Book Title: Shastra Sandesh Mala Part 20
Author(s): Vinayrakshitvijay
Publisher: Shastra Sandesh Mala
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004470/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIthI ahemA vairAgya kalpalatA-2 che verAva karUjatA stavavaka 6 To 9. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstrasaMdezamAlA-20 vairAgyakalpalatA-2, stabaka 6 thI 9 bhAga-2 | || saMkalana II pa.pU.AcArya bha. zrImad vijaya rAmacandrasUrIzvarajInA sAmrAjayavartI pU panyAsI bodhiratnavijayajI ma.sA.nA ziSyaratna pU.mu. zrI vijayarativijayajI ma.sA. - I prakArAkA zArA karamAlA 3, maNibhadra epArTamenTa, subhASacoka, ArAdhanA bhavana mArga - gopIpurA, surata-1 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja zAstra saMdezamAlA - 20 vairAgyakalpalatA-2, stabaka 6 thI 9 prathama AvRtti Aso vada-5, vi.sa.2061 , kiMmata rU.40/- (paDatara kiMmata) - I pramArjanA - zuddhi II pU.mu.zrI hitarakSitavijayajI ma.sA. paDatavarya zrI ratIbhAI cImanalAla dozI ja TAipa seTIMga: pAyala prinTarsa - rAdhanapura zrIjI grAphIksa, pAlaDI, amadAvAda. mudrakaH zivakRpA ophaseTa prInTarsa, dUdhezvara, amaMdAvAda-4 vizeSa noMdhaH zAstra saMdezamAlAnA 1 thI 2 bhAganuM saMpUrNa prakAzana jJAnadravyamAMthI karavAmAM Avela che. tenI noMdha levA vinaMtI. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAra...! anumodanIya...! anukaraNIya! zAstrasaMdezamAlAnA vIsamA bhAganA prakAzanano saMpUrNa lAbha pU.A.bha.zrI vijaya jinaprabhasUrIzvarajI ma.sA.nA ziSyaratna pU.mu.zrI hrIMkArapravijayajI ma.sA.nI preraNAthI nI lawvadhaka na saMgha zAMtivana, pAlaDI, amadAvAda-7 taraphathI zrI saMghanA jJAnadravyanI nidhimAMthI levAmAM Avela che. tenI ama bhUrI...bhUrI... anumodanA karIe chIe...! taka zrI saMgha tathA TrasTIgaNanA amo AbhArI chIe ..! - zAstrasaMdezamAlA ti Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstrasaMdezamAlAnAM 1 thI 20 bhAgamAM levAyela 400 thI vadhAre graMthonA mULa pustako-prato. meLavavA mATe amoe nIce lakhela saMsthAo hastakanA jJAnabhaMDArano vizeSa upayoga karelA che. A saMsthAo ane tenA TrasTIo tathA kAryakaronA amo AbhArI chIe. 1. zrI vijayagaccha jaina upAzraya - rAdhanapura 2. zrI nagInabhAI jaina pauSadhazALA - pATaNa 3. vijaya rAmacandrasUrIzvarajI ArAdhanA bhavana - surata 4. zrI jainAnanda pustakAlaya - surata 5. zrI mohanalAlajI jaina upAzraya - surata 6. zrI dAnasUri jJAnamaMdira - amadAvAda 7. jaina ArAdhanA bhavana TrasTa - amadAvAda 8. zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira - kobA 9. zrI neminaMdana zatAbdi TrasTa - amadAvAda - zAstrasaMdezamAlA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya ......... ! pUrvanA pUrvAcArya-puNyAtmAoe padyamAM prarUpelA 400 thI vadhAre prakaraNonA 70,000 hajAra zloka pramANa sAhitya Aje eka navA svarUpe AvI rahyuM che. upalabdha graMthonuM upakAraka-upayogI bananAra A ekaapUrva-anokhuM-aneruM-abhUta prakAzanamAM amo nimitta banela chIe teno amone harSa che. - chellA traNa varSathI pU.paMnyAsazrI bodhiratnavijayajI ma.sA.nA ziSya ratna pU.paMnyAsazrI taporatnavijayajI ma.sA.nA saMpUrNa mArgadarzana mujaba pU.mu.zrI vinayarakSitavijayajI ma.sAhebe A saMkalanA taiyAra karI Apela che. ' zAstrasaMdezamAlA dvArA prakAzita thayela A 20pustakomAM pU.A.zrI haribhadrasUrIzvarajI ma.sA. tathA pU.upAzrI yazovijayajI ma.sA. dvArA racAyela padya sAhityanA sAta pustako che bAkInA tera pustakomAM alaga-alaga kartAonI kRttiono viSayavAra samAveza karavAmAM Avela che. ' zAstra saMdezamAlAnA A prakAzanamAM zuddhino vizeSa khyAla rAkhavAmAM Avela che. dareka pustakamAM AgaLa jaNAvela pUjayazrIoe te pustakanuM pramArjana karI Apela che. temAM pU.paM.zrI bodhiratnavijayajI ma.sA.nA ziSyaratna pU.mu.zrI hitarakSitavijayajI ma.sA., pU.A.zrI yogatilakasUrIzvarajI Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.sA.nA ziSyaratnapU.mu.zrI zrutatilakavijayajI ma.sA. (saMskRta grantho) tathA pU.sA.zrI dakSAzrIjI ma.nA. ziSyA pU.sA.zrI bhadrajJAzrIjI ma. Adie vizeSa kALajI rAkhI zuddhi karI Apela che. jaina paMDitomAM jemanuM AgavuM sthAna-nAma che evA paMDitavaryazrI ratIbhAI cImanalAla dozIe zAstra saMdezamAlAnA A 20 bhAganuM samagra meTara ceka karI Apela che. dararoja pAMca-cha kalAka adhyayananuM kArya cAlu rAkhI, athAga mahenata karI samayano je bhoga teozrIe Apela che te prazaMsanIya che. zrI surata tapagaccha ratnatrayI ArAdhaka saMghe tathA bIjA alaga alaga saMghoe potAnA jJAnadravyanI nidhimAMthI udAratApUrvaka lAbha laI A kAryane vegavaMtu banAvela che te mATe amo teozrInA AbhArI chIe. TAipa seTIMga mATe pAyala prinTarsa - rAdhanapuranA mAlika zrI ikabAlabhAi tathA zrIjI grAphIksa - amadAvAdanA zrI nikuMjabhAi paTele ghaNI ja dhIraja ane khaMtathI zrI rIjhavAna zekhanA sahakArathI A kAryane pUrNatAe pahoMcADyuM che. prInTIMga, TAITala prInTIMga tathA bAinDIMganuM kAma zivakRpA ophaseTa prInTarsa-amadAvAdanA bhAvinabhAIe vizeSa kALajIpUrvaka karI Apela che. zAsadezamAlA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mokSano sAco upAya...! - mokSane sAdhavAno je sAco upAya, tene ApaNe vizvadharma kahIe chIe. rAgathI sarvathA rahita banIne anantajJAnI banelA puNyapuruSoe mokSano sAco upAya darzAvyo che. e tArakonI AjJAnA rahasyane pAmelA maharSioe e upAyane vistArathI samajAvyo che. e upAyane sevavAne mATe, e upAyamAM sAcI zraddhA keLavavI joIe. jIvanuM svarUpa zuM, ajIvanuM svarUpa zuM, jIva sAthe karmano yoga hoya che kyArathI, jIva sAthe karmano yoga thAya che kevA prakAre, karmo hoya che kevA prakAranA, karmono yoga thato aTake kema, karmono yoga sarvathA dUra kema thAya ane mokSa kone kahevAya,-e vagere bAbatonA mokSanA arthI jIvoe abhyAsa karavo joIe. deva, gurU ane dharmanA viSayamAM samyapha koNane mithyA koNa !-eno vivekapUrvaka nirNaya karIne, temAM sunizcita mativALA banI javuM joIe. -pU.A.deva.zrImadvijaya rAmacandrasUrIzvarajI mahArAjA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / / anukramaNikA / / 1. vairAgyakalpalatA stabaka - 6 taH 9 stabaka-6 stabaka-7 . stabaka-8 stabaka-9 . prazasti 2. pariziSTha-1 . 761 1-64 562 64-111 885 112-185 1133 186-279 7 280 . 1-8 saMpUrNa zloka saMkhyA - 3348 saMpUrNa pRSTha saMkhyA - 8 + 280 + 8 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 4 // // vairAgyakalpalatAH - 2 // - // SaSThaH stabakaH // athAsti svastikakalitaM, bahiraGgamanoharam / vardhamAnapuraM prauDhairvardhamAnaM mahotsavaiH // 1 // cArulIlAgatiryatra, sadAno vilasatkaraH / janavargo mahAdhvAno, dhatte stamberamazriyam // 2 // tatra pratyarthikAntAzrudhArAsiktayazodrumaH / bhUpo'bhUd dhavalo nAma, bhImakAntaguNAzrayaH // 3 // tasyAsIt. kamalAjaitrI, devI kamalasundarI / tasyAH kukSisamudbhUtaH, suto'sti vimalAbhidhaH bAlakAle'pi yaH spRSTo, na dhanyo bAlaceSTitaiH / mahAharmyasthita iva, prAvRTkAle'pi kardamaiH tatraivAbhUt pure zreSThI, somadevo mahAdhanaH / . lAvaNyanilayastasya, bhAryA kanakasundarI // 6 // kukSau pravezitastasyA, ahaM puNyodayAnvitaH / bhavitavyatayA kAle, sA mAM prAsUta harSiNI // 7 // jAtaH putro mayetyeSAM'bhimAnaM hRdaye dadhau / tadA dRSTo'ntaraGgatvAjjAtaH puNyodayastu naH vihitaH somadevena, sutajanmamahotsavaH / sa vAmadeva ityAkhyAM, dvAdaze'hni cakAra me // 9 // * adrAkSaM vyaktacaitanyaM, prApto'haM mAnuSatrayam / dvau nau lalanAM caikAM, vakrAM zakrAyudhAkRtim // 10 // teSveko mAM samAliGgaya, snehAditthamabhASata / mitra ! pratyabhijAnIthe, navA neti mayoditam // 11 // // 8 // Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 12 // * // 13 // - // 14 // // 15 // // 16 // // 17 // tataH zokAturaH so'bhUnmayoktaM kiM nu zocasi / sa prAha ciradRSTo'pi, tvayA'haM vismRto'smi yat . mayoktaM kutra dRSTo'si, so'bravId bahavo'bhavan / pure'saMvyavahArAkhye, mAdRzAste vayasyakAH na vyaktaste sakhA'bhUvaM, tadaikAkSAdiSu bhraman / paJcAkSapazusaMsthAne, yadA'bhUH saMjJigarbhajaH jAtastadA sakhA te'haM, nAvyaktatvAttu lakSitaH / anantazaH paribhramya, tato'nanteSu dhAmasu. naravAhanarAjasya, nandano ripudAraNaH / . tvaM siddhArthapure jAtastadA'haM lakSitastvayA sakhA'haM te mRSAvAdo, lalito'si mayA saha / atyantakuzalo'bhUstvaM, mama premAnubhAvataH pRSTazcAhaM tvayA me'bhUt, kutaH kauzalamIdRzam / mayoktaM bhaginI me'sti, mAyAkhyA tatprasAdataH tvayoktaM darzanIyA me, sA''tmIyA bhaginI tvayA / pratipannaM vacastacca, tAvakInaM mayA tadA tadeSo'tra puraskRtya, bhaginImahamAgataH / smaraMstadvacanaM zoke, heturme tvadupekSaNam mayoktaM bhadra ! vRttAntaM, vyaktaM nainaM smarAmyaham / tathA'pi smarato netre, tvadarzanavikasvare tanna zokastvayA kAryo, jJeyo'haM prANasannibhaH / tenoktamiyatA siddhaM, mama sarvaM prayojanam / darzitA''tmIyabhaginI, mAyeti bhuvi vishrutaa| priyanAmnA bahulikA, kAryA''jJA'syAH sadA tvayA // 18 // // 19 // // 20 // // 21 // // 22 // // 23 // Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 24 // // 25 // // 26 // // // 27 // // 28 // // 29 // ahaM tirobhaviSyAmi, nAsti me'vasaro'dhunA / asyAM sthitAyAM jJeyastu, sthito'haM paramArthataH kaniSTho'yaM mama bhrAtA, yuktastava sakhA'dhunA / steyAkhyo'bhUt purA chanaH, prAdurbhUyAdhunA''gataH draSTavyohamiva snehAt, tadayaM priyabAndhavaH / mayoktaM me svasA yA te, tvadbhrAtA mama bAndhavaH tadAkarNya mRSAvAdastiro'bhUtaH pramodabhAg / bhaginIbhrAtarau prApya, tau mamollasitaM manaH vipratArya jagat sarvaM, muSNan paradhanaM tataH / jAto'haM nighRNaH zaGkArahitaH krUraceSTitaH lokeSu laghutAM prAptastato'haM tRNatUlavat / . itazca yA kSitibhujo, bhAryA kamalasundarI sA'bhUt kanakasundaryAH, sakhI priyatamA tataH / sakhA me mAtRsaMbandhAd vimalo'bhUnnRpAtmajaH snehabhRt sAdhyahIno'pi, nirvyAjo'bhUt sakhA sa me / candramaGka ivAhaM tu, vimalaM malinaH zritaH zAThyAzAThyabhRtorevamAvayoryAnti vAsarAH / saha krIDAvinodena, prathitasnehazAlinoH kaumArastho'tha vimalo, jagrAha sakalAH kalAH / tAruNyaM prApa lAvaNyasudhArasataraGgitam.. mayA sahAnyadA prAptaH, sa krIDAnandanaM vanam / tAlahintAlamAlUranAgapunnAgarAjitam vilasatketakIjAticandanAgurukesaram / sahakAralatAsphAradrAkSAmaNDapamaNDitam 3 // 30 // // 31 // // 32 // // 33 // // 34 // // 35 // Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 36 // // 37 // // 38 // // 39 // // 40 // 7 kiJcana / . .. // 41 // kayozcid dhvanirAyAto, nUpurAvamizritaH / atrAntare sphuTaM tatra, zravaHpuTakuTumbitAm kasyAyaM dhvanirityAha, prati mAM vimalastataH / .... mayoktaM na zrutaH samyag, gatvA nirNIyatAM puraH .. tathetyuktvA gate stoke, bhUbhAge pdpddhtiH|| . dRSTA''vAbhyAM rathAmbhojacakrAGkuzajhaSAGkitA tato mAmAha vimalaH, zreSThaM nRmithunaM hyadaH / sAmAnyamA nedRkSAH, na spRzanti bhuvaM surAH gatvA'gratastato dRSTaM, mithunaM tallatAgRhe / nilInau zaMkarabhayAt, pratyakSau ratimanmathau nirUpyApasRtAvAvAmadRSTau tena kiJcana / / atrAntare narau dRSTAvAyAntau vyomni bhISaNau latAgRhopari prAptAvudgIrNAsI kSaNena tau / tatraikaH prAha re lajjAvihIna puruSAdhama ! na nazyato'pi mokSaste, smara teneSTadevatAm / latAgRhasthastacchrutvA, saMsthApya lalanAM naraH niSkRSTAsiH karAlabhUrutpapAtAsya sammukham / .. tasya tAbhyAM samaM ghoraM khaDgayuddhamabhUt tadA praveSTumaihata tayornara eko latAgRham / zaraNaM vimalasyAgAd, bhItA bAlA'tha sA tataH tAM grahItuM sa puruSastatrAgAd vanadevatA / vyomni taM stambhayAmAsa, kumAraguNarAgiNI visphAritAkSazcitrastha, ivAgAt sa vilakSatAm / . jito mithunakenAtha, naro naSTo dvitIyakaH . . // 42 // // 43 // // 44 // // 45 // // 46 // // 47 // Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 48 // // 49 // // 50 // // 51 // // 52 // // 53 // tatpRSThalagnaM taM dRSTvA, yiyAsuH pRSThato'pi na / zazAka stambhito gantuM, vAribaddha iva dvipaH uttambhito'tha taM jJAtvA, vanadevatayA''zayam / anugantuM pravRtto'nyau, lakSitau dRSTigocaram gatastadanumArgeNa, prayayau so'pyadarzanam / pralalApa tato bAlA, kA''ryaputra ! gatistava saMsthApitA kathaJcit sA, mayA ca vimalena ca / athAyAto jitaripurvegAnmithunako naraH taM dRSTvA'mRtasikteva, sA mudaM prApa bAlikA / . nikhilaH svIyavRttAntastayA tasmai niveditaH tato natvA sa vimalaM, puruSo mudito'bravIt / bandhurdhAtA pitA me tvaM, dayitA yena rakSitA preSyo'haM tava tad brUhi, kiM karomi samIhitam / vimalaH prAha zaktyA te, 'dhRteyaM tatra ke vayam ko'yaM kathaya vRttAnto, mahanme'tra kutUhalam / sa prAha tanniSIdeyaM, kumAra ! mahatI kathA sthitA latAgRhe sarve, vimalaM prati so'bravIt / ramyayAmyottarazreNirasti vaitADhyaparvataH . purANi tatra vidyante, paJcAzat SaSTireva ca / tatrAsti dakSiNazreNyAM, puraM gaganazekharam taMtrAbhUdarivaktrAbjacandro bhUpo maNiprabhaH / tasya devI ca kanakazikhA sadguNazAlinI tasyAH putro'bhavad, bhUribhAgyabhRd ratnazekharaH / putryau puNyAnvite ratnazikhAmaNizikhe tathA // 54 // // 55 // // 56 // // 57 // // 58 // // 59 // Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 65 // tatra ratnazikhA dattA, meghanAdasya bhUbhujaH / sitaprabhasya ca maNizikhA lAvaNyadIrghikA // 60 // . jAto .ratnazikhAmeghanAdayorahamaGgajaH / ratnacUDa itIdaM me, nAma ramyaM pratiSThitam . . // 61 // jAtAvubhau maNizikhAsitaprabhasutau punaH / ... acalazcapalazceti, ratikAntAhvayAM tathA // 62 // ratnazekharabhAryA'bhUt, tatputrI cUtamaJjarI / cakruH sarvANyapi krIDAM, bAlye'mUni, sahAdbhutAm // 63 // kumArabhAvaM prAptAni, gRhItAH sakalA: kalAH / itazca candano nAma, prasiddhaH siddhaputraka: // 64 // bAlamitraM dadhad ratnazekharasyAsti kauzalam / jainAgame nimitte ca, jyotiSe mantralakSaNe jainadharmarataH saGgAt, tasyAbhUd ratnazekharaH / dharmaM so'pi piturme'dAd, bhaginyormahyameva ca // 66 // anyadA candanenAhaM, nirdiSTaH prekSya lakSaNam / yadayaM dArako vidyAcakravartI bhaviSyati // 67 // tataH sArmiko'yaM sallakSaNazceti mAtulaH / mamemAM pradadau cUtamaJjarI ratnazekharaH tato nitAntamacalacapalau kupitau mayi / na zaknuto'bhibhavituM, chidrANi mama pazyataH // 69 // / mayA tasya cchalaM jJAtuM, prayukto mukharazcaraH / AgatyAha sa labdhA''bhyAM, kAlI vidyA kutazcana . // 70 // gatau tatsAdhanArthaM ca, kvApImau vidhitatparau / . mayoktaM tau yadA''yAto, vaktavyaM bhavatA tadA . // 71 // // 68 // Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 72 // // 73 // // 74 // // 75 // // 76 // // 77 // tenAdya prAtaruktaM tau, siddhavidyau samAgatau / duSTadhIrmantrayannevamacalazcapalaM jagau yoddhavyaM ratnacUDena, sArddha sattvavatA mayA / bhavatA haraNIyA ca, tarasA ratna(cUta)maJjarI nizamyaitanmayA dhyAtaM, nirAkAryAvimau mayA / savidyau na punarmAtuHSvasuH putrau vadhocitau duHzIlazcapalazcAyaM, gRhItvA cUtamaJjarIm / vinAzayed yadi tadA, dhruvaM syAllAghavaM mama na cAnyo'sti sahAyo, yastrAyate cUtamaJjarIm / tato'pakramaNaM zreya, ityahaM nirgato gRhAt krIDAnandanamAyAto, gRhItvA cUtamaJjarIm / . mayedaM bahuzo dRSTaM, tallIno'tra latAgRhe tAvadevAnumArgeNa, tAvAyAtau durAzayau / . acalenAhamAhUtaH, sa ca yuddhe mayA jitaH mayA prottejito vAkyaiH, kharairnaSTo'nugacchatA / valitvA sammukhaM lagno, yoddhaM baddho mayA balAt AsphoTitaH kSitau prApa, cUrNitAGgaH kadarthanAm / galitaM pauruSaM dainyaM, jAtaM vidyA yayurlayam mayA dhyAtaM tathA jAtaM, yathA na punarevyasau / hataM muSTyA paraM vyoma, kaNDitAzca tuSA mayA asyAhaM pRSThato lagno, yat tyaktvA cUtamaJjarIm / sA mariSyati bhItyaiva, capalo vA haniSyati yadvA hRtvaiva tAM bAlAM, gato duSTaH sa kutracit / tato'dhunA kvayAtIti, vicintya valito drutam / // 78 // // 79 // // 80 // // 81 // // 82 // // 83 // Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 87 // dRSTaH saMmukhamAgacchaMzcapalazcintitaM mayA / - AgataH kimayaM kiM sA, na dRSTA cUtamaJjarI // 84 // kiM vA ratamanicchantI, ruSA'nena nipaatitaa| ... jIvantyAM svavazAyAM vA, tasyAM nAsyAgatirbhavet .. // 85 // yAvacca cintayAmyevaM, capalastAvadAgataH / / lagnaM yuddhaM mayA so'pi, baddhavaivAsphoTito bhuvi // 86 // tataH kiM sA mRtA ki vA, naSTA lInA'thavA kvacit / kiM vAnyavazatAM prAptetyanekakuvikalpabhAg prApto'hamimamuddezaM, dRSTA priyatamA tataH / ullalAsa manazcintA, gatA romAJcitaM vapuH // 88 // mAhAtmyaM me savRttAntaM, kathitaM cAnayA tava / rakSitaM jIvitaM tanme, rakSatA matpriyAM tvayA // 89 // taddIyatAM mamAdezo, vidhAyAnugrahaM mayi / yenAyaM kurute dAso, yathAzakti priyaM tava // 90 // vimalaH prAha he dhIra ! kRtajJajanazekhara ! / sambhrameNAlamadhikaM, na me tvadarzanAt priyam // 91 // darzanAdeva suhRdAmugiranti mudaM budhAH / / kumudAbdhicakorANAM, kimanyat kurute vidhuH // 92 // vimaloktamiti zrutvA, ratnacUDo vyacintayat / arthadeSu hi nArthitvaM, satsu kalpadrumeSviva // 93 // vinA pratyupakAraM ca, na syAnme cittanirvRtiH / dhatte tApaM rasaM dAtuM, drumeSvAttaraso raviH // 94 // ratnaM karatale tena, dhyAtveti prakaTIkRtam / . . nirmalaM varNasaMkIrNaM, nIlAdyapravibhAgataH // 95 // . Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 96 // // 97 // // 98 // // 99 // // 100 // - // 101 // baddhendrakArmukaM dikSu, prabhAjAlaiH prasRtvaraiH / akhilagrahadhAmeva, piNDitaM sarvakAryakRt pradarzayitvA tad ratnacUDo'tha vimalaM jagau / kumAra ! sarvarogaghnamidaM dAridrAnAzanam dattaM tuSTena devena, mama cintAmaNiprabham / anugrahaM kuru vyaktaM, tadasya grahaNena me vimalaH prAha pUtAtman !, na kAryo'trAgrahastvayA / hanyatAM cetaso dainyaM, mucyatAmatisaMbhramaH vibhAtIdaM lavAbhyaNe, kezavasyeva kaustubhaH / ata: saMgopyatAM samyag, bhAvato dattameva me tadoktaM cUtamaJjaryA, tRSNAhIno'pi naarhsi| . kartumasyArthanAbhaGgaM, mayUrasyeva vAridaH yAvat kimuttarAmIti, dhatte'tha vimalo hRdi / tAvad vastrAJcale baddhaM, ratnacUDena tasya tat zuzubhe tacca tAdRkSaM, prAcIgarbhasthabhAnuvat / bahiH prasRtvarajyotiH, pracchanamapi bhAskaram tanmanastaralaM nAbhUd, ratnaM labdhvA'pi tAdRzam / zazAGkaratnamAsAdya, vyoma kSubhyati nAbdhivat dRSTvA'tha harSanirmuktaM, vimalaM vigataspRham / tadguNairbhAvitazcitte, ratnacUDo vyacintayat aho mAhAtmyamasyoccairaho niHspRhatA'tulA / syAdIdRze manoratne, ratnairanyaiH kimasya vA sakhAyamasya pRcchAmi, tat kRtyo'yaM kumArakaH / kimasya nAma gotraM ca, kimuddizyeha cAgataH // 102 // // 103 // // 104 // // 105 // // 106 // // 107 // Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 108 // .: // 109 // // 110 // // 111 // // 112 // // 113 // pRSTo'haM ratnacUDena, dhRtvaikAnte'khilaM tataH / mayoktaM dhavalasyAyaM, vardhamAnapurezituH bhUpatevimalaH putro, krIDAnandanamuccakaiH / / suramyaM janavAdena, zrutvA draSTumihAgataH zuzrAva yuvayoH zabdaM, mitreNAtra mayA'nvitaH / bhUbhAgamAgatenAgre, dRSTA ca padapaddhatiH tayA nRmithunaM jJAtaM, yuvAM dRSTau ltaagRhe| avadAnaM tavApyasya, tato vyaktamanantaram AhlAdako'yaM bandhUnAM, rucyo'yaM sarvadehinAm / spRhaNIyo'pi zaminAM, zlAghyazca viduSAmapi nAnena pratipannaM ca, kiM ca nAdyApi darzanam / tacchrutvA ratnacUDena, cintitaM zuddhacetasA pradarzayAmi bhagavabimbamasya manoharam / kRtaH pratyupakAraH syAditthamasya mayocitaH athAsau vimalaM proce, kumAreha pi(mA)tAmahaH / maNiprabho mamAyAtastasyedaM rucitaM vanam samAgamakRte vidyAbhRtAmiha punaH punaH / / kRtvA caityaM yugAdIzabimbaM tena pratiSThitam praNAmArthamatastasya, bahuzo'hamihAgataH / tad draSTumarhati bhavAn mamAnugrahakRt tataH tatheti vimalaH proce, ratnacUDo jaharSa ca / tato vayaM bhavadhvaMsibhavanAbhimukhaM gatAH ghaTitaM sphaTikaidRSTaM, rAjitaM svarNarAjibhiH / / jvaladauSadhirUpyAdrizRGgAbhaM bhagavadgRham . // 114 // // 115 // // 116 // // 117 // // 118 // // 119 // . . 10 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 120 // // 121 // // 122 // // 123 // // 124 // // 125 // saMkrAntaiH kAJcanastambhaiH, svacchasphATikakuTTime / dadhat kSIrAbdhinirmagnamanthAdrivrajavibhramam muktAvacUlaiH stambhasthaividrumadyutimizritaiH / / hasat pUrvAdrizRGgasthasandhyAraktavidhuzriyam avacUlasthavaiDUryatviDvyAptasitacAmaraiH / bhavakaNThaprabhApInagaGgApUrazriyaM harat sitacAmarasauvarNadaNDavipiGgadarpaNaiH / svadhunIbhRdbhavajaTAsphuTendudyuticitrakRt . . maNihArairmahAdarzamaNDalapratibimbitaiH / / jalasthavidrumalatAvitAnazrIprapaJcakam pravizya bhavane'smAbhizcAru tatrAvalokitam / . bimbaM yugAdinAthasya dikSu prekSatprabhAbharam praNAmo vihitaH sarvaiH, pazyato vimalasya tat / ullalAsAntaraM vIrya, galitA karmasantatiH vyacintayadathodbhUtaguNarAgaH sa cetasi / aho bhagavato rUpamidaM zAntaM manoharam ayamAkAra evAha, devasya guNagauravam / vItarAgo gatadveSo, devo'smAdanumIyate .. iti dhyAnajalenAsyonmUlite mohapAdaSe / jAtismaraNamantaHsthaM, sannidhAnamivodabhUd jAtamUjhe'tha patitaH, kSamApIThe sasaMbhramaH / zItavAyupradAnena, kRtaH suvyaktacetanaH ratnacUDena pRSTaca, kimetaditi sAdaram / natvA taM prodbhavadbhaktiH, prAha romAJcabhUSaNaH // 126 // // 127 // // 128 // // 129 // // 130 // // 131 // Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 132 // . // 133 // // 134 // // 135 // // 136 // // 137 // prANAstvaM bAndhavastvaM me, tvaM me mAtA pitA guruH / yenedaM darzitaM bimbaM, darzanAdeva pApahRt darzito. mokSamArgo me, tvayA darzayatA hyadaH / prApitaM zivasaudhaM me, cheditA bhavavallarI jAtiH smRtA mayA tena, prekSe'dya dinavad bhavAn / atItAn bhagavadbimbaM, purA'pi hi mayekSitam raJjitaM darzanenAntaH, sadanuSThAnamAdRtam / sadbhAvairbhAvitazcAtmA, maitrIpAtrIkRtA matiH aGgAGgibhAvaM nItazca, pramodo guNazAliSu / klizyamAneSu kAruNyaM, duSTe copekSaNaM dhRtam audAsInyaM sthirIbhUtaM, zamaH pariNatastarAm / saMvegaH saMstutaH sphIto, bhavanirvedacArimA udbhUte karuNAstikye, vyakti bhaktirgurau yayau / samAdhirvavRdhe prauDhiM, cAritratapasI gate AsamyaktvabhavAt sarvamasya bimbasya drshnaat.| jAtismRtermayA jJAtamUhApohaM vitanvatA kurvanti yat suguravastat kRtaM me tvayetyatha / vadan papAta vimalo, ratnacUDasya pAdayoH saMbhrameNAlamiyatA, jAtA te pratyuprakriyA / utthApitastato ratnacUDeneti prajalpatA tataH sAdharmika iti, stutazcetthaM mahAzaya ! / sthAne harSAtirekaste, dharmavittA hi sAdhavaH anityeSu ca tuccheSu, viSayeSu satAM na dhIH / / dharma eva matisteSAM, zAzvataprauDhazarmade . // 138 // // 139 // // 140 // // 141 // // 143 // . Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 144 // // 145 // // 146 // // 147 // // 148 // // 149 // icchA sattvAnurUpeNa, bhavedartheSu dehinAm / tRNairhi tuSyati mRgaH, kesarI karibhirhataiH zvA phelApiNDamAsAdya, pucchamucchAlya nRtyati / dvipendro'vajJayA bhute, dattaM yatnaiH subhojanam dhanarAjyAdikaM prApya, mAdyanti kSudrajantavaH / tvaM tu madhyasthadhIlabdhe, divye ratne'pyabhUH purA adhunA tu samAsAdya, sanmArga parituSyasi / tadasi zreyasAM pAtraM, nAropyo garimA mayi svayaMbuddhena bhavatA, lokAntikasuropamaH / draSTavyo'haM jinAbhena, na tu dhAryA gurutvadhI: vimalaH prAha mA vAdIrimAM vAcaM mahAzaya ! / lokAntikA jinajJAne, na hi yAnti nimittatAm vyApRtastvaM tu matkArye, gato vyaktaM nimittatAm / yuktaste vinayaH kartuM, gurustvaM pAramArthikaH ratnacUDo'vadat pUjyo, guNaistvaM ghusadAmapi / tvayyeva gurutA yuktA, ratnazrIriva rohaNe vimalaH prAha sA jJeyA, guNavattA manISiNA / na trapante yayA kartuM, gurUNAM preSyatAmapi tena duSpratikArastvaM, pUjyo'si mama.dharmadaH / paryAlocyaM mamAstyuccairanyaccedaM tvayA saha bhavavAsAdahaM bhIto, mayA pItaM zamAmRtam / grAhyA bhAgavatI dIkSA, na stheyaM gRhapaJjare svajanAH santi tAtAdyAH, kevalaM bahavo mama / teSAM cet pratibodha: syAt, tadAnRNyaM bhavenmama // 150 // // 151 // // 152 // // 153 // // 154 // // 155 // Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 156 // // 157 // // 158 // // 159 // // 160 // // 161 // ratnacUDo jagau sUrirbudhanAmA'sti bhUridhIH / yadyAgacchet kathaJcit sa, jJAtIMste pratibodhayet sa cittajJo'tizayavAnabdhilabdhivrajasya ca / vAcAmagocarastasya, mahimA dhutapApmanaH vimalo'vak kvadRSTo'sau, budhAcAryastvayA'nagha ! / ratnacUDo'vadat krIDAnandane'traiva sundare AyAto'haM gatASTamyAmarhaddimbArcanaM cikIH / dRSTaM ca bhavanadvAri, bhUbhAge munimaNDalam tasya madhye sthitaH kRSNo, dRSTo bIbhatsadarzanaH / trikoNazIrSazcipiTaghrANo vakrazirodharaH lambodaraH kurUpazca, karAladarzano muniH / kevalaM snigdhagambhIradhvaninA hRdayaM haran prekSya taM tAdRzaM dhyAtaM, mayA nAsya mahAmuneH / rUpaM guNocitaM caitye, praviSTo'haM. tato mudA ... vidhAya vidhivat pUjAmatha caityAd vinirgataH / / AyAto vandituM sAdhUn, sa dRSTaH sAdhumadhyagaH tapasvI svarNapadmasthaH satkArtasvarabhAsvaraH / kUrmonnatapado gUDhazirAjAlaH sulakSaNaH dadhat karikarAkAramurujaGgha jhaSodaraH / vizAlavakSA vistIrNabhujaH karajitAmbujaH vidhujaitramukhastuGganAzAvaMzastatekSaNaH / pralambakarNayugalaH kAntimaddantapaddhatiH aSTamIndulasadbhAlazchatrAkarottamAGgabhRt / ananyopamasaubhAgyabhAgyalAvaNyabhAjanam // 162 / / // 163 // // 164 // // 165 // // 166 // // 167 // . 14 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 168 // // 169 // // 170 // // 171 // // 172 / / // 173 // dhvaninA pratyabhijJAya, taM dhyAtaM vismayAnmayA / idAnIM kathamIkSaH, sa evAyaM taponidhiH athavA'tra kimAMzcarya, candanenoditaM hi me| bhavanti labdhipAtrANi, kAmarUpA munIzvarAH jAyante te'NuvatsUkSmA, guravo'pi ca zailavat / pUrayeyuH svadehasya, vistAreNAkhilaM jagat / tUlavallaghavo'pi syuH, kuryurdevAMzca kiGkarAn / ghayad ghaTazataM kuryurmajjeyuzca zilAtale AkarNayanti sarvAGgaiH, sparzAd rogAn haranti ca / vAyuvad gagane yAnti, kvApi naiva skhalanti te ato'yaM yaH kurUpaH prAga, dRSTaH samprati cekSyate / sundarAGgastataH pAtraM, labdhInAM paribhAvyate mayA prahRSTacittena, vandito bhagavAMstataH / . anye ca munayo'haM tairdattAzIzca puraHsthitaH pItvA tadvAkyapIyUSaM, bhAvitastadguNaibhRzam / pRSTaM caikasya sAdhoH kaH, kutratyazcaiSa sUrirAT tenoktaM gururasmAkamayaM sUrirbudhAbhidhaH / putraH zubhavipAkasya, dharAtalapurezituH sAdhutAnandano rAjyaM, tyaktvA dIkSAmupAdade / sAmprataM viharatyugravihAreNa taponidhiH tatastaccaritaM zrutvA, dRSTvA tallabdhivaibhavam / jainezvare sthirIbhUto, dharme'haM meruzailavat guruM ca zeSasAdhUMzca, praNamyAtha gato gRhe / anyatra viharatyeSa, bhagavAnapi niHspRhaH 15 // 174 // // 175 // // 176 // // 177 // // 178 // // 179 // Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 180 // // 181 // // 182 // // 183 // // 184 // // 185 // tad vadAmi budhAcAryo, yadyAgacchedihorudhIH / / paropakAravyasanI, tvadjJAtIn bodhayet tadA tena yad vaikriyaM rUpaM, mama sthairyAya nirmitam / .. vizvasthairyAya tadasau, vyApipati na saMzayaH .. vimalaH prAha so'pyatrAbhyarthanIyastvayA''game / . . ratnacUDo'vadat kurve, tvadAdezaM na saMzayaH sAmprataM tu gRhe yAmi, pitroH saMdhIraNAkRte / vimalaH prAha vismAryo, nAhaM kAryaM madIhitam suhRdvirahadUnA'tha, babhASe cUtamaJjarI / bhrAtA'si me kumAra ! tvaM, smartavyA nirguNA'pyaham vimalaH sma vadatyAyeM !, guruM ca guruvallabhAm / smarAmi yadi no tanme, dharmadhIH kIdRzI bhavet itthaM mAmapi saMbhASya, gatau tau nijamandiram / dharmAlApamimaM vyaktaM, zRSvato'pi tadA mama suptasyeva gatasyeva, hRdaye gurukarmaNaH / na sthitaM padamapyekamupekSAmarutA hRtam tato vizeSataH stutvA, bhagavantaM vinirgtH| . bhagavadbhavanAd bhakto, vimalaH sahito mayA prAha mAM ratnacUDena, ratnaM dattamidaM mama / prayojane mahatyetat, kadAcidupayokSyate mama cAsthA'dhunA nAtra, tato najhyatyanAdarAt / nidhAyedaM kvaciddeze, gacchAvastadihaiva hi ratnaM vastrAzcalAd dattamityuktvA vimalena me / mayaikatra pradeze tannikhAya sthagitaM sthalam .. // 186 // // 187 // // 188 // // 189 // . // 190 // // 191 // : 16 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 192 // // 193 // // 194 // // 195 // // 196 // // 197 // tataH pure gatAvAvAmahaM svabhavane gataH / vijRmbhite bahulikAsteye mama zarIrake tato'valambya nIcatvamaparyAlocya cAyatim / vismRtya vimalasnehaM, smRtvA ratnaM mahAguNam tajjihIrSannahaM tatra, pradeze sahasA gataH / utkhAtaM tat tato dezAnikhAtaM cAparasthale nikhAtaH tatpradeze ca, pASANastanmito mayA / vimalo vettvapuNrme, grAvIbhUtamidaM tviti tataH samAgato gehaM, laGkitaM taddinaM mayA / AgatA rajanI jAtA, cintA suptasya me tadA nAnItaM yadgRhe ratnaM, virUpaM tatkRtaM myaa| . dRSTaM tadA tadanyena, hRtaM hanta bhaviSyati adhunA kiM karomIti vitarkAkulacetasaH / . vinidrasya vyatIyAya, rAtrirme duHkhasAkSiNI prabhAte drutamutthAya, taM pradezamahaM gataH / samAgato madbhavane, vimalo vimalAzayaH na dRSTo'haM gRhe tena, pRSTaH parijano mama / va vAmadevaH sa gataH, krIDAnandanamityavak tato madanumArgeNa, vimalo'pi samAgataH / / dUrAd dRSTo mayA''gacchan, jAto'haM vyAkulo bhiyA ratnapradezaM vismRtyAdAya pASANamaJjasA / saMgopya taM kaTIpaTyA, gato'haM gahanAntare saMprApto vimalastatra, dRSTo'haM bhayavihvalaH / / pRSTaM mitra ! kimekAkI, bhIto'si kimihAgataH // 198 // // 199 // // 200 // // 201 // // 202 // // 203 // Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mayA proktaM zrutaH prAtarbhavAnatra samAgataH / tenAgato'hamapyatra, trastazca tvadadarzanAt // 204 // yAsyAmi svasthatAM dRSTe, sAmprataM tu drutaM tvayi / vimalo'vak susaMpannaM, gacchAvo jinamandiraiH // 205 / / mayetthamastviti prokte, gatau tatrAvizat tataH / / vimalo'bhyantare dvAradeze'haM cakitaH sthitaH // 206 // vyacinti ratnahartAraM, nUnaM mAM jJAtavAnayam / tannazyAmi drutaM no ced, ratnaM lAsyatyayaM balAt // 207 // videzaM yAmi nAtrAsmAnmokSastu syAt sthitasya me / naSTastatastryaheNAgAmaSTAviMzatiyojanIm // 208 // adrAkSaM tatra pASANaM, ratnagranthau vimudrite / kRcchreNa cetanAM prApto, hA hato'smIti mUrcchitaH // 209 // iSTapradezAbhimukhaM, valitastajjihIrSayA / punaH pravRddhAnuzayaH, steyamAyAviluptadhI: // 210 // itazca vimalenAha, jinagehAnirIyuSA / na dRSTo jAtacintena, vane zeSe gaveSitaH // 211 // tatrAnAsAdya sarvatrAnveSito nagare'pyaham / tatrApyadRSTvA sarvatrAnveSakAH preSitA narAH // 212 // dRSTasteSvahamekenAgacchatruktazca vartate / vimalastvadviyogena, vAmadeva ! bhRzAturaH // 213 // tato dhyAtaM mayA nAhaM, vimalenAsmi lakSitaH / gataM bhayaM me nIto'haM, pArvaM ca vimalasya taiH // 214 // snehenAliGgitastena, dvAbhyAM muktA'zrudhoraNI / . . savyAjAvyAjacittAbhyAM, papraccha vimalastataH / // 215 / / 18 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 216 // // 217 // // 218 // // 219 // // 220 // // 221 // vAmadeva ! vadeyantaM, kAlaM kimanubhUtavAn / mayoktaM tvayiM caityAntaH, praviSTe pravivikSuNA mayA'mbaracarI dRSTI, samAyAntI nabho'dhvanA / prabhodbhAsitadikcakrA, puNyalAvaNyazAlinI AkRSTAsizca lekheva, cAndrI rudrAhibhISaNA / gatastAM prekSya bhIpremakarambitarasAntaram tadaivotpATya nItaH khe, hA kumAretyahaM raTan / tayA stanopapIDaM ca, sasnehamavagRhitaH pratibhAtA viSasamA, ratArthanaparA'pi sA / cumbantI ca balAd vaktraM, tvayA virahitasya me atrAntare samAyAtA, tatrAmbaracarI praa| . sA'pi mayyabhilASaM ca, gatA dRSTvaiva manmukham uddAlane pravRttAyAM, mama tasyAM tayorabhUt / . ghoraM parasparaM yuddhaM, tayoH khacarayoSitoH athAkulAyAH khecaryAH, patitaH phalavat karAt / cUrNitAGgo'pi naSTo'haM, punaH saMhatibhItibhAg amIbhiH puruSaidRSTaH prApito'haM tvadantike / kumAra mArajaitredamanubhUtaM sphuTaM mayA / tacchrutvA'nupadhisnehAd raJjito vimalo mayi / pratyAyito mugdha iti, hRSTA bahulikA ca me atrAntare magna ivAmbhodhau daSTa ivAhinA / kAmapyahaM dazAM prAptaH, zocyAM pluSTa ivAgninA utthitaM zUlamudare, vilUne iva locane / tIvrA zirotiruditA, truTitaM sandhibandhanaiH ... 10 // 222 // // 223 // // 224 // // 225 // // 226 // // 227 // Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ullalAsa mahAzvAso, vimalo vyAkulo'bhavat / vaidyamaNDalamAhUya, kAritA bheSajakriyA ... // 228 // vizeSo na tayA jAto, vimalo ratnamasmarat / gato vanapradezaM taM, yatnatastanirUpitam .. // 229 // adRSTvA tatra tad ratna, hA jIviSyatyasau katham / iti cintAparo'bhyarNaM, vimalo me samAgataH // 230 // atrAntare prAdurabhUdekA vRddhanitambanI / karAlarUpA nirmuktaphetkArA vilulatkacA // 231 // bhIto janaH kRtA pUjA, pRSTA dhUpaM pradAya saa| .. kA tvaM bhaTTArike'sIti, sA''hAsmi vanadevatA // 232 // mayaiva vAmadevo'yaM, vihito mRtasannibhaH / yadanenApadambho'pi, vimalo vaJcitaH suhRt // 233 // asya ratnaM hRtaM nyastaM, pradeze'nyatra pApmanA / gRhItvA taddhiyA naSTaH, pASANaM punarAgataH // 234 // dRSTvA granthisthapASANamAnIto rAjapuruSaiH / . AlajAlamidaM cakre, vRttamityakhilaM mama // 235 // vanadevatayA proktaM, taddezasthaM ca darzitam / / ratnamAha ca sA duSTo, hantavyo'yaM mayA'dhunA // 236 // vimalaH prAha mA kArSIritthamasyAnaghe ! vyathAm / nihato'haM bhaviSyAmi, hate hyasmiMstapasvini // 237 // vanadevatayA mukto, vimalaprArthanAt tataH / hasito bAlasArthena, nikhilairnindito janaiH . // 238 // bahiSkRto'haM svajanailaghu jAtastRNAdapi / . . tathApi prAktanasthityA, vimalo mAM vilokate . . // 239 // Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 240 // na vipriyaM darzayati, bhASate mUrkhabhASitaiH / na zocyaM bhavatA mitra ! durArAdho hyayaM janaH duSTe'pi mayi ziSTatvaM, vimalo naiva yajjahau / chindato'pi tarozchAyAM, prakRtirdadato hi sA // 241 // sajjanAH sajjanA eva, durjanA eva durjanAH / vizadA na tamovyUhA, malinA na vidhoH karA: // 242 // khalatAyAstathA dRSTiH, sajjanena bahiSkRtA / khalaceSTAM yathA nAyaM, puraHsthAmapi pazyati // 243 // vimalenAzrita iti, snehAt tyakto'pyahaM janaiH / madanvito'nyadA prApto, vimalo jinamandiram // 244 // stotuM prAvartatArhantaM, sa vidhAyAkhilAM kriyAm / atrAntare ratnacUDa:, saMprAptaH khecasanvitaH // 245 // AkarNya so'tha madhurAM, vimalasya stutidhvanim / saha striyA ca khacaraicitranyasta iva sthitaH // 246 // atha tuSTAva vimalaH, pazyanniva puraHsthitam / udbhinnapulako'rhantaM, gambhIramadhuradhvaniH // 247 // nRtyanniva dhyAnalayairbhRzaM majjannivAmRte / kSAlayanniva kalyANIbhaktiharSAzrubhirmalam // 248 // puNyAbdhivistArakaraH savRttaH, pIyUpavarSI tamasAM vihantA / karoti mannetracakorakasya, mudaM bhavAnindurivorudItiH // 249 // bhaktiM carIkati vibho ! tvadIyA-mAjJAM barIbharti ca yo vizuddhAm / na saMsarIsati sa tasya nUnam, puro narInati mahodayazrIH // 250 // na vismayo mohamalimluco yat, tvaddhyAnabhAjo bahireti cittAt / pazcAnanAdhiSThitakAnanAt kim, zRgAlabAlo na palAyate vaa|| 251 // 21 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazAntadRSTiM sthirasannivezAm, vikArahInAmatisuprasannAm / na nAtha ! mudrAmapi tIthikAste-'nukurvate kvaanygunnprvRttiH|| 252 // / jagaddhRtaM yena durAzayena, so'pi tvayA'hanyata mohamallaH / . bhAnuH samudyan prabalapratApaH, sarvaMkaSaM kiM na tamaH pramArTi // 253 // tvadAnanenduM jinarAja ! dRSTvA mano madIyaM dravatIndukAntam / . zamAmRtApUrNaguNAlavAlaiH, pravardhatAM tvatkaruNAlatAntaH // 254 // . nihatya mithyAtvapizAcamIza!, tava prasAdAt paTutAM gato'smi / tathA'pi tRSNA chalayatyaho mAM, svAmin ! pizAcI vinivArayainAm55 mamaikatastvadvacanAnuvRtti-stathA'nyataH saMsRtipAzabandhaH / baddhasya mArge gamanaM tadeta-na zobhate tyAjaya sarvabandham // 256 // tvaM nighRNaH karma camUvinAze, na mohabandhuH paravat kadA'pi / tvadbhaktamaccittavinAzibhUri-bhAvArighAte kimupekSase tat // 257 // sikto'smi saddarzanatastvayA'ham, drumo vivekairatha puSpito'smi / gaNAzrayaiH pallavito'smi rAgaiH, karmakSayAt tat phalinaM kurussv|| 258 // narendradevendravibhUtayo yaa-stvaaNhibhkternussngglbhyaaH| na tAsu lubdhaM mama cittamuccai-mukhye phale dhAvati mokSa ev|| 259 // kathaM samartho'pi kaSAyaluptaM, mAM vIkSya citte karuNAM na dhatse / amI kaSAyAH sphuTapauruSasya, huGkAramAtreNa tava mriynte|| 260 // kiM kRtrimo'sti tvayi me'nurAgo, nAhaM kRpAyAstava bhAjanaM yat / nirIkSito'haMkRpayAtvayAtu, pibaamikumbhodbhvvdbhvaabdhim||261|| kAyaH praNAmaikaratastavAyaM, stotrI guNAnAM tava bhAratI me / tvayyeva lInaM hRdayaM sadeti, svakiGkare kiM kuruSe na tossm|| 262 / / mAtA pitA tvaM mama nAyakazcA-naupAdhikastvaM jina ! bAndhavo me / phalaM tato bhaktyucitaM pradehi, kimAlajAlairmama viprlaapaiH|| 263 // 22 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 264 // // 265 // // 266 // // 267 // // 268 // // 269 // ityevaM vimalaH stutvA, jinaM yAvanmahAzayaH / paJcAGgapraNati cakre, brahmAdvaitAnubhUtibhAga tAvat prAdurabhUd ratnacUDa: khecarasaMyutaH / stavanaM vItarAgasya, kRtaM sAdhvIti kIrtayan dhanyastvaM kRtapuNyastvaM, bhaktiryasyedRzI jine / bhavAt tvaM mukta evAsi, nirlepaH padmapatravat abhinandyeti vimalaM, jinaM bhaktyA'bhivandya saH / niSaNNo vimalAbhyaNe, vidhivacchuddhabhUtale vidhAyocitakartavyaM, niSaNNA cUtamaJjarI / vidyAdharanarendrAzca, niSaNNA natamaulayaH atha pRSTasukhodantau, saMlApaM tau prckrtuH| . ratnacUDo jagau kAlavilambo yo mamAjani budhAcAryazca nAnIto, yat tatra zRNu kAraNam / ito gato'haM vaitADhye, dRSTA mAtA zucA'ditA pitA ca madviyogArlo, mayA saMdhIritau ca tau / gate dine pramodADhye, zayyAyAM nizyahaM sthitaH dhyAyataH paramAtmAnaM, kSINakarmasamuccayam / AgatA dravyato nidrA, bhavito jAgarasya me uttiSTha kRtapuNyeti, giraM zRNvannahaM ttH| vibuddhaH purato'drAkSaM, devatA bhAsvaratviSaH tAH prAhuH pUjanIyo'si, jaine dharme sthiro'si yat / rohiNyAdyA vayaM vidyAH, puNyAkRSTAstavAgatAH sarvAH paJcanamaskAramantramAhAtmyayantritAH / pravezaM te kariSyAmaH, zarIre puNyapAvane 23 // 270 // // 271 // // 272 // // 273 // // 274 // // 275 // Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 276 // // 277 // // 278 // // 279 // // 280 // // 281 // bhAvyaM cAsmatpravezena, bhavatA ckrvrtinaa| vidyAdharabalaM cedaM, dvAri tiSThati bhRtyavat . . tataH pravizya praNataM, tat prAtastUryanisvanaiH / saha vaitAlikAnAM ca, prasRtA madhurA giraH tadA'cinti mayA nUnamidaM dharmasya pATavam / atakitopanamrA yad vidyAH siddhA mamAkhilAH harSasthAnaM na cedaM me, yad vighno'yamupasthitaH / vimalena samaM dIkSAgrahaNaM na bhaviSyati / ukto hemamayo bandhaH puNyaM puNyAnubandhyapi / vidyAbhRccakravartitvamuktaM me candanena ca tanme kA gatirityevaM, bhRzaM bhAvayatastanau / vidyAH praviSTA rAjye cAbhiSikto'haM nabhazcaraiH navarAjyocitaM kRtyaM, kurvato me kiyatsvapi / tato dineSvatIteSu, tvadAdezo hRdi smRtaH cintitaM ca mayA sUrina budhAkhyo gaveSitaH / nAnIto vimalAbhyarNaM, pramattatvamaho mama bhrAnto bhUmaNDalaM bhUri, tato'haM taM gaveSayan / dRSTazcaikatra nagare, tvadvArtA ca niveditA tenoktaM bhadra ! gaccha tvaM, vadedaM vimalAya ca / pazcAdeSyAmyahamayaM, hetustabandhubodhane pracchano ratnacUDena, vimalAyoditastataH / budhAcAryasya sandezaH, sa tu nAkarNito mayA ratnacUDo jagAvevaM, vilambo'bhUnmamAdhunA / nAnIto budhasUrizca, vimalaH prAha zobhanam 24 // 282 // // 283 // // 284 // // 285 // // 286 // // 287 // Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 288 // // 289 // // 290 // // 291 // // 292 // // 293 // tataH praviSTAH sarve'pi, nagare modapUritAH / svasthAnaM ratnacUDo'gAt, sthitvA dvitrAMzca vAsarAn vimalastata Arabhya; mukterAsannabhAvataH / tAnavAt karmajAlasya, sadbhAvAbhyAsapATavAt prAbalyAjjIvavIryasya, jJAnazuddhaH zamodayAt / rAjyazriyaM nAdriyate, vapurbhUSAM karoti na bandhuragrAmadharmasya, na ca gandhamapIcchati / kAlaM nayati saddhyAnAd virakto bhavacArakAt taM tathAvidhamAlokya, pitrozcintodapadyata / yadayaM yauvanastho'pi, viSayeSu na lIyate tadetadasya caritaM, lokAtItaM vijRmbhate / munivad vartamAne'smin, rAjyaM niSphalamAvayoH viSayeSu kumAro'yaM, tat pravartiSyate katham / svayamabhyarthanIyo'yaM, dAkSiNyAnmanyate yathA iti siddhAntayitvA tau, gatau vimalasannidhau / Ucatuzca sutAsi tvaM, rAjyadhurdharaNakSamaH kRtArthayasi tAruNyaM, kiM na tadArasaMgrahaiH / bhule bhogAn na kiM kiMka, na varddhayasi santatim vyacinti vimalenedaM, sUktamAbhyAM kilAnayoH / upAyaH pratibodhasya, bhaviSyatyayameva hi . tato babhASe vimalaH, pramANaM pitRgIrmama / kintveSa madabhiprAyaH, pitRbhyAmavadhAryatAm sukhaM saMpAdya sarveSAM, hatvA duHkhaM ca duHkhinAm / / sundaraM yat svayaM rAjyaprabhutvamanubhUyate // 294 // // 295 // // 296 // // 297 // // 298 // // 299 // 25 . Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 300 // .: // 301 // // 302 // // 303 // // 304 // // 305 // nirAkulaH sukhaM bhute, yastu lokeSu duHkhiSu / . prabhutA tasya kA nAma, sa hi kukSimbharirmataH dAhadIkSAgurau bhISme, tad grISmasamaye'dhunA / kurvan tAtAmbayorAjJAM, bandhuvargeNa saMyutaH samitraH sadanArAme, mnonndnnaamke| karomyahaM rAjalIlAM, vilAsai rucitocitaiH niyujyantAM ca puruSA, du:khitAnAM gaveSakAH / samAhUya mayA sAdhU, teSAM zarmAnubhAvyatAm imAM putragiraM zrutvA, muditau pitarau hRdi / Ucatuzca tvayA vatsa, sAdhUktaM guruvatsala ! rAjA'thAkArayat sajjaM, channaM zItagRhaM ghanaiH / dalairupavane'bjinyA, hatadharmadalairiva , abhitaH kadalIklRptazaityalIloruvibhramam / veSTitaM gRhanadyodhairabdhisthadvIpasannibham liptaM candanakarpUrakSormodairivAhataiH / . hRtagharmayazovallimRNAlozirarAjitam kRtAni tatra ziziraiH, zayanIyAni pallavaiH / mRdUni sukhadAnyuccaiH kalpitAnyAsanAni ca . kumAro vimalastatra, saha lokaiH pravezitaH / sthito'sau tatra liptAGgaH, sarasaizcandanadravaiH pATalAdAmakalito, guNDitazcandrareNunA / muktAdAmAbhirAmazrImallikApuSparAjitaH vIjyamAnastAlavRntaiH, sUkSmakomalavastrabhRt / hAravibhrAjitazcArutAmbUlAruNitAdharaH // 306 // // 307 // // 308 // // 309 // // 310 // Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 312 // // 313 // // 314 // // 315 // // 316 // // 317 // moditaH kAkalIgItaiH, sphItairnRtyaistatotsavaH / lalanAvibhramovelaratisAgaramadhyagaH pramodamarpayan pitrorbandhUn siJcannivAmRtaiH / netrayorjanayan sarvalokAnAM kaumudImudam / niyuktapuruSA duHkhadaurgatyopahatAn janAn / pravezayanti tatrocvaisteSAM duHkhaM praNudyate itthaM rAjJi samAje ca, sthite saMmadamedure / keciniyuktapuruSAH, praviSTAH zItamandirai naraM saMsthASya tairekA, dattA javanikA'ntarA / vyajijJapaMste natvaivaM, devAdezavazaMvadaiH vicaradbhirmahAduHkhI, dRSTo'smAbhirayaM nrH| . atrAnIto'tibIbhatsa, iti ca sthApito'ntare tacchrutvA dhavalobhzaH, prAha yuSmAbhirIkSitaH / kvAyaM kathaM mahAduHkhI, teSvekaH prAha cArugI: devAdezAd vayamito, gatA duHkhididRkSavaH / nagaraM satatAnandaM, dRSTvA prAptA mahATavIm dUrAt tatra naro dRSTo, madhyAhnArkakarAgninA / bhUtale taptalohAbhe, pAdatrANojjhito vrajan.. dUrAduccairabhihitastiSTha bhadreti tiSThata / * yUyaM sthito'hamityuktvA, gantuM pravavRtte ca saH AnItastarumUle'sau, balAd gatvA mayA tataH / davadagdha iva sthANurdRSTaH sarvaiH kRzo'sitaH kSudhitastApavAn khinaH, pipAsAzoSitAdharaH / kSaratsvedo galatkuSThalulatkRmikulAkulaH // 318 // // 319 // // 320 // // 321 // // 322 // // 323 // 27 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 324 // // 325 // // 326 // // 327 // // 328 // // 329 // zUlabhRnmukhabhaGgena, dIrghazvAsAjjvarAditaH / bhagnanetro jarAjIrNaH, zIrNanAsAkarakramaH . cIvarairjIrNamalinairalAbuyugalena c|| kambalena sadaNDena, yuto dAridvabhAjanam sAkSAd jJAto'yamasmAbhirnArako bhuuriduHkhbhuuH| uktazca bhadra ! madhyAhne, bambhramISi kimIdRzam Azritya zItalacchAyAM, na tiSThasi sukhena kim / prAhAsau gurunirdezAd, bhramAmi svavazo'smi na tadA cintitamasmAbhiraho kaSTaM mahattaram / . imAM dazAM gatasyApi, parAdhInatvamasya yat tato'bhihitamasmAbhirguruH kiM te kariSyati / prAhAsAvRNikAH santi, mamASTau yamasannibhA: granthadAnena tebhyo mAM, gururme mocayiSyati / vicintitaM tadA'smAbhiridaM kaSTaM mahattamam yadIdRzadazasyApi, daanigrhkdrthnaa| . tanmocanadurAzA cetyato duHkhI paro'stu kaH bhASitaM ca tato'smAbhirehi rAjakule'nagha ! / kSaNamokSo yathA te syAd, dAridyaM ca vilIyate / prAhAsau bhavatAM bhadrAH !, kRtaM maccintayA'nayA / kadApi naiva mucye'haM, mocito hi bhavAdRzaiH ityuktvA'sau drutaM gacchanIto'smAbhirbalAdiha / sonmAdo'yamiti jJAtvA, rAjazAsanakAribhiH tato babhASe dhavalaH, kSitIzo me'tikautukam / ' pazyAmyenaM javanikAM, tad dUrIkuruta drutam // 330 // // 331 // // 332 // // 333 // // 334 // // 335 // 28 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 336 // // 337 // // 338 // // 339 // // 340 // // 341 // tato javanikAM te drAgapaninyunirIkSya tam / yathoktarUpaM nRpatiH, sasamAjo visismi(Smi)ye vimalastu sudhIrdadhyau, budhAcAryaH sa eSa hi / aho bhagavato labdhiH , karuNA'ho mamopari aho svasukhavaimukhyamaho anyArthaniSThatA / aho saujanyasAratvamaho nirvyAjabandhutA AhlAdAya yathA candro, jIvitAya yathA'mRtam / tathA loke svabhAvena, parArthaH sAdhusaMgamaH tadeSa vaikriyaM rUpaM, vidhAya bhagavAnayam / ihAyAto mahAbhAgo, bandhUn bodhayituM mama ayaM saMdiSTavAn ratnacUDadvArA hi me purA / . bhinnarUpo'hameSyAmi, vyaktaM vandyastvayA ca na duHkhitAnveSaNaM kArya, kevalaM svArthasiddhaye / iti saMsmRtya vimalo, hRdA tasmai namo'karot dattastenApi manasA, dharmalAbhaH sukhAvahaH / antaHzItagRhaM so'tha, rAjabhRtyaiH pravezitaH drAkRtya sa niSaNNo'tha, bhUtale khedaniHsahaH / galAvalambitazvAsaH pravRttaH pracalAyitum hasanti tAdRzaM prekSya, janAH kecana taM pare / zocanti ke'pi nindanti, ke'pyevaM bruvate mithaH 'duHkhI dInastathA zrAntastRSitazca bubhukSitaH / AnIto'traiSa kiM vetti, na kiJcit pracalAyate tadAkarNya vacastena, kruddhena budhasUriNA / bhASitaM bhAsvarau kRtvA, dIpavanetragolako // 342 // // 343 // // 344 // // 345 // // 346 // // 347 // 29 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 348 // ... | 349 // // 350 // // 351 // // 352 // // .353 // yuSmatto'pi virUpo'hamAH pApA duHkhito'thavA / mAM duHkhitaM virUpaM ca, yad dRSTvA hasathAdhamAH ! kRSNAH kSudhApipAsArtAH, kuSTinaH khedavihvalAH / jvarazUlajarAgrastAH, sonmAdAstApapIDitAH yUyameva parAyattA, vikalAkSA RnnaarditaaH| yUyaM ca pracalAyadhvaM, nAhaM bho bAlizA janAH ! yUyaM praviSTA niHzaGkha, bhoH pApAH kAlagahvare / ye'dhunA hasathaivaM mAM, munimudvIkSya durbalam dRSTvA tau bhAskarAkArI, jvalantAvakSigolako / vidyudAbhAM ca rasanAM, zrutvA ca kSobhikAM giram hanUmatkopanirdagdhalaGkAdurgastharazaMsAm / / avasthAM yayurAsthAnasthitAH prakSubhitA narAH babhASe dhavalo rAjA, tadedaM vimalaM prati / kumAra ! martyamAtro'yaM, nAsti durlakSalakSaNaH malAvilaM galatkAnti, prAgabhUdasya locanam / mUSottaptasuvarNAbhamadhunA tu vijRmbhate / rAhugrastendujAtIyaM, prAgabhUdasya locanam / dedIpyate'dhunA tvetat tejasA vizvadAhinA bhAratI puSkarAvartagarjitapratipanthinIm / raNadhIramapi svAntaM, zrutvA'sya mama kampate tacchano muniveSeNa, devo'yaM ko'pi lakSyate / kruddhaM prasAdayAmyenaM, yathA bhasmIkaroti na prakRtau sthApitaH zreyAnantastejonidhiH khalu / kopito'sau vamatyagni mathitAraNisannibhaH // 354 // // 355 // // 356 // // 357 // . // 358 // . // 359 // : 30 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagAda vimalaH satyaM, cAru tAtena nizcitam / bhaktigrAhyaH prasAdyo'yaM, praNatyA viSamo bhRzam // 360 // tacchrutvA lolakoTIro, vilasatkarakuDmalaH / praNanAma muni rAjA, samAjazcAkhilastataH // 361 // jagau bhUpaH sahasvaitajjanAnAM bAlacApalam / kRtvA prasAdaM prahasya, dehi me divyadarzanam // 362 // iti vijJapya taM rAjA, yAvad bhUyaH samIkSate / tAvat sa dadRze dIptaH, sAkSAdiva divAkaraH // 363 // niviSTaH svarNakamale, vinidrakamalekSaNaH / vadanenollasadbhAsA, pUrNimenduM viDambayan // 364 // vIkSya taM tAdRzaM sarve, vismitA sanRpA janAH / parasparamabhASanta, bhRzamutphullalocanAH // 365 // nistejAH prAgabhUdeSa, sAmprataM mahasAM nidhiH / jagaccamatkArakarI, daivIya kAmarUpatA // 366 // papracchAtha nRpo bhAlavinyastakarakuDmalaH / ko'si tvaM bhagavan ! brUhi, devo vA dAnavo'thavA . // 367 // muniH prAha na devo'haM, nApi pArthiva ! dAnavaH / yatirasmi yatitvaM hi, liGgenaivAvagamyate . // 368 // bhUmIndraH prAha yadyevaM, tvayA kimiti tatkRtam / idAnImIdRzaM rUpaM, pUrvaM bIbhatsadarzanam // 369 // . svadehavartino doSA, bhavatA kena hetunA / pradarzitAH kathaM cAbhUH kSaNAd divyAkRtiH punaH // 370 // munirAha mahArAja ! mayA pUrvaM pradarzitam / bIbhatsarUpaM jIvAnAM, bodhAya bhavavartinAm // 371 // dekhnaa| 31 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarve'pi tAdRzA jIvAH, sNsaarodrvrtinH| svasvarUpaM na jAnanti, tathA'pi hatabuddhayaH // 372 // atastatpratibodhAya, tAhagrUpaM mayA kRtam / muniveSadharaM yacca, kRtaM tatkAraNaM zRNu . : // 373 // munayo dhutapApA ye, te kRSNAstRTkSudhArditAH / / kuSThino'pi bahirjeyAstattvato bhUpa ! sundarAH / // 374 // ye tu saddharmavimukhA, gRhasthA bhogagRdhnavaH / sukhino'pi hi te jJeyA, duHkhino rogapIDitAH // 375 // gRhiNAM kRSNavarNAdyA, doSAH santi yathA'khilAH / sAdhUnAM ca santyete, tathA te kIrtayAmyaham // 376 // uttaptasvarNavarNo'pi, bahirbuddhidhanairjanaH / pAtakadhvAntalipto'ntaH, kRSNavarNo nigadyate // 377 // bahiraJjanavarNo'pi svAnte sphaTikanirmalaH / na kRSNaH procyate prAauira evAbhidhIyate // 378 // sAdhustat kRSNavarNo'pi, gaurAGgo dharmabaddhadhIH / gRhasthaH svarNavarNo'pi, kRSNaH pApaparAyaNaH // 379 // imamarthamabhipretya, mayoktaM zatruzAtana ! / mUDhA ! na kRSNavarNo'haM, yUyameva tathAvidhAH // 380 // sA bubhukSA na viSayaistRptiryA'dhigatairapi / tayA bubhukSitAH sarve, bhavacakranivAsinaH // 381 // te hi yadyapi dRzyante, tRptibhAjo bhRtodarAH / jJeyAstathA'pi tucchAzA, bubhukSAkSAmakukSayaH // 382 // sAdhavastu sadA tRptAH, prazamodgAramoditAH / / riktodarA api jJeyA, muktA bhAvabubhukSayA . // 383 // 32 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 384 // // 385 // // 386 // // 387 // // 388 // // 389 // dhRtvA hetumimaM citte bubhukSApIDitA mayA / proktAH sarve janA rAjastRptazcAtmA prakAzitaH pipAsA'nAgateSvicchA, bhogeSu naranAyaka ! / stambhanI jJAnajihvAyAH, zamakaNThasya zoSaNI pibanto'pyudakaM svAdu, tayA sarve pipAsitAH / jainadharmabahirbhUtA, janA bhavavivartinaH / munayo bhAvibhogeSu, niSpipAsAH sadaiva hi / tenoktaM niSpipAso'haM, yUyaM sarve tRSA'ditAH kuSThaM mithyAtvamurvIza ! kutarkakRmijanmabhUH / galadAstikyajambAlamabAlamatayo viduH mArgAnusAriNI buddhi, nAsikAM nAzayatyadaH / .. kurute ghardharAvyaktaghoSaM jAtyAdimAnataH zamasaMveganirvedakAruNyAni ca dehinAm / . hastapAdasamAnyetacchATayatyanivAritam . jaino dharmo na yaiH spRSTo, bhAvataste hi jantavaH / sarve mithyAtvakuSThena, naSTAGgAstena sarvathA dRzyante manmathAkArAste yadyapi bahirdazA / kSatAGgAH kRmijAlena, tathA'pi paramArthataH kuSThametanmunInAM tu, nAsti sarvAGgasundaraH / tena te karmadoSeNa, bahiHkuSThAnvitA api proktaM mayedamAlocya, yUyaM bhoH kuSThino janAH / samyaktvena gariSThAtmA, nAhaM kuSThI kadAcana duHkhadhUlibhRto dIrghA, viSamo doSataskaraiH / karAlaviSayavyAlo, vicchinaprazamodakaH 33 // 390 // // 391 // // 392 // // 393 // // 394 // // 395 // Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 396 // // 397 // // 398 // // 399 // // 400 // // 401 // jJAnacchAyojjhito vyAptaH, kAmaiH kaNTakasannibhaiH / / krodhabhUdharabhUmagnapAnthapuNyaparAkramaH khedaheturjinadRSTo, bhavo'dhvA bhAvacakSuSA / vahantyatra sadA jIvA gRhItvA karmazambalam kadA'pi dharmarahitA, na kurvantyutprayANakam / . . . tena saMsAriNo jIvA, vijJeyA khedavihvalAH dRzyante zItalacchAyAzritA yadyapi gehinaH / tathA'pi tattvato jJeyA, dhAvantaste bhavAdhvani munayastu vivekAdrau, sarvadA jainstpure| . sthitAzcittasamAdhAnamaNDape candrazItale nirvatAste mahAtmAno, bahiH khedaM gatA api / tattvataH khedanirmuktA, jJeyAH kSitipurandara ! nidAnamidamAzayya, mayA pUrvaM niveditam / ahaM na khedanihato, bhavantaH khedavihvalA: tRSNAvivardhako rAgo, nAzyo vairAgyalaGghanaiH / karmAjIrNasamutthazca, prokto bhAvajvaro budhaiH tena saMsAriNaH sarve, jvaragrastA narAdhipa ! / munInAM tu na gandho'pi rAgasya hRdi vidyate asAtavedyodayato, jAtu jAtajvarA api / tena te vijvarA jJeyA, jvaramUlapramAthinaH IrSyA bhUpa ! mahAzUlaM, muditAmukhabhaGgakRt / vivekahradayonmAthi, dayAzvAsanirodhakam kSamante na parollAsamIAzUlahatA jnaaH| ... tat kurvanti paradrohAd vaktrabhaGgaM muhurmuhuH . . 