Book Title: Swadhyay Granth Sandoh
Author(s): Sha Sarabhai Jeshingbhai
Publisher: Sha Sarabhai Jeshingbhai
Catalog link: https://jainqq.org/explore/022315/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 nArAja thayA ! zrI svAdhyAya grantha saMdoha. 10 sAdIche bakArA sAthInI kAra sAthe chapAnI prasiddha karanAra, pA, sArAbhAI jezIMgabhAI Da, phatANAnI pALamAM, navIyAvADa nA holAda. rAkamAM sAthe bheTa // / mana Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ || I jJAnaziyALyAM mosA zrI svAdhyAyagranthasaMdoha. * pU0 sAdhvIjI mahArAja zrIhIrazrIjInA smaraNArthe chapAvI prasiddha karanAra - zA. sArAbhAI jezIMgabhAI. The. hatAzAnI paLamAM, navILa, amadAvAda, STORjha Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka : zA. sArAbhAI jezIMgabhAI. The. phatAzAnI piLamAM, navIpaLa, amadAvAda, prathama AvRtti H nakala 1000. vi. saM. 2013 aSADha. . mudraka : jIvaNalAla puruSottamadAsa paTela zrI utkRSTa mudraNAlaya, rIcareDa, pula pAse, amadAvAda. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjyapAda prAtaHsmaraNIya zAntatapAmUrti saMghasthavira zatAdhikarSAyu: A. zrI vijayasiddhisUrIzvarajI mahArAja Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAntamUrti sva. AcArya mahArAja prAtaHsmaraNIya pU. AcArya mahArAja pU. zrI vijaya meghasUrIzvarajI mahArAja zrImada vijayamanehararivarajI mahArAja Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMcit prAstAvikam. jagata ke je jaDa cetananA dvandarUpa che, jemAM janmamaraNa karatA pratyeka jIvanA caitanyane jaDanAM AvaraNa e AvarI lIdhAM che, ethI jyAM jIva potAnA svarUpane paNa samajI zakato nathI, pariNAme sukhanI IcchAvALe chatAM, sukhane ane tene meLavavAnA sAcA upAne nahi oLakhavAthI, potAnA prayatnothI ulaTa vadhu duHkhI thAya che, ema saMsAramAM ananta kALa javA chatAM jIva sukhI thaI zakyo nathI, tyAre kabUlavuM paDe che ke jIva koI agamya bhUla karI rahyo che. e bhUla ene samajAya nahi tyAM sudhI e sukhanA mArge paNa AvI zake nahi te sukhI te thAya ja zI rIte ? A paristhitimAM parama kANika zrI tIrthaMkara paramAtmAe e bhUlane svajJAna baLe jANI ane jIvane e jaNAvavA pitAnuM samagra jIvana bacI dIdhuM che. "A bhUla che ajJAna ane mohanI paravazatA anAdi kALathI AtmAnI sAthe joDAyelo meha jIvane parapadArthamAM mUDha banAvI vividha nAca nacAve che, aneka rUpe paDe che, ema chatAM jIva te mehane oLakhI zakatA nathI, kAraNa ke mehanuM sAthIdAra ajJAna e mehane chUpAve che, oLakhavA detuM nathI; ema ajJAna mehanuM rakSaNa kare che ane meha ajJAnanuM piSaNa kare che. ane parasparanA sahakArathI jIvane pitAnA svarUpanuM sukhanuM bhAna thavA detAM nathI, Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariNAme jIva sukhI thavA mATe para padArthomAM mamatva, rAga, dveSa vigere karI tenI pAchaLa khuvAra thAya che. A sthitimAM meha ane ajJAnane vadhate jato duSTa prabhAva A kalikALamAM te bhAratabhUmimAM madhyAhnanA sUryanI jema jIvene pIDI rahyo che. eka vidvAna maharSi hA saMghatti vartate sTiyu santa nA kumAra, dezAzva pralayaM gatAH karabharailemiM gatAH pArthivAH / nAnAcauragaNA muSanti pRthivImAryo janaH kSIyate, putrasyApi na vizvasanti pitaraH kaSTaM hahA ! vartate" // 1 // arthAt hamaNAM kaliyugane kALa che, temAM puruSa pratidina durlabha-ochA thatA jAya che, adhikAdhika vadhatA karanA bojAthI deze (prajA) nAza pAme che, rAjAo lobhane vaza paDyA che, vividha jAtanA bAhya ane abhyanDara (AcAra vicArAdi) dhanane lUMTanArA cere jagatane lUMTI rahyA che, jIvananI vyavasthA rahI nathI, ethI Arya (sadAcArI) manuSya ghaTatA jAya che, pariNAma e AvyuM che ke mAbApane paNa potAnA putro upara vizvAsa nathI. ati khedanI vAta che ke A yuga mahA kaSTane cAle che. A anyAdhudhI vakhate jIvane bacAvanAra ane tenA AcAradhananuM rakSaNa karanAra tattva nAza pAmatuM jAya che. tevA samaye jIvane eka jJAna vinA bIjo koIne AdhAra nathI. svayaM antara cakSune kholI jo pitAnI sthiti Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samajaze tA ja puNyane baLe maLeleA mAnavabhava, Aryadeza, uttamakuLa, devagurvAdinA cAga, vigere sAmagrInI mahattA paNu samajAze. evA prasa Mge jJAnanI keTalI jarUrIyAta che te mATe vadhu kahevAnI jarUra nathI. manuSyane Aje jJAnanI bhUkha tA jAgI che, ene mATe anekAneka yAjanAe paNa vicArAya che, karADA rUpiyAnA vyaya thAya che, mANasa keDa bhAgI jAya teTale kharca karI jJAna meLavavA prayatnazIla che, tyAM sudhI ke jJAna meLavavA mATe ceAgyAyeAgyanI vicAraNA paNa nAza pAmI che, ene meLavavAnA vidhi-avidhine paNa vicAra rahyA nathI, jJAna kevA guru dvArA meLavI zakAya ? e vAta te sAva bhUlAI gaI che, ene mATe koI saMyamanI ke vinayAdikanI AvazyakatA che ke kema ? eneA paNa vicAra rahyA nathI. are ! jJAna ke ajJAna (mithyAjJAna)nA viveka paNa nAza pAmyA che, pariNAma e AvyuM che ke mANasa jema jema vidyAne meLave che tema tema tenA jIvanamAMthI sadAcAro adRzya thAya che, anAcAra ane durAcAre| jIvanane gheratA jAya che ane e kAraNe uttarazattara A dezamAM Arya prajA paNa hiMsA, jhUDa, cArI, anyAya, phUDa, kapaTa, abrahma-vyabhicAra, parigraha-saMgrahakhArI, krodha, abhimAna, irSyA, drADa, leAbha, phleza, kaMkAsa, nindA vigere pApAnA bhAga banatI jAya che. e vidyAne vidyA kahevAya ja kema ke je meLavavA chatAM AvAM pApe vadhe ? jJAnanuM svarUpa te e che ke te Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je AtmAmAM pragaTe tenA jIvanane durAcArAthI bacAvI sadAcArIthI bharapUra karI de. tene badale ulaTu pariNAma Ave tA samajavuM joie ke jJAnanA nAme jagata ajJAnane vaza paDatuM jAya che, amRtanA nAme jherano Azraya laI rahyuM che. A eka parama satya che tene kabUlyA vinA duHkhanI viDambanAemAMthI duniyA kadI paNa chUTI thavAnI nathI, otmA Atmasukha mATe AtmaguNane Azraya leze tyAre ja tene sukhanA sAcA svAda anubhavamAM Avaze. AvuM AtmaguNNAnA vikAsa sAdhanAruM sAhitya bhAratamAM dareka darzanAnA pUSionu` raceluM Aje paNa ghaNuM vidyamAna che, enA abhyAsa ane parizIlanathI ja AtmA svaguNAne vikAsa sAdhI zakaze, e eka nirvivAda satya che. jyAM sudhI jIvane e parama upakArIe tarapha sanmAna nahi jAge ane teonA vacaneAnA Adara nahi pragaTe, tyAM sudhI te kadI sAcA rAhane pAmI zakavAnA nathI. A eka ja uddezathI A pustakamAM pUrva puruSonA racelA AtmaguNanA vikAsa sAdhavAmAM upayAgI keTalAka granthAne huMkA artha sAthe saMgraha karavAmAM Avyo che ke jemAMnA keTalAka zradvAvaka, keTalAka dhajanaka ane pariNAme sadAcAranA pASaka che, te nIcenI hakikatathI samajAze. 1--RSimaDalastAtra-A stAtra mantra tulya che, enA niyamita svAdhyAya karavAthI AtmAnA abhyantara rAgA-kAma krodhAdinA nAza thAya che eTaluM ja nahi, Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa mAhya sAmagrI-sampatti AdinI paNa prApti thAya che ane temAM vizeSatA e che ke prAyaH e sampatti AtmAne sadAcAramAM joDe che, enAthI anAdi mehanI vAsanAonuM poSaNa thavAne badale vAsanAe TaLe che. arthAt dharmanu sAdhana bane che. koI ene zrIgautamagaNadharanI kRti kahe che. 2-upadezamAlA enA raciyatA mahattara zrIdhadAsagaNI prabhu zrImahAvIradevanA hAthe dIkSita thayA hatA, evA nirNaya kAI na mAne te paNa ema te avazya kahI zakAya tema che ke te be hajAra varSothI paNa pUrvanI ati gambhIra avALI ane sundara bhAvavAhI eka prAcInatama kRti che, emAM AtmaguNNAnA vikAsa mATenI pUrNa sAmagrI che, mukhyatayA grantha sAdhudharma mATe lakhAele chatAM sAdhu ke gRhastha sahune ekAnte Atmazuddhi mATe upayAgI upadeza emAM pade pade bharelA che, sAthe sAthe anAdi kALanA AtmAnI pAchaLa lAgelA kAma-krodha-mAhaajJAna-rAga-dveSAdi rAgeAnuM ane tenA vipAkeAnu' paNa varNana pade pade bharapUra che, kartAe jANe anAdi duHkhamAM rIkhAtA jagatanA uddhAra karavAnI karuNASTinA dhAdha vahetA karyA hAya tema peAtAnI samagra jJAnanI zaktithI AnI racanA karI che ke je bhavyajIvAne ekAnta upakAraka che. 3--kulakasaMgraha--eka viSayanA nirUpaNu mATe racAyelAM pAMca ke tethI vadhu saMkhyAnA kAvya samudAyane kulaka kahevAya che. evAM bhinna bhinna viSayanAM anekAneka kulakA jaina sAhityamAM che te paikI AmAM 19 kulakAnA Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMgraha che, jo ke Aja pUrve A kulake bhinna bhinna pustakamAM chapAyAM che te paNa temAM mULa ane arthanI aneka khAmIo (kSatio) daSTigocara thAya che, ethI zakya prayatno karI ene prAcIna hastalikhita pratanA AdhAre zodhavA prayatna karyo che, arthanI daSTie paNa sudhAro karyo che, te paNa te sarvIze zuddha thayAM che ema nathI. kAraNa ke uttarottara emAM Aja pUrve ghaNA zabdapAThe badalAtA gayA che, e badhAne sudhArI mULa zabda zedhavA e du zakya che. A kulake TuMkANamAM pratyeka viSayane saceTa bodha Ape che, enA racanArA seMkaDo varSa pUrve thaI gaelA mahApuruSo che, teoe potAnA cAritranI, jJAnanI ane zraddhAnI vAnagI rUpe bhavya jIvone bheTa ApelI A kRtio che, ene kaThe karI punaH punaH svAdhyAya karanArane ghaNuM lAbha thaI zake ema kahevuM atizakti rUpa nathI. pratyekanAM nAme viSayAnukramamAM ApelAM che, te jotAM nAma uparathI ja temAM varNavelA viSaye samajAya tevA che, ethI ahIM jude jude ullekha karyo nathI. vAcaka svayaM tene jovAthI enuM mahattva samajaze. 4-dhamaratnaprakaraNa-enA racanAra zrIzAntisUrijI eka prauDha gItArtha che, ema teonI A kRti ja kahI Ape che. emAM gRhastha ane sAdhu banenA dharmanI bhUmikArUpe jarUrI guNenuM sacoTa varNana che. zraddhA, jJAna ane cAritrarUpa AtmAnA mULa traNa guNene pragaTa Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA mATenuM saraLa mArgadarzana che. jene vAMcatAM sahaja samajAI jAya che ke pAyA vinA mahela caNAya nahi tema A guNanA pragaTIkaraNa vinA zrIjinezvarae kahelo Atmadharma ke Atmasukha jIvane kadI paNa prApta thAya nahi. AjanA jagatamAM adazya thatI dharmanA vyApAra mATenI mULa muDIne emAM oLakhAvI che. kahA vinA cAle tema nathI ke e guNone pragaTAvyA vinA jIne kadI paNa sukha prApta na ja thAya. tAtparya ke sAcA sukhanA athIne A grantha prAthamika bALapethInI je ghaNe ja upakAraka che. pa-pApagratighAta guNa bIjAdhAnasUtra zrI ciraMtanAcArya kRta pAMcasUtro (paccasUtra) pikInuM A paheluM sUtra che. emAM jIvanA vikAsa mATe prathama kartavyarUpe cAra zaraNAM, duSkRta gaha ane sukRtanuM Asevana, ema traNa vAta kahI che, paNa racanAmAM e vizeSatA che ke ene pATha karavA mAtrathI paNa jIvamAM prazama bhAva pragaTavA mAMDe che. khuda granthakAra paNa sUcana kare che ke hRdayamAM saMkaleza hoya tyAre vAraMvAra ane na hoya te paNa pratidina traNa saMdhyAe ene avazya bhaNavuM. kahI zakAya ke jagatanA Adhi, vyAdhi ane upAdhinA vividha tApathI saMtapta jIvane jagadaidya prabhu zrImahAvIradeve ApelA amogha auSadhanI A puTikA che. enA svAdhyAyathI jagatanA jIva mAtra pratye vairane nAza thAya che, mitrI pragaTe che, uparAnta zrIparameSipade pratye evo AtmasaMbandha bandhAya che ke saMsAranAM bandhane avazya tUTe. enA mahine Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAne varNavavA mATe zabdo akicitkara che. 6-zIlAfagatha vigere 21 rathA-A racenuM koSTaka banAvatAM rathanA AkAra bane che mATe sAhityamAM te rathanA nAme prasiddha che. emAM zIyaLa AdinI ArAdhanA karavA mATe pratyeka rathanI aDhAra hajAra gAthAo manAvavAnA ane tenA svAdhyAya karavA mATenA upAya batAvyA che, e rIte gAthAo banAvatAM cittanI ekAgratA sadhAya che ane te te prakAre aDhAra hajAra vAra te te ArAdhakAne praNAma karavAthI AtmAmAM te te guNanI ArAdhanA karavA mATetu' AtmabaLa pragaTa thAya che. 7-guNasthAnakramArAha enA raciyatA sari purandara zrIratnazekharasUrijI samartha jJAnI che. A granthamAM teoe AtmAnI prathama bhUmikAthI thatA guNAnA vikAsa, jene jaina paribhASAmAM 'guNasthAnaka' kahevAya che tenA krama batAvelA che. mAtra 136 kSeAkeAmAM e viSayane sacATa rIte varNavyo che. karmagranthAdimAM kahelI kAI kAI khAkhatamAM te judA paDatA dekhAya che paNa emAM teonI apekSA che, ene samajavAthI matabheda rahetA nathI. kanA viSayane TuMkamAM manana, cintana karavA mATe A kRti khUba upayogI che. 8-hRdayapradIpa SatrizikA enA racanAra koI sama pUrvAcAryAM che. mAtra chatrIza kALyAmAM hRdayamAM prakAza pAtharI zake tevA upadeza emAM gU MthelA che. AdhyAtmika vikAsa mATe te ghaNeA upakAraka che, kahI zakAya ke jJAnanA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phaLarUpe jIvane jenI jarUra che te sAra rUpe ahIM ApyuM che. athavA jagata sAthe kevI rIte jIvana jIvavAthI janmamaraNa TaLe e emAM spaSTa samajAvyuM che. * 9-vamAna dvAaizikA-enA racayitA sUripurandara mahAvAdI zrI siddhasena divAkara mahArAjA che. A batrIza kAvyomAM prabhu zrI vaddhamAna (mahAvIra) svAmInA nAme temaNe vividha uktithI zrI jinezvaranI stuti karI che. eTaluM ja nahi, paNa zrIjinezvaranI bAhyA abhyantara lakSmInuM, teonA apratima upakAranuM, temanA pavitra svarUpanuM varNana karavA sAthe pitAnI zaraNAgatinI AjIjI karI samarpitapaNuM pragaTa karyuM che. AvAM kAvya prabhu sAme uccAravAthI samakita nirmaLa thAya che, arihaste sAthe saMbandha bandhAya che, karmonAM bandhane DhIlAM thaI nAza pAme che ane Akhare evI bhaktimAMthI mukti pragaTe che. 10-11-agavyavacchedikA ane ayogavyavacchedika dvAaizikA-enA kartA kalikAlasarvajJa jagadvikhyAta zrIhemacandrAcArya che. zrIsiddhasena divAkara sUrijInI dvAaizikAnA anusaraNa tarIke teoe A kRtio racI che. temAM pahelImAM prabhu zrI vardhamAnadevanI stutinA upalakSaNathI vItarAgadevanI vItarAgatAnuM ane anya matAvalambI devAnI ayathArthatAnuM spaSTa varNana karyuM che, eTaluM ja nahi, asatyanA baLe satyane apalApa karanArA anya vAdIo uparanI karuNAthI nItaratA haiye Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinezvaranA yathArtha svarUpamAM potAne anahada ane nirmaLa rAga ane bhakti pradarzita karyo che. anyAgadvAtrizikAmAM anya matAvalambIonI truTione niSpakSa varNavIne pratipakSe vItarAga zAsanamAM evI truTionuM leza paNa darzana thatuM nathI, vigere jaNAvavA dvArA ekAntavAdane nirAsa ane anekAntavAdanI mahattA varNavI che. arthAta agamAM jinazAsanane mekSa thatAM sudhI kadI paNa viga na thAya ane anyayogamAM anyadarzana nane kadApi vega (rAga) na thAya evI potAnI bhAvanA stuti dvArA vyakta karI che. A stutionA baLe jIvamAM bhavabhava jaina zAsananI prApti thAya te zrI jainazAsana ane jinezvare pratye avihaDa rAga pragaTa thAya che, jenA baLe jIva vItarAga banI zake che. ema aneka AtmapakAraka granthane A pustakamAM saMgraha karavAmAM AvyuM che, je vAcaka svayaM paThana karavAthI samajI zake tema che. pustakanuM nAma "svAdhyAya grantha sandaha rAkhavAmAM e Azaya che ke A grantha kevaLa gokhI javA puratA nathI, paNa vAcanA, pRcchanA, parAvartanA, anuprekSA ane dharmakathA rUpa pAMca prakAre tene ApAgI banAvavA mATenA che. kevaLa jANavA mATe kareluM paThana pAThana AtmapakAraka banatuM nathI, paNa jIvananuM sAdhana banAvavAnA dhyeyathI meLaveluM jJAna Atmahita kare che, e eka Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 nakkara satya che. mATe ja vAcanA, pRcchanA ane parAvartanA sudhI prAyaH kAyika ane vAcika svAdhyAya ane cintana, manana ane jagatanA bhAvA tathA AtmAnA svabhAvanI sAthe tulanAtmaka dRSTie ene ghaTAvavA rUpa anuprekSAne tathA sva ane parane upakAra karavAnI niHsvArtha buddhie samajAvavA rUpa dharmakathAne mAnasika svAdhyAya paNa kahyo che. AvA svAdhyAya eka mahAna tapa che, enAthI apUrva nirjarA thAya che ane anantA kALanAM mAMdhelAM karyAM antarmuhUrtamAM khapI jAya che. kahyu` che ke- "tuM natyi OM na pAsapha, sAvika vacanamartya / gacchai suggaimUlaM, khaNe khaNe paramasaMvegaM " // "vAratavidyami vi tattva, sammitavAhine saruDhDhiA afe asthi navi a hohI, sajjhAyasamaM tavokammaM " // arthAt tevA koI padArtha nathI ke svAdhyAyanA jANa tenA paramAne na jANe. eTalu' ja nahi, paNa svAdhyAya karanArA pratikSaNe sadgati( mekSa )nA mULabhUta sa Mvegane pAme che. zrI jinezvarAe kahelA bAhya abhyantara khAra prakAranA tapamAM svAdhyAyanI kharAbara kAi tapa thayA nathI ane thavAne paNa nathI. ema svAdhyAyanuM mahattva samajIne A granthAnA bhavya jIvA peAtAnA Atmahita mATe upayAga kare e AzayathI lagabhaga 1500 gAthAonA artha sAthe saMgrahe Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAmAM karelo A prayatna AzA che ke uttama jIvane upakAraka banaze. svAdhyAya sahelAIthI saLaMga karI zakAya e kAraNe aDadhA pejamAM upara mULa pATha rAkhe che ane sAthe arthanuM paNa jJAna karI zakAya e AzayathI nIce te te gAthA vigerenuM gujarAtI bhASAntara ApyuM che, paNa eTalo ja TuMko tene artha nathI, A grantha upara pUrvAcAryoe hajAre zloka pramANa saMskRta TIkAo lakhelI che, chatAM ahIM mAtra svAdhyAyane uddezIne prayatna karelo hevAthI Tuka zabdArtha ja lakhe che. anima cAra prakaraNe "jinabhakti' nAmanA pU. paM. mahArAja zrI bhadrakavijayajI gaNivare lakhelA pustaka-, mAMthI artha sAthe akSarazaH uddharyA che ane zeSa granthanA artho tathA mULa yathAmati meM lakhyA che, temAM zakya zuddha karavA chatAM ajJAnatA, mati bhrama ke anupaga Adi chadmastha sulabha dezone kAraNe je kaI kSati rahI hoya ke presadoSanA kAraNe bhUla thavA pAmI hoya tene vividha vividha micchAmi dukkaDaM devA sAthe tenI jANa AtmAene te sudhArI levA vinati karuM chuM. prAnta A pustaka lakhavA-chapAvavA vigerene aMge je kaMI samyaga jJAnanI upAsanA thaI hoya tenA phaLa tarIke bhabhava zrI jainazAsananI prIti ane bhaktipUrvaka upAsanA karavAnI zakti pragaTe e abhilASA sAthe viramuM chuM. vi. saM. 2013 aSADa suda 1. saMpAdaka. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya nivedana. zrIparamAtmane nmH| zrI jinezvara devanA zAsanamAM navatane sArabhUta kahyAM che, temAM paNa chelluM mekSitattva e ja sarvane sAra che. je mekSa na hoya te jIva-ajIva-puNya-pApa vigere jANavAnuM kaMI paNa phaLa nathI, jIvAjIva vigerene jANavAnAM te mekSa mATe ja che. kAraNa ke e ja AtmAnuM upAdeya che. e hakikatamAM visaMvAda nathI, dareka Astika dharmavALA eka yA bIjA rUpamAM mekSane mAne che, e parama maMgaLakArI mokSane meLavavAmAM jina darzana "jJAnarAkhyAM mokSa" e sUtrathI jJAna ane kiyA be upAya jaNAve che, temAM paNa jJAna cakSu samAna ane kiyA paga samAna kahI che. AMdhaLA-laMgaDAnI jeDI maLe te ja ISTa sthaLe pahoMce tema jJAnakiyAne vega maLe tyAre ja jIva ISTa sthaLe (mekSamAM) pahoMcI zake che. e mATe gRhastha dharma ane sAdhudharma ema be dharmo varNavyA che, temAM kaThina chatAM sugya ane zIvra kArya sAdhaka te sAdhudharma ja che, enuM Alambana laI ne anantA AtmAo mokSane sAdhI zakayA che, Aje paNa sAdhe che ane bhaviSyamAM paNa sAdhaze. evA parama sAdhudharmane pAmavAnI zakti sAmagrInA abhAvamAM gRhasthadhama paNa mekSanI sAdhanA mATe upAdeya che. tenI ArAdhanAthI sAdhutAne prApta karavAnI yogyatA ane sAmagrI maLe che ane paraMparAe te paNa mokSanuM sAdhana bane che. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A gRhastha dharmanI ArAdhanA mATe jJAnIoe jinamUrti, jinamandira,jinagama,sAdhusAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA, e sAta kSetre jaNAvelAM che. paraspara tenuM gurUtva-laghutva chatAM mekSa mATe te sAte ya eka sarakhAM upakArI che ane apekSAe te badhAyamAM "jinAgama" mahattva dharAve che. eka AgamanI (zrutajJAnanI) sevA sAte kSetronI sevArUpa che. jenA baLe carAcara jagatanA traNe kALanA heya, ya ane upAdeya bhAvene satya svarUpamAM jANI zakAya te jJAnane sUryanI athavA dIvAnI upamA ApI che. temAM paNa A avasarpiNI kALe bharatakSetramAM viziSTa jJAnIonA abhAve anyArI rAtri je kALa che tyAre te zrutajJAna vinA jIvane bIje kaI AdhAra che ja nahi. ethI ja jJAnIo kahI gayA che ke "traNe jagatane ananya AdhAra samuM zrutajJAna e ja A jIvanamAM upAdeya che, eja sevya che, enuM ja dAna e sarvotkRSTa dAna che, mATe he bhavya jI ! tame zrutajJAnanI sevAthI jIvanane kRtArtha kare !" gRhastha jIvanamAM zrutajJAnanI sevA maryAdita thaI zake che, ene racavAnuM ane samajAvavAnuM te sAdhujIvanathI ja zakya che, mAtra bhAvakRtanA AdhArabhUta granthanuM rakSaNapUjana ane prakAzana karavA dvArA zrAvakadharmanI ArAdhanA thaI zake che. AvI eka uttama ArAdhanA karavAne amane vega maLavAthI amArA jIvanane ame dhanya mAnIe chIe ane. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 A pustaka prakAzanane lAbha bhavya prANio vadhumAM vadhu laI AtmakalyANa sAdhe evI ame prArthanA karIe chIe. uddeza-A pustaka prakAzananI pAchaLa amAre uddeza eka upakArI AtmAnA upakAranA smaraNane che. je pUjya sAdhvIjI zrIharizrIjInA smAraka tarIke A granthanuM ame prakAzana karIye chIe te dIrdha cAritra paryAyathI aneka bhavya ane Atma kalyANane mArge caDhAvanAra sAdhvIjI saparivAra amadAvAdamAM amArI piLanA upAzrayamAM anekAneka vakhata cAturmAsa mATe rahyAM hatAM. teonA pavitra jIvanane lAbha amArA zrI saMghane malya che teno badalo ame kaMI paNa ApI zakIe tema nathI. mAtra teonA upakAranI smRti rahe e uddezathI atha AtmAone upakAraka A pustaka pragaTa karI ame kRtAWtAne anubhavIe chIe. prakAzananI pAchaLa teonI smRtinuM dhyeya hevAthI A pustakamAM teonuM TuMkuM jIvanacaritra dAkhala karyuM che. uparAnta je je grantha teone priya ane ArAdhanAmAM upayogI thayA hatA tene AmAM saMgraha karyo che. gra kevA mahattvanA che te te AtmAne ane Atmahitane samajanAra ja samajI zake tema che. kevaLa zarIranI ja nahi, kintu AtmAnI ahiMsAne zIkhavADanArA e dareka granthanuM mahattava prAstAvika nivedanamAM joI zakAze. AvA granthane abhyAsa ane sadupayoga kare eja AtmAnuM sAcuM jJAna ane sAcuM kartavya che ema ame bhArapUrvaka kahI Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 zakIe chIe. AzA che ke sukhanA athI bhavya jI enuM mahatva samajI pitAnA jIvanamAM ene sadupayega karI amArA prayatnane saphaLa karaze. A pustakanuM saMjana ane saMpAdana karavAmAM pU0 prAtaHsmaraNIya saMghasthavira prazAntamUrti AcArya bhagavanta (dAdA) zrI vijayasiddhisUrIzvarajI mahArAjanA paTTadhara gAzmIyadi guNanidhi sva. AcArya mahArAja zrI vijaya meghasUrIzvarajI mahArAjanA paTTadhara prazamanidhi pU. AcArya mahArAja zrI vijaya manahara sUrIzvarajI mahArAjanA ziSya muni zrI bhadraMkaravijayajIe sAre sahakAra Ape che, te badala amo teone punaH punaH vandana karIe chIe, teonA ame RNI chIe. - pustaka prakAzanamAM Arthika sahAya sadagata sAdhvIjI zrI hIrazrIjInAM ziSyAo-praziSyAo vigerenA upadezathI bhinna bhinna sthaLanA aneka zrAvaka-zrAvikA vage karelI che, te badala ame te sarvane paNa AbhAra mAnIe chIe. - prAnta eTaluM vinavIe chIe ke bhavya jIve AzAtanAdi na thAya tema A pustakanuM rakSaNa karaze ane paThanapAThana rUpe ene sadupayoga karI amArA prayAsane saphaLa karaze. The. hatAzAnI paLamAM, navI piLa, lI. tAzAnI piLanA, navA amadAvAda. upAzrayanA saMgha taraphathI vi. saM - 2013 [ zrI mahAvIracyavana dina | zA. sArAbhAI jesIMgabhAI Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. pU. gurUNIjI mahArAja zrI candranazrIjI mahArAja sva. pU. gurUNIjI mahArAja zrI azAzrIjI mahArAja Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svastha pU. sAdhvIjI mahArAja zrI hIrazrIjI mahArAja Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhvI zrIhIrazrIjI. parameSThipadaM natvA - SsmAkaM gurornamaskRtim / kurmastadupakArAMzA - ''lekhanadvArasaMzrayAt // 1 // hIrazrIriti vikhyAtA, pavitrA saMyamena yA / ratnatritayarAtrI 1, tathA rAmAmavam // 2 // bhavedyasmAddhitaM yasya tasya pUjyatamaH sa tu / jIvatAmiti vijJAnA--miDhuM nAnuti daivi rUA yA mAtreva vAtsalyA - lAlitAH pAlitAH sadA / zikSitA jJAnakriyAbhyAm, tasyA brUmaH kiyadvayam // 4 // tathApi pUjyastotreNa, stotA guNI bhavediti / nyAyavanumRta, jIta, jizcittvAryAMya cinmade || * || bhAvAtha zrIarihantAdi paMcaparameSThinA caraNamAM namaskAra karIne amArAM gurUNIne paNa teoe karelA upakAzanA aMza mAtra ahIM lakhavA dvArA ame namaskAra karIe chIe. (1) je hIthrI e nAmathI prasiddha, saMyamathI pavitra ane jJAnAdi traNa ratnAne ApanArAM hatAM te gurUnuM amAne bhavAbhava zaraNa thAo. (2) * jenAthI jenuM hita thAya te tenA adhika pUjya gaNAya' ema upadeza ApanArA vidvAnonA hRdayamAM amArUM A kArya anucita nahi gaNAya, (kAraNa ke teoe upakArIonA guNa gAvAnA upadeza karyo che, bIjA ajJa ' Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAone ucita lAge ke na lAge tenuM amAre kaMI prajana nathI). (3) jeNe mAtAnI jema sadeva vAtsalyathI amAruM lAlana-pAlana karyuM che ane samyagu jJAna tathA kriyAnuM zikSaNa ApyuM che (mekSamArga Apyo che) te paramepakArI gurUnuM ame keTaluM varNana karI zakIe ? () "te paNa pUjyanI stutithI oNtA guNI bane che? e nyAyathI amArA hitane mATe ame je anubhavyuM ane sAMbhaLyuM che tene (punaH punaH smaraNa karavAnA uddezathI) kaMIka mAtra ahIM lekha rUpe ekaThuM (saMgrahita) karIe chIe. (5) sva. gurUnuM zrIcadanazrIjI. ahIM je amArA gurUNIne aMge lakhavAnuM che teonAM dAdI gurUzIjI pUjya zrI candana zrIjI mahArAja hatAM, uttama AtmAone uttama guruone ke sundara vega maLe che te jANavA mATe teone aMge paNa je alpamAtra jANavAmAM AvyuM che te ahIM noMdhI ame kaMIke mAtra kRtajJatA anubhavIe chIe. amadAvAda (rAjanagara)nA rAyapura vibhAgamAM AkAzeThanA kuvAvALI pila" nAme prasiddha piLamAM dharmaniSTha zeTha varajIvanadAsa AzArAma nAme uttama zrAvaka rahetA hatA, teonuM kuTumba "kharIdIA aTakathI Aje paNa prasiddha che. teone suzIlA jayakerabAI nAme dharmazIla patnI hatAM. vyavahAra kauzalya, kulInatA, Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 dharmanA AcArenuM yathAzakya pAlana, vigere gRhastha jIvananA zaNagArathI bhUSita te dampatIne sukha pUrvaka kALa nirgamana karatAM vi.saM. 1911nA poSa suda 2 nA divase eka putrIne janma thayo ane tenuM nAma candanaplena rAkhyuM. bAlyaceSTA rUpe paNa bAlakanA guNe bahudhA tenA bhUta ane bhAvi jIvananA sUcaka hoya che. nhAnI vayathI ja prasannacitta, hasamukha cahere, dharmane Adara, vaDIlo pratye vinaya, kahyAgare svabhAva, vigere pUrvabhavanI ArAdhanAnAM lakSaNe temanAmAM pragaTa dekhAtAM hatAM. jIvane uttama jIvananI zarUAta kaI bhavamAM zarU thAya che, pachI je AgAmI bhamAM anukULa sAmagrIne ega maLato rahe te uttarettara vikAsa pAmatAM te parAkASTAe pahoMce che, paNa evI sAmagrI atidurlabha hoya che. kadAca maLI jAya te paNa tene saphaLa karavI ati duSkara hoya che. candanabahenanA guNe mAtA-pitAdinA neharAganuM nimitta banyA ane anAdi saMskAranA baLe mAtApitA teone saMsAranA sukhathI sukhI karavA mane ratha karavA lAgyAM. mANekacokanI bAjumAM AvelI kSetrapALanI paLanA rahIza vizALa kuTumbI metA manasukharAmanA putra cunIlAla sAthe candana henanuM vevizALa karI ghaNA manerane sevatAM mAtApitAe maMgaLa mahesUvapUrvaka teonuM lagna paNa karI nAkhyuM. A cunIlAlabhAI e ja Aje vidyamAna zatAdhikavarSAyu saMghasthavira paramapakArI dIrghatapasvI prazAntamUrti AcArya mahArAja zrI vijayasiddhisUrIzvarajI Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. mahArAja. lagna karatAM mAtApitAne kyAM khabara hatI ke amArAM saMtAne bhAvi alaukika jIvana jIvI anekanAM upakAraka banavAnAM che? lagna thaI gayuM, paNa bhAvi jIvanakaLAne vikasAvavAmAM saMsAranAM e bane bannene vidanabhUta jaNAyAM. mAtApitAnI AjJAne vaza lagnanAM badhanathI joDAvA chatAM emane e mArga na rUe ane bhara yuvAvasthAmAM saMyama svIkAravAnI bhAvanAe aMkurita thaI te kALe sAdhuonI saMkhyA alpa hatI, dIkSAnAM mAna ane mahatva anerAM hatAM, zrIpUjenI (jationI) sattA nIce dabAela samAja ceDA kALa pUrve ja kaMIka chUTakAro meLavI zakyo hato ane e kAraNe thaDA mAtra saMvegI sAdhuo samAjamAM AgaLa AvI zakyA hatA. manuSyane te kALe pitAnI javAbadArInuM-kartavyapathanuM sAruM bhAna hatuM, ethI moTe bhAge javAbadArIbharyA jIvanane svIkAra karatAM pahelAM se gaLaNe gaLIne pANI pIvAnI jema te bahu paryAlecana karate, pitAnA baLAbaLane vicAra karI zakya javAbadArIne uThAvate kAraNa ke javAbadAra jIvana jIvanArAone te kALe leke mahAna mAnatA ane enI AjJAne uThAvavAmAM gauravane anubhava karatA. ema paNa kahI zakAya ke AvI uttama prakRtine vege samAja dIkSita thanArane khUba karI jete, vairAgyanI parIkSAmAM pAsa thayA pachI tene sAtha Apate, dIkSA lIdhA pachI tene vikAsa mATenI saghaLI sagavaDa Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI Apate ane saMyamathI paDI javA jevA prasaMgane AvavA paNa nahi dete. eka bAju mAtApitA saMbandhIone saneharAga, bIjI bAju samAjanI AvI sthiti, ItyAdi kAraNothI cunIlAla ane candanabahenanI bhAvanAne protsAhana ApanAra keI na hatuM, Apa meLe ja e bhAvanAne poSI daDha banAvavAnI hatI, chatAM ane sAttivaka AtmAo nAhimmata na thayA, samayanI rAha jotA vairAgyane piSavA lAgyA. prArambhamAM candanabahenane vairAgya te daDha na hatuM, chatAM patinA vairAgye teone baLa ApyuM. vaza varSa jevI IndrionA unmAdavALI ummaramAM bhego upara kAbU meLavI brahmacaryanuM pAlana zarU karyuM, pitAnA patine e rIte anukULa banelAM candanabahene kharekhara! "pitAnA strIdharmane zobhAvyo" ema kahI zakAya. lagna karavuM ke sAmAne pitAnI IcchAone AdhIna banAva e dAmpatya jIvananuM lakSaNa nathI. kintu paraspara eka bIjAnI IcchAone AdhIna banI sadAcAre pALavApaLAvavAmAM sahAyaka thavuM e ja khare dAmpatya dharma che, ema samajatAM candanabahena te patinI IcchAne AdhIna banI temanA mArgamAM sahAyaka thayAM, paNa neharAgathI baMdhAyelA svajane e dIkSAnI anumati na ApI. Akhare cunIlAlabhAI sattva keLavI vi. saM. 1934nA jeTha vadI 2 nA divase dIkSita thayA ane candanabahenane e mArge javAnI sagavaDa ApatA gayA, te paNa saMbandhIonA nehathI saMkaLAelAM candanabahena pAMca varSa vadhu gRhasthajIvanamAM rahyAM ane vi. saM. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1939 nA phAgaNa suda 3 nA divase svajananI sammatipUrvaka te paNa dIkSita thayAM. saMsArI svajanAdinAM bandhane teDavAM keTalAM duSkara che, e bandhanenI pAchaLa anAdi mehanI vAsanAonuM kevuM baLa hoya che ane eka sattvazALI AtmA tene vijaya kare che tyAre keTalAone preraNA maLe che, vigere ghaNuM tAtvika rahasya emAM chUpAeluM hoya che ene viralA ja samajI zake che, moTA bhAgane mAnavagaNa te sadeva tenAthI ajJAta ja rahe che. cunIlAlabhAInI dIkSA vakhate daDha vireAdha karanAre paNa svajanAdi varga pAchaLathI candanabahenanI dIkSAmAM sAtha ApI zakyo e prabhAva pU. muni zrIsiddhivijayajInA daDha vairAgyane ane sarvane hatuM ema atizayokti vinA kahI zakAya, eTaluM ja nahi te pachI te kulIna AtmAonI kulInatA jhaLakI uThI. putrInI dIkSA pachI mAtA jayake rahenane paNa saMsAranI asAratAne khyAla Avya, teoe paNa dIkSA lIdhI ane mAtA-putrI sAdhvIjIvanamAM anukrame gurU-ziSyA banyAM. mAtAnI dIkSA pAchaLathI thavA chatAM DahelAnA upAzraye birAjamAna te kALe vidyamAna pU. paM. mahArAja zrIratanavijayajI gaNanA hAthe vaDI dIkSA bannenI sAthe thaI, temAM mAtAnuM nAma sAdhvIjI jayakArazrI rAkhI candanabahena temanAM ziSyA sAvIjI candana zrI banyAM. keTalAka vakhata pachI candanabahenanA gRhasthabhAI paNa pU. munirAja zrIsiddhivijayajInA haste dIkSA laI teonA ja ziSya muni zrI pramodavijayajI thayA. kevuM saubhAgya ! Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra3 gurUNInI (mAtAnI) sevAne lAbha sA. candanazrIne be ja varSa malyo, be varSanA TUMkA dIkSA paryAyamAM ArAdhanA karI sArA jayakerazrIjI kALadharma pAmyAM ane sArA candanazrIjI saMyamanI sAdhanAmAM sahAyaka vinAnAM banI gayAM. "gItArthane paNa gurUkuLavAsa vinA saMyamanI ArAdhanA thatI nathI" ema samajatAM sAcanTanazrIjIe gya nizrAnI zodha karatAM te kALe amadAvAda pAMjarApoLanA zrAvikAonA upAzraye birAjamAna zama-dayAdi guNethI bhUSita sAdhvIjI zrIzivazrIjInAM gurUhena sAdhvIjI zrIhetazrIjInI nizrA svIkArI. teonI pAse rahI pitAnA - cAritranI uttama ArAdhanA mATe vinaya vaiyAvacca Adi abhyantara ane bAhya tapanI yathAzaya sAdhanA karatAM teoe prakaraNe, karmagrantha, bhASya, saMgrahaNI Adine sAre dha meLavyo. te kALe saMskRta prAkRta vigere bhASAjJAnane jheka ocho hate, chatAM saMyama sAdhaka caraNa-karaNa sittarInA bedhane ane pAlanane mahimA vadhAre hatuM. vartamAnamAM jJAnaga vikAsane pAme che, paNa caraNa karaNAgamAM zithilyane praveza vadhatuM jAya che tene badale te kALe jJAnaginI mandatA hatI chatAM caraNakaraNAnuyeganuM baLa sAruM hatuM, te kALe jJAnIo durlabha hatA tema vartamAnamAM daDha nirmaLa AcAra durlabha thato jAya che. kALane vege AvAM parAvartane anAdi kALathI thayA ja kare che, tene samajIne je kALe je durlabha-duSkara heya tenI rakSAmAM vadhAre sattva Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 keLavavuM joIe. kerA jJAnathI ke mAtra kriyAthI nahi, paNa ubhayanA sumeLathI sva-para hita sAdhI zakAya che. jJAnAbhyAsa, vinaya, vaiyAvacca, tyAga, tapa, vigere guNethI sAdhanA karatAM sAdhvIjI candanajIzrIne pU0 sAdhvIjI jJAnazrIjI prathama ziSyA thayAM. teonI pachI anukrame sAdhvIjI azakazrIjI, sA. subhadrAzrIjI, sA. caturazrIjI, paMjAbI sAvI rAmazrIjI, sA. zrIjinazrIjI ane sArA sutAzrIjI vigere ziSyAo thayAM. saMyamane rAga, aSTapravacana mAtAonuM pAlana, pratijJAnI zraddhA, javAbadArInuM bhAna ane ziSyAone saMyamanI zikSA ApavI, vigere temanA viziSTa guNa hatA. teonAM paricita Aje paNa je je vidyamAna che teo temanA guNenI prazaMsA kare che. amArAM sva. pUjya gurUjI hIrazrIjI mahArAjamAM je kaI guNe amArA anubhavamAM AvyA che te teoe potAnAM dAdI gurU A zrIcandranazrIjI mahArAjanI seLa varSa paryanta akhaSTha antima vaiyAvacca karI hatI tenI kRpAnuM pariNAma hatuM ema kahevAmAM kaMI atizayokti nathI. gya gurUnI evA uttama ziSyane kalpavRkSanI jema phaLe che e sAcuM ja che. gurUnA guNe ane AzIrvAdanA baLe ziSya pitAnI sAdhanA karI zake che. ema kula 43 varSe cAritra pALI moTA parivArane pAchaLa mUkI pU. sA. zrIcanTanazrIjI visaM1982 nA aSADha vada 7 nA roja kAladharma pAmyAM, Aje paNa temanA parivAramAM Azare 300 sAdhvIo vicare che. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. gurUNI zrIazakazrIjI. uparyukata dAdI gurUjI zrIcandanazrIjInAM bIjA nambaranAM ziSyA sva. sAdhvIjI zrIazakazrIjI mahArAja, e amArAM sva. gurUNI zrIhIrazrIjI mahArAjanAM gurUNI hatAM. sA. candanazrIjI dezakALane anusarI vihAra karatAM vi. saM. 1957nI sAlamAM surata padhAryA, tyAM gopIpurA vibhAganA hajIrAna mahollAmAM jhaverI premacaMdabhAInAme dharmazrImanta ane garbhazrImanta zrAvaka rahetA hatA, teonAM suputrI lahamIbahenane pU0 canTanazrI mahArAjanA paricayathI saMsAranI asAratAne khyAla AvatAM teo saMyama svIkAravA utsAhita thayAM ane vi. saM. 157 nA vaizAkha vada 6 nA divase te kALe tyAM virAjamAna pU. munirAja zrIsiddhivijayajI (vartamAnamAM pU. dAdA zrIvijayasiddhisUrIzvarajI) mahArAjane hAthe teoe pravajyA aMgIkAra karI. teonuM nAma sAdhvIjI zrI azoka zrIjI rAkhI sAdhvIjI zrIcanTanazrIjInA ziSyA banAvyAM. te pachI suratamAM ja chANanAM rahIza hIrAkuMvara ane suratanI chAparIyA zerInAM rahIza hena kAbubahenane dIkSA ApI anukrame sAzrIhIrazrIjI ane sA. zrI kalyANazrIjI nAma rAkhI te bannene pU. sA. zrI azakazrIjInA ziSyA banAvyAM. emAM sA. zrIhIrazrIjI e ja amArAM sva. gurUNI hatAM. sA. zrIazakazrIjI eka garbhazrImanta kulIna mAtApitAnAM putrI hatAM, eTale bAlyakALathI ja teonuM jIvana akSudra vigere guNethI bhUSita hatuM. uttama kSetramAM janma, Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtApitAnA jIvananI viziSTatA, zrImantAI ane uttama kuLAcAra, vigere puNya sAmagrI mAnavatAnI sAdhanA uparAnta AtmAnA vikAsa mATe paNa khUba jarUrI che, evI sAmagrIthI jIvane udAra svabhAva ghaDAya che ane pariNAme e bAhya udAratA hadayanI vizALatAne sajIne aneka kaDavA mIThA prasaMgamAMthI samatApUrvaka pasAra thavAnuM baLa pragaTAve che, enA pariNAme bIjA pratye vAtsalyabhAva pragaTe che ane sva-para upakAramAM saphaLa thaI zakAya che. mATe te vipula jIvana sAmagrIne ApanArA puNyanI paNa upAdeyatA mAnI che. AtmAnI yegyatA ane puNyasAmagrIne yuga bethI pavitra banate jIva puNyane bhegavavA chatAM tenAthI para rahI Akhara puNyathI paNa pAra thaI zake che. A hakikata sAva azakazrIjImAM pragaTa dekhAtI hatI, rAjabhava jevI sukha sAmagramAM ucharavA chatAM saMyama mATenI taiyArI, tene svIkAra ane yathAzakaya saMyamanA pAlana uparAnta jJAnAdi guNonI prApti mATene apramAda, vigere uttama guNene teo pragaTa karI zakyAM hatAM. kula 31 varSa cAritrapAlana karI visaM. 1988nA Ase. su. 7 nA divase surata chAparIyA zerImAM teo kALadharma pAmyAM hatAM. potAnI mukhya ziSyAne dAdI gurUnI sevAmAM rAkhI pote sA. zrI kalyANazrIjI sAthe rahetAM hatAM. emanA jIvananA paNa aneka prasaMge anukaraNIya hatA. sA. zrIkalyANazrIjIe paNa antakALa sudhI temanI akhaSTha sevA karI hatI ane Aje paNa teo paryAyavRddha chatAM laghutA keLavIne sahune saMbhALavAmAM jAgrata che. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 pU0 sva. gurUNI zrIharizrIjI mahArAja amArAM nikaTanAM upakArI sva. gurUNuM zrIhIrazrIjI che, tenA upakAranuM RNa aneka bhavenI sevAthI paNa cUkavI zakAya tema nathI, chatAM teonA jIvananI smRti mATe kaMIka mAtra lakhI Atma saMtoSa anubhavavA amAro A prayAsa che. upara teonAM dAdI gurUNI zrIcandanAzrIjI mahArAja ane gurUNI zrIazakazrIjI mahArAja hatAM ema jaNAvyuM. teone janma vi. saM. 1927 nA kArataka vada 1nA reja chAyApurI (chANI) gAmamAM thaye hate. chANuM gAma nAnuM che, zaheranA jevI tyAM jIvanasAmagrI nathI, vaDodarAnI dakSiNa dizAmAM cAreka mAIla dUra e gAmamAM zrAvakenAM Azare 80 ghare che, chatAM tyAMnI dharma sAmagrI ane dharmanI ArAdhanA eka zaherathI paNa pramANamAM vadhI jAya tevI AkarSaka ane pavitra che, tyAM seLamA tIrthakara ane pAMcamA cakravatI zrIzAntinAtha bhagavAnanA AkarSaka Azare 45 iMcanA mULanAyakanA bilbathI vibhUSita zrIjinamandira eka tIrthanI garaja sAre tevuM che. bAjumAM ja bhavya upAzraya, sAme suzobhita ane jainAganA saMgrahathI bharapUra jaina jJAnamandira che. vIsamI sadInA zAsananA nAyaka samA keTalAya AcAryAdi munivarenAM ane aneka sAdhvI gaNanAM tyAM cAturmAsa thayelAM che. eTaluM ja nahi, evA uttama devagurUnA vegane saphaLa Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karatA Azare 17 jeTalA purUSAe ane Azare 50 jeTalI hene e chellA 10 varSomAM parama paramezvarI dIkSAne aMgIkAra karI sva para jIvanane dhanya banAvyuM che. mAtra 80 jeTalA gharamAMthI ATalA AtmAo saMyamane svIkAre e A yugamAM Azcarya upajAve tevuM ja nahi, kintu saMsAranA rasIyAne paNa anumodanA upajAve tevuM che, A dharmanI chAyA pAmelA chAyApurI gAmamAM dharmaniSTha zrAvaka kIlA candabhAI ane zrAvikA jaDAvabahenanAM teo putrI hatAM. be bahene ane eka bhAI ema traNamAM teo vaDIla hatAM, teonuM nAma hIrAkuMvara bahena hatuM. nAma paNa nAma mAtra na hatuM, paNa guNavAcaka hatuM, ema kahI zakAya. kAraNa ke hIrAnI jema gharamAM sahune te atipriya hatAM tema bAlyakALathI svabhAve ja te kALanA mAnava samUhamAM hIrAnI jema vairAgyanA tejathI tejasvI hatAM. pUrvabhavanI ArAdhanAnA saMskAra ane enA pariNAme A bhavamAM maLelI uttama dharma sAmagrI, bannenA baLe nAnI ummarathI ja temane deva-gurU-dharmane rAga sAre hate. samayane anusAra vyavahArika zikSaNa sAthe dhArmika zikSaNa prApta karatAM strIjIvanane anurUpa gharanAM kAmakAjanI kaLAomAM paNa pravINa banyAM. pachI teo yauvana vaya pAmyAM tyAre dunyavI vyavahAramAM Asakta mAtApitAe temanA jIvanane saMsAranA pravAhamAM deyuM. e kALe jIvanamAM maryAdAonuM mahattva hatuM, ethI saMtAne IcchAo ke anicchAe mAtApitAnI IcchAne mAna Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 ApatAM, vaDIlonI IcchAthI viruddha vartAva te kALe eka moTA dUSaNa tarIke manAte, ethI virAgI paNa AtmAe mAtApitAdinI IcchAne AdhIna banI saMsAranA mArge caDhI jatA. hIrAkuMvara mATe paNa prAyaH evuM ja banyuM. kAvI ane gandhAranI vacce AvelA jabusara nAmanA zaheramAM pratiSThAvana zeTha pAnAcandabhAI ane temanAM dharmapatnI gaMgAbena rahetAM hatAM, teone purUSottamadAsa, mehanalAla ane bAlubhAI nAme traNa putre uparAnta AditI nAme eka putrI hatAM. vyavahAra ane kulAcArathI pradhAna e kuTumbamAM purUSottamadAsanI sAthe bahena hIrAkuMvaranuM vevizALa karI mAtApitAe jANe potAne mAthethI RNa utAravuM hoya tema temanuM lagna paNa karI nAkhyuM. hIrAkuMvara hena kumArikA maTIne gRhiNI banyAM, paNa teonuM citta emAM mAnyuM nahi. dhanADharA gharamAM bheganI vipula sAmagrI paNa temane AkarSI zakI nahi, balake vairAgya daDha thate gaye. pariNAme saMyama na levAya tyAM sudhI cha vigaIone sAmAnya rUpe tyAga karI pitAnI saMyamanI bhAvanA pragaTa karI. bhara yauvanamAM sAMsArika sukhanA manera sevatA purUSottamabhAI te na pIgaLyA, paNa temanAM mAtApitA ke sAsu-sasarAne paNa tenI asara thaI nahi. ema chatAM satva keLavI hIrAkuMvara hena potAnA mArge aDaga rahyAM. ema seLa varSa jeTalo lAMbe kALa vahI gaye, te gALAmAM potAnA be dIyare pikI nhAnA dIyara mehanabhAImAM vairAgyane raMga pUrI teone Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 saMyamanA athI banAvyA ane cauda varSanI nhAnI ummaramAM vi. saM. 1997 nA mahA va pa nA roja te kALe paM zrIAnandasAgarajI gaNivara (sAgarAnandasUrIzvarajI) pAse dIkSA apAvI. vartamAnamAM teo temanA paTTadhara zrImANekasAgarasUrijI teonA samudAyanA mukhya AcArya tarIke prasiddha che. hIrAkuMvara henane potAne AtmA paNa saMyama mATe utkaThita thato gaye ane Akhare chellA cha mahinAomAM mULathI sarva vigaIone tyAga karI zIdhra saMyama svIkAravAne daDha saMkalpa karI lIdhuM. gRhasthajIvana daramyAna karelI jinabhakti, gurUbhakti ane dharmakriyAoe temanA AtmAne vairAgyanA raMgathI raMgI dIdho ane vaDIlonI sammati durlabha mAnI svayaM saMyama levA taiyAra thayAM. vi. saM. 1967nA jeTha vada 6 nA maMgaLa prabhAte suratanI pAse jalAlapura javA mATe gherathI nIkalatAM zubha zakunAdi uttama nimitte maLatAM temane utsAha vadhI gayo ane tyAM jaI zrIzAntinAtha prabhunI chellI dravya pUjAbhakti Adi mAMgalika karI svayameva sAdhvIne veza dhAraNa karI lIdhe. - chANuM ane jambusara samAcAra pahoMcI gayA, purUttimadAsa tu tyAM pahoMcyA ane karavA cagya zakaya prayatna karyA chatAM tyAMnA saMghanI samajAvaTathI ane hIrAkuMvara henanA dRDha nizcayathI Akhare mana zAnta karI teo pAchA jabUsara gayA. . Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 hIrAkuMvara henane A eka bandhana hatuM te tUTI gayuM ane saMyamane pantha niSkapTaka thaye. te prasaMge vartamAnamAM sAru kalyANazrIjI ke jeo gRhastha hatAM teoe sundara sahAya karI hatI. te pachI suratanA jhaverI jhaveracaMdabhAInAM suputrI ratanabahena ke jeo hAla teonAM ja ziSyA sA. zrI sumitrAzrIjI tarIke vidyamAna che teonI sAthe pAdacArI vihAra karI teo surata gayAM. te avasare tyAM cAturmAsa mATe padhArelA zrIsAgarAnanda sUrIzvarajI birAjatA hatA, teone maLI saghaLI hakikata jaNAvI ane teozrIe vi. saM. 1967nA aSADa suda 11nA reja hIrAkuMvara bahenane vidhipUrvaka dIkSAnI kriyA karAvI jAvajIva sudhInuM sAmAyika uccarAvI sAzrIcandanazrIjInAM ziSyA sA. zrIazakazrIjInAM zikhyA sA. zrIharazrIjI nAma sthApana karyuM. ema gRhasthAzramanAM bandhana teDI tyAgI banelAM hIrAkuMvara henanI IcchA lagabhaga vIza varSa pUrNa thaI ene Ananda temanA utsAhane paSaka banyA. vaDI dIkSA na thAya ane gurU pAse na pahoMcAya tyAM sudhI yogya nizrA mATe pU. sAgarAnandasUrIzvarajIe temane suratamAM vicaratAM yoga (ga)zrI nAmanAM sAdhvIne sepyAM. cAturmAsa daramyAna tyAM rahI vinaya vaiyAvacca jJAna dhyAna AdimAM dattacitta banelAM sA- zrIhIrazrIjIe sAva jevazrI pAsethI sAdhu jIvananuM prAthamika jJAna meLavyuM. cAturmAsa pUrNa thatAM gurUNInI pAse javA suratathI Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra vihAra karI chANI (chAyApurI ke je peAtAnI janmabhUmi che tyAM) gayAM. temanAM gurUNI vigere sAdhvIMgaNu paNa tyAM padhArelA hatA ane pUrva panyAsajI mahArAja zrIsiddhivijayajI gaNI (vamAnamAM pU. dAdA zrIsiddhisUrIzvarajI) paNa bharUcanuM cAturmAsa pUrNa thatAM chANI padhAryA hatA, teonI pAse cAgeAddhnAdi karI lIdhuM ane vi. saM 1968nA mahA sudgha 10 nA rAja teeAzrInA mukhe mahAtratA uccarI (vaDI dIkSA svIkArI) peAtAnA AtmAne kRtArtha karyAM (vadhu javAbadArIvALA banAvyeA). dIkSA vakhate je saMkhaSIe sAtha na ApI zakayA te vaDIdIkSA vakhate pUrNa sahAyaka thayA ane teonA gRhastha pitAzrI kIlAcaMdabhAI e nUtana dIkSAnI jema ghaNA ADammarapUrvaka gAma mahAra vaTavRkSanI nIce pU. gurUdevane hAthe vaDIdIkSA apAvarAvI. eka kALe je anucita jaNAtuM hatuM te paNa Akhare sahune yAgya jaNAyuM. pote mAhAdhIna banI ATalAM varSe antarAyabhUta banyA tene pazcAttApa thayA ane chelle chelle paNa sahue teonI dIkSAnI khUba khUba anumeAdanA karI. gurUNI ane dAdI gurUNI vigerenI nizrAmAM saMyamanuM pAlana karatAM guNane praka thatA gayA tema tema puNyanA praka paNa vadhatA gayA. teonA saMyamaneA Adara ane puNyabaLa kevuM hatuM te jANavA mATe temaNe sva-para karelI ArAdhanA uparAnta maheALA ziSyAAnA parivAra e mATuM pramANa che. teoe saMyama lIdhuM tyArathI yathAzakaca vihAra karI judA judA pradezamAM Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAturmAso karyo, eTaluM ja nahi, paNa jyAM jyAM vicaryA tyAM potAnA cAritranI chAyAthI lokone AkarSaNa karyA, ghaNA AtmAone dharmamAM joDaDyA ane prAyaH daravarSe ekAneka bahenane dIkSA ApI saMyamI banAvyAM. sumAre 43 varSa jeTalA dIkSA paryAyamAM lagabhaga ziSyA praziSyAdi kula aDhIse jeTalAM sAdhvIonAM te gurUNI banyAM hatAM. dIkSAo ApavA mATe ja ApI na hatI. paNa samaya ane zakyatAne anusAre darekane jJAna ane kriyAmAM pUrNa sahAya karI teonuM Atmahita sAdhavAnuM teonuM mukhya lakSya hatuM ane temAM teo samayAnusAra saphaLa paNa thayAM hatAM, dIkSitemAM meTe varga kulIna, lega sAmagrI sampanna, svajana vargane priya ane suzikSita che, tema ghaNe bhAga bAlabrahmacAriNIone che. teonA jIvanamAM tyAga vairAgya sAhajika pragaTelA hatA, jIlDA upara sAro kAbU hato, bhASAmAM madhuratA hatI, apramAda paNa tevo ja hatuM ane Azrita varga pratyenuM vAtsalya paNa AdarzarUpa hatuM. thoDA paNa upakArane teo bhUlatAM na hatAM, laghutA eka zaNagAra hate ane e badhuM hovA sAthe udAratA adbhUta hatI, bhAva audArya paNa anukaraNIya hatuM, jhAnI vAtane paNa samajI zakatAM chatAM karavA gyanI upekSA paNa karI zaktAM hatAM. uparAnta guNAnurAgathI haiyuM hamezAM prasanna rahetuM, pUjyavarga pratye pUjyabhAva ane vinayAdi paNa tevAM ja sundara hatAM, nhAnAmAM nhAnA sAdhu pratye Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 pUjyabhAva dharAvatAM hatAM, jJAna pratyenA Adara, jinAjJAne rAga, vyAkhyAna sAMbhaLavAnA prema, vigere khIjAone paNa preraNA Ape tevAM hatAM ane puNya praka paNa adbhUta hatA. dareka guNAnA pUrNa khyAla te zI rIte ApI zakAya ? pratyakSa joelA paNa bhAvA lekhanamAM utArI zakAtA nathI, e teA anubhavathI ja samajAya, te paNa kaMIka mAtra ahIM saMgraha karIe chIe. tyAga vairAgya--ubhaya kuTumbamAM bharyA pAtharyAM bhAgAnI vipula sAmagrI chatAM bharayauvana vayathI saMyamanI abhilASA, sALa seALa varSa sudhI cha (kAcI) vigaI Ane tyAga ane brahmacaryanuM pAlana karavApUrvaka gRhasthAzramanA nirvAha karavA, vigere teonA tyAga gRhasthajIvanathI ja vairAgya mUlaka hatA. saMyama jIvanamAM paNa e guNa adhikAdhika khIlatA ja rahyo hatA, ane aupacArika nahi rahetAM naiSThika (naisargika) banI gayA hatA. mATe ja anekAneka jIvAne teo saMyama mAge joDI zakavyAM hatAM. temanA thADA vakhata paricaya karanArA paNa caiAgya jIvA saMyama pratye sanmAnavALA anI jatA, temAMnA keTalAke tA saMyama paNa lIdhuM che. rasanAnA vijaya zeSa inkriAnA vijayathI ati duSkara gaNelA che, teno kAbU paNa temaNe ThIka keLavyo hatA. daza dravyathI keAI divasa vadhAre drabyA nahi vAparavAM evA temanA abhigraha hatA. dezamAM paNa ochAmAM ochu eka tA cheADavuM, kAI divase daza purAM vaparAya teA khIje Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 divase ATha ja vAparavAM, e niyamanuM cheka sudhI pAlana karyuM hatuM. dIkSAddinathI vIza varSe ekAsaNAthI Ache. tapa karyAM na hatA, temAM paNa itithi tA Ayambila upavAsathI ochuM nahi. cheka khAlyavayathI ArambhelI navapadanI zAzvatI oLInI ArAdhanA cheka chellA varSa sudhI cAlu rAkhI hatI. vardhamAna tapanI paNa 17 eLIe karI hatI. aThThAInA tapa paNa teoe karyAM hatA, vigaI paNa pramANabhUta ja letAM, aneka jAtanI vastuo maLavA chatAM A yugamAM A rIte temaNe sAcavele rasanAnA kAbU sahaja prazaMsA mAgI le che. emanA A guNanI chAyAthI Azritavarga paNa vinA preraNAe temane anusaravA yathAzakaca jAgrata rahetA. aneka jIvAnA kalyANanI javAbadArI mATe temanA A guNu temane sArA sAthIdAra banyA hatA. bhASAmAM madhuratA uparAnta dRDhatA ane sattva paNa hatAM. prAyaH Adeya nAmakarmanA udayane lIdhe teonuM vacana kAI utthApatu nahi, varSo sudhI seMkaDo sAdhvIone sambhALavA chatAM teo pratye eka paNu sAdhvIne asadbhAva thavAnA prasa Mga anyA nathI, dareka temanI sevAmAM rahevA IcchatAM, hitazikSA sAMbhaLatAM ane juThThAM vicaratAM virahanu duHkha anubhavatAM, e emanI madhura priya ane hitakara vANInA mahimA hatA. apramAda anukaraNIya hatA, kriyAmAM jAgRti hatI, ubhaya TAIma banatAM sudhI ubhAM ubhAM pratikramaNu karatAM, nidrA parimita hatI, pAchalI rAtre vahelA jAgrata thaI dararAja Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 RSimaDalane pATha, cahasaraNa, Aura paccakakhANa, paMcasUtramAMnuM prathama pApapratighAta guNabIjAdhAnasUtra, navasmaraNuM, gautamASTaka, vigere mAMgalika pATha karatAM, jJAna vigerenA kAyetsargo, navakAravALIthI jApa, dararoja hajAra uparAnta gAthAone svAdhyAya, bAMdhI navakAravALIthI namaskAra mahAmanTane jApa, vigere temanuM nityakarma hatuM. zakti pahoMcI tyAM sudhI dararoja jJAnanAM 5, navapadanAM 9 ane zatruMjayanAM 21, khamAsamaNe ubhAM UbhAM detAM, mAMdagInA chellAM be varSa svayaM na karI zakyAM tyAre anya sAdhvI mukhe sAMbhaLIne paNa e ArAdhanA atUTa rAkhI hatI. vAtsalaya adbhuta hatuM. enA pratApe keI temanA vacanane anAdara karatuM nahi, moTAthI nhAnA sudhI dareka pratye viveka pUrvaka samabhAva dharAvatAM, pite upavAsI heya te paNa pAraNe anya sAdhvIone vaparAvIne (sAthe rAkhIne) pachI ja vAparatAM. sArI vastu vAtsalyabhAve bIjAne ApavAmAM temane adhika Ananda thatuM. prasaMge bIjAne jJAnadhyAnamAM sagavaDa ApavA keI ke kArya pitAnI jAte karI letAM, kaThora vacana paNa vAtsalyathI mIThuM ane Adeya banI jatuM. jIva mAtrane kamanA udaya anusAra cinI bhinnatA hoya che ema samajI darekanI cine vALavA (sudhAravA) kezISa karatAM paNa virodha karatAM nahi "IcchakAra sAmAcArInuM zakaya pAlana karatAM, e ja kAraNa hatuM ke sahunA pratye teonA hRdayamAM mAtAthI paNa adhika vAtsalya hatuM. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 roja rA kRtajJatA sundara hatI, gRhastha jIvanamAM pitAne antarAya karanAra paNa mAtApitAdi svajane pratye temane alpamAtra berAjI na hatI, baTuke temanA upakArane yAda karatAM. pU. AcArya mahArAja zrIsAgarAnandasUrijIe kAcI dIkSA ApI je Azraya Apela tenAM te bhArebhAra RNa hatAM, ethI ja teo pratye temane sAruM mAna ane pUjyabhAva hate. sivAya sAdhvI jIvanamAM paNa potAne jenAthI jenAthI lAbha thayo hato tenuM vAraMvAra smaraNa karatAM ane e guNa keLavavA amane vAraMvAra preraNA karatAM. je upakArIne paNa samajI oLakhI zake nahi te apakArIene paNa kSamA karavA jevo ke uddharavA jevo vItarAgane mArga kadI paNa ArAdhI zake nahi, mATe kRtajJa banavAnI te khAsa bhalAmaNa karatAM. laghutA apUrva hatI, base jeTalAM ziSyAonAM gurUNI chatAM mAna temane naDyuM na hatuM. vyavahArane bAdha na Ave tema anya sAthvIgaNanI sAthe vartAva karatAM. bimArI jevA prasaMge ke kAraNe vihArAdikamAM bIjAM sAdhvInI sevA karavA paNa utsAha dharAvatAM. anya sAdhvIe. pratye vinayAdi aucityane barAbara sAcavatAM. udAratA evI hatI ke pitAnI kaI paNa vastu gya AtmAne saMyamamAM upakAraka kema bane tenuM pUrNa lakSya rAkhI vasa, pAtra, pustaka ke bIjuM je je bIjAne ApI zakAya teTale te vadhAre Ananda mAnatAM. bAhyA vastunI jema abhyantara audArya paNa viziSTa hatuM ane Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 ethI bhUla thaye zikSA karatAM tema agyanI upekSA paNa karI zakatAM. ethI ja Agraha ke durAgrahathI te bacI gayAM hatAM ane sarvane prema jItI zakyAM hatAM. guNanurAga e hatuM ke nindA te kadI temanA mukhe thatI ja nahi. sva ke para samudAyanA paNa uttama AtmAonA guNane AgaLa karI ane tevuM anukaraNa karavAne samajAvatAM, jJAna pratyene rAga e hatuM ke bhaNanArane joI teo pulakita thaI jatAM, pitAnA sAdhvIjIeAne adhyayana karAvavA te khUba kALajI dharAvatAM, rAtre jAge tyAre ughelAne jagADI pATha karavA besADatAM, vRddhA vasthAmAM paNa bALakanI jema pote gekhatAM, bhaNatAM, bhUla thatAM bIjAne pUchatAM saMkeca dharatAM nahi, ame je kaMI paNa jJAna meLavI zakyAM te tenI kALajInuM pariNAma hatuM, teonI IcchA sAdhvIone kAyamI bhaNavAnI sagavaDa karI ApavAnI tIvra hatI, amArA bhAgye theDuM vadhAre jIvyAM heta te e sagavaDa paNa jarUra teo karI zakyAM heta. potAne saMskRta prAkRta bhASAone sAmAnya baMdha hato, chatAM bIjAM sAre abhyAsa karI yogya bane e mATenI temanI lAgaNI kadI na bhUlAya tevI hatI. Aje paNa temanA e guNane ame jeTalo yAda karIe teTale oche che. vinaya vaiyAvacca tarapha temane pakSapAta hatA, kAraNa ke vaDIle pratye pUjyabhAva adbhUta hatuM, ethI pitAnI kSatione aMge gurnAdi taraphathI Thapake maLatAM ke Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 zikSA thatAM teo nArAja nahi thatAM, upakAra mAnatAM. pitAnA ati upakArI ananya zaraNa tulya pUjya prAtaH smaraNIya dAdA zrI vijayasiddhisUrIzvarajInI kRpAne akhaNDa rAkhavA te sadeva jAgrata hatAM. jinAjJAne rAga e hatuM ke nhAnI moTI kaI paNa pravRtti pAchaLa vItarAganI AjJA virUddha kaMI paNa na thaI jAya tenI kALajI rAkhatAM, mATe ja kriyAmAM vidhine Adara hatuM, ane sahune avidhithI bacAvavA sAraNa-vAraNAdi karavAmAM sadeva jAgrata hatAM. vyAkhyAna sAMbhaLavAmAM khUba Adara hate emAM paNa sArA vyAkhyAtAne yoga hoya tyAre te zarIranI svasthatAnI paNa upekSA karatAM. jinavANI na hoya te A jagatanuM zuM thAya? e teo samajatAM hatAM ane pratyeka bhavamAM ene pega AtmAne durlabha hevAthI e viSayamAM sAre Adara dharAvatAM hatAM. puNya prakarSa abhUta hatuM. zrImanta ane sattAdhIze pratye paNa temanA puNyanI chAyA paDatI. mevADamAM rAjagaDha pAse be mAIla dUra vidharmio daravarSe paMcendriyanuM (pADAnuM) devIne balIdAna ApatA, te teoe sAmAnya upadeza karatAM paNa bandha thaI gayuM hatuM; sarvatra mAna sanmAna pAmatAM. vinA prayatna zAsanane ughAta thAya tevuM teonuM puNya prabhAvaka hatuM, atiparicayamAM AvatA AtmAo paNa avajJAne badale Adara dharAvatA, rAjanagaramAM jyAre jyAre rahyAM tyAre prAyaH eka ja upAzrayamAM rahevA chatAM ane parvatithi ArAdhanAne aMge saMghamAM matabheda hevA Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatAM teonI tarapha koIne anAdara na hatuM. ema puNyanI vizeSatA chatAM teo e saghaLo zAsanane ke vItarAge prarUpelA caritradharmane mahimA samajatAM ane pitAnA AtmAne e gauravanA bhArathI bacAvI letAM. vihAra cAturmAsa ane dIkSAo paNa anamedanIya che. paheluM cAturmAsa saM. 1967nuM surata karI chANI gayAM tyAM vaDI dIkSA vigere thayA pachI gurUNI varganI sAthe saM 1968nuM cAturmAsa chAyApurI ja karyuM, tyAM mULa pethApuranAM vatanI pArvatI bahena ke je potAnA mosALa chAyApurImAM rahetAM hatAM temaNe pU. gurUNanA paricayathI saMyama levA IcchA karI ane vi. saM. 196lmAM 50 pU0 AcArya (te kALe paMnyAsa) zrIvijayasiddhisUrIzvarajInA varada haste dIkSA ApI, prathama ziSyA sA. zrI pradhAnazrIjI banAvyAM. vi. saM. 169nuM cAturmAsa vaDedarA karyuM. tyAMthI vihAra karI vi. saM. 1970 mAM bharUca cAturmAsa karI surata tarapha vihAra karyo, tyAM chAparIyA zerInAM vatanI kAbubahenanI dIkSA pitAnA gurUNInA nAmanI thaI nAma sAdhvIjI zrI kalyANa zrIjI rAkhyuM teozrI svabhAve zAnta saraLa ane laghutA guNadhAraka che. teoe gurUjI zrIazakazrIjI mahArAjanI vaiyAvaccamAM rahI anta sudhI gurUsevAne pUrNa lAbha lIdhuM hatuM, Aje paNa amArAM pU. gurUNInA virahamAM amArA dareka pratye gurUNI jeTaluM mamatva rAkhI vAtsalyabhAve sadeva mArgadarzana Ape che ane pite paNa yathAzakya ArAdhanAmAM rahe che. ' Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU0 guNIjI visaM. 1971nuM cAturmAsa surata karI saM. 1972mAM bharUca gayAM tyAM mahudhAvALAM caMcaLabahena ane chANIvALAM jaDAvabahenane dIkSAo apAvI. banenAM anukrame sArA dAnazrIjI ane harakhazrI nAma rAkhI pitAnAM ziSyAo karyA. tyAMthI vihAra karI sAra gayAM, saM. 1972nuM cAturmAsa tyAM rahyAM. cAturmAsa pachI vihAra karI chANI gayAM, tyAM kapaDavaNajanAM vatanI caMpAbahenane dIkSA apAvI pitAnAM pra=ziSyA sAva damayantIzrI banAvyAM, tyAMthI vihAra karI amadAvAda padhAryA cAturmAsa saM. 1973nuM amadAvAda karyuM ane tyAM amadAvAda kAlupura vibhAganI kaDIyAnI poLanAM rahIza zrAva caMcaLabahenane daDha vairAgya thatAM vi. saM. 1974mAM pati patnInI sAthe dIkSAo thaI pati suzrAvaka maNIlAla pU. AcArya mahArAja vijayasiddhisUrIzvarajInI nizrAmAM cAritra svIkArI munizrI mahedaya vijayajI vartamAnamAM) AcArya zrIvijayamane harasUrIzvarajInA prathama ziSya thayA ane caMcaLabahenanuM nAma sAdhvIzrI sunandAzrIjI rAkhI gurUzrI hIrazrIjInAM ziSyA karyA. sANaMdathI vihAra karI pATaNa gayAM, vi. saM. 1974nuM cAturmAsa pATaNa karyuM, tyAMthI chANI tarapha vihAra karI saM. 1975nuM cAturmAsa chANImAM karyuM. tyAMthI vihAra karI vaDhavANa padhAryA ane tyAM uMjhAvALA maNIbahenane tathA bIlImerAvALAM harakerabahenane dIkSAo apAvI pitAnAM ziSyAo anukrame sA revatIzrI ane sArA hemazrIjI karyA tyAMthI vihAra Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI chanIAra gayAM ane 1976mAM cAturmAsa tyAM rahyAM. tyAMthI vihAra karI amadAvAda gayAM, tyAM zrA, zakarIhenane dikSA apAvI pitAnAM ziSyA karI sAzAtizrI nAma ApyuM. comAsuM paNa vi. saM. 1977nuM tyAM ja pUrNa karyuM. vihAra karatAM vi. saM. 1978mAM ghamaDAcAnAM vatanI pAlIhena, amadAvAda ghAMcInI piLanAM rahIza samaratabahena tathA ghusA pArekhanI piLanAM jAsudahena ane pachIhena, ema cArane dIkSA ApI anukrame prabodhazrIjI, saMjamazrI, suzIlAzrIjI ane padyAzrI nAma ApyAM. saM. 1978nuM cAturmAsa punaH tyAM ja karyuM, cAturmAsa pachI vicarI punaH saM. 1979nuM cAturmAsa amadAvAdamAM karyuM. tyAMthI vicarI chANI gayAM ane vaDedarAnAM vatanI jazakerabahenane umeTAmAM dIkSA apAvI temanuM nAma sudanAzrI rAkhyuM. 1980nuM cAturmAsa chANImAM karyuM ane 1981mAM amadAvAda cAturmAsa mATe padhAryA. comAsA pachI vihAra karI pAlItANA padhAryA, tyAM charI pALatAM navANuM yAtrAthI zrI girirAjanI ArAdhanA karI, punaH amadAvAda padhAryA, tyAMnAM rahIza hIrA henane dIkSA ApI sArA vasatazrIjI nAma rAkhyuM. saM. 1982mAM paNa cAturmAsa amadAvAda karyuM. cAturmAsa pachI tyAM zAmaLAnI paLavALAM lalitAbahenane, vAghaNapiLavALAM lIlAbahenane, vIramagAmavALAM candanabahenane, phatAzAnI piLavALA mANekabahenane, khetarapALanI poLavALAM kamaLAbahenane, pATaNanAM rahIza vijayAbahenane, ghAMcInI Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piLavALAM kullI bahenane ane jhaverI piLanAM rahIza jAsuda bahena tathA lIlAbahenane, ema kula 9 dIkSA ApI anukrame sA. sumatizrIjI, darzanazrIjI, cAritrazrIjI, prajJAzrIjI, kumudazrIjI, vinayazrI, vidhAzrIjI, lakSmIzrIjI ane jayAzrIjI nAma rAkhyAM. cAturmAsa paNa saM0 1983mAM amadAvAda rahyAM. punaH cAturmAsa pachI amadAvAdanAM subhadrAbahenane ane chANIvALAM DAhIbahena tathA candanaplenane ema traNane dIkSAo ApI anukrame sA. valabhazrIjI, sA. devazrIjI ane sArA candrAzrIjI nAma rAkhyAM. saM. 1984mAM paNa cAturmAsa amadAvAda rahyAM, te pachI saM. 1985nuM cAturmAsa pAlItANuM karyuM ane te varSe tyAM chANanAM candanahena tathA kapaDavaNajanAM metIbahenane dIkSA ApI anakrame sArA caraNa zrIjI ane sArA maMgaLazrIjI nAma ApyAM. tyAMthI vihAra karI amadAvAda padhAryA ane saM. 1986nuM cAturmAsa paNa amadAvAda karyuM. vi. saM. 1987mAM chANImAM sArA pupAzrIjI, sA0 sujJAnazrIjI, sA. sumalayAzrIjI, ane sArA vidyutazrIjI ne dIkSAo ApI cAturmAsa paNa chANa karyuM. vi. saM. 1988mAM sAva sumaMgaLAzrI, sA. surendrazrI, sAsumitrAzrIjI, sA. kamaLazrIjI ane sArA candrodayAzrIjIne dIkSA ApI, punaH cAturmAsa chANImAM ja rahyAM. visaM. 1989nuM cAturmAsa amadAvAda thayuM, te varSe sAva haMsA zrIjI, sA. sulocanAzrIjI, sAva Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gIrvANuprIjI, sAkanakazrIjI, sArA suyazAzrIjI, sA. sayakAntAzrIjI tathA sA. candrabhAzrIjIne dIkSAo ApI. tyAMthI vihAra karI visaM. 1990mAM mALavA mevADa pradezamAM vicarI cAturmAsa ratalAma karyuM. cAturmAsa pachI saM. 191mAM sAru manakazrIjI, sAva maneharazrIjI, sArA vicakSaNazrIjI, sA. devendrAzrIjI ane sArA kalAsIjIne dIkSAo ApI cAturmAsa mALavAmAM rAjagaDhamAM karyuM. vi. saM. 192nuM cAturmAsa mALavAmAM metapura gAmamAM thayuM ane te varSe sArA mitrAzrIjI ane sArA maMjulAzrIjIne dIkSAo ApI. saM. 10nuM cAturmAsa ratalAma karyuM ane te varSe sArA mahedayAzrIjIne dIkSA ApI. vi. saMva 194nuM cAturmAsa paNa punaH ratalAmamAM ja karyuM ane te varSe sArA celaNazrIjI, sATa umalAthIjI, sA. raMjanazrIjI, sArAjendrIjI ane sArA trilocanAzrIjIne dIkSA ApI. vi. saM. 1995mAM punaH gujarAta bAju vihAra karI te sAlanuM cAturmAsa amadAvAda karyuM. te varSe tyAM sArA saguNazrIjI, sA. pAlatAzrIjI, sA. niraMjanAzrIjI, sA. snehalatAzrIjI, sA. prabhajanAzrIjI, sA. kanakaprabhAzrIjI, sA. tilakazrIjI, sA. arUNa zrIjI, sA. ramaNIkakIjI, sA. mane jJAthIjI, sA. sUryAyazAzrIjI, sA. vijJAnathI, sA. candrakaLAzrIjI sA. vida. zrIjI, sA. bhadrakAzrIjI, ane sArA hemalatAzrIjI, Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vigerene dIkSAo ApI. saM. 1996nuM cAturmAsa amadAvAda zahera bahAra jaina sosAyaTImAM karyuM. te varSe tyAM sAtIrtha zrIjI, sAnandanazIjI, sAjItendrazrIjI ane sAru mahimAzrIjIne dIkSA ApI. vi. saM. 1997nuM cAturmAsa pAlItANAmAM karyuM ane te varSe sA. priyaMkarAzrIjI, sA. malayamabhAzrIjI, sArA jayaprabhAzrIjI, sA kamaLaprabhAzrIjI, sA. cArUlatAzrIjI, sArA kevalyazrIjI, sA. hemendrazrAjI ane sA. railokyatrIjIne dIkSA ApI. saM. 18mAM sA. tarUzrIjI, sAkItiprabhAzrI ane sArA hemapra. bhAzrIjIne dIkSA ApI ane cAturmAsa bhAvanagaramAM karyuM. saM. 1 mAM cAturmAsa amadAvAda karyuM ane sAkaizalyAzrIjIne te varSe dIkSA ApI. saM. 2000 nuM cAturmAsa paNa amadAvAda thayuM ane te sAlamAM sArA cidAnandazrIjIne dIkSA ApI. vi. saM. 2001nuM cAturmAsa paNa amadAvAda rahyAM ane te varSe sArA pUrNa bhadrAzrIjI, sAdhanaMjayAzrIjI, sA. dInendrazrIjI, sAindirAthIjI, sA. ratiprabhAzrIjI, sArA jyoti prabhAzrIjI ane sA. pravINa zrIjIne dIkSA ApI saM. 2002mAM paNa cAturmAsa amadAvAda rahyAM ane te varSamAM sAva jakSAzrIjI, sA. hiraNyazrIjI, sAva jayalamIzrIone tathA sA0 jayavatAzrIjIne dIkSAo ApI saM. 2003mAM vihAra karI cAturmAsa chANamAM karyuM ane te varSe sAdevAMganAzrIjI, sAcandrayazA Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIjI, sA. divyazrIja, sAta ratna cUDAzrIjI, ane sA. zIlaguNAzrIjIne dIkSIo ApI. te pachInAM saM. 2008 sudhInAM paNa pAMca mAsAM vihAra mATe zarIra azakta banavAthI chANImAM ja karyo ane anukrame saMo 2004mAM sAru haMsaprabhAzrIjI, sA ratnaprabhAzrI, sAru raviprabhAzrIjI, sA. anupamA zrIjI, sAvighuprabhAzrIjI, sA. labdhizrIjI, sA. dIvyayazAzrIjI ane sA. pAyazAzrIjIne, vi. saM. 2005mAM sAva manaraMjanAzrIjI, sAhiraNyaprabhAzrIjI, sA. harSa prabhAzrIjI, sA. pupalatAkIjI, sA padyakItizrIjI ane sAthe jayakItizrIjIne dIkSA ApI. saM. 2007 mAM sA. yazobhadrAzrIjI sA. suramabhAzrIjI, sA. vinItAzrIjI sAva vasataprabhAzrIjI, sAsUryAmAlAThI, sAva guNamAlAzrIjI, sA. harSapUrNAzrIjI, sAru bhadrapUrNa zrIjI, sAvajayAdazrIjI, sAniyAnadazrIjI, sA0 ratnaprabhAzrIjI ane sA. harSakAntAzrIjIne dIkSAo ApI. vi.saM2008mAM sAru pUrNA nadazrI, sA madarekhAzrIjI, sA. ratnarekhAzrIjI ane sAru kIrtilatAzrIjIne dIkSA ApI. vi. saM. 2008 mAM sAindraprabhAzrIjI sA. arUNAdayAzrIjI, sA. guNadayAzrIjI sAva arka prabhAzrIjI sA. zudayAzrIjI, sAhaMsakItizrIjI ane sAyazakItizrIjIne dIkSAo ApI. e varSe amadAvAdanA zrAvikA vargane AgrahathI ane chellI avasthAmAM ananya upakArI pUjya Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 gurUmahArAja zrI vijayasiddhisUrIzvarajI mahArAjane danavandena karavAnI bhAvanAthI sAdhanadvArA amadAvAda padhAryA ane saM. 2009 tathA saM. 2010nu ane antima cAturmAsa tyAM ja rahyAM. vi. sa0 2010mAM sA. jayasenAzrIjI, sA. kIrtisenAzrIjI, sA. mahAnandazrIjI, sA. mArgIdayAzrIjI ane sA. nityeAdayAzrI jIne dIkSA ApI tathA vi. sa0 2011mAM sA jItasenAzrIjI, sA. vinayajJAzrIjI, sA. cArUzIlAzrIjI, sA. cArUdharmAzrIjI, sA. jayapadmAzrIjI, sA. mRganayanAzrIjI, sA. bindupUrNAzrIjI, sA jayapUrNAzrIjI,sA. zIlapUrNAzrIjI sA. vimalayazAzrIjI sA. rekhAzrIjI tathA sA. jayarekhAzrIjIne dIkSAo ApI. ema temanI vidyamAnatAmAM dvIkSita thayelA AtmAonAM nAma mAtra ahIM jaNAvyAM che. kAladharma pachI paNa e vamAM Aja sudhI dazeka dIkSAo thaI che. A badhA mahimA teonA pavitra caritranA ane puNyaprakanA ja kahI zakAya. gurUziSyAnA samanyathI oLakhI zakAya e uddezathI caritranI pachI mAtra temanA parivAranI kASTakathI noMdha lIdhI che te vAMcatAM kANu kAnAM ziSyAo che te paNa samajI zakAze. dhama ArAdhanA paNa teoe yathAzaka sArI karI karAvI hatI. uparanA sAdhvI parivArathI saheja khyAla Ave tema che ke teoe peAtAnA jIvana kALamAM dIkSAe ApI hatI te pramANamAM aneka AtmAone dezivaratimAM Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 paNa jeDyA hatA. nAnI moTI vividha tapazcaryAo, jJAnadAna, sAmAnya vrata niyame, vigere potAnA sAthvI jIvananI maryAdAne anusarate upakAra karI aneka AtmAene dharmamAM joDyA hatA. lakSyabindu deva Atma zuddhinuM hovAthI Azritane paNa Antarika kaSAyAdine kApavAnI vAravAra preraNA karatAM, navAM karmo na bancAI jAya te mATe jAgrata rahetAM ane azAtAne udayamAM paNa karmanI pariputine vicAra karI samatAmAM jhIlatAM. bodha-prakaraNe, karmagrantha, bRhatsaMgrahaNI, kSetrasamAsa, kula, saMskRta prAkRta bhASAjJAna, vigere prakIrNaka granthane chatAM saceTa hate, vAraMvAra parizIlana sAthe anuprekSAnI zakti sArI hovAthI temAMthI bhAvene samajI letAM pitAnA AtmAne upakAra kare te ja "dha pitAne gaNAya, parane upakAra kare te pArake gaNAya evI daDha samajathI je je vAMcatAM vicAratAM tene svazakti anusAra pitAnA jIvanamAM ghaTAvatAM, yathAzakya amala paNa karatAM ane amane paNa bhaNeluM potAne upakAraka banAvavAnI satata preraNA ApatAM. emanI amArI uparanI kRpAdRSTi atula hatI, e kAraNe vAraMvAra aNamUla hitazikSAo ApyA ja karatAM, e badhuM keTaluM nAMdhI zakAya ? eTaluM ja paryApta che ke temanA upakArane yathArtha rUpe samajAvavAnI amArAmAM zaktine ja abhAva che. chellI avasthA-vi. saM. 2010nuM cAturmAsa pUrNa thayA pachI uttarottara zarIra asvastha banatuM gayuM ane Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chelle te lehI sthira thaI jatAM aMga (avaya) paNa niSkriya banI gayA. dhIme dhIme asvasthatA vadhatI gaI tema tema lAMbA jIvananI AzAo ghaTatI gaI. citramAsanI oLInI ArAdhanA pachI kRSNapakSamAM zarIra khUba azakata banyuM ane gurUdevanAM darzana karavA teonI bhAvanA thaI, ethI pUjyapAda AcArya mahArAja zrI vijayamanaharasUrIzvarajIne upAzraye padhAravA vinanti karI. teo kRpALu padhAryA tyAre teozrInA mukhe punaH mahAvratanuM uccAraNa vigere atima kiyA svasthatA pUrvaka karI sarva jIvone kSamApanA vigere svastha citta karI lIdhuM. teonA upakArane yAda karI temanI ArAdhanA nimitta zrIsaMghe kahelI dharmakaraNI paNa anamedanIya hatI. sAdhvI varga ane zrAvaka-zrAvikA vargo je dharma karavAnuM teone kahyuM hatuM tenI naidha nIce pramANe che. 1692 upavAsa. 1100000 agIAra lAkha ( 4 varSItapa. navakArane jApa. 20 vizasthAnakanI 6885000 aDasaThalAkhapaMcAzI eLIo. hajAra svAdhyAya. 1469 AyaMbila. 1 mAsakSamaNa. 2735 ekAsaNA. 3 aThThAIna tapa. 4045 besaNuM. 2 chamAsI. 36 navapadajInI oLIo 1 cemAsI. 2500 bAMdhInavakAravALIthI. 1 traNa mAsI. 1. aDhI lAkha navakAranI ra 3000 sAmAyika, jApa. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 aDhI mAsI 4 navAyAtrAo 2 dvimAsI siddhAcalajInI 2 dehamAsI 5 zaMkhezvarajInI yAtrAe 11 gIranArajInI yAtrAe 1 ekamAsI 50 siddhagirijI AdinI 100 pauSadha tIrtha yAtrAo. e sivAya paNa nAnAM meTAM tIrthonI yAtrAo, pUjA prabhAvanAo tathA jIvadayA vigeremAM dravyavyaya karavAnuM, ItyAdi ghaNuM ArAdhanA kahI hatI. A beMdhathI jaNAze ke Azrita sAvI varga ane gRhasthavarga teo pratye keTale sundara sadbhAva dharAvate hate. ema saMghe kahelA dharmanI anumodanA karatAM teone AtmA vi. saM. 2011nA vaizAkha vada 1nA sAMje lagabhaga pAMcane paMcAvana miniTe nazvara dehane choDI cAlyo ga, zekanI chAyA patharAI gaI, chatAM teoe ApelI hitazikSAoe amane e virahane sahana karavAnI paNa zakti ApI ane karavA yogya vidhi karI sirAvyA pachI gRhasthAe snAnAdi karI mRtakane zaNagAyuM. bIje divase savAranA sADA ATha vAgatAM temanI bhavya smazAna yAtrA nIkaLI, hajAre naranArIo e pavitra ArAdhanAthI pUjya banelA mRtadehanuM darzana karavA ulaTyAM ane jaya jaya nadA-jaya jaya bhadAnA praghoSa sAthe rAjanagaranA rAjamArge jatAM hajAre manuSyanI vacce jhUlatA e mRtakane joI joI anumodanA karI gayAM. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa1 kALanA aTala niyamane kaNa aTakAvI zakayuM che? Akhare amArI AzAo paNa adhurI ja rahI ane e vandanIya pUjanIya dehane paNa agni saMskAra karI gRhasthAe pitAno dharma bajAvya. gurUjI gayAM, paNa temanA guNe visare tema nathI. amArI prArthanA che ke bhAbhava zrI jinazAsananAM ArAdhaka uttama e gurUne amane vega maLe ane ame kRtArtha thaIe. teonA kALadharmane vege aneka sthaLe ekaccha mahotsava ujavAyA hatA. rAjanagaramAM paNa phatAzAnI paLanA caramatIrthapati zrI mahAvIra prabhunA mandiramAM bhavya aThThAI mahotsava bRhada snAtra sahita ujavAye hato. - ame ane bIjA paNa bhavyajIva pUjya gurUNInA upakAranuM ane guNAnuM vAraMvAra smaraNa karI zakIe e uddezathI yAda raheluM jenI pAsethI je je malyuM te te meLavIne ahIM lekha rUpe saMkalita karAvyuM che. bhavya AtmAo tene vAMcI vicArI yathAzakya lAbha leze evI amo AzA rAkhIe chIe. chelle A vigatomAM amArI ajJAnatAdine kAraNe koIne paNa anyAya thAya tevuM ke anucita yA jinAjJA virUddha lakhAyuM hoya te tene "micchAmi dukkaDuM " daIe chIe. lI. ame chIe teonA upakAranAM bANI ziSyA-praziSyAo, Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIharizrIjIno ziSyA-zikhyAdiparivAra, pU. sva. pravartinI sAdhvI canTanazrIjI mahArAjanAM ziva pUjya zrIazakazrIjI mahArAja che. teonAM ziva pU. zrIhIrazrIjI mahArAja gurUNIjI zrIhIrazrIjInA ziSyAo pradhAnazrIjI Adi 17 ane teonAM paNa ziSyAdi parivAranAM nAme nIcenA keTakethI samajavAM. 1. sArA pradhAnazrIjI* teonAM ziSyAe be, 1. padmAzrIjI 2. mahedayAzrIjI temAM padmAzrIjInAM 1 prajJAzrIjI ane mahodayAzrIjInAM 1 paramaprabhAzrIjI. 2. dAnazrIjI ziSyAo. 1, dayAzrIjI. 2. candrAzrIjI. temAM 1. dayAzrIjInAM ziSyAo. 1. darzanazrIjI, 2. vallabhAzrIjI, 3. rAjendrazrIjI. 4. tIrtha zrIjI, 5. jayapakvAzrIjI. temAM 1-dazanazrIjInAM ziSyAo. 8, 1. vidyutazrIjI, 2. haMsAzrIjI, 3. trilecanAzrIjI, 4. raMjanazrIjI, pa. kIrtiprabhAzrIjI. 6. tiprabhAzrI 7. dIvyayazAzrI, 8. harSa pUrNAzrI. temAM Ura zrImatI candanazrIjInAM bIjAM ziSyA jJAnazrIja, caturazrIjI AdihatAM. parivAramAM hAla ghaNAM sAdhvIo che tathA sAru azokIjhanAM ziSyA paNa kalyANa zrIjI Adi anya sAdhvIo che. A nizAnIvALAM kALadharma pAmelAM che ema samajavuM. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 1. vidhuzrIjInAM zi. suma'galAzrIjI, ra. huM'sAzrIjInAM zi. padmakItizrI. 3. trileAcanAzrIjInAM zi. 6. 1, kanakalatAzrI. 2. jayakIrti zrI. 3 bhadrapUrNAMzrI. 4. jayamAlAzrI. 5. mAgergadayAzrI. 6. nityeAdayAzrI. 4. rjanazrIjInAM zi. ratiprabhAzrI, temanAM ziSyA jayalatAzrI. 5. kIti prabhAzrIjInAM zi. hemaprabhAzrI, temanAM ziSyAe 5. 1. padmayazAzrI. 2. sUrya mALAzrI, 3. guNamALAzrI, 4. sUrya rekhAzrI, 5. jayarekhAzrI. 4. tI zrIjInAM ziSyA 3, 1. kIrtilatAzrI, 2. arka prabhAzrI, 3. zubhedayAzrI. 3. sA. harakhazrIjI ziSyA nathI. .* 4. sA. sunandAzrIjI temanAM ziSyAo, 1. suzIlAzrIjI 2. cAritrazrIjI. 1. suzIlAzrIjInAM ziSyAe 4, 1. sudarzanAzrIjI, 2. candraprabhAzrIjI,* 3. sumatizrIjI, 4 sujJAnazrIjI. temAM sumatizrIjInAM ziSyAe 7, 1. suyazAzrI, 2. mitrAzrI, 3. arUNuzrI, 4. dhana jayAzrI, 5. huM...saprabhAzrI, 6. ratnaprabhAzrI, 7. maneArajanAzrI, temanAM ziSyA madanasenAzrI, . 2. cAritrazrIjInAM ziSyAo 10, 1. mahimAzrI,2, tarUNlRzrI,* 3. dInendrazrI, 4. kalpalatAzrI, 5. labdhizrI, Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 6, zIlaguNAzrI, 7. puSpalatAzrI, 8. hiraNyaprabhAzrI, 9. cArUzIlAzrI, 10. cArUdharmazrI temAM mahimAzrIjInAM ziSyA raviprabhAzrI, 5. sA. revatIzrIjInAM ziSyAo 1. saMjamazrIjI, 2. kAntizrIjI temAM kAntizrIjInAM ziSyA 1. bhUpendrathI, 2. nandanazrI. 6. sA. hemazrInAM ziSyA 4, 1. prameAdhazrIjI, 2. maMgalazrIjI. 3. candrodayAzrIjI, 4. pravINAzrI. temAM candrodayAzrIjInAM ziSyA 9. 1. umIlAzrI, 2. hemalatAzrI, 3. kauzalyAzrI, 4. nayAnantazrI, 5. jayAnantazrI, 6. vijayalatAzrI, 7. mahAnandazrI, 8. kIrtisenAzrI, 9. jayasenAzrI. temAM hemalatAzrInAM zi. haSaprabhAzrI ane vijayalatAzrInAM zi. vimaLayazAzrI. 7. sA. zAntizrIjInAM ziSyA majIlAzrIjI*, 8. sA0 hemantazrIjI ziSyA nathI. 9. sA. vasantazrIjInAM ziSyA 4, 1. vidyAzrIjI, 2. lakSmIzrI, 3. devendrazrIjI, 4. sadguNAzrIjI, temAMdevendrazrInAMzikailAsazrI,anetemanAMzi.ratnacUlAzrI, 10. sA. kumudRzrIjInAM ziSyAe 4, 1. surendrazrIjI*, 2. gIrvANuzrIjI, 3. kanakazrIjI, 4. hemendrazrI, temAM gIrvANuzrIjInAM ziSyAe 1 celaNAzrI, ra jItendra Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 zrI temAM zelaNAzrInAM zi. 1. hiraNyaprabhAzrI. tathA jItendrazrInA zi0 1. jItasenA. 11. sA. vinayazrIjI ziSyA nathI. 12. sA. devazrIjInA ziSyAo 16, 1. caraNa zrIjI, 2 sucanAzrIjI, 3 ramaNIkazrI, 4manejJAzrI, 5. sUryayazAzrI, 6. vijJAnazrI, 7. candrakaLAzrI, 8. vinodazrI, 9. cArUlatAzrI, 10. kevalya zrI, 11. cidAnandazrI, 12. devAMganAzrI, 13. dIvyazrI, 14 anupamAzrI, 15. ratnazrI, 16. haMsakatizrI, temAM 1. caraNazrIjanAM ziSyAo ka. 1. bhadrakAzrI, 2. priyaMkarAzrI, 3. jayaprabhAzrI, 4. ratnarekhAzrI, temAM 1. bhadrakAzrInAM 1, arUNodayAzrI, 2. guNadayAzrI 2. priyaMkarAzrInAM 6.1. kamalaprabhAzrI. 2. jayalamIzrI. 3. mRganayanAzrI, 4. jayapUrNAzrI, 5. bindupUrNIzrI, 6. zIlapUrNAzrI. 3. jayaprabhAzrInAM zikhyA-1. yavantIzrI, 2. vidya-bhAzrI, 3. harSakAntAzrI. 2. sulocanAzrInAM zi1. malaya prabhAzrI, temanAM 1. merUprabhAzrI, temanAM 1 mitraprabhAzrI. 3. ramaNukazrInAM zika madarekhAzrI. 4. maneNAzrInAM zi. 1. candrayazAzrI ane temanAM zi0 vinItAzrI. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. sUryAyazAzrIjInAM zi. 1. pUrNanandazrI. 6. vijJAnazrInAM zi0 4. 1. pUrNabhadrAzrI, 2. suraprabhAzrI, 3. vasantaprabhAzrI, 4. IndraprabhAzrI. 7, candrakaLAzrInAM 2-ziSyA. 1. yazobhadrAzrI, 2. vinayajJAzrI. 8. vinodazrInAM 1. zi. IndirA zrI. 13. dIvyazrInAM zi0 1 harSalatAzrI ane 16. haMsakItizrInAM zi. 1 yaza-kIrtizrI. 13. sA. pupAzrIjInAM zikhyAo 6. 1. sumalayAzrI, 2. manakazrI, 3. niraMjanAzrI, 4. prabhaMjanAzrI, 5. snehaprabhAzrI, 6. candraguptAzrI temAM 1. sumalayAzrIjInAM zi0 1. sUryakAntAzrI, 2. vica kSaNAzrI, 3. tilakazrI, 4. mahendrazrI, 5. tArakazrI, 6. kiraNazrI, 7. tilottamAzrI, 8. harSalatAzrI, 9. zubhadayAzrI, 10 vipulayazAzrI temAM :1 sUryakAntAzrInAM 1-paghalatAzrI, racazodharAzrI, 3, mayaNAzrI, 4 vasantaprabhAzrI, temAM paghalatAzrInAM 1. nirupamA zrI, 2. kalpalatAzrI, 3. vIrabhadrAzrI. 2. vicakSaNazrInAM zi. 1. guNadayAthI. 3. tilakazrInAM ra. 1. tIrthayazAzrI, 2. zubhaMkarAzrI. 4. mahendrazrInAM zi0 1 sujhAzrI. 7. tilottamAzrInAM 1 arUNodayAzrI. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa7 2. manakazrInAM zi. be 1. saMvegathI, 2. kalpayazAzrI. 3. niraMjanAzrInAM zi. 1. dIvyodayAzrI. 4. prabhaMjanAzrInAM zi0 1. kanakaprabhAzrI, 2. hemendrathI, hemendrazrInAM 2. 1. AtmaprabhAzrI, 2. hemaprabhAzrI. 6. candraguptAzrInAM 1. nitye dayAzrI. 14. sA. sumitrAzrIjI zikhyA nathI. 15 sArA kamaLazrIjI, ziSyA 1. railokayazrI. 16 sAva maneharazrIjI, ziSyA. 1 dharmodayAzrI. 17 sAva jakSAzrIjI ziSyA nathI. pustaka chapAvavAmAM dravyanI sahAya karanArAonAM nAmo. 1000) jJAna khAtAnA. judAM judAM gAme 301) zA prAgajI jhaveracanda zihera 201) valasADa jJAnakhAtAnA valasADa 125) moTA upAzrayanA zrAvikAonA jJAnakhAtAnA pAlItANA 101) sutarIyA bIlDIMga jJAnakhAtAnA amadAvAda 101) navaraMgaparA-zrImALI sosAyaTI jJAnakhAtAnA , 101) zAha vanamALIdAsa harajIvanadAsa jAmanagara 75) zrAvikA saMgha taraphathI jJAnakhAtAnA chAyApurI Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apAvAda vApI 61) AkalAnI zrAvikAo taraphathI akelA 51) vaccharAja dalasukhabhAI chAyApurI 51) mahAlakSamIbena panAlAla umAbhAI amadAvAda 51) hIrAcaMnda DAhyAbhAI kaNIyA ha. hIrAbena surata 51) navInacandra jayaMtilAla zubhakhAtAnA amadAvAda 25) zAha gulAbadAsa harajIvanadAsa jAmanagara 25) kelasAvALA zaNagArabena 25) jamanAbhAI hIrAcaMnda sutarIyA 50) rAmasukhabhAI narasIMhabhAI dAdarAvALA 50) zrAvikAo taraphathI 50) upAzraya taraphathI jJAnakhAtAnA 25) kAntAbena kapaDavaMja 25) jJAna khAtAnA paracuraNa amadAvAda 25) kAmezvaranI paLanA upAzrayanA jJAnakhAtAnA , 25) vimaLAbena [pAchIyA] kapaDavaMja 25) hukamamuninA upAzraya taraphathI jJAnakhAtAnA surata 25) saubhAgyacanda dalasukhabhAI chAyApurI 21) suracanTa hIrAcada jJAnakhAtAnA surata 21) motIlAla mohanalAla rAdhanapura 21) gaMbhIradAsa vamaLazI 21) nagInabhAI chAyApurI 15) dIpacaMda dalasukhabhAI 15) pAMthAjI haMsarAjajI dAMtarAI * 15) budhAbhAI sakaranda amadAvAda Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15) kALuzInI piLanA jJAnakhAtAnA 11) kamaLAbena luvAranI pALa 11) bhagavAnadAsabhAI kALuzI poLa 11) caturabhAI 11) lIlAbena rAdhanapura 11) ramaNIkalAla maMgaLadAsa kapaDavaMja 11) rAyacanda maNalAla [maganabena susta 11) jeThAbhAI motIcandra sInera 10) satIAnA upAzraya taraphathI sAraMgapura amadAvAda 5) gaMgAbena 5) candanabena 5) vimaLAbena pa) zAha khAte 5) kAntAbena 5) suzIlAbena nANAvaTI 5) umalA hIrAcabda 5) phakIracanTa DAhyAbhAI [gulAbahena 5) kusumabahena hIrAcaMnda 5) damayantIbahena chAyApurI 5) lIlAbahena amadAvAda 5) candulAla vADIlAla 101) saMghavI gulAbacaMda geviMdajI bIjApura 101) saMgha taraphathI Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ fo ST " ke pa1) samaratabahena delAbhAI ha. maNIlAla delAbhAI paTavA mahesANA 51) zAha premajI pacANa 51) zAntilAla hIrAlAla ha. zAradAbahena lAlAvasAnI piLa amadAvAda 25) harizcandra sAMkaLacaMda khetarapALanI piLa 11) maNIlAla naMdalAla sInAra 11) sAlavI aMbAlAla punamacaMda pATaNa 11) kAntilAla bhegIlAla bIDIvALA - khaMbhAta 10) dhanavaMtabhAI hiMmatalAla kapaDavaMja 5) amubhAI jIvAbhAI kAmezvaranI paLa amadAvAda 5) ramaNabhAI jecaMdabhAI kapaDavaMja 5) kasturabhAI nagInadAsa 5) caMpAbahena amadAvAda 5) meMghI bahena ratalAma 5) kaMkuhena pAlItANA 5) hIrAbahena pAlItANA 5) amRtalAla surata 5) lIlIbahena phatAzAnI pALa amadAvAda 5) kaMcanabahena Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha. pa`kti. azuddha zuddha. 1 5 strotram stotram 1 15 candrakAra candrAkAra 1 18-19 da 4 4 paJcate 4 5 samalaGkataH 4 p 5 5 5 5 6 2 ta: 7 ' jADayatA 10 5 vaLe. 10 21 hvA 12 16 anaMta 13 11 dI 27 29 samalaGkRtaH mantrAkSa mULapramANe 20Si samA0 0 dadhisamA0 kUtaH dhrutaH bIja0 3 4 vIja0 5-6 AT: do 20 zuddhipatrakam bha paJcaite 32 33 15 . *i: a jADyatA taH . 7 * saparoya 0saparo ya 20viziSa OM| ananta ha~ 20ferro 6 bujjeti bujjhaMti paDe ? paDe, pRSTha. paMkti. azuddha zuddha. 34 3 utpannaM upapannaM karavA 35 13 karavA 36 4 vIhu vi hu RdrithI RddhithI 36 37 13 8 3. Ta te 48 73 50 53 24 54 21 pa 24 60 23 61 63 64 69 vidaLavi tema ravrutto tyeLa * khuttodayeNa 5vuM tihu~tti parabhAvane parAbhavane hita zikSA hitazikSA duSaNeAnI dUSaNAnI samyakatva samyaktva apakIrti apakIti * viNiviTu * 20 14 draSTie dRSTie . 0 mudrI 14 mudrathI 5 saLaMl va 73 14 karmAMne 74 2 samud 74 11 svaya0 0 sarNajaMbU 0 . 8 0 parivArosa 0 saparivAro kana samudde svayaMvara0 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ << * * * * 14. pati. mazuddha. zu. 75 19 cakavartI cakravartI 77 13 Azvarya Azcarya 86 2 ja jaM 88 8 .amigghe| abhiggahe 40 3 varamasaMgA varamasaMgo 81 5 amao avamao 102 2 majja majjhaM 108 8 dukkha dukkhaM 110 16 dIrdhakALa dIrdhakALa 111 5 sajAya sajjhAya 111 5 viNava viNaya 122 4 0ruva0 0rUva0 1336 mata mataM 138 7 kaci kaMci 138 3 havati havaMti 140 3 sUNa muttaNa 147 11 sAthIdAro sAthIdArone 150 14 viSezatA, vizeSatA 150 21 vidha vidhi 153 5 sajama0 saMjama0 154 18 mukhe mUrkha 155 3 0dhmbhaao| dhammAo 154 ahiya ahiya 159 12 ghaNuM ghaNuM 161 2 di ti diti 14. 5 . azuddha. zuddha. 193 4 0dAruNa0 0dArUNa 174 14 Adhakatara adhikAra 179 2 susAhU0 susAhu0 180 4 sasAro lasAro 180 17 bhraSTa bhraSTa 183 11 sittirI sittari 188 2. karagayA karayalagayA0 190 15. samakti samakita 1851 souNa soUNa 197 18 chaThA chaTUThA 188 2 A jamma0 Ajamma0 1688 pacchaI picchaI 1488 sahAmajha sahAmajjhe 202 3 bahu guNa. bahuguNa 202 4 suragheNU suradheNU 202 12 yu yu 208 21 ladhunIti laghunIti 210 23 " " 211 12 , " 217 3 majha majjhe 213 4 sayakAla sayakAlaM 213 5 nA no 213 22 chaThA cha3 214 4 nighaayAI niviSayAI * - * * * * * * * - Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha. paMkti. azuddha. zuddha. | pRSTha. paMkti. azuddha. zuddha. 219 7 saMghaNa0 saMdhayaNa0 265 3 ghamma dhamma 223 5 vivAda vivAra 274 8 uggatavaM uggatavaM 223 7 0kAraNa kAraNaM 274 13 nahIM nahI 223 9 vALA vAta ra76 10 mUvara 227 1 217 227 278 3 ghammo dhammo 227 2 ghA gho 285 11 tala tela 227 20 Agama, pustaka 285 22 agnimitra agnimitrA Agama-pustaka 297 8 phesara vize 228 7 cAre cariaM 287 ThaDya ThaDyaM rara9 8 3 naka 701 2 = = 235 4 no kha0 noma 301 14 athAta arthAta 236 3 phala phala 303 10 dIrdha dIrgha 237 3 kayA 303 22 hetabhUta hetubhUta 320 23 phaLa mULa 237 20 napAme na pAme 321 9 kesa peja 241 / nAmeNaM nAmeNa 330 18 udezIne udezIne 243 19 lesthAnuM bhAvanuM I lesyAnuM-bhAvanuM 332 8 vizvAmi tivvAraMbha 244 9 samyakatvanuM 332 13 anarthonuM anarthonuM samyakatvanuM 336 8,13, age aMge 246 3 patta pattaM 337 4 AgamaniI 250 14 kiMcita kiMcita AgamanII 257 4 IkazA pAchA 344 16 na kare. kare. 259 5 jinera jinezvara 345 2 ra te 261 3 apa0 mam0 345 11 pravRti pravRtti 265 11 kUtaro kutaro 350 2 avato 268 4 ghamma dhamma 0mavamannato Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha. pa kti. azuddha zuddha 359 15 sayAganI saMcAganI sacita sacita 359 360 0 saragamaNaM 17 6 02AgamAM 360 7 sakilese saMkile se 361 5 *bAbAhA *vAbAhA 365 5 vahumANo bahumANo 21 prAsa gi prAsaMgika 365 365 23. yazAzakita yathAzakita 367 6 duSkRtatI duSkRtanI 373 8 nijjaya0 Nijjiya0 376 17 377 4 380 7 380 381 vaNajive vaNajIve * hatAINa * haMtAINa . te pramANe te A pramANe 17 pramAe pramANe 5 vanimA 382 huM 391 3 kaSAya0 392 5 392 13 vaiyAvamA cchiko icchAkA prAyazcitta prAyazcittanA kasAya0 393 8 te 393 3:4 * veyAvacco tenA bhedA 4 412 417 421 421 424 425 0vajio 427 17 saMsAratAM sauMsAramAM 4 paribbhai parinbhamaha pRSTha. payakti. azuddha zuddha. 395 5 lomI lobhI 8 puDhavIjIe 406 puDhavijipa 407 1 0samra ha saMgraha 407 21 mA maLa 408 8 vighariyA vivarIyA 408 13 ii vistai 408 15 vamaMDhoLo vyasamio 411 3 dhammaTThao samio avasama0 uvasama0 0sagraha 0saMgraha pamAyaM 3 1 7 pamAya 8 bhaya bhayaM 11 niyaTTi niyaTTa 20 vaTTaMta vaTTate 5 dANaruiNo dANe ruhaNo 429 431 mA pAnAmAM pheravavAnAM padmA che te ahIM laIne pachI rathAnI samajutI vAMcavI. 430 8 baMmacera baMbhacera 22 nijjaya0 Nijjiya0 430 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tva, kathaM Y4. 5.li. azuddha zuddha. | Y4. 5.ti. azuddha. zuddha 430 25 zilAGgAdi 465 4 thyogo yogI zIlAGgAdi 498 2 draSTA dRSTA 431 12 bhayavimukke 473 3 yo'ntargatA mayavimukke yo'ntargato 434 3 cAnivRtyA0 475 2 tvaGa, katha, cAnivRttyA 437 19 samaya samyaka 476 / strINAM trINAM 444 6 nibhiH stribhiH 484 7 yA yAH 444 11 nAma 484 5 nikAla. __ anivRtti nAmanu trikAla0 446, yo0 strayo0 480 11 stamobhi naino 451 2 savitaka savitarka . stamobhirna no 451 4 zratacintA 490 17 mArI eka ja mArI zrutacintA 442 4 dhravo dhruvo 451 5 trayAtmakam 485 4 bUmahe mahe trayAtmakam 468 2 yadAkSAvidhika 454 3 strItvaM strItvaM yadAjJA vidhi 456 5 taducyata taducyate 514 5 mudrA ti0 456 8 kuruta kurute / - mudrAmati 457 4 triSaSThi0 triSaSTiH / 518 8 vaika mani0 457 5 0dvasra0 0dvastra vaikamani0 458 5 syAjjinedro syAjjinendro Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayAnukrama (AghavibhAga). viSaya kiMcit prAstAvikam prakAzakIya nivedana sAdhvI zrIharizrIjI sAdhvI zrIharizrIjIne ziSyAdi parivAra dravya sahAyakonI nAmAvalI zuddhipatraka anukramaNikA gurubhaktipraNidhAnASTakam pU. sA. zrIhIrazrIjI guNagIta granthokta viSayAnukrama viSaya paho pRSTha 1 zrItraSimaDalastotra-sAthe 9ra 1 2 zrI upadezamAlA , 544 25 3 zrI kulaka saMgraha , pR. 194 thI 313 1 zrI guNAnurAgakulaka che 28 194 2 zrI gurupradakSiNAmulaka che 18 ra01 3 zrI saMvijJasAdhu yogya niyama kulaka , 4 zrI puya kulaka che. 10 220 5 zrI dAnamahimAgarbhita dAnakulaka 20 rara3 6 zrI zIlamahimAgarbhita zIlakulaka , 20 rara8 7 mI ta5mahimAgarbhitapakulaka , 20 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 239 8 zrI bhAvamahimAgarbhitabhAva mulaka che 9 zrIabhavya mulaka , 10 zrIpuyapApa phalakulaka, 11 zrI gautamakulaka che. 12 zrI AtmAvabodha mulaka che. 13 zrI jIvAnuzAsti kulaka , 14 zrI IndriyavikAra nirodha kulaka, 15 zrI karma kulaka che 16 zrI dazazrAvaka mulaka che 17 zrI khAmaNA kulaka 18 zrI sArasamuccaya kulaka , 19 zrI IriyAvahi kulaka che. 4 zrI dharmaratna prakaraNa 5 zrI pApapratighAtaguNabIjAdhAnasUtra ) 6 zrI zIlAgAdirathasaMgraha che. 7 zrI guNasthAna kamAroha sAthe 8 zrI hRdayapradIpaSatrizikA , 8 zrI varNamAnaddhAtrizika che 10 agavyavachedikA , 11 anyayogavyavacchedikA , 245 16 248 253 260 11 273 9 276 21 279 12 284 36 287 38 297 13 308 * 145 314 (gadha) 359 (koSTako) 371 136 433 36 473 32 489 32 504 32 517 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurubhaktipraNidhAnASTakam / "yA'pramattA sadA sAdhu-sAdhvAcAravibhUSitA / yAM draSTumIhate'dyApi, mano'smAkamatRptigam // 1 // yayA kRtAH kRtArthAH smaH, sarvadA guNapoSataH / yasyA RNaM mahabhityaM, dhAryate smA'smadAdibhiH // 2 // yasyA vinirgatAH kAma-krodhAdyA AntarA dvissH| yasyAH kIrtiryazazvAru, bhAsate gaganAGgaNe // 3 // yasyAM sthitaM mano'smAkaM, nAnyatra labhate ratim / maGgalanAmadheyA sA, gururno'vatu hIrazrIH // 4 // tAm bhajAmaH sadA prItA-mananyavatsalAM gurum / tayA''zIrvAditA nityaM, sarvatra zamamApnumaH // 5 // tasyai namaH sadAnandadAyinyai bhanyaprANinAm / tasyA vinirgatA sadvAga, hRdi sthairya karotu naH // 6 // tasyAzcaraNasevAyAH, prAptimAzAsmahe vayam / tasyAM puNyapavitrAyA-mAtmasnAnaM bhavecca naH // 7 // iti stute guro ! dadyAH, sadbhaktiM jinazAsane / yayA nityaM vayaM hIra--zriyo viyogamA numaH // 8 // " "evaM stutA caraNadharmadadA vadAnyA, ziSyAdinA'zritajanena parapramodAt / svarge'pi sA sthitavatI zaraNaM pradAtrI sarvasya hIragururastu zubhaM vidhAtrI // 9 // " Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. sA. hIrazrIjI guNagIta. e gurUnA guNa kadIya na visare, guNagaNa bhUSita ama AdhArare-e gurUnA. e Teko gurjaradeze re chANuM gAmamAM, zeTha kalAcaMda bAI jaDAvare, daMpatI uttama dharmathI zobhatAM, putrI hIrA puNya prabhAvaze. e gurUnA. 1 bAlapaNuthI re sahune bhAvatAM, gAvatAM deva gurU guNa grAma re. dharma taNe rase jIvana siMcatAM, pAme yauvana rUpa-guNa dhAma re. e gurUnAga 2 mana vairAgI re vinaya guNe bharyA, parAM Agraha vaza thaI je re, saMyama lIdhuM re bhoga nivArIne, nAme hIrazrI guNamaNi gehare. e gurUnA0 3 bhakti kare che gurUjananI sadA, dhare Azrita para nirmaLa neha re jJAna kriyAthI re viSaya kaSAyane, gALe detAM karmane cheha re. e gurUnA. 4 sahatAM upasargo samatA dharI, mahAvrata pALe thaI eka tAna re. mAna ziSyAdinuM aDhIso jehane, karatAM saMyama jJAnanuM dAnare. e gurUnA. 