahIza zAha jagajIvana rUganAtha tathA temanA tejasvI putra nAgarakumAra pUjya zrI pAse lIMbaDIthI abhyAsa karavA mATe AvyA. te ja arasAmAM sudAmaDAnA rahIza turakhiyA catrabhuja kAlidAsa paNa AvelA, te traNe vairAgIoe saMvata 1938nA caitra vadi-13 zanivAre mundrA mukAme pUjaya zrInA zrImukhethI dIkSA aMgIkAra karI ane temanA ziSya thayA. Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 177 temAM zrI nAgajI svAmI AgaLa jatAM prasiddha vaktA tarIke khyAti pAmyA. teozrIe aneka rAjavIone bodha pamADI jIvadayA vagerenAM aneka sArAM kAryo karAvyA. AvA ziSyathI pU. zrI dIpacandrajI svAmI tathA AvA AcArya guruvarathI prasiddhavaktA nAgajI svAmI paraspara gauravano anubhava karatA hatA ane ajarAmara saMgha tathA jina zAsanane khUba sArI rIte zobhAvatA hatA. ekenApi suziSyeNa, guru prApnoti gauravam / yathA candraprakAzena, rajanI yAti gauravam // - lekhaka bhAvArtha : jevI rIte candramAM prakAzathI rAtri gauravane prApta kare che tema suziSyathI guru gauravane pAme che. saMvata 1956nI sAlanuM pUjyazrInuM cAturmAsa zeTha khImacaMda ukAbhAInA AgrahathI vaDhavANamAM hatuM te vakhate paMDitarAja prasiddhavaktA zrI nAgajI svAmIne ghaNA zrAvakono Agraha thayo ke temane bhagavatI sUtra saMbhaLAvo. zrAvakonI vinaMtine mAna ApIne pUjya zrInI AjJAthI paMDitarAja zrI nAgajI svAmIe bhagavatI sUtra vAMcavAnuM zarU karyuM. lIMbaDI saMpradAyanA mukhI zeTha zrI motIlAla valama tathA bhAvanagaranA amuka zrAvako tathA AjubAjunAM gAmonA ghaNA zrAvako sUtranI vAcanA sAMbhaLavA AvyA hatA. paMDitarAja zrIe eka mahinAmAM bhagavatI pUruM ' gurujI sohe, sabhI ke mana mohe, birAja rahe pATa pe 'vaMdana kara lo tikaDutto ke pATha se..... saMvata 1957nI sAlamAM pUjya AcArya zrI dIpacandrajI svAmI lIMbaDI padhAryA. teo zrI chellAM 10 varSathI gAdIpati hatA paraMtu gAdInI pATe birAjayA na hatA. pUjaya zrInI vRddhAvasthA nihALI tathA teozrIne gAdInI pATe birAjavAno yogya samaya che ema dhArI lIMbaDInA zraddhALu zrAvako zeTha motIlAla vallabha ane saMghavI ujamazI vIrajI vagere saMghanA mukhya mANasoe aSADha suda-3nA caDate pahore zubha muhUrta pUjayazrIne gAdInI pATe birAjavA vinayapUrvaka vinaMti karI. te vinaMtI svIkArI pUjya zrI gAdInI pATe birAjayA. pUjayazrInA ziSya tapasvI kasturajI svAmI chellAM 22 varSathI ekAMtarA upavAsa karatA hatA. Ama temanA ziSya maMDaLamAM koI tapasvI, koI jJAnI, koI Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 zrI dIpacandrajI svAmI sevAbhAvI ema dareka guNovALA munio hatA. pUjayazrInA pATotsavanI khuzAlImAM AkhA gAmamAM pANI pALavAmAM AvI hatI. garIbone jamaNa ApavAmAM AvyuM hatuM. zaheranI tamAma nizALomAM vidyArthIone divAna sAhebanA hukamathI rajA ApavAmAM AvI hatI. zeTha motIlAla vallama tathA talasANiyA kastura bhole sajoDe AjIvana cothAvatanA paccakakhANa lIdhA hatA. Akhoya kAryakrama khUba ja bhavyatAthI UjavAyo hato. jainetara bhAIonI hAjarI paNa dhyAna kheMce tevI hatI. chappana upara ghera vAgatI. pUjaya AcArya zrI dIpacandrajI svAmIno puNya prabhAva adbhuta hato. teozrI jyAre pajya sAheba tarIke birAjatA hatA tyAre lIMbaDI moTA saMpradAyamAM pa6 sAdhuo hatA temAMya pUjaya zrI lAdhAjI svAmI, pUjya zrI devacandrajI svAmI, pUjya zrI gulAbacandrajI svAmI, vIra zrI maMgaLajI svAmI, paMDitarAja zrI uttamacandrajI svAmI jevA gItArtha munivaro tathA prasiddhavaktA zrI nAgajI svAmI, zatAvadhAnI paMDita zrI ratnacandrajI svAmI, sadUrvoktA kavivarya ma. zrI nAnacandrajI svAmI jevA prabhAvazALI munivaronA kAraNe saMpradAya deza-videzamAM khUba ja prakhyAta thaI gayo hato. pUjaya zrI pAse khImarAja bhAI, bhujanA prAgajIbhAI, lIMbaDInA dhanajIbhAI tathA jAdavajI bhAI vagere e dIkSA lIdhI hatI. AcArya zrI tathA prasiddhavaktA zrInA kAraNe saMghADo tathA saMpradAya soLe kaLAe khIlyA hatA. saMvata 1957nI sAlanuM comAsuM pUjya zrI Adi ThANAoe lIMbaDImAM karyuM. te sAthe varasAda ghaNo thayo hato. tapazcaryA khUba sArA pramANamAM thaI hatI. AkhAya zaheramAM khUba ja utsAha hato jethI cAturmAsa khUba ja dIpyuM hatuM. sonAmAM suMgadha bhaLe te nyAye lIMbaDInA mahArAja sara jazavaMtasiMhajI bhAdaravA suda-6nA divase darzanArthe padhAryA ne vinayapUrvaka keTalAka prazno pUchayA. pUjaya zrIe saMtoSakAraka javAba ApyA tethI mahArAja khuza thayA. tyArathI mahArAjAne mahArAja zrI pratye ghaNo ja premabhAva vadhyo ane haMmeza darzanano tathA vyAkhyAna vANIno lAbha letA hatA. vaMdana karIe dilanA joDI tAra gurujI vaMdana karIe pAvana thaIe karI hRdaya jhaMkAra gurujI pAvana thaIe; Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 179 e ja cAturmAsamAM mAMDavIthI dozI popaTabhAI 100 mANasono saMgha laI pUjayazrIne vaMdana karavA AvyA hatA. lIMbaDIthI saMghe 25 divasa temane rokI khUba ja AgatAsvAgatA karI. jUnAgaDhathI nAthAbhAI devacaMda saMgha laI AvyA, morabIthI mahetA aMbAvIdAsa DosANI, vAMkAnerathI zeTha premajI manajI saMgha laIne AvyA hatA. badhA maLI 250 mANaso hatA. temane lIMbaDInA saMghe 20 divasa rokyA. gAmamAM thALIo, sAkara vagere vaheMcavAmAM AvI saMghajamaNa vagere ghaNA thayA hatA. A prasaMga uparathI khyAla AvI zake che ke te vakhate zrI saMghamAM atithi satkAranI bhAvanA keTalI UMcI haze ! "atithirdevo bhava" e mahAkAvyane dhdhayamAM utAryuM haze tyAre ATalA divasa rokyA haze. Aje to atithi mahemAna Ave eTale mANasonuM moTuM pharI jAya eka vidvAne kahyuM che ke - atithiryasya bhagnAzo, gRhAtpratinivartate / sa tasmai duSkRtaM dattvA / puNyamAdAya gacchati // arthAt jene tyAM atithi AvI hatAza thaIne pAchA jAya che te tene duSkRta ApIne puNya laI jAya che. pUjyazrInA puNyaprabhAvane kAraNe saMpradAyanI dareka rIte jAhojalAlI hatI. "zrImad rAyacaMdabhAI kRta doharA" dIpacandrajI dekhIye, nIti kerA nAvI dharmadhurandhara dhAraNA, pUraNa prema prabhAva che (bhujaMgI chaMda) sadA dharmanA marmane jANanArA ghaNA bhede zAstrotaNA ANanArA ! mahApUjyarUpe kudharmo vidAryA! bhale prema pekhI padhAryA padhAryA che. aho dhanya che morabI guNanidhi 1 vaLI dhanya che zrAvako pArasiddhi che. kharA sutra pATho prItethI uccAryA bhale prema pekhI padhAryA padhAryA II sadA mukhamAM jemane miSTa vANI ! nahi paMtha verI taNI gAMTha tANI ! arihaMta zabdo mukhethI uccAryA bhale prema pekhI padhAryA padhAryA che gaNyo A saMsAra sarve dhULadhANI. dharyo bhAva sneha dayAguNa jANI II harI sarva zaMkA pUrA pUjya dhAryA bhale prema pekhI padhAryA padhAryA ! tajI jALane ANIo karmaprANI karyo prema ANI ure suvicAro | vaDA rAyacaMdra praNAmo uccAryA bhale prema pekhI padhAryA padhAryA. Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 zrI dIpacandrajI svAmI saMvata 1961nI sAlamAM pUjyazrIne saheja tAva caDhI gayo tethI zarIra nabaLuM paDI gayuM chatAM teozrI samatA bhAvamAM jhUlI rahyA hatA. potAnI sAvacetIthI be divasa pahelAM sAgArI saMthAro paccakkhI lIdho hato. te ja sAle caitravada-14ne maMgaLavAranA bapore traNa vAgye sAmathibhAve kALadharma pAmyA. pUjayazrInA svargavAsathI sarvatra hAhAkAra thaI gayo, kema ke pUjaya zrI khUba ja puNyasaMpanna ane prabhAvazALI AcArya hatA. svargavAsanA samAcAra jAhera thayA pachI lIMbaDImAM tathA AjubAjunA gAmomAM sakhata baMdobasta sAthe pAkhI pADavAmAM AvI hatI. lIMbaDI ThAkora sAhebanA hukamathI nizALo tathA korTe baMdha karavAmAM AvI hatI. pUjayazrIe sarva AyuSya 72 varSanuM bhogavyuM, 61 varSa sudhI saMyama pALyo. 25 varSa sudhI saMpradAyanuM netRtva karyuM ane zAsananI khUba ja zobhA vadhArI. mahArAjA zrI jazavaMtasiMhajIe pUjayazrInA ziSya prasiddhavaktA zrI nAgajI svAmIne AzvAsana patra lakhyo teno akSarazaH utAro nIce pramANe che. tA. 4-5-1905 svAmI zrI nAgajI svAmI ! ApanA guramahArAja zrI dIpacandrajI svAmI devagata thavAthI dIlagIrInI vAta che. alabatta, te pavitra sAdhu ane tapasvI hatA jethI temanI to unnati thaI sArA padane pAmyA paNa ApaNA svArtha sAme jotAM ApaNA zaherane tevA sAdhu puruSanA javAthI khAmI paDI. have tamAruM rahevuM paNa ahIM thoDuM thaze te paNa A zaheranI eka khoTa che. game te paMthanA sAdhu hoya paNa jo potAnA dharmamAM hoya to badhA upara samAnadaSTi hoya, tevA tamArA guru hatA. tame paNa tevA ja cho jethI Astika vargane ghaNo saMtoSa tathA lAbha hato. karma kaho ke IzvaramarajI kaho paNa ApaNA hAtha bahAranI vAta che, jethI saMtoSa mAnavo te ja upAya che. chevaTamAM Apa jema bane tema ApanA gacchanA niyamamAM jeTalI chUTa hoya eTaluM badhu lIMbaDImAM AvavuM javuM. temAM raheNAka rAkhazo ke amane badhAne ApanA satsaMga tathA darzanano lAbha thaze. li. jazavaMtasiMhanA daMDavat Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA sAdhakabaMdhuo pUjya sAheba zrI lAdhAjI svAmI tathA pUjya sAheba zrI megharAjajI svAmI. kaccha jillAnA mundrA tAlukAmAM guMdAlA gAma che. tyAM mAlasiMha nAmanA zrAvaka rahetA hatA. temane dareka sadguNothI yukta gaMgAbAI nAmanA gRhiNI hatAM. teo zrI jJAtie vIsA osavALa hatA, temanI aTaka deDhiyA hatI. temane traNa putro hatAM. temanA nAma anukrame tejapALabhAI, lAdhAbhAI ane megharAjabhAI hatAM. vAlIbAI ane vejabAI nAmanI be putrIo hatI. temAM zrI lAdhAbhAIno janma vi. saM. 1890mAM ane zrI megharAjabhAIno janma saM. 1895mAM thayo hato. saMvata 1903mAM lIMbaDI saMpradAyanA divyayuga prarvataka pUjya AcArya zrI devajI svAmI ghaNA ziSyo sAthe kaccha guMdAlA padhAryA ane tyAM dharmopadeza Apavo zarU karyo. temano bodha eTalo badho asarakAraka hato ke game tevA kaThaNa hRdayanA mANasane pIgaLAvavA temano eka ja vArano upadeza basa hato. Avo amUlya bodha sAMbhaLavA dareka zrAvaka-zrAvikAo hoMzabhera doDI AvatA. koI divasa Avo upadeza sAMbhaLyo na hoya ane pharIne sAMbhaLavA maLaze nahi evI utkaMThAthI AbAlavRddha sau upadezAmRtanuM pAna karavA AvatA. A upadeza sAMbhaLavA mAlasiMha bhAInA traNeya putro haMmezA AvatA. 181 eka vakhata pUjyazrIe saMsAranuM anityapaNuM varNavatAM ghaNA bhavya jIvanA hradaya pIgaLI gayA. temAM khAsa karIne lAdhAbhAI ane megharAjabhAInA hRdaya to saMsArathI tana virakta banI gayA ane saMyama levAno vicAra thayo tethI potAnA jyeSTha baMdhu tejapALabhAInI anujJA meLavI vidyAbhyAsa karavA banne bhAIo pUjya AcArya zrI devajI svAmI sAthe gayA. pU. gurudevanA caraNomAM rahI banne bhAIo vinayapUrvaka abhyAsa karavA lAgyA. zreyAMsi bahuvighnAni bhavanti mahatAmapi arthAt mahApuruSone paNa zreyanAM kAryomAM ghaNAM vighno Ave che. anubhavIonA A vacana pramANe keTalAka divasa pachI temanA vaDIlabaMdhu tejapALabhAIe banne bhAIone pAchA ghare teDI lAvavA prayatna karyo paNa te prayatnamAM teo niSphaLa nIvaDyA. pAchaLathI zIghra saMyama levA mATe lAdhAbhAIne tIvra IcchA thaI tyAre vaDIla baMdhunI rajA levA mATe guMdAlA AvyA. tejapALabhAIe rajA ApavAnI nA pADI. saMsAranAM sukhonuM varNana karyuM paraMtu " Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 zrI lAdhAjI svAmI tathA megharAjajI svAmI lAdhAbhAIne te sukhonI kyAM paDI hatI. potAno daDha nirNaya moTAbhAIne jaNAvI dIdho. lAdhAbhAI thoDA divasamAM samajI jaze ane dIkSA levAno vicAra paDato mukaze ema samajI tejapALabhAIe te vAta thoDA divasa cheDI nahi paNa lAdhAbhAI to dIkSA levA khUba ja IMtajAra rahyA. temano Avo daDha nizcaya joI gAmanA AgevAna gRhasthoe paNa tejapALabhAIne durAgraha choDI devA kahyuM. A vakhate lAdhAbhAInuM dhArmika jJAna kevuM che tenI kasoTI karavA keTalAka prazno temane pUchavAmAM AvyA jenA uttaro temaNe kevI rIte hoMziyArIthI ApyA te nIce vAMcavAthI samajAze. prazna : dharmathI zuM zuM phAyadA thAya che? uttara : dharmanuM ArAdhana karavAthI ane dharmane saMpUrNa rIte sevavAthI chevaTe mokSagati prApta thAya che. prazna : dayA konI pALavI? uttara : cha kAyanA jIvonI. prazna : cha kAya kayA kayA che? uttara : pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati ane trasakAya. caturAIthI AvA uttaro ApyA tathA saMsAranI anityatA, dehanI kSaNabhaMguratA, AyuSyanI asthiratA vagere evI sArI rIte varNavI batAvyuM ke darekane temanI zaktino khyAla Avyo ke AgaLa jatAM A bALaka vidvAnomAM agresara thaze. chevaTe tejapALabhAIe saMgha samakSa AjJApatra lakhI Apyo. saMvata 1903nA vaizAkha mahinamAM pUjya AcArya zrI devajI svAmI ziSya parivAra sAthe potAnI janmabhUmi vAMkAneramAM padhAryA. temano amRtamaya bodha sAMbhaLavA svadharmI, anyadharmI tathA amaladAra varga vagere saMkhyAbaMdha zrotAo AvatA hatA. tyAre lAdhAbhAI gurudeva pAse zAstrano abhyAsa karatA hatA. temanAM vartana. vANIthI vAMkAnera saMghane bahumAna bhAva jAgyo ane saMghanA agresaroe pUjayazrI pAse A umedavAranI dIkSAno lAbha levA mATe bhAvanA bhAvI. pUjayazrIe saMmati ApI. - galI galImeM guMje nAda-dIkSArthIno jaya jayakAra vAMkAneranI zerIe zerIe dIkSAnI vAto thavA lAgI. Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 183 saMvata 1903 vaizAkha suda-8nA divasa pUjya AcArya zrI devajI svAmIe lAdhAbhAIne dIkSA ApI ane temanuM nAma lAdhAjI svAmI rAkhyuM. te vakhate megharAjakumAranI vaya vadhu nAnI hovAthI dIkSA ApI nahi. "jJAnaprApti mATe sakhata puruSArtha ane pramAdano parityAga" saMvata 1903 thI 1910 sudhI navadIkSita munizrIe pUjaya gurudeva zrI devajI svAmI tathA temanA trIjA ziSya upAdhyAya zrI zivajI svAmI temaja anya paMDito pAse abhyAsa pUrNa karyo. temaNe cha sUtro kaMThastha karyAM. 32 sUtronuM saMpUrNa jANapaNuM prApta karyuM. temAM AzcaryanI vAta e che ke kaMThastha karela agara koI paNa vAMcela pustamAMno koI prazna pUche to jarA paNa acakAyA vinA turata saMtoSa pamADI javAba ApatA. temaNe saMskRta, prAkRta, ardhamAgadhI, kAvya, koSa, nyAya, alaMkAra, sAhitya vagerenA granthono gahana abhyAsa karyo hato. AvA jJAna saMpanna chatAM teo taddana nirabhimAnI hatA. zrI bhartuharie satya ja kahyuM che ke - bhavanti namrAstaravaH phalodgamaiH / navAmbubhirbhUmivilambino dhanAH // anuddhatAH satpuruSAH smRddhibhiH / ramAva vaiSa paropakArapAm nItizataka bhAvArtha: (AMbA jevA) vRkSo jema phaLa Ape tema vadhAre nIcA name che, vAdaLAomAM pANI Ave tema jamIna tarapha nIcA name che tema satapuruSonA jIvanamAM game teTalI samRddhi Ave (jJAna vagerenI) chatAM ahaMkArI thatA nathI paraMtu vadhAre namra bane che. A emano svabhAva ja hoya che. "24 varSanI uMmare potAnA upara karela svataMtra cAturmAsa" saMvata 1914nI sAlamAM vaDhavANa zaheramAM munirAja zrI lAdhAjI svAmIe svataMtrapaNe cAturmAsa laghubaMdhu megharAjajI svAmI sAthe karyuM. A zaheramAM kAkA karamazI rakhanA kAraNe moTA upAzrayamAM koI sAdhu comAsuM rahetA na hatA. te paMDitarAja zrI lAdhAjI svAmIe tyAM rahIne upAzraya khullo mUkyo. temanA laghubaMdhu pUjaya zrI megharAjajI svAmIe saMvata 1904nI sAlamAM navamA varSe jeTha suda-4nA pUjya AcArya zrI devajI svAmI pAse dIkSA lIdhI hatI. lIMbaDI saMpradAyamAM atyAra sudhI 200 thI vadhAre munirAjo thaI gayA paraMtu sauthI vadhAre nAnI uMmaramAM dIkSita thavAnuM saubhAgya pU. zrI megharAjajI svAmIne prApta Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 zrI lAdhAjI svAmI tathA megharAjajI svAmI thayuM hatuM. pUjya zrI megharAjajI svAmIe paNa bahu sAro abhyAsa karyo hato. temane be ziSyo hatA. (1) ma. zrI karamacaMdajI svAmI tathA (2) ma. zrI moTA zAmajI svAmI. saMvata 1922nI sAlamAM paMDitarAja zrI lAdhAjI svAmI prathama vAra gujarAtamAM padhAryA. pUjaya AcArya zrI devajI svAmInA tera ziSyomAMthI pahelI ja vAra gujarAtamAM gayA hoya to te pU. zrI lAdhAjI svAmI. te sAlamAM teozrI amadAvAda comAsuM rahyA. amadAvAda cAturmAsa pUrNa karI surata tarapha padhAryA. te tarapha jatAM aneka prakAranAM saMkaTa sahana karavA paDyA hatA chatAM teozrI aDaga rahyA hatA kAraNa ke uttama AtmAo zubha kAryamAM AvatA saMkaTone sahana karIne AraMbhela kAryamAM sAMgopAMga pAra Utare ja che. zrI bhartuharie sAcuM kahyuM che ke - prArabhyate na khalu vija bhayena nIcaiH / prArabhya vighnavihatA viramanti madhyAM // vinaiH punaH punArA pratidacamInAH | prAravyamuttamanA ja parityAnti nItizataka bhAvArthaH nIca puruSo vighnanA bhayathI kAryano prAraMbha karatA nathI. madhyama puruSo vighna AvatA AraMbhela kAryane choDI de che. uttama puruSo vAraMvAra vipnathI vihata thayA chatAM prAraMbhela kAryano tyAga karatA nathI. aneka prakAranAM saMkaTo tathA parISaho sahevA paDavA chatAM gujarAta bAjunI vihArayAtrA cAlu rAkhI aneka jIvone bodha Apyo. saMvata 1923nI sAlanuM comAsuM surata karI pharIne cAra varSe saMvata 1926nI sAlanuM comAsuM amadAvAda rahyA. te cAturmAsa pUrNa karI saMvata 1928nI sAlamAM zeSakALamAM kheDA padhAryA. tyAM temano upadeza eTalo badho asarakAraka nIvaDyo ke tyAM rahetA rUganAthadAsa bhAvasAranA putra pAnAcaMdanuM hRya saMsArathI taddana virakta banI gayuM. temaNe saMyama levAno nirNaya karyo. temane be patnIo hatI. temanA moTA bhAI ane patnIoe nA pADI paNa temane vairAgyano raMga pAko lAgyo hato tethI potAnA nirNayamAMthI calita thayA nahi. Akhare badhAnI anujJA meLavIne saMvata 1928nA poSa sudi-pUnamanA divase A anitya saMsArano tyAga karI pUjyazrInA prathama ziSya thayA. teo ghaNA bhadrika ane vinayI hatA. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA kheDAthI vihAra karI pUjya zrI surata padhAryA. tyAM temano upadeza bhAre asarakAraka nIvaDyo. tyAMnA bhAvasAra jagajIvanadAsanA ekanA eka putra uttamacandrane vairAgya utpanna thayo jethI mAtA zrI divALIbahenanI anujJA mAgI paraMtu mAtAe putramohanA kAraNe nA pADI. vairAgI AtmAone game teTalA aTakAvavAmAM Ave paraMtu teo kyAM sadhI aTake ? Akhare putranA tIvra vairAgya AgaLa mAtAnuM hRdaya pIgaLI gayuM ane temaNe ekanA eka vahAlasoyA dIkarAne saMyama levAnI anujJA ApI. saMvata 1928nA caitra sudi-8nA sattara varSanI uMmare temaNe pUjya zrI lAdhAjI svAmI pAse dIkSA lIdhI. teozrI pUjyazrInA bIjA ziSya thayA. temanuM nAma uttamacandrajI svAmI rAkhavAmAM AvyuM. AgaLa jatAM uttamacandrajI svAmI saMskRta bhASAnA prakAMDa paMDita banyA. teozrI AgamanA paNa acchA jANakAra hatA. prajJAcakSu paMDita sukhalAlajI jaina samAjamAM ucca kakSAnA vidvAna thayA tenI pAchaLa pAyAnI preraNA pUjya zrI lAdhAjI svAmI tathA paMDitarAja zrI uttamacandrajI svAmIe ApI hatI. banne pUjyoe zarUAtamAM paMDita sukhalAlajIne dhArmika jJAna tathA prAraMbhika saMskRta zIkhavADyuM hatuM. AvAM suvihita saMtonI kRpAthI paMDita sukhalAlajI keTalI UMcI kakSAe jaI zakyA ! saMtonI kRpAnA phaLa kharekhara adbhuta hoya che. 185 je vakhate paMDita zrI uttamacandrajI svAmIe dIkSA lIdhI tyAre suratamAM bullara sAheba jeo muMbaInA uttara vibhAganA ejyukezanala InspekTara hatA. teo pUjyazrIne maLyA ane ghaNA prazno pUchayA. pUjyazrI taraphathI saMtoSakAraka javAba maLavAthI teo khUba khuza thayA. pUjyazrIne vinaMtI karI ke Apa surata cAturmAsa padhAro, huM ApanI pAsethI jaina siddhAntanuM jJAna meLavuM. temanI AvI bhAvanA hatI paraMtu keTalAka saMjogo anukULa na hovAthI pUjya zrI tyAM cAturmAsa jaI na zakyA. muMbaInA prasiddha DaoNkTara pITarsane pUjyazrInI vidvattAnA vakhANa sAMbhaLI patra vyavahAra dvArA ghaNAM praznonA khulAsA meLavI ghaNo ja saMtoSa meLavyo hato. temane pUjyazrInA pratyakSa darzananI ghaNI ja IcchA hatI. eka vakhata pUjya zrI amadAvAdamAM cAturmAsa hatA tyAre DaoN. pITarsanane koIka kAraNasara amadAvAda javAnuM thayuM. pU.zrInA khabara maLyA ke teozrI ahIM ja che. samAcAra mokalAvyA ke AvatI kAle huM ApanI pAse AvIza paNa ekAeka aNaciMtavyuM rAtre ja muMbaI javAnuM thayuM tethI pUjyazrInA darzana thayA nahi. muMbaI jaI patra lakhI jaNAvyuM ke, ''Apa jevA mahAtmAnA darzana karavA huM bhAgyazALI na nIvaDyo te mATe dIlagIra Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 zrI lAdhAjI svAmI tathA megharAjajI svAmI chuM." DaoN. pITarsana hinduzAstranA tIvra jijJAsu hatA teo ghaNI vAra patra dvArA zaMkAnuM samAdhAna karatA. InspekTa sAheba zrI bullara sAheba nokarI choDI jarmanI gayA tyAre tyAMthI paNa pUjyazrIne prazno puchAvI zaMkAnuM nivAraNa thatAM harSa pradarzita karatA. yuropIyana skolaro tema ja anyadharmanA mahAtmAo ane kevaLAyelo varga pUjayazrIno paricaya karI jJAnavRddhi karavAnI sonerI taka meLavatA. A prasaMgo vAMcyA pachI eTaluM to jarUra thAya che pUjayazrInuM jJAna keTaluM sacoTa ane prabhAvazALI haze. saMvata 1929nuM comAsuM lIMbaDI karyuM. A comAsA pachI eka vakhata lIMbaDImAM tapagacchanA muni zrI khAMtivijayajI dAdA padhAryA. temanI sAthe pUjyazrIe carcA karI. te carcA upAzrayamAM sAMja sudhI cAlI hatI. pujayazrIne zAMtaprakRtine lIdhe jarAya ekabIjAne kalezabhAva utpanna thayo na hato. khUba ja saMtoSanI sAthe khAMtivijayajI mahArAja potAnA sthAnake padhAryA ane kahyuM ke AvA zAMta svabhAvI ane nirabhimAnI muni meM bahu ja thoDA joyA che. saMvata 1934mAM morabI padhAryA. samaparAnA harSacandrajIne vairAgya utpanna thatAM, kaMTabIjanonI anujJA meLavI 28 varSanI uMmare saMvata 1934 mahAsudapanA morabImAM dIkSA ApI potAnA ziSya banAvyA. saMvata 1941mAM surata mukAme morabInA rahIza devacandrajIne 45 varSanI uMmare pUjyazrIe dIkSA ApI. teozrI pU.zrInA cothA ziSya thayA. teo khUba ja bhadrika hatA. saMvata 1946nuM comAsuM rApara - kacchamAM karyuM. tyAMnA rahIza morabIyA jecaMda karamacaMdane koI kAraNe terApaMthInI zraddhA besI gaI hatI. temanI sAthe aneka sAdhuoe carcA karI hatI paNa zraddhA nahi paraMtu pUjayazrIe khUba carcA karI sUtra siddhAntanA sajjaDa dAkhalA ApI jecaMdabhAIne mULa zraddhAe lAvyA. pUjyazrImAM uttama prakAranA jJAnanI sAthe samajAvavAnI zakti paNa adbhuta hatI. rAparanuM cAturmAsa pUrNa karIne kaccha mAMDavImAM karamacaMdajI svAmIne dIkSA ApIne megharAjajI svAmIne ziSya tarIke soMpyA. teozrI megharAjajI svAmInA prathama ziSya thayA. temanI uMmara 29 varSanI hatI. (dIkSita thayA tyAre) saMvata 1948nuM comAsuM sAyalA karyuM. A comAsAmAM eka vakhata sAMjanA pratikramaNa karatA hatA. teozrI jyAre kAusagnamAM hatA tyAre temanI pAse thaI Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 187 eka sarpa nIkaLyo. bIjA sAdhuoe joyo ane badhA AghA khasI gayA. sarpa pUjyazrInI pAse Avyo chatAM paNa pU. zrI sthira rahyA. kAusagnamAM jarAya DagyA nahi. thoDI vAramAM sarpa cAlyo gayo. pUjayazrI AvA nIDara hatA. A ja comAsAmAM pU.zrIne mastakanI vedanA UpaDI chatAM tene samabhAvathI sahana karI. saMvata 1949nA kArataka mAsamAM jhAmaravAnA dardathI pU. zrInI AMkhe ochAyA AvyA ane carmacakSu baMdha thaI gayA paNa jJAnacakSu to haMmezane mATe khullA ja hatA. saMvata 1949mAM morabImAM kacchamAM zAmajI svAmIe dIkSA lIdhI ane teozrI pU. megharAjajI svAmInA bIjA ziSya thayA. te ja sAlamAM jeTha mahinAmAM kaccha ratADiyA (gaNezavAlA)nA vatanI zivajIbhAIe potAnI sagapaNa karelI kanyAne tathA samRddhine tyAgI dIkSA lIdhI. teozrI pUjaya zrInA pAMcamA ziSya thayA. teozrI khUba ja tapasvI ane suvihita saMta hatA. tapasvI zrI zivajI svAmI jayAre mAtAnI kukSimAM hatA tyAre temanA mAtuzrI muMbaImAM hatAM. beThAM beThAM bAjarAnA roTalA banAvI rahyAM hatAM. eka saMte abhigraha dhAraNa karyo hato ke UMdhI cAlaNI upara bAjarAno roTalo sUjato paDyo hoya to ja mAre vahoravuM, nahitara vahoravuM nahi. barAbara te ja rIte roTalA banAvI mAtuzrI e cAlaNI upara mUkyA hatA ane saMta padhAryA. badhuM zuddha hatuM. bhAvapUrvaka saMtane pratilAmyA. pelA saMta kahetA gayA ke tame ratnakukSImAtA banazo, tamAro putra saMyama leze ane tamAruM tathA zAsananuM nAma ujjavaLa karaze. barAbara te ja pramANe banyuM. (pU. gurudeva zrI navalacandrajI svAmI pAsethI sAMbhaLela) saMvata 1954nI sAlamAM tArAcaMdajI svAmIe 14 varSanI uMmare caitravadi10 nA vaDhavANamAM dIkSA lIdhI. teo paMDita zrI uttamacandrajI svAmInA ziSya thayA. temaNe sUtra-siddhAntano sAro abhyAsa karyo hato. saMvata 1955mAM dazAzrImALI vaNika choTAlAlajIe jeTha suda-3nA divase 11 varSanI uMmare amadAvAdamAM dIkSA lIdhI ane pU.zrInA chaThThA ziSya thayA. saMvata 1956mAM amadAvAdamAM sAtamAM ziSya lallujI svAmIe dIkSA lIdhI. (kacchanA khuzAlacaMdajI svAmIe dIkSA lIdhI) te AThamA ziSya thayA. e ja sAlamAM ma. zrI lakSmIcaMdajI svAmI ke jeo siyANInA cauhANa rAjapUta hatA temaNe 14 varSanI uMmare dIkSA lIdhI ane harSacandrajI svAmInA ziSya thayA. Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 zrI lAdhAjI svAmI tathA megharAjajI svAmI pUjayazrInAM carmacakSu na hovA chatAM game tevA kaThina praznonA khulAsA jJAnacakSu vaDe tvarAthI ApatA tethI pUjya zrI tarapha anyadarzanIo paNa khUba mAnathI jotA. saMvata 1961mAM pUjya AcArya zrI dIpacandrajI svAmIne vyAdhi pedA thatAM caitravada-14nA 72 varSanuM AyuSya bhogavI kALadharma pAmyA. A mahAtmA pUjayazrInA vaDIla gurubhAI hovAthI temane khUba ja AghAta lAgyo paNa kALa pAse koInuM cAlatuM nathI. lIMbaDI gAdInuM sthaLa khAlI na rahe te mATe lIMbaDImAM AgevAno pUjayazrIne vinaMtI karavA vaDhavANa AvyA. pUjya zrI aSADha sudi-3nA lIMbaDI padhAryA. vi.saM. 1963nI sAle badhA sAdhuo lIMbaDImAM bhegA thayA. sAdhujIoe tathA saMghe pUjayazrIne gAdInI pATe birAjavAnI vinaMtI karI. phAgaNa suda-7nA caturvidha saMghanI hAjarImAM pUjyazrIne vidhisara gAdIpatinI padavI ApavAmAM AvI. pUjya zrI lAdhAjI svAmI AcAryapadane mATe saMpUrNa lAyaka hatA, gItArtha hatA, bahusUtrI hatA paraMtu AMkhe jakhama hovAthI zAstranA niyama pramANe AcArya padavI ApI zakAya nahi. AcAryanI ATha-saMpadA zAstromAM batAvI che, temAM zarIra saMpadAno samAveza paNa che, zarIre koI paNa jAtanI khoDa khAMpaNavALAne AcAryapada ApI zakAya nahi. vyavahAramAM paNa evuM bane che ke batrIsa lakSaNayukta hoya teno ja rAjyAbhiSeka thAya che. khoDa-khAMpaNavALA rAjA banI zakatA nathI. paMDita ma. zrI uttamacandrajI svAmI tathA bIjA ziSyo pU. zrI pAse rahyA. ziyALo, unALo zAMtithI pasAra thayo. saMvata 1964nuM comAsuM pU. zrI Adi 6 ThANA rahyA. temane zrAvaNa sudi-pathI maraDo thayo. maraDAnA vyAdhithI azakta thaI javA chatAM temanuM mana svastha hatuM. maMdavADa vadhato gayo. azakti khUba thaI gaI. khorAka levAto baMdha thayo. sAvacetIthI sAgArI saMthAro paccakkhI lIdho. aMte doDha varSa sudhI gacchane saMtoSa Upaje evI rIte kArya karI saM. 1964nA zrAvaNa vadi-10nA sAMje sarva jIvone khamAvI samAdhipUrvaka, mahAvIra svAmInuM nAma smaraNa karatAM karatAM kALadharma pAmyA. pUjayazrInA svargavAsanA samAcAra jAhera thatAM lIMbaDIthI tathA AjubAjunAM gAmomAM pANI pALavAmAM AvI. nAmadAra ThAkora sAheba taraphathI nizALo tathA korTe baMdha rAkhavAmAM AvI. pUjaya zrI lAdhAjI svAmI pustakAlaya" temanA smAraka tarIke lIMbaDImAM cAle che. sadAnaMdI ma. zrI choTAlAlajI svAmIe enI sthApanA karI che. Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 189 'pU. AcArya zrI devacaMdrajI svAmI pU.zrIno janma vi.saM. 1902, rAmANIyA-kaccha (tAluko mundrA)mAM thayo hato. emanA pitAzrInuM nAma rANA mepA sAvalA hatuM tathA mAtAnuM nAma nAmaIbAI hatuM. jJAtie vizA osavALa hatA. pU. AcArya zrI kAnajI svAmInA satsaMgathI temane dIkSAnA bhAva jAgyA. pitA-putra sAthe vi.saM. 1913, phAgaNa sudi-13nA mAMDavI kacchamAM dIkSA aMgIkAra karI hatI. gurU bhagavaMtanA sAnnidhyamAM khUba ja jJAna-dhyAnamAM AgaLa vadhyA. emanuM vicaraNa kaccha ane saurASTramAM vizeSarUpa thatuM. ekAdhika zatAyuSI mahAsatIjI zrI velabAI AryAjIne guMdAlA mukAme vi.saM. 1967nI sAle pU. devacandrajI svAmIe dIkSA ApelI tathA kaheluM ke "velabAIno velo vadhato raheze." A vacano akSaraza: sAcA paDelA. teozrI AvA vacanasiddha mahApurUSa hatA. vi.saM. 1968, vaizAkha vadi-9nA divase lIMbaDI mukAme pU.zrI megharAjajI svAmIne gAdIpati pada tathA pU. zrI devacaMdrajI svAmIne AcArya pada ApavAmAM AvyuM hatuM. pU.zrInA zAsanakALa daramiyAna lIMbaDImAM be vAra sAdhu saMmelana bolAvavAmAM AvyA hatA. pU. zrI devacaMdrajI pAThazALA' nAmanI be skUlo eka rAmANIyAmAM tathA bIjI sAyalAmAM cAle che. kavivarya pU. nAnacaMdrajI svAmI Adi ghaNA ziSyo pU. sAhebanA thayA hatA. lIMbaDImAM "pU. zrI devacaMdrajI pustakAlaya" cAle che je bRhad gujarAtamAM agrasthAne che. pU.zrI vi.saM. 1971nI sAle ajarAmara saMpradAyanA gAdIpati banyA hatA. chelle teozrI lIMbaDImAM sthiravAsa rahyA hatA tyAre kavivarya pU. nAnacaMdrajI svAmIe temanI khUbaja sevA karI hatI. pU.zrI devacaMdrajI svAmI vi.saM. 1977, kArataka vada-8nA lIMbaDI mukAme svargavAsa pAmyA hatA. teozrInA cha ziSyo thayA hatA. pU.zrI suMdarajI svAmI tathA pU.zrI rAyacaMdajI svAmI (baMne bhAIo) paNa teozrInA ja ziSyo hatA tathA bidaDA (kaccha)nA hatA. Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 zrI lavajI svAmI pUjaya sAheba zrI lavajI svAmI lIMbaDI pAsenA bhAla pradezamAM vejalakA gAmamAM bhAvasAra jJAtimAM narasiMhadAsa nAme eka vepArI rahetA hatA. temanAM patnInuM nAma kezarabahena hatuM. teo Arya sannArInA saguNothI zobhatA hatA. temanI pavitra kukSie vikrama saMvata 1912nA zrAvaNa sudi-11 budhavAre rAtre 1-00 vAgye eka puNyazALI putrano janma thayo. prAcIna rUDhi anusAra bArame divase janma nakSatranA AdhAre lavajI evuM nAma ApyuM. saMta dekha doDa AI, jagata dekha roI; prema AMsu DAra DAra, lokalAja khoI.... aba to merA... - mIrAMbAI mIrAMbAInA vacana pramANe pUrvabhavanA saMskArone kAraNe bacapaNamAM ja koI saMtapuruSone dekhatAM tarata ja temanA tarapha lavajI kumAra saprema doDI jato ane temano upadeza sAMbhaLato. saMta AvatA dekhIne, choDe gharakA kAma Dagale Dagale nIpaje, koTi jagana phala tAma | saMta AvatA dekhIne, jhaTaka namAve zISa ! eka pApakI kahAM kahuM, hare koTi pApa Iza ! Ama saMto taraphanA premane kAraNe bhavya AtmAo khUba sAro lAbha laI zake che. saMta samAgamanA lAbho agaNita che, tenuM varNana dareka dharmagranthomAM Ave che. lIMbaDI saMpradAyanA mahAtmA zrI jIvarAjajI svAmI tathA temanA suziSya kavirAja zrI govaradhanajI svAmI Adi munirAjo vicaratAM vicaratAM bhAlapradezamAMnA palAvI gAmamAM padhAryA. tyAMnA bhAviko temanA upadezano lAbha sArI rIte levA lAgyA. lavajIkumAra vejalakAthI palADI AvyA ane guru mahArAjanA samAgamamAM rahevA lAgyA. jevI rIte khetaranI kheDAyelI kALI jamInamAM paDelAM bIja bIjA varasAdano saMyoga thatAM Uge, phUle ane phaLe te pramANe lavajIkumAranA jIvanamAM paNa banyuM. saMsAra uparano mohabhAva dUra thatAM vairAgyano uddabhava thayo. potAnA nikaTanA saMbaMdhIonI mahAparizrama vaDe anujJA meLavI guru deva samIpe rahI dhArmika abhyAsa karavA lAgyA. Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 191 'he rAja mane lAgyo che saMyamano raMga lavajIkumArane sAthe laI pU. guru bhagavaMto vicaratAM vicaratA sAyelA padhAryA. tyAM lokapriya ThAkora sAheba kezarIsiMhajI rAja karatA hatA. temanA nyAya nIti khUba vakhaNAtA. te rAjA sAhebane lavajIkumAranA bALapaNamAM saMsAratyAga karavAnA khabara maLatAM tene bolAvI nAnI vayamAM saMyama levAnuM kAraNa pUchayuM. tenA pratyuttaramAM te bALake javAba Apyo ke, "A saMsAra asAra che, temAM eka dharma ja zaraNabhUta che. mArA AtmAnA kalyANa mATe mAre saMyama levo che." ItyAdika potAnI samajaNa pramANe sArA javAbo ApyA jethI mahArAjane khUba AnaMda thayo ane emaNe premathI saMyama levAnI saMmati ApI. zreyAMsi bahuvighnAni bhavanti mahatAmapi / azreyasi pravRttAnAM kvApi yAnti vinAyakAH / bhAvArtha: mahAna puruSone paNa zreyanA kAryamAM ghaNA vipna Ave che jyAre azreyanA kAryamAM pravRtta thayelAone game tyAMthI madada maLI jAya che. sArA kAmamAM vipna ghaNA" e kahevata anusAra pharIne dIkSA pahelA vipna naDyo. pUjaya zrI jIvarAjajI svAmI Adi saMto vaDhavANa tAlukAnA rAmaparA gAmamAM padhAryA. tyAMnA zrAvakoe lavajIkumArano dIkSA mahotsava karavA gurumahArAjane vinaMtI karI ane gurumahArAje te vinaMtI svIkArI. A vAtanI khabara vaDhavANa saMsthAna polIsa supariTenDanTa (phojadAra) ke jeo nAgara gRhastha hatA temane paDI tethI temaNe paNa dIkSA baMdha rAkhavAno hukama karyo. lavakumArane darabAragaDhamAM bolAvI puSkaLa kasoTI karI paNa kumAre evA sacoTa javAba ApyA ke polIsavaDA mauna thaI gayA ane atyAnaMda sAthe dIkSAnI anumati ApI tathA dIkSA mahotsavanA dareka kAryamAM ulaTabhera joDAI pahelI zobhAyAtrA darabAragaDhamAM potAnA taraphathI caDAvI lAbha lIdho. saMvata 1924 jeTha vada-2 rAmaparA gAmanI bahAra bhAlAgaDiyA hanumAnanI jagyAmAM dIkSAno kAryakrama goThavAyo. pU. zrI jIvarAjajI svAmIe dIkSA ApI navadIkSita zrI lavajI svAmI evuM nAma ApI kavivarya zrI govaradhanajI svAmInA ziSya tarIke jAhera karyA. "Knowledge is life, ignorance is death" dIkSita thayA pachI lavajI svAmI jJAna prApta karavAmAM masta rahevA lAgyA. teo samajatA hatA ke jJAna e jIvana che, ajJAna e mRtyu che. TUMka samayamAM ja Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 zrI lavajI svAmI AcArAMga, dazavaikAlika, uttarAdhyayana, niriyAvalikA, anuttarovavAI Adi sUtro kaMThastha karyo. jJAnaprAptinI sAthe gurumahArAjanI vaiyAvacca paNa mana-vacanakAyAthI karatA jethI sArI gurukRpA prApta karI hatI. temanA vyAkhyAnothI zrotAjano khUba ja prabhAvita thatA. lADavA zrImALI vaNika jJAtinA mANekacaMdabhAIne pIgaLAvI saddhodha pamADyo. temanA upadezanI saphaLatAno A prathama dAkhalo hato. AgaLa jatAM mANekacaMdabhAIne utkRSTa vairAgya utpanna thatAM saMvata 1935nA mahA mahinAmAM amadAvAdamAM pU. zrI lavajI svAmI pAse dIkSA lIdhI. teo cAra varSa saMyama pALI saMvata 1940mAM kALadharma pAmyA. 'gurudevano viyoga ane bIjA ziSyanI prApti pU. zrI zirachatra ane jJAnadAtA gurudeva zrI govaradhanajI svAmI sAyalA padhAratAM ja zarIramAM vyAdhi thayo. te vyAdhie gaMbhIra svarUpa pakaDatAM aMte saMvata 1946 aSADha suda-8nI rAtre teozrI kALadharma pAmyA. saMvata 1947nI sAlamAM caritranAyaka zrI jetapura (kAThI) padhAryA. temanA pavitra darzana ane nirmaLa vANI sAMbhaLavAnI tIvra abhilASA vaNika jJAtinA harakhacaMda karmacaMda bAvIzIne hatI te pUrNa thaI. temanA bodhathI harakhacaMdabhAIno vairAgya daDha thayo. 44 varSanI uMmare eka putrIne sAsare vaLAvI. saMvata 1947 mahA vadi-9nA divase jetapuramAM dIkSA aMgIkAra karI. temanuM nAma harSacandrajI svAmI rAkhavAmAM AvyuM. temaNe gurusevAmAM rahI dara mahine sAta upavAsa jiMdagIparyata karavAnA daDha abhigraha sAthe saMyama jIvananI zarUAta karI. pU. gurudevanI sAthe rahI aneka sthaLe vicarI lIMbaDImAM kALadharma pAmyA. saMyamI jIvana thoDuM paNa sAruM, saMsArI jIvana ghaNuM paNa sAruM nahi. banne ziSyo TUMka samayamAM kAma karI gayA. pU. zrI lavajI svAmI grAmAnugrAma vicaratAM vicaratAM muLI tAlukAnA khATaDI gAme padhAryA. tyAMnA kSatriya jajIbhAInAM dharmapatnI bonajInA suputra jeThIjIe pU. zrInAM caraNomAM jIvana samarpita karyuM. saMvata 1958 mahAvadi-2 somavAre rAmaparAmAM dIkSA aMgIkAra karI. temanuM nAma jeThamalajI svAmI rAkhavAmAM AvyuM. te jeThamalajI svAmIe saurASTramAM rahI jIvadayAnA ghaNAM kAmo karAvyA hatAM jenuM varNana AgaLa karavAmAM Avaze. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 193 saMvata 1959mAM kheravA cAturmAsa karI tyAMnA ThAkoro ke jeo jaina sAdhuono tiraskAra karatA hatA temane bodha pamADI pU. zrIe cAturmAsa kSetra khulluM mUkyuM. tyAMnA musalamAnone paNa bodha pamADI jIvahiMsAno sadAne mATe tyAga karAvyo. - aneka rAjAo, rAjakumAro vagerene pratibodha saMvata 1962mAM sAyalA padhAryA, tyAMnA pATavI kuMvara zrI madArasiMhajIe pUjayazrInA darzana-vANIno lAbha levA uparAMta mahAvIra prabhunA janma divase potAnI cAlatI jInIMga phekTarI baMdha rAkhavA hukama karyo hato. saMvata 1965nI sAlanuM comAsuM vaDhavANa thatAM tyAMnA bhAvi mahArAjA jazavaMtasiMhajI upAzrayamAM AvI haMmezA satsaMgano lAbha letA hatA. temanI sAthe temanA kuTuMbIjano paNa lAbha levAnuM cUkatA nahi. keTalAka lokoe dArU-mAMsa vagere mahAvyasanono tyAga karyo hato. saMvata 1966nuM comAsuM dhAMdhalapuranA darabAra zrI khavaDa moTA rUkhaDanA ati AgrahathI tyAM ja karyuM. temaNe pU. zrInA satsaMgathI jiMdagIparyaMta dara varSe zrAvaNa mAsamAM zikAra-tyAganI pratijJA karI hatI, tenI khuzAlImAM temaNe sAkaranI prabhAvanA karI hatI. geDInA bhAvika darabAroe pU. zrInA upadezathI hindu - musalamAna vagerene mahAvIra jayaMtI pALavA mATe TharAva bahAra pADyo hato. vaNAnA darabAro rANA zrI jAmasiMhajI vagere avAra - navAra svAmIjInA satsaMgano lAbha levA uparAMta dara varSe mahAvIra jayaMtI paLAvavA darekane hukama karI TharAva karyo hato. pUjayazrI lavajI svAmI rAjapura padhAryA tyAre tyAMnA nAmadAra darabAra sAheba zrI mAnasiMhajIe potAnI kacerImAM padhArI vyAkhyAna ApavA mATe AmaMtraNa karyuM hatuM. pU. zrIe temanI vinaMtine mAna ApI tyAM vyAkhyAna ApyuM hatuM. chevaTe darabArazrIe mahAvIra jayaMtI pALavA mATe hukama karyo ke te divase jaina temaja jainetaroe potAnA badhA dhaMdhA rojagAra vagere baMdha rAkhavA. aMkevALiyAnA darabAra zrI tathA temanA kuMvaroe pU. zrInA darzana vANIno lAbha laI mahAvIra jayaMtI pALavA mATe kAyamI TharAva pasAra karyo hato. taduparAMta darabAra zrI umedasiMhajI bApue potAne maLelA apUrva satsaMganA lAbhanI yAdI jALavI rAkhavA jJAnadAtAnA amUlya lAbha mATe sAmayikanI 1OOO prato chapAvI maphata vaheMcI hatI. jainetara hovA chatAM jainadharmanA pustaka mATe ATaluM mAna te Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 ghaNuM ja prazaMsanIya kahevAya. saMvata 1967nuM cAturmAsa jetapura kAThI rAjyamAM padhAratAM tyAMnA nAmadAra darabAra sAheba jasAvALA vagere darabAroe jaina sthAnakamAM pahelI vAra AvI vyAkhyAnano lAbha lIdho. pachI rasa paDatAM AkhA cAturmAsamAM vyAkhyAna vANIno lAbha letAM. dekhAva khUba ja ramaNIya hato. chevaTe kArataka sudi-pUnamanA divase darabAra zrI rANIgavALA vyAkhyAnamAM UbhA thaI jiMdagIparyaMta zikAra nahi karavAnI pratijJA karI hatI ane tenI khuzAlImAM darekane sAkaranI lANI karI hatI. zrI lavajI svAmI AvA uttama niyamathI lokomAM khuzAlI patharAtAM jaino taraphathI cAMdInA kAskeTamAM mAnapatra temane enAyata karavAmAM AvyuM hatuM. tenuM lakhANa bahu sAruM hatuM. jetapuranA nAmadAra darabAra unaDavALA potAnA gAma cUDAmAM mahArAjazrIne ati AgrahathI laI jatAM teozrI te ja divase potAnA nyAyAdhIza dozI harajIvanabhAI vagere maMtrI maMDaLa sahita AvI pahoMcyA hatA. upAzrayamAM AvI darzana - vANI vagereno lAbha laI ma. zrIne khAsa pAMca divasa rokyA hatA. darabArazrInA AmaMtraNathI pU. zrI dararoja darabArI utArAmAM jAhera vyAkhyAno ApatA hatA. te gAmamAM paryuSaNa - parva nahi paLAtA hovAthI te pALavA tathA mahAvIra jyaMtI jAhera rIte pALavA, korTa baMdha rAkhavA tema ja jIvahiMsA nahi karavA (jiMdagIparyaMta) tathA teno Adeza paNa nahi ApavA pratijJA lIdhI hatI. pU. zrInA upadezathI ja eka sarkyulara bahAra pADyo hato jeno utAro nIce pramANe che. "amAro mukAma cUDAmAM, nAmadAra soraTha prAMtanA poliTIkala ejanTa sAhebanA padhAravAnA prasaMge thatAM ahIM lIMbaDI saMpradAyanA mahArAja zrI lavajI svAmI, ma. zrI jeThamalajI svAmI padhAratA, temanA prItipUrNa ati umadA dharmopadezanI amRtadhArArUpa bodhathI amArA ane cUDAnI raiyatanA dilane dharmapratye asara thatAM uttamottama lAgaNIthI amoe ma. zrI samakSa koI paNa prANInI hiMsA nahi karavAnI pratijJA karIe chIe tema ja covIsamA tIrthaMkara mahAvIra svAmInI janma tithi caitra sudi-13nA divase AkhA gAmamAM pAkhI pALavA mATe kheDUta, vepArI vagere lokone pharamAna karavAmAM Ave che tathA paryuSaNa-parvanA ATha divasa paNa pALavA." (vagere TharAvamAM lakhyuM hatuM.) vALA unnaDa godaDanI zahI tA. 21 jAnyu. 1913 mu. cUDA. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 195 darabArazrInA AvA prazaMsApAtra kartavyathI prajAmAM umaMga ane utsAha UbharAyA hatA. prajA taraphathI darabArazrIne mAnapatra enAyata karavAmAM AvyuM hatuM. bIlakhA (jetapura tAbe) padhAratAM tyAMnA darabAra sAheba vALA kAMthaDa nAjA tathA darabAra zrI bhImAvALA, sAyalAnA prinsa vajubhAI kAMthaDavALA sTeTanA divAna sAheba vagere pU. zrInA vyAkhyAnano lAbha levA uparAMta kumArazrI vajubhAI kAMthaDavALA sTeTamAM jIvahiMsA nahi karavA tathA agiyArasa ane amAsa pALavA mATeno lekhita paripatra bahAra pADavAthI bilakhAnI tathA anya prajA temanA prazaMsanIya kAryathI khUba ja harSita thaI hatI. AvI rIte keTalAya rAjAmahArAjAone dharmamArge vALI jIvadayAnA kAryo karAvyAM hatAM. vi. saMvata 1970mAM jAma kaMDoraNA cAturmAsa padhAratAM jAmanagarathI Avela ImpIrIyala lensarsanA ghoDesavAranI TukaDIno mukAma bahAravaTiyAne pakaDavA nimitte thayo hato. soDhA mAlubhA tathA temanA tAbenA bIjA savAro haMmezAM jaina sthAnakamAM hAjara thaI pU. zrInA pavitra vacanAmRto sAMbhaLavAno lAbha laI chevaTe cAturmAsamAM dArU, mAMsa tathA paradArAno jiMdagI paryaMta tyAga karavAnI pratijJA lIdhI hatI. tyAMnuM comAsuM pUrNa karI satodaLanA darabArazrIe potAnA gAma bahAranA bagIcAmAM potAnA baMgalAmAM pU. zrIne be divasa rokI jAhera vyAkhyAno apAvyAM hatAM tathA keTalAka darabAroe jiMdagI paryaMta jIvahiMsA tathA dArU, mAMsa vagere vyasanonuM sevana nahi karavAnI pratijJA lIdhI hatI. saMvata 1973nuM cAturmAsa cUDAmAM karyuM, tyAMnA ThAkora sAheba jorAvarasiMhajI tathA divAna sAheba tema ja bagasarAnA darabAra zrI vIrAvALA sAheba avAra navAra padhAratA hatA. te vakhate pU. zrInA ziSya jeThamalajI svAmIno aMgrejI abhyAsa cAlato hato. sthAnika jaino mAstarane rokavA azakta nIvaDatA ThAkora sAhebane khabara paDatAM tarata ja potAnA kharce kArataka sudi pUnama sudhI aMgrejI skUlanA mAstara zA maganalAla mugaTarAma vaccharAjAne rokI abhyAsamAM Arthika madada karI potAno vizuddha prema batAvyo hato. cAturmAsanA aMte vastrAdi vahorAvI potAnA bhaktibhAvane pragaTa karyo hato. eka vakhata vaDhavANanA rAmaparA gAme padhAravAnuM thatAM vaDhavANanA eDaminisTreTeDa khAna bahAdUra zaiyada, saMzuddIna pAdarI sAheba khAsa pUjyazrInA darzanArthe AvyA hatA. musalamAna birAdaroe kasAInI dukAna calAvavA hilacAla zarU karI hatI paraMtu eDaminisTreTeDa sAhebe A pagaluM nahIM bharavA pU. zrIne prathama Apela vacana pramANe tenuM pAlana karI, te kRtyane dhikkArI kADhyuM hatuM. Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 zrI lavajI svAmI jAmanagara, vaDhavANa, jetapura, dhorAjI ane vAMkAnera vagere thaI lagabhaga 200 gAmamAM pU. zrInA upadezathI mahAvIra jayaMtI paLAtI hatI. saMvata 1976nI sAlanuM cAturmAsa vaDhavANa thatAM tyAMnA ThAkorasAheba jorAvarasiMhajI avAranavAra lAbha levA uparAMta pUjayazrInA darzanArthe AvanAra mahemAnonI sTeTa taraphathI yogya sarabharA karavA pote hukama karyo hato ane temane darabArI gesTa hAusamAM utAro ApavAmAM Avato hato. te sivAya vaDhavANa sTeTamAM eke tahevAra pALavAmAM Avato na hato te A cAturmAsamAM aThThAIdhara ane saMvatsarInA divase korTo tathA hAIskUlo vagere dara varSe pALavA TharAva maMjUra karavAmAM Avyo hato. AcAryapada pradAna mahotsava saMvata 1978 mahAsudi pUnamane zanivAranA divase lIMbaDImAM caturvidha saMghanI hAjarImAM lavajI svAmIne AcAryapadavI ApavAmAM AvI hatI. jenI noMdha vartamAna patro paikI kAThiyAvADa TAImsa, sthAnakavAsI jaina vagere patroe lIdhI hatI, jeno TUMka sAra nIce pramANe che. lIMbaDI saMpradAyanA pU. zrI lavajI svAmIne lIMbaDI saMpradAyanA AcArya banAvavAmAM AvyA che. temanA ziSya muni zrI jeThamalajI svAmIe temanuM jIvana caritra bahAra pADyuM che. dezI rAjAo ane moTA moTA amaladAro mahArAjazrI pratye sAro anurAga dharAve che. AcAryapada samAroha prasaMge lIMbaDInA ThAkora sAheba sara dolatasiMhajIe paNa bhAga laI te kAryakramane khUba zobhAvI dIdho hato. A prasaMge poliTikala oNphisaro, rAjA-mahArAjAo ane anya amaladAro taraphathI jainacAryazrIne mATe abhinaMdananA ghaNA tAra ane patro AvyA hatA. 'dayA dharamako mUla hai I - saMvata 1981nI sAlamAM jetapura (kAThI) cAturmAsa hatuM. A cAturmAsamAM ghaNA jIvadayA vagerenAM kAryo thayAM. tyAMnA khATakI vADAne maMjUrI maLI gaI hatI paNa pUjayazrInA upadezathI baMdha thaI gaI hatI. te uparAMta jetapura najIkanA jUnAgaDha tAbAnA navAgaDha mahAla che tyAM musalamAna lokoe govadha karavAnI hilacAla upADI te khabara pUjyazrIne paDatAM tene aTakAvI devA aneka upAyo Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA karI bhaviSyanA mATe te pApa, sadaMtara dUra karAvyuM hatuM. te prazaMsanIya kArya mATe ghaNAM chApAMvALAo, rAjyakartAo ane mahAjanoe jUnAgaDhanA lokapriya dIvAna amIra zekha mahamadabhAI sAhebane tAra ane patro dvArA abhinaMdana pAThavyAM hatAM. saMvata 1984nI sAlanuM chelluM cAturmAsa sAyalAnA ThAkorasAheba ane jainasaMghanA atyaMta AgrahathI sAyalAmAM nakkI thayuM hatuM paraMtu vaDhavANa zahera padhAratAM tabiyata lathaDatAM tyAMnA saMghe vaDhavANa cAturmAsa rahI javA vinaMtI karI jethI pUjya zrI tyAM rokAI gayA. tabiyatamAM tAva pratidina vadhavAnA khabara sarvatra prasaMratAM ghaNA gamanA saMgho pUjyazrInA darzanArthe AvyA hatA. vaDhavANanA ThAkorasAheba paNa tabiyatanA khabara kADhavA acAnaka potAnA dIvAna vagere maMDaLI sAthe upAzrayamAM AvyA hatA ane dareka prakAranI sAmagrI pUrI pADavA pote IcchA darzAvI hatI. 197 divALInA tahevAromAM bharabajAramAM jAhera rastA upara upAzraya hovAthI loko phaTAkaDA phoDI kaMTALo na Ape eTalA mATe ThAkorasAheba upAzrayanI AsapAsa polIsa pahero mUkI koI paNa jAtanI dakhalagIrI na thavA pUrato baMdobasta karyo hato. aneka prakAranI anukULatA karI ApI potAno hArdika bhaktibhAva batAvyo hato, jenI noMdha kAThIyAvADa TAImsa, saurASTra patra, saurASTra mitra, jaina prakAza ane hindustAna TAImsa vagere patroe lIdhela te paikI hindustAna patre lIdhelI noMdha nIce pramANe che - "zrImAna jainAcArya lavajI svAmInuM comAsuM" vaDhavANanA eka khabarapatrI jaNAve che ke atre birAjatA jainAcArya zrI lavajI svAmInuM potAnuM comAsuM sAyalAnA ThAkorasAheba ane jainonA AgrahathI sAyalA karAvyuM hatuM paNa potAnI nAdurasta tabiyatanA kAraNe atrenA jaina saMghanA AgrahathI atre birAje che. jemanuM potAnuM jaipha avasthAne lIdhe zarIra tadna asvastha thaI gayuM che. jemano janma saMvata 1912ne dIkSA saMvata 1924nI sAlamAM thayelI. 61 varSanI dIkSAne 73 varSanI uMmara che. pote bA. bra. mahAtmA che. temanAthI kaccha-kAThiyAvADa ane gujarAtamAM jaina sAdhuo paikI koI dIkSAe moTA nathI. temanI tabiyata jovA gAmegAmanA jaina saMgho Ave che. te sivAya keTalAka rAjyakartAo paNa bahAragAmathI Ave che. amArA ThAkorasAheba je kadI upAzraye nahi padhArela teo sAheba tA. 3-928nA roja kacerI maMDaLa sahita svAmIzrIne jovA upAzrayamAM padhArI aDadho kalAka beThA hatA. jaino ane jainetaro eka sarakho bhAva dharAve che. svAmIjI kharekhara darzanika puruSa che. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 zrI maMgaLajI svAmI temanI tabiyata sudhAravAne mATe vaDhavANa saMghe avirata zrama laI vaidyo, DaoNkTaronI pUratI sAravAramAM tana-mana ane dhanathI sevA bajAvI. te sevAmAM ATha koTi dariyApurI saMghanA agresara zA jhuMjhAbhAI velazI vALAnI sevA khUba prazaMsanIya hatI. lIMbaDI saMghanuM DepyuTezana pUjyazrInI tabiyata jovA Avela. temAM saMpradAyanA kAryavAhako zeTha sukhalAla catrabhuja, zeTha nAgaradAsa cunIlAlanI AgevAnIthI dareka kuTuMbanA AgevAnonI vorDavAIsa cUMTaNI thaI banela DepyuTezana tabiyatanA khabara pUchavA AvyA hatA. temanI kuzaLatA cAhavAmAM dareka saMghanI tIvra bhAvanA hatI. chatAM sikaMdaranA pharamAnamAM jema kahevAmAM AvyuM che tema | dardIonA dardane daphanAvanAruM koNa che? dorI tUTI AyuSyanI tyAM sAMdhanAruM koNa che? saMvata 1985, kArataka sudi-bIja, budhavAre tA. 14-11-28 rAtrinA savA daza vAgye samAdhibhAve kALadharma pAmyA. pUjaya zrI lavajI svAmIe aneka rAjA - mahArAjAone pratibodha pamADI jIvadayA vagerenAM mahAna kAryo karAvyAM hatAM. temanA suziSya jeThamalajI svAmI khUba ja jIvadayApremI hatA. temaNe saurASTra jIvadayA maMDaLI vagere sthApanA karI saurASTrabharamAM jIvadayAnAM aneka kAryo karAvyAM hatAM. Aje paNa jIvadayApremIo temane yAda kare che. ' svayaM dIkSita sthavIra zrI maMgaLajI svAmI | svayaM dIkSita sthavara zrI maMgaLajI svAmIno janma vikrama saMvata 1910nA mahAsudi 11nA pavitra divase kaccha vAgaDa prAMtamAM Avela rApara mukAme vIzA zrImALIvaNika jJAtimAM prasiddha evA "pUjaya" kuTuMbamAM thayela. temanA pitAjInuM nAma surajIbhAI ane mAtAjInuM nAma malibAI hatuM. caritranAyakazrInuM saMsArI nAma maMgalakumAra hatuM. teozrI cAra bhAIo hatA, temAM temano naMbara bIjo hato. upAdhyAya zrI zivajI svAmInA sarbodhathI maMgalakumAre vIsa varSanI vaye vairAgyabhAva pAmI jJAnAbhyAsa zarU karyo. upAdhyAya zrI zivajI svAmI paNa rAparanA ja hatA. rApara evI puNyabhUmi che ke emAMthI ghaNA saMto ane satIo lIMbaDI saMpradAyamAM thayA che. Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 199 jJAnAbhyAsamAM zrAvakapratikramaNa, sAdhupratikramaNa, nava tatva, padravyo, covIsa daMDaka, karmaprakRti, guNasthAnaka vagere jaina siddhAnta prakaraNomAMnA 40 thokaDA, dazavaikAlika sUtra, uttarAdhyayana sUtra vagere kaMThastha karyA pachI gurudeva pAse gurugamathI jinAgamonI vATanA ane aitihAsika rAsonuM mananapUrvaka vAMcana karI dIkSArthI avasthAmAM ja vyAkhyAnakAra tarIkenI zakti prApta karI hatI. vairAgyabhAvathI dhArmika abhyAsa karavAmAM cAra varSa vyatIta thaI gayAM chatAM paNa temanAM mAtuzrIe putra mohanA kAraNe dIkSA levAnI anumati ApI nahi. daDhavairAgI AtmAone game teTalI muzkelI paDe chatAM potAnA nirNayamAMthI pAchA haTatA nathI te pramANe nava yuvAna maMgaLajIbhAI svayaM dIkSita thavAnA dRDha vicAra para AvyA. te vakhate temanI uMmara 24 varSanI hatI. kacchamAMthI sIdhA rAjakoTa AvyA. tyAM rajoharaNAdika saMyamI jIvanamAM upayogI evAM upakaraNo meLavI tyAMthI sIdhA jetapura (kAThInuM) (jillA rAjakoTa) pahoMcyA kAraNa ke te zahera pUrva paricita hatuM. jetapura zaheranI bahAra phUlavADI che tyAM padhAryA. saMvata 1934nA Aso sudi paMcamInA maMgala prabhAte jetapura zaheranI bahAra te ja phulavADImAM gRhasthAzramano pozAka utArI muniveza dhAraNa karyo. tyAra bAda pUrva dizA sanmukha UbhA rahI be hAtha joDI viharamAna jinarAja zrI sImaMdhara svAmIne trikaraNa zuddhie vaMdanA namaskAra karI prabhu AjJA mAgI, paMcamuThI kezaluMcana karI karemibhaMteno pATha uccAryo arthAt sAmAyika cAritra aMgIkAra karyuM ane te ja sthaLe dhyAnamAM joDAyA. ja dharmane vAyadA upara rAkhanArane AmAMthI moTo bodha maLI zake che, pU. mahArAja zrI samajatA hatA ke dharmanA kAmamAM DhIla na hoya zumasya zIghrama | sAruM kAma jaladI karavuM jyAre hINA kAmamAM DhIla karavI. mahAna vairAgI zrI maMgaLajI svAmI samajatA hatA ke dharmanA kAryamAM 'Delay is dangerous.' teozrIno nirNaya khUba ja stutya che ane temanA tarapha ApaNuM mastaka ahobhAvathI namI paDe che. te samaye jetapura nivAsI vIzA zrImALI dozI haMsarAja jerAmabhAI koI kArya prasaMge anAyAse tyAM AvelA maMgaLajI svAmIne dIkSita thayelA joI Azcarya sAthe saharSa pramodabhAve vaMdana karyuM ane zahe2mAM jaI saMghane maMgala vadhAI ApI. te ja vakhate tyAM cAturmAsa birAjatA mahAsatI nAnabAI AryajI Adi ThANA3 tathA sakaLa saMgha navadIkSita munirAjane vaMdana karavA mATe phUlavADImAM AvyAM. saharSa vidhipUrvaka vaMdana karI zrI saMghe zahe2mAM padhAravAnI vinaMtI karI ane Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20) zrI maMgaLajI svAmI bhAvabhInA svAgata sAthe navadIkSita tame ja svayaMdIkSita evA munirAjanI zaheramAM padharAmaNI karAvI. navadIkSita munirAja upAzrayamAM padhAryA ane tarata ja vyAkhyAna ApyuM. temanA abhuta tyAga ane sacoTa bodhathI evI umadA asara thaI ke prathama dezanAmAM te ja vakhate haMsarAjabhAI dozI vagere cAra daMpatIoe AjIvana caturthavrata aMgIkAra karyuM jethI saMghamAM apUrva AnaMda vyApI gayo. sAcA tyAgI ane utkRSTa vairAgI AtmAnA upadezanI kevI jAduI asara thAya che te uparanAM prasaMga uparathI jANI zakAya che, tethI ja anubhavIoe kahyuM co } "Coming events cast their shadows before." (2120 kahevata.) arthAta mahApuruSonAM lakSaNo pahelethI ja dekhAI Ave che. A zubha samAcAra te ja divase jetapuranA zrI saMghe rApara lakhI jaNAvyA te zubha samaye gItArtha gurudeva zrI zivajI svAmInuM cAturmAsa rAparamAM ja hatuM. rApara patra Avyo. zrI saMghanA agraNI zrIyuta thAvarabhAI tathA premacaMdabhAI patra laI upAzraye upAdhyAya zrI zivajI svAmI pAse AvyA, vaMdana karIne beThA. zrI saMghane bolAvyo, mallibhAIne paNa tyAM bolAvyAM. gurumahArAja samakSa zrI saMghamAM kAgaLa vAMcI saMbhaLAvyo. patra sAMbhaLIne te ja vakhate malibAIe gItArtha gurudeva pratye hAtha joDI namrabhAve vaMdana karI kahyuM, "gurudeva ! have nirupAya chuM. Apa zrI sukhethI temane bhAgavatI dIkSA Apo. mArI AjJA che." upAdhyAya zrI zivajI svAmI Adi ThANA-2 cAturmAsa pUrNa karI rAparathI vihAra karI raNa UtarI saurASTramAM padhAryA ane jetapura mukAme navadIkSita munirAja zrI maMgalajI svAmIne vidhipUrvaka moTI dIkSA ApI arthAt chedosathApanIya cAritranuM AropaNa karyuM ane potAnA suziSya zAntamUrti nAnacaMdrajI svAmIne ziSyapaNe yogAnuyoga A tripuTI eka ja gAmanI hovAthI tyAre bhAre AnaMda maMgaLa vartAtuM : saMvata 1935nI sAlanuM cArtumAsa tripuTI munirAjoe dhorAjImAM karyuM. upAdhyAya zrI zivajI svAmIne potAnA AyuSya saMbaMdhI traNa divasa pahelAM svayaM agamacetI thavAthI traNa divasanuM anazana AdarI kArtika sudi 11nA divase ArAdhanApUrvaka samAdhibhAve kALadharma pAmyA. potAnA AyuSyano khyAla AgaLathI ja AvI jAya te paNa mahApuruSonA jIvanamAM ja bane. bAkI sAmAnya AtmAne Avo khyAla kyAMthI AvI zake ? Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 201 upAdhyAya zrI zivajI svAmI kALadharma pAmyA te vakhate temanI pAse bhAvadikSita tarIke mANakacaMdabhAI hatA. temane saMvata 1936nI sAlamAM rApara mukAme zAntamUrti nAnacandrajI svAmIe bhAgavatI dIkSA ApI ane maMgalajI svAmInA ziSya banAvyA. atre e paNa ullekhanIya che ke mANekacaMdajI svAmInI janmabhUmi paNa rAparanI ja hatI. saMvata 1940nI sAlamAM dholerA baMdare lAdhAjI svAmInI dIkSA ApI ane mANekacaMdajI svAmInA ziSya banAvyA. ahIM e noMdhapAtra che ke lAdhAjI svAmI paNa rAparanA ja hatA. zAntamUrti mahArAja zrI nAnacaMdrajI svAmI, maMgalajI svAmI, mANekacaMdajI svAmI, lAdhAjI svAmI ThANA-4 kaccha tarapha padhAratA hatA ane tevAmAM akasmAta zAntamUrti nAnacaMdrajI svAmIne nAkamAM ratavA thavAthI saMvata 1940nA poSa sudi 11nA roja ArAdhanApUrvaka morabImAM kALadharma pAmyA. e te vakhate zrI maMgalajI svAmI mAtra pAMca varSanA pravrajita hovA chatAM pravartakapaNAnI je je pharajo kahevAya te svayaM zaktithI dhAraNa karI vicAravA lAgyA. temaNe saMvata 1942nI sAlamAM vaDhavANa kempamAM mahArAja zrI kRSNajI svAmIne dIkSA ApI. saMvata 1946nI sAlamAM dholerA baMdara madhye tapasvI ma. zrI prAgajI svAmIne dIkSA ApI. 1950nA vaizAkha sudi 10nA zubhadivase kaccha caMdIA mukAme bahusUtrI tapasvI ma.zrI zAmajI svAmIne dIkSA ApI. 1952nI sAlamAM kaccha vAgaDamAM gAma rava madhya amIcaMdajI mahArAjane dIkSA ApI. saMvata 1953nI sAlamAM vAMkAnera mukAme paMDita muni zrI hIrAcaMdajI svAmIne dIkSA ApI. nathujI svAmI paNa te ja sAlamAM kaccha aMjAra mukAme dIkSita thayA tema ja 1960nI sAlamAM kaccha tuMbaDI mukAme anupacaMdajI svAmIne ane te ja sAlamAM mAMDavI baMdara madhye lAlacaMdajI mahArAjane dIkSA ApI. WvIra zrI maMgalajI svAmIno punita vihAra prAyaH kaccha, saurASTra ane gujarAtamAM ja hato. temanI dehAkRti suMdara hatI, prakRtinA zAnta, sarala ane madhura hatA. temanuM vyAkhyAna zrotAone AkarSaka ane rasabharyuM lAgatuM hatuM. temanA saMyamI jIvana pratye lokono ghaNo pUjyabhAva hato. potAnI saMyamayAtrA nirAbAdhapaNe nirvahatA thakA saMvata 1972nI sAlanuM cAturmAsa (kaccha) vAgaDamAM lAkaDiyA mukAme hatuM. e cAturmAsamAM sAta ThANA hatA. aSADha vadi 12nI rAtre sADA nava vAgyA sudhI haMmezanA niyama mujaba svAdhyAyamAM joDAyelA hatA. svAdhyAyano kALa pUro thavAthI dararojanA potAnA niyamAnusAra Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 zrI gulAbacandrajI svAmI tathA zrI vIrajI svAmI sAgArI anazana (saMthAro) AdarI zayana karavAnI taiyArI kare che tevAmAM dehaciMtAnuM kAraNa banyuM. te kAraNa patAvI pATe birAjyA tevAmAM akasmAt zvAsanI asara jaNAI, jethI pATa para thoDo vakhata birAjyA. zvAsa zAnta paDyo eTale he prabho ! ema mukhethI uccAra karI zayana karyuM ane te ja vakhate samAdhibhAvamAM ArAdhanApUrvaka maMgala mRtyune vadhAvI potAnI pAchaLa nava ziSyonuM munimaMDaLa mUkI svargavAsa pAmyA. covIsa varSanI vaye dIkSA lIdhI, 38 varSa pravrajyA pALI, kulla 62 varSanuM AyuSya bhogavyuM. teozrI jyAM jyAM vicaryAM tyAM tyAM temanA sadbodhathI zrI saMghomAM ghaNI dharmArAdhanAo thayelI, temanuM jIvana ja maMgalamaya hovAthI potAnA nAmane sArthaka karI zAsananI zobhA vadhArI. * suvarNayuga pravartaka pUjya AcArya zrI gulAbacandrajI svAmI tathA kavivarya ma. zrI vIrajI svAmI "bhAgyazALIothI bhavya banatI bhorArA bhUmi' kaccha jillAnA mundrA tAlukAnA bhorArA gAmamAM zravaNa bhAramala deDhiyA nAmanA sagRhastha rahetA hatA. teo saraLa svabhAvI hatAM. temanAM dharmapatnInuM nAma AzaIbAI hatuM. teo suzIla ane sadguNI hatAM. temanI jJAti vIsA osavALa hatI. zravaNabhAInA dAdA nArada zAhanA nAma uparathI nAraniyA phaLiyuM prasiddhi pAmyuM hatuM. gRhasthAvAsanA phalasvarupa te daMpatIne cAra putro tathA eka putrInI prApti thaI, jemanAM nAma anukrame (1) narapALa (2) gaNapata (3) vIrajI (4) jIvarAja tema ja putrI muLIbAI. cAritranAyaka zrI gaNapatakumArano janma vi.saM. 1921nA jeTha suda bIjanA divase ane vIrajIbhAIno janma vi.saM. 1926nA zrAvaNa vadi sAtamanA divase thayo hato. rAma-lakSmaNanI joDInI jema A banne bhAIo cabarAka ane tejasvI hatA tema ja bannene ekabIjA vinA jarAya cAlatuM nahi. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 203 khAvuM-pIvuM, sUvuM-besavuM, haravuM-pharavuM vagere badhI kriyAomAM teo banne sAthe ne sAthe jANe jIva eka ane khoLiyA be. 'ghoDiyA lagna nakkI thayA paraMtu.....D te arasAmAM "ghoDiyA lagna' e Abaruno savAla gaNAto hato. moTA bhAganAM lagno to ghoDiyAmAM jhUlatAM bALako vacce ja nirNata thaI jatA. tenAM keTalAMka sArAM pariNAmo AvatAM tathA keTalAka duHkhadAyI paNa nIvaDatAM. chatAM jUnA jamAnAmAM lagna jIvananI je bhAvanA hatI te Aje ApaNe sudharelA gaNAtA samAjamAM joI zakatA nathI, te paNa kALanI eka balihArI ja gaNI zakAya. gaNapatakumAra be varSanA thayA tyAM to temanA gAmathI traNa kilomITara dUra guMdAlA gAme temanuM sagapaNa karavAmAM AvyuM. guMdAlAnA rAMbhiyA phaLiyAmAM rahetA rAMbhiyA devAbhAI pAMcAriyA mULajInI suputrI meghaIbAI gaNapatabhAInI bhAvi jIvanasaMgAthI nirmIta karavAmAM AvI, paNa kudaratane te maMjUra na hatuM. gaNapatakumAra daza varSanI uMmaranA thatAM saMvata 1931nA mAgazara vadi13nA temanuM zirachatra jhUTavAI gayuM. zravaNabhAI A phAnI duniyAno tyAga karI svargavAsI thayA. pitAnA Akasmika viyogathI gaNapatakumArane bahu duHkha lAgyuM. vairAgyavAsI AtmAone AvA nimitto vairAgyabhAva pragaTa thavAmAM nimittabhUta bane che. gaNapatakumArane saMsAra asAra lAgyo. mIlA he mAna bhArata ko, unhIM satIyoMkI zakti para ! TIke hai cAMda aura sUraja, unhIM saMtokI zakti para | pratidina upAzraye javAthI temanI vairAgyabhAvanAmAM siMcana thayuM. moTA purIbAI AryAjInA upadezathI temanAmAM jAgRti AvI. dharmanuM svarupa samajAyuM ane cAritrya-svIkAra karavAnI bhAvanA jAgI. dharmazraddhA pratidina balavattara banatI gaI ane dharmaparAyaNa jIvana jIvavAnuM zaru karyuM. mahAsatIjI moTA purIbAI AryAjI, mahA. rayAMbAI AryAjInA parivAranAM hatAM. te vakhate kacchamAM mahAsatIjIo vadhAre vicaratAM, sAdhuo ochA rahetA jenA kAraNe kacchamAM dharmabhAvanA TakAvavAno yaza sAdhvIjIonA phALe jAya che. gurujI maLyA re jJAnavALA....... diyAnAM tALAM ughaDyA re jI..... vi.saM. 1933nI sAlamAM paramaprabhAvaka pUjyapAda zrI devajI svAmInA ziSya pUjayazrI nathujI svAmI tathA vidyAbhUSaNa mA.zrI nAnA kAnajI svAmI Adi ThANAo bhUmitaLane pAvana karatAM karatAM kacchamAM padhAryA ane vi.saM. 1934mAM Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 zrI gulAbacandrajI svAmI tathA zrI vIrajI svAmI bhorArAnI bhUmine pAvana karI. pUjayazrI nathujI svAmI upadeza ApavAmAM khUba ja kuzaLa hatA ane sAthe upadezAnusAra jIvana jIvatA hatA jethI temanA upadezanI dhArI asara thatI hatI. jema bhUkhyAne miSTa bhojana ane tarasyAne madhura jaLanI prApti thAya tema gaNapatabhAI tema ja vIrajIbhAI bannene sadgurunA samAgamathI ane temanA upadezathI ati harSa thayo. teo bannee gurudevanI jJAnagaMgAno yatheccha lAbha lIdho. banne baMdhuonI saMyama svIkAravAnI bhAvanA vizeSa utkaTa banI. pArasamaNinA saMgathI jema loDhuM paNa sonuM banI jAya tema gurudevanA sahavAsathI gaNapatabhAInA samagra jIvanamAM parivartana thaI gayuM. have to sAMsArika kAryo temane harapaLe zalyanI mAphaka khUMcavA lAgyA. jyAre pUjaya zrI nathujI svAmIe bhorArAthI vihAra karavAnI taiyArI karI tyAre gaNapatabhAIne pUjyazrInI sAthe dhArmika abhyAsa karavA javAnI IcchA thaI. temaNe potAnI te manobhAvanA vaDIlabaMdhu narapALane jaNAvI. mAtAne paNa te vAta jaNAvI anumati mAgI. banne vaDIloe vicAra karyo ke ApaNA ja pradezamAM ane ApaNA ja sagAonA gAmamAM pUjyazrI sAthe gaNapata phare ane dhArmika abhyAsa kare te to lAbhadAyI che. vaLI dIkarI vidvAna thaze to gharanI ne kuTuMbanI pratiSThA vadhaze. AvA AzayathI temaNe bannee rajA ApI. gaNapatabhAI pUjya zrI sAthe abhyAsa karavA cAlI nIkaLyA paNa kudaratane hajI temanI kAramI kasoTI karavAnI bAkI hatI. "sArA kAmamAM so vidana'' e ukti anusAra pUjayazrI nathujI svAmI sAthe abhyAsa karavA mATe gaNapatabhAI gayAnA samAcAra temanA kAkAnA dIkarA pethAbhAIne maLyA. temane thayuM ke gaNapata have dIkSA laI leze eTale teo bharorA AvyA ane narapALabhAIne Thapako Apyo. bhadrika svabhAvanA narapALe temanuM kathana svIkArI lIdhuM ane gaNapatabhAIne pAchA lAvavA banne jaNA mundrA gayA. gaNapatabhAIne ADuMavaLuM samajAvI bhorArA pAchA laI AvyA. teo ghare AvyA to kharA paNa potAnuM mana to gurudevanI pAse mUkatA AvyA hatA. temanuM aMtaHkaraNa gurumahArAjano sahavAsa jhaMkhatuM hatuM. eTale samaya joI gaNapatabhAI gUpacUpa gharethI nIkaLI gayA ane gurumahArAjane maLyA. A rIte thoDA divasa vItyA tevAmAM pethAbhAI punaH AvyA ane samajAvIpaTAvIne gaNapatabhAIne ghare teDI gayAM; chatAM jaLanI mAchalIne jema jaLa vinA Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 205 na cena na paDe tema guru-sahavAsanA AnaMdI gaNapatabhAIne ghare jarAya mana kheMcyuM nahi. pharI lAga maLatAM teo gurumahArAja pAse pahoMcI gayA. A rIte uparAuparI gaNapatabhAI gurumahArAja pAse cAlyA jatA hovAthI pethAbhAI ane narapALabhAIe vicAra karyo ke, gaNapata have bhorArAmAM to raheze ja nahi. vaLI moko maLatAM nAsIne guru pAse cAlyo jaze, mATe have tene saMkajAmAM rAkhavo tethI tene tenI phaI AsuDIbAIne tyAM kuMdaroDI rAkhavAno nizcaya karyo. A samAcAra temaNe kuMdaroDI mokalAvyA eTale temanA phuA hIrA DAyANI tathA AkuDIbAI bhorArA AvyAM. pethAbhAI ane na2pALabhAI banne jaIne gaNapatane samajAvIne pAchA upADI lAvyA. phaIbAne soMpIne tene kuMdaroDI mokalAvI dIdhA. phaIbAe ahIM temanA para sAro kabajo rAkhyo ane saMsAramAM citta coTe te mATe anekavidha upAyo ane pralobhano ApavA mAMDyA paraMtu phaNIdhara jema kAMcaLIno tyAga karyA pachI tenA sAmuM joto nathI, mora potAnA pIchAMno tyAga karyA pachI tenA pratye moha dharAvato nathI tema dareka pralobhana ane upAya gaNapatabhAIne sAMsArika prema janmAvavAmAM niSphaLa nIvaDyA. prasaMgavazAt phaInA dIkarA mULajIbhAIne jaNAvIne kuMdaroDIthI teo cAlI nIkaLyA ane jyAM pUjya zrI nathujI svAmI birAjatA hatA tyAM pahoMcI gayA. phaIbAe A samAcAra bhorArA mokalAvyA. vaLI krodhathI dhamatA pethAbhAI ane narapALabhAI parANe ghaNI muzkelIthI gaNapatabhAIne ghare laI AvyAM. nadInA pravAhane game teTalo rokIe chatAM AvaraNa dUra thatAM ja te pUrvavat AgaLa vahevA lAge che te gaNapatabhAIno manapravAha gurumahArAjanA sAnidhya tarapha hato. moko maLatAM jema popaTa pAMjarAmAMthI chaTakI jAya tema gaNapatabhAI pAMcamI vAra cAlI nIkaLyA ane mAMDavI (kaccha) pahoMcI jaI gurudevanA sAnidhyamAM rahyA. pUjyazrI nathujI svAmIne lAgyuM ke, AvI rIte gaNapata vAraMvAra nAsI Ave ane tenA kuTuMbIone herAna thavuM paDe te ThIka nahi, mATe jo gaNapatano dIkSA levAno sAco bhAva ja che to tenA vaDIlonI lekhita saMmati meLavI levI. Avo UMDo vicAra karI teozrI vihAra karatAM karatAM bhorArA AvI pahoMcyA. sAthe gaNapatabhAI to hatA ja. bhorArA AvI gaNapatabhAIe potAnA vaDIlabaMdhu narapALa pAse dIkSA levAnI bhAvanA jaNAvI ane te mATe temanI anumati mAgI. temanA mAtuzrI vi.saM. 1935nAM kArataka vada-9nA svargavAsI thaI gayA hatAM tethI moTAbhAInI AjJA mAgI. Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 zrI gulAbacandrajI svAmI tathA zrI vIrajI svAmI have gaNapatabhAInI kaparI kasoTIno kALa AvI rahyo hato. narapALe gaNapatane vividha rIte samajAvyo ke dIkSAnI vAta karavI sahelI paNa pALavI duSkara che. dIkSA e to talavAranI dhAra para cAlavA jevuM duSkara kAma che. mINanA dAMtathI loDhAnA caNA cAvavA jevuM kaparuM kartavya che. dIkSita vyaktine kezaluMcana karavuM paDe, bhikSA mATe ghare ghare pharavuM paDe, game tevo AhAra maLe paNa vAparavo paDe. ughADe page ane ughADe mAthe sakhata tApa ke TADhamAM vihAra karavo paDe, bAvIza parISaho sahevA paDe. A badhI muzkelI tane atyAre samajAze nahi, vaLI tArI umara paNa nAnI che. saMsAranI havA hajI tane sparzI nathI mATe dharma karavo hoya to ghare besIne kara ame badhI anukULatA karI ApazuM. moTAbhAInA khUba samajAvavA chatAM gaNapatabhAInI bhAvanAmAM pheraphAra na thayo. A samaye vIrajIbhAIe paNa gaNapatabhAInA mArge javAno potAno vicAra pradarzita karyo, "je nizcaya gaNapatabhAIno te ja nizcaya mAro." evo spaSTa javAba vIrajIbhAIe jaNAvavAthI narapALabhAI AzcaryamAM DUbI gayA. A rakajhakamAM pethAbhAIno pitto UchaLI Avyo ane temaNe spaSTa zabdomAM bannene jaNAvI dIdhuM ke ame koI paNa bhoge tamane dIkSA levA nahi daIe. amAruM nahi mAno to kUvAmAM nAkhI daIzuM paNa sAdhu to nahIM ja thavA daIe. A bIkanI kaMI asara na thaI. gaNapatabhAIe spaSTa zabdomAM jaNAvI dIdhuM ke, jIvato rahIza to sAdhu thaIza. jo kUvAmAM nAkhazo ane A dehano aMta ANazo to huM kaMI kaheto nathI, paNa jIvIza to sAdhuvezamAM ja jIvIza. (AryAvRttama) sakRdapi yatpratipannaM, tatkathamapi na tyajanti satpuruSAH / __nendustyajati kalaMka, nojjhati vaDavAnalaM sindhuH // artha: jema candra potAnA kalaMkano tathA mahAsAgara potAnA peTALamAM rahelA vaDavAnalano tyAga karatA nathI tevI rIte puruSo eka vAra svIkArela nirNayane kyAre paNa tajatA nathI. AvI rIte jyAre temaNe potAno daDha nirNaya moTAbhAIne jaNAvI dIdho tyAre pethAbhAIne rage ragamAM krodha vyApI gayo. teo gaNapatane tenA kAkA devu bhAramalanI vADIe (prAgapuranI bAjumAM) laI gayA ane aneka prakAre samajAvyo chatAM gaNapatabhAI makkama rahyA tyAre pethAbhAIe eka majabUta doraDuM maMgAvI, tenI keDe bAMdhI kUvAmAM utAryA ane pANInI sapATI sudhI pahoMcADyA. "have chokaro Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 A che aNagAra amArA mAnI jaze tevA vicArathI pethAbhAIe gaNapatane pUchayuM, bola zuM vicAra che? sAdhu thavAnuM baMdha rAkha to kUvAmAMthI kADhIe nahitara pANImAM DUbAvI daIzuM." hAthI ghaNI garjanA kare paNa siMha bhayabhIta na bane, pavana ghaNo jorAvara hoya to paNa parvatane calAyamAna na karI zake tema pethAbhAIe ghaNI bIka dekhADI chatAM siMha jevA sAhasika ane parvata jevA sthira gaNapatabhAIne tenI kazI asara na thaI. temaNe to eka ja raTaNa cAlu rAkhyuM, "jIvato rahIza to sAdhu thaIza" "mAtra cauda varSanI uMmare ATalI draDhatA e pUrvabhavanA mahAna saMskAra vinA na rahI zake." A upAyomAM niSphaLatA maLavAthI pethAbhAIe narapALane kahyuM ke, ApaNe A rIte to phAvyA nahi paNa bIjI rIte tene dIkSA leto aTakAvIzuM ema vicArI gaNapatabhAIne kUvAmAMthI bahAra kADhyA ane ghara tarapha cAlyA. rastAmAM "bhUkhI" nadI AvatI hatI. vaizAkha mAsa hato. madhyAhnano samaya hato. retInA kaNiyA aMgArA jevA tapI gayA hatA. ughADApage cAlI zakAya tema na hatuM. tevI aMgArA jevI garama retImAM gaNapatabhAIne khullA zarIre suvADyA. chatAM rAjahaMsa bhUkhyo rahe paNa sAcAM motI sivAyano cAro na care tema gaNapatabhAIe potAnI Teka na choDI. temano eka javAba hato, "jIvato rahIza to sAdhu thaIza." bIjA upAyamAM paNa niSphaLatA maLavAthI teoe gaNapatabhAIne ghare lAvI eka oraDAmAM pUrI dIdhA. khAvA-pIvAnuM nAma nizAna nahi. eka divasa gayo. bIjA divasa vityo, trIjo divasa paNa pasAra thaI gayo, chatAM nahi arekAro, nahi du:khanI cIsa ke nahi koI jAtano valopAta. cothe divase bAraNuM kholIne pUchayuM, "zo vicAra che?" tyAre e ja javAba maLyo, "jIvato rahIza to sAdhu thaIza." mahAyogI bhartuharie nItizatakamAM kahyuM che, ghRSTaM ghRSTaM punarapi punazcandanaM cArugandham / chinnaM chinnaM punarapi punaH svAdu caivekSukhaNDam / / taptaM taptaM punarapi punaH kAJcanaM kAntavarNaM / prANAntepi prakRtirvikRtiH jAyate nottamAnAm // bhAvArtha caMdanane pharI pharIne ghasavAthI vadhAre sugaMdha Ape che. zeraDIne vadhAre chedavAthI khUba ja mIThAza Ape che. sonAne vAraMvAra tapAvavAthI vadhAre ujjavaLa bane che tema mahApuruSone prANAnta kaSTa Ave chatAM temanI prakRtimAM kyAreya vikRti AvatI nathI arthAt potAnA dharmathI kyAreya cuta thatA nathI. A zlokanA bhAvArthane gaNapatabhAIe akSarazaH caritArtha karI batAvyo. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 zrI gulAbacandrajI svAmI tathA zrI vIrajI svAmI Ama pethAbhAI ane narapALabhAIne dareka prayAsomAM niSphaLatA maLI eTale gAmanA tathA jJAtinA AgevAnoe ane kuTuMbIjanoe temane jaNAvyuM ke gaNapatanI dIkSA levAnI ATalI tIvra IcchA che, to tame have tene vadhAre herAna na karo ane rAjIkhuzIthI dIkSA apAvo. temAM tamAruM tathA tenuM bannenuM hita che. A kathananI pethAbhAI ane narapALa upara sArI asara thaI. cuMdaDI oDhADI are zravaNabhAInA lAla te kamAla karI....." narapALabhAI potAnA bhAIne dIkSA ApavAno vicAra kare che te daramyAna zrI gaNapatabhAI guMdAlA pahoMcI gayA ane je meghabAI sAthe potAnuM sagapaNa thayuM hatuM temane cuMdaDI oDhADI kahyuM ke, "Aja thI ja tuM mArI bahena che." temanAM sAsue jamavAno Agraha karyo eTale temane tyAM bhojana karI bhorArA pAchA AvI vaDIla baMdhune sarva hakIkata jaNAvI ane vizeSamAM jaNAvyuM ke "mane dIkSA levAmAM aMtarAya na pADo." samaya-saMyogo vicArI chevaTe narapALabhAIe gaNapatabhAIne tema ja vIrajIbhAIne lIMbaDI saMpradAyanA dhoraNa mujaba dIkSA levA mATe zrI saMgha samakSa anumati lakhI ApI. sonuM kaSa, cheda ane tApa ema trividha kasoTImAMthI pasAra thAya che tyAre je te zuddha kaMcana bane che tema zrI gaNapatabhAI paNa pAMca-sAta vakhatanI AkarI kasoTImAMthI pasAra thayA ane sAdhujIvanamAM zuddha kaMcananI mAphaka jhaLakI UThyA te AgaLa vAMcavAthI khyAla AvI zakaze. mahAbhiniSkrimaNanA mArge Age kadama..... raMkane ciMtAmaNi ratna maLe, daridrane rAjavI pada maLe ane jevo AnaMda thAya tevo AnaMda dIkSA mATe anumati maLavAthI baMnne bhAIone thayo. gurumahArAja pAse baMnne bhAIo sthiratAthI abhyAsa karavA lAgyA. saMyama levA mATe lIlI jhaMDI maLI gaI hatI. saMvata 1935nuM cAturmAsa mundrAmAM pUrNa karI pUjya zrI nathujI svAmI tathA ma. zrI nAnA kAnajI svAmI ThANA-ra bhorArA padhAryA ane tyAMthI vihAra karI lAkhApara padhAratA hatA. tevAmAM mArgamAM vIrANiyA gAma pAse kALo sarpa pUjyazrInI DAbI bAju ADo Utaryo. pU. zrI nathujI svAmIne bhorArA pAchA pharavuM ucita na lAgyuM eTale lAkhApara gayA paNa nAnA kAnajI svAmIne sakhata tAva Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 209 A che aNagAra amArA Avyo. eka divasanI sthiratA karIne pAchA bhorArA AvyA paraMtu kAnajI svAmIne tAva to cAlu ja rahyo. bhorArA nAnuM gAma hovAthI auSadhopacAranI pUrI sagavaDa na hatI tethI mundrA javAno vicAra karyo. te vakhate mundrAmAM ATha koTi moTI pakSanA pUjayazrI vrajapAlajI svAmI birAjamAna hatA. temane nAnA kAnajI svAmInI mAMdagInA samAcAra maLyA. eTale potAnA ziSya parivAra sAthe bhorArA padhAryA ane pUjyazrI nathujI svAmIne mundrA padhAravA mATe Agraha karyo. chevaTe sAdhuo pote nAnA kAnajI svAmIne DoLImAM besADI pote upADI mundrA laI gayA. te vakhate caturvidha saMghamAM paraspara sahakAra ane sevA bhAvanAnI vRtti hatI. saMpradAya-bheda ke gaccha-moha na hato. vaiyAvaccanA avasare A kyA saMpradAyanA che? konA ziSya che? tevo pakSapAta bharyo vicAra Avato ja nahi. sAdhu yA sAdhvIne mATe "pUjya che, vaiyAvacca karavA yogya che.' e ja mAtra eka bhAvanA hatI ane upakAra buddhithI tathA kalyANanI kAmanAthI sau koI pravRtti karatA. jayAre Aje saMyogo judA che. te UtaratA kALanI balihArI che. mundrA pahoMcyA pachI zrI nAnA kAnajI svAmI mATe aneka auSadhopacAro karavAmAM AvyA paNa "tUTI tenI bUTI nahi e lokokti pramANe vi.saM. 1936nA mAgasara vadi-ranA divase teozrI mAtra 24 varSanI uMmare, 14 varSano dIkSA paryAya pALI svargavAsa pAmyA. teo zrI kaccha guMdAlAnA vIsA osavALa hatA, aTaka deDhiyA hatI. saM. 1922nA mAgasara sudi-ranA lIMbaDImAM pUjya zrI nathujI svAmI pAse dIkSA lIdhI hatI ane sUtra-sidhdhAMta tema ja saMskRtano sAro abhyAsa karyo hato. temaNe "nIti dIpaka zataka' saMskRta graMtha banAvela che. temanAM mAtuzrIe paNa dIkSA lIdhI hatI. vidyAbhUSaNa ma. zrI nAnA kAnajI svAmInA svargavAsanA samAcAra lIMbaDI pahoMcyA ke tarata ja pUjya zrI kAnajI svAmI, jeo te samaye AcAryapade birAjatA hatA, temaNe tarata ja ma. zrI vIracandrajI svAmI ane ma. zrI AzakaraNajI svAmIne kaccha javAnI AjJA karI. teo banne munivaro paNa zIgha vihAra karI pUjya zrI nathujI svAmIne AvI maLyA. teo traNe ThANA vihAra karatAM karatAM aMjAra (kaccha) padhAryA. aitahAsika zahera aMjAramAM dIkSA-mahotsava" | kacchamAM aMjAra moTuM zahera che ho jI". "hAlone aMjAra mujA belIDA, jevA suprasiddha lokagIta ane bhajano dvArA kavioe jevuM mAhAtmaya gAyuM Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 zrI gulAbacandrajI svAmI tathA zrI vIrajI svAmI che tevA te vakhate bhAre jAhojalAlIvALA aMjAra zaheranA suzrAvakone jANa thaI ke pUjaya zrI nathujI svAmI sAthe be dIkSArthI baMdhuo che. teo bannene turatamAM ja dIkSA ApavAno pUjayazrIno bhAva che, to te lAbha aMjAra saMghe zA mATe na levo? zrI saMghe pUjayazrIne vinaMti karI ane pU. zrIe te svIkArI. dIkSAnI taiyArIo thavA lAgI. 'virodhIonA hAtha heThA paDyA. je jamAnAmAM aMjAramAM jaina ane jainetaro vacce dharmadviSa vizeSa pramANamAM hato. aMjAranA nAgarono AvI rIte jaino dhAmadhUmapUrvaka dIkSA Ape te na rucyuM. teo koI paNa prakAre A raMgamAM bhaMga paDAvavA IcchatA hatA. teoe eka tarakaTa racyuM. banne baMdhuo paikI ekanI uMmara 15 varSanI hatI ane vIrajIbhAInI uMmara to 10 varSanI hatI eTale te nAnI uMmaranA bALakane phosalAvIne dIkSA Ape che tevo pracAra karI dIkSA aTakAvavI ane e rIte jainone badanAma karavAno teoe manasUbo karyo. temAM teone saphaLatA maLe tevuM jaNAtuM hatuM. kAraNa ke kaccha rAjayanA kumAra sagIra vayanA hovAthI yuropIyana sagRhastha hatA. rAjamAM nAgaronI lAgavaga ThIka hatI tethI dIkSA aTakAvavA ghaNI koziza karI paraMtu teo phAvyA nahi. dIkSA jevA pavitra kAryamAM to vipna AvatA hoya to paNa upazamI jAya. nAgara lokonA manasUbAnI zrI saMghane khabara paDI. zrI saMghe paraspara masalata karI vIrajIbhAIne keTalAka prazno pUchayA. te prazronA saMtoSakAraka javAba sAMbhaLI zrI saMghanI zraddhA bamaNI banI ane vizeSa utsAha tathA anerA bhapakAthI dIkSAmahotsava UjavavAnI taiyArIo karavA mAMDI. kacchanA nAnAM-moTAM aneka gAmothI ghaNA bhAviko dIkSA mahotsavamAM bhAga levA mATe AvyA hatA. pUjaya zrI nathujI svAmI Adi ThANA-3 tathA mahAsatIjI ThANA-16 birAjatAM hatAM. bhAre dabadabApUrvaka vi. sa. 2036 mahA sudi-10 ne guruvAre Ugate pahore dalAla mANekacaMda moNazInA gharethI dIkSAnI zobhAyAtrA kADhavAmAM AvI. sArAye aMjAra zaheramAM dIkSAnI zobhAyAtrA pharI dIkSA maMDapamAM AvyA. lokonI ghaNI medanI vacce vAtAvaraNa bhAre ullAsamaya hatuM. tevA dhanya avasare banne baMdhuone pUjaya zrInAthajI svAmIe dIkSA ApI potAnA ziSya banAvyA. gaNapatabhAInuM nAma gulAbacandrajI tathA vIrajIbhAInuM nAma vIrajIsvAmI rAkhavAmAM AvyuM. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 211 navadikSita banne munirAjo sAthe pU. zrI nathujI svAmI nAgalapuranA daravAjAnI bahAranI jagyAmAM padhAratA hatA te vakheta ja rastAmAM kaccha rAjyanA menejara guDaphelo sAmA maLyA ane navadIkSita sAthe sAmAnya vAtacIta karatAM teonA pratyuttarothI temanA mana upara ghaNI ja suMdara chApa paDI. A rIte paNa virodhIonA hAtha heThA paDyA. 'gurudevane gAdIpati pada prApta thayuM... paheluM cAturmAsa aMjAramAM pUrNa karI pUjaya zrI nathujI svAmI tathA banne navadIkSita jhAlAvADamAM padhAryA. lIMbaDI saMpradAyamAM evo zirasto che ke jyAre jyAre saMghADAmAM kaMIka zithilatA jaNAya athavA to deza-kALa pramANe pheraphAra karavAnI jarUra UbhI thAya tyAre sAdhu saMmelana yojavAmAM Ave che. jyAre pUjya zrI nathujI svAmI lIbaDI padhAryA tyAre tyAM sAdhu saMmelana yojavAmAM AvyuM hatuM temAM 32 sAdhuono samudAya ekatra thayo hato. saM. 1937 poSa vadi 13 guruvAre pUjya zrI nathujI svAmIne gAdIpati pada ApavAmAM AvyuM. pUjya zrI ThANA-3 saM. 1939mAM bhorArA padhAryA. tyAM navadIkSita gulAbacandrajI svAmInA bahena mULIbAIne dIkSA levAnI bhAvanA jAgRta thaI. temanAM saM. 1932mAM lagna thayelA ane traNa varSanA vaivAhika jIvanabAda saM. 1935mAM vidhavA banyA. saMsAranI asAratA vicArI temaNe dhArmika jIvana zaru karela ane tevAmAM saM. 1939mAM suyoga maLI jatAM temaNe tathA devakuMvarabAI ane nAnabAI e traNee pU.zrI nathujI svAmI tathA pU. zrI dIpacandrajI svAmI Adi ThANAonAM sAnidhyamAM saM. 1939nA mahA vadi 4nA divase dIkSA aMgIkAra karI mahAsatIjI moTA pUrIbAI AryAjInA ziSyAo thayA. A mULIbAI AryAjIe sATha varSa jeTalA dIkSA paryAya pALI saM. 1998nA Aso vadi-pane guruvAranA kaccha ratADiyAmAM svargavAsa pAmyA. temane premabAI AryAjI, ratanabAI AryAjI vagere ziSyAo thayA hatA. jJAnI guruno viyoga... parokSa kRpA varasI... saMvata 1940nI sAlamAM pUjaya zrI nathujI svAmI, WvIra moTA zrI jIvaNajI svAmI, zrI makanajI svAmI, ma.zrI lAdhAjI svAmI (bhorArAnA) ma. zrI gulAbacandrajI svAmI tathA bAla muni zrI vIrajI svAmI ThANA-6 lIMbaDImAM cAturmAsa rahyA. A cAturmAsamAM pU. zrI nathujI svAmInI tabiyata lathaDI. A Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 212 zrI gulAbacandrajI svAmI tathA zrI vIrajI svAmI vakhate temanI uMmara 64 varSanI hatI. pU. zrI nathujI svAmIne potAno aMtima kALa najIka dekhANo. vidvAna moTA jIvaNajI svAmIne potAnI pAse ekAMtamAM bolAvI potAnA banne ziSyone mATe bhalAmaNa karI. e saMyama yAtrAmAM teo banne hara haMmeza pragati karyA kare te mATe saMbhALa rAkhavAnuM paNa sUcana karyuM. dhIme dhIme mAMdagI vadhatI gaI. temaNe vAta ATha divasa agAu jaNAvI dIdhI hatI. zrAvaNa vadi-8 janmASTamIno divasa AvI pahoMcyo. te divase potAno dehotsarga jANI AloyaNA karI, sarva jIvone khamAvI, saMthAro lIdho. arihaMta, arihaMta evA pavitra smaraNapUrvaka samAdhimAM lIna thaI gayA. baporanA be vAgye pistAlIza varSano dIrgha saMyamaparyAya pALI svargavAsa pAmyA. ATalI nAnI uMmaramAM acAnaka gurudevano viyoga paDavAthI taruNamuni zrI gulAbacandrajI svAmI tathA bAlamuni zrI vIrajI svAmIne vajapAta jevuM kAramuM duHkha thayuM paNa jJAnadraSTithI vicAryuM ke.... saMyogo hi viyogasya saMcUcayati sambhavam / anatikramaNIyasya, janmamRtyorivAgamam // bhAvArtha : jenuM atikramaNa na thaI zake evo janma jema mRtyunuM Agamana sUcave che tema saMyoga e viyoganA saMbhavane sUcave che. AvI rIte potAnA mananuM samAdhAna karyu ane AvI paDela duHkha samabhAve sahana karI zAnti jALavI. 'zAstrAbhyAsa sAthe vividha anubhavo saMyama lIdhA pachI banne munirAjo zAstrAbhyAsamAM otaprota rahevA lAgyA. saMvata 1937mAM gulAbacandrajI svAmIe lIMbaDI cAturmAsamAM zAstrI jagajIvana bhaTTa pAse sArasvata vyAkaraNano abhyAsa zaru karyo ane vIrajI svAmIe dazavaikAlika vagerenuM adhyayana karyuM. saMvata 1938mAM pU. gurudeva zrI nathujI svAmInI AjJAthI pU. zrI devacandrajI svAmI sAthe sAyelA rahyA ane tyAM zAstrI harizaMkara zukala pAse sArasvata vyAkaraNa pUrNa karyu tathA siddhAMta candrikA pUrvArdha ane raghuvaMza kAvyano abhyAsa karyo. te varSe bAlamuni zrI vIrajI svAmIe jetapura (kAThI) pU. zrI megharAjajI svAmI sAthe cAturmAsa karyuM ane uttarAdhyayana sUtra vagereno abhyAsa karyo. Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 213 dara varSe abhyAsa to cAlu ja hato, saMskRta bhaNAvanAra na maLe tyAre sUtra siddhAMtano abhyAsa cAlato ane banne munirAjo jJAnamAM ThIka ThIka AgaLa vadhI rahyA hatA. saMvata 1944mAM pU. zrI megharAjajI svAmI Adi caritranAyaka banne munirAjoe bhuja cAturmAsa karyuM. tyAM gulAbacandrajI svAmI dAmodara zAstrI pAse siddhAMta candrikA pUrNa karI. temaja mAgha, naiSadha, tarka saMgraha ane dIpikAno abhyAsa karyo. zrI vIrajI svAmIe sArasvata vyAkaraNa tathA raghuvaMza karyuM. saMvata 1945nI sAlamAM banne baMdhu munirAjo surendranagara cAturmAsa rahyA ane tyAM zAstrI chaganalAla bhaTTa pAse jyotiSano abhyAsa zaru karyo. taduparAMta vidvAna ma. zrI moTA jIvaNajI svAmI, pUjya zrI lAdhAjI svAmI, pU. zrI megharAjajI svAmI, pUjya zrI devacandrajI svAmI ane darzanazAstravizArada paMDita zrI uttamacandrajI svAmI, tema ja anya paMDito pAse banne munirAjoe jainAgama ane vyAkaraNa vagereno sAro abhyAsa karyo temAM paNa pUjya zrI nathujI svAmInA svargavAsa pachI to banne gurubaMdhuoe pUjya zrI moTA lAdhAjI svAmI, pU. zazrarI megharAjajI svAmI ane paMDita zrI uttamacandrajI svAmI pAse vizeSa zAstrAbhyAsa karyo. udAratA ane vAtsalyano preraNAdAyI prasaMga pUjya zrI lAdhAjI svAmI, pUjya zrI megharAjajI svAmI ane paMDita zrI uttamacandrajI svAmIe to A banne munione tenA gurudevanA svargavAsa pachI svaziSyo karatAM paNa vizeSa vAtsalyabhAvathI sAcavatA hatA ane koI paNa jAtanA pakSapAta vinA zAstrAbhyAsa karAvatA. temano AtmIyabhAva ane snehAdara keTalAM hatAM te nIcenA prasaMga uparathI jANI zakAze. eka vakhata teo kacchamAM padhAratA hatA tyAre rastAmAM raNa AvyuM. badhA to ugra vihAra karI raNa UtaratA hatA paraMtu bAlamuni zrI vIrajI svAmI uMmaramAM nAnA hovAthI pAchaLa rahI jatA ane thAkI jatA. paMtha kApavAno ghaNo bAkI hato eTale pUjya zrI megharAjajI svAmIe temane potAnA khabhe besADI lIdhA ane e rIte raNa UtaryA. dhanya che e mahApuruSanA vAtsalyane !!! ekabIjAnA samudAya vacce kevo snehabhAva hato te A prasaMga uparathI jANI zakAya che. pUjya zrI lAdhAjI svAmIno banne bhAIo upara asIma upakAra hato. dhanya che e mahApuruSonI udAratAne !!! Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 zrI gulAbacandrajI svAmI tathA zrI vIrajI svAmI ( zatAvadhAnIjI, zAMtamUrtijI vagere mahAna ziSyonI dIkSA saMvata 1953mAM zatAvadhAnI zrI ratnacandrajI svAmIe dIkSA lIdhI ane temanA prathama ziSya banyA. temane daza varSa sudhI bhaNAvavAmAM banne baMdhuoe je bhoga Apyo te advitiya hato. adhyayana karavA karAvavA mATe teozrIne keTalI jhaMkhanA hatI te nIcenA eka prasaMga uparathI jANI zakAze. saMvata 1960nuM cAturmAsa pU. zrI gulAbacandrajI svAmI Adi ThA.2 aMjAramAM hatA ane kavivarya vIrajI svAmI tathA pU. ratnacandrajI svAmI aMjArathI 13 ki.ma. dUra kheDAI gAmamAM cAturmAsa hatA. te vakhate abhyAsane yogya paMcalakSaNI, siddhAMtalakSaNa, avacchedaktA, nirukti e traNe nyAya granthonI vivecanA nyAyazAstrI paM. baMgAjhAe karela. te samaye e pustako chapAvelA na hovAthI abhyAsanI saralatA mATe pU. zrI dararoja lakhIne kheDAI mokalatA. AvI rIte banne baMdhuoe badhI javAbadArI upADI zatavadhAnI ma. ne bhaNAvatA. temane kAma karavA bilakula ApatA ja nahi. saMvata 1959nA phAgaNa sudi-3nA zAMtamUrti zrI rupacandrajI svAmIe dIkSA lIdhI ane kavivarya zrI vIrajI svAmInA prathama ziSya thayA. te ja varSe vaizAkha sudi-8ne somavAranA umedacandrajI svAmInI dIkSA thaI. teo paNa vIrajI svAmInA ziSya thayA. kavivarya ma. zrI vIrajI svAmIne zAstrAvagAhana ane anya abhyAsanA kAraNe prApta karela zaktine kAvyarupe vahAvI parvatamAMthI nIkaLelI nadI AgaLa vadhatAM jema vizALa rupa dhAraNa kare tema divase divase kAvya strota vadhato gayo jene kAraNe zrI vIrajI svAmIne "kavivaryanI mAnavaMtI upAdhi prApta thaI. 'pleganA upadravanA kAraNe cAturmAsamAM vihAra karavo paDyo savaMta 1974nI sAlamAM gulAbacandrajI svAmI, kavivarya zrI vIrajI svAmI, paM. zrI ratnacandrajI svAmI, zAMtamUrti zrI rAmacandrajI svAmI tathA bhAvacandrajI ma. ThA. 5 kaccha mundrAmAM cAtumosa rahyA. A cAturmAsa daramyAna mudrAmAM acAnaka plegano upadrava zaru thayo eTale paryuSaNanI ArAdhanA karAvyA bAda bhAdaravA vadimAM pU. zrI gulAbacandrajI svAmI tathA ka.ma.zrI vIrajI svAmI ThA. ra guMdAlA padhAryA. paM. ratnacandrajI svAmI Adi ThA. 3 bhorArA padhAryA hatA. Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 215 A che aNagAra amArA Ama plega vagerenAM moTA rogono upadrava hoya, rAjA vagereno trAsa hoya, keTalAka kAraNo upasthita thAya to amadAvAda mArge comAsAmAM vihAra karavAnI zAstrAjJA che. saMvata 1981mAM pUjya zrI gulAbacandrajI svAmI, kavivarya ma. zrI vIrajI svAmI, zatAvadhAnI ma. zrI ratnacandrajI svAmI Adi ThANA-5 tathA mAlavAnA (dharmadAsa saMpradAya) pU. zrI tArAcaMdajI ma. zrI kizanalAlajI ma. tathA pa. zrI saubhAgyamalajI ma. Adi ThANA-6, kulla ThANA-11 morabI cAturmAsa hatA. mAlavAnAM saMto pU. zrI gulAbacandrajI svAmI tathA ratnacandrajI svAmI pAse abhyAsa karatA hatA. morabI saMghano utsAha khUba hato. A zaherano bhaktibhAva joI mAravADI mahAtmAo paNa atyaMta prasanna thayA hatA. saMvata 1983mAM lAkaDiyA (kaccha)nA gulAbabAIne dIkSAne rajA na maLatI hatI tethI pU. zrI gulAbacandrajI svAmInA upadezathI emanAM sagAMvAhalA bodha pAmyA ane rajA ApI tethI te ja varSe akSayatRtIyAnA temane dIkSA ApI vAgaDanA siMhaNa ma. moTA kuMvarabAI AryAjInA ziSyA tarIke jAhera karyA. saMvata 1984nA phAgaNa sudi-1ne guruvAra (kaccha) bhacAunA karazana gAMgajI naMdune lAkaDiyAmAM dIkSA ApI kapUracaMdajI svAmI nAma rAkhyuM ane kavivarya ma. zrI vIrajI svAmIne ziSya tarIke soMpyA. teozrI zAMta svabhAvI ane sevAbhAI saMta hatA. saMvata 1985mAM phAgaNa suda-2nA manapharAmAM pUnamacandrajI svAmIne tathA prema kuMvarabAI AryAjIne dIkSA ApI, te ja varSe jeTha suda-8 zukravAranA bhorArAmAM tapasvI ma. zrI DuMgarasiMhajI ma. ne dIkSA ApI. saMvata 1986 mAga. sudi 3nA nAgajI svAmI tathA suvinIta navacandrajI svAmI (pU. zrI gulAbavIra jIvanacAritranA lekhakone dIkSA ApI, dayAkuMvarabAI ane khemakuMvarabAI ma. ne dIkSA ApI saMvata 1988 vaizAkha mahinAmAM lIMbaDI padhAryA. 