38 // 402 // // 403 // // 404 // // 405 // // 406 // // 407 / / Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 408 // // 409 // // 410 // // 411 // // 412 // // 413 // tacchUlaM bhavamUDhAnAmasti na vatinAM punaH / vinivRttAH paradrohAt te hi sarvahitAvahAH ekAkArA sadA bhUpa ! jantavo bhavavartinaH / anantaduHkhadaurgatyavalIpalitapUritAH mukharandhragalallAlAhAlAhalamRSoditaiH / AzAyaSTimavaSTabhya, gacchanto'pi skhalatkramAH galatsattarkaradanA, niSThIvantaH pade pade / karmodayakRtakSobhalobhazleSmAbhipIDitAH jarAjarjaritA dInA, anukampyA mahAtmanAm / vivekayauvanaM prAptaM, dIkSAbhogocitaM na taiH avidyAjanma tairmUDhairjarasaivAtilaGgitam / / na vidyAjanma te prAptA, na mRtA bhAvamRtyunA munibhistu mahArAja ! labdhaM vidyA'bhidhaM januH / prAptaM vivekatAruNyaM, bAlyaM naivAnvabhUyata . aprApya taruNAH santo, jarAM saMsAradIrghatAm / tathaiva te mariSyanti, notpatsyante yathA punaH jvarazUlajarAgrastA, yUyaM proktAstato mayA / jvarazUlajarAhInaH, svasya cAtmA prakAzitaH kurvanti sadanuSThAnaM, na budhaiH preritA api / vAritA api kurvanti, pApAnuSThAnamAdRtAH mUrdhni moharajaH kSiptvA, pralapanti yathA tathA / paridhAnaM trapAM muktvA, kAmanRtyaM vitanvate gale valganti pUtAnAM, tRSNAviliptapANayaH / pravadantu tathA dharmaM, yathA bhogAn labhAmahe // 414 // // 415 // // 416 // // 417 // - // 418 // // 419 // 34 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ itthaM viceSTamAnA hi, sarve sNsaarvrtinH| sonmAdA nAyamunmAdaH sAdhUnAM bhUpa ! vidyate // 420 / idaM kAraNamAzritya, mayA pUrvaM niveditam / sonmAdA bho janA ! yUyaM, nAhamunmAdabAdhitaH . // 421 // kaSAyAkhyaH sadA tApo, ghoraH saMsAravartinAm / . . dhRtihantA cyutazamasvedakledabhayaGkaraH // 422 // daMdahyante hi te tena, liptAMGgAzcandanairapi / sAdhavastu sadA zAntA, nistApAstApasUdanAH // 423 // bAhyastApo'pi no teSAM, zaminAmupatApakRt / tat tApapIDitA yUyaM, proktA nAhaM tu tAdRzaH // 424 // idaM putrakalatrAdi, nirmitaM bhinnakarmabhiH / kuTumbamekavRkSasya, pakSisaMghAtasannibham, // 425 // niHsnehaM caJcalaM tucchaM, tathA'pi hRdayapriyam / ajJAtaparamArthAnAM, bAlAnAM pratibhAsate // 426 // klizyante ca tadarthante, svayaM karmakarA iv| . dhanArjanAya dhAvanti, mohenAndhA divAnizam // 427 // vinidrAH zerate rAtrau, bhuJjate'pi sukhena na / bhramanti pazuvacchUnyAH, pUritA bhUricintayA // 428 // parAyattAH kuTumbasya, tattvArthaM te na jAnate / yat kuTumbArthapApasya, bhokSye'haM phalamekaka: // 429 // mAtApitrAdisambandho, mRgatRSNopamo'khilaH / santoSAmRtasaukhyaM kastAttvikaM tena hArayet // 430 // kuTumbapaJjaraM tyaktyA, ye tvevaM bhAvanAbhRtaH / . . niSkAntA na parAyattAste svAdhInasukhAbdhayaH . . // 431 // Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 432 // // 433 // // 434 // // 435 // // 436 // // 437 // gRhapAzavimuktAnAM, teSAM yA gurvadhInatA / sA grIvAbharaNaM naiva, rajjurAkaSarNI bhave yUyamuktAH parAyattAH, saMcintyedaM svmaanse| svAdhInatvaM mayA svasya, vaco'dhvapathikIkRtam pazyanti nAntaH kAmAndhAH, pazyanto'pi bahirdazA / vikalAkSAstataste syuH, sAdhavastu na tAdRzAH sajjAkSA, eva tad jJeyA, naSTabAhyadRzo'pi te| vikalAkSA mayetyete, proktA nAhaM tu tAdRzaH ye cASTAvRNikAH proktAH, karmANyaSTa pratIhi tAn / dAnagrahaNikairlokAH, kadarthyante hi tai zam dhAryante kSudhitAH kvApi, tiryagbhavacatuSpathe / . kSiptvA narakakArAyAM, pIDyante niSkRpaH kvacit cintApaGke viloThyante, kvacidAhatya pArNinA / puNyAkhyo hriyate gehopaskaraH kvApi durgatau . sAdhUnAM te na bAdhAyai, zuddhaprAyamRNaM hi taiH / granthena gurudattena, zodhayanti ca te sadA RNArditAstataH proktA, yUyaM nAhaM tu tAdRzaH / RNikA bAdhakA naiva, RNaM zodhayato hi me kUraM karma bhavo ghoro, raudraM rAgAdimaNDalam / jIvitaM dRSTanaSTaM ca, calAH sarvavibhUtayaH pramAdo dehinAM zatrurdeho'yaM kSaNabhaGguraH / jarAmRtyU karagato, bhogAH paryantadAruNAH ityAdikamanAlocya, kAmabhogAzayau kramau / prasArya jJAnatatpAtrasaGganetre nimIlya ca // 438 // // 439 // // 440 // // 441 // // 442 // // 443 // Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 444 // * // 445 // // 446 // // 447 // // 448 // // 449 // avidyAzayane sarve, svapanti bhavajantavaH / / mahAghuraghurArAvaM, kurvantaH krodhaceSTitaiH . . zabdairapi na budhyante, pradIrdheste vivekinAm / bodhitA ati kRcchreNa, ghUrNante mohanidrayA valganto'pi tato jJeyA, gahiNaH pracalAyitAH / / munayastAM vinA nidrAM, suptA api hi jAgrati svasyAnyeSAM ca pazyanti, te hi gatyAgatI zrutaiH / tad yUyaM pracalAyadhve, nAhamityAsthitaM mayA daridrA bhUpate ! jJeyA, ye saddharmavivarjitAH / paraprArthanayA bADhaM, dInA viSayabhikSavaH yeSAM tu bhAvaratnAni, cittApavarake sdaa| dedIpyante munijanAH, svAdhInA dhanino hi te te svayaM bhuJjate vittaM, jagat puSNanti tena ca / alAbuhastA api te, vijJeyAH paramezvarAH anAdinidhanajJAnadhano'haM tad bhvaadRshaiH| . svaM dAridmamanAlocya, daridro bhAvitaH katham malino'pi sa vijJeyo, yaH karmamalabhAritaH / mudritAzucikumbhAbhaH, kSAlito'pi bahirbhRzam hAratArakanAthAMzukSIranirmalamAnasaH / nirmalastattvato jJeyo, bahirmaladharo'pi hi bhAvamAlinyamadhyAtvA, tadidaM svahRdi sthitam / hasito'haM janaiH kena, hetunA malabhAgiti surAsuranaraiH pUjyo, dharmI saubhAgyavAn muniH / vadantyadharmabhUyiSTha, durbhagaM bhAvato naram . 36 // 450 // // 451 // // 452 // // 453 // // 454 // // 455 // Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 456 // // 457 // // 458 // // 459 // // 460 // // 461 // kRSNapAkSikamUrdhanyaM, yaM nindanti vivekinaH / sa daurbhAgyakaraH prANI, taM stuvanti narAdhamAH zIlasaubhAgyapUrNo'pi, muniveSeNa dhArmikaH / kenAhaM hetunA lokainindito durbhagAgrimaiH uktadoSAnvitA lokA, rAjyabhAjo'pi duHkhinaH / anAkhyeyarasollAsanimIlitadRzo'pi hi vyAghravakne praviSTasya, karAle tIkSNadaMSTrayA / mRgasya yat sukhaM bhUpa tat sukhaM bhavavartinAm yathA zophasya puSTatvaM, yathA vA vadhyamaNDanam / sukhAbhimAnajanito, vilAso dehinAM tathA azaknuvanto nirgantuM, duHkhAzanihatA api| gRhiNo dharmarahitA bhUpate ! nArakopamAH satsAdhUnAM tu nAstyeva, kSudropadravasaMbhavaH / . naSTaM mohatamasteSAM, jJAnodyote vyajRmbhata . zamAmRtaM pariNataM, truTitA bhvvllrii| / dharmameghasamAdhizca, sthirIbhUto mahodayaH santoSadA dhRtiH patnI, zraddhA cittaprasAdakRt / sukhAsikA''hlAdakarI, hitA vividiSA sadA vijJaptiH pATavAdhAtrI, meghA sadbodhakAriNI / naizcintyakRdanuprekSA, maitrI cittAnuvartinI karuNA vatsalA''kAlaM, muditA'ntaHprasAdakRt / upekSodvegahantrI cetyeSa teSAM priyAgaNaH imAbhiranuraktAbhirmodamAnA munIzvarAH / tiSThanti magnA saMsArAtItazarmamahodadhau 36 // 462 // // 463 // // 464 // // 465 // // 466 // // 467 // Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 468 // // 469 // // 470 // // 471 // // 472 // // 473 // dehAdapi svamAtmAnaM, tiSThanti pravivicya ye| teSAM sukhaM vijAnAtu, kaH paro'nubhavaM vinA kumArI na yathA vetti, sukhaM dayitabhogajam / na jAnAti tathA loko, yoginAM samatAsukham tadevaM sukhapUrNo'pi, nindito'haM mudhA janaiH / .. paramArthamajAnAnaiH, svasukhasmayanATitaiH nRpatiH prAha yadyevaM, bhogA duHkhaM zamaH sukham / nedaM prabudhyate kasmAt, tadeSa nikhilo, janaH munirAha mahAmohazailUSena vinATitaH / . . jano na budhyate tattvaM, yathA sa baTharo guruH bhUpaH prAha bhadantAsau, ko nAma baTharo guruH / kathaM na bubudhe tattvaM, tanme brUhi mahAmune ! munirAha mahArAja !, sAvadhAnamanAH zRNu / alabdhamUlo vistIrNo, grAmo'styeko manohara: zivAyatanamastyekaM, tatra ratnaughapUritam / bhRtaM manojJairvividhaiH, khaNDakhAdyakapAnakaiH dhanadhAnyahiraNyADhyaM, varacelavrajAnvitam / sampUrNopaskaraM zarmasAmagrIdhAma nirmalam / tasya sAragururnAma, zaivAcAryo'sti nAyakaH / sakuTumbo vasaMstatra, sa matto vetti no hitam svakuTumbaM na puSNAti, bhavanarddhiM na pazyati / jJAto'sau tAdRzo dhUrtezcauraistadgrAmavAsibhiH kRtaM taistena bhautena, saha sakhyaM mano'nugaiH / . . te caurAH pratibhAsante, priyAstasya hitAvahAH . // 474 // // 475 // // 476 // // 477 // // 478 // // 479 // . 40 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 480 // // 481 // // 482 // // 483 // // 484 // // 485 // svakuTumbaM parityajya, taiH sArdhaM vilasatyasau / mAhezvarA niSedhanti, mA kRthAzcaurasaMgamam ...... na manyate sa tadvAcaM, tato mUrkhamavetya tam / te sAragururityAkhyAM, hRtvA''hurbaTharaM gurum cauramitrAnvitaM jJAtvA, svAminaM baTharaM gurum / sarve mAhezvarAstat te, vijahurdevamandiram tataH saprasaraizcaurairyogazaktyA'sya vardhitaH / unmAdo bADhamAyattaM, tat kRtaM zivamandiram madhyApavarake dhRtvA'bhibhUtaM tatkuTumbakam / mudritaM dvArameko'tra, sthApitastaskarAgraNI: kRtatAlAravAstasyAgrastaM nATayantyatha / gAyanti dhruvakoccArairgItaM te sphItamAnasAH svakuTumbavyatikaraM, baThara: svAM viDambanAm / . haraNaM bhavanarddhastadvairitAM ca na vetti saH . divA rAtrau ca santuSTazcauramadhye sa nRtyati / . vipulAstatra ca grAme, catvAraH santi pATakAH hInahInatarau dvau dvau, zreSThazreSThatarau tathA / kSudhito yAcate bhikSAmathAsau baTharo guruH tatastairapitaM tasya, taskarairghaTakarparam / .. bhikSAmaTetyabhihito, maSIpuNDrakacarcitaH / bhikSArthI tadyuto'thAgAt, sa hInatarapATakam / nartito'nugRhaM tatra, kRtatAlAravaizca taiH tatsaMjJitaiH SiDgalokaistatrAsau tADito bhRzam / yaSTimuSTimahAloSTaprahArairatidAruNaiH / // 486 // // 487 // // 488 // // 489 // // 490 // // 491 // . . . 41 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa kadathyate / anubhUya mahAduHkhaM, nirgataH pATakAt tataH / bhikSAvivarjito bhagnakarparastaskaraiH saha // 492 // taiH zarAvaM tato dattamAnIto hiinpaattke| bhikSAM na lebhe tatrApi, baddhvA SiDgajanaidhRtaH // 493 // tataH zarAvake bhagne, nItastaiH shresstthpaattke| .... dattvA tAmramayapAtraM, bhikSAM tatrAznute'lpikAm // 494 // SiGgairdevagRhasvAmI, tatrApi sa kadarthyate / nIto bhagne tAmrapAtre, sa zreSThatarapATake , . // 495 // rAjataM bhAjanaM dattaM, tatrAsau labhate'dbhutAm / bhikSAM susaMskRtAM svAmI, kRtastaidhUrtataskaraiH // 496 // taM bhautaM nATayantyevaM, pATakeSu punaH punaH / teSu te taskarAstAlAravagAnaparAyaNAH , // 497 // bhikSAmAtreNa tuSTAtmA, sa tu tAM svaviDambanAm / na vetti dveSTi ca stenadoSaughakathakaM janam // 498 // rAjan ! pradarzitastubhyaM, sa eSa baTharo guruH / yenAyaM sadRzo loko, na vetti svahitAhitam // 499 // bhUpaM bhAvArthajijJAsuM, jJAtvetyupaninAya ca / sUriAmo'tra saMsAraH, sadA'vicalitasthitiH __ // 500 // vijJeyaM jIvalokasya, svarUpaM zivamandiram / / saMbhRtaM sukhasAmagryA, bhAvaratnaughapUritam // 501 // bhautAcAryazca tatsvAmI, jIvaH svAbhAvikA guNAH / ... kuTumbaM tasya vijJeyaM, hitakAri manoharam // 502 // unmattaH karmayogena, loko nAdriyate ca tat / . bhAvaratnabhRtaM vetti, rUpaM svAbhAvikaM ca na . // 503 // Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 504 // // 505 // // 506 // // 507 // // 508 // // 509 // caurA rAgAdayo doSA, dhUrtA lokasya vaJcakAH / tena mitrIkRtAH karmonmAdaM saMvardhayanti te tasya rUpaM vazIkRtya, kSiptvA'ntastatkuTumbakam / mudrayanti manodvAraM, sadyaste nATyavidyayA atha svAbhAvikaM rUpaM, muSitvA tasya mandiram / mahAmohaM bRhaddhUrta, cakrustatra mahIpatim lokaM tasyAgrato hRSTAH, sonmAdaM nATayanti te / zrUyate tatkalakalo, gItatAlAravoddhataH mAhezvarAstu te jJeyAH, prabuddhA ye jinAgame / lokasya vArayantyete, rAgAdistenasaMgatim hitaM na manyate vAkyaM, sa tUnmAdena vihvalaH / . tat taiH sAraguruH proktaH, so'jJatvAd baTharo guruH / jainamAhezvaraistasya, tyaktaM ca zivamandiram / . rAgAdicauravazagaM, lokabhautamavetya tam . bhikSAM taM yAcamAnaM ca, bhogAkAGkSAkSudhAturam / rAgAdayo bhavagrAme, bhrAmayanti madoddhatAH tiryagnArakamAnuSyadevasambandhino bhavAH / catvAraH pATakAstatra, proktarUpAH prakIrtitAH kaparaM ca zarAvaM ca, tAnaM rAjatameva c| kIrtitaM tat tadAyuSkaM, lokabhautasya bhAjanam tatra pApamaSIlipto, narakAyuSkakapare / dIno'sau yAcate bhogabhikSAM narakapATake naM tatra labhate bhikSAM, rAgAdistenasaMjJitaiH / ghorairnarakapAlaizca, SiGgatulyaiH prapIDyate .. . 43 // 510 // // 511 // // 512 // // 513 // // 514 // // 515 // Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anantatIvraduHkhaughamanubhUya tataH punaH / AyuSkakapare bhagne, nirgaccheccauraveSTitaH . . // 516 // paryaTadatha bhikSArthI, tiryagjanmani paattke| tatrApi nAznute bhogAn, bAdhyate ca kSudAdibhiH // 517 // niSThite tiryagAyuSke, mAnuSyakamavApnuyAt / puNyacchAyAlavAt tatra, labhate bhogabhojanam // 518 // tatrApyupadravaistaistaiH, pIDyateM dhUrtasannibhaiH / tAmrapAtre narAyuSke, bhagne gacchet surAlayam // 519 // bibhrANo rAjatAkAramamarAyuSkabhAjanam / . tatra puNyamahAcchAyo, labhate bhogabhojanam // 520 // evaM loko bhavagrAme, bambhramIti punaH punaH / unmattastaskarAdhIno, hasan gAyan rudan bhRzam // 521 // bhikSAlavaM samAsAdya, tucchaM vaiSayikaM sukham / bhautavat sukhamAnI sa, svAM na vetti viDambanAm // 522 // bhraMzitau yairmahaizvaryAt, kuTumbAcca viyojitaH / . hitAMstAneva rAgAdIn, loko'yaM vetti bAndhavAn // 523 // bhikSAprAyAnimAn labdhvA, viSayAn prabhutAcyutaH / .. tathA nRtyati mUDhAtmA, yathA'sau baTharo guruH // 524 // dharaNInAtha ! tenedaM, lokastattvaM na manyate / duHkhAbdhimadhyapatitaH, sukhitvamabhimanyate // 525 // babhASe dhavalaH kSmAbhRt, tadunmattA bhRzaM vayam / luptaM rAgAdibhizcauraiH, svarUpaM zivamandiram // 526 // paryaTamo bhavagrAme, naSTabhAvakuTumbakAH / suTurlabha bhogabhikSA, tuSTastalatalAyata. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ magnA duHkhodadhAvasmAt kathaM mokSo bhaviSyati / sUrirAha tathA jAtaM, tasya vArtAntaraM yathA // 528 // tairupadrUyamAnaM taM, saMprekSya baTharaM gurum / mahAmAhezvarasyAbhUt, tasyaikasya kRpopari // 529 // pRSTastena mahAvaidyastatastadupadezataH / AttopakaraNo rAtrau, gato'sau zivamandiram // 530 // nATayitvA'tha taM suptA, bahuvelaM malimlucAH / prastAvaM taM samAsAdya, tena dIpaH sphuTIkRtaH // 531 // bhavitavyatayA'pazyat, khinnastaM baTharo guruH / yayAce'mbu dadau tasya, sa tatastattvarocakam // 532 // tatpAnAnnaSTa unmAdo, nairmalyaM cetanA gtaa| . dhUrtAzcaurAstena dRSTA, vajaM mAhezvaro dadau jagau ca vairiNaste'mI, tadetena nipAtaya / . vajreNa tena te caurA, aMthotthAyAkhilA hatAH // 534 // udghATitaH sphuraddhAmA, cittApaMvarakastataH / kuTumbaM svaM sphuTIbhUtamudabhUd ratnasaJcayaH // 535 // dRSTA'khilA svasadmazrIrabhUt sAragurustataH / parityajya bhavagrAma, gataH zivamaThe'tha saH // 536 // bhUpaH prAha niyojyeyaM, kathamatra jane kathA / gururjagau mahAmAhezvaro dharmaprabodhakRt // 537 // lokabhautaM bhavagrAme, dRSTvA rAgAdipIDitam / bhikSAmAtreNa santuSTamunmattaM ca kRpAparaH / / 538 // asmAd duHkhAt kathaM mokSaH, syAdasyeti vicintayan / jinavaidyopadezena, taddhitAya pravartate // 539 // Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 540 // // 541 // // 542 // // 543 // // 544 // // 545 // rAgAdiSu prasupteSu, kSayopazamabhAvataH / . tatsvarUpe dIpayati, jJAnadIpaM zivAzraye samyaktvaM pAyayatyambu, datte ca caraNAzanim / rAgAditaskaragaNaM, lokastena nihanti ca tatastasya vizAla: syAnnirmalaH kuzalAzayaH / kSIyante prAcyakarmANi, badhyante nUtanAni na yAti duzcaritAvezaH, prabhavatyapramattatA / mithyAvikalpA: zAmyanti, samAdhizca pravardhate udghATayatyeSa tatazcittApavarakaM nijam / . svAbhAvikakuTumba ca, jJAnAlokena pazyati jihAsati bhavagrAmaM, niHsaGgAnandavAMstataH / zATaM sUkSmANavo yAnti, rUkSatAM tasya gacchataH cintA vyAvartate yogo, jRmbhate dhyAnasaGgataH / apUrvakaraNaM yAti, mahAsAmAyikastataH nihatya kSapakazreNyA, ghAtikarma jino bhavan / . anugRhNAti jagatIM, samudghAtaM tato vrajet karmacakraM samIkRtya, tato yogAnirudhya ca / samArohati zailezI, sarvakarmakSayAvahAm tyaktvA tato bhavAgrAmaM, svAbhAvikakuTumbayum / gataH zivAlayamaThe, sadA''ste sukhanirbharaH anena hetunA proktamabhUt sAraguroryathA / vArtAntaraM tathA cet syAt, duHkhaM na kSIyate tathA idaM zrutvA munervAkyaM hRSTA rAjAnvitA janAH / prAhuzca tvAM prapannAnAM, vRttAnto'yaM na durlabhaH 46 // 546 // // 547 // // 548 // // 549 // // 550 // // 551 // Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 552 // // 553 // // 554 // // 555 // // 556 // // 557 // AjJApyatAmidAnIM ca, yadasmAbhividhIyate / munirAha bhavadbhistat, kriyatAM yat kRtaM mayA nirviNNena bhavagrAmAd, dIkSA bhavanibarhaNI / mayA gRhItA sA grAhyA, bhavadbhiH sukhamicchubhiH nRpaH prAha vayaM nAtha, tvayA yatnena bodhitAH / bhavAMstu bodhitaH kena, svayaMbuddho'pi vA vada sUrirAha mahArAja ! laghutAyai svavarNanam / bruve tathA'pi sadbhUtaM, tvatkutUhalapUrtaye astIha kautukaiH pUrNaM, puraM nAmnA dharAtalam / rAjA zubhavipAko'sti, tatra tejodivAkaraH sAdhutA sundarI tasya, puNyasiMhasthitau darI / tayoH suto budho jAto, vilasadbuddhipATavaH krameNa vardhamAno'sau, babhUva guNaratnabhUH / . zIlenAlaGkRtazcArurUpeNa makaradhvajaH . bhrAtA zubhavipAkasya, mahA'narthakaraH paraH / tathA'zubhavipAko'sti, devI tasyAstyasAdhutA tAbhyAM viSAGkuraH krUro, mando nAma suto'jani / guNahIno'pi madavAn, vardhamAno babhUva saH pitRvyaputrabhAvena, maitryabhUd budhamandayoH / sarvatra sahitAveva, svairaM vicarataH sma tau itazca dhISaNA nAma, pure'styamalamAnase / zubhAbhiprAyabhUpasya, jayantIva sutA hareH budhena pariNItA sA, gRhAyAtA svayaMvarA / manorathaughaiH suSuve, vicArAkhyaH sutastayA 47 // 558 // // 559 // // 560 // // 561 // // 562 // // 563 // Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 564 / - // 565 / // .566 // // 567 // // 568 // // .569 // anyadA budhamandAbhyAM, dadRze bhAlaparvataH / vilasadbhyAM nijakSetre, sAnusthakabarIvanaH tasyAdhastAd gatA dUraM, dRSTA nAsA mahAguhA / tatrApavarakadvandvaM, dRSTaM bhUyo'ndhakArabhRt itthamAzcaryayutayoH, pazyatorbudhamandayoH / guhAto nirgatA nArI, kAcit pavanacaJcalA darzayantI puraH prIti, sA kRtvA praNati tayoH / jagau sAdhukRtaM nAthau, yuvAbhyAM yadihAgatam mandastAM komalollApaiH, sasnehaM samabhASata / kA tvaM bAle ! kimarthaM vA, vasasyatra guhA'ntare zrutvA tadvacanaM mUchauM, prApa sA zokapIDitA / kimetaditi pRSTA ca, svasthIbhUtA''ha taM prati yuvayorvismRtirnAtha !, mama zokasya kAraNam / ahaM bhujaGgatA nAma, yuvayoH paricArikA ahaM bhavadbhyAmevAsyAM, guhAyAM sthApitA purA / asyAM hi ghrANanAmA'sti, vayasyo yuvayoH priyaH tiSThAmi bhavadAdezAt, tasyAhaM paricArikA / saMgataM cirakAlInaM, yuvayoH saha tena hi pure'saMvyavahArAkhye, sthitiH prAg yuvayorabhUt / ekAkSAkhye gatau karmapariNAmAjJayA tataH vikalAkSe tataH prAptau, tatrAste pATakatrayam / dvitIyapATake tatra, trIndriyAkhye yadA sthitau datteyaM vAM guhA karmapariNAmena bhUbhujA / tadA tatra prasannena, ghrANAkhyazca kRtaH suhRt 48 // 570 // // 571 // / / 572 // // 573 // . // 574 // // 575 // / Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 576 // // 577 // // 578 // // 579 // // 580 // // 581 // sthAneSu tAdRzeSveSa, tataH prabhRti vAM hitaH / anvAgato yuvAbhyAM ca, guhAsthaH parilAlitaH AgatAbhyAM vizeSeNa, lAlito nRgatiM purIm / ahaM bhujaGgatA''khyA ca, kRtA'sya paricArikA tadevaM cirasambaddhau, kurutho gajamIlikAm / yuvAM yat syAt tato'nyat kiM, paraM me zokakAraNam yuvAbhyAM prAktanasthityA, tad dhAryA premapaddhatiH / iti zrutvA budho dadhyau, dhUrteyaM na hitAvahA ISasmitaM salajjaM ca, kulastrI mRdu bhASate / iyaM ca bRhadATopA, vitanoti viparyayam ityupekSAparastasyAM, budho nottaramapyadAt / snehakrIto'bhavat tasyAH, sAkSAnmandastu kiGkaraH Uce ca kiM karomyeSa, tataH prAha bhujaGgatA / sevyaH suhRt tvayA gandhalubdhabuddhirayaM sadA candanAgurukarpUrakastUryAdi sugandhi yat / ' tad rocate'sya nAmApi, durgandhasya na rocate iSTopanatyA'niSTasya, dUratazca nivAraNAt / . ghrANena lAliteneha, tad bhAvi bhavato sukham mandaH prAha karomyevaM, tiSTha bhadre ! nirkulaa| sA'pi tadvacasA tuSTA, dadhau maunaM budhaH punaH dadhyau ca kSetrametanme, zailazceyaM mahAguhA / ghrANo'pyasyAM sthitaH pAlyo, mama nAstyatra saMzayaH asyA nAryA girA kArya, kevalaM nAsya lAlanam / / AkSetramokSaM kAryA'sya, dhAraNA lokayAtrayA . 49 // 582 // // 583 // // 584 // // 585 // // 586 // // 587 // Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 588 // * // 589 // // 590 // // 591 // // 592 // // 593 // iti nizcitya taM ghrANaM, pAlayannapi no budhaH / doSaudhairyujyate kIrti, labhate zuddhamArgataH . mandastu lAlayan ghrANaM, puraskRtya bhujaGgatAm / lolyAt tantamyate bADhaM, sugandhidravyasaMgrahai: zaGkApizAcyA durgandhaM jihIrSazca nihanyate / dhRtisaukhyaM na labhate, hasyate ca vivekibhiH itazca prAptatAruNyo, vicAro lIlayA gataH / gehAd dezadikSuH sa, dRSTvA''yAto'khilAM bhuvam hRdi prahRSTau dhiSaNAbudhau tasmin samAgate / muditaM rAjabhavanaM, kRtastasyAgamotsavaH AkarNya ghrANasambandhaM, saMjAtaM budhamandayoH / rahasi svIyapitaraM, saMsthApya sa idaM jagau vayasyo ghrANanAmA'yaM, na yukto duSTadhRSTadhIH / yadahaM bhavacakre gAM, gato dezadidRkSayA rAjamArge mama dRzostatraikA yossidaagtaa| . maddarzanAt sA muditA, mayUrIva ghanAgamAt mamApi pramado dRSTvA, tAmabhUdanivAritaH / kutastyo'sIti pRSTo'haM, tato dattAziSA tayA mayoktaM budharAjasya, putro'haM dhiSaNAtmajaH / dezAn dikSurAyAto, dharAtalapurAdiha harSAzrupUrNanayanA, zrutvedaM sA'GganA'vadat / AdAveva manonetrairvatsa ! tvaM vidito'si me mayA tvaM bAlako muktastanmAM vetsi viziSya nN| mArgAnusAritA''khyA'haM, mAtuH priyasakhI tava / // 594 // // 595 // // 596 // / / 597 // // 598 // // 599 / / 50 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 600 // // 601 // // 602 // // 603 // // 604 // // 605 // tava mAtA mama prANAH, pitA te jIvitAdhikaH / tayorevAhamAdezAd, dezAn draSTuM vinirgatA jAtamAtre tvayi sute, bhAgineyo'si tena me / sarvasvaM paramAtmA ca, kiM kiM tvaM me na vartase kRtaM cAru yadAyAto, dezadarzanakAmyayA / dezATanaM kila jJAnapU:kapATavipATanam tacca cArutaraM vatsa!, bhavacake yadAgataH / atra dRSTe'khilaM dRSTamidaM sarvAdbhutAspadam dhanyA'smi ca yayA dRSTastvaM hRtkumudacandramAH / mayA'pyuktaM kRtArtho'smi, mIlito'haM yadambayA darzayatvadhunA'mbA me, nikhilaM bhavacakrakam / . sA'pi tad bADhamityuktvA, savRttAntamadarzayat athaikamatra mayA dRSTaM, puraM tatra mhaangH| . niviSTaM zikhare tasya, ramaNIye paraM puram . tato mayoktaM kiM nAma, purametadadhaHsthitam / kinAmA'yaM giriAtaH !, zikhare kiM paraM puram mArgAnusAritA prAha, puraM sAttvikamAnasam / idamatrAtituGgo'yaM, vivekavaraparvataH . vikhyAtaM zikharaM cedamapramattatvanAmakam / / idaM jainapuraM tatra, sthityA'pyuccaM guNairiva idaM vadantyAmevAsyAM, puruSairveSTito mayA / dRSTa eko nIyamAno, rAjaputraH zarakSataH tato mayoktamambaiSa, kaH kathaM ca zaraiH kSataH / kutra vA nIyate ke'mI, lagnAzca paricArakAH // 606 // // 607 // // 608 // // 609 // // 610 // // 611 // 51 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 612 // // 613 // // 614 // // 615 // // 616 // // 617 // mArgAnusAritA prAha, rAjate'tra mhaagirau| . rAjA cAritradharmAkhyo, yatidharmazca tatsutaH saMyamo nAma tasyAyaM, puruSaH pauruSAdhikaH / gato'straiH kvacidekAkI, mahAmohAdibhiH kSataH neSyantImaM svabhavane, raNabhUmeH padAtayaH / tiSThantyasya pure jaine, bahavaH khalu bAndhavAH mayoktaM draSTumicchAmi, bhAvyatra yadataH param / nItvA mAM zailazikhare, sarvaM mAtaH ! pradarzaya mAM ninAya puraM jainaM, tato mArgAnusAritA / . tatra cittasamAdhAnamaNDape dadRze nRpaH mohAdyainihataM dRSTvA, saMyamaM tatra cAgatam / kecinmuJcanti huGkArAn, kecit khidyanti roSaNAH bhujamAsphoTayantyanye, pare bhrakuTibhISaNAH / jAyante ke'pi raktAGgAH, pare'sidhRtadRSTayaH kecit pravRttATTahAsAH, keciduurjitjitaaH| . kecit karAhatabhuvaH, ke'pi sAkSAt kRzAnavaH / kepi mAkSAta kazAnavaH tAdRzaM kSubhitaM prekSya, nikhilaM rAjamaNDalam / cAritradharmarAjendra, sadbodho nItivajjagau dhIrANAM yujyate nAyaM, saMbhramaH kAtarocitaH / tadete vinivAryantAM, deva ! kSubdhAbdhisannibhAH bhAvaH parIkSyatAmeSAmatheGgitanivAritAH / cAritradharmarAjena, te sarve maunamAsthitAH svaM svaM vivakSitaM brUtetyuktAzca pRthivIbhujA / / nRpA jaguryo kAmAstyAgazaucAnRtAdayaH para // 618 // // 619 // // 620 // // 621 // // 622 // // 623 / / Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 624 // // 625 // // 626 // // 627 // // 628 // // 629 // vilambo'dyApi no yuktaH, saMyamAbhibhave vibhoH / siMhaH kiM svavanonmAthigajaghAte vilambate vRddhikRt viSavRkSANAmaparAdhakSamA dviSAm / teSAM vIryakuThAreNa, cchedanaM hitakAraNam ullAso'galiteSu syAdapreSviva ravitviSAm / kRtamlAniSu nAsmAkaM, mahAmohAdizatruSu kAraNaM devapAdAnAmanicchaiva dviSAM sthitau / nidrayaiva mRgArAtaH, karikrIDA vane bhavet alaM vairicamUM hantumekaiko'pi bhaTastava / eko'pi pUraH kSubdhAbdheH, plAvayatyeva kAnanam krodhakaNDUM riputaruskandheSvapaninISatAm / tvadupekSA'Gkuzo'smAkaM, dvipAnAM pratibandhakaH dviSadbhirabhibhUtAnAM, niSphalaM deva ! no'dhunA / channasyAntarcalattejaH kRzAnoriva bhasmanA . prekSya tAn raNakaNDUlAnevaM bhUpAn sa bhUpatiH / gato guhyasabhAM, mantrimahattamasamanvitaH madanvitA'gAt tatrApi, chatrA mArgAnusAritA / pRSTau rAjJocitaM kAryamatha mantrimahattamau mahattamo'vadat tatra, samyagdarzananAmakaH / uktaM tyAgAdidhIrairyat tatkriyaivAdhunocitA -vinA'pamAnakRvaMsaM, na syAt tejasvinaH sukham / nAgniH prajvAlayatyuccairAkAmantaM krameNa kim tasyAjananirevAstu, yo'ridagdho'pi jIvati / sa nindyaH sarvalokAnAM, sa laghuH pavanAdapi // 630 // // 631 // // 632 // // 633 // // 634 // // 635 // Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 636 // // 637 // . // 638 // // 639 // // 640 // // 641 // ekArirapi vIryADhyaH, samutthAya jigISati / / atyayuktaM tava sthAtuM, yasyAnantAH kilArayaH tadaridhvAntasaMghAtaM, vini yodayI bhava / rAjArketyabhidhAyAsau, virarAma mahattamaH cAritradharmarAjo'tha, papraccha sacivAgrimam / .. sadbodhaM kimiha nyAyyaM, kartuM vairiparAbhave sa prAha deva ! no yuktamanyathA pratibhASitum / asminmahattamenetthaM, mamAdreriva bhASite , . tathA'pi tvatkRpAnunaH, kiJcidenaM pratibruve / iti vijJapya rAjAnaM, sa jagAda mahattamam dakSo'si svAmibhakto'si, dhuryastejasvinAmasi / vaco yenedRzaM, proktaM, guruNA'pi hi durvacam dviSAmabhibhavaH satyaM, duHsaho mAnikesarin ! / satyaM mohAdayo vadhyAH, satyaM pUrNaM balaM ca naH prastAvaH kevalamihApekSaNIyo jigiisstaa| . prastAvaM phaladaM prAhurnItipauruSayorbudhAH / sthAnaM yAnaM tathA sandhivigrahazca paraiH saha / / saMzrayo dvedhabhAvazca, SaDguNAH parikIrtitAH upAyaH karmasaMrambhe, vibhAgo dezakAlayoH / puruSadravyasampacca, pratikArastathA''padAm paJcamI kAryasiddhizca, smRtamityaGgapaJcakam / sAmadAnabhedadaNDA, upAyAH parikIrtitAH prabhutvotsAhamantrAkhyAH, proktAstisrazca zaktayaH / / mitrakAJcanabhUmInAM, lAbhAH siddhitrayaM tataH . // 642 // // 643 // // 644 // // 645 // // 646 // // 647 // 54 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 648 // // 649 // // 650 // // 651 // // 652 // / // 653 // AnvIkSikI trayI vArtA, daNDanItistathA'parA / vidyAzcatasro bhUpAnAM, phalavatyaH svagocare nItisAramidaM jJeyaM, rAjJA bhAvArthasaMyutam / vinA bhAvaM tu vijJAnamandhasyAdarzasannibham bhAvAnabhijJo'sAdhye'pi, pravarteta hi vastuni / tato hAsyo bhavelloke, samUlazca vinazyati idaM ca sarvaM yuddhasya, mUlanaSTaM prayojanam / phalavAMstAvakotsAhaH, kathaM tatra bhaviSyati vayaM mahArayaste ca, bhavacakrapuraM tathA / sa karmapariNAmo rAT, sA ca cittamahATavI yasyAyattamidaM sarvaM, bhavajantoH sa vetti na / nAmApyasmAdRzAM kintu, mohAdIn bahu manyate yatrAdhikaH pakSapAto, bale'sya vijayeta tat / sat tenAnAhatAnAM no, yuktA gajanimIlikA pradIpA iva vidvAMsaH, saMkucanti pravRddhaye / tailapUramiva prApya, prastAvanayavistaram nazyato'pi na dakSasya, nyUnaM bhavati pauruSam / meSo hyapasaratyeva, pratimeSajighAMsayA mahattamo jagAvArya !, so'smAn vijJAsyate naM vA / upasthitAzca ripavaH, svasthaiH stheyaM kathaM tataH prAha mantrI mA tvariSThAH, kAlasAdhye prayojane / baladvaye samAno'sti, sa karmapariNAmarAT bhavajantustadAyattaH, kadAcit tena bodhitaH / sa kariSyati naH pakSaM, haniSyAmo ripUMstadA // 654 // // 655 // // 656 // // 657 // // 658 // || 659 // 55 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 660 // // 661 // // 662 // // 663 // / // 664 // 9 pa payaH // 665 // tena kAlavilambo'tra, rocate me prayojane / aprastAvanizA tejobhAno bhyudayAvahA . .. mahattamo. jagau tarhi, dUtasteSAM prahIyatAm / dUtena bharttitAste yanmaryAdAM vyatiyanti na sacivaH prAha na preSyo, dUtaH stheyaM tu nizcalaiH / mahattamo jagau keyamatibhItirbhavAdRzAm daNDapUrvazca yadi te, dUtasteSu na rocate / preSyatAM sAmapUrvastanmithaHsandhividhau paTuH sadbodho'tha jagau sAma, kruddha kalahavRddhikRt / . udgiratyagnimevoccaistaptalohe dhRtaM payaH phalena jJAyatAmetad, yadvA dUtaH prahIyatAm / jJAtvA tatazca tadbhAvaM, kArya kArya yathAruci idaM cAritradharmasya, saMlagnaM vacanaM hRdi / preSitaH satyadUto'tha, mahAmohabale gataH mayA saha gatA tatra, sA'pi mArgAnusAritA / pramattatA nadItIre, cittavikSepamaNDape mahAmohanRpasyAgre, sthitvA dUto jagAda sH| cittavRttimahATavyA, bhavajantuH kila prabhuH bahiraGgAntaraGgANAM, purANAM bhUbhujAmapi / sa evezaH sa nastulyaH, ko virodhastato mithaH svAmibhaktAH kSayaM bhRtyA, na svapakSasya kurvate / dRDhaM bhavatu naH prema, yuSmAbhiH saha tannRpa ! satyoditamidaM zrutvA, mahAmohasabhAsthitAH / . krodhAndhA jagaduH sarve, samaM bhrakuTibhISaNAH . . // 666 // // 667 // // 668 // // 669 // // 670 // // 671 // Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 672 // // 673 // // 674 // // 675 // // 676 // // 677 // svAmI no bhavajanturyat, taduktaM duSTa ! kena te / pAtAle'pi gatAnAM vo, na trANamanayA girA . AlajAlapralApistad, vraja dUtAdhama ! drutam / sajjA bhavata sarve'pi, vayaM yoddhaM samAgatAH dUtasya tarjanAmevaM, kRtvA te prasthitAH krudhA / mahAmohaM puraskRtya, sarve'pi kavacAvRtAH satyenApi prabhoH sarvA, teSAM ceSTA niveditA / dRSTvA''yAtAM mohacamUm, tena sajjIkRtaM balam AyodhanaM tayorlagnaM, dAruNaM, sainyayordvayoH / cittavRttimahATavyAM, mithaHprathitasaMbhramam tatAstrataDidudyotaM, rajaHkSepotthadurdinam / ghanAgamasamaM bhUri, tUryoghojitagarjitam. pATayantaH parAnIkaM mahAmohabhaTAH sphuTam / . udvellitAstatra yamA, bahurUpA ivAgatAH hatavAjirathavAtaM, dalitAkhilavAraNam / cAritradharmarAjasya, cakampe'thAkhilaM balam jito'ribhistato naMSTvA, svasthAnaM sa gato drutam / lInaH sthito'risenA tu, sthitA ruddhvA madoddhatA mahAmohanarendrasya, rAjyaM pariNataM tataH / . mArgAnusAritA prAha, dRSTaM vatsa ! kutUhalam dRSTaM mayoktaM kintvatra, jJAtumicchAmi kAraNam / sA prAha jagatIM jetuM, rAgakesarimantriNA mAnuSANi niyuktAni, paJcAtmIyAni kutracit / jitAnIha purA tAni, santoSeNa mahasvinA // 678 // // 679 // // 680 // // 681 // // 682 // // 683 // 57 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritradharmanRpatestantrapAlena liilyaa| kalahastanimitto'yaM, jAto'mISAM parasparam // 684 / / sparzanaM rasanA ghrANaM, dRSTiH zrotraM tathA param / etAni paJca nighnanti, mAnuSANi jagaddhitam // 685 // tato mayoktaM pUrNa me, deshdrshnkautukm| ... .. athAhaM svagRhe yAmi, tayoktaM vatsa ! gamyatAm // 686 // ahamapyAgamiSyAmi, vegAt tatra tavAntike / tato'hamAgato gehe, tad ghrANo'yaM na sundaraH // 687 // mAnuSANAM tRtIyo'yaM, rAgakesarimantriNaH / jagatpratAraNapaTuH, paryaTatyatinighRNaH // 688 // itthaM budhAya baudheye, nivedayati satvaram / mArgAnusAritA''yAtA, tayA tadgI: samarthitA // 689 // ghrANaM budhastato'narthakAraNaM jetumaihata / ito bhujaGgatAnuno, gandho(mando) ghrANamalAlayat // 690 // lIlAvatyAH sugandhAnAmanyadA'nveSakaH sadA / sa devarAjabhAryAyA, bhaginyA bhavane gataH // 691 // sapatnIputraghAtArthaM, gandhayogastayA kRtaH / mAraNAtmA kSaNe tasmin, lAlAviSakarambitaH / // 692 // tAM gandhapuTikAM dvAre, muktvA sA'ntargRhaM gatA / dRSTvA tatrAgato mandastAM cakArAzu mutkalAm // 693 // dadau ghrANAya tAn gandhAMstato'sau pralayaM gataH / tAM ghrANaduSTatAM dRSTvA, virakto nitarAM budhaH // 694 // tena ziSTAtmanA pRSTA, tato maargaanusaaritaa| .. . kathaM heyo mayA ghrANaH, sA''ha hitvA bhujaGgatAm . // 695 // 58 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 696 // // 697 // // 698 // // 699 // // 700 // // 701 // tiSTha tvaM sAdhumadhyastho, doSAyetthamayaM na te / budhenApi kRtaM sarvaM, tadvaco hitakRt tathA . tato gRhItadIkSo'sau, parijJAtAgamaH zuciH / AcAryaiH svapade bhUrilabdhipAtraM nivezitaH sa eSo'haM budhAcAryo, bhavadbodhavidhitsayA / ekAkIha guNasvacchaM, gacchaM tyaktvA samAgataH ayaM vairAgyaheturme, jAto yuSmAdRzAmapi / idaM saMpadyate sarvaM, pazyatha jJAnacakSuSA janmamRtyujarAvyAdhibAdhito'yaM bhavo'khilaH / ivamevAbhayasthAnaM, bhUpa ! jainendrazAsanam yujyate kSaNamapyekaM, dhIra ! tanna vilambitum / hIyatAM bhogagaralaM, pIyatAM prazamAmRtam tato dhavalarAjena, sarve sAkUtamIkSitAH / lokAH proktAzca saMlagnaM, kIdRzaM bhavatAM vacaH / procuste'nena vacasA, jIvitAH sudhayA vayam / kriyatAM tUrNamAdiSTaM, dharmasya tvaritA gatiH tadAkarNya paraM harSa, rAjendraH prApa pUtadhIH / rAjyAbhiSekamAdhAtuM, provAca vimalaM tataH . putra ! gRhAmyahaM dIkSAM, tvaM rAjyamanupAlaya / / vimalaH prAha kiM citte, vallabho'haM tavAsmi na yat svayaM yAsi nirvANe, mAM sthApayasi saMsRtau / gale rAjyazilAkSepastAtAyaM me na yujyate tacchrutvA'titarAM tuSTaH, proce na tvAM tyajAmyaham / rAjye tatazca saMsthApya, putrakaM kamalAbhidham // 702 // // 703 // // 704 // // 705 // // 706 // // 707 // 50 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 708 // // 709 // // 710 // // 711 // // 712 // // 713 // dinAnyaSTavidhAyoccairjinapUjAM mahodayAm / / pradAya ca mahAdAnaM, zubhe kAle samAhitaH sabAndhavaH sapatnIko, vimalena samaM nRpaH / sapauraloko niSkrAntaH, samyaktvaM jagRhu: pare vAmadevasya mama tu, prabodho na tadA'pyabhUt / / jJAto dhUrto mayA sUrirasau bahulikAMspRzA rAjAdInAM mayA dIkSA'vasare ceti cintitam / muniH siddhendrajAlo'yaM, lokAn sarvAnavaJcayat grAhayiSyati tenaitAneSa dIkSAM vazIkRtAn / . vimalo'pi vayasyo me, mAM neSyati balAt saha / tadAdau vaJcayAmyenamiti dhyAtvA palAyitaH / sarvatrAnveSito dIkSAdine'haM vimalena ca, adRSTvA mAM budhAcAryaH, pRSTaH kvAgAt suhRt sa me / jJAnavAn sa ca niHzeSaM tasmai maccaritaM jagau vimalo'bhidadhe tat kiM, na bhavyo'yaM zaThAzayaH / sUriH provAca nAbhavyaH, prakRtyA sundaro hyayam doSaH sarvo'pi caitasya, bhaginIbhrAtRsaGgataH / mAyA''khyA'sti bhaginyasya, bhrAtA ca steyanAmakaH tadvazo'yaM purA cakre, ratnasya haraNAdikam / vimalaH prAha tattyAgasvAsthyaM prApsyatyayaM kadA sUrirAha gate bhUrikAle tAbhyAM viyokSyate / RjutA'steyate kanye, prApya rucyAzayAdasau tacchrutvA vimlenaahmyogytvaadupekssitH| .. prApto'tha kAJcanapure, dRSTazca saralo vaNig . // 714 // // 715 // // 716 // // 717 // // 718 // . // 719 / / SO Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 720 // // 721 // // 722 // // 723 // // 724 // // 725 // gatastasyApaNe tatra, dIptiM bahulikA yayau / kRtaM tatpAdapatanaM, cakSurmodAzruNA bhRtam uktaM mayA ca dRSTvA tvAM, janakasya smarAmyaham / putra evAsyaputrasya, tvaM mameti jagAda saH nIto'haM svagRhe tena, bandhumatyAH samarpitaH / svabhAryAyAstayA snAnabhojanAdi ca kAritaH pRSTazca nAmagotrAdi, mayA sarvaM niveditam / sajAtIyo'yamityuccairmuditaH saralo hadi jagau bandhumatI bhArye !, dhAtrA nUnamaputrayoH / putro'yamAvayordatto, vRddhatvaparipAlaka: tacchrutvA bandhumatyApa, mudaM mayyeva mandiram / . saralena ca niHkSiptaM, haTTasthaM darzitaM dhanam haTTa eva sa zete ca, mayukto dhanamUrcchayA / anyadA tiSThatorgehe, sandhyAyAmAvayoH sukham saralaMpriyamitrasya, bandhulasya smaayyau| gRhAdAyakastena, proktaM cedaM suhRdvacaH yathA'dya madgRhe SaSThIjAgarasya mahotsavaH / sutasyAsti tadAgatya, vastavyaM bhavatA dhruvam tato'haM saralenokto, yAmyahaM bandhulAlaye / dustyajo mitranirbandhastat tvaM gatvA''paNe vasa mayoktaM gamanenAlaM, haTTe tAtojjhitasya me / ambAyAH pAdamUle'haM, vatsyAmyadyAvizaGkitaH tato'ho snehasAro'yamiti saMcintayan hRdi / evaM bhavatviti vadana, muditaH saralo gataH 11 // 726 // // 727 // // 728 // // 729 // // 730 // // 731 // Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 737 // sthito gRhe'haM rAtrau ca, steyavIryavijRmbhitam / ardharAtre gato haTTa, hartumantaHsthitaM dhanam gato braTaM hartamanta:sthitaM dhanama // 732 // dRSTacodghATayan haTTamAgataiH dANDapAzikaiH / muktastaiH pratyabhijJAya, kiM karomIti cintibhiH // 733 // tadantardhanamutkhAtaM, mayodghATyApaNaM tataH / tasyaiva pazcAdbhUbhAge, nikhAtaM cApaNasya tat // 734 // rAtrau vibhAtaprAyAyAM, kRto hAhAravo mahAn / milito nAgaro lokaH, saMprAptaH saralo'pi ca // 735 // AvirbabhUvuH pracchannAH, sthitA ye dANDapAzikAH / . . saralaH prAha kiM jAtaM, mayoktaM muSitaM dhanam // 736 // so'vak tvayA kathaM jJAtaM, mayoktaM tvAM vinA'dhRtiH / ihAgAM rAtrizeSe'haM dRSTametat tadedRzam dadhyuH zrutvetyado dANDapAzikAstaskaro hyayam / asyAho vaJcanAzaktiraho vizrambhaghAtitA // 738 // tataste jagaduH zreSThin !, citte bhava nirAkulaH / labdho'sti caura iti taiH, sAkUtamahamIkSitaH // 739 // jAtaM tato mama bhayaM, grahISyAmaH salonakam / ityAlocya gatAstAvat, pracaNDA dANDapAzikAH // 740 // lacitaM taddinaM bhUrivikalpAkulitasya me / gacchan rAtrau dhanaM hRtvA, gRhIto dANDapAzikaiH // 741 // jAtaH kolAhalo loko, milito nAgaro'khilaH / / ripusUdanarAjJo'gre, nIto'haM dANDapAzikaiH // 742 // tena vadhyatayA''jJaptaH, saralo'tha samAgataH / / patitvA pAdayo rAjJaH, prAha me'sau priyaH sutaH // 743 // 2 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 744 // mucyatAM kRpayA tanme, sarvasvaM gRhyatAmidam / muktastato'haM rAjJA tat, saralasyApitaM dhanam uktaM hitArthinA cedaM, putro'yaM tava tiSThatu / madabhyarNe tava gRhe, na yukto'yaM viSAGkuraH // 745 // duzceSTitaiH parAbhUto, naSTaH puNyodayo'tha me / zreSThinA pratipannaM tad, vacanaM bhUpatestadA // 746 // sthito dhikkAranihato, dIno'haM rAjamandirai / zAnte bahulikAsteye, rAjadaNDabhayAnmama // 747 // tathA'pi sarvakAryeSu, loko mAM parizaGkate / mayyevAnyakRtaM caurya, datte pratyeti no vacaH // 748 // vidyAsiddhena kenApi, rAjJaH zrIgRhamanyadA / muSitaM naiva sa jJAto, doSo mayyeva so'rpitaH // 749 // tato'haM gADharuSTena, rAjJA bADhaM kdrthitH| .. saralasyA'pi vacanaM, nAdRtaM tIvratejasA . // 750 // ullambito'haM viraTan, jIrNA prAgguTikA mama / bhavitavyatayA dattA, guTikA'bhinavA tataH // 751 // gataH pApanivAsAyAM, nagaryAmantyapATake / tatrAnubhUya duHkhAni, guTikAntaralAbhataH / / / / 752 // paJcAkSapazusaMsthAne, pure gatvA gatastataH / . muktvA'saMvyavahArAkhyaM, sarveSu nagareSvaham // 753 // prApto bahulikAdoSAt tiryakatrItvamanantazaH / tAbhyAM me steyamAyAbhyAM, sthAne sthAne na kiM kRtam // 754 // nigadati bhavajantAvityado dhIvizAlA, samuditabhavabhItizcintayAmAsa citte| ahaha bhuvi durantaH steyamAyAvikAra-styajati tadapi naite bodhahIno manuSyaH Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kathamayamanubhUtAnantajanmapratAnaH, prabhavati guTikA kAstrI kimasya pratIpA / kimidamakhilamantAmamitrAdyaneno . ditamiti hRdi bhavyo vismitastiSThati sma // 756 // kalayati mukharAgAddhIvizAlainamartham, rahasi tadidamasyAH praznayiSyAmi pazcAt iti manasi sa dadhyAvAgamo vetti sarvam, sadasi sulalitA tu smeranetrA zRNoti saMsArijIvenoce'tha, prokto'haM nijabhAryayA / tvayA''ryaputra ! gantavyamAnandanagare'dhunA - // 758 // tuSTA'smi tvayi datto'yaM, suhRt puNyodayazca te| . sahAyaH sAgarazcAyaM, mUDhatArAganandanaH // 759 // tadvacaH pratipadyAhaM, guTikAM prApya tAdRzIm / Anandanagare tAbhyAM, sahito gantumudyataH, // 760 // iti sapadi nizamya ghrANadaurjanyavArtAmapi ca nicitagUDhasteyamAyAvipAkam / ya iha nibhRtacittaH syAt svatattvaprabuddhaH, sa bhuvi zuciyaza:zrIbhogasaubhAgyameti // 761 // : pAlana // 1 // // saptamaH stabakaH // athAstyAnandanagaraM, bahiraGgamanoharam / yuktaM suparvabhirlokaH, purandarapuropamam tatrAsti kesarI bhUpaH, pratyarthidvipadarpahRt / guNaratnadarI devI, tasyAsti jayasundarI asti tannagarAdhAro, vANijo harizekharaH / bhAryA bandhumatI tasya, suvaMzA giribhUriva // 2 // // 3 // 64 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 4 // // 6 // // 7 // // 8 // // 9 // rUpasyeva paraM rUpaM, zriyo mUrtirivAparA / tasyAH kukSAvahaM bhadre, bhavitavyatayA dhRtaH / prAsUta pUrNe kAle sA, mitrAbhyAM mAM samanvitam / hRSTau sA ca pitA cAbhyAM, suhRdau me na lakSitau pitRbhyAM me kRtaM nAma, yathA'yaM dhanazekharaH / mitrAbhyAM sahitastAbhyAM, jAto'haM vilasan sukhI prAptazca yauvanaM bhadraM, smarasiMhavanaM tadA / tyaktvA dharmakalAmekAM, saMprAptAH sakalAH kalAH tadA sampAditAstena, suhRdA sAgareNa me / vitatAzcittakallolAH, prakSubdhena kSaNe kSaNe dhanameva jagatsAraM, zlAghAyA: kAraNaM dhanam / rAjAdyA yad viziSyante, talloke dhanajRmbhitam tapa:zrutavayovRddhA, dhanavRddhasya kiGkarAH / ekA dhanakalA pUjyA, taccAndrIvezvarAzritA . yAvanna dRSTA ratnaughAstAvanme nirvRtiH kutaH / gatvA dezAntaraM kuryAM, tad gRhaM ratnapUritam tAtasya sannidhAvIvikalpaprerito gataH / uktaM mayA'nujAnIhi, tAta ! kartuM dhanArjanam gacchAmyahaM videzeSu, sphorayAmi ca pauruSam / pitA prAha dhanaM te'sti, dAnabhogakSama bahu tadeva tvaM niyuAnaH, kulaprAptaM yathecchayA / gRhe tiSTha viyogaM tu, soDhuM zaknomi no tava mayoktaM pUrvapuruSazrIrmAtevopabhujyate / . stanandhayena yUnAM tu, tasyA bhogastrapAkaraH 5 // 10 // // 11 // // 12 // // 13 // // 14 // // 15 // Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 16 // . // 17 // // 18 // // 19 // // 20 // // 21 // tanmadutsAhabhaGgorubhUtajvaraninISayA / mahAniyamavat tAta, soDhavyA virahavyathA . . dRDhaM jJAtvA'tha nirbandhaM, jagau mAM hrishekhrH| vatsa ! saMpUryatAmicchA, dUre dezAntaraM param vidyante kuTilA lokAH, kAminyo vaJcanodyatAH / bhUyAMso durjanAH stokAH, sajjanA vaNijaH zaThAH bhANDajAtaM ca duSpAlyaM, vikAri navayauvanam / nirAga:kupitAzcaurA, durbodhA kAryapaddhatiH / kvacid vijJena mUrSeNa, kvacit kvApi dayAlunA / kvacit krUreNa dhRSTena, kvacid bhItibhRtA kvacit kRpaNena kvacit kvApi, tyAginA bakavRttinA / kvacit kvApi vidagdhenaM, bhAvyaM tat sudhiyA tvayA mayoktaM gI: pramANaM me, tAtasyeyaM mahodayA / prAptArtho gRhameSyAmi, sattvamAtradhanopyaham ityuktvA pitarau natvA, nirgato rudatostayoH / . sArdhamAntaramitrAbhyAmahaM dezAntaraM prati / kramAjjayapure prApto, dkssinnaambhodhipaarshvge| bahirvane niSaNNazca, pravRtta iti cintitum ullaGgyAbdhiM caladvIciM, ratnadvIpe vrajAmi kim / caNDikAM vA svarudhiraistarpayitvA'rthaye dhanam pAtAlaM vA khanAmyuccaiH, zeSavyApAravarjitaH / AnayAmyatha vA gatvA, mahAdrau rasakUpikAm vikalpayata itthaM ca, sAgarakSobhitasya me| .. puraHsthite papAtoccaidRSTiH kiMzukapAdape . $$ // 22 // // 23 // // 24 // // 25 // // 26 // // 27 // Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 28 // // 29 // // 30 // // 31 // // 32 // // 33 // praroho bhUmisaMprAptastacchAkhAyA vinirgataH / dRSTo mayA tatazcAyaM, khanyavAdo hRdi smRtaH / nAstyeva kSIravRkSasya, praroho dhanavarjitaH / stokaM vA bhUri vA tatra, dhruvaM bilvapalAzayoH prarohe bhUri tat sthUle, tanuke stokamucyate / rAtrau jvalati tad bhUri, soSmaNi svalpamIritam viddhe tatra bhaved raktaM, yadi ratnAni lakSayet / atha kSIraM sitaM rUpyaM, pItaM cet kanakaM bhavet prarohaH syAduparyuccairyanmAtro'dho'pi tAvati / pradeze nihitaM nUnaM, vidyate tannidhAnakam upariSTAt tanuzcet syAdadhastAt pRthulo ydi| . praroho'sau nidhi prApto, viparItastu so'nyathA ayaM punaH palAzasya, praroho dRzyate tanuH / . stokaM dravyamihAstIti, taccitte cintitaM mayA nakhaviddhAt tataH kSIraM, pItavarNaM vinirgatam / tato mayA suvarNena, bhAvyamatreti bhAvitam taddezo vidhinA khAtaH, sAgarapreraNAdatha / dRSTaM bhRtaM ca dInAraistatraikaM tAmrabhAjanam / sahasramAtraM tad vittaM, prAptaM sphItazca sAgaraH / puNyodayaguNo mohAnmayA tatraiSa ropitaH bhANDamUlyamabhUt tanme, praviSTo nagare tataH / bakulazreSThinA dRSTo, haTTamArge vRSojjvalaH kRtaM saMbhASaNaM tena, vitatAH snehatantavaH / nItazca bhavane svIye, bhojitazcArubhojanam // 34 // // 35 // // 36 // // 37 // // 38 // // 39 // Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTaH kulAbhidhAnAdi, mayA proktaM yathAsthitam / / yogyaM jJAtvA kamalinI, svAM putrI pariNAyitaH // 40 // tatastenoditaM vatsa, svIyaM gRhamidaM tava / atra tiSTha nirudvigno vilasan saha vatsayA . // 41 // mayoktaM svArjitaM vittaM, vinA bhogo viDambanA / prasthApaya susArthena, ratnadvIpaM vrajAmi tat // 42 // zreSThI prAha kRtaM vatsa!, samudrollaGghanena te| .. madIyena dhanena tvamatraiva dhanamarjaya , // 43 // mayoktaM yadi nirbandhastavAyaM tat pRthaggRhe / sthitaH svIyena vittena, paNe'haM pRthagApaNe // 44 // zreSThinA'pi tathetyukte, lagnastatra dhanArjane / tena sAgaramitreNa, preryamANaH kSaNe kSaNe, // 45 // gatA dayAlutA naSTA, dharmadhIH kSINamArjavam / karmAdAnAni sarvANi, kRtAni bahuzo mayA // 46 // tRDbubhukSe mayA soDhe, dhanalobhAndhacetasA / . rAtrAvapi na supto'haM, nApi bhogA niSevitAH klezena tAvatA sArddhaM, sahasraM tadabhUt tataH / sahasradvayavAJchA'bhUt, tatprAptau cAyutaspRhA // 48 // prAptaM tadapyupAyena, tato lakSe gataM manaH / nAnopAyaprasaktena, mayA tadapi mIlitam / // 49 // tato'pi prayutecchA'bhUt, sAgarAjJAsthitasya me / kAlena bhUyasA sA'pi, pUritA klezakoTibhiH // 50 // koTiprAptau tato vAJchA, jAtA me sA'pi puuritaa| .. bahUpAyairmahArambhairnRpasevAdivRttibhiH . // 51 // // 47 // Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 52 // // 53 // // 54 // // 55 // // 56 // // 57 // puNyodayasya mAhAtmyAd, yAvat koTirapUryata / sAgaraH prerayAmAsa, koTInAM tAvadarjane icchA'nivartanIyA'bhUt, tataH sAgaralaGghane / bakulaH zreSThinaH svIyo'bhiprAyazca niveditaH sa prAha pUryamANo hi, puruSo bhUribhirdhanaiH / jvAlAbhirindhanairagnirivecchAbhiH pravardhate na kadApi nivRttiH syAt, tasya ratnAcalairapi / zreyasI tad dhRtiH puMsAM, dhanalobhAndhatA tu na tiSThAtraiva niyuJjAnastadidaM draviNaM bahu / mayoktaM tAta ! mA vAdIrevaM dhurya ! vivekinAm lakSmIH klIbAdiva bhavenirArambhAt praangmukhii| . kuTileva viTaM tyaktuM sArambhaM tu na vAJchati