Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 09 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Catalog link: https://jainqq.org/explore/006423/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo arihaMtANaM namo sidhdhANaM namo AyariyANaM namo uvajajhAyANaM namo lee savva sAhurNa eso paMca namukakAro salva pAvappaNAsaNo maMgalANaM ca savvasiM paDhamaM havaI maMgala Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinAgama prakAzana yojanA pa. pU. AcAryazrI ghAMsIlAlajI mahArAja sAheba kRta vyAkhyA sahita DVD No. 2 (Gujarati Edition) :: yojanAnA Ayojaka :: zrI caMdra pI. dozI - pIeca.DI. website : www.jainagam.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HAGAVAT SHRI BALI VI SUTRA PART : 9 sllatocad 2121:200 GLP-6 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ VAAAAAAAQONO jainAcArya - jainadharmA divAkara- pUjyazrI- ghAsIlAlajI - mahArAja viracitayA prameyacandrikAkhyayA vyAkhyayA samalaGkRtaM hindI - gurjara bhASA'nuvAdasahitam // zrI bhagavatI sUtram // (natramo bhAgaH ) niyojaka : saMskRta - prAkRtajJa - jainAgamaniSNAta- priyavyAkhyAni paNDitamuni zrI kanhaiyAlAlajI - mahArAjaH prakAzakaH rAjakoTa nivAsI zreSTizrI zAmajI bhAI-velajIbhAI vIrANI tathA kaDavIbAI- vIrANI smAraka TrasTapradatta dravya sAhAyyena a0 bhA0 zve0 sthA0 jainazAstroddhArasamitipramukhaH zreSThi- zrI zAntilAla - maGgaladAsa bhAI -mahodayaH mu0 rAjakoTa prathamA - AvRttiH prati 1200 vIra saMvat 2423 vikrama saMvat 2023 IsavIsan 1967 mUlyam - ru0 25-0-0 merocrorexexexxkaTa Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLavAnuM ThekANuM : zrI a. bhA. . sthAnakavAsI jainazAstroddhAra samiti, 3, gareDiyA kUvA reDa, rAjakATa, ( saurASTra ), E ye nAma kecidiha naH prathayantyatrajJAM, jAnanti te kimapi tAn prati naiSa yatnaH / utpatsyate'sti mama ko'pi samAnadharmA, kAloryaM niravadhirvipulA ca pRthvI // 1 // Published by : Shri Akhil Bharat S. S. Jain Shastroddhara Samiti, Garedia Kuva Road, RAJKOT, (Saurashtra), W. Ry, India 5 harigItacchandaH Pin karate avajJA jo hamArI yatna nA unake liye / jo jAnate haiM tatra kucha phira yatna nA unake liye // janamegA mujhasA vyakti koI tacca isase pAyagA / hai kAla niravadhi vipulapRthvI dhyAna meM yaha lAyagA // 1 // prathama AvRtti prata 1200 vIra sa vat 2493 vikrama saMvat 2023 isavIsana 1967 zrI bhagavatI sUtra : 9 mUlya rU. 25=00 * mudraka : maNilAla chaganalAla zAha navaprabhAta prinTIMga presa, ghIkAMTA roDa, amadAvAda, Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyAya mATe khAsa sUcanA (1) A sUtranA mUlapAThano svAdhyAya divasa ane rAtrinA prathama prahare tathA cothA prahare karAya che. (2) prAtaHuSAkALa, sandhyAkALa, madhyAhna, ane madhyarAtrimAM be-be ghaDI (48 miniTa) vaMcAya nahIM, sUryodayathI pahelAM 24 miniTa ane sUryodayathI pachI 24 miniTa ema be ghaDI sarvatra samajavuM. (3) mAsika dharmavALAM strIthI vaMcAya nahIM temaja tenI sAme paNa vaMcAya nahIM. jyAM A strIo na hoya te oraDAmAM besIne vAMcI zakAya. (4) nIce lakhelA 32 asvAdhyAya prasaMge vaMcAya nahIM. (1) AkAza saMbaMdhI 10 asvAdhyAya kAla. (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) ulkApAta--moTA tArA khare tyAre 1 prahara (traNa kalAka svAdhyAya na thAya.) (9) digdAha--koI dizAmAM atizaya lAlavarNa hoya athavA koI dizAmAM moTI Aga lagI hoya to svAdhyAya na thAya. garjArava--vAdaLAMno bhayaMkara garjArava saMbhaLAya. gAjavIja ghaNI jaNAya to 2 prahara (cha kalAka) svAdhyAya na thAya. nirdhAta--AkAzamAM koI vyaMtarAdi devakRta ghoragarjanA thaI hoya, athavA vAdaLo sAthe vIjaLInA kaDAkA bole tyAre ATha prahara sudhI svAdhyAya na thAya. vidyuta--vijaLI camakavA para eka prahara svAdhyAya na thA. yUpaka--zuklapakSanI ekama, bIja ane trIjanA divase saMdhyAnI prabhA ane caMdraprabhA maLe to tene yUpaka kahevAya. A pramANe yUpaka hoya tyAre rAtrimAM prathamA 1 prahara svAdhyAya na karavo. yakSAdIma--koI dizAmAM vIjaLI camakavA jevo je prakAza thAya tene yakSAdIpta kahevAya. tyAre svAdhyAya na karavo. (8) ghumika kRSNa--kAratakathI mahA mAsa sudhI dhUmADAnA raMganI je sUkSma jala jevI dhUmmasa paDe che tene dhUmikAkRSNa kahevAya che. tevI dhUmmasa hoya tyAre svAdhyAya na karavo. mahikAzveta--zItakALamAM zvetavarNavALI sUkSma jalarUpI je dhummasa paDe che. te mahikAzveta che tyAre svAdhyAya na karavo. (10) rajauddAta--cAre dizAmAM pavanathI bahu dhULa uDe. ane sUrya DhaMkAI jAya. te rajauddAta kahevAya. tyAre svAdhyAya na karavo. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) audArika zarIra saMbaMdhI 10 asvAdhyAya (11-12-13) hADakAM-mAMsa ane rUdhira A traNa vastu agnithI sarvathA baLI na jAya, pANIthI dhovAI na jAya ane sAme dekhAya to tyAre svAdhyAya na karavo. phUTeluM iMDu hoya to asvAdhyAya. (14) maLa-mUtra--sAme dekhAya, tenI durgadha Ave tyAM sudhI asvAdhyAya. (15) smazAna--A bhUminI cAre bAju 100/100 hAtha asvAdhyAya. (16) caMdragrahaNa-jyAre caMdragrahaNa thAya tyAre jaghanyathI 8 muhUrta ane utkRSTathI 12 muhUrta asvAdhyAya jANavo. (17) sUryagrahaNa--jyAre sUryagrahaNa thAya tyAre jaghanyathI 12 muhUrta ane utkRSTathI 16 muhUrta asvAdhyAya jANavo. (18) rAjavyagrata-najIkanI bhUmimAM rAjAonI paraspara laDAI thatI hoya tyAre, tathA laDAI zAnta thayA pachI 1 divasa-rAta sudhI svAdhyAya na karavo. (19) patana-koI moTA rAjAnuM athavA rASTrapuruSanuM mRtyu thAya to teno agnisaMskAra na thAya tyAM sudhI svAdhyAya karavo nahIM tathA navAnI nimaNuMka na thAya tyAM sudhI UMcA avAje svAdhyAya na karavo. (20) audArika zarIra-upAzrayanI aMdara athavA 100-100 hAtha sudhI bhUmi upara bahAra paMcendriyajIvanuM mRtazarIra paDyuM hoya to te nirjIva zarIra hoya tyAM sudhI svAdhyAya na karavo. (21thI 28) cAra mahotsava ane cAra pratipadA-ASADha pUrNimA, (bhUtamahotsava), Aso pUrNimA (indra mahotsava), kArtika pUrNimA (skaMdha mahotsava), caitrI pUrNimA (yakSamahotsava, A cAra mahotsavanI pUrNimAo tathA te cAra pachInI kRSNapakSanI cAra pratipadA (ekama) ema ATha divasa svAdhyAya na karavo. (29thI 30) prAtaHkAle ane sabhyAkALe dizAo lAlakalaranI rahe tyAM sudhI arthAta sUryodaya ane sUryAstanI pUrve ane pachI eka-eka ghaDI svAdhyAya na karavo. (31thI 32) madhya divasa ane madhya rAtrie AgaLa-pAchaLa eka-eka ghaDI ema be ghaDI svAdhyAya na karavo. uparokta asvAdhyAya mATenA niyamo mUlapAThanA asvAdhyAya mATe che. gujarAtI Adi bhASAMtara mATe A niyamo nathI. vinaya e ja dharmanuM mUla che. tethI AvA AvA vikaTa prasaMgomAM gurunI athavA vaDIlanI icchAne AjJAne ja vadhAre anusaravAno bhAva rAkhavo. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) (2) (3) (8) svAdhyAya ke pramukha niyama isa sUtra ke mUla pATha kA svAdhyAya dina aura rAtrI ke prathama prahara tathA cauthe prahara meM kiyA jAtA hai I prAtaH USA-kAla, sandhyAkAla, madhyAhna aura madhya rAtrI meM do-do ghaDI ( 48 miniTa) svAdhyAya nahIM karanA cAhie, sUryodaya se pahale 24 miniTa aura sUryodaya ke bAda 24 miniTa, isa prakAra do ghar3I sabhI jagaha samajhanA cAhie / mAsika dharmavAlI striyoM ko svAdhyAya nahIM karanA cAhie, isI prakAra unake sAmane baiThakara bhI svAdhyAya nahIM karanA cAhie, jahA~ ye striyA~ na hoM usa sthAna yA kakSa meM baiThakara svAdhyAya kiyA jA sakatA hai / nIce likhe hue 32 asvAdhyAya - prasaMgo meM vA~canA nahIM cAhie-- (1) AkAza sambandhI 10 asvAdhyAyakAla (1) (2) (3) (8) (5) (6) (7) (8) ulkApAta--bar3A tArA TUTe usa samaya 1 prahara (tIna ghaNTe) taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / digdAha -- kisI dizA meM adhika lAla raMga ho athavA kisI dizA meM Aga lagI ho to svAdhyAya nahIM karanA cAhie / garjArava--bAdaloM kI bhayaMkara gaDagaDAhaTa kI AvAja sunAI detI ho, bijalI adhika hotI ho to 2 prahara (cha ghaNTe ) taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / nirghAta - AkAza meM koI vyantarAdi devakRta ghora garjanA huI ho athavA bAdaloM ke sAtha bijalI ke kaDAke kI AvAja ho taba ATha prahara taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / vidyuta - bijalI camakane para eka prahara taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie I yUpaka -- zukla pakSa kI prathamA, dvitIyA aura tRtIyA ke dino meM sandhyA kI prabhA aura candraprabhA kA milAna ho to use yUpaka kahA jAtA hai| isa prakAra yUpaka ho usa samaya rAtrI meM prathamA 1 prahara svAdhyAya nahIM karanA cAhie I yakSAdIpta-- yadi kisI dizA meM bijalI camakane jaisA prakAza ho to use yakSAdIpta kahate haiM, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / dhUmikA kRSNa - kArtika se mAgha mAsa taka ghU~e ke raMga kI taraha sUkSma jala ke jaisI dhUmasa (koharA) par3atA hai use dhUmikA kRSNa kahA jAtA hai isa prakAra kI dhUmasa ho usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) mahikAzveta--zItakAla meM zveta varNavAlI sUkSma jalarUpI jo dhUmasa par3atI hai vaha mahikAzveta kahalAtI hai, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (10) rajodghAta--cAroM dizAoM meM teja havA ke sAtha bahuta dhUla uDatI ho aura sUrya Dha~ka gayA ho to rajodghAta kahalAtA hai, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (9) aitihAsika zarIra sambandhI 10 asvAdhyAya -- (11,12,13) hADa-mAMsa aura rudhira ye tIna vastue~ jaba taka agni se sarvathA jala na jAe~, pAnI se dhula na jAe~ aura yadi sAmane dikhAI deM to svAdhyAya nahIM karanA cAhie / phUTA huA aNDA bhI ho to bhI asvAdhyAya hotA hai / (14) (15) (16) mala-mUtra - sAmane dikhAI hetA ho, usakI durgandha AtI ho taba-taka asvAdhyAya hotA hai / I zmazAna -- isa bhUmi ke cAroM tarapha 100 - 100 hAtha taka asvAdhyAya hotA hai / (19) candragrahaNa--jaba candragrahaNa hotA hai taba jaghanya se 8 muhUrta aura utkRSTa se 12 muhUrta taka asvAdhyAya samajhanA cAhie | (17) sUryagrahaNa - jaba sUryagrahaNa ho taba jaghanya se 12 muhUrta aura utkRSTa se 16 muhUrta taka asvAdhyAya samajhanA cAhie / (18) rAjavyudgata -- najadIka kI bhUmi para rAjAoM kI paraspara lar3AI calatI ho, usa samaya tathA lar3AI zAnta hone ke bAda eka dina-rAta taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / patana -- koI bar3e rAjA kA athavA rASTrapuruSa kA dehAnta huA ho to agnisaMskAra na ho taba taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie tathA usake sthAna para jaba taka dUsare vyakti kI naI niyukti na ho taba taka UMcI AvAja meM svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (20) audArika zarIra -- upAzraya ke andara athavA 100 - 100 hAtha taka bhUmi para upAzraya ke bAhara bhI paJcendriya jIva kA mRta zarIra par3A ho to jaba taka vaha nirjIva zarI vahA~ par3A rahe taba taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (21 se 28) cAra mahotsava aura cAra pratipadA - ASAr3hI pUrNimA ( bhUta mahotsava), Aso pUrNimA (indriya mahotsava), kArtika pUrNimA ( skandha mahotsava), caitra pUrNimA (yakSa mahotsava) ina cAra mahotsavoM kI pUrNimAoM tathA usase pIche kI cAra, kRSNa pakSa kI cAra pratipadA (aikama) isa prakAra ATha dinoM taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (29 se 30) prAtaHkAla aura sandhyAkAla meM dizAe~ lAla raMga kI dikhAI deM taba taka arthAt sUryodaya aura sUryAsta ke pahale aura bAda meM eka-eka ghar3I svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (31 se 32) madhya divasa aura madhya rAtrI ke Age-pIche eka-eka ghar3I isa prakAra do ghar3I svAdhyAya nahIM karanA caahie| uparokta asvAdhyAya sambandhI niyama mUla pATha ke asvAdhyAya hetu haiM, gujarAtI Adi bhASAntara hetu ye niyama nahIM hai / vinaya hI dharma kA mUla hai tathA aise vikaTa prasaMgoM meM gurU kI athavA bar3oM kI icchA evaM AjJAoM kA adhika pAlana karane kA bhAva rakhanA cAhie / Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anu. zrI bhagavatIsUtra bhAga 8 veMDI viSayAnujbhaziDA viSaya pahalA za 1 ghzaveM zata E haizAoM ko saMgraha DaranevAlI gAthA 2 hizAoM ke sva3pa prA nipA 3 johAri jAhi zarIroM prA ni3pA dUsarA uddezA 4 DiyA vizeSa DA ni3pae 4 yoni sva3pa prA nipA 6 venA sva3pa prA ni3pae 7 pratibhA De sva3pa DA ni3pA ke 8 ArAdhanA ai sva3pa DA ni3pA zrI bhagavatI sUtra : 9 tIsarA zA 8 tIsare uze prA viSaya vivarA heva sva3pa DA ni3pA 10 11 vismayakArapratva vastvantara DA ni3pae 12 bhASAvizeSa DA ni3pA thauthe za 13 cauthe uze prA viSaya vivarA 14 yabharendra ke prAyastri~za devoM DA ni3pae pAMthavA uddezA 15 pAMyave zeA viSaya vivara 16 yamarendrAhiyoM DI agramahipI DA ni3pA pAnA naM. 17 20 28 1 7 10 11 14 19 22 23 29 32 32 43 44 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaThA uzA 17 hevAvasthAna vizeSa prA ni3pArA 89 sAMtavA azA 18 sahAsa prahAra he aMtaradvIpoMchA ni3pArA 67 gyArahaveM zata pahalA uziSTha 18 gyArahaveM zata zAmoThI saMgraha gAthAyeM 20 pahale zeDedvAro DA saMgraha dharanevAlI tIna gAthAyeM 21 utpaloM meM chavospAhA ni3pArA TUsarA azA 22 zAsUravoM hA ni3pArA 23 pANAza saMbaMdhI bhAvoMDA ni3dhArA yauthA azA 24 jhumliA vanaspati chavoMThA ni3pArA 88 pAMyavAM zA 25 nAli nAbhaTTI vanaspatimeM rakhe huve zavoM hA ni3pAza 80 4aa Gsstt 26 padmoM-umaloM meM rahe hune chavoM kA nivArA 81 81 sAtavAM saMdezA 27 vanaspati vizeSa-iiSThA meM rahe se chAvoM hA ni3dhArA 82 zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 AThavAM zA prabhata vizeSa 3pa nalinameM rahe huje bhuvoM prAnipa navavA zA 28 navaveM haize prA viSayoM prA vivara zivarAbharSi yaritra DA ni3pA 30 zavAM zA 39 zaveM haize prA viSaya prathana 32 loDa De sva3pA ni3pA 33 soDAlo ke svarUpa prA ni3pA 34 bhuvamaheza vizeSAdhi DA ni3pA gyArahavAM zA 34 gyArahaveM haize hA viSaya vivarA prAladravya ke sva3pa DA ni3pA bhabhAeISTA ST ni3pA 3 37 38 yathAyurnivRttidvAta Ahi DA ni3pA 3G sudarzana yaritra DA ni3pAe zrI bhagavatI sUtra : 9 jArahavAM zA 40 hevoM DI prAtasthiti prA nipA 41 RSidraputra se prathana DI satyatA prApratipAna ke 42 RSidraputra prI siddhi DA ni3pA 43 pudrasaparivrA75 DI siddhi prA ni3pA jArahaveM zata se pahale uheze DA prAraMbha 44 jArahaveM zata se pahale haize prA viSaya vivA 45 jArahaveM zata artha pro saMgraha DaranevAlI gAthA 46 zaGgazrAva' yaritra kA varzana 183 83 84 95 116 116 127 133 135 135 138 142 144 181 185 187 191 192 192 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ThUsare Teze chA prAraMbha 204 47 dUsare deze viSayoM uA saMkSipta viSaya vivararAza 48 ghAyana rAI yaritra kA varzana 206 48 yaMti zramazodhAsidhA aura mahAvIra svAmI he praznottara 208 tIsarA TezA 50 ratnaprabhA mATi pRthvIyoM hA ni3pArA 216 ||sbhaat // zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bA. zra. zrI