5 varasa gumALIza saMyama pALIyuM, bALI meha mahIpanI jALa re. nazvara dehane cheDI sIdhAvIyAM, bhavobhave zaraNuM tela kRpALa re. e gurUnA. 6 ? ; Page #77 -------------------------------------------------------------------------- Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anantalabdhinidhAnAya zrIgautamasvAmine namaH / / sugRhItanAmadheyazrIvijayasiddhisUrIzvarebhyo nmH| svAdhyAyagranthasandoha: sArthaH che zrI vinacratotram (vinayAdi guNavALA yogya AtmAne ochAmAM ochAM traNa AyaMbila karyA pachI A stotrane vAMcavA bhaNavA mATe adhikArI kahyo che.) AdyantAkSarasaMlakSya-makSaraM vyApya yasthitam / agnijvAlAsamaM nAda-bindu-rekhAsamanvitam // 1 // agnijvAlAsamAkrAntaM, manomalavizodhanam / dedIpyamAnaM hRtpane, tatpadaM naumi nirmalam // 2 // artha-pahelA ane chellA (ahu) akSarothI je oLakhAya che, tenI vacce sarva akSare rahelA hovAthI je sarva akSaremAM vyApaka raheluM che, ane je agninI javAlA samAna, nAda eTale addhacaMdrAkAra (), bindu ane rekhA. (repha) (-) thI suzobhita che (1) agninI javAlAnI jema hRdayakamaLamAM vyApIne raheluM te "huM pada mananA sarva melanI zuddhi karanAruM che, te dedIpyamAna ane nirmaLa " heM' padane huM namaskAra karuM chuM. (2) Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasoha arhamityakSaraM brahma, vAcakaM parameSThinaH . siddhacakrasyAdibIjaM, sarvataH praNidadhmahe // 3 // OM namo'rhadbhaya Izebhya, OM siddhebhyo namo namaH OM namaH sarvasa ribhya, upAdhyAyebhya OM namaH // 4 // OM namaH sarvasAdhubhya, OM jJAnebhyo namo namaH OM namastattvadRSTibhya-dhAritrebhyastu OM namaH // 5 // zreyase'stu zriye'stveta-dahaMdAdyaSTakaM zubham / sthAneSvaSTasu vinyastaM, pRthaga bIjasamanvitam // 6 // "a" evuM e pada akSara (avinAzI) che, brahma (siddha)svarUpa che, arihaMtAdi paMca parameSThinuM vAcaka che, ane zrI siddhacaka maMDaLanA madhyamAM raheluM te siddhacakranuM prathama bIja che (siddhacakranAM bIjAM sarva pade emAM vyApelAM che), tenuM ame sarva prakAre praNidhAna (prArthanAdhyAna) karIe chIe. (3) have eja praNidhAna karatAM kahe che ke - 1 Izvara evA arihaMtane huM praNava pUrvaka namaskAra ( 1) karuM chuM, e rIte ra-siddhAne "namo nama: 3-sarva AcAryone "che nama:', 4-zrI upAdhyAyane rama", 5 sarva sAdhuone " nAma:, 6-zrI jJAnaguNane kAma, 7zrI tatvadaSTi (samyagU darzana) guNane "nama:, ane 8-zrI cAritra dharmane paNa '3 namaH namaskAra karuM chuM. (4-5) Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RSimaNDala stotrama AdyaM padaM zikhAM rakSet, paraM rakSettu mastakam / tRtIyaM rakSennetre dve, turya rakSecca nAsikAm // 7 // paJcamaM tu mukhaM rakSet , SaSThaM rakSecca ghaNTikAm / saptamaM rakSennAbhyantam , pAdAntaM rakSetvaSTamam // 8 // ">> hai hI hai hai hai hI huM za-Si-bA-3-sa-jJAnavarzana-vAmyio hI nama: judA judA bIjAkSarathI (aa hai vigerethI) yukta (nIce kahIzuM te zikhA vigere) ATha sthAnamAM sthApana kareluM ahasiddha Adi ATha padanuM e zubha aSTaka kalyANa karanAruM tathA bAhA-abhyatara lakSamIne karanArUM thAo ! arthAt kalyANa ane lakSamIne kare. (6) have ATha sthAnamAM ATha padonI sthApanA sAthe praNidhAna kare che. paheluM (arihaMta) pada mastakanI zikhAnuM rakSaNa kare, bIjuM (sidhdha) pada mastakanuM rakSaNa kare, trIjuM (sUripada) be netronI rakSA kare ane cothuM (upAdhyAya) pada nAsikAnI rakSA kare. (7) pAMcamuM (sAdhupada) mukhanI rakSA kare, chaThuM (jJAnapada) gaLAnI rakSA kare, sAtamuM (darzana pada) nAbhi sudhI rakSA kare ane AThamuM (cAritra pada) nIce paga sudhI rakSaNa kare. (8). Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasaha pUrva praNavataH sAntaH, sarepho dvayabdhipazcaSAn / saptASTadazasUryAGkAn, zrito bindusvarAn pRthak // 9 // pUjyanAmAkSarA AdhAH, paJcate jJAnadarzanacAritrebhyo namo madhye, hI sAntaH samalaGkataH // 10 // 3 haf phrI daihai hai oN e jha sahita ATha bIjAkSara rUpa nava akSarane RSimaNDalastavane mUla maMtra che ane "jha sa-rasa-ma-3-jJA-jJAna- najAtio nA e aDhAra akSarano RSimaMDaLane vidyAmaMtra che. have e bIjAkSarone ane vidyAmaMtrane banAvavAne upAya kahe che. pUrve praNava (#) ne sthApIne sakArane anta (chello) rahelo da akSara repha () sahita eka bindu ane bIje svara A, ceAthe pAMcame 3 chaThTho sAtame AThame je dazame che ane bAramo H e svarothI yukta jude jude lakha, arthAt r nI sAthe joDIne judA judA te te svare yukta karo ane upara bindu * karavuM ema karavAthI ATha bIjAkSare banaze, tene pUrvaka 'OM hrAM arhanayo namaH OM hrI siddhebhyo namaH OM hu~ AcA khya namaH vigere judA judA ATha prakAre lakhavA. (9) have vidyAmatvane upAya jaNAve che. pUjya evAzrI paMca parameSThinAM nAmanA prathama akSare sa-ti-A-3-' e pAMca pachI na-ra- jAo Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raSimaNDala stotrama jambUvRkSadharo dvIpaH, kSArodadhi samAvRtaH / ahaMdAdyaSTakairaSTa-kASThAdhiSTheralaGkataH // 11 // ('vIjamiti RSimaNDalastavayantrasya mulamantraH, ArAdhakasya zubhanavabIjAkSaraH, aSTAdaza vidyAkSaraH, evamekatra sptviNshtirakSaka) namaH ane tenI madhyamAM (nama: nI pUrve) sakArane anta rahelo s nAda-bindu-kaLA-rakAra ane kArathI alaMkRta eTale hUM lakhe. ahIM paNa "pUrva apAvata e navamA zlokanA padanI anuvRttithI pUrve # lakha. ethI che a-Ni-A-s--zAna-jana jAtio jo nama: e aDhAra akSarene vidyAmaMtra banaze. 10 have bASimaNDalastavanA maNDalanI racanAno upAya jaNAve che, jabUvRkSane dhAraNa karanAre lavaNa samudrathI viMTAyela jabUdvIpa' nAmane dvipa ATha dizAomAM rahelAM "aha" Adi ATha padenA aNakathI suzobhita banAve. arthAta madhyamAM geLa thALI AkAre maMDala rUpa jambudvIpane AkAra karI tenI cAre tarapha pharate lavaNa samudrane AkAra valaya rUpe banAvavuM ane te valayamAM pUrvAdi ATha dizAomAM anukrame " hA addo nama" vigere ATha pade AlekhavAM. (11) 1 upara pramANe miDala stavayaMtranA bIja rUpa mULa maMtra jANa. temAM ArAdhakanuM zubha karanArA nava bIjAkSare ane aDhAra vidyAkSaro che, ema kula sattAvIza akSare che. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 svAdhyA0 granthasandAha tanmadhye saGgato meruH, kUTalakSairalaGkRtaH / uccairuccaistarastAra-tArAmaNDalamaNDitaH // 12 // tasyopari sakArAntaM, bIjamadhyAsya sarvagam / namAmi bimbamArddantyaM, lalATasthaM niraJjanam // 13 // akSayaM nirmalaM zAntaM, bahulaM jADyatojjhitam / nirIhaM nirahaGkAraM sAraM sArataraM ghanam // 14 // enI madhyamAM rahelA, lAoA phUTAthI zAlatA, atyaMta UMcA ane dedIpyamAna tArAmaMDala (jyeAtizcaka) thI zeAbhatA merU parvatanI sthApanA (kalpanA) karavI. (12) tenI upara sakArane aMte rahelu dI" je RSimaMDalanuM khIja che, samasta jagatamAM (laukika leAkeAttara vyavahArAmAM, ke jJAnaguNu dvArA sarva zaiyAmAM) vyApaka che, tene lalATastha =merU cUlA upara sthApana karIne temAM rahelA niraMjana=ghAtIka rUpa ajana rahita cAvIsa jinezvarAnA 'AntyaM' eTale arihaMtapaNu che jemAM evA te bimbane namaskAra rUM chuM. (13) have e Atya biMba kevu che te kahe che, jJAnAdi guNeAthI vinazvara, mAhya abhyaMtara mela * 14 thI 19 sudhInA zlokAnA bhAvArtha prApta AdhArAne lakSyamAM rAkhI yathAmati lakhele che, chatAM te paEpta nathI, ene bhAva samajavA atigahana chatAM ArAdhaka khALa buddhi jIvAnA sASa mATe lakhele hAvAthI vizeSa jJAnIe pAsethI ene vizeSa atha prApta thAya teTaleA meLavavA yathAzakaya prayatna karavA. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traSimaNDala stotrama anuddhataM zubhaM sphItaM, sAcikaM rAjasaM matam / tAmasaM cirasambuddhaM, taijasaM zarvarIsamam // 15 // sAkAraM ca nirAkAraM, sarasaM virasaM param / parAparaM pagatItaM, paraMparaparAparam / / 16 // rahita nirmaLa, ghAtI karmonA udayanA abhAve zAnta, sarva tIrthakaronuM eka svarUpa hovAthI sarva vizIomAM vistareluM, ajJAnarUpa jAyatA rahita, matijJAnane prakAra IhA athavA IchA rahita, ahaMkAra rahita, mATe svayaM zreSTha, jagatane jJAnarUpa cananuM dAna devAthI atizreSTha, AtmapradezathI ghanIbhUta mATe "gha" (siddha sthAnamAM anaMta AtmAo sAthe eka avagAhanAmAM raheluM) che. (14) vaLI uddhatapaNuthI rahita, tIrthakara nAma karmanA udayane yoge zubha, sarva denA traNa kALanA rUpa karatAM ya atizaya rUpavALuM hovAthI phIta eTale dedIpyamAna, AtmAnA anaMta vIryarUpa sattvaguNavALuM, traNe jagatanA nAtha rUpe mAnya hovAthI rajoguNa, karmarUpa zatruonuM nAzaka mATe tame guNavALuM, vaikAlika-cirajJAnavALuM, (athavA jyAM "vizaM-juduM" e pAThAntara che tyAM zRMgArAdi rasarahita, ane jJAnavALuM ema artha samajavo) pUrNimAnI rAtrinI jema tejavALuM (zAnta prakAza karanAruM) (15) vaLI avagAhanA hovAthI AkAravALuM chatAM siddhApekSAe arUpI levAthI nirAkAra che. AtmaguNenA rasane Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasaMdeha ekavaNa dvivarNa ca, trivarNaM turyavarNakam / paJcavarNaM mahAvarNa, saparaM ca parAparam // 17 // anubhava karanAra mATe rasavALuM chatAM zRMgAra vigere ke madhura vigere bAhya rasonA abhAve rasa rahita che, sarvajIthI para che, vaLI eka avagAhanAmAM anaMta siddha bhegA rahetA hovAthI bhAvi nayanI apekSAe "parathI apara eTale eka svarUpa che, "para" eTale puddagala dravyathI sarvathA rahita hovAthI parAtIta che ane "paraMpara" eTale guNasthAnakanA kame athavA samyagadarzana, jJAna, ane cAritra, e guNenA krame "para" eTale uttama baneluM chatAM te kamathI apara che ema "paraMpara parApara che. (16) dareka tIrthakaramAM paMcaparameSThi rahelA che mATe arihaMtarUpe eka zveta varNavALuM, arihaMta-siddha be rUpe tarakta be varNavALuM, arihaMta-siddha-AcArya traNa padenA ta-rakta ane pIta-ema traNa varNavALuM, temAM upAdhyAyapada meLavatAM ta-rakta-pIta-lIla ema cAra varNavALuM ane sAdhupada meLavatAM zveta-raktapItalIla ane kRSNa ema pAMca varNavALuM che, covIsa * arihaMta paNanI addhi bhogavavAthI arihaMta, jJAnAdi guNonI siddhi karavAthI siddha, upadeza devAthI AcArya, ziSyone vinayAdikarAvanAra-zikhavADanAra mATe upAdhyAya, ane vyavahAra cAritra pALavAthI sAdhu, ema arihaMtamAM pAMceya parameSio rahelA che (vyavahArabhASya) Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RSila stAtram sakalaM niSkalaM tuSTaM, nirvRtaM bhrAntivarjitam / ni(nI) ane nivAhna, nirevuM vIttataMtra(za)yam IIaa IzvaraM brahma sambuddhaM, zu (bu) ddhaM siddhaM mataM gurum / jyotItva mATeva, jo jo prAram // 1 // tIrthaMkarAnA pAMceya varNavALuM hovAthI mahAvaNu` che, para eTale khudA-meAkSa sahita hovAthI sapara che ane chatAM para eTale 'brahmA' thI apara mATe parApara paNa che. (17) [dI adre namaH ''] (mUhamazrA) 'kula' eTale zabda=arihaMtanI apekSAe 35 guNa cukata vANIvALA mATe 'sakala' ane siddhanI apekSAye tethI rahita mATe 'niSkala' che, svaguNAmAM AnaMdavALuM mATe tu=prasanna che chatAM nivRtta' eTale sarvathA zAnta che, vaLI kevaLajJAnI hAvAthI 'bhramaNA rahita" che, nirajana eTale ATha karmarUpa aMjana rahita athavA nIrajana eTale rAga rahita che, sarva prayAjana samApta thayelAM hovAthI AkAMkSA rahita che, navAM karmonA baMdha rUpa lepa rahita mATe nile pa che-sarvathA 'saMzraya' eTale rAgAdi Alekhana rahita athavA * saMzaya ' eTale saMdehazakA rahita che. (18) , tIrthaMkarapaNAnu azvaya bheAvanAra mATe Izvara che, jJAna athavA meAkSarUpa heAvAthI brahma che, kevalajJAnI mATe 'sajI' che, mAharUpI melanA abhAve zud (athavA Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 svAdhyA0 granthasAha arhadAkhyastu varNAntaH, sarepho bindumaNDitaH / turyasvarasamAyukto, bahudhA nAdamAlitaH // 20 // asmin bIje sthitAH sarve, RSabhAdyA jineshvraaH| vaNainijainijairyuktA, dhyAtavyAstatra saGgatAH // 21 // nAdazcandrasamAkAro, bindurnIlasamaprabhaH / kalA'ruNasamA sAntaH, svarNAbhaH sarvatomukhaH // 22 // svayaM bodha pAmela hovAthI buddha) che, sarva kAryo (athavA guNe) siddha thavAthI siddha che, "mAM" eTale traNe jagatane mAnanIya che, mokSa mArgane samajAvanAra mATe gurU che, kevaLajJAnathI sUryanI jema prakAzaka mATe tIrUpa che, rAga-dveSa ane ajJAna rahita mATe devAdhideva-mahAdeva che ane lokAlokanuM jJAna jagatane karAvanAra mATe lokAlokaprakAzaka che. (19) "aha" eTale 24 tIrthakaronAM nAmavALe je " varNa bIjarUpa che te varNane anya akSara " che, sarepha eTale rakAra sahita (PS) che. bindu sahita (mATe zuM che cothA svara sahita (mATe lhI) ane prAyaH nAda eTale caMdrakalAthI bhate) eTale "" che. (20) A " bIjAkSaramAM zrI RSabha Adi sarva tIrtha'karo rahelA che, sva-sva varNathI yukta te "" mAM rahelA te tIrthakaranuM te te varSonA AlaMbanapUrvaka dhyAna karavuM. (21) Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pimaSThala stotrama zirIna , vino vataH mRtaHT varNAnusArasaMlInaM, tIrthakRnmaNDalaM stumaH // 23 // candraprabhapuSpadantau, nAdasthitisamAzrito / bindumadhyagatau nemi-suvratau jinasattamau // 24 // padmaprabha-vAsupUjyau, kalApadamadhiSThitau / zisthitihIna, pArzvanA nittama che rA have te phrI mAM kyA vaNe kyAM kyAM che te kahe che, mathALe rahele "nAda eTale addhacaMdrAkAra caMdranI kaLA jevA AkAravALe ane caMdra samAna "zveta varNavALo che, temAM rahelo bindu (anusvAra) "zyAma che, kaLA eTale uparanuM mathALuM(9) arUNasamuM "rakta " che ane sakArane atyAkSara dR sarvadizAe (sapUrNa) suvarNa sarakhe "pILA che. (22) vaLI- ne mastake rahelo "huM" (1) svara vinIla eTale "lIlA" varNane kahelo che. emAM te te varNane anusAra rahelA te te varNavALA 24 tIrthakaronA maMDaLa (samuha)nI ame stuti karIe chIe. (23) eja hakikatane spaSTa karatAM kahe che ke zvetavarNavALA zrIcandraprabha ane puSpadanta (suvidhinAtha) be nAdamAM (uparanI caMdrakalAmAM) sthAna karIne rahelA che. uttama evA zrI neminAtha ane munisuvrata be zyAma varNavALA uparanA anusvAramAM rahelA che. (24) Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasAha saMgama vAnita vanyU, samarva vAminandanA sumatiM tathA supArzva, vande zrIzItalaM jinam // 26 // zreyAMsaM vimalaM vande, cAnantaM dharmanAthakam / zakti uSNu- manta, na va namAmyahama || 27 | etA~zca SoDazajinAn , gAGgeyadyutisannibhAn / trikAlaM naumi sadbhaktyA, ha-rAkSaramadhiSThitAn // 28 // zrI padmaprabha ane vAsupUjya, e be raktavarNavALA kaLA eTale mathALAmAM sthAna karIne rahelA che, ane mathALe rahelA (1) mAM uttama evA nIla varNavALA be zrI pArzvanAtha ane mallInAtha rahelA che. (15) have mAM rahelA pItavaNavALA 16 nAM nAme jaNAve che. zrI RSabhadevane, zrI ajitanAthane, zrIsaMbhavane, ane abhinandana svAmIne huM vandana karuM chuM-tathA sumatinAthane, supArzvanAthane ane zrI zItaLajinane huM vAMduM chuM (26) zrI zreyAMsanAthane, zrIvimaLanAthane, zrI annatanAthane tathA zrI dharmanAthane vAMduM chu. vaLI zrI zAntinAtha zrIkunthanAtha zrI arajina zrI naminAtha tathA zrI mahAvIra jinane vandana karuM chuM. (27) e gAMgeya eTale senAnA jevA pILAvavALA saLa jinezvare ke jeo 8 ane e be akSaromAM rahelA che teone suMdara bhaktibhAvathI trikALa namuM chuM. (28) * A ra6-27-28 gAthAo prakSipta samajAya che. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RSimaNDala stAtram zeSAstIrthakRtaH sarve, harasthAne niyojitAH / mAyAbIjAkSaraM prAptA - zraturviMzatirAm // 29 // tA-dveSa-moddA:, sarveSAvijJatAH / sarvadAH sarvakAleSu, te bhavantu jinottamAH // 30 // devadevasya yaccakraM, tasya cakrasya yA pra (vi) bhA / tayA''cchAditasarvAGga, mAM mA hiMsantu pannagAH // 31 // 13 zeSa eTale 24-25 zrlAkamAM kahelA cAra varNa vALA ATha sivAyanA (26 thI 28 zlAkamAM kahelA) pILA varNavALA sa (16) tIthaMkarA 'TM r'(I) nA sthAnamAM sthApana karelA che, ema arihaMtAnI cAvIsI mAyAbIja eTale te akSarane prApta karIne temAM rahelI che, arthAt 24 tIrthaMkarAnA sthAnarUpa mAyAmIja che. (29) rAgadveSa ane mAhathI rahita, mATe sarva pApothI mukta te cAvIsa zrI tIrthaMkarA savakALe sarva sukhane ApanArA thAo-mane sarva sukhA Apo. (30) upara kahyuM te devadeva eTale devAdhideva zrItIkarAnuM cakra eTale je maMDaLa-te maMDaLanI je prabhA eTale kAnti athavA mahimA tenA vaDe AcchAdita che. sa maga jevuM evA mane pannageA (sarpA) na haNeA ! arthAt A tIrthaMkarAnI chAyAthI agarakSA karanArane sarpo haNutA nathI. ema AgaLanA dareka zleAkAmAM prathamanA traNa padone samAna artha samajavo, ceAthA pAdamAM rahelAM bhinna bhinna nAmAnA artha yathAmati jaNAvIe chIe. (31) Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 svAdhyAbanthasaha devadevasya yacca-0, mAM mA hiMsantu dAnavAH // 32 // devadevasya yacakra0, mAM mA hiMsantu khecarAH // 33 // devadevasya yaccakra0, mAM mA hiMsantu rAkSasAH // 34 // devadevasya yaccakraM0, mAM mA hiMsantu taskarAH // 35 // devadevasya yaccakra0, mAM mA hiMsantu hastinaH // 36 // devadevasya yacakraM0, mAM mA hiMsantu vahunayaH // 37 // devadevasya yaccakra0, mAM mA hiMsantu mudgalAH // 38 // devadevasya yaccakra0, mAM mA hiMsantu kugrahAH // 39 // devadevasya yaccakra0, mAM mA hiMsantu hiNskaaH||40|| devadevasya yaccakra0, mAM mA hiMsantu zukarAH // 41 // devadevasya yaccakra0, mAM mA hiMsantu zatravaH // 42 // bhane hAnavo na / ! (32) bhane vidyaadhre| na ! (33) bhane rAkSasa na / ! (34) bhane yorI 42 / 2 / (yaa|) na !! (34) bhane sAthIyo na !! (38) bhane mani (manibhA2 po) na ! ! (37) bhane ch| na !! (38) bhane huSTayaDa na ! (36) mane hiMsaka manuSya na haNe (40) bhane shu42| ( bhu tina pazu) na ho| ! (41) bhane zatru na ! ! (42) Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RSimaNDala statram devadevasya yaccakraM0, mAM mA hiMsantu bhUmipAH || 43 // devadevasya yaccakraM0, mAM mA hiMsantu durjanAH // 44 // devadevasya yaccakaM0, mAM mA hiMsantu daMSTriNaH // 45 // devadevasya yaccakraM 0, mAM mA hiMsantu vyantarAH // 46 // devadevasya yaccakraM0, mAM mA hiMsantu pakSiNaH || 47 // devadevasya yaccakra0, mAM mA hisantu vyAdhayaH // 48 // devadevasya yaccakaM0, mAM mA hiMsantu siMhakAH // 49 // devadevasya yaccakra0. mAM mA hiMsantu devatAH ||50 // devadevasya yaccakraM0, mAM mA hiMsantu goNasAH // 51 // devadevasya yaccakraM 0, mAM mA hiMsantu vRzcikAH // 52 // devadevasya yaccakraM0, mAM mA hiMsantu repalAH // 53 // bhane rAmameo na ho ! (43) ! (44) 15 bhane hunnona bhane hADhavAja (bhAMsAhArI) pazuo na ! (45) bhane vyaMtaze na ho! (49) bhane pakSIo na Dule! (47) mane vyAdhio na haNeA ! (48) bhane siMho na ho ! (48) bhane hevo (hevIyo) na ho| ! (50) mane geANasa jAtinA sarpI na haNeA ! (51) mane viMchIo na hoA ! (52) bhane replaao| (?) na ho ! ( 43 ) Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 svAdhyA0 granthasanhAha devadevasya yaccakraM0, mAM mA hinastu DAkinI // 54 // devadevasya yaccakraM0, mAM mA hinastu yAkinI // 55 // devadevasya yaccakraM0, mAM mA hinastu rAkinI // 56 // devadevasya yaccakraM0, mAM mA hinastu lAkinI // 57 // devadevasya yaccakraM0, mAM mA hinastu kAkinI // 58 // devadevasya yaccakra0, mAM mA hinastu zAkinI // 59 // devadevasya yaccakraM0, mAM mA hinastu hAkinI // 60 // devadevasya yaccakraM0, mAM mA hinastu jAkinI // 61 // devadevasya yaccakraM0, mAM mA hinastu nAginI // 62 // devadevasya yaccakraM0, mAM mA hinastu jRmbhiNI // 63 // devadevasya yaccakra0, mAM mA hinastu vyantarI // 64 // 1 bhane DAulo na halo ! (54) bhane yAhinI (?) na lo ! (caya) bhane rAhinI (1) na ho ! (yaha ) bhane bAhinI (1) na ! (7) bhane ThAhinI (?) na ho ! (58) bhane zAhinI (?) na lo ! (yaha) bhane hAhinI (?) na ho ! (10) bhane laDinI (?) na ho ! (11) bhane nAgalI na ho ! (12) bhane bhRbhliAzI (tiryagU bhRmlie) na lo ! (63) bhane vyantarI (hevIyo) na ho| ! (14) Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RSimaNDala stotrama 17 devadevasya yaccakraM0, mAM mA hiMsantu toyadAH // 65 // devadevasya yaccakra0, mAM mA hiMsantu citrakAH // 66 // devadevasya yaccakra0, mAM mA hinastu mAnavI // 67 // devadevasya yaccakra0, mAM mA hinastu kinnarI // 68 // devadevasya yaccakraM, mAM mA hinastu daivahi // 69 // devadevasya yaccakra0, sA mAM pAtu sadaiva hi // 70 // zrI gautamasya yA mudrA, tasyA yA bhuvi labdhayaH / tAbhirabhyadhikajyoti-rahan sarvanidhIzvaraH // 71 // mane maghakumAra devo na haNe! (65) mane cittAo na haNe (66) mane mAnavI (nAmanI) devI na haNe! (67) mane kinnarI (devI) na haNe! (68) mane daiva (adaSTa) na ha ! (69) ema devAdhidevonuM je caka ane te cakanI je prabhA (mahimA) tenAthI AcchAdita zarIravALA mAruM te prabhA sarvadA rakSaNa kare ! (70) zrI gautamaprabhunI je mudrA (gaNadhara pada) ane jagatamAM tenI je labdhio che, tenAthI paNa adhika jJAna (sAmarthya)vALA zrIarihaMtadeva sarvanidhionA (guNarUpa khajAnAnA) svAmI che. (teo mAruM rakSaNa kare !) (71) Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 svAdhyA0 granthasangrAha pAtAlavAsino devA, devA bhUpIThavAsinaH / svasino'pi ye devAH sarve rakSantu mAmitaH // 72 // saroorat ye tu paramAvadhilabdhayaH / tu, te sarve muno levA, mAM saMrakSantu sarvataH // 7rU | bhuvanendra - vyantarendra - jyotiSkendra - kalpendrebhyo namo namaH / zrutASi-vezArvAdha-sarvAdhi--pamAdhikAta-vRddhiddhi mAsa--vaiSadhimAta--anantavaddhikAta-tapa RRdvikAsa-nikAsavaikriyrddhipraapt kSetrarddhiprApta - akSINamahAnasaddhi prAptebhyo namo namaH // je (bhavanapati) devA pAtAlamAM rahenArA che, je (vyantara) devA bhUmIpITha upara rahe che, ane (vaimAnika) jee svargamAM rahelA che te (traNe leAkavI) sava devA mane sarva (upadravA)thI rakSaNa kareA ! (72) je avadhijJAnanI labdhivALA ane paramAvidha jJAnanI labdhivALA che te sarva munio ane (upara jaNAvyA te sa) deve mArUM sarva prakAre rakSaNa karo! (73) bhuvanapatinA IndrAne, vyantarAnA IndrAne, jyAtiSiAnA IndrAne ane saudharmAdi kalpAnA vaimAnika Indrone namaskAra thAe, namaskAra thAe. zrutajJAna-avadhijJAna-dezaavadhijJAna-sa adhi jJAna ane paramAdhijJAnane pAmelA, buddhirUpI Rddhine pAmelA, sarvoSadhi labdhine pAmelA, anantabaLa rUpa Rddhine pAmelA, tapa Rddhine pAmelA, rasarUpa Rddhine pAmelA, Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RSimaNDala statram durjanA bhRtavetAlAH pizAcA mudgalAnalAH / te sarve'pyupazAmyantu devadevaprabhAtaH // 74 // 11: zrIvRttiIkSmI-gorI carI sarasvatI / jayA'mbA vijayA klinnA - jitA nityA madravA // 75 // kAmAGgA kAmavANA ca, sAnandA''nandamAlinI / mAyA mAyAvinI raudrI, kalA kAlI kalipriyA // 76 // etAH sarvA mahAdevyo, vartante yA jagattraye / mahyaM sarvAH prayacchantu, kAnti lakSmIM dhRtiM matim // 77 // vaikriya labdhirUpa Rddhine pAmelA, kSetrarUpI Rdhdhine pAmelA ane akSINamahAnasalabdhirUpa Rddhine pAmelA, e sarvane namaskAra thAo ! namaskAra thAo ! " 19 durjanA, bhUtA, vetALA, pizAcA, mleA, ane agnie; e saghaLA devAdhidevanA prabhAvathI upazAnta thAo. arthAt mane upasargo (upadravA) na karo ! (74) pUrva OM maMtrAkSareA sAthe zrIRSimaDalaya tramAM te te nAmathI Alekha karAelI / devI, zrIdevI, dhRtidevI, lakSmIdevI, gaurI, caMDI, sarasvatI, jayAdevI, ammAdevI, vijayAdevI, kulinnAdevI, ajitAdevI, nityAdevI, madadravAdevI, kAmAgAdevI, kAmakhANAdevI, AnaMdAdevI, AnaMdamAlinIdevI, mAyAdevI, mAyAvinIdevI, raudrIdevI, kalAdevI, kAlIdevI ane kalipriyAdevI, e sa (cAvIza) mahAdevIe ke je traNa jagatamAM rahelI che te sarva mane kAnti, lakSmI, dhIraja ane buddhine Apo ! (75-76-77) Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasajoha divyo gopyaH suduSprApyaH, zrIRSimaNDalastavaH / bhASitastIrthanAthena, jagattrANakRte'naghaH // 78 // raNe rAjakule vahnau, jale durge gaje harau / smazAne vipine ghore, smRto rakSati mAnavam // 79 // rAjyabhraSTA nijaM rAjyaM, padabhraSTA nijaM padam / lakSmIbhraSTA nijAM lakSmI, prApnuvanti na saMzayaH // 8 // bhAryArthI labhate bhAryo, putrArthI labhate sutam / vidyArthI labhate vidyA, naraH smaraNamAtrataH // 81 // have RSimaMDala stavano mahimA varNave che ke- devI mahimAvALuM, rakSaNa karavA gya, ane (jenI prApti yogyatA vALAne ja thatI hovAthI) duSmApya evuM A RSimaMDala stavana traNa jagatanA rakSaNa mATe zrI tIrthakara deve kaheluM atyaMta pavitra (pAparahita) che. (78) vaLI bhayaMkara yuddhanA prasaMge, rAjadarabAramAM, agninA upadravamAM, jaLanA upadravamAM. killebaMdhInA prasaMge, hAthInA upadravamAM, siMhanA upadravamAM, smazAnamAM, ane ghora jaMgala (aTavI)mAM paNa smaraNa karavAthI te manuSyanuM rakSaNa kare che (9) enA smaraNathI rAjyathI bhraSTa thaelA pitAnA rAjyane, sthAna (padavI) bhraSTa thaelA punaH pitAnI padavIne, lapharmabhraSTa thaelA pitAnI lakSamIne nizcayathI prApta kare che. temAM saMdeha nathI. (80) Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RSimaSThala stotrama svarNe raupye paTe kAMsye, likhitvA yastu pUjayet / tasyaivA'STamahAsiddhi-he vasati zAzvatI // 2 // bhUrjapatre likhitvedaM, galake mUni vA bhuje| dhAritaM sarvadA divyaM, sarvabhItivinAzakam // 83 // mUrti tai2ekSa, pizAcaitra vada (vaDa) ! vAtapittakaphodrekai-rmucyate nAtra saMzayaH // 4 // -"rSavAsIpI-rtinaH zAzvata ninA taiH stutairvanditaidRSTa-ya't phalaM tatkalaM smRtau (tam ) // 85 // vaLI A RSimaMDala stavananuM smaraNa mAtra karanAre purUSa strIne athI hoya te strIne, putrane atha putrane, vidyAne athI vidyAne meLave che. (81) have ene maMtra (59) banAvavAnI vidhi kahe che ke suvarNanA, rUpAnA, ke kAMsAnA patrA upara lakhIne je A yaMtra (paTTa)ne pUje che tenA gharamAM aSTamahAsidhdhio kAyama rahe che. (82) vaLI bhejapatramAM AlekhIne A divya maMtrane gaLe, mastake ke bhujAe rAkhavAthI te sarvadA sarva bhane nAza kare che. (83). tathA-bhUta-preta-graho-cakSepizAce-mleccha-khala (durjana) purUSe (athavA lazkare) tathA vAyu-pitta tathA kaphanA vikAre (ge); e sarvathI ni mukta thAya che (arthAta e sarvanA upadra avazya nAza pAme che.) (84) Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 svAdhyAha banthasoha etadgopyaM mahAstotraM, na deyaM yasya kasyacit / mithyAtvavAsine datte, bAlahatyA pade pade // 86 // AcAmlAdi tapaH kRtvA, pUjayitvA jinAvalim / aSTasAhasriko jApaH, kAryastatsiddhihetave / / 87 // zatamaSTottaraM prAta-ye paThanti dine dine / teSAM vyAyAmavatti na vApara(25)I88A (vaLI Atmika lAbha tarike) "bhU' eTale tichalaka, bhuvaH eTale adheloka, ane "sva" eTale Urdhva loka e traNe jagatarUpI pIThane Azraya karIne pahelAM je zAzvatAM jinabiMbe che te sarvanI stuti karavAthI-vandana karavAthI tathA darzana karavAthI je phaLa maLe te phaLa A stavanuM smaraNa karavAthI maLe che (ema kaheluM che) (85) . have A stotra yogyane ja ApavuM te mATe kahe che ke- A. RSimaMDalamahAtetra rakSaNa karavA egya che mATe jene tene ApavuM nahi, mithyAtvathI vAsita (mithyA daSTi) jene ApavAthI ApanArane tenA padepade bAlahatyA karavA jeTaluM pApa lAge che. (86) (yogya AtmAe AduSmApya stutra gurnAdi pAsethI meLavIne-bhaNune) AyaMbila-upavAsa vigere tapa karIne zrI jinezvaradevanI pUjA karIne potAnA kAryane sidhdha karavA mATe ATha hajAravAra japa (gaNo ). (87) je manuSya prAta:kALe pratidina ekase ATha vAra Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RSimaNDala stAtram aSTamAsAvadhiM yAvat, prAtarutthAya yaH paThet / stotrametamaDhAteno, nina(garde)vizrvasa pati 81 raNe matyadaMto (svAdita) vigve, mane sama dhruvam / patuM prApnoti zuddhAtmA, paramAnandanatiH (tam) |oaa vizvavandyo bhaved dhyAtA, kalyANAni ca so'zrute / gatvA sthAnaM paraM so'pi bhUyastu na nivartate // 91 // idaM stotraM mahAstotraM, stutInAmuttamaM param / paTanAmarAjJApA-Amya(ma)te padmazcayam // 12 // gaNe che tenA zarIre rAgA-vyAdhio thatA nathI ane Apattio tene naDatI nathI. (88) 23 je manuSya e pramANe prAtaHkALe UThIne ATha mahinA sudhI dararAja A mahA prabhAvazALI stutrane gaNe tene zrI jina pratimAnuM darzana thAya che. (89) ane e rIte arihaMtanI pratimAnuM darzana thaye chate nizce sAtamA bhavamAM (parama Anadane pAmelA) tenA zudhdha AtmA parama Ana MdanA sthAnarUpa paramapada (meAkSane) pAme che. (90) AnuM dhyAna karanAre paNa jagandha thAya che, sarva prakAranAM kalyANane pAme che ane te para (meAkSa) sthAnane pAmIne punaH tyAMthI pAche te nathI. (91) A steAtra eka mahAsteAtra che, dareka stutiomAM Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 svAdhyA0 granthasandrAha * RSimakhyanA maitata, mukhyavavatraLArAm / divyatejo mahAstotraM, smaraNAtpaThanAcchubham // vighnaughAH pralayaM yAnti cApado naiva karhicit / RddhisamRddhayaH sarvAH stotrasyA'sya prabhAvataH | zrIvarddhamAna ziSyeNa, gaNabhRdgautamarSiNA / RSimaNDalanAmaitad bhASitaM stotramuttamam // ati uttama che, ene gaNavAthI--smaraNa karavAthI ane jApa karavAthI avyaya pada-maiAkSane prApta karI zakAya che. (92) RSi maMDaLa nAmanuM puNya-pApa uMbhaya ( ATha ) karmone nAza karanArUM daivI teja ApanArUM A mahAstAtra che tene smaraNa karavAthI--gaNavAthI te zubha kare che. (92) A stAtranA prabhAvathI vighnAnI paraparA nAza pAme che, Apattio kadApi kacAMya naDatI nathI, sarva Rdhdhi ane samRddhie maLe che. jinezvaradeva zrI vamAna (mahAvIra) prabhunA ziSya zrI gautama gaNadhara bhagavate A RSimaMDala nAmanuM uttama stAtra kaheluM che. // iti zrI RSimaMDalamtAtra sAthe samAsam // * chellI traNa gAthAe kAi kAi sthaLe maLe che, badhA granthAmAM maLatI nathI. mATe tene kramAMka ApyA nathI. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zaraNezvapArzvanAthA namaH mahattarazrIdharmadAsagaNiviracitA zrIupadezamAlA namiUNa jiNavariMde, iMdanariMdaccie tiloyagurU / uvaesamAlamiNamo, vucchAmi gurUvaeseNaM // 1 // jagacUDAmaNIbhUo, usamo vIro tiloysiritilo| ego logAico, ego cakkhU tihuyaNassa // 2 // saMvaccharamusabhajiNo, chammAse baddhamANajiNacaMdo / iya vihariyA nirasaNA, jaija euvamANeNaM // 3 // artha-traNe jagatanA gurU, devendro ane narendro vaDe pUjAelA zrI jinezvara bhagavaMtane namaskAra karIne huM (dharmadAsagaNikSamAzramaNa) gurUnA upadezane anusAre upadezamALAne kahIza. (1) - traNe jagatanA cUDAmaNI pahelA zrI RSabhadeva ane traNa jagatanI lakSmInA tilaka chellA zrI mahAvIra jina thayA, temAM eka zrI RSabhadeva A avasarpiNI kALamAM kevaLajJAna dvArA ugatA sUrya ane eka zrI vIrajina tribhuvananAM netro thayA. (2) zrI RSabhadeva eka varSa sudhI ane vaddhamAna jinacaMdra cha mAsa sudhI, ema banne nirAhAra vicaryA. teonA daSTAntathI he jIva! tuM paNa tapane udyama kara! (3) Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - svAdhyA0 granthasaha jai tA tiloganAho, visahai bahuyAI asarisajaNassa / iyaM jIyaMtakarAI, esa khamA savvasAhUNaM // 4 // na caijjai cAleu, mahai mhaavddhmaannjinncNdo| uvasaggasahassehiM vi, merU jahA vAyaguMjAhiM // 5 // bhado viNIyaviNao, paDhamagaNaharo samattasuanANI / jANato vi tamatthaM vimhiyahiyo suNai savvaM // 6 // jaM ANavei rAyA, pagaio taM sireNa itthaM ti| iya gurujaNamuhabhaNiyaM, kayaMjaliuDehiM soyavvaM // 7 // jema temAM trilokanAnAtha zrI vIraprabhue sAmAnya-halakA chonA paNa mAraNAMtika ghaNA upasargone sahana karyA tema sarva sAdhuoe paNa evI kSamA karavI joIe. (4) jema mahAvAyu paNa merUne na calAvI zake tema hajAre upasargo paNa mokSanA eka nizcayavALA mahAna zrIvaddhamAnajinacaMdrane calAyamAna karavA samartha na thayA. (tema sAdhuoe paNa upasargo-pariSahemAM nizcala thavuM joIe). (5) kalyANanA karanArA, vinayathI vinIta ane saMpUrNa zrutajJAnI prathama gaNadhara zrI gautamaprabhu jJAnI chatAM paNa te te sarva arthone (anyalakane jaNAvavA mATe) mAMcita thaIne Azcarya pUrNa haiye bhagavAnanA mukhethI sAMbhaLatA hatA. (tema sAdhue gurUmukhe vinayapUrvaka zAstro sAMbhaLavA joIe) (6). . Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA jaha suragaNANa iMdo, gahagaNatArAgaNANa jaha cNdo| jaha ya payANa nariMdo, gaNassa vi gurU tahANaMdo // 8 // bAlu ti mahIpAlo, na payA parihavai esa guruuvamA / jaM vA purao kAuM, viharaMti muNI tahA so vi // 9 // paDirUvo teyassI, jugappahANAgamo mahuravako / gaMbhIro dhImaMto, uvaesaparoya Ayario // 10 // rAjA je AjJA kare tene prAkRta (prajAjana jema ziremAnya kare che, natamastake svIkAre che, tema sAdhue gurUjananA mukhathI nIkaLelA vacanane be hAthathI aMjalI karI nata mastake sAMbhaLavuM (svIkAravuM joIe. (7) jema devanA samuhane Indra, jema graha-nakSatra ane tArAonA samuhane caMdra ane jema prajAjanane rAjA AnaMda Ape che tema sAdhugaNane gurU AnaMdadAtA che (mATe gurUne avinaya te nhAnA hoya te paNa nahi kara) (8) rAjA bALaka hoya te paNa prajA tene parAbhava nathI karatI tema ahIM gurUne mATe paNa samajavuM, athavA sAdhue jene te agresara mAnIne tenI nizrAmAM vicare te vaya-paryAyathI laghu hoya te paNa tene parAbhava na kare. gurU samajI vinaya karavo. (9) sapUrNa avayapeta suMdara zarIravALA, tejasvI (pratibhAzALI), potAnA kALamAM anya cha karatAM vizeSa Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 svAdhyA0 granthasaha apparisAvI somo, saMgahasIlo abhiggahamaI ya / avikahaNo acavalo, pasaMtahiyao gurU hoi // 11 // kaiyAvi jiNavariMdA, pattA ayarAmaraM pahaM dAuM / AyariehiM pavayaNaM, dhArijai saMpayaM sayalaM // 12 // aNugammai bhagavaI, rAyasuyajjA sahassaviMdehiM / tahavi na karei mANaM, pariyacchai taM tahA nUNaM // 13 // jJAnI, madhurabhASI, mahAgaMbhIra, dhairyavAna-nizcala cittavALA, sadupadezaka, bIjAnI guhya vAta jANavA chatAM keIne nahi jaNAvanArA, saumya AkRtivALA, ziSyAdine upakAraka te te vastra-pAtrAdinA saMgrAhaka, dravyAdi abhigraho grahaNa karanArA tathA karAvanArA, DuM belanArA-svazlAghA nahi karanArA sthira svabhAvavALA ane prazAnta cittavALA, evA gurU-AcArya kahyA che. (10-11) zrIjinezvare te mokSane mArga (jJAna-darzanacAritra) batAvIne keTalAya kAla pUrve siddhine pAmyA che, vartamAnamAM saghaLA zAsanane-Agamane AcArya bhagavateja TakAvanArA che (mATe teone ja sAco AdhAra che) (12) hijAre lokethI pUjAtAM paNa bhagavatI rAjaputrI AryA caMdanAe kadI garva karyo nahi, te jANatAM hatAM ke A mahimA mAre nahi-guNone che, te AryA caMdanA te divasanA dIkSita kamakanI sAme paNa AsananI IcchA Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 29 iirivala mAsa, mimuha lagnajaMghA prajJA necchai AsaNagahaNaM, so viNao savvaajjANaM // 14 // varisasayadikkhiyAe, ajjAe ajadikkhio sAhU / abhigamaNavaMdaNanamaMsaNeNa viNaeNa so pujjo // 15 // dhammo purisappabhavo, purisavaradesio purisajiTho / loe vi pahU puriso, kiM puNa ? loguttame dhamme // 16 // saMvAhaNassa ranno, taiyA vANArasIe nayarIe / kaNNAsahassamahiyaM, AsI kira vvavaMtINaM // 17 // nahetAM karatAM (ubhAM rahetAM hatAM) e rIte AjanA dIkSita sAdhune paNa sarva sAdhvIoe vinaya kara. (13-14) so varSanAM dIkSita sAdhvIe AjanA dIkSita paNa sAdhunI sAme jaIne, tathA vaMdana-namaskAra karIne Asana ApIne pUjavA gya che. (15) dharmanI utpatti gaNadhararUpa purUSathI che, tenA dekhADanArA tIrthakare paNa purUSa che, ema dharma purUSa pradhAna hovAthI sAdhvIne sAdhu pUjya che. lokamAM paNa purUSanI prabhutA che te lokottara dharmamAM te pUchavuM ja zuM? (16) tyAre pUrvakALe) saMvAhana rAjAne vaNArasI nagarImAM rUpavatI eka hajAra kanyAo hatI te paNa (rAjAnuM maraNa thatAM vArasanA abhAve bIjA rAjyane luMTavA lAgyA tyAre) teo rAjyalakSamInuM rakSaNa karI zakI nahi. mAtra aMgavIra nAmano ekaja putra ke je paTTarANInA Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandAha tahavi ya sA rAyasirI, ullaTaMtI na tAjhyA tAhiM / tharA veLa, tADyA baMgavIre // 28 // mahilANa subahuyANa vi, majjhAo iha samatthagharasAro / rAyapurisehiM nijjai, jaNe vi puriso jahiM natthi // 19 // f ? naLavadugALavAhaiiM, varamambasaviyaM muchyuM / tu mahacavaTTI, sabhacaMdro ya vidyutA | 20 || so vi appamANo, asaMjamapaesa vaTTamANassa / inayittiyaveluM, vimaM na mAreph ? vaita // 2 // garUpa (janmyA na) hatA te paNa teNe rakSaNa karyuM. arthAt tenA adhikArIpaNAthI rAjya rahyu. (ema leAkamAM paNa purUSapradhAnatA che ja.) (17-18) 30 leAkamAM ghaNI paNa strIonI vaccethI (patinA abhAve) gharanuM samasta dhana rAjapurUSo laI jAya che ke je gharamAM purUSa nathI. (19) sukRta (dharma) AtmasAkSIe karavuM teja zreSTha che, khIjA manuSyAne bahu jaNAvavAthI zuM ? e viSayamAM bharatacakrI ane prasannacaMdra rAjarSi dRSTAnta rUpa che. (20) chakAya virAdhanAdi asaMyama sevanArane bAhya sAdhune veSa paNu apramANa chenakAmA che, zuM veSa anulIne jhera khAnArane jhera mAratuM nathI ? (mATe bAhya dvIkSA mAtrathI satASa na dharatAM rAgadveSAdghi ataraMga zatruonA parAjaya karavA udyama karavA.) (21) Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 1 31 dhammaM rakkhai veso, saMkai veseNa dikkhiomi ahaM / ummaggeNa paDataM, rakkhai rAyA jaNavau vva // 22 // appA jANai appA, jahaDio appasa kvio dhammo / appA karei taM taha, jaha appasuhAvao hoi // 23 // jaM jaM samayaM jIvo, Avisai jeNa jeNa bhAveNa / so taMmi taMmi samae, suhAsuhaM baMdhae kammaM // 24 // dhammo maeNa hu~to, to navi sIuNhavAyavijjhaDio / saMvaccharamaNasio, bAhubalI taha kilissaMto // 25 // veSa nakAme paNa nathI, rAjA jema anyAya karanAra prajAne reke che tema veSa paDatA jIvanA dharmanuM rakSaNa kare che. "huM dIkSita chuM ema mAnIne te pApa karatAM Dare che. () AtmA ja AtmAne (zubhAzubha bhAvane) yathAsthita rUpe jANe che, bIje sAmAnya manuSya jANI zakato nathI; AtmasAkSIe karelo ja dharma che, tethI AtmAe te dharma kara ke je AtmAne sukhakAraka bane! (23) jIva je je samaye je je bhAva (adhyavAsiya) vALa bane che te te samaye te tevuM zubha-azubha karma bAMdhe che. (arthAt bhAva ja zubhAzubhanuM kAraNa che.) (24) je dharma zubha bhAva vinA garva (vigere) thI thatuM heta te bAhubalIjI eka varSa aNAhArIpaNe zIta-tApa -vAyu vigerethI phaleza pAmyA (chatAM kaMI phaLa na maLyuM. te banata nahi. (25) Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 svAdhyA0 granthasandeha niyagamavigappiya- citieNa sacchaMdabuddhicarieNa / '' to ? pAttakriya jIrU gurugajIvase // ra6 // eat nivArI, aviNIo gavvio niruvaNAmo / sAhujaNassa garahio, jaNe vi vayaNijjayaM lahai // 27 // thoveNa visapurisA. saNakumAra vtra ke bujjaMti / dehe khaNaparihANI, jaM kira devehiM se kahiyaM // 28 // jai tA lavasattamasurA, vimANavAsI vi parivaDaMti surA / vittikhkhata mema, saMsAre sAmartha jyare ? / / 21 // '' je (madathI) potAnI mati kalpanAthI tattvAtattvane vicAre che ane tethI svacchaMda AcaraNa kare che. gurUnA upadeza mATe paNa je ayeAgya che tevA jIvanuM pAralaukika (Atmika) hita zI rIte thAya ? arthAt na thAya, (mATe madya tajIne gurU AjJAne mAnavI joie.) (26) abhimAnathI kAIne nahi namanArA-akkaDa, kRtaghna, avinIta, garviSTha AtmaprazaMsaka, vaDila gurUjanane paNa nahi namanAra ane ethI sajjanAmAM niMdApAtra anele leAkamAM paNa halakAine pAme che. (27) kAI satpurUSanA alpa upadezathI paNa sanatakumAra cakrInI jema mAdha pAme che. kAraNa ke devAe temane zarIranuM rUpa kSaNamAtramAM naSTa thAya che' eTalu kahevA mAtrathI te khAdha pAmyA. (28) jo lavasaptamasuravimAna (anuttara vimAna) vAsI Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA kaha taM bhaNNai sokvaM?, sucireNa vi jassa dukkhmlliyaa| jaM ca maraNAvasANe, bhavasaMsArANubaMdhiM ca // 30 // uvaesasahassehiM vi, bohijjaMto na bujjhai koI / jaha baMbhadattarAyA, udAinivamArao ceva // 31 // gayakanacaMcalAe, aparicattAe rAyalacchIe / jIvA sakammakalimala-bhariyabharA to paDaMti ahe // 32 // vottUNa vi jIvANaM, sudukkarAiMti pAvacariyAI / bhayavaM jA sA sA sA, paccAeso hu iNamo te // 33 // deve [ ke jeonI barAbara saMsAranuM sukha keIne nathI teo) paNa AyuSyano kSaya thatAM tyAMthI garbhanAM duHkhamAM AvI paDe che te vicAra karatAM saMsAramAM bIjuM zAzvata rahenAruM zuM che ? kaMI nathI. (29) tene sukha kahevAya ja kema? ke lAMbA kALe paNa jenA pariNAme dukha AvI paDe? (vastutaH saMsArika sukho) maraNa pachI narakAdibhavarUpa saMsAra paribhramaNanAM ane tyAM tyAM duHkho bhegavavAnAM kAraNe rU5 che. (30) brahmadattacakI ane udAyInupamArakanI jema hajAre (prakAre) upadeza karavA chatAM koI (gurUkamI) jIva te bedha pAmate ja nathI. (31) - hastikarNa samI caMcaLa rAjyalakSmIne tyAga nahi. karatA jIvo te (lakSmImAM mUDha banI) pitAnA pApa karmarU5 kacarAthI bhAre thaIne nIce (narakamAM) paDe che. (32) Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. svAdhyA0 granthasantAha paDivajjiUNa dose, niyae sammaM ca pAyapaDiyAe / to kira migAvaIe, utpannaM kevalaM nANaM // 34 // kiM sakA ? vottuM je, sarAgadhammami koi aksaao| jo puNa dharejja dhaNiyaM, dubayaNujjAlie sa muNI // 35 // kaDuyakasAyatarUNaM, puSpaM ca phalaM ca dovi virasAI / puppheNa jhAyai kuvio, phaleNa pAvaM samAyarai // 36 // (A bhavamAM paNa evAM pApakarmo Acare che ke,) jIvonAM te pApa karmone bolavAM paNa duSkara bane che. jema bhagavAne eka bhIlla pRcchakane "jA sA sA sA" evo Uttara ApI tenA praznanuM samAdhAna karyuM hatuM. tenuM pApa pragaTa belAya tevuM paNa na hatuM. (33) pitAnI bhUla svIkArIne punaH AvuM nahi karuM ema kahetAM AryAmRgAvatIjI potAnAM gurUNIArmIcaMdanabAlAnA pagamAM mastaka mUkI khamAvatAM kevaLajJAna pAmyAM. (tema AtmAthIe pitAnA deze jevA joIe.) (34) zuM sarAgadhamI keI kaSAya vinAne heya ema kahI zakAya? nahi, sarva kaSAyanA udayavALA ja heya. tathApi te mahAtmA muni gaNAya ke kaTuvacanarUpa kASThathI saLagelA kaSAyaagnine je reke, tene vaza na thAya, kaTuvacana sAMbhaLIne ne paNa je kaSAya na kare. (35) (kaSAyane rokavAnuM kAraNa e che ke, kaTukaSAyarUpa vRkSanAM puSpo ane phaLe banne kaDavAM che, krodharUpa kaSAyanuM puSpa Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 35 saMte va kavi ujjha, kovi asaMte vi ahilasaha bhoe / cayai parapaccaeNa vi, pabhavo daTThaNa jaha jaMbuM // 37 // dIsaMti paramaghorA vi, pavaradhammappabhAvapaDibuddhA | jaha so cilAipuco, paDibuddhI sumANAe // 38 // puSkiyaphalie taha piugharaMmi, taNhAchuhA samaNubaddhA | deNa tahA viso (sa) DhA, visaDhA jaha saphalayA jAyA ||39|| AhAresu suhesu a, rammAvasahesu kANaNesuM ca / sAkULa nAhiyAro, gAiro dhammanemu // 40 || durdhyAna ( bIjAnuM kharAba karavAnI vRtti vigere) ane phaLa ( tADana tarjana karavA rUpa) pApa pravRtti che. (36) ( mATe kaSAyeAnA ane tenA hetubhUta zakhvAdi viSayAnA vivekapUrvaka tyAga karavA joIe) kAI vivekI chatA bhogeAne paNa AjammUnI jema taje che, keAI avivekI prabhavacAranI jema na heAya tene Icche che ane Akhare jammUnA tyAgane joine prabhave paNa tyAga karyo tema koI bIjAnA AlakhanathI taje paNa che. (37) atiraudradhyAnIe paNa arihaMtakathita zreSTha dharmanA prabhAvathI bedha pAmelA dekhAya che, pAme che. jema pApI paNa cIlAtIputra susumAnA dRSTAntathI pratimUkyo. (38) khAna-pAnAdi bhAga vaibhavathI bharelu paNa pitAnu (kRSNanuM) ghara chatAM mahAtmA DhaMDhaNe bhukha tRSAkrine niraMtara evI rIte sahana karI ke sahana karelI te saphaLa thaI. (39) Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * svAdhyA0 granthasa ha sAhU kaMtAramahAbhaesu, avi jaNavae vi muiammi / avi te sarIrapIDaM, sahati na lahaM(yaM)ti ya viruddhaM // 41 // jaMtehiM pIliyA vIhu, khaMdagasIsA na ceva parikuviyA / viiyaparamatthasArA, khamaMti je paMDiyA huMti // 42 // jiNavayaNasuisakaNNA, avagayasaMsAraghorapeyAlA / bAlANa khamaMti jaI, jai ti kiM ittha accheraM ? // 43 // suMdara AhAramAM, suMdara sukhamAM, suMdara upAzrayamAM, suMdara udyAnomAM ane suMdara vastrapAtrAdimAM paNa sAdhune Asakti karavAno adhikAra nathI, mAtra dharmakAryomAM ja tene adhikAra che. (40) sAdhuo (dharmanAja athI hovAthI) mahAaTImAM ke rAjabhayanA prasaMge, athavA RddhithI bharelAM gAme-zahera vigere sagavaDavALA pradezamAM paNa zarIranI pIDAne sahana kare che, paNa jinAjJA virUddha AhAra-vastra-pAtrAdi grahaNa karatA nathI. (41) (ApattimAM paNa dharma na choDavA mATe duSTAnta Ape che ke, skaMdasUrinA ziSyo yaMtramAM pIlAvA chatAM paNa ke pAyamAna na thayA tema jeo paramArthatattvanA jANa paMDita (jJAnI) heAya te pariSahAdine sahana kare che, maraNate paNa dharmane choDatA nathI. (42) zrIjinavacanazravaNamAM tatpara hovAne kAraNe jeNe ghara saMsAranI asAratA jANI che tevA sAdhuo bAlaka Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA, na kulaM etya pahANaM, hariesabalassa kiM kulaM AsI ? / AkaMpiyA taveNaM, surA vi jaM pajjuvAsaMti // 44 // devo nesyau ti ya, kIDapayaMgu tti mANuso veso / ruvassI ya virUvo. suhabhAgI dukkhabhAgI ya // 45 / / rAu ti ya damagutti ya, esa sapAgu tti esa veyaviU / sAmI dAso pujjo, khalo tti adhaNo dhaNavai tti // 46 // na vi ittha ko viniyamo, skmmvitttthnnivisriskycittttho| annunnarUvaveso, naDu va pariyattae jIvo // 47 // (ajJAnI)nA akAryone je sahana kare che temAM Azcarya zuM che ? kaMI nathI, arthAt zAstrazravaNanuM phaLa pariSaho sahana karavA te ja che. (3) A pariSahArdi sahana karavArUpa dharmamAM kuLanI(ja) pradhAnatA che, ema nathI. harikezabaLa ke je caMDALakuLanA hatA teone kuLa kahyuM hatuM ? te paNa teonA tapathI Avarjita thayelA de paNa temanI sevA karatA hatA. (44) A manuSya pote bAMdhelA karmanA udayanA anusAra vartate deva thAya che-nArakI paNa thAya che, kIDo thAya che ane pataMgIye paNa thAya che, rUpavAna thAya che-virUpa paNa thAya che, sukhI tema duHkhI paNa thAya che, rAjA thAya che tema bhIkhArI paNa thAya che, caMDAla thAya che ane te ja ucca brAhmaNa paNa thAya che, svAmI tema sevaka paNa thAya che, guNothI pUjya thAya ane durjana-khala paNa thAya che, nirdhana Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 svAdhyA0 granthasaha koDIsaehiM dhaNasaMcayassa, guNasubhariyAe kanAe / navi luddho vayararisI, alobhayA esa sAhUNaM // 48 // aMteurapurabalavAhaNehiM, varasirigharehiM muNivasahA / kAmehiM bahuvihehi ya, chaMdijaMtA vi necchaMti // 49 // cheo bheo vasaNaM, AyAsakilesabhayavivAgo a| maraNaM dhammabhaMso, araI atyo u savvAiM // 50 // thAya te dhanapati paNa thAya che, e koI niyama nathI ke te amuka svarUpamAM ja rahe. mATe naTanI mAphaka ucca nIcapaNAne pAmatA jIvane kuLAbhimAna karavuM te ghaTatuM nathI (45 thI 47) jema dhana sArthavAha atiguNavaMtI-rUpavaMtI pitAnI putrIne paraNAvavA kroDe ratna-rUpIA ApavAnI kabulAta pUrvaka karagaryo te paNa mahAtmA AryavA temAM lobhAyA nahi tema sarva sAdhuone sAMsArika sukha sAdhanamAM evI nirlobhatA karavI joIe. (48) aMtApura, nagare, lazkara, hAthIo vigere vAhana, dhananA bhaMDAre, ane ghaNuM ghaNuM jAtanA pAMce IndriyAnA zabda rUpa vigere bheganA padArtho vigere AjIjIpUrvaka ApavA chatAM uttama munivare te levAnI IcchA mAtra paNa karatA nathI. (49) kAraNa ke te padArthothI zarIranA avayavane cheda, bheda, cerAdinI Apatti, tenI rakSA mATe parizrama, bIjAonA Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA dosasayamUlajAlaM, puvvarisivivajjiyaM jaI vaMtaM / atthaM vahasi aNatthaM, kIsa aNatthaM tavaM carasi ? // 51 // vahabaMdhaNamAraNasehaNAo kAo pariggahe natthi ? / taM jar3a pariggahucciya, jaidhammo to naNu pavaMco // 52 // kiM Asi naMdiseNassa, kulaM ? jaM harikulassa viulss| AsI piyAmaho saccarieNa vasudevanAmu tti // 53 // upadra, rAjAdine trAsa, kalaha, maraNa, jJAnAdi dharmane ane sadAcArane nAza, ane cittane udvega, vigere sarva prakAranAM duHkha sahana karavo paDe che, arthAt artha e saghaLA anarthonuM mULa che. (50) narakAdinA kAraNabhUta hovAthI anartharUpa senuM rUpuM vigere je seMkaDe denAM mULIyAMbhUta hovAthI pUrvaSioe tajI dIdhuM che tene je tuM Icche che te te niSphaLa tapa zA mATe kare che? arthAt parigrahadhArIne tapa vigere nirarthaka che. (51) vadha, baMdhana, maraNa, vigere kayI kayI aneka jAtanI kadarthanAo parigrahamAM nathI ? arthAt badhI che, chatAM je parigraha rAkhe che te sAdhune veza rAkhe che te vize lokone ThagavA mATe prapaMca ja che. (ra) - je pitAnA uttama caritranA baLe uttama evA vizALa (nirmaLa) harivaMzakuLanA vasudeva nAmanA dAdA thayA teone pUrve naMdiNanA bhavamAM kayuM kuLa hatuM? arthAt kuLa Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 svAdhyA0 granthasanhAhu vijjAharIhiM saharisaM, nariMdaduhiyAhiM ahamahaMtIhiM / be cingara tathA, vamuGevo te tavastra o // 14 / / saparakamarA ulavAieNa, sIse palIvie niyae / gayasukumAleNa khamA, tahA kayA jaha sivaM patto // 55 // rAyakulesu vi jAyA, bhIyA jaramaraNagabhavasahINaM / sAda saMskRti santra, nIyALa vi jelavemALa // 6 // paNamaMti ya puvtrayaraM, kulayA na namaMti akulayA purisA / paNao iha puvi jai - jaNassa jaha cakkavaTTimuNI // 57 // ' adhama chatAM vaiyAvacca guNathI meLavelA puNyanA prabhAve teo 'vasudeva " thayA hatA ane vasudevanA bhavamAM adbhUta rUpathI vaza thaelI vidyAdharaputrIo ane rAjaputrIo paraspara spardhAvaDe khUba AdarapUrvaka tene varI hatI, te pUrvabhavanA vaiyAvaccarUpa tapanuM ja phaLa hatuM. (53-54) pUrvabhavamAM vasudeve devI upasamAM paNa kSamA dhAraNa karI (tenuM kAraNu kSamA meAkSanuM aMga che.) ethI ja parAkramI ane rAjatejanuM baLa hovA chatAM potAnA zire aMgArA bharanAra upara paNa gajasukumALe evI kSamA karI ke jethI te meAkSane pAmyA. (55) rAjakULa vigere uttama kuLamAM janmelA gharaDapaNa, maraNu, gabha vigerenAM duHkhAthI bhaya pAmelA sAdhue nIca cAkarathI paNa halakAonA sarva aparAdhAne sahana kare che, paNa krodhAdi karatA nathI. (56) Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA jaha cakkavaTTisAhU, sAmAiyasAhuNA niruvayAraM / bhaNio na ceva kuvio, paNao bahuyattaNaguNaNaM // 58 // te dhannA te sAhU, tesiM namo je akajjapaDivirayA / dhIrA vayamasihAraM, caraMti jaha thUlibhaddamuNI // 59 / / visayAsipaMjaraMmiva, loe asipaMjarammi tikkhaMmi / saha va paMkArA, vasaMti tavaMgare saE I 60 | jo kuNai appamANaM, guruvayaNaM na ya lahei uvaesaM / so pacchA taha soai, uvakosaghare jaha tavassI // 6 // kulina AtmAo pitAnA pahelAM dIkSita thayelA (sAmAnya) sAdhune paNa name che, akulina sAdhuo namatA nathI. jema janazAsanamAM cakravatI sAdhu paNa eka nAnA sAdhune sarva sAdhunI pahelAM namyA. (57) jema ke eka munie pUrve cakI hovAne lIdhe abhimAnathI anya sAdhuone vandana nahi karavAthI eka sAmAyikamAtra uccarelA (ajJa) sAdhue te cakI sAdhune kaThera zabdamAM kahyuM ke "tame mAnI che- munione vaMdana karavuM joIe tyAre tenI upara kopa na karyo paNa hitazikSA ApanAra hovAthI guNa samajI cakI munie sarva munionI pahelAM tene vaMdana karyuM. (58) teo dhanya che, teo sAdhupurUSa che, teone namaskAra thAo! ke je dhIra sAdhuo sthUlibhadramuninI jema akAryathI dUra rahyA thakA talavAranI dhAra upara cAlavA samAna tene Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 svAdhyA0 granthasandAha jevvayapavvayabhara - samuvvahaNavavasiyarasa accataM / jIvanaLasaMvathare, ttaLa samayago maTTu // 62 // jai ThANI jai moNI, jai muMDI vakkalI tavassI vA / patthanto a abhaM, baMbhAvi na royae majjhaM // 63 // '' akhaDapaNe pALe che. (59) svatratAnA nirmaLa pAlana mATe sAdhue 'jema sIhA pAMjarAmAM purAIne (kaSTo veThIne) paNa rahe che tema A tIkSNazasrAnA gharasamA leAkamAM viSArUpI talavAra(zasrA)nA pAzamAMthI khacavA mATe tapa rUpa pAMjarAmAM purAI rahe che. arthAt tapanAM mahAko veThIne paNa viSayAnA mArathI peAtAnuM (tratAnuM) rakSaNa kare che. (60) tratA mATe je gurUvacanane mAnatA nathI, teonA upadezane svIkAratA nathI te pAchaLathI evA pastAya che ke jema kezyAvezyAnA ghera si'haguphAvAsI muni pastAyA. (61) mahAtratArUpa parvatanA bhArane vahana karavA taiyAra thayelA sAdhune yuvatI(strI)onA saMparka karavA temAM sAdhutAne ubhayathA atyaMta nAza che. arthAt pariNAma vinA sAdhupaNuM na rahyu ane sAdhuveza heAvAthI grahasthapaNuM paNa na rahyuM, mATe ubhaya bhraSTa thayeA. (62) kAcAtsa mAM rahenArA hoya, maunI hAya, mastaka muDAvelu' hAya, nagnaprAyaH jhADanI chAlanAM vastrovALA hAya, ke kaMThAra-ghAra tapasvI hAya, paNa jo abrahmanI icchA kare te tevA sAdhu brahmA heAya teA paNa mane rUcatA nathI. (63) Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA to paDhiyaM to guNiyaM, to muNiyaM to a ceio appA / AvaDiyapelliyAmaMtio vi jai na kuNai akajaM // 64 // pAgaDiyasabasallo, gurupAyamUlaMmi lahai sAhupayaM / avisuddhassa na baDhai, guNaseDhI tattiyA ThAi // 65 // jai dukaradukkarakAraotti, bhaNio jahaDio sAhU / to kIsa ajjasaMbhUa-vijayasIsehiM navi khmiaN?||66|| te bhaNeluM, te gaNeluM, te jANeluM, ane te ceteluM saphaLa che ke AmAM kaI durjananA saMbaMdhamAM AvIne, agara koInI preraNA pAmIne ke kaI strI vigerenI akArya mATe prArthanA sAMbhaLIne paNa maraNate te akAryane na Acare, (64) ( e hetuthI siMhaguphAvAsamunie ) gurUnA caraNa samIpe (gurUnI pratyakSa) pitAnA mULa-uttaraguNa aMgenA sarva aparAdhane jaNAvIne punaH sAdhutAne meLavI. (zuddhi karI.) kAraNa ke azuddha cittavALAne jJAnAdi guNonI vRddhi thatI nathI, aparAdhakoLe hoya teTalI ja rahe che ane zeSa anuSThAne vinA te teTalI paNa nAza pAme che. (5) je sthUlabhadra sAdhune yathArtha vrata pAlavAthI "duSkara duSkara kAraka' kahyA te AryasaMbhUtivijayanA ziSyae. (siMhaguphAvAsI vigeree) te kema sahana na karyuM ? (6) Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandhaha jai tAva sabao suMdarutti, kammANa uvasameNa jaI / dhammaM viyANamANo, iyaro kiM maccharaM vahai ? // 67 // aisuDio tti guNasamuio tti jo na sahai jaipasaMsaM / so parihAi parabhave, jahA mahApIDhapIDharisI // 6 // paraparivAyaM giNhai, ahamayavirallaNe sayA ramai / Dajjhai ya parasirIe, sakasAo dukkhio niccaM // 69 // viggahavivAyaruiNo, kulagaNasaMgheNa bAhirakayassa / natthi kira devaloe vi, devasamiIsu avgaaso||7|| je e rIte (sthUlabhadrajI) karmone upazama thavAthI zreiSTha-uttama hatA te dharmane samajatA bIjA (siMhaguphAvAsI) munie temanI upara matsara kema karyo? arthAt aviveka sivAya matsara karavAnuM keI kAraNa na hatuM. (67) A "mULa-uttaraguNemAM sthira (daDha) che, vaiyAvaccAdi guNane dhAraka che evI sAcI paNa anyasAdhunI prazaMsAne je sahana na kare te mahApITha ane pITha muninI jema parabhave svIpaNuM vigere halakA bhAvane pAme che. (68) - je bIjAnI niMdA kare, ATha madathI masta thaI pitAnI prazaMsA sAMbhaLe-kare, ane je bIjAnI lakSmIyaza joIne baLe-tene halake pADavA mathe, te kaSAyI AtmA nitya azAtA vedanIyAdithI duHkhI thAya. (69) laDAI-jhaghaDAnI rUci haya, tethI sAdhu samudAye, Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA jai tA jaNasaMvavahAra-vajjiyamakajjamAyarai anno / jo taM puNo vikatthai, parassa vasaNeNa so duhio // 71 / / suTTha vi ujjava(ma)mANaM, paMceva kariti rittayaM samaNaM / appathuI paraniMdA, jibhovatthA kasAyA ya // 72 // paraparivAyamaIo, dUsaI vayaNehiM jehiM jehiM paraM / te te pAvai dose, paraparivAI iya apiccho // 73 // sarvasAdhuoe ane caturvidhazrIsaMghe paNa tajI dIdho hoya (bahAra karyo hoya, tene devalokamAM paNa devanI pAse thAna niyAmAM nathI maLatuM. arthAt paralokamAM paNa sAruM sthAna nathI maLatuM. (70) je eka mANasa niMdA, corI, vyabhicAra Adi lekavyavahArathI virUddha pApane (akAryane) kare che, te svayaM potAnA ja pApathI rAjadaMDa, phAMsI vigere duHkha pAme che, je punaH bIje tenI leka samakSa nindA kare te te nAhaka bIjAnA duHkhe duHkhI thAya che. (71) (mATe pApano paNa avarNavAda kara nahi, kAraNa ke-) tapa-vinayAdimAM ati udyama karanArane paNa Atma zlAghA, 2 paraniMdA, 3 jIvhAIndriyanI ane, 4 sparzanendriyanI paravazatA tathA 5 kaSAye, e pAMca paikI eka paNa) doSa sAdhune sarvathA guNa rahita banAve che (72) bIjAnI niMdA karavAnI vRttivALe pitAnA mukhe Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasoha thaddhA cchiddappehI, avaNNavAI sayaMmaI cavalA / vaMkA kohaNasIlA, sIsA uvveagA guruNo // 74 // jassa gurummi na bhattI, na ya bahumANo na gauravaM na bhayaM / na vi lajjA na vi neho, gurukulavAseNa kiM tassa ? // 75 // rUsai coijjato, vahaI ya hiyaeNa aNusayaM bhnnio| na ya kamhi karaNijje, gurussa Alo na so sIso // 76 // uvvilaNasUaNaparibhavehiM aibhaNiyaduTThabhaNiehiM / sattAhiyA suvihiyA, na ceva midaMti muharAgaM // 7 // bIjAnA je je avaguNa bole te te avaguNe tenAmAM pragaTe che-ethI te atipApI hoI tenuM mukha paNa jovA lAyaka nathI. (73) garvathI akkaDa, gurUnAM paNa dUSaNe jonArA, gurUnI paNa niMdA karanArA, svamatie vartanArA, asthira cittavALA, vakra, dhI svabhAvavALA, evA ziSya avinIta hAI gurUne paNa uga karAve che. (74) jenAmAM gurU pratye bhakti nathI, bahumAna nathI, pUjya bhAva nathI, akArya karavAmAM gurUne bhaya nathI, svayaM lajajALu nathI, ke sneha nathI, tene gurUkuLavAsathI zuM? (75) keI bhUla thatI sudhAravA mATe hitazikSA ApatAM reSa kare, hadayamAM badale levAno vicAra rAkhe ane kALAMtare badalo le, kahevA chatAM kArya na kare, te gurUne ziSya nahi paNa zatru samaje. (76) Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA mANaMsiNovi avamANa-vaMcaNA te parassa na karaMti / suhaduvakhuggiraNathaM, sAhU uyahivya gaMbhIrA // 78 // mauA nihuasahAvA, hAsadavavivajjiyA vigahamukkA / asamaMjasamaibahuaM, na bhaNaMti apucchiyA sAhU // 79 // mahuraM niuNaM thovaM, kajjAvaDiyaM agavviyamatucchaM / pudvi maisaMkaliyaM, bhaNaMti jaM dhammasaMjuttaM // 80 // je uttama munio che te sattvazALI hovAthI kaI durjana apakAra kare, cADI kare, ke parAbhava kare tathA asaMbaddha bole ke kaThera vacane kahe te paNa mukhano cahere paNa badalatA nathI. arthAt jarA paNa nArAja thatA nathI. (77) mAnavaMtA(IndrAdine paNa pUjya) evA sAdhuo paranuM apamAna ke ThagAI karatA nathI, paNa samudranI jema gaMbhIra hRdayavALA teo sukha ke duHkhanAM nimittone pAmIne zAtA vedanIya-azAtA vedanIyane kSaya karavA mATe sahe che, meTI ThakurAI maLe to paNa tenA baLe keInuM paNa apamAna ke ThagAI karatA nathI (78) komaLa prakRtivALA nirabhimAnI, nibhUta eTale upazama svabhAvavALA, (atyaMtara saMyamamAM ughata-bahAra dekhAva nahi karanArA) hAsya-mazkarIthI rahita, dezakathA vigere vikathAothI rahita, sAdhuo pUjyA vinA alpa paNa ayogya vacana, ke yogya paNa ghaNuM bolatA nathI. (79) Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasanTeha saTiMTha vAsasahassA, tisattakhutto dayeNa dhoeNa / aNuciNNaM tAmaliNA,. annANatavu tti appaphalo / / 8 / / chajjIvakAyavahagA, hiMsagasatyAI uvaisaMti punno| subahu pi tavakileso, bAlatavassINa appaphalo // 82 // pariyacchaMti a savvaM, jahaThiyaM avitahaM asaMdiddhaM / to jiNavayaNavihinnU , sahaMti bahuassa bahuAI // 83 // (pUchavAthI paNa) madhura, sUkSamaarthavALuM, DuM, kArya pUratuM, svazlAghAdi garvavinAnuM ane arthagaMbhIra (tuMkArAdi tucchatA rahita), evuM prathama vicAra karIne je dharmarUpa hoya tevuM thoDuM bole che. (80) tAmalI tApase ekavIsa vAra pANIthI dhoelA AhArathI pAraNuM karIne sATha hajAra varSa chaTha upara chaThane tapa karavA chatAM ajJAna tapa hevAthI tenuM tene alpa ja phaLa malluM (81) ajJAnI jeo chakAya jIvanI hiMsAmAM pravarte che, ane hiMsA vadhe te zAne upadeza kare che, tevA bALa tapasvIone ghaNe paNa tapane parizrama alpaphaLa Ape che. (82) jIvAjIvAdi sarva tane yathArtha svarUpamAM jANe che, niHsaMdeha zraddhA kare che, tethI te zrIjinavacananA vidhinA jANa munivare ghaNAonA ghaNA pariSaha-upasargone durvacanene sahana kare che, potAnA azubha karmanuM phaLa mAnI Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 40 jo jassa vaTTae hiyae, so taM ThAvei suMdarasahAvaM / bagghI chAvaM jaNaNI, bhadaM somaM ca mannai / / 84 // maNikaNagarayaNadhaNapUriyaMmi bhavaNaMmi sAlibhadovi / anno kira majjha visA-mio ti jAo vigayakAmo // 85 // na karaMti je tavaM saMjamaM ca, te tullapANipAyANaM / purisA samapurisANaM, avassa pesattaNamurviti // 86 // suMdarasukumAlasuhoieNa, vivihehiM tavavisesehiM / taha sosavio appo, jaha navi nAo sabhavaNe'vi // 87 // teonI upara kodhAdi karatA nathI tethI teone tapa ghaNe lAbha kare che. (83) temAM e kAraNa che ke, mehathI ke bIjA kAraNathI je jene priya lAge che te kharAba hoya te paNa tene pote sArUM mAne che, vAghanA baccAne paNa vAghaNa bhadra ane zAnta svabhAva vALuM mAne che, (tema ajJAnI potAnA ajJAna tapane paNa zreSTha mAne che mATe ja vivekanI AvazyaktA che.)(84) (vivekathI ja) maNI, suvarNa, ratna ane dhana vigerethI bharelA gharamAM paNa zAlIbhadrajI mAre mAthe paNa bIje svAmI e vicAre verAgI thayA. (85) jeo bAra prakAre tapa ane cha kAyanI rakSA vigere saMyamane karatA nathI teo hAtha pagathI samAna ane sarakhA purUSArtha vALA manuSyonA paNa avazya dAsa bane che. (86) mATe ja zAlIbhadrajIe rUpavatI, kamaLa ane sukha Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50. svAdhyA0 granthasaha dukkaramuddhosakara, avaMtisukumAlamaharisIcariyaM / appAvi nAma taha tajja, itti accherayaM eyaM // 88 // ucchUDhasarIragharA, anno jIvo sarIramannaM ti / dhammassa kAraNe suvi,-hiyA, sarIraM pi chaD ti // 89 // egadivasaM pi jIvo, pavvajjamuvAgao anannamaNo / jaivi na pAvai mukkhaM, avassa vemANio hoi // 10 // bhegane ucita evI paNa pitAnI kAyAne vividha prakAranAM tapathI evI sukAvI dIdhI ke jene potAnA gharanAM mANaso paNa oLakhI na zakyAM (87) are ! ethI paNa AgaLa vadhIne avaMtisukumALa maharSinuM caritra duSkara ane sAMbhaLatAM romAMca khaDAM thAya tevuM AzcaryakAraka che ke jeNe dharmarakSA mATe zarIrane sarvathA tyAga karyo hate. (88) jIva jude che, zarIra tenAthI juduM che, ema samajatA uttama munio zarIrarUpa gharanI mamatA vinAnA dharmanI rakSA mATe dhanadhAnyadi ja nahi, zarIrane paNa choDe che arthAta prANAte paNa dharmanI rakSA kare che. (89) (e pramANe dharmanA AdaravALe) jIva eka divasa mAtra paNa saMyamane pAmIne nizcala manavALe bane te (tathAvidha saMghayaNakALAdi sAmagrIne abhAve) mekSa na pAme te vaimAnikadevapaNuM te avazya pAme che. (9) Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 51 sIsAveDheNa sirammi, veDhie niggayANi acchINi / meyajjassa bhagavao, na ya so maNasA viparikuvio // 91 // jo caMdaNeNa bAI, AliMpai vAsiNA vi tacchei / saMthuNai jo a niMdai, maharisiNo tattha samabhAvA // 12 // siMhagirisusIsANaM bhadaM guruvayaNasadahaMtANaM / vayaro kira dAhI vA,-yaNatti na vikoviaM vayaNaM // 93 // miNa goNasaMgulIhi, gaNehi vA daMtacakalAI se / icchaMti bhANiUNaM, kajjaM tu ta eva jANaMti // 14 // bhagavAna AryametAryane (nAre) vAdharathI mastaka vIMTatAM netrA nIkaLI paDayAM (arthAt eka prANInI rakSA mATe maraNaH kaSTa AvyuM te paNa teo manathI paNa (senI upara) na kepyA. (ema dharma mATe prANa choDanArAnAM aneka dRSTAnta che.) (91) kaI bhujAoe (zarIra) caMdananuM vilepana kare (zAtA upajAve), ke kaI kuhADAthI tene chole (azAtA upajAve), e rIte koI stuti karIne manane prasanna karavA prayatna kare) ke koI nindA karIne nArAja karavA prayatna kare, kintu uttama munio ane pratye samabhAva rAkhe che. (upekSA kare che) (92) (AvI sAdhutA gurUnA upadezathI pragaTe che mATe munioe gurUAjJAne prANAnta paNa pALavI) gurUvacanamAM zraddhAvALA te Aryari hagirinA uttama ziSyanuM kalyANa thAo ke "tamane vAcanA vA Apaze ema kahevA chatAM jeonuM mukha jarA paNa meluM na thayuM. (93) Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandhaha kAraNaviU kayAI, seyaM kAyaM vayaMti AyariyA / taM taha saddahiavvaM, bhaviavvaM kAraNeNa tahiM // 95 / / jo giNhai guruvayaNaM, bhaNNaMtaM bhAvao visuddhmnno| osahamiva pijjaMtaM, taM tassa suhAvahaM hoi // 16 // aNuvattagA viNIyA, bahukkhamA niccabhattimaMtA ya / gurukulavAsI amuI, dhannA sIsA iha susIlA // 97 // (vinIta ziSyanuM e kartavya che ke, "gurU AMgaLIothI sApane mApo ema kahe ke "sApanA dAMta gaNe" ema AjJA kare te paNa "tahari' kahIne te kArya turta kare ! "mane AvI AjJA kema karI?" e vilpa paNa na kare! kAraNa ke "AjJA karanArA gurU lAbha hAnine sArI rIte samaje che, mane ahitakara AjJA na kare, evI zraddhA tene heya che. (94) kaI vAra AcArya (gurU) kALA kAgaDAne dhoLe kahe, te paNa te vacanane te rIte sahavuM(mAnavuM) joIe, kAraNa ke gurU kAraNanA jANa che mATe kaI kAraNe tema bolyA haze? ema vizvAsa rAkhavuM joIe. (5) je ziSya gurUnA mukhathI nIkaLatuM vacana bhAvapUrvaka nirvikalpamanathI svIkArI le che, tene te gurUAjJA pIdheluM auSadha rogane nAza kare tema sukhakAraka (kamareganI nAzaka) bane che. (6) gurUnI IcchAne anukULa vartanArA, vinIta, roSa nahi karanArA, nitya gurU pratye bhakita (pUjyabhAva) vALA, zrutajJAna Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA jIvaMtassa iha jaso, kittI ya mayassa parabhave dhammo / saguNassa ya nigguNassa ya, ayaso kittI ahammo ya // 98 // buDhDhAvAse vi ThiyaM, ahava gilANaM guruM paribhavati / dattu vva dhammavImaMsaeNa, dussikkhiyaM taM pi // 99|| Ayariya-bhattirAgo, kassa ? sunkvttmhrisiisriso| avijIviyaM vavasiyaM, na ceva guruparibhavo sahio // 100 // mATe gurU pAse rahelA ane bhaNavAnuM pUrNa thavA chatAM gurUne nahi choDanArA, evA sadAcaraNavALA puNyavaMtaziSya che.(97) (AvA guNenI eTalA mATe ziSyane jarUra che ke) guNavaMta jIve tyAM sudhI A bhavamAM tene yaza gavAya che, maraNa pachI kIti akhaMDa rahe che ane parabhavamAM uttama dharma (dharma sAmagrI) maLe che, nirguNane (tethI viparIta) A bhavamAM apayaza, apakIti ane parabhavamAM adhama (kudeva-kugati vigere) maLe che. (98) vRddhapaNAne lIdhe sthiravAsa rahelA ke glAna (mAMdA paDelA) gurUne dattamuninI jema je dharmanA kuvikalpathI parAbhava kare che (zithila mAne che te ziSya dharmAcArane sArI rIte samajate hoya te paNa tenuM te zikSaNa duSTa che (ke je gurU pratye avizvAsa pedA karAve che. (9) Arya sunakSatramaharSinA jevo gurU pratye bhaktine rAga bIjA kene hoya ? arthAt temane gurUrAga uttama hato ke jenA pariNAme potAnA jIvanane khalAsa karyuM paNa gurUnA parabhAvane sahana na karyo. (gazALAe bhagavaMtane kahelA apazabda na sAMkhyA.) (100) Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyAhu granthasaha puNNehiM coiyA purakkhaDe hiM, siribhAyaNaM bhaviasattA / gurumAgamesibhaddA, devayamiva pajjuvAsaMti // 101 // bahu-sukkhasayasahassANa-, dAyagA moagA duhasayANaM / AyariA phuDameaM, kesipaesI va te heU // 102 // narayagaigamaNapaDihatthae, kae taha paesiNA raNNA / amaravimANaM pattaM, taM AyariyappabhAveNaM // 103 // dhammamaehiM aisuMdarehiM, kAraNaguNovaNIehiM / palhAyaMto vva maNaM, sIsaM coei Ayario // 104 // pUrvakRta puNyathI prerAelA (puNyavAna) te bhavya jI A bhavamAM jJAnAdi lakSmInuM bhAjana bane che ane bhaviSyamAM svarga-mekSarUpa kalyANane pAme che ke jeo paramAtmAnI jema gurUnI sevA kare che. (101) e spaSTa che ke kezIgaNadhara ane pradezI rAjAnI jema AcArya (gurU) ghaNI jAtinAM lAkho sukhane ApanArA ane seMkaDe duHkhothI cheDAvanArA che. e hetuthI he ziSya! tAre gurUno vinaya karavuM joIe. pradezI rAjAe naraka gatimAM javA gya karmo karavA chatAM je devavimAnanuM sukha meLavyuM te AcAryanA (zrIkezIgaNadharanA) prabhAvathI samajavuM. (102-103) AcArya ziSyane preraNA-hita zikSA ApatAM paNa dhArmika, ati nirdoSa, sakAraNa belAyelAM, jJAnAdi guNane karanArAM ane ziSyane pratIti thAya tevAM vacane vaDe tenA manane prasanna karatA preraNA Ape, hitazikSA mATe paNa asatya (kaDavuM) na bele. (10) Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 15 jIaM kAUNa paNaM. turumiNidattassa kAliajeNa / avi a sarIraM cattaM, na ya bhaNiamahammasaMjuttaM // 105 // phuDapAgaDamakahato, jaha-DiyaM bohilAbhamuvahaNai / jaha bhagavao visAlo, jaramaraNamahoahI Asi // 106 / / kAruNNaruNNa siMgAra-bhAvabhayajIviyaMtakaraNehiM / sAha avi a maraMti. na ya nianiyamaM virAhiti // 107 // appahiyamAyaraMto, aNumoaMto ya suggaiM lahai / rahakAradANaaNumoago, migo jaha ya baladevo // 108 // (jema ke-) zrI kAlikAcArye turumiNi nagarInA datta nAme brAhmaNa -maMtrIne jIvana hoDamAM mUkIne (maraNane bhaya choDIne) paNa satya uttara Ape zarIrane rAga cheDyo paNa adhArmika (asatya-utsutra) nAlyA. (105) je sAdhu satya vacanane spaSTa zabdothI pragaTapaNe yathArtha kahete nathI tene jema bhagavAna mahAvIrane "kavilA IhiyaMpi IrthApi" evuM dvibhASIyuM vacana balavAne yoge jarA-maraNAdi duHkharUpa saMsAra samudra vizALa thayo (vadhI gaye) tema dhilAbhane nAza thAya che ane saMsAra paribhramaNa vadhI jAya che. (10) uttama sAdhuo karUNAbhAvathI, svajanAdinA rUdanathI, strI adinA zRMgArathI ke hAvabhAvathI, rAjAdinA bhayathI, ke prANAMta kAraNothI; evA anukULa ke pratikULa upasargothI paNa maraNane svIkAre che ki pitAnA niyamane virAdhatA nathI. (107) Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa6 svAdhyA0 granthasandhaha jaM taM kayaM purA pUraNeNa, aidukkaraM ciraM kAlaM / jai taM dayAvaro iha, kariMtu to saphalayaM hutaM // 109 // kAraNanIyAvAsI, suTTyaraM ujjameNa jaiyavyaM / jaha te saMgamatherA, sapADiherA tayA Asi // 110 // egaMtaniyavAsI, gharasaraNAIsu jai mamattaM pi / kaha na paDihaMti kalikalusa-rosadosANa AvAe // 11 // jema rathakAra, tenA dAnanI anumodanA karate mRga ane baLadeva muni sugatine pAmyA tema svayaM Atmahitane Acarate (daDha vratane pALate) ane bIjA tevAonI anumodanA karate jIva sadgatine pAme che. (108) pUrve puraNa nAmanA zeThe (tApase) dIrghakAla sudhI je tapanAM ati duSkara kaSTa karyA (sahyAM) te je dayA bhAvathI A (jaina) zAsanamAM rahIne (enA marmane samajIne) karyA hota te saphaLa thAta. mithyAbhAve te ghaNAM kaSTo veThavA chatAM niSphaLa thAya che. (100) kAraNe (vRddhatvAdine ge) sAdhune eka sthaLe rahevuM paDe te paNa saMyama mATe atizaya udyama kare joIe ke jema sthavirasaMgamasUrine te kALe deva sahAyaka thayA tema bIjAne paNa devanI sahAya maLe. (110) niSkAraNa haMmezAM je eka ja sthaLe rahe che, ane tethI grahasthanA ghara(upAzraya)nI chAparAnI vigere sArasaMbhALamAM, sudhAraNAmAM ke svajanAdimAM jeo mamatva kare che teo kalaha, pApa, krodhAdi duSaNenI ApattimAM kema na paDe? arthAta tethI aneka deze temAM pragaTe che. (111) Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 57 avikattiUNa jIve, katto gharasaraNaguttisaMThappaM ? / ' avi katti a taM taha, paDiyA assaMjayANa pahe // 112 // thovo'vi gihipasaMgo, jaiNo suddhassa paMkamA haha / ; jaha so vAstarisI, hasio pajjoyanaravaDaNA // 113 // sabhAvo vIsaMbho, neho raivaiyaro ya juvaijaNe / sayaLadhara--saMvatAro, tasIhavayArUM hingA ??!! kAraNa ke- vRkSa AdinA jIvAnA cheda karyA (karAvyA) vinA ghara-chAparUM, vADa vigere samArI zakAtuM nathI, tethI te mATe jo jIvAne chede te te sAdhue asa'jamIenA (grahasthAnA) mAge caDhe che, arthAt grahastha sarakhA ane che. (112) (mAtra grahasthAnAM kAma karavAthI ja nahi, grahasthAnA saMga karavAthI paNa sAdhutAne dUSaNa lAge che) jema vAratra (varadatta) RSi pradyotanarAjAnI hAMsInuM pAtra banyA tema gheADA paNa grahasthanA paricaya zuddha sAdhune kRSita (malIna) kare che. (113) (A te| . sAmAnya dUSaNa che, strIone paricaya te tethI ya bahu kharAba che) strIonuM akALe upAzrayamAM AvavuM teone vizvAsa karavA, rAga karavo, vikAraka vAtA karavI, aMgeA vigere sarAgapaNe jovAM ane svajana-ghara vigerene aMge teAnI sAthe vicAra karavA, vigerethI te tapa zIyala ane tratAneA paNa nAza thAya che. (114) Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasaha joisanimittaakkhara, kouyaAesabhUikammehiM / karaNANumoaNAhi a, sAhussa tavakkhao hoi // 115 // jaha jaha kIrai saMgo, taha taha pasaro khaNe khaNe hoi / thevo vi hoi bahuo, na ya lahai dhiiM niraMbhaMto // 116 // jo cayai uttaraguNe, mUlaguNe vi acireNa so cayai / jaha jaha kuNai pamAyaM, pelijjai taha kasAehiM // 117 // vaLI jyotiSa, nimitta, akSarenA joDANathI pragaTatI zakti (vidyA), tathA amuka kArya sAdhavA mATe snAna kautuka vigere jaNAvavAthI, "A Ama thaze ema bhaviSya kahevAthI, rAkha maMtrIne ApavAthI, maMtrAdi ApavAthI, vigere karavAkarAvavA ke anumedavAthI sAdhune bAhya atyaMtara tapane kSaya thAya che. (115) jema jema ayogya vartana karAya tema tema kSaNe kSaNe te vadhatuM jAya che, kAraNa ke pramAdane anAdi abhyAsa che. tethI prAraMbhamAM) a5 deSa paNa vadhIne ghaNe baLavAna thAya che, tene re kavo azakya bane che, ane pAchaLathI rikavA chatAM rakAta nathI. (116) thaDe paNa pramAdane saMga e rIte vadhe che ke-jema jema pramAda karavAmAM Ave tema tema kaSAne vadhavAne avakAza maLe che, ethI je prAraMbhamAM uttara guNene (pramAda vaza) choDe che te ceDA ja kALamAM mULaguNene paNa cheDI de che. (117) Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA jo nicchaeNa giNhai, dehaccAe vi na ya ghiI muyai / so sAhei sakajjaM, jaha caMDavaDiMsao rAyA // 118 // sIuNhakhuppivAsaM, dussijjaparIsahaM kilesaM ca / jo sahai tassa dhammo, jo dhiimaM so tavaM caraG // 119 / / dhammamiNaM jANaMtA, gihiNo vi daDhavvayA kimua sAhU ? / kamalAmelAharaNe, sAgaracaMdeNa itthuvamA // 120 // devehiM kAmadevo, gihI vi na vi cAlio tavaguNehiM / mattagayaMdabhuyaMgama-rakkhasaghoraTTahAsehiM // 121 // je vratAdinA pAlana mATe sadanuSThAnane daDhapaNe vaLagI rahe che, zarIra chUTI jAya te paNa choDato nathI, te caMdrAvataMsaka rAjAnI jema potAnA kAryane siddha kare che. (118) ThaMDI, garamI, bhUkha, tRSA, duSTa zayyA eTale makAnamAM nIcaUMcI jamInanI pratikULatA, bIjA paNa aneka vidha pariSaho, ane devAdinA upasargone je sahana kare tene dharma ArAdhanA thAya che, je dharyavaMta hoya che te ja AvAM kone sahana kare che, bIjAne te ArtadhyAna thavAthI dharmane kSaya thAya che. (119) zrIjinakathita dharmane jANatA graha paNa vratamAM daDha bane che, te sAdhunuM zuM pUchavuM? arthAt teoe avazya daDha vratavALA banavuM joIe. A viSayamAM kamaLAmelAnuM haraNa karanAra sAgaracaMdra daSTAnta rUpa che. (12) kAmadeva zrAvaka ke jeo kAusagnamAM hatA tyAre Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasaha bhoge abhuMjamANA vi, kei mohA paDaMti aharagaI / kuvio AhArathI, jattAi-jaNassa damagu vva // 122 // bhavasayasahassa-dulahe, jaaijraamrnnsaagruttaare| jiNavayaNaM mi guNAyara!, khaNamavi mA kAhisipamAyaM // 123 // jaM na lahai sammattaM, laddhaNa vi jaM na ei sNvegN| visayasuhesu ya rajjai, so doso rAgadosANaM // 124 // temanA gheryanI parIkSA karavA AvelA deve mattehAthI, sarpa ane rAkSasanA ghera aTTahAsa vigere ghaNA upasargo karyA, chatAM grahastha paNa te niyamathI calAyamAna na thayA arthAt kAryotsarga na cheDa. (121) (avivekI niraparAdhI upara paNa kepa kare che, te kahe che ke, keImeha mUDha AtmAo bhegone vinA bhagavyuM paNa adhogatimAM (narakamAM) paDe che, jema AhArane mATe rAjagrahIne dramaka (bhIkhArI) vaibhAragiri upara prabhu mahAvIrane vandana karavA jatA yAtrike upara ke pAyamAna thaI piteja gabaDAvelI zilAtaLe kacaDAIne sAtamI narake gayo. (12) mATe he guNavaMta ziSya ! lAkha bhAve paNa maLe durlabha, janma-jarA maraNanAM duHkhothI bharelA saMsArasamudramAMthI pAra utAranAra zrIjinavacana (pAlana karavA)mAM kSaNa paNa pramAda na karIza (mehane vaza na paDIza) (123) (pramAda karAvanAra rAga-dveSa che) ane samyakatva (tattvanI zraddhA) thatuM nathI, ke thayA pachI paNa mokSanI IcchA Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA to bahuguNanAsANaM, sammattacaritaguNaviNAsANaM / na huvasamA gaMtavvaM, rAgaddosANa pAvANaM / / 125 // tiM amita, suThuvi suvirAhio samatthovi / jaM dovi aNiggahiyA, karaMti rAgo ya doso ya // 126 // iha loe AyAsaM, ajasaM ca kareMti guNaviNAsaM ca / pasavaMti a paraloe, sArIramaNogae dukkhe || 127 // dhiddhI aho akajjaM, jaM jANatovi rAgadosehiM / phalamaDalaM kaDuarasaM, taM caiva nisevae jIvo // 128 // 61 rUpa sa Mvega thatA nathI, ulaTA viSayasukhAmAM Asakta bane che, te dUSaNa rAga-dveSanu che, bIjA kAryanuM nathI. (124) tethI aneka prakAre AtmAneA nAza (sa MsAranI rakhaDapaTTI) karanArA ane samyag darzana-jJAna-cAritrarUpa Atma guNNAnA nAza karanArA rAga-dveSa rUpa pApone vaza kadApi nathavuM. (125) jenA atyaMta aparAdha karyAM hoya te samartha zatru paNa je nukazAna-ahita karatA nathI te kAbumAM nahi lIdhelA (vadhI gayelA) rAga ane dveSa kare che. (126) rAga-dveSane vaza nahi karavAthI (rAga-dveSa karavAthI) teo AbhavamAM zArIrika-mAnasika aneka kaSTo Ape che, apakIrti kare che ane jJAna-cAritra vigere guNAnA nAza kare che, uparAMta paraleAkamAM zArIrika-mAnasika aneka duHkhAne pragaTa kare che. (127) dhiklR dhiklR, khedanI vAta che ke--atizaya kaDavAM duHkho Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyAya granthasaha ko dukkhaM pAvijjA?, kassa va sukkhehiM vimhao hujjaa| ko va na labhijja mukvaM?, rAgaddosA jai na hujjA // 129 // mANI gurupaDaNIo, aNatyabhUo amaggavArI a| mohaM kilesajAlaM, so khAi jaheva gosAlo // 130 // kalahaNakohaNasIlo, bhaMDaNasIlo vivAgasIlo y| jIvo niccujjalio, niratyayaM saMyamaM carai // 13 // rU5 rAga-dveSanAM duSTa phaLo jANavA-bhegavavA chatAM paNa avivekI jIva e rAga-dveSanI ja sevA kare che. (128) je rAgadveSa na hoya te duHkhI keNa thAya ?(keInahi) athavA sukha pAmavAthI Azcarya kene thAya ? (keIne nahi kAraNa ke rAga dveSane abhAva eja parama sukha che, Azcarya paNa rAgane lIdhe thAya che.) athavA keNa mekSa na meLave ? (sahu meLave) arthAt duHkhane ApanArA sukhane rokanArA mekSa nahi thavA denArA rAga-dveSa ja che. (12) gozALAnI jema (rAga-dveSanA phaLarU5) je abhimAnI, gurUne drohI-pratyenIka, anarthanI khANa, jinAjJA virUddha vartanAre thAya che te mudhA aneka kaleze (ziramuMDana-tapakara vigere dharma kaSTo) bhagave che. (arthAt rAgI-dveSIne dhamakI niSphaLa thAya che.) (130) kalaha (ka ) tathA kedha karavAnA svabhAvavALe, tathA mArAmArI ke rAjakacerImAM vivAda karavAnA svabhAvavALo (kaThera hadayavALo) jIva haMmezAM kedhathI dhamadhamelo rahete hevAthI tenuM saMyama nirarthaka che. (131) Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA jaha vaNadavo vaNaM, davadavassa jalio khaNeNa niddahai / evaM kasAyapariNao, jIvo tavasaMjamaM dahai // 132 // pariNAmavaseNa puNo, ahio UNayarao va hujja kho| taha vi vavahAramitteNa, bhaNNai imaM jahAthUlaM // 133 // pharusavayaNeNa diNatavaM, ahikkhivaMto a haNai mAsatavaM / varisatavaM savamANo, haNai haNaMto a sAmaNNaM // 134 // aha jIviaM nikitai, haMtUNa ya saMjamaM malaM ciNai / jIvo pamAyabahulo, paribhamai a jeNa saMsAre // 135 // jema ekadama saLagele vadhate ja dAvAnaLa kSaNamAM vanane bALI mUke che tema kaSAyathI saLagate jIva paNa tapa saMyamane bALI mUke che. (132) je ke upara kahyuM tema rAga dveSathI pragaTelA kakSAnuM svarUpa bhayaMkara che, nizcayadraSTie tethI pariNAmanI vicitratAne vaze saMyamanI hAni adhika ke ochI paNa thAya che te paNa vyavahAra mAtrathI bAhya sthala daSTie A pramANe kahyuM che ke-bIjAne kaThora vacana bolavAthI eka divasanuM tapa (saMyama), halake pADavAthI mahinAnuM tapa, zApa devAthI eka varSanuM tapa hAre che (nAza kare che, ane mAravAthI (tADana karavAthI) sapUrNa sAdhupaNAne nAza kare che. je te bIjAnA prANa le che (mArI nAkhe che) te saghaLA saMyamano nAza karavA uparAMta evuM pApa karma bAMdhe che ke pramAda (ajJAna-meha)ne vaza banelo te saMsAramAM keTalAya kALa bhame che. (arthAt koInA eka vakhata prANa letAM potAne Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 svAdhyA0 granthasAha akosaNatajjaNatADaNA ya, avamANahIlaNAo ya / muNiNo muNiyaparabhavA, daDhappahAri ba visahati // 136 / / ahamAhao tina ya paDihaNaMti, sattA vi na ya pddisvNti| mArijaMtA vi jaI, sahati sahassamallu vva // 137 // dujjaNamuhakodaMDA, vayaNasarA puvakammanimmAyA / sAhUNa te na laggA, khaMtiphalayaM vahaMtANaM // 138 // keTalAMya maraNenAM (janmanAM) dukhe gavavAM paDe che. (133-134-135) mATe ja jeo parabhavana (janma-maraNanI paraMparAne) jANe che te munio mahAtmA daDhaprahArInI jema bIjAonA karelA Akroza, AkSepo, tADanA mAra), apamAna (parAbhava), ane hIlanA (niMdA), vagere badhuM samabhAve sahana kare che.