yo na muJcati saMrambhaM, prAptaiH kleshshtairpi| . aGkasthale patatyasya, lakSmIretya svayaMvarA . stokaprAptyaiva santuSTe, zriyo rAgo na varddhate / / rati badhnAti kariNI, na hi svalpajalAzraye anujAnIhi me tAta !, ratnadvIpe gamaM tataH / zreSThI prAha na tatrApi, zrIrbhAgyaM layiSyati tathA'pi yadi te vatsa, nirbandho durtikrmH| anujJAto mayA'si tvaM, gaccha tad yatra rocate tataH pramudito muktvA, pramadAM sadane pituH / pRthak pUstipotaughaiH, sahito'nyairmahAdhanaiH antarmitrayutaH kAle, zubhe vihitamaGgalaH / yAnapAtraM samAruhya, calito vAridhAvaham // 58 // // 59 // // 60 // // 61 // // 62 // // 63 // Se Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 64 // .: // 65 // // 66 // // 6 // // 68 // // 69 // madhye'bdheryAnapAtraughaizcaladbhirdhaninAM hRtA / antarvomavrajaddevavimAnazrIH sitadhvajaiH tadvegavicaladvIcibaddhapheno'mbudhirbabhau / sahAsa iva saMprekSya, vaNigutsAhasAhasam taraGgahastairvitatairAliGganiva vAridhiH / papraccha yAnapAtrANAM, svAgataM garjitacchalAt vADauM vegaM dadhuH potA, utsAha vaNijAmiva / do:sthyairiva tataH kSubdhaiH kacchapaiH prapalAyitam prAptAni yAnapAtrANi, ratnadvIpaM suvAyunA / vaNigbhiH prAbhRtaM dattvA, tatra bhUpaH prasAditaH jagRhuH pratibhANDAni, te'tha bhANDaughavikrayAt / praticeluH prAptalAbhAH, svadeze zeSavANijAH tatraiva sthApito'haM tu, sAgareNa prasarpatA / prArabdhaM ratnavANijyaM, vidhAya vitatApaNam anyadaikA''gatA vRddhA, nArI mAM pratyavocata / astyAnandapure rAjA, kesarI tatpriye ubhe jayasundaryAhvayaikA, parA kamalasundarI / jAtAn jAtAn sutAn hanti, gRdhnU rAjyasukhe nRpaH apatyasnehato naSTA, tataH kamalasundarI / garbhiNI mAM sakhIM lAtvA, mahATavyAM papAta ca / tatrAnubhUtaH klezaugho rAtrizeSe ca vedanA / jAtA zUlAGgabhaGgAdyaistasyA hRdayadAriNI prasavAsannatAM matvA, vAcA sA''zvAsitA myaa| kurvatyA mama tatkAlAMcita kama mumUcha sA . . // 70 // // 71 // // 72 // // 73 // // 74 // 70 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 76 // // 77 // // 78 // // 79 // // 80 // // 81 // yonidvAreNa niragAt, dArakaH svAminI mRtA / vajrAhateva jAtA'haM, bhUtAviSTeva zUnyahRt / pravRttA ca pralapituM, dehi svAmini ! me giram / ka gatA'si sutaM hitvA, yasyArthe rAjyamujjhitam gataivaM vilapantyA me, rajanI ravirudgataH / tatpatheneyuSA dRSTvA, sArthavAhena tAdRzI AzvAsya tena vRttAntaH, pRSTo nigadito mayA / vismito'sau mayA pRSTaH, kva gantavyaM tvayA'nagha ! yAsyAmi sa jagau ratnadvIpaM dhyAtaM mayA tataH / nIlakaNTho'sti kamalasundaryAstatra sodaraH bhAgineyaM susArthena, gatvA tasyArpayAmyaham / / sArddha tat sArthavAhena, prAptA dvIpamimaM tataH darzito nIlakaNThAya, bhAgineyo manoharaH / vArtA kamalasundaH , sarvA ca kathitA mayA khedagarbho'sya harSo'bhUd, harirityabhidhA kRtA / dArakasyAtha so'syAbhUd vardhamAno'tivallabhaH grAhito'sau kalAH sarvAH, saMprAptazcAruyauvanam / zriyA surakumArasyAkAraM nyakkurute kRtI asyoktaH pUrvavRttAnto, mayA'nena zrutaH punaH / bhavAnAnandanagarAdAgato vaNijAM varaH tataH sa(sva)dezaNaM matvA, tvAM draSTuM so'bhivAJchati / tatsamIpaM tato gantuM, bhavAnahati kovidaH tato harikumArasya, vasumatyA. tayA samam / gato'bhyarNaM tayA tasya, jJApito'haM jaharSa saH // 82 // // 83 // // 84 // // 85 // // 86 // // 87 // 91 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 93 // asthApayat samAliGgya, gADhaM maamrdhvissttre| jagau cokto'mbayA tAtamitraM me harizekharaH // 88 // tvaM ca tasya sutastena, bhrAMtA'si mama sarvathA / mayoktaM yAdRzastAto, bhRtyaH kesaribhUpateH .. // 89 // tAdRzaste'hamapyasmi, tad bhRtye ko'yamAdaraH / tataH so'kArayad gADhaM, tuSTo miMtrAgamotsavam // 90 // tato harikumAreNa, saha lIlAM vitanvataH / dinAni me sukhaM yAnti, saMprApto'tha madhUtsavaH // 91 // tato harikumAro'sau, mitrmnnddlraajitH| madanvito yayau draSTuM, vane madhukRtazriyam // 92 // sahakAratale tatra, sthitaH kokilakUjitaiH / prapaJcitasmarayazaHpaTahadhvanivibhrame , tAvat tatrAgatA kAcid, vratinI raudrarUpabhRt / vRddhA sA citrAlikhitAM, kanyAM tasya kare dadau // 94 // kumArabhAvaM pazyantI, sA tataH stimitA sthitA / savikAraM tamAkSiptamAlokya ca vinirgatA // 95 // kumArastAM muhuH pazyan, dRSTo mitraiH parAhataH / / dIrghaniHzvAsahuGkArAvyaktavAgmUrddhakampanaiH TaTalAgatyaktavAgamArTakampanaiH // 96 // abhUt kSaNaM sa mandAkSaH kSaNaM visphAritekSaNaH / kSaNaM smeraH kSaNaM lInaH, kSaNakSaNavilakSaNaH // 97 // sasmitaM manmathaH proce, tato nAnArasAkulam / kiM narInRtyate citte, kumAra ! sphAravibhramaiH / // 98 // vidagdhaH so'vadat tasmai, nihanuvAno nijAzayam / . haSyAmyasmAdahamitazcitrakRtkarakauzalAt . // 99 // Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 100 // // 101 // // 102 // // 103 // // 104 // // 105 // citre'smin likhitA bAlA, datte nAlApameva hi / anyaistu vibhramaiH sarvaiH, sAkSAdbhUtaiva dRzyate vibhAvayAmi tadidametaccitrakakarmaNaH / bahukriyAvyagramanA, vizvakarmA'pi nAdhikaH kiM satyamidamityUce, manmathaH padmakesaram / so'pyAha prANinAM mitra !, vicitrAzcittavRttayaH citre'tikuzalA kanyA, bhAti citrakRto'pi me / lalitaH prAha kiM citraM, dRSTaM kvApyanayA kRtam kinnarINAmaviSaye, durgame surayoSitAm / vidyAdharINAM durlakye, duSpraveze'nyayoSitAm citte gUDhe kumArasya, sattvasAre na dRzyate / kimetayA kRtaM citramityUce padmakesaraH vibhramaH prAha kiM citraM, nanvAzcaryamidaM sphuTam / - mUDha ! zleSAdidaM hyetadityUce padmakesaraH kapolo'vak kathaM gamyaM, hRtamasya mano'nayA / mUDha ! liGgairativyaktairityUce padmakesaraH yAvanna bhavati zrAntaM, manaH kAmAvalaGghanAt / na niHzvAsAdayo bhAvAstAvAvirbhavanti hi kumArameva pRccha syAd, yadi na pratyayo mayi / proce harikumAro'tha kRtaM yattatpralApataH cAru praznottaraM kiJcit, paTha tAvadanAvilaH / jagAvatha vinodArtha, sahAsaM padmakesaraH hRdi prApnoti kazcitraM, kAM citrAmadhigatya me / vAcAmAcArapUtAtmA, sAdhustyajati kA punaH // 106 // // 107 // // 108 // // 109 // // 110 // // 111 // 03 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutvedaM zUnyahuGkAraM, kumAro vyagradhIrdadau / punaH papATha vispaSTadhRtaye padmakesaraH // 112 // citrakanyAhRtasvAntastathA'pyasthAt sa taadRshH| . smitvA sarve tato'pazyan, vadanAni parasparam . // 113 // ceto harikumArasya, pratyAvRttaM tadIkSaNAt / zlokaM zrutvA'tha taM tenAvaSTambhAd dattamuttaram // 114 // tato'tivismitaH padmakesaro'nyat punarjagau / kathaM badhnAti kAH prAjJaH, ke gItarasalampaTAH // 115 // tadapi pratyudatarad, vicintya, hRdaye hariH / sAraGgAH papracchAtha vilAso'nyajjainendramatavAsitaH // 116 // prAbalyaM kena vAcyaM kalayati rasanAM kaM bhavet pakSiNaH kA, saMbuddhirbuddhimantaH kva ca viracanayA yatnamullAsayanti / ka: prArthya: kena tulyo'lasa iha garagI:(?) kIdRzI syAt purA'rthA, vyApadvallIkRpANI jayati jinapateH kIdRzI brUhi vANI // 117 // harijaMgau bRhad vyastasamastaM khalvidaM tataH / / punaH paTha papAThAsau, vicAryodataraddhariH // 118 // tacchrutvA vismitazcitte, punaH papraccha tAdRzam / / kumArasya vilAsArthI, vilAsaH praznakovidaH // 119 // pUjAyAM kiM padaM syAt kuru dahanavapurbodhanaM niHstanaH kaH, zUnyaM kIdRg puraM syAd vanamapi ca ghanaM kIdRzaM naiti zobhAm / kA vezyA kA mahatrI samiti bhavati kaH sattvabhAjAM bhaTAnAm, dhAvallAvaNyapure vapuSi jinepateH kA nimajjanti nityam // 120 // tadapi pratyudatarad, visphurabuddhipATavaH / * hariH parismRtavyastasamastapadapaddhatiH . // 121 // Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 122 // // 123 // // 124 // // 125 // // 126 // // 127 // jahAsa vimalazcAru, kumAro'syAharanmadam / vilAso'vak paThatvanyaH, sarvasmayaharo hyayam manmatho'bhidadhe klRptaM, mayA spaSTAndhakadvayam / tadarthaM kathayatvAryaH, suvibhAvyAvilambataH rAjan ! rUpeNa nArINAM, harasevAlatAphalam / kAmAjJayA'pi vAmAkSyo, yAnti naitAvatI bhuvam sadAkhyAtimanojJazrIlI(rlI)lADhyaguNagauravam / abhidhatte ca tejaste, raNasaMmardadhIratAm harirjagAda harase, bAlatAyAH phalaM trapAm / ityeSa prathame bhaGgaH, sadAkhyeti dvitIyake gUDhatUryaM mayA padyamathaikaM viniveditam / sampUrNaH paThitaH zloko, hariNA paripUrya tat dAne megho rato dharma, prazastaH prauDhatejasA / . yastanoti satAM prIti, yazastasya samedhate tacchrutvA vismitAH sarve, vayasyA dhIraho parA / kumArasyeti so'pyevaM, vyasmaraccitrakanyakAm pArApataM priyAcATukAriNaM prekSya tAM smaran / atha so'bhUd bhRzaM kampra:, patacchila iva hudaH vAtAhato dIpa iva, mAnIvAriparAjitaH ! . samyaktvavAnavirato bhavabhIta iva kSaNAt tato mayoktaM kimidaM kumAra ! tava bAdhate / sa prAha nAgatA''sInme, nidrA rAtrau ziro'rtitaH gacchantu vA'tra tiSThantu, tadete manmathAdayaH / ehi tvameko nidrAmi, yaccandanalatAgRhe .75 // 128 // // 129 // // 130 // // 131 // // 132 // // 133 // Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 134 // // 135 // // 136 // // 137 // // 138 // // 139 // kumAraH prAvizat tatra, mayukto'tha gatAH pre| pallavaiH ziziraiH zayyAmArUDho'sau kRtAM mayA - na tatra labhate taptasaikate mInavad ratim / ' vihite'thopaviSTo'sAvAsane komale mayA tatrApi nAznute saukhyaM, zUlAgraprotacauravat / karotItastato lagnaH, skandhe caMkamaNaM mama tathA'pi smaratApena, mucyate na mahIyasA / laGghitA zItale'pItthaM, bRhadvelA latAgRhe , pracchanaistat sthitaiH sarvaM kumArasya viceSTitam / dRSTaM kutUhalavazAda, vayasyairmanmathAdibhiH jayadhvaniriva prauDhaH, puSpeSostApadAyinaH / utthitaH zaGkhanAdo'tha, madhyAhnasamaye mahAn' manmathAdyAstataH sarve, saMbhUyaitya latAgRhe / harimUcurgRhe gantumadhunA'vasaro'sti naH hariNagau yAta yUyaM, vimucya dhanazekharam / . zAntAyAM zUlatApA-vAgamiSyAmyahaM punaH pratIta eva sarveSAM, tasya taddheturAntaraH / tathApyetAdRzo jalpazchalAnmitraiH pravartitaH Ayurvedavidagdho'si, bhoH kapola ! nirUpaya / vikAraH kiMnimitto'yaM, zamopAyo'sya kaH punaH kapolaH prAha doSANAM, vAyuH pittaM kaphastathA / zArIro mAnaso hetU, rajazca tama eva ca prazAmyatyauSadhaiH pUrvo, divyayuktivyapAzrayaiH / .. mAnaso jJAnavijJAnadhairyasmRtisamAdhibhiH ... // 140 // // 141 // // 142 // // 143 // // 144 // / // 145 // da Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 146 // // 147 // // 148 // // 149 // // 150 // // 151 // rUkSaH zIto laghuH sUkSmazcalo'tha vizadaH kharaH / viparItaguNaivyairmArutaH saMprazAmyati sasnehamuSNaM tIkSNaM ca, dravamamlarasaM paTu / viparItaguNaiH pittaM, dravyairAzu prazAmyati guruzItamRdusnigdhamadhurasthirapicchalAH / zleSmA(ma)NaH prakRti yAnti, viparItaguNairguNAH karpha svAdvamlalavaNAH, kaSAyakaTutiktakAH / janayantyanilaM pittaM, kaTvamlalavaNA rasAH svAdvamlalavaNA vAyuM, kaSAyasvAdutiktakAH / jayanti pittaM zleSmANaM, kaSAyakaTutiktakAH ajIrNaprabhavA rogAstaccAjIrNaM caturvidham / AmaM vidagdhaM vizra(STa)bdhaM, rasazeSaM tathA param Ame sadRzagandhaH syAd, vidagdhe dhUmagandhatA / vizra(STa)bdhe gAtrabhaGgazca, rasazeSe'nadveSitA / AmeSu vamanaM kuryAd, vidagdhe cAmlakaM pibet / vizra(STa)bdhe svedanaM kuryAd, rasazeSe tathA svapet itthaM sthite kumArasyAjIrNaM tApena lakSyate / pittaM vidagdhAvasthena, kSobhitaM tena vAyuyug antastApazca zUlaM ca, vardhate'sya tatastanau / prakRtyAdyavidan yattat, kiM brUrSe vibhramo jagau kaMpolaH prAha vijJAtaM prakRtyAdyakhilaM mayA / vikAro'yamajIrNasya, kumArasyAparasya na tato'ho mUDhatA'syeti, dhyAtvA cakre smitaM hariH / / prAhurvayasyAH saMsiddhaM, kAryaM nastvadvinodataH // 152 // // 153 // // 154 // // 155 // // 156 // // 157 // 77 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 158 // // 159 // // 160 // // 161 // // 162 // // 163 // sA parivAjikaivAsya, vikArasya tu bheSajam / kAryaM paryeSaNaM tasyAstat kumArAvilambataH tato'haM prahitastena, tadanveSaNakAmyayA / pazyAmi smAntarAle tAM, nagarAbhimukhaM vrajan natvA pRSTA ca sA citrapaTTikodanta eSa kaH / keyaM kanyA kimarthaM coccalitA'si nivedaya sA prAha zRNu bhadaitatsambandhamiha vidyate / nIlakaNThasya nRpaterdevI zikhariNI zuciH prAptA'haM tadgRhe bhikSAkRte dRSTo viSAdabhAg / sarvaH parijanaH pRSTA, devI tatkAraNaM jagau mayUramaJjarI putrI, jIvitAdapi me'dhikaa| . bandhule ! te pratItaiva, seyamAtapanodayAt ' kenApi hetunA zUnyA, jAtA tIvrajvarAratiH / bhUSaNAni na gRhNAti, nAGgarAgaM tanoti ca nAsvAdayati tAmbUlaM, kandukena na khelati / - muhurdhAvatyabhidvAraM, sakhibhyaH pariruSyati tanmAM bhagavati ! brUhi, kimeSA cintayatyaho / kadA ca lapsyate'bhISTaM, nimitte'si sphuranmatiH dRSTvA horAM tataH proktaM, dhvajAdinyAsato mayA / eSA jIvaM cintayanti, naraM nRpasutaM harim dhvajo dhUmastathA siMhaH, zvA balIvarda ityapi / kharo gajendro dhvAGkSazca, aSTAyAH parikIrtitAH kAlavAsaravelAnAM, muhuurtkkubhostthaa| nakSatragrahayozcaiva, nisargabalamaSTamam // 164 // // 165 // // 166 // // 167 // / / 168 // ' // 169 // Ge Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 170 // // 171 // // 172 // // 173 // // 174 / / // 175 // dhvajaH kharastathA dhvAMkSaH, prastute ca prayojane / samApannAstrayo hyAyA nyastAd gomUtrikAtrayAt prathamAd jJAyate cintA, dvitIyAt tu zubhAzubham / tRtIyAt kAlanirdezaM, kuryAdAyAditi zrutiH zuni dhvaje vRSe caiva, jIvacintA prakIrtitA / siMhavAyasayormUlaM, dhAtudhUmebharAsabhe dhvajasya prathamaM pAtAt, tajjIvaM cintayatyasau / narAdivyaktibodhazca, sphuTaH kAlabalAdibhiH avazyaM tasya lAbhazca, dhUmopari kharAgamAt / adyaiva ca tRtIyasya, pAtAd dhvAGkSasya yat smRtam sthAnaM lAbhaM ca kurute, rAsabho dhvajadhUmayoH / . siMhasyopari nAzaM tu, zeSeSu tu sa madhyamaH dhvajakuJjarayorvarSa, mAso vRssbhsiNhyoH| . pakSAH zvakharayoz2aiyA, dhUmavAyasayodinam . tataH zikhariNI tuSTA''sannajAmAtRlAbhataH / jagAda yat tvayA proktaM, tatra zaGkA na kAcana asyAH sakhyA mama proktaM prAtardRSTo'nayA hariH / tatrAnurAgAtizayAt, tataH prAptA dazAmimAm karotu bhagavatyeva, tadasyAstatsamAgamam / boddhaM bhAvaM kumArasya, citriteyaM tato mayA tatpradarzanato jJAtvA, kumArAzayamAgatA / devI proktavatI muSTimadhye'sau mama vartate tayA mayUramaJjaryAH proktaM pratyeti sA tu na / zikhariNyA tato rAjJe, prokto vyatikaro'khilaH // 176 // // 177 // // 178 // // 179 // // 180 // // 181 // Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prahitA''nayanAyAhaM, harestAbhyAM tato drutam / eSa vyatikarazcitrapaTTikAgocaro'khilaH . .. // 182 // eSA sA kanyakAhetoritazcoccalitA'smyaham / tato mayoktamanaghe !, kiM punastvatkare'styadaH // 183 // uktaM bandhulayA bhadra !, kumArapratyayAvaham / mayUramaJjarIhastalikhitaM citramastyadaH // 184 // mayoktaM cAru vihitaM, kumaarsyaapitaastvyaa| prANAstato mayA sArddhaM, sA''gatA harimannidhau // 185 // mayA bandhulayA coktaM, haraye raajshaasnm.| uktaH sarvo'pi vRttAntaH, zraddhatte na hariH param // 186 // tato'pito bandhulayA, harezcitrapaTaH kre| smaradhvajapaTaprAyaH, sphuTadvipuTacitritaH / // 187 // sadyo harikumAraNa, prodghATya sa nirUpitaH / tatraikatra puTe dRSTaM, vidyAdharayuvadvayam / // 188 // zuddhairAlikhitaM varNairalakSyaistUlikApadaiH / . sUkSmAnurUparekhAbhiH suvibhaktAGgazobhayA // 189 // citrayA binduvicchittyA visphuTena manoharam / nimnonnatavibhAgena, bhUSaNaizcocitocitaiH // 190 // navasneharasAvezAd baddhadRSTi parasparam / cittaikyapizunaspaSTaceSTAjanitavismayam // 191 // pradRSTaM likhitaM padyaM, tasyAdhastAdidaM punaH / zRGgArAmbhodhipiyUSamanavadyaM kimuddhRtam . // 192 // dhanyAstA dayitAH priyAnanavidholAvaNyalIlAsudhA, yAsAM netracakorakairavirataM pepIyate saspRham / . Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 193 // // 194 // // 195 // // 196 // // 197 // // 198 // yAsAM tadvacanaizca candanarasairAlipyate hattaTI, tA evAptajanuHphalA ratirasAdeSA yathA khecarI tato dRSTaM ciRpuTaM, dvitIyaM rAjasUnunA / dRSTA ca tatra likhitA, rAjahaMsI vidagdhayA padminI himadagdheva, mlAnevAmrasya maJjarI / arkAhatendulekheva, puSpamAleva marditA vanavalliriva pluSTA, gatavidyeva khecarI / saMspRSTasyAmbunA divyamukurasyeva dIdhitiH sarvathA vigatacchAyA, zokaprasaradurbalA / kaNThAvalambitaprANA, parityaktAkhilakriyA adhastAllikhitaM padyadvayaM tasyAzca vIkSitam / sAkSAdviyogAvezena, svAntasyeva daladvayam bhramati paritastIre nIre nijapratibimbini, . priyatamadhiyA gatvA sattvAt patatyaphalazramA / tyajati vadanAdAttaM duHkhAnmRNAlalatAGkuram, virahavidhurA zuSyatyeSA marAlakuTumbinI iyamiva bhavatyanyA preyoviyogakRzAnunA, jvalitahRdayA nArI bhArIbhavannijajIvitA / asukhavapuSastasyA na syAt purA'rjitaduSkRtA'nubhakkalanAdanyat kiJcit phalaM januSaH kila * tato harikumAreNa, cintitaM yanmamopari / rAjaputryA dRDhasnehaH, kauzalena pradarzitaH vidyAbhRnmithunAlekhAt; svAbhilASaH sphuTIkRtaH / / iSTAprAsikRtaM dainyaM, rAjahaMsyAzca citrataH // 199 // // 200 // // 201 // // 202 // 81 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 203 // // 204 // // 205 // // 206 // // 207 // // 208 // darzito manmathAdInAM, tena citrapaTastataH / . tairuktaM rAjahaMsyeSA, gatvA saMdhIryatAM drutam / sarve'pi rAjasadane, tataH pramuditA gatAH / mayUramaJjarI nIlakaNThazca haraye dadau tataH zubhe'hni saMjAto, vivAhasya mahotsavaH / pANau gRhItvA tAM prApto, hariharSaM ramAmiva atha sAntaHpuraM sarvaM, rAjalokAH sabAndhavAH / prajAzca rAgaM vipulaM, guNapUrNe harau dadhuH / itazca sa hari ripuNyavAn premanirbharaH / / yantrito mama puNyena, madviyogaM na vAJchati prAptA mayA tatprasAdAda, vilAsA devdurlbhaaH| yazazca candravimalaM, sajjanaspRhaNIyatA' janitAH kuvikalpaughAH, sAgareNa tathA'pi me / yanmamAyaM hareH saGgo, heturarthArjanakSateH ratnaughamiha lAsyAmi, nirvighnamiti cintitam / atrApi mitrarUpo me, vighno'yaM samupasthitaH sarvathA rAjaputro'yaM, tyaktuM zakyazca nAdhunA / ruSTo hyapaharedeSa, sarvasvamapi mAmakam tad ratnopArjanaM kurve, harerapi ca raJjanam / atyAsaGgastu mitre'smin, mama svArthaM vinAzayet kRtaM mayA yathA dhyAtaM, ratnaugho mIlitastataH / kvacit pazyAmi ratnAni gato mUrchA punaH punaH kvacit spRzAmi hastena, muhurucchAlayAmi ca / kvacid vakSaHsthale dattvA, harSamagno bhavAmi ca // 209 // // 210 // // 211 // // 212 // // 213 / / // 214 // 82 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 215 // // 216 // // 217 // // 218 // // 219 // // 220 // nikhanAmi kvacid garte, zaGkAM dhRtvotkhanAmi ca / sukhaM dine ca rAtrau ca, nAvizvAsAd babhUva me dhyAnaM sarvajagadralaMsaMgrahasya mayA dhRtam / sthito'haM sadane nityaM, ratnopArjanalolupaH itazca dvau narau kAlapariNatyanujIvinau / kadAciccakraturjalpaM, mitho maithunayauvanau yauvanenoditaM mitra ! bhavajanturmamAdhunA / dhanazekhararUpeNa, gato'sti vazavartitAm tavApyavasaroM gantumasti tasyAntike'dhunA / bhASitaM maithunenApi, tatsambandhaM kuruSva me yauvanenoditamasau, pUrvaM saMsevito myaa| . tad dRDhaM tava sambandhaM, kariSyAmi sahAmunA evaM tu kRtasaMbhASau, prAptau yauvnmaithunau| . uktazca yauvanenAhaM, vatsalo'yaM suhanmama . ato'hamiva sarvatra, draSTavyo'yaM sadA tvayA / akRtrimadRzA dRSTastava dAsyatyasau sukham tato yauvanavAkyena, tenAhaM mudito hRdi / pratipatrau ca mayakA, tau prItenAntarAtmanA maithunAya mayA dattaH, prAsAdaH svAntasaMjJakaH / yauvanAya ca gAtrAkhyastatsambaddho dvitIyaka: kRtA vilAsazauryAdyA yauvanena guNA mama / maithunena kRto'tRpto, bhuktaiH strINAM zatairapi maithunenerito yAvad, rantumIhe paNAGganAm / dhanarakSAparastAvat, sAgaro mAM niSedhati // 221 // // 222 // // 223 // // 224 // // 225 // // 226 // 83 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 227 // // 228 // // 229 // // 230 // // 231 // // 232 // ito maithunanirdeza, itaH sAgaralaGghanam / sampannastadayaM nyAya, ito vyAghra itastaTI . . sAgarasyAtivAllabhyAnmaithunAjJA'natikramAt / tato mayA kRtaM karma, dAruNaM lokagarhitam yAH kAzcid bAlavidhavA, raNDAH proSitabhartRkAH / vratinyo'nyAzca mUlyena, vinA tAH sevitA mayA / tato'haM maithunahRtastRpto naivAntyajAsvapi / yoSitsambandhibhirlokaistADitazca vigopitaH haripuNyodayabalAt, kevalaM naiva mAritaH / . jIvanmRtastu dhikkAraprahArairnAgaraiH kRtaH tathA'pi me na mUDhasya, vyAvRttaM maithunAnmanaH / jAto'haM priyamitre'sminnirmithyasnehanirbharaH abhUt tucchamateritthaM, maithuno mama vallabhaH / tato'pi vallabhataraH, sAgaro rAgarocitaH mitrayugmena tenetthaM, mayakA'bhimataM sukham / . duHkhitenApyakhaNDAbhyAM, pakSAbhyAmiva pakSiNA antaHpuraM puraM rAjyaM, harau raktamathAkhilam / babhUva nIlakaNThasya, parAkuNThitavikrame tato'bhUt tasya vipulA, samRddhiH kozadaNDayoH / janAnurAgo vallInAM, sampadA navavAridaH(de) athAsau kuJjarArUDho, rAjalokena veSTitaH / chatreNa, dhriyamANena, cArucAmaravIjitaH yukto mayUramaJjaryA, paulomyA mghvaaniv| .. pure'khile viziSTazrIvicacAra vayasyayug . // 233 // // 234 // // 235 // // 236 // // 237 // // 238 // 84 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 239 // // 240 // // 241 // // 242 // // 243 // // 244 // tatazca vIkSya vipulaM, prajArAgaM harau nRpaH / nIlakaNTho dadhau citte, kaluSatvaM durAzayA(yAt) acintayacca citte'sau, vRddho'haM tanayojjhitaH / tantraM sabAndhavaM sarvamanuraktaM harau mama mahAbalo'yaM drumavat, tanmAmunmUlayiSyati / vardhamAnaH samuttolyabalAdapratibandhakaH nopekSaNIyastadayaM, yato nItivido viduH / ardharAjyaharaM bhRtyaM, yo na hanyAt sa hanyate amantrayat tato rAjA, kartavyaM harimAraNam / subuddhamantriNA sArdhaM, so'pi rAjA'nuvRttibhAga vajrAhato'pi vAkyena, tena pratyabravIdidam / yuktaM te rucitaM deva, ziSTAnAM yuktabuddhayaH subuddhirnIlakaNThazca, tataH svaM svaM gRhaM gatau / . subuddheratha saJjAtAH, saGkalpA manasIdRzAH dhira mohasukhalubdhatvaM, dhig mahAmohajRmbhitam / dhig rAjyaM kASThavajjIrNaM, kuvikalpaghuNavrajaiH jAmAtA bhAgineyazca, priyo'syAbhUt purA hariH / tRSNAkRSNAhidaSTasya, sAmprataM bhAti zatruvat rAjyalobhAdamuM hantuM, rAjA yadyapi vAJchati / rakSaNIyastathA'pyeSa, nararatnaM mayA hariH tato damanakaM ceTa, pracchanaM prajighAya saH / tatsandezaM hareH so'vaga, dezastyAjyo'dhunA tvayA subuddhyuktamiti zrutvA, nirbhayo'pi harirmanaH / samudralaGghane cakre, proktA vArtA ca sA mama // 245 // // 246 // // 247 // // 248 // // 249 // // 250 // 85 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 251 // // 252 // // 253 // || 254 // // 255 // // 256 // yad rAjA kAryakupito, mantriNA ca hitaissinnaa| AdiSTamiti gantavyamullacyAmbunidhi mayA pratiSThasva tvamapi tat, tvAM vinA mama no dhRtiH / / mayA'pi gADhadAkSiNyAd, vacastasya pratizrutam yAnapAtradvayaM sajjIkAritaM sudRDhaM tataH / tatraikaM mama ratnaudhairbhUtamanyat punahareH harirmayUramaJjaryA, vasumatyA ca saMyutaH / pradoSe'haM ca saMprAptau, tIraM vArAMnidherubhau / ArUDho yAnapAtre sve, vidhAvabhyudgate hariH / tenArurukSuH svaM potamapyahaM sthApito'ntike marudvegAdatha tayorgacchatoryAnapAtrayoH / vyatIyuH katicid vArDoM, vAsarA bahulavite atrAntare pApamitrarUpau saagrmaithuno| mamaivaM cakraturbuddhi, nAzitahIkulakramau bhRtaM mamaikaM bohitthaM, ratnairanyaddhareridam / / mamaivopasthitaM bhAgyaistat tyaktuM naiva yujyate mayUramaJjarI ceyaM yAvad bhuktA na bhAminI / padmAkSI mantharagatirjaghanastanagauravAt rambhoruH kSAmamadhyA ca, laavnnyaamRtvaahinii| tAvat kiM mama ramyeNa, yauvanenAvakezinA tadidaM ratnabohitthamenAM ca hariNekSaNAm / hariM vyApAdya gRhNAmi, nAnyathA cittanirvRtiH tato vismRtya tasyoccainirvyAjasnehahRdyatAm / . aGgIkRtya mahApApaM, kuladUSaNakAraNam . // 257 // // 258 // // 259 // // 260 // // 261 // // 262 // 25 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 263 // // 264 // // 265 // // 266 // // 267 // // 268 // rAtrau zarIracintArthaM, bohitthAnte sthito hariH / mayA saMprerito vegAt, drATkRtya patito'mbudhau draattkaaraadutthitailokaiH, kRtaH kolAhalo mahAn / mayUramajjarI bhItA, sthito'haM zUnyadhIriva karma me nighRNaM tAhak, cukopa prekSya mayyatha / samudrAdhipatirdevastutoSa ca harerguNaiH so'bdhinIrAt samutpATya, bohitthe'sthApayaddharim / artha kaviriva prauDhaM padye hRdayagahvarAt mattaH prAtaH zazIvAbhrAnnaSTaH puNyodayastadA / matsaMmukhaM babhASe'tha, sa devo bhISaNAkRtiH re narAdhama pApiSTha !, zrIhIdhIparivarjita / pApakarmedRzaM kRtvA, kiM tvamadyApi jIvasi ityuktvA kampamAnaM mAM, gRhItvA'sau sthito'mbare / hariH praNamya taM devamevaM snehAd vyajijJapat . mucyatAmeSa mitraM me, kRpAlumayi yadyasi / ' AkRSyAbdherahaM kSepyo, na mitravirahAvaTe abhUd ghRtaM tatkopAgnau, snehamugdhaM harervacaH / mayi gADhataraM ruSTastato devo'bravIdidam mugdho'si tvaM na jAnAsi, pApasyAsya viceSTitam / tad gacchAbhimatasthAnaM, yacchAmyasya phalaM punaH ityuktvA'haM tathA tena, kSipto'gAdhamahodadhau / yathA gato'vanitalaM, pASANa iva niSThuraH AgataH punarUcaM mAM, mRtaM matvA yayau suraH / potadvayaM kramAt prAptaM, velAkUle hareH punaH // 269 // // 270 // // 271 // // 272 // // 273 // // 274 // Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ itazcAnandanagare, zrutaH kesaribhUpatiH / mRto harikumAreNa, tatrAgAt sa tato drutam // 275 // jagrAha paitRkaM rAjyaM, vasumatyA nivedite / bAndhavAnAM samaste'pi, vRttAnte klezavarjitam // 276 // anuraktAzca sarve'pi, lokA bhUriguNe harau / tenaikaM ratnabohitthamarpitaM janakasya me / // 277 // itazca pAtAlatalAdunmagnoM jalavIcibhiH / preryamANo badhyamAnaH, santataistantujantubhiH // 278 // matsyapucchacchayacchoTailulatkamaThakaNTakaiH / prAptaduHkho'tivikaTaibibhyacca jalamAnuSaiH // 279 // loladbhiH zaGkhanikarairmakaraizca prasarpibhiH / udvRttairnakacakaizca, saMprAptaprANasaMzayaH , // 280 // gahanaividrumavanairmuhyamAnaH kathaJcana / / prApto'haM jaladhestIraM, saptarAtreNa pAtakI (caturbhi kulakam) | // 281 // tatrAnilakRtAzvAsaH, kSutpipAsA'bhibAdhitaH / . bhrAntaH phalajalArthI san, prApto marusamaM vanam // 282 // labdhA tatrApi ca mayA, prANavRttiH kthnycn| karaNIyaM yato'dyApi, pAtakaM bahu vartate // 283 // athAkIrNaM grAmapurairvasantaM dezamAgataH / riktatvAllajjamAno'hamupatAtaM gatastu na // 284 // nAzAt puNyodayasyAtha, mitradvayajuSo mama / vANijyAcaraNe'dhU syAt, karSaNe vRSTireva na // 285 // sevAM kurvaMstato rAjJo, gato yoddhaM mahA''have / tatrApi nizitAstraughaprahAreva pIDitaH . // 286 // Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 287 // // 288 // // 289 // // 290 // // 291 // // 292 // mayA'nyadA balIvardA, gRhItA vAhanecchayA / mRtAstilakarogeNa, sarve te madabhAgyataH . kharasArthena vANijye; mayakA'tha cikIrSite / sasArtho muSitazcaurairjAto'haM karmakRt tataH vRttistathA'pi no labdhA, bhUtvA'nyasyAtha sevakaH / gato'bdhau potamAruhya, bhagnaH so'pi madaMhasA uttIrya phalakenAbdhi, dvIpaM prApyAtha rodhanam / pravRttaH khanituM bADhaM, dhUliH prAptA paraM kare athAnyatra nage. gatvA, dhAtuvAdaH kRto mayA / mRdbhirmUlaizca pASANaiH, sthitaH kSAraH paraM kare kRtA tato dyUtalIlA, tatra dyUtakarairjitaH / tato lAtuM vibhAvA~, praviSTo rasakUpikAm siMhena trAsitastatra, kathaJcinna tu mAritaH / vinA puNyamabhUd vyarthamitthaM karmAkhilaM mama labdhA bhikSA'pi na kvApi, bubhukSAkSAmakukSiNA / pAdaprasArikAM kRtvA, maunaM dhRtvA tataH sthitaH sAgaraH prerayAmAsa, tato mAM sphorayodyamam / aviSAdaH zriyo mUlaM, punaH kuru dhanArjanam ityAhitakudhIstena, pAtakeSu pravartitaH / kRtAni tAni pApAni, yAni yAnyAdideza saH dhamagandho'pi na prAptaH, paraM puNyodayaM, vinA / na gataH zvasurasyApi, gRhe mithyAbhimAnataH tadA'pi prerayanneva, maithuno yauvanAnvitaH / mAM tiSThati tadiSTaM tu, nApyate sukRtaM vinA // 293 // // 294 // // 295 // // 296 // // 297 // // 298 // Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 299 // // 300 // // 301 // // 302 // // 303 // // 304 // itazcAnandanagare, hariNA sUriruttamaH / dRSTo manoramodyAne, niSaNNastaM praNamya saH tato bhagavatA tena, dezanA kleshnaashinii| dattA nRpo jaharSocvaistAmAkarNya zravaHsudhAm yAvad vicintayAmAsa, bhagavAn sarvabhAvavit / tadidaM paripRcchAmi, kimaho tatra. kAraNam jAto'haM prAk priyastasya, sa ca me dhnshekhrH| kiM punaH kSaNamAtreNa, kSipto'haM tena vAridhau kupitaH kiM sa devo'smai, kutaH kSipto'mbudhAvasau / kiM jIvati mRto vA'sau, tAvat sUrizvocata virUpaM tvayi yadbhUpa!, cakAra dhanazekharaH / tatrAparAdhyataH pApamitre sAgaramaithunau , sa hi cAruH svarUpeNa, tAbhyAM ca kriyate'nyathA / tvabohitthasya haraNe, sAgareNAsya dhIH kRtA mayUramaJjarIbhoge, maithunena kRtA matiH / tadvazAt tvaM jale kSiptastenAsmai kupitaH suraH tena tvamuddhRtaH so'bdhau, kSiptastadapi no mRtaH / / adhunA pApamitrAbhyAM, nAnAdezeSu pIDyate itthaM caturjJAnabhRtA sUriNA'bhihite nRpaH / dadhyAvaho munerjJAnaM, pApo'ho dhanazekharaH punaH papraccha sUrIndraM, harimayi kRpAparaH / kadA tyakSyati saMsarga, sa tayoH pApamitrayoH sUrirAha puraM bhAvaprasAdAkhyaM viraajte| .. rAjA zuddhAzayastatra, tasya cAtmaratiH priyA , // 305 // // 306 // // 307 // // 308 // // 309 // // 310 // , Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 311 // // 312 // // 313 // // 314 // // 315 // // 316 // vidyate tanaye tasyA, ubhe vitatalocane / ekA brahmaratirmAma, dvitIyA muktatA'bhidhA yadA te kanyake bhArye, lapsyase dhanazekharaH / AbhyAM pApavayasyAbhyAM, tadA nUnaM viyokSyate tayovilAsamAsAdya, galadvedyAntarapratham / jJAnAnandaghane sthAne, zive sthAsyati nirbhayaH tato harinarendreNa, punaH pRSTaH sa sUrirAT / lapsyase te kathaM kanye, bhagavan ! dhanazekharaH sUrirAha mahArAja ! pratIto hi bhavAdRzAm / sa karmapariNAmAkhyo, rAjA'sti guruvikramaH prasanastava mitrAya, sa kanye dApayiSyati / nAtra kazcidupAyo'nyastanmuJcAkulacittatAm tadAkarNya vacaH sUrebhUtvA mayi nirAkulaH / . kRtAJjaliH punaH proce, sUrirAjaM harinRpaH . bhadanta ! yat tvayA proktaM, pApamitraprasaGgataH / tena ghoraM kRtaM karma, prakRtyA tu sa nirmala: saMzaye tatra kiM prANI, svarUpeNApi nirmalaH / paradoSeNa duSTaH syAt, sUriNoktaM bhavet tathA lokAnAmantaraGgANAM, doSAH sAMkrAmikA dhruvam / evaM kathAnakaM rAjan !, zRNu tatra samAhitaH pratItametad yat karmapariNAmasya bhUbhujaH / devyAH kAlapariNatezcApatyAni bahUnyapi khalagdoSato bhItairavivekAdimantribhiH / vinihanutAni vidyante, bhuvane sthitivedibhiH // 317 // // 318 // // 319 // // 320 // // 321 // // 322 // Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 323 // // 324 // // 325 // // 326 // // 327 // // 328 // itazcAsti mahAsattvaH, siddhAntaH puruSottamaH / .. karmAdyatyantabhedajJo, hitadaH sarvadehinAm vineyastasya mRdudhIraprabuddhAbhidho'jani / sa papraccheha bhagavan !, kimiSTaM kiM tato'nyathA siddhAntaH prAha sarveSAmabhISTaM dehinAM sukham / .. jJeyaM duHkhamaniSTaM ca, pravRttivinivRttitaH aprabuddho'bravIddhetuH, kastayoratha taM jgau| .. siddhAntaH sukhakRd rAjyaM, duHkhakAri tadeva ca nodbhAvyazca virodho'tra, dharmabhedavyavasthiteH / duHkhaM duSpAlitaM datte, sukhaM rAjyaM supAlitam aprabuddho'vadad rAjyaM, stokAnAmeva dRzyate / siddhAntaH prAha sarveSAmevAbhyantaramastyadaH ekaM vA tadanekaM vetyaprabuddhena bhASite / jagau yathAsthitaM tattvaM, siddhAnto vizvavatsalaH ekaM sAmAnyatastaddhi naikarUpaM vizeSataH / sAmAnyarAjye saMsArijIvastatra mahAnRpaH jJAnadhyAnAdiratnaudhaiH, kozastatra bhRtaH smRtH| gAmbhIryaudAryazauryAdyAH, syandanAstatra sundarAH / gajAH sauSThavasaujanyaprabhutvapraNayAdayaH / vAgmitvamukhyAsturagA, dAkSiNyAdyAH padAtayaH cAritradharmanAmA ca, rAjate pratinAyakaH / mahAnRpasya saMsArijIvasyAtihitAvahaH mantrI tasyAsti sadbodhaH, samyaktvAkhyo mahattamaH / yatidharmastathA zrAddhadharmazca tanayAvubhau . // 330 // // 331 // // 332 // // 333 // // 334 // Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 335 // // 336 // // 337 // // 338 // // 339 // // 340 // santoSastantrapAlazca, subhAvAdyA mahAbhaTAH / saMsArijIvasauMrAjyaM, zakto vaktuM viziSya kaH bhUmistatra mahArAjye, cittavRttimahATavI / purANi zubhracittAdInyasyAM rAjanti koTizaH tasyAM tadrAjyabhuktau ca, kaSAyAbhidhalUSakAH / ghAtikarmAkhyacarayA, bhramantIndriyataskarAH nokaSAyAkhyaluNTAkA upasargaparISahAH / bhujaGgA vilasantyuccaiH, pramAdAH SiGgasannibhAH teSAM dvau bhrAtarau sarvapradhAnau parikIrtitau / AdyaH karmapariNAmo, mahAmoho dvitIyaka: darpiSThau tau ca manyete, bhUriyaM naH pare'tra ke| . ko'yaM saMsArijIvo'sti, ko vA cAritradharmakaH sa karmapariNAmAkhyastataH siddho mahAnRpaH / . rajastamomukhAnyeSa nagarANi nyavezayat / asthApayanmahAmohaM, palliprAyeSu teSu saH / tasya sarvaM balaM dattvA, svayaM pazyati nATakam paraM saMsArijIvasya, zaktimAkalayanniva / cAritradharmarAjAdibalaM pazyannivAtulam tatsAmrAjye'pi nAtyantaM, nirapekSo'vatiSThate / praNayaM darzayatyeSAM, kurute cAnuvartanam tatazcAritradharmAdyairmadhyastho'yamiti zritaH / jAtaH saMsArijIvasya, praSTavyaH svaprayojane tRNavanmanyate sarvaM, mahAmohaMstu dormadAt / balaM cAritradharmAdeH, sarvaMkaSaparAkramaH 3 // 341 // // 342 // // 343 // // 344 // // 345 // // 346 // Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 347 // // 348 // // 349 // // 350 / / // 351 // // 352 // saMsArijIvo no vetti, yAvat svAM rAjyasampadam / tAvat tadrAjyabhukti sa, svIkRtya hRdi mAdyati yadA saMsArijIvastAM, pazyati svIyasampadam / svazatruNA tadA sArddha, mahAmohena yudhyati jAyete cAnayoyuddhe, mitho jayaparAjayau / parAjayamitaM duHkhaM, sukhaM ca jayasaMmitam saMsArijIvaH prApnoti, yuddhAbhyAsAd yadA'tulam / vIryaM tadA nijaM rAjyaM, gRhyati hatazAtravaH tatastasyonmanIbhAvasamAdhidhvastapApmanaH / . nityaM vijJAnamAnandaM, brahmajyotiH prakAzate sAmAnyarAjyasAmagrI kAraNaM, sukhaduHkhayoH / pAlanApAlanAjjAtA, seyamekA'pi tattvataH vizeSatastvanekatvaM, rAjyasyetthaM vibhAvaya / yaH karmapariNAmAkhyo, bhUpatiH kIrtitaH purA sUnavastasya cAnantAstebhyo dattamanekatAm / . idameva mahArAjyaM, yAti pAtravizeSataH keSAJcid duHkhahetustat, keSAJcit sukhakAraNam / itthaM hi bhoktRbhedena, bhojyaM rAjyaM vibhidyate aprabuddho'vadat karmapariNAmasuteSvatha / kurvatsu teSu tadrAjyaM, kimabhUt kasya saMdiza siddhAntaH prAha te'nantAH, kiyatAM vaktumIzmahe / vRttAntaM tadato viddhi, tadbhAvaM vyaktisaMgrahAt SaT putrAstasya vidyante, nikRssttshcaadhmstthaa| vimadhyamo madhyamadhIruttamazcottamottamaH // 353 // // 354 // // 355 // // 356 // // 357 // // 358 // 64 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 359 // // 360 // // 361 // // 362 // // 363 // // 364 // rAjyAni draSTumeteSAM, vitarko'nucarastvayA / preSyaH SaTsvapi rAjyeSu, sarvo'rtho budhyate yathA prajighAyAprabuddho'tha, pramANIkRtya tadvacaH / . vitarka sa samAyAto, varSaSaTke'tilavite provAca so'ntaraGgAyAM, rAjyabhuktAvahaM gataH / udghoSyamANaH paTahaH, zrutastatra purAdiSu nikRSTo vartate rAjA, sukhaM pibata khAdata / yatheSTaM svasvakRtyAni, janAH ! kuruta nirbhayA: tAM zrutvA ghoSaNAM kSobhaM, rAjAdyAH samupAgatAH / mantrayanti ca kIdRkSo, datto bhUpatireSa naH tato jagau mahAmohaM, sacivo ninimittakaH / kSobho'yamAgato bhAgyAdasmAkaM hIdRzaH prabhuH . yo na naH pIDane zakto, yo'smnirdeshkaarkH| . asmatpadAtivarge'pi, bhRtyavad'yo bhaviSyati . yaH karmapariNAmena, kurUpo durbhagaH kRtH| krUro lokadvayabhraSTazcaturvargArthavarjitaH dIno devagurudveSI, doSANAmekamAspadam / nirguNaH zaktizUnyAtmA, so'smAkaM kiM kariSyati tapasvI naiSa jAnIte, svarAjyabalasampadam / . svarUpamapi bhAvena, nApyasmAn rAjyahArakAn manyate bandhubhUtAn nastadasmin harSakAraNe / mahAvarddhanakaM kartuM, yujyate janatuSTaye akArayad varddhanakaM, mahAmoho'tha tagirA / .. gAyanti sma ca tadbhutyA, vipulAnandapUritAH // 365 // // 366 // // 367 // // 368 // // 369 // // 370 // Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yenedamIdRzaM rAjyaM, saMprAptaM bhUribhUtibhRt / aho so'smadadhIno'bhUdidaM rAjyaM hitaM hi naH .. // 371 // mahotsavo yayau sphAtimevaM tannagarAdiSu / muditA ghAticaraTAH, prabhaviSyAma ityalam . // 372 // hariSyAma iti prIti, ddhurindriytskraaH| kaSAyalUSakAH sphAti, lUSayiSyAma ityadhuH // 373 // nokaSAyAkhyaluNyakA, upasargaparISahAH / bhujaGgAzca pramAdAkhyA, SiGgAzca nanRtustarAm // 374 // cAritradharmasainye ca, zrutvA tAM rAjyaghoSaNAm / rAjJAM kSobho mahAn jAtaH, sadbodhazcAbravIt tadA // 375 // deva ! rAjA nikRSTo'yaM, rAjyanAmApi vetti na / dviSAM naH pakSapAtyeSa, saMvitte jAtu naiva na // 376 // mahAmohAdibhistAvadekaM vitrAsitA vayam / dvitIyamIdRzaH svAmI, daivo durbalaghAtakaH // 377 // upaplavAya tadasau, dhUmaketurna utthitaH / idaM mantrivacaH zrutvA, bhItAH sarve narezvarAH // 378 // zrutvA nikRSTarAjyaM tat, saMjAtA diinvihvlaaH| lokAH sAttvikacittAdinagareSu ca bhUriSu // 379 // mahadantaramuvIkSya, sainyayoratha tAdRzam / vipulAnandazokAbhyAM, jAtaM me kautukaM mahat // 380 // cintitaM ca mayA prekSe, nikRSTo'sau va tiSThati / yadvA drakSyAmi rAjAnaM, rAjyArthaM tamihAgatam // 381 // tAvat tasya svayaM rAjyaM, mahAmohAditaskaraiH / / . adhiSThitaM tatastatra, praveSTuM na zazAka saH // 382 // CG Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 383 // // 384 // // 385 // // 386 // // 387 // // 388 // sainyaM cAritradharmasya, jitvA tat tairvazIkRtam / nikRSTastu bahistasthau, tairbAdaM galahastitaH ahaM janeSu bAhyeSu, taM dikSustato gataH / rAjyabhraSTastatra dRSTo, nikRSTo nRpatirmayA pApakarmarataH krUro, matsarI lokaninditaH / puruSArthaparibhraSTo, malaklinnakalevaraH tRNakASThAdi vikrIya, sa lekhAnayanena vA / karoti karmabhirnindyairduSpUrodarapUraNam ye ke'pi krUrakarmANaH, zvapAkAdyAH suduHkhitAH / teSAM rUpaM bhajatyeSa, tathA'pyAdriyate dviSaH mahAmohAbhibhUtena, rAjyaM duSpAlitaM tvayA / iti tasmai nRpaH karmapariNAmaJcakopa ca / kSipto duHkhAni sahate, tenAsau pApipaJjare / idamajJAnajaM tasya, jAtaM duHkhakadambakam / rAjyaM varSe dvitIye bhUdadhamasya tathA'khilA / DiNDimodghoSaNAt sainyadvaye vArtA ca pUrvavat avarNayad guNAMstasya, mahAmohAya mantrirAT / IdRgeSo'dhamaH karmapariNAmena nirmitaH .. arthakAmakRtAsaGgo, vidveSI dhrmmokssyoH| paralokAnapekSazca, tapa:zIlavidUSakaH cAritradharmasainyasya, dveSTA'smadbalabhaktimAn / tadetasyApi yad rAjyaM, tadasmAkaM na saMzayaH kevalaM na pravezyo'sau, bhuktideze yadatra naH / praviSTazceSTitaM vidyAd, vIryamastyasya kiJcana // 389 // // 390 // // 391 // // 392 // // 393 // // 394 // Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 395 // // 396 // // 397 // // 398 // // 399 // // 400 // bahirdhartuM kathaM zakya iti prokte ca bhuubhujaa| mantrI prAha vidheyo'sau, pratibaddho'rthakAmayoH . itthaM bahidhRto hyeSa, nAntarjAtuM pravekSyati / tadAkarNya mahAmohastatkArye niyuyoja tam tasyAsti mantriNaH putrI dRSTiH paramayoginI / sA prAha taM karomyeSA, vazagaM na:(va:) prasAdataH dhanakAmavihIno'pi, nikRSTo'dhaH kRto mayA / adhamasya bahiSkAre, tatsaktasya na me zramaH tato yogyetyanujJAtA, mantriNA ca mhiibhujaa| yayau dRSTirbahiSkartumadhamaM taM narezvaram sainyaM cAritradharmasya, tatpravRttyA prakampitam / rAjye'dhamasya saMjAtAH, zokAkrandAdayastatAH yoginyatha sthitA gatvA, netrayoradhamasya sA / tadAvezAdasau jAto, rUpAlokanalolupaH lolanetraH sa nArINAM, vibhramaM muhuriiksste| . kakSAstanAntaraM tAsAM, guhyoruvadanaM tathA / sa pazyannadhamo rUpaM, sudhAkuNDe nimajjati / zraddhatte nAdhikaM svarga, lIlAlAlitahaksukhAt asau dRSTyetthamAkSipya, nijarAjyAd bhisskRtH| svAsthyAdiva rujA'pathye, niyojya paridIrghayA tato'sya nijarAjyAdi, jJAnahInasya tadhdRtam / mahAmohAdibhI rAjyaM, hatAstadanujIvinaH bAhye sukhe nimagno'sau, bAhyadezasya bhUpatiH / / SiGgaprAyo'tha saMjAto, nAstiko jJAnigarhitaH // 401 // // 402 // // 403 / / // 404 // // 405 // / // 406 // Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 407 // // 408 // // 409 // // 410 // // 411 // // 412 // hAsyaM sa dhArmikaM lokaM, dinezamiva kauzikaH / pApaM ca manyate zlAghyaM, saMghAtaM tamasAmiva anyadA prekSya mAtaGgI, yuvatI rUpazAlinIm / tasyAmadhyupapanno'bhUdasAvakalitAyatiH tatazcai bahizcakrurbahiraGgajanA api / tyajyate hyaGgajAto'pi, malavanmalino janaH rAjyAd duSpAlitAt karmapariNAmena dAruNAm / tato dazAM nikRSTasya, nIto'sau pApipaJjare jAto vimadhyamo rAjA, vatsare'tha tRtIyake / mahAmohaM jagau mantrI, DiNDimodghoSaNe zrute nimnadeze jalasyeva, gatiH sainye'sya naH sadA / . cAritradharmasainye'pi, syAdUrdhvaM ca prayogataH dRDhAdaro'sau sainye naH, parasya zithilAdaraH / aihikAryarato madhye, paralokamapIkSate sadaiva pratibaddho'sau, bhAvato dhanakAmayoH / kadAciddharmakArye'pi, bhavatyAryamati: param bhadrakaH stutikRt prAjJaH, sarvadevatapasvinAm / dAnazIlaparaH pUtaH, sacchAstrArthAvidUSakaH . asmAkaM nAtihitakRt, tadasau deva ! bhUpatiH / pravezanIyo no rAjye, dhartavyo'dhamavad bahiH tathA'stviti nRpeNokte, sarvairdRSTipuraHsaraiH / asau bahirddhatazcauraistadrAjyaM ca vazIkRtam nAtyantaM pIDitaH karmapariNAmAjJayA punaH / apekSA'kAri cAritradharmasainye ca kAcana // 413 // // 414 // // 415 // // 416 // // 417 // // 418 // Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 419 // // 420 // // 421 // // 422 // // 423 // // .424 // bahirbhUto'pyasau rAjyaM, paalytyntraa'ntraa|| tena cAritradharmAdyA, manAg yAnti prasannatAm pravartate yathAkAlaM, trivarge'pi vibhajya sH| bhavatyadhamavat tena, naikAntAsukhabhAjanam sthitAH svasvasadAcAre, ye hi sAmAnyadharmiNaH / rAjAno brAhmaNAdyAzca, teSAM rUpaM bhajatyasau karmaNA'sau gatastenocitena zlAghyatAM jane / tasyopari tatastuSTaH, sa karmapariNAmaNT kadAcit pazusaMsthAne, sukhahetau nayatyamum / kadAcinmAnavAvAse, kadAcid vibudhAlaye turye varSe'tha rAjA'bhUnmadhyamo ghoSaNe kRte / mahAmohamahIndrAya, sacivo'bhidadhe giram dharmArthakAmamokSeSu, rAjA'yaM satatodyataH / tathA'pi manyate mokSaM, pAramArthikamarthavit saktastaddhetudharme ca, na prasakto'rthakAmayoH / cintayannapi tadoSAMstavRttiH karmanodanAt jihAsurapi no bhAvabandhanaM vijahAtyasau / dhanaputrakalatrAdibhavapAzena yantritaH asmAbhi parAdhyo'sau, tena siMho mRgairiva / sevya eva paraM svAminityuktvA virarAma saH zuddha paricinoti sma, siddhAntamatha madhyamaH / taskarAn pIDayAmAsa, manAk cittATavIgatAn sevakA iva tasyAsana, mahAmohAdayastataH / .. dezoddezena rAjyaM svaM, madhyamenAtha lakSitam 100 // 425 // // 426 // // 427 // // 428 // ' ma saH // 429 // . // 430 // Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 431 // // 432 // // 433 // // 434 // // 435 // // 436 // sainye cAritradharmasya, bandhubhAvamabudhyata / siddhAntasyAyamAdezAnmohAdInAM ca cauratAm vIryollAsAt svarAjyasya, madhyamaH kramatastataH / madhyabhAge sthito bhUmimAkramya kiyatImapi tena cAritradharmAdyA, manAgAhlAditA nRpAH / mahAmohAdayazcaurAH, kRtAH kampitamAnasAH yoginyapi na tasyAbhUd, dRSTiratyantabAdhikA / AtmIyaM yApayan rAjyaM, loke'sau zlAghyatAM gataH sa dezavirato jAto, rato jainendrazAsane / anvatiSThacca sa zrAddhAnuSThAnaM zuddhalezyayA tatastuSTibhRtA karmapariNAmena bhUbhujA / asaMkhyasukhasampUrNe, nIto'sau vibudhAlaye caturNAM bhUbhujAM prekSya, teSAM caritamIdRzam / ahaM sakautuko jAtaH, paJcamaH kiM kariSyati tAvadatrottamo rAjA, mahArAjye vijRmbhate / iti grAmAdiSu mahAn, prasRto DiNDimadhvaniH . vyAkulA ghoSaNAM zrutvA, jAtAstAmAntarA nRpAH / jagau cAritradharmaM ca, sadbodhaH svasthatAkRte . . ayamasmAkamatyantahitakArI nraadhipH| na bhetavyamitaH svAmitrayaM vetti nijAM sthitim asmAMzca lakSayatyeSa, bandhubhUtAnasaMzayam / mahAmohAdikAn krUrAMstathA svaparipanthinaH varddhako'smadbalasyAyaM, mahAmohAdinAzakaH / asmadIyamidaM rAjyaM, tadasya paramArthataH .. 101 / // 437 // // .438 // // 439 // // 440 // // 441 // // 442 // Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prItAzcAritradharmAdyAH, zrutvA tAM mantriNo giram / cakrurvardhanakaM lokAH, pravRttA gAtumuccakaiH // 443 // aho uttamarAjye'smin, parimoSigatikSatiH / bhaviSyati krameNedaM, satAmAnandakAraNam // 444 // sthitimuttamarAjyasya, tAmAkarNya mahodayAm / / mahAmohAdayo bhItA, muktaprANA iMva sthitAH / // 445 // atha rAjyaM samAsAdya, pituruttamabhUpatiH / tadA papraccha siddhAntaM, sarvAM rAjyasthiti nijAm // 446 // kathaM tatra pravekSyAmi, mahArAjye'tidurgame / caurAn kathaM haniSyAmi, kA nItiH zreyasI mama ||447 // sphoraNIyaM mayA sthAne, pauruSaM kutra kIdRzam / tat sarvaM vada vettA'sti, sarvopAyavidherbhavAn // 448 // pRSTaH sannuttamenaivaM, siddhAntaH samabhASata / vatsa ! rAjyasya yogyo'si, nAtrArthe ko'pi saMzayaH // 449 // uddizya mokSaM tanuSe, dharma saMsArabhItibhAg / yazaH sukhaM ca te tatra, bAdhakaM nAnuSaGgikam // 450 // pitrA rAjyaM pradattaM yat, tad jJAtaM tttvtstvyaa| . pravezopAyamenaM ca, tatra viddhi narottama ! // 451 // praSTavyA guravaH pUrvaM, rAjye pravizatA''ntare / adhyetavyaM tadAdiSTaM, dharmazAstraM prayatnataH // 452 // vibhAvyastasya bhAvArthaH kAryA tadvihitakriyA / santaH sevyAstathA'santastyAjyA dhAryA dayA hRdi // 453 // vacaH satyaM mitaM vAcyaM, nAdattaM grAhyamaNvapi / / . kAminyo viSavad jJeyA, mocyaH sarvaparigrahaH . . // 454 // 102 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 455 // // 456 // // 457 // // 458 // // 459 // // 460 // dhAryo vratocito veSo, vihartavyamasaG ginA / AhAropadhizayyAdizuddhyA kAryA'GgayApanA deyo naivAvakAzazca, nidrA''lasyAdividviSAm / jAtu nAdhyupapattavyaM, hRdyeSu viSayeSu ca jugupsanIyA na punaH, kurUpAdyarthasantatiH / kSAlanIyaH sadaivAtmA, nirmalairbhAvanAjalaiH dhAryAH samitisantoSatapaHsvAdhyAyamuktayaH / titikSitavyAstrividhopasargAzca parISahAH yatitavyamasampannayogeSu dhRtidhIjuSA / tatretthaM kurvato rAjye, pravezo nRpaterbhavet tatra rAjye praveSTavyaM, tat tvayA'pyanayA dizA / svAGgikazca grahItavyo'bhyAsanAmA sahAyakaH sainyAccAritradharmasya, paro vairaagynaamkH| .. sameSyati sahAyaste, tAbhyAM siddhiH kare tava tAbhyAM yuktena bhavatA, roddhavyA'ntardviSAM gatiH / tatsainikA nihantavyA, sthirIkAryA suhRccamUH pUrvadvAre praveSTavyaM, tatra rAjye tvayA tataH / santi tadvAmadigbhAge, pUrNAmAdIni vidviSAm suhRdAM dakSiNe bhAge, cittavRttimahATavI / . sarvAdhArA punasteSAM, tadante nirvRtiH purI asti pazcimadigbhAge, sthitA'tItya mahATavIm / tava rAjyaphalaM pUrNa, tAM prAptasya bhaviSyati tasyAmeva tvayA'nyatra, gantavyamavilambinA / audAsInyAbhidhamahArAjamArgamamuJcatA . 103 // 461 // // 462 // // 463 // // 464 // // 465 // // 466 // Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 467 // // 468 // // 469 // // 470 // // 471 // // 472 // AyAnti vividhAstatrAzayasthAnajalAzrayAH / tadbhAvavAri kaluSaM, na peyaM rogavRddhikRt . maitrIpramodakAruNyamAdhyasthairnirmalIkRtam / peyaM ca tad yathA tApaH, zramastRSNA ca hIyate nadyAyAti vivekArbahumadhye'sya dhAraNA / prAptavyA zAsanasthairyAvyAkSepabalatastvayA tatrotthAsyanti ye caurA, mahAvyutthAnagartataH / bhavatA bhaJjanIyAste, bhAvanA'zaninA'khilA: drakSyasi praguNaM dharmadhyAnadaNDolakaM tataH / gantavyaM tena gatvA'sau, mahAmArge patiSyati sabIjayogasaMjJAne, gacchatastatra bhAvi te / prAbalyaM dharmasainyasya, mohapralayapUrvakam rajastamolayAcchubhrA, bhavitrI rAjyabhUrapi / lapsyase'vahitaH zukladhyAnadaNDolakaM tataH vimala: kevalAloko, bhAvI tat tena gacchataH / tato nirbIjayogAkhye, bRhanmArge patiSyati samudghAtaH kevalinA, vidheyastatra ca tvyaa| viSamArIn samIkartuM, hantavyA yogarAkSasAH sphuTIbhaviSyati tataH, zailezI nAma vartanI / nirvRti nagarI sA tvAM, prApayiSyati nizcitam bhAvI vyatikaraste'yamaudAsInyamamuJcataH / sarvo'nyacca tvayA grAhyA, samatAyoganAlikA pAtanIyA nijA dRSTistasyAmanubhavastataH / .. sarvArthaviSayo bhAvI, tena yuktaM kariSyasi 104 // 473 // // 474 // // 475 // // 476 // // 477 // // 478 // Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 479 // // 480 // // 481 // // 482 // // 483 // // 484 // vyApAraH sarvazAstrANAM, dikpradarzana eva hi / pAraM tu prApayatyeko'nubhavo bhavavAridheH keSAM na kalpanAdI; zAstrakSIrAnagAhinI / viralAstadrasAsvAdavido'nubhavajihvayA pazyatu brahma nirdvandvaM, nirdvandvAnubhavaM vinA / kathaM lipimayI dRSTiAGmayI vA manomayI tato'nubhavasaMsiddharakSarAtItamArgagaH / akSarAtItapadavIM, nirvRti lapsyase sukham tatrAntaraGgarAjyasya, phalabhoktA bhaviSyasi / sarvakarmojjhitaH siddhaH siddhAnantacatuSTayaH rAjyapravezAdArabhya, vardhamAnA vibhUtayaH / bhaviSyanti na kartavyastAsu saGgastvayA'nagha ! pAlyAzcAritradharmAdyAH, smartavyaM vacanaM mm| . padaM krameNa dAtavyaM, nautsukyena vinA kramam evaM te bhAvinI siddhirgaccha rAjyaM kuruSva tat / parizramo me saphalaH, prApte rAjyaphale tvayA yathA siddhAntavacanamanvatiSThadathottamaH / nighnan mohacamU sarvAM, svarAjye praviveza ca. audAsinyAbhidhaM mArgamamuJcanirvRti purIm / .. gatvA bhuGkte sa rAjyaM svaM, zakacakradharastutaH cittavRttimahArAjyamevamuttamabhUbhujA / yat karmapariNAmena, pradattaM tat supAlitam tatastamapi jitvA'sau, saMprApto nirvRti purIm / svArthamAtraprasaktAnAM, sneho na pratibandhakaH .. 