vinAdamuninu sakSipta jIvanacaritra A parama vairAgI ane dayAnA puMja jevA A puruSane janma vikrama savata 1992 pArTI sudAna (AphrikA)mAM ke je jayAM vIrANI kuTuMbane vyApAra Aja divasa sudhI cAlu che, tyAM thaye hatA. zrI vinedakumAranA puNyavAna pitAzrInuM nAma zeDazrI durlabhajI zAmajI vIrANI ane mahAbhAgyava'tA mAtuzrInu' nAma ena maNibena vIrANI khannenu asala vatana rAjakaiTa (saurASTra) che, ena maNibena dhArmika kriyAmAM pahelethI ja rucivALA hatA, paraMtu zrI vineAikumAra garbhamAM AvyA pachI vadhAre dRDhadhamI ane priyadhamI banyA hatA. pUrvabhavanA saskArathI zrI vineAdakumAranuM lakSa dhArmika abhyAsa ane tyAga bhAva tarapha vadhAre hAvA chatAM teezrIe nAnameTrIka sudhI abhyAsa karI vyavahArika keLavaNI lIdhelI ane vyApAranI peDhImAM kuzaLatA batAvelI, teozrIe yunAiTeDa kiMgaDama, phrAnsa, beljIyama, heAlenDa, jarmanI svIjhalenDa, tema ja iTAlI, IjIpta vagere dezamAM pravAsa karela sAM, 2009nA vaizAkha mAsa, sane 1953mAM laDanamAM rANI elIjhAbethanA rAjyAre haNa prasa Mge teozrI laMDana gayA hatA. kAzmIranA pravAsa paNa temaNe karela, deza paradeza pharavA chatAM paNa temaNe keAI vakhate paNa kaMdamULaneA AhAra vAparela nahI. ugatI AvatI yuvAnImAM teozrIe duniyAnA ramaNIya sthaLe jevAM ke kAzmIra, IjIpta ane yuropanAM su Mdara sthaLAnI mulAkAta lIdhI hevA chatAMe teone ramaNIya sthaLeA ke ramaNIya yuvatIAnuM AkaSa Nu thayuM nahIM. e enA pUrvabhavanA dhAmika sTAranA ja raga hatA ane e ra'ge ja temane te khadhuM na gamyuM ane turata pAchA pharyAM ane sAdhu-sAdhvIjInAM darzana-karavAne ThekaThekANe gayA ane temanA upadezanA lAbha lIdhA ane vairAgyamAM ja mana lAgyuM. huMDAkAla apapaNunA A duSama pAMcamAM ArAnuM vicitra vAtAvaraNa joi temane kaMika kSeAbha thatA ke turata ja tenA khulAseA meLavI letA ane tyAga bhAvamAM sthira rahetA deza paradezamAM paNa sAmAyika, pratikramaNa, cAvihAra Adi paccakkhANa teo cUkayA nahI UMcI keDiTanI zaiyAnA tyAga karI tee sUvA mATe mAtra eka zetara MjI, eka AsIku ane ADhavA eka cAdara phakta vAparatA ane palaMga upara nahI. paNa bhUmi para ja nAmanA zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zayana karatA. ane paheravA mATe eka khAdIno leze ane jhabbe vAparatA, keI vakhate kabaje paheratA bahu ThaMDI hoya te vakhate sAde garama keTa paherI letA ane muhapatti, pAtharaNuM, rajoharaNa ane be cAra dhArmika pustakanI jheLI sAthe rAkhatA saMDAsamAM nahIM paNa jaMgalamAM ekAMta jagyAmAM ghaNe bhAge zarIranI azuci dUra karavA jatA, hAlatAM cAlatAM, saMDAsa ane pezAba saMbaMdhImAM jIvadayAnI barAbara jatanA karatA. dezamAM ke paradezamAM jyAre temane koInI sAthe maLavAnuM thatuM tyAre temanI sAthe ahiMsAmaya jainadharmanuM svarUpa prakaTa karyA vagara rahetA nahIM. dIkSArthIone dIkSA levAnI preraNA karatA ane ema ja kahetA ke jaMdagIne kaI bharose nathI "ghaNAM kavidaM mAM ghamAyA" AyuSya tUTatAM vAra lAgatI nathI, jIvana tUTayuM saMdhAtuM nathI mATe dharmakaraNamAM samayamAtrane pramAda na karavuM joIe. geMDala saMpradAyanA ghaNAkharA pU. munivare ane pU. mahAsatIjIone tathA boTAda saMpradAyanA pU. AcAryazrI mANekacaMdajIma hArAja ane dariyApurI saMpradAyanA zAMta-zAstrajJa pU munizrI bhAyacaMdajI mahArAja zramaNa saMghanA mukhya AcAryazrI AtmArAmajI mahArAja tapamaya jJAnanidhi zAodvAraka bA. bra. pU. AcArya mahArAja zrI ghAsIlAlajI mahArAja vagere aneka sAdhusAdhvIne upadezane temaNe lAbha lIdhela. muMbaImAM saM. 2011 sAlamAM zrI dharmasiMhajI mahArAjanA saMpradAdAyanA paMDitaratna zrI lAlacaMdajI mahArAjane paricaya thayo. lAlacaMdajI mahArAja pita, saMsArapakSanA traNa putro ane be putrIo ema kula 6 balake AkhA kuTuMbe saMyama aMgIkAra karela. te jANI temane adUbhUta tyAga bhAvanA pragaTa thaI ke je kadI kSaya pAmI nahIM. A pahelAM teo jyAre mAtA-pitA sAthe pUjya AcArya zrI mANekacaMdajI mahArAjanA darzane beTAda gayelA tyAre temanA upadezanI je asara thaI te mukhya asara pahelI hatI ane bIjI asara te pUjya lAlacaMdajI mahArAjanA sahakuTuMbanI dIkSA e hatI. A beu prasaMge e pUrvabhavanI bAkI rahelI ArAdhanAne pUrI karavAnA nimittarUpa hoIne vakhatevakhata teo mAtA-pitA pAse dIkSAnI AjJA mAgatA hatA ane tene javAba temanA pitAzrI taraphathI eka ja hate. "je haju vAra che samaya pAkavI dIe jJAnAbhyAsa vadhAre, zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saM. 2012nA aSADha sudhI 15 thI zrI vinodakumAre goMDala saMpradAyanA zAstrajJa pU. AcAryazrI puruSottamajI mahArAja sAheba pAse verAvaLa cAturmAsa daramyAna khAsa niyamita rIte dIkSAnI taiyArI karavA mATe temanI pAse jJAnAbhyAsa karyo. tenI sAthe pU. AcArya zrI puruSottamajI mahArAjanA saMsAra pakSanA kuTuMbI dIkSAnA bhAvika zrI ja sarAjabhAI paNa jJAnAbhyAsa karatA hatA. teoe tyAM evo nirNaya karela ke AcArya zrI puruSotama mahArAja pAse ApaNe banee dIkSA levI, pahelAM vinodakumAre ane pachI zrI ja sarAjabhAIe dIkSA levI, zrI jasarAjabhAInI dIkSA tithi pU zrI puruSetamajI mahArAja sAhebe saM. 2013nA jeTha suda 5 ne somavAre mAMgarola mukAme nakakI karI zrI jasarAjabhAI vinodakumArane rAjakeTa maLyA zrI vinodakumAre zrI jasarAja bhAInI yathAyogya sevA bajAvI, mAMgaroLa ravAnA karyA ane pite nizcayapUrvaka dIkSA mATe AjJA mAgI paNa tenA pitAzrInI ekane eka vANI sAMbhaLIne temane manamAM AghAta thaye ane dIkSA mATe temaNe bIjo rasto zodhI kADhaye. pUjyazrI lAlacaMdajI mahArAja ane temanA zine paricaya muMbaImAM thayela hatuM ane tyArabAda koI vakhata patravahevAra paNa thato hate. chelA patrathI temaNe jANela hatuM, je pU zrI lAlacaMdajI mahArAja. khIcana gAme pU. AcArya zrI samarthamalajI mahArAja sAheba pAse jJAnAbhyAsa arthe gayA che pitAne pitAzrIne AjJA (dIkSA mATe) maLe tema nathI ane dIkSA te levI ja che AjJA vinA keI sAdhu munirAja dIkSA Ape nahI ane svayameva dIkSA saurASTramAM laIne AcArya zrI puruSotamajI mahArAja pAse javAmAM ghaNuM vizvanA thAze, ema dhArIne teoe dUra rAjasthAnamAM cAlyA javAnuM nakkI karyuM. tA. 24-5-57 saM. 2013nA vaizAkha vada 10 ne zukravAranA roja sAMjanA mAtuzrI sAthe cheluM jamaNa karyuM. bhejana karI, mAtuzrI sAmAyikamAM besI gayA. te vakhate keIne jANa karyA vagara dIkSAnA vidanemAMthI bacavA mATe ghara, kuTuMba, saurASTra bhUmi ane goMDala saMpradAyane paNa tyAga karI teo khIcana tarapha ravAnA thayA. zrI vinodamuninA nivedana parathI mAluma paDayuM ke tA. 24-5-17nA roja rAtre ATha vAge gherathI nIkaLI, rAjakeTa jaMkazane jodhapuranI TikiTa lIdhI, tA. 25-5-57nA savAre ATha vAgye mahesANuM pahoMcyA tyAM aDhI kalAka gADI paDI rahe che, te daramyAna gAmamAM jaIne lonca karavA mATenA vALa khIne bAkInA kaDhAvI nAkhyAM ane gADImAM besI gayA. mAravADa jaMkazana tathA jodhapura jaMkazana thaIne tA. 26-5-57nI savAre 8 vAgye phaledI zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 pahoMcyA tyAMthI page cAlIne khIcana upAzrayamAM birAjatA munivarAnA daCna karyAM. vaMdA namaskAra karI sukhazAtA pUchI, bahAra nIkaLyA ane peAtAnA sAmAyikanA kapaDAM paheryA... ane pachI pUjya zrI sunivareAnI sanmukha sAmAyika karavA beThA, temAM jAva niyamaM pajjuvAsAmi duviha vividheLa " nA badale "gAya jhIva vastuvAsAmi tivid'siviSe '' khelyA te zrI lAlacaMdajI mahArAje sAMbhaLyu ane teozrIe pUchyuM' ke vinAikumAra ! tame A zu kare che, tenA javAba ApavAne badale " mavALa esimi elI pATha pUrA karyAM ane pachI vinayapUrvaka be hAtha joDIne khelyA ke sAheba ! e tA banI cUkayu' ane me* vayameva dIkSA laI lIdhI, te kharAkhara che ane temAM kAMi pheraphAra thaI zake tema nathI. A sivAya ApazrInI khIjI koipaNa prakAranI AjJA hoya te kramave." 