'AcArya pada - pradAna mahostaka saMvata 1988 vaizAkha vadi 8 nA lIMbaDImAM sAdhu saMmelana thayuM ane chappana bola bAMdhyA. A ja saMmelana jeTha sudi-11ne ravivAre 24 sAdhuo ane ogaNIza sAdhvIjIo tema ja zrAvaka-zrAvikAonI hAjarImAM kavivarya paM. zrI nAnacandrajI svAmIe zrI saMghanI IcchAthI pUjayazrI gulAbacandrajI svAmIne AcArya padanI Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 zrI gulAbacandrajI svAmI tathA zrI vIrajI svAmI pacheDI oDhADI. te vakhate lIMbaDI moTA saMpradAyamAM sAdhu 31 tathA sAdhvIjIo 66 hatAM. jo ke temanuM gAdI para Agamana to saM. 1985nA kArataka sudi-2nA ja thaI gayuM hatuM. lIMbaDI saMpradAyano suvarNa samaya" pUjya AcArya zrI gulAbacandrajI svAmI jyArathI AcArya pade AvyA tyArathI lIMbaDI saMpradAyano samaya eTale "suvarNa kALa' tarIke oLakhAto. saM. 1988 thI 2008 sudhInA vIza varSanA gALAmAM temaNe gacchanI sAra-saMbhALa, dharma prabhAvanA, ga7 vRddhi vagere viSayomAM potAno apUrva puruSArtha phoravyo hato. sau koInA hRyamAM birAjI gAdIpati AcAryapadane sArthaka karyuM hatuM. saMvata 1992nA mahA sudi 14ne guruvAranA bhacAunA rahIza gAlA kAnajI rAmajIne pUjyazrIe dIkSA ApI kevalacandrajI svAmI nAma rAkhyuM tathA zAMtamUrti pUjya zrI rupacandrajI svAmInA ziSya tarIke jAhera karyA. te ja varSe phAgaNa sudi-3nA (kaccha) mAMDavImAM bA.bra. sUrajabAI AryAjIne dIkSA ApI mahAsatIjI nAthIbAI AryAjInA ziSyA banAvyA. saMvata 1995nAM akhAtrIjanA pavitra divase (kaccha) rAmANiyAmAM manapharAnA dIvALIbAI tathA rAmANiyAnA maNibAIne pUjayazrIe dIkSA ApI mahAsatIjI nAthIbAI AryAjInA ziSyA tarIke sthApyAM. A sAlanuM cAturmAsa pUjyazrI ThA. 6 bhacAumAM rahyA hatA. tyAM pUjayazrI e "vIra pustaka bhaMDAra'nI sthApanA karI jeno vikAsa pAchaLathI pU. zrI rupacandrajI svAmI tathA tattvajJa gurudeva zrI navalacandrajI svAmIe khUba karela che. saMvata 1998nA mAgasara sudi ne guruvAre (kaccha) bhUjamAM bA. bra. rukSmaNIbAI AryAjIe dIkSA ApI moTA DAhIbAI AryAjInA ziSyA tarIke jAhera karyA. saMvata 1997nA phAgaNa vadi pAMcamanA divase vaDhavANa zaheramAM (kaccha) lAkaDiyAnA bhAvalabAIne bhAgavatI dIkSA ApI, bhANabAI (bhAnumatIbAI) AryAjI nAma pAmI ma. purIbAI AryAjInA ziSyA bA.bra. lakSmIbAI AryAjInA ziSyA tarIke jAhera karyA. saMvata 1999nA mAgasara sudi 3ne guruvAranA surendranagaramAM (kaccha) samAghoghAnA meghajIbhAIne dIkSA ApI mahendramuni nAma rAkhyuM. te ja varSe goMDalanA Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 217 rahevAsI jADejA mAdhavasiMhajInI lIMbaDImAM pUjya sAhebanA hAthe dIkSA thaI, teozrIne vinayamUrti lakSmIcaMdrajI svAmI (mADImahArAja)nA ziSya tarIke jAhera karyA. - laghu baMdhu kavivarya zrI vIrajI svAmIno svargavAsa ) chellA keTalAka samayathI kavivarya zrI vIrajI svAmInI tabiyata asvastha rahyA karatI. khAsa karIne skrayanI nabaLAI temane vAraMvAra satAvatI hatI. chatAM teozrI samabhAve sahana karatA hatA. saMvata 2000nA jetapura cAturmAsamAM vyAdhi vAraMvAra humalA karavA lAgyo. kavivarya ma. zrIne jaNAyuM ke have A deha lAMbo samaya Take tema nathI. A nazvara dehamAMthI levAya teTalo lAbha levAno vicAra karI temaNe vyAvahArika pravRtti (saMpradAyanI sAraNA-vAraNA vagere) baMdha karI daI svAdhyAya dhyAnamAM rata banI gayA. caturvidha saMghanI sAthe jJAna-ajJAta bhAve thayela aparAdhanI kSamA yAcI. jema jema samaya vItato gayo tema tema temanuM zarIra kSINa banatuM gayuM paNa AzcaryanI vAta to e banI ke jema jema deha kSINa thato gayo tema tema AMtaravizuddhi vRddhi pAmatI gaI. maraNaMpi sapuNNANaM, jahA meyamaNussayaM / vipyasaNNamaNAghAyaM, saMjayANa vusImao // bhAvArtha je puNyazALI tathA saMyamI sAdhu puruSoe potAnuM jIvana jJAnI puruSoe batAvela dharmamArge vyatita karyuM che. teonuM mRtyu prasannatAbharyu ane AghAta vinAnuM hoya che, kema ke temane potAno nizcaya hoya che ke maraNa e to jIvana kAryano saravALo hovAthI teo Urdhvagati avazya pAmaze. kavivarya ma.zrInI AvI uttama vicAraNA ane sarala vRttithI sau koI AzcaryamAM paDI jatAM. sAthenA sAdhuoe tema ja jetapuranA zrI saMghe temanI vaiyAvacca karavAmAM aMzamAtra paNa kacAza na rAkhI paraMtu AyuSya karmanA daLiyAM bhogavAI jatAM koI jIvaMta rahI zakyuM che? saMvata 2071nA prathama caitranI pUrNimAnA pavitra budhavAranI rAtrinA doDha vAgye 75 varSanuM AyuSya bhogavI 65 varSa jeTalo dIrgha dIkSA paryAya pALI, samAdhi bhAvamAM lIna banI, arihaMta, siddhanuM smaraNa karatAM te puNyAtmAe A nazvara dehano tyAga karyo. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 zrI gulAbacandrajI svAmI tathA zrI vIrajI svAmI kavivarya ma.zrI vIrajI svAmIe, pUjyazrI gulAbacandrajI svAmI sAthe ja dIkSita thaI varSo paryata temanA sahavAsamAM rahI khUba bhakti karI hatI. tema ja pUjyazrInA kAryamAM haMmezA madadagAra rahyA. gulAba-vIranI joDI e rAma lakSmaNanI joDInI yAda apAvatI hatI. jema rAmanI hayAtimAM laghu baMdhu lakSmaNa kALadharma pAmyA hatA tema ahIM paNa pUjyazrInI hayAtimAM laghubaMdhu svargavAsa pAmyA jethI e joDI khaMDita thaI gaI. kavivarya ma. zrI svabhAve milanasAra ane zAMta svabhAvI hatA. kAvyano temane ghaNo ja zokha hato. avAranavAra navAM navAM kAvyo racatAM. temanA kAvyono saMgraha "vIra padyAvali', "vIra gahuMlI saMgraha vageremAM prakAzita thayo che. A uparAMta temane kathA sAhityano sAro zokha hato, je nAnA TucakAomAM upadezAtmaka bhASAmAM 'vIra kathAmRta' nAmanA pustakamAM saMgrahita thayela che. taduparAMta vidyArthIone AkarSavAnI temanAmAM ajaba zakti hatI. potAnA vihAra daramyAna jyAM jyAM padhAravAnuM thayuM tyAM tyAM vidyArthIone dhArmika abhyAsa karAvatA tema ja bAkInA samayamAM nUtana sAdhuone zAstrAbhyAsa karAvatA. saMghADAno bhAra paNa lagabhaga teozrI ja upADatA. gAdInA dhAmamAM pAMca varSa sthiravAsa saMvata 2003nI sAlanI zaruAtamAM ja pU. AcAryazrI gulAbacandrajI svAmInI tabiyata narama thavAthI lIMbaDI padhAryA ane auSadhopacAra karatAM tabiyata svastha thaI. motiyAne kAraNe temanI AMkhe jhAMkhapa vadhatI hatI tethI rAjakoTathI DaoN. ratilAlabhAIne bolAvI motiyAnuM saphaLa oparezana karAvyuM ane tyArathI lIMbaDImAM sthiravAsa rahyA. temanI sevAmAM zAMtamUrti ma. zrI rupacandrajI svAmI, saraLa svabhAvI ma. zrI nAgajI svAmI, tattvajJa ma. zrI navalacandrajI svAmI tathA saktA ma. zrI kevalacandrajI svAmI rahyA. cAre ThANA bhacAunA temaNe pU. zrInI sevAno khUba lAbha lIdho. pUjyazrInI uMmara 85 varSanI thavA AvI hatI. avasthA paNa vartAtI hatI, chatAM svAdhyAya-dhyAnamAM temaNe kadI pramAda sevyo na hato. saM. 2006nA prathama aSADha vadimAM teozrI para pakSaghAtano humalo thayo. paraMtu tAtkAlika auSadhopacArathI tathA suMdara vaiyAvaccanA kAraNe tabiyata sudharI gaI. lAkaDInA Teke upAzrayanA holamAM cAlavA jeTalI zakti prApta thaI. saMvata 2008nA phAgaNa suda-pUnamane somavAranA prAta:kALe rAIya pratikramaNa karIne UbhA thatAM pUjyazrI acAnaka paDI gayA. jethI jamaNA paganA Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 219 sAthaLanA mULanuM hADakuM bhAMgI gayuM. satyAzI varSanI jaipha vaye A phrekacarathI ghaNI ja azakti AvI gaI ane pathArIvaza thaI gayA. te divasathI temaNe AhAra choDI dIdho. phakta pravAhI padArtho para rahevAno nirNaya karyo. dhIme dhIme tabiyata vadhAre asvastha thavA lAgI. mANasa mokalIne siyANIthI sadAnaMdI ma. zrI choTAlAlajI svAmI Adi ThANA 3ne bolAvyA tathA zrI choTAlAlajI ma. tathA anya munirAjo pAse pratidina niyamita zAstrazravaNa karavA lAgyA. mahApuruSone AgaLathI khyAla AvI jato hovAthI chellA divasomAM adhyAtmabhAvamAM ja lIna rahetA hoya che. utta. a. 5. gA. ra9mAM kahyuM che, ' preraNAdAyI paMDita maraNa) tesiM soccA sapujjANaM, saMjayANaM vusiimo| na saMtasaMti maraNaMte, sIlavaMtA bahussuyA // bhAvArtha : puruSo jenI pUjA kare che evA jitendriya ane saMyamI AtmAonuM varNana sAMbhaLIne, zIlavaMta tathA bahuzruta AtmAo maraNa vakhate trAsa ke bhaya pAmatA nathI. pUjaya sAheba zrI gulAbacandrajI svAmIne have jaNAyuM ke jIvanadIpanuM dIvela khUTavA AvyuM che, tethI caitra sudi-6 ne somavAre temaNe pANI sivAya badhA AhArano tyAga karyo. sarva sAdhuo sahita caturvidha saMghanI sAthe kSamApanA karI. paM. zrI dhanajI svAmI tathA zeTha lallubhAI nAgaradAsane gacchanI sArasaMbhALa temaja zAsana hitanA kAryo mATe sUcanAo ApI. pUjyazrInI mAMdagI daramyAna sadAnaMdI ma. zrI choTAlAlajI svAmI tathA pUjyazrI rupacandrajI svAmI Adi munirAjo zAstra sidhdhAMtanuM zravaNa karAvatA hatA. sAdhu AloyaNI paNa saMbhaLAvI, chevaTe temaNe sAgArI saMthArAnA paccakkhANa karyA. saM. 2008nA caitra sudi-10ne ravivAranA savAre savA nava vAgye samAdhipUrvaka 87 varSanuM AyuSya, 72 varSathI vadhAre saMyama paryAya pALI, 24 varSa sudhI gAdIpati pade rahI svargavAsa pAmyA. A mahAmRtyune devo paNa vadhAvatA hoya tema nava ne vIsa miniTe kesaranA amIchAMTaNA thayA. pUjya AcAryadeva zrI gulAbacandrajI svAmI jainAgama, vyAkaraNa, nyAya, jyotiSa vagerenA sArA jANakAra hatA. temanA jIvanano khAsa guNa e hato ke teo sadA apramatta ja rahetA. pote gurusthAne tathA dIrgha dIkSA paryAyI hovA chatAM nAnAmAM nAnA sAdhune vAMcana, lekhana ke svAdhyAyAdimAM sahAyarUpa thatA. teozrIe Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 20 zrI gulAbacandrajI svAmI tathA zrI vIrajI svAmI saMpAdana karela "jaina zikSaNa pAThazALA' "zrAvaka AloyaNA vagere pustako pragaTa thaI cUkyAM che. "subhASita ratnAvali' vagere apragaTa sAhitya ghaNuM che. temanA akSara to motInA dANA jevA hatA. te jovA hoya tathA vistArathI temanuM jIvanacaritra vAMcavuM hoya to "pUjayazrI gulAba-vIra jIvanacaritra" (lekhaka paM. tattvajJa zrI navalacandrajI svAmI) pustaka vAMcavuM. navA no ceva vAghellA suhuram aa utta. a. 19 loDhAnA caNA cAvavA e bhAre duSkara kAma che tema saMyamanuM supere pAlana karavuM eTaluM ja kaThina che. pUjya AcAryazrI gulAbacandrajI svAmIe potAnA dIrgha cAritra paryAyamAM aneka prakAranAM parISaho sahana karyA hatA, jemAMthI keTalAka prasaMgo vAMcavAthI pUjayazrInI sahanazIlatA tathA gaMbhIratAno khyAla AvI zakaze. vi.saM. 1947nI A vAta che. paMDitarAja zrI uttamacandrajI svAmI sAthe pU. zrI gulAbacandrajI svAmI gujarAtamAM vihAra karatAM karatAM mahI nadI pAse Avela vAsada nAmanA gAmamAM padhAryA. te gAmamAM zrAvakonA ghara nahi hovAthI gAma bahAra khAkhI bAvAnI jagyAmAM utAro karyo. pATIdAra baMdhuonA gharomAMthI AhAra pANI lAvI vAparyA. khAkI bAvo bhaktivALo hato paNa jaina munionA AcAravicArathI taddana apiricita hato. teNe bhaktibhAvathI potAnA rasoIyA sAthe roTalI tathA kerIo mokalI, paNa te vastu sAdhune akalpanIya hovAthI tema ja sAme lAvela AhAra hovAthI pUjayazrIe te svIkAravAnI nA pADI tethI rasoIyo pAcho gayo. rAtrinA samaye ThAkorajInI AratI utAravAmAM AvI. dareka bhaktone ThAkorajInuM caraNAmRta - prasAdI ApavAmAM AvI. te samaye khAkhI bAvAe pUjArIne kahyuM, "jaina sAdhuonI tIna mUrti AI hai unhIMko bhI caraNAmRta denA cAhIe." devasiya pratikramaNa karI pUjyazrI Adi ThANAo svAdhyAya karatA hatA. tevAmAM caraNAmRta laIne pUjArI Avyo. jaina sAdhune aspRzya ane sUryAsta pachI to koI paNa vastu akalpa hovAthI pUjyazrIe teno svIkAra karyo nahi. pUjArIe jaIne khAkhI bAvAne te hakIkata jaNAvI ane bAvAjIno mijAja gayo. jaina sAdhunA AcArathI ajANa evA tene caraNAmRtanA asvIkAramAM potAnuM apamAna lAgyuM. teno krodhAgni bhabhUkI UThyo. teNe gALo devI zaru karI, bUma-barADA pADyA ane pUjArIne kahyuM ke, "abhI ke abhI tIno mUrtiyoMko jagAeMse haTA do." pUjArIe jaIe temane vAta karI. paM. zrI uttamacandrajI svAmIe pUjArIne samajAvyo ke amArI zAstrAjJA pramANe ame rAtre vihAra karI Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 221 zakIe nahi. sUryodaya thatAM ame ahIMthI cAlyA jazuM. khAkhI bAvAno krodhAgni jalato ja rahyo. rAtrinA bAra vAgyA sudhI tenI karkaza bhASA saMbhaLAtI ja rahI paNa samatA bhAvamAM lIna banelA pUjyazrI Adi saMtoe samabhAve badhuM sahana karyuM. saurASTramAMthI kacchamAM javA mATe raNa utaravuM paDe che. mANiyAthI AvatuM nAnuM raNa ja gAunuM che paNa temAM vaheluM pANI AvI jatuM hovAthI (te vakhate sUrajabArIno pula na hato.) veNAsaranuM raNa UtaravuM paDatuM, te raNa pAMca gAunuM che ane kAMThethI pethApara gAma traNa gAu dUra hovAthI ATha gAuno paMtha thAya. A raNa UtaravuM paDatuM, te raNa pAMca gAunuM che ane kAMThethI pethApara gAma traNa gAu dUra hovAthI ATha gAuno paMtha thAya. A raNa phakta poSathI phAgaNa sudhI UtarI zakAtuM, pachI temAMya pANI AvI jatuM hatuM Ama jyAre banne raNa UtarI zakAya tema na hoya tyAre TIkaranuM bAra gAunuM raNa UtaravuM paDatuM. temAM ghaNI ja muzkelIono sAmano karavo paDato. pUjyazrIne paNa eka vakhata Avo anubhava thayo hato. saM. 1967mAM jyAre zatavadhAnI paM. zrI ratnacandrajI ma. kacchamAM bImAra paDI gayA tethI sukhazAtA pUchavA tathA zuzruSA mATe pUjyazrI Adi ThANAoe TIkaranA raNa raste vihAra karyo paNa kSudhA ane tRSAno kaThina pariSaha sahana karavo paDyo. raNa UtarIne traNa gAu dUra kAnamera gAme pahoMcyA tyAM to sAMja paDI gaI ane cAre ThANAoe thAka, bhUkha ane tRSAno viSama parISaha sahana karyo. AvA to aneka parISaho anekavAra temaNe samabhAve sahana karI sAdhu jIvana gulAba jevuM ja suvAsita banAvyuM hatuM. * * prasiddha vaktA zrI nAgajI svAmI prasiddhavaktA paMDita zrI nAgajI svAmIno janma vikrama saMvat 1926 kArataka vadi amAsanA divase gAdInA dhAma lIMbaDI zaheramAM thayo hato. puNyazALI AtmAo puNyabhUmimAM ja avatare che. ane dharmaparAyaNa mAtA-pitAno saMyoga prApta kare che. temanA pitAnuM nAma zeTha jagajIvanadAsa ane mAtAnuM nAma ujamabAI hatuM. ciratranAyakanuM nAma nAgarakumAra hatuM. mAtA-pitAnAM vAtsalya ane zubha saMskArothI bALakano uchera thavA lAgyo. haMmezA temane dhArmika kathAo Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 22. zrI nAgajI svAmI dvArA dharmanA saMskAro ApavAmAM AvatA. sAdhu sAdhvIjInA darzana karAvavA temaja vyAvahArika zikSaNa paNa maLatuM. - sAta varSanI uMmare zALAmAM abhyAsa karavA mATe besADyA. traNa dhoraNano abhyAsa karyo. jyAre temanI uMmara 11 varSanI thaI tyAre mAtA ujamabAI svargavAsa pAmyA temaja thoDA samayamAM temanA dAdI paNa svargavAsa pAmyA. mAtAnA akALa avasAnathI bALaka nAgarane ghaNo AghAta lAgyo. varSo padanA gatiH | karmanI gati gahana che. ene sarvajJa sivAya koNa jANI zake ? mahApuruSonA mATe AvuM nimitta vairAgyanuM kAraNa bane che. jagajIvana bhAIne paNa potAnI patnI ane mAtAjInA avasAnathI saMsAranI asAratA samajAI. upAdAna taiyAra thatA nimitta maLI gayuM. saMsAranI anityatAne kAraNe utpanna thayela vairAgya moDhA upara dekhAvA mAMDyo. potAnA pitAnA AvA manobhAvo cAlAka putrathI ajANyA rahyA nahi. teNe pitAjIne kahyuM, "pitAjI ! zoka zA mATe karo cho ? janma-maraNa e to A saMsArano svabhAva che. RNAnubaMdha pramANe ja saMsArIo sAthe saMbaMdha baMdhAya che. ane e saMbaMdha pUro thatAM ja chUTA thavAnuM hoya che." vAtkApi prItatraM yumiyu manoSifma. arthAt yuktiyukta vacana bALaka pAsethI paNa grahaNa karavuM joIe. putranA vairAgyapreraka vacanothI jagajIvanabhAInA utsAhamAM vadhAro thayo ane temaNe saMyama levAno nizcaya karyo. temaNe putrane kahyuM, "beTA huM dIkSA lauM to tuM mane rajA ApIza?" tyAre putra kahe che, "pitAjI mAre rajA ApavAnI zI hoya? huM paNa tamArI sAthe dIkSA lauM to kema? A sAMbhaLI pitAjIe kahyuM beTA ! tArI uMmara hajI nAnI che, saMyamanA kaThina parISaho tArAthI sahana nahi thaI zake. dIkSAno paMtha talavAranI dhAra jevo che. A sAMbhaLI putra kahe che. pitAjI, mAruM mana baLavAna che. ane huM khAtrIpUrvaka kahuM chuM ke, "huM dIkSA barAbara pALI zakIza. tamArI sAthe rahI tamArI sevA karIza. dharmakAryamAM tamane madada karI tamArA AtmAne saMtoSa ApIza." nAgarakumAranuM AvuM manobaLa ane virocita vicAro jANyA pachI jagajIvanabhAIno dIkSAno vicAra dina-pratidina daDhatara thato gayo. potAne AvA suputranI prApti badala jAtane bhAgyazALI mAnavA lAgyA. kharuM ja kahyuM che ke - ekenApi suvRkSaNa puSpitena sugandhinA / vAsitaM tadvanaM sarvaM, suputreNa kulaM yathA // arthAt eka paNa sArA vRkSanA sugaMdhI kula vaDe AkhuM vana jema sugaMdhI lAge che tema (eka ja) suputrathI AkhuM kuLa zobhe che. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 223 temaNe nirNaya karyo ke AcArya ma. zrI dIpacandrajI svAmI kaccha mAMDavI birAje che tyAM javuM. pitA-putra gurumahArAja pAse javAnI taiyAra karavA lAgyA. A khabara temanA moTAbhAI phattehacaMdabhAIne paDI. temaNe tarata ja vAMdho letA kahyuM, "ekAeka kacchamAM javAnuM kema nakkI karyuM?" jagajIvanabhAIe moTAbhAIne hRdayagata bhAvo jaNAvyA ane temane zAMta karI premapUrvaka rajA laI pitA-putrae kaccha tarapha prayANa karyuM. pUjyazrI dIpacandrajI svAmInI janmabhUmi kaccha guMdAlA hatI. kacchanI pavitra bhUmimAM paga mUkatAM ane pUjyazrI jevA mahApuruSonA darzana thatAM ja pitAputrano vairAgya daDhatara thavA lAgyo ane temAMya pUjayazrInA amRtamaya bodhathI vizeSa jAgRti AvI. have to pUjayazrInI sAthe ja abhyAsa karavA lAgyA. jagajIvanabhAI mULathI ja sUtranA abhyAsI hatA ane vizeSa abhyAsa AgaLa vadhAryo. nAgarakumAre paNa dhArmika abhyAsano maMgala prAraMbha karyo, temanI smaraNazakti sArI hatI. bhAgye ja bIjI vakhata vAMcavAnI jarUra paDatI. AvI abhUta smaraNazakti joI pUjayazrI khUba ja khuza thatA. ekavAra pUjyazrIe pUchayuM, "nAgara, te ATalI badhI gAthAo be divasamAM kaMThastha kevI rIte karI?" ApanI kRpAthI sthira mana rAkhI tenA bhAva samajI mukhapATha karuM chuM tethI jaladI yAda rahI jAya che. Avo vinamra javAba sAMbhaLI, ATalI nAnI uMmaramAM buddhinI vizALatAe pUjayazrInA hRdayamAM bhAre asara karI. tema ja tyAM beThelA sagRhasthonA hRdayamAM bhAre AnaMda thayo. jotajotAmAM eka varSa vItI gayuM. pitAputrane ekIsAthe dIkSA ApavA pUjayazrIe nirNaya karyo. temanA kuTuMbIjano ane pratiSThita gRhasthoe nAgarakumArane cAritra na levA mATe ghaNA samajAvyA. paraMtu nAgarakumAra potAnA nirNayamAM makkama rahyA. tenA AtmabaLathI ane sAcA vairAgyathI badhA cakita thaI gayA. saunA manamAM sArI asara thaI ane badhA taraphathI AjJA maLI. pitA-putranI dIkSA jaladI thavAnI che tevA samAcAra mundrAvALA mahetA DhIlAbhAI lAlacaMdane maLyA. teo pUjayazrI pAse AvI vinaMtI karI ke A dIkSAno lAbha amane Apo. pUjayazrIe temanI prabaLa bhAvanA ane utsAha jANI temanI vinaMti svIkArI mundrA (kaccha) dIkSA ApavAnuM nakkI karyuM. A vakhate sudAmaDAnA rahIza turakhiyA catrabhuja kAlidAsa paNa dIkSAnA bhAvathI pUjyazrI pAse AvyA. temaNe Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 zrI nAgajI svAmI paNa sAro abhyAsa karyo hato. vairAgya prabaLa hato tethI temane paNa sAthe dIkSA ApavAnuM nakkI karyuM. traNeya umedavArone mAlAropaNa guMdAlAmAM karI pUjyazrI Adi saMto mundrA padhAryA. mundrAnA suzrAvaka zrImAna DhIlAbhAI lAlacaMda Adi zrAvakoe dIkSAnI utsAhapUrvaka taiyArI karI. nAgarakumAranI nAnI uMmara janatAnuM bhAre dhyAna kheMcatI hatI. mundrAnA nyAyAdhIza jeo brAhmaNa hatA, temaNe nAgarakumAranI buddhi ane jJAnanI kasoTI karI. kasoTInA aMte temaNe jANyuM ke nAgarakumAra AtmArthI ane saMskArI che. temaNe bhAvinA eMdhANa ApyA ke, "A bALaka bhaviSyamAM sArA sAdhu tarIke dIpI nIkaLaze." nyAyAdhIza sAhebano Avo javAba sAMbhaLI sau zrAvako sagAM snehIo khuza thayA. vi.saM. 1938 caitra vadi-13 zanivAranA pUjyazrIe pitA-putra ane catrabhujabhAIne ekIsAthe dIkSA ApI. jagajIvanabhAInuM nUtana nAma jIvaNajI svAmI, nAgarakumAranuM nAma nAgajI svAmI ane catrabhujabhAInuM nAma catrabhujajI svAmI rAkhavAmAM AvyuM. bAlamunizrI nAgajI svAmIe prathama gujarAtI bhASAmAM abhyAsa zarU karyo. tyArabAda saMskRta vyAkaraNa zIkhavAnI zarUAta karI. abhyAsa jema jema AgaLa vadhavA lAgyo tema tema buddhino vikAsa thavA lAgyo. cAturmAsa tathA zeSakALanA samayamAM sArA zAstrIjI pAse abhyAsano prabaMdha thato ane vihAranA samayamAM punarAvartana karI kaMThastha karavAnuM cAlu rahetuM. pahelA traNa cAturmAsa pUjyazrI dIpacandrajI svAmI sAme kacchamAM karyA. traNe cAturmAsa daramyAna A nAnA muni taraphathI kacchanA zrAvako khUba ja prabhAvita thayA. temanI vAkapaTutA ane caturAIe saunA dIla jItI lIdhA. pUjayazrI navadIkSita tema ja anya ziSyonI sAthe kacchanuM raNa UtarI kramAnusAra morabI padhAryA. tyAM zAstrIjInI sagavaDa, rahevAnI zAMti, sAdhananI jogavAI, pUjyazrI ane udAra zrAvakonuM prerakabaLa vagere kAraNo jJAnavRddhimAM madadarUpa banyAM. pUrvanA kSayopazamanA kAraNe tema ja buddhinI nirmaLatAthI gujarAtI, saMskRta tema ja dhArmika abhyAsa uttarottara vadhavA lAgyo. kuzAgrabuddhi, AkarSaka vyaktitva ane meLavelA jJAnathI morabInA zrAvako khUba ja prabhAvita thayA. e zrAvakonA prema ane bhaktibhAva samaya jatAM eTalAM vadhyAM ke morabI to nAgajI svAmInuM ja" ema kahevAtuM - morabImAM cAturmAsa paNa bIjA sthaLo Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 2 25 karatAM vadhAre thayA ane zeSakALamAMya morabIne vadhu lAbha maLato. morabIthI grAmAnugrAma vihAra karatAM potAnA mAdarevatana lIMbaDImAM padhAryA. tyAM AvyA pachI abhyAsanI vizeSa pragati thaI. abhyAsanI sAthe eka agatyano guNa khIlavavAmAM Avato. pUjyazrI samayajJa hovAthI potAnA ziSyamAM ekAMtabhAva na Ave teno khAsa khyAla rAkhatA kAraNa ke ekAMtabhAva sArAsArano nirNaya karavAmAM bhAre gUMcavaNa UbhI kare che. duniyAnA tamAma padArthamAM sApekSa rIte nityatva, prameyatva, vAcyatva vagere dharmo rahelA che. e apekSAbheda nahi jANanAra ekAMte vitaMDAvAdamAM paDI jAya che. nAgajI svAmIe syAdvAda arthAt sApekSavAdanuM jJAna sArI rIte prApta karyuM hatuM tethI teo jaina ane jainatarone khUba priya thaI gayA hatA. nAnI uMmaramAM tenI pIDhatA ane gaMbhIratA saunuM dhyAna kheMce tevI hatI. sAthe temano svabhAva paNa khUba ja milanasAra hato. pUjyazrI dIpacandrajI svAmI, paMDitazrI uttamacandrajI svAmI, pU. zrI devacandrajI svAmI, pU. zrI gulAbacandrajI svAmI Adi mahApuruSo siddhAMtanA sArA jANakAra ane ardhamAgadhI bhASAnA acchA abhyAsI hatA. temanI sevAmAM rahIne ardhamAgadhI bhASAnuM tathA mukhya mukhya sUtronuM jJAna temaNe sArI rIte meLavI lIdhuM. temane sadguru paNa evA ja maLyA ke nAnI uMmaramAM sAruM jJAna meLavI zakyA ne sArA taiyAra thaI gayA. jJAnAbhyAsanI sAthe gaNataranuM jJAna paNa sArI rIte saMpAdana karI zakyA hatA ke je jJAna temane proDhAvasthAmAM soLe kaLAe khIlI UThya hatuM. temanA samAgamamAM, vyAkhyAnamAM ke jAhera pravacanomAM ekadezIya karatA sarvadezIya samAlocanA vadhAre thatI. tenA kAraNe ja teo jaina, jainatara tathA rAjAmahArAjAone sArI rIte AkarSI zakatA. TUMka samayamAM sArI vidvattA prApta karI potAnA buddhibaLathI pUjyazrI dIpacandrajI svAmInA tema ja saMpradAyanA agragaNya zrAvakonA salAhakAra manAtA. temanA vicAro sarala ane sarvasAmAnya lAgatA, sAdhu-sAdhvIonA hitamAM potAnI tIvra buddhinA kAraNe pUjyazrIne ghaNA ja upayogI thatA. dasa varSa pachI pharIne kacchamAM padhAryA. kacchamAM sthAnakavAsI jainomAM cha koTI ane be ATha koTI ema traNa pakSo vidyamAna che. AThakoTinA AgevAno nAgajI svAmI pAse ATha koTInI carcA karavA mATe AvyA. temanI buddhi keTalI khIlI hatI te A vakhate jaNAyuM. temaNe prathamathI ja nakkI thAya te ja svIkAravo. zAstrakAroe cha koTI svIkAravAno hetu zA mATe rAkhyo? tema ja zAstramAM ATha koTInAM ullekha pratyakSa nahi hovAthI svIkAravA yogya che koTI gaNAya, tema Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 26 zrI nAgajI svAmI dAkhalA-dalIlathI samajAvI dIdhuM. AvelA AgevAno bahu khuza thayA ane cha koTIno svIkAra karyo paraMtu cAlu praNAlikA toDavAnI hiMmatanA abhAve hajI paNa te ja sthiti cAlu rahI che. cha koTI ane ATha koTInuM samAdhAna zAstrIya rIte thaI javAthI banne pakSamAM saMtoSa ane premanuM vAtAvaraNa phelAyuM. vi.saM. 1954nuM cAturmAsa pUjyazrI dIpacandrajI svAmI Adi ThANA-9 lIMbaDImAM karyuM. A cAturmAsa khUba ja dIpyuM. temAM ma. zrI jIvaNajI svAmIne pakSaghAtanI bImArI lAgu paDI. divase divase tabiyata vadhAre bagaDavA lAgI. temane lAgyuM ke have jIvanano thoDo kALa bAkI che tethI vItarAga AjJA mujaba saMthAro karavo tevA nizcaya para AvyA. deha uparathI mUccha temaNe dUra karI hatI. mUccha bhAva Utare che tyAre ja saMthArAnI IcchA thAya che. temaNe AlocanA, prAyazcita, AtmaniMdA, duSkRtagartA, niHzalya thaI anasana Adaryu. ATha divase samAdhibhAve AyuSya pUrNa karI saMvata 1955 phAgaNa vadi-1nA divase savAre kALadharma pAmyA. paMDita zrI nAgajI svAmIe AtmA tathA pudgalanA saMbaMdhone sArI rIte vicAryA hatA. pote daDha svAvalaMbI hovAthI A viyoga sahana karI zakyA hatA chatAM potAnI nAnI uMmaramAM dIkSAnuM kAraNa pitAjI hatA, te mahAna upakAra temanA hRdayamAMthI khasato na hato. vyavahAramAM paNa kahevAya che ke, "supAtra putra Ikotera kuLane tAre che." to pachI dIkSita thayela putra, dIkSita pitAne gauravano anubhava kirAve temAM koI Azcarya nathI. vi.saM. 1957nA lIMbaDI cAturmAsano raMga anero hato. AcArya zrI dIpacandrajI svAmIne gAdIpati pada ApavAnuM hovAthI AsapAsanAM zaheromAMthI ghaNA mANaso AvyA hatA. A cAturmAsamAM kaccha mAMDavIthI zeTha popaTabhAI saMgha laIne AvyA hatA. vaLI morabIthI zeTha aMbAvIdAsa, vAMkAnerathI zeTha premacaMdabhAI vagere saMgha laIne lagabhaga 250 jaNA AvyA hatA. 20 divasa sudhI lIMbaDI zrI saMghe sanmAna karyuM hatuM, je bhUlAya tevuM na hatuM. te vakhate lIMbaDI saMghano saMpa ane jAhojalAlI prazaMsApAtra hatA. te samaye lIMbaDImAM jaina dharma rAja dharma jevo gaNAto. mahArAjA sAhebanI jaina dharma para sArI prIti hatI. hara vakhate vyAkhyAna sAMbhaLavA padhAratA ane rAjakuTuMbane paNa vyAkhyAna saMbhaLAvavAno prabaMdha karatA. dIkSA mahotsava tathA bIjA dhArmika prasaMge rAjyanI sArI madada maLatI. A padavI samAraMbhanA divasane rAjya taraphathI jAhera tahevAra tarIke jAhera karavAmAM Avyo hato, je zobhAmAM abhivRddhirUpa hato. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 227 keTaloka samaya gayA pachI pUjya sAhebazrI dIpacandrajI svAmInuM zarIra narama rahevA lAgyuM. vihAra thaI zakyo nahi ane lIMbaDI sthiravAsa rahevuM paDyuM. paMDitazrI nAgajI svAmI to pU. sAhebanA hAthapaga, eTale temane paNa sevAmAM lIMbaDI rahevAnuM thayuM. bhAgyazALI AtmAo ja guruvaryanI ke vaDIlonI sevAno lAbha meLave che. evuM temanA manamAM barAbara ThasAI gayuM hatuM. vi.saM. 1958 ane 1959nA be cAturmAsa temaNe lIMbaDI karyA. pUjya sAhebanI sevAnI sAthe vyAkhyAnano saghaLo bhAra pote upADatA tema ja saMghADAnI bIjI ghaNI pravRttio, sAraNA-vAraNA vagere karavA paDatA. zAnta ane samayasUcaka hovAthI pU. zrIne temanA kAryasaMbaMdhI bhAre saMtoSa Upajato. saMghanA agresaro paNa temanuM vacana ThelI zakatA nahi. eka divasa daza zrAvako jAmanagarathI tithi patrikAnI carcA karavA mATe AvyA hatA, tema ja rAjakoTathI zrImAna bhImajIbhAI paNa AvI pahocyA hatA. ma. zrIe zAMtipUrvaka carcA karI saunA mananuM samAdhAna karyuM. temanuM nikhAlasa vaktavya ane jJAnathI badhA prabhAvita thayA. lIMbaDImAM keTalIka sthiratA hovAthI paMDita zrI nAgajI svAmIe sthAnika bAbatono utkarSa karavAno vicAra karyo. prathama to dhArmika keLavaNI upara temanuM lakSa gayuM, temAMya kanyA keLavaNIno prathama vicAra karavAmAM Avyo. kanyAo dhArmika keLavaNI laI dharmamAtA na bane tyAM sudhI samAjanI AdhyAtmika ane vyavahArika unnati zakya na bane. dhArmika jJAnanI sAthe temane sanmAna paNa maLavuM joIe jethI pragati sArI rIte thaI zake. pelA subhASitomAM paNa kahyuM che ke, yatra nAryastu pUjyanta ramatte tatra devatA: arthAta jyAM nArIonI pUjA thAya che tyAM devo rame che. (prasanna thAya che) nArIonI pUjA eTale teo sAthenuM sadvartana e ja pAyArUpa che. A manobhAvo ma. zrIe samAja samakSa vyakta karyA ane lIMbaDImAM tathA muMbaImAM dhanADhya gaNAtA dharmapremI ane vidyApremI evA zrAvakoe A bhAra upADI lIdho ane potAnA kharce "zrI dIpacandrajI zrAvikA zALAnI sthApanA karI ke je zALAmAM ghaNI kanyAo dhArmika abhyAsa karI zake che. A zrAvikAzALA Aje lIMbaDImAM kanyAvidyAlayanuM mahAna sthAna bhogave che. pUjya AcAryazrI dIpacandrajI svAmInI tabiyata divase divase lathaDavA mAMDI, jethI nAgajI svAmInuM sarva lakSa pU. sAhebanI sevAmAM lAgI gayuM. bIjA munio paNa potAnA mahAna gurunI sevAmAM kacAza rAkhatA nahi temaja lIMbaDI saMghano bhaktibhAva paNa ajoDa hato. jo ke pUjaya sAhebazrI khAsa koIne takalIpha Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 28 zrI nAgajI svAmI ApatA nahi. saMvata 1961nA caitra mAsamAM tAva vadhAre caDavA lAgyo ane thoDA divasomAM caitra vadi-14nA roja A puNya puruSa samAdhibhAve kALadharma pAmyA. lIMbaDI saMpradAyanA yazasvI-gAdIpati tarIke temaNe sArI khyAti prApta karI hatI. paMDita zrI nAgajI svAmI tathA ziSya parivArane khUba ja AghAta lAge te svAbhAvika che paraMtu kALanI gatine koNa rokI zake che ? pU. zrInA mAnamAM lIMbaDInA mahArAjAe potAnI korTo, kArakhAnAo tathA skUlo vagere baMdha karAvyA ane potAno dharmabhAva pradarzita karyo. zrI saMghe paNa gAdIpatine zobhe tevI svargArohaNa kriyA kara. paMDitazrI nAgajI svAmI para have ghaNo bojo AvI gayo. ziSya samudAyanI sAraNAvAraNA vagere dareka pravRtti pote sArI rIte vahana karavA lAgyA. traNa cAra varSanA lIMbaDInA sahavAsathI temane ghaNo anubhava maLyo. ghaNAM pustako vAMcyA, judA judA dharmanA rahasyo tema ja temAM thayela parivartana vagereno abhyAsa karI lIdho. jena siddhAMtanA samarthana mATe sAdvAdamaMjarI, ratnAkarAvatArikA, saptabhaMgI taraMgiNI vagere ghaNA graMthono abhyAsa karyo. teo have saMghADAnA mukhya sAdhu tarIke vicaravA lAgyA. potAnA moTA gurubhAIne gurutulya gaNI mAna ApatA ne sadAya sAthe rAkhatA. vi.saM. 1961nuM cAturmAsa morabImAM hatuM. A cAturmAsamAM apAyelAM vyAkhyAnothI samasta saMgha upara kaMIka judI ja asara thaI. dhArmika jAgRti mATe navA navA vicAronI phuraNA thaI ane konpharansa jevI saMsthA UbhI karavA bhAvanA pragaTI. morabInA saddagRhastha zeTha aMbAvIdAsa morabImAM ja konpharansa bharavAnuM bIDuM jhaDapI lIdhuM. morabI jevuM zahera. zrAvakono apUrva utsAha ane rAjya taraphathI pUrepUrI madada. A badhAM kAraNo AmAM nimittarUpe thatAM morabImAM ja konpharansa bharavAnuM nakkI thayuM. morabInA mahArAjA sara vAghajI bahAdUra, paMDitazrI nAgajI svAmI tarapha bahu AdarabhAva rAkhatA ane potAnA guratulya mAna ApatA. ghaNIvAra darzana karavA tema ja vyAkhyAnamAM padhAratA. mahArAjazrInI madhyastha bhAvavALI vANI sAMbhaLI khUba ja khuza thatA. A vakhate lIMbaDInI jema morabImAM paNa jaina dharma rAja dharma jevo zobhato hato. konpharansa bharavAnuM nakkI thayuM. zrI saMghe nAmadAra mahArAjane vAta karI. mahArAjA ghaNA khuza thayA ane konpharansa aMge joItI dareka madada rAja tarathI ApavA IcchA batAvI. mahArAjAne khAsa kahyuM ke, "mahArAja zrI ! konpharansa upara AvavAnuM vacana Apo to huM ghaNA khuza thaIza. divasa nakkI karo." A sAMbhaLI zrAvako ghaNo ja khuza thayA ane saMvata 1962 phAgaNa Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA suda 2, 3, 4, e traNa divasa nakkI karavAmAM AvyA. paMDita mahArAjazrI morabIthI vihAra karI rAjakoTa padhAryA. te vakhate tyAM mAravADI saMpradAyanA muni dolatacandrajI Adi ThANA 4 bhojanazALAmAM birAjatA hatA. nAgajI svAmInA vaktavyathI mAravADI sAdhuo upara bhAre chApa paDI. te vakhate lIMbaDInA mahArAjA sara jazavaMtasiMhajI vyAkhyAna sAMbhaLavA padhAryA hatA. ane nIcenA zabdo uccAryA hatA. 'paMDita nAgajI svAmI vidvAna ane prakhara vaktA che. vaLI teo lIMbaDInA che, te mATe mAre e abhimAna levA jevuM che. teo ucca koTInA sAdhu che. temano dharmabodha sarala ane sAmAnya hovAthI ghaNI ja UMDI asara kare che. zAstranA uMDA abhyAsI hovAthI ane sAmAjika paristhitinuM sAruM jJAna hovAthI tema ja Atmika abhyudayanI prabaLa bhAvanAvALA hovAthI jaina samAjane to zuM paNa sarva sthaLe mAnane pAtra che.'' lIMbaDI narezanA A zabdo uparathI temane mahArAjazrI prati tema ja jainadharma tarapha keTalo prama hato te pratyakSa thAya che. 229 temanAM vyAkhyAnonI asara sarvatra phelAvA lAgI. jainadaSTi pradhAna rAkhIne anya darzanano bhAva samajAvavAmAM teo kuzaLa hatA. jethI anya darzanIo vyAkhyAnamAM sArI saMkhyAmAM AvatA. tenI sAthe amaladAra varga tema ja zikSita varga paNa AkarSita thaIne AvavA lAgyo. eka jAhera vyAkhyAna ApavAno prabaMdha karavAmAM Avyo. tenAthI ghaNI sArI asara thaI. AvI rIte tyAM dharmapracAra karI potAnuM vacana pUrNa karavA pAchA morabI padhAryA. hajArono samudAya bhego thayo. mahArAjazrIe jaina samAjanI unnati mATe asarakAraka vyAkhyAno ApyAM. konpharansanuM kArya traNa divasanI beThakamAM thayuM ane ghaNA sudhArAvadhArA thayA. A pramANe jaina dharma ane jaina samAjanI unnatinuM mULa konpharansa dvArA ropAyuM je kharekhara mahArAjazrInI preraNAne ja AbhArI che. morabI narezanA nIcenA zabdothI ja A vAta sAbita thAya che. "mahArAjazrInA vyAkhyAna sAMbhaLavAthI mane ghaNo AnaMda thAya che. temanA prati amArA rAjyano pUrNa bhaktibhAva che. temanA dharmapracAranI bhakti IcchuM chuM. mArA zaheramAM konpharansa bharavAmAM AvI ane zAMtithI te kArya pAra utAravA badala kAryakartAonI kadara karuM chuM ane mahArAjazrIne mubArakabAdI ApuM chuM. kharI rIte to badhA upakAra ane yaza mahArAjazrIne ghaTe che.' A pramANe jaina samAja ane jaina dharmanI unnatinuM mULa bIja morabImAM ropAyuM. te bIja vadhatAM vadhatAM eTaluM to vRddhiMgata thayuM ke saMvata 1989nA caitra Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 zrI nAgajI svAmI mAsamAM ajamera zaheramAM AkhA hindustAnanA sthAnakavAsI jainonI eka konpharansa bharANI, tenI ja sAthe samagra bhArata varSanA sthAnakavAsI sAdhuomAMthI dareka saMpradAyanA agragaNya sAdhuonI konpharansa thaI. je morabIe konpharansanuM bIja ropyuM te ja morabInA lADIlA vaibhavazALI putro zrI durlabhajIbhAI jhaverI tathA hemacaMdabhAI mahetAe bIjane navapallavita karyuM. te morabInA gaNo ke lIMbaDInA gaNo game te kaho te ja saMpradAyanA parama tejasvI bhAratabhUSaNa zatAvadhAnI paMDita ma. zrI ratnacandrajI mahArAje samagra bhAratanA sAdhu mahApuruSonI pariSadanA pramukha thaI sAdhu ane zrAvakone potAnA agAdha zAsrIya jJAnathI ane ojasathI maMtramugdha karI nAkhyA hatA. rAyaNa ane Amra vRkSo jema lAMbe varSe phaLIne svAdiSTa phaLo Ape che tema nAgajI svAmInA hAthathI vavAyeluM bIja moTA AmravRkSa tarIke jovA maLyuM. pratidina mahArAjazrInA jIvanamAM vadhAre vikAsa thavA mAMDyo. saMkucita bhAvanA to temaNe choDI dIdhI hatI. temanA aMtaramAM to have vizvavyApI bhAvanA pragaTI hatI. temaNe vyAkhyAnamAM zailI paNa badalAvI. siddhAMtanA mArgane avalaMbIne sudhA2kane zobhe tevA vyAkhyAna ApatA hatA. vaDhavANamAM DosA vorAnA upAzrayamAM apAyelA vyAkhyAnanI bhAre asara thaI. 'zrAvaka' nAmanA mAsike potAnA bhAdaravA 1907nA aMkamAM lIdhelI noMdha uparathI jaNAI Ave che. te noMdhano TUMkasAra nIce pramANe che. "manuSya hRdaya jyAre nikhAlI bane che tyAre temAM tyAgabaLa pragaTe che. tyAgabaLa e ja dharmano pAyo che. Atmabhoga vinA koI mahAna kArya thaI zakatuM nathI, AvuM kahIne te vidvAna munie viSayanI sArI chaNAvaTa karI hatI ane hAjara rahelA zrotAo upara sArI chApa pADI hatI. ,, temanA vyAkhyAna saMbaMdhamAM jAhera vartamAnapatrone mAsikoe lIdhelI noMdha u52thI jaNAya che ke mahArAjazrI eka sudhAraka vyAkhyAtA ane saMpanA himAyatI hatA. samAjanI unnatinI dhagaza temanAmAM kevI hatI te jaina samAcAra tA. 7-10-1907 pustaka bIjuM aMka 33mAM lIdhela noMdha batAvI Ape che. te noMdhano sAra nIce pramANe che. "duniyAmAM je je dharmo vadhAre phelAyelA che te jAhera bhASaNonA pratApe ja. prathama ApaNA jaina dharma tarapha dRSTi karazuM to jaNAze ke zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmIe potAno bodha kaMI jainomAM ja goMdhI rAkhyo na hato. hajAro anAryone paNa bodha Apyo hato ane krAntivIra loMkAzAhe paNa gAmegAma pharI Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 231 TUMka samayamAM dharma phelAvyo te paNa jAhera vyAkhyAnanA kAraNe ja." AvI rIte kahI te patrakAre mahArAjazrInA khUba ja vakhANa karyA hatA ane vidvAna munionI vidvattAno lAbha levA zrAvaka baMdhuone anurodha karyo hato. tA. 9-2-1908nA divase vAMkAneramAM premajI manajInI dharmazALAmAM "mAnava dharmae viSaya upara jAhera vyAkhyAna ApyuM. te vakhate tyAMnA mahArAja tathA rAjayano adhikArI varga ane dareka dharmanA anuyAyIone hAjarI ApI hatI. vyAkhyAnamAM kanyAvikraya, bALalagna, kusaMpa vagere sAmAjika viSayo sArI rIte carcAyA hatA. je sAMbhaLI rAja sAheba, adhikArI varga tathA anya zrotAjano bahu khuza thayA hatA. tA. 10-5-1908nA dhorAjImAM "sanAtana dharma" e viSaya upara jAhera vyAkhyAna ApyuM hatuM. temAM jaina, vaiSNava ane musalamAna vagere dareka dharmanA anuyAyIoe moTA pramANamAM hAjarI ApI hatI. eTaluM ja nahi paNa AmaMtraNa patrikA zeTha ganI musA jevA muslima gRhastha tathA zrI gaNezarAya dulerAya bacu (M.A.L.C.B.) jevA nAgara gRhastha ane anya pratiSThita gRhastho taraphathI bahAra pADavAmAM AvI hatI. A uparathI joI zakAya ke mahArAjazrInuM vaktavya dareka jJAtine priya lAgatuM hatuM. jethI dareka ThekANe jAhera vyAkhyAnanI mAgaNI thatI. vANImAM mIThAza ane bhASA saMskArI hovAthI tema ja samajAvavAnI sArI zakti hovAthI saune priya lAgatA hatA. muMbaI samAcAra' tA. 19-11-1909nA aMkamAM tathA "sAMja' vartamAnanI tA. 1-2-1909mAM lIdhelI noMdha atre TUMkANamAM ApavAmAM AvI che. kAThiyAvADa, kaccha ane gujarAtanA keTalAka bhAgamAM sthAnakavAsI jaina munizrI nAgajI svAmI lIMbaDI zeSakALa padhArelA te vakhate ThAkorasAhebanA AgrahathI anAthAzramanA vizALa makAnamAM judA judA viSaya para traNa cAra vyAkhyAno ApyAM hatAM. jenI asara ThAkorasAheba, amaladAro tathA prajA varga para bahu sArI thaI hatI." saMvata 1965 Aso suda-10 lIMbaDImAM jhAlAvADa dazA zrImALI sthAnakavAsI jainonI prAMtika konpharansanI bIjI beThaka lIMbaDI bharavAmAM AvI hatI, te ATha divasa cAlI hatI. te vakhate mahArAjazrIe saMpa, ekatA, keLavaNI, bALalagna, kanyAvikraya, vRddhavivAha tathA hAnikAraka rivAjo vagere viSayo upara sacoTa upadeza Apyo hato, jenI asara ghaNI sArI thaI hatI. agiyAre tAlukAnA Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 zrI nAgajI svAmI garIba vidyArthIone skolarazIpa ApavA tathA madada karavA pAvalA phaMDa zarU karavAmAM AvyuM hatuM. hAnikAraka rivAjo dUra karavAnI pratijJA lIdhI hatI. tA. 24 navembara 1909nA divase nAmadAra ThAkorasAhebe zrAvikA zALAnI mulAkAta lIdhI hatI ane dara mahine pAMca rUpiyA skolarazIpa ApavA jAhera karyuM hatuM, sAthe e paNa kahyuM hatuM ke mahArAjazrI AvatI kAle anAthAzramamAM vyAkhyAna ApavAnI kRpA karaze, rAja taraphathI teno baMdobasta karavAmAM Avaze, mATe dareke lAbha levA AvavuM. pU. mahArAjazrIe "rokaDo dharma" e viSaya upara vyAkhyAna ApyuM hatuM. chevaTe mahArAjazrI dolatasiMhajIe jaNAvyuM ke svAmIjIe rAjaya tathA prathA upara potAnA bodhathI je upakAra karyo che te asAdhAraNa che, jeno badalo vALI zakAya tema nathI. svAmIjIne mArI e ja vinaMtI che ke teo temanuM mizana cAlu rAkhaze ja, ane vAraMvAra lAbha ApavA padhAraze. to ApaNane ghaNo lAbha thaze. munizrIe mArA mATe prazaMsA karI che. te karatAM mArAM potAnAM kartavyamAM je bhUla hoya te sUcavaze to ghaNo lAbha thaze. mahArAjazrInAM vacano "jaya jinendranA gaganavyApI nAdothI vadhAvI levAmAM AvyA hatA. Aje kayA rAjavI arthAtu pradhAna potAnI bhUla jovAnI vAta kare che? sara dolatasiMhajImAM A bhAvanA te vakhate pragaTI hatI. saMvata 1965nuM lIMbaDI cAturmAsa pUrNa karI munizrI saparivAra lakhatara padhAryA ane ThAkorasAhebanI vinaMtIthI darabArI makAnamAM UtaryA ane jAhera pravacano saMbhaLAvyAM. lakhatara nareze khUba ja bahumAna ApyuM. AvI rIte saurASTramAM dharmajAgRti lAgI. mahArAjazrI pAlanapura padhAryA. tyAM vyAkhyAnamAM medanI jAmavA lAgI. navAba sAheba paNa vyAkhyAna sAMbhaLavA lAgyA. te vyAkhyAnothI navAba sAhebane mahArAjazrI tarapha ghaNo prema jAgyo. eka musalamAna rAjavInI jaina sAdhu para prIti thAya te gauravanI vAta che. mahArAjazrI samAjamAM jeTalA priya hatA teTalA ja rAjA-mahArAjAomAM paNa sanmAnanIya hatA te vAta to jANItI ja che. "lIMbaDInA mahArAjA sara jazavaMtasiMhajI jevA vidvAna ane samartha rAjavI jevAe vaktavyanI muktakaMThe prazaMsA karI, morabInA zrI vAghajI ThAkora jevA prauDha ane nAmAMkita nareza jenI vANInA yazogAna gAya ane premapUrvaka sanmAna kare, nAmadAra zrI lakhadhIrasiMhajI jevA dharmadhurandhara rAjavI jene potAnA guru jeTalA mAnathI saMbodhI, lakhataranA mahArAjA jemanuM bahumAna kare, mALiyAnA ThAkora Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 233 sAheba jemanI amRtamaya vANI sAMbhaLI jAtane kRtArtha mAne ane sara dolatasiMhajI jevA prakhara proDha vicAraka rAjanItijJa rAjavI jene potAnA gurutulya mAnI sanmAna kare ane dehotsarga vakhate potAnA kharce ja sukhaDanA kASThamAM cAritravAna zarIrane padharAvavAnI bhakti batAve, A badhuM A mahAtmAnA puNya prabhAvane AbhArI che. AvA prabhAvazALI pravacanakAro ja jaina dharmane rAja dharma banAve che." saMvata 1966nuM morabI cAturmAsa pUrNa karI lIMbaDI, amadAvAda thaI naDiyAda padhAryA. amadAvAdamAM batAvelI vANIno paDagho naDiyAdamAM paDyo, eka jAhera vyAkhyAna ApavAmAM AvyuM jenI noMdha tA. 15-5-1911nA jaina samAcAranA aMkamAM ApavAmAM AvI che. tenI noMdha nIce pramANe che. "paMcaraMgI prajA samakSa mahArAjazrIe nIti ane dharmanA sAmAnya niyamo evI sarasa rIte samajAvyA hatA ke jethI dareka dharmAnuyAyIo khUba ja khuza thayA hatA." saMvata 1967nuM surata cAturmAsa pUrNa karI mahArAjazrI muMbaI padhAryA. kAMdAvADImAM AvelI zrI kacchI dazA zrImALI vADImAM cAturmAsa rahyA. dareka jJAtimAMthI loko vyAkhyAna sAMbhaLavA AvatA. bhAgavata saptAhamAM pAThako jayAre mAdhavabAgamAM bhAgavata vAMce tyAre jevo dekhAvA lAge tethI paNa kaMIka anero prabhAva kAMdAvADImAM bhagavatInA pAThakanI vANI sAMbhaLanArA loko upara paDyo. besavAnI jagyAnA abhAve ghaNAne UbhA rahevuM paDatuM hatuM. vyAkhyAnamAM anya jJAtinA loko vadhAre AvavA lAgyA, eTale temaNe zarUAta karI. AkhuM thiyeTara zrotAothI bharAI jatuM ane tenI asara paNa ghaNI ja thatI. saMvata 1968nuM cAturmAsa vaDhavANa pUrNa karI surendranagara padhAryA. tyAM evA samAcAra maLyA ke pAlaNapuranA navAba sAheba 250 mANasonA rasAlA sAthe mahArAjazrInA darzana karavA lIMbaDI padhAryA che, tarata ja paMDita rAjazrI surendranagarathI lIMbaDI padhAryA. pAlaNapura nareza mahArAjazrInA guNa ane vaktavyanuM varNana karIne pAlaNapura cAturmAsa karavA vinaMtI karI. tyArabAda lIMbaDI nareze jaNAvyuM ke, "pU. zrI nAgajI svAmI dharmanA staMbha che. prakhara vidvAna ane satyavaktA che. vaLI amArA lIMbaDI zaheranA ane A ja saMpradAyanA dharmaguru che je amane gauravalevA jevuM che." lIMbaDI zrI saMghe paNa banne rAjavIone zobhe evuM sanmAna ApyuM hatuM. vaDAnA ThAkora sAhebano mahArAjazrI para bahu bhAva hato. teo paNa mahArAjazrInA vyAkhyAna sAMbhaLavA haMmezA AvatA. temaNe jaNAvyuM hatuM ke AvA tyAgathI mahApuruSonuM sanmAna karatAM mane ghaNo harSa thAya che. sadguruo jagatanA Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 zrI nAgajI svAmI hito mATe janme che, sAcA saMta puruSo jagatane kALanA mukhamAMthI bacAve che. parama vairAgIo jagatane sanmArge dore che, Ama zAstrakAro kahe che eno Aje ApaNe pratyakSa anubhava karIe chIe. ThAkorasAhebanA premabharyA vacanothI vidAya laI bhAvanagara padhAryA. lIMbaDI saMpradAyanA paMDita munirAjo jayAre jayAre bhAvanagara padhAratA tyAre zrAvako ghaNA khuza thatA, zrotAonI hAjarI vadhavA mAMDI eTale moTI jagyAnI jarUra paDI. te vakhate bhAvanagaranA kuMvarI sAhebAnA lagna mATe vizALa maMDapa bAMdhavAmAM Avyo hato, tyAM vyAkhyAna vAMcavAnI zrI saMgha taraphathI goThavaNa thaI. A ThekANe be jAhera vyAkhyAno ApavAmAM AvyA. te vakhate bhAvanagaramAM zrI zaMkarAcAryajI paNa padhAryA hatA. temaNe mahArAjazrInI vANI sAMbhaLavA potAnA ziSyone mokalyA hatA. vANInI anerI mIThAza ane kahevAnI rocaka zailIthI svadharma ane paradharmanI vyAkhyA to evI khUbIthI karatA ke zvetAmbara hoya ke digambara hoya, vaiSNava hoya ke zaiva hoya, musalamAna hoya ke pArasI hoya, yahudI ho ke khristI ho paNa saune mAnya ja thAya. tA. 20-1-1913nA vyAkhyAnathI vedAMtI bhAIone ghaNI asara thaI. A vakhate suprasiddha jaina vaktA zrIyuta zivajI devazI zAha mahArAjazrInA darzane AvyA. temaNe mahArAjazrInA guNAnuvAda gAyA bAda pAlitANA padhAravAno ghaNo. Agraha karyo tethI mahArAjazrI bhAvanagarathI pAlitANA javA nIkaLyA. pAlitANAmAM paNa temanAM jAhera vyAkhyAno yojAvA lAgyAM, jenAthI darAvAsI zrAvako upara ghaNI sArI asara thaI. umadA vyAkhyAna zailI ane manuSya dharma uparano sacoTa bodha e sarva baMne pakSane ghaNo hitakara lAgyo. jethI vihAranI utAvaLa hovA chatAM zivajIbhAI vagerenA atiAgrahathI ATha divasa rokANA. eka divasa siddhagiri upara caDI keTaluMka nirIkSaNa karyuM ane saunA bhAre sanmAna vacce pAlitANAthI vihAra karyo. saMvata 1969nuM cAturmAsa morabI karI vIMchiyA padhAryA. tyAM padhAravAnA khabara sAMbhaLIne jasadaNa nareza darzanArthe padhAryA ane mahArAjazrInuM khUba ja sanmAna karyuM. eka jAhera vyAkhyAna ApavAnI vinaMtI karI. tethI rAjayanA amaladAro, vyApArIo, kheDUto vagerenI moTI pariSada vacce "ApaNI unnati zI rIte" e viSaya upara suMdara vyAkhyAna ApyuM. jyAre jyAre rAjA-mahArAjAo vyAkhyAnamAM hAjara hoya tyAre to pUjayazrI rAjadharma samajAvavAmAM kacAza rAkhatA nahIM. rAjadharma ane prajAdharma jyAre saMyukta thAya tyAre dezano ane mAnava samudAyano udaya thAya che, evA vyavahArocita sUtro manu smRti, yAjJavalkaya smRti, Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 235 ahaMnnIti, cANakya nIti vageremAMthI samajAvI jasadaNa nareza tathA prajAne bahu khuza karyA. jasadaNa nareze te ja vakhate jasadaNa padhAravA AmaMtraNa paNa ApyuM jethI tyAM padhAryA ane vyAkhyAna vANI saMbhaLAvyAM. anukrame vihAra karatAM karatAM jetapura padhAryA. tA. 17-5-1914nA divase "Atmonnati" e viSaya upara jAhera vyAkhyAna ApyuM. temAM hindu ane musalamAnoe paNa sArA pramANamAM bhAga lIdho. sudharelA varga para ghaNI sArI asara thaI. A saMvata 1971mAM varSe jUnAgaDha padhAryA. tyAM ekavAra vyAkhyAnamAM jUnAgaDhanA navAba sAhebanA bhAI edalakhAnajI sAheba vyAkhyAna sAMbhaLavA AvyA hatA. vyAkhyAna sAMbhaLatA temanA hRdayamAM dayAnA bhAva jAgRta thayA, jenA pariNAme rAjyamAM keTalAka jIvadayAnAM kAmo karAvyAM. saMvata 1971nuM cAturmAsa amadAvAdamAM karyuM. tA. 20-10-1915nA divase premAbhAI holamAM jAhera vyAkhyAna ApyuM. te vakhate mahAtmA gAMdhIjI paNa padhAryA hatA ane prAsaMgika vivecana paNa teozrIe karyuM hatuM. banne ahiMsAnA rakSakoe eka sAthe potAno saMdezo janatAne saMbhaLAvyo. te dazya apUrva hatuM. saMvata 1974nI sAlamAM vavANiyA thaI barAla gayA. tyAM mALiyAnA nAmadAra darabAra sAhebe mALiyA padhAravA AmaMtraNa mokalyuM jethI mALiyA javAnuM nakkI karyuM. darabAra sAhebe mahArAjazrInA AvavAnA samAcAra sAMbhaLI rAjarIta mujaba svAgata karyuM. be gAu sAmA gayA ane page cAlIne saunI sAthe sAthe gAmamAM praveza karyo. A dekhAva ghaNo ramaNIya lAgato hato. rAjAo jaina sAdhu para ATalo badho prema rAkhe te kharekhara noMdha levA jevo ja banAva gaNI zakAya. mALiyA narezanI bhAvanAnusAra ATha divasa tyAM lAbha Apyo. pharIne bhAvanagara padhAryA. saMvata 1974nuM cAturmAsa vaDhavANamAM karyuM. mahArAjAzrI jazavaMtasiMhajI prasaMgopAta vyAkhyAna sAMbhaLavA AvatA ane potAnA zaheramAM dharmabhAva jAgRta karavAne mATe jAhera vyAkhyAno paNa apAvatAM. A prasaMge buMdelakhaMDanA mahArAjAnuM koI khAsa kAraNe padhAravAnuM thayuM. teozrI paNa mahArAjazrInI vANI sAMbhaLI khuza thayA. jIvadayA pALavA tathA prajA pAse paLAvavAnA keTalAka niyamo . dina pratidina banne mahArAjAonI prIti vadhatI gaI. A vakhate pU. mahArAjazrIe vaDhavANamAM vijyA dazamInA divase je pADAno vadha thayo hato te baMdha karAvavA te banne mahArAjAone vinaMtI karI. buMdelakhaMDa narezanA samajAvavAthI ThAkorasAhebe pADAno vadha baMdha karAvyo. A mahAna kArya A cAturmAsamAM thayuM je Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 zrI nAgajI svAmI mahArAjazrInA upadezane AbhArI che. rAjA-mahArAjanA hRdayanuM parivartana karAvavuM e keTaluM badhuM muzkela che te anubhavI ja jANI zake che. mahArAjazrI nAgazrI svAmI evA prabhAvazALI hatA ke temanuM vacana pAchuM ThelAtuM nahi. jIvadayAnA pracArArthe AvA sAdhu puruSo kevuM mahAna kArya karI zake che te A udAharaNa uparathI samajAya che. saMvata 1979nA varSe mahArAjazrI morabI padhAryA. A vakhate lakhadhIrasiMhajI mahArAjano rAjayabhiSeka thayo. ma. zrI. prati teozrIno bhAva bahu sAro hato tethI hara vakhate darzane tathA vyAkhyAnamAM padhAratA. eka divasa vyAkhyAna sAMbhaLyA pachI mahArAjAe zeTha vikramacaMdabhAI tathA saMghanA agresarone jaNAvyuM ke cAlu sAlanuM cAturmAsa ma. zrInuM morabImAM ja karAvajo. tema ja thayuM. te cAturmAsamAM morabImAM dharmano udyota sAro thayo. tA. 23-10-1923nA roja darabAra gaDhanA vizALa cokamAM "sanAtana dharma" e viSaya para jAhera vyAkhyAna ApavAmAM AvyuM. vyAkhyAnamAM koI koIvAra zArIrika sthitino paNa ullekha karatA hatA. hAlanA jamAnAmAM je cAnI badI dAkhala thaI che tenI zI viparIta asara thAya che te samajAvI dharma pALavA mATe zarIrarUpI sAdhana keTaluM upayogI che te batAvI lokonA hRdayane sArI rIte AkarSI zakatA hatA. muMbaI samAcAramAM lIdhelI noMdhano sAra A pramANe che. jaina muni mahArAja zrI nAgajI svAmI potAnA vyAkhyAnamAM hoTalomAM cA pivAthI koDha, pitta, khasa vagere cepI roga utpanna thAya che tathA bhraSTatA thAya che vagere bAbatono sacoTa upadeza ApI hoTalamAM cA na pIvAno upadeza Apyo hato, tenI asara thatAM ghaNA bhAIoe cA na pIvAnI pratijJA lIdhI hatI." saMvata 1980nuM comAsuM vAMkAnera thayuM. tyAMnA mahArAja paNa haMmezA vyAkhyAna sAMbhaLavA AvatA. A vakhate ma. zrInA bodhanI bahu sArI asara thaI. je vAMkAnera nareze puravAra karI batAvI. AkhA sTeTane evo hukama karyo ke zrAvaNa mAsathI bhAdaravA sudi-5 sudhI koIe jIvahiMsA karavI nahi. karaze to rAjanA gunegAra Tharaze. tenI sAthe pote paNa teTalo samaya zikAra na karavAnI pratijJA lIdhI ane dara somavAre potAnA baMgale vyAkhyAna sAMbhaLavAnI IcchA pradarzita karI. saMvata 1982nuM cAturmAsa tyAMnA mahArAjAnA AgrahathI morabImAM karyuM. mahArAjazrI lakhadhIrasiMhajIe A comAsAmAM potAnA sTeTamAM evo hukama bahAra pADyo ke morabI sTeTanI hadamAM mAchalAM, pazu-pakSI koIpaNa janAvarano zikAra karavo nahi. je koI A hukamano bhaMga karaze tene cha mAsanI keda ane ru. 100nI Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 237 daMDanI zikSA thaze. morabI nareze A pramANe jIvadayAnuM kAma karI gobrAhmaNa pratipAlanA nAmane ujjavala karI batAvyuM tathA pUjaya mahArAjazrI tarapha potAno apUrva bhaktibhAva batAvyo. saMvata 1984mAM AMkhe motiyo AvI gayo hato, tene utarAvavAno hato. teozrI jyAre lIMbaDImAM birAjatA hatA tyAre surendranagarathI DaoN. manasukhalAla tArAcaMda zAha (M.B.E.S.D.).) jeo AMkhanA spezyAlisTa gaNAtA tema ja suprasiddha netravaidya DaoN. mathurAdAsanI pAse rahIne ghaNo anubhava meLavyo hato. vaLI teo sthAnakavAsI jaina hovAthI ma. zrInA bhakta hatA. temaNe tathA DaoN. catrabhuja pAnAcaMda bannee saphaLatApUrvaka motiyo utAryo paNa cha divase pATo choDatAM AMkhe barAbara na dekhAyuM eTale amadAvAdathI DaoN. dhanajIbhAI aMkalezvariyAne bolAvI AMkho batAvI. temaNe kahyuM ke AMkhamAM lohI bharAI gayuM che tethI te lohI ochuM karavA davA levI paDaze. davA levA mAMDI paNa davAnI kaMI asara thaI nahi. zarIra dekhAvamAM taMdurasta lAgatuM hatuM. paNa hRdaya narama paDatuM gayuM te jANavAmAM AvyuM nahi. mahA vadi-4nA divase prathama zvAsanI takalIpha thaI. tarata ja AhArAdinA paccakhANa karI lIdhA. asvastha tabiyatanA khabara ThAkorasAhebane maLatAM teo tarata ja upAzraya AvI upacAra karavA sucanA karI. pratikramaNa cAlatuM hatuM. mahArAjAe pUchayuM? kema che," tyAre A mahApuruSe javAba Apyo ke, "dehanA daMDa deha bhogave che mane zAMti che Ama vAtacIta karatAM karatAM hRdaya baMdha paDI gayuM. mahArAjAe tarata ja aMgrejImAM sUcanA karI dIdhI ne pote rAjamahela tarapha gayA." A pramANe A saMyamadhArI mahAtmA tA. 9-2-1928 saMvata 1984 mahA vada-4 guruvAre sAMje savA sAta vAgye samAdhi bhAve kALadharma pAmyA. lIMbaDInA mahArAjA vageree chellI bhakti sArI rIte batAvIne te divase rAjayanI tamAma korTo skUlo ophiso vagere baMdha rAkhavAno Adeza Apyo AkhA zaheramAM haDatAla paDI, lAITa paNa baMdha rAkhavAmAM AvI. mahArAja zrI dolatasiMhajIe agnisaMskAra mATe badhI sukhaDa potAnA kharce maMgAvIne pUrI pADI. pote ma. zrI pratyenI chellI bhakti bhAvanA pUrI karI. lIMbaDImAM temanA nAmanI "zrI nAgajI svAmI saMskRta pAThazALA" evI saMsthA paNa zarU thaI hatI. Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 zrI zAmajI svAmI 'zAstrajJa pUjya sAheba zrI zAmajI svAmI tapasvI pUjyazrI zAmajI svAmIno janma vi.saM. 1934nA mahA sudi 11nA pavitra divase (kaccha) rAparanI bAjumAM saI gAmamAM thayo hato. temanA pitAjInuM nAma lakSmIcaMdabhAI becarabhAI hatuM. mAtAnuM nAma navalabahena hatuM. moTA bhAInuM nAma motIcaMdabhAI hatuM. nAnA bhAI tathA bahenanuM nAma anukrame pasiMha ane gaMgAbahena hatuM. caritranAyakazrInuM saMsArI nAma paNa zAmajIbhAI hatu. 'bAlapaNanA tophAnI bhaviSyamAM mahAna tyAgI thayA sAmAnya rIte ApaNe joIe chIe ke bALapaNamAM je bALako tophAnI ane capaLa hoya che te AgaLa chatAM khUba ja sthira thaI jAya che ane nAma kADhe che. tema zAmajIbhAI paNa bALapaNamAM khUba ja tophAnI hatA. lIMbaDA, pIpaLAnA jhADa para caDhI kUdakA mAravA, saMtAkUkaDI vagere ramatomAM teozrI khUba ja kuzaLa hatA. ATalI badhI capaLatA hovA chatAM te dahADe saMyama lIdhA pachI temaNe AdhyAtmika pragati kevI rIte ane keTalI khyAti meLavI te AgaLa vAMcavAthI khyAla AvI zakaze. Atma avicaLa sukha meLavavA, kadI hoya marajI tArI, kara sadguruno saMga raMgathI vAta mAnaje tuM mArI. zAmajIbhAI eka vakhata goLa kharIdavA morabI gayA hatA. tyAM birAjatA vIra ma. zrI maMgaLajI svAmInA darzana thayA. gurunA darzana mAtrathI bhavya jIvonI bhAvanA kevo vaLAMka le te A prasaMga uparathI jANI zakAze. gurudevanA upadeza vinA temanA darzanathI ja pUrvajanmanA koI saMskAronAM kAraNe temanA vicAroe ekAeka vaLAMka lIdho ane temaNe gurumahArAjazrI maMgaLajI svAmInA caraNa-zaraNamAM kAyama mATe rahI javA potAnI bhAvanA vyakta karI. upAdAna jyAre taiyAra thAya che tyAre nimitta avazya maLI jAya che. zAmajI bhAIe ghare AvIne potAnA vicAro jaNAvyA. "mAro dIkaro sAdhu banI jaze.' e bIke mohAvezI pitAe te ucca bhAvane dabAvI devA zAmajIbhAIne koThAramAM pUrI dIdhA. traNa dIvasa satata koThAramAM rAkhyA. pachI pitAjI pUche che, "kema ! zAmajI? zuM IcchA che?" Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 239 zAmajIbhAIe javAba Apyo, "have to mArI bhAvanA khUba ja majabUta banI gaI che. A matalabI duniyAnAM baMdhanamAM mAre koI paNa rIte baMdhAvuM nathI." ThANAMga sUtramAM cAra prakAranA goLA batAvyA che. (eka) lAkhano goLo taDake rAkhavAthI tarata ja ogaLI jAya che. (eka) mINano goLo agninI pAse rAkhavAthI ogaLI jAya che. (eka) lAkaDAno goLo agnimAM nAkhavAthI ogaLI jAya che paraMtu mATIno goLo agnimAM nAkhavAthI vizeSa majabUta thAya che. AvI rIte cAra prakAranA puruSa kahyA che. ekane koI kaDavAM vacana saMbhaLAve to te dharmane tajI de che. ekane koI gALo de to te dharmane choDI de che. jyAre cothA prakAranA mATInA goLA jevA je AtmAo hoya che temane jema jema kaSTa ApavAmAM Ave che tema vizeSa daDha bane che, teo jarAya calita thatA nathI. zrI zAmajI bhAI paNa mATInA goLA jevA daDha vairAgI hatA. 'daDha vairAgyathI anumati maLI..... AgaLa vadhato abhyAsa..... bhAvanA to vaDIla baMdhu motIbhAInI paNa hatI paraMtu prArabdha vinA e baLatA saMsAramAMthI koNa bahAra nIkaLI zake ? chevaTe makkama rahelA zAmajIbhAIne saMmati maLI ane teo gurumahArAjanA zaraNe AvyA. guruchAyAmAM namra bhAve rahI dhArmika abhyAsane AgaLa vadhAryo. thoDA samayamAM temaNe sAro abhyAsa karI lIdho. saMyamI jIvana jIvavA mATenI tAlIma meLavI lIdhI. ' saMsAramAMthI saMyamI banatA zAmajIbhAI saMvata 1950 vaizAkha vada-10 somavAre kaccha aMjAra pAse AvelA caMdiyA gAmamAM mAtra 16 varSanI ugatI yuvAnImAM temaNe bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karI. A dIkSAno lhAvo caMdiyAnA vatanI acaLajIbhAI mAvajIbhAI mahetAe lIdho hato. lagnanA lhAvA to sau koI le paraMtu dIkSAno lhAvo to koI bhAgyazALI ja laI zake. lagnanA lhAvAthI saMsAra vadhe che. jyAre saMyamanA lhAvAthI saMsAra ghaTe che. saMyama aMgIkAra karyA pachI temanuM nAma zAmajI svAmI rAkhavAmAM AvyuM. dazavaikAlika sUtranA AThamAM adhyayanamAM kahyuM che : nidaM ca na bahu mannejjA, saMpahAsaM vivjje| fmo hA ina , sAyakti ramo sayAM che da. e. 8 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 zrI zAmajI svAmI bhAvArtha : nidrAne bahu mahattva na ApavuM arthAt bahu UMgha na karavI, hAsyano tyAga karavo, nakAmI vAtomAM yAne vikathAmAM AnaMda na mAnavo, paraMtu haMmezA svAdhyAyamAM rahevuM. A gAthAnA bhAvane temaNe sArI rIte potAnA jIvanamAM utAryo hato. zAstra-siddhAntanA abhyAsamAM sArI pragatI karI. vidvAna ma. zrI maMgaLajI svAmI jevA gurudeva maLyA hoya pachI kacAza kyAMthI rahe ! temaNe AgaLa javA eTalo UMDANathI zAstrAbhyAsa karyo ke tenA kAraNe teo bahuzruta kahevAyA. tapa tyAgano preraNAdAyI dAkhalo besADyo. pUjaya sAheba zrI zAmajI svAmInA tapa-tyAga paNa khUba ja vakhANavA lAyaka hatA. tophAnI pravRttio upara kAbu meLavavA varSo sudhI phakta cha ja dravya vAparatA. be varSa eka divasa cauvihAro upavAsa, bIje divase ekAsaNuM emAM caudaza-pUjana ghaNIvAra chaThTha karatA, jemAM pANIno tadana tyAga ane ekAsaNe chAzanI Acha vAparatA. AvI rIte be varSa pANI vinA tapa karyuM hatuM. bIja, pAMcama, AThama, agiyArasa, pUnama ke amAvAsyA ema mahinAmAM daza upavAsa karatA hatA. ekasAthe moTo tapasyAno thoka karI pachI moTuM kAyama mATe khulluM rAkhavuM te saheluM che paraMtu kAyama mATe AvI tapasyA karavI te kaThina che. Aje tapasyAo ghaNI thAya che paraMtu AhAra saMjJA jItAtI nathI keTalAka ThekANe to vadhe che tyAre samajavuM joIe ke tapanA marmane hajI ApaNe samajI zakyA nathI. pUjyazrInA jIvanamAMthI bodha levA jevo che. 'vaMdana ho e nispRhI mahAtmAne ! | koI vAra moTA vihAramAM sAdhvI-ziSyAo mAgaNI kare ke sAheba ! thoDo sAmAna upADavAno lAbha Apo tyAre pUjayazrI kahetA, "baheno ! mArI pAse navA kapaDAM rAkhuM chuM. be colapaTTA, eka pacheDI, eka gAMtariyo, dhAbaLI, kAmaLI, pAtharaNuM, muhapatti ane hAtha lUchayuM. AnAthI vadhAre nathI. A badhuM to jarurI che. AnAthI vizeSa vastro teo rAkhatA nahi. e ghasAI jAya tyAre bIjA yAce. saMgrahavRttivALAne AmAMthI sArI preraNA maLI zake che." ( mIThI mIThI lAge che gurujInI hitazikSA teozrI nUtana sAdhvIjIo ke dIkSArthinI bahenone temanuM bhAvi jIvana Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 241 ujjavaLa banAvavA hRdayanI lAgaNIpUrvaka hitazikSAo ane bhalAmaNo ApatA. "jJAnamAM khUba AgaLa vadhajo. saMsArI vArtAlApamAM bahu paDavuM nahi ho." vepArIne dhana meLavavA keTalI tamannA hoya che ke jamavAno samaya thaI jAya chatAM ghaDiyALa sAme juve nahi. tema tame jJAna meLavavAmAM rata rahejo. jJAna e ja sAcuM dhana che. apramatta bhAve jJAna dhyAnamAM AgaLa vadhajo. sevA dharma: parama Ahano yoginAmapavyayamyaH - bhatRhira sevAdharma parama gahana che je yogIone jANavo paNa muzkela che. pU. zrI maMgaLajI svAmInA saMghADAmAM agiyAra munionuM grupa hatuM. temAM zrI amIcaMdajI svAmI AMkhe akhama thaI gayA hatA. DolIthI vihAra karatA hatA ane zuddhi paNa bahu ochI. AvI paristhitimAM temanI saMbhALa rAkhavA pU.zrI zAmajI svAmI kAyama emanI sAthe rahetA. temanAthI moTA hovA chatAM temanI badhI sevA pote jAte karatA. zAstranuM sAruM jJAna, tapasyA tathA sevAno Avo guNa koI viralAmAMja jovA maLe. paraMtu jeNe vItarAga devanA mArgane barAbara jANyo che tenA mATe A badhuM sahaja thaI jAya che. tene AvuM saMyamI jIvana bhAre AnaMdadAyaka lAge che. sAdhu to calatA bhalA DAgha na lAge koya pUjya sAheba zrI zAmajI svAmI kaccha, saurASTra, gujarAta, mAravADa, muMbaI vagere prAntomAM vicaryA hatA. ajamera sAdhu saMmelanamAM teozrI padhAryA hatA ane te varSanuM cAturmAsa temaNe byAvaramAM karyuM hatuM. kAMdAvADI ane ghATakopara ema be cAturmAsa muMbaImAM karyA hatA. sAdhunA vihArathI be lAbha thAya che, eka to pote kyAMya rAganA baMdhanathI baMdhAtA nathI tathA bhavya jIvone temanA upadeza ane satsaMgano lAbha maLe che. pUjyazrI ajoDa jJAnapremI hatA. temaNe nIcenAM pustakonuM saMpAdana karI samAjanA caraNe bheTa ApyAM hatA. (1) jaina rasika gAyanamALA (2) madhura prasAdI (3) maMgaLapothI (4) Adarza jaina (5) jinendra strota maMgalamALA (6) jaina sadbodha maMgaLamALA (7) jinendra stavana maMgaLamALA (8) jaina svAdhyAya maMgaLamALA (9) pravacana prabhAvanA. AvA samAjopayogI pustako dvArA temaNe sArI jJAnaprabhAvanA karI hatI. chelle najara paNa pUrI paDatI na hatI. chatAM eka mANasa rokIne teozrI Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 zrI zAmajI svAmI jJAnArAdhanA karatA ja rahyA. ghaNA loko kahe, "mahArAjazrI, have A badhuM choDIne ArAma karo." paraMtu pUjayazrInI e jJAnapipAsA chipAI ja nahi. chelle sudhI puruSArtha karatA ja rahyA. moTI uMmara hovA chatAM maraNazakti eTalI badhI sateja hatI ke jyAre jaina svAdhyAya maMgaLamALA bhAga bIjAnI meTara amadAvAda presamAM Aga akasmAtanA kAraNe baLI gayela tyAre potAnI najara na hovA chatAM pharIthI meTara taiyAra karAvI. jemAM pahelAnI jema lagabhaga badhI ja vastuo meLavI lIdhI. pustaka bhaMDAranuM paDilehaNa zaru kare tyAre bhaMDAramAM jeTalAM pustako hoya te pramANamAM mahinA be mahinAno gALo jAya. emAM khUba ja khaMtathI kAma kare. ghaNIvAra to gocarI vahoravAno samaya cUkI jAya. koI gocarI vahorI lAvela hoya tyAre pUjayazrI kahetA ke jaladI gocarI vahorI AvyA. guru pratye advitIya samarpaNa bhAva pUjyazrIno guru mahArAjazrI maMgaLajI svAmI pratye eTalo samarpaNa bhAva ke potAnAM banAvelA pustakonAM nAmamAM 'maMgaLa' zabda goThavI gurudevanuM nAma rAkhatA. taduparAMta ghaNI jagyAe temaNe "maMgaLa jaina pustakAlaya" AvA nAme pustaka bhaMDAronI sthApanA karI che ane temAM prAcIna pustako sArA vasAvyAM che. "mArAmAM je kAMI che te gurumahArAjanuM ja che, temanI kRpAthI ja A badhu maLyuM che." AvI bhAvanA jAge to ja Avo samarpaNa bhAva Ave. bAkI jyAM svArtha hoya, sva prazaMsAno moha hoya tyAM samarpaNa bhAva Avato nathI. ane samarpaNa bhAva vinA siddhi paNa nathI. pohaM naOi je DhorDa, nAdamagnasa #sa vinA huM ekalo chuM, mAruM koI nathI, huM paNa koIno nathI. - pUjya sAheba zrI zAmajI svAmInAM saMgAthI saMto eka pachI eka svargavAsa pAmatA gayA. ATalA moTA maMDaLamAMthI pote ekalA ja rahyA chatAM jJAnabaLathI jAtane samajAvI zAMti rAkhI zakyA. Akhare to A jIva ekalo Avyo che ane ekalo ja javAno che. saMvata 2017mAM pUjyazrI avasthAnA kAraNe gAdInA dhAma lIMbaDImAM sthiravAsa rahyA. te vakhate saMpradAyanA mukhI hatA zeTha zrI lallubhAI nAgaradAsa. prathama cAtumArsamAM zAMtimUrti pU. zrI rUpacandrajI svAmI, tattvajJa ma. zrI navalacandrajI svAmI, saddhaktA ma. zrI kevalacandrajI svAmI Adi ThANAo temanI sevAmAM rahyAM. Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 243 saM. 2018mAM zAntasUti pU. zrI rUpacandrajI svAmI, paMDita zrI kevalacandrajI svAmI Adi ThANAo tathA mahAsatIjI velabAI AryAjI viduSI mANekabAI AryAjI, suvyAkhyAtrI ujjavaLakumArI AryAjI Adi sAdhvIjIo temanI sevAmAM rahyA. saM. 2019mAM bA. bra. caMdanabAi AryAjI ThA. 2. temanI sevAmAM rahyA. saM. 2020 ane 2021mAM bA. bra. lIlAvaMtIbAi AryAjI tathA bA.bra. kalAvatIbAi AryAjI sevAmAM rahyA. saM. 2022 ane 2023mAM tapasvinI indrAbAI AryAjI, viduSI ma. candrAvatIbAi AryAjI tathA bA.bra. vinodaprabhAbAI AryAjI rahyAM. saM. 2024mAM bA.bra. zrI caMdanabAI AryA tathA bA. bra. zrI AzAbAi AryAjI rahyA. Ama ziSyA maMDaLe sevAno sAro lAbha lIdho. lIMbaDI cha koTi saMghanA pUjya sAheba banyA. pUjya sAheba zrI dhanajI svAmI chellAM thoDAM varSothI lIMbaDImAM sthiravAsa hatA. teo saM. 2025mAM mahAsudi - 13 zukravAre kALadharma pAmatA pU. zrI zAmajI svAmI lIMbaDI saMpradAyanI gAdIe birAjayA. eka divasa paDI jatAM DAbA page phekacara thaI gayela. pIDA ghaNI hatI chatAM samabhAve sahana karI. sevAbhAvI narasiMha svAmI, nemi muni tathA sevA bhAvI vimaLAbhAI AryAjI Adi ThANAo sevA mATe AvI pahoMcyA. AThakoTinA saMtoe paNa sevA vagereno lAbha lIdho. rAparanA vanecaMdabhAI dozIe paNa khUba sevA karI. lIMbaDI saMghe kyAMya kacAza na rAkhI. saM. 2025mAM caitra vadi-9 guruvAre 91 varSanuM AyuSya bhogavI 75 varSanI dIkSA pALI samAdhibhAve svargavAsa pAmyA. 'bhArataratna zatAvadhAnI paMDitarAja zrI ratnacandrajI svAmI | ccha jillAnA mundrA tAlukAnuM nAnakaDuM gAma bharorA. 700nI janasaMkhyA dharAvatuM A raLiyAmaNuM gAma bIjA gAmothI kAMika alaga tarI Ave che kAraNa ke emAMthI aneka saMta ratno pAkyA che. e pAvana bhUmimAM vi. saM. 1936, vaizAkha Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 zrI ratnacandrajI svAmI sudi 12 ne zukravAre suzrAvaka vIrapALabhAI deDhiyAnA gRhiNI suzrAvikAlakSmIbAie eka putraratnane janma Apyo. eka zubha divase tenuM nAma rAyasiMha pADavAmAM AvyuM. 6 varSanI uMmare mAtA-pitAe temane gAmaThI zALAmAM bhaNavA mATe besADyA. sAta copaDIno abhyAsa karI rAyasiMha moTAbhAI napubhAinI sAthe iMdora pAse AvelA zaNAvadamAM vepArano anubhava levA gayA. tyAM aMgrejIno sAmAnya abhyAsa karyo. daseka mAsa e rIte zaNAvadamAM gALyA bAda pharIne kacchamAM AvyA. tyAMthI muMbai vepArArthe gayA. anukrame 13 varSanI uMmare e kacchI kizora vepArI banI gayo. yadabhAvi na tad bhAvi, bhAvi cenna tadanyathA / je nathI banavAnuM tene koi banAvI zakatuM nathI. je banavAnuM che, tene koi anyathA karI zakatuM nathI A kudaratano kAnUna che. jyAre rAyasiMha zALAmAM bhaNatA hatA tyAre dhArmika jJAnamAM sAmAyika, pratikramaNa, cha kAyanA bola, navatattva vagereno abhyAsa karelo. sAdhu sAdhvIjIono samAgama paNa karatA jethI bAlamAnasamAM dIkSA levAnA vicAro AvatA, paraMtu te koine darzAvyA nahi, te sthitimAM ja temanA tera varSanI uMmare (kaccha) samAghoghAnI eka kulina kanyA hAMsabAi sAthe lagna thai gayA. lagna bAda traNa varSa paradezamAM gALyA. comAsAnA traNa-cAra mAsa dezamAM rahI dhArmika abhyAsane tAjo karatA. A pramANe krama cAlyA karato hato. rAyasiMhabhAi comAsAmAM belApurathI dezamAM AvyA. punaH saMyama levAnA utkRSTa bhAva jAgyA, teo koine paNa kahyA vagara bhorArAthI aMjAra gayA. te vakhate aMjAramAM pU. gulAbacandrajI svAmI tathA kavivarya ma. vIrajIsvAmI birAjatA hatA. pAchaLathI kuTuMbIjanone khabara paDatAM pAchA teDI AvyA. teo saMsAramAM rahevA icchatA na hatA chatAM gRhasthAzramanA baMdhananA kAraNe rahevuM paDyuM. "upAdAna taiyAra thatAM nimitta maLI ja jAya che. mAtA-pitAno prema tathA gRhasthAzramanI javAbadArInA kAraNe dIkSA levAno vicAra te vakhate sAkAra na banyo paraMtu tyAra bAda vi. saM. 1951mAM rAyasiMhabhAi belApura hatA tyAre dharmapatnI hAMsabAie putrIne janma ApI prANa choDyA. A samAcAra rAyasiMhabhAine tAra dvArA maLyA. te ja vakhate temanA mukhamAMthI narasiMha mahetAnI jema zabdo sarI paDyA, "bhaluM thayuM bhAMgI jaMjALa, Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 245 sukhe bhajIzuM zrIgopALa'" vaDIla baMdhune kahI dIdhuM ke, "pharIthI mAruM vevizALa nahi karatA.'' gRhasthAzramanI jaMjALano tAMtaNo tUTyo ane mukata thayeluM mana saMyama levA mATe utsuka banyuM paraMtu moTAbhAinI AjJA thai ke, "hamaNAM be mahinA ahIM ja raho, tamAro vairAgya paripakava haze to dIkSA levAmAM aMtarAya karIza nahi.' vAtsalyahRdayI mAtAne jyAre khabara paDI ke mAro soLa varSano ratna supAtra dIkaro dIkSA levA mATe utsuka banyo che tyAre temanuM hRdaya putra mohanA kAraNe bhAMgI paDyuM. putrane pharIthI paraNAvavA khUba ja Agraha karyo chatAM rAyasiMhabhAinuM mana jarAya calita thayuM nahi, temaNe dhArmika abhyAsa cAlu rAkhyo. guru bina kauna batAve vATa ? Agama vizArada pUjya zrI gulAbacandrajI svAmI tathA kavivarya ma. zrI vIrajI svAmInuM saMvata 1952nI sAlanuM cAturmAsa bhorArAmAM hatuM. e cAturmAsamAM ja rAyasiMhe tIvra smaraNazakitanA kAraNe saMkhyAbaMdha thokaDAM tathA dazavaikAlika sUtra kaMThastha karI lIdhA. cAturmAsa pUrNa thatAM pU. gurudeva sAthe aMjAra tarapha vihAra karyo. be-traNa mahinAmAM uttarAdhyayana sUtra kaMThastha karI lIdhuM. putranI gRhasthAzrama taraphanI udAsInatA jANI chevaTe saMvata 1953mAM vaizakha sudi 3 nA divase dIkSAnI lekhita AjJA ApI. mAtApitAe putrano mArga mokaLo karI Apyo. sattara varSanI vayanA navayuvAna rAyasiMha bhorArAmAM ja sAdhu dharma aMgIkAra kare e bhorArAvAsIo mATe asAdhAraNa utsavano praMsaga hato, kAraNa ke munirAjanI dIkSA bhorArAmAM prathama ja thavAnI hatI. ghara-gharamAM maMgala gIto gavAi rahyAM hatAM kema ke A prasaMga badhAne mATe sarakho hato. pU. zrI megharAjajI svAmI, pU. zrI devacandrajI svAmI, pU. zrI gulAbacandrajI svAmI, kavivarya zrI vIrajI svAmI Adi saMtasatIjIo sahita caturvidha saMghanI hAjarImAM muraga jevata deDhiyAnI vADImAM saMvata 1953, jeTha sudi-3ne guruvAre rAyasiMhabhAI dIkSita thaine muni zrI ratnacandrajI thayA. pU. zrI gulAbacandrajI svAmInA paTTaziSya thayA. tyAra pachI sAtamA divase mundrAmAM temanI vaDI dIkSA thai. jijJAsA e jJAnanI jananI che. muni zrI ratnacandrajInA jIvanamAM prathamathI ja jJAna meLavavAnI tIvra pipAsA hatI. saMvata 1953 thI 1963 sudhInA eka dAyakAmAM zAstrI nArAyaNa mULajI, zrI bhAgavatAcArya, zrI kRpAzaMkara zAstrI, zrI zazInAtha jhA, zrI bAlakRSNa mizra ane paMDita baccA jhA jevA samartha vidvAna paMDito Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 zrI ratnacandrajI svAmI pAsethI nyAyanA vividha grantho jevA ke tarkasaMgraha, nyAyabodhinI, nIlakaMThI, dIpikA, nyAya sidhdhAMta muktAvali, dinakarI, paMcalakSaNI, sidhdhAMta lakSaNa, avicchedakatva, nirukti, vyutpattipAda, zaktivAda, zabdazakti prakAzita, sAmAnya nirukti, sAdhAraNa hetvAbhAsa, nyAyAvatAra, syAdvAda ratnAkAra vagere chaMdamAM zrutabodha, vRtta ratnAkara Adi, alaMkAramAM kuvalayAnaMda kArikA Adi darzanazAstramAM sAMkhya tattva kaumudI Adi, vyAkaraNamAM sidhdhAMta candrikA, sidhdhAMta kaumudI vagere sAhityamAM raghuvaMza, zizupAla vadha, rasa gaMgAdhara, mRcchakaTika, kasumAMjali vagere graMthono phakta daza ja varSamAM abhyAsa pUrNa karyo hato. jyotiSa, vedAMta tathA bauddhanA graMthono paNa sAro abhyAsa karyo hato. taduparAMta pUjaya sAheba zrI lAdhAjI svAmI, paMDita ratna zrI uttamacaMndrajI svAmI, pU. gurudeva zrI gulAbacandrajI svAmI, kavivarya zrI vIrajI svAmI vagere saMto pAse bhagavatI sUtra, pannavaNA, jIvAbhigama, anuyogadvAra, caMdra prajJapti, sUrya prajJapti Adi Agamono tathA labdhi baMdhI, gamA, dezabaMdha, sarvabaMdha, kAyasthiti tathA gAMgeyanA bhAMgA vagereno jhINavaTathI abhyAsa karyo hato. vidyArthi lun vidyArthIe sukhano tyAga karavo. abhyAsa kALa daramyAna AMkha, kAna tathA gaLAnI takalIpha thai, bhagaMdara jevA dardonA AkramaNa thayA, sAdhu jIvananI dinacaryA, pAdavihAra vagere badhI ja viSamatAo hovA chatAM jJAnopAsanamAM sadA rata rahetA, e ja temanI vizeSatA hatI. abhyAsa rati uparAMta asAdhAraNa dhAraNAzakita hatI. jAmanagaramAM jayAre paMDita nArAyaNa mULajI pAse temaNe abhyAsa AgaLa vadhAravAnI icchA pradarzita karI tyAre paMDitajIe eka vilakSaNa zarata rajU karI. temaNe kahyuM, "jayAre huM makAnanAM pagathiyAM caDuM ane abhyAsa karAvIne nIce UtaruM tyAM sudhI huM saMskRtamAM ja bolIza ane saMskRtamAM ja sidhdhAMta kaumudI zIkhavIza. eka paNa gujarAtI zabdano upayoga nahi karuM. e zarata mAnya hoya to ja bhaNAvIza." te vakhate ratnacaMdrajI svAmIne saMskRta abhyAsa sAmAnya hato, zarata kaThina hatI chatAM mAnya karI. abhyAsa zaru karyo. temanI ajaba dhAraNA zakti joi paMDitajI khUba prasanna thayA. 'avadhAnonI hAramALA sarjatA zatAvadhAnIjI dhAraNA zaktinI prabaLatAthI avadhAna zaktino paNa temanAmAM vikAsa thayo hato. avadhAna zakti e eka virala zakti che. avadhAnamAM cittanI traNa kriyAo thAya che. (1) grahaNa (2) dhAraNa (3) smaraNa. sAmAnya mANasomAM to nahi paraMtu Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 247 vidvAnomAMya bahudhA A traNa kriyAo karanArI zakti suvyavasthita kArya karatI nathI hotI. jyAre paMDitaratna zrI ratnacandrajI svAmIe sauprathama saMvata 1962mAM thAnagaDha cAturmAsamAM pahelI vAra 8, bIjIvAra 17 ane trIjI vakhata jAherasabhAmAM 50 avadhAna karyA hatA. saMvata 1963mAM coTIlAmAM 36 avadhAna karyA. e ja varSe jetapura cAturmAsamAM eka vAra 12 ane bIjI vAra 50 avadhAna karyA hatA. saMvata 1964mAM mAMgarolamAM 8 avadhAna karyA. saMvata 1965mAM morabI cAturmAsamAM eka vakhata 12 ane bIjI vakhata 40 avadhAna karyA. saMvata 1969 pAlaNapura cAturmAsamAM eka kalAkamAM 16 avadhAna karyA. saMvata 1971mAM navasArImAM 8 avadhAna karyA. muMbaimAM 20 ane 36 avadhAna jAherasabhAmAM karyA. saMvata 1975mAM mAMDavImAM 21 ane bhUjapuramAM 13 avadhAna karyA. saMvata 1977mAM porabaMdaramAM 24 ane lIMbaDI cAturmAsamAM 28 avadhAna karyA. saMvata 1978 bhAvanagaramAM sara prabhAzaMkara paTTaNInA pramukhapade 35 avadhAna karyA ane vAMkAnera cAturmAsamAM 12 avadhAna karyA. saMvata 1979 mAM coTIlAmAM 12, mALiyamAM 13 ane amadAvAdamAM 35 avadhAna karyA. saMvata 1981mAM vaDhavANa kempamAM jAheramAM 41 avadhAna karyA. saMvata 1983 vAMkAnera rAjAsAhebanA pramukhapade raNajita vilAsa mahelamAM 57 avadhAna karyA. saMvata 1990 jayapuramAM 48 avadhAna karyA. saMvata 1991 alavaramAM rAjaRSi kolejamAM 48 avadhAna karyA. e ja varSe dilhImAM avadhAna karatAM sabhAe 'bhArata ratna' nI upAdhi ApI. saMvata 1992mAM gurukula paMcakulAmAM 101 avadhAnanI yojanA hatI paNa samayanA abhAve 86 avadhAna thayA tyAre 'bhArata bhUSaNa' nI padavI enAyata karavAmAM AvI. saMvata 1993mAM pATiyAlAmAM jAheramAM 60 avadhAna karyA. 'vidyA vAridhi' nI upAdhi meLavI. saMvata 1995mAM AgrAmAM 60 avadhAna karyA. Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 zrI ratnacandrajI svAmI saurASTra, gujarAta, muMbaI, madhya bhArata tathA uttara bhArata jayAM jayAM vicAryA tyAM tyAM judA judA sthaLe avadhAna prayogo karyA hatA. ATha avadhAnanI zaruAta karIne 101 avadhAna sudhInI zakti temaNe prApta karI hatI tethI jaina jainetara prajA sAmAnya rIte "zatAvadhAnI' nA nAmathI ja oLakhatA. avadhAnomAM keTalAka prayogo gujarAtI, hindI, marAThI, saMskRta, prAkRta, aMgrejI, phArasa, u ityAdi bhASAmAM vAkyo grahaNa karIne avadhAna prayogonI pUrNAhuti vakhate anukrame bolI javAnA hatA. keTalAka prayogo gaNitane lagatA. keTalAka jyotiSane lagatA, keTalAka yaMtro pUravAnA AkaMDAne lagatA to keTalAka pAdapUrtinA hatA. lIMbaDInA avadhAna prasaMge eka zAstrIjIe prazna pUchayo, "vedAMta ane sAMkhya matanA tAratamyanuM nirupaNa kare tevo eka navo zloka racI Apo.." zrI ratnacandrajI svAmIe tarata zlokanAM be pado lakhAvyAM ane ATha prazno thayA bAda bIjA be pada lakhAvyA. AvI rIte zlokanI sughaTita racanA nIce pramANe banI. __ekameva paraM tattvaM vedAntinAM ca sammatam / prakRtiH puruSAd bhinnA, dvaitaMsAMravyamatAzritam // bhAvanagaramAM avadhAna prasaMge eka pRcchake eka pAdapUrti karI ApavAno prazna pUchayo. pAdapUrti hatI : "nIra nevanA mobhe caDe ane munizrIe zIghratAthI te karI batAvyuM. bahu yatna karI pedA kare, A dezanA kheDU are ! teM ru vaNiko mokale, jApAna ne yUrapa are ! kApaDa maMgAvI vApare, kheDUjano bhUkhyA raDe. duniyA sakaLa dekhe ahA, nIra nevanA mobhe caDe .. avadhAna zakti sAthe kavitA racavAnI zakti paNa zrotAone maMtramugdha karI de tevI hatI tethI teo zIghrakavi paNa kahevAtA. amadAvAdamAM kavi zrI nAnAlAla dalapatarAme "AyuSyanuM amRta sAdhutA che" enA para chaMdanA nAma sAthe pAdapUrti mAgI hatA. zrI ratnacandrajI mahArAje tarata ja pAdapUrti karI ApI. te nIce pramANe che. buddhitaNuM amRta satyajJAna, yogItaNuM amRta AtmabhAna ! vijJAnanuM amRta muktatA che, AyuSyanuM amRta sAdhutA che. te e ja sabhAmAM zAstrI zrI rAmakRSNa harSajIe jemAM veDareza zabda Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 249 aMtaryApikAmAM goThavAya evo eka navo zloka mAgelo. 6 ane Ta prathamAkSaravALA zabda hotA nathI tethI sabhAnA pramukha zrI kezavalAla harSadarAya dhruve te akSaro vacce goThavavAnI saMmati ApatAM ratnacandrajI svAmIe nIce pramANe zloka racyo. vepate manujo mithyA, saDakaTe hi samAgate / zocanIyaM puraivedaM, saMkaTaM hiyate katham // arthAt H jyAre saMkaTa Ave che, tyAre ja mANasa raDavA bese che paNa te mithyA che. vastutaH saMkaTa AvyA pahelAM ja te kema na Ave teno athavA tenA nAzano vicAra karI rAkhavo joIe. paMDitarAja zrI ratnacandrajI svAmInA zIghraracita ane artha gAMbhIryavALAM kAvyo temane RSionI koTimAM besADe tevAM che. ahIM teno ApaNe prasAdIrupe thoDo AsvAda laie. amadAvAdamAM zrI kezavalAla harSadarAya dhruve (sabhAnA pramukha) 'raNamAM vaMToLa' viSe zloka mAgyo hato. tenA javAbamAM temaNe tarata ja zloka racI Apyo. kSetraM zivaM kanakaspamadi tathApi, klezena bhArata nRNAmabhavaddaridram / tenAdhunAhaha vibhAti vanopamaM tam manyedhamaM kalahavAyu nidAnametat // bhAvArtha : kalyANarupa ane sonA jevI A bhArata bhUmi hatI, te Aje bhAratavAsIonA paraspara kalezane kAraNe daridra banI gai che jethI te raNanA jevI jaNAya che ane raNa banavAnuM kAraNa huM evuM mAnuM chuM ke kalaharupa vAyunA vaMToLanuM ja e pariNAma AvyuM che. vAMkAneramAM zrI hIrAcaMda motIcaMde 'grAmajIvananI mahattA viSe zloka mAgyo hato. temaNe uttaramAM A zloka racI Apyo. svaccho vAyuH kSitiH svacchA, janAnAM mAnasaM tathA / alparogastataH proktaM, grAmyajIvanamuttamam // zrI popaTalAla puMjAbhAi zAhe vAMkAneramAM mAM dhumastha vibhUSaLamA e paMkti uparathI pAdamUrti mAMgI hatI. uttaramAM temaNe drutavilambita chaMdamAM zloka racI Apyo. drutavilambita vRttam saralatA hadayasya vibhUSaNaM, vinayitA vacanasya vibhUSaNam / sUcaritaM naradeha vibhUSaNaM, parimalaM kusumasya vibhUSaNam // Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25) zrI ratnacandrajI svAmI dinakaro gaganasya vibhUSaNaM, sunRpatirnagarasya vibhUSaNam / zubhayazo vibhavasya vibhUSaNaM, parimaluM kusumasya vibhuSaNam // artha saraLatA hRdayanuM, vinaya vANInuM, sadAcAra naradehanuM, sUrya gagananuM, sAro rAjA zaheranuM, suyaza vaibhavanuM ane suvAsa e phulanuM vibhuSaNa arthAt zaNagAra che. jayapuramAM jauharI kezarImalajI coraDiyAe jaina dharmano sAra zuM che te viSe zlokanI mAgaNI karI hatI. paMDitarAja ma. zrI e anurupa chaMdamAM zloka banAvI abhUta pAMDityanA darzana karAvyA. artha : samadraSTi, ahiMsA ane syAdvAda bhAvanA AzcaryathI jaina dharma potAmAM badhA dharmono samanvaya karI le che, tethI koI dharmanI sAthe jaina dharmamAM virodhabhAva nathI. alavaramAM paMDita rAmacandrajI bhaTTa tamanaM vAnIta vidvAnsa: A caraNanI pAdapUrti mAgI hatI. temaNe tarata ja karI ApI. AryAna jJAtaH sthAvarake, no vijJAto narakepiyaH / sadyo labdhaM nRtvaM, tamalaM jAnIta vidvAMsaH // artha: he vidvAno ! sthAvaramAM je AtmAne jANyo nathI, naraka tathA tiryaMca gatimAM jene jANyo nathI, te AtmAne jANavAno avasara manuSya bhavamAM atyAre prApta thayo che mATe puruSArtha karo. alavaramAM rAjaRSi kolejanA saMskRtanA adhyApaka paMDita zrI mannArAyaNajIe saMjJAtinetra rUtra zAvipi . A paMkti upara pAdapUrti mAgI hatI. AvI kaThaNa ane durbodha azrutapUrva vAkyanI pAdapUrti kevI saraLatAthI adUbhUta rIte karI batAvI. asyAM sabhAyAM jayasiMha bhUpaH sadyaH sameyAt yadi vAyuyAne / draSTuM tadA taM suditAH sameyuH, sajjAtanetrA iva zAkhinopi // artha: A sabhAmAM atyAre paNa jo alvaranA rAjA jayasiMha vAyu vAnamAM besIne Ave to tene jovA mATe praphullita thayelA vRkSo paNa jANe satra AMkhovALA thayA hoya e rIte jovA Ave. tevI rIte jo A sabhA mAnavadharma eTale mAnavatAne sAcI rIte aMtaHkaraNathI prApta kare, to tevI mAnavatA bharelI sabhAne jovAnI icchAvALA devatAo to Ave uparAMta vRkSo paNa satra-AMkho jANe prApta thaI hoya e rIte Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 251 A che aNagAra amArA jovA Ave. surendranagara hAiskulanA saMskRta zikSaka zrI nAthAlAla dayALajIe kahyuM ke ApazrI 'vasaMtaRtumAM AmravananuM sauMdarya e viSaya para navAM zloka banAvI Apo. temaNe zloka lakhAvyo. kUjanti madhuraM prItyA, kokilAdyAH pratikSaNam / kAnanaM puSpasaMyuktaM, vasante hi samAgate // artha: vasaMta Rtu AvatAM koyala vagere pakSIo pratikSaNe madhura TahukA kare che. saMpUrNa vana puSpa vagerethI yukta banIne manohara dekhAya che. eka jagyAe hAiskula heDa mAstare "samabhAva' zabda goThavIne aMtarlIpikA zloka banAvavA vinaMtI karI. munizrIe tarata ja zloka banAvyo. sarve jIvAH samAH proktA, mahyAM pAtAlasvargayoH / bhAvanIyamiti svAnte, variSTairmokSahetave // artha : uttama manuSyoe mokSa meLavavA mATe potAnA aMtaramAM pRthvI, pAtALa ane svargamAM rahelA sarva jIvo sarakhA che evI bhAvanA bhAvavI. paMDIta puruSottamadAsajI zAstrI, sAhityAcArye saMskRta zloka pAdapUrti mATe cothuM caraNa nIce mujaba ApyuM. vidi nA vandra no caurAya saukhya dadate na candikA, rasAyanaM zantikaraM na rogiNaH // dharmopadezo hitakRnna durjane, vidAhinaM nandhate candanaM no // artha jema cAMdanI corone AnaMda ApatI nathI, je rogI che tene rasAyaNa zAntikara nathI, durjanone dharmopadeza hitakara nathI lAgato tema dAjhelAne caMdana AnaMda ApI zakatuM nathI. eka vakhata eka sabhAnA pramukhazrIe cAra caraNanA akSaro ADA avaLA kahyA hatA, ratnacandrajI svAmIe Akho zloka lakhAvyo te A pramANe che. dharmakAryANyakurvANAH, zarmavAjchanti ye narAH / vinAnilopa yogena, nUnaM te jIvanArthinaH // jaina zabdano artha tathA utkramathI teno artha sUcavato zloka temaNe banAvyo. Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 najazced viparIto jaino, bhUtvA dayAlukhe syAt / jaino yadi viparIto, najai nevAnyathA bhUyAt // AvI rIte keTalAya zlokonI pAdapUrti temaNe tarata ja karI ApI potAnA adbhUta pAMDitya darzana karAvyA hatA. maulika graMthonI racanA : upadeza pradhAna graMtho nAma (1) ajarAmarajI svAmInuM jIvanacaritra ane ajarAmara stotra (saMskRta-gujarAtI) (2) kartavya kaumudI bhAga - 1 (hindI) (3) kartavya kaumudI bhAga - 1 (gujarAtI) (4) kartavya kaumudI bhAga - 2 (gujarAtI) (5) kartavya kaumudI bhAga 2 (hindI) (6) bhAvanA zataka (gujarAtI) (7) ratnagadya mAlikA (saMskRta-gujarAtI) (8) revatIdAna samAlocanA (hindI-saMskRta) (9) jaina sAhitya saMzodhananI AvazyakatA (hindI) qqw (10) prastAra ratnAvali (gujarAtI) (11) jainadarzana mImAMsA (saMskRta) (12) comAsI saMvatsarI samAlocanA (gujarAtI) (13) kAraNa saMvAda (gujarAtI) 1973 (hindI) (14) sRSTivAda ane izvara (gujarAtI ane hindI) vyAkaraNa-koSanA graMtho (1) jaina sidhdhAMta kaumudI (saMskRta) svopajJavRtti sAthe bIjI AvRtti (2) jainAgama zabda saMgraha (ardha.guja.) (3) prAkRta pAThamALA (prAkRta-gujarAtI) (4) ardhamAgadhI zabda rupAvali zrI ratnacandrajI svAmI kaI sAle racanA karI ? vi.saM. 1969 "" ,, 11 "" 17 "" 99 39 99 ,, ,, ,, ,, 22 ,, ,, 22 ,, -26-2 1970 1981 1995 1972 1973 1991 1995 1981 1981 1994 1995 1996 1982 1994 1983 1984 1984 Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1995 A che aNagAra amArA 253 (5) ardhamAgadhI dhAtu pAvali 1984 (6) ardhamAgadhI zabda koSa bhAga - 1 1979 (7) ardhamAgadhI zabda koSa bhAga - 2 1985 (8) ardhamAgadhI zabda koSa bhAga - 3 1986 (9) ardhamAgadhI zabda koSa bhAga - 4 1988 (10) ardhamAgadhI zabda koSa bhAga - 5 apragaTa graMthAvalI (1) vasudatta AkhyAna (gujarAtI) (2) jayaghoSa AkhyAna zlokabaddha saMskRta) (3) kalAvatI AkhyAna (saMskRta-gujarAtI padya) (4) amarakumAra AkhyAna (5) anAthI muni AkhyAna (saMskRta-gujarAtI padya) (6) karmagraMthono sArAMza (gujarAtI) (7) muktAvali sArAMza (gu.) (8) anuyogadvAra sUtra sArAMza (guM.) (9) caMdraprajJapti sUtra sArAMza (guja.) (10) vidyArthI vAcanamALA-1 (gu.) (11) bAla vAcanamALA-1 (gu.) (12) vyAkhyAna saMgraha (guM.) (13) jaina darzana (zloka baddha saMskRta) apUrNa ' zuddha samAcArInAM prakhara himAyatI UtaratA kALane kAraNe samAjamAM zithilatAnuM pramANa vadhatuM jatuM hatuM. teno prazna samAjamAM jorazorathI carcAto hato. sAdhuonI jIvana vizuddhino prazna paNa temane khaTakato hato. caritranAyake sauprathama saMvata 1966mAM rAmANiyA (kaccha)nA sAdhu saMmelanamAM bhAga laI sAdhune zobhe tevA AcAro varNavyA hatA. sAdhuonI jIvana vizuddhinuM kArya sAdhu dvArA ja thavuM joie tevuM teo mAnatA hatA. te mATe khUba prayatno karyA paNa aphasosa ! temane saMpUrNa saphaLatA na maLI chatAM niSphaLatA paNa nahotI maLI. teo nirAza na thatAM vadhu ne vadhu utsAhathI AgaLa vadhatA hatA. ravIndranAtha TAgoranA zabdomAM kahIe to tArI hAka suNIne koi nA've to ekalo jAne re.... sAdhu samAjamAM rahelA saDAne dUra karavA mATe rAmANiyAnA sAdhu saMmelanamAM pramukha sthAnethI nAnA-moTA dareka munivarone saumya zailIthI jaNAvyuM ke, he munivaro ! nAnA-nAnA ToLAmAM vibhakta na thatAM ekatA jamAvo. jo ekatAne icchatA ho to nIcenA niyamo pALavA jarurI che. Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 zrI ratnacandrajI svAmI (1) pustako saMgrahavAnuM choDI do. pustakono parigraha tajo . (2) eka ja saMpradAyamAM judA judA guruonA judA judA ziSyo banAvavAnI padhdhati choDI daine eka ja gurunA badhA ziSyo bane tevI rIta apanAvo. sAdhu samudAyamAM mAna-mahattA-adhikAra-sattA mATenI bhAMjagaDo choDI do. (4) vaya-anubhava-saMyama-jJAna-udAratA Adi guNone yogya hoya tenA adhikArane udAra manathI svIkArI lo. yogyane ja yogya adhikAra maLe tevA AgrahI bano. (5) irSA ane niMdA karavAnuM choDI do. (6) avizvAsane janma ApanArI khAnagI vAtonI pravRtti choDI do. najIvA kAryamAM kSudra vAda-vivAda na karo, evI pravRtti karanArane rokavA. saMpradAyanA sAdhuono paraspara sahavAsa tathA samabhAva vadhe teTalA mATe tema ja sAdhuo spardhApUrvaka vadhu ne vadhu abhyAsa karavAne utsAhI bane te mATe temane sAthe rAkho. abhyAsa karAvo ane tamArA jJAnano lAbha Apo. (9) paropakArane lakSyabiMdue rAkhI unnatinuM kArya karanAra munione sahAya karo. (10) zrAvaka-zrAvikAone samakti ApIne temanA guru thaI aMdhabhaktonA ToLAM racavA baMdha karo kAraNa ke eka tarapha rAgadraSTi ane bIjA tarapha doSadraSTi (7) (8) vadhe che. (11) ekabIjA saMpradAyanA upAzrayamAM vyAkhyAna ApavA tathA sAMbhaLavA javAnI ruDhi cAlu karo. saMkucitatA choDI do. (12) cAturmAsa karavA mATenAM kSetrono paNa udAra manathI paraspara vinimaya karo. ATaluM karavAthI paraspara sAdhuomAM prema baMdhAze ane AcAra zithilatA TaLI jaze. A bAra niyamo uparathI ApaNane samajAya che ke temanAmAM sAdhu sudhAraNA mATe tIvra tamannA hatI. A saMmelane temanA vyAkhyAnamAMnI sUcanAnusAra TharAvo karyA hatA. e TharAvo uparathI prasanna thaIne vA. mo. zAhe patramAM lakhyuM hatuM. "A koI ochI khuzakhabara nathI. mArI Aja sudhInI dhAraNAo, svapro, vicAro, havAI khyAlo e sarvano amala thavAno sarvane sthUla rupamAM A vizva para jovAno vakhata AvI pahoMcavAno have mane vizvAsa Avyo. ahA ! te divasa kevo sukhI haze ke jyAre AvA vicAro dareka sAdhune utpanna thaze ane enA e vicAro ghaNA coLAvAthI temAMthI nIkaLatI navI taMdurasta asara sarva jainone dharmamAM pragati karatA banAvaze." Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 255 saMvata 1968mAM kacchamAM vicaratA AryAonI eka pariSada mundrAmAM maLI. A pariSadanI doravaNI paNa zrI ratnacandrajI mahArAje karI hatI. be divasanI carcA pachI vihArAdinuM niyamana karanArI agiyAra kalamo ghaDavAmAM AvI hatI. e ja varSamAM lIMbaDI saMpradAyanA sAdhuonuM saMmelana lIMbaDImAM maLyuM ane emAM paNa pU. ma. zrInI doravaNI heThaLa niyamo racAyA, jemAM pustakonA parigrahano tyAga, guruziSyonAM parasparanAM vartana ityAdi viSe vicAraNA pachI ghaDAyelI kalamo mukhya hatI. samagra dezanA sAdhu samudAyanA ekaMdare lekhAtA bAvIsa ToLAM ke batrIsa saMpradAyonI zuddhine mATe temane ema lAgatuM ke eka vAra dezanA badhA sAdhuo nahi to badhA sAdhu vRndonA mukhyoe eka sthaLe maLIne vicAra vinimaya karavo joie, A mATe kaMika karavuM joie. akhila bhAratavarSIya sthAnakavAsI jaina sAdhu saMmelananuM bIja e vicArasaraNImAM raheluM hatuM. saMvata 1987mAM suzikSita zrAvaka vargane lAgyuM ke have samaya pAkI gayo che. keTalIka mAnyatAonI pRthakkatAne lIdhe AkhA sAdhu samAjamAM ekatA thatI nathI. mukhyatve tithipatranI ekatA mATe pU. zrI sohanalAlajI ma. nI preraNAthI sAdhu saMmelana ka2vAnI tAtkAlika jarUriyAta UbhI thai. paMDitarAja zrI ratnacandrajI svAmInI sUcanAnusAra kaoNnpharansa kAryAlaye sauthI pahelA judA judA saMpradAyonA AcAryono abhiprAya pUchayo ke sAdhu saMmelana bharavuM jarUrI che ? jarUrI hoya to kayA sthaLe ane kyA samaye bharavuM ? vagere ghaNA prazno jyAre sAdhu samudAyone pUchavAmAM AvyA tyAre dareke bRhata sAdhu saMmelana bharavAnI tarapheNa karI. lIMbaDI saMpradAya taraphathI AcArya gulAbacandrajI svAmI taraphathI zrI ratnacandrajI mahArAje paNa sUcanA-saMmati lakhI mokalI. zatAvadhAnIjIe varSothI seveluM aikya baLanuM svapra siddha thavAnAM cinho dekhAvA lAgyA. bRhata sAdhu saMmelana pUrvabhUmikA sthAnakavAsI jaina kaoNnpharansa sauprathama morabImAM saM. 1962mAM maLI hatI. tyAra pachI jude jude sthaLe tenA ATha adhivezano thayAM hatAM. chellAM keTalAMka varSamAM upasthita thayelA praznomAMno eka mahattvano prazna saMvatsarInI ekatAno hato. ghaNA saMpradAyo parva tithio saMvatsarI vagerenI judI judI patrikAo prasiddha karatA hatA, temAM ekatA jaLavAtI na hatI. A sthiti kaoNnpharansane khaTakatI. AvA ghaNA badhA praznonuM nirAkaraNa karavA mATe kaoNnpharanse sAdhu saMmelana karavAno nizcaya karyo. na Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ratnacandrajI svAmI "mahAsaMmelananI sAmagrI'' e zIrSaka heThaLanA eka lekhamAM ratnacandrajI mahArAje hRdayasparzI lekha lakhyo hato, "dareka saMghADAnI potapotAnI nAnI kSatione pote ja ApasamAM chaNI lai, bhUlI jai, sudhArI nAkhIne saMmelanone zobhAvavuM ghaTe. dareka ekabIjAnA avaguNone bhUlI kSamA mAgI mAna-apamAnanA khyAlane kADhI aMdara aMdaranA najIvA matabhedone dUra karI sarva sAdhuo saMmelananI taiyArI kare. ApaNe pahelA sAdhutAnA sAcA reNathI saMdhAi javuM paDaze. sAcA zuddha hRdayanI ekatA e ja saMmelanano prANavAyu che. prANavAyu vinAnA saMmelano zabavat banI rahe che. pratyeka sAdhunuM parama kartavya zAsana sevA hovuM joie. parasparano matabheda bhUlI javo ghaTe. dareka gaccha ke saMpradAyanA sAdhue joi levuM joie ke potAnA samUhamAM potAnA taraphathI ke potAnA koI paNa baMdhu taraphathI ADakhIlI naDe tema nathI ne ? tevuM naDatara jaNAtAM te dUra karavAno atyArathI prayAsa karavo joIe. ene ja saMmelananI siddhine arthe eka vyavahAru rUparekhA gaNI zakAya." 