105 // 485 // // 486 // // 487 // // 488 // // 489 // // 490 // Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 491 // // 492 // // 494 // // 495 // // 496 // athottamottamo rAjye, SaSThavarSe niyojitaH / vihitaM ghoSaNaM deze, DiNDimena yathAkramam . mahAmohAdayazcaurAstato jAtA mRtA iva / cAritradharmasainyaM ca, paryAloce dadhau mudam mahAvardhanakaM jAtaM, taddezeSu ca bhUriSu / uttamasyeva sampanno, vRttAnto'syApi cAkhilaH kevalaM tena no pRSTaH, siddhAnto rAjyasAdhanam / sarvA rAjyasthitistasya, viditA svata eva hi saurAjyabhAjA tenoktaH, siddhAnto gaNadhAriNAm / upakArIti tairaGgopAGgarUpeNa nirmitaH asyopadezaH siddhAntastenAyaM nopadezakaH / yenAdhvanA svayaM yAti, tamevopadizatyasau taM mArgadezakaM sarve, sevante nRsurAsurAH / / atizete'sya bAhyA'pi, samRddhirvizvasampadam sauvarNo rAjato rAtnazcetyete tasya nirmalAH / bhAnti krIDAdrayaH sAlAstrailokyaprabhutAzriyAm azokapAdapo bhAti, purastasya sphurdyutiH| ugiran santataM rAgaM, hanivezaH satAmiva puSpavRSTiH patatyuccaiH, purastasya prasAriNI / tArAliriva tadvaktracandrArAdhanahetave vyApnoti taddhvanirdivyo, bhuvaM yojanasammitAm / vizvarAgajayodbhUtavikhyAtisphAtibhAgiva rAjate cAmarazreNI, tasya vistAritejasaH / .. plavamAnA prabhApUre, haMsAliriva nirmalA . 106 // 497 // // 498 // // 499 // // 500 // // 501 // // 502 // Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 503 // // 504 // // 505 // // 506 // // 507 // // 508 // siMhAsanAni rAjante, catvAri caturAkRteH / prabhoH kaSAyasiMhAnAM, caturNA darpahAriNaH / mUrdhni bhAmaNDalaM tasya, dhvastadhvAntaM virAjate / udayAdrau pracaNDasya, mArtaNDasyeva maNDalam purastasya dhvanan vyomni, dundubhirdevatADitaH / vidhatte vizvadharmArthijanAAyakaceSTitam tasya cchatratrayaM bhAti, tApatrayanivAraNAt / kIrtitrayamivodbhUtaM vizvatrayahitaiSiNaH prAtihArahAryazrIrasAvityevamAdibhiH / vibhrAjate mahAbhAgaH, zreyaHsAgaracandramAH niHsvedo nirmalo dehastasya hRdyo nirAmayaH / raktaM mAMsaM ca gokSIrahAratArakasannibham na dRzyA''hAranirhAraceSTA carmadRzAM nRNAm / ambhojasurabhiH zvAsaH, sahajeyaM guNAvalI .. koTIkoTyo'pi mAntyasya, kSetre yojnmaatrke| bhASA ca bhAti sarveSAmekA'pi svasvabhASayA bhAti bhAmaNDalaM mUrdhni, mArivairarugItayaH / pUrvotpannAH prazAmyanti, nAnyAH syustatprabhAvataH yojanAnAM zate na syAd, durbhikSaM tadvihArataH / stenAdibhIravRSTizcAtivRSTizca kadAcana mohakSayodbhavA ete, guNAstasyendunirmalAH / cArureSa dhvajacchatrasaccakAsanacAmaraiH dadhate kAJcanAbjAni, padanyAse'sya nirjarAH / vapratraye'zokatale, zobhate'sau caturmukhaH // 509 // // 510 // // 511 // // 512 // // 513 // // 514 // '100. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhomukhAH kaNTakAH syustasmin viharati kSitau / drumA namanti tasyAgre, dundubhidhvanIti ca // 515 // . bhavatyavasthitaM tasya, kezaromanakhAdikam / RtavazcendriyArthAzcAnukUlAstasya sarvadA Apa sadA // 516 // bhUmirgandhodakaiH siktA, puSpavRSTizca jAyate / pakSiNo'pi ca kurvanti, tadvihAre pradakSiNAm // 517 // vAti vAtaH sadA tasyAnukUlo yAti jAtucit / devakoTirna tatpAdeite devakRtA guNAH . // 518 // . ityuttamottamasyeyaM, bhuutirvaaggocraatigaa| . . imAmanubhavaneSa, nRpo'gAnivRti purIm // 519 // tvadAdezaM vidhAyetthaM, rAjyaSaTkanirIkSaNAt / Agato'haM tvadabhyarNe, yathA dRSTaM bhASitam / // 520 // vitarkavAcaM zrutvaitAmaprabuddho vyacintayat / siddhAntena yathoktaM me, tathaivedamabhUdaho . . // 521 // pAlanApAlanAd rAjyaM, kAraNaM sukhduHkhyoH| . tenoktaM tad vitarkeNApItthameva samarthitam / ___ // 522 // nikRSTAdhamayorjAtaM, duHkhasyaivaikakAraNam / tadrAjyaM sarvathA tena, tAbhyAM duSpAlitaM kRtam // 523 // vimadhyamasya sampannaM, tat svalpasukhakAraNam / bahirbhUtena tenedaM, yat kRtaM mandapAlitam // 524 // madhyamasya punarjAtaM, tadbharisukhakAraNam / pravizya tena yadidaM, pAlitaM madhyamAdarAt // 525 // dvayozcaramayorjAtaM, niHzeSasukhakAraNam / tadrAjyaM pAlitaM yena, tAbhyAM sarvocitAdarAt // 526 // / 108 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 527 // // 528 // // 529 // // 530 // // 531 // // 532 // rAjyaSaTkamidaM jJAtvA, sarvaM jJAtaM mayA kila / IdRgvivartabhRd vizvaM, tathA cAhurmanISiNaH yena saMvatsaro dRSTaH, saMkRt kAmazca sevitaH / . tena sarvamidaM dRSTaM, punarAvartakaM jagat tato jAtaH prabuddho'sau, naSTA sarvA'prabuddhatA / idaM prasaGgataH proktaM, mayA tubhyaM narezvara ! kathaM doSo'nyadoSeNa, syAditi prastutaM punaH / nikRSTAdhamavat tatra, nizceyo doSasaMkramaH yathA mohAdibhizcauraistau dRSTyA ca prapIDitau / tathA'sau mitradoSeNa, pIDyate dhanazekharaH harirAha mahAsAdho !, naSTo'yaM mama saMzayaH / gateSu teSu bhUpeSu, SaTsu kiM bhAvi tad vada . sUrirAha mahArAja !, ye ke'pi bhuvi dehinaH / . te karmapariNAmasya, putrAH sarve'pi tattvataH . AvartamAnaistaiH sarvaiH, SaDbhedAntarbhaviSNubhiH / sA sthiti: pAlyate'nyAnyanirlepazca na jAyate tiSThantvanye sutAstasya, viddhi mAmeva tatsutam / svarAjye yaH praviSTo'haM, siddhAntoktena vartmanA hatArivargazcAritrasainyasya priposskH| . bhuAno rAjyamAyAtaH, khyAtakIrtirihottamaH svasaMvedanasiddhaM me, yad rAjye paramaM sukham / svapne'pi nAsti tad rAjan ! zakacakrabhRtAmapi yathA'hamuttamaH karmapariNAmasya nandanaH / nikRSTAdyAstathAnye'pi, santyanantAH pravAhagAH // 533 // // 534 // // 535 // // 537 // // 538 // - 109 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 539 // // 540 // // 541 // // 542 // paparitam // 543 // // 544 // harirjagAda yadyevaM, tadA'haM teSu kiidRshH| . sUriH prAha narendra ! tvaM, madhyamaH pratibhAsi me trivargamArAdhayasi, yad vibhajya divA'nizam / / idaM madhyamarAjyasya, lakSaNaM ca prakIrtitam harirmohakaridhvaMsaharimAha tato gurum / alaM madhyamarAjyena, mamAnenAgarIyasA AtmIyamuttamaM rAjyaM, bhadanta ! mama dApyatAm / sUrirAha mahArAja, tvayA cAru vicAritam mahAnto naiva tuSyanti, svalpena vipulAzayAH / mRgavat kiM mRgArAtistRNagrAsena tRpyati ApAtaramyaM tucchaM ca, tyajan vaiSayikaM sukham / muktAvuttiSThate bhavyo, bhavaM svapnopamaM vidan yadi tvamauttamaM rAjyamAdAtumabhikAGkSasi / tadA bhAgavatIM dIkSAM, gRhANa bhavanAzinIm idaM sUrervacaH zrutvA hRSTo harinarezvaraH / putraM zArdUlanAmAnaM, rAjye saMsthApya cArudhIH dinAnyaSTa jinendrANAM, kRtvA pUjAmahotsavam / dattvA dAnaM tathA'rthibhyo, gurUn satkRtya bhAvataH samaM mayUramaJjaryA'nekaizca nRpapuGgavaiH / tasyottamaguroH pArzve, niSkAntaH zAntazAtravaH tataH prApyauttamaM rAjyaM, vijJAnAnandameduraH / vijahAra mahodAramAnasaH pRthivItale rAjye pariNate tasya, paryAyAt samavardhata / . zuklasya zuklajAtyasya, svabhAvajanitaM sukham // 545 // // 546 // // 547 // // 548 // // 549 // // 550 // 110 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ itazca maithunenAhaM, sAgareNa ca nATitaH / bhrAnto bhUriSu dezeSu, soDhavAn klezasantatim // 551 // athAnyadA mahAraNye, patito'tyantabhISaNe / svedaklinnatanuH zrAntaH, sthito bilvadrumAntike // 552 // prarohaM bhUmigaM dRSTvA, tacchAkhAnirgataM tataH / jJAtvA nidhAnaM tadbhUmiH, khAtA lubdhadhiyA yA // 553 // tato dRSTvA mahAkumbhamuddhartuM ratnapUritam / adhogataM bhAgyamiva, pravRttaH sAgarAjJayA - // 554 // sphoTayanniva digbhAgAMstAvad bhISaNanAdataH / kAlaH karAlavadanaH, krodhajvalitalocanaH // 555 // abhAgyena samAhUtaH, kRtAnta iva mUrtimAn / udbhUtastatra vetAlo, dIrghadaMSTraH sudAruNaH / / 556 // tenAhamAraTAccaiH, kSiptvA vadanakoTare / pATito'trAntare jIrNA, guTikA me purAtanI . // 557 // tatastAmaparAM dattvA, bhavitavyatayA tayA / / nItaH pApiSThavAsAyAM, puryAM saptamapATake // 558 // tatrAnubhUya duHkhAni, sarvasthAneSvanantazaH / bhrAnto'nantaM punaH kAlamanyAnyaguTikAbalAt // 559 // prokto'haM kRtasatkarmA, bhavitavyatayA'nyadA / Aryaputra ! tvayA stheya; gatvA sAhrAdapattane // 560 // tathetyuktavato dattastayA puNyodayaH sakhA / guTikA ca mamAnyA'tha, prasthito'haM varAnane ! // 561 // iti maithunalobhaduSTadRk-phaladhArAmavadhRtya kRtyavit / viratau sthiratAmupaiti yo, labhate'sau suyazaHzriyaM zucim // 562 // 111 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // aSTamaH stabakaH // . . athAsti nAmnA sAhlAdaM, puraM zakrapuropamam / mahAratnamayottuGgasaudhakAntimanoharam .: // 1 / tatrollAsitabhUmitramayUrAnandakArakaH / nAmnA ca pariNAmena, jImUto rAjate nRpaH // 2 // asti tasya mahAdevI, lIlA lIleva mUrtibhRt / tasyAH kukSAvahaM, nIto, bhavitavyatayA, tayA // 3 / pUrNe kAle prasUto'haM, mAtA toSamupAgatA / tayA tadaiva jAto'pi, dRSTaH puNyodayastu na sutajanma priyakaryA, jImUtAya niveditam / dattaM tena mahAdAnaM, kAritaM bandimocanam AnandapUrNacittena, samaye'tha mamocite / ghanavAhana ityuccairnAma pitrA pratiSThitam itazcAsti laghurdhAtA, jImUtasya mahIpateH / .. nIradAkhyo mahAdevI, padmA''khyA tasya vizrutA / majjanmAvasare sA'pi, pUtaM prAsUta dArakam / akalaGka iti vyaktaM, nAma tasya pratiSThitam // 8 // bAlye dhUlyAdinA sAdhU, krIDitAvaviyoginau / pravRddhau sukhasandohairahaM ca sa ca lAlitau // 9 // maitrI tenAkalaGkena, kaumAre'jani me saha / kadApi na pRthag bhUtaM tayA syUtaM mano dvayoH // 10 // adhItavantAvekasmAdAcAryAt sakalA: klaaH| krameNa yauvanaM prAptAvubhau madanakAnanam . // 11 // // 7 // 112 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 12 // // 13 // // 14 // // 15 // // 16 // // 17 // sa cAkalaGko bAlye'pi, kaumAre'pi ca yauvane / na nindyaceSTitaiH spRSTaH, kesarIva zvalakSaNaiH zAnto vinItaH puNyAtmA, satyagIrdevapUjakaH / sthirastanukaSAyazca, prakRtyA svacchamAnasaH so'jJAtaparamArtho'pi, tattvajJAnIva bhAsate / jAtyasyAghaTitasyApi ratnasya zrIH paraiva hi jAtaH susAdhusamparkAd, dakSo'thAsau jinAgame / prajJApanIyaH zraddhAvAn, zuddhamArgAnusAridhIH snehaM mayi na tatyAja, so'kalaGkastathA'pi hi / prApta zrIrapi megho'bdheH, kekimaitrI jahAti kim anyonyasnehamadhuraiH, sa vaidagdhyAvijRmbhitaiH / kRtasmaramadhuvrIDAM, krIDAM saha mayA'karot / mayodyAne'nyadA nIto, lIlArthaM budhanandane / mamoparodhAt tatrAsau, krIDitvA praharaddhayam madhyAhne prasthito gantuM, gRhamuktaM mayA tadA / kSaNaM vizramya yAsyAvo, vayasyAtra vanAntare akalaGko vacaH zrutvA, tanmadIyamudAradhIH / udyAnabhAgamadhyasthamavizajjinamandiram . tatrArhantamabhiSTraya, purANaM puruSottamam / ' tena dRSTA mayA sAdhu, nirgatena. susAdhavaH te ca tatrASTamI matvA, samAyAtA upoSitAH / natvA'rhantaM bahiH sUtraM, gaNayantaH pRthak pRthak nirmalacchavayo dIptAH, sthirA dUre sthitA mithaH / . rAtnA dIpA iva bahirdIpendava ivAthavA // 18 // // 19 // // 20 // // 21 // // 22 // . // 23 // 113 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 24 // // 25 // // 26 // // 27 // // 28 // // 29 // akalaGkastataH prAha, kumAra ghanavAhana ! / pazyeme munayaH sUryA iva tejovirAjitAH manmathA iva rUpeNa, gAmbhIryeNeva sAgarAH / / sthairyeNa merava iva, zriyA kalpadrumA iva adRSTasRSTivaiSamyApavAdApaninISayA / ekarUpAH kRtA ete, dhAtrA kiM zaktipATavAt eSAM lAvaNyapuJjAnAM, rAjyocitamahobhRtAm / ko dIkSAgrahaNe heturiti me hRdi kautukam , tadehi tAvat pRcchAvaH, pratyekaM munipuGgavAn / . amUn kiM kasya vairAgye, kAraNaM samabhUditi mayetthamastviti prokte, pArzvamekamunergatau / akalaGkena pRSTo'sau, kiM te vairAgyakAraNam / muniH prAha zRNu grAme, vAstavyo'haM kuTumbikaH / lokodare tatra nizi, pradIpanakamutthitam . prasasarpa mahAdhUmo, jvAlAjAlamavarddhata / vaMzasphoTarava; sarvaiH, zruto lokAH samutthitAH rudanti DimbharUpANi, nAryo dhAvanti vihvalAH / raTantyandhAH kalakale, jAte krozanti paGgavaH SiGgAH kilakilAyante, muSNanti parimoSiNaH / sarvasvANi(ni) ca dahyante, zocanti kRpaNA bhRzam amAtApitRkaM sarva, saMjAtamasamaJjasam / kazcit pradIpane tatra, vibuddho mantravinmahAn utthAya grAmamadhyasthe, sa ca gocandrake sthitaH / .. tenAtmakavacaM kRtvA, rekhayA'kAri maNDalam // 30 // // 31 // // 32 // // 33 // // 34 // // 35 // 114 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdena tena mahatA''hutA grAmeyakA janAH / maNDale me pravizata, yUyamAgacchatAtra bhoH // 36 // na sarvasvANi(ni) cAGgAni, dahyante bhavatAM yathA / . tacchrutvA prAvizaMstatra, lokAH svalpatamAH kila // 37 // grahilA iva zeSAstu, pradIpanakatastataH / dahyamAneSu geheSu, tRNakASThAdi cikSipuH / // 38 // tasya vidhyApanaM kartumISurghatabhRtairghaTaiH / maNDalasthA jagurvahnizamopAyo'sya naiSa va:(ca) // 39 // jalena vidhyApayata, vahni pravizatAtra ca / maNDale yUyamasmAkamiva syAd vo yathA sukham // 40 // tat teSAM na vacaH kecita, karNe nAkarNayantyapi / keciddhasanti nindanti, ke'pi ruSyanti kecana // 41 // maNDalasthAstato lokAstasthumaunAvalambinaH / kaizcittu vacanaM teSAmAdRte puNyabhAjanaiH . // 42 // mamApi pratibhAtaM tad, bhavitavyatayA vacaH / praviSTo drutamutplutya, tato'haM tatra maNDale // 43 // te grAmINA mayA dRSTAH, prApya prabalamArutam / pradIpanena dIptena, dahyamAMnA hatAzayAH maNDalastheSu lokeSu, pravrajatsu kiyatsvatha / ahaM pravrajito bhadra !, vairAgye hetureSa me // 45 // imAM munegiraM zrutvA'kalaGko mudito hRdi / calito'nyamuneH pArthe, na buddho'rtho mayA param // 46 // akalaGko mayA pRSTastataH kimayamAha te / kaM bhAvamAkalayya tvaM, hRSTo'syatha jagAda saH // 47 // . 115 // 44 // Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 8 // // 49 // // 50 // // 51 // // 52 // // 53 // yo'yaM lokodaro grAmaH, svavAsArho niveditaH / muninA viddhi saMsAraM, taM mitra ghanavAhana ! rAtristatra sadA'vidyA, lagnaM tasyAM pradIpanam / rAgadveSAgninA dhUmastAmaso bhAva utthitaH jvAlaugho rAjaso bhAvo, vaMzasphoTaravopamAH / / kalahAstatra bhAvAgneruttiSThanti ca jantavaH rudanti DimbharUpAbhAH, kaSAyA hRdayagrahAH / azuddhalezyA saMjJAzca, nAryo dhAvanti vihvalA: bhavakolAhale mUrkhA, raTantyandhA ivAturAH / . jJAnino'pi kriyAzUnyA, janAH kozanti paGgavaH uccaiH kilakilAyante, nAstikAH SiGgasannibhAH / muSNantIndriyacaurAzca, dharmasarvasvamaGginAm rAgAgninA ca dahyante, sarvasvAni zarIriNAm / kiM kurma iti zocanti, tad dRSTvA kRpaNAH pare bhavapradIpanaM raudra, varNitaM muninedRzam / . amAtApitRkaM caitaduktaM trAturabhAvataH / vibuddho mantravit tatra, sarvajJaH paramezvaraH / tena cotthAya vihitaM, vizAlaM tIrthamaNDalam gocandrakAkRtau tacca, madhyaloke prakAzitam / dhRtvA dharmAtmakavacaM, sUtramantrasya rekhayA tena dezanayA''hvAnaM, samutsAhyAGginAM kRtam / prAvizanmaNDale stokA, bhavasthAnantabhAgagAH kurvantyanye ca nAryAdipAzasthA dhanasaMcayam / . kSepo'yaM tRNakASThAde yo janmapradIpane . 110 // 54 // // 55 // // 56 // // 57 // // 58 // // 59 // Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 60 // // 61 // // 62 // // 63 // // 64 // // 65 // kSepo'tra ghRtakumbhAnAM, kaSAyoddIpanaM muhuH / tiSThanti vAritAste ca, na mUDhA maNDelasthitaiH zamAmbunA na kurvanti, zAnti na pravizanti ca / maNDale naiva zRNvanti hitaM hAsAdi kurvate kecideva prabudhyante, yathA'sau buddhimAn muniH / pratibuddho girA teSAM, praviSTastIrthamaNDale dRSTAzcAnena te lokAH, saMsAragrAmavAsinaH / rAgadveSAgninA'tyantaM, dahyamAnAH prasarpatA azuddhabhAvapaknaprerito'sau mahAnalaH / dahatyatibharIbhUto, jIvAn grAmeyakAniva dRSTvA'sau tAMstathAbhUtAn, bhIto yat prAvrajad bhavAt / tat tIrthamukhyasAdhutvaM, zizrAyeti vinizcinu munimadhyasthitazcaiSa, na saMsArapradIpane / . dahyate dharmameghena, vidhyApayati tat param . pradIpanakamuddiSTaM, tadidaM muninA''vayoH / pratibodhAya tadbhAvabodhAt prItimahaM gataH bhAvazcAyaM muneratra, yuvayordahyamAnayoH / pradIpane dhruvaM yuktaH, pravezastIrthamaNDale bhAvo'yaM rocate mahyaM, tubhyaM kiM rocate na vA / iti zrutvA'kalaGkasya, vaco'haM maunamAsthitaH dvitIyasya muneH pArzvamakalaGko mayA saha / gatvA natvA'tha taM bhaktyA'pRcchad vairAgyakAraNam sa prAha gRhavAso me, vairAgyAyanaghAbhavat / tathAhi gRhamekatra, grAme jIrNamabhUnmama 11. // 66 // // 67 // // 68 // // 69 // // 70 // // 71 // Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 72 // // 73 // // 74 // // 75 // // 76 // // 77 // nizi caurAH samAgatya, khananti tadanAratam / muSNanti yadi pazyanti, dhanaM vacana kiJcana krUrAH patanti mArjArAstatra niryAnti patragAH / vRzcikAH saMcarantyuccairduHkhayanti ca mUSakAH bhagnA'bhUt tatra zayyA me, vAsaH zaTitameva ca / caurairmuSitavittasya, prANavRttizca bhikSayA kurUpA danturA kANA nityaM klhkaarigii| bhAryA ca bahnapatyAnAM, janayitrI mamAbhavat malamUtrairapatyAnAM, nAsAvazuci limpati / . gRhaM tanoti nAtithyamatitherAgatasya ca pujaM ca tRNadhUlInAM, gRhAnApanayatyasau / tamomayyAM na zarvAM, dIpamuddIpayatyapi, gRhapArzve mamAbhUvaMzcANDAlAH prAtivezmikAH / vyAdhAzca mainikA mlecchA, madyapAzca sahasrazaH asthibhistadvinikSiptairanyaizcAzucisaJcayaiH / nAbhUd gRhavibhAgo me, tadgRhebhyaH kadAcana / sarvo'pi mAdRzaH prAyastadgAmastho jano yataH / tanna kenApyahaM tatra, niSiddho nApi ninditaH duravasthAM gatasyApi tAdRzIM kurute ratim / viD gartAzUkarasyeva, gRhavAsaH sa me sadA gRhasthAnanyadA'drAkSamekatrAhaM gataH pure / mahAsaudhasthitAn pUtAMstairahaM pratibodhitaH tadgrAmagRhavAsasya, svarUpaM tainiveditam / .. saMhRtA mohamAyA ca svatulyastairahaM kRtaH / 118 // 78 // // 80 // // 81 // // 82 // // 83 // Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - // 84 // // 85 // // 86 // // 87 // // 88 // // 89 // tataH kurve kRpAM dRSTvA, tadgAmagRhavAsinaH / tadayaM gRhavAso me, jAto vairAgyakAraNam tadAkarNya pravRttoho, jAtismRtimavApnuvan / akalaGkaH smRtAbhyastazruto bhAvamalakSayat / taM natvA calitaH so'tha, tRtIyamunisammukham / kimanenoktamityuccairmayA pRSTo jagAvidam grAmo bhavapravAhAkhyaH, prokto'nena mahAtmanA / gRhaM cAnAdicaitanyaM, jINaM paryAyahAnitaH khananti tadavidyAyAM, rAtrau viSayataskarAH / muSNanti zubhasaMkalpaM, dhanaM pazyanti te yadi patantIndriyamArjArAH, zamamUSakabhakSiNaH / madAnAmudayastatra, vyAlanirgamasannibhaH vRzcikAnAM ca saMcAro, dainyoddIpanalakSaNaH / . saMkalpA mUSakA dhyAnasAragranthicchidA'tidAH bhaGgazca sukhazayyAyAstatra duHkhaprahArataH / .. vasatastatra tucchAzAvAsaH zaTitamiSyate bhikSayA prANavRttizca, vAsavAderapISyate / bhavasthasya parAdhInapudgalAdAnalakSaNA bhAryA ca mamatAdoSadantoccatvena dnturaa.| paralokekSaNAbhAvAt kANA kAAt kurUpiNI kurute'sAvabhimatAlAbhena kalahaM sadA / sUte'nantAnyapatyAni, rAgAdIni punaH punaH vikArairmRdutItraizca, tanmUtramalasannibhaiH / santoSagomayarasa~ha nAzuci limpati 110 // 90 // // 91 // // 92 // // 93 // // 94 // // 95 // Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 96 // // 97 // // 98 // // 99 // // 100 // // 101 // atitheH kuladharmAdiprasaGgAdAgatasya sA / AtitheyIM vitanute, na nAma paramAtmanaH . svacaitanyagRhAt karmaphalasaMvittilakSaNam / notsArayati sA hanta, tRNadhUlikadambakam satsaGgAkhyamavidyAyAM, rAtrau dIpaM tanoti na / bhAryArUpeNa tadasau, saMpannA gRhabhaGgakRt anena ghAtikarmANi, cANDAlAH prAtivezmikAH / khalasaGgA matA vyAdhA, guNaughamRgaghAtinaH mainikA mUrkhatonmAdA, medhAmInanibarhaNAH / mithyAtvasaJcayA mleccha, bhASAdezAryatAbhidaH madyapAH kumanorUpA, vyatyAsamadaMghUNitAH / avivekAsthivikSepAzucIni prakSipanti te tato'sya gRhapArthakyaM, na satAM lakSyatAM gatam / na nindyatAM ca tAdRkSasarvatadgrAmavAsinAm . anyadA ca mahAtmA'sau, pure jainAbhidhe gataH / tatra satsAdhavo dRSTAH, samatAbhAryayA yutAH sthitA jJAnamahAsaudhe, bhAvaratnakRte nave / tejasvino mahAvIryAH, sarvadoSavivarjitAH yutAH satyAdibhiH putraiH, zobhanaprAtivezmikAH / tAtvikI zreyasAM bhUmi, kalayanto gRhasthatAm taiH samyaktvauSadhIM dattvA, mohamAyA'sya saMhatA / udvigno'sau tato jJAtvA, svIyagArhasthyaduHsthatAm gArhasthyamurarIcakre, tAM vihAyaiSa tAttvikam / bhavagrAmagRhastheSu, jAtA'syAtha mahAkRpA 120 // 102 // // 103 // // 104 // // 105 // // 106 // // 107 // Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 108 // // 109 // // 110 // // 111 // // 112 // // 113 // / pradarzayannayaM svIyagRhavAsasya duHsthatAm / vairAgyoddIpanAt svAntamAkSipatyAvayorapi yAdRzo gRhavAso'sya, nindyo duHkhaikakAraNam / chano'pyajJAnasaMmohAdAvayorapi tAdRzaH tyAgArho'yaM na tanmitra, kiM tavApyavabhAsate / vAcamityakalaGkasya, zrutvA'haM maunamAsthitaH muneratha tRtIyasya, so'kalako mayA'nvitaH / gato'ntikamapRcchat taM, kuto'bhUstvaM virAgavAn tena proktaM mayA bhadra, madyApAnakamIkSitam / tadeva mama saMpannaM, bhavavairAgyakAraNam AsaM tatra madonmatto, bodhito brAhmaNaistataH / akalaGko babhASe taM, yAhagApAnake sthitaH bodhito brAhmaNairyaizca, tatsarvaM vaktumahasi / muniH prAha tataH svIyamApAnakaviceSTitam .. citrAsavasurApUrNa rAjitaM zitinIrajaiH / lokaizca cArucaSakasarakairmadapUrNitaH nAnAvidhavilAsADhyaM, kRtatAlamahAravam / mattakAntajanAkIrNaM, prauDhastrIkRtavibhramam vINAmadalakAMsyAdinAdavardhitasaMmadam / .. sevitaM sarvasAmagrIyuktamApAnakaM mayA tatrAnantA na ceSTante; na bhASante ca ghUrNitAH / madena vyavahAraM ca, naiva kurvanti laukikam anye'pyanantAstadrUpAH, santi tatra janAH param / kAryaM lokavyavahRteste kurvantyantarA'ntarA _ 121 . // 114 // // 115 // // 116 // // 117 // // 118 // // 119 // Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAdRzAstatra santyanye'pyasaMkhyA: pArthivAdayaH / pare punarasaMkhyAtA, nirbharaM madyapAyinaH // 120 // na jighranti na pazyanti, nApi zRNvanti kiJcana / lihanti jihvayA kiJcit, kintvArATimuco bhRzam // 121 // na zRNvanti na pazyanti, saMkhyAtItAH pare punaH / jighranti kevalaM kiJcit, pare saMkhyA'tigAH punaH // 122 // nAkarNayanti kintvakSNA, pazyanti purataH sthitam / tatrAsaMkhyAH pare madyAd, dadhate cittazUnyatAm // 123 // . anye punarasaMkhyAtA, dRSTA vispaSTacetanAH / . durmadyamattatA teSu, kintvAkAlamavasthitA // 124 // pATyante te ca bhidyante, chidyante ripubhirbhazam / madoddhatAzca kurvanti, tIvrAM te vedanAM mithaH // 125 // bhrAmyanti madirodbhrAntAstatrAsaMkhyAH pare'pi ca / ajJA avyaktaghoSAste, gacchanti jananImapi // 126 // anye'pi tatra vidyante, saMkhyA'tItA mnussykaaH| gADhamattAstathA'nye ca, te punardvividhAH smRtAH // 127 // tatra ye gADhamattAste, viluThanto bhuvastale / vAntaM pittaM malaM mUtraM, bhakSayanti muhurmuhuH // 128 // itare bhadra ! saMkhyAtAste punarmadirAmadAt / gAyanti parinRtyanti, yudhyante ca hasanti ca // 129 // bhUyo luThanti dhAvanti, valganti ca parasparam / cumbanti vaktranetrANi, bAlAnAM yoSitAM tathA // 130 // kurvante'nAryakAryANi, sahante tIvravedanAH / .. na tu madyAd virajyante, rAjabhirdaNDitA api / // 131 // : 12 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 132 // // 133 // // 134 // // 135 // // 137 // anye santi madAdhmAtAzcaturvRndavyavasthitAH / sadA kelipriyAH saMkhyA'tItA nRtyAdinirbharAH ApAnakasthA madhyasthAH, saMkhyAtAH santi cApare / amadyapA madyapaiste, brAhmaNA IrNyayoditAH sthitA anantA modante, pare tvApAnakAd bahiH / ApAnakasya vaiSamyaM, pazyanto madavarjitAH AdyeSu tatra lokeSu, sthitvA'haM madavihvalaH / gato daivAd dvitIyeSu tRtIyeSu tataH punaH itthaM caiteSu bhedeSu, trayodazasu hiNDitaH / anantazo vimucyAhaM, bhedamAdyaM tathA'ntimau punarna dRSTo muktaH sa, AdyabhedaH kathaJcana / . bhUyo bhUyo gataH pApAd, dazabhedeSvahaM punaH viNmUtrazleSmajambAlavAntapittAzucisthale / / kvacilluThan kvacid riGkhana, durmadyAt kvacidAraTan uttiSThan nipatan dhAvan, hasan nRtyan raNaM sRjan / kuTyamAno janairduHkhadhoraNIranubhUtavAn . . brAhmaNairanyadA dRSTastairApAnakamadhyagaiH / . kRtaH kRpAlubhirmadyatyAjanAya mayi zramaH . vacaH pUtkurvatAM teSAmahaM tu madaghUrNitaH / na kiJcid jJAtavAn bhrAntastatastatra punaH punaH athAnyadA kvacit teSAM, vacane huG kRtaM mayA / yatitaM taizca yAvanme, madyaghasmarako gataH tairmadyadoSAH kathitA, mayi saMlabdhacetane / kArito madyavirati, jAto'haM brAhmaNastataH // 138 // // 139 // // 140 // // 141 // // 142 // // 143 // 123 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 144 / / // 145 // // 146 // // 147 // // 148 // // 149 // teSu pravrajitazcAhaM, yadadyApi na jIryati / madyaM tajjArayiSyAmi, bhAvapravrajyayA'khilam idaM munivacaH zrutvA, bhAvajJAnAnmudaM zrayan / akalaGko mayA pRSTo, vyAjahArAzayaM muneH / ApAnakatayA bhadra, bhavameva jagau muniH| jIvA anantAH santyatra, madyapAH karma madyati viziSya cAsavAyante,. kaSAyA ghAtikarmaNAm / paTalAni surAyante, bhAjanantyAyurAlayaH, caSakanti tadAdhAratayA gAtrANi janminAm / karmamadyopayogitvAnnIlAbjantIndriyANi ca ghUrNante karmamadyena, mattAH sarve'pi jantavaH / vilAsahAsabibbokakolAhalaparAyaNAH / kalahA mardalAyante, khalAnAmatra saMkathAH / lasatkaMsAlakAyante, dainyaM vINAyate'thinAm vaMzavAdyAyate lokazokAkanditasantatiH / . mukhavAdyAyate gADhamagnamUrkhaviceSTitam mattakAntajanAyante, sadAnandA ihAmarAH / udAravibhramAH prauDhakAntAyante'psarogaNAH saMsArApAnakamidaM, lokAkAzapratiSThitam / lolyAya jaDabuddhInAM, vairAgyAya vivekinAm lokAnAM muninoddiSTA, bhedA ye ca trayodaza / kIrtitaH prathamo rAzistatrAsAMvyavahArika: vanaspataya AkhyAtAstataH sAMvyavahArikAH / .. kSityambuvahnipavanAH, kathitAstadanantaram 1ra4 // 150 // // 151 // // 152 // / / 153 // // 154 // . // 155 // / Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 156 // // 157 // // 158 // // 159 // // 160 // // 161 // to vyakSAstatastryakSAstatazca caturindriyAH / tatazcAsaMjJipaMJcAkSAH, kIrtitA nArakAstataH tataH paJcAkSatiryaJcastataH saMmUrchagarbhajAH / narAzcaturvidhA devAH, saMgItAstadanantaram vAcoyuktyA tataH proktAH, brAhmaNA iti saMyatAH / muktAtmAnastato gItA, bhavApAnakanirgatAH eteSu sthAnadazake, bhrAntiM svasya punaH punaH / vadannadIpayadasau, bhavApAnakaduHsthatAm yattu tairbrAhmaNaiH pazcAd, dRSTo yatnena bodhitaH / ahamityAdi kathitaM, yuktyA tad yujyate'khilam anAdibhavyabhAvena, prAptA gharSaNagholanAt / . utkRSTAdisthitihAse, dravyazrutiranantazaH tathA'pi yanna labhate, sadjJAnaM na ca darzanam / na cAritraM ca jIvo'sauM, karmaghasmarakaH smRtaH bhrAntacittaH sa tenaiva, bambhramIti bhavodadhau / saddarzanamavApnoti kadAcit kazcideva hi kAlAdiyogato bhittvA, karmagranthiM zubhAzayAt / / tataH sAdhuvacobodho, yo'sau huGkAra ucyate / darzanaM muktibIjaM ca, samyaktvaM tattvavedanam / duHkhAntakRt sukhArambhaH, paryAyAstasya kIrtitAH sati cAsminnadhanyAtmA, ramate bhavavAridhau / rUpaM nirUpayatyasya, spaSTaM naSTAkSirogavat tad dRSTvA cintayatyevamaho bhImo bhavodadhiH / duHkhAya janmamaraNavyAdhizokairupadrutaH 125 // 162 // // 163 // // 164 // // 165 // // 166 // // 167 // Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukhAya kevalaM mokSaH, sakalaklezavarjitaH / tasya heturahiMsAdihiMsAdirbhavakAraNam // 168 // budhvaivaM bhavanairguNyaM, muktezca guNarUpatAm / mokSopAye prayatate, yathAgamamudAradhIH .. // 169 // zamArogyalavaM prApya, saMsAravyAdhipIDitaH / .. niHzeSatatkSayopAye, duSkare'pi pravartate - // 170 // sadupAyaphalaprAptezcAritrotsAhata: kramAt / bhUtvA sa sarvavit kSINakarmA yAti zivAlayam // 171 // susAdhugurusamparkajanyeyaM zreyasAM tatiH / yuktamuktamatastena, bodhito brAhmaNairaham // 172 // sarve hyaviratA jIvAH, karmamadyaratAH kila / sthitA api bhavApAne, sAdhavastatparAGmukhAH // 173 // pravrAjito'sau taireva karmamadyAnivAritaH / jarayitvA vratairgantA, tadajIrNaM bhavAd bahiH // 174 // tad bhavApAnake sthAtumIdRze nAvayorapi / yuktamityakalaGkasya, gI dyApi mayA''dRtA // 175 // sthito'haM maunamAdhAya, zUnyAraNye yathA muniH / . akalaGko yayau turyamuneH pAdyaM mayA'nvitaH . // 176 // so'pi natvA'kalaGkena, pRSTo vairAgyakAraNam / tenoktamaraghaTTo me, jAto vairAgyakAraNam // 177 // nityAyukto mayA dRSTo'raghaTTo bhavanAmakaH / rAgadveSAta drAkhyAzcatvArastatra karSakAH // 178 // sarvazIrapatistatra, mahAmohaH prakIrtitaH / .. kaSAyasaMjJakA dRptA, balivardAstu SoDaza .. // 179 // 16 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 180 // // 181 // // 182 // // 183 // // 184 // // 185 // karmakArAH smRtAstatra, hAsyazokabhayAdayaH / jugupsA'ratyaratyAdyAsteSAM ca paricArikAH / mithyAtvaM ca pramAdazca, tatra tumbadvayaM mahat / vilAsavibhramollAsarUpAstatrArakAH smRtAH asaMyamAbhidhaH kUpastatra dRSTo bhayaGkaraH / anantaduHkhapAnIyabhRto'dRSTatalaH sadA jIvaloko ghaTIyantraM, tena pUritarecitam / maraNAkhyairvahannityaM, SATkAraireSa lakSyate AtmA jJAnena rahito, jJeyastatra pratIcchakaH / mithyAbhimAnasaMjJaM ca, tasya vArghaTikaM dRDham tatra nirvahaNI kliSTacittatAbhogalolatA / kulyA dIrghA'nyAnyajanmagaNAH kedArakA matAH bIjaM ca karmajAlAkhyaM, vApakastatra kIrtitaH / tajjIvapariNAmAkhyo, vikArAH sasyasampadaH pAnAntiko'styasadbodhaH, karmakSetrasya secane / mohAdiSTaH sadodyukto'raghaTTaparipAlaka: bhavAraghaTTe tatrAhaM, prasuptaH satatabhrame / bodhito'nena guruNA, dhyAnasthena mahAtmanA uktaM cAnena bhoktA'sti, kSetrasyAsya phalaM bhavAn / janto ! bhavAraghaTTasya, svarUpaM kiM na vetsi bhoH ayaM bhavAraghaTTaste, duHkhAnAmekakAraNam / parityaz2a tadenaM cet, sukhena sthAtumicchasi mayA proktaM yathA tyakto, bhavatyeSa tathA vada / munirAha mahAbhAga !, bhAvadIkSAM gRhANa tat 127 // 187 // // 188 // // 189 // // 190 // / pada / // 191 // Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavAraghaTTastaistyakto, bhAvato ye hi sAdhavaH / .. tatastadAjJAM svIkRtya, pravrajyeyaM mayA''dRtA // 192 // ayaM vairAgyaheturme, zrutveti munibhASitam / akalaGkastvayA suSTha, buddhamityanvamodata . // 193 // tatastaM sAdhumAnamya, so'kalaGko mayA saha / paJcamasya muneH pArzva, yayau taM praMNanAma ca * // 194 // so'pi tena mahAbhAgo, mama bodhavidhitsayA / vairAgyakAraNaM pRSTaH, spaSTamAcaSTa zuddhadhIH / // 195 // nAnArUpA vayaM caTTAstiSThAmaH sma kvacinmaThe / tatra cAyAtamasmAkaM, bhRzaM bhaktaM kuTumbakam // 196 // anekamAnuSopetaM, paJcamAnuSatantritam / . tadasmAbhirhitaM buddhaM, zatrubhUtamapi sphuTam // 197 // kRtaM ca bhojanaM taMtra, citraM tenAtha bhakSitam / chAtrairajJAtasadbhAvaistaistadbhojanalolupaiH // 198 // keSAJcit sannipAtAya, tadabhUnmantrayogajam / . unmAdakRcca keSAJcicchAtrANAM bahubhakSiNAm // 199 // tato militakaNThAste, stabdhajihyaH suvihvalAH / / kvacit taptAH kvacicchItAH, kvacidudbhrAntamAnasAH // 200 // bhRzaM ghuraghurAyanto, lolamAnA bhuvastale / kvacijjhagajhagAyantazchAtrAH zocyAM dazAM gatAH // 201 // ye tUnmattAH samApannAste devagurunindinaH / lapanti viparItAni, pazuvanaSTadharmakAH // 202 // itazca yo'sau svAdhyAyalInaH sAdhupurandaraH / . mahAvaidyakaniSNAto, dRSTastenAhamAturaH . // 203 // 128 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 204 // // 205 // // 206 // // 207 // // 208 // // 209 // sannipAtahatasteSAM, caTTAnAM madhyago jaGaH / svauSadhaiH sannipAMtaM me, kRpayA'paninAya saH tato jAto manAk spaSTacetano'hamathAharat / unmArga chAtrasaMsargajanitaM yatnataH sa me mahAzayastatazcAyaM, svasthacittaM nirIkSya mAm / unmattAn saMnipAtAzciTTAn sarvAnadarzayat dRSTAzca te mayA chAtrAH, krandanto vyAdhivihvalAH / munIzvaro babhASe mAM, gADhajAtabhayaM tataH bhadra ! bhojanadoSeNa, prAgabhUstvamapIdRzaH / matkRtopAyato jAtaH, sAmprataM svasthamAnasaH astyadyApi tavAjIrNaM, kiJcid dehe tato na cet / kariSyasi maduktaM tat, punarIdRg bhaviSyasi bhayAt pratyayalAbhAcca, tatastenoditA mayA / . pravrajyA svIkRteyaM tadbhojanAjIrNanAzinI . yAM yAmupadizatyeSa, kriyAM tAM tAM karomyaham / adhunA vidhinA me'bhUdidaM vairAgyakAraNam akalaGkastadAkarNya, mudito'nyamuni prati / yayau ko'syArtha ityuccairmayAM pRSTo jagAvidam anenApi bhavo mitra !, proktazcaTTamaThopamaH / parasparamasambaddhAzcaTTAbhAstatra jantavaH mAtA pitA ca nAmISAM, tattvatto'sti na vA dhanam / . na bAndhavAzca militAH, sarve bhinnA hi jantavaH teSAM ca jIvacaTTAnAM, saMsAramaThavartinAm / bandhahetvabhi, bhaktamAyAtyeva kuTumbakam 129 // 210 // // 211 // // 212 // // 213 // // 214 // // 215 // Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahavaH santi tallokAH, paJca saMgrAhakAH param / ... pramAdo yogamithyAtve, kaSAyAviratI tathA // 216 // anAdisaMsAravazAd, bandhahetukuTumbakam / idaM ca jIvacaTTAnAM, hitakRt pratibhAsate // 217 // chAtrabhojanatulyaM tat, karma sampAdayatyalam / bhuJjante jIvacaTTAstanmohamantreNa saMskRtam // 218 // anAyatijJAste tena, pUrayantyudaraM nijam / tadvipAkAd yadajJAnaM, prApnuvanti sudAruNam // 219 // anabhigrahamithyAtvasannipAto'yamiSyate / anenaikendriyatve syuH, kASThavannaSTacetanA: // 220 // bhRzaM ghuraghurAyante, dvIndriyatve ca jantavaH / trIndriyatve ca lolante, bhuktadoSAditastataH // 221 // caturakSAsaMjJipaJcendriyatve ca vitanvate / tAmeva ceSTAmadhikAM, bhRzaM jhagajhagAyitam // 222 // garbhajatve vitanvanti, te'paryAptA bhavanti ca / ruddhakaNThAH stabdhajihvA, bhUriduHkhaughavihvalA: // 223 // bAdhyante tApazItAdyairgatAzca narakeSu te / / ApannAH pazubhAvaM ca, cetayante na kiJcana // 224 // manuSyatve ca muhyanti, devatve zerate bhRzam / dAruNA jIvacaTTAnAM, dazeyaM sannipAtajAH // 225 // ye tu svAbhinivezena, viparItaM jinAgamAt / ekAntakSaNikAdyarthaM, manyante kunayAzritAH // 226 // AbhigrahikamithyAtvonmAdasteSAmasau smRtaH / . sanmArgadUSaNAt te hi, pralapantIva vihvalAH . . // 227 // 930 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 228 // // 229 // // 230 // // 231 // // 232 // hasantIva tapaHsatyacAritraguNanihnavAt / valgantIva vinA hetuM, nAstyAtmetyAdivAdataH sarvajJamataniSNAtai rudantIva nirAkRtAH / yatheSTaceSTAkaraNAnnRtyantIva lasatkarAH gAyantIva paThantazca, tarkadaNDolakAnnijAn / evaM karmaviSonmAdAd, bhavanti grahilA janAH yaccoktaM muninA tena, mocito'haM kRpAlunA / mahAvaidyakadakSeNa, sannipAtAt sudAruNAt tad yuktameva yadamI, bhavantyeva kRtazramAH / siddhAnte vaidyakAkAre, munayaH zuddhabuddhayaH lakSayanti svarUpaM ca, te sarvabhavavartinAm / dayAM ca kurute karmabhojanAt sannipannake ata eva susAdhUnAmAkozAdiparA api / . na ruSAM viSayAH kintu, kRpAyA bhavajantavaH sannipAtAt tathonmAdAt, karmaNAM ye prapIDitAH / AkrozAdiparAyattAH, kurvate teSu kiM ruSA kopo na yujyate teSu, kSArakSepa iva kSate / kathameSAmayaM doSo nazyediti kRpocitA .. karmaveSTitajantUnAM, ceSTitAni vivekinAm / zANatvaM yAnti vairAgyazatrottejanahetave labdhvApi nRbhavaM jantUnunmattAn sannipannakAn / dRSTvA jinamatajJaH ko, rajyeta bhavacArake tato'yaM karuNADhyena, guruNA sannipannakaH / svasthIkRtaH suvaidyena, cchAtrAbho vacanauSadhaiH // 233 // . // 234 // // 235 // // 236 // // 237 // // 238 // // 239 // 131 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaccoktaM chAtrasaMsargAdunmAdo'pi mamoditaH / nAzito'nena guruNA, tadevamavabudhyatAm - // 240 // guruNA sannipAtAbhe, mithyAtve'syAnabhigrahe / hate tadAbhigrahikamabhUt tIthikasannibhaH // 241 // nirastaM guruNA yatnAt, tadapyunmAdasannibham / / tatazcaTTamaThAkAraH, saMsAro'sya pradarzitaH // 242 // tato bhavamaThe dRSTA, jIvAzcaTTA ivAmunA / unmattAH sannipAtArtA, duHkhabhAjaH pralapinaH // 243 // tataH saMjAtabhIreSa, prAcyAM svasyedRzIM dazAm / guruNoktAM samAkarNya, taduktAM kurute kriyAm // 244 // tatkarma bhojanAjIrNaM, jarayatyeSa noditaH / ayaM svavairAgyaheturmuninA mitra ! bhASilaH // 245 // na kevalaM munirasau, tenAjIrNena bAdhitaH / AvAmapi tathAbhUtau, yuktA dIkSA''vayorapi // 246 // karmAnAjIrNaharaNI, laatumaarogykaarinnii| . prayAti na phalADhyatvamanyathA nRbhavadrumaH // 247 // tAdRgapyakalaGkasya, vacastanna mayA''dRtam / madanvito gataH so'tha, sAdhoH SaSThasya sannidhau / // 248 // pRSTaM tasyApi vanditvA, tena vairAgyakAraNam / sa prAha mama vairAgye, heturekaM kathAnakam // 249 // guruNoktamidaM bhadra !, tat te saMkIrtayAmyaham / vasantAkhye pure'bhUvaMzcatvAraH ke'pi vANijAH . // 250 // cAruryogyo hitajJazca, mUDhazcetyabhidhAnataH / .. . parasparaM vayasyAste, raudramullaGghaya vAridhim // 251 // 132 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 252 // // 253 // // 254 // // 255 // // 256 // // 257 // ratnadvIpaM gatA ratnasamUhArjanakAmyayA / cakAra ratnavANijyaM, tatra cArurananyadhIH ratnadvIpe'pi nApyante, ratnAnyudyamamantarA / pUrNe'pi hi taTAke kaH, pibantyambu vinA'Jjalim ityAvarjayatA lokAn nAnopAyakRtA'munA / pUritaM maG kSu bohitthamajitai ratnarAzibhiH ratnAnAM guNadoSajJaH, kAnanAdau na kautukI / ityeSa satkiyo jJAnI, tatra svArthamasAdhayat yogyo'pi, kurute kiJcid, ratnAnAM guNadoSavit / arjanaM tasya kiM tvasti, kautukaM kAnanAdiSu tena ratnArjanaM tasya, rAjaveSTisamaM bhavet / kautukena vRthA yAnti, vAsarAH kAnanAdiSu militAni baho: kAlAt, tathA'pyasya kiyantyapi / ratnAni kiM tvaneneha, svalpena bahu hAritam hitajJastu svayaM vetti, ratnAni na parIkSitum / paropadezatastAni, lakSayatyeSa kevalam vihArArAmacitrAdivilokanakutUhalAt / karoti ratnavANijyaM, nAsau tIvrapramAdabhAg ratnabuddhyaiva gRhNAti, kAcazaGkhakapardakAn / ratnadvIpe'pi saMprApto, dhUrtalokaiH sa vaJcitaH mUDhastu na svayaM vetti, ratnarAzIn parIkSitum / upadezaM parasyApi, zraddhatte naiva mohataH atyantakautukI cAsau, citrodyAnAdidarzane / gRhmati satyaratnadviT, kAcAdIn dhUrtahastataH ... 133 // 258 // // 259 // // 260 // // 261 // // 262 // // 263 // Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svasthAnaM bhRtabohittho, yiyAsuzcArurityatha / vyacintayad madIyAnAM, mitrANAM kA vyavasthitiH // 264 // iti dhyAtvA gato yogyasamIpaM sa jagau gRham / yAsyAmyahaM pravRttiH kA, tava yogyastato'bravIt / / // 265 // bohitthaM pUryate'dyApi, na mamArjitavAnaham / svalparatnAnyatha prAha, cAruH kimiyadantaram // 266 // tato yogyo jagau sarvaM, svapramAdavijRmbhitam / cAruNoktaM tavAyuktamAtmavaJcanamIdRzam // 267 // jAnISe sukhahetutvaM, ratnAnAM tvamazaGkitaH / tathA'pi tAni nAdatse, kAnanAdikutUhalAt // 268 // dhRtiste kautukAdasmAna ciMrAdapi bhAvinI / tad varaM svArthasampattiH, svArthabhraMzo hi mUrkhatA // 269 // jiheSi kiM na ratnAnAM, ratnadvIpe'pyanarjanAt / ataH pramAdaM saMtyajya, kuru ratnArjanaM dRDham // 270 // anyathA'haM prayAsyAmi, mama siddhaM prayojanam / itthaM viceSTamAnastvaM, bhraSTaH svArthAd bhaviSyasi // 271 // idaM cAruvacaH zrutvA, hINo yogyo bhRzaM hRdi / sarvaM kutUhalaM muktvA , jAto ratnArjanodyataH // 272 // atha cAruhitajJasya, gatvA pArzvamavocata / ahaM sthAne gamiSyAmi, tava kiM mitra ! vartate // 273 // tatazcArohitajJena, kAcAdi svArjitaM dhanam / darzitaM snehasAreNa, kathitaM cAtmaceSTitam // 274 // tatazcAru: kRpApUrNo, hitajJaM pratyabhASata / ' mitra ! tvaM vipralabdho'si, dhUrte ratnAparIkSakaiH // 275 // 134 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 276 // // 277 // // 278 // // 279 // // 280 // // 281 // ratnadvIpamupetasya, tava kartuM na yujyate / kautukaM kAnanAdau ca, svArthasaMsiddhimicchataH nizamya tadvacazcArohitajJaH svahitArthitAm / vidastasya tadAdezAt, tyaktvA sarvaM kutUhalam tatprasAdena jAnAnaH, sarvaratnaguNAguNAn / saMgRhaMthAruratnAni, kAcAdIni parityajan svayaM parIkSako jAtaH, svArthasiddhiparAyaNaH / atha cArurjagAdaivaM, gato mUDhasya sannidhau ahaM gRhe vrajiSyAmi, pravRttistava mitra ! kA / mUDhaH prAha gRhe gatvA, kiM bhavAn sAdhayiSyati vApIkUpamahArAmapuSparAjivirAjite / dvIpe'tra suciraM bhoktuM, sukhaM yuktaM manorame sthitvA'tra suciraM pazcAd, gamiSyAmo nijAlaye / bhRtaM mayA'pi bohitthaM, vartate ratnarAzibhiH / ityuktvA darzitaM cAroH, zaGkhakAcAkSapUritam / bohitthaM tena tad dRSTvA, cAruzcitte vyacintayat aho mUDho'yamunmattaH, kautukagrastamAnasaH / vaJcito dhUrtalokena, zikSayAmi tathA'pyamum iti dhyAtvA sa taM prAha, na yuktaM tava kautukam / idaM hi ratnavANijyabAdhakaM svAtmavaJcanam aratnAni gRhItAni, ratnabuddhyA parityaja / * imAni dhUrtadattAni, suratnAni-gRhANa ca idaM ca lakSaNaM teSAM, samyak citte'vadhAraya / ... iti yAvat kathayati, cArustAvat krudhA jvalan 135 // 282 // // 283 // // 284 // // 285 // // 286 // // 287 // Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUDhaH prAha vraja tvaM bho, nAgamiSyAmyahaM punaH / / vacasA'nena bhavataH sphuTIbhUtA vayasyatA // 288 // mamaikaM mutkalAcAraM, yannirAkurute bhavAn / dvitIyaM dUSayatyuccairmAmakaM ratnasaJcayam // 289 // yadyetAni na ratnAni, bhAsvarANi bhavanti me / tadA zraddhAdhikai ratnaiH, paryAptaM tAvakaiH paraiH // :290 // tatazcAruH punarvaktukAmastena niraakRtH| tamazakyapratIkAraM, matvA maunamazizriyat // 291 // svAzrayatvArjitArthAbhyAM, mUDhaM tyaktvA'tha zuddhadhIH / . .. sArddha yogyahitajJAbhyAM, cAru: sthAnaM nijaM yayau // 292 // prApustrayaH sukhaM tatra, te ratnaviniyogataH / bhAjanaM bhUriduHkhAnAM, mUDhastu samajAyata // 293 // kenacit kruddhabhUpena, dvIpAniSkAzitastataH / agAdhe viSamAvarte, kSipto bhIme mahodadhau // 294 // idaM vairAgyakRjjAtaM, gurUktaM me kathAnakam / tacchrutvA labdhabhAvArthaH, so'kalaGko mudaM dadhau // 295 // madanvitaH pravRtto'tha, taM natvA'nyamuni prati / mayoktaM kimanenoktaM, muninedamasaGgatam // 296 // akalaGko'vadannedamabaddhaM ghanavAhana ! / bhAvArthaM kIrtayAmyasya, vyaktaM zRNu tamAdRtaH // 297 // vasantapuratulyo'tra, rAziravyavahArikaH / caturvidhA vANijakAstato jIvA vinirgatAH . // 298 // samudro'tra punrjnmjraamRtipyobhRtH| . . patanmohamahAvarto, duHkhayAda:samAkula: // 299 // 136 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 300 // // 301 // // 302 // // 303 // // 304 // // 305 // mUrcchan kaSAyapAtAlakumbhotthAzravamArutaiH / pApAviratigambhIroM, bhavavistAra eva hi / ratnadvIpasya tu sthAne, jJeyo mAnuSyako bhavaH / kutUhalaM ca viSayAbhilASaH kAnanAdiSu zaGkhAkSakAcazakalasthAne dharmAH paroditAH / dhUrtAH kutIrthikA jJeyA, bohitthaM jIvalakSaNam svasthAnagamanaM mokSAvAptiH zuddhanayasthitaiH / mUDhasyopari yaH kruddho, nRpo'sau karmanAmakaH kSepaH samudramadhye'sya, durantabhavamajjanam / parIkSakasya yaccAroH, prayatasyArthasAdhanam tad bhavatyeva cAritraprApteH sAdhormahAtmanaH / samyak tattvArthabodhenAvipralabhyasya tIthikaiH avyAkSiptasya viSayeSvanityatvAdibhAvanAt / . kSAntyAdibhAvaratnAnAmavilambena saMgrahAt yogyasya jAnato'pyuktaM, kautukaM yacca bAdhakam / zrAddheSu yuktaM tatsarvaM, bhAvaratnavido hi te sadguNagrahavANijyaM, kurvanti kiyadapyamI / gamayanti paraM kAlaM, vyarthaM viSayakautukAt tathA'pi bahukAlena, mIlayanti kiyantyapti / guNaratnAni ne punaH, sAdhuyogyaguNoccayam jJAnAdibhAvaratnaudhaiH; pUrNazcArumunIzvaraH / mokSe yiyAsuH svasthAne, vadatyeveti tAn prati bho bhadrAH ! kiM manuSyatve, svAdhIne sadguNArjane / paripUrNaguNA yUyaM, na sampannA yathA vayam // 306 // // 307 // / / 308 // // 309 // // 310 // // 311 // Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 312 // // 313 // // 314 // // 315 // // 316 // // 317 // AtmapratAraNamidaM, viSayavyasanaM hi naH / . jIvitaM dharmasaMtaptapatatrigalacaJcalam sandhyAbhrarAgasadRzaM, tAruNyaM svajanAzrayaH / sneho vidyudvilasitaM, yoSito doSabhUmayaH jJAnaM dIpaH sumArgasya, durgatidhvaMsi darzanam / cittotsavAnAM cAritramarpakaM zodhakaM tapaH saMyamo'nAgatAnAM ca, karmaNAM vinivArakaH / / tyAjyo heturbhavasyeti, mokSasyAdeya eka ca yuSmAkaM viSayAtyAge, mAnuSyaM niSphalaM tataH / bhagavadarzanaprAptirapyakiJcitkarI hhaa| tyaktvA'smatsannidhau bhogapaGkaM gRhIta tad vratam / asmatsannidhyabhAve tu, svArthabhraSTA bhaviSyatha idamAkarNya vacanaM, munInAM dezasaMyatAH / lajjamAnAH prapadyante, saMyamaM pAramezvaram pUrayantyAtmabohitthaM, guNaratnairanAratam / seyaM cArugirA yogyakAryasiddhigatiH sphuTaya hitajJaM prati yat sAdhoH, svAbhiprAyanivedanam / / bhadrakAnAmabhimukhIkaraNaM tanmahAtmanaH sAdhubhirbhadrakA dharmadezanA''mantraNe kRte / vadanti vayamapyuccaidharmaM snAnAdi kurmahe vilasAmo varairbhogairvicarAmo nijecchayA / ullAsayAmaH svAM kIrti, janmasAramavApnumaH kAcAdikUTaratnAnAM, vanAdeH kautukasya ca / tadidaM puratazcArohitajJasya nivedanam / 138 // 318 // // 319 // // 320 // // 321 // // 322 // // 323 // Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tato vadanti munayo, bhavyamithyAdRzaH prati / satyamAtmadhiyA dharma, yUyaM kurutha sAdarAH // 324 // vizeSaM vittha no kintu, vipralabdhAH kutIthikaiH / snAnAdihisrakarmANi, yAnti no dharmahetutAm // 325 // sarvabhUtadayAsAro, dharmaH khalu jagaddhitaH / snAnAdIni ca karmANi, tadvirodhIni sarvadA // 326 // yatpunabUMtha januSo, vayaM sAraM labhAmahe / bhogAdyaiH prAjJalokAnAM, hAsyaM tad vo vijRmbhitam // 327 // kAye sannihitApAye, rogaughe parivalgati / jarAyAM tvaramANAyAM, viyoge cittadAhini // 328 // pratyavasthAtari yame, zIryamANe shriirke| . gatvare yauvane'yogavipriye priyasaMgame // 329 // pudgalaskandhasambandhatuccheSu viSayeSu yaH / .. nRNAM sukhaviparyAso, vibhramaH sa hi karmajaH // 330 // anantabhavasantAnahetureSa tato'naghAH ! / prAptAyAM dharmasAmagryAmasmAsUpadizatsu ca . // 331 // jJAnazraddhAkriyAyatte, mokSalAbhe svavaJcanam / kartuM na yuktaM bhavatAmIdRzairmohaceSTitaiH / / // 332 // sAdhuvAkyaM tadAkarNya, bhadrakAH zuddhavAsamAH / saddharmopArjanopAyaM, pRcchanti vinayAnvitAH // 333 // grAhayanti tatasteSAM, sAdhavastaM mahAzayAH / yathaitadAdau kartavyamicchadbhirdharmayogyatAm // 334 // sevyA dayAlutA kopo, moktavyaH khalasaMgamaH / tyAjyoM guNAnurAgazcAbhyasanIyo nirantaram // 335 // 139 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 336 // // 337 // // 338 // // 339 // // 340 // // 341 // abrahmAsatyagarvANAM, tyAgaH kAryaH prayatnataH / mAnyAzca devaguravaH, satkartavyaH paricchadaH . . pUraNIyAH praNayino'nuvidheyaH suhRdgaNaH / paranindA na kartavyA, grAhyAH paraguNAH sadA saMbhASyAH prathamaM ziSTAH, svaguNAnAM vikatthane / lajjanIyamaNIyo'pi, smArya parakRtaM hitam bhAvyaM suveSacaritairanumodyAzca dhArmikAH / yatitavyaM parArthe ca, mAnase dhAryamArjavam / bhavatAmIdRzAcAracArubhAvAd bhaviSyati / . sarvajJopajJasaddharmAnuSThAne khalu yogyatA yogo'kalyANamitrANAM, saMtyAjyoM gRhibhistataH / kalyANamitrasevA ca, kAryA pAlyocitasthitiH apekSitavyo lokAdhvA, mAnyA ca gurusaMhatiH / etattantraiH sadA bhAvyaM, dhAryA dAnAdivAsanA sArapUjA'rhatAM kAryA, nirUpyaM sAdhulakSaNam / zrotavyaM vidhinA dharmazAstraM nibhRtabhAvanam anuSTheyastadarthazcAvaSTabdhavyA ca dhIratA / paryAlocyA''yatirbhAvyaM paralokAvirodhibhiH sevyo gurujanaH kArya, sadyogapaTadarzanam / tadrUpAdi hRdi sthApyaM, dhartavyA cArudhAraNA vikSepamArgo hAtavyaH, sotsAhairyogasiddhaye / arhadbimbAdi saMpAdyaM, lekhanIyo jinAgamaH kartavyo maGgalajapazcatuHzaraNasaMyutaH / .. anumodyaM ca sukRtaM, nindyA duSkRtasantatiH // 342 // // 343 // // 344 // // 345 // // 346 // // 347 // : 140 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ti . // 348 // // 349 // // 350 // // 351 // // 352 // // 353 // sacceSTitaM ca zrotavyaM, pUjyAH sanmantradevatAH / udArairuttamajJAne, vartitavyamazaGkitaiH tato vo bhavitA zuddhasAdhudharmasya yogyatA / vihAya saGgaM grahaNA(Na)zikSA sevyocitA tataH vidheyA tattvajijJAsA, svaparAgamagocarA / yathArthagurusaMyogAt, kAryastadvinayo dRDham bhavitavyaM vidhiparairmaNDalyAdiprayatnataH / jyeSThakramaH pAlanIyo, sevyA yuktA'zanakriyA saMtyAjyo vikathAkSepo, dhAryA zuddhopayogatA / zikSaNIyaH zrutividhirbhAvyaM satpratyayasthiraiH smayo na kAryo jJAnaddhehaMsanIyAzca nAbudhAH / . tyAjyo vivAdo'buddhAnAM, na kAryaM buddhibhedanam kAryaH kupAtre na nyAsaH, pAtrataivaM bhaviSyati / bhavatAM vigrahavatI, zamazrI vajanmabhUH / / tataH siddhAntasArANi, dAsyanti guraMvo mudA / spaSTamaSTa tato vRddhimupayAsyanti dhIguNAH . zuzrUSA zravaNaM caiva, grahaNaM dhAraNaM tathA / Uho'poho'rthavijJAnaM, tattvavyavasitizca te sevyA'thAsevanA zikSA, bhajanIyA pramArjanA / pratyupekSaNamAneyaM, bhikSAcaryA ca sAtmatAm dAtavyA''locanA samyak, zikSyA nirdoSabhojitA / parikarmabidhiH pAtragato grAhyo yathA''gamam vicAracaryA'nuSTheyA, prekSyAH, sthaNDilabhUmayaH / zuddhamAvazyakaM kArya, kAlagrahavidhistathA ... 