39 te ja divase khapeAranA zAstrajJa pU munizrI samatha lAlajI mahArAja sAhebe zrI vinAdakumAra munine peAtAnI pAse khelAvyA ane samajAvyA ke "tame eka sArA khAnadAna kuTuMbanI vyakti che. tamArI A dIkSA aMgIkAra karavAnI rIta kharAkhara nathI kAraNa ke tamArA mAtA pitAne A hakIkatathI duHkha thAya ane tethI mArI samati che ke rajoharaNanI DAMDI uparathI kapaDuM' kADhI nAkheA jethI tameA zrAvaka gaNAva ane jarUra paDe te zrAvakAnA sAtha laI zakI, ema traNavAra pU. mahArAjazrIe samajAvelA para`tu temaNe traNeya vakhata eka ja uttara Apele ke je thayuM, te thayuM have mAre AgaLa zuM karavuM te kramAve. zrI vinAdamuninA zrI samayamalajI jevA mahAmuninA praznanA javAba pachI khIcananA catuvidha sadha vicAramAM paDI gayA ane munizrI para sasArIonA kAi paNa prakAranA A niSkAraNu humalA na Ave te mATe vineAdamunine jaNAvavAmAM Avyu ke "amArI salAmatI mATe tamAre jAhera nivedana bahAra pADavAnI jarUra che" tyAre zrI vinAda munie peAtAnA hastAkSare nivedana zrIsaMdha samakSa pragaTa yu, tenA sAra nIce mujaba cheH mArA mAtA-pitA mAhune vaza thaIne dIkSAnI AjJA Ape tema na hatuM ane " basaMca' nIviya'mA pamAcav'ne AdhAre eka kSaNu paNa dIkSAthI vAcita rahI zakuM' tema nathI, ema mane lAgyuM. zrI lAlacaMdajI mahArAja sAheba-vageree mane mArI dIkSA mATe vicArI pachI karavAnu* kahela paraMtu mane zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 samaya mAtrane pramAda karavA ThIka na lAgyA, tethI zrI arihaMta bhagavaMtA tathA zrI siddha bhagavaMtAnI sAkSIe mArA guru mahArAja samakSa pratrajyAnA pATha bhaNIne mArA AtmAnA kalyANa mATe dIkSA a'gIkAra karI che. samAjane kheATA khyAla na Ave ke mArI dIkSA kSaNika jussAthI agara gerasamajathI thaI che tethI tathA samAjamAM jainazAsananI prabhAvatA thAya te hetuthI mAre mArA vRttAMta pragaTa ravA ucita che. uttarAdhyayanajI sUtranA 19 mA adhyayana parathI mane lAgyu ke manuSya jIvananuM kharU katta meAkSaphaLa ApanArI dIkSA ja che. chevaTa sudhI meM mArA khApujI pAse dIkSA mATe AjJA mAgI ane te vakhate paNa pahelAMnI jema vAta uDAvI dIdhI ane anaMta upakArI evA mArA khApujI samakSa huM temane kaDaka bhASAmAM paNa kahI zakatA na hatA ane bIjI khajuthI mane thayu` ke AyuSya azAzvata che ane AvA uttama kArya mATe jarApaNu pramAda karavA ucita nathI. tethI me` vicArIne A pagaluM bharyu" che ane mane pUrNa vizvAsa che ke zrI vIraprabhu mahAvIra svAmInA saphaLa sabra mArA A kAya te anumedaze ja "C tathAstu ". e hatI ke te rAjakeTamAM zrI vinedakumAranA gayA pachI pAchaLathI khabara paDI ke vinAdakumAra dekhAtA nathI eTale tapAsa thavA mAMDI gAmamAM kAMya patto na lAgyuM eTale bahAragAma tArA karyA. kAMyathI paNa saMtASakAraka samAcAra sAMpaDayA nahI. arthAt patto maLyA ja nahIM. Ama vimAsaNanA pariNAme temanA pitAzrIne be mahinA pahelAMnI eka vAtanI yAda AvI te vakhate zrI vinedakumAre AjJA mAgelI ke " khApujI ! ApanI AjJA hAya te A cAturmAsa khIcana (rAjasthAna) jA` kAraNa ke khIcanamAM gurumahArAja zrI samayamalajI mahArAja ke jee siddhAMta vizArada che ane anekAMtavAdanA pUrA jANakAra che, teo tyAM birAjamAna che jeozrI pAse zAstrAbhyAsa karavA mATe pU zrI lAlacaMdajI mahArAja Adi ThANA 4 javAnA che. te mArI IcchA paNa tyAM temanI pAse javAnI che. A vAtacItanu` smaraNu pitAzrIne AvavA sAthe teoe pa. pU cadrajI dakane pAtAnI pAse khelAvyA ane vinedakumAra mATenI peAtAnI ciMtA vyakta karI. patinuM A vAtane samarthana maLyuM. teozrIe jaNAvyu ke thADA samaya pUrve vanedakumAre mArI pAse jANavA mAgyuM hatu` ke, khIcanamAM kevA prakAranI zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sagavaDa che? Ama mArI sAthe vArtAlApa thayuM hatuM. baMnenA A pramANe ekamata thatAM temanA pitAzrIe khIcana tAra karavA sUcanA karI tA. 27-5-17 nA roja pRthvIrAjajI mAlu khIcana (rAjasthAna) upara tAra karyo. tA.28-5-pa7nA roja javAba Avyo ke zrI vinodabhAIe khIcanamAM svayameva dIkSA grahaNa karI che. eTale temanA pitAzrIe rAvabahAdurazrI ema. pI. sAheba zrI kezavalAlabhAI pArekha ane paMDitajI pUrNacaMdrajI daka ema traNeyane zrI vinodakumArane pAchA teDI lAvavA mATe khIcana mekalyA tA. 28-5-17nA roja ravAnA thaI tA. 30-pa-pa7nA roja savAre phaledI sTezane pahoMcyA. baLadagADImAM teo khIcana gayA ke jyAM sthavira munizrI zIremalajI mahArAja pUjya paMDitaratna zAstra vizArada zrI samarthamalajI mahArAja Adi ThANuM 8 tathA pUjaya tapasvI mahArAja zrI lAlacaMdajI mahArAja Adi ThA. 4 birAjamAna hatA. kule sAdhu-sAdhvInI saMkhyA aThThAvIsathI trIsanI hatI. pachaparachanA javAbamAM zrI vinodamunie kezavalAlabhAI pArekhane kahyuM ke "meM te dIkSA aMgIkAra karI lIdhI che temAM koI pheraphAra thAya tema nathI. tame amArA vIrANuM kuTuMbanA hitaiSI che. ane je sAcA hitaiSI che te mArA pU. bA ane bApujIne samajAvIne mArI have pachInI moTI dIkSAnI AjJA aThavADiyAnI aMdara apAvI do eTaluM ja nahIM paNa "savi jIva karUM zAsana rasI"nI bhAvanAmAM ane Aja divasa sudhInA mArI uparanA upakAranA badalAmAM Agamane anulakSIne mArI bhAvanA e ja hoya ke, mArI dIkSA teonI dIkSAnuM nimitta bane ane mArA mAtA-pitA sAtine sAdhe arthAt mArI sAthe dIkSA lIe. AvA daDha javAbanA pariNAme te ja samaye zrI vinodakumArane pAchA laI javAnI bhAvanAne niSphaLatA sAMpaDI ane tA. 31 5-17 nI rAtrInA ravAnA thaI tA. 2-6-57nA savAre mahA parISaharUpa kSetrano anubhava karI. zrI vinodakumAranA pitAzrIne tamAma vAtathI vAkepha karyA. thoDA vakhatamAM phaledInA zrI saMghe pU zrI lAlacaMdajI maDAgarArAjane phaledImAM comAsu karavAnI vinaMtI karI teno asvIkAra thavAthI saMgha gamagIna banyo eTale nirNaya pheravyuM ane aSADha suda 13 nA roja khIcanathI vihAra karI phaladI AvyA. zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 dIkSA pachI aDhI mahinAne AMtare leAdI cAmAsA daramyAna zrI vinAda munine hAjate javAnI sajJA thaI ane te mATe javA taiyAra thayA eTale temanA gurue kahyu` ke bahu garamI che, jarAvAra thAbhI jAya eTale zrI vinAdamunie rajoharaNu vagerenI pratilekhanA karI te daramyAna na rekI zakAya evI hAjata lAgI tethI pharI AjJA mAgatAM jaNAvyuM ke mane hAjata bahu lAgI che tethI jAu chu', jaladI pAA krIza kALanI gahana gatine du:khad racanA racavI hatI. Aje ja hAjate ekalA javAnA banAva banyA hatA, hamezAM te badhA sAdhue sAthe maLIne dizAe jatA. hAjatathI meAkaLA thaI pAchA pharatA hatA, tyAM relve lAina upara e gAye AvI rahI hatI khIjI khAjuthI TreIna paNu AvI rahI hatI tenI vhisala vAgavA chatAM paNa gAye khasatI na hatI. zrI vinAdamuninu hRdaya tharatharI uThayu' ane mahA anu pAe muninA hRdayamAM sthAna lIdhuM. hAthamAM rajoharaNa laI jAtanA jokhamanI paravA karyA vagara gAyane bacAvavA gayA. gAyane tA bacAvI ja lIdhI paraMtu A kriyAmAM chakAya jIvanI dayAnA sAdhanabhUta rajoharaNu ke je vinAdamunine AtmAthI vadhAre pyArA hatA, te relve lAIna upara paDI gaye1. ane zrI vinedamunie te pAche sapAdana karavAmAM jaDavAdane siddha karatAM rAkSasI enjinane jhapATe AvyA ane peAtAnu biladAna ApyuM. arihaM'ta....ahi`ta ..evA zabdo mukhamAMthI nIkaLyA ane zarIra tUTI paDayuM. rakta pravAha chUTI paDayA ane gheADA ja vakhatamAM prANAMta thaI gayA, badhA leAkeA kahevA lAgyA ke gaurakSAmAM munizrIe prANa ApyA atima samaye munizrInA caherA para bhavya zAnti ja dekhAtI hatI haMmezAM teo je tarapha hAjate jatA hatA te tarapha leAIthI pAkaraNa tarapha javAnI relve lAIna hatI. A lAina upara relve sattAvALAoe phATaka mUkela nathI tyAM rastA pazu che eTale pazuenI avarajavara hoya che. ane vakhate vakhata tyAM DhAre raivenI haDaphreTe caDI javAnA prasaMga mane che. leAdI saMghe A durghaTanAnA khakhara rAjakATa, TelIphAnathI ApyA. je vakhate TelIphAna AvyeA. te vakhate vinAdamuninA pitAzrI mahAra gayA hatA. ane mAtuzrI maNibena sAmAyika-pratikramaNamAM beThAM hatAM, mAtra eka nAkara ja gharamAM hatA ke jeNe Teliphezana udyAnmyA paNa te kAMi TelIphenamAM hakIkata samajI zaka| nahI' ane sAcA samAcAra meDA maLyA. spezyala plenathI leAdI pahoMce te pahelAM agnisAra thaI gaye! sUcanAne TelIphAna zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a kalAka moDe pahoMceje saMdeze samayasara pahoMcyuM hota to mAtA-pitAne zrI vinodamuninA zabarUpe paNa cahero jevAne ane aMtima darzanane prasaMga maLata. paraMtu aMtarAya karmo tema banyuM nahIM. AthI pleInane grAma paDatuM mUkavAmAM AvyuM ane mAtA-pitA tA. 14-8-17nA roja TreIna mAraphata phaladI pahoMcyAM, zrI durlabhajIbhAI ane maNibene pUjya tapasvIzrI lAlacaMdajI mahArAja sAhebanA darzana karyA. A prasaMge zrI lAlacaMdajI mahArAja sAhebe avasarane pichAne ane paiyanuM ekAeka ekaya karIne zrI vinedamuninA mAtA-pitAnA sAMtvana arthe upadeza zarU karyo jene TUMkamAM sAra A pramANe che - have te ratna cAlyuM gayuM ! samAjane AzAdIpaka olavAI gayo ! jhaTa UgIne AthamI gaye ! have e dIpa pharIthI AvI zake tema nathI" zrI vinedamuninA saMsAra pakSanA mAtuzrI maNibenane munizrIe kahyuM kebena! bhAvi prabaLa che. A bAbatamAM mahApurUSoe paNa hAtha dhoI nAkhyA che ema saune maraNane zaraNa thavuM paDe che, te pachI ApaNA jevA pAmara prANunuM zuM gaju che? have te zeka dUra karIne ApaNe emanA mRtyune Adarza joIne mAtra dhIraja dharavAnI rahI. pU. zrI samarthamalajI mahArAja sAhebane abhiprAyA prAthamika tema ja alpakALanA paricayathI mane zrI vinedamuninA viSe anubhava thayo, ke temanI dharmapriyatA ane dharmAbhilASA "TrirbinA nANAjo ne paricaya karAvatI hatI prApta saMsArika pracUra vaibhava tarapha temanI ruci daSTigocara thatI na hatI paraMtu teo vItarAgavANInA saMsargathI viSayavimukha dharmakArya mAM sadA tatpara ane tallIna dekhAtA hatA. khAsa paricayanA abhAve vairAgya paNa temanI dhArAthI temanI dharmAnurAgitA tathA jIvanacarcAthI kaThina kArya karavAmAM paNa gabharATanA sthAne sukhAnubhavanI vRtti lakSamAM AvatI hatI. zrI vinodamuninA jIvananA be prazno upasthita thAya che tene khulAsa karavAmAM Ave che. pra. 1. temaNe AjJA vagara svayameva dIkSA kema lIdhI? uttara-pAMcamAM ArAnAM bhadrA zeThANInA putra evaMtA (atimukta) kumArane temanI mAtuzrIe dIkSAnI AjJA ApavAnI taddana nA pADI eTale teNe zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 svayameva dIkSA lIdhI. tyAra bAda bhadrA zeThANIe pitAnA kumArane gurune soMpI dIdhA teja rAtre teNe bAramI bhikhunI Dima aMgIkAra karI ane ziyALaNanA parISahathI kALa karI nalInagulma vimAnamAM gayA tevI ja rIte zrI vinodakumAra svayaM dIkSita thayA pra. 2. AvA vairAgI jIvane A bhayaMkara parISaha kema Ave ? uttara:-keTalAka carama zarIrI javane mAraNAMtika upasarga Avela che. juo gajasukumAra muni, metArya muni, kezava muni, kAraNa ke temanI sattAmAM hajAre bhavanAM karma hovA joIe tyAre temane ekadama mekSa javuM hatuM, to mAraNa tika upasarga AvyA vagara eTalAM badhAM karma kevI rIte khare? bA. bra. zrI vinodamunine avo parISaha Ave, je uparathI ema anumAna thAya che ke te ekAvatArI jIva hoya. zrI vinedamuninuM vistRta jIvanacaritra judA pustakathI gujarAtI bhASA tathA hindI bhASAmAM chapAyela che temAMthI sAra rUpe ahIM saMkSepa karela che. zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // zrI bhagavatIsUtram // (natramo bhAgaH ) zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazameM zataka ke uddezAoM ko saMgraha karanevAlI gAthA dazamA zatakanA pahelA uddezAnA prAraMbha-- disi 1 saMvuha aNagAre2 AyaDI3 samahatthi4 devi 5 sabhA 6 / uttara aMtaradInA 28 dasamaMsi sayaMmi cottIsA 34 // dazamAM zatakamAM nIce pramANe 34 uddezA che-(1) dizA, (2) savRta aNugAra, (3) AtmaRddhi, (4) zyAmahustI, (pa) devI, (6) sabhA, ane (7 thI 34) uttara dizAnAM 28 antA pe. TIkA - -navamA zatakamAM jIvAdika padArthonI prarUpaNA karavAmAM AvI che. have A dazamA zatakamAM eja jIvAdika padArthonuM prakArAntara pratipAdana karavAne nimitte 34 uddezA ApavAmAM AvyA che. A uddezAomAM kayA kayA viSayanuM pratipAdana karavamAM Avyu che te A gAthAmAM prakaTa karavAmAM Avyu che. pahelA uddezAmAM dizAo viSe pratipAdana karavAmAM Avyu` che. khIjA uddezAmAM savRtta aNugAranuM kathana karavAmAM Avyu` che. " AtmaRddhi vaDe deva athavA devI AvA sAntarAne ALagI zake che, " ItyAdi viSayanuM trIjA uddezAmAM pratipAdana karAyuM che. mahAvIra svAmInA zyAmahastI nAmanA ziSyanA praznonuM ceAthA uddezAmAM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. camarAdi indranI amahiSI (paTTarANI) rUpa DhavI viSe pAMcamAM uddezAmAM varNana karavAmAM AvyuM che. chaThThA uddezAmAM sudharmAM subhAnu' pratipAdana karAyuM che 7 thI 34 sudhInA 28 uddezAomAM uttara dizAnA 28 anya pAnuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. A rIte A dazamA zatakamAM kula 34 uddezAe che, ,, dizAoMke svarUpakA nirUpaNa dazamA zatakanA pahelA uddezAmAM pratipAdita viSayanuM TUMka vivaraNu pUrvAdi dizAonuM kathana-dizAonA bhede nu` kathana-dizAenAM 10 nAmAnuM kathana-aidrIdizA ( pUrva dizA) zuM jIva rUpa che ? " ityAdi prazno eja pramANe AgneyI dizA (agnikeNu), yAmyA dizA (dakSiNu dizA), naiRtya, vAruNI dizA ( pazcima dizA ) Adi dizAenu varNana zarIrAnA prakArAnu tathA audyArika zarIrazanA prakAranuM kathana. zrI bhagavatI sUtra : 9 1 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dizA vizenI vaktavyatA"nALei kAra parva racAra" ItyAdi- TIkArtha_dizAvaktavyatA dvArA satrakAre ahIM prakArA-tare jIvAdikanI prarUpaNa karI che-"rAyA kAga pvaM vAsI' rAjagRha nagaramAM yAvatu A pramANe pUchayuM-ahI "ya vasUpadanA prayoga dvArA nIcene satrapATha grahaNa karavAmAM Ave che-"nAre svAmI samavasRtaH, svAminaM vaDuiM namatuM parva niti , dharmakathAM zrutvA pratigatA parSat , tataH zuzrUSamANo namasyan vinayena prAbjalipuTaH pravAsIno to avanta" tene bhAvArtha A pramANe che-rAjagRha nagaramAM mahAvIra svAmI padhAryA temane vaMdaNA namaskAra karavAne pariSada ( prakhadA-lokana samUha) temanI pAse gaI. dharmakathA sAMbhaLIne pariSada vikharAI gaI. tyAra bAda bahu ja vinayapUrvaka prabhunI paryuM pAsanA karatAM karatAM gautama svAmIe temane A pramANe pUchayuM-"mirtha saMte ! pAchatti vadhu?" he bhagavan! prAcI (pUrva) dizAne jIva rUpa kahI che, ke ajIva rUpa kahI che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA !" he gautama! " navA rea anIvA jeva" pUrva dizAne jIva rUpa paNa kahI che ane ajIvarUpa paNa kahI che. pUrva dizAne jIvaajIvarUpa kahevAnuM kAraNa e che ke temAM ekedriyAdika jIva ane pudgalAstikAyAdika ajIva rahelAM hovAthI tene jIvarUpa paNa kahI che ane ajIvarUpa paNa kahI che. gautama svAmIne prazna-"mirca mate ! pALatti ?" he bhagavana! pazcima dizA jIva rUpa che, ke avarUpa che? mahAvIra prabhuno uttara-"gharSa veva, sAhibA, iyaM vILA, ghauM , pUrva no vi" pratIcI dizA (pazcima dizA) paNa pUrvadizAnI jema jIvarUpa paNa che ane avarUpa paNa che. kAraNa ke tyAM ekendriya vagere che ane padagalAstikAya vagere ajIva rahelAM che. e ja pramANe dakSiNa dizA, uttaradizA, UrvadizA ane adizA paNa jIvarUpa ane ajIvarUpa che ema samajavuM. rgatama svAmIne prazna-"varUpa mate! fargo pUomttAgo?"