256 AMtarika aikyasiddhinI A vicArasaraNIne rAjakoTamAM saMvata 1988mAM saphaLa thatI joine ratnacandrajI ma. ne AnaMda thayo. gujarAta, saurASTranA ATha saMpradAyonA pratinidhionuM prAMtika saMmelana maLyuM hatuM. sAta divasanI vicAraNA bAda zrI ratnacandrajI mahArAjanI doravaNI heThaLa agatyanA nirNayo levAyA hatA, tenA saMcAlana mATe sAdhu samiti paNa nImavAmAM AvI hatI. temAM aneka niyamone sarvAnumate pasAra karIne e sAdhu saMmelane ajameramAM maLanArA bRhat sAdhu saMmelananI pUrvabhUmikA bAMdhI hatI. zatavadhAnI mahArAjane lAgatuM ke ajame2 saMmelana oNparezana karavAnI haoNspiTala na bane paraMtu bhaviSya sudhAravAnuM seneToriyama bane. e mATe prayAsa karavAnI temanI preraNA hatI. vAMkAneranuM saM. 1988nuM cAturmAsa pUrNa karI kulla 11 ThANAoe ajamera tarapha vihAra karyo. anukrame vihAra karatA byAvara padhAryA. tyAM temaNe pU. zrI hukamIcaMdajI mahArAjanA saMpradAyanA vibhAgo vacce aikyanI gAMTha goThavavAno prayatna karyo. eka vibhAganA pU. zrI javAharalAlajI ane bIjA vibhAganA pU. zrI munnAlAlajIe bannenA samAdhAna mATe byAvara najIkanA kharavA gAmamAM ekatra karyA ane keTalIka vATAghATa karIne eka paMcanI nimaNuka karI, temAM zrI ratnacandrajI svAmI paNa hatA. tyAMthI vihAra karI caitra sudi-9 (rAmanavamInA) utsAha pUrvaka ajameramAM padhAryA. Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 257 'aitahAsika bRhatsAdhu saMmelana ajameranA AMgaNe bhAratabharanA sarva saMpradAyonA pratinidhi sAdhuo ekatra thatA hatA. kharekhara e saMmelana apUrva ane aitihAsika hatuM. badhA saMpradAyonI ekatA thavAnI hatI tethI te utsAha preraka hatuM. saMmelana mATe ajameramAM 238 sAdhuo ane 40 sAdhvIjI padhAryA hatA. hajAro zrAvaka-zrAvikAono samudAya bhego thayo hato. caitra sudi-10 budhavArathI saMmelanano prAraMbha thayo. paMDitarAja zrI ratnacandrajI mahArAje maMgalAcaraNamAM prabhustuti karI. 76 pratinidhi sAdhuone saMpradAya vAra cUMTI kADhavAmAM AvyA hatA. jemane matadAna adhikAra hato. zAntirakSako tarIke zrI ratnacaMdrajI svAmI tathA gaNizrI udayacaMdrajI mahArAjane niyukta karavAmAM AvyA hatA. kAryavAhInA hindI lekhaka tarIke upAdhyAya zrI AtmArAmajI ma. tathA gujarAtI lekhaka tarIke saMtabAlajIne niyukta karavAmAM AvyA hatA. e pratinidhi pariSadamAMthI viSayavicAriNI samiti cUMTI kADhavAmAM AvI hatI. Ama pUrNa zistanI sAthe kAryano AraMbha thayo hato. savAre 8 thI 11 ane bapore 1 thI 4 vAgyA sudhI saMmelananuM kArya cAlatuM. rAtre 8 thI 10 sudhI viSaya vicAriNI samitinI sabhA maLatI. vacce je kAMI samaya maLato te daramyAna rAtre dasa vAgyA pachI be-traNa kalAka roja zrI hukamIcaMdajI ma. nA saMpradAyanI aMdaranuM vaimanasya TALavA aMgenA paMcanI vicAraNA cAlatI. Ama saMmelananI viSaya vicAriNI samitinI ane samAdhAna paMcanI badhI kAryavAhI zrI ratnacandrajI ma. karatA. A uparAMta zrAvakonI sabhAmAM jAhera vyAkhyAno ApatA. saMmelanano pahelo ja prazna tithi nirNayano mukAyo hato, kAraNa ke e prazna ja saMmelananA bIjarUpa hato. paMjAba saMpradAyanA AcArya zrI sohanalAlajI ma. jaina tithi patrikA prasiddha karatA hatA. tene keTalAka jyotiSa zAstranI viruddha mAnatA hatA, tethI saMpradAyamAM be vibhAga paDI gayA hatA; tenA ukela mATe sAta munionI eka samiti nImavAmAM AvI hatI jemAM ratnacandrajI mahArAja eka sabhya hatA. paraMtu A samiti ukela karI zakI nahi, kArya adhUruM rahyuM ane e kAma jaina kaoNnpharansane soMpAyuM. ukta TharAva nIce pramANe hato, "A sAdhu saMmelana pakhI, comAsI, saMvatsarI Adi parvatithiono nirNaya karavAnI sattA konpharansa oNphisane Ape Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 zrI ratnacandrajI svAmI che. te niSpakSapAtapaNe laukika ane lokottara jyotiSa zAstrajJa munio tathA zrAvakonI salAha lai haMmezane mATe nirNaya kare. jene anusAra badhA saMpradAyo vartIzuM. e nirNayathI viruddha koI parva karIzuM nahi." A TharAva upara saMmelananA 76 pratinidhi munirAjonA hastAkSara levAmAM AvyA hatA. * tyAra pachI saMmelane bIjA prazno hAthamAM lIdhA. keLA, drAkSa, barapha vagere vastuo sacitta gaNAya ke acitta ? e prazna viSe paNa jaina kaoNnpharansa vidvAnonA abhiprAyo meLavIne nirNaya Ape tevuM TharAvyuM. uparAMta bALadIkSA, sAdhu samAcArI, ekala vihAra, pratikramaNa ane sAdhuonA AcAra viSayaka bIjA prazno hAtha dharavAmAM AvyA. temAMnA keTalAkanA nirNayo thayA, keTalAka anirmIta rahyA ane keTalAka nAmaMjUra thayA. AvuM sAdhu saMmelana vAraMvAra maLI zake nahi eTale saMmelane karelA TharAvono amala karavA mATe eka sthAyI sAdhu samiti-nImavAmAM AvI hatI, jenA adhyakSa pU. zrI sohanalAlajI ma. hatA. bIjA sAdhuo sabhyo tathA prAMtika maMtrIo tarIke niyukta thayA hatA. zrI ratnacandrajI ma. gujarAtanA prAMtika maMtrI hatA. pUjya zrI hukamIcaMdajI ma. nA saMpradAyanA be vibhAgo vacce ekatA karavAno prazna zrI ratnacandrajI ma. nA hRdayamAM ramI rahyo hato tenA mATe nImelA paMce beu pakSanAM nivedana meLavIne sarvAnumate nirNaya Apyo ke pU. zrI gaNezalAlajI ma. ne yuvAcAryapada ApavuM tathA zrI khUbacandra ma. ne upAdhyAya pada ApavuM, navA ziSyo yuvAcAryanA gurupade ja thAya. bhaviSyanA dhArAdhoraNa banne pUjya zrI javAharalAlajI ane zrI munnAlAlajI maLIne bAMdhI le ane comAsAM TharAvavAnI tathA doSazuddhi karavAnI sattA baMne pUjayonI hayAti sudhI temanI pAse rahe ane eka AcArya rahe. A pheMsalo banne pUjayoe mAnya rAkhyo .banne vibhAgo vacce varSothI cAlyA AvatA vaimanasyano aMta Avyo tethI sarvatra AnaMda prasarI gayo. zrI ratnacandrajI ma. ne to jyAM aikya tyAM AnaMda ja hato. paMdara divasa sudhI cAlelA saMmelananuM badhuM kArya baMdha bAraNe cAlyuM hatuM, temAM zrAvakonI upasthiti iSTa manAI na hatI. saMmelanamAM je nirNayo thayA, temAMnA jANavA yogya nirNayonI jAherAta karavAmAM AvI hatI. A saMmelanane utsAhanAM bhAre AMdolano janmAvyAM hatAM. eka ja dharmanA judA judA prAMtomAM vicaratA paraspara kadI nahi maLelA sAdhuone paraspara maLavAthI je AnaMda thayo, te apUrva hato. paraspara vicAra-vinimaya ane carcAo Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 259 thai. ekabIjAnA jJAna ane anubhavono lAbha maLyo. A badhuM jamA pAsuM hatuM, chatAM je udezathI saMmelana maLyuM hatuM, te uddeza pUrA vAstavika svarUpamAM pAra paDyo na hato. vihAravariyA rUSi pasaMsthA - daza, cu. 2 zlo-5 vihAracaryA RSiNAM prazastA / "sAdhu to calatA bhalA." uparokta zAstra vacana ane A lokokti pramANe sAdhu vadhAre vihAra kare to vadhAre lAbhanuM kAraNa bane. sAdhu saMmelananI samApti pachI paMDitarAja zrI ratnacandrajI mahArAjane jayapuranA saMgha taraphathI cAturmAsa mATe vinaMti AvI hatI eTale teoe uttara bhArata tarapha vihAra karyo. gujarAta, saurASTra ane kacchanA jaine jIvanano temane sAro paricaya thayo hato paraMtu have uttaranA prAMtonuM jaina jIvana jovAnI temane abhilASA hatI. namaskAra ho upAdhyAyone, bhaNe bhaNAve AgamasAra) ajamerathI badhA munio vihAra karI jAya te pUrve zrI ratnacandrajI mahArAje badhA saMpradAyanA AcAryone vinaMtI karI hatI ke, "ApanA ziSyone abhyAsa karAvavAnI taka mane Apo." temanI IcchA evI hatI ke jayapura cAturmAsa daramyAna je koi munioe saMskRta, pAkRta ke jaina zAstrono abhyAsa karavAnI icchA hoya teo jayapuramAM rahe ane pote temane abhyAsa karAvaze. A prasaMga uparathI ApaNe jANI zakIe chIe ke temane koI paNa saMpradAyanA sAdhu pratye pakSapAta na hato. jJAnadAnanI tIvra icchA temanAmAM hatI. sthAnakavAsInA sAdhuone jJAnAbhyAsamAM AgaLa vadhAravAnI temanI keTalI dhagaza hatI ! chevaTe jayapuranA cAturmAsanA cAra paMjAbI munio ane ATha mAravADI munio maLI kulla 12 ThANA temanI pAse rahyA. temAMnA traNa paMjAbI munio, cAra mAravADI munio tathA be potAnA ziSyo ema nava ThANAone saMskRta tathA ardhamAgadhI vyAkaraNano prAthamika nyAyagranthono tathA jaina Agamano yathAzakti abhyAsa karAvyo. A cAturmAsamAM zikSaNa kArya uparAMta AgamolAra samitinuM keTaluMka kArya karyuM, "revatIdAna samAlocanA" nibaMdha paNa tyAM ja lakhyo hato. jayapuranI vedhazALAnA maMtrAlayanA adhyakSa paMDita kedAranAtha pAsethI maMtrAlayanI badhI samajUtI temaNe meLavI hatI ane jyotiSa cakranI gatinuM pratyakSa jJAna meLavyuM hatuM. teo dareka viSayamAM niSNAta thayA hatA tethI bahumukhI pratibhAsaMpanna yAne "ALL ROUNDED' banyA hatA. Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26O zrI ratnacandrajI svAmI 'bhArataratnanI mAnArya padavI ekadA dilhImAM avadhAnano jAhera samAraMbha thayo hato. temAM sarva jJAtinA loko AvyA hatA. musalamAna vidvAno paNa temAM hatA. te sarve temanA avadhAno joine prasanna thayA hatA ane tyAM zrI ratnacandrajI ma. ne "bhArata ratna" no sarvocca ilkAba ApavAmAM Avyo hato. A padavIdAna dilhInI janatAnA guNAnurAganuM dyotaka hatuM paraMtu zrI ratnacandrajI mahArAje e guNAnurAgIone spaSTa zabdomAM kahyuM hatuM ke "A padavIdAnathI tame mane AgaLa vadhato aTakAvo cho. jJAna agAdha che. teno kadI koI pAra pAmI zakyuM nathI ke zakavAnA nathI. mArAmAM koI evI apUrvatA nathI ke AvA padavIdAnane pAtra houM. Aje tame badhA sarva dharmonA tathA sarva komonA bhAio ekatra thaIne bhrAtRbhAvapUrvaka beThA cho e bhrAtRbhAva ja mAre mana sAco mUlyavAna guNa che. eka guNanuM tame haMmezA sevana karazo ane darzana karAvazo to huM AvA padavIdAna karatAM paNa vadhAre mUlyavAna samajIne prasanna thaIza." saMpa tyAM jaMpa ane saMpa tyAM lakSmI paMjAbanA vihAra daramyAna munizrIne tyAMnA jaina gRhastho tathA tyAgIonA aneka vividhatAyukta anubhavo thayA hatA. e anubhavo temanA graMtha lekhanane kaMIka judI dizAmAM preryuM hatuM. "sRSTivAda ane izvara' graMtha lakhavAnI preraNA temane tyAMthI maLI. e ja rIte te prAMtanA sAdhuonI je sAMpradAyikatA ane saMkucitatA pravartatI hatI tene lIdhe zrAvakomAM paNa kusaMpa pravezelo temaNe joyo. gRhasthomAMthI kusaMpa dUra karavAno yatta karatAM vacce sAdhuonI sAMpradAyikatA ADe AvatI ane sAdhuomAM ekatA karavA jatAM kAMi ne kAMI takarAro bahAra nIkaLI paDatI. e takarArone dUra karavA mATe paNa ekatAnA icchuka zrI ratnacandrajI ma. aneka sthaLe prayatno karyA hatA. e prayatnone koI sthaLe saphaLatA maLatI to koI sthaLe niSphaLatA paNa maLatI. dilhIthI vihAra karIne zrI ratnacandrajI ma. traNa divasamAM 4ra mAilano vihAra karIne rohataka pahoMcyA. rastAmAM eka gAmamAM Arya samAjIono eka samAraMbha joyo. tyAMnA keTalAka jaino AryasamAjI thayA hatA. ratnacandrajI ma. tenuM kAraNa jANyuM ke AryasamAjIoe gAmaDAmAM zALAo sthApIne vidyArthIone bhaNAvavAno je prabaMdha karyo hato tethI lalacAIne jaino Arya samAjamAM dAkhala thayA hatA. Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 261 sAdhuoe dharmapracAra uparAMta vidyApracAranA paNa preraka thavuM joie e vAta temaNe dAkhalo ApIne rohatakanA jaino samakSa rajU karI. pariNAme rohatakanA jaina gRhastha rUA. 2000 ane mAsika rUA. 25 jJAnapracAranA kArya mATe ApavAnuM vacana ApyuM. vidvatvaM ca nRpatvaM ca, naiva tulyaM kadAcana / svedeze pUjyate rAjA, vidvAn sarvatra pUjyate // artha vidvatva ane nRtva kyAreya samAna thatA nathI kAraNa ke rAjA potAnA dezamAM ja pUjAya che, jyAre vidvAna sarvatra pUjAya che. e pramANe zatAvadhAnIjI ma. jyAM jyAM vihAra karatA tyAM tyAM temano khUba satkAra thayo. dareka sthaLe temane jAhera vyAkhyAna ApavAnI vinaMti thatI. temanAM vyAkhyAnothI ghaNAoe mAMsa-madirAdi vyasanono tyAga karyo hato. jyAM jyAM kusaMpa kaleza hato tyAM tyAM temaNe samAdhAna karAvyuM hatuM. lAhoranA saMghamAM keTalIka avyavasthA hatI ane be AgevAno vacce kaleza hato tenuM paNa sukhada samAdhAna karAvyuM. 'vidyAbhUSaNanI upAdhi maLI te kALe paMjAbanA jainomAM pravartatA kusaMpano vadhu paricaya ekabIjA kArya aMge paNa thayelo. pU. zrI sohanalAlajI ma. nuM avasAna thatAM yuvAcArya zrI kAzIrAmajI ma. ne pUjaya padavI ApavAno prazna upasthita thayo. temAM keTalAkanuM kahevuM ema hatuM ke yuvAcArya pada apAi gayuM hatuM tethI ApoApa pUjya pada maLI jAya che. teno navesarathI vidhi karavAnI jarUra nathI. bIjA ema kahetA ke vidhisara punaH pUjaya padavI ApavI joie. A aMge zrI ratnacandrajI ma. nA prayatnathI hoziyArapuranA zrAvako AvyA. judA judA zrAvakono sahakAra meLavyo. chevaTe mahAvadimAM zrI kAzIrAmajI ma. ne AcArya padavI ApavAno vidhi bhavyatApUrvaka thai zakyo. A vidhi prasaMge zrI ratnacandrajI mahArAje saMskRta zlokabaddha bhAvavAhI pravacana karyuM hatuM ane AcAryazrIe tathA zrAvaka saMghe temane "vidyAbhUSaNa" nI upAdhi ApI hatI. 'bhAratabhUSaNanI gauravayukta padavI maLI hoziyArapurathI vihAra karIne anukrame gurukuLa paMcakulAmAM AvI temaNe 86 avadhAno karyA hatA. te prasaMge janatAe temane bhAratabhUSaNanI upAdhi arpa Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 zrI ratnacandrajI svAmI hatI. tyAMthI vihAra karI balAcoramAM teozrI cAturmAsa rahyA. tyAM paNa puSkaLa kusaMpa hato te dUra karAvavAmAM temane saphaLatA maLI. ' eka suMdara saMsthAnI sthApanA | amRtasaramAM zrI sohana jaina dharmapracAraka samitinI sthApanA thaI cUkI hatI ane pU. zrI sohanalAlajI ma. pAchaLa thayelA smAraka phaMDamAMthI vidyAlaya sthApavAnuM paNa nizcita thayuM hatuM. A vidyAlaya banArasa jevA prAcIna-arvAcIna vidyAnA mahAdhAmamAM thAya to sAruM evuM zrI ratnacandrajI ma. icchatA hatA tethI 5. sukhalAlajI tathA samitinA sahayogathI banArasamAM "zrI pArzvanAtha vidyAzramano prAraMbha karyo. A vidyAzrama banArasanI gavarmenTa saMskRta kolejanI sAthe jaina AcArya sudhInI parIkSAo mATe joDAyeluM che. A vidyAzrama sAthe samitie "zatAvadhAnI ratnacandrajI pustakAlaya" paNa emanA puNya smArakarUpe sthApita karyuM che. paMjAbanA vihAra daramyAna zrI ratnacandrajI ma. nA hAthe je mahAna kAryo thavA pAmyAM che te kAryomAM A samiti tathA A vidyAzrama aneruM sthAna dharAve che. tevI ja rIte paMjAbamAMnA temano vihAra tathA pracAranuM aneruM smAraka paMjAbanA guNajJa zrAvakoe "zatAvadhAnI ratnacandrajI pustakAlaya" dvArA nirmANa karyuM che. paMjAbanA zItaLa pradezamAM vihAra karavAthI ane tyAM vAraMvAra paDatA varasAdathI zrI ratnacandra ma. tathA temanA ziSyonI tabiyata vAraMvAra bagaDI jatI hatI. dilhI pahoMcyA pachI temane lohInA dabANanI bImArI thatAM dilhIthI AgaLa vadhI zakyA nahi. 'vihAranA kaDavA mIThA anubhavo jaina muninA pAda vihAranI sAthe aneka prakAranAM kaSTo parISaho vaNAyelA ja hoya che. rAjapUtAnAM, mAravADa ane uttara bhAratanA bIjA prAMtomAMnA zrI ratnacandrajI ma. nA vihAranA keTalAka anubhavo temanA munidharmanI ane dharmanI kasoTI karanAra nIvaDyA hatA. AgrAthI bharapUra thaine teozrI ziSyo sAthe jyAre jayapura tarapha pAchA pharatA hatA tyAre sUryAsta thavAne ardhA kalAkanI vAra hatI. te vakhate teo eka maMdira pAse AvI aTakyA. evAM maMdiromAM temane aneka vAra Azraya sthAno sAMpaDelA tethI A maMdiramAM paNa rAtrivAsa karavA sthAna maLI raheze evI temanI Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 263 gaNatrI hatI paNa te khoTI TharI. maMdiramAMthI evo javAba maLyo ke ahIM rAtre koine sUvA devAmAM AvatA nathI. pAse eka khullI dharmazALA hatI. poSa mahinAnI Rtu hatI. te dharmazALA tarapha AMgaLI cIMdhavAmAM AvI eTale teo te dharmazALAmAM gayA, dharmazALA traNe bAjuthI khullI hatI. temaNe kaDakaDatI ThaMDImAM tyAM ja samabhAvapUrvaka rAta gALI. eka vAra basI nAmanuM relve sTezana AvyuM. relve sTezanomAM ghaNIvAra rAtri gALavA paravAnagI maLI rahetI paNa basInA sTezana mAstare nA kahI ane gAmamAM javAnuM kahyuM. gAma be mAila dUra hatuM. pRcchA karatAM eke kahyuM ke AgaLa jatAM ke saDakane raste eka koTho che tyAM rahI zakAze. koThA pAse pahoMcyA tyAre pA kalAka divasa rahelo koThAnuM makAna tUTI gayeluM hatuM, eTaluM purANuM hatuM ke lAta mAratA chAparuM tUTI paDe. makAnamAM khADA paDelA, bArI bAraNAnuM nAma nizAna nahi. dhULano pAra nahi, jaMgalI jAnavaronAM pagalAM paDelA dekhAtA hatA. te paristhitinI vacce tyAM paNa munimaMDaLe nirupadrave rAta gALI. ajamerathI pAchA pharatA erInapurA roDa nAmanA sTezane eka vAra zrI ratnacandrajI ma. vihAra karyo. gAiDa bukamAM koTA2 nAmanuM eka nAnuM sTezana jaNAveluM hatuM. sTezana pahoMcatA taddana ujjaDa jaNAyuM, sTezana mAsTara paNa nahi. thoDe dUra eka jhUMpaDI hatI temAM eka mANasa raheto hato. tenI pAsethI sTezanamAM rAtavAso gALavAnI rajA maLI. pratikramaNAdi karI munio beThA hatA, tyAM Azare rAte naveka vAgye thANedAra sAheba AvyA. temaNe khulAso karyo ke ahIM traNacAra varSathI lUMTaphATa cAle che tethI sTezana ujjaDa thai gayuM che. gADInA TAime gArDa ja TikiTa Ape che. madharAte ahIM lUMTArAo bhegA thAya che. A lUMTArAono aDDo che. ahIM rahevuM salAmatIbharyuM nathI. ahIMthI ekAda phalAMga dUra mAruM makAna che, Apa tyAM padhAro. munizrIe javAba Apyo, rAtre amArAthI kyAMya javAya nahi. vaLI amArI pAse evuM kAMi nathI je lUMTArAo lUMTe. rAta tyAM ja gALI paNa varasAda khUba paDyo tethI lUMTArAo AvyA ja nahi. e sTezana parathI AgaLa vihAra karatA mArgamAM eka vAghano bheTo thai gayelo paNa muni maMDaLathI pacIseka kadama jeTale dUrathI potAne mArge pasAra thai gayo hato. ajANyA ane vastIthI rahita gAmaDAmAM AhArapANI meLavatAM paNa temane tareha tarehanA anubhavo thatA. relve lAina parathI vihAra karavAno hoya ane vastI bahu dUra hoya tyAre koi vAra relvenA DrAivarane vinaMtI karIne enjinanuM Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 zrI ratnacandrajI svAmI dhagadhagatuM pANI meLavavuM paDatuM. paMjAbanA vihAra daramyAna gAmaDAmAM ziyALAnI RtumAM garama pANI maLI zakatuM paraMtu unALAmAM koI jAvA mATe garama pANI kare nahi tethI maLI zakatuM nahi, tyAre chAza meLavIne calAvI levuM paDatuM. AvI muzkelIo uparAMta jainetaronA gharomAMthI AhAra meLavavAmAM keTalIka vAra apamAno veThavA paDatA. koI vAra tiraskAra thato, koi koivAra to daravAjAnI bahAra sAdhune UbhA rAkhatA hatA ane pachI bhikhArIne TukaDo roTalo ApavAnI jema dayAdAna karavA mAgatA. jaina munio bhikSaka hoya che paNa bhikhArI nathI hotA evuM jayAre samajAvavAmAM AvatuM tyAre sAdhuone gharamAM AvavA detA ane tyAra pachI ja evA gharomAM sAdhuo AhAra pANI grahaNa karI zakatA. 'zArIrika azAtAno udaya AgrAthI ajamera ane ajamerathI ghATakopara sudhInA be varSanA pAda vihAra daramyAna zrI ratnacandrajI mahArAje saMmelanamAM TharAvonA amala tathA ekatAnuM je raTaNa karyA karyuM hatuM, sAdhu saMghanA saMgaThananA je svapro racyAM hatAM tenI phaLa niSpatti mAtra A apUrNa sAdhu samitinA vicAra vinimaya jeTalI ja nIvaDI. temane vAraMvAra satAvI rahelo prosTeTa glAMDanI vyAdhino upacAra teo ghATakoparamAM AvyA pachI zaru karavAmAM Avyo hato. eka amerikana DaoN. pAse vIjaLInA upacArono prAraMbha karavAmAM Avelo paNa tethI ArAma thayo nahi. eTale zastrakriyA karavAnuM anivArya thai paDyuM. DaoN. TI.o. zAhanI polIklinikamAM zastrakriyA karavI paDI ane sADA traNa mAsa hospiTalamAM rahevuM paDyuM pachI ArAma thayo. A upacAra kriyA pachInI sthiti saMbaMdhe zrI ratnacaMdrajI ma. nI noMdhapothImAMthI jANavA maLyuM che ke "bIjA oparezana pachI cAra-cha divase gesanI takalIpha thai. tenI pIDA khUba rahI. tyAra pachI kapha, zaradI ane nyumoniyA thaI AvyA. te badhuM ThIka thai jatAM nUtana jiMdagI prApta thai. paryuSaNa daramyAna eTalI nabaLAI hatI ke darzanArthIone aMdara AvavAnI manAI karavAmAM AvI hatI. vAtacIta karavAnuM baMdha hatuM. sUtAM sUtAM ja badhI kriyAo thatI. cAra mahinA pachI navA varSanA prAraMbhe cAlavAnuM zaru karyuM. bALakanI mAphaka UThavuM, besavuM, cAlavuM badhu navIna zaru thayuM." Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 265 AvI vikaTa mAMdagI paNa eka vAra vItI gai. teozrI sADA traNa mahinA hospiTalamAM rahyA. tenA doSa nivAraNa mATe teTalA samayanuM dIkSA chedanuM prAyazcita temaNe ghATakoparanA samasta saMghanI vacce pU. zrI kAzIrAmajI ma. nA zrI mukhethI zrI saubhAgyamalajI, zrI kizanalAlajI ma. vagerenI hAjarImAM lIdhuM. thoDA vakhata bAda pAchA potAnA sevA kAryanI paraMparAmAM ughukta thai gayA. sAdhu samitine lagatI kAryavAhI bajAvatAM teo nirutsAha banyA hatA paraMtu zrAvaka samudAyane jAgRta rAkhI zakAya tema hatuM eTale ghATakoparamAM jaina konpharansanuM adhivezana meLavavAmAM Ave ane bhaviSyamAM konpharansa ja sAdhu samiti meLavavAnuM upADI le tevo koi prabaMdha karavAnuM temane jarurI lAgyuM. chevaTe sAdhu samitinuM daphatara konpharansanI janarala kamiTIne ApI zrI ratnacandrajI mahArAje te kAryamAMthI mukti meLavI. "vIra saMghanI yojanA" (savaiyA ekatrIsA) tIrthaMkarano mahAmunigaNa, sAdhu sAdhvI jagADe che / tema ahIM muni ratnacandrajI, vIranI hAka vagADe che II UTho ! jAgo ! sata satIgaNa, prabudhdha zrAvaka jatA rahyA I ema e kahI vIra saMgha yojanA namra bhAvathI dharI rahyA (mandAkrAntA) hoya thoDA zramaNa zramaNI, jJAna cAritra zuddha | to ye tevAM vIra suta-sutAothI thAze prabuddha II AkhA saMghe vIra jinataNA, jAgRtine suzAMti / ne jainonI sabhara jagamAM, vyApaze dharmakAnti harigIta brahmacArI saMghanI yojanA, ghATakopara saMghane bahu gamI adhivezana konpharansanuM thayuM, ahIM tyAMya saune gamI gai / zrImad prabhAvita gAMdhInA racanAtmaka kAryakaro samA / e zrAvakomAMthI banI saMsthA sucAru rupe yathA I uttiSThata jAgrata varAn prApya nibodhata / upaniSadanA A suprasiddha vAkyAnusAra UTho, jAgo ane zreSThapuruSone prApta karIne bodha grahaNa karo. Ama jAgavAno saMdeza ApatA zatAvadhAnIjI mahArAje vIra saMghanI yojanA batAvI. sAdhu saMmelananA TharAvo amalI banAvavA ane agiyAra varSa pUrA thatAM TharAva mujaba pharI sAdhu saMmelana karavA konpharansa Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 zrI ratnacandrajI svAmI ophise badhA saMpradAyonA agraNI sAdhuo sAthe patra vyavahAra karyo. paraMtu saMtoSakAraka abhiprAyo na maLatAM sAdhuonI suSupta dazA pratye joradAra Takora karatAM paMDitarAjazrI ratnacandrajI svAmIe vIra hAka suNAvI ke, "aho, mahAnubhAva zramaNo ! zrAvaka saMgha ApaNane jagADe tyAre ApaNe jAgIe, e AgrahapUrvaka vinaMtI kare tyAre ApaNe UbhA thaIne pagaluM bharIe, e vastusthiti ApaNane zaramAvanArI nathI ? zrAvaka saMghe sAdhu saMmelana karavAne eka vAra khUba parizrama laIne dezodeza ane gAmegAmamAM paribhramaNa karI AjIjI karI ajamera mukAme ekaThA karyA. zuM vAraMvAra zrAvaka saMghane e ja parizrama levAno rahyo ? "zrAvaka saMgha' sUto hato tyAre paNa sAdhu saMta jAgato hovo joIe. sutI mamuLa sayA muLio sa nAmati AcAraMga sUtranA A mahAvAkya pramANe sAdhu saMghe udyata ane caturvidha saMghane jAgRta karI teno abhyadaya karavo joie. atyAre zrAvaka saMgha tamane jagADI potAno sahakAra Ape che, teve vakhate paNa ApanI nidrA na UDe e to gajabanI vAta gaNAya." - vIra saMgha yojanAno hetu Avo hato : saMskRtine TakAvavI ane daDha karavI hoya to thoDA paNa vizuddha jIvana gALanArA vidvAna ane tejasvI sAdhuo taiyAra karavA. tema ja je sAdhu-sAdhvIo vizuddha jIvana icche che, temanuM tathA zrAvaka zrAvikAonuM saMgaThana, AcAra zuddha sAhitya pracAra, dharmasAhityano abhyAsa ane jaina saMskRtino vyApaka pracAra karavAno uddeza mukhya hato. A mATe saMghanA traNa vibhAgo yojelA che, je A pramANe che. (1) sAdhu tathA sAdhvIono "vIra zramaNa saMgha" (2) gRhastha vezamAM brahmacArI rahIne sevA ApanArAono "vIra brahmacArI saMgha" ane (3) zrAvaka-zrAvikAono "vIra zrAvaka saMgha". sAdhu saMkhyA kadAca ochI haze to cAlaze paNa zuddha sAdhutva ghaTaze to nahi cAle, evuM mantavya teozrI dharAvatA hatA. ghATakoparamAM maLelA sthA. jaina kaoNnpharansanA dazamAM adhivezane vIra saMghanI yojanAne sarvAnumate svIkArI lIdhI hatI ane eka TharAva karIne muni samitinI anumati meLavavA eka kamITI banAvI hatI, temAM judA judA prAMtonA 25 sabhyo hatA ane sara cunIlAla bhAicaMda mahetA tenA pramukha hatA. ' brahmacArI vIra saMghano uddeza | A yojanAno hetu evo hato ke evA prakArano varga taiyAra karavAmAM Ave, je na sAdhuvezadhArI hoya ke na pUro gRhastha hoya. jIvana nirvAha ane gharanI Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 267 citAothI mukta thaIne madhyama mArga vaDe samAja sevAmAM potAnuM jIvana samarpita karI zake paraMtu jyAM sudhI vIra saMghanI pUrI yojanA amalamAM Ave nahi, tyAM sudhI sevAbhAvI brahmacArIonI saMsthA astitvamAM AvI zake nahi. eTale taratamAM ja sevAbhAvIonI eka saMsthA sthApavAnA AzayathI ghATakoparanA adhivezanano eka vIra saMghanI sthApanA karavAno paNa TharAva karyo hato. 'jIvananA aMtima zvAsa sudhI "vIra saMgha'nuM raTaNa vIra saMgha yojanAnI suMdaratA ane upayogitA svataH siddha hatI. tenI pAchaLanI ektA ane vizuddha sAdhujIvananI bhAvanA tathA jaina zAsananuM zistabaddha saMcAlana uttama hatAM. te yojanA para sAdhu-sAdhvIonA abhiprAyo maMgAvavAmAM AvyA hatA. temAM yojanAne prazaMsavA chatAM keTalAka munioe avyavahAruM tathA azakya lekhI hatI. keTalAke goLa goLa javAbo ApyA hatA ane keTalAMke pUrNa saMmati ApI hatI. Ama maFi matifmazna e suprasiddha uktine caritArtha karI hatI. Ama chatAM zatAvadhAnIjIne pUrNa zraddhA hatI ke je zuddha suvarNa che, tenA upara anya sAdhuo game tevA prayogo ke prahAro kare paNa te jhaLakI UThyA vinA rahevAnuM ja nathI. te yojanAne amalI banAvavA pUrato parizrama karavAnI temanI dhagaza hatI paraMtu MAN PROPOSES AND GOD DISPOSES mANasa dhAre kaMIka ane kudarata kare kaMika. (muni puMgavanuM samAdhi mRtyu tA. 14-5-41, vaizAkha vadi 4 budhavAranA vIra saMgha samitinA eka sabhya zrI jamanAdAsa udANIe kahyuM, "udANI, vIrasaMghano TharAva tame kaoNnpharansa pAse rajU karIne pAsa karAvyo che, have tamAre kamiTInuM kAmakAja zaru karI devuM joie." "sAheba ! ApanA puNya pratApe badhu sAruM thaze." ThIka kahI munirAje saMtoSa vyakta karyo. udANIe vinaMtI karI, DaoNkaTaranI salAha che, ApanA Arogya mATe havAphera karavA devalAlI javuM jarUrI che, tyAMnA havApANIthI ApanA cittane zAtA raheze tyAre temaNe zAMtithI javAba Apyo, "thoDA divasa mATe kAMI nathI karavuM, mane zAtA che." "thoDA divasa" no marma koI samajI na zakyA. temanA jIvana kALanA avaziSTa rahelA mAtra be ja divasone lAgu paDatI A vAta kahI. Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ratnacandrajI svAmI tA. 15-5-41 guruvAre baporanA be vAgye paMDita sUryabhAnuM tathA ruiyA kolejanA eka prophesara sAthe jaina gAmomAM varNavelA sAmAjika rIti rivAjo viSe doDha kalAka carcA karI, temane joitI mAhitI ApI. tyAra pachI sAMje jaina prakAzanA taMtrI zrI harSacandra dozI sAthe vIra saMgha samiti saMbaMdhI vAtacIta karI mAhitI meLavI. 268 sAMje niyama pramANe AhAra pANI-lai pratikramaNa karyuM. tyArabAda vaDA ziSya punamacandrajIne bolAvI kalAkeka vAtacIta karI. rAtre sADA daza vAgatAM muMbai sakaLa saMghanA TrasTIzrI giradharalAla daphatarI sAthe vIra saMgha samiti ane zikSaNa samitinAM kAryo saMbaMdhI carcA karI ane te kAryonI saphaLatA mATe mArgadarzana ApyuM. rAte agiyAra vAgye zayana karyuM. poNA bAra vAgyA sudhI ziSyonI pUchaparacha uparathI tabiyata sArI hatI ema jANavA maLyuM paraMtu rAtre aDhI vAgatAM tabiyata bagaDatI jaNAi. lohInuM dabANa vadhI gayuM. zvAsa vadhato jaNAyo, pakSaghAtanI asara jaNAi. ziSyoe temane jAgRta karavAno prayatna karyo paNa bebhAna dazA jaNAi. turaMta vividha sAgArI saMthAro karAvyo. DaoN. ne bolAvavAmAM AvyA. blaDa prezara 230 sudhI vadhI gayuM. muMbaimAMthI bIjA DaoN. ne bolAvavAmAM AvyA paraMtu te pahelA ja paroDhanA 4-50 miniTe temaNe samAdhibhAve dehatyAga karyo. vIra saMghanI yojanA ja jANe zrI ratnacandrajI ma. no aMtima zvAsa hato. te gojhAro samaya hato. saMvata 1997 vaizAkha vida 6 zukravAra tA. 16-5-1941. aMtimazvAsa sudhI sva-52 kalyANa karavAmAM jIvana pasAra karyuM. potAnA ujjavaLa guNothI A ukti sArthaka karI. jaba tU AyA jagatameM, jaga hase tU roya aisI karaNI kara calo, tU hase jaga roya gAmegAmamAM zraddhAMjalionI vRSTi A duHkhada zokajanaka samAcAra sarvatra prasarI jatAM dezabharanA mukhya mukhya nagarothI zokadarzaka tAro AvyA, Thera Thera zokasabhAo bharAi, e pavitra jIvananA guNagAna gavAyAM, temanA jIvanasaMdezanA smaraNo karAvAyAM, zraddhAMjali kAvyo racAyAM, prazastinAM zloko lakhAyA, vartamAnapatroe mRtyu noMdha lakhIne temanA jIvanakAryanI samAlocanA karI. Ama dezanA cAre khUNethI emanA amara AtmA upara zraddhAMjalionI vRSTi thaI hatI. Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 269 lokopayogI jIvaMta smAraka zatAvadhAnI zrI ratnacandrajI svAmInA bhAvika bhaktoe temanAM zubha kAryo ane saguNonI smRti rahe te mATe keTalAMka suMdara ane samAjopayogI smArako racyAM hatAM. temanuM jIvaMta smAraka ghATakoparamAM "paMDita zrI ratnacandrajI jaina kanyAzALA" nA nAme temanI yazogAthAnI saurabha Aje paNa sarvatra phelAvI rahyuM Aje paNa A saMsthA, nAtajAta ke dharmanA koI paNa jAtanA bhedabhAva vinA hajAro bahenone bAlamaMdirathI mAMDI ArTasa ane komarsa kolejanI snAtaka DigrI sudhInuM zikSaNa tana niHzulka ApI rahI che. AnuM TrasTa che, lAkhonI sthAvara ane jaMgama milakata che ane enI nizrAmAM cha saMsthAomAM traNa hajAra jeTalI baheno zikSaNano lAbha laI rahI che. AkhuM saMcAlana baheno hastaka che bhAratabharamAM jeno joTo na maLe evI A ajoDa saMsthA Adarza rIte cAlI rahI che, ane pavitra e saMtanA nAmanuM satata smaraNa karAvatI samAjamAM sArI chApa upajAvI rahela che. A uparAMta, temanA bahumAnamAM aneka jagyAe smArako UbhAM thayAM che. jemAM mukhyataH banArasamAM zrI pArzvanAtha jaina vidyAzramathI saMyukta thayeluM "zatAvadhAnI racandrajI pustakAlaya" che. kaThoramAM "zrI ratnacandrajI sthA. jaina pustakAlaya" surendranagaramAM "zatAvadhAnI paM. ratnacandrajI jaina jJAna maMdira sAhitya prakAzana mATe "zrI jaina sAhitya pracAraka samiti, khyAvara" ityAdi saMsthAonI sthApanA thai hatI, jemAMnI ekAda - be sivAya bIjI saMsthAo Aje paNa barAbara cAlI rahI che. zatAvadhAnIjIno prANavAna akSaradeha zatAvadhAnIjIno sthUladeha to bhasmIbhUta thaI gayo paraMtu temano akSaradeha (sAhitya) Aje paNa vidyamAna che. temAMthI bodha ane preraNA meLavI sAdhu ane zrAvaka samAja temanA cIMdhelA mArge cAlI ane temanAM adhUrAM kAryo AgaLa dhapAvI sva - para hita sAdhI zake che. A rIte ja temane ApelI zraddhAMjali yathArtha gaNAze. 'zatAvadhAnI ratnacandrajI ma. : vyaktigata guNadarzana eka mahApuruSe kahyuM che : "tamArI pAse zuM che tethI nahi paraMtu tame zuM cho Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 zrI ratnacandrajI svAmI tenAthI tamArI oLakhANa thAya che." zatAvadhAnI zrI ratnacandrajI mahArAja potAnA Atmika guNo vikasAvavA satata puruSArtha karatA hatA. temanA te guNo ApaNA badhA mATe preraka ane anukaraNIya che. ghaNA thoDA muniomAM temanA jevA guNo jovA maLe che. tevA virala guNone lIdhe teo sAcA arthamAM sAdhaka muni hatA ane potAnA nAmane bhAre ujjavaLa karyu hatuM. samaye gocana mAM pagi "satata udyamazIlatA" paMDitarAja zrI ratnacandrajI svAmInA anArogye temanA jIvanamAM anekavAra zArIrika upadravo upajAvyA hatA. AMkha, kAna, gaLuM ane prosTeTa glenDanA vyAdhie temane puSkaLa herAna karyA hatA. aneka sthaLoe te vyAdhinA nivAraNa mATe rokAvavuM paDatuM tethI AdarelAM aneka kAryomAM vilaMba thato, mulatavI paNa rahetA chatAM temanuM AMtarika svAstha to sadA eka sarakhuM hurtidAyaka rahetuM. teozrI zArIrika vedanAne nirjarAnA sAdhana rupa samajAvatA. zArIrika pratikuLatA game tevI hoya paraMtu samaya maLatAM lekhana-saMzodhananuM kAma laIne besI jatA. AvI udyamI dazA temaNe jIvanabhara gALI hatI. satata, kAryazIla apramAdI jIvana jIvanAra vyakitanAM kAryo haMmeza cAlatAM ja hoya che. prakRtinI asvasthatA temAM avarodha karI zakatI nathI. satata kAryazIlatA e temano jIvanamaMtra hato. e jIvanamaMtra dvArA temane je siddhi prApta thaI tenAM phaLa jaina jagatane bhAre upayogI nIvaDyAM che. samabhAvanA tathA sahiSNutA zatAvadhAnI zrI ratnacandrajI svAmI ajAtazara, hatA. te temanI samabhAvazIlatA ane sahiSNutAnuM pariNAma hatuM. jayAM jayAM kalaha, kusaMpa, visaMvAda ke pakSabhedano aNasAra dekhatA tyAM tyAM tene dUra karavA mathyA vinA rahetA nahi. temanAmAM evI samanvaya vRtti hatI ke beu pakSomAM potAnI sahiSNutAnuM prathama siMcana karatA ane pachI temano meLApa karAvI ApatA. temanI sahiSNutA tathA udAratAnI kasoTI thAya tevA aneka prasaMgo temanA jIvanamAM upasthita thayA hatA. temAMno eka anubhava vikhyAta bauddha bhikSu dharmAnaMda kosaMbIne thayelo. aneka dharmonA prAcIna sAhityanA sArA abhyAsI zrI kosaMbIjI mAnatA ke buddhanA samayamAM jaina sAdhuo mAMsAhAra bhikSAmAM letA, A saMbaMdhano eka lekha Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 201 temaNe gujarAta vidyApITha taraphathI prasiddha thatAM "purAtatva" traimAsikamAM lakhyo hato. jaina prAcIna graMthonA zabdArtho potAnI kalpanA pramANe karIne keTalAka jainetara paMDito evuM vidhAna karatA ke jainomAM mAMsAhAra thato. AvAM vidhAnonA pratyuttara jainoe ApyA che. zrI ratnacandrajI mahArAje "revatIdAna samAlocanA'nA nibaMdha dvArA jainadharma sAmenA e ja AkSepanA zAsrasiddha pratyuttara Apyo che. paMDita kosaMbInA uparyukta lekhathI sane 1925mAM temanI sAme jaina sAdhuo tathA jaina vartamAnapatroe moTo khaLabhaLATa macAvI mUkyo hato. evA samaye koi paNa jaina sAdhu temanA pratye prema ke samabhAva batAve, tevI AzA paNa temane kyAMthI hoya ? evA samaye teo zrI ratnacaMdrajI svAmIne amadAvAdamAM upAzraye maLavA gayA hatA. te milananI temanA para je chApa paDe tenuM varNana karatAM paMDita kosaMbI lakhe che. "zrI ratnacandrajI ane temanA guruzrI gulAbacandrajI mane atyaMta prema ane sahAnubhUtithI maLyA. tethI mane mAlUma paDyuM ke temanAmAM sAMpradAyika saMkIrNatA nathI. vartamAna yugamAM evI udAratAnI bahu ja AvazyakatA che. te vinA ApaNA dezamAM rASTrIya aikya thavuM asaMbhavita che, emanI e udAratA kevaLa jaina saMpradAyanA mATe nahi, paraMtu anya saMpradAyonA AcAryone mATe paNa udAharaNa rupa che." kSamAvaMta ane zAMtidhara sAdhutvanI kharI kasoTI AcaraNanI eraNa para thAya che. bhAratabhUSaNa zrI ratnacandrajI ma. nI kSamAzIlatA ane zAMta svabhAvano jemane anekavAra paricaya thayo hato teo ema svIkAratA ke temaNe jIvanamAM akrodha dazA prApta karI hatI. sva. zeTha vardhabhANajI pItaLiyA (ratalAma) potAnA para paDela chApano khyAla ApatAM lakhyuM hatuM ke '"zrI ratnacandrajI ma. ne sAMpradAyikatAe jakaDI lIdhA nahotA, paraMtu temanAmAM udAra vicAro tathA guNagrAhakatA hatI. sAdhu saMmelana vakhate badhA munionI sAthe temaNe premapUrvaka vartana karyu hatuM ane tethI ja temaNe "zAMti rakSaka" tarIkenuM mAna badhA munio taraphathI maLyuM hatuM.' temanI sarvathI vizeSa kSamA ane sahanazilatAno paricaya khuda mane ghATakoparanA adhivezana vakhate thayo hato. pote khAsa maMDapamAM padhAryA hatA, te samaye jo ke meM muni AcArane upayogI tathA samAjanI viparIta pravRttine kAraNa jarA AkarAM veNa uccAryAM hatAM, te paNa temaNe potAnA krodha ke mAna utpanna thavAM Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 zrI ratnacandrajI svAmI dIdhA nahi ane sahanazIlatA rAkhIne samayane jALavI lIdho. AvI kSamA ane sahanazIlatA rAkhavI te mAmUlI vAta nathI. mahAna AtmAothI ja AvuM banI zake che. samya darzana" nA taMtrI sva. ratanalAlajI dozIe lakheluM munizrI ratnacandrajIne gusse karavA IrAdApUrvaka meM prayatna karelo. jayapuranA cAturmAsa vakhate meM patra dvArA cAlatA praznotarImAM eka tarka evo karyo hato ke je yuktisaMgata hovA chatAM munizrIne potAne lAgu paDato hato ane tethI temane Avezamaya kare tevo hato. huM anumAna karato hato ke enA uttaramAM mane sArI peThe Thapako maLaze paraMtu uttara maLatAM Azcarya thayuM ke mAro sIdho humalo paNa temane uttejita karI zakyo nahi ! jyAre temane maLyo tyAre temanI evI ja udAratAno mane paricaya thayo, je A janma bhUlI zakAya tema nathI.. namratA ane saralatA vidyAvAridhi zrI ratnacandrajI ma. jJAnane evI rIte pacAvI zakyA hatA ke tenA ajIrNano ekAda oDakAra paNa temane kadApi Avyo na hato. jema jema jJAnamAM teo AgaLa vadhatA gayA tema tema phaLathI lacI paDelAM vRkSanI jema vadhu ne vadhu namra banatA gayA. temanI namratA temanA paricayamAM AvanAra udaMDa sAdhuone ane ekalavihArIone paNa vazIkRta banAvI detI. kSamA ane namratAnI sahacAriNI zrI ratnacandrajI svAmInI saralatA AzcaryotpAdaka hatI. koI vyaktinI pracchanna vakratAne teo tvarAthI pichAnI zakatA ja nahi. potAnA svabhAvanI RjutA ja sAmI vyaktimAM pratibiMbita thatI jotA. je pote sarala hoya te bIjAone paNa sarala jANe. tema emanAM jIvanamAM hatuM. | suprasiddha jaina paMDita sva. sukhalAlajIe nyAyavizArada zrI ratnacandrajI ma. viSe abhiprAya Apyo hato ke "munizrI ratnacandrajInI vidvatA bahuviSayagAminI hatI. teo vyAkaraNa, kAvya, alaMkAra ane nyAya temaja darzanonA sArA abhyAsI hatA. prAkRta bhASA to temane paraMparAgata prApta hatI ja. huM jANuM chuM, tyAM lagI samagra sthA. jaina samAjamAM ATalA vividha viSayonuM adhyayana karanAra mAtra sadgata munizrI ja hatA. temanI tole Ave tevI bahuzruta vyakti sthAnakavAsI paraMparAmAM meM joi nathI." temanI namratA paNa adbhuta hatI. trIsa varSa pahelAM ame comAsAmAM Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA - 273 acAnaka pAlaNapuramAM maLyA. huM gAma bahAra dUra raheto ne teo gAmamAM. temanI potAnI racelI kartavya kaumudI Adi kRtio mane saMbhaLAvavI ane saMzodhavI hatI. meM e kAma mArA ja makAne karI devA kahyuM, tyAre teo niyamita samaye roja ATale dUra mArA makAne Ave ane huM kAMi pheraphAra sUcavuM agara koI bAbata upara mIThI TIkA karuM, tyAre teo jarA paNa tapyA vagara e sUcanano grAhya bhAga noMdhI le. AvI temanI nikhAlasatA ane saralatA hatI. ' vidyAbhUSaNa saMtanA graMthone AMtararASTrIya sanmAna jemAM AcArya hemacandranA "siddha haima" graMthane hAthInI aMbADI upara mUkI zobhAyAtrA kADhI siddharAje potAnA rAjamahelamAM padharAvI tenuM sanmAna karyuM hatuM. traNaso lahiyAone rokI tenI nakalo lakhAvI pracAra karyo hato teTaluM ja mahattva AMtararASTrIya sanmAna zatAvadhAnIjInA ardhamAgadhI zabdakoSa vagere graMthone bhAratanA paMDito, prophesaro uparAMta DaoN. helmatha, pro. zuchIMga, pro. selvAna levI, pro. jahona nobala, pro. harmana jekobI, DaoN. kIra phela, pro. vIMTara neTajha, DaoN. paraTolDa ityAdi videzI vidvAnoe ApyAM che temaja abhyAsIone te AzIrvAdaspa hovAnuM svIkAryuM che. hAlamAM be traNa varSa pahelAM jApAna sarakAre ardhamAgadhI koSa bhAga 1-23-4-5 no seTa chapAvI prasiddha karyo che. tenA uparathI ApaNe samajI zakIe chIe ke te graMtho keTalA kIMmatI haze. ardhamAgadhI vyAkaraNanI racanAne kAraNe temane upAdhyAya amara muni vagere ardhamAgadhI pANininI upamA ApI che. bahumukhI pratibhAsaMpanna zrI ratnacandrajI mahArAje puSkaLa vihAra karyo, hajAro vyAkhyAno ApyAM, pacIseka jeTalA saMskRta ane gujarAtImAM mAgadhI ane prAkRtamAM mahAna tArtike maulika graMtho lakhyA. puSkaLa saMzodhanAtmaka abhyAsa karI smaraNazakti meLavI aneka saMsthAone jIvana ApyuM. aneka sthaLe cAlatA visaMvAdo maTADyA. pavitra jIvana jIvI jijJAsu ane mumukSone pavitra jIvana prati aMgulInirdeza karyo hato. ghaNAM satkAryo karyA ane vIrasaMgha vagere mahattvanAM kAryo bhAvi peDhI mATe mUkI gayA. temanA uccatama jIvanamAMthI preraNA meLavI temanA adhUrA rahelA kAryo pUro tevI zAsanadeva zAsanabhaktone sabuddhi sujhADe. Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 zrI nAnacandrajI svAmI 'prakhara pravacanakAra kavirAja zrI nAnacandrajI svAmI sAyalA nAme gAma (2) ene kahetA bhagatanuM dhAma re. saurASTramAM surendranagara jillAnuM sAyalA nagara tAlukAnuM senTara che. e sAyalAmAM dIna-duHkhInA belI lAlajI bhagata thaI gayA. tyArathI loko ene bhagatanA gAma tarIke oLakhe che. sAyalA saMpradAyanuM mukhya mathaka paNa tyAM ja. jo ke hAlamAM te saMpradAya nAmazeSa thaI gayo che chatAM sAyalAnuM mahattva dareka rIte che. nagaranI bahAra zrImad rAjacaMdrano moTo Azrama paNa tyAM che. dazAzrImALI jJAtinA te vakhate sAyalAmAM ghaNA ghara hatA. temAM pAnAcaMdabhAI nAmanA eka sahastha rahetA hatA. teo dharmapremI hatA. temanA dharmapatnInuM nAma raLiyAtabAI hatuM. teo sadgaNI ane suzIla hatAM. te bhAgyazALI mAtAnI kukSie saM. 1933, mAgasara sudi-1 guruvAranA eka putra ratnano janma thayo. tenuM nAma pADavAmAM AvyuM nAgarakumAra. nAgarakumArane eka moTA bhAI hatA. jemanuM nAma hatuM jesaMgabhAi. AkhuM kuTuMba vizALa tema ja khAnadAna hatuM. divaso AnaMdapUrvaka pasAra thaI rahyA hatA. vAtsalya dAtA vaDIlonI vasamI vidAya) nAgarakumAra pAMca varSanA thayA hatA tyAM acAnaka mAtA raLiyAtabAI kALadharma pAmyAM. putranAM mATe A AghAta asahya hato paraMtu tene sahana karavA sivAya bIjo koI upAya nahoto. adhUrAmAM pUruM agiyArame varSe pitAzrI pAnAcaMdabhAI paNa avasAna pAmatA nAgarakumAranA duHkhanI koI sImA na rahI. kharuM ja kahyuM che ke ekasya duHkhasya na yAvadantaM, gacchAmyahaM pArimavArNavasya / tAvad dvitiyaM samupasthitaM me, chidreSvanA bahulI bhavanti // bhAvArtha : eka samudrane pAra karI bIjA samudrane pAra karyAnI jema eka du:khano aMta Ave tyAM bIjuM UbhuM ja hoya kAraNa ke eka chidra paDe to temAM vadhAre anartho thatAM vAra nathI lAgatI tema karmarAjA jyAre ruThe tyAre uparAuparI sajA thayA kare. baMne bhAioe samajaNathI manane manAvyuM. moTAbhAI jesaMgabhAInA lagna thaI gayA hatA tethI teo temanA gharethI moMghIbAI nAgarakumArane putranI jema sAcavatA Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 275 hatA. zrImatI moMghIbAi bahu bhaNyA na hatA. paraMtu gaNyA khUba hatA. eka draSTie bhaNatara karatAM gaNataranI kiMmata vadhAre che. nAgarakumAra paNa potAnAM bhAbhIne janetAnI jema mAnatA hatA. ane eTaluM ja temanuM sanmAna karatA hatA. sukhazAMtithI divaso pasAra thavA lAgyA. 'adbhuta kaMTha kaLA, sagapaNa thayuM paraMtu..... nAgarakumArane prathamathI ja kaMTha kaLA tathA abhinaya karI cUkyA hatA. jayAre jyAre saMgIta tema ja nATakano yoga maLato tyAre tyAre temAM rasa letA jethI gRhastha jIvana upara temanuM jarAya dhyAna na hatuM. vaDIlone lAgyuM ke nAgarane khIle bAMdhIe to sAruM, ema vicArI murabbIoe sudAmaDAnI eka kanyA sAthe sagapaNa karyuM. moghIbA moMgherA diyaranA sagapaNathI rAjI thayAM paNa evAmAM pharIne eka karuNa ghaTanA banI jethI nAgaranA haiye coTa pahoMcI. "Life is a tragedy, face it." jIvana eka karuNa ghaTanA che, teno sAmano karo sAyalAmAM dhaMdhAno barAbara meLa na thatAM banne bhAIo bhAvanagara pahoMcyA. tyAM dhaMdho maLyo. dhIre dhIre jamAvaTa thavA lAgI. kamANI dhIkatI thavA mAMDI tyAM to moTA bhAInI moTI otha hatI te paNa cAlI gaI arthAt moTAbhAI moTI mAMdagImAMthI bacI ja na zakyA, temanuM mRtyu thayuM. tethI ja jJAnIo kahe che ke jIvana eka karUNa ghaTanA che. bhAIbhAbhInI nAgarabhAIne huMpha maLe tenA badale bhAbhI moMghIbAIne huMpha ApavAnI javAbadArI nAgarabhAI mAthe AvI paDI. have paraNavAnI vAtane ThelI na zakyA tyAM to bIjI eka AghAtajanaka ghaTanA banI. acAnaka koIe nAgarabhAIne kahyuM ke, "kanyAmAM dago thayo che batAvI hatI moTI kanyA paNa tamAruM sagapaNa thayuM che nAnI kanyA sAthe." A sAMbhaLI diyara-bhojAIne ArapAra coTa lAgI. nAgarabhAIe kahyuM, "bhAbhI. saMketa maLI gayo" niyasara nahi, vivAnA, duniyAmAM kyAMya sAra nathI, tuM zA mATe bhUle che? Ama kahIne jayAre temaNe dIkSAnI vAta karI tyAre bhAbhIne bevaDuM du:kha thayuM. kuTuMbIjano nAgarabhAIne samajAvavA lAgyA, "moMghIbahena janetA sthAne che. teo vidhavA thayAM che. temanI sevA karo." kAla savAre kanyA moTI thaze. athavA bIje sagapaNa karavuM hoya to mAMgA puSkaLa Ave Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 zrI nAnajI svAmI che. sagAI toDavAmAM nAtano guno thaze to nAtane thoDAM nANAM ApazuM paraMtu ciMtAnuM koI kAraNa nathI. nAgarabhAIe javAba Apyo, "vaDIlo ! ApanI vAta soLa vAla ane eka ratinI. bhAbhI mAre mana prathamathI ja janetA che. Aje janetA bhAvamAM kaLaza caDhI gayo." sau sAMbhaLI rAjI rAjI thaI gayA. nAgarabhAIne je bodha ApavA AvyA hatA teo ja bodha pAmI gayA. ThANAMga sUtrano dAkhalo ApI temaNe kahyuM, "mA-bApanuM RNa cAmaDI utArI tenA joDA banAvI ApavAthI utare nahIM te ja RNa temane dharma pamADatAM paLavAramAM chUTI jAya." moMghIbAIe kahyuM. "basa mAre e ja joIe che. bIjuM kazuM ja nahI." je rokI rAkhe tema hatA temaNe ja preraNA ApI. nAgarabhAI sudAmaDA jaI bhAvi patnIne cuMdaDI oDhADI bena banAvI. gurukRpA vinA mAyAvALA manano pAra na Ave; zI zodha karuM ajANa narane aMdhAre kema phAve. caritranAyaka zrInuM banAveluM A pada che. nAgarabhAIne vairAgyano raMga lAgyo tevAmAM ja lIMbaDInA sthA. jaina popaTabhAI haMsarAjabhAI maLyA. temaNe kahyuM, "UTha nAgara ! tArA jevA yogya celAne ghaDI zake tevA suyogya guru dekhADuM...!" bhAbhInA AzISa laI nAgarabhAI murabbI zrI popaTabhAInI sAthe kaMThImAM birAjamAna pUjayazrI devacandrajI mahArAjanA caraNomAM pahoMcI gayA. pUrvanA RNAnuMbaMdhe teonA darzana thatAM ja emanAM aMtaramAMthI kAvyasaritA phUTI nIkaLI. "A aMtaraghaTamAM AnaMdajala ubharAya, sAgaranuM pANI gAgaramAM na samAya" ekadA guru mahArAja pU. zrI devacandrajI ma. kahe, "nAgara ! tuM 23 varSano yuvAna che. tArAmAM vinaya, vaiyAvacca banne guNo prabaLa che paNa saMsAramAM rahIne mokSasAdhanA thaI zake che ho." nAgarabhAI gurunuM maMthana samajI gayA. "gurudeva! saMsArapakSe mArI badhI pharaja bajAvI cUkyo chuM. rajA laIne Avyo chuM. Apa Iccho to mArA janetAtulya bhAbhI ahIM ApanI samakSa rajA Apaze. bIjA kuTuMbIjano paNa Apaze. dIkSA vinA potAno mokSa aTakato nathI. paNa gurudeva ! mokSamArgano dhorI cIlo cAlu rAkhavAmAM jema zrAvaka zrAvikAo rUpI hAthapaga jarUrI che, tema mastaka, hRdayarUpI sAdhu sAdhvIo paNa jarUrI che ja ne ! A sAMbhaLI gurudeva pulakita haiye ziSyanA mastaka upara hAtha mUkyo. nAgaranA aMtaramAMthI vANI sarI paDI, "piyAlo mane pAyo re, sadgurue zAna karI." Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 277 ekadA samAghoghAnA sthAnakamAM medanI jAmI hatI. gurudevanA zrI mukhethI vItarAga-vANI jharI rahI hatI. acAnaka eka bhAI UbhA thaI bolyA, "adhavacce pUchavAnI IcchA thaI che, pUchuM? e bhAI khojA gRhastha hatA. custa vaiSNava dharma pALatA hatA. moTA bhAganA zrotAjano akaLAI gayA. ANe raMgamAM bhaMga pADI dIdho. kevI mIThI madhurI sudhI varasI rahI hatI." pU. devacandrajI ma. zAMtithI bolyA, "pUcho, khuzIthI. jarAya saMkoca rAkhazo mA. A drazya nAgaranA hRdayano pUro kabajo laI lIdho, "he guru mahArAja! kaho, amArA kRSNa bhagavAnane tamArA jaina zAstroe kaI narakamAM nAkhyA che?" zrotAvargamAM sanasanATI macI gaI, samayajJa mahArAja samajI gayA. temaNe pUchanArane premathI pUchyuM, "A tame kyAMkathI jANI lIdhuM lAge che kharuM ne?" thothavAtAM (2) eka dhArI dhorI lekhAtA zrAvaka sAme AMgaLI cIMdhI e khojAbhAI bolyA, "A bhAIe amArA bhagavAna trIjI narake che ema mane ToNo mArIne kahyuM che." gurudeve AkhI vAta siphatathI samajAvI saunA haiye soMsarI utarAvI dIdhI. nAgarane eka ajoDa pATha maLyo. pU. gurudeva pratye ahobhAva jAgyo ane manomana prazaMsA karI. vAha gurudeva ! have mane jaldI dIkSA Apo. nAgarabhAI dIkSA levA utAvaLA thayA. gurunI tathA moMghIbA temaja kuTuMbIjanonI anujJA meLavI saM. 1957 phAgaNa suda-3 guruvAre aMjAramAM dIkSA lIdhI. navadIkSitanuM zubha nAma nAnacandrajI muni rAkhavAmAM AvyuM. nAnacandrajI muninI jJAna jayoti pratipaLa vadhavA lAgI. muni zrI nAnacandrajIe have "jJAnacandra mahAmuni" banavAnI dizAmAM pagaraNa mAMDI dIdhA. saMskRta vyAkaraNa ane kAvyono sAro abhyAsa karyo. uparAMta bIjuM ghaNuM ye karyuM. svaracita kAvyono mahAvaro vacce jato hato, tevAmAM be prasaMgo banyA. be virala prasaMgo (1) mAMDavImAM samAjanA AgevAnoe muni zrI nAnacandrajInuM jAheramAM vyAkhyAna rAkheluM. vaDIla gurubhAI pAsethI rajA meLavI cUkelA chatAM koI zrAvake temane rokyA, "koI paNa jaina sAdhue A rIte jAheramAM kadI vyAkhyAna ApyuM nathI. tame navA ane yuvAna sAdhu cho. tame na jazo." emaNe to nA kahevaDAvI paNa dIdhI. paNa munizrIe rokaDuM parakhAvI dIdhuM, "tame bhAvanAzIla cho, sAdhunA mA-bApa lekhAvyA che mATe apamAna che. jaina-jainataro tathA sarva kSetromAM jainadharmanuM Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 zrI nAnacandrajI svAmI uMDANa rajU karavAno Avo moko ApaNAthI kema gumAvAya? zAsanoddhAraka pU. zrI ajarAmarajI svAmInA tame zrAvaka cho. e mahAmunie paNa zrI pUjya pAse javAmAM nAnapa no'tI mAnI. tethI ja Aje sthA. jaina phirakAmAM paMDita, vidvAna ane udAra sAdhu-sAdhvIo vizeSa che." zrAvakajIne bhUla samajAI, mAphI mAgI. A prasaMgathI Akho saMgha navadIkSita munithI prabhAvita thayo. (2) jAmanagara comAsAmAM divALInA divase manohara pravacana ApI svaracita kAvyo bolyA, "parva divALI prabhu guNa gAvA, pApa samUha samAvone" sacoTa vaktatva, zAstrIya saMgIta, kaMThanI halaka sAthe abhinaya karatA, A badhuM zrotAjano mATe mahAna AkarSaNa hatuM. tyAM eka zrAvakajI bolyA, "he mahArAja zrI ! sAdhune A rIte gAvuM kahyuM? zrotAo na rahI zakyA. temaNe ja javAba ApI dIdhA, "zuM kalyuM ane zuM na kalpe ? te tamArA ane amArA karatAM munivara vadhu samaje che. ApaNAthI AvuM na pUchAya, samajyA. "bhAI bhoMThA paDyA. dilagIrI darzAvI. munizrIe zrotAone sApha jaNAvyuM. prAmANika zaMkA jAheramAM karavAmAM vAMdho nathI. mAtra jijJAsA hovI joIe. jainadharma zAstromAM sAdhu-sAdhvIone mATe haMmezA dravya, kSetra, kALa, bhAva anusAra ja kahevAyuM che. bha. mahAvIra saMskRta bhASA nahotA jANatA ema nahi paNa ardhamAgadhI bhASAmAM sarvaloka gamya zreSTha jJAna ApyuM. e paraMparAne lIdhe ja AcAryoe kAvyo ane rAso racyA che. hA, mAtra manoraMjanane madhyamAM rAkhIne na kahevAya paNa siddhAntamaya AcaraNane madhyamAM rAkhI, sarvabhogya Dhabe kahI zakAya ane te to sAruM ja che, Ama vicArajo." saM. 1964nI sAlamAM pUjayazrI devacandrajI svAmIne AcArya padavI maLI hatI. teo zAstra pAraMgata ane saMskRtanA sArA vidvAna hatA. vidvattA karatAMya temanI nikhAlasatA badhAne AkarSatI. saurASTranA badhA ja saMghADAnA sAdhuonI najara pUjaya devacandrajI svAmI tarapha hatI. jayAre gurunI najara potAnA ziSya nAnacandrajI tarapha hatI. te varSanuM cAturmAsa morabImAM hatuM. zeTha aMbAvIdAsa DosANI morabImAM sAdhana saMpanna hatA. temaNe eka divasa ekAMtamAM ma. zrI nAnacandrajI svAmIne kahyuM, "mArA jevuM kAmakAja jarUra batAvajo." muni zrI nAnacandrajI svAmInA manamAM kaccha, saurASTranA be prasaMgothI je kAntibIja vavAyuM hatuM, tene teo samAja Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 279 vyApI banAvavA mAgatA hatA. temaNe A taka jhaDapI lIdhI ane kahyuM, "eka vAra te AkhA ye samAjane ekaTho karI tenI vyavasthita saMsthA sthApavI joIe." sthA jena konpharansa sthApanA zeTha aMbAvIdAsabhAI DosANIe A bola jhIlI lIdho ane morabI saMghane saMmata karAvI, ma. zrInI IcchAnusAra bhAratabharanA sthAnakavAsI jainonI saMsthA sthApI dIdhI. A rIte temanI preraNAthI "akhila bhAratIya sthA. jaina konpharansa nAmanI saMsthA UbhI thaI. A ja sAlamAM zrI aMbAvIdAsa bhAIno yuvAna bhANeja gujarI jatAM, tenA smaraNArthe zrI aMbAvIdAsabhAInA Arthika protsAhanathI jenI khUba jarUra hatI evI sthAnakavAsI jaina borDIMganI paNa sthApanA karAvI. - kavivarya zrI nAnacandrajI mahArAjane e vicAro dekhAtA hatA, "dharmakrAntinA khAsa aMgo kyA kyA? athavA kayA cheDethI dharmakrAnti levI jethI tene comera vega maLe." teo sArI rIte anubhavI cUkyA hatA ke ekalA sAdhusAdhvI ke ekalA zrAvaka-zrAvikAo dharmakrAnti karI na zake. dharmakrAnti mArgamAM joma lAvavA mATe temaNe sAdhu vargane abhyAsa tarapha vALyo. prathama zraddhALu sAdhusAdhvIjIo mATe TabA sahita zAstro lahiyAo pAse lakhAvyA. bIjI bAju zeTha aMbAvIdAsa DosANInA Arthika sahayogathI jaina chAtrAlaya udAra bhAve zarU karavAnI preraNA ApI. temAMthI tejasvI vidyArthIo pAkavA lAgyA. sAdhusAdhvIjIomAM paNa navI tAjagI AvI. gurusevAno apUrva lAbha tevAmAM temanA gurudevane pakSaghAtanI asara thaI. traNeka varSa kacchamAM gALyA paNa vaLatA pANI na thayA. lIMbaDInA zrAvako Agraha karIne lIMbaDI kheMcI gayA. lIbaDImAM nava varSa gALyA. "paLe paLenI gurusevA e ja emano sarvoparI dainika kAryakrama. paraMtu guru ja evA che ke ziSya pAsethI ochAmAM ochuM kAma laI pakSaghAtamAM kALajI rAkhe. gurudevane jarAka khAMsI AvI ke teo temanI pAse pahoMcI ja gayA hoya? svacchatA rAkhavI, rakhAvavI e jaina sAdhunI pAMcamI samitinuM paNa abhuta jatana kare. navAInI sAthe AnaMdanI vAta to e che ke AvI paLepaLanI sevA sAthe AkhIye lIMbaDI ane pharatAM gAmaDAnI jaina jainetara janatAne temaNe mAnavadharmathI Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 zrI nAnacandrajI svAmI raMgI dIdhI. lIMbaDInA zrAvako kahetA ke ame nAnacandrajI ma. jevI guru sevA koI sAdhu-sAdhvI pAsethI joI nathI. guru dIvo guru devatA, guru vinA ghora aMdhAra / palaka na visaruM gurujIne, guru mArA prANAdhAra // cAre bAjuthI prasarelI jIvana suvAsa varSo pachI Aje paNa lIMbaDI upAzrayamAMnA preraNAprada vAkyo vAMcIe ke pharatA gAmaDAMnI sevA bhakti joIe, lIMbaDInI vidyArthI borDIMga nIrakhIe ke tyAMnA devacandrajI pustakAlayano grantha bhaMDAra joIe, prArthanA maMdira, bhajanapada puSpamALA vagere joIe tyAre dareka dareka sthaLamAM mahArAja zrI nimitte dhArmika parivartanane maLeluM joma ke joza kaLAyA vagara rahe ja nahi. teo samajatA hatA ke deza ane duniyAnA pravAhone jANavA to paDaze ja. tenI satyapreraNAthI lIMbaDInA vidyArthIono je mahAna phAla tyAre nIkalyo temAnAM aneka nAmo aneka kSetra AgaLa AvI gayA. muMbaImAM ke deza paradezamAM jyAM jhAlAvADanI peDhI gaI tyAM sAmAjika kSetre agranAma kADhyuM. caritra nAyaka zrInI samAja sudhAraNAnI pravRtti jiMdagInA cheDA sudhI cAlI. temaNe nIcenI vAto jozabhera mUkavA mAMDI. (1) mAnava mAtramAM jAtibheda, prAMtabheda, dezabheda, saMpradAya bheda vagara mAnavatA lAvavAno puruSArtha karavo. (2) sAdhu-sAdhvIonI javAbadArI sauthI moTI che. te temaNe potAnI dinacarcA sAthe dAkhala karavI. (3) bAlavayathI ja navI peDhImAM brahmacarya bhAvanA, vyasana tyAga, sAMcana ruci tathA saMskAra prIti vagerenuM siMcana karatA rahevuM. (4) bAla vidhavAone mATe saMyamalakSI sAdhana saMsthAo yojavI. (5) lokomAMthI kAyaratA hAMkI kADhavA mahAprayAsa jALavI rAkhavo. AvA aneka racanAtmaka muddAothI dharmakrAntinuM byugala phUMkAvuM zarU thayuM ane tenA paDaghA dUra-sudUra paDavA lAgyA. tevAmAM lAMbI sevA ane ghaDatarano moTo lAbha daIne saMvata 1977 kArataka di-8nA roja pU. AcArya zrI devacandrajI svAmI kALadharma pAmyA. have mAtra be Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 281 gurubhAIo ja hatAM. banne bidaDAnA sagAbhAIo (1) zrI suMdarajI svAmI (2) zrI rAyacaMdajI svAmI. teoe premathI kahyuM, "nAnacandrajI ! have tame khuzIthI thoDuM pharI Avo. tamArI zaktino vizALa samAjamAM upayoga thavo joIe. ame vRddha chIe. zAMtithI gAdInA gAmamAM rahezuM. tyArapachI paNa thoDo kALa e munivaro sAthe jhAlAvADamAM vicaryA. eka vakhata teo zrI sAyalA padhAryA. te samaye sAyalAnA upAzrayamAM ekAMtavAsa mATe bhoyarA jevA eka rUmanI vyavasthA hatI. pAse AMbalInuM totIMga vRkSa hatuM. munizrIne sAdhanA karavAnuM mana thayuM. aTTamanA paccakhANa karI bhoMyarAmAM besI gayA. ziyALAnA divaso ane bheja hovAthI AkhuM aMga jakaDAI gayuM. emAMthI evuM 'vAnuM darda thayuM ke aneka upacAro chatAM jiMdagI lagI rahyuM ane tethI navuM lohI baMdha thavAthI uMmara thatAM amuka samaye DolIno upayoga karavo paDyo. zarIra khUba khaDatala ane suzobhita paNa vAno vyAdhi rahI gayo te rahI gayo paraMtu sarvottama bodha ApI gayo. muni zrI harSacandrajI sAthe kavivarya zrI nAnacandrajI svAmI surata padhAryA. A samAcAra muMbaIvAsI sthAnakavAsI bhAIone maLatAM teo surata AvyA. saM. 1982nI sAla hatI. pU. nAnacandrajI ma. kahyuM, "mArA be dIkSAvRddha gurubhAIone huM lIMbaDI choDIne Avyo chuM." muMbaI saMgha lIMbaDI pahoMcyo. banne munivarone DoLImAM laI javAnI bhAvanA darzAvI paNa munioe tema karavAnI anicchA darzAvI, paraMtu nAnacandrajI ma. ne muMbaI javAnI AjJA ApI. teo ThANA-2 muMbaI pahocyA. ghATakopara comAsuM karavAno nirNaya lIdho. jagajIvanabhAI dayALajI vADImAM cAturmAsa mATe vicAryuM. muMbaInuM comAsuM eTale varasAdanI ramajhaTa chatAM muMbaInA jaino vAraMvAra ghATakopara Ava jA karatA. e ja vADImAM eka bhaktayogI Ava jA karatA. keTalIka vAra mahinA sudhI rahI jatA. temane paNa A jaina sAdhumAM rasa jAgyo tethI te vADI ane AsapAsa rahetAM jainetaronI uMDI zraddhA jAmI. 'gurubhakta ziSyonI prApti te ja cAturmAsamAM temanA pravacanomAM madhya muMbaIthI cunIlAla bhAI paNa AvatA. teo gAMdhI vicAranA raMge raMgAyelA avivAhita hatA. temane pU. ma. zrI nI pravacanadhArA sAMbhaLatAM ja navI daSTino saMcAra thayo. eTale vadhu paricaya karavA mATe temanI sAthe rahevAnI tyArathI ja laganI lAgI gaI. Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nAnacandrajI svAmI saM. 1983nI sAlamAM svataMtra vicAraka zivalAlabhAI (saMtabAla) ma. zrInA muMbaInA pravacanothI prabhAvita thayelA. temanA mAtuzrIne baroLanuM jUnuM darda hatuM tathI muMbaI laI AvyA. baroLanuM oparezana karAvyuM paNa lAMbu na TakyA. temanA avasAnathI saubhAgyacaMda bhAine vairAgya vadhyo. temanuM sagapaNa thaI cUkeluM, lagna jhaTa karAvI devAnI snehIo ciMtA sevI rahyA hatA. te daramyAna dezamAM gayA. bIjI bAju nokarImAM eka pArasI peDhImAM AkarSaka pagAra thayAno mitra mAraphata tAra karAvyo. mAtRzrInI vidhi patAvI muMbaI gayA. 282 mAravADI sAdhuono saMga vadhyo. dIkSA levAnA koDa jAgyA. mA jaNI benanI anujJA meLavI bhAvi patnIne cUMdaDI oDhADI bhiMganI banAvyA. pachI AvyA nAnacandrajI ma. pAse. prathama milanathI thayelA kheMcANe have jANe kAyama mATe rokI rAkhyA paNa dIkSAnuM vacana bIjAne apAI gayuM hatuM. tyAMthI javAba maMgAvyo 'game tyAM dIkSA lo.' mArga mokaLo thayo. , te vakhate kavivarya ma. zrI nAnacandrajI svAmI lIMbaDI birAjatA hatA. temanA caraNomAM traNa ziSyo AvyA. (1) cunIlAla bhAI (2) saubhAgyacaMdabhAI (3) kezavalAla bhAI. saM. 1984 mAgasara sudi-6 budhavAre lIMbaDImAM cunIlAla bhAInI dIkSA thaI .pU. prasiddhavaktA nAgajI svAmIe dIkSApATha bhaNAvyo. cunIlAlajI svAmI nAma ApyuM. dIkSA thaI gayA pachI thoDA divasomAM paMDita zrI nAgajI svAmI lIMbaDI kALadharma pAmyA. morabIne e virahano tAjo ghA lAgyo hato. te vakhate rAjagAdIe lakhadhIra bApu hatA. temane pU. zrInA vyAkhyAna sAMbhaLavAnI tIvra IcchA thaI. temaNe kaheNa mokalyuM. pravacana sAMbhaLyA bAda bApue zivalAlanI dIkSA morabImAM thAya tevI vinaMtI karI. AkhI sabhAe vAta vadhAvI lIdhI. darekane khUba utsAha hato kAraNa ke 'morabI rAjamAM dIkSA nahIM ja thAya' evI eka rAjyagAMTha baMdhAI gayelI hatI. ekadA eka yuvAna muni-moNazI svAmI jemaNe tAjI ja dIkSA lIdhelI emanI dIkSAnI zobhAyAtrA jyAre morabImAM nIkaLI te prasaMge putra viyoganI lANImAM mAtAne jADejA zrI vAghajI ThAkoranA koIe kAna bhaMbheryA ke, "A jaina sAdhuo bhAvanAzALI juvAniyAone AvegamAM lAvI muMDI de che, tenA nizAzA ApaNane lAgavAnA." jogAnujoga te varase kaMIka nabaLuM comAsu jatAM rAjAno vahema jaDabezalAka thayo tyAre rAjAe gAMTha vALelI, "morabImAM saMnyAsa koIne Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 283 ApavA nahIM dauM." A rAjya gAMTha chUTI gaI. jeNe DAgha lagADyo hato teNe ja lUchI nAkhyo. AthI vizeSa AnaMda zrI saMgha mATe zo hoI zake ? sattA para zANapaNa sahitanuM zramaNapaNuM jItI gayuM. khUba utsAhapUrvaka zivalAlabhAInI dIkSA thaI ane temanuM nAma saubhAgyacaMda muni (saMtabAla) ApyuM. te sAlanuM comAsu paNa morabI hatuM. aitihAsika sAdhu saMmelanamAM jhaLakyA ! saM. 1989nI sAlamAM ajamera sAdhu saMmelanamAM javAnuM hatuM. dareka saMpradAyane phALe cAra pratinidhio mokalavAnA hatA temAM (1) zAmajI svAmI, (2) za. ratnacandrajI svAmI, (3) ka. nAnacandrajI svAmI (4) saubhAgya muni nakkI thayA. lIMbaDI thaIne ajamera padhAryA. tyAM zatAvadhAnI ma. nI jema nAnacandrajI ma. paNa sArA jhaLakyA hatA. temaNe trevaDI kAryavAhI upADelI (1) je moTo samUha sAdhu-sAdhvIo rokavAne kAraNe bahAra rahelo tene upadeza devAno (2) sAdhu saMmelananI kAryavAhImAM dhyAna ApavAnuM (3) yuvAna peDhIne mArgadarzana ApavAnuM. - pU. kavivarya upAdhyAya zrI amaracaMdajI mahArAje potAnA gara zrI pRthvIcaMdrajI ma. ne kaheluM, "A kavivarya paM. mahArAja saMpradAyamAM raheluM binasAMpradAyika ratna che. te sAlanuM comAsuM AgrAmAM karyuM." AgrA cAturmAsamAM ghaNo saMtoSa thayo. tyAM thoDI urdu bhASA zIkhyA. avadhAno karyA. tAja mahela joyo. rAdhA svAmI dayAla bAga saMsthAnI mulAkAta lIdhI. tyAM pravacana rAkheluM, tyAM urdU mizrita hindImAM alaukika pravacana ApyuM. eka vAra bolanAra ane sAMbhaLanArano AtmA ekarupa thaI gayo. eka mahAkavie kahyuM che, vAvamarthonavartita sahaja vANInI pAchaLa artha ane bhAvo ApameLe cAlyA Ave che. - zAMti mATe sadgurunuM zaraNuM lIdhuM re.. eka vakhata saMtabAlajI gocarI gayA hatA. te ajamera ane jayapura vaccenuM gAmaDuM haze. bhAre garIba prajA, eka jagyAe to "AvA sAdhuDA Ave vakhate kyAMthI hAlI nIkaLyA che ?' evo kaDavo anubhava thayo. paNa pachIthI be-cAra gharethI sUkAM roTI TUkaDA ane chAza maLyA paNa be pAtrA bhAMgI gayA hatA. munizrInA manamAM bhaya hato ke "gurudeva Thapako Apaze to?" paNa teoe to sAmethI kahyuM, Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 zrI nAnacandrajI svAmI jo A gujarAta nathI vaLI garIbI ane gerasamaja hoya tyAM anAdara thAya temAM navAI nathI. bhagavAna mahAvIranA anArya pradeza bihAranI vAta yAda che ne ? * A lokonI to kevI bhakti che ke bhikSune kSudhApUrti thaI gaI. pachI bIju joIe zuM ? pAtrA phUTyAM paNa zarIra salAmata rahyuM che ne ? kazI ciMtA na karIza." muni zrI to ati garamImAM zItala zItala banI gayA. A bhikSumA rahelI amIrAtanA darzana kevA sukhada che. AvA prasaMge "mana lAgo mero yAra phakIrIme" A kabIra sAhebanuM pada yAda AvyA vinA na rahe. vihAramAM ghaNA AvA anubhavo thAya paraMtu caritranAyaka zrI ziSyone preraNAdAyI prasaMgo tathA kathAo kahI temanA jIvananuM ghaDatara karatA. avaLI gaMgAne sIdhI karI varSo pahelAno eka prasaMga che. eka vakhata lIMbaDInA comAsAmAM emaNe kAnokAna sAMbhaLyuM, "DhUMDhiyA DheDha thakI bhUMDA re'' vagere..... jhAMjha pakhAla vagADatA derAvAsI bhAIo upAzraya pAsethI nIkaLe ane upalAM jugupsApAtra gIto gAtAM jAya. sAMbhaLatA ja upAzrayamAMthI sthAnakavAsI lAkaDIo laIne chuTe. pachI thAya dhIMgANuM. banne saMghanA mAthAM phUTe eTale upAzraya AgaLa polisa rahe. munirAja zrI nAnacandrajI svAmI vicAra kare, "dharmanuM rakSaNa rAjya kare ke rAjya siddhAMtacyuta na thAya tenI rakSA dharma kare ?'' Ato avaLI gaMgA. eka vakhata rAjyanA amaladAro ane be ya phirakAnA jaina AgevAnone bolAvI mahArAja zrIe sthAnakavAsI bhAIone kahyuM, "tamAre A gIto sAMbhaLI levAnA che, kAraNa ke teo tamArA dharmabaMdhuo che. temanI gALa tamAre ghInI nALa hovI joIe. rAjyane kahyuM, ame amAruM phoDI laIzuM. tamAre vacce AvavAnI jarura nathI." zvetAmbara mUrtipUjako zaramAyA ane mAphI mAgI. dharamapuranA rAjAne pratibodha pamADyo. bIjA vakhata ziSya parivAra sAthe muMbaI tarapha prayANa karatA vacce dharamapura padhAravAnuM thayuM. lokomAM utsAha ghaNo hato. rAjyanA atithigRhamAM utAro hato. mahArAjA pote saMskArI hatA eTale yogya vinaya, ziSTAcAra jALavI haMmezA kuTuMba ane Ama prajAmAM sAro sadbhAva jAgyo. mahArAjA pote saMgItanA atyaMta zokhIna hatA eTale potAnA zokhane lIdhe pU.zrInA gIto AnaMdathI sAMbhaLatA. mahArAjA zikAranA tathA sapharanA paNa bhAre zokhIna. A badhI paristhiti Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 285 jANI lIdhA pachI caritranAyakazrIe mahArAjAne "mRgayA' zikArano artha samajAvyo ke mRga pAchaLa doDavuM, ATalo ja eno sIdho artha che. kSatAni trAya ti kSatriyaH je duHkhI ghAyala thayelA hoya tenuM rakSaNa karavuM, tene bacAvavo e kSatriyano dharma che. jIvatA nirdoSa prANIne mArI nAkhavuM emAM maradAnagI kaI che? Ama yuktipUrvaka mahArAjAne rAjadharmanI paNa samaja ApI. mahArAja prathama ma. zrInA saMgItathI AkarSAyelA paNa pachIthI jema satsaMga karatA gayA tema temanA anurAgI banyA ane kramazaH zikAra choDavAnuM temaNe zaru karyuM. uMca-nIcanA bheda nahi jyAM dharamapuranA e yAdagAra divaso daramyAna sAmAnya chatAM dhyAna kheMce evo prasaMga banI gayo. rAjavInI saMgIta maMDaLImAM teonA kAkA "bIna banAvavAmAM ustAda hatA. bhaDAI dosta mahamada tyAre yuvAna gayo. te kAkAnA celA tarIke zIkhe. gaLu ghaNu taiyAra. eka vakhata mahArAja sAhebanA sthAnanI najIka ja saMgItano kAryakrama hato. AgevAna zrAvako jeo ucca pAyarInA amaladAro hatA temaNe ma.zrIne saMgIta nihALavA bhAvabharI vinaMtI karI. kavirAja nAnacandrajI svAmI jevA tyAM pahoMcyA ke temanA lIdhe bIjA aneka jaNa tyAM dAkhala thaI gayA. rAjanI adaba tyAM rahI nahi. tevAmAM eka garIba sonIputrane koI amaladAre TokyA, "ahIM zo lADavo khAvAno che ? jAo, bhAgI jAo." harSacandrajI ma. te zabdo kAnokAna sAMbhaLyA ane ma.zrInuM lakSya kheMcyuM pachI to pUchavuM ja zuM? pU. zrI uThIne UbhA thaI gayA. are gurudeva ! A zuM? ema AgalI haroLano badho varga coMkI UThyo. dharamapuranA rAjAe amaladArane tarata IzAro karyo. sanmAnapUrvaka e sonIputrane pAcho bolAvI besADyo, ane amaladAroe dilagIrI darzAvI. gAMdhIjInI sAthe madhura milana haripurA mahAsabhAmAM kavivarya ma. zrI nAnacandrajI svAmI padhAryA hatA. tyAM gAMdhIjIne pahelIvAra joyA. tyAra pachI teo tithala samudra kinAre padhAryA. gAMdhIjI paNa tevAmAM tyAM banne dharmanetA ane rASTranetA savAramAM samudrakAMThe pharavA nIkaLe. ma. zrIne joI mahAtmA gAMdhI bahu rAjI thayA ane potAnA sAthIothI chUTA paDI doDyA, "aho ! tame ahIM kyAMthI ?" jaina sAdhu samudAyamAM rahIne gAMdhIjInA anekavidha racanAtmaka kAryone vega ApanAra nAnacandrajI mahArAja emanAthI Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 zrI nAnacandrajI svAmI ajANyA kema hoya ? kAThiyAvADa rAjakIya pariSad ane yuvaka pariSadomAM temanA pravacano gAMdhIjInI hAjarImAM ja rakhAyelA. gAMdhIjIne AvA saMtanA darzanathI A tyAgIonA mulaka bhArata paranI AzA saphaLa thatI dekhAI. Ama tithalamAM mahAtmA gAMdhIjI ane caritranAyaka zrI da22oja maLe. khUba vArtAlApa thAya. gocarIno Agraha kare, jAte vahorAve. jaina sAdhuvarga pratye mAtA putaLIbAInI zraddhA, vilAyata jatAM pahelA jaina sAdhu becarajI svAmI pAse lIdhelI traNa pratijJAo, jaina zramaNopAsaka zrImada rAjacandra taraphathI maLelI zikSA-dIkSA vagere eka pachI eka dazyo gAMdhIjIne pratyakSa thAya tevo apUrva yoga hato. mahArAjazrIne paNa bahu saMtoSa thayo. tyAra pachI saMvata 1993, vaizAkha sudi-6ne zanivAranA divase tithalamAM ja gAMdhIjI, saradAra paTela, kizoralAla mazaruvALA vagere rASTranetAo AvyA hatA. savAra-sAMja dariyA kAMThe pharatI vakhate vividha viSayo para 'sarvajana hitAya' evo sumadhura vArtAlApa gAMdhIjI sAthe thayo hato. dharamapuramAM cAturmAsa saMvata 1993nI sAlanuM cAturmAsa dharamapuranA mahArAja tathA tyAMnA amaladAra zrAvakonI vinaMtIne mAna ApI tyAM karyu. te vakhate rAjyano ane Ama prajAno utsAha ghaNo hato. cAturmAsanI badhI vyavasthA rAjya taraphathI thayelI. rAtre prArthanA - pravacana ane divasanA pravacana vakhate sabhAmaMDapa bharacaka raheto. mahArAja ane mahArANI paNa prasaMge prasaMge pravacanamAM hAjarI ApI rasapUrvaka lAbha letA. badhAne khUba ja saMtoSa thayo. apUrva AnaMda ane ullAsapUrvaka cAturmAsa pUrNa thayuM. - sahaja bolAyelAM vacana sAcAM paDyAM. coTIlAnA vatanI ane muMbaImAM kApaDano vyApAra karatA khojA gRhastha lAlajIbhAIe plenanI TikiTa laI rAkhelI. je divase rAjakoTathI vimAnamAM upaDI javAnA hatA te divase ja mahArAja sAhebanA darzana karavA gayA. lokamukhe sAMbhaLyuM hatuM, 'eka sarva dharmamAM mAnanAra saMta jevA jaina saMtanuM comAsuM coTIlAmAM ja che, to darzana kAM na karuM ? darzana karatAM ja teo AkarSAyA, pravacana sAMbhaLavAnI IcchA thaI paNa plena upaDI jAya tenuM zuM ?' mahArAja sAhebe sahajabhAve sAmethI kahyuM, "gRhasthAzramIne pravRtti sahaja Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 287 che, mATe nivRtti tarapha thoDuM dhyAna vadhAre ApavuM joIe." lAlajIbhAI kahe, "IcchA to che paNa plenanI TikiTa levAI gaI che." ma. zrI kahe, "emAM zu ? eto badalI zakAya ane mane kudaratI rIte ema lAge che ke tame Aje to rokAI jAo. AjanA plenamAM to jAo ja nahi.'' lAlajIbhAI ma.zrInA zabdomAM AtmIyatA lAgI, eTale rokAI gayA. temane bahu AnaMda Avyo. pravacana ane satsaMgano svAda dADhe rahI gayo, adhurAmAM puruM be-traNa divase ja chApAmAM vAMcavA maLyuM, "je plenamAM javAnuM hatuM tene akasmAta naDyo." AthI lAlajIbhAInI zraddhA khUba vadhI gaI. gurusevAno amUlya lAbha kavirAja zrI nAnacandrajI svAmInA paTTaziSya pUjya zrI cunIlAlajI ma. potAnA gurudevamAM rAmamAM hanumAnanI jema, zelaka rAjarSimAM paMthakanI jema otaprota banI gayA hatA. temaNe potAnuM jIvana eTalI hade gurumaya banAvyuM hatuM ke gurudeva game tyAM beThA hoya, game tevA agatyanA kAmamAM hoya paNa emanuM citta to gurudevamAM, gurumahArAjanI pathArImAM, are ! pagamAMya jarA raja lAgI hoya to teo tarata lUchI nAkhatA. sau ekI avAje kabUlatA, "gurudeva potAnA gurudevanI je eka niSThAthI sevA-bhakti karI che, tenI ja pUjya cunIlAlajI ma. punarAvRtti che." "karIe tevuM pAmIe re.' caritranAyakazrInA bIjA tejasvI ziSya zrI saMtabAlajI lakhe che ke, "zaruAtamAM pU. cunIlAlajI svAmI ane huM abhyAsamAM sAthe ja rahyA paraMtu nyAyanI zarUAta pachI abhyAsamAM huM AgaLa cAlyo. gurusevAmAM teo ghaNA AgaLa nIkaLI gayA. meM ema mAnyuM. 'gurudayA to che ja, pachI gurusevA pratyakSa ochI thAya to zuM ? eka arthamAM abhyAsa paNa gurusevA ja che ne ! kharI rIte A uNapa hatI, je Aje samajAya che, e rIte pU. cunIlAlajI mahArAja khATI gayA che.' 772 sAcA arthamAM virAja kavirAja zrI nAnacandrajI svAmIe 400thI vadhAre maulika padonI racanA karela che. te badhAM pado subodha saMgItamAlA bhAga 1-2-3, bhajanapada puSpikA Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 zrI rupacandrajI svAmI AvRtti-7 tathA prArthanA maMdira (AvRtti ghaNI) vagere pustakomAM che. temanAM pado atyAre paNa eTalA ja lokapriya che. Ama kavine paNa zAsanaprabhAvaka kahyA che. AkharI vidAya tA. 17-12-64 no e divasa hato. Akho divasa mahArAja sAhebe AMgatukone vANI dvArA khUba zAMti pamADI. parizrama ThIka ThIka pahoMcyo. pratikramaNa karyuM paraMtu samUha prArthanAmAM te divase na beThA. 'chAtImAM duHkhe che' ema kahI jevA sUtA tevo zvAsa caDhato. pU. cunIlAlajI mahArAje pUchyuM, "zuM thAya che ?" pU. zrIe kahyuM, "pU. nAgajI svAmIne jevo zvAsa caDhelo, tevo zvAsa jaNAya che.' pU. cunIlAlajI ma. A sAMbhaLI tAjuba thaI gayA. basa, DaoNkTara Ave te pahelAM arihaMta, siddha, sAdhu ane kevalI prarupita dharma e cAra zaraNAM svIkArI rAtanA 10-25 miniTe cira vidAya lIdhI. (vistArathI temanuM jIvana caritra vAMcavA temano zatAbdi graMtha vAMcavo.) * pravacana prabhAvaka prazAntamUrti pU. AcArya zrI rUpacandrajI svAmI jananI jaNa to bhakta jaNa, kAM dAtA kAM zUra | nahitara raheje vAMjhaNI, mata gumAvIza nUra // A prasiddha sAkhIne mAtA vIMjhaIbAIe akSarazaH satya sAbita karI Apela che te A mahApuruSanuM suvizuddha saMyamamaya jIvana vAMcavAthI khyAla AvI zakaze. kacchanA nAnAM moTAM zaheromAM bhacAunI paNa gaNatarI thAya che. kacchanA pravezadvAra samAna A pavitra bhUmimAM vIsA osavALa jJAtinAM Azare 500 ghara che. temAM tejasiMhabhAI jeThAbhAI gAlA nAmanA sagRhastha tyAM rahetA hatA. temanAM dharmapatnInuM nAma vIMjhaIbAI hatuM. daMpatIne dharmamAM sArI zraddhA hatI. khetIvADIno vyavasAya hato. saMtoSamaya jIvana hatuM tethI samAjamAM temanI sArI chApa hatI. AnaMdapUrvaka divaso pasAra thaI rahyA hatA. Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 289 (dhanya hai vaha deza jananI guru pitA kula dhanya hai ) vi.saM. 1944, mahAvadi-7nA zubha divase vIMjhaIbAIe eka putra ratnane janma Apyo. karmarAjAnI sAme jaMga mAMDavA mATe temanuM nAma raNamala pADavAmAM AvyuM. pitAno prema ane mAtAnuM vAtsalya hoya pachI bALakanA ucheramAM khAmI kyAM Ave? zrI tejasiMhabhAI tathA vIMjhaIbAIne akSarajJAna na hatuM paraMtu saddaguNo temane svabhAva siddha hatA. phurasadanA TAIme saMta-satIjInAM darzana karavAM, vyAkhyAna-vANI vagereno lAbha levo, temano satsaMga karavo, supAtra dAna ApavuM, AMgaNe Avela dIna duHkhIne yathAzakti ApavuM, badhAnI sAthe haLImaLIne rahevuM vagere aneka guNo temanA jIvanamAM hatA jethI temanuM jIvana bIjA mATe paNa preraNAdAyI hatuM. vAtsalyamayI mAtAnI vasamI vidAya moTAbhAI ANaMdajI tathA nAnI bahena devaIbahena sAthe nirdoSa ramata karatA raNamalanA divaso bhAre AnaMdapUrvaka pasAra thatA hatA. paraMtu kAyama AnaMda ja hoya to saMsAra kone kahevAya? sukha-du:kha to AvyA ja kare che. te saMsAranA niyama pramANe raNamalakumAra sAta varSanA thayA tyAre mAtA vIMjhaIbAI acAnaka avasAna pAmyA. kumaLA choDa jevA traNe bALakonA kalpAntanI koI sImA na rahI. zrI tejasiMhabhAI tathA kuTuMbIjano paNa zokagrasta banI gayA. paraMtu A AghAtane sahana karyA sivAya chUTako na hato. je janmyA che jagatamAM, te nakkI karanAra je khIlyA che pAMdaDA, te nakkI kharanAra // AvI samajazaktithI tejasiMhabhAIe mananuM samAdhAna karyuM. mArA putrone temanI mAtAnI khoTa ne sAle tenAM mATe UMDo vicAra karI traNe bALakone khUba AzvAsana ApyuM tathA premathI temanuM pAlaNapoSaNa karavA lAgyA. putranI parama pragatino vicAra kare te pitA putranA paramalokano vicAra karanAra dIrghadraSTA pitA zrI tejasiMhabhAI banne putrone haMmezA dharmanI vAto samajAvatA. "saMyama vinA mukti nathI. AvA saMskAro ApatA. navakAra maMtrano mahimA samajAvI haMmezA navakAra mahAmaMtranuM smaraNa karavA Takora karatA. banne putro premALa pitAnA saMskAra jIvanamAM utAravA lAgyA. "duHkhanuM auSadha dahADA." e niyama pramANe jema jema divaso vitatA gayA tema tema duHkha Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 zrI pacandrajI svAmI ghaTatuM gayuM. saMta-satIonA sAnnidhyamAM vizeSa rahevA lAgyA. te vakhate vAgaDa prAMtamAM zikSaNa nahivata hatuM jethI raNamalakumArane zALAmAM besavAno vakhata ja nA Avyo. pitAnI sAthe kyAreka khetare jatA tema ja temanA kAmamAM madadagAra thatA. eka vakhata teo vADIe gayelA. sau pota-potAnA kAmamAM vyasta hatA tyAM ekAeka joradAra pavana phUMkAyo. dhULanI DamarI caDhI AvI, aMdhAruM thaI gayuM. kAMI dekhAtuM na hatuM paraMtu AMdhI carcA kare che, AMdhI zamyA kare che, samaju jIvo e sadA, navakAra smaryA kare che. A kaDI pramANe A vAvAjhoDAmAM badhA gADA nIce saMtAI gayA, temAM raNamala paNa chupAyo paraMtu navakAra maMtranuM smaraNa cAlu karyuM. paMcaparameSThInuM zaraNu saue svIkAryuM. mAthA upara bhaya hovA chatAM deva-guru-dharmanI apAra zraddhA hovAthI sau nirbhaya hatA. vAvAjhoDuM vikharAI gayuM. AMdhI zamI gaI. sau ekabIjA tarapha jovA lAgyA. badhAe nirAMtano dama kheMcyo. raNamalanA bALapaNathI ja saMskAro UMcA hatA. tejasiMhabhAI ghaNI vAra vicAratA ke mArA gharamAMthI koI saMyamano mArga apanAve to kevuM sAruM ! e puNyazALI pitAne potAnA putrone saMsAramAM jovA karatAM saMyamI banAvavAnI vadhAre bhAvanA hatI. pUrvajanmanA koI mahAna saMskAra vinA AvI bhAvanA thatI nathI. AjJAnI mAtA-pitAo potAnAM bALakomAM kadAya AvI ucca bhAvanA pragaTe to teone aMtarAya pADe che. jayAre tejasiMhabhAIe nirNaya karyo ke mArAM saMtAnomAMthI koIne saMyama levAnI bhAvanA jAgaze to huM aMtarAya pADIza nahi. guruvaryonI pAvana padhAramaNI guru mIlA to saba mIlA, nahi to mIlA na koI mAtapitA suta baMdhavA, so to ghara ghara hoI che. vi.saM. 1958nA phAgaNa mahinAmAM (bhorArA - kaccha)nI jayotirdhara tripuTI) Agama vizArada pU.ma. gulAbacandrajI svAmI, temanA laghubaMdhu kavivarya ma. zrI vIrajI svAmI tathA bhArataratna zatAvadhAnI paMDitarAja zrI ratnacandrajI svAmI ThANA-3 jhAlAvADamAMthI vihAra karIne vAgaDanI dharatIne pAvana karatAM karatAM bhacAu padhAryA. ghaNAM varSo pachI saMtonA pagalAM thatAM AkhA bhacAu zaheramAM Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 291 AnaMdanuM moju pharI vaLyuM. vividha dharmAnuSThAno thavA lAgyA. dharmAnurAgI tejasiMhabhAI banne putrone laI gurumahArAja pAse AvyA. pUrvanA koI RNAnubaMdhanA kAraNe ekabIjAne apUrva AnaMda thayo. vidhipUrvaka vaMdanA karI traNe jaNa gurumahArAjanI sanmukha besI gayA. aupacArika vAtacIta karyA pachI tejasiMhabhAIe kahyuM, "A banne dIkarAmAM mArAthI banatA dharmanA saMskAra reDyA che. emanAM mAtuzrInA acAnaka avasAna pachI avAra-navAra saMsAranI asAratA samajAvI che. bemAMthI jene dIkSA levAnI bhAvanA thAya, tene chuTa che." A sAMbhaLI pUjayazrIe kahyuM, "niyamita dhArmika abhyAsa karavA Avajo." tejasihabhAIne kahyuM, "tamArI bhAvanA jarura paripUrNa thaze." pArasameM aura saMtameM, baDA aMtarA jAnI vo lohA kaMcana kare, vo kare Apa samAna | pArasamaNi ane saMtamAM ghaNo pharaka che. kAraNa ke pArasamaNi loDhAne sonuM banAve che jayAre saMta saMsArIne potAnA jevA saMta banAvI de che. A duho akSarazaH satya sAbita thaze te AgaLa vAMcavAthI khyAla Avaze. banne bhAIo niyamita gurumahArAjanI pAse AvavA lAgyA. guru mahArAjanA satsaMgathI banne bhAIone saMyama levAnI bhAvanA jAgI paNa pitAjInI sevA mATe eka to rahevuM ja joIe. banne vacce saMvAda thayo paraMtu temAM Akhare raNamalano vijaya thayo. karmonI sAme moraco mAMDavA raNamale atyArathI ja potAnA nAmane sArthaka karabhA mAMDyuM. raNamalane dIkSAnI bhAvanA jAgI che te vAta jANI tejasiMhabhAInA AnaMdanI koI sImA na rahI. saMghanA AgevAno paNa harSa vyakta karI pUjayazrI gulAbacandrajI svAmIne kahyuM, "A bALaka khAnadAna kuTuMbano che, saMskAra UMcA che, zAsana dIpAvaze. Apa premathI ene bhaNAvo." jA, saMyama paMthe dIkSArthI, tAro paMtha sadA ujamALa bane. saMghanA AzIrvAda maLyA. pitAjI tathA vaDIlonA AzIrvAda laI raNamalakumAra guru mahArAjanI sAthe bhaNavA nIkaLyA, gurunI kRpA hoya ane ziSyanI pAtratA hoya pachI khAmI kyAMthI rahe. raNamalakumAre nizALa joI na hatI tethI akSarajJAna na hatuM. paraMtu jJAna meLavavAnI jijJAsA apAra hatI. jijJAsA e ja jJAnanI jananI che. raNamalane jIvana saMgrAmamAM karma lazkara sAme jhajhumavAnuM hatuM, "AtmArAma'ne taiyAra karavAno hato tethI gurudeve guNaniSpanna Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 zrI rupacandrajI svAmI rAmajI" nAma rAkhyuM. cauda varSanA rAmajIe kavivarya gurumahArAja zrI vIrajI svAmI pAse divase akSarajJAna ane rAtre sAmAyika-pratikramaNa zIkhavAnuM zaru karyuM. saMsArabhAvanI lahera jene aMzamAtra sparzI na hatI, korI pATI jevA A bALakanA mAnasapaTa upara gurubhagavaMtoe tyAga-vairAgyanAM citro AlekhavA mAMDyA. - pUjayapAda zrI gulAbacandrajI svAmI Adi traNe saMto vicaratAM vicaratAM e sAlanuM (1958) cAturmAsa karavA mATe potAnI janmabhUmi bhorArAmAM padhAryA. rAmajIbhAI sAthe ja hatA. tyAM bhorArAnA ja vatanI zrI ukeDAbhAIne saMyama levAnI bhAvanA jAgI tethI teo paNa rAmajIbhAInI sAthe dhArmika abhyAsa karavA lAgyA. "eka karatAM be bhalA' e kahevata pramANe banne dIkSArthI gurubaMdhuo premathI rahetA ane khaMtapUrvaka abhyAsamAM AgaLa vadhavA lAgyA. - aImuttA muninI jema ramata karatA gaMbhIratA guNa lAdhyo. saM. 1958nA e cAturmAsamAM rAmajI jamavA mATe bhAvika zrAvakonA ghare jAya. eka vakhata bapore jamIne sthAnake Avyo. nIce traNe gurudevo AhAra karatA hatA. vyAkhyAna haoNlanuM bAraNuM baMdha hatuM. bahAranA pravezadvArathI aMdara AvI AMgaNAmAMthI upara javAnuM hatuM. rAmajI upara gayo. enI najara jUnI DhabanI lAkaDAnI meDI upara dIvAlanA kinAre dhAbAmAM dekhAtI tirADa upara gaI. enA hAthamAM pANIno loTo hato, jarA ramata karavAnuM mana thayuM. "A pANI kyAM jAya che jouM to kharo. Ama vicArIne pANI reDavA mAMDyuM sarara..... karatA pANI nIce UtarI gayuM e pANI zatAvadhAnI zrI ratnacandrajI ma. upara paDyuM. teo coMkI UThyA, "are kevo tophAnI, rAma ! A zuM kare che ?" AhAra-pANI thaI jatAM rAmajIne nIce bolAvIne tenI hAjarImAM paMDita zrI ratnacandrajI mahArAje pUjyazrIne saMbodhIne kahyuM, (rAmajIne bIka batAvavA mATe) "sAheba ! A chokaro ApaNA kAmano nathI, ene rajA daI gho. AvI caMcaLatA na cAle. e zuM dIkSA leze ?" rAmajI A zabdo sAMbhaLI gabharAyo. tene prAsako paDyo : mane dIkSA nahi Ape to, e vicAre raDavA mAMDyo. raDatAM raDatAM mAthuM pUjayazrInA khoLAmAM mUkyuM ane kSamA yAcI. gurudeve Thapako Apyo. sAthe zatAvadhAnI mahArAjane kahyuM, "A to hajI bALaka kahevAya. 14 varSanI nAnI uMmare eTale AvI ramata sUjhe. enA jevaDA tuM ane huM hatA tyAre evA ja hatA, e bAlakrIDA kyAM sudhI TakavAnI ? Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 293 samaya Ave sudharI jaze, dhIme dhIme dhIra gaMbhIra thaze, zAsanane ajavALe evo sAdhu thaze." na pUjya sAheba zrI gulAbacandrajI svAmInA zabdo rAmajInA haiyAmAM kotarAI gayA. tyAM ja saMkalpa karyo, "havethI mArA guru bhagavaMtone na game evuM vartana huM kadI nahi karuM." A saMkalpane emaNe zatAvadhAnI ma. sAthe 30 varSa, potAnA gurudeva kavivarya ma. zrI vIrajI svAmI sAthe 42 varSa ane pUjya zrI gulAbacandrajI svAmI sAthe 50 varSanAM sAnnidhya daramyAna caritArtha karI batAvyo ! mahAbhiniSkramaNanI taiyArI rAmajIbhAIne gurucaraNamAM rahI abhyAsa karatAM eka varSa thavA AvyuM hatuM. sAmAyika-pratikramaNa, thokaDAM, dazavaikAlika sUtra ane lakhatAM-vAMcatAM zIkhI lIdhuM hatuM. dIkSA ApavA mATe pUjyazrI vicAravA lAgyA. bhorAnuM cAturmAsa pUrNa karI, mAMDavI bAju zeSakALa vicarI bhorArAmAM eka bhAI tathA be bahenonI dIkSA sAthe rAmajIne dIkSA levAnuM vicAratA hatA, tyAM paMDitaratna zrI uttamacandrajI svAmI raNa UtarI jhAlAvADa padhAratA hovAthI temane vaLoTAvavA mATe bhacAu padhAravA tema ja rAmajInI dIkSA bhorArA hoI emanA kuTuMba sAthe kuTuMba meLo karAvI AvavAno nirNaya karatAM, badhA ThANA bhacAu padhAryA. bhacAu saMghanA agresaro sAthe bhorArA saMghamAM traNa dIkSA sAthe rAmajInI dIkSA saMbaMdhI vAtacIta thaI. te vakhate bhacAuno saMgha Arthika rIte zaktizALI na hato. eTale traNa dIkSA sAthe rAmajInI dIkSA thaI jAya tema bhorArA saMghanI paNa joradAra vinaMti hatI. A vAta saMghane samajAvavA pUjyazrIe prayatna karyo paraMtu zrI saMghe game teTalo kharca thAya chatAM dIkSA potAnA AMgaNe ja UjavavA bhAvabharI vinaMtI karI kAraNa ke bhacAumAM chellAM 40 varSa pachI A dIkSA thavAnI hatI. badhAnI bhalI lAgaNI ane bhAvanAthI chevaTe gAmanI dIkSA gAmamAM ja karavAnuM nakkI thayuM. dIkSAno maMgala divasa saM. 1959. phAgaNa sudi-3 nakkI karavAmAM Avyo. pUjyazrIe tathA bhacAunA zrI saMghe zAstravizArada paM. zrI uttamacandrajI svAmIne dIkSA sudhI sthiratA karavA vinaMtI karI. temaNe te svIkArI jethI AnaMdamAM vRddhi thaI. 40 varSanA lAMbA gALA pachI dIkSA prasaMga hovAthI navI peDhInA mATe to prathama prasaMga jevuM hatuM. ghara-ghara utsAha dekhAI rahyo hato. AgamavizArada 5. zrI uttamacandrajI svAmI, pU. zrI gulAbacandrajI svAmI, kavivarya gurudeva zrI Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 zrI rupacandrajI svAmI vIrajI svAmI tathA zatAvadhAnI paM. zrI ratnacandrajI svAmI AdI caturvidha saMghanI hAjarImAM savAranA 11-00 vAgye paM. ma. zrI uttamacandrajI svAmIe 'karemi bhaMte'no pATha bhaNAvyo ane kavivarya ma. zrI vIrajI svAmInA paTTaziSya tarIke jAhera karyA. gurumahArAje svarUpanI prApti karavA mATe rUpacandrajI svAmI evuM sarasa nAma ApyuM. te vakheta lIMbaDI saMpradAya soLe kalAe khIlyo hato. navadIkSita muni zrI rUpacandrajI svAmIno 53mo naMbara hato. te vakhate AcAryapade hatA. zAsanaprabhAvaka pU. zrI dIpacandrajI svAmI. TUMka samayamAM bIjI traNa dIkSAo thatAM saMpradAyamAM 56 sAdhuo thayA. temAM zAstrajJa, zAsanaprabhAvaka aneka munio hatA. navadIkSita rUpacandrajI svAmInI vaDI dIkSA aMjAramAM thaI hatI. pra. veyAvacceNaM bhaMte jIve kiM jaNayar3a ? u. veyAvacceNaM titthayaranAmakammaM nibaMdhar3a / vaiyAvacca sevA karavAthI jIvane zo lAbha thAya che ? vaiyAvacca karavAthI jIva tIrthaMkara nAma karma bAMdhe che. vaiyAvaccano guNa pU. zrI rupacandrajI svAmInA jIvanamAM svabhAvathI ja hato. dIkSita thayA pachI abhyAsanI sAthe temanA gurubhagavaMtonI sevAmAM ghaNAM varSa pasAra karyA hatA. zatAvadhAnI zrI ratnacandrajI svAmI abhyAsa karatA hatA tyAre ane teonA graMtha lekhana ardhamAgadhI koSa vagerenA lekhana kAryamAM caritranAyaka zrI varSo sudhI sahAyaka rahyA hatA tathA temanI sevAno apUrva lAbha lIdho hato. trIsa varSanI uMmare emaNe sidhdhAMta caMdrikA vyAkaraNa vagere saMskRta vyAkaraNa tathA kAvyano abhyAsa karyo hato. temanA akSara to motInA dANAM jevA thatA hatA. navakAra mahAmaMtranA prabhAvathI maraNAMtika upasargamAMthI ugarI gayA eka vakhata pUjyapAda zrI gulAbacandrajI svAmI, kavivarya gurudeva zrI vIrajI svAmI tathA zatAvadhAnI zrI ratnacandrajI svAmI tathA zAMtamUrti zrI rupacandrajI svAmI ThANA-4 so2Tha vistAramAM cAturmAsa arthe padhArI rahyA hatA. jetapuranA raste jatAM vacce relaveno moTo pula Avyo. pula uparathI ekadama sAMkaDo hato. kinAre calAya tema na hatuM tethI vacce cAlatA hatA. pula upara caDatA pahelA AgaLa pAchaLa najara karI lIdhelI tyAre gADI dekhAI nahi jethI navakAra maMtranuM smaraNa karatA teo sarve AgaLa vadhI rahyA hatA. Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 295 barAbara pulanI madhyamAM pahoMcyA ane akadama gADInI vhIsalano tIkSNa avAja kAne athaDAyo, dhamadhamATa karatI gADI AvI rahI hatI. nIce utarI zakAya tema nathI, bIjo koI rasto nathI, zuM karavuM ? jhaDapabhera cAlavAnuM zaru karyuM paNa uparAuparI vhIsalano avAja saMbhaLAI rahyo hato. Trena ghaNI najIka AvI gaI hatI. pU. gurumahArAje badhAne sUcanA ApI ke sAgArI saMthAro laI lyo ane jo Trena ekadama najIka AvI jAya to nIce nadImAM kUdI paDavAnuM. navakAra maMtranA satata smaraNa sAthe cAlavAnI gati vadhArI. mahAmaMtra u52nI ajoDa zraddhA ane AyuSyanA baLe hemakhema pula oLaMgAI gayo. kinAre paga mUkyo te ja kSaNe dhasamasatI gADI AvI pahoMcI paraMtu cAre munirAjo mRtyunA mukhamAMthI bacI gayA. pasIno lUMchatA DrAIvare be hAtha joDIne nirAMtano dama letAM saMtonuM abhivAdana karyuM. saDasaDATa doDI jatI gADIne pU. cAre gurubhagavaMto nihALatA rahyA ane svagata bolI uThyA, "hajAro, maMtra zuM karaze ? mAro navakAra belI che.' caturmukhI jIvanaghaDatara zAntamUrti pU. zrI rupacandrajI svAmIjInA jIvanaghaDataramAM mukhyatve cAra mahApuruSono phALo hato (1) AgamavizArada pU. AcArya zrI gulAbacandrajI svAmI (2) kavivarya gurudeva zrI vIrajI svAmI (3) paMDitarAja zrI ratnacandrajI svAmI (4) adhyAtmapremI bhAIcaMdajI svAmI. AvA mahApuruSonA hAthe jIvanaghaDatara thayuM hovAthI pUjyazrInuM jIvana naMdanavana jevuM banI gayuM hatuM. emAM seMkaDo guNapuSpo khIlyAM hatAM. sAdAI, samatA ane saMyama suvAsa jana jananA dilamAM phelAvIM saunA AdaraNIya banyA hatA. gurubhagavaMtonI kRpAthI tathA potAnA puNyathI zramaNavRMdamAM prathama paMktie birAjyA hatA. japAt siddhiH japAt siddhaH, japAt siddhirna saMzayaH / pUjya sAhebanI japa sAdhanAthI tathA prArthanAnI abhiruci avarNanIya hatI. prAraMbhika jIvanathI mAMDIne jIvananA chellA zvAsa sudhI hAlatA-cAlatA, khAtA-pitA, sUtA-UThatA Adi dareka kriyAmAM navakAra maMtra tathA prabhupArzvanAthanuM raTaNa karatA hatA. AnaMdadhana covIsI, yazovijaya covisI tathA bIjA seMkaDo bhAvavAhI jUnA prArthanA pado temane moDhe hatA. niyamita, savAre rAtrIya pratikramaNa thaI gayA pachI teozrI tathA temanA parama aMtevAsI tattvajJa ma. zrI Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 zrI rupacandrajI svAmI navalacandrajI svAmI prArthanA karatA. pUjayazrI 90 varSa vaTAvI cUkyA hatA chatAM kaMThanI madhuratA to evIne evI ja hatI. maMgalASTaka, bhaktAmara, kalyANa maMdira, kiMkarpara, vividha stotro, banne covIsI tathA mere to prabhu cAhie, nitya darizana pAuM. mana paMkaja ke mahelameM, AMtarika guNa gAu, AnaMdaghana prabhupArzvajI, meM to ora na dhyAuM. AvAM bhAvavAhI pado niyamita teozrI bolatA. A pado sAMbhaLavA e paNa jIvanano eka lhAvo hato. hajAro bhAvikone eka ja salAha ApatA, prabhusmaraNa karajo. navakAra maMtranI mALA gaNajo. "zrI pArzvanAthAya namaH' e nAmanI eka mALA pheravavI, AvI zikhAmaNa to emanA zrI mukhethI anekavAra sAMbhaLI hatI. eka nAnA puMThAmAM sArA akSare "zrI pArzvanAthAya namaH" lakhAvI pote besatA tenI upara bArImAM rAkhatA. nAnAM bALakone e vaMcAvI ane kahe A nAmanI eka mALA pheravajo. mALA na hoya to mArI pAsethI laI jajo. saM. 2030nA bharorA cAturmAsamAM lekhakane saMsArapakSe saMbaMdha hovAthI vizeSa premabhAvathI kaheluM, "tAre dararoja prabhu pArzvanAthanA nAmanI eka mALA pheravavI tathA navalacandrajI pAse sAmAyika-pratikramaNa zIkhavuM, prakAza ! tuM navalacandrajIno celo thaje." A zabdo e mahApuruSanA moDhe sahaja rIte bolAyelA akSarazaH sAcA paDyA. sadbhAgye te mahApuruSanA hAthe ja dIkSita thavAnuM tathA satata daza varSa sudhI temanA ja sAnidhyamAM rahevAnuM tema ja temanI zItaLa chatrachAyAmAM rahIne abhyAsa karavAnuM saubhAgya maLyuM, apUrva kRpA tathA vAtsalya prApta thayA. AvA mahApuruSano kRpAmaya hAtha pharyo te ja jIvananuM jamA pAsu che. AnAthI moTuM sadbhAgya karyuM hoya? puruSasya bhAgyaM devo na jAnAti kuto manuSya ? puruSanA bhAgyane devo paNa jANI nathI zakatA to manuSya kyAMthI jANI zake? puNyazALI AtmAnuM puNya jayAre udayamAM Ave che tyAre sva-para kalyANakArI nIvaDe che. pUjaya zrI rupacandrajI svAmI saM. 2025nA caitra vadi-9 nA divase lIMbaDI saMpradAyanI gAdIe birAjyA. dIkSita thatI vakhate jeno pa3mo naMbara hato te Toca upara AvI zakaze AvI koIne kalpanA paNa nahi hoya paraMtu uparokta sUkti pramANe puruSanA bhAgyane ApaNe kyAMthI jANI zakIe. saMpradAyanA sAdhuonI saMkhyA ghaTIne agiyAra pahoMcI gaI hatI paraMtu Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 297 cAritranAyaka zrI pUjaya sAheba tarIke AvyA pachI sAdhuo to vadhyA paraMtu dareka rIte saMpradAyanI pragati thaI. pUjaya sAheba zrI gulAbacandrajI svAmInA samayamAM jevI jAhojalAlI hatI tevI ja dhArmika jAhojalAlI pU.zrInA vakhatamAM punarAvRtti pAmI. AcAryapada pradAna vi.saM. 2018nA bIjA vaizAkha mahinAmAM lIMbaDImAM tamAma sAdhuonuM saMmelana maLyuM hatuM. A saMmelanamAM puNyaprabhAvaka pUjya sAheba zrI rupacandrajI svAmIno AcAryapade abhiSeka karavAno sarvAnumate nirNaya levAyo hato. bIjA vaizAkha suda-13 guruvAre caturvidha saMghanI vizALa hAjarImAM bhavyatAthI lIMbaDI saMpradAyanI gAdIe 87mAM paTTaghara tarIke vidhisara AcAryapadavI ApavAmAM AvI. te AcAryapadanA pratIkanI pacheDI paMDita ma. zrI cunilAlajI svAmIe caturvidha saMghanI IcchAthI oDhADI. pUjaya AcArya zrI rupacandrajI svAmIno puNya prabhAva evo hato ke samagra caturvidha saMghanA dayamAM teozrIe AgavuM sthAna prApta karyuM hatuM. temAM temano suvizuddha saMyama, svAbhAvika saralatA ane namratA vagere sadguNo paNa kAraNabhUta hatA. gaccha saMcAlananI kaparI javAbadArI, pU. AcArya sAhebanA AzIrvAda ane preraNAthI temanA ja aMtevAsI jaina ItihAsanA pAragAmI thavIrapada vibhUSita, gItArtha gurudeva zrI navalacandrajI svAmI vahana karI rahyA hatA. kharekhara sonAmAM sugaMdha bhaLI hatI. A AcAryadeva ane AvA pravartaka (kAryavAhaka) maLavA muzkela. AvA pratApI puNyAtmAonI khAmI sAMpratakALe vartAI rahI che te paNa kalikALanI balihArI che. 'zAsana prabhAvaka AcAryadeva pUjya zAsana prabhAvaka AcAryazrInA pagale pagale dareka kSetromAM apUrva jAgRti AvatI. mAna sarovaranA haso UDIne game tyAM jAya topaNa te mahAmaMDalane zobhAvanArA ja bane. tyAre A to paramahaMsa. emanA parama puNyodaye aneka mumukSu AtmAo caraNomAM saMyamI jIvana aMgIkAra karavA mATe taiyAra thaI jatA. teozrInA 14 varSanA zAsanakALamAM kula 126 mumukSuonI dIkSA thaI hatI. temAMthI 61 jeTalA bhavyAtmAo to emanA ja zrImukhe saMyama svIkAravAmAM sadbhAgI banyA hatA. Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI rupacandrajI svAmI pUjaya AcAryajInA zrImukhethI seMkaDo daMpatIo AjIvana caturthavrata svIkAratA. jANe jaina zAsananA anupama kAryo karavAM ane jana jananAM hdayamAM prabhuno paigAma pahoMcADavA ja teo pRthvIpaTa 52 vicarIne jaina jagatane zobhAvatA. teo jyAM jyAM padhAratA tyAM tyAM apUrva zAsana prabhAvanA thatI. 298 pUjya AcAryadeva zrI karuNAnA avatAra hatA. I.sa. 1965mAM bhArata pAkistAnanA bhISaNa yuddhamAM thatI bhayaMkara hiMsAthI temaNe samAghoghA saMghamAM cAturmAsa vakhate preraNA karI ke tAtkAlika yuddha baMdha thAya te mATe prArthanAmAM joDAvuM joIe. zrI saMghamAM jamaNavAra na thavuM joI. saMgha darzanayAtrA na goThavavI joIe. AvI rIte jyAre yuddha thAya athavA kudaratI prakopa thAya tyAre temanuM karuNAsabhara haiyu dravI UThatuM. teozrIe saM. 2031mAM eka preraNAdAyI pharamAna bahAra pADeluM ke saMgho cAturmAsamAM je rIte darzana karavA nIkaLe che tema koI saMghe nIkaLavuM nahi. vartamAna kALanA gADariyA pravAhane aTakAvavA mATeno temano A prastAva te vakheta AMzika rIte paLAyoya kharo, paraMtu hAlamAM te vadhato jAya che. AvA pravAhane koI zAsanapremI saMta aTakAvI zakaze ? virahanI vedanA chatAM anupama ArAdhanA pUjya AcAryadevazrInA DAbA-jamaNA hAtha samAna temanA paTTaziSya paMDita zrI kevalacandrajI svAmI tathA paramaaMtevAsI gItArtha gurudeva zrI navalacandrajI svAmI anukrame saM. 2022 mAgasara vada-11 tathA 2034 Asovada-8nA acAnaka samAdhibhAve svargavAsa pAmatA teozrIne bhAre AghAta lAgyo hovA chatAM AdhyAtmika samatulA jALavI rAkhI potAnI AtmArAdhanA anupama banAvI hatI. bhavya jIvonA mATe potAnuM jIvana bhAre preraNAdAyI banAvyuM hatuM. gurujI amArA guNanA bhaMDArA puNyaprabhAvaka pUjya AcAryadevazrIno puNyaprabhAva adbhUta hato. temanuM bAhya vyaktitva jeTaluM bhavya ane prabhAvazALI hatuM te karatAM paNa AMtarika jIvana vadhAre unnata ane avarNanIya hatuM. kalikAla kalpavRkSa pUjya AcArya deva "bhAratabharamAM munivara moTA" chellAM keTalAMka varSothI pU. AcArya zrI samagra jaina zAsananI paraMparAmAM sauthI vayovRddha ane dIkSAvRddha hatA. jemane 96muM Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 299 varSa cAlI rahyuM hatuM. ATha ATha dAyakA sUrya samAna tejasvI, caMdra samAna zItala tathA gaMgAnA nIra jevA nirmaLa cAritra paryAyamAM pasAra karyA hatA. jemaNe saMsArI avasthAmAM paNa yAMtrika vAhana, basa, gADI, moTarakAra Adino pravAsa paNa karyo na hato. mAtra 15 varSanI umare dIkSA aMgIkAra karanAra A mahApuruSa jyAM jyAM padhAratA tyAM tyAM AnaMda maMgaLa zAMti chavAI jatAM. emanA divya dIdAranA darzana karI sau pAvana thatA tema ja dhanyatAno anubhava karatA. temanA sAnidhyamAM trividha tApa zamI jatA. hajAro bhavyAtmAo jAta anubhava karatA ke kalikALanA kalpavRkSanI zItala chAyAmAM ja jANe beThA chIe. 'nirmaLa sphaTika samAna saMyamI jIvana jhAlAvADanI bhAvika janatA pUjaya sAhebane, "bApajI mahArAjanA hulAmaNA nAmathI saMbodhana karatI. te bhAviko bApajInI nispRhatA ane haMmezA prabhu parAyaNatA (svarupa ramaNatA) nA darzana karI. "oliyA puruSa" ke "paramahaMsa AtmasAdhaka" tarIke oLakhAtI hatI. haLAhaLa jUTha-prapaMcathI vyApta vartamAna jagatamAM nakkara satya svarupe AvA mahAmuni jIvaMta svarupe hoI zake che te lokone AzcaryakArI ghaTanA lAgatI hatI. pUjyapAda AcAryadeva zrI AjIvana niSkalaMka pAradarzI cAritranI sAkSAt mUrtisvarupa hatA. teozrInI saMmaniSThA eTalI ujjavala hatI ke game te dezakALanA saMyogo emanI cAritranI zuddha cAdarane eka mAkhI besavAnA dAga jeTalI paNa malina karI zakyA na hatA ! emanI maryAdAmAM yugo yuga sudhI AtmasAdhakone nUtana preraNA ApatI raheze. teozrI Aja bhale hAjara nathI paraMtu temanA eka ekathI caDiyAtA sadgaNonI suvAsa to hajI paNa evI ja che. e suvAsane jeo grahaNa karaze teonuM jIvana pUjyazrInI jema jarura dhanya banaze. ''prakRtibhadratA, prakRtivinItatA, sAnukrozatA ane (amatsaratAnI banelI caturmukhI sAkSAt mUti'' zatAbdIthI adhika samaya pahelA avatarela ane kizora vayamAM dIkSita thanAra A divyAtmAnI saralatA ane saccAInuM mApa kADhavuM muzkela che. je nirdoSatA tathA saralatA nAnA bALakamAM daivI sadguNa svarupe hoya che te sAmAnya jagatamAM uMmara vadhatAnI sAthe ghaTatI jatI hoya che paraMtu AthI UlaTuM A nirdoSatA tathA Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 zrI rupacandrajI svAmI saralatA AbAlavRddha uMmara paryata vadhatI ja cAlI hatI. temanI saralatAno joTo jaDavo muzkela che. sarveSAM tyAnAM mAgane vinaya: sarva kalyANano AdhAra vinaya namratA che. A guNa pUjaya sAhebanA aNu aNumA vaNAyelo hato. ahaMkAranI AMzika abhivyakti pu. AcAryazrInA vacana ane vartanamAM dekhAI na hatI. nahotuM emanAmAM jJAnanuM gumAna ke nahoto emane mobhAno mada. ghaNIvAra kAgaLa lakhAve (pU. AcAryadeva zrI tathA temanA aMtevAsI gItArtha gurudevazrI potanA hAthe saMsArIone patra nahotA lakhatA) tyAre chelle ApaNe lakhIe ke pUjya AcArya sAhebanA pharamAnathI. to tarata ja mITho Thapako Ape ke AcArya na lakhavuM. mArAmAM keTalA guNo che te huM jANuM, mATe atizayokti na karIe. phakta eTaluM ja lakhavuM ke pUjyazrInA pharamAnathI loko badhA mane oLakhe che ke huM rupacandrajI chuM. AvI namratAno sAkSAta anubhava thayo che. tyAre kharekhara e virala vibhUtine mastaka ahobhAvathI namI paDatuM. AvI ja namratA A pAmara prANImAM Ave tevI puNyAtmAne pavitra prArthanA. temanA jIvanamAM anukaMpA to khUba ja hatI. dareka kriyAomAM upayoga ane jatanA rAkhavAnI mIThI madhurI zikhAmaNa ApatA. kyAreka asAvadhAnIthI bedarakAra vartana jue to ATalI jaipha vaye paNa haLavI Takora kare, "momAyo, vicAra na maLe." "bhAI janatAthI DarIe." "khAvA-pIvAmAM, bolavA-cAlavAmAM viveka rAkhIe." "nakAmI vAtomAM samaya na gumAvIe." "abhyAsamAM dhyAna daIe." "prathamaveda hAre arthAta strIo sAthe bahu paricaya na karIe" AvI to seMkaDo hitazikSAo temaNe ApelI. A badhuM yAda karatAM karatAM kRtajJatAthI e mahApuruSane mastaka namI paDe che. - pUjyazrImAM AmatsaratAno guNa paNa evo ja. IrSA adekhAI temanAthI dUra ja hatA. Ama mAnava banavAnA cAra guNo temanA jIvanamAM sArA vikAsa pAmyA hatA. je egaM jANai se savvaM jANai, je savvaM jANai se egaM jANai / AcAraMga sUtranA A mahAkAvyane pUjyazrIe potAnA jIvanamAM sArI rIte vikasAvyuM hatuM. saguNonuM sarjana ane durgaNonuM varjana"A pujya AcAryazrInI jIvana sAdhanA hatI. jenAthI AtmA malina thAya tevI pravRtti mana-vacana-kAyAthI karavI nahi, A pUjyazrInI AtmajAgRti hatI. A sAdhanAmAM teo saphaLatAnA zikhare pahoMcyA hatA. jJAna-darzana-cAritra-tapanI ArAdhanA e ja emanuM lakSya Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 301 hatuM. paramAtmaprakAza, nirvANamArganuM rahasya vagere AdhyAtmika pustakonA vAMcana dvArA temaNe AtmabhAvane sAro vikasAvyo hato. AtmaciMtanamAM teozrI evA masta thaI jatA ke vasatimAM rahevA chatAM jANe vanamAM rahIne adhyAtmanI sAdhanA karanAra yogIrAja joI lyo ! tyAre bhaktonA ddhayamAM udgAra nIkaLI paDyA. ' "jUnA jogI che eka alagArI, guru pacandrajI upakArI" | karazo nA koI pramAda samayano nazvara jIvanamAM "eka samaya mAtrano pramAda karIza nahi e vItarAga vacanane pUjya sAhebe potAnA jIvanamAM sArI rIte vaNI lIdhuM hatuM. eka-eka samayano sadupayoga karatA teozrI hara haMmeza jAgRta rahetA. pUjayazrInI moTI avasthA hovA chatAM teo ArAma bahu ocho karatA. rAtre paNa jayAre joIe tyAre beThA hoya ane prabhusmaraNa tathA atmaciMtanamAM eTalA tallIna hoya ke jANe cothA ArAnA namUnA joI lyo ! nAnAM saMto ke dIkSArthI bhAIo bahu vAtacItamAM paDI jAya to tarata Takora kare, "bhAI ! bahu vAto na karIe. atyAre tamArI bhaNavAnI uMmara che, vaLI savArano samaya rAmano, bAkI harAmano." savAramAM kaMThastha karI levuM. bapore pachI kAcuM hoya te pAkuM karavuM ane rAtre zIkheluM pheravavuM. emAM ALasa ke pramAda karavo nahi. tame to hajI nAnA bALa cho. AvI hitazikSAo ApI ATalI jaipha vaye paNa saMtonI uttama prakAranI sAraNA-vAraNA karatA. temanA apUrva vAtsalya ane abheda draSTinA kAraNe pU.zrIne gurudeva zrI navalacandrajI svAmInA ziSyo hovA chatAM pU.zrIne gurunI jema mAne ane kahevAya paNa ema ke pU.zrI rupacandrajI svAmIno saMghADo. 'mithe maTuke mArU mAlaNa | daza. a-7 sAdhaka 'thoDuM, sAruM ane vicArIne bole. pUjyapAda AcAryadeva zrI mitabhASI hatA. teo kAyama kahetA ke thoDAmAM patatuM hoya to jhAjhuM na bolIe. teozrIno svabhAva atyaMta sAdhanAlakSI hovAthI dhoMdhATa, dhamAla ke lokasaMparkathI teo dUra ja rahetA. temanI eka ja zikhAmaNa hatI ke, "bhAI ! vagara prayojane bola bola na karavuM, UMce sAde na bolIe." zAMti Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 zrI rupacandrajI svAmI samAdhino bhaMga thAya tema na bolIe, jatanApUrvaka bolIe. teozrI mRdu, madhura ane pramANasara ja bolatA. moDhA upara paNa zAMti taravaratI tethI temane, "zAntamUrti'nuM biruda maLyuM hatuM. apUrva yAdazakti pUjya sAhebanI yAdazakti vRddhAvasthAmAM paNa tIvra hatI. pAMca pAMca peDhInA nAma paricitonAM ApatA tyAre sAmevALA Azcaryacakita thaI jAya. 5 ke 10 varasa pachI paNa koI paricita bhAviko darzanArthe AvyA hoya tyAre turata nAma-ThAma vagere kahI de. varSo pahelAM raTaNa karAyela zAsranI gAthAo, zloko tathA seMkaDo kAvyo, vyAkhyAnopayogI sAhitya vagere cheka 96 varSanI aMtima avasthA sudhI tarata bolI saMbhaLAvatA. AzA auranakI kyA kIje ? pUjya AcArya bhagavaMte dIkSita jIvananA prAraMbhanA pAMca dAyakA potAnA gurvAdika vaDIlonI sevA-vaiyAvaccamAM pasAra karyA hatA. nAnA saMtonI sevA karatAM paNa teo saMkoca pAmatA nahi. zArIrika svAsthya ati saMtoSaprada ane svastha ja rahetuM temAM temano niyamita AhAra ane pathya khorAka kAraNabhUta hatA. sevAbhAvanAnA sarvocca saMskAra pAchalI uMmaramAM paNa evA ja hatA. potAnuM kAma pote jAte ja karavAno Agraha rAkhatA. ziSyo e sevAno lAbha levA vinaMtI karatA to pUjya sAheba tarata ja kahetA, "jAta mahenata jhIMdAbAda.' jo tame mane mAruM kAma karavA nahi dyo to mArA hAtha paga vagereno vyAyAma chUTI jaze. sphUrti ochI thaI jaze, tethI jyAM sudhI mArA hAtha-paga cAle tyAM sudhI mane karavA dyo. "Health is Wealth." saMyama jIvananA chellA divasa sudhI mAMDalAmAM AhAra-pANI karyA bAda potAnA pAtrA potAnA hAthe ja sApha karavA, bIjA khaMDamAM AhAra-pANI karavAnA hoya to tyAM sudhI AvavuM vagere dareka kriyAo jAte ja karatA rahyA. teo zrI atyaMta svacchatA, sughaDatA tathA vyavasthitatAnA AgrahI hatA. pustaka, pAtrA vagere upAdhi jema tema nAnA sAdhuo rAkhe to tarata ja kahetA, "bhAI ! vyavasthita mUkIe." prema pradAtA pitAmaha pUjya sAhebanuM vAtsalya ane kRpAdraSTi ajoDa hatA. temanuM snehabhInuM vAtsalya yAda AvatAM bhInA nayana thaI jAya che. temano premabhAva nAnA moTA dareka u52 eka sarakho hato. koI sAdhu bImAra paDe ke tarata ja teo pAse AvI Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 303 tabiyatanA khabara pUche, premathI mAthe hAtha pherave, zAttvana ApI davA, parejI aMge bhalAmaNa karatA. divasamAM keTalIka vAra puchayA kare ke, "amukane have kema che ? zuM vAparyuM?" asvastha saMta meDI upara hoya ane kyAreka pratikramaNa karavA mATe mAMDalAmAM na AvI zakyA hoya to koIne paNa khabara na paDe tevI rIte (hArTanA pezanTa hovAthI tathA vRddhAvasthAne kAraNe DaoNkTaronI dAdaro caDavAnI sakhata manAI hovA chatAM) upara caDI AvatA ane mAthe hAtha rAkhI vAtsalyathI khabara aMtara pUche. parama pitAmahano Avo prema tathA vAtsalya maLatAM asvastha saMtane parama zAMtino anubhava thato tema ja pU. sAhebanI amIdraSTi badala mastaka ahobhAvathI namI paDatuM. dUra vicaratA sAdhu-sAdhvIjInI asvastha tabiyatanA samAcAra sAMbhaLIne teozrI becena banI jatA ane tarata ja kahetA ke, "navacandrajI sukhasAMtI pUchAvyAno kAgaLa Aje ja lakhAvI nAkhaje." jyAM sudhI te sthAnethI kuzaLatAnA samAcAra na Ave tyAM sudhI teo ciMtita rahetA ane puchatA, "samAcAra AvyA? have tabiyata kema che?" navadikSita sAdhunI saMbhALa paNa evI ja letA. locano prasaMga hoya ke lAMbo vihAra hoya tyAre badhAnI hitaciMtA kare. pote ja saMbhALa levA lAgI jAya. nAnI uMmaranA dIkSArthI hoya ke nAnA saMto hoya te saunA pratye mAtA-pitA jevo prema ane vAtsalya varasAvatA. koInI bhula mATe Thapako Apavo paDe to temanI zailI nirALI ja hatI. emAM paNa emanuM vAtsalya dekhAtuM. eka anubhavIe kahyuM che ke, "mahApuruSonA krodhamAM paNa prema hoya che." jyAre "alpa puruSonA premamAM paNa dveSa hoya che." kyAreka khAvA-pIvAmAM bekALajI rahI hoya ane avAja bagaDI jAya to premathI samajAvI, nIcenA be duhANo zIkhavatA... hIMga maracuMne AMbalI, sopArI ne tela | svara sArAno khapa hoya to, pAMce vAnA mela || A duhA moDhe karI leje. avAja sAro karavA mATe A duho yAda karaje. dudha sAkarane elacI, variyArIne drAkhI svara sArAno khapa hoya to, pAMce vAnA rAkha ! abhyAsa mATe haMmezA Takora karIne nIceno duho zIkhavatA, Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 lakhatAM lahiyo nIpaje, paDhatA paMDita thAya / cAra-cAra gAu cAlatA, lAMbo paMtha kapAya // vidyA ane vidvAnonA cAhaka pUjya sAheba pUjya zrI gulAba-vIra parivAramAM chellI eka sadIthI saMskRtanA vidvAnone rokIne zAstrIya padhdhatithI munirAjone nyAya, vyAkaraNa ane vividha viSayonu jJAna ApavAno rivAja cAlyo Ave che. vaDIlonA A saMskAra pUjya sAhebe AjIvana jALavyA hatA. teoe pote ane vidvAnonI pAse abhyAsa karyo hato. tethI vidyAprema ghaNo hato. zrI rupacandrajI svAmI chellA cAturmAsamAM paNa paMDitajI zrI rozanalAlajIne bolAvI kaheluM ke mArAnA nAnA sAdhune tame bhaNAvazo? paMDitajIe pUjyazrInI vAta niHsvArtha bhAve svIkArI lIdhI e temanI kRpAdraSTi sAme ja bhaNAvavAnuM zaru karyuM. koI darzanArthIo AvIne vAtacIta karavAnI koziSa kare to teo 95 varSanI uMmare paNa dhImethI kahI detA, "bhAI ! abhyAsI sAdhuno TAIma bagADIe nahi.'' Avo temano vidyAprema hato, jethI rupa-navala parivAranA sAdhuo sArA taiyAra thaI zakatA. dAdAnA darabAramAM tapanAM teja saMvata 2037mAM pUjya AcAryadeva zrI Adi ThANA-11nuM cAturmAsa surendranagara hatuM. kacchI navA varSe aSADhI bIjanA pravezathI ja tapasvI ma. zrI rAmacandrajI svAmIe ugra tapasyAnI zaruAta karI. pUjya sAhebanA AzIrvAdathI pAMca-pAMca upavAsanA paccakkhANa karatA. 79 upavAsa pUjaya sAhebanA dIkSAparyAyane anulakSIne karyA. temanA pagale pagale saMghamAM paNa tapasyAnA pUra AvyAM. 7 mAsakhamaNa, 11 soLabhaththA, bAvIza, agiyAra navAIo ghaNI thaI tathA aDhAI 175 thaI je jhAlAvADa ane kacchanI tavArIkhamAM abhUtapUrva tapazcaryA hatI te sarva prabhAva pUjya AcAryazrIno hato. surendranagaranA zrI saMgha surendranagara, vaDhavANa, jorAvaranagara e traNe zaheronI navakArazI rAkhelI temAM 35 thI 40 hajAra jeTalA sAdharmiko be kalAkamAM zAMtithI jamI gayA hatA. saMghanA AgevAno tathA AbAlavRddha sau kahetA, "bApajI bhale bolatA nathI paraMtu temano prabhAva adbhuta che, temanA apUrva prabhAva vinA 40 hajAra mANasonuM saphaLa phaMkazana paNa thaI na zake." Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA janmabhUmimAM aMtima cAturmAsa saM. 2037nA cAturmAsamAM bhacAu saMgha tathA lAkaDiyA saMghanI cAturmAsanI vinaMtI AvI tyAre pUjya sAhebe vicAryuM ke kacchamAM jaI paheluM comAsuM to bhacAu ja karavuM che kAraNa ke bhacAu janmabhUmi che ane dIkSAbhUmi paNa che. teozrInA adbhUta puNyaprabhAve e cAturmAsa paNa abhUtapUrva hatuM. tapa-japa vagerenI apUrva jamAvaTa thaI hatI. 305 pUjya AcArya bhagavaMtanI 95 varSanI uMmara hatI. chatAM pAMce Indriyo sakSama ane kriyAzIla chelle sudhI hatI. ATalI uMmare paNa teozrI cazmA vinA vAMcI zakatA tathA bhIMtane Teko dIdhA vinA ema ja besatA. AvuM drazya joI loko Azcaryacakita thaI jatA hatA. ATalI moTI uMmara sudhI oparezana Adi karavuM paDyuM na hatuM. paraMtu saM. 2039nA ziyALAmAM DAbI AMkhe motiyo pAkI jatAM saphaLa oparezana thayuM hatuM ane tyAra pachI khUba saMtoSaprada najara AvI gaI hatI. vihAra karavAnI vAta karI, mahAvihAra karyo !! jinazAsanane potAnA niSkalaMka cAritrathI samujjavala banAvanAra e virala vibhUtI AcAryadevazrInuM 81muM cAturmAsa (2039) lAkaDiyA mukAme nakkI thayuM hatuM. te vakhate unALAmAM eka bahenano dIkSA prasaMga thaI gayA pachI dhArmika saMskAra zikSaNa zibIra cAlI rahI hatI. temAM bhAga lenAra bALakone kRpAdraSTithI joI prasannatA vyakta karI hatI. sAMje ziSyo sAthe AhAra-pANI paNa barAbara karyA. cAra vAgye nAnA saMtone kahyuM, "AvatI kAle vihAra karavo che." munirAjoe sAhebanA samAdhAna mATe kahyuM, bhale kAle joIzuM. doDha kalAka sudhI kRpAkAMkSI saMto sAthe khUba ja svasthatAthI vAto karI, hita zikhAmaNo ApI. rAtre thoDo ArAma karI 1 vAgye pAchA UThIne potAnI ArAdhanAmAM magna hatA tyAre AcAryazrI tarapha bhAre bhaktibhAva dhAraNa karanAra zrI bhAskara mahArAje kahyuM, "sAheba ArAma karo. ghaNo samaya thaI gayo, beThA-beThA thAkI javAya. temanI vinaMtI svIkArI zAMtithI nidrAdhIna thayA.' savAre rAIya pratikramaNa paNa karyuM. tyAra pachI thoDIvAra ArAma karavA mATe laMbAvyuM. thoDI ja vAramAM koI paNa jAtanI vedanA vinA samAdhibhAve lagabhaga Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 zrI rupacandrajI svAmI 7-00 vAgye saMvata 2039 vaizAkha vada vA zukravAre paMDita maraNe teozrI kALadharma pAmyA. bhacAumAM ja janma, tyAM ja dIkSA ane tyAM ja nirvANa. A paNa kudaratI saMketa ja gaNAya ne ! - pUjya sAhebanI kAyamI yAdagIrI (1) thAnagaDha (sorASTra)mAM "pUjaya gAdIpati zrI rAmacandrajI svAmI prAthamika zALA" cAle che, jemAM seMkaDo bALako abhyAsa kare che. (2) bhacAumAM "AcArya zrI rupacandrajI svAmI jaina pAThazALA cAle che. (3) lAkaDiyA hAuskulamAM "pU. AcAryazrI rupacandrajI svAmI pustakAlaya" cAle che. (4) zrI rupa-navala jaina pustakAlaya - vaDodarA (5) zrI rupa-navala pustakAlaya - ratanapara (6) zrI rupa-navala jaina pustakAlaya - navAgAma (7) zrI rupa-navala jaina pustakAlaya - bharuDiyA (8) pUjayazrI rupa-navala pustakAlaya - saralA hAuskula (saurASTra) (9) pUjya zrI rupa-navala pustakAlaya - umaragAma (navalagurukuLa) amara yAda sadA rahevAnI (tarja : aya mere vatanake logo) o jaina zAsananA netA, hatA saMgha sakaLa sukAnI, rupacandrajI zrI AcArya amara yAda sadA rahevAnI..... koI tyAgIne koI yogI, dhyAnI mahAjJAnI kahetuM, guNarAgI hara dbhayamAM, sthAna tamAru rahetuM (2) jaga vyApI kIrti tamArI, guNa garimA badhe gavANI.....pacandrajI...1 sAgara tame karuNAnA, hatA prema pIyuSa podhi, brahmateja bharyA nayanomAM, chalakAtuM amI ammodhI (2) zuddha sphaTika zA aMtaramAM, vahe snehataNI saravANI.... rupacandrajI...2 pAmI tamArA darzana, pAvana thAe ama aMtara, tArAM caraNonI rajathI, pASANa bane che pArasa (2) Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 307 suNI patthara pIgaLI jAtA, camatkAra bharI tuja vANI.....pacandrajI...3 nahi bheda jarA jIvanamAM, nAnA ke moTA jananA, samadraSTi saunI upara, evA e moTA mananA, (ra) nA rAga-dveSa mana dharatAM, maitrIbhAvanA upara ANI.....pacandrajI..4 sAdhu-sAdhvI gaNanA netA, gacchAdhipati sahu kahetA, koI AvI tamArA zaraNe, jIvanane dhanya karatA (2) hatI ajaba kaLA tuja pAse, saMyama jIvana ghaDavAnI.....pacandrajI...5 raheze avirata maghamaghatI, tuja sadgaNanI suvAsa, juga-juga ajavALAM karaze, tAro divya prema prakAza (2) jinazAsana kohInUra hIrA, gaMbhIra-vIrane dhIrA.....pacandrajI...6 sAdhI'tI aMta samayanI, abhUta ajaba samAdhi, pArasane raTatAM raTatAM choDI'tI sakala upAdhI (2) banyA masta Atama dhyAne, nijAnaMdanI mastI mANI.....pacandrajI...7 jUna dazanI vahelI savAre, jhaLahaLato dIpa bujhAyo, bhaktonA mana maMdiramAM, ghero zoka timira chavAyo (2) sUNI vAto dehavilayanI, bhaktonI AMkhamAM pANI.....pacandrajI...8 lAkho raDatI'tI AMkho, AkraMda kare hara aMtara, duHkhadAyI cira virahanI, vyathA satAve niraMtara (2) AnaMda nathI jIvanamAM, sunakAra banI jiMdagAnI.....pacandrajI...9 'paMDita tapasvI zrI DuMgarasiMhajI svAmI jati satI ne jaina munivara, rAmadeva ane rAvaLa pIra . dhana dhana kaccha dharA tuja aMke, paga paga poDhyA pIra phakIra | kacchanI dharatInA vakhANa karatA kavi dulerAya kArANI kahe che ke kacchanI dharAne dhanyavAda che ke jenA kAraNe kaNe kaNamAM yatio, satIo, jaina munio, ane aneka pIra-phakIro paDyA che. arthAta e dharatImAMthI aneka saMto ane satIo pAke che. Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 zrI DuMgarasiMhajI svAmI kaccha jillAnA mundrA tAlukAnuM bharorA gAma, phakta 700 mANasonI janasaMkhyA dharAvatuM A gAma bIjA gAmothI kAMIka alaga tarI Ave che. zAsanodvAraka pUjya AcArya zrI ajarAmarajI svAmInI zraddhAvALA tyAM 125 ghara che jemAM hAlamAM khullA ghara phakta 15 che. ATalA nAnakaDA gAmamAMthI bhUtakALanA ane atyAranA maLIne 10 sAdhuo thayA che. te paNa badA deDhiyA gotranA. 13 mahAsatIjIo thayAM che. te badhA lIMbaDI saMpradAyamAM. paMDita tapasvI zrI DuMgarasiMhajI svAmIno janma paNa bhorArAnI pAvana bhUmimAM thayo hato. temanA pitAjInuM nAma rAyazI devazI deDhiyA ane mAtuzrInuM nAma devaIbAI hatuM. temanA moTA bhAInuM nAma vIrajIbhAI ane bahenanuM nAma nAnabAI hatuM. bahena nAnabAInA bhorArAnI bAjumAM sADAu gAme maNazI haradhorane tyAM lagna thayAM hatAM. tapasvIzrI DuMgarasiMhajI svAmIno janma vikrama saMvata 1966 nA bhAdaravA sudi bIjanA pavitra divase thayo hato. mAtA-pitAe temane khUba ja lADakoDathI ucheryA. pitAjI zrI rAyazIbhAInuM nAnI umaramAM avasAna thatAM gharanI javAbadArI banne bhAIonA zire AvI paDI. dezamAM rahI DuMgarazIbhAIe cAra dhoraNano abhyAsa karyo. tyArabAda muMbaI javAnuM thayuM. tyAM bhAyakhalAM AmaTI pADAmAM rahetA mAmA mulajI padamazInI pAse rahevAnuM thayuM. thoDA samaya bAda moTAbhAI vIrajI sAthe dukAna karela paraMtu moTAbhAI vIsa varSanI uMmare acAnaka avasAna pAmyA jethI DuMgarazIbhAI dimUDha banI gayA. pahelA pitAjInuM avasAna ane pachI bhAInuM avasAna A be nimittonA kAraNe temanuM mana saMsAra uparathI UThI gayuM. temane lAgyuM ke eka divasa badhAne Ama ja cAlyA javAnuM che. jatI vakhate pastAvo na thAya tethI mAre AtmAnuM kAma karI levuM che. bhagavAna mahAvIre uttarAdhyayana sUtranA dazamAM adhyayanamAM sAcuM kahyuM che ke - dumapattae paMDuyae jahA, nivaDuM rAigaNANa accae / evaM maNuyANa jIviyaM, samayaM goyama mA pamAyae // kusagge yaha osabiMdue, thovaM ciThuI laMbamANae / evaM maNuyANa jIviyaM, samayaM goyama mA pamAyae // bhAvArtha - vRkSa upara pILuM thayeluM pAMdaDuM samaya jatAM jema nIce paDI jAya tema mANasanuM AyuSya pUruM thaI jAya che mATe hai gautama ! samaya mAtrano pramAda na kara.. Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 309 kuzanA agrabhAga upara raheluM pANInuM biMdu jema thoDo ja samaya rahe che. pavanano jhapATo lAgatAM ke sUryanA kiraNo nIkaLatA jema kharI paDe che tevuM ja manuSyonuM jIvana che mATe he gautama ! samaya mAtrano pramAda na kara. pUrvabhavanA zubha saMskArothI nimitta prApta thatAM dIkSA levAnI bhAvanA jAgI jethI mAtuzrI saMvata 1983mAM dezamAM laI AvyA. pharIne muMbaI javAnuM thayuM ane dIkSA levAnI bhAvanA daDhatara banI. temanA kAkAI moTAbhAI vijapara bhArUbhAI temane dezamAM laI AvyA. AgamavizArada pU. AcArya zrI gulAbacandrajI svAmI, kavivarya. ma. zrI vIrajI svAmI, zatAvadhAnI paMDitarAja zrI ratnacandrajI svAmI Adi ThANAo samAghoghA birAjatA hatA. tyAM vijapara bhAI DuMgarazIbhAIne laI gayA ane gurudevano samAgama karAvyo. saMvata 1985nA kArataka vadamAM pUjyazrInA sAnidhyamAM rahI zatAvadhAnI mahArAja pAse abhyAsanI zaruAta karI. nAma pramANe ja guNa dharAvatA ratna samAna gurudevane prApta karI DuMgarazIbhAI potAnI jAtane bhAgyazALI mAnavA lAgyA. kharekhara pUrvanA mahAna puNyano udaya hoya to AvA sadguru maLe ane AvAM UMcA bhAva jAge. tethI ja kavie kahyuM che ke - sadguru aisA kijIe, jaisA pUnamakA cAMda | teja kare paNa tape nahi, vartAve AnaMda che. sadgurunI kRpAthI ane potAnA puruSArthathI prAraMbhathI ja abhyAsanI sArI pragati thavA lAgI. dIkSArthI avasthAnA cha mahinAmAM chakAyanA bola, nava tattva, cha ArA, laghu daMDaka, gatAgata, guNa sthAnaka, karma prakRti vagere mukhya mukhya 19 thokaDAM tathA zaizavaikAlikasUtranAM pAMca adhyayana moDhe karI lIdhA. taduparAMta sAmAyika-pratikramaNa, sAdhu vaMdanA, bhaktAmara vagere ghaNo abhyAsa karI lIdho. sadgurunA vacanane ziromAnya karI sAdhaka puruSArtha karavA lAge to saphaLatAnA zikhara sara karyA vinA rahe ja nahi. kharekhara gurukRpAnI tole duniyAnI koI siddhinuM mUlya nathI. saMvata 1985nA vaizAkha mahinAmAM lIMbaDI saMpradAyanA niyama mujaba dIkSAnI lekhita AjJApatrikA karavAmAM AvI ane utsAhabhera dIkSAnI taiyArIo thavA lAgI. te ja varSe jeTha suda-8ne zukravAre dIkSA nakkI thaI. Agama vizArada pUjya zrI gulAbacandrajI svAmI, kavivarya ma. zrI vIrajI svAmI, ma. zrI karazanajI svAmI, tapasvI zrI zivajI svAmI, bhArata ratna Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 zrI DuMgarasiMhajI svAmI zatAvadhAnI zrI ratnacandrajI svAmI Adi ghaNA sAdhujI tathA sAdhvIjInI hAjarImAM saMvata 198panA jeTha suda-8 zukravAre pUjaya zrI gulAbacandrajI svAmIe dIkSA ApI. ane paMDitarAja zrI ratnacandrajI svAmInA ziSya tarIke jAhera karyA. temanuM nAma DuMgarasiMhajI svAmI rAkhavAmAM AvyuM. kudaratI zubha saMketa kevo ke pUjaya gulAbacandrajI svAmI bhorArAnA, temanA ziSya paMDita zrI ratnacandrajI svAmI ya bhorArAnA ane temanA ziSya DuMgarasiMhajI svAmI paNa bhorArAnA. vaLI badhAnA gotra paNa eka ja daDhiyA. guru binu jJAna na Upaje, guru binuM mile na bhedA guru binuM saMzaya nA mITe , jaya jaya jaya gurudeva // gurudevanI kRpAthI abhyAsamAM sArI pragati thavA lAgI. gurudeva pAse tema ja paMDito pAse abhyAsamAM laghu siddhAnta kaumudI, siddhAnta kaumudI pUrvArdha, hitopadeza, paMcataMtra, hanumAna nATaka, dazakumAracaritra, raghuvaMza, kumArasaMbhava, naiSadha, bhaTTIkAvya, meghadUta, sAhItya darpaNa, kAvyaprakAza, kuvalayAnaMda kArikA, caMdraloka darzana samuccaya, zrutabodha tathA nyAyamAM tarkasaMgraha, muktAvali, pramANanaya tattvAlaka, syAdvAda maMjarI vagere granthono sAro abhyAsa karyo. te uparAMta sUtronuM vAMcana paNa sAruM karyuM. jJAnakriyAbhyAM mokssH|| jJAnopArjananI sAthe tapasyA paNa teozrI khUba ja karatA. saMvata 1985nA prathama cAturmAsa aMjAramAM 6 upavAsano thoka karyo, bIjA cAturmAsa vAMkAneramAM aThThAI karI. trIjA cAturmAsa morabImAM chaThThanA pAraNe cha8nI tapasyA tathA 15 upavAsano thoka karyo, pAraNe kasAIkhAnA baMdha rAkhavAmAM Avela. sArI rakamano phALo thayela ane paMDita zrI uttamacandrajI pustakabhaMDAranI sthApanA karavAmAM Avela. saMvata 1988 vAMkAnera cAturmAsamAM 19 upavAsano thoka karyo hato, eka divasa kasAIkhAnA baMdha rAkhavAmAM Avela. saM. 1989 jetapuranA cAturmAsamAM chakAI vagere chUTaka tapazcaryA karela. 1991nA amRtasaranA cAturmAsamAM mA khamaNanI tapazcaryA karela. te cAturmAsamAM sohanalAla jaina samitinI sthApanA ane 42 hajAranuM phaMDa karavAmAM Avela. gAmanA garIbone ATha divasa jamADavAmAM Avela. saM. 1993 dilhInA cAturmAsamAM aThThAI karI hatI. 1994 AgrAnA cAturmAsamAM 21 upavAsano thoka karela. tyAM Agama pracAraka samitinI sthApanA karavAmAM Avela. Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 311 saMvata 2001 amadAvAda cAturmAsamAM 34 upavAsano thoka karyo hato. tyAra pachInA varSomAM chaThTha, aThThama, colA, aThThAI Adi tapazcaryAo koI koI cAturmAsamAM karI hatI. Ama saMyamajIvana daramyAna temaNe vividha tapazcaryA karIne zAsananI zobhA vadhArI hatI. sAdhu to phiratA bhalA... A lokokti pramANe caritranAyakazrIe gurudeva zrI ratnacandrajI svAmI sAthe alvara vagere ghaNAM kSetromAM temaNe cAturmAsa karyA hatAM. saMvata 1989nA aitihAsika ajamera saMmelanamAM gurudevanI sAthe padhAryA hatA. gurudevanA svargavAsa pachI svataMtrapaNe kolhApura, thANA tathA muMbaI kSetromAM ghaNAM cAturmAsa karyA hatAM. gujarAta, saurASTra ane kacchamAM paNa sAro lAbha Apyo hato. paMDita tapasvI zrI DuMgarasiMhajI svAmI nirbhaya paNa khUba ja hatA. vihAra daramyAna temane ghaNA anubhavo thatAM. eka vakhata kolhApura tarapha jatAM eka ThekANe ThaMDIle gayA hatA. sAthe temanA vinIta ziSya narasiMhajI svAmI paNa hatA. rastAmAM eka khADAmAM vAgha beTho hato, temaNe narasiMha mahArAjane vAgha batAvyo ane kahyuM ke mArI pAchaLa cAlyo Ava. vAgha zAMtapaNe besI rahyo ane teozrI tyAMthI nirbhayatApUrvaka pasAra thaI gayA. eka vakhata eka citto temanI sAme dhasI Avyo hato paraMtu temaNe rajoharaNa AgaLa dharI dIdho jethI te citto tarata ja cAlyo gayo. AvI rIte temane ghaNA anubhavo thayA. ' saralatAnA sAkSAt avatAra) caritranAyakazrInI saralatA to bhAre prazaMsanIya, nAnA-moTA sahunI sAthe eka ja sarakho vyavahAra. teozrI mitabhASI paNa khUba ja hatA. jarUriyAta sivAya vadhAre kAMI paNa bolatA ja nahi. anya saMpradAyanA saMto paNa kahetA ke saralatA to DuMgarasiMhajI mahArAjanI ! temanuM bAhya vyaktitva khUba ja AMkarSaka hatuM, beThA hoya toya prabhAva paDe. gauravarNa, suDoLa zarIra tathA pramANopeta UMcAI vagerenA kAraNe prathama vAranA darzanathI ja AgaMtuka prabhAvita thayA vinA rahe nahi. Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 zrI navalacandrajI svAmI teozrInuM cAritra nirmaLa sphaTika jevuM zuddha hatuM. darzanArthI game te bahena hoya paraMtu teo UMcuM sarakhuMya jotA nahi. draSTimAM pavitratA, vANImAM madhuratA tathA vartanamAM sadAcArane kAraNe temano prabhAva sarvatra paDato hato. paMDitAInI sAthe sadAcArano sumeLa thAya to ja sAdhu jIvananI kiMmata che tethI to eka vidvAne kahyuM che ke - "Not education but character is man's greatest need and man's greatest safeguard. zikSaNa nahi paraMtu cAritra ja mANasanI moTAmAM moTI jarUriyAta ane moTAmAM moTo rakSaNakartA che. teozrInA zrImukhethI ghaNA bhAgyazALIoe dIkSA dhAraNa karI hatI. madhurakaMThI ma. zrI narasiMhajI svAmI, tapasvI ma. zrI lalitacandrajI svAmI tathA goMDala saMghANI saMghanA narendra muni tema ja viduSI mahA. damayaMtIbAI AryAjI tathA kalAvatIbAI AryAjI tathA prakhara prajJAzIla bA.bra. vinodinIbAI AjI, muMbaInA mahAsatIjI nirmaLAbAI AryAjI, sulocanAbAI AryAjI, sunaMdAbAI AryAjI tathA gItAbAI, vaMdanAbAI, prArthanAbAI, bhadrAbAI, jijJAsAbAI, vaizAlIbAI, smitAbAI, dinamaNibAI, pArasamaNibAI, mRgAvatIbAI vagere aneka mahAsatIjIonI temanA hAthe dIkSA thaI hatI. madhurakaMThI ma. zrI narasiMhajI svAmIe temanI khUba ja sevA karI hatI. teo saMvata 203panA mAgasara suda-9nA rAtre 10 vAgye lIMbaDImAM ja samAdhibhAve kALadharma pAmyA. pU. zrI narasiMhajI svAmI saMvata 2045nI sAlathI ajarAmara saMpradAyanA pUjayasAhebanuM pada zobhAvI rahyA che. paramakRpALu gItArtha gurudeva zrI navalacandrajI svAmI navasaMskAradAtAeM, navazaktipradAyakam / navanA tivAra, gujaM namASphayam - lekhaka bhAvArtha: (dharmanA) navIna saMskAra, ApanAra, nava zakti denAra tathA nUtana jAgRti pedA karanAra gurudevane namana karuM chuM. "Mother, father and Guru are the living Gods on this Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 313 earth." mAtA-pitA ane guru A pRthvI upara jIvatA deva samAna che. eka apekSAe gurudevano upakAra mAtA-pitA karatAM paNa vizeSa che kAraNa ke mAtApitA janma ApI lAlana-pAlana kare che, jayAre gurudeva ajJAna aMdhakAra dUra karI, sArA saMskAro ApI saMyamarUpI jIvana Ape che. paramopakArI paramavAtsalyadAtA sadgurudeva zrI navalacandrajI svAmInuM jIvana caritra mArI alpamati pramANe rajU karuM chuM. kacchanI kAmaNagArI dharA saMto ane satIothI suvikhyAta che. eka kavie kacchI bhASAmAM dhIMgI dharatInA yathArtha guNa gAyA che. dhIMgI dharatI kacchajI, dhIMgA vana vistAra . . dhIMgA munivara mahAtmA, dhIMgA koTa karAra / satIyuM ne zUrA beA, sAdhu-saMta-mahaMto tapIA tapa tape veA, eDA hate anaMta evI pavitra bhUmi kacchano eka vibhAga te vAgaDa. A vAgaDanA nAka samAna yAne pravezadvAra samAna bhacAu zahera khUba ja ramya che, uttarottara temAM dareka rIte pragati thaI rahI che, evA e zaheramAM bhadra pariNAmI nAthAbhAI nAmanA suzrAvaka rahetA hatA. temanA dharmapatnInuM nAma mINAbAI hatuM. (teo kakaravAnA deDhiyA sAmatabhAInA suputrI hatA.) zrI nAthAbhAI nirakSara hovA chatAM dharmapratye khUba ja zraddhAvALA hatA. teo navakAra mahAmaMtranuM smaraNa khUba ja karatA, tenuM kAraNa e mahAmaMtra upara emane athAga zraddhA hatI. nAthAbhAIne bIjA cAra bhAIo hatA - verazIbhAI, nAraNabhAI, bhAramalabhAI ne jIvaNabhAI. temanA pitAzrInuM nAma tejAbhAI kherAja ane mAtuzrInuM nAma rANIbAI hatuM. temanuM gotra zatrA hatuM. suzrAvaka zrI nAthAbhAI tathA suzrAvikA zrI mINAbAI zAMtipUrvaka premathI rahetAM hatAM. temano vyavasAya khetIvADIno hovAthI temane khetaro tathA vADIomAM vadhAre rahevAnuM thatuM. temanI navakAra mahAmaMtra uparanI atUTa zraddhAnA traNa prasaMgo jANavA jevA che. "japI le japI le navakAra vizvAsa karI (2)" te vakhate rAjAzAhInA samayamAM amaladAra varga ghaNA mANasone veThiyA tarIke kAma karavA bolAvatA ane potAnI pAse besADI rAkhatA. eka divasa Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 zrI navalacandrajI svAmI nAthAbhAIne paNa veThiyA tarIke amaladAroe bolAvelA ane eka jagyAe besADI rAkhela. te vakhate nAthAbhAIe navakAra mahAmaMtranuM smaraNa cAlu karyuM. teo kAyama potAnI sAthe khissAmAM mAlA rAkhatA hatA. tarata ja khissAmAMthI mALA kADhI pheravavA lAgyA. mALA pUrI thatAM pahelAM ja pANIthI bharela mATInI helamAM ekadama tirADa paDI ane helanA be vibhAga thayA. pANI badhuM DhoLAI gayuM. te drazya amaladAroe joyuM ane teone manamAM bhaya lAgyo ke A to kAMIka kImiyo bhaNe che tene choDI do. nahitara ApaNane herAna karaze. tethI emane tarata ja rajA ApI dIdhI. eka vakhata aMjArathI bhacAu gADAmAM AvatA varSARtu hovAthI cIraI gAmanI nadImAM pANI AvyuM. nadI UtaratAM be kAMThe pANI Avela jethI taNAI javAya tevI vikaTa sthitimAM paNa navakAra mahAmaMtranuM smaraNa karavAthI zAMtithI kinAre pahoMcI AvyA. teozrI hiMmatavAna ane dayALu svabhAvanA paNa hatA. eka divasa vADIe hatA tyAre kosa tUTI kUvAmAM paDyo. tene kADhavA mATe kUvAmAM utaravuM paDyuM. tyAM to kUvAmAM sAta sarpone joyA. te vakhate paNa hiMmata rAkhI navakAramaMtranuM smaraNa karI eka pachI eka ema sAteya sarpane kUvAmAMthI kADhyA ane bacAvyA. dhanya che temanI navakAramaMtra uparanI zraddhAne !!! Ama jIvanamAM jyAre jyAre teo ApattimAM AvatA tyAre tyAre mana vacana kAyAnI ekAgratAthI navakAranuM smaraNa karatA jethI AvelI muzkelIomAMthI pAra UtaratA. zrImad bhagavad gItAmAM kharuM ja kahyuM che ke - - bhAvArtha : zraddhAvAna AtmA ja jJAna prApta kare che tyAra pachI Indriyone saMyamamAM rAkhe che. jJAna prApta karIne te cira zAMtine arthAt zAzvata sukhane prApta kare che. zrI nAthAbhAI nirakSara hovA chatAM keTaluM jJAna meLavyuM te AgaLa vAMcavAthI khyAla Avaze. "puNyazALI AtmAnuM pAraNuM baMdhAyuM" vi.saM. 1973mAM aSADha sudi-13nA pavitra divase nAthAbhAInA dharmapatnI mINAbAIe eka puNyazALI putrane janma Apyo. "putranAM lakSaNa pAraNAmAM ane vahunA lakSaNa bAraNAmAM' A suvikhyAta kahevata pramANe putranA janmathI ja sulakSaNo dekhAtAM hatAM. tenuM tejasvI mUkhaDuM ja guNonI cADI khAtuM hatuM. nAthAbhAIne saMtatimAM A eka ja putra hovA chatAM 'eke hajArA' jevuM hatuM. lADakoDathI mAtA mINAbAI putranuM pAlana karI rahyA hatA. "dina dogunA, rAta Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 315 cogunA'"nI jema te bALaka vRddhi pAmI rahyuM hatuM. AnaMda ane zAMtipUrvaka divaso pasAra thaI rahyA hatA. "nAnuM kuTuMba sukhI kuTuMba'' jevuM hatuM paraMtu kAyama sukha, zAMti ane AnaMda rahe to saMsAra kone kahevAya ? "vAtsalyamayI mAtAnI vasamI vidAya' kudaratane A kuTuMbanuM sukha maMjura nahi hoya tema putra narapAlakumA2 be varSanA thayA tyAre acAnaka jIvaleNa bImArInA kAraNe mAtA mINAbAI avasAna pAmyA. pitA ane putra upara jANe aNadhArI Aphata AvI paDI ! nAthAbhAIne dharmapatnInA mRtyuthI vajraghAta jevo AdhAta lAgyo. putranI dazA paNa jala vinAnI mAchalI jevI thaI. paraMtu anubhavIonI gaNatarI pramANe dareka mahApuruSonI nAnI uMmaramAM AvI ja kAMIka ghaTanAo banelI hoya che ane emAMthI ja teo ghaDatara pAmI AgaLa vadhe che. eka hindI kavie sAcuM ja kahyuM che ke - nAthAbhAInA jIvanamAM dharmanA saMskAra hovAthI ArtadhyAnane dUra karyuM. saMsAranI asAratA samajAI. saMyoga tyAM viyoga e sanAtana satyano khyAla Avyo. putrane kyAMya ochuM na Ave tevI rIte rahevA lAgyA. anubhavIonA vacanAnusAra A prasaMga banyo emAM paNa 'kAMI zubha saMketa hato ja. kuTuMbIjanoe nAthAbhAIne pharIthI lagna karavAnI vAta karI paNa temaNe spaSTa InkAra karI dIdho.' dAdImA rANIbAI pautra narapAlanuM lAlana pAlana karavA lAgyAM. narapAlakumAra sAta varSanI uMmaranA thayA tyAre gAmaThI zALAmAM emane bhaNavA mATe besADyA. khaMtapUrvaka abhyAsa karatA narapAlakumAre be gujarAtI pAsa karI pachI bhaNavAnuM choDI dIdhuM. daza varSa pUrNa thaI gayA. agiyAramuM varSa cAlI rahyuM che. saMsAra sAgara tAravA jinavANI che naukA bhalI / jJAnI sukAnI maLyA vinA e nAva paNa tAre nahi II A kALamAM zuddha AtmajJAnI sukAnI bahu bahu dohyalA / muja puNyarAzi phaLyo aho sadguru sama nAvika maLyA II vi.saM. 1984nA poSa mahinAmAM pUjaya sAheba zrI gulAbacandrajI svAmI, kavivarya ma. zrI vIrajI svAmI, zatAvadhAnI paMDita zrI ratnacandrajI svAmI, zAMtamUrtizrI rUpacandrajI svAmI Adi ThANAo grAmAnugrAma vicaratA bhacAunI bhUmine pAvana karI. bhacAunA bhAgyazALI bhAviko temanAM vyAkhyAna-vANI, satsaMga vagereno sArI rIte lAbha levA lAgyA. Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 zrI navalacandrajI svAmI nAnakaDo bALa narapAla paNa gurumahArAjanA darzana karavA upAzrayamAM gayo. gurumahArAja pU. zrI gulAbacandrajI svAmIe tene vAtsalyabhAvathI nAma-ThAma vagere pUchayuM. pUjyazrIe pahelI ja vAra joI hIra pArakhI lIdhuM ke A bALaka bhaviSyamAM zAsanadIpaka thaze. bhAvimAM je mahApuruSa thavAnA che temanAM lakSaNa kyAreya DhaMkAyelA rahetAM nathI. bALapaNathI ja e saMskAro dekhAI Ave che. pUjyazrIe narapAlakumArane sAmAyika vagere zIkhavAnI preraNA ApI. narapAlakumAre tene jhIlI laI dhArmika abhyAsanI zarUAta karI. kavivarya ma. zrI vIrajI svAmI tathA bhAratabhUSaNa zrI ratnacandrajI svAmIe jyAre A bALakane joyo tyAre temanuM paNa dila TharyuM. narapAlakumAra paNa pUrvanA koI apUrva RNAnubaMdhanA kAraNe Akho divasa gurumahArAjanA sAnnidhyamAM rahevA lAgyA. gurudeva premathI vAcanA Ape ane narapAla vinayapUrvaka abhyAsa kare. pUjayazrInI bodhamaya amIvANInA kAraNe narapAlakumAra vairAgyanA raMge raMgAI gayA. temane saMsAranI asAratAno khyAla Avyo. potAnI be varSanI uMmara hatI. tyAre mAtA mINAbAI A phAnI duniyA choDI gayelA vagere drazyo najara sAme taravaravA lAgyA. upAdAna taiyAra thatAM nimitta maLI gayuM. sadguruvaranI kRpA prApta thaI. narapAlakumAre daDha nirNaya karyo ke mAre to pUjya sAheba zrI gulAbacandrajI svAmInA caraNa-kamaLamAM samarpita thaI javuM che arthAt emanI pAse saMyama aMgIkAra karavo che. gulAba phUla jevA komaLa ane evA ja suvAsita gurudeva potAne prApta thayA che ema mAnI potAnI jAtane bhAgyazALI mAnavA lAgyA. ghare AvIne pitAjIne vAta karI ke mAre kAyama mATe gurudevanA sAnnidhyamAM rahevuM che. emanI pAse dhArmika abhyAsa karavo che ane dIkSA levI che. saralardayI nAthAbhAIe jyAre A vAta sAMbhaLI tyAre pote khUba ja khuza thaI gayA ke huM to asAra saMsAramAM phasAI gayo paraMtu mArA ciraMjIvIne phakta daza ja varSanI uMmare AvA bhAva thayA che te enA parama bhAgyanI nizAnI che. mAre putrane saMyama letA aTakAvavo nathI. chatAM parIkSA karavA mATe kahyuM ke, "beTA! tArI bhAvanA bahu UMcI che paraMtu dIkSA levI sahelI che; pALavI kaThina che. saMyamI jIvanamAM keTalAM kono sAmano karavo paDe che - kezalucana, pAdavihAra, gocarI vagere kaSTadAyaka hoya che. vaLI tArI umara paNa nAnI che mATe hamaNAM ghare rahIne abhyAsa kara pachI ApaNe vicAra karIzuM." Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 317 A zabdo mAtra cakAsaNI karavA ja temaNe uccArelA paraMtu jene saMsAranA sukhanI kAMI paDI nathI tene saMyamanAM kaSTo DagAvI na zake. uttarAdhyayana sUtra adhyayana 19mA mRgAputre A ja zabdo uccAryA che. so veH kamapiyo, vacaM nahAvuM. TTa no nikhrivAsa, sthi vira vi Tuvara gAthA-44 bhAvArtha saMyamanA kaSTo samajAvatA evA mAtApitAne mRgAputre kahyuM ke, tame kaho cho te vAta sAcI paraMtu A lokanA sukhonI jene pipAsA nathI tenA mATe kAMI ja duSkara nathI. narapAlakumAre paNa AvA zabdo potAnI bhASAmAM rajU karyA ane kahyuM ke zUravIranA mATe kAMI duSkara nathI. Avo vIrocita javAba sAMbhaLI nAthAbhAIne lAgyuM ke putranI bhAvanA sAcI che, vairAgyamAM draDha che tethI gurumahArAjanI pAse dhArmika abhyAsa karavA tathA temanI sAthe vihAramAM javAnI anumati ApI. pUjaya sAheba zrI gulAbacandrajI svAmI Adi ThANAo bhacAuthI vihAra karI anukrame lAkaDiyA padhAryA. narapAlakumAre nAnI uMmare vihArano anubhava karyo. dhArmika abhyAsa vyavasthita rIte cAlI rahyo hato. lAkaDiyA saMghanI hArdika vinaMtinA kAraNe pUjyazrIe zeSakALamAM tyAM ja thoDA divasa rokAvAno nirNaya karyo hato. sArA kAmamAM vina ghaNAM" e ukti anusAra A bAju nAthAbhAInA najIkanA kuTuMbIjanone jyAre khabara paDI ke nAthAbhAIe potAnA ekanA eka suputrane guramahArAjanAM caraNomAM soMpI dIdho che ane dIkSAnI anumati ApI che tyAre mohavaza thaI te kuTuMbIjanoe nAthAbhAInI pAse AvIne Thapako Apyo ane kahyuM, "tuM to tadRna bhoLo che. ekanA eka dIkarAne dIkSAnI rajA ApI te moTI bhUla karI che, kAraNa ke A dIkaro ja tAro AdhArabhUta che. hajI kAMI bagaDI nathI gayuM dIkaro nAnI uMmarano che ane saMsArano anabhava zo? A to sAdhuoe bhoLavI dIdho che, pataMgiyo raMga che, dIkSA lIdhA pachI pALavI khUba kaThina che. mATe hajI kAMI bagaDI nathI gayuM. narapAla mahArAja sAheba sAthe lAkaDiyA che, ApaNe tyAM jaIe, ene samajAvIne pAcho laI AvIe." saraladilanA nAthAbhAI kuTuMbIjano sAthe sahamata thaI gayA ane temanI sAthe lAkaDiyA AvyA. pUjaya sAhebane vaMdanA karI badhA sAthe pUjyazrInI pAse beThA. nAthAbhAIe vAta karI ke meM utAvaLamAM narapAlane rajA ApI dIdhI paraMtu Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 zrI navalacandrajI svAmI hajI enI uMmara nAnI che, pachI moTo thAya tyAre bhale bhaNegaNe paNa hAlamAM ame ene teDI jaIzuM. kuTuMbIjanoe A vAtamAM potAno sUra purAvyo. pUjya sAheba samajI gayA ke kAcA kAnanA nAthAbhAIne jarUra kuTuMbIoe bharamAvyA che paraMtu narapALano vairAgya sAco haze to kyAMya nathI javAno, rajA vagara to rakhAya nahi. temaNe nAthAbhAIne kahyuM, "AvA kAryamAM tamAre, aMtarAya pADavI joIe nahi chatAM tamAruM mana na mAnatuM hoya to na2pAlane pUcho, enI zI IcchA che ?'' "huM to bhacAumAM nahi AvuM mArA tAta mAruM mana lAgyuM che saMyamamAM.'' nAthAbhAIe putrane teDavA AvyAnI vAta karI paraMtu bALake tarata ja bhacAu AvavAno InkAra karI dIdho. khUba samajAvyo chatAM bALaka ekano be na thayo, tethI baLajabarIthI teDI javA mATe taiyAra thayA. te vakhate lAkaDiyAno upAzraya enI cAlImAM u52 javA mATe je dAdaro hato enI bAjumAM narapAlakumAra beThelA. jyAre nAthAbhAI ane kuTuMbIjanoe parANe laI jaI TIMgAToLI karazuM evI bIka batAvI tyAre vIrakumAra narapAle dAdarAne dRDhapaNe pakaDI lIdho ane potAnA dRDha vairAgyanI pratIti karAvI. kuTuMbIjano jyAre vagara samajye kheMcAkheMca karavA lAgyA tyAre pUjya sAhebe temane samajAvyA ke bALakanI tamArI sAthe cAlavAnI IcchA nathI chatAM baLajabarIthI zA mATe laI javAnI koziza karo cho ? kaMIka to samajo, tamAro dIkaro kyAM kharAba mArge jAya che ? e je mArga levAno che te zreSTha che, mATe premathI ene rahevA do ane tame badhA dharmamAM citta joDo. pUjayazrInI madhura vANIthI kuTuMbIjano bodha pAmyA ane narapAlane rAjIkhuzIthI bhaNavAnI paravAnagI ApI. mahApuruSonI vANImAM kevI tAkAta hoya che te A prasaMga uparathI jANI zakAya che. narapAlakumAre eka varSamAM sAmAyika-pratikramaNa, thokaDAM vagereno sAro abhyAsa karI lIdho. barAbara eka varSa pachI vi.saM. 1985nA poSa mahinAmAM pUjyazrI Adi ThANAo bhacAu padhAryA tyAre lIMbaDI saMpradAyanA dhoraNa mujaba bhacAunA sthAnika AgevAnonI samakSa nAthAbhAIe narapAlane dIkSAnI maMjUrI ApI. Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 319 dIkSAnI maMjUrI ApyA pachI ghera jaIne nAthAbhAIe vicAra karyo ke kumaLA choDa jevA mArA ekanA eka putrane dIkSA levAnI rajA ApI to have mAre A saMsAramAM zA mATe rahevuM joIe ? temanA aMtaramAM A vicAro dRDha thavA lAgyA ke mAre A saMsAramAM rahevuM ja nathI. hmayanI sAcI bhAvanA haMmezA pUrNa thAya ja che, kharuM ja kahyuM che ke - "Hearts's earnest and pure desire is always fulfilled" dayanI tIvratama ane pavitra IcchA haMmezA pUrNa thAya che. saMyama levAnI vicAradhArA cAlI rahI hatI te ja vakhate zAntamUrti ma. zrI rUpacandrajI svAmI vahoravA mATe nAthAbhAInA ghare AvyA tyAre bodha Apyo ke have ekalA saMsAramAM rahevA karatAM sAdhujIvanamAM Avo. bApa - dIkarAnI joDI saMyamI jIvanamAM dIpI UThaze. vaLI tamArA AvavAthI ApaNe bhacAunA cAra ThANA thazuM. A zabdo sAMbhaLatAM ja pote karela vicAra pU. mahArAja sAhebane jaNAvyo ane upAzrayamAM AvI pUjya sAheba zrI gulAbacaMdrajI svAmIne potAnA aMtarano bhAva darzAvyo. pUjyazrIe jyAre temanI A bhAvanA jANI tyAre khUba ja khuza thayA ane sAthe rahIne abhyAsa karavAnI preraNA ApI. dazavaikAlika sUtranA cothA adhyayanamAM kahyuM che ke - pacchAvi te payAyA, khippaM gacchaMti amrbhvnnaaii| jesiM pio tavo saMjamo, ya khaMtI ca baMbhaceraM ca // bhAvArtha : jemane tapa, saMyama, kSamA, brahmacarya priya che tevA AtmAo kadAya pAchalI avasthAe mahAbhiniSkramaNanA mArge prayANa kare to teo zIdhra mokSane pAme, athavA karma bAkI rahe to svarga prApta kare che. pUjaya sAheba zrI Adi ThANAo bhacAuthI vihAra karIne anukrame caitra mAsamAM aMjAra padhAryA tyAre bhacAuthI zrI nAthAbhAIe aMjAra AvI abhyAsa zarU karyo. gRhastha jIvanamAM akSara jJAna bilakula na hatuM jethI kavivarya ma. zrI vIrajI svAmI pAse abhyAsa karavA lAgyA. divase akSarajJAna ane rAtre sAmAyika-pratikramaNa moDhe daI kavivarya ma. zrI temane bhaNAvavA lAgyA. cha mahinAmAM to akSaranI vAMcaNI ane sAmAyika-pratikramaNa zIkhI lIdhAM. sadgurunI kRpA ane potAno puruSArtha A be vastu hoya to kAMI azakya nathI. te varSanuM cAturmAsa pUjya sAheba zrI gulAbacandrajI svAmI Adi ThANAonuM bidaDA (kaccha)mAM hatuM. jyAre zatAvadhAnI ma. Adi ThANA aMjAra cAturmAsa hatA. tyAM kArataka vadamAM zatAvadhAnI ma. nA sAnidhyamAM bhacAuthI Avela nAthAbhAInA Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 zrI navalacandrajI svAmI vaDIla bhAIo vageree aMjAra saMghanI samakSa nAthAbhAIne dIkSAnI lekhita saMmati ApI. A tarapha pUjya sAheba zrI gulAbacandrajI svAmI, kavivarya ma. zrI virajI svAmI Adi ThANA-5 vidaDAnuM cAturmAsa pUrNa karI guMdAlA padhAryA tathA zatAvadhAnI ma. Adi ThANAo aMjAranuM cAturmAsa pUrNa karI guMdAlA padhAryA. tyAM pitA putrane dIkSA ApavAnuM nakkI karavAmAM AvyuM. guMdAlAmAM bIjA be bahenonI dIkSA hovAthI saMghamAM bhAre dhArmika utsAha vartAI rahyo hato. saM. 1986nA kArataka vada-9nA zAha patubhAI monAnI suputrI zrI dayAkuMvarabAI (hemakuMvarabAI)nI dIkSA thaI. mAgasara suda-1nA zAha mAvajI AsunA bahena zrI kSemakuMvarabAInI dIkSA thaI. dhanya dharA e guMdAlA gAmanI, dIkSA thaI tyAM kaliyuga rAmanI (2) saMgha caturvigha zobhAvanArA, viyoga amone nathI khamAto.... nAthAbhAI tathA narapAlakumAranI dIkSAnI taDAmAra taiyArIo thavA lAgI. aneka gAmonA bhAviko pitA-putranI dIkSA nihALavA upasthita thayA hatA. te sarvenuM suMdara Atithya zAha patubhAI monAbhAIe tathA zrI saMghe karela. pUjaya zrI gulAbacandrajI svAmI, kavivarya ma. zrI vIrajI svAmI, tapasvI ma. zrI zivajI svAmI, zatAvadhAnI paM. zrI ratnacandrajI svAmI, zAMtamUrti ma. zrI rUpacandrajI svAmI Adi ThANA-9 tathA mahAsatIjInA ghaNA ThANA upasthita thayA hatA. vi.saM. 1986, mAgAsara suda-3 budhavAranI savAre pitA-putranI mahAbhiniSkramaNa yAtrA zAha patubhAI monAbhAInA gharethI nIkaLI gAma bahAra jesala toralanI jagyA pAse vaDa nIce pahoMcI. hakaDeThaThTha medanI hatI. vAtAvaraNa bhAre ullAsamaya hatuM, tyAre pUjya sAhebanI AjJAthI paMDitarAja zrI ratnacandrajI svAmIe 11 vAgye dIkSAmaMtra pradAna karyuM. zrI nAthAbhAInuM nAma nAgajI svAmI tathA narapAlakumAranuM nAma navalacandrajI svAmI rAkhI, pUjya sAheba zrI gulAbacandrajI svAmInA ziSyo tarIke jAhare karyA. temanI vaDI dIkSA bhorArAmAM thayela. gulAba-vIranA naMdana vanamAM, sadguNa siMcyA muni jIvanamAM (2) sumana banIne surabhi denArA, viyoga amone nathI khamAto.... Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA "Adarza ziSya' je zistamAM rahe tenuM nAma ziSya, gurunI AjJAnuM pAlana kare tenuM nAma ziSya, gurunI AMkhanA IzAre cAle tenuM nAma ziSya. AvA guNothI yukta ziSya avazya gurunI kRpA prApta karI zake. 321 saMyama aMgIkAra karyA pachI navadIkSita muni zrI navalacandrajI svAmIe potAnuM samasta jIvana gurudevanA zaraNe samarpita karI dIdhuM. "ANAe dhammo'' ane "ANAe tavo" A be mahAvAkyone AtmasAt karI lIdhAM. pU. gurudeva tathA vaDIla saMtonI sevA vaiyAvacca sAthe abhyAsamAM AgaLa vadhavA lAgyA. dIkSita thayA tyAre nAgajI svAmInI uMmara 50 varSanI hatI paraMtu navalacandrajI svAmInI uMmara to phakta 12 ja varSanI hatI. A bAlamunine joI loko dhanyatA anubhavatA. temanA mukhamAMthI sahaja zabdo sarI paDatA, dhanya che A munine ! zuM emano tyAga !! jema anAthI munine joI zreNika mahArAjanA mukhamAMthI zabdo sarI paDelAbhAvArtha : zuM A muninuM rUpa che ! zuM AryanI saumyatA che !! zuM AnI kSamA ane nirlobhatA che !!! tathA bhogo tarapha zuM AmanI aruci che !!! dhanya che AvA mahAna tyAgI AtmAone ! kUMcI rUpe tattva mane, kAnamAM kIdhuM re (2) pIyuSa gaNI turata tene, premathI pIdhuM re... zAMti mATe sadgurunuM zaraNuM... pUjya sAheba zrI gulAbacandrajI svAmI apUrva vAtsalyabhAvathI bAlamunine abhyAsa karAvI rahyA hatA. munizrI paNa khaMtathI vinayapUrvaka vidyAgrahaNa karatA hatA. jyAM pAtratA hoya, namratA hoya tyAM jJAnadAtAne jJAna ApavAmAM apUrva AnaMda Ave. ahIM to Adarza guru ane Adarza ziSyanI joDI hatI pachI pUchavAnuM ja zuM hoya ? eka vidvAne bahu suMdara kahyuM che ke "Grace of the Guru and faith of the disciple leads to salvation" arthAt gurunI kRpA ane ziSyanI zraddhA mokSamAM laI jAya che. thoDA samayamAM dazavaikAlika, uttarAdhyayana vagere sUtro kaMThastha karI lIdhAM. gurudeva pAsethI zAstranI dhAraNAo, jaina ItihAsanI tema ja purANI paraMparAno bahoLo anubhava prApta karI lIdho. saMyamI jIvananuM sAruM ghaDatara thavA lAgyuM. anubhavIoe gurune kArIgaranI upamA ApI che. Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 zrI navalacandrajI svAmI guru kArIgara sArIkhA, TAMke vacana prahAra? paththaranI pratimA kare, pUjA lahe apAra ! guru prajApati sArIkhA, ghaTa ghaTa kADhe khoTA bhItarathI rakSaNa kare, upara lagAve coTa | AvA duhAo ane bodhadAyaka padone caritra nAyake skrayastha karelA. potAnA ziSyone AvA duhAo zIkhavatA, jenI asara ziSyo upara sArI thatI. dhArmika abhyAsa pUro karyA pachI saMskRta vyAkaraNa, nyAya vagere zIkhavAnI zarUAta karI. vyAkaraNamAM DaoN. Ara. ke. bhAMDArakaranI be bUka, siddhAnta candrikA vagereno abhyAsa karyo. nyAyamAM tarka saMgraha, muktAvali, pramANanaya, syAdvAda maMjarI vagereno abhyAsa karyo, paMcakAvya, chaMda, alaMkAra bhaNyA tathA jayotiSano paNa sAro anubhava prApta karyo. AkAza maMDaLanuM jJAna paNa sAruM prApta karyuM. cAturmAsa daramyAna saMskRtano abhyAsa karatA kAraNa ke cAra mahinA pUratA paMDito maLatA. zeSakALanA ATha mahinAmAM vihAra vagerenA kAraNe AgamonI vAMcaNI karatA. Agama vizArada gurudeve AgamonI AmnAyo dharAvI. lagabhaga badhAM sUtronI vAcanA gurugamathI lIdhI. zAstronA nicoDarUpa athavA mAkhaNarUpa jene kahI zakAya evA thokaDAono talasparzI abhyAsa karyo jethI "tattvajJa" evuM vizeSaNa prApta karyuM. mAtra 19 varSanI uMmare vyAkhyAna ApavAno prAraMbha karyo. dhIme dhIme emAM sArI nipuNatA prApta karI lIdhI. gurudeva gulAbacandrajI svAmIthI mAMDIne badhA saMtonI temaNe apUrva kRpA prApta karI hatI, kAraNa ke temanA jIvanamAM vinaya, vaiyAvacca, namratA, saralatA, nirlobhatA jevA sadguNo svabhAvasiddha hatA. AvAM mahAna sadguNonA kAraNe anya saMpradAyanA saMto tema ja zrAvako temane khUba ja cAhatA ane badhAnA mukhamAMthI eka sarakhA zabdo sarI paDatA, "kharekhara navalacandrajI mahArAja eTale navalacandrajI ma. ! zuM emanI namratA ! zuM emanI saraLatA ! zuM emanI AtmIyatA ane zuM emanI vizALadraSTi ane udAratA!!" jagatane bAMdhanArAo, prathama bistara banI jAjo, to tamArA e ja baMdhanamAM, jagata AvIne baMdhAze. arthAta jeNe jagatane potAnA hRdayamAM bAMdhavuM che teNe pahelAM bistaranI jema khullA thaI javuM paDe che, pachI jagata enA ja baMdhanamAM baMdhAya che. vase guskule niccaM / haMmezA gurukulamAM rahevuM joIe. A mahAvAkyAnusAra dIkSita thayA pachI Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 323 lagAtAra 22 varSa gurudevanA sAnnidhyamAM rahI bahoLo anubhava meLavyo. gurudevanI sevAno lAbha laI pote apUrva gurukRpA prApta karI hatI. jene gurukRpA maLI tene badhuM ja maLI gayuM. jene gurukRpA nathI maLI tene kAMI nathI maLyuM. gurukRpA vinA sAdhaka sAdhanA mArge AgaLa vadhI zakato nathI. gurukRpA vinA prasiddhi meLavI zakAya paNa siddhi maLatI nathI. sadgurunI kRpA prApta karanAra sAdhaka dhanya thaI jAya, kRtakRtya thaI jAya aMte mokSanAM zAzvata sukho paNa prApta kare che. pUjya AcArya zrI gulAbacandrajI svAmI chellAM pAMca varSa lIMbaDI sthiravAsa hatA tyAre temanI khUba ja sevA karI hatI. najare jonArA kahetA hatA ke kharekhara dhanyavAda che navalacandrajI svAmIne ke jeo potAnA gurudevanI sevA jarA paNa dugaMchA rAkhyA vagara karatA. sadgurunI sevAnI taka maLavI te apUrva bhAgyanI nizAnI kahevAya. pUjya sAheba zrI gulAbacandrajI svAmI pAse je gupta AmnAyo hatI te pU. gurudeva zrI navalacandrajI svAmIne dharAvI eka supAtratama ziSyane te ApavA badala parama saMtoSa anubhavyo. "Adarza guru" (vasaMtatilakA) gambhIra dhIra zuci sAkSara namramUrtiH / zrI vItarAgasugurU hRdaye dadhAnaH / zAntaH kSamI sahRdayI samatAvibhUtiH // zrI sadagururnavalacandra iti prasiddhaH // lekhaka bhAvArtha : gaMbhIra, dhIra, pavitra, vidvAna, namramUrti, deva-guru-dharmane hRdayamAM dharanAra, zAnta, kSamAvAna, sahRdayathI, samatA vibhUti vagere sadguNothI sadgurudeva zrI navalacandrajI svAmI prasidhdha hatA. - je Adarza ziSya hoya te ja Adarza gurU banI zake che. gurU banavuM e kAMI ramata vAta nathI. saMyamaniSTha AtmA tathA gurUbhakta AtmA ja Adarza gurU banI zake che. pU. AcArya zrI gulAbacandrajI svAmInA adRzya AzIrvAda tathA parokSa kRpA varasatI hoya pachI navalagurUmAM kacAza kayAMthI rahe. teozrI Adarza gurUnA badhA guNothI yukta hatA. AjanA kALamAM AvA gurU maLavA muzkela che. tethI ja to kahyuM che ke "sadgurUnI prApti thavI durlabha che.'' ziSyone saMyamamAM dRDha ka2vAnI ane dareka bAbatamAM kunehathI kAma karAvavAnI temanAmAM apUrva kaLA hatI. gurU tarIkenI potAnI javAbadArI temaNe chelle sudhI Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 zrI navalacandrajI svAmI eka sarakhI rIte vahana karI ane dareka ziSyanA hRdayamAM AgavuM sthAna prApta karyuM. temaNe 'samadarzI' vizeSaNane sArthaka karyuM hatuM. AvA mahAna gurUnI kayA zabdomAM stuti karavI te ja samajAtuM nathI. temanAmAM mAtA jevuM vAtsalya ane mamatA hatAM, pitA jevo prema hato, bhAI jevo sneha hato. TUMkamAM gurU tarIkenA badhA sadguNo temanA jIvanamAM jovA maLatA. gururmAtA gurutrAtA, gururbhrAtA guruH pitA / guru zAnti kRpAdAtA, tasmai zrI gurave namaH // - lekhaka bhAvArtha : guru mAtA che, trAtA che, pitA che, zAntidAtA che, kRpAdAtA che, TUMkamAM gurUdeva ja sarvasva che, te sadgurUne bhAvapUrvaka namaskAra. saune vahAlA sadgurUdeva pUjya gurUdeva zrI navalacandrajI svAmI jemanA paricayamAM AvatA temanA priyapAtra banI jatA.darekanA hRdayamAM sthAna prApta karatA. eka vakhata zAnta mUrti ma. zrI rUpacandrajI svAmI tathA pU. gurUdeva zrI navalacandrajI svAmI Adi ThANAo boTAda tarapha padhArelA. te vakhate boTAda saMpradAyanA AcArya hatA pUNya pratApI zrI mANekacaMdajI svAmI. teo ziSya parivAra sahita boTAdamAM birAjatA hatA. pUjya zrI Adi ThANAonI saralatA tathA namratAthI pU. zrI mANekacaMdajI svAmI khUba ja prabhAvita thayA. phakta be ja divasa rahevAnA hatA tenA badale pUjyazrIe temane Agraha karI aDhAra divasa rokyA. eTaluM ja nahi paNa pUjyazrIne gurUdeva zrI navalacandrajI svAmImAM khUba ja pAtratA dekhAI tethI pote dhArela amuka AmnAyo tathA AkAza maMDaLa vagerenuM jJAna premathI karAvyuM ane zubhAzIrvAda ApyA. Aje paNa anya saMpradAyanA saMtonuM milana thAya ane pU. gurUdeva vize vAtacIta nIkaLe tyAre ghaNA saMtonA zrI mukhethI evA udgAro nIkaLe ke, "tamArA gurUdeva navalacandrajI svAmI khUba ja vyavahArakuzaLa hatA. temanI udAratA ane vizALatA prazaMsanIya hatI. teo sthitaprajJa hatA. emanI lAgaNI ane premabhAva aMtaranA hatA. dekhAva na hato. temanAmAM jarAya kRtrimatA na hatI' AvA zabdo saMtonA moDhe sAMbhaLIe tyAre dhanyatAno anubhava thAya ke gurU to AvA ja hojo . sALuM mo taharU pasaMsamAM / (daza. 7) saMtonA prazaMsApAtra bane che. koI paNa saMpradAyamAM kAMI gUMcavADo Ubho thAya, koI jaTila prazno upasthita thAya tyAre te te saMpradAyanA javAbadAra saMto pUjya gurUdeva zrI navalacandrajI svAmIno Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 325 A che aNagAra amArA abhiprAya pUchAve ane mAnya paNa rAkhe. dareka saMta tathA zrAvakanA manamAM evI chApa ke teo je nyAya Apaze te taTastha buddhithI Apaze, kayAreya eka pakSIya nirNaya nahi le. koI saMghomAM vibhAjana thayuM hoya, pakSa paDI gayA hoya to saMghanA AgevAno emanI salAha le, teo be pakSane zAMti thAya tevuM samAdhAna karI Ape. samatAmUrti sadagurUdeva duSama evA paMcamakALamAM amuka AtmAe kaSAyo upara saMpUrNa vijaya meLavyo che ema to na ja kahI zakAya paraMtu gauravanI sAthe eTaluM to jarUra kahevuM paDaze ke gurUdeve kaSAyone sArA pramANamAM pAtaLA pADayA hatA. game te vyakti krodhathI dhamadhamatI Ave chatAM pote kyAreya krodhanA AvezamAM na Ave eTaluM ja nahi paNa pote hasatA hoya tethI sAmI vyakti ApoApa zAMta thaI jAya. temano e ja upadeza hato ke - sAmo thAya agni to ApaNe thavuM pANI, A eka ja che prabhu vIranI vANI, AvA samatAzIla gurUdeva pAse je Ave te zAMta thaI ja jAya. potAnA krodha badala bhAre pastAvo kare. tethI to koI vidvAne saMtanI vyAkhyA karI che ke, "jenI pAse zAMti prApta thAya tenuM nAma saMta." athavA "saMtane choDe te saMta." AvA saMta thavA mATe khUba ja puruSArtha karavo paDe. kaSAyone dUra karavA e kAMI ramata vAta nathI. 'vinaya ane namratAnI mUrtisamA sadgurUdeva pUjaya gurUdevamAM namratA paNa bhArobhAra. pote saMghADAnuM tathA saMpradAyanuM netRtva karatA hatA chatAM mAna ane moTAInuM nAma nahi. pAMca varSano bALaka paNa emanI sAthe khullA dilathI vAta karI zake. vAne vAtmA vipi viduSa: gAyane nayaneza: bALakanI sAthe bALaka jevA, vidvAnanI sAthe vidvAna jevA, gAyakanI sAthe gAyaka jevA, Ama darekanI sAthe namratAthI vAta kare tethI badhA emanI pAse AvI dilane kholI zakatA. AjanA yugamAM thoDuM jJAna Ave to paNa ahaMkAra AvI jAya evAoe pU. gurUdevanA jIvanamAMthI bodha levo che. 'saralatAnI saravANIsamA sadgurUdeva pU. gurUdevamAM saralatA paNa khUba ja. te saralatA kRtrima nahi paraMtu Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 zrI navalacandrajI svAmI svabhAvasiddha. mahApuruSonI uMmara jema vadhatI jAya tema temanI saralatA paNa vadhe, jayAre alpa AtmAo jema jema vayamAM vadhatA jAya tema tema vakratA paNa vadhe. kavie sarasa kahyuM che ke - manasya vacasya , karmaNyeka mahAtmanAm / manasyanyad vacasyanyad karmaNyanyad duraatmnaam|| arthAt mahApuruSonA manamAM je hoya che te vacanamAM Ave che ane te pramANe emanI kriyA hoya che jyAre durAtmAonA manamAM eka hoya, vANImAM bIjuM hoya ane AcaraNamAM trIjuM hoya. jyAM sudhI mana-vacana-kAyAmAM ekarUpatA na Ave tyAM sudhI saralatA na Ave ane saralatA vinA siddhi na maLe. bALaka badhAne priya lAge che kAraNa ke enAmAM saralatA hoya. "Equality in mind, talk and heart makes the child lovable." pU. gurUdevamAM AvI saralatA hovAthI badhAne priya lAgatA. jaiina ItihAsanA prakharajJAtA sarUdeva jene ItihAsanA paMDita pUrA, saMyama-zIlamAM nahi adhUrA (2) kalyANa keDI kaMDAranArA, viyoga amone nathI khamAto... pUjya gurUdeva zrI navalacandrajI svAmI jaina ItihAsanA prakhara jANakAra hatA. lIMbaDI saMpradAyanI paTTAvali temaNe mahArAja zrI nAgajI svAmInA jIvanacaritramAM ApI che te vAMcavA jevI che. taduparAMta temaNe lIMbaDI saMpradAyanA sAdhuonuM munidruma tathA sAdhvIjIone AryAjI kalpadruma vyavasthita taiyAra karAvIne gAmogAmanA sthAnakomAM bheTa apAvyA che tenA uparathI ApaNe ghaNI mAhitI maLI zake che. purANI paraMparAnA khulAsA temanI pAse vyavasthita thatA. saMyamanuM 49 varSanuM suvizuddha pAlana karI saMyamI jIvanane bhAre dIpAvyuM hatuM. ziSyone bhaNAvavAnI paNa temaNe ghaNI ja hoMza. khAsa paMDito rAkhIne ziSyone varSo sudhI bhaNAvatA ane AgaLa vadhAratA. temaNe amuka pustakonuM lekhana tathA saMpAdana paNa karyuM che tenAM nAma nIce pramANe che. (1) pUjaya zrI gulAba-vIra jIvanacaritra (2) bhadra svabhAvI ma.zrI nAgajI svAmInuM jIvana darzana tathA lI. saM. nI paTTAvali (3) jina stotrAdi saMgraha (4) sAmAyika-pratikramaNa-sArtha (pa) jinAdi stuti saMgraha (6) AcArAMga sUtra tathA Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 327 dazavaikAlika sUtra (7) sUyagaDAMga sUtra prathama skaMdha (8) unnata gRhasthAzramano saraLa mArga (9) prAtaH smaraNa pATha parama vAtsalyadAtA sadgurUdeva lalATe cAritra AbhA nIrakhatI, AMkho sadA ye amI nItaratI (2) hasatuM mukhAraviMda kAmaNagArA, viyoga amone nathI khamAto... cAritra saMpanna munirAjonuM teja mukha upara camakyA vinA rahe nahi. pUjya gurUdevamAM kudaratI zarIra sauSThava ane lAvaNyanI sAthe cAritranuM teja bhaLatA vyaktittva dIpI UThatuM hatuM. temanI AMkhomAMthI to jANe amI-amRta ja nItaryA kare. mukhAraviMda upara kAyama smita ane prasannatA hoya tethI darzanArthI temanA darzana karI dhanyatAno anubhava karatA. temanA vAtsalyanI to koI sImA na hatI. emanI pAse jyAre jyAre besavAnuM thAya tyAre vAtsalyathI bhIMjavI de. bhUla thaI hoya to kahe bAlArAjA che, pharIne nahi kare, hAtha pheravIne zikhAmaNa Ape. paroDhiye jagADe tyAre premathI kapALe komaLa hAtha pheravI navakAra maMtra saMbhaLAve. adhyayana karAvatA temaja dareka pravRttimAM vAtsalya bhAva to eka sarakho nItarato ja hoya. Adarza kAryavAhaka tarIke pU. gurUdeva gurU amArA guNIyala jJAnI, saMgha sakaLanA hatA sukAnI (2) jaina zAsananA divya sitArA, viyoga amone nathI khamAto... vi.saM. 2025 nA caitra vada-9 nA pUjya sAheba zrI rUpacandrajI svAmI lIMbaDI moTA saMpradAyanI gAdI para birAjamAna thayA. tyArabAda saM. 2028, bIjA vaizAkha suda-13 gurUvAre sAdhu saMmelanamAM caturvidha saMghanI hAjarImAM vidhisara AcAryapadanI pacheDI oDhADavAmAM AvI. tyArathI pUjyazrInI vRddhAvasthAnA kAraNe te AcArya pada mahotsavamAM pU. gurUdeva zrI navalacandrajI svAmIne kAryavAhaka tarIke nImavAmAM AvyA. teo zrI pUjya AcArya sAhebanA jamaNA hAtha samAna hatA. aMtevAsI AjJA dharIne zikhAmaNa letA prasanna karIne (2) pUjya sAhebanA prANa AdhArA, viyoga amone nathI khamAto... dIkSita thayA tyArathI 50 varSa sudhI pUjya sAhebanI sAthe rahyA. banne bhacAunI virala vibhUtio. banne vacce pitA-putra jevo prema. pUjya sAheba Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 zrI navalacandrajI svAmI ghaNIvAra bolAve, navalacandrajI ! gurUdeva pravRttimAM hoya ane sAMbhaLe nahi to premathI pUjyazrI kahe navala, ! momAyo sAMbhaLato nathI. tyAre gurUdeva hasIne premathI javAba Ape, "pUja mahArAja Avyo." banne mahApuruSono madhura saMvAda sAMbhaLavo e paNa jIvanano eka lhAvo hato. tyAre bhAre prasannatAno anubhava thato. pU. gurUdevanA hAthamAM kAryavAhaka tarIkenI javAbadArI AvyA pachI teo zistapUrvaka saMpradAyanuM saMcAlana karavA lAgyA. bahoLo anubhava, Tharela buddhi, niSkalaMka cAritra, niSpakSapAtI valaNa tathA saumya svabhAva vagerenA kAraNe kAryavAhaka tarIke teo khUba ja jhaLakI UThyA hatA. temanA saMcAlanathI sarvene saMtoSa hato. caturvidha saMghamAM zAMti hatI. kyAreka moTo saMpradAya hovAnA kAraNe matabhedo UbhA thAya paraMtu teo sArI rIte samAdhAna karI ApatA. - pUjya gurUdevazrI zistanA khUba ja AgrahI hatA. koI paNa saMta ke satInuM vartana ayogya lAge to pahelA temane premathI samajAvatA, na mAne to saheja kaDaka bhASAmAM kahe, chatAM na mAne to zAstrAjJA mujaba tathA saMpradAyanI samAcArI pramANe kaDaka nirNaya letA acakAtA nahi. AvA mahApuruSo mATe kahevAyuM che ke vajrAdapi kaThorANi, mRdUni kusumAdapi / lokottarANAM cetAMsi, ko nu vijJAtumarhati // bhAvArtha : mahApuruSonA cittane jANavA koNa samartha che ke teo jarUrI bAbatomAM vajathI paNa kaThora hoya che ane phUlathI paNa komaLa hoya che. emanuM dila to phUla jevuM komaLa ja hoya che. svabhAvathI teo sarala, komaLa ane dayALu hoya che. paraMtu zAsananA hita mATe saMpradAyanA zista mATe kyAreka kaDaka paNa thavuM paDe che. AvA zistanA AgrahI zuddha saMyamI saMto sAMpratakALe vidyamAna hoya to ja aMdhAdhuMdhI ke geravyavasthA dekhAya che te kyAMya jovA na maLe. AvA saMtAnI khoTa paLe paLe sAlyA kare te sahaja che. (sAdhanAzIla sadgurUdeva pU. gurUdeva zrI haMmezA zAstranI gAthAono svAdhyAya karatA. rAtre jyAre UThIe tyAre mALA emanA hAthamAM hoya, ghaNIvAra sudhI ekAgra citte pheravatAM pheravatAM emAM lIna banI jatA. pratikramaNa vagere kriyAmAM khUba ja jAgRta rahetA. zAstrano svAdhyAya karavA mATe teo haMmezA preraNA ApatA. potAnI pAse besADI Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 329 gAthAo, thokaDAo vagere pheravAve ane saMyamI jIvanamAM pragati kema thAya tenI zikhAmaNa haMmezA ApatA. eka upavAsathI karI aThThAI sudhInA thokanI tapazcaryA, chamAsI tapa, comAsI tapa, jJAnapaMcamI tapa vagere nAnI moTI ghaNI tapasyA temaNe karI hatI. chellAM sADA traNa varSa ekAMtara ekAsaNA karatA hatA. vihAra moTo hoya ke nAdurasta tabiyata hoya tyAre teo uparAuparI traNa TAIma AhAra karatA nahi. Ama jJAna-darzanacAritra-tapanI ArAdhanAmAM temaNe sArI pragati karI hatI. 'nirbhayatAnA namUnA navalacandrajI svAmI pU. gurUdeva zrI nirbhayatAnA namUnA hatA. saM. 2033nA bhacAucAturmAsamAM eka vAra sarpa emanA page vIMTaLAI gayo chatAM teozrI DaryA nahi, navakAra maMtranuM smaraNa karyuM. sarpa karaDayA vinA nIce UtarIne cAlyo gayo. AvA to ghaNA prasaMgo emanA jIvanamAM banatA. saM. 2012 nA bhacAu cAturmAsamAM dharatIkaMpa thayo tyAre zrAvako pauSadha karI upAzrayamAM pratikramaNa pachI jJAna carcA karI rahyA hatA tyAre gurUdeve temane navakAra maMtranuM smaraNa karavA sUcanA ApI hatI. jarA vAramAM vighna TaLI gayuM. virala vibhUtine vacanasiddhi varI) asabhdiH zapathenokta, jale likhitamakSaram / sadbhistu lIlayA prokta, zilAlikhitamakSaram / artha: asapuruSo vaDe sogaMda khAIne kahevAyuM hoya to paNa te pANI upara lakhelA akSara samAna hoya che, jyAre saMto vaDe sahaja rIte bolAI gayelA zabdo zilAlekha jevA banI jAya che. A zlokanA marmArthane akSaraza: satya sAbita karato A rahyo te lekha, je vAMcyA pachI pU. gurudeva upara bhArobhAra sadbhAva thayA vinA nahi rahe. anubhavInA potAnA zabdomAM - 'eka avismaraNIya aNamola dhanya prasaMga | (sva. 5. ratna pa. pU. prAtaHsmaraNIya zrI navalacandrajI svAmI sAtheno mArA jIvanano eka avismaraNIya prasaMga rajU karuM chuM. saM. 2033 8i. zrAvaNa vada-8 tA. 6-9-1977 bhacAu-kaccha). Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 zrI navalacandrajI svAmI jayaMtIbhAI gAMdhI sudAmaDAvALA (hAla surendranagara) saMdhyA hajI DhaLI nahotI. bhacAu esa. TI. basa DepomAM niyata pleTaphorma para basa AvI UbhI rahI. huM nIce UtarI sIdho upAzraye pahoMcI gayo. pU. AcArya deva zrI rUpacandrajI svAmI, paM. ratna ma. zrI navalacandrajI svAmI tema ja anya laghu saMtone vaMdanA karI sukhazAtA pUchIne beTho. sudAmaDA zrI saMghe kacchamAM birAjatAM lIH saM. nA saMta-satIjIonAM darzana dIdAra aMge ane anya darzanIya sthaLonI mulAkAtanA hetuthI eka darzanayAtrA samUhapravAsa kAryakramanuM Ayojana kareluM. kaccha pradezanA ame lagabhaga ajANa jethI kyAMthI kyAM javuM, kayAM rAtri nivAsa karavo, kyAM bhojana levuM vagere kAryakramanI goThavaNa mATe salAhasUcana yAne rUparekhA meLavavAnuM kArya mane soMpAyuM jethI uparokta prayojana pU. gurudeva samakSa meM rajU karyuM ane lAInadorI mATe pUjayazrIne vinaMtI karI. yaMtIbhAI ! tamArA AgamananuM prayojana samajI gayo chuM. tame dUrathI Avo cho. pravAsano thAka svAbhAvika hoya, thoDIvAra vizrAma lyo. huM tamane saMpUrNa rUparekhA ApIza." 5. ratna gurudeva zrI navalacandrajI svAmIe madhura zabdothI mane protsAhita karatAM kahyuM. daramyAna anya zrAvako paNa AvyA. sarva Agantukone saraLatA, udAratA ane prasannatA vaDe zItalIbhUta yAne prabhAvita karatA hatA. chevaTe pravAsa aMgenI vigatavAra tamAma rUparekhA mane teozrI pAsethI maLI gaI. sAMjanuM bhojana laI pratikramaNa mATe sau upAzrayamAM AvyA. pU. gurUdevanA prema-lAgaNI ane vAtsalyanA jAduthI aMjAI gayA hoya tema nAnAM nAnAM bhulakAMo paNa haMmezA pratikramaNa karavA AvatAM tyAM meM joyA. pratikramaNa samApta thayA pachI stavana, bhajana, vArtAlApa, tattvacarcA vagerenI rasalhANathI sau AnaMda vibhora banyA. vAtAvaraNa jANe ApoApa AhlAdaka-svargIya banI gayuM. ghaDiyALamAM dazanA DaMkA paDyA. sau suvAnI taiyArI karavA lAgyA. mArI pathArI taiyAra hatI. pathArImAM besI huM mALA-jApa karato hato. acAnaka bahAra daravAjAnI sAMkaLa khakhaDI ane eka ladhu saMte dvArA kholyuM. "sudAmaDAvALA yaMtIbhAI ahIM che ?" AganukanA avAjamAM khUba ghabharATa hato. huM avAja pArakhI gayo. te mAro bhatrIjo nItina hato. "Ava bhAI Ava. ekAeka kema AvavuM paDyuM?" "bApujI ! muMbaIthI TUMkakola che. praphullabhAI (mAro moTo putra) ekadama sIrIyasa che. tamane jaladI bolAve che." nItina ekI zvAse bolI gayo. Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 331 putrarAganA kAraNe samAcAra maLatAM ja hRdayathI mastaka sudhI eka tIvra duHkhada AMcako vIjaLI pravAhanI jema vyApI gayo ane sarvAMge dhrujArInA rUpamAM phelAI gayo. hRdayanI dhaDakana khUba ja tIvra ane joradAra banI gaI. thoDI kSaNo vItI. huM thoDo svastha thayo. jinezvara bhagavaMtanuM smaraNa to cAlu ja hatuM. muMbaI tarata javA manomana nakkI karyuM. tyAMnA (bhacAunA) eka bhAI pAse ja UbhA hatA, temaNe kahyuM, "tame muMbaI javA IcchatA ho to muMbaInI TreIna atyAre 10-45 kalAke maLaze.'' pU. gurUdeva zrI navalacandrajI svAmI jAgatA hatA. amAro vArtAlApa temaNe sAMbhaLyo hato. huM teozrInI samIpe gayo vaMdanA karI, atyAre ja muMbaI javAnI IcchA pradarzita karI. pU. gurUdeva phakta eTaluM ja bolyA, "bhale devAnupriya ! javA IcchatA ja ho to jAva paNa deva-guru-dharma pasAye praphullabhAIno vALa paNa vAMko nahi thAya. mATe tame nizciMta rahejo." mane mAMgalika saMbhaLAvyuM. huM tarata ravAnA thayo paNa te vakhate gurUdevanA e zabdo 52 atUTa zraddhA na hatI. putra mohanA kAraNe viSAdathI gherAyelA mane rAte UMgha ja na AvI. putranuM mukha joyA pachI ja anna jaLa levAno saMkalpa to turata ja karI lIdho hato. Ama eka rAtri-divasa pasAra thayo. bhagavadbhUraNa cAlu hatuM. maMgaLa-amaMgaLanA kaMIka saMkalpa-vikalponI hAramALA pasAra karato samaya kAgye jato hato. Akhare TreIna borIvalI sTezane AvI pahoMcI. DabbAmAMthI nIce utaryo. jaladI bahAra AvI TekSI karI ghare gayo. daramyAna haiyAnI dhaDakana khUba vadhI gaI hatI. dvAra baMdha hatuM. bela vagADayo. aMdaranA saMbhavita dRzyanI koI kalpanA karI zakato na hato. paNa tyAM to dvAra khUlyuM. mAro putra palaMgamAM beTho hato. Ubho thaI caraNamAM paDayo. sau dhrusake dhrusake raDyA. Akhare zAMta thayA. gaI kAle ja joradAra humalo AvI gayo paNa pachI yogya sAravAra bAda vaLatA bhAva thavA lAgyA ane ame maLyA tyAre bAra AnI sudhAro hato. merU parvatano bhAra hRdaya parathI utaryo hoya teTalI haLavAza meM anubhavI ane gurUdevanAM vacano mane yAda AvyA, "jyaMtIbhAI, deva gurU-dharmapasAye praphullabhAIno vALa paNa vAMko nahI thAya." pavitra puruSanA hRdayanA UMDANamAMthI nIkaLelA zabdo kevA aphara ane acaLa hoya che tenI pratIti mane te samaye thaI. sAMje pratikramaNa karyuM. pAMcamAM khAmaNA bolatAM te mahAna vibhUti jANe pratyakSa AvIne bolatI hoya, 'yaMtibhAI' deva Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 zrI navalacandrajI svAmI gurU-dharmapasAye praphullabhAIno vALa paNa vAMko nahIM thAya." evo avAja jANe mArA kAne athaDAyo-sajaLa netre e vibhUtine punaH punaH vaMdIne gurUkRpAnA apAra mahimAthI sabhara stavana gIto kyAMya sudhI huM gAto rahyo. AvA to aneka prasaMgo pU. gurUdevanA jIvanamAM banyA hatA. lekhakane pUro anubhava che ke pU. gurUdeva je vacana uccAratA te pramANe ja thatuM. sahaja rIte uccArelA zabdo sAMbhaLIe tyAre ema thAya ke evuM thaze ? paNa samaya jatAM evuM ja bane tyAre pU. gurUdevanA vacana upara bhAre zraddhA besI jAya. suvizuddha saMyama ane pavitra AcaraNa sivAya AvuM banatuM nathI. vaMdana ho e virala vibhUtine. pU. gurUdeve jemane dIkSA ApI te bhAgyazALIonAM nAma saMvata 2013 2013 2030 2030 2030 2031 2031 2032 2032 2032 2033 2034 2034 2034 2034 2034 2034 2034 2034 2034 nAma (1) bA.bra. mahA. caMdanakumArI AryAjI (2) bA.bra.prajJAbAI AryAjI (3) bA.bra. mInaLabAI AryajI (4) bA.bra. kamalaprabhAbAI AryAjI (5) bA.bra. kIrtiprabhAbAI ayyajI (6) bA.bra. arcanAkumArI AryAjI (7) bA.bra. kavitAkumArI AryajI (8) bA.bra. varSAkumArI AryAjI (9) bA.bra.devAMginIbAI AryAjI (10) bA.bra.namratAbAI AryAjI (11) bA.bra. atulAkumArI AryajI (12) bA.bra. cetanAkumArI AryajI (13) bA.bra. tamannAkumArI AryajI (14) bA.bra. vaMditAbAI AryAjI (15) bA.bra. vipulAkumArI AryAjI (16) bA.bra. mitAkumArI AryajI (17) bA.bra. pUrNimAbAI AryajI (18) bA.bra. preraNAbAI AryAjI (19) bA.bra. kaumudIbAI AryAjI (20) bA.bra. jAgRtibAI AryAjI sthaLa rApara ratADiyA khAroI manapharA manapharA ramANiyA pratApurA bhorArA bhUja bhUja tuMbaDI rava va rApara rApara rApara rApara rApara rApara rApara Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 333 'pUjaya gurUdevazrInA ziSya-praziSyonI nAmAvali (1) tapasvI ma. zrI rAmacandrajI svAmI 2016 tuMbaDI (2) paMDita ma. zrI bhAvacandrajI 2019 bhorArA (3) sevAbhAvI ma. zrI nemicandrajI svAmI 2023 lAkaDiyA (4) suvyAkhyAnI ma. zrI bhAskarajI svAmI 2026 bhacAu (5) muni zrI dharmezacandrajI svAmI 2026 samAghoghA (6) muni zrI vimalacandrajI svAmI 2030 ratADiyA, (7) muni zrI ciMtanacandrajI svAmI 2034 bhorArA (8) muni zrI zAMticandrajI svAmI 2034 bhorArA (9) muni zrI prakAzacandrajI svAmI 2034 bhorArA (10) muni zrI vivekacandrajI svAmI 2241 sarA (11) muni zrI virAmacandrajI svAmI 2041 ANaMdapara (12) muni zrI dhanezacandrajI svAmI 2044 bhacAu (13) muni zrI bhAvezacandrajI svAmI guMdAlA taduparAMta ziSyAono samudAya paNa ghaNo moTo che. pU. gurUdeva pAse seMkaDo zrAvaka-zrAvikAoe zrAvakanA bAravrata svIkAryA hatA. aneka bhavya AtmAone temaNe pratibodhyA hatA. ONO 'zramaNa zreSThanuM samAdhi maraNa) pUnama khIlI'tI soLe kaLAe, asta thaI che aDadhI veLAe (2) sarvatra zAMtinA sarjanahArA, viyoga amone nathI khamAto... saMvata 2034 nuM chelluM cAturmAsa lAkaDiyAmAM hatuM. puNya prabhAvaka pU. AcAryadeva zrI rUpacandrajI svAmI tathA gItArtha gurUdeva zrI Adi ThANA-8 hatA. kevuM bhavyacAturmAsa!te cAturmAsamAM potAnA ziSyone jJAna ApatA, nAnAM bALakone dhArmika saMskAra ApatA. tyAM sthiravAsa birAjatA vayovRddhA tapasvinI mahA. zrI IndrAbAI AryAjIne dararoja savAre darzana ApavA jatA. bapore vyAkhyAna bAda viduSI ma. zrI candrAbAI AryAjI Adi ThANAone dazavaikAlika sutranI vAMcaNI karAvatA. cAturmAsa khUba ja sArI rIte ArAdhanAmaya pasAra thaI rahyuM hatuM. te cAturmAsamAM 33 daMpatIoe AjIvana caturthavratanA paccakhkhANa lIdhelA. (tethI pahelA vi.saM. 2032 nA cAturmAsamAM pU. sAheba tathA pU. gurUdevanA zrImukhethI Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 zrI navalacandrajI svAmI 45 daMpatIoe caturthavratanA paccakhANa lIdhelA.) cAturmAsa pUrNAhutinA thoDA divaso bAkI hatA. pUjaya gurUdevano saMyama jIvanarUpI candra soLe kaLAe khIlyo hato. te pUrNa kaLAvAna candra kudaratane paNa nahi gamyo hoya-IrSyA AvI hoya tema Aso mahinAnI zarUAtamAM savAre potAnA paTTaziSya tathA laghuttama ziSya sAthe dizAe gayA hatA. vaLIne pAchA AvatAM nadImAM paDI gayA. sAmAnya vAgyuM. gharagaththu upacAro karatAM sAruM thaI gayuM. Aso vada-5 nA sADA traNa vAgye chAtImAM duHkhAvo UpaDayo. vedanA asahya chatAM saMpUrNa svasthatA rAkhI. tapasvI zrI rAmacandrajI svAmI (jeo sadA sevAmAM hAjara rahetA) ne AjJA karI ke meDI uparathI prakAza ne bolAva. pU. gurUdevanI AjJAthI tarata ja nIce AvavAnuM thayuM. gaMbhIra hAlata joI kAMI sUchyuM nahi tethI uparathI bhAskara ma. ne bolAvyA. anya ziSyo paNa hAjara thaI gayA. badhA sAthe maLIne bhaktAmara saMbhaLAvyuM. daramyAna Do. rAmajIbhAI paTela AvI gayA. zarIra tapAsI nidAna karyuM. B.P. nI takalIpha che, gabharAvA jevuM nathI. sAruM thaI jaze. yogya upacAro zarU karavAmAM AvyA. Do. zrIe saMpUrNa ArAma karavAnI salAha ApI. pU. gurUdeva zrI adhyAtma bhAvamAM jhUlI rahyA hatA. temane khyAla to AvI gayo hato ke A divasomAM mArA upara ghAta che. saMvata be hajAra cotrIsanI sAle, zira chatra toyuM gojhArA kALe (2) azru vahAve nayano hajArA, viyoga amone nathI khamAto... samAdhibhAve saune visaratA, "namo siddhANaM' pada uccaratA (2) nazvara dehane choDI janArA, viyoga amone nathI khamAto... be divasa zAMtithI pasAra thayA, trIje divase Aso vada-7 somavAre sAMje 4 vAgye suvaI birAjatA 5. ma. zrI bhAvacandrajI svAmI upara zAMti samAcArano patra lakhAvyo. potAnI ArAdhanA to cAlu ja hatI. dararojanA niyama pramANe rAtre 10-30 sudhI mIThI-madhurI hitazikSAo ApI. saMyama jIvanane nirmaLa banAvavA chelle suMdara preraNA ApI. ane jema kahyuM che ke -ranAne nAnInAtha amAre hiM viSya ? na jANyuM jAnakInAthe savAre zuM thavAnuM che?" tema Aso vada-8 nI prabhAte pAMca vAgye punaH chAtImAM duHkhAvo thayo chatAM rAtri pratikramaNa jAgRtipUrvaka karyuM. jayAM micchAmi dukkaDaM Ave tyAM pote bolatA gayA. pratikramaNa pUrNa thayuM. dararoja pU. AcAryadeva tathA gurUdevazrI pratikramaNa pachI aDadho kalAka prAtaH kAlIna prArthanA bhAvavAhI rIte karatA. (te vakhatano AnaMda kharekhara avarNanIya Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 335 raheto, A hatabhAgI AtmAe paNa cAra varSa sudhI A lAbha banne mahApuruSonA sAnnidhyamAM ane pachI pUjya AcArya bhagavaMtazrInI hayAti sudhI lIdhelo, je adyApi yAda Ave che. haiyuM gadgadita thaI jAya che. kharekhara AvA mahApuruSo pAse eka kSaNa vitAvavI te paNa jIvanano eka lhAvo hato.) te prArthanA svasthatAthI sAMbhaLI. rAtri pUrNa thavAnI taiyArI hatI, 6-10 kalAke dhIme dhIme navakAra mahAmaMtra, cattAri maMgala bolatA hatA. ziSyo badhA hAjara hatA. pUjya AcAryadeva zrI bAjunI pATa upara beThA hatA tyAre "namo siddhANaM pada saMbhaLAvyuM ane samAdhibhAve hAtha joDelA hatA tevA samujjavala saMjogomAM kALadharma pAmyA. Do. rAmajIbhAIne bolAvavAmAM AvyA. tarata ja DokaTare AvIne kahyuM, eksapAyarDa', - A zabda sAMbhaLavo asahya hato. lakhatAM haiyuM cIrAI jAya che. te vakhatanI ziSyonI vedanA asahya hatI. "rAmanA bANa vAgyA re hoya te jANe" 91 varSIya mahAsthavara zAntamUrti pU. AcArya bhagavaMtane jyAre A vAta karI tyAre nAnA bALakanI jema dhrusake dhrusake raDI paDyA. temanI AMtarika vedanA joI kaThora hRdayanI paththara dila vyaktinuM hRdaya paNa pIgaLI jAya. hajAro AMkho codhAra AMsue raDI. ' "jAnAra to jAtA rahyA sadguNa enA sAMbhare." prakAza ApI haryA aMdhArAM, viyoga amone nathI khamAto muni maMDaLane karyA noMdhArA, viyoga koIne nathI khamAto... AvA mahAna sadgurUnA guNo gAvA mATe jIbha ghaNI TUMkI che. kalamanI koI tAkAta nathI ke zabdomAM ene yogya svarUpa ApI zake. saba dharatI kAgaja karuM, lekhana karuM vanarAya saba samudra zAhI karuM, guraguna likhA na jAya | mA zAradA vade ne lAkho lahiyA lakhe aMta gurUguNa taNo toya karI nA zake (2) gati mApI zakAya jo anaMtanI (2) to kadAca (2) kavitA racAya gurUdevanI (2) 'navala gurUdeva mArA kRpA varasAvajo (tarja:- TIlaDI re mArA....) navalagurUdeva mArA kRpA varasAvajo , huM to mAMgu... (2) ApanI kRpA varasAvajo Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 zrI navalacandrajI svAmI - sadA re... (2) mArA hRdaye birAjajo ... jJAnano bagIco mAro suMdara khIle, darzananAM phUlaDA vikase ne khIle; cAritranAM phaLo caDe ne vele... huM to mArga... (2) ApanI kupA gurUdeva mArA sadA re... rAga-dveSanI AMdhImAM phasAI na jAuM, kaSAyanA kUpamAM kacarAI na jAuM... mAhe vAvAjhoDAmAM vipharAI na jAuM. huM to mAguM.. (2) ApanI kRpA gurUdeva mArA sadA re. jIvananA dhyeyane prApta ja karavA, mukti maMjhile nitya vijaya' varavA cAra gatinA nathI pherA mAre pharavA... huM to mAguM... (2) ApanI kRpA gurUdeva mArA sadA re... -viduSI bA. bra. vijyAbAI AryAjI ' prakAza ApI haryA aMdhArAM (tarja :- hajAra bAte kahe jamAnA) prakAza ApI haryA aMdhArA, viyoga amone nathI khamAto, muni maMDaLane karyA noMdhArA, viyoga koIne nathI khamAto. janma dharyo to bhacAu gAme, putra panotA narapALa nAme (2) ubhaya kuLane ajavALanArA... viyoga amone... 1 dhanya dharA e guMdAlA gAmanI, dIkSA thaI tyAM kaliyuga rAmanI (2) saMgha caturvidha zobhAvanArA... viyoga amone... 2 gulAba-vIranA naMdana vanamAM, saguNa sicyA muni jIvanamAM (2) sumana banIne surabhi denArA, viyoga amone... 3 jaina ItihAsanA paMDita pUrA, saMyama zIlamAM nahi adhUrA (2) kalyANa keDI kaMDAranArA, viyoga amone... 4 lalATe cAritra AbhA nIrakhatI, AMkho sadA ye amI nItaratI (2) hasatuM mukhAraviMda kAmaNagArA, viyoga amone... 5 gurU amArA guNIyala jJAnI, saMgha sakaLanA hatA sukAnI (2) jaina zAsananA divya sitArA, viyoga amone... 6 navala-kevalanI anupama joDI, samatA svIkArI viSamatA choDI (2) Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 337 rAma-lakSmaNanI yAda denArA, viyoga amone... 7 aMtevAsI AjJA dharIne, zikhAmaNa letA prasanna karIne (2) pUjaya sAhebanA prANa AdhArA, viyoga amane... 8 pUnama khIlI'tI soLe kaLAe, asta thaI che aDadhI veLAe (2) | sarvatra zAMtinA sarjanahArA, viyoga amone... 9 saMvata be hajAra cotrIsanI sAle, zIrachatra toDayuM gojharA kALe (2) azru vahAve nayano hajArA, viyoga amone... 