141 // 354 // // 355 // // 356 // // 357 // // 358 // // 359 // Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 360 // // 361 // // 362 // // 363 // // 364 // // 365 // svAdhyAyaniratairbhAvyaM, kAryA pratidinakriyA / paJcAcArAH pAlanIyAH, sthAtavyaM cApramadvaraiH bhAvI tato vo nirvANapraguNo guNasaJcayaH / evaM guNArjanopAyaM, darzayanti mahAdhiyaH bhavanti bhAvaratnAnAM, bhadrakAste parIkSakAH / tatastaduktakriyayA, jAyante svArthasAdhakAH ayaM jJeyo hitajJasya, cArUktavarazikSayA / ratnaudhairnijabohitthabharaNasyodyamakramaH , mUDhena ca na cArUktaM, pratipannaM viceSTitam / pratyuta pratikUlaM, yat, tatreyaM mitra ! bhAvanA mUDhAnabhimukhIkartuM, yatante munayoM yadA / dUrabhavyAnabhavyAn vA, tadetthaM te pracakSate zramaNA ! bhavadiSTena, kAryaM mokSeNa nAsti naH / bhavatAmapi tatrAlaM, gamanena sukhojjhite / na tatra khAdyaM no peyaM, na mItaM hasitaM ca na / na tatra kAntA madirA, madaghUrNitalocanAH na tatra priyasaMyogA, na snigdhA''lApapaddhatiH / lIlAvilAsavistArA, na tatrendriyazarmadAH ayaM saMsAravistAro, ramyo naH pratibhAsate / yatheSTamanubhUyante, yatra lIlAvibhUtayaH kRtaM tanmokSavAdena, saMsAraH sukhakAraNam / bhuktvA'tra vipulaM saukhyaM, pazcAnmuktau gamiSyatha bhavanto dharmavAdena, yena santi ca garvitAH / / asmAkamapi so'styeva, devAtithimudAvahaH 142 // 366 // // 367 // // 368 // // 369 // // 370 // // 371 // Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 372 // // 373 // // 374 // // 375 // // 376 // // 377 // kurmahe caNDikAdInAM, tRpti chAgAdizoNitaiH / gavAzvamanujacchAgaistathA yAgaM caturvidham nihatya duHkhitAn duHkhaM, mocayAmaH kRpAlavaH / pApA'vAritaM satraM, mAMsairdadyo yathecchayA tadAkarNya prabhASante munayo bhavatAmasau / naiva yuktau bhavAsaGgaH, sukhaM nAstyatra tAttvikam bhogA bhogA ivAheyAH, bhISaNA klezavarddhanAH / mAyakaraNDikA nAryo, vilAsAzca viDambanAH mokSastvAtmavyavasthAnaM, vyAdhikSayasamaM sukham / tasmAt tamutsRjya bhavavyAsaGgo vaH svavairitA dharmAnuSThAnabuddhyA ca, yadidaM jantughAtanam / . . tadapyanantasaMsAravarddhanaM pApakAraNam . mA kurudhvamato dharmamIdRzaM dhUrtavaJcitAH / . kuruvaM sumuniproktaM, tamahiMsAdilakSaNam . mUDhA vitanvate dveSaM, zrutvedaM munibhASitam / vadanti yAta yUyaM bhoH, zikSaNIyA vayaM tu na niyantrayatha no bhogainiSiddhainindathA'dhamAH ! / asmAkaM dharmaratnAni, tad yUyaM no mahArayaH / yadi.vo rocate nAntaH, saddharmo'smAkamIdRzaH / ato'laM bhavadIyena, dharmeNa puruSAdhamAH ! / idamAkarNya munayo, brUyuryAvat kRpAparAH / bhUyo dharmagati tAvat, kupitAH praharanti te munayastAnupekSante, nizcityAsAdhyatAM tataH / na dohane bhaved bhAvo, gorvandhyAtve hi nizcite // 378 // // 379 // // 380 // // 381 // // 382 // // 383 // 143 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhAnAM bhadrakANAM ca, bhavyamithyAdRzAM tataH / .. bhavet kRtArthatA nUnaM, dizA sAdhUpadiSTayA // 384 // mUDhAstu saruSA karmapariNAmena bhUbhujA / ratnadvIpAnarabhavAniSkAzyante tamobhRtAH // 385 // pAtyante bhavapAthodhau, labhante duHkhasantatim / imaM kathAnakasyAtha, buddhvA'sau virato muniH // 386 // hetAvIvivekasya, karmavajravibhedane / zrute kathAnake hyasmin, ko vA na viratiM zrayet // 387 // ko vA bhRtvA''tmabohitthaM, bhAvaratnaiH zivAlayam / na gacchetRbhavaM prApya, ratnadvIpasamaM kRtI // 388 // bhadre'gRhItasaMkete !, tatastacchRNvato mama / akalaGkavaco hAsaM, bahvI karmasthitirgatA // 389 // bhadrakatvamabhUt tanme, vacaH kiJcit sukhAyitam / sthitastathA'pyahaM tUSNImakalako madanvitaH // 390 // saptamasya muneH pArzva, gatastaM praNanAma ca / . prastAve so'pi vairAgyahetuM pRSTo jagAda tam // 391 // saMsRti ma nagarI, vidyate'nAdirakSayA / haTTamArgastadIyo me, jAto vairAgyakAraNam // 392 // yo'yaM dhyAnasthitaH sAdhustena me'sau pradarzitaH / dIrghasthityApaNazreNirjanmasantAnanAmakaH // 393 // sukhaduHkhAbhidhaiH paNyaiH, pUritasvArthatatparaiH / AzritaH saJcayodyuktairjIvavANijakaiH sadA // 394 // mUlyaiH paNyAni labhyante, jaghanyotkRSTamadhyamaiH 1 . bhAvaistadanurUpANi, tatrodghATapaNe sadA . // 395 // 144 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 396 // // 397 // // 398 // // 399 // // 400 // // 401 // tatra nAmnA mahAmoho, balAdhikRta ucyate / ' kAmAdayazca taddhRtyA, rorA niSpuNyakA janAH tatra jIvAdhamarNAnAM, dhanikaiH karmanAmakaiH / vidhIyate dharaNakaM, durmocaM khedakAraNam mattAH kalakalAyante, kaSAyAstatra DimbhakAH / bhramanti ca pramAdAkhyAH, SiGgAzcitravilokinaH aJjite muninA jJAnAJjanenAtra sthitasya me / anenAkSNi tato'trasthA, dRSTAH sarve'pi duHkhitAH jJAnAJjanasya mAhAtmyAd, dRSTo dUre sthito mayA / haTTavIthimatikramya, zivasadmAbhidho maThaH tatra dRSTA mayA'nantAH, siddhA vyAdhivivarjitAH / sarvAtizayitAnandA, upayogasvalakSaNAH tato haTTAdhvano me'bhUnirvedo maTharAgataH / . uktazcAyaM mahAbhAgo, mayA sAdhuH kRpAmbudhiH jAyate kSaNamapyatra, haTTamArge ratirna me| . tyaktvainaM tat tvayA sArddha, maThe yAmi zivAlaye muninoktaM yiyAsuzcenmaThe dIkSAM gRhANa tat / mayoktaM dIyatAM nAtha !, tena dattA praseduSA upadiSTA maThaprApteritikartavyatA ca me / tiSThAmi tAmahaM kurvanakalaGkastato'bhyadhAt kIdRzI guruNoktA te, maThasya prApikA kriyA / munirAha mahAbhAga !, gururitthaM mamAdizat parigrahe'sti te saumya ! vAsApavarakaH kila / kAyAbhidhAnaH paJcAkSagavAkSakRtavibhramaH // 402 // // 403 // // 404 // // 405 // // 406 // // 407 / / 145 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 408 // // 409 // // 410 // // 411 // // 412 // // 413 // tatra kArmaNatanvAkhyamasti garbhagRhaM bRhat / gavAkSAbhimukhAnekakSayopazamarandhrabhRt . tatrAsti kapirUpaM ca, cittAkhyamaticaJcalam / sahaiva tena bhavatA, dIkSA grAhyA sukhecchunA nAkANDe zakyate tyaktuM, tat kartavyaM surakSitam / vidyate garbhagRhake, bhUyAMso'sya hyupadravAH tatredaM bhakSyate dInaM, kaSAyairduSTamUSakaiH / vRzcikai!kaSAyaizca, dazadbhiH paripIDyate , mohamArjAraduHsaMjJAmArjArIbhizca khAdyate / .. rAgadveSAbhidhazyAmondurAbhyAM ca vilupyate tApyate daMzamazakairupasargaparISahaiH / .. vihvalIkriyate vajratuNDairdurbodhamatkuNaiH , pIDyate'lIkacintAbhirgRhagodhAbhiranvaham / . kRkalAsaiH pramAdAkhyairdAruNairabhibhUyate troTyate SaTpadIjAlairaviratyabhidhaiH sadA / mithyAdarzananAmnA ca, tamasA paribhUyate tataH patati tadbharivedanAbharaniHsaham / raudradhyAnamahAgarte, duSTavyAlacatuSTaye . apramattena tadidaM, rakSaNIyaM tvayA sadA / tasyAyaM rakSaNopAyaH, zrUyatAM zuddhacetasA santi tatrApavarakagavAkSadvArapaJcake / vistArabhAjaH paJcaiva, viSayA viSapAdapAH dAruNAste svarUpeNa, nAmnA'pi vyathayantyadaH / . ghUrNayantyapi gandhena, calayantyapi darzanAt // 414 // // 415 // // 416 // // 417 // // 418 // // 419 // 146 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 420 // // 421 // // .422 // // 423 // // 424 // // 425 // nighnanti smaraNenApi, sparzanAsvAdanodyatam / nipAtayanti yadidaM, tatrAzcaryaM kimucyate te cAsyopadravAtasya, bhAnti hRdyAmrakA iva / tAnabhyeti gavAkSaistaistato gADhAbhilASataH rajyate sundaratvena, keSucit tatphaleSu tat / vidveSTyasundarANIti, kAnicit tatphalAni ca tacchAkhAsu bhramatyuccairloluThItyarthasaJcaye / tadadhaHpatite patraphalapuSparajobhare guNDyate karmasaMjJena, tatpuSpaphalareNunA / bhogasnehAbhidhenArdIkriyate ca rasena tat cintitaM mayakA citte, bhAvArthagrAhiNA tataH / sAmAnyarUpAH zabdAdyA, abhipretA biSadrumAH tadvizeSAzca kusumAnyasphuTaH prakaTAH punaH / phalAni zAkhA: sthAnAni, 'tadAdhArasya vastunaH lokopacArAd gaditA, teSu cittakapergatiH / vadanti hi janA vyaktaM, mano'gAdamukatra me sotsAheneti buddhavoccairmayA proktaM guruM prati / ayaM bhAvo mayA buddho, bhASitavyamataH param gururAha tatazcAsya, viSavRkSaraja:spRzaH / . mahAkSatAni jAyante, deho dAhena dahyate tataH kvaciccharIre'sya, jAyate kRSNarUpatA / kvacicca raktatA garbhagRhoktopadravAstataH * tadapramAdasaMjJogravajradaNDabhRtA tvayA / . AsphoTya vIryahastena, vAraNIyaM prasahya tat '140 // 426 // // 427 // // 428 // . // 429 // // 430 // // 431 // Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 432 // // 433 // // 434 // // 435 // // 436 // // 437 // bahirgavAkSairnirgacchet phalAnAM bhakSaNecchayA / drumeSu viSayAkhyeSu, laulyodrekAt punaH punaH bahiHpracArahInasya, tato'syAnabhilASiNaH / zoSaM yAsyati dehasya, bhogasnehakRtA''rdratA zaTiSyati tato raukSyAta, tadrajazca pratikSaNam / / kSatAnyapi ca rokSyanti, dAho'pi zamameSyati . bhaviSyati na kRSNatvaM, raktatA ca vinazyati / AvirbhaviSyati zvaityaM, sthairyaM ca ramaNIyatA te'pyapramAdadaNDena, niSpeSyA mUSakAdayaH / . tato garbhagRhasthAyi, nirbAdhaM tad bhaviSyati tadayaM rakSaNopAyastasya te kIrtito mayA / mayoktaM rakSitenArthaH, kastena bhagavan ! mama gururAha zivaprAptiH, syAditthaM rakSitAt tataH / arakSitasya tasya syAccakrakAd bhramaNaM bhave tat tairupadravairgAda, mUSakAdyaiH prapIDitam / .. mUSakAdyAH pragalbhante, bhakSaNAdeva tasya te bhUyazca pIDyamAnaM tairAmrakeSveva dhAvati / punarguNDanamevAsya, snehena punarArdratA punazca kSatasampattiH, punaH sarve'pyupadravAH / asya vAnararUpasya, cakrakaM dustaraM hyadaH vidheyazcakrakocchedo, rakSatA tadadastvayA / upAyena maduktena, zuddhamArgeNa gacchatA tato bhAvArthaviduSA, mayedaM paricintitam / . rAgAdhupadrutaM cittaM, viSayeSu pravartate // 438 // // 439 // // 440 // // 441 // // 442 // // 443 // 148 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 447 // // 448 // pravRttasya ca teSvasya, jAyate karmaguNDanam / tatastasyArdratAM yA syAt, sA bhogasnehavAsanA // 444 // tato bhavanti saMsArasaMskArAzca kSatopamAH / vyathayanti tatazcittaM, sarve rAgAdyupadravAH // 445 // mUSakAdyAH pragalbhante, tataH sarve pratikSaNam / dhAvati preryamANaM tairbhUyazca viSayeSu tat // 446 // punaH karma punaH snehaH punaH sarve'pyupadravAH / tadasmin cakrake magnaM, cittametanna mucyate rakSako vajradaNDosya, guruNA me'bhyadhAyi yaH / tamapramAdamAdAya, vArayiSyAmi tad dRDham / bhAvayiSyAmi saMsAravilAsaM svapnasannibham / . nivaya'te tatazcittabandho me bhavajAlataH // 449 // anAdyabhyAsatastacca, bahirgacchat punaH punaH / Atmanyeva samAdhAya, sthApayiSyAmi yatnataH // 450 // tathedaM zikSayiSyAmi, bahiniryAsi citta ! kim / svarUpe tiSTha nibhRtaM, yathA''nande nimajjasi // 451 // kiM bahinidhaye svAnta !, bhrAntvA bhrAntvA viSIdasi / nidhi svasannidhAveva, sthiratA darzayiSyati // 452 // jJAnadugdhaM vinazyeta, lobhavikSobhakUrcakaiH / amladravyAdivAsthairyAditi matvA sthiro bhava // 453 // tvayA'ntaHsthaM mahAzalyamasthairya yadi noddhRtam / kriyauSadhasya ko doSastadA guNamayacchataH // 454 // sthairyaratnapradIpazced, dIpra: saMkalpadIpajaiH / tatkutarkeralaM dhUmairalaMdhUmaistathA''zravaiH // 455 // 149 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIrayiSyasi svAnta ! yadyasthairyamahA'nilam / samAdherdharmameghasya, ghayaM vighadayiSyasi // 456 // hitvA bahirdhamaM citta !, tadAtmanyeva saMcara / tavAtmacAro nirvANaM, bahizyAro bhavodadhiH sarvaM paravazaM duHkhaM, sarvamAtmavazaM sukham / bahizca paravattA te, sukhaM svAdhInamAtmani daMdahyamAnaM bhogAgnau, bahirkAmasi saMbhramAt / dhRtaM zamAmRtabhRte, kiM cittAtmani tAmyasi // 459 // tiSThAtmanyeva taccitta !, guNapUrNe nirAkulam / ... atra sthitasya te bhogasnehazoSAd rajaHkSatiH // 460 // durvAsanAvraNaughasya, rohaNaM ca bhaviSyati / tataste vyAdhihInasya, bhogarAgo vinakSyati // 461 // ye muhUrtaM sukhAbhAsA, bhuktAH syuH kSatavarddhanAH / na sevyAste tvayA bhogAH, kaNDUkaNDUyanopamAH . // 462 // saMkliSTavAsanAdhyAnadAruNakSatakArakAn / hitvA bhogAn nirAbAdhamadhyAtmapadamAzraya // 463 // zikSayitvedamityevaM, cittaM tadrakSaNodyamam / kariSye dhArayiSyAmi, dhAraNApaJjare ca tat // 464 // tatpIDakAn kaSAyAdyAn, haniSyAmyapramAdataH / bhAvIdamitthaM vikSiptayAtAyAtadazordhvagam // 465 // zliSTaM bhUtvA tataH sthASNusvarUpe svAsthyamApsyati / . yAsyanti pralayaM sarve, tato rAgAdyupadravAH // 466 // vidyodayena dhyAnena, pratipakSaniSevayA / upadraveSu lIneSu, sulInaM tad bhaviSyati gATateN lIneSa salInaM taTa bhaviSyati // 7 // 150 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 468 // // 469 // // 470 // // 471 // // 472 // // 473 // vimuktaviSayagrAmamAtmArAmamidaM tataH / ghaTiSyate zivAyaiva, zAntarAgAdhupadravam tiSThAmItyAkalayyAha, tathA kurvanihAdhunA / akalaGko'vadad buddhaM, tvayA sAdhu gurorvacaH prArabdhaM tadanuSThAnaM, zobhanaM ca mayA'pyadaH / bhadanta ! cakrakaM zrutvA, kalpitaM cakrakAntaram tat kiM yuktamayuktaM vA, munirAha nivedaya / akalaGko'vadaccittaM dravyabhAvatayA dvidhA AdyaM paryAptimajjIvagRhItaM pudgalAtmakam / gIyate bhAvacittaM ca jIvastadupayogavAn tad bhAvacittaM niyamAjjIvo jIvazca tanna vA / . yena kevalino bhAvacittahInAH prakIrtitAH itthaM ca kArmaNasyaitad-viparyAsavijRmbhitAt / AsaktimanizaM dhatte, jIvoM rAgAdivastuSu / snehatantubhirAdatte, tataH karmANusaMcayam / janmAntaraM prArabhate, tatastena vazIkRtaH punastatra viparyAsaH, punA rAgAdisantatiH / punazca viSayAkAGkSA, punaste snehatantavaH / punaH karmasamAdAnaM, punarjanmodbhavastataH / punastatra viparyAsaH, punA rAgAdikaH kramaH . bhavAniSThAkaramidaM, viparyAsAdi cakrakam / mayA'bhyUhitamatrArthe, saMvAdo mRgyate tu vaH munirAha mahAbhAga !, satyametanna saMzayaH / zAstrArthamArga nAtyeti, matirmArgAnusAriNI . 151 // 474 // // 475 // // 476 // // 477 // // 478 // // 479 // Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mayA'pyabhyUhitaM hyetaccakrake gurubhASite / .. samarthitaM ca gurubhistaduktArthAnatikamAt // 480 // aniSThitabhave heturviparyAsAdicakrakam / ata eva samucchedyo, viparyAso mumukSuNA ... // 481 // kASTheyaM tattvabodhasya, viveko'yamanuttaraH / ... ayaM nirAzravo dharmo, yad viparyAsavarjanam // 482 // aviparyastavijJAturapramattasya pazyataH / svasmAd bhinnAn manobhAvAn, mohazaktiH pralIyate // 483 // ayaM mameti mantro'yaM, mohasya jagadAndhyakRt / . ayameva ca napUrvaH, pratimantro'pi mohajit // 484 // yazciddarpaNavinyastasamastAcAracArudhIH / kva nAma sa paradravye'nupayogini muhyati // 485 // amUDhasya ca na dveSo, duHkhe nApi sukhe spRhA / saMcinoti na karmANi, rAgadveSojjhitaH punaH // 486 // tato'sau bIjavirahAnArabheta bhavAntaram / / tatazca cakrakocchedo, jAyate'nudbhavAtmakaH // 487 // dvayozcakrakayorvetti, pravartananivartanam / yo'nayostasya saMsAre, kathaM syAccittanirvRtiH .. // 488 // bhAvAd bhavAnivRttastu, vetti no cakrakadvayam / jJAnaM samyakpravRttyaiva, phalavat bruvate budhAH // 489 // samyagabhyUhitaM tena, tvayedaM bhadra ! cakrakam / ukto'sya guruNA nAzazcittavAnararakSaNAt . // 490 // akalaGko'vadat kenopAyena svAntavAnaram / . zivAlayamaThe proktaM, guruNA nayanakSamam . // 491 // // 48 152 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munirAha sa tatraitAM, dizaM gururadarzayat / santi garbhagRhe tatra, lezyAH SaT paripAlikAH // 492 // kramAt krUratamAH krUratarAH krUrAH svarUpataH / tadvAnarAhitA garbhagRhAnarthaprapaJcikAH // 493 // duHkhAkule haTTamArge, tavApyatraiva dhArikAH / nivArikA maThamatestisrastatrAdimAH smRtAH // 494 // uparisthAH punaH zuddhavizuddhAtivizuddhakAH / cittasya hitadA garbhagRhazuddhividhAyikAH // 495 // nissArikAstavApyasmAddhaTTamArgAd vigarhitAt / tisro'nukUlA vartante, zivAlayamaThe gateH // 496 // pariNAmAbhidhaH SaDbhirapyamUbhizca dardaH / kRto'sti garbhagehe'sminnuparyArohaNArthakaH // 497. // tatrordhvamadhyavasitisthAnAkhyAH padikAH kRtAH / pRthak pRthagasaMkhyAtAH, svasvavarNasamatviSaH . // 498 // saMsthitaM tatra padikAsvAdyatrayakRtAsu tat / .. cittavAnaramutplutya, viSavRkSeSu dhAvati // 499 // tato bhavatyanarthAnAM, bhAjanaM proktayA dizA / kvacinnaSTaM kvacillInaM, kvacit taptaM kvacijjaDam // 500 // ArohaNIyaM tenovaM, tAbhyo nissArya tat tvayA / ArohatastatasturyapadikAsu pratikSaNam // 501 // yAsyantyupadravAH kAzya, tApaH stoko bhaviSyati / tasyAmrakAbhilASazca, manAgalpIbhaviSyati // 502 // zoSaM yAsyatyArdrateSad, rajaH kizcicchaTiSyati / / tato manAk sukhaM labdhvA, tad bhaviSyati bhAsvaram // 503 / / . 153 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 504 // . // 505 // // 506 // // 507 // // 508 // // 509 // kRtAsvArohaNIyaM tat, tataH paJcamalezyayA / padikAsvasya santApo, bhAvI stokatarastadA upadravAstanutarA, bhaviSyanti tanIyasI / bhaviSyatyAmravAJchA ca, dehaH zuSkatarastathA manAk kSatAni rokSyanti, rajo bhUri patiSyati prApsyatyetanmahAhlAda, dhAvalyaM dhArayiSyati vadhiSyate tadaGgena, bhaviSyati mahonnatam / ArohaNIyaM tat SaSThapadikAsu tatastvayA . tAsu cArohatastasya, layaM yAsyantyupadravAH / duHkhAsikA stokatamIbhaviSyati ca sarvathA atyalpatamatAM yAsyatyAmravRkSAbhilASitA / tadrajaHpaGkanikare, luThanecchA truTiSyati , kAryena cArdratA zoSaM, prayAsyati tadaGgataH / bhUyiSTho reNunicayastataH paripatiSyati bhaviSyati sadAnandaM, zuddhasphaTikanirmalam / ApyAyitaM ca tat tatra, dharmadhyAnena vAyunA sukhakAritayA mandaH, zItaH santApanAzanAt / guNAmbujarajaHsaGgAt, surabhizca sameti saH asti vAnarayUthaM ca, tatroccapadikAtraye / saMlInaM viSavRkSeSu, sarvathA vigataspRham zamasantoSasatyAdyairvAnaraiH parivAritam / vAnarIbhitizraddhAdhAraNAdyAbhirAzritam samAdhibrahmazaucAdivaravAnararAjitam / tasya vAnarajIvasya, tadatyantahitAvaham 154 // 510 // // 511 // / // 512 // // 513 // // 514 // . // 515 // Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 516 // // 517 // // 518 // // 519 // // 520 // // 521 // ArUDhasyoccapadikAsvAvirbhUya kariSyati / zukladhyAnAkhyagozIrSacandanadravasecanam tato'rdhamArge'tikAnte, gADhAnandena nirbharam / nAtyuccapadikAsvetat, samArokSyati niHsaham AtmabhUtena tenoccairnItastvaM tAvatI bhuvam / nissahaM tatra tanmuktvA, gaccherUz2a samAdhimAn paryante padikAmArgamapi tyaktvA svazaktitaH / paJcahasvAkSaroccArakAlaM sthitvA vihAyasi nirAlambena rUpeNoDDIya gantavyamuccakaiH / zivAlayamaThe stheyaM, zAzvatAnandazAlinA dizA'nayA vAnarakaM, tanmaThe nayanakSamam / iti me guruNA proktaM, tadAjJA kriyate mayA athAkalako maunIndravacobhAvavidabravIt / / cAru cArUpadiSTaM te, guruNA jJAnabhAnunA . cAru tadvacanaM kartuM, munirAja ! pravartase / pratyAsIdati. muktistvAM, kRtedRzamanojayam tato'gRhItasaMkete !, so'kalaGko mahAzayaH / ArdIkartuM mama mano, vavarSemA vacaHsudhAm / sphuyAkSarairanenetthaM, muninA yanniveditam / . sad bhadra !, bhavatA'bodhi, kiM na vA ghanavAhana ! cittameva samAkhyAtamanena klezavarjitam / mokSasya prApakaM mukhyaM, sAmagryanyA tadarthikA lezyAnAM pariNAmena, tat klezatyAjanakSamam / zuddheSvadhyavasAyeSu, gacchadevopapadyate // 522 // // 523 // // 524 // // 525 // // 526 // // 527 // 155 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 528 // // 529 // // 530 // // 531 // / / 532 // // 533 // idaM heturbhavasyApi, zivasyaiva na kevalam / yat pUrvapadikArUDhaM, haTTamArge nayatyadaH . asaMkhyAdhyavasAyeSu, carat tat cittavAnaram / vicitrayonirUpasya, saMsArasya vidhAyakam padikAyAM samAruhya, maraNotplavanaM hi tat / karoti prANabhAjastatpadikAsthabhave nayet sadoSaM bhavahetustat nirdoSaM mokSadaM manaH / ata eva pare'pItthamAmananti manISiNaH / cittameva hi saMsAro, rAgAdiklezavAsitam / tadeva tairvinirmuktaM, bhavAnta iti kathyate guhyAd guhyataraM tattvaM, tadidaM kathayAmi te / cittameva hi sadratnaM, rakSaNIyaM prayatnataH yAvaddhAvati cittaM te, javanaM pavanAdapi / kAmeSu sukhagandho'pi, tAvat tava na vidyate yadA bahirdhameM tyaktvA, sthirIbhAvaM prapadya ca / niHspRhaM bhAvi cittaM te, tadA te paramaM sukham yadA dhyAnasaromadhye, nilInaM svaguNAmbuje / bhaviSyatyalivaccittaM, tadA te paramaM sukham abhirAmAsu rAmAsu, zyAmAsu ca maSISu te / yadA samaM bhaveccittaM, tadA te paramaM sukham pratyavasthAtari kruddha, svAntazuddhe ca sajjane / yadA manaste nirbhedaM, tadA te paramaM sukham sphuratkAntiSu ratneSu, mRtsnAyAM ca na bhedinI 1 yadA te syAnmanovRttistadA te paramaM sukham // 534 // // 535 // // 536 // // 537 // // 538 // // 539 // . 15s Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 540 // // 541 // // 542 // // 543 // // 544 // || 545 // anabhrAnuparAgendunirmalaM te yadA manaH / rajastamo'nabhibhavAt, tadA te paramaM sukham pratiSThA zaukarI viSTA, rAjyaM citte yadA rajaH / bhogA rogA ivAbhAnti, tadA te paramaM sukham vyAghrAdivAnyanindAyAH, paradrohAdaheriva / yadA bibheti cittaM te, tadA te paramaM sukham dharmazcitte pariNameccandane gandhavad yadA / AkAlamekabhAvena, tadA te paramaM sukham zItatApAdibhirbhAvaiH, syAccittasyAnupadrutA / sarvasahA yadA vRttistadA te paramaM sukham yadA na preryate cittaM, cinmAtrapratibandhataH / . anAdivAsanAvAtaistadA te paramaM sukham jJAnanIrairvatakSAraidhautapApamalaM yadA / cittavastraM bhavecchuddhaM, tadA te paramaM sukham / saMpUrya brahmaNA sarvaM, samamuccAvacaM jagat / yadA dhyAyati te cittaM, tadA te paramaM sukham saMhRtya budbudaprAyAn, bhAvAn sAMsArikAn yadA / cittodadhiH sthiraste syAt, tadA te paramaM sukham parAsyaprekSitAM tyaktvA, dAsatAM lapsyate manaH / sadA'nubhavasAmrAjyaM, tadA te paramaM sukham na suSutaM yadA cittaM, na suptaM nApi jAgaram / suryAvasthAnubhavabhRt, tadA te paramaM sukham iti cittaM vinA nAnyaH, sukhaheturjagatraye / cittavRttiM tato rakSa, lakSayan vAstavIM sthitim // 547 // // 548 // // 549 // // 550 // // 551 // . 157 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 552 // // 553 // // 554 // // 555 // // 556 // // 557 // tato'hamakalaGkasya, siktastairvacanAmRtaiH / . zarmAgRhItasaMkete, manAk citte'nubhUtavAn bhinnaM me karmapaTalaM, tadRSTAntairayoghanaiH / atItyAhaM sthiti bahvIM, karmagranthyantike sthitaH itazca sainyaM cAritradharmarAjasya yat sthitam / cittavRttimahATavyAM, niruddhaM mohasenayA tadA tat tAdRzaM dRSTvA, pIDitaM zatrubhirbalam / sadbodhamantrI cAritradharmabhUpamabhASata , kartavyo deva ! no khedo, dRzyate kusumodgamaH / asmanmanorathataroH, saMsAryasti yadunmukhaH dRSTvA'dhunA manAk zubhrAM, cittavRttimahATavIm / Uhe saMsArijIvasyAsmadjJAnAbhyarNavartitAm "paNApatyAsmazAnAbhyaNavAtatAm asya dRSTau ca zaktirnaH, zatrughAte sphuriSyati / mantrAdhiSThAyakasyeva, mantrazaktirmahIyasI . tamApRcchya tataH karmapariNAmamahIbhujam / . pArzve saMsArijIvasya, preSyatAM ko'pi mAnavaH bhUyasA'nehasA bADhaM, tatastenAnukUlitaH / satRSNo darzane'smAkaM, sa nirmithyaM bhaviSyati tatazcAritradharmeNa, proktaM kaH preSaNocitaH / sadbodhaH prAha sarveSAmupakArI sadAgamaH saMstavAt- so'sya bahuzo, dikSurno bhaviSyati / tasmai karmapariNAmastato'smAn jJApayiSyati tato vayaM haniSyAmaH, zatrUn zrutveti mantriNaH / vAcaM nRpo madabhyarNe, prajighAya sadAgamam // 558 // // 559 // // 560 // // 561 // // 562 // // 563 // 158 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 564 // // 565 // // 566 // // 567 // // 568 // // 569 // pratyabravIcca sacivaM, samyagdarzananAmakaH / anena sArdhameSo'pi, kiM na preSyo mahattamaH sadbodhaH prAha bhAtyuccairyukto'nena sadAgamaH / prastAvAbhAvataH kintu, nAdhunaiSa prahIyate bhUpaH prAha kadA mantrin ! prastAvo'sya bhaviSyati / mantryAhoccairyadA gantA, rAgameSa sadAgame tadaiva preSaNIyo'yaM, tasya pArzve mahattamaH / bhUyaH sadAgamAsaGgAd, yogyatA sA bhaviSyati yathA ratne zatakSArapuTazodhye phalAvahaH / uttareNa zramaH prAcyastathA jJeyaH sadAgame prApnoti jIvaH saMsArI, bhUyo bhUyaH sadAgamAt. / vIryaM yadA'syAvasarastadA samyaktvayojane prapanne mantrivacane, tatastena mahIbhujA / sadAgamaH sannidhAnaM, kramAnmama samAgataH jJAnasaMvaraNo nAma, mahAmohaniyuktakaH / lInaH sthitastato dRSTvA sadAgamasamAgamam akalaGko'tha saMprApto, dhyAnArUDhasya sannidhau / mayA saha niSaNNazca, taM praNamya mahAmunim dharmalAbhAziSaM dattvA, pUrNadhyAnaH sa dezanAm / akalaGkAya datte sma, mohamattebhakesarI tasya pArzve mayA dRSTaH, sa mahAtmA sadAgamaH / zApitathAkalaGkena, vayasyAyaM sadAgamaH ete hi munayo'syAjJAM, laGghayanti na karhicit / sUriraSo'sya jAnIte, mahimAnamudAradhIH // 570 // 571 // // 572 // // 573 // // 574 // // 575 // ... 150 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarveSAM jAyate jJAnamasmAdeva sadAgamAt / tvamapyenaM prapadyasva, kovidAcAryasevayA // 576 // mayA tadanurodhena, pratipannaH sadAgamaH / muditena tataH kiJcid viralIbhUtakarmaNA - // 577 // tadguNAn kovidAcAryo, mama kAMzcidabodhayat / bhadrakatvaM tataH kiJcijjAtaM zraddhAnavarjitam // 578 // sAdhudAnanamaskArapAThArhadvandanAdikam / akalaGkAnurodhena, mayA kiJcit tadA kRtam // 579 // akalaGkastu saMpRcchaya, mAtApitrAdikaM janam / .. jagrAha kovidAcAryasannidhau saMyamaM tadA // 580 // vijahAra ca tenaiva, sArddhamanyatra zuddhadhIH / naSTAjJAnaH zivAkAGkI, kaSTAnuSThAnakAraka: // 581 // itazcAha mahAmohaM, sadAgamahatacchavim / jJAnasaMvaraNaM jJAtvA, rAgakesarimantrirAT // 582 // iyantaM yadbalAt kAlaM, vayaM cintojjhitAH sthitAH / jJAnasaMvaraNo bhItaH, sa sametAt sadAgamAt // 583 // asau saMsArijIvasya, tannopekSyaH sthito'ntike / nakhacchedyaM hi na prAjJaH, kuThAracchedyatAM nayet // 584 // idaM mantrivacaH zrutvA, mahAmohasabhA'khilA / kSubdhA yodhA mahAkrodhAH, sarve jAtA raNodyatAH // 585 // hantavyaH sa mahApApo, mayA gatvA sadAgamaH / iti pratyekamuktvA te, sthitA nRpamukhekSiNaH // 586 // mahAmoho'vadad vatsA !, yUyaM kartumidaM kSamA: / / mayA hato hato nUnaM, sarvairyuSmAbhireva saH // 587 // 160 Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 588 // // 589 // // 590 // // 591 // // 592 // // 593 // ato'haM yAmi taM hantuM, yUyamatraiva tiSThata / pratijAgaraNaM kArya, yuSmAbhirme'ntarA'ntarA parigrahaM nayAmyekaM, svAGgabhUtamimaM saha ! rAgakesariputrasya, sAgarasya vayasyakam jJAtvA nirbandhamakhilaiH, pratipannaM vaco'sya tat / mamAgatau tataH pArzva, mahAmohaparigrahau vIkSitau tau mayA snehaH, saha tAbhyAmabhUnmama / anAdyabhyAsayogena, dUtena kRtanirbharaH itazcAbhUd yazaHzeSo, jImUto bhRmivAsavaH / sthApito'haM ca sAmrAjye, mantribandhumahattamaiH jAtaH sIma(mA)ntabhUpAlabhAlacumbitapatkajaH / . dinasyArka ivorjasvI, rAjyasya pariNAmataH tatra puNyodayo heturmayA mohAnna lakSitaH / . viSayeSvatha muhyantaM, mAmAcaSTe sadAgamaH bahizcareSu bhAveSu, tuccheSu ghanavAhanaM ! / mAkArSIniHsvabhAveSu, mUrchA duHkhaikadhAmasu garjadjJAnagajottuGgaraGgaddhyAnaturaGgamAH / cittAbandhAya yuktAste, zamasAmrAjyasampadaH . bhUtisAmrAjyabhogAdi, mahAmohastu me'khilam / vakti vastu sthiraM pUrNamAtmanInaM sukhAtmakam date hitopadezaM ca, nAsti jIvo na nirvRtiH / na puNyapApe na svargo, bhUtamAtramidaM jagat ato yatheSTaM ceSTasva, bhogAn bhukSva divA'nizam / mA mUDhavacanaM kRtvA, vRthA bhUH sukhavaJcitaH // 594 // // 595 // // 596 // // 597 // // 598 // // 599 // . ... 171 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parigrahastu mAM brUte, kuru svarNAdisaMgraham / asantuSTo'rthalAbhe hi, jAyate sukhabhAjanam // 600 // ahaM tvAkarNya vacanaM, trayANAmapi tAdRzam / citte dolAyito yAvad, vAtAdhUta iva drumaH // 601 // jJAnasaMvaraNo rAjA, tAvadAkramya mAM sthitaH / mahAmohaprasAdArthI, tatsainyabalapoSaka: // 602 // tataH sadAgamaproktaM, mayA vAkyaM na budhyate / parigrahamahAmohavAkyAsvAdastu labhyate , // 603 // tato dharmakiyAM tyaktvA, jAto'haM bhogamUrchitaH / .... nivArya sAdhudAnAdi, dhanasaMgrahaNe rataH // 604 // kareNa pIDitA lokAstato mUrchAbhRtA mayA / . . nArocata mahAmohadoSAnmahyaM sadAgamaH / // 605 // parigrahasya vIryeNa, pUrNA tRSNA na me dhanaiH / sadAgamo gato dUre, matvA mAM tAdRzaM tataH // 606 // niSkaNTako tatastuSTau, mahAmohaparigrahau / AgataH kovidaH sUrirakalaGkayuto'nyadA // 607 // tasyAkalaGkadAkSiNyAd, gato'haM natihetave / sa sUrirakalaGkazca, sasAdhurvandito mayA // 608 // itazca duzcaritraM me, jJAtaM kovidasUriNA / jJAnAlokena lokokterakalaGkana cAkhilam // 609 // tato vyajijJapat sUrimakalaGko nivedyatAm / sadAgamasya mahimA, khalasaGge ca dUSaNam // 610 // ghanavAhanabhUpAya, yathA'sau sukhamaznute / bhaktaH sadAgame duSTasaGgatyAgI vizeSavit // 611 // 12 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 612 // // 613 // // 614 // // 615 // // 616 // // 617 // sUrirAha zRNotveSa, prahaH zrotumahaM sthitaH / tato'kalaGkadAkSiNyAdatha sUrIndurabhyadhAt kSamAtalapure rAjA, vidyate malasaMcayaH / / malapaktyabhidhA tasya, devI jAto tayoH sutau .. kovido bAlizazca dvau, tatra janmAntare'jani / sArddha sadAgamenoccaiH, kovidasyAtisaMstavaH tato yAvat punadRSTastAvadUhAdi kurvataH / jAtA jAtismRtistasya, hitatvenAdRtazca saH tena svarUpaM tasyoccai lizAya niveditam / na tena pratipannaM tu, samAkrAntena pApmanA itazca prahitA karmapariNAmena bhUbhujA / svayaMvarA zrutiH kanyA, prati kovidabAlizau dAsaH saGgAbhidho vaSTastasyAzca prahito'gragaH / paTuH sambandhaghaTane, tau dvAvapi samAgato . vRtau tau bhrAtarau zrutyA, tayorasti parigrahe / parvato nijadehAkhyo, mRrddhAkhyaM tasya sAnu ca vidyate saparikSepe, tasya cobhayapArzvayoH / zravaNAkhyApavarike, tayA te pravilokite ... nivAso rucitastasyAstayorbha|ranujJayA / / sthitA tayoH sA vyalasat, tAbhyAM siddhehitA saha atha tAM prApya muMdito, dadhyau cetasi bAlizaH / dhanyo'haM yasya sampannA, zrutirbhAryA manoharA tato matvA zrutau raktaM, taM saMGgaH samabhASata / dampatyoryuvayoH snehaH, sampanno ghaTamAnaka: ... 13 // 618 // // 619 // // 620 // // 621 // // 622 // // 623 // Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paraM saMvardhanIyo'yaM, priyasampAdanAt tvayA / bAlizo'bhidadhe'syAH kiM, priyaM saGga ! nivedaya // 624 // saGgena bhASitaM nAtha !, priyo'syA madhuradhvaniH / bAlizaH prAha yadyevaM, pUrayiSyAmi taM tataH // 625 // atha taM dArakaM tuSTaM, dadhAra hRdi bAlizaH / .. zruti cAlAlayad bADhaM, vINAdInAM kalasvanaiH // 626 // . zruteH sa lAlane saktaH, saGgadAsavazaMvadaH / dharmAd dUre sthitaH SiGgo, jAto hAsyo vivekinAm // 627 // itazca kovidenApi, pRSTaH ziSTaH sadAgamaH / eSA priyA mama hitA, kiM vA neti nigadyatAm // 628 // sadAgamo'vadanneyaM, sasaGgA te hitA priyA / iyaM jagad vazIkartuM, prahitA rAgamantriNA // 629 // zubhAzubhakaraH karmapariNAmo nRpo'sti yaH / vizvAsabhUrnRNAM tasya, bhrAtRvyoM rAgakesarI // 630 // prasiddhazcaraTo loke, tasyAmAtyo vizeSataH / / tatputrIyaM zrutirbhadra, vizvavaJcanatatparA // 631 // iyaM caraTakanyeti, loko mA bhUdanAdRtaH / mahArAjasutAtvena, saGgo'mUM, khyApayatyataH // 632 // na hiteyaM yato bhAryA, bhavato bhartRvairiNI / vizvAsamasyAM mA kArSIH, sarpiNyAmiva sarvathA // 633 // akANDe zakyate neyaM, tyaktuM tyAjyastu sarvathA / . dAsaH saGgAbhidho yena, neyaM syAd duHkhakAriNI // 634 // saGgenaiva zrutirduSTA, vATikeva viSadruNA / tadvihInA tu mAdhyasthAna te tAta ! vibAdhikA - // 635 // 194 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 640 // tyAgamarhati tad duSTo, vaSTo'yaM saGgadArakaH / sadAgamasya vacanaM, prapannaM kovidena tat // 636 // dAsastyaktaH zruteH saGgastataH zlAghyo'bhavad bhuvi / zrAvayannapyasau zabdAn, zruterautsukyavarjitaH // 637 // itthaM ca lalamAnau tau, zrutyA kovidabAlizau / tyaktasaGgAnyathAbhUtau, jAtau labdhasukhAsukhau . // 638 // anyadA tau samArUDhau, bahiraGge mahAgirau / tuGgazRGge'sti tatraikaM, randhaM devavinirmitam // 639 // adRSTamUlaM manujaivizAlaM bhUtale gatam / gAndharvaM kainaraM ceti, yad gAtuM tatra yAmalam tato dve vihite randhra, daivike tatparIkSakaiH / atha tatra tadA''yAtaM, jigISumithunadvayam // 641 // tAbhyAM gItaM samArabdhaM, madhuraM zrutisaukhyakRt / parasparerNyayA grAmarAmaNIyakamUrcchitam . // 642 // tAvadizikharArUDhau, tataH kovidabAlizau / bADhaM randhrasthamithunagItazrutyA prabodhitau // 643 // tatazca hRdayasthena, saGgena prerito nyadhAt / zruti tAM bAlizo dvAre, gItAkarNanatatparAm . // 644 // tathA kRtaH sa saGgena, zrutilaulyena zUnyahRt / yathA drATkRtya patito, randhre zailazilopamaH . // 645 tadAsphoTena kupitaiH, sarvairgandharvakinnaraiH / cUrNito bAlizastatra, duHkhamAreNa mAritaH // 646 // kovidastu tadA mUrchA, zrutiyukto'pi no yayau / gIte sadAgamAdezAt, tatra saGgena varjitaH // 647 // 175 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 648 // // 649 // // 650 // // 651 // // 652 // // 653 // tatastaM bAlizaM dRSTvA, hanyamAnaM sa kovidaH / girizRGgAdapakrAntaH, paraM saMvegamAgataH dharmaghoSAbhidhaM prApya, sUriM tasyAntike lalau / dIkSAM tena nije sthAne, kramAccAsau nivezitaH sa eSo'haM mahIpAla ! vijJeyaH kovidastvayA / bhrAtA me bAlizaH saGgakumitreNa vinAzitaH ahaM sadAgamenaiva, duHkhajAlAd vimocitaH / sampratyapi karomyAjJAmato'syaiva hitaiSiNaH duSTaH saGgastatastyAjyo, na tyAjyazca sadAgamaH / hitaiSiNAmidaM tattvaM, svacaritreNa darzitam AkaryedaM gurorvAkyaM, mayedaM paribhAvitam / tyAjayatyeSa mAM hanta, mahAmohaparigraho, sadAgamena sArddhaM ca, saMstavaM kArayatyalam / tataH kiM karavANIti, yAvaccintAparaH sthitaH bhAvaM jJAtvA'kalaGkena, tAvanmAM prati jalpitam / buddhaM bhAgavataM vAkyaM, kiM na vA ghanavAhana ! mayoktaM suSTha buddhaM sa, prAha tat kriyatAmidam / akalaGkAzrayapremNo, gADharUDhatayA tataH acintyatvAt prabhAvasya, kovidAcAryasannidheH / karmagrantheH punaH pratyAsannatvAduttarAkSamaH akalaGkasya vacanamahaM tat pratipannavAn / bhUyaH sadAgamo'bhyaNe, tadA mama samAgataH zIlitA sakalA caityavandanAdikriyA punaH / / guNitaM pUrvapaThitaM, namaskArAdi kiJcana 16 // 654 // // 655 // // 656 // // 657 // // 658 // // 659 // Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 660 // // 661 // // 662 // // 663 // // 664 // // 665 // pravartitaM ca dAnAdi, pAtreSu zramaNAdiSu / dUrIbhUtau manAg mattau, mahAmohaparigrahau . . lajjayetyakalaGkasya, zrAddho'haM dravyato'bhavam / nirmUrccha iva saMsAre, santuSTa iva vaibhave tato mAM tAdRzaM jJAtvA, so'nyatra saha sUriNA / vijahArAkalaGko'tha, mahAmohaparigrahau matvA taM dUragaM pArzve, mama prollasitau punaH / gataH sadAgamo dUre, kriyA sA zithilIkRtA jAto'haM bhogamUrchandho, dhanasaMgrahatatparaH / kRtAni strIsahasrANi, hemakUpA mayA bhRtAH ahiraNyA kRtA pRthvI, mayA'nyadhanahAriNA / na kRtaM yanmayA mohAt, tat pApaM nAsti bhUtale tataH puNyodayaH kruddho, dRSTvA duzcaritaM mama / mRtA zUlAnmahAdevI, nAmnA madanasundarI . atrAntare mahAmohapArzve bhRtyaH samAgataH / . zokAkhyo'vasaraM jJAtvA, sa mAmAliGgati sma ca smRtvA smRtvA tato devIM, prANebhyo'pyativallabhAm / muktakaNThaM rudan dIno, jAto'haM duHkhapUritaH rAjyakAryaM parityaktaM, saMskArazca tanorapi / ' mahAviSTasamAno'haM, jAto vihvalamAnasaH zrutvA'kalaGkastAM. vArtA, lokAsyAnmAmupAyayau / dRSTvA mAmatizokArtaM, kRpayedamabhASata ghanavAhana ! kiM kartumArabdhamasamaJjasam / zokadAvAgnijalado, vismRtaH kiM sadAgamaH // 666 // // 667 // // 668 // // 669 // // 670 // // 671 // 160 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zoko'yaM tava saMsmArya, devI madanasundarIm / svAntaM yad bAdhate bhadra !, tadbIjaM kiM na buddhyase // 672 / / kRtAntAhimukhe sarve, patitAH santi jantavaH / jIvyate kSaNamapyetairyat tadeva mahAdbhutam // 673 // apekSate dazAM naiSa, premasambandhabandhurAm / ... sarvAnirdalayatyeva, janAn sarvaMkaSo yamaH // 674 // mRtyurna bheSajaizcitrai paneyaH surairapi / ityazakyapratIkAre, tatra ko vihvalo bhavet // 675 // antaM svakarmaNA nItAM, tAM devIM mugdha ! mA zucaH / AtmaivAntaM tvayA zocyo, neSyamANaH svakarmaNA // 676 / / karotyevamavizrAntaH, sa sudhIdharmadezanAm / dRDhazokAnuvRttyA tu, tAmahaM lakSayAmi na // 677 // pralapAmi ca hA bAle !, hA cArvaGgi ! varAnane ! / hA subhra ! hA vizAlAkSi !, hA rambhoru ! priyaMvade // 678 // hA bhartRvatsale devi !, hA hA madanasundari ! / kva gatA'si rudantaM mAM, vihAya ghanavAhanam // 679 // dIyatAM darzanaM devi !, pIyatAM tvadvaco mayA / .. . lIyatAM mama dehe ca, tvayA zoko'panIyatAm // 680 // akalaGkasya vacanamiti pralapatA mayA / nAdRtaM sa punaH prAha, mAM kRtArdramanA muniH // 681 // vidhAtuM bAlacaritaM, nedaM yuktaM bhavAdRzAm / ghanavAhana ! dhIratvaM, bhaja klaibyaM parityaja // 682 // smarAtmAnaM kuru svasthaM, mano mohamapAkuru ). parigraheNa sahitaM, zokaM ca zithilIkuru . . // 683 / / 168 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAcaropadezaM me, sadAgamamanuvraja / bhavapradIpanAdIn ki, dRSTAntAnna smarasyaho ? // 684 // vyasanAni karasthAni, bhavasthAnAM hi dehinAm / viyogAH sulabhAstIvravyAdhayazcAvidUragAH // 685 // pratyAsannAni duHkhAni, dhruvA ca yamayAtanA / vinA vivekaM na trANaM, puruSasya kilAparam // 686 // tato'gRhItasaMkete !, zIdhumatto bhayAdiva / mantrAdivAhinA daSTaH, supto bodhadhvanerikha // 687 // tato'kalaGkavacanAjjAto'haM labdhacetanaH / natvA prokto'tha zokena, moho deva ! vrajAmyaham // 688 // na mamAtrAsituM datte'kalaGkaH prAha moharAT / duSTo'yaM bhAvi no vidmaH, kimasmAdAvayorapi // 689 // ghanavAhanameSo'muM, pratArayati tad vraja / adhunA tvaM punaH kArya, pratijAgaraNaM mama . // 690 // tathetyuktvA gataH zoko, mayA tat svIkRtam vacaH / AkalaGkaM dhRtazcitte, priyatvena sadAgamaH // 691 / / smAritaM pUrvapaThitaM, manAg mohaparigrahau / tyaktau kiyAn kRto'pUrvazrutasya grahaNAdaraH // 692 // kAritA jinacaityairbhUH, zubhrA yAtrAH pravartitAH / tuSTo'kalaGko jAto me, zramo'tra phalavAniti // 693 // parigrahasya mitrasya, virahArtena me'ntike / AgantuM sAgareNAtha, praznito rAgakesarI // 694 // AjJAM tasya dadau so'pi, tato bahulikA'vadat / chAyeva sAgarasyAhamanugacchAmi tena tam // 695 // .. 17 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAgakesariNA proktaM, vatse ! yAtu bhavatyapi / prANabhUtA kRpaNatA'pyanugacchatu sAgaram .. // 696 // samAgatAni matpArzve, tatastAni tadAjJayA / hRSTau tadarzanAd bADhaM mahAmohaparigrahau * // 697 // mAmAliliGga sotsAhamAdau kRpaNatA tataH / . jAtA dhIH kimadRSTArthaM, mameyadaviNavyayaiH / / // 698 // akalaGkazca mAmeSa, protsAhayati sarvadA / yadi bhAvastave'zaktastato dravyastavaM kuru // 699 // taddvArA vyayitaM bhUyo, dhanaM kiM karavANyatha / / dhyAyantamAliliGgetthaM, snehAd bahulikA'tha mAm // 700 // tataH kubuddhirjAtA me, yathetaH karSayAmyamum / akalaGka snigdhagirA, yathA na syAd dhanavyayaH // 701 // tato'kalaGko'bhihito, mayA yUyaM samAgatAH / upakArAya yuSmAbhiH, sa ca sampAdito mama // 702 // sampUrNo mAsakalpo vo yUyaM viharatetyatha / sUrayo monmanIbhUvan, mopAlambhazca bhUnmama // 703 // cintA na kAryA nirdezaM, kariSye bhavatAmaham / akalaGko nizamyedaM, vihRto gurumabhyagAt tato nivArya bhUyo'pi, dharmahetordhanavyayam / raktaH parigrahe jAtaH, sAgarasyAhamAjJayA // 705 // tataH parigraheNoktaH, sAgaraH sAdhvahaM tvayA / rakSitaH kSIyamANAGgo, vaidyenaiva rujA'ditaH // 706 // tvatto'pyeSA kRpaNatA, prANadA'bhUnmamAdhikA / ' hitA bahulikA'pyAsId, yayA nirvAsito ripuH / // 707 // : // 704 // 170 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taccAru cAru vihitaM, tvayA''gatya narottama ! / bhaktistaveyaM sadbhAvasauhRdadrumamaJjarI // 708 // evaM bruvANaM pratyAha, mahAmohaH parigraham / sAdhUditaM tvayA vatsa !, sAgaro'yaM mamAsavaH // 709 // nirmithyo mama bhakto'yaM, nyAsasthAnaM mamaujasaH / matputrarAjyayogyo'yamayaM rakSAkSamastava // 710 // mahAmohena tenaiva, sAgaro gItagauravaH / paribhUya mama svAntaM, bAdhate sma sadAgamam // 711 // tataH sphItadhanAkAGko, bahiSkRtasadAgamaH / jAto'haM pUrvavat tyaktadharmA viSayabhikSukaH // 712 // tatastaM mama vRttAntamAkarNya karuNodadhiH / . so'kalako madabhyarNamAgantuM punaraihata // 713 // vijJaptAH kovidAcAryAstatastena praNemuSA / . ghanavAhanabodhAya, vrajAmItyatha te'vadan . // 714 // mA gAstadantikaM klezastavAyaM niSphalo yataH / tatpArdhe jAgaruko sto mahAmohaparigrahau // 715 // tayoH pArzve samAyAnti, sAgarAdyAH, punaH punaH / mUrchazoSAdikA doSAH; pralApajvarayoriva // 716 // teSAmAzrayabhUtau tAvabdhinadyAvivAmbhasAm / tadvazasya ca tasya syAt, va sadAgamamIlakaH // 717 // Upare bIjavapanamandhAyAdarzadarzanam / uddhartanaM zavasyedaM, tasya yA dharmadezanA // 718 // atyalpastasya saMskAraH, pUrayet tvagirA vapan (bhavan) / na svAdhyAyakSati gurvI, kUpaM jalamivAJjale: // 719 // 101 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghanavAhanapArzve tat, paryAptaM gamanena te / viparItaphale kArye, niSphale ca yateta kaH // 720 // akalaGkastataH prAha, kadaitAbhyAM viyokSyate / ghanavAhanarAjo'yamatha sUrirabhASata // 721 // cAritradharmasya narezvarasya, mahattamo yo'sti jagatprasiddhaH / vidyAbhidhAnA'sti tadIyakanyA, manobhavA jnyaatjgtsvbhaavaa|| 722 / / jagattrayAtItavareNyapuNya-lAvaNyalIlAguNakalpavalliH / brahmavratasthairyabhRtAM padaM sA, dhatte munInAmapi mAnaseSu // 723 // tAruNyameSA viSayAvabhAsaM, vyatItya bAlyaM ruciraM bibharti / AtmAvabhAsaM zucibhAvakAntivistAravikSobhitarAgivargam // 724 // asyA vapurbhUSaNatAM bibharti, tattvAvabhAso vinivRttirUpaH / bAhyaM puro yasya suvarNaratnavibhUSaNaM bhAti satAM na kiJcit // 725 / / imaM jagatkSemavanAmbudhArA, dharmAntarAyadrumapazudhArA / AnandasandohakarI budhAnAM, vizrAmabhUmirmanasAM pavitrA // 726 // bhinno mahAbhAgyabhRtaH kilAsyAH, prApnoti necchannapi cATuzarma / bhRGgaM vinA'nyo na vsntphullvaasntikaasaurbhbhogyogyH|| 727 // yadA vadAnyaH pariNeSyatImAM, kanyAM narendro ghanavAhano'yam / asmAt tadA yAsyati mohadoSo, malaH suvarNAdiva shuddhibhaajH|| 728 // bibharti mohena samaM virodhaM, chAyeva sA yad dhruvamAtapena / davAgninevAmbudavAridhArA, daurgatyaduHkhena saheva lakSmIH // 729 // cAritradharmasya tathA'sti kanyA, nirIhatA nAma nidhirguNAnAm / bhrAtrorabhISTA viratezca kukSi-samudbhavA rAjyavivRddhikIM // 730 // pravarddhitA mantrimahattamAbhyAM, santoSanAmnA'pi ca tantrapena / udArabhAvArNavapUrNimendu-jyotsnA jagaduHkhalatAkRpANI // 731 // 102 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svabhAvaramyA na hi vAJchatIyaM, ratnAdisAdhyAni vibhUSaNAni / dUSyANi bhUSyANyapi tAni nAsyAH, kutastarAM bhUSaNatA'stu tessu||732|| svarNairna rUpyairna na ratnapUrNaH, kadA'pi sA lobhayituM ca zakyA / ekaM vinA bhAgyamihaiva sAdhoH, svargApavargocitazarmadAyi // 733 // sahasrazaH santyadhibhUmi kanyAH, sA ratnabhUAvabhuvastadanyAH / na kAstaTinyaH kaluSaM vahanti, jagat punIte surasindhurekA // 734 // kalatrameSA yadi nAma labdhA, rAjyena kiM bhUridhanena kiM vA / kalatrameSA yadi naiva labdhA, rAjyena kiM bhUridhanena kiM vA / / 735 / / asyA narendro ghanavAhano'sau, yadA vivAhAd bhavitA kRtArthaH / parigrahastyakSyati pArzvamasya, tadaiva daivavyativRttibhItaH // 736 // akalaGko'vadannAtha, kadA te pariNeSyati / ayaM kanye guruH prAha, kAlenAdyApi bhUyasA // 737 // pratyUce thAkalaGkastaM, te kanye lmbhyaamyhm| gururAhAdhikAro'tra, nAdyApyasti bhavAdRzAm // 738 // dApayiSyati te karmapariNAmo mahIpatiH / tasmai kanye paraH ko'pi, tayorasti na dAyakaH // 739 // dApanAyodyate tasmin, sati yuSmAdRzA api| hetubhAvaM vrajantyeva, tadatrAsyaiva nirbharaH . // 740 // tat tyaktvA vastunirbandhaM, tiSTha tvaM svasthamAnasaH / tato'kalaGkaH svIkRtya, tat tatheti sthitaH sukham // 741 // ahaM punarmahAmohaparigrahasamAzritaH / / tadbhUtyaiH pIDito'nekairbhUyo bhUyo gatAgataiH // 742 // eke gacchanti taddhRtyAH, pratyAgacchanti cApare / sAmudrA iva kallolA, vanavat plAvayanti mAm // 743 // . .. 173 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 744 // // 745 // // 746 // // 747 // // 748 // // 749 // tadA mama mahAmohe, pArzvasthe sarvanAyake / nAsthAt tatsainikaH ko'pi, yena nAhaM samAzritaH mUrcchito bAhyabhAveSu, mahAmUDhatayA kRtaH / mithyAdarzanasaMjJena, tyAjito'haM sadAgamam pApAni dharmabuddhyA'haM, kAritastanmahelayA / kudRSTyA viSayeSvAsthA, rAgakesariNA kRtA tadbhAryayA mUDhatayA, hRtA. me bhavadoSadhIH / tathA dveSagajendro'ntastApaM kurvan vyajRmbhata tasyAvivekitA bhAryA, vivekaM saMjahAra me / pravartito'haM bhogeSu, rAgakesarimantriNA viDambita: punastasya, bhAryayA bhogatRSNayA / bhogAnAM mUrcchayA''ptAnAmanAptAnAM ca kAGkhyA hAsena hAsito'narthaM, gAmbhIryaM nAzitaM ca me / gAtreSu ramito ratyA, malapUrNeSu yoSitAm aratyA'pi kRto bhadre !, santApodvegavihvalaH / . nATitazca bhayenAhaM, rAjyabhraMzAdizaGkayA zokenApyabhibhUto'haM, dhananAzAdihetunA / . jugupsayA'pi dalitA, tattvamArgamatirmama sutairduSagajendrasya, rAgakesariNastathA / vihitaM yat kaSAyairme, tattu vaktuM na pAryate jJAnasaMvaraNenApi, hRto jJAnalavo'pi me / darzanAvaraNenAhaM, svApito gADhanidrayA kvacidAhlAditaH kvApi, vedanIyena tApitaH / ghanavAhanarUpeNa, dhAritazcAyuSA tadA 104 // 750 // // 751 // // 752 // // 753 // // 754 // . // 755 // Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 756 // // 757 // // 758 // // 759 // // 760 // // 761 // nAmanAmnA svavIryaM ca, zarIre mama darzitam / tathA gotrAntarAyAbhyAM, svasvakAryevinATitaH raudrAtadhyAnakaluSaH; kRto duSTAbhisandhinA / anyairapi balaM mohabhaTaiH svaM svaM pradarzitam athAyAto nitAntaM mAM, kadarthayitumanyadA / mahAmohamahIzakasamIpe makaradhvajaH tuSTo moha: samAyAtaM, taM dRSTvA saparicchadam / so'pi tadarzanAt tuSTaH, zikhIva ghanadarzanAt gandhebha iva sannaddho, mahAmohastadanvitaH / vidhAya viSayairandhaM, mAmatyantamapIDayat magno bhogapurISe'haM, tato rAtriMdivaM sthitaH / . bhUyasA'pi na kAlena, tRpti, samapadyata bhogenaiva ca bhogAnAM, vRddhA me bhogatRSNikA / tasyAmaurvAnale sAdhUpadezo'mbha ivAbhavat . tataH sadAgamo naSTaH, siddhyanti ca manorathAH / mama puNyodayastatra, heturbuddho mayA na saH tato vidhUya nikhilaM, rAjyakArya divAnizam / straiNamantaHpuragataM, bhuJjAno'haM mudA sthitaH tathA yA yA. mayA dRSTA, kulajA'kulaz2A'thavA / suMrUpA strI samAkRSya, sA sA svAntaHpure dhRtA gaNitaM na mayA pApaM, kalaGkaM dadatA kule / nivArakANAM vacanaM, mantriNAmapyupekSitam tato meM bAndhavA hINA, maduzcaritavIkSiNaH / virakAH sarvasAmantA, niviNNaM cAkhilaM puram 175 // 762 // // 763 // // 764 // // 765 // // 766 // // 767 // Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhRtyA api ninindurmA, guNAH pUjyA na saMstavaH / mayA tu lokagardA sA, nAdRtA bhogabhikSuNA // 768 // athAsInme kaniSTho yo, bhrAtAM nIradavAhanaH / parAkramI trapAzIlo, vinIto nItipAragaH // 769 // sarvaiviraktairmatto'sau, pauramantrimahattamaiH / ekavAkyaizca sAmantairbhASito rahasi sthitaH // 770 // agamyagAmI mUDhAtmA, nirlajjo dharmavarjitaH / .. zveva rAjyazriyo nAyaM, yogyo'sti ghanavAhanaH // 771 // . ayaM svavaMzadAhAya, samutpanno davAnalaH / . vidhyApayitumarhastat, tvadrAjyasnAtravAribhiH // 772 // yAvanna pratirAjyeSu, vRttAnto'yaM prasarpati / vicArya kArya rAjA tvaM, tAvad bhavitumarhasi // 773 // no cet tavaiSa na bhrAtA, na rAjyaM na vibhUtayaH / / na vayaM na yazaH zubhraM, puraM nedaM bhaviSyati yathoktaceSTaM taM dRSTvA, paryAlocaM cakAra saH / ... naSTo mama durAcIrNodvignaH puNyodayastadA // 775 // pApamatyargalIbhUtaM, vRddhaM bhAvadviSAM balam / sthitimA'ghIyasI cAbhUt, sarveSAM karmaNAM punaH // 776 // tatastadvacanaM lagnaM, bhrAtuzcetasi saMgatam / evamastviti tenokte, kSIvo baddho janairaham // 777 // madhye matparivArasya, niSeddhA ko'pi notthitaH / kSipto'haM cArake krUraistato mantrimahattamaiH // 778 // rAjye ca sthApito harSapUrNarnIradavAhanaH / .. tuSTAH kusvAminAzena, lokAH susvAmino guNaiH / // 779 // // 774 // 177 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 780 // // 781 // // 782 // // 783 // // 784 // // 785 // cArake'haM sthitastatra, paGkaviNmUtrapicchale / tRSitaH kSudhito baddhastADito bAlakairapi rAjyabhraMzasamutthena, mahAdainyena pIDitaH / prApto nArakavat tApaM, zArIraM mAnasaM tathA tathA'pi mohadoSeNa, niviNNo na bhavAdaham / suciraM cArake tatra, duHkhAnyanubhavan bhRzam krodhAndhaH sarvalokeSu, nAnAsaMkalpakIlitaH / raudradhyAnazilAkrAnto, bhUrikAlamahaM sthitaH atha guTikA jIrNA sA, prAktanI bhavitavyatA / dattvA'parAM tAM pApiSThAvAsapuryAM ninAya mAm saptame pATake tatrApratiSThAnagRhe sthitaH / sAgarANi trayastriMzannibhinno vajrakaNTakaiH paJcAkSapazusaMsthAne, tatazca zapharo'bhavam / . punargato'pratiSThAnaM, zArdUlo'haM tato'bhavam tataH pApiSThavAsAyAM, gato'haM turyapATake / tato mArjAratAM prAptaH, soDhaM duHkhaM mayA'tulam muktvA'saMvyavahArAkhyaM, nagaraM bhavitavyatA / itthaM sthAneSu sarveSu, paribhramayati sma mAm bhojayantyA mahAmohaparigrahaphalAnyaham / tayA'gRhItasaMkete !, yonau yonau viDambita: bhramato'nantakAlaM me, tuSTA'tha bhavitavyatA / zrAntAH iva tanUbhUtA, mohAdyA api vidviSaH punargranthisamIpasthA, jAtA me karmaNaH sthitiH / / nIto'haM bharatakSetre, bhavitavyatayA tataH 177 // 786 // // 787 // // 788 // // 789 // // 790 // // 791 // Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 792 // // 793 // // 794 // // 795 // // 796 // // 797 // sAketanagare nandavaNijo janitaH sutaH / bhAryAyA dhanasundaryA, guTikAdAnayogataH amRtodara ityAkhyA, mama pitrA pratiSThitA / prApto'haM yauvanaM hRdyaM, smarasiMhaguhopamam dRSTaH sudarzanaH sAdhurmayodyAne dideza saH / dharmaM tadA tadabhyarNe, bhUyo dRSTaH sadAgamaH kiJcid bhadrakabhAvena, namaskArAdipAThakRt / dravyazrAddhastato jAto, gato mRtvA sugalaye. sthito bhavanavAsitve, sArddhapalyopamasthitiH / sukhAni tatra bhuJjAno, vismRtyaiva sadAgamam bhAryayA punarAnItaH, pure'haM mAnavAlaye / bandhudattavaNigbhAryA, tatrAsIt priyadarzanA tasyAstanayabhAvena, kRto'haM bandhunAmakaH / saMprAptayauvano'drAkSaM, susAdhuM sundarAbhidham mayA tasya samIpastho, dRSTo bhUyaH sadAgamaH / . punarapyasya sambandhi, jJAnamalpaM ca zikSitam tato'haM zramaNo jAto, dravyatastatprabhAvataH / maharddhiya'ntaro devo, jAto'haM vibudhAlaye vismRtatvena no nIto, mayA tatra sadAgamaH / punazca mAnavAvAse, gatena pravilokitaH itthaM cAnantazaH kAlamanantaM bhramatA bhave / mayA sadAgamo dRSTo, vismRtazca punaH punaH vismRte'smin mayA bhrAntaM, bhavacakraM nirantaram / dravyazrAddhayatitvena, punardaivAdalambhi saH // 798 // // 799 // // 800 // // 801 // // 802 // . // 803 // 118 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 804 // // 805 // // 806 // // 807 // // 808 // // 809 // kvacid dIrghA kvacid husvA, bhramato bhvckrke| jAtA karmasthitirjAtAH, kvacinme prabalA dviSaH kvacit sadAgamo jAtaH, prabalastannivArakaH / itthaM cAnantakAlIno'bhyAso jAtaH sadAgame tatazca nirmalAM dRSTvA, cittavRttimahATavIm / sadbodhamavadat samyagdarzanAkhyo mahattamaH Arya ! vijJapyatAM devaH, prastAvo gamanasya me / pArzve saMsArijIvasya, tvadukto vartate'dhunA sadbodhenoditaM samyak, tvayA saMlakSito'vadhiH tadvijJaptena sa tato, rAjJA me prahito'ntike tenoktaM deva ! vidyeyaM, prAbhRtIkriyate ydi| . tadA saMsArijIvasya, santoSo jAyate mahAn sadbodho'vocatAdyApi, prastAvo'syA na vidyate / yena saMsArijIvastvAM, sAmAnyenaiva bhotsyate vizeSatazca tvadrUpaM, yAvat tena na budhyate / na tAvad yujyate dAtuM, tasmai kanyeyamuttamA ajJAtakulazIlo'syAH, kuryAccet sa parAbhavam / tannimittaM tadA zalyaM, syAdasmAkaM duruddharam tad gaccha tvaM vinA vidyAM, candraH pUrNakalAmiva / bhUyasA'nehasA