(136) ane "adhama (pApI)e mane muThThI AdithI mA" ema samajI uttama sAdhuo badalAmAM tene mAratA nathI, zApa denArane zApa detA nathI, ane koI mArI nAMkhe te paNa tene mAratA nathI kintu sahastramallanI jema sahana kare che, tenAM bhAvi duHkhenI paraMparAne joI tenI upara dayA kare che. (137) durjananA mukharUpa dhanuSyamAMthI nIkaLatA kaTuvacana rUpa bANanA prahArathI bacavA mATe kSamA rUpa DhAlane dhAraNa karanArA sAdhuone pUrvakRta karmane ge nIkaLelAM te vacana bANe bhUtakALamAM lAgyAM nathI, (vartamAnamAM lAgatAM nathI ane bhaviSyamAM lAgaze nahi. arthAt durjananAM bANa sarakhAM vacanene paNa sAdhuo kSamAthI sahana kare che, kopa karatA nathI. (138) Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA patthareNAhao kIvo, pattharaM Dakkumicchai / migArio saraM pappa, saruppattiM vimaggai // 139 // taha puci kiM na kayaM?, na bAhae jeNa me samattho'vi / iNhi kiM kassa va kuppimu, ti dhIrA aNuppicchA // 140 // aNurAeNa jaissa vi, siyAyapattaM piyA dharAvei / taha vi ya khaMdakumAro, na baMdhupAsehiM paDibaddho // 141 / / patthara vAgavAthI kutare pattharane bacakAM bharavA Icche che ane siMha bANa vAgavA chatAM bANa mAranArane zodhI tene mAravA Icche che. tema uttama sAdhu udayamAM AvelAM karmono sAmano karatA nathI, sahana kare che, paNa e karmo je kAraNe baMdhAyAM hoya te kAraNone zodhIne teno nAza kare che.) (139) - tathA pUrvakALe evuM zuM nathI karyuM? ke jethI (nIca ke) samartha paNa mane na paDe ? duHkhI na kare? arthAt pUrve ghaNAM kharAba kAme karyo che, mATe (A duHkho mAre sahavAM paDe che mATe) mAre ja A deSa che, kadarthanA karanArano nathI, te zA mATe huM kepa karUM ? athavA kenI upara kepa karUM ? ema vicArI dhIra purUSe zAnta thAya che. (140) e rIte dveSa karanAra upara paNa TheSa nahi karavA jaNAvyuM. (have rAgI upara paNa rAga nahi karavA kahe che ke-) nehane kAraNe sAdhu thayelA (naMdakakumAra) upara paNa tenA pitAe dhavaLa chatra dharAvyuM, (evo daDha sneha) chatAM paNa khaMdakakumAra (muni) svajanenA neharUpI pAzamAM na baMdhAyA. tema sarva munioe rAgane pratibaMdha taja joIe. (141) Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandhaha guru gurutaro ya aiguru, piyamAiavaccapiyajaNasineho / ciMtijjamANaguvilo, catto aidhammatisiehiM // 142 // amuNiyaparamatthANaM, baMdhujaNasinehavaiyaro hoi| avagayasaMsArasahAva-nicchayANaM samaM hiyayaM // 143 // mAyA piyA ya bhAyA, bhajjA puttA suhI ya niyagA ya / iha ceva bahuvihAI, karaMti bhayavemaNassAiM // 144 // mAyA niyagamaivigappiyaMmi, atthe apUramANami / puttassa kuNai vasaNaM, culaNI jaha baMmadattassa // 145 // mAtApitAne, apatya (putrAdi) ne ane strI bahene Adine sneha anukrame duHkhathI, atiduHkhathI ane atitaraduHkhathI chUTe te Akaro che, keI vAra te tenA viyogathI maraNa paNa thaI jAya che, vicAra karatAM anaMta saMsAranuM kAraNa hovAthI atigahana che, tethI dharmamAM ati tRNavALA (Asakta) munivaree tene tyAga karyo che. (12) je paramArthane (tatvane) jANatA nathI teone svajanonA nehane pratibaMdha (saMbaMdha) hoya che, kintu jeoe saMsArane (anitya) svabhAva nizcayathI jAryo che tenuM hRdaya sarvatra (rAgadveSa rahita) samAna rahe che. (143) mAtA, pitA, bhAI, bhAryA, putro ane svajane vigere A bhavamAM ja aneka prakAranA bhaya (trAsa) ane vera-virodha kare che. (teone neha karaNIya nathI). (14) jema cUlaNIe potAnA putra brahmadattane duHkha dIdhuM Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67 upadezamALA savvaMgovaMgavigattaNAo, jagaDaNaviheDaNAo a / kAsI a rajjatisio, puttANa piyA kaNayakeU // 146 // visayasuharAgavasao, ghoro bhAyA vi bhAyaraM haNai / AhAvio vahatthaM, jaha bAhubalissa bharahavaI // 147 // bhajjA vi iMdiyavigAra-dosanaDiyA karei paipAvaM / jaha so paesirAyA, sUriyakatAi taha vahio // 148 // tema mAtA paNa potAnI buddhithI nakkI kareluM tenuM kArya (prajana) siddha na thAya te putrane paNa ApattimAM mUke che. (15) rAjyanI tRSNavALa kanakaketu rAjAe "A putro moTA thaze te mAruM rAjya laI leze, ema kalpIne pitA chatAM pitAnA putronA sarva aMge pAMga kApyAM-kapAvyAM ane aneka prakAranI kadarthanAo tathA pIDAo karI-karAvI. (arthAt pitA paNa putrone duHkha de che.) (146) jema bharatacakI bAhubalIne mArI nAkhavA taiyAra thayA tema viSayasukhanA rAgane vaza paDelo kUra bhAI paNa bhAIne haNe che. (147) jema sUrya (ra) kAntA rANIe pitAnA pati pradezI rAjAne jhera ApIne mArI nAkhe tema IndriyonA vikArarUpa deSane vaza thaelI (viSayAnha banelI) bhAryA paNa patinuM pApa kare che, patine mArI nAkhe che. (148) Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 svAdhyA0 granthasandAha sAsayasukkhatarassI, niyaaMgasamubbhaveNa piyaputto / : jaha so seNiyarAyA, koNiyaraNNA khayaM nIo // 149 // luddhA sakajjaturiA, suhiNo vi visaMvayaMti kayakajjA / jaha caMdaguttaguruNA, pavvayao ghAio rAyA // 150 // niyayA vi niyayakajje, visaMvayaMtaMmi huti kharapharusA / jaha rAmasubhUmakao, baMbhakkhattassa Asi khao // 151 // zAzvata sukha (meAkSa) meLavavA mATe vegavALA (Atura) ane potAnA putra . hAvAthI putra pratye ati premavALA evA paNa zreNIka rAjAne jema temanA ja putra kANIka rAjAe mArI nAkhyA tema putra paNa pitAne mArI nAkhe che. (149) leAbhIA ane peAtAnuM kArya sAdhavAmAM tatpara evA mitro paNa peAtAnuM kArya siddha thatAM jema caMdraguptanA gurU cANAkaye na'Dha rAjAne haNavA mATe mitra banAvelA parvata nAmanA mitra rAjAne marAvI nAkhyo tema peAtAnA mitrane paNa mArI-marAvI nAkhe che. (150) potAnuM kArya siddha na thatAM jema rAma ane subhUme paraspara brAhmaNAnA ane kSatrionA kSaya karyo tema peAtAnA saMbaMdhIo paNa paraspara hRdayathI niSThura karma karanArA ane kaMThAra zabda saMbhaLAvanArA (zatru) ane che. rAma ane subhUma paraspara saMbaMdhI chatAM vaira thavAthI rAme sAta vAra pRthvI nakSatrI karI hatI ane tenA badalA levA subhUme 21 vAra pRthvI uparathI sarva brAhmaNAnA nAza karyAM hatA. (151) Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA kulagharaniyayasuhesu a, sayaNe a jaNe ya nicca munnivshaa| viharaMti aNissAe, jaha ajjamahAgirI bhayavaM // 152 // rUveNa juvvaNeNa ya, kannAhi suhehiM varasirIe ya / na ya lubhaMti suvihiyA, nidarisaNaMja bUnAmutti // 153 // uttamakulappasUyA, rAyakulavaDiMsagA vi muNivasahA / bahujaNajaisaMghaTTa, mehakumAru vva visahati // 154 // avarupparasaMbAhaM, sukkhaM tucchaM sarIrapIDA ya / sAraNa vAraNa coyaNa, gurujaNaAyattayA ya gaNe // 155 // (te kAraNe) kuTuMbanAM, gharanAM ke saMbaMdhIonAM sukhamAM, gAmanagaramAM rahevAnAM sukhamAM, svajananAM sukhamAM tathA sAmAnya lokanA taraphathI maLanArAM sukhemAM bhagavAna Aryana mahAgirinI jema uttama munio haMmezAM nirapekSa rahe che. (15) | suvihita munio rUpathI, yauvanathI, kanyAo ApavAthI, sukhanAM sAdhane ApavAthI ke gharanI lakSmI ApavAthI lalacAve te paNa temAM bhAtA nathI. A viSayamAM Arya jakhUnuM daSTAnta samajI levuM. (153) uttama kuLamAM janmelA ane rAja kuLamAM pradhAna (mAnanIya) hoya tevA paNa uttama munio sAdhupaNAmAM ghaNA (deza-dezanA) sAdhuonA saMghane paNa meghakumAranI jema sahana kare che. kSudra ane gacchamAM rahevuM duSkara che. (154) (kAraNa ke) gacchamAM rahevAthI paraspara eka bIjAnuM saMgharSaNa (saMghaTTana) khamavuM paDe che, pAMce IndrionAM sukha Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 svAdhyA0 granthasandrAha sara kao ? dhammo, sacchaMdagaI mahapayArassa / ', hiMyA jora ? do, ghaNa tuM ? lagna nA pA katto ? suttatthAgama - paDipucchNacoyaNA ya ikkassa / viNao veyAvacca, ArAhaNayA ya maraNaMte || 157 // pillijjesaNamikko, pahanapamayAjaNAu nizca bhayaM / kAumaNo vi akajjaM, na taraha kAUNa bahumajjhe // 158 // (zabdAdi bhAgA) tuccha (nahi vat) heAya che, parISahArdinI zArIrika pIDAe khamavI paDe che, vaDIle taraphathI thatI sAraNA vAraNA ke preraNAdinuM apamAna sahevu paDe che ane dareka kAmAM gurUnI AjJAne vaza anavuM paDe che. (155) (duSkara mAnIne gacchavAsane cheADavAthI) svaccha dumatie vanAra ane potAnI buddhie jIvanAra ekalA sAdhune (gurUnI nizrA vinA) dharma kayAMthI thAya ? arthAt na thAya. athavA ekalA zuM ArAdhana kare? ke akAryanA e zI rIte tyAga kare (kANu tene zake) ? tathA alpa buddhivALA ekale| sUtra-arUpa AgamanI pRcchA kAne kare ? konI pAse bhaNe ? athavA tIvrabuddhivALA hAya tA tene thatA tarkonuM (yuktionuM) samAdhAna paNa kANu kare ? vaLI ekalo vinaya vaiyAvacca vigere kAnI kare? ane aMtakALe tene ArAdhanA (niAmaNA) kANu karAve ? vaLI ekalA eSaNAsamitinu paNa ullaghana kare arthAt dASita AhArAdi vAparatA thaI jAya, ane Thera Thera strIothI bharelA kSetramAM ekalAne (gAcarI Adi ktAM) peAtAnuM cAritra Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA , 71 uccArapAsavaNavaMta-pittamucchAi mohio iko| saddavabhAyaNavihattho, nikkhivai va kuNai uDDAhaM // 159 / / egadivaseNa bahuA, suhA ya asuhA ya jIvapariNAmA / ikko asuhapariNao, caijja AlaMbaNaM lkssu||160|| savvajiNappaDikuThaM, aNavatthA therakappameo a| ikko a suAuttovi, haNai tavasaMjamaM airA // 161 // dhana lUMTAI javAne nitya bhaya rahe. tethI ulaTuM-gacchamAM ghaNAonI sAthe rahevAthI anAdi vAsanAthI akArya karavAnI IcchA thaI Ave te paNa karI zake nahi, bacI jAya. (mATe aneka kaSTovALe paNa gacchavAsa saMyamane upakArI che.) (15-15-158) jema ke ekalo sAdhu spaMDila-mAtru karatAM athavA vamana ke pittane prakopa thatAM vihvaLa banIne (gabharAIne) hAthamAM pANInuM bhAjana laIaDilAdi kare, tyAre asvasthatAthI bhAjana ke pote paDI jAya te saMyamanI ane AtmAnI (zarIranI) virAdhanA thAya, pANI vinA thaMDilAdi karatAM zAsanane UDDAha thAya. (159) vaLI, jIvane eka divasamAM paNa zubha ane azubha ghaNA ghaNuM pariNAme (manamAM vitarko) thAya che tethI je eka hoya te azubha pariNAmane vaza potAnI manakalpanAne AdhAre AlaMbana (kAraNa) kalpIne (pAmIne) saMyamane paNa tyAga kare-arthAt ekAkI saMyamathI sarvathA paDI jAya. (160) Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7ra svAdhyA0 granthasAha vesaM juSNakumAriM, pautthavaiaMca bAlavihavaM ca / pAsaMDarohamasaI, navataruNiM therabhajjaM ca // 162 // saviDaMkubbhaDarUvA, diThA mohei jA maNaM itthii| AyahiyaM ciMtaMtA, dUrayareNaM pariharaMti // 163 // sammaThiI vi kayAgamovi, aivisayarAgasuhavasao / bhavasaMkaDaMmi pavisai, itthaM tuha saccaI nAyaM // 164 // vaLI, sAdhune ekAkI banavAnuM sarvajinezvaree niSedheluM che, kAraNa ke tethI ekalA thavAnI paraMparA cAle, ethI virakalpa (gacchavAsa) chinna bhinna thaI jAya, vadhAre zuM? ati apramatta sAdhu paNa ekale thatAM alpa kAlamAM ja tapa (pradhAna) saMyamano nAza kare che. (11) vezyA, prauDha chatAM kumArI, pati paradeza gaelo hoya tevI, bAlavidhavA, kapaTathI vratadhArI (sAdhvI) banelI, durAcAriNI, navayauvanA, vRddhA, jenuM ubhaTarUpa-veSa jotAMnI sAthe adhyavasAyane malIna kare tevI, tathA daSTi (jevA) mAtrathI meha thAya tevI, uparyukta kaI strIne Atmahitane IcchatA sAdhuo ati dUrathI ja taje che, manathI paNa tenI IcchA karatA nathI. kAraNa ke strIne rAga sarva apAye (anartho)nuM kAraNa che. (162-163) samakita daSTi ane Agamane jANa (gItArtha) chatAM pAMce IndriyanA zabdAdi viSayamAM sukha mAne te viSayanA atirAgane vaza paDI saMsAranAM saMkaTamAM paDe che, he ziSya ! A viSayamAM tAre satyakI vidyAdharanuM udAharaNa jANavuM. (mATe viSanA rAgathI gurUkuLavAsa tajavo nahi) (164) Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA sutavassiyANa pUyA-paNAmasakAraviNayakajaparo / baddhaM pi kammamasuhaM, siDhilei dasAraneyA va // 165 // abhigamaNavaMdaNanamaMsaNeNa, paDipucchaNeNa sAhUNaM / cirasaMciyaM pi kammaM, khaNeNa viralattaNamuvei // 166 // kei susIlA suhammAi, sajjaNA gurujaNassa vi susIsA / viulaM jaNaMti saddhaM, jaha sIso caMDarussa // 167 // aMgArajIvavahago, koi kugurususI parivArosa / sumiNe jaIhi diTTho, kolo gyklhprikino||168|| (sAdhueAe te vaDIlonI upAsanA karavI ja joIe kintu zrAvake paNa sAdhuonI upAsanA kare che kAraNa ke-) uttama sAdhuonI vastrAdithI pUjA, praNAma, stutirUpa satkAra ane vinayAdi karavAmAM tatpara hoya te grahastha chatAM paNa kRNanI jema bAMdhelAM paNa azubha karmone choDe che. (15) AvatA sAdhunI sAme javAthI, guNastutirUpa vandana karavAthI, mana ane kAyAthI namavArUpa namaskAra karavAthI ane sukhazAtAdi pUchavAthI, sAdhuonAM (zrAvakonAM paNa) ghaNA kALanAM bAMdhelAM karmo kSaNamAM virala thaI jAya che. (166) caMDarUdrAcAryanA (nUtana) ziSyanI jema keI (Indri ane mananI samAdhivALA suzIla ane jJAna cAritrarUpa dharmavALA sajjana ziSyo) (vinayathI) sAmAnya sAdhune ja nahi, gurUnA manamAM paNa moTI zraddhA utpanna kare che. (167) Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 svAdhyA0 granthasandeha so uggabhavasamudda, sayaMvaramuvA gaehiM rAehiM / karahovakkharabhario, diTTho porANasIsehiM // 169 // saMsArakhaMcaNA na vi, gaNaMti saMsArasUarA jIvA / sumiNagaNa vikeI, bujjhati pupphacUlA vva // 170 // kolasAne jIva samajI hiMsA karanArA uttama ziSyAthI parivarelA koI kunnurU(a`gArama kAcA)ne anya sAdhuoe ' svapnamAM eka bhuMDa hAthIonAM baccAMthI parivarelA Ave che e rIte joyA. te ugrasa'sArasamudramAM bhamyA ke tenA pUrvabhavanA ziSyA je anyabhave rAjaputrA thayA hatA ane svayaramaMDapamAM AvelA hatA teoe jAtismaraNa jJAnathI potAnA te pUrva gurUne atibhAra vahana karatA UTanA avatArane pAmelo joyA. (arthAt peAtAnA gurU aMgArama kAcAya abhavya che ema jANI tenA ziSya te gurUne cheADI anya gurUnI nizrAmAM ArAdhanA karI eka ja rAjAnA rAjaputro thayA. te svayaM varamaMDapamAM badhA gajapura nagare AvelA tyAM potAnA gurU (aMgArama kAcA) ne jAtismaraNa jJAnathI UTanA avatAramAM ati kaSTa bhAgavatA joi varAgya pAmI sarve dIkSita thayA, gurUnI dayAthI teoe te UMTane kaSTamAMthI cheDAvyA. (168-169) saMsAramAM viSayasukhamAM bhuMDa jevA (vRddha) kAI jIvA peAte saMsArathI ThaMgAya che tenI gaNanA karatA nathI, tA koI uttama jIvA svapnamAM paNa sa`sAranAM narakAdi duHkhA joine puSpacUlAnI jema bedha pAme che. (170) Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 5 jo avikalaM tavaM saMjamaM ca, sAhU karijja pacchA vi / aniyasuya vva so niyaga-maTThamacireNa sAhei // 171 // suhiona cayai bhoe, cayai jahA dukkhiotti aliyamiNaM / cikkaNakammolitto, na imo na imo pariccayai // 172 // jaha cayai cakkavaTTI, pavittharaM tattiyaM muhutteNa / na cayai tahAahano, dubbuddhI khapparaM damao // 173 // deho pivIliyAhiM, cilAiputtassa cAlaNI vva ko| taNuo vi maNapaoso, na cAlio teNa tANuvari // 174 // je kaI sAdhu saMta kAle paNa tapa-saMyamanI sAdhanA akhaMDa paNe kare che te "arNikAputra AcAryanI jema niyama potAnA prajanane sukhane alpa kAlamAM ja sAdhe che. (171) (dharma duHkhIAo kare che ema nathI.) keI kahe ke sukhI jIva bhegane tajate nathI ke jema dukhI taje che te e asatya vacana che, kAraNa ke sukhI ke duHkhI game te heya paNa jJAnAvaraNIyAdi cIkaNA karmonA udayavALo bhegane tajI zako nathI-haLukamI tajI zake che. (12) jema cha khaMDanI Rddhi jeTalA moTA parigrahane paNa eka kSaNamAM cakvata cheDI de che tema nibhaMgI-maMdabuddhi e. raMka potAnA phUTelA pAtrane (bhIkha mAgavAnA khapparane) paNa tajI zakatuM nathI. (173) (pAtaLAM (alpa) karmavALA je te zarIrane paNa tyAga karI saMyamanI rakSA kare che.) cilAtIputranA zarIrane Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SE svAdhyA0 granthasandAha pANaccae vi pAvaM, pivIliyAe vi je na icchati / te kaha jaI apAvA, pAvAI kareMti annarasa ? || 175 // jiNapahaapaMDiyA, pANaharANaM pi paharamANANa / '; na karaMti ya pAvAI, pAvassa phalaM viyAgaMtA // 176 // vahamAraNaabbhakkhANa- dANaparadhaNavilovaNAiNaM / savvajahanno udao, dasaguNio ikasi kayANaM // 177 // ', kIDIoe ArapAra nIkaLI cAlaNI jevuM banAvyu` tApaNu te mahAtmAe manamAM kIDIe upara alpamAtra paNa dveSa na karyAM. (174) prANAnte paNa jeo eka kIDI jevA jIvanA paNa droha karavA icchatA nathI te niravadya jIvanavALA sAdhu khIjAonA (manuSyAdinA) droha-pApa tA kare ja kema? arthAt na kare. (175) pApanAM kaLAne jANatA jJAnIe (bIjAnA tA droha na kare paNa) jinakathitadhane nahi jANanArA-ajJAna, jIvAnA prANa lenArA-ghAtakI ane talavAra vigere zastrothI mAranArA-khunI, vigere adhama purUSAnuM paNa ahita (tene mAravA vigerenA vicAra) karatA nathI, ulaTu' teonAM kukamanA bhAviduHkhAthI dayA ciMtave che. (176) eka ja vAra karelAM paNa pApo, jevAM ke--mAra mAravA, mArI nAkhavA, khATu ALa ApavuM (kalaMka caDhAvavuM), pAraku dhana cAravuM-lUMTavu, koInI guptavAta pragaTa karavI, vigerenA Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA tivvayare u paose, sayaguNio syshsskoddigunno| koDAkoDiguNo vA, hujja vivAgo bahutaro vA // 178 // ke ittha kareMtAlaMbaNaM, imaM tihuyaNassa accheraM / jaha niyamAkhaviyaMgI, marudevI bhagavaI siddhA // 179 // kiM pi kahiM pi kayAi, ege laddhIhi kehi vi nibhehiM / patteyabuddhalAbhA, havaMti accherayambhUyA // 180 // ochAmAM oche vipAka (badalo) daza guNe bhegavavo paDe che ane dveSa (kaSAya) tIvra-ati utkaTa hoya te evA dveSathI eka ja vakhata karelAM pAponuM draSanI vicitratAne anusAra guNuM, lAkhaguNuM, keDaguNuM, keDIkeDaguNuM ke ethI paNa ghaNuM phaLa (vipAka) jogavavuM paDe che. (17-178) koI ja A viSayamAM tribhuvanane Azcarya pamADanAruM (accharAbhUta) A AlaMbana laIne pramAda seve che ke-jema tapa saMyamathI zarIrane kaSTa ApyA vinA ja bhagavatI "marUdevI siddhipadane pAmyAM tema amArI paNa siddhi (mukti) thaze, apramAdanuM (tapa-saMyamanuM) zuM prayojana che? (179) keI vakhata-kaI kSetramAM-kaI vRSabhAdi padArthane joIne kaI karakaMDu vigere tevI potAnI kamano kSayakSapazama rUpa labdhithI tevAM nimittane pAmIne jagatamAM AzcaryabhUta (pratyekabuddha) bane che. ethI evAM kAdAcika accharAbhUta duSTAntane Azraya laIne bIjAoe tapa saMyamamAM zithIlatA karavI nahi. (180) Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 svAdhyA0 granthasaha nihiM saMpattamahanno, patthito jaha jaNo niruttappo / iha nAsai taha pattea-buddhalacchi pddicchNto||181|| soUNa gaI sukumAliyAe, taha ssgbhsgbhinniie| tAva na visasiyavvaM, seyaTThI dhammio jAva // 182 // kharakarahaturayavasahA, mattagaiMdA vi nAma dammati / ikko navari na dammai, niraMkuso appaNo appA // 183 // varaM me appA daMto, saMjameNa taveNa ya / mA haM parehiM dammaMto, baMdhaNehiM vahehi ya // 184 // ratnAdinidhinI IcchAvALo nibhaMgI manuSya prApta thaelA nidhine grahaNa karavA mATe "balidAna vigere karavA yogya kriyAmAM pramAda karIne nidhine gumAve che, lokamAM hAsyapAtra bane che, tema pratyekabuddha vigerenAM AlaMbana laI saMyama-tapamAM pramAda karanAre mokSarUpa nidhine gumAve che. (181) mATe-zazaka-bhazaka muninI bahena sukumArikAnI gati (saMyamabhraSTatA) sAMbhaLIne dhamI AtmAe maraNaparyaMta (athavA ekSaparyata) rAga-dveSane vizvAsa nahi kare arthAta rAga-dveSathI sadeva Darane dUra rahevuM. (12) gadheDA, UMTa, ghoDA, vRSabhe ane madanmatta hAthIene paNa vaza karI zakAya che. eka ja mAtra tapa-saMyama vinAne niraMkuza ApaNe AtmA vaza karI zakAtuM nathI. arthAt AtmAne vaza kare e ati duSkara che. (183) Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ce upadezamALA ', appA caiva dameyavvo, appA hu khalu duddamo / appA daMto sahI hoi, assi loe parattha ya || 185 / / niccaM dosasahagao, jIvo avirahiyamasubhapariNAmo / navaraM dine pasare, to deha pamAyamayaresu || 186 // acciya vaMdiya pUhaa, sakkAriya paNamio mahagghavio / taM taha karei jIvo, pADer3a jahappaNI ThANaM // 187 // ', saMyama tapathI mAre ja mArA AtmAne vaza karavA zreSTha che ke jethI vadha adhana vigerethI bIjAAne mArA AtmAne anya gatimAM vaza karavAnA na rahe. (184) AtmAne ja vaza karavA joie, kAraNa ke tene vaza karavA duHzakaya che. (bAhya zatruone vaza karavA duHzakaya nathI) vaza karelA AtmA A lAkamAM ane paraleAkamAM paNa sukhI thAya che. (185) nitya rAga-dveSAdi doSathI bharelA jIva satata azubha pariNAmavALA heAvAthI mAtra tene chUTa ApatAM ja te leAkavirUddha ane AgamavirUddha kAryoM dvArA pramAdane ja kare che. (186) jema jema caMdanAdithI carcAya, stuti vigerethI vadAya, vajrAdithI pUjAya, abhyutthAnAdithI satkArAya ke mastakathI praNAma karAya, tema tema jIva tevuM kare ke jethI 'AcArya padma' vigere sthAnathI peAtAne bhraSTa kare che, (arthAt anukULa upasarge| ati duHsaha che. mATe mAna-pUjA-vandana-satkArAdimAM rAga karavo nahi.) (187) Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 svAdhyA0 granthasajoha sIlavvayAiM jo bahuphalAi~, haMtUNa sukkhamahilasai / dhiidubbalo tavassI, koDIe kAgiNiM kiNai // 18 // jIvo jahAmaNasiyaM, hiyaicchiyapatthiehiM sukkhehiM / toseUNa na tIraI, jAvajjIveNa savveNa // 189 // sumiNaMtarANubhUyaM, sukkhaM samaicchiyaM jahA natthi / evamimaM pi aIya, sukkhaM sumiNovamaM hoI // 190 // puraniddhamaNe jakkho, mahurAmaMgU taheva suynihso| bohei suvihiyajaNaM, visUrai bahuM ca hiyaeNa // 191 // svarga-mekSa jevA mahAphaLane ApanArAM zIla ane vratane nAza karIne je bAhya sukhanI IcchA kare che te maMda buddhivALe tapasvI (bicAre) keDane badale kAkiNI (rUpIyAnA eMzImA bhAga rUpa keDI)ne kharIda kare che. (188) A saMsArI jIvane yAvajIva sudhI mane bhISTa ane hadayathI Icchita sukhathI paNa saMtuSTa karI zakAtuM nathI. game tevAM teTalAM sukho bhegavavA chatAM tene saMtoSa thate ja nathI. (189) svapnamAM anubhaveluM sukha jema jAgyA pachI nathI hotuM, tema A jAgatAM bhagaveluM viSayika sukha paNa jogavyA pachI svapna tulya bane che, mATe temAM rAga nahi kare. (190) (viSayamAM vRddhi karavAthI) jANe zrutajJAnanI parIkSA karavA mATe kaTI na hoya, tevA gItArtha jJAnI paNa "mathurA) Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 81 niggaMtUNa gharAo, na kao dhammo mae jiNakkhAo / iDUDhirasasAya guruyattaNeNa, na ya ceio appA // 192 // osanavihAreNaM, hA jaha jhIrNami Au savve | kiM kAhAmi anno, saMpara soyAmi appANaM // 193 // hA jIva ! pAva bhamihisi, jAIjoNIsayAI bahuAI / bhavasaya sahassadulahaM pi, jiNamayaM erisaM laDu || 194 || maMgu' nAmanA AcAya marIne rasanI leAlupatAthI mathurAnagarInA khALanI najIka yakSa (vyaMtara) thayA. teoe vibhagajJAnathI ALakhIne peAtAnA uttama ziSyAne jIbha batAvIne rasamRddhi nahi karavA samajAvyA ane pAte karelI bhUlathI khUba du:khI thayA. (191) te yakSa ciMtA kare che ke-gharamAMthI nIkaLIne me zrIjinakathita dhama na karyAM, kintu ziSyasaMpatti rUpa Rddhi, madhura vigere rasA ane kAmaLa zayyAdinA bhAga rUpa zAtA, e traNa gArava (abhimAna)thI meM mArA AtmAne na ALakhyA. enA bhAvi duHkhAnA vicAra na karyAM. (192) khedanI vAta che ke zaithiltha AcaraNa karIne huM jIngeA ane te bhavanuM sarva AyuSya pUrNa thayuM, have nirbhAgI vyaMtara banelA huM zuM karUM ? mAtra AtmAne pazcAttApa ja karUM. (193) (magu AcAryanyakSa pazcAttApa kare che ke) lAkakheA janma-maraNa karatAM paNa maLavA durlabha evA suMdara zrI 6 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 svAdhyA sAha pAvo pamAyavasao, jIvo sNsaarkjmujjutto| dukkhehiM na niviNNo, sukkhehiM na ceva prituttho||195|| paritappieNa taNuo, sAhAro jai ghaNaM na unjamai / seNiyarAyA taM taha, paritappaMto gao narayaM // 196 // jIveNa jANi visajiyANi, jAIsaesu dehANi / thovehiM tao sayalaMpi, tihuyaNaM hujja paDihatthaM // 197 // jinadharma pAmIne paNa (tArA zithila AcaraNathI) he pApI jIva! ghaNA seMkaDo (hajAra-lAka) vAra ekendriyAdi jAtimAM zIta-uSaNa Adi niomAM tuM bhamIza. (1994) ' ' kaSAyane vaza paDelo pApI jIva sadAya saMsAra vadhAranArAM kAryomAM udyamI rahe che. tethI ghaNAM duHkha bhegavavA chatAM te haju kaMTALe nahi ane ghaNAM sukho maLavA chatAM te dharAyo nahi. (15) je tapa-saMyamamAM sakhta udyama na kare te mAtra pazcAttApa (pApane kheda) karavAthI koI vizeSa rakSA thAya nahi, apa mAtra rakSaNa thAya. jema ke zreNika rAjA avirati (jIvana)ne ghaNe pazcAttApa karavA chatAM narake gayo. arthAt tapa-saMyamane satata udyama karavA sAthe pApane pazcAttApa karavAthI rakSaNa thAya che. (16) jIve bhUtakALamAM seMkaDo jAtiomAM je je zarIre choDayAM, tenA thaDA (anaMtamA) bhAgathI paNa sakaLa traNe jagata pUrNa bharAI jAya. arthAt eTalAM zarIra-AhArabhogAdi bhogavavA chatAM jIvane saMtoSa na thayo. (197) Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA nahadaMta maMsa saeisa, jIveNa vippamukkesu / tesu vi havijja kailAsa - merugirisannibhA kUDA // 198 // himavaMta malayamaMdara - dIvodahidharaNisarisarAsIo / ahiaro AhAro, chuhie (hArio hojjA // 199 // jaM NeNa jalaM pIyaM, ghammAyavajagaDieNa taMpi ihaM / savve vi agaDatalAya - naIsamuddesu navi hujjA // 200 // pIyaM thaNayacchIraM, sAgarasalilAo hojja bahuayaraM / saMsArammi anaMte, mAUNaM annamannANaM // 201 // 83 jIve bhUtakALamAM je je nakha, dAMta, mAMsa, keza (vALa) ane hADakAM cheDI dIdhAM te eka ekanA paNa kailAsa ane merU parvata jevaDA phUTa (DhagalA) thAya. (198) himavata parvata, malayAcaLa, merU parvata, badhA dvIpo ane samudro tathA pRthvInA rAziothI paNa adhikatara rAzio thAya teTaleA AhAra bhUkhyA jIve bhUtakALamAM khAdhA che. (199) grISma AtApa (garamI)thI parAbhava pAmelA-tarasyA A jIve bhUtakALamAM je pANI pIdhuM che teTaluM pANI saghaLAya kUvA, taLAveA, nadIe ane samudromAM paNa na thAya. (200) vaLI anaMta kALathI saMsAramAM judI judI mAtAe nA stananuM dUdha (dhAvaNu) teNe eTaluM pIdhuM che ke te samudro ane nandvIethI paNa ghaNuM ja vadhAre thAya. arthAt tenI nIe cAle ane samudro bharAya. (ra01) Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasaha pattA ya kAmabhogA, kAlamaNaMta ihaM suvbhogaa| apuvvaM piva mannai, tahavi ya jIvo maNe sukkhaM // 202 // jANai a jahA bhogir3aDhisaMpayA savvameva dhammaphalaM / tahavi daDhamUDhahiyao, pAve kamme jaNo ramai // 203 // jANijjai ciMtijjai, jammajarAmaraNasaMbhavaM dukkhaM / na ya visaesu virajjai, aho subaddho kavaDagaMThI // 204 // jANai ya jaha marijjai, amaraMtaM pi hu jarA viNAseI / na ya uvviggo logo, aho ! rahassaM sunimmAyaM // 205 // jIve A saMsAramAM anaMta kALa sudhI anubhave pUrNa kAmabhogo eTale zabdAdi viSayanA bhoge prApta karyA (bhogavyA) che; te paNa vartamAnamAM viSaya sukhane manamAM apUrva--jANe kadI bhogavyuM ja na hoya tema mAne che. (202) jIva jANe che-dekhe che ke bhoganA utkarSanI prApti (ghaNuM ghaNuM bhoga bhogavavA) te saghaLuM dharmanuM ja phaLa che, tathApi ati mUDha haiyAvALe te pApakarmamAM ja AnaMda mAne che. (203) (viSayabhoganAM phaLa rU5) janmajarA ane maraNAdinuM duHkha gurU upadezathI jANI zake che ane buddhithI samajI paNa zake che, chatAM viSane rAga cheDato nathI. ahe! jIne mehane pAza (baMdha) sata baMdhAelo che. (204) jANe che ke marI javAnuM che, nahi mare tyAM sudhI Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA dupayaM cauppayaM bahu - payaM ca apayaM samiddhamahaNaM vA / aNavaka vikato, hara hayAso aparitaMto || 206 // na ya najjai so diyaho, mariyavvaM cAdhvaseNa savveNa / AsApAsa paraddho, na karei ya jaM hiyaM bajjho // 207 // ', 85 saMjharA gajala bubbuo me, jIvie ya jalabiMducaMcale / juvvaNe ya naIvegasannibhe, pAva jIva ! kimiyaM na bujjhasi ? 208 // ghaDapaNa zarIrane kSINu karavAnuM che teA paNa leAkane A saMsAranA bhaya thatA nathI, are! A saMsAranuM (mAhanuM) ati agamya rahasya jue tA kharA. (205) be pagavALA, cAra pagavALA, ghaNA pagavALA, paga vagaranA (sApa vigere), samRddhivALA, ke daridra (bhUkha ke paMDita, rAjA ke raka) sane duSTa yama teno koI e kaI apakAra nahi karavA chatAM avizrAntapaNe satata haraNu kare che. (206) te divasa jANavAmAM nathI ke je divase maravAnuM che, tathApi sane parAdhInapaNe maravAnuM nakkI che. chatAM zULI ke phrAMsI upara rahelA jema kaI karI zakatA nathI tema AzAnA baMdhanathI aMdhAyeleA jIva kaI hita sAdhatA nathI. (207) AyuSya saMdhyAnA raMga tathA pANInA parapoTA jevuM ane ghAsanA agrabhAga upara rahelA pANInA bindu jevuM caMcaLa che; vaLI yauvana nadInA pUra jevuM nAzavata che, ema Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasAha ja jaM najjai asuI, lajjijjai kucchaNijjameyaM ti / taM taM maggai aMgaM, navaramaNaMguttha paDikUlo // 209 // satvagahANaM pabhavo, mahAgaho svvdospaayttttii| kAmaggaho durappA, jeNabhibhUyaM jagaM savvaM // 210 // jo sevai kiM lahai ? thAmaM hArei dubbalo hoi / pAvei vemaNassa, dukkhANi ya attadoseNaM // 211 // he pApa karanArA jIva! zuM tuM nathI jANatuM ? arthAt tuM jene mATe pApa kare che te badhuM kSaNika-nAzavaMta che. (208) * je sarva padArtho (bAlakane paNa samajAya tevA) apavitra che ane durgachanIya hevAthI jenI IcchA ke sparza kare te paNa lajajAspada che te te strIonAM azuci aMgenI tuM jenA mATe IcchA kare che te anaMgakAma A jagatamAM ati pratikuLa-vairI che. (tenA poSaNa mATe tuM azuci kema cUthe che?) (2009) sarva unmAdanI utpattinuM kAraNa ane paradAra sevana vigere sarva dene karAvanAra duSTAtmA (svarUpe duSTa) kAmavikAra e eka mahAunmAda che ke jeNe sarva jagatane vaza kareluM che. (210) evA duSTa kAmanI je sevA kare che te zuM tRpti vigere kaI lAbha meLave che? arthAt kaMI meLavate nathI, ulaTuM baLa-tAkAta gumAve che, durbaLa thAya che, cittamAM udvega pAme che ane potAnA ajJAnatAdi aparAdhothI kSayavyAdhio vigerenAM duHkha bhogave che. (11) Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA jaha kacchullo kacchu, kaMDUyamANo duhaM muNai sukkhaM / mohAurA maNussA, taha kAmaduhaM suhaM viti // 212 // visayavisaM hAlahalaM, visayavisaM ukaDaM piyaMtANaM / visayavisAinnaM piva, visayavisavisUiyA hoI // 213 // evaM tu paMcahiM AsavehiM, rayamAyaNittu aNusamayaM / caugaiduhaperaMtaM, aNupariyaTRti saMsAre // 214 // jema pAma-khasane dadI khasane paNa te khasanA duHkhane sukha mAne che tema meha (Ama) thI pIDAtA manuSya viSanAM duHkhAne paNa sukha tarIke samajAve che, pitAnI IcchA pUrNa karavA bIjAone paNa duHkhane sukha kahI uMdhe mArge caDhAve che. (12) - viSarUpI jhera (AtmAne anaMtA janmamaraNa karAvanArA hevAthI) hAlAhala (turta prANa lenAra jhera) jevuM che. jema lokaprasiddha kAlakuTa vigere jhere tIvrapaNe (vadhu) pIvAthI tenuM ajIrNa thAya che (maravuM paDe che), tema viSayarUpI jherathI paNa vicikA (ajIrNa) thatAM (anaMtA bhave sudhI) maravuM paDe che. (213) e pramANe (cakSu vigere karma baMdhAvanArAM)Azra dvArA prati samaya karmarUparajane laIne (kaThera karmo bAMdhIne) jIva cAre gatimAM utkRSTa (kaTheratama) duHkhe bhegavate saMsAramAM paribhramaNa kare che. (214) Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 savAdhyA0 granthasAha savvagaIpakravaMde, kAhaMti aNaMtae akayapuNNA / je ya na suNaMti dhamma, soUNa ya je pamAyaMti // 215 // aNusiThA ya bahuvihaM, micchaddiTThI ya je narA ahmaa| baddhanikAiyakammA, suNaMti dhammaM na ya kareMti // 216 // paceva ujjhiUNaM, paMceva ya rakkhiUNa bhAveNaM / kammarayavippamukkA, siddhigaimaNuttaraM pattA // 217 nANe daMsaNacaraNe, tavasaMjamasamiiguttipacchitte / damaussaggavavAe, davvAi amiggahe ceva // 218 // keTalAka evA nipuNyaka (puNyakarmane nahi karatA) jI saMsAramAM sarva gatiomAM gamana (bhramaNa) kare che, ke jeo dharmane sAMbhaLatA nathI ane sAMbhaLe te paNa pramAda kare che, AcaratA nathI. (215) | (sAMbhaLavA chatAM keNa dharmane nathI karatA?) adhama mithyAdaSTi manuSyo evAM nikAcita karmothI baMdhAelA heya che ke jeone aneka rIte samajAvavA chatAM dharma sAMbhaLe che paNa karatA nathI. (216). (keI puNyavaMta jI) pAMca Azra (hiMsA-jUTha-cerI abrahma ane parigraha) ne tyAga karIne pAMca (ahiMsAdi ke Indri) nuM paramArthathI (yathAgya) rakSaNa karIne e dvArA karmarU5 rajathI mukta thayelA sarvazreSTha evI siddhigatine pAmyA che. (217) jJAnamAM, darzanamAM, cAritramAM, tapamAM, jIvarakSAdi saMyamamAM, pAMcasamitimAM, traNaguptimAM, AlocanA-pratikrama Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA saddahaNAyaraNAe, nicaM ujjutta esaNAi tthio| tassa bhavoahitaraNaM, pancajjAe ya sammaM tu // 219 / / je gharasaraNapasattA, chakkAyariU sakiMcaNA ajayA / navaraM mottUNa gharaM, gharasaMkamaNaM kayaM tehiM // 220 // ussuttamAyaraMto, baMdhai kammaM sucikkaNaM jiivo| saMsAraM ca pavaDDhai, mAyAmosaM ca kuvvai ya // 221 // sudi prAyazcittamAM, IndrionA damanamAM, utsaga mAgamAM, apavAda mArgamAM ane (dravya-kSetra-kALa-bhAvarU5)abhigrahomAM. (218) tathA-zraddhApUrvaka dharma AcaravAmAM nitya udyamI je jIva eSaNA (nirdoSa AhArAdi) nuM sevana (pAlana) kare che te ja tenuM saMsArasamudrathI taravAnuM kArya che. arthAta e sadAcAranuM pAlana e ja saMsAra samudra taravAnI kriyA che ane tenI ja dIkSA samyagu che anyathA dIkSA levA chatAM niSphaLa (ke ahitakara) che. (219) (ghara cheDavA chatAM) jeo gharanI sAra saMbhALarUpa sAvadya kAryamAM pravarte che, ethI jeo chakAya jIvonA zatru (hiMsaka) che, dhanane rAkhanArA che ane mana, vacana ane kAyAthI ayatanAvALA che, teoe mAtra eka ghara cheDIne sAdhuveSa dhAraNa karavA rUpe bIjA gharamAM praveza karyo che, ema karavuM te mahAanarthanuM kAraNa che. kAraNa ke-(220) AgamavirUddha AcaraNa karate jIva ati kaThera karmo bAMdhe che, tenAthI saMsAranuM bhramaNa vadhAre che ane pitAnA AcaraNathI mAyA mRSAvAdane kare che. (21) Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasahu jai giNhai vayalovo, ahava na giNhai sriirvuccheo| pAsatthasaMgamo'viya, vayalovo to varamasaMgo // 222 // AlAvo saMvAso, vIsaMbho saMthavo pasaMgo y| hINAyArehiM samaM, savvajiNidehiM paDikuTTho // 223 / / annunnajaMpiehi, hasiuddhasiehiM khippamANo ya / pAsatthamajjhayAre, balA'vi jaI vAulI hoi // 224 // (utsutra AcaraNa karanArA pArthasthAdi (kusAdhuo) bane che mATe susAdhue tevAonI sAthe na rahevuM, chatAM je rahe che ane teonAM AhAravastrAdi le (vApare) che tenAM vratane nAza thAya che, athavA nahi levAthI zarIrane viccheda (nAza) thAya che, are ! teonI sAthe rahevA mAtrathI paNa (jinAjJAvirUddha hovAthI) vratene lepa thAya che, mATe teone saMga na karavo te ja zreSTha che. (22) - te pArthasthAdinI sAthe belavuM, eka makAnamAM rahevuM, vizvAsa karavo, teone paricaya rAkhavo, ane kaMI AhAravastrAdi levA--ApavAne vyavahAra karavo, vigerene sarva jinezvae niSedha karyo che. (223) pArzvasthAdinI sAthe rahela susAdhu paNa paraspara bola- vAthI, paraspara hasavAthI, hAsyane yoge cittane AnaMda (romAMca) thavAthI AkarSita thate (anya prema vadhatAM) balAtkAre (IcchA vinA) paNa potAnA mArgathI calAyamAna thAya che. (224) Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA loe'vi kusaMsaggI-piyaM jaNaM duniyacchamaivasaNaM / niMdai nirujjamaM piya-kusIlajaNameva sAhujaNo // 225 // niccaM saMkiyabhIo, gammo savvassa khaliyacAritto / sAhujaNassa amao, mao'vi puNa duggaiM jAi // 226 // girisuyapupphasuANaM, suvihiya ! AharaNakAraNavihinnU / vajjejja sIlavigale, ujjuyasIle havijja jaI // 227 // lAke paNa jene halakI sobata priya hoya, bhAMDa jevo halaka (ke ubhaTa) veza paherato hoya, jugArAdino vyasanI hoya, potAnI ArAdhanAmAM (kartavyomAM) pramAdI heya ane durjane jene priya hoya tevAne niMde che, tema sAdhu purUSe paNa tene niMde che. (15) kusaMgathI jenuM cAritra AlAvALuM che te haMmezAM bIje vAta kare te paNa mArI vAta karato haze" vigere zaMkAvALo tathA nirdoSathI paNa bhaya pAmato rahe, sarvathI (sAmAnya manuSyothI paNa) parAbhava (apamAna) pAme, sAdhu purUSone Adara na pAme ane maryA pachI durgatine pAme. (26) he suvihita sAdhu! girizuka ane puSpazukanA paraspara virUddha caritranuM (satsaMga ane kusaMga rU5) kAraNa samajate tuM sadAcAra rahita (pArzva sthAdi) nI saMgatine tajI de ane svayaM sadAcaraNamAM udyamI bana. (227) Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasaha osannacaraNakaraNaM jaiNo vaMdati kAraNaM pappa / ne muvicAramasthA, te vaMte nivAti ra28vA suvihiyavaMdAvaMto, nAseI appayaM tu suphaao| duvihapahaviSpamukko, kahamappa na yANaI mUDho // 229 // vaMdai ubhao kAlaM pi, ceiyAiM thayatthuI paramo / jiNavarapaDimAgharadhUva-puSphagaMdhaccaNujjutto // 230 // jeo mULa-uttaraguNemAM ati zithila che tevAone paNa kaI viziSTa kAraNe uttama sAdhuo vaMdana kare che, tyAre je zithilAcArIe potAnI zithilatAne (ne) samaje che, sAdhutAnA marmane jANe che teo vandana karanArAone roke che, arthAt zithila chatAM paramArthanA jANa sAdhu bIjAnuM vandana letA nathI. (228) je zithilAcArI tene bIjA uttama sAdhuo vandana kare te paNa aTakAvate nathI, vaMdAve che, te potAnA AtmAne jJAna-darzana-cAritrarUpa mekSamArgathI bhraSTa kare che, sAdhu ane zrAvaka banenA mArgathI (dharmathI) bhraSTa thaelo te mUDha potAnA AtmAne kema oLakhata nathI? zA mATe vaMdAve che? (29) have zrAvaka dharmane vidhi kahe che ke-zrAvaka traNe kALa jinacaityone vade che (deva vajana kare che), bhaktimAM ekAgra banIne teonI stavanA-stuti kare che, jinamaMdiramAM dhUpa karavAmAM ane puSpa gaMdha vigerethI pUjA karavAmAM udyama kare che. (230) Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA suviNicchiyaegamaI, dhammammi anannadevao a puNo / na ya kusamaesu rajjai, puvvAvaravAhiyatthesu // 231 // daTUNa kuliMgINaM, tasathAvarabhUyamaddaNaM vivihaM / dhammAo na cAlijjada, devehiM saiMdaehiM pi // 232 // vaMdai paDipucchai, pajjuvAsai sAhuNo sayayameva / paDhai suNai guNei a, jaNassa dhamma parikahei // 233 // daDhasIlavvayaniyamo, posahaAvassaesu akkhlio| mahumajjamaMsapaMcaviha-bahubIyaphalesu paDikkaMto // 234 // dharmamAM eka sunizcala (daDha) buddhivALo hoya che, jina vinA bIjA devane mAnatuM nathI ane pUrvA-para arthanAM bAdhaka kuzAstromAM te rAcate nathI. (sAMbhaLate. nathI.) (231) bauddha-sAMkhya vigere matavALAonAM trasa-sthAvara chanI hiMsAvALAM vividha anuSThAne joIne ahiMsApradhAna jinadharmathI deva ane Indro paNa tene calAyamAna karI zaktA nathI. manuSya to caLAve ja zI rIte ? (232) sAdhuone mana, vacana ane kAyAthI vaMdana kare che, saMzaye pUche che ane nikaTavartI banIne sadA sevA kare che. vaLI sUtro bhaNe che, artha sAMbhaLe che, tenuM parAvartana kare che, ane vicAre che ane pitAnAM svajane Adi bIjAone dharma saMbhaLAve (samajAve che. (233) ziyaLamAM (sadAcAramAM), vratamAM ane niyame rUpa Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ha4 svAdhyA0 granthasahu nAhammakammajIvI, paJcakkhANe abhikkhaNujjutto / savvaM parimANakaDaM, avarajjai taM pi saMketo // 235 // nikkhamaNa-nANa-nivvANa-jammabhUmIu vaMdai jiNANaM / na ya vasai sAhujaNavirahiyaMmi dese bahuguNe'vi // 236 // paratitthiyANa paNamaNa-umbhAvaNa-thugaNa-bhattirAgaM ca / sakkAraM sammANaM, dANaM viNayaM ca vajjei // 237 // vividha abhigrahamAM daDha cittavALe hoya che, pauSadha vigere parva ane sAmAyikAdi dararojanAM AvazyakakRmAM aticAra lAgavA detuM nathI, tathA madhu (dArU), mAMsa tathA pAMca prakAranA vaDanA TeTAnAM vRttAka vigere vividha phaLanAM (bahu bIja) vigerenAM paccakhANa tyAga) kare che. (234) aMgAra karma vigere mahApApAraMbha karIne AjIvikA meLavate nathI, hamezAM (karavA gyA tyAganAM) paccakakhANa karavAmAM apramAdI hoya che, dhana-dhAnyAdi parigrahanuM pramANa kare che, tema chatAM keI aparAdha (aticAra) thAya te prAyazcitta karIne zuddhi kare che. (235) jinezvarenI dikSAnI-kevaLajJAnanI-mokSanI ane janmanI (kalyANaka) bhUmione vade che (tIrthonI sparzanA kare che, ane jyAM sAdhujana (gurUne vega) na hoya te dezagAmamAM ghaNo lAbha thAya te paNa vasato nathI. (236) paradazanIone praNAma, bIjAnI AgaLa teonA guNenI prazaMsA, teonI pratyakSamAM stuti, ke cittamAM Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA paDhamaM jaINa dAUNa, appaNA paNamiUNa pArei / asai ya suvihiyANaM, muMjei kayadisAloo // 238 // sAhUNa kappaNijjaM, jaM navi dinnaM kahiM vi kiMci tahiM / dhIrA jahuttakArI, susAvagA taM na bhuMjaMti // 239 // vshiisynnaasnnbhtt-paannbhesjjvtthpttaaii| jaivi na pajjattadhaNo, thovAvi hu thovayaM dei // 240 // rAga karatA nathI tathA vastrAdithI satkAra, vaLAvavA javuM vigere sanmAna, AhArAdinuM dAna, ke vinaya paNa karate nathI. (237) bhajana paNa pahelAM sAdhuone dAna ApIne, teone vandana karIne pachI kare che ane evA sugya pAtrane yoga na hoya te paNa "keI sthaLethI sAdhu Ave te dAna daI bhejana karUM" evA AzayathI cAre dizAmAM pratIkSA karIne pachI bhejana kare che. (238) , - sAdhuone kape tevI je AhAra Adi vastu jyAM sudhI je kSetramAM sAdhuone ApavAne vega na bane tyAM sudhI dharmamAM dhIra ane zAstrokta vidhithI vartanArA uttama zrAvake te vastune pite bhegavatA (vAparatA) nathI. (239) pote zrImaMta na hoya te paNa uttama zrAvaka Azraya, zayana, Asana, AhArapANe, auSadha, vastra, pAtro vigere thoDAmAMthI paNa Ape (atithi saMvibhAga kare) che. (240) Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 svAdhyA0 prasandeha saMvaccharacA ummAsiesa, aTThAhiyAsu a tihIsu / savvAyareNa laggaha, jiNavarapUyAtavaguNe // 241 // sAhUNa cehayANa ya, paDiNIyaM taha avaNNavAyaM ca / jhaLavavayAsta ciM, savvalyAmeLa vAD // 242aa virayA pANivahAo, virayA niccaM ca aliyavayaNAo / viyA poriyAgo, viA vAvamaLAbo // 24 // virayA pariggahAo, aparimiyAo anaMtataNhAo / TokSasaMjAgo, navamaLapaMcALo // 24 // vArSika-cAturmAsika parvAmAM, aSTAntikAonA divasemAM ane caturdazI Adi parva tithiomAM (zakti saMcAgane geApavyA vinA) sarva prakAre AdarapUrvaka jinezvarAnI pUjA -tapa-jJAna-dhyAna AdimAM udyama kare che. (241) sAdhuonA ane maMdira ke jinamUrtionI virUddha vatA (upadrava karatA nathI) tathA avavAda karatA nathI ane zrI jinazAsana-zAstranA drohIne (halakAi karanArane) potAnI sarvazakitanA upacAga karI aTakAve che. (24ra) uttama zrAvakA huMmezAM jIvahiMsAthI, asatya khelavAthI, cArI (anyAya anIti vigere) karI dhana meLavavAmAM ane parastrI (kumArI, vezyA, vidhavA Adi) ne bhAgavavAmAM viramelA hoya che, evuM vartana kI karatA nathI. (243) aparimita (potAnA kula-dezane anusarIne vadhAre paDatA) dhana-dhAnyAdikanA parigraha (saMgraha) karatA nathI, Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uddezamALA mukkA dujjaNamittI, gahiyA guruvayaNasAhupaDivattI / muko paraparivAo, gahio jiNadesio dhammo || 245 // tavaniyamasIlakaliyA, susAvagA je havaMti iha suguNA / temi na vudghannArUM, nibbALavimaLamuvADuM // 24 // sIijja kayAi gurU, taM pi susIsA suniugamahurehiM / magge vaMti puNaravi, jaha selaga - paMthago nAyaM // 247 // kAraNa ke parimANu nahi karavAthI parigraha rUpa dhana-dhAnyAdikanI icchA-mamatAneA cheDA-ata rahetA nathI. rAjyabhayacAranA bhaya vigere aneka doSA-saMtApa thAya che ane Akhare tenAthI narakagatimAM javuM paDe che. (244) 97 uttama zrAvakA durjananI maitrIthI mukta hAya che, tIrthaMkara gaNadharonAM vacanAnA suMdara svIkAra-pratijJA pAlana karanArA hoya che, bIjAne avarNavAda karatA nathI. ane jinabhASita dharmane (vratAne) grahaNa kare che. (245) e pramANe jaina zAsanamAM tapa-niyama-zIyaLavALA je uttama zrAvake sadguNI hAya che tene meAkSanAM ke svarganAM sukhA durlabha nathI. (246) karmodayane vaza thaI kadAca gurU zithila thAya te tene paNa uttama ziSya nipuNatruddhipUrvakanAM (hitakara) madhura vacaneA kahI punaH jJAnAdipa sanmArge caDhAve che ke jema selakAcA jIne pRthaka nAmanA ziSye caDhAvyA. A viSayamAM te dRSTAntabhUta che. (247) 7 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 svAdhyA0 granthasandAha dasa dasa divase divase, dhamme bohei ahava ahiayare / ya naijJeLasattA, tava ya se saMganivattI 52485 kalusIkao a kiTTIkao a, khayarIkao maliNio a / kammehiM esa jIvo, nAUNa vi mujjhai jeNa // 249 // kammehiM vajjasArovamehiM, jaunaMdaNo vi paDibuddho / subahu pi visUraMto, na tarai appakvamaM kAuM // 250 // (gItA gurUnu paNa kapAravaNyathI patana thavuM saMbhavita che) pratiddina dasa dasane athavA tethI paNa adhikane pratibodha karI dharmamArgamAM joDe, e nardiSaNamAM zakti hatI, tathApi tenA cAritrane vipatti AvI. (vezyAnA bhAgamAM lapaTAyA.) (248) karmIe A jIvane karmabaMdha dvArA te nirmaLa chatAM kaluSita karyAM, (nittithI) AtmapradezAnI sAthe ekameka maLI jaIne kITTIbhUta karyAM (suvaNaeNnI rajanI jema ragadenyA), (nikAcanAthI) khalurI karyAM (guMdarane lAgelu' dravya tadrupa ane tema jaDa svarUpa banAvI dIdhA) ane malina karyAM (retIthI kharaDAyelA zarIranI jema mAhya vyavahArAmAM paNa durAcArI banAvyo) ema potAnA svarUpane jANatA evA jIvane paNa mahAdaye muMjhavyo. (249) vadhAre zuM? zraddhALu ane samajaNA yaputra viSNu paNa vAsamAM kaThera karyAMthI sekaDo prakAre manamAM kheda karavA chatAM AtmakalyANa karavA (virati levA) zaktimAna na thayo. (250) Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA vAsasahassaM pi jaI, kAUNaM saMjamaM suviulaM pi / aMte kiliTThabhAvo, na visujjhai kaMDarIu vva // 251 // appeNa vi kAleNaM, kei jahAgahiyasIlasAmaNNA / sAhati niyayakajja, puMDariyamahArisi vva jahA // 252 // kAUNa saMkiliTTa, sAmaNNaM, dullahaM visohipayaM / sujjhijjA egayaro, karijja jai ujjamaM pacchA // 253 // ujjhija aMtari ciya, khaMDiya sabalAdau vva hujja khaNaM / osano suhalehaDa, na tarijja va paccha ujjamiuM // 254 // (kliSTa karmonI viSamatA evI che ke, eka hajAra varSo sudhI dIrgha cAritra pALIne paNa aMte karmodayathI azubha pariNAmI thayelA kaMDarIkanI jema jIva dIrgha saMyama pALavA chatAM zuddha thato nathI. (251) (Ama chatAM) keI mahA saravazALI AtmAo grahaNa karavA pramANe yathArtharUpamAM zIyaLa ane sAdhutAnuM pAlana karIne alpakALamAM ja puMDarika maharSinI jema pitAnA kAryane (siddhi gatine) sAthe paNa che. (upara) pahelAM sAdhutAne dUSita karIne pAchaLathI AtmAnI vizuddhi karavI durlabha che, keIka ja AtmA karmavivara (maMdatA) thavAthI pAchaLa paNa udyama karI punaH cAritrane zuddha karI zake che (mATe AtmathIe cAritramAM dUSaNa lAgavA devuM nahi) (253) grahaNa karIne cAritrane vacce ja choDI de, ekAda vratanuM Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 svAdhyA0 granthasanTAhu avi nAma cakkavaTTI, caijja savvaM pi cakkavaTTisuhaM / na ya osannavihArI, duhio osannayaM cayai // 255 // narayatyo sasirAyA, bahu bhaNaI dehlaalnnaasuhio| paDio mi bhae bhAua ! to me jAeha taM dehaM // 256 // ko teNa jIvarahieNa, saMpayaM jAieNa hujja guNo ? / jai si purA jAyaMto, to narae neva nivaDato // 257 // khaMDana kare, nAnA nAnA ghaNuM aticArathI cAritrane zabala kare, athavA taddana choDI de te avasagna (zithila) viSayasukhamAM laMpaTa banI gaelo pachI cAritramAM udyama karI zakate. nathI. (254) saMbhava che ke cakavartI cakIpaNAnAM sarvasukhene tajI zake, paNa zithila vihArI zithilatAthI duHkhI thAya te paNa zithilatAne cheDI zake nahi. (255) narakamAM gayelo (rahelo) zaziprabharAjA potAnA bhAIne ghaNuM ghaNuM kahe che ke he bhAI! zarIranA lAlana pAlanamAM sukha mAnate huM narakamAM paDa chuM, mATe mArA te zarIrane kaSTa de. (256) - tenA uttaramAM tenA bhAI sUraprabharAjA kahe che ke jIvavinAnA te zarIrane vartamAnamAM kaSTa devAthI zuM lAbha thavAne che? je pahelAM (jIvatAM) tene pIDAo ApI heta te narakamAM na ja paData. (257) Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 101 jAvA''u sAvasesaM, jAva ya thovo'vi atthi vvsaao| tAva karijjappahiyaM, mA sasirAyA va soihisi // 258 // cittUNa vi sAmaNNaM, saMjamajogesu hoi jo siDhilo / paDai jaI vayaNijje, soai a gao kudevattaM // 259 // succA te jialoe, jiNavayaNaM je narA na yANaMti / succANa vi te succA, je nAuNaM navi kareMti // 260 // dAveUNa dhaNanihiM, tesiM uppADiANi acchINi / nAUNa vi jiNavayaNaM, je iha vihalaMti dhammadhaNaM // 26 // mATe he jIva! tyAM sudhI Ayu bAkI che, tyAM sudhI thaDe paNa cittane utsAha che tyAM sudhI Atmahita karavuM joIe ke jethI zazIrAjAnI jema pAchaLa zeka kare na paDe. (258) sAdhupaNuM svIkArIne paNa je sAdhu saMyamanA pAlanamAM zithila bane che te A bhavamAM nindAnuM pAtra bane che ane halakuM (kilbiSika) devapaNuM pAmIne tyAM dIrdha kALa zeka kare che. (259) A jagatamAM teo zocanIya che ke jeo zrI jinavacanane jANatA nathI, tethI paNa vadhAre zecanIya te te che ke jeo jANavA chatAM jinavacana (AjJA) pramANe karatA nathI. (260) jeo zrI jinavacanane jANavA chatAM A jagatamAM dharmadhanane gumAve che teone (moha) dhanane bhaMDAra batAvIne teonAM ne ukhADI dIdhAM che--aMdha banAvyA che. (261) Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10ra svAdhyA0 granthasaha ThANaM uccuccayaraM, majaM hINaM ca hINataragaM vA / jeNa jahiM gaMtavvaM, ciTThA vi se tArisI hoI // 262 // jassa gurummi paribhavo, sAhUsu aNAyaro khamA tucchA / dhamme ya aNahilAso, ahilAso duggaIe u // 263 // sArIra-mANasANaM, dukkhasahassANa vasaNaparibhIyA / nANaMkuseNa muNiNo, rAgagaiMdaM niraMbhaMti // 264 // suggaimaggapaIvaM, nANaM ditassa hujja kimadeyaM / / jaha taM puliMdaeNaM, dinnaM sivagassa niyagacchi // 265 // (e doSa teonA karmono che kAraNa ke-) svargarUpa ucca, mekSa rUpa ati ucca, manuSyabhavarUpa madhyama, tiryacagatirUpa nIca, athavA narakagatirUpa ati nIca, emAMnA je sthAne bhaviSyamAM jene javuM hoya che te jIvanI karaNI paNa tene anurUpa tevI hoya che. (262) je dharmagurUno parAbhava-apamAna kare che, sAdhuo pratye Adara vinAne che, jenI kSamA tuccha (svalpa) che ane dharmanI abhilASA nathI tenI abhilASA durgatimAM javAnI che. (263). zArIrika ane mAnasika hajAre duHkhanAM kaSTothI bhaya pAmelA munio jJAnarUpI aMkuzathI rAgarUpa gajendrane vaza kare che. (264) AvuM sadgatinA mArgane samajAvavAmAM dIpaka samuM jJAna ApanAra gurUne badalAmAM zuM ApavA yogya nathI ? Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 103 siMhAsaNe nisaNaM, sovAgaM seNio nkhriNdo|| vijjaM maggai payao, ia sAhujaNassa suavinno||266|| vijjAe kAsavasaM-tiAedagasUaro siriM ptto| paDio musaM vayaMto, suaniNhavaNA ia apatthA // 26 // sayalammi vi jialoe, teNa ihaM ghosio amaaghaao| ika pi jo duhattaM, sattaM bohei jiNavayaNe // 268 // arthAt sarvasva ApavA chatAM teonuM RNa maTatuM nathI jema ke zivanA bhakta eka bhIle zivanI mUrtinuM netra ukhaDI gayeluM jeI pitAnuM netra UkheDIne caDhI dIdhuM. (265) caMDALane rAja siMhAsane besADIne zreNika rAjAe vinayapUrvaka vidyAnI prArthanA karI, e pramANe sAdhu purUSa zrata (jJAnI)ne vinaya karavuM joIe. (266) keI hajAmanI pAsethI meLavelI (AkAzagAminI) vidyA dvArA keI udakazukare (pANImAM satata snAna karavAmAM dhama mAnanArA viSNunA bhakta) lakSamI (yazapUja) meLavI, keIe vidyA kyAMthI maLI ema pUchatAM teNe asatya uttara Apyo tethI tene tridaMDa AkAzamAMthI nIce paDatAM tenI AbarU gaI. AvI mRtanI ninhavatA e vidyAne apace (apagya) che. (267) (mATe gurUnI niCvatA karavI nahi kAraNa ke-) eka paNa duHkhI jIvane je zrI jinavacanane baMdha kare che te (vidyAdAtA gurU A jagatamAM sakaLa caudarAja lekamAM amArI paDaha vajaDAvanArA (mahA upakArI-pUjya) che. (268) Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104. svAdhyA0 granthasaha sammattadAyagANaM, duppaDiAraM bhavesu bahuemu / savvaguNameliyAhi vi, uvayArasaharasakoDIhiM // 269 // sammattami u laddhe, ThaiAI narayatiriadArAI / divvANi mANusANi a, mokkhasuhAI sahINAI // 270 // kusamayasuINa mahaNaM, sammattaM jassa suTTiyaM hiyae / tassa jagujjoyakaraM, nANaM caraNaM ca bhavamahaNaM // 271 // suparicchiyasammatto, nANeNAloiyatthasabbhAvo / nivvaNacaraNAutto, icchiyamatthaM pasAhei // 272 // ghaNuM bhale sudhI dviguNa-triguNa yAvat anaMtaguNA upakAre koDe vAra karavA chatAM samyatvanuM dAna karanArA (pamADanArA) upakArI gurUne badale vaLate nathI, azakya che. (269) (kAraNa ke, samyatva prApta thavAthI naraka-tiryaMcagatinAM bAraNuM baMdha thAya che ane devabhavanAM manuSyabhavanAM tathA aMte mekSamAM paNa sukhe svAdhIna thAya che. (270) - mithyA AgamanA zravaNane tenAthI thayelI mithyA zraddhAne-vAsanAne) teDI nAkhanArUM samyakatva jenA hRdayamAM sthira thayuM che tenuM jJAna jagatane prakAza ApanAruM (kevaLajJAna) bane che ane cAritra saMsArane nAza (mokSa) kare che. (ra71) jenuM samyakatva ati upasargothI pAsa thayuM che-atidaDha che, nirmaLajJAnathI jIva-achavAdi padArtho rUpa tane Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezAmALA 105 jaha mUlatANae paM-DuraMmi duvvannarAgavaNNehiM / bibhacchA paDasohA, iya sammattaM pamAehiM // 273 // naraesu suravaresu a, jo baMdhai sAgarovamaM ikkaM / paliovamANa baMdhai, koDisahassANi divaseNaM // 274 // paliovamasaMkhijja, bhAgaM jo baMdhaI suragaNesu / divase divase baMdhai, sa vAsakoDI asaMkhijjA / / 275 // jeNe jANyAM che ane je nirvANa (niraticAra) cAritrathI yukta che te ISTa arthane (mekSane) sAdhe che. arthAt mokSa mATe traNe ya Avazyaka che. (272) " jema keI vastranA taMtue mULamAM sapheda hoya chatAM pAchaLathI duSTa varNa rUpa raMganA varSothI te vastranI zobhA bagaDe tema prAraMbhamAM samyakatva nirmaLa chatAM pazcAt kaSAyo vigere pramAdathI malina thAya che. (273) je se varSanA AyuSyamAM pramAdathI nArakIne eka sAgarepama jeTalo ane apramAdathI devagatine eka sAgarepama baMdha kare che tethI ulaTa pramAdI eka divasa apramAda karavAthI hajAre kroDa palyopame devalokane ane apramAdI pramAda karavAthI teTale nArakIne baMdha kare che. te varSanA divasathI sAgaropamane bhAga detA hajAre keDa palyopama thAya che. mAtra vizeSatA e che ke pramAdathI narakane ane apramAdathI teTalo svargane baMdha thAya che. (274) tathA je so varSamAM palyopamane saMkhyAmAM bhAga jeTalA devagatine baMdha apramAdathI kare te pramAdathI prati Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 svAdhyA0 granthasadeha esa kamo naraesu vi, buheNa nAUNa nAma evaM pi / dhammami kaha pamAo, nimesamittaMpi kAyavvA ? // 276 // divvAlaMkAravibhUsaNAI, rayaNujjalANi ya ghraaii| rUvaM bhogasamudao, suralogasamo kao ihayaM ? // 277 // devANa devaloe, jaM sokkhaM taM naro subhaNio vi / na bhaNai vAsasaeNa vi, jassa vi jIhAsayaM hujjA // 278 // divasa asaMkhyAta koDa varSo jeTale nArakIne baMdha kare. (se varSanA divasathI bhAga detAM teTalAM thAya) ahIM paNa pramAda-apramAdane vyatyaya (ulaTApaNuM) jANa. (275) eja krama naraka mATe paNa che, buddhimAna purUSa A spaSTa vAtane samajIne dharma (kRta-cAritranA) udyamamAM eka nimeSa mAtra paNa pramAda kema kare? arthAt na kare. (276) siMhAsana chatra vigere devI alaMkAre ane mugaTakuMDala vigere devI AbharaNe, ratnanAM ujavaLa devI ghare (vimAno-bhavana) ane ati abhUtarUpa (sauMdarya), e devalekanA jevI bheganI sAmagrI ahIM mAnavabhavamAM kayAMthI maLe? (277) devalokamAM devane je sukha hoya che te sArI rIte belanAre (vacana catura) manuSya tene ekase jInhAo heya ane so varSa sudhI varNave te paNa na varNavI zake. (278) Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 107 naraesu jAI aika-khaDAi~ dukkhAi~ prmtikkhaaii| ko vaNNehI tAI ?, jIvaMto vAsakoDIvi // 279 // kakkhaDadAhaM sAmali-asivaNaveyaraNipaharaNasaehiM / jA jAyaNAu pAvaMti, nArayA taM ahammaphalaM // 280 // tiriyA kasaMkusArA-nivAyavahabaMdhamAraNasayAI / navi ihayaM pArvatA, parattha jai niyamiyA huMtA // 281 // AjIvasaMkileso, sukkhaM tucchaM uvaddavA bahuyA / nIyajaNasiTTaNA vi ya, aNihavAso a mANusse // 282 // narakamAM je ati kaThora (zArIrika) ane ati tIkSaNa (mAnasika) duHkha (bhegavavAnAM) hoya che tene eka koDa varSanA AyuSyavALe jIva jIvana paryata varNave te paNa keNa pUrNa varNavI zake? arthAt na varNavI zake. (279) narakamAM nArake tIvraagnine Akare dAha, zAmelI vana ane asipatravana, vaitaraNanadI ane seMkaDe zastrothI je pIDAo bhegave che te adharmanuM pApapravRttinuM) phaLa che. (280) * tiya je seMkaDe cAbuka ane ArA (paraNA)ne mAra, seMkaDe lAThInA prahAre, deraDA vigerenAM baMdhane ane prANaghAtaka mAra sahe che te parabhavamAM je niyamavALA (dhamI) banyA heta to A tiryaMcanA) bhavamAM sahavA na paData. (281) manuSya bhavamAM mAvajIva cittane saMkleza (saMtA5), tuccha mAtra vaSayika sukha, cera vigerenA ghaNA upadra, Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 svAdhyA0 granthasantAha cAraganirohavahabaMdha-rogadhaNaharaNamaraNavasaNAI / maNasaMtAvo ajaso, viggovaNayA ya mANusse // 283 // yumamAM ciMtAsaMtAvehi ya, daridarUAhiM duppauttAhi / laddhaNa vi mANussaM, maraMti keI suniviNNA // 284 // devA vi devaloe, divvAbharaNANuraMjiyasarIrA / jaM parivaDaMti tatto, taM dukkha dAruNaM tesiM // 285 // sAmAnya (halakA) lekene Thapako (apamAna) ane aniSTa sthAne vasavATa karavo paDe che. vaLI jelamAM purAvuM, zastrAdinA prahAre sahavA, deraDAM vigerenAM baMdhane, vAtapittakaphathI utpanna thatA re, dhananuM haraNa, mAraNatika saMkaTa, cittane kheda (nirAzA), apayaza ane aneka jAtanI vigepanA (vagovaNuM) vigere manuSya bhavanAM duHkhe (paNa pUrvabhavanA adharmanuM ja phaLa) che. (282-283) (manuSyane) bharaNa piSaNanI ciMtA, cArI vigerene saMtApa, nirdhanatA, regISTa dazA vigere duSTa karmonA udayathI evAM AkarAM hoya che ke tenAthI kaMTALelA kaI kaI te uttama manuSyabhava pAmIne paNa mare che ApaghAta kare che. (28) devalokamAM devatAI AbharaNethI suzobhita zarIravALA deve paNa je devakathI (garbhanI azucimAM) paDe che te duHkha teone devalokanA sukha karatAM ya ati dArUNa che. (285). Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 109 taM suravimANavibhavaM, ciMtiya cavaNaM ca devlogaao| aibaliyaM ciya jaM navi, phuTTai sayasakkaraM hiyayaM // 28 // IsAvisAyamayakoha-mAyAlomehiM evamAIhiM / devAvi samabhibhUyA, tesiM katto suhaM nAma ? // 287 // dhamma pi nAma nAUNa, kIsa purisA sahaMti purisANaM? / sAmitte sAhINe, ko nAma karijja dAsattaM ? // 28 // saMsAracArae cArae vya AvIliyassa baMdhehiM / ubviggo jassa maNo, so kira Asannasiddhipaho // 289 // te te devavimAnano vaibhava ane devalokathI avanano vicAra karavA chatAM paNa teonuM hRdaya seMkaDe kakaDA thaIne phUTatuM nathI te hadaya ati niSphara-kaThera che mATe ! (286) deve paNa IrSyA, viSAda, mada, krodha, mAyA ane lobha vigerethI parAbhava pAmelA (vaza thayelA) che. teone vaLI sukha kayAMthI ? arthAt sukhanI saMbhAvanA paNa nathI. (287) mATe (uparyukta sarvaduHkhamAMthI bacAvanAra)zrI jinakathita prasiddha dharmane jANIne paNa kayA purUSe anya purUnI rAha jue? (e purUSe ArAdhaka banI amane upakAra kare evI AzAe vilaMba keNa kare e rIte mekSarUpa svAmipaNuM svAdhIna chatAM saMsArarUpa dAsapaNuM koNa kare? (288) jelanI jema saMsArarUpa kedakhAnAmAM baMdhanothI pIDA pAmelA je purUSanuM mana udvigna thayuM che te ja najIkanA kALamAM mokSa mArganI prAptinuM cinha che. (289). Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 savAdhyA0 granthasadeha AsanakAlabhavasiddhiyassa, jIvassa lakkhaNaM iNamo / visayasuhesu na rajjai, sabbatthAmesu ujjamai // 290 // hujja va na va dehabalaM, dhiimaisatteNa jai na ujjamasi / acchihisi ciraM kAlaM, balaM ca kAlaM ca soaMto // 291 // laddhilliyaM ca bohiM, akaritoSNAgayaM ca ptthito| annaM dAI bohiM, labbhasi kayareNa mulleNaM ? // 292 // saMghayaNakAlabaladUsamAruyAlaMbaNAI cittaNaM / savvaM ciya niyamadhuraM, nirujjamAo pamuccaMti // 293 // najIkanA kALamAM je saMsArathI pAra pAmavAne hoya te jIvanuM A lakSaNa che ke te viSayanA sukhamAM rAga na kare ane mokSanA sarva sAdhanAmAM udyama kare. (290) athavA he ziSya! zArIrika baLa nathI te paNa dharya (manane nizcaya), buddhi ane sattva (cittanA AlaMbana)thI je tuM mekSane udyama nathI karato te zarIrabaLa ane kharAba kALanI ciMtA karate tuM dIrdhakALa saMsAramAM rakhaDIza, arthAt jene je vakhate je sAmagrI-aLa vigere malyuM hoya teNe teTalAthI paNa dharmane udyama kare te ja tenI saphaLatA che. (291). vartamAnamAM maLelI jina dharmanI (sAmagrInI) prAptithI je dharma karatuM nathI ane bhaviSyamAM bIjI vadhAre meLavavAnI AzA kare che, te he mUrkha ! te tuM kayA mUlyathI meLavIza? (292) (pramAdI che, zuM karIe ? zarIra baLa nathI, duSkALa Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 111 kAlassa ya parihANI, saMjamajogAI natthi khittaaii| jayaNAi vaTTiyavyaM, na hu jayaNA bhaMjae aMgaM // 294 // samiIkasAyagArava-iMdiyamayabaMbhaceraguttIsu / sajjAyaviNavatavasattio a jayaNA suvihiyANaM // 295 / / jugamittaMtaradiTThI, payaM payaM cakkhuNA visohNto| avvakvittAutto, iriyAsamio muNI hoI // 296 / / ke pAMcamA ArAne kALa che, dharma ochuM che, bhagavAne kahyuM paNa che ke dhIraja rahevI viSama che, zarIre regI chIye vigere AlaMbana laIne pramAdathI sarva niyamanuM pAlana choDI de che. (293) (tyAre buddhimAne zuM karavuM joIe te kahe che ke, kALa te pratidina kharAba Ave che ethI dravya-kSetre-bhAva paNa hIna thatA heI saMyamane yegya kSetre paNa nathI, mATe sarva viSayamAM jayaNAthI vartavuM joIe, jayaNA saMyama zarIrane bhAgatI nathI, arthAt utsarga-apavAdanA rahasyane samajI te pramANe vartatAM saMyama akhaMDa rahe che. (294) (e jayaNA) IryA vigere samitiomAM, krodha vigere kaSAyamAM, Rddhi vigerenA gAra (abhimAna)mAM, pAMca IndrimAM, jAti vigerenA madamAM, brahmacaryanI nava vADamAM karavI. arthAt samiti, gupti, navavAnuM rakSaNa, kaSAya-gAravA vigerene tyAga ane indriyane jaya kare tathA svAdhyAya, vinaya ane ta5 zaktine ge2vyA vinA kare e vigere suvihita sAdhuonI jayaNA (saMyamanI ArAdhanA) che. (25) Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 svAdhyA. prathasandeha kajje bhAsaha bhAsaM aNavajjamakAraNe na bhAsai ya / vigahavisuttiyaparivajjio a jaI bhAsaNAsamio // 297 // bAyAlamesaNAo, bhoyaNadose ya paMca sohei / sosaNA samio, AjIvI annA hoi // 298 // puvvi cakkhuparikkhiya- pamajjiu jo Thavei giNhaha vA / AyANabhaMDamattanikkhe vaNAi samio muNI hor3a // 299 // (have e samiti AdinuM kramaza : varNana kare che temAM) yuga (cAra hAtha) jeTalI AgaLa dRSTine rAkhIne netrAthI pagale pagale bhU mI zeAdhatA (bAju ke pAchaLanA paNa upayAga rAkhatA) sArA-khATA zakhvAdi koI viSayamAM rAga-dveSa karyAM vinA upayAgapUrvaka cAlatA muni dhairyAsamitinA pAlaka ane che. (296) kAraNe niravadya (niSpApa) vacana mele, niSkAraNu na ele, vikathAo tathA durbhAvathI khakhaDavArUpa vizrotasikA kadI na kare evA sAdhu bhASAmitinA pAlaka che. (297) eSaNAnA (AhArAdi grahaNa karavA vigeremAM) betAlIsa ane bhAjananA pAMca DhASAne je lAgavA na de te sAdhu eSAsamitivALA che anyathA sAdhuveSanA maLe peTa bharanArA (veviDa ba) jANavA. (298) kAI vastra pAtrAdi vastu letAM mUkatAM je sAdhu pahelAM mUkavAnI vastune netrathI joine ane te sthaLa (pradeza)ne rajoharaNathI pramAIne mUke ke tevI rIte joi pramAIne grahaNa kare te AdAnabhaMDamAtranikSepa samitivALA jANavA. (299) Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 113 uccArapAsavaNakhele, jallasiMghANae ya pANavihI / suviveie paese, nisiraMto hoi tassamio // 30 // koho mANo mAyA, loho hAso raI ya araI ya / sogo bhayaM dugaMchA, paJcakkhakalI ime savve // 301 // koho kalaho khAro, avarupparamaccharo aNusao ya / caNDattaNamaNuvasamo, tAmasabhAvo ya saMtAvo // 302 // thaMDila (maLa), prazravaNa (pezAba), zlema, zarIrane mela, nAsikAne mela ane upalakSaNathI vadhelAM ke azuddha AhArAdi tathA vastrAdi upakaraNomAM caDhelAM trasa kIDI kuMthuA vigere cha ItyAdine jyAM tra-sthAvara jIva rahita bhUmI hoya tyAM cakSuthI joIne ane pramAjIne jayaNAthI paraThave (mUke) te muni pArijhApanikA samitivALe samajo. (300) (have kaSAnuM svarUpa kahe che ke, krodha, mAna, mAyA, lobha, hAsya (hAsI), rati, arati, zaka, bhaya, jugupsA (dugachA) e sarva pratyakSa kali (kalahaM) jANavA. arthAt e badhA sarva anarthonuM mULa che. (31) - krodha-kalaha (kajIo), khAra (IrSA), paraspara matsara, pazcAttApa (kheda), ugreSa, azAnti (haiyAne ukaLATa), tAmasabhAva (rIsALa5NuM) ane saMtApa (baLApo) e badhAM krodhanAM rUpe che-krodha ja che. tathA krodhathI AtmAnuM malina thavuM, tiraskAra, Thapake (Ala) Ape, bIjAne nahi anusaravApaNuM, sAthe na rahI zakavuM (ekalapaNuM), sAmAnA Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandAha nicchoDaNa nirbhachaNa, nirANuvattittaNaM asaMvAso / kayanAso ya asammaM, baMdha ghaNacikkaNaM kammaM // 303 // 114 kavumam // 1) mANo mayahaMkAro, paraparivAo ya attaukkariso / paraparibhavo vi a tahA, parassa niMdA asUyA ya || 304 || hIlA nikhvayArittaNa', nirakhaNAmayA aviNao a / paraguNapacchAyaNayA, jIvaM pADaMti saMsAre || 305 // // sukSmam|| mAyA kuDaMga pacchaNNa-pAvayA kUDakavaDavacaNayA | savvattha asambhAvo, paranikkhevAvahAro ya || 306 // upakArane visarI javA (akRtajJatA) ane bIjAnI sAthe samAnabhAve nahi vavuM e paNa krodhanAM ja rUpAMtara che. te te prakAre krodha karanArA ati kaThora cIkaNAM jJAnAvaraNIyAdi karmone AMdhe che. (302-303) mAna--jAtyAdi mada, ahaMkAra (arhatA), bIjAnI halakAI, peAtAnI prazaMsA, khIjAonA parAbhava (parAjaya) tathA paranI niMdA ane bIjAe pratye asUyA (asadbhAva) e sarva mAnanAM rUpe che. uparAnta bIjAne vageAvavA, kAinA upakAra na karavA, akkaDapaNuM-anamratA, avinaya karavA, bIjAnA guNeAne DhAMkavA vigere mAnanAM rUpAntaro jIvane saMsAramAM pADe che. (rakhaDAve che.) (304-305) mAyA-vatA, guptapApAcaraNa, kuDa, kapaTa, bIjAne Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA chalachoma saMvaiyaro, gUDhAyArattaNa' maI kuDilA / vIsaMbhaghAyaNaM piya, bhavakoDisaesa vi naDaMti // 307 // // yumm // lobha asaMcayasIlayA ya, kiliGattaNaM aimamattaM / kappaNNamaparibhogo, naTThaviNi ya AgallaM ||308|| mucchA aibahudhaNalobhayA ya, tabbhAvabhAvaNA ya sayA / bolaMti mahAghore, jaramaraNamahAsamuddami // 309 // 115 ThagavA, kAinA sadbhAva (vizvAsa) na karavA, sarva padArthAne aMge asatya (utsUtra) khelavuM, pArakI thApaNa eLavavI, e badhAM mAyAnAM rUpAMtara che. te uparAnta chaLa, chadma (hRdayanA bhAvane chUpAvavA), peAtAnA svArtha mATe gAMDAmAM gaNAvu mUrkha nI ceSTA karavI, gupta AcaraNa, vakra buddhi, vizvAsaghAta e samAyAnAM rUpAMtaro paNa kroDAkoDa janmamaraNa sudhI saMsAramAM naDe che (bhamAve che). (301-307) leAbha-atisaMcaya-ekaThuM karavAnA svabhAva, kaThAratA, ati mamatA, kRpaNutA, chatI sAmagrIe bhUkhyA rahevuM, kAI vastu nAza pAmatAM-cArAI jatAM ke ApelI pAchI nahi AvatAM khImAra paDavu, (308) mUti thavuM, dhananA atighaNA lAbha karavA ane sadA lAbhI svabhAvathI cittamAM tenuM citvana karavuM vigere leAlanAM ja rUpe che te janmamaraNathI mahAbhayakara apAra saMsAra samudramAM chuDAve (bhamAve) che. (309) Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 svAdhyA0 granthasoha eesu jo na vaTTijjA, teNaM appA jahaDio naao| maNuANa mANaNijjo, devANa vi devayaM hujjA // 310 // jo bhAsuraM bhuaMgaM, payaMDadADhAvisaM vighaTTei / tatto ciya tassaMto, rosabhuaMgovamANamiNaM // 311 // jo Agalei mattaM, kayaMtakAlovamaM vaNagaiMdaM / so teNaM ciya chujjai, mANagaiMdeNa itthuvamA // 312 // visavallimahAgahaNaM, jo pavisaha sANuvAyapharisavisaM / so acireNa viNassai, mAyA visavalligahaNasamA // 313 // e uparyukta kaSAyamAM je rahete (rAcato nathI, teNe AtmAne yathArtha oLakhyo che ane te mahAtmA manuSyone mAnanIya ane devene paNa devanI jema pUjya bane che. (310) je atiraudra, pracaMDa evA AzirviSa sapane cheDe (satAve che tene te sarSathI nAza (maraNa) thAya che. e upamA krodhasarSanI che. arthAt kolasane udIranAre-vega ApanAre AtmA saMyamarUpI prANano nAza kare che. (311) je madenmatta maraNakALa sarakhA jaMgalI hAthIne pakaDe te tenAthI cUrAI jAya e upamA mAna kaSAyarUpa hAthInI samajavI. arthAt mAnane udIranAre AtmA tenA sarva guNe) cUrAI jAya che. (312) je viSavelADIonA mahAbhayaMkara jaMgalamAM sAmA pavane jhera spaze tema pese che te velaDIonA jherI pavananA sparza ane gaMdhathI tatkALa nAza (maraNa) pAme che. tema mAyA Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA ghore bhayAgare sAgarammi, timimagaragAhapaurammi / jo pavisa so pavisa, lobhamahAsAgare bhIme // 314 // 117 guNado bahuvisesaM, payaM payaM jANiUNa nIsesaM / dosesu jaNo na virajjas tti kammANa ahigAro // 315 // aTTahAsakelikilattaNaM hAsakhiDajamagaruI | kaMdaSpaM uvahasaNaM, parassa na karaMti aNagArA ||316 // viSavelaDIenA jaMgala jevI bhayaMkara (hAvAthI tene vaza thanArA saMyama prANano nAza kare) che. (313) je leAbharUpI mahAsamudramAM praveza kare che te meTA maccho, magare ane jhuMDa vigere bhayaMkara jaLacarajIvAthI bhayaMkara meATA samudramAM praveza kare che, arthAt leAbhane vaza thavuM te bhayaMkara mahAsAgaramAM DUbavA kharAkhara che. (314) jinAgamanA pade pade jJAnAdi guNNAnuM tathA krodhAdi doSAnuM aMtara (phaLa) saMpUrNa jANavA chatAM paNa jIva dASAthI virAgI thatA (aTakatA) nathI e karmonuM ja Adhipatya che. (jIva karmAne vaza dIna banI gayA che enuM pariNAma che.) (315) (e pramANe kodhAdinI duSTatA jaNAvIne have hAsyAdinI viSamatA kahe che ke) khullA mukhe khaDakhaDATa hasavuM, ramatathI bIjAne harAvavApaNuM, viTa-bhAMDanI jema cALA karavA, viSayAdimAM rAga vadhe tevAM yamakAdi kAvyeA (gItA--gAyanA) Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 svAdhyA0 granthasandhaha sAhUNaM apparaI, sasarIrapaloaNA tave araI / sutthiavanno aipahariso ya natthI susAhUNaM // 317 // uvveyao a araNAmao a, aramaMtiyA ya araI ya / kalimalao a aNegaggayAya katto? suvihiyANaM // 318 // sogaM saMtAvaM adhiiM ca, mannuM ca vemaNassaM ca / kAruNNa-runabhAvaM, na sAhudhammammi icchaMti // 319 // mAM prIti karavI, sAmAnya hAsya ane bIjAonI hAMsI (mazkarI) karavI, ItyAdi (hAsya) uttama sAdhuo karatA nathI. (316) - sAdhune, "mane ThaMDI, tApa vigere na joIe evI zarIranI rUci tathA svazarIrane rAgathI (durbaLa-sabaLa vigere) jovAnuM na hoya, ethI tapamAM arati (nArAjI), huM sAre chuM evI AtmazlAghA ane ati harSanAM nimitta hovA chatAM harSa vigere sArA sAdhune na hoya, arthAt evI rati na kare te sAdhu uttama jANa. (317) dharmadharyamAM udvega (cala svabhAva), viSayonA AkarSaNarUpa Atmaroga, dharmadhyAnamAM cittane anAdara, cittamAM atiudvega (arati), ISTa viSayenI aprAptithI manane #bha ane "A paherIza, A khAIza, A joIza vigere cittanuM DAmaDelapaNuM; evI arati jinAjJAnA pAlaka uttama munione kayAMthI hoya? arthAtuM na hoya. (318) svajanAdinA maraNa vigerene zeka, atizakarUpa Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uipadezamALA 119 bhayasaMkhohavisAo. maggavibheo vibhIsiyAo ya / paramaggadaMsaNANi ya, daDhadhammANaM kao huMti ? // 320 // kucchA cilINamalasaMkaDesu, uvveyao aNiDhesu / cakkhuniyattaNamasubhesu, natthi davvesu daMtANaM // 321 // eyaM pi nAma nAUNa, mujjhiyavvaM ti nUNa jIvassa / pheDeUNa na tIrai, aibalio kammasaMghAo // 322 // saMtApa, keI aniSTa vastumAM (kayAre chUTuM evI) adhati, atizekathI pitAnI upara gusse, ApaghAtanI bhAvanA, alpa rUdana, moTA avAje raDavuM vigere (zekane) zrI tIrtha. kare vigere sAdhudharmamAM IcchatA nathI. arthAt sAdhutAmAM e ISTa nathI. (319) ni:satvapaNAthI Akasmika bhaya, cIra vigerenI vhIka, dInatA, vihAramAM siMhAdinA bhayathI mAga choDI devo tathA vetAla rAkSasa vigerethI DaravuM (A be jinakalpIne uddezIne samajavAM.) ane bhayathI bIjAonA dharmanI prarUpaNA (prazaMsA) karavI; e bhaya nirbhaya-daDha cittavALA munine kayAMthI hoya? na hoya. (320) apavitra-saDelAM dugadhI muDadAM vigere padArthonI kutsA (niMdA), melathI bharelAM vastro ke pitAnuM zarIra vigere aniSTa padArtho tarapha udvega (aNagamo) ane kIDA vigerethI saDatAM jIvatAM kutarAM vigere dravya dekhIne AMkha mIMcI devI-mukha pheravavuM-mareDavuM vigere jugupsA dAnta (jitendriya) sAdhuone hotI nathI. (321) Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 svAdhyA0 granthasanhAhu jaha jaha bahussuo sammao a, sIsagaNasaMparivuDo a / aviNicchio a samae, taha taha siddhatapaDiNIo // 323 // pavarAIM vatthapAyA - saNovagaraNAi~ esa vibhavo me / avi ya mahAjaNaneyA, ahaMti aha iDhigAravio // 324 // arasaM virasaM lRhaM, jahovavannaM ca nicchae bhutaM | nidvANi pesalANi ya, maggara rasagArakhe giddho // 325 // e upara jaNAvyuM te kaSAya-nAkaSAyane parAbhava karanArA pragaTa zrI jinavacanane jANavA chatAM jIva mAhane vaza thAya che, muMjhAya che, te nizce jIvathI tenA parAbhava nathI thaI zakatA tenuM pariNAma che, kAraNa ke karmonA samuha (uddaya) ati maLavAna che. (322) jema jema bahu bhaNyA hAya, ajJa leAkAmAM mAnya hoya, ghaNI mUDha ziSyaparivAravALA hAya, tema tema Agama tattvanA ajANa-anizcita arthavALA te AgamanA (virUddha AcaravAthI) zatru ane che. (323) (have RddhigAravavALAnuM varNana kare che.) sAdhu zreSTha vastra--pAtro--Asana tathA upakaraNo vigere maLavAthI 'A mArA vaibhava che, huM samRddhivaMta chuM, vaLI ghaNA lokone huM netA-agresara chuM' ema mAnatA RddhinA abhimAnathI ane na maLe te mAgavAthI Rddhi gAravavALe te karmathI bhAre thAya che. (324) rasagAravavALA sAdhu rasamAM gRddha hai|vAthI saMskAra Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 121 sussUsaI sarIraM, synnaasnnvaahnnaapsNgpro| sAyAgAravaguruo, dukkhassa na dei appANaM // 326 // tavakulachAyAbhaMso, paMDicca phaMsaNA aNi?paho / vasaNANi raNamuhANi ya, iMdiyavasagA aNuhavaMti // 327 // saddesu na raMjijjA, rUvaM daTTuM puNo na ikkhijjA / gaMdhe rase a phAse, amucchio ujjamija muNI // 328 // vinAnAM nirasa, ThaMDA vigere virasa, lukhAM yathAsamaya je maLe te AhArAdi vAparavA Icchate nathI, kintu snigdha ane svAdiSTa bhojanane zodhe che. (35) zAtAgAravathI abhimAnI sAdhu pitAnA zarIranI kSaNe kSaNe dhovuM, sApha rAkhavuM vigere sevA-bhA kare che, kamaLa-suMvALAM saMthAre Asana vigere vAraMvAra niSkAraNa paNa vAparavAnI Asakti kare che, vApare che, ema pitAnA AtmAne (zarIrane) kaNo Apato nathI.(326) (have IndriyothI jItAela ke heya te kahe che ke-) Indriyane vaza paDelA bAhya atyaMtara tapane, kuLane ane lake mAM phelAelI kItine nAza kare che, paMDitAIne (jJAnane) kalakita kare che, saMsAranA bhAge gamana kare che, aneka saMkaTo veThe che ane kalaha-yuddhanAM dvAra ughADe che, ema samasta dene anubhave che. (327) (mATe) vAjiMtrAdinA zabdomAM rAga kare nahi, abhilaSita rUpa joIne sarAga bhAve jevuM nahi-daSTi rekavI Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 svAdhyA0 granthasantAha nihayANi hayANi ya iMdiANi, ghAeha NaM payatteNaM / ahiyatthe nihayAI, hiyakajje pUyaNijjAI // 329 // jAikularuvabalasua-tavalAbhissariyaaTThamayamatto / eyAI ciya baMdhai, asuhAi bahuM ca saMsAre // 330 // jAIe uttamAe, kule pahANammi rUvamissariyaM / balavijjA ya taveNa ya, lAbhamaeNaM ca jo khise // 33 // ane suMdara gaMdha, rasa tathA sparzamAM mUcha (muMjhAyA) vinA sAdhue Atma kalyANamAM udyama kara. (38) IcchAniSTa viSayamAM rAgadveSa vinAnI (haNAyelI) chatAM viSayane grahaNa karatI (nahi haNAyelI) Indriyone tathA kaSAnI mandatAthI hataprAyaH thaelA chatAM udita (nahi haNAyelAM) karmorUpI RNane he munio ! prayatnathI (apramatta banI) haNe ane AtmAnA ahitamAM jatI Indrione tathA karmone AtmahitamAM pravartA-kabaje kare; ema karavAthI te pUjanIya bane che. (329) saMsAramAM jAti, kuLa, rUpa, baLa, zrata, tapa, lAbha ane aizvarya e ATha sArAM maLavAthI mada karanAre abhimAnI bhAvi kALe te te anaMtaguNAM kharAba maLe tevuM karma bAMdhe che. arthAt madathI jIva kharAba bhAvone pAme che. (330) potAnI uttama jAtithI, uttama kuLathI, suMdara rUpathI, sArA eizvaryathI, sArA baLathI, sArI vidyAthI, utkaTa tapathI ane ghaNA lAbhathI je bIjAone halakA pADe che-nide che, te manuSya avazya te te bhAvone halakA kharAba pAme ja Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 123 saMsAramaNavayaggaM, nIyaTTANAiM pAvamANo ya / bhamai aNaMtaM kAlaM, tamhA u mae vivajjijjA // 332 // suTuM pi jai jayaMto, jAimayAIsu majjaI jo u / so meajjarisI jahA, hariesabalu vya parihAi // 333 // itthipasusaMkiliTTha, vasahi itthikahaM ca vjjNto| itthijaNasaMnisijjaM, nirUvaNaM aMguvaMgANaM // 334 // che ane tethI apAra saMsAramAM anaMtakALa rakhaDe che, mATe sukhane athIe jAtyAdi mane tajavA joIe. (331-332) prayatnapUrvaka suMdara tapa japa vigere karavA chatAM je sAdhu jAtimada vigerethI madonmatta rahe che te metArya muni ane haribaLakezInI jema halakAM jAti kuLa vigerene pAme che. (333) (madanI aniSTatA kahIne brahmacaryanI guptine mATe kahe che ke)-devI,mAnuSIstrI, tathA pazustrInA saMsargavALI vasatine, strInA veSa-rUpa vigerenI vArtAne, ekalI strInI sabhAmAM dharmopadezane, strInA Asanane ane strInAM aMgepAMgane sarAgadaSTie jovAne munie tyAga karavo joIe, upalakSaNathI sAdhvIe devapurUSa ke pazunA saMsargavALI vasatine, purUSanA veSa-rU5 vigerenI vAte, ekalA purUSane dharma kahevAne, purUSanA Asanane ane tenA avayavo jevAne tyAga karavo joIe. (334) Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandehu puvvarayANussaraNaM, itthijaNaviraharUvavilavaM ca / aibahuaM aibahuso, vivajjayaM to a AhAraM ||335 // vajjaMto a vibhUsaM, jaijja iha baMbhaceraguttIsu / sAda tivruttinutto, niduko vaMto vasaMto 6 / / 336 // gujjhoravayaNakakkhoruaMtare taha thaNaMtare daTuM / sAndr to vidi, na ya baMdha vidvipa viEi rUrUSNA 124 vaLI (sAdhu ke sAdhvIe) pUrve bhAgavelA bhAgonA smaraNanA, pati viyeAginI strInA virahuM vilApane tathA bhIMta vigerenA AMtare saMbhaLAtA maithuna krIDAnA zabdone sAMbhaLavAnA, rUkSa vigere paNa ati pramANu AhArane ane thADA paNu svAdiSTa ke mAdaka AhAranA, e savanA tyAga karavA. (335) tathA traNaguptithI gupta, manaindriyAnA vyApAra rahita zAnta, jitendriya ane kaSAyanA vijetA banIne sAdhue zarIranI zAbhA-saMskArarUpa vibhUSAne paNa cheDIne brahmacaryanI e nava guptienA pAlanamAM udyama karavo joie. (336) tathA strInI ceAni, sAthaLa, mukha, bagala, hRdaya vigerenA peAlANane (AMtarAne) tathA stanAnA AMtarAne dekhavAmAM Ave te sUryanI sAmethI kheMcI le tema tuta STine kheMcI levI ane strInI dRSTi sAthe dRSTi kadI paNa joDavI nahi. (ema sAdhvIe purUSane age paNa samajavuM.) (337) Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 125 sajjhAeNa pasatthaM, jhANaM jANai ya savvaparamatthaM / sajjhAe vaTato, khaNe khaNe jAi veraggaM // 338 // uDDhamahatiriyaloe, joisavemANiyA ya siddhI ya / savo logAlogo, sajjhAyaviussa paccakkho // 339 // jo nicakAla tavasaM-jamujjao navi karei sajjhAyaM / alasaM suhasIlajaNaM, na vi taM ThAvei sAhupae // 340 // have svAdhyAyane aMge kahe che ke-vAcanA-pRcchanAdi svAdhyAyane karate sAdhu dharma ke zukla dhyAnavALe bane che, jagatanAM sarva tane (paramArthathI) jANe che ane svAdhyAya karatAM kSaNe kSaNe vairAgyane pAme che. (338). svAdhyAyanA marmane jANanAra muni urdhvalokamAM vaimAnika de ane siddhasthAnane, adhelokamAM narake vigerene, tichalAkamAM vyaMtara-tiSkadeva ane asaMkhyAta dvIpa samudrone, are ! sarvaloka alakane paNa pratyakSanI jema jANe che, jue che. (339) je sAdhu nitya tapa ane saMyamAnuSThAnemAM udyamI chatAM svAdhyAya nathI karatA te svayaM ALasu sukhazIliA pitAnA ziSyavargane paNa sAdhu mArgamAM sthira karI zako nathI, kAraNa ke svAdhyAya vinA pitAnA Azritane saMyamamAM AgaLa vadhAravAnuM jJAna tenAmAM hetuM nathI. (340) Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 svAdhyA0 granthasahu viNao sAsaNe mUlaM, viNIo saMjao bhave / viLayA vidhyAsa, vo? ghamo vo ? tArUkazA viNao Avahai siriM, lahai viNIo jasaM ca kittiM ca / na kayAi duviNIo, sakajasiddhiM samANei // 342 // jaha jaha khamai sarIraM, dhuvajogA jaha jahA na hAyati / kammakkhao a viulo, vivittayA iMdiyadamo a // 343 // have vinaya mATe kahe che ke-dvAdazAMgarUpa jaina zAsananuM mULa vinaya che (arthAt vinIta AtmAne ja zAstra samyak pace che) mATe vinIta AbhA ja saMyamI bane che. vinaya rahita jIvamAM (mULa na hovAthI) tapa ane dharma kevI rIte pragaTe ? (na pragaTe.) (341) vinaya (bAhya-abhyatara) lakSmIne prApta karAve che ane vinIta AtmA mAnasubhaTane parAbhava karavAne yaza ane kIrtine pAme che. durvinIta kadApi svIkAryonI siddhi karI zakatuM nathI. (342) - have tapanuM varNana kare che. koI ajJa ja kaSTa sahana karavAmAM tapa mAne che te agya che, ethI te nArake vigere mahAtapasvI gaNAze, mATe vastutaH jeTaluM zarIra sahana kare ane je tapathI saMyamanA pratilekhanA vaiyAvacca svAdhyAyAdi yugamAM vigha na Ave te tapa karavAthI meTo karmakSaya thAya che, zarIrathI AtmA bhinna dekhAya che (vairAgya vadhe che) ane Indrione vijaya (nigraha) thAya che. (343) Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALa 127 jai tA asakkaNijja, na tarasi kAUNa to imaM kIsa / appAyattaM na kuNasi, ? saMjamajayaNaM jaijAgaM // 344 // jAyammi dehasaMdehayammi, jayaNAi kiMci sevijjA / aha puNa sajjo a niru-jjamo ya to saMjamo katto? rU4 mA kuNau jai tigicchaM, ahiyAseUNa jai tarai sammaM / ahiyAsitassa puNo, jai se jAgA na hAyati // 346 // have pitAne azakta mAnI pramAda sevanArane kahe che ke-je tuM bhikSu paDimAdi duSkara (azakya) ArAdhana karI zakato nathI, te he sAdhu! upara jaNAvI te sAdhune gya samitinuM pAlana vigere svAdhIna saMyamanI yatanAne (ArAdhanAne) kema nathI karate ? (344) koI ema mAne ke zAstramAM utsarganI jema apavAdanuM paNa vidhAna che te pramAda karanArane zo doSa? tene kahe che ke-prANAMta saMkaTa prasaMge jayaNAthI (vivekathI) keIka apavAdane Azraya kare (se), paNa samartha ke niraMgI chatI zaktie paNa zithilya seve te tene saMyama kema rahe? arthAt jinAjJAnuM pAlana na thavAthI saMyama na ja rahe. (345) ahIM sudhI 25 mI gAthAmAM kahelA samiti vigere dvAranuM varNana karyuM. have samarthane zithilyathI saMyamane abhAva thAya, mAMdAne nahi, te zuM auSadhAdi paNa na levuM? te mATe kahe che ke Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 svAdhyA0 granthasandAha nicca pavayaNasohA - karANa caraNujjayANa sAhUNaM / saMviggavihArINaM, savyapayatteNa kAyavvaM // 347 // hINassa vi suddhaparUvagassa, nANAhiyassa kAyantraM / jaNacittaggahaNatthaM, karita liMgAvasese'vi // 348 // dagapANaM puSkaphalaM, asaNijjaM gihatyakiccAI | ajayA paDi sevaMti, jaivesaviDaMbanA navaraM // 349 // '' rAga pariSaha sahavAthIka kSaya karavAmAM rAgeA sahAyaka che, mATe rAganI ati pIDAne paNa sahana karI zake (durdhyAna na thavA de) teNe auSadha karavuM nahi. paNa ati sahana karatAM saMghayaNu maLa na pahoMcavAthI saMyamanAM paDilehANAdi kAryo sIdAya te teNe auSadha karavu' anucita nathI. (346) zeSa sAdhuenuM kartavya e che ke MmezAM jaina zAsananI zeAbhA (prabhAvanA) karanArA apramAdI (cAritravata) munie ane meAkSanI eka icchAvALA sAdhuenI sa prayatnA karIne vaiyAvaccArdika karavu joie. (347) apramatta (AtmAthI) munie manuSyAne prasanna karavA mATe cAritramAM zithila chatAM vizeSa jJAnI evA zuddha dharmanA prarUpakanuM paNa ucita kArya karavuM. kAraNa ke 'sAdhue paraspara irSyALu che' evo leAkeAmAM uDDAha na thAya te mATe sArA sAdhuo pArzva sthAdinuM paNa tevu' ucita kare che. (348) te veSadhArI (pArzva sthAdi) kevA heAya te kahe che kesacitta pANI, puSpo, phaLo tathA AdhAkarmikAdi dASita Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 129 osannayA abohI, pavayaNaumbhAvaNA ya bohiphalaM / osano vi varaM pi hu, pavayaNaumbhAvaNAparamo // 350 // guNahINo guNarayaNAyaresu, jo kuNai tullamappANaM / sutavassiyo ya hIlai, sammattaM komalaM tassa // 351 // osanassa gihissa va, jiNapavayaNativvabhAviyamaissa / kIrai jaM aNavajjaM, daDhasammattassa'vatthAsu // 352 // AhAradine vApare che ane mAtra sAdhuveSane lajAvanArA sAvadyapravRtti karanArA teo gRhasthAnAM sAvadya kAryo paNa kare che. (349) teone (sarva esatrane) A bhavamAM lokamAM avasannatA eTale parAbhava thAya che ane paralokamAM jainadharma maLatuM nathI. kAraNa ke zAsananI prabhAvanAnA phaLa tarIke jinadharmanI prApti thAya che. pote zithila chatAM zuddha prarUpaNAdithI zAsananI prabhAvanA kare che te deze esanna chatAM zreSTha che. (350) je nirguNI guNavatenI tulya pitAne jANe-jaNAve che, te uttama tapasvi (guNavate) ne halakA pADe che tethI tenuM samyatva niHsAra durbaLa che (kAraNa ke samyakatva guNavAnane dekhI prameda pAmavAthI TakI zake che.)(351) (zAsananI bhaktivALA susAdhuoe zAsananI apabhrAjanA na thAya te uddezathI) pArthasthAdi zithilAcArIo ke uttama zrAvaka je te jinavacananI prItivALA hoya (zAsa Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 svAdhyA0 granthasAha pAsatthosannakusIla,-nIyasaMsattajaNamahAcchaMdaM / nAUNa taM suvihiyA, savvapayatteNa vajjaMti // 353 // bAyAlamesaNAo, na rakkhai dhAisijjapiMDaM ca / AhArei abhikkhaM, vigaIo sanihiM khAI // 354 // sUrappamANabhojI, AhArei abhikkhamAhAraM / na ya maMDalIe bhuMjai, na ya bhikkhaM hiMDaI also||355|| nanA pakSakAra hoya) te dravya-kSetra-kALa-bhAva vigere ApattinA prasaMge teonuM ucita-niSpApakArya karavuM joIe, haMmezAM nahi. (352) pArzvastha-avasanna-kuzIla-nitya (sthira) vAsI-saMsaktA tathA e sarvathI vadhu dejavALe yathAzcaMda, e darekane jANIne (oLakhyA pachI) suvihita sAdhuo sarva prayatnathI teone saMga taje che. (353) (pArzvasthapaNuM vigere thavAnAM kAraNe kahe che) AhAranA 42 deSa TALavA rUpa eSaNAsamitinuM rakSaNa karato nathI, dhAtrIpiMDa ane zayyAtarapiMDathI rakSA karatuM nathI, vAraMvAra dUdha vigere vigaIo vApare tathA vAsI rAkhela goLa vigere vApare che. (354) tathA sUryAsta sudhI bhejana kare, aniyatapaNe vAraMvAra AhAra vApare, sAdhuo sAthe mAMDalImAM na vApare ane ALasanA kAraNe gocarI vaheravA ja nathI. (355) tathA Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 131 kIvo na kuNai loaM, lajjai paDimAi jallamavaNei / sovAhaNo a hiMDai, baMdhai kaDipaTTayamakajje // 356 // gAmaM desaM ca kulaM, mamAyae pIThaphalagapaDibaddho / gharasaraNesu pasajjai, viharai ya sakiMcaNo riko // 357 // nahadaMtakesarome, jamei uccholadhoaNo ajo| vAhei ya paliyaMkaM, airegapamANamatthurai // 358 // sattva vinA banI loca na kare, kAyetsarga (paDimA) karatAM zaramAya, zarIrane mela utAre, pagarakhAM paherIne cAle, vinA kAraNe colapaTTakane (kadarAthI) bAMdhe. (pUrvakALe kare ceLapaTTo bAMdhavAne AcAra na hatuM tene AzrIne A doSa jANa) (356) tathA amuka gAma, amuka deza, amuka kula (grahasthanAM ghare) upara mamatA rAkhe, (anya sAdhuo tyAM vicare to zreSa dhare, pite tyAMne adhikArI banI bese) Rtubaddha (zeSa) kALamAM paNa pATa-pATalA vigere vApare, ghararUpa mALAomAM Asakta thAya athavA ghera bhegavelA bhegenuM smaraNa kare ane suvarNa Adi dhana rAkhIne pharavA chatAM pitAne nitha (aparigrahI) tarIke jaNAve. (357) vaLI- nakha-dAMta-keza-zarIranA vALa vigerenI (nakha kapAve, dAMta ghase, vALa eLe vigere) zobhA kare, ghaNA pANIthI grahasthanI jema hAtha-paga ane mukha dhayA kare, ema yatanA rahita bane, palaMga vApare tathA saMthArA-uttarapaTTAthI adhika pAtharIne sukhazIlie bane. (358) tathA- Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 svAdhyA0 granthasandAha sova ya savvarAI, nITThamaceyaNo na vA jharai / namajjato pavisaha, nisihIyAvassiyaM na kare || 359 || pAya pahe na pamajjai, jugamAyAe na sohae iriyaM / puDhavIdagaagaNimArua - vaNassaitasesu niravikkho || 360 // savvaM thovaM uvahiM, na pehae na ya karei sajjhAyaM / saddo thazo, hajulo naLameyataniTTo rUd khittAIyaM bhuMjai, kAlAIyaM taheva avidinaM / nirU bajIyare, taLArUM bava vagaranuM rUdrA nizceSTa (muDadAnI jema) AkhI rAtrI sutA rahe che, paNa svAdhyAya na kare, rAtre aMdhArAmAM (IMDAsaNathI) pramArjana vinA mAnamAM pesekre ane pesatAM nisihI nIkaLatAM AvasahI na kahe. (359)vaLI- mAmAM (gAmanA pesAra-nisAre) pagane na pramAe~, iryAsamitinA pAlana mATe yuga (sarI) pramANa dRSTithI bhUmI na jIve, pRthvI-pANI-agni-vAyu-vanaspati ane trasa, e cha kAya jIvAnI niHza MkapaNe virAdhanA kare. (360) vaLI gheADI paNa upadhinuM paDilehaNa na kare, divase paNa svAdhyAya na kare, rAtre meATA zabdathI ele, kalaha (kajIe) kare, ema tuccha prakRtivALA gacchamAM paraspara cittabheda karavAmAM tatpara rahe. (361)vaLI be gAu uparanuM vaheArelu' (kSetrAtIta) AhArAdi vApare, traNa prahara uparanuM (cAra prahara pahelAM) vaheArelu Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA ThavaNakule na ThaveI, pAsatthehiM ca saMgayaM kuNaI / niyamavALago, na ya vedapamantrAsIne ddA yaha ya davadavAe, mUDho paribhavai tahaya rAyaNie / paraparivArya giNhaI, niThurabhAsI vigahasIlo || 364 // 133 vijjaM maMtaM jogaM, tegicchaM kuNaI bhUikammaM ca / avara-nimittanIvI, bAramattvei marU rUiddI kAlAtIta vApare khIjAe (gurUe) nahi Apela vApare, tathA sUryodaya pahelAM azanAdi AhAra ke upakaraNa upadhi Adi grahaNa kare. (vahAre) (362) vaLI khAsa prayAjane AhArAdi meLavavA cAgya gurUnAM sthApanAkuLA (zrImaMta ke bhakta grahasthAnAM ghA) mAMthI niSkAraNa AhArAdi lAve, pArzvasthAenI sAthe sa Mgati karai, nitya duSTa (sa MkliSTa) cittavALA--pramAdI banIne vasati-upadhi AdimAM prekSaNa-pramAja nAzIla na rahe. (363) vaLI- mArgamAM jaldI (tvarAthI) cAle, jJAnAdi guNeAthI viziSTa ratnAdhika munienA te mUDha parAbhava kare, bIjAnI niMdA kare, kaDavAM kaThAra vacana mele tathA srIkathAdi vikathAemAM tatpara rahe. (ka2) (364) daivI adhikti vidyA, devAdhiSThita maMtra, maMtrita viziSTa dravyarUpa yAga, auSadha ane maMtrelI bhUti (rAkha) nA prayAga karavArUpa bhUtika, enA prayAga kare, vidyA Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 svAdhyAya granthasadeha kajjeNa viNA uggaha-maNujANAveI divasao suyai / ajjiyalAbhaM bhuMjai, ityinisijjAsu abhiramai // 366 // uccAre pAsavaNe, khele siMghANae agaautto| saMthAragauvahINaM, paDikkamai vA sapAuraNo // 367 // na karei pahe jayaNaM, taliyANaM taha karei paribhogaM / carai aNubaddhavAse, sapakvaparapakvaomANe // 368 // bhaNAvIne ke nimitto kahIne AjIvikA calAve, chakAyajIne AraMbha kare ane maryAdAthI vadhAre upakaraNAdino parigraha rAkhI khUzI thAya. (365) tathA vinA prajane Indra-rAjA vigerenA avagrahanI yAcanA kare, divase zayana kare, sAdhvIe meLavelA AhArAdi vApare ane strInA uDyA pachI tenA Asanane upabhega kare. (366) vaLI- IMDila-mAtru-baLa-zleSma-vigerene paraThavavAmAM ajayaNA kare. saMthArAmAM rahIne ke upadhi upara ubhe athavA vastra oDhIne pratikramaNa kare. (367) tathA mAgamAM cAlatAM sacitta pANI vigerenI jayaNA na kare, tathA sazakta chatAM pagarakhAMne vinA kAraNe paNa upayoga kare, varSAkALamAM phare ane jyAM ghaNA svapakSI ane bauddhAdi parapakSI sAdhuo hoya tyAM zAsananI ladhutA thAya tema sukhazIlI banI vyavahAra kare. (368) vaLI- Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 upadezamALA saMjoai aibahuaM, iMgAla sadhUmagaM aNaTThAe / bhuMjai rUvabalaTThA, na dharei a pAyapuMchaNayaM // 369 // aTThama cha? cautthaM, saMvacchara cAumAsa pakkhesu / na karei sAyabahulo, na ya viharai mAsakappeNaM // 370 // nIyaM giNhai piMDaM, egAgI acchae gihtthkho| pAvasuANi ahijjai, ahigAro logagahaNami // 371 // paribhavaha uggakArI, suddhaM maggaM nigUhae baalo| viharai sAyAguruo, saMjamavigalesu khittesu // 372 // bhejana mAMDalInA pAMca deze seve 1 saMyejanA, 2 atipramANa AhAra, 3 aMgAradeSa (rAga), 4 dhUmradeSa (dveSa), tathA 5 AhAra levAnAM zAstrokta sudhAnI vedanA vigere che kAraNa vinA zarIranuM rUpa-baLa vadhAravA AhAra vApare ane rajoharaNa na rAkhe.(369) tathA vArSika, mAsI ane pAkSika tapane aThama chaTha ane upavAsa sukhazIlapaNAthI na kare ane mAsakampAdi navakalpI vihArathI na vicare. (370) | eka gharano AhAra nitya vApare, ekale rahe, grahasthAnI vAta karyA kare, jugAra vigerenAM pApazAstro bhaNe ane lokone prasanna karavAmAM tatpara rahe, pitAnAM anuSThAnamAM Adara na kare. (371) vaLI ugravihArI (apramAdI) sAdhuone parAbhava kare (niMdA kare), bAlamaMdabuddhivALe te jJAna-darzanacAritrarUpa Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandeha uggAi gAi hasaI, asaMvuDo saha karei kaMdapaM / gihikajjaciMtago'viya, osanne dei giNhai vA // 373 // dhammakAo ahijjara, gharAgharaM bhamai parikahaMto a / gaNaNA pamANeNa ya, airittaM vaha uvagaraNaM // 374 // vArasa vAta tiAi ya, Atha-pAra-jAhaCmItro / aMtoci ahiyAsa, aNahiyAse na paDilehe // 375 // 136 zuddha mAne geApave, zAtAgAravIA banIne jyAM uttama sAdhuAna vacaratA hoya tevAM saMyamavikala kSetromAM (AjIvikA cAle e uddezathI) vicare. (372) vaLI meATA avAjathI saMgIta kare, sAmAnya saMgIta kare, khullAM mukhe (khaDakhaDATa) hase, pramAddIpaka vacanA melIne sadA kada (kAmaceSTAo) kare, grahasthanAM kAryonI ciMtA * kare ane esannane (zithilAcArIne) vastrAdi Ape athavA temanI pAsethI le. (373). * AjIvikA arthe dharmakathAone (zAsrAne) bhaNe, ghera ghera dharmakathA (upadeza) karatA kare ane gaNatrI (saMkhyA) thI tathA mApathI vadhAre(ghaNAM tathA meTAM) upakaraNA rAkhe. (374) vaLI- makAnanI aMdaranI tathA mahAranI sAmAnya hAjata tathA asahya hAjate rAtre mAtru tathA sthaDila mATenI Ara mAra bhUmIonuM (mAMDalAMnuM) tathA traNa kALa (grahaNa karavA) nI bhUmIonuM paDilehaNa na kare. (375) tathA Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 137 gIatthaM saMviggaM, AyarizaM muai valai gacchassa / guruNo ya aNApucchA, jaM kiMci vi dei giNhai vA // 376 // guruparibhogaM bhuMjai, sijjA-saMthAra-uvagaraNajAyaM / kiM ti ya tumaM ti bhAsaI, aviNIo gavio luddho rU7nA gurupacakkhANagilANa-sehavAlAulassa gacchassa / na karei neva pucchai, niddhammo liMgamuvajIvI // 378 // AgamanA jJAtA gItArtha ane mekSAthI evA uttama paNa pitAnA AcArya (guru) ne vinA prajane taje, kaI pramAdAdi kAraNe preraNA (hitazikSA) ApatAM gacchane eTale gurUne sAme (uttara ApavA taiyAra) thAya ane gurUne pUchayA vinA vastrAdi vastu keIne Ape athavA le. (376) gurU vAparatA hoya te zamyA-saMthAre tathA upakaraNe (paNa gurUnI jema pUjya hovA chatAM pite vApare, gurU lAve tyAre "maQeNa vaMdAmi ne badale zuM che? ema javAba Ape, gurUnI sAthe vAta karatAM mAnArthaka zabda nahi vAparatAM tuMkAra bole, ema avinaya karanAro, avinIta mATe abhimAnI ane viSayamAM vRddha jANa. arthAt avinIta-abhimAnI ane viSayamAM vRddha evo te upara pramANe gurUnI AzAtanAo kare.