10 samAdhibhAve saune visaratA, "namo siddhANaM" pada uccaratA (2) - nazvara dehane choDI janArA, viyoga amone... 11 velabAI svAmI gurUNI pratApe, "amara' zraddhAMjali ziSyAo Ape (2) amara sukhaDAM meLavanArA, viyoga amone nathI khamAto, zAzvata sukhaDAM maLe apArA, viyoga koIne nathI khamAto... 12 -viduSI bA.bra. mInAkumArI AryajI * * * ( savaktA paMDita ma. zrI kevaLacandrajI svAmI ) saktA paMDita ma. zrI kevaLacandrajI svAmIno janma bhacAu (kaccha-vAgaDa) mAM vi. saM. 1974 nA kArtika pUrNamAnA divase thayo hato. temanA pitAzrInuM nAma rAmajIbhAI pethAbhAI gAlA tathA mAtuzrInuM nAma umAbAI hatuM. temanuM saMsArI nAma kacarAbhAI hatuM. temane be baheno hatAM, dhanIbahena ane lADubahena tathA eka bhAI hatA narasiMhabhAI. (zrI dhanIbahene bhacAumAM vi. saM. 2033 nA cAturmAsamAM saMthAro karyo hato, 4 divasa saMthAro cAlyo hato. te vakhate puNyavaMtA pUjya AcAryadevazrI rUpacandrajI svAmI tathA gItArtha gurUdeva zrI navalacandrajI svAmI Adi ThANA-6 nuM cAturmAsa hatuM.) kacarAbhAInI pUrNimAnA candra jevI saumya mukhAkRti saune AkarSatI hatI. lADakoDamAM temano uchera thaI rahyo hato. paraMtu kudaratane temanuM A sukha pasaMda nahi hoya tema temanI eka varSanI uMmara thaI tyAre premALa pitA avasAna pAmyA ane savA be varSanI uMmara thaI tyAre vAtsalyadAtrI mAtAe paNa duniyAmAMthI vidAya lIdhI. ATalI nAnI uMmaranA bALakane mAtApitAno kAyamI viyoga thAya te ghaNI Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 zrI kevaLacandrajI svAmI karUNa ghaTanA kahevAya. eka kavie sAcuM ja kahyuM che ke - bhAI mare bhava hArIe ane benI mare daza jAya, paNa jenA bALapaNamAM mAhitara mare, ene cAre dizAnA vA vAya. mAtA-pitA vinAnA bALakanI AvI ja dazA thAya, paraMtu emAMya kudaratano kAMI zubha saMketa hoya che. duniyAmAM thaI gayelA mahApuruSonA jIvana jayAre ApaNe vAMcIe ke sAMbhaLIe tyAre temano bAlyakALa prAyaH muzkelImAM ja pasAra thAya che ane e muzkelI emanuM jIvana ghaDatara kare che. eka vidvAne sAcuM ja kahyuM che ke "Adversity makes the man perfect" arthAt muzkelI ja mANasane pUrNa banAve che. kAkA zrI mULajIbhAI tathA moTAbahena dhanIbahenanI hUMphathI kacarAbhAIno uchera thavA lAgyo. 'mitratA to AvI ja joIe bAlyakALamAM ja kacarAbhAIne eka kalyANamitra maLI gayA, jemanuM nAma narapALakumAra (gItArtha gurUdeva zrI navalacandrajI svAmI) hatuM. rahevAnuM bAjumAM, sAthe ramavAnuM, sAthe ja badhuM karavAnuM, uMmaramAM phakta cAra mahinAno pharaka. pU. parama kRpALu gurUdevazrIno janma divasa saMvata 1973 kArtika pUrNimA. banne bAlamitro svabhAvathI ja sarala ane suzIla hatA. kula ane zIlanI samAnatA ne kAraNe ja maitrI jAme che, satya ja kahyuM che mRgA mRgaiH saMgamanuvrajanti, gAvazca gobhisturagAsturaMgaiH / mUrkhAzca mUrkhaH sudhiyaH sudhImiH samAnazIla vyasaneSu sakhyam // bhAvArtha mRga mRganI sAthe, gAyo gAyonI sAthe, ghoDA ghoDAnI sAthe, mUrkha mUrkhAonI sAthe, buddhizALI buddhizALInI sAthe jAya che. arthAt emanI mitratA thAya che kAraNa ke jenA svabhAva ane vyasana sarakhA hoya che temanI ja maitrI jAme daza varSanI uMmare kacarAbhAIne bhacAunA suzrAvaka phuriyA meghajI ugAbhAI tathA nIsara thAvara kezavajIbhAI nokarI mATe muMbaI laI gayA. temanI doravaNI pramANe kacarAbhAI kArya karavA lAgyA. paNa muMbaInuM havAmAna temanI zArIrika prakRtine mATe pratikULa nIvaDyuM tethI traNa-cAra mAsa rahIne punaH bhacAu AvavAnuM thayuM. temAM paNa koI zubha saMketa hato ja, tethI ja anubhavIo kahe che ke, "je thAya che te sArA mATe !" Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 339 bhacAunI dharatI upara paga mUkatAM ja potAnA parama mitra narapALakumAranA samAcAra jANavA maLyA ke teo vairAgya vAsita thayA che ane pUjayapAda zrI gulAbacandrajI svAmI Adi saMtonI sAthe dhArmika abhyAsa karavA gayA che... A sAMbhaLatAM ja kacarAbhAInA smRtipaTa para bhUtakAlIna smRtio tAdRza thaI ane mana udAsa thaI gayuM. saMsAranA dunyavI padArtho pratye temane moha jAgyo ja na hato. bacapaNathI ja jemaNe mAtA-pitAnuM sukha gumAvI dIdhuM hatuM ane tyAra pachI moTAbhAI zrI narasiMhabhAI tathA bahena zrI lADubahenanuM paNa nAnI uMmaramAM ja mRtyu thayeluM. AyuSyanI anityatA ane saMsAranI asAratAno vicAra vAraMvAra vairAgya tarapha laI jato hato temAM bAlasakhA zrI narapALabhAInA vairAgI thayAnA samAcAre umero karyo ane temaNe daDha nirNaya karyo ke huM paNa mitranA mArge ja jaIza. sukha ke duHkhamAM niHsvArthabhAve sAthe rahe tene ja parama mitra kahevAya. bhAvanA bhAve, bhagavAna hAjara." mahAsatI caMdanabALAe bhAvanA bhAvI ke bhagavAna padhAre pachI ja pAraNuM karuM. kharekhara bhagavAna padhAryA ane zrI caMdanabALAnA hAthe bhagavAnano bhISma abhigraha pUro thayo. kacarAbhAIe bhAvanA bhAvI ke pUjya gurUdeva padhAre to huM paNa temanI sAthe dIkSA lauM ane kharekhara temanI bhAvanA phaLI. saMvata 1985 mAM pUjyapAda zrI gulAbacandrajI svAmI, kavivarya ma. zrI vIrajI svAmI, tapasvI ma. zrI zivajI svAmI, zatAvadhAnI ma. zrI ratnacandrajI svAmI, zAMtamUrti ma. zrI rUpacandrajI svAmI, sevAbhAvI ma. zrI mUlajI svAmI tathA sevApriya ma. zrI kapUracandrajI svAmI ThANA-7 bhacAu padhAryA. temanI sAthe dIkSArthI bhAIcaMdabhAI, DuMgarazIbhAI tathA narapALabhAI hatA. zrI kacarAbhAInarapALabhAInI sAthe upAzrayamAM AvavA lAgyA. vairAgyanA aMkuro to phUTayAM ja hatA. temAM gulAba daza gurUdevano samAgama thatAM siMcana maLyuM ane ekadA potAno nirNaya gurUdeva pAse tathA mitra pAse rajU karyo. pU. gurUdeve chUpA ratnane pArakhI lIdhuM ane yogyatA jANI temanA kAkA mULajIbhAI tathA moTA bahena dhanIbahenanI anujJA meLavI vi. saMvata 1985 nA poSa sudi-9 nA phakta 11 varSanI vaye pU. gurUvaryonI sAthe saMyamI jIvananI tAlIma levA mATe vihAra karyo. gurUdeve temanuM nAma kAnajIbhAI rAkhyuM ane zAMtamUrti ma. zrI rUpacandrajI Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 zrI kevaLacandrajI svAmI svAmIne temanI abhyAsa vagerenI javAbadArI soMpI. kAnajIbhAI gurUcaraNe samarpita thaI khaMtapUrvaka abhyAsa karavA lAgyA. lakhatA lahIo nIpaje, paDhatA paMDita thAya / cAra-cAra gAu cAlatAM, lAMbo paMtha kapAya / / A duho pUjya sAheba zrI rUpacandrajI svAmI dareka abhyAsIone zIkhavatA ane khaMtathI abhyAsa karavA mATe mIThI madhurI Takora karatAM. kAnajIbhAI ekaDe ekathI ja zubha zarUAta karI. TUMka samayamAMM akSarajJAna, sAmAyika, pratikramaNa, thokaDAM, dazavaikAlika sUtra, uttarAdhyayana sUtra vagere ghaNuM zIkhI lIdhuM. vinaya ane arpaNatA temanA jIvanamAM khUba ja, tethI gurU mahArAjanA kRpApAtra banI gayA. kharekhara, sAdhakanA jIvanamAM gurUkRpA maLI gaI to badhuM ja maLI gayuM. gurUnuM mahattva dareka dharmoe svIkAryuM che. nAnA-moTA dareka eTaluM to jANe ja ke "gurU vinA jJAna nahi.' eka vidvAne bahu sarasa kahyuM che ke - "lgnorance is disease, knowledge is health. Guru is the divine doctor who cures us by giving knowledge of self." arthAt ajJAnatA e roga che. jyAre jJAna e taMdurastI che. gurU e divya DokaTara che ke je AtmajJAna ApI ajJAnatAnA rogane dUra kare che. kacarAmAMthI kohinUra pragaTayuM te gurUdevane AbhArI. ukaraDAnuM sarjana kSudra mAnava kare che paNa ukaraDAmAMthI udyAnanuM sarjana to mALI ja karI zake che. zilpI ja aNaghaDa paththarane mUrti banAvI zake che, tevI ja rIte je aghaDa ne sughaDa banAve tenuM nAma gurU... gurUno mahimA varNavatA eka kavi kahe che ke- "Mother gives birth but Guru gives Life." mAtA janma Ape che paNa gurU jIvana Ape che. pAmara ane pApI mAnava upara jANe jo gurUkRpA varase to mahAmAnava banI AgaLa jatA paramAtmA padane prApta karI zake che. "gurUjI amAro aMtaranAda, saMyamanA dho AzIrvAda' mATe sAta varSa sudhI gurUcaraNomAM rahI abhyAsa karyo. saMyamI jIvana jIvavA khUba ja TreniMga lIdhI ane pUrNa paripakvatA prApta karI. saMyama levA mATe tIvra tAlAvelI jAgI. ane... vi. saMvata 1992 mAM Agama vizArada pUjya AcArya zrI gulAbacandrajI svAmI, kavivarya ma. zrI vIrajI svAmI, zAntamUrti ma. zrI rUpacandrajI svAmI, bhadrasvabhAvI ma. zrI nAgajI svAmI tathA tattvajJa ma. zrI navalacandrajI svAmI ThANA-5 saurASTramAMthI vihAra karI poSa vadamAM bhacAu padhAryA tyAre kAnajIbhAInA Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 341 kAkA tathA moTAM bahena pAsethI dIkSAnI lekhita anumati meLavI. saMvata 199ra mahA suda-4 somavAre mALAropaNa karavAmAM AvyuM. dIkSAnI zobhAyAtrA mahA suda-14 gurUvAre temanA kAkA zrI muLajIbhAI pethAbhAInA gharethI nIkaLI. bhacAu zaheranI uttara dizAmAM Avela gAlA ravA ANaMdAnI vADImAM jaI pahoMcI zubha muhUrta pUjyapAda AcAryazrI gulAbacandrajI svAmIe dIkSA ApI. ane zAntamUrti ma. zrI rUpacandrajI svAmInA paTTaziSya tarIke jAhera karyA. temanuM nUtana nAma kevalacandrajI svAmI rAkhavAmAM AvyuM. temanI vaDI dIkSA kaccha aMjAramAM thaI hatI. jJAnaM tato nirnararthamaMya nirjarA mATe jJAna meLava. aMjAramAM vaDI dIkSA thaI gayA pachI pUjaya sAheba Adi ThANAo grAmAnugrAma vicaratA (2) mAMDavI padhAryA. te vakhate zatAvadhAnI paMDita zrI ratnacandrajI svAmI paMjAba tarapha vicaratA hatA. temanI preraNAthI paMjAbanA paMDitajI banne nAnA munirAja zrI navalacandrajI svAmI tathA zrI kevalacandrajI svAmIne abhyAsa karAvavA AvyA. temanI pAse banne munirAjo siddhAnta candrikA, hitopadeza, paMcataMtra tathA anya saMskRta sAhityanuM vAMcana karyuM. saMvata 1993 nA guMdAlA cAturmAsamAM paMDita zrI rAmakRSNa pAse siddhAnta candrikA uttarArdha-dazagaNanuM punarAvartana, prakriyA tema ja kRdanta karyA. tyAra bAda che varSa sudhI AgamonuM adhyayana karyuM. saMvata 1999 ane 2000 nA cAturmAsamAM paM. zrI karUNAzaMkara odhavajI pAse vyAkaraNa, kirAtArjanIya mahAkAvya tathA naiSadha sAthe anya sAhityanuM vAMcana karyuM. saMvata 2001 nI sAle sAyalAmAM sadAnaMdI ma. zrI choTAlAlajI svAmI bhegA thayA. temane te vakhate cakarInI takalIpha hatI tethI paMDita zrI kevalacandrajI svAmIne potAnI sAthe rAkhavA pUjaya sAheba zrI gulAbacandrajI svAmI tathA zAntamUrti ma. zrI rUpacandrajI svAmIne vinaMtI karI. banne pUjyoe anumati ApI tethI temanuM te cAturmAsa morabImAM sadAnaMdI mahArAja sAthe thayuM. te cAturmAsamAM pote vyAkhyAna pharamAvatA tathA sadAnaMdI ma. zrI pAse ThANAMga sUtranI vAcanA lIdhI. paMDita ma. zrInA vinaya, vaiyAvacca ane saraLatAnA guNathI sadAnaMdI mahArAjane temanA tarapha khUba ja sarbhAva thayo. saMvata 2002 nuM cAturmAsa vaDhavANa karyuM. tyAM jAmanagaranA vedAntazAstrI zrI vrajalAla vAlajI upAdhyAya pAse vyAkaraNa, kAvya sAthe sAhityanuM vAMcana karyuM. tyAra bAda tarkasaMgraha, siddhAnta muktAvali vagere nyAyanA granthono abhyAsa karyo. Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 zrI kevaLacandrajI svAmI tyAra pachInA ghaNAM varSo siddhAntanuM vAMcana ane gurnAdikanI sevA temaja vyAkhyAna vagerenI javAbadArImAM gALyA. jJAna mAtri yA vinA AcaraNa vinAnuM jJAna bhArarUpa. paMDitaratna zrI kevalacandrajI svAmI jeTalA jJAnamAM AgaLa vadhyA teTalA ja AtmasaMyamamAM AgaLa vadhyA. jJAnanI sAthe jo AcaraNa na hoya to te jJAna dIvA pAchaLa aMdhArA samAna che. satata vAMcana-manana ane ciMtanathI antarmukhI banatA gayA. hRdayanA ugArIpUrvaka sarala tathA sacoTa bhASAmAM vyAkhyAna pharamAvatA jethI zrotAjano maMtramugdha thaI jatA. taduparAMta samAjanA kurivAjo ne dUra karavA spaSTa zabdomAM uddabodhatA, te samaye samAjano bilakula bhaya na rAkhatA jethI nIDara vaktA' kahevAyA. teozrInI saMyamaprIti ane pApabhIti kevI hatI te batAvato lekha akSarazaH temanI ja noMdhapothImAMthI upalabdha thAya che. A rahyo te preraNAdAyI lekha. "mArI potAnI IcchAthI oparezana nAnuM athavA moTuM karAvavuM nahi. IMjekazano ke vilAyatI davA pIvA mATe, TIkaDIo gaLavA mATe na levI. gurU athavA vaDIla ke saMgha tarIke badhA maLIne kahe ane tenuM phakta mana rAjI karavA uparanI koI cIjono upayoga karavo paDe to tenI pAchaLanuM "daMDa prAyazcita" vaDIla, gurU athavA saMghanI sAkSIe karavuM, ane teno amala avazya karavo. saMvata 2014, bhAdaravA vada-6 zukravAra tA. 3-10-58 prabhAtanA sAta baje. muni kevaLa. uparanI noMdha uparathI spaSTa thAya che ke paMDita ma. zrI svecchAe koI paNa jAtano doSa saMyamamAM lagADavA IcchatA ja nahi. zarIrAdi pratye amUrchAbhAva ane saMyamapratyenI jAgRta dazA joI kharekhara mastaka namI paDe che. kahevAnuM mana thAya che ke saheja bImArI thAya ane DokaTaranI pAse javAvALA ane vilAyatI davAo, goLIo, IMjekazana vagere levAvALA sAdhu-sAdhvIjIoe A prasaMgamAMthI preraNA levA jevI che. vidyA ane vidyArthInA cAhaka paMDita mahArAja zrI" paMDita ma. zrI vidyA ane vidyArthInA cAhaka hatA. kacchamAM rahetA saMtasatIjIo saMskRtano abhyAsa karI zake te mATe saMskRta pAThazALA UbhI karavAnI jhaMkhanA teozrI ghaNA varSothI sevI rahyA hatA. tA. 25-11-6pa nA pUjaya sAheba zrI rUpacandrajI svAmI Adi ThANAo guMdAlA padhAryA. vidyApremI mahArAjazrInA Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 343 athAga prayatnothI ane kaMThInA dAnavIronI pUrNa sahAyatAthI tA. 26-1-65 zukravAre pAThazALAnI sthApanA thaI. vidyApipAsa saMta-satIjIono bihAranA paMDita zrI candrazekhara jhA pAse saMskRtano abhyAsa zarU thayo. suMdara rIte cAlatA abhyAsa kramane joIne teozrI prasanna thayA. vAdhyAyadhyAnamyAM pramaH arthAt svAdhyAya ane dhyAnamAM tuM pramAda kara nahi. A vAkyane paMDita zrIe sArI rIte potAnA hRdayamAM utAryo hato. chellA ghaNA samayathI dhyAna-ciMtana mATe jAgaraNa karatA. devAdhideva zrI pArzvanAtha bhagavAnanuM nAmasmaraNa karatA, paraMtu bhAvinA bhedane koNa pIchANI zake ?" saMvata 2022 mAgazara vada-11, tA. 18-12-1965, zanivAre haMmezanA niyama pramANe savAre 8 vAgye jAgRta thaI beThA hatA. hAthamAM mALA hatI, smaraNa cAlu hatuM. barAbara paroDhiye 5-15 vAgye hAthamAMthI mALA paDI gaI. pATa upara sahaja bebhAna sthitimAM DhaLI paDayA. paristhiti atyaMta nAjuka hatI. te ja samaye paramapUjya jIvanadAtA tAraka gurUdeva zrI rUpacandrajI svAmI tyAM padhAryA ne Azcaryacakita thaI gayA. temaNe vicAryuM ke jenA nakhamAMya roga nathI tene ekAeka A zuM thaI gayuM? vAtsalyapUrNa vacanothI pUjaya sAheba pUchI rahyA che, kevala, kevala ! zuM thAya che ?' tyAre suvinIta ziSya eka ja vAkyamAM javAba Apyo, "kaI nathI, sAruM che." sAthenA munio paNa jAgI gayA hatA. tarata ja DokaTarane bolAvavAmAM AvyA. DokaTare cikitsA karI blaDa prezara che ema kahyuM, huM hamaNAM ja sAdhano laIne AvuM chuM. yamakerA dUto Ave, AvIne pakaDaze, DaoNkaTaro ne vaidyo tyAre pAchA paDaze, bharelA raheze gharamAM, bATalA davAnA... javAnA... DaoNkaTaranA gayA pachI pIDAnuM pramANa vadhyuM. DaoNkaTara tarata ja hAjara thaI gayA ane tapAsa karatAM kahyuM ke haMsa piMjara choDIne cAlyo gayo che. barAbara paroDhiye pa30 kalAke A ghaTanA banI. e gojhAro divasa hato. mAgasara vada-11, saMvata 2022. sarvatra hAhAkAra vartAI gayo. pU. gurUdeva zAMtamUrti ma. zrI rUpandrajI svAmI to bebhAna-sA banI gayA. sUryodaya thatAM pahelAM to upAzraya Akho zrAvothI bharAI gayo. AkhA gAmamAM bhAre zoka chavAI gayo. jeNe sAMbhaLyuM tenI AMkho bhInI banI. te vakhate caritranAyakazrInA parama mitra tattvajJa paM. ma. zrI navalacandrajI svAmI tathA tapasvI ma. zrI rAmacandrajI svAmI ThANA-2 samAghoghA (kaccha) mAM Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 saMpradAyanI paraMparA birAjatA hatA. tarata ja saMdezavAhaka dvArA khabara mokalavAmAM AvyA. teNe phakta bImArInA ja samAcAra ApyA. banne ThANAoe tarata ja samAghoghAthI guMdAlA javA mATe vihAra karyo. bhorArA saDaka pAse AvatAM ja eka vRddha zrAvaka duHkha sAthe bolI gayA. "mahArAja ! kama bhArI khoTo thyo, kevalacandrajI mahArAja kALa karI vyA." arthAtu kevalacandrajI svAmI kALadharma pAmI gayA te kAma bahu khoTuM thayuM. A sAMbhaLI pU. navalacandrajI svAmI dharatI para DhaLI paDayA. thoDA samaya pachI kaMIka svastha thayA tyAre lathaDatA page mahAmusIbate guMdAlA padhAryA. jeNe sAMbhaLyuM teNe AghAtano anubhava karyo kAraNa ke te vakhate munirAjazrInI uMmara phakta 48 varSanI hatI. 30 varSano dIkSA paryAya hato. caritranAyakamuni zrI ajaba naitika hiMmatavAna hatA. potAne satya lAge te spaSTa kahI detA. saMyama jIvananA prathama divasathI ja gurUbhakti, vaiyAvacca, sahiSNutA, udAratA, nirabhimAnatA, dhyAna, svAdhyAya, tapazcaryA, saralatA Adi guNomAM gurUkRpAthI abhivRddhi karatA ja rahyA. pU. kRpALu gurUdevane kAyama mATe choDI janAra, AjIvana sakhA paMDita ma. zrI navalacandrajI svAmInI cira vidAya laI navala-kevalanI joDIne khaMDita karanAra munizrInA tejasvI caherA para kyAreya gussAnI ochI rekhA jovAmAM AvI na hatI. teozrInI gurUbhakti paNa avarNanIya hatI, tethI gurUkRpA sArI temaNe prApta karI hatI. temanI puNyatithi aSADha vadi-11 nA divase manAvAya che. (lIMbaDI ajarAmara saMpradAyanI suvizuddha paraMparA) "ajarAmara virAsata"nA AdhAre lIMbaDI saMpradAyanI te vakhatanI paraMparA pramANe sAdhu saMmelana bharAya ane tyAra pachI ja gAdIpati pada tathA AcArya pada ema be padavIo be mahApurUSone ApavAmAM AvatI. kyAreka padavI eka ja mahApurUSane apAtI kyAreka eka padavI apAtI paNa sAdhu saMmelana bolAvIne ja ApavAmAM AvatI. Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 345 A che aNagAra amArA noMdha : 85, 86, 88 ane 89 naMbaranA paTTadharane vidhisara koI padavI apAyela nathI paraMtu teozrInA eka prakAranA bahumAna arthe paTTadharonI yAdImAM nAma sAmela karela che. saMpradAyamAM gaccha saMcAlanano bhAra vahana karI zake evA suvihita, gItArtha, saMyamaniSTha, ziSya parivAra saMpanna sAdhujI, bIjA karatAM dIkSAmAM nAnA hoya to paNa emane AcArya padavI ApavAmAM AvatI. (1) pU.zrI ajarAmarajI svAmI (2) pU.zrI bhANajI svAmI (3) pU.zrI devajI svAmI (4) pU.zrI kAnajI svAmI (5) pU.zrI dIpacaMdrajI svAmI (6) pU.zrI devacaMdrajI svAmI; A cha mahApurUSo karatAM te samaye dIkSAmAM vaDIla sAdhuo hatA chatAM temane AcArya padavI ApavAmAM AvI hatI. evA samaye dIkSAmAM vaDIla hoya paraMtu gaccha saMcAlanano bhAra vahana karI zake tema na hoya athavA to zArIrika kSatiyukta hoya tevA suvihita, parivAra saMpanna puNyazALI sAdhujIne emanA bahumAna arthe gAdIpati tarIke udghoSita karavAmAM AvatA paraMtu AcArya padanA pratIka tarIke pacheDI to AcAryazrIne ja oDhADavAmAM AvatI. saMpradAyanA tamAma sAdhu-sAdhvIjI AcAryazrInI nizrAmAM gaNAtA ane AcAryazrInI AjJAmAM rahetA. gAdIpatinI to phakta pratikramaNanI AjJAnuM pravartana cAlatuM. dikSAmAM vaDIla hoya ane AcAryazrI tarIke gaccha saMcAlanano bhAra vahana karI zake tevA puNyazALI, kAryakuzaLa, ziSya parivAra saMpanna ane gItArtha hoya evA sAdhujIne AcArya padavI ApavAmAM AvatI. gAdIpati paNa e ja rahetA. saMpradAyanI paraMparA anusAra (1) agItArthane (2) saMyama pratye AsthA na hoya tene (3) ziSya parivArathI yukta na hoya tene (4) ekalavihArIne (5) anya koI kAraNa hoya temane koI paNa pada ApavAmAM AvatuM nathI. lIMbaDI saMpradAyanI suvizuddha paraMparAnA rahasyanuM kAraNa sAdhu-saMmelano, guNavattA pramANe AcAryanI tathA gAdIpatinI varaNI ane samAcArI nirmANanI apUrva prakriyA... vyavahAra sUtramAM pAMca prakAranA vyavahAra batAvavAmAM AvyA che. je vyavahAra pravartato hoya te pramANe sAdhujIo varte te ArAdhaka gaNAya, vratamAM doSa lAgela hoya temaja (vartamAna samaya anurUpa) sAmAcArInA niyamano bhaMga thayela Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 saMpradAyanI paraMparA hoya athavA apavAda mArga sevavo paDyo hoya to gurvAdika AgaLa bhUlano ekarAra karI prAyazcita je Ape te saharSa svIkAre te ArAdhaka gaNAya. pAMca prakAranA vyavahAraH (1) Agama vyavahAra (2) sUtra vyavahAra (3) AjJA vyavahAra (4) dhAraNA vyavahAra (5) jita vyavahAra. A pAMca vyavahAramAM Agama vyavahAra viccheda gayela che. bAkInA cAra vyavahAra pravarte che, temAM sUtra vyavahAra saMpUrNapaNe pravartato nathI. bAkInA traNa vyavahAra pravarte che. gaccha paraMparA arthAt saMpradAyanA AcArya, pravartaka ke sthavira munirAjo bhegA maLIne je "sAmAcArI" (sAdhu jIvananI AcAra saMhitA) nakkI kare tene "jita vyavahAra" kahevAya. te pramANe sAdhu-sAdhvIjIo pravarte to teo bhagavAna mahAvIra svAmI ane AcArya mahArAja tathA gurUmahArAjanI AjJAnA ArAdhaka gaNAya. ApaNA saMpradAyanI paraMparA mujaba jita vyavahAra sAmAcArI cAritra dharma pAlana mATe AcArya mahArAja, sthavira munirAjoe bhUtakALamAM jyAre jayAre AcArya pada ke gAdIpati padanuM AropaNa thAya tyAre jita vyavahAra sAmAcArInA bola bAMdhela che. te badhA pAkA lakhANonI vyavasthita noMdha "ajarAmara virAsatamAMthI vAMcI levI. 73mI pATe pU.zrI bhANajI svAmI (dIkSA saMvata 1855, vaizAkha suda11)ne vi.saM. 1880 mAgasara suda-9nA divase AcArya pada pradAna karavAmAM AvyuM tyAre emanAthI dIkSAe traNa munirAjo moTA hatA. e traNamAMthI koIne paNa gAdIpati pada ApavAmAM AvyuM na hatuM. kAraNa ke dIkSAe moTA hoya e gAdIpati thAya ja, evo saMpradAyano koI phAyado nathI. koI paNa padavI yogyatA pramANe ja apAtI. nIcenA traNeya nAmo vi.saM. 2020mAM chapAyela "bhadrasvabhAvI zrI nAgajI svAmInuM jIvana darzana ane lIMbaDI saMpradAyanA paTTadharonI paraMparA paTTAvali" pustakamAM peja naM-57 upara che.) (ka) tejapAlajI svAmI, dIkSA saM. 1846, vaizAkha sudi-5, svargavAsa saM. 1891, poSa sudi-4, zanivAra-lIMbaDI (kha) moTA moNasiMha svAmI, dIkSA: saM. 1849, kArataka vadi-13, svargavAsa : saM. 1887, mojIdaDa. (ga) moTA devajI svAmI, dIkSA : 1850, caitra vada-9, lIMbaDI, svargavAsa : Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 347 saM. 1887, jetapura. vi.saM. 1888nA mahA sudi-ranA pUjaya zrI haracaMdrajI svAmI (dIkSA : saM. 1866, mAgasara sudi-pane gAdIpati tarIke ane AcArya tarIke pU.zrI devajI svAmIne (dIkSA saM. 1870 poSa vada-8)ne lIMbaDI mukAme AcArya pade sthApavAmAM Avela. te vakhate AcArya zrI devajI svAmIthI nIcenA cha sAdhujIo dIkSAe moTA hatA. (1) tejapAlajI svAmI : dIkSA - 1846, vaizAkha suda-5, svargavAsa : 1891, lIMbaDI (2) kAkA karamazI svAmI : dIkSA 1856, surata, kALadharma: 1906 vaDhavANa. (3) rAyamalajI svAmI dIkSA-1861, rApara, kALadharma saM. 1902, lIMbaDI. (4) pU. moTA mUlajI svAmI : dIkSA-1863, morabI, kALadharma : 1904, amadAvAda. (5) pU. gAdIpati haracaMdrajI svAmI : dIkSA-1866, lIMbaDI, kALadharma : 1914, lIMbaDI. (6) avicaLajI svAmI-kaccha-vAgaDa-ravanA vatanI, dIkSA: 1869 lIMbaDI, kALadharma : 1911, lIMbaDI. noMdha : pU. gAdIpati zrI haracaMdrajI svAmIzrI uparokta saM. 1 thI 4 sAdhujIo dIkSAe moTA hatA. A cAramAMthI koIne ya gAdIpati pada ApavAmAM AvyuM na hatuM. enA mATe upara je pAMca kAraNa batAvyA te paikInuM koIpaNa kAraNa hoI zake. tethI dIkSAe moTA hoya temane gAdIpati ke AcArya pada apAya evI lIMbaDI saMpradAyanI paraMparA nathI. enA mATenI yogyatA hovI anivArya che. kevala dIkSAparyAyamAM moTA hovuM e A uccatama sthAna mATeno mApadaMDa nathI paraMtu gacchanI tejasvitA jALave evA uparokta doSa rahita puNyapratApI sAdhu-puruSane uparokta padavI ApavAnI lIMbaDI saMpradAyanI paraMparA che ane te paraMparAne cUstapaNe vaLagI rahevAmAM ja saMpradAyanuM gaurava ane hita samAyeluM che. Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 zrI cunIlAlajI svAmI pUjya sAheba zrI cunIlAlajI svAmI pU. zrI cunIlAlajI svAmIno janma rAjakoTa jillAnA morabI tAlukAnA sajjanapara gAmamAM vi.saM. 1961, phAgaNa suda-rane budhavAranA divase mAtA zrI kezarabahenanI kukSie thayo hato. temanA pitAzrInuM nAma kezavajIbhAI jazarAja mahetA hatuM. teozrI be bhAIo tathA sAta baheno hatA. temanuM nAma cunIlAlabhAI hatuM. AnaMdapUrvaka divaso pasAra thaI rahyA hatA. - bAlapaNamAM mAtA-pitAno viyoga, gAMdhIvAdano saMyoga nAnI uMmaramAM cunIlAla mAtA-pitAno prema pAme tenA pahelA to emaNe A phAnI duniyAno tyAga karI paralokavAsI thayA. vaDIla baMdhu bhAIcaMdabhAIe hUMpha ApI. mAtuzrI kezarabahenanuM piyara morabI hatuM. tyAM rahetA temanA mAtA vakhatamAM potAnA bhANejonI AvI sthiti joIne potAne tyAM teDAvI lIdhA. mAmA tathA mAmAnA suputro sAthe barAbara goThavAI gayA. samayane jatAM kyAM vAra lAge che? morabInI vI.sI. hAuskUlamAM nava dhoraNa sudhIno abhyAsa karyo. vaDIla baMdhu bhAIcaMdabhAI muMbaImAM nokarIe lAgI gayA. temaNe cunIlAlane muMbaImAM bolAvI lIdho. tyAM nokarIe lagADI dIdhA. moTA bhAInA lagna thaI gayA. bhAI-bhAbhInI sAthe premathI rahetA hatA, paraMtu emanuM mana kyAMya na lAgyuM. te vakhate hajI gAMdhIvAdanI zarUAta hatI. temanA Adarzo cunIlAlane sparzI gayA. tyArathI hAtha vaNATanI khAdI paheravAno manomana nirNaya karyo. emanA mATe jyAre sagapaNanI vAta AvI tyAre temaNe spaSTa zabdomAM nA pADI dIdhI kema ke emane saMsAramAM paDavAno koI rasa na hato. samartha gurUdevano muMbaImAM samAgama vi.saM. 1982nI sAle kavivarya pU. zrI nAnacaMdrajI svAmInuM cAturmAsa ghATakopara IsTamAM hatuM. te vakhate tyAM upAzraya na hato tethI cAturmAsa jagajIvana dayALajInI vizALa vADImAM hatuM. tyAM temanA pravacanoe sAruM AkarSaNa jamAvyuM hatuM. temanI sAthe munizrI harSacaMdrajI hatA. be ja ThANA cArtumAsa hatA. moTAbhAI bhAIcaMda pravacanothI prabhAvita thaIne cunIlAlabhAIne kahyuM, "eka mahAna prabhAvazALI saMtapurUSa padhAryA che temanuM vyAkhyAna sAMbhaLavA jevuM che." Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 349 cunIlAlabhAI pravacana sAMbhaLavA AvyA. temanA pravacanathI khUba ja prabhAvita thayA tathA moTAbhAInI AjJA laIne pU. gurUdeva sAthe saMyama jIvananI tAlima levA lAgyA. jo ke temane agAu pU. prasiddhavaktA zrI nAgajI svAmIno paricaya thayelo tathA temanI sAthe dIkSAnA bhAva paNa jAgelA paraMtu pU. nAnacaMdrajI svAmI sAthe vizeSa RNAnubaMdha jethI emanI sAthe bhaNavA lAgyA. emanA pachI TaMkArAnA zivalAlabhAI ke jeo gAMdhI vicArathI raMgAyelA hatA teo paNa gurUnA satsaMgathI vairAgyavAsita thayA. teo paNa sAthe bhaNavA lAgyA. saMyama paMthe prayANa H vi.saM. 1984nI sAle, mAgasa2 sudi-6, budhavAranA prasiddhavaktA pU. nAgajI svAmInA zrImukhethI lIMbaDImAM temanI dIkSA thaI. navadIkSita cunIlAlajI svAmI pU. nAnacaMdrajI svAmInA prathama ziSya thayA. lIMbaDI nareza dolatasiMhajI tathA zeTha sukhalAla catrabhuja Adi samasta saMghe dIkSA prasaMgane khUba ja dIpAvyo hato. ANAe dhammo : dIkSA laIne pU. cunIlAlajI svAmI gurU AjJAmAM samarpita banI gayA hatA. gurUdevanI kAvya racanAno vAraso amuka aMze pU. cunIlAlajI svAmInI paNa prApta thayo hato. pU. nAnacaMdrajI svAmInA moTA gurUbhAI pU. suMdarajI svAmInA jJAna dhyAnano lAbha paNa temane sAro prApta thayo hato. kyAreka abhyAsanA kAraNe gurUdevathI judA paDatA to temane cena paDatuM nahi. gurUbhakti ahoniza maLe temAM emane vadhAre rasa hato. gurUsevAno anupama lAbha : pU. cunIlAlajI svAmInI sevA bhakti anupama hatI. temanI sevA joIne khuda DaoNkTaro paNa Azcaryacakita thaI jatA hatA. gurUdevane pravAhI pIvaDAvatAM moDhAmAMthI nIkaLe to nAnuM pAtra dhare tathA tene gurUnI prasAdI mAnIne pote pI jatA te joIne badhA navAI pAmI jatA hatA. gurUdevanA virahamAM antaryAmInI mastI vi.saM. 2021, mAgasara sudi-9nA sAyalA mukAme pU. kavivarya zrI nAnacaMdrajI svAmIne hArTano humalo Avyo tyAre pU. cunIlAlajI svAmI gurUdevanI sevAmAM hAjara hatA. sevA karavAnA temanA kevA UMcA bhAvo hatA ke chelle sudhI pote khaDe page hAjara hatA. sADatrIza varSa sudhI gurU sevAno apUrva lAbha maLyo ane acAnaka gurUdeva divaMgata thatAM virahanI vedanAmAM paNa potAnI AMtarika ane bAhya sajAgatA adbhuta TakAvI rAkhI hatI. pote antaryAmInI mastImAM Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3pa0 zrI cunIlAlajI svAmI masta hatA. adhyAtma jJAnamAM temane khUba ja rasa hato. emanA prathama ziSya cUDAnA vakIlazrI jagajIvanabhAI thayA. temane dIkSA ApIne temanuM nAma jagadIza muni ApyuM. pU. sadAnaMdI choTAlAlajI svAmIno morabIthI saMdezo AvatAM saM. 2024nI sAle teo zrI tyAM padhAryA temaNe pU. mAdhavasiMhajI ma. mATe bhalAmaNa karI tathA samAdhibhAve svargavAsa pAmyA. pU. cunIlAlajI svAmI tathA pU. mAdhavasiMhajI svAmI sAthe vicaratA hatA. te vakhate eTale ke AjathI 40 varSa pahelA sAdhune ekalA vicaravAnI manAI hatI. jo ekalA vicare to saMpradAyamAMthI bahAra mUkAI jAya, tethI pharajiyAta be ThANA rahevuM paDe. A paraMparA bahu sArI hatI. 'pU. AcArya zrI rUpacaMdrajI svAmIne AcArya padavI pU. gurUbhagavaMta zrI rUpacaMdrajI svAmIne saM. 2018nI sAle AcAryapadavIno mahotsava vaizAkha sudamAM hato tyAre caturvidha saMghanI IcchAthI AcArya padanA pratIkarUpe pacheDI oDhADavAno lAbha pU. cunIlAlajI svAmIne maLyo hato. pU. rUpacaMdrajI svAmI pachI dIkSAno krama cunIlAlajI svAmIno hato tethIsto..... pU. AcAryadeva zrI rUpacaMdrajI svAmI tathA pU. paramopakArI gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmInI anUpama udAratA : pU. gurUdeva zrI nAnacaMdrajI svAmInA kALadharma pachI pU. cunIlAlajI svAmI ekalA thaI gayelA. pU. mAdhavasiMhajI svAmI amuka varSo sAthe rahelA paNa pachI chUTA paDI gayelA tyAre be cAturmAsa jetapura tathA sAyalA pU. rU5-navala gurUdeve pU. nemicaMdrajI svAmI, pU. cunIlAlajI svAmInI sevAmAM rAkhIne potAnI anupama udAratAnA darzana karAvyA hatA. 'tapasvIratna pU. rAmacaMdrajI svAmInI udAratA tathA 'moTA caMdanabAI ma.nI saraLatA saMvata 2040nuM cAturmAsa lIMbaDImAM hatuM tyAre teozrI ekalA ja hatA. pU. lAlacaMdrajI svAmI sthiravAsa hatA, tyAre pU. tapasvI rAmacaMdrajI svAmI Adi ThANA-3 aSADha sudi-8nA lIMbaDI padhAryA. sattAvAra cAturmAsa pU. moTA caMdanabAI ma.nuM hovAthI pU. rAmacaMdrajI svAmI Adi ThANA-3 lakhatara cAturmAsanuM nakkI karI rahyA hatA kemake lakhatara saMghanI atyaMta bhAvabhInI vinaMtI hatI paraMtu pU. caMdanabAI ma.nI saraLatA khUba ja tethI lIMbaDImAM ja cAturmAsa karavA vinaMtI Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 3pa1 karI tathA saMghanA utsAhamAM vadhAro karyo. pU. caMdanabAI ma. tathA IndubAI ma.nI vyavahAra kuzaLatA tathA udAratA khUba ja. pU. AcArya rUpacaMdrajI svAmI saM. 2039nI sAle vaizAkha vadi 0))nA bhacAu mukAme kALadharma pAmyA tyAre pU. cunIlAlajI svAmI ekalA hatA tethI saMpradAyanI paraMparA pramANe gAdIpati pada mAnya na rahI zake paraMtu pU. tapasvIratna rAmacaMdrajI svAmI Adi ThANAo emanI sAthe rahIne potAnI udAratAnA darzana karAvyA hatA. cAturmAsa pachI paNa sAthe ja rahyA hatA. saM. 2040 tathA 2041 be cAturmAsa sAthe rahIne pU. tapasvI rAje temanI khUba ja sevA karI hatI. te vakhate kaccha guMdAlAnA paraMtu cIMcaNa nivAsI sagA maNIbena vizanajI bhAInA suputro navanItabhAI tathA cetanabhAI be varSathI pu. mahAsatIjIo sAthe abhyAsa karI rahyA hatA. pU. cunilAlajI svAmI ziSyamohathI mukta hovAnA kAraNe niyama laI lIdhelo ke mAre ziSyo karavA nahi. jayAre be bhAIone mahAsatIjIe mUkyA tyAre pU. cunIlAlajI svAmIe pU. rAmacaMdrajI svAmI tathA prakAza munine kaheluM ke tamArI javAbadArIthI ja lejo kemake mAre ziSyo karavA nathI. baMne bhAIo muni zrI prakAzacaMdrajI pAse daza vaikAlika sUtra, saMskRta prathama buka, bIjI buka Adino abhyAsa paNa karela pachI bidaDA cAturmAsamAM mahAsatIjIo tathA amuka zrAvakonI vinaMtIthI temaNe ziSya karavAnI hA pADI, potAnA niyamamAM bAMdhachoDa karelI tathA baMne bhAIone ziSya tarIke svIkAryA tyAre saM. 2042 kArataka vadaranA bidaDA mukAme dIkSA thaI tathA navadIkSitanA nAma (1) niraMjana muni (2) cetana muni rAkhavAmAM Avela. jeo atyAre baMdhubelaDI tarIke vicarI rahyA che. A prasaMga banyA pachI vAMkAnera saMghanA tatkAlIna pramukha zrI zAMtilAlabhAI Adi pU. nAnacaMdrajI svAmInA bhaktoe, pU. sUrajabAI ma. tathA pU. vijayAbAI ma.ne kaheluM ke pU. rAmacaMdrajI svAmIe amArA gurUdevane je sahayoga Apyo che, kharA TAIme upayogI thayA che tene ame gurUbhakto kyAre paNa bhUlI zakIzuM nahi. morabImAM aMtima cAturmAsa tathA svargavAsa chellA thoDAM varSo pU. moTA caMdanabAI ma. tathA puSpAbAI ma. Adi vArApharatI pU. cunIlAlajI svAmInI sevAmAM rahetA tathA bhakti karatA. baMdhu belaDI paNa khUba ja sevA bajAvatA. saM. 2044nI sAle morabImAM puSpAbAI ma. Adi ThANAo paNa sAthe cAturmAsa hatA. cetana munine TAIphoIDa thavAnA kAraNe Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 352 zrI rAmacaMdrajI svAmI cAturmAsa pachI paNa tyAM ja rokAyelA. kArataka vadi-14 saM. 2045nA prAraMbhamAM junAgaDhanuM aitihAsika cAturmAsa pUrNa karIne pU. paMDitaratna bhAvacaMdrajI svAmI Adi ThANAonuM apUrva milana thayuM. bapore traNa vAge sugara lo thatAM bezuddha thayA. DaoNkTara sAheba AvI upacAro karatA sAruM thaI gayela paraMtu sAMje pratikramaNanI AjJA lIdhI tyAM hArTa eTeka Avyo. pU.zrInI cAre bAju sau munio viMTaLAI vaLyA. chellI najara niraMjana muni upara karIne kAyama mATe AMkho miMcAI gaI. 84 varSanI uMmara, 61 varSano dIkSA paryAya pALI saMpradAyanuM nAma rozana karI svargavAsa pAmyA. pU. bhAvacaMdrajI svAmIe badhuM sAMbhaLI lIdhuM. zrI morabInA saMghe khUba ja sevA bajAvela. DaoN. nItinabhAI, DaoN. saMghavI sAhebe khUba sArI sevA bajAvela. pU. cunIlAlajI svAmInuM upanAma cittamuni hatuM. * * * apramatta tapasvIratna pU. zrI rAmacaMdrajI svAmI kaccha jillAnA mundrA tAlukAnA nAnI tuMbaDI gAmanA pU. tapasvI ratna rAmacaMdrajI svAmIno janma vi.saM. 1999, poSa sudi-11, I.sa. 1942nI sAle pitAzrI jeThAlAla lAlajI sAvalA tathA mAtuzrI nAnabAI jeThAlAla sAvalAnA ghare bhAyaMdara (ji. thANA) mukAme thayo hato. temanuM nAma 'talakazI' rAkhavAmAM AvyuM hatuM. pAMca baheno tathA bhAIo, jeonA nAma anukrame (1) sva. kezarabahena hIrajI mAmaNiyA, (2) gaM.sva. devakAbahena meghajI cheDA, (3) ku. vimaLAbahena bA.bra. viduSI vijyAkumArIjI mahAsatIjI, (4) ku. ratanabahena-bA.bra. tArAmatIbAI AryajI, (5) cImanalAla jeThAlAla sAvalA, (6) talakazIbhAI - tapasvIratna pU. rAmacaMdrajI svAmI, (7) sva. bhavAnajI jeThAlAla sAvalA ane (8) a.sau. jayavaMtIbahena ThAkarazI rAMbhiyA. moTA bahenanI dIkSA prasaMge thayelA dIkSAnA bhAva pU. tapasvIratna rAmacaMdrajI svAmIne bALapaNamAM 6 dhoraNa sudhIno abhyAsa, bhAyaMdara, tuMbaDI tathA navAvAsa borDiMgamAM karyo hato. nAnI uMmaramAM muMbaI AvI dhaMdhAno anubhava letA hatA tyAM vi.saM. 2014nA phAgaNa suda-3, Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 353 tuMbaDI mukAme moTA bahena vimaLAbahenanI dIkSAno prasaMga upasthita thayo. te prasaMge tuMbaDI AvavAnuM thayuM. pU. prazAMtamUrti AcAryadeva zrI rUpacaMdrajI svAmIe potAnI 70 varSanI uMmare prathama dIkSA ApI tathA temanuM nUtana nAma 'bA.bra. vijayAkumArIjI' rAkhavAmAM AvyuM. bahena uparanI atyaMta lAgaNI tathA paramopakArI pU.gItArtha gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmIno satsaMga thavAthI talakazI bhAIne paNa dIkSA levAnA bhAva jAgyA. moTA bahena ratanabahenane paNa dIkSAnA bhAva jAgyA tathA gurU-gurUNInI sAthe jJAnAbhyAsa karavA tathA saMyamajIvananI tAlIma levA nIkaLyA. be varSa sudhI abhyAsa karIne vi.saM. 2016nA mahAsudapanA divase kaccha-tuMbaDI mukAme pU. AcAryadeva zrI rUpacaMdrajI svAmI, pU. bhadrasvabhAvI nAgajI svAmI, pU. gItArtha gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmI, pU. saktA kevalacaMdrajI svAmI Adi munivaro tathA mahAsatIjI moTA maNibAI AryajI (bidaDAvAlA) mahAsatIjI javerabAI AryajI, mahAsatIjI dhanagaurIbAI AryAjI, bA.bra. sUrajabAI AryAjI Adi ThANAonA sAMnidhyamAM bhAI-bahene dIkSA lIdhI. pU. AcAryadeva zrI rUpacaMdrajI svAmIe temane dIkSA ApIne talakazIbhAInuM nAma navadIkSita rAmacaMdrajI svAmI tathA ratanabahenanuM nAma navadIkSitA tArAmatIbAI AryAjI rAkhyuM. nAnabAI mAtA kevA bhAgyazALI ratnakukSi banyAM ke potAnA eka suputra tathA be suputrIe dIkSA laIne jinazAsanane dIpAvyuM che. sevAdharma H paramagahano yoginAmapyagamyaH : sevA dharma parama gahana che tene yogIo paNa jANI zakatA nathI. pU. tapasvIratna rAmacaMdrajI svAmIe dIkSA lIdhI tyArathI ja gurUcaraNe samarpita thaI gayA. pU. gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmIe kahyuM, "rAmacaMdrajI ! tane jJAnanI aMtarAya che to sevA tathA tapasyAmAM joDAI jA.'' gurU bhagavaMtanAM A vacano emaNe akSarazaH svIkArI lIdhAM tathA moTA-nAnA sarve saMtonI aplAna bhAve sevA-zuzruSA karatA. vaiyAvaccane AtyaMtara tapa kahevAmAM Avela che. vaiyAvacca ka2vAmAM utkRSTa bhAva Ave to tIrthaMkara nAmakarma baMdhAya che tema bhagavAna zrI mahAvIra svAmIe 'uttarAdhyAyana sUtra'nA 29mAM adhyayanamAM pha2mAvela che. A vaiyAvacca dvArA emaNe varSo sudhI pU. AcArya zrI rUpacaMdrajI svAmI, pU. zrI nAgajI svAmI, pU. gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmI, pU. kevalacaMdrajI svAmI, pU. zrI cunIlAlajI svAmI, pU. narasiMhajI svAmI tathA nAnA saMtonI bhedabhAva vinA aglAna bhAve sevA karatA. AvA mUkasevaka nirabhimAnI muniratnanI khoTa Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI rAmacaMdrajI svAmI 3pa4 saMghADAne tathA saMpradAyane sadeva sAlaze. bRihad gujarAtanA jaina samAjamAM advitIya tapasvI ziromaNi pU. tapasvIratna zrI rAmacaMdrajI svAmIe gurUdevano satsaMga thayo tyArathI ja tapasyAnI javalaMta jayota jagAvI anekavidha karmonI nirjarA karI che tathA tapasvIne zAsananA prabhAvaka kahyA che te pramANe jinazAsananI abhuta prabhAvanA karI che. anubhavIonAM vacana sAcAM paDyAM che "zAsana zobhe vIranuM, jyAM tapa tape aNagAra' * saMvata 2015 kArataka suda - pAMcamathI jJAna paMcamI tapano prAraMbha * saMvata 2015 guMdAlA cAturmAsamAM 14 upavAsano thAka (uparanI baMne tapasyA dIkSArthI avasthAmAM karela che) saMvata 2016 lAkaDiyA cAturmAsamAM 5 upavAsa, 8 upavAsa, ane 9 upavAsanA thoka tathA 11 cha8nI ArAdhanA. saMvata 2017 lIMbaDI cAturmAsamAM 16 upavAsa, kSIrasamudra tapa tathA 5 upavAsa * saMvata 2018 cUDA cAturmAsamAM 16 upavAsa te uparAMta upavAsano varSItapa pAraNuM (bhacAu-kaccha) gurUdevonI janmabhUmimAM thayela. * saMvata 2019 naMbau cAturmAsamAM 18 upavAsa tathA 8 upavAsa * saMvata 2020 unALAmAM be mahinA sudhI chaThThanA pAraNe chaThTha ane mAMDavI cAturmAsamAM 7 upavAsa pAraNe 8 upavAsano thoka. * saMvata 2021 samAghoghA cAturmAsamAM prathamavAra 30 upavAsa (mAsakhamaNa) * saMvata 2022 chaThThanA pAraNe chaThThano varSItapa zarU karela tathA * saMvata 2023 nI sAle akhAtrIjanA divase lAkaDiyAmAM pAraNuM karela. * saMvata 2023 mundrA cAturmAsamAM 9 upavAsa tathA eka mahinA sudhI chaThThanA pAraNe chaThThanI tapasyA * saMvata 2024 ratADiyA cAturmAsamAM 3pa upavAsano thAka * saMvata 2025 guMdAlA cAturmAsamAM 8 upavAsa (aThThAI) * saMvata 2026 morabI cAturmAsamAM para upavAsa, pAraNe anarAdhAra amIvRSTi Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 355 A che aNagAra amArA * saMvata 2027 lIMbaDI cAturmAsamAM 10 upavAsano thAka * saMvata 2028 surendranagara (kerIbajAra) cAturmAsamAM 23 upavAsano thAka * saMvata 2030 bhorArA cAturmAsamAM 41 upavAsano thAka * saMvata 2031 bhacAu cAturmAsamAM 60 upavAsano thAka * saMvata 2032 bhacAumAM akhAtrIja thI aThThamanA pAraNe aThThamanA varSItapano prAraMbha. * saMvata 2033 bhacAumAM akhAtrIjanA divase aThThamanA varSItapanuM pAraNuM * saMvata 2034 ane * saMvata 2035 lagAtAra be varSa sudhI varSItapanI ArAdhanA * saMvata 2036 thAnagaDhamAM kArataka vada-1nA pAraNuM karela. * saMvata 2037 surendranagara-kerIbajAra cAturmAsamAM 79 upavAsa. pAraNe 35 hajAra lokonuM navakArazI jamaNa * saMvata 2038 bhacAu cAturmAsamAM 33 upavAsano thAka * saMvata 2039 lAkaDiyA cAturmAsamAM 62 upavAsano thAka * saMvata 2040 lIMbaDI cAturmAsamAM 51 upavAsano thAka * saMvata 2042 lAkaDiyA cAturmAsamAM siddhitapa (45 divasa) * saMvata 2051 bhacAumAM caitra mahinAnI oLImAM 8 upavAsa (aThThAI) * saMvata 2051 prAgapura cAturmAsamAM Aso mahinAnI oLImAM nava upavAsa (navAI) * saMvata 205ra surendranagara (bhArata sosAyaTI)nA cAturmAsamAM 69 upavAsa * saMvata 2053 thANA cAturmAsamAM 31 upavAsano thAka * saMvata 2058 valasADa (chIpavADa) nA cAturmAsamAM 31 upavAsano thAka * saMvata 2059 mATuMgA (vesTa)nA cAturmAsamAM 65 upavAsano thoka * saMvata 2060 ghATakopara-svAdhyAya saMghanA cAturmAsamAM prathama 39 upavAsano thoka tathA bIjIvAra 71 upavAsano thoka kulla 110 upavAsa eka ja cAturmAsamAM karyA Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3pa6 zrI rAmacaMdrajI svAmI taduparAMta anekavAra AyaMbilanI oLInI ArAdhanA, anekavAra saLaMga ekAsaNA Adi vividha tapasyA karIne pU. gurU bhagavaMta zrI rAmacaMdrajI svAmIe cothA ArAnI yAda apAvI che. 'jJAna-darzana-cAritra-tapanI ArAdhanA 'dvArA tapasvI gurU bhagavaMte mokSa mArgane dIpAvyo 0 jJAnArAdhanA: saMsAra asAra che. mokSamArga te ja sAra che. mokSa mArganuM aMtima caraNa tapazcaraNa che. A prakAranA jJAnane dhAraNa karanArane prabhu paMDita kahe che, jJAnI kahe che. pU. rAmacaMdrajI svAmI AvA jJAnI hatA. 0 darzanArAdhanAH zarIra ane AtmAne judA jANavA te ja darzana che. A vAtane AtmasAta karanAra AvI ucca tapasyA karI zake. pU. rAmacaMdrajI svAmI kharA arthamAM darzanArAdhaka hatA. 0 cAritrArAdhanA : vaiyAvacca mokSamArgane sAdhanAra anuttara ArAdhanA che. nirabhimAnatA, lokeSaNAtyAga, saraLatA Adi cAritrane puSTa karanAra zreSTha saguNo che tethI tapasvI ratna pU. rAmacaMdrajI svAmI kharA arthamAM cAritravAna hatA. pU. tapasvI gurU bhagavaMte traNa munivaro tathA bAvIsa sAdhvIjI maLIne kula 25 AtmAone cAritranAM dAna dIdhAM hatAM. 0 tapArAdhanA : maraNAMta upasargane kSamAthI jItI levAnA kAraNathI ja tathA anekavidha tapasyAo AcaravAthI pU. rAmacaMdrajI svAmI ugra tapasvI, ghora tapasvI, dIpta tapasvI tathA tama tapasvI hatA. AvA tapasvIratna, sevAratna, saralAtmA, nirabhimAnI saMtaratnanI na pUrAya tevI khoTa paDI che. yogAnuyoga pU. gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmInIra6mI nirvANatithi Aso vada-8 tathA pU. gurUdevazrInI uM. 62 varSa to eTalI ja uMmare dehane choDanAra mahAna AtmA jANe devAdhideva banavA potAnA gurUdevanA samIpe kema pahoMcI na gayA hoya tevuM lAge che 62 varSanI uMmara, 45 varSanA dIkSAparyAyI evA pU. tapasvI ratna rAmacaMdrajI svAmInA pArthiva dehanI pAlakhI tA. 6-1104nA ghATakopara svAdhyAya saMghamAMthI nIkaLI tyAre 8 thI 10 hajAra jeTalA bhAviko temAM joDAIne "jaya jaya naMdA, jaya jaya bhadrA'nA nAda sAthe muniratnanA mRtyu mahotsavamAM bhAga laIne ghATakoparanA ItihAsamAM abhUtapUrva dAkhalo besADyo hato. savArathI bapora sudhI kula 20 thI 25 hajAra bhAvikoe aMtima darzanano lAbha lIdho hato. Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 357 pU. AcAryadeva zrI gulAbacaMdrajI svAmInA paTTaziSya zatAvadhAnI pU. ratnacaMdrajI svAmI paNa saM. 1997nA vaizAkha vada-6nA ghATakopara hIMgavAlA lenanA upAzrayamAM 62 varSe kALadharma pAmelA tema pU. gItArtha gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmInA paTTaziSya pU. tapasvIratna zrI rAmacaMdrajI svAmIe paNa 6ramAM varSe ghATakopara (ve) svAdhyAya saMghamAM deha choDyo. kevo yogAnuyoga. gulAba-vIranA ranavanamAM, guru ziSyanI anupama joDI; eka ja uMmare, eka ja tithie, nazvara kAyAnI mAyA choDI." AvA zreSTha tapasvI ratnane samasta caturvidha saMghavatIthI bhAvAMjali ApavA eka guNAnuvAdanI sabhA ravivAra, tA. 7-11-04nA ghATakopara sarvodaya tIrthanA vizAla holamAM rAkhavAmAM AvelI. jemAM 1500 jeTalA bhAvikoe tapasvIrAjanA guNAnuvAda karyA hatA tathA sAMbhaLyA hatA. temano AtmA jyAM hoya tyAM parama zAMti pAme tathA zIgha mokSanA ArAdhaka bane tevI hArdika bhAvanA. 'surendranagarano yAdagAra tapamahotsava prazAnta mUrti, pa.pU. AcArya zrI rUpacaMdrajI svAmInA dIkSA paryAyanA 79 varSanA upalakSyamAM sva. tattvajJa pU. zrI navalacaMdrajI ma.sA.nA suziSya, tapasvI munirAja pU. zrI rAmacaMdrajI svAmIe 79 upavAsanI ugratapazcaryAnuM pAraNuM tA. 20 sapTe. '82nA roja zAMtipUrvaka karyuM hatuM. zrI surendranagara sthA. jaina saMghanA upakrame meLAnA medAnamAM "tapovana khAte yojAyela samAraMbhamAM aMdAje 50 hajAranI janamedanI upasthita hatI. lokasevaka zrIyut bAbubhAI jazabhAI paTelanA pramukhasthAne tathA rAjyanA paMcAyata maMtrI zrI naMbakalAla dave ane jaina samAjanA agraNI "saoNlisiTara' zrI cImanalAla cakubhAI zAhanA atithi vizeSa pade yojAyela A samArohamAM gAmegAmanA zrI saMgho ane agraNIo vizALa saMkhyAmAM upasthita hatA. lIMbaDI sa.nA kAryavAhaka paM.muni zrI bhAvacaMdrajI svAmI, pramukha zrI. nagInabhAI dozI, mAjI gRhamaMtrI zrI jayarAmabhAI paTela, kacchanA dhArAsabhya zrI bAbulAla meghajIbhAI zAha tathA pramukha zrI, atithivizeSo vageree mananIya pravacano karI tapanuM mAhAbhya samajAvyuM hatuM. A prasaMganI viziSTatAmAM navakAra maMtranA ArAdhaka surendranagara, jorAvaranagara, vaDhavANa siTI ane ratanapara ema cAreya gAmanA jaina ane mahemAno sahita 30 thI 35 hajAra vyaktionI sAdharmika bhaktirUpa navakArazIno Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 zrI rAmacaMdrajI svAmI mahAna lAbha zrI caMdulAla lavajIbhAI taLazIbhAI kuTuMba parivAra tathA anya bhAviko taraphathI levAmAM Avyo hato. zrI surendranagara saMghanA kAryakartAo tathA svayaMsevaka bhAI-bahenoe bhagIratha purUSArtha dvArA navakArazInI adbhuta vyavasthA goThavI hatI. svAgata pravacana ane samArohanuM saMcAlana upapramukha zrI zAMtilAla catrabhuja zAhe tathA saMdezAvAMcana zrI caMdubhAI koThArI ane AbhAradarzana maMtrI zrI kAMtibhAI koThArIe karyuM hatuM. pU. AcAryazrI rUpacaMdrajI svAmInI vayanA 94 varSa mujaba rU. 94,000 zrI suvaI-traMbo-2va-naMdAsara vaNoI ane kheMgArapara saMghanA bhAIo vatI haste suvaI saMghanA saMghapati zrI ratanazIbhAI bhImajIbhAI sAvalA tathA traMbau saMghanA agraNI zrI ratanazIbhAI napubhAI zAhe tathA kacchanA anya saMgho vatI rU. 51,000/- haste dAnavI2 zrI korazIbhAI hIrajIbhAI zAhe tathA zrI rAmajIbhAI mULajIbhAI ratADiyAvALAe tathA muMbaInI zrI jhAlAvADI sabhA tathA kArobArInA hAjara sabhyonA maLIne rUA. 15,111/- tathA zrI tuMbaDI saMgha taraphathI rU. 11,000|- A rIte rakamo jAhera karavAmAM AvI hatI. pU. AcAryazrInA surendranagara khAtenA A apUrva ullAsa sAthenA cAturmAsa daramiyAna darzanArthI sAdharmika mahemAnonI bhakti karavAno saMpUrNa lAbha zrI jazavaMtalAla maNilAla jesaMgabhAI bhadrezIvALA parivAra taraphathI khUba ja suMdara rIte levAmAM Avyo hato. "tapazcaraNa eTale karmone bALavAnI bhaThThI, tapa vinA mukti nahi.' tapasvIratna sevAziromaNi pU. rAmacaMdrajI svAmInA yAdagAra prasaMgo pU. tapasvIrAjanuM pUrvAzramIya nAma talakazI hatuM. pU. vijyAbAI ma.nuM nAma vimaLAbahena hatuM. talakazI bALapaNamAM bahu ja tophAnI hato. te naLiyA upara caDI jAya, jhADa upara caDhe tathA tophAna kare to gharanA koInuM mAne nahi paraMtu vimaLAbahena Takora kare to tarata ja mAnI jAya. AvA RNAnubaMdha bhAI-bahenanA hatA. je jiMdagInA aMta sudhI rahyA. dIkSA levAmAM paNa bahena uparanI ananya lAgaNI tathA paramopakArI gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmIno satsaMga. pU. gurUdeva zrI kahetA ke vi.saM. 1983nI sAle lAkaDiyAmAM pU. gulAbabhAI ma.ne dIkSAnI rajA maLatI na hatI tyAre pU. AcAryazrI gulAbacaMdrajI svAmI, kavivarya zrI vIrajI svAmI tathA zatAvadhAnI pU. ratanacaMdrajI svAmI Adi gurUbhagavaMtonA Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 3pa9 samajAvavAthI temanA kuTuMbIjanoe temane rajA ApI tyArathI vAgaDanA siMhaNa mahAsatIjI zrI moTA kuMvarabAI svAmI Adi A gurU bhagavaMtono khUba ja upakAra mAnatA hatA. te varSa pU. gulAbabAI ma. tathA pU. javerabAI ma.ne pU. gulAbacaMdrajI svAmIe dIkSA ApI hatI. tyAra pachI vi.saM. 2014mAM bA.bra. vijyAbAI ma.nI dIkSA thaI tathA 2016mAM tapasvI rAmacaMdrajI svAmInI dIkSA thaI tyArathI pU. AcArya zrI rUpacaMdrajI svAmI tathA pU. gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmI tarapha vizeSa bhaktibhAva jAgyo. Ama pU. tapasvIrAjanA pagale gurUdevanA ziSyo paNa vadhyA ane ziSyAo paNa vadhyA. puNyAtmAnA pagalAno A kevo prabhAva ! '60 upavAsamAM bhacAumAM kezaranI vRSTi vi.saM. 2031nI sAle pU. AcAryadeva zrI rUpacaMdrajI svAmI tathA paramakRpALu gItArtha gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmI Adi ThA.-10nuM cAturmAsa gurUbhakta zrI pAMcAlAla zivajI kAriyAe karAvyuM hatuM. te cAturmAsamAM tapasvIrAje 60 upavAsa karyA hatA. chellA upavAsanA divase sAMje garaNAM, lUNAM dhotA trAsanI cAre bAju kezaranI vRSTi thaI hatI. pote jayAre jayAre tapasyA karatA tyAre sevAnuM kArya to hoMze hoMze saMbhALatA hatA. mahAsatIjI Azcaryacakita thaI gayA ekadA tapasvIrAje mAsakhamaNanI tapasyA karI hatI tyAre pU. dhanagaurIbAI ma., pU. razminabAI ma. Adi ThANAo 26mA upavAse darzanArthe gayA hatA. tyAre tapasvI ma. sAhebane joyA nahi tethI pU. navala gurUdevane pUchayuM ke tapasvI ma. zrI kyAM che? pU. gurUdeve kahyuM, "e to vahoravA gayela che." mahAsatIjInA Azcaryano koI pAra na rahyo. AvI rIte haMmezA pote tapasyAmAM paNa rAta-divasa sevA karatA hatA. nAnA-moTA darekanI aglAnabhAve sevA karatA hatA. 63mA upavAse prakAza muninA paga dabAvyA saMvata 2037nI sAle pU. AcAryadeva zrI rUpacaMdrajI svAmI Adi ThA.11nuM cAturmAsa surendranagara kerIbajAranA upAzrayamAM hatuM. tyAre 79 upavAsanI tapasyA cAlI rahI hatI, emanI tapasyA joIne mane paNa aThThAI karavAnA bhAva jAgyA. aThThAInA chellA divase cauvihAro upavAsa hato. rAtre UMgha AvatI na hatI tyAre potAnA 63mAM upavAse aDadhI rAta sudhI jAgyA hatA tathA paga Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 zrI rAmacaMdrajI svAmI dabAvIne ananyabhAve sevA karI hatI. AvA saguNone yAda karatA Aje paNa haiyuM gagadita banI jAya che. 79 upavAsa sudhI pU. AcArya zrI rUpacaMdrajI svAmInI rAta-divasa sevA karatA hatA e joIne jhAlAvADanA zrAvako atyaMta Azcaryacakita thaI jatA hatA. 79 upavAsanA pAraNA prasaMge samArohanA adhyakSa mAjI mukhyamaMtrI zrI bAbubhAI jazabhAI paTela rahevAnA hatA. teo 75mA upavAsanI rAte darzanArthe kerI bajAranA upAzrayamAM AvelA. badhA sUI gayA hatA. bAraNuM khakhaDAvyuM tyAre tapasvI ma.zrIe kholyuM. zrI bAbubhAIe pUchayuM, "tapasvI ma. sAheba kyAM che, mAre darzana karavA che." tapasvI ma. sAheba kahe, "huM pote ja chuM." bAbubhAInA Azcaryano koI pAra na rahyo. ATalA badhA upavAsamAM pote daravAjo khole tathA mAMgalika saMbhaLAve A navAInI vAta hatI. zrI bAbubhAI atyaMta prabhAvita thaI gayA hatA. te prasaMgamAM atithi vizeSa tarIke rahelA gujarAtanA paMcAyata maMtrI zrI traMbakabhAI davee phaMkazanamAM kahyuM, amAre vaiSNavonA upavAsa pharALI hovAthI moMghA paDe jyAre tamArA jainonA upavAsamAM ukALelA pANI sivAya kAMI levAya nahi te paNa rAtre baMdha. kharekhara tamArA upavAsa A vizvamAM kaThinamAM kaThina che. AvI tapasyAmAM 79 upavAsa karavA te kharekhara eka siddhi kahevAya. nAnA-moTA dareka ThANAnI sevA karavI e emano jIvanamaMtra hato. pU. AcArya zrI rUpacaMdrajI svAmI, pU. sAheba zrI cunIlAlajI svAmI, pU. sAhebazrI narasiMhajI svAmI A traNe padavIdharonI khUba ja sevA karI hatI. pU. gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmInI sevA ekadhArA 18 varSa sudhI karI hatI. munizrI prakAzacaMdrajInI sevA ekadhArA 20 varSa sudhI karI hatI. 30 varSanuM sAnnidhya hatuM. tathA emanA paricayamAM AvelA nAnA-moTA dareka saMtonI aglAna bhAve sevA karIne sevA ziromaNi saMta banyA hatA. bAyapAsa sarjarI karAvyA pachI paNa ugra tapasyA tathA sevA jArI rAkhyA vi.saM. 2055nI sAle phAgaNa mahinAmAM pU. tapasvI ma. sAhebanuM bAyapAsa sarjarI thayela. te varSe be ja ThANA dAdaramAM cAturmAsa hatA. munizrI prakAzacaMdrajIe gocarI pote vahorI Avaze tema kahyuM te tapasvIrAje nA pADI tathA kahyuM, "gocarI huM jaIza, aMdaranuM kAma huM saMbhALIza, bahAranuM kAma tuM saMbhALaje." pote be mahinA sudhI dAdara cAturmAsamAM gocarI jatA. be mALAnA Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 36 1 badale AThathI daza mALA caDavA paDe to paNa aMza mAtra ALasa nahi, zarIranI koI paravA nahi. AvA sevAnA bhekhadhArI yugo sudhI maLavA muzkela che. vi.saM. 2058nI sAle valasADamAM 31 upavAsa karyA. temAM paNa prathamanA ATha upavAsa cauvihArA hatA. huM to bhayabhIta thaI gayelo ke bAyapAsavALAthI ATalA upavAsa karAya ja nahi paraMtu teozrI makkama hatA. hemakhema pAra utaryA. valasADa chIpavADa saMghe khUba ja sArI rIte tapamahotsava ujavyo hato. saM. 2059nI sAle mATuMgA (vesTa) ajarAmara jaina saMghamAM 65 upavAsa karyA hatA. zrI saMghanI ujavavAnI khUba ja bhAvanA hatI paraMtu tapasvI mahArAjazrIne AraMbha samAraMbhamAM rasa na hato tethI gupta rIte pAraNuM goThavyuM hatuM. mAtra saMghanA AgevAnone aDadhA kalAka pahelA jANa karI hatI. porasI pachI 65 upavAsanuM pAraNuM karyuM tyAre vAtAvaraNa AhalAdaka thaI gayeluM. vAdaLa nahi hovA chatAM ekAeka aMdhAruM thaI gayuM ne amIdhArA varasI. A pustakanA lekhaka munizrI enA sAkSI che. hAjara rahelA sarve bhAviko Azcaryacakita thaI gayA hatA. ghATakopara svAdhyAya saMghamAM chellA 2060nA cAturmAsamAM prathama 39ne pachI 71 upavAsa karyA. enuM pAraNuM paNa sAdAIthI ja karyuM hatuM. bRhad muMbaIne prabhAvita karI dIdhuM hatuM. pU. bhAskara muni ma.sA. potAnA zraddhAMjali patramAM lakheluM, "vajaRSabhanArAya saMghayaNanI AjanA pAMcamAM ArAmAM yAda tAjI karAve tevI temanI tanazakti, manazakti ane Atmazakti anubhavI che. 50 ke 60 upavAsamAM potAnuM dareka kArya karI zakatA hatA. oThiMgaNa vagara parama prasannatAthI ArAdhanA karanAra AvuM Arogya kyAMya joyuM nathI, jANyuM nathI, anubhavyuM paNa nathI. bAyapAsa karAvanAra vyakti 39 ke 50thI vadhu upavAsa karI zake ! te "ra bhUto na bhaviSyati'' ApaNA saMpradAyanA 250 varSanA ItihAsamAM seMkaDo sAdhu ratno thayAM, aneka tapasvI AtmAo thayAM. seMkaDo sAdhvIratno thayA paraMtu temanI tole Ave tevI koInI paNa tapazcaryA jovA-vAMcavA-sAMbhaLavA maLI nathI. amArA abhimata pramANe bRhad gujarAtanA 11 saMpradAyomAM "tapasvI ziromaNi saMta' tarIke 250 varSamAM teo eka mAtra che." pAyAnA paththaranuM kAma karI paramapaMthanA pravAsI banyA A pustakanA lekhaka muni zrI prakAzacaMdrajIne AgaLa vadhAravAmAM temaNe pAyAnA paththara banavAnuM pasaMda karyuM hatuM. pU. gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmIno to ananya upakAra rahelo che. pU. AcAryadeva zrI rUpacaMdrajI svAmI paNa eTalA Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 2. zrI rAmacaMdrajI svAmI ja upakArI che. pU. bhAva-bhAskara gurU bhagavaMto paNa khUba ja upakArI che. paraMtu tapasvIratna pU. rAmacaMdrajI svAmIno to ananya upakAra che. prakAza munine sUvaDAvIne pote sUvAvALA, emane khavaDAvIne pote khAvAvALA, dareka rIte tathA ahoniza saMbhALavAvALA AvA upakArI gurUbaMdhune jiMdagInA chellA zvAsa sudhI bhUlI zakAze nahi. emanA RNa nIce A pAmara AtmA evo dabAyelo che ke kevI rIte RNamukta thavuM te prazna rAta-divasa muMjhavI rahela che. pU. gurUdevazrI navalacaMdrajI svAmI to amane dIkSA ApyA pachI mAtra che mahinAnI aMdara svargavAsI thayA. tyArathI pUrA 26 varSa tapasvI rAje potAnA laghu gurUbaMdhune sAcavI cAra-cAra ziSyo karAvI, badhuM barAbara goThavI svargavAsa pAmyA. tenA uparathI evuM lAge ke "pU. gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmI dIkSA devA mATe ja jANe rokAyelA tathA tapasvIrAja ziSyo karavA mATe tathA pagabhara banAvavA ja jANe kema na rokAyA hoya." gurU-ziSyanI kevI anUpama joDI ! eka ja uMmara, eka ja mahino, eka ja tithi..... kevo yogAnuyoga..... pU. tapasvIratna zrI rAmacaMdrajI svAmIe 25 AtmAone potAnA zrImukhethI dIkSA ApI hatI. (1) munizrI paMthakacaMdrajI (15) sAdhvIzrI prasannatAkumArIjI (2) munizrI AgamacaMdrajI (16) sAdhvIzrI yogyatAkumArIjI (3) munizrI naitikacaMdrajI (17) sAdhvIzrI dhanyatAkumArIjI (4) sAdhvIzrI nirjarAkumArIjI (18) sAdhvIzrI prabhutAkumArIjI (5) sAdhvIzrI zubhecchAkumArIjI (19) sAdhvIzrI samRddhikumArI (6) sAdhvIzrI ekatAkumArIjI (20) sAdhvIzrI prasiddhikumArIjI (7) sAdhvIzrI saMskRtikumArI (21) sAdhvIzrI titikSAkumArIjI (8) sAdhvIzrI bhavyatAkumArIjI (22) sAdhvIzrI prakAMkSAkumArIjI (9) sAdhvIzrI zreSThatAkumArIjI (10) sAdhvIthI saumyatAkamArIja (23) sAdhvIzrI siddhazilAjI (11) sAdhvIzrI AjJAkumArI (24) sAdhvIzrI muktizilAjI (12) sAdhvIzrI pAtratAkumArIjI (25) sAdhvI zrI urjAkumArIjI (13) sAdhvI zrI cAhanAkumArIjI pU. tapasvIrAjanA eka ziSya (14) sAdhvIzrI maryAdAkumArIjI munizrI virAmacaMdrajI che. Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 363 ( vartamAna gAdIpati pU. sAheba zrI narasiMhajI svAmI) janmabhUminu gaurava cha koTi jaina lIMbaDI ajarAmara saMpradAyanuM moTAmAM moTuM kSetra eTale lAkaDiyA, kacchI vizA osavALanA para, 4ra tathA 24 gAmomAM sauthI moTuM gAma lAkaDiyA. jayAM atyAre paNa 300 ghara vizA osavALa jainonA che. je gAmamAMthI mAtra ajarAmara saMpradAyamAM 10 munivaro tathA 50 jeTalA sAdhvIjI thayA, evuM vIra kSetra eTale lAkaDiyA. dharmavIra pAlAzA jevA zUravIrane dhIra purUSanI janmabhUmi paNa lAkaDiyA. vAgaDanA vizA osavALa jJAtinA prathama dhArAsabhya motIlAla lakhamaNa deDhiyA, prathama nANApradhAna bAbulAla meghajI zAha, prathama jillA paMcAyata pramukha ku. jAgRti bAbulAla meghajI zAha AdinI janmabhUmi paNa lAkaDiyA che. moTA dAnavIro paNa lAkaDiyAnA ja che. "navala gurUkuLa"nA mukhya dAtA paNa lAkaDiyAnA ja che. evA vIrakSetra lAkaDiyAmAM pU. sAheba zrI narasiMhajI svAmIno janma vi.saM. 1974, Aso suda-5nA zubha divase pitA zrI sAmatabhAI bhAramalabhAI sAvalA tathA mAtuzrI kAmalabahenanI kukSie thayo hato. pU.zrInuM bAlapaNanuM nAma paNa narasiMha hatuM. moTA bhAInuM nAma gelAbhAI hatuM. traNa baheno hatA. (1) bhacIbahena (2) mAnubahena (3) moMghIbahena. pU.zrInuM mosALa ghANItharamAM hatuM. rAjA AsA gAlA temanA nAnA bApA hatA. nAnI mAnuM nAma khetabahena hatuM. rAjA bhAI nAmanA mAmA hatA. mAmInuM nAma khetabahena hatuM. pU.zrIne be phaibA hatA. (1) mAMIbahena (2) bhamIbahena. suprasiddha saMgItakAra kalyANajI-ANaMdajI sAthe (mATuMgA borDIMgamAM abhyAsa e samayamAM vAgaDamAM eTaluM zikSaNa na hatuM chatAM pU. sAhebanA pitAzrI zikSita hovAthI potAnA suputrane paNa bhaNAve emAM Azcarya pAmavA jevuM nahi. AjathI 75 varSa pahelA mATuMgA boDIMgamAM vAgaDa vistAranA mAtra pAMca vidyArthIo hatA jyAre kaccha-kaMThI-abaDAsA vistAranA seMkaDo vidyArthIo hatA. jemanA nAmathI hindustAnanA loko bhAgye ja ajANa haze evA suprasiddha saMgItakAra zrI kalyANajI-ANaMdajI (baMdhubelaDI) te vakhate mATuMgA borDIMgamAM abhyAsa karatA hatA. Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 zrI narasiMhajI svAmI teo kaccha jillAnA mundrA tAlukAnA kundroDI gAmanA vizA osavALa jaina hatA. deDhiyA gotranA hatA. kaccha prAgapura (kaMThI)nA cha koTi jaina saMghanA ceramena TrasTI premajI rAmajI zAha paNa pU. sAhebanA sahAdhyAyI hatA. jeo atyAre paNa pU. sAhebanI uMmaranA che tathA evI ja rti dharAve che. vinA lAkaDIe cAlI zake te samayamAM pU. sAhebe sAta gujarAtI dhoraNano abhyAsa karyo hato. cAra dhoraNa aMgrejInA karyA hatA. mATuMgA (IsTa)mAM kiMga jyorja hAIskUlamAM abhyAsa karyo hato. rahevAnuM mATuMgA boDIMgamAM hatuM. pU.zrInA pitAzrI mATuMgA (vesTa)mAM vyavasAya karatA hatA. pachIthI kundroDInA pAsubhAI murajI cheDA sAthe bhAgIdAra hatA. pU.zrInA moTAbhAI gelAbhAI sAmata sAvalAnI bIjI dukAna hatI. pU.zrIe pUrvAvasthAmAM ghaNA varSa sudhI dhaMdho paNa karyo hato. vi.saM. 1996nI sAle pitAzrInI sAthe narasiMhabhAIe ghATakopara hIMgavAlA lenanA upAzrayamAM birAjatA bhAratabhUSaNa zatAvadhAnI paMDitarAja zrI ratnacaMdrajI svAmInA darzana karyA hatA. tyArathI dharmanA saMskAro vRddhigata thaI rahyA hatA. lIMbaDImAM sthiravAsa birAjatA pU. AcArya zrI gulAbacaMdrajI svAmInA darzana ghaNIvAra karelA. ekavAra pU. sAheba gulAbacaMdrajI svAmIe kaheluM, "narasiMha ! have dIkSA mATe taiyArI karI le, tArA gurU muMbaIthI deza tarapha padhArI rahyA che." pU. tapasvI zrI zAmajI svAmInA paNa ghaNIvAra darzana thayelA tathA temanA vyAkhyAna Adino ghaNo sAro lAbha lIdho hato. (vi.saM. 2009nI sAle pU. paMDita tapasvI gurUdevano samAgama pU. paMDita tapasvI zrI DuMgarasiMhajI svAmI Adi ThA. saM. 2009nI sAle lAkaDiyAmAM cAturmAsa birAjatA hatA. te vakhate narasiMhabhAI pU. gurUdevanA samAgamamAM AvyA tathA pUrvanA koI RNAnubaMdha jANe kema na hoya tema emanA tarapha khUba ja AkarSAyA, kharekhara jene guru maLI jAya che tene badhuM maLI jAya che. sAcuM ja kahyuM che ke - "gurU milA to saba milA, nahi to milA na koi; mAta-pitA, suta, baMdhavA, vo to ghara ghara mAMI." "gurU dIvo gurU devatA, gurU vinA ghora aMdhAra; palaka na visaruM gurUjIne, gurU mArA prANAdhAra." Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 365 AvA gurU bhagavaMta pU. paMDita tapasvI DuMgarasiMhajI svAmInI sAthe doDha varSa bhaNyA tathA saMyama jIvananI tAlima lIdhI. 40 thokaDA, dazavaikAlika sUtra, uttarAdhyayana sUtranA thoDA adhyayano, saMskRta mArgopadezikA, saMskRta mandirAMta pravezikA, prAkRta pAThamALA Adino abhyAsa karyo. vi.saM. 2010nI sAle dIkSArthI avasthAmAM gurUdevanI sAthe mAMDavI (kaccha)mAM cAturmAsa karyuM hatuM. vi.saM. 2011, mahA sudi-10nA bidaDA (kaccha)mAM dIkSA bidaDA sthA. chakoTi jaina saMgha khUba ja bhAvika. zrI saMghe pU. gurUdeva zrI DuMgarasiMhajI svAmIne dIkSArthI narasiMhabhAInI dIkSAno lAbha bidaDAmAM ApavA khUba ja vinaMtI karI. pU. gurUdeve te mAnya karI. te vakhate bidaDAmAM chakoTi saMghamAM ghaNA gharo khullAM hatAM. eka aThavADiyA sudhI dIkSAno atyaMta utsAha hato. dararoja rAtre prasiddhagAyaka zrI ratikumAra vyAsa dhArmika gIto, bhajanonI ramajhaTa bolAvatA hatA. te vakhate saMghanA pramukha zrI vijapAra gosara gogarI hatA. mahA sudi-10, vi.saM. 2011nI sAle bidaDAnI hAIskUlamAM ajarAmara saMyamadhAmamAM pU. gurUdeva zrI DuMgarasiMhajI svAmIe dIkSA ApI tathA navadIkSitanuM nAma narasiMhajI svAmI rAkhavAmAM AvyuM. vaDI dIkSA paNa bidaDAmAM ja thaI hatI. dIkSA laIne prathama cAturmAsa aMjA2mAM karyuM. '"vase putrune nizcaM' haMmezA gurUkuLamAM rahevuM joIe . uttarAdhyayana sUtranA 11mA adhyayananA bhAvane khUba ja sArI rIte hRdayamAM avadhAryAM hatA. pU. gurUdevanI sevAmAM ahoniza rahIne temane atyaMta zAtA upajAvavA lAgyA. dIkSA pachI zAstronI vAcanA, saMskRta vyAkaraNamAM haima laghu prakriyA, kaumudI, sAhitya, nyAya Adino khUba ja sAro abhyAsa karyo. susvara kaMTha tathA madhuravyAkhyAna dvArA zAsana prabhAvanA pU. zrI narasiMhajI svAmIno kaMTha khUba ja madhura hato. mATuMgA borDIMgamAM saMgItano abhyAsa khUba ja sAro karyo hovAthI AlApa AdinI kaLA khUba ja sArI. dhArmika gItone stavanothI loko DolI UThatA. dIkSA pachInuM bIjuM cAturmAsa lIMbaDI hatuM. tyArathI vyAkhyAna ApavAnI zubha zarUAta karI. gocarI-pANI AdinI tamAma javAbadArI saMbhALI lIdhI hatI. muMbaImAM pU.zrIe 20 jeTalA cAturmAsa karyA. thANA saMghanI sthApanA tathA prathama cAturmAsa pU. gurUdeva zrI siddhAMta Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 366 zrI narasiMhajI svAmI DuMgarasiMhajI svAmI dvArA thayela. te vakhate ekavAra thANAmAM tathA tyAM dararoja pAMca ki.mI. cAlIne mulunDa padhAratA tathA vyAkhyAna pharamAvatA. kAMdIvalI cAturmAsa hatA tyAre borIvalI dararoja vyAkhyAna ApavA padhAratA tathA mulunDa saMghanI sthApanA tathA prathama cAturmAsa paNa pU. gurUdeva zrI DuMgarasiMhajI svAmI dvArA thayela. tyAMthI pU. narasiMhajI svAmI dararoja bhAMDupa vyAkhyAna ApavA padhAratA hatA. saM. 2029mAM guMdAlA cAturmAsa hatuM tyAM savAre vyAkhyAna tathA tyAra pachInI gocarI karIne bhorArA sudhI 4 ki.mI. cAlIne padhAratA tathA paryuSaNanA AThe divasa vyAkhyAna ApIne pAchA guMdAlA padhAratA hatA. traNa TAIma gocarI, be vAra vyAkhyAna, rAtrikathA Adi badhI javAbadArI pU.zrI sArI rIte ekalA hAthe saMbhALatA hatA. pU. sAheba zrI narasiMhajI svAmIe nIcenA cAritrAtmAone ' potAnA zrImukhethI dIkSA ApIne upakRta karyA che. (1) sAdhvI zrI kuMkubAI AryAjI (2) sAdhvI zrI saritAbAI AryAjI (3) sAdhvI zrI nayanAbAI AryAjI (4) sAdhvI zrI kokilAbAI AryAjI (5) sAdhvI zrI praphullAbAI AryAjI (6) sAdhvI zrI ullAsitAjI AryAjI (7) sAdhvI zrI zreyasIjI AryAjI (8) sAdhvI zrI nAnA rAjamatI AryAjI (9) sAdhvI zrI yazomatI AryAjI (10) sAdhvI zrI zvetAjI AryAjI (11) sAdhvI zrI abhilASI AryAjI (12) sAdhvI zrI vasudhAjI AryAjI (13) sAdhvI zrI samIkSAjI AryAjI (14) sAdhvI zrI vaibhavIjI AryAjI (15) sAdhvI zrI khumArIjI AryAjI (16) sAdhvI zrI suruci AryAjI Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 367 (17) sAdhvI zrI suhAnI AjI (18) sAdhvI zrI priyAMzI AryAjI (19) sAdhvI zrI dhAraNAjI AryAjI (20) sAdhvI zrI prabhaMjanAjI AryAjI (21) sAdhvI zrI vIrAMganAjI AryAjI (22) munI zrI AdarzacaMdrajI svAmI (23) sAdhvI zrI jainitAjI AryAjI (24) sAdhvI zrI anubhUtijI AryAjI (25) sAdhvI zrI kIrtanAjI AryAjI (26) sAdhvI zrI paramezvarI AryAjI (27) sAdhvI zrI svAnubhUtijI AryAjI (28) sAdhvI zrI yogezvarIjI AryA (29) sAdhvI zrI priyaMvadAjI AryAjI (30) sAdhvI zrI dhruvitAjI AryAjI (31) sAdhvI zrI AsthAkumArI AryAjI (32) sAdhvI zrI pUrNatAkumArI AryAjI (33) sAdhvI zrI surabhibAI AryAjI (ATha komo.5.) (34) zramaNa saMghanA eka sAdhvIjI : 'pU. gurUdeva zrI DuMgarasiMhajI svAmInI ' sAthe karelA cAturmAsonI yAdI | vi.saMvata 2011 aMjAra (kaccha) vi.saMvata 2012 lIMbaDI (saurASTra) vi.saMvata 2013 amadAvAda (gujarAta) vi.saMvata 2014 cIMcapokalI (muMbaI) vi.saMvata 2015 thANA (mahArASTra) vi.saMvata 2016 borIvalI (muMbaI) vi.saMvata 2017 vilepArlA (ve) muMbaI Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 zrI narasiMhajI svAmI vi.saMvata 2018 kAMdIvAlI (ve) muMbaI vi.saMvata 2019 ghATakopara (hIMgavAlAlena) vi.saMvata 2020 khAra (ahiMsA bhavana) vi.saMvata 2021 thANA (mahArASTra) vi.saMvata 2022 mulunDa (ve) muMbaI vi.saMvata 2023 bhorArA (kaccha) vi.saMvata 2024 prAgapura (kaccha) vi.saMvata 2025 sAMgalI (mahArASTra) vi.saMvata 2026 kolhApura (mahArASTra) vi.saMvata 2027 aMdherI (jhAlAvADanagara) vi.saMvata 2028 coTIlA (saurASTra) vi.saMvata 2029 guMdAlA (kaccha) vi.saMvata 2030 lAkaDiyA (pUrva kaccha) vi.saMvata 2031 kAMdAvADI (muMbaI) vi.saMvata 2032 prAgapura (kaccha) vi.saMvata 2033 ratADiyA (kaccha) vi.saMvata 2034 coTIlA (saurASTra) vi.saMvata 2035 mAsagara sudi-9, rAtre 10-10 miniTe lIMbaDImAM samAdhibhAve pU. DuMgarasihajI svAmI kALadharma pAmyA. 'pU. sAheba zrI narasiMhajI svAmIe svataMtrapaNe karelA 'cAturmAsonI yAdI (pU. gurUdevanA kALadharma pachI) vi.saMvata 2035 thANA (mahArASTra) vi.saMvata 2036 kurlA (samAjavADI) vi.saMvata 2037 aMdherI (varmAnagara) vi.saMvata 2038 sAmakhIyArI (pUrva kaccha) vi.saMvata 2039 bhAMDupa (muMbaI) vi.saMvata 2040 aMdherI (varmAnagara) Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 369 A che aNagAra amArA vi.saMvata 2041 borIvalI (dolatanagara) vi.saMvata 204ra lAkaDiyA (pUrva kaccha) vi.saMvata 2043 bhUja (jaina bhavana) vi.saMvata 2044 kAMdIvalI (turakhIyA pArka) vi.saMvata 2045 kAMdivalI (turakhIyA pArka) vi.saMvata 2046 lIMbaDI (saurASTra) vi.saMvata 2047 lAkaDiyA (pUrva kaccha) vi.saMvata 2048 bidaDA (kaccha) vi.saMvata 2049 bhacAu (pUrva kaccha) vi.saMvata 2050 rApara (pUrva kaccha) vi.saMvata 2051 bhuja (jaina bhavana) vi.saMvata 205ra surendranagara (bhArata sosAyaTI) vi.saMvata 2053 vaDhavANa (saurASTra) vi.saMvata 2054 bhacAu (pUrva kaccha) vi.saMvata 2055 lIMbaDI (saurASTra) vi.saMvata 2056 gAMdhIdhAma (pUrva kaccha) vi.saMvata 2057 lAkaDiyA (pUrva kaccha) vi.saMvata 2058 bidaDA (kaccha) vi.saMvata 2059 mATuMgA (ve) muMbaI vi.saMvata 2060 ghATakopara (svAdhyAya saMgha) 'kalyANa jIvonuM karavA kAje, vicare deza videze pU. sAheba dIkSA lIdhA pachI pU. gurUdeva zrI DuMgarasihajI svAmInI sAthe kaccha, vAgaDa, saurASTra, gujarAta, muMbaI, mahArASTramAM sAMgalI, kolhApura, mahAbaLezvara, paMcagInI, rAyagaDha, mahAra, panavela, pUnA, mAtherAna, nAsika, ahamadanagara, manamADa, oraMgAbAda Adi kSetromAM tathA karNATakamAM hubalI, belagAma Adi kSetromAM vicarI svakalyANanI sAthe jinazAsananI khUba ja prabhAvanA karela che. Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 zrI narasiMhajI svAmI 'vividha bhASAonuM jJAna tathA nirogI zarIra pU. sAhebane gujarAtI, hindI, marAThI, saMskRta, prAkRta, aMgrejI Adi bhASAonuM jJAna paNa khUba ja che. marAThI ane hindImAM gujarAtInI jema je pravacana ApI zake che. 87 varSanI uMmare paNa vyAkhyAna ApavAnI zakti dharAve che. badhI ja IndrIyo paripUrNa che. koI paNa jAtanA moTA rogo jevA ke DAyAbITIza, hArTa, bI.pI. Adi kAMI ja nathI. pU. gurUdevanI sevA karIne temane je zAtA pamADelI tenA phaLa svarUpe pote zAtA bhogavI rahyA che tathA potAnA eka paNa ziSya nahi hovA chatAM badhA munivaro temane gurUdevanI jema ja mAne che tathA zAtA upajAve che. RjutA daye vasI, namratA manamAM dharI tIrthaMkara paramAtmA zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmIe uttarAdhyayana sUtranA trIjA adhyayanamAM pharamAvyuM che ke jenAmAM saraLatA che tenI ja zuddhi thAya che. evA zuddha thayelA hRdayamAM ja dharma Take che. agnimAM ghI homavAmAM Ave to enI javALA upara jAya che tema saraLadayI AtmA sIdho Rjugatie mokSamAM jAya che. AvI ja saraLatAnA svAmI pU. sAheba zrI narasiMhajI svAmI che. teo pUjaya sAhebanI padavI (gAdIpatinI padavI) dharAvatA hovA chatAM vinamra thaIne rahe che. sAdhu jIvananA pAyAnA A be guNo saraLatA ane namratAne temaNe khUba ja sArI rIte AtmasAta karelA che. pUjya sAhebano puNyapratApa tathA yazanAma karmano udaya 5. sAheba zrI narasiMhajI svAmI gAdIe birAjayA pachI pU. zAsanoddhAraka AcAryadeva zrI ajarAmarajI svAmIno dvizatAbdi paTTotsava pU. bhAvacaMdrajI svAmI tathA pU. bhAskara svAmInI preraNAthI lIMbaDImAM ujavAyo hato, jemAM 200 thI vadhAre varSItapa tathA anekavidha anya ArAdhanAo thaI hatI. e ja rIte pU. zAsanasamrATa AcArya zrI ajarAmarajI svAmIno sArdha dvizatAbdi janmotsava atyaMta bhavyatAthI aMdherI-muMbaImAM ujavAyo temAM 3100 jeTalA Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 371 varSItapa AdinI vizvavikramarUpa ArAdhanAo thaI hatI. pU. tIrthasvarUpa velabAI ma. sadehe janmazatAbdi mahotsava paNa rAparamAM ujavAyo tathA zAsananA aneka kAryo thayA. pU. sAheba gAdIe birAjayA pachI ajarAmara saMpradAyamAM 111 jeTalA sAdhu-sAdhvIjInI dIkSAo thaI. pU. AcAryadeva zrI rUpacaMdrajI svAmInA zAsana kALamAM 115 jeTalA sAdhu-sAdhvIjInI dIkSAo thaI. bRhad muMbaImAM 20thI vadhAre ajarAmara jaina dharmasthAnako bRhad muMbaImAM tathA anya sthaLe aneka dharmasthAnako, vidyAdhAmo Adi nirmANa thayA. pU. sAhebano saMyamArdha zatAbdi mahotsava goregAma (I) sthA. jaina saMghe khUba ja sArI rIte ujavyo. bRhad muMbaI tathA anya sthaLethI 500 thI vadhAre 250 paccakakhANanI ArAdhanA thayela. seMkaDo aThThAI tathA aThThamonI ArAdhanA thaI. Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37ra pU. kaMkubAI mahAsatIjI 'vibhAga - 5 lIMbaDI ajarAmara saMpradAyamAM pUrve thaI gayelA 'viduSI - mahAsatIjI - AryAjIonA jIvana caritra - - 'zAsanoddhAraka pU. AcAryadeva zrI ajarAmarajI svAmInA 'mAtuzrI pU. kaMkubAI mahAsatIjI gauravavaMtA mahAsatIjI zrI pU. kaMkubAI AryajInI janmabhUmi hAlAra prAMtanA jAmanagara jillAnuM "moTA lakhIyA" gAma hatuM. vizA osavALa jJAtinA 500 varSathI vadhAre varSa pahelA kaMthakoTa kacchathI cAra vibhAga paDelA. amuka gAmo abaDAsA (pazcimI kaccha)mAM gayA, tyAM 42 gamo che tathA mundrA, mAMDavI tAlukAnA kaMThI vistAramAM para gAmo che tathA 24 gAmo vAgaDamAM che. hAlArI vizA osavALa jaina jJAtinA sadagRhastha moTA lakhIyA gAmamAM saMskAra mAtA-pitAne tyAM zrI kaMkubAIno janma thayo hato. temanA lagna jAmanagara jillAnA lAlapura tAlukAnA paDANA (vAcharA dAdAnuM)nA sadgRhastha mANekacaMdabhAI sAthe thayA hatA. temanA sasarAnuM nAma khIMyazI haragaNa mArU hatuM. kaMkubAInA pitAzrInI aTaka sumariyA zAha hatI. zrI mANekacaMdabhAI tathA kaMkubAI khUba ja premathI rahetA hatA. emanA jIvanamAM zIla-sadAcAra Adi mahattvanA guNo hatA. teone pAMca saMtAno thayA (1) vIrapArabhAI (2) ANaMdajI (3) purIbahena (4) saMtokabahena (5) jIvIbahena. prAya: ANaMdajI (pU. ajarAmarajI svAmI) sauthI nAnA hatA. pU. zrI ajarAmarajI svAmInA kAkAnuM nAma meghAbhAI hatuM. zrI kaMkubAInA jIvanamAM pahelethI ja dharmanA saMskAro sArA hatA. ekadA zrI mANekacaMdabhAI bimArIno bhoga banyA ane nAnI uMmaramAM svargavAsa pAmyA. kaMkubAI tathA pAMce saMtAnonA AghAtano koI pAra na rahyo paraMtu kALa pAse sahu lAcAra... AvA samaye dharmanA saMskAro temanA vizeSa jAgRta thayA. Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 373 pU. yugapradhAna AcAryadeva zrI dharmadAsajI svAmInA paTTadhara suziSya pU. AcArya zrI mUlacaMdajI svAmInA saMghADAnA pU. hIrAjI svAmI tathA pU. kAnajI svAmI Adi gurUbhagavaMto tathA mahAsatIjI zrI jeThIbAI AryAjI Adi ThANAonA satsaMgathI zrI kaMkubAInA dharmanA saMskAro vizeSa daDha thayA. teozrI niyamita sAmAyika-pratikramaNa AdinI ArAdhanA karatA. sauthI nAnA suputra ANaMdakumArane paNa dharmanA saMskAro ApatA. emanA patinA avasAna pachI emanA anya saMtAno potAnA mosALamAM vadhAre rahetA hatA. zrI ANaMdakumAra pAMca varSanA thayA tyAre ekadA mUzaLadhAra varasAda comAsAmAM varasyo. kaMkubAI ciMtAmAM paDI gayA ke Aje mAruM pratikramaNa nahi thAya. pAMca varSanA suputre kahyuM, "mA! zenI ciMtA satAve che?" mAtAe pratikramaNanI vAta karI tyAre ANaMdakumAra kahe, "besI jA, huM pratikramaNa karAvuM chuM.' ema kahIne mAtA-putra sAmAyika laIne beThA tathA pAMca varSanA suputre vidhi sahita pratikramaNa karAvI dIdhuM. tyAre kaMkubAI sAnaMdAzcarya pAmyA. emane thayuM ke mArI bhAvanA cokkasa phaLIbhUta thaze. mAro suputra zAsanane ajavALaze. "nAsti mAtRsano gura: ' mA samAna koI gurU nathI. A uktine mAtA kaMkubAIe akSarazaH sAcI sAbita karI. pote gurU banIne ANaMdakumArane dharmanA saMskAro ApavA lAgyA tathA te nava varSano thayo tyAre goMDalamAM birAjatA pU. hIrajI svAmI tathA pU. zrI kAnajI svAmI pAse abhyAsa karavA lAgyA. saM. 1818nuM goMDalanuM cAturmAsa pUrNa thayA pachI dIkSAnI taiyArIo thavA lAgI. goMDala saMghanI vinaMtI goMDalamAM ja dIkSA karavAnI thaI. te vakhate bRhad gujarAtanA (khaMbhAta tathA dariyApurI saMpradAyane bAda karatA) badhA saMpradAyo eka hatA tathA "pUjaya zrI mUlacaMdajI svAmIno saMghADo" e nAmathI oLakhAtA hatA. te vakhate sAdhujInI saMkhyA pa6 tathA sAdhvIjI 84 hatA. tyAre cAturmAsanA kSetro mAtra 32 hatA. vi.saM. 1819 mahA suda-5nA pavitra divase mAtA kaMkubAI tathA suputra ANaMdakumAranI goMDala mukAme dIkSA thaI. pU. dAdA-gurU zrI hIrAjI svAmIe dIkSAno pATha bhaNAvyo tathA nUtana nAma navadIkSita ajarAmarajI svAmI rAkhI potAnA suziSya zrI kAnajI svAmIne ziSya tarIke soMpyA tathA kaMkubAI mahAsatIjIne pU. jeThIbAI mahAsatIjIne ziSyA tarIke soMpyA. pU. kaMkubAI ma. nA kALadharma AdinI vigata upalabdha nathI. temanA parivAramAM ajarAmara saMpradAyanA moTA caMdanabAI ma. Adi ThANoo tathA gopAla saMpradAyanA sarve mahAsatIjIo che. Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. mahAsatIjI zrI moTA purIbAI AryAjI pU. zrI kaMkubAI ma.nA gurUNI moTA jeThIbAI AryAjI hatA. jeThIbAI ma. nA gurUNI dhIrajabAI AryajI hatA. dhIrajabAI ma.nA gurUNI samajubAI ma. hatA. samajubAI ma. nA gurUNI caMdanabAI ma. hatA. caMdanabAI ma. nA gurUNI kAzIbAI ma. hatA tathA kAzIbAI ma. nA gurUNI pravartinI ma. zrI sujANabAI AryAjI hatA. jeThIbAI ma. nA gurUNI dhIrajabAI ma. sudhI pravartinIpada apAtuM hatuM. pachI e prathA baMdha karavAmAM Avela. * 374 17 saMtone saMyamadhArI banAvanArA pU. mahAsatIjI zrI moTA purIbAI AryAjI (jemanA nAmano saMghADo cAlyo) AgaLanA samayamAM mahattvanI ghaTanAo lakhavAnI paraMparA na hatI. jenA kAraNe ghaNA mahAna AtmAonA preraNAdAyI jIvanathI ApaNe ajANa chIe. zAsanoddhAraka pU. AcArya zrI ajarAmarajI svAmInA jIvananA prasaMgo emanA kALadharma pachI pUrA 100 varSe lokArpaNa thayA. teno yaza zatAvadhAnI bhAratabhUSaNa pU. ratnacaMdrajI svAmInA phALe jAya che. zatAvadhAnI pU. ratnacaMdrajI svAmInA samartha gurU hatA pU. AcArya zrI gulAbacaMdrajI svAmI. AvA suvarNayuga pravartaka AcArya tathA anya 17 AtmAone saMyama levAnI preraNA ApanArA hatA mahAsatIjI zrI moTA purIbAI AryAjI. pU. AcArya zrI ajarAmarajI svAmInA AjJAnuvartinI mukhya traNa sAdhvIratno thayAM. (1) mAtA mahAsatIjI kaMkubAI AryajI (2) mahAsatIjI vAMjhIbAI AryajI (3) mahAsatIjI rayAMbAI AryAjI. A traNe mahAsatIjIonA nAmanA saMghADA cAlyA. mahAsatIjI zrI rayAMbAI AryAjInA saMghADAnA emanA ziSyA lakSmIbAI ma.nA ziSyA sonabAI ma. nA ziSyA devabAI ma. nA parivAramAM mahAsatIjI zrI moTA purIbAI AryAjI thayA. temanI janmabhUmi kAMDAgarA (tA. mundrA-kaccha) hatI. pU. AcArya zrI ajarAmarajI svAmInA suziSyo deDhiyA parivAranA pU. nAgajI svAmI tathA pU. AcArya devarAjajI svAmI (pitA-putra)nI janmabhUmi paNa kAMDAgarA hatI. Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 375 17 jeTalA sAdhu munirAjone saMyama levAnA bhAva jagADanAra mahAsatIjI zrI moTA purIbAI AryAjI eka aitihAsika mahAsatIjI gaNAya. jemanA mATe ApaNe gaurava laI zakIe. emanA nAmano saMghADo cAlato hato. jo ke hAlamAM emanA saMghADAmAM koI mahAsatIjI nathI. pU. purIbAI mahAsatIjI bho2A2AmAM kALadharma pAmyA hatA. pU. gulAbacaMdrajI svAmInA bahena mULIbAI ma. Adi ghaNA ziSyAo emanA thayA hatA. * lAkaDiyA cha koTi jaina saMghanA uddhAraka tathA parivArane dharmanA mArge vALanAra samatAzIla mRgAbAI mahAsatIjI pU. mahAsatIjI mRgAbAI AryAjI kaccha-guMdAlA gAmanA hatA. temaNe pU. prabhAvazALI AcAryadeva zrI devajI svAmInI nizrAmAM patideva jecaMdabhAI tathA putra jIvaNakumAra sAthe kaccha mAMDavI mukAme vi.saM. 1903nA mahAvida-7nA zubha divase dIkSA lIdhI hatI. teo vizA osavALa jaina jJAtinA hatA. pU. jecaMdajI svAmI tathA pU. jIvaNajI svAmI, pU. devajI svAmInA ziSyo thayA tathA mRgAbAI mahAsatIjI, pU. vAMchIbAI AryAjInA ziSyA mahA. nAnabAI AryAjI, temanA parivAranA rUpabAI ma.nA ziSyA caMpAbAI ma.nA ziSyA thayA. mRgAbAI ma.nA ziSyA zAmabAI AryAjI thayA. teNe vi.saM. 1921nI sAlamAM dIkSA lIdhI hatI. nAnabAI ma. paNa temanA ziSyA thayA. vi.saM. 1926nI sAle lAkaDiyAmAM dharmasthAnaka na hatuM paraMtu 500 jeTalA vizA osavALa jainonA ghara hovAthI dharmavIra pAlAzAne dharmasthAnaka banAvavAno vicAra Avyo. te vakhatamAM sarve osavALo khetIvADI karatA hovAthI dharmanI jAgRti bahu ja ochI hatI. saM. 1926, caitra sudi-1nA pU. mRgAbAI ma., zAmabAI ma. tathA nAnabAI ma. ThANA-3 pahelIvAra lAkaDiyA padhAryA tathA dazA zrImALI jaina suzrAvikAzrI raMgabAI bhavAnabhAI zeThanA nirdoSa makAnamAM utaryA. niyamita vyAkhyAnanI dhArAthI bhAviko sArI saMkhyAmAM lAbha levA lAgyA. mahAsatIjI Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 pU. mugAbAI mahAsatIjI zeSakALa pUratA ja padhAryA hatA, paraMtu vaizAkha mahinAmAM zrI mRgAbAI AryAjIne stana pAkavAno roga thayo. zArIrika zakti dina-pratidIna kSINa thavA lAgI. cAturmAsano samaya najIka AvI pahoMcyo. varasAda khUba varasyo tethI cArebAju vanarAjI khIlI UThI. vihAra karavA jevI paristhiti na hatI. atyAra sudhI lAkaDiyAmAM sthAnakavAsImAM cAturmAsa thayA na hatA. te samayamAM kaTTaratA bahu hatI tethI mUrtipUjaka vepArIo cAturmAsa karavA de tema na hatuM. gAmamAM temanuM calaNa vizeSa hovAthI badhA temanuM ja sAMbhaLe chatAM palAzA Adi zrAvako makkama hatA. je zrAvake utaravA mATe jagyA ApI hatI tene pelA virodhIoe dhamakI ApI ke jo tame mahAsatIjIne vihAra nahi karAvo to tamane nAtamAMthI bahAra mUkazuM tathA tamArI sAtheno badho ja vyavahAra kaTa thaI jaze. raMgabAI zrAvikAne bahu duHkha lAgyuM paNa teo lAcAra hatA. pU. mRgAbAI ma. ne jyAre khabara paDI tyAre temaNe pAlAzA, karamazI sAvalA tathA zavAzAne vAta karI. pAlAzAe 50 jaNA sAthe vepArIone kahI dIdhuM ke mahAsatIjI ahIM ja comAsuM karaze temAM koInuM nahi cAle. teo badhA pAlAzAne mAravA doDyA paNa pAlAzA ekalAe badhAne lAkaDI pheravIne bhagADI dIdhA. sAcuM ja kahyuM che ke, "bAkara baccA lAkha, lAkhe bicArA; siMhaNa baccuM eka, eke hajArA, Akhare tripuTI zrAvakoe kherAja bhopAnI jagyAmAM mahAsatIjIne cAturmAsa rAkhyA. mahAsatIjIne vihAra karAvavAnA aneka prayatno te vyApArIo karavA lAgyA paNa teo phAvyA nahi. anyAya kyAM sudhI cAle ? emanuM dhAryuM thayuM nahi tethI ucALA bharIne anyatra cAlyA gayA paNa emanuM dhAryuM thayuM nahi. pU. mRgAbAI ma. Adi ThANA-3 lAkaDiyAmAM ja cAturmAsa rahyA tathA zarIranA kAraNe cAturmAsa pachI paNa tyAM ja rahyA. pratidina emano vyAdhi vadhato gayo. pAlAzA Adi zrAvakoe khUba ja sevA karI paraMtu bimArI dUra na thavAthI temaNe saMpUrNa samatAnI sAthe AjIvana anazana svIkAryuM ane samAdhibhAve saMvata 1927 caitra vadi-4nA divase sarva jIvone khamAvI samAdhi bhAve svargavAsa pAmyA. lAkaDiyAmAM Avo prasaMga prathamavAra hato. zrAvakoe potAnA upakArI gurUNIno mRtyu mahotsava ujavyo. tyArathI atyAra sudhI lAkaDiyAnA sthAnakavAsI jaino AkhA gAmamAM caitra vadi-8nA paryuSaNa jevI pAkhI pALe che. upakArInA upakArane kema bhUlI zakAya? Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 307 pU. mRgAbAI ma.nA suputra zAsanaprabhAvaka sthavira zrI jIvaNajI svAmI, A pustakanA lekhaka muni zrI prakAzacaMdrajInA saMsArI dAdAnA kAkA pU. zrI lAdhAjI svAmInA gurUdeva hatA. pU. zrI lAdhAjI svAmI vi.saM. 1930nI sAle mAgasara vadi-8nA divase mAMDavI mukAme dIkSA lIdhI hatI. bhorArAnA prathama munirAja teozrI ja hatA. temanA paNa be ziSyo thayA hatA (1) pU. zrI TokarazI svAmI (2) pU. zrI zivalAlajI svAmI. pU. zrI lAdhAjI svAmI vi.saM. 1981 zrAvaNa sudi-11nA divase viramagAmamAM samAdhibhAve svargavAsa pAmyA hatA. * * * saMghADAnA ziramora mahAsatIjI zrI DAhIbAI AryAjI pU. zAsanodvAraka AcAryadeva zrI ajarAmarajI svAmInA AjJAnuvartinI mahAsatIjI zrI vAMchIbAI AryAjInA saMghADAmAM mahAsatIjI zrI bhANabAI AryajI thayA. temanA mukhya be ziSyAo thayA (1) rAparanA pU. vejabAI mahAsatIjI tathA (2) guMdAlAnA pU. DAhIbAI mahAsatIjI, pU. vejabAI ma. nA saMdhADAmAM vAgaDanA siMhaNa kuMvarabAI AryAjI, moTA maNibAI AryAjI, jhaverabAI AryAjI Adi ThANAo thayA. temanA saMghADAmAM atyAre sauthI moTA bA.bra. sUrajabAI mahAsatIjI che jyAre pU. DAhIbAI ma. nA saMdhADAmAM mahAsatIjI jIvIbAI AryajI, ma. velabAI AryajI, ma. mANekabAI AryajI, ma. devakuMvarabAI AryAjI Adi thayA. temanA saMghADAmAM atyAre sauthI moTA bA.bra. ujjavaLakumArIjI mahAsatIjI che. Ama eka maganI be phADa samAna A baMne saMghADA atyAre ajarAmara dharmasaMghamAM moTA saMghADA che. kacchamAM suprasiddha nAma evuM guMdAlA gAma mundrA tAlukAnA guMdAlA gAmamAM vi. saM. 1896 nI sAle puNyAtmA DAhIbAI mahAsatIjIno janma bhAgyazALI pitA haMsarAjabhAI tathA sadguNI mAtAzrI jIvIbAInI kukSie thayo hato. teozrI svabhAve zAMta, saraLa ane dharmapremI hatA. bAlapaNamAM temanA lagna thayelA paraMtu karmAnusAra jaldI vaidhavya dazA AvI paDI. A nimittathI teo saMsArathI virakta thaI gayA. pUrva ArAdhanAnA puNyodaye bhadra-svabhAvI mahAsatIjI zrI bhANabAI mahAsatIjI Adi ThANAo guMdAlA padhAryA. temanA satsaMgathI DAhIbena vizeSa vairAgyavAsita Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 mahAsatIjI zrI DAhIbAI AryAjI banyA. gurUNIzrInI sAthe rahI dhArmika abhyAsa karavA lAgyA tathA saMyama jIvananI tAlIma lIdhI. divya yugapravartaka pU. AcArya zrI devajI svAmInA zrImukhethI dIkSA vi.saM. 1914 nI sAle mundrA baMdare dharmapremI suzrAvaka DhIlA vAlajIbhAI kheMgArabhAIe bahu utsAhathI dIkSA mahotsava karyo. ajarAmara dharmasaMghanA mahAna prabhAvazALI pU. AcArya devazrI devajI svAmIe temane dIkSA ApI. mahAsatIjI zrI bhANabAI AryAjIne ziSyA tarIke soMpyA. gurUNI samIpe vinaya-viveka, vaiyAvacca Adi sAtvika guNonI vRddhi karatA karatA jJAnanI abhivRddhi karI. saraLa svabhAvI pU. DAhIbAI mahAsatIjInA saMyama jIvanano prabhAva kevo hato teno eka prasaMga jANavA jevo che. varasAda varasI gayA bAda eka gAmathI bIje gAma jatAM vacce nadInuM pANI vahI rahyuM hatuM. badhA mahAsatIjIo nadI utaravAnI vicAraNAmAM hatA tyAM pU. mahAsatIjIe jyAM praveza karyo tyAM pANI vaccethI mArga maLI gayo. teozrInA kALadharma vakhate agni saMskAra karatAM citA baLI gayA pachI muhapatti puMThA sahita... jANe rAkhano phoTo rahI gayo. pU. zrI DAhIbAI mahAsatIjI eTale puNyano paMja. mIThuM jIvana, madhuravANI, jethI saune vahAlA lAge. teozrInA caraNa-zaraNamAM tuMbaDI gAmanA traNa traNa satIratnoe jIvana naiyA jhukAvI dIdhI. eTale ja tuMbaDI nAnI nahi paNa tuMbaDI eTale moTI kemake te yugamAM traNa traNa vairAgI AtmAone zAsananA zaraNe samarpaNa karyA che. (1) guNADhya zrI jIvIbAI mahAsatIjI (2) sevAbhAvI zrI saMtokabAI mahAsatIjI (3) mahAsatIjI zrI gaMgAbAI AryAjI. prauDha pratApI jIvIbAI mahAsatIjInA saMsArI pitA lakhamazIbhAI tathA mAtA demaIbAI hatA. teozrI bAlavidhavA banatA saMsAra upara vairAgya AvI gayo. pU. DAhIbAI mahAsatIjI pAse vi.saM. 1944 nI sAle dIkSA lIdhI. buddhinidhAna pU. jIvIbAI mahAsatIjI zAstrajJAnamAM nipuNa banyA. temanA nAmano paNa saMghADo cAlyo. pU. zrI DAhIbAI mahAsatIjI zarIre azakta thaI jatAM mAMDavI zaheramAM sthiravAsa rahyA. teozrInI sevAmAM viduSI zrI jIvIbAI AryAjI, sevAbhAvI zrI velabAI AryAjI Adi ThANAo hatA. vi.saM. 1974 mAM tapasvI gurUdeva zrI zAmajI svAmI Adi munivaronuM cAturmAsa paNa mAMDavImAM hatuM. te vakhate mAMDavI saMghanI jAhojalAlI joradAra hatI. Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 379 bhAdaravA sudi-15 nA vyAkhyAna bAda tapasvI gurUdeva zrI, pU. DAhIbAI mahAsatIjIne mAMgalika saMbhaLAvI anya asvastha bhAI-bahenone darzana devA padhAryA. pAchaLa thoDI ja vAramAM pU. zrI DAhIbAI mahAsatIjIne takalIpha vadhI. sarva jIvone khamAvI samAdhibhAve navakAra mahAmaMtranuM smaraNa karatAM karatAM kALadharma pAmyA. sthAnakavAsI - derAvAsI sarve bhAvikoe sAthe maLIne mRtyu mahotsava ujavyo. pU. zrI DAhIbAI mahAsatIjI vi.saM. 1974, bhAdaravA sudi-15 nA mAMDavImAM kALadharma pAmyA tyArathI saMghADAnI javAbadArI pU. jIvIbAI mahAsatIjI upara AvI paDI. teozrIe khUba ja sArI rIte saMghADAnI javAbadArI upADI. 'saMghADAnA ziromaNi bahusUtrI, vAgaDanA siMhaNa pU. kuMvarabAI mahAsatIjI dhArmika, naitika, sAmAjika, zaikSaNika ane AdhyAtmika kSetre AgaLa dhapelA aneka nararatno ane vIrAMganAone janma ApanArI mahAna dharmabhUmi kaccha deza eTale AdhyAtmika saMskRtinuM ziramora... A kacchanI bhUmi che... mekaNa dAdA jevA oliyA phakIra tema ja jaina dharmanA sarvotkRSTa saMtone janma ApanArI AdhyAtmika bhUmi... jagaDuzAha jevA dAnavIra sajjanonI bheTa ApanArI udAra bhUmi... samaya Ave raNabhUmi para zUravIra thaI jIvana phanA karI denArA vIrapurUSonI vIrabhUmi... mATImAMthI sonuM nipajAvanAra mahenatu narapuMgavonI bhUmi... sevA-sAdagI-saralatA-udAratA-namratA-vIratA-dhIratA-gaMbhIratA-vidvattA A bhUminA vAyu maMDaLanA aNu-aNumAM vyApta che. evI A dhIMgI dharAnA vAgaDa prAMtamAM vi.sa. 1919 nA zubha dine udAradila suzrAvaka pitA govarabhAI, zIlavaMtA mAtA pUrIbAInI kukSie ziva banavA sarjAyelA kuMvarabenano maMgala muhUrta gaDA gotramAM zivalakhA gAmamAM janma thayo... svarUpavaMtI kAyA, tejasvI vyaktitva, kaMThamAdhurya... janmathI maLela kudaratI bakSisa janamanane AkarSita karatI. 