rUpaM, bhotsyate'sau tava sphuTam AdAyAhaM tadA vidyAmAgamiSyAmi te'ntike / sa lapsyate zaraccandrajyotsnotsavamudaM tadA sadAgamasya sAnnidhyaM, mohAdInAM ca tAnavam / bhavajantoH zamalavAsvAdo devadikSutA 109 // 810 // // 811 // // 812 // // 813 // // 814 // // 815 // Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 816 // ' // 817 // ' // 818 // // 819 // // 820 // // 821 // hRdi srotasikA khedavizrAmazcetyamI guNAH / vidyAM vinA'pi bhavato, gacchatastatra bhAvinaH tato mahAmantrivaco, rAjJazcAjJAM pramANayan / eka evAgatastUrNaM, matpAdyaM sa mahattamaH itazcAnandanandinyoH, sUnurnAmnA virocanaH / jAto'haM mAnavAvAse, saMprAptazcAru yauvanam gato'haM kAnane cittanandane tatra saMyataH / dharmaghoSo mayA dRSTaH, tadA'bhUt karmatAnavam niSaNNastaM mahAbhAgaM, vanditvA zuddhabhUtale / tena mAM bhadrakaM jJAtvA, kRtA saddharmadezanA atrAntare prAdurabhUta, punarmama sadAMgamaH / rucitaM tadvacaH pRSTo, muniH kimucitaM mama / munirAha tvayA cintyA, doSAH saMsAragocarAH / ArAdhyaH paramAtmA ca, siddhAnantacatuSTayaH vandyAstadupadiSTAdhvagAmino munayo'naghAH / jJeyAni nava tattvAni, peyaM jinavaco'mRtam neyaM tadaGgAGgIbhAvamanuSTheyaM hitaM nijam / . upaceyaM zubhopAyaiH, puNyaM puNyAnubandhi ca vidheyaM nirmalaM svAntaM, heyaM saMkalpamaNDalam / jJeyaM guruvacaH sAraM, deyaM cetastadAdare avageyaM khalavacaH, stheyamakSubdhacetasA / itthaM bruvANe sUrIndre, saMprApto'sau mahattamaH vIkSitazca sudurbhedagranthibhedAdasau mayA / zraddhAnamAtmarucyA'bhUnmaunIndre vacane tataH 180 // 822 // // 825 // // 826 // // 827 // Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 828 // // 829 // // 830 // // 831 // // 832 // buddho bandhudhiyA samyagdarzanAkhyo mahattamaH / muni pratyuktamAdezaM, kariSye bhavatAmaham taM munIndraM tato natvA, gato'haM bhavane nije / tataH prabhRti saMjAtaH, sadRSTinivarjitaH tadeva satyaM niHzaGkha, yajjinendraiH praveditam / etAvanmAtratuSTo'haM, jAtaH kugrahavarjitaH jJAnaM sadAgamenApi, vitIrNaM me tadA bahu / sUkSmo bhAvaH paraM dRSTo, na mayA mandacakSuSA paTuvAco'pi guravaH, sUkSmajJAnasya hetavaH / viziSTayogyatA'bhAvAnna tadAnIM mamAbhavan sUkSmajJAnojjhitaM jAtaM, tataH zraddhAnameva me| . palyopamapRthaktve tu, kSINe zrAddhatvamAgatam sAmAnyatastadAdezAnniyamAH pAlitA mayA / . zraddhayA tatprabhAvena, gato'haM vibudhAlaye . saudharme tatra zayanAt, sphuratkusumasaurabhAt / pravarollocasantAnAcchannAt komalavAsasA samutthitaH kSaNArddhana, jyotiryotitadikpathaH / sphuratkoTIrakaTakahArakeyUrakuNDalaH stuto. devaizca devIbhiH, susnigdhamadhuroktibhiH / .. haricandanamandArasantAnasragvirAjitaH vilokya tAdRzI bhUti, vismitaH paryacintayam / kRtaM mayA kiM sukRtaM, jJAnaM prAdurabhUt tataH virocanabhavAvasthA, mayA tenAvadhAritA / samAyAtau ca samyaktvamahattamasadAgamau // 833 // // 834 // // 835 // // 836 // // 837 // // 838 // // 839 // Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bandhutvena prapannau tau, kRtaM kRtyamathocitam / vilokya pustakaM rAtnaM, bhagavatpUjanAdikam // 840 // tataH svahRdayAnandiviSayagrAmalAlitaH / sthitastatra manAgnyUnasAgaradvitayAvadhi // 841 // tatazca mAnavAvAse, sunurmadanareNayoH / AbhIro'haM kalandAkhyo, bhavitavyatayA kRtaH // 842 // na mAmanvAgatau tatra, mahattamasadAgamau / tantrAntarIyako dRSTaH, zrAddhadharmazca tatra na , || 843 // . jAtaH prAcInasaMskArAt kevalaM pApabhIrukaH / jyotiSko'haM tato jAto, bhadrakatvAnubhAvataH // 844 // tatra lAlayatA bhogairindriyANi sadA mayA / sevitau dRDharAgeNa, mahAmohaparigrahau / // 845 // tato'haM dardurAkAro, ruSTayA priyayA kRtaH / nAnAvidheSu sthAneSu, bahuzo bhramitastataH // 846 // tatazca mAnavAvAse, kAmpilyanagare kRtaH / . dharAyA vasubandhozca, tanayo vAsavAbhidhaH // 847 // zAntA(ntyA)khyaM sUrimAsAdya, tatra saddharmadezakam / ' punadRSTau mayA bhadre, mahattamasadAgamau // 848 // dvitIyakalpe saMprAptastatprabhAvAt surAlaye / tatrApi smRtimArUDhau, mahattamasadAgamau // 849 // bhuktvA'tulaM sukhaM tatra, suciraM kAJcane pure / Agato mAnavAvAse, mohAt tau tatra vismRtau // 850 // itthaM saMkhyAtigA vArA, dRSTau naSTau ca tAvubhau / . sAmAnyazrAddhadharmo'pi, dRSTaH sati mahattame . // 851 // 182 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 852 // // 853 // // 854 // // 855 // // 856 // // 857 // asaMkhyavArAstadRSTAstrayo'mI varabAndhavAH / dRSTazca kevalo'pyeSo'nantavAraH sadAgamaH saMjAto matsamIpastho, yatra yatra mahattamaH / tatra tatrAbhavat puNyodayaH sukhanibandhanam jAtA karmasthitilaghvI, lInA mohAdayo'pi ca / / yadA te prabalA jAtAstadA puNyodayo gataH jitau mohAdibhiH kvApi, mahattamasadAgamau / dezakAlabalaM prApya, kvacit tAbhyAM ca te jitAH itthaM kAlamanantaM te, jAtA bhaGgajayaspRzaH / matpakSapAtAd vijayo, bhaGgo'bhUt tadviparyayAt kRto'nyadA zAlibhadrakanakaprabhayoraham / . suto vibhASaNaH patnyA, vaNik sopArake pure atha sUri sudhAkUpaM, saMprApya zubhakAnane / . punadRSTau mayA bandhU, mahattamasadAgamau tato gurUparodhena, jAto'haM zramaNastadA / tattvazraddhAnasahito, bhAvacAritravarjitaH liGgamAdAya maunIndraM, munimadhye'pi tiSThataH / karmadoSAnmano me'bhUd, vaibhASyanirataM tadA tataH prabalatAM prAptA, mahAmohAdayo dviSaH / bhAvato vigato. dUre, mahattamasadAgamau tapasvinAM suzIlAnAM, jAto'haM nindakastataH / anyeSAmapi nindaudhairmukhamuddhUlitaM mayA kimanyat tIrthanAthAnAM, zrutasya gaNadhAriNAm / saGghasya cAzAtanayA, pApakUpo mayA bhRtaH 183 // 858 // // 859 // // 860 // yA dviSaH / // 861 // // 862 // // 863 // Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yativeSo'pi jAto'haM, mithyAtvI guNadUSakaH / / tato'nantaM punaH kAlaM, bhrAmito duSTabhAryayA // 864 // na sA vipanna sA pIDA, na sA tIvraviDambanA / ... apArddhapudgalAvarta, yA na soDhA mayA tadA // 865 // svakIyavRttAntamiti bruvANe, saMsArijIve zravaNAmRtAbham / / bhAvArthalezAptimudA'gRhIta-saMketayAM citramadhAri citte // 866 // prajJAvizAlA'pi nizamya vAcaM, tAM tAdRzIM cintayati sma citte / aho mahAmohaparigrahau dvau; durantadoSAvanivAryavIroM // 867 // krodhAdidoSAdigatairanathaiH, samyaktvahInAna hi vismaya: syAt / tatsaMyutAbhyAM bhavapAtamAbhyAM, zrutvA tu citrIyata eva cetaH // 868 // te ke nu doSA: bhuvi ye bhavanti, samyaktvasUryasya purastamAMsi / imau tvaho duSTatarau payodarAhUpamau tadrucinAzadakSau // 869 / / imau samastAH samudAyarUpau, krodhAdidoSA api vA'nuyAnti / tadetayorIdRzakaSTajAtasaMpAdakatvaM na hi citrakAri // 870 / / krodhAdayo'pi prabhavanti ghAte, bADhaM gunnaanaamnivaarymaannaaH| tathA'pi cAsAvanayovizeSo-llekhArthamevetthamudAjahAra // 871 // itthaM mahAmohaparigrahotthaM, phalaM nizamyApi na paaplokH| prabuddhyate sadguruvAkyalakSaiH, kiM kurmahe tatra bahUpacAraiH // 872 / / eSA'pyazeSA'panayaprasUtiH, zrutiH zrutA kovidasUrivAkyaiH / tathA'pi mohAndhatayA jano'syAH, kathaM vRthA dhAvati laalnaay|| 873 / / unnItabhAvAmiti dhIvizAlAM, saMprekSya bhavyo vadati sma mAtaH !! dhyAtaM tvayA kiM nijagAda sA'pi, sarvaM pravakSyAmi nirAkulA te|| 874 // dattAvadhAnaH zRNu tAvadasya, vAkyaM kRthA mA taralatvamantaH / anena sarvaM svacaritramuktaprAyaM tadasya drutamastu pUtiH / // 875 // 184 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 876 // // 877 // // 878 // // 879 // // 880 // tatastatra sthite tUSNI, nRpaputre sa sAdaram / saMsArijIvaH provAca, ziSTamAtmakathAnakam nIto'hamanyadA patnyA, bhadilAkhyapure tyaa| kRtaH sphaTikarAjasya, tanayo vizadAhvayaH vimalAkukSijo ramye, yauvane vartamAnakaH / suprabuddhamuni dRSTvA, pratibodhamupAgataH bhUyastatra mayA dRSTau, mhttmsdaagmau| pAlitau tau sadA samyaga, gRhidharmeNa saMyutau zraddhAyuktaH sthitastatra, sUkSmajJAnena tUjjhitaH / gRhidharmAnubhAvAcca, jAtaH puNyodayo'naghaH tatastRtIyakalpe'haM, bhogsNmrdsundre| tayA patnyA sadAnande, dhRtaH sAgarasaptakam tatazca manujAvAse, tatazca vibudhaalye| gamanAgamanaM bhUrivAramitthaM ca kAritaH dvAdazApi mayA svargA, baandhvtrysNyujaa| . pratyekaM prekSitA bhadre !, kvacit tyaktazca bAndhavaiH tayA'tha dvAdazasvargAnmanujAvAsasammukham / prasthApito vizAlAkSi !, puNyodayasuhRdyutaH bhavati vigatasvAntadhvAntaH parigrahamohayoH, pariNatimimAM zrutvA duSTAM zruterapi yaH sudhIH / sa iha labhate dharmadhyAnaprathAprasarajjinapravacanakathAnItasvAtmAnubhUtiyazaHzriyam // 881 // %3D // 882 // // 883 // // 884 // // 885 // 185 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ||nvmH stabakaH // // 2 // // 3 // // 4 // // 5 // athAsti sapramodAkhyaM, puraM kailAsasannibham / yat sarvamaGgalollAsimahezvaravirAjitam nirIkSyAdRSTapUrvAn yallalanAlokavibhramAn / jAtA kiM vismayAdeva, ninimeSAH surAGganAH ttronmuulitshtrustriiptrvlliviraajte| rAjA rAjanyagandhebhasannibho madhuvAraNaH / yogIvAbhUt prpurprveshaikkutuuhlii| yatkhaDagastadyazaHkSIrapAnamAtradhRtavrataH kSubdho'bdhiryanmahAdAnajalasAtkAravAJchayA / piturduHkhAdato dagdhA, kukSirlakSmamiSAd vidhoH tasya cAsti mahAdevI; lAvaNyaguNazAlinI / kRtarambhAmanaHstambhA, dhAmnA nAmnA sumAlinI nivezito'haM tatkukSau, punnyodyyutstyaa| niSkAntaH kAlaparyAyAt, saha puNyodayena ca saMjAtaM mayi jAte ca, sollAsaM nRpamandiram / udgate mahasAM patyAvambhoruhavanaM yathA kRtaM pitrocite kAle, nAma me guNadhAraNaH / saMprApto lAlito vRddhi, dhAtrIbhiH paJcabhistataH itazcAsti sagotro matpiturmitraM narezvaraH / yathArthanAmA tanayastasya cAsti kulandharaH vardhamAno dRDhasnehaH, saha tena sumedhasA / jAto'hamarpitasvIyamana:sadbhAvagocara: // 7 // // 8 // // 9 // // 10 // // 11 // 186 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 12 // // 13 // // 14 // // 15 // // 16 // // 17 // kRtakrIDau samaM sArddha, kalAbhyAsaparAyaNau / smaradvipamadAvasthAmAvAM taruNatAM gatau itazcAsti purAdUre, svaMzobhAjitanandanam / AhlAdamandiraM nAma, vanaM drumalatAghanam tacca sevitamAvAbhyAM, netrAnandi dine dine| dUre yoSivayaM dRSTaM, gatAbhyAM tatra cAnyadA udgirantIva lAvaNyamaGgaiH zRGgAraraGgibhiH / tatraikA'sthAt smitAsyaiva, dvitIyA'pi tadantike atha sA kuTilaistIkSNairAkarNAntAvalambitaiH / nAmitabhrUdhanurmuktairdagbANairmAmatADayat ullAsitastanI cUtazAkhAmAlambya sA sthitaa| mano bibheda me kAmakandukotkSepalIlayA kaTAkSAn vikSipantI sA, prollaasitkucdvyaa| . nicakhAnAzmagolAbhyAM, hRdi smarazarAnmama . saMbhrAntaM vismitaM snigdhaM, sAkUtaM lajjitaM tathA / tasyAzcittaM mayA'lakSi, lakSaNaiH snehanirbharam svAnte pravizya sA raktA, mama svAntamaraJjayat / abhedaraJjanavidhiH, smarasyAyamalaukika: .. tato mayA hRdi dhyAtaM, kiM rambheyaM ratiH krimu / kinnarI vA guNadarI, kiM vA zrIrtizAlinI iti dhyAyanahaM citte, jAtaH smaravikArabhAk / sAkUtaM suhRdA dRSTastena vijJAtacetasA AkAragopanaM kRtvA, mayetthaM cintitaM tadA / sakAmadRSTyA no yuktaM, parastrIdarzanaM satAm 187 // 18 // // 19 // // 20 // // 21 // // 22 // // 23 // Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 24 // . // 25 // // 26 // // 27 // // 28 // // 29 // tadasmAnmadvilasitAd, kimanena vicintitm| iti hINo mukhaM tasya, parIkSArthaM nyabhAlayam tato jJAtAzayaH kRtvA, nigUDhAM kAkalI jgau| kulandharo mAmadhunA, kumAraukasi gamyatAm bRhadvelAM vilasitamaparAhno'tha vrtte| mayoktaM tava citte yad, rocate tad vidhIyatAm / AvAM tato gatau gehe, kRtaM kArya dinocitam / upasthitA'tha madanajvaraveleva zarvarI , tasyAM viviktazayyAyAM, tiSThato mama sA priyaa| siMhamadhyA phaNisphAraveNidaNDA gatA hRdi sA zalyaM manasaH zocyAmakariSyad dazAM mama / nAbhaviSyat suhRtpuNyodayo yadi samIpagaH, vilagantyapi sA citte, tato'bhUnAtibAdhikA / sa hi sAMsArikArtheSu, manobAdhAnirAsakRt smRtvA tathApi tAM kAmamAhAtmyena mamAjani / kasyeyaM kIdRzI veti, manAk cintAturaM manaH dhyAtvetyahaM gato nidrAM, nyavartata vibhaavrii| samAyAtaH samIpaM me, prabhAte ca kulandharaH manAk tadarzanAkAGkSAvazAt so'bhihito myaa| punarvayasya ! gacchAvaH, kiM tatrAhlAdamandirai tataH kulandharaH prAha, girA smitpvitryaa| kiM tatra gamyate kiM te, nidhAnaM tatra vismRtam bhAvajJo'yamiti jJAtvA, mayoktaM mitra ! mucytaam| hAso gatvA vane kasya sA kIdRg veti vIkSyatAm . // 30 // // 31 // // 32 // // 33 // . // 34 // // 35 // . 188 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 36 // // 37 // // 38 // // 39 // // 40 // // 41 // bhavitrI parabhAryA cet, tadA grAhyA na jAtu me / kanyakA cenna muJcAmi dhAvatastAM harerapi tataH kulandhareNoktamadhairya mitra ! mA kRthAH / rocate yad vayasyAya, gacchAvastad vidhIyate tato gatau tatra vane, sthAnaM tat sunirIkSitam / adRSTvA tatra tAM bAlAmudvigno'haM manAg hRdi vane paryaTya cUtaM taM, prekSamANaH punaH punH| yAvat tatra niSaNNo'haM, kulandharasamanvitaH nAryekA madhyamAvasthA, tAvad dRSTA suvigrhaa| tato'bhyutthitamAvAbhyAmuttamAGgaM ca nAmitam prauDhanAryA tayA dRSTaH, savizeSamahaM tthaa|| proktaM vatsa ! ciraM jIva, tvaM mamApi priyAyuSA uktaH kuladha(ndha)ro'pyuccairdIrghAyubhavatAd bhavAn / bhavatorvAcyamastIti, nRpaputraM nivezaya prapannaM tadvacastena, niviSTaM nikhilaisttH| mAmuddizyAha sA vatsa !, zRNu citte samAhitaH asti vidyAdharasthAnaM, vaitADhyAkhyo mahAgiriH / tatra gandhasamRddhAkhyaM puraM sarvasamRddhimat . zAsti vidyAbhRtAM cakrI, tadbhUpaH kanakodaraH / ahaM tasya mahAdevI, varne kAmalatA'bhidhA nirapatyatayA bhUyAMn, viSAdo'bhavadAvayoH / grahazAntyAdivihitamupacArazataM tataH " mama prAdurabhUd garbhastato vayasi mdhyme| - prasUtA'haM sutAM dehadhutidyotitadigmukhAm // 42 // // 43 // // 44 // // 45 // // 46 // // 47 // 189 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 48 // * // 49 // // 50 // // 51 // // 52 // // 53 // jAto rAjJo mahAn toSaH, kAritazcotsavo mahAn / kRtaM tannAma madanamaJjarIti zubhe dine . . . vardhitA sA sukhabharairjAtA cittapramodakRt / kalaughaM grAhitA sArddhaM, sakhyA lavalikAkhyayA udyauvanA kalArUpAtizayairna mamocitaH / puruSo'stIti buddhyA'bhUt, puruSadveSiNI tataH jJAtvA putryAH svarUpaM tad, viSaNNA'haM bhRzaM hRdi / mayA niveditaM rAjJe, so'pi khedamupAgataH, so'kArayat samutpannadhIH svyNvrmnnddpm| . sarve tena samAhUtA, vidyAdharanarezvarAH Agatya sarve sarvA , te svyNvrmnnddpe| yathAsthAnaM sthitA madhye, rAjA'pi saparicchadaH praviSTA'haM gRhItvA tAM, vatsAM madanamaJjarIm / tatra pradarzitAstasyA, rUpato guNatazca te dRSTvA sA tatra nikhilAn, vidyAdharanarezvarAn / . nyavArayat ghRNAM dhRtvA, tanmithyAguNavarNanam jagau ca mAta teSu ko'pi me rocate vrH| . tadAkarNya viSaNNA'haM, tad bhUpAya niveditam viSaNNaH so'pi mAM prAha, vatsA vezmani nIyatAm / mA'syA bhUd vapurasvAsthya, cittaduHkhodayAditi nirgatA'haM tato lAtvA, tAM svayaMvaramaNDapAt / prAptA sA svIyabhavanaM, niSaNNA'viratAgrahA tato lavalikA prAha, mAM mAtaH ! ko bhaviSyati / asyAH pANigrahopAyo, mayA proktaM na vemyaham 190 // 54 // // 55 // // 56 // / / 57 // // 58 // // 59 // Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . // 60 // // 61 // // 62 // // 63 // // 64 // // 65 // iyaM tava priyasakhI, nUnaM dusskrrocikaa|| praSTavyA tad bhavatyaiva, paryAloco hato'tra naH ityuktvA rodituM lagnA, vikIrNairahamazrubhiH / tato lavalikA prAha, viSAdaM svAmini ! tyaja praznayiSyAmyahamimAM, neyaM sntaapkaarinnii| pitrobhaviSyatItyevaM, mama svAsthyaM kRtaM tayA itazca khecarorvIzAste svayaMvaramaNDapAt / dRSTvA'vRtavarAmeva, gatAM madanamaJjarIm vilakSA hRtasarvasvA, iva loSTuhatA iva / kanakodararAjendraM, ruSA'saMbhASya nirgatAH tato rAjA yayau zokaM, laGkitaM varSavad dinm| supto rajanyAM nAyAtA, nidrA duHkhena kevalam nidrAlave'tha gamitaprAyAyAmAgate nishi| . svapne catvAri so'pazyaddvau narau dve ca yoSitau taiH proktaM muJca khedaM tvaM, narendra knkodr!| varo dRSTacaro'smAbhistava putryA bhaviSyati tavAnyAnveSaNenAlamiyaM naanyvrocitaa| . dveSyA asmAbhirevAsyAH kRtA vidyAbhRto'khilAH jAtaM prabhAtaM svapnArthaM, buddhvA svastho'bhavannRpaH / athApRcchallavalikA, sakhI madanamaJjarIm adhunA vada kiM kArya, sA prAha pitarau ydi| AjJAM dattastadA bhrAntvA, svayameva vasundharAm varaM vRNomi rucitaM, pUrayAmi manoratham / prAha tanme lavalikA, mayA rAjJe niveditam // 66 // // 67 // // 68 // // 69 // // 70 // // 71 // 191 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 72 // // 73 // ' || 74 // // 75 // // 76 // // 77 // anena cintitaM citte, vatsayA cAru mantritam / lAbhopAyo varasyAyaM, svapnoktasya bhaviSyati sA'nujJAtA tatastena, varArthaM bhuudidRkssyaa| gatA lavalikAyuktA, vyatItAH ke'pi vAsarAH ahaM rAjA ca tatsnehAt, sthitau sonmAthako bhRzam / atrAntare lavalikA, saviSAdA samAgatA ekAkinI viSaNNAM ca, tAM dRSTvA cittamAvayoH / viSaNNaM sA mayA pRSTA, bhadre ! kuzalinI sutA sA prAha mAtaH ! kuzalaM, sutAyAstava vidyte| saMpanno yastu vRttAntaH, sarvaM taM kathayAmi te nirgatyetaH kilAvAbhyAM, prekSitaM bhUmimaNDalam / bhUrigrAmapurAkIrNaM, nAnAvRttAntasaMkulam / sapramodapuraM prApte kramAt tatra bahirvanam / AhlAdamandiraM dRSTaM, sthite tasyopari kSaNam sukumArAkRtI tatra, dRSTau raajsutaavubhau| smarArtA'bhUt priyasakhI, pazyantyekaM tayoH punaH avatIrya mayA sAdhU, bhUtale sA tataH sthitaa| tayordRggocare cUtavane dUrasthite manAk prekSamANA nRpasutaM, tameva cAnimeSadRg / nyastA'bjadrohiNI dRSTistasyAstenApi sammukham tataH sA snigdhadRk pItacandrikeva cakorikA / sphuTamodA vikasitA, padminIva rakheH karaiH pranRtyantI mayUrIva, pyodprekssnnonmdaa| amAntI svAntakallolaistaTinIva rayoddhatA // 78 // // 79 // // 80 // // 81 // // 82 // // 83 // 12 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 84 // // 85 // // 86 // // 87 // // 88 // // 89 // sA vismitasudhApUraiH, zubhritadrumapallavA / mayA rasAntare magnA, dRSTA pazyati vallabhe tatastAM tAdRzI prekSya, mayA manasi cintitam / toSitA'nena yUneyamaho duSkararocikA subhruvo bhrUvidhAne'syA, bhagnacApo'pi vedhsaa| aho asya guNaireva, hanti bAlAmimAM smaraH AnurUpyeNa mithunamidaM dhAtraiva yojitm| sadbhAvamIlanAt siddhamadhunA naH samIhitam saMyogamanayoryuktaM, vidhAya kurutAM vidhiH / ayogyayogajanitasvakalaGkApamArjanam atha sArddha vayasyena, tataH sthAnAd gato yuvaa| tataH sA prApa saGkocaM, gate sUrya ivAbjinI gataratneva jAtA ca, bhRzaM manasi vihvlaa| . tato mayoktaM kaH khedo, yadyasau rucito varaH samIpe gamyatAM bhartRdArike ! janakAmbayoH / tayoH svAM rucimudbhAvya, tvarayA vriyatAmayam sapramodapurezasya, madhuvAraNabhUbhujaH / bhaviSyatyeSa tanayo, guNairyogyastavedRzaiH kSmAbhRdbhirna yadAkrAntaM, nikhilairapi te manaH / AkrAman havibhAgena, tadeSa kSmAbhRtAM guruH tayoktaM me lavalike ! rucito'yaM bhRzaM janaH / ahaM tu rucitA nAsmai, tUrNaM gacchet kuto'nyathA unmUlayati dhairya me, snehastenaikapAkSikaH / nirbhagnaikataTaH sindhupUraH prAntadrumaM yathA ... 183 // 90 // // 91 // / / 92 // // 93 // // 94 // // 95 // Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 96 // . // 97 // // 98 // // 99 // // 100 // // 101 // mayoktamevaM mA vAdI svAmini ! ruci vinA / sa syAt tava mukhajyotsnApAnalampaTalocanaH .. rucitA'si bhRzaM tasya, zaGkAmapanayAnaghe ! / rocate kiM na bhRGgAya, praphullA mAlatI madhau vaidagdhyAdeva tUrNaM ca, tenApakramaNaM kRtm| pariNAmaguruH snehaH, satAmApAtato laghuH iti madvacasA kiJcit, svasthIbhUtA'pi saa'brviit|| sakhi ! gantuM na zaknomi, vapurasvasthamasti me na moktavyaM mayodyAnamidaM taataambyorvd| . . tvaM ca vArtAmimAM tUrNaM, gatvA tattvArthakovide ! tato matvA''grahaM tasyA, durvAraM vinivezya taam| guptadrumalatAmadhye, talpe pallavanirmite , AgatA'hamihotpatya, tamAlazyAmalaM nabhaH / devo'mbA ca tadatrArthe, pramANaM vAcyamuttaram tato rAjJoditaM devi !, tvaM tAvad yAhi satvaram / . patA savArayaSyAma, sAmagrAsampadA tvaham yanme mano'sti sAzaGkha, ruSA vidyAdharA gatAH / tavRttAntopalambhAya, prayuktazcaTulo mayA tena sampAdanaM yuktaM, sAmagryAH prAbhRtasya ca / varayogyasya tat kAlavilambo me bhaviSyati tat tUrNaM devi! gaccheti, dhRtvA''jJAM mUrdhni tAM prbhoH| vegAdimAM lavalikA, puraskRtyAhamAgatA dRSTA pallavatalpe sA, sthitA mdnmnyjrii| tatraiva kiJcid dhyAyantI, yoginIva vaco'tigam // 102 // // 103 // // 104 // // 105 // // 106 // // 10 // 114 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAtvA lavalikAvAcA, snigdhayA lbdhcetnaa| mAmAgatAM samutthAya, patitA mama pAdayoH // 108 // mayA proktaM ciraM jIva, vatse ! prApnuhi vallabham / mano'bhivAJchitaM bhuva, sukhAni subhagA bhava // 109 // tatazcotthApya sA''ghrAtA, mUryutsaGge nivezitA / uktA ca khedaM mA kArSIH, siddhaM tava samIhitam // 110 // tvarAM karoti sAmagryAH , kArye'tra janakastava / tat zrutveyat kva me bhAgyamityuktvA nyagmukhI sthitA // 111 // atrAntare gato bhAnurastamullasitaM tamaH / prakSAlitanabhomArgA, candrajyotsnA ca paprathe // 112 // vinodya tAM vicitrAbhiH, kathAbhirgamitA ttH| . kRcchrAnizodite sUrye, proktA lavalikA mayA // 113 // nirUpaya nijasvAmimArga sthitvA vihaaysi| . cirayatyeSa kiM sovaM, tathetyuktvA sthitA'mbare // 114 // sthitvA ca kSaNamAtraM sA, samuttIrNA pramodabhAg / mayoktaM kiM saharSA'si, kiM svAmI te samAgataH // 115 // anayA proktamadyApi, svAmI no na samAgataH / kintvAgatau rAjasutau, tau draSTuM bhartRdArikAm . // 116 // nirIkSitaM vanaM tAbhyAM, na dRSTA bhrtRdaarikaa| tato viSaNNastatpreyAn, dvitIyeneti bhASitaH // 117 // stheyaM cUtavane tatra, kumAra guNadhAraNa ! / sA supUryatra dRSTA''sIdanyatra bhramaNena kim // 118 // . kadAcid daivayogena, sA tatraivopalabhyate / evamastviti tenokte, taM dezaM tau prajagmatuH // 119 // 195 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 120 // // 121 // // 122 // // 123 // // 124 // // 125 // tato'haM muditA'smIti, sA nizamyApi tdvcH| pratyAyitA'pi zapathaiH, pratyayaM na dadhau hRdi mayA proktaM lavalike!, kumAraM me pradarzaya / yena svayaM tamAnIya, vatsAmAhlAdayAmyaham tatastayA'hamAnItA, kumAra! tava sannidhau / tadutthAya kumArastAM, duHkhAtA draSTumarhati kulandharasya vadanaM, mayA saMprekSitaM tataH / tenoktaM gamyatAmatra, kiM kumAra ! virudhyate tato'smAbhirgataM tatra, sA dRssttoddissttlkssnnaa| . jAtaH sukhAmRte magnastaddarzanarasAdaham prAptaH preyAn sa evAyamiti hRSTA'valokya mAm / utkA cirAd dRSTa iti, kvAgacchediti tarkabhAg svapno'yaM pratyaya iti, saviSAdA sthiratvataH / sanirNayA viyoge'pi, jIvitetyuditatrapA prapatsyate kathamasau, maamityudvegpuuritaa| prekSate mAmayamiti, savikArA ca sA'bhavat anekabhAvasaMkIrNarasanirmagnamAnasA / sA vIkSitA mayA snigdhalolalocanapaGkajA tataH sA kAmalatayA, proktA te pratyayo'jani / vatse ! lavalikAvAkye, smitvA'thAdhomukhI sthitA jAtaH pramodaH sarveSAmAgato'trAntare nRpaH / sphuradratnaprabhAjAlai rividyAdharairyutaH AhlAdamandirodyAnamavatIrya nabhastalAt / ratnairbhUtavimAnaughaH, sAnandaH kanakodaraH // 126 // / / 127 // // 128 // // 129 // // 130 // - // 131 // laka Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 132 // // 133 // // 134 // // 135 // // 136 // // 137 // kRtamasmAbhirutthAnaM, pratipattiH kRtocitaa| sthitAH sarve yathAsthAnaM, tenAhaM vIkSitazciram nizcitazca sa evaaymitythaanndshaalinaa| pRSTA kAmalatA sA''khyad, vRttAntaM nikhilaM mama IdRze nararatne yA, nirbabandha mnstyaa| svAgraho devi ! niyUMDhaH, prAheti kanakodaraH tataH kAmalatA prAha, satyametatra saMzayaH / kadApi kiM kAmayate, zakrAdanyaM pulomajA atrAntare samAgatya, caTulena niveditam / kanakodarabhUpasya, karNe kimapi dhImatA tato vilambena kRtamiti kAmalatAM prati / vadan madanamaJjaryA, vivAhaM kanakodaraH . akArayanmAM saMkSepAt, sthAne tatraiva paavne| adarzayad vimAnaughaM, nAnAratnabhRtaM tataH kulandharAya proce'mUna, ratnapUgAnihAnayam / rAjaputrasya kozArthaM, tadetAn svIkarotvasau sa prAha yUyamevAtra, pramANaM prazna eSa kH| tAn dattvA prayayau toSaM, rAjA'tha kanakodaraH hRSTA kAmalatA bADhaM, cintaasntaapshaantitH| prIto lavalikAdizca, parivAro'khilastadA ahaM madanamaJjaryA, ratnapUgADhyayA tyaa| zobhAM raviriva prApto, dhAmADhyadivasazriyA atrAntare mahAmeghanikurambamivAgrataH / vidyAdharabalaM dUrAdAgacchad vyomni vIkSitam // 138 // // 139 // // 140 // // 141 // // 142 // // 143 // 190 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 144 // * || 145 // // 146 // // 147 // // 148 // // 149 // kunttuunniirckraasishktinaaraactomraiH| zUlaprAsadhanurdaNDagadAbhizca bhayAnakam siMhanAdamahotkRSTidhvAnairmukharitAmbaram / kRtAdbhutaM mahAyodhairbhUtaH zauryarasairiva smayamAnamiva prekSatprabhAjAlairmadoddharam / tatkSaNenAgataM pArzve, dRSTamasmAbhirunmukhaiH tato vidyAdharAn prAha, svakIyAn kanakodaraH / sajjIbhavata sarve'pi, caTuloktamabhUt sphuTam maNDapAnmAmasaMbhASya, pUrvaM ye nirgatA russaa|. jJAtvA''gatAH sutAM dattAM, kiJcidAlocya te mithaH idameSAmabhipretaM, yadayaM guNadhAraNaH / hIno na bhUcaro'smattaH, kanyAM svIkartumarhati khagAniva khagAnetAn, bhUcarasyopajIvinaH / nirasya mAnameteSAM, tad yUyaM hantumarhatha AkarNya raNakaNDUlabhujAstat svAmino vacaH / nabhazcarA vyavasitAste'thotpatitumambare / atrAntare mayA'cinti, cAru nedamajAyata / yato'tra pralayo'mISAM, mama hetorbhaviSyati stambhitaM tadbaladvandvaM, tadAnImeva kenacit / uttAnanetramUrddhAdhazcitranyastamiva sthitam nirvyApAraM nirATopaM, dadRze tad baladvayam / manaHkhedAt kumArasya, dvidhAbhUtamivAmbaram teSAmatha nabhaHsthAnAmahaM dRggocaraM gtH| .. sArddha madanamaJjaryA, niviSTo viSTare sukham // 150 // // 151 // // 152 // // 153 // || 154 // // 155 // 198 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 156 // . // 157 // // 158 // // 159 // // 160 // // 161 // tato mAM prekSya taiyA'tamaho rUpamaho guNAH / aho narottamasyAsya, mAhAtmyaM vAkpathAtigam aho madanamaJjAH ; susamIkSitakAritA / vRto'yamIdRzo bhartA, yayA saubhAgyabhAgyabhUH anena stambhitA nUnaM, vayaM svIyena tejasA / saha mitreNa patnyA ca, svayaM yanmutkalo'styayam / tad duSTha kRtamasmAbhirIdRzo yannarottamaH / jighAMsita ito jADyAt, stambho'smAkaM na nocitaH ataH paramayaM svAmI, vayaM cAsya padAtayaH / dhyAyanta iti te citte, kenacinmutkalIkRtAH lagnAste khecarAstUrNamAgatya mama pAdayoH / raNArthaH paryavasitastadutsAho mama stave uktastairahamasmAkaM, kSantavyaM duSkRtaM tvyaa| . vayaM jAtA guNakItA, nAtha'! bhRtyAstavAdhunA tato'bhUt teSu kanakodaro vigtmtsrH| jAtazca mutkalaH sarvairanyonyaM kSamitaM tataH sarve pramuditA jAtAH, khecarA bAndhavAdhikAH / vArtAM zrutvA''gatastatra, tA rAjA madhuvAraNaH ambA cAntaHpuraiH sAr3heM, zeSA apyAgatA janAH / tataH pitRpadadvandvaM, mayA'nyaizca nRpairnatam samaM madanamaJjaryA, mAtA'pi praNatA myaa| anye'pi lokA vidhinA, yathAha~ bahumAnitAH AliGgito'haM tAtena, harSAzruplutacakSuSA / kulandhareNa vRttAntaH, sarvo'pyasmai niveditaH // 162 // // 163 // // 164 // // 165 // // 166 // // 167 // 19 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 168 // // 169 // // 170 // // 171 // // 172 // // 173 // sarve'pi khecarAH procustAtasyAgre sutstv| dhanyo'yaM varavIryo'yaM, pUtA'nena vasundharA ayaM jIvitado'smAkaM, devo'yaM gurureSa nH| ityambaracarastutyA, muditau pitarau mama atha sarve pramodena, sapramodapure'vizan / tAtenAhlAdito'tyantaM, sabandhuH kanakodaraH sarve vidyAdharAstuSTAH, prahRSTA nagarI janaiH / anirvAcyasukhotkarSa, taddinaM mama laGktim . priyAyA ratnarAzezca, lAbhAt prtyrthibhnggtH| tAtAmbAcittatoSAcca, mudito'haM bhRzaM hadi samaM madanamaJjaryA, sthito'haM vaassdmni| tatrAnubhUtavAn rAtrau, ratotsavasukhaM mahat , atyantAbAdhitasvAntaH, kevalaM laulyahAnitaH / labdhanidrAsukhaH prAptaH, prabuddhaH priyayA saha kRtaM prAbhAtikaM kRtyaM, taataambaanmnaadikm| . sannidhAnamathAyAto, mitraM mama kulandharaH . mAM pratyabhihitaM tena, nirAkulahRdA myaa| trayaH pumAMso dve nAryAvadya svapne nirIkSitAH tairuktaM vihito'smAbhiH, sukhaugho guNadhAraNe / zubhamasyAkhilaM kurmo, vayameva kulandhara! tirobabhUvurityuktvA, mAnuSANi mamAgrataH / tAni kAnIti no vidmaH, kAryaM kurvanti yAni te mayoktaM janakAdInAM, svapna eSa nivedytaam| .. vyakto yathA syAd bhAvArthastenoktastAtaparSadi // 174 // // 175 // // 176 // // 177 // // 178 // . // 179 // 200 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 180 // // 181 // // 182 // // 183 // // 184 // // 185 // uktastadarthastAtAdyairekavAkyatayA tataH / kumArasyAnukUlAni, devarUpANi kAnicit / IdRzI yaiH kumArasya, kRtA klyaanndhornnii| yaizcAsya priyamitrasya, svapne sarvaM niveditam nizamya tat kAmalatAvacanaM ca smaratraham / sandehadolAmArUDhaH, svIyacitte vyacintayam catvAri mAnuSANi prAk, kiM nRpaH kanakodaraH / kiM vA kulandharastAni, svapne paJcAdya dRSTavAn kAni vA devarUpANi, mama kAryANi kurvate / kiM ca kAraNamAzritya, sarvathA gahanaM hyadaH atIndriyajJaM sAdhu cet, prekSe kurve'tra nirnnym| . mayehaksaMzayenApi, tAtAdyuktaM na dUSitam atha te khecarAH sarve, kanakodarasaMyutAH / muditAH katicit sthitvA, dinAniH mama mandirai maddhRtyabhAvamAdRtya, gatAH svsthaanmnydaa| sukhaM tadupanItaM me, pUrNakAmamavardhata sArdha madanamaJjaryA, kaumudyevAmRtadyutiH / laulyatApojjhitaH saukhyaM, bhuJjAno'haM sthito'tulam anyadA suhRdA yuktsttraivaahlaadmndirai| . adrAkSaM kandanAmAnaM, sabhAryo'haM munIzvaram taM praNamya niSaNNo'haM, tasyAgre zuddhabhUtale / vihitA tena saddharmadezanA''AdadAyinI . punastadA''gatau tau me, bAndhavau lakSitau mayA / sadAgamo'yameSo'tra, samyagdarzananAmakaH // 186 // // 187 // // 188 // // 189 // // 190 // // 191 // 201 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruvAkyaprabuddhena, tau mayA hitakAriNau / buddhau sAtanarendreNa, tadA mayi vijRmbhitam .. // 192 // abhUd. yo mayi raktAtmA, satpure vibudhaalye| ... vilalAsa mayA sArddha, sapramodapure ca yaH // 193 // sa hi pUrvaM tirobhUtaH, prAg dadau me sukhAsikAm / AvirbhUtastadA'bhUt tAvAgatau bAndhavau yadA // 194 // satkAntAratnapUgAdilAbhAt yA'bhUt sukhAsikA / tato'nantaguNA jAtA, guruvAkyazrutau mama // 195 // tadA kulandhareNApi, mahattamasadAgamau / . tayA madanamaJjaryA, prapannau munisannidhau // 196 // viziSya dezanAM cakre, tatastuSTo'dhikaM muniH / cittavRttau tato bhItA, mohAdyA rodhakaM jahuH // 197 // cAritradharmarAjena, sadbodha: sacivastadA / uktaH saMprati zubhrA'bhUt, cittavRttimahATavI // 198 // ISadre ca ripavaH, santi saMtyaktarodhakAH / saMsArijIvasavidhe, vidyAmAdAya tad vraja // 199 // upakandamuni jJAtaH, sthitaH sa ca crairmyaa| tatrAvazyaM bhavantaM ca, snehena pratipatsyate // 200 // sadbodhaH prAha rAjendra !, yuktamuktamidaM tvayA / / atra prayojane'dyApi, vilambaH kintu yujyate // 201 // sa hi puNyodayastasya, sa ca sAtAbhidhaH suhRt / / kiyantamapi kAlaM sto, bhUribhogaphalAvahau yAvat tadanuvRttyA'yamadhyAste bhogabhAg gRham / tAvanna me savidyasya, yuktaM gantuM tadantike . // 203 // 202 202 // Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 209 // dharmAdapi bhavan bhogo, ruNaddhi caraNAgamam / candanairapi saMchano, mArgo bhavati durgamaH // 204 // kevalaM preSyatAM tasya, pArzve'sau svasutaH prabho ! / gRhidharmaH sabhAryastatprastAvo'styadhunA zubhaH alAvA styadhunA zubhaH // 205 // imaM deva ! sa bhAvena, gatamAtraM prapatsyate / iSTA bhavitrI tasyAsya, kAntA sadguNaraktatA // 206 // sadAgamasya sAnnidhyAt, dravyato'nantazo'munA / asau prApto yadA tvasya, gataH pArzva mahattamaH // 207 // tadA tenApyayaM nIto, vAtsalyAtizayAt sh| palyopamapRthaktve tu, gate prAptaH sa bhAvataH // 208 // tato yadA yadA dRSTau, mahattamasadAgamau / asaMkhyavArAstenaiSa, bhAvenAptastadA tadA adhunA tasya pArzve sto, mahattamasadAgamau / . prahIyatAM vizeSeNa, tatpArzve tadasau drutam .. // 210 // karmahAso manaHzuddhigurvI caiva sukhAsikA / tasyAsmadAbhimukhyaM ca, syAd viziSyAsya saMstavAt // 211 // prasthApyatAM tatastasya, gRhidharmo'yamantike / yAsyAmi pazcAt prastAvaM, matvA'haM vidyayA'nvitaH // 212 // mantriNo vacanaM zrutvA, tadidaM nItinirmalam / cAritradharmarAjendraH, prajighAya sutaM nijam // 213 // ApRcchya sa tataH karmapariNAmamahIbhujam / madantike samAyAtastatraivAhlAdamandirai // 214 // AvirbhUto mamAgre'sau, zRNvataH kandadezanAm / prakAzitazca tenApi, zrito bandhudhiyA mayA // 215 // 203 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNaraktatayA yuktastathA, dvAdazamAnuSaiH / kulandhareNa sa zrAddhadharmaH palyA ca me zritaH // 216 // mayA pRSTo munIndro'tha, kandaH svapnArthasaMzayam / / sa prAha nirNayo na syAdasyAtizayinaM vinA // 217 // sarvajJA guravaH santi, dUre me nirmalAbhidhAH / . tAn vandiSye yadA te'muM, tadA prakSyAmi saMzayam // 218 // saMzayo hRdi te jAto, yo'yaM svapnadvayAdhvanA / ekamArgapraNAlyA taM, te chetsyanti mahAdhiyaH // 219 // mayA proktaM kathaJcit te, bhadanta ! guravo yadi / atrAyAnti bhavet tahiM, zobhanAdapi zobhanam // 220 // munirAha mahAbhAga ! gato'haM gurusannidhau / vijJapya tvagirA tAMste; pUrayiSyAmi kAmitam // 221 // jJAtvA'tra te bhavadbhAvameSyanti svayameva vA / samyaktvasahitaH pAlyo, gRhidharmastvayA param // 222 // idaM kandamunervAkyaM, zrutvA tacchAsanasthitaH / . samitrazca sabhAryazca, taM natvA'haM gRhaM gataH // 223 // tataH so'pi muniyukto, munibhirgurusannidhau / prayayAvupavindhyAdri, karIva kalabhAnvitaH // 224 / / atha lokAntarIbhUtaH, pitA me madhuvAraNaH / tato rAjye'bhiSikto'haM, bandhumantrimahattamaiH // 225 // ujjvalairapi raktA'bhUd, guNairmama nRpAvaliH / / marudbhirapi sadbhaktisthairyaM mayi samAdRtam // 226 // na nAmitaM kvaciccApaM, kRtA bhruunev bhaGgurA / . . tathApi mAM natAH sarve, zatravo bhayabhaGgurAH . // 227 // 204 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 228 // // 229 // // 230 // // 231 // // 232 // // 233 // ekacchatramabhUd rAjyaM, paracchatrahRtermama / tathA'pi vipulA cchAyA, citraM jagati paprathe tathAvidhe'pi sAmrAjye, prakSubdhaM naiva me manaH / puNyodayasya mAhAtmyAt, kintu bADhaM dhRtiM dadhau bibhrataH zuci samyaktvamudyuktasya sadAgame / gRhidharmAdarabhRtaH, sAtAhlAditacetasaH puNyodayapavitrasya, magnasyAnandasAgare / suzIlaparivArasya, kAlo bhUyAn gato mama kalyANo nAma kalyANIbhaktimA priyadArakaH / anyadA praNipatyaivamAsthAnasthaM vyajijJapat AhlAdamandirai deva !, devdaanvmaanvaiH| . pUjitA nirmalAcAryA, mahAbhAgAH samAgatAH zrutvA kalyANavacanaM, tanmudo mama no mamuH / citte bahistAH prasRtAH, prasAdavyapadezataH / tato'GgalagnabhUSAdiyuktaM tasmai samarpitam / dInArANAM mayA lakSaM, tuSTena priyabhASiNe tataH sarvasamRddhyA'haM, savayasyaH sabhAryakaH / nagarAnnirgataH sUripadavandanahetave atha dRSTA surakRtasvarNAmbhojasthitA mayA / surayo dezanodyuktA, munivRndena veSTitAH tatastyaktAsikoTIracAmaracchatravAhanaH / ahaM kRtottarAsaGgaH, praviSTastadavagrahe dattvA bhagavataH samyaga, dvAdazAvartavandanam / munIn yathAkramaM natvA'zeSAn labdhvA tadAziSaH 205 // 234 // || 235 // // 236 // // 237 // // 238 // // 239 // Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 240 // // 241 // // 242 // // 243 // // 244 // // 245 // niSaNNo bhUtale zuddha, prIto'haM saparicchadaH / dezanA''rambhi guruNA, tataH karmaviSApahA bhavAmbhodhau mahoddAmaduHkhakallolabhISaNe / bho bhavyAH ! zaraNaM dharmaM, vinA'nyannAsti dehinAm saMyogA viprayogAntA, vipadantAzca sampadaH / jarAntaM cAru tAruNyaM, kiM paryantasukhe bhave bhave yanmadhuliptAsidhArAsvAdasamaM sukham / . tatrAsthA dhImataH kasya, yujyate duHkhamizrite sarvadvandvavimuktAnAM, siddhAnAmeva tAttvikam / saMsiddhasarvakAryANAM, nirdvandvaM vartate sukham janmAbhAve jarAmRtyorabhAvo hetvabhAvataH / tadabhAve ca siddhAnAM, sarvaduHkhakSayAt sukham vRttibhyAM dehamanasordu:khe zArIramAnase / bhavatastadabhAvAcca, siddhau siddhaM mahAsukham tyaktabAhyAntaragranthairathavA labhyate sukham / tAttvikaM munibhiH zAntairvirakterbhavacArakAt sukhino viSayAtRptA, nendropendrAdayo'pyaho / bhikSurekaH sukhI loke, jJAnatRpto niraJjanaH sarve duHkhadviSo jIvAH, sarve ca sukhakAGgiNaH / na vinA sAdhutAM hanta, sukhaduHkhakSayau punaH nizcitya tadidaM tattvaM, saMsAraM pravihAya bhoH ! / vidhIyatAM mahAsattvA ! bhavadbhiH sAdhu sAdhutA idaM me bhagavadvAkyaM, rucitaM lghukrmnnH| .. kurve bhagavadAdiSTamiti citte ca cintitam // 246 // // 247 // // 248 // // 249 // // 250 // // 251 // 5. 206 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 252 // // 253 // // 254 // // 255 // // 256 // // 257 // sUrIndre dezanAM dattvA, virate'trAntare muniH / kandanAmA''ha bhagavan !, vilambaH kasya nocitaH bhagavAnAha jijJAsoH, sazaGkasyAntike guroH / kandaH prAha tadA zaGkAM, bhUbhujazchettumarhatha / bhagavAnAha sAdhUktaM, mayA proktaM muni prati / bhadantAnugRhIto'hamevaM praznayatA tvayA tataH kandamuniH prAha, yogyA yUyamanugrahe / bhagavadvacanaM rucyamAkarNayata samprati ahaM natottamAGgaH san, sthitaH prahRtarastataH / bhagavAnAha sandehastavAyaM guNadhAraNa ! svapne dRSTAni catvAri, kanakodarabhUbhujA / kulandhareNa paJcaiva, mAnuSANIti kA bhidA kAni tAni kimarthaM vA, mama kAryANi kurvate / kiM tAni devarUpANi, kiM vA svapnadvayaM mRSA mahatyasti kathA tatra, kathaM sarvA nivedyatAm / mayoktaM kathayantvalpAM, bhagavanto hitAya me tataH saMkSepataH proktA, mama vaktavyatA'khilA / ArabhyAvyavahArAkhyAnnagarAt sarvavedinA uktaM ca phalitaM tena, mahAmohAdibhistava / rAjyamuddAlitaM hyAsIdiyantaM kAlamAntaram cAritradharmarAjAdyA, hitAstaizca bahiSkRtAH / tvatpratIpo'tanot karmapariNAmo'pi tadbalam adhunA cAnukUlyaM te, sArvabhaumaH karotyasau / tenaiva ca kRtA kAlapariNatya'jutA tvayi 200 // 258 / / // 259 // // 260 // // 261 // // 262 // // 263 // Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 264 // // 265 // // 266 // // 267 // // 268 // // 269 // prasAditA ca tenaiva, bhAryA te bhavitavyatA / prahvIkRto'GgabhUtaste, svabhAvaH svamahattamaH / protsAhitaH sahacarastava puNyodayastathA / AzvAsitAzcAritrAdyA, mohAdyAzcAvadhIritAH yataH prabhRti jAtau te, mahattamasadAgamau / bAndhavau tata ArabhyAnukUlastvayyayaM nRpaH tatastena sukhazreNI, dattA. te vibudhAlaye / protsAhito'dhunA'pyeSa, suhRt puNyodayastava tena saMpAditA. bAhyA, bhAryA madanasundarI / . tenaiva darzitaH svapnaH, kanakodarabhUbhujaH varo madanamaJjaryA, dRSTo'smAbhistavAtra kA / cinteti tatra yat proce, mAnuSANAM catuSTayam tat karmapariNAmAdirUpaM tena prakAzitam / gopitaM svasya mAhAtmyaM, gAmbhIryAt punarAtmanA vidyAdhareSu vaimukhyaM, tasyA yajjanitaM svayam / . tanmukhenaiva tadapi, prAkAzayadayaM kRtI tato'sau bhASitaH karmapariNAmena bhUbhujA / . svAtmA yadgopitazcAru, puNyodaya ! na tat kRtam tvAM vinA sundaraM kAryaM, na vayaM kartumIzmahe / prakAzanIyastenAtmA, nAnyathA naH sukhaM bhavet tadAjJapAratantryeNa, svAtmAntarbhAvatastataH / kulandharAya paJcAsau, mAnuSANi nyarUpayat idaM teSAM caturNAM ca, paJcAnAM ca pradarzane / .. kAraNaM tatra sandehaM, mA kArSIrguNadhAraNa ! 208 // 270 // // 271 / / // 272 // // 273 // // 274 // . // 275 // . Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 276 // // 277 // .. // 278 // // 279 // // 280 // // 281 // mayoktaM bhagavannArAt, priyAlAbhAnmamAkhilaH / sukhAvagAhaH kiM puNyodayenaiva vinirmitaH bhagavAnAha vihitaM, na kevalamiyat tava / puNyodayena kAryANi, bhUyAMsi tava cakrire samaM kanakamaJjaryA, nandivardhanajanmani / yogaste janito'nena, premAmbudhividhUdayaH ripudAraNakAle ca, lambhitA narasundarI / vAmadevadazAyAM ca, vimalaste suhRt kRtaH dhanazekharakAle ca, prApitA ratnarAzayaH / pradattaM ca mahArAjyaM dhanavAhanajanmani akRtrimo'kalaGkasya, snehazcotpAditastvayi / . sarvasthAne sukhaM dattaM, na jJAto'yaM paraM tvayA niHzeSadoSapuJjeSu, hiMsAvaizvAnarAdiSu / Aropito guNavyUho, bhavatI mUDhacetasA . mayoktaM nAtha ! yadyevaM, mama puNyodayaH suhRt / prAgapyAsIt tadetAvaddinaduHkhamabhUt kutaH bhagavAnAha nityaM te, cittavRttau baladvayam / asti cAritradharmAdyaM, tathA mohanRpAdikam / tatra sAdhAraNaH karmapariNAmo baladvaye / / balavRddhikarastattadudayApekSalakSaNaH / tasya senApatI dvau staH, pApapuNyodayAbhidhau / pratikUlaH svabhAvena, tatra pApodayastava yat karmapariNAmasya, sainyaM vidveSi te dRDham / tadevAdhikarotyeSa, hitaH puNyodayastu te // 282 // // 283 // // 284 // // 285 // // 286 // // 287 // 29 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 290 // yat karmapariNAmasya, sainyaM te bAndhavAdhikam / . tadevAdhikarotyeSa, pUrNimAvidhunirmala: . . // 288 // kvacideva. dadau puNyodayaM ca bhavitavyatA / sa ca pApodayo'nAdirUDhastvAmanvavartata // 289 // anantakAlabhramaNaduHkhaM tena vyadhAyi te / hiMsAdiSu hitatvaM ca, tenaiva parikalpitam puNyodayazca tadoSAda, hitakArI na lakSitaH / tenaiva cittavRttestvaM, mahArAjyAd bahiSkRtaH // 291 // chAditaM tena cAritradharmAdibalamAGgikam / . mahAmohAdi sainyaM ca, poSitaM duHkhakAri te // 292 // puNyodayo'pi no tenAnubaddho'nubabandha te / sukhaughamanta:saMlInajvarAnudbhavasannibhaH / / // 293 // doSaH puNyodayasyAsya, tanna kazcana vidyate / kintu pApodayasyaiva, doSaH sarvo'pyayaM dviSaH // 294 // mayoktaM bhagavan ! pApodayo'sAvadhunA katham / tUSNImAste guruH, prAha, svatantro'yaM na kahicit // 295 // yat karmapariNAmAdinirdezena pravartate / dUrIkRto'sAvadhunA, tairdurAtmA tvadantikAt // 296 // yataH prabhRti pArzve te, samAyAtaH sadAgamaH / amIbhistata Arabhya, tatprAbalyaM nirAkRtam // 297 // dUre'gAt sa manAk tena, prAptaH punnyodyo'ntike| .. tataH sadAgame prItiH, saMjAtA te'ntarA'ntarA // 298 // tanmAhAtmyAt sukhaM labdhaM, tvayA taistvaM kvacitpunaH / . kRtaH pApodayaM dattvA, duHkhI tyaktasadAgamaH . . // 299 // 2010 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 300 // // 301 // // 302 // // 303 // // 304 // // 305 // AlocyAlocya taireva, mIlito'nantazastava / pApodayAntarAt puNyodayayuktaH sadAgamaH yadA tvetaistavAnItaH, savidhe gRhidharmayug / mahattamo dUratarIkRtaH pApodayastadA nItastvaM vibudhAvAse, tataH puNyodayAnvitaH / AnIto manujAvAse, kRtA kalyANasantatiH punaH pApodayo dattastyAjitAste subAndhavAH / bandhusaMyogavirahAvitthaM te'saMkhyazaH kRtau tvatto'dhunA te tairdUratare pApodayaH kRtaH / madhuvAraNaputratve, tUSNImAsate tato hyasau / AsantrAste kRtAstaizca, sAtapuNyAdayo'dhunA / . pApAnubandhivirahAd, divyAH puNyAnubandhinaH tena te vardhate nityaM, laulyamuktA sukhAvaliH / hite te svapnadRSTAni, mAnuSINyeva jAgrati . yadA hi pratikUlAni, tAnyabhUvaMstavopari / tadA pApodayadvArA, duHkhaM taistava darzitam anukUlaistu taiH puNyodayadvArA sukhAsikA / dattA te tena tAnyeva kAraNa te zubhAzubhe mayoktaM tat kimatrArthe, varte'kiJcitkaro'nvaham / sUrirAha mahAsattva !, maivaM maMsthAH kadAcana amUni parivAraste, tvamevAkhilanAyakaH / tvadyogyatAmapekSyaiva, teSAM tAstAH pravRttayaH tataste kAraNaM mukhyaM, sundaretaravastuSu / yogyatA'nAdizaktyAkhyA, pare tu sahakAriNaH // 306 // // 307 // sumAzubha / / 308 // // 309 // // 310 // // 311 // 211 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hetustvaM pariNAmitvAt, kAryANAmAtmabhAvinAm / / tanmukhyaH pratipadyante, gauNatvaM cAnyahetavaH // 312 // mayoktaM nAtha ! yadyevaM, kAryasampAdako mm| ... kimiyAneva hetvoghaH, kiM vA'styadhikamapyataH / // 313 // sUrirAha mahArAja ! zRNu yA nivRti: purii| asti nirdvandvasukhabhUnirAtaGkA nirAmayA 5 // 314 // asti tasyAM mahArAjaH, susthitaH paramezvaraH / sundaretarakAryANAM, hetuste jagatazca saH, ' // 315 // ekruupo'pyneko'saavcintygunnbhaajnm.| . avyayo niSkalaH zuddhaH, paramAtmA sanAtanaH // 316 // sa buddhaH sa mahAdevaH, sa viSNuH sa pitAmahaH / sa vItarAgo bhagavAn, kathitastattvadarzibhiH // 317 // niriccho na karotyeSa, tvatkAryavyUhamicchayA / kintvAjJA vidyate tasya, lokAnAM karaNocitA // 318 // kAryA nirandhakAreyaM, cittvRttirmhaattvii| . hantavyaM ripubuddhyA ca, mahAmohAdikaM balam // 319 // cAritradharmarAjAdyaM, poSyaM bandhudhiyA balam / AjJeyamiyatI vizvahitakRt pAramezvarI // 320 // dhyAnena brahmavidhinA, stavena vratacaryayA / iyamArAdhyate ziSTairduSTAcArairvirAdhyate // 321 // tAM ca yo yAvatIM dhImAnArAdhayati sarvadA / ajAnato'pi tadrUpaM, tasya tAvad bhaved sukham // 322 // yo yAvat kurute mUDhastadAjJAyA virAdhanam / tAvad duHkhaM bhavet tasya, tadrUpAvedino'pi hi / // 323 // 212 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 324 // // 325 // // 326 // // 327 // // 328 // // 329 // tadAjJAlaGghanAd duHkhaM, tadAjJAkaraNAt sukham / tataH sa nirvRtistho'pi, jagatAM heturucyate / zubhAzubhAnAM kAryANAmataste guNadhAraNa ! / sa eva paramo heturiSyate nAtra saMzayaH pUrvaM tadAjJAlopAt te, jAtA duHkhaparamparA / adhunA sukhalezo'yamIdRzaste vidhAyinaH yadA tu tasya sampUrNAmAjJAmArAdhayiSyati / tadA prakRSTaM yad bhAvi, sukhaM tad jJAsyasi svayam pradhAnaguNabhAvena, tadete hetavo'khilAH / militAH kurvate kArya, natvekenApi varjitAH mayoktaM kAryasAmagrI, sampUrNeyaM niveditA / . sUrirAha mahArAja !, prAyazaH pratipAditA antarbhAvo'vaziSTAnAM, hetUnAmatra kIrtyate / . yathA yadRcchAniyatI, praviSTe bhavitavyatAm . tato'haM gatasandehastat svIkRtya gurorvacaH / taM paraM pRSTavAn citte, saMdehaM prAg vitarkitam bhUmau vyomni ca sasparddha nabhazcarabaladvayam / stambhitaM kena bhagavaMstadA raNarasoddhatam . sUrirbabhASe tatrApi, hetuH puNyodayastava / .. paramastasya mAhAtmyAt prasannA vanadevatA tayA baladvayaM sadyaH, stambhitaM rakSitA mRtiH / tvadicchayA khecarANAM, muktAste zAntavigrahAH tayA'pi yat kRtaM kArya, jJeyaM puNyodayasya tat / ayameva hiM satkArye, bAhyahetupracodakaH // 330 // // 331 // // 333 // // 334 // // 335 // 213 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puNyapApodayau tasmAnmukhyahetU zubhAzubhe / . nimittamAtraM bAhyAstu, padArthA guNadhAraNa ! // 336 // mayoktaM bhagavan ! naSTo'dhunA me saMzayo'khilaH / .. buddhaM ca tattvaM yat pUrva, susthitAjJAvilaGghanAt // 337 // taiH karmapariNAmAdyairmahAmohAdipoSibhiH / kruddhaiH pracoditAt pApodayAd duHkhaM babhUva me // 338 // yadA svayogyatApekSasusthitAnugrahAnmama / jAtaM jJAnaM kRtaH poSazcAritrAdibalasya ca // 339 // taiH karmapariNAmAdyairanukUlaistadA mama / . . prauDhapuNyodayadvArA, dApyate sukhamAlikA // 340 // kevalaM bhagavadbhiryat, proktaM puNyodayena te / IdRk sukhalavo dattastatra me kautukaM mahat // 341 // yato yasmin dine labdhA, mayA kanaka(madana)maJjarI / divyaratnasamUhAzca, bhAbhirbhAnusanAbhayaH // 342 // cintAmAtreNa sa(za)mitaM, khecarANAM ca viDvaram / / bandhUbhUtA mithaste ca, prapannA mama bhRtyatAm // 343 // tAtAmbAdimanastoSaH, kRtastaiH khecaraiH saha / prApto mahotsavaigeMhaM, gItaM sarvairyazazca me // 344 // taddinaM me mahAnandAt, pratibhAtaM sudhAmayam / vardhamAne ca madanamaJjarIsnehapAdape // 345 // jAte kandamunIndrasya, darzane mitratAM gate / sAte sadAgame zrAddhadharme samyaktvabhAji ca // 346 // rAjye pariNate'tyantaM, yaH sukhAtizayo'jani / jAtA tena mamAvajJA, svargalokasukheSvapi // 347 // 214 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatyadhunA dRSTe, tathA bhaktyA'bhivandite / naSTe ca cittasandehe, yat sukhaM tad vaco'tigam // 348 // tat kathaM sukhalezo meM, bhagavadbhiniveditaH / asmin sukhalave pUrNaM, sukhaM kinnu bhaviSyati // 349 // sUrirAha mahArAja !, yadA tvaM pariNeSyasi / daza kanyAstadA pUrNa, jJAsyase'nubhavena tat // 350 // tatpremapariNAmotthanarmazarmavyapekSayA / tavAyamadhunA zarmaleza evAvasIyate // 351 // tato mayoktaM bhagavan !, kAntAM madanamaJjarIm / tyaktvainAmapi ziSyaste, bhaviSyAmIti me'sti dhIH // 352 // daza kanyA bhavatproktAH, pariNeSyAmi tat katham / bhagavAnAha tava tA, vinA pravrajitena kim vayaM pravrAjayiSyAmo, bhavantaM tAbhiranvitam / . tAdRzyo hi kuTumbinyastyAgArhA na kadAcana / // 354 // tacchrutvA'haM gururbrate, kimetaditi vismitaH / tataH kandamuniH prAha, kA nu kanyA bhadanta ! tAH // 355 // bhagavAnAha nagaraM, cetaHsaundaryamasti yat / / rAjA zubhAzayastatra, vidyete dve ca tatpriye // 356 // sthiratAzAntate nAma, kanye kSAntidaye tayoH / manonairmalyasaMjJAnaM, tathA'sti nagaraM param // 357 // rAjA hitAzayastatra, namratApUrNatA'bhidhe / devyau tasya tayoH kanye, mRdutAsatyatAbhidhe // 358 // tathA'nyadasti nagaraM, svAntavaizadyasaMjJakam / rAjA rucyAzayastatra, tadbhArye zuddhiziSTate // 359 // . 