-- he bhagavan! dizAe keTalI kahI che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! sUra sivALo 10NattAvo" he gautama! dizAo daza kahI che. "taMga"te A pramANe che-"pusthimA, purimAri , dAhiNA3, dAhiNapaccatthibhA4, paccatthima5, paJcatthimuttarA6, uttarA, uttrpurthimAM8, 3DhA, mora." (1) paurasyA (pUrvadizA), (2) pauraratya dakSiNapUrva ane dakSiNanI vaccenI dizA (agnikeNa(3) dakSiNa dizA (4) dakSiNa pazcima-dakSiNa ane pazcima dizAnI vaccenI dizA (naiRtyakoNa), (5) pazcima dizA (6) pazcimottara pazcima ane uttaranI vacce AvelI dizA (vAyavyakoNa) (7) uttara dizA, (8) uttarapaurayA-uttara ane pUrva dizA (IzAnakANa) 9) urva dizA ane (10) adizA. zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ }C/ "" gautama svAmInA prazna-" cAhviLa mate ! sarlRsiAna kLAmaveSmA vaLattA ! " he bhagavan! A daze dizAonAM khIjA kayAM nAmeA kahyAM che ? mahAvIra prabhunA uttara-' zothamA ! " he gautama ! " TUla nAmadhennA vaLajJA te daze dizAonAM bIjA nAma dasa kahyAM che, " sa~gaddA " je nIce pramANe che phAr, ajJeyIra, namA cara, naitIka, vALI ca vAcavAd, somA, pherALI 8, bimalA ya9, tamAe10 boddhavvA " 66 dd (1) je dizAnA svAmI Indra che ne dizAne andri (pUrvIdizA ) kahe che. (2) je dizAnA svAmI agnidevatA che, te dizAne AgneyI dizA kahe che. (3) je dizAnA svAmI yamadevatA che te dizAne yAmyA ( dakSiNa dizA ) kahe che. (4) dizAnA svAmI naiRtI che, te dizAne naiRRtI (naiRtyakeANu) kahe che, (5) je dizAnA svAmI varuNu che, te dizAne vAruNI ( pazcima diyA kahe che. (6) je dizAne svAmI vAyudevatA che, te dizAne vAyavya ( vAyavya keNu ) kahe che. (7) je dizAnA svAmI sAmadevatA che, te dizAne saumyA ( uttara dizA ) kahe che. (8) je dizAnA svAmI IzAnadevatA che, te dizAne azAnI (IzAna krANu) kahe che. (9) vimala (nimaLa) heAvAthI uva dizAne vimalA dizA kahe che. (10) aAdizA rAtrinA jevAM aMdhakArathI vyAsa hAvAthI tene tamAdizA kahe che. ( cAre dizAone AkAra zakaTeddhi (gADAnI udha ) jevA che mane cAre vidizAe nA ( agni Adi cAra vidiza enA ) AkAra muktAvalI jevA che. tathA Udhva dizA ane adhAdizAnA AkAra rucaka ( gAyAnA stananA ) jevA che. gautama svAmIne prazna rUMvALa aMte ! visA . nIyA, nIvavettA, jIva pasA ? anIvA, nIvataMrA, attIya paNNA ? '-~ he bhagavan ! andri dizA (pUrva dizA) zuM jIvarUpa che? ke jIvadezarUpa che ? ke jIvapradezarUpa che? ke ajIvarUpa che ? ke ajIvadezarUpa che ? ke ajIva pradeza rUpa che? HH mahAvIra prabhunA uttara-" goyamA ! " hai gautama ! " navA tri, lIlA vi, lIvaCA vi, cetra gAya gajhIvapaNNA vi'' pUrvakrizA jIvarUpa paNa che kAraNa ke te dizAmAM jIvAnu astitva rahe che eja pramANe te jIvadezarUpa paNa che kAraNa ke jIvadezathI te yukta che te eja pramANe te jIvapradezarUpa paNa che kAraNa ke te jIvapradezathI yukta che eja pramANe pudgalastikAya Adi rUpa jIvAthI yukta hAvAne kAraNe te achavarUpa paNa che, tathA dharmAstikAya vagerenA zrI bhagavatI sUtra : 9 3 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dezathI cakata hovAthI te ajIvadezarUpa paNa che, tathA dharmAstikAya vagerenA pradezothI cukata hovAne lIdhe te ajIvapradezarUpa paNa che. A dizAmAM (pUrva dizAmAM) je ja rahe che. "te nicama baMdiyA, vaMjividyA zakhiriyA te niyamathI ja ekendriya, dvInidraya, trIndriya, caturindriya, paMcendriya ane anindriya kevalI) hoya che. "je brovekSA te niyamai iricA " tathA tyAM je jIvadeza rahe che te niyamathI ja ekendriyanA, dvIndriyanA, trIndriyanA. caturindriyanA, paMcendriyanA ane anindriyanA (kevalInA) jIvadeza hoya che. "je jIvavA te cittanA veThThariyANA, gAya fivicAha" A dizAmAM je jIvapradezo rahe che, te niyamathI ekendriya jInA pradeza, kIndriya jInA pradeza, trIndriya jInA pradeza ane anindriya jInA (kevalInA) pradeza hoya che " bAjA te suviNa cruttA" A pUrva dizAmAM je. ajIva rahe che te be prakAranA kahyA che, "tanA" je prakAre nIce pramANe che-"vI najIvA , garavI ganavA ca"(1) rUpI ajIva ane (2) arUpI ajIva. havI mItrA, re ravi pava - taMga" A pUrva dizAmAM je rUpI ajI rahe che tenA nIce pramANe cAra prakAra kahyA che-"dhaMdhA, hiMdhAtAra, vaMdhANA rU, paramANuvArA,"(1) anya, (2) skandhadeza, (3) skanyapradeza ane (4) paramANu pudagala. "je thakavI zakIvA te sattavidam guttA" A dizAmAM je arUpI ajIva rahe che, te sAta prakAranA kahyA che, "sanagr" je sAta prakAre nIce pramANe che-"jo ghariyANa, padmariyA kArasa dese paeso2, No adhammasthikAe, adhammasthikAyassadese 3, adhagmasthikAyassa parasA4, evaM No AgAsasthikAe, AgAsasthikAyassadese5, AgAsasthikAyama ghagNAda, ddhAramag," dharmAstikAya hetA nathI. paraMtu dharmAstikAyano eka deza, dharmAstikAyane pradezara, ane adharmAstikAya hotA nathI. paraMtu adhamastikAyane ekadeza3 ane adharmAstikAyane pradeza4, tathA AkAzAstikAya hatA nathI. paraMtu AkAzAstikAyane eka dezapa, AkAzAstikAyane pradeza, ane addhAsamaya, kahevAnuM tAtparya e che ke-pUrva dizA che, tyAM dharmAstikAya nathI. kemake dharmAstikAya padathI te saMpUrNa dharmAstikAyane baMdha thAya che. ahiyAM ne zabda niSedhArthaka che, jethI nodharmAstikAya kahevAthI ahiyAM pUrA dharmAsti kAyane niSedha samajavuM joIe. kemake-dharmAstikAya vigerene kahevAthI ajIva arUpI nA dasabheda thaI jAya che. je uttarAdhyayana sUtranA 36 chatrIsamA adhyayanamAM kahela che. ahiyAM pUrA dharmAstikAyano niSedha kahela che. tethI ahiyAM sAta zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bheDhAnuM nirUpaNa karela che. A rIte ahiyAM dharmAstikAya nathI. te A kathananuM tAtparya eja che ke dharmAstikAyanA ekadeza che, ane dharmAstikAyane pradeza che, evA e bhedo ja grahaNa karAyA che. tenuM tAtparya e che ke-pUrva dizA asakhyAta pradezavALI che. tethI te dharmAstikAyanA deza pradeza rUpa che.2, eja rIte ahiyAM adharmAstikAya nathI, paraMtu adharmAstikAyanA ekadeza rUpa che, ane adharmAstikAyanA pradeza rUpa che4, ahiyAM AkAzAstikAya paNa hAtA nathI. paraMtu AkAzAstikAyanA te eka bhAga rUpa che. ane AkAzAstikAyanA pradeza rUpa che. 6 tathA addhA samaya nAma kALanuM che, te pUrva dizA addhA samaya rUpa che, kema ke leAkAkAza rUpa pUrva dizA para eka eka pradezamAM eka eka kALa dravyanA pradeza rahela che.cha. Aja rIte sAta prakAranA arUpI ajIveAnA AzrayarUpa khanelI te pUrva dizA ajIva rUpa pazu che. gautama svAmIne prazna- asnehana maMte! vizvA jinIvA, lIvarelA, jhIvavallA, " he bhagavana AgneyIdizA-agnipUrNA jIvarUpa che, ke jIvadezarUpa che ? athavA jIvapradezarUpa che ? ajIvarUpa che ? ajIvazarUpa che ? athavA ajIva pradezapa che ? mahAvIra prabhunA uttara- zocamAM ! he gautama ! " nojhIvA, jJIvarelA viz jhIvapattAvirbhanIvAva,rganIaAviSTa