15 varSanI nAnI vaye lAkaDIyA gAme nIsara parIvAramAM lagna graMthithI Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 pU. kuMvarabAI mahAsatIjI joDAyA... zvasura gRhe potAnI kartavyadakSatA - vAtsalyatA-namratAnA guNothI sahune potAnA banAvI lIdhA.. paNa... kALano krUra paMjo emanA sukha para pharI vaLyo... mAtra be ja varSamAM vaidhavya lamaNe jhIMkAyuM... sarvasva chInavAI jatAM kuMvarabenanuM mana bhramita thayuM. ArtadhyAne jALa bichAvI paNa saMsAranI asAratA samajAtAM kuMvarabena aMtarmukhI banyAM. hRdaya vairAgyanA raMge raMgAyuM. saMsAranuM saubhAgya chInavAI gayA pachI sarvajJanA mArge sAdhanAnuM saubhAgya prApta karavA vejabAI mahA. nuM zaraNuM svIkArI vi.saM. 1939, caitra vada 4 nA cAritra cuMdaDI oDhI mokSamArganA rAhI banyA. tana-mana-jIvana gurUcaraNe samarpita karI mokSanI rAhe potAnA kadama AgaLane AgaLa vadhAratA rahyA. buddhinI zIghratAthI suttAgame ane atyAgano sAro vikAsa karyo.... batrIsa AgamanuM rahasya emane hRdayastha hatuM. gurUkRpAthI koIpaNa sAdhakanI sUtra-zaMkAnuM te zAstranA ja dAkhalA-daSTAMtathI samAdhAna karI detA ane tethI ja caturvidha saMghe emane bahusUtrI nA birUdathI vibhUSita karyA... samyagdarzananI eTalI aTala zraddhA ke potAnA joradAra vaktavyathI satyadharmanI prarUpaNAM karatAM.... prAmAnugrAma vicaraNa karI aneka vaiSNavone jaina dharmI banAvyA. zAstranI zraddhA sAthe gurU-bhakti paNa ragaragamAM vyApelI hatI. e samaya daramyAna vaNoI gAmanA zrAvako ATha koTI satInA kahevAmAM AvI jatAM... ATha koTInA muni ane sAdhvIzrInI gurudhAraNA karI, tyAre lakIranA phakIra na banatAM kuMvarabAI ma.e. krAMtinI mazAla hAtha dharI... aneka virodhonI vacce rahI janamAnasanuM parivartana karavuM e sarala kArya na hatuM paNa kuMvarabAI ma.e A bhagIratha kAma hAtha dharyuM. saMkalpa ne toDI zake tAkAta konI? ama sAthe gama joDI zake tAkAta konI? ame parapoTA komaLa chIe kintu, koI to phoDI zake tAkAta konI? vaNoImAM samagra vAgaDa prAMtanA dhuraMdhara zrAvakone bolAvI ATha koTInI gurUdhAraNA vosarAvI, ajarAmarajI gurUnI dhAraNA karAvI cha koTInA draDha zrAvaka banAvyA.. Aje ApaNe dAdAguru zrI ajarAmarajI svAmInA jo bhakta hoIe to eno saMpUrNa zreya pU. zrI kuMvarabAI mahAsatIjInA phALe jAya che.... AvA bhagIratha kAryane nirakhI loka janatAe emane 'vAgaDa nA siMhaNa' vizeSaNathI navAjayA. pU. mahAsatIjI pAse vIravANInA pracAranI ajoDa zaktinI sAthe AcAra paNa eTalo uccakoTino hato ke, saMgamAM AvanAra vyakti bhakti raMge raMgAyA 2012 Re el... Simple living and high thinking... 2415 h Bulsad Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 381 karI keTalAyane saMyamapathanA pathika banAvyA... keTalAyane dezaviratidhArI banAvyA... keTalAya brahmacArI banyA to keTalAya samaktimAM draDha banyA. pUjyazrInA jIvana naMdanavanamAM mahekatA aneka guNapuSpo mAMhenuM eka surabhi sumana hatuM vAtsalyatAnuM 11 varSanI nAnI vaye saMyama grahaNa karanAra divALIbAI mahAsatIjI vihAra karatAM (2) lAkaDIA nadI utaratA vacce thAkI gayA... tyAre pU. kuMvarabAI ma.nA. hRdayamAM bAlasaMyamI pratyeno vAtsalyabhAva uchaLatAM emane potAnA khabhe upADI Akho vihAra karAvyo. e ja divALIbAI ma.nAnA be ThANA sAthe traMbomAM cAturmAsa birAjita hatA tyAre acAnaka pU. divALIbAI ma. nuM. AyuSya pUrNa thatA banne nAnA ThANAne AzvAsana ApavA lAkaDIAthI ugra vihAra karI eka ja divasamAM traMbo padhArI snehALa hRdayathI banne nAnA sAdhvIzrIne svastha karyA. pUjyazrInA dilanI dilAvaratAne vAtsalyatA emanA ja saMghADA pUratI na rahetA sarva saMta-satIjI pratye hatI. mAMDavImAM pU. dayAkuMvarabAI ekalA hatA tyAre pUjyazrIe emane - hemakuMvarabAI ma.- evuM nUtana nAma ApI potAnI nizrAmAM rAkhyA... e ja rIte anya saMghADAnA pU. suMdarabAI ma. paNa ekalA hatA, emane paNa potAnI pAse rAkhI aMtima samaya sudhI vaiyAvacca bhakti karI. vizAlatA ane udAratAnI sAthe nIDaratAno guNa paNa emanA jIvanamAM maheMkI rahyo hato.. moTA sAdhuone paNa Takora karI saMyamajIvanamAM draDha karatAM... eTale kahI zakAya ke, teo strIveda bAMdhIne AvelA hovAthI sAdhvIno avatAra maLyo bAkI temano puruSArtha, temanI ajoDa zakti, temanuM AtmabaLa mahAna AcArya jevuM hatuM. vAgaDa vistAramAM bahusUtrI kuMvarabAI mahAsatIjInuM vicaraNa vizeSa thatuM tethI samasta vAgaDa vistAramAM dharmanI jAgRti vizeSa AvI. teozrI vAgaDanA siMhaNa kahevAtA tathA emano saMghADo 'vAgaDavALo saMghADo' evI rIte oLakhAto hato. Aje paNa 90 mAMthI 81 jeTalA ThANA vAgaDanA che. pramAdanI pathArI to emaNe jANe saMkelI lIdhI hatI.. chelle zArIrika asvasthatA thatAM lAkaDIA gAme ATha varSa ane bhacAu gAme be varSa sthi2vAsa rahyA... tyAre paNa apramatta rahI satata svAdhyAyamAM rata rahetAM.. chelle emanI dRSTi paNa gaI hatI chatAM e vyAkhyAna kadI choDatAM nahI kAraNa azAtAnA udayamAM ArtadhyAnane badale anuprekSA kaLA keLavelI hatI. savAra-sAMja be TAIma ja gocarI Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 pU. maNIbAI mahAsatIjI vAparatA... pote nAnI-nAnI tuMbaDI rAkhatA ane ghera-ghera prAsuka dhovaNa pANInI gaveSaNA karatAM. lAkaDiyAnA dharmavIra pAlAzAe 100 varSanI AsapAsanI uMmara bhogavI. mahAsatIjI zrI kuMvarabAI AryajI pAse temaNe saMthArAnA paccakkhANa karyA hatA. dharmanA mATe prANano bhoga devA sudhInI taiyArIvALA zrI pAlAzA eka aitihAsika suzrAvaka thaI gayA. evA e ucca koTinA saMyama sAdhikAe potAnI saMyamayAtrAmAM ghaNA jIvone tArI pratibodhI pravajyanA paMthI banAvyA. emanI asIma kRpAthI pU. jhaverabAI ma. nA parIvAramAM 97 ziSyA ratno zAsana prabhAvanA karI rahyAM che. evA to aneka guNonA dhAraka, zAsana divAkara pUjyazrI mATe eTaluM ja kahI zakAya ke, eka AsamAne tArA che aneka-aneka, eka jaLa phuvAre dhArA che aneka-aneka, eka upavane kayArA che... aneka-aneka, kuMvaraguruNInA guNa mALAnA pArA che aneka-aneka evA e mahAna tejasvI sitArA, lIMbaDI ajarAmara saMpradAyanA eka siMhaNa sama sAdhvI ratne e potAnuM 92 varSanuM Ayu pUrNa karI vi.saM. 2011, phAgaNa suda pUnamanA divase maMgaLavAre bhacAu mukAme sakala saMghane khamAvI, cAra zaraNA grahI, samAdhipUrvaka A avani parathI vidAya lIdhI... pRthvIno bhomiyo... agocara vizvamAM vilina thaI gayo.... vaMdanA-abhivaMdanA... pU. gurUNIzrI kuMvarabAI mahA. nA caraNomAM * * * saMghADAnA ziramora mahAsatIjIzrI moTA maNIbAI mahAsatI (bidaDAvALA) saurASTranI kIrti kathAmAM bhAga lenAra kaccha dezanI kIrti kathAo Aje paNa kavi ane kathAkAronuM vipula kaMThAbharaNa sAhitya banyuM che. sAdhubhaktonI prasavabhUmi kacchamAMthI Arya, vaidika ane jaina tyAgI mahAtmAo bhAratane prApta thayA che.... Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 383 e kacchanI kAmaNagArI bhUmi para mAMDavI tAlukAmAM bIdaDA nAmanuM gAma che. bidaDAnA sahu zrAvako Astika ane dhArminiSThAvALA hatA. temAM paNa bidaDAmAM prasidhdha zrAvaka zrI ukeDAbhAI kAMIyA deDhiyA temanA dharmapatni parama zrAvikA hirabAI banne zrAvaka dharmanA jJAtA hatA. nitya dharmasthAne jatA ane zrAvakanA Avazyaka karmo saharSa karatA. AvA dharmaniSTha zrAvaka ukeDAbhAI ane hIrabAInA jIvanamAM koI ucca saMdezo ApanAra ApaNA A kathAnA mukhya pAtra maNibAIno vi. saMvata 1937 mAM janma thayo. ukeDAbhAIne bhArUbhAI, gagubhAI nAmanA be putro ane maNIbAI, vejabAI, amIbAI, bhANabAI nAmanI cAra putrIo ema cha saMtAno thayA. gharamAM prathamathI dhArmika saMskAra hovAthI putra ane pautromAM paNa dharma saMskAra cAlyA ja AvatA hatA. potAnA saMtAnone gujarAtImAM zikSaNa ApyuM. kacchanA jaina samAjamAM bAlalagna karavAnI prathA hatI. eTale maNibAInuM vevIzALa najIkanA talavANA gAmamAM karyuM hatuM. talavANAnA zeTha tejAbhAInA putra neNazIbhAI sAthe vevizALa thatA TuMka samayamAM lagna thayA. tyAre maNibAInI uMmara 13 varSanI hatI. ATalI nAnI vaye... piyara choDI sAsare javAno yoga thayo. maNibAInA karmano udaya koI evo Avyo ke eka varSanA gRhasthAzrama pachI potAnI 14 varSanI vayamAM ja potAnA pati neNazI zeThanA AyuSyanI sthiti pUrI thatAM neNazI zeThe svargavAsa karyo... ane nAnI vayamAM maNibAI vaidhavya pAmyAM. A AghAtajanaka prasaMga emane saMsArathI virakta banAvI gayo. neNazIbhAIno svargavAsa thayo tyAre maNIbAI snAna karavA gayA hatA. pAchaLathI temanA dAgInAnI corI thaI gaI, tyAre temanI mAsIe kahayuM ke dAgInAnI corI thaI gaI tyAre maNIbahene kIdhuM ke "bhaluM thayuM bhAMgI jaMjALa, sukhe bhajasu zrI gopAla" to bhale gayA mane joItA nathI. mAre dIkSA levI che. vaidhavya pAmyA pachI temanA pitAjIe maNIbAIne mohavazathI lagabhaga 10 varSa dIkSA letA rokI rAkhyA. e daramyAna emaNe jIvananI ujjavala bhUmikA taiyAra karI. niraMtara dharmakriyA ane zAstrAbhyAsamAM otaprota banI gayA. jyAre jyAre sAdhu-sAdhvIno yoga maLe tyAre dhArmika jJAna meLavatA. chakAyanA bola, navatatva, laghudaMDaka, gatAgati, karmaprakRtinA bola, moTo bAsaThIo, cAra kaSAya vagereno abhyAsa karyo. vAgaDavALA bahusUtrI kuMvarabAI mahA. no yoga thatA saMyamanI bhAvanA tIvra banI. piyara pakSe mAtA-pitA, sasarA pakSanA vaDIlo sarvenI AjJA meLavI vi.saM. Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 bA.bra.vidUSI pAMcIbAI mahAsatIjI 1960 mAM mahAsuda terasa gurUvAre tuMbaDI mukAme jaina bhAgavatI dIkSA dhAraNa karI. pravajyA aMgIkAra karI apramattadazAmAM viharavA lAgyA. gurUNI kuMvarabAI mahAsatIjI sAthe rahI jinAgamone dravyAnuyogano sAro evo abhyAsa karyo. vaDIla guruvaryonI vaiyAvacca karI. saMyamakALa daramyAna emanA tera ziSyAo thayA. emanA nAmano saMghADo cAlyo. (1) pU. zrI kesarabAI mahA (2) pU. zrI premabAI mahA. (3) pU. zrI amRtabAI mahA. (4) pU. zrI hirabAI mahA. (5) pU. zrI gulAbabAI mahA. (6) pU. zrI jhaverabAI mahA. (7) pU. zrI haribAI mahA. (8) pU. zrI dhanagaurIbAI mahA. (9) pU. zrI sUrajabAI mahA. (10) pU. zrI maMjulAbAI mahA. (11) pU. zrI vijyAkumArIbAI mahA. (12) pU. zrI tArAmatIbAI mahA. (13) pU. guNavaMtabAI mahA. e rIte nAma pramANe guNa keLavI sarvane maNInI jema prakAza arpI... ucca koTinI saMyama sAdhanA karI vi.saM. 2019 vaizAkha kRSNa-caudasanA dine lAkaDiyA mukAme baporanA traNa vAge kALadharma pAmyA. gaganamAM caMdranA abhAve gherI kAlimAM chavAI... dharatI para tejasvI tAralo asta thatAM sahunA hRdaya tathA manamAM paNa zokanI kAlimA chavAI gaI. * * * pravacana prabhAvikA bA.bra. viduSI pAMcIbAI mahAsatIjI) sva. bA.bra. viduSI pAMcIbAI mahAsatIjIno janma kaccha jillAnA mundrA tAlukAnA ratADiyA (gaNezavAlA) gAmamAM vi.saMvata 1936nI sAle thayo hato. temanA pitAzrInuM nAma vajapArabhAI ane mAtuzrInuM nAma khImaIbAI hatuM. teozrI osavALa jJAtinA hatA. naM pavitra gananI , vasundara puSyavatI stra tenA arthAt mahAna AtmA jyAM janma le che te kuLa pavitra hoya che. mAtA kRtArtha hoya che tathA tenA vaDe pRthvI puNyazALI bane che. AvA pavitra ane saraLahRdayI mAtA-pitAne tyAM janma dhAraNa karanAra suputrInuM nAma 'pAMcIbAI rAkhavAmAM AvyuM hatuM. mAtA-pitAmAM dharmanA saMskAro Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 385 khUba ja sArA hovAthI pAMcIbAImAM paNa bALapaNathI ja dharmanA saMskAro utaryA hatAM. kema ke kUvAmAM hoya to havADAmAM Ave." A ratADiyA gAma nAnuM hovA chatAM temAM ghaNAM sAdhu-sAdhvIjI thayA che. ' badhA dharmonuM mULa satsaMga kSamA sanAM tire, mata mavAdvatara nI ! arthAt eka kSaNavArano satsaMga bhavarUpI samudrane taravAmAM naukAnuM kAma kare che. ekadA saMghADAnA nAyikA mahAsatIjI zrI kezarabAI AryAjI tathA zrI velabAI AryAjI ratADiyA padhAryA tyAre ku. pAMcIbahena temanA satsaMgamAM AvyA. temanAmAM vinaya-viveka khUba ja hato tathA smaraNa zakti adUbhuta hatI. tethI mAtra ATha ja divasamAM sAmAyika - pratikramaNa kaMThastha karI lIdhA hatA. AvI yAdazakti koIka nI ja hoya che. vinayathI vidyA AvaDe tathA vidyAthI vinaya vadhe che. hitopadezamAM sarasa vAta che. vidyA dadAti vinayaM, vinayAd yAti pAtratAM, pAtratvAddhanamApnoti, dhanAd dharma tataH suram | arthAt vidyA vinayane Ape che. vinayathI pAtratA pragaTe che. pAtratAthI (jJAnarUpI) dhana prApta thAya che. dhanathI dharma ane dharmathI sukha prApta thAya che. kuM. pAMcIbahenanI yAdazakti eTalI tIvra hatI ke ekavAra vAMcavAthI teo kaMThastha karI letA hatA. ( 113 varSa pahelA bA.bra. mahAsatIjI thayA. te kALe ane te samaye moTA bhAge baheno nAnI uMmaramAM vidhavA thatAM tathA prAya: dIkSA letAM tethI nAnI uMmaranI kumArikAo to bhAgye ja dIkSA letI tevA samaye vi.saM. 1948 nI sAle vaizAkha vadi-9 nA divase potAnA mAdarevatana ratADiyAmAM ja bA.bra. ku. pAMcIbahenanI mAtra 12 varSanI uMmare dIkSA thaI. temanuM zubha nAma 'bA.bra. pAMcIbAI mahAsatIjI' rAkhavAmAM AvyuM tathA teozrI pU.zrI kezarabAI mahAsatIjInA ziSya thayA. supAtra ziSya upara haMmezA gurUnI kRpA utare che. ATalI nAnI uMmaramAM dIkSA lenAra pAMcIbAI mahAsatIjI upara gurUNIzrInI khUba ja kRpA utarI hatI tathA temanI buddhi agAdha hatI. temaNe batrIsa Agama zAstro kaMThastha karyA hatA. teozrI tejasvI, pratibhAsaMpanna tathA prakhara vaktA hatA. temanA kaMThamAM apUrva madhuratA hatI. jethI pravacana dvArA teozrI jinazAsananI abhuta prabhAvanA karatA hatA. temanA pravacanamAM jaina-jainetaronI Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 mahAsatIjI zrI lADakuMvarabAI AryAjI bhIDa jAmatI. darabAro paNa sArI saMkhyAmAM vyAkhyAna sAMbhaLatA. 32 varSa sudhI suMdara cAritranuM pAlana karIne teozrI mAtra 44 varSanI uMmare saMvata 1980 nA mahA vadI- 0) ne budhavAre bhacAu (kaccha) tAlukAnA manapharA gAme samAdhibhAve svargavAsa pAmyA. 'saMghADAnA ziromaNi madhurabhASiNI mahAsatIjI ' zrI lADakuMvarabAI AryAjI dhanya hoya mAtA-pitA, dhanya hoya kula gotA mahApurUSa janame jahAM, lIye dharmakI jyota ! te mAtA-pitAne dhanya che, te kuLa ane gotrane dhanya che ke jayAM mahAna AtmAo janma dhAraNa kare che ane dharmanI jyota phelAve che. kacchanI kAmaNagArI dharatI, jayAM aneka saMta-satIo, zUravIra ane phakIro thaI gayA. tevA hindustAnamAM vistAranI daSTie bIjA naMbare tathA gujarAtamAM prathama naMbare AvatA kaccha jillAnA mundrA tAlukAnA 62 gAmomAM eka nAnakaDuM gokuLiyuM gAma ratADiyA (gaNezavAlA) bhorArAnA jema saMto vakhaNAyA tema ratADiyAnA satIjI vakhaNAyA. dharmapremI puNyAtmA pitAzrI neNazIbhAI tathA susaMskArI mamatALu mAtA zrI bhacIbAInI kukSie vi.saM. 1941 nI sAle eka suputrIno janma thayo. tenuM nAma lIlabAI pADavAmAM AvyuM. A suputrImAM mAtA-pitAnA saMskAro sArI rIte utaryA hatA. sauMdaryanI sAthe susvara kaMThano sumeLa hato. teozrI prathamathI ja khUba ja madhurabhASI hatA. saMsArInuM sukha kAcuM, paraNIne raMDAvuM pAchuM evuM sukha zIda laIe re. suputrI lIlabAI sattara varSanA thayA tyAre temanAM lagna mundrA tAlukAnA patrI gAmamAM lakhamaNabhAI sAthe thayA hatA. paraMtu uparanI kaDImAM bhakta kavi zrI mIrAMbAIe uccArelA zabdo anusAra saMsAranuM sukha kSaNika che. nAzavaMta che. saMsAramAM koInuM ya saubhAgya akhaMDa rahetuM nathI. zrI lIlabAInA pati lakhamaNabhAI traNa varSanuM lagna jIvana bhogavI koI Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 387 vyAdhino bhoga banyA ane nAnI uMmaramAM svargavAsa pAmyA. mAtra 20 varSanI uMmare vaidhavya prApta thatAM lIlabAInA AghAtano koI pAra na rahyo. saMsAranI kSaNikatA tathA saMbaMdhonI asthiratA jANIne teo vairAgyavAsita thayA. paraNuM to prItama pyAro, akhaMDa saubhAgya mAro; rAMDavAno bhaya TALyo re... mohana pyArA. mukhaDAnI mAyA lAgI re, mohana pyArA... kharekhara paramAtmA sAthe lagna karavAthI akhaMDa saubhAgya prApta thAya che temAM vaidhavyano bhaya aMza mAtra paNa raheto nathI. A mIrAMbAInA zabdo zrI lIlabAIe potAnA jIvanamAM utAryA. te samaye mahAsatIjI zrI kezarabAI mahAsatIjInA saMghADAnA kacchamAM vicaratA viduSI mahAsatIjI zrI velabAI AryAjI tathA viduSI suvyAkhyAnI bA.bra. pAMcIbAI AryAjI ratADiyA padhAryA. temanA satsaMgathI prabhAvita thaI zrI lIlabAI temanI sAthe dhArmika abhyAsa karavA mATe eka varSa sudhI sAthe rahyA. sAro evo abhyAsa karI mAtA-pitA tathA zvasura pakSanI saMmati laI vi.saMvata 1962 nA jeTha vadi-2 ne somavAranA potAnI mAtRbhUmi ratADiyA mukAme dIkSA lIdhI hatI. temanuM nUtana nAma "mahAsatIjI zrI lADakuMvarabAI AryAjI" rAkhavAmAM Avyu hatuM. teozrI viduSI mahAsatIjIzrI velabAI AryAjInA ziSyA thayA. 'adbhuta smaraNa zakti tathA madhuraprakRti | mahAsatIjI zrI lADakuMvarabAI AryAjInI yAdazakti eTalI joradAra hatI ke temaNe eka vAra koIne joyA hoya to kadI paNa bhUlatA nahi. temanI bhASAmAM eTalI madhuratA hatI tathA teozrI eTalA milanasAra prakRtinA hatA ke jainajainetaro, AbAlavRddha saune prabhAvita karatA tathA aneka lokone marma pamADatA. pU. lADakuMvarabAI mahAsatIjIne anya marmAvalaMbIo paNa potAnA upakArI mAnatA hatA. jainadharmanA dareka phIrakA tathA jainetara saMpradAyomAM mahAsatIjI zrI lADakuMvarabAI AryAjI tarapha khUba ja mAna hatuM. dareka pratye samabhAva ane samadaSTi hovAthI temano prabhAva sarvatra paDato. laghutAse prabhutA mIle, prabhutA se prabhu dUra; kIDI mIsarI khAta hai, hastI phAkata dhUra haMmezA ladhutAthI prabhutA maLe che. prabhutA (moTA) thI prabhu dUra che. kIDI ArAmathI (khAMDa) sAkara khAI zake che jayAre hAthI khAvA jAya to dhULa maLe che. Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 pU. nAnA DAhIbAI mahAsatIjI mahAsatIjI zrI lADakuMvarabAI AryAjImAM namratA khUba ja hatI. bhASAmAM madhuratA hatI, milanasAra svabhAva hato tathA saraLa AtmA hatA tethI saunA dilamAM vasI jatA hatA. temanAmAM sevAno guNa paNa khUba hato. 'gunA gAmamAM, pahoMcyA svarga dhAmamAM ja mahAsatIjI zrI lADakuMvarabAI AryAjInA gurU bhagavaMto pU. AcAryazrI gulAbacaMdrajI svAmI, kavivarya zrI vIrajI svAmI tathA bhAratabhUSaNa zatAvadhAnI ma.zrI ratnacaMdrajI svAmI jevI samartha tripuTInI janmabhUmi bhorArA hatI. e gAmamAM vi.saM. 2008 nA vaizAkha suda-15 ne gurUvAre sAMje nava vAge pratikramaNa karyA pachI nitya niyama pramANe kSamApanA karI logassanI mALA gaNatA gaNatA hArTano humalo thayo paraMtu teozrI samAdhi bhAvamAM hatA. te ja vakhate teo kALadharma pAmyA. 'AhArasaMjJA vijetA pU. nAnA DAhIbAI mahAsatIjI kaccha jillAnA mundrA tAlukAnuM guMdAlA gAma eTale saMta-satIjIonI bhUmi. ene tapobhUmi kahIe to paNa atizayokti na kahevAya. ajarAmara saMpradAyanuM eka mahattvanuM kSetra. A dharmabhUmimAM be DAhIbAI mahAsatIjI thayA. moTA DAhIbAI ma.nuM jIvana caritra A pustakamAM che. nAnA DAhIbAI ma. guMdAlAmAM janmyA hatA. temanI dIkSA paNa guMdAlAmAM ja thaI hatI. sAla-saMvata Adi upalabdha nathI. ratADiyAnA viduSI bA.bra. pAMcIbAI mahAsatIjInA suziSyA hatA. 28 varSa sudhI chAza ane roTalo tathA athANuM vAparatA. roTalo na maLe to khAkharA vAparatA, paraMtu traNa dravyathI vadhAre kyAre paNa vAparatA nahi. "eka eka munivara rasanA tyAgI" A ukti emane sArI rIte lAgu paDatI hatI. prAyaH vinayano tyAga ja rAkhatA. sahune samadaSTithI tathA vAtsalyabhAvathI samajAvatA. kaDavA vacana to kyAreya uccAratA nahi. Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 389 'svAdhyAya e sAdhu jIvanano prANa che teozrI sadaiva svAdhyAyamAM lIna rahetA hatA. vAMcaNInA khUba ja AgrahI hatA. pote dararoja vAMcaNI karatA tathA ziSyAone karAvatA tethI saMghADAmAM jJAnanI raci vizeSa rahetI. kharekhara jJAna vinA sarvatra aMdhAruM che. "Knowledge is light" jJAna e prakAza che. svAdhyAya thakI jJAnano khUba ja ughADa thAya che. 'AhAra-pANInI gaveSaNAmAM sAvadhAna pU. DAhIbAI ma. AhAra-pANInI gaveSaNAmAM khUba ja sAvadhAna hatA. nAnA ThANAone nirdoSa gocarI mATe haMmezA preraNA ApatA tathA pAtrAmAM vadhAre gocarI jue to tarata ja Takora karatA ke vahoravAmAM khUba ja dhyAna rAkho nahitara gADAnA baLada thaIne cUkavavuM paDaze. saMyama jIvanamAM sAvadhAna nahi raho to ghoDA banIne gADI kheMcavI paDaze. 'zAstra-siddhAMtano sAra suNAve pU. mahAsatIjI zAstra-siddhAMtamAM bahu custa hatA. vyAkhyAnamAM haMmezA zAstra-siddhAMtanI vAto pharamAvatA hatA kemake sAcA arthamAM jinavANI e ja che. temanA AcAra-vicAra paNa khUba ja kaDaka hatA. "kAvAra prathama dhaf: " arthAt AcAra e pahelo dharma che A vAtane teo sArI rIte samajatA hatA. pU. DAhIbAI ma. vi.saM. 2001nI sAle jeTha mahinAmAM samAghoghA (kaccha)mAM samAdhibhAve svargavAsa pAmyA hatA. 'tIrthasvarUpA apramatta ArAdhikA pU. ratanabAI mahAsatIjI janma dharyA jeNe kaccha pradeza, bhorArA phulAya; gulAba-vIrane ratnacaMdrajI, DuMgarazI suhAya... bhAva umeda ne zAMti ciMtana, prakAza jyAM patharAya; bhacIbAI ke rANabAI, ratana jyoti thAya. Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 390 pU. ratanabAI mahAsatIjI je bhUmine ratnonI khANa tarIke oLakhavAmAM Ave che tevI bhorArA (kaccha)nI bhUmimAM 10 muniratno tathA 18 sAdhvIratno thayA che. mAtra 100 gharanI vastI jainonI je gAmamAM te gAmanA ATalA badhA cAritrAtmAo thayA te gAma zAsana mATe gaurava gaNAya. AvI pavitra dharatI upara vi.saM. 1944nA mahAsuda-5nA pU. mahAsatIjIno janma puNyazALI pitA zrI UmarazI mepAbhAI deDhiyA tathA mamatALu mAtuzrI jetabAInI kukSie thayo hato. ekanI eka lADakI putrI tarIke jeno janma thayo tenuM zubha nAma bhacIbAI urphe rANabAI pADavAmAM AvyuM. mAtApitAmAM dharmanA saMskAro khUba ja hovAthI A suputrImAM paNa dharmanA saMskAra sArA UtaryA hatA. nAnI uMmaramAM mAtA-pitAno viyoga atyaMta lADakoDathI jeno uchera thaI rahyo hato tevI lADalI suputrI bhacIbAI che varSanI thaI tyAM mamatALu mAtAnuM avasAna thayuM. premALa pitA upara bevaDI javAbadArI AvI gaI chatAM pitA-putrI baMne eka kasoTImAMthI pasAra thaI rahyA hatA. putrIne pitAnI hUMpha maLI rahI hatI paraMtu kudaratane jANe te paNa maMjUra na hoya tema temanI uMmara daza varSanI thaI tyAre pitAzrI paNa potAnI pyArI putrIne kudaratanA bharose mUkI kALadharma pAmyA. re kudarata ! te kevI kasoTI karI ! bhacIbAInA phelA potAnA ghare laI AvyA. temanI Arthika sthiti kAMI sArI na hatI paraMtu mana moTuM hatuM tethI premathI potAne tyAM rAkhyA. bhacIbAI nAnapaNamAM ja bharata-guMthaNa-oTaNa Adi kAmakAja zIkhI gayA tathA phaibAne upayogI thavA lAgyA. be varSanA TUMkA gALAmAM to temanI suMdara bharatakaLAnI khUba khUba prazaMsA thavA lAgI. phaibAe bhacIbAIne mAtA-pitAnI jarAya khoTa sAlavA na dIdhI. te jamAnAnA rivAja pramANe bhacIbAI hajI bAra varSanA thayA tyAM vi.saM. 1956 (chappaniyA duSkALanA varSe)nI sAle ratADiyA (gaNezavAlA)nA cheDA monajI khIrAbhAI sAthe temanA lagna karavAmAM AvyA. zvasurapakSe bhacIbAInuM nAma rANabAI pADyuM. monajIbhAInI bhAtabajAra (muMbaI)mAM anAjanI dukAna hovAthI rANabAI paNa paraNyA pachI muMbaI gayA. karamano koyaDo alabelo, he jI ene pAmavo nathI kAMI sahelo. karamano.... ApaNe badhA koyaDA ukelI zakIe paraMtu karmanA koyaDAne ukelI zakatA nathI Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 391 samajI zakatA nathI. vi.saM. 1958nI sAlamAM karmarAjAe sukhamaya dAMpatya jIvanamAM bhaMga pADI dIdho. zrI monajIbhAI vakhAramAM mAla bharI rahyA hatA tyAM pagamAM lokhaMDano eka khIlo vAgyo. azAtAvedanIya karmano evo udaya thayo ke ghAnI aMdara rasI thavA lAgI. aneka upAyo karavA chatAM ghA rUjhAyo nahi, vedanA vadhatI gaI. monajIbhAIne AMcakIo AvavA lAgI. mAtra be varSanA lagna jIvanamAM temanA saMthAnuM siMdUra ane kapALanuM kumakuma bhUMsAI gayuM. monajIbhAI A phAnI duniyAne choDI svargavAsa pAmyA. rANabAIne mAtra 15mA varSe vaidhavya AvI gayuM. atyAre to AvaDI uMmaranI bALA yuniphorma paherIne zALA ke kolejamAM jatI hoya ! rANabAInA kAkAjI temane muMbaIthI ratADiyA lAvyA. e samayanA rivAja pramANe temane cha mahinA sudhI khUNo pALavAno hato. eTalo samaya gharathI bahAra na nIkaLAya. temanI nasenasamAM khAnadAnInuM lohI vahI rahyuM hatuM. teo sAsu-sasarAnI ananya bhAve sevA karavA lAgyA. Arthika sthiti sAmAnya hovAnA kAraNe sIvaNa, bharatakAma, Adi kAma karIne dararojanI be korI kamAtA. te vakhate sastAIno yuga hato. "saMsAranI ghaTamALa che evI, bahu duHkha alpa sukhe bharelI upAdAna taiyAra thatAM nimitta zIdhra maLI jAya che. rANabAInA kAkIjI sAsu. pU. velabAI mahAsatIjI tathA naNaMda bA.bra. viduSI pAMcIbAI mahAsatIjI Adi ThANAo vi.saM. 1959nA aMtamAM ratADiyA padhAryA. temanA satsaMgathI rANabAIne saMyama levAnA bhAva jAgyA. pu. velabAI svAmIe rANabAIne ekaDe ekathI zIkhavADavAnI zarUAta karI. nAnI-moTI bArAkhaDI pATI pena dvArA zIkhaDAvI dIdhI tathA sAmAyikanA sarva pATho pATImAM lakhIne zIkhavADI dIdhA. have emanI hiMmata vadhI gaI. rANabAIe potAnA aMtaranI vAta sAsu-sasarAjIne karI. teNe premathI saMmati ApI. pU. velabAI AryAjI tathA viduSI pAMcIbAI AryAjI temanA jIvanazilpI banyA. teozrI gurUNInI sAthe vihAramAM rahIne saMyama jIvananI tAlIma levA lAgyA. vi.saM. 196ranA jeTha sudi-panA rANabAInI dIkSA emanA sasarAe karI. pU. sAheba zrI megharAjajI svAmIe temane dIkSA ApI. temanuM nUtana nAma ratanabAI mahAsatIjI rAkhyuM. Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 392 pU. ratanabAI mahAsatIjI "gurU ApanA megharAjajI, mahApratApI saMta; jJAna dhyAnamAM masta banIne, toDyA karmanA taMta.'' navadIkSitA ratanabAI ma. saMyama laIne gurUNInI AjJA pramANe jJAnadhyAnamAM lIna rahIne AtmavikAsa sAdhavA lAgyA. temanI gurUsamarpaNatA advitIya hatI. vinaya, vaiyAvacca, tapa-tyAga Adi aneka guNonI abhivRddhi karatA rahyA. "saMyama upavanamAM keli karatA, pALe dayA apAra; sevA tapane svAvalaMbanamAM, paLo kare pasAra." pU. mahAsatIjI saraLatAnA sAgara samAna hatA. AvI saraLatA tathA samarpaNatAthI gurUkRpAnA pAtra banyA. prathama cAturmAsa guMdAlAmAM pU. velabAI mahAsatIjI Adi ThANA-10 sAthe karyuM. A cAturmAsamAM dazavaikAlika sUtra tathA thokaDA zIkhI lIdhA. dhIme dhIme vyAkhyAna ApatA thaI gayA. sAcuM ja kahyuM che ke, "gurukRpA hi jevAM ziSyaM para maMgalam' arthAt gurUkRpA ja ziSyAnA mATe parama maMgalarUpa che. teozrI rAta-divasa gurUNIzrI tathA ratnAdhika satIjIonI sevA karatA thAkatA nahi. potAne upavAsa hoya to paNa gocarI laI Ave tathA jJAnapipAsu bahenone sajjhAya Adi zIkhavADe. potAne vizeSa jJAna caDatuM na hovAthI sevAmAM jIvana samarpita karI dIdhuM. kharekhara sevA jevuM koI tapa nathI. sevA samAna koI vazIkaraNa maMtra nathI. sevA karanAra avazya muktinA mevA pAme che temAM zaMkAne koI sthAna nathI. "kAcI mATIno A deha jANavo, tenuM zuM karuM re jatana; sevA karIne A deha gALavo, tenuM nAma ratana." pU. velabAI ma.nI aglAna bhAve sevA karatA pU. ratanabAI ma.no prasanna cahero bIjAne Azcaryacakita karI deto. kharA dilanI bhaktipUrvaka, khaMta ane niSThApUrvaka jyAM sevA thatI hoya tyAM dugaMcchAne DokiyuM karavAnI taka kyAMthI maLe ? temanI sevA sahaja hatI. tenI pAchaLa temanI kAryaniSThA ane apramatta dazA kAma karI rahI hatI. vi.saM. 1965nuM cAturmAsa bhorArA hatuM. te pUrNa karI AjubAjunA kSetromAM vicarI punaH bhorArA padhAryA. te vakhate pU. velabAI mahAsatIjInI tabiyata vadhAre narama hatI. te arasAmAM temanA saMsArI kAkAnA dIkarAnA lagna hatA. te vakhate saMsArI kAkA muragabhAI darzanArthe AvelA tyAre tabiyata aMgenI vAta nIkaLI eTale pU. velabAI ma. kahyuM, 'mArI tabiyata sArI nathI tethI mane lAge che ke huM Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 393 tamane lagna vakhate takalIphamAM mUkIza." ema ja thayuM. lagna cAlatA hatA te ja samaye pU. velabAI ma. kALadharma pAmyA. 1966nI sAla eTale pU. ratanabAI ma.nI dIkSAnuM cothuM varSa. eTalA TUMkA gALAmAM gurUNImaiyAno viyoga eka sakhata AMcako ApI gayo paraMtu pote dhIraja dharI ratnAdhika gurUbahenonI sAthe vinayapUrvaka jJAna-dhyAnamAM AgaLa vadhavA lAgyA. 'ajarAmara saMpradAyamAM 81 varSanA cAritraparyAyI prathama sAdhvIjI 99 varSanI uMmara tathA 81 varSa sudhI suvizuddha saMyamanuM pAlana karanAra saralatAnA avatAra samAna sAdhvI ziromaNi tIrthasvarUpA ratanabAI mahAsatIjInA jIvana prasaMgonuM varNana karavuM eTale potAnA nAnakaDA bAhu prasArI AkAzane mApavA jevI ceSTA gaNAya. pU. mahAsatIjInA seMkaDo guNomAM eka svAvalaMbanano guNa mahattvano hato. pote chelle sudhI pathArI jAte karatA. hAtharUmAla jAte dhotA. ubhayakALa pratikramaNa jAte karatA. lAkaDIno Teko kadi letA nahi. khAvuM, pIvuM, haravuM, pharavuM, sUvuM, jAgavuM ItyAdi pratyeka kriyA apramatta bhAve karavAmAM jeo saMpUrNa svAdhIna hatA. tapasyA jenI jIvanasaMginI hatI evA cothA ArAnA namUnArUpa mahAsatIjInuM jIvana ja ApaNA mATe eka saMdezarUpa hatuM. tevA pU. ratanabAI ma. bIjAnI sevA nahi letA hovA chatAM ziSyAone haMmezA ema ja kahetA, "huM to tamArI ghaNI sevA lauM chuM, mArUM RNa vadhe che teno badalo huM kyAre vALIza?" gurUNI amArA vAtsalyamayI mA jevA....." | surya jema sarva padArthone samabhAvathI prakAzita kare che tema pU. mahAsatIjI sarva sAdhvI samudAya tathA darzanArthIone samabhAvathI vAtsalyanI dhArA ane jJAnAmRtathI prakAzita karanArA hatA. potAnI ziSyAo sAthe nikhAlasa bhAve bese, khabara aMtara pUche, jUnA prasaMgo yAda kare. koI sAdhvIjI bimAra hoya to tarata ja tenI pUjA kare, tenA mAthe vahAlathI hAtha pherave. "baccA ! kAMI vAparyuM?" ema pUche, tenA paga dabAvavA lAgI jAya. mIThA zabdothI saMbodhana kare, "mArI mIThuM, bacuDI, mahuDI, vahAlI, siMhaNa' zabdothI evA evA saMbodhana kare ke sarva satIjIone moTA mahAsatIjImAM "mA"nA darzana thAya. nAnA sAdhvIjIo jayAre vihAra kare tyAre temanI AMkhomAMthI avazya AMsu sarI paDe ane kahe, "tame kyAre padhArazo? vahelA vahelA padhArajo, sukha-sukhe vicarajo, tamArA zarIranI saMbhALa rAkhajo, AtmAnI saMbhALa rAkhajo, dravya, kSetra, kALa, bhAva joIne rahejo." Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 pU. ratanabAI mahAsatIjI jo cAturmAsa mATe koI sAdhvIjI vihAra karatA hoya to evA mIThAM-madhurA AzIrvAda Ape, "beTA ! phatehanA DaMkA daIne Avajo, bhavya jIvone upadezathI tArajo, jJAna-darzana-cAritramAM AgaLa vadhajo. zAtAmAM rahejo, mArA taraphathI tamane kaMI kahevAyuM hoya to huM mana, vacana, kAyAe karI khamAvuM chuM..." ane daDa... daDa... AMsu sarI paDe. mahAsatIjInI saraLatAnI sAthe evI komaLatA hatI ke AMsu saryA vinA rahe ja nahi. vAtsalyanA vaheNa vahyA vinA rahe ja nahi. dIkSArthI baheno pratye paNa "mA" jevI lAgaNI rAkhatA, dIkSArthI bahenone pUche, "baccA ! jamyA barobarane ? jo jo potAnuM khAdheluM potAne kAma Ave. barAbara khAzo to be gAthA vadhAre gokhI zakazo." A pustakanA lekhaka muni zrI prakAzacaMdrajI dIkSArthI avasthAmAM moTA mahAsatIjInA darzana karatA tyAre khobale khobale AzIrvAda ApatA tathA kahetA ke, "bhorArAnA nAma rozana karajo . bIjA mahAsatIjIone kahetA ke A chokaro bahu AgaLa vadhaze." ItyAdi... 'mahAvIra ane gautama jevo ratna-sUrya saMbaMdha bA.bra. moTA sUrajabAI mahAsatIjI tarapha temane ananya vAtsalya bhAva hato. temane "mITha, mArI siMhaNa' vagere saMbodhanathI bolAvatA tathA eka paNa divasa temanAthI judA paDe nahi. 51 varSamAM mAtra cAra comAsAM judA karyA hatAM. kyAreka judA paDe to Akho divasa sUraja... sUraja... jhaMkhyA kare. kyAreka pU. sUrajabAI ma. bimAra paDe to emane jarAya cena na paDe. jyAM sudhI pU. sUrajabAI ma. potAnA mukhethI na kahe ke, "mADI ! have mane sAruM che hoM, Apa pATe birAjo." tyAM sudhI khaDe page UbhA rahe. pU. ratanabAI ma. tathA pU. sUrajabAI ma. eTale jANe AtmA eka paNa zarIra judA evuM lAge. sUrajabAI ma.ne asvastha joI paramAtmAne prArthanA karatA, "prabho ! mArI sevA karanAra sUrajane zAtA Apaje." " ko sayA" sAdhaka haMmezA svAdhyAyamAM rata rahe. A dazavaikAlika sUtranA vacanAmRtane pU. moTA mahAsatIjIe akSaraza: potAnA jIvanamAM utAryuM hatuM. temaNe dIkSA lIdhI tyArathI ane khAsa karIne temanA gurUNInA kALadharma pachI teo eTalA svAdhyAyapremI banI gayA hatA ke te svAdhyAya prema jiMdagInA aMta sudhI jALavI rAkhyo hato. 96 varSanI vaya sudhI to hAthamAM Agama-zAstro hoya ja tathA svAdhyAya karatA hoya. AvI rIte pU. ratanabAI mahAsatIjIe mahadaMze tIrthaMkara paramAtmAnI Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 395 AjJA jIvanamAM evI vaNI lIdhI hatI ke temane to nirjarA hi nirjarA hatI. pAchalI uMmaramAM AMkhanI zakti jyAre ghaTI tyAre sUryanA tApamAM jaIne UbhA UbhA svAdhyAya kare paNa pramAda karatA nahi. 99 varSanI uMmara thaI tyAM sudhI taDakAmAM jaIne anupUrvI gaNatA. evA samaye koI ziSyA bAjoTha Adi laI jAya to teozrI tarata ja kahetA, "mArA mATe takalIpha lezo nahi, bAjoTha mane nahi joIe." bArInI dhAra para bese paNa bIjAne leza mAtra takalIpha na Ape. 99 varSanI uMmare dhAre eTalI vAra UbhA rahI zakatA. 'Ggi, no pamAyaN / ' arthAt UTho, pramAda na karo. AcArAMga sUtranuM A vacanAmRta emaNe akSarazaH potAnA jIvanamAM utAryuM hatuM. bhagavatI, pakSavaNA, jIvAjIvAbhigama Adi sUtronA thokaDAonuM temane UMDuM jJAna hatuM. nAnA mahAsatIjIone dhAraNA karAve, prazno pUche... "arihaMta arihaMta jApa jape, jApa jape tenA pApa khape; pApa khape tene mukti maLe, mukti maLe tenA duHkha TaLe.'' pU. mahAsatIjInI japa sAdhanA paNa ananya hatI. sAMje pratikramaNa karyA pachI navakAra mahAmaMtranuM smaraNa eka kalAka sudhI moTA avAje ka2tA. taduparAMta jyAre samaya maLe tyAre ane rAtre uMgha na Ave tyAre satata navakAra maMtranA jApa karatA. koI sAdhvIjI pUche, "mahAsatIjI ! uMgha nathI AvatI ?" tyAre mahAsatIjI javAba detA, "baccA ! tuM sUI jA, huM mALA gaNuM chuM, uMgha Avaze eTale huM paNa sUI jaIza.'" logassa tathA namotthaNaMnI mALA paNa niyamita gaNatA. hAlatAM, cAlatAM, UThatAM, besatAM sarva kriyAo karatA 'arihaMta... arihaMta...' temanA mukhamAMthI aviratapaNe nIkaLyA ja kare. ''napatA siddhirNapAt siddhirNapAt siddhinuM saMzaya:' A uktine temaNe satya sAbita karI hatI. pU. ratanabAI ma. nA gurUNI to emanI dIkSA pachI cAra varSamAM ja kALadharma pAmelA. emanI hAjarImAM pote khUba ja sevA karelI paraMtu tyArabAda paNa gurUNInA guNagAna AjIvana karatA rahyA. kyAreka koI nAnA satIjI pUche, 'mahAsatIjI ! Apa zuM bolo cho ?' tyAre kahetA, 'huM mArA gurUNI sAthe vAta karuM chuM.' Ama potAnI badhI vAto gurUNIne parokSa rIte kare. potAnA gurUNI svargavAsI hovA chatAM pU. ratanabAI ma. temanA aMtevAsI hatA. hRdayathI gurUNInI samIpe rahenArA hatA. Ama mahAsatIjI sarvaguNa saMpanna hatA. nityaM hitAhAra vihArasevI, samIkSyakArI viSayeSvasaktaH / dAtA samaH satyaparaH kSamAvAn, AptopasevI ca bhavatyarogaH // Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 396 pU. ratanabAI mahAsatIjI je haMmezA hitakArI AhAra ane vihArane seve che, vicArIne ja kAma karanAro che, viSayamAM Asakta nathI, dAtAra che, samabhAvI, satyavAna, kSamAvAna, vaDIlonI sevA karanAra che te svastha rahe che. pU. mahAsatIjInuM jIvana paNa A zlokanI sAthe barAbara susaMgata hatuM. pUjaya ratanabAI mahAsatIjIe jANe AhAra saMjJA upara mahadaMze vijaya meLavI lIdho hato. moTA bhAge miSTAnanA tathA phalAdi AhArano tyAga hato. savAre eka kapa cA tathA eka kapa dUdha sAthe eka khAkharo vAparatA. baporanA kyAreka eka roTalI to kyAreka aDadhI roTalI. sAMje paNa uNodarI. vigayano moTAbhAge tyAga hato. ghaNIvAra upavAsa paNa karatA. caubhaMgInA vAkya anusAra ("eka eka jIvane tapanuM baLa che paNa AhAranuM baLa nathI.") pU. mahAsatIjInuM jIvana hatuM. ekAsaNAmAM cA vAparavI paDe to savAranI vahorelI cA bapore vAparatA. 99 varSanI uMmare paNa badhAnI sAthe gocarInA mAMDalAmAM bese tyAre lUkhA-sUkA AhAra, ThaMDu-garama je hoya te anAsakta bhAve vAparI letA paraMtu mArA mATe amuka vastu lAvajo AvI sUcanA to kyAreya karatA nahi. " rasarUpa maMginnA, navaMThThA mahAmunI" uttarAdhyana sUtranA A vacanAnusAra sAdhaka saMyamayAtrAnA nibhAva mATe AhAra kare paNa svAda mATe AhAra na kare. A vacano emaNe potAnA jIvanamAM sArI rIte utAryA hatA. pU. mahAsatIjI nAnI vayamAM biskula tapasyA karI zakatA na hatA paraMtu gurUNIzrInA AzIrvAda prApta karyA pachI parvatithinA upavAsa zarU karI dIdhA. gurUbhaktithI zuM prApta thatuM nathI ? 95 varSanI uMmare be varSa sudhI ekAMtarA ekAsaNA tathA 97 varSanI uMmare be varSa ekAMtarA upavAsa karyA. ATalA tapa-tyAga hovA chatAM pAraNuM karavA bese tyAre kahe, "huM to khAudharI chuM ke tapasyAnuM pAraNuM karuM chuM. dhanya che anazana vratadhArIne ! dhanya che saMthArAvALAne ! mArAthI to saMthAro thato nathI. mArA karatAM nAnI uMmaravALA saMthAro kare che. he prabhu! huM kema saMthAro karI zakatI nathI?" tavabhUrA maLaRIT" saMto tapamAM zUravIra hoya che. eka vakhata suvaI (pUrva kaccha)nA saMghapati zrI ratanazI bhImazI sAvalA pU. mahAsatIjInA darzana karavA AvelA tyAre pU. mahAsatIjIne upavAsa hato chatAM khUba svasthatAthI beThA beThA svAdhyAya karatA hatA tyAre ratanazIbhAIe kahyuM, "mahAsatIjI ! have tamArI uMmara thaI. tame ghaNI tapasyA karI che, have tamAruM Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 397 zarIra thAkyuM che mATe tapasyA baMdha karo to sAruM. 99 varSanI uMmare tapasyA AkarI paDe." "are ratanazI ! mArI uMmara to saMthAro ka2vA jevaDI che paNa meM aMtarAya toDI nathI ke saMthAro karuM." "mahAsatIjI ! Apa kyAM sudhI tapasyA karazo ?'' ratanazIbhAIe pUchayuM. "thaze tyAM sudhI karIza. mane tapasyAmAM kAMI khabara paDatI nathI, bahuM zAMti varte che ane sahelAIthI thAya che, mATe karuM chuM." "mahAsatIjI! ApanAmAM zArIrika zakti kyAM che ?'" "bhale zarI2mAM zakti nathI paNa AtmA to anaMta zaktino dhaNI che ne ? deha to vahelo moDo paDavAno che. je thavAnuM haze te thaze, huM tapasyA nahi choDuM." A saMvAda uparathI khyAla AvI zake che ke pU. mahAsatIjI kevA tapomUrti hatA. "Be hard to yourself and soft to others" "potAnA tarapha kaThora bano tathA bIjA tarapha komaLa bano." A suvAkyanA bhAvane pU. mahAsatIjIe akSarazaH jIvanamAM utAryA hatA. pU. mahAsatIjI potAnI jAta mATe kaThora hatA paraMtu bIjA tarapha atyaMta komaLa hatA. pote mAMDalAmAM gocarI karavA padhAre tyAre sauthI pahelA nAnA-moTAM dareka ThANAnI gaNatrI kare. koIne na jue to tarata pUche ke ochA kema che ? teonI tabiyata to sArI che ne ? kema nathI AvyA ? upavAsa to nathI ne ? ema pUrepUrI mAhitI meLavI letA tathA koInA pAtrAmAM ochI gocarI jue to kahetA, "baccA ! peTamAM haze to magaja kAma karaze. potAnuM khAdhelu potAne kAma Ave. potAnuM baLa potAne kAma Ave." AvA sonerI suvAkyo moTAbhAganA satIjIoe temanI pAsethI sAMbhaLyA hatA. teozrI vAtsalyanA sAkSAt avatAra hatA. A vAtsalya mAtra ziSyAo pUratuM maryAdita na hatuM, paraMtu darzanArthIone paNa temanA bAhya didAranI sAthe ApyaMtara divya vAtsalyanA darzana thatA hatA. amuka bahenone to mahAsatIjI bheTI paDatA. mA jevo vAtsalya varasAvatA. badhAnI khabara aMtara pUchatA. traNa-cAra peDhInA nAma paNa yAda hoya. nAnA sAdhvIjIone bhaNavAmAM vizeSa citta rahe tethI tapasyAnI nA pADatA tathA kahetA, tamAre hajI moTA moTA vihA2 ka2vAnA che, zAsananA kAryo karavAnA che. "beTA ! khUba bhaNo, gaNo, vinaya, vivekamAM AgaLa vadho. moTAnI sevAbhakti karo ane gurUNInA nAmane dIpAvo." pU. mahAsatIjInI AhAramImAMsA potAnA tarapha tathA bIjAnA tarapha kevI hatI te ApaNane A badhA prasaMgo uparathI khyAla AvI zake che. koI darzanArthI Ave tene ajANI vastu khAvAnI nA pADatA tathA pratijJA Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 398 pU. ratanabAI mahAsatIjI paNa ApatA. pote varSo sudhI traNa TAIma gocarI vahoravA jatA. gocarImAM ghaTADo thAya to vAparatA vAparatA UThe ane jAte vahorI Ave evA apramAdI hatA. 99 varSanI uMmare vajana mAtra 34 ki.grA. hatuM, chatAM koIno sahAro lIdhA vinA cAlI zakatA. zarIramAM khUba ja sphUrti hatI. jyAM sudhI AMkhanI zakti hatI tyAM sudhI seMkaDo rajoharaNa bAMdhyA hatA. sAdhu jIvananI keTalIya upadhi taiyAra karatA. dharmanA upakaraNo taiyAra karavAmAM aMza mAtra ALasa nahi. divase to uMghavAnuM nAma nahi. chelle uMmaranA kAraNe divase mAtra aDadho klAka ja uMgha letA. 96 varSanI uMmara sudhI potAnI ziSyAone zubha prasaMge ke saMvatsarInA dharmasaMdeza potAnA hAthe lakhatA. 81 varSanA saMyama jIvanamAM uttarottara guNono vikAsa karatA karatA aitihAsika jIvana jIvI gayA. kahyuM che - "kare je kAma niSThAthI tenI mahenata phaLe che, nasIbane doSa denArA jyAM tyAM AthaDe che; nathI phUlonI A zayyA, katAro kaMTakonI che, chatAM puruSArtha premIne, haMmezA phaLa maLe che." aNusAsio na kuppijjA, khaMtiM sevejja paMDie sAdhaka, anuzAsanamAM kopa na kare paNa kSamA rAkhe saMyama jIvananA prAraMbhika varSomAM jyAre pU. ratanabAI ma. vyAkhyAna pharamAvatA tyAre kaMI bhUla thaI jAya ne sahuvartI ThANA kaDaka bhASAmAM Thapako Ape ne to pU. ratanabAI ma. vinamra bhAve kahetA, "ApanI vAta sAcI che, mArI bhUla thaI gaI. havethI dhyAna rAkhIza.'' temanI sahanazIlatA tathA namratA evA ucca prakAranA hatA ke sAmI vyakti kSobha pAmI jatI. dhanya che mahAsatIjInI namratAne! bhorArAmAM plegano roga : pU. mahAsatIjInI sahanazIlatA bAlapaNathI ja khUba hatI. teo 10 varSanA hatA tyAre bhorArA (kaccha)mAM marakI (plega)no roga phATI nIkaLelo tyAre teo gAma bahAra kubA banAvIne rahelA ane khorAkamAM keTalAya samaya sudhI phakta juvArano roTalo ane chAza vAparIne jIvana vitAvatA. "lAbhAlAbhe suhedukkhe, jIvie maraNe tahA / samo niMdA pasaMsAsu, tahA mALAvamALo // ' arthAt lAbhamAM ke hAnimAM, sukhamAM ke duHkhamAM, jIvanamAM ke maraNamAM, niMdA ane prazaMsAmAM tathA mAna ane apamAnamAM je samAna rahe che te sAco sAdhaka che. pU. mahAsatIjIe uttarAdhyAyana sUtranA 19mA adhyayananA bhAva Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA potAnA hRdayamAM utAryA hatA. suvaImAM jyAre dharmasthAnaka na hatuM tyAre koInA makAnamAM cAturmAsa rahevAnuM thayuM. makAna mAlikane thayuM ke jo mahAsatIjI kALadharma pAmaze to mAruM ghara abhaDAI jaze, makAna apazukaniyALa banI jaze evA bhayathI temaNe mahAsatIjIne makAna khAlI karavAnuM kahI dIdhuM. mahAsatIjI apamAnano ghuMTaDo gaLI jaIne bIjA makAnamAM padhAryA. A prasaMga u52thI suvaInA zrAvakomAM jAgRti AvI tathA dharmasthAnakanuM nirmANa karyuM. "puthvIsame muLI vekhkhA / ' arthAt muni pRthvI samAna sahanazIla thAya. A zAstra vacanane temaNe sArI rIte potAnA jIvanamAM utAryuM hatuM. ekadA pU. mahAsatIjIne gaLAmAM takalIpha thaI gaI. sakhata duHkhAvo thayo tyAre zAMtithI darda sahana karatA hatA. davA mATe khUba Agraha thayo tyAre temaNe kahyuM, 'huM davA karuM chuM.' teo davAmAM lIMbaDAnI bhUkI vAparatA hatA. badhAne navAI lAge ke AvI davA zuM kAma Ave ? ghaNA DokTaranI vAta kare tyAre teo spaSTa zabdomAM nA pADI detA tathA kahetA ke kAyAnA daMDa kAyAne bhogavI levA dyo. karma bhogavyA sivAya chUTako nathI. kyAre paNa mAthuM duHkhe, tAva Ave ke koIpaNa bimArI Ave to DokTaranI davA temaNe lIdhI na hatI. Ama zArIrika ke mAnasika vedanAne sahana karavAmAM teo pRthvI samAna hatA. 399 "merU to Dage paNa jenA manaDA Dage nahi pAnabAI.' vi.saM. 1973nI sAle pU. ratanabAI mahAsatIjI Adi ThANA-mAMDavI cAturmAsa hatA. tyAre bhayaMkara rogacALo phATI nIkaLyo. loko TapoTapa maravA lAgyA. koI upAyo sArthaka na nivaDyA tyAre lokomAM bhayaMkara gabharATa phelAI gayo. zrAvakoe pU.ma.ne vihAra karavA mATe vinaMtI karI. te vakhate mAMDavImAM cAre gacchamAM cAturmAsa hatA. traNa gacchanA cAritrAtmAo vihAra karI gayA paraMtu pU. ratanabAI ma. ekadama makkama rahyA ke je thavAnuM haze te thaze paNa cAturmAsamAM to vihAra nahi ja karIe. bhAviko temane namI paDyA. "sevAdharma: paramahino yoginAmapyagamyaH / ' vi.saM. 1974nI sAle pU. ratanabAI ma.nuM cAturmAsa bidaDA hatuM. te vakhate pU. jAnabAI mahAsatIjInA saMghADAnA pU. pAnabAI ma. tathA pU. kuMvarabAI ma.nI tabiyata sArI na hatI. tevA samAcAra bidaDA sthita pU. ratanabAI ma.ne maLatA anya saMghADo hovA chatAM temaNe zAMtvanA pAThavI tathA cAturmAsa pUruM karI turata rAmANIyA padhAryA tathA eka mahinA sudhI khaDe page temanI sevA karI. bimAra mahAsatIjIne vAMsAmAM, kammaramAM Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 400 pU. ratanabAI mahAsatIjI ke hAtha-pagamAM asahya duHkhAvo thato tyAre teo pU. ratanabAI ma.ne kahetA, "mArI mIThI mA ! mane vAMsamAM dAbI dene, kama dAbatA hoya tyAre kahe, paga dAbI de ne." AvuM cAlyA ja kare chatAM teo kaMTALe nahi. pU. mahAsatIjInI maitrIbhAvanA tathA sevAbhAvanA keTalA ucca koTinA haze ! vi.saM. 1992nI sAle bhUja cAturmAsa jatA hatA tyAre rastAmAM eka nAnakaDA gAmamAM rabArInA vAsamAM rAta rokAyelA tyAre cAra-pAMca mANaso lUMTavAnA IrAde AvyA paraMtu mahAsatIjI nirbhaya rahyA tathA avAja karyo jethI bAjunA megA rabArIe lUMTArAone paDakAryA tethI teo bhAgI gayA. "sAta bhayanA TAlaNa hAra..." I.sa. 1971nI sAle bhAratapAkistAnanuM yuddha thayuM tyAre bhUjamAM bomba varSA thaI. 75% loko bhUja choDI gayA. bhayaMkara bhaya phelAI gayo. saMghapramukha zrI manaharalAla ladhubhAIe pU. mahAsatIjIne vinaMtI karI ke vAhanamAM besIne bhUja choDavA jevuM che paraMtu mahAsatIjIe kahyuM, sAtamanI chaThTha karanAra koI nathI. teo makkama rahyA tethI kAMI thayuM nahi. saMtone bhaya kono ? pU. ratanabAI ma.nI aDagatA joIne ATha koTi moTI pakSanA pU. maNibAI ma. tathA kezarabAI ma. paNa bhUjamAM ja rahyA. pU. ratanabAI ma.nA vyAkhyAna niyamita cAlu rahyA. dharmasamAna koI rakSaka nathI. "jAta mahenata jhiMdAbAda' A sUtrane pU. mahAsatIjIe potAnA jIvanamAM utAryu hatuM. tethI game tevI bimArImAM paNa bIjAnI sevA letA nahi tathA DokTaranI davA letA nahi. potAne jarA paNa hAya voya nahi. lokone temanAmAM bhagavAnanA darzana thatA. teo cothA ArAnA namUnA jevA hatA. skUTarano akasmAta tathA prathamavAra hospITalanI mulAkAta vi.saM. 2024nI sAle teozrI amadAvAdathI lIMbaDI tarapha vihAra karI rahyA hatA tyAre ajANatA eka skUTaravALAno dhakko lAgavAthI pU. ratanabAI ma. paDI gayA tathA paganuM hADakuM bhAMgI gayuM. skUTaravALA bhAI paNa bhAMgI paDyA. kSamA mAgI paraMtu mahAsatIjIe tene tatkSaNa kSamA ApI dIdhI. gADha kAraNe mahAsatIjIne amadAvAda vI.esa. hospITalamAM dAkhala karavA paDyA. eka mahinA sudhI upacAro thayA pachI sAruM thayuM te daramiyAna asaMkhya phoDakAo AdinA kAraNe bhayaMkara vedanA thaI paNa mahAsatIjIe samabhAve sahana karI hatI. te vakhate DaoN. desAI tathA DaoN. rasikabhAI godharAvALAe khUba sArI sevA bajAvI hatI. Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 401 85 varSanI uMmara sudhI page cAlIne vihAra karatA rahyA tyAra pachI DoLIthI vihAra karatA paNa gAmanI AjubAju ekAda ki.mI. cAlatA. sva. paMDitajI zrI rozanalAlajI pU. ratanabAI ma.nA zrI mukhethI mAMgalika sAMbhaLavAno Agraha rAkhatA tathA zikhAmaNanA zabdo sAMbhaLavA utsuka rahetA. mahAsatIjInI saraLatA saune sparzI jatI. bAbubhAI luMbhAne kahetA, "luccAlaphaMgAnI sobata na karaje, akhAdya na khAje. saMpa, suleha ane snehathI raheje, tArI mAnI saMbhALa rAkhaje." bAbubhAI kahetA, mane ratanabAI ma.mAM sagI mAtAnA darzana thatA. vihAramAM aneka lokone dharma pamADatA. haMmezA saune zIkhavAnI preraNA ApatA. bhAvanagaranI bAjumAM gaDhecI gAmamAM pU. mahAsatIjInA padhAravAthI abhuta dharmajAgRti AvI hatI. pU. mahAsatIjIzrI darzanArthIone je sonerI zikhAmaNo ApatA tenA keTalAka ratnanA aMzo... (1) paheluM sukha te jAte naryA (2) jhAjhA bhoga tyAM jhAjhA roga (3) vilAsa tyAM vinAza (4) potAnuM khAdheluM potAnuM kAma Ave (5) potAno vyavahAra potAne kAma Ave (6) cetIne cAlo (7) gayo avasara pharIne nahi Ave (8) kaDe kI kaDe kIM maLe na hoya sarakhA dI (9) ka ka kaDe kIM kAla ogadho keDa di (10) kaDe kI kaheM kIM hakaDo di halyo vadho di. (11) kaDe kIM kaDeM kI rUpiyo uDe kakare jI. yuvA varga darzanArthe Ave temane khAsa bhalAmaNa karatA ke sinemA joI AMkha na bagADazo. kharAba sobata ane vyasana na rAkhazo. abhakSya vastu na khAzo. mA-bApanI bhakti karajo, temane zAtA pamADajo. bApa tevA beTA, vaDa tevA TeTA. e nyAye jevA tamArA bApA khAnadAna che, tevA banajo. bhakta ke AdhIna bhagavAna ratADiyAnA kroDAdhipati zeTha zrI kalyANajI gaMgAjara bhagata pU. ratanabAI ma.nA ananya bhakta hatA. temanA mAtuzrI uMmarabAI pU. mahAsatIjInA bAlapaNanA bahenapaNI hatA. pU. ratanabAI ma.mAM kalyANajIbhAIne bhagavAnanA darzana thatA. teo mahAsatIjInA paDyA bola jhIlatA. vi.saM. 2038nI sAle ratADiyA cAturmAsa daramiyAna mahAsatIjIe kalyANajIbhAIne kahyuM, "tArI mAtA mane jIvatA jIva maLaze ke nahi? e muMbaI ne huM ahIM, jo tuM dezamAM laI Ave to mane maLe." ane kharekhara kalyANajIbhAI plenathI muMbaI gayA ane bIje ja divase plenathI potAnA mAtuzrIne teDI AvyA Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 pU. ratanabAI mahAsatIjI tathA pU. mahAsatIjInI bhAvanA pUrNa karI. yogAnuyoga uMmarabAI paNa pU. mahAsatIjInA darzana karI tRpta thayA ane tyArabAda TUMka samayamAM svargavAsa pAmyA. pU. mahAsatIjInI lAgaNI sarva zrAvako tarapha ananya hatI. bhavano aMta ANavA tapanI ArAdhanA zAsana prabhAvaka paMDitaratna pU. bhAvacaMdrajI svAmI saM. 204ranA mahAsudi-7nA divase pU. mahAsatIjIne darzana devA samAghoghA padhAryA tyAre mahAsatIjI atyaMta bhAvavibhora banI gayA hatA. bhAvathI vaMdana namaskAra karyA pachI je vArtAlApa thayo teno sAra nIce pramANe che. pU. gurUdeva zrI : "mahAsatIjI ! tapasyAnI zAtA rahe che ne ?" "ghaNI ja zAtA che, jyAM sudhI zakti che, tyAM sudhI upavAsa karatI rahIza." "vRddhAvasthAmAM zarIrane sAcavavuM to paDe ne ?" pU. ma. sAhebe kahyuM. 99 varSa thayA che, ghaNuM badhuM khAdhuM che; have to upavAsa e ja mAro khorAka che." "mahAsatIjI ! AvaDI moTI uMmare ATalI badhI tapasyA zA mATe karo cho? tenuM kAMI rahasya to haze ne ?" "bhavano cheDo kADhavA ane AtmAne tAravA mATe A tapa karuM chuM." mahAsatIjIe spaSTatA karI. "vahetA pANI nirmaLA, sthira paDyA gaMdA hoya, sAdhu to calatA bhalA, DAgha na lAge koya, sthira paDyA pANI nirmaLA, jo kadi UMDo hoya; sAdhujana to sthirabhalA, jo kAraNa kharuM hoya." saMta-satIjI jyAM jyAM vicare che te dharatI dhanya banI jAya che. pU. ratanabAI ma. 97 varSanI uMmara sudhI vicaratA rahyA paNa chellA traNa varSa sthiravAsa rahyA. vAgaDanA kSetromAM khUba ja upakAro karyA che. kacchanA lokone paNa dharmanA mArge vALyA che. saurASTra, gujarAtamAM paNa ghaNo upakAra che. ( sthiravAsanuM zreSTha kSetra ane samAghoghA saMghanI sevA vi.saM. 2039nuM aitihAsika cAturmAsa ratADiyAmAM karyuM. e cAturmAsamAM samAghoghA saMghe sthiravAsa mATenI bhAvabhInI vinaMtI karI. anya saMghonI vinaMtI hovA chatAM paNa pU. mahAsatIjIe samAghoghA saMghanI vinaMtI mAnya rAkhI. Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 403 "dhanya dhanya kSetra samAghoghA jI, dhanya cha koTi zrI saMgha; sthiravAsa karAvyA ati ghaNA jI, saMta sevAno re saMga." samAghoghA gAma eTale koTi ajarAmara saMghanuM eka rAgI kSetra. sthiravAsa mATenI prakhyAta bhUmi. tyAMnA zrAvako eTale sevAnA bhekhadhArI. lohacuMbakanI jema saMtone sthiravAsa mATe AkarSI zake che. bAvana-bAvana varSa sudhI sthAnakane tALuM na vAsavuM paDe, tevA mahAbhAgya samAghoghA saMghanA che. sadAya saMtonA pagalAM thatAM. jaMgama tIrtha samAna cAritrAtmAoe samAghoghAne tIrthadhAma banAvI dIdhuM hatuM. samAghoghAmAM ghaNA sthiravAsa thayA che ane te sarva saMta purUSonI zrI samAghoghA saMghe aMtaranA bhAvathI sevA-bhakti karI che. samAghoghAmAM sthiravAsa rahela mahAsatIjIonA nAma A pramANe che : (1) pU. nAthIbAI mahAsatIjI (2) pU. nAnabAI ma. (3) pU. gaMgAbAI ma. (4) pU. moTA ratanabAI ma., jemaNe cha divasano saMthAro karI 86 varSanI uMmare svargavAsa pAmelA. (5) pU. moTI dIvALIbAI ma., temaNe paNa 86 varSanI uMmare cha divasano saMthAro karI kALadharma pAmyA hatA. (6) pU. tIrthasvarUpA ratanabAI ma., jemaNe aMtima samaye saMthAro lIdho hato. cAturmAsa ke roSakALano lAbha badhA le paraMtu sthiravAsa to koIka ja saMgha karAvI zake. moTA bhAganA saMgho zaktinA pUjArI hoya che. sAdhutAnA pUjArI, sevAnA bhekhadhArI to koIka ja saMgha hoya che. pU. ratanabAI ma.no roSakALa karAvI zrI saMghe potAnI kIrtine cAra cAMda lagAvI dIdhA hatA. 97 varSanI uMmare ekAMtarA upavAsa zarU karelA te 99 varSanI uMmare ziSyAonA ati AgrahanA kAraNe nA chUTake choDavA paDelA kemake pachI zarIra azakta thaI gayuM hatuM chatAM AtmabaLa anupama hatuM. cAlaze, phAvaze, bhAvaze. A traNa zabdo temanA aNu aNumAM vaNAyelA hatA. niyamita gocarImAM ke pAraNAmAM ThaMDuM-garama, kAcuM-pAkuM game tevuM maLe to paNa nahi rAga ke dveSa ! jANe samabhAvano akhUTa khajAno joI lyo. zrImad rAjacaMdra sAcuM ja kahyuM che, ghora tapazcaryAmAM manane tApa nahIM, sarasa anne nahi manane prasanna bhAva jo; rajakaNa ke Rddhi vaimAnika devanI, sarve mAnyA pudgala eka svabhAva jo..apUrva." tapasyAmAM kyAreya sUI rahevAnuM nahi. svAdhyAya, jApa Adi khUba utsAhathI karatA. nahi pramAda, nahi thAka, nahi kaMTALo ! jyAre juo tyAre e ja prasannatA. e ja AtmaramaNatA. sAdhvIratnonI vaiyAvacca tathA darzanArthIonI Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 404 pU. ratanabAI mahAsatIjI sAdharmika bhaktino samAghoghA saMdhe mahAmUlo lAbha lIdho hato. samAghoghAnA muMbaIvAsI bhAviko dezamAM ghara kholIne rahetA tathA lAbha meLavatA. eka vacana e sadgurU keruM... pU. mahAsatIjInA vacanAmRto... vi.saM. 2042nI sAle jyAre pU. ratanabAI ma.nI zatAbdI ujavavAnuM nakkI thayuM tyAre moTI saMkhyAmAM darzanArthIo AvavA lAgyA. temane madhura vacanAmRto pU. mahAsatIjI pote ja saMbhaLAvatA tenA keTalAka preraNAdAyI aMzo... "bahota gaI thoDI rahI, thoDI bhI aba jAya; thoDI derake kAraNe, raMgameM bhaMga na lAya.'' "jobana jora jatuM rahyuM, ceta ceta nara ceta'' jIvyA eTaluM jIvavAnuM nathI. kSaNe kSaNe AyuSya ghaTe che. "jaMjALa choDIne jinavarane bhajo, paisAnI prIta toDI tame paramAtamane bhajo.' "jiMdagInA copaDAmAM saravALo mAMDajo, manane mahetAjI karI kAme lagADajo.'' "A bhava ratnaciMtAmaNi sarIkho, vAraMvAra na maLazejI; cetI zake to ceta o jIvaDA, Avo samaya nahi maLaze jI.' ekadA muMbaIthI AvelA bhAvikone pU. ratanabAI ma. e prazna pUchyo, "bhAIo huM tamane pUchuM chuM ke va-vA vadhyA ane ga-gA ghaTyA te zuM ?'' tame badhA muMbaIvAsI cho, catura cho to javAba Apo. koInI kalpanAmAM nahi, Avo savAla sAMbhaLI sau camakI gayA. Akhare mahAsatIjIne khulAso karavA kahyuM tyAre pU. mahAsatIjIe javAba Apyo, "vaibhava, vilAsa, vyasana, vaidya, vakIla ane vaizyA'' A va-vA vadhyA. AnI pAchaLa mANasa mAnavatA bhUlyo che. khAnadAnI gIrave mUkI che, maryAdA lopAI che ane vaidya (DaoNkTara)nA ghara bhare che tathA ga-gA ghaTyA te "gurUjI, guMsAI, garAsiyA, gurjara ane gorasa A badhA ghaTavAthI dAna devAnI vAta gaI, vIratA gaI ane gAyo katalakhAne gaI. "vacanathI vakhaNAya, vacanathI niMdAya; vacanathI halako paDe, vacane kiMmata thAya. khAIe to khIra, oDhIe to cIra; rahIe to dhIra, mArIe to mIra.' Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 405. (so varSanuM rahasya karve nAmanA eka moTA patrakAra thaI gayA. teo so varSanA thayA tyAre temanI zatAbdI ujavAI. te vakhate bhegA thayelA patrakAromAMthI eka patrakAre prazna karyo, "karve sAheba ! ApanA so varSanA AyuSyanuM rahasya zuM che?" karvee uttara ApatAM kahyuM, "mitro ! mArA dIrgha jIvananuM rahasya mArA jIvanamAM banelo eka prasaMga che." huM tyAre cAlIsa varSano hato. amArA gharamAM eka bAI vAsaNa mAMjavAnuM kAma karatI hatI. te prauDha hatI. eka rAtri teNI acAnaka mArA ghare AvI. AvatAnI sAthe dhrusake dhrusake raDavA lAgI. meM ene samajAvIne zAMta karI tathA zuM hakIkata banI che te zAMtithI kahevA jaNAvyuM. tyAre bolI ke teno ekano eka putra je aDhAra varSano hato tene eksIDanTa thayela ane tAtkAlika phI tathA sAravAra mATe rUpiyA hajAra tarata ja pahoMcADavAnA hatA, jo paisAnI jaldI sagavaDa nA thAya tathA sAravAra na thAya to tenA dIkarAnA prANa cAlyA jAya. e hakIkata raDatAMraDatAM kAmavALI bAIe saMbhaLAvI tathA kahyuM, "zeTha ! mArA dIkarAne bacAvo, have mAruM zaraNa Apa ja cho." karve patrakArane ATalI vAta karIne thobhyA pachI bolyA, "huM kAmavALI bAInI vAta sAMbhaLIne pIgaLI gayo. meM turata kabATamAMthI rUA. be hajAra kADhIne tenA hAthamAM mUkI dIdhA." te joIne bAI eTalA harSAvezamAM AvI gaI ke pote kAmavALI bAI che ane huM teno zeTha chuM, e vAta bhUlI gaI. AnaMdanA AvezamAM te prauDhAnA aMtaramAMthI mAtRtva bharelA vAtsalyamaya uddagAro nIkaLI paDyA, "beTA ! so varasano thaje." A daSTAMta kavayitrI zrI kavitAbAI ma. eTalA mATe yAda karAve che ke AzIrvAdamAM AvI apAra zakti bharelI che. pU. ratanabAI mahAsatIjIe emanA gurUNImaiyA pU. moTA velabAI svAmInA evA AzIrvAda meLavelA ke pote 100 varSanA thayA. kyAre paNa pU. ratanabAI ma.ne pUchavAmAM AvatuM ke ApanA dIrgha jIvananuM rahasya zuM che? teno javAba eka ja maLato "huM to kAMI nathI. pU. gurUNImaiyAnA AzIrvAda che. meM to ATalI uMmara koInI joI nathI. mane AzIrvAda denArA mArA gurUNImaiyA nAnI uMmaramAM jatA rahyA ane mAro Aukho vadhI gayo." gurUNIzrIne khUba ja zAtA upajAvavAthI pote paNa evI ja zAtA pAmyA. Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 pU. ratanabAI mahAsatIjI "Man proposes and God disposes." mANasa dhAre kAMIka ane kudarata kare kAMIka ! A ukti anusAra pU. ratanabAI ma.nA zatAbdI mahotsavanI joradAra taiyArIo thaI rahI hatI. pU. zAsanaprabhAvaka zrI bhAvacaMdrajI svAmI tathA pU. dIrghadraSTA bhAskarajI svAmInI preraNA, ratnamaMDaLanI bhavya bhAvanA tathA samAghoghA cha koTi jaina saMghano adamya utsAha. kaccha-vAgaDanA maLIne 108 varSItapanI ArAdhanA. vairAgI ke. jayazrIbahena (mathaDAvALA)nI dIkSA, zatAbdI prazasti granthanuM prakAzana ItyAdi taiyArIo cAlI rahI hatI. ajarAmara saMpradAyamAM Avo sadehe zatAbdI ujavavAno prathama prasaMga AvavAno hato. ratnamaMDaLanA 44 mahAsatIjIomAMthI 22 varSItapa hatA. vaizAkha mahino (vekezananA kAraNe) nakkI karavAmAM Avyo hato. samasta bhAratabharanA bhAviko AturatAthI pratIkSA karI rahyA hatA. tyAre vi.saM. 2043nA nUtana varSanA suprabhAte pU. mahAsatIjIe potAnA zrImukhethI bhAvikone AzIrvAda ApelA. dIvALInA divasano upavAsa hato. pAraNA pahelA pAThavelA zubhAzIrvAdanI bhAviko dhanyatA anubhavatA hatA. kArataka sudi-8nA paNa upavAsa karelA tyAra pachI tabiyata asvastha thatI gaI. upacAro ghaNA karavAmAM AvyA paraMtu "tUTInI koI buTI nahi" e ukti anusAra vi.saM. 2043, kArataka vadi-1, somavAra tA. 17-11-1986nA rAtre 8-55 miniTe saMkhanApUrvaka samAdhibhAve svargavAsa pAmyA. sau ziSyA parivArane raDatA choDI, seMkaDo bhaktonI AzAne nirAzAmAM pheravI zatAbdInI AzAne svapna banAvI 202 sAdhvIjIonA vaDerA sAthvI ziromaNi tIrthasvarUpA pU. ratanabAI mahAsatIjI amara banIne jIvI gayA tathA paralokavAsI thayA. bUjha cUkA cirAga, magara rozanI to raha gaI; cala basI yaha jiMdagI, kucha le gaI, kucha de gaI." jeo haMmezA zatAbdI ujavaNI mATe InkAra karatA hatA temaNe Akhare potAnuM dhAryuM karyuM tathA anaMtanI yAtrA laI lIdhI. mRtyuparyata tIrthakara devanI AjJAne vaphAdAra rahyA. 99 varSanI uMmara tathA 81 varSano saMyamaparyAya saunA mATe preraNArUpa banI rahyA. Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 407 'tirthasvarUpA ekAdhika zatAyuSI velabAI mahAsatIjI tathA 'zrutazIlA mahAsatIjI zrI mANekabAI AryAjI kaccha jillAnA mundrA tAlukAnuM guMdAlA gAma eTale saMta-satIjIonuM dhAma. tyAM 51 jeTalA sAdhu-sAdhvIjI lIMbaDI ajarAmara saMpradAyamAM thayA. vIzA osavALa jJAtinI sArI evI vastI. temAM dharmapremI vIrajIbhAI tejubhAI rAMbhIyA tathA dharmAnurAgI bhamIbahenanA ghare eka suputra tathA be suputrI janmyA. jemanAM nAma anukrame (1) lAdhAbhAI (2) bhacIbahena (3) velabAI. nAnuM kuTuMba sukhI kuTuMba hatuM. vi.saM. 1945, mahAsuda-5nA sauthI nAnI suputrI velabAIno janma thayo. "gAmamAM piyara ne gAmamAM sAsaruM re lola..." guMdAlAnA dharmapremI sagRhastha muLajIbhAI AzAriyAnA traNa suputro hatA (1) ghelAbhAI (2) devarAjabhAI (3) cAMpazIbhAI. vi.saM. 1956 (chappaniyA duSkALanA varSomAM mAtra bAra varSanI uMmare nAnI suputrI velabAInA lagna muLajIbhAInA nAnA suputra cAMpazIbhAI sAthe thayA hatA. saMpa tyAM jaMpa ane saMpa tyAM lakSmI susaMskArI velabAI sAsare AvyA pachI gharanI jAhojalAlI vadhatI gaI. sAcuM ja kahyuM che ke "putranA lakSaNa pAraNAmAM ne vahunA lakSaNa bAraNAmAM" emanA pagale pagale puNya pragaTatA. derANI-jeThANI vacce khUba ja saMpa hato. sagA bahenonI jema teo rahetA. jayAM saMpa hoya tyAM zAMti hoya che. paraMtu A saMsAra bahu vicitra che. temAM kAyama eka sarakhA divaso koInAya jatA nathI. AyuSyano koI bharoso nathI. vi.saM. 1964nI sAle bharayuvAnImAM zrI cAMpazIbhAI svargavAsa pAmyA. paraMtu jatAM jatAM e paramArthI jIva potAnA patnI velabAIne kahetA gayA ke tuM dharma karaje. velabAIne mAtra 19 varSanI uMmare vaidhavyanuM duHkha AvyuM chatAM pUrvanA saMskAro jAgRta thayA. viduSI zAMta svabhAvI zrI jIvIbAI mahAsatIjInA satsaMgathI vairAgyanA bhAva thayA. dhArmika abhyAsanI zubha zarUAta karI dIdhI. Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 pU. velabAI ma. tathA pU. mANekabAI ma. zIlavaMta sAdhune re bhAvathI re namIe pAnabAI... ekadA najIkanA saMbaMdhIne tyAM koI prasaMge gayelA. rAtre te bhAI mohamugdha banI temanA rUmamAM AvI caDyA. "AmAnyo naiva pati / '' 'kAmAnya joto nathI' A ukti anusAra pelo bhAI kAmAnya thayo tyAre satvazIla velabAI saphALA jAgI jaI hiMmatapUrvaka bolyA, "bhAI ! atyAre kema ?" javAbamAM anicchanIya mAgaNI. velabAI stabdha thaI gayA. temaNe kahyuM, "bhAI ! atyAre bolyA te bolyA, pharI evI vAta karatA nahi." Ama kahI navakAra mahAmaMtranuM smaraNa karatA eka yukti sUjhI AvI jethI rUmamAMthI bahAra nIkaLI bIjA baheno sAthe sUI gayA. saMkaTanA samayamAM sAhasika satIjIe bahAdUrI keLavI potAnuM zIla akhaMDa rAkhyuM. "zItena prApyate sauravya, zItena vimAM yajJa: / zIlena tamyate mokSaptasmAchInuM vAM vratam'' arthAt zIlathI sukha maLe che. zIlathI nirmaLa yaza maLe che. zIlathI mokSa paNa maLe che. tethI zIlavrata e zreSTha che. dhanya che AvA sattvazIla zIlavAna AtmAne ! svAdavijetA spaSTabhASI satI pU. velabAI mahAsatIjI dIkSArthI avasthAmAM pU. gurUNI zrI jIvIbAI mahAsatIjI pAse jJAnAbhyAsa karatA hatA tyAre rAparamAM eka vakhata dharmapremI zrI jecaMdabhAI karamacaMda morabIyAe temane nAsto karavA mATe ghera bolAvyA. jecaMdabhAI puDalA sAthe mIThuM vAparI rahyA hatA tyAre velabAI bahene kahyuM, "jecaMdabApA ! zuM puDalAmAM mIThuM nathI ?" bApAe kahyuM, "mIThuM to che paraMtu mane vadhAre mIThuM vAparavAnI Teva che." "are bApA ! eka mIThAnI kaNImAM asaMkhyAtA jIvo hoya che. ApaNAthI upara mIThuM levAya ?" ''jo tame uparathI mIThuM vAparazo to huM tamArA ghare kyAreya vAparavA nahi AvuM, huM jAuM chuM." jecaMdabhAI kahe, "dIkarI ! huM havethI upara mIThuM nahi lauM, AjathI baMdha.'' mahAsatIjIno AtmA pahelethI ja siddhAMtapremI hato. pU. gurUNI sAthe jJAnAbhyAsa karyA pachI baMne pakSonI temaNe premathI dIkSA mATenI saMmati meLavI. saMghanI rUbarUmAM AjJA patrikA lakhAI. mAMDavI-lIMbaDImAM saMgha tathA pU.zrInI rajA maLI. zrI velabAIno velo vadhato raheze vi.saM. 1967, mahAsudi-10nA sojANInI vADImAM mAtRbhUmi guMdAlAmAM Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 409 vidvAna ma.zrI maMgaLajI svAmInA AjJAnuvartinI mahAsatIjI zrI DAhIbAI AryAjI tathA gurUNIzrI jIvIbAI AryAjI Adi satIvRndanI nizrAmAM vacanasiddha AcArya zrI devacaMdrajI svAmInA zrImukhethI dIkSA aMgIkAra karI. pU. AcArya bhagavaMte nAma jAhera karatA zubha AzIrvAda ApyA, "zrI velabAIno velo vadhato raheze." zadhyA-vasati-dharmadAno guMdAlAnA sthAnakanI sAme je jainazALAnuM makAna baMdhAyela, je cAra varSa pahelA tA. 26-1-2001nA dharatIkaMpamAM dhvasta thaI gayela, te ploTa velabAI ma.nA saMsArapakSIya jeThazrI ghelAbhAI muLajI rAMbhIyA taraphathI cha koTi jaina saMghane bheTa apAyela, jyAM uttama prakAranI dharmArAdhanA thAya. zrI saMghe pharIthI bAMdhIne tyAM dharmArAdhanA zarU karAvela che. emanA parivArajanonI AvI pavitra bhAvanA hatI. pU. zrI velabAI mahAsatIjI gurukuLamAM rahI jJAnAdi pAMca AcAra AdimAM nipuNa banatA gayA. AMkhanA IzAre gurUNInA dilane samajI janAra saraLadayI mahAsatIjI tapazcaryAmAM tera upavAsa sudhI AgaLa vadhyA. traNa-cAra upavAsa to ghaNIvAra karatA. temanAmAM vaiyAvaccano guNa mukhya hato. pote saguNI ane samayasUcaka hovAthI sarvanI sAthe maitrIbhAvathI AnaMdapUrvaka rahetA hatA. pU. bhANabAI mahAsatIjInA saMghADAnI preraNAdAyI paraMparA pU. bhANabAI mahAsatIjInA saMghADAnI be pAMkha (1) DAhIbAI mahAsatIjI (2) kuMvarabAI mahAsatIjI. atyAre A baMne saMghADA (1) velabAI ma.no saMghADo tathA (2) jhaverabAI ma.no saMghADo; ema be oLakhAya che. A saMghADAmAM evI paraMparA hatI ke sauthI moTA mahAsatIjI gurUNInA sthAne hoya jeo sAraNA-vAraNA kare tathA navadIkSitA sAdhvIjIne sauthI nAnA sAdhvIjIne ziSyA tarIke sopavAmAM Ave. eTale ekathI vadhAre ziSyA koIne hoya nahi, ane ziSyA vinAnA koI rahe nahi. A prathA anusAra zrI velabAI mahAsatIjInA gurUNI hatA mahAvairAgI saMtokabAI mahAsatIjI tathA ziSyaratna hatA viduSI advitIya vyAkhyAnI zrI mANekabAI mahAsatIjI hatA. moTA gurUNI zrI jIvIbAI mahAsatIjI sAthe zrI velabAI ma. ATha varSa sudhI sAthe rahyA hatA. ' ANAe dho, ANAe tevo vi.saM. 1974 sudhI DAhIbAI mahAsatIjInA nAmano saMghADo cAlyo. Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 pU. velabAI ma. tathA pU. mANekabAI ma. tyArapachI jIvIbAI mahAsatIjInA nAmano saMghADo cAlyo. zrI mANekabAI mahAsatIjIno janma vi.saM. 1947, bhAdaravA vadi-5nA mundrA (kaccha) mukAme dazAzrImALI jJAtimAM pitA zrI kuzalacaMdabhAI dozI tathA mAtAzrI jevatIbahenanI kukSie thayo hato. temanI dIkSA vi.saM. 1971, mahAsudi-11, maMgaLavAranA mAnakUvA mukAme pU. DAhIbAI mahAsatIjI Adi ThANAonI nizrAmAM thaI hatI. teozrI khUba ja vicakSaNa hovAthI TUMka samayamAM zAstra-siddhAMtanA jJAnamAM pAraMgata banyA hatA. dIkSA pahelAnA mANekabahena, mANikyabAI mahAsatIjI thayA pachI keTalAka varSo bAda temane dekhAvamAM duSTa nahi, paNa vedanA ghaNI evuM kaMThamALanuM darda thayuM tathA dRSTie dekhAya nahi. agAu ATalA DaoNkTarI sAdhano na hatA. karmodaye kaMThamALa phUTI ane bhayaMkara vedanA thavA lAgI. khorAka levAmAM paNa bahu ja takalIpha paDatI. paraMtu pote sujJa, sahanazIla AtmA hovAthI samabhAve vedanA sahatAM. kALakrame upacArothI darda zAMta thayuM paNa eTalo bhAga nabaLo thaI gayo. jethI vihAramAM pothI upADI zakAya nahi. A paristhiti joIne pU. jIvIbAI mahAsatIjIe temane kahyuM, "velu ! tuM mANekabAInI sAthe rahI sahAyaka banaje.'' temaNe natamastake gurUNInI AjJA svIkArI. te divasathI vela-mANikya mahAsatIjI sAthe vicaravA lAgyA. tyArathI temanI joDI vakhaNAI. paraspara samarpaNa : sAmAnya rIte ziSyA gurUNInI sevA kare paraMtu ahIM to gurUNI ziSyAnI sevA karavA lAgyA. ekavAra pU. velabAI mahAsatIjInA hAthe vIMchI karaDyo. tenI bhayaMkara vedanA hovA chatAM mukhamAMthI UMhakAro paNa nahIM, rAte paraThavavA ya pote gayA. pU. vicakSaNa mahAsatIjI zrI mANekabAI AryajI paNa emanA tarapha evo pUjyabhAva rAkhatA ke potAnA jJAnanuM aMzamAtra mithyAbhimAna nahi. pU. gurUNInuM mAna, mobho, gaurava, potAthI vadhAre jALavatA. kSIra-nIranI jema gurUNI-ziSyAno saMbaMdha sadaiva jhaLahaLato rAkhyo. gocarI vahoravAnI preraNAdAyI paddhati pU. velabAI mahAsatIjInI gocarI vahoravAnI rIta vakhaNAtI. emano viveka khUba ja hato. dareka lokone vArApharatI lAbha Ape. eka pIDha bahena pU. ujjavaLakumArIjI ma. Adine kahe, tame badhA gocarI vahoro paNa velabAI mahAsatIjI jevI gocarI koInI nahi. teozrIe evuM lAbhAMtarAya karma toDeluM ke sAmAnya gAmamAM gocarI padhAre to ya sarasAIvALI gocarI lAve. jJAnAbhyAsI, tapasvI, navadIkSitA, vaDIlo Adine nirdoSa gocarI dvArA khUba ja zAtA upajAvatA. dhanya che temanI vaiyAvaccanI utkRSTa bhAvanAne ! Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 411 pU. mahAsatIjInA paTTadhara ziSyA pU.bA.bra. rUkSmaNIbAI mahAsatIjI thayA. temanI dIkSA bhUja mukAme vi.saM. 1997nI sAle pU. AcAryazrI gulAbacaMdrajI svAmInA zrImukhethI thayela. vistArathI jANavuM hoya temaNe A ja pustakamAM pU. rUkSmaNIbAI ma.nuM jIvana caritra vAMcavuM. nIDaratAH ekadA pU. vela-mANikya mahAsatIjI Adi ThANAo svAdhyAya, jApa Adi karIne sUI gayA hatA tyAre moDI rAte eka jainetara bhAI divAla TapIne upAzrayamAM Avyo. moTA mahAsatIjIne uMgha bahu ochI. temaNe pagarava sAMbhaLI tarata ja paDakAryo, "e koNa che ?" guno haMmezA rAMka hoya che. Agantuka asAmAjika tattva palAyana thaI gayo. pustu hitopavechA ! je hitano upadeza Ape tene gurU kahevAya. pU. zrI velabAI mahAsatIjIne cAnuM bhAre vyasana hatuM. vihAramAM paNa becenI varatAya. A vAtathI pU. tapodhanI bahuzruta gurUdeva zrI zAmajI svAmIne bhAre raMja thayo. temaNe pAko nirNaya karyo ke game tema karIne cAnI Teva choDAvavI. pU. mANekabAI ma.ne paNa moTA mahAsatIjInuM cAnuM vyasana khUba khUMcatuM hatuM. pU. gurUdeve cA choDavAnI AjJA karI. moTA mahAsatIjIne cA choDavI atyaMta agharI hatI, paraMtu "AjJA vivArIyA " arthAt gurUnI AjJA vicAryA vagara svIkAravI joIe. pU. mahAsatIjIne gurUdeva tarapha khUba ja samarpaNa bhAva hovAthI gurUnI AjJA ziromAnya karI. aThavADiyA sudhI khUba ja takalIpha rahI paraMtu Akhare temaNe cAnA vyasana upara vijaya meLavyo. jiMdagIbhara vyasanamukta banI rahyA. pU. gurUdevano A mahAna upakAra parokSa rIte sArAya saMdhADA upara pharI vaLyo. samasta saMghADo cAnA vyasanathI mukta banyo ne niyama banI rahyo ke koI paNa mumukSu saMyamI banavA Icche, te bIjA tyAganI sAthe prathama cAno paNa tyAga karI de. pU. gurUdevano keTalo upakAra ! "samakitadAyaka gurUtaNo, pratyupakAra na thAya; bhava kroDA kroDe karI, karatAM koTi upAya." AzcaryakArI ghaTanA: kacchanA moTI rava gAme pU. mahAsatIjInuM cAturmAsa hatuM. pU. mANikyabAI mahAsatIjInA madhura AlApa sAthe mIThA raNakAra bharyA vyAkhyAnamAM aThThAI dharanA prathama dinathI ja roja savAre eka sarpa AvI pahoMcato! vyAkhyAna sudhI jhulyA ja kare, pachI adazya thaI jAya. paryuSaNa parvanI pUrNAhutie bAjunA khaMDeramAM te sarpano mRtadeha dekhAyo. pavitra jIvanI kevI camatkArapUrNa mukti! Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 2. pU. velabAI ma. tathA pU. mANekabAI ma. kacchanA mahAsatIjIoe prathamavAra raNa utaravAnI karelI zarUAta agAu sAdhvIjIonA mATe raNa UtaravAno pratibaMdha hato. kacchanA sAdhvIjIo kacchamAM tathA saurASTramAM ja vicaratA hatA. jyAre zrI mAnakuMvarabAI mahAsatIjInA zarIramAMthI hada bahAra lohI paDavA lAgyuM tyAre oparezananI AvazyakatA UbhI thaI hatI. eTale pU. sAhebanI maMjurI meLavI cAturmAsa pUrNa thaye pU. zrI velabAI ma., pU. mANekabAI ma., pU. zrI mAnakuMvarabAI ma. (DAbethI), bA.bra. rUkSmaNIbAI ma., bA.bra. ujjavaLakumArI ma. ThANA-5 lIMbaDI tarapha vihAra karyo. te sAla hatI vi.saM. 2008 vihAramAM lAkaDiyAnA sevAbhAvI harakhacaMda khImajI gaDA lIMbaDI sudhI sAthe rahelA. lIMbaDImAM te vakhate pU. AcArya zrI gulAbacaMdrajI svAmI sthiravAsa birAjatA hatA. pU. sAmajI svAmI paNa tyAM padhAryA hatA. AvI rIte mahAsatIjIomAM raNa utaravAnI zarUAta emaNe karI hatI. be cAturmAsa saurASTramAM : saMvata 2008nuM cAturmAsa jUnAgaDha karyuM. tyArabAda saMvata 2009nI sAle pU. gurUdeva zrI zAmajI svAmInI nizrAmAM mahAvadi-5, budhavAre kaccha guMdAlAnA pAnakuMvara bahene dIkSA lIdhI. temanuM nUtana nAma prabhAvatIbAI mahAsatIjI rAkhavAmAM AvyuM. jeozrI atyAre vela-mANikya parivAramAM trIjA krame che. 'bhayaMkara upasargamAMthI ugarI gayA vi.saM. 2009nuM cAturmAsa dhorAjI nakkI thayuM. vihAramAM nAnA gAmo Ave. zrI prabhAvatIbAI ma.ne tAva Avyo. mahA musIbate vihAra karI vaDiyA sudhI to pahoMcyA. pU. mahAsatIjIo nadI kAMThe rahela gAmanA upAzraye UtarelAM, jeTha mahinAmAM varasAda puSkaLa varasyo. sAMjanA samaye uparavADAnI nadImAM pUra jozamAM AvyuM. upAzrayanI divAla tUTI paDI. khabara kADhavA parAmAMthI maNibAI TImbaDIyA Adi be bhAIo pahoMcI AvyA. tyAM to upAzrayanA AMgaNAmAM pANI pahoMcyuM. pathArImAM rahela prabhAvatIbAI ma. sahita badhAM ya upara caDhI gayA. pANIno pravAha vadhatAM pATa, pATalA, bAjoTha Adi taNAvA lAgyA. upAzraya ane nadI eka thaI gayA. cArebAju jaLabaMbAkAra, saue TUMkamAM pratikramaNa karI sAgArI saMthAro laI navakAra maMtranA jApa zarU karI dIdhA. Avela bhAIo mahAsatIjIne hiMmata ApatA gayA. sarve mahAsatIjInA haiyA hacamacI gayA. pUrepUruM jokhama hatuM paraMtu zAsanadevanA pratApe rAtanA prathama pahore ja nadInA pUra osaravA Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 413 lAgyA. pU. mahAsatIjIoe sAgArI saMthArA pALyA. maraNAMtika upasargamAMthI mukta thayA. dAne dAne para likhA hai, khAnevAle kA nAma pU. mahAsatIjInuM saM. 2009nuM cAturmAsa dhorAjI nakkI thayela paraMtu zrI prabhAvatIbAI ma.ne TAIphoIDa tAva thayo. temanI bimArInA kAraNe cAturmAsa vaDiyA ja rahevuM paDyuM. vaDiyA goMDala saMpradAyanuM kSetra, paraMtu tyAMno vivekI saMgha ane vivekI mahAsatIjIo tethI sonAmAM sugaMdha bhaLI. pU. zrI mANekabAI ma.nA vairAgyasabhara vyAkhyAno tathA saMyamI vartaNUkathI zrI saMghamAM anero AnaMda maMgaLa vartAI gayo. tyAMnA zrI premacaMdabhAI to pU. mANekabAI ma.ne kahetA ke tame to moTA mahaddhika deva thazo. vaDiyAmAM zrI mANekacaMdrajI chAtrAlayamAM varSothI paMDita rozanalAlajI jevA samartha vidvAnane rokelA hatA jemano lAbha cAturmAsamAM mahAsatIjIne sAro maLyo hato. "miyA dha gArihiM parUpa " tIrthakaroe samatAmAM dharma batAvyo che. te vakhate kaccha bAju vicaratA bA.bra. tapasvinI sejakuMvarabAI mahAsatIjI tathA viduSI devakuMvarabAI mahAsatIjI kALadharma pAmatA zrI vela-mANikya mahAsatIjIe kacchamAM padhAravAnuM nakkI karyuM. saMghano khuba ja Agraha hovA chatAM nAnA mahAsatIjIone dhyAnamAM rAkhI kaccha-vAgaDa tarapha vihAra karyo. saM. 2010nI sAle veNAsara padhAryA. tyAM ATha koTi moTI pakSanA paMDitaratna pU. choTAlAlajI svAmI Adi munivaro maLatA khyAla Avyo ke veNAsaranA raNamAM pANI AvI gayuM che to have zuM karavuM ? kemake kacchamAM javuM jarUrI hatuM. pU. choTAlAlajI svAmIe kahyuM, ApaNe TIkarathI raNa utarIe. e raNa bAra gAu (38 ki.mI.)nuM che. vacce kezamAla beTamAM rAta rahevuM paDe. tyAM sudhI TIkaranA bhAviko AvelA. taMbumAM rAta pasAra karI. savAre pU. munivaro AgaLa vihAra karI gayA pachI mahAsatIjIoe bhomiyA sAthe vihAra karyo paNa rastAmAM bhUlA paDyA. pANInI khUba tarasa lAgI. pU. zrI choTAlAlajI svAmI pAse abhyAsa karatA be dIkSArthI bhAIo hatA. eka bhAI mahArAja sAheba sAthe tathA bIjA mahAsatIjI sAthe rahyA. temanI pAsethI sUjatuM pANI vahorI badhAe vAparyuM paNa pU. mANekabAI mahAsatIjIe na vAparyuM. mahAmusIbate bapore aDhI vAge kAnamera padhAryA. pANIno ane cAlavAno parISaha pU. mahAsatIjIoe samabhAve sahana karyo. Arya purUSoe samatAmAM dharma kahyo che. Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414 pU. velabAI ma. tathA pU. mANekabAI ma. zAstraniSTha saMyamajIvana : raNanA parizrama ane pANInA parISahe pU. mANekabAI ma.nI tabiyata nAdurasta rahevA lAgI. dezI upacAro karyA paNa khAsa phAyado thayo nahi. zAstrAjJA mujaba rahevAvALA pU. mahAsatIjIne elopathI davA tarapha napharata hatI. - pU. velabAI ma., pU. mANekabAI ma.nI tabiyatanA kAraNe bAra varSa vAgaDamAM ja vicaryA. eka gAuno vihAra paNa mAMDa karI zakatA evA pU. mahAsatIjI cAlI zakyA tyAM sudhI pagapALA vihAra karyo paNa atyaMta azakta thaI javAnA kAraNe DoLIno sahAro lIdho. saM. 2023 eka varSa rApara tathA saM. 2024 eka varSa lAkaDiyA rahyA. rAparamAM sthiravAsa ane rAjagRhInI upamA | vi.saM. 2025thI pU. velabAI mahAsatIjI tathA pU. mANekabAI ma. rAparamAM sthiravAsa rahyA. agAu rAparanI vAMDhI bajAra tarIke oLakhAtI bajAra yogAnuyoga puNyazALI pU. mahAsatIjIonA punitapagale dhaMdhAthI dhamadhamatI thaI gaI. saMgha paNa samRddha thaI gayo. banne gurUNIzrIonI sevAmAM viduSI bA.bra. ujajavaLakumArIjI ma., muktAbAI ma., arUNAbAI ma., darzitAbAI ma., harSitAbAI ma. Adi ThANAo vadhAre pramANamAM rAparamAM rahelA. saMghADAnA badhA ThANAo eka vAra to dara varSe gurUNIonA darzane padhAratA tathA dhanyatA anubhavatA. "3AravaritAnAM tu vasudhaiva kuTum " udAra daSTivALAo mATe pRthvI kuTuMba samAna hoya che. A subhASita anusAra pU. vela-mANikya mahAsatIjI, pota potAnA gurUNIonA kALadharmanA kAraNe ekalA paDI gayelA. nIcenA mahAsatIjIone potAnA ziSyAone vArApharatI emanI sevAmAM rAkhI zAtA upajAvI sAcavI lIdhA hatA. pU. mULIbAI ma.nA ziSyA viduSI moTA ratanabAI ma., pU.gaMgAbAI ma.nA ziSyA zAMta svabhAvI zrI dIvALIbAI ma., pU.nAnA kuMvarabAI ma.nA ziSyA saraLa svabhAvI zrI meghabAI ma. tathA samayajJa zrI devakuMvarabAI ma., A cArene khUba sAcavyA hatA. zAlino jhADa ne zAlino parivAra jevA gurUNI tevA ja ziSyAo, A paraMparA varSothI cAlI Ave che. potAnA ziSyAone prathama guMdAlA siddhAMtazALAmAM, pachI ghATakopara zramaNI Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 415 vidyApIThamAM ne tyArabAda bhacAu zramaNI vidyApIThamAM varSo sudhI bhaNAvavAnI anukULatA karIne khUba ja upakAro karyA che. A badhuM vistArathI vAMcavuM hoya to "vAtsalyanI vahatI dhArA" pustaka avazya vAMcavuM. ajarAmara dharmasaMghamAM prathamavAra sadehe zatAbdiH ajarAmara saMpradAyamAM atyAra sudhI 101 varSanI uMmara bhogavanAra eka mAtra tIrthasvarUpA velabAI mahAsatIjI hatA. emane 100 varSa thayA tyAre 1OO ziSyAo thayA tathA eka sAthe zatAbdI prasaMge ATha bahenonI dIkSA thatAM 108nI mALA pUrI karanAra puNyAtmA sadehe saiko pUro karyo tyAre 21 daMpatIoe AjIvana brahmacarya vrata aMgIkAra karela. rApara saMghe traNa divasa bajAro baMdha rAkhIne atyaMta bhavyatAthI A prasaMge ujavyo hato. pU. tapasvI rAmacaMdrajI svAmI Adi munivaro ThANA18 tathA 150 jeTalA sAdhvIjIo upasthita hatA. pU. mahAsatIjI 21 varSa rAparamAM sthiravAsa rahyA tyAre rAparanI khUba ja sArI jAhojalAlI hatI. jainazALA, kumArI maMDaLa, mahilA maMDaLa, yuvaka maMDaLa Adino khUba ja vikAsa karyo hato. rAparane rAjagRhInI upamA mahAsatIjInA kAraNe ja maLatI. rApara tIrthabhUmi banI gayela. (jemanA kAje sthiravAsa, teozrIe karyo svargamAM nivAsa khUba ja lAMbI bimArI ane atyaMta vedanAgrasta chatAM karmanA siddhAMtamAM prabaLa zraddhA dharAvatA, AtmabhAvamAM masta pU. mANikyabAI ma. auSadha-upacAro pratye nArAja hatA. aMtima paLo sudhI gajabanI samatA, aNamola ArAdhanA sAthe uccatama bhAvanAmAM prasannatApUrvaka samAdhipaNe saMvata 2039, jeTha sudi-4, maMgaLavAre bapore 1-45 vAge saMyama jIvananA AjIvana sAthI gurUNIzrI velabAI ma. tarapha DAbo hAtha laMbAvI svargavAsa pAmyA. "te gAmane paNa dhanya che, te prAMtane paNa dhanya che; tuja pAdathI sparzAI evI, dhUline paNa dhanya che." pU. gurUNI-ziSyAnI yugala joDI kaccha-vAgaDa-saurASTra Adi prAMtomAM jyAM jyAM vicaryA tyAM vyAkhyAna-vartana, zAstraniSThA, maitrIbhAva Adi sadgaNonA kAraNe jinazAsananI khUba ja prabhAvanA karatA. sUya-caMdra jevI joDI dvArA aneka bhavyajIvo para upakAra karelA che. "laghutAse prabhutA mile, prabhutAse prabhu dUra; kIDI misarI bAta hai, hastI phAkata dhUra." Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 mahAsatIjI zrI bhANabAI AryAjI pU. mANekabAI mahAsatIjInI saMyamaniSThA nIcenI cAra vAto uparathI sArI rIte jANavA maLe che. (1) huM bezuddhimAM houM to paNa IMjekzana Apazo nahi. (2) mAro phoTo levaDAvazo nahi. (3) mArA nimitte AyaMbila karAvazo nahi. (4) mArA ghaNA avaguNo bharyA che to mArA nAme pustaka chapAvazo nahi. kohInUra hIrA jevA zreSTha ziSyA mANekabAI ma.no viyoga pU. velabAI mahAsatIjI kema sahana karI zake e vicAre sau ciMtita hatA, paraMtu sadayI ziSyAo, rApara saMgha ane lAgaNIzIla vyaktio taraphathI AzvAsana maLI jatAM moTA mahAsatIjI Azvasta thayAM. te vakhate guMdAlA saMghano guMdAlAmAM sthiravAsa karAvavAno ati Agraha hato paraMtu rApara saMghe rajA na ApI. guMdAlA janmabhUmi tathA karmabhUmi hatI to rApara sthiravAsa bhUmi hatI. gurUNIzrI sAthe dIkSArthI avasthAmAM rApara khUbaja rahelA tyArathI rApara saMghanA bhaktibhAva prazaMsanIya hatA. vi.saM. 2045, Aso suda-10, vijayAdazamInA pavitra divase pU. velabAI ma. rAparamAM samAdhibhAve kALadharma pAmyA. 'AjIvana anazanavratadhArI mahAsatIjI 'zrI bhANabAI AryAjI ziyALe soraTha bhalo, unALe gujarAta varase to vAga bhalo, kacchaDo bAre mAsa. arthAt ziyALAmAM soraThanuM vAtAvaraNa sAruM hoya che. unALAmAM (dakSiNa) gujarAtanuM vAtAvaraNa suMdara hoya che. varasAda sAro thAya to vAgaDanuM vAtAvaraNa vakhaNAya che. jyAre kaccha to bAremAsa naMdanavana jevuM gaNAya che. kacchanuM vAtAvaraNa sadaiva sAruM hoya che. evA kaccha pradezamAM mundrA baMdarethI uttara dizAmAM ATha ki.mI. dUra bhorArAnI bAjumAM mAtra 1pa ki.mI. nA aMtare ToDA gAma che. tyAM pitA zrI ravajIbhAI tathA mAtA velabAInI kukSie vi.saM. 1951 nI sAle mahAvadi-5 nA divase eka suputrIno janma thayo. tenuM nAma bhANabAI rAkhavAmAM AvyuM. teo zrI vizA osavALa jJAtinA hatA. temaNe zALAmAM gujarAtI mAdhyamathI be dhoraNa sudhIno abhyAsa karyo. te samayamAM kanyAone bhaNAvavAmAM nahotI AvatI, chatAM bhANabAInA mAtA-pitA zikSaNapremI hatA, jethI potAnI suputrIne be copaDI bhaNAvI zikSita karyA. Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA A saMbaMdhano koI bharoso nathI. ku. bhANabAI 13 varSanA thayAM tyAre temanAM lagna mundrA pAsenA bAroI gAmanA zrI devazIbhAI sAthe thayA hatA. mAtra doDha ja varSamAM saMsAre potAnuM svarUpa batAvyuM. AyuSyanI kSaNabhaMguratA pragaTa thaI. zrI devazIbhAI karmajanya vyAdhino bhoga banyA ane doDha varSanuM dAMpatya jIvana bhogavI svargavAsa pAmyA. 15 varSanI nAnI vayamAM bhANabAIne vaidhavya maLatAM temanA AghAtano koI pAra na rahyo. paraMtu bAlapaNanA dharmanA saMskAro jAgRta thayA. saurASTranA bhakta kavi narasiMha mahetA jyAre vidhura thayA tyAre temanA moDhAmAMthI udgAro sarI paDyA. "bhaluM thayuM bhAMgI jaMjALa, sukhe bhajIzuM zrIgopAla" AvI rIte bhANabAI paNa pratibodha pAmyA ane dararoja sAmAyika-pratikramaNanI ArAdhanA karavA lAgyA. parva tithiomAM pauSadhanI ArAdhanA Adi dharma dhyAnamAM samaya pasAra karavA lAgyA. 417 te vakhate kacchamAM vicaratA viduSI velabAI mahAsatIjI tathA nAthIbAI mahAsatIjInA AjJAnuvartinI bA.bra. viduSI pAMcIbAI AryajI pAse temaNe dhArmika jJAnAbhyAsa karI mAtA-pitA tathA zvasura pakSanI saMmati laI saMvata 1969 nA caitra sudi-11 ne ravivAre potAnI janma bhUmi ToDAmAM mahAsatIjI zrI pAMcIbAI AryAjI pAse dIkSA lIdhI. dIkSA laIne temaNe nAnI-moTI aneka tapasyAo karI gurUNInI sevAmAM sadaiva tatpara rahetA hatA. "ANAe dhammo, ne ANAe tavo" A baMne emanA jIvana maMtro hatA. me vemi gaLazAre gujjuOM / saMto saraLa hoya che. mahAsatIjI zrI bhANabAI AryajI, AcArAMga sUtramAM bhagavAna mahAvIre pha2mAvyuM che tevA saraLa hatA. teo sIdhA ane sAdA paNa eTalA ja hatA anubhavIoe sAcuM ja kahyuM che, "jenuM jIvana sAduM tenuM nAma sAdhu". AvA sIdhA, sAdA ane saraLa AtmAone paNa pUrvakRta karmo to avazya bhogavavA ja paDe che. saMyama lIdhA pachI amuka varSo bAda temane azAtAvedanIya karmano udaya vartAvA lAgyo paraMtu teozrI samatAzIla hatA. tethI samabhAve badhuM sahana karatA hatAM. koIvAra roga zamI jato to kayAreka ugra svarUpa dhAraNa karato. vi. saM. 2023 nA vaizAkha mahinAmAM surendranagaramAM pU. mahAsatIjIne jaNAyuM ke have mAruM zarIra lAMbu Take tevuM lAgatuM nathI tethI teo svAdhyAya ane dhyAnamAM vizeSa rata rahevA lAgyA. jema jema samaya vItato gayo tema zarIra kSINa banatuM gayuM. paraMtu zarIranI kSINatAnI sAthe aMtara vizuddhi vRddhi pAmatI gaI. Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAsatIjI zrI prabhAkuMvarabAI AryAjI mahAsatIjInA samatAbhAvathI tathA saraLatAthI sahu koI AzcaryamAM paDI jatA. sAthe rahelA pU. moTA mahAsatIjI Adi sAdhvI maMDaLa tathA zrI saMghe temanI vaiyAvacca karavAmAM jarAya kacAza rAkhI nahotI. 418 tabiyata kAMIka sArI thatA teo sarve ThANA vihAra karIne amadAvAda nagarazeThanA vaMDAmAM zrI saurASTra sthAnakavAsI jaina saMghanA AMgaNe cAturmAsa padhAryA. pU. bhANabAI mahAsatIjIe zrAvaNa vadi-amAsane ravivArathI phakta pANI sivAya badhAya AhArano tyAga karyo. temaNe pU. gurUNI zrI ratanabAI mahAsatIjI Adi ThANAone bolAvI kahyuM, have mAre saMthAro karavo che. sAdhunA trIjA manorathane sAkAra svarUpa ApavuM che. 16 varSanI uMmare dIkSA lenAra mahAsatIjIe 54 varSano saMyama pALI chelle AjIvana anazananI ArAdhanA karI. 25 divasa sudhI cAlelA A saMthArA daramiyAna pU. bhANabAI mahAsatIjIe eka rUmamAM eka pATano ja upayoga karyo hato. temane saMthArAnA paccakkhANa sadAnaMdI zrI choTAlAlajI svAmI tathA mADI mahArAja pU. lakSmIcaMdrajI svAmI, suziSya pU. mAdhavasiMhajI svAmIe karAvyA hatA. pU. mahAsatIjIe AvA duSama kALamAM jaina dharmanI eka sarvocca sAdhanAne mUrtimaMta banAvI jagatane dekhADI ApyuM ke AjanA samayamAM paNa AvI sAdhanA zakaya che. pU. mahAsatIjI saMpUrNa samAdhi bhAve tA. 28-9-1967 nA savAre 7.30 vAge nagarazeThanA vaMDAnA upAzrayamAM amadAvAda mukAme kALadharma pAmyA hatA. * * prabhAvazALI mahAsatIjI zrI prabhAkuMvarabAI AryAjI "mArI soraThanI dharatInA lIlUDA nIra : ziyALe soraTha bhalo...' AvI uktio je prAMta mATe pracalita che tevI soraThanI pavitra dharatI upara bAvIsamA tIrthaMkara zrI ariSTanemi bhagavAna thayA tathA aneka jIvone tAryA. prabhunI nirvANa bhUmi paNa soraTha-giranAra giri che. navamA vAsudeva zrI kRSNanI karmabhUmi paNa soraTha prAMta... narasiMha mahetA jevA bhakta kavi je bhUmimAM thayA. aneka saMto - mahaMto ne arihaMto je bhUmimAM thayA te puNya bhUmimAM sarasaI gAma hatuM. tyAM Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 419 popaTANI kuTuMba hatuM. "kuTuMbanA kalyANa samAna kalyANajIbhAI tathA hetALa hemakuMvara bahenano sukhI saMsAra, saptarSi samA traNa putrane cAra putrIno parivAra, jANe ke sukhanA sarva svaprA sAkAra" emAM paNa eka putrInA pagale to mAno ke popaTANI kuLamAM eka anokhI prabhA prasarI gaI ane tethI ja enuM guNayukta sArthaka nAma "prabhA" pADayuM. ' asAra A saMsAra che, jyAM duHkho aparaMpAra che. anaMta tIrthakara bhagavaMtoe A saMsArane asAra kahyo che. jemAM duHkha sivAya kAMI nathI. A saMsAra nimittono bhaMDAra che. paraMtu jyAM sudhI upAdAna taiyAra na thAya tyAM sudhI nimitta upakArI banatuM nathI. nAnakaDI prabhA khUba ja samajadAra hatI. mAtA-pitAne te khUba ja vahAlI hatI. gharanA sarve sabhyonI te lADakI hatI. vaDIlonI hUMphamAM hasatI-ramatI, zira chatranI chAyAmAM killola karatI e nirdoSa bALAno AnaMda krUra kALane akAro lAgyo jethI eka jhApaTa mArIne mAtAnI godane jhUMTavI lIdhI. mAtra 10 varSanI bALavayamAM mAtAno asahya viyoga thayo. jethI jIvana asAra lAgyuM. nAnakaDI kanyA upara bhAI-baheno tathA pitAne sAcavavAnI javAbadArI AvI gaI. nAnI uMmaramAM pIDha banI bALakone hUMpha ApI. paraMtu jamAno kyAM jaMpavA de? yogya uMmare kanyAne jo paraNAvavAmAM na Ave to saMsAra sukhe rahevA na de. prajAne paraNAvavAnI pitAnI IcchA pUrNa thaI. majevaDI gAmamAM ghelAbhAI sAthe emanA lagna thayA. "bAbula kI duAe letI jA, jahAM tujhako sukhI saMsAra mIle.." Ama pitAzrInA AzIrvAda laI 15 varSanI prabhA raDatAM hRdaye vidAya laI patigRhe AvI tyAre kalpanA paNa na hatI ke pitAjI pAsethI chellI vidAya laI rahI chuM. lagna pachI thoDA ja samaya bAda AghAta janaka samAcAra maLyA ke pU. pitAzrI kalyANajIbhAI avasAna pAmyA. haiyuM hacamacI gayuM. paraNyA pachI pitAjInuM mukha paNa jovA na maLyuM. hajI pitAnA AMsu sukAyA na hatA tyAM prabhAbahenanA baMne diyaro 10 divasanI mAMdagI bhogavIne mRtyu pAmyA. mAtApitAnI hayAtimAM be yuvAna putro cAlyA jAya, temanI paristhitinI to kalpanA ja karavAnI rahI. saMyogono svIkAra karyo ja chUTako. ATalA AghAta jANe ochA hatA tema prabhAbahenanA saubhAgyanA siMdUrane bhUMsI nAkhavAnuM aMtima zastra krUratAnA aTTahAsya sAthe pheMkyuM. jenA prahArathI bhalAbhoLA ghelAbhAInA jIva ane kAyA judA thaI gayA. paraNyAne pUruM varSa paNa thayuM na hatuM. evI 16 varSanI kumaLI kaLI upara kudarate vaidhavyanI chApa mArI kALarAjAe krUra aTTahAsya karyuM. virahanI vedanAmAM be baMdhuonI pAchaLa 15 Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42) mahAsatIjI zrI prabhAkuMvarabAI AryAjI divasamAM ja ghelAbhAI pote paNa saMsArane salAma bharI svarge sidhAvyA. Ama daze dizAethI du:khanA darzana thayA. 'saMsAranI asAratA jANI saMyama paMthe prayANa patidevanA mahAprayANa pachI prabhAbahenanA tana-mana bhagna banyA paraMtu jainatvanA saMskAra jAgRta thayA. vairAgyanA aMkuro aMtarabhUmimAM ugelA hatA tene navapallavita karavAnuM kAma A nimitta karI gayuM. vairAgya bhAvanA prabaLa banI. upAdAna upAsanA karavA taiyAra banI gayuM ne devI samAna pU. devakuMvarabAI mahAsatIjI tathA mokSamALAnA motI jevA pU. motIbAI AryAjInA satsaMgathI saMsAra tyAgavAno nirNaya karyo. 