215 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RjutA'caurate nAma, dve kanye tattanUdbhave / ... paraM bhAvaprasAdAkhyaM, puramasti manoharam // 360 // rAjA zuddhAzayastatra, tasyAtmaratirucyate / devyau kanye tayorte'nye, dve brahmaratimuktate .: // 361 // anyA ca mAnasI samyagdarzanena vinirmitA / svavIryeNAsti vidyAkhyA, kanyA sannyAyavAsabhUH // 362 // cAritradharmarAjasya, devyAzca virateH parA / asti kukSisamudbhUtA, kanyA nAmnA nirIhatA // 363 // vAsAbhijananAmAni, tadevaM kIrtitAni te / dazAnAmapi kanyAnAmAryakandamune ! sphuTam // 364 // tataH kandamuniH prAha, lapsyate tAH kathaM nRpaH / babhASe bhagavAn karmapariNAmAnukUlyataH // 365 // anena yogyatA kAryA, guNAbhyAsena kevalam / yathA tasya pitRRNAM ca, tAsAM syAdanna raktatA // 366 // prAha kandamuni thA ! yuSmadAjJAvazaMvadaH / . ayamasti vadantvasya, tallAbhaupayikAn guNAn ___ // 367 // babhASe bhagavAnArya !, zAntiM samabhikAGkSatA / maitrI samastasattveSu, bhAvanIyA prayatnataH // 368 // parAbhavaH parakRtaH soDhavyastatprasaGgataH / anumodyA paraprItizcintyaH svAnugrahastataH // 369 // nindyo hetutayA cAtmA, paribhAvakadurgateH / / hitabuddhyA prapattavyAH, svasya nyakkArakAriNaH // 370 // saMsArAsAradarzitvapravRddhagurubhAvataH / vidheyaM sarvathA svAntaM, niSprakampamanAvilam . . // 371 // 216 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 372 // // 373 // // 374 // // 375 // // 376 // parApakAraH stoko'pi, dayAM pariNinISatA / tyAjyo nikhilaMsattvAnAM, darzanIyA ca bandhutA paropakAraH kartavyaH, sevyA ca samatA sadA / nodAsitavyamanyeSAM, vyasaneSu mahAtmanA moktavyo jAtivAdazca, mRdutAM svIkariSyatA / kulAbhimAnaH saMtyAjyo, varjanIyo balasmayaH svAntAd rahayitavyazca, rUpotsekaH prasRtvaraH / parihAryastapogaryo, nirvAsyo dhanitAmadaH zrutAvalepaH kSeptavyo, lAbhAvaSTambhasaMyutaH / vAllabhyakasyAnuzayaH, kAryazca zithilaH sadA vinayo'bhyasanIyazca, sAtmIkAryA ca namratA / . navanItasahAdhyAyi, karttavyaM sarvathA manaH tyajato bhayavaiklavyaM, parihAsamakurvataH / . anuddhATayato marma, pareSAM zAntacetasaH vAkpAruSyaM ca paizunyaM, maukharyaM coktivakratAm / abhUtodbhAvanaM bhUtanihnavaM cApyatanvataH caraNasrajamAgatya, svayameva nidhAsyati / guNAnuraktA dayitA, kaNThe rAjJo'sya satyatA sadbhAvasAramAcAramanuzIlayatA sphuTam / / tyajatA cittakauTilyamRjudaNDopamAtmanA zalyamuddharatA pratyAharatA kliSTalezyatAm / RjutA nRparatnena, vazIkAryA prayatnataH parapIDAparadrohabhIrutAM hRdi bibhrati / jAnAne ca paradravyApahArApAyahetutAm 217. // 377 // . // 378 // // 379 // // 380 // // 381 // // 382 // // 383 // Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsmRtya durgateH pAtaM, kampamAne ca rAgiNI / acauratA mahIpAle, bhAvinI saMgamotsukA // 384 // vivekanirbharaH kAryo, muktatAM punaricchatA / bhAvyA''tmanaH sadA bAhyAbhyantaragranthabhinnatA // 385 // pradIptApipAsA ca, zamanIyA zamAmbhasA / / / arthakAmAmbupaGkAbhyAmUrvaM stheyaM ca padmavat // 386 // pANau jighRkSatA brahmarati kandamune'munA / svakIyA mAtara iva, prekSyAH sarvA api striyaH // 387 // na vastavyaM tadvasatau, na kAryA jAtu tatkathA / . na sevyA taniSadyA na, prekSyaM tatsundarendriyam // 388 // stheyaM ratisthamithunakuDyAbhyarNe kadApi na / na smArya pUrvalalitaM; na(nA)hArya snigdhabhojanam // 389 // tyAjyA tadatimAtrA ca, rADhA ca tanugocarA / ratAbhilASitA sarvoddalanIyA ca yalataH // 390 // anityatAmazucitAM, duHkhatAmAtmabhinnatAm / .. pudgalAnAM bhAvayate, dehAdipariNAminAm // 391 // tyajate kuvikalpaughaM, tattvaM vimRzate hRdi / / sadbodho'smai samAnIya, vidyAkanyAM pradAsyati // 392 // bhogAbhilASAstApAya, manaso mRtaye januH / kuTumbasaGgaH klezAya, viyogAya priyAgamaH // 393 // zokAya janavAllabhyamAtmabandhAya kalpanA / kITasya koTa(za)kArasya, tantUnAM racanA yathA // 394 // pravRttiH paramaM duHkhaM, nivRttiH paramaM sukham / / ityasya dhyAyato raktA, bhaviSyati nirIhatA . . // 395 // 218 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tadete sadguNAstAsAmupalambhAya bhUbhujA / dazAnAmapi kaMnyAnAM, saMstotavyAH prayatnataH // 396 // rAjJo'sya kurvatazcaivaM, sa karmapariNAmarAT / cAritradharmarAjAdyaM, svabalaM darzayiSyati // 397 // anurUpaguNAbhyAsAda, raJjanIyAzca te bhaTAH / raktAste'sya haniSyanti, mohAdidviSatAM balam // 398 // bhAvarAjyaM tato labvA, niSkaNTakamayaM nRpaH / kAntAbhirvilasaMstAbhiH prakRSTaM zarma lapsyate // 399 // tataH kandamuniH prAha, kAlena kiyatA punaH / mahArAjasya bhagavan ! setsyatIdaM prayojanam // 400 // bhagavAnAha SaNmAsyA, mayoktaM tvarayAmyaham / AdAtuM bhagavan ! dIkSAM, vilambastadiyAn vRthA // 401 // sUrirAha mahArAja !, tvarayA'tra kRtaM tava / iyameva hi saddIkSA, yamaduktasya pAlanam // 402 // dravyaliGgaM hi bhavatA, prAg gRhItamanantazaH / vinoktasthitimAtaM tu na viziSTaphalaM tataH // 403 // kurvastiSThopadiSTaM me, mA tvariSThAstato'nagha ! / prAha kandamuniH svAmistadvivAhe kramo'sya kaH // 404 // sUrirAhAryapAdye'sya, maduktamanutiSThataH / vidyAM kanyAM samAdAya, sadbodhaH samupeSyati // 405 // grAhayitvA'sya tAM kanyAM, pANau sthAsyati so'ntike / tato brUte sa yat kiJcit, tatkAryamamuneti dig // 406 // tato bhagavato vAkyaM, tat svIkRtya praNamya tam / gato'haM nagare tasyopadezaM ca praNItavAn // 407 // 219 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mama taM kurvataH samyaga, gacchatsu divaseSvatha / anyadA bhAvanAbhAjo, nidrA nizi samAgatA // 408 // tayaiva me bhAvanayA, vRddhA buddhasya sA'dhikam / rAtrizeSe tato jAtaH, pramodo vismayAvahaH // 409 // tadA samIpamAyAtaH, sadbodhaH pravilokitaH / dRSTA mayA ca tatpArzve, sarvAvayavasundarA // 410 // vimarzamAlatIdAmasphuratsaurabhasampadA / dhAraNAveNidaNDena, lambamAnena rAjitA , ' // 411 // AstikyavadanA dIrghapramANanayalocanA / . pInavairAgyasaMvegavizAlastanamaNDalA // 412 // AdhyAtmikamanovRttistomaromAlizAlitA / gambhIrAtmajJatAnAbhiH, zamacArunitambabhRt // 413 // sadasatkhyAtiramyoruH, zucivRttatapaHkramA / lasatparAparaguNAnurAgakarapallavA / // 414 // spRhaNIyaguNopetA, hRdayAnandakAriNI / kanyA vidyA'bhidhA dhanyA, snehastimitacakSuSA // 415 // sA sadbodhena pANau me, grAhitA laGghitA nizA / prabhAte bhagavanmUlaM, gato'haM saparicchadaH // 416 // vanditA munayaH sarve, pRSTA nirmalasUrayaH / nizodantamabhUt kiM me, tAdRzI varabhAvanA // 417 // kiM vA tAdRk samutpannaH, pramodo vismayAvahaH / bhagavAnAha bhUmIza !, samAkarNaya kAraNam // 418 // tuSTaste sadanuSThAnAt, sa karmapariNAmarAT / gatvA savidyaH sadbodhastena protsAhitaH svayam / // 419 // . 20. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 420 // // 421 // // 422 // // 423 // // 424 // // 425 // yathA gaccha bhajasvorvIvAsavaM guNadhAraNam / tataH svaprabhumApRcchaya, prasthito'sau tvadunmukham jJAtvA pravRttimetAM ca, mahAmohAdayo dviSaH / pApodayaM puraskRtya, paryAlocaM pracakrire jagAda tatra viSayAbhilASo nihatA vayam / sadbodho yadi saMsArijIvapArzve, vrajedayam sarve'pi pathi kurvantu, tadasya skhalanodyamam / tadA pApodayaH prAha, kimArya ! kriyate'dhunA yat karmapariNAmo'pi, jAtaH sadbodhapakSakRt / purA hi balavAn pakSo, balAdasya babhUva naH udAsIno'pi devazced, bhavedatra bldvye| . tadA'pi yujyate yoddhamasmAkamaribhiH samam idAnIM yAti sadbodhastatpArzve devazAsanAt / . tannAsya skhalanaM yuktaM, devoM dUrIkaroti naH / adhunA saMsthitA yUyaM, prastAvaM labdhumarhatha / sadbodho yAtu tatpArzva, pazcAd vijJAsyate'khilam idamAkarNya kupito, jJAnasaMvaraNo nRpaH / / jagAda yadi tatpArzve, sadbodho yAti lIlayA jIvitena tadA kiM me, malinenAyazobharaiH / yUyaM tiSThata tad bhItA, yAtavyaM tu mayA dhruvam ityuktvA calite tasya, pratiskhalanakAmyayA / jhAnasaMvaraNe rAjJi, sarve'pi calitA hiyA ruddho mArgastadA''gatya, sadbodhasacivasya taiH / AsIccAritrasainyaM cAtrAgataM tAvatI bhuvam .. 221 // 426 // // 427 // // 428 // // 429 // // 430 // // 431 // Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 432 // // 433 // // 434 // // 435 // // 436 // // 437 // ghoramAyodhanaM lagnaM, tatazca balayostayoH / parasparasamAhvAnaroSanirghoSato mithaH . . . ekato vidhuvacchubhraM, bhramaracchavi cAnyataH / baladvayaM miladgaGgAkAlindIjalavad babhau bhagnayodhaM hatagajaM, chitracchannaM patadratham / balayostadabhUd yuddhaM, gurupauruSazAlinoH jayaH syAdiha kasyeti, draSTuM saMzayasaMkramAt / . jayazrIH saMzayArUDhA, manye naikamapi zritA sa karmapariNAmAkhyastadaivaM paryacintayat / . pakSapAtaM sphuTaM kurve, kasya sAdhAraNo hyaham mohAdyA bhinnacittAH syuH, sadbodhasya sphuTe kRte / pakSapAte tadA taiH syAt, sArddha cAkANDaviDvaram na ca tanmama yuktaM yat, sAmprataM me'sti vallabham / balaM saMsArijIvasya, rucyA cAritrabhUpateH doSeSveva nibadhnIyAd, bhUyo'pyeSa yadA manaH / / tadA cirantanasthityA, gatirmohAdayo mama tanna teSAM mano bhedyaM, poSyaM dharmabalaM ca me / iti tena bhavaccitte, vardhitA varabhAvanA yAvat tvaM bhAvanAsaudhamArUDho guNadhAraNa ! / tAvat sadbodhasahitaM, balaM prabalatAM gatam sphIte tvadbhAvanAmantre, mohAdyAH kSINatAM gatAH / tataH sadbodhasainyena, sarvaM mohabalaM hatam dattaH prahAraH sarveSAM, mahAmohAdividviSAm / .. cUrNitazca vizeSeNa, jJAnasaMvaraNo nRpaH . // 438 // // 439 // // 440 // // 441 // // 442 // . // 443 // Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 444 // // 445 // // 446 // // 447 // // 448 // // 449 // mandAkSalakSyA niHspandAH, sthitAH pApodayAdayaH / pArzve savidyaH sadbodhastava nirvighnamAgataH / harSollAsastataste'bhUt, pariNItA ca kanyakA / rAjastvayA'khilaM tattvaM, jJAtameva tataH param tadidaM bhAvanAvRddhaH, kAraNaM tava bhUpate ! / harSollAsasya cotpannaM, rajanyAM nAtra saMzayaH mayoktamadhunA kiM te, kurvanti mama zatravaH / bhagavannAha bhUmIza !, kurvate kAlayApanAm udIrNAste parikSINAH, pare copazamaM gatAH / cittavRttimahATavyAM, lInAH santyakhilAH sthitAH ustAve matsaradhmAtAH, kariSyanti raNaM punaH / sadbodhavacanAt sarve, hantavyAste tadA tvayA tat pramANIkRtaM vAkyaM, mayA bhagavatastataH / . vihatA mAsakalpe te, sampUrNe'nyatra sUrayaH . tatastadupadiSTArtho, viziSyAnuSThito mayA / prasAditaM mano bADhaM, zarIraM parikarmitam vihitaM cittavRttau me, sadbodhena pravezanam / pradarzitau dvau puruSau, zubhrau ramyau sukhAvahau .. uLaM ca tena dvAvetau, dharmazuklAbhidhau narau / taba pravezako rAjye, kAryastenAdaro'nayoH tana darzitA pItapadmazuklAbhidhAH striyaH / vidyutpadmasphaTikabhAstena tisro manoharAH DhakaM ca prathamasyemAstisro'pi paricArikA / apalavaikA dvitIyasya, vijJeyA poSakAriNI // 450 // // 451 // // 452 // // 453 // // 454 // // 455 // 23 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 456 // // 457 // // 458 // // 459 // // 460 // // 461 // tadetAsu tvayA samyaga, vartitavyaM mahAzaya ! / puruSau dAsyato rAjyametAbhiH poSitAvimau tatastadvacanaM pathyaM, svIkRtyAhaM punaH punaH / sadbodhena saha svairaM, vilasAmi sma lIlayA cittavRttau pravizya sma mantrayAmi muhurmuhuH / mAnayAmi sma samyaktvagRhidharmasadAgamAn gateSu kurvatazcaivaM, kiJcidUneSu paJcasu / mAseSu me bhRzaM tuSTaH, sa karmapariNAmasaT tatastena nRpAH svasvakanyAdAne'nukUlitAH / prAvartanta vivekAdrau, dAtumetAH puroditAH atrAntare ca viSayAbhilASo mohabhUpatim / prAha saMsArijIvo'sAvimAH kanyA vRNoti cet tato vayaM parikSINAstannopekSA'tra yujyate / kartavyaH sarvathA yatnaH, sattvamAlambya nirbhayam tAvad bhayebhyo bhetavyaM, yAvad bhayamanAgam / AgataM tu bhayaM dRSTvA, prahartavyamazaGkitaiH anumene mahAmoho, nyAyyaM tanmantriNo vacaH / samarthitaM bhaTaiH zeSaiH, sannaddhamakhilaM balam / bhUyaH saMbhUya te yoddhaM, kRtotsAhAH samAgatAH / jAtAH paryAkulAzcitte, kevalaM dRSTasAdhvasAH tataH savinayaM pRSTA, sarvaistairbhavitavyatA / nyAyyaM kimadhunA'smAkaM, bhagavatyabhidhehi naH / sA prAha bhadra ! bhavatAM, raNArambho na yujyate / yat karmapariNAmo'sminnAryaputre'dhunA hitaH // 462 // // 463 // // 464 // // 465 // // 466 // // 467 // 14 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 468 // // 469 // // 470 // // 471 // // 472 // // 473 // zubhAzayAdayastena, vizeSAt tasya mIlitAH / kariSyatyadhunA samyak, svabalasyaiSa SoSaNam adhunA yudhyamAnAnAM, pralayastadanena vaH / saMpatsyate tataH kAlayApanAM kartumarhatha yadA tvavasaro bhAvI, vakSyAmi bhavatAM tadA / ahaM dattAvadhAnA'smi, sadA yuSmatprayojane saMhRtastai raNAvezastatastadupadezataH / saMlInaiH kevalaM svAH svAH, prayuktA yogazaktayaH samajAyanta kallolAstanmAhAtmyena me hRdi / sUriNoktaM hitAH kanyA, yadi tvaM pariNeSyasi tadA pravrAjayiSye'haM, pravrajyA cAtiduSkarA / . bhujAbhyAM taraNaM hyetat, svayaMbhUramaNodadheH naiSThikaM yatyanuSThAnaM, vapurme sukhalAlitam / / rogAtaGkAMstathA rUkSavRtti nedaM kSamiSyate / bAdhiSyate ca madanamaJjarI viraheNa me / / drAdhIyasA'timRdvaGgI, tuSAreNeva padminI jAto manAy manobhaGga, ityAdi dhyAyato mama / cintitaM ca tadA kiM tAH, pANau gRhNAmi nAdhunA sukhaiH prasRmaraistairyauvanaM gamayAmyaham / . vArddhake pravrajiSyAmi, svAdhInAH pariNIya tAH vitarko'yamabhUt sarvaH, sadbodhe dUravartini / AgatAyAtha sarvo'yaM, prokto'smai svAzayo mayA sadbodhaH prAha na nyAyyamidaM devena mantritam / *daM hyajJAnatAMcihna, svahitapratibandhakam // 474 // // 475 // // 476 // // 477 / / // 478 // // 479 // 225 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 480 // // 481 // // 482 // // 483 // // 484 // // 485 // na cedaM tvatsvabhAvotthaM, kintu teSAM vijRmbhitam / pApAnAmadhunA te hi, tvadvighnAyopatasthire. . mayoktamArya ! te pApA, nirAkAryAH kathaM mayA / tena proktaM nijabalAnmayoktaM tat pradarzaya tataH pravezya mAM cittsmaadhaanaakhymnnddpe| nRpAzcAritradharmAdIn, sadbodhaH samadarzayat kRtA taiH pratipattimeM, .sarve sammAnitA mayA / pravRttAste dviSo hantuM, senayA caturaGgayA. . dRSdaiva teSAM saMrambhaM bhayenoddhAntamAnasAH / . pApodayaM puraskRtya, naSTA mohAdayo dviSaH taistu bhagnAstadAvAsAH, zodhitA ca mahATavI / dviSajjayAd yazasteSAmakhilA vyAnaze dizaH kiJcit kSayaM gatA kiJcit, prazAntatvamupAgatAH / nilIya kevalaM pApAH, sthitAste bakacaryayA prArabdho me tadA kartuM, vivAho bhAvabAndhavaiH / tatrASTau mAtaraH pUrvaM, sthApitAstAzca pUjitAH tAsAM niveditaM vIrya, sadbodhena pRthak pRthak / AdyA mAtA yati kuryAd, yugamAtrapralokitam priyaM pathyaM mitaM tathyaM, dvitIyA bhASayed vacaH / tRtIyA kArayet sarvadoSavarjitabhojanam pAtrAdyAdAnanikSepaM, sudRSTaM supramArjitam / mAtA caturthI munibhiH, kArayantI vijRmbhate paJcamI tyAjayennItyA, dehAhAramalAdikam / .. anAkulaM munezcittaM, SaSThI mAtA tu rakSati . // 486 // // 487 // // 488 // // 489 // // 490 // // 491 // Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 492 // // 493 // // 494 // // 495 // // 496 // // 497 // saptamI kArayenmaunaM, dharmya vA bhASayed vacaH / aSTamI lInatAM kArye(ye), kArayed yatanAM tathA saMpUjyA'dyadine jainapugaMdhiSThAyikA imAH / zuddhA cittasamAdhAne, vediniHspRhatA kRtA AdhyAtmikamahaHsaMjJaM, vistIrNaM tatra nirmitam / kuNDaM dharmeNa bhAvAciruddIptaM jAtavedasaH tato vRddhakulastrIbhirbhAvanAkhyAbhirAdarAt / snAnAGgarAgabhUSAdivadhUkarma vinirmitam tAbhireva tathA zeSaiH, snapito'haM narezvaraiH / zamatIrthodakailipto'vadhAnaizcandanadravaiH bhUSitaH komalairdivyaiH pratyAhAraistathAM'zukaiH / tataH pravRtto vipulaH, pANigrahamahotsavaH svayaM cakAra sadbodhastatra kArya purodhasaH / . Rca uccArayan vedagatA abhyudayAvahAH . hUyante karmasamidhaH, kSipyante hutayo'nayAH / vitIryante tathA lAjAJjalayo bhavavAsanAH sAMvatsaraH zubhaM lagnaM, dadAno'tha sadAgamaH / akArayanmama kSAntidArikAyAH karagraham / / zubhAzayAdyAH sarve'tha, pramodena vijRmbhitAH / bhrAntAni maNDalAnyuccaiH, pravRtto'timahotsavaH tasminneva krameNaiva, lagne zeSA dayAdikAH / pariNItA mayA kanyA, aSTau spaSTaujasA'nvitAH tAbhiH sahopaviSTo'haM, jIvavIryavarAsane / cAritradharmarAjAdyAH, sarve'pi muditA bhRzam // 498 // // 499 // // 500 // // 501 // // 502 // // 503 // Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 504 // // 505 // // 506 // . // 507 // // 508 // // 509 // yadaiva vidyA kanyA sA, pariNItA tadaiva me / lIno mohaH paraM pArzve, dagdharajjusamaH sthitaH yadA tu.pariNItAstAH, kSAntyAdizucikanyakAH / vaizvAnarAdisaMhArasvabhAvasamavasthitAH gato'sau lInataratAM, tadA'nIkasamanvitaH / pApodayazca saMtrasto, dUrAd dUrataraM gataH zAntAbAdhastataH kAntAnvitaH svabalasaMyutaH / svasaMvedanasiddhaM sma, vedmi satyaM munervacaH anyA apiH dhRtizraddhAmedhAvividiSAsukhAH / maitrIpramuditopekSAvijJaptikaruNAdikAH pariNItA mayA kanyA:, zubhAzayamahIbhRtaH / tAbhiH prauDhaM sukhaM me'bhUt, strIbhirvilasataH saha samAgatA athAhlAdamandira nirmalAbhidhAH / sUrayaste mayA gatvA, sarvA tatra vanditAH tato vinayanamraNa, teSAmagre mayoditam / sampanno bhavadAdezo, nAtha ! dIkSA'tha dIyatAm sUrirAha mahArAja !, jAtaiva tava bhAvataH / .. dIkSA kimadhunA deyaM, gRhastho'pi yatirbhavAn yadeva jAtamadhunA, vasato'pi gRhe tava / yatitve'pi vidhAtavyamidameva vizeSataH tathApi vyavahAro'tra, laGghanIyo na dhImatAm / bhAvasya dIyate heturdravyaliGgaM tatastava mahAprasAda ityuktvA tataH pramadameduraH / / vidhAyASTadinAnyarhadbimbapUjAM manoharAm 228 // 510 // // 511 // // 512 // // 513 // // 514 // ' || 515 // Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sanama // 516 // // // // 517 // // 518 // // 519 // // 520 // saMbhAlya bandhUn dattvA ca, yatheSTaM dAnamarthinAm / janatAraNanAmAnaM, 'rAjye saMsthApya nandanam kulandhareNa madanamaJjaryA ca samanvitaH / zeSaiH zreSThajanaizcAhaM, niSkrAntaH sUrisannidhau tato'bhyastAH kriyA gADhaM, priyo'bhUnme sadAgamaH / aGgAnyekAdaza mayA, paThitAni tadAjJayA iSTo'bhUnme bhRzaM samyagdarzanAkhyo mahattamaH / jAtazcAritradharme ca, cittAbandho vizeSavAn jJAtaM viziSya tatsainyaM, dhRto yogaH kRtaM tapaH / pramattatAnadImukhyA, bhagnAH krIDAlayA dviSAm saMpAlya caraNaM bhUrikAlaM tyaktvA samAdhibhAg / . ante'nazanato dehamAdyauveyakaM gataH / tatrottamasukhaM bhuktvA, trayoviMzativAridhIn / . bhAryAjJayairavatakaM, prApto'haM manujAlaye . jAtaH siMhapure tatra, putro vINAmahendrayoH / ahaM gaGgAdharo nAma, kSatriyo varavikramaH jAti smRtvA vrataM lAtvA, sughoSAcAryasannidhau / graiveyake dvitIye'tha, gataH pUrvavidhAnataH kRtA gamAgamAH paJca, bhAvamaunAd dizA'nayA / graiveyakeSu tatrAbhUdekaikAbdhyuttarA sthitiH tatazca dhAtakIkhaNDe, bharate zaGkhasatpure / putro bhadrAmahAgiryorjAto'haM siMhanAmakaH nRpavaMze mahAbhUtiH, supratApaH zubhAkRtiH / abhUvaM yauvanaM prAptaH kalAnAmekamAspadam // 521 // // 522 // // 523 // // 524 // // 525 // // 526 // // 527 // 229 Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagRhe'tha mayA dIkSA, dharmabandhumahAmuneH / samIpe tena sArddhaM ca, vihato'bhyastasatkriyaH // 528 // jAtaH svalpena kAlena, dvAdazAGgAbdhipAragaH / sadAgamasthitiH kA'pi, na sthitA madagocare // 529 // tato'dhigatasUtrArtho, dhrmbndhumuniindunaa| samakSaM sarvasaGghasya, sthApito'haM pade nije - // 530 // AcAryapadadAne me, devadAnavamAnavaiH / kRto mahotsavo vizvamanovismayakAraNam // 531 // dhanyo'si kRtakRtyo'si, proddhartA jagatAmasi / . jJAtaH sadAgamo yena, saMstuto guruNetyaham // 532 // munayo mAnavA devAH, sarve me namratAM gatAH / guNairAvarjitAH santaH, kundapUrNendunirmalaiH vinItAH paNDitAH ziSyAH, babhUvurbahavo mama / puraH sphuranti no yeSAM, vAco vAcaspaterapi // 534 // vidyArthinaH zritAH ziSyAH, mAmAgatya gaNAntarAt / saurabhAkAGgiNaH padmaM, bhRGgA iva latAntarAt // 535 // mattarkavAdamAkarNya, siMhanAdamivoddhatam / durvAdimattamAtaGgairdUrAdeva palAyitam || 536 // svazAstrabhAsaH prathitAstejobhAnormamodaye / chanAzca parazAstrArthA, grahAMzava ivAbhavan // 537 // maddezanAsudhAM bhavyA, grAmAkarapurAdiSu / vitataiH zrotraculukaiH, pAyaMpAyaM mudaM yayuH // 538 // madyazaHpaTahadhvAnaH, pUrNaM brahmANDamaNDalam / . . dizaH sarvA api vyAptAH, prasaradbhirguNairmama // 539 // / 230 Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 545 // satyaM siMho'si dhAmnA tvaM, tvayA bhUbhUSitA'khilA / iti mAM namramUrdhanastIthikA api tuSTuvuH // 540 // tAdRzIM sUripadavIbhUti prekSya mamAdbhutAm / asUyayeva ruSTA me, pApiSThA bhavitavyatA // 541 // cintitaM ca tayA pUrva, prastAvo yo mayA''sthitaH / sAmprataM so'sti tadima, bruve mohAdibhUbhujAm // 542 // te hi me mukhamIkSante, yAcakA dhanino yathA / tadadya pUrayAmyAzAM, teSAmeSA praseduSI // 543 // iti nizcitya te sarve, rahasyaM jJApitAstayA / sa karmapariNAmazca, mohitA bandhavazca me // 544 // prastAramAdadhurbhUyo, mohapApodayAdayaH / kintu dRSTabhayAzcakruH, sarve rahasi mantraNam kaH syAjjayopAya iti, prAha mantryatha gacchatu / jJAnasaMvaraNastAvad, samithyAtvastadantike . // 546 // trINi zailendrayuktAni, gauravANi zrayantu tam / puruSau preSaNIyau dvAvArttandrAzayau tataH // 547 // lezyA yAsyantyatho kRSNanIlakApotasaMjJakAH / svata eva tadabhyarNaM, tisrastatparicArikAH // 548 // vayaM tu bhUyaH saMsthApya, nadI dIrghA pramattatAm / racanAM maNDapAdInAM, kurmahe prayatAH param // 549 // evaM naH kurvatAM kAryamanAyAsena setsyati / tadidaM rucitaM mantrivaco mohAdibhUbhujAm // 550 // samarthitaM taistadvAkyaM, prArabdhA mantritakriyA / atha teSvantikastheSu, hattaraGgA mamotthitAH // 551 // 231 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yathA'ho me paraM tejo, mamAho gauravaprathA / aho yugapradhAno'haM, ko'pi naivAsti matsaMmaH // 552 // amAtyo'pi jagat tyaktvA, kalAH sarvAH samAgatAH / . . ahaMpUrvikayA tIrthe, mayyeva priyamelake // 553 // prAkparyAye narendro'hamadhunA sUripuGgavaH / jAtyahemna ivoddIptiH kadA jAtA na me guNaiH // 554 // mahAn vaMzo mahaddhairya, mahatI dhImahattapaH / mahAn mama pratApazca, mahattAM sakalaM mahat // 555 // IdRgvikalpazikharairvardhamAnairyathottaram / .. mamAnantAnubandhena, zailarAjo vyajRmbhata // 556 // jJAnAvaraNamithyAtve, mahAgahanasannibhe / niyatasthitike tatra, tAbhyAM kSiptastamasyaham // 557 // zAstrArthaM tadvilAsena, vidannapi na vemyaham / paThAmi pAThayAmyanyaM, vyAcakSe zUnyacetasA // 558 // tathAbhUtasya me bhraSTaM, sArddha pUrvacatuSTayam / .. zeSajJAnaM tu no naSTaM, viparyastaM tu mohataH / / 559 // atrAntare nadIpUrNA, cittavRttau ca vAhitA / pramattatA''khyA, ripubhirvyAkSepAvartabhISaNA - // 560 // gauravANi vyajRmbhanta, tato mayi vizeSataH / kubhAvanAstadutkarSAnmamAbhUvan sahasrazaH // 561 // santi me vipulA vastrapAtrapustakasampadaH / mahAjanAnAM netA'haM, prAjJAH ziSyA mamedRzAH // 562 // pratyAsIdanti mAM sarvAH, siddhayazcANimAdikAH / iti prAptarddhidRptena, mayeSTA'nAgatApi sA // 563 // 232 Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 564 // // 565 // // 566 // // 567 // // 568 // // 569 // bhojyaM nIrasamutsRSTaM, bhuktaM ca sarasaM mayA / baddhA tatra ratiaulyAt, prArthanA'nAgate'pi ca sukhe zArIrake toSaH, -kRtaH zayyAsanAdije / mayA prApte tathA laulyaM, pravartitamanAgate gA(gau)rakhatrayamagnena, tadAnImevamAdRtam / zithilatvaM mayA vyaktaM, vihAyogavihAritAm Aziyo'pyAvirabhUt, tato duSTavikalpabhUH / raudrAzayastadA pArzve, tasyAsthAd vyApRtastu na tataH samAgatAH kRSNanIlakApotasaMjJakAH / dauHzIlyakArikAstisro, lezyAstatparicArikAH itazca cittavikSepo, maNDapo vedikA ca sA / cittavRttau kRtA sajjA, ripubhirviSTaraM tathA tirobabhUvuzcAritradharmarAjAdayastataH / / jAto'haM muniveSo'pi, mithyAdRSTiziromaNiH .. labdhAvakAzA ripavaH, svecchayA vyalasaMstadA / AyurnAmA'tha sandiSTo, bhUpatirmama bhAryayA nirUpayocitaM sthAnamAryaputrasya sAmpratam / tenoktaM dRSTamevAsti, sthAnamasthocitaM mayA . sa karmapariNAmo'sya, virakto duzcaritrataH / ' pApodayaM puraskRtya, mohasainye'dhunA gataH pure tenaikAkSavAse, preSito'haM tatazca tau / tIvramohodayAtyantAbodhAvAkAritau drutam vedanIye ca kupitazcakre'kiJcitkaraM sa tam / tvayA mayA ca neyo'sau, tatra tAbhyAM samaM tataH 233 // 570 // // 571 // // 572 // // 573 // // 574 // // 575 // Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 576 // * // 577 // // 578 // // 579 // || 580 // // 581 // asya tribhAgamAtreha, sthitiradyApi tiSThati / tat siMhaH kAryatAM pUrNA, sAmagrI gamanocitAm svIkRtya tadvacastasya, bhavitavyatayA tathA / zeSaizcAribhiratyantaM, mArge'haM zithilIkRtaH alakSitAtmA zArIrairdoSairante tatastataH / jIrNaprAcInaguTikaH, samAsAdya parAM guTIm alakSitAtmA yAto'haM, vanaspatyAkhyapATake / saudhApavarakanyAyAt tatrAhaM suciraM sthitaH AnIto'haM tataH zeSapATakAnyapureSu ca / patnyA kadAcit paJcAkSapazusthAne tato dhRtaH tato vizuddhabhAvatvAd gato'haM vibudhAlaye / bhUyo gamAgamAstatra, bahavo vihitAstataH paJcAkSapazusaMsthAnAd, vyantarAdiSu bhUrizaH / akAmanirjarAjanyabhAvazuddherahaM gataH viziSTapariNAmena, gataH kalpopageSvapi / . samyaktvazrAddhadharmAbhyAmaSTau kalpA mayekSitAH karmAkarmAntaradvIpabhUmijeSu nRSu sthitaH / Agatya mAnavAvAse, svarloke bahuzo gataH akArSaM kRtyamajJAnAdutpannaH karmabhUmiSu / paJcAgnitapanAdyaM yad, yaccAmbupatanAdikam dharmabuddhyA'nyathA cAntarbhAvazuddhyanuvedhataH / tato'haM kilbiSAvAse, gato vyantarapATake kRtvA bAlatapaH krodhI, tapo gauravabhAga gtH| bhavanastheSu bhUtvA ca, jyotizcAriSu tApasaH / 234 // 582 // // 583 // // 584 // // 585 // // 586 // // 587 // : Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 588 // // 589 // // 590 // // 591 // // 592 // // 593 // prApya bhAgavatI dIkSAM, kriyAbhyAsaparAyaNaH / dhyAnamaunatapoyogazIlasaMyamayatnavAn gato'zraddhAnaduSTAtmA, sarvagraiveyakeSvapi / Agato manujAvAsaM, bhUyo bhUyo'ntarA'ntarA iyato bhramaNasyaiva, viddhi padmAkSi ! kAraNam / . tat siMhAcAryabhave yat, kRtaM cAritrakhaNDanam zaithilyaM nAkariSyaM cet, siMhAcAryapadasthitaH / tadaiva hatvA'ritatIragamiSyaM zivAlayam iyabhramaNaduHkhaM yanmama jAtaM varAnane ! / tadetannijadurbhAryApreraNAjanitaM phalam athAgRhItasaMketA, prAha tAta ! na kevalam / . iyat kintu tvayA proktamakhilaM tvadvijRmbhitam pUrvamevAbhaviSyazcet, susthitAjJAsthirAdaraH / . tato dIrghA'bhaviSyat te, naiSA'narthaparamparA . prAha saMsArijIvo'tha, subhra ! cArUditaM tvayA / nAmnA'gRhItasaMketA, bhAvatastvasi paNDitA athAkarNaya tad yena, jAto'haM taskarAkRtiH / / prAhAgRhItasaMketA, nivedaya mahAzaya ! . saMsArijIvo nyagadadantyauveyakAt ttH| AnIto'haM nRgatyantaHsthitAM kSemA'bhidhAM purIm madhye mahAvidehasya, haTTamArgasya sA sthitA / ramye sukacchavijayasthAne vistArazAlini yugandharasya nRpateH, putrastatroruvikramaH / nalinInandanazcakrI, pitari dyAM gate'bhavam 235 // 594 // // 595 // // 596 // // 597 // // 598 // Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSemapuryAM sthitenaiva, mayA dhAmnA jitA mhii| ... bhuktAzca vipulA bhogA, bibhratA cakravartitAm // 600 // azIti pUrvalakSANi, catubhiradhikAmaham / bhuktvA rAjyasukhaM kAle, pazcime cArulocane ! // 601 // svapuryA nirgataH svIyavijayorvIdidRkSayA / bhrAntvA vasundharAM zaGkhanagare'smin samAgataH // 602 // idaM cittaramodyAnaM, nRpaiH katipayairyutaH / pazcAt kRtvA balaM zeSaM, saMprApto nandanopamam // 603 // itazca yAnyabhUvanme, guNadhAraNajanmani / . AdyadharmapradaH kandamunimitraM kulandharaH // 604 // bhAryA ca ramyA madanamaJjarI hanta tAnyapi / bhramitAnyadbhutai rUpairbhavitavyatayA bhave , // 605 // kRtAd bahulikAsaGgAt, tataH kandamuniH kvacit / sukacchavijaye'traivAnIto haripure tayA // 606 // subhadrAyA bhImaratharAjyAH kukSau pravezitaH / . jAtA putrI kRtaM tasyA, mahAbhadreti nAma ca // 607 // bhrAtA samantabhadro'bhUt, tasyA lAtvA sa ca vratam / sukhopamaguroH pArzve, dvAdazAGgadharo'bhavat // 608 // jJAtvA yogyaM pade svIye, sthApayAmAsa taM guruH / / mahAbhadrA'pi saMprAptA, yauvanaM yuvamohanam // 609 // kare'grahIt tAM gandharvapuranAtho divAkaraH / raviprabhasya bhUpasya, padmAvatyAzca nandanaH // 610 // daivAdasau gato'staM sA, pratibodhya ca lambhitA / dIkSAM samantabhadreNa, jAtA caikAdazAGgabhRt . // 611 // 236 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 612 // // 613 // // 614 // // 615 // // 616 // // 617 // pravartinI kRtA dakSA, gItArthA gurubhistataH / anyadA viharantI sA, pUjyA ratnapuraM yayau rAjA magadhaseno'bhUt, tatra devI sumaGgalA / itazca vatsutAtvena, jAtA madanamaJjarI kRtaM sulalitetyasyA, nAma sA prApya yauvanam / puruSadveSiNI jAtA, neSTaH ko'pi tayA varaH abhUtAM jananItAtau, taccintAdagdhamAnasau / zrutvA mAnyAM mahAbhadrAmAgatAM muditau hRdi gatAvAdAya tanayAM, tAM praNantumupAzraye / dharmalAbhastayA dattaH, pradattA dharmadezanA tadvaco'budhyamAnA'pi, tasyAM snehamupAgatA / / pUrvAbhyAsAt sulalitA, sthitA tanmukhadattag atha sA vitatasnehakallolAkrAntamAnasA / sthAsyAmyetAM vinA nAhamityabhigrahamagrahIt pratizrutaM ca kaSTena, pitRbhyAmapi tadvacaH / svIkAritaM ca na grAhyA, pravrajyA'smadapRcchayA atha sA'nu mahAbhadrAM, viz2ahAra tamobhidam / karmodayAnna bodho'syA, jAyate ca sphuTaH param mahAbhadrA zaGkhapure, samAyAtA'nyadA sthitA / nandasya zreSThino ghaGghazAlAyAM zIlazAlinI itaH zaGkhapure'bhUnme, zrIgarbho mAtulo nRpaH / devI kamalinI tasya, mahAbhadrApitRSvasA upacArAnapatyArthaM, sA'napatyA'karod bahUn / auSadhImUlapAnAdIMstatkukSAvAgatastataH . .. 237 // 618 // // 619 // // 620 // // 621 // // 622 // // 623 // Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 624 // // 625 // // 626 // // 627 // // 628 // // 629 // kulandharaH kRtazubhAbhyAso bahuSu janmasu / tayA dRSTastadA svapno, yathA ko'pi zubhAkRtiH - pravizya me mukhenAGge, nirgatya ca gataH kSaNAt / nareNa kenacit sAdhU, bhatre sa kathitastayA tenoktaM te suto bhAvI, kevalaM pravrajiSyati / zIghraM kaJcid guruM prApya, tacchrutvA sA dadhau mudam jAtastRtIye mAse'syA:, zubhakarmamanorathaH / saMpUrito'sau zrIgarbharAjenAtulasampadA , asUta sA sutaM pUrNe, kAle ruciralakSaNam / saMtuSTo'cIkarad rAjA, tasya janmamahotsavam guruH samantabhadrAkhyo, jAtanirmalaMkevalaH / itaH samAgato'traiva, sthitazcittarame vane' itaH sulalitA'jJAtA, vandituM taM pravartinI / gatA kathaJcit tatrAbhUd, vArtA putrasya bhUbhujaH ... uktaM bhagavatA'bhyastasatkarmA bahuzo hyayam / / na sthAsyati gRhe dIkSAM, lAtvA bhAvI zrutArthavit tadAkarNya mahAbhadrA, hRSTA svopAzraye gatA / itazca rAjaputrasya, tasya nAma pratiSThitam puNDarIka iti spaSTaM, kRtastatkaraNotsavaH / itazca sA sulalitA, kutUhalaparAyaNA vicarantI vane tatra, gatA sUri sma pazyati / varNayantaM guNAn bhAvibhadrasya nRpajanmanaH zubhena karmaNA kAlapariNatyA'nukUlayA / ayaM hi nRgatau puryAM, jAtaH zreyAMsi lapsyate // 630 // // 631 // // 632 // // 633 // // 634 // // 635 // . 238 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yadayaM bhavyapuruSaH sumatizceti yujyate / .. zreyoyogo'tra tacchrutvA, dadhuH sarve janA mudam // 636 // dadhyau sulalitA tvantarjanakAmbAdigocaraH / ko'yaM bhedaH kathaM caiSa, vetti bhAviguNoccayam . // 637 // iti zaGkAparA gatvA, vasati sA pravartinIm / papraccha sA'timugdhAM tAM, jJAtvA yuktyA'rthamAha tam // 638 // asyAH sadAgamaprIti, tanomIti vicintya ca / sadAgamasyAvitathaM, kathayAmAsa gauravam // 639 // uktArthapratyayArthaM ca, tatsaMstavamakArayat / dinAni yAntyatha tayorbhagavatpAdasevayA // 640 // laGghite mAsakalpe'tha, sUrirAha pravartinIm / kSINajaGghAbalA'si tvaM, tat tiSThAtraiva dhImati ! // 641 // vayaM punaH sameSyAmaH, pratijAgaraNAya te / kSetre sAdhvIzrite vastuM, kAraNaM hIdameva naH // 642 // AbAlyAt snehalo bADhaM, kartavyazca nRpAGgajaH / tvayA yad vardhamAno'sau, mama ziSyo bhaviSyati // 643 // mahAbhadrA guruvacastat tathA pratyapadyata / . vihRtA guravaH prAptaH puNDarIkaH kumAratAm // 644 // babhUvAtha mahAbhadrAsnehavazyo guNaikabhUH / AcAryAH punarAyAtAstatpArzve taM ninAya sA // 645 // bhAvibhadratayA hRSTaH, sa tanmUrtinirIkSaNAt / raJjitastadguNatAtaiH, prItastadvacanAmRtaiH // 646 // saMpapracche mahAbhadrAM, kiM nAmAyaM mahAzayaH / sA''ha bhadra ! bhavadbhUtabhAvijJo'yaM sadAgamaH // 647 // .... . 236. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa prAha citte yadyambAtAtayoH pratibhAti me / tadAgamArthaM gRhNAmi, gurorasyaiva sannidhau // 648 // mahAbhadrA'tha taM bhAvaM, zrIgarbhAya mahIbhujeM / jagAda kamalinyai ca, jAto harSastayormahAn // 649 // dattastAbhyAM bhagavataH, sa mahAbhadrayA saha / satataM yAti tatpArzve, kurute'bhyAsamAgame // 650 // vyAcakSANe'nyadA''cArya; dharmaM zRNvatsu dezanAm / mahAbhadrAsulalitApuNDarIkeSu bhAviSu // 651 // loke dharmakathA''kSipte, balakolAhalo mama / samullalAsa tacchrutvA, parSadutkaNitA'khilA // 652 // tataH sulalitA prAha, mahAbhadrAmidaM tu kim / / sA prAha nAsmi jAnAmi, jAnAti bhagavAn param // 653 // atha prabhuH sulalitApuNDarIkaprabuddhaye / imaM rUpakagUDhArthamAcacakSe vicakSaNaH . . // 654 // mahAbhadre ! na jAnISe, khyAteyaM nRgatiH purii| mahAvideharUpo'yaM, haTTamArgo'tra vizrutaH // 655 // cauraH saMsArijIvo'tra, salopto dANDapAzikaiH / rAjJe krUrAzayaiH karmapariNAmAya darzitaH // 656 // tena vadhyatayA''jJaptaH, pRSTvA bhAryAM ca bAndhavAn / kolAhalaiH prasRmarairveSTito rAjapuruSaiH // 657 // bahiH puryA vinissArya, haTTamArgasya madhyataH / nItvA vadhyasthale pApipaJjare mArayiSyate // 658 // zrUyate karNanirghAtI, so'yaM kolAhalo mahAn / prAptA sulalitA''zcaryaM, tat zrutvA''ha pravartinIm / // 659 // 240 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nRgatirnagarI neyaM, nanu zaGkhapuraM hyadaH / vanaM cittaramaM cedaM, haTTamArgo na vistRtaH // 660 // na karmapariNAmo'tra, rAjA zrIgarbha eva tu / abaddhaM bhagavAn buddhe ! kimityevaM prabhASate // 661 // bhagavAnAha jAnIthe, paramArthaM na me girAm / bhadre'gRhItasaMketA, tatastvamasi nizcitam // 662 // sA dadhyau hA mamApyanyA, kRtA bhagavatA'bhidhA / sthiteti vismitA bhAvaM mahAbhadrA tvalakSayat // 663 // nUnameSa mahApApo, nirdiSTo narakaM gamI / jIvo bhagavatA tasyAH saMjAtA mahatI kRpA // 664 // papraccha bhagavantaM sA, mucyetAsau kathaJcana / sa prAha darzanAt te'sya, mokSaH syAcchyaNAcca naH // 665 // mahAbhadrA''ha bhagavaMstad, gacchAmyasya saMmukham / bhagavAnAha gacchAzu, saphalo'yaM tavodyamaH // 666 // tataH kRpAparA yAtA, mahAbhadrA madantikam / uktazcAhaM tayA trANaM, bhaja bhadra ! sadAgamam // 667 // no cedAbhyantaraM cauraM, nItvA tvAM pApipaJjare / kadarthayiSyanti karmapariNAmasya pUruSAH // 668 // ityuktavatyA nIto'haM, tayA bhagavadantrikam / dRSTazcaurAkRtizcaivaM, vadhyaH sakalaparSadA // 669 // pazyato bhagavantaM me'nAkhyeyasukhamaJjanAt / mUrchA''gatA'tha zuddhyAptI, mayA'sau zaraNIkRtaH // 670 // AzvAsito bhagavatA, mA bhaiSIrityahaM tataH / matto'mI rAjapuruSA, dUrIbhUtAzca tadbhiyA // 671 // 241 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 672 // // 673 // // 674 // // 675 // // 676 // 677 // tato vizrambhamApto'haM, pRSTo vyatikaraM tvayA / kathitazca mayA svIyavRttAnto vistarAdayam . . vArtA samantabhadrAdestvatpratItA'pi yoditAM / sA tvatpratyayasiddhyarthaM, tajjAtaH pratyayastava sA prAha bADhaM jAto me, pratyayo vacane tava / paraM tvaM cakravartI cet, kimIgiti me vada sa prAha bhadre ! yuvayoH, pratibodhAya nirmitam / mayedaM tAskaraM rUpaM, proktaM bhagavatA yataH, bhavatAM puratazcaurya, samuddizyAhamAntaram / .. cauraH saMsArijIvo'yaM, vadhyo nIyata ityaho mayA gatAyAM ca mahAbhadrAyAM mama sammukham / tadarzanAt prabuddhena, manasIdaM vicintitam' yadyapyeSA mahAbhadrA, jAnAtyeva gurUditam / prajJAvizAlA sakalaM, cauryamAbhyantaraM mama vArtAyA gandhamapyasyA, vettyadyApi tathA'pi na / agRhItArthasaGketA, mugdhA sulalitA tataH vipratyayo bhaved dRSTvA, rUpaM me cakravartinaH / sadAgamavacasyasyA, uktavyatyayazaGkayA kiM cAsau pauNDarIko'pi, pratibuddho bhaviSyati / etanmadIyavRttAntaM, zrutidvAraiva bhAvukaH iti dhyAtvA kRtaM rUpamantazcauryasya sUcakam / vaikriyA bahirapi, sphuTamevaMvidhaM mayA jagau sulalitA kIdRg, bhAvacauryaM kRtaM tvayA / kathaM vA paravRttAntaM, jAnAsItyakhilaM vada // 678 // // 679 / / // 680 // // 681 // // 682 // . // 683 // 242 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 684 // // 685 // // 686 // // 687 // // 688 // // 689 // athAnusundaro'vAdIdantyauveyakAdaham / sukacchavijaye kSemapuryAM jAto mahodayaH atrAntare mahAmohAdayaH pratyarthino mama / bhavitavyatayA labdhvA, chalaM protsAhitA iti dUrastho yAvadeSo'sti, samyaktvAdanusundaraH / tAvat sarvabalaM kRtvA, yatadhvaM svArthasiddhaye anyathA svabalaM labdhvA, prAgvadeSa bhaviSyati / bAdhAkRd vastadadhunA, kiGkarIkriyatAmayam tatastatpreritai DhaM, valgadbhiraniyantritaiH / vazIkRtastairAbAlyAdahaM tanmayatAM gataH tatastaiH svIyavIryeNa, kRtaH pApaparAyaNaH / . kaumAre vartamAno'haM, madyamAMsarato'bhavam prasahya pAradAryAdau, pravRttau yauvane prabhuH / . cakritve sevitA doSAH, pApAdyAH sahasrazaH tato labdhapracAraistairnitarAM malinIkRtA / dviSadbhiH cittavRttirme, suhRtsainyaM tiraskRtam tirohitaM ca kSAntyAdizucyantaHpuramAntaram / rAjyAd bahiSkRtazcAhaM, karmavIryaM prakAzitam tadA pApodayo dIpto, mohasainyaM pravalgitam / jAtAni tatpurAdIni, vo(co)DhA sindhuH pramattatA vistRtaM tadvilasitaM pulinaM maNDapo navaH / udbhUtazcittavikSepastRSNA'bhUd vedikA'dbhutA saMskRtaM ca viparyAsaviSTaraM paripoSitA / avidyA''khyA gAtrayaSTirmahAmohena bhUbhujA // 690 // // 691 // // 692 // // 693 // // 694 // // 695 // 243 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvathaiva navIbhUtA, sAmagrI sakalA dviSAm / / paryAlocastato'mISAM, jAtaH sveSTaphalAzrayaH // 696 // jagAda tatra viSayAbhilASaH sacivAgraNIH / dRSTadAhAH purA yUyaM, kintu vaH kathyate'dhunA || 697 // svakSati prAktanI prekSya, mandAdarakRtAd raNAt / .. yuSmAkaM sAmprataM kartuM, yukto mando'tra nAdaraH // 698 // tIvrAdareNa tad yUyaM, yaptadhvamadhunA'khilAH / yathA niSkaNTakaM rAjyaM, bhavedAkAlanizcalam // 699 // pratibhAtaM vacasteSAM, mantriNastat tatazca te / tasyopadezamAdRtya, prerayAmAsurAzu mAm / // 700 // taiH karmapariNAmasya, kSetrasthaM vargaNodbhavam / azastAkhyaM dravyajAtaM, grAhito'haM svayaM bahu // 701 // taireva jJApitaH karmapariNAmasya bhUbhujaH / ahaM cauratayA tenAdriSTameSa viDambyatAm . // 702 // mAryatAM duHkhamAreNa, nItvA drAk pApipaJjare / muditAste durAtmAnastadAkarNya prabhorvacaH tatazca tairvilipto'haM, karmANumalabhasmanA / gaa| gairikahastaizca, carcito rAjasaistataiH // 704 // zyAmIkRtastRNamaSIpuNDkaistAmasaistathA / kaNavIrasrajA rAgavIcinAmnyA vinATitaH // 705 // mUrdhni pApaugryasUrpaNa, hRdaye ghUrNamAnayA / zarAvamAlayA bhrAntisantatyA ca viDambita: // 706 // svarUpe nihitAzastakarmalopno galopame / Aropito'sadAcArAbhidhe mahati rAsabhe - || 707 // 244 // 703 // Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 708 // // 709 // // 710 // // 711 // // 712 // // 713 // krUrAzayairyamasamairveSTito rAjapUruSaiH / kolAhalaiH kaSAyAkhyaDimbhAnAM pravisRtvaraiH zrUyamANena virasaDiNDimadhvaninA tathA / zabdAdibhogasaMjJena, nindayA ca vivekinAm bAhyalokavilAsena, khalahAsena bhUyasA / niHsArito vadhyabhUmeH, saMmukhaM zUnyamAnasaH mahAvideharUpe'smin, haTTamArge suvistRte / AnIto dezamenaM svadezadarzanakaitavAt zruto yuSmAbhiruccairmabalakolAhalastataH / AgatA me mahAbhadrA, saMmukhaM vipulAzayA itazcAhaM parityajya, svasainyaM pRSThato'khilam / vRto nRpaiH katipayairudyAnamidamAgataH . raktAzokatale yAvat, sthitasyottIrya vAraNAt / rAjaputrA vinItA me, darzayanti vanazriyam . AgacchantI mayA tAvanmahAbhadrA vilokitA / tasyAM mamajja me dRSTinivRttya viSayAntarAt vavarSa snehapIyUSaM, tasyAM magnA ca dRg mama / mayi snehaM dadhau pUrvAbhyAsAdeSA'pi niHspRhA mamAbhyarNamatha prAptA, smarantI bhagavadvacaH / / ayaM narakagAmIti, karuNApUrNamAnasA tataH kadambamunitve'syA, guNadhAraNajanmani / cittArpaNAnmayA bhUyo, vinayAdyanuzIlanAt kRtazcAruvimarzo'yaM, keyaM bhagavatI nanu / dRSTamAtrA'pi yA''hlAdaM, mAnase vitanoti me // 714 // // 715 // // 716 // // 717 // // 718 // // 719 // 245 Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vanirvApayatyakSNoH, pIyUSamabhivarSati / tato'haM praNato'muSyai, dharmalAbhamiyaM dadau // 720 // jagAda ca mahArAja !, mAnuSye mokSakAraNe / ... prApte'nyatra na gantuM te, yuktamunmArgasaMzrayAt // 721 // nIyamAnasya caurasya, vadhyasthAne svamantunA / ki rAjya ke vilAsAste, kiM vA svAsthyaM vicintaya / / 722 // kiM ca maddarzanAt tasyA, jAtA jAtismRtistadA / sarvaM sodantamAkandamunikAlAt tato'smarat // 723 // utpannamavadhijJAnaM, zubhabhAvAt tadAzrayAt . / tena dRSTaM mamApyuccairbhagavatyA viceSTitam // 724 // tato'sAvAha rAjendra !, kiM na smarasi yat tadA / lAlitaH prauDhalIlAbhirmamAgre guNadhAraNa ! // 725 // kSAntyAdyantaHpuraM prApya, paramAnandameduraH / bhAvarAjye sthito yat tvaM, tat kiM nu tava vismRtam // 726 // kiM na te smRtimAyAti, vimalAcAryabhAratI / bhavaprapaJco nikhilaH, prokto'nanto'pi te yayA // 727 // yatprasAdAt tvayA prAptaM, sukhaM graiveyakAdiSu / sadAgamaH sa te trANaM, tat prabuddhyasva mA muhaH // 728 / / tavaivAhaM prabodhAya, karuNAH samAgatA / vihAya cittazUnyatvamantastattvaM vilokaya // 729 // atrAntare ca prastAvaM, jJAtvA matsammukhaM punaH / samyagdarzanasadbodhAvAgantuM cakraturmanaH // 730 // duSTAntarArivargeNa, saMruddhau tamasA pthi| vikurvitena me pArzva, nAgantuM zaknutaH sma tau // 731 // 046 Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 732 // // 733 // // 734 // // 735 // // 736 // // 737 // sUryakAntasame dIse, jIvavIryavarAsane / kSINaM tamo bhagavatIvAkyasUryAMzubhizca tat AyodhanaM tato lagnaM, cittavRttau baladvaye / samyagdarzanasadbodhau, hatvA'rIn mAmupAgatau dhyAtaM mayA bhagavatI, kimeSA parijalpati / IhApohaM gatasyaivaM, jAtismRtirabhUnmama guNadhAraNakAlInA, smRtA'vasthA zubhAzayAt / tataH sadbodhamitraM mAmavadhiH samupAgataH asaMkhyeyA mayA dRSTAstabalAd dvIpavArdhayaH / bhavaprapaJco'saMkhyeyaH, sAkSAdeva vilokitaH siMhAcAryabhavAbhyastaM, sarvaitizayaiH saha / nirmalaM pUrvaparyantaM, prAdurbhUtaM zrutaM mama smRtaH saMsAravistAro, nirmalAcAryakIrtitaH / - asaMkhyeyaH sphuTaM dRSTastadArAttu bhavabhramaH . dhRtvA'haM taskarAkAraM, tataH pUrvoktakAraNAt / ihAgatastadArAt tu, vArtA jJAtaiva te mama tato bhadre sulalite !, jJAtvA madanamaJjarIm / tvAM prabodhayituM mugdhAM, jAtasnehakRpAbharaH bahumAnAd bhavatvasyAH, sarvajJAgamagocasat / tapasvinyAH kliSTakarmakSaya ityavadhArayan prabhoH sadAgamasyAsya, prabhAvAdakhilaM hyadaH / ahaM vegrIti janayan, bahumAnaM sadAgame saMkSepato'pi SaNmAsavAcyaM mAhAtmyataH prabhoH / sarva caritraM praharatrayeNa sma vadAmi te FREHELHHETTHE // 738 // // 739 // // 740 // // 741 // // 742 // // 743 // 24 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tadidaM bhAvacauryaM me, mamedRk ca viDambanA / evaM ca bhadre ! jAnAmi, vRttAntaM svaparAzrayam / // 744 // zrutvA cedaM sulalitA, vismitA bhAvitA hRdi / .... pauNDarIko'pi bhAvArtha, jagrAhaitadgataM manAk // 745 / / avAdIccArya ! kiJcit tad, vRttAvasti tavAdhunA / tato'nusundareNoktaM, yAvat saMvegamAgataH // 746 // prakrAnto'haM caritraM bho, vaktuM svaM bhavatAM puraH / / tAvaccAritradharmo'sau, calito mama sammukham // 747 // tena cAgacchatA cArUkRtaM sAttvikamAnasam / .. nagaraM zubhratAM nIto, vivekagiriparvataH // 748 // . zikharaM cApramattatvaM, kRtamuccastarAM zuci / bhUyo'pi bhUSitaM jainapuramuttoraNAvali , // 749 // sa ca cittasamAdhAnamaNDapaH parimaNDitaH / sA ca niHspRhatA vedirbhUyaH sajjA vinirmitA kRtaM taccollasatkAnti jIvavIryaM varAsanam / . sarvazaktyA nijaM sainyaM, nikhilaM paritoSitam // 751 // mahAmohabalaM lagnaM, tasya cAgacchataH pathi / sarvaprANena tad yuddha, dvayordRSTaM sphuTaM mayA // 752 // tataH samyaktvasadbodhayuktena sa nRpo mayA / jAtaH pradattAvaSTambho, jayalakSmIniketanam // 753 // cirantanaM hatArAtirgRhItvA'ntaHpuraM tataH / cAritradharmarAjendro, madabhyarNamupAgataH // 754 // dviSaste hRtasarvasvAH kiJciccheSasvajIvitAH / . . lInAstiSThantyadazcittavRttAvasti mAdhunA . // 755 // . 248 // 750 // Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 756 // // 757 // // 758 // // 759 // // 760 // // 761 // anyacca trijagadvandyaM, prapadya jinabhASitam / liGgaM samprati bandhUnAM, varga: poSyo mayA''ntaraH evaM ca vadatA tenAnusundaramahIbhujA / saMhRtaM tAskaraM rUpaM, cakrirUpaM sphuTIkRtam kRtasaMketabhAvena, gatA cauraviDambanA / AgatA mantrisAmantAH, proktastebhyo nijAzayaH prAptakAlatayA teSAM, pratibhAtaH sa mAnase / tataH purandarAyAdAd, rAjyaM cakrI svasUnave arhatpUjAdikRtyaM ca, niHzeSaM tena nirmitam / sapaurAntaHpuro rAjA, zrIgarbho nirgataH purAt kRtA ca tena sarveSAM, pratipattirnijocitA / punaH saMmilitA parSat, pravRttaH pRthurutsavaH dRSTvA'dbhutaM sulalitA, kSaNAt tAdRk camatkRtA / saMjAtaH pauNDarIko'pi, prItI vismitalocanaH athAtiprArthite sUrau, dIkSAM dAtuM samudyate / rAjaputrI samuddizya, prAha bhUyo'nusundaraH na jAtaH kiM tavAdyApi, bodhaH sulalite'naghe / yad dolAyitacittA tvaM, lakSyase cakitekSaNA tvadbodhArthamayaM bhadre, mayA nirvedakArakaH / svIyaH prakIrtitaH sarvaH prapaJco bhavagocaraH tadameMna zrutenApi, kiM te citte na jAyate / saMsAracArake pUrNe, nirvedo duHkharAzibhiH pure saMvyavahArAkhye, mayoktaM svaviDambanam / yanna tat kiM tvayA'lakSi, yad dadhAsi bhave ratim // 762 // // 763 // // 764 // // 765 // // 766 // // 767 // 249 Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekendriyAdibhedeSu, yazca tiryakSu kIrtitaH / mayA'nubhUto duHkhaughaH, sa tvayA kiM na bhAvitaH // 768 // yat tvaM vilambase'dyApi, tyaktuM saMsAracArakam / kiM vA kathAnikAmAtramidaM te pratibhAsate . // 769 // mokSasAdhanayogye'pi, labdhe manujajanmani / hiMsAkrodhavazenAptA, yanmayA duHkhasantatiH . // 770 // tathA mAnamRSAvAdasteyamAyAparAyaNaH / / lobhamaithunadoSAndho, yadahaM bhrAntavAn bhavam // 771 // tadapyAkarNya cittaM te, yadi na drutimAgatam / kaThoraM tadahaM manye, vajrasAreNa nirmitam // 772 // yanna buddhA mayA proktau, duSTau mohaparigrahau / zrutvA'gRhItasaMketetyuktA tenAsi bhUrizaH // 773 // sparzanAdIndriyANAM yaH, prokto bAle jaDe tathA / mande jaDe'tiviraso, vipAko bAlize'pi ca // 774 // so'pi cenna tvayA buddho, vairAgyaphalazUnyayA / kASThabhUtamahaM manye, tannUnaM tava mAnasam . // 775 // indriyANAM jayAjjAtaM, manISiNi vicakSaNe / yad buddhe cottame caiva, kovide ca yazaH zuci // 776 // tadAkalayya yo nAma, saMsArAnna virajyate / tato'dhiko jagatyasti, svArthabhraSTo na kazcana // 777 // cittavRttisthitaM yat te, mayA proktaM baladvayam / AbhyantaraM suhRdbandhusamAnaM mugdhamAnase ! . // 778 // tadvilAsamapi zrutvA, yadi na pratibuddhyase / . tvadbodhakaraNopAyastataH khakusumopamaH // 779 // 2pa0 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 781 // zrutvA gariSThAM ziSTatvaniSThAM kAnakazekharIm / Alocya tAdRzaM dharmyamutsAhaM nAravAhanam . // 780 // vimalaM vimalasyendujyotsnAvacca vijRmbhitam / tyAgaM harinarendrasya, dhyAtvA vismayakAraNam vivekamakalaGkasya, niSkalaGka vicintya ca / zrutvA munInAM vairAgayakAraNAni ca naikadhA // 782 // yadi cittaM na te bAle !, viraktaM bhavavAsataH / tataH kAGkaTukaprAyA, vartase nAtra saMzayaH // 783 // itthaM hyabudhyamAnA tvaM, na roSaM gantumarhasi / vAcA'gRhItasaMketetyucyamAnA budhairjanaiH // 784 // bAle ! madanamaJjaryA, dazAyAM yanmayA saha / bhogAstvayA vilasitAH, puNyodayasamarpitAH // 785 // bhavatyA vismRtAste kiM, yacca buddhA jinAgame / kulandharAnvitA kandamunIndostanna vetsi kim // 786 // prAha yaM vimalAcAryaH, kevalI prakaTAkSaraiH / bhavaprapaJcamanantaM, na vijJAtastvayA sa kim // 787 // taduktameva saMsAravistAraM pratyapAdayam / amunA vAgvilAsena, bubodhayiSayA tava // 788 // ekarUpo'pi saMsArijIvo'haM pravinATitaH / saMsAre nATakAkAre, nAnAkAraiH svakarmaNA // 789 // tadenamapi cecchrutvA, mahAvyatikaraM mama / na niviNNA'si saMsArAt, tat kurmaH kA pratikriyAm // 790 // nagarANyantaraGgANi, yAni ye teSu bhUbhujaH / taddevyo daza tatkanyAH, pratyekaM tadguNAzca ye // 791 // 251 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divyaH kSAntyAdikanyAnAM, vivAho yazca kIrtitaH / / tatrASTau mAtaro yAzca, vyutpattyarthaM niveditAH // 792 // tadetadakhilaM zrutvA, yadi bAle ! na buddhyase / tadA pASANabhUtAyAstava kiM kathyate'dhikam / // 793 // kiM na smarasi tanmugdhe ! nirmalAcAryasannidhau / matpremapAratantryAd yat, pratipannA'si saMyamam // 794 // kRtvA tatastapaH svarge, prAptA'si sukhasantatim / ihAgatA paribhramya, bhUyo'pi bhavacakrake - / 795 // apArddhapudgalAvarta, samyagdarzanadUSaNAt / . jinAdyAzAtanAtazca, yad bhrAnto'haM bhavodadhau // 796 // caturdazApi pUrvANi, vijJAya madagauravAt / yacca bhUyo nigodAdau, gatvA'haM duHkhito'bhavam // 797 // tadapyAkarNya cittaM te, nAbhUt kiM rasapicchalam / yatsaMvegAGkurodbheda, ihAdyApi na dRzyate // 798 // sUkSmabodhena vAkyArthaM, mAmakInamavehi tat / bAlike ! mA vilambasva, zramaM me saphalIkuru // 799 // tatrAnusundaranRpe, vadatyevaM sa mUrcchitaH / pauNDarIkaH papAtovyA, jAtA parSat sasaMbhramA // 800 // zrIgarbho vyAkulIbhUtaH, zokaM kamalinI yayau / AzvAsito'nilaiH so'tha, prabuddhaH pitaraM jagau // 801 // anusundararAjo'yaM, svasya pUrvaM tvadAgamAt / vaikiyaM tAskaraM rUpaM, bibhrat proce bhavabhramam // 802 // anAkhyeyastato'bhUnme, buddhyamAnasya sammadaH / caitanyaniHsahasyAtha, jAtA jAtismRtiH sphuTa // 803 // ra5ra Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 804 // prAgbhave'bhUvamasyAhaM, mitraM nAmnA kulandharaH / tadA bhavaprapaJco'sya, zruto nirmalasUritaH sa evAyamanenetthamAkhyAta iti bhAvanAt / virakto'haM bhavAvAsAdanujAnIta tena mAm // 805 // yena gRhyamyahaM dIkSAmanenaiva sahAdbhutAm / tadAkarNya praruditA, kamalinyugraduHkhataH // 806 // prAha zrIgarbharAjo'tha, mA rodIrdevyayaM yataH / zuddhadharmakaro jAtaH, svapnasyaivAnusArataH // 807 // tannAsya dhAraNaM yuktamanuvrajanamAvayoH / ghaTate kintu nirmithyasnehasUcanacaJcuram // 808 // bAlazcet kurute dharmameSa bhogormisaMmukhaH / . sthAtuM na yuktaM tadbhogottIrNayorAvayorbhave // 809 // tataH kamalinI prAha, pratibhAtamidaM mama / . cArUditaM tvayA rAjan !, yuktametat kilAvayoH / tato'nujJAya putraM taM, tau devIkSitivAsavau / gRhItumudyatau dIkSAmabhUtAM dRDhanizcayau . . // 811 // atha bhUpasutA sA tairanusundarabhASitaiH / drAvitA prekSya cobhrAntA, puNDarikAdiceSTitam // 812 / pratyabravInmahAbhadrAM, sA'nutApA kRtAJjaliH / kiM kRtaM prAg mayA pApaM, yena jaataa'hmiidRshii| // 813 dhanyo rAjasuto'yaM yo, buddho bhavakathAmimAm / zrutvA pApA na buddhyehaM, boddhakAmA'pi kiM tataH // 814 // trayANAmapi dhanyAnAM, pratyayo jJAnapUrvakaH / eSAM sphuTaH prAdurabhUdanusundaravAkyataH // 815 // 253 Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 816 // // 817 // // 818 // // 819 // // 820 // // 821 // ahaM punarna jAne'smin, mAmuddizya vadatyapi / zUnyA grAmeyakAkArA, kiM karomyandhasannibhA mahAbhAge ! svayaM jJAtvA, pRSTvA yadvA sadAgamam / tadidaM kasya pApasya, ceSTitaM me'khilaM vada tatastAM tAdRzIM dRSTvA, bASpapicchalalocanAm / kRpAH kSitibhRtputrImabravIdanusundaraH mugdhe ! jijJAsitaM bhAvamahameva bravImi te / bhagavatyA zramitayA, sRtamatra prayojane ' guNadhAraNarAjena, mayA madanamaJjarI / . sArdhaM pravrajitA'bhUstvaM, tadA'bhyastaH kriyAbharaH taptaM tvayA tapastIvaM, dhRteyaM kintu durmatiH / iSTaM yadekaM tat kArya, kiM prapaJcena bhUyasA tataH svAdhyAyapAThaste, hRdaye na sukhAyitaH / rucitA vAcanA noccaiH, pracchaMnA nAnuzIlitA ... na parAvartanA'bhISTA, naanuprekssaa'pynusstthitaa| . na dharmadezanA dattA, pracalA parizIlito svAdhyAyodvegato maunavratamevAhataM param / na tatrAbhinivezo'bhUna kRtA pratyanIkatA nAntarAyaH kRto jJAne, na tadghAto'pi nirmitaH / tatpradveSo na vihito, na tasyAkAri nihnavaH kevalaM jJAnazaithilyAt, pramAdAd durddhiyA tayA / kRtA laghIyasI seyaM, zrutasyAzAtanA tvayA yatprabhAvAdasaMkhyeyaM, kAlaM bhrAntA bhavodadhau / jAtA caivaMvidhA'si tvaM, jaDadhIravizeSavit 254 // 822 // // 823 // // 825 // . // 826 // // 827 // Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / / 828 // // 829 // // 830 // // 831 // // 832 // // 833 // bhAvAH kiM cAnuvartante, prAgbhavAbhyAsato'GginAm / puruSadveSiNI jAtA, yat tvaM madanamaJjarI tathehApi tathAbhAvAda, brahmacaryaikaniSThitA / uccairAkAritA'si tvaM, brAhmaNIti sakhIjanaiH tatkiM milati te vRttaM, proce sulalitA tataH / Arya ! kiM na milatyatra, bhavadvacanavistare kevalaM mandabhAgyA'haM, tiSThAmi tamasA vRtA / vitanyamAne'pyAloke, tvadvacoravirazmibhiH ityuktvA karmapaGkasya, kSAlanAyaiva baddhadhIH / pravRttA varSituM bAlA, vistAri nayanodakam tato'nusundaraH proce, muJca khedaM nRpAGgaje ! / . kSINaprAyAntarAyA'si, kuru bhaktiM sadAgame tattvajJAnamado bhaktimUlameva hi dehinAm / . dhanyA'si tvaM samAyAtA, yA sadAgamasannidhau tataH sulalitA'mIbhirvacobhiH pAMvitAzayA / sadAgamo'yamityuccaiH, patitA''cAryapAdayoH jagAda ca jagannAtha !, tvameva zaraNaM mama / ajJAnapaGkamagnAyAstvamevoddhArakArakaH . sadAgamasya mAhAtmyAt, tataH saMvegagauravAt / cetaHprahatayA cAsyA, bahu karma kSayaM gatam jAtA jAtismRtirdRSTo, vRttAntaH prAgbhavAzrayaH / papAtotthAya hRSTA'tha, sA'nusundarapAdayoH jagAda ca prasAdAt te, bhagavatsaMnidhestathA / jAtismRtirmamotpannA, nirviNNA'smi bhavodadheH 255 // 834 // // 835 // // 836 // // 837 // // 838 // // 839 // Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 840 // // 841 // // 842 // / / 843 // . // 844 // // 845 // mandabhAgyAmapi bhavAna, bhagavAMzcoddadhAra mAm / . tato'nusundaraH proce, guNo bhagavato hyayam svabhaktamuddharatyeSa, lokamArye ! na saMzayaH / baddhamapyAtmacauryeNa, ya evaM mAmamocayat AnIto vartmanA'nena, narakaprasthito'pyaham / pApiSThA api bhaktyA'sya, mucyante nAtra saMzayaH kAryA tvayA na kRcchreNa, buddhA'smItyavabhAvanA / akalaGkAdibhiH pUrva, yannAhamapi bodhitaH / tathAbhavyatayA svasya, pApakarmavyaye sati / . tvatto'pi hyatikRcchreNa, prabuddho'haM jinAgame kAlAdihetubhiH pApaM, yadA jantovilIyate / tadA'sau budhyate tattvaM, guravaH sahakAriNaH' tataH sulalitA prAha, vigatA me'vabhAvanA / kintu dIkSAM samAdAsye, pitrorAjJAM vinA katham dIkSAnAmApi na grAhyamananujJAtayA mayA / pratijJAtamidaM hyasti, pUrvaM tAtAmbayoH puraH tato'nusundaraH prAha, mA''rthe ! bhaiSIstavAgatau / pitarau bahalaH kolAhalazcAtrAntare'jani sumaGgalAnvitazcaitye, manonandanasaMjJake / rAjA magadhaseno'tha, praviSTaH saparicchadaH natvA'rhantaM tathA''cArya, sAdhUn sulalitAnataH / natvA'nusundaranRpaM, niSaNNo'sau tadantike sumaGgalA'pi vihitaniHzeSapratipattikA / sthitA sulalitAmUrdhyAghrAyAliGgaya tadantike 256 // 846 // // 847 // / / 848 // // 849 // // 850 // // 851 // : Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 852 // // 853 // // 854 // // 855 // // 856 // // 857 // AnandagadgadagirA, prAha vatse ! samutsukau / AvAM tvadarzane tyaktvA, rAjyaM tvatpArzvamAgatau na prApnoti ratiM vatse !, janakaste tvayA vinA / tava snehAnale caiSa, jano daMdahyate sadA vArtA'pi nAvayordattA, bhavatyA tu kaThorayA / aGgArogyAdisaMsUcAkarI premAbdhicandrikA tataH sulalitA prAha, mAtaH ! kiM bahubhASitaiH / nirmithyo yuvayoH snehaH, zIghraM vyaktIbhaviSyati .. ahaM dIkSAM grahISyAmi, nAvaM saMsAravAridheH / tato yadi yuvAM me'dya, vAraNaM na kariSyatha: grahISyathastathA dIkSAM, nirvikalpaM mayA saha / . yauSmAkINastadA snehaH, pratItimupayAsyati rAjA magadhasenastacchrutvA prAha sumaGgalAm / . AdAveva babandheyaM, devi ! vatsA''vayormukham nirbabandha dRDhaM cittaM, dIkSAyAM ca kuto'nyathA / IdRgvacanavinyAsaH, syAdasyA mohanAzakRt anayA sAdhu ca proktaM, yuktamevAdhunA''vayoH / sahAnayA pravrajanaM, nirmithyasnehasUcakam / devAjJaiva pramANaM me, prAhetyatha sumngglaa|| tato hRSTA sulalitA, patitA pAdayordvayoH tayA saMkSipya vRttAntaH kathitazcAnusundaraH / cAritrapariNAmo'bhUda, bhAvato'pi tatastayoH tAvanvamodata gurustAbhyAM dIkSArthamarthitaH / athollasanmahAnandamahotsavamanoharam // 858 // // 859 // // 860 // // 861 // // 862 // // 863 // . .. 