banIvaNNA vi." ' agnidizA (agnikhUNA ) jIvarUpa nathI. A pramANe kahevAnuM kAraNa e che ke-asiddhizA vidizArUpa che. ane vidizA eka pradezanI paheALAivALI hoya che. temAM asakhyAta pradezavALAM jIvanA avagAha thaI zakatA nathI, kAraNa ke asa MkhyAta pradezamAM avagAhana karavAne temA svabhAva hAya che. te kAraNe AgneyI dizAne ( agnikeNune ) jIvarUpa kahela nathI. parantu te dizA jIvadezarUpa che, kAraNu ke jIvanA deza ( aMza ) tyAM rahI zake che, eja pramANe AgraMthI dizA jIvapradeza rUpa paNa che, kAraNa ke jIvanA pradeze tyAM rahe che. tathA te dizAma jIvarUpa paNa che ane ajIvapradezarUpa pazu che. A samasta kathananuM sUtrakAre pAte ja nIce pramANe spaSTIkaraNa karyu che. - ' "nenIvaphezvA te niyamo niyivettA " tyAM je jIvadeza rahelAM che, te niyamathI ja ekendriya jIve sakala leAkamAM vyApelA hoya che, tethI AgneyI krizAmAM paNa temanA aneka deza meAjUda rahe che. real efidiyA ya enci phatte ' athavA AgneyI dizA jIvadezarUpa e rIte paNa saMbhavI zake che ke temAM ekendriya jIvAnA aneka deza rahe che (kAraNa ke ekendriya jIve tA sakalaaAka vyApI che) ane kAI eka Andriya jIvanA ekadeza rahe che. ekendriya jIvA karatAM dvIndriya jIve alpa hAvAthI tyAM kaiAi eka dvIndriya jIvanA astitvanI sabhAvanA hAvAthI te dvendriyanA ekadeza tyAM rahe che, ema kahevAmAM Avyu che, ekendriyanA aneka dezarUpa ane dvIndriyanA eka dezarUpa hAvAthI te dizA jIvadezarUpa che, A prakAranA dvikasa ceAgathI A pahele bhAMge zrI bhagavatI sUtra : 9 5 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (vikalpa) bane che. "jAvA phicarelA ra vericaraNa sAra" baje brikasaMgI bhAMge A pramANe bane che-"AgneyI dizAmAM ekendriya jInA paNa aneka deza tathA zrIndriya jIvanA paNa aneka deza rahe che." pahelA ane bIjA bhAMgAmAM dvindriya jIvanA "deza' padane anukrame ekavacanamAM ane bahuvacanamAM rAkhIne bhinnatA prakaTa karavAmAM AvI che. A bIjo bhAMge tyAre bane che ke tyAre zrIndriya jIva potAnA be Adi dezothI te AyI dizAne sparza kare che. "avA parivAra veriyALa 2 TerU" trIjo bhAga-ba athavA AgneyI dizAmAM ekendriya jIvenA aneka deza ane drandriya jInA paNa aneka deza mejUda rahe che." A trIjA bhAgamAM dvIndriya padane bahuvacanamAM vAparIne AgalA be bhAMgAo karatAM temAM bhinnatA prakaTa karavAmAM AvI che. eja pramANe trIndriya, caturindriya, paMcendriya ane anindriya jInI sAthe ekendriyonA saMgathI traNa traNa bhAMgAo kahevA joIe, eja vAta sUtrakAre nIcenA sUtradvArA vyakta karI che "huvA nasitereMTiyaa rere, parva jeva tiyabhaMgo bhANiyo-evaM jAva aNidiyANa tiyabhaMgo" A sUtramAM je traNa traNa bhAMgA thavAnI vAta kahevAmAM AvI che, te traNa traNa bhAMgAe A pramANe samajavA- (1) AgneyI dizAmAM ekendriya jIne aneka deza tathA teIndriya jIvana ekadeza rahe che. (2) athavA ekendriya jIvonA aneka dezo tathA teIndriya jIvanA aneka deza rahe che. (3) athavA ekendriya jenA aneka deze ane teIndriya jIvonA aneka dezo rahe che. A traNa bhAMgAo ekendriyone ane teIndriyanA dvisaMgathI banyA che. ekendriyonA cauIndriya sAthenA saMgathI nIce pramANe traNa bhAMgAe bane che-(1) AgneyI dizAmAM ekendriya jIvonA aneka deze tathA cauIndriya jIvane eka deza rahe che. (2) athavA ekendriya jIvonA aneka deze tathA cauIndriya jIvanA aneka deze rahe che(3) athavA ekendriya nA aneka deza tathA cauIndriya jInA aneka deza rahe che. have ekendriyenA ene paMcendriyanA krikasaMgathI banatA traNa bhAMgAo prakaTa karavAmAM Ave che-(1) AneyI dizAmAM jIvonA aneka deze tathA paMcendriya jIvane ekadeza rahe che. (2) athavA ekendriya jInA aneka deze tathA jIvanA aneka deze rahe che (3) athavA ekendriya jIne aneka dezo tathA paMcendrijInA aneka deze rahe che. e ja pramANe AneyI dizAmAM (1) ekendriya jIvenA aneka deze ane anindriya jIvane eka deza rahe che. (2) athavA ekendriya jInA aneka dezo ane anindriya jIvanA aneka deze rahe che. (3) athavA ekendriya jIvenA aneka deza ane anindriya jInA aneka dezo rahe che. ne lavArA te niyamar giriyANA" have sUtrakAra AgneyI dizAmAM rahelA jIvapradezanI vAta kare che-AgneyI dizAmAM je jIvapradeza che, te niyamathI ja ekendriya jInA pradeza che. "AhavA givicAratA viraha gut" zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) athavA AgneyI dizAmAM ekandriya jIveAnA pradeze ane dvIndriya jIvatA pradezeA rahe che. 4 aA ni cittA ca vetiyALa ca paNNA cara ''(2) athavA tyAM ekendriya jIveAnA pradeze ane dvIndriya jIveAnA pradeza haiAya che. " pUchyuM A nittio gAva aniyALa ' athavAagniziAmAM ekendriya jIvAnA pradeze! hAya che ane dvIndriya jIvanA eka pradeza haiAya che. '' A prakAranA bhAMgeA ahI banatA nathI. AgaLa jIvadezanI apekSAe A prakAranA pahelA bhAMge khAvele che. pazu jIvapradezanI apekSAe A bhAMgA sivAyanA e bhAMgA ja sa'bhavI zake che, ema samajavuM.-- jIvapradezanA bhAMgAmAmAM dvIndriyAkrikamAM pradeza padane khahuvacanamAM ja levAmAM Avyu che, kAraNa ke lekavyApaka avasthAvALA anindriya jIva sivAyanA jIvA eka pradezamAM asaMkhyAta hoya che, jo ke lekavyApaka avasthAvALA anindriya jIvane eka kSetrapradezamAM eka ja pradeza hAya che, teA pazu te pradeza padmamAM bahuvacanAntatA ja rahe che, kAraNa ke agni dizAmAM evAM asa`khyAta pradezanA avagADha che. tethI badhAM dvika sacAgAmAM pradezenI apekSAe pahelA bhAMgA sivAyanA e bhAMgA ja mane che, ema samajavuM. A viSayane saraLatA pUrvaka samajAvavA mATe TIkAkAre te lAMgAe ahIM prakaTa karyAM che.-- (1) agni dizAmAM ekendriya jIveAnA pradeza hAya che ane teindriya jIvanA pradeze hAya che. (ra) athavA ekendriya jIveAnA pradezeA hoya che ane taiindriya jIvAnA pradeza hAya che.eja pramANe (1) agni dizAmAM ekendriya jIveAnA pradeze ane caturindriya jIvanA pradeza hAya che (2) athavA ekendriya jIveAnA pradeze ane caturindriya jIveAnA pradeze! hAya che. eja pramANe temAM (1) ekendriya jIveAnA pradeze| ane 'cendriya jIvanA pradeze! hAya (2) athavA ekendriya jIveAnA pradeza ane 5Mcendriya jIveAnA pradezo hAya che eja pramANe temAM (1) ekendriya jIveAnA pradezo ane anindriya jIveAnA pradezo hAya che, (ra) athavA ekendriya jIveAnA pradeze ane anindrika jIveAnA pradezeA DrAya che. 'je ajIvA te duvihA paNNattA- tNjvi annInA ca, avi alIyA ca" agni dizAmAM e prakAranA ajIve kahvA che (1) rUpI ajIva ane (2) arUpI jIva. " ne vi a'IyA te zvavihA paNNattA - taMjahA-khaMdhA, jAva paramANupoggalA " rUpI ajIvenA nIce pramANe cAra prakAra kahyA che (1) skandha, (ra) skandhadeza, (3) skandhapradeza ane (4) paramANu pudgala. " ne avI apIvA te sattaniddA vaLattA taMjJA '' agni dizAmAM nIce pramANe sAta prakAranA majIvA rahelA che-'* no dharmacittA-masthijA .. dese, dhammatthikAyarasaparasA, evaM adhammatthikAyassa vi jAva aagaastthikaacustapaNNA asamar'' (1) neA dharmAstikAya-akhaMDa dharmAstikAya rUpa te agni H zrI bhagavatI sUtra : 9 7 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dizA nathI, paraMtu te dharmAstikAyanA ekadeza rUpa che. (2) te dharmAstikAyanA pradeza rUpa che, kAraNa ke te asaMkhyAta pradezAtmaka che. (3) eja pramANe te akhaMDa adharmAstikAyarUpa nathI, paraMtu te adharmAstikAyanA ekadezarUpa che. (4) te adharmAstikAyanA pradeza rUpa che (5) te agni dizA akhaMDa AkA. zAstikAya rUpa nathI, paraMtu AkAzAstikAyanA ekadeza rUpa che. (6) te