17 mA varSe gurucaraNamAM jIvana samarpita karyuM. e maMgala divasa hato. vi.saM. 1982 vaizAkha suda-3 (akSaya tRtIyA). triratnanI sAdhanA karavA temaNe pUkarazanajI svAmI paramopakaranI kavinA pU. gurUdeva zrI nAnacaMdrajI svAmInA kRpApAtra banyA. zrI mukhethI saMyama svIkAryo tathA "sAyaTTAra ne samajvA" svAdhyAya - dhyAnamAM rata rahe te sAdhu. zAstranA A vacana temaNe akSaraza: potAnA jIvanamAM utAryA. dIkSA lIdhA pachI prabhAkuMvarabAI mahAsatIjIe jaina zAstronuM jJAna sArI rIte meLavyuM tathA tenA phaLa svarUpe emanuM saMyamI jIvana, alpa parigraha ane alpa kaSAyanA be mahAna saguNothI zobhatuM hatuM. teozrI apramatta dazAmAM jIvatA. uttarAdhyayana sUtra upara temane atyaMta zraddhA hatI. zAstranA sAra rUpe temaNe mArA-tArAnA bheda bhUMsI nAkhyA hatA. "veyAva niyutteT, yaa triAmo" aglAnabhAve vaiyAvacca karavI. uttarAdhyayana sUtranA 26mAM adhyayananI A gAthAnA bhAva pU. zrI prabhAkuMvarabAI mahAsatIjIe potAnA jIvanamAM sArI rIte utAryA hatA. pU. motIbAI mahAsatIjInI lakavAnI bImArImAM temaNe je sevA karI tenAthI badhA paricita che. AvI sevA karanArA bahu virala hoya che. pU. motIbAI mahAsatIjI saM. 2027 kArataka vadi-11 nA kALadharma pAmyA. pU. motIbAI mahAsatIjI gayA. paraMtu emanI cirasmRti pU. prabhAkuMvarabAI mahAsatIjInA hRdayamAM mUkatA gayA. emane kayAMya cena paDatuM nahi. ghaNI vAra yAda karIne raDe. mAnasika vyathAthI zarIranI taMdurastI bagaDI. Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA laghuDo parivAra kare sArI sAravAra pU. prabhAkuMvarabAI mahAsatIjInA cha ziSyAo hatA (1) mahAsatIjI zrI moTA caMdanabAI AryajI (2) saralAbAI ma. (3) madhya haMsAbAI ma. (4) IndubAI ma. (5) hasumatIbAI ma. (6) moTA tarubAI ma. 421 ghaNA varSo jhAlAvADamAM vicaryA pachI kAThiyAvADamAM padhAravAnI bhAvanA hatI. paraMtu surendranagarathI lIMbaDI tarapha pU. AcArya bhagavaMta zrI rUpacaMdrajI svAmI, pU. gurUdeva zrI cunIlAlajI svAmI Adi bhagavaMtonA darzana karIne kAThiyAvADa tarapha javAnA lakSyathI vihAra karyo. 25 varSa sudhI vaDhavANa javAnuM lIMbaDI saMpradAye baMdha rAkheluM. te baMdha dvAro pU. AcArya bhagavaMta zrI rUpacaMdrajI svAmInI AjJAthI pU. mahAsatIjIe kholyA. lIMbaDI pU. gurU bhagavaMtonA darzana karyA paraMtu svAsthya uttarottara bagaDavA lAgyuM. dIkSAgurU pU. karazanajI svAmIe kaheluM ke tamArA gurUNI sAthe tame 22 varSa rahezo ne tamAruM AyuSya 62 varSanuM che. prathama vAta sAcI sAbita thaI hatI tathA atyAre 62 muM varSa cAlI rahyuM hatuM tethI sajAga banI gayA hatA. tabiyata gaMbhIra thatAM hospiTalamAM dAkhala karavA paDayA. asahya vedanAne teozrI maunabhAve sahana karatA hatA. DokaTara sAheba mahAsatIjInA dardane gaMbhIra gaNIne kahetAM ke A mahAsatIjInA rUMvADe rUMvADe roganI vedanA che chatAM samatAbhAva keTalo che ! anubhavIonA vacana sAcAM pADayA che. "samatAthI darda sahuM, prabhu evuM baLa deje'' DokaTara kahe, A ThekANe bIjA koI dardI hoya to AkhI hospITala mAthe le. bUmAbUma karI mUke. pU. mahAsatIjIne jyAre pUchavAmAM AvatuM ke kema che ? tyAre teozrI eTaluM ja bolatA ke atyAre huM vedanIya samuddhAtano anubhava karI rahI chuM. "udaya game te Ave Atmana, enAthI tuM che bhinna bhagava' udaya udayanuM kAma kare, AtmA AtmAnuM kAma kare. rAtre uMgha na Ave tyAre padmAsana lagAvI dhyAnamAM sthira banI jatA tathA AtmasAdhanAmAM lIna thaI jatAM. vi.saM. 2027 vaizAkha sudI-11 no divasa Avyo tyAre AcArya bhagavaMta darzana devA padhAryA. pU. gurU bhagavaMta haMmezA AvatA tathA bhajana, stotra Adi ziSyAone bolAvI mAthe mamatAbharyo hAtha pheravyo. sAMje paNa badhAne bolAvyA tathA kRpA sahita komaLa kara mAthe mUkayo tathA aMtima zikhAmaNa ApI ke parigraha bhego karazo nahi, kaSAya karazo nahi, saMsArInA saMgathI sadA dUra rahejo. AvA mahAmUlA triratnanI mUDI bheTa ApI tyAM kALano humalo Avyo. pU. mahAsatIjI Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422 mahAsatIjI zrI javerabAI AryAjI samAdhi bhAve saM. 2027, vaizAkha suda-11 nA sAMje kALadharma pAmyA. ajarAmara saMghanA sAdhvI samudAyamAM eka camakato sitAro asta thayo. ziSyAoe sarvasva gumAvyuM. 45 varSa sudhI saMyamanI saritA eka sarakhI vahetI rahI temAMthI jeNe jeNe jalapAna karyuM teNe tRpti anubhavI. AthI saritA sadAne mATe sukAI gaI. 17 varSanI uMmare dIkSA lIdhI. 45 varSa sudhI pALI. kulla - 62 varSanuM AyuSya bhogavyuM. samatAdarzI mahAsatIjI zrI javerabAI AryAjI pUrva kaccha vistAranA bhacAu tAlukAnA khAroI gAma nAnuM hovA chatAM pragatizIla che. vAgaDa vistAramAMthI vizA osavALa jaino sauthI pahelA muMbaI janArAmAMthI khAroI gAma mokhare che. moTA bhAge pU. zAsanasamrATa AcAryadevazrI ajarAmarajI svAmImAM zraddhA dharAvanAra vastI vadhAre pramANamAM che. ravajI lAlajI chADavA khorAInA hatA. temaNe potAnA nAmanI jaina borDIMga prathama khAroImAM zarU karelI paNa pAchaLathI bhacAumAM sthaLAMtara thayuM. punaIbena karazana ladhunIsara kanyA chAtrAlaya lAkaDiyAmAM che. tenA mukhyadAtA karazana ladhunIsara paNa khorAInA hatA. temanA nAmanuM suprasiddha dharmasthAnaka dAdaramAM che tenAthI bhAgye ja koI ajANa haze. A gAmamAMthI ghaNA sAdhu-sAdhvIjI thayA che. - samatAdarzI mahAsatIjI zrI javerabAI AryAjIno janma vi.saM. 1936nI sAle vizA osavALa jaina jJAtimAM pitAzrI karamaNabhAI sAvalAne tyAM mAtuzrI sonAbahenanI kukSie thayo hato. mAtA-pitAnA dharmanA saMskAro A suputrImAM paNa utaryA hatA. vi.saM. 1978nI sAle khAroI gAmamAM ja temanA lagna thayA hatA.temanA patidevanuM nAma kArAbhAI surAbhAI chADavA hatuM. gRhasthajIvana sukha-zAMtimaya hatuM paraMtu kudaratane te sukha maMjUra na hatuM. tethI lagna pachI TUMka samayamAM temanA patideva zrI kArAbhAI chADavAnuM nAnI uMmaramAM avasAna thayuM tethI javerabahenane vaidhavyanuM duHkha AvyuM. te samayamAM punarlagnanI koI kalpanA paNa karI zakatuM nahi. vidhavA baheno saMyamanA paMthe vaLI jatI yA dharmamaya jIvana vitAvatI hatI. Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 423 vAgaDanA siMhaNa moTA kuMvarabAI mahAsatIjIno satsaMga ) te vakhate khAroInuM dharmasthAnaka banAvavAmAM virodhIonA ghaNA vina AvatA hatA paraMtu siMhaNa jevA moTA kuMvarabAI mahAsatIjI ke jeo vizeSa pramANamAM vAgaDamAM vicaratA temaNe saMghanA AgevAnone hiMmata ApI tathA divase caNela divAlone pADI janAra virodhIone paDakAryA jethI vidana TaLI gayuM. mahAsatIjI zrI kuMvarabAIe vAgaDanA moTA bhAganA kSetromAM vicaraNa karIne lokone dharmano bodha ApIne ananya upakAra karyo che. teono saMghADo vAgaDano saMghADo kahevAto. Aje paNa emanA saMghADAmAM moTA bhAge vAgaDanA sAdhvIjI che. A moTA kuMvarabAI mahAsatIjI tathA moTA maNibAI mahAsatIjI Adi ThANAo khAroI padhAryA. temanA satsaMgathI vairAgyanA bhAva thayA. temanI sAthe rahIne dhArmika abhyAsa karyo tathA saMyamajIvananI tAlima lIdhI. pitRpakSa tathA zvasurapakSanI saMmati laIne dIkSA levA taiyAra thayA. ' pU. AcAryazrI gulAbacaMdrajI svAmInI padharAmaNI suvarNayuga pravartaka pU. AcAryazrI gulAbacaMdrajI svAmI, kavivaryazrI vIrajI svAmI, zatAvadhAnI ratnacaMdrajI svAmI, pU. zAMtamUrtizrI rUpacaMdrajI svAmI Adi ThANAo tathA saMghADAnA nAyaka mahAsatIjI zrI moTAkuMvarabAI AryAjI, moTA maNibAI AryAjI Adi ThANAonI nizrAmAM vi.saM. 1983nI sAla, jeThavadiranA zubha divase vIsa varSanI uMmare pU. AcAryazrI gulAbacaMdrajI svAmInA zrImukhethI dIkSA aMgIkAra karI navadIkSitA javerabAI mahAsatIjI banyA. "nidaM ca na bahu mannijjA, sappahAsaM vivajjae / milo hArdi na rame, saTTAya4i mo sayA ||" uMghane bahu mahattva na Ape, hAMsI-majAkano tyAga kare, nakAmI vAtomAM samaya na bagADe paraMtu sAdhaka svAdhyAyamAM sadA lIna rahe. A zAstra vacanane mahAsatIjIe potAnA jIvanamAM sArI rIte utAryuM hatuM. jJAna-dhyAnamAM masta rahIne gurUNInI sevAmAM lIna rahevA lAgyA. baMne moTA gurUNIonI khUba ja sevA karIne AzIrvAda meLavyA hatA. varSo sudhI gurUNInI chatrachAyA maLe te sAdhakanA bhAgya keTalA UMcA kahevAya ! pU. javerabAI mahAsatIjI khUba ja saraLa svabhAvanA hatA. samatAzIla svabhAvanA hatA. sughaDatA paNa khUba ja hatI. moTA gurUNIonI chatrachAyAmAM khUba Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 424 mahAsatIjI zrI javerabAI AryAjI khUba guNono vikAsa karyo hato. saMghADAnA nAyaka banyA vi.saM. 2011, phAgaNa sudi-15nA pU. moTA kuMvarabAI mahAsatIjI bhacAu mukAme kALadharma pAmyA tathA vi.saM. 2019 vaizAkha vadi-0))nA pU. moTA maNibAI mahAsatIjI lAkaDiyAmAM kALadharma pAmyA tyArathI saMghADAnA adhipati pU. javerabAI mahAsatIjI banyA. - pU. mahAsatIjI saMghADAnA vaDerA banyA tyAre mAtra sAtathI ATha ThANA hatA paraMtu emanA puNya pratApe teozrI saMghADAnA ziromaNi thayA pachI dara varSe cArapAMca dIkSAo thatAM emanI hAjarImAM ja 50 AsapAsa mahAsatIjI thaI gayA hatA. atyAre to emanA saMghADAmAM 97 mahAsatIjI che. emAM moTA bhAganA vAgaDanA che. '75 varSanI uMmara sudhI vihAra ane pachI sthiravAsa pU.javerabAI mahAsatIjI 75 varSanI uMmara sudhI kaccha, vAgaDa tathA saurASTramAM vicaryA. vAgaDamAM vizeSa vicaraNa tathA cAturmAsa thayA. chellA traNa varSa vi.saM. 2038, 2039, 2040 lagAtAra traNa varSa lAkaDiyAmAM sthiravAsa rahyA. atyAre saMvADAnA ziromaNi bA.bra. nAnA sUrajabAI mahAsatIjI che. teo haMmezA pU. javerabAI ma.nI sevAmAM ja rahetA. temanI sevA ajoDa hatI. bA.bra. vijayAbAI mahAsatIjI tathA tArAmatIbAI ma. Adi ThANAo paNa ananyabhAve sevAno lAbha letA hatA. pU. mahAsatIjI javerabAI svAmI paNa sarve ziSyAone dararoja hitazikSA ApatA hatA. vinaya-viveka, mAna-maryAdA Adi guNonA vikAsa mATe sarve ThANAone sadaiva sAvadhAna karatA. emanI chAyAnI jema rahetA saralAtmA sUrajabAI mane kahe, "sUraja ! nAnA sAdhvIo kevA hase che. TAIma pAsa kare che; pacheDInuM dhyAna nathI rAkhatA ItyAdI tuM badhAnuM dhyAna rAkhatI jA." AvI aneka hita zikSAo Aje paNa badhA kANA yAda kare che. temane badhA ja ziSyAo upara eka sarakho bhAva hato tethI "samatA-darzI" kahevAyA. samatAzIla svabhAvanA hatA tethI "samatAdarzI" kahevAyA. (vi.saM. 2039nuM lAkaDiyAnuM caturvidha saMghanuM yazasvI cAturmAsa vi.saM. 2039nI sAle bhAratabharanA jaina samAjamAM sauthI vayovRddha tathA dIkSAvRddha Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 425 AcAryadeva zrI rUpacaMdrajI svAmI, tapasvIratna pU. rAmacaMdrajI svAmI, madhuravaktA pU. bhAskara svAmI Adi ThANA-7nuM cAturmAsa lAkaDiyA nakkI thayela. pU. mahAsatIjI to sthiravAsa hatA. teo paNa sAta ThANA cAturmAsamAM hatA. paraMtu vaizAkha vadi-0)), tA. 10-6-1983nA divase samAdhibhAve kALadharma pAmyA tethI lAkaDiyA saMghanI bhAvanA adhUrI rahI. pU. javerabAI ma.nI gurUdevanA cAturmAsanI bhAvanA manamAM ja rahI gaI. paraMtu pU. tapasvI ma. zrI tathA pU. bhAskara svAmI Adi ThANA-6 cAturmAsa birAjayA. tapasvIratna pU. rAmacaMdrajI svAmIe 62 upavAsa karIne DaMko vagADyo hato. pU. bhAskara svAmInA jozIlA vyAkhyAnoe sAruM AkarSaNa jamAvyuM hatuM. 34 daMpatIoe AjIvana brahmacarya vrata svIkAryuM hatuM. 10 mAsakhamaNa, traNa siddhitapa tathA aThThAI sudhInI tapasyA 135 jeTalI thaI hatI. AkhA cAturmAsamAM paryuSaNa jevuM vAtAvaraNa rahyuM hatuM. pU. dIrghadraSTA bhAskarajI svAmI dararoja savAre pU. javerabhAI mane darzana devA padhAratA tathA dharmacarcA karatA, mAMgalika saMbhaLAvatA ne zAtA pamADatA hatA. pU. mahAsatIjI ThANA-7 paNa e cAturmAsane dIpAvavA sAro sahayoga Apyo hato. ' sthiravAsa daramiyAna traNa dIkSA thaI pU. javerabAI mahAsatIjI lAkaDiyAmAM sthiravAsa hatA tyAre vi.saM. 2040nI sAle tatkAlIna saMghapramukhazrI bAbubhAI karazananA suputrI hIrAbahenanI dIkSA pU. bhAskara svAmInA zrImukhethI thaI hatI. temanuM nUtana nAma navadIkSitA hitecchAkumArIjI rAkhavAmAM AvyuM hatuM. saM. 2041nI sAle mAgasara vadi-1nA hAthIbhAI hIrA gaDAnI suputrI lIlAbahena tathA rAmajI parabata gaDAnI suputrI kuMjanabahenanI dIkSA pU. bhAvacaMdrajI svAmInA zrImukhethI thayela. temanA nUtana nAma navadIkSitA arpaNAbAI ma. tathA karUNAbAI ma. rAkhavAmAM Avela. A traNe sAdhvIjI pU. javerabAI mahAsatIjInA ziSyAo thayA. emanI hAjarImAM A chellI dIkSAo hatI. lAkaDiyA saMghe pU. mahAsatIjInI sevAno ananya lAbha lIdho hato. pU. mahAsatIjInI tabiyata narama-garama rahyA karatI hatI. pU. saraLayI sUrajabAI mahAsatIjI Adi ThANAo aglAna bhAve sevA bajAvI rahyA hatA. mahAsatIjInI samatA ajoDa hatI. jarA paNa hAya voya nahi. dhIrajathI vedanIya karmo khapAvI rahyA hatA. 78 varSanI uMmara thaI hatI. 58 varSanA saMyama jIvanamAM khUba ja vikAsa karyo hato. suvizuddha saMyamanA pAlaka hatA. puNyapratApI hatA. saMghADAne phAlyo phUlyo banAvI vi.saM. 2041, mahAvadi-1nA divase lAkaDiyA mukAme samAdhibhAve Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 426 mahAsatIjI zrI premakuMvarabAI AryAjI svargavAsa pAmyA. teozrI ajarAmara saMpradAyamAM samatAdarzI mahAsatIjI tarIke prakhyAta thaI gayA. atyAre temanA saMghADAmAM 97 mahAsatIjI che. 73 varSanA pU. sUrajabAI mahAsatIjI tathA 70 varSanA pU. maMjulAbAI mahAsatIjI temanA saMghADAnA nAyaka che. baMne mahAsatIjI 75 varSanA thaze tyAM sudhI 100 ziSyAonA gurUrI banI jaze. pU. sUrajabAI mahAsatIjIno saMyamAI zatAbdi mahotsava vaDodarA mukAme tA. 9-2-1997nA ujavAyo hato. atyAre temanI dIkSAne pa7 varSa pUrAM thavA AvyA che. pU. maMjulAbAI mahAsatIjIno saMyamArdha zatAbdi mahotsava goregAma (I) tA. 18-2-'05nI sAle ujavAya che. baMne vaDerA saraLa dayanA, vAtsalyavAridhi tathA gurUNIzrIonI paraMparA pramANe cAlavAvALA che. baMne mahAsatIjIonI sadehe zatAbdi ujavAya tevI zubha bhAvanA ApaNe sau bhAvatA rahIe... ( suvyAkhyAnI mahAsatIjI zrI premakuMvarabAI AryAjI kacchanI kAmaNagArI dharatIthI koNa ajANa che ? kacchanA pUrva vibhAgane vAgaDa vistAra tarIke oLakhavAmAM Ave che. A vAgaDa prAMtanA rApara tAlukAnA kheMgArapara gAmamAM pitAzrI dezarabhAI tathA mAtA rAmubahenanI kukSie saMvata 1965, vaizAkha sudi-11 nA paroDhe eka suputrIno janma thayo. temanuM nAma purIbahena pADavAmAM AvyuM. purIbahena ekadama svarUpavAna hatA. temanuM gotra nasara hatuM. temanA be bhAIo dhanajIbhAI ane guNazIbhAI tathA cAra baheno (1) gaMgAbahena (2) lADubahena (3) mAnubahena (4) rakhubahena hatA. kheMgArapara gAmamAM vizA osavALA jenonA mAtra 10 thI 12 (okaja tejazI dAdAno parivAra) ghara hatA. teo sarve khetIvADImAM vyasta hovAthI sAdhusAdhvIjIno yoga bhAgye ja thato. ekadA mahAsatIjI zrI nAthIbAI AryAjI, ma. lADakuMvarabAI AryAjI, ma. DAhIbAI AryAjI, ma. ratanabAI AryAjI kheMgArapara padhAryA. prathamavAra nAnI uMmaranA purIbahenane emano satsaMga thayo. temAM emanA mAtuzrI mukhya nimitta banyAM. tyArathI teo mahAsatIjIne oLakhatA thayA. Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA bhogAvali karma ane AyuSyanI anityatA mAtra 13 varSanI uMmare purIbahenanA lagna manapharAnA pethAbhAI visarIyAnA suputra kAnajIbhAI sAthe thayA. phakata be varSanA lagna jIvana bAda ekAeka kAnajIbhAI bimArIno bhoga banI gayA ane mRtyu pAmyA. 15 varSanA purIbahenane vaidhavyanuM duHkha AvI paDayuM. te samayamAM purnalagnanI koI kalpanA paNa karI zakatuM na hatuM. te vakhate cha mahinA sudhI zoka pALavAmAM Avato te pUrNa thatAM mahAsatIjI zrI DAhIbAI AryAjI Adi ThANAo kheMgArapara padhAryA. temanA satsaMgathI purIbahena vairAgya vAsita thayA ane mAtA-pitA pAsethI saMyamanI anumati mAgI. sAsu-sasarAnI paNa rajA mAgI. sarvee premathI rajA ApI AzIrvAda ApyA. "jA saMyama paMthe dIkSArthI, tAro paMtha sadA ujamALa bane... jaMjIra hatI je karmonI, te muktinI varamALa bane...'' 427 vi. saMvata 1982 nI sAle teozrI gurUNI sAthe vidhivat bhaNavA nIkaLyA. cAra mahinAmAM lakhatA vAMcatA tathA sAmAyika-pratikramaNa, dazavaikAlika sUtra ane 15 thokaDA kaMThastha karyA. AvI temanI yAdazakti hatI. traNa varSa gurUNI sAthe rahIne dazavaikAlika, uttarAdhyayana sUtra, thokaDA, saMskRtanI pahelI bUka Adi abhyAsa karI lIdho. saMvata 1985, phAgaNa suda-2 gurUvAranA divase manapharA mukAme pU. AcArya zrI gulAbacaMdrajI svAmInA zrImukhethI temanI dIkSA thaI. temanuM nAma premakuMvarabAI ma. rAkhavAmAM AvyuM. temanI sAthe pUnamacaMdrajI svAmInI dIkSA paNa thayelI. pUnamacaMdrajI svAmInA gurU zatAvadhAnI ratnacaMdrajI svAmI hatA tathA premakuMvarabAI ma.nA gurUNI DAhIbAI ma. hatAM. "kalyANa jIvonuM karavA kAje, vicare deza videze." pU. gurUNIzrInI sAthe premakuMvarabAI ma. kaccha, vAgaDa, gujarAta tathA muMbaI Adi prAMtomAM vicarIne jaina dharmano phelAvo karyo hato. thANA saMghanI sthApanA pU. paMDita tapasvI DuMgarasiMhajI svAmIe karI hatI. temaNe prathama cAturmAsa paNa kareluM. paraMtu tyAre sthAnaka na hatuM. navuM sthAnaka banyA pachI thANAmAM prathama cAturmAsa pU. premakuMvarabAI ma. Adi ThANAnuM thayuM ne saMghamAM khUba ja jAgRti AvI. jeo kayAreya upAzrayamAM nahotA AvatA tevA lokone AvatA karyA. Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 pU. samajubAI mahAsatIjI pU. mahAsatIjInA piyarapakSamAM dharmanA saMskAro khUba ja che. temanA bhatrIjA maNilAla dhanajIbhAI nIsara thANA saMghanA TrasTI che. sArA lekhaka che tathA kavi paNa che. pU. mahAsatIjInuM vistArathI jIvana caritra vAMcavuM hoya to maNilAla nIsara likhita "prema-bhakti" pustaka vAMcavuM. thANA upAzrayanI bAjunA cokane "jainAcArya ajarAmarajI coka" evuM nAma apAvavAmAM maNilAla bhAIno mahattvano phALo che. teozrInA eka ja supAtra vinayavAna suziSyA dIvALIbAI mahAsatIjI hatA. teo gurUNIzrInI hAjarImAM ja saMvata 2032 nI sAle manapharA mukAme kALadharma pAmyA hatA. eka nAnakaDA gAmaDAmAM janmelA pU. premakuMvarabAI mahAsatIjImAM vizALa vaTavRkSa jevA guNo jevA ke sAdAI, svacchatA, sughaDatA, saraLatA, vIratA, dhIratA, gaMbhIratA, nIDaratA, niHspRhatA, niHsaMgatA Adi aneka guNo hatA. ekavAra teozrInA paricayamAM AvanAra vyakti temane bhUlI zakatI nahi. vi. saMvata 2038 nI sAle khAroImAM prathamavAra temane hArTa eTeka Avelo paraMtu teo temAMthI hemakhema pAra utarI gayA paraMtu bIjIvAra saMvata 2039 tA. 222-1982 somavAranA mahAvada-0)) nI sAMje cha vAge manapharA mukAme samAdhibhAve svargavAsa pAmyA. temaNe 73 varSanI uMmara tathA 53 varSano dIkSA paryAya pALI nIsara kuTuMba tathA visariyA kuTuMbanA nAmane rozana karI potAnA AtmAnuM kalyANa sAdhI gayA. [ AjIvana anazana vratadhArI pU. samajubAI mahAsatIjI pU. samajubAI mahAsatIjIno janma vichIyA (saurASTra)mAM vi.saM. 19pa9, phAgaNa vadi-2nA divase pitAzrI malakacaMda vardhamAna ajamerA tathA mAtuzrI jeThIbAInI kukSie thayo hato. teozrI dazA zrImALI jJAtinA hatA. yogya uMmare temanA lagna paNa thayelA, paraMtu nAnI uMmaramAM vaidhavya AvatAM teo saMsArathI virakta thayA. - pU. zrI raLIyAtabAI mahAsatIjInA saMghADAnA pU. zrI pArvatIbAI ma.nA satsaMgathI temane saMyama levAnA bhAva jAgyA. vi. saM. 1986, vaizAkha sudi Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 429 11nA divase viMchIyA mukAme kavivarya pU. zrI nAnacaMdrajI svAmInA zrImukhethI dIkSA aMgIkAra karI hatI. ghaNA varSo sudhI gurUNIzrInI sAthe rahI temanI sevAno lAbha lIdho hato. gurUNInA svargavAsa pachI chellA thoDAM varSa lIMbaDImAM sthiravAsa rahyA hatA. saM. 2045nI sAle saMthAro karyo hato. agAuthI khyAla AvI gayo hato ke 51 divasa sudhI saMthAro cAlaze. vi.saM. 2045 tA. 20-9-1989nA divase samAdhi bhAve lIMbaDImAM svargavAsa pAmyA hatA. * * kacchanA siMhaNa bA.bra. moTA sUrajabAI mahAsatIjI kacchanI dharatI e ratnonI khANa che. temAM aneka saMta ratno, satIratno pAkayA che. evA kaccha jillAnA mundrA tAlukAnuM nAnuM chatAM suMdara ane bhaktibhAvathI bharapUra samAghoghA nAmanuM gAma jemAM dharmavI2 zUravIra saMto pAkayA che. A samAghoghA gAma tathA bhorArA gAma baMne cha koTI ajarAmara saMpradAyanA eka rAgI kSetro che. samAghoghAmAM aneka vayovRddha mahAsatIjIonA sthiravAsa thayA che. sAdhusAdhvIjIne zAtA pamADavI e A gAmano mukhya guNa che. AvA suMdara samAghoghA gAmamAM pitAzrI devajI lakhamazI gaMgara tathA mAtA jeThIbAInI kukSie vi.saM. 1973 nI sAle eka siMhaNa jevI suputrIno janma thayo. A suputrInI bAhya - ApyaMtara suMdaratAne dhyAnamAM rAkhIne tenuM nAma suMdarabAI rAkhavAmAM AvyuM. mAtAno viyoga ane parivAranI vedanA suMdarabahenane temanA karatAM pAMca varSa moTI vejabAI nAmanI bahena hatI. suMdarabahena doDha varSanA thayA tyAre temanA mAtuzrI jeThIbAI potAnI baMne suputrIone temanA pitAnA bharose choDIne A phAnI duniyAmAMthI vidAya lIdhI. nAnA bALakone jIvavAno sahAro mAtra 'mA' ja hoya che. mAtAno viyoga temanA mATe asahya thaI paDe che. devajIbhAInA mAtuzrI 'lAdhImA' haiyAta hatA tethI temaNe baMne pautrIone sAcavavAnI javAbadArI lIdhI. pitAzrInI lAgaNI paNa anUpama hatI. moTI bahena vejabAI uMmaralAyaka thatAM samAghoghAmAM ja lagna karyA paraMtu vejabAI lagna pachI TUMka samayamAM mRtyu pAmyA. devajIbhAInA AghAtano koI Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430 pU. sUrajabAI mahAsatIjI pAra na rahyo. have temane bhaya lAgyo ke dIkarIne paraNAvavAthI te mRtyu pAme. nAnu suMdara prANathIya vadhAre priya hovAthI temane bAlakuMvArI ja rAkhavI evo nirNaya temaNe karyo. paraMtu sarvajJa bhagavaMtanA jJAnamAM te bAla brahmacArI rahevAnI che te vAta ajANI na hatI. devajIbhAI putrInA lagnanI vAta ja uccAratA nahi. AvI rIte putrInuM bALapaNa pasAra thaI gayuM. mIrAMbAIe kahyuM che ke satsaMgano rasa cAkha, prANI tuM to satsaMgano rasa cAkha; prathama lAge tIkho ne kaDavo, aMte AMbA kerI sAkha... prANI tuM to suMdarabAInA kuTuMbamAM eka purIbAI nAmanA vaDIla bhAbhI hatA. teozrI DuMgarazIbhAI gAlAnA dharmapatnI hatA. teo pUrepUrA dharmanA raMge raMgAyelA hatA. teozrI suMdarane haMmezA sthAnakamAM AvavA samajAvatA paraMtu suMdarabahenane kAMI khabara ja nahi ke sthAnaka eTale zuM? sthAnaka kevuM hoya? teo sAva ajANa hatA. purIbAI temanA sAcA pathadarzaka banyA. temaNe sAcA arthamAM dharmadalAlI karIne lAbha lIdho. | vi.saMvata 1990 nI sAle pU. ratanabAI mahAsatIjI, pU. bhANabAI mahAsatIjI Adi ThANA samAghoghA cAturmAsa padhAryA. lohacuMbaka jema lokhaMDane AkarSe tema suMdarabAIne pU. ratanabAI mahAsatIjInuM AkarSaNa thayuM. pU. mahAsatIjInA saraLa svabhAvathI AkarSAIne suMdarabahena temanA aMtevAsI jevA banI gayA hatA. pU. bhANabAI mahAsatIjIe khUba ja premapUrvaka saMyamajIvananI tAlIma ApI. mahAsatIjInA satsaMgamAM AvyA pachI ghare jarAya gamatuM nahi tethI Akho divasa upAzrayamAM ja rahevA lAgyA. pArasameM aura saMtameM, baDA aMtarA jAna; vo lohA kaMcana kare, vo kare Apa samAna" pArasamaNi ane saMtomAM ghaNo pharaka che kemake pArasamaNi loDhAne sonuM banAvI de paraMtu pArasamaNi nathI banAvatuM jyAre saMto enA saMparkamAM AvanArane potAnA samAna banAvI de che. devajIbhAIne suMdarabahenanA parivartanano khyAla AvI gayo. temaNe tenI parIkSA paNa khUba karI paNa suMdarabahenano vairAgya pAko hato tethI te makkama rahyA. samAghoghA saMghanA ghaNA baheno suMdarabahenane sAruM protsAhana ApatAM.teo badhA maLIne devajIbhAIne samajAvyA tathA guruNI pAse suMdarabahenane bhaNavA mATe mokalyA. suMdarabahena gurUNI sAthe bhaNatA, vihArano anubhava karatA bidaDA pahoMcyA. A bAju devajIbhAIne putrI vagaranuM ghara sUnuM lAgavA mAMDyuM. potAnI Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 431 lADalI suputrIno viyoga sahana na thatAM teo bidaDA upaDyA tathA suMdarabahenane samAdhodhA teDI AvyA. suMdarabahenanuM mana to gurUNI pAse ja hatuM. devajIbhAI gAmanA bahenone vinavavA lAgyA ke suMdarane samajAvo. dIkSA leze to du:khI thaI jaze. ene jIvADavA mATe to meM paraNAvI nathI. so vAtanI eka vAta, levI mAre saMyamanI vATa AvA daDha vairAgIne koNa DagAvI zake ? are ! vairAgyanA baLa AgaLa IndranuM baLa paNa pAMgaLuM che. vairAgyanuM baLa ajoDa hoya che. dhIme dhIme suMdarabAIe pitAzrIne samajAvyA ane pharIthI gurUNIzrI pAse bhaNavA gayA. te vakhate pU. ratanabAI AryAjI tathA bhANabAI AryajI Adi ThANA ratADiyA birAjatA hatA. suMdarabahena AnaMdathI tyAM bhaNavA lAgyA. pharI pAchA devajIbhAI tene teDavA mATe gayA. paraMtu temaNe pitAzrIne kahI dIdhuM ke tame mane rajA nahi Apo to huM khAvA-pIvAnuM baMdha karIza. ema kahIne suMdarabahena upAzrayanI meDI upara caDI gayA tathA daravAjA baMdha karIne besI gayA. sthAnakanI bAjumAM rahetA bhacIbahena gaMgAjara tathA kuMvarabahena velajI rAghavajI bhedA gharethI chAnuM mAnuM khAvAnuM lAvIne potAnI putrInI jema premathI samajAvIne gupta rIte khavarAvI jatAM. A vAtanI devajIbhAIne khabara nahi tethI emane ema ke suMdare to kAMI khAdhuM pIdhuM nathI . jo bhUkhI-tarasI marI jaze to... AvI bIkanA mAryA temaNe rajA ApI. .. suMdarabahena gurUNInI chatrachAyAmAM jJAna-dhyAnamAM AgaLa vadhavA lAgyA. pote khUba ja buddhizALI hovAthI eka kalAkamAM 25 gAthA kaMThastha karI letA. temano zALAno abhyAsa ghaNo ocho hovA chatAM gurUNI pAse saMskRta ane ardhamAgadhIbhASA jhaDapathI zIkhI lIdhela. savAre sUtrano abhyAsa karatA, bapore thokaDA zIkhe ane sAMje sajhAyo zIkhe; Ama traNa traNa viSaya eka sAthe bhaNatA. temanAmAM vinaya, viveka, gurvAjJApAlana Adi guNonA kAraNe sarve mahAsatIjIono temanA upara khUba ja vAtsalyabhAva ubharAto. te samayamAM bAla brahmacArInuM khUba ja mahatva hatuM. kuMvArI kanyA mahAsatIjI pAse bhaNavA AvI che e vAtanuM gaurava zrAvako khUba letA. evI kanyAone khUba lADa laDAvatA. mAMDavInA prakhyAta zrAvikA bahenazrI bhacIbahena koTavAlavALAe suMdarabahenane dIkarI banAvI hatI. teo sagI mA karatAM vizeSa premathI saMbhALa rAkhatA hatA. suMdarabahena be varSa bhaNyA pachI dIkSAnI carcA thaI tyAre bhacIbahene kahyuM - Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 432 pU. sUrajabAI mahAsatIjI "suMdaranI dIkSA huM mArA kharce, mArA ghare mAMDavImAM karIza." bhacIbahena eTale eka jAjavalyamAna pratibhAzALI bahena hatAM, jeo puruSa jevA khamIravaMtA hatA. khUba ja buddhizALI hatAM tathA dharma upara ananya zraddhA rAkhanArA hatA. | bhAvanAzIla bhacIbahene lIdhelo dIkSAno mahAmUlo lAbha atyaMta bhaktizIla bhacIbahene suMdara bahenanI dIkSA khUba ja dhAmadhUmathI karI. ajarAmara saMpradAyanA suvarNayugapravartaka AcAryadevazrI ajarAmarajI svAmIe temane dIkSA ApI. temanuM nUtana nAma "bA.bra. sUrajabAI mahAsatIjI" rAkhyuM. te dhanya divasa hato. vi. saM. 1992, phAgaNa suda-2 no pavitra divasa. te samayamAM bAla brahmacArI dIkSA le evI ghaTanA bhAgye ja banatI. temAMya A navadIkSitA svarUpavAna, buddhizALI hovAthI vizeSa dedIpyamAna dekhAvA lAgyA. 19 varSanI uMmare dIkSA lenArA bAbra. sUrajabAI mahAsatIjI upara dIkSA pachI mAtra doDha mahinA pachI vyAkhyAnano bojo Avyo. te samayamAM ATalA pustako ke gujarAtImAM zAstro upalabdha na hatAM chatAM teo gurUkRpAthI tathA prabaLa purUSArthathI sArA vyAkhyAnakAra banyA. siMhaNa jevI temanI garjanAthI loko khuba ja prabhAvita thatA. 40 varSa sudhI satata vyAkhyAnanuM kArya temaNe saMbhALyuM. temAM keTalAMka varSo to savAre ane bapore gocarI vahoravA paNa pote jatA. "brahmacArI bhagavAna kahAve" e nyAye pU. sUrajabAI mahAsatIjI jyAre jyAre mAMDavI padhAratA tyAre jANe bhagavAna padhAryA hoya evo AnaMda lokone thato. temanI siMhagarjanA jevuM jozInuM vyAkhyAna sAMbhaLavA mAnava maherAmaNa umaTato hato. emanI vANInA raNakArathI lokomAM vIratA pragaTatI temano bulaMda ane pahADI avAja sAMbhaLI zrotAo DolI uThatA. - sAdhu to calatA bhalA, DAgha na lAge koya pU. mahAsatIjI kaccha, kAThiyAvADa, gujarAta Adi prAMtomAM vicaryA tathA cAturmAsa paNa karyA. kAThiyAvADamAM to evuM AkarSaNa jamAveluM ke jayAre tyAMnA bhAviko darzanArthe kacchamAM AvatA tyAre emanA vacanAmRto jarUra sAMbhaLatA. suvyAkhyAtA chatAM sevAthI zobhatA:- pU. mahAsatIjI prabhAvazALI vyAkhyAtA hovA chatAM eTalA ja sevApriya hatA. ratnAdhika mahAsatIjIonI apramatta bhAve sevA karatA. pU. nAthIbAI mahAsatIjInI sevA eka dhArI be varSa sudhI Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 433 samAghoghAmAM karI hatI. ekadhArA 41 varSa pU. ratanabAI mahAsatIjInI chAyA banIne rahyA hatA, jANe emanA jamaNA hAtha kema na hoya. teo pU. ratanabAI ma.nA AhAranI tathA zarIranI satata saMbhALa letA. Dagale ne pagale badhuM yAda karAve. te baMneno sneha dUdha-sAkaranI jema ekameka thaI gayelo hato, jANe eka AtmAnA be zarIra. pU. ratanabAI mahAsatIjI mATe pU. sUrajabAI ma. haiyAnA hAra ke AMkhanI kIkI samAna hatA. pU. moTA mahAsatIjI temane "mIThuM' "mArA siMha' AvA suMdara saMbodhanathI bolAve ane roja prArthanA kare ke "he devAdhideva ! zAsanarakSaka devo ! sUrajane zAMti dejo, sUraja mArI jIvAdorI che." uttarAdhyayana sUtramai syuM che? ANAniddesakare, gurugamuvavAyakArae; iMgiyAgArasaMpanne, se vitti zarUA gurUnI AjJAne mAnanArA, gurUnI samIpe rahenAra, IzArAmAM samajI janArane vinayI kahevAya che. AvA guNonA kAraNe emaNe gurUNInA hRdayamAM ananya sthAna prApta karyuM hatuM. chelle sudhI temaNe gurUNInI sevAno mahAmUlo lAbha lIdho hato. chellA cha varSa teozrI potAnI janmabhUmi samAghoghAmAM sthiravAsa rahyA. zrI saMghe ananyabhAve temanI sevA karI tathA temanI kAyamI smRti tarIke "sUrya seneTorIyama" taiyAra karIne sAcI zraddhAMjali ApI che. ( saraLahRdayI mahAsatIjI zrI dIvALIbAI AryAjI ] pU. divALIbAI mahAsatIjIno janma bhacAu tAlukAnA manapharA gAme vi.saM. 1972nI sAlamAM mAtA kAmalabahena tathA pitA vIrajIbhAI gAlAne tyAM thayo hato. temanA bhAInuM nAma pethAbhAI tathA bhAbhInuM nAma vAlIbahena hatuM. potAnuM nAma dematabahena hatuM. nAnI uMmaramAM khAroI gAme karazanabhAI nIsara sAthe lagna graMthithI joDAyA hatAM. TUMka samayamAM lagna jIvanamAM temane vaidhavya prApta thayuM. tethI temanuM mana saMsAra uparathI uThI gayuM. pU. gurUNImaiyA nAthIbAI mahAsatIjInA caraNa-zaraNamAM jIvana samarpita karI vi.saM. 1995 nI sAlamAM vaizAkha suda-3 nA divase rAmANIyA mukAme (atyAre ajarAmara saMghamAM sAdhvI saMghamAM sauthI vaDerA maNibAI mahAsatIjI sAthe) suvarNayuga pravartaka pU. AcAryazrI gulAbacaMdrajI svAmInA Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 pU. rUkSmaNIbAI mahAsatIjI zrImukhethI dIkSA grahaNa karI hatI. AtmAnI dIvALI karavA mATe hematabahenanuM nAma "dIvALIbAI mahAsatIjI" rAkhavAmAM AvyuM. nAnA-moTA sahunI teozrI sevA karatAM. pU.premakuMvarabAI mahAsatIjInA teozrI AjIvana aMtevAsI banIne rahyA hatAM. AjIvana temanI sevA karIne teonA khUba ja kRpApAtra banyA hatA. temane zvAsanI takalIpha hatI chatAM vihAra, gocarI-pANI Adi pote jAte ja karatAM. saMvata 2072nI sAlamAM potAnI janmabhUmi manapharA mukAme mAgasara vada-5 nA divase kALadharma pAmyA hatA. emanA parivAramAM nIce pramANe dIkSAo thaI che. temanA saMsArI diyara gopAla saMpradAyanA vaDerA pU.rAmajI svAmI, temanA sagA bhatrIjA tapagacchanA AcArya araviMdasUri, kAkAI bhAIo pU.janakavijayajI ma.sA., pU. hUkAra vijayajI ma.sA. tathA kAkAI bahena bA.bra. dIkSitAbAI AryAjI. pravacana prabhAvikA bA.bra. rUkSmaNIbAI mahAsatIjI kacchanA pATanagara bhUja zaheramAM bA.bra. saumyamUrti rUkSmaNIbAI mahAsatIjIno janma vi.saM. 1979 nI sAle zrI vizA osavALa jaina gurjara jJAtinA nagarIyA kuTuMbamAM pratiSThita parivAra mahetA nAthAbhAI moNazInA suputra suzrAvaka vardhamAnabhAInA ghera, saMskAramUrti mAtA saMtokabAInI kukSie thayo hato. pU. mahAsatIjInuM pUrvAzramIya nAma raMbhAbahena hatuM. "rathA nAma tathA pu" pramANe raMbhAbahenane suMdaratA mAtAnA vArasArUpe tathA buddhipratibhA pitAnA vArasArUpe maLyA hatA. mahAsatIjInA janma pahelAM ja temanA pitAzrI vardhamAna bhAInuM avasAna thayela. prathama ke aMtima A eka suputrInA janmathI parivAramAM khuzI vyApI gaI. A suputrI eTalI puNyazALI, nirdoSa, nikhAlasa ne buddhizALI hatI ke potAnA saguNothI AkhA parivAranuM dila jItI lIdhuM hatuM. dAdA-dAdI, kAkAkAkIe ati lADakoDathI temano uchera karyo. mAtAnA vAtsalyanI to koI sImA na hatI. Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA gurUNI maLyA che jJAnavALA re, hRdiyAnA tALAM ughaDyA re jI... pU. mahAsatIjInuM kuTuMba dhArmika hovAthI teozrI bAlapaNathI ja sthAnake jatA. sadbhAgye vAtsalyavAridhi pU. velabAI AryAjI tathA zrutazIlA mANekabAI AryAjI Adi ThANA bhUja cAturmAsa padhAryA. mahAsatIjInA satsaMgathI tyAga ane vairAgyanA bIja vavAyA. cAturmAsa pachIno prathama vihAra bhUjathI mAnakUvA karyo tyAre raMbhAbahena temane mUkavA gayelA. tyAM dIkSAnA bhAva jAgRta thayA. ghera AvI raMbhAbahene mAtAne tathA kuTuMbIjanone vAta karI. sarvene samajAvI dIkSAnI AjJA meLavI lIdhI. 435 pU. mahAsatIjInA kAkA popaTabhAIe raMbhAbahenanI janmotrI rAjakoTanA zrI mohanalAla dhAmInA pitA zrI cunIlAlabhAI dhAmI ke je moTA jyotiSI hatA temane batAvI tathA bhUjamAM paNa rAjajyotiSIne batAvI. badhAe eka ja vAta karI ke raMbhAbahenanA bhAgyamAM pravrajyAno pAko yoga che tathA A suputrI zAsanane dIpAvaze. Ama dIrgha-draSTi vAparI pU. vela-mANikya gurUNI sAthe abhyAsa karavAnI rajA ApI. pATanagaramAM bhavyAtibhavya dIkSA mahotsava 16 varSanI mugdhAvasthAmAM jyAre raMbhAbahena gurUNI sAthe AvyA tyAre emanA dIkSAdAtA Agama vizArada pU. AcArya zrI gulAbacaMdrajI svAmI kahetA ke mahAsatIjI bhUjamAMthI 'meDama' jevI celI lAvyA che. pU. mahAsatIjI jyAre vAgaDamAM padhAryA tyAre gAme gAmanA zrAvako raMbhAbahenane jamADavAnI paDApaDI karavA lAgyA. loko temane dIkarInI jema mAnatA. be varSa sudhI gurUNI sAthe jJAnAbhyAsa karI ekadama taiyAra thaI gayA tyAre 18 varSanI bhara yuvAna vaye vi.saM. 1997, mAgasara sudi-6, gurUvAra, tA. 5-12-1940 nA zubha divase suvarNayuga pravartaka pU. AcAryadeva zrI gulAbacaMdrajI svAmInA zrImukhethI bhuja mukAme dIkSA aMgIkAra karI. mahArAva zrI kheMgArajInA samayamAM A dIkSA prasaMga ujavAyo hato. te prasaMge 11 divasa zobhAyAtrA nIkaLI hatI. mahArANI gaMgAbA prabhAvita thayA :- eka divasa A zobhAyAtrA darabAragaDha pAsethI pasAra thaI, tyAre mahelanI aTArIethI mahArANI zrI gaMgAbAe adbhuta svarUpavAna evA raMbhAbahenane joIne pUchyuM, "A zuM che ? Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 436 pU. rUkSmaNIbAI mahAsatIjI zAno varaghoDo che ?'' tyAre jANavA maLyuM ke raMbhAbahena jaina dIkSA aMgIkAra karavAnA che temanI A varaNAgI che. te vakhate gaMgAbA kahe, dIkarIne upara bolAvo. tarata ja raMbhAbahena upara gayA. parI jevI dIkarIne jotAM ja mahArANI sAhebA bolyA, 'dIkarI ! AvI yuvAnImAM dIkSAnI vAta kema kare che ? zuM tAruM koI nathI ? huM tane saMbhALIne rAkhIza. rAja mahelamAM sukhapUrvaka raheje' tyAre raMbhAbahene potAnI jJAnadRSTithI javAba Apyo, 'bA ! mArI saMbhALa lenArA ghaNA che, parivAra moTo che paNa saMsAranI asAratA jANI paramapadanI prAptinA mATe huM tyAga mArge jaI rahI chuM, mane AzIrvAda Apo.' AvI adbhuta tyAga bhAvanAthI mahArANI khUba ja prabhAvita thayAM. temaNe kahyuM 'AnI varaNAgI dararoja mahela pAsethI laI jajo. ame tenA mukhAraviMdane joI AzIrvAda ApazuM tathA varaNAgImAM rAja riyAsata ApazuM. chellA divase hAthInI aMbADI u52 A zobhAyAtrA nIkaLI hatI. AvI rIte bhUjanA AMgaNe A prasaMga mAtra jaina samAja mATe nahi paraMtu samagra nagara mATe A dIkSA aitihAsika hatI. "maraMDapasvI va careplamo / " bhAraDa pakSInI jema apramattadazAmAM vicaravuM joIe. pU. mahAsatIjI prathamathI ja apramAdI hatAM. potAnI dIkSAnI zobhAyAtrA samaye kaMThastha karelA thokaDA Adi manamAM pheravI letA. temanI ekAgratA eTalI hatI ke game tevo ghoMghATa hoya to paNa bhUla na paDe. 'samaya goyama ! mA pamAyaNa' A zAstra vAkyane temaNe sArI rIte potAnA jIvanamAM utAryuM hatuM. ''viLaye vejJa appALami Mto hiMgamaSyano / '' AtmAnuM hita IcchanAre potAnI jAtane vinayamAM sthApita karavI joIe, arthAt vinayI thavuM joIe. uttarAdhyayana sUtranA prathama adhyayananA bhAvone emaNe potAnA jIvanamAM sArI rIte utAryA hatA. gurUNIne samarpita thaIne vinaya, vaiyAvacca, svAdhyAya Adi Atmika guNono uttarottara vikAsa karavA lAgyA. AgamanA arka rUpa thokaDA tathA jaina zAstronA mULapATha tathA artha kaMThastha karIne khUba sAruM jJAna saMpAdana karyuM. saumya prakRti, saMyamanI zuddhi tathA zAstra paddhatie vyAkhyAna ApavAnI kaLAthI zAsananI khUba ja prabhAvanA karatA. teo bRhad kaccha, saurASTra, gujarAta Adi prAMtomAM jyAM jyAM vicaryA tyAM dharmano sAro prasAra karatA hatA. svabhAve eTalA badhA saraLa hatA ke amadAvAdanA bhAviko temane "bhagavAna" kahIne saMbodhatA hatA. Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 437 hajAro maMtra zuM karaze? mAro navakAra belI che, mAro navakAra belI che." vi.saMvata 2042, phAgaNa vadamAM pU. mahAsatIjIne gaLAmAM thAIroIDanI gAMTha nIkaLI. DokaTare oparezananI salAha ApI. oparezana pachI gAMThanI bAyopsI rAjakoTamAM karAvatAM te kensara gAMTha' hovAnuM tAraNa nIkaLyuM. bolavAnuM tadana baMdha thaI gayuM. DokaTare kahyuM, svarapeTIne nukasAna thayuM hovAthI have bolavAnA cAnsa bahu ochA che. paraMtu pU. mahAsatIjIne navakAra maMtra para aTala zraddhA hatI. oparezana bAda tarataja sADA traNa karoDa navakAramaMtramAM "namo arihaMtANaM" padanI ArAdhanA zarU karI. dararoja arihaMta padanI 50 mALA gaNatA. A rIte dararoja 5,000 thI vadhAre jApa thavA lAgyA. doDha mahinA sudhI A jApa aviratapaNe cAlu rahyA. vAcA bilakula baMdha thaI gaI hatI te navakAra mahAmaMtranA prabhAve camatkAra sarjAyo. pU. mahAsatIjIne kensara maTI gayuM tathA rAjakoTa mukAme karavAmAM Avela spIca therApInI sAravAra saphaLa nIvaDI ane svarapeTI kAma karatI thaI gaI. navakAra mahAmaMtranI AvI zraddhAthI saune prabhAvita karI dIdhA. vi. saMvata 2044 nA bhorArA cAturmAsathI punaH vyAkhyAna ApavAnuM zarU karyuM. te 2049 nA samAghoghA cAturmAsa sudhI jinavANInI saritA vahAvI saune Azcaryacakita karI dIdhA. saM. 2048 nA amadAvAda (pAlaDI) cAturmAsamAM pakSaghAtanI bimArI chatAM jJAtAdraSTA bhAvamAM sthira thaI navakAra mahAmaMtranA akhaMDa jApa karavA lAgyA. tenA prabhAvathI tabiyata ghaNI sArI thaI gaI hatI. saM. 2050 nA bhUja cAturmAsamAM paNa pote mAMgalika pharamAvatA. emanI saraLatAthI AbAlavRddha prabhAvita thaI jatA. prabhu nAmanI auSadhi, kharA bhAvathI khAya; roga zoga Ave nahi, saMkaTa savi mITa jAya" vi.saM. 2043 nI sAle mALiyA mukAme traNa divasa bezuddha avasthAmAM hatA. tyAMthI morabI laI javAmAM AvyA. tyAM be divasa bezuddha avasthAmAM rahyA paraMtu arihaMtanA niraMtara jApa cAlu karI dIdhA. morabInA kansalTIMga ema.DI. DokaTara ena.yu. saMghavIe sAcA bhAvathI tAtkAlika TrITamenTa zarU karI hatI. teo navAI pAmI gayA ke mahAsatIjInI navakAra maMtra pratye kevI aDaga zraddhA ! DokaTarane thayuM ke mArI davA karatAM jApathI maLelI duvA mahAsatIjIne sAruM karI deze. kharekhara prabhu nAmanI auSadhimAM amUlya lAbha che. Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 pU. rUkSmaNIbAI mahAsatIjI 1 gurUNI amArA guNanA bhaMDArA, vi.saM. 2045 nA mahA sudi-5 nA pU. tIrthasvarUpA mahAzramaNI velabAI mahAsatIjInI janma zatAbdi tathA zAsanoddhAraka pU. AcArya bhagavaMta zrI ajarAmarajI svAmInI dvizatAbdi mahotsavanA upalakSamAM potAnI nAdurasta tabiyata hovA chatAM 67 varSanI uMmare upavAsa varSItapa akhaMDa calAvyo. potAnA sAdhanA kALamAM 10upavAsa, aThThAI, paradezI rAjAnA tera chaThTha, be varSItapa, eka varSa ekAMtarA AyaMbila, eka varSa ekAMtaranIvI, 20 sthAnakanI upavAse oLI, 250 paccakhkhANa uparAMta aThThama, chaThTha Adi puSkaLa tapasyA karI hatI. pU. mahAsatIjI haMmezA mAtA jevA vAtsalyabhAvathI zrAvaka-zrAvikAone temanuM jIvana unnata banAvavA bodha ApatA kahetA ke jIvana ugatuM banAvavuM che to sUryamukhI jevA banI jAva. sUrya je dizAmAM hoya te dizAmAM sUryamukhI potAnuM mukha pherave che ema saguNo hoya te ja dizAmAM ApaNI najara pheravIe to ApaNAmAM paNa sadguNo Ave che. pU. mahAsatIjI apramatta sAdhikA hatA. pavitra tapa teja yukta nirmala cAritrano tathA saraLatAno joTo jaDavo muzkela che. teozrI guNanA bhaMDAra hatA. temanA vyaktitvane mApavA ApaNo mApadaMDa TUMko paDe. pU. velabAI mANikya parivAranA 129 sAdhvIjInA vaDerA saMghADAnAyaka hatA. temanA AjIvana aMtevAsI yugma ziSyaratno bA.bra. mInAkumArIjI AryAjI tathA bA.bra. niraMjanA kumArIjI AryAjI Adi ThANA-19 nA jIvanazilpI hatA. zAsananA aNamola ratna hatA. pU. mahAsatIjI bhUjanA panotA putrI hatA. bhUja saMghanA mAjI saMghapati sva. mohanalAla bhANajI zAha tathA saMghapati zrI gulAbacaMda popaTalAla zAhanA sagA kAkAI bahena hatA. vi.saM. 2050nI sAle temanuM cAturmAsa bhUjamAM nakkI thayuM. mohanabhAInI hAjarImAM 20 ThANAnuM cAturmAsa nakkI thayela, paraMtu mohanabhAI e cAturmAsa pahelAM ja svargavAsa pAmyA. paraMtu temanI bhAvanAne temanA dharmapatnI zrI vasaMtabahena tathA suputro harSadabhAI tathA hIrenabhAIe caritArtha karI. saM. 2050 nI sAle bhUja cAturmAsa padhAryA pachI jaina bhavanamAM sthiravAsa mATe paNa Ayojana goThavavAmAM AvyuM hatuM. zrI saMgha vaiyAvacca mATe Atura hato paNa bhAvinA bhedane koNa jANI zake? cAturmAsanA prAraMbhamAM ja pU. mahAsatIjI Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 439 bimAra paDayA. bhUjanA khyAtanAma DokaTara azoka hindujA (M.D.) tathA DokaTara jayotibahena hindujA daMpatIe hRdayanA bhAvathI sAravAra karI hatI. paraMtu tUTInI koI bUTI nahi e ukti anusAra vi.saM. 2050, aSADha vadi-4, maMgaLavAra, tA. 26-7-1994 nA rAtrie 11.20 kalAke AtmajAgRti sAthe sarva jIvone khamAvI, TUMkI mAMdagI bhogavI 54 varSano vizuddha saMyama pALI 72 varSanuM AyuSya bhogavI samAdhibhAve svargavAsa pAmyA. bhUjanA jaina tathA jainetara loko codhAra AMsue raDI paDayA. jaina samAjanA sAte gacchanA bhAvikoe pU. mahAsatIjInA mAnamAM Akho divasa kAmakAja baMdha rAkhyA hatA. bhUjanI AjubAjunA gAmo sukhapara, mAnakuvA, sAmatrA tathA mAdhAparanAM jaina samAje paNa aDadho divasa potAnA kAmakAja baMdha rAkhI pAlakhI yAtrAmAM joDAyA hatAM. hajAro jaina-jainetara bhAviko aMtimayAtrAmAM joDAyA hatA. janma bhUmi - dIkSA bhUmi tathA svargavAsa bhUmi - bhUjanI bhUmi dhanya banI gaI. 'saraLa hRdayI mahAsatIjI zrI vimaLAbAI AryAjI "nAma vimala, jIvana vimala, kAma vimala, saMyama vimala; gurU AjJA karI sadA amala, janmAro thayo gurUNI saphala." kula dIpikA hatA amArA, yAdagAra che pagalAM tamArA" pU. vimaLAbAI mahAsatIjI lAkaDIyA gAmanA ja suputrI hatA. pharIyA parivAramAM saMvata 1976 kArataka suda-5 nA puNyavaMtA saMtokabAI mAtAnI kukSIe janma lIdho. dhanya grahasthAzramI zrI khAMkhaNabhAInA kula dIpikA banyA. mAtAne mana koDa ghaNA ne saMsAramAM pagaraNa. AghoInA hAla lAkaDIyAnA nAthAbhAI gaDAnA suputra hemarAjabhAI sAthe lagnagraMthIthI joDAyA hatA. saMsAre krUratA phelAvAnI bAtha bhIDI paNa. makkama pagale tene paNa celenja ApI. yuvAna vayamAM ja vairAgya vAsIta thaI saMyama levAno nirdhAra karyo... mero mana huvo vairAgI, kAkara bana rahuM sobhAgI" pU. vimaLAbAI ma.sa. saMvata 1999 phAgaNa suda-2, gurUvAranA pU. tapasvI gurUdeva zAmajI svAmInA zrImukhe vela-mANikya - parivAranA viduSI mahAsatIjI zrI devakuMvarabAI AryAjI gurUNIzrInA sAMnidhyamAM 23 varSanI uMmare Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 440 mahAsatIjI zrI vimaLAbAI AryAjI lAkaDIyA gAmamAM dikSIta thayA. jaina zAsananA caraNe samarpita thayA. emanA aMtaranI eka ja abhilASA hatI. gurUnI prasannatA e ja mArI prasannatA. gurUnI AjJA e ja mAro zvAsa. gurUnI sevA e ja mAro vizvAsa. samaya samayano sadupayoga karatA rahyA ne masta saMyama jIvanamAM vadhatAM rahyA Age ne Age... gurU emanA hRdayamAM to vasI gayA. teozrI paNa gurUnA hRdayamAM vasI gayA... "vana paNa banyA upavana, khIlyA paga paga sumana; laherAyA cotarapha camana, o gurUNI Apane agaNita namana." pU. vimaLAbAI ma. nI saMyama paryAya 62 varSa hatI. 62 varSa saMyama paryAya daramyAna kaccha - kAThiyAvADa - gujarAtamAM vicaryA ane vAgaDa prAMtamAM suvaI - rava-traMbau - rAmavAva vagerenA udhdhAraka banyA. hRdayamAM maitrIbhAvanA vahetAM jharaNAM sAthe nivAsa karyo... joIe teTalA mAnavI to ghaNA maLe che paNa joIe tevA saMta to juja ja maLe che. basa temAM eka Apa hatAM ke ApanI udAra bhAvanA dvArA sahune dharmAnuyAyI banAvatA. hRdayamAM vAtsalya ane mukhamAM mIThAza A be uttama zastro dvArA sahune jItavAnI ajaba kaLA dharAvatAM, vicaraNa karatAM sAthe sAthe svAdhyAyanI saragama dvArA AtmAnaMda anubhavatA... jAjaramAna karAve jhAMkhI, evI AbhA sadAya rAkhI" pU. ma. zrI vimaLAbAI svAmInuM AgavuM vyaktitva evuM hatuM ke emanI jhAMkhI karatAM ja mAna pedA thAya. saMpUrNa svAvalaMbI ane svamAnI jIvana... nirAzA ane paravazatA to emanI cAre tarapha cakkara lagAvIne darzana karI dUra cAlI jatI. svastha ane sadA masta, sevA karavI paNa levI nahIM. bane tyAM sudhI jIvana caryA jAte ja karI levI evo makkama ullAsa hato. keTalAya AtmAoe pU. zrInA jIvanamAMthI preraNA laI svajIvana svastha banAvyA. A hatI ApanI guNagarimA jevA ke saraLatA, gaMbhIratA, saumyatA, vairAgya, sevAbhAva, jayaNAvaMta sahanazIlatA... Adi aneka... "tuma hamAre rAhabara rahe, tuma hamAre mAlI tumhAre hI hAtho se, hamArI jIvana kalA khilI" pUgurUNIzrIe saMsAranI asAratA svajIvanamAM ghUMTI ane ghUMTaDA bhavyAtmAone pAyAne e rasa pItAM (2) keTalAye ziSyAone vairAgya - vAsIta banAvyA... aneka AtmAone saMsArathI mukta karI kRtArtha karyA. Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 441 vela-mANikya parivAranA 133 ThANAonA ziramora banyA.' rogane paNa kahevuM paDayuM huM prayoga chuM tamAro." masta saMyama jIvana jIvatAM pU. zrInA zarIramAM asvasthatA AvI chatAM svayaM to svastha ja hatAM. chellA keTalAMka samayathI bAhya smRti nahIM paNa saMyama jAgRti to rageragamAM... rogane paNa thayuM ke zuM ahIM leboreTarImAM jema rogano prayoga (nidAna) karavAmAM Ave tema ahIM mAro prayoga thaI rahyo che ke zuM? nA kayAreya hAyavoya nahIM... kayAreya zoka nahIM... sadAbahAra mastI-sadAya citta prasannatA ane AkhIra rahyA "rahyA paNa thoDA divasa. zuM ATalethI ja basa.' pU. zrI jyAre dehathI halana-calana karavAmAM asamartha thayA tyAre lAkaDIyA saMghanI vinaMtIne mAna ApI sthiravAsa rahyA... puNyaprabaLa... jema tirthaMkaranI sAme devo khaDA hoya sevAmAM tema pU. zrInI pAse ziSyAo hAjara hoya... dehanI sevA to kharI ja paNa sAthe AtmAnI paNa evI ja sevA jAgRti rakhAvavA mATe satata svAdhyAyanI ramajhaTa... saMyama jIvanamAM jarA paNa doSa na lAge tenA vize saMpUrNa jAgRti hatI pU. zrInI. "ane AvI aMtima ghaDI, raDI hara jananI AMkhaDI" pU. zrInA chellA (2) divasomAM aneka satIjIo, bhakto darzanArthe AvatA - enI mIThI najara paDatAM ne badhA prasanna thaI jatAM. amane hatuM hajI vAra che. paNa tame to cAlyA. ane basa AvI gayo jeTha suda-5 no divasa... ziSyAo... saMgha ane samasta jananI hAjarImAM haMsarAja paralokanI taiyArIe lAgyA... pu. kaLAbAI ma.sa., pU. tamannAbAI ma.sa., pU. vaizAlIbAI ma.sa. nI hAjarImAM aMtima samaye AlocanA - cheda AlocanA, aDadhA kalAkanuM anazana saMpUrNa jAgRti sAthe pU. zrIne ApyuM. Apa jAgRta cho ne ? anazana Apu? evo prazna pUchatAM pU. zrIe tarata "hA" kahI ane chelle eTeka AvatAM ja... saphara cAlu thaIne AMkhaDI AMsu sabhara banI... pU. mahAsatIjI zrI vimaLAbAI mahAsatIjInA AjIvana aMtevAsI bA.bra. tamannAbAI AryAjI, bA.bra. anizAbAI AryAjI, bA.bra. prabhaMjanAjI tathA bA.bra. vIrAMganAjI ThA. 4 khUba ja sevA karI hatI tathA lAkaDiyA chakoTi jaina saMghe paNa khUba ja sevAno lAbha lIdho hato. Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 442 pU. bhAnumatIbAI mahAsatIjI saraLatAnI saravANIsamA bhAnumatIbAI mahAsatIjI 'tathA sevAbhAvI sarasvatIbAI AryAjI saraLadbhayI pU. bhAnumatIbAI mahAsatIjIno janma kaccha-vAgaDa prAMtanA bhacAu tAlukAnA lAkaDiyA gAmamAM vi.saM. 1968, zrAvaNa sudi-panA divase thayo hato. teo jJAtie vizA osavALa jaina hatA. temanI aTaka gaDA hatI. mAtAnuM nAma lADubahena tathA pitAnuM nAma thobhaNabhAI sAmata gaDA hatuM. nAnI uMmaramAM temanA lagna paNa thayelA paraMtu thoDA ja varSomAM vaidhavya AvyuM. temanuM saMsArI nAma bhANabAI hatuM. teozrI moTA purIbAI mahAsatIjInA saMvADAnA bA.bra.pU. lakSmIbAI mahAsatIjInA satsaMgamAM AvyA tathA vairAgyanA raMge raMgAyA. emanI sAthe rahIne dhArmika abhyAsa karyo tathA saMyamajIvananI tAlIma lIdhI. pitRpakSa tathA zvasura pakSanI anumati mAgI. sArA mArge janAra suputrI baMne kuLane ajavALe che ema mAnI baMne pakSoe premathI anumati ApI. ajarAmara saMpradAyamAM suvarNayuga pravartaka pU. AcArya zrI gulAbacaMdrajI svAmInA zrImukhethI vi.saM. 1999, phAgaNa vada-5, gurUvAranA zubha dine vaDhavANa zaheramAM dIkSA aMgIkAra karI pU. gurUdeva zrI gulAbacaMdrajI svAmIe temane mahAsatIjI zrI lakSmIbAI AryAjIne ziSyA tarIke soMpyA. temanuM nUtana nAma "bhAnumatIbAI mahAsatIjI' rAkhavAmAM AvyuM. zrI bhAnumatIbAI ma. khUba ja saraLa ane sevAbhAvI hatA. temanA gurUNInI khUba ja sevA karIne zAtA pamADI hatI. gAmaDAomAM vizeSa vicaraNa tathA dharmaprabhAvanA : pU. bhAnumatIbAI ma.nA eka ziSyA thayA. jemanuM nAma sarasvatIbAI AryAjI. teo morabI paMthakanA koyalI gAmamAM janmyA hatA. dazAzrImALI jJAtinA hatA. emanuM gotra mahetA hatuM. emanA pitAnuM nAma jIvarAjabhAI kALIdAsabhAI hatuM tathA mAtAnuM nAma sUraja bahena hatuM. temano janma vi.saM. 1985nI sAle thayo hato. nAnI uMmaramAM temanA lagna paNa thayelA, paraMtu TUMka samayamAM gharabhaMga thatAM vairAgya jAgyo ane pU. bhAnumatIbAI ma.nA satsaMgathI saMyama levAnA bhAva jAgyA. emanI dIkSA lIMbaDI mukAme saM. 2016, vaizAkha sudi-11nA divase thayelI. emanI sAthe zrI divyaprabhAbAI ma. tathA zrI vasaMtaprabhAbAI ma.nI dIkSA Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 443 paNa thaI hatI. sarvene dIkSAno pATha kavivarya pU.zrI nAnacaMdrajI svAmIe bhaNAvyo hato. pUrvAzramamAM paNa jemanuM nAma sarasvatI hatuM evA sarasvatIbAI mahAsatIjI khUba ja sevAbhAvI hatI. gurUNIzrI bhAnumatIbAI ma.nI khUba ja sevA karatA. baMne ThANA vacce anUpama snehabhAva hato. pU. bhAnumatIbAI ma. tathA sarasvatIbAI ma. ThANA-2 vizeSa pramANamAM sarA, sudAmaDA, rAmaparA, guMdIyALA, dhAMdhalapura, cuDA, coTIlA, ziyANI, pANazINA Adi jhAlAvADanA nAnA kSetromAM vicaratA, cAturmAsano lAbha ApatA tathA jaina-jainetarone pratibodha pamADatA. jUnA rAsa vAMcI Ama janatAne dharmanA mArge vALatA. pU. gulAba-vIra gurUbhagavaMto tathA pU. rUpa-navala gurUdevo tarapha temane ananya bhaktibhAva hato. pU. gurUbhagavaMto paNa temanI sAraNA-vAraNA sArI rIte karatA. baMne ThANA vi.saM. 2044nI sAle pU. dIrghadraSTA madhuravaktA bhAskara svAmInI nizrAmAM moTI rava (vAgaDa-kaccha)mAM cAturmAsa kareluM. potAnA gurUbhagavaMtonI paraMparA anusAra pU. bhAva-bhAskara gurUbhagavaMto paNa te baMne ThANAnI sArI saMbhALa rAkhatA. baMne mahAsatIjIo nAnI-moTI tapasyA paNa khUba ja karatA. vi.saM. 2051nI sAle baMne ThANAoe chaThThanA pAraNe chaThThano varSItapa karyo hato. jenA pAraNA akhAtrIjanA divase lAkaDiyA mukAme pU. gurU bhagavaMtazrI bhAvacaMdrajI svAmI Adi ThANAonI nizrAmAM khUba ja bhavyatAthI thayA hatA. emanI AvI ugra tapasyAnI anumodanArUpe khuda pU. bhAvacaMdrajI svAmIe paNa ghaNI pratijJAo aMgIkAra karI hatI. gAdInA dhAmamAM sthiravAsa tathA saMghanI zreSTha sevA chellA thoDA varSo baMne mahAsatIjI moTI uMmara tathA nAdurasta tabiyatanA kAraNe lIMbaDImAM sthiravAsa rahelA. saMghanA sarve AgevAno tathA AbAlavRddha sarve temanI khUba ja sevA bajAvatA tathA zAtA pamADatA hatA. baMne mahAsatIjIo pU. AcArya zrImad rUpanavala gurUdevanA parivAranA sarve nAnA-moTA saMtone joIne atyaMta pramodabhAva vyakta karatA tathA bhaktibhAvathI kahetA ke amArA gurUno parivAra kevo phAlyo phUlyo che. tame badhA gurUnA nAmane khUba khUba rozana karajo ItyAdi vAtsalyabharyA zabdo uccArI jUnA bhaMDAromAM je kAMI sArA pustako, upakaraNo Adi hatA te udAratAthI sarvene ApatA. Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 444 pU. dhanagaurIbAI mahAsatIjI "Old is Gold' jUnuM eTaluM sonuM. A ukti anusAra jUnA sAdhu-sAdhvIjInI saraLatA, sevAbhAvanA, lAgaNIzIlatA Adi guNo kharekhara anUpama hatA. jeNe jeNe eno anubhava karyo hoya tene ja eno khyAla hoya. amadAvAdanI nUtana hospITala "sAla"nA DaoNkTaroe tathA surendranagaranA khyAtanAma DaoN. jayotinabhAI esa. zAhe temanI sArI sevA karI hatI. pU. bhAnumatIbAI mahAsatIjI vi.saM. 2058 phAgaNa vadi-11 tA. 84-2002nA divase surendranagara mukAme samAdhibhAve kALadharma pAmyA. emanI pAlakhI lIMbaDImAM rAkhavAmAM Avela. emanA mRtyu mahotsavamAM jIvadayA Adino sAro phALo thayo hato. gujarAtanA bhUtapUrva nANAmaMtrI tathA vartamAna dhArAsabhya zrI bAbulAla meghajI zAha tathA kaccha jillA paMcAyatanA prathama mahilA pramukha ku. jAgRtibahena bAbulAla zAha temanA pitRpakSIya kuTuMbIjano thAya. sarve ezIyANI gaDA parivAranA che. pU. sarasvatIbAI mahAsatIjI vi.saM. 2059nI sAle lIMbaDI mukAme tA. 9-7-2003nA samAdhibhAve svargavAsa pAmyA. e prasaMge paNa jIvadayA AdinuM phaMDa thayela. ( pU. tapasvinI dhanagaurIbAI mahAsatIjI samartha guNanA bhaMDAra gurUNI dhanagavarI hatA Apa maMjula parivAramAM hatA sarvopari zaraNu ApI amane ugArI banyA hatA upakArI evA vAtsalyadAtA gurUNIne vaMdanA che bhAvabharI dila ane dRSTine AkarSita karanAra puSpo upavanamAM samaye samaye drazyamAna thatA hoya che paNa sauMdarya sukomalatAne suvAsa sabhara puSpo evA hoya che je potAnI alaukika bhAta upasAve che. saMsAramAM paNa AkarSaka vizeSatA dharAvanAra mAnavo samaye samaye janma letA hoya che paNa samyaka jJAna-darzana-cAritra yukta sugaMdhI puSpo koIka viralaja hoya Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 445 AvAja eka anokhuM vyaktitva dharAvanAra eka mahAna vyakti eTale sva. pU. dhanagaurIbAI mahAsatIjI. ThANAMgasUtramAM batAvela zrIphala jevA u52thI kaThora aMdarathI narama prakRti dhAraka saralahRdayI vizudhdha saMyamI jIvana jIvI janAra kaccha mudrA tAlukAnA pAvana bhujapura bhUmimAM vi.saM. 1980 deDhiyA parivAramAM pitAzrI moNasIbhAInA ghera dharmavatsalA mAtuzrI gaMgAdevInI kukSIe janma thayo. temanuM saMsArI nAma bhANabAI hatuM. dharma saMskArayukta bAlyajIvana pasAra karI yuvAvasthAe pahoMcatA kacchamAM nAnI tuMbaDI gAme sAvalA parivAramAM gaNapatabhAI sAthe lagnagraMthIthI joDAyA. samaya koIno sarakho jato nathI. kabhI khuzI kabhI gama e che jIvanano krama. vidhAtAne A sukha paNa maMjUra na hatuM. gRhasthAzramanuM sukha naMdavAtA saMsAranI nazvaratAne jANI jIvana saMyamamArga tarapha AkarSaNa thatA punyodaye vAgaDanI virala vibhUti siMhavRtti dharAvatA 12 varSa sudhI prajJAcakSu hovA chatAM vyAkhyAna ApanAra 92 varSanI uMmare paNa apramatta bhAve rahenAra anaMta upakAriNI bahusUtrI pU. gurUNIzrI kuMvarabAI mahA. tathA saralAtmA pU. zrI maNIbAI ma.sa. no samAgama thatA vairAgya draDha banAvI mAtra 20 varSanI uMmare nAnI tuMbaDI gAme tapasvIratna pU. zrI zAmajIsvAmInA varahaste vi.saM. 2000 vaizAkha suda-11 nA pavitra dine saMyama aMgikAra karyo. saMyama bhAvamAM rahI jInAjJA- gurvajJA maMtrane AtmasAta karI savi jIva karUM zAsanarasInA nAda sAthe anekone ArAdhaka bhAvomAM AgaLa vadhArI zaraNa ApI tijJANaM tArayANaM sUtrane caritArtha karyo. pU. gurUNIzrInA jIvanamAM sevA-vaiyAvaccano guNa prasaMzanIya hato. vartamAne vicaratA gurUNIzrI guNavaMtI bAI ma.sa.nA saMyama paryAyane mAtra 12 mahinA ja thayA hatA tyAM azAtAno prabaLa udaya thatA arajanTa TrITamenTa mATe kaccha bhuja hospiTalamAM eDamITa karavA mATe vAhanano upayoga Avazyaka banyo. bhacAu zrI saMghe vAhanano upayoga karI bhuja laI javAno Agraha karyo paNa pU. guNavaMtIbAI ma.sa. vAhanano upayoga karavA haragIja taiyAra na hatA, to pU. dhanagavarIbAI ma.sa. e ziSyAnA saMyama anurAgane anumodanA karI khuda vihAramAM ekalA ja sAthe rahIne bhAvapUrvaka ziSyAnI sevA karI nUtana jIvana aryuM. va.saM. 2033mA mulunDa (ve)nA moTA upAzrayamAM yAdagAra cAturmAsa thayela hatuM. 10 bahenoe mAsakhamaNanI ugra tapasyA karIne cAturmAsane aitihAsika banAvyuM hatuM. Aje paNa loka mukhe e ja vacano nIkaLe che ke pU. tapasvinI dhanagaurIbAI ma.nA puSpa pratApe je tapasyA thaI hatI tevI tapasyA hajI sudhI thaI nathI. dhanya che e tapasvinI sevAmUrti gurUNIne ! Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 446 pU. puSpAbAI mahAsatIjI saM. 2034 mAM ciMcapokalImAM pU. dhanagavarIbAI ma.sa. e cAturmAsa karela tyAre pU. razminAbAI ma.sa.ne TAIphoDa sAthe joradAra julAba thayela. pU. ma.sa. traNa rAtrI temanI pAse ja rahIne laghunIta-vaDInIta khuda pote paraThavI AvyA. Avo sevAno ajoDa guNa jemane varelo hato. ziSya gurUnI sevA kare te sadbhAgya paNa gurU ziSyanI sevA kare te mahAbhAgya kahI zakAya. sevA sAthe apramatta paNa evA hatA. laghu ziSyAone bhaNAvavA mATe khuda abhyAsa karavA besI jatAM. zaraNamAM AvelI ve. bahenone gRhasthanA ghare jamavA mokalatA tyAre khAsa zrAvakane bhalAmaNa karatA ke A dikarIne tamArI dIkarI jANI jamADajo. nAnA ziSyAonI chadamastha bhAve koI kSati thatI to pote e kSatine khuda potA para laI Tenzana mukta karatA. tapano guNa emanA prANamAM pUrAyelo hato. jayAre zarIramAM gesa Trabala sAdhAraNa javara jaNAtA tarata ja upavAsanA paccakhANa karI letA AvA umadA guNonA dhAraka guruguNagAna mATe zabdo ochA paDe, samaya TUMko paDe. pU. gurUNIzrInuM vi.saM. 2035 nuM aMtima cAturmAsa bhorArA mukAme karI prAgapura padhAryA tyAM sAdhAraNa tAvano bhoga banatA vi.saM. 2036 ne kArataka vada-7 nA maMgala prabhAte savAre 6 vAgye samAdhi yukta kALadharma pAmyA. emanI pAlakhIyAtrAno lAbha kaccha prAgapura zrI koTI sthA. jaina saMghe lIdho. bhavya ThAThamAThathI aMtima yAtrAnuM Ayojana karela hatuM. pU. sva. gurUNInI ananya kRpAthI guNa-maMDula parivAra sarva prakAre phulyo che phAlyo che. o anaMta upakAriNI gurUNImaiyA! ApanA saMskAra amArA jIvananI saurabha banI rahe, ApanuM jIvana amArI jyota banI rahe; Apano sneha amArI samRddhi banI rahe, ApanA AziSa amArI aMtaracetanA banI rahe. 'AjIvana anazana vratadhArI pU. puSpAbAI mahAsatIjI) teno janma vi.saM. 1984, Aso sudi-13nA divase dazA zrImALI jJAtimAM pitAzrI mANekacaMda devacaMda doDhIvALA tathA mAtAzrI kaMkubAInI kukSie Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 447 taraNetara mukAme thayo hato. temanuM mULa vatana thAnagaDha hatuM. teozrI pU. samaratabAI ma. nA saMdhADAnA pU. hemakuMvarabAI AryAjInA satsaMgathI dharmanA raMge raMgAyA ane vi.saM. 2006nI sAle caitra sudi-7nA divase sAyalA (bhagatanA gAmamAM) mukAme kavivarya pU. zrI nAnacaMdrajI svAmInA zrImukhethI dIkSA lIdhI hatI. pU. gurUNIzrI hemakuMvarabAI ma. nI khUba ja sevA karI hatI. lIMbaDImAM moTA mahAsatIjI sthiravAsa rahyA hatA. puSpAbAI ma. chelle thoDAM varSa amadAvAdamAM zArIrika kAraNe rahyA hatA. lIMbaDI padhAratA rastAmAM akasmAta thayo temAM bacI gayA paNa zarIra upara ghaNI asara thaI. DokTare hAtha khaMkherI nAkhyA tyAre temaNe AjIvana anazana (saMthAro) aMgIkAra karyuM. pa3 divasa saMthAro cAlyo. samAdhibhAve lIMbaDImAM svargavAsa saM. 2060nI sAle tA. 19-2-04nA divase pAmyA. emanA traNa ziSyAo thayA (1) urmilAbAI ma. (2) anizAbAI ma. (3) priyaMkAbAI ma. traNe ziSyAoe temanI khUbaja sevA karI hatI. pU. zrI bA.bra. dIkSitAbAI mahAsatIjI bA.bra.pU. dIkSitAbAI mahAsatIjIno janma manapharA gAme saMvata 1996 nI sAlamAM mAtA saMtokabahena tathA pitA pacANabhAI gAlAne tyAM thayo hato. bALapaNamAM ghoDIyA lagnanI prathA hovAnA kAraNe temanuM sagapaNa manapharA gAmanA gAMgajI vIrA satrA sAthe thayelA paraMtu saMghADAnA ziromaNi pU. ratna-sUrya gurUNI maiyAnA satsaMge vairAgya bhAva pragaTa thayo tethI mIrAMbAInI jema vicAryuM ke paraNuM to prItama pyAro, akhaMDa saubhAgya mAro; rAMDavAno bhaya TALyo re, temaNe vaDIlonI saMmatithI sagapaNa visarjita karAvI gurUNIzrInA caraNe samarpita thaI gayA. vi.saM. 2011 nI sAlamAM phAgaNa suda-2 nA divase viramagAma mukAme paMDitaratna pU. pUnamacaMdrajI svAmInA zrImukhethI dIkSA aMgIkAra karI "bA.bra. dIkSitAbAI AryAjI" banyA. teo zrI pU. ratanabAI mahAsatIjInA suziSyA tarIke jAhera thayA. Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 448 pU. lIlAbAI mahAsatIjI teozrI zAMta, saraLa ane nikhAlasa prakRtinA hatA. vaDIlonI sevAmAM teo sadaiva otaprota rahetA hatA. vinamra bhAve sevA karatA jIvana dhanya banAvI rahyA hatA. vi.saM. 2041 nI sAlamAM temane lakavAnI asara thaI. temanI samatA khuba ja hatI. saM. 2042 nI sAlamAM samAghoghA mukAme phAgaNa sudi-6 nA divase pU. ratnasUrya gurUNImaiyAnA caraNa-zaraNamAM saMlekhanA-saMthArA sahita mAtra 47 varSanI uMmare kALadharma pAmyA. 16 varSanI uMmare dIkSA lIdhI tathA 47 mAM varSe svargavAsI thayA. teozrI kaccha-vAgaDa, saurASTra, gujarAta Adi pradezomAM vicarI zAsananI zAna khUba ja vadhArI hatI. pU. dIvALIbAI AryAjI tathA pU. dIkSitAbAI AryAjI kAkAI baheno thatA hatA. 'bA.bra. tapasvinI lIlAbAI mahAsatIjI pU. lIlAbAI mahAsatIjIno janma pUrva kacchanA rApara zaheramAM vi.saM. 1993nI sAlamAM puja parivAramAM, vizAzrImALI jJAtimAM pitAzrI vAlajI nyAlacaMda pUja tathA mAtuzrI kaMkubahenanI kukSie thayo hato. temanuM saMsArI nAma navalabahena hatuM. teozrI tathA temanA bahena bA.bra. kalAbAI mahAsatIjI (jeo hAlamAM vicarI rahyA che) teo baMne pU. vela-mANikya-ujjavaLa gurUNInA satsaMgamAM AvyA tathA vairAgyavAsita thayA. A pUja parivAra nAno che paNa emAM pU. vira maMgaLajI svAmI Adi 10 AtmAoe dIkSA lIdhI che. pU. gurU bhagavaMta eka hatA, bIjA badhA mahAsatIjIo che. sarve jinazAsanane dIpAvI rahyA che. vi.saM. 2013nI sAle sau prathama sAdhvIjIomAM pUja parivAramAM prathama dIkSA bA.bra. caMdanabAI mahAsatIjIe lIdhI. yogAnuyoga pU. gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmIe paNa prathama dIkSA zrI caMdanabAIne ApI hatI. vi.saM. 2014nI sAle phAgaNa sudi-4ne zanivAre pU. tapasvI gurUdeva zrI zAmajI svAmInA zrImukhe baMne baheno navalabahena tathA kamaLAbahenanI dIkSA thaI tathA temanA nAma anukrame bA.bra. lIlAbAI ma. tathA bA.bra. kalAbAI ma. rAkhavAmAM AvyuM. Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 448 zrI lIlAbAI ma. khUba ja saraLa, sevAbhAvI ane tapasvI hatA. zAMta svabhAvI tathA mitabhASI hatA. teo nAnI moTI aneka tapasyAo karatA. varSItapa paNa ghaNIvAra karyA hatA. sva. pU. lIlAbAI ma., pU. kalAbAI ma.nA trIjA bahena kuMvarabahena maNilAla mahetA rAmavAvavALAnA ATha suputrIo bA.bra. vaMditAbAI, mitAbAI, bhAratIbAI, cAMdanIbAI, rozanIbAI, suvratAbAI, suhAnIbAI tathA priyAMzIjIe dIkSA aMgIkAra karIne jinazAsana tathA ajarAmara saMghamAM rekarDa prasthApita karela che. emAM mukhya nimitta baMne mAsInuM gaNAya. prathama moTA vaMditAbAI ma. mAsI mahArAjanA paricayathI vairAgyavAsita thayA pachI bahenanA snehathI eka pachI eka sarve bahenone dIkSAnA bhAva jAgyA tathA sarve dIkSita thayA. emanA eka ja bhAI bhogIlAla maNilAla mahetAnA eka ja suputrI ku. kAjala paNa dIkSAnA bhAva rAkhe che tathA TUMka samayamAM dIkSA leze. dIvAthI dIvo pragaTe te AnuM nAma..... A pustakanA lekhaka muni zrI prakAzacaMdrajIe potAnA mAdarevatana bhorArA gAmamAM pU. devakuMvarabAI ma., bA.bra. lIlAbAI ma., bA.bra. kalAbAI ma., bA.bra. prajJAbAI ma. ThANA-4nuM vi.saM. 2025nuM cAturmAsa bAlyAvasthAmAM mANeluM, tyAre ekAsaNA Adi karIne saMvara pauSadha karatA. te vakhate savAranuM vyAkhyAna bA.bra. lIlAbAI ma. pharamAvatA, bapore bA.bra kalAbAI ma. pharamAvatA tathA savAre prArthanA bA.bra. prajJAbAI ma. karAvatA. tyArathI dharmanA saMskAra vadhyA. vi.saM. 2018nI sAle paNa e ja cAra ThANAnuM cAturmAsa bhorArAmAM thayeluM te paNa evuM ja yAdagAra rahyuM. te cAturmAsamAM paNa uparano ja krama rahyo hato. ATha bahenonA ziramora vanitAbahena (bA.bra. vaMditAbAI ma.) prathamavAra bhaNavA potAnA mAsI mahAsatIjI pAse bhorArA AvelA eTaluM yAda che. (bA.bra. prajJAbAI ma.nI ratADiyAmAM vi.saM. 2023mAM thayelI temanI dIkSA munizrI prakAzacaMdrajI e prathama joyelI.) bA.bra. lIlAbAI ma. kaccha, vAgaDa, saurASTra, gujarAta Adi prAtomAM vicarI sva-para kalyANa sAdhatA hatA. jayAM padhAratA tyAM potAnA zAMta svabhAva, tapasyA tathA jinavANI dvArA zAsana prabhAvanA karatA hatA. zrI lIlAbAI ma. amadAvAda ghATaloDIyA mukAme cAturmAsa birAjatA hatA. vi.saM. 2012nI sAla hatI. Aso suda-4, tA. 15-10-1996nA samAdhibhAve kALa dharma pAmyA. 60 varSanI uMmara tathA 38 varSano dIkSA paryAya pALI sva-para hita sAdhI gayA. Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45O pU. hasumatIbAI mahAsatIjI 'advitIya samatAnA svAmI bA.bra. hasumatIbAI mahAsatIjI saurASTramAM eka nAnuM paNa vepArathI dhamadhamatuM nagara dhorAjI. tyAM chaganabhAI desAI sAdhanasaMpanna sagRhastha hatA. temane dIvALIbena nAmanA Adarza gRhiNI hatA. temane cAra suputro hatA paNa suputrInI khoTa sAlyA karatI hatI. eka rAtanI vAta ! dIvALIbahena pathArImAM nidrAdhIna hatAM tyAM ekAeka AbhAsa thayo, "tArI kUkhe je Atmajayota pAMgarI rahI che - enI suvAsa jagatamAM zAzvata banavAnI che." dIvALIbahena jhabakIne jAgI gayAM. svapramAM thayela AvA AbhAsathI teo khuza khuza thaI gayA. bhavya bhAvinA bhaNakArA thayA. vi.saM. 1995, vaizAkha sudi-8 ne gurUvAranA eka suputrIno janma thayo. sAmAnya rIte janma pachI bALako raDatA hoya che. paraMtu A bALakI vilakSaNa hatI. e raDI nahi. jIvana AkhuM smitanA puSpo verIne aneka jIvone hasAvavA janmanArI cetanA (bALA) janmIne raDI nahi tethI 12 divasa pachI A lADakI suputrInuM nAma "hasumatI" ApavAmAM AvyuM. cothA tIrthakara zrI abhinaMdana svAmInA mokSa kalyANakanA suprabhAte janmelI A hasumatI dina dogunA rAta cogunA vRddhi pAmavA lAgI. cAra putro pachI eka suputrI janme te keTalI lADakI hoya te ApaNe samajI zakIe chIe. hasumatInI uMmara cAra varSanI thaI tyAre emanA mAtuzrI dIvALIbahene varasItapanI ArAdhanA karI. nAnakaDI bALakInA aMtaramAM dharmanA bIjanuM AropaNa thaI jAya che. 'zizukALanA zreSTha saMskAro tathA satsaMgano raMga hasumatIne pahelethI ja ekAMta gamatuM, ToLAmAM rahevuM phAve nahi ! zALAmAM koIno sparza thaI jAya to ce nahi ! pavitra puSpanuM sauMdarya koInA upabhoga mATe sarjAyuM na hatuM. e pavitra rahevA ja sarjAyuM hatuM. AvI rIte anAsaktinA IzArAo karatA hasumatInA saMskAro anya kanyAothI judA tarI AvatA hatA. zALAnA abhyAsanI sAthe jainazALAmAM javAnuM paNa cAlu hatuM. saMskArI kuTuMbamAM AvA saMskAro to sahaja rIte hoya che. dharmakathAo, satIonI vAto A bALAne khUba ja gamatI hatI. yogAnuyoga ajarAmara saMpradAyanA saurASTramAM vicaratA pU. mahAsatIjI zrI devakuMvarabAI AryAjI, pU. prabhAkuMvarabAI AryAjI, pU. motIbAI AryAjI, Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 4pa1 pU. caMdanabAI AryAjI Adi ThANAonA satsaMgamAM AvyAM. tenAthI dharmanA saMskAro vizeSa jAgRta thayA. sauMdarya saMpanna 'hasu' hasatI ramatI bhaNe che, moTI thatI jAya che, jJAnAbhyAsamAM AgaLa vadhatI rahe che. mAtA-pitA Adi putrInA AvA vikAsathI prasanna che paNa enA vairAgyanA raMganI kone khabara paDe? pUrva bhavanA saMskAro, pUrvanA puNyodayathI ja sArA mAtA-pitA, satsaMga Adi prApta thAya che. 'svara kinnarIne lAgelo saMgIta rAga tathA saMtarAga cAra bhAIonI ekanI eka lADalI bahena hasumatI jema svarUpavAna hatI. tema madhurakaMThI paNa hatI. bAlyAvasthAthI ja kudarate ene svarakinnarI jAhera karI. enA mAtA-pitA zrImaMta hatA paraMtu maryAdAmaya jIvanane pradhAnatA ApatA hatA. saMskAronI jALavaNI mATe kanyAe jAhera kAryakramomAM bhAga levAya nahi. hasune gAvAno bhAre zokha paNa zALAnA sAMskRtika kAryakramomAM bhAga levAnI manAI ! kuTuMbanI maryAdA jaLavAya, mAtA-pitAnI bhAvanAne Thesa pahoce nahi e rIte hasumatIe potAnA saMgIta zokhane dhArmika mArge vALI dIdho. jaina zALAnA kAryakramomAM bhAga levo, upAzrayamAM stavana gAvA ItyAdi... hasumatI dhArmika kAryakramomAM eka mAtra AkarSaNa banI gaI. ene gAtI sAMbhaLavAmAM loko lhAvAno anubhava karavA lAgyA. sAdhu-sAdhvIjIne paNa eno madhura kaMTha atyaMta gamato. eka vAra to evuM banyuM ke pU. prabhAkuMvarabAI ma. tathA caMdanabAI ma. ne eka pachI eka bhajana saMbhaLAvatI gaI ne rAta jAmatI gaI. Akhare mahAsatIjIe kahyuM "hasu ! have ArAma kara ne amane ArAma karavA de'. bahenapaNIone tyAM paNa hasumatIne javAnI manAI hatI. paNa hasue emAMthI mArga kADhI lIdhelo. bahenapaNIone potAne tyAM bolAvI AnaMda-pramoda karI letI. saMvata 2003 nI sAlamAM mahAsatIjI zrI devakuMvarabAI AryAjI kALadharma pAmyA. temanI maraNottara kriyA teNIe joI tyAre tenI uMmara mAtra 8 varSanI hatI. mRtyuno sAkSAtkAra A bALakIne vilakSaNa rIte thayo. bALa mAnasa upara enI paNa UMDI asara thaI. hasumatI 15 varSanI thaI tyAM sudhImAM traNa bhAIonA lagna to ujavAI gayA. eno vyAvahArika abhyAsa 10 dhoraNa sudhIno rahyo. S.S.C. nI parIkSA teNIe na ApI. (te vakhate 11 dhoraNa pUrA kare tyAre S.S.C. pAsa gaNAya.) zALAno abhyAsa pUro thayo tethI dharmanA jJAnane prApta karavAnI sArI anukULatA maLI gaI. 16 varSanI navayuvAna hasumatIne paraNAvavA mAtA-pitA vicAravA lAgyA, paraMtu teNIne saMsAramAM jarAya rasa na hato. Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 452 pU. hasumatIbAI mahAsatIjI pANI pahelA pALa bAMdhI letI hasumatI | ekadA hasumatI upAzrayamAM doDI gaI. pU. raMbhAbAI mahAsatIjInA suziSyA pU. lAbhubAI mahAsatIjIne vaMdana-namastAra karIne kahyuM "mane traNa varSa sudhI lagna na karavAnI pratijJA Apo" mahAsatIjI to stabdha thaI gayA. temaNe parIkSA karI paraMtu hasumatInI daDhatA joIne Akhare mahAsatIjIe pratijJA karAvI. hasumatIe nirAMtano zvAsa lIdho. teNIe potAnI pratijJAnI vAta mAtAne karI. mAtA to habaka khAI gaI. mohanA kAraNe AvuM na game paraMtu hasumatI ekadama deDha hatI. pUrvAzramanA phebA pU. mahAsatIjI zrI prabhAkuMvarabAI AryAjInA satsaMgamAM to avAranavAra rahevAnuM thatuM. mahAsatIjIne e khabara na hatI ke hasumatIne traNa varSa sudhI lagna na karavAnI pratijJA che. ekadA emanI pAse dhArmika stavano gAyA tyAre temAMthI vairAgya rasa nItarI rahyo hato te vakhate mahAsatIjI zrI prabhAkuMvarabAI AryAjI bolyA, 'hasu ! saMsAra asAra che, dharma vinAnuM jIvana vyartha che'. ApanI vAta sAcI che, phebA svAmI ! mAre dIkSA levAnA bhAve che ane tethI ja me traNa varSa sudhI lagna na karavAnI pratijJA pU. lAbhubAI ma. pAse lIdhI che.' hasumatIe samaya joIne vAta karI dIdhI. 5. prabhAkuMvarabAI mahAsatIjI khUba ja prabhAvita thayA. hasumatIe kahyuM, mahAsatIjI ! mArI pratijJA be varSa laMbAvI Apo. mahAsatIjIe be-cAra savAlo pUchI thoDI kasoTI karIne enI pratijJA laMbAvI dIdhI." rAga ane virAganA khela A vAtanI khabara emanA pitAjIne paDatAM emano roSa AsamAne pahoMcyo. ekanI eka suputrInI dharmanI AvI lAgaNI emane na gamI. temaNe hasumatIne kaDaka zabdomAM Thapako Apyo. hasue zAMtithI sahana karI lIdhA. teo upAzraya doDI gayA. temaNe mahAsatIjIne kahyuM, "ame tamane to jinazAsanane soMpyA che. tame mArI kALajAnI kaTakI samAna suputrIne bhoLavI rahyA cho te barAbara nathI karatAM. huM mArI putrI tamane kyAreya nahi ApuM.' potAnA pUrvAzramIya bhAIne zAMta citte sAMbhaLyA pachI prabhAkuMvarabAI ma. e kahyuM, "bhAI ! tame zA mATe akaLAo cho? amAre hasune levAnI koI IcchA nathI paraMtu eno AtmA jAge to tame thoDA rokI zakazo?' Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 453 mahAsatIjInA javAbathI chaganabhAI chaMcheDAyA ane gussAmAM bolyA ke hasune kadIya huM dIkSAnI rajA nahi ApuM. ATaluM bolIne temaNe upAzraya choDyo. pAMca varSanI samaya maryAdA pUrI thayA pahelAM kazuM zakya na hovAthI temaNe hAla pUratI lagnanI vAtane saMkelIne chaganabhAI paradeza cAlyA gayA. A bAju hasumatIno vairAgya vadhato gayo. upAzrayamAM bhaktigItonI jamAvaTa hasumatIne madhurakaMThe thatI rahI. "RSabha jinezvara prItama mAharo re, aura na cAhuM re kaMta...." AnaMdaghanajI mahAtmA jevI laganI hasumatIne lAgI. have temanI mAtA paNa aMtarAyarUpa banyA. jemaNe dharmanA saMskAro ApelA te mohane AdhIna thaIne upAzraye javAnuM baMdha karAvI dIdhuM, paraMtu virAgI virame nahi" e ukti anusAra te vadhAre daDhatara banI. dara mahine be aThThama karavAnA zarU karyA. dazavaikAlika, uttarAdhyayana sUtra, thokaDA AdinuM adhyayana cAlu hatuM jethI vairAgya puSTa thato gayo. ghora titikSAnA mArge AgaLa vadhanArI hasumatI sukumAra ane rUpavatI hovA chatAM bAhyAbhyatara tapanI sAthe tApa paNa sahana karatI hatI. jIvana sAdhanAnI soLa kaLAomAMthI A pahelI kaLAnuM mUlya jarAya ochuM na gaNAya. sADIne selA mAre nahi joIe, pacheDIe mana mohyuM morI mAM; mAruM mana lAgyuM che, saMyamamAM, huM to arihaMta.. putravadhU dhIraja bahena tathA temanA bALako sAthe chaganabhAI dezamAM AvyA. mArI hasunA lagna karavA che. eka ekathI caDiyAtI sADIo tathA alaMkAro paradezathI lAvyA tathA hasumatIne ApyA paraMtu hasumatIe te sarve vArApharatI dhAraNa karI pitAjIne rAjI karIne kahI dIdhuM ke mane AvA sukhomAM rasa nathI. mane to dIkSA ja levI che. mAre Atmika sukho meLavavAnI tIvra bhAvanA che. te vakhate pitA-putrIno ghaNIvAra saMvAda cAlyo paraMtu putrInI makkamatAno vijaya thayo. premALa pitAe Akhare AMkhamAM AMsu sAthe premathI rajA ApI. mamatALu mAtA dIvALIbAnuM mana mAnatuM na hatuM. paraMtu ekavAra pU. zrI hIrAcaMdrajI svAmInA zabdo sAMbhaLelA te yAda AvyA, "koI dIkSA letuM hoya to ene vadhAvAya paNa aMtarAya na paDAya." "nahi pADuM mahArAja ! koInI ya dIkSAmAM aMtarAya rUpa nahi banuM !' A zabdo yAda AvatA e mAtAe paNa mauna paNe saMmati ApI. hasumatIe mAtA-pitAne bhAvathI praNAma karyA. chaganabhAI jetapura pU. prabhAkuMvarabAI mahAsatIjI pAse gayA ane kahyuM, Akhare tame dIkarI lIdhI tyAre ja jaMpyA." Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. hasumatIbAI mahAsatIjI 'duHkhI thAva mA bhAI ! UMcA sthAnano jIva nIce rahI zakato nathI. mAna sarovarano haMsa kAdavamAM krIDA karI zakato ja nathI. jIva zivanA mArge vaLe, pAmaramAMthI paramAtmA thAya te to mahotsava kahevAya, bhAI ! tamAro janma saphaLa thayo gaNAya, tamAre tyAM AvuM putrI ratna pAkyuM.' 454 pU. prabhAkuMvarabAI ma.nA vacanonI khAsa asara na thaI. chaganabhAIe haiyuM ThAlavyuM, 'AkharI avasthAmAM amAre A divaso jovAnA AvyA. Avyo'to dIkarIne enA ghera vaLAvavA ne karavAnuM AvyuM A... ! mahAsatIjI mauna rahyA. ne Akhare chaganabhAIe dIkSAnI AjJA patrikA lakhI ApI paraMtu raDA (2)... dhorAjI saMghanA pramukha zrI zAMtibhAI vakIlanI sahI AjJApatrikAmAM karAvavAnI vAta AvI tyAre bhAIonI saMmati vinA zAMtibhAIe sahI karavAnI nA pADI. vaLI vighna AvyuM. paNa badhAe zAMtibhAI vakIlane samajAvyA tyAre temaNe sahI karI. pU. sAheba zrI dhanajI svAmI, kavivarya gurUdeva zrI nAnacaMdrajI svAmI tathA tatkAlIna saMpradAya pramukha zeTha zrI lallubhAI nAgaradAsa bhAIe lekhita maMjUrI ApI paNa hajI aMtarAya hovAthI videzamAM vasatA hasumatInA bhAIonA tAra upara tAra AvavA lAgyA. "STOP DIKSHA... STOP DIKSHA" dIkSA aTakAvo. pharIne pitA chaganabhAI DhIlA paDI gayA tathA kahyuM ke huM hasune dIkSAnI rajA nahi ApuM. traNa divasa gharamAM sahu bhUkhyA rahyA. 'sArA kAmamAM so vighna'. moTA guru bhagavaMtonI nizrAmAM mahAbhiniSkramaNanA mArge lIMbaDI ajarAmara saMpradAyanA gAdIpati pU. sAheba zrI dhanajI svAmI tathA goMDala saMpradAyanA AcArya zrI parasottamajI svAmI Adi gurU bhagavaMtonI nizrAmAM prabhAvazALI mahAsatIjI zrI prabhAkuMvarabAI AryajI pAse hasumatIe vi.saM. 2015 nA vaizAkha sudi-6 ne gurUvAranA pavitra divase bA.bra. suvyAkhyAnI IndumatIbAI AryajI sAthe jetapura mukAme dIkSA lIdhI. mumukSu bhAnubahene paNa te ja divase goMDala saMpradAyanA pU. savitAbAI mahAsatIjI pAse dIkSA lIdhI. bA.bra. hasumatIbAI AryajInI vaDIdIkSA paNa jetapuramAM ja pUjya sAhebazrI dhanajI svAmInA varadahaste thaI. pU. zrI dhanajI svAmIe te divase traNa satIjIone vaDIdIkSAno pATha bhaNAvyo. (1) IndumatIbAI ma. (2) hasumatIbAI ma. (3) bhAnubAI ma. vaizAkha sudimAM dIkSA lIdhA pachI viMdamAM varSItapanA pAraNAM karAvavA pU. Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 455 hasumatIbAI junAgaDha jAya che. prathama cAturmAsa jetapuramAM pU. gurUNI zrI prabhAkuMvarabAI ma. pAse saMskRta mArgopadezikA bhAga-1 no abhyAsa karyo. paryuSaNamAM cauvihArI aThThAI karI. cAturmAsa pachI dhorAjI tarapha vihAra karyo. have gocarI vahoravA paNa jatA hatA. "sahananI AvaData hoya to, duHkhamAM rAhata che; hRdaya bhogavI jANe to, duHkha paNa dolata che.'' dIkSA lIdhI e varSe hasumatIbAI mahAsatIjIe aThThama karyo hato. rAtre svAdhyAya karyA pachI zarIramAM kazIka dhrujArI jevuM lAgyuM. dhIme dhIme temaNe bhAna gumAvyuM. badhA ciMtAmAM paDI gayA. upacAro karyA pachI rAtre 12 vAge bhAnamAM AvyA. karmonI gati kahana che. bIje divase paNa khAsa pheraphAra dekhAyo nahi. dhrujArIno e ja anubhava thayo. divase divase darda vadhatuM gayuM. mAtra maganuM pANI, thoDA bhAta ane dUdha ja khorAka tarIke levAnuM rAkhyuM. 15 divase kaMIka darda ghaTayuM paNa dIkSA pachI gulAbI svAsthya jhAMkhuM paDavA lAgyuM. ghaNIvAra temane bezuddhi AvI jatI ne hAtha-paga kAvat jaDa jevA thaI jatAM. Ama thavAnuM kAraNa kaLI zakAtuM na hatuM. mahAsatIjIne mana sarva rogonuM eka ja auSadha hatuM, navakAra maMtra. caudaza, pUnama ane amAsanA divasomAM emanI tabiyata vadhAre lathaDatI. uttarAdhyayana sUtramAM kahyuM che ke devanA upasarga sAme adbhuta samatA divveya je uvasagge, tahA tericchamANuse / bhikkhu sahai sammaM, se na acchai maMDale // je devatA, manuSya ane tiryaMca saMbaMdhI upasargo samabhAvathI sahana kare che te A saMsAramAM bhaTakato nathI. dIkSA pachI sAta mahine dhyAnAvasthAmAM eka devanA darzana thayA. dhIre dhIre te deva bolyo, 'Ava, mArI pAse Ava, tane mALA dauM.' mahAsatIjIe kahyuM, 'mAre kazuM joItuM nathI, tame mArAthI dUra thAva.' deva pralobhana Ape ne satIjI spaSTa paNe InkAra karI nAkhuM. ekadA te deve kahyuM, 'he deva ! huM tane vaMdanA karuM chuM, tuM mAtra mArI eka mALA le, pachI huM jaIza.' AvI rIte ghaNIvAra dhyAnAvasthAmAM sAMbhaLavA maLatuM paraMtu mahAsatIjI mauna rahetA. Adhidaivika, Adhibhautika ke AdhyAtmika kaSTo ke AvaraNo sAme mahAsatIjIe jarAya namatuM jokhyuM nathI ne te pratye kaMTALo ya vyakta karyo nathI. Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 456 pU. hasumatIbAI mahAsatIjI "saMyogono saharSe svIkAra karI le.' A uktine akSarazaH potAnA jIvanamAM utArI hatI. divasa zarI2 kaSTanA kAraNe bezuddhimAM vIte to rAtre devanA pralobhanonI mAyAjALa zarU thaI jAya. chelle to 'siMhAsane birAjo devi,' jevuM prabaLa pralobhana batAvyuM paraMtu "harino mAraga che zUrAno, nahi kAyaranuM kAma jo ne !'' nA paMthanA yAtrika mahAsatIjInI aDagatAnA gaDhamAM kayAMya pralobhano chIMDuM to pADI na zakayA... are, eka kAMkarIya kheravI na zakayA. devanA upasarganI A kathA paNa hasumatIbAI mahAsatIjInA prabaLa Atma gauravanI ane avicaLa adhyAtma niSThAnI ja yazogAthA che. ekavAra to bebhAna vasthAmAM hasumatIbAI ma. e AhAra-pANI karyA nahi tyAre moTA mahAsatIjIe kahyuM, 'hasu ! tuM bhUkhI ane tarasI cho to kAle vihAra kema karI zakIza ?' aDaga zraddhA sAthe hasubAI ma. kahyuM, 'jarUra cAlI zakIza, calAze kema nahi ?' moTA mahAsatIjI sAnaMdAzcarya pAmyA. temanA AziSanI amRtavarSA satata varSI rahI hatI. mahAsatIjInuM jhAlAvADamAM vizeSa vicaraNa thatuM. jorAvaranagara cAturmAsamAM pratikramaNa TAIme ja ulTIo thatI. teno avAja bahu moTo Avato. A vaLI navo vyAdhi ! hasubAI ma. ne mana eka ja auSadha hatuM navakAra mahAmaMtranA jApa. pU. gurUdeva judA judA stotronA rAga A svarakinnarIne zIkhavatA jenAthI eno sAdhanAmArga saundaryAnvita thayo. ekAda mahinA pachI vamananI takalIpha dUra thaI. "gurU kRpAMjana pAyo mere bhAI, rAma binA kachuM, jAnata nAhIM'' pU. hasumatIbAI mahAsatIjIe dIkSA lIdhI tyArathI ja vamana, dhrujArI, AMcakA, tAva, jaDatA - evI koIne koI takalIpha rahyA karatI hatI. gurUNI zrI prabhAkuMvarabAI ma.nuM. apAra vAtsalya pUrvAzramanI bhatrIjI evI ziSyA upara khUba ja hatuM. gurUNInI chatrachAyA kAyamanI hatI. saM. 2027, vaizAkha sudi-11 ne budhavAre prabhAkuMvarabAI ma. lIMbaDI mukAme kALadharma pAmatA emanI chatrachAyA jhUMTavAI gaI. hasubAI ma. ne gurUNIjIno viyoga asahya thaI paDyo. emanA jIvana ghaDataramAM gurUNIzrIno siMhaphALo hato. gurUNIno AghAta kaMIka haLavo thayo. tyAM zarIramAM prabaLa AMcakA AvavA zarU thayA. 2027 nuM cAturmAsa vAMkAneramAM karyuM, tyAM Do. rUpANInI sAravArathI rAhata thaI. vi.saM. 2028 nI sAle oLI karAvavA thAnagaDha padhAryA, tyAM zarIramAM Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 457 tANa upaDI. be kalAka satata bhayaMkara AMcakAo AvatA rahyA. mAMDa mAMDa e AMcakA zAMta thayA. tyAM zarIranA jamaNA bhAga upara pakSaghAtanI asara dekhAvA lAgI. cAlavAnuM azakya jaNAyuM. temanI AvI dazA joIne sahavartI mahAsatIjIo raDavA lAgyA. A joIne hasuMbAI ma. kahyuM, "zuM kAma raDo cho? A kSaNabhaMgura zarIra mATe zoka karavo vyartha che. pUrvanA karmo udayamAM AvyA che. tene samabhAvathI bhogavI levA dyo." emanuM AvuM zairya joIne badhA mahAsatIjIo Azcarya pAmI jatA. upacAro karyA pachI mAtra paga upara pakSaghAtanI asara rahI gaI. vi.saM. 2029 nI sAle jAmanagaranI Iravina hospITalamAM upacAro zarU thayA. karoDarajjumAMthI pANI kheMcavAnI vAta DokaTaroe karI. mahAsatIjIe saMmati to ApI paraMtu emAMthI pANI kheMcAvatA eka nasa kheMcAI gaI. mULa darda maTayuM nahi ne AMcakAo sAthe ulTIo cAlu thaI gaI. bhAvine mithyA koNa karI zake ? DokaTara sUcake mahAsatIjIne bhaktibhAvathI eka ghoDI banAvI ApI tenAthI vihAramAM thoDI rAhata rahetI. "deha chatAM jenI dazA, varte dehAtIta; te jJAnInA caraNamAM, ho vaMdana agaNita." zarIramAM vividha upadravo thavA lAgyA. navakAra maMtranA akhaMDa jApa cAlu rahe che. bhAviko Ave che, sukha-duHkhanI vAto kare che. mahAsatIjI hasatAM hasatAM saune AvakAre che. AzvAsana ApavA AvelA lokone pote dharmanI vAto samajAvI karmanI thiyarI samajAvatA. vihArayAtrA cAlu ja rahetI. darzanArthIo temanI samatA tathA nirlepatAthI mugdha thaI jatA. jJAnadhArAno pravAha ammalita rIte cAlyA karato. judA judA dharmasaMpradAya-komanA mAnava samudAya vacce mahAsatIjInI nirmaLa vANI satya ghaTanAo dvArA bahujanahitAya-svAntaH sukhAya thatI rahe che. potAne asahya vedanA hovA chatAM samitavadane saune dharmano bodha ApatA. ekamAMthI bIjuM du:kha, bIjAmAMthI trIjuM ema kaMIne kaMI cAlyA ja karatuM. kahyuM che ke - ekasya duHkhasya na yAvadantaM, gacchAmyahaM pAramivArNavasya / tAvad dvitIyaM samupasthitaM me, chideSvanA bahulI bhavanti / arthAt sAgara jevaDA eka duHkhano aMta na Ave tyAM bIjuM duHkha AvIne UbhuM rahe che. kAraNa ke eka kANuM paDe to bIjA kANAM paDatAM vAra lAgatI nathI. Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 458 pU. hasumatIbAI mahAsatIjI saMvata 2031 nI sAle dhrAMgadhrA cAturmAsa hatuM. tyAre TAIphoIDa thavAthI zarIra ekadama azakata banI gayuM. badhA ciMtAmAM mUkAI gayA. upacAro karatA eka davA evI AvI gaI ke enA DojhathI bhAre viparIta pariNAma AvyuM. emanI vAcA baMdha thaI gaI. bhASA vargaNAnA pagalo pUrA thaI gayA. khaLabhaLATa macI gayo. badhAne du:kha lAgyuM paNa zuM thAya? mahAsatIjI sthitaprajJatA adbhuta hatI. nAnI uMmaramAM apUrva samabhAva sAdhyo hato. teozrI pATImAM lakha che. "bhAvi mithyA thaI zakatuM nathI. doSa koInoya nathI. koIne Thapako na apAya ke UMce sAde kAMI na kahevAya. doSa mArAM karmono che. bIjA koIno ya nathI. jIvane duHkhI na karo. zAMti rAkho. mane parama zAMti che - mane kazuM duHkha nathI. karmano paripAka thaI rahyo che, e to mAruM parama sadbhAgya che ke mArA karmono tvarita kSaya thaI rahyo che. karmanA AvaraNo haThI rahyAno A to parama utsava gaNAya. bhAIo ! karma mithyA thaI zakatA nathI. baheno ! karyA e to bhogavye ja chUTako. zAtAmAM rahevuM, zAMtimAM rahevuM. udvega karavo mithyA che." mahAsatIjInI divya lekhinI, dvArA emanuM AdhyAtmika aMtara vaMcAya che. A pustakanA lekhaka munizrIne dIkSArthI avasthAmAM emanA darzana surendranagara bhArata sosAyaTInA upAzraye thayelA tyAre abhuta samatA, madhura hAsya, vAtsalyabhAvanA bhArobhAra darzana thayelA te 27 varSa pachI paNa yAda karatA tAdRzya thaI jAya che. paryuSaNano cauvihAro upavAsa khUba ja vasamo lAgyo. zarIrane khUba ja AMcakAo AvavA lAgyA. keDa ekadama sajjaDa thaI gaI, vaLatI baMdha thaI gaI. jIbha baMdha, page pakSaghAta, AMcakAnuM tophAna... karmoe cAre bAjuthI humalo karyo. aMgrejImAM eka sarasa kahevata che. "When misfortunes come, they come not single but in batallian" arthAtu jayAre durbhAgya Ave che tyAre te ekalA nathI AvatA paNa samUhamAM Ave che. pUrA 45 divasa mahAsatIjIe pathArImAM ja sUtAM sUtAM pasAra karyA. nidrA ekadama ghaTI gaI. dhIre dhIre kasarata dvArA keDamAM thoDo sudhAro thayo. vihAra karIne dhrAMgadhrAthI navA gAma javAnuM thayuM. te samayamAM azakta sAdhu-sAdhvIjI DoLImAM vihAra karatAM. zrI saMghe hasumatIbAI ma. mATe e vyavasthA karI paraMtu koInA para boja banI besavuM emane jarA paNa game nahi. koInuM dhyAna na hoya to teo DoLImAMthI utarI jatA tathA ghoDInA sahAre cAlatA. vaLI AgevAnonuM dhyAna jAya pachI vinavaNIo thAya tyAre kamane DoLImAM bese Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 459 ne vaLI bIjAnuM dhyAna cUkAvIne utarI jAya. Ama ne Ama vihArayAtrA pUrI thAya. zrAvakonI bhakti tathA mahAsatIjInI AtmazaktinA virala dazyo sarjAtA hatA. dhanya che e virala AtmAnI vIratAne ! vi. saMvata 2032 nI sAle surendranagarathI morabI taraphano vihAra goThavAyo hato. te vakhate ThelaNagADIno vaparAza thaI zakato na hato. jayAre mahAsatIjI mATe anivArya hato. te vakhate ajarAmara saMpradAyanA AcArya zrI rUpacaMdrajI svAmI hatA tathA kAryavAhaka pU. gurUdeva zrI navalacaMdrajI svAmI hatA. zrI saMghanA AgevAno temanI pAse ThelaNagADInI chUTa levA mATe AvyA. pU. gurUdevoe prAyazcitanI jogavAI samajAvIne chUTa ApI. saMghanA bhAIo jyAre mahAsatIjIne vAta karI tyAre temaNe lekhita maMjUrI mAgI. pharIne kacchamAM gayA ne likhita AjJA prApta karI. mahAsatIjI saMpradAyanA zista temaja anuzAsanane pUrepUrA mAnavAvALA hatA. ame loko dIkSArthI avasthAmAM emanA darzana karyA tyAre pATImAM lakhIne jaNAvyuM ke gurUdevoe mArA upara khUba ja kRpA karI ThelaNagADInI chUTa ApI. emanI AtmIyatA tathA sasmitavadana Aje paNa yAda Ave che. ThelaNagADIno nAma pUrato upayoga karyo paNa have zarIra vihAra mATe nakAmuM thaI gayuM. tethI saMvata 2073 thI 2035 sudhI aDhI varSa surendranagara kerI bajAra, sarvodaya tathA bhAratanA upAzrayamAM pasAra karyA. pharI AMcakA AvavA lAgyA tathA bIjo paga ke je sAro hato te paNa kheMcAI gayo. bIjAnA mRtyunA samAcArathI teo zrI dravI uThatA eTalI temanI komaLatA hatI. AtmasiddhimAM zrImad rAjacaMdra sarasa kahyuM che chUTe dehAdhyAsa to, nahi kartA tuM karma; nahi bhoktA tuM tehano, eja dharmano marma." hasumatIbAI ma. nI samatA - sahanazIlatA cothA ArAnI yAda apAve tevI hatI. ATha ATha varSathI anna - pANI baMdha hatA. mAtra thoDuM dUdha laI zakAtuM - te paNa zarIramAM Take tenI kazI ja khAtrI nahi; eka paga sUjhIne thAMbhalA jevo thaI gayo che - bIjo paga paNa pheravI zakAto nathI. banne page havAnA sparza jeTalo ya nAjuka sparza jo thaI jAya to hajAro vIMchInA DaMkha jevI pArAvAra vedanA upaDI AvatI. uMgha harAma thaI gayela. eka ja Asana upara besI rahevAnuM, jAgavAnuM, suvAnuM. zarIra lathaDIne gabaDI na paDe mATe doraDAthI bAMdhI rAkhavuM paDyuM che. jIbha kAma nathI karatI. A sthitimAM pATImAM lakhIne vAtanI Apa le thaI zake teTalI Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 460 pU. hasumatIbAI mahAsatIjI anukULatA mAtra bacI che. bhalabhalA javAMmardanI vaja jevI chAtIno ya bhukko bolAvI de evI paristhiti che. nizcetanatAno vikarALa vyApa samasta cetanAne kSaNe kSaNe gaLato AgaLa vadhI rahyo che. mRtyu krUrapaNe AgaLa vadhI rahyuM che. basa joyA ja karavAnuM, sahyA ja karavAnuM. tapa ne titikSA adbhuta hatA. kudaratI krUra kasoTI hovA chatAM hasumatIbAI ma. nI prasannatA sadAbahAra hatI. DokaTaroe AvI samatA kayAreya joyelI nahi. sAdhu-sAdhvI samAje AvI titikSAno sAkSAtkAra karyo na hato. caMDakauzikanI kathA, IsunA vadhanI vAta, mahAvIra svAmIne AvelA bhayaMkara upasargo AdithI ApaNe suvidita chIe paraMtu mRtyunA mahAsUryanI viSajavALAo okatI sahasra phaNAo upara prasannatAthI nAcatI Atma cetanAnuM AvuM alaukika svarUpa kayAreya pratyakSa jovA na maLe. karuNAdra bhAvika-bhakto vyathita che, kRtakRtya che. pUrva saMskAra, gurUkRpA, navakAra japa ane samabhAvanA purUSArthane parama padanI prApti mATenA jarUrI sAdhano mAnatA hasumatIbAI mahAsatIjInI smRtimAM mahAmuni gajasukumAra, mahAmuni metAraja, maharSi kuMdaka jevA AtmAonI dharmakathAo preraNA ApatI hatI. romeromamAM navakAra rame che tethI darzanArthI bhAvikone pATImAM lakhIne aMtarvANI saMbhaLAve che. khudane khozo to khudA maLaze jiMdagI jIvavA jevI che - jIvI nAkhavA jevI nathI. jIvananI kaLA adbhuta che - zIkhavA jevI che.' "zarIrathI AtmA bhinna che, bhAIo! zarIranI sapATImAM baMdhAIne vIMdhAya nahi. svabhAvamAM ramaNa karo' mahAsatIjInuM duHkha joIne aneka bhAvikonI AMkhamAM AMsu AvatA te joIne teozrI kahetA, "zoka karazo nahi. mane apUrva AtmazAMti che. mAro AtmA anaMta zaktino svAmI che - e ajara che. amara che." emanA caherA uparanI prasannatA yukta samatA joIne bhAviko stabdha thaI jAya che. tyAM mahAsatIjI potAno dAkhalo ApIne lokone lAlabattI dharatA kahetA, karma sArA ke kharAba bhogavavAM ja paDe che. emAM koI chaTakabArI nathI - koI emAMthI bAkAta nathI. mArI sAme juo. A jIve pUrva janmamAM kevA ghora karmo karyA haze! e badhA ja hisAba cUkate karavA vAjate gAjate hAjara thaI gayA che. bhAIo ! mArI baheno ! mArA jevA karma na karazo." Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 461 potAnI jAtane mahAkarmI gaNAvIne potAnI sAmAnyatA rajU karIne A asAmAnya pratibhA janatA sAme tatvanI vAta karma siddhAMtanI vAta evI haLavAzathI karatA ke bhalabhalAnA mastaka emane namI paDatA. eka sAdhvI dehamAM pragaTa thayelI tapa ne titikSAnI A pracaMDa tAkAtamAM koIpaNa dRSTivALo mAnava mahAzaktinI pratibhAno sAkSAtkAra karI zake che. advitIya cittaprasannatA tathA samatAno sAgara jANe sarvatra ghUghavI rahyo hoya tevuM lAgatuM. darzanArthIonI bhIDa jAmatI rahe che. potAnA priya mahAsatIjI mATe yathAzakti dharma dhyAna thAya che. DokaTaro sAme moTo paDakAra hato. mAMtriko, tAMtriko bhaktibhAvathI Ave che teo sarvene mahAsatIjI kahetA, 'mAre evuM kazuM karavuM nathI - je che te sahI levuM che. karmano kSaya karavo che.' mahAsatIjIno Avo dRDha saMkalpa joIne mAMtriko ne tAMtriko nirAza thaIne pAchA cAlyA jAya che. mahAsatIjIne koI sahAro joIto nathI. have koI thAgaDa thIgaDanI vAta nahi. saMghanI sevA ajoDa hatI. mahAsatIjIe chellA ATha mAsamAM bAra aThThama karyA. saMvatsarIno upavAsa karyA pachI pAraNuM karavAnI emane bilakula IcchA na hatI paraMtu 'pAraNuM karazo to ja sakaLa saMgha jamaze' evo saMghano atizaya Agraha thavAthI mahAsatIjIe pAraNuM kareluM, nahitara to saMvata 2034 nI saMvatsarIthI AgaLa anazana karavAnI ja emanI bhAvanA hatI. pAraNuM karyA pachI saunA satyAgrahane mAna ApIne thoDuM auSadha sevana paNa kareluM paNa anicchAe... vi.saM. 2034 thI to mahAsatIjIne mahAvihAranuM dhyAna AvI gayuM hatuM. paraMtu temane mokSa pAmavAnI tAlAvelI lAgI hatI. saM. 2035 nA surendranagara - bhAratanA upAzrayamAM cAturmAsa daramiyAna 16 upavAsano AraMbha karyo. aSADha sudi-14, ravivArathI uttama yogamAM ArAdhanAno AkharI AraMbha thAya che. tabiyata lathaDatI rahe che. zrI saMgha tathA DokaTara sevAmAM khaDepage hAjara hatA. aSADha vada-14, somavAra Avyo. 16 upavAsa nirvighne thayA. pAraNAnA utsAhamAM saMgha jamaNa thayuM. badhuM nirvighna pAra paDayuM. mahAsatIjInA mukha maMDaLa upara apUrva zAMtine zAtA hatA. saM. 2035 aSADha vida-amAsa, maMgaLavAra - puSya nakSatra mahAsatIjI kahe che, 'Aje bAjI mArA hAthamAM nathI.' A spaSTa saMketane badhA samajI gayA paNa zuM karI zakAya ? surendranagara - bhAratanA upAzrayamAM tA. 24-7-1979 vahelI savAre 3.20 miniTe mahAsatIjInA mukha uparanuM hAsya thIjI gayuM - pIDA mAtra zamI Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 462 pU. hemalatAbAI mahAsatIjI jAya che. samAdhi bhAve mAtra 41 varSanI uMmare svargavAsa pAmyA. (noMdha :- vistArathI emanuM jIvana caritra vAMcavuM hoya to "vijaya jIvananuM maraNa mRtyunuM" pustaka vAMcavuM) madhuravaktA bA.bra. hemalatAbAI mahAsatIjI "hatA aneka guNanA svAmI, kaMI na hatI jemanAmAM khAmI mokSamArganA hatA kAmI, vaMdana karUM huM sadA zIranAmI." jemanA aMtaramAM guMjato hato jinabhaktino rAga. jemanA cittamAM jhaLahaLato jJAnadIpano cirAga. jemanA rome-romamAM pragaTyo hato viSayono virAga. jemanA mukha para sadaiva prasaratI hatI prasannatAnI parAga. evA lIMbaDI ajarAmara saMpradAyanA saumyamUrti madhuravaktA pU. hemalatAbAI mahAsatIjIno janma kacchanI kalyANakArI komaLa pAvanadharA ke jyAM saraLatA-zraddhAnA uccatama guNo dharatInA kaNekaNamA bharyA che, saMto-mahaMtonA punIta pagalAthI pAvana banelu kaMThI vistAramAM AveluM raLIyAmaNu, gokuLIyu gAma. ratnonI khANa samAna ratADIyA (gaNe zavAlA) vizA-ozavALa jaina parivAramAM dharmaparAyaNakuMvarajIbhAI pAsubhAI cheDA, a.sau. mAtA moMdhIbAIe saunA lADIlA lADakavAyA bhAvamAM bhagavAna samA satIratna sarjAyelA evA suputrIne saMvata 1997mAM maMgalamuhUrta janma Apyo. nAmapaNa kevuM suMdara-hIrAnI khANa samAna guNa niSpanna hIrabAI. jevuM nAma tevA ja guNa. mAtAnI mamatA ne pitAnA pyArathI A hIrabAI moTA thayA. mAtapitAnuM jIvana sAdagIbharyuM hatuM. dharmanA raMge raMgAyelA hatA. saMtasamAgamanA premI hatA emaNe vahAlasoyI putrIne nAnapaNathIja dharmanA susaMskAronuM sIMcana kareluM. A putrI ratnanA jIvanamAM susaMskAranA pAyAnA patthara banI ghaDatara karyuM. A bAlyavayanA bAgamAM ramatA-jhUlatA khelatA mAtra pAMca varSanI nAnI uMmaramAM mAvaDInI mIThI goda gumAvI. mAtAnI mIThI godano viraha na sAle te rIte AzvAsana ApatA pitA apAra vAtsalya ApatA rahyA ane temanA dAdImAe kyAreya mAtAnI khoDa sAlavA dIdhI nathI. dararoja putrIne potAnI pAse besADI dharmanI vAto samajAvI saMsAranuM svarUpa samajAve. A Adarza dAdImAe khUba saMskAra ApI vaDIla mahAsatIjIonuM savizeSa vicaraNa hovAthI bacapaNathI dharmasaMskArathI siMcana thayuM. A saMskAronI abhivRddhi sadAnaMdI pU. Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 463 choTAlAlajI svAmI, tapasvI pU. DuMgarazI svAmI, tattvajJa pU. navalacaMdrajI svAmI AdI badhAnA paricayamA AvatA vairAgya dRDha thayo. kudaratI yogAnuyoga e samaye vela-mANikya parIvAranA pU. ujjavalakumArIbAI ma. vicaraNa-satsaMgasAnIdhyathI cArItranI tIvra bhAvanA jAgRta thaI. vi.saM. 2016 mahAvada-10 somavAre janmabhUmi ratADIyA mukAme AcArya zrI rUpacandrajI ma. nA zrI mukhethI bhAgavatIdIkSA aMgIkAra karI. tapasvI pU. zAmajIsvAmInA parivAramAM pU. velamANikya gurUNI maiyAnu zaraNuM svIkAryuM. nAnI vayamA ja saMyamagrahaNa karI zAsana ne saMpradAyane dIpAvyuM. saMyama laIne jemaNe jIvananI pratyeka paLane-paropakAraparamArtha-pramoda bhAvanA sAthe vaDIlonI khUba ja sevA karI, vaDIlonA AzISa laIne zAsanaprabhAvanA paNa chelle sudhI karI. dIkSA pAlanathI zAsana ne saMpradAyane dhanya banAvyo. sAdhanAmaya jIvana jIvIne AtmAne dhanya banAvyo. ArAdhanA karIne anekane dhanya banAvyA. emanA hRdayamAM saunuM hIta samAyeluM hatuM. dareka saMpradAyanA saMta-satIjI sAthe AtmIyatA anerI hatI. jemaNe 42 varSa cArItraparyAyamAM kaccha-vAgaDa-saurASTra-jhAlAvADa-mahArASTramAM vIcarI khUba ja suMdara zAsanaprabhAvanA karI. jyAM-jyAM emane cAturmAsa karela tyAM ajarAmara saMpradAyanuM gaurava vadhArela che. jemanuM sArUMya jIvana zAsana sevA-Agama sevA-AtmalakSI ne saMyamabhAva ne samarpaNatAnI saurabhathI mahekatuM hatuM. vaDIlo pratye vinaya ane nAnA pratye vAtsalyabhAvathI saunA dilamAM agrasthAna prApta kareluM hatuM. ArAdhanA karatA-karatA jIvana jIvyA. zAsana prabhAvanA karatA-karatA saunA dilamAM vasyA. chelluM cAturmAsa 2057mAM jAmakhaMbhALIyA karela. tyAMthI vihAra karI rAjakoTa padhArela. rAjakoTa zrAvakonI bhAvanA tathA AgrahabharI vinaMtI hovAthI tyAM saMvata 2057nuM cAturmAsa nakkI karyuM. are zuM jAmakhaMbhALIyA hAlAra prAMtamAM ke jyAM emaNe dAdAgurUnI oLakhANa ApI ane paDANA gAme AkhA zrI saMghane dAdAgurUnI janmabhUminA darzana karAvyA. AvA hAlAra prAMtanA dAdAgurU emanA saMyama jIvanamAM jyAM jarAka koI paNa kasoTIno prasaMga Ave tyAre tarataja dAdAgurUnA jApa kare jethI tarataja e kasoTImAMthI pAra utarI jAya. emanI rageragamA dAdAgurUnI ja avihaDa zraddhA hatI. dAdAgurU ajarAmarajI svAmInA 250 varSa nimItte 3100 varSItapanI ArAdhanA nimItte sAmUhIka paccakkhANa lIMbaDI mukAme Ayojana hatuM. jhAlAvADa vicarI-vicarI keTalAkane jhAlAvADamA varSItapanI preraNA karIne lIMbaDI padhAryA tyAM potAnAthI eka upavAsa mAMDa thAya paNa dAdAgurUnI atUTa zraddhAnA baLe pote Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 464 pU. sulocanAbAI mahAsatIjI varSItapanI zubha zarUAta karIne lIMbaDIthI rAjakoTa tarapha vihAra mATe prayANa karyuM. haju to beja vihAra thayA tyAM kALa ane karmanI lIlAne koNa pAmI zake. vi.saM. 2058nI tA. 19-5-2002ne vaizAkha suda-7nA dine vaizAkhanA prabhAtanA pahore vihAra karatA-karatA arihaMta paramAtmAnA jApa karatA-karatA tapanA bhAvamAM jhUlatA-jhUlatA AMkhanA palakAre-pAMpaNanA palakAre-acAnaka ja A avanI parathI vidAya laI lIdhI. meTADoranuM vhIla phATI jatAM AkhI gADI pU. mahAsatIjI upara paDI. tenAthI mahAsatIjI paMca parameSThInA jApa japatA-japatA kALadharma pAmyA. A sAMbhaLatAM ja haiye kAramo AghAta lAgyo. sukha-duHkhamA hasatA rahetA pU. mahAsatIjI sahunA hRyamAM vasI gayA. teo evuM jIvana jIvyA ke kadI bhUlI zakAya tema nathI. vidAya paNa evI lIdhI ke kyAreya visarI zakAya tema nathI. lIMbaDI ajarAmara saMpradAya vela-mANikya parivAramAM ujjavalabAganuM pUSpa paLavAramAM jhUMTavAI gayuM. samayanA vaheNane koI rokI zakatuM nathI, pUNyAtmAne koI visarI zakatuM nathI. Apano divaMgata AtmA jyAM hoya tyAM sukha-zAMti-paramasamAdhine pAme eja paramakRpALu paramAtmAne prArthanA... pU. hemalatAbAI mahAsatIjInA traNa ziSyAo thayA. (1) bA.bra. mallikAbAI ma. (2) bA.bra. darzitAbAI ma. (3) bA.bra. vaibhavIbAI ma. zrI mallikAbAI tathA vaibhavIbAI chelle sudhI gurUNIpInI sAthe rahIne temane khUba ja zAtA upajAvatA. A jIvana sevA karIne mahAmUlo lAbha lIdho che. * * * 'siMhaNasamA bA.bra. sulocanAbAI mahAsatIjI (zArdUlavikrIDitayuM) jenA jIvanamAM hatI saralatA, vAtsalyatA neNamAM ! jenA cittamahIM bharI karuNatA, mAdhuryatA veNamAM samyagu jJAnamahI hatI ramaNatA, AtmAtaNA bhAvamAM.. evA pUjya sulocanA gurUNIne, che vaMdanA pAvamAM ! Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 465 A che aNagAra amArA saMghADAnA staMbha jevA bA.bra. sulocanAbAI mahAsatIjIno janma tA. 206-1940, vi.saM. 1966 nI sAlamAM ujjaina mukAme thayo hato. temanuM mULa vatana jhAlAvADa vistAranA lIMbaDI tAlukAnuM bhaDIyAda gAma hatuM. temanA pitAnuM nAma jagajIvanabhAI tathA mAtAnuM nAma ajavALI bahena hatuM. A jhAlAvADI parivAra varSothI ujjainamAM rahe che. caritranAyikAnuM zubha nAma prabhAbahena pADavAmAM AvyuM. temanA moTAbhAInuM nAma rasikabhAI tathA bahenanuM nAma suzIlAbahena hatuM. kuM. prabhAbahena be varSanA thayA tyAM mAtA ajavALI bahena avasAna pAmyA. traNe bALako anAtha thaI gayA. emanA pitAzrIe bIjIvAra lalitAbahena nAmanI saMskArI kanyA sAthe lagna karyA. lalitA mAtAe traNe saMtAnone potAnA ja saMtAno mAnI vAtsalyabhAvathI moTA karyA. lalitA mAtAne paNa anukrame be putrI tathA traNa putro thayA. 'vidyAbhyAsa ane vyAvahArika zikSaNa | ku. prabhAbahena sAta dhoraNa sudhIno abhyAsa ujjainamAM ja karyo. tyAra pachI pitAzrIe temane vyAvahArika zikSaNa meLavavA mATe emanA mosALa surendranagaramAM mokalI. temanA mosALa eTale lavajI taLazI ane kastura taLazIne (atre yAda Ave che ke pU. AcAryadeva zrI rUpacaMdrajI svAmInI nizrAmAM saM. 2037 nI sAle ugra tapasvI zrI rAmacaMdrajI svAmIe surendranagaramAM 79 upavAsa karyA hatA tyAre 35 hajAra jainonI navakArazIno lAbha mukhyatve lavajI taLazInA nAme temanA suputra zrI caMdubhAI lavajIe lIdho hato.) tyAM rahIne temaNe sAruM evuM vyAvahArIka jJAna prApta karyuM. pavitra puNyodaye gurUNIno bheTo , teozrI mosALamAM hatA tyAre sadbhAgye saraLahRdayI ratanabAI mahAsatIjI tathA bA.bra. moTA sUrajabAI mahAsatIjInA samAgamamAM AvyA. temanA satsaMgathI prabhAbena vairAgya vAsita thayA. temane saMyamano pAko raMga lAgyo. kuM. prabhAbahene ujajaina jaIne pitAjI pAse dIkSAnI rajA mAgI. pitAzrIe ghaNI kasoTI karI paraMtu prabhAbahenano majIThIyo raMga joIne Akhare temaNe premathI rajA ApI. teozrI be varSa gurUNI sAthe rahIne jJAnAbhyAsanI sAthe saMyama jIvananI tAlima lIdhI. Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 466 pU. sulocanAbAI mahAsatIjI vi.saM. 2016 nA phAgaNa suda-2 nA divase viramagAma mukAme pU. paMDitaratna zrI pUnamacaMdrajI svAmInA zrImukhethI dIkSA aMgIkAra karI. temanuM nUtana nAma prabhAbahenamAMthI "bA.bra. sulocanAbAI AryAjI" rAkhavAmAM AvyuM. pU. ratna-sUrya gurUNI maiyAnA caraNa-zaraNamAM jIvana samarpita karI vinaya-vaiyAvacca Adi guNo dvArA nAnA-moTA sahunA dilamAM sthAna jamAvI dIdhuM. zrI sulocanAbAI mahAsatIjInI pAtratA, gaMbhIratA, kuzaLatA Adi guNo joIne saMvADAnA saMcAlananI javAbadArI gurUNIzrIe temane soMpI. teozrI jIvyA tyAM sudhI saMghADAnuM saMcAlana khUba ja sArI rIte karyuM. sevAthaH paramadina, yoninAmaNAH arthAt sevAdharma atyaMta gahana che, tene yogIo paNa samajI zakatA nathI ke AcarI zakatA nathI. dIkSA lIdhI tyArathI eka dhArA 31 varSa pU. gurUNI zrI Adi vaDIlonI sevAmAM pasAra karyA. temane eTalI zAtA upajAvI ke eTalA varSa teozrI svataMtrapaNe kyAMya vicaryA nahi. potAnI mAtRbhUmi ujajaina paNa padhAryA na hatA. vaDIlonI sevAmAM potAnuM saMpUrNa jIvana samarpita karI dIdhuM hatuM. vaDIla mahAsatIjIonA kALadharma pachI temanA saMsArI kuTuMbIjanonA ati AgrahanA kAraNe saMvata 2047 nI sAle ujjaina padhAryA ane tyAM zeSakALano lAbha Apyo. potAnI suputrI sAdhvI banyA pachI prathamavAra potAnI janmabhUmimAM padhAre che. enA AnaMdamAM atirekamAM mahAsatIjI urjana padhAre enA pahelAM g Hall Pasil 240falz 48 0141. "Man Proposes and God Disposes" arthAt mANasa kaMIka dhAre che ane kudarata juduM ja kare che. gharanA mobhInI ociMtI vidAya thaI. tenA zokane dabAvI lalitA mAtA tathA bhAIoe zeSakALamAM khUba ja sAro lAbha lIdho tathA 31 mI dIkSA jayaMti atyaMta sAdI rIte ujavI. jiMdagIno mahAmUlo lAbha lIdho. 'ziSyAonA jIvana ghaDavaiyA banyA pU. mahAsatIjI ziSyAonI khUba ja sArI rIte sAraNA-vAraNA karatA. saMyama jIvananI sarva prakAranI zikSAo teozrI premathI badhAne ApatA jenAthI sarva ziSyAo khUba ja ghaDAIne taiyAra thaI gayA. sAcuM ja kahyuM che ke "gurU kArIgara sArIkhA, TAMke vacana prahAra; paththaranI pratimA kare, pUjA lahe apAra." Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 467 'zAstra-siddhAMtanA abhuta prabhAvaka "davA 1 vi.saM. 2037 nA bhUja cAturmAsamAM AkhuM uttarAdhyayana sUtra vyAkhyAnamAM vAMcyuM hatuM. jene tyAMnA zrAvako Aje paNa yAda kare che. samAghoghA (kaccha) mAM che varSanA sthiravAsa daramiyAna bhagavatI sUtra vAMcyuM hatuM. temane sUtra-siddhAMtamAM khUba ja sArI ruci hatI. teozrI vyAkhyAna-vAMcaNI ane praznottarI Adi dvArA khUba ja lokapriya banyA hatA. AbAlavRddha saune AkarSI zakatA, kema ke temanI vANImAM adbhuta jAdu hato. potAnA upakaraNo AdinuM paDilehaNa teozrI jAte ja karatA. "dayA te sukhanI velaDI, dayA te sukhanI khANa; anaMtA jIva mokSe gayA, dayAtaNAM phaLa jANa" vi.saM. 2035 nA manapharA cAturmAsamAM vadhAre varasAdanA kAraNe rabANano upadrava khUba ja thayo hato. tyAre pU. mahAsatIjI svayaM supaDI tathA guccho laI rabANone bhegI karI nirvadya jagyAe mUkatA. A kArya kalAko sudhI karatA kema ke temane jIvadayAmAM khUba ja rasa hato. kharekhara jIvadayA samAna koI dharma nathI. pU. mahAsatIjI kaccha-vAgaDa, saurASTra, gujarAta, mahArASTra, madhyapradeza Adi prAMtomAM vicarIne khUba ja zAsana prabhAvanA karI hatI. navakAra mahAmaMtranA jApa to lAkhonI saMkhyAmAM karyA hatA. pote DAyAbITIsanA dardI hovA chatAM tIrthakaranA ekAsaNA, 20 sthAnakanI oLI, varSItapa, tera chaThTha Adi anekavidha tapasyAo karI hatI. ( sahiSNutAnI mUrtiyAne niraMjanAbAI mahAsatIjI Ama to pU. niraMjanAbAI ma. e dIkSA lIdhI tyArathI ja temane azAtA vedanIya karmano udaya joradAra hato. DAyAbITIsa, bI.pI., perelIsIsa, hArTa eTeka Adi aneka dardInI vacce paNa satata svAdhyAya, jApa, vAcana, manana Adi saMyamapoSaka pravRttithI samatApUrvaka karmanA deNAM cUkta karatA hatA eTaluM nahi paNa nAnA ThANAone jJAna tathA saMskAra ApI saMyama jIvananuM sArI rIte ghaDatara karatA hatA. vAcaNI paNa pote karAvatA. pote vyAkhyAna ApI zakatA na hatA paNa nAnA ThANAone vyAkhyAna vAMcatA zIkhavADatA. kharekhara mALI jema bagIcAne hariyALo Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 468 pU. kusumabAI AryAjI banAve tema pU.niraMjanAbAI mahAsatIjI nAnA ThANAone khUba ja sArI rIte taiyAra karatA. teonA saMyama bAgane jJAna-dhyAna AdinuM siMcana karI khUba ja hariyALo banAvatA. o samatAnA dharanArA, tArA jIvana rahasyo nyArA eka vakhata pU. niraMjanAbAI ma.nA AkhA zarIramAM sepTIka thayuM. DaoNkTara sAheba hAtha-paga vagere aMgomAM cheka mArIne rasI kADhe. ApaNA jevAnA to hAMjA gagaDI jAya. joI paNa na zakAya evI vedanA thAya. ApaNA jevAnA moDhAmAMthI cIsa nIkaLI jAya paraMtu pU. mahAsatIjI eTalA ja samatA bhAvamAM lIna rahe ane kahe, samajaNanA bhavamAM samatApUrvaka karmonA karaja cUkta karavA do. satata samAdhi maraNa mATenuM vAcana karatA tathA temane eka ja laganI ke mAruM samAdhi maraNa thAya. chelle baMne kIDanI niSphaLa thaI gaI. AkhA zarIre khUba ja sojA Ave paraMtu dareka ThANAne kahe, "mane svAdhyAya saMbhaLAvo, eTaluM ja nahi paNa chelle cha mahinAnA chedanuM prAyazcita lIdhuM ane saMthAro lIdho." zvAsa to dhamaNanI mAphaka cAle chatAM ya mukha para parama prasannatA jovA maLatI. aMte sarva jIvane khamAvatA khamAvatA samAdhimaraNa pAmyA. kharekhara pU. narijanAbAI mahAsatIjI eTale sahiSNutAnI mUrti. emanAmAM saraLatA, namratA, gurUsamarpaNatA Adi aneka guNo hatA. AvA samAdhistha AtmAnA jIvanamAMthI saue preraNA meLavavA jevI che. 'AjIvana anazana vratadhArI ugratapasvinI 'bA.bra. zrI kusumabAI mahAsatIjI bA.bra. kusumabAI mahAsatIjIno janma kacchanA aMjAra zaheramAM vi.saM. 1993nI sAle, phAgaNa sudi-7nA divase pitAzrI nAthAlAla pAnAcaMdabhAI dozI tathA mAtuzrI gulAbabahenanI kukSie thayo hato. temanI jJAti vizA zrImALI hatI. aMjAra zahera aitihAsika che tyAM jesala-toralanI samAdhi che. thobhaNa dAdAnuM sthAna che. pU. AcArya zrI dIpacaMdrajI svAmI, pU. AcAryazrI gulAbacaMdrajI svAmI, kavivarya nAnacaMdrajI svAmI jevA aneka saMtonI dIkSAbhUmi che. vi.saM. Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 469 2012nI sAle tathA vi.saM. 2057nA bhayaMkara bhUkaMpe (dharatIkaMpa) aMjArane vizeSa pramANamAM dhvasta karyA. pU. vela-mANikya-ujjavaLa gurUNInA satsaMgathI kusumabahenane dharmano raMga lAgyo. teo vairAgyavAsita thayA tathA saMyamajIvananI tAlIma lIdhI. vi.saM. 2022, phAgaNa sudi-3, budhavAranA aMjAra mukAme pU. AcAryazrI rUpacaMdrajI svAmInA zrImukhethI dIkSA aMgIkAra karI hatI. teozrI prAraMbhathI ja khUba vinayavAna, sevAbhAI tathA tapasvI hatA. potAnA saMyama paryAyamAM 60 upavAsa, 51 upavAsa, mA khamaNa, varSItapa Adi puSkaLa tapasyAo karI hatI. sAdhvI saMghamAM agragaNya tapasvinI hatA. teo eTalA ja nirabhimAnI hatA jethI sonAmAM sugaMdha bhaLe che tevuM sarvene lAgatuM. sarve ThANAonI sAthe khUba maitrIbhAvathI rahetA. 'bilImorAmAM AjIvana anazananI ArAdhanA | vi.saM. 205ranI sAthe phAgaNa mahinAmAM pU. kusumabAI ma. Adi bilImorA padhAryA hatA. tyAM emanI tabiyata bagaDI. komAmAM vahyA gayA tyAre DaoNkTare kahI dIdhuM ke 24 kalAkanA mahemAna che. sAthenA satIo dhrujI uThyA paNa svastha thaIne temane AjIvana anazana (saMthArA)nA paccakakhANa ApyA. cAre AhArano tyAga karAvyo. Arogya vijJAna karatA dharmavijJAna uccatara che. pU. mahAsatIjI bIje divase bhAnamAM AvI gayA paraMtu saMthArAnA bhAvamAM, samatAmAM jhUlI rahyA hatA. divase divase pariNAmadhArA ucca, uccatara ne uccatama thavA lAgI. cAre bAjuthI darzanArthIono atyaMta dhasAro thavA lAgyo. pUrA 29 divasa A saMthAro cAlyo. jinazAsanano mahimA sarvatra chavAI gayo. AjIvana tapasyA karanArA 59 varSanA mahAsatIjI kusumabAI AryAjI gurU-gurUNInA nAmane rozana karI, aneka jIvone daDha zraddhALu banAvI, vi.saM. 2022, caitra sudi-4nA divase bilImorAmAM samAdhibhAve svargavAsa pAmyA. vaMdana e samatAdhArI AjIvana anazana vratadhArI mahAna AtmAne ! Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40) paTTAvalI vibhAga - 6 sudharmAcchIya yugapradhAna AcAryadeva zrI dharmadAsajI svAmInI pATaparaMparAe ajarAmara saMpradAyanI paTTAvali tathA te paraMparAmAM thaI gayelA bhUtakAlIna temaja vartamAnakAlIna munirAjo tathA ' mahAsatIjIonI nAmAvali 'zrI zvetAmbara sthAnakavAsI jaina ajarAmara 'saMpradAya (ajarAmara saMgha)nI pATa paraMparA paTTAvali 65mA AcAryazrIthI paTTAvali. lekhaka:- pU. gurudeva zrI navalacandrajI svAmI. (65) yugapradhAna AcAryadeva zrI dharmadAsajI svAmI H ziSyo 99 (66) pUjya zrI mUlacaMdrajI svAmI : janma vi.saM. 1707 zrAvaNa suda-11, amadAvAda dazA zrImALI dIkSA 1723. gAdIe birAjyA: 1759. AcArya padavI : 1764 poSa suda-15 amadAvAda. svargavAsa-1781 (saMthArApUrvaka) ziSyo sAta. (67) pUjya zrI pacANajI svAmI: gAdIe birAjyA. 1781 AcAryapadavIH 1781 amadAvAda svargavAsa : 1814 zrAvaNa suda. pUjya zrI pacANajI svAmIe samudAya sudhAraNArthe 32 bola bAMdhyA hatA. te 32 bola pUjya zrI ajarAmarajI svAmIe kAyama rAkhyA ane sudhAraNA karI. (68) pUjya zrI IcchAjI svAmI : janma siddhapura. pitA zrI jIvarAjabhAI saMghavI. mAtA : vAlamabAI. poravADa vaNika. gAdIe birAjyA : 1814. AcArya padavI 1815 mahA suda 9 lIMbaDI. svargavAsa : 1832. ' (69) pUjya zrI hIrAjI svAmI: kaNabI. dIkSA : 1804 gAdIe birAjayA : Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 471 1932. gAdIpati pada : 1833 lIMbaDI. svargavAsa : 1841 dhorAjI. (70) pUjya zrI kAnajI svAmI janma : 1801 mAM vaDhavANa. bhAvasAra dIkSA 1812. gAdIpati pada : 1845 lIMbaDI svargavAsa : 1854 sAyalA. (71) zAsanodvAraka pUjya zrI ajarAmarajI svAmI : janma : 1809 paDANA (hAlAra) pitA : zrI mANekacaMdabhAI mAru. mAtA : kaMkubAI. vIsA osavALa. dIkSA : 1809 mahA suda-5 goDala. gAdIe birAjayA :1854. AcAryapadavI 1845 lIMbaDI. svargavAsa 1870 zrAvaNa vada-1nI rAte 1.30 vAgye lIMbaDI. ziSyo pAMca. (72) pUjya zrI devarAjajI svAmI : janmaH 1831 kArataka suda, kAMDAgarA (kaccha) pitAH nAgajIbhAI deDhiyA. vIsA osavALa dIkSA : 1841 phAgaNa suda5. gAdIe birAjyA 1870 AcAryapadavI 1875 poSa vada-5 lIMbaDI svargavAsaH 1879 Aso vada-1 nI rAte jetapura (kAThInuM) ziSyo pAMca. (73) pUjya zrI bhANajI svAmI janma: 1841 poSa suda. vAMkAnera (saurASTra) vIsA zrImALI. dIkSA : 1855 vaizAkha suda-11. gAdIe birAjyA : 1879. AcAryapadavI : 1880 mAgasara suda-9 lIMbaDI. svargavAsa : 1887nA vaizAkha suda-11 rAmoda. ziSyo sAta. (74) pUjya zrI haracandrajI svAmI : janma : 1851 methANA (bhAla-lIMbaDI tAluko) vIsA zrImALI. dIkSA : 1866, gAdIe birAjyA: 1887, gAdIpati pada : 1888 mahA suda-2 lIMbaDI svargavAsa : 1914 poSa suda-6 lIMbaDI. (75) sakalAgamarahasyavedI pUjya zrI devajI svAmI : janma :1860 kArataka suda vAMkAnera (saurA.) pitA zrI puMjAbhAI lohANA dIkSA : 1870 poSa suda-8 rApara (kaccha) gAdIe birAjayA : 1914. AcAryapada : 1888 mahA suda-2 svargavAsa : 1920 jeTha suda-8 lIMbaDI. ziSyo-13. (76) pUjya zrI goviMdajI svAmI : janma : 1867 mahA suda, AdhoI (pUrva kaccha) vIsA osavALa. dIkSA : 1879 caitra. gAdIe birAjyA : 1920 gAdIpati pada : 1921 mahA suda-5 lIMbaDI. svargavAsa : 1935 mAgasara vada9 lIMbaDI. ziSyo-3. (77) pUjya zrI kAnajI svAmI : janma : 1874 zrAvaNa suda. guMdAlA (kaccha) pitAzrI korazIbhAI cheDavA. mAtA : mULIbAI vIsA osavALa. dIkSA : 1891 poSa suda-10 mAMDavI (kaccha) gAdIe birAjayA 1935. AcAryapada : 1921 Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 472 paTTAvalI mahA suda-5 lIbaDI. svargavAsaH 1936 mahA vada-5 lIMbaDI ziSyo-2. (78) pUjya zrI nathujI svAmI janmaH1876 rAyaNa (tA. mAMDavI kaccha) pitA: zrI kezavazA phariyA. mAtA : murAMdebAI visA osavALa. dIkSA : 1895 kArataka vada-7 mAMDavI (kaccha) gAdIe birAjyA : 1936. gAdIpati pada : 1937 poSa vada-13 guruvAra lIMbaDI. svargavAsa : 1948 zrAvaNa vada-8 lIMbaDI ziSyo (79) pUjya zrI dIpacandrajI svAmI : janma : 1890 phAgaNa suda. guMdAlA (kaccha) pitA : bhojarAjabhAI deDhiyA. mAtA : khetabAI. vIsA osavALa. dIkSA : 1901 mahA vada-1, aMjAra (kaccha) gAdIe birAjayA : 1940. AcAryapada : 1937 poSa vada-13 guruvAra lIMbaDI. svargavAsa : 1961 caitravada-14 maMgaLavAra lIMbaDI. (80) pUjya zrI lAdhAjI svAmI: janma : 1890 phAgaNa suda. guMdAlA (kaccha) pitA: mAlazIbhAI deDhiyA. mAtA: gaMgAbahena. vIsA osavALa. dIkSA: 1903 vaizAkha suda-8 vAMkAnera. gAdIe birAjayAH 1964 zrAvaNa vada-10 zukravAranI rAte lIMbaDI. ziSyo-7. (81) pUjya zrI megharAjajI svAmI: janma : 1890 phAgaNa suda. guMdAlA (kaccha) pitA : mAlazIbhAI deDhiyA. mAtA: gaMgAbahena. visA osavALa. dIkSA : 1904 jeTha suda-4 lIMbaDI. gAdIe birAjyA : 1964. gAdIpati pada: 1968 vaizAkha vada : 1968 vaizAkha vada-9 lIMbaDI. svargavAsa 1971 phAgaNa suda-13 lIbaDI. ziSyo-2. (82) pUjya zrI devacandajI svAmI janmaH 1895 zrAvaNa suda guMdAlA (kaccha) pitA : rANA mepA sAvalA. mAtA: nAmaIbAI. vIsAosavALa dIkSA: 1913 phAgaNa suda-7 mAMDavI (kaccha) gAdIe birAjyA: 1971. AcAryapada : 1968 vaizAkha vada-9 guruvAra (1963 phAgaNa vada-7) svargavAsa : 1977 kArataka vada-8 lIMbaDI. ziSyo-6. (83) pUjya zrI lavajI svAmI : janma : 1902 rAmANIyA (kaccha) pitA : zrI narasiMhabhAI. mAtA : kezarabAI bhAvasAra. dIkSA : 1924 jeTha vada-2. gAdIe birAjayA : 1977. AcAryapada : 1978 mahA suda-15 lIMbaDI. zISyo-3. (84) pUjya zrI gulAbacandrajI svAmI : janma : 1921 jeTha suda-2 bhorArA (kaccha) pitA : zravaNa bhAramala deDhiyA. mAtA : AsaIbAI. vIsA osavALa. Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 47 dIkSA : 1963 mahA suda-10 aMjAra (kaccha) gAdIe birAjyA : 1985 kArataka suda-2. AcArya pada : 1988 jeTha suda-1 ravivAra, lIMbaDI. svargavAsa : 2008 caitra suda-12 ravivAra. lIMbaDI. ziSyo-3. (85) pUjya zrI dhanajI svAmI: janma : 1933 Aso suda-8 lIMbaDI. pitA : vardhamAna lavajI zeTha. mAtA : saMtokabAI. dazA zrImALI. dIkSA : 1946 vaizAkha suda-13 lIMbaDI. svargavAsaH 2025 gAdIe birAjayAH 2008 caitra suda-12. (86) pUjya zrI zAmajI svAmI janma : 1934 saI (tA. rApara pUrva kaccha) mahA suda-11 pitA : motIcaMda paTela mAtA : navalabena. visA zrImALI dIkSA : 1950 vaizAkha suda-10 somavAra caMdiyA (tA. aMjAra kaccha) gAdIpara AgamanaH saM.2025. svargavAsa : 2025 caitra vada-9 lIMbaDI. (87) pUjya zrI rUpacandrajI svAmI: janma : 1944 bhacAu (kaccha) mahAvada7. pitA : tejazIbhAI gAlA. mAtA : viMjhaIbAI dIkSA : 1959 phAgaNa suda3 bhacAu (kaccha) gAdIe Agamana 2025 caitra vada-9, AcAryapada : 2028 vaizAkha suda 13, (bIjA) guruvAra lIMbaDI gAdI para Agamana : 2039 vaizAkha vada 0)) ziSyo-3. (88) pUjya zrI cunIlAlajI svAmI : janma : sajajanapara (tA.morabI) 1961. dIkSA : 1984 mAgasara suda-6 budhavAra lIMbaDI gAdI para Agamana : 2039 vaizAkha vada 0)) ziSyo-3. (89) pUjya zrI narasiMhajI svAmI janmaH lAkaDiyA vi. saMvata 1974. Aso suda-5 dIkSA: saM. 2011 mahA suda-10 bidaDA (kaccha) gAdI para Agamana : saM. 2045 kArataka vada 0)) sthAnakavAsI jaina ajarAmara (chakoTi) saMpradAyanA bhUtapUrva svargavAsa thayelA munirAjonI dIkSAdi noMdha sAthe nAmAvali. -pU. gurudeva zrI navalacandrajI svAmI (jayAM sAla ApI che te vikrama saMvata samajavAnuM che.) (1) pUjya zrI dharmadAsajI svAmI : janma-sarakheja (amadAvAda pAse) saM. 1701. dIkSA-1961 Aso sudi-11 amadAvAda. svargavAsa-1759 aSADha sudi-5 dhArAnagarI (madhyapradeza) (2) pUjya zrI mUlacandrajI svAmI janma-amadAvAda. dIkSA-1723. svargavAsa1781 amadAvAda. (temanA nAmano saMghADo cAlato). Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 474 paTTAvalI (3) paMDita ma. zrI gulAbacandrajI svAmI. (4) pUjya zrI pacANajI svAmI svargavAsa-1814 lIMbaDI. (5) sthavIrapada vibhUSita zrI vanAjI svAmI. (6) WvIrapada vibhUSita zrI vaNArasI svAmI. (7) sthavIrapada vibhUSita zrI viThThalajI svAmI. (8) paMDita zrI IndrajI svAmI (jemanAthI kacchamAM pahelA padArpaNa thayA.) (9) pUjya zrI IcchAjI svAmI : janma-siddhapura. dIkSA-1766. svargavAsa1832. lIMbaDI. (10) WvIrapada vibhUSita zrI IcchAjI svAmI janma-amadAvAda. dIkSA1775. svargavAsa-1814 surata. (11) sthavarapada vibhUSita zrI IcchAjI svAmI janma-1782. svargavAsa1814. (12) pUjya zrI hIrAjI svAmI: janma : amadAvAda. dIkSA-1804. svargavAsa1842 dhorAjI (saurASTra) (13) pUjya zrI kAnajI svAmI : janma-vaDhavANa (saurASTra) dIkSA-1812, svargavAsa-1854, sAyalA (saurASTra) (14) pUjya zrI ajarAmarajI svAmI janma-paDANA. (hAlAra-saurASTra) dIkSA1819, mahA sudi-5 guruvAra. goMDala. svargavAsa-1870. (15) mahArAja zrI talakAzI svAmI janma-dhrola (hAlAra) dIkSA-1837 bhuja (kaccha) svargavAsa-1862 lIMbaDI. (16) mahArAja zrI vIrajI svAmI. (17) tapasvI ma. zrI kacarAjI svAmI. (18) mahArAja zrI ravajI svAmI janma kutiyANA (soraTha) dIkSA-1838 poSa sudi-6, svargavAsa-1870, poSa suda-10. lIMbaDI. (19) mahArAja zrI nAgajI svAmI : janma-kAMDAgarA (kaccha) dIkSA-1841 phAgaNa sudi-5 goDala. (20) pUjya zrI devarAjajI svAmI : janma-kAMDAgarA (kaccha) 1831. dIkSA1841 phA.su. 5 goMDala. svargavAsa-1879 Aso vada-1. Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 475 (21) mahArAja zrI tejapALajI svAmIH janma-dezalapura (kaccha) dIkSA-1846 vaizAkha suda-5. svargavAsa-1891. poSa sudi-4. zanivAre prahara dina caDate avadhijJAna utpanna thayela. lIMbaDI. (22) mahArAja zrI narasihajI svAmI : janma-dezalapura (kaccha). dIkSA1846. svargavAsa-1869 bhAdaravA vadi-14 thAnagaDha. (23) WvIrapada vibhUSita moTA moNazI svAmI : janma-dezalapura (kaccha). dIkSA-1849 kArataka vadi-13. svargavAsa-1887 prathama vaizAkha vadi-10 zukravAra, mojIdaDa (lIMbaDI pAse) (24) WvIrapada vibhUSita moTA devajI svAmI janma-vAMkAnera dIkSA-1850 citra vadi-9 svargavAsa-1887 prathama vaizAkha vadi-4 zanivAra jetapura (saurASTra) (25) mahArAja zrI kezavajI svAmI : janma-mAnakuvA (kaccha) dIkSA-1854 rApara (kaccha). svargavAsa-1870. bhAdaravA vadi-14 mundrA (kaccha). (26) mahArAja zrI rUganAthajI svAmI janma-vaDhavANa (saurASTra) dIkSA-1855 vaizAkha suda-11 vaDhavANa. svargavAsa-1876 vaDhavANa. (saMthAro karyo hato. pahelA devaloke upajavAnuM joyuM. pUjaya zrI devarAjajI svAmIne samaLA gAme dIThA. anya praznottarI thaI. divasa be ghaDI caDhya devagata thayA.) (27) pUjya zrI bhANajI svAmI : janma-vAMkAnera (saurASTra) dIkSA-1855 vaizAkha sudi-11 vaDhavANa. svargavAsa-1887 vaizAkha sudi-13 rAmoda, (28) mahArAja zrI karamazI svAmI : janma-kAMDAgarA (kaccha). dIkSA-1857 prathama jeTha sudi-11 kAMDAgarA (kaccha). (29) mahArAja zrI harajI svAmI janma-kAMDAgarA (kaccha). dIkSA-1857 prathama jeTha sudi-11 kAMDAgarA (kaccha). (30) mahArAja zrI saMghajI svAmI : janma-kheDoI (kaccha). dIkSA-1859 jeTha vadi-12, svargavAsa-1883. (31) mahArAja zrI rAghavajI svAmI : (32) mahArAja zrI karamacandrajI svAmI : janma-dezalapura (kaccha). dIkSA1860 rApara (kaccha). svargavAsa-1870 rApara. (33) mahArAja zrI nAnA moNasI svAmI : janma-AsaMbiyA (kaccha) dIkSA1860. jAma kaMDoraNA. svargavAsa-1867. lIMbaDI. Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 476 paTTAvalI (34) mahArAja zrI rAyamalajI svAmI : janma-khAkhara (kaccha) dIkSA-1861 kArataka vada-4 zukravAra, rApara. svargavAsa-1902 lIMbaDI. (35) mahArAja zrI nAnA harajI svAmI janma-khokhara (kaccha) dIkSA-1861 phAgaNa sudi-4 lIMbaDI. (36) tapasvI ma. zrI govardhanajI svAmI janma-surata. dIkSA-1861 vaizAkha sudi-11 lIMbaDI. svargavAsa-1887 mAgasara sudi-2 sAyalA. (65 divasa saMthAro cAlyo ane 40 gAumAM ajavALuM thayuM.) (37) mahArAja zrI harirakhajI svAmI : janma-surata. dIkSA-1861 vaizAkha sudi-11 lIbaDI. (38) mahArAja zrI moTA mUlajI svAmI janma-morabI. dikSA-1863 phAgaNa vadi-11 morabI. svargavAsa-1904 Aso vadi-11, amadAvAda. (39) mahArAja zrI kuMvarajI svAmI : janma-vaDhavANa. dIkSA-1865 mAgasara sudi-6 lIMbaDI. (40) pUjya zrI (rAjA) haracandrajI svAmI : janma-methANa (saurASTra) dIkSA1866 mAgasara suda-5 lIMbaDI. svargavAsa-1914 poSa sudi-6 lIMbaDI. (41) mahArAja zrI jeThAjI svAmIH janma-dhrola (hAlAra-saurASTra) dIkSA-1866 vaizAkha vadi-9 vaDhavANa. (42) mahArAja zrI haMsarAjajI svAmIH janma-AsaMbIyA (kaccha). dIkSA1867 poSa sudi-6 rApara (kaccha). (43) mahArAja zrI abhicaMdrajI svAmIH janma-AsaMbIyA (kaccha). dIkSA1867 poSa sudi-6 rApara. svargavAsa-aMjAra (kaccha). (44) mahArAja zrI rAmacandrajI svAmIH janma-ratalAma. dIkSA-1867 phAgaNa vadi-2 lIMbaDI. (45) mahArAja zrI dAmodarajI svAmI (dAmAjI svAmI) : janma-dhorAjI (saurASTra) dIkSA: 1867 lIMbaDI. (46) mahArAja zrI dharmasIMhajI svAmI janma-bIlakhA. dIkSA-1869. (47) mahArAja zrI bhAramalajI svAmI janma-ratADIyA (kaccha) dIkSA-1867. svargavAsa-1870 jetapura (saurASTra) (48) mahArAja zrI hemarAjajI svAmI. Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 477 (49) WvIrapada vibhUSita ma.zrI avicaLajI svAmI janma-rava (kaccha) dIkSA1869 kArataka vada-13 lIMbaDI. svargavAsa-1911 lIMbaDI. (50) mahArAja zrI habhujI svAmI janma-bidaDA athavA guMdAlA (kaccha) dIkSA1869 kArataka vada-13 lIMbaDI. (51) mahArAja zrI mUlajI svAmI : janma-patrI (kaccha) dIkSA-1869 kArataka vadi-13 lIMbaDI, svargavAsa. jUnAgaDha (saurASTra). (para) mahArAja zrI nAnA ratanasiMhajI svAmI : janma-bAroI (kaccha) dIkSA1869 kArataka vada-13 lIMbaDI. (53) mahArAja zrI lAdhAjI svAmI : janma-guMdAlA (kaccha) dIkSA-1869 kArataka vadi-13 lIMbaDI. svargavAsa-vaDhavANa. (54) mahArAja zrI hIrajI svAmI. (55) mahArAja zrI bhImajI svAmI : janma-1869 mahAsuda-4 lIMbaDI. (56) mahArAja zrI kacarAjI svAmI : janma-tuMbaDI (kaccha) dIkSA-1869 mahAsudi-4 lIMbaDI. (57) mahArAja zrI mAnasiMhajI svAmI H dIkSA-1869 mahAsudi-4. (58) mahArAja zrI mUlajI svAmI : dIkSA-1869 mahAsuda-4. (59) mahArAja zrI nathujI svAmI. (60) mahArAja zrI nAnA rAyacandrajI svAmI : janma-rApara (kaccha) dIkSA1869 caitra suda-15. (61) mahArAja zrI premajI svAmI dIkSA-1869 vaizAkha suda-4. (62) mahArAja zrI rAyazI svAmI : dIkSA-1870 kArataka vadi-11. (63) mahArAja zrI dhanapALajI svAmI H dIkSA-1870 kArataka vadi-11. (64) pUjya zrI devajI svAmI : janma-vAMkAnera dIkSA-1870 poSavadi-8 rApara. svargavAsa-1920. jeTha suda-8 lIMbaDI. (65) mahArAja zrI vIrajI svAmI : janma-rAmANiyA (kaccha) dIkSA-1870 poSa vadi-8 rApara (kaccha) (66) mahArAja zrI lakSmIcandrajI svAmI : janma-ToDA (kaccha) dIkSA-1870 poSa vadi-8 rApara (kaccha). Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 478 paTTAvalI (67) mahArAja zrI nAnA harajI svAmI : dIkSA-1870, phAgaNa vada-8. (68) mahArAja zrI morArajI svAmI : dIkSA-1870. (69) mahArAja zrI khetazI svAmI : dIkSA-1870. (70) mahArAja zrI tejazI svAmI : dIkSA-1870. vaizAkha suda-13. (71) mahArAja zrI haMsarAjajI svAmI. (72) mahArAja zrI devakaraNajI svAmI : dIkSA-1870. vaizAkha sudi-6. (73) mahArAja zrI hIrajI svAmI : dIkSA-1871 jeThasuda-5. (74) mahArAja zrI lAdhAjI svAmI : janma-sADAu (kaccha) dIkSA-1873, (75) mahArAja zrI puMjAjI svAmI : dIkSA-1874 kArataka vida-1. (76) mahArAja zrI kacarAjI svAmI : dIkSA-1874 caitra vada-10. (77) mahArAja zrI moTA gopALajI svAmI : janma-pAlI (mAravADa) dIkSA1874 caitra vida-10 svargavAsa-1911. jeTha viMda-1 lIMbaDI. : (78) mahArAja zrI damAjI svAmI : janma-traMbau (pUrva kaccha) dIkSA-1874 caitra vida-10. (79) mahArAja zrI vAlajI svAmI. (80) mahArAja zrI jIvarAjajI svAmI : dIkSA-1875 poSa sudi-13. (81) mahArAja zrI hemacandrajI svAmI : janma-TIMbA (saurASTra) dIkSA-1975 vaizAkha suda-2. (82) mahArAja zrI bhagavAnajI svAmI : janma-rAjaparA dIkSA-1876 phAgaNa vadi-7. svargavAsa-1899. (83) mahArAja zrI udesiMgajIsvAmI : dIkSA-1877 vaizAkha suda-9. (84) pUjya zrI goviMdajI svAmI : janma-AdhoI (pUrva kaccha) dIkSA-1879 vaizAkha sudi-9. svargavAsa-1935 lIMbaDI. (85) mahArAja zrI rAyazI svAmI : dIkSA-1879 vaizAkha sudi-9. (86) mahArAja zrI bhagavAnajI svAmI. (87) mahArAja zrI khImajI svAmI : dIkSA-1881 mahAsudi-10. (88) mahArAja zrI lakhAjI svAmI : janma-belA (pUrva kaccha) dIkSA-1881 Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 479 phAgaNa vadi-9. svargavAsa-1888 vaizAkha vada-5, 65 divasa saMthAro cAlyo hato. lIMbaDI. (89) mahArAja zrI ravajI svAmI. (90) mahArAja zrI trikamajI svAmI : janma-suvaI ( pUrva kaccha) (91) mahArAja zrI ratanazI svAmI. (92) mahArAja zrI vanecandrajI svAmI. (93) tapasvI mahArAja zrI vanAjI svAmI : janma-lIMbaDI. dIkSA-1889. (94) pUjya zrI kAnajI svAmI : janma-guMdAlA (kaccha) dIkSA-1891 poSa suda10, mAMDavI. svargavAsa-1936 mahAvada-5 lIMbaDI. (95) upAdhyAya zrI zivajI svAmI : janma-rApara (pUrva kaccha) dIkSA-1895 kArataka vada-7 mAMDavI. svargavAsa-1936 kArataka sudi-11 dhorAjI. (svargavAsa pahelAM 3 divasa agAuthI ziSyone jANa karela ane 3 divasa no saMthAro karela). (96) pUjya zrI nathujI svAmI : janma-rAyaNa (kaccha) dIkSA-1895 kArataka vida-7 mAMDavI (kaccha) svargavAsa-1940 zrAvaNa vada-8 lIMbaDI. (svargavAsa pahelAM 8 divasa agAu sthavIra moTA jIvaNajI svAmI vagere sAdhuone kahela ke mAruM AyuSya 8 divasa bAkI che. gokulASTamInA divase mAruM AyuSya pUrNa thaze. (97) mahArAja zrI pAnAcandrajI svAmI. (98) mahArAja zrI suMdarajI svAmI : janma-guMdAlA (kaccha) dIkSA-1901 mahAvadi-1 guruvAre, aMjAra (kaccha) svargavAsa-1929 kArataka sudi-2 sAyalA. (99) pUjya zrI dIpacandrajI svAmI : janma-guMdAlA (kaccha) dIkSA-1901 mahAvAdi-1 aMjAra. svargavAsa-1961 caitravida-14 maMgaLavAra lIMbaDI. (100) vacanasiddha ma. zrI devakaraNajI svAmI : janma-guMdAlA (kaccha) dIkSA1903 mahAvida-7 mAMDavI. svargavAsa-1941 zrAvaNa sudi-2 lIMbaDI. (naM. 98-99-100 traNe sagAbhAI hatA.) (101) mahArAja zrI jecandrajI svAmI : janma-guMdAlA (kaccha) dIkSA-1903 mahA vida-7 mAMDavI. svargavAsa-1906. (102) sthavIra moTA jIvanajI svAmI : janma-guMdAlA (kaccha) dIkSA-1903 mahAvadi-7 mAMDavI. svargavAsa-1949 jeTha vada-11 haDAlA (bhAla-saurASTra) (101-102 naMbaravALA saMsArapakSe pitA-putra thAya) Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 480 paTTAvalI (103) pUjya zrI lAdhAjI svAmI : janma-guMdAlA (kaccha) dIkSA-1903 mahAvadi-8 vAMkAnera. svargavAsa-1949 zrAvaNa vadi-11 lIMbaDI. (svargavAsa agAu aThavADiyA pahelA AyuSyano khyAla Apela. sadAnaMdI zrI choTAlAlajI svAmI vagerene jANa karela.) (104) pUjya zrI lAdhAjI svAmI : janma-guMdAlA (kaccha) dIkSA- 1904 jeTha sudi-4 lIMbaDI. svargavAsa-1971 phAgaNa sudi-13, lIMbaDI (103-104 naMbaravALA saMsAra pakSe bhAIo thAya) (105) mahArAja zrI saMghajI svAmI janma-guMdAlA (kaccha) svargavAsa-1945 morabI (saurASTra) (106) kavirAja zrI govardhanajI svAmI janma-sIkarA (pUrva kaccha) svargavAsa1946 aSADha suda-8. (107) mahArAja zrI makanajI svAmI janma-lAkaDiyA (pUrva kaccha) (108) mahArAja zrI kalyANajI svAmI. (109) mahArAja zrI raMgajI svAmIH janma-rAmANiyA (kaccha). dIkSA-1913 phAgaNa suda-13 mAMDavI (kaccha). (110) pUjya zrI devacandrajI svAmI janma-rAmANiyA (kaccha) dIkSA-1913 phAgaNa sudi-13 mAMDavI. svargavAsa-1977 kArataka vadi-8 lIMbaDI. (109110 naMbaravALA saMsArapakSe pitA-putra thAya.) (111) mahArAja zrI vIracandrajI svAmI : janma-mAMDavI (kaccha). (112) mahArAja zrI nAnacandrajI svAmI : janma-rApara (kaccha). svargavAsa1940 poSa sudi-11 morabI (saurASTra) (113) mahArAja zrI nAnA kAnajI svAmI janma-guMdAlA (kaccha) dIkSA-1922 mAgasara sudi-2 lIMbaDI. svargavAsa-1936 mAgasara vadi-2 mundrA (kaccha) jemaNe nItidIpaka zataka racela che.) (114) mahArAja zrI mApajI svAmI. (115) mahArAja zrI rUganAthajI svAmI. (116) pUjya zrI lavajI svAmI : janma-vejalakA (saurASTra). dIkSA-1924 jeTha vada-2 rAmaparA (saurASTra). svargavAsa-1985 kArataka sudi-2 vaDhavANa (saurASTra). Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 481 A che aNagAra amArA (117) mahArAja zrI nArAyaNajI svAmI : janma-prAgapara (kaccha) (118) mahArAja zrI gulAbacandrajI svAmI : janma-mAravADa. dIkSA-1928. (119) mahArAja zrI pAnAcandrajI svAmI : janma-kheDA (gujarAta) dIkSA1928 poSa sudi-15. svargavAsa-1941 phA.vadi-13, lIMbaDI. (120) paMDita zrI uttamacandrajI svAmI janma-surata. dIkSA-1928 caitra sudi8 surata. svargavAsa-1975 A.va. 11, amadAvAda. (121) mahArAja zrI monajI svAmI : janma-bAroI (kaccha) dIkSA-1929 mahAsudi-12 mAMDavI (kaccha). (122) mahArAja zrI sAkaracandrajI svAmI. (123) mahArAja zrI lAghAjI svAmI: janma-bhorArA (kaccha) dIkSA-1930, mAgasara vadi-8 mAMDavI. svargavAsa-1981 zrAvaNa sudi-11 viramagAma (gujarAta) (124) mahArAja zrI AsakaraNajI svAmI: janma-bidaDA (kaccha) dIkSA-1931 kArataka vadi-10 mundrA. svargavAsa-1943 ka.va.5., lIMbaDI. (125) mahArAja zrI mANekacandrajI svAmI : janma-bidaDA (kaccha). dIkSA1931 kArataka vada-11 mundrA. svargavAsa-jetapura (saurASTra). (126) mahArAja zrI jeThamalajI svAmI janma-bidaDA (kaccha). dIkSA-1931 kArataka vadi-10 mundrA. svargavAsa-1946 bhAdaravA sudi-2 jAmanagara. (naM.125-126, 124 naM.vALAnA saMsArapakSe putro thAya.) (127) mahArAja zrI kasturajI svAmI : janma- dholerA (gujarAta). dIkSA1931 mahAvadi-9 dholerA. svargavAsa-1979 kArataka sudi-15 lIMbaDI. (128) vIrapada vibhUSita zrI maMgaLajI svAmI janma-rApara (kaccha). dIkSA1934 Aso suda-5. svargavAsa-1972 aSADha vadi-12 lAkaDiyA (kaccha). (129) mahArAja zrI harakhacandrajI svAmI : janma-rAmaparA (saurASTra) dIkSA1934 mahA sudi-pa morabI. svargavAsa-1965 mAgasara vadi, dholerA (gujarAta). (130) mahArAja zrI vajapALajI svAmI : janma-vAMkI (kaccha) dIkSA-1934 aMjAra (kaccha). Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 482 paTTAvalI (131) mahArAja zrI mANekacandrajI svAmI dIkSA-1935 mA. amadAvAda. svargavAsa-1940. (132) mahArAja zrI nAnA mANekacandrajI svAmIH janma-rApara (kaccha) dIkSA1936 mahA sudi-2 rApara. svargavAsa-19pa6 mAgasara vadi, dhorAjI. (133) mahArAja zrI gulAbacandrajI svAmI : janma-bhorArA (kaccha) dIkSA1936 mahAsuda-10 aMjAra, svargavAsa-2008 caitrasudi-12. (134) kavivarya ma. zrI vIrajI svAmI janma- bhorArA (kaccha), dIkSA-1936 mahAsuda-10 aMjAra. svargavAsa-2001 caitra sudi-15nI rAte jetapura. (naM. 133-134 saMsArapakSe bhAIo thAya.) (135) mahArAja zrI caturajI svAmI: janma-sudAmaDA. dIkSA-1938 caitra vadi12 mundrA (kaccha). svargavAsa-1979 lIMbaDI. (136) mahArAja zrI nAnA jIvaNajI svAmI : janma-lIMbaDI. dIkSA-1938 caitravadi-12 mundrA (kaccha). svargavAsa-1955 phAgaNa suda-1 lIMbaDI. (137) prasiddhavaktA paMDita zrI kasturajI svAmI janma-lIMbaDI 1926. dIkSA1938 caitra vadi-12 mundrA (kaccha) 1984 mahA vadi-4 (lIMbaDI) (naM. 136137 pitA putra thAya). (138)mahArAja zrI nAnA lAdhAjI svAmI janma-salArI (pUrva kaccha) dIkSA1938 caitra vadi-12 mundrA (kaccha). svargavAsa-1984 mahAvadi-4 (lIMbaDI). (139) mahArAja zrI odhaDajI svAmI : janma-sudAmaDA (saurASTra). dIkSA1941 caitra sudi-14 bhalagAmaDA (saurA). svargavAsa-dedAdarA (saurASTra). (140) mahArAja zrI devacandrajI svAmI : janma-morabI (saurASTra). dIkSA1941 jeTha sudi-7 surata. svargavAsa-1956 lIbaDI. (141) mahArAja zrI khImarAjajI svAmI janma-mundrA (kaccha). dIkSA- 1942 kArataka vada-5 lIMbaDI. svargavAsa-1979 lIMbaDI. (142) mahArAja zrI karazanajI svAmI : janma-rAyaDI (kaccha). dIkSA-1942 kArataka vadi-pa lIMbaDI. svargavAsa-1992 je. va. 7 surata. Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 483 (143) mahArAja zrI TokarajI svAmI janma-morabI (saurASTra). dIkSA-1942 vaizAkha suda-11 mAMDavI. svargavAsa-1989 A.va. 14 morabI. (144) mahArAja zrI prAgajI svAmI : janma-bhuvaDa (kaccha). dIkSA-1943 vaizAkha suda-9 bhuvaDa. svargavAsa-1905 morabI (saurASTra). (145) mahArAja zrI suMdarajI svAmI : janma-bidaDA (kaccha). dIkSA-1944 mahAsuda-12 mundrA (kaccha). svargavAsa-1988 vaizAkha, lIMbaDI. (naM. 14pa146 bhAIo thAya.) (146) mahArAja zrI rAmacandrajI svAmI janma-bidaDA (kaccha), dIkSA-1945 poSa sudi-15. svargavAsa-1984 vAMkAnera (saurASTra). (147) mahArAja zrI nAnA prAgajI svAmI : janma-dhorAjI. dIkSA-1946 . mAgasara suda-6 dholerA. svargavAsa-1992 mahA vadi-10 ravivAranI rAte, nAyakA (gujarAta). (148) mahArAja zrI karamacandrajI svAmI : janma-lAkaDIyA (kaccha). dIkSA1946 mAgasara vadi-4. svargavAsa-1985 lIMbaDI. (149) mahArAja zrI dhanajI svAmI : janma-1933 lIMbaDI. dIkSA 1946 vaizAkha sudi-13 zukavAra lIMbaDI. sva. 2025 lIMbaDI. (150) mahArAja zrI harakhacandrajI svAmI : janma-jetapura. dIkSA-1947 mahAvadi-9, svargavAsa-1958. (151) mahArAja zrI moTA zAmajI svAmI : janma-ghANIthara (kaccha). dIkSA1949 mahA vadi-7. svargavAsa-1990, surendranagara (saurASTra). (152) tapasvI ma. zrI zivajI svAmI : janma-ratADIyA (kaccha). dIkSA-1949 jeTha suda-11 ratADIyA sva.-1989 .va.-11 surendranagara. (153) mahArAja zrI kezavalAlajI svAmIH janma-lIMbaDI. dIkSA-1950 poSa sudi-13. svargavAsa-2003 kArataka vadi0) lIMbaDI. (154) pUjya zrI zAmajI svAmI : janma-saI (pUrva kaccha) mahA sudi-11, dIkSA-caMdiyA (kaccha) 1950 vaizAkha sudi-10 soma. svargavAsa-2025 citravadi-9 lIMbaDI. Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 484 paTTAvalI (155) mahArAja zrI amIcandrajI svAmI : janma-rava (pUrva kaccha) dIkSA1952 mahA vada-4 rava. svargavAsa-2001 tuMbaDI (kaccha). (156) mahArAja zrI meghajI svAmI janma-samAghoghA (kaccha). dIkSA-1953. mAMDavI (kaccha). (157) mahArAja zrI hIrAcandrajI svAmI janma-bhacAu (kaccha) dIkSA-1953 mahA vadi-13 vAMkAnera. svargavAsa-2017 mAgasara vadi 8, lAkaDiyA (pUrva kaccha) (158) mahArAja zrI damAjI svAmI janma-morabI (saurASTra) dIkSA-1953 svargavAsa-1959 lIbaDI. (159) mahArAja zrI nathujI svAmI : janma-lAkaDiyA (kaccha) dIkSA-1953 aMjAra. svargavAsa-1973 lAkaDiyA. (160) zatAvadhAnI paM.ma. zrI ratnacandrajI svAmI : janma-bhorArA (kaccha) dIkSA-1953 jeTha sudi-3 guruvAra, bhorArA. svargavAsa-1997 vaizAkha vada6, zukravAra, ghATakopara (muMbaI). (191) sadAnaMdI mahArAja zrI choTAlAlajI svAmI : janma-lIMbaDI. 1944 bhAdaravA suda-15. dIkSA-1955 jeTha sudi-3 zukravAra, amadAvAda. svargavAsa2024 morabI (saurASTra). (162) tapasvI ma.zrI zivalAlajI svAmI : janma-raMgapara (bhAla) dIkSA1956 mAgasara sudi-2 raMgapara. svargavAsa-2005 poSa vadi-9 morabI (saurASTra). (163) mahArAja zrI lalujI svAmI : janma-amadAvAda. dIkSA-1956. mahAsuda-11. svargavAsa-1981 mAgasara vada-11. (164) mahArAja zrI kacarAjI svAmI : janma-guMdAlA (kaccha) dIkSA-1956. svargavAsa-1966 aSADhI pUrNimA, lIMbaDI. (165) mahArAja zrI khuzAlacandrajI svAmI : janma-rApara (kaccha) dIkSA1956. vaizAkha vada-2 rApara. svargavAsa-1982 poSa vadi-14 surendranagara. Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 485 (166) mahArAja zrI lakSmIcandrajI svAmI : janma-siyANaI (saurASTra) dIkSA1956 vaizAkha vida-3 lIMbaDI. svargavAsa-2016 mAgasara sudi-4 guruvAra, amadAvAda. (167) kavivarya mahArAja zrI nAnacandrajI svAmI : janma-sAyalA (saurASTra) mAgasara sudi-1 dikSA-1957 phAgaNa sudi-3 aMjAra (kaccha) svargavAsa-2021 mAgasara vida-9 sAyalA. (168) mahArAja zrI jAdavajI svAmI : janma-lIMbaDI. dIkSA-1958 kArataka vadi-5 lIMbaDI. svargavAsa-2008 phAgaNa viMda (169) pUjya zrI rUpacaMdrajI svAmI : janma-1944 mahA vada-7 bhacAu (kaccha) dIkSA-1959 phAgaNa sudi-3, bhacAu. svargavAsa-2039 vaizAkha vada gA zukravAra, bhacAu. (170) mahArAja zrI umedacandrajI svAmI : janma-bharorA (kaccha). dIkSA1959 vaizAkha sudi-8 bhorA. svargavAsa-1968 caitra vada-6 ravivAra, thAnagaDha. (daMpatIe sAthe dIkSA svIkArela). (171) mahArAja zrI anopacandrajI svAmi : janma sAmakhiyArI (kaccha). dIkSA1960 mahA vida-13 taMbuDI (kaccha). svargavAsa-2007 poSa vada-14 AdhoI (pUrva kaccha). (172) mahArAja zrI lAlacandrajI svAmI : janma-suvaI (pUrva kaccha). dIkSA1960 vaizAkha suda-5 mAMDavI (kaccha) svargavAsa-2003 poSa vada-12 rA52 (pUrva kaccha) (173) mahArAja mUlajI svAmI : janma-lAkaDiyA (kaccha) dIkSA-1961 mahAvadi-5 mundrA (kaccha) svargavAsa-2007 poSa. lIMbaDI. (174) mahArAja zrI kapUracandrajI svAmI : janma-bhacAu (kaccha) dIkSA-1984 phAgaLa sudi-2 lAkaDiyA. svargavAsa-1990 prathama vaizAkha vada-4 budhavAra, alavara (mAravADa). (175) tapasvI paM. zrI DuMgarasiMhajI svAmI : janma-1966 bhAdaravA sudi-2 bhorArA (kaccha : dIkSA1985 jeTha sudi-8 zukravAra. svargavAsa-2035 mAgasara sudi-9 lIMbaDI.) Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 486 paTTAvalI (176) bhadrasvAmI ma. zrI nAgajI svAmI : janma-1936 bhacAu (kaccha) dIkSA-1986 mAgasara sudi-3 budhavAra, guMdAlA (kaccha) svargavAsa-2019 phAgaNa vada-2nI rAte mundrA (kaccha) (177) tattvajJa paM. zrI navalacandrajI svAmI : janma-1973 aSADha sudI-13 bhacAu (kaccha). dIkSA-1986 mAgasara sudi-3 guMdAlA. svargavAsa-2034 Aso vida-8 lAkaDiyA (kaccha) (naM. 176-177 pitA-putra thAya.) (178) paMDita ma. zrI kevalacandrajI svAmI : janma-1974 kArataka sudi-15 bhacAu. dIkSA-1992 mahA sudi-15 bhacAu, svargavAsa-2022 mAgasara vida11 guMdAlA (kaccha) (179) mahArAja zrI mAdhavasiMhajI svAmI : janma-1974 goMDala (saurASTra) aSADha vida-5 dIkSA-1999 vaizAkha sudi-5 ravivAra lIMbaDI. svargavAsa2033 aSADha jetapura (saurASTra). (180) pUjya zrI cunIlAlajI svAmI : janma-1961 sajjana para dIkSA1984 lIMbaDI, mAgasara suda-6, svargavAsa : 2045 kArataka vada-14 morabI (sorASTra). (181) ugratapasvI pU. zrI rAmacaMdrajI svAmI : janma vi.saM. 1999, poSa sudi-11 dIkSA vi.saM. 2016, mahA sudi-5, tuMbaDI (kaccha), svargavAsa : 2060 Aso vada-0)) ghATakopara (ve.) : (182) ma. zrI lalitacaMdrajI svAmI : janma : aMjAra (kaccha), dIkSA H saM. 2019 mAgasara, borIvalI (ve.), svargavAsa : saM. 2047, sANaMda (gujarAta) (182) pU. zrI jagadIzacaMdrajI svAmI H janma cUDA (saurASTra) dIkSA : saM. 2022 svargavAsa : saM. 2057 divaMgata thayelA sAdhvIjIonI nAmAvali - pU. gurudeva zrI navalacandrajI svAmI. mULa sudharmAgacchIya AcArya zrI dharmadAsajI svAmInA paTTaziSya AcArya zrI mUlacandrajI svAmInA AjJAnuvartinI mahAsatIjI sujANabAI AryAjI tathA anya sAdhvIjIonI dIkSAdi noMdha. Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 487 1 suratanA jaina osavALa baheno zrI sujANabAI, zrI suMdarabAI, zrI nirmaLAbAI, zrI gaMgAbAI ane zrI jamanAbAI e pAMce bahenone AcArya mahArAja zrI dharmadAsajI svAmIe vi.saM. 1718nA vaizAkha sudi-13nA roja suratamAM bhAgavatI dIkSA vidhi karAvI. (1) pravartinI mahAsatIjI sujANabAI AryAjI : dIkSA saM. 1718 vaizAkha sudi-13. pravartinI pada-1723. mahA sudi - 8. AyuSya purNa saM. 1739 aSADha sudi - 2. (2) pravartinI mahAsatIjI kAzIbAI AryAjI pravartinI pada-1740 poSa sudi-pa AyuSya pUrNa 1748nA zrAvaNa vadi-2 (3) pravartinI mahAsatIjI caMdanabAI AryAjI pravartinI pada-1748 mAgasara sudi-13. AyuSya pUrNa-1757nA kArataka vadi-9. (4) pravartinI mahAsatIjI samajabAI AryAjI pravartinI pada-1758nA mahA sudi-2, AyuSyapUrNa-1774nA caitra vadi-8. (5) pravartinI mahAsatIjI dhIrajabhAI AryAjI pravartinI pada 1775nA vaizAkha suda-15, amadAvAda. mahAsatIjI dhIrajabAI AryAjInA svargavAsa pachI pravartinI padanI prathA baMdha paDI ane moTAM sAdhvIjI tarIke mahAsatIjI moTA jeThIbAI AryAjI hatA. teozrInAM suziSyA mahAsatIjI kaMkubAI AryAjI vagere ThANAo pUjaya zrI mUlacandrajI svAmInI pATAnupATe pUjya zrI hIrAjI svAmInI AjJAmAM saurASTra ane gujarAtamAM vicaratA hatA. sthAnakavAsI jaina (cha koTI) saMpradAyanA divaMgata ' thayelAM sAdhvIjIonI nAmAvali mahAsatIjI moTA jeThIbAI AryAjInA ziSyA mahAsatIjI moTAM kaMkubAI AryAjI (pU. zrI ajarAmarajI svAmInA mAtuzrI) nA tathA mahAsatIjI vAMchIbAI AryAjInAM ziSyA sAmabAI AryAjInA tathA mahAsatIjI rayAbAI AryAjInA ziSyA nAnabAI AryAjInAM parivAranAM saurASTramAM | divaMgata thayelAM ajarAmara saMpradAyanA sAdhvIjIonI nAmAvali. Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 488 paTTAvalI naM. nAma 32. mahAsatIjI moTA galAlabAI AyAjI 1. mahAsatIjI moTA jeThIbAI AryAjI 33. mahAsatIjI vAlIbAI AryAjI 2. mahAsatIjI moTA kaMkubAI AryAjI 34. mahAsatIjI nAnA galAlabAI AyajI 3. mahAsatIjI ajavALIbAI AryAjI 3pa. mahAsatIjI jazodAbAI AryA 4. mahAsatIjI lIrabAI AryA 36. mahAsatIjI cothIbAI AryAjI 5. mahAsatIjI benakorabAI AryAjI 37. mahAsatIjI nAnA mAnabAI AryAjI 6. mahAsatIjI moTA jeThIbAI AryAjI 38. mahAsatIjI raDiyAtabAI AryA 7. mahAsatIjI moTA ratanabAI AryAjI 39. mahAsatIjI nAnA kaMkubAI AryAjI 8. mahAsatIjI nAthIbAI AryAjI 40. mahAsatIjI nAnA puMjIbAI AryAjI 9. mahAsatIjI moTA ratanabAI AryAjI 41. mahAsatIjI lakSmIbAI AryAjI 10. mahAsatIjI nAnabAI AryA 42. mahAsatIjI lakSmIbAI AryAjI 11. mahAsatIjI devabAI AryajI 43. mahAsatIjI gaMgAbAI AryAjI 12. mahAsatIjI avalabAI AryajI 44. mahAsatIjI vAlIbAI AryAjI 13. mahAsatIjI moTA TAIbAI AryAjI 45. mahAsatIjI jAnabAI AryAjI 14. mahAsatIjI moTA lakSmIbAI AryAjI 46. mahAsatIjI moTA rAmabAI AryAjI 15. mahAsatIjI nAnA avalabAI AryAjI 47. mahAsatIjI moTA rAmabAI AryAjI 16. mahAsatIjI tapasvI kAnabAI AryAjI 48. mahAsatIjIamRtAbAIAryAjIguMdAlA 17. mahAsatIjI meghabAI AryAjI 49. mahAsatIjI jhalabAI AryAjI 18. mahAsatIjI nAnA jeThIbAI AryAjI 50. mahAsatIjI nAnA DAhIbAI AyajI 19. mahAsatIjI tapasvI mUlIbAI AryAjI 51. mahAsatIjI nAnA vAlIbAI AryajI 20. mahAsatIjI pUtaLIbAI AryAjI para. mahAsatIjI nAnabAI AryAjI 21. mahAsatIjI kuMvarabAI AryajI 53. mahAsatIjI nAgabAI AryAjI guMdAlA 22. mahAsatIjI bhANabAI AryAjI 54. mahAsatIjI vAlabAI AryAjI guMdAlA 23. mahAsatIjI puMjIbAI AryAjI 55. mahAsatIjI raMbhAbAI AryAjI guMdAlA 24. mahAsatIjI kaMkubAI AryAjI pa6, mahAsatIjI pUtaLIbAI AryAjI 25. mahAsatIjI mIThIbAI AryAjI pa7. mahAsatIjI jamanAbAI AryAjI ra6. mahAsatIjI mUlIbAI AryajI 58. mahAsatIjI saMtokabAI AryajI mAlikaTa ra7. mahAsatIjI moTA mAnabAI AryAjI pa9, mahAsatIjI raLiyAtabAI AryAjI 28. mahAsatIjI moTA amRtabAI AryAjI 60. mahAsatIjI divALIbAI AyajI lIMbaDI 29. mahAsatIjI nAnA mAnabAI AryAjI 61. mahAsatIjI pArvatIbAI AryAjI 30. mahAsatIjI nAnAM amRtabAI AryAjI 62. mahAsatIjI ujamabhAI AryajI 31. mahAsatIjI jatanabAI AryAjI 63. mahAsatIjI sAMkaLIbAI AryAjI Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA naM. nAma 64. mahAsatIjI pUrIbAI 65. mahAsatIjI moMghIbAI 66. mahAsatIjI moTA lakSmIbAI AryAjI 67. mahAsatIjI sAMkaLIbAI AryAjI 68. mahAsatIjI vIjaLIbAI AryAjI 69. mahAsatIjI zivakuMvarabAI AryAjI 70. mahAsatIjI devakuMvarabAI AryAjI 71. mahAsatIjI tapasvI rAmabAI AryAjI 72. mahAsatIjI jaDAvabAI AryAjI 73. mahAsatIjI bA.bra. lakSmIbAI AryAjI 74. mahAsatIjI kasuMbAbAI AryAjI 75. mahAsatIjI moTA pArvatIbAI AryAjI 76. mahAsatIjI samarathabAI AryAjI 77. mahAsatIjI jIvabAI AryAjI 78. mahAsatIjI maNibAI AryAjI 79. mahAsatIjI motIbAI AryAjI 80. mahAsatIjI premabAI (jalubAI) AryAjI 81. mahAsatIjI kapUrabAI AryAjI 82. mahAsatIjI pArvatIbAI AryAjI 83. mahAsatIjI tejabAI AryAjI 84. mahAsatIjI sUrajabAI AryAjI 85. mahAsatIjI moTA raMbhAbAI AryAjI 86. mahAsatIjI hIrAbAI AryAjI 87. mahAsatIjI hemakuMvarabAI AryajI 88. mahAsatIjI nAnA samarathabAI AryAjI 89. mahAsatIjI prabhAkuMvarabAI AryAjI 90. mahAsatIjI nAnA raMbhAbAI AryAjI 91. mahAsatIjI hasumatIbAI AryAjI janma bhUmi sAyalA baravALA pAMDavarA carADI nAgakaDA dhorAjI kherANA maMjupara khaMbhalAva sudAmaDA piyALA mavaDI dhorAjI dhorAjI lIMbaDI guMdAlA thAnagaDha dIkSA bhUmi thAnagaDha jUnAgaDha morabI sarasAI coTIlA dhorAjI sAyalA bhANa pAMDavarA surendranagara lIMbaDI jetapura dhorAjI lIMbaDI lIMbaDI moTAtrADiyA pANazINA lIMbaDI vaDhavANa dhorAjI lIMbaDI lIMbaDI lIMbaDI lIMbaDI lIMbaDI jetapura svargavAsa bhUmi vaDhavANa sAyalA sAyalA lIMbaDI lIMbaDI dhorAjI vaDhavANa jetapura lIMbaDI lIMbaDI lIMbaDI lIMbaDI lIMbaDI 489 surandranagara jorAvaranagara ANaMda lIMbaDI su.nagara morabI dhorAjI lIMbaDI viramagAma lIMbaDI jetapura pANazINA lIMbaDI lIMbaDI lIMbaDI lIMbaDI lIMbaDI surendranagara Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 490 paTTAvalI kaccha vibhAga zAsanoddhAraka AcArya mahArAja zrI ajarAmarajI svAmInI AjJAnuvartinI sAdhvIjI moTA vAMchIbAI AryAjInA parivAranAM tathA mahAsatIjI rayAMbAI AryAjInAM ziSyA mahAsatIjI lakSmIbAI AryAjInAM parivAranA divaMgata thayelAM sAdhvIjIonI nAmAvali. mahAsatIjI vAMchIbAI AryAjIno parivAra naM. nAma 1. mahAsatIjI vAMchIbAI AryAjI 2. mahAsatIjI nAnabAI AryAjI 3. mahAsatIjI sAkarabAI AryAjI 4. mahAsatIjI zAmabAI AryAjI 5. mahAsatIjI vejabAI AryAjI 6. mahAsatIjI amarabAI AryAjI 7. mahAsatIjI mULIbAI AryAjI 8. mahAsatIjI rUpabAI mahAsatIjI 9. mahAsatIjI galAlabAI AryAjI 10. mahAsatIjI bhANabAI AryAjI 11. mahAsatIjI khemakuMvarabAI AryAjI 12. mahAsatIjI avalabAI AryAjI 13. mahAsatIjI kAnabAI AryAjI 14. mahAsatIjI caMpAbAI AryAjI 15. mahAsatIjI mIThIbAI mahAsatIjI 16. mahAsatIjI caMpAbAI mahAsatIjI 17, mahAsatIjI zAmabAI AryAjI 18. mahAsatIjI mRgAbAI AryAjI janma guMdAlA (kaccha) dIkSA - 1903 mahAvada-7. Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 491 mahAsatIjI moTA vAMchIbAI AryAjInA ziSyA nAnabAI AryAjInAM ziSyA mahAsatIjI pabAI AryAjInAM ziSyA mahAsatIjI hemakuMvarabAI AryAjInA parivAranA sAdhvIjIo. naM. nAma janma dIkSA svargavAsa bhUmi bhUmi bhUmi 19. mahAsatIjI hemakuMvarabAI AryAjI 20. mahAsatIjI kezarabAI AryAjI manapharA manapharA bidaDa 21. mahAsatIjI velabAI AryajI guMdAlA ratADiyA bhorArA 22. mahAsatIjI lakSmIbAI AryAjI trabau trau suvaI 23. mahAsatIjI jeThIbAI AryAjI mAMDavI 24. mahAsatIjI pUrIbAI AryAjI guMdAlA guMdAlA guMdAlA 25. mahAsatIjI nAthIbAI AryAjI guMdAlA guMdAlA samAghoghA ra6. mahAsatIjI nAnabAI AryajI guMdAlA guMdAlA bhorArA 27. mahAsatIjI moTA pAMcIbAI AjI guMdAlA guMdAlA 28. mahAsatIjI viduSI pAMcIbAI AryAjI ratADIyA ratADIyA manapharA ra9. mahAsatIjI nAnA DAhIbAI AryAjI guMdAlA guMdAlA samAghoghA 30. mahAsatIjI premabAI AryajI guMdAlA guMdAlA aMjAra 31. mahAsatIjI kuMvarabAI AryAjI guMdAlA guMdAlA bhorArA 32. mahAsatIjI jAnabAI AryAjI bhacAu rApara bhacAu 33. mahAsatIjI bA. amRtabAI AryAjI bhacAu rApara bhacAu 34. lADakuMvarabAI AryAjI ratADiyA ratADyiA samAghoghA 35. mahAsatIjI ratanabAI AryAjI bhorArA , rataDiyA samAghoghA 36. mahAsatIjI divALIbAI AryajI sAmakhiyArI lAkaDiyA bhacAu 37. mahAsatIjI lakSmIbAI AryAjI vAlA guMdAlA 38. mahAsatIjI suMdarabAI AryAjI DoNa bharArA 39. mahAsatIjI kaMkubAI AryAjI mAMDavI mAMDavI bhorArA 40. mahAsatIjI meghabAI AyajI samAghoghA samAghoghA guMdAlA 41. mahAsatIjI bhANabhAI AryAjI ToDA amadAvAda 42. mahAsatIjI premakuMvarabAI AjI kheMgArapara manapharA manapharA 43. mahAsatIjI kSemakuMvarabAI AryAjI guMdAlA guMdAlA guMdAlA DANa TaDA kakaravA. Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTTAvalI 492 44. mahAsatIjI divALIbAI AryAjI 45. mahAsatIjI dIkSitAbAI AryAjI 46. mahAsatIjI harSakumArI AryajI manapharA dhorAjI rAmANiyA manapharA samAghoghA morabI kAMdAvADI mahAsatIjI moTA vAMchIbAI AryAjInAM ziSyA mahAsatIjI nAnabAI 'AryAjInAM ziSyA mahAsatIjI meghabAI AryAjIno parivAra. samAdhovA mAMDavI mAMDavI aMjAra samAghoghA rAmANiyA bhacAu 7. mahAsatIjI meghabAI AryAjI 48. mahAsatIjI kSemakuMvarabAI AryAjI 49. mahAsatIjI kAnabAI AryAjI mAMDavI mAMDavI 50. mahAsatIjI moTA bhANabAI AryajI moTA bhuja (taozrInA nAmano saMghADo). AsaMbiyA pa1. mahAsatIjI moTA DAhIbAI AryAjI guMdAlA mundrA para. mahAsatIjI bA.ba. vejabAI AryAjI rApara bhacAu pa3. mahAsatIjI nAthIbAI AryAjI bidaDA 54. mahAsatIjI bA.ba. gomatIbAI AryAjI rApara 55. mahAsatIjI lADakuMvarabAI AryAjI aMjAra 56. mahAsatIjI tapasvI moMghIbAI AryAjI khIraI bAdaragaDha pa7. mahAsatIjI moTA kuMvarabAI AryAjI zivalakhA zivalakhA 58. mahAsatIjI pAnabAI AryajI bhacAu 59. mahAsatIjI dhanabAI AryAjI kapAyA tuMbaDI 60. mahAsatIjI jIvIbAI AryajI tuMbaDI tuMbaDI 61. mahAsatIjI bA.ba. divALIbAI AryAjI lAkaDiyA lAkaDiyA 62. mahAsatIjI bA.bra. pArvatIbAI AryajI tra 63. mahAsatIjI sejakuMvarabAI AryajI sva sva 64. mahAsatIjI suMdarabAI AryAjI ghANIthara lAkaDyiA 65. mahAsatIjI gaMgAbAI AryAjI tuMbaDI tuMbaDI 66. mahAsatIjI lakSmIbAI AryAjI kArAghoghA rAmANiyA 67. mahAsatIjI saMtokabAI AryAjI tuMbaDI tuMbaDI 68. mahAsatIjI maNibAI AryajI bidaDa tuMbaDI 69. mahAsatIjI kezarabAI AryajI AdhoI AdhoI guMdAlA bidaDA trambI lAkaDiyA bhacAu rAmANiyA karavA sva. lAkaDyiA lAkaDiyA Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 493 70. mahAsatIjI devakuMvarabAI AryAjI mundrA bhuja tuMbaDI 71. mahAsatIjI premabAI AryAjI ghANIthara ghANIthara lAkaDiyA 72. mahAsatIjI amRtabAI AryajI khAroI mAMDavI lAkaDiyA 73. mahAsatIjI hIrAbAI AryAjI DoNa lAkaDiyA 74. mahAsatIjI ratanabAI AryAjI mAMDavI tuMbaDI rApara 75. mahAsatIjI raMbhAbAI AryajI aMjAra tuMbaDI 76. mahAsatIjI gulAbabAI AryAjI lAkaDiyA lAkaDiyA guMdAlA 77. mahAsatIjI haribAI AryAjI lAkaDiyA lAkaDyiA bhuja 78. mahAsatIjI jhaverabhAI AryAjI khAroI khAroI lAkaDiyA 9. mahAsatIjI mAnakuMvarabAI AryajI lAkaDiyA lAkaDiyA lIMbaDI 80. mahAsatIjI dhanagaurIjI AryAjI bhujapura tuMbaDI prAgapura 81. mahAsatIjI mANekabAI AryAjI mundrA mAnakvA rApara 82. mahAsatIjI IndrAbAI AryAjI bhuja 83. mahAsatIjI jayaMtibhAI AryAjI rApara belA trabau 'mahAsatIjI rayAMbAI AryAjInA ziSyA mahAsatIjI lamIbAI AryAjInA parivAranA divaMgata thayelAM sAdhvIjIo. naM. nAma janma dIkSA svargavAsa bhUmi bhUmi bhUmi 1. mahAsatIjI rayAMbAI AryAjI 2. mahAsatIjI lakSmIbAI AryajI 3. mahAsatIjI sonabAI AryAjI 4. mahAsatIjI meghabAI AryajI 5. mahAsatIjI suMdarabAI AryAjI 6. mahAsatIjI mULIbAI AryAjI 7. mahAsatIjI mugAbAI AryAjI 8. mahAsatIjI gaMgAbAI AryAjI 9. mahAsatIjI nAnabAI AryAjI 10. mahAsatIjI khemakuMvarabAI AryAjI rAyaNa mAMDavI 11. mahAsatIjI lAdhIbAI AryAjI 12. mahAsatIjI DAhIbAI AryAjI Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 494 paTTAvalI mahAsatIjI rayAMbAI AryAjInA ziSyA lakSmIbAI AryAjInA 'ziSyA mahAsatI sonabAI AryAjInA ziSyA devabAI 'AryAjInA parivAranA divaMgata thayelAM sAdhvIjIo naM. nAma janma dIkSA svargavAsa bhUmi bhUmi bhUmi 13. mahAsatIjI devabAI AryajI 14. mahAsatIjI kAnabAI AryAjI 15. mahAsatIjI jIvIbAI AryAjI guMdAlA guMdAlA 16. mahAsatIjI bhANabAI AryAjI mAMDavI mAMDavI 17. mahAsatIjI hIrabAI AryajI patrI bhorArA 18. mahAsatIjI moTA purIbAI AryAjI kAMDAgarA bhorArA bhorArA (taozrInA nAmano saMghADo) 19. mahAsatIjI pAnabAI AryAjI samAghoghA ratADiyA mundrA 20. mahAsatIjI jAnabAI AryAjI bhorArA bhorArA samAghoghA 21. mahAsatIjI nAnabAI AryAjI bhorArA bhorArA samAghoghA 22. mahAsatIjI mULIbAI AryAjI bhorArA bhorArA ratALIyA 23. mahAsatIjI cothIbAI AryAjI bhorArA mAMDavI 24. mahAsatIjI premabAI AryAjI bAjA bhorArA ra5. mahAsatIjI pArvatIbAI AryAjI bAjA bhorArA bhorArA 26. mahAsatIjI gaMgAbAI AryAjI guMdAlA guMdAlA samAghoghA ra7. mahAsatIjI moTA ratanabAI AryAjI bAjA mAMDavI samAghoghA 28. mahAsatIjI moTA divALIbAI AryAjI patrI bhorArA samAghoghA ra9, mahAsatIjI velabAI AryAjI kapAyA bhorArA guMdAlA 30. mahAsatIjI nAnA kuMvarabAI AryAjI rAmANiyA rAmANiyA rAmANiyA 31. mahAsatIjI hIrabAI AryAjI guMdAlA guMdAlA bhorArA 32. mahAsatIjI meghabAI AryajI samAghoghA samAghoghA guMdAlA 33. mahAsatIjI devakuMvarabAI AryajI bhorArA luNI guMdAlA 34. mahAsatIjI dayAkuMvarabAI (himavarabAI) AryajI guMdAlA guMdAlA bhorArA 35. mahAsatIjI samaratabAI AryajI samAghoghA samAghoghA mAMDavI bhorArA Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 495 nAsorASTra vibhAga mahAsatIjI rayAMbAI AryAjInAM ziSyA mahAsatIjI nAnabAI AryAjInAM 'parivAranA saurASTramAM divaMgata thayelAM sAdhvIjIo. ' (devabAI AryAjI parivAra) 1. mahAsatIjI nAnabAI AryajI 8. mahAsatIjI vIjaLIbAI AryAjI 2. mahAsatIjI devabAI AryAjI 9. mahAsatIjI zivakuMvarabAI AryAjI 3. mahAsatIjI mIThIbAI AryA 10. mahAsatIjI jaDAvabAI AryA 4. mahAsatIjI kaMkubAI AryajI 11. mahAsatIjI pArvatIbAI AryAjI 5. mahAsatIjI rAmabAI AryAjI 12. mahAsatIjI premabAI AryAjI 6. mahAsatIjI saMtoLAI AryAjI 13. mahAsatIjI moTA raMbhAbAI AryAjI 7. mahAsatIjI lakSmIbAI AryAjI 14. mahAsatIjI samaratabAI AyajI 'mahAsatIjI nAnabAI AryAjInAM ziSyA mahAsatIjI meghabAI 'AryAjInAM parivAranA divaMgata thayelAM sAdhvIjIo 15. mahAsatIjI meghabAI AryAjI 19, mahAsatIjI sAMkaLIbAI AryAjI 16. mahAsatIjI bhUlIbAI AryAjI 20. mahAsatIjI pUrIbAI AryAjI 17. mahAsatIjI mAnabAI AryAjI 21. mahAsatIjI lakSmIbAI AryAjI 18. mahAsatIjI amRtabAI AryAjI rApara chellA be dAyakAmAM svargavAsa thayelA mahAsatIjIonI nAmAvali naM. nAma janma dIkSA svargavAsa bhUmi bhUmi bhUmi 1. mahAsatIjI zrI velabAI AryAjI guMdAlA guMdAlA 2. mahAsatIjI zrI samajubAI AryAjI vIMchIya vIMchIyA lIMbaDI 3. mahAsatIjI zrI moTA sUrajabAI AryAjI samAghoghA mAMDavI samAghoghA 4. mahAsatIjI zrI rUkSmaNIbAI AryAjI bhUja bhUja 5. mahAsatIjI zrI bhAnumatIbAI AryAjI lAkaDIyA vaDhavANa lIMbI 6. mahAsatIjI zrI vimaLAbAI AryajI lAkaDIyA lAkaDIyA lAkaDIyA 7. mahAsatIjI zrI puSpAbAI AryAjI thAnagaDha sAyalA lIMbaDI Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 496 8. mahAsatIjI zrI lIlAvatIbAI AryAjI 9. mahAsatIjI zrI sulocanAbAI AryAjI 10. mahAsatIjI zrI sarasvatIbAI AryAjI 11. mahAsatIjI zrI hemalatAbAI AryAjI 12. mahAsatIjI zrI niraMjanAbAI AryAjI 13. mahAsatIjI zrI sumabAI AryAjI 14. mahAsatIjI zrI urmilAbAI AryAjI 15. mahAsatIjI zrI kaMkubAI AryAjI 16. mahAsatIjI zrI anizAbAI AryAjI 17. mahAsatIjI zrI sulasAbAI AryAjI 18. mahAsatIjI zrI svAtIbAI AryAjI 19. mahAsatIjI zrI klpalatAbAI AryAjI 20. mahAsatIjI zrI hitazrIbAI AryAjI naM. ny ny nAma 1. gAdIpati pU. zrI narasiMhajI svAmI 2. mahArAja zrI lAbhacaMdrajI svAmI 3. muni zrI bhAvacaMdrajI svAmI 4. muni zrI nemicaMdrajI svAmI 5. muni zrI bhAskaracaMdrajI svAmI 6. muni zrI dharmezacaMdrajI svAmI 7. muni zrI vimalacaMdrajI svAmI 8. muni zrI ciMtanacaMdrajI svAmI 9. muni zrI zAMticaMdrajI svAmI 10. muni zrI prakAzacaMdrajI svAmI rApara ujjaina koyalI ratADiyA vAlA. aMjAra dhorAjI khAroI junAgaDha lIMbaDI sAmakhIyArI sAmakhIyArI vaNoI vaNoI ratanapara ratanapara zrI cha koTi jaina lIMbaDI ajarAmara saMpradAyamAM cha vartamAnakALe vicaratA munirAjonI nAmAvali rApara vIramagAma muMbaI lIMbaDI lIMbaDI ratADiyA lIMbaDI bhorArA aMjAra dhorAjI khAroI lIMbaDI lIMbaDI vatana paTTAvalI amadAvAda dIkSA saMvata 2011 lubha bilImorA dIkSA sthaLa lAkaDIyA bidaDA 2017 lIMbaDI lAkaDIyA bhorArA 2019 bhorArA lAkaDIyA 2023 lAkaDIyA bhacAu 2026 bhacAu samAghoghA 2026 samAghoghA ratADIyA 2030 ratADiyA bhorArA 2034 bhorArA bhorArA 2034 bhorArA bhorArA 2034 bhorArA amadAvAda surendranagara lIMbaDI muMbaI prAgapura malADa amadAvAda Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 11. muni zrI vivekacaMdrajI svAmI 12. muni zrI virAgacaMdrajI svAmI 13. muni zrI niraMjanacaMdrajI svAmI 14. muni zrI cetanacaMdrajI svAmI 15. muni zrI dhanezacaMdrajI svAmI 16. muni zrI bhAvezacaMdrajI svAmI 17. muni zrI paMthakacaMdrajI svAmI 18. muni zrI AgamacaMdrajI svAmI 19. muni zrI naitikacaMdrajI svAmI 20. muni zrI AdarzacaMdrajI svAmI naM. nAma 1. mahAsatIjI vaDerA zrI maNIbAI AryAjI 2. sAdhvIjI zrI caMdanabAI AryAjI 3. sAdhvIjI zrI prANakuMvarabAI AryAjI sAdhvIjI zrI surajabAI AryAjI 4. 5. sAdhvIjI zrI ujjavaLa kumArIjI AryAjI 6. sAdhvIjI zrI caMdrAvatIbAI AryAjI 7. sAdhvIjI zrI damayaMtIbAI AryAjI 8. sAdhvIjI zrI kalAbAI AryAjI 9. sAdhvIjI zrI moTA haMsAbAI AryAjI 10. sAdhvIjI zrI prabhAvatIjI AryAjI 11. sAdhvIjI zrI maMjulAbAI AryAjI 12. sAdhvIjI zrI muktAbAI AryAjI 13. sAdhvIjI zrI saralAbAI AryAjI guMdAlA bhacAu traMbau bhacAu bhujapura mahAsatIjIonI nAmAvalI sA 2041 sA lAkaDIyA 2041 ANaMdapara guMdAlA 2042 bidaDA guMdAlA 2042 bidA bhacAu 2044 bhacAu 2050 guMdAlA 2058 aMdherI (ve) 2058 2058 2059 vatana 497 dIkSA saMvata thANA aMdherI (ve) thANA dIkSA sthaLa rAmANIyA 1995 rAmANIyA gujaravadI 1998 thAnagaDha bidaDA 20 bidaDA lAkaDIyA 2004 guMdAlA 205 guMdAlA mAMDavI 201 mAMDavI ratADIyA 2009 samAghoghA kuMdaroDI 2009 samAghoghA morabI 2009 morabI guMdAlA 2009 jetapura jesaDA 2011 sA lAkaDIyA 2011 morabI 2012 lAkaDiyA lAkaDiyA sAyalA Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTTAvalI jetapura - rara. 498 14. sAdhvIjI zrI kyanabAI AryAjI 15. sAdhvIjI zrI nirmaLAjI AryAjI 16. sAdhvIjI zrI caMdanAjI AryAjI 17. sAdhvIjI zrI vijayAbAI AryAjI 18. sAdhvIjI zrI kaLAbAI AryajI 19. sAdhvIjI zrI rAjematIbAI AryAjI 20. sAdhvIjI zrI nAnA haMsAbAI AryajI 21. sAdhvIjI zrI IndubAI AryAjI sAdhvIjI zrI tArAbAI AryAjI 23. sAdhvIjI zrI mInAbAI AryAjI 24. sAdhvIjI zrI AzAbAI AryajI 25. sAdhvIjI zrI caMpakalatAjI AryAjI 26. sAdhvIjI zrI divyaprabhAjI AryAjI ra7. sAdhvIjI zrI vasaMtaprabhAjI AryAjI 28. sAdhvIjI zrI aMjanAbAI AryAjI ra9. sAdhvIjI zrI guNavaMtIbAI AryAjI 30. sAdhvIjI zrI pramodinIjI AryajI 31. sAdhvIjI zrI rUkSmaNIbAI AryAjI sAdhvIjI zrI zobhanAjI AryajI 33. sAdhvIjI zrI vinodaprabhAjI AryAjI 34. sAdhvIjI zrI pAbAI AryajI 35. sAdhvIjI zrI vasaMtazrI AryAjI 36. sAdhvIjI zrI kalpanAjI AryAjI 37. sAdhvIjI zrI prajJAbAI AryAjI 38. sAdhvIjI zrI zobhanAbAI AryajI 39. sAdhvIjI zrI kumudakabhAjI AryAjI 40. sAdhvIjI zrI zIlaprabhAjI AryAjI 41. sAdhvIjI zrI nilamazrIjI AryAjI 42. sAdhvIjI zrI anilAjI AryajI 43. sAdhvIjI zrI sunaMdAjI AryajI guMdAlA 2012 guMdAlA guMdAlA 2012 guMdAlA rApara 2013 rApara tuMbaDI ra014 tuMbaDI rApara 2014 rApara pANazINA 2015 viramagAma 2015 jetapura jetapura 2015 jetapura tuMbaDI 2016 tuMbaDI guMdAlA 2016 guMdAlA guMdAlA 2016 guMdAlA ratADIyA 2016 ratADIyA ratADIyA ra019 lIMbaDI bidaDA 2016 lIbI samAghoghA ra017 samAghoghA lAkaDIyA 2017 lAkaDIyA goMDala ra019 sAyalA nAganeza ra019 vaDhavANa vaDhavANa 2019 vaDhavANa traMbau 2019 naMbI veDA 2020 guMdAlA tuMbaDI 2021 tuMbaDI DoNa 2021 tuMbaDI ratADIyA 2023 ratADIyA traMbau 2023 naMbI rAmANIyA 2024 rAmANIyA tuMbaDI 2024 tuMbaDI tuMbaDI 2024 tuMbaDI ratADIyA 2025 ratADIyA lAkaDIyA 2025 lAkaDIyA 32. Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 499 48. rApara 44. sAdhvIjI zrI rAjezvarIbAI AyajI 45. sAdhvIjI zrI jayotiprabhAbAI AryAjI 46. sAdhvIjI zrI arUNAjI AryAjI 47. sAdhvIjI zrI tarUbAI AryAjI sAdhvIjI zrI praviNAjI AryAjI 49. sAdhvIjI zrI punitAjI AryAjI 50. sAdhvIjI zrI razminAjI AryAjI 51. sAdhvIjI zrI amaralatAjI AryAjI para. sAdhvIjI zrI tarUlatAbAI AryAjI pa3. sAdhvIjI zrI gItAbAI AryAjI 54. sAdhvIjI zrI vaMdanAbAI AryAjI 55. sAdhvIjI zrI prArthanAbAI AryajI pa6. sAdhvIjI zrI anaMtaprabhAjI AryajI 57. sAdhvIjI zrI chAyAbAI AryAjI 58. sAdhvIjI zrI jhaMkhanAbAI AryajI 59. sAdhvIjI zrI nAnA sAbAI AryAjI 60. sAdhvIjI zrI vi...bhAjI AryAjI 61. sAdhvIjI zrI urvizAbAI AryAjI 62. sAdhvIjI zrI pIyuSAbAI AryajI 63. sAdhvIjI zrI pratibhAjI AyajI 64. sAdhvIjI zrI saritAbAI AryajI 65. sAdhvIjI zrI nayanAbAI AryajI 66. sAdhvIjI zrI mRgAvatIjI AryAjI sAdhvIjI zrI darzanAjI AryajI sAdhvIjI zrI darzitAjI AryAjI 69. sAdhvIjI zrI harSitAjI AryAjI jI. sAdhvIjI zrI mInalajI AryAjI 71. sAdhvIjI zrI jyotsanAjI AryajI 7ra. sAdhvIjI zrI sAdhanAbAI AryAjI 73. sAdhvIjI zrI kamalaprabhAbAI AryAjI manapharA 2025 manapharA rApara 2016 rApara rApara 2026 rApara surendranagara 2026 surendranagara lAkaDIyA 2026 lAkaDIyA suvaI 2026 suvaI jesaDA 2016 suvaI khAroI 2026 khAroI khAroI ra026 khAroI bhorArA 2016 ghATakopara jorAvaranagara 2026 ghATakopara jorAvaranagara ra0ra6 ghATakopara vaDhavANa 2026 vaDhavANa lIMbaDI 2026 rAmANIyA 2027 kAMdAvADI bhorArA ra0ra7 bhorArA kakaravA 2027 khAroI mAMDavI 2018 amadAvAda 2028 amadAvAda lIMbI 2028 lIMbaDI traMbau 2009 bau traMbau 2009 naMbI bharUDIyA 203) bharUDIyA bhacAu ra010 bhacAu rApara 2030 rApara rApara 203) rApara khAroI 2030 khAroI suvaI ra03) suvaI suvaI 2030 suvaI manapharA 200 manapharA dezalapura 67. 68. sAmAjI 1 Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa00 paTTAvalI | 74. sAdhvIjI zrI kIrtiprabhAjI AryAjI 75. sAdhvIjI zrI rakSAbAI AryAjI 76. sAdhvIjI zrI kokIlAjI AryAjI 77. sAdhvIjI zrI praphullAjI AryAjI 78. sAdhvIjI zrI dinamaNIjI AryAjI 9. sAdhvIjI zrI pArasamaNIjI AryAjI 80. sAdhvIjI zrI arcanAbAI AryAjI sAdhvIjI zrI priyadarzanAjI AryAjI 82. sAdhvIjI zrI uSAbAI AryAjI 83. sAdhvIjI zrI kavitAbAI AryajI 84. sAdhvIjI zrI varSAbAI AryajI 85. sAdhvIjI zrI devAMginIjI AryAjI sAdhvIjI zrI namratAbAI AryAjI 87. sAdhvIjI zrI vibhutibAI AryAjI 88. sAdhvIjI zrI atulAjI AryAjI sAdhvIjI zrI mehulAjI AryajI sAdhvIjI zrI jharaNAbAI AryajI 91. sAdhvIjI zrI taralAbAI AryAjI 92. sAdhvIjI zrI ArAdhanAjI AryAjI 93. sAdhvIjI zrI razmitAjI AryajI 94. sAdhvIjI zrI amItAjI AryajI 5. sAdhvIjI zrI mUtAjI AryAjI 96. sAdhvIjI zrI cetanAjI AryAjI 97. sAdhvIjI zrI tamannAjI AryAjI 98, sAdhvIjI zrI vaMditAjI AryAjI 99. sAdhvIjI zrI vipulAjI AryajI 1O. sAdhvIjI zrI mitAkumArI AryAjI 101. sAdhvIjI zrI pUrNimAjI AryAjI 102. sAdhvIjI zrI preraNAjI AryAjI 103. sAdhvIjI zrI kaumudIjI AryajI manapharA 203) manapharA bhorArA 2030 bhorArA lAkaDIyA 2030 lAkaDIyA lAkaDIyA 2030 lAkaDIyA lAkaDIyA 2031 lAkaDIyA lAkaDIyA 2031 lAkaDIyA rAmANIyA 2031 rAmANIyA khAroI 2031 khAroI jorAvaranagara 2031 jorAvaranagara pratApapara 2031 pratApapara bhorArA 203ra bhorArA 2032 203ra bhuja guMdAlA 2033 borIvalI taMbaDI 2033 taMbaDI bhacAu 2033 bhacAu bhacAu -2033 bhacAu sA . 2034 sA. tuMbaDI 2034 malADa chasarA 2034 muMbaI traMbau 2014 thANA patrI 2034 malADa va 2034 0 sva 2034 va rAmavAva 2034 rApara rApara 2034 rApara rAmavAva 2034 rApara va 234 rApara citroDa 2034 rApara rApara 2034 rApara 0. - Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 501 A che aNagAra amArA 104. sAdhvIjI zrI jAgRtijI AryAjI 105. sAdhvIjI zrI akhilAjI AryAjI 106, sAdhvIjI zrI mallikAjI AryAjI 107. sAdhvIjI zrI jijJAsAjI AryAjI 108. sAdhvIjI zrI vaizAlIbAI AryAjI 19. sAdhvIjI zrI smitAbAI AryAjI 110. sAdhvIjI zrI yoginIbAI AryAjI 111. sAdhvIjI zrI padminIbAI AryAjI 112. sAdhvIjI zrI muktibAI AryAjI 113. sAdhvIjI zrI rasIlAbAI AryAjI 114. sAdhvIjI zrI madhumitAjI AryAjI 115. sAdhvIjI zrI hiranaprabhAjI AryAjI 116, sAdhvIjI zrI kiraNaprabhAjI AryAjI 117. sAdhvIjI zrI cAMdanIbAI AryAjI 118. sAdhvIjI zrI zitalabAI AryajI 119. sAdhvIjI zrI dhRtikumArI AryAjI 120. sAdhvIjI zrI pragatikumArI AryAjI 121. sAdhvIjI zrI azvinAjI AryAjI 122. sAdhvIjI zrI sadgaNAjI AryAjI 123. sAdhvIjI zrI caitanyajI AryAjI 1ra4. sAdhvIjI zrI aMjalibAI AryAjI 125. sAdhvIjI zrI upAsanAjI AryAjI 126. sAdhvIjI zrI unnatIbAI AryajI 127. sAdhvIjI zrI viratijI AryAjI 128. sAdhvIjI zrI mIrAbAI AryAjI 129. sAdhvIjI zrI puNyazIlAjI AryajI 13). sAdhvIjI zrI nirUpamAjI AryAjI 131. sAdhvIjI zrI RjutAjI AryAjI 132. sAdhvIjI zrI mahimAkumArI AryajI 133. sAdhvIjI zrI bhaktijI AryajI rApara 2034 rApara bhorArA 2034 bhorArA samAghoghA 2034 samAghoghA traMbau 234 naMbI naMbI 2034 -bI. traMbau ra034 -bI jorAvaranagara 2034 mundrA mAdhApara ra03pa mAdhApara ghoghAsamaDI ra03pa lAThI bhaDiyAda 2035 jorAvaranagara lAkaDIyA ra03pa lAkaDIyA naMdAsara 2035 naMdAsara, naMdAsara ra03pa naMdAsara guMdAlA ra03pa guMdAlA guMdAlA ra03pa guMdAlA sAmakhIyArI ra03pa sAmakhIyArI sAmakhIyArI ra03pa sAmakhIyArI lIMbI ra03pa lIMbaDI suvaI 203pa suvaI lAkaDIyA 2037 lAkaDIyA thAnagaDha ra037 thAnagaDha bhacAu 237 bhacAu manapharA 2037 manapharA manapharA 2037 manapharA suvaI 2017 suvaI 2017 suvaI 2037 suvaI savaI 2037 suvaI ra037 suvaI sarA 2038 sarA suvaI suvaI Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa02 paTTAvalI naMbI - 134. sAdhvIjI zrI uditAjIbAI AryAjI 135. sAdhvIjI zrI praNitAjI AryAjI 136. sAdhvIjI zrI sunitAbAI AryAjI 137. sAdhvIjI zrI ullAsIbAI AryAjI 138. sAdhvIjI zrI zreyasIbAI AryAjI 139. sAdhvIjI zrI maitrIkumArI AryAjI 140. sAdhvIjI zrI tRptijI AryajI 141. sAdhvIjI zrI smRtijI AryAjI 142. sAdhvIjI zrI rAjematIjI AryAjI 143. sAdhvIjI zrI yazomatIjI AryAjI 144. sAdhvIjI zrI vipazyanAjI AryajI 145. sAdhvIjI zrI jyotikumArIjI AryAjI 146, sAdhvIjI zrI kalyANajI AryAjI 147. sAdhvIjI zrI rohiNIkumArI AryAjI 148. sAdhvIjI zrI prekSAjI AryAjI 149. sAdhvIjI zrI pratikSAjI AryajI 150. sAdhvIjI zrI darzikAkumArI AryAjI 151. sAdhvIjI zrI pratijJAjI AryajI 15ra. sAdhvIjI zrI pratimAjI AyajI 153. sAdhvIjI zrI dhvanibAI AryAjI 154. sAdhvIjI zrI hitecchAjI AryAjI 155. sAdhvIjI zrI anizAjI AryAjI 156, sAdhvIjI zrI bhAratIbAI AryajI 157. sAdhvIjI zrI pariNAjI AryajI 158. sAdhvIjI zrI cAMdanIbAI AryajI 159. sAdhvIjI zrI rozanIbAI AryAjI 160. sAdhvIjI zrI suvratAjI AryAjI 161. sAdhvIjI zrI rUcitAjI AryAjI 162. sAdhvIjI zrI nayanAbAI AryAjI 163. sAdhvIjI zrI AratIkumArI AryAjI 238 traMbau 2038 -bI traMbau 2038 amadAvAda 2038 amadAvAda vaDhavANa, 2038 amadAvAda coTIlA ra038 coTIlA citroDa 2038 citroDa citroDa 2038 citroDa rApara 2038 rApara rApara 2038 rApara coTIlA ra038 coTIlA vaDhavANa 2038 muMbaI bhuja 2038 sva bhUja 2039 4 lADIyA 2039 lAkaDIyA lakhatara ra039 lakhatara prAgapara ra39 prAgapara suvaI 2039 thANA suvaI 2039 thANA bhacAu ra039 bhacAu lAThIyA 204) lAkaDIyA suvaI 204) suvaI rAmavAva 204) rApara rAmavAva ra040 rApara rAmavAva 2040 rApara rAmavAva ra040 rApara rAmavAva 2040 rApara patrI 2040 rApara coTIlA 204) coTIlA sAmakhIyArI ra04) sAmakhIyArI Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa03 A che aNagAra amArA 164. sAdhvIjI zrI nivRtikumArI AryAjI 165. sAdhvIjI zrI sidhdhikumArI AryajI 166. sAdhvIjI zrI tatvajJAjI AryAjI 167. sAdhvIjI zrI komalabAI AryAjI 168. sAdhvIjI zrI dharmecchAjI AryAjI 169. sAdhvIjI zrI dezanAjI AryAjI 170. sAdhvIjI zrI racanAbAI AryAjI 171. sAdhvIjI zrI khevanAbAI AryAjI 17ra. sAdhvIjI zrI hitajJAjI AryAjI 173. sAdhvIjI zrI arpaNAjI AryAjI 174. sAdhvIjI zrI karUNAjI AryAjI 175. sAdhvIjI zrI zvetAbAI AryAjI 176. sAdhvIjI zrI jayazrIjI AryAjI 177. sAdhvIjI zrI vizudhdhibAI AryAjI 178. sAdhvIjI zrI phAlganIbAI AryAjI 179, sAdhvIjI zrI tAriNIkumArI AryAjI 180. sAdhvIjI zrI abhilASIbAI AryA 181. sAdhvIjI zrI matijJAjI AryAjI 182. sAdhvIjI zrI kRpAkumArI AryAjI 183. sAdhvIjI zrI kSamAkamArI AryAjI 184. sAdhvIjI zrI parAginIjI AryAjI 185. sAdhvIjI zrI pratIkumArI AryAjI 186. sAdhvIjI zrI sohInIbAI AryAjI 187. sAdhvIjI zrI naMdinIbAI AryajI 188. sAdhvIjI zrI avanIkamArI AryAjI 189. sAdhvIjI zrI bhAvinIbAI AryAjI 190. sAdhvIjI zrI nirjarAbAI AryAjI 191. sAdhvIjI zrI niSThAbAI AryAjI 19ra. sAdhvIjI zrI zradhdhAkumArI AryAjI 193. sAdhvIjI zrI svastibAI AryAjI suvaI sAmakhIyArI 2040 sAmakhIyArI lAkaDIyA 2040 lAkaDIyA lAkaDIyA 2040 lAkaDIyA coTIlA 204) coTIlA bhacAu 2040 bhacAu bhacAu ra04 bhacAu manapharA 2040 manapharA manapharA. 2040 manapharA naMdAsara ra041 lAkaDIyA zivalakhA 2041 lAkaDIyA, lAkaDIyA 2041 lAkaDIyA traMbau ra041 thANA ANaMdapara 2041 ANaMdapara AdhoI ra041 AdhoI pATI 2041 gAMdhIdhAma 2041 gAMdhIdhAma amadAvAda ra04ra amadAvAda naMdAsara 2042 thANA traMbau ra04ra naMbI manapharA 204ra manapharA traMbau 2043 thANA sAmakhIyArI ra03 borIvalI mAdhApara 2043 mAdhApara bhAvanagara 2043 mAdhApara mAlIyA 2043 mAdhApara mAdhApara 2043 mAdhApara sAmakhIyArI 2043 sAmakhIyArI guMdAlsa 2043 guMdAlA morabI 2043 guMdAlA cuDA 2043 cuDA Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa04 paTTAvalI 194. sAdhvIjI zrI jinAjJAjI AryAjI 195. sAdhvIjI zrI brAhmIkumArI AryAjI 196. sAdhvIjI zrI molAjI AryAjI 197. sAdhvIjI zrI hitasvinI' AryAjI 198. sAdhvIjI zrI tejasvInIjI AryAjI 199, sAdhvIjI zrI komalabAI AryAjI 2che. sAdhvIjI zrI vIratAjI AryAjI 201. sAdhvIjI zrI arpitAjI AryAjI 202. sAdhvIjI zrI malayakumArI AryAjI 203. sAdhvIjI zrI tejasabAI AryAjI . ra04. sAdhvIjI zrI ojasabAI AryAjI 205. sAdhvIjI zrI zubhecchAbAI AryAjI 206. sAdhvIjI zrI toralabAI AyajI 207. sAdhvIjI zrI viyuktijI AryajI 208. sAdhvIjI zrI viraktijI AryajI 209. sAdhvIjI zrI vikrAMtijI AryAjI 210. sAdhvIjI zrI vijJAtijI AryAjI 211. sAdhvIjI zrI vijJaptijI AryAjI 212. sAdhvIjI zrI vizrutijI AryAjI 213. sAdhvIjI zrI vizvAsInIbAI AryajI 214. sAdhvIjI zrI vibhAtijI AryajI 215. sAdhvIjI zrI vibhUSitAjI AryajI 216, sAdhvIjI zrI khyAtijI AryAjI 217. sAdhvIjI zrI vasudhAbAI AryajI 218. sAdhvIjI zrI kamalinIbAI AryAjI 219. sAdhvIjI zrI krAMtikumArIjI AryAjI 220. sAdhvIjI zrI ektAjI AryAjI 221. sAdhvIjI zrI saMskRtijI AryAjI 222. sAdhvIjI zrI jayaNAjI AryajI rara3. sAdhvIjI zrI prakRtie AryajI mathaDA 203 samAghoghA guMdAlA 2043 guMdAlA lAkaDIyA 2043 lAkaDIyA lAkaDIyA 2044 lAkaDIyA lAkIyA 2044 lAkaDIyA 4 2044 ja vAMkAnera raja vAkAnera bharorA 2044 guMdAlA bhorArA 2044 guMdAlA suvaI 2045 suvaI suvaI 2045 suvaI vaDhavANa 205 surendranagara vaNoI 2045 vaNoI rApara 2045 rApara rApara 205 rApara rApara. ra05 rApara rApara 205 rApara - rApara ra05 rApara rAmavAva ra05 rApara belA 205 rApara rApara 2045 rApara viMchIyA ra05 viMchIyA naMbI 2046 thANA rAmANIyA 2046 cIMcaNI suvaI 2046 suvaI ' viMchIyA 2046 vichIyA paDadharI 2046 samAghoghA kaLamAda 2047 surendranagara morabI ra047 morabI bharUDIyA 2047 bharUDIyA Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 224. sAdhvIjI zrI bhavyatAjI AryAjI 225. sAdhvIjI zrI zreSThatAjI AryAjI 226. sAdhvIjI zrI suparNAkumArI AryAjI 227. sAdhvIjI zrI suvarNAkumArI AryAjI 228. sAdhvIjI zrI saumyatAbAI AryAjI 229, sAdhvIjI zrI khumArIjI AryAjI 230. sAdhvIjI zrI nipuNAjI AryAjI 231. sAdhvIjI zrI prAptikumArI AryAjI 23ra. sAdhvIjI zrI pUrNatAjI AryAjI 233. sAdhvIjI zrI guptibAI AryAjI 234. sAdhvIjI zrI dharAbAI AryAjI 235. sAdhvIjI zrI labdhibAI AryAjI 236. sAdhvIjI zrI khububAI AryAjI 237. sAdhvIjI zrI kriSnAkumArI AryAjI ra38. sAdhvIjI zrI prazastijI AryAjI 239. sAdhvIjI zrI nizrAbAI AryAjI 240. sAdhvIjI zrI zrutibAI AryajI 241. sAdhvIjI zrI jInazrIbAI AryAjI 242. sAdhvIjI zrI AjJAkumArI AryAjI ra43. sAdhvIjI zrI pAtratAjI AryAjI 24. sAdhvIjI zrI cAhanAjI AryAjI 245. sAdhvIjI zrI maryAdAjI AryAjI 246. sAdhvIjI zrI priyadarzInIbAI AryAjI ra47. sAdhvIjI zrI priyaMkAjI AryAjI 248. sAdhvIjI zrI surUci AryAjI 249. sAdhvIjI zrI niyatikumArI AryAjI 250. sAdhvIjI zrI suhAnIjI AyajI ra51. sAdhvIjI zrI priyAMzIjI AryAjI 2para. sAdhvIjI zrI pratiSThAjI AryAjI 253. sAdhvIjI zrI kumakumajI AryAjI bhorArA 2047 bharArA bhacAu 2048 bhacAu lAkaDIyA 2049 goregAma bharUDIyA 2049 goregAma saDalA 2049 vAMkAnera va 2049 va naMdAsara 2049 thANA ANaMdapara 2049 ANaMdapara lAkaDIyA 2049 lAkaDIyA jetapura ra049 tapura manapharA 2049 ghATakopara manapharA 2049 ghATakopara manapharA. 2050 pArlA vaDhavANa 2050 vaDhavANa traMbau ra050 naMbo 2050 suvaI lAkaDIyA 2050 lAkaDIyA bhuja 2050 bhuja lAkaDIyA 2050 lAkaDIyA lAkaDIyA 2050 lAkaDIyA lAkaDIyA 2050 lAkaDIyA lAkaDIyA 205) lAkaDIyA mAdhApara 2050 mAdhApara thAnagaDha 2011 lIMbaDI rApara 2051 rApara rANapura ra051 surendranagara rAmavAva 2051 rAmavAva 2051 rApara, traMbau 2051 thANA traMbau 2051 thANA suvaI rApara Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa06 paTTAvalI 254. sAdhvIjI zrI saMjIvanIjI AryAjI 255. sAdhvIjI zrI bhadratAbAI AryAjI rapada, sAdhvIjI zrI dhIratAkumArI AryAjI rapa7. sAdhvIjI zrI samikSAjI AryAjI ra58. sAdhvIjI zrI vaibhavIjI AryA 259. sAdhvIjI zrI karNikAjI AryAjI ra60. sAdhvIjI zrI pavitrAjI AryajI 261. sAdhvIjI zrI dipIkumArI AryAjI ra6ra. sAdhvIjI zrI bodhinIjI AryAjI ra63. sAdhvIjI zrI zAlinIjI AryajI ra64. sAdhvIjI zrI hitArthinIjI AryA 265. sAdhvIjI zrI yazasvinIjI AryAjI 266. sAdhvIjI zrI stutIkumArI AryAjI ra67. sAdhvIjI zrI jaiminIjI AryajI ra68, sAdhvIjI zrI bhAvitAjI AryAjI ra69. sAdhvIjI zrI suryamukhIjI AryAjI 20. sAdhvIjI zrI jazakumArIjI AryAjI ra71. sAdhvIjI zrI haMsazrIjI AryajI ra7ra. sAdhvIjI zrI khuzAlIbAI AryAjI ra73. sAdhvIjI zrI nirmohinIjI AryAjI ra74. sAdhvIjI zrI dhanyatAjI AryajI 275. sAdhvIjI zrI prabhutAbAI AryAjI ra76. sAdhvIjI zrI daSTijI AryAjI 277. sAdhvIjI zrI dhAraNAbAI AryAjI ra78. sAdhvIjI zrI kRtajJAbAI AryAjI 29. sAdhvIjI zrI samRddhibAI AryAjI 280. sAdhvIjI zrI prasidhdhibAI AryAjI ra81. sAdhvIjI zrI titikSAjI AryA 282. sAdhvIjI zrI namakumArI AryA 283. sAdhvIjI zrI prabhUjanAjI AryAjI guMdAlA 2051 dAdara suvaI 2para suvaI suvaI 2)para, suvaI lAkaDIyA ra0para surendranagara sudAmaDA 205ra lIMbaDI rApara ra053 mulunDa suvaI 2053 suvaI traMbau ra0pa3 naMbI 2053 rApara ra053 rApara patrI ra0pa3 navasArI lAkaDIyA 2053 malADa surendranagara 2023 surendranagara mokhA 2054 jogezvarI ksaDA 2054 thANA viMchIyA 2054 pAlo AdhoI 2054 AdhoI balI 2054 balI sAyalA ra055 borIvalI lAkaDIyA 2055 dAdara bhacAu 2055 navI muMbaI lAkaDIyA 2055 navI muMbaI mokhA 2055 jogezvarI gaDhaDA 2055 lIMbI bhacAu 2055 bhacAu sAmakhIyArI ra056 borIvalI lAkaDIyA 2056 borIvalI kaLama ra056 ghATaloDIyA morabI ra056 haidrAbAda sva 2056 sva Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArA 507 284. sAdhvIjI zrI vIrAMganAjI AryAjI 285. sAdhvIjI zrI prakAzAjI AryAjI 286. sAdhvIjI zrI nirAgINIbAI AryAjI 287. sAdhvIjI zrI dhAraNAjI AryAjI 288. sAdhvIjI zrI vijetAjI AryAjI 289 sAdhvIjI zrI uMmaginIjI AryAjI ra0. sAdhvIjI zrI nisaMginIjI AryAjI ra91. sAdhvIjI zrI zreyAMsIjI AryAjI ra92. sAdhvIjI zrI AtmajJAjI AryAjI ra93. sAdhvIjI zrI samitIbAI AyajI ra4. sAdhvIjI zrI sidhdhazIlAjI AryajI ra95. sAdhvIjI zrI muktizIlAjI AryAjI 296. sAdhvIjI zrI dharatIbAI AryAjI ra97. sAdhvIjI zrI urjAkumArI AryajI 298. sAdhvIjI zrI jainatAjI AryAjI ra99, sAdhvIjI zrI anubhUtijI AryAjI 3jI. sAdhvIjI zrI rtinAjI AryAjI 31. sAdhvIjI zrI paramezvarIjI AryajI 302. sAdhvIjI zrI svAnubhUtijI AryA 303. sAdhvIjI zrI yogezvarIjI AryAjI 304. sAdhvIjI zrI priyaMvadAjI AryajI 305. sAdhvIjI zrI dhruvitAjI AryAjI 306. sAdhvIjI zrI AsthAkumArI AryajI 307. sAdhvIjI zrI AtmArthinIjI AryAjI va 2056 va surendranagara ra056 vaDodarA pATI 2056 guMdAlA devadharI 2017 borIvalI dhaMdhukA 2057 sAyalA suvaI 20pa7 dAdara lAkaDIyA 2057 dAdara naMbI 2057 thANA naMdAsara ra0pa7 lyANa vAMkAnera 20pa7 vAMkAnera bhacAu 2058 aMdherI bhacAu - 2058 aMdherI vAMsadA 258 pAlaDI khAroI 2058 borIvalI bhacAu 259 thANA 2059 thANA prAgapura 2059 thANA va 2059 thANA gAgodara 2059 thANA 2059 thANA khAroI 2059 thANA bhacAu ra059 thANA mokhA 2060 jogezvarI phategaDha 2061 surendranagara bharUDIyA samApta Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ || tasma zrI gurave namaH || (saMskAravardhaka sAmayika) zubhAzIrvAda ajarAmara gacchAdhipati pU. sAheba zrI narasiMhajI svAmI pU. taparavI rAmacaMdrajI svAmI saMpAdaka muni zrI prakAzacaMdrajI svAmI na corahArya na ca rAjyahArya, na bhrAtRbhAjyaM na ca bhArakAri / vyaye kate vardhata eva nityaM, vidyAdhanaM sarvadhanapradhAnam // arthAt cora corI na zake, rAjya harI na zake, bhAI bhAga na paDAvI zake, ane bhAra rUpa paNa na thAya. jema vyaya karo tema vadhe evuM vidyA (jJAna) rUpI dhana sarva dhanomAM mukhya che. vidyAnuM AvuM mahattva hovAthI Apa jJAnavardhaka tathA saMskAravardhaka sAhitya avazya vAMco tathA bIjAne vaMcAvo. Arthika rIte samRddha thavA karatAM ya jJAnathI samRddha thavAmAM vadhAre lAbha che kemake artha (dhana) A bhava pUrato che jyAre jJAna to A bhavamAM ya sAthe rahe che tathA parabhavamAM ya sAthe Ave che. jJAna tathA saMskAronuM AvuM mahattva samajI Apa A 'navala prakAza" mAsikanA avazya sabhya bano tathA bIjAne banAvo. AvI rIte Apa jJAnadalAlI - saMskAra dalAlI - dharmadalAlIno lAbha meLavI zakazo. dvivArSika lavAjama rU. 200. peTrana zubhecchaka rU. 1000 dazavArSika lavAjama rU. 600 (20 varSa sudhI aMka maLaze.) - muMbaI surendranagara saMparka-sUtra ramaNIkalAla nAgajI deDhiyA prakulakumAra ke. turakhiyA durgA TekSaTAIlsa, 16/B kriznA nivAsa, The. dhAMgadhrAnA utArA sAme, DaoN. AMbeDakara roDa, dukAna naM. 5, grAunDa phalora, turakhiyA reDImeDa sTorsa, myu. skUla sAme, (kalpanA lonDrI pAchaLa) hiMdamAtA, | | dAdara (isTa) muMbaI-400014 '|| meIna roDa, surendranagara (saurASTra)-36 3 001 phona : 2411 5841 ravivAre baMdha, phona : 226457