257 Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patA / sphurajjyotirdigudyotidevasampAtamadbhutaiH / . mukharaM tUryanirghoSairbhUribhavyaiH samAkulam . . // 864 // munivRndaistadApUrNaM, smayamAnamivAbabhau / anusundararAjAdipravrajyA'vasare vanam // 865 // tato magadhasenazca, zrIgarbhazca mahIpatI / rAjyaM purandarAyaiva, rakSAyai dadatuH svayam // 866 // vidhinA tAni sarvANi, sUriNA dIkSitAnyatha / dattA saMvegavRddhyarthaM, dezanA ca sudhopamA // 867 // yayustadante svasthAnaM, devA lokAzca bhAvitAH / . sAdhvyo'pi ca mahAbhadrA'nvitA gurunidezataH // 868 // athAdityo yayAvastaM, kRtA cAMvazyakakiyA / svAdhyAyalInairmunibhiH, pradoSazcAtilaGghitaH // 869 // labdhvA'bhyantarasAmrAjyaM, manvAnaH kRtakRtyatAm / vizuddhadhyAnamArUDho, rAjarSiranusundaraH // 870 // tato vizuddhyamAnAbhirlezyAbhiH sa mahAzayaH / / AruhyopazamazreNI, zAntamohaH kSaNAdabhUt // 871 // niryANakAlaM vijJAya, tasminneva kSaNe sthitAH / / samAdhikAriNo'bhyarNe, munayo guruzAsanAt // 872 // atrAntare ca tasyAyuH, samAptaM sa tato vapuH / tyaktvA sarvArthasiddhyAkhye, vimAne'bhUt surottamaH // 873 // anusundararAjJastaM, jJAtvA vyatikaraM prage / militaH sakalaH saGgho, vidhinA'tyAji tadvapuH // 874 // kRtA narAmaraiH pUjA, tasya tadguNaraJjitaiH / / anusundaravRttAnte, tUrNaM jAte'tha tAdRze . // 875 // . 58 Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 876 // // 877 // // 878 // // 879 // // 880 // // 881 // svadharmadatvarAgeNa, prAgbhavasnehatastathA / citte sulalitA sAdhvI, manAk zokena pIDitA tasyAH zokApanodAya, tataste sUrivAsavAH / zRNvatsu sarvasabhyeSu, vAcamevaM vitenire Arye ! na zocanIyo'sau, nRzArdUlo mahAzayaH / pUrvakoTyAyuSA sAdhyamadvaikenApyavApa yaH sarvArthasiddhi saMprApto, narakAbhimukho'pi yaH / sa kathaM zocyatAmeti, dhIro dhvastadviSabalaH jIvannapi satAM zocyo, naraH saMyamadurbalaH / na punaH saMyame, dhIro, mRto'pyAnandabhAjanam saddharmadhanayuktasya, maraNe'pi mahotsavaH / .. bibheti mRtyoH sa punaryo dharmadhanavarjitaH jJAnadarzanacAritrataporUpA''tmajIvitam / ArAdhanAcatuHskandhA, yasya syAt tasya kiM mRtam prakSAlitAghapaGkA ye, mRtAH paNDitamRtyunA / satAM te harSadAtAro, na tu zocyAH kadAcana siddhasvakArya ityArye !, na zocyaste'nusundaraH / anumodyaH paraM dharmadhIraH kalyANabhAjanam cyutvA sthitikSayAt tasmAt, puSkarArdhasya bhArate / gAndhArarAjaputro'sAvayodhyAyAM bhaviSyati nAmnA cAmRtasAro'sau, padminIhRdayapriyaH / lAsyatyudyauvano dIkSAM, vipulAzayasannidhau kRtvA tIvra tapo hatvA, tataH karmakadambakam / bhavaprapaJcaM saMtyajya, zivasadmani yAsyati 259 // 882 // // 883 // // 884 // // 885 // // 886 // // 887 // Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 888 // // 889 // // 890 // // 891 // // 892 // // 893 // tat sarvathA pramodasya, kAraNaM bhavyadehinAm / Arye'nusundaro naiva, zokasantApakAraNam pauNDarIkamuniH prAha, praNamyAtrAntare gurUn / bhAvi vRttamidaM nAthaistasya proktaM mahAtmanaH cittavRttau punarbhAvi, kimiti pratipAdyatAm / gururAha bhave tatrAmRtasAramahAtmanaH / kSAntirdayA ca ye kAnte, mRdutAsatyate ca ye / RjutAcaurate ye ca, ye brahmaratimuktate . - vidyAnirIhate ye ca, yacca lInaM purA sthitam / sainyaM cAritradharmAdyaM, tat sarvaM pArzvameSyati priyAzcAnyA dhRtiH zraddhA, medhA vividiSA sukhAH / maitrapramuditopekSAvijJaptikaruNAdikAH ' sukhaM tasya pradAsyanti, bhAvarAjyaM sa lapsyate / kariSyati guNaiH zubhaizcittavRtti sunirmalAm ArUDhaH kSapakazreNi, tatazcaiSa mahAbalaH / nihatya ghAtiluNTAkAn, kevalAlokamApsyati anugRhya tato vizvaM, samudghAtaM vidhAya ca / yogAnnirudhya zailezI, prApya yAsyati nirvRtau tasyAM ca bhokSyate puryAM, bhAvarAjyaphalaM mahat / anantajJAnasamyaktvavIryAnandavilAsabhAg itazca tena durbhAryA, tyaktA sA bhavitavyatA / parikSINe mahAmohabale zokaM kariSyati mohAdInAM kRtaH pakSo, jAnatyA'pyasthiro yyaa| mayA bhagnAzayA prAptaM, tayA yadgIyate'rbhakaiH // 894 // // 895 // // 896 // // 897 // // 898 // // 899 // . 20 Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 900 // // 901 // // 902 // // 903 // // 904 // // 905 // "dhruvANi yaH parityajya, adhruvANi niSevate / dhruvANi tasya nazyanti, adhruvaM naSTameva ca" muhyatyeva janaH sarvo, yadvA svIyaprayojane / tat ko doSo mametyeSA, prahAsyatyavabhAvanAm AntaraM tadidaM proktamAnusundaraceSTitam / zrutvedaM muditAH sarve, puNDarIkAdisAdhavaH jahau sulalitA zokaM, saMvignA ca vyacintayat / pUrvAbodhamapekSyAhaM, yathA'smi gurukarmikA tadidaM jIvaratnaM me, vinA tIvratapo'gninA / na zuddhyatIti saMcintya, sA gurUMNAmanujJayA kartuM tapAMsi kaSTAni, pravRttA vipulodyamA / tadgAtraM ratnakanakAvalIzrIpAtratAM yayau laghubhizca mahadbhizca, siMhaniSkrIDitaistayA / trAsitAH karmaNAM bhedAH, kalabhA yUthapAstathA tasyA bhadrAmahAbhadre, sarvatobhadrikA tathA / bhadrottarA ca pratimA, bhadrAdvaitaM vitenire AcAmlavardhamAnena, bhAvasAyujyamIyuSA / pravardhamAnastadbhAvaH, plAvayAmAsa pAtakam / cAndrAyaNaM carantyA ca, candrikAsamayA tayAM / dyotitaM svakulavyoma, dhvastaM ca dhvAntamAntaram saMsevya yavamadhyAni, vajramadhyAni cAdarAt / niHspRhA mokSamArgasya, madhyamadhyAsiteva sA evamAditapobhiH sA, kSAlayantI svakalmaSam / vAhinIva sthitA zuddhadhyAnapUrapravAhinI // 906 // // 907 // // 908 // // 909 // // 9.10 // // 911 // . ... 261 Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ itazca pauNDarIko'pi, kRtazrutadRDhodyamaH / jAtaH krameNa gItArtho, bhAvitAtmA jitendriyaH // 912 // papraccha sAraM jijJAsustato'sau vinayAd gurum / bhagavan ! dvAdazAGgasya, kiM sAramiti kathyatAm // 913 // . samantabhadragukhastataH prAhurmahAzayAH / dhyAnayogo vinirdiSTaH, sAro'tra jinazAsane - // 914 // sAdhUnAM zrAvakANAM ca, muulottrgunnaiH kriyA / ghaTitA nikhilA bAhyA, dhyAnayogArthamIritA // 915 // . manaHprasAdo muktyarthaM, sAdhyaH khalu manISiNA / aikAgryAparaparyAyo, dhyAnayogaH sa eva ca // 916 // viSayAntarasaMcAranirodhAt tacca jAyate / . AlambanaM tadarthaM ca, manyate naiSThikI kriyA // 917 // zrutvA paizAcikAkhyAnaM, kulavadhvAzca rakSaNam / nityaM saMyamayogeSu, vyApRtAtmA bhavenmuniH // 918 // AtmArAmatayA yastu, vyutthAnaM na prapadyate / tasya bAhyakriyAsAdhyaM, siddhameva taducyate // 919 // ArurukSurmuniyA'naM, zrayed bAhyakriyAmapi / dhyAnArUDhaH zamAdeva, zudhyatyantargatakriyaH // 920 // dhyAnayogaH zubhaH sAraH, sarvapravacanasya tat / zeSAnuSThAnamapyUhyaM, sAraM tasyAGgabhAvataH // 921 // zrutvA gurorimAM vAcaM, pauNDarIkamahAmuniH / kRtAJjaliH punaH proce, svazaGkA'paninISayA // 922 // bhadanta ! mokSamArge'bhUda, bAlye'pi mama kautukam / tataH pRSTA mayA sarve, tadrahasyaM kutIrthikAH // 923 // 22 Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 924 // // 925 // // 926 // // 927 // // 928 // pacyate // 929 // tatastaiH kathitaM tattvaM, parasparavilakSaNam / tathA hyeke jaguH sarvaM, hiMsAdi kriyatAmiha kevalaM buddhilepo'traM, rakSaNIyo mumukSuNA / karmaNyakarmavijJAne, kutaH karma yaducyate "karmaNyakarma yaH pazyedakarmaNi ca karma yaH / sa buddhimAn manuSyeSu, sa yuktaH kRtsnakarmakRt yasya buddhirna lipyeta, hatvA sarvamidaM jagat / AkAzamiva paGkena, nAsau pApena lipyate" anye'bhyadhurvidhAyApi, pApaM ye dehadhAriNaH / mahezvaraM smarantyantaste mucyante na saMzayaH chittvA bhittvA ca bhUtAni, kRtvA pApazatAni ca / smaran devaM virUpAkSaM, sarvapApaiH pramucyate viSNudhyAnamudAjahuH pare pApavizuddhaye / pavitraM paramAnandadAyakaM yadidaM smRtam apavitraH pavitro vA, sarvAvasthAgato'pi vA / yaH smaret puNDarIkAkSaM, sa bAhyAbhyantaraH zuciH Rcamanye tu gAyatrI, prAhuH pApanibarhaNIm / mokSasya sAdhanaM prAhuranye vAyujayaM budhAH . hRdi sthitaM yaddhyAnena, puNDarIkaM vijRmbhate / vikasvaradalaM ramyaM, mano'lisukhadAyakam pade mano'liH parame, taddvAreNa nilIyate / lakSyate tasya yo nAdastat tattvamapare jaguH recakaM pUrakaM caiva, kumbhakaM ca tathA pare / asyaiva puNDarIkasya, prAhurvAyuM vighATakam 253 // 930 // // 931 // // 932 // // 933 // // 934 // // 935 // Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 936 // // 937 // // 938 // . // 939 // // 940 // // 941 // vizuddha bindumevAhuranye tu sphaTikopamam / jJAnahetuM prasarpantaM, tiryagUrdhvamadhastathA nAsAgre bhrUlatAmadhye, bindumeva tathA'pare / tuSArahAravimalaM, dhyeyamAhuzcalasthiram Agneye maNDale sa syAnmIlito(te) raktavarNakaH / mAhendre pItaka: kRSNo, vAyavye vAruNe sitaH pItaH sundaracittena, raktastApeSu cintyate / kRSNo'bhicArake kArye, puSTido dhavalo mataH prAhuH pare tu saMzodhyo, nADImArgo mumukSuNA / iDApiGgalayorjeyaM, nADyoH saMcArakarma ca nADIcakrapracArazca, vijJeyo dakSiNetaraH / taddvAraiva ca vijJeyaM, bahiH kAlabalAdikam oMkAroccAraNAdeva, ghaNTAnAdAyatAt pare / padmAsane niviSTasya, zAntiprApti samabhyadhuH anye tu prAhurAnAbheH, prANatantuM zanaiH zanaiH / / mUrdhAntastAlurandhreNa, nirgacchantaM vicintayet sthitaM hRdayarAjIve, maNDale vA trayItanoH / pumAMsamAdyaM niSpApaM, prAhuyeyatayA pare pumAMsaM paramaM dhyeyaM, nityaM hRdyomni saMsthitam / apare vilasatkAntilatAkIrNaM vidurbudhAH AkAzamAtramapare, vizvamanye carAcaram / AtmasthaM cintyamityAhurapare brahma zAzvatam itthaM ca bhagavadbhirme, dhyAnayogo yathoditaH / ' sArastIrthairapi tathA, sa eva pratipAditaH // 942 // // 943 // // 944 // // 945 // // 946 // // 947 // 264 Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 948 // // 949 // // 950 // // 951 // // 952 // // 953 // bhaveyustIrthikA muktestat kiM sarve'pi sAdhakAH / sAdhye mokSe tathaikasmin, keyaM dhyeyavibhinnatA chittvedaM vAkkuThAreNa, sandehaM gahanaM mama / mokSamArga vitimiraM, vidhAtuM yUyamahatha samantabhadraguravastataH prAhurmahAdhiyaH / Arya ! tvamalpagItArthastattAtparyaM na budhyase tIrthyAH sarve'pi khalvete, kUTavaidyasamA matAH / sadvaidyajinazAstrArthapallavagrahagarvitAH procyante bhrAntinAzArthamatra vaidyakathA yathA / ekasmin nagare bhUrirogagrastajanAkule eka eva mahAvaidyo, divyajJAnyasti kazcana / saMhitAnAM samastAnAM, sraSTA rogaughanAzakaH nAdhanyatvena tallokAH, prapadyante tathApi tam / .. ye ke'pi dhanyamUrddhanyAH , prapadyante ta eva tam - sa ca datte svaziSyebhyastavyAkhyAnamanAratam / anyadhUrtarupazrutyA(tya), tatprasaGgAgataidhRtam tatastallavamAtreNa, tuSTaistaivaidyakaM kRtam / svapUjArthamadhanyAnAM, pratibhAtaM ca tannRNAm / / tatastaiH paNDitaMmanyaiH, racitAH svasvasaMhitAH / vacAMsi grathayAmAsuH, kecit tAsu navAnyapi dhRtAni tAnyupazrutyA, sadvaidyavacanAni ca / kAnicit sthApayAmAsustathA bhaGgyantareNa ca sadvaidyavacanebhyo'nyairatipANDityamAnibhiH / ekAntavaiparItyena, saMhitA racitA dhruvam // 954 // // 955 // // 956 // // 957 // // 958 // // 959 // 25 Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokAH pRthak pRthag bhinnarucayaste ca rogiNaH / keSAJcit kecideveSTAH, kUTavaidyeSu teSvataH // 960 // prasiddhA vaidyazAlAstAH, sarvAH ziSyapratIcchakaiH / mahAvaidyAzca te'bhUvana, sarve pAThitasaMhitAH // 961 // tato maulamahAvaidyo'nAdRto bhubhirjnaiH| kurvate tatkiyAM ye ca, te bhavantyeva nIrujaH // 962 // yathA jIvati sadvaidye, tasmin rogAH kSayaM yayuH / tasyAM suvaidyazAlAyAM, kriyAvidhikRtAM nRNAm // 963 // tathA mRte'pi tasmin sA, jAtA rogavinAzinI / .. zAlA sakalalokAnAM, savineyA sasaMhitA // 964 // ye punaH kUTavaidyAnAM, rogiNaH zaraNaM gatAH / anAthA rogajAlena, pIDitA eva te 'mRtAH // 965 // jIvatsu teSu tacchAlA, yathA'narthakarI nRNAm / mRteSvapi tathaivAbhUt, saziSyA ca sasaMhitA ... // 966 // yazca tAsvapi.keSAJcid, vaidyazAlAsu dRzyate / rogANAM tAnavAd daivAt sarvamokSeNa vA guNaH // 967 // . so'pi sadvaidyazAstrAbdhigRhItavacasAM guNaH / ekAntaviparItAnAM, saMhitAsu ca so'pi na / // 968 // kimanyat sA mahAvaidyazAlaikA roganAzinI / tatsaMhitAnusArAt tu zeSA api tathAvidhAH // 969 // mahAvaidyo hi jAnIte, doSaM tacchamanaM tathA / kUTavaidyA na jAnanti, svayaM tattvavirodhata: // 970 // guNo ghuNAkSaranyAyAd, yazca tebhyo'pi jaayteN| sadvaidya eva tatrApi, tattvanItyA cikitsakaH / // 971 // . 26 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tadiyaM te samAsena, mayA vaidyakathoditA / puNDarIkopanIyainAM, vyaktaM bhAvaM vadAmi te // 972 // saMsAro nagaraM jJeyo, bhAvarogijanAkulaH / tatraikazca mahAvaidyaH, sarvajJo jagadIzvaraH // 973 // utpannakevalAlokaH, zuddhasiddhAntasaMhitaH / rogajAtapravidhvaMsI, sarvalokopakArakRt // 974 // tathApi gurukarmANastamadhanyAH zrayanti na / kintu dhanyatamAH kSINapApAH stokAH zrayanti tam // 975 // sa yadopadizatyuccaidharmaM parSadi harSadam / sadevAsuramAyAM, vineyebhyo jagadguruH // 976 // devAsuranarAstatra, prasaGgenAgatAstadA / zRNvanti dezanAM kecinmithyAtvakliSTamAnasAH // 977 // zrutvA mandadhiyastAM te, gambhIrAM vividhairnayaiH / kalpayantyanyathaivArthaM, svIyabhAvAnusArataH // 978 // tato jinamahAvaidyAdupazrutya bahirgatAH / kUTavaidyasamAnAste svazAstrANi prakurvate // 979 // tIrthyAH kecana sAMkhyAdyAstatra ye tAvadAstikAH / grantheSu jainavAkyAni, tairbaddhAni kiyantyapi . arhadvAkyAnyathAtvena, svayaM zeSaM ca kalpitam / kUTavaidyairivAzeSaM, nijapANDityadarpataH // 981 // tacchastrANyapi rAjante, tato'rhadvacanazriyA / kaNTakAnAM vanAnIva, madhyasthairAmrapAdapaiH // . 982 // bArhaspatyAdayo ye tu, nAstikAH pApabuddhayaH / vikalpitaM viparyastaM, sarvaM tairjinazAsanAt // 983 // // 980 // Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kutarkavAdamaukharyAjjane te'pi tthaavidhe| gatAH prasiddhiM caurANAM, prAgalbhyaM hi mahattaram .. // 984 // tIrNA(.)yathA''zayaM te ca, nAnArucibhRtAM nRNAm / . keSAJcit kecideveha, pratibhAnti na cApare // 985 // kaNabhakSAkSapAdAdyAH, zAstrakarmANi yAnyatha / . . ziSyebhyo'darzayaMstebhyo, vaidyazAleyamutthitA // 986 // itthaM ca jinasadvaidyazAlAyAM karmarogiNaH / dhanyAzcikitsAM kurvANA, bhavantyeva hi,nIrujaH // 987 // AstikeSu ca tIrtheSu, karmarogasya tAnavam / yad dRzyate yazca sarvamokSo vA zrUyate kvacit // 988 // so'pi svazAstrabaddhAnAM sarvajJavacasAM guNaH / apunarbandhakasya syAt, tadrucyA karmatAnavam // 989 // anuSThAnaM hi tasyoktaM, citraM darzanabhedataH / tyaktavipratipannAzaM, paryavasyat phalodaye // 990 // tasya sarvekavAkyatvAdahiMsAdyeva sammatam / . tattvaM niraJjano devo, gurugranthavivarjitaH . // 991 // itthaM sadoghasaMjJAnAt, satyArthapadarocake / sUkSmabodhaM vinA'pi syAt, karmarogasya tAnavam // 992 // atizuddhivazAd bhAvasamyaktvAdikrameNa tu / jAyeta sarvamokSo'pi, jinavAkyAnusAriNAm // 993 // . yadvA jAtismarAdInAM, vaco jainaM hRdi sthitam / / teSAmAstikatIrthyAnAM, karmarogaM kSayaM nayet // 994 // doSatrayaM zarIrasthaM, yathA vaidyazcikitsati / ... . rAgadveSamahAmohAMstathA sarvajJa eva hi . // 995 // 268 Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 996 // // 997 // // 998 // // 999 // // 1000 // // 1001 // cikitsA karmarogANAM, jinavaidyaM vinA na tat / AstikeSvapi tIrtheSu, sA hi sarvajJapUrvikA ekAntaviparItA ye, nAstikA jinazAsanAt / ekAntenaiva pApAste, bhavabhramaNahetavaH arthakAmaikagRddhAnAM, tathA'pi pratibhAnti te / kliSTAzayAnAM jantUnAM, nAstikAH sAmpratakSiNaH tadevaM nirgatAnyAryatIrthAni jinazAsanAt / zeSANi vyApakaM caikaM, vijJeyaM jinazAsanam itthaM ca vartate rAgadveSamohavirodhi yat / satyaM bhUtadayA brahma, zaucamindriyanigrahaH audArya sundaraM vIryamAkiJcanyamalobhatA / gurubhaktistapo jJAnaM, dhyAnamanyacca tAdRzam AstikeSvapi tIrtheSu, tat svarUpeNa sundaram / kintu no rAjate teSu, yathA yAcitabhUSaNam taddhi svakalpitaiH zeSaiH, sarvajJavacanAtigaiH / yAgahomAdibhiH sArdhaM, mIlitaM na virAjate. ekagranthaprabandhasya, kUTavAkyArthamudrayA / . sarvAMzazuddhabodhasyAhetutvAt tanna sundaram . haMseneva jalAt kSIramapunarbandhakena tat / / vivekena gRhItaM tu, syAt svarUpeNa sundaram itthaM svarUpazuddhatvaM, tatrAnyapadamizraNAt / nihanyate na siddhAnte, yathA mithyAtvisaMgrahAt ata evAnyazAstrasya, satyArthapadadUSaNe / tanmUlapUrvajaladherbhavatyAzAtanA dhruvA . 27. // 1002 // // 1003 // // 1004 // // 1005 // // 1006 // // 1007 // Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 1008 // // 1009 // // 1010 // // 1011 // . // 1012 // // 1013 // tadevaM sarvatIrtheSu, bhAvAt sarvaguNAtmakam / jainatIrthaM sthitaM jJeyaM, na liGgaM dharmakAraNam ato yaduktamAryeNa, mokSaM kiM tIthikA api / sAdhayeyuddhAnabalAccAru tatredamuttaram zuddhAnuSThAnavikalaM, dhyAnaM hAsyaM vivekinAm / zuddhaM punaranuSThAnaM, na syAt siddhAntamantarA sarvopAdhivizuddhAtmA, tIthiko'pi kathaJcana / yazca syAt sa tu bhAvena, vartate jinazAsrane jainendrameva tenaikaM, zAsanaM bhavanAzanam / . bhavacchido bhavantyeva, tatrasthAstIthikA api ArogyakAri doSacchid, yathA loke subheSajam / prayuktaM kUTabhiSajA'pyAptavaidyasya sammatam tathA ghuNAkSaranyAyAd, vacanaM guNakAri yat / parazAstrasthamapi tajjinavaidyasya sammatam kusampradAyApatitAd, yatnAt tanna guNAvaham / . ato ghuNAkSaranyAyAt, tAdRg yogyatayeSyate sA'vacchinatti tasyeSTahetutAM cAnumodyatAm / guNakRd bhAvajainAnAmatastat sammataM satAm kriyate yat punaH karma, cittamAlinyakArakam / yatizrAvakarUpeNa, tajjinAjJAbahizcaram vyavahAro'pi guNakRd, bhAvopaSTambhato bhavet / / sarvathA bhAvahInastu, sa jJeyo bhavavRddhikRt bhAvatIrthaM samAlambya, vyApakaM jainamityadaH / . . janAstaranti duHkhAbdhiM, paryAptaM veSacintayA // 1014 // // 1015 // // 1016 // // 1017 // // 1018 // // 1019 // 270 Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yacca te dhyeyanAnAtvamasti saMsAra(zaya)kAraNam / tatrApi paramArtho'yaM, nizcayAyAvadhAryatAm // 1020 // badhnAti bhAvaiH saMkliSTaiH, pApaM puNyaM tathetaraiH / AtmA samAhito'tyantamaudAsInyena mucyate // 1021 // svabhAva eva jIvasya, yat tathA pariNAmabhAg / badhyate puNyapApAbhyAM, mAdhyasthAttu vimucyate // 1022 // tatra hiMsAdhanuSThAnAd, bhavanti bhramakArakAt / saMkliSTAzcittakallolA, dehe'pathyAd yathA gadAH // 1023 // tathA dayAdyanuSThAnAjjAyante sthairyakArakAt / prazastAzcittakallolA, yathA pathyAt sukhAsikAH // 1024 // cittajAlopasaMhAri, dhyAnaM yat punaruttamam / nirjarAmAtrajanakaM, tadaudAsInyamiSyate . // 1025 // bhavennAnAvidhopAyazcittajAlopasaMhatiH / bhAvatIrthe sthitasyAto, dhyeyabhedo na duSyati // 1026 // bahi:zuddhakriyAdhyeyairyanmokSAya mumukSavaH / nAnAvidhaiH pragalbhante, mAdhyasthaM tatra kAraNam // 1027 // kintu jIvasya jAyante, yathA cetaHprasattaye / paramAtmAdayo dhyeyA, naiva bindvAdayastathA . // 1028 // yau tvAlambanabhedena, svasaMvedanazAlinA / cetta:zuddhyanyathAbhAvI, pratyAkhyeyau na to punaH // 1029 // nAnArucitvAjjIvAnAM, tato mAdhyasthazAlinAm / bindvAdayo'pi keSAJcid, bhaveyuzcittazodhakAH // 1030 // vijJAyApi ca ye tattvaM, lubdhAH santo'rthakAmayoH / asadAlambanA yogAbhimAnAt sukhamAsate // 1031 // 271 Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koTarAntaHpraviSTAnAM, ghUkAnAM bhAskarodaye / yAdRk tAdRk jJeyaM, teSAM jJAnaM mahAtmabhiH / // 1032 // ajJAnadhvAntanihatAste hi dRkprasaraM vinA / kauzikA iva tiSThanti, lInAH saMsArakoTare // 1033 // parisphurati yogArke, dIpte jJAnamahobharaiH / arthakAmaspRhAdhvAntaM, kutastiSThati mAnase // 1034 // tato nirIhacittAnAM, bindvAdyAlambanAdapi / mAdhyasthaM yoginAmiSTaM, vairAgyalavazAlinAm // 1035 // kutIthikairato ye'mI, dhyeyabhedAH prakIrtitAH / ... te jainamatapAthodhau, yAnti nisyandabindutAm // 1036 // tatkUTavaidyazAlAvat, paradarzanasantatiH / jJeyA tathA svarUpeNa, karmarogavivarddhanI // 1037 // tatrasthAnAM punaryat syAt, karmarogasya tAnavam / karmarogakSayo vA yaH, sa sarvajJavacoguNaH // 1038 // tasmAt sadvaidyazAleyaM, siddhA jainamatasthitiH / AkAlaM nizcalA pUtA, dvAdazAGgI susaMhitA // 1039 // doSacchedakaraM loke, yatkiJcid dRzyate vacaH / tad guNAzrayabhUtAyAmasyAmeva pratiSThitam // 1040 // buddhyalepena hiMsAdisauda(nda)ryAdivacazca yat / hAsyaM vivekinAM tattu, tIthikAnAmayuktikam // 1041 // zrutvedaM sadgurorvAkyaM, puNDarIkamuniH punaH / . abravIt tattvaratnasya, sarvAMzaparizuddhaye // 1042 // yathA brUmo vayaM svAmin !, vyapAkaM jinazAsanam / tIrthyA api tathA brUyuH, svatIrthaM cet kimuttaram // 1043 // 202 Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deve dharme nije tattve, mokSe cAbhinivezinaH / svapnAnte'pi na jAnanti, pare hi paradarzanam // 1044 // tebhyaH svamatadRptebhyaH, ko bhedastAdRzAM tu naH / manmano meruvat kartumidaM nirNetumarhatha // 1045 // lasaddantadyutizreNicchuritAdharapallavaH / gurustaduttaraM dAtumitthamAha mahAzayaH // 1046 // tadetad vyApakaM proktaM, mayA te jainadarzanam / yad vedyasaMvedyapadasthitairbhAvena dRzyate // 1047 // upalabdhe hi tattatve, jIvAnAM malasaMbhavAH / svayameva nivartante, mohinyo bhedabuddhayaH // 1048 // nayeSu svArthasatyeSu, mogheSu paracAlane / samazIlaM mano yasya, sa hi samyaktvabhUSitaH / // 1049 // eko hi bhAsate rAgadveSamohavivarjitaH / sarvatra tattvato devaH, sarvajJaH sarvadarzanaH // 1050 // sakalo'sau jagadbhartA, sazarIrI nigadyate / / sa eva yoginAM dhyeyo, muktAvasthastu niSkalaH // 1051 // itthamekasvarUpe hi, devatattve vinizcite / na syurnAnAvidhAH zabdA, budhAnAM bhedabuddhaye . // 1052 // buddho brahmA'thavA viSNumahezo vA sa ucyatAm / jinezvaro vA sarvatra, bhAvato'rtho na bhidyate // 1053 // bhajed ya eva taM jJAtvA, bhAvAt tasyaiva sa prabhuH / mamAsti tava nAstIti, sarvo'yaM matsarabhramaH // 1054 // sarveSAM hi samAno'sau, niHzeSaklezavarjitaH / datte mokSaM suvijJAtaH, paitRkI kasya jAhnavI // 1055 // vibhinnA api panthAno, yAnti nadya ivAmbudhau / karmaprapaJcanirmukte, tatraikatraiva yoginAm // 1056 // Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yairjAto'sau mahAbhAgaH, zritazcAzayazuddhitaH / teSAM nizcayabhAjAM syAd, vivAdaH kena hetunA . // 1057 // raktaM dviSTaM tathA mUDhaM, mUDhAstaM kalpayanti ye / bhAvanAjJAnabhAjastAMstArayanti kRpAparAH // 1058 // zrutajJAnAd vivAdaH syAnmatAvezazca cintayA / . . mAdhyasthaM bhAvanAjJAnAt, sarvatra ca hitArthitA // 1059 // tadekastAttviko devaH proktaste ye bhajantyamI / sAmAnyato vizeSAd vA, yogino'sadgrahojjhitAH // 1060 // dharmo'pi tAttviko hyekaH, zuddhaH zuddhaguNAtmakaH / hetuH kalyANamAlAnAM, vijJeyo mokSakAtibhiH // 1061 // kSamAmArdavasacchaucatapa:saMyamamuktayaH / satyabrahmArjavatyAgA, amI dharmaguNA dsh| // 1062 // vivadante na saddharma, jJAtvaitaM dazalakSaNam / vArayanti budhAH kintu, tadviparyayakalpakam // 1063 // proktastadeka evAyaM, saddharmaH sArvatAntrikaH / ... eka eva ca vijJeyo, mokSamArgo'pi tAttvikaH // 1064 // sattvaM lezyAvizuddhirvA, zaktivIryaM tathA''tmanaH / ityAdizabdabhede'pi, nArthataH sa vibhidyate // 1065 // adRSTaM karma saMskAraH, puNyApuNye zubhAzubhe / dharmAdharmoM tathA pAzaH, paryAyAH sukRtAzrayAH // 1066 // bhavanti hIyamAne'smin, sarvA bhavavipattayaH / bhUtayo varddhamAne'smin, sarvAH prAdurbhavanti ca // 1067 // idameva pare prAhuzcatuSkoTivizuddhimat / aizvaryajJAnavairAgyadharmarUpAstu koTayaH // 1068 // rajastamobhyAM saMchannaM, sattvaM yanna prakAzate / . aizvaryAdiguNAstena, jantoryAnti viparyayam // 1069 // 204 Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rajovazAdavairAgyamanaizvaryaM tamovazAt / tamasazcaiva mAhAtmyAdajJAnAdharmasaMbhavaH // 1070 // tat sattvaM malinIbhUtaM, hetuH saMsAraduHkhayoH / tadeva nirmalaM vIrya, kAraNaM sukhamokSayoH // 1071 // dhyAnavratatapomukhyAstallAbhArthamime'khilAH / gIyante hetavazcitrAstat tattvaM pAramezvaram // 1072 // jJAnaM tadgocaraM zreSTha, zraddhAnaM ca tadAzrayam / kriyA ca vRddhikRt tasya, mokSamArgaH sa kIrtitaH // 1073 // etacca tattvaM vairjAtaM, dhruvaM teSAM bhramaH kutaH / kevalaM vArayantIme, tattvabhraSTaM kRpAparAH // 1074 // tadeko mokSamArgaste, tAttvika: kIrtito mayA / pUrNAnandamayo jJeyo, mokSo'pyeko'nayA dizA - // 1075 // saMsiddhinirvRtiH zAntiH, zivamakSaramavyayam / amRtaM brahma nirvANaM, dhvanayastasya vAcakAH // 1076 // sarvakarmakSayAdeSa, sarvatantre vyavasthitaH / / jJAnadarzanasadvIryasukhasAmrAjyalakSaNa: // 1077 // guNAtItadazArUpo, yaireSa parikIrtitaH / tairapyatra na paryastA, cidrUpAtmavyavasthitiH // 1078 // yairazeSaguNocchedarUpo'sau pariMgIyate / svabhAvasukhasaMvittiH, zakyA kSeptuM na tairapi // 1079 // duHkhAbhAvo'pi nAvedyaH, puruSArthatayeSyate / na hi mUrchAdyavasthArthaM, pravRtto dRzyate sudhIH // 1080 // azarIraM vA vasantaM, spRzato na priyApriye / ityadvandvasukhAtmaiko, mokSo mAnapratiSThitaH // 1081 // sarvathA nirmalaM rUpamAtmano mokSa ucyate / itthaM hyabhedavijJAne, zabdabhedena ko bhramaH // 1082 // ..... . 275 Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ucyatAM vaiSNavaM vA tad, brAhmaNaM vA'bhidhIyatAm / ' bauddhaM vA gIyatAM yadvA, mAhezvaramudIryatAm // 1083 // kathyatAM vA'tha jainendra, jJAtAthairmAnavairmatam / avinaSTe hi bhAvArthe, zabdabhedo na duSyati // .1084 // prasIdantyarthavaizadyAnna budhAH zabdamAtrataH / vinA'rthaM deva ityukto, mUrkha eva hi tuSyati . // 1085 / / itthaM ca darzanaikatve, bhAnato ye svadarzanam / tIrthikA vyApakaM brUyurvAdastaiH saha kIdRzaH // 1086 // mohenAcchAditAnAM hi, puNDarIka mahAmune ! / bahUni darzanAnIti, moho'yaM saMpravartate // 1087 // bhedabuddhinivarteta, tannAze darzanAzrayA / sa muJcedAgrahaM tatra, tathA coktaM manISibhiH // 1088 // riktasya jantorjAtasya, guNadoSAnapazyattaH / vilabdhA bata kenAmI, siddhAntaviSamagrahAH // 1089 // ahaM cAruracArustvaM, madIyaM cAru darzanam / na tvadIyamiti spaSTaM, matsarasya vijRmbhitam // 1090 // sadRSTayo hi yAvantastAvantaH zuddhadarzane / mamatvarahitAH santi, teSAmastyekavAkyatA . // 1091 // ye tvakSINamalatvena, svamatAgrahayAlavaH / . teSAM jAtyandhatulyAnAmapakarNanamuttaram // 1092 // athavA bodhanIyAste, tattvaM yatnazatairapi / mohApohAt paraH ko'pi, nopakAro'sti bhUtale // 1093 // svatIrthaM vyApi cet tIrthyA, brUyustatra kimuttaram / . iti prazne mayA''khyAtaM, tadidaM te saduttaram // 1094 // yadA ca dRSTivAdAGge, samagranayasAgare / patantIkSyasi vyaktaM, kudRSTisarito'khilAH // 1095 // Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 1096 // // 1097 // // 1098 // // 1099 // // 1100 / / // 1101 // tadA tava prayAsyanti, sandehAH sakalAH kSayam / jJAsyate ca yathA nAsti, paraM tattvaM jinAgamAt prapadya naSTasandehastatastadvacanaM guroH / puNDarIkamunizcakre, savizeSazrutodyamam jAto guruprasAdena, dvAdazAGgAbdhipAragaH / anantagamaparyAyajJAnI sAtizayaH kramAt tataH sagaccho'nujJAto'nuyogastasya sUribhiH / dattaM sUripadaM svIyaM, svasyAtmA cAnRNIkRtaH kRtA'maranarairdevasaGghapUjA dinASTakam / tasya sUripadasyoccaiH, sthApanAyA mahotsave tataH samantabhadrAkhyAH, sUrayo dehapaJjaram / hitvA zivapuraM prAptAH, kRtArthAH kSINakalmaSAH atha labdhAvadhimanaHparyAyajJAnavaibhavaH / / puNDarIkAbhidhaH sUrirdIpayAmAsa zAsanam . ziSyAniSpAdya dezeSu, vihRtya jinazAsanam / prabhAvya ca cakArAsau, zuddhasaMlekhanAM sudhIH svapade sthApitaH prAjJastena sAdhurdhanezvaraH / kRtAnujJaM sa taM sarvasamakSaM caivamanvazAt dhanyastvaM yena vijJAto, mahAzayajinAgamaH / . yasmai cedaM padaM dattaM, mahAdhIrainiSevitam / dhanyebhyo dIyate hyetad, dhanyA evAsya pAragAH / gatvA'sya pAraM dhanyAzca, pAraM yAnti bhavodadheH / kurvanti bhavabhItAnAM, dhanyAstrANaM ca dehinaH / zaraNaM ca prapannAstvAM sarve'mI zaraNocitam ete hi bhAvarogAstviM ca bhAvabhiSagvaraH / yatnena mocanIyAstad, bhAvarogAdamI tvayA . .... 277 // 1102 // // 1103 // // 1104 // // 1105 // // 1106 // // 1107 // // 1108 // Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dattvA'nuziSTimitthaM ca, sUrestasya kRtAnateH / sUrayaH puNDarIkAkhyAH, prAhuH ziSyagaNaM prati // 1109 // yuSmAbhirapi naivAyaM, vimoktavyaH kadAcana / saMsArasAgarottAre, yAnapAtrasya sannibhaH // 1110 // asya tyAge bhagavatAmAjJAlopaH kRto bhavet / / tato viDambanAmAtraM, gRhatyAgAdiceSTitam / // 1111 // tataH kulavadhUnyAyAt, kArya nirbhartsatairapi / yuSmAbhirasya na tyAjyaM, pAdamUlaM kadAcana // 1112 // idaM guruvacaH sarve, svIkurvanti sma sAdhavaH / prayayau puNDarIko'tha, vidhinA girikndraam| // 1113 // sa dattAlocanastatra, siddhAn saMsthApya cetasi / bhAvanAM vitatAnetthaM, kAraNaM dharmazuklayoH // 1114 // jJAnadarzanacAritratapovIryamayo'smyaham / antarAtmA mayotsRSTaM, kriyayA'pyadhunA'param // 1115 // samAdhijaladhautAGgo, gAlitAkhilakalmaSaH / . varte'haM snAtakaH zuddho, nirupAdhisvabhAvabhRt - // 1116 // kSAmyantu sarvajIvA me, kSamayAmi ca tAnaham / nirvairaH sAmprataM varte, vyutsRSTAkhilakalmaSaH // 1117 // tIrthezvarAstathA siddhAH, sAdhavo dhutakalmaSAH / / dharmo jinoditazcaite, bhavantu mama maGgalam // 1118 // sthitaM sAmAyike zuddhe, manojAlanirodhakam / pazyantu tyaktaceSTaM mAM, siddhAstrailokyadarzinaH // 1119 // iha duzcaritaM kiJcid, yad yaccAnyatra me bhave / abhUnnindAmi tadahaM, sarvaM saMvegabhAvitaH ... // 1120 // ityevaM bhAvanAmagnaH sa mahAtmA zilAtale / ... pAdapopagamaM kRtvA, sthito jitaparISahaH // 1121 // 208 Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 1122 // // 1123 // // 1124 // // 1125 // // 1126 // // 1127 // atilaGghaya tato dharmadhyAnaM vidhvastakalmaSaH / sa zuklaM pUrayAmAsa, sarvakarmavanAnalam Aruhya kSapakazreNi, hatvA ghAticatuSTayam / prApto'tha kevalajJAnaM, nirvyAghAtamanuttaram devAH samAyayustatra, tatpUjArthaM caturvidhAH / dadhvAna madhuraM vyomni, dundubhirdevtaadditH| nanRturmuditA devyaH, kinnaryo madhuraM jaguH / vyakiran puSpavRSTiM ca, suparvANo manoharAm bhramabhramaravistArijhaGkAramukharaH kSaNAt / pradezo vividhaiH so'bhUt, divyagandhairvisRtvaraiH gozIrSacandanAliptaM, divyadhUpena vAsitam / munIndrasya vapuzcakrubhaktibhAjo divaukasaH atha yogatrayaM rudhavA, zailezImadhiruhya ca / dehatrayeNa nirmuktaH, sa prApa paramaM padam vizeSapUjAM te kRtvA, tatastasya mahAtmanaH / nijasthAnaM gatA devA, bhaktyA vidhvastakalmaSAH mahAbhadrA'tha tenaiva, krameNAkhilakarmaNAm / kSayaM kRtvA gatA mokSaM, kintu bhaktaparijJayA tathA sulalitA sAdhvI, tapaHkSapitapAtakA / anayaiva dizA mokSaM, gatA bhaktaparijJayA. te ca zrIgarbharAjAdyA, munayaH sudRDhavratAH / sumaGgalAdyAH sAdhvyazca, prAptAH svarlokasampadam etad bairanusundarasya caritaM lIlAvazenApi hi, zrotrAtithyamanAyi bhAvukajanaistasmin manonandane / kaizcit tairjagRhe samagravirati: kaizcit punaH zrAddhatA, samyaktvaM zuci kaizcidIyurapare mArgAnusAristhitim // 1128 // // 1129 // // 1130 // // 1131 // // 1132 // // 1133 // 209 Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 2 // prazastiH / sAhizrImadakabbarakSitipati(te)zcitte nijairyo guNairAdAyAmbu dayAmayaM jinamatAd dharmadrumaM siktavAn / namrAnekanarendramaulivilasanmANikyakAnticchaTAnIraughasnapitakramo'yamajani zrIhIrasUrIzvaraH // 1 // sUrIzrIvijayAdisenasugurustatpaTTaratnaM babhau, zAheH parSadi yo jigAya sunayaH pronmAdino vAdinaH / sUriH zrIvijayAdidevasugurustatpaTTabhAsvAnabhUd, bhUyAMstatsukRtAnumodanakRte grantho'yamujjRmbhatAm kalyANaM nAma yeSAM vapurapi vilasaccArukalyANavarNam, dhairyaM kalyANazailAdhikamapi karuNAdRSTikalyANavRSTiH / .. kalyANIbhaktayaste suguruSu nitarAM hIrasUrIzvareSu, zrImatkalyANarAjadvijayaguruvarA vAcakendrA babhUvuH jihvAgrajAgradudyotijyotirvyAkaraNAgamAH / zrIlAbhavijayAhvAnAstacchiSyA sudhiyo'bhavan saubhAgyabhAgyanidhayaH sudhiyo babhUvuH, sajjItajItavijayAzca tadIyaziSyAH / zrImannayAdivijayA iha tatsatIrthyAstIrthodayAvahapavitracaritrabhAjaH tadIyapadasevakaH svavazabhAvamAnvikSikInayaM khalu ninAya yo dRDhataraistadIyairguNaiH / sa padmavijayAhvayaH priyasahodaraH prItimAn, yazovijayavAcakaH kimapi tattvametajjagau prAbhRtaM vijayadevagurUNAM grantha eSa suvicAravizeSaH / etadutthasukRtaM nibhRtaM tairyatsamIhitamanAgatameva // 7 // / // 4 // // 6 // 280 Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstrasandezamAlAviMzatibhAgamadhye grathitAnAM granthAnAmakArAdikramaH a (adhairbhAgA vijJeyAH) aTThArasahasazIlaMgAirahA (5) AtmAnuzAsanakulakam (7) adhyAtmakalpadrumaH (9) AtmAnuzAsanam (14) adhyAtmabinduH (18) AtmAnuzAstisaMjikA paJcaviMzatikA (14) adhyAtmasAraH (4) AtmAvabodhakulakam (7) adhyAtmopaniSat (4) AdhyAtmikamataparIkSA (5) anumAnamAtRkA (16) AbhANazatakam (6) anekAntavyavasthAprakaraNasya malaprazastI (4) ArAdhakavirAdhakacaturbhaGgI (4) annAyauMchakulayaM (7) ArAdhanA (14) anyayogavyavacchedadvAtriMzikA (16) ArAhaNA (14) anyoktizatakam (6) ArAhaNAkulayaM (7) antimA''rAdhanA (14) . ArAhaNApaDAgA-1(14) appavisohikulayaM (7) ArAhaNApaDAgA-2 (14) abhavyakulakam (7) ArAhaNApaNagaM (14) aSTakAni (3) ArAhaNApayaraNaM (14). se A AloyaNAkulayaM (7) AurapaccakkhANaM-1 (15) * ArSabhIyacaritamahAkAvyam (5) AurapaccakkhANaM-2 (15) I AkhyAnakamaNikozaH (8) indriyaparAjayazatakam (6) AcAropadezaH (11) I-pathikISaTtriMzikA (16) AtmatattvacintAbhAvanAcUlikA (9) IryApathikImithyAduSkRtakulakam (7) AtmanindASTakam (14) AtmaprabodhaH (17) utpAdAdisiddhiH (16) Atmabodhakulakam (7) utsUtrapadodghATanakulakam (7) Atmahitakulakam (7) upadezakalpavalliH (11) Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadezakulakam-1 (7) upadezakulakam-2 (7) aMgulasattarI (13) upadezacintAmaNiH (10) . upadezapadagranthaH (1) kathAkoSaH (12). upadezapradIpaH (12) kathAnakakozaH (12) upadezaratnakozaH (8) karpUraprakaraH (12) upadezaratnAkaraH (8) 'karmaprakRtiH (13) upadeza( dharma )rasAyanarAsaH (8) karmavipAkakulakam (7) upadezarahasyam (4) karmavipAkAkhyaH prathamaH prAcInakarmagranthaH (13). upadezazatakam (6) karmastavAkhyaH dvitIyaH prAcInakarmagranthaH (13) upadezasaptatikA (8) kammabattIsI (13) upadezasaptatiH (11) kavikalpadrumaH (18) upadezasAraH (11) kastUrIprakaraH (12) upadezAmRtAkulakam (7) kAyasthitistotram (13) upadhAnavidhiH-1 (10) kAlasaptatikA (13) . upadhAnavidhiH-2 (10) . kAlasvarUpakulakam (7) uvaesacaukku layaM-1 (7) kumAravihArazatakam (6) uvaesacaukku layaM-2 (7) kUpadRSTAntavizadIkaraNam (5) uvaesamAlA (8) kRSNarAjIvimAnavicAraH (13) R kevalibhuktiprakaraNam (16) RSabhazatakam (6) RSimaNDalastavaH (12) kSamAkulakam (7) kSAntikulakam (7) ekaviMzatitriMzikAH (16) kSullakabhavAvaliH (13) aindrastutayaH (5) au khAmaNAkulayaM (1)(7) auSTrikamatotsUtrodghATanakulakam (7) khAmaNAkulayaM (2)(7) Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinabimbapratiSThAvidhiH (10) gaNadharasArdhazatakam (6) jinazatakam-1 (6) gAGgeyabhaGgaprakaraNam-1(15) jinazatakam-2 (6) gAGgeyabhaGgaprakaraNam-2 (15) jIvajoNibhAvaNAkulayaM (7) guNasthAnakramArohaH (13) jIvadayAprakaraNaM (8) guNAnurAgakulakam (7) jIvasamAsaH (13) guruguNaSatriMzatSaTtriMzikAkulakam (7) jIvAdigaNitasaMgrahagAthAH (18) gurutattvapradIpaH (16) jIvAnuzAsanam (14) gurutattvavinizcayaH (5) jIvAnuzAstikulakam (7) gurudarzanaharSakulakam (7) jIvAbhigamasaMgrahaNI (15) guruvirahavilApaH (14) jainatattvasAraH (16) goDIpArzvastavanam (5) . jainasyAdvAdamuktAvalI (16) gautamakulakam (7) - joisakaraMDagaM paiNNayaM (15) . gha ghanagaNitasaMgrahagAthAH (18) jJAtAdharmakathopanayagAthA: (15) . 'jJAnaprakAzakulakam (7) causaraNapainnayaM (15) jJAnasAraH (4) caturgatijIvakSapaNakAni (14) jJAnArNavaH (5) caturdazajIvasthAneSu jaghanyotkRSTapade (13) caraNakaraNamUlottaraguNa (18) , tattvataraGgiNI (16) cAritramanorathamAlA (8) tattvabodhataraGgiNI (12) cittazuddhiphalam (18) tattvAmRtam (9) ceiyavaMdaNamahAbhAsaM (10) tapaHkulakam (7) caMdAvejjhayaM paiNNayaM (15) titthogAlipainnayaM (15) trizatatriSaSTipAkhaNDasvarUpastotram (15) jaghanyotkRSTapada ekakAlaM guNasthAnakeSu (13) triSaSTIyadezanAsaMgrahaH (11). jalpakalpalatA (16) . jinapratimAstotram (1) . dazazrAvakakulakam (7) . . 3 . Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzananiyamAkulakam (7) __dharmopadezaH (9) dAnakulakam (7) dharmopadezamAlA (8) dAnavidhiH (10) dhammArihaguNovaesakulayaM (7) dAnapatriMzikA (9) dharmopadezakulakam (7) dAnAdiprakaraNam (12) dhammovaesakulayaM (7) dAnopadezamAlA (8) dhUrtAkhyAnam (3) dIvasAgarapannatti (15) dhUmAvalI (3) . dRSTAntazatakam-1 (6) . dhyAnadIpikA (18) dRSTAntazatakam-2 (6) . devendranarakendraprakaraNam (13) dhyAnazatakam (6) dezanAzatakam (6) dehakulakam (7) nandIzvarastavaH (13) dehasthitistavaH (13). namaskArastavaH (18) dasaNasuddhipayaraNaM (10) nayakarNikA (16) dvAtriMzadvAtriMzikAH (4) nayopadezaH (5) dvAdaza-kulakam (7) narabhavadiTuMtovaNayamAlA (12) dvAdazavratasvarUpam (10) navakAraphalakulakam (7) dvAdazAGgIpadapramANakulakam (7) navatattvabhASyam (13) navatattvam (13) dhanuHpRSThabAhAsaMgrahagAthAH (18) navatattvasaMvedanam (13) dharmaparIkSA (5) navapadaprakaraNam (10) dharmabinduH (3) nAnAcittaprakaraNam (3) dharmaratnaprakaraNam (10) dharmaratnakaraNDakaH (11) nArIzIlarakSAkulakam (7) dharmavidhiH (8) nigodaSaTtriMzikA (15) dharmazikSA (9) nUtanAcAryAya hitazikSA (9) dharmasaMgrahaNiH (1) naMdaNarAyarisissa antimA''rAdhanA (14) dharmasaMgrahaH (11) nyAyakhaNDakhAdyA'puranAmA majhavIstavaH (5) dharmAcAryabahumAnakulakam (7) nyAyAvatAraH (16) dharmodyamakulakam (7) nyAyAvatArasUtravArtikam (16) Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prajJApanopAGgatRtIyapadasaMgrahaNI (15) pajjaMtArAhaNA (14) pratarapramANasaMgrahagAthAH (18) paMcavatthugaM (2) . pratimAzatakam (4) paJcanirgranthI (15) pratisamayajAgRtikulakam (7) paJcaliGgIprakaraNam (15) pratyAkhyAnasvarUpam (10) paJcasaGgrahaH (13) prabodhacintAmaNiH (9) paJcasaMyataprakaraNam (15) prabhAte jIvAnuzAsanam (14) paJcAzakAni (1) pramANanayatattvAlokAlaGkAraH (16) paTTAvalIvisuddhI (16) . pramANaprakAzaH (16) paDilehaNAvicArakulakam (7) pramANamImAMsA (16) padArthasthApanAsaMgraha (17) . . pramAdaparihArakulakam (7) padmAnandazatakam (6) pravacanaparIkSA (16) paramajyotiHpaJcaviMzatikA (5) ' pravacanasAroddhAraH (17) paramANukhaNDaSaTtriMzikA (15) pravrajyAvidhAnakulakam (7) paramAtmapaJcaviMzatikA (5) prazamaratiH (9) paramAnandapaJcaviMzatiH (9). praznadvAtriMzikA (16) paryantArAdhanAkulakam (7) praznazatakam (6) paryuSaNAdazazatakam (16) praznottararatnamAlA (12) pavvajjAvihANakulayaM (7) / prAkRtasaMvegAmRtapaddhatiH (14) piNDavizuddhiH (10) / prAtaHkAlikajinastutiH (9) puNDarIkatIrthapatIstotram (5) puNyakulakam (7) bandhasvAmitvAkhyaH tRtIyaH prAcInakarmagranthaH (13) pudgalaparAvartastavanam (13) / bandhaSaTtriMzikA (15) pudgalaSaTtriMzikA (.15) bandhahetuprakaraNam (13) puSpamAlA (8) banthahetUdayabhaGgaprakaraNasamAptigate dve prakaraNe(5) pUjAvidhiH (11) bandhodayasattA (13) . posahavihI (10) bRhadvandanakabhASyam (10) pauSadhaSaTtriMzikA (16).. . .. 5 . kam (7) bha Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavabhAvanA (8) yatizikSApaJcAzikA (8) bhAvakulakam (7) yAtrAstavaH (11) bhAvanAzatakam (6) . yuktyanuzAsanam (16) . bhAvaprakaraNam (13) yuktiprakAzaH (16) bhASArahasyam (5) yuktiprabodhaH (16) bhojanapUrvacintAgAthAH (8) yugapadbandhahetuprakaraNam (13) yogadRSTisamuccayaH (3) : maMgalakulayaM (7) . yogapradIpaH (12) maNDalaprakaraNam (18) - yogabinduH (3) madAdivipAkakulakam (7) yogazatakam (3) manuSyabhavadurlabhatA (9) yogazAstram (18) manonigrahabhAvanAkulakam (7) / yogAnuSTAnakulakam (7) mahAsatIkulakam (7) yonistavaH (13) mArgaparizuddhiH (5) ra . mArgaNAsu baMdhahetUdayatribhaMgI (13) ratnatrayakulakam (7) micchAdukkaDavosiraNavihikulayaM (7) ratnasaJcayaH (17) mithyAtvakulakam (7) mithyAtvamathanakulakam (7) laghupravacanasAroddhAraH (17). mithyAtvavicArakulakam (7) ladhvalpabahutvaprakaraNam (13) mithyAtvasthAnavivaraNakulakam (7) lokatattvanirNayaH (3) mukhavastrikAsthApanakulakam (7) lokanAlikAdvAtriMzikA (13) mUlazuddhiH (10) mRtyumahotsavaH (14) vAkyaprakAzaH (18) mokSopadezapaJcAzakam (9) vANArasyAM kRtaM zrIpArzvanAthajinastotram (5) ya vicArapaJcAzikA (13) yatidinakRtyam (11) vicArasaptatikA (17) yatidinacaryA (10) vicArasAraH (17) yatilakSaNasamuccayaH (4) vijayaprabhasUrikSAmaNakavijJaptiH (5) Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayaprabhasUrisvAdhyAyaH (5) vijayollAsamahAkAvyam (5) vidvadgoSThI (12) vibhaktivijrAraH (15) viratiphalakulakam (7) vividhatapodinAGkakulakam (7) vivekakulakam (7) vivekamaJjarI (8) vizeSa-NavatiH (15) viMzatirviMzikAH (3) viSayaviraktikulakam (7) vIrastavaH (15) . vairAgyakalpalatA (19+20) vairAgyarasAyanam (8) vairAgyazatakam (6) vyavahArakulakam (7) vyAkhyAnavidhizatakam (6) . zrAddhadinakRtyam (10) zrAddhavidhiH (10) zrAvakadharmakRtyam (11) zrAvakadharmavidhiH (3) zrAvakaprajJaptiH (10) zrAvakavratabhaGgaprakaraNam (18) zrIkAtantravibhramasUtram (18) zrImadgItA-tattvagItA (18) zrutAsvAdaH (8) zrRGgAravairAgyataraGgiNI (12) zaGkezvarapArzvajinastotram-1 (5) zaGkezvarapArzvanAthastotram-2 (5) zalezvarapArzvanAthastotram-3 (5) zamInapArzvastotram (5) zAstravArtAsamuccayaH (3) zIlakulakam (7) zIlopadezamAlA (8) zokanivAraNakulakam (7) SaTsthAnakam (13) SaDazItinAmA caturthaH prAcInakarmagranthaH (13) SaDdarzanaparikramaH (16) SaDdarzanasamuccayaH-1 (2) SaDdarzanasamuccayaH-2 (16) SadravyasaGgrahaH (13) SaDvidhAntimA''rAdhanA (14) SaSThizatakam (6) SoDazakaprakaraNam (3) * sa saMgrahazatakam (6) saMjJAkulakam (7) saMjJAdhikAraH (18) saMbodhaprakaraNam (2) . saMvijJasAdhuyogyaniyamakulakam (7) saMvegakulayaM (7) . .. 7 . Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvegadrumakandalI (9) sAmAnyaguNopadezakulakam (7) saMvegamaMjarIkulayaM (7) sAmyazatakam (6) saMvegaraMgamAlA (14) - . sArAvalIpaiNNayaM (15) saMvegAmRtam (18) siddhadaNDikAstavaH (13) saGghasvarUpakulakam (7) siddhapaJcAzikA (13) sajjanacittavallabhaH (9) . siddhaprAbhRtam (13) sandehadolAvalI (16) siddhasahastranAmakozaH (5). . sabhApaJcakaprakaraNam (18) siddhAntasAroddhAraH (18) saptatikAbhASyam (13) , sukSmArthavicArasAroddhAraH (15) samatAzataka (6) subhASitASTakAni (12) samavasaraNaprakaraNam (13) sumiNasittarI (8). samavasaraNastotram (13) sUktaratnAvalI-1 (12) samAdhizataka (6) sUktaratnAvalI-2 (12) samAdhizatakam (6) sUktimuktAvalI (12) samAdhisAmyadvAtriMzikA (4) sUkSmArthasaptati prakaraNam (18) sammatisUtram (16) sUtrakRtAGgAdyacaturadhyayanA'nukramagAthA: (15) sammattakulayaM-1 (7) stavaparijJA (10) sammattuppAyavihI kulakam (7) strInirvANaprakaraNam (16) samyaktvakulakam-2 (7) strIvAstavikatAprakaraNam (8) samyaktvakulakam-3 (7) syAdvAdakalikA (16) samyaktvaparIkSA (16) samyaktvasaptatiH (10) syAdvAdabhASA (16) samyaktvasvarUpakulakam (7) syAdvAdamuktAvalI (16) sarvajJazatakam (6) sarvajJasiddhiH (2) hiMsAphalASTakam (3) sarvatIrthamaharSikulakam (7) hiovaesamAlA (8) sarvazrIjinasAdhAraNastavanam (2) hiMgulaprakaraNam (12) sArdhamikavAtsalyakulakam (7) hRdayapradIpaSaTtriMzikA (9) sAmAcArI (4) Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // shaashvdeshmaalaa|| OM 10 pU. A. zrIharibhadrasUrIzvarANAM kRtayaH-1 pU. A. zrIharibhadrasUrIzvarANAM kRtayaH-2 pU. A. zrIharibhadrasUrIzvarANAM kRtayaH-3 pU.upA.zrIyazovijayagaNivarANAM kRtayaH pa. upA. zrIyazovijayagaNivarANAM kRtayaH-2 zatakasaMdoha: kulayasaMggaho bhAvaNAsatthaNiase bhAvanAzAstranikara AyArasatthaNiaro 99 AcArazAstranikasa 12 kAvyopadeza-jJAtopadezagranthanikarau 13 prArambhikANi kArmagranthikANi lokaprakAzIyAni ca prakaraNAni 14 antimArAdhanAgranthAH 15 AgamikAni prakaraNAni tathA prakIrNakAni 16 dArzanika-carcA granthanikarau: 17 vividhaviSayasaMkalanAgranthAH 18 dhyAnayoga-gaNita-vyAkaraNazAstranikarA: 19 vairAgya kalpalatA - 1 10 vairAgya kalpalatA-2