(377) vaLI- gurUkSapaka (tapasvI) rogI-navadIkSita, bALa vigere sAdhuovALA gacchanAM karavA gya kAryo karatuM nathI, Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 svAdhyA0 granthasaha vamaLa-vAhi-vAhArasuthA-vaMcchivihiparivA nAyarai neva jANai, ajjAvaTTAvaNaM ceva // 379 / / sacchaMdagamaNa uTThANa-soaNo appaNeNa caraNeNa / samaNaguNamukkajogI, bahujIvakhayaMkaro bhamai // 380' / batthi va vAyapuNNo, paribhamai jiNamayaM ayaannNto| thaddho nimvinnANo, na ya picchai kaci appasamaM // 38 // he munio ! mAre egya zuM kartavya che ema karavAnuM pUchate nathI, AthI ja te AcArabhraSTa, mAtra sAdhuveSathI peTa bharanAro che. (378) vaLI- te vihAra-vasati-AhAra-zayanaspaMDila-pariThavaNa Adine nirdhamapaNAthI vidhipUrvaka Acarate nathI athavA jANata-samajate nathI, athavA e sAdhunA AcAramAM vartate nathI vA jANatuM nathI ane sAdhvIone saMyama jIvana mATe zuddha vartana karAvavAnuM paNa karate ke jANatuM nathI. (379) vaLI-gurvAjJArahita cAlavuM-UThavuM-besavuM-zayana karavuM vigere) svachaMdapaNe karanAre te svabuddhithI kalpita cAritramAM (acAritramAM) bhame ane sAdhunA jJAnAdi guNethI rahita ga-sAdhucaryA mukta ghaNA jIvane kSaya (virAdhanA) karate vinA saMyame bhaTake. (380) vaLI vAyuthI bharelI masakanI jema atigarvathI bhareluM, jinavacanane (syAdvAdane) nahi samajate, zarIre paNa abhimAnathI akakaDa banela, jJAna rahita jyAM tyAM bhame (vicare) Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA sacchaMda gamaNauTThANa - soago bhuMjaI gihINaM ca / pAsasyAdALA, daivata mAthA hajI // 8 // jo hujja u asamattho, rogeNa va pillio fariyadeho / sanmamavi jJadAmaLiya, vAr na taringa ki maiM // 8 // 139 ane jagatane tRNavat nirguNI mAne, peAtAnI kharAkhara kAIne samaje nahi. (381) vaLI- svaccha dapaNe cAlavu -uThavu-suvuM vigere karanArI, (380 gAthAmAM kahevA chatAM svacchaMdI guNavAnAnA Azraye nahi rahetAM teothI dUra rahe che e meATA durguNa che e jaNAvavA puna: kahyuM che) te grahasthAnI vacce bheAjana kare che, ema pAsasthAdinA keTalA dASA kahI zakAya ? arthAt upara jaNAvyA ityAdi pAsasthAdi zithila sAdhuonA (ghaNA) dASA hoya che. (382) (upara jaNAvyA pramANe doSa sevanAra pArzva sthAdimAM gaNAya te| . vartamAnamAM saMghayaNahAni-rAgAdi parAbhavamAM dareka sAdhuomAM AvuM zaithilya ka MI nahi tA kaMI saMbhavita che ethI susAdhu keAI nathI ema samajAi na jAya mATe vyavaccheda mATe kahe che ke-) je maMdasa MghayaNavALA dukhaLaasamartha hoya, athavA kSaya jevA mahA rAgathI pIDAtA hAya, athavA vRddhAvasthAthI jINu zarIrI thaye hAya, tevo sAdhu kadApi zAstrakathana pramANe saghaLu yathArtha karI na zake, (383) te Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140. svAdhyA0 granthasaha soviya niyayaparakama-cavasAyadhiIbalaM agRhaMto / taNa kUDacariaM, jaI jayaMto avassa jaI ||384||yugmm // alaso saDho'valito, AlaMvaNatapparo aipamAI / evaMThio'vi mannaI, appANaM suTiomhi tti // 385 // jo'vi ya pADeUNaM, mAyAmosehiM khAi muddhajaNaM / tiggAmamajjhavAsI, so soyai kavaDakhavagu vya // 386 // egAgI pAsattho, sacchaMdo ThANavAsI osano / duggamAisaMjogA, jaha bahuA taha gurU hu~ti // 387 // tathA dravya-kSetrAdi Apattine vaza paDele pitAnA zarIrabaLanA vyApArane, mananA gheryane, ema zarIranA ane mananA baLane chUpAvyA vinA mAyA kapaTa cheDIne yatanAthI sAdhutAne pALe te te niyama susAdhu che ema samajavuM. (38) ALasu, mAyAvI, garviSTha, pramAdanAM nhAnAM zedha ane gADhanidrAdi atipramAdI e chatAM pitAne susAdhu mAne te kapaTaceSTAvALe kusAdhu jANa. (385) je bheLA lokane pitAne vazavartI banAvIne mAyApUrvaka asatya bolIne teone Thage che te traNa gAmamAM rahenArA kapaTakSapakanI jema pariNAme zeka kare che. (386) 1-ekAkI, 2-pArzva, 3-svacchedI, 4-eka ja sthAne rahenAre ane pa-AvazyakAdimAM zithila-pramAdI, e pAMca padenA dvisaMgAdi bhAMgA thAya, te bhAMgA jema jema Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - upadezamALA 141 gacchagao aNuogI, gurusevI aniyao gunnaautto| saMjoeNa payANaM, saMjamaArAhagA bhaNiyA // 388 // nimmamA nirahaMkArA, uvauttA naanndNsnncritte| egakhittevi ThiA, khavaMti porANayaM kammaM // 389 // jiyakohamANamAyA, jiyalohaparisahA ya je dhIrA / . vuDDhAvAse'vi ThiyA, khavaMti cirasaMciyaM kammaM // 390 // pade vadhe tema tema meTA (ghaNA) thAya. emAM jema pade vadhe tema dezavRddhi thAya. jema keI ekAkI, kaI pArzvastha, ema pAMca bhAMgA thAya. keI ekAkI ane pArzva, keI ekAkI ane svacchaMdI ema dvisaMgI 10 thAya, keI ekAkI-pAzvastha ane svacchaMdI ema trikasaMgI 10 thAya, e pramANe catuHsaMyegI pAMca ane pAMcasaMgI 1 bhAge thAya temAM jema pade vadhe tema te bhAge vadhuduSTa jANa. (387) ethI viparIta-1-gacchavAsI, 2-jJAnAdisaMbaMdhavALo, 3-gurU AjJApAlaka -aniyatavihArI ane pa-guNayukta apramAdI. A pAMcapadanA paNa e pramANe eka-ddhi-trisaMgI vigere bhAMgA 5-10-10-pa-1 thAya temAM jema pada vadhe tema vadhu saMyamanA ArAdhaka jANavA. (388) mamatA vinAnA, nirabhimAnI ane jJAnadarzanacAritra (rUpa mokSa mArga)mAM upayukta-apramAdI munio eka kSetramAM rahevA chatAM pUrvopArjita karmone kSaya kare che. (389) jeoe krodha-mAna-mAyA-lobha ane pariSahene Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 svAdhyA0 granthasoha paMcasamiyA tiguttA, ujjuttA saMjame tave caraNe / vAsasayaM pi vasaMtA, muNiNo ArAhagA bhaNiyA // 391 // tamhA savvANunnA, savvaniseho ya pavayaNe natthi / AyaM vayaM tulijjA, lAhAkaMkhi vva vANiyao // 392 // dhammami natthi mAyA, na ya kavaDaM ANuvattibhaNiyaM vA / phuDapAgaDamakuDillaM, dhammavayaNamujjuyaM jANa // 393 // vijaya karyo che tevA dhIra (sattvazALI) munio vRddhAvasthAne kAraNe sthira vAsa karavA chatAM ghaNuM kALanAM bAMdhelAM karmone khapAve che. (390) pAMcasamitithI samitA, traNaguptithI guptA (aSTa pravacanamAtAnA pAlaka) ane 17 prakAranA saMyamamAM, bAra prakAranA tapamAM ane cAritradharmamAM udyamI munione se varSa paryanta eka kSetramAM rahevA chatAM ArAdhaka kahyA che. (391) te kAraNe jinaAgamamAM sarvakaraNIya viSayamAM Ama karavuM ja evI anujJA (AjJA) nathI ane sarva zreya viSayamAM A na ja karavuM evo niSedha paNa nathI. sarva kAryomAM lAbhanA athI vyApArInI jema lAbha hAnine vicAra kare. (jema vadhu lAbha ane DI hAni thAya tema karavuM.) (392) kAraNa kahyuM che ke-zuddhabhAvarUpa dharmamAM mAyA nathI, parane ThagavArUpa kapaTa nathI, bIjAne vaza karavA mATe tene game tevuM (kapaTa) vacana paNa bolavAnuM nathI, kintu spaSTa-zebhe tevuM mAyA vinAnuM vacana (bhASaNa) mekSaprApti mATe jarUrI -samartha che. (393) Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 143 nava dhammasa bhaDakA, ukkoDA vaMcaNA va kavaDaM vA / nicchammo kira dhammo, sadevamaNuAsure loe || 394 // bhikkhU gIyamagIe, abhisee tahaya ceva rAyaNie / evaM tu purisavatthaM, davvAi caucvihaM sesaM // 395 // caraNaiyAro duviho, mUlaguNe caiva uttaraguNe ya / mUlaguNe chaTTANA, paDhamo puNa navaviho tattha / 396 // dharmane meTAM Asana-vastrAdi bAhya ADaMbara joitA nathI, 'tuM mane amuka Ape te huM Ama karUM' eve badale paNa jarUrI nathI, tattva samajAvavAmAM ThagAI paNa jarUrI nathI athavA parane ThagavArUpa kapaTa paNa jarUrI nathI, paraMtu kapaTa vinAnA vItarAgakathita dharma e ja devo-manuSyA ane asurA(bhavanapatyAdi) mAM dharmarUpe varte che. arthAt mAyArahita dharma e ja zuddha dharma che. (394) have lAbha hAninI tulanA karavAnA vidhi kahe che kepahelAM te purUSarUpa vastunA eTale purUSamAM koI sAdhu, kAI gItAtha, agItA, upAdhyAya, AcAya ane ratnAdhika gaNI-pravata ka--sthavira vigere aneka jAtanA hAya tene AzrIne tathA vizeSamAM dravya kSetra-kALa-bhAvanI apekSAe lAbhahAninI tulanA karavI. (35) vaLI te purUSane ArAdhanAnI apekSAe (jJAna--dana cAritra paikI) cAritrAcAra-mULaguNa ane uttaraguNa ema e prakAranA che, mUlaguNamAM (pAMca mahAvrata ane rAtrieAjana Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasangrAha sekkoso majjhima- jahannao vA bhave cauddhA u / uttaraguNaNegaviho, daMsaNanANesu aTThaTTha ||397|| jaM jayai agIattho, jaM ca agIyatthanissio jayai / vaTTAve ya gacchaM, anaMtasaMsArio hoi // 398 // 144 viramaNu e) cha sthAneA che temAM paNa pahelA mahAvratarUpa pahelu sthAna pAMca sthAvarA traNa vikalendriya ane paMcendriyanI rakSA rUpa nava prakAre che. (396) khAkInAM pAMca sthAne (mRSAvAda viramaNAdi) jaghanyamadhyama ane utkRSTa ema traNa athavA dravya-kSetra-kALa-bhAvathI cAra cAra prakAranAM che. piMDavizuddhi Adi uttaraguNa cAritra aneka prakAre che. ema cAritrAcAra jANavo. darzanAcAra ane jJAnAcAranA ATha-ATha prakAza (ni:zakitAdi tathA kALa--vinayAdi) che. (e krame prathama purUSanI apekSAe ane zeSa dravyAdi ApattinI apekSAe cAritra-darzana ane jJAnanI ArAdhanA virAdhanAnA krame lAbha hAnine tulanAtmaka dRSTie vicAra karavo. AvuM vicAravAnI zakti vinAnA ajJAnI agItA gaccha calAve tene kevo ana thAya te kahe che. (397) je agItA (ajJAnI) svayaM ane je agItAnI nizrAmAM rahele saMyamamAM udyama kare, tathA agItA chatAM je gaccha calAve (te traNe) anatasaMsArI thAya che. (398) Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 145 kaha u ? jayaMto sAhU, vaTTAveI ya jo u gacchaM tu / saMjamajutto houM, aNaMtasaMsArio hoi ? // 399 // davvaM khittaM kAlaM, bhAvaM purisapaDisevaNAo u / navi jANai agIattho, ussaggavavAiyaM ceva // 400 // jahaThiyadavva na yANai, sacittAcittamIsiyaM ceva / kappAkappaM ca tahA, juggaM vA jassa jaM hoI // 401 // jahaThiyakhitta na jANai, addhANe jaNavae ajaM bhaNiyaM / kAlaM pi a navi jANai, subhikkha-dubhikkha jaM kappaM ||402 ziSya prazna kare che ke-je sAdhu saMyamanI yatanA-udyama kare, ke je gacchane calAve-sAra saMbhALa kare, te saMyama- yukta hovA chatAM anaMtasaMsArI kema thAya ? (3) (AcArya uttara Ape che ke-) dravya-kSetra-kALa-bhAva ane purUSane AzrIne autsargika ke ApavAdika pratisevArUpa kartavya tathA akartavyane agItArtha sAdhu jANI zakato nathI. ethI viparIta varte, tethI karmabaMdha thAya ane tenAthI anaMta saMsAra rakhaDe. (400) agItArtha sAdhu sacitta, acitta ke mizra kane yathArtharUpe samajAtuM nathI, tethI kaNya ke akathyane paNa jANatuM nathI, tethI kayA sAdhune kayuM dravya ke kartavyAdi ucita ke anucita che te samajato nathI ane tethI bImAra, bAla, tapasvI vigerene zuM egya agya che te paNa samaja nathI. (401) Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 svAdhyA0 granthasaha bhAve haTTagilANaM, navi yANai gADha'gADhakappaM ca / sahuasahupurisarUvaM, vatthumavatthu ca navi jANe // 403 // paDisevaNA cauddhA, AuTipamAyadappakappesu / na vi jANai aggIo, pacchittaM ceva jaM tattha // 404 // yathAsthita saMyamamAM upakAraka-apakAraka kSetrane paNa samajI zakatuM nathI, temaja vihArAdi prasaMge mArgamAM ke gAma-zahera vigere manuSyavALA sthAnamAM kartavya akartavya zrIjinaAgamamAM je kahyuM che te paNa samajAtuM nathI. tema kALanI apekSAe sukALa-duSkALa prasaMge karaNIya akaraNayane paNa samajAtuM nathI. (402) bhAvanI apekSAe-nigI-rogIne samajI zakate nathI tathA gADha-agADha (vizeSasAmAnya) kAraNe karavA yogya ucita anucitane paNa samajAtuM nathI. purUSanI apekSAe-sahiSNu ke asahiSNu sAdhune yA AcAryAdika mahAnane ke sAmAnya sAdhune (gya karavA-nahi karavA rogya kartavyane) agItArtha samajI zakatuM nathI. (403) pratisevanA eTale niSiddha kArya 1. AkuTTI (IrAdApUrvaka)thI 2. pramAda (viSayavAsanAdi)thI, 3. darpa (abhimAna haTha vigere) thI ane 4. kalpa (kAraNe karavAnuM kaheluM hevA) thI, ema cAra prakAre thAya che, te keNe kevA kAraNe karyuM che tene agItArtha samajI zakatuM nathI, tethI jene jevuM jeTaluM prAyazcitta ghaTe teTaluM te paNa samajI zakato nathI. (404) Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 147 jaha nAma koi puriso, nayaNavihUNo adesakusalo ya / kaMtArADavibhIme, maggapaNahassa satthassa // 405 // icchai ya desiyattaM, kiM so u samattha ? desiyattassa / duggAi~ ayANaMto, nayaNavihUNo kahaM ? dese // 406 // evamagIyattho'vi hu, jinnvynnpiivckkhuprihiinno| davvAi~ ayANaMto, ussaggavavAiyaM ceva // 407 // kaha so jayau agIo ? kaha ? vA kuNau agiiynissaae| kaha ? vA kareu gaccha, sabAlavuDDhAulaM so u // 408 // jema keI aMdha, mAgane ajANa, bhayaMkara aTavImAM bhUlo paDelo purUSa bhUlA paDelA potAnA sArthane (sAthIdAra), mAge caDhAvavA Iche te zuM e teone mArge caDhAvavA samartha bane ? arthAt na bane, kAraNa ke khADA-TekarA ke viSama-aviSama mArgane nahi dekhate aMdha bIjAne mAge zI rIte caDhAve? (405-406) e rIte zrIjinavacanarUpI dIpaka, je manuSyane cakSu samAna che tenAthI rahita (ajJAnI), dravyAdine ke utsarga -apavAda mAgane nahi jANate agItArtha svayaM aMdha saMsAra aTavImAM bhUlo paDela che. (407) te agItArtha svayaM tathA tenI nizrAmAM bIjA paNa cAritranI yatanA surakSA) zI rIte kare? ane te agItArthabALaka, vRddha, tapasvI, prAghurNaka vigere sAdhuonA samUharUpa gacchanI saMbhALa paNa zI rIte karI zake ? arthAt na ja karI zake. (408) Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 svAdhyA0 granthasaha sutte ya imaM bhaNiyaM, appacchitte ya dei pacchittaM / pacchitte aimattaM, AsAyaNa tassa mhiio||409|| AsAyaNa micchattaM, AsAyaNavajjaNA u sammattaM / AsAyaNAnimittaM, kuvvai dIhaM ca saMsAraM // 410 // ee dosA jamhA, agIya jayaMtassa'gIyanissAe / vahAvei gacchassa ya, jo a gaNaM dei agIyassa // 411 // abahussuo tavassI, vihariukAmo ajANiUNa pahaM / avarAhapayasayAI, kAUNa vi jo na yANei // 412 // AgamamAM A pramANe kahyuM che ke je prAyazcitta nahi chatAM prAyazcitta Ape (karA), ke thoDA aparAdhamAM adhika prAyazcitta Ape tene jJAnAdi guNenI prAptimAM aMtarAya karavArUpa maTI AzAtanA-virAdhanA lAge. (409) AzAtanA e ja jJAnAdinI AzAtanA rUpa sAkSAt mithyAtva che ane tene tyAga te ja sAkSAt samyaktva che. agItArtha avidhie vartana karavAthI AzAtanAnA nimitte saMsArane kliSTa dIrgha kare (vadhAre) che. (10) je kAraNe agItArthane tathA agItArthanI nizrAmAM cAritranuM pAlana karanArane upara pramANe (A) deze kahyA te kAraNe je ajJAnI chatAM garacha calAve ane pAchaLathI agItArthane ga7 soMpe tene paNa e deze jANavA. (11) ahIM sudhI ekAnta agItArthane uddezIne 25mI dvAragAthAnuM varNana karyuM. have alpajJane uddezIne kahe che Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 149 desiyarAiyasohiya, vayAiyAre ya jo na yaai| avisuddhassa na vaDDhai, guNaseDhI tattiyA ThAi // 413 // yumAM appAgamo kilissai, jai vi karei aidukkaraM tu tavaM / suMdarabuddhIi kayaM, bahuiyaM pi na suMdaraM hoi // 414 // aparicchiyasuyanihasassa, kevalamabhinnasuttacArissa / savvujameNa vi kayaM, annANatave bahuM paDai // 415 // je nimittone kAraNene ke hetuone samajavAmAM maMda-alpajJa mekSa (cAritra) mAgane nahi jANavA chatAM gItArtha vinA ekale rahevA I che te utkRSTa (ara) tapa karavAvALe chatAM aticAranAM seMkaDe kAraNe (prasaMgo) sevIne tene samaje (jANe) nahi, divasanA ke rAtrinA nI zuddhine tathA vratanA mUlaguNa-uttaraguNamAM lAgelA aticArene je jANe nahi te azuddha (aticAravALe) ke zuddha heya te paNa tenAM guNasthAnake vadhatAM nathI hoya te ja rahe che temAM paNa kliSTracitte gurUthI ekale thaye heAya te hoya te paNa guNe cAlyA jAya che. (412-13) kAraNa ke alpajJa bahu kaSTo uThAve ane ati duSkara mAsakSapaNAdi tapa kare te paNa zuddha buddhie ghaNuM kareluM paNa te suMdara (guNakAraka) thatuM nathI. (414) AgamanA rahasyane (utsarga-apavAda vigerenI samajapUrvaka) jeNe nizcita jANyuM nathI, mAtra vivaraNAdi vinAnA Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 svAdhyA0 granthasoha jaha dAiyammi vi pahe, tassa visese phss'yaannNto| pahio kilissai ciya, taha liNgaayaarsuamitto||416|| kappAkappaM esaNa-maNesaNaM caraNakaraNasehavihiM / pAyacchittavihiM pi ya, davvAiguNesu a samaggaM // 417 // pavvAyaNavihimuTThAvaNaM ca, anjAvihiM niravasesaM / ussaggavavAyavihiM, ayANamANo kahaM ? jayau // 418 // avyaktasUtra jJAnanA baLe je cAritra pALe che, tenuM sarva prakAre udyamapUrvaka kareluM paNa vartana (alpamAtra AgamAnusArI hoya che ane) ghaNuM ajJAna tapamAM paDe (jAya) che. (415) jema keIe dizAmAtra batAvelA raste cAlanAra rastAnI viSezatAone ajANa musAphara bhUkhacIra vigerenAM kaSTothI phleza pAme che, tema mAtra rajeharaNAdi veSa, pitAnI matie kapelI kriyA ane vizeSa artha rahita zratamAtranA baLe cAritra pALate alpajJAnI paNa lezane ja pAme che. (16) kapya-akathya, nirdoSa-sadeSa, caraNasittarI-karaNasittarI, dIkSAthI ke navadIkSitane sAmAcArI zIkhavADavAne vi che, tene AlocanAdi prAyazcitta, kene keTaluM ApavuMkevI rIte karAvavuM vigere vidhi, te paNa dravya-kSetra-kALa -bhAvanA sArA-mAThA prasaMge keTaluM ApavuM? vigere samagra (cAritramAM jarUrI) jJAna vinAne (417) Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 151 sIsAyariyakameNa ya, jaNeNa gahiyAi~ sippasatthAI / najaMti bahuvihAI, na cakkhumittANusariyAI // 419 // jaha ujjami jANai, nANI tava saMjame uvAyaviU / taha cavakhumittadarisaNa-sAmAyArI na yANaMti // 420 // sippANi ya satthANi ya, jANaMto'vi na ya jujai jo u| tesiM phalaM na bhuMjai, ia ajayaMto jaI nANI // 421 // tathA pravrAjana (dIkSA ApavAne) vidhi, upasthApanA (vaDI dIkSAno vidhi, AryA eTale sAdhvIonA cAritranI rakSAne vidhi, ItyAdi saghaLuM utsarga-apavAda prasaMge kartavya-akartavyane nahi jANate alpajJAnI cAritranI (yatanA) rakSA zI rIte karI zake? (mATe te jJAnanA athIe gurUnI sevA karavI joIe) (18) avivekI (sAmAnya) janee paNa citra vigere (zi) ane vyAkaraNa vigere (zAstro) gurU-ziSyanA krame (gurUnA ziSya banIne) grahaNa karyA che kAraNa ke e rIte ja meLaveluM jJAna upakAra kare che. aneka prakAranA (kaLA) zAstro cakSu mAtrathI jeIne potAnI buddhi pramANe anusaravAthI nathI jANI zakAtAM. (419) tapa-saMyamanA upAyamAM kuzaLa-jJAnI je rIte te te anuSThAne udyama karavAne jANe che te udyama tathAvidha AgamanA jJAna vinAnA bIjAne mAtra karatA joIne jANuMzIkhI zakatA nathI. (420) Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15ra svAdhyA0 granthasoha gAravatiyapaDibaddhA, saMjamakaraNujjamammi sIaMtA / niri Tro(varALa), hiMti pamAyAmi 4rarA nANAhio varataraM, hINo'vihu pavayaNaM pbhaavNto| na ya dukkaraM karaMto, suTTha vi appAgamo puriso // 423 // ( zilpa (kaLAo) ne tathA zAstro (tiSa vigere) ne jANavA chatAM paNa je tene kriyAmAM utArate (vyApAra karatI nathI te zuSkajJAnI dhana vigerenA lAbhathI vaMcita rahe che-phaLa bhegavI zakatuM nathI, tema zAstrone jANa jJAnI chatAM cAritranI rakSA jayaNA karato nathI te kriyAzUnya zuSkajJAnI mokSaphaLane meLavI zakatA nathI. (4ra1) ziSya prazna kare che-jJAnI chatAM kriyA kema na kare? gurU kahe che ke--jJAnI chatAM paNa traNa gAravane vaza thayelA pRthvIkAyAdi nI rakSA vigere saMyamanA kAryamAM zithila, banelA gacchamAMthI nIkaLIne (judA paDIne) pramAdarUpI raNamAM viSaya-kaSAya vagere cera-zikArIomAM phasAya che-bhaTakatA bane che. (42) ziSya pUche che-kiyA rahita jJAnI ane kriyAvAna ajJAnI bemAM kevuM aMtara che? gurU kahe che-jJAnathI zAsananI prabhAvanA karate jJAnAdhika kyiAthI hIna chatAM zreSTha pradhAna che kintu alpajJAnI purUSa sArI rIte duSkara mAsakSapaNAdi karanAre paNa suMdara nathI. kAraNa ke ajJAnathI zAsananI apabhrAjanA kare che. (23) Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 153 nANAhiyassa nANaM, pujjai nANA pavattae caraNaM / jassa puNa duNha ikkaM pi, natthi tasa pujjae kAiM? // 424 // nANaM carittahINaM, liMgaggahaNaM ca daMsaNavihINaM / saMjamahINaM ca tavaM, jo carai niratthayaM tassa // 425 // jahA kharo caMdaNabhAravAhI, bhArassa bhAgI na hu caMdaNassa / evaM khu nANI caraNeNa hINo, nANassa bhAgI na hu suggaIe / IkaddA jJAnaguNathI adhika hoya tenuM jJAna pUjAya che, kAraNa ke jJAnathI cAritranuM pravartana (rakSaNa) thAya che, jene jJAna cAritra bemAMthI eke ya nathI tenuM zuM pUjAya? arthAt kaMI nahi. AthI jJAna vinAne cAritra pALavA chatAM cAritra jJAna bethI ya rahita che ema samajavuM. (24) (vastutaH jJAnAdi guNe paraspara maLIne Atmahita kare che, eka paNa ocho hoya te bAkInA guNe kaMI karI zakatA nathI te kahe che ke, cAritravinAnuM jJAna, darzana (samakita-zraddhA) vinAnuM liMga grahaNa (cAritra), tathA mana IndrinA saMyama vinAne tapa je kare che tenuM te dareka nirarthaka che. (45) e mATe daSTAnta jaNAve che ke-jema caMdananAM lAkaDAne upADanAre gadheDe mAtra bhArane sahana kare che te caMdananA gaMdhane svAda laI zakate (samajato nathI, tema cAritra (saMyama) vinAne jJAnI mAtra jJAnane bhAgI bane che sadgatine pAmate nathI. (426) Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 svAdhyA0 granthasahu saMpAgaDapaDisevI, kAesu vaesu jo na ujjamai / pavayaNapADaNaparamo, sammattaM komalaM tassa // 427 // caraNakaraNaparihINo, jai vi tavaM carai suTTha aiguru| so tillaM va kiNaMto, kaMsiyabuddo muNeyavvo // 428 // chajjIvanikAyamahavvayANa, paripAlaNAi jaidhammo / jai puNa tAi~ na rakkhai, bhaNAhi ko nAma so dhammo ? have zraddhA vinAnA cAritrInuM zuM thAya? te kahe che ke-lokasamakSa pragaTa rIte je. pratisevA (niSiddha AcaraNa) kare che ane pRthvIkAyAdinI rakSAmAM tathA ahiMsAdi vatemAM je udyama karatuM nathI te (jJAnI) pravacana (Agama)nI laghutA-apabhrAjanAne karanAro che, tenuM samyakatva cheTuM che, te pitAnA zabdothI ja samakitane abhAva siddha kare che.) (4ra7) caraNa-karaNathI hIna saMyama vinAne sAdhu atikliSTa cAra cAra mahinAnA upavAsa jevuM tapa kare te ArisAthI mApIne telane badale tala ApanArA mukhe gAmaDIA je jANave. arthAt cAritramAM zathilyarUpa alpasukha bhegavate saMyamanA mahA-zAzvata sukhane gumAve che. (428) chakAya jInI rakSA thAya tema mahAvratanA pAlanathI yatidharmane dharma kahyo che. je tenuM (chakAya che ke vratanuM) rakSaNa na kare te kahe te dharmane dharma kema kahevAya? (429) Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 155 chajjIvanikAyadayAvivajjio, neva dikkhio na gihI / jadhambhAo cuko, cukai gihidANadhammAo || 430 // savvAoge jaha koi, amacco naravaissa ghittUrNaM / ANAharaNe pAvara, vahabaMdhaNadavvaharaNaM ca // 431 // taha chakkAyama havvaya - savvanivittIu giNDiUNa jaMI / evamavi virAhaMto, amaccaraNNo haNai bohiM // 432 // to hayabohI ya pacchA, kayAvarAhANusarisamiyamamiyaM / puNa vi bhavoahiDio, bhamai jarAmaraNaduggammi ||433 // chakAya jIveAnI yA vinAne sAdhu nathI, tema muMDa thaelA te grahastha paNa nathI ema sAdhudhathI cUkayo ane grahasthane cAgya dAna-dharmathI paNa cUke che-ubhaya bhraSTa thAya che. kAraNa ke grahasthanAM AhAra-vastra-pAtrAdi sAdhune kalpe che paNa tenI kAi vastu sAdhune kalpatI nathI. (430) jema keAI amAtya (maMtrI) rAjA pAsethI saghaLA adhikArAne-sattAne meLavIne rAjAnI AjJAne na pALe te varSa (mAra) aMdhana (jela) pAme ane rAjA tenuM sarvasva lUTI le ane mArI paNa nAkhe. (431) tema chakAyanI rakSA karavArUpa mahAvratAnI nivRttio eTale niyama laIne sAdhu eka paNa kAyanI virAdhanA karatA devarAjA eTale devAdhidevanI edhi eTale AjJAnA te leApa kare che. (432) tenA pariNAme tenAthI AjJAbhaMjaka karelA aparAdhane anurUpa, Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 svAdhyA0 granthasAha jajhyA'NeNaM cattaM, appaNayaM nANadaMsaNacarittaM / taiyA tassa paresuM, aNukaMpA natthi jIvesu // 434 // chakkAyariUNa asaMjayANa, liMgAvasesa mittANaM / bahuasaMjamapavAho, khAro mailei suThuaraM // 435 // kiM liMgaviDDarIdhAraNeNa ? kajammi aTThie ThANe / rAyA na hoi sayameva, dhArayaM cAmarADove // 436 // amita (anaMta) kALa sudhI punaH saMsAra samudramAM paDela te pAchaLathI jarA-janma-maraNAdi ati gahana duHkhamAM bhaLe che. (433) jyAre evA sAdhue jJAna-darzana-cAritrarUpa pitAnuM (dhana)tajI dIdhuM tyAre tene bIjA jIvamAM te dayA nathI ja. (434) chakAyanA zatru (virAdhaka) ane manavacana-kAyAnI sAvadya pravRtti karanArA asaMjamIo mATe ja tevA mAtra veSadhArIone ghaNe asaMyamanA pAparUpa kSAra te ja AtmAne karma-melathI malina kare che. arthAt jema keI kSAra vastrane bALIne nAza kare che tema asaMyamIone pApane samUha te AtmAne bALe che-saMsAramAM ghaNe ja bhamAve che. (435). saMyama kAryamAM nahi rahelA (asaMyamI) sAdhune rajeharaNAdi sAdhuveSanA phaTATopa (ADaMbarathI) zuM? arthAt kaMI nahi. zuM koI sthAne-siMhAsane besIne svayameva cAmara viMjhe tathA chatrAdi ADaMbara kare te rAjya-khajAne ke prajA Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 157 jo suttasthaviNicchiya-kayAgamo mUlauttaraguNAhaM / uvvahai sayA'khalio, so likkhai sAhulikkhammi // IIkarUNA bahudosasaMkiliTTho, navaraM mailei cNclshaavo|| suTTha vi vAyAmaMto, kAyaM na karei kiMci guNaM // 438 // kesiMci varaM maraNaM, jIviyamannesimubhayamannesi / dadduradevicchAe, ahiyaM kesiMci ubhayaM pi // 439 // lazkara Adi rAjya kAryo vinA rAjA kahevAya? na kahevAya. (436) (ema veSamAtrathI nahi paNa saMyamanAM kAryothI sAdhu gaNAya che. e mATe kahe che ke-) je kaI sAdhu sUtra-arthanA sArane nizcita karIne kRtAgama eTale gItArtha banela vrata Adi ane piMDevizuddhiAdi mULa-uttaraguNenuM jIvana paryata rakSaNa kare, sadA niraticAra cAritra pALe, te sAdhu sAdhuonI gaNatrImAM gaNAya che. (437) ajJAna-krodhAdi ghaNA dethI saMkliSTa (bharelo) mAtra pitAne karmothI malina (bhAre) kare che, caMcaLa cittavALe sArI rIte vyAyAma karavA chatAM pariNAmane vicAra nahi karavAthI (jema) zarIrane kaMI guNa karI zakate nathI. (tema ajJAna-kaSAyAdi deSayukta sAdhu paNa kamakSayAdi kaMI pAmate nathI) (438) (zuM tyAre nirguNa mare? javAbamAM kahe che ke nA, maraNa paNa bhAgyavAnane kalyANakArI che. kahyuM che ke-) ' Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 svAdhyA0 granthasaha kesiMci ya paralogo, annesiM ittha hoi ihalogo / kassa vi duNi vi logA, dovi hayA kassai logA // 544nA chajjIvakAyavirao, kAyakilesehiM suThTha guruehiM / na hu tassa imo logo, havai ssego paro logo // 44 // keTalAka jIvane maraNa sAruM che, keTalAka bIjAone jIvavuM sAruM che, keTalAka bIjAone maraNa-jIvana be ya sArAM che, te keTalAkane dardIrAMka devanA dRSTAntamAM kahelA kAlA saukarikanI jema jIvavuM-maravuM bane ya ahitakara che. (39) kAraNa ke keTalAkane paraloka (bhAva) hitakArI che, keTalAka bIjAone A bhavamAM Aloka hitakArI che, keIne vaLI ane leka hitakara che, te keIne Abhava-parabhava banne haNAyelA (ahitakara) che. (440) e cArenuM svarUpa kahe che ke- je chakAya jInI virAdhanAmAM Asakta paMcAgni tapathI zarIranAM mahAkaNo karanAre che, tene ahIM kaSTo veThavAthI A bhava zreSTa nathI -ajJAnatapanA prabhAve paNa parabhavamAM tiSThAdi devanAM sukha pAmavAne hovAthI tene vyavahArathI parabhava sAre che. (e upalakSaNathI svayaM bIjAM traNa daSTAnta samajavAM-jemake zreNikane AlokamAM dharma ane paralokamAM naraka hevAthI Aloka sAre, abhaya kumArane A bhave dharma parabhave devapaNuM maLavAnuM hovAthI ubhaya sArA ane pAradhi Adine Abhava-parabhava bane ahitakara jANavA.) (441) Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 upadezamALA narayaniruddhamaINaM, daMDiyamAINa jIviyaM seyaM / bahuvAyammi vi dehe, visujjhamANassa vara maraNaM // 442 // tavaniyamasuTTiyANaM, kallANaM jIvi pi maraNaM pi / jIvaMta'jjaMti guNA, mayA vi puNa suggaiM janti // 443 // ahiya maraNaM ahiyaM ca, jIviyaM pAvakammakArINaM / tamasammi paDaMti mayA, veraM vadati jIvaMtA // 444 // avi icchaMti a maraNaM, na ya parapIDaM karaMti maNasA'vi / je suviiyasugaipahA, soyariyasuo jahA sulaso // 445 // jeonI buddhi narakanA mArgamAM sthira che tevA daMDika (keTavALa) vigerene parabhave naraka hovAthI jIvavuM sAruM che, ghaNI apAya (rega-pIDA)thI ke bahu vAyunA dardathI pIDAtA jIvane aMtamuhUrta zubhadhyAnane yoge te sahana karatAM tevAne zubhagati maLe te kAraNe maravuM sAruM che. (442) tapa-niyama vigeremAM susthira AtmAone jIvana ane maraNa paNa kalyANakArI che kAraNa ke tevAo jIvavAthI guNe prApta kare che ane maravAthI sagatine pAme che. (3) pApakarma karanArAne maraNa ahitakara ane jIvavuM paNa ahitakara che, kAraNa ke marIne nArakamAM jAya che ane jIvatAM vira vadhAre che. mATe ja vivekIo prANAte paNa pApa karatA nathI. (444) te kahe che ke-jeoe satyasvarUpe sagatine paMtha jANe che te vikie maravuM pasaMda kare che kintu manathI paNa bIjAne pIDA karatA nathI. dRSTAntamAM jema kAlasaukArika Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 svAdhyA0 granthasandhaha mUlaga kudaMDagA dAmagANi, ucchUlaghaMTiAo ya / piMDei aparitaMto, cauppayA natthi ya para vi // 446 // taha vatthapAyadaMDaga-uvagaraNe jynnkjjmujjutto| jassaSTAe kilissai, taM ciya mUDho na vi karei // 447 // arihaMtA bhagavaMto, ahiyaM va hiyaM va navi ihaM kiMci / vAraMti kAraveM ti ya, ghittaNa jaNaM balA hatthe // 448 // kasAIne putra sulasa teNe bApune kasAIne dhaMdhe choDavA pitAnA zarIre kuhADInA ghA karI saMbaMdhIone pIDAmAM bhAga paDAvavAnuM kahI samajAvyA paNa hiMsAne baMdha na karyo. (445) avivekIe te eka bakarI paNa arthAt kaI catuSpada pazuo na hoya te paNa pazuone bAMdhavAnA khIlA, mAravAnA paNuM athavA keraDA, bAMdhavAnAM deraDAM, gaLe bAMdhavAnAM DaherA ke ghaMTaDIo vigere sAdhanane aviratapaNe ekaThAM kare che, ke je niprayeAjana che. (446) tema je avivekI sAdhu saMyamarakSAnAM sAdhane vastro, pAtro, daMDe vigere upakaraNane aviratapaNe ekaThAM kare che paNa jene mATe te kleza kare che te saMyamanI rakSA te upakaraNathI karatuM nathI, te vinA pazue pazuo mATe khIlA vigere bhegA karanArA jevo che. ziSya kahe che ke te arihate evA avivekIne kema rekatA nathI? (447) tene kahe che ke zrI arihaMta bhagavaMte lekamAM koI manuSyane balAtkAre Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 161 uvaesaM puNa taM diti, jeNa carieNa kittinilayANaM / devANa'vi huMti pahU, kimaMga puNa maNuamittANaM // 449 // varamauDakiDadharo, ciMcaio cavalakuMDalAharaNo / sakko hioesA, erAvaNavAhaNo jAo ||450 // rayaNujjalAi~ jAI, battIsa vimANasayasahassAI | vangaddareLa vAraM, hibovajJeLa hraddhArUM // 4 // athavA hAtha pakaDIne koi ahitakA thI vAratA nathI hitakAryane karAvatA paNa nathI. (448) kema ema kare che? te kahe che ke teo tene upadeza Ape che, ke je upadeza pramANe AcaraNa karavAthI kIrtinA ghara (sukhIA) evA devAne paNa te svAmI ane che. pachI manuSyamAtranA svAmI (rAjA) ane temAM te Azcarya ja zuM? (449) (bhagavAnanA upadeza sakala sukhane Ape ja che. jemake) bhagavatanA kahelA hitApadezathI (kArtikazeTha) zreSTha mukuTarUpa kirITane dhAraNa karanArA Akhadhaka kaNa vigerethI zAbita ane capalakuDalArUpa AbharaNu paheranAra airAvaNu hAthI upara ArUDha thanArA indra thayA. (450) vaLI-- te vadhare eTale indre arihaMta bhagavaMtanA hitApadezathI ujvala IndranIlAdi ratnAthI jaDelAM zreSTha matrIsalAkha vimAna meLavyAM arthAt teTalAM vimAnAnA te svAmI thayA. (451) 11 Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 svAdhyA0 granthasaha suravaisama vibhUI, jaM patto bharahacakavaTTI vi / mANusalogassa pahU, taM jANa hiovaeseNa // 452 // labhrUNa taM suisuhaM, jiNavayaNuvaesamamayabiMdusamaM / appahiyaM kAyavvaM, ahiesu maNaM na dAyavvaM // 453 // hiyamappaNo karito, kassa na hoi garuo gurU gaNo ? / ahiyaM samAyaraMto, kassa na vippaccao hoi ? // 454 // jo niyamasIlatavasaMjamehiM, jutto karei apahiyaM / so devayaM va pujjo, sIse siddhatthao vva jaNe // 455 // vaLI manuSyalokane (cha khaMDa bhAratane) svAmI bharatacakI paNa je IndrasamAna vibhUti (Rddhi)ne pAme te pUrvabhave bhagavaMtanA hitepadezane AcaravAnuM phaLa samajavuM. (452) (mATe vivekIe) zravaNane sukhakArI amRtabindusamAna zrIjinavacanarUpa upadezane pAmIne Atmahita ja karavuM joIe, ahitakArI hiMsAdi pApono vicAra paNa kare nahi. pachI tevuM belavAnI ke AcaravAnI te vAta ja kema karAya? (453) jinapadezathI Atmahita karanAre jagatamAM kene mAnanIya ane sarva kAryomAM salAha levA yogya na thAya ? tema ahita (hiMsAdi) karanAre kene avizvasanIya na thAya? (454) (have koI mAne ke gya AtmAo bhale tema kare, ame bhagavaMtanA upadezane mATe yogya nathI, tene kahe che ke Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 163 savvo guNehiM gaNNo, guNAhiassa jaha logavIrassa / saMbhaMta uDaviDavo, sahassanayaNo samayame ||456 // corikkavaMcaNAkUDakavaDa - paradAradAruNamaissa / tassa cciya taM ahiyaM puNo'vi veraM jaNo vahai ||457|| je vrata (niyama) zIyaLa-tapa-saMyama vigerethI yukta Atmahita kare che te leAkomAM devanI jema pUjya thAya che, siddhArtha eTale mAMgalika-sapheda sarasavanI jema tenI AjJAne sahu mastake caDhAve che. (tAtparya e che kenyeAgya jIvonI koi judI khANu nathI, guNA pUjya banAve che te prayatna karavAthI pragaTe che mATe sukhArthIe zeA pragaTa karavA prayatna karavA joie. ayeAgya mAnIne pApo karavAM joie nahi.) (455) sarva koI jJAnAdi guNAthI pUjya (gaNunIya) ane che jema guNAdhika ane lokomAM advitIya vIra (subhaTa) evA bhagavaMtanI sevAmAM bhaktithI jenAM mukuTanAM kiraNA jhaLahaLe che. (evA dedIpyamAna mugaTa paheranArA indra paNa svayameva Ave che.) (456) cArI, kriyAthI anyane ThaMgavA, vacanathI phUTa kheAlavuM, manathI kapaTa karavuM, paradvArAnuM sevana vagere pApa karavAmAM dArUNa buddhivALAne tenI te pApa pravRttie ja ahitakara che ane vaLI paralokamAM loke tenA upara vera-krodha kare che. ema tenuM jIvana tene kSata upara kSAranI jema ane che. (457) Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 svAdhyA0 granthasandAha jai tA taNakaMcaNaluTTa - rayaNasarisovamo jaNo jAo / tajhyA naNu vacchinno, ahilAso davvaharaNammi ||458 // AjIva gagaNaneyA, rajjasiriM payahiUNa ya jamAlI / hiyamappaNo karito, na ya vayaNijje iha paDato ||459 // iMdiyakasAya gAravamaehiM, sayayaM kiliTThapariNAmo / kammaghaNamahAjAlaM, aNusamayaM baMdha jIvo // 460 // tethI ulaTamAM jyAre jIva ghAsa ane ka'canamAM tathA pattharanA TrekaDAmAM ane ratnamAM samAna dRSTivALA (nirbhrAbhI) ane che tyAre tene paradhanane haraNa karavAnI icchA (cArInA pariNAma) nAza pAme che. (458) (dASa sevavAthI meDhAe paNa kiMmata vinAnA anI jAya che. te kahe che ke-) rAjya lakSmIne tajIne dravya veSanA khaLe AjIvikA calAvanArA ninhA (AjIvakA)nA samUhanA nAyaka anelA jamAlIe jo tema nahi karatAM Atmahita karyuM' hota tA lokeAmAM apakIrtinuM (A nindvava che evI niMdyAnuM) bhAjana na thAta. arthAt rAjaputra chatAM jinAjJA virUddha vartavAthI lokomAM niMdA pAmyA. (459) vaLI indrio, kaSAyA, rasagAravAdi traNagAravA ane jAtyAdi ATha madathI satata sakliSTa pariNAmI jIva pratisamaye kamarUpI vAdaLanI meATI jALa mAMdhe che (ke temAM tenA jJAnarUpa candra-sUryanA prakAza DhaMkAI jAya che) pariNAme kaI sukha tene maLatu' nathI. (460) kahyu` che ke Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 165 paraparivAyavisAlA, aNegakaMdappavisayabhogehiM / saMsAratthA jIvA, araiviNoaM karatevaM // 461 // AraMbhapAyanirayA, loiyarisiNo tahA kuliMgI ya / duhao cukkA navaraM, jIvaMti dariddajiyaloe // 462 // savvo na hiMsiyavvo, jaha mahIpAlo tahA udayapAlo / na ya abhayadANavahaNA, jaNovamANeNa hoyavvaM // 463 // bIjAnI niMdA karavAmAM zUrA saMsArI jIvo aneka hAsyakAraka zabda belIne ane viSaya bhegavIne aratine ja preraNA Ape che. arthAta viSayAbhyAsathI rAga vadhe che, IndrionI kuzaLatA vadhe che, pariNAme viSaya tRNAnI pIDA ja vadhe che, sukha maLatuM nathI; eTaluM ja nahi mUDha buddhivALA teo pApane paNa puNya buddhie kare che. (461) kahyuM che ke pRthvIkAyAdinI hiMsArUpa AraMbha ane pAka eTale raseI karavAmAM Asakta mAyA vinAnA laukika RSio (tApasAdi) tathA kapaTI bauddho vigere kuliMgIo ubhayabhraSTa che, mAtra teo daridrajInI paMktimAM (bhIkha mAgIne) jIve che. kAraNa ke grahasthAzramane tyAga karavAthI te bicArA grahasthA nathI tema hiMsAdi pravRttivALA hovAthI sAdhuo paNa nathI. ubhayabhraSTa daridro che. (462) (maha mukta jInA cittamAM kevA pariNAma hoya te kahe che ke- jema rAjA tema raMka, sarvane (koIne paNa) haNa na joIe. abhayadAnanA svAmI (ahiMsAvatI)e jema bIjA sAmAnya loko "vedAntanA pAragAmI paNa Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasadeha pAvijjai iha vasaNaM, jaNeNa taM chagalao asattutti / na ya koi soNiyabaliM, karei vaggheNa devANaM // 464 // baccai khaNeNa jIvo, pittAniladhAusibhakhobhehiM / ujjamaha mA visIaha, taratamajogo imo dulaho // 465 // paMciMdiyattaNaM mANusattaNaM, Arie jaNe sukulaM / sAhusamAgama suNaNA, saddahaNA'roga pavvajA // 466 // AtatAyIne eTale agni saLagAvanAre, zastradhArI, dhana haranAre, jhera ApanAra ane putra tathA strInuM haraNa karanArane mArI nAkhavo joIe evuM mAnI mArI nAkhe che, tema duzmanane paNa na mAre joIe, pIDA karanArane paNa pIDA nahi karavI joIe. (463) - A jagatamAM je azakta hoya che te ja avivekIethI dukha-saMkaTane pAme che. keI vAghane mArIne devone lohInuM balidAna karatuM nathI kAraNa ke vAgha baLavAna che bicAre bekaDo azakta che tethI tenA lohInuM balidAna kare che. ema samajI sAdhu kSamAne ja kare che. (464) jIva pitta-vAta-dhAtuo ane zleSmane vikAra thatAM kSaNamAM nAza (maraNa) pAme che, mATe dharmamAM udyama kare, zithila na bane, kAraNa ke eka ekathI atizayavALe (zreSTha) dharma karavAne A yoga punaH maLavo durlabha che. (465) e dharma karavAnI uttarettara zreSTha sAmagrIrUpa mane kahe che ke-paMcendriya pUrNa zarIra, temAM paNa manuSyapaNuM, te paNa Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 167 ! AuM saMvillaMto, siDhilaMto baMdhaNAI savvAi~ / dehaTTi muyaMto, jhAyai kaluNaM bahuM jIvo // 467 // ikaM pi natthi jaM suThTha, sucariyaM jaha imaM balaM majjha / ko nAma daDhakkAro, maraNaMte maMdapuNNassa // 468 // yugmam / / mUlavisaahivisUI, pANIsatthaggisaMbhamehiM ca / dehaMtarasaMkamaNaM, karei jIvo muhutteNa // 469 // A dezamAM, te paNa uttamakuLamAM, tyAM paNa sAdhune samAgama, vaLI teonA mukhe dharmanuM zravaNa, temAM zraddhA, regane abhAva, tethI paNa AgaLa vadhIne dIkSA; ema uttarottara durlabha yogane he jIva! tuM meLavI zake che. pramAda na kara. maraNa vakhate AyuSyane toData, zarIramAM aMgepAMganAM baMdhanene DhIlAM karate, zarIranA vAsa (raheThANa)ne cheDate tathA putra-strIdhana-saMbaMdhIone paNa choDate dharma nahi karanAre jIva "hA! meM mUDhe mokSadAyaka dharmanI sevA na karI, niraMtara mahAduHkhane denAra AraMbhaparigrahamAM jIvana pUrNa karyuM" ItyAdi sajjanene karUNA upajAve tevuM raDe chedurgAna kare che. (467) vaLI-eka paNa mAruM suMdara sAruM AcaraNa nathI ke je mAre AdhAra bane (sahAya kare), maMdapuNyavALA mane maraNa vakhate keNa daDha AlaMbana banaze ? ke mArI rakSA karaze? ema karUNAjanaka raDe che. (468). (vAta-pitta-kSemanA vikArathI ja nahi paNa) zULarAga, Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 svAdhyA0 granthasandhaha katto ciMtA sucariya-tavassa guNasuTTiyassa sAhussa ? / sogaigamapaDihattho, jo acchai niymbhriybhro||470|| sAhaMti ya phuDaviaDaM, mAsAhasasauNasarisayA jIvA / na ya kammabhAragaruya-ttaNeNa taM AyaraMti tahA // 471 / / vagdhamuhammi ahigao, maMsaM daMtaMtarAu kaDDhei / mA sAhasaM ti jaMpai, karei na ya taM jahAbhaNiyaM // 472 // jhera, sarpadaMza, vizucikA (jhADA-ulaTI), pANImAM DUbavuM, zastra, agni ane atibhaya ke ati kAmarAga vigerenA zobhathI (paNa) jIva eka muhUrta (kSaNa) mAM eka zarIrathI bIjA zarIramAM saMkrama kare (mare) che. (469) (adhamInI A dazA thAya che tyAre) jeNe suMdara rIte bAre prakAranA ta5 (saMyamo ne AcaryuM che ane tethI saMyamarU5 guNamAM je susthira che e sAdhu ke je sadgatimAM javAne dakSa che ane jeNe niyamarUpe aneka abhigraharUpa (dhanane) bhAra AtmAmAM bharI lIdhuM che tene maraNanI ciMtA kayAMthI thAya? na thAya. (470) samajavA chatAM bhArekamI che tema karI zakatA nathI te kahe che ke "mAsAhasa nAmanA pakSIne sarakhA jIve bIjAne sukhaduHkhane mAge spaSTa-pragaTa samajAve che, paNa kamanA bhArepaNathI svayaM te mArge cAlI zakatA nathI. mAsAhasa" pakSI kevuM hoya te kahe che ke-(471) mAsAhasa pakSI vAghanA mukhamAM pesIne tenA dAMtanI vaccethI mAMsane kADhe (khAya) che ane "mA sAhasa" ema Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 169 pariaTTiUNa gaMthattha-vittharaM nihasiUNa paramatthaM / taM taha kareha jaha taM, na hoi savvaM pi naDapaDhiyaM // 473 // paDhai naDo veraggaM, nigvijjijjA ya bahujaNo jeNa / paDhiUNa taM taha saDho, jAleNa jalaM samoarai // 474 // kaha kaha karemi kaha mA, karemi kaha kaha kayaM bahukayaM me| jo hiyayasaMpasAraM, karei so aikarei hiyaM // 475 / / bele che ane jevuM bele che tevuM te karate nathI. (arthAta sAhasa na kare ema bolavA chatAM pote sAhasa kare che.) (472) graMtha eTale mULasUtro ane tenA arthonA vistAranuM parAvartana (vAraMvAra AvRtti-pATha) karIne ane tenA rahasyane paNa samajIne bhArekamI evuM vartana kare che ke jethI tenuM jJAna tenA vartanamAM AvatuM nathI. tenuM jJAna naTanA jJAna jevuM (mAtra bIjAne upadeza karavA pUratuM ja) hoya che. (473) e ja kahe che ke-naTa eve vairAgya (rasane) bhajave che ke jene dekhIne ghaNe loka saMsArathI nirveda pAme che (virAgI bane che), tema zaTha kapaTI sAdhu e upadeza Ape ke tethI ghaNuo virAgI bane kinta pote te (mAchImAranI jema) jALa laIne mAchalAM pakaDavA jaLamAM pesavA jevuM kare che. (arthAt upadezathI vairAgI banelA lake pAsethI AhArAdi meLavI temAM sukhazIlie bane che, tyAga-tapa-saMyamane sevata nathI.) (474) vivekIe pratikSaNa ema vicAravuM joIe ke--Atma Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 svAdhyA0 granthasadeha siDhilo aNAyarakao, avasavasakao tahA kyaavko| sayayaM pamattasIlassa, saMjamo keriso hojjA ? // 476 // caMdu vva kAlapakkhe, parihAi pae pae pamAyaparo / taha uggharavigharaniraM-gaNo ya Na ya icchiyaM lahai // 47 // bhIovigganilukko, pAgaDapacchannadosasayakArI / appaccayaM jaNaMto, jaNassa dhI jIviyaM jiyai // 478 // hitane karanArI kriyAo (anuSThAne) kevI kevI rIte karuM, kevI kevI rIte (akaraNIya) na karuM, kevI kevI rIte kareluM thoDuM paNa mArA AtmAne bahu upakAraka thAya, ema je hRdayamAM vicAra kare che te vidvAna (DuM karIne paNa) ghaNuM Atmahita kare che. (475) satata pramAda karanArAne saMyama zithila, anAdarathI karele, (anicchAe gurnAdikanI) parAdhInatAthI karelo, tathA kaMIka karyo kaMIka na karyo jema tema kare tene saMyama kema kahevAya? arthAt na kahevAya. (476) pramAdI AtmA kRSNapakSanA caMdranI peThe pagale pagale (saMyamathI) hIna (kSaNa) thato jAya che, tathA grahasthonA saMbaMdha vinAne, rahevAnA ghara (vasati) vinAne ane aMganA (strI) vinAne (e saghaLuM tajavA chatAM Icchita (Atmahita) ne pAmate nathI. (477) A bhavamAM keNa mane zuM kaheze? evA bhayavALe, dhiryanA abhAve udvigna ane ethI ja saMghanA manuSyathI chUpAta, pragaTa-apragaTapaNe seMkaDo doSane seve che. ema Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 171 na tarhi divasA pakkhA, mAsA varisA vi saMgaNijjaMti / je mUlauttaraguNA, akkhaliyA te gaNijjaMti || 479 // jo navi didiNe saMkalei, ke ajja ajjiyA mi guNA ? | aguNesu ana hu khalio, kaha so karijja appahiyaM ? 5480nI ', i gaNiyaM iya tuliaM, iya bahuhA darisiyaM niyamiyaM ca / jar3a taha vina paDibujjhai, kiM kIrai ? nUNa bhaviyanvaM // 485 karavAthI lokone 'A sAdhuonA dharma AvA kharAma che' ema sAdhudha upara avizvAsa pedA karatA pote dhikkArane pAtra jIvana jIve che. (478) tevA jIvanamAM (amuka) ATalA divase, pakhavADIyAM, mahinA ke varSo paNa (jIjgyA ema) tenA jIvanakALa gaNanAmAM gaNAtA nathI. jeo mUlaguNa ane uttaraguNamAM (caraNa-karaNa sittarImAM) dASA sevyA vinA niraticAra jIvana jIve che tenA ja jIvananA kALa gaNanAmAM gaNAya che. (479) je dina pratidina me Aje kayA-keTalA guNA meLavyA ? kyA kayA dASAmAMthI huM baccA' ema saMkalanA karatA nathI te Atmahita kevI rIte karI zake? arthAt na ja karI zake. (480) ema A graMthamAM ahIM sudhI ArAdhanAnA mArganI (cAritranI) prathama tIthaMkaranA vArSika tapa vigere dvArA gaNanA karI, zrIavatisukumAra AdinA caritra sAthe tulanA karI, Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 _ svAdhyA0 granthasantAha kimagaM tu puNo jeNaM, saMjamaseDhI siDhilikayA hoi / to taM viya parivAra, tuverave pacha3 3s I48nA jai savvaM ubaladdhaM, jai appA bhAvio upasameNaM / kAyaM vAyaM ca maNaM, uppaheNaM jaha na deI // 483 // zrI AryamahAgirinA dRSTAnta vigerethI ghaNA prakAre te dharmane joyo ane "A mArga virAdhanAne A mArga ArAdhanAne" ema nakkI paNa karyuM tathApi je bhArekamI AtmA pratibaMdha na pAme te zuM karIye? ni tenI bhavitavyatA tevI! (samajI upekSA karIe.) (481) paraMtu he ziSyo ! je puNyavaMta saMyama zreNI (guNasthAnenI vRddhi) prApta karIne punaH zithila bane te (vadhAre zAcanIya che, svabhAve ja patthara sAro paNa je alaMkAramAM hIrAne sthAne goThavAyelo bhraSTa thAya te sAre nahi, ema je dharma pAmya ja nahi tenA karatAM dharma pAmIne zithila thanAra vadhAre zecanIya che kAraNa ke te-) pachI zithilyane ja aMgIkAra kare che, pAchaLathI saMyamane udyama ghaNA kaSTa tenAthI thAya che, arthAt zathilyane kAraNe meha vadhI javAthI punaH te uttama saMyamane ArAdhI zakatuM nathI. (482) mATe je kahelo ane kahevAze te samagra upadezane tamee sArI rIte samajI lIdho hoya ane rAgAdine jaya karIne AtmAne je upazamabhAvathI vAsita karyo hoya te kAyA-vacana ane manane jema unmArge na jAya tema karavuM (umArga Ape nahi joIe.) (483) Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 173 hatthe pAe na nikhive, kAyaM cAlijja taMpi kajjeNaM / kummo vva sae aMge, aMgovaMgAI govijjA // 484 // vikahaM viNoyabhAsaM, aMtarabhAsaM avakkabhAsaM ca / jaM jassa aNiTThamapucchio, ya bhAsaM na bhAsijjA // 485 // aNavaTThiyaM maNo jassa, jhAyai bahuyAiM amaTTAI / taM ciMti ca na lahai, saMciNai a pAvakammAI // 486 // jaha jaha savvaladdhaM, jaha jaha suciraM tavovaNe vucchaM / taha taha kammabharagurU, saMjamanibbAhiro jAo // 487 // kAyAne vaza karavA mATe hAtha-pagane vinA prajane halAvavA nahi, kAyAne halAvavI paDe te paNa prayojana paDe tyAre ja ane kAcabAnI jema hAtha-netro vigere aMgopAMgane paNa potAnA zarIramAM gopavavAM joIe. (484) vacanathI-vikathAo, jJAnAdi prayojana vinA vinodanI khAtara, gurvAdinI vAtamAM vacce, agya vAkyathI jema tema, sAMbhaLanArane je aniSTa lAge tevuM ane pUchyA vinA ja vacana na bolavuM joIe. (485) manathI-jenuM citta anavasthita eTale aticaMcaLa heya te pApakArI aneka Ata-raudrarUpa jevA tevA vikalpa kare, tethI te ciMtaveluM kaMI pAme nahi ane nirarthaka ghaNuM pApakarma (azubha karma) bAMdhe. ema kAyA vacana ane manane unmArge jatAM aTakAvavAM. (486) jema jema jJAnAvaraNane kSapazama thavAthI sarva Aga Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 svAdhyA0 granthasAha vijjappo jaha jaha osahAI, vijjei vAyaharaNAI / taha taha se ahiyayaraM, vAraNAUriaM puDheM // 488 // daDDhajaumakajjakaraM, bhinna saMkhaM na hoi puNa karaNaM / lohaM ca taMbaviddhaM, na ei parikammaNaM kiMci // 489 // ko dAhI uvaesaM, caraNAlasayANa duviaDDhANaM ? / iMdassa devalogo, na kahijjai jANamANassa // 490 // manA rahasyane prApta karyuM (jANya) ane jema jema tapovana eTale sAdhu samUhamAM vadhAre vacce, tema tema karma (mehanIya) nA bhArathI bhAre banelo (mohavaza) AtmA saMyamathI bahAra (dara-dara) thaye, ema samajavuM. (487) sevAbhAvI (Asa) vaidya jema jema suMTha vigere vAyughAtaka auSadhane pAya tema tema te Atura (atiregI) ne vAyuthI Adhaktara paTa AkAnta thAya (peTamAM vAyu vadhe) e nyAye auSadha tulya karmarUpI vAyunA ghAtaka siddhAnta aneka rIte pApIjIvarUpa regIne ApavAmAM Ave to paNa tenuM cittarUpI peTa pAparUpa vAyuthI bharAtuM jAya. arthAta pApI AtmA jema jema siddhAnta bhaNe, tapa kare tema tema tenuM citta mohamAM phasAtuM jAya. (488) baLelI lAkha kaI kAma karI zakatI nathI. bhAMgele zaMkha saMdhAtuM nathI ane trAMbAthI mizra lokhaMDa jema kaMI kApI zakatuM nathI-koI kArya mATe egya rahetuM nathI tema tevA agya jIvane sanmArge-saMyamamAM joDI zakAto nathI. (489) Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 175 do ceva jiNavarehiM, jAijarAmaraNavippamukkehiM / logammi pahA bhaNiyA, sussamaNa susAvago vAvi // 4912 // bhAvaccaNamuggavihArayA ya, davyaccaNaM tu jiNapUA / bhAvaccaNAu bhaTTho, havijja davyaccaNujjutto // 492 // durvidagdha eTale paMDItamAnI cAritramAM ALasuo ke jeo potAnI buddhithI potAne sarva jANanArA mAne che keInA upadezanI apekSA rAkhatA nathI tene upadeza koNa Ape ? arthAta koI na Ape. indra ke je devalokane jANe che tene devalokanuM varNana keNa saMbhaLAve? saMbhaLAvavuM nirarthaka che. (490) janma-jarA-maraNathI mukta zrIjinezvaree A lokamAM (arihaMta pUjAnA) be ja mArga kahyA che. kAM te susAdhu thAya e eka mArga, na bane te suzrAvaka thAya e bIjo mArga. (e sivAya zithila chatAM saMvegIne pakSakAra saMvijJapAkSika ArAdhaka che paNa te sAdhu hoya te sAdhumAM ane grahastha hoya te zrAvakamAM gaNAya mATe be ja vItarAga vacananA upAsaka che.) (491). (e be mArgone bhAvapUjana ane dravyapUjana kahevAya che temAM-) tIrthakaranI bhAvapUjA eTale jina vacananI ugra ArAdhanA ja che ane puSpAdikathI jinabiMbanuM pUjana karavuM te dravyapUjana ja che. je tathAvidha sAmagrI-gyatAnA abhAve bhAvapUjAthI bhraSTa che-azakta che, te dravyapUjAmAM udyama kare. (dravyapUjA paNa puNyAnubaMdhI puNyadvArA paraMparAe bhAvapUjAnuM kAraNa bane che.) (492) Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 svAdhyA0 granthasandehu jo puNa niracaNo citra, sarIrasuhakajjamittataliccho / tassa na hi bohilAbho, na suggaI neya paralogo // 493 // kaMcaNamaNisovANaM, thaMbhasahastra siaM suvaNNatalaM / jo kArija jiNaharaM, tao'vi tavasaMjamo ahio // 494 // nibbIe dubbhikkhe, raNA dIvaMtarAo annAo / AUNaM bIaM, iha dinnaM kAsava jaNassa || 495 // ', ema jo e mArge ja jinapUjananA che te je sAdhu mAtra zarIra sukhanAM kAryAmAM ja lolupI che, atizrRddha che, (bhAva ane dravya manne pUjanathI rahita hAvArthI) tene parabhave jinadhanI prApti thatI nathI, meAkSarUpa sadgati thatI nathI ane paralokamAM paNa deva vigere sArA bhava maLatA nathI. (493) e mArgomAM ceAgya jIve bhAvadharmane ja ArAdhavo joie. kAraNa ke--je zrAvaka ratnajaDita suvarNanAM pagathIyAMvALu hajAra thAMbhalAethI uMcu' suvarNanA taLIyAvALu' jinamadira khaMdhAve tenAthI paNa tapa ane saMyama adhika (phaLadAyI) che. (494) mATe ceAgya jIve cAritramAM udyama karavA, a'gIkAra karIne pramAda na karavo tema karavAthI mahA Apatti thAya te dRSTAntathI jaNAve che ke koI kALe sakhta duSkALamAM loko pAse vAvavA jeTaluM anAja (bIja) paNa na rahyuM tyAre rAjAe khIjA dvIpamAMthI bIja maMgAvIne kheDUtAne Apyu. (45) Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 177 upadezamALA kehi vi savvaM khaiyaM, painnamannehiM savvamaddhaM ca / vuttaM gayaM ca kei, khitte khuTuMti saMtatthA // 496 // yugmam / / rAyA jiNavaracaMdo, nibbIyaM dhammavirahio kaalo| khittAI kammabhUmI, kAsavavaggo ya cattAri // 497 // assaMjaehiM savvaM, khaiyaM addhaM ca desaviraehiM / sAhUhi dhammabI, uttaM nIca niSphattiM // 498 // je te savvaM lahiu, pacchA khuTuMti dubbaladhiiyA / tavasaMjamaparitaMtA, iha te ohariasIlabharA // 499 // keTalAko te badhuM khAI gayA, bIjA keTalAe aDadhuM vAvyuM (aDadhuM khAdhuM), keTalAe badhuM vAvyuM, jyAre te ugyuM tyAre rAjAthI gupta ghera laI javA mATe keTalAko tene khetaramAM kApavA lAgyA ane tethI rAjapurUe temane sapta zikSA karavAthI ati trAsa pAmyA. (46) have e daSTAntane ghaTAve che ke ahIM zrIarihaMtadeva rAjA, dharmarUpa bIja rahita kALa te duSkALa, paMdara karmabhUmIo te khetare ane asaMyata Adi cAra prakAranA kheDUte jANavA. teone mekSa mATe kevaLajJAnarUpa dvIpamAMthI lAvIne viratidharmarUpa bIja bhagavate ApyuM. (47) temAMnA dharma rahita asaMyate tene saMpUrNa khAI gayA, dezavirati (zrAvakoe) adhuM khAdhuM-adhuM vAvyuM, sarvaviratidharoe (sAdhuoe) saghaLuM vAvyuM ane tenI (aMgIkAra karelI virati cAritranI rakSA karIne saMpUrNa nipajAvyuM. (498) 1 Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 'svAdhyA0 granthasoha ANaM savvajiNANaM, bhaMjai duvihaM pahaM adkkto| ANaM ca aikkato, bhamai jarAmaraNaduggammi // 500 // jai na tarasi dhAreuM, mUlaguNabharaM sauttaraguNaM ca / muttaNa to tibhUmI, susAvagattaM varatarAgaM / / 501 // pArthastha vigere cethA prakAranA kheDUtee zuM karyuM, te kahe che-bhagavaMtanI AjJA virUddha vartanArA hovAthI corasarakhA sattvavinAnA pAsasthA vigere cothA prakAranA kheDUtee sarvavirati grahaNa karIne tenuM khaMDana karyuM cAritrane nAza karyo, ema tapa-saMyamathI thAkyA, ethI jinazAsanamAM teo zIyalanA (vratanA) bhArathI mukta thaelA pArthasthA kahevAya che. (49). - have phalitArtha kahe che ke-ema sAdhu ane zrAvaka annenA mArgathI bhraSTa thaelo jIva sarvajinezvaranI AjJAne bhaMjaka bane che ane jinAjJAne bhaMga karavAthI karmarUpa keTavALAnI zikSAne sahana karate te janma-maraNarUpa atigahana duHkhamAM (saMsAramAM) bhaTake che. (500) te bhagnapariNAmI cAritranuM pAlana na karI zake teNe zuM karavuM? te kahe chejo aMgIkAra karelA cAritranA mULaguNa ane uttaraguNane bhAra sahavAmAM pAlana karavAmAM azakta bane te janmabhUmI, dIkSAbhUmI ane jyAM jyAM vicaryo hoya te sarva pradezarUpa vihArabhUmI e traNene cheDIne anya pradezamAM uttama zrAvakapaNuM pALe te zreSTha che. (101) Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 179 arihaMtaceiyANaM, susAhUpUyArao dddhaayaaro| / susAvago varataraM, na sAhuveseNa cuadhammo // 502 // savvaM ti bhANiUNaM, viraI khalu jassa sabiyA natthi / so savvavirahavAI, cukai desaM ca savvaM ca // 503 / / jo jahavAyaM na kuNai micchaddiTTI tao hu ko anno ? / vaDDhei a micchattaM, parassa saMkaM jaNemANo // 504 // - zrIjinabiMbanI pUjAmAM ane uttama sAdhuonI va-pAtra-AhArAdi bhakti karavAmAM rakata banelo dezaviratinuM dRDha pAlana karanAre uttama zrAvaka ati zreSTha che paNa sAdhuveSamAM rahI zAsananI apabhrAjavAnA kAraNabhUta jinAjJAvirUddha jIvavuM zreSTha nathI. (502) | (sarvanI pratyakSa) sarva pApa vyApArane trikaraNagathI cAvajIva paryata tyAga jAhera karIne jene te sarvavirati (tyAga) ni nathI ja te mithyA sarvaviratine jaNAvanAre dezavirati ane sarvavirati ubhayathI bhraSTa che. (503) eTaluM ja nahi tema karavAthI mithyASTipaNuM thAya che, te kahe che-je yathAvAda eTale karelI pratijJA pramANe karatuM nathI, tenAthI bIje keNa mithyAdaSTi che? arthAt te ja mithyAdaSTi che ane bIjAone pitAnA AcArathI "jinAgamamAM kahele dharma Ave (asadAcArarU5) haze." evI bIjAone zaMkA pragaTa karIne mithyAtvane vadhAre che. (504) Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 svAdhyA0 granthasaha ANAe cciya caraNaM, tabhaMge jANa kiM na bhaggaM ti ? / ANaM ca aikkaMto, kassAesA kuNai sesaM ? // 505 / / sasAro a aNaMto, bhaTTacarittassa liMgajIvissa / paMcamahavvayatuMgo, pAgAro bhillio jeNa // 506 // na karemi tti bhaNittA, taM ceva nisevae puNo pAvaM / paJcakkhamusAvAI, mAyAniyaDIpasaMgo ya // 507 // loe'vi jo samUgo, aliaM sahasA na bhAsae kiMci / aha dikkhio'vi aliyaM, bhAsai to kiM ca dikkhAe /208 zrIjinezvaranI AjJAmAM ja cAritra che, te AjJAne bhaMga karyo te he ziSya ! tuM kahe ke zuM na bhAMgyuM ? arthAta sarva cAritra bhAMgyuM. vaLI je jinAjJAnuM ullaMghana kare che te bAkInuM pAlana kenI AjJAthI kare che? arthAt AjJA rahita je kare che te tene viDaMbanAtulya che. (505) jeNe paMcamahAvratarUpa uca (pitAnA guNarUpa dhana rakSaNane) killo te te cAritrabraNa sAdhuveSathI mAtra AjIvikA bharanArAne anaMta saMsAra (janma-maraNAdi asahyA kaSTamAM) bhamavuM paDe che. (506). je AtmA "trikaraNage pApa nahi karuM ema pratijJA karIne te ja pApane punaH seve te pratyakSa mRSAvAdI (sonInI jema sudharavA mATe ayogya) che ane tene bAhya atyaMtara banne prakAranA kapaTathI avazya bAhya atyaMtara ubhaya duHkhane prasaMga Ave ja che. (507) Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 181 upadezamALA ', mahavtraya aNuvvayAI, chaMDeu jo tavaM carai annaM / so annANI mUDho, nAvAbuDDo muNeyo ||509 // subahuM pAsatthajaNaM, nAUNaM jo na hoi majjhattho / na ya sAhei sakajjaM, kAgaM ca kareha appANaM // 510 // paricitiUNa niuNaM, jaha niyamabharo na tIrae voDhuM / pavittanaLa, na cemittena sAdA khA leAkamAM paNa je pApabhIrU hAya che te sahasA ke i paNa asatya khelatA nathI, asatya na melAI jAya tenI kALajI rAkhe che, tyAre dIkSita thaIne je asatya khAle tene dIkSAthI zuM ? arthAt tenI dIkSA niSprayeAjana-niSphaLa samajavI. (508) mahAvrata ke aNuvratAne (niraticAra pAlavAnI darakAra) cheADIne bIjI khIjuM tapa kare che te mUDha-ajJAnI tratArUpa nAvaDI heAvA chatAM saMsAra samudramAM DUbelA samajavA. nAvaDI bhAMgIne tenA lAhanA khIlAnA AdhAre taranArA jevA mUkha jANavA. (509) potAnA samUhamAM ghaNA pAsasthAone jANIne je madhyastha thatA (mauna sevatA) nathI, te peAtAnuM meAkSakAya sAdhI zakatA nathI ane peAtAne kAgaDA tulya anAve che. arthAt dhaNA zithilAcArImAM AtmAe maunapaNe peAtAnI sAdhanA karavI joie nahi teA tee badhA maLIne rASathI leAkamAM tene ja durguNI tarIke jAhera kare che, kAgaDA jevA nirguNI gaNAvI peAtAne teo huMsa sarakhA guNavAna gaNAve che. (510) Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 svAdhyA0 granthasaha nicchayanayassa caraNa-ssuvaghAe nANadaMsaNavaho'vi / vavahArassa u caraNe, hayammi bhayaNA u sesANaM // 512 // sujjhai jaI sucaraNo, sujjhai sussAvao'vi gunnklio| osannacaraNakaraNo, sujjhai saMviggapakravaraI // 513 // pitAnA svarUpane sUkSmabuddhie pUrNa vicAra karIne je mUla-uttaraguNarUpa niyama (cAritra) ne bhAra vahana kara zakaya na jaNAya te parajanetAnA cittane khUzI karanArA mAtra sAdhuveSathI AtmarakSaNa nahi thAya, arthAt nirguNIne veSa rAkhavAthI lokomAM mithyAtvanI vRddhi thavAne cage anaMta saMsAra thAya che, mATe veza tajI devazreyaskara che. (511) ahIM ema bane ke bhale cAritra rakSaNa na karyuM, paNa jJAna-darzana hovAthI te ekAnta nirguNa nathI; mATe veSa choDe hitakara nathI ema kaI kahe te ucita nathI, kAraNa ke-cAritranA abhAve tattvathI jJAna-darzanane paNa abhAva ja che, kahyuM che ke nizcaya nayanA abhiprAye cAritrane nAza thaye jJAna darzanane paNa nAza thAya che ane vyavahAra nayathI cAritrane nAza thatAM jJAna darzanane nAza thAya ja evo ekAnta nathI. (512) uttama cAritravaMta sAdhu zuddha thAya che, samyag darzanaaNuvratAdi guNathI zobhato uttama zrAvaka paNa zuddha thAya che ane mekSAbhilASI sAdhuone pakSakAra (zuddha prarUpaka) saMvignapAkSika cAritramAM zithila chatAM zuddha thAya che, temAM sAdhu pratyakSa zuddha thAya che ane zrAvaka tathA saMvignapAkSika Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA 183 saMviggapakkhiyANaM, lakkhaNameyaM samAsao bhaNiyaM / osannacaraNakaraNA'vi, jeNa kammaM visAhaMti // 514 // suddhaM susAhudhammaM, kahei niMdaha ya niyayamAyAraM / sutavassiyANa purao, hoi ya sambomarAyaNIo // 515 // vaMdai na ya vaMdAvai, kiikammaM kuNai kArave neya / attaTThA na vi dikkhai, dei susAhUNa boheuM // 516 // cAritranA rAgI hovAthI uttarottara gauNapaNe zuddha thAya che. (513) have saMvijJapAkSikanuM lakSaNa kahe che saMvijhapAkSikanuM lakSaNa zrIgaNadhara bhagavatee A pramANe TUMkamAM kahyuM che ke caraNasittari karaNasittirI (vrata)nA pAlanamAM zithila thavA chatAM potAnA lakSaNathI teo jJAnAvaraNIyAdi karmone teDe che. (514) kyA lakSaNathI karmo teDe che te kahe che ke saMvijJapAkSika lokene niraticAra sAdhu dharmane zuddha upadeza Ape che, pitAnA zithilAcAranI niMdA ane jugupsA kare che ane uttama sAdhuomAM rahIne paNa AjanA dIkSita sAdhuthI paNa pitAne hIna guNa mAne che. anya sAdhuone guNavAna mAnI teonuM bahumAna prazaMsAdi kare che. (515) uttama guNaratnAdhika sAdhuone vaMdana kare che, nAnA paNa sAdhuonuM vandana lete (vaMdAvatI nathI, teonI vizrAmaNa-zarIrasevA svayaM kare che, pitAnI sevA karAvatA nathI, anya jIne dharma samajAvIne pitAnI pAse dIkSA zuddha AjanA kare che ane . zithilAcAranIne Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 svAdhyA0 granthasanTeha osanno attaTThA, paramappANaM ca haNai dikkhNto| taM chuhai duggaIe, ahiyayaraM buDDai sayaM ca // 517 / / jaha saraNamuvagayANaM, jIvANaM nikiMtae sire jo u / evaM Ayario vihu, ussuttaM panavaMto ya // 518 // sAvajajogapariva-jaNA u savvuttamo jidhmmo| bIo sAvagadhammo, taio saMviggapakkhapaho // 519 // levA taiyAra thaelA ziSyane paNa pitAne ziSya banAvate nathI paNa uttama sAdhuone seMpI de che. (516) avasanna (cAritramAM zithilAcArI) sAdhu bIjAne pitAne ziSya banAvIne tenA ane pitAnA AtmAne (jJAnAdika bhAva prANene nAza karavAthI) haNe che, tene (ziSyane) durgatimAM nAkhe che ane pote adhikAdhika saMsAramAM DUbe che. (17) jema je koI manuSya potAnA zaraNe AvelA vizvAsunuM mastaka kApe te vizvAsaghAtI mahApApI che, tema potAne zaraNe AvelA (ziSya thayelA) sAdhune usUtra prarUpaNA karate AcArya (gurU) paNa te jANe. (518) upara jaNAvyA pramANe e siddha thayuM ke sarva pApa vyApArene tyAga karavArUpa sAdhudharma sarvottama che, bIje zrAvakadharma ane trIjo saMvijJapAkSikane dharma che, kAraNa ke teo paNa mokSamArgarUpa zuddha cAritranA pakSakAra hovAthI bannene dharma paNa mokSamArga che. (519) Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uddezamALA sesA micchaddiTThI, gihiliMga kuliMgadavvaliMgerhi | jaha tiSNi ya mukkhapahA, saMsArapahA tahA tiSNi // 520 // saMsArasAgaramiNaM, paribbhamaMtehiM savvajIvehiM / gahiyANi ya mukANiya, anaMtaso davbaliMgAI // 521 // accaNuratto jo puNa, na muyaha bahuso'vipannavijjato / saMviggapakkhiyattaM, karijja labbhihisi teNa pahaM // 522|| 185 bAkInA grahasthA, anyadharmanA tApasa vigere kuliMgavALAo ane mAtra dravyathI sAdhuveSadhArI dvavyaliMgIe e saghaLA saMsAramArge hAvAthI mithyAdaSTie jANavA. niSka e thayA ke jema (519 gAthAmAM kahelA) traNa meAkSamAgI che, tema traNa saMsAramAgI che. (520) ahiM prazna thAya ke--grahasthA ane kuliMgIe bhale tevA hAya paNa sAdhuveSadhArI sa'sAramAgI kema kahevAya ? tene jaNAve che ke--A saMsAra samudramAM paribhramaNa karatA sarva jIvAe bhUtakALa anata heAvAthI ane sarva prakAranA saMcAga thatA heAvAthI ana tIvAra dravyathI sAdhuveSa grahaNa karyo che ane cheDayA che. (521) (vaLI upara kahyuM ke ati nirguNIne sAdhuveSa tajavA zreyaskara che, chatAM te na cheDe te zuM karavuM? te kahe che.) je sAdhuveSane atyaMta rAgI hAya ane pApa karma mATe kaIka ni:zUka hAya tene bahu rIte samajAvavA chatAM na choDI zake tA tene upara kahyu te savignapAkSikapaNuM samajAvavuM (karAvavuM) joie, ke vijrapAkSikapaNAthI Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 svAdhyA0 granthasantAha kaMtArarohamaddhANa-omagelanamAikajjesu / savvAyareNa jayaNAi, kuNai jaM sAhukaraNijjaM // 523 // AyaratarasaMmANaM sudukkaraM mANasaMkaDe loe / saMviggapakkhiyattaM, osanneNaM phuDa kAuM // 524 // sAraNacaiA je gaccha-niggayA paviharaMti pAsatthA / jiNavayaNabAhirA vi ya, te u pamANaM na kAyayA // 525 / / cAritradharmanuM bIja AtmAmAM vAvavAthI te bhavAntare tenA phaLarUpa uttama cAritrarUpa mekSa mAgane prApta karaze. (para2) saMvijhapAkSika banIne zuM karavAthI te mokSamArganAM bIjane ArAdhaka bane? te kahe che moTI aTavI, je gAma zaheramAM rahyA hoya tyAM paracakane ghere, vihAranA viSama mArgamAM, duSkALamAM, bImArImAM ke rAjA vigerenA upasargAdi prasaMgamAM karavA cogya kAryo sarva zaktithI jayaNApUrvaka cittamAM kheda karyA vinA jema sAdhu kare tema saMvijhapAkSika sAdhuonAM te te kAryo kareema karavuM ati duSkara che, chatAM kare mATe ja saMvijJapAkSikane uttama (ArAdhako kahyo che. (53) kahyuM che ke mAna kaSAyathI sAMkaDI (7) prakRtivALA jagatamAM svayaMzithilAcArI chatAM niSkapaTabhAve leke dekhe tema spaSTa AvuM uttama sAdhuonuM pakSapAtIpaNuM karavuM te ati duSkara che. (524) traNa mArgo mokSanA kahyA temAM je ghaNe kALa saMvira rahevA chatAM karmanI parataMtratAe pAchaLathI zithila bane te kayA pakSamAM gaNa? te mATe kahe che ke Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA ', hINassa vi suddhaparUvagassa, saMviggapakkhavAyassa / jA jA havijja jayaNA, sA sA se nijjarA hoi ||526 // sukkAyaparimuddhe, sai lAbhe kuNai vANio ciTThaM / emeva ya gIyattho. AyaM daThThe samAyara ||527 // 187 gurvAdike karelI sAraNA-vAraNA-cAyaNA-paDicAyaNAne nahi mAnavAthI gacchamAMthI dUra karAyelA je gaccha bahAra nIkaLelA vicare che, te paNa jinavacananeA anAdara karanArA samajIne pramANabhUta (susAdhu) nahi mAnavA, pAsasthA samajavA. savijJapAkSika savijJa ane zrAvaka traNe pakSamAMthI te dUra thayelA jANavA. pUrve pALelA sucAritranI apekSA nahi mAnavI. (525) zithila chatAM zuddha mArganA prarUpaka (potAnAM dRSAne niMdaka) susAdhuone pakSakAra kahevAya che tenI je je yatanA (ochA doSa sevavAnI pariNati) thAya te te tene nirA (kAraka) ane. kAraNa ke te kAyAthI zithila chatAM cittathI zuddha ArAdhanAnA deDha rAgavALA hAya. (526) je gItA ghaNA-gheADA doSanA viveka karIne jinavacana anusAre kaMika mAtra apavAda seve te ghaNI nirjarA kare che. jemake jema vyApArI rAjadANa-nAkarakharca-vyAja vigere adhu' jatAM vizeSa lAbha dekhe teA vyApAra kare, tema jJAnI gItA jJAnAdi guNAnA vizeSa lAbha joine kAraNe thADA apavAda seve. (para7) vaLI, Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 svAdhyA0 granthasaha AmukkajogiNo cia, havai thovAvi tassa jIvadayA / saMviggapakkhajayaNA, to diTThA sAhuvaggassa // 528 // kiM mUsagANa attheNa, kiM vA kAgANa kaNagamAlAe / ? mohamalakhaviliANaM, kiM kajjuvaesamAlAe ? // 529 / / caraNakaraNAlasANaM, avinayabahulANa sayayajogamiNaM / na maNI sayasAhasso, Abajjhai kucchabhAsassa // 530 // sarvathA saMyamanI pravRtti cheDI denAra paNa tene sAdhu varganI theDI paNa jIvadayA hoya, arthAt pAchaLathI potAnI zithilatAnuM duHkha ane susAdhutAne Adara (pakSa) jAge te te saMvijJapakSanI janaka hovAthI tenI yatanA (zakita anusAra deSa ochA sevavAnI pariNati para6mI gAthAmAM kahyA pramANe) nirjarA kAraka kahI che. phalitArtha e thayo ke*utkaTa cAritra pAlavA chatAM pAchaLathI cAritranA anAdaravALe saMvijJapAkSika nathI ane saMyamamAM pUrNa zithila paNa pAchaLathI AdaravALe thayelo saMvijhapAkSika gaNAya che. (528) agya jIvone uddezIne kahe che ke-udane dhana maLavAthI zuM? ane kAgaDAone suvarNanI ratnajaDita mALAthI zuM? arthAt kaMI nahi, tema mithyAtvamelathI lepAyelAone A upadezamALAthI zuM? kaMI nahi, tevAene A upadezamALA upakAraka nathI. (ra) mATe caraNa-karaNa guNamAM pramAdI ane duvinIta ane A upadezamAlA sarvadA anucita (anupakAraka) che. Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA nAUNa karagayAmalaM va - sanbhAvao pahaM savvaM / dhammamma nAma sIijjara, ti kammAI guruAI // 531 // dhammatthakAmamukkhesu, jassa bhAvo jahiM jahiM ramai / veraggeitarasaM, na imaM savvaM suhAvei || 532 // saMjamatavAlasANaM, veraggakahA na hoi kaSNasuhA / saMviggapakkhiyANaM, hujja va kesiMci nANINaM // 533 // lakSamUlyamaNi kAgaDAnI keTe na baMdhAya, khAMdhanAranI hAMsI thAya, tema ayAyane A upadeza ApatAM hAMsI thAya. (530) 189 A upadezathI paNa ayeAgya jIvA kema sanmA na svIkAre ? te kahe che ke- hAthamAM rahelA AmaLAnI jema spaSTa sadbhAva (upAdeyabuddhi)thI sarva mAne (dharma-adharma tenA zubhAzubha kaLA vigerene) jANIne paNa dharmamAM (meAkSamAga mAM) sIdAya (zithila ane), tyAre samajAya che ke tenI bhArekarmitA che, mAhanA Aveza tenA AtmA upara tIvra che. (531) dharma-artha-kAma ane meAkSa-e cAra vargamAM jenA bhAva (rasikatA) jemAM jemAM rame che te tenA athI hAya che; mATe ekAnte vairAgyarasavALuM A upadezamALA prakaraNa sane sukhI karI zakatuM nathI, ulaTu virAdhI paNa banAve che mATe aceAgyane A upadezamALA upakAraka nathI ema samajavuM. (532) saMyamatapa (cAritra)mAM ALasu jIvAne vairAgyanI vAta sAMbhaLatAM Anaa thatA nathI, athavA savignapAkSika Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. svAdhyA0 granthasadeha soUNa pagaraNamiNaM, dhamme jAo na ujjamo jassa / na ya jaNiyaM veraggaM, jANijja aNaMtasaMsArI // 534 // kammANa subahuANuva-sameNa uvagacchaI imaM savvaM / kammamalacikkaNANaM, vaccai pAseNa bhaNNaMtaM // 535 // uvaesamAlameyaM, jo paDhai suNai kuNai vA hiyae / so jANai appahiyaM, nAUNa suhaM samAyarai // 536 // ane jJAnI chatAM saMyamamAM zithila hoya tevA keIkeIne AnaMda thAya che. (533). jene A upadezamAlA prakaraNa sAMbhaLIne dharmamAM udyama pragaTa na thayo ane vairAgya na pragaTayo tene anaMtasaMsArI jANa. (534) mithyAtva mehanIya Adi karmonA upazamavALA tathA upalakSaNathI udaya pAmelAne kSaya ane anudIne upazamarUpa kSapazama thayo hoya tevA samaktivaMtane tathA udayagata mithyAtvAdi nirbaLa hovAthI muMjhave tema na hoya tevA laghukamI (mithyASTi) jIvane A sarva upadeza sadha karI zake che. jeone karma mela cIkaNe (Akaro) heya tevAone kahele upadeza (uparanI jema) pAse thaIne cAlyo jAya che, AtmaspazI thatuM nathI. (535) A upadezamALAne je dhanya AtmA sUtrathI bhANe, arthathI sAMbhaLe ane pratikSaNa hadayamAM dhAre (vicAre) te AtmAnuM AlakaparalokanuM hita jANI zake ane sukhapUrvaka AdarathI tene AcarI zake. (536) Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uddezamALA 191 dhaMtamaNidAmasasigaya - NihipayapaDhamakkharAbhihANeNaM / uvaesamAlapagaraNa - miNamo raiyaM hiaDAe ||537 // jiNavayaNakapparukho, aNegasuttatthasAla vicchinno / tavaniyamakusumaguccho, suggaiphalabaMdhaNo jayai // 538 // juggA susAhuveraggiyANa, paralogapatthiANaM ca / saMviggapakkhiNaM, dAyavvA bahusuANaM ca // 539 // iya dhammadAsagaNiNA, jiNavayaNuvaesakajjamAlAe / mAlavva vivihakusumA, kahiA ya susIsavaggassa || 540 || ', dhanta-maNi-dAma (mALA) si (caMdra) gaja (hAthI) Nihi (nidhAna) e cha padonA prathamAkSarathI banatA nAmavALA dharmadAsagaNIe A upadezamALA prakaraNa peAtAnA hita mATe racyuM che. (537) zrI bhagavaMtanA vacanane kalpavRkSanI upamA dharAve che ke-aneka (AcArAMgAdi) sUtro ane artho rUpI DALAMethI vistIryuM, tapa-niyamarUpa puSpAnA gucchavALA ane sadgatinI prApti rUpa phaLane (bAMdhanArA) pedA karanArA jinavacana (dvAdazAMgI)rUpa kalpavRkSa sannA jayavatA raheA. (538) uttama sAdhuone, vairAgI uttama zrAvakane ane paralokanA hitamAM (saMyamamAM) udyamI evA savijJapAkSikAne ke jee mahu zruto (vivekI) gItArthI che teone A upadezamALA (nA upadeza) ApavA cAgya che. (539) e pramANe zrI dharmadAsagaNIe jinavacananA upadezanA kAyanI A (upadeza) mALAmAM jema phUlanI mALAmAM puSpone Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 svAdhyA0 granthasaha saMtikarI vuDhikarI, kallANakarI sumaMgalakarI ya / hoi kahagassa parisAe, taha ya nivvANaphaladAI // 541 // ittha samappai iNamo, mAlAuvaesapagaraNaM pagayaM / gAhANaM savvANaM, paMcasayA ceva cAlIsA // 542 // jAva ya lavaNasamuddo, jAva ya nakvattamaMDio merU / tAva ya raiyA mAlA, jayammi thirathAvarA hou // 543 // guMthe temAM vividha viSarUpa puSpa guMthIne uttama ziSyavargane (mATe) kahI. (540) A upadezamALA upadeza karanArane tathA parSadA (zrotAjanone kaSAyAdinI zAnti karanArI, jJAnAdi guNenI vRddhi karanArI, sadgatirUpa kalyANa karanArI, vidanene dUra karavArUpa maMgaLa karanArI tathA mekSa rUpI phaLane ApanArI che. (541) ema A upadezamAlA nAmanuM prastuta prakaraNa ahIM samApta thayuM tenI sarva maLIne gAthAo pAMcase ne cAlIsa che. (bAkInI prakSipta gAthAo jANavI.) (542) - jyAM sudhI lavaNa nAmane prathama samudra ane caMdra -sUryanakSatrAdi jyotiSacakanA paribhramaNathI zebhita merU parvata vidyamAna rahe tyAM sudhI racelI A upadezamALA jagatamAM sthira-sthAvara (ciraMjIvI-zAzvatI) bane! (543) Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezamALA - 193 akravaramattAhINaM, jaM ciya paDhiyaM ayANamANeNaM / taM khamaha majjha savvaM, jiNavayaNaviNiggayA vANI // 544 // // iti zrIdharmadAsagaNiviracitam upadezamAlAprakaraNam // ajANapaNAthI je kaMI akSara-mAtrAdithI hIna ke vadhu kahyuM (kahevAyuM) heya te mArA sarva deSane zrIjinavacanarUpe pragaTa thayelI mRtadevI kSamA kare ! (544) "Iti mahattara zrIdharmadAsagaNIe racelI upadezamAlAne zrIsiddhaSisUriviracita he pAdeyA nAmanI laghuvRttine anulakSIne tapAgacchamukuTamaNi saMghasthavira AcArya bhagavaMta zrIvijayasiddhisUrIzvarajI paTTadhara sva. AcArya deveza zrIvijaya meghasUrivarajI paTTadhara AcArya zrImavijayamanaharasUrijI ziSya mu. bhadraMkaravijaye vi. saM. 2012 mahA suda 10 bhema vAsarerAjanagare karelo gujarAtI anuvAda pUrNa thayo. zuM bhavatu." Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che thi kusaMgraha sAthe che zrIguNAnurArI sayalakallANanilayaM, namiUNa titthanAhapayakamalaM / paraguNagahaNasarUvaM, bhaNAmi sohaggasirijaNayaM // 1 // uttamaguNANurAo, nivasai hiyayaMmi jassa purisassa / AtitthayarapayAo, na dullahA tassa riddhIo // 2 // te dhannA te punnA, tesu paNAmo havija maha nicca / jesiM guNANurAo, akittimo hoi aNavarayaM // 3 // sakala kalyANanuM nivAsasthAna evA zrItIrthakarabhagavAnanA caraNakamaLane namaskAra karIne saubhAgya ane saMpattine karanAruM evuM paraguNene grahaNa karavAnuM svarUpa (phaLa) kahuM chuM. (1) je purUSanA hRdayamAM uttama guNavAnA guNone anurAga rahelo che, tene tIrthakara5NA sudhInI kaI riddhio durlabha nathI. arthAt guNAnurAgI rAjA, vAsudeva, baLadeva, cakravatI ane tIrthakara paNa thaI zake che. (2) teo dhanya jIvanavALA che, teo puNyazALI che ane teone mAre haMmezAM namaskAra ho, ke jeonA hRdayane viSe sadA sAce guNAnurAga rahelo che. (3) Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha kiM bahuNA bhaNieNaM, kiM vA tavieNa kiM va dANeNaM / ikaM guNANurAyaM, sikkhaha sukkhANa kulabhavaNaM // 4 // jai carasi tavaM viulaM, paDhasi suyaM karisi vivihktttthaaii| na dharasi guNANurAyaM, paresu tA niSphalaM sayalaM // 5 // souNa guNukkarisaM, annassa karesi maccharaM jaivi / tA nUNaM saMsAre, parAhavaM sahasi savvattha // 6 // guNavaMtANa narANaM, IsAbharatimirapUrio bhaNasi / jai kahavi dosalesaM, tA bhamasi bhave apArammi // 7 // bahu bhaNavAthI zuM? bahu tapa karavAthI zuM? ane bahu dAna devAthI paNa zuM? eka guNAnurAgane ja zIkhe, ke je sukhanuM ghara che. arthAt eka ja guNAnurAga keLavavAthI sarva sukha prApta thAya che. (4) - je te ghaNe tapa kare che, zAse bhaNe che ne aneka jAtanAM kaSTo veThe che chatAM bIjAnA guNe tarapha anurAga nathI dharata, (pArakA guNe joI khUzI nathI thato) te e badhuM niSphaLa che. (5) - bIjAnA guNenA utkarSane sAMbhaLIne je te tene matsara kare che, te samaja ke saMsAramAM cAre gatimAM tuM nizca sarvatra parAbhava pAmIza. (6) tuM ISyarUpI ghora aMdhArAthI (ajJAnathI) AMdhaLe banIne guNavaMta purUSonA guNane badale kaI prakAranA lezamAtra paNa deSane kahIza, teonI nindA karIza, te anekAneka janma sudhI apAra saMsAramAM bhamIza. (7) Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 svAdhyA0 granthasangrAha jaM ambhasei jIvo, guNaM ca dosaM ca ittha jammammi / taM paraloe pAvara, abbhAseNaM puNo teNaM // 8 // jo jaMpa paradose, guNasayabhario vi macchara bhareNaM / so viusANamasAro, palAlapuMja vva paDibhAi ||9|| jo paradose gies, saMtA'saMte vi duTTabhAveNaM / so appANaM baMdhas, pAveNa niratthaNAvi ||10|| taM niyamA muttavvaM, jatto uppajjae kasAyaggI / tuM vastuM pArijJA, neLovasamo vasAvA // 2 // jIva A janmamAM guNa athavA doSamAMthI jene abhyAsa kare che--saMskAra pAme che te abhyAsanA maLe AgAmI bhavAmAM punaH te ja guNNA ke doSAne pAme che. (8) je pote seMkaDA guNAthI bharelA chatAM paNa matsaranA AvezathI parAyA doSa khelenindA kare, te purUSa vidvAna janAne-DAhyAone parALanA pULA mAphka kiMmata vagarane jaNAya che. (9) je duHsvabhAvathI (ke asadbhAvathI) chatA ke achatA bIjAnA doSA grahaNa kare che te manuSya peAtAnA AtmAne niraka pApathI bAMdhe che. (10) jenAthI kaSAyarUpa agni pradIpta thAya te vastune avazyameva cheADI devI ane jenAthI kaSAye dRkhAya te vastu dhAraNa karavI, arthAt khIjAnA doSo jovA nahi, kAraNa ke tethI kaSAyeA vadhe che. guNA jevA ke jethI kaSAyeA zAnta paDe che. (11) Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 197 jai icchaha guruyattaM, tihuyaNamajjhammi appaNo niyamA / tA savvapayatteNaM, paradosavivajjaNaM kuNaha // 12 // cauhA pasaMsaNijjA, purisA savvuttamuttamA loe / uttamauttama-uttama-majjhimabhAvA ya savvesiM // 13 // je ahama-ahamaahamA, gurukammA dhammavajjiyA purisA / te viya na niMdaNijjA, kiM tu dayA tesu kAyayA // 14 // paccaMguSbhaDajuvvaNa-vaMtINaM surahisAradehANaM / juvaINaM majjhagao, savvuttamarUvavaMtINaM // 15 // je tuM traNe jagatanI aMdara kharekhara hArI moTAI Icchato hoya to sarva prayatnothI parAyA deze jovAnuM kAma sarva prakAre baMdha kara-arthAt kaI paNa bhege pArakAM dUSaNe jevAM-lavAM baMdha kara. (12) A jagatamAM cha prakAranA cha paikI cAra prakAranA jIve prazaMsA karavA gya che; eka sarvottamottama, bIjA uttamattama, trIjA uttama ane cothA madhyama, arthAt e cAre prakAranA manuSyonI prazaMsA karavI. (13) pAMcamA prakAranA adhama ke jeo bhArekama ane chaThA prakAranA adhamAdhama je dharmavarjita hoya che, teonI paNa niMdA karavI na joIe kiMtu dayA karavI joIe. (14) e cAra prakAranA jInuM svarUpa kahe che. dareka aMgomAM jene suMdara yauvana khIlyuM che ethI sugaMdhImAna zarIravALI, ane sarva karatAM uttama rUpavALI evI strIonA vacce rahIne paNa je purUSa janmathI brahmacArI Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 svAdhyA0 granthasandhaha A jammabaMbhayArI, maNavayakAehiM jo dharai sIlaM / savvuttamuttamo puNa, so puriso savvanamaNijjo // 16 // evaMviha-juvaigao, jo rAgI hujja kahavi igasamayaM / bIyasamayammi niMdai, taM pAvaM savvabhAveNaM // 17 // jammaMmi tammi na puNo, havijja rAgo maNami jassa kyaa| so hoi uttamuttama-rUvo puriso mahAsatto // 18 // picchaI juvairUvaM, maNasA ciMtei ahava khaNamegaM / jo nAyarai akajaM, patthijjato vi itthIhiM // 19 // che ane mana vacana kAyAthI zIyaLa pALe che te purUSa 'sarvottamottama jANa. te sarva keIne namavA lAyaka che. AvA prathama naMbaramAM zrI tIrthakara de hoya che. (15-16) upara jaNAvI tevA prakAranI (sarvottama rUpavALI) strIonI vacce rahyo thake je purUSa kadAca kaI prakAre mAtra eka kSaNabhara manamAM bhegane rAga kare, paNa (akAryamAM nahi phasAtAM turta sAvaceta thaI) bIjI kSaNe pitAnA te (mAnasika) pApane pUrNa bhAvathI (mana, vacana ane kAyAthI) niMde ane pharIne te janmamAM kyAre paNa tenA manamAM te rAga utpanna na thAya; te bIjA prakArane-'uttamottama purUSa jANa, te paNa sattvazALI (mahAyogI) che. (17-18) je purUSa saundaryavALI yuvati strInuM rUpa rAgathI jue, athavA kSaNabhara manathI tenuM dhyAna kare, chatAM strIo prArthanA kare te paNa je akArya na kare, te sAdhu hoya, athavA zrAvaka hoya te paNa svadArAsateSI te trIjA prakArane uttamapurUSa" alpa saMsArI samaja. (1920) Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha sAhU vA saDDho vA, sadArasaMtosasAyaro hujjA / so uttamo maNusso, nAyavvo thovasaMsAro // 20 // purisatthesu pavaTTa, jo puriso dhammaatthapamuhesu / bannunnamayAvAnuM, mAimavo vapha mo // 2 // eesi purisANaM, jai guNagahaNaM karesi bahumANA / to Asanna sivasuho, hosi tumaM natthi saMdeho || 22 // pAsatthAisu ahuNA, saMjamasiDhilesu mukkajogesu / no garihA kAyavvA, neva pasaMsA sahAmajjha // 23 // kAUNa te karuNaM, jai mannai to payAsae maggaM / aha rusa to niyamA, na tersi dosaM payAsei ||24|| '; 199 je purUSa dharma, artha ane kAma e traNe purUSA ne paraspara bAdhA na Ave te rIte temAM pravarte, dharma-artha-kAma, traNene samAna rIte sAcave, te ceAthA prakAranA madhyama purUSa' jANavo. (21) - e cAre prakAranA purUSAnA guNAmAM jo mahumAna karI tenA guNAnI prazaMsA karIza te he jIva ! najIkamAM ja tuM (paNa) muktisukha meLavIza; temAM kaze sadeha nathI. (22) vaLI vamAnamAM saMyama pALavAmAM DhIlA paDelA evA jJAnAdi guNasAdhaka kriyAthI hIna pArzvasthA vigere jee sAdhunA veSa rAkhe che, teonI paNa mANasAnI sabhA madhye nindA ane prazaMsA paNa karavI nahi. (23) teo upara kA lAvIne je te mAne tema hAya tA kharA rastA khatAvavA ane tema karatAM tee gusse Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 svAdhyA0 granthasahu saMpai dUsamasamae, dIsai thovo vi jassa dhmmgunno| bahumANo kAyayo, tassa sayA dhammabuddhIe // 25 // jau paragacchi sagacche, je saMviggA bahussuyA muNiNo / tesiM guNANurAyaM, mA muMcasu maccharappahao // 26 // guNarayaNamaMDiyANaM, bahumANaM jo karei suddhamaNo / sulahA annabhavaMmi ya, tassa guNA huMti niyameNaM // 27 // eyaM guNANurAyaM, sammaM jo dharai dhrnnimjjhmmi| sirisomasuMdarapayaM, so pAvai savvanamaNijja // 28 // thAya te paNa khacita temanA doSa te nahi ja prakAzavA. (2) AjanA viSama kALamAM jenAmAM cheDe paNa dharmarUpa guNa dekhavAmAM Ave tenuM haMmezAM dharma buddhithI bahumAna karavuM. (25) je parAyA gacchamAM hoya, agara potAnA gacchamAM hoya paNa je vairAgyavAna ane jJAnI munio heya temanA tarapha kadI paNa matsare bharAI guNAnurAga mUkIza nahi. (26) guNarUpI ratnathI bhUSita evA guNa purUSenuM je zuddhamanathI bahumAna kare che, tene AgAmI bhavamAM te te guNe nizca sulabha thaI paDe che. arthAta nize te tevA guNavALa bane che. (27) A pramANe je A pRthvImAM samyagu guNAnurAgane dhAraNa kare te zrIsamasuMdara-arthAt zobhatA candra jevA zAMtimaya ane sarvane namanIya suMdara (tIrthakararUpa) padanesiddhipadane pAme che. AmAM kartAe "samasuMdara evuM pitAnuM nAma sUcavyuM che. (28) Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha // atha gurupradakSiNAkulakam // goama-suhamma-jaMbu-pabhavo sijjabhavAi aayriyaa| anevi jugappahANA, paI diThe suguru te diTThA // 1 // ajja kayattho jammo, ajja kayatthaM ca jIviyaM majjha / jeNa tuha daMsaNAmaya-raseNa sittAiM nayaNAI // 2 // so deso taM nagaraM, so gAmo so a Asamo dhnno| jattha pahu tumha pAyA, viharaMti sayApi supasannA // 3 // he sadagurUjI ! ApanuM darzana karyuM chate zrIgautamasvAmI, zrIsudharmAsvAmI, zrIja busvAmI, zrIprabhavasvAmI, ane sirjabhava, Adika AcArya bhagavaMto temaja bIjA paNa yugapradhAnanuM darzana karyuM ema huM mAnuM chuM, arthAt mArA jevA che mATe A kALamAM Apa temanA sarakhA che. (1) Aje mAre janma kRtArtha thaye, Aje mAruM jIvita saphaLa thayuM, ke jethI ApanA darzanarUpa amRtarasa vaDe mArAM netro siMcita thayAM, arthAta Aje ApanAM adbhuta darzanathI mArAM netro saphaLa thayAM. (2) te deza, nagara, te grAma ane te Azrama (sthAna) dhanya che ke-he prabhu! jyAM Apa sadAya suprasannapaNe vicare che, arthAt vihAra kare che-rahe che. (3) Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandAha hatthA te sukayatthA, je kikammaM kuNaMti tuha calaNe / vANI bahu guNakhANI, suguruguNA vaNNiA jIe // 4 // avayariyA suragheNU, saMjAyA maha gihe kaNayabuTTI | dAridda ajja gayaM, diTThe tuha suguru muhakamale ||5| citAmaNisAricchaM, sammattaM pAviyaM mae ajja | saMsAro dUrIkao, diTThe tuha suguru muhakamale ||6|| jA riddhI amaragaNA, bhuMjaMtA piyatamAi saMjuttA / sA puNa kittiyamittA, diTThe tuha suguru muhakamale // 7 // 201 te mArA hAtha sukRtArtha thayA ke je hAtha ApanA caraNe dvAdazAvata" vaMdana kare che ane te mArI vANI (jIhvA) bahu guNavALI che ke jeNe sadgurUnA guNeAnuM varNana karyuM. arthAt vaMdanathI mArA hAtha ane guNagAnathI mArI jIddA (vacana) anne saphaLa thayAM. (4) he sadgurU! ApanuM mukhakamaLa dI chate Aje mArA gharaAMgaNe kAmadhenu AvI jANuM chu, temaja suvarNanI vRSTi thai jANuM chuM ane AjathI mArUM dArigha dUra thayuM mAnuM chuM, arthAt sadgurUnuM darzana e badhAM sukhAne ApanArUM che. (5) he sadgurU! ApanuM mukhakamala dIThe chate ciMtAmaNiratna sarakhu samakita mane prApta thayuM ane tethI saMsAranA ata thayA mAnuM chuM, arthAt gurUdanathI mithyAtvanA nAza thaI samakita pragaTe che. (6) Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 203 maNavayakAehiM mae, jaM pAvaM ajjiyaM sayA bhayavaM / taM sayalaM ajja gayaM, diDhe tuha suguru muhakamale // 8 // dulaho jiNiMdadhammo, dulaho jIvANa mANuso jammo / laddhepi maNuajamme, aidulahA sugurusAmaggI // 9 // jattha na dIsaMti gurU, paccUse uThThiehiM supsnnaa| tattha kahaM jANijjai, jiNavayaNaM amiasAricchaM // 10 // he sadgurU ApanuM mukhakamala dIThe chate devatAo pitAnI devAMganAdika sahita je lakamI (sukha) ne bhegave che te mAre kaMI hisAbamAM nathI, tenAthI paNa ApanA darzanane AnaMda vadhI jAya che. (7) - he sadgurU ! mana vacana kAyAthI je pApa Aja paryata upArjana karyuM hatuM te Aje ApanuM vadanakamaladITha chate saghaLuM naSTa thayuM. arthAta-gurUdarzanathI anaMtA bhavenAM pApa nAza pAme che. (8) jIne manuSyajanma maLa durlabha che, tathA sarvajJabhASita dharma pAma durlabha che, kAraNa ke manuSyajanma maLe chate paNa sadgurUrUpa sAmagrI maLavI ati durlabha che. (9) jyAM rahevAthI prabhAte uThatAM ja suprasanna evA gurUnAM darzana thatAM nathI, tyAM amRtasadaza jinavacanane lAbha zI rIte laI zakAya? kAraNa ke gurU vinA jJAna kayAMthI maLe. (10) Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 svAdhyA0 granthasandoha jaha pAusaMmi morA, diNayaraudayammi kamalavaNasaMDA / vihasaMti tema tacciya ? taha amhe daMsaNe tumha // 11 // jaha sarai surahI vacchaM, vasaMtamAsaM ca koilA sarai / jhiM sarai gaiMdo, taha amha maNaM tumaM sarai // 12 // bahuyA bahuyAM divasaDAM, jai maI suhaguru dITha / locana be vikasI rahyAM, hIaDaiM amia paiTha // 13 // aho te nijjio koho, aho mANo praajio| aho te nikkhiyA mAyA, aho loho vasIkao // 14 // jema meghane dekhI mayUre turta pramudita thAya che ane sUrya udaya thaye chate turta kamaLanAM vane vikasita thAya che, tema ApanuM darzana thaye chate ame paNa pramoda pAmIe chIe. (11) he sadgurUjI! jema gAya potAnA vAcharaDAne saMbhAre che, jema keyala vasaMtamAsane Icche che, tathA jema hAthI viMdhyAcalanI aTavIne yAda kare che, tema amAruM mana sadAya ApanuM smaraNa karyA kare che, arthAt Apa amArA hRdayamAM vase che. (12) he saddagurU ! ApanA darzanathI Aje mAre divasa moTAmAM moTo che, ke jethI Aje meM sadgurU dIThA, (tethI) mArI be AMkhe vikasvara thaI ane hRdayamAM amRta peThuM. (13) ahe! Ape krodhane jaya karyo che, aho ! mAnane parAjaya karyo che, aho! mAyAne dUra karI che ane ahe! Ape lebhane sarvathA vaza karyo che. (14) Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 205 aho te ajjavaM sAhu, aho te sAhu maddavaM / aho te uttamA khatI, aho te mutti uttamA // 15 // ihaM si uttamo bhaMte, pacchA hohisi uttmo| loguttamuttamaM ThANaM, siddhiM gacchasi nIrao // 16 // AyariyanamukkAro, jIvaM moei bhavasahassAo / bhAveNa kiramANo, hoi puNo bohilAbhAe // 17 // AyariyanamukkAro, svvpaavppnnaasnno| maMgalANaM ca savvesi, taiyaM havai maMgalaM // 18 // aho! ApanuM Arjava (saralapaNuM ghaNuM ja uttama che, aho ! ApanuM mArdava (namrapaNuM) ghaNuM ja rUDuM che, aha ! ApanI kSamA ghaNI ja uttama che ane ApanI satiSavRtti ghaNI ja zreSTha che. (15) he bhagavaMta! Apa ahIM A bhavamAM pragaTa uttama che, janmAMtaramAM paNa uttama thavAnA che ane te paNa karmamalane TALIne Apa mokSanAmanuM sarvottama sthAna pAmavAnA ja che. (16) AcArya (sugurU) mahArAjane karelo (A) namaskAra jIvane hajAre game bhothI-janmamaraNathI mukta kare che, kAraNa ke bhAvasAhita karavAmAM Avate saddagurUne namaskAra jIvane samakitane lAbha Ape che. (17) bhAvAcAryane bhAvapUrvaka karela namaskAra sarvapApane prakarSe karIne nAza karanAre che ane te sarva maMgalamAM trIjuM maMgala che-navakAramaMtranuM trIjuM pada che. (18) Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 svAdhyA0 granthasahu ||ath saMvignasAdhuyogya niyamakulakam // bhuvaNikkapaIvasamaM, vIraM niyagurupae a namiUNaM / ciraiaradikkhiANaM, jugge niyame pavakkhAmi // 1 // niauarapUraNaphalA, AjIviamitta hoi pncjjaa| dhUlihaDIrAyattaNa-sarisA savvesiM hasaNijjA // 2 // tamhA paMcAyArA-rAhaNaheuMgahijja ia niame / loAikaTTharUvA, pavvajjA jaha bhave saphalA // 3 // nANArAhaNaheGa, paidiahaM paMcagAhapaDhaNaM me / parivADoo giNhe, paNagAhA NaM ca saTThA ya // 4 // traNa bhuvanane viSe eka (asAdhAraNa) pradIpa samAna zrIvIraprabhune ane mArA gurUnA caraNakamaLane namIne dIrghaparyAyavALA ane navadIkSita paNa sAdhuone egya (sukhe nivahI zakAya evA) niyame huM (semasuMdarasUri) kahIza. (1) yogya niyamonuM pAlana karyA vagaranI pravajyA (dIkSA) pitAnuM udarapUraNa karavArUpa AjIvikA calAvavA mAtra phaLavALI thAya che, tethI evI dIkSA dhULeTInA rAjA (ilAjI) nA jevI sahu keIne hasavA gya bane che. (2) te mATe paMcAcAra (jJAna-darzanacAritra-tapa-vIrya AcAra) nA ArAdhanA mATe cAdi kachorU5 niyame grahaNa karavA joIe, ke jethI (AdarelI) pravajyA saphaLa thAya. (3) temAM jJAna ArAdhanA mATe mAre haMmezAM pAMca mULa Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kukasaMgraha 207 agNesiM paDhaNatthaM, paNagAhAo lihemi taha niccaM / parivADIo paMca ya, demi paDhaMtANa paidiyahaM // 5 // vAsAsu paMcasayA, aTTa ya sisire ya tinni gimhami / paidiyahaM sajjhAyaM, karemi siddhataguNaNeNaM // 6 // paramiTTinavapayANaM, sayamegaM paidiNaM sarAmi ahaM / aha daMsaNaAyAre, gahemi niyame ime sammaM // 7 // deve vaMde niccaM, paNasakkatthaehiM ekavAramahaM / do tinniya vA vArA, paijAmaM vA jahAsatti // 8 // gAthAo bhaNavI-kaMThAkaravI ane dararoja pAMca gAthAonI artha sahita gurU pAsethI vAcanA levI. (4) * vaLI huM bIjAone bhaNavA mATe haMmezAM pAMca gAthAo pustakamAM lakhyuM ane bhaNanArAone haMmezAM paripATIthI (vidhipUrvaka vAcanAthI) pAMca pAMca gAthAo ApuM. (bhaNAvuM- artha dharAvuM vigere.) (5) vaLI siddhAMtapATha (gAthA vigere) gaNavA vaDe varSARtumAM pAMcase, zizira RtumAM AThase ane grImaRtumAM traNa gAthA pramANa dararoja sakjhAyedhyAna sadeva karuM. (6) * paMca parameSThinAM navapadanuM (navakAra mahAmaMtranuM) eka se vAra huM sadAya raTaNa karuM. (dararoja eka bAMdhI navakAravALI gaNuM) have huM darzanAcAranA A (nIcenA) niyamone sArI rIte grahaNa karuM chuM. (7) pAMca zakastava vaDe dararoja eka vakhata devavaMdana karuM, athavA be vakhata, traNa vakhata, ke pahere pahere (cAra vakhata) Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 svAdhyA0 granthasAha aTThamIcauddasIsuM, savANi vi ceiAI vaMdijjA // savve vi tahA muNiNo, sesadiNe ceiaM ikaM // 9 // paidiNaM tinni vArA, jiThe sAhU namAmi niameNaM / veyAvaccaM kiMcI, gilANa vuDDhAiNaM kubve // 10 // aha cArittAyAre, niyamaggahaNaM karemi bhAvaNaM / bahibhUgamaNAIsuM, vajje vattAI iriyatthaM // 11 // yathAzakti ALasarahita devavandana karUM. (zakti soga pramANe jaghanyathI ekavakhata ane utkRSTathI 4 vakhata devavaMdana karuM.) (8) vaLI dareka aSTamI tathA caturdazInA divase je gAma nagaramAM houM tyAMnAM saghaLAM derAsare juhAravAM, temaja saghaLA ya munirAjene vAMdarA ane bAkInA divasemAM eka derAsare darzanacetyavandanAdi avazya karavuM. (9) te haMmezAM vaDIla sAdhuone nize traNa vAra (trikALa) vandana karUM ja ane bIjA glAna (bImAra) tathA vRddhAdika munijanenI vaiyAvacca yathAzakita karuM. (sAdhvIe potAnA samudAyamAM dareka vaDIla sAdhvIne vandana karavuM) (10) have cAritrAcAra viSe nIce mujaba niyama bhAvasahita aMgIkAra karuM chuM. 1. isamiti-vaDanIti-laghunIti karavA athavA AhAra-pANI vahAravA jatAM-AvatAM IryAsamiti pALavA mATe (jIvarakSA mATe) vATamAM vArtAlApa vigere karavAnuM huM vajuM-tyAga karuM chuM. (raste cAlatAM belIza nahi) (11) Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 209 apamajjiyagamaNammi, asaMDAsapamajjiuca uvvisnne| pAchaLa ra vinA, kavi paMcanapurA ? ugghADeNa muheNaM, no bhAse ahava jattiyA vArA / bhAse tattiyamittA, logassa karemi ussaggaM // 13 // asaNe taha paDikkamaNe, vayaNaM vajje visesakajja viNA sakkIyamuvahiM ca tahA, paDilehaMto na bemi sayA // 14 // divase dRSTithI ke rAtrie daMDAsanathI pUjyA pramAryA vagara cAlyA javAya te, aMga-paDilehaNA pramukha saMDAsA ke Asana paDilehyA pramAryA vinA besI javAya te ane kaTAsaNu-kAMbaLI vinA jamIna upara besI javAya te (tatkALa) pAMca namaskAra karavA. (pAMca khamAsamaNa devAM athavA pAMca vAra navAra mancane jApa karo.) (12) 2-bhASAsamiti-ughADe mukhe (muhapatti rAkhyA vinA) nahi ja boluM, chatAM gaphalatathI jeTalI vAra khullA mukhe belI jAuM teTalI vAra (IriyAvahIpUrvaka) eka legasane kAussagna karuM. (13) AhAra-pANI vAparatAM temaja pratikamaNa karatAM koI mahattvanA kArya vinA keIne kAMI kahuM nahi, eTale ke kaI saMgAthe vArtAlApa karuM nahi; e ja rIte mArI pitAnI upadhinI paDilehaNA karatAM huM kadApi beluM nahi. (vaDIlanA paDilehaNa vakhate kAraNe bolavuM paDe jayaNa.) (14) Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210. svAdhyA0 granthasAha annajale labhaMte, vihare no dhAvaNaM sakajjeNaM / agaliajalaM na vihare, jaravANIaM viseseNaM // 15 // sakkIyamuvahimAI, pamajjiu nikkhivemi giNhemi / jai na pamajjemi tao, tattheva kahemi namukkAraM // 16 / / jattha va tattha va ujjhaNi, daMDagauvahINa aMbilaM kuvve / sayamegaM sajjhAya, ussagge vA guNemi ahaM // 17 // mattagapariTThavaNammi a, jIvaviNAse karemi nivviyaM / avihIi vihariUNaM, pariThavaNe aMbilaM kuvve // 18 // 3-eSaNasamiti-bIjuM nirdoSa prAsuka (nirjIva) jala maLatuM hoya te mArA potAnA mATe vaNavALuM jaLa huM grahaNa karuM nahi. vaLI aLagaNa (gaLyA vinAnuM jaLa huM lauM nahi ane jaravANI (gRhastha nItArIne taiyAra kareluM) te vizeSa karIne lauM ja nahi. (15) 4-AdAnanikSepaNusamiti-mArI pitAnI upAdhi pramukha koIpaNa cIja pUMjI pramAIne (bhUmi upara) mUkuM temaja pUMjI pramAjIne grahaNa karuM, je tema pUjavA pramArjavAmAM gaphalata thAya che tyAM ja eka navakAra gaNuM. (16) - dAMDo pramukha pitAnI upAdhi jyAM tyAM jema tema sUnI-bhaLAvyA vinA) mUkI devAya te eka AyaMbila karuM athavA ubhA ubhA kAusagga mudrAe rahI eka zloka athavA so gAthA jeTalo kAussaga karuM. (17) 5-pAriThAvaNiyAsamitilaghunIti ke zleSma Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 211 aNujANaha jassuggaha, kahemi uccAramattagaTThANe / taha sannADagalagajoga-kappatippAi vosire tigaM // 19 // rAgamaye maNavayaNe, ikkikkaM nivviyaM karemi ahaM / kAyakuciTThAe puNo, ubavAsaM aMbilaM vA vi // 20 // biMdiyamAINa vahe, iMdiyasaMkhA karemi nibiyayA / bhayakohAivaseNaM, alIyavayaNami aMbilayaM // 21 // vigerenuM bhAjana paraThavatAM keI jIvane vinAza thAya te nivI karuM ane avidhithI (sadaSa) AhAra-pANI pramukha vahorI lAvavAthI tene paraThavavAM paDe te eka AyaMbila karUM. (18) vaDInIti (jhADo) ke ladhunIti (pezAba) vigere karavAnA ke paraThavavAnA sthAne "aNujANaha jasuggahe " prathama kahuM, temaja te laghu-vaDInIti, dhavAnuM pANI, lepa ane Dagala (zuddhi mATenA iMTa, mATI, patthara vigerenA kakaDA) pramukha paraThavyA pachI traNa vAra "sire kahuM. (19) traNaguptinA pAlana mATe-mana ane vacanathI rAgamaya (rAgAkULa) vicAruM ke beluM te huM eka nivI karuM ane je kAyAthI kuceSTA thAya-unmAda jAge te upavAsa athavA AyaMbila karuM. (20) pahelA ahiMsA vratamAM beIndriyapramukha trasajIvanI virAdhanA-hiMsA mArA pramAdAcaraNathI thaI jAya te te te marelA jIvanI Indriye jeTalI nivIe karUM. bIja vratamAM Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 svAdhyA0 granthasadAha paDhamAliyAi tu gahe, ghayAivatthUNa guruadihANaM / hatasvArpha, pi ya thavitraya razA egitthIhiM vattaM, na kare parivADidANamavi tAsi / igavarisArihamuvahi, ThAve ahigaM na ThAvemi // 23 // pattagaTupparagAi, pannarasa uvariM Thave na ThAvemi / AhArANa cauNhaM, roge vi a saMnihiM na kare // 24 // bhaya kodha lobha ane hAsyAdikane vaza thaI asatya (asabhya) boluM te AyaMbila karuM. (21) trIjA vratamAM-navakArazI vigeremAM ghI, dUdha, vigere vikArI vigaIo Adi vastuo gurUe joI hoya (mane vAparavAnI gurUe AjJA karI hoya te ja vAparuM(kAraNa ke-munine kAraNa vinA vigaIo vAparavAnuM vidhAna nathI) ane bIjA sAdhuonAM dAMDe tara5NI vigere upakaraNe teonI rajA vagara lauM-vAparuM te AyaMbila karuM. (22) cothA vratamAM-ekalI strIo-sAdhvIo saMgAthe vArtAlApa na karUM ane teone ekale (svatantra) bhaNAvuM nahi. pAMcamA vratamAM-eka varSa cagya (jeTalI ja) upAdhi rAkhuM paNa ethI adhika na ja rAkhuM. (23) pAtro ane kAcala pramukha badhuM maLI mArA pitAnA (tarIke) paMdara uparAMta rAkhuM nahi ane bIjAne rakhAvuM nahi. chaTha vratamAMazana, pAna, khAdima ane svAdimarU5 cAre prakAranA AhArane lezamAtra) saMnidhi rogAdika Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 213 maharoge vi a kAdaM, na karemi nisAi pANIyaM na pibe / sAyaM doghaDiyANaM, majA nIraM na pibemi // 25 // ahavatthamie sUre, kAle nIraM na karemi sayakAla / aNahArosahasaMnihi-mavi no ThAvemi vasahIe // 26 // tavaAyAre giNhe, aha niyame kaivae sasattIe / ogAhiyaM na kappai, chaTAitavaM viNA jogaM // 27 // kAraNe paNa rAtre rAkhuM nahi. dararoja jarUra hoya te pramANe lAvuM. vadhAre saMgraha na rAkhuM. (24) mATe roga thayo hoya te paNa kavAtha na karUM-ukALe karAvIne vAparuM nahi. rAtri samaye jaLapAna paNa karUM nahi ane sAMje chellI be ghaDImAM (sUryAsta pahelAMnI be ghaDInA kALamAM) pANI pIuM nahi, (be ghaDI pahelAM vihAra paccakakhANa karuM) te pachI bIjA azanAdika AhAranI te vAta ja zI ? arthAt sUryAsta pahelAM be ghaDI bAkI rahe tyAre sarva AhArane tyAga karUM. (25) athavA sUrya Athame chate sadAya jaLapAna na karUM (sUryAsta pahelAM ja sarva AhAra saMbaMdhI paccakakhANa karI lauM.) ane aNahArI auSadhane saMnidhi paNa upAzrayamAM rAkhuM-2khAvuM nahi. (26) tapAcArane viSe keTalAka niyame svazaktine anusAre grahaNa karuM chuM. temAM chaThA (eka sAthe be upavAsa) ke tethI vadhu tapa na karyo hoya, temaja gavahana na Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA. granthasandAha nivviyatigaM ca aMbila - dugaM viNu no karemi vigayamahaM / vigaidiNe khaMDAi - gakAra niyamo a jAvajIvaM // 28 // nivvaayAiM na giNhe, nivviyatigamajjhi vigaidivase a / vigaI no gimi a, dunni dine kAraNaM muttaM // 29 // ahamIca uddasIsuM, kare ahaM nivviyAI tinneva / aMbiladugaM ca kubve, uvavAsaM vA jahAsatti ||30|| davvakhittAigayA, didiNe abhiggahA gaheavvA / jIyammi jao bhaNiyaM, pacchittamabhiggahAbhAve // 31 // karatA hAuM te mAre avagAhima (pavAnna-viga4) levI kalpe nahi. (27) 214 lAgalagAM traNa nivIe athavA be Ayakhila karyo vinA huM viga7 (dha, dahI, ghI pramukha) vAparU nahi ane vigaI vAparU' te divase paNa svAda mATe dUdha vigeremAM khAMDa vigere bheLavavAnA niyama jAvajjIva sudhI pAchu. (28) traNa nivIe lAgeAlAga thAya tyAM sudhI temaja vigaI vAparavAnA divase paNa nivIyAtAM dravyA (pakvAnnAdi) grahaNa karU' nahi-vAparU' nahi, temaja koipaNa tevA puSTa kAraNa vinA be divasa sudhI lAgata vigaI vAparU nahi. (29) pratyeka aSTamI ane caturdazIe upavAsa karUM, zaktinA abhAve e Ayakhila, athavA traNa nivIe vigere svazakti pramANe karI ApuM. (30) Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 215 kulakasaMgraha vIriyAyAraniyame, giNhe keI avi jahAsattiM / diNapaNagAhAINaM, atthaM giNhe meM (Ne) NuNa sayA // 32 // paNavAraM diNamajjhe, pamAyayaMtANa demi hiyasikkhaM / egaM parihavemi a, mattayaM savyasAhUNaM // 33 // cauvIsaM vIsaM vA, logassa karemi kAusaggammi / kammakhayaTThA paidiNa, sajjhAyaM vA vi tammittaM // 34 // pratidina dravya kSetra kALa ane bhAvathI abhigraho* dhAraNa karavA. kAraNa-"abhigraha na dhAre te prAyazcitta Ave." ema zrIyatijatakalpamAM kahyuM che. (31) vIryAcAra saMbaMdhI keTalAka niyame yathAzakti huM grahaNa karuM chuM. sadA saMpUrNa pAMca gAthA vigerenA artha huM grahaNa karUM. ochAmAM ochI pAMca gAthA gekhuM, artha karuM, bhaNavuM vigere karUM. (32) (vaDIla tarIke) AkhA divasamAM saMyama mArgamAM (dharma kAryamAM) pramAda karanArAone huM pAMca vAra hitazikSA (zikhAmaNa) ApuM ane laghu tarIke sarva vaDIla sAdhuonuM eka eka mAtraka (paraThavavAnuM bhAjana) paraThavI ApuM. (33) * karaNasittarImAM cAra bhede abhigrahanA gaNelA che. te dararoja karavA yogya hovAthI AhArAdi saMjJAnA vijaya mATe sAdhue (gRhasthanA desAvagAsikanI jema) pratidina vyAdi abhigraha dhAravA joIe. Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandAha nidAipamAeNaM, maMDalibhaMge karemi aMbilayaM / niyamA karemi egaM, vissAmaNayaM ca sAhUNaM ||35|| sehagilANAINaM, viNA vi. saMghADayAi saMbaMdhaM / paDilehaNamallaga pari-ThavaNAi kuvve jahAsati ||36|| vasIpavesi nigammi, nisiddIAvassiyANa vissaraNe / pAyApamajjaNe viya, tattheva kahemi namukAraM ||37| bhayavaM pasAu kariu, icchA (cA) 3 abhAsaNambhi vuDDhesu / IcchAkArA karaNe, lahUsu sAhUsu kajjesu ||38|| ', 216 pratidivasa kakSaya mATe cAvIsa ke vIsa legassanA kAussagga karUM, athavA kAusangamAM rahI sthiratAthI eTaluM sajjhAyadhyAna karUM. (34) nidrAdika pramAda vaDe ma`DalInA bhaMga thai jAya (prati kramaNa paDilehaNu svAdhyAyAdimAM judo paDu) tA eka AyaMbila karUM ane (karavA ceAgya vaDIla) sAdhuonI eka vakhata vizrAmaNA--vaiyAvacca nizce karUM. (35) saMghADArdikanA kaze saManya na heAya te paNa laghu ziSya (mAla) glAna sAdhu, pramukhanuM paDilehaNu temaja temanI kheLa pramukhanI kuMDIne paraThavavI vigere huM yathAzakti karIza. (36) vasati (upAzraya)mAM praveza karatAM 'nisIhi' ane nIkaLatAM 'AvasahiTa kahevI bhUlI jAuM tathA gAmamAM pesatAM ke nIsaratAM paga pUjavA bhUlI jAuM te yAda Ave tyAM ja navakAramaMtra gaNuM. (37) Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 217 savvatthavi khaliemuM, micchAkArassa akaraNe taha ya / sayamannAu vi sarie, kahiyavo paMcanamukkAro // 39 // vuDDhassa viNA pucchaM, visesavatthu na demi giNhe vA / annaM pi a mahakajja, vuDUDhaM pucchiya karemi sayA // 40 // dubbalasaMghayaNANa vi, ee niyamA suhAvahA pAyaM / kiMci vi veraggeNaM, gihivAso chaDDio jehiM // 41 // kArya prasaMge vinaMti karatAM vRddha sAdhuone "he bhagavad pasAya karI ane laghu sAdhune "IcchakAra' eTale temanI IcchA anusAre, ema kahevuM bhUlI jAuM ke sarvatra jyAre jyAre bhUla thAya tyAre tyAre "micchAkAra eTale "micchAmi dukkaDaM ema kahevuM bhUlI jAuM te jyAre mane yAda Ave athavA koI hitasvI saMbhArI Ape tyAre tatkALa mAre eka vAra navakAramagna gaNa. (38-39) vRddha (vaDIla)ne pUchayA vinA koI vizeSa sArI vastu (AhAra vastra pAtrAdi) bIjA pAsethI lauM nahi ane dauM paNa nahi tathA sadeva kaI meTuM kAma vRddha (vaDIla) ne pUchIne ja karuM, pUchayA vagara karUM nahi. (40) zarIrane bAMdhe nabaLe che evA durbaLa saMghayaNavALA paNa jemaNe kAMIka vairAgyathI gRhasthavAsa choDe che, teone A upara jaNAvelA niyama prAyaH sukhethI pALI zakAya tevA (zubha phaLa denArA) che. (41) Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 - svAdhyA0 granthasandhaha saMpaikAle vi ime, kAuMsakke karei no niame| so sAhuttagihittaNa-ubhayabhaTTho muNeyaJco // 42 // jassa hiyayammi bhAvo, thovo vi na hoi niyamagahaNaMmi / tassa ka (ga) haNaM niratthaya-masirAvaNi kUvakhaNaNaM va // 43 // saMghayaNakAlabalasamA-rayAlaMbaNAI cittaNaM / savvaM ciya niamadhuraM, nirujjamAo pamuccaMti // 44 // vucchinno jiNakappo, paDimAkappo a saMpaI natthi / suddho a therakappo, saMghayaNAINa hANIe // 45 // saMpratikALe paNa sukhe pALI zakAya evA A niyamane je AdarapALe nahi, te sAdhupaNA thakI ane gRhasthapaNA thakI ema ubhayabhraSTa thaye jANa. (42) jenA hRdayamAM ukta niyamo grahaNa karavAne leza paNa bhAva na hoya tene A niyama saMbandhI upadeza kare e sirA (jyAM pANI pragaTa thAya tema na hoya tevA sara) rahita sthaLe kUve bhedavA je nirarthaka-niSphaLa thAya che. athavA tene saMyamane svIkAra pANI vinAnI jamInamAM ke davA barAbara che. (43) vartamAnamAM saMghayaNabaLa, kALabaLa ane duHSamaAre vigere nabaLAM che ema hINAM AlaMbana pakaDIne purUSArtha rahita-pAmara hoya tevA ja ALasa-pramAdathI badhA niyamarUpI saMyamanI dhuMsarIne choDI de che. (44) Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalakasaMgraha 219 taha vi jai ea niyamA-rAhaNavihIe jaijja caraNammi / sammamuvauttacitto, to niyamArAhago hoI // 46 // ee savve niyamA, je samma pAlayati veraggA / tesiM dikkhA gahiA, sahalA sivasuhaphalaM dei // 47 // (saMpratikALe) jinakalpa bucchinna thayele che, vaLI pratimAkalpa paNa atyAre vartatuM nathI ane saMgharNAdikanI hAnithI zuddha sthavirakalpa paNa pALI zakAtuM nathI, te paNa je mumukSu jIva A niyamanI ArAdhanA karavApUrvaka samya upayukta cittavALe thaI cAritrapALavAmAM yatna (udyama) karaze, te te niyamA-nize jinAjJAne ArAdhaka thaze. (45-46) A sarve niyamane je AtmAe vairAgyathI sArI. rIte pALe che, ArAdhe che, temanI grahaNa karelI dIkSA. saphaLa thAya che ane te zivasukha phaLane Ape che. (47) Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 svAdhyA0 granthasahu eka gupam | saMpunaiMdiyattaM, maNusattaM vipulaAriyaM khittaM / jAI-kula-jiNadhammo, lambhaMti pabhUyapuNNehiM // 1 // jiNacalaNakamalasevA, suhagurupayapajjuvAsaNaM ceva / sajjhAyavAvaDattaM, lambhaMti pabhUyapuNNehiM // 2 // suddho boho sugurUhi, saMgamo uksamo dayAluttaM / dakviNaM karaNajao, labhaMti pabhUyapuNNehiM / 3 // samma niccalattaM, kyANa paripAlaNaM amAitaM / paDhaNaM guNaNaM viNao, lambhaMti pabhUyapugNehiM // 4 // - pAMce IndriyathI saMpUrNa IndriyapaNuM (kaMI paNa kheDa khAMpaNa vagaranI saghaLI IndriyanI prApti), manuSyapaNuM, dharma sAmagrI yukta AryakSetramAM avatAra, uttama jAti, uttama kula ane vItarAga bhASita jaina dharma, e saghaLI vastu ghaNu ja puNyathI maLe che. (1) jina-arihaMtanA caraNakamaLanI sevA-bhakti, saddagurUnA caraNanI paryapAsanA ane pAMca prakAranA svAdhyAyamAM vyAmRtapaNuM (apramAda), e paNa ghaNA ja puNya bhege maLe che. (2) zuddha bodha (vItarAga vacananI yathArtha samaja), sugurUne samAgama, upazama bhAva, (rAgadveSAdinI mandatA,) dayALupaNuM dAkSiNyatA ane indriyene jaya e dareka uttarottara ghaNA ghaNuM puNyathI pAmI zakAya che. (3) samyakatvamAM nizcalatA, tenuM niraticAra pAlana, Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kula kasaMgraha : 221 ussagge avavAye, nicchayavavahArayammi niuNataM / maNavayaNakAyasuddhI, labbhaMti pabhUyapuNNehiM // 5 // aviyAraM tAruNNaM, ji(gu)NANurAo parovayArittaM / nikkaMpayA ya jhANe, labhaMti pabhUyapuNNehiM // 6 // paraniMdAparihAro, apasaMsA attaNo guNANaM c| . saMvego nivveo, labbhaMti pabhUyapuSNehiM // 7 // nimmalasIlabbhAso, dANullAso vivegsNvaaso| caugaiduhasaMtAso, labhaMti pabhUyapuNNehiM // 8 // nirmAyipaNuM, bhaNavuM, gaNavuM ane vinaya kare; e badhAM vAnAM paNa ghaNA ja puSpage pamAya che. (4) utsarga (sAmAnyamArga) ane apavAda (kAraNikamArga) tathA nizcaya (AtmazuddhirUpa atyaMtara dharma) ane vyavahAra (bAhyadharma), te darekanI vizeSatA samajavAnuM nipuNapaNuM, temaja mana, vacana ane kAyAnI zuddhi, (Atmahitakara kuzala pravRtti) e dareka paNa ghaNA ja puNyayoge pragaTa thAya che. (5) nirvikAra-vikAra vagaranuM yauvana, guNene (jinezvarane) rAga, popakArIpaNuM ane dhyAnamAM nizcalatA, e paNa dareka ghaNu ja puNyathI pragaTa thAya che. (6) paranindAne ane pitAnA guNenI prazaMsAne tyAga temaja saMvega (mekSAbhilASa) ane nirveda (bhavaverAgya)e paNa ghaNA puSpage prApta thAya che. (7) Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 svAdhyA0 granthasaha dukkaDagarihA sukkaDA-NumoyaNaM pAyacchittatavacaraNaM / suhajhANaM navakAro, labbhaMti pabhUyapuNNehiM // 9 // iya guNamaNibhaMDAro, sAmaggI pAviUNa jehi ko| vicchinnamohapAsA, lahaMti te sAsayaM sukkhaM // 10 // 'nirmaLa-zuddha zIlane (sadAcArano) abhyAsa, supAtrAdikamAM dAna devAne ullAsa, hitAhita bhAvomAM heyaupAdeyane viveka, ane cAra gatinAM duHkhane atIva trAsa , e dareka paNa mahApuNyanA vege prApta thAya che. (8) karelAM pAponI AlocanA (gurU sAme gaha karavI), sukRtanI anumodanA, karelAM pApane chedavA gurUe batAvelA tapanuM AcaraNa, zubha dhyAna ane navakAra mahAmantrane rAga, e paNa dareka mahApuNyAge prApta thAya che. (9) e "manuSyapaNuM vigere saghaLI puNya sAmagrI pAmIne jeoe jJAnAdi (kSamAdi) guNarUpa ratnane bhaMDAra bharyo te mahinA pAzane chedanArA (dhanya che) zAzvata (muktinA) sukhane pAme che. (10) Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha // atha dAnamahimAgarbhitaM dAnakulakam // parihariarajjasAro, uppADiasaMjamikkagurubhAro | khaMdhAo devadusaM, viaraMto jayau vIrajiNo || 1 || dhammatthakAmabheyA, tivihaM dANaM jayammi vikkhAyaM / tahavi a jiNidamuNiNo, dhammaM dANaM pasaMsaMti // 2 // dANaM soharagakaraM, dANaM AruggakAraNaM paramaM / dANaM bhoganihANaM, dANaM ThANaM guNagaNANaM ||3|| dANaNa phurai kittI, dANeNa ya hoi nimmalA kaMtI | dANAvajjiyahiao, verI vi hu pANiyaM vahai ||4|| 223 samasta rAjyaRddhinA tyAga karyAM, saMyamanA eka ati AkarA bhAra upADayA ane (indra mahArAje dIkSA samaye sthApeluM) devaSNava paNa khabhethI jemaNe (pAchaLa AvelA viprane) dAnamAM ApI dIdhuM te zrIvIraprabhu jayavantA va. (1) jo ke dharmadAna, adAna, ane kAmadAna, ema traNa prakAranuM dAna duniyAmAM prasiddha che, te paNa jinezvaraprabhunI AjJAnA rasika munie dhArmika jJAnane ja praza Mse che. (2) dAna saubhAgyane karanArUM, dAna ArAgyanuM parama kAraNa, dvAna puNyanuM nidhAna eTale bhAga lakArI ane dAna aneka guNa samUheAnuM sthAna che. (3) dAna vaDe niLa kIrti vadhe che, dAnathI niLa kAnti vadhe che ane dAnathI vaza thayu che hRdaya jenuM evo Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 svAdhyA0 granthasandhaha dhaNasatthavAhajamme, jaM ghayadANaM kayaM susAhUNaM / takkAraNamusabhajiNo, telukkapiyAmaho jAo // 5 // karuNAi dinnadANo, jammaMtaragahiapuNNakiriANo / titthayaracakkariddhi, saMpatto saMtinAho vi // 6 // pNcsysaahubhoynn-daannaavnjiasupunnnnpnbhaaro| acchariacariabhario, bharaho bharahAhivo jAo // 7 // mUlaM viNA vi dAuM, gilANa paDiaraNajogavatthUNi / siddho a rayaNakaMbala-caMdaNavaNio vi tammi bhave // 8 // duzmana paNa (dAtAranA ghera) pANI bhare che-tenI sarva prakAranI sevA kare che. (4) dhana sArthavAhanA bhavamAM uttama sAdhuone ghInuM dAna dIdhuM hatuM, te kAraNathI RSabhadeva bhagavAna traNe lokanA pitAmaha (dAdA) thayA. (5) pAchalA dazamA bhavamAM karUNA vaDe (pArevAne) abhayadAna ApyuM ane janmAktaramAM jeNe e puNya kariyANuM kharIdI lIdhuM, te zrIzAtinAtha prabhu paNa chellA bhave tIrthakaranI ane cakavatInI Rddhi pAmyA. (6) pAMcase sAdhuone bhejana lAvI ApavAthI jeNe bahu bhAre (nikAcita) puNyakarma bAMdhyuM tethI jenuM caritra AzcaryakAraka che e bharata rAjA sapUrNa bharata kSetrane nAyaka-cakravatI rAjA thayo. (7) Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 225 dAUNa khIradANaM, taveNa susiaMgasAhuNo dhaNi / jaNajaNiacamakkAro, saMjAo sAlibhado vi // 9 // jammaMtaradANAo, ullsiaa'puvkusljhaannaao| kayavano kayapuno, bhogANaM bhAyaNaM jAo // 10 // ghayapUsavasthapUsA, maharisiNo dosalesaparihINA / zraddhA savya (satha4) cho-vA muruM pattA raNA jIvaMtasAmipaDimAi, sAsaNaM viariUNa bhattIe / pavvaiUNa siddho, udAiNo caramarAyarisI // 12 // kaDharegavALA (mAdA) munine auSadhamAM upayogI vastuo (bAvanA candana ane kaMbaLa) vagaramUlya ApavA mAtrathI paNa ratnakaMbaLa ane bAvanAcandanane vyApArI (vANiyo) te ja bhavamAM siddhipada pAmyo. (8) tapazcaryAthI atyanta zeSita dehavALA tapasvI munirAjane kSIranuM dAna devAthI zAlibhadra paNa sahu keIne camatkAra upajAve tevI (ane agaNita) RddhinuM pAtra thaze. (9) pUrva janmamAM dIdhelA dAnathI pragaTelA apUrva zubha dhyAnanA prabhAve atipuNyavaMta kayavo zeTha vizALa sukhabhegane bhAgI thayo. (10) chUtapuSya ane vastrapuSya nAmanA mahAmunio svalabdhi vaDe sakaLa gacchanI niraticAra bhakti karatA thakA sadagatine (kSane) pAmyA. (11) jIvanta (mahAvIra) svAmInI pratimAnI bhakti mATe rAjya (ne bhAga) (gAma garAsa) ApIne dIkSita thaelA udAyI nAmanA chellA rAjarSi mekSagatine pAmyA. (12) 15 Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 svAdhyA0 granthasAha jiNaharamaMDiavasuho, dAuM aNukaMpabhatcidANAI / titthappabhAvagarehiM, saMpatto saMpaI rAyA // 13 // dAuMsaddhAsuddhe, suddhe kummAsae mhaamunninno| sirimUladevakumaro, rajjasiriM pAvio gu (ga) ruI // 14 // aidANamuharakaviaNa-viraiasayasaMkhakavvavitthariaM / vikkamanariMdacariaM, ajjavi loe paripphuraD // 15 // tiyaloyabaMdhavehi, tanbhavacarimehiM jiNavariMdehiM / kayakiccehi vi dinnaM, saMvacchariyaM mahAdANaM // 16 // jeNe sakaLa pRthvIne jinacetyothI suzobhita karI, evo saMprati rAjA, anukappAdAna ane bhaktidAna (supAtra dAna) vaDe zAsana prabhAvamAM rekhAne (prathama naMbarane) pAmyo. (13) zraddhA vaDe zuddha eTale zuddha zraddhA pUrvaka nirdoSa evA mAtra aDadanA bAkuLAnuM dAna mahAmunine devAthI (jitazatru rAjAne putra) zrImULadeva kumAra vizALa rAjyalakSamIne pAmyo. (14) atidAna maLavAthI vAcALa (khUzI) thaelA kavio (paNDita)e seMkaDe kA vaDe raceluM zrIvikramAditya rAjAnuM vistRta caritra adyApi paryanta lekamAM prasiddha che. (15) - traNa lokanA badhu evA zrIjinezvare ke jeo te ja bhavamAM nizcita mekSa javAnA hevAthI kRtakRtya che teoe paNa sAMvatsarika (eka-eka varSa paryanta) mahAdAna ApyuM. Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 217 siriseyaMsakumAro, nisseyasasAmio kaha na hoI / phAsuadANapavAho, payAsio jeNa bharahammi // 17 // kaha sA na pasaMsijjai, caMdaNabAlA jiNiMdadANeNaM / chammAsiatavatavio, nivvavio jIe vIrajiNo // 18 // paDhamAiM pAraNAiM, akariMsu kati taha karissaMti / arihaMtA bhagavaMtA, jassa ghare tesi dhuvasiddhI // 19 // jiNabhavaNabiMbaputthaya-saMghasarUvesu sattakhittesu / vavi dhaNaM pi jAyai, sivaphalayamaho aNaMtaguNaM // 20 // jeNe prAsuka (nirdoSa) padArthonA dAnadhamane pravAha A (avasarpiNImAM) bharata kSetramAM calAve, te zrI zreyAMsakumAra mekSane svAmI kema na thAya? (tene mekSa kema na maLe) (17) cha mAsI tapavALA ghora tapasvI zrIvIraprabhune jeNe aDadanA bAkuLAnuM dAna karIne saMdhyA te candanabALA prazaMsAne kema na pAme ? (18) arihaMta bhagavatee jemanA ghare prathama (tapanAM) pAraNuM karyA, kare che, ane karaze te AtmAonI siddhi (mokSa) avazya thAya che. (19) Azcarya che ke jinabhuvana (jinamandira) jinadhio (pratimA), Agama, pustaka ane sAdhu-sAdhvI-zrAvaka-zrAvikA rU5 caturvidha saMgha, e sAte kSetromAM vAveluM dhana anantaguNA evA kSaphaLane Ape che. mATe dhananI mamatA tajI tene savyaya karI dhanavaMta lokoe tene hA le.) (2) Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 svAdhyA0 granthasAha // atha zIlamahimAgabhitaM zIlakulakam // sohaggamahAnihiNo, pAe paNamAmi nemijiNavaiNo / bAleNa bhuyabaleNaM, jaNadaNo jeNa nijjiNio // 1 // sIlaM uttamavittaM, sIlaM jIvANa maMgalaM paramaM / sIlaM dohaggaharaM, sIlaM sukkhANa kulabhavaNaM // 2 // sIla dhammanihANaM, sIlaM pAvANa khaMDaNaM bhaNiyaM / sIlaM jaMtUNa jae, akittimaM maMDaNaM paramaM // 3 // narayaduvAraniraMbhaNa-kavADasaMpuDasahoaracchAyaM / suraloadhavalamaMdira-AruhaNe pavaranisseNiM // 4 // jemaNe bAlya vayamAM potAnA bhujAbaLa vaDe kRoNajIne jItI lIdhA hatA, te saubhAgyanA samudra evA zrI neminAtha prabhunAM caraNa kamaLane huM praNamuM chuM. (1) zIla (sadAcaraNa) e prANIonuM uttama dhana che, zIla e jIne paramamaMgala rUpa che, zIla e duHkha dArighane haranAruM che ane zIla e sakaLa sukhanuM dhAma che. (2) zIla dharmanuM nidhAna che, zIla pApanAzaka che ane jagatamAM prANIone svAbhAvika zreSTha zaNagAra paNa zIla che. (ema jinezvaree bhAkhyuM che.) (3) zIla e narakanAM dvAra baMdha karavAne be kamADanI jeDI samAna che ane devalokanAM ujvaLa vimAne upara ArUDha thavAne uttama nisaraNa samAna che. (4) Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha siriuggaseNadhUA, rAimaI lahai sIlavairehaM / girivivaragao jIe, rahanemI ThAvio magge // 5 // panjalio vi hu jalaNo, sIlappabhAveNa pANiaM havai / sA jayau jae sIA, jIse payaDA jasapaDAyA // 6 // cAlaNIjaleNa caMpAi, jIe ugdhADiyaM duvAratiyaM / kassa na harei cittaM, tIe cariaM subhadAe // 7 // nadau namayAsuMdarI, sA suciraM jIi pAliyaM sIlaM / gahilattaNaM pi kAuM, sahiA ya viDaMbaNA vivihA // 8 // zrIugrasena rAjAnI putrI rAjIva zIlavaMtIomAM zreSThapaNAne pAmI ke jeNe guphAmAM AvI caDhelA ane (kAmAtura thaelA) rahanemine saMyama mArgamAM punaH sthira karyA. (5) jenA zIlanA prabhAvathI prajavalita e paNa agni kharekhara jaLarUpa thaI gaye e sItAdevI jayavantI varte ke jenI jazapatAkA jagamAM Aje paNa pharakI rahI che. (6) zIlanA prabhAve kuvAmAMthI cAlaNI dvArA kADhelA jalavaDe jeNe caMpA nagarInAM (keIthI nahi ughaDelAM) traNa dvAra ughADyAM hatAM, te subhadrAsatInuM caritra kenA cittane haraNa na kare? (7) te nAmadAsuMdarI satI sadAya jayavantI varto, ke jeNae hilapaNuM AdarIne (gAMDI banIne) paNa zIlavratanuM pAlana karyuM ane (zIlanI rakSA khAtara) vividha viDaMbanA sahana karI. (8) Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandAha bhaddaM kalAvaIe, bhIsaNaraNNammi rAyacattAe / jaM sA sIlaguNeNaM, chinnaMgapuNannavA jAyA ||9|| sIlavaIe sIlaM, sakkar3a sakko vi vaSNiu neva / rAyaniuttA sacivA, cauro vi pavaMciA jIe // 10 // sirivaddhamANapahuNA, sudhammalAbhutti jI paTTavio / sA jayau jae sulasA, sArayasasivimalasIlaguNA // 11 // hariharabaMbha puraMdara - maya bhaMjaNapaMcabANabaladappo | lIlAi jeNa dalio, sa thUlabhaddo disau bhaddaM // 12 // 230 bhayaMkara aTavImAM (peAtAnA pati) rAjAe tajI dIdhelI kalAvatI satInuM kalyANa thAo, ke jenA zIlaguNanA prabhAvathI chedAyelAM paNa aMgA (hAtha) phrI navAM thai gayAM. (9) satI zIlavatInA zIlane zakra-indra paNa yathA rUpe varNavavAne zaktimAna nathI ke jeNIe rAjAe meAkalelA cAre pradhAnAne chetarI svazIlanuM rakSaNa karyu hatuM. (10) zrIva mAna prabhue (paNa) jeNIne uttama dharmalAbha pAThavyeA, te zarada RtunA candra samAna ni`La zIlaguNavALI sulasA satI jagatamAM jayavI varte. (11) viSNu, mahAdeva, brahmA, ane indranA paNa madane gALI nAkhanArA kAmadevanI zaktinA gava paNa jeNe lIlA mAtramAM zUrI nAkhyo, te zrIsthUlabhadra (munirAja sanuM) kalyANa karA. (12) Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 231 maNaharatAruNNabhare, patthijjaMto vi taruNiniyareNaM / suragirinicalacitto, so vayaramahArisI jayau // 13 // thuNiuM (muNiuM) tassa na sakkA, saDDhassa sudaMsaNassa guNanivahaM / jo visamasaMkaDesu vi, paDio (sUicaDio) vi akhaMDa tridhaLo sko sura-dunaMda-vichaLa-maLoramAM baMnaVI fmAveza. jiNasAsaNasupasiddhA, mahAsaIo suhaM ditu // 15 // accakArIa carizra, suNiUNaM ko na dhuNai kira sIsaM / jA akhaMDiasIlA, bhillavaIkayatthiA vi dadaM // 16 // manohara (bhara) yauvana vayamAM aneka yuvati strIonA samUhathI (viSaya mATe) prArthanA karAtA chatAM paNa je merU girinI jema nizcalacittavALA (daDha) rahyA, (manathI paNa bheganI IcchA na karI,) te zrIvAja mahAmuni jayavantA varte. (13) te sudarzana zrAvakanA guNagaNane gAvA (kaI rIte) zakya nathI, ke jeNe bhAre saMkaTamAM AvI paDyA (zULIe caDhayA) chatAM zIlarUpa dhanane akhapta rAkhyuM. (14) - sundarI, sunandA, celaNuM, manoramA, aMjanA ane mRgAvatI vigere jinazAsanamAM prasiddha thayelI mahAsatIe sukhazAnti Apo! (sarvanuM kalyANa karo.) (15) Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandAha niyamittaM niyabhAyA, niyajaNao niyapiyAmaho vA vi / niyaputto vi kusIlo, na vallaho hoi loANaM // 17 // savvesi pi vayANaM, bhaggANaM asthi koi paDiAro / pakaghaDassa va kannA, na hoi sIlaM puNo bhaggaM // 18 // 232 AlabhUarakkhasa - kesaricittayagaiMdasappANaM / lIlAi dalai dappaM, pAlato nimmalaM sIlaM // 19 // accakArIbhaTTAnuM adbhuta caritra sAMbhaLIne nizce kANu (potAnuM) mastaka na dhuNAve ? ke bhillapatie atyanta kadanA karyA chatAM jeNe svazIlane akhaNDa sAcavI rAkhyuM. (16) potAnA mitra, peAtAnA bandhu, peAtAnA pitA, pAtAnA tAtanA tAta (pitAmaha) ke peAtAnA putra hAya, te paNa je kuzIla hAya, tA te leAkAne (sabandhIone) paNa priya na thAya. (17) bIjA badhAM vrata khaNDita thayAM hoya tenA (AlAcanA, nindA, prAyazcittAdika rUpa) sAMdhavAnA koi nahi tA kAI upAya hAI zake che, paNa pAkA ghaDAnA kAnA na sadhAya tema mAtra eka vAra paNa bhAMgyuM hAya te zIlane akhaNDa karI zakAtuM (saMdhAtuM) nathI. (18) nirmala zIlanuM pAlana karanArA manuSya (purUSa-srI) vetAla, bhUta, rAkSasa, kesarI siMha, cittA, hAthI ane sapnA ahaMkArane paNa lIlAmAtramAM (jotajotAmAM) cUrI nAkhe che. Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 233 kei kammamukkA, siddhA sijhaMti sijjhihiMti tahA / savvesiM tesi balaM, visAlasIlassa hu laliaM (mAhappaM) (arthAta zIyaLavaMtanI sAme te upadrava TakI zakatA nathI.) (19) je koI mahAzaye sarva karmathI mukta thaIne siddhi padane pAmyA che. vartamAnamAM siddhipadane pAme che ane bhaviSyakALamAM paNa siddhipadane pAmaze, te saghaLAne A pavitra zIlane ja prabhAva jANa. (uttama zIlathI yathAkhyAta cAritranI prApti thavAthI avazya siddhi thAya ja che, zIlanuM cAritranuM AvuM uttama mAhAmya zAstrakAroe jaNAveluM che, te dhyAnamAM laI bhavyajanoe nirmaLa zIlaratnanuM pAlana karavA haMmezAM udyamI rahevuM ucita che.) (20) Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 svAdhyA0 granthasahu che atha tapama | so jayau jugAijiNo, jassaMse sohae jddaamuddo| tavajhANaggipalivia-kammidhaNadhUmapaMti vva // 1 // saMvacchariataveNaM, kAussaggammi jo Thio bhayavaM / pUrianiyayapainno, harau duriAI bAhubalI // 2 // athiraM pi thiraM vakaM, avi uju dullahaM pi taha sulahaM / dussajhapi susajjhaM, taveNa saMpajjae kajjaM // 3 // chaTuM chaTheNa tavaM, kuNamANo paDhamagaNaharo bhayavaM / akkhINamahANasIo, sirigoyamasAmio jayau // 4 // tapa ane dhyAnarUpa agni vaDe bALI nAkhelA karma injanamAMthI nIkaLelI dhUmapaMkti hoya te mastakanA kezanI jaTA rUpa mugaTa jemanA banne khabhA upara zobhI rahyo che te prabhu RSabhadeva jayavantA varte. (1) eka varSa paryata AhAra choDIne kAusagga mudrAe khaDA rahI je mahAtmAe svapratijJA pUrNa karI (kevaLajJAna meLavyuM) te bAhubalI mahArAja (amArA) durita-pApane haraNa kare. (2) tapanA prabhAvathI asthira kArya paNa sthira thAya che, vAMku (kaThina) paNa saraLa thAya che, durlabha paNa sulabha thAya che ane duHsAdhya paNa susAdhya thAya che. (3) chaTha chaThane satata tapa karatA je "akSaNa mahAnasI Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasa graha chajjai saNakumAro, tavabalakhelAiladdhisaMpanno / niTTuakhavaliaMguliM suvaNNakaMtiM payAto // 5 // go bhagabhagabhiNI - bhiNIghAyAi guruapAvAI | kANa vikaNayaM piva, taveNa suddho daDhappahArI // 6 // punvabhave tivvatavo, tavio jaM naMdiseNamaharisiNA / vasudevo teNa pio, jAo khayarIsahassANaM ||7 // devA vi kiMkarataM, kuNaMti kulajAivirahiANaM pi / tavamaMtapabhAveNaM, harikesabalassa va risissa // 8 // nAmanI mahAlabdhine pAmyA te prathama gaNadhara zrIgautamasvAmI mahArAja jayavattA vatA. (4) ', kSaya pAmelI (saDelI) AMgaLIne peAtAnA thUka vaDe suvaNaeN jevI ze|bhatI karI dekhADatA evA sanatkumAre rAjarSi tapAkhaLathI khelArdika' labdhine pAmyA thakA zAle che. (5) gau, brAhmaNa, garbha ane garbhavatI brAhmaNI strI, e cAreyanI hatyA vigere mahAugra pApAne karyA chatAM dRDhamahArI tapanA sevana vaDe suvarNanI jema zuddha thayA. (6) pUrva janmamAM na diSaNa mahiSae je tIvra tapa karyAM tenA prabhAvathI vasudeva thayelA te hajArA vidyAdharIenA priya--pati thayA. (7) tIvra tapa rUpI mantranA prabhAvathI harikezIbala RSinI peThe kuLa ane jAtithI hIna hoya tevAonuM paNa devatAo paNa dAsapaNuM kare che. (8) 235 Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 svAdhyA0 granthasoha paDasayamegapaDeNaM, egeNa ghaDeNa ghaDasahassAI / jaM kira kuNaMti muNiNo, tavakappatarussa taM khu phala // 9 // aniANassa vihIe, tabassa taviassa kiM psNsaamo?| kinjai jeNa viNAso, nikAiyANaM pi kammANaM // 10 // aidukkaratavakArI, jagaguruNA kaNhapucchieNa tayA / vAhario sa mahappA, samarijjau DhaMDhaNakumAro // 11 // pavirSa sattA, vahipa (m) phiyavanivirA duggAbhiggahanirao, ajjuNao mAlio siddho // 12 // munijane je eka paTa (vastra) vaDe seMkaDo paTa (vastro) ane eka ghaTa-bhAjana vaDe hajAre ghaTa-bhAjana kare che, te vize taparUpa kalpavRkSanuM ja phaLa che. (9) jenAthI nikAcita karmone paNa nAza karI zakAya che, te niyANA (AzaMsA) rahita vidhipUrvaka karelA tapanI ame keTalI prazaMsA karIe? (10) (aDhAra hajAra muniomAM) ati duSkara tapa karanAra kayA sAdhu che? ema kRSNa pUchyuM tyAre jagadagurU zrInemiprabhue je mahAzayane vakhANyA te DhaDhaNamuni (sadAya) smaraNIya che. (11) pratidivasa sAta sAta manuSyane vadha karanAra chatAM vIraprabhu pAse dIkSA laI je ghara-duSkara abhigraha (5) karavAmAM ujamALa thaye, te mahAtmA arjuna mALI tapanA prabhAve siddhipada pAme. (12) Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 237 naMdIsararuagesu vi, suragirisihare vi egaphAlAe / jaghAcAraNasamaNA, gacchati tavappabhAveNaM // 13 // seNiyapurao jesiM, pasaMsi sAmiNA tavorUvaM / te dhanA dhanamuNI, dugnavi paMcuttare pattA // 14 // suNiUNa tavaM suMdarI-kumarIe aMbilANa aNavarayaM / sahi vAsasahassA, bhaNa kassa na kaMpae hiayaM ? // 15 // jaM vihiamaMbilatavaM, bArasavarisAiM sivakumAreNa / taM daTuM jaMburUvaM, vimhaio koNio rAyA // 16 // naMdIzvara nAmanA AThamA dviIpe, rUcaka nAmanA terame dviIpe, temaja merUparvatanA zikhara upara eka ja phALe karI je jaMghAcAraNa ane vidyAcAraNa munio jAya che, te tapanA prabhAve jaI zake che. (13) zreNika rAjAnI AgaLa zrIvIraparamAtmAe jeonuM tapobaLa vakhANyuM hatuM, te dhamomuni (zAlibhadranA banevI) ane dhannAkAnaMdI bane munie tapanA baLe sarvArthasiddha vimone upajyA. (14) (RSabhadeva svAmInI putrI) sundarI kumArIe 60 hajAra varSa paryanta satata AyaMbila tapa karyo, te sAMbhaLIne kaho kenuM hRdaya na kape? (Azcarya--Ananda napAme) (15) pUrve zivakumAranA bhavamAM bAra varSa paryanta AyaMbila tapa karyo tenA prabhAvathI jaMbUkumArane evuM adbhutarUpa mahyuM ke te dekhIne keNika rAjA vismaya pAmyA. (16) Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 svAdhyA0 granthasantAha jiNakappiaparihAria-paDimApaDivanalaMdayAINaM / soUNa tavasarUvaM, ko anno vahau tavagavvaM ? // 17 // mAsaddhamAsakhavao, balabhaddo rUvavaM pi hu viratto / so jayau raNNavAsI, paDibohiasAvayasahasso // 18 // tharahariadharaM jhalahalia-sAyaraM caliyasayalakulaselaM / jamakAsI jayaM viNhU, saMghakae taM tavassa phalaM // 19 // kiMbahuNA bhaNieNaM ? jaMkassa vi kaha vi kattha vi suhaaii| dIsaMti bhavaNamajhe, tattha tabo kAraNaM ceva // 20 // jinakalpI, parihAravizuddhicAritravALA, pratimA- pratipanna, ane yathAlaMdI sAdhuonA (ugra) tapanuM svarUpa sAMbhaLIne bIje kaNa tapasvI tapane garva karI zake ? (17) ati rUpavaMta chatAM virakta thaI araNyamAM rahenArA jeNe hajAre zvApada (jaMgalI pazuone) pratibodhyAM, te mAsa, ardhamAsanI tapazcaryA karanArA balabhadramuni jayavantA varte.(18) zrIsaMghanuM kaSTa nivAraNa karavA mATe jyAre viSNukumAre lAkha jana jevaDuM zarIra vikuvIne jaya meLavyuM tyAre pRthvI kampAyamAna thaI, samudro khaLabhaLyA ane saghaLA parvate calAyamAna thayA, te badhuM tapanuM ja phaLa (baLa) jANavuM. (19) . (AvA) tapane prabhAva keTalo varNavI zakAya? TuMkANamAM je kaMIne keIpaNa prakAre traNe jagatamAM kayAMya paNa sukha samAdhi maLe che, tyAM tyAM te sarvane (bAhya-atyaMtara) tapa ja kAraNarUpa che. mATe sukhanA athae tenuM ArAdhana karavA yathAvidhi udyama sevA. (20) Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasa graha 139 // athA mAvAm // kamaThAsureNa raiyammi, bhIsaNe palayatullajalabole / bhAvaNakevalalacchiM, vivAhio jayau pAsajiNo // 1 // niccuNo taMbolo, pAseNa viNA na hoi jaha rAgo / taha dANasIlatava bhAvaNAu ahalAu bhAva viNA // 2 // maNimaMtaosahINaM, jaMtayataMtANa devayANaM pi / bhAveNa viNA siddhI, na ha kassavi dIsae loe ||3|| suhabhAvaNAvaseNaM, pasannacaMdo muhuttamitteNa / vavijhA maLaMtri, saMpatto maruM nALuM zA kamaTha nAmanA asure racelA bhayaMkara pralayakALanA jevA jaLanA upadrava vakhate paNa zubha bhAvane dhAraNa karavAthI jeo kevaLajJAnarUpa lakSmIne varyAM te zrIpAdya prabhu jayavantA vatA. (1) jema cUnA (kAthA) vagaranuM tAMSula (nAgaravelanuM pAna) ane pAsa dIdhA vagaranuM vastra raMgAtuM nathI, tema bhAva vinA dAna, zIla, tapa ane bhAvanAo paNa aphaLa jAya che. (2) maNi, mantra, auSadhi, jantrAntantrAnI ane devatAnI paNa sAdhanA jagatamAM koIne paNa bhAva vinA siddha thatI nathI. (bhAva yAge ja te te vastuonI siddhi thAya che.) (3) zubha bhAvanAne cege prasannacandra (rASi) mAtra eka ja muhUtamAM kamanI granthigAMThane bhedI nAkhIne kevalajJAna pAmyA. (4) Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 svAdhyAya granthasantAha sussUsaMtI pAe, guruNINaM garihiUNa niyadose / uppannadivvanANA, migAvaI jayau suhabhAvA // 5 // bhayavaM ilAiputto, gurue vaMsammi jo samArUDho / da TUNa muNivariMde, suhabhAvo kevalI jAo // 6 // kavilo a baMbhaNamuNI, asogavaNiAi mjjhyaarmmi| lAhA loha tti payaM, jhAyaMto jAi jAisaro // 7 // khavaganimaMtaNapuvvaM, vAsiabhatteNa suddhabhAveNa / bhuMjato varanANaM, saMpatto kUragaDDUo // 8 // nija deSa (aparAdha)nI nindA-gaha karIne gurUNInA caraNanI sevA (kSamApanA) karatAM zubha bhAvathI je kevaLajJAnI thayAM te mRgAvatI sAdhvI jayavantI varte. (5) meTA-uMcA vAMsa upara nAcavA mATe caDhelA bhagavaMta zrI IlAcIputrane kaI mahA munirAjanA darzanathI zubha bhAva pragaTa thatAM ja kevaLajJAna pragaTayuM (e sabhAvane ja prabhAva samaja.) (6) kapilanAmane brAhmaNa muni azeka vATikAmAM "lAhA lohe pavaDhaIlAbha thAya tema lobha vadhe e padanI vicAraNA-dhyAna karate e zubhabhAvathI jAtismaraNa jJAna pAme. (7) vAsita eTale navakArazInA TAIme maLelA nirdoSa AhAranuM upavAsI sAdhuone pAraNA mATe nimantraNa karavA pUrvaka bhajana karatA kUragamuni zuddhabhAvathI kevaLajJAna pAmyA. (8) Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha puuvvbhvsuuriviria-naannaasaaannpbhaavdummeho| niyanAmaM jhAyaMto, mAsatuso kevalI jAo // 9 // hatthiM pi samArUDhA, riddhiM daThUNa usabhasAmissa / takravaNasuhajhANeNaM, marudevI sAmiNI siddhA // 10 // paDijAgaramANIe, jaMghAbalakhI (hI) NamapiNaAputtaM / saMpattakevalAe, namo namo puSkacUlAe // 11 // panarasayatAvasANaM, goamanAmeNaM dinadikkhANaM / uppannakevalANaM, suhabhAvANaM namo tANaM // 12 // pUrvabhave AcArya paNe karelI jJAnanI AzAtanAnA prabhAvathI buddhihIna thayelA ane nijanAmane (mApa, mA tu' padano) dhyAtA arthAt "keInI upara rAga ke rIsa na karavAM e gurUe batAvelA paramArtha sAme baddhalakSya thaelA mAsatusamuni (e zubha bhAvathI) ghAtakarmone ghAta karIne kevaLajJAna pAmyA. (9) - hAthInA skaMdha upara ArUDha thavA chatAM marudevI mAtA RSabhadeva svAmInI tIrthakarapaNAnI riddhi-siddhi dekhIne zubha dhyAnathI ekatvaanyatva bhAvanAthI) aMtakRta kevaLI thaI tatkALa ekSapada pAmyAM. (10) kSINa jaMghAbaLavALA aNikAputra AcAryanI zubhabhAvathI sevA (ucita vaiyAvacca) karatAM jene kevaLajJAna prApta thayuM, te sAdhvI puSpacUlAne punaH punaH namaskAra he. (11) gautama svAmIe je paMdarase tApane dIkSA dIdhI Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasaha jIvassa sarIAo,(sarIrassa ya) bhenaauNsmaahipttaannN| uppADianANANaM, khaMdagasIsANa tesi namo // 13 // sirivaddhamANapAe, pUyaMtI (pUyatthI) siMduvArakusumehiM / bhAvaNaM suraloe, duggayanArI suhaM pattA // 14 // bhAveNa bhuvaNanAhaM, vaMdeuM daduro vi sNclio| mariUNa aMtarAle, niyanAmako suro jAo // 15 // virayAvirayasahoara, udagassa bhareNa bhariasa riAe / bhaNiyAi sAviyAe, dinno maggu tti bhAvavasA // 16 / / ane jeone zubhabhAva vaDe kevaLajJAna utpanna thayuM teone namaskAra he. (12) : pApI pAlake yantramAM pIlavA chatAM jIvathI zarIrane bhinna jANIne samAdhimAM rahelA jeone kevaLajJAna pidA thayuM, te kaMdakasUrinA saghaLA ziSyone namaskAra he. (13) zrI vardhamAnasvAmInA caraNane sinduvAranAM phUlathI pUjavAne icchatI-pUjatI dutAnArI zubhabhAva vaDe sukhane pAmI. (kALa karIne devagatimAM upajI.) (14) (naMdamaNIArane jIva) deDake thaye paNa bhuvanagurU zrIvardhamAnasvAmIne samavasarelA jANIne bhAvathI vAMdavA cAle, tyAM mArgamAM ja (ghaDAnI kharI nIce kacarAI) maraNa pAmavA chatAM zubhabhAvathI nijanAmAMkita drAka nAme deva thaye. (15) Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 243 siricaMDaruddaguruNA, tADijjaMto vi daMDaghAehiM / takAlaM tassIso, suhaleso kevalI jAo // 17 // jaM na hu bhaNio baMdho, jIvassa vahe vi samiiguttANaM / bhAvo tattha pamANaM, na pamANaM kAyavAcAro // 18 // bhAvu cciya paramattho, bhAvo dhammassa sAhago bhnnio| sammattassa vi bI, bhAvu cciya biti jagaguruNo // 19 // virata (sAdhu) ane avirata (zrAvaka rAjA) je bane sagA bhAI hatA, teone uddezIne dIkSA lIdhI tyArathI sadAya mArA devaramuni bhejana karavA chatAM upavAsI hoya ane mAro pati rAjA bhega bhegavavA chatAM sadAya brahmacArI hoya te he nadIdevI! mane mArga Apaje, ema ukta munine vandana karavA jatAM ane pAchA vaLatAM rANIe mArgamAM pANInA pUrathI bharelI nadIne saMbodhIne kahe chate bhojana karavA chatAM ane viSaya sevavA chatAM zubha bhAvanA kAraNe nadIe rANuMne vacce mArga Ape hate. (16) zrIcalDarUdra nAmanA gurUe daMDanA prahArathI tADana karavA chatAM paNa te divasane dIkSita nUtana ziSya tatkALa kevaLajJAna pAmyuM. te zubha lezyAnuM bhAvanuM phaLa hatuM. (17) samiti-guptivaMta sAdhuothI upaga rAkhavA chatAM kvacit jIvane vadha thaI jAya; te paNa nizca karmabandha thatuM nathI, temAM teone zubha (ahiMsaka) bhAva e ja kAraNa che, kAyavyApAra pramANabhUta manAtuM nathI. (18) Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 svAdhyA0 granthasandAha kiM bahuNA bhaNieNaM, tattaM nisuNeha bho ! mahAsattA / mukkhasuhabIyabhUo, jIvANa suhAvaho bhAvo // 20 // iya dAsI latavabhA - vaNAo jo kuNai sattibhattiparo / deviMdaviMdamahiaM, arA so lahai siddhi || 21 // AtmAnA zubhabhAva ja kharA paramA dharmanA sAdhaka che ane bhAva ja samyakatvanuM ema tribhuvanagurU zrItIkA kahe che. (19) che, bhAva ja khIja che; ghaNuM ghaNuM zuM kahIe ? he mahAsattvazALI bhavye ! huM tameAne tattvarUpa eka ja vacana kahuM chuM te sAMbhaLeA ! 'mAkSasukhanA bIjarUpa bhAva ja jIvAne sukhakArI che'. (arthAt zubha bhAvanA ceAge ja jIvA meAkSa meLavI zake che.) (20) e rIte dAna, zIla, tapa ane bhAvanArUpa caturvidha dharmane je (bhavyAtmA) zakti ane bhaktinA ullAsa ceAge kare che, te (mahAzaya) IndrAnA samUhavaDe pUjita evuM akSaya-meAkSasukha alpakALamAM meLavI zake che. (21) A kulakamAM chevaTe cAre kulakAnA kartAe peAtAnu devendrasUri' evuM nAma garbhitapaNe sUcavyuM che. ukta mahAzayanAM ati hitakara vacanAne kharA bhAvathI AdaravAM e Atma hitakara che Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha rakapa _| tha maLyo che jaha abhaviyajIvehiM, na phAsiyA evamAiyA bhAvA / iMdattamaNuttarasura-silAyanaranArayattaM ca // 1 // kevaligaNaharahatthe, pavvajjA titthavaccharaM dANaM / pavayaNasurIsurattaM, logaMtiyadevasAmittaM // 2 // tAyattIsasurattaM, paramAhammiyajuyalamaNuattaM / saMbhinnasoya taha puva-dharAhArayapulAyattaM // 3 // mainANAI suladdhI, supattadANaM samAhimaraNattaM / cAraNadugamahusapiya-khIrAsavakhINaThANattaM // 4 // abhavya chAe A have pachI kahIzuM te bhAve kadApi sparyA nathI. 1-IndrapaNuM, 2-anuttaravAsI devapaNuM, 3-tresaThazalAkA purUSapaNuM ane 4-nAradapaNuM (abha kadI ne pAme.) (1) vaLI abha pa-kevalI tathA gaNadharanA hAthe dIkSA 6-zrItIrthakaranuM vArSikadAna, --pravacananA adhiSThAyaka devI tathA devapaNuM, 8-lokAntika devapaNuM ane -devapati (mahaddhika) paNuM na pAme. (2) 10-trAyatrizavapaNuM, 11-paMdarajAtie paramAdhAmI devapaNuM, 12- yugalika manuSyapaNuM, 13-saMbhinnazrotalabdhi 14-pUrvadharalabdhi, 15-AhArakalabdhi ane 16-pulAka labdhi (paNa abha na pAme) (3) Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasaha titthayara-titthapaDimA-taNuparibhogAikAraNe vi puNo / puDhavAiyabhAvammi vi, abhavvajIvehi no patta // 5 // caudasarayaNattaM pi, pattaM na puNo vimANasAmittaM / sammattanANasaMyama-tavAibhAvA na bhAvaduge // 6 // aNubhavajuttA bhattI, jiNANa sAhammiyANa vacchallaM / na ya sAhei abhavo, saMvegattaM na sukapakvaM // 7 // 1nmatijJAna tathA zrutajJAnAdika zubhajJAnanI labdhi, 18-supAtramAM dAna, 19-samAdhimaraNa, 20-vidyAcAraNa ane 21-jaMghAcAraNa labdhio, rara-madhusarSi labdhi, 23-kSIrAzavalabdhi ane 24- akSINa mahAnasI labdhi paNa na pAme. (4) 25-tIrthakaranA zarIramAM tathA tIrthaMkaranI pratimAmAM upagamAM Ave tevA pRthvIkAya vigere bhAvene paNa abhae kadI prApta karyA nathI. (5) - 26-cakravartInAM caudaratnapaNuM ane 2-vimAnAdhipatipaNuM kadI pAmyA nathI. valI samyaka jJAna, darzana, cAritra ane tapa vigere bhAve paNa kSAyika ane kSApazamika bhAvanA pAmyA nathI. (6) abhavya 28-anubhava jJAnathI yukta zrIjinezvarenI bhakti, 29-sAdharmionuM vAtsalya, 30-saMsArathI (saMvega) vairAgyapaNuM temaja 31-zuklapAkSikapaNuM na pAme. (7) Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 247 jiNajaNayajaNaNIjAyA, jinnjkkhaajkkhinniijugphaannaa| AyariyapayAidasagaM, paramatthaguNaDDhamappattaM // 8 // aNubaMdhaheusaruvA, tattha ahiMsA tihA jiNudiTThA / davveNa ya bhAveNa ya, duhA vi tesiM na saMpattA // 9 // 3ra-jinezvaranI mAtA, pitA, strI, jakSa, jakSaNa ane 33-gugapradhAna paNa nathI thayA. valI 34-pAramArthika (sAcA) guNothI yukta evAM AcAryapada vigere dasa pado paNa pAmyA nathI. (8) valI 35-"anubandha, hetu ane svarUpa" ema traNa prakAre zrIjinezvare kahelI ahiMsA paNa dravyathI ke bhAvathI teone kadI prApta thaI nathI. (9) Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 svAdhyA0 granthasahu ||ath puNyapApaphalakulakam // chattIsadiNasahassA, vAsasaye hoi AuparimANaM / jhijhaMtaM paisamayaM, picchiya dhammammi jaiavvaM // 1 // jai posahasAmaio, tavaniyamaguNehi gamai egadiNaM / tA baMdhai devAu, ittiyamittAi paliyAI // 2 // sagavIsa koDIsayA, satahattarI koDilakkha sahasA ya / sattasayasattahuttari, navabhAgA satta paliyassa // 3 // aTThAsII sahassA, vAsasae duNNilakkha paharANaM / ego vi a jai paharo, dhammajuo tA imo lAho // 4 // se varasanA AyuSyavALAne chatrIsa hajAra divasanuM pramANa hoya che. te samaye samaye ochuM thatuM jAya che, ema jANIne dharmamAM yatna kare. (1) jo ke jIva posaha sAmAyika pUrvaka tapa ane pApane tyAga vigere guNonI sevAmAM eka divasa gALe te te trIjI gAthAmAM kahIzuM teTalA popamanuM devagatinuM AyuSya bAMdhe che. (2) sattAvIsase koDa, sotera koDa, satera lAkha, satyoterahajAra, sAta ne satera eTalA papama ane upara eka popamanA nava bhAga karIe tevA sAta bhAga huM eTaluM devagatinuM AyuSya (eka pisaha karanAro) bAMdhe che. (3) eka so varSane AyuSyamAM kula be lAkha ane Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 248 tisayasagacattakoDi, lakkhA bAvIsa sahasa bAvIsA / dusaya duvIsa dubhAgA, surAubaMdho ya igapahare // 5 // dasalakkha asIyasahasA, muhUttasaMkhA ya hoi vAsasae / jai sAmAiasahio, ego vi a tA imo lAho // 6 // bANavaI koDIo, lakkhA guNasahi sahasa paNavIsaM / navasayapaNavIsajuA, satihA aDabhAga paliyassa // 7 // aThayAsI hajAra prahara thAya, temAMthI je eka paNa prahara dharmayukta jAya, te tene AgaLa kahIzuM teTale lAbha thAya che. (4) traNa suDatAlIsa koDa, bAvIsa lAkha, bAvIsa hajAra, basa ane bAvIsa ane upara palyopamanA navabhAga karIye tevA be bhAga pAma eTaluM devagatinuM AyuSya eka prahara sudhI dharma (samatA) karavAthI baMdhAya che. (5) se varSanA AyuSyamAM muhUrtI (be ghaDIo) dasa lAkha ane eMzI hajAra thAya, temAnuM je eka muhUrta paNa sAmAyikamAM jAya te AgaLanI gAthAmAM kahIzuM eTale lAbha thAya che. (6) bANuM koDa, ogaNasATha lAkha, pacIsa hajAra, navase paccIsa ane upara eka palyopamanA nava bhAga karIye tevA eka tRtIyAMza sahita ATha bhAga + (25259 25 phUMkuM palyopama) eTaluM devagatinuM AyuSya be ghaDInA sAmAyikamAM baMdhAya che. (7) Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 - svAdhyA0 zrenthasaha vAsasaye ghaDiANaM, lakkhA igavIsa sahasa taha shii| egA vi a dhammajuA, jAi tA lAho imo hoi // 8 // chAyAlakoDI guNatIsa, lakkha bAsaTThI sahassa sayanavagaM / tesahi kiMcUNA, surAu baMdhei igaghaDie // 9 // saTThI ahoratteNaM, ghaDIAo jassa jaMti purisassa / niyameNa virahiAo, so diahao niSphalo tassa // 10 // cattAri a koDisayA, koDIo sattalakkha aDayAlA / cAlIsaM ca sahassA, vAsasae huMti UsAsA // 11 // eka se varSamAM ghaDIe ekavIsa lAkha ane sATha hajAra thAya, temAMthI eka ghaDI paNa je dharmayukta jAya, te AgalI gAthAmAM kaheze teTalo lAbha thAya che. (8) chetAlIsa kroDa, ogaNatrIsa lAkha, bAsaTha hajAra navase ane tresaTha palyopamamAM kizcit jUna eTaluM devagatinuM AyuSya eka ghaDInI samatAthI baMdhAya. (9) eka divasa rAtrInI maLI sAThe ya ghaDI je puruSanI (jIvanI) vrata-niyamathI rahita jAya te jIvane te rAtridivasa saMpUrNa niSphaLa gayo jANa. (10) eka ghaDImAM eka hajAra AThaso sADI chayAzI dhAsecchavAsa thAya te pramANe eka varSamAM cAraso sAta kroDa, aDatAlIsa lAkha, cAlIsa hajAra (4074840000) zvAsocchavAsa thAya che. (11) Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lasaMgraha 251 ikko via UsAso, na ya rahio hoi puNNapAvehiM / jai puNeNaM sahio, ego vi a tA imo lAho // 12 // lakkha duga sahasa paNacatta, causayA aTTha ceva paliyAI / viSNuLA 23mALA, muAvayo mUsAne ? eguNavIsaM lakkhA, tesaTThI sahassa dusayasatasaTThI / paliyA devAu, baMdha navakAra ussagge // 14 // temAMthI eka paNa zvAseAcchavAsa puNya ke' pApathI rahita hAya nahi, jo temAMnA eka zvAseAcchavAsa paNa puNya sahita jAya te tene AgalI gAthAmAM kaheze teTalA lAbha thAya che. (12) e lAkha, pistAlIsa hajAra, cArasAne ATha patyeApama upara eka patyeApamanA nava bhAga karIe tevA kaMika nyUna cAra bhAga, eTaluM (2454084 kaIka nyUna) devagatinu AyuSya eka zvAseAcchavAsa mAtra dharma (samatA) karavAthI baMdhAya che. (13) (eka navakAranA kAryAtmamAM ATha zvAseAcchavAsa thAya mATe) ogaNIsa lAkha, tresaTha hajAra, khasAne saDasaDa palyopamanu... devagatinu AyuSya eka navakAramantra (ATha zvAseAcchavAsa)nA kAyAtsaga karanArA jIva khAMdhe. (14) Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15ra svAdhyA0 granthasaha lakkhigasaTThI paNatIsa, sahasa dusaya dasapaliya devAu / baMdhai ahiyaM jIvo, paNavIsU sAsaussagge // 15 // evaM pAvaparANaM, havei nirayAuassa baMdho vi / ianAuMsirijiNakitti-ammi dhammammi ujjamaha // 16 // ekasaTha lAkha, pAMtrIsa hajAra, basane dasa 55mathI kaMIka adhika devagatinuM AyuSya paccIsa zvAsacchavAsa (eka logassa)ne kAusagna karanAra jIva bAMdhe. (15) he bhavya che ! e pramANe pApa karanArane upara jaNAvyuM teTalA teTalA palyopamane narakanA AyuSyane bandha paNa hoya che, ema jANIne zrI jinezvare kahelA dharmane vize udyama kare, ahIM kartAe potAnuM ("zrIjinakIrti). evuM nAma sUcavyuM che. (16) Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 253 kulakasaMgraha natha taman ! luddhA narA atthaparA havaMti, mUDhA narA kAmaparA havaMti / buddhA narA khaMtiparA havaMti, missA narA tini vi AyaraMti // 1 // te paMDiyA je virayA virohe, te sAhuNo je samayaM crNti| te sattiNo je na calaMti dhamme, te baMdhavA je vasaNe havaMti // 2 // kohAbhibhUyA na suhaM lahaMti, mANaMsiNo soyaparA havaMti / mAyAviNo huMti parassa pesA, kuddhA mahicchA narayaM uviti // 3 // lobhI purUSa dhana meLavavAmAM tatpara hoya che. mUrkha purUSe kAma-bhegamAM tatpara hoya che. tattvanI jANa purUSo kSamAmAM tatpara hoya che ane mizra purUSe dhana, kAma ane kSamA, traNemAM tatpara hoya che. (1) je vidhathI (vairathI) viramyA te ja sAcA paNDite che, je siddhAntanI rIte cAle te ja sAcA sAdhuo che, je dharmathI na caLe te ja sAcA sattvavaMta che ane je ApadA samaye ApaNA (sahAyaka) thAya te ja sAcA bALe che. (2) jeo krodhathI hArelA (krodhI) hoya te ja sukha na pAme, mAnI bhaviSyamAM zekAtura dazA pAme, mAyAvI bhaviSyamAM pArakA cAkara thAya ane lobhanI ghaNI tRNuM vALA che narakamAM upaje che. (3) Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 svAdhyA0 granthasanDe koho visaM kiM amayaM ahiMsA, mANo arI kiNhiymppmaao| mAyA bhayaM kiM saraNaM tu sacca', loho duhaM kiM suhamAha tuhi // 4 // buddhI acaMDaM bhayae viNIyaM, kuddhaM kusIlaM bhayae akittI / saMbhinnavittaM bhayae alacchI, sacce TThiyaM saMbhayae sirI y||5|| cayaMti mittANi naraM kayagdhaM, cayati pAvAI muNiM jayaMtaM / cayaMti sukkANi sarANi haMsA, cayati buddhI kuviyaM maNussaM // 6 // aroiyatthe kahie vilAvo, asaMpahAre kahie vilaavo| vikkhittacitte kahie vilAvo, bahu kusIse kahie vilAvo // 7 // koi mahA jhera che ane ahiMsA amRta che, mAna duSTa zatru che ane apramAda hitasvI che, mAyA mahAbhaya rUpa che ane satya zaraNuM che tathA lobha mahA duHkha che ane saMteSa parama sukha kahyuM che. (4) vinayavaMta ane saumya prakRtivALA mANasane buddhi bhaje che, krodhI ane kuzIliyAne apakIrti bhaje che, vrata bhAganAra (bhraSTAcArI)ne alakSmI (daridratA) bhaje che ane satyamAM sthira rahenArane lakSmI sundara sevA kare che. (5) kRtajJa purUSane mitro taje che, jyaNAvALA munine pApa taje che, sukAI gayelAM sarevarane haMsapakSIo tAje che ane kepavaMta manuSyane buddhi (savicAre) taje che. (6) sAMbhaLanArane na rUce tevI vAta kahevI te vilApa koI granthamAM " gara pATha che, tene artha "samaya gayA pachI kahevuM te vilApa tulya che ema kara. Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha duTTA nivA daMDaparA havaMti, vijjAharA maMtaparA havaMti / mukkhA narA koparA havaMti, susAhuNo tattaparA havaMti // 8 // sohA bhave uggatassa khaMtI, samAhijogo pasamasta sohA / nANaM sujhANaM caraNassa sohA, sIsassa sohA viNae pavittI Kun asaNo sohas baMbhayArI, akiMcaNo sAhara divakhadhArI / buddhijuo sohai rAyamaMtI, lajjAjuo sAhai egapattI // 10 // karavA tulya che; ekAgratA vagaranA jIvane kai kahevuM te vilApa karavA tulya che; paravaza cittavALAne kaMi kahevuM te vilApa tulya che ane kuziSyane ghaNuM kahevuM te paNa vilApa tulya che. (7) 55 duSTa rAjA daMDavAmAM tatpara hoya che. vidyAdharA mantra sAdhavAmAM tatpara heAya che. mUkha purUSo kApa karavAmAM tatpara hAya che ane uttama sAdhue tattva (paramA) sAdhavAmAM tatpara hAya che. (8) kSamA ugra tapanI zeAbhA che samAdhiyAga te upazamanI zAbhA che. jJAna ane zubha dhyAna te cAritranI zaiAbhA che ane vinayamAM pravRtti karavI te ziSyanI zaiAbhA che. (9) brahmacArI AbhUSaNa vinA paNa zAle che. dIkSAdhArI akiMcanapaNe (parigrahanA tyAgathI) zAle che, rAjAnA mantrI buddhiyukta hAya tA zAle che tathA lajjALu manuSya ekapatnIvrata pALavAthI zAle che. (10) Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 svAdhyA0 granthasandAha appA arI ho aNavaassa, appA jaso sIlamao narasta / appA durappA aNavaDiyasa, appA jiappA saraNaM gaI ya // 11 // na dhammakajjA paramatthi kajjaM, na pANihiMsA paramaM akajjaM / na pemarAgA paramatthi baMdho, na bohilAbhA paramatthi lAbho // 12 // na seviyanvA pamayA parakA, na seviyantrA purisA avijjA / na vivvA ahamA nihINA, na seviyavvA pisuNA maNussA 112311 anavasthita (capaLa) cittavALAne (viSayAsakta jIvane) tene potAnA ja AtmA vairI che. zIlavaMtapurUSonA AtmA e ja tenA yaza che, anavasthita cittavALAne (asaMyamIne) peAtAnA ja AtmA durAtmA che ane indricIne jItI manane vaza kare, te jitAtmAne te pAte ja zaraNu ane AzrayabhUta thAya che. (11) dharma kAryAMthI zreSTha bIjuM kAI kArya nathI. jIvahiMsAthI utkRSTa kAI akArya nathI. premarAganA bandhanathI utkRSTa andhana nathI ane edhilAbhathI utkRSTa khIjo kAI lAbha nathI. (12) DAhyA purUSe parastrIne na sevavI, vidyAhIna purUSone na sevavA, (ucca kulavALA chatAM) AcArathI adhama hoya tene tathA nIca kulavALAne na sevavA tathA cADiyA eTale duSTa purUSAne paNa na sevavA (eTalAnA saMga tajavA.) (13) Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha : 257 je dhammiyA te khalu seviyavvA, je paMDiyA te khalu pucchiyavvA / je sAhuNe te abhinaMdiyavvA, je nimmamA te paDilA bhiyavvA zAkA puttAya sIsAya samaM vibhattA, risI ya devA ya samaM vibhattA / mukkhA tirikkhA ya samaM vibhattA, muA dariddA ya samaM vimattA nI savvA kalA dhammakalA jiNAi, savvA kahA dhammakahA jiNAi / savvaM balaM dhammabalaM jiNAi, savvaM suhaM dhammasuhaM jiNAI || 16 || je dharmavata hAya te purUSone nizce sevavA, je paNDita hoya te purUSAne ja pUchavA ceAgya pUchavuM, je sAdhu-satpurUSa hAya tenI ja prazaMsA stuti karavI ane je nimama hAya teone AhAra vigerenuM dAna ApavuM. (14) DAhyAoe suputrA ane vinIta ziSyA e beune sarakhA kahyA che, RSione ane devAne sarakhA kahyA che, mUrkhAAne ane tiryaMcAne sarakhA kahyA che ane maraNu pAmelA ane daridra e beune sarakhA kahyA che. (arthAt te tenA jevA gaNyA che.) (15) sarva kaLAone eka dharma kaLA jIte che, sarva kathAne eka dhanI kathA jIte che, sa aLAne eka dharmanu maLa jItanArUM che ane sarva prakAranAM sukhAne dharmanuM(samatAnu) sukha jIte che. arthAt dharma sarva viSayamAM vijayavaMta che.) (16) 17 Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 svAdhyA0 granthasantAha jUe pasattassa dhaNassa nAso, maMse pasattassa dayAi nAso / majje pasattassa jasassa nAso, vesApasattassa kulassa nAso zI hiMsApasattassa sudhammanAso, corIpasattassa sarIranAsA / tahA parasthisu pasattayassa, savvassa nAsA ahamA gaI ya // 18 // dANaM darihassa pahussa khati, icchAniroho ya suhoiyassa / tAruNNae iMdiyaniggaho ya, cattAri eANi sudukkarANi // 19 // jugAra ramavAmAM Asakta hoya tenA dhanane nAza thAya, mAMsamAM Asakta hoya tenI dayAne nAza thAya, madirAmAM Asakta hoya tene jaza nAza pAme ane vezyAmAM Asakta hoya tenA kulane nAza thAya. (17) - jIvahiMsAmAM Asakta heya tenA uttama dharmane (dayAne) nAza thAya, cerImAM Asakta hoya tenA zarIrane nAza (phAMsI) thAya ane parastrImAM Asakta hoya tenA sarvasvane (sarva guNane) nAza thAya; eTaluM ja nahi teo marIne paNa adhama gatine pAme. (18) - daridra avasthAmAM dAna devuM duSkara, prabhupaNAmAM (sattAdhIza thaIne) kSamA rAkhavI duSkara, sucita prANIne (tIvra bhegAvaLI kamanA udayavALAne) IcchAne rodha kare duSkara ane tarUNAvasthAmAM Indriyane nigraha kare duSkara che; e cAre vAnAM ati duSkara jANavAM. (19) Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 259 asAsayaM jIviyamAhu loe, dhammaM care sAhu jinnovitttt| dhammo ya tANaM saraNaM gaI ya, dhammaM nisevittu suhaM lhNti||20|| jagatamAM jIvitavyane azAzvata (nAzavaMta kahyuM che, (tethI) he bhavya! jinera mahArAje upadezelA sundara dharmamAM pravarte. kAraNa ke e dharma ja trANa-zaraNabhUta ane rUDI gatine ApanAre che. evA dharmane je prANa seve che, te prANI vize zAzvata sukhane pAme che. (20) A kulakanA mULa racayitA prAcIna gautamaRSi che ema AnI vRttinA prAraMbhamAM jaNAvyuM che. A kulaka upara kharataragacchAcArya zrIjinahaMsasUri ziSya zrI puNyasAgara upAdhyAyanA ziSya u0 padmarAjagaNInA ziSya zrIjJAnatilakagaNIe vi.saM.1960mAM vRtti racI che, temAM 69 kathAo ApI viSayane subodha sudaDha banAvyA che. Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 svAdhyA0 granthasoha // atha AtmAvabodhakulakam // dhammappaharamaNijje, paNamittu jiNe mahiMdanamaNijje / appAvabohakulayaM, vucchaM bhavadukkhakayapalayaM // 1 // attAvagamo najjai, sayameva guNehiM kiM bahu bhaNasi ? / sUrudao lakkhijjai, pahAi na u savahanivaheNaM // 2 // hama-sama-samara-mitta-saMga-vivekatibyanibaeNbA ee pagUDhaappA-vabohabIassa aMkurA // 3 // jo jANai appANaM, appANaM so suhANaM na hu kAmI / pattammi kapparakkhe. rukkhe ki patthaNA asaNe? // 4 // dharmanI prabhA vaDe ramaNIya ane mahendra vaDe namanIya evA zrI jinendrone praNAma karI bhavaduHkhane pralaya karanAruM evuM AtmAvabodha (anubhava) kulaka kahIza. (1) jema sUrya udaya tejathI manAya che, teja sivAya ghaNo segana khAvAthI paNa te manAtuM nathI, tema Atmabedha svayaM AtmaguNe vaDe ja jaNAI Ave che, (AtmaguNa vinA) saMkhyAbaMdha segana khAvAthI Atmabodha thatuM nathI, mATe he jIva! tuM vadhAre zA mATe bole che? zA mATe sva prazaMsA kare che? (2) mana-IndriyanuM damana, viSaya-kaSAyanuM zamana, samyakatva, mitrI, saMvega viveka ane tIvra nirveda, e gupta rahelA AtmajJAna rUpa bIjanA saghaLA aMkurA che. (3) Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha niavinnANe nirayA, nirayAi duhaM lahaMti na kayA vi / jo hoi magmalaggo, kaha so nivaDei kUvammi 1 // 5 // tesiM dUre siddhI, riddhI raNaraNayakAraNaM tesiM / tesimapuNNA AsA, jesi appA na vinnAo // 6 // tA duttaro bhavajalahI, tA dujjeo mahAlao moho| tA aivisamo loho, jA jAo no nio boho // 7 // je AtmAne jANe che, te (saMga viga dharmavALA saMsAranA) alpasukhane kAmI nathI dete. jene kalpavRkSa prApta thayuM hoya te AsananA (AhananA) vRkSanI prArthanA kema kare ? (4) AtmasvarUpanA jJAnamAM (samabhAvamAM) nirantara rakta evA che naraka, tiryaMca vigerenAM duHkha kadApi pAmatA nathI, kAraNa ke je AtmavijJAnarUpI (svasaMvedanarUpI) sIdhI saDaka para cAle, te jIva (narakAdinAM duHkhe jemAM che evA saMsArarUpI) kUvAmAM kayA kAraNe paDe? (5) . jeone AtmA eALakhANe nathI, tethI siddhi (mekSa) dUra ja rahe che, lakSmI paNa teone duHkhanuM (kalahAdinuM) kAraNa thAya che ane teonI AzAo apUrNa rahe che. (6) tyAM sudhI ja bhavasamudra dustara che, mahA moha paNa tyAM sudhI ja durjaya che ane ati Akare lAbha paNa tyAM sudhI ja rahe che ke jyAM sudhI AtmajJAna nathI thayuM. (7) Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26ra svAdhyA0 granthasahu yA so vi| ei payaMgattaNaM jabaddhaM pina jeNa surAsuranAhA, hA hA aNAhuvva vAhiyA se vi / ajjhappajhANajalaNe, ei payaMgattaNaM kAmo // 8 // jaM baddhaM pi na ciTai, vArijjaMtaM visarai asese (Tlara sere) jhANavaleNaM taM pi hu, sayameva vilijae cittaM // 9 // bahiraMtaraMgabheyA, vivihA vAhI na diti tassa duhaM / guruvayaNAo jeNaM, suhajhANarasAyaNaM pattaM // 10 // jiamappaciMtaNaparaM, na koi pIDei ahava pIDei / tA tassa natthi dukkhaM, riNamukkhaM mannamANassa // 12 // are! jeNe surendrane ane asurendrone paNa anAthanI peThe pIDita (vaza) karyA che, te prabaLa kAma paNa adhyAtma (Atma) dhyAna rU5 agnimAM pataMgiyAnI peThe bhasma thaI jAya che. (8) zubha bhAvanA (cintana) vigerethI bAMdhavA chatAM paNa je mana sthira rahetuM nathI, abhigrahAdithI vAryA chatAM paNa anekAneka vicAramAM khasI jAya che (pahoMcI jAya che), tevuM durjaya capaLa mana paNa Atma dhyAnanA bala vaDe potAnI meLe zAnta thAya che. (9) jeNe sadgurUnA vacanathI upadezAyeluM zuddha AtmadhyAnarUpI rasAyaNa prApta karyuM (pIdhu) che, tene bahiraMga (regAdi) ane aMtaraMga (kAmakrodhAdi) vividha prakAranA vyAdhio paNa duHkha ApI zakatA nathI. (10) Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalakasaMgraha 263 dukkhANa khANI khalu rAgadosA, te haMti cittammi rAvaji. ajjhappajogeNa caei cittaM, calattamAlANiakuaru vva // 12 // eso mittamamittaM, eso saggo taheva narao a| eso rAyA raMko, appA tuTTho atuTTho vA // 13 // laddhA suranarariddhI, visayA vi sayA niseviyA NeNa / puNa saMtoseNa viNA, kiM kattha vi nivvuI jAyA ? // 14 // je jIva AtmacintanamAM (AtmadhyAnamAM) tatpara thayelo hoya, tene koI pIDA karI zakatuM nathI, athavA kare te paNa tene duHkha nathI thatuM, kAraNa ke te pIDAothI pite "devAmAMthI huM mukta thAuM chuM" ema mAne che. (11) kharekhara, duonI khANa rAgadveSa che ane rAga dveSanI utpatti citta calAyamAna thavAthI thAya che. jema AlAnarUpI khaMbhe (khIle) bAMdhelo hAthI capaLapaNAne tyAga kare che, (zAnta ubho rahe chetema adhyAtmagathI citta paNa capalatAne tyAga kare che. (12) AtmA pitAnA guNamAM tuSTamAna thaye te pote ja pitAne mitra che, pite ja svarga che ane pote ja rAjA paNa che ane je tuSTamAna na thAya te pite ja pitAne zatru che, pote ja naraka che tema pate raMka paNa che, Ama AtmAnI uttama ke adhamasthiti pitAne ja AdhIna che. (13) Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 svAdhyA0 granthasadeha jIva! sayaM cia nimmia-taNudhaNaramaNIkuDuMbaneheNaM / meheNiva diNanAho, chAijjasi teavaMto vi // 15 // jaM vAhivAlavesA-narANa tuha veriANa sAhINe / dehe tattha mamattaM, jia! kuNamANo vi kiM lahasi ? // 16 // varabhattapANaNhANaya-siMgAravilevaNehiM puTTho vi / niapahuNo (NA) vihaDato, suNae (he) Na vi na sariso A jIve devAnI ane manuSyanI Rddhi paNa meLavI ane tyAM badhe viSaye paNa sadeva vAraMvAra sevyA, tathApi saMteSa vinA zuM tene keIpaNa ThekANe jarA paNa zAnti thaI che? arthAt nathI thaI. (14) jema tejasvI paNa sUrya megha vaDe AcchAdita thAya che, (DhaMkAI jAya che, tema he jIva! tuM lokAlokaprakAzaka evA jJAnaprakAzathI tejasvI sUrya sarakhe che, chatAM teM tArI pitAnI meLe ja utpanna karelAM zarIra, dhana, strI ane kuTumbanA nehathI tuM AcchAdita thaye che, (DhaMkAI gayo che, tethI tAruM jJAna tane thatuM nathI, tuM tene oLakhI zakatuM nathI. (15) vaLI tAre A deha vyAdhi, sarSa ane agni sarakhA viSaya kaSAyAdirUpa tArA ja aMtaraMga zatruone svAdhIna che, te deha upara mamatva karavAthI he jIva! tuM zuM phAyade meLavIza? (16) Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 265 kaTThA kaDua bahuhA, jaM dhaNamAvajjiaM tae jIva ! / kaTThA tujha dAu, taM aMte gahiamanehiM // 18 // jaha jaha annANavasA, dhaNadhannapariggahaM bahuM kuNasi / taha taha lahuM nimajjasi, bhave bhave bhAriatari vva // 19 // jA suviNe vihu diTThA, harei dehINa dehasavvassaM / sA nArI mArI iva, cayasu tuha dubbalaNaM ||20|| uttama leAjana, svAdiSTa pINAM, snAna, zRMgAra ane vilepanAdithI pASaNa (puSTi) karyA chatAM, potAnA mAlikane cheDI denAra (athavA pAlakane paNa anartha karanAra) kRtA A deha zvAna jeTaleA paNa kRtajJa nathI. (kUtarA paNu mAlikanI rakSA-sevA kare che teTaluM paNa deha karatA nathI. (17) he jIva! bahu bahu prakAre TADha, taDakA, bhUkha, tRSA tathA jaMgaleAnAM ane samudranAM aNagamatAM kaSTo sahana karI te je dhana upAjyuM, te dhane paNa tane mUrchA pedA karIne kaSTa ja ApyuM che ane tArI najara sAme ja te agni-- cAra-rAjAdine vaza thayuM, khIjAe laI gayA, tyAM tArUM kaMi paNa jora cAlyuM nathI. (18) he jIva! jema jema tuM ajJAnane vaza thaI dhanadhAnyAdi parigraha ghaNA ekaThA karIza, tema tema pramANathI adhika bhAra bhareluM nAva samudramAM DUbe tema tuM bhavAbhava sa'sArasamudramAM jaldI DUbIza. (19) Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 svAdhyA0 granthasahu ahilasasi cittasuddhi, rajjasi mahilAsu ahaha mUDhattaM / nIlImilie vatthe, dhavalimA kiM ciraM ThAI ? // 21 // moheNa bhave durie, baMdhia khittosi nehanigaDe hiN| . baMdhavamiseNa mukkA, pAhariA tesu ko rAo ? // 22 // dhammo jaNao karuNA, mAyA bhAyA viveganAmeNaM / khaMtI piyA suputto, guNo kuTuMbaM imaM kuNasu // 23 // strI ke je svamamAM dekhavA mAtrathI paNa manuSyanA dehanuM sarvasva harI le che, te strIne mArI (marakI)nA roga sarakhI samajIne tuM durbaLa (abaLA) paNAthI (sattva keLavIne) tene tyAga kara. (20) he jIva! tuM manazuddhinI abhilASA rAkhe che ane strIone viSe Asakta thAya che, rAga kare che, aho ! zuM mUDhapaNuM! gaLImAM baLeluM vastra kayAM sudhI ujavaLa rahe? arthAt strIrUpa gaLImAM raMgAyeluM mana kadApi ujvaLa (zuddha) nathI rahetuM. (21) meharAjAe tane neharUpI beDIothI bAMdhI saMsArarUpa baMdIkhAnAmAM nAkhyo che ane badhuone (mAtA, pitA, sagA saMbandhI vigerene) rakSakanA bahAnAthI (tuM jelamAMthI nAzI na jAya mATe) paheregIra tarIke mUkyA che, ema saMsAramAM pUrI rAkhanArAM jelara jevAM te bAndhavAdi svajane pratye rAga zA mATe karave? (22) dharma e ja tAre pitA, karUNA ja tArI mAtA, viveka hAre bhrAtA, kSamA e hArI priya strI ane jJAna Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 267 aipAliAhiM pagaithiAhiM, jaM bhAmiosi bNdhe| saMte vi purisakAre, na lajjase jIva ! teNaM pi // 24 // sayameva kuNasi kamma, teNa ya vAhijjasi tumaM ceva / relava! garika ! narasa ja sevi vuiM saM thApA taM kuNasi taM ca japasi, taM ciMtasi jeNa paDasi vsnnohe| eyaM sagiharahassaM, na sakkimo kahiumannassa // 26 // darzana, cAritrAdi guNorUpa tArA uttama putre che ema tuM tAruM aMtaraMga kuTumba banAva. tene Azraya le.) (23) he jIva! tArAmAM purUSakAra (ananta baLa) hovA chatAM paNa teM atipAlana karelI evI kama prakRtirUpa tArI strIoe tane bAMdhIne cAre gatimAM paribhramaNa karAvyuM, tenI tane (hajI) paNa zuM lajjA nathI AvatI? (24) he jIva! tArA AtmAne vairI tuM pote ja karma upArjana kare che ane tenAthI ja nizcaya cAre gatimAM tuM paribhramaNa kare che, chatAM "amuke mAruM bagADayuM vigere tuM bIjAne zA mATe doSa Ape che? (25) he Atmana ! tuM evAM kAma kare che, evA zabda bele che ane evA vicAra kare che, jethI te pote ja duHkhanA samudramAM jaI paDe che, A ApaNA potAnA gharanI chUpI vAta bIjAne kahevAne huM zaktimAna nathI, arthAt gharanI gupta vAta bIje huM zuM kahuM? evuM he AtmA tuM pitAnA azuddha paryAyarUpa bahirAtmAne kahe che.) (ra6) Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 svAdhyA0 granthasaha paMciMdiparA corA, maNajuvaranno milittu pAvassa / nianiaatthanirattA, mUlaTThaM tujjha lupaMti // 27 // haNio vivegamaMtI, bhinnaM cauraMgadhammacakkaM pi| / muTTha nANAidhaNaM, tumaM pi chUDho kugaive // 28 // ittiakAlaM huto, pmaaynihaaigliyceanno| jai jaggio si saMpai, guruvayaNA tA (kiM) na veesi | 2II he Atman ! potapotAnA svArthamAM (viSayamAM) Asakta evA pAMca IndrirUpI mahAna cere hArA pApI manarUpI yuvarAjanI sAthe maLI jaIne (jJAna, darzana, cAritrAdi) hArA mULa arthane arthAt tArA AtmaguNarUpa mULa dhanane lUMTI rahyA che. (27) teoe (Indriee) hArA vivekarUpI mantrIne haNa nAkhe, hArA caturaMga (manuSya janma, dharma zravaNa, zraddhA ane saMyama vIryarU5) dharma cakrane paNa bhedI nAkhyuM, hArA jJAnAdi dhanane corI lIdhuM ane have samajI le ke tane paNa durgatirUpI kuvAmAM nAkhyo ja. (arthAt jaldI nahi cete te nizca durgatimAM paDIza.) (28) ATalA kALa sudhI tuM pramAdarUpa nidrAe karI galita cetanAvALe (jaDa-ajJAna) hatuM, paraMtu have je tuM sadagurUnAM vacanethI jAge che, te paNa tAruM svarUpa tuM kema jete vicArate) nathI? (29) tArUM svarUpa sAMbhaLa Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 269 ', logapamANo si tumaM, nANamao'NaMtavIrio si tumaM / niyarajjahiM citasu, ghammajjhANAsaNAsINo // 30 // ko va maNo juvarAyA, ko vA rAyAha rajjapabhraMse / napha nagnitro tti saMvara, paramesara ! vita cenuM rUA nANamao vi jaDo viva, pahU vi coru vva jattha jAo si / bhavaduggami kiM tattha, vasasi sAhINasivanayare // 32 // jattha kasAyA corA, mahAvayA sAvayA sayA ghorA / rogA aMgA, AsAsariA ghaNataraMgA // 33 // he Atman ! tuM leAka pramANa che (leAkAkAzanA pradeze che. jeTalA asaMkhyAtA pradezavALA che), anatavIya (zakti) vAna che, mATe dharma dhyAnarUpI Asane besI tArI Atma sAmrAjyanI sthitinA vicAra kara! (30) jo hamaNAM tuM jAgyA che te tArI sAme te manarUpI cuvarAja kANu che (zuM karavAnA che) ? athavA tane rAjyathI bhraSTa karavAmAM kayA rAjA vigere (samathaeN) che ? tArI cetanAmAM (anaMta jJAnamAM) praveza kara! tArUM svarUpa (khaLa) jo ! tuM paramezvara che. (sathI samartha che.) (31) jJAnamaya chatAM tuM ja jaDa jevA thai gayA che, dhaNI hovA chatAM cAra jevA banI gayA che; meAkSanagara tyAre svAdhIna hovA chatAM te bhava durgAMmAM (saMsArarUpI sakhata kedakhAnAmAM) kema purAI rahyo che? (32) (bhavarUpa duga kevA che te kahe che ke) jyAM cAra Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 svAdhyA0 granthasahu cintADavI sakaTThA, bahulatamA suMdarI darI diTThA / khANI gaI aNegA, siharAiM atttthmybheaa||34|| rayaNiaro micchattaM, maNadukkaDao silA mamattaM ca / taM bhiMdasu bhavaselaM, jhANAsaNiNA jia ! sahelaM // 35 // jatthatthi AyanANaM, nANaM viyANa siddhisuhayaM taM / sesaM bahuM vi ahiyaM, jANasu AjIviAmittaM // 36 // kaSAyo cararUpa che, sadA maTI ApadAo rUpI zvApahiMsaka jI rahe che, jayAM rogarUpI duSTa sarpo rahelA che ane ghaNA meTA taraMgo (vika) vALI AzArUpI moTI nadI che. (33) vaLI-jyAM cAre dizAmAM cittArUpI aTavI che, jyAM ghaNA ja aMdhakAravALI guphAnA jevI ajJAnamaya strI rahe che, cAre gatirUpa aneka khINa che, ATha madarUpI jyAM ATha zikhare che, jyAM mithyAtvarUpI rAkSasa rahe che, jyAM manarUpI kaDaka eTale parvatane mULa bhAga che ane mamatvarUpI zilAo che te saMsArarUpI kaThiNa-durgama parvatane dhyAnarUpI vajana vaDe lIlAmAtramAM he jIva! tuM bhedI nAkha. (34-35) have sAcuM jJAna karyuM ? te kahe che. je viratidharonuM AtmajJAna che. te ja jJAna siddhi sukhane denAruM che ane te sivAyanuM bIjuM ghaNuM paNa bhaNeluM (jJAna) te AjIvikA mAtra che ema jANaje (arthAt kAM te te ahita karaze ane kAM te AjIvikA mAtra pUraze.) (36) Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 271 subahuM ahiaM jaha jaha, taha taha gavaNe pUriaM cittaM / hI appaboharahiassa, osahA udviA vAhI // 37 // appANamabohaMtA, paraM vivohaMti kei te vi jddaa| bhaNa pariyaNammi chuhie, sattAgAreNa kiM kajjaM // 38 // bohaMti paraM kiM vA, muNaMti kAlaM narA paThaMti suaN| ThANamuaMti sayA vi hu, viNA''yabohaM puNa na siddhI // 39 // avaro na nidiabyo, pasaMsiavyo kayA vi na hu appA / samabhAvo kAyavvo, bohassa rahassamiNameva // 40 // jema jema ghaNuM bhaNyA, tema tema garvathI citta pUrAyuM. kharekhara! bhaNavA chatAM temAMthI jene AtmabaMdha na maLe tene bahu bhaNatararUpI auSadhathI kamaga nAza thavAne badale garvarUpI rega utpanna thaye. (37) pitAnA AtmAne baMdha karyA vagara keTalAka bIjAne baMdha kare che, teo paNa kharekharA jaDa (mUkha) che. tuM kahe te khare ke-eka bAju pitAne parivAra bhUkhyo che, tyAre bIjAne mATe dAnazALA mAMDavAmAM zuM DahApaNa che? arthAta te mUrkhatA che (nizcayathI te AtmAne samajAva te ja bIjAne samajAvyo gaNAya che.) (38) bIjAne bedha Ape, jyotiSa vigerethI kALanuM svarUpa (pitAnA maraNa samayane) jANe, sUtro bhaNe ane pitAnuM sthAna (gharabAra, deza) paNa sadAne mATe cheDe, (sAdhu-saMnyAsI bane) chatAM tene AtmajJAna na thAya te siddhi nathI ja thatI. (39) kadApi paranI nindA na karavI, pitAnI prazaMsA na Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 svAdhyA0 granthasandAha parasakkhittaM bhaMjasu, raMjasu appANamappaNA ceva / vajjasu vivihakahAo, jai icchasi appavinnANaM // 41 // taM bhaNasu gaNasu vAyasu, jhAyasu uvaisasu Ayaresu jiaa| khaNamittamapi viakkhaNa, AyArAme ramasi jeNa // 42 // iya jANiUNa tattaM, guruvai8 paraM kuNa payattaM / lahiUNa kevalasiri, jeNaM jayaseharo hosi // 43 // karavI ane samabhAva rAkhave A ja AtmabedhanuM (zuddhajJAnanuM) rahasya che. (40) * je tane AtmavijJAnanI (AtmAne oLakhavAnI) IcchA hoya te bIjAne sAkSIpaNAne (bIjA mane sAro kahe che ke khoTa? e vika) cheDI de, arthAt bahAra sAro dekhAvAne Dhaga tajI de. AtmAne AtmA vaDe ja rAjI kara; tuM ja sAre banIne svaguNa meLavavA dvArA tArA AtmAne khUzI (prasanna) kara ane bIjAonI vividha vikathAone mUkI de. (1) he jIva! tuM tevuM bhaNe, tevuM gaNa, tevuM vAMca, tevuM dhyAna dhara, te upadeza kara, tevuM Acara ke jethI te vicakSaNa! tuM kSaNamAtra (pratikSaNa) paNa AtmAnandamAM ramI zake ! (42) A prakAre gurUzrIe upadezelA tattvane jANIne temAM prayatna kara, ke jethI kevalazrI (kevaLajJAna) pAmIne tuM jayazekhara (ATha karmane ya karanAre) thAya. (3) (A gAthAmAM A kulakanA kartAnuM "jayazekhara evuM nAma sUcita thayeluM che.) Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 273 | | tha javAnuifstI | re jIva ! kiM na bujjhasi, caugaisaMsArasAyare ghore / bhamio aNaMtakAlaM, arahadRghaDi vva jalamajjhe // 1 // re jIva ! ciMtasu tuma, nimittamittaM paro havai tujjh| asuhapariNAmajaNiyaM, phalameyaM puvakammANaM // 2 // re jIva ! kammabhariyaM, uvaesaM kuNasi mUDha ! vivrii| duggaigamaNamaNANaM, esa ciya havai pariNAmo // 3 // re jIva ! tuma sIse, savaNA dAUNa suNasu maha vayaNaM / jaM sukkhaM na vi pAvisi, tA dhammavivajjio nUNaM // 4 // he jIva! cAragatirUpa bhayaMkara saMsAra samudramAM, pANImAM reMTanI ghaDIe bhame tema anantakALathI tuM bha; e hAlatane kema saMbhArate nathI? (1) he jIva! e hArA bhava bhramaNamAM bIje te nimittamAtra ja che, kharI rIte teM ja A (badhuM) azubha pariNAmathI utpanna kareluM, pUrve karelAM hArA karmonuM phala che; e tuM vicArI je. (2) he mUDha jIva! tuM (pApa) karmathI bharelo viparIta upadeza kare che. (te jANajo ke) durgatimAM javAnI IcchAvALAonA manamAM A udhe ja pariNAma heya. arthAt e hArI bhAvi durgatinuM lakSaNa che. (3) he jIvatuM mastake kAna lagADIne (ekAgra thaIne) mAruM vacana sAMbhaLa, tuM je sukha pAmate nathI 18 Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra74. svAdhyA0 granthasadeha re jIva ! mA visAyaM, jAhi tuma picchiUNa prriddhii| dhammarahiyANa kutto ? saMpajjai vivihasaMpattI // 5 // re jIva ! kiM na picchasi ? jhijhaMtaM junvaNaM dhaNaM jii| tahavi hu sigdhaM na kuNasi, appahiyaM pavarajiNadhammaM // 6 // relave ! mAnavambika, parihIna ni jayaska acchasi kiM vIsattho, na hu dhamme AyaraM kuNasi // 7 // re jIva ! maNuyajammaM, akayatthaM juvvaNaM ca bolINaM / na ya ciNNaM uggatavvaM, na ya lacchI mANiA pavarA 8 // tethI kharekhara tuM dharmarahita ja che. arthAt dharma nathI mATe tane sukha nathI. (4) he jIva! bIjAnI Rddhi joIne tuM viSAda karIza nahIM. dharma vinAnA jIne vividha prakAranI saMpattio kyAMthI prApta thAya? arthAt tuM daridra che te tArA adharmanuM phaLa che, bIjAnI IrSyA karavAthI kaMI nahi vaLe. (5) he jIva! tuM nAzavaMta evA tArA yauvana, dhana ane jIvitane kema nathI to? ane (je jANe che) te paNa Atma hitakArI zreSTha jinadharmane tuM kema nathI karata? (6) (AvAM dukhe-apamAna vigere veThavA chatAM) he mAna vinAnA, he sAhasa (sarva) rahita, he nirlajja, haju vizvAsavALo thaIne kema beThe che? tuM dharmamAM bilakula Adara kema karatuM nathI? (7) he jIva! tyAre manuSyajanma niSphaLa gaye ane Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasa graha pa re jIva ! kiM na kAlo, tujjha gao paramuhaM nIyaMtassa | jaM icchiyaM na pattaM taM asidhArAvayaM ca || 9 || ', iya mA muNasu maNeNaM, tujjha sirI jA parassa AittA / tA AyareNa giNhasa, saMgovaya vivipayateNa // 10 // jIviaM maraNeNa samaM, uppajjai juvvaNaM saha jarAe / riddhI viNAsasahi, harisavisAo na kAyavvo // 11 // cauvana paNa vyatIta thayuM, te ugra tapa paNa na Aca ane uttama prakAranI (puNyarUpI) lakSmI paNa na leAgavI. (8) he jIva! zuM bIjAnA sukha sAmuM (joine besI rahetAM) jotAM (pArakI AzAe) tArA vakhata (nakAmeA) nathI gayo ? tuM jo, tane (pArakI AzAethI) icchita (ka) nathI maLyuM, mATe have khaDgadhArA sarakhu' (niraticAra) vrata Adara ! (e thArUM ISTa jarUra Apaze.) (9) tArI lakSmI pArakAne tAbe che ema tuM manathI paNa na mAnIza. AdarapUrvaka tene (tArA AtmaguNNArUpa lakSmIne) grahaNa (pragaTa) kara ane vividha prayatnA vaDe tenuM rakSaNa kara ! (10) he jIva! jIvita maraNanI sAthe, yauvana jarAnI sAthe ane Rddhi vinAzanI sAthe utpanna thAya che, arthAt jIvana pachI maraNa, yauvana pachI jarA ane riddhinA nAza thavAnA ja che. (tethI) jIvitAdinA huM ke maraNAdinA viSAda na karavA. (11) Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 svAdhyA0 granthasandeha // atha indriyavikAranirodhakulakam // rajjA bhogatisiyA, aTTavasaTTA paDaMti tirie / jAImaeNa mattA, kimijAI caiva pArvati // 1 // kulamatti siyAlitte, uTTAIjoNi jaMti rUvamae / balamatte vipayaMgA, buddhimae kukaDA huMti ||2|| riddhimae sANAI, sohaggamaeNa sappakAgAI / nANamaNa ballA, havaMti maya aTTha aduvA ||3|| kohaNasIlA sIhI, mAyAvI bagattaNaMbhi vaccati / lohila mUsagatta, evaM kasAehi bhamaDaMti // 4 // ', rAjyAdinA bhAgeAnI tRSNAvALA A dhyAnane vaza du:khI thai tiya camAM paDe che ane jAtimattu vaDe maddonmatta thayelA kRmiyAnI jAtimAM janma pAme che. (1) kulamaDha karanArA ziyALapaNuM ane rUpanA madya . karanArA uMTa vigerenI caiAnimAM utpanna thAya che. aLamakra vaDe pataMgiyA ane buddhimattuthI kukaDA thAya che. (ra) riddhimaDha karIne kutarA vigere, saubhAgyama karIne sapakAgaDA vigere ane jJAnamada karIne baLado thAya che; ema AThe ya prakAranA mo atiduSTa che. (3) krodhI prANIo agnimAM utpanna thAya che, mAyAvI agalApaNAne pAme che ane leAbhI udarapaNuM pAme che; e prakAre kaSAye jIvAne krutiomAM bhamADe che. (4) Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 277 kulakasaMgraha 277 mANasadaMDeNaM puNa, taMdulamacchA havaMti mnndutttthaa| suyatittaralAvAI, hou vAyAi bajhaMti // 5 // kAraNa mahAmacchA, maMjArAu havaMti taha kUrA / taM taM kuNaMti kammaM, jeNa puNo jati naraesuM // 6 // phAsiMdiyadoseNaM, vaNasuyarattammi jaMti jIvA vi / jIhAloluya vagghA, ghANavasA sappajAIsuM // 7 // nayaNidie payaMgA, huMti mayA puNa savaNadoseNaM / ee paMca vi nihaNaM, vayaMti paMciMdiehiM puNo // 8 // vaLI duSTamanavALA manadaSTha vaDe tanduliyA malyo thAya che ane vacanadaDa vaDe jI pipaTa, tetara, lAvarI vigere pakSIo thaIne bandhanamAM paDe che. (5) kAyadaNDavaDe dUra evA meTA maDhyo ane bilADAo thAya che ane te te bhavamAM punaH mana, vacana ane kAyAthI te te karmo kare che, ke jenAthI marIne nArakamAM jAya che. (6) spazanendriyanA deSathI cha vanamAM bhaMDapaNe upaje che, jIllA indriyamAM lolupta jI vAgha (mAMsAhArI) thAya che ane dhrANendriyane vaza paDavAthI sarpanI jAtiomAM utpanna thAya che. (7) cakSuIndriyanA deSathI pataMgiyA ane zrotrendriyanA deSathI mRgalAM thAya che ane e pAMca prakAranA jI Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandeha jattha ya visayavirAo, kasAyacAo guNesu aNurAo / kiriAsu appamAo, so ghambho sivasuho loe // 9 // khIjA bhavAmAM paNa te te pAMca indriyA vaDe krIthI paNa nAza pAme che. (8) 278 (mATe he jIva! ) je dharmamAM viSayeAthI virAga, kaSAyAnA tyAga, guNAmAM prIti ane kriyAomAM apramAdIpaNuM thAya che, te dharma ja jagatamAM meAkSasukha ApavAvALA che. (9) Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha che atha vArmagurum | telukikassa mallassa, mahAvIrassa daaruunnaa| uvasaggA kahaM huMtA ? na huMtaM jai kammayaM // 1 // vIrassa meMDhi (minu) yaggAme, kevalissAvi dArUNo / aisAro kahaM hu~to ? na hu~taM jai kammayaM // 2 // vIrassa ahiaggAme, jakkhAo muulpaanninno| veaNAo kahaM huMtI ? na hu~taM jai kammayaM // 3 // dArUNAo salAgAo, kannesuM vIrasAmiNo / pakkhivaMto kahaM govo ? na hu~taM jai kammayaM // 4 // traNa lokamAM advitIyamalla evA zrI mahAvIraprabhune paNa bhayaMkara upasargo thayA te je kama na hoya te kema thAya? (1) je karma na hoya te mahAvIra svAmIne kevalajJAnI chatAM meMdrika gAmamAM bhayaMkara atisAra kema thAya? (2) karmanuM astitva na hoya te asthika gAmamAM samartha vIrabhagavAnane paNa zUlapANI yakSathI vedanAo thaI te kema bane? (3) je tevuM karma na hoya te prabhu mahAvIrasvAmInA kAnamAM gavALI bhayaMkara khIlA kema ThekI zakata? (4) Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280. svAdhyA0 granthasaha. vIsaM vIrassa uvasaggA, jiNidassAvi dArUNA / saMgamAo kahaM huMtA ? na hutaM jai kammayaM // 5 // gayasukumAla (ssa) sIsammi, khAiraMgArasaMcayaM / pakkhivaMto kahaM bhaTTo ? na hutaM jai kammayaM // 6 // sIsA u khaMdagassAvi, pIlijjaMtA tayA kahaM ? / jaM teNa pAlaeNAvi, na hu~taM jai kammayaM // 7 // saNaMkumArapAmukkha-cakkiNo vi susAhuNo / veyaNAo kahaM huMtA ? na hu~taM jai kammayaM // 8 // kosaMbIe niyaMThassa, dArUNA acchiveyaNA / dhaNiNo vi kahaM huMtA ? na hu~taM jai kammayaM // 9 // * je karma na hota to tIrthakara evA paNa zrIvIraparamAtmAne saMgamadevathI bhayaMkara vIsa upasargo kema thAta? (5) je karma na hota to gajasukumAranA mastaka upara kheranA baLatA aMgArA semila nAmane brAhmaNa kema bharI zakata? (6) je karma na hota te te vakhate naMdakasUrinA zikhyo pAlaka mandIthI palAyA te kema pIlAta? (7) je karma na hota to sanaskumAra cakavatI vigere uttama sAdhuone paNa vedanAo thaI te kema thAta? (8) je karma na hota te kauzAmbI nagarImAM nigrantha evA paNa munine eka zrImatathI netranI AkarI pIDA thaI te kema thAta ? (9) Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 281. kulakasaMgraha namissaMtomahAdAho, nariMdassAvi dArUNo / mahilAe kahaM huto ? na hu~taM jai kammayaM // 10 // aMdhattaM baMbhadattassa, sudehassAvi dussahaM / cakkissAvi kahaM huMtaM ? na hu~taM jai kammayaM // 11 // nIyagutte jiNiMdo vi, bhUripuNNo vi bhArahe / upajjaMto kahaM vIro ? na hutaM jai kammayaM // 12 // avaMtIsukumAlo vi, ujjeNIe mhaayso| kahaM sivAi khajjato ? na huMtaM jai kammayaM // 13 // saIe suddhasIlAe, bhattArA paMca paMDavA / dovaIe kahaM huMtA ? na hu~taM jai kammayaM // 14 // namirAjarSi jevA paNa narendrane pitAnI strIonAM paNa kaMkaNene avAja sahana na thAya te aMtardAha thaye te karma na hoya te kema thaI zake ? (10) - sundara zarIravALA paNa brahmadatta cakravatIne dusaha aMdhApe thaye te karma na hota te kema thAta ? (11) tIrthakara nAmakarmarUpa mahAna puNyavALA jinendra paNa zrI mahAvIra bharatakSetramAM nIca getramAM utpanna thayA, te karma na hoya to kema bane? (12) ujjayinI nagarImAM meTA yazavALA paNa avantIsukumAranuM ziyALaNue bhakSaNa karyuM, te karma na hoya te kema bane? (13) pavitra zIyaLavALI satI evI paNa draupadIne pAMca pADe pati thayA, te je karma na hoya te kema bane? (14) Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 svAdhyA0 granthasanhAhu miyAputtAijIvANaM, kulINANa vi tArisaM / mahAdukkhaM kahUM hutaM ? na hutaM jai kammayaM // 15 // vasudevAINaM hiMDI, rAyavaMsobbhavANa vi / tAruNNe vi kahaM huMtA ? na hutaM jai kammayaM // 16 // vAsudeva putto vi, nemisIso vi DhaMDhaNo / alAbhillo kahaM huMto, na hutaM jai kammayaM // 17 // kaNhassa vAsudevassa, maraNaM gAgiNo vaNe / bhAuyAo kahaM hutaM ? na hutaM jaha kammayaM // 18 // nAvArUDhassa uvasaggo, vaddhamANassa dAruNo / sudADhAo kahaM huMto, na hutaM jai kammayaM // 19 // kulIna evA paNa mRgAputra vigere aneka jIvAne te te prakAranuM tIvra duHkha paDayuM, te tevA prakAranuM kema na hAya tA kema ane ? (15) jo kama na heAta tA, rAjAnA vazamAM utpanna thaelA paNa vasudevAdine yauvana avasthAmAM paNa kema bhaTakavuM paData ? (16) vAsudevanA putra ane zrIneminAtha prabhunA ziSya chatAM paNa DhaMDhaNuRSine cha mahinA sudhI AhAra na maLyA, te tevuM karma na hoya tA kema mane ? (17) jo kama na hoya tA vAsudeva chatAM vanamAM ekalA paDelA kRSNanuM potAnA ja bhAithI maraNu kema thAta ? (18) Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 283 pAsanAhassa uvasaggo, gADho titthaMkarassa vi / kamaThAo kahaM hu~to, na huMtaM jai kammayaM // 20 // aNuttarA surA saayaa-sukkhsohggliilyaa| kahaM pAvaMti cavaNaM, na huMtaM jai kammayaM // 21 // je karma na heta te nAvamAM beThelA zrImAna vakramAnasvAmIne sudaMSTra yakSathI bhayaMkara upasarga kema thAta? (19) tIrthakara evA paNa zrI pArzvanAtha bhagavAnane kamaThathI AkarA upasargo thayA, te je kama na hoya te kema bane? (20) anuttara vimAnavAsI devo ke jeo zAtAvedanIya sukha ane saubhAgyanI sAmagrIthI yukta hoya che, te paNa tyAMthI cavIne mRtyulokamAM (garbhanI gaTaramAM) Ave che te je karma na hoya te kema bane? (21) Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 svAdhyA0 granthasanyAhu // atha dazazrAvakakulakam // vANiyagAmapurammi, ANaMdo jo gihavaI AsI / sivanaMdA se bhajjA, dasa sahassa goulA cauro // 1 // nihivivahArakalaMtara-ThANesu kaNayakoDibArasagaM / so sirivIrajiNesara-payamUle sAvao jAo // 2 // caMpAI kAmadevo, bhaddAbhajjo susAvao jaao| chaggoula aTThArasa, kaMcaNakoDINa jo sAmI // 3 // kAsIe culaNipiyA, sAmA bhanjA ya goulA atttth| cauvIsa kaNayakoDI, saDDhANa siromaNI jAo // 4 // vANijyagrAma nAmanA nagaramAM Ananda nAme je gRhastha hatuM, tene zivAnandA nAme strI hatI ane daza daza hajAra gAyanAM cAra gokuLa hatAM. (1) tenI pAse bhaMDAramAM, vyApAramAM ane vyAjamAM cAra cAra koDa ema kula bAra kroDa seniyA hatA, te (AnanTa) zrI mahAvIra jinezvarane caraNasevI zrAvaka tha. (2) campA nagarImAM bhadrA nAmanI strIne pati kAmadeva prabhu mahAvIrane suzrAvaka thaye, te upara kahyAM tevAM cha gokula ane aDhAra kroDa sonaiyAne svAmI hate. (3) - kAzImAM zrAvakomAM ziromaNi culanI pitA nAme prabhu mahAvIrane zrAvaka thaye. tene zyAmAM strI hatI, ATha gokuLe, temaja grevIsa koDa senaiyA hatA. (4) Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 185 kulakasaMgrahu kAsII sUradevo, dhannA bhajjA ya goulA chacca / kaNayadvArasakoDI, gahIyavao sAvao jAo ||5 // AlaMbhiyAnayarIe, nAmeNaM cullasayagao saDUDho / bahulA nAmeNa piyA, riddhI se kAmadevasamA ||6 // kaMpillapaTTaNama, saDUDho nAmeNa kuMDakoliyao / pussA puNa jassa piyA, vivo sirikAmadevasamo // 7 // saddAlaputtanAmo, polAsammi kulAlajAIo / bhajjA ya aggimittA, kaMcanakoDINa se tini // 8 // cavIsa kaNaya koDI, goula aTUTheva rAyagihanaya re / sayago bhajjA taresa, revaI aDa sesa koDIo ||9|| kAzImAM suradeva nAme gRhastha hatA. tene dhanyA nAme strI hatI, cha gAkuLA tathA aDhAra kroDa seAnaiyA hatA. te vrata grahaNa karIne prabhu mahAvIranA zrAvaka thayA. (5) AlambikA nagarImAM culazataka nAme zrImahAvIrane zrAvaka thayA. tene bahulA nAmanI srI ane kAmadeva zrAvakanA jeTalI riddhi hatI. (6) jhampilyapuramAM kaDakAlika nAme zrImahAvIrane zrAvaka hatA tene puSpA nAme strI ane zrIkAmadeva zrAvakanA samAna vaibhava hatA. (7) pelAsapuramAM sadRAlaputra nAmanA kuMbhAra jAtine zrImahAvIranA zrAvaka thayA. tene agnimitra nAme strI ane traNa kroDa seAnAmahArA hatI. (8) Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasanthrAha sAvatthInayarIe, naMdaNipiya nAma saDDhao jAo / assiNinAmA bhajjA, ANaMdasamo ya riddhIe // 10 // sAvatthavatthavvo, laMgatapiya sAvago ya jo pavaro / phagguNinAmakalatto, jAo AnaMdasamavihavo // 11 // ikArasa paDimadharA, savi sirivIrapayakamalabhattA / sacce vi sammadiTThI, bArasavayadhArayA sacve ||12|| 286 ', rAjagRhI nagarImAM cAvIsa kroDa seAnaiyA ane ATha geAkuLavALA zataka nAme zrImahAvIraneA zrAvaka hatA tene revatI Adi tera strIe hatI, temAM revatI ATha kroDa ane bAkInI eka eka kroDa seAnAmahArA lAvI hatI. (9) zrAvastI nagarImAM nandinIpriya nAme zrImahAvIrane zrAvaka thayA, tene azvinI nAme strI hatI ane te RddhimAM Ananda zrAvakanI samAna hatA. (10) zrAvastI nagarImAM vasatA lAntakapriya nAme zreSTha zrImahAvIranA zrAvaka thayA, tene phalgunI nAme strI hatI, te vaibhavamAM Ananda zrAvaka sarakhA hatA. (11) e sarva zrAvake agIyAra pratimAne dhAraNa karanArA zrImahAvIrasvAmInA caraNakamaLane sevanArA, samyagdaSTi ane khAra tratAne dhAraNa karavAvALA hatA. (12) noMdha--'uvAsagadasAe' sUtramAM bhagavAnanA dRzamA zrAvakanuM nAma 'sAlihIpiyA' kahyuM che. Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 287 che e vAmapaTiza .. jo koi mae jIvo, caugaisaMsArabhavakaDillaMmi / duhavio moheNaM, tamahaM khAmemi tiviheNaM // 1 // naraesu ya uvavano, sattasu puDhavIsu nArago houM / jo koi mae jIvo, duhavio taM pi khAmemi // 2 // ghAyaNacunaNamAi, paropparaM jaM kayAiM dukkhaaii| kammavasaeNa narae, taM pi ya tiviheNa khAmemi // 3 // niddayaparamAhammia-rUveNaM bahuvihAI dukkhAiM / jIvANaM jaNiyAiM, mUDheNaM taM pi khAmemi // 4 // cAragatimAM paribhramaNarUpa bhavATavImAM bhaTakatAM mehane vaza thaI meM je kaMI jIvane duHkhI karyo hoya tene huM trividha trividha khamAvuM chuM. (1) sAta naraka pRthvIomAM jyAre jyAre huM nArakarUpe utpanna thaye, tyAM meM je kaMI jIvane duHkhI karyo hoya tene paNa (trividhe) khamAvuM chuM. (2) karmane vaza paDelA meM narakamAM bIjA nArake sAthe ghA kare, pIlave, mAro vigere paraspara vedanArUpe je duHkha dIdhAM hoya tene paNa trividha khamAvuM chuM. (3) nirdaya paramadhAmideva tarIke utpanna thaIne mUDha evA meM narakanA jIvane je kApavA, ghANImAM pIlavA, agnimAM bALavA, tapAvelAM sIsAM pAvAM, gADe jeDI gADAM kheMcAvavAM ityAdi ghaNI ghaNI jAtinAM duHkhe dIdhAM tene paNa khamAvuM chuM. (4) Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 svAdhyA0 granthasaha hA ! hA ! taiyA mUDho, na yANimo (haM) parassa dukkhaaii| karavattayacheyaNabheyaNehiM, kelIe jaNiyAiM // 5 // jaM kiM pi mae taiyA, kalaMkalIbhAvamAgaeNa kayaM / dukkha neraiyANaM, taM pi ya tiviheNa khAmemi // 6 // tiriyANaM ciya majjhe, puDhavImAIsu khArabheesu / avaropparasattheNaM, viNAsiyA te vi khAmemi // 7 // beiMdiyateiMdiya-cauridimAiNeganAIsu / je bhakkhiya dukkhaviyA, te vi ya tiviheNa khAmemi // 8 // hA! hA! khedanI vAta che ke te veLA mehamUDha banelo huM bIjAnAM duHkhane samajI zake nahi ethI mAtra kutUhalanI khAtara meM te anAtha bicArA nArakIone karavatathI kApyA, ghanathI mAryA vigere anekavidha dukhe dIdhAM. (5) huM narakamAM upa tyAre kalakalIbhAva-duHkhanI akaLAmaNane vaza thaIne meM tyAM nArakIone je kaMI paNa jAtanuM duHkha dIdhuM hoya, te sarva (mArA duSTa vartanane ane te te) jene trividhe-mana-vacana-kAyAthI khamAvuM chuM. (6) jyAre huM (tiryacapaNe)-khArI-mIThI' vigere varNagandha-sa-sparzAdi bheTavALA pRthvIkAyAdimAM upaje, tyAre jemake-khArA pANImAM upaje tyAre mIThA pANInA ne, uSNa pANImAM upajIne zIta pANInA chane, kALI mATImAM upajyo tyAre lAla mATInA jIne, ityAdi paraspara zastra rUpe je je jIne nAza karyo tene paNa khamAvuM chuM. (7) Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 289 jalayaramajjhagaeNaM, aNegamacchAirUvadhAreNaM / AhAraTThA jIvA, viNAsiyA te vi khAmemi // 9 // chinnA bhinnA ya mae, bahuso duTTeNa bahuvihA jIvA / je jalamajjhagaeNaM, te vi ya tiviheNa khAmemi // 10 // sappasarisavamajhe, vAnaramajjArasuNahasarahesu / je jIvA velaviyA, dukkhattA te vi khAmemi // 11 // beIndriya, teIndriya, caurindriyapaNe paNa vividha aneka jAtiomAM utpanna thayelA meM tyAre tyAre je je jInAM bhakSaNa karyA, duHkhI karyA, teone paNa trividhe khamAvuM chuM. (8) paMcendriya tiryaMcamAM-jaLacara tarIke maccha vigere aneka jAtinAM rUpa karIne te te yoniomAM janmIne) AhAra mATe anekAneka jIvane vinAza karyo, teone paNa khamAvuM chuM. (9) keTaluM kahuM? jalacarapaNAne pAmIne duSTa evA meM bahu vAra ghaNI jAtinA (ghaNA) je je jAne chedyA, bhedyA, te sarvane paNa trividha (mana-vacana-kAyAthI) khamAvuM chuM.(10) sarSa vigere (sarisRpa eTale) uraH parisarSanI niomAM, vAnara, bilADA, kutarA, zarabha (aSTApada jAtinA zikArI pazu) vigere (bhujaparisarpa ane catuSpada tiryaMcanI vividha) jAtiomAM upajelA meM je je jIvane ThagyA-herAna karyA ke duHkha daIne paDyA teone paNa khAvuM chuM. (11) 19 Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasaha saddalasIhagaMDaya-jAImuM jIvaghAyajaNiAsuM / je uvavanneNa mae, viNAsiyA te vi khAmemi // 12 // olAvagiddhakukkuDa-haMsabagAIsuM sauNajAme (i) su / je chuhavaseNa khaddhA, kimimAi te vi khAmemi // 13 // maNuesu vi je jIvA, jIbhiMdiyamohieNa mUDheNa / pAraddhiramaMteNaM, viNAsiyA te vi khAmemi // 14 // phAsagaThieNa je ciya, paradArAIsu gacchamANeNaM / je dUmiya duhaviyA, te vi ya khAmemi tiviheNaM // 15 // temAM paNa vAgha, siMha, geMDA vigerenI jIvaghAtaka mAMsAhArI jAtiomAM utpanna thayelA meM je je jIvane nAza karyo tene paNa khamAvuM chuM. (12) becara tiryaMcamAM-Aja (zyana), gIdha, kukaDA, haMsa, bagalA vigere pakSionI jAtiomAM upajelA meM bhUkhane vaza thaIne je je kIDA vigere vividha) jIvene khAdhA, (mArI nAkhyA) teone paNa khamAvuM chuM. (13) manuSyapaNAmAM paNa jInhA Indriyane vaza paDelA mUDha mArA jIve zikArAdi khelatAM je je jIne nAza karyo, teone paNa khamAvuM chuM. (14) sparzane vaza thaelA meM paradAra-vezyA-kumArI vigerenAM mithuna sevatAM je je jIvane saMtApa (paritApa) upajA, aprIti upajAvI (durbhAva pidA karyo) duHkhI karyA, mArI nAkhyA), teone paNa trividha khamAvuM chuM. (15) Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 21 cakkhidiyaghANidiya-soiMdiyavasagaeNa je jIvA / dukkhami mae ThaviyA, te haM khAmemi tiviheNaM // 16 // sAmittaM lahiUNaM, je baddhA ghAiyA ya me jIvA / savarAhaniravarAhA, te vi ya tiviheNa khAmemi // 17 // akkamiUNaM ANA, kAraviyA je u mANabhaMgeNaM / tAmasabhAvagaeNaM, te vi ya tiviheNa khAmemi // 18 // abbhakkhANaM jaM me, dinnaM duhraNa kassai narassa / roseNa va lobheNa va, taM pi ya tiviheNa khAmi // 19 // tathA cakSu Indriya ane zravaNa Indriyane vaza paDelA meM je je jIvene duHkhamAM nAkhyA, (duHkhI karyA) te sarvane huM trividha khamAvuM chuM. (16) svAmipaNuM pAmIne (rAjA-koTavALa vigere sattAdhIza banIne) meM je aparAdhI ke niraparAdhI jIvene bAMdhyA, keda karyA, haNyA (haNAvyA) te sarvane paNa trividha khAvuM chuM. (17) mArA abhimAnane lIdhe mAnabhaMga thaelA meM tAmasapaNAne pAmIne (tiraskAra-dveSa vigere karIne) je je jIvone balAtkAre AjJAdhIna karyA, (AjJA pharamAvIne kAma karAvyAM) teone paNa trividha khamAvuM chuM. (18) duSTa evA meM krodhathI athavA lobhathI je kaI paNa manuSyane khoTAM ALa (kalaMka) caDhAvyAM, teone paNa trividhe amAvuM chuM. (19) Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29ra svAdhyA0 granthasandhaha paraAvayAe hariso, pesunnaM jaM kayaM mae ihaI / maccharabhAvaThieNaM, taM pi ya tiviheNa khAmemi // 20 // ruddo khuddasahAvo, jAo NegAsu micchajAIsu / dhammo tti suho saddo, kannehi vi tattha no visuo // 21 // paraloganippivAso, jIvANa sayA vi ghaaynnpstto| jaM jAo duhaheU, jIvANaM taM pi khAmemi // 22 // Ariyakhitte vi mae, khaTTigavAguriyaDumbajAIsu / je vi hayA jiyasaMghA, te vi ya tiviheNa khAmemi // 23 // mAtsarya karIne A bhavamAM (saMsAramAM meM bIjAnI ApattimAM harSa karyo, cADI karI tene paNa trividha khamAvuM chuM. (20) (anArya dezamAM aneka jAtinA plecchanA bhAmAM huM e raudra (kUra) ane zudra svabhAvavALa (tuccha) thaye, ke tyAM "dharma" e zubha zabda meM kAnathI sAMbhaLe paNa nahi. (arthAt dharma dveSI adhamI-pApI thaIne te bhamAM ghaNAM ghaNAM pApa karyA). (21) (te svecchanA bhamAM) paralokanI darakAra vinAne ane jIvanI hiMsA karavAmAM sadeva vyasanI banelo huM je je jIvene duHkhanuM kAraNa banyuM te sarvane paNa khAvuM chuM. (22) Arya kSetromAM upajelA paNa meM kasAInI, pAradhinI, caskALanI vigere jAtimAM janmIne je aneka prakAranA jene haNyA, teone paNa vividha khamAvuM chuM. (23) Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalakasaMgraha 23 micchattamohieNaM, je vi hayA ke vi maMdabuddhIe / ahigaraNakAraNeNaM, vahAviA te vi khAmemi // 24 // davadANapalIvaNayaM, kAUNaM je jIvA mae daDDhA / saradahatalAyasose, je vahiyA te vi khAmemi // 25 // suhadullalieNa mae, je jIvA keI bhogabhUmIsu / aMtaradIvesuM vA, viNAsiyA te vi khAmemi // 26 // devatta vi ya patte, kelipaoseNa lohabuddhIe / je dUhaviyA sattA, te vi ya khAmemi savvevi // 27 // mithyAtvathI mUDha banelA meM manda (pA5) buddhithI paraspara kalaha (kodhAdi kaSA) karAvIne bIjAo dvArA je je jIvane marAvyA, teone paNa khamAvuM chuM. (24) dAvAnaLa saLagAvIne je je jIne bALI mUkyA tathA saravare, kahe ane taLAvo (vigeremAM pANI) zeSavIne (sUkavIne) temAM rahenArA (mAchalAM, deDakAM vigere aneka jAtinA) jIvane haNyA, teone paNa khamAvuM chuM. (25) bhegabhUmi eTale yugalika kSetromAM athavA antara dvIpamAM manuSya banelA meM sukhamAM chakI jaIne je je ane nAza karyo, teone paNa khamAvuM chuM. (26) devapaNAmAM upajelA meM kutUhala (kAmakrIDA) ane praASathI lobha buddhie je je jIne duHkhI karyA (saMtApyA) te sarvane paNa huM khamAvuM chuM. (27) Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandAha bhavaNavaINaM majjhe, AsurabhAvammi vaTTamANeNaM / niddayahaNaNamaNeNaM, je dUmiyA te cikhAmi ||28|| vaMtarakhveNaM mae, kelIkilabhAvao ya jaM dukkhaM / jIvANaM saMjaNiyaM taM pi ya tiviheNa khAmemi // 29 // joisiesa gaeNaM, visayAmisamohieNa mUDheNaM / jokovika duhio, pANI me taM pikhAmi // 30 // para riddhimacchareNaM, lohanibuDDeNa mohavasageNaM / abhiogieNa dukkhaM, jANa kayaM te vikhAmemi ||31 // 1) 194 temAM--bhuvanapati nikAyamAM ati kupitabhAvane vaza thaelA me' niya ane hiMsaka manathI je je jIvAne du:khI karyAM, (paritApa upajAvyeA) teone paNa khamAvuM chu. (28) vyantara devanA rUpamAM krIDApriya svabhAvathI me' anya jIvAne je je duHkha upajAvyuM, tene paNa trividhe khamAyuM chuM. (29) jyAtiSka devapaNAne pAmelA viSayanI AsaktithI muMjhAelA mUDha evA meM je koi jIvane du:khI karyAM, tene paNa khamAvuM chuM. (30) devagatimAM AbhiyAgikadeva thayelA me' bIjA devAnI RddhimAM matsara karIne, leAbhane vaza thaine, mAhane parAdhIna thaine jeone duHkha dIdhu, tene paNu khamAvuM chuM. (31) Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 295 kulakasaMgraha iya caugaimAvannA, je ke vi ya pANiNo mae vahiyA / dukkhe vA saMThaviyA, te khAmemo ahaM savve // 32 // sabve khamaMtu majjhaM, ahaM pi tesiM khamemi savvesiM / jaM keNai avaraddhaM, veraM caiUNa majjhattho // 33 // na ya koi majjha veso, sayaNo vA ettha jIvalogaMmi / dasaNanANasahAvo, eko haM nimmamo nico // 34 // jiNasiddhA saraNaM me, sAhU dhammo ya maMgalaM paramaM / jiNanavakAro pavaro, kammakkhayakAraNaM hou // 35 // ema cAre gatimAM paribhramaNa karatA je je jIne meM haNyA, athavA duHkhamAM utAryA (nAkhyA), te sarvane huM khamAvuM chuM. (32) e sarva jI mane kSamA kare, huM paNa teoe keIe paNa mAre je aparAdha karyo hoya te teonA sarva aparAdhane vairabhAva cheDIne (matrI bhAva pAmIne) madhyastha bhAve khamAvuM chuM. (33) A jIvalekamAM (sarva jIvomAM) keImAre zatru nathI athavA keI mAro svajana nathI. huM tamAre AtmA) darzana jJAnamaya svabhAvavALo eka nirmama ane nitya (zAzvata) chuM. (34) zrIjinezvaradeva, zrIsiddhabhagavate tathA sAdhu munirAje ane jinakathita dharma e cAranuM mAre zaraNa che, e ja cAra mAre parama maMgaLa che. zreSTha e zrI jine Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 svAdhyA0 granthasajoha iya khAmaNA u esA, caugaimAvanayANa jIvANaM / bhAvavisuddhoe mahaM, kammakkhayakAraNaM hou // 36 // zvarene (paMcaparameSThi) namaskAra mahAmantra mArA karmakSayanuM kAraNa bane! (35) e rIte karelI A kSamApanA cAra gatiomAM bhamatA jIne bhAva vizuddhinuM ane mane karmakSayanuM kAraNa bane athavA cAra gatimAM rahelA nI sAthe bhAva vizuddhipUrvaka karelI A kSamApanA mArA AtmAne karmakSayanuM kAraNa bane ! mArAM karmone kSaya kare !! (36) Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 297 // atha sArasamuccayakulakam // nanaravadevANaM, jaM sokkhaM savvamuttamaM loe / taM dhammeNa vippa, tamhA dhammaM sayA kuha || 1 // ucchunnA kiM ca jarA ? nahA rogA ya kiM mayaM maraNaM ? | Thahaya ca narayadAraM ? jeNa jaNo kuNai na ya dhammaM // 2 // jANai jaNo marijjai, pecchaDa loo maraMtayaM annaM / na ya opha bar amo, haiM tadda vi gaLAyo dhamme ? rU| jo dhammaM kuNai naro, pUhajjai sAmiu vva loeNa / vAso paiso va gaddA, rimUgo banyataSThio III A leAkamAM manuSyAne, rAjAone ke devAne je savathI uttama sukha maLe che te dharmathI ja maLe che mATe he bhavyajIvA! sadA dharmane kareza !! (1) zuM jarAne kacaDI nAkhI che? zuM rAgeA nAza pAmyA che ? zuM maraNu marI gayuM che ? ane zuM narakanuM bAraNuM.baMdha karyuM che ? ke jethI jIva dharmane nathI karatA (arthAt jyAM sudhI e bhaya ubhA che tyAM sudhI dharma karavA e ja sAra che.) (2) jIva jANe che ke pAtAne maravAnuM che, bIjAne marate juve paNa che ane jagatamAM (janmelA) kAI amara (rahyo) nathI, e parama satya che te paNa dharmamAM anAdara kema che ? (3) Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 svAdhyA0 granthasandAha iya jANiNa eyaM, vIsaMsaha attaNo payatteNa / jo dhammAo cukko, so cukko savvasukkhANaM ||5|| dhammaM kareha turiyaM, dhammeNa ya huMti savvasukkhAI / so abhayapayANeNaM, paMcindiyaniggaheNaM ca // 6 // mA kIrau pANivaho, mA jaMpaha mUDha aliyavayaNAI / mA haraha paradhaNAI, mA paradAre maI kuha || 7 | je manuSya dharma kare che, te leAkeA vaDe svAminI jema pUjAya che, (arthAt leAkA tene peAtAnA svAmI mAnIne pUje che) ane je eka mAtra artha (dhana-dhAnyAdi) mAM tatpara (tallIna) che te dAsa (cAkara) ane preSya (nAkara) jema parAbhava pAme tema leAkAmAM tiraskArane pAme che. (4) ema samajIne Atma prayatnathI huM jIva ! ene (dharmanAM kaSTone) vizeSatayA sahana kara ! (kAraNa ke) je dharmathI cUke che te sarva (prakAranAM sa) sukhAthI bhraSTa thAya (cUke) che. (5) mATe he jIva! tuM zIghra dharmane kara ! dhathI ja sa sukhA prApta thAya che. te dharma (sarva jIvAne)abhayadAna ApavAthI ane pAMca indriyAnA nigraha (vijaya) karavAthI thAya che. (6) he mUDha! koI jIvanA vadha na kara, asatya vacanAne na ela, pAraku dhana laIza nahi ane paradArAne sevavAne vicAra (buddhi) paNa karIza nahi. (7) Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 299 dhammo atyo kAmo, anne je evamAiyA bhAvA / harai haraM (NaM) to jIyaM, abhayaM dito naraM dei // 8 // na ya kiMci ihaM loe, jIyAhiMto jIyANa daiyayaraM / to abhayapayANAo, na ya annaM uttamaM dANaM // 1 // so dAyA so tavasI, so ya suhI paMDio ya so ceva / jo savvasukkhavIyaM, jIvadayaM kuNai khaMtiM ca // 10 // kiM paDhieNa sueNa va, vakkhANieNa kAI kira teNa / jattha na najai eyaM, parassa pIDA na kAyavvA // 11 // je jIva bIjA jIvane haNe che te tenA dharmane, arthane ane kAmane tathA bIjA paNa e vigere bhAvone haraNa kare che ane je bIjA jIvane abhayadAna Ape che te tene dharma-artha-kAma ane evA bIjA paNa bhAvanuM dAna kare che, arthAt eka jIvane mAravAthI tenA prANenuM ja nahi dharma artha kAma vigere sarvanuM haraNa thAya che ane abhayadAna devAthI tene dharma, artha, kAma vigere sarvanuM dAna karyuM gaNAya che. (8) A lokamAM jIne pitAnA jIvanathI paNa vadhAre priya kaI vastu nathI, mATe abhayadAna karatAM caDhIAnuM bIjuM kaI uttama dAna nathI. (9) te dAtAra che, te tapasvI che, te sukhI che ane te ja paNDita che ke je sarvasukhanA bIjabhUta jIvadayAne ane kSamAne kare che. (dayA ane kSamA vinAnuM dAna-tapa sukha ke pANDitya koI paNa upakAra karI zakatuM nathI.) [10] Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandAha jo paharas jIvANaM, paharai so attaNo sarIraMmi / appANa verio so, dukkhasahassANa AbhAgI // 12 // jaM kANA khujjA vAmaNA, ya taha caiva svaparihINA / uppajjaMti ahannA, bhogehiM vivajjiyA purisA ||13|| iya jaM pAviti yaduha - sayAI jagahiyayasogajaNayAI / taM jIvadayANa viNA, pAvANa viyaMbhiyaM eyaM // 14 // 300 te bhaNatarathI, te zrutathI athavA te vyAkhyAna [upadeza] thI zuM ke jemAM 'parane pIDA na karavI' e jANavAmAM na Ave ! [arthAt bhaNatara zruta ke upadezane sAra 'parane pIDA na karavI' e ja che.] [11] je anya jIvAne prahAra kare che te [vastutaH] peAtAnA ja zarIre prahAra kare che. mIjAne mAranArA te peAtAnA ja AtmAno vairI che [kAraNa ke-mIjAone mAravAthI pAte ja hajArA du:khAno bhAgavanArA ane che. [12] jagatamAM je purUSA kANA, kubaDA, vAmaNA, tathA rUpa vinAnA (kadrupA) upaje che ane nina tathA (khAvA-pIvA jeTalI paNa) bhAga sAmagrIthI rahita hAya che, ema je manuSyanA hRdayamAM zAka thAya tevAM sekA (hajArA) du:khA pAme che te jIvadayAthI rahita pApAnuM vilasita che. arthAt nirdayatAthI karelAM pApAne pariNAme e badhAM duHkhA jIvane bhAgavavAM paDe che. (13-14) Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 301 ja nAma kiMci dukkhaM, nArayatiriyANa taha ya maNuyANaM / taM savvaM pAveNaM, tamhA pAtraM vivajjeha ||15|| saNe dhaNe ya taha pari-yaNe ya jo kuNai sAsayA buddhI / aNudhAvati kuDheNaM, rogA ya jarA ya maccU ya // 16 // nae jiya ! dussahaveyaNAu, pattAu jAo pa (ta) iM mUDha jaha tAo sarasi inhi, bhattaM pi na ruccae tujjha // 17 // !! ? vadhAre zu kahIe ? nArakone, tiya cAne ke manuSyane paNa je kAi (thApu paNa) duHkha paDe che te sarva pApathI ja bhAgavavuM paDe che, mATe pApanA tyAga karo ! (11) svajanamAM, dhanamAM, tathA parijana (parivAra)mAM 'e badhuM zAzvata raheze' evI buddhi je rAkhe che tenI pAchaLa jema cAranI zeAdhamAM pAchaLa pagerUM nIkaLI cArane pakaDe tema rAgeA, jarA ane maraNu tene pakaDI le che. athAt svajanadhana vigere nAza na pAme tene paNu rAga athavA jarA ke chevaTe mRtyu paNa pakaDI le che ane e badhAMne viyAga rAve ja che. (16) he mUDha jIva! te kALe (te) narakamAM je dussaha duHkhAne bhAgamAM tene jo atyAre tuM yAda kare te tane leAjana karavuM paNa na game! (arthAt AjanA jIvanamAM bhAvI du:khA tane samajAi javAthI tuM khAvAnI paNa himmata na karI zake.) (17) Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 svAdhyA0 grathasadeha acchaMtu tAva nirayA, jaM dukkhaM gabbhavAsamajhaMmi / pattaM tu veyaNijja, taM saMpai tunjha vIsariyaM // 18 // bhamiUNa bhavaggahaNe, dukkhANi ya pAviUNa vivihAI / labbhai mANusajammaM, aNegabhavakoDidullaMbhaM // 19 // tattha vi ya kei gabbhe, maraMti bAlattaNami tArunne / anne puNa aMdhalayA, jAvajjIvaM duhaM tesiM // 20 // anne puNa koDhiyayA, khayavAhIsahiyapaMgubhUyA ya / dArideNabhibhUyA, parakammakarA narA bahave // 21 // are ! e narakenI vAta dUra rahI, A bhavamAM paNa garbhavAsamAM je azAtA vedanIyanuM duHkha tuM pAmyuM hatuM te paNa tane vartamAnamAM vismRta thayuM che. (te yAda Ave te paNa tuM pApa karavAnI himmata na karI zake.) (18) ema saMsArarUpI aTavImAM bhamIne ane vividha jAtinAM duHkhane pAmIne jIva aneka kroDe bhave pachI durlabha evo manuSya janma pAme che. (19) - temAM paNa kaI te garbhamAMthI ja marI jAya che, kaI jamyA pachI bALapaNamAM, to kaI tarUNa thatAM ja marI jAya che, koI bIjA jIve che te AMdhaLApaNAthI teone jIvanabhara duHkha hoya che. (20) bIjA koI koDhIyA, kaI kSayane vyAdhi sahana karatA, te kaI pAMgaLA banelA, keI darIdyathI parAbhava pAmelA te ghaNA manuSyo bIjAnI cAkarI karanArA hoya che. (arthAta Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 303 te ceva joNilakkhA, bhamiyavyA puNa vi jIva ! saMsAre / lahiUNa mANusattaM, je kuNasi na ujjamaM dhamme // 22 // iya jAva na cukkasi, erisassa khaNabhaMgurassa dehassa / jIvadayAuvautto, to kuNa jiNadesiyaM dhammaM // 23 // kammaM dukkhasarUvaM, dukkhANuhavaM ca dukkhaheDaM ca / kammAyatto jIvo, na sukkhalesaM pi pAuNai // 24 // jaha vA eso deho, vAhIhiM ahiDio duhaM lhi| taha kammavAhittho , jIvo vi bhave duhaM lahai // 25 // manuSyapaNuM ane dIrdha AyuSya maLavA chatAM dharma karavA gya jIvana maLatuM nathI.) (21) ema dharmasAmagrI ati durlabha che, ethI manuSyapaNuM pAmIne paNa je dharmamAM udyama nahi kare te he jIva! punaH paNa saMsAramAM te ja rAzI lAkha yonio bhamavI paDaze. (22) tethI jyAM sudhI AvA kSaNa bhaMgura zarIrathI tuM cUka nathI (arthAt haju zarIra chUTayuM nathI) tyAM sudhI jIvadayAmAM upayogavALo thaIne tuM zrIjinezvarae kahelA dharmane kara ! (23) jIvane lAgeluM karma duHkharUpa che, duHkhane anubhava karAvanAruM che ane bhaviSyamAM navAM duHkhe utpanna karavAmAM hetabhUta che. evA karmane vaza paDelo jIva sukhane leza paNa pAmI zakatuM nathI. (24) Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 svAdhyA0 granthasAha jAyaMti apacchAo, vAhIo jahA apacchanirayassa / saMbhavai kammavuDUDhI, taha pAvApacchanirayassa // 26 // aigaruo kammariU, kayAvayAro ya niysriirttho| esa uvikkhijjato, vAhi vva viNAsae appaM // 27 // mA kuNai gayanimolaM, kammavighAyaMmi kiM na ujjamaha / lakSNa maNuyajammaM, mA hAraha aliyamohahayA // 28 // athavA vyAdhithI gherAeluM A zarIra jema duHkha bhagave che tema karmarUpa vyAdhithI sapaDAelo jIva paNa saMsAramAM duHkhI thAya che. (25) jema a5nA rasiAne apagya sevavAthI vyAdhio thAya che tema apacca (pApa) mAM nirata jIvane pApathI kamarUpa reganI vRddhi saMbhave (thAya) che. (26) karyo che. zarIramAM avatAra (apakAra) jeNe e pitAnA zarIramAM rahelo karmazatru ati baLavAna zatru che, enI upekSA karavAthI upekSA karAelo vyAdhi jema zarIrane nAza kare tema upekSita karmazatru AtmAne nAza kare che. (ra7) he jIva! ene dUra karavAmAM gajanimilikA (AMkha mIMcAmaNuM) karIza nahi. kamane ghAta karavAmAM tuM udyama kema karato nathI? mithyA mehathI hArelo tuM uttama manuSya janma pAmIne hArI na jA! arthAt gumAvIza nahi. (28) Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 305 kulakasaMgraha accaMtavivajjAsiya-maiyo paramatthadukkharUvesu / saMsArasuhalavesuM, mA kuNaha khaNaM pi paDibaMdhaM // 29 // kiM sumiNadiTTaparamattha-sunnavatthussa karahu paDibaMdha ? / savvaM pi khaNiyameyaM, vihaDissai pecchamANANa // 30 // saMtaMmi jiNuddiThe, kammakkhayakAraNe uvAyaMmi / appAyattami na kiM, taddiTThabhayA samujjeha // 31 // jaha rogI koi naro, aidushvaahiveynnaaduhio| taduhanicinnamaNo, rogaharaM vejjamanisai // 32 // AtmAnA svabhAvathI atyanta ulaTa (mithyA) mativALA jIne paramArthathI duHkharUpa evAM saMsAranAM lezamAtra sukhamAM thate pratibandha tuM kSaNa mAtra paNa na karIza! (29) svapnamAM dekhelI paramArthathI zunya vastune pratibanya zA mATe kare che? (dhana, kuTumba, zarIra Adi) A sarva paNa kSaNika che, jotAM jotAM te nAza pAmaze. (30) zrIjinepadiSTa karmakSaya karavAne upAya AtmAne svAdhIna hovA chatAM he jIva! tuM te karmone bhaya pratyakSa jevA jANavA chatAM tene kSaya karavAnA te upAyamAM udyama kema karate nathI? (31) jema ati dusaha vyAdhinI vedanAthI trAsI gaela kaI regI manuSya te duHkhathI kaMTALelo rogane maTADanAra vaidyane zodhe che. (32) Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 svAdhyA0 granthayantrAha to paDivajjara kiriyaM, suvejjabhaNiyaM vivajjai apacchaM / tucchApacchamorpha, hasI muvasaMtavAhiduddo rUA vavagayarogAyaM ko, saMpattA''rogga sokkha saMtuTTo | bahu manne suvejjaM, ahi ( hI ) NaM dei vejjakiriyaM ca zA taha kammavAhigahio, jammaNamaraNA unnabahudukkho | tatto nicinnamaNo, paramaguruM tayaNu annisaha ||35|| te pachI uttama vaidye kahelI kriyAne (cikitsAne) svIkAre che, apane taje che ane tuccha (halakuM) anna-pathyanuM bhAjana karatA kaMIka vyAdhinuM duHkha jenuM sArI rIte zAnta (suprazAnta) thayuM che tevA te (vaidyanA upAya sArI rIte karavA lAge che.) (33) chevaTe rAganI pIDA sampUrNa zAnta thaI che jenI ane ethI prApta thaelA AreAgya sukhamAM saMtuSTa thaelA te uttama vaidyanuM bahumAna kare che ane potAne AdhIna (Azrita) khIjAone (svajanAdine) paNa e vaidyanI cikitsA karAve che. (34) tema karma vyAdhithI gherAeaA, janma-maraNathI bahu du:khI thaelA, mATe du:khAthI (janma-maraNAthI) kaMTALelA jIva paNa te pachI paramagurU (vItarAga ke tenA mAne samajAvanArA gurU) ne zeAdhe che. (35) Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 307 laddhaMmi gurumi tao, tavyayaNavisesakayaaNuTThANo / paDivajjai pavvajja, pamAyaparivajjaNavisuddhaM // 36 // nANAvihatavanirao, suvisuddhAsArabhikkhabhoI ya / savvattha appaDibaddho, sayaNAIsu mukkavAmoho // 37 // emAi gurUvaiTTa, aNuTThamANo visuddhamuNikiriyaM / muccai nIsaMdiddhaM, cirasaMciyakammavAhIhiM // 38 // tevA gurU prApta thatAM teonA vacanathI savizeSa anuSThAne (dharma kriyA) ne karate te pramAdanA parihAra pUrvakanI (apramatta) dIkSAne svIkAre che. (36) tathA aneka prakAranAM (bAhya-abhyantara) tapamAM nirata (rAgI) banela te beMtAlIza deSathI vizuddha ane asAra (nirasa-virasa) bhikSAnuM bhajana karato, (dravya-kSetra-kALabhAvathI) sarvatra apratibaddha (mUcha rahita) svajanAdimAMthI meha mukta thaela, (37) ItyAdi gurUe kahelI vizuddha sAdhu kiyAne Acarate nidhye cirakAlanAM bAMdhelAM kamaeNrUpa vyAdhithI chUTe che. (sarvathA karmamalathI mukta thaela mekSane pAme che). (38) Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 svAdhyA0 granthasandAha // atha iriyAvahikulakam // namavi sirivaddhamANassa payapaMkayaM, bhaviajiabhamaragaNanicapariseviaM / cauragAjIvajoNINa khAmaNakae, bhaNimu kulayaM ahaM nisuNiaM jaha sue // 1 // nArayANaM jiA sattanarayubbhavA, apajapajjattabheehiM caudasa dhuvA / puDhaviapateyavAuvaNassaINaMtayA, paMca te suhumadhUlA ya dasa hutayA // 2 // bhavya jIverUpI bhramaronA samUhathI nitya sevAyelA zrImahAvIraprabhunA caraNakamalane namIne cAra gatinA jIvanI ceAnione (jIvAne) khamAvavAne mATe jema meM siddhAntamAM sAMbhaLeluM che tema kulakarUpe kahuM chuM. (1) sAta naraka pRthvIomAM upajatA narakanA jIvAnA sAta prakAra che. tenA sAta paryAptA ane sAta aparyAptA maLIne kula cauda bheda thAya. tathA tiyaMcamAM pRthvIkAya, akAya, teukAya, vAukAya ane sAdhAraNa vanaspatikAya, e pAMca bhedonA pAMca sUkSma ane pAMca khAdara, ema banne maLI kula dasa bhedo thAya. (2) Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha apajapajjattabheehiM vIsaM bhave, apajapajjattapatteyavaNassara duve | evamergidiA vIsa dojuttayA, apajapajabiMdi - teiMdi - cauriMdiyA // 3 // nIrathalakhearA uragaparisappayA, bhujagaparisappa sannisanni paMcidiyA / dasavi te pajjaapajatta vIsaM kayA, tiriya savve'DayAlIsa bheyA mayA // 4 // paMcadasakammabhUmI ya suvisAlayA, tIsa akkammabhUmI ya suhakArayA / aMtaraddIva taha pavara chappaNNayaM, miliya sayamahiyamegeNa naraThANayaM // 5 // 309 e dazanA aparyAptA ane paryAptA ema be be prakAre gaNatAM vIsa bhedo thAya, uparAMta pratyeka vanaspatinA aparyApta ane paryApta ema be bheda che. ema ekendriyanA kula AvIsa bhedo thAya. te sivAya paryAsA ane aparyAptA eindriya, taiindriya ane caurindriya maLI vikalendriyanA cha bheA thAya. (3) (vaLI) saMnI pa Mcendriya ane asanI paMcendriya, te pratyeunA bhajayara, sthaNayara, meyara, ura:parisarpa bhane lubhparisapa ema pAMca pAMca bheda hovAthI dasa bhedo thAya, Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandeha 310 tattha apajattapajjattanaragabbhayA, vaMtapittAi asanniapajattayA / miliya savve vi te tisaya tiuttarA, maNuyajammammi ima huMti vivihattarA // 6 // bhavaNavadeva dasa panara parahammiyA, jaMbhagA dasa ya taha sola vaMtaragayA / cara - thirA joisA caMda sUrA gahA, taha ya nakkhatta tArA ya dasa bhAvahA ||7|| tenA vaLI paryAptA ane aparyAmA gaNatAM vIsa bhedo thAya, ema sa maLI tiryaMcanA aDatALIsa bhedo kahyA che. (4) suvizALa pandara kamabhUmI, ekAnte jyAM sukha che te trIsa akabhUmIe ane chappana aMtaradvIpA, ema manuSyane upajavAnAM kula ekase eka sthAnaka che. (5) tyAM paryAptA ane aparyAptA evA e bhedavALA garbhaja manuSyA hoya che. tenA 202 bhedo tathA teonA vamana-pittAdika (cauDha sthAnAmAM) utpanna thatA aparyAptA samUoima manuSyeAnA 101, ema manuSya janmamAM 303 bhedo thAya che. (6) (devAmAM) bhavanapati deveAnA dasa, paramAdhArmikanA pandara tiyA bhakanA dasa tathA byantaranA sALa ane candra, sUrya, graha, nakSatra ane tArA e pAMca cara ane pAMca sthira maLI kAntimAna jyAtiSInA dasa bhedo thAya. (7) Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 311 kulakasaMgraha kibbisA tiNNi sura bAra vemANiyA, bheya nava nava ya gevijja logaMtiyA / paMca ANuttarA suravarA te juyA, egahINaM sayaM devadevIjuyA // 8 // apajapajjattabheehiM sayaTThANuo, ___bhavaNavaNajAivemANiyA miliyA / ahia tesaTThI savi huMti te paNasayA, abhihayApayadasayaguNia jAyA tayA // 9 // paMcasahasA chasaya bheya tIsAhiyA, rAgadosehi te sahasaegArasA / dusayasahI tti maNavayaNakAe puNeo, __sahasatettIsa sayasattaasiI ghaNo // 10 // tathA kibiSI devanA traNa bhede, bAra de vaimAnikanA, nava daiveyakanA, nava lokAntikanA tathA pAMca anuttaranA, te badhA gaNatAM deva devIo sahita navvANuM bhede denA thAya. (8) e navvANunA paryAptA ane aparyAptA be be gaNatAM bhuvanapati, vyantara, jyotiSa ane vaimAnika, e cArenA bhanI sone sAleho thAya che. sebha 14+48+303+ 1982563 bhede narakAdi cAre gatinA jIvanA thayA, tene maniDayA 4za pahome zutAM-(6) Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 svAdhyA0 granthasaha karaNakAraNaaNumaIi saMjoDiyA, egalakha sahasaiga tisayacAlIsayA / kAlatiagaNiya tigalakkha causahasayA, vIsahia iriyamicchAmidukkaDapayA // 11 // iNi pari cauragaimAMhiM je jIvayA, kmmpripaakinvnviyjaanniitthiyaa| tAha savvAha kara kariya sira uppare, demi micchAmidukkaDa bahu bahu pare // 12 // pAMcahajAra, cha ne trIsa bhedo thAya, tene rAga ane dveSa bethI guNatAM agIyAra hajAra base ne sATha thAya, tene mana, vacana ane kAyA e traNathI guNIe tyAre tetrIsa hajAra, sAta ne eMzI bhede thAya. (10) (vaLI tene) karavuM, karAvavuM ane anamedavuM e traNe guNavAthI eka lAkha, eka hajAra, traNaso ne cAlIsa bheda thAya; ane tene traNe kALathI guNatAM traNa lAkha cAra hajAra ane vIza bheda thAya te darekane te te prakAre "micchAmi dukkaDaM" devAthI IriyAvahinA micchAmi dukkaDanAM teTalAM sthAne thAya. (11) neTa-bIjA granthamAM A 304020 ne cha sAkSIthI guNatAM "1824120 prakAre paNa micchAmidukkaDanA thAya che, ema kaheluM che. Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakasaMgraha 313 ia jia vivihappari micchAmidukkaDi, karihi ji bhavia (niyahiya) suThThamaNA / ti chidiya bhavaduhaM pAmia (3) surasuhaM, siddhinayamui 46 (te) ghai rA e pramANe pitapatAnA karmavipAkane anusAre navI navI niomAM cAre gatimAM je jIve bhamI rahyA che te darekane huM mastake hAtha joDIne anekAneka vAra micchAmi dukakarDa dauM chuM. (12) e pramANe vividha prakAre jIvo pratye je bhavika jIva zuddha mana karIne "micyA duSkRta " kare che te saMsAranAM dukhe chedIne, vacce devanAM sukha pAmIne Akhare mokSanagarInuM (ananta) sukha meLave che. (13) che Iti kulakasaMgraha sAthe samApta che Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha zrIzAntisUrijIviracitam // zrIdharmaratnaprakaraNam sArtham // namiUNa sayalaguNarayaNa-kulaharaM vimalakevalaM viirN| . dhammarayaNatthiANaM, jaNANa viyaremi uvaesaM // 1 // bhavajalahimmi apAre, dulahaM maNuyattaNaM pi jaMtUNaM / tattha vi aNatthaharaNaM, dulahaM saddhammavararayaNaM // 2 // jaha ciMtAmaNirayaNaM, sulahaM na hu hoi tucchavihavANaM / guNavihavavajjiyANaM, jiyANa taha dhammarayaNaM pi // 3 // saghaLA guNorUpI ratnanA utpattisthAnabhUta nirmaLa kevaLajJAnavALA zrIvIraprabhune namaskAra karIne dharmarUpa ratnanA atha jIvane huM (zrIzAntisUri) upadeza karuM chuM(1) apAra evA saMsAra samudramAM prANione manuSyapaNuM maLavuM te paNa durlabha che ane temAM tyAM) paNa saghaLA anarthone nAza karanArA saddharmarUpa zreSTharatna te ati durlabha che. (2) jema alpa vaibhava (riddhi) vALAone cintAmaNI ratna maLavuM sulabha nathI tema (sAmAnya bhUmikArUpa) guNa-saMpattithI rahita chane dharmaratna maLavuM paNa saheluM nathI. (3) Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 315 dharmaratnaprakaraNama - 315 igavIsaguNasameo, jogo eyassa jiNamae bhnnio| taduvajjaNaMmi paDhama, tA jaiyavvaM jao bhaNiyaM // 4 // . dhammarayaNassa jAggo, akkhuddo rUvavaM payaisomo / logappio akUro, bhIrU asaDho sudakkhinno // 5 // lajjAluo dayAlU, majjhattho somadihi gunnraagii| sakkaha supakkhajutto, sudIhadarisI visesannU // 6 // vuDDhANugo viNIo, kayannuo parahiyatthakArI ya / taha ceva laddhalakkho , igavIsaguNehiM saMjutto // 7 // zrIjinezvaranA AgamamAM je ekavIza guNavALe heya te dharmaratnane pAmavA mATe yogya kahe che mATe te guNene meLavavA sahu prathama prayatna kare joIe kAraNa kahyuM che ke- (4) dharmaratnane pAmavAnI yegyatAvALe jIva -azudra, 2-rUpavAna, 3-saumyaprakRtivALe--svabhAve zAna, ka-lokapriya, pa-akrUra, 6-pApabhIrU, 7-azaTha, sudAkSiNyavALa-prArthanA bhaMgabhIrU, 9-lajjALu, 10-dayALu, 11-madhyastha evI saumya daSTivALe, 12-guNAnurAgI, 13-satkathApriya, 14-uttama parivAravALe, 15-sudIrghadaza-paryAlocaka, 16-vizeSajJa- sArAsAramAM vivekI, 17-vRddha-(DAhyA) purUSone anusaranAro 18-vinIta, 19-kRtajJa, 20-paranuM hita karanAro, ane 21labdhalakSya-dharmAcaraNanA lakSyavALe. ema ekavIza guNothI yukta hoya che. (5-6-7) Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 svAdhyA0 granthasantAha khuddo tti agaMbhIro, uttANamaI na sAhae dhammaM / saparovayArasatto, akkhuddo teNa iha jAggo // 8 // saMpunnaMgovaMgA, paMciMdiyasuMdaro susaMghayaNA / hoi pabhAvaNaheU, khamo ya taha rUvavaM dhamme // 9 // payaIsomasahAvo, na pAvakamme pavataI pAyaM / havai suhasevaNijjA, pasamanimitto paresi pi // 10 // ihaparaloyaviruddhaM, na sevae dANaviNayasIlaDDho / loappio jaNANaM, jaNei dhammami bahumANaM // 11 // e ekavIza guNenuM svarUpa kramaza kahe che ke --azudra-zudra eTale tuccha (chIcharA peTavALa) ane uchAMchaLI buddhivALA dharmane sAdhI zakato nathI mATe sva-para upakAra karavAmAM sattvavALe gambhIra chava dharma pAmavAmAM gya kahyo che. (8) 2rUpavAna-hAtha-paga vigere aMge pAMga saMpUrNa hoya, pAMce Indriya sundara (pita pitAnuM kAma kare tevI) heya ane zarIrane bAMdhe sAre (majabUta) heya te rUpavAna dharma karavAmAM samartha thAya ane zAsanane--dharmane prabhAvaka bane. (9) 3-prakRtisaumya-zAntaprakRti (upazama) vALo viSayakaSAyonI vRtti zAnta hovAthI prAyaH pApakA na kare, bIjAe tenI sevA (prasanna) sukhapUrvaka karI zake ane te paNa bIjAone prazamanuM (upazamanuM) nimitta bane. (10) Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ratnaprakaraNama kuro kiliGabhAvo, sammaM dhammaM na sAhiu tarai / iya so na ettha jogo, jogo puNa hoi akkUro // 12 // ihaparalogAvAe, saMbhAveMto na vahaI pAve / bIes asakalaMkA, to khalu dhammAriho bhIrU // 13 // asaDho paraM na vaMcara, vIsasaNijjo pasaMsaNijjo ya / ujjama bhAvasAraM, ucio dhammassa teNeso // 14 // 317. 4AAkapriya je AleAka-paraleAka virUddha kArcI na kare ane dAna, vinaya, sadAcAra (zIyaLa) vALA hAya, te leAkeAne priya hoya, ethI te manuSyeAne dharmamAM bahumAna pragaTa kare. (11) 5-akrUra-dUra manuSya kliSTa (duSTa) svabhAvavALA hAvAthI dharmane sundara rIte sAdhI na zake tethI te dharma ratnanI prAptimAM cegya nathI, paNa je akrUra hoya te yAgya che. (12) 6-bhIrU-AleAkamAM paraleAkamAM duHkha bhAgavavAM paDe ema mAnIne pApabhIrU pApa kArTImAM pravRtti na kare, apayaza rUpa kalaMkathI Dare tethI pApabhIrU nizce dharmaprApti mATe ceAgya che. (13) 7-azaheje aza(mAyAvI na) hoya te bIjAne ThaMge nahi, vizvAsa karavA lAyaka ane prazaMsanIya hAya, zubha (zuddha) bhAvapUrvaka Atmazuddhi mATe udyama kare te kAraNe te dharma mATe ceAgya jANavA. (14) Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 svAdhyA0 granthasandroha uvayarai sudakkhinno, paresimujjhiya skjjvaavaaro| to hoi gejjhavako'NuvattaNIo ya savvassa // 15 // lajjAluo akajjaM, vajai dUreNa jeNa taNuyaM pi / Ayarai sayAyAraM, na muyai aMgIkayaM kahavi // 16 // mUlaM dhammassa dayA, tayaNugayaM savvamevaNuTTANaM / siddhaM jiNidasamae, maggijjai teNiha dayAlU // 17 // majjhatthasomadiTThI, dhammaviyAraM jahaTTiyaM muNai / kuNai guNasaMpaogaM, dose dUraM paricayai // 18 // 8-sudAkSiNya--dAkSiNya guNavALo prArthanAbhaMgabhIrU hevAthI pitAnuM kAma choDIne paNa bIjAone upakAra kare tethI tenuM vacana bIjAo mAne ane sahu tenuM anukaraNa kare. (anusare) (15) lajajALu- lajajALu AtmA nhAnuM paNa akArya dUrathI ja taje (tene kharAba kArya karatAM lajajA Ave), sadAcArane Acare ane lajajAthI aMgIkAra kareluM kArya kaI rIte choDe nahi (pUrNa kare). (16) 10--dayALu-dharmanuM mULa dayA che, zrIjinezvaranA AgamamAM sarva anuSThAne dayApUrvaka karelAM ja satya kahyAM chedayApUrvaka ja karavAnuM kaheluM che, tethI dharmamAM dayALu adhikArI che. (17) 11-madhyastha saumyadRSTi-niSpakSapAtI ane zAna (TheSa rahita) daSTivALo hoya te dharmanA svarUpane yathArtha Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ratnaprakaraNama guNarAgI guNavaMte, bahu manna nigguNe udes | guNasaMga pavatta, saMpattaguNaM na mayalei // 19 // nAsaha vivegarayaNaM, asuhakahA saMgakalusiyamaNassa / dhammo vivegasAro tti, sakaho hojja dhammatthI // 20 // aNukUladhammasIlo, susamAyAro ya pariyaNo jassa / hama muvavo dharma, niraMtarAya tarapha hAu ArazA ADhavaI dIhadaMsI, sayalaM pariNAmasuMdaraM kajjaM / bahulAbhamappakesaM, salAhaNijjaM bahujaNANaM // 22 // rIte jANI-samajI zake, ethI jJAnAdi guNeAnA rAga (sabandha) kare ane ajJAnAdi kRSAne dUrathI taje. (18) 12-.guNAnurAgI--guNane rANI guNavAnAnuM mahu-- mAna kare, nirguNIonI upekSA kare, guNA meLavavAmAM prayatna kare ane prApta thayelA guNeAne milana (kRSita) na kare. (19) 319 13-satyathApriya--azubha (pAparUpa viSaya-kaSAyA- dvinI vRddhi thAya tevI) vArtAe sAMbhaLavAthI kaluSita manavALA thaelA jIvanuM viveka (sArAsArAnA viveka rUpI) ratna nAza pAme ane dharma tA vivekapradhAna (hitAhitanA jJAnavALAne) hAya che tethI dharmanA arthI satkathAnI rUcivALA hAya. (20) 14-supakSavAn--jene dareka dharma kAryamAM anukULa (sahAyaka), dharma karavAnA svabhAvavALo ane sadAcArI piravAra heAya te supakSavALA nirvighne dhama karI zake. (21) Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 svAdhyAha sAha vatthUNaM guNadose, lakkhai apakkhavAyabhAveNa / pAraNa visesannU, uttamadhammAriho teNa // 23 // vuDDho pariNayabuddhI, pAvAyAre pavattaI neya / vuDDhANugo vi evaM, saMsaggikayA guNA jeNa // 24 // viNao savvaguNANaM, mUlaM sannANadaMsaNAINaM / mokkhassa ya te mUlaM, teNa viNIo iha pasattho // 25 // 15-dIrvAdazI-dI-(pariNAma) daza-vicAraka hoya te saghaLAM kAryo jenuM pariNAma (phaLa) sArUM heya alpa phleza (mahenata) thI vadhu lAbha maLe ane ghaNA manuSyone prazaMsA karavA yogya uttama hoya tevAM ja kAryo Arambha. (22) 16-vizeSajJa vizeSa (tAratamya) ne jANa vizeSajJa heya te prAyaH niSpakSapAtapaNe vastu (padArtha) nA guNene guNarUpe ane doSane deSarUpe samajI (oLakhI) zake tethI te uttama dharmane pAmavA lAyaka (pAmI zake) che. (23) 1-vRddhAnuga-jenI buddhi pariNata (paripakava -kasAelI) heya te vRddha kahevAya, tethI te pApa kAryomAM pravRtti na kare. tethI vRddhanI salAhane anusaranAre vRddhAnuga paNa e rIte (pApathI dUra) rahe, kAraNa ke guNe (athavA deze) prAyaH sebatane anusare hoya che. (guNavAnanI sebatathI guNe pragaTe che.) (24) 18-vinIta-samyaka jJAna-darzanacAritra Adi sarva guNonuM mULa vinaya che ane mekSanuM phaLa te guNa che ethI guNaprApti ane tenA phaLarUpa mekSa meLavavAmAM (dharmamAM) vinIta prazasta che. (lAyaka kahyo che.) (25) Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmaratnaprakaraNama 3ra1 bahumannai dhammagurUM, paramuvayAritti tattabuddhIe / tatto guNANa vuDDhI, guNAriho teNiha kayannU // 26 // parahiyanirao dhanno, samma vinnAyadhammasambhAvo / anne vi Thavai magge, nirIhacitto mahAsatto // 27 // lakkheha laddhalakkho, suheNa sayalaM pi dhammakaraNijja / dakkho susAsaNijjo, turiyaM ca susikkhio hoi // 28 // ee igavIsaguNA, suyANusAreNa kiMci vkkhaayaa| arihaMti dhammarayaNaM, ghettaM eehi saMpannA // 29 // 19-kRtajJa-(saMsArarUpa kuvAmAM paDatAM mane bacAvyo evI) tattvabuddhithI A mArA parama upakArI che" ema kRtajJa dharmagurUnuM bahumAna kare tethI tenAmAM guNonI vRddhi thAya, mATe dharmanA adhikAramAM kRtajJa purUSa guNa prApti mATe lAyaka kahyo che. (26) - 20-parahitakArI-anyanuM hita karavAnA svabhAvavALe jIva dhanya che, samyaga rIte dharmanA rahasyane jANa, niHspRha ane sattvazALI te bIjAone paNa dharmamArgamAM joDe che, sthira kare che. (27) 21-labdhalakSya-je dharmanA lakSyavALo hoya te sakaLa dharma kAryone sahelAIthI samajI zake che, tethI catura ane helAIthI samajAvI zakAya teve te jaldI (alpa kALamAM) dhamane zIkhI le che. (28) e ekavIza guNe anya granthane AdhAre ahIM TUMkamAM 21 Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 svAdhyA0 granthasandAha pAyaddhaguNavihINA, eesiM majjhimAvarA neyA / itto poLa DhILA, divAyA muLayava rU0|| dhammarayaNatthiNA to, paDhamaM eyajjami jayavvaM / jaM suddhabhUmigAe, rehai cittaM pavittaM pi // 31 // ' sa emi guNeohe, saMjAya bhAvasAvayattaM pi / tassa puNa lakkhaNAI, eyAI bhAMti suhaguruNo ||32|| kahyA, je AtmAe A guNeAthI yukta hAya, te dharmaratnane pAmavA mATe yAgya che. (29) e guNAmAM ceAthA bhAganA guNNA jenAmAM AchA hoya te dharmaratnanI prApti mATe madhyama ane aDadhA ochA hAya te jaghanya jANavA; ethI paNa ochA guNavALA hoya te daradra jevA jANavA. arthAt daridra cintAmaNIne meLavI zake nahi tema aDadhAthI echA guNavALA dharatnane pAmI zake nahi. (30) mATe dharmaratnanA athIe pahelAM A guNeA prApta karavA udyama karavA joie kAraNa ke-jema pavitra paNa citra zuddha bhUmi upara citreluM zAle che tema vItarAga kathita uttama (virati) dharma paNa AvA guNAvALA jIvamAM zeAle che (hita karI zake che). (31) A guNNAnA samUha (jenAmAM) hoya (tene) bhAvazrAvakapaNuM paNa pragaTa thAya che. te bhAvazrAvakanAM lakSaNA uttamagurUo (jJAnIo) A pramANe kahe che. (32) Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmaratnaprakaraNama 323 'kayavayakammo tahasIlavaM, ca guNavaM ca 'ujjuvavahArI / "gurusussUso 'pavayaNa-kusalo khalu sAvago bhAve // 33 // tatthAyanaNajANaNa-giNhaNapaDisevaNesu ujjutto| kayavayakammo cauhA, bhAvattho tassimo hoi // 34 // viNayabahumANasAraM, gIyatthAo karei vayasavaNaM / bhaMgayabheyaiyAre, vayANa sammaM viyANAi // 35 // bhAvazrAvakanAM lakSaNo 1-kRtavratakarmA, ra-zIlavaMta, 3-guNavaMta, 4-juvyavahArI, 5-gurUzuzraSaka ane 6-pravacanakuzaLa e cha guNavALo bhAvazrAvaka (paMcamaguNasthAnavata) kahevAya che. (33) - temAM 1-kRtatakarmA-1-vata vigere zrAvanA karta- ne gurUmukhe sAMbhaLavAM, tene jANavAM (badha karava), 3-svazakti anusAre te vratAdi niyamene grahaNa karavA ane tenuM niraticAra pAlana karavA udyama kara, e cAra prakArathI kRtavratakarmo kahevAya che. tene bhAvArtha A pramANe che. (34) have tenuM vibhAgavAra svarUpa ane phaLa jaNAve che - Agama ane vyAkhyAtA gurU pratye vinaya-bahumAna pUrvaka gItArthanA mukhe vatanuM varNana sAMbhaLe ane ra-vratonA bhAMga, bhede, aticArena (upalakSaNathI prAptinApAlananA upAya vigerene) sArI rIte jANe samaje. (35) Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 svAdhyA0 granthasaha giNhai gurUNa mUle, ittaramiyaraM va kAlamaha taaii| Asevai thirabhAvo, AyaMkuvasaggasaMge vi // 36 // 'AyayaNaM khu nisevai, vajjai paragehapavisaNamakajje / 'nicamaNubbhaDaveso, na bhaNai saviyAravayaNAiM // 37 // pariharai 'bAlakIlaM, sAhai kajjAi~ 'mahuranIIe / iya chavihasIlajuo, vinneo sIlavaMtottha ||38||juglN|| AyayaNasevaNAo, dosA jhijjaMti vaDhai guNoho / paragihagamaNaMpi kalaMka-paMkamUlaM susIlANaM // 39 // 3-te pachI pitAnI zakti pramANe) gurUnI pAse te vratane amuka kALa mATe athavA jAvajIva mATe uccare (svIkAre) ane 4-rogo ke devAdinA upasargo Ave to paNa manamAM daDhatA keLavIne tenuM pAlana kare. (36) 2-zIlavaMta-1-dharmasthAna-jyAM ghaNA dhamI jIne meLApa thaI zake tyAM rahe, 2-vinA prajane parAyA ghera jAya nahi, 3-anubhaTa eTale kula-deza-saMpattine chAje te veza pahere ane 4-vikArI vacane mukhathI bele nahi. (37) pa-bala ceSTAne tyAga kare ane 6-pitAnuM kAma bIjAo pAse mIThAzathI (cAkara vigerene prasanna rAkhIne) karAve. e cha sadAcaraNavALo zrAvakadharmanI prAptinA adhi- kAramAM zIlavaMta jANa. (38) Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmaratnaprakaraNama - 325 sahai pasaMto dhammI, ubhaDaveso na suMdaro tassa / saviyArajaMpiyAI, nUNamuIraMti rAgamgi // 40 // cAlisajaNakIlA vi hu, liMgaM mohssnntthdNddaao| pharusavayaNAbhiogo, na saMgao suddhadhammANaM // 41 // jaivi guNA bahurUvA, tahavi hu paMcahi guNehi guNavaMto / iha muNivarehi bhaNio, sarUvamesiM nisAmehi // 42 // have tenuM vibhAgathI svarUpa ane phaLa varNana kare che 1-dhArmika janane ucita (jyAM dharma kyiAo thatI heya, dhArmika vAte sAMbhaLavA maLatI hoya tevA) sthAne rahevAthI doSa ghaTe ane guNasamUha vadhe ane 2-pArakA ghera javuM te uttama zIlavatene kalaMka (ALa) caDhavAnuM nimitta che. (39) 3-dhamI AtmA prazAnta (viSaya kaSAya ke kutUhaLa vigeremAM manda vRttivALa) hoya te zebhe che tene ubhaTa veza sAre nathI ane 4-vikArI vacane bolavAthI niyamo rAgarUpa agni saLage che, arthAt paugalika rAga pragaTe che-Aya te vadhe che. (40) pa-mUkhe manuSyanI (bAla) ceSTA paNa nirUpayogI anarthadalDarUpa hevAthI te mehanI nizAnI che ane 6-zuddha dharmavALAone (kaSAye vigerene nAza karanArAone) kaThera vacananuM uccAraNa kadI paNa ucita nathI. (41) 3-guNavaMta-je ke guNe te ghaNA che te paNa Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra6 svAdhyA0 granthasajohu 'sajjhAe karaNaMmi ya, viNayammi ya nicameva ujjutto| "savvatthaNabhiniveso, vahai ruI suTu jiNavayaNe // 43 // paDhaNAIsajjhAyaM, veragganibaMdhaNaM kuNai vihinnaa| tavaniyamavaMdaNAI-karaNaMmi ya niccamunjamai // 44 // samuThThANA, vi niyama para gufi . aNabhiniveso gIyattha-bhAsiyaM nanahA muNai // 45 // jJAnIoe ahIM pAMca guNavALAne guNavAnuM kahyuM che. tenuM svarUpa sAMbhaLe. (2) 1-svAdhyAmAM, 2-kicAmAM (karaNImAM) ane 3-vinayamAM haMmeza udyamavALo, 4-sarva viSayamAM durAgraha vinAne ane 5-zrIjinavacanamAM sundara rucivALo (ene guNavaMta zrAvaka jANa.) (43) have tenuM bhinna bhinna varNana kare che 1-vairAgyanA kAraNabhUta "bhaNavuM-vAMcavuM-pUchavuM-pATha kara gokhavuM-vicAravuM vigere svAdhyAyane vidhipUrvaka kare, 2(zakitane gopavyA vinA te te samaye karavA gya) tapa-niyama gurUvandana, devavandana vigere kiyA-karaNImAM nitya udyama kare. (44) 3-'ubhA thavuM, sAme javuM, vigere guNavAnene vinaya avazya kare, 4-jUrAgraha rahita hoya tethI gItArtha gurUnA vacanane asatya na mAne. (satya hitakara mAnI svIkAre) (45) Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 327 dhirmaratnaprakaraNama savaNakaraNesu icchA, hoi ruI saddahANasaMjuttA / eIe viNA katto ? suddhI sammattarayaNassa // 46 // ujuvavahAro cauhA. 'jahatthabhaNaNaM avaMcigA kiriyA / huMtA (to) vAyapagAsaNa, 'mettIbhAvo ya sabbhAvA // 47 // annahabhaNaNAIsuM, abohibIyaM parassa niyameNa / tatto bhavaparivuDDhI, tA hojjA ujjuvavahArI // 48 // tathA pa-dharma sAMbhaLavAnI tathA kriyA karavAnI IcchA te zraddhA pUrvakanI rUci samajavI. AvI sAMbhaLavAnI tIvra abhilASa rU5 IcchA tathA zraddhAyukta rUci vinA samyakatva ratnanI zuddhi kaI rIte thAya ? (46) 4jIvyavahArI-1-dharmakAryamAM, vyApAramAM, kacerImAM ke rAjakAjamAM sAcuM bolavuM, ra-kheTAM tela mApAM vigerethI lokene ThagavA nahi, 3-pApathI saMbhavita bhaviSyanI Apattio jaNAvI Azritane pApathI bacAvavA, (upekSA nahi karavI athavA dharma-artha upArjana karavAnA sAcA upAye samajAvI sanmArge joDavA) ane 4-zuddhabhAvathI mitrI karavI (kapaTa maMtrI tajavI), e cAra prakAre RjuvyavahAra kahyo che. (bhAvazrAvaka evA zuddha vyavahAravALo hAya. (47) pratipakSanA varNana dvArA e cArenuM bheguM phaLa varNave che ke huM belavAthI, ThagavAthI, AzritanI upekSA karavAthI ane kapaTa maitrIthI bIjA mithyASTie jainazAsananI-dharmanI nindA karI avazya adhibIja upArjana kare [seMkaDo Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 svAdhyA0 granthasoha sevAe kAraNeNa ya, saMpAyaNabhAvao gurujaNassa / sussUsaNaM kuNaMto, gurusussUso havai cauhA // 49 // sevai kAlaMmi guruM, aNaMto jjhANajogavAghAyaM / sayavannavAyakaraNA, anne vi pavattaI tattha // 50 // osahabhesajjAI, sao ya parao ya saMpaNAmei / sai bahu mannei guruM, bhAvaM caNuvattae tassa // 51 // bhamAM paNa jainadharmane na pAme, tethI teone ane nimitta bananAra pitAne paNa saMsAranI vRddhi thAya, mATe zrAvake zuddha vyavahArI thavuM joIe. [48] pa-gurUzuzraSaka-1-gurUnI sevA karavAthI, 2-bIjAo pAse karAvavAthI, 3-temane upayogI AhAra-auSadha vigere lAvI ApavAthI, ane teo pratye cittamAM bahumAnapUjyabhAva rAkhavAthI, ema cAra prakArathI gurUnI zuzraSA karanAra gurUzuzraSaka zrAvaka cAra prakArane jANa. [49] tenuM vibhAga vAra svarUpa ane phaLa jaNAve che ke 1-gurUne dhyAnamAM ke saMyama sAdhaka anuSThAnemAM vidana na thAya tema ucita samaye teonI svayaM sevA kare, 2-sadA teonA guNenI bIjAnI sAme prazaMsA karI bahumAna upajAvI teone paNa gurUsevAmAM joDe. (50) 3-eka dravyanuM baneluM ke bahAra upayogI auSadha tathA aneka dravyothI baneluM zarIrane aMdara upayogI bheSaja tathA saMyama upakAraka vastra-AhAra vigere svayaM ke bIjAo Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmaratnaprakaraNamAM 329 sutte atthe ya tahA, ussaggavAyabhAvavavahAre / jo kusalattaM patto, pavayaNakusalo tao chaddhA // 52 // uciyamahijjai suttaM, suNai tayatthaM tahA sutitthaMmi / ussaggavavAyANaM, visayavibhAgaM viyANAi // 53 // vahai sai pakvavAyaM, vihisAre savvadhammaNuTThANe / desaddhAdaNurUvaM. jANai gIyatthavavahAraM // 54 // dvArA lAvI gurUne Ape. tathA 4-nahadayamAM bahumAna (pUjya bhAva rAkhe ane gurUnI IcchAnusAra vartana kare. [51] 6-pravacanakuzala-1-sUtramAM, ra-arthamAM, 3-utsarga mArgamAM, 4-apavAdamAgamAM, pa-nizcayanayamAM, tathA 6gItArthIe AcarelA vyavahAramArgamAM, ema chae prakAramAM kuzalapaNAne pAmyo hoya tethI pravacanakuzala bhAvazrAvaka cha prakArane jANa. (para) have tene bhAvArtha judA judA kahe che 1-zrAvakane ucita (bhaNavAne adhikAra) hoya te te mUla sUtra (dazavaikAlika cethA adhyayana sudhI ane sAmAnya zrAvaka te saMgrahaNa, karmagrantha, upadezamAlA vigere prakaraNa grantha) bhaNe, rasagurUnI pAse zrAvakane cepagya arthe (vyAkhyAnAdi dvArA) sAMbhaLe (sAdhu ke zrAvakane paNa gurU dvArA artha bhaNavA ucita che ema samajavuM) 3-4-utsarga AcaraNa karavA vakhate utsarga ane apavAda sevavAnA samaye apavAdane Azraya kare joIe mATe gurUdvArA tene viveka samaje. (53) Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 svAdhyA0 granthasandAha eso pavayaNakusalo, chanbheo muNivarehi niddiTTho / kiriyAgayAI cha cciya, liMgAI bhAvasaDDhassa // 55 // bhAvagayAI satarasa, muNiNo eyassa biMti liMgAI / jANiyajiNamayasArA, puvvAyariyA jao Ahu // 56 // itthidiyatthasaMsAra - visaya AraMbha gehadaMsaNao | gaDarigAipavAhe, purassaraM AgamapavittI ||57 || pa MmezAM savadha kAryakramAM vidhinuM ahumAna (pakSapAta) kare (arthAt Atma zuddhi rAgadveSa-kaSAya-viSayanI pravRttine ghaTADavAnuM lakSya rAkhe) ane da-dravya-kSetra-kALabhAva-purUSane AzrIne te te kALa-kSetra vigerene anusaratA gItArthIe AcarelA vyavahAra samaje (tene dUSita kare nahi). (54) * e pramANe pravacanakuzala zrAvaka cha prakAre zrIjinezvarae kahelA che. bhAvazrAvakanAM te kriyAne AzrIne upara kahyAM te cha ja lakSaNeA (liMgane) jANavAM. (55) have bhAvazrAvakanAM bhAvane AzrIta 17 liMgA kahe chejJAnIoe A bhAvazrAvakanAM bhAvane uddezIne sattara lakSaNA kahyAM che--zrIjinaAgamanA rahasyanA jANa pUrvAcAryAM kahe che ke- (56) 1-srI, raindriyA, 3-asaMpatti, 4-saMsAra, 5-viSaya, 6-AraMbha, 7-ghara, 8-darzana (samyaktva), 9-gADariA pravAha, 10-Agamane anusAre vartana, (57) Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmaranaprakaraNama 331 dANAi jahAsattI, pavattaNaM vihirarattaduDhe ya / majjhatthamasaMbaddhe. paratthakAmovabhogI ya // 58 // vesA iva gihavAsaM, pAlai sattarasapayanibaddhaM tu / bhAvagaya bhAvasAvaga-lakSaNameyaM samAseNa // 59 // itthImaNatthabhavaNaM, calacittaM narayavattiNIbhUyaM, / jANato hiyakAmI, vasavattI hoi na hu tIse // 60 // iMdiyacavalaturaMge, doggaimaggANudhAvire nicca / bhAviyabhavassakhbo, raMbhai sannANarassIhiM // 61 // 11-dAnAdimAM yathAzakti pravRtti, 12-dharmamAM lajjAne abhAva, 13-sAMsArika kAryomAM rAga-dveSa na karavo, 14mAdhyacca, 15-dhana svajanAdimAM pratibandhano (saMbandhane) abhAva, 16-parArthe viSayasevana (58) ane 1gRhasthAvAsamAM vezyAvRttie nirvAha, e sattara prakArathI saMbandhavALuM bhAvane uddezIne TuMkamAM bhAvazrAvakanuM lakSaNa kahyuM che. (59). have te darekanuM svarUpa vibhAgavAra kahe che 1-strIne aMge-bhAvazrAvaka strIne anarthonuM ghara, caMcaLa cittavALI, ane narakanI zerI tulya, jANate Atmahitane AthI tene vazavartI na thAya. (60) -indrione aMge-Indrione haMmezAM durgatine mAge deDatA capaLa ghoDAo rUpa samajI saMsAranuM svarUpa jeNe jANyuM che e bhAvazrAvaka tene samyaga jJAnarUpa lagAma Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33ra svAdhyA0 granthasoha sayalANatthanimittaM, AyAsakilesakAraNamasAraM / nAUNa dhaNaM dhIro, na hu lubhai taMmi taNuyaM pi // 62 // duharUvaM dukkhaphalaM, duhANubandhi viDaMbaNArUvaM / saMsAramasAraM jA-NiUNa na raiM tahiM kuNai // 63 // khaNamettasuhe visae, visovamANe sayAvi mnnto| tesu na karei giddhiM, bhavabhIrU muNiyatattattho // 64 // vajjai tivvAraMbha, kuNai akAmo anivvahaMto u| thuNai nirAraMbhajaNaM, dayAluo savvajIvesu // 65 // . vaDe reke. (arthAt tenA viSayamAM ghasaDAI na jatAM Indrione vaza karI tenA dvArA tyAga-vairAgyanI pravRtti kare. (61) 3-dhanane aMge-dhanane nAme artha chatAM saghaLA anathenuM nimitta, zArIrika parizrama ane mananA saMtApanuM kAraNa, pariNAme nazvara-asAra samajIne dhIra e bhAvazrAvaka temAM thoDo paNa lobha na kare. (62) 4-saMsArane aMge saMsArane svarUpe duHkharUpa, phaLamAM dukha denAre, duHkhanI paraMparA ubhI karanAre, jIvane kevaLa viDambanArUpa, ane nAzavaMta-asAra jANIne temAM prIti na kare. (63) pa-viSayone aMge-bhavabhIrU ane tattvArthane jANa bhAvazrAvaka haMmezAM pAMce IndrionA zabdAdi viSane kSaNamAtra sukha denArA ane pariNAme mAranArA, jhera tulya samajIne temAM mUcha-Asakti na kare. (4) Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhama ratnaprakaraNama '' gihavAsaM pAsa pitra, mannaMto vasai dukkhao taMmi / cArittamohaNijjaM nijjiNiu ujjamaM kuNai ||66 || athikkabhAvakalio, pabhAvaNA vannavAyamAIhiM / gurubhattijuo dhImaM, dhare saha daMsaNaM vimalaM // 67 // gaDarigapavAheNaM, gayANugaiyaM jaNaM viyANaMto / pariharas logasannaM, susamikkhiyakArao dhIro // 68 // " 33. 6-ArbhbhAne aMge-sarva jIvAmAM dayALu evA bhAvazrAvaka tIvra ArambhA (ghAra pApA) nA tyAga kare, nirvAha na thAya te paNa du:khAtA mane kare, (munie vigere) ArambhanA tyAga karanArAonI prazaMsA kare. (65) -gharavAsane a ge-bhAvazrAvaka dharavAsane jela jevA mAnI na chUTake duHkhAtA hRdaye temAM rahe ane cAritramAM vighnabhUta karmIne (sneha Adi andhanAne) tADavA udyama kare. (66) 8-samyaktvane aMge-deva-gurU-dhama vigere tattvA pratye AstiyathI [satyatAnA vizvAsathI] ze|bhatA [Astika zAsananI prazaMsAdi karavArUpa prabhAvanA karatA, sugurUnI tanamana-dhanathI bhakti karatA ane buddhimAna bhAvazrAvaka nirmaLa [niraticAra] samakitane ArAdhe [rakSA kare] che. [67] lAka (gADarIA) pravAhane aMge-jagatamAM prAya: moTA bhAganA manuSyA gADariyA pravAhanI jema vagara vicAre gatAnugatika pravRtti karanAra che" ema samajatA Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 svAdhyA0 granthasaha natthi paraloamagge, pamANamannaM jiNAgamaM mottuM / AgamapurassaraM ciya, karei to savakiccAI // 69 // anigUhito satiM, AyAbAhAe jaha bahuM kuNai / Ayarai tahA sumaI, dANAicaunvihaM dhammaM // 70 // hiyamaNavajja kiriyaM, ciMtAmaNirayaNadullahaM lhiu| sammaM samAyaraMto, na hu lajjai mudrahasio vi // 71 // bhAvazrAvaka dhairyapUrvaka leka saMjJA privAhI ne tyAga karIne sArAsArane vicAra karI dareka kAryo kare. [68] 10-Agamane aMga-paralekamAM sukhI thavAne upAya batAvanAra jina Agama sivAya bIjuM kaI pramANa nathI ja ethI sarva kAryo Agama [jinavacana ne anusarIne timAM kahyA pramANe ja kare. [69] 11-dAnAdi pravRttine aMge-buddhimAna e bhAvazrAvaka dAna-zIlatA ane bhAvarUpa cAra prakAranA dharmane zaktine chUpAvyA vinA, pitAne ane parivArane bAdhA na thAya tema, lAMbAkALa sudhI karI zakAya tevI rIte kare. [70] 12-dhamamAM alajajAne aMge-AtmAne hitakara evI cintAmaNI ratnathI paNa durlabha dharma kriyAne vega pAmIne tenuM samyaga rIte ArAdhana [Asevana karate bhAvazrAvaka bIjA mugdha [ajJAna] loko hase-tenI mazkarI kare, te paNa zaramAya nahi choDe nahi. [71]. Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 335 dharmaratnaprakaraNama dehttiinibNdhnn-dhnnsynnaahaargehmaaiisu| nivasai arattaduTTho, saMsAragaesu bhAvesu // 72 // uvasamasAraviyAro, bAhijjai neya (va) rAgadosehiM / majjhattho hiyakAmI, asaggahaM savvahA cayai // 73 // bhAveto aNavarayaM, khaNabhaMgurayaM samatthavatthUNaM / saMbaddho vi dhaNAisu, vajai paDibaMdhasaMbaMdhaM // 74 // saMsAravirattamaNo, bhoguvabhogA na tittiheu tti / nAuM parANurohA, pavataI kAmabhogesu // 75 // 13-sAMsArika pravRttione aMge-dhana-svajana bhajana (snAna-pAna vastra dhAraNa) ghara vigere zarIrane TakAvavA puratAM ja upagI che ema samaja sAMsArika bhAve (vyavahAre)mAM rAga-dveSa karyA vinA upekSA (udAsIna) bhAve pravRtti kare-rahe. (72) 14-mAdhyane aMge-dharma vigeremAM "upazama' e ja sAra che-upazama mATe saghaLuM anuSThAna karavAnuM che ema vicArate madhyastha ane Atma hitane Icchate bhAva zrAvaka rAga-dveSane vaza na thAya ane ethI sarva rIte durAgrahane tyAga kare. (73) 15-dhana-svajanAdine aMge-saghaLA padArthonI nazvaratAne haMmezAM vicArate bhAvazrAvaka dhana-svajana-zarIra AdinuM bAhya vRttithI rakSaNa vigere karavA chatAM paNa te te padArthomAM mUcharUpa saMbandhane taje. (74) Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 svAdhyA0 granthasantAha vesa vva nirAsaMso, ajja kallaM cayAmi citNto| parakIyaM piva pAlai, gehAvAsaM siDhilabhAvo // 76 / / iya satarasaguNajutto, jiNAgame bhAvasAvago bhnnio| esa uNa kusalajogA, lahai lahu bhAvasAhuttaM // 77|| eyassa u liMgAI, sayalA maggANusAriNI 'kiriyA / 'saddhA pavarA dhamme, pannavaNijjattamujubhAvA // 7 // 16-kAmabhegane aMge-saMsArathI jenuM mana virAgI banyuM che te bhAvazrAvaka bhega ke upaga game teTalA bhegavavAthI paNa jIvane kadI paNa tRpti thatI nathI ema samajI virAgI chatAM bIjAnA (strI AdinA) AgrahathI kAma-bhegamAM pravRtti kare (bhogave). (75) 17-gharavAsane a ge-vezyAnI jema nirAzasabhAve Aja che DuM, kAla chaDuM, ema cittavate pArakuM mAnIne gRhasthavAsanuM mana (IcchA) vinA pAlana kare. (76) e sattara guNavALAne zrIjinAgamamAM bhAvazrAvaka kahyo che e AtmA punaH manavacana-kAyAnI zubha (AtmaniSTha) pravRttithI jaladI bhAvasAdhutAne pAme. (arthAt evA AtmAne chaThA guNasthAnakanA adhyavasAye pragaTa thAya. (77) have bhAvasAdhutAnAM lakSaNe kahe che e bhAvasAdhutAnAM liMgo A pramANe che. 1-saghaLI kiyA mokSamArganusAriNI kare, 2-dharmamAM zraddhA hoya, 3-saraLa svabhAvI hovAthI sahelAIthI satya samajAvI zakAya, (78) Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 337 dharmaratnaprakaraNama kiriyAsu appamAo "AraMbho sakkaNijjaNuTTANe / guruo guNANurAo, guruANArAhaNaM paramaM // 79 // maggo AgamaniI, ahavA saMviggabahujaNAinna / ubhayANusAriNI jA, sA maggaNusAriNI kiriyA // 8 // annaha bhaNiyaM pi sue, kiMcI kAlAikAraNAvekkhaM / Ainnamannaha cciya, dIsai saMviggagIehiM // 81 // kappANaM pAuraNaM, aggoyaracAya jholiyAbhikkhA / ovagahiyakaDAhaya, tuMbayamuhadANadorAI // 82 // ka-kiyAmAM pramAda na hoya, pa-zakya hoya teTaluM kArya Arambha, 6-guNAnurAga baLavAna hoya, gurUAjJAne zreSTha rIte pALe. e sAta lakSaNe bhAvasAdhunAM che. (79) eno pratyekano vistArathI atha kahe che. 1-mArganusAriNI kriyA-mArga eTale samyaga jJAna-darzanacAritrarUpa mekSamArga athavA kSApazamika vigere bhAva. tene aMge AgamamAM kahelo AcAra te paNa mArga athavA saMvegabhAvane pAmelA ghaNA pUrva purUSoe AcareluM te paNa mArga, e bannene anusaratI je kiyA te mArgAnusAriNI kriyA jANavI. (80) AgamamAM anyathA kahyuM hoya, chatAM keI duSamA kALa vigerene vicAra karIne kAraNe AvI paDatAM saMgIta ane gItArtha evA pUrSioe kaI kaI kAryane bIjI rIte paNa AcareluM dekhAya che. (81) Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 svAdhyA0 granthasAha sikkiganikkhivaNAI, pajjosavaNAitihiparAktto / bhoyaNavihiannattaM, emAI vivihamannaM pi // 8 // jaM sabahA na sutte, paDisiddhaM neya jIvavahaheU / taM savvaM pi pamANaM, cArittadhaNANa bhaNiyaM ca // 84 // jemake-AgamamAM kapaDAne khabhe rAkhI bahAra javAnuM kahyuM che. te paNa vartamAnamAM zarIre vIMTavAne (oDhavAne) vyavahAra che tathA elapaTTAne bAMdhavAne, pAtrAne bhujA upara jhoLImAM bharAvIne bhikSA lAvavA, aupagrahika upAdhi tarIke (kAraNe upayoga karavA mATe) (kaTAhaka) dhAtunuM pAtravizeSa rAkhavAne, tApaNIne derA nAkhavAna, (82) tathA pAtro mUkavAnuM darAnuM gUMtheluM sIkuM banAvI (vartamAnamAM je nIcene guNe rakhAya che te saMbhave che, temAM pAtrAne rAkhavAM, Adi zabdathI paDalA, caravaLI rAkhavuM, pAtrone raMgavAM vigere, tathA paryuSaNAnI tithi paMcamIne badalI cothe, mAsI caudaze karI vigere, tathA sAdhuone bhejanane vidhi badalya, ityAdi aneka bIjA paNa (alpabuddhi ane pATI kAgaLa vigerenA AdhAre bhaNavAnuM, kaMIka virAdhanA chatAM Agamane pustakArUDha karyuM) pheraphAro-vadhArA thayA te pUrvAcAryoe saMghayaNa, kALa, baLa, vigerenI hInatA samajI saMyama nirvAha mATe karyA che ane sahue vinA virodha svIkAryo che te paraMparAgata mArga jANavo. (83) kAraNa ke-jeno AgamamAM sarvathA niSedha na karyo hoya, je jIvahiMsA vigere asaMyama)nuM kAraNa na hoya, Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmaratnaprakaraNama 339 avalaMbiUNa kajja, jaM kiMpi samAyaraMti gIyatthA / thevAvarAha bahuguNa, savvesiM taM pamANaM tu // 85 // jaM puNa pamAyarUvaM, gurulAghavaciMtavirahiyaM savahaM / suhasIlasaDhAinnaM, carittiNo taM na sevaMti // 86 // jaha saDDhesu mamattaM, rADhAe asuddhauvahibhattAI / niddejavasahitUlI-masUrigAINa pribhogo||8|| pUrvAcAryoe AcareluM te sarva cAritravatene pramANabhUta heya che. kahyuM che ke-(84) kaI vizeSa kAryane (lAbhane) uddezIne gItArtho je kaMI samyam AcaraNa kare che te cheDA (nAnA) delavALuM chatAM ghaNA (moTA) guNa (lAbha)ne karanAruM hovAthI sarvane pramANabhUta samajavuM. (85) paNa je pramAda (asaMyama) rUpa hoya, lAbha hAnine vicAra karyA vinAnuM, hiMsAdi (asaMyama) yukta hoya tevuM sukhazIlIAoe AcareluM tene cAritravaMta (saMvegI) munie AcaratA pramANabhUta mAnatA) nathI. (86) jemake-zrAvakanuM (A zrAvaka mAre vigere) mamatva, e pramANe kaI gAma, ghara, nagara-dezanI mamatA paNa samajI levI, tathA zarIra zebhA vigerenI IcchAthI keTalAka azuddha AhAra-upAdhi vigere grahaNa kare che, yAvaccandradivAkara sudhI keI gRhastha lekha karIne ApeluM makAna-vasati grahaNa kare che, tathA keI taLAI, masurIA vigerene vApare bhiogave. che. [7] Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasahu iccAI asamaMjasa-maNegahA khuddaciTThiyaM loe / bahuehi vi AyariyaM, na pamANaM suddhacaraNANaM // 88 // gIyatthapArataMtA, iya duvihaM maggamaNussaraMtassa / bhAvajaittaM juttaM, duppasahaMtaM jao caraNaM // 89 // saddhA tivvabhilAso, dhamme pavarattaNaM imaM tIse / 'vihiseva atittI, suddhadesaNA khliyprisuddhii||90|| - ItyAdi kSudra [alpa sattvavALA saMyamamAM thAkelA jIe AcareluM aneka prakAranuM asamaMjasa [saMyamamAM aghaTita varNana A lokamAM ghaNAoe svIkAryuM hoya to paNa zuddha cAritravALAone te pramANabhUta nathI. [8] mATe gItArtha maharSionI AjJAmAM rahIne e AgamAnusArI tathA zuddhasaMgInI paraMparArUpa be prakAranA mArgane anusaranArA AtmAne bhAvasAdhutA yaMgya che, kAraNa ke cAritradharma zrIduSpasahasUrijI sudhI cAlavAne che. arthAt Agamane anusaratuM cAritra pALanAra keI nathI mATe cAritrane viccheda thaye ema mAnavuM nahi paNa zuddha saMyamasAdhaka paraMparAne anusaranArA paNa cAritravaMta che ema samajavuM. [9] have bhAvasAdhunuM bIjuM liMga "dharmazraddhA" nuM varNana ra-dhamamAM daDha zraddhA-zraddhA eTale zrata cAritra dharmamAM (jJAna-kriyAmAM) tIvra abhilASA, arthAt zraddhAnA Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ratnaprakaraNama vihisAraM ciya sevaI, saddhAlU sattimaM aNuTThANaM / davvAidosahio vi, pakkhavAyaM vaha tammi // 92 // niruo bhojjarasannU, kaM vi avatthaM gao asuhamannaM / bhuMjaM na taMmi rajjai, suhabhoyaNalAlaso dhaNiyaM // 92 // iya suddhacaraNarasio, sevaMto davvao viruddhaM pi / sadbhAguNeNa eso, na bhAvacaraNaM aikkamai // 93 // 341 ceAge dharmamAM zreSThapaNuM, tethI zraddhALumAM zraddhAnA phaLarUpe A lakSaNA hAya, 1-vidhisevA, 2-dharma mAM asateSa, 3-zuddhadezanA ane 4-bhUlanuM prAyazcitta-zuddhikaraNa. e cAra dharmanI tIvra zraddhAnAM lakSaNA che te bhAvasAdhumAM hoya. (90) tene vigatavAra varNave che-- 1-vidhisevA-zraddhALu sAmarthya keLavIne dareka anukSAnA vidhipUrvaka Acare ane kAI prasa Mge AhArAdi dravya, koi aTavI vigere kSetra ke duHSamakALa vigerenI pratikULatA hAya tethI vidhi na sAcavI zake te paNa vidhine pakSapAta na cheADe. (91) jema nirogI ane bheAjananA rasanA jANu evA paNa kAI jIva evI kAI rAga-druSkALa vigere avasthAne pAmIne azubha (besvAda) bhojana levuM paDe te paNa temAM rAga karatA nathI paNa nirAgI thaine ke sukALa thaze tyAre sundara bhojana laiza evI atyanta lAlasAvALA hoya che, (9) Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ha42 svAdhyA0 granthasandhaha tittiM na ceva viMdai, saddhAjogeNa nANacaraNesu / veyAvaccatavAIsu, jahaviriyaM bhAvao jayai // 94 // sugurusamIve sammaM, siddhaMtapayANa muNiyatattattho / tayaNunAo dhanno, majjhattho desaNaM kuNai // 15 // avagayapattasarUvo, tayaNuggahaheubhAvavuDhikaraM / suttabhaNiyaM parUvai, vajjaMto dUramummaggaM // 16 // tema sAdhu paNa zuddha cAritrane rasio chatAM bhAva vinA cAritra virUddha paNa kaMI Acare te paNa zuddha cAritranI zraddhAthI te bhAva cAritrathI rahita thatuM nathI. arthAt te dravyathI zithilAcArI chatAM bhAvathI zuddha cAritravaMta che. (3) ra-dharmamAM atRpti-zraddhAnA yege jJAna tathA kiyAmAM tRpta na thAya. vadhune vadhu karavAnI, bhaNavAnI abhilASA rAkhe. temaja vaiyAvaccatapa vigeremAM paNa zaktine gepaDyA vinA utsAhathI prayatna kare. (94) 3-zuddhadezanA-saddagurUnI pAse vidhipUrvaka vAcanA laIne siddhAntanA padane artha (rahasya) jeNe sArI rIte jA che e dhanya zraddhALu gurUnI AjJAthI madhyasthabhAve dezanA de. (paradarzanane tiraskAra ke potAnA darzanane pakSa na kare paNa banene tattvathI samajAvI zrotAne satyanA pakSakAra banAve.) (5) zrotAnI (bALa-madhyama-paNDita) buddhine (rUcine) jANa tene upakAra karavAnI buddhivALe bhAvasAdhu unmArga che. temaja vicAra kare. (4) vidhipUrvaka vasa Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ratnaprakaraNama 343 savyaM pi o dANaM, dinnaM pattaMmi dAyagANa hiyaM / iharA aNatthajaNagaM, pahANadANaM ca suyadAnaM // 97 // suThuyaraM ca na deyaM, eyamapattaMmi nAyatattehiM | iya dekhaNA vi suddhA, iharA micchattagamaNAI // 98 // jaM ca na sutte vihiyaM, na ya paDisiddhaM jaNaMmi cirarUDhaM / samavigappiyadosA, taM pi na dUsaMti gIyatthA // 99 // (saMsAranI vRddhi karanAra utsUtra) vacanane sarvathA taja zrotAnA bhAvanI (adhyavasAyAnI) vRddhi (zuddhi) thAya tevuM sUtrAnusArI vyAkhyAna kare. (96) kAraNa ke sarva prakAranuM paNa dAna supAtramAM dIdheluM dAtArane hita kare che, anyathA (ayeAgyane) ApeluM anakAraka thAya che temAM paNa sUtradAna teA sarvazreSTha dAna che. (97) mATe tattvanA jANu gurUee e sUtradAna kupAtrane e zuddhataOAnuM dAna nahi ja ApavuM. e rIte pAtrApAtrane viveka karI ApelI dezanA zuddha kahI che, nahi teA ulaTI zrotAonA mithyAtvane vadhAre che. Adi zabdathI upadezaka upara dveSa vadhavAthI AhAra pANI vasati vigerenA antarAya ane kadAca upadezakane mArI nAkhavA sudhI zrotA pApA kare evA saMbhava che. (98) je sUtramAM karavAnuM kaheluM na hAya, tema niSedhyuM paNa na heAya evuM paNa leAkeAmAM cirakALathI cAlatuM heAya tene paNa gItA purUSA peAtAnI matikalpanArUpa dUSaNathI dUSita (tenA virAdha) karatA nathI. (99) Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 svAdhyA0 granthasadeha saMviggA gIyatamA, vihirasiyA puvvasUriNo Asi / tadadUsiyamAyariyaM, aNairAI ko nivArei // 100 // aisAhasameyaM jaM, ussuttaparUvaNA kdduvivaagaa| jANatehi vi dijjai, nideso suttabajjhatthe // 101 / / dIsaMti ya DhaDDhasiNoNege, niyamaipauttajuttIhiM / vihipaDisehapavattA, ceiyakiccesu rUDhesu // 102 // gItArtha hoya te ema vicAre che ke--pUrvaSio saMgI (mekSanI tIvra abhilASAvALA) hatA, pUrve Agama bahu pramANamAM hovAthI atizaya gItArtha (zAstra marmanA jANa) hatA, vidhinA rasiA hatA, teoe jene duSita na gamyuM ane ghaNAoe AcaryuM te vyavahArane anatizAyI keNa nivArI zake ? (kAraNa ke ene virodha karavAmAM pUrvaSionI AzAtanA thavAne tene bhaya rahe, mATe viziSTa kRtanA atizaya vinAne sAmAnya sAdhu tene virodha na na kare.) (100) "sUtrabAhya (virUddha) dezanA devAthI ananta saMsAra vadhe che ItyAdi zAstrokta nirdezane (vacanane) jANavA chatAM paNa jeo atika, vipAkajanaka evI utsutra prarUpaNA kare che, te teonuM mahAsAhasa (duHsAhasa) che. (101) vartamAnamAM evA paNa aneka mahAsAhasika (bhayaMkara bhava vRddhithI paNa nahi DaranArA) dekhAya che ke jeo pitAnI matikalpanA rUpa yuktithI zAstra virUddha karavAmAM ane cirakALathI rUDha evAM paNa snAtra karavuM, bimba bharAvavuM, vigere Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmaratnaprakaraNama 345 taM puNa visuddhasaddhA, suyasaMvAyaM viNA na saMsaMti / avahIriUNa navaraM, suyANurUvaM parUviti // 103 // aiyAramalakalaMka, pamAyamAIhiM kahavi caraNassa / jaNiyaM pi viyaDaNAe, sohiMti muNI vimalasaddhA // 104 // esA pavarA saddhA, aNubaddhA hoi bhAvasAhussa / eIe sabbhAve, pannavaNijjo havai eso // 105 // jinabhaktinAM kAryo vigere pUrvAcAryoe gItArthapaNAthI AcarelI zuddha paraMparAne paNa AgamamAM enuM vidhAna nathI mATe te nahi karavAM joIe e niSedha karavAmAM pravRti kare che. (12) jeo zuddhazraddhAvaMta che teo zratanA AdhAra vinA tevAonA te vidhi niSedhenI prazaMsA nathI karatA, kintu e bAlaceSTArUpa che ema tenI upekSA karIne sUtrAnusArI upadeza Ape che. (103) -aticAranuM zedhana-bhAvasAdhuo kaI prasaMge pramAdAdi kAraNe cAritramAM aticArarUpa melanuM kalaMka lAge te tene nirmaLa zraddhAthI AlocanA karIne (prAyazcitta svIkArIne zuddha kare che, arthAt cAritramAM jAgRta chatAM kaI aticAra lAgI jAya te pagamAM lAgelA kAMTAnI jema turta dUra kare che. (10) AvI uttama zraddhA bhAvasAdhune akhaNDa heya che ane enA ge te asadAgraha vinAne levAthI sahelAIthI satya samajAvI zakAya te heAya che. (105) Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 svAdhyA0 granthasahu vihiujjmvnnybhy-ussggvvaaytdubhygyaaiN| suttAiM bahuvihAI, samae gaMbhIrabhAvAiM // 106 // tesiM visayavibhAga, amuNaMto naannvrnnkmmudyaa| mujjhai jIvo tatto, saparesimasaggahaM jaNai // 10 // taM puNa saMvigga gurU, parahiyakaraNujjayANukaMpAe / bohiti suttavihiNA, pannavaNijjaM viyANaMtA // 10 // have bhAvasAdhunuM trIjuM liMga kahe che 3-trajupaNuthI prajJApanIya-1-vidhi (vidhAna), 2-udyama (apramAda), 3-prazaMsA, 4-bhaya, 5-utsarga, 6-apavAda ane --utsarga apavAdane jaNAvanArAM gambhIra arthavALAM anekavidha sUtre (vacana-vAye) AgamamAM kahelAM che. (16) - tenA te te viSayanA vivekane jJAnAvaraNIya karmanA udayathI nahi samajate RjubuddhivALe jIva (artha karavAmAM) muMjhAya che ane (tethI potAnI matikalpanA pramANe artha karIne) pitAne ane bIjAone durAgraha pedA kare che. (107) paNa (te Rju (saraLa) buddhivALe hovAthI) parahita karavAmAM tatpara saMvegI evA gurU (bhAva) anukampAthI tene satya samajAvavA gya jANatA hevAthI yuktithI sUtra (artha) samajAvIne baMdha kare che. (108) Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 347 dharmaratnaprakaraNama so vi asaggahacAyA, suvisuddhaM daMsaNaM carittaM ca / ArAhiuM samattho, hoi suhaM ujjubhAvAo // 109 // sugainimittaM caraNaM, taM puNa chakkAyasaMjamo ceva / so pAlina tIrai, vigahAipamAyajurohiM // 110 // pabajjaM vijjaM piva, sAhiMto hoi jo pamAillo / tassa na sijjhai esA, karei garuyaM ca avayAraM // 111 // paDilehaNAiceTThA, chakkAyavighAiNI pamattassa / . bhaNiyA suyaMmi tamhA, apamAI suvihio hoi // 112 // ane te paNa saraLapaNAthI durAgraha tajavAthI (satyane svIkAra karavAthI) ati nirmaLa darzana ane cAritrane sukha pUrvaka ArAdhavA mATe samartha (prayatnavaMta) bane che. (109) have bhAvasAdhunuM ceAthe liga "kriyAmAM apramAdI kahe che 4-kiyAmAM tatparatA cAritra sagati mATe pALavAnuM che, te cAritra chakAyajInI rakSA rUpa che, tene vikathA vigere pramAda karanArA (pramAdIe) pALI zakatA nathI. (110) vidyAnI sAdhanA karavAnI jema dIkSAnI sAdhanA karatA je pramAda kare che tene e dIkSA siddha thatI (sAdhI zakAtI) nathI. ulaTe dIkSA (vidyAsAdhaka pramAda kare to mahAna nukazAna thAya tema) moTo apakAra kare che. (111) AgamamAM prasAdInI paDilehaNAdi kriyAo (paNa) chakAya jIvonI virAdhanA karanArI kahI che, mATe vidhine Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 svAdhyA0 granthasaha rakkhai vaesu khaliyaM, uvautto hoi samiiguttIsu / vajjai avajjahe, pamAyacariyaM suthiracitto // 113 // kAlaMmi aNUNahiyaM, kiriyaMtaravirahio jahAsuttaM / Ayarai savvakiriyaM, apamAI jo iha caritI // 114 // saMghayaNAdaNurUvaM, AraMbhai sakkamevaNuDhANaM / bahulAbhamappaccheyaM, suyasAravisArao sujaI // 115 // pakSapAtI bhAvasAdhu dareka anuSThAnemAM pramAdane taje, apramAdI bane. (112) vatemAM aticAre na lAgavA de, samiti guptirUpa AThapravacanamAtAonA pAlanamAM upayogI bane, vadhAre zuM? sthira cittavALe te (kriyAmAM tallIna banIne) pApanA hetu bhUta sarva pramAdAcaraNane tyAga kare. (113) je cAritravata AtmA pitAnA AtmahitamAM apramatta hoya te sarve anuSThAnene yegyakAle, anyUna-anadhika (jeTaluM je rIte karavAnuM hoya teTaluM te rIte), vacce bIjI kriyAo karyA vinA sUtra (jinAjJA) pramANe kare. (114) have bhAvasAdhunuM pAMcamuM liMga zakyAraMbha' kahe che pa-zakaya kAryane Arambha-AgamanA rahasyane sujANa bhAvasAdhu saMghayaNabaLa (tathA Adi zabdathI) dravya-kSetrakALa-bhAvane anusAre zakya hoya tevuM-teTaluM ghaNe lAbha ane thaDe apakAra thAya tevuM kArya Arambha. (115) Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dha ratnaprakaraNama 349 jaha taM bahu pasAha, nivaDas assaMjame daDhaM na jao / jaNiujjamaM bahUNaM, visesa kiriyaM tahADhava // 116 // gurugacchunnaiheDaM, kayatitthapabhAvaNaM nirAsaMso / ajjamahAgiricariyaM, sumaraMto kuNai sakkiriyaM // 117 // sakkaMmi no pamAyai, asakkakajje pavittimakurNato / sakkAraMbho caraNaM, visuddha maNupAlae evaM // 118 // je kAraNe (zakya anuSThAna AcaranArA) tene (vAraMvAra karavAthI) adhika kare (karI zake) che, niyamA asaMyamamAM (mAMdA paDavAthI auSadhAdi karavAnA pApamAM) paDatA nathI ane (eka Arala pUrNa thavAthI) khIjAM paNa ghaNA sAdhaminAM (sAdhuonAM) kAmeA karavAno utsAha vadhe che. tathA viziSTa (paDimA vahana vigere) kriyAone paNa Arambhe che. (116) te viziSTa kriyAo kevI kare che te kahe che ke-gurU ane gaccha (anya sAdhuenI) paNa unnatinA kAraNabhUta tathA jenAthI tI (zAsananI) prabhAvanA thAya tema A mahAgirinA caritrane yAda karatA (te pramANe) nirAza sa citte uttamakriyAone kare che. (117) tevA bhAvasAdhu azakya kAryamAM pravRtti karatA nathI, zakya kArya mAM pramAda karatA nathI, ema zakya Arambhane karanArA vizuddha cAritranuM pAlana kare che. (118) Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 svAdhyA0 granthasanDe jo gurumavannaMto, AraMbhai kira asakkamavi kiMci / sivabhUi vva na eso, sammAraMbho mahAmohA // 119 // jAyai guNesu rAgo, suddhacarittassa niyamao pvro| pariharai tao dose, guNagaNamAlinnasaMjaNaNe // 120 // guNalesaM pi pasaMsaha, guruguNabuddhIe paragayaM eso / dosalaveNa vi niyayaM, guNanivahaM nigguNaM gaNai // 121 // pAlai saMpattaguNaM, guNaDDhasaMge pamoyamubahai / ujjamai bhAvasAraM, gurutaraguNarayaNalAbhatthI // 122 / / je gurUAjJAnI avajJA karIne kaMIka azakya kAryane paNa Arambha che te zivabhUtinI jema mahA mUDhatAthI samyapha ArambhavALe nathI. arthAt zakti uparAntanuM zubha anuSThAna karavuM hitakara thatuM nathI. (119) have bhAvasAdhunuM chaThuM liMga "guNAnurAga' vaNave che. 6-guNAnurAga-zuddha cAritrapAlana karanArane niyamo guNemAM uttama rAga pragaTe che, tethI guNasamUhamAM malinatA karanArA dene te taje che. (12) meTI (ghaNA) guNAnurAganI buddhithI (ati guNAnurAgathI) te bIjAnA nhAnA paNa guNanI prazaMsA kare che ane nhAnA (veDA) paNa dUSaNathI potAnA guNone nirguNa gaNe che (guNa samaja nathI). (121) guNAnurAgI prApta thaelA guNanuM rakSaNa kare, vizeSa guNavALAone vega maLe tyAre atiharSita thAya ane Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmaratnaprakaraNama 351 sayaNo tti va sIso tiva, uvagAritti va gaNivvao vtti| paDibaMdhassa na heU, niyamA eyassa guNahINo // 123 // karuNAvaseNa navaraM, aNusAsai taM pi suddhamaggaMmi / accaMtAjoggaM puNa, arattaduTTho uvehei // 124 // uttamaguNANurAyA, kAlAidosao apattAvi / guNasaMpayA parattha vi, na dullahA hoi bhavvANaM // 125 // atimeTA guNarUpI rannene meLavavAne athI dhyAna-adhya yanatapa vigere khUba sadbhAvathI kare. (122) guNAnurAgIne "A mAre svajana che, A ziSya che, A upakArI che ke A mArA gacchane sAdhu che e guNahIna niyama rAganuM kAraNa na bane. arthAt parAye saMbandha vinAne paNa guNI joI tene Adara thAya paNa potAne hoya te paNa guNahInamAM tene rAga na thAya. (123) kintu mAtra bhAvadayAne vaza tevA guNahIna saMbandhI vigerene paNa zuddhamAge cAlavA mATe hitazikSA Ape ane atyanta agya (hitazikSAne paNa lAyaka nI hoya tene rAgadveSa karyA vinA (udAsIna vRttithI) choDI de, upekSA kare. (12) A bhavamAM duHSamAkALa, saMghayaNasahAyaka vigerene abhAva, ItyAdi kAraNe prApta na thaI hoya tevI paNa guNenI saMpatti guNAnurAgathI paralokamAM paNa bhavyajIvane durlabha thatI nathI. arthAt A bhavamAM na pragaTe tevA paNa Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para svAdhyA0 granthasahu gurupayasevAnirao, guruANArAhaNami talliccho / caraNabharadharaNasatto, hoi jaI nannahA niyamA // 126 // savvaguNamUlabhUo, bhaNio AyArapaDhamasutte jaM / gurukulavAsovassaM, vasejja to tattha caraNatthI // 127 // eyassa paricAyA, suddhachAivi na suMdaraM bhaNiyaM / kammAi vi parisuddhaM, guruANAvattiNo viti // 128 // guNe anya bhavamAM guNAnurAgathI sahelAIthI pragaTe che. (15) have sAtamuM liMga "guraAjJAnI ArAdhanA' kahe che hagurUAjJAnuM pAlana-gurUnA caraNanI sevAne rAgI ane gurU AjJAnA pAlanamAM tatpara e sAdhu niyamA cAritranA bhArane (pAMca mahAvratonuM) vahana karavA samartha thAya, anyathA nahi. (arthAt pAMca mahAvratanuM pAlana talavAranI dhAra para cAlavA karatAM ya duSkara che tevuM AkaruM kArya gurUsevAthI gurUne AzIrvAda meLavanAra ja karI zake svatavartanAra anukULa pratikULa upasargothI lUMTAI jAya.) (126) zrI AcArAMganA prathama sUtramAM gurUkuLavAsane sarvaguNenI prAptinA mULabhUta kahyo che, mATe cAritrana athI bhAvasAdhu avazya gurUkuLavAsamAM ja rahe. (127) e gurUkuLavAsane tyAga karyA pachI beMtAlIza deSarahita zuddhaAhAra-upadhi vigere meLave (arthAt nirdoSa Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 353 dharmaratnaprakaraNama tA dhanno guruANaM, na muyai nANAiguNagaNanihANaM / supasannamaNo sayayaM, kayannuyaM maNasi bhAvito // 129 // guNavaM ca imo sutte, jahatthagurusaddabhAyaNaM ittttho| guNasaMpayAdarido, jahuttaphaladAyago na mao // 130 // mUlaguNasaMpautto, na dosalavajogao imo heo| mahurovakkamao puNa, pavattiyavvo jahuttammi // 131 // cAritra pALe) te paNa tene sundara (Atmahita sAdhaka) nathI kahyuM ane gurUAjJAmAM vartanArane AdhAkarmika udgama-utpAdana Adi sakaLa deSathI dUSita AhArAdi vAparavuM paDe te paNa te zuddha kahyuM che. (kAraNa ke saMyamanI rakSA mATe ja zAstrokta apavAda mAge tema karavuM paDe te paNa jinAjJAnuM pAlana thAya che). (128) mATe (gurU AjJAnA pAlanamAM) prasanna manavALo, gurU-- nA upakArane hamezAM manamAM cintavate kRtajJa e je sAdhu jJAnAdi guNasamUhanA nidhAna tulya gurU AjJAne cheData. nathI te dhanyavAdane pAtra che. (129) Ave guNavAna hoya te ja yathArtha gurU zabdanuM pAtra sUtramAM kahyo che (arthAt evo guNavAna ja "gurU" kahevaDAvavA lAyaka che), je guNasampatti vinAne daridra heya tene zAstrokta (gurUsevAnA) phaLane ApanAra mAnya nathI. (arthAt tevAnI sevA karavAthI gurUsevAnuM pUrNa phaLa maLI zakatuM nathI). (130) 23 Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 svAdhyA0 granthasaha patto susIsasaddo, evaM kuNaMteNa paMthageNAvi / gADhappamAiNo vi hu, selagasUrissa sIseNaM // 132 // evaM gurubahumANo, kayannuyA sayalagacchaguNavuDDhI / aNavatthAparihAro, huMti guNA evamAIyA // 133 // iharA vuttaguNANaM, vivajjao taha ya attukkriso| appaccao jaNANaM, bohivighAyAiNo dosA // 134 // uparanA saddagurUnA varNanathI vartamAnamAM kaI evA gurU na maLe te kenI sevA karavI, kenI na karavI? ema muMjhAya tene kahe che ke-je gurU mULaguNathI avirAdhaka hoya tene sAmAnya alpa doSa joIne cheDI na de, kintu sabhAvapUrvaka anukULa upAyathI zuddhamArgamAM vALa. (131) ati pramAdI evA paNa zrIzelatAcAryanA ziSya zrIpaMthakamunie pramAdI paNa gurUnI e pramANe sevA karatAM suziSya evuM birUda meLavyuM. (132) e pramANe gurUsevA karanAra munine gurU pratye bahumAna, kRtajJatA, sakaLa gacchavAsI sAdhuonA guNenI vRddhi ane anavasthAne (sAdhu jIvananI maryAdAnI hAnine) parihAra vigere aneka guNa (lAbha) thAya che. (133) anyathA (gurUne cheDI devAthI) e kahyA te guNothI viparIta dUSaNa vadhe che, pitAnA AtmAno utkarSa potAnA guNonuM abhimAna) thAya che, lekene paNa sAdhuo pratye avizvAsa pragaTe che ane ethI bedhi (samakita) nI Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmaratnaprakaraNama 355 bakusakusIlA titthaM, dosalavA tesu niyamasaMbhaviNo / jai tehiM vajjaNijjo, avajjaNijjo tao natthi // 135 // iya bhAviyaparamatthA, majjhatthA niyaguruM na muMcaMti / savvaguNasaMpaogaM, appANaMmi vi apecchaMtA // 136 // eyaM avamannaMto, vutto suttammi pAvasamaNo tti / mahamohabaMdhago vi ya, khisaMto apaDitappaMto // 137 // prAptimAM teone vidana (mithyAtvane bandha) thAya che, temAM nimitta bananAra te sAdhune paNa mithyAtvane bandha thAya che. (134) athavA pulAkabakuza-kuzIla, ninya ane snAtaka e pAMca prakAramAM bakuza ane kuzIla sAdhuothI A zAsana (pAMcamA ArAnA anta sudhI) cAlavAnuM che, te sAdhuomAM cheDA thaDA doSa avazya saMbhavita che, je teo bIjA sAdhuone dUSita mAnI tajI de, te (teo paNa deSathI bharelA hovAthI varjanIya ja thaze ema badhA sAdhuo vajanIya ja banaze te) avarjanIya keI nathI. (135) ethI paramArthane vicAra karatA pitAnAmAM paNa sarva guNanI prApti nahi jotA (pate paNa adhure che ema mAnatA) bhAvasAdhue madhyastha banI potAnA gurUne cheDI detA nathI. (136). (je gurUnI avajJA kare tene mahA anartha thAya te kahe che ke-) e alpaSavALA gurUne cheDI denArA sAdhune Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3pa6 svAdhyA0 granthasadeha savisesaM pi jayaMto, tesimavannaM vivajjae samma / to daMsaNasohIo, suddhaM caraNaM lahai sAhU // 138 // iya sattalakkhaNadharo, hoi carittI tao ya niyameNa / kallANaparaMparalAbha-jogao lahai sivasokkhaM // 139 // duvihaM pi dhammarayaNaM, tarai naro ghettumavigalaM so u / jassegavIsaguNarayaNa-saMpayA sutthiyA asthi // 140 // tA suThu imaM bhaNiyaM, puvAyariehiM parahiyaraehiM / igavIsaguNoveo, joggo sai dhammarayaNassa // 141 // AgamamAM pApa sAdhu kahyo che ane gurUnI nindA avahelana tathA vaiyAvaccAdi gurUbhaktimAM anAdara karanArA tene mahA mehanIya (mithyAtva) kamane bandhaka kahyo che. (137) gurUnI barAbara te zuM ? tethI vadhAre cAritranI ArAdhanA karanAre paNa teonI (gurUnI) avajJAne sarvathA taje, te darzananI-samyakatvanI zuddhi thavAthI sAdhu zuddha cAritrane prApta kare. (138) e sAta lakSaNene dhAraNa karanAre AtmA zuddha cAritravanta che, tethI niyamAM uttarottara vizeSa kalyANa (zuddhi) thavAthI te mokSasukhane pAme che. (139) ema sAdhudharma ane zrAvakadharmarUpa ane prakAranA dharmarUpa ratnane saMpUrNa paNe te manuSya pAmI zake ke jene ekavIza guNarUpI sampatti zuddha (doSa rahita) che. (140) Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmaratnaprakaraNama 357 dhammarayaNocciyANaM, desacarittINa taha carittINaM / liMgAI jAiM samae, bhaNiyAiM muNiyatattehiM // 142 // tesi imo bhAvattho, niyamaivibhavANusArio bhnnio| saparANuggahaheDaM, samAsao saMtisUrIhiM // 143 // jo paribhAvai eyaM, sammaM siddhatagambhajuttIhi / so muttimaggalaggo, kuggahagattesu na hu paDai // 144 // iya dhammarayaNapagaraNa-maNudiyahaM je maNami bhAveti / te galiyakalilapaMkA, nivvANasuhAI pAveti // 145 // tethI parahitamAM tatpara evA pUrvAcAryoe A barAbara ja kahyuM che ke je ekavIza guNavALe heya te sadA dharmaratnane mATe gya che. (141) dharmaratnane ucita evA dezavirativALAonAM tathA sarvavirativALAonAM (zrAvakanAM tathA sAdhunAM) je liMga tattvanA jANa jJAnIoe AgamamAM kahyAM che. (12) tene A bhAvArtha zrIzAntisUrijIe sva-para upakAra mATe pitAnI buddhirUpI vaibhavane anusAra TuMkamAM kahyo. (143) je siddhAntanA sArabhUta yuktithI A dharmaliMganA bhAvane (artha) samyaga rIte vicAre che te muktimArgane pAmelo kadI paNa durAgraharUpI khADAmAM paDatuM nathI. (144) Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 svAdhyA0 granthasaha e rIte A dharmaratna prakaraNane jeo pratidina manamAM vicAre che teo pApapaMkane nAza karIne nirvANa mokSa sukhane pAme che. (15) e pramANe prazAntamUrti tanidhi saMghasthavira AcArya mahArAja zrIvijayasiddhisUrIzvara paTTadhara gAmbhIryAdi guNanidhi sva. AcArya mahArAja zrIvijaya meghasUrivarajI paTTadhara pU. A. mahArAja zrIvijayamane harasUri ziSya muni bhadraMkara vijaye lakhelo zrIdhamaratna prakaraNane gujarAtI bhAvArtha samApta thayuM. "zubha bhUyAt " vi. saM. 2013 nA mAgazara suda 13-amadAvAda zAhIbAga. Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pA5pratighAta-guNabIjAdhAnasUtra // atha ciraMtanAcAryakRtamahAprabhAvakazrIpaJcasUtramadhyAt prathamaM pApapratighAta-guNabIjAdhAnasUtram // " Namo vIarAgANaM savaNNuNaM deviMdapUiANaM jahaTThiavatthuvAINaM telukkagurUNaM aruhaMtANaM bhagavaMtANaM / (prathama maMgalAcaraNa rU5) "zrIvItarAga bhagavantane namaskAra thAo" (ema kahI teonI viziSTatA jaNAve che ke, teo sarvajJa-sarvadaza che, deve ane indrothI paNa pUjAelA che, (rAgadveSAdi nahi hevAthI) vastutatvanA yathArtha prarUpaka che, traNe loka (svarga, mRtyu ane pAtALa) vAsI de dAna ane manuSya vigerenA te gurU che, saMsAramAM pharI janma levAnA nathI ane ezvaryAdi bhAgyavanta hovAthI) bhagavanta che. teo ema kahe che ke-jIva anAdi che, tene saMsAra (janma-maraNAdi) paNa anAdi che, A saMsAra anAdi che, A saMsAra anAdi karmonA sa ganI paraMparAthI cAlyA A sUtranuM jevuM nAma che te ja tene guNa che. enA nitya smaraNa paThana pAThanathI aneka bhavanAM sacita pApano nAza thAya che ane jJAna-darzana-cAritrAdi guNo pragaTavAnAM bIje AtmAmAM vavAya che, jenA pariNAme AtmA anAdi karmamelane nAza karI samyaga jJAna-darzana-cAritranuM pAtra banI pitAnA ajarAmara padane pAme che. pUjya gurUNajI zrIhIrazrIjI mahArAja dararoja savAre A sUtranuM zravaNa karyA pachI ja paccakakhANa pAratAM hatAM. ene vAstavika artha lakhatAM te eka svatantra pustaka thaI jAya tema che ahIM mAtra zabdArtha lakhe che. Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 svAdhyA0 granthasantAhu je evaM AikkhaMti - iha khalu aNAi jIve, agAi jIvassa bhave, aNAikammasaMjoga nivvattie, duvakharUve dukkhaphale duvakhANubaMdhe / assa NaM bucchittI suddhadhammAo, suddhadhammasaMpattI pAvakammavigamAo, pAvakammavigamo tahAbhavvattAibhAvao / tassa puNa vivAgasAgANi causaragamaNaM, dukkaDagarihA, sukaDANa (NA ) vaLa / ao kAvyami houkAmeNaM sayA suppaNihANaM, bhujjo bhujjo sakilese, tikAlamasaMkile se / kare che. (have te saMsAra kevA che? te kahe che ke) e saMsAra duHkharUpa che, (tenI paraMparAmAM navA navA janma-marAdi thavAthI) tenu phaLa duHkha che ane (eka janma bIjA janmanuM kAraNa hovAthI) te duHkhanI paraMparA rUpa che. A saMsAranA viccheda zuddha dharmathI eTale samyag jJAna, darzIna, ane cAritraguNAne aucitya satkAra ane vidhipUrvaka satata sevavAthI thAya che. AvA zuddha dharmanI prApti pApakarmAnA viziSTa nAza (punaH anyAya nahi te rIte nirjarA) thavAthI thAya che ane pApakarmonA evA viziSTa nAza tathAbhavyatva (AtmAnu tathA prakAranuM bhavyatva- svabhAva), kALa, niyati (bhavitavyatA), karma (azubha karmonA hAsa sAthe puNyakarmInA upacaya) ane purUSA, e pAMca kAraNonA anukULa cAga maLavAthI thAya che. A tathAbhavyatva vigerene pakAvavAnAM (pragaTAvavAnAM Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApapratighAta-guNabIjAdhAnasUtra 361 jAvajjIvaM me bhagavaMto paramatiloganAhA aNuttarapuNNasaMbhArA khINarAgadosamohA aciMtaciMtAmaNI bhavajalahipoA egaMtasaraNA vahaMtA kara" . tahA pahINajaramaraNA aveakammakalaMkA paNa?bobAhA kevalanANadaMsaNA siddhipuranivAsI niruvamasuhasaMgayA savvahA kayakiccA siddhA sarakhA tahA pasaMtagaMbhIrAsayA sAvajjajogavirayA paMcavihAyArajANagA parovayAranirayA paumAinirdasaNA jhANajjhayaNasaMgayA visujjhamANabhAvA sAhU saraNaM / prApta karavAnAM) traNa sAdhana che -eka cAra zaraNane svIkAra, bIjuM (A bhava parabhavamAM karelAM) duSkRtyanI (bhAvapUrvaka gurU sAkSIe) nindA ane trIjuM sukRtyenuM sevana-arthAta anu medanA. mATe mukta thavAnI IcchAvALAe e upAyanuM hamezAM praNidhAna (nizcayapUrvaka sevana) karavuM joIe te paNa jyAre (AtmAmAM rAga-dveSa-kAma-krodhAdi) saMkleza hoya tyAre vAraMvAra ane saMkalezanA abhAve divasamAM traNavAra (trikALa saMdhyAe) karavuM joIe. (temAM cAra zaraNAnA svIkArane vidhi kahe che ke-) 1-azvaryAdi RddhivALA (bhagavanDa), traNe lokanA (gakSema karanArA) samartha nAtha (rakSaka), anuttara (uMcAmAM uMcA tIrthakaranAmakarma vigere) puNyanA nidhAna, rAga-dveSa ane Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36ra svAdhyA0 granthasaha tahA surAsuramaNuapUio mohatimiraMsumAlI rAgadosavisaparamamaMto heU sayalakallANANaM kammavaNavihAvasU sAhago siddhabhAvassa kevalipaNNatto dhammo jAvajjIvaM me bhagavaM saraNaM // meha jeonA nirmula kSaya thayA che tevA, acinya sukhane vinA mAge ApanArA cintAmaNithI paNa adhika, saMsAra samudrane taravA mATe nAvA tulya, ekAte zaraNa karavA yegya, evA arihantanuM mAre jIvuM (mukta na thAu) tyAM sudhI zaraNa thAo ! arihanta mane zaraNa Apo !! tathA 2-jeonAM jarA maraNa sarvathA kSINa thayAM che, karmarUpI kalaae jeone davAnAM nathI, sarva prakAranI vyAbAdhA (pIDAo-duHkha) jemanAM nAza pAmyAM che, saMpUrNa jJAna ane darzana jeone pragaTa thayAM che, siddhipura nAmanA nagaramAM (mokSamAM). rahelA jagatanA keI sukhanI upamA jemAM na ghaTe tevA anupama sukhane jeo pAmelA (bhegavI rahyA che ane sarvathA jeo kRtakRtya che, (jeone have kaMI kartavya zeSa rahyuM nathI, te siddhonuM mAre zaraNa thAo ! tathA 3-prazAnta ane gambhIra Azaya (hRdaya) vALA, sarva sAvadya (pA5) vyApArathI nivRtta thaelA, paMcavidha AcArane IjJAnAcArAdine jANanArA paropakAra karavAmAM rakta, pakamaLa vigere upamAovALA, zubhadhyAna ane zAstrAdhyayanamAM satata udyamavALA ane tethI uttarottara jeonA bhAve vizuddha thatA hoya che, tevA sAdhuonuM mAre zaraNa thAo ! tathA- Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ _363 pApapratighAta-guNabIjAdhAnasUtra saraNamuvagao a eesiM garahAmi dukkaDaM, jaNaM arihaMtesu vA siddhesu vA Ayariesu vA uvajjhAesu vA sAhUsu vA sAhuNIsu vA annesu vA dhammaTThANesu vA mANaNijjesu vA pUaNijjesu, tahA mAIsu vA, piIsu vA, baMdhUsu vA, mittesu vA, ubayArIsuvA, kasura asura ane manuSyathI pUjita, moharUpI abdha kArane nAza karavAmAM sUrya, rAgadveSanA jherane nAza karavAmAM paramamatra, sarva kalyANanI sAdhanAmAM hetubhUta, karmorUpI vanane bALavA mATe agnitulya, AtmAnA siddhapaNAne sAdhaka ane bhagavanta, evA zrI kevalibhASita dharmanuM mAre jAvAjIva zaraNa ho! e cAre zaraNane pAmelo huM have gurUsAkSIe duSkatanI gaha karuM chuM, te A pramANe-je arihanta, siddho, AcAryo, upAdhyAya, sAdhuo, sAdhvIjIo tathA bIjAM paNa mAnanIya pUjanIya (sAdharmikAdi dharmasthAne pratye tathA mAtA, pitA, badhuvarga (svajanAdi), mitro ke upakArIo pratye athavA sAmAnyatayA samyagadarzanAdi mokSa mArgamAM rahelA ke mithyAtvAdi unmAgane vaza paDelA kaI paNa jIva pratye, tathA mekSa mArgarUpa jJAna darzana cAritramAM upakAraka sAdhanabhUta pustakAdi-jinamUrti-mandirAdi ane rajoharaNAdi pratye, athavA mokSa mATe anupayegI paNa sarva vastu pratye, nahi AcaravA gya, nahi IcchavA yogya, pApasvarUpa ane paraMparAe pApane bandha karAvanAruM evuM je kaMI mithyA AcaraNa sUkama ke bAdara (alpa ke Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 svAdhyA0 granthasandhaha oheNa vA jIvesu-maggaTThiesu vA, amaggaTThiesu vA, maggasAhaNesu vA, amaggasAhaNesu vA jaM kiMci vitahamAyariaM aNAyariavvaM aNicchiavvaM pAvaM pAvANubaMdhi, suhumaM vA vAyaraM vA, maNeNa vA vAyAe vA kAraNa vA, kayaM vA kArAviraM vA aNu. moiaM vA, rAgeNa vA doseNa vA moheNa vA, ittha vA jamme jammaMtaresu vA, garahiavvameaM, dukkaDameaM ujjhiavvameaM. ghaNuM) manathI, vacanathI athavA kAyAthI, svayaM karyuM, bIjA pAse karAvyuM ke bIjA karanAranuM sAruM mAnyuM (anumevuM) heya, te paNa rAgathI zreSathI ke mehathI, te paNa A janmamAM ke anya janmamAM, gurU samakSa te sarva gahaNIya che, te duSkRta nibdha che, kAraNa ke te adharma rUpa che, mATe ja te tajavA gya che ema meM kalyANamitra evA gurU arihanta bhagavatenA vacanathI jANyuM, te ema ja che, e pramANe zraddhA thaI, tethI zrI arihanta-siddhanI sAkSIe huM ene gahu chuM, e pApa che, tyAga karavA gya che, mATe e mAruM duSkRta mithyA thAo! mAruM duSkRta mithyA thAo !! mAruM duSkata mithyA thAo !! A mArI duSkRtanI gaha (bhAvathI) samyaga thAo ! have pachI evuM duSkRta nahi karavuM e mAre niyama thAo, huM niyama karuM chuM. e duSkRta tyAjya che, e mane bahu samajAyuM (TharyuM) che. zrI arihanta bhagavantanI ane teonAM vacane pracAranArA AtmahitaiSI gurUonI AvI hitazikSAne huM (vAraMvAra) Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApapratighAta-guNabIjAdhAnasUtra 365 viANi mae kallANamittagurubhagavaMtavayaNAo, evameaMti roiaM saddhAe, arihaMtasiddhasamakkhaM garihAmi ahamiNaM dukkaDameaM ujjhiavvameaM ittha micchAmi dukkaDaM, micchAmi dukkaDaM, micchAmi dukkaDaM / hou me esA samma garihA, hou me akrnnniymo| bahumayaM mameaMti icchAmi aNusaDhi arahaMtANaM bhagavaMtANaM, gurUNaM kallANamittANaM ti| hou me eehiM saMjogo, hou me esA supatthaNA, hou me ittha vahumANA, hou me io mukkhabIaM ti| IcchuM chuM, mATe mane evA devagurUone saMga maLaze, mArI A prArthanA saphaLa thaje, A prArthamAnAM mane bahumAna che, huM IcchuM chuM ke enAthI mArA AtmAmAM mekSanAM bIja pragaTa thAo,-A prArthanAnA phaLa rUpe mekSa maLe. e arihaMta bhagavantane ane kalyANamitra (hiteSI) gurUone saMparka (nizrA) malatAM huM teonI sevA karavA lAyaka banuM, teonI AjJApAlana mATe lAyaka banuM, teonI AjJA pALavAmAM bhAre uddhAra che" evI daDha pratipattivALo (AjJA pratye bhakita bahumAnapUrvaka svIkAra karanAre gurUne samarpita bhAvavALa) banuM ane niraticArapaNe teonI AjJAne saMpUrNa pAlaka banuM. e duSkatagaha sAthe prAsaMgni prArthanA karI have sukRtAsevana kahe che saMvigna eTale mekSamAgane atha huM have yazAzakti sukRtanI sevA eTale anumodanA karuM chuM. te A pramANe sarva Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 366 svAdhyA0 granthasantAha pattesu eesu ahaM sevArihe siA, ANArihe siA, paDivattIjue siA, niraiArapArage siA // saMviggo jahAsattIe sevemi sukaDaM, aNumoemi savvesiM arahaMtANaM aNuTThANaM, savvesi siddhANaM siddhabhAvaM, savvesiM AyariyANaM AyAraM, savvesiM ubajjhAyANaM suttappayANaM, savvesiM sAhUNaM sAhukiriyaM, savvesiM sAvagANaM mukkhasAhaNajoge / savvesiM devANaM, savvesiM jIvANaM houkAmANaM kallANAsayANaM maggasAhaNajoge / / arihantonA ghora tapa-japa-pariSaha-upasargo sahavA vigere sarva anuSThAnanI anumodanA karuM chuM, ema sarva siddhonA siddha thaelA kevaLajJAna darzanAdi bhAvonI, sarva AcAryonA paMcAcAranA pAlanarUpa AcAronI, sarva upAdhyAyanA sUtra (jJAna) dAnanI, sarva sAdhuonI (sAdhvIjInI) sAdhukiyAnI, sarva zrAvakenI (zrAvikAonI) mana vacana kAyAnI kSasAdhaka karaNInI, tathA sarva deva sarva jIvo ke jeo mekSa mATe gya (caramAvartamAM) che ane tethI vizuddha AzayavALA che, teonA mokSamArga sAdhaka jJAna-darzana-cAritrane anukULa je je yoga (vyApAre) te sarvanI huM anumodanA karuM chuM. A mArI anudanA parama guNa nidhAna zrIarihanta siddho-sAdhuo ane jinakathita dharma, e cAra zaraNanA sAmarthyathI sundara vidhipUrvakanI, uttama nirmaLa AzayavALI, samyapha svIkAravALI (jIvanamAM e guNe utare evI) ane niraticAra tenuM pAlana thAya tevI sunTara thAo. (saphaLa thAo.) Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApapratighAta-guNabIjAdhAnasUtra 367 hou me esA aNumoaNA sammaM vihipuviA, samma suddhAsayA, samma paDivattirUvA sammaM niraiArA paramaguNajuttaarahaMtAisAmatthao / aciMtasattijuttA hi te bhagavaMto, vIarAgA savvaNNU paramakallANA paramakallANaheU sattANaM / (A duSkRtatI nindA ane sukRtanI anumodanA kharekhara, te arihantAdinA prabhAvathI ja huM karI zake, kAraNa ke te arihanta bhagavanta acinya zakitavALA che, vItarAga che, sarva che, paramakalyANa svarUpa che ane jIne paramakalyANanI sAdhanAmAM hetu (puSTa Alambana) rUpa che. e arihantAdi parama upakArIone mArA hRdayamAM padharAvavA mATe (bhAvathI teonuM zaraNa pAmavA mATe huM mUDha (ayogya) chuM, kAraNa ke huM pApI chuM, anAdi mehathI vAsita (gherAelo) chuM he bhagavanta ! mArA saghaLA Atmapradeza rAga-dveSa-ajJAna ane mUDhatAthI vAsita thaelA hevAthI anabhijJa (ajJAnI) chuM, (ethI huM mArA hitAhitane jANuM paNa zakato nathI, to paNa huM Apane prArthanA karuM chuM ke ApanA acinya mahimAthI) huM hitAhitane samajanAre thAuM, ahitathI nivRtta thAuM, hitamArge pravRtta thAuM ane sarva jI pratye aucityane Acarate huM mekSa, tenA dAtA zrI tIrthakaro, tene samajAvanArA zrIsadgurUo ane mokSasAdhaka jJAna darzana cAritrarUpa dharma, e sarvane ArAdhaka thAuM. huM e pramANe sukRtane IcchuM chuM, sukRtane icchuM chuM, sukRtane IcchuM chuM! Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 svAdhyA0 granthasaha ___mUDhe amhi, pAve, aNAimohavAsie, aNabhinne bhAvao hiAhiANaM abhinne siA, ahianivitte siA, hiapavitte siA, ArAhage siA, uciapaDivattIe sabasattANaM shiaNti| icchAmi sukaDaM, icchAmi sukaDaM, icchAmi sukaDaM // ema A cAra zaraNAM, duSkRta nindA ane sukRta anumodanAne vAraMvAra je svayaM bhaNe che, sAMbhaLe che ane sUtra sAthe arthanuM punaH punaH cintana-anuprekSA kare che, tenA azubha karmonA bAMdhelA rasa athavA anubandha (karma- bandhanI paraMparA) manda paDe che, te karmonI sthiti rasadalio ochAM thAya che ane nirmULa paNa nAza pAme che. eTaluM ja nahi, A sUtranA pAThathI, zravaNathI ane cintanathI AtmAmAM pragaTatA zubha pariNAmanA baLe jema kaTaka baddha (sarpa vigerenA DaMkha thavA chatAM DaMkhanI najIka kapaDA ke dorI vigerene sakhta bandha karavAthI bandhAelu) jhera nibaLa-niSphaLa thaI jAya tema azubha karmo niranubandha (tenA udaye navAM azubha karma bandhAvavAmAM asamartha banI jAya che, (udayamAM AvavA chatAM AtmAne mahAdine vaza karavAmAM asamartha banI jAya che, alpamAtra vipAkavALuM banI jAya che, ethI ene sukhapUrvaka nirjarI (naSTa karI) zakAya che ane punaH evAM karmone bandha jIvane thatuM nathI. vaLI A sUtranA pAThathI, zravaNathI ane cintanathI jema uttama auSadhano vidhi-parejIpUrvaka prayoga karavAthI Arogya pragaTe tema AtmAmAM zubhakarmone bandha thAya tevA Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApapratighAta-guNabIjAdhAnasUtra 369 evameaM sammaM paDhamANassa suNamANassa aNuppehamANassa siDhilIbhavaMti parihAyati khijjaMti asuhakammANubaMdhA / niraNubaMdhe vA asuhakamme bhaggasAmatthe suhapariNAmeNaM, kaDagabaddhe via vise appaphale siA, suhAvaNijje siA, apuNabhAve sigA . tahA AsagalijjaMti pariposijjati nimmavijaMti suhakammANubaMdhA / sANubaMdhaM ca suhakamma pagi pagiTThabhAvajjiaM bhAve pragaTe che-ekatra thAya che, ethI zubha (puNyAnubandhi puNya) karmone bandha thAya che, zubha karmonI paraMparA puSTa thAya che ane utkRSTa bhAvavALuM zubha karma bandhAya che. e rIte pragaTele zubha karmane anubandha (paraMparA) puSTa bane che, ethI zubhabhAve paNa puSTa thAya che, e zubha karmAnubandha niyamA zubha phaLane (AtmAmAM jJAnAdi guNene) pragaTa kare che, ethI AtmA saMsAramAM paNa Atmika sukhane bhegI bane che ane paraMparAe mekSa sukhane sAdhaka bane koI jaDa vastumAM anubandha (rAga-mamatvarUpa niyANA) vinA azubha bhAvane mana-vacana-kAyAnI akuzaLa pravRttine) rekIne (arthAt zubhabhAva pUrvaka) A sUtra zubha bhAvanuM (mokSanuM) bIja hovAthI tene uttama praNidhAna (ekAgratA. ane temAM kahelA bhAvanA kartavyanA nizcaya) pUrvaka samyapha (zAnta citte) bhaNavuM jAIe, samyapha sAMbhaLavuM joIe ane enA arthanI anuprekSA (padArtha vicAraNA) karavI joIe. 24. Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 vAdhyA0 granthasantAha niyamaphalayaM supautte via mahAgae suhaphale siA, suhapavattage siA, paramasuhasAhage siaa| apaDibaMdhameaM asuhabhAvaniroheNaM suhabhAvabIaM ti suppaNihANaM, sammaM paDhiyavvaM, sammaM soavvaM, sammaM aNuppehiavvaM ti| ___Namo gamiaNamiANaM paramaguruvIarAgANaM Namo sesaNamukkArArihANaM, jayau savvaNNusAsaNaM, paramasaMvohIe suhiNo bhavantu jIvA, suhiNo bhavantu jIvA, suhiNo bhavantu jIvA // have chelle upasaMhAra karatAM malgala kare che keane dAnathI namaskAra karAelA, Indra ane gaNadharAdie paNa jeone namaskAra karyo che, te paramagurU zrIvItarAga bhagavatene mAre namaskAra thAo, bAkInA paNa namaskArane egya siddho, AcAryo vigere te te jJAnAdiviziSTa guNavone mAre namaskAra thAo, zrI sarvajJanuM paramapakArI zAsana jayavatuM varto ane e zAsananA varabadhi lAbhathI (mithyAtva mukta samyagU darzananI prAptithI) che sukhI thAo ! jo sukhI thAo !! jI sukhI thAo !!! Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ||ath zrIzIlAGgAdirathasaMgrahaH saarthH|| che ? zIzItha . joe karaNe sannA, iMdiya bhUmAi samaNadhammo ya / sIlaMgasahassANaM, aTThArasagassa niSphattI // 11 // artha- 3, karaNa 3, saMjJA 4, Indrie 5, pRthvIkAyAdi jIvAjIva 10 ane zramaNadhama 10, enA guNAkArathI zIyalanA agabhUta 18000 bhAMgA zIlAlgarathanA bane che. (1) te A pramANe3*3=44=3685=1804 10=1800x10=18000. have uttarabhedo jaNAve che. karaNAI tiNi jogA, maNamAiNi havaMti bheyaaii| AhArAI sannA, cau soAiMdiyA paMca // 2 // . bhUmyAdayo nava jIvA, ajIvakAya ca zramaNadharmazca / kSAntyAdirdazaprakAra, evamiti bhAvayedetAm // 3 // karavuM, karAvavuM ane anamedavuM e traNa karaNe, mana vacana ane kAyA e traNa go, AhAra-bhaya-maithuna ane parigraha e cAra saMjJAo, tathA kAna-AMkha-nAka-jIbha ane tvacA e pAMca indrio. (2) pRthvIkAya vigere nava che ane ajIva maLI daza (hiMsya) tathA kSamAdi dazaprakArane yatidharma e pramANe gAthAnI bhAvanA karavI. (3) Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37ra. svAdhyA0 granthasaha alpabuddhi jInA upakAra mATe pRthvIkAyAdine tathA zramaNadharmane nAmapUrvaka jaNAve chepRthivyptejaaNsi vAyu-vanaspatirtIndriyatrIndriye / catuSpaJcendriyAjIvA-rambhaM varjayed dazadhA // 4 // vaMtI-ma-gajhava-kuttara tara-saMgane vadhA saccaM soaM AkiM-caNaM ca baMbhaM ca jaidhammo // 5 // pRthvIkAya, apakAya, teukAya, vAukAya, vanaspatikAya, beIndriya, teIndriya, caurindriya, paccendriya e nava ane achavakAya maLI dazane Arambha taje. kSamA, mArdava, Arjava, nirlobhatA, tapa, saMyama, satya, zauca, akicanatA ane brahmacarya e daza prakArane yatidharma samajavuM. (4-5) have kevI rIte bhAvanA karavI te jaNAve cheje no karaMti maNasA, NijjiyAhArasannA soiNdii| puDhavIkAyAraMbha, khaMtijuA te muNI vaMde // 1 // je AhArasaMjJA ane zravaNendriyane vijaya karIne manathI pRthvIkAyanA Arambhane karatA nathI, te kSamAvaH munione huM vAMduM chuM (1) (e pramANe karaNaga-saMjJA-Indriya-kAya ane zramaNadharmanAM nAma badalI badalIne pratyeka gAthA banAvatAM aDhAra hajAra gAthAo bane che ane aDhAra hajAra svAdhyAya pUrvaka aDhAra hajAra prakAranA munione vandana thAya che. AgaLanA rathamAM paNa vidhi A pramANe samajI le.) Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 303 000 6000 6000 2000 2000 2000 00 500 500 zIlAgAdirathasaMgraha * karaNAdinAM nAma badalavAnAM nIce pramANeje no kareMti, je no karAveMti, je no aNumoyaMti, / maNasA, vayasA, kAeNa, / NijjiyAhArasannA, NijjiyabhayasannA, NijjiyamehuNasannA, nijjyprigghsnnaa,| soiMdI, cakviMdI, ghANiMdI, rasaNiMdI, phaasiNdii,| puDhavIkAyAraMbhe, AukAyAraMbha, teukAyAraMbha, vAukAyAraMbha, vaNassaINAraMbha, beIdiyAraMbha, teiMdiyAraMbha, cauridiyAraMbha, paMciMdiyAraMbha, ajIvANa smaarNbh,| khaMtijuA, samaddavA, saajjavA, samuttiNo, tavajuA, sasaMjamA, saJcajuA, soajuA, akiMcaNA, baMbhajuA, / Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 svAdhyA0 granthasandAha // 2 zrIdazavidhacakravAlasAmAcArIratha // guttI nANAitigaM, pasamiyakohAi samipaNagaM ca / momArUM varavato, samAyArInutto ya / / atha -traNagupti, jJAnAdi traNa guNA, pAMcasamiti, ane davidhacakravAla sAmAcArInuM pAlana karatA muni ke jeNe krodhAdi kaSAyAne zAnta karyAM che, te pRthvIkAyAdinuM rakSaNa karatA (munivarezane namaskAra karU chu). (1) emAM batAvelA bhedonA uttarabhedo karatAM cakravAla sAmAcArInA 18000 bhedo thAya che. (te A pramANe 343= x4=36x5=180x10=1800x10=18000) emAM maneAti, vacanagupti ane kAyagupti e traNa gupti, jJAna--dana ane cAritra e traNa jJAnAdi, krodha-mAnamAyA ane leAbha e cAra kaSAyA, IrSyA-bhASA-eSaNA AdAnabhaNDamAtranikSepa ane pAriSThApanikA e pAMca samitie, zIlAlgarathamAM jaNAvyA pramANe pRthvI Adi daza ane 'icchAkAra' vigere dRzavidha cakravAla sAmAcArI samajavI. sAmAcArInA daza prakArA nIce pramANe che. icchA mithyA tathAkAra, AvazyakI naiSedhikI / pRcchA pratipRcchA chanda - nAmantraNopasampadA // 1 // atha IcchAkAra, mithyAkAra, tathAkAra (tahatti), AvasahI, nisIhi, pRcchA, pratirRcchA, chandanA (yathArUci), Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 375 zIlAgAdirathasaMgraha nimantraNA ane upasaMpadA (e daza prakAro cakravAla sAmAcArInA jANavA). (1) enI bhAvanAnI vidhi A pramANe thAya. maNagutto sannANI, pasamiyakoho ya iriyasamio ya / puDhavijie rakkheto, icchAkArI namo tassa // 1 // artha-manesivALa, samyagUjJAnI, upazAntAkrodha, riyAsamitinA pAlaka, pRthvIkAya chanI rakSA karate, IcchAkAra sAmAcArIne pAlaka je muni tene namaskAra thAo. (1) e vidhithI guminA, jJAnAdinAM, krodhAdinAM nAme badalatAM 18000 gAthAo bane. tene gaNavAthI teTalo svAdhyAya ane evuM uttama cAritra pAlanAra munivarene teTalI vAra vandana thAya che. Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 svAdhyA0 granthasoha 20 00 500 500 500 500 100 100 100 pheravavAnAM pade maNagutto, vayagutto, tnnugutto,| sanANI, saddiTThI, sccrnnii,| pasamiyakoho ya, pasamiyamANo ya, pasamiyamAyo ya, pasamiyaloho ya, / iriyasamio, bhAsAsamio, esaNAsamio, gihanikkhavaNasamio, priddvnnsmio,| puDhavijie, Aujie, teujie, vAujie, vaNajive, beIdi, teiMdi, cauridiM paMcidi, ajiivaannN,| icchAkArI, micchAkArI, tahattikArI, AvassahikArI, nisIhikArI, ApucchakArI, paDipucchakArI, chaMdaNakArI nimaMtaNakArI, uvsNpykaarii,| 100 10 Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 377 / rU zIkSamAjanAtha . causaraNa nANa asaNAi-yAra puDhavAijIvarAsINaM / arihatAINa sakkhaM, aTThArasahassa khAmaNayA // 1 // athacatu zaraNa svIkAravAM Adi 3, jJAnAdi 3, azanAdi 4, AcAra pAMca, pRthvIkAyAdi jIvAjIva rAzi 10 ane arihantAdi dazanI sAkSIe kSamApanA 18000 prakAre thAya che. (te A pramANe-3*3=944=3685=1804 10=1800x10=18000). temAM arihantAdi cAra zaraNone grahaNa karavAM-duSkRtanI gaha karavI ane sukRtanI anumodanA karavI e traNa prakAra, jJAna-darzana-ane cAritra e traNa, azana-pAna-khAdimasvAdima e cAra prakArane AhAra, jJAnAcAra-dazanAcAracAritrAcAra-tapAcAra ane vIryAcAra e pAMca AcAra, pRthvIkAyAdi 10 zIlAlgaratha pramANe ane arihantAdi dazanI sAkSI nIce pramANe samajavI. arihaMta siddha gaNahara, kevalI ohI ya maNajiNANaM ca / suyajiNa sAhu samakkhaM, deva taha appasakkhIhiM // 1 // atha-arihanta, siddha, gaNadhara (AcArya), sAmAnya kevaLI, avadhijJAnI, mana 5ryavajJAnI, zrutajJAnI, sAdhu (gurU), deve, tathA AtmAnI sAkSIe (kSamApanA e dazanI sAkSImAM karavI.) Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 svAdhyA0 granthasAha tene vidhi (gAthA) A pramANe thAya. kayacausaraNo nANI, niyamiaasaNo ya nANaaiAraM / Aloiya puDhavijie, arihasamakkhaM khamAvemi // 1 // artha-cArazaraNa svIkArIne, jJAnI, azana AhArane tyAgI huM jJAnanA aticAranI AlocanA karIne zrIarihintanI sAkSIe pRthvIkAya chane khamAvuM chuM. A eka bhAga thayo e pramANe bhinnabhinna pade badalIne gAthA banAvI zakAya te gAthAo 18000 thAya ane 18000 khAmaNAM tathA 18000 svAdhyAya thAya. Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kayacA 1000 6000 2000 500 500 500 500 zIlAgAdirathasaMgraha 311Ana 54 / kayacausaraNo, garahiyadukkaDo, sukaDANumoyaNo, / nANI diTThI crnno| niyamiaasaNo, niyamiapANo, niyamiakhAimo, niymiasaaimo,| nANaaiAraM, daMsaNaiAraM, caraNaaiAraM, tavaaiAraM, vIriyaaiAraM / Aloiya puDhavijie, Aloiya Aujie, Aloiya teujie, Aloiya vAujie, Aloiya vaNajIe, Aloiya beiMdi, Aloiya teiMdi, Aloiya cauridi, Aloiya paMciMdi, AloIya ajIve, / arihasamakkhaM, siddhasamakkhaM, gaNaharasamakkhaM, kevalisamakkhaM, ohisamakkhai, maNajiNasamakkhaM, suyajiNasamakkhaM, sAhusamakkhaM, devasamRkkhaM, appasamakkhaM, / 100 Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 svAdhyA0 granthasoha // 4 shriishrmnndhrmrthx|| *karaNANi joga sannA, iMdiANi ya kAyadhammehiM / bhAvayato. u havaMti, jaidhammedvArahasahassA // 1 // atha-karaNa 3, ge 3, saMjJAo 4, Indri 5, jIvakAyAdi 10 ane yatidharma 10 vaDe bhAvanA karatAM yatidharmanI 18000 bhAvanA thAya che te pramANe-343= 944=3685=180410=1800x10=18000) temAM karaNa vigerenA bhede zIlAlgarathanI 2-3-4-5 gAthAomAM jaNAvyA pramANe samajavA. bhAvanA nIce pramANe karavI. na haNei sayaM sAhU, maNasA aahaarsnnsNvuddo| soiMdIsaMvaraNo, puDhavijie khatisaMpanno // 1 // atha-AhAra saMjJAthI saMvRta (vijaya karanAra), zravaNendriyanA viSayane saMvaranAra (rekanAra) kSamAvat sAdhu pRthvIkAya ivene svayaM haNe nahi. (1) A eka bhAvanA thaI e pramAe gAthAmAM karaNAdinAM pade badalavAthI 18000 gAthAo bane, 18000 svAdhyAya thAya ane 18000 prakAre zramaNadharmanI bhAvanA karI zakAya che. 4 A ratha zIlAgarathanI barAbara che mAtra apekSAbhede bheda che. ja je granthanA AdhAre A lakheluM che temAM A mAthA nathI. sthaLapati mATe banAvelI che. Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 381 pheravavAnAM pada na haNei, neva haNAvei, na ya aNumanai, / maNasA, vayasA, tnnunnaa,| AhArasannasaMvuDo, rahio ya bhayasannAo, mehuNasanavajjiA, pariggahasannamukko y| soiMdI Adi zIlAGgarathavat / puDhavijie ,, cakravAlasAmAcArIvat / khaMtisaMpanno, maddave jutto, ajjave jutto, muttisaMpanno, tavasamAutto, saMjamammi thiro, saccasaMjutto, soyasaMjutto, kiMcaNavimutto, baMbhaceraThio, bheda pUrvavat / Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 svAdhyA0 granthasadeha | | u madra (nAnA ) ratha | *bhadAI nANa jiNAi-vayaNa paramiTTithuikaraMtANaM / kAyavahanirohecchA-ikarANaTArasasahassA // 1 // artha-bhadrAdi 3, jJAnAdi 3, jinavacanAdi, parameSTi stutikAraka 5, kAyavadha 10, ane IcchakArAdi sAmAcArI 10, enuM pAlana karatA bhadra vigere bhAva pAmelA munivaranA 18000 bhede thAya che. te A pramANe [3*3=44=3685= 180410=1800x10=18000] temAM bhadra-vRddhi ane kIrti e bhadrAdi 3, jJAna-darzana ane cAritra ema traNa, jinavacana-siddha (gaNadhara) vacana, AcAryavacana ane gurUvacananA pAlaka ema cAra, arihanta siddha-sUri-pAThaka ane sAdhu e paca parameSThinA stutikAraka e pAMca, tathA prANivadha Adi daza A pramANe prANivadha, alIkavacana, teyavrata, abrahma, parigraha, rAtribhejana, krodha, mAna, mAyA, ane lobha, ane IcchAkAra Adi cakavAla sAmAcArI rathamAM kahyA te daza bheda jANavA. have tenI bhAvanAne vidhi kahe chebhii nANajuyANaM, jiNavayaNajiNathuikaritANaM / pANivahaniyattANaM, icchAkAraM bhayaMtANaM // 1 // A gAthA sthaLapUrti mATe banAvIne mUkelI che. Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 383 atha-jJAnI, jinavacananA pAlaka, jinezvaranI stutikaranAra, pRthvIkAyanA vadhanI virativALA ane IcchAkAra sAmAcArInA pAlaka munivaronuM bhadra eTale kalyANa thAo. (1) have A bhadra sAmAcArI rathanuM phaLa kahe che. sAmAyArIi raho, pNcnmukkaarsaarhiniyutto| nANaturaMgamajutto, nei phuDo paramanivvANaM // 1 // artha-paMcaparameSTine namaskAra karavArUpa sArathIthI calAvAte ane jJAnarUpI ghaDAthI joDelo A sAmAcArI (bhadra) ratha AtmAne nizca paramanirvANa (mekSa)mAM laI jAya che. (1) Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 svAdhyAta granthasAha 6000000 6000 2000 2000 2000 100 pheravavAnAM pada bhaI, vuDDhI, kittii,| nANajuyANaM, didvijuyANaM, caraNajuyANaM, / jiNavayaNa, siddhavayaNa, AyariyavayaNa, guruvayaNa, / jiNadhui, siddhathui, sUrithui, vAyagathui, sAhuthui, / pANivahaniyattANaM, aliyAu niyattANaM, teyavayaniyattANaM, ababhaniyattANaM, pariggahaniyattANaM, rAibhoyaNaniyattANaM, kohAu niyattANaM, mANAu niyattANaM, mAyAu niyattANaM, lohAu niyttaannN,| icchAkAraM, micchAkAraM, tahattikAraM, AvassiyaM, nisIhiyaM, ApucchaNaM, paDipucchaNaM, chaMdaNaM, nimaMtaNaM, uvasaMparya, / 10 10 . 10 10 10 Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 385 || 6 niyamanAtha . aNasaNaavirayAi, jogA uNodariya annukkosaa| vigaiccAi tavassI-NaM iMtihArasasahassA // 1 // artha--avirata aNasaNAdi 3, ge 3, udarikA 5, anutkarSa 4, vigaItyAga 10 ane tapanA bheda 10, ema niyama karanArA munionA 1800 bheda thAya che te A pramANe [3*3=945=454=180410=1800x10= 18000] temAM avirata aNasaNI, deza aNasaNI ane sarva aNasaNuM e traNa, mana-vacana ane kAyA e traNa, alpamAtra AhArathI u|daritA, cethA bhAgane AhAra traNa bhAga uNodaritA, aDadhA AhArathI uNadaritA, piNA bhAganA AhArathI uSNadaritA ane kaMIka mAtra udaritA e pAMca, uttamadra-uttamakSetra, uttamakALa ane uttamabhAvanI prAptimAM paNa anutkarSa, e cAra, amuka saMkhyAmAM dANA, kavaLa, daktinuM pramANa karavuM e traNa, sapUrNabhikSA, amuka gharanI bhikSAne niyama, amuka dravya vAparavAne niyama, AyaMbila, alepakRta dravyane abhigraha, ekabhakta tapa ane mAtra pANI sivAya traNa AhArane tyAga e daza prakArano tapa jANa tathA daza vigaIo nIce pramANe jANavI. 25 Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 svAdhyA0 granthaLeha khIraM dahi ghayaM tillaM, guDa ogAhima majavivajje / maMsaM makkhaNa vajje, mahumavi vajje bhave dasahA // 1 // artha-dUdha-dahi-dhI-tela-goLa, pakavAnna, magha, mAMsa mAkhaNa ane madhane paNa vaje ema daza prakAre jANavA. (1) have enI bhAvanAne vidhi kahe cheaviryannsnnsmnno, maNasaMlINo sudavyattaNukkoso / appAhAroNudario, sisthatavo khIramavi vajje // 1 // artha--aNasaNa nahi karanAra, manane vijetA, uttama dravyanI prAptine garva nahi karanAra, alpAhAra mAtrathI nirvAha (udarI) karanAra, amuka dANAthI vadhu AhAra nahi levAnA niyamavALo uttama muni dUdha vigaIne paNa tyAga kare tene mAro namaskAra thAo.) e pramANe pado badalatAM 18000 gAthAo, svAdhyAya ane teTalA namaskAra thAya. Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 387 pheravavAnAM pado avirayaaNasaNa, desaaNasaNa, savvaaNasaNa / F000 8000 maNa, vaya, taNu, / 2000 2000 2000 sudavyattaNukoso, sukhitta, sukAla, subhAva, / 500 500 pa00 - 500 paOC appAhAro, avaDDhAhAro, adbhAhAro, pattAhAro, kiMcUNodario, / sitthatavo, kavalatavo, dattitabo, bhikkhatavo, gehatavo, davvatavo, aMbilatavo, alevatavo, dagahANitavo, igabhattatayo, / khIramavi, dahimavi, ghayamavi, tillamavi, guDamavi, kaDAhamavi, majjamavi, maMsamavi, makkhaNamavi, mahumavi, / Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 svAdhyA0 granthasanthrAha / / 7 vAvanindArtha // mohe rAge dose, maNavayaNataNUNi gaicaukkaM ca / paMcavisaya dasasannA, jahadhammA'sevaNA''loyA (e) // 1 // atha-mAha-rAga ane dveSathI, mana-vacana ane kAyAthI cAragatimAM jyAM jyAM, zabdAdi pAMca viSayeAnA sevanadvArA daza sa'jJAne jore, yatidharmanI sevA nahi karavAthI (je pApa AMdhyu hAya tenI huM nindA karUM chuM.) e pramANe 18000 bhedo thAya te A pramANe (343=44=36x5=180x10= 1800x10=18000) temAM--mAha-rAga ane dveSa e traNa, mana vacana kAyA e traNa; naraka-ti-ca-manuSya-deva e cAra gati, zabdarUpagandha-rasa ane sparza e pAMca, AhAra-bhaya-maithuna-parigraha krodha-mAna-mAyA-lAbha-Adha ane leAka e saMjJA deza, tathA zIlADjharathamAM kahyA te yatidharmanI anArAdhanA e daza prakAro samajavA tenI bhAvanA nIce pramANe karavI. mohavaseNaM maNasA, devabhave sadda asaNasannAe / jaM me baddhaM pAvaM, avaMtimaMteNa taM niMde ||2|| a-mAhane vaza thaI manayAgathI-devabhavamAM zubhA-- zubha zabda viSayamAM--AhAra saMjJAne maLe~kSamA nahi karavAthI meM je pApa mAMdhyuM hoya tenI nindA rUM chu e pramANe gAthAmAM pado badalavAthI 18000 gAthAo teTalA svAdhyAya ane teTalI vAra pApanI nindA thAya che. Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdithama graha mohavaseNaM, 6080 maNasA, devabhave, 500 sa6, 100 pheravavAnAM paDhA rAgavaseNaM, dosavaseNaM / 6000 6000 Adi zIlAGgarathavat / maNuabhave. 500 rUva, 100 rasa, 100 2 tiriyabhave. 500 gaMdha, 100 asaNasannAe, bhayasannAe, mehuNasannAe, pariggahasanAe, 10 .10 10 10 atavamaMteNa, asaMz2amamaMteNa. 5 narayabhave / 500 kohasanAe, mANasannAe, mAyAsannAe, lohasannAe, 1 0 10 10 10 ohasannAe, logasannAe, / 10 kiMcaNamaMteNa, abhamaMteNa, / 9 10 phAsa, 100 akhaMtimaMteNa, amaddavavaMteNa, aNajjavavaMteNa, amuttimaM teNa, 1 3 asaccamaMteNa, asoyamaMteNa, 389 Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 svAdhyA0 granthasahu | | 8 toratha che. - vijJAna, sannAtha-vecAhiyaSThittA aTThAraha u sahassA, bheyA huMti tavassiNo // 1 // artha-traNa ruci, traNa viveka, cAra dhyAna, pAMcasvAdhyAya, daza prakAre vaiyAvacca karanArA ane daza prAyazcitta karanArA tapasvIonA 18000 bhede thAya che. te A pramANe-34 3=44=365=180410=1800x10=18000] temAM-jJAna ruci-darzanasaci ane cAritraci, e traNa dehavivekI-upadhivivekI ane kaSAyavivekI (parihAra karanAra) e traNa, AtadhyAna, raudradhyAnane tyAgI ane dharma-zukla-- dhyAnane dhyAtA e cAra, vAcanA-pRcchanA-parAvartanAanuprekSA ane dharmakathA e svAdhyAyane karanArA pAMca, gurUnI-vAcakanI sthaviranI-nitya tapasvInI-sAntara tapa karanAranI-sAdhunI-sAdharmikanI-kulanIgaNanI ane saMghanI vaiyAvacca karanAra e daza tathA nIce kahelAM prAyazcitta daza. Aloiya paDikkamao, miseNa vivegusggtvmio| koi chayA mUleNa, tahANavaTThiya pAraMce // 1 // artha-keI AlocanAthI, kaI pratikramaNathI, keI mizathI, kaI vivekathI, kaI kAryotsargathI, keI tapa buddhithI, keI chedathI, ke mULathI, keI anavasthitathI * sthAnapUrti mATe mUkelI che. Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 391 tathA kaI pArAcitaprAyazcittathI zuddha thAya che. ema daza prakAre prAyazcitta jANavA. have bhAvanAne vidhi kahe che. nANaruI dehavivegI, aTTavivajjio suvaaynnio| guruveyAvaccakaro, sujjhai AloiGa koi // 1 // atha-jJAnanI rucivALe, dehanI mamatA vinAne, ArtadhyAnane tyAgI, vidhipUrvaka vAcanA lenAra (denAra) gurUnI vaiyAvacca karanAre keI uttama muni AlocanA prAyazcittathI zuddha (siddha) thAya che. e pramANe gAthAmAM pade badalavAthI 18000 gAthAe teTale svAdhyAya ane teTalA tapasvione vandanA thAya che. Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39ra svAdhyA0 granthasAha 6000 6000 2000 2000 00 . . 00 10 pheravavAnAM pado nANaI, sammaI, caraNaI, / 6000 dehavivegI, uvahivivegI, kaSAyavivegI, / avivajjio, rudavivajjio, dhammasahio, sukkasahio, / suvAyaNio, supucchaNIo, supariyaTTI, suaNupehI, sudhmmkhii,| guruveyAvaccakaro, vAyagaveyAvacco, thaviraveyAvacco, tavasiveyAvacco, aMtaratavakAro ya, sAhuveyAvaccA, sAhamiveyAvacco, kulaveyAvaccakaro, gaNaveyAvaccakaro, sNghveyaavcckro,| Aloi5 koi, paDikkamao koi, mIseNa koi naro, suvivegao koi, ussaggao koi, sutavaNao niccaM, cheyAu sayakAlaM, mUlAu koi naro, aNavaTTie samma, pAraMcie kevi,| ... . Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 33 || 1 nAtha lisinisaya-rica-vornavophiyA vivA saMsAre pariahaMto, dasahA pAvei susN.1|| artha-traNa dizAo, traNa linga, cAra kaSAya ane pAMca Indriyane vazavatI AtmA, jIvAdi dazane ghAta karavAthI saMsAra paribhramaNa karate daza prakAre tIvra duHkhane bhegave che. te A pramANe (3x3x4=365=180x10=1800x10= 18000) temAM-dizAo udga-adhe ane tichI 3, linga pulilga, strIlijhma ane napusakalinga 3, kedhAdi kaSAya cAra, zravaNAdi Indrio pAMca, zIlAgarathamAM kahyA te pRthvIkAyAdi jIvAjIva 10, ane nIce pramANe saMsAranI yAtanAo daza samajavI. saMsAraM bhavaaDavI, kammasavaggaM dIhaThii tivya bahupaeso / duhadaMdoliM jIvo, sugai bhAvArI siddhisuhaM // 1 // artha-saMsAratAM bhame, bhavATavIne na ulladhe, kalmaSa (rAga-dveSAdi) mAM pravarte, karmonI dIrgha sthiti bAMdhe, tIvra rasa bAMdhe, bahupradezI karma bAMdhe, dukhanI paraMparAne anubhave, saddagati na pAme, zubhabhAvane vairI nirjarA na kare ane siddhinAM sukha na pAme ema dazaprakAranI yAtanA (duHkho) bhegave. sthaLapUrti mATe mUkelI che. Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 svAdhyA0 granthasantAhe have tenI bhAvanAnA vidhi kahe cheuddddhdisi purisajIvo, kohI soiMdiassa suhauM / jo haNa puDhavijIve, so saMsAraM paribhai ||1|| atha--urdhva dizAmAM, purUSa ligavALA, krodhI, zravaNendriyanA sukha mATe je jIva pRthvIkAya jIvane Ne te saMsAramAM bhame. e pramANe pado badalatAM 18000 gAthAo, teTale svAdhyAya ane teTalI vAra saMsAra bhAvanAne bhAvI zakAya. Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 35 pheravavAnAM pade uDDhadisi, ahodisi, tiriyadisi, / purisajIvo, kIvajIvo, naarijiivo,|| kohI, mANI, mAyI, lomii,| soiMdiyAdi zIlAGgarathavat / puDhavijIve Adi daza pado zIlAGgarathavat / saMsAraM paribhamai, bhavADavI so na laMghei, kammasavaggaM pavattei, dIhaThiI so pattei, tivvarasaM so pavattei, bahupaesa pavattei, duhadaMdoliM samaNuhavai, so sugaI na pAue, bhAvArI sona nittharai, siddhisuhaM so na paaue,| bAkI bhAMgA pUrvavat samajI levA. Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 svAdhyA0 granthasahu *disi liMga dhammapAlaNa, jiiMdI jIvAirakvaNA jiivo| jaidhamme ujjamio, saMsAradukkhaM viNAsei // 1 // artha-traNa dizAomAM traNa lijhmane dhAraka dAnAdi dharmanuM pAlana karate jItendriya AtmA jIvAdinI rakSA karavAthI yatidharmamAM udyamazILa saMsAranAM duHkhone nAza kare che. tenA 18000 bhede A pramANe (3*3=964=3645=1804 10=1800x10=18000) temAM-traNa dizAo, traNa lige, pAMca Indri, saMsAra rathamAM kahI te pramANe-dAna-zIyaLa-tapa ane bhAva e dharmane cAra prakAre, jIvAdi 10 bhede ane yatidharmanA 10 prakAre zIlAngarathamAM kahyA pramANe jANavA. tenI bhAvanA A pramANe karavI. uDDhadisi narajIvo, dANaM viyarai visoyavisayamaNo / puDhavijie rakkhato, khaMtikhamo jAvajIvaM pi // 2 // artha-urdhva dizAmAM purUSa paryAyane pAmelo jIva zrotrendriyanA viSayathI jenuM mana virAma pAmyuM che te pRthvIkAya jIvonI rakSA karate kSamAvaH jAvajIva sudhI paNa dAna kare. sthaLapUrti mATe mUkI che. Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAdirathasagaMha 397 ahIM paNa gAthAmAM dizA vigerenAM nAme badalavAthI aDhAra hajAra gAthAo eTale svAdhyAya ane teTalI vAra dharmanI bhAvanA thaI zake che. A rathamAM yatidharmanAM padenI gAthA A pramANe kahelI che. khaMtikhamo samaddavo, saajjavo samuttiNo u tvjuo| sasaMjamo saccajuo, soyajuo akiMcaNo baMbho // 1 // Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 998 | svAdhyA0 granthasaha pheravavAnAM pade 3dviti Adi dizA pUrvavat nArijIvo Adi ligna pUrvavata che dANaM viyarai, sIlaM pAlei, tavamaNutappar3a, bhAvaNaM bhAvai, / visoyavisayamaNo, vicavakhuvisayamaNo, vijibbhavisayamaNo, vighANavisayamaNo, vikAsavisayamaNo, / thI Adi daza pada zIlAlgarathavat aa ttivamo Adi yatidharmanAM pade upara mUkela gAthA pramANe levAM. temAM 18000 bhAMgA pUrvavat vimo (vaMmanuNo) Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 399 ! ?? saMvedanAtha karaNa joga causaMjama, samiipaMcaga samAyarI bheyaa| jIvAidasapaehi, saMjama bheyAhArasasahassA // 1 // artha-traNa karaNe, traNa yoge, cAra saMyama, pAMca samiti, dazavidha cakravAla sAmAcArI ane jIvAdi daza kAyanA (pAlanathI) aDhAra hajAra bhede saMyamanA thAya che. te A pramANe 3i43=984=3645=180410=1800x10= 18000] - temAM-karavuM-karAvavuM-anumodavuM traNa karaNe, mana-vacana -kAyA traNa , prekSA-upekSA-pramArjanA ane pAriSThApanikA cAra saMyama, IryA-bhASA-eSaNa-AdAnabha3mAtranikSepaNuM ane pAriSThApanikA e pAMca samitio jANavI tathA daza prakAre sAmAcArInA ane daza prakAre jIvAdi kAya pUrve cakavAla sAmAcArI rathamAM kahyA te pramANe samajavA. tenI bhAvanA karavA mATe gAthA A pramANe che. hiMsai na sayaM maNasA, pehAsaMjamajuo suiriyAe / icchAkAreNa juo, jAjIvaM puDhavIkAyaM pi / 1 // artha-IcchAkAra sAmAcArI yukta muni prekSAsaMyama vALe Isamitine samyapha pAlana karate jAvajajIva sudhI pRthvIkAya ane manathI svayaM na haNe. e pramANe gAthAmAM pade badalavAthI 18000 gAthAo teTalo svAdhyAya ane teTalI vAra saMyamanI bhAvanA thaI zake che. * sthaLa pUrti mATe mUkelI che. Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 400 svAdhyA0 granthasahu pheravavAnAM pade hiMsai na sayaM, hiMsAvai no, aNumannai no, / maNasA mAha yoga 201t / suiriyAe, subhAsAe, suesaNio sugahamukkho, supariTThavao, pehAsaMjamajuo, uvehasaMjamajuo, pamajjasaMjamajuo, pritttthvnniyaajuo| icchAkAreNa, micchAkAreNa, tahattikAreNa, AvassiyAe, nisIhiyAe, ApucchaNAe, paDipucchaNAe, sacchaMdaNAe, sunimaMtaNAe, uvsNpyaae,| puDhavIkArya, AukAyaM, mAEi paha| sA25vat, / Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 401 zIlAgAdirathasaMgraha // 12 zubhalezyAtrikaratha // *lesAtiya tiyajogA, cauaNuogA ya paMcasammattA / dasarui vavahArAi-dasageNa aTThArasahasA u // 1 // artha-lezyA traNa, coge traNa, anuga cAra, samyatva pAMca, ruci daza ane vyavahArAdi dazanA ge A rathane 18000 bhede A pramANe thAya che. [343=944=365= 180410=1800x10=18000] temAM-teje-pa-zukla traNa zubha lezyA, mana-vacana kAyA, traNa go, upakrama-nikSepa-anuga ane naya cAra anuyoga jANavA-samyakatva-ruci ane vyavahAranA bheda nIce pramANe che. khaiaM khaovasamiaM, veaga uvasAmiyaM ca sAsaNiyaM / paMcavihaM sammattaM, pannattaM vIarAehiM // 1 // atha-kSAyika, kSApazamika, vedaka, aupathamika ane sAsvAdana, ema pAMca prakAre samyakatva zrIvItarAgadee jaNAvyuM che. nisagguvaesaruI, AgaruI sutta-bIaruimeva / abhigama vitthAraruI, kiriyA-saMkheva-dhammaruI // 2 // atha-nisaruci, upadezaci, AjJAci, sUtraci bIjaruci, abhigamaruci, vistAraci, kiyAci, saMkSeparuci ane dharmaci, ema aci (samyatva) daza prakAre che. * sthAnapUti mATe mUkelI che. 26 Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 svAdhyA0 granthasahu gAma-mu-kALa-dhArA 1 lI ja ho vavANA kevala-maNohi-caudasa-dasanavapuvINa paDhamettha // 3 // artha-AgamavyavahAra, zrutavyavahAra, AjJAvyavahAra, dhAraNAvyavahAra, chatavyavahAra, ema vyavahArI pAMca, tathA kevalI, mana:paryavajJAnI, avadhijJAnI, caudapUva tathA daza nava pUvI, ema pAMca maLI daza prakAramAM pahele bhAge nIce pramANe che. jo teulesa maNasA, uvakkamo upasamia sammatto / nisaggaruI dharaMto, AgamadhAriM namasAmi // 4 // artha-je tejalezyAvanta manathI upakrama anugavALa, aupazamika samakitI ane nisarga rUcivanta che evA Agama vyavahArIne huM namuM chuM. e pramANe pade badalavAthI 18000 gAthAo, teTale svAdhyAya ane teTalI vAra te munivarone namaskAra thAya che. Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 403 pheravavAnAM pado teulesa, paumalesa, sukkles,| 6000 6000 6000 yogo zAkhAAthavat, / 500 10 uvakkamo, nikkhevo, aNugamo, Nao a, / upasamiya, sAsAyaNa, khauvasama, veIya, khaIya, / nisaggaruI, uvaesaruI, ANaruI, suttaruI. bIyaruI, abhigamaruI, vitthAraruI, kiriyAruI, saMkhevaruI, dhammaruI / AgamadhAriM, suaguNadhAriM, ANAdhAriM, dhAraNAdhAri, jIyavavahAriM, kevaladhAriM, maNapajjavadhAriM, ohidharaM taM, udasapuci, nvpussvdhrN,| 10 Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 404 svAdhyA0 granthasaha _ rU maherAtrithA *lesAtiya tiyajogA, cauhA vikahA ya paMca micchattA / dasakAya-samaNadhammeNa, niSphatti dvArasahassANaM // 1 // artha-lezyAo traNa, yogo traNa, vikathAo cAra, mithyAtva pAMca, jIvakAyAdi dazA ane daza zramaNa dharmathI 18000 bhedo thAya che te A pramANe [34344=364 5=180410=1800x10=18000] temAM kRSNa lezyA-nIla zyA-kAta lezyA, e traNa azubha lezyAo, manavacana-kAyA, e traNa go, jIvAdi dazakAya ane zramaNadharma daza zIlAbbarathamAM jaNAvyA pramANe samajavA. cAra vikathA ane pAMca mithyAtva nIce pramANe che.- itthikahA bhattakahA, desakahA taha ya rAyakahA hoi / cauhA kaha vivajjate, dhammatthI sAhU vaMdAmi // 1 // artha-strIkathA, bhakta (bhajana) kathA, dezakathA ane rAjyakathA, e cAra kathAonA parihArI dharmathI sAdhuone huM namaskAra karuM chuM. abhiggaha-maNAbhigahiyaM, tahA abhiNivesiyaM mahAghoraM / saMsaiyamaNAbhoga, micchattaM paMcahA vajje // 2 // 'atha--abhigrahika, anAbhigrahika, mahA bhayaMkara * sthaLapUrti mATe mUkelI che. Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdisthasaMgraha 405 Abhinivezika, sAMzayika tathA anAgika ema pAMca prakAranA mithyAtvane huM tAjuM chuM. have bhAvanAne vidhi batAve che. jo kiNhalesa maNasA, ithikahA taha abhiggaha vivajjaM / puDhavijierakkhaMte, khaMtijue sAhU vaMdAmi // 3 // artha-je kRNalezyAvanta manathI strIkathA tathA Abhigrahika mithyAtvanA varjaka pRthvIkAya jIvanuM rakSaNa kare che te kSamAyukta sAdhuone huM vAMduM chuM A pramANe padene badalI 18000 gAthAo, teTalo svAdhyAya ane teTalI vAra tevA uttama munivarene vandana karI zakAya che. Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 svAdhyA0 granthasaha pheravavAnAM pade kiNhalesa, nIlalesa,. * kAulesa, / yogo pUrvavat , / itthikahA, bhattakahA, desakahA, raaykhaa,| . abhiggaha, aNabhiggaha, abhinivesiya, saMsaiyA, aNAbhoga, / puDhavIjIe mA 64Aya sAmAnyArI25vat / khaMtijue mAha 4 // yatidhI sArathavat / Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdithasapra'hu 407 // 24 dvitIyaprAya || x dhammaTTiyAitiya tiya-jogA kasAyA u bhAvaNA paMca / uvaghAyA dasa micchA-sannAdasageNa niSkattI // 1 // a-dharmAthI vigere traNa, cAgeA traNa, kaSAyeA cAra, bhAvanA pAMca, upadhAtA daza ane mithyAtvasa jJA dezanA (tyAganA) ceAge aDhAra hajAra bhedo thAya che. te A pramANe (3x3=x4=36x5=180x10=1800x10=18000) temAM-dharmothI -puNyAthI paraleAkAthI e traNa, manavacana kAyA traNa, krodhAdi kaSAye cAra, kendra bhAvanAphilmiSikadeva bhAvanA AbhiyAgikadeva bhAvanA, AsurikI bhAvanA ane samAha bhAvanA e pAMca, udgama doSa-utpAdana doSa-eSaNAdoSa-parikama doSa-pariharaNa doSa-jJAna-darzanacAritra-apriyatA ane saMrakSaNa e dazathI saMyamanA upRghAta thAya e dRza tathA adharma mAM dharma, dharmamAM adhama, mAmAM unmArga, unmArgamAM mArga, jIvamAM ajIva, ajIvamAM jIva, asAdhumAM sAdhu, sAdhumAM asAdhu ane asUtramAM sUtra, sUtramAM asUtranI buddhi karavI e mithyAtvanI saMjJAnA daza bhedo jANavA. kahyuM che ke kaMdapa devakibbisi, abhiogAsuriya tahA saMmohA / esA u saMkiliTThA, paMcavihA bhAvaNA maNiA || 1 || akandvapa, kilmiSikadeva, AbhiyAgika, Asurika x sthaLapUrti mATe mUkelI che. Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 svAdhyA0 granthasAha tathA saMmeha e pAMca prakAranI bhAvanAone saMkliSTa bhAvanA kahI che. dasa saMjamovaghAyA, uggamauppAyaNesaparikamme / pariharaNa nANadaMsaNa-caritta aciyatta saMrakkhA // 2 // artha-uddagama-utpAdana ane eSaNAdeSa e traNa, parikarma, pariharaNa, jJAna-darzana-cAritra-aprIti ane saMrakSaNa e saMyamanA daza upaghAte che. adhammA'maggajIvA, asAhu asutta paMca. vivariyA / micchattaM dasabheyaM, kiliTThajIvANa nAyavvaM // 3 // arthaadharma amArga ajIva asAdhu ane asUtra e pAMca bhAvanAmAM viparIta bhAvanArUpa daza prakAranuM mithyAtva kilaSTa jIvone jANavuM. have tenI bhAvanAne upAya-vidhi kahe che. dhammaTThIo vi maNuo, maNasA kohaM jiNittu kaMdappaM / uggamadosamahamme, dhammasannaM pariharei // 4 // artha-dharmane atha manuSya manathI koine vijaya karIne kandapa bhAvanAne, uddagama daSane ane adharmamAM dharmasaMjJAne taje. e pramANe gAthAmAM pado badalavAthI 18000 gAthAo, teTalo svAdhyAya ane teTalI vAra bhAvanA karI zakAya che. Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 408 6000 000 6000 500 500 500 500 pheravavAnAM pado dhammaDio, punnaDio, prlogddio| yogo pUrvavat / 2000 2000 2000 kohaM, mANaM, mAyaM, lohN| kaMdappaM, devakibbisayaM, abhiogaM, AsuriyaM, saMmohaM / uggamadosaM, uppAyaNadosaM, esaNAdosaM, parikammaNovaghAyaM, pariharaNovadhAya, nANokSAyaM, daMsaNovaghAyaM, carittovadhAyaM, aciyattovaghAyaM, saMrakkhavaNovaghAyaM / adhamme dhammasannaM, dhamme adhammasannaM, amagge maggasannaM, magge amaggasannaM, ajIve jIvasannaM, jIve ajIvasannaM, asAhummi sAhusannaM, sAhummi asAhusannaM, asutte suttasannaM, sutte asuttasagnaM / 10 Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 svAdhyA0 granthasaha 21 phuriyApaftharatha *uvasamavivegasaMvara, jogakasAyA samiiu paMca / dasakAya abhihayAi-dasageNa sahassA u aTThadasa // 1 // artha-upazama-viveka-saMvara traNa bhAvanA, mana-vacana kAyA e traNa go, krodhAdi cAra kaSAye, samiti Adi pAMca samitie, pRthvIkAyAdi daza jIvAjIva ane abhihayA vigere daza virAdhanAo enA aDhArahajAra bhAMgA thAya che. te A pramANe [3*3=9*4=3685=180410= 1800x10=18000] temAM-samitio I-bhASA-eSaNA-AdAnabhaMDamatta nika khevaNa ane pAriSThApanikA e pAMca, pRthvIkAyAdi daza zIlAlgarathamAM kahyA pramANe ane virAdhanA-abhihayAvattio lesiyA-saMghAIA-saMghaTiMA-pariAviA-kilAmiA uddaviA-ThANAo ThANuM saMkAmiA tathA jIviAo vavareviA e daza samajavI-kahyuM che ke samii joga egiMdI, beiMdI teiMdI taha ya cauriMdI paMciMdI ajIvasahiyA, evamabhihayAi dasa bheaa||1|| arthasamitie pAMca, yoge traNa, ekendriya pAMca beIndriya teIndriya caurindriya paMcendriya tathA ajIva maLIne daza kAya, tathA abhiyAdi daza bheda jANavA. * sthaLapUrti mATe mUkelI che. Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdithasa graha enI bhAvanA A pramANe karavI- uvasamadhareNa maNasA, kohavimuko ya Iriyasamio / puDhavijie rakkhaMto, abhihayA te khamAvemi ||2|| 411 a-manathI upazama dharIne krodhanA tyAga karIne iriyAsamitinuM pAlana karatA tathA pRthvIkAya jIvAnI rakSA karatA meM je jIvAne sAmA AvatAM haNyA hAya tene huM khamAvuM chuM. ema gAthAnA pado badalavAthI 18000 gAthAo, teTalA svAdhyAya ane teTalAM khAmaNAM thAya che. Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 412 svAdhyA0 granthasahu pheravavAnAM pado avasamadhareNa, savivegeNa, saMvaradhareNa / traNa coge pUrvavat | kohavimukko, mANavimukko, mAyAvimukko, lohvimukko| IriyAsamio, bhAsAsamio, esaNAsamio, gihanikkhivaNasamio, vccmttsmio| puDhavijie mA 6A paha! yasa sAbhAyArIvat / abhihayA, vattiyA, lesiyA, saMghAiyA, saMghaTiyA, pariyAviyA, kilAmiyA, uddaviyA, ThANaMtariyA khamAvemi, vinnaasiyaa| Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 43 AloyaNamaNa-pariNAma-niMdato maNAIhiM kohAI / saddAi vi cayaMto, kAyaM AkaMpaittAI // 1 // artha_AlecanAnI IcchAvALA-pariNAmavALo ane AtmanindA karate jIva mana-vacana-kAyAthI krodhAdi kaSAye ane zabdAdi viSayone paNa tyAga karate pRthvIkAyAdinI AlocanA AkaMpayittAdi daza bhede kare. (1) tenA 18000 bhede A pramANe. (3*3=44=3685=180x10=18004 10=18000) temAM AlocanAnI icchAvALe, AlocanAnA pariNAmavALe ane pApanI (AtmAnI) nindA karate e traNa, mana-vacana ane kAyA e ge traNa, krodhAdi kaSAyo cAra, zabda-rUpa-rasagandha-sparza e IndriyonA viSaye pAMca, pRthvIkAyAdi (zIlAlgarathamAM kahyA pramANe) kAya daza ane AkaMpaIttAdi AlocanAnAM dUSaNe daza nIce pramANe jANavAM. AkaMpaittA aNumANaittA, jaM diTTabAyaraM ca suhumaM vaa| channaM saddAulayaM, bahujaNa avvatta tassevI // 1 // 1-gurUne bhaktithI vaza karIne, ra-gurUnA prAyazcitta vadhAre ochuM ApavAnA svabhAvanuM anumAna karIne, 3-je aparAdha bIjAe je hoya tenI ja, 4-meTA nI ja, pa-sUkSama donI ja, 6-aspaSTa-gurU samajI na zake Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414 svAdhyA granthasandAha tema, 7-mIjAne saMbhaLAvavA mATe mATA meATA zabdathI, 8 ghaNAenI pAse AleAcanA kare, 9-ajJAnI gurU pAse ane 10-peAtAnA jevA aparAdha karanArA gurU pAse AleAcanA kare e dRza doSa jANavA. have bhAvanA kahe che AloyaNakayamaNaso, maNasA kohaM vivajjiu saha / puvinila ravaMto, Avatta vivantemi // 2 // AleAcanAnI icchAvALA, manathI krodha ane zabdone tyAga karIne pRthvIkAya jIvAnI rakSA karatA 'Akayitva' doSanA AleAcanAmAM tyAga karUM chuM. (1) ema bhinna bhinna padothI 18000 gAthAo, teTalA svAdhyAya ane teTalI vAra AlAcanAnI bhAvanA thaI zake. Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 415 pheravavAnAM pada AloyaNakayamaNaso, AloyaNApariNao, AyaM ca niNdNto| traNa vega pUrvavat kohaM mANaM, mAyaM, lohN| saha, rUvaM, rasa, gaMdha, phAsaM / pRthvIkAyAdi 10 zIlAlgarathavatA AkaMpaittaM, aNumANaittaM, jaM diTTha taM, jaM bAyaraM taM, jaM suhumaM taM, je channaM taM, sadAulayaM, bahujaNayaM taM, avattaM taM, tassevittaM / Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 svAdhyA0 granthasandhaha che. 17 rAtravIratha | xrAgarahiya jogehi, caugaIsu visayavisamukkA cha / kAmAvatthArahiyA, jaidhamme saMloNA vaMde // 1 // artha-traNa rAga rahita, traNa vege vaDe, cAra gatimAM, pAMca viSarUpa viSathI mukta, kAmanI dasa avasthAo rahita, daza prakAre yatidharmamAM lIna evA munivarane huM vAMduM chuM. ema 18000 bheda A pramANe thAya. (3*3=44=3645=180410=1800x10=18000) temAM-kAmarAganeharAga-daSTirAga e traNa rAga, mana-vacana-kAyA e traNa vege, narakAdi cAra gatio, zabdAdi pAMca viSayo, nIce kahIzuM te kAmanI daza avasthAo ane zIlAgarathamAM jaNAvyA te yatidharmanA daza bhede jANavA. kAmaavasthAo A pramANe che. ciMtei Thumicchai, dIhaM nIsasai taha jare dAhe / bhattaaroyaga mucchA, ummAyaM pANAyai maraNaM // 1 // artha-strIsaMbhoganI cintA (IcchA) kare, strInuM darzana Iccha, na maLavAthI dIrghaniHzvAsa mUke, jvara (tAva) caDhe, dAha upaje, bhejananI arUci thAya, mUcha Ave, unmAda thAya, maraNa tulya bane ane mAre. ema kAmane vaza thayelA jIvanI daza avasthAo anukrame thAya. sthaLapUrti mATe mUkelI che. Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAjJadirathasagaMha 417 have tenI bhAvanAne upAya kahe che. je kAmarAgarahiyA, maNasA devesu saddavisayaMmi / ciMtAvatthaM Na gayA, khaMtijuA te muNI vaMde // 2 // artha-kAmarAga rahita, jeo manathI devagatinA zabdaviSayamAM cintA avasthAne vaza nathI thayA te kSamAyukta munione huM vAMduM chuM. e pramANe bhinna bhinna pade badalavAthI 18000 gAthAo, teTale svAdhyAya ane teTalI vAra tevA uttama munione vandana thAya che. Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 418 svAdhyA0 granthasadeha 31pAnAM 54 kAmarAga, neharAga, didviraag| yoge pUrvavat | devesu, maNuesu, tiriesu, naraesu / saddavisayaMmi....vigere Avle viSaya pUrvavat / ciMtAvatthaM, daMsaNavatthaM, nIsAsAvatthaM, jarAvatthaM, . dahaNAvatthaM, aruivatthaM, mahAmucchavatthaM, ummAyAvatthaM, pANasaMdehAvatthaM, maraNAvatthaM / khaMtijuA, mAhi yatidharma zatAthavat / Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdithasa graha // 28 jJAna-maeNna-cAritraratha *nALAmuLa lonehiM, parabavazALa-manvayaDhILA / UAre dAMtA, nazyArAdane caMdde zA 419 atha-jJAnAdi guNeA ane cAgeA vaDe cAra avasthAnA dhyAnamAM ane mahAvratAnA pAlanamAM lIna evA drupa vigerenA tyAgI yatidharmanI ArAdhanA karanArA munivarene huM vAMdu chu. enA bhedo 18000 A pramANe (3x3=9x4=36x 5=180x10=1800x10=18000) temAM--jJAnadarzanacAritra traNa AtmaguNeA, mana-vacana kAyA traNa ceAgA, piNDastha-padastha rUpastha-rUpAtIta cAra avasthAo, sarvathA prANAtipAta viramaNa Adi pAMca mahAvratA, nIce jaNAvIzuM te vigere daza pratisevanAnA prakAra ane zilAlgarathamAM jaNAvyA pramANe daza yatidha jANavA. cAra AvasthAe A pramANe che. ' piMDatthajhANaM ciya, payattha - rUvatthajhANamallINo / rUvAtItaM ca puNo, kammarakhayaM kuNai taM jhANaM ||1|| apiNDasthadhyAna tathA padastha ane rUpasthadhyAnamAM lIna thayelA punaHrUpAtIta dhyAna kare che. te dhyAna karma kSayane karanArUM che. arthAt dhyeyanI e avasthAe cAra che. *sthaLapUrti mATe mUkelI che. Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghera svAdhyA, chelthasahuM have pratisevanAnA prakAre kahe che. dappa-pamAyA'NAbhoga, Asure AvaIsu suasNkaa| sahasAgArA ya bhae, pase (taha) avImaMso a||1|| atha-pe (ahakAra)thI, pramAda (anAdi vAsanA)thI, anAga (upaga zUnyatA)thI, AsurI bhAvanAthI, ApattinA kAraNe, zrutajJAna (Agama)mAM zakkA thavAthI, sahasAtkAra (akasmAta)thI, bhayane lIdhe, zreSanA kAraNe ane avicArakapaNAthI, ema daza prakAre aticAre (deza) sevAya che. have bhAvanAne vidhi kahe che keje nANI cia maNasA, piMDatthajjhANa-paDhamavayalINA / dappaM ca pariharaMte, khaMtikhame sAhuNo vaMde // 1 // artha--je jJAnI manathI piNyastha avasthAnA dhyAnamAM ane pahelA mahAvratamAM lIna che te pratisevanArUpa darpanA tyAgI kSamAdharmavALA munivarene huM vAMduM chuM. e pramANe padane badalavAthI 18000 gAthAo, teTale svAdhyAya ane teTalI vAra tevA munivarene praNAma thaI zake che. Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdithasa braha pheravavAnAM pA nANI citra, daMsaNI cia, caritI cia / cAge pUrvavat / 426 piMDatthajjhANa, payatthajjhANa, rUvatthajjhANa, ruvAiajhANa / paDhamavaya, bIyavaya, taiyavaya, cautthavaya, paMcamavaya / dappaM, pamAya, aNAbhogaM, AsuraM, AvaI, suasaMkaM, sahasAgAraM bhaya ca, paosaM, avImaMsaM / khaMtikhame, samaddave, saajjave, muttijue, tavajue, sasaMjame, saccajue, soajue, akiMcaNe, baMbhajue / Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI svAdhyA0 granthasaha // 19 paccakkhANaratha // nANAijuA jogehi, piMDAijhANiNo carittaTThiyA / vihaM tahara aDhA-vivefor veDhe huM AzA artha-jJAnAdiguNavALA,gothI, piNDasthAdinuM dhyAna karanArA, sAmAyikAdi cAritramAM rahelA, daza anAgatAdi tathA daza kALa paccakhANavALA munivarene huM vandana karUM chuM. e pramANe paccakakhANa munionA 18000 bheda thAya che te A pramANe (3*3=944=3685=18010= 1800x10=18000) temAM-jJAna-darzana-cAritra e guNo traNa, mana-vacana kAyA e ye traNa, piNDa-padastharUpastharUpAtIta e dhyeyanI avasthAo cAra, sAmAyika-chedepasthApanA-parihAra vizuddhi-sUmasaM5rAya ane yathAkhyAta e cAritra pAMca, anAgatAdi paccakakhANe daza ane addhA(kALa)paccakhANe daza jANavAM. anAgatAdi daza paccakakhANe kahe chelAyamaphate, joDI-niyathrilara-gaLapApa parimANa niravasesaM, saMkeya addhA (ya) ii dasahA // 1 // artha--anAgata, atikAnta, keTisahita, niyandrita, sAgAra, anAgAra, parimANakRta, niravazeSa, sAMketika ane kALa, ema paccakkhANe daza prakAre che tenuM svarUpa paccaphakhANa bhASyamAMthI jANavuM. * sthAnapUti mATe mUkelI che. Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdithasaMgraha have addhApaccakakhANunA daza prakAra kahe che navArasahiya oiitta, pumi-gAmo-gaTALe ya / AyaMbila abhataTThe - carime a abhigga vigaI // 2 // 43 atha namukkArasahi, perisI, purimA, ekAzana, ekalaThANuM, AyaMbila, abhakRtA, carama, abhigraha ane vigainuM ema addhApaccakkhANu daza che te paNa savistara bhASyathI jANI levAM. have bhAvanAnA vidhi kahe che. nANavika vi a maNasA, piMDatthajhANa samAyavayalINo / navajAtadi--maLAya, yA sliAmi mAveAM / / ajJAnI evA huM manathI piNDasthadhyAnavALA ane sAmAyika cAritravanta thaI namukkArasahita anAgata paccakakhANane kyAre bhAvapUrvaka karIza. ema bhinnabhinna padmA khaThThalIne 18000 gAthAo anAvI teTalA svAdhyAya tathA teTalI vAra paccakakhANanI bhAvanA bhAvavI. Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasaha pheravavAnAM pada nANaviU, daMsaNaviU, carittaviU / go pUrvavata ! dhyAne pUrvavat ! samAyavaya, cheuvaTThANI, parihAre Thio, suhumasaMjalaNo, jhuttcaaritto| navakArasahiM, porisisaha, purimaDDhasaha, egAsaNa, egaThANa, aMbila, abhattaTTa, aNasaNa, abhiggaha, vigaijutta / aNAgayaM, aikkaMta, koTisahiyaM, niyaMTi, sAgAraM, aNagAraM, parimANakaDaM, niravasesaM, saMkeyaM, addhaM u / Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdithasa graha // 20 dharmotha // x nANA - jogajutto, dANAijutto ya mahavtrayapasuddho / jiNAidasaha viNao, kasAyajayaMte muNI vaMde // 1 // 45 artha-jJAnAdi traNa, cAgeA traNa tathA dAnAdi cAra yukta, mahAvratAnA pAlanathI vizuddha, jina Adi dezane vinaya karanAra ane krodhAdi tathA hAsyAdi kaSAya---nAkaSAyanA jItanAra munine huM vAMdu chuM. ema 18000 bhAMgA A pramANe thAya. (3*3=x4=36x5=180x10=1800x 10=18000) emAM-jJAna-darzanacAritra e traNa, zubha mana-vacana kAyA e yeAge traNa, dAnazIla-tapa ane bhAva dharmo cAra, mahAvratA pAMca, arihantasiddha caitya (pratimA) zrutadharma (cAritra)-sarvamuniegurU (AcArya)-upAdhyAya--saMgha ane samyaktva e dazanA vinaya karanAra, ema dRza tathA krodha-mAna-mAyA-lAbha-hAsya-rati-arati-bhaya-zAka ane 6 chA e dazanA vijaya karanAra ema daza bhedo jANavA. A rathanI bhAvanAnA vidhi A pramANe che. nANajue maNagutte, dANe ruiNo ya paDhamavayasuddhe / niLaviLa" vadatta, johanacaMte muLI vaDhe ? / x sthaLapUrti mATe mUkI che. Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 426 svAdhyA0 granthasaha artha-jJAnaguNayukta, managupta, dAnacivALA, prathama mahAvratathI zuddha, jinavinayane karatA ane krodhane vijaya karatA evA munione huM vAMduM chuM. A gAthAnAM paNa te te padene badalavAthI 18000 gAthAo, teTale svAdhyAya ane teTalI vAra cAritradharmavALA munione vandana thAya che. Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAdhyadirathasaMgraha 427 pheravavAnAM pado nANajue, dihijue, caraNajue / yege pUrvavat che dANaruiNo, zIlasugaMdhe, tavavisuddhe, bhAvavisuddhe / paDhamavayAdi pAMca pade jJAnadarzana cAritrarathavat aa jiNaviNae, siddhaviNaya, ceiaviNaya, suyaviNae, dhammaviNaya, muNiviNae, guruviNae, ujjhAyaviNaya, saMghaviNaya, bohiviNaya / kohajayaMte, mANajayaMte, mAijayaMte, lohajayaMte, hAsajayaMte, raijayaMte, araijayaMte, sogajayaMte, bhayajayaMte, kucchajayaMte / Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4ra8 svAdhyA0 granthasaha 22 nAvastharatha | *karaNajogeNa mohaM, cayaMti itthINa iMdivisaesu / dehasakArAitthI-ciMtAi rahie muNI vaMde // 1 // artha-traNa karaNAthI ane traNa yogathI, cAra prakAranI strIne tathA pAMca IndriyanA viSayone meha jeo taje che te (dehasatkAra vigere daza ane strI cintA vigere daza doSothI 2hita) munione huM vAMduM chuM. e padonA 18000 bheda A pramANe (3*3=9*4=3685=180410=1800x10= 18000 thAya.) emAM-kare nahi, karAve nahi, ane anumode nahi e traNa karo, mana-vacana ane kAyA e traNa meMge, mAnuSI strI-tiryakhyaNa-devI ane citralI strI, e cAra strIo, zabda-rUpa-gandha-rasa ane sparza, e pAMca Indriya viSaye jANavA. zarIrasatkAra, bhAsatkAra, strIzarIranuM nirIkSaNa, strIdehanuM smaraNa, sabaLavibhuSA, sabaLarAga, strI sAthe hAsya, strInI prazaMsA, pUrva bheganuM smaraNa ane sabaLavizvAsa, e dazane tyAga kare e daza guNa tathA strInA bheganI cintA rahita, strIvALI vasatithI rahita, dIrgha niHzvAsarahita, strInAM atrenI prItimAM nirIha, prazAnta dehadhArI, mada (kAmAgni) rahita, kAmamUcha rahita, madarUpa unmAda rahita, viSayenA prasaMgathI mukta ane AtmaguNenA saMvardhaka, evA munione vandana karavArUpa daza pade jANavAM. *sthaLapUrti mATe mUkelI che. Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 429 padabhAvanA A pramANe karavI. je no karaMti mohaM, maNasA maNussitthisaMgasadaMmi / vajjiya vapusakkAre, aNitthiciMte muNI vaMde // 1 // artha-jeo manathI manuSya strInI sAthe zabda viSayamAM meha karatA nathI te zarIra satkAranA tyAgI ane strI bheganI cintAthI rahita munione huM vAMduM chuM. e pramANe pade badalavAthI 18000 gAthAo, teTalo svAdhyAya ane teTalI vAra tevA uttama munivarene vandanA thAya che. rathanI samajutI dareka rathe pAchaLanA citra mujaba banI zake che. darekanI gAthAo banAvatAM 18000 thAya che, gAthAnA alka uparathI A rIte gAthAnAM pade banAvI zakAya che. gAthAkane 6000 bhAga detAM bhAgamAM zUnya Ave te "o ti," eka Ave te " jAti ane be Ave te "noDavumoni" pada samajavuM. zeSa vadhe tene 2000 thI bhAgatAM zUnya Ave te "mA " 1 Ave te "vAyADa" ane be Ave te "si pada samajavuM. punaH zeSane 500 thI bhAgatAM zUnya Ave te "adArasanna eka Ave te "mANasa" be Ave te "duLakanna" ane 3 Ave te " vAra pada samajavuM. punaH zeSane 100thI bhAgatAM zUnya Ave te sorI, eka Ave jillA Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430 svAdhyA0 granthasadeha be Ave ghafI traNa Ave tafI ane cAra Ave te infsarI pada samajavuM. punaH zeSa vadhe tene 10 thI bhAgatAM bhAgamAM zUnya Ave te puravI, eka Ave sAha, be Ave se, traNa Ave vADa, cAra Ave vArata, pAMca Ave zI, cha Ave tevo, sAta Ave trI , ATha Ave karI ane nava Ave " va" pada samajavuM. chelle je zeSamAM zUnya vadhe te "yaM " ane ekathI nava sudhImAne keI AMka vadhe te teTalA zramaNa dharma samaje. udAharaNa-13328 mI gAthA kayI bane? 6000 13328 ranoDalumoti 12000 2000] 1328| =jhAlA 0000 pa00/ 1328|-mesuraja 1000 100 328|3=kiriI 300 10| 28=AyAma ( 8 =sso guma . je no'NumoyaMti maNasA, nijjymehunnsnjibhiNdii| . teukAyAraMbha, soyajuA te muNI vaMde // 13328 // che e pramANe gAthA uparathI gAthAne naMbara paNa banI zake. - I ti ziAAHi 22 tathAH samAtA Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAgAdirathasaMgraha 431 pheravavAnAM pado traNe karaNe zIlAbbarathavat traNa yoga zIlAlgarathavatuM . maNussitthisaMga, tiriisthisaMga, devIthisaMga, cittitthisNg| saiMmi, rUbaMmi, rasaMmi, gaMdhaMmi, phAsaMmi / vajiyavapusakkAre, vajjiyasohasakAre, dehanirikSaNavirae, vissAria itthiaMge. sayalavibhUsaNacayae, bajjiyasayalasarAe, vajjiyaitthiNahAse, vajjiyaitthipasaMse, punaraisaraNacaIe, bajjiyasayalavilAse / . aNithiciMte, aNitthivasahI, adIhanisAse, aMgaraicAI, pasaMtadehe, bhayavimukke, mucchArahie, ummayarahie, avisayapasaMse, niyaguNavuDDhe / Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 432 - zrI 16000 zIlAgarathayantrakam ( PAWOM O ) 7709092e | vayasA 2000 / sannA500 pAla ne nau kareMta jena kAraveti momo maesA / kAeNaM 2000 2000 NijjiyAAsa mijiyabhaya jiliya . MEGRANICAL sannA | sannA mehaNasannA pijiyaparimAhatA 500 / 500 soIdI / cakviMdI / ghANidI rimaNidI [phAsiMdI 100 100 / 100 / 100 paTavIkA- AukAyAraMbha teukAyAraMbhaM bAukAbAraMbhaM vAssaINA parama / 10 10 10 ra 10 khanijabhA samapAte muNI saajavAte samurtiNo te tayanAte majA yada-2/ vaMde - 2 muNI vaMde- 3 | muNI vaMde-muNI yaMde-5 500 teiMdimAra-/caridiyA _/ma- rama-1.7YYes sajAne/sAajuAta jikira maNI vaMde- muNavide-8/mujAvaM. ghANa samAraMbha zraNA temuNIvara sisanamA saJcajubhAnesobata Mu svAdhyA0 granthasahu IIIIIIEI IIIIIIII: --- Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUripurandarazrIratnazekharasUriviracitaH // zrIguNasthAnakramArohaH // guNasthAnakramAroha - hatamohaM jinezvaram / namaskRtya guNasthAna-svarUpaM kiMciducyate ||1|| caturdazaguNazreNi-sthAnakAni tadAdimam / mithyAtvAkhyaM dvitIyaM tu, sthAnaM sAsvAdanAbhidham ||2|| tRtIyaM mizrakaM turye, samyagdarzanamavratam / zrAddhatva pazcama chuM, pramattazramaLamiyam III guNusthAnakanA krame uMce caDhIne (Atma svarUpa pragaTAvIne) mAhane jeoe haNyA te zrIjinezvaradevane namaskAra karIne huM (ratnazekharasUri) kaMIka mAtra guNa sthAnakAnA svarUpane kahuM chuM. (1) guNasthAnakA (rUpa pagathIAM)nI zreNi (nissaraNI)nAM cauda (guNu) sthAnake che, temAM paheluM mithyAtva (sAthe samRd anyakAdi guNA pragaTa thavAthI) nAmanuM ane bIjI 'sAsvAdana" nAmanuM guNasthAnaka che. (ra) trIjI' mizra nAmanuM, ceAthuM avirati samakitaSTi nAmanuM, pAMcamuM zrAvakapaNAnuM (dezavirati nAmanu) ane chUT huM guNasthAnaka pramatta sAdhutA nAmanu che. (3) 28 Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 svAdhyA0 granthasaha saptamaM svapramattaM cA-pUrvAtkaraNamaSTamam / navamaM cAnivRtyAkhyaM, dazamaM sUkSmalobhakam // 4 // ekAdazaM zAntamoha, dvAdazaM kSINamohakam / trayodazaM sayogyAkhya-mayogyAkhyaM caturdazam // 5 // kalApakam // adevAgurvadharmaSu, yA devgurudhrmdhiiH| tanmithyAtvaM bhavedvayakta-mavyaktaM mohalakSaNam // 6 // anAdyavyaktamithyAtvaM, jIve'styeva sadA param / vyaktamithyAtvadhIprApti-guNasthAnatayocyate // 7 // sAtamuM apramatta sAdhutA nAmanuM, AThamuM apUrvakaraNa nAmanuM, navamuM anivRtti (bAdara saMparAya) nAmanuM ane dazamuM sUkSmalobha (saMpAya) nAmanuM che. (4) agIAramuM zAnta (upazAnta) moha nAmanuM, bAramuM kSINa meha nAmanuM, teramuM sagI (kevalI) nAmanuM ane caudamuM ayogI (kevalI) nAmanuM che. (5) - saMjJI jIvanI kudeva, kugurU ane kudharmamAM sudeva, sugurU ane sudharmapaNAnI buddhi te vyakta (spaSTa cetanyarU5) mithyAtva ane bIjuM anAdi kAlIna mithyAtva mehanIya prakRtirUpe jIvanI sAthe sadA hoya te avyakta mithyAtva samajavuM. (pAMca mithyA pikI eka anAgika te avyakta ane bAkInAM cAra Abhigrahika vigere tathA daza saMjJAo vigere vyakta mithyAtva samajavuM) (6) Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 435 guNasthAnakamAreha madyamohAdyathA jIvo, na jAnAti hitAhitam / dharmAdharmI na jAnAti, tadA mithyAtvamohitaH // 8 // abhavyAzritamithyAtve'nAdyanantA sthitirbhavet / sA bhavyAzritamithyAtve'nAdisAntA punarmatA // 9 // anAdikAlasaMbhUta-mithyAkarmopazAntitaH / syAdaupazamikaM nAma, jIve samyaktvamAditaH // 10 // je ke jIva mAtrane anAdi kALathI avyakta mithyAtvane udaya sadAkALa hoya che, te paNa ahIM pragaTa mithyA buddhine mithyAtva guNasthAna tarIke kahelI che. (7) jema dArU (vigere mAdaka padArtho)thI mUDha (unmAdI) thaelo jIva hita ke ahitane samajI zakatA nathI tema A mithyAtvanA udayathI mUDha banelo jIva dharma adharmanA vibhAgane jANuM zakato nathI. (8) sAmAnyatayA A avyakta mithyAtvane kALa bhavya jIvane AzrIne "anAdi ananta hoya che ane bhavya jIvane AzrIne te "anAdi sAnta" kahela che. (guNasthAnakane AzrIne abhane "sAdi ananta ane bhavyane "sAdi sAnta' sthiti hoya che. (9) anAdi kALathI udita mithyAtva mehanIya nAmanA karmane upazama thatAM jIvane prathama aupazamika samyakatva pragaTa thAya che. (10) Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 436 svAdhyA0 granthasanTAha ekasminnudite madhyA-cchAntAnantAnubandhinAm / Adyaupazamikasamyaktva-zailamauleH paricyutaH // 11 // samayAdAvaliSaTkaM, yAvanmithyAtvabhUtalam / nAsAdayati jIvo'yaM, tAvatsAsvAdano bhavet // 12 // | guma | mizrakarmodayAjjIve, smygmithyaatvmishritH| yo bhAvo'ntarmuhUrta syA-ttanmizrasthAnamucyate // 13 // jAtyantarasamudbhati-vaDavAkharayoryathA / guDadadhnoH samAyoge, rasabhedAntaraM yathA // 14 // upazAnta thaelA anantAnubandhi krodha vigere cAramAMthI kaI ekane udaya thatAM prathamavAra prApta aupathamika samyakatvarUpa parvatanA zikharathI khasele (paData) jIva jaghanya eka samayathI mAMDIne utkRSTa cha AvalI paryanta jyAM sudhI mithyAtvarUpI bhUmi taLe pahoMcyuM nathI tyAM sudhI "sAsvAdana samakitavALo hoya che. (11-12) darzanamohanIyanA bIjA punjarUpa mizramehanIya karmanA udayathI jIvamAM samyakatva ane mithyAtva banethI mizrita antarmuhUrta sudhI je bhAva pragaTe tene "mizra " guNasthAnaka kahevAya che. (13) jema ghaDI ane gadheDAthI anya (trIjI) jAti (khaccara)ne janma thAya ane jema goLa ane dahIMnA saMgathI paraspara banene svAda bhedAya (trIje zikhaNDane Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 437 guNasthAnakamAreha tathA dharmadvaye zraddhA, jAyate samabuddhitaH / mizro'sau bhaNyate tasmAdbhAvo jAtyantarAtmakaH // 15 // AyurbadhnAti no jIvo, mizrastho mriyate na vA / sadRSTirvA kudRSTirvA, bhUtvA maraNamaznute // 16 // samyagmithyAtvayormadhye, hyAyuryanArjitaM purA / mriyate tena bhAvena, gatiM yAti tadAzritAm // 17 // yathokteSu ca tattveSu, rucirjIvasya jAyate / nisargAdupadezAdvA, samyaktvaM hi taducyate // 18 // rasa utpanna thAya) tema jene sarvajJa kathita ane asarvajJa kathita bane dharmamAM samAnabuddhithI zraddhA thAya te jAtyantararU5 (samyakatva-mithyAtva banethI bhinna) bhAvane mizrabhAva kahevAya che. (14-15) mizra guNasthAnakamAM (adhyavasAyamAM vartate jIva AgAmI bhavanuM AyuSya bAMdhate nathI ane marate paNa nathI kintu samakita daSTi ke mithyAdraSTi (adhyavasAyavALA) thaIne maraNa pAme che. (16) je jIve sakyadaSTi (adhyavasAye) athavA mithyAdaSTi (adhyavasAye rUpa te te guNasthAnako)mAM pUrve AyuSyane (nikAcita) bandha karyo hoya te (bharatI veLA) te bhAvamAM (guNasthAnakamAM) mare che ane te te guNasthAnakane gya gatimAM jAya che. (17) Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 svAdhyA0 granthasoha dvitIyAnAM kaSAyANA-mudayAd vratavarjitaM / samyaktvaM kevalaM yatra, taccaturtha guNAspadam // 19 // utkRSTAsya trayastriMzatsAgarA sAdhikA sthitiH / tadardhapudgalAvarta-bhavaibhavyairavApyate // 20 // kRpaaprshmsNveg-nirvedaastikylkssnnaaH| guNA bhavanti yaccitte, sa syAtsamyaktvabhUSitaH // 21 // zrIjinezvaree je je tene je je svarUpe jaNAvyAM che te tattvomAM jIvane svAbhAvika rIte (tathAvidha mithyAtvakamanA kSapazamathI) athavA bIjAnA upadezathI (yathArthapaNAnI) ruci (zraddhA) pragaTa thAya tene samyaktva kahevAya che. (18) bIjA (apratyAkhyAnIya) kaSAyanA udayathI virati rahita kevaLa je sabhyatva pragaTe te cothuM guNasthAnaka che. (19) A guNasthAnakanI sthiti (kALamAna) utkRSTathI tetrIza sAgarepamathI adhika che ane te samyakatva guNasthAnaka jeone addhapugala parAvarta saMsAra zeSa rahyo hoya tevA bhavye ja prApta kare che. (20) je bhavyAtmAnA cittamAM kRpA, prazama, saMvega, nirveda ane AstikatArUpa guNe (samyaktvanAM lakSaNe) pragaTa thAya te AtmAne (nizcaya) samyakatvathI bhUSita samaja. (21) Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAnakamAreha 439 kSAyopazamikI dRSTiH, syAnarAmarasaMpade / / kSAyikI tu bhave tatra, triturye vA vimuktaye // 22 // deve gurau ca saGgha ca, sadbhakti zAsanonnatim / avato'pi karotyeva, sthitasturya guNAlaye // 23 // pratyAkhyAnodayAddeza-viratiryatra jAyate / tacchrAddhatvaM hi dezona-pUrvakoTigurusthitiH // 24 // mithyAtva mehunI nA kSapazamathI pragaTelI A samakita daSTi jIvane manuSyanI ane (vaimAnika) devapaNAnI sampatti Ape che ane te kamano kSaya thavAthI pragaTelI kSAyikI samakita daSTi (AgAmI bhavanuM AyuSya na bAMdhyuM heya te) te - bhavamAM athavA (bAMdhyuM hoya to) trIjA ke cothA (apekSAe pAMcamA) bhavamAM mukti Ape che. (22) cethA guNasthAnake vartate vrata rahita paNa jIva devanI, gurUnI ane saMghanI sundara bhakti tathA zrIjinazAsananI unnati (prabhAvanA)ne kare ja che. (arthAt e guNane vege enuM jIvana bhaktivALuM ane prabhAvaka bane che. (23) (apratyAkhyAnIyane udaya TaLe ane) pratyAkhyAnAvaraNIyane udaya hoya tethI je jIvamAM dezathI (AMzika) virati pragaTa thAya te zrAvakapaNuM (pAMcamuM dezavirati guNasthAnaka (utkRSTathI dezanUna (ATha varSa jUna) pUrva kroDa varSa sudhI rahe che. (24) Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 440 svAdhyAhu granthasadeha saMyama Atta raudraM bhavedatra, mandaM dhayaM tu madhyamam / patimAthAddha-tratapAsanamavam ripo ataHparaM pramattAdi-guNasthAnakasaptake / antarmuhUrtamekaikaM, pratyekaM gaditA sthitiH // 26 // kaSAyANAM caturthAnAM, vratI tIbrodaye sati / bhavetpramAdayuktatvA-tpramattasthAnago muniH // 27 // A dezavirati guNasthAnaka jema jema vadhe (nirmaLa thatuM jAya), tema tema Atta ane raudra e be dhyAne manda (nirbaLa) thatAM jAya che ane devapUjA, gurUbhakti, svAdhyAya, saMyama, tapa tathA dAna e SaTkarmo, zrAvakanI agIyAra paDimAo tathA sthUla prANAtipAta viramaNAdi vratanI prApti (pAlana) rUpa madhyama dharmadhyAna vadhatuM jAya che. kintu utkRSTa thatuM nathI. (25) enI pachInAM (uparanA) pramatta vigere sAta (bAramA sudhInAM) guNasthAnakenI pratyekanI sthiti zrIjinezvaree eka eka antarmuhUrtanI kahelI che. (26) (chaThA guNasthAnake vartato) muni ahiMsAdi mahAvatene dhAraNa karavA chatAM cothA (saMjvalana) kaSAnA tIvra udayathI (pAlanamAM) pramAda (meha) yukta hovAthI te pramatta guNasthAnakavatI jANo. (arthAt saMjvalananA udayavALA pramAdavALA vratadhArI muninuM pramatta guNasthAnaka kahevAya che.) (27) ala prANAtipAta karI che. kintu u Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAnakramAreha astitvAnnokaSAyANA-matrArttasyaiva mukhyatA | trAjJAdhAmanovata-dharmadhyAnastha cauLatA ||rA yAvatpramAda saMyukta-stAvattasya na tiSThati / dharmadhyAnaM nirAlamba - mityUcurjina bhAskarAH // 29 // pramAdyAvazyaka tyAgA - nizcalaM dhyAnamAzrayet / yo'sau naivAgamaM jainaM, vetti mithyAtvamohitaH // 30 // 441 A pramatta guNasthAne hAsyAdi (nava) nAkaSAyAnA udbhaya hAvAthI jIvane Atta (ane upalakSaNathI raudra) dhyAnanI mukhyatA hAya che ane AjJA, apAya, vipAka ane saMsthAna vicayarUpa cAra AlambaneAvALA dharmadhyAnanI gauNatA hoya che. (28) jyAM sudhI muni pramAyukta che, tyAM sudhI tene nirAlambana (utkRSTa) dharmadhyAna thatuM nathI (kAraNa ke pramatta guNasthAnake sAlambana (madhyama) dharmadhyAnanI paNa gauNutA hAya che) ema zrI jinezvararUpI sUryAe prakAzyuM che (kahyuM che.) (29) je pramAdI (pramatta guNasthAnake vartatA paNa) Avazyaka anuSThAnAnA tyAga karIne nizcala (nirAlambana) dhyAnanA Azraya kare che te mithyAtvathI mUDha muni jainAgamane jANatA nathI (arthAt ajJAnI che, kAraNa ke-jJAnIe tA vyavahArapUrvaka nizcayane sAdhe che.) (30) Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 442 svAdhyA0 granthasadeha tasmAdAvazyakaiH kuryAt , prAptadoSanikRntanam / yAvannApnoti saddhayAna-mapramattaguNAzritam // 31 // caturthAnAM kaSAyANAM, jAte mandodaye sati / mastramAddInavA-jamo mahAvratI purA naSTAzeSapramAdAtmA, vratazIlaguNAnvitaH / jJAnadhyAnadhano maunI, zamanakSapaNonmukhaH // 33 // saptakottaramohasya, prazamAya kSayAya vaa| saddhayAnasAdhanArambha, kurute munipuGgavaH // 34 // yugmam // te kAraNathI sAdhue jyAM sudhI apramatta guNasthAnakanA baLe prApta thanAruM (nirAlambana dharmadhyAna) prApta na thAya tyAM sudhI prApta thatA devasika vigere aticArene cheda sAmAyikAdi Avazyaka kriyAonA baLe kare joIe. (31) (ema karatAM jyAre) cethA (saMjavalana) kaSAyane udaya manda thAya tyAre pramAdane abhAva thavAthI mahAvatI e muni apramatta bane che, (arthAt e avasthAne apramatta guNasthAnaka kahevAya che.) (32) ema jeNe saghaLA pramAdene haTAvI dIdhA che, pAMca mahAvrata ane aDhAra hajAra zIlAlga guNethI je yukta che, e AgamanA abhyAsa rUpa jJAna ane ekAgratArUpa dhyAnarUpa dhanavALe, maunI mahAmuni upazama bhAva athavA kSapaka bhAvanI sanmukha thaelo darzana saNaka pachInA (bAra kaSAya ane nava nekaSAya rUpa ekavIza prakRtirU5) Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAna mArehu dharmadhyAnaM bhavatyatra, mukhyavRtyA jinoditam / rupAtItatayA zukla-mapi syAdezamAtraH || 35 // ityetasmin guNasthAne, no santyAvazyakAni SaT / saMtatadhyAnasaghoLA--ddhi: svAmAviddI yataH raddA apUrvAtmaguNAptitvAdapUrvakaraNaM matam / bhAvAnAmanivRttitvA-danivRttiguNAspadam ||37|| 443 meAhanIya karmane upazamAvavA athavA kSaya karavA nirAlambana dharmadhyAnamAM praveza karavAno prArambha kare che. (33-34) zrIjinezvarAe kaheluM (maitrI Adi cAra bhAvanArUpa, athavA AjJAvicaya Adi cAra prakArarUpa, ke piNDasthAdi bhAvanAo rUpa) dhyAna mukhyatayA A apramatta guNasthAnake hAya che ane rUtIta avasthAnI prAptine ceAge aza mAtra zukla dhyAna paNa ahI hAya che. (35) A apramatta guNasthAnake sAmAyikAdi cha Avazyaka hotAM nathI. kAraNa kete vyavahAra yiA rUpa ane AtmaguNA rUpa hAvAthI ahIM pUrNa thAya che ane satata (nirantara) sadhyAna cAlu hAvAthI svAbhAvika Atmazuddhi (saMkalpa vikalpanA abhAvathI AtmAnI saheja nirmaLatA) thAya che. (36) apUrva AtmaguNeAnI prApti thavAthI (e apramatta guNasthAnaka vatI jIva AgaLa vadhavAthI je guNane prApta kare che) tene apUrvakaraNa (adhyavasAyA) rUpa (AThama) guNasthAnaka Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasAha astitvAtsUkSmalobhasya, bhavetsUkSmakaSAyakam / zamanAcchAntamohaM syAt , kSapaNAkSINamohakam // 38 // tatrApUrvaguNasthAnA-dyAMzAdevAdhirohati / zamako hi zamazreNi, kSapakaH kSapakAvalIm // 39 // pUrvajJaH zuddhimAna yukto, hyAdyaiHsaMhananaisibhiH / saMdhyAyannAdyazuklAMzaM, svAM zreNiM zamakaH zrayet // 40 // kaheluM che ane (jeelA, sAMbhaLelA tathA anubhavelA bhegonI AkAMkSArUpa saMkalpa-vikalpanA abhAve pragaTelA) nizcala AtmatattvanA ekAgra dhyAnarUpa zubhabhAnI "anivRttirUpa" nAmanuM navamuM guNasthAnaka kahyuM che (ahIM bAdara kaSAne udaya hovAthI "anivRtti bAdarasaM5rAya paNa kahevAya che.) (37) te pachI (mehanIyanI 20 prakRtione upazama athavA kSaya thatAM) dazamA guNasthAnake eka mAtra udayamAM rahelA sUma khappIbhUta lobhane pratisamaye kSaya ke upazama thatuM hevAthI tene "sUmasaM5rAya kahevAya che ane upazama karanArane sarva mohane upazama thavAthI agIAramAM guNasthAnakane "upazAnta meha tathA kSaya karanArane sarvathA mehane kSaya thavAthI (dazamA pachI turta pragaTatuM) bAramuM kSINa meha" guNasthAnaka kahevAya che. (38) temAM apUrvakaraNa guNasthAne ArehaNa karatAM te guNasthAnakanA pahelA aMzathI ja upazAmaka upazama zreNIe ane kSapaka kSapakazreNIe caDhavA mAMDe che. (39) Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAna mArAha zreNyArUDhaH kRte kAle- hamindreSveva gacchati / puSTAyustUpazAntAntaM nayeccAritramohanam // 41 // apUrvAdidvayaikaika - guNeSu zamakaH kramAt / karoti viMzateH zAnti, lobhANutvaM ca tacchamam // 42 // ', 445 upazama zreNIe caDhanArA, pUgata zrutajJAnavALA, zuddha (niraticAra) cAritravanta, pahelAM traNa paikI kAI saghayaNavALA hoya che te zumtadhyAnanA prathama prakAranuM (aMzanuM) dhyAna karatA peAtAnI (upazama) zreNInA Azraya kare che. (meAhanIya kanA upazama karatA AgaLa vadhe che.) (40) jo upazAmaka alpa AyuSya hovAthI zreNI ArUDha ja kALa kare te sarvArthasiddha vigere (prathama saMghayaNavALA hAya teA) anuttara vimAnamAM (athavA khIjA trIjA saMghayaNavALA hoya teA) ahamindra (greveyakAmAM) deva bane che ane puSTa (DhI) AyuSyavALA upazama zreNI sampUrNa karIne cAritra meAhanA sampUrNa upazama kare. (sAta lavathI vadhAre dIdha AyuSyavALA amaddhAyuSka upazama zreNI mAMDe te vaccethI pAche phrI sAtame jai kSepaka zreNI mAMDI mehanA sampUrNa kSaya karI antakRta kevaLI thaI meAkSamAM jAya ane ethI dIrgha AyuvALa adghAyuSya hoya te upazama zreNI pUrNa karI pAchA paDe punaH kSapaka zreNI na mAMDe.) (41) apUrva ane anivRtti e e guNasthAnakeAmAM upazama karatA mAhanIyanI 20 prakRtinA upazama kare ane Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasaha zAntadRgvRttamohatvA-datraupazamikAbhidhe / syAtAM samyaktvacAritre, bhAvazcopazamAtmakaH // 43 // vRttamohodayaM prApyo-pazamI cyavate tataH / adhaHkRtamalaM toyaM, punarmAlinyamaznute // 44 // apUrvAdyAsrayopyU-lamekaM yAnti shmodytaaH| catvAro'pi cyutAvAdyaM, saptamaM vAntyadehinaH // 45 // kramazaH sUkSmasaMpAyamAM saMjavalana lobhane sUkSma kare tathA upazAnta mehamAM tene upazama kare. (42) A upazAntAha guNasthAnake darzana mehane ane cAritra mehane upazama hovAthI samyakatva ane cAritra bane aupazamika ja hoya ane ethI bhAva paNa aupazamika ja hoya. (43) - te pachI (upazAnta thaelA) cAritra mehane udaya thatAM upazAmaka tyAMthI pAcho paDe ane nItareluM pANI jema pharI DoLAIne meluM thAya tema punaH mAlinyane (kaSAyane vaza thaI kAluSyane) pAme. (44) apUrvakaraNAdi traNe guNasthAnake vartatA upazAmake upazama karatA eka ja guNasthAnakane pAme (arthAt apUrva karaNavALe anivRttine, anivRttivALe sUkSma saMparAne ane sUkama parAyI upazAta mehane pAme) ane tyAMthI cavelA upazAnta mahAdi apUrvakaraNa sudhInA cAre paheluM guNasthAnaka pAme athavA taddabhava muktigAmI sAtamuM pAme (pachI punaH kSapaka zreNI mAMDIne kevaLI thaI mukta thAya.) Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAnakamAreha . AsaMsAraM caturvAra-meva sthaacchmnaavlii| jIvasyaikabhavevAra-dvayaM sA yadi jAyate // 46 // ato vakSye samAsena, kSapakazreNilakSaNam / yogI karmakSayaM kartuM, yAmAruhya pravarttate // 47 // anibaddhAyuSaH prAntyadehino laghukarmaNaH / asaMyataguNasthAne, narakAyuH kSayaM vrajet // 48 // (athavA eka ja bhavamAM kaI be vAra upazama zreNI paNa kare.) (45) A upazama zreNI je jIvane kaI eka bhavamAM be vAra thAya te A saMsAra eTale mekSa thatA sudhImAM eka jIvane utkRSTathI cAra vAra thAya. (46) have saMkSepamAM kSapakazreNInuM lakSaNa kahuM chuM ke je kSapakazreNIe caDhIne bhegI (sAdhu) karmakSaya karavA mATe udyama kare che. (47) - have kSapaka AThamA guNasthAnaka pahelAM je karmone khapAve te kahe che ke AgAmI bhavanuM AyuSya bAMdhyuM na hoya tevA, caramazarIrI (tadbhava muktigAmI) ane alpa karmo jene bAkI rahyAM che tevA kSepakane avirati samakita daSTi guNasthAne narakAyune kSaya thAya. (48) ' ja karmagranthanA mate jANavuM, siddhAntakAranA mata pramANe te eka bhavamAM eka ja zreNi prApta kare. Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 448 svAdhyA0 granthasantAha tiryagAyuH kSayaM yAti guNasthAne tu pazcame / saptame tridazAyuzca dRgmohasyApi saptakam // 49 // dazaitAH prakRtIH sAdhuH, kSayaM nItvA vizuddhadhIH / dharmadhyAne kRtAbhyAsaH prApnoti sthAnamaSTamam // 50 // // virom // tatrASTame guNasthAne, zuklasaddhyAnamAdimam / svAtuM pramate sAdhu--AthasaMdananAnvitaH // 1 // niSprakampaM vidhAyAtha, dRDhaM paryaGkamAsanaM / nAsAprAsannetra:, jizritunmIhitekSaLaH // 2 // pAMcame guNasthAnake tiryaMca AyuSyanA kSaya thAya ane sAtame guNasthAne devAyuSyanA kSaya thAya arthAt te te guNasthAne te te kama prakRtinA sattAmAMthI kSaya thAya ane dana meAhanIyanI sAtanA (cAra anantAnumandhI ane traNa puJja rUpa dena saptakanA) paNa sAtame sattAmAMthI kSaya thAya. (49) ema te (kSAyika samakitI) sAdhu kula e daza prakRtioneA kSaya karIne utkRSTa (rUpAtIta) dharmadhyAnanA abhyAsa karatA vizuddha (Atma tattvanI anugAminI) buddhivALe AThamA guNasthAnakane prApta kare. (50) pahelA saMghayaNavALA te sAdhu tyAM AThame guNasthAnake pRthakktva vitaka savicAra' nAmanuM paheluM zukladhyAna karavAne prArambha kare. (51) te Arambha kevI rIte kare ? te kahe che ke Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAna mArAha vikalpavAgurAjAlAd-dUrotsAritamAnasaH / saMmAro chenosAdo, yonIndro svAtumaiti zA // sukSmam // apAnadvAramArgeNa, nissarantaM yathecchayA / nirudhyordhvapracArApti, prApayatyanilaM muniH // 54 // dvAdazAGgulaparyantaM, samAkRSya samIraNam / pUNyasmRtiyatnana, pUththAnayogataH / / 449 pachI nizcala ane majabUta pakkAsana (athavA siddhAsanAdi kAi Asana) karIne nAsAnA agrabhAge netrone (dRSTine) sthApIne kaIMka khullAM netro che jenAM evA te pazuAne sAvavAnI jALa sarakhI vikalparUpa jALamAMthI manane dUra (vikalpa mukta) karIne saMsAranA chedeM karavA utsAhI anelA te mahAceAgI (kSapaka sAdhu) dhyAna dharavA mATe yeAgya ane. (52-53) pachI apAna dvArathI yathecchAe nIkaLatA vAyune zekIne (sa kAcIne) uMce dazamA dvAre paheAMcADavA ceAgya (UrdhvagAmI) manAve. (54) vaLI pUraka dhyAnanA maLe yAgI (kSapaka sAdhu) atiprayatna pUrvaka jaLatattva vahetAM" nAsAthI khAra aGgala sudhI adhA bhAge prasaratA vAyune kheMcIne tenAthI zarIrAntargata sarva sthULa ane sUkSma nADIone (nasAne) vAyuthI pUre (e pUrakanAmanuM karma samajavuM.) (55) 29 Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 450. svAdhyAhu granthasaha nissAryate tato ytnaa-naabhipdmodraacchnaiH| yoginA yogasAmarthyA-drecakAkhyaH prabhaanaH // 56 // kumbhavat kumbhakaM yogI, zvasanaM nAbhipaGkaje / kumbhakadhyAnayogena, susthiraM kurute kSaNam / / 57 // ityevaM gandhavAhAnA-mAkuJcanavinirgamau / sasAdhya nizcalaM dhatte, cittamekAgracintane // 58 // prANAyAmakramaprauDhi-ratra rUDhayaiva darzitA / kSapakasya yataH zreNyA-rohe bhAvo hi kAraNam // 59 // te pachI gI veganA baLe recaka nAmanA vAyune nAbhikamaLa rUpI guphAmAMthI dhIme dhIme prayatna pUrvaka bahAra kADhe, te recaka nAmanuM karma (prANAyAma) samajavuM. (56) - te pachI yegI kumbhaka nAmanA vAyune nAbhikamaLamAM kumbhaka nAmanA dhyAnathI (kriyAthI) kumbhamAM jema vAyu sthira thAya tema kSaNa vAra sthira kare. (te kumbhaka karma samajavuM). (57) ema pUraka-recaka ane kumbhaka karmathI pavanane vijaya karavAthI manane vijaya karI zakAya che te kahe che ke e pramANe pUraka recaka ane kumbhaka karmathI pavanane saMgraha tathA riktIkaraNa (bahiSkaraNa) sAdhIne bhegI ekAgratA (samAdhi) sAdhavA mATe cittane nizcala kare. (58) A kSapaka zreNInA ArohaNamAM pUraka-recaka-kumbhaka rUpa prANAyAmanI mahattA batAvI te mAtra rUDhinI (prasiddhinI) Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAnakamAreha 451 savitaka savicAraM, sapRthaktvamudAhRtam / triyogayoginaH sAdho-rAyaM zuklaM sunirmalam // 60 // zratacintA vitarkaH syAt , vicAraH saMkramo mtH| pRthaktvaM syAdanekatvaM, bhavatyetatrayAtmakam // 61 // svazuddhAtmAnubhUtAtma-bhAvazrutAvalambanAt / antajalpo vitarkaH syAd , yasmistatsavitarkajam // 62 // apekSAe samajavI. vastutaH te kSepakane zreNInA ArohaNamAM bhAva e ja mukhya kAraNa (bhAvanI ja pradhAnatA) che. (59) have pahelA zukaladhyAnanuM varNana kare che ke savitarka, savicAra ane samRtva ema traNa gavALA yegI sAdhune ati nirmaLa evuM paheluM zukladhyAna kahyuM che. (arthAt pahelA zukladhyAnanAM e traNa age che.) (60) temAM 1-mRtanuM cintana (manana) te vitarka, ra-eka mananamAMthI bIjAmAM saMkramaNa karavuM te vicAra ane 3-dravya-guNa ane paryAyarUpa aneka viSayanI bhinnatA te pRthakatva, ema traNanA vegavALuM "pRthatva vitaka savicAra' nAmanuM paheluM zukaladhyAna jANavuM. (61) je dhyAnamAM potAnA zuddha paramAtma tatvanA anubhavarUpa antaraDjha pariNAmane pAmelA Agamana (bedhanA) AlambanathI antaraga dhvani (prakAza) rUpa vicAra (cintana) svarUpa vitaka heya te vitarkathI utpanna thayeluM "savitarka ja zukladhyAna kahevAya. (12) Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 452 - svAdhyA0 granthasa yogAyogAntare yatra, savicAraM taducyate // 63 // dravyAd dravyAntaraM yAti, guNAd yAti guNAntaram / paryAyAdanyaparyAya, sapRthaktvaM bhavatyataH // 64 // iti trayAtmakaM dhyAnaM, prathamaM zuklamIritam / prApnotyataH parAM zuddhi, siddhizrIsaukhyavarNikAm // 65 // yadyapi pratipAtyeta-duktaM dhyAnaM prajAyate / tathApyativizuddhatvA-dUrdhvasthAnaM samIhate // 66 // . eka padArthathI (vAccathI) bIjA padArthamAM (vAcamAM) ane eka zabda (vAcaka)thI bIjA zabda (vAcakamAM) tathA eka yugamAMthI bIjA vegamAM, ema je dhyAnamAM saMkrama thAya te "savicAra zukladhyAna" kahevAya che. (63) vaLI pUrve kahyo te vitaka (saMkrama) eka dravyathI bIjA dravyamAM, eka guNamAMthI bIjA guNamAM athavA eka paryAyamAMthI bIjA paryAyamAM jAya, ema dravyanuM, guNanuM athavA paryAyanuM anyatva hovAthI je dhyAnamAM levuM pRthakatva hoya te sapRthakatva kahevAya. (64) ema "vitarka vicAra ane pRthaphatva e traNa algovALuM dhyAna tene paheluM pRthakatva vitarka savicAra " zukaladhyAna kaheluM che. A dhyAnathI AtmA mekSarUpI lakSmIne sukhanI vAnagI tulya zreSTha Atma zuddhine prApta kare che. (65) Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAnakamAroha 453 anivRttiguNasthAnaM, tataH samadhigacchati / guNasthAnasya tasyaiva, bhAgeSu navasu kramAt // 67 // gatiH zvAzrI ca tairazcI, dve tayorAnupUrvike / sAdhAraNatvamudyotaH, sUkSmatvaM vikalatrayam // 6 // ekendriyatvamAtApa-styAnagRddhayAdikatrayam / sthAvaratvamihAdyAMze, kSIyante SoDazetyamUH // 69 // jo ke A kahyuM te paheluM zukladhyAna pratipAti (patanazIla) thAya che (hAya che) te paNa jIva ativizuddhapaNAne kAraNe uparanA guNasthAne caDhavA Icche che. e kSepakanuM AThama guNasthAnakanuM svarUpa kahyuM. have navamA guNasthAne caDhatAM je je karmaprakRtione je rIte kSaya kare che te kahe che te AThamAM guNasthAnakathI kSapaka sodhu navamA anivRtti (bAdara saMparAya) guNasthAnake jAya che ane te ja guNasthAnakanA nava bhAgamAM anukrame. (67) pahelA bhAge 1-narakagati, 2-tiryaMcagati, 3narakAnupUrvI, 4-tiryakhyAnupUrvI, 5-sAdhAraNa, 6 udyota, - sUkSamaNuM, beIndriya, -teIndriya, 10carendriya jAti, 11-ekendriya jAti, 12-AtapanAma, 13 thI 15-thINuddhi Adi traNa nidrAo (nidrArika) ane 16-sthAvarapaNuM e seLa karmaprakRtiene kSaya kare che. (68-69) Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 454 svAdhyA0 granthasAha aSTau madhyakaSAyAzca, dvitIye'tha tRtIyake / paNDatvaM turyake srItvaM, hAsyaSaTkaM ca paJcame // 7 // catuvaMzeSu zeSeSu, krmennaivaatishuddhitH| puMvedazca tataH krodho, mAno mAyA ca nazyati // 71 // tato'sau sthUlalobhasya, sUkSmatvaM prApayan kSaNAt / Arohati muniH sUkSma-samparAyaM guNAspadam // 72 // ekAdazaM guNasthAnaM, kSapakasya na saMbhavet / kintu sa sUkSmalobhAMzAn , kSapayana dvAdazaM vrajet // 73 // bIjA bhAge ATha madhyama (apratyAkhyAnIya ane pratyAkhyAnAvaraNIya krodha, mAna, mAyA ane lobha) kaSAne kSaya kare che, pachI trIjA bhAge napusaka vedane, cethA bhAge strI vedane ane pAMcamA bhAge hAsya vigere Saka (cha) ne kSaya kare che. (70) te pachInA chaThAthI navamA sudhInA cAra bhAgomAM kramazaH vadhatI (pariNAmanI) ati zuddhithI anukrame chaThA bhAge purUSavedana, sAtamA bhAge saMjavalana krodhane, AThamA bhAge saMjvalana mAnane ane navamA bhAge saMjavalana mAyAne (ane chellA samaye) kSaya kare che. (71) te pachI e kSepaka muni kSaNamAM bAdaralobhanA (guNasthAnakanA samaya jeTalA) sUkSma khaNDa karIne "sUma parAya nAmanA guNasthAnake caDhe che. (72) Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 455 guNasthAnakamAreha bhUtvA'tha kSINamohAtmA, vItarAgo mhaaytiH| pUrvavadbhAvasaMyukto, dvitIyaM zuklamAzrayet // 74 // apRthaktvamavicAraM, savitarkaguNAnvitam / sa dhyAyatyekayogena, zukladhyAnaM dvitIyakam // 75 / / nijAtmadravyamekaM vA, paryAyamathavA guNam / nizcalaM cintyate yatra, tadekatvaM vidurbudhAH // 76 // kSapaka zreNIvALAne agIAramuM guNasthAnaka hatuM nathI, kintu dazame guNasthAnake sUkSmalabhanA saghaLA aMze kSaya karIne bAramA guNasthAnake jAya che. (73) tyAM kSINa mehavALe thaIne vItarAga banelo atizuddha adhyavasAya yukta te mahAmuni prathama zukladhyAnanI jema bIjuM zukladhyAna Arambha che. (74) apRthaphatva, avicAra ane savitarka e traNa guNovALuM bIjuM zukladhyAna te kaI eka yugathI sAdhe che. arthAt pRthaphatva ane vicAra rahita mAtra vitaka (cintana) rUpa bIjuM zukladhyAna eka ja gaNI hoya che. (5) A dhyAnamAM pitAnuM eka Atmadravya, athavA eka ja paryAya athavA eka ja guNane (viSaya karIne) nizcalapaNe cintavAya, tethI tene jJAnIoe ekatva (apRthakatva) kahyuM che (je dravyanI sAthe nitya rahe te sahabhAvI guNa kahevAya ane je kramazaH dravyanAM rUpAntare thAya te kramabhAvI paryAye gaNAya e bheda samaja. (76) Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 456 svAdhyA0 granthasAha yadvayaanArthayogeSu, parAvartavivarjitam / cintanaM tadavicAraM, smRtaM saddhayAnakovidaiH // 77 // nijazuddhAtmaniSThaM hi, bhAvazrutAvalambanAt / cintanaM kriyate yatra, savitarka taducyate // 78 // ityekatvamavicAraM, savitarkamudAhRtam / tasmin samarasIbhAvaM, dhatte svAtmAnubhUtitaH // 79 // ityetaddhyAnayogena, plussytkrmendhnotkrH| nidrApracalayo za-mupAntye kuruta kSaNe // 80 // - je eka zabdathI bIjA zabdamAM, eka padArthathI bIjA padArthamAM ane eka yogathI bIjA rogamAM badalAya nahi tevuM cintana tene sadhyAnanA jJAtA paNDiteo "avicAra dhyAna kaheluM che. (77) . bhAvakRta (AtmaniSTha bedha)nA AlambanathI je dhyAnamAM pitAnA zuddha AtmasvarUpanuM cintana karAya te savitaka dhyAna kahevAya che. (78) e rIte A bIjA zukladhyAnane "ekatva vicAra savitarka dhyAna kaheluM che. A dhyAnamAM AtmA pitAnA AtmAnA anubhava jJAnathI antarAbhadazA ane paramAtmadazAne bheda bhUlIne pitAne paramAtmAsvarUpe anubhave che. arthAt ekIbhAvane dhAraNa kare che. (79) ema A bIjA zukladhyAnanA ge baLate (nAza pAmate) che kamarUpI Izvanane samUha jene e AtmA kare che. (I' anubhave che. . ema A thI Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAnakamAreha 457 antye dRSTicatuSkaM ca, dazakaM jJAnavighnayoH / kSapayitvA muniH kSINamohaH syAtkevalAtmakaH // 81 // evaM ca kSINamohAntA, triSaSThiprakRtisthitiH / paJcAzItirjaradvastra-prAyAH zeSAH sayogini // 82 // bhAvoz2a kSAyikaH zuddhaH, samyaktvaM kSAyikaM param / kSAyikaM hi yathAkhyAta-cAritraM tasya nizcitam // 83 // bAramA guNasthAnakanA upAsya samaye nidrAne ane pracalAne (nidrAddhikane) nAza kare che. (80) ane bAramAnA anta samaye darzanAvaraNa catuSka, tathA pAMca jJAnAvaraNIya ane pAMca antarAya maLI daza, ema kula 14 prakRtiene khapAvIne te kSINamehI mahAmuni kevalasvarUpa (kevaLajJAna-darzanavALI bane che. (81) ema cethA guNasthAnakathI ArambhIne kSaya karatAM bAramAnA anta sudhImAM tresaTha karmaprakRtione kSaya thAya che arthAt e 63 nI sthiti kramazaH e pramANe kSINamehanA ate nAza pAme che. jemake eka cothe, eka pAMcame, ATha sAtame, chatrIza navame ane sattara bArame kSaya thAya che bAkI paccAzI prakRtie sagI guNasthAnake rahe che te jIrNa vastratulya akiMcikara bane che. (82) A guNasthAnake nice zuddha kSAyika bhAva hoya che, samyakatva paNa kSAyika hoya che ane tenuM cAritra kSAyika bhAvanuM zuddha yathAkhyAta hoya che. (83) Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 458 svAdhyA0 granthasahu carAcaramidaM vizvaM, hastasthAmalakopamam / pratyakSaM bhAsate tasya, kevalajJAnabhAsvataH // 84 // vizeSAttIrthakRtkarma, yenAstyarjitamUrjitam / tatkarmodayato'trAsau, syAjjinedro jagatpatiH // 85 / sa sarvAtizayayuktaH, smirnrairntH| ciraM vijayate sarvottamaM tIrthaM pravartayan // 86 / / vedyate tIrthakRtkarma, tena saddezanAdibhiH / bhUtale bhavyajIvAnAM, pratibodhAdi kurvatA / / 87 // kevalajJAnarUpI sUryathI kevalI bhagavAnane A sarva carAcara jagata hAthamAM rahelA AmaLAnI jema pratyakSa jaNAya che. (84) vizeSamAM jeNe nikAcita evuM tIrthakara nAmakarma bAMdheluM hoya te AtmA te karmanA udayathI A guNasthAnake traNa jagatanA tAraka jinendra (tIrthakara) thAya che. (85) te tIrthakare cetrIza atizaya, ATha prAtihArya, vigere sarva atizayathI yukta, sarva de ane manuSyothI pUjAelA cirakAla sudhI sarvazreSTha evA tIrtha (mokSamArga)ne pravartAvatA vijayavantA (AtmasukhanA ananta Anandane bhegavatA) varte che. (86) A pRthvItaLamAM vicaratA teo bhavya AtmAone 'uttama dharmanI dezanA devI vigerethI pratibaMdha vigerene karatA te tIrthakara nAma kamane vede. bhagave-khapAve che.) (87) . Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAna mArAha utkarSato'STavarSonaM, pUrvakoTipramANakam / kAlaM yAvanmahIpIThe, kevalI viharatyalam ||88 // vedAyuSaH sthitirnyanA, sakAzAdvedyakarmaNaH / tadA tattulyatAM kartuM samuddhAtaM karotyasau // 89 // '' daNDatvaM ca kapATatvaM manthAnatvaM ca pUraNam / kurute sarvalokasya, caturbhiH samayairasau // 90 // evamAtmapradezAnAM prasAraNavidhAnataH / karmalezAna samIkRtyotkramAttasmAnnivarttate // 91 // , 459 kevalajJAnI utkRSTathI ATha varSanyUna pUrva kroDa varSo pramANa kALa sudhI pRthvItaLa upara grAmAnugrAma vicaratA pRthvItaLane pAvana kare che. (88) A saceAgI kevalIne jo vedanIya karmanI sthitithI AyuSyanI sthiti nyUna heAya te tene tulya karavA mATe samuddhAta kare che. (89) samuddhAta karatA te bhagavAn pahelA samaye AtmapradezeAnA zarIra bahAra Udhva adhA 14 rAja pramANa lAMkhA druNDa karIne khIjA samaye tenA vistAra karatAM kapATa anAvIne trIjA samaye tene vistArIne manthAna anAvIne ane ceAthA samaye AMtarA pUrIne cAra samayamAM samagra rAjaleAkanA prati AkAzapradeze peAtAnA eka eka Atmapradeza sthApI vyApaka ane che. (90) Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 460 svAdhyA0 granthasAha samudghAtasya tasyAye, cASTame samaye muniH| audArikAGgayogaH syAd , dviSaTsaptamakeSu tu // 92 // mizraudArikayogI ca (syAt ), tRtIyAyeSu tu triSu / samayeSvekakarmAGga-dharo'nAhArakazca saH // 93 // yugmam // yaH SaNmAsAdhikAyuko, labhate kevalodgamam / karotyasau samudghAta-manye kurvanti vA navA // 14 // e pramANe Atmapradezane vistAra (prasAra) karavA dvArA karmonA zeSa rahelA aMzane (sthitithI) samAna banAvIne te samuddaghAtane ulaTA kame saMvare che. pAMcamA samaye AMtarA saMharIne manthAna, chaThA samaye masthAna saMvarIne kapATa ane sAtamA samaye kapATa saMvarIne daNDa karI AThamA samaye daNDane zarIragata banAve che, ema AThamA samaye kevalI samuddaghAta pUrNa kare che. (91) A samughAtanA samaye paikI pahelA ane AThamA samaye te kevalI muni audArika kAyayegavALA hoya che, bIjA chaThA ane sAtamA samaye audArika mizrakAyagavALA hoya che ane trIjA, cothA, pAMcamA samaye eka mAtra kArmaNakAgavALA ane anAhAraka hoya che. (92-93) jene cha mahinAthI adhika AyuSya bAkI hoya tyAre kevalajJAna pragaTe te A kevalI samuddaghAtane kare, bIjA cha mahinAthI nyUna AyuSyavALA kare athavA na paNa kare. (94) Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAnakamAroha 461 samudghAtAnivRtto'sau, manovAkkAyayogavAn / dhyAyedyoganirodhArtha, zukladhyAnaM tRtIyakam // 15 // AtmaspandAtmikA sUkSmA, kriyA yatrAnivRttikA / tattRtIyaM bhavecchulaM, sUkSmakriyAnivRttikam // 16 // bAdare kAyayoge'smin , sthitiM kRtvA svabhAvataH / sUkSmIkaroti vAkacitta-yogayugmaM sa bAdaram // 97 // tyaktvA sthUlaM vapuryoga, sUkSmavAJcittayoH sthitim / kRtvA nayati sUkSmatvaM, kAyayogaM tu bAdaram // 98 // A mana-vacana ane kAyAnA vyApAravALe sagI kevalI samudaghAtathI nivRtta thaIne yogane nirodha karavA trIjuM zukladhyAna dhare. (5) AtmapradezanA spandana (saMcAra)rUpa sUkSmakriyA je dhyAnamAM anivRtta (cAlu) hoya te "sUkSmakriyA anivRtti nAmanuM trIjuM zukladhyAna che. (6) have mana, vacana ane kAyAnA yogonI sUkSmatA kevI rIte kare te kahe che- te kevalI yoganirodha karatAM acijya AtmavIryanA baLe prathama svabhAva tathA bAdarakAya vegamAM sthira thaIne bAdara vacana ane bAdara citta e be pegone sUkSama kare. (97) te pachI sUma vacanaga ane maneyogamAM sthira Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandehu susUkSmakAyayoge'tha, sthitiM kRtvA punaH kSaNam / nigrahaM kurute sadyaH, sUkSmavAkU cittayogayoH // 99 // tataH sUkSme vapuryoge, sthitiM kRtvA kSaNaM hi saH / sUkSmakriyaM nijAtmAnaM, cidrUpaM vindati svayam // 100 // / turbhiH prurum II chadmasthasya yathA dhyAnaM, manasaH sthairyamucyate / tathaiva vapula: cairya, sthAna mahino mavet / ' / / zailezIkaraNArambhI, vapuryoge sa sUkSmake / tiSThannUrdhvAspadaM zIghra, yogAtItaM yiyAsati // 102 // thavA dvArA khAdara kAyayeAgamAMthI nivRtta thaIne mAdara kAyaceAgane sUkSma kare. (98) 462 te pachI punaH sUkSma kAyayeAgamAM kSaNavAra sthira thaIne tu sUkSma vacana ane sUkSmacitta e anne sUkSmayAgAnA sarvathA nirAdha kare che. (99) te pachI kSaNavAra sUkSma kAyayeAgamAM sthira thaele te kevalI svaya' pAtAnA AtmAne sUmakriyArUpe. eTale jJAnasvarUpe anubhave che. (100) jema chadmastha jIvanI mananI sthiratAne dhyAna kahevAya che tema kevaLInI kAyayeAganI sthiratAne dhyAna kahevAya che. (101) te pachI te sUkSma kAyayeAgamAM rahele kevalI zailezIkaraNa (AtmapradezeAnI merU parvatanA jevI sthiratA) karavA Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAna mAreha , asyAntye'GgodayacchedAt svapradezaghanatvataH / royasthA saMsthAna-trimALonAvavAnam / oaa athAyogiguNasthAne, tiSThato'sya jinezituH / laghupaJcAkSaroccAra - pramitaiva sthitirbhavet // 104 // tatrAnivRttizabdAntaM samucchinnakriyAtmakam / catutha bhavati dhyAna - mayogiparameSThinaH || 105 // mATe Arambha karatA uparanuM guNasthAnaka ke je ceAgAtIta (ayAgI) avasthA che tene zIghra prApta karavA icche che. (102) , A sayeAgI kevaLI (teramA) guNasthAnakanA anya samaye alganA udayane (arthAt audArikadvika, asthiradvika, vihAyeAgatidvika, pratyekatrika, saMsthAna SaTka, anulaghu catuSka, varNAdi catuSka, nirmANukama, taijasakA Nu zarIradvika, prathama saMghayaNa, svaradvika ane emAMthI eka vedanIya, ema trIsa prakRtinA udayane) cheda karavA dvArA nAsikA vigerenAM chidro pUrIne AtmapradezAne ghanIbhUta (piNDIbhUta) manAvIne chellI zarIranI avagAhanA hAya tenAthI trIjA bhAge nyUna OM avagAhanA (mAM Atma pradezAne bhegA) kare che. (103) ema ayAgI anelA A jinezvarane aceAgI guNasthAne pAMca hrasvaakSarAnA uccAra karatAM jeTaleA samaya lAge teTalI sthiti heAya che. (104) tyAM ayeAgI evA e parameSThine anivRtti zabda che. chelle jemAM evuM samucchinnakriyA nAmanuM arthAt 'samucchinna kriyA anivRtti' nAmanuM cAthu zukladhyAna hoya che. (105) 463 Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 464 svAdhyA0 granthasaha samucchinnA kriyA yatra, sUkSmayogAtmikApi hi / samucchinna kriyaM proktaM, taddvAraM muktivezmanaH // 106 // dehAstitvepyayogitvaM, kathaM ? tad ghaTate prabho ! / dehAbhAve tathA dhyAnaM, durghaTaM ghaTate kathaM ? // 107 // vapuSotrAtisUkSmatvAcchIghra bhAvikSayatvataH / kAyakAryAsamarthatvAt , sati kAye'pyayogatA // 108 // tarIyAsthAna-martati na virudhyate | nijazuddhAtmacidrUpa-nirbharAnandazAlinaH // 109 // yugmm|| - je dhyAnamAM sUkamAga svarUpa sUmakriyA paNa samucchinna thaI (nAza pAmI) che te dhyAnane muktimandiranA dvArabhUta "samucchinna kriya kahyuM che. (16) ahIM ziSya pUche che ke-he prabhu! deha hovA chatAM ayogipaNuM kema ghaTe? ane dehane abhAva mAne te durghaTa evuM dhyAna kema ghaTe? arthAt dehAbhAva ane dhyAna be paraspara virUddha bhAve kema ghaTe ? (107) A ayogI avasthAmAM zarIranuM atisUkSamapaNuM hovAthI, zIdhra kSaya thavAne hovAthI ane kAyoganuM kArya karavAmAM asamarthapaNuM hevAthI zarIra hovA chatAM paNa agipaNuM ghaTe che. (108) tathA potAnA zuddha AtmajJAnarUpa jJAnane ananta Ananda bhagavatA agI kevaLIne te atisUmakAyAne Azraya hovAthI dhyAna hoya che emAM paNa koI virodha nathI. (108) Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAnakamAroha 465 AtmAnamAtmanA''tmaiva, dhyAtA dhyAyati tattvataH / upacArastadanyo hi, vyavahAranayAzritaH // 110 // cidrUpAtmamayo'yogo, hyupAntyasamaye drutam / yugapatkSapayetkarma-prakRtInAM dvisaptatim // 11 // dehabandhanasaGghAtAH, pratyekaM paJca paJca ca / aGgopAGgatrayaM caiva, SaTkaM saMsthAnasaMjJakam // 112 // varNAH paJca rasAH paJca, SaTkaM saMhananAtmakam / sparzASTakaM ca gandhau dvau, nIcAnAdeyadurbhagam // 113 // tatvathI (nizcayanayathI) te AtmA pote ja dhyAtA che, te pitAnA (AtmajJAna) dvArA pitAnA AtmAnuM dhyAna kare che, (e vyAkhyAthI te dhyAnamAM dehanI AvazyakatA. nathI rahetI) e sivAyane dhyAnamAM aSTAlgaga (prANAyAma. vigere)nI pravRttirUpa (zArIrika) je upacAra che te vyavahAra nayane AzrIne che. arthAt nizcayanayathI dhyAnamAM kAyAganI apekSA nathI ane vyavahAranayathI paNa sUtmakAya bhegane Azraya hovAthI agIne dhyAna ghaTe che. (110) kevalajJAnarUpa Atmamaya agI, agI guNasthAnakanA upAsya samaye eka sAthe (AgaLa kahIe chIe te) hotera karmaprakRtione kSaya kare che. (111) zarIra paccaka, badhana paccaka ane saMghAtana paccaka, traNa apAga, cha saMsthAna (e covIza) (112) tathA pAMca varNo, pAMca rase, cha saMghayaNe, ATha sparzI, be Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 461 svAdhyA0 granthasaha tthaa'gurulghutvaakhy-mupghaato'nyghaatitaaH| nirmANamaparyAptatva-mucchvAsazcAyazastathA // 114 // vihAyogatiyugmaM ca, zubhAsthairyadvayaM pRthak / gatirdivyAnupUrvI ca, pratyekaM ca svaradvayam // 115 // vedyamekataraM ceti, karmaprakRtayaH khalu / dvAsaptatirimA mukti-purIdvArArgalopamAH // 116 // antye hyekataraM vedya-mAdeyatvaM ca pUrNatA / trasatvaM bAdaratvaM hi, manuSyAyuzca sadyazaH // 117 // ga, nIrgotra, anAdeya ane durbhaga nAmakarma, e trepana) (113) tathA agurulaghunAmakarma, upaghAta ane parAghAta nAmakarma, nirmANa nAmakarma, aparyApta nAmaka, ucchavAsa nAmakarma ane apayaza nAmakarma (e sATha), (114) tathA zubha ane azubha vihAgati, zubha ane azubha nAmakarma, sthira ane asthira nAmakarma, devagati ane devagatinI AnupUrvI, pratyeka nAmakarma, susvara ane duHsvara, (115) tathA anyatara vidanIyakarma ema kula tera kama prakRtie ke je muktinagaranA daravAjAnI sAMkaLa sarakhI (mAkSane avarodha karanArI che tene agIne upAjya samaye kSaya kare che. (116) te pachI agInA anya samaye zeSa rahela eka veidanIya, 2-Adeya nAmakarma, 3-paryApta nAmakarma, 4-trapaNuM, pa-AdarapaNuM, -manuSpAyuSya, 7-suyaza nAmakarma, (117) Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAnakamAreha nRgatizcAnupUrvI ca, saubhAgyaM coccagotratAm / paJcAkSatvaM tathA tIrtha-kRnnAmeti trayodaza // 118 // kSayaM nItvA sa lokAntaM, tatraiva samaye vrajet / labdhasiddhatvaparyAyaH, parameSThI sanAtanaH // 119 / / vizeSam | pUrvaprayogato'saGga-bhAvAdvandhavimokSataH / svabhAvapariNAmAca, siddhasyordhvagatirbhavet // 120 // kulAlacakradoleSu-mukhyAnAM hi yathA gatiH / pUrvAyataH siddhA, sikyotitathA IP2thA tathA 8nmanuSyagati, -manuSyAnupUrvI, 10-saubhAgya nAmakarma, 11-urgotra, 12-paccendriya jAti ane 13tIrthakara nAmakarma e tera prakRtione, (118) kSaya karIne te prApta karyo chesiddhapaNA paryAya jeNe e zAzvata parameSThI (siddha) paramAtmA te ja (eka ja) samaye lokAnta (lokanA uparanA chellA AkAza pradeze) pahoMce che. (11) e ayogI caudamuM guNasthAnaka kahyuM. have niSkarmA siddha te ja samaye kayA kAraNe lekAte jAya? te jaNAve che ke pUrvaprayogathI, asaMgabhAvathI, bandhananI muktithI, tathA svabhAvathI, eTalAM kAraNethI siddhanI Urdhvagati thAya che. (120) temAM- kuMbhAranuM cakra, hIMcake ane bANa ityAdinI svataH gati jema pUrvaprayAgathI (prApta thaelA pUrvanA vegathI). Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasAha mRllepasaMganirmokSA-dyathA draSTA'psvalAvunaH / karmasaGgavinirmokSA-ttathA siddhagatiH smRtA // 122 / / eraNDaphalabIjAde-bandhacchedAdyathA gtiH|| karmabandhanavicchedAt-siddhasyApi tathekSyate // 123 // yathAdhastiryagUcaM ca, leSTuvAyvagnivIcayaH / svabhAvataH pravartante, tathordhvagatirAtmanaH // 124 // siddha (dekhAya) che tema jIvane paNa (agInA chellA be samayamAM 85 prakRtione kSaya karavA mATe) je pUrva prayatna thAya che tenA baLe karmo kSaya thayA pachI paNa te Urdhvagati kare che. (121) jema mATInI kharaDanA lepane saMbandha hevAthI pANImAM DUbeluM tuMbaDuM mATI devAI jatAM ekadama pANInI upara tarI Ave che tema kamane saMga chUTI jatAM ja siddhanI Urdhvagati thAya che ema kaheluM che. (12) erappAnI zIMgamAMthI eraDAnAM bIja jema bandhana tUTatAM ja (zIMga phATatAM ja) bahAra uMce uchaLatAM dekhAya che tema karmonA bandhanane cheda thatAM siddhanI Urvagati kahI che. (123) vaLI jema svasva svabhAve mATI nIce, vAyu ti ane agninI javALAo uMce jAya che temAM keInI preraNA ke kaI kAraNa nathI) tema jIvane paNa svabhAva urvagAmI hovAthI tenuM (bIjI kaI dizAmAM nahi kinta) Urve gamana thAya che. (124) Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAnakamAreha 469 na cAdho gauravAbhAvA-na tiryak prerakaM vinA / na ca dharmAstikAyasyA-bhAvAllokopari vrajet // 125 // manojJA surabhistanvI, puNyA paramabhAsurA / prAgbhArA nAma vasudhA, lokamUni vyavasthitA // 126 // nRlokatulyaviSkambhA, sitacchatranibhA zubhA / UcaM tasyAH kSiteH siddhA, lokAnte smvsthitaaH||127|| Tyumam kAlAvasarasaMsthAnA, yA mUSAgatasikthakA / tatrasthAkAzasaMkAzA-''kArA siddhAvagAhanA // 128 // gurUtAnA abhAve adhe (nIce) gati karatuM nathI, bIjA prerakanA abhAve ti igati karatuM nathI ane dharmAstikAya (gati sahAyaka dravya)no abhAva hovAthI lokanA anta bhAgathI AgaLa Urdhvagati paNa karato nathI. (125) siddho kyAM rahe che? te kahe che ke manahara, kapUranA samUhathI paNa adhika sugandhivALI, ati kamaLa, (suMvALI), nirmaLa pavitra, ati tejasvinI, manuSya kSetranA jeTalI (pIstAlIza lAkha ejana) pahoLI, ujavala (catA) chatranA jevA AkAravALI ane sarva zubhakAriNI, evI "ISaprAgabhArA" aparanAma "siddhazilA" nAmanI pRthvI caudarAja pramANa uMcA lekanA mastake rahelI che tenAthI uMce lokanA antane sparzane (sava) siddho samazreNImAM rahelA che. (126-127) Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 470 svAdhyA0 granthasahu jJAtAro'khilatattvAnAM, draSTArazcaikahelayA / guNaparyAyayuktAnAM, trailokyodaravartinAm // 129 // anantaM kevalajJAnaM, jJAnAvaraNasaMkSayAt / anantaM darzanaM caiva, darzanAvaraNakSayAt // 130 // zuddhasamyaktvacAritre, kSAyike mohanigrahAt / anante sukhavIrya ca, vedyavinakSayAt kramAt // 131 // jema mINanI banelI muSA (kulaDI) mINa gaLI jatAM ghana banI jAya tema, agI avasthA vakhatane je AkAra tenA jevA AkAravALI ane gaLI gaelA mINanI muSA, temAM je AkAza hoya te AkAzanA jevA AkAravALI siddhonI avagAhanA (AkRti) heAya che. arthAt AkAranI daSTie antima saMsthAnanA tribhAganUna AkAravALI ane svarUpanI apekSAe gaLI gaelA mINanI muSAnuM mINa jema vacce palANa vinA ghana banI jAya tenA jevI siddhonI avagAhanA hoya che. (128) che te siddho traNe lokamAM rahelA ananta guNa ane ananta paryAya yukta je saghaLAM ta (reya bhA), tene eka samaye eka sAthe (jJAnathI) jANanArA ane (darzanathI) dekhanArA hoya che. (129) have siddhone kayA karmanA kSaye kyA guNe pragaTe che te kahe che 1-jJAnAvaraNIya karmano saMpUrNa kSaya thavAthI ananta kevaLajJAna, 2-darzanAvaraNIya karmano saMpUrNa kSayathI ananta darzana, (130) Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71 guNasthAnakramAreha AyuSaH kSINabhAvatvAt , siddhAnAmakSayA sthitiH / nAmagotrakSayAdevA-mUrtAnantA'vagAhanA // 132 // yatsaukhyaM cakrizakrAdi-padavIbhogasaMbhavam / tato'nantaguNaM teSAM, siddhAvaklezamavyayam // 133 / / yadArAdhyaM ca yatsAdhyaM, yad dhyeyaM yaca durlabham / cidAnandamayaM tattaiH, saMprAptaM paramaM padam // 134 // (darzana meha ane cAritra meha bane) mehanIyane kSaya thavAthI, 3-kSAyika bhAvanuM zuddha samyakatva ane 4- zuddha yathAkhyAta cAritra, vedanIya karmanA kSayathI, pa-anantasukha ane antarAya karmanA kSayathI, 6-ananta vIrya (131) AyuSya karmane kSaya thavAthI, 7-akSaya sthiti ane nAma ane netra kamane kSaya thavAthI, 8-arUpI ananta avagAhanA. e ATha guNe ATha karmonA kSayathI pragaTe che. (132) saMsAramAM cakrIpada ane IndranuM pada bhagavatAM je sukhane anubhava thAya tenAthI ananta guNa, keI jAtanA kleza vinAnuM ane zAzvatuM sukha siddhone siddhimAM heya che. (133) A jagatamAM je ArAdhavA gya che, je sAdhya che, je dhyeya che, ane je durlabha che te AtmAnandarUpa paramapada te siddhone saMpUrNa prApta thayuM che. (134). Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandAha nAtyantAbhAvarUpA na ca jaDimamayI vyomavadvyApinI no, na vyAvRttiM dadhAnA viSayasukhaghanA neSyate sarvavidbhiH / sadUpAtmaprasAdAd dyagavagamaguNaughena saMsArasArA, niHsImAtyakSa saukhyodayavasatiraniHpAtinI muktiruktA / / IrU|| 472 ityudghRto guNasthAna - ratnarAziH zrutArNavAt / pUrviiktanA vaiya, ratnazevabhUmiH // 23 // A mukti sarvathA abhAvarUpa nathI, jaDanI banelI nathI, AkAzanI jema satra vyApaka nathI, tema vyAvRttivALI (pAchI cAlI jAya tevI) nathI, viSayasukhanI pracuratA vALI paNa nathI. kintu sarUpa (sadbhAvarUpa) che, AtmAne kamela nAza pAmavAthI pragaTelI nirmaLatAne ceAge pragaTa thaelA samyag darzana ane jJAna vigere guNeAnA samUhathI sakaLasaMsAra paryaTananA sArabhUta je apAra atIndriya sukha, tene anubhava karavAnA sthAnarUpa che ane punaH kadI nAza nahi pAmanArI che ema sarvajJa bhagavantA kahe che. (135) e pramANe zrutajJAnarUpI samudramAMthI zrIratnazekharasUrijIe pUSionAM uttama kathanA rUpI nAvaDInA baLe A guNasthAnakarUpa ratnAnA samUha uddharyo che. // iti zrIratnazekharasUriviracitA guNasthAnakamAreAhaH sAH samAptaH // Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | pUrvakavitA che che zradyauSatriziDyA che zabdAdipaJcaviSayeSu vicetaneSu, yo'ntargatA hRdi vivekakalAM - vanAi yasmAdbhavAntaragatAnyapi ceSTitAni, prAdurbhavantyanubhavaM - tamama maneyAda rA jAnanti kecinatu kartumIzAH, kartuM kSamA ye ca na te vidanti / jAnanti tatvaM prabhavanti katu, te kepi loke viralA bhavanti // 2 // hadayamAM rahela je anubhava zabda, rUpa, rasa, gabdha ane sparza e IndrionA pAMca jaDa viSayamAM vivekarUpI dipakanI jyotine pragaTAve che ane jenA baLe bhavAntaramAM AcarelAM paNa zubhAzubha kAryo pragaTa thAya (samajAya) che, he AtmA ! tuM te anubhavane Azraya kara. (1) - keTalAka tattvane jANI (samajI) zake che, kintu te praNe karavA samartha nathI hotA, te kaI karavA mATe samartha hoya che teo tattvane jANI nathI zakatA. A jagatamAM tattvane jANIne te pramANe karavA (jIvana jIvavA) mATe je samartha che tevA AtmAo kaI viralA ja hoya che. (2) Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 474 svAdhyA0 granthasadeha samyaga viraktirnanu yasya citte, samyaga guruya'sya ca tttvvettaa| sadAnubhUtyA dRDhanizcayo yastasyaiva siddhina hi cAparasya // 3 // vigrahaM kRminikAyasaGkulaM, duHkhadaM hRdi vivecayanti ye / guptibandhamiva cetanaM hi te, mocayanti tanuyantrayantritam // 4 // bhogArthametad bhavinAM zarIram , jJAnArthametat kila yoginAM vai| jA (jJA) tA viSaM cedviSayA hi samyaga-jJAnAttataH kiM kuNapasya puSTayA ? // 5 // jenA cittamAM nizca sundara vairAgya che, jenA gurU samyak tatvanA jANu che ane e benA ge zuddha anubhava jJAnathI jene daDha nizcaya (praNidhAna) thAya che tenI ja siddhi thAya che. bIjAnI thatI nathI. (3) jeo pitAnA hRdayamAM kRmiAnA samUhathI bharelA duHkhadAyI zarIrane AtmAthI bhinna samaje che teo jelanA bandhanathI bandhAelA kedInI jema zarIrarUpI kedakhAnAmAM pUrAelA AtmAne chUTo karI zake che. (4) - sAmAnya jIvone A zarIra bhegane mATe sAdhana bane che, te ja zarIra yegIone jJAnanuM sAdhana bane che. (arthAt yegIo zarIranA jJAnathI tatvane pIchANe che.) je samyaga jJAna dvArA viSayane viSa tulya jANyA athavA viSa viSarUpa banyA ema jANyuM te e muDadAnuM (jaDa zarIranuM) piSaNa karavAthI zuM phaLa? (5) Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hradayapradIpaSatriMzikA 475 tvaGamAMsamedo'sthipurISamUtra - pUrNe'nurAgaH kuNape kathaM te ? | dRSTA ca vaktA ca vivekarUpastvameva sAkSAt kimu muAsIttham // mI 9 dhanaM na keSAM nidhanaM gataM vai daridriNaH ke dhanino na dRSTAH / duHkhaikahetvatradhane'titRSNAM tyaktvA sukhI syAditi me vicAraH zALA saMsAraduHkhAnna paro'sti rogaH samyagavicArAt paramauSadhaM na / tadrogaduHkhasya vinAzanAya, sacchAstratoyaM kriyate vicAraH // 8 // cAmaDI, mAMsa, meda, hADakAM ane maLamUtrathI pUrNa bharelA e muDadAmAM he mahAnubhAva ! tane rAga kema thAya che ? tuM pratyakSa jIve che, khIjAone paNa samajAve che, ema tuM pote ja vivekI (vevaka svarUpa) che, te Ama thArI svA sAdhavAmAM tuM (zarIranA rAgane vaza thai) Ama kema muMjhAya che ? (6) kAnuM dhana nAza nathI pAmyuM ? kANu (daridrI dhanavAna ke) dhanavAna daridrI nathI thayA ? evA duHkhanA eka mAtra hetubhUta dhanamAM atitRSNAne cheDIne ja sukhI thavAya ema huM mAnuM chuM. (7) saMsAranAM du:khAthI baLavAna khIje kAI roga nathI ane vivekapUrvakanA samyak vicArathI baLavAna khIjuM kAI auSadha nathI, mATe te saMsArarUpa rAgane karavA mATe sabhyazAsrarUpI jaLanu pAna savicAra karavA joie. (8) sarvathA nAza karavA dvArA Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 476 | svAdhyA0 granthasAha anityatAyA yadi cet pratIti-statvasya niSThA ca guruprasAdAt / sukhI hi sarvatra jane vane ca, no cedvane cAtha janeSu duHkhI // 9 // mohAndhakAre bhramatIha tAvat, saMsAraduHkhaizca kadarthyamAnaH / yAvadvivekArkamahodayena, yathAsthitaM pazyati nAtmarUpam // 10 // arthoM hyanarthoM bahudhA mato'yam , srINAM caritrANi shvopmaani| viSeNa tulyA viSayAzca teSAM, yeSAM hRdi svAtmalayAnubhUtiH zA. je gurUkRpAthI anitya padArthonI anityatAnI tane pratIti thaI che ane tattvamAM zraddhA thaI che te tuM janasamUhamAM ke vanamAM sarvatra sukhI che ane je evI pratIti ane zraddhA nathI pragaTI te tuM manuSyanA sahavAsamAM ke vanamAM ekAntamAM paNa duHkhI (thavA) che, arthAt sukha janamAM ke vanamAM nathI kintu tattvanI zraddhAmAM che. (9) jIva saMsAranAM dukhethI pIDAte meharUpI andhArAmAM tyAM sudhI aTavAya che ke te jyAM sudhI vivekarUpI sUryanA udayathI yathArtha svarUpe AtmAnA svarUpane joto nathI. arthAt AtmajJAnIne meha ke saMsAranAM dukhe duHkhI karI zakatAM nathI. (10) jeonA hRdayamAM AtmAnI layalInatA rUpa anubhava pragaTa thayo che, AtmAnubhava pragaTelo che, teone A bahumAnya e paNa artha (dhana) anartharUpa bhAse che, Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 477 hadayapradIpaSaTaciMzikA kArya ca kiM te paradoSadRSTyA, kArya ca kiM te paracintayA ca / vRthA kathaM khidyasi bAlabuddhe !, kuru svakArya tyaja sarvamanyat / / yasmin kRte karmaNi saukhyalezo, duHkhAnubandhasya tathAsti nAntaH / mano'bhitApo maraNaM hi yAvat , mUryo'pi kuryAt khalu tanna vArma rUA. strIonAM caritre muDadAnI ceSTArUpa lAge che ane viSaya viSatulya bhAse che. arthAt AtmajJAnI dhanamAM, strIonA hAvabhAvamAM ke IndriyonA viSayamAM phasAte nathI. (11) he Atmana ! tAre bIjAnA doSa jevAnuM zuM prajana che? bIjAnI cintAnuM paNa tAre zuM kAma che ? he bAlabuddhi ajJAnI jIva! vRthA zA mATe duHkhI thAya che ? lhArUM pitAnuM (AtmahitarU5) kArya kara ane e sivAyanuM bIjuM saghaLuM cheDa! (12) je kArya karavAthI sukha lezamAtra maLe che ane tenA pariNAme duHkhanI paramparAne anna AvatuM nathI, ghaNA kALa paryanta duHkhe bhegavavAM paDe che, manane saMtApa vadhe che ane anta maraNa thAya che, evuM kArya ke mUkha manuSya paNa na kare ! mATe he jIva! ApAta madhura ane pariNAme dArUNa kAryonA lAbhAlAbhane viveka karI alpa sukha mATe duHkhanA DuMgarA ubhA na kara. (13) Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 478 svAdhyAya granthasAha yadarjitaM vai vayasA'khilena, dhyAnaM tapo jJAnamukhaM ca satyam / kSaNena sarva pradahatyaho tat , kAmo balI prApya balaM (chalaM ?) yatInA kA balAdasau moharipurjanAnAM, jJAnaM vivekaM ca nirAkaroti / mohAbhibhUtaM hi jagadvinaSTaM, tatvAvabodhAdapayAti mohaH // 15 // sarvatra sarvasya sadA pravRtti-duHkhasya nAzAya sukhasya hetoH / tathApi duHkhaM na vinAzameti, sukhaM na kasyApi bhajet sthiram rahyA - yatioe paNa je AkhI ummaramAM dhyAna, tapa, jJAna vigere satyane (tattvane) meLavyuM hoya te baliSTha kAma taka meLavIne eka kSaNamAM saghaLuM ya bALI mUke che. (1) meha balAtkAre chAnA jJAna ane vivekane nAza kare che (AvarI le che), ethI ja mehathI parAbhava pAmeluM jagata nAza pAmI rahyuM che (duHkhI duHkhI thaI gayuM che), A duSTa moha tattvajJAnathI dUra thAya che. arthAt tatvAvabedha vinA mehane parAbhava nahi, vivekanI prApti nahi ane viveka vinA sukha kadApi maLe nahi. mATe he jIva! tane samajavA prayatna kara. (15) sarvatra sarvakALe sarvajInI pravRtti duHkhane nAza karavA ane sukhane meLavavA mATe hoya che, te paNa duHkha nAza pAmatuM nathI ane je je sukha meLave che te kaIne sthira rahetuM nathI. (A paristhitinuM mULa zodhI zAzvata sukha kema maLe, kyAMthI maLe ane te kevuM hoya ? vigere samajavuM Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hRdayapradIpaSatriMzikA 479 yat kRtrimaM vaiSayikAdi saukhyam , bhraman bhave ko na labheta ? kanyA sarveSu taccAdhamamadhyameSu, yad dRzyate tatra kimadbhutaM ca // 17 // kSudhAtRSAkAmavikAraroSa-hetuzca tad bheSajavadvadanti / / tadasvatantraM kSaNika prayAsakRt , yatIzvarA darataraM tyajanti // 18 // gRhItaliGgasya ca ceddhanAzA, gRhItaliGgo vissyaabhilaassii| gRhItaliGgo rasalolupazced , viDambanaM nAsti tato'dhikaM hi joIe. mAtra AMdhaLI pravRttithI ananta kALa game te samajIne satyanI zodha karavI joIe.) (16) je viSayabhoga vigere kRtrima sukha che, tene A saMsAramAM bhamate kayo manuSya (jIva) meLavI zakato nathI ? je sukha adhama (mUrkha) madhyama (sAmAnya buddhivALA) sarvane (ochA vadhAre pramANamAM hoya che te sukhamAM tane zuM Azcarya dekhAya che ? (17) tuM je kRtrima sukhamAM mUDha bane che te sukhane AtmAnA Arogyane pIchAnatA) vaiidya (jJAnIo) bhUkha, tRSA, kAma vikAra ane krodha vigere (reganuM) kAraNa mAne che, te sukha parAdhIna che, kSaNika che, ati prayatna sAdhya che, mATe sAdhupurUSe tevA te sukhathI dUra rahe che-ati dUra pheMkI de che, tenI IcchA paNa karatA nathI. (18) - sAdhuveSa dhAraNa karanArAne paNa je dhananI AzA hoya, sAdhuveSadhArI paNa je viSayonI abhilASAvALo hoya Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 480 svAdhyA0 granthasAha ye lubdhacittA viSayArthabhoge, bahirvirAgA hRdi baddharAgAH / te dAmbhikA veSadharAzca dhUrtA, manAMsi lokasya tu raJjayanti | |/2vA mugdhazca loko'pi hi yatra mArga, nivezitastatra ratiM kroti| dhUrtasya vAkyaiH parimohitAnAM, keSAM na cittaM bhramatIha loke ane sAdhu thavA chatAM paNa je te rasane lolupI hoya te A jagatamAM enAthI bIjuM kaI (meTuM) viDambana nathI. je sAdhu veSathI paNa vairAgyane sAdhI zake nahi tene A jagatamAM vairAgyanuM bIjuM kaI sAdhana nathI, amRtathI paNa rega vadhe tene auSadha kayuM hoI zake ? tema sAdhu banavA chatAM jaDa-anityamAM rAga na TaLe te tene duHkhamAMthI koNa bacAvI zake ? (19) je lolupI cittavALA bahArathI vairAgI ane hRdayamAM viSayamAM, dhanamAM ane bhegomAM rAgavALA che te dAmbhiko, mAtra bAhya veSadhArI dhutArAo lekonAM manane rajana mAtra karanArA che. (teo lekone satya mArge dorI zakatA nathI, pitAnA svArthane sAdhavA udhe mArge caDhAve che.) (20) leka paNa bheLa-mUDha che ke tene sAcA khoTA je mArge doravAmAM Ave temAM (viveka karyA vinA) rAgI banI jAya che. AvA mUDha lAkamAM dhutArAnAM vAkyathI muMjhAelA kenuM citta bhamatuM nathI ? arthAt kapaTI sAdhu bheLA lokane potAnI vAjALamAM muMjhAvIne satya mArgethI tenA cittane bhamAvI de che. (21) Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 481 hRdayapradIpaSarvizikA ye niHspRhAstyaktasamastarAgAstatvaikaniSThA glitaabhimaanaaH| santoSapoSaikavilInavAJchA-ste rajayanti svamano na lokam tAvadvivAdI janaraakazca, yAvanna caivAtmarase sukhjnyH| cintAmaNiM prApya varaM hi loke, jane jane kaH kathayan prayAti _rarUA. jeo paranI spRhA vinAnA, sarvanA rAgane tyAga karanArA (virAgI), eka mAtra tattvanI zraddhAvALA, abhimAna rahita ane eka saMteSanI puSTinA kAraNe sarva vAcchAothI rahita che teo potAnA cittane rAjI karanArA heya che. lokone rAjI karanArA hatA nathI. (arthAt lekane rAjI karavAnuM temanuM dhyeya hotuM nathI paNa satya samajAvIne duHkhathI choDAvavAnuM hoya che.) (22) - jyAM sudhI AtmA pitAnA svarUpamAM (samatA-sa teSa vigeremAM) sukhane anubhava nathI karato (AtmaguNene AsvAdI nathI) tyAM sudhI ja vAdavivAda karanAre ane janarajjanamAM Ananda mAne che. AtmaguNene rasa cAkhyA pachI tene bIje kyAM ya rasa nathI rahetuM. kAraNa ke lokamAM zreSTha cintAmaNi ratnane meLavIne kaNa jene tene kahetA phare? (arthAt AtmaguNone rasIe pitAnA guNone bahAra jaNAvavA Icchato ja nathI. jema dhanavAnane pitAnuM dhana corAI-lUMTAI javAne bhaya hovAthI bIjAne te jaNAvatuM nathI tema sAce guNavAna prazaMsA vigerethI 31 . Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 482 svAdhyA0 granthasantAha SaNNAM virodho'pi ca darzanAnAm , tathaiva teSAM zatazazca bhedAH / nAnApathe sarvajanaH pravRttaH, ko lokamArAdhayituM samarthaH // 24 // tadeva rAjyaM hi dhanaM tadeva, tapastadeveha kalA ca saiva / svasthe bhavecchItalatAzaye ce-no ced vRthA sarvamidaM hi manye lUMTAI javAnA bhaye pitAnA guNene pragaTa karato nathI.) je svaguNane svayaM prakAze che te sAco guNavAnuM nathI. (23) A jagatamAM chae dazAne paraspara virodha che, e rIte te te dazAmAM paNa seMkaDo bhede varte che ane loka paNa bhinna bhinna mArge doDI rahyo che (A badhuM AtmasvarUpanI niSThAnA abhAvanuM pariNAma che) evA lokane vaza karavA, satya mArge caDhAvavA mATe keNa samartha che ? (24) je svastha (samatAvALA) cittamAM zItalatAne anubhava thAya che te ja rAjyabhava che, te ja uttama dhana che, te ja sAce tapa che ane te ja eka sAcI kaLA (jJAna) che. arthAta samatAmAM (svasvarUpamAM) Anandane anubhava e ja AtmAnuM sarvasva che je e zItalatAne Ananda pragaTa nathI te huM mAnuM chuM ke rAjya, dhana, tapa ke kaLA sarva vRthA che. tenAthI AtmAne kaMI sukha thavAnuM nathI. (25) Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hRdayapradIpaSatrizikA 483 ruSTajanaiH kiM yadi cittazAntistuSTairjanaiH kiM yadi cittatApaH / prINAti no naiva dunoti cAnyAna, svasthaH sadodAsaparo hi ekaH pApAt patati narake yAti puNyAt svarekaH, puNyApuNyapracayavigamAt mokSamekaH prayAti / saMgAnUnaM na bhavati sukhaM na dvitIyena kAryam , tasmAdeko vicarati sadAnandasaukhyena pUrNaH // 27 // je cittamAM zAnti che te loko reSa kare tethI AtmAne zuM (duHkha) che ? ane je cittamAM saMtApa che te bIjAo prasanna thAya tethI paNa zuM che? sadA parapadArthamAM udAsInatAne (upekSAne) bhajanAre AtmaguNamAM niSTha yogI bIjAone prasanna karatuM nathI tema duHkhI paNa karatuM nathI. (arthAt sAcA cagIne pitAnA duHkha sukhanI apekSA hoya che, bIjAnI upekSA hoya che.) (26) eka pApanA saMgathI narakamAM paDe che, eka puNyanA saMgathI svarge jAya che, tyAre eka puNya pApanA samUhane abhAva (nAza) thavAthI mekSamAM jAya che. ema nizca parapadArthanA saMgathI sukha nathI, mATe AtmAne pitAnA guNa sivAya bIjA keInuM prayojana nathI ema samajI svaguNamAM pUrNatAne anubhavanAre pUrNa bhegI sadA ya AtmAnandarUpa sukhane anubhavate ekalo ja vicAre che, arthAt sAco yegI paranI AzA sevato nathI. (27) Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 484 svAdhyA0 granthasAha trailokyametad bahubhirjitaM manojaye te'pi yato na zaktAH / manojayasyAtra puro hi tasmAt , tRNaM trilokIvijayaM vadanti ||28 manolayAnAsti paro hi yogo, jJAnaM tu tatvArthavicAraNAcca / samAdhisaukhyAna paraM ca saukhyam , saMsArasAraM trayametadeva // 29 // yA siddhayo'STAvapi durlabhA ye, rasAyanaM cAanadhAtuvAdAH / dhyAnAni mantrAzca samAdhiyogAzcitte prasanne viSavad bhavanti rU0 je ghaNAoe A traNe ya jagatane vijaya karyo, teo paNa pitAnA manane vijaya karavA samartha na thayA, mATe e mananA vijayanI sAme traNe jagatanA vijayane paNa jJAnIo tRNa samAna gaNe che. (arthAt jagatane jItavuM te meTI vAta nathI. kintu manane jItavuM-saMteSI nivikalpa banAvavuM te duSkaramAM paNa duSkara che, mATe jJAnIo mananA vijayane ja sAce vijaya samaje che ane te mATe udyama kare che.) (28) mananI je AtmaguNamAM ekAgratA (svaguNemAM Ananda) tenAthI zreSTha bIje vega nathI, tattvabhUta padArthanI vicAraNAthI zreSTha kaI jJAna nathI ane samAdhi sukhathI bIjuM sAcuM sukha nathI. A traNa ja saMsAramAM sArabhUta che. (enA vinAnuM sarva asAra che.) (29) jene mATe jagata mathI rahyuM che te bAhya AThe ya Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hadayapradIpaSatrizikA 485 vindanti tattvaM na yathAsthitaM vai, saGkalpacintAviSayAkulA ye / saMsAraduHkhaizca kadarthitAnAm , svapne'pi teSAM na samAdhisaukhyam rUzA zloko varaM paramatattvapathaprakAzI, na granthakoTipaThanaM janaraanAya / sabhIvanIti varamauSadhamekameva, vyarthaH zramaprajanano na tu mUlabhAraH rUA siddhio, rasAyana siddhi, anjana siddhi ane (suvarNa siddhi vigere) dhAtuvAda tathA dhyAne, mantra ane samAdhi mATenA (AsanAdine jaya karavArUpa) prAge, e saghaLuM citta je prasanna hoya te jhera tulya che. (arthAt Atmarasanimana tRpta cagIne e bAhya sAdhanAone leza paNa rasa nathI raheto ulaTuM AtmAnandamAM vighabhUta dekhAya che.) (30) je viSayanA rAgathI AkuLa aneka saMkalpanI cintAmAM DUbelA che teo kadApi satya tattvane pAmI (meLavI) zakatA nathI ane saMsAranAM dukhethI pIDAtA teone svapnamAM paNa samAdhinuM sukha prApta thatuM nathI. (31) paramatattva (Atmasukha)nA mAgane jaNAvanAre eka ja zloka zreSTha (bahu) che, kiMtu janarajjana mATe koDe granthane bhaNavA te zreSTha nathI. eka ja saMjIvanI auSadhI zreSTha auSadha che ke je marelAne sajIvana kare che, (maratAne Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 486 svAdhyA0 granthasadeha tAvat sukhecchA viSayAdibhoge, yAvan manaH svAsthyasukhaM na ttiA labdhe manaHsvAsthyasukhaikaleze, trailokyarAjye'pi na tasya vAJchA rUrUAAM na devarAjasya na cakravartina-stadvai sukhaM rAgayutasya manye / yadvItarAgasya muneH sadAtma-niSThasya citte sthiratAM prayAti _lirUkA bacAve che) e sivAyane zrama denAre mULIone bhAre hoya te paNa te zreSTha nathI. arthAt grantha bhaNavA chatAM Atmasukhane mArga na jA te te ghaNuM paNa jJAna bhArabhUta che, bhale ! eka ja zloka bharyo hoya paNa emAMthI potAnuM sukha (tattva) jANyuM che te te zreSTha ane ghaNuM jJAna che. (32) che tyAM sudhI ja viSayAdi bhegenA sukhanI IcchA rahe che ke jyAM sudhI mana pitAnI svasthatAnuM-sthiratAnuM (nirvikalpa dazAnuM) sukha jANatuM nathI. mananI sthiratAnA (nirvikalpanA) Anandane eka leza paNa cAkhe (anubhave) te traNa lokanA sAmrAjyanI paNa IcchA tene rahetI nathI. arthAt traNe jagatanA sAmrAjya jeTalA paNa bAhya (jaDa) sukhanI apekSAe nirvikalpa mananA Anandane eka leza paNa ghaNuM ja sukha Ape che. (33) Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hRdayapradIpaSatrizikA 487 yathA yathA kAryazatAkulaM vai, kutrApi no vizramatIha cittam / tathA tathA tatvamidaM durApaM, hRdi sthitaM sAravicArahInaH // 35 // zamasukharasalezAt dveSyatAM saMprayAtA, vividhvissybhogaatyntvaanychaavishessaaH| paramasukhamidaM yad bhujyate'ntaH samAdhau, manasi yadi tadA te ziSyate kiM vadAnyat // 36 // svargamAM jaDasukhanA rAgI Indrane ke manuSyalokamAM cha khaNDanA bhaktA cakravatIne paNa te sukha nathI ke sadA AtmasvarUpamAM ramatA vItarAgI munine citta sthira thavAthI je sukha hoya che. arthAta vairAgInuM nirvikalpa cittanuM sukha traNe jagatanA sukha karatAM ghaNuM ja vadhAre che. (34) jema jema seMkaDo kAryomAM AkuLa citta ke viSayamAM zAnta thatuM nathI. vikalpanI jALamAM gUMthAeluM rahe che tema tema tatvanA vicArathI vacita AtmAo hadayamAM rahelA tatvane-zamasukhane durlabha banAve che, arthAt nirvikalpa mana vinA tatvane Ananda durlabha che. (35) prazama sukhanA rasane leza mAtra cAkhavAthI anAdi kAlIna vividha viSayenA bheganI bhinna bhinna atyanta vAcchAe zreSanuM pAtra banaze. arthAt e viSayabheganI vAcchAo pratye tane sahaja upekSA thaze. tyAre ja tuM samAdhimAM ramatA hArA manamAM parama sukhane rasAsvAda jogavIza. Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 458 svAdhyA0 granthasandAha ATaluM kahyA pachI have tu kahe ke tane khIjI zuM zikhAmaNa ApuM ? (arthAt nivikalpa prazama rasa magna manamAM samAdhine tu je Ananda bhAgavIza, te ja sAcA, svAdhIna ane nitya Ananda haze te sivAya bIjo koi paNa jaDasukhane Ananda DhaMgAreza nivaDaze. Akhare tane du:khI karaze, AthI tane vadhAre zuM kahuM ? arthAt e eka ja zikhAmaNa ghaNI che.) (36) // iti hRdayapradIpaSatriMzikA sArthA samANA / / Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryapurandaramahAvAdizrIsiddhasenadivAkaraviracitA ||shriivrddhmaandvaatriNshikaa // sadAyogasAtmyAtsamudbhUtasAmyaH, prabhotpAditaprANipuNyaprakAzaH / trilokIzavandyasrikAlajJanetA, sa ekaH parAtmA gatima jinendraH // 1 // kSAyika bhAvathI utpanna thaelA jJAna-darzanacAritrarUpa yeganA tAdAmyapaNAnA anubhavathI jemanAmAM hamezAM samapaNuM raheluM che, jeoe kevaLajJAna ane kevaladarzananI prabhAthI potAnA zAsanamAM rahelA prANIone dharmane udyota karela che, jeo traNa lokanA svAmI evA devendra, narendra ane camarendrone paNa vAMdavA egya che ane jeo mati, zruta, avadhi tathA mana:paryava jJAnavALA purUSonA svAmI che, evA sAmAnya kevalIone viSe indra tulya paramAtmA zrI vadhamAna svAmI eka ja mArI gati ho-mane zaraNa thAo. (1) Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 490 svAdhyA0 granthasaha zivo'thAdisaMkhyo'tha buddhaH purANaH, pumAnapyalakSyo'pyaneko'pyathaikaH / prakRtyA''tmavRttyApyupAdhisvabhAvaH, sa ekaH parAtmA gati, jinendraH // 2 // jugupsAbhayAjJAnanidrAviratya GgabhUhAsyazugadveSamithyAtvarAgaiH / na yo ratyaratyantarAyaiH siSeve, sa ekaH parAtmA gati, jinendraH // 3 // na yo bAhyasattvena maitrI prapanna stamobhi naino vA rajobhiH praNunnaH / upadrava rahita, pitAnA tIrthanI AdinA karanAra, tatvanA jANanAra, vRddha, sarva jInuM rakSaNa karanAra, Indriyajanya jJAnathI alakSya, anantaparyAyAtmaka vastunA jJAtA hovAthI aneka, nizcaya nayathI eka, karyaprakRti vigerenA pariNAmathI upAdhirUpa chatAM AtmavRtti vaDe svabhAvamaya evA te jinendra mArI gatirU5 he. (2) - nindA, bhaya, ajJAna, nidrA, avirati, kAmAbhilASa, hAsya, zeka, dveSa, mithyAtva, rAga, rati, arati tathA dAnAntarAya, lAbhAntarAya, bhegAntarAya, upabhegAntarAya ane varyAntarAya e pAMca antarAya, e pramANe aDhAra de vaDe jeo sevAtA nathI, tevA eka ja paramAtmA jinendra mArI gatirUpa che. (3) Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ __kapAla zivo bhUtana jinendraH / / 5 vaddhamAnadvAaizikA 49 trilokIparitrANanistandramudraH, sa ekaH parAtmA gatimai jinendraH // 4 // daivIza! vize ! nAtha ! , ___ mukundAcyuta ! zrIpate ! vizvarUpa ! / ananteti saMbodhito yo nirAzaiH, sa ekaH parAtmA gatima jinendraH // 5 // purA'naGgakAlArirAkAzakezaH, kapAlI mahezo mahAvratyumezaH / mato yo'STamurtiH zivo bhUtanAthaH, ___ sa ekaH parAtmA gatirme jinendraH // 6 // je prabhu bAhya sattva eTale laukika sattva guNanI sAthe mitrIne prApta thayA nathI, jeo ajJAnarUpa adhakArathI temaja rajoguNathI paNa prerAelA nathI, tathA traNe lokanI rakSA karavAmAM jemanI mUrti ALasa rahita che, te eka ja zrIjinendra mArI gatirUpa thAo. (4) he IndriyenA niyantA ! he lokAlokamAM vyApta jJAnavALA ! he jagatamAM rahelA bhavya prANIonA nAtha ! he rAgadveSane jItanAra ! he pApathI mUkAvanAra! he khalanA rahita ! he kevaLajJAnarUpa lakSmInA pati ! he asaMkhyAta pradeze anAvRta svarUpavALA ! he ananta ! A pramANe saMbaMdhana ApI AzA rahita (niSkAma) evA purUe jeone saMbaMdhita karelA che, evA zrIjinendra prabhu eka ja mArI gati ho. (5) Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 492 vidhibrahmalokezazaMsusvayaMbhUcaturvaktra mukhyAbhidhAnAM vidhAnAm / dhavo'tha ya Uce jagatsargahetuH, svAdhyA0 granthasanthrAh sa ekaH parAtmA gatirme jinendraH // 7 // na zUlaM na cApaM na cakrAdi haste, na hAsyaM na lAsyaM na gItAdi yasya / na netre na gAtre na vaktre vikAraH, sa ekaH parAtmA gatirme jinendraH ||8|| pUrve kSepaka zreNimAM ArUDha thayA tyArathI jee kAmadevarUpI milana zatrunA vairI che, jeA leAkAkAzarUpI purUSAkAranA mastake rahelI siddhazilA upara sthAna karanArA che, jeo brahmacaryane pALanArA che, jee mahAna aizvaryAMnA bheAktA che, jeo mahAvratane dharanArA che, jeo kevalajJAna-- kevaladaOnarUpa pArvatInA pati che, jeo aSTaka nA kSayathI guNarUpI mUrtiovALA che, jeA kalyANurUpa che tathA je sarva prANIonA nAtha che te paramAtmA jinendra eka ja mArI gati hA. (6) jagatanA bhavya prANIone meAkSamAga ApavAmAM nizcala heturUpa evA je prabhu, vidhi, brahmA, leAkeza, zaMbhu, svayaMbhU ane caturmu* kha vagere nAmeAnA kAraNarUpa che, te jinendra eka ja mArI gatirUpa thAo. (7) jenA hAthamAM trizUla, dhanuSya ane cakrAdi AyudhA Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaddhamAnadrAviMzikA na pakSI na siMho vRSo nApi cApaM, na roSaprasAdAdijanmA viDambaH / na nindyaizcaritrairjane yasya kampaH, sa ekaH parAtmA gati, jinendraH // 9 // na gaurI na gaGgA na lakSmIryadIyam , vapurvA ziro vA'pyuro vA jagAhe / yamicchAvimuktaM zivazrIstu bheje, sa ekaH parAtmA gati jinendraH // 10 // nathI, jene hAsya, nRtya ane gItAdinuM karavApaNuM nathI ane jenA netramAM gAtramAM ke mukhamAM vikAra nathI, te paramAtmA zrIjinendra eka ja mArI gati thAo. (8) je bhagavantane pakSI, siMha tathA vRSabhanA vAhana nathI, tema puSpanuM dhanuSya paNa nathI, jemane reSa tathA prasannatAthI thaelI viDambanA nathI ane nindavA gya caritrAthI jemane lokamAM bhaya nathI, te zrIjinendra prabhu eka ja mArI gati ha. (9) jemanA zarIra upara gIrI (pArvatI) beThAM nathI, jemanA mastakamAM gaDyA rahI nathI ane jemanA vakSasthalamAM lakSamI vaselAM nathI, kintu IcchAothI mukta evA je prabhune mokSa lakSamI bhaje che, te zrIjinendra prabhu eka ja mArI gati thAo. (10) Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 484 svAdhyA0 granthasaha jagatsaMbhavasthemavidhvaMsarUpai ralIkendrajAlaina yo jIvalokam / mahAmohakUpe nicikSepa nAthaH, sa ekaH parAtmA gatirme jinendraH // 11 // samutpattividhvaMsanityasvarUpA, __ yadutthA tripadyeva loke vidhitvam / haratvaM haritvaM prapede svabhAvaiH, ___ sa ekaH parAtmA gatima jinendraH // 12 // trikAlatrilokatrizaktitrisandhya trivargatrideva triratnAdibhAvaiH / yaduktA tripadheva vizvAni vatre, sa ekaH parAtmA gati meM jinendraH // 13 // je prabhue jagatanI utpatti, sthiti ane nAzarUpa kheTI IndrajAlo vaDe A lokane mahAmaharUpI kuvAmAM nAkhyo nathI, te eka ja paramAtmA zrIjinendra prabhu mArI gati thAmI. (11) je tIrthakara prabhuthI pragaTa thaelI utpatti, vinAza ane nityatva (dhruvatva)rUpa tripadI ja A lokamAM svabhAvathI brahmapaNAne, zivapaNAne ane viSNupaNAne prApta thayelI che, te zrIjinendra prabhu eka ja mArI gatirUpa thAo. (12) je bhagavate pratipAdana karelI tripadI ja trikAla, Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaddhamAnadrAviMzikA 45 yadAjJA tripadyeva mAnyA tato'so, tadastyeva no vastu yannAdhitaSThau / ato bUmahe vastu yattadyadIyam , sa ekaH parAtmA gatima jinendraH // 14 // na zabdo na rUpaM raso nApi gandho, na vA sparzalezo na varNoM na liGgam / na pUrvAparatvaM na yasyAsti saMjJA, sa ekaH parAtmA gati, jinendraH // 15 // triloka, trizakti, trisadhyA, trivarga, trideva ane triratna vigere bhAve vaDe sarva vizvane varelI che, te zrIjinendra prabhu eka ja mArI gati thAo. (13) je bhaganvatanI AjJA tripadI ja che ane tethI karIne e tripadI mAnavA gya che. je vastu tripadIthI vyApta che te ja vastu che ane je tripadIthI adhikti nathI te vastu paNa nathI. e mATe ame kahIe chIe ke je vastu che te tripadImaya che, te (tripadInA prarUpaka) evA zrIjinendra prabhu eka ja mArI gati he. (14) je zrIjinendra prabhune zabda, rUpa, rasa, gabdha ane sparza e pAMca viSaya nathI, je prabhune zvetAdi varNa ke AkAra nathI, jemane strI, purUSa ke napuMsaka linga nathI, jeone A pahelo ke A bIje evuM pUrvAparapaNuM nathI Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 496 svAdhyA, granthasaha chidA no bhidA no na kledo na khedo, na zoSo na dAho na tApAdirApat / na saukhyaM na dukhaM na yasyAti vAJchA, sa : vAmAM tame vinA raddA na yogA na rogA na codvegavegAH, * sthitine patino na mRtyurva varmA ...na puNyaM na pApaM na yasyAsti bandhaH, sa ekaH parAtmA gatimeM jinendraH // 17 // tathA jeone saMjJA nathI, te zrIjinendra prabhu eka ja mArI gati he. (15) je bhagavantane zastrAdikathI cheda nathI, karavata vigerethI bheda nathI, jalAdikathI kaleda nathI, kheda nathI, zeSa nathI, dAha nathI, tApa vigere Apatti nathI, sukha nathI, duHkha nathI, vAcchA nathI, te eka ja zrIjinendra mArI gati thAo. (16) je prabhune mana, vacana, kAyAnA pega nathI, jvarAdi rega nathI ane cittamAM uganA vega nathI. vaLI je bhagavantane AyuSyanI sthiti (maryAdA) nathI, parabhavamAM gati (gamana) nathI, mRtyu nathI, rAzI lAkha chavAyenimAM janma-avatAra nathI, puNya nathI, pApa nathI ke badha nathI, te eka ja zrIjinendra mArI gati thAo. (17) Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 487 vartamAnadvAciMzikA tapaH saMyamaH sUnRtaM brahma zaucaM, mRdutvA vAkiMcanatvAni muktiH / kSamaivaM yadukto jayatyeva dharmaH, sa ekaH parAtmA gatima jinendraH // 18 // aho viSTapAdhArabhUtA dharitro, nirAlambanAdhAramuktA yadAste / acintyaiva yaddharmazaktiH parA sA, sa ekaH parAtmA gati, jinendraH // 19 // na cAmbhodhirAplAvayed bhRtadhAtrI, samAzvAsayatyeva kAle'mbuvAhaH / yadudbhutasaddharmasAmrAjyavazyaH, sa ekaH parAtmA gatima jinendraH // 20 // manA / ta5, saMyama, satyavayana, prArtha, bhayaurya, nilibhAniyA, mA 1 (sa2sato), apariyaDa, mukti, (narlobhatA) ane kSamA e daza prakArane dharma jayavanta vate che, te zrIjinendra prabhu eka ja mArI gati. yAmI. (18) - ahe ! je bhagavantanA dharmanI zakti acitya ane utkRSTa che ke jenAthI bhuvananA AdhArarUpa A pRthvI Alaana vagara ane AdhAra vagara rahelI che, te zrIjinendra paramAtmA eka ja mArI gati thAo. (19) Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyA0 granthasandehu 498 na tiryaga jvalatyeva yad jvAlajihvo, yadUrdhvaM na vAti pracaNDo nabhasvAn / sa jAgarti yaddharmarAjapratApaH, sa ekaH parAtmA gatirme jinendraH // 21 // imau puSpadantau jagatyatra vizvopakArAya diSTyodayete vahantau / UrIkRtya yatturyalokottamAjJAM, sarjaka vAsmA gatirthe neindraH // 22 // avatyeva pAtAlajambAlapAtAt, vidhAyApi sarvajJalakSmInivAsAn / je bhagavantathI pragaTa thayelA saddharmanA sAmrAjyane vaza thaelA samudra A pRthvIne DUbAvatA nathI ane megha ceAgya kALe varasyA kare che, te zrIjinendra prabhu eka ja mArI gati thAo. (20) je bhagavantanA dharmarAjAnA pratApa evA jAgrata che ke jethI agni tio prajavalita thatA nathI ane pracaNDa vAyu UpaNe vAta nathI, te zrIjinendra bhagavanta eka ja mArI gati he|. (21) je leAkeAttama prabhunI AjJAne algIkAra karI vahana karatA evA sUrya ane candra A jagatamAM vizvanA upakArane mATe subhAgyathI uddaya pAme che, te eka ja paramAtmA zrIjinendra prabhu mArI gati thAo. (22) Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vartamAnadvArvizikA 40 yadAjJAvidhitsAzritAnaGgabhAjaH, sa ekaH parAtmA gatimeM jinendraH // 23 // suparvatRttimAmadhenu prabhAvA nRNAM naiva dUre bhavanti / caturthe yadutthe zive bhaktibhAjAM, sa ekaH parAtmA gatimeM jinendraH // 24 // kalivyAlavahnigrahavyAdhicaura vyathAvAraNavyAghravIthyAdivighnAH / yadAjJAjuSAM yugminAM jAtu na syuH, sa ekaH parAtmA gati jinendraH // 25 // je bhagavantanI AjJA, tenuM pAlana karavAnI IcchAvALA prANIone sarvajJalamInA nivAsarUpa (azarIrI) banAvIne narakanidAdi kAdavanA pAtathI bacAve che, te zrIsarvajJa jinendra prabhu eka ja mArI gati thAo. (23) je bhagavantathI pragaTa thaelA cethA lokottara (muktirUpI bhAva) kalyANane viSe bhaktivALA evA bhavya prANIone kalpavRkSa, cintAmaNi ane kAmadhenunA prabhAve paNa dUra nathI, te zrIjinendra prabhu eka ja mArI gati thAo. (24). - je prabhunI AjJAne sevana karanArA strI purUSa rUpI jeDalAone kaleza, sarpabhaya, agnibhaya, grahapIDA, raMga, carane upadrava, hastIne bhaya ane vyAghanI zreNi athavA Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 500. svAdhyA0 granthasoha abandhastathaikaH sthito vA kSayI vA saddA mato pai sarvathASHTI na teSAM vimuDhAtmanAM gocaro yaH, sa : gharamAM jatirma nidrA raddA. navA duHkhagarne navA mohagarbha, sthitA jJAnagarbhe tu vairAgyatatve / yadAjJAnilInA yayurjanmapAraM, sa ekaH parAtmA gati, jinendraH // 27 // vihAyAzravaM saMvaraM saMzrayaiva, yadAjJA parA'bhAji yainirvishessH| vAgha ane mArgane bhaya ItyAdi vidane kadI paNa thatAM nathI, te zrIjinendra prabhu eka ja mArI gati he. (15) je jaDa loko AtmAne sarvathA karma bandha rahita, eka, sthira, vinAzI ke asat mAne che, tevA mUTha purUSane je prabhu gocara (jJAna viSaya) thatA nathI, te zrIjinendra paramAtmA eka ja mArI gati thAo. (26) je prabhunI AjJA duHkhagarbha vairAgyamAM ke mohagarbha verAgyamAM nathI kintu jJAnagarbha vairAgya tattvamAM rahelI che tathA jemanI AjJAmAM lIna thaelA cha janmamaraNarUpa saMsAra samudranA pArane pAmI gayA che, te zrIjinendra prabhu eka ja mArI gati he. (27) Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vamAnadvAciMzika 501 svakastairakAyaiva mokSo bhavo vA, sA paramo pati vineda parA zubhadhyAnanIrairUrIkRtya zaucaM, sdaacaardivyaaNshukbhuussitaanggaaH| budhAH kecidarhanti yaM dehagehe, ___ sa ekaH parAtmA gati, jinendraH // 29 // dayAmanRtAsteyaniHsaMgamudrA___ tpojnyaanshiilairguruupaastimukhyaiH| sumairaSTabhiryo'yaMte dhAmni dhanyaiH, sa : parama tirma nine rU. je nirvizeSa (sAmAnya) purUe, "he jIva! tuM Azravane cheDIne saMvarane Azraya kara " evI je prabhunI utkRSTa AjJAne sevelI che, te purUSoe pitAne bhava- mekSarUpa karyo che-jIvana mukta dazA prApta karI che, evA te zrIjinendra prabhu eka ja mArI gati thAo. (28) kaI paDita purUSo zubhadhyAnarUpa jaLathI pavitra thaI, sadAcArarUpI divya vastrothI algane alaMkRta karI, potAnA zarIrarUpa mandiramAM je prabhunA svarUpanI pUjA kare che, te zrIjinendra prabhu eka ja mArI gati thAo. (29) dhanya purUSo dayA, satya, acaurya, niHsaMgamudrA, tapa, jJAna, zIla ane gurUnI upAsanArUpa ATha pupithI je bhagavantanuM jJAnAtimAM pUjana kare che, te zrIjinendra paramAtmA eka ja mArI gati he. (30) Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahaze. svAdhyA0 granthasaha mahAdhinezo mahAjJo mahendro, mahAzAntibhartA mahAsiddhasenaH / mahAjJAnavAn pAvanImUrtirarhan, sa ekaH parAtmA gati, jinendraH // 31 // mahAbrahmayonimahAsattvamUrti mahAhaMsarAjo mhaadevdevH| mahAmohajetA mahAvIranetA, . sa ekaH parAtmA gatirme jinendraH // 32 // je ahana paramativALA che, kubera-AtmaRddhinA svAmI che, mahAna AjJAvALA che, mahendra paramezvaryanA joktA che, mahA zAntarasanA nAyaka che, mahAt siddhonIsiddhanA paryAyanI saMtativALA che, mahA jJAnI-kevaLajJAnI che ane pAvanI-pavitra karanArI mUrtivALA che, te zrIjinendra prabhu eka ja mArI gatirUpa thAo. (31) je bhagavanta parabrahmanA utpatti sthAna che, jeo mahAna dharyanI mUrti che, mahAna citanyanA rAjA che, cAra nikAyanA karmopAdhivALA mahAna devAnA paNa deva che, mahA mehane jItanArA che ane mahAvIra (karmane haNavAmAM meTA subhaTa)nA paNa svAmI che te zrIjinendra prabhu eka ja mArI gati thAo. (32) Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa03 vaddhamAnadvArvizikA (3pasaMhAravya ) zArdUlavikrIDitam itthaM ye parAtmarUpamanizaM zrIvarddhamAnaM jinam , vandante paramAhatAstribhuvane zAntaM paraM daivatam / teSAM sapta bhiyaH kva santi dalitaM duHkhaM caturdhA'pi taimuktairyat suguNAnupetya vRNate taashckrishkrshriyH||1|| A pramANe je parama zrAvake hamezAM traNa bhuvanamAM zAnta paramAtmasvarUpa ane paramadeva evA zrIvardhamAna prabhune vandanA kare che, te zrAvakane sAta prakAranA bhaya kyAMthI ja rahe? vaLI teo mukta thaI cAra prakAranA duHkhane dalI nAkhe che ane ananta catuSTayAdi uttama guNene prApta karI cakravatI ane mokSa paryantanI lakSmIone paNa vare che. Iti zrIvardhamAnadvAtrizikA sAtha samAptA che Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalikAlasarvajJazrIhemacandrAcAryaviracitA // ayogavyavacchedikA // agamyamadhyAtmavidAmavAcyaM, vazvinAmatAM zrIvardhamAnAbhidhamAtmarUpa mahaM hatuvaramAnAmi zA stutAvazaktistava yoginAM na kiM, - guNAnurAgastu mamApi nizcalaH / idaM vinizcitya tava stavaM vadan, na bAlizo'pyeSa jano'parAdhyati // 2 // huM adhyAtmavettAone agamya, paNDitene ani- vacanIya ane indriyajJAnavALAone parokSa evA paramAtma svarUpa zrIvardhamAna svAmIne mArI stutine viSaya karuM chuM. (1) he bhagavan! ApanI stuti karavAmAM zuM yegI purUSo paNa asamartha nathI ? (asamartha hovA chatAM paNa ApanA guNe uparanA anurAgathI ja cegI purUe jema ApanI stuti karI che tema) mArA manamAM paNa ApanA guNe upara daDha anurAga che; e kAraNe mArA jeve mUrkha mANasa ApanI stuti karavA chatAM aparAdhI nathI. (2) Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agavyavae dikA 505 kva siddhasenastutayo mahArthA, azikSitAlApakalA kva caiSA / tathApi yUthAdhipateH pathisthaH, ratietastha zizunne zodhyA rUA jinendra ! yAneva vibAdhase sma, durantadoSAn vividhairupAyaiH ta eva citraM tvadasUyayeva, tAra tIrthoH patIrthanA pAko yathAsthitaM vastu nidhIza ! na tAdRzaM kauzalamAzritosi / gambhIra arthavALI zrIsiddhasena divAkarasUrinI stutie kyAM ane abhyAsa vinA belavAnI mArI A kaLA kyAM ? te paNa moTA hAthIonA mArga upara cAlanAruM hAthInuM baccuM khalanA pAmavA chatAM paNa jema zocanIya nathI, tevI rIte huM paNa (siddhasena jevA mahAna AcAryonuM anukaraNa karavA jatAM khalanA pAmuM te paNa) zocanIya nathI. (3) he jinendra ! je duranta dene Ape vividha upAyo vaDe nAza karyo che, Azcarya che ke te ja dene anya matanA devoe ApanA uparanI IrSyAthI ja jANe svIkAra karI lIdhuM che. (4) Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 506 svAdhyA0 granthasaha turaGgazRGgANyupapAdayadbhyo, namaH jo navapabditebhyaH pA jagantyanudhyAnabalena zazvat , kRtArthayatsu prasabhaM bhavatsu / kimAzrito'nyaiH zaraNaM tvadanyaH, svamAMsadAnena vRthA kRpAluH // 6 // svayaM kumArgaglapitA nu nAma, pralambhamanyAnapi lambhayanti / sumAne himAddhiAnta masUyayAndhA avamanvate ca // 7 // he svAmin ! Ape padArthonuM yathAsthita varNana karyuM che, tethI Ape anya matAvalambIonI mAphaka kaMI kuzaLatA batAvI nathI. gheDAnA zIMgaDAnI samAna asaMbhavita vastuone janma ApanAra-upapAdana karanAra anya matanA navA paDitene ame namaskAra karIe chIe. (5) he purUSottama! dhyAnarUpa upakAra vaDe traNe jagatane hamezAM kRtArtha karanArA evA Apa rahete chate paNa anya vAdIoe pitAnA mAMsanuM dAna karIne dayALu kahevaDAvanArAonuM zaraNa kema svIkAryuM che? te samajAtuM nathI. (A kaTAkSa buddhanI upara karavAmAM AvyuM che.) (6) IrSothI abdha banelA purUSe pote kumArgamAM magna banIne bIjAone paNa kumArgamAM laI jAya che tathA Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 500 ayogavyavadikA prAdezikebhyaH parazAsanebhyaH, parAjayo yattava zAsanasya / khadyotapotadyutiDambarebhyo, .. viDambaneyaM harimaNDalasya // 8 // raNa! kuLe tava zAsaneDapi, saMdegdhi yo vipratipadyate vA / svAdau sa tathye svahite ca pathye, saMdegdhi vA vipratipadyate vA // 9 // hiMsAdyasatkarmapathopadezA dasarvavinmUlatayA prvRtteH| nRzaMsadurbuddhiparigrahAca, brUmastvadanyAgamamapramANam // 10 // samAgamAM cAlanArAonuM, sumArganA jANanArAonuM ane sumArganA upadezakenuM apamAna kare che, te moTA khedanI. vAta che. (7) he prabhu ! vastunA aMzamAtrane grahaNa karanArA bIjA dazana dvArA ApanA matane parAjaya te eka nAnA AgIAnA prakAzathI sUryamaNDalane parAbhava karavA samAna che. (8) he zaraNAgatane Azraya ApanArA ! je loke. ApanA pavitra zAsanamAM paNa zalkA athavA vivAda kare. che, teo kharekhara svAdiSTa anukULa ane hitakAraka bhejanamAM zakkA ane vivAda kare che. (9) Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 508 svAdhyA0 granthasaha hitopadezAt sakalajJaklapte mumukSutsiApupariprajJA pUrvAparArthe'pyavirodhasiddhe svAzamAM vasatAM mAm Hza kSipyeta vAnyaiH sadRzIkriyeta vA, tavAchipIThe luThanaM surezituH / idaM yathAvasthitavastudezanaM, - paM zremaparistha? ?rA he bhagavan! tArAthI anyanAM Agame hiMsA Adi asatya karmone upadeza karanArAM hevAthI, asarvajJanAM kahelAM hovAthI tathA nirdaya ane dubuddhi ke e grahaNa karelAM hovAthI te pramANabhUta nathI. (10) he bhagavana ! hitane upadeza karanAra hovAthI, sarvajJa kathita hovAthI, mumukSu ane uttama sAdhu purUSoe algIkAra karelAM hovAthI ane pUrvApara padArthone viSe virodha rahita hovAthI ApanAM Agame ja satparUSone pramANa che. (11) he jinezvara ! anya vAdIo ApanA caraNa kamaLamAM IndranA namaskAranI vAta bhale na mAne athavA pitAnA ISTadevAmAM tenI kalpanA karIne ApanI barAbarI bhale kare, parantu vastunA yathArtha svarUpanuM pratipAdana karavAnA ApanA guNane a5lApa teo kevI rIte karI zakaze ? (12) Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agavyavadikA pas taduHSamAkAlakhalAyitaM vA, pacelimaM karma bhavAnukUlam / upekSate yattava zAsanArtha mayaM jano vipratipadyate vA // 13 // para sahasrAH zaradastapAMsi, yugAntaraM yogamupAsatAM vA / tathApi te mArgamanApatanto, na mokSyamANA api yAnti mokSam // 14 // anAptajADyAdivinirmititva saMbhAvanAsaMbhavivipralambhAH / paropadezAH paramAptaklupta pathopadeze kimu saMrabhante ? // 15 // he bhagavan ! je loke ApanA zAsananI upekSA kare che athavA temAM vivAda kare che, te loko A pAMcamA ArAnA prabhAvathI ja ema kare che athavA bhava bhramaNane anukUla temanA azubha karmane udaya che, ema samajavuM joIe. (13) he bhagavan! bhale anya matavALA hajAre varasa sudhI tapa kare athavA yugAntare sudhI yegane abhyAsa kare, te paNa ApanA mArganuM avalambana lIdhA sivAya mekSanI IcchA hovA chatAM teone mekSa thaI zakatuM nathI. (1) Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 510 svAdhyA0 granthasahu yadArjavAduktamayuktamanyai stadanyathAkAramakAri ziSyaiH / na viplavo'yaM tava zAsane'bhU raho pRthyA tava zAsanathIH raddA dehAdyayogena sadAzivatvaM, zarIrayogAdupadezakarma / parasparaspardhi kathaM ghaTeta ? ___paropaklupteSvadhidaivateSu // 17 // he devAdhideva ! anAptanI mandabuddhithI racAyelA ane visaMvAdathI bharelA anyanA upadeze, parama AtadvArA pratipAdana karAyelA ApanA upadezenI AgaLa kevI rIte TakI zake ? (15) anya matAvalambIonA gurUoe saraLa bhAvathI je kaMI agya kathana karyuM hatuM tene, temanA ziSyae ulaTI rIte pratipAdana karyuM. he bhagavan! e jAtine viplava ApanA zAsanamAM thayo nathI. aha! ApanA zAsananI lakSamI adhRSya (keIthI paNa parAbhava na pamADI zakAya tevI) che. (16) he vItarAga ! zarIrAdinA agathI sadAzivapaNuM ane zarIrAdinA gathI upadeza karma, e be paraspara virodhI dharmo ane kapelA devAmAM kevI rIte ghaTI zake tema che ? arthAt kaI paNa prakAre ghaTI zake tema nathI. (17) Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ayAgavyavasmRdrikA prAgeva devAntarasaMzritAni, rAgAdirUpANyavamAntarANi / na mohajanyAM karuNAmapIza !, 51 samAdhimAdhyasthyayugAzrito'si || 18 || jaganti bhindantu sRjantu vA puna yathA tathA vA patayaH pravAdinAm / tvadekaniSThe bhagavan bhavakSaya kSamopadeze tu paraM tapasvinaH // 19 // vapuzca paryaGkazayaM zlathaM ca dRzau ca nAsAniyate sthire ca / na zikSiteyaM paratIrthanAthai vinendra ! mudrApi tavAmyahAstAm // 20 // rAgAdirUpa doSoe pahelethI ja anya devAnA Azraya lIdhelA che. huM adhIza ! samAdhi tathA madhyasthapaNAne bhajavAvALA Ape mAhajanya karuNAnA paNa Azraya lIdheA nathI. (18) he bhagavan ! anyamatanA devA bhale je te prakAre jagatanA pralaya kare athavA jagatanI utpatti kare, parantu sasArane nAza karavAne samartha upadeza ApavAmAM ApanI sarakhAmaNImAM teo bicArA raka che. (19) huM jinendra ! ApanA anya guNAnu dhAraNa karavuM tA dUra rahyuM, parantu anya devA paDkAsanavALI, akkaDatA Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 512 svAdhyA0 granthasahu yadIyasamyaktvabalAt pratImo, bhavAdRzAnAM paramasvabhAvam / kuvAsanApAzavinAzanAya, namo'stu tasmai tava zAsanAya // 21 // apakSapAtena parIkSamANA, dvayaM dvayasyApratima pratImaH / yathAsthitArthaprathanaM tavaita TrasthAnanirvazvarAM pAma terA anAvighoniSA viMgApamIndriA. amUDhalakSyo'pi parAkriye ya vivivAAi seva! paraNA rahita zarIravALI ane nAsikA upara sthira daSTivALI ApanI mudrA paNa zIkhyA nathI. (20) he vItarAga ! jenA samyakapaNAnA baLathI Apa jevAnA zuddha svarUpanuM ame yathArtha darzana karI zakyA chIe, te kuvAsanArUpI bandhanane nAza karanAra ApanA zAsanane amAro namaskAra thAo. (21) he bhagavan! jyAre ame niSpakSa thaIne parIkSA karIe chIe, tyAre bannenI banne vastuo apratima bhAse che. ApanuM yathArtharUpe vastunuM pratipAdana ane anyane padArthone ulaTI rIte kathana karavAne Agraha. (22) Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 513 agavyavadikA vimuktavairavyasanAnubandhAH, zrayanti yAM zAzvatavairiNo'pi / parairagamyAM tava yoginAtha !, tAM dezanAbhUmimupAzraye'ham // 24 // madena mAnena manobhavena, krodhena lobhena ca saMmadena / parAjitAnAM prasabhaM surANAM, vRthaiva sAmrAjyarujA pareSAm // 25 // svakaNThapIThe kaThinaM kuThAraM, pare kirantaH pralapantu kiJcit / he deva ! anAdi avidyAnA rahasyamAM khUcelA, ucchakhala ane cApalyathI bharelA evA purUSo vaDe amUDha lakSyavALe (lakSyamAM mUDha nahi banelo) paNa A tAre sevaka huM tiraskRta thAuM chuM, te have huM zuM karuM? (23) he yogIonA nAtha ! svabhAvathI ja vairI evA prANIo paNa verabhAva choDI daIne bIjAo vaDe agamya evA ApanA je samavasaraNane Azraya le che, te dezanA (samavasaraNa) bhUmine huM paNa Azraya lauM chuM. [24] he prabhu! mada, mAna, kAma, krodha, lobha ane rAgathI atyanta parAjita thaelA anya devane sAmrAjya roga-prabhutAnI vyathA bIlakula nakAmI che. (25) Da Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 svAdhyA0 granthasaha manISiNAM tu tvayi vItarAga! na rAgamAtreNa mano'nuraktam // 26 // sunizcitaM matsariNo janasya, na nAtha ! mudrAmatizerate te / mAdhyasthyamAsthAya parIkSakA ye, ma ra # 2 samAna dhAravA imAM samakSaM pratipakSasAkSiNA mudrAghoSAmavayova guve che na vItarAgAtparamasti daivataM, na cAntimRte nAsthitiH ArA na zraddhayaiva tvayi pakSapAto, na dveSamAtrAdaruciH pareSu / vAdI loke pitAnA gaLAmAM tINa kuhADIne prahAra karatAM game te bele, paraMtu he vItarAga! buddhimAnanuM citta ApanA tarapha kevaLa rAgathI ja anurakta che ema nathI. (26) he nAtha! je parIkSake madhyasthatA dhAraNa karIne kAca ane maNimAM samAnabhAva rAkhe che, teo (paNa) matsarI lakanI mudrAnuM atikramaNa karatA nathI, te sunizcita che. (27) pratipakSI lokonI sAme A udAra ghoSaNA karuM chuM ke vItarAga bhagavAna sivAya bIjA koI parama deva nathI ane vastunuM nirUpaNa karavA mATe anekAnta vAda sivAya bIje kaI nItimArga nathI. (28) Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agavyavadikA 515 yathAvadAptatvaparIkSayA tu, tyameva vIra ! sumazrita karazo. tamaHspRzAmapratibhAsamAja, bhavantamapyAzu vivindate yaaH| mahema candrAMzudRzAvadAtA tAtapugA karIza ! vAra rUbA yatra tatra samaye yathA tathA, thasfNa lokafmadhavA thayA tathA vItadoSakaluSaH sa cedbhavA neka eva bhagavannamo'stu te // 31 // he vIra! kevaLa zraddhAnA kAraNathI amane ApanA tarapha pakSapAta nathI ane kevaLa dveSanA kAraNe amane anya de tarapha aprIti nathI, kintu AsapaNAnI yathArtha rIte parIkSA karIne ja ame Apane Azcaya karyo che. (29) he jagadIza! ajJAnarUpI andhakAramAM bhaTakanArA pusna ne agecara evA Apane je vANI jaNAve che, te candranA kiraNanI samAna svaccha ane tarkathI pavitra evI ApanI vANIne ame pUjIe chIe. (30) he bhagavana ! je kaI zAstramAM, je kaI prakAre ane je kaI nAmathI rAgadveSa rahita evA devanuM varNana kareluM che, te Apa eka ja che ane tethI Apane mAre namaskAra che. (31) Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 516 svAdhyAgranthasaha (3pasaMhAra ) idaM zraddhAmAtraM tadatha paranindAM mRdudhiyo, vigAhantAM hanta prakRtiparavAdavyasaninaH / araktadviSTAnAM jinavara ! parIkSAkSamadhiyA____ mayaM tattvAlokaH stutimayamupAdhi vidhRtavAn // 32 // mRdu buddhivALA puruSo A tetrane, zraddhAthI banAveluM che, ema bhale samaje ane svabhAvathI ja paranindAnA vyasanI evA vAdI purUSe A staMtrane bIjA devanI nindA mATe racAyeluM che, ema bhale mAne; parantu he jinavara! parIkSA karavAmAM samartha buddhivALA ane rAgadveSa rahita evA puruSone, tane prakAza karanAruM A stotra stutirUpa dharma cintanamAM kAraNa rUpa che. (32) || Iti zrI-agavacchedikA sAtha samAptA che Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalikAlasarvajJazrIhemacandrAcAryaviracitA ||anyyogvyvcchedikaa // anantavijJAnamatItadoSa mabAdhyasiddhAntamamartyapUjyam / zrIvarddhamAnaM jinamAptamukhyaM, svayambhuvaM stotumahaM yatiSye // 1 // ayaM jano nAtha tava stavAya, guNAntarebhyaH spRhayAlureva / vigAhatAM kintu yathArthavAda mekaM parIkSAvidhidurvidagdhaH // 2 // guNeSvasUyAM dadhataH pare'mI, ___ mA zizriyannAma bhavantamIzam / tathApi saMmIlya vilocanAni, vicArayantAM nayavartma satyam // 3 // ananta jJAnanA dhAraka, deSothI rahita, jenuM siddhAnta abAdhya che, devatAone pUjanIya, yathArtha vaktAomAM pradhAna ane svayaMbhU evA zrI vardhamAna svAminI stuti 42vAnA huM yatna 42rIza. (1) - he nAtha! parIkSA karavAmAM potAne paDita samajanAro e A jana (hemacandrAcArya) ApanA bIjA guNenI stuti karavA mATe spRhAvALe te che ja, paraMtu Apane pradhAna yathArthavAda rUpa guNanuM vigAhana kare. (2) Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 518 svAdhyA0 granthasAha svato'nuvRttivyativRttibhAjo, bhAvA na bhAvAntaraneyarUpAH / parAtmatattvAdatathAtmatattvAd , dvayaM vadanto'kuzalAH skhalanti // 4 // AdIpamAvyoma samasvabhAvaM, syAdvAdamudrAnatibhedi vastu / tanityamevaika manityamanya diti tvadAjJAdviSatAM pralApAH // 5 // he nAtha ! je ke ApanA guNemAM ISya rAkhanArA paratIthike Apane svAmI bhale na mAne, te paNa teo netronuM nimIlana karIne satya nayamArgane vicAra kare. (3) padArtho svabhAvathI ja sAmAnya ane vizeSarUpa che; temAM sAmAnya vizeSanI pratIti karAvavA mATe (sAmAnya vizeSarU5) padArthAntara mAnavAnI AvazyakatA nathI, je akuzaLa vAdIo te svarUpe nahi hovA chatAM, bhinna svarUpavALA che ema mAnIne sAmAnya vizeSane padArthathI bhinnarUpe kathana kare che, teo nyAya mArgathI bhraSTa thAya che. (4) dIpakathI laIne AkAza sudhI saghaLA padArtho nityAnitya svabhAvavALA che, kemake kaI paNa vastu syAdvAdanI maryAdAne ullaghana karatI nathI. AvI vastusthitimAM paNa dIpaka vigerene sarvathA anitya ane AkAza vigerene sarvathA nitya je mAne che te ApanI AjJAnA virodhIonA pralApa che. (5) Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anyagavyavacchedikA 519 kartAsti kazcid jagataH sa caikA, sa sarvagaH sa svavazaH sa nityaH / ramI hevI vizvanA yu steSAM na yeSAmanuzAsakastvam // 6 // na dharmadharmitvamatIvabhede, vRtyAsti cena tritayaM cakAsti / ihedamityasti matizca vRttI, na gauNabhedo'pi ca lokabAdhaH // 7 // he nAtha! jagatane kaI karyA che, te eka che, te sarva vyApI che, te svatantra che ane te nitya che. A durAgrahapUrNa viDambanAe temane ja vaLagelI che ke jemane anuzAsaka tarIke tuM maLyuM nathI. (6) dharma ane dharmane sarvathA bhinna mAnavAthI dharma-dhamIne saMbandha thaI zakato nathI, je kahe kesamavAya saMbandhathI paraspara bhinna evA paNa dharma-dhamIne saMbandha thAya che. te e ThIka nathI. kAraNa ke jevI rIte dharma dhamInuM jJAna thAya che, tevI rIte samavAyanuM jJAna thatuM nathI. je kahe ke takhtaomAM A paTa che e prakAranA pratyayathI dhama-dhamamAM samavAyanuM jJAna thAya che, te ame kahIe chIe ke e pratyaya svayaM samavAyamAM paNa hoya che ane ema mAnavAthI eka samavAyamAM bIje, bIjAmAM trIje, ema ananta samavAya mAnavAthI anavasthA deSa Avaze. jo kaho ke-eka samavAyane mukhya mAnIne samavAyamAM rahelA samavAyatvane gauNarUpe Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 satAmapi syAt kvacideva sattA, caitanyamaupAdhikamAtmano'nyat / na saMvidAnandamayI ca muktiH: susUtra mAsUtritamatvadIyaiH // 8 // yatraiva yo dRSTaguNaH sa tatra, svAdhyA0 granthasandeha kumbhAdivaniSpratipakSametat / tathApi dehAd bahirAtmatattva matattvavA dopahatAH paThanti // 9 // svayaM vivAdagrahile vitaNDA - pANDityakaNDUlamukhe jane'smin / svIkArIzuM, te e kalpanA mAtra che ane ema mAnavAmAM leAkavirAdha paNa che. (7) sat padArthImAM paNa saghaLAmAM sattA hotI nathI. jJAna te upAdhijanya che ane AtmAthI bhinna che. meAkSa jJAna ane Ananda svarUpa nathI. AvA prakAranI mAnyatAone pratipAdana karanArAM zAstro ApanI AjJAthI bahAra rahelA leAkAe bahu sArAM banAvyAM che--arthAt te yuktiyukta nathI. (<) e vAta nirvivAda che ke je padArthanA guNa je sthAnamAM dekhAya che te padArtha te ja sthAnamAM rahe che. jemake jyAM ghaDAnA rUpa Adi guNA rahe che, tyAM ghaDA paNa rahe che. te paNa atattvavAdathI upar3ata thaelA kuvADhIe Atmatattvane zarIrathI bahAra rahela (sarvavyApI) che, ema kahe che. (9) Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa1 anyayogavyavadikA mAyopadezAt paramarma bhindan , aho virakto muniranyadIyaH // 10 // na dharmaheturvihitApi hiMsA, notsRSTamanyArthamapodyate ca / svaputraghAtAnnRpatitvalipsA sabrahmacArisphuritaM pareSAm // 11 // svArthAvabodhakSama eva bodhaH, ...... prazikti nAthavAthI tu pare parebhyo bhayatastathApi, prapedire jJAnamanAtmaniSTham // 12 // A eka Azcarya che ke pitAnI meLe ja vivAdarUpI pizAcane paravaza paDelA tathA vitaSThAvAda karavAnI paDi- tAIthI asambaddha pralApa karanArA A lokane viSe chaLa, jAti ane nigrahasthAnane upadeza ApI bIjAonA nirdoSa hetuonuM khaNDana karavAnuM kahenArA evA gautama munine paNa virakta ane kANika mAnavAmAM Ave che. (10) veda vihita hiMsA dharmanuM kAraNa nathI, anya artha mATe batAvelo utsarga anya artha mATe apavAda banI zakatuM nathI. chatAM anya lokonuM te prakAre mAnavuM e potAnA putrane mArIne rAjA banavAnI IcchA samAna che. (11) jJAna pitAne ane anya padArthone paNa jANI zake che. anyathA keI paNa padArthanuM jJAna thaI zake nahi. chatAM Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parara : svAdhyA0 granthasAha mAyA satI ced dvayatattvasiddhi rathANatI hatta lutiH prapadma:. mAyaiva cedarthasahA ca tatki, mAtA ca vandhyA ca bhavatpareSAm // 13 // anekamekAtmakameva vAcyaM, ya ivAvamaLavAyA ato'nyathA vAcakavAcyakluptA vatAvakAnAM pratibhApramAdaH // 14 // anya vAdIonA bhayathI anya matavALAoe jJAnane anAtma nisvasaMvedanathI rahita svIkAryuM che ! (12) je mAyA sat rUpa che, te brahma ane mAyA e be padArthonI siddhi thAya che-advaitanI siddhi thatI nathI je mAyA asat che, te traNa lokanA padArthonI upapatti thaI zakatI nathI. jo ema kahe ke mAyA che ane arthakriyA paNa kare che, te eka ja strI mAtA che ane vadhyA paNa che e prakAranuM ApanA virodhIonuM kathana sAbIta thatuM nathI ! (13) jevI rIte saghaLA padArtho aneka hovA chatAM paNa eka che, tevI rIte te padArthone kahenArA zabda paNa drayAtmakaeka ane aneka svarUpa che. ApanA siddhAntane nahi mAnanArA ane vAvAcaka saMbadhI ethI viparIta kalpanA karavAmAM ApanA prativAdIonI buddhinI alanA che. (1) Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 anyagavyavadikA cidarthazUnyA ca jaDA ca buddhiH, zAhita mAtrAmazvAdri na bandhamokSau puruSasya ceti, kiyajaDaina grathitaM virodhi // 15 // na tulyakAlaH phalahetubhAvo, hetau vilIne na phalasya bhAvaH / na saMvidadvaitapathe'rthasaMvid , vilUnazINa sugatendrajAlam // 16 // vinA pramANaM paravanna zunyaH, svapakSasiddheH padamaznuvIta / kupyet kRtAntaH spRzate pramANa-maho sudRSTaM tvadasUyidRSTam // 17 // cetanA svayaM padArthone jANatI nathI. buddhi jaDa svarUpa che. zabdathI AkAza, gandhathI pRthvI, rasathI jala, rUpathI agni ane sparzathI vAyu utpanna thAya che. tathA badha ke mekSa puruSane nathI. AvI keTalI viruddha kalpanAo jaDa lokee (sAMkhya lokee) nathI karI ? (15) kArya ane kAraNa banne sAthe rahI zakatAM nathI. kAraNane nAza thaye chate phalanI utpatti thaI zakatI nathI. jagatane vijJAnarUpa mAnavAmAM Ave to padArthonuM jJAna thaI zakatuM nathI. e rIte buddhanI IndrajALa paNa vilIna thaI jAya che. (16) zUnyavAdI pramANa vinA bIjA vAdIonI jema potAnA pakSanI siddhi karI zakatA nathI. je te kaI pramANane mAnavA jAya te pote mAnelo zUnyatAne siddhAnta kRtAntanI mAphaka kapAyamAna thAya che. he bhagavana! ApanA matanI IrSyA karanArA lokee je kaMI kumatijJAna rUpI netrothI jANyuM che, te micyA hovAnA kAraNe upahAsane pAtra che. (17) Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa4 svAdhyAya granthasAha kRtapraNAzAkRtakarmabhoga-bhavapramokSasmRtibhaGgadoSAn / upekSya sAkSAt kSaNabhaGgamiccha-traho mahAsAhasikaH paraste 28 sA vAsanA sA kSaNasantatizca, nAbhedabhedAnubhayairghaTete / tatastaTAdarzizakuntapota-nyAyAcaduktAni pare zrayantu // 19 // vinAnumAnena parAbhisandhi-masaMvidAnasya tu nAstikasya / na sAmprataM vaktumapi kva ceSTA, kva dRSTamAtraM ca hahA pramAdaH 2|| ApanA pratipakSI kSaNikavAdI bauddha loke kSaNika vAdane svIkArIne kRtapraNAza doSa, akRtakaga deSa, bhavabhakza deSa, muktibharge doSa ane smaraNabhakza deSa vigere anubhava siddha dezonI upekSA karIne pitAne mata sthApana karavA mATe mahAnuM sAhasa kare che te kharekhara Azcarya che ! (18) vAsanA ane kSaNasantati parasparabhinna, abhinna ane anubhaya e traNa bhedamAMthI koI paNa bhede siddha thatI nathI. jevI rIte samudramAM vahANanA AzrayathI uDeluM pakSI samukane kinAre nahi dekhavAthI vahANa upara ja pAchuM Ave che, tevI rIte upAyAntara nahi hovAthI bauddhaloke anta ApanA ja siddhAntane Azraya le che. (19) anumAna vinA bIjAnA abhiprAyane nahi samajI zakanArA cArvAka lokoe balavAnI ceSTA karavI, e paNa yukta nathI. kayAM ceSTA ane kyAM pratyakSa ? e be vacce ghaNuM Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anyayeAgavyavasmRddhikA pratikSaNotpAdavinAzayogi- sthiraikamadhyakSamapIkSamANaH / jina ! tvadAjJAmavamanyate yaH, sa vAtakI nAtha ! pizAcakI vA rA anantadharmAtmakameva tattva - mato'nyathA sattvamamUpapAdam / iti pramANAnyapi te kuvAdi - kuraGgasaMtrAsanasiMhanAdAH ||22|| aparyayaM vastu samasyamAna- madravyametacca vivicyamAnam / AdezabhedoditasaptabhaGga-madIdRzastvaM budharUpavedyam ||23|| antara che. tene nahi samajI zakanAra tenA pramAda Azcaya - kAraka che. (20) he nAtha ! pratikSaNe utpanna thanArA, nAza pAmanArA tathA sthira rahenArA padArthAne dekhavA chatAM paNa huM jina ! ApanI AjJAnI avagaNanA kare che, teo vAyu athavA pizAcathI grasta thaelA che, (21) jee pratyeka padArthamAM ananta dharma rahelA che, ema nahi mAnavAthI vastunI siddhi thaI zakatI nathI. e prakAre ApanAM pramANabhUta vAkayeA kuvAdIrUpI mRgAne satrAsa utpanna karavA mATe siMhanI garjanA samAna che. (22) jo vastunuM sAmAnyapaNe kathana karavAmAM Ave te pratyeka vastu paryAya rahita che ane je vastunI vistArathI prarUpaNA karavAmAM Ave te pratyeka vastu dravya rahita che. A rIte sakalAdeza ane vikalAdezanA bhedathI paNDita purUSA vaDe samajI zakAya tevA sAta bhaDUMgAnI prarUpaNA Ape karelI che. (23) pa Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 526 svAdhyA0 granthasoha upAdhibhedopahitaM viruddhaM, nArtheSvasatvaM sadavAcyate ca / ityaprabudhyaiva virodhabhItA, jaDAstadekAntahatAH patanti // 24 // syAnnAzi nityaM sadRzaM virUpaM, vAcyaM na vAcyaM sadasattadeva / vipazcitAM nAtha ! nipItatattva-sudhodgatodgAraparampareyam // 25 // ya eva doSAH kila nityavAde, vinAzavAde'pi samAsta eva / parasparadhvaMsiSu kaNTakeSu, jayatyadhRSyaM jina ! zAsanaM te // 26 // dareka padArthamAM astitva, nAstitva ane avaktavyatva rUpa paraspara viruddha dharmonuM pratipAdana apekSAnA bhedathI viruddha nathI. vidhathI bhayabhIta thaelA ekAntavAdI mUrkha loke A siddhAntane nahi samajavAthI ja nyAyamArgathI patita thAya che. (24) - he vidvAnanA ziremaNi! dareka vastu keI apekSAe anitya che, keI apekSAe nitya che; koI apekSAe sAmAnya che, keI apekSAe vizeSa che; keI apekSAe vAgya che, keI apekSAe avAcya che; koI apekSAe sat. che ane keI apekSAe asat che; A anekAntatatvarUpa amRtanA pAnamAMthI nIkaLelI uddagAranI paramparA che. (15) vastune sarvathA nitya mAnavAmAM je doSo Ave che, te ja dezo sarvathA anitya mAnavAmAM paNa Ave che, jema eka kAMTe bIjA kAMTAne nAza kare tema nityavAdI ane anityavAdIoe paraspara dUSaNe batAvIne eka bIjAnuM nirAkaraNa karyo chate he jina! adhRSya evuM ApanuM zAsana, vinA parizrame vijaya prApta kare che. (26) Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anyavegavyavadikA 57 naikAntavAde sukhaduHkhabhogau, na puNyapApe na ca bandhamokSau / durnItivAdavyasanAsinai, paraiviluptaM jagadapyazeSam // 27 // sadeva sat syAt saditi tridhArthoM, mIyeta durnItinayapramANaiH / yathArthadarzI tu nayapramANa-pathena durnItipathaM tvamAsthaH // 28 // mukto'pi vAbhyetu bhavaM bhavo vA, bhavasthazUnyo'stu mitAtmavAde / SaDjIvakAyaM tvamanantasaMkhya-mAkhyastathA nAtha yathA na doSaH 2Saa. anyonyapakSapratipakSamAvAd , yathA pare matsariNaH pravAdAH / nayAnazeSAnavizeSamicchan , na pakSapAtI samayastathA te // 30 // ekAntavAdamAM sukhaduHkhane upaga ghaTI zakate nathI. puNya pApa tathA bandha mekSanI vyavasthA paNa ghaTI zakatI nathI. kharekhara ! ekAntavAdI lokee durnayavAdamAM Asakti rUpa khaDjhathI saMpUrNa jagatane nAza karyo che. (27) padArtha sarvathA sat, sat tathA kathaMcit sat che. e rIte padArthonuM jJAna anukrame dunaya, naya ane pramANa mAga vaDe thAya che. kintu he bhagavan! yathArthadarza evA Ape na mAga ane pramANamArga vaDe durnayavAdanuM nirAkaraNa karyuM che. (28) - je loko jIvane ananta nahi mAnatAM parimita saMkhyAvALA mAne che, teonA mate mukta jIe saMsAramAM pharI janma levo joIe athavA te A saMsAra eka divasa jIvathI khAlI thaI ja joIe. paraMtu he bhagavan! Ape chakAyanA jIne tevI rIte ananta saMkhyAvALA prarUpyA che ke jethI ApanA matamAM uparokta deSa AvI zakato nathI. (29) Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para8 svAdhyA0 granthasandAha vAgvaibhavaM te nikhilaM vivektu - mAzAsmahe cenmahanIyamukhya ! | labha jaGghAlatayA samudraM, bahema candradyutipAnatRSNAm ||31|| (navasaMdAyavyam ) idaM taccAtaccavyatikarakarAle'ndhatamase, jaganmAyAkAraivi hataparairhA vinihitam / taduddhartuM zakto niyatamavisaMvAdivacana stvamevAtastrAtastvayi kRtasaparyAH kRtadhiyaH ||32|| anya vAdIe je rIte paraspara pakSa ane pratipakSa bhAva rAkhavAthI eka bIjA pratye IrSyAbhAva dhAraNa kare che, te rIte saghaLA nayAne eka sarakhA gaNanArA ApanA zAstromAM kAine paNa pakSapAta nathI. (30) he pUjya zirAmaNa ! ApanI vANInA vaibhavanI saMpUrNa - paNe vivecana karavAnI AzA rAkhavI, te amArA jevA mATe jaghAnA maLathI samudrane oLaMgavAnI AzA samAna athavA candranI candrikAnuM pAna karavAnI tRSNA samAna che. (31) IndrajAlikAnI peThe adhama evA paradAnIee A jagatane tattva ane atattvanA vyatikara-mizraNathI vikarALa evA gADha andhakAramAM nAkhI dIdhuM che. A jagatanA uddhAra karavA Apa ja samartha che. kAraNa ke-ApanAM vacanA hammezAM visaMvAda rahita che, he jagat rakSaka ! buddhimAna loko e kAraNathIja ApanI sevA kare che. (32) // iti zrI-anyayeAgavyavacchedikA sArtho samAptA / / Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhI sAva nAgAra kadinA ga vAta amadAvAda