AkAzAstikAyanA pradeza rUpa che. (7) tathA te agnidizA addhAsamaya (kALa) rUpa paNa che. A rIte agni dizA sAta arUpI ajIvarUpa che. "vidisAsu nasthi jIvA, dese bhaMgo ya hoi savvattha" atri, nitya, vAyavya, ane IzAna rUpa dikkAmAM-vidizAonathI, paNa tyAM jIvonA dezo che, tethI jenA dezaviSayaka bhAMgA (vika) ja tyAM saMbhavI zake che, ema samajavuM. kahevAnuM tAtparya e che ke AneyI. naiRtya, vAyavya ane aizAnI (IzAna), A cAre vidizAomAM ja nathI. paNa temanA deza tyAM mejUda che. te kAraNe tyAM dezanI apekSAe bhAMgA kahevAmAM AvyA che. gautama svAmIne prazna--"mA i maMte! vinA phri ?" he bhagavana! yAkhyA dizA (dakSiNa dizA) zuM jIva rUpa che ? ke jIvadeza rUpa che? ke jIvapradeza rUpa che? ke ajIva rUpa che? ke achavadezarUpa che? ke ajIvapradezarUpa che ? mahAvIra prabhuno uttara "ka tava niravA " he gautama enTrI (pUrva dizA)nA jevuM ja kathana ahIM paNa samajavuM. eTale ke pUrva dizAnI jema dakSiNa dizA jIvarUpa paNa che, jIvadeza rUpa paNa che, jIva pradeza rUpa paNa che, ajIva rUpa paNa che, achavadeza rUpa paNa che ane ajIva pradeza rUpa paNa che. tathA ekendriyAki jIve che, temanA dezo che ane temanA pradeza che, ItyAdi addhAsamaya (kALa) paryantanuM samasta kathana ahIM paNa karavuM joIe. ne ca =aa kocI" ne jIva AdinI apekSAe jevuM kathana AgneyI vidizA (agni khUNA) viSe karavAmAM AvyuM che evuM ja kathana nitI vidizA (naiRtya kaNa) viSe paNa samajavuM. kahevAnuM tAtparya e che ke mitratya vidizA AneyI vidizAnI jema jIvarUpa nathI, paNa jIvadeza rUpa paNa che ane jIvapradeza rUpa paNa che, avarUpa paNa che, aradezarUpa paNa che. ane ajIva pradeza rUpa paNa che. ahIM pUrvokta ekendriyAdika jenA dezAdikanA astitvane lagatuM samasta kathana paNa grahaNa karavuM joIe. vALI =hA kA" vAruNI (pazcima) dizA paNa pUrva dizAnI jema jIva rUpa, jIvadeza rUpa, jIva pradeza rUpa, avarUpa, achavadeza rUpa ane ajIva pradeza rUpa che. A rIte pazcima dizAmAM jIva-ajIva Adi viSenuM samarata kathana pUrva dizA pramANe ja samajavuM. zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "nAradajJA gayA anethI" vAyavya vidizAnuM kathana AyI vidizAnA kathana pramANe ja samajavuM. "tomAM kaNA hRA" uttara dizAnuM kathana pUrva dizAnA kathana pramANe samajavuM. ", tALI na zathI" IzAna vidizAnuM kathana AgneyI vidizAnA kathana pramANe samajavuM. "vimaNA jIvA nA gaLethI" vimalAmAM (urva dizAmAM) jIva viSenuM kathana agnidizA pramANe samajavuM. agni dizAmAM jema jIvonI avagAhanA thatI nathI, tema urvadizAmAM paNa jIvonI avagAhanA thatI nathI. te kAraNe agni dizAnI jema urva dizAmAM paNa jIva nathI, paraMtu tyAM jIvadeza ane jIvapradezo hoya che. te kAraNe urva dizA jIvadeza rUpa paNa che ane jIvajIvapradeza rUpa paNa che. "akavA kahA rANa" urva dizAmAM ajIva viSena samasta kathana pUrva dizA pramANe samajavuM. kahevAnuM tAtparya e che ke jema pUrva dizAmAM rUpI ajIva ane arUpI ajIva, A be prakAranA ajIvanuM astitva kahyuM che, tathA rUpI ajIvane baMdha (ska) AdinA bhedathI cAra prakAranA ane arUpI ajIvane dharmAstikAyAdikanA bhedathI sAta prakAranA kahyA che, eja pramANe e badhAMnuM urdhvadizAmAM paNa astitva che, ema samajavuM. gvaM tamArU va navAM navI jIvihA, brANamayo - mannA" vimalA (urva dizA)nA jevuM ja kathana adizA viSe samajavuM. zaMkA-vimalAmAM (urva dizAmAM) te siddha che paNa heya che. tethI tyAM te temanA deze ane pradezo saMbhavI zake che. adhe dizAmAM te siddha che rahetA nathI chatAM adizAmAM anidrinA siddha jIvanA deza pradezAdikana astitva hevAnI vAta kevI rIte saMbhavI zake che? samAdhAna samuddaghAta rUpa daMDAdi avasthAvALA (siddha) jIvane anulakSIne tene dezanuM, deza ane pradezonuM astitva tyAM saMbhavI zake che. A vAtane dhyAnamAM laIne tenA dezAdikanuM kathana saMbhavI zake che urva dizAmAM ajIva viSayaka je kathana karavAmAM AvyuM che, te kathana karatAM adhakizAnA ajIva viSayaka kathanamAM nIce pramANe viziSTatA rahelI che. urva dizAmAM sAta prakAranA ajInuM kathana karavAmAM AvyuM che, parantu adhe dizAmAM cha prakAranA ajInuM ja kathana thavuM joIe, kAraNa ke adizAmAM addhA samayarUpa kALa sivAyanA 6 prakAranA ajInuM ja kathana karavAnuM kahyuM che. tyAM addhAsamayarUpa kALanuM kathana karavAne niSedha zA mATe karyo che, te nIce prakaTa karavAmAM AvyuM che adhe dizAmAM addhAsamaya (kALa)ne vyavahAra saMbhavI zakatA nathI kAraNa ke samaya vyavahArane mATe jarUrI nitya gatimAna sUryAdikenA prakAzane ja tyAM abhAva hoya che. tamAmAM (adizAmAM) sUryAdikene prakAza ja hete nathI. te kAraNe tyAM ahAsamaya (kALa)nuM astitva kahyuM nathI. zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaMkA-vimalA ( uva) dizAmAM te sUryanA sadbhAva hatA ja nathI. tA pachI tyAM samayano vyavahAra kevI rIte thatA haze? sphaTikakAMDamAM samAdhAna; mandarAvayavabhUta ( sumerunA avayavarUpa sUryAdikanI prabhAnI sakrAnti thAya che. tenA dvArA tyAM saMcarijju (saMcaraNu karatA) sUryAdikAne prakAza pahAMcI zake che. ! sU. 1 / / audArika Adi zarIroM kA nirUpaNa audyArika Adi zarIronI vaktavyatA-- " ItyAdi ' kai NaM bhaMte! sarIrA paNNattA TIkAo pahelAM sUtrakAre jIvAdarUpe dizAenuM pratipAdana karyuM che. jIvA zarIradhArI paNu hAya che. A sabaMdhane anulakSIne sUtrakAre A sUtramAM zarIreAnI prarUpaNA karI che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke- rU na maMte! lIrA pattA ? " he bhagavan ! zarIra keTalAM kahyAM che? mahAvIra pramunA uttara--'gocanA ! paMca sarI janmattA taMjJA " huM gotama! nIce pramANe pAMca zarIre kahyAM che-" ora hindunAva maghu " (1) audArika zarIra, (2) vaikriya zarIra, (2) AhAraka zarIra, (4) tejasa zarIra ane (5) kAmaNu zarIra-- gautama svAmInA prazna-. ' borAjiya sarIrenuM maMDhe ! viSe vAtte ? " he bhagavan! audArika zarIra keTalAM prakAranA kahyAM che ? ,, mahAvIra prabhunA uttara-'iorLasaMTALa niSkalesa mALiyantra jJAva annAtha uLa tti " he gautama ! A viSayane anulakSIne jevuM kathana prajJApanA sUtranA avagAhanA saMsthAna rUpa 21 mAM padamAM karavAmAM Avyu' che, evu ja samasta kathana ahIM paNu samajavuM. te kathana alpa bahutvanI vaktavyatAnA kathana panta ahI paNa grahaNa karavuM joie. tyAM A viSayane anulakSIne A pramANe kahyuM che 66 paMcavihe paNNatte, taMjA - egi diya orAliya sarIre jAva paMcidiya orAliya surI" ItyAdi. audArika zarIranA nIce pramANe pAMca prakAra kahyAM che-(1) ekendriya odArika zarIra (2) dvIndriya audArika zarIra, (3) trIndriya odA rika zarIra, (4) caturindriya audArika zarIra ane (5) paoNMcendriya audvArika zarIra, ItyAdi. tene lagatI saMgrahagAthA A pramANe che-- rsaMTALamAAM " ItyAdi-- 66 tenA bhAvArtha A pramANe che-zarIra keTalAM heAya che? tenA uttara rUpa kahevu' joie ke " zarIra pAMca hAya che ' 66 audyArika Adi zarIrAnA sasthAna (AkAra) kevAM hoya che ? " audyArika zarIranu` saMsthAna koi nizcita AkAravALuM hAtu nathI, paNa zrI bhagavatI sUtra : 9 10 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te zarIra vividha saMsthAna (AkAra)vALuM hoya che. "te zarIrInuM pramANa kevuM hoya che? " audArika zarIranuM jaghanya (ochAmAM ochuM) pramANa AMgaLanA asaMkhyAtamAM bhAga jeTaluM ja hoya che, ane tenuM utkRSTa (adhikamAM adhika ) pramANe eka hajAra yojana karatAM paNa thoDuM adhika che. ohArika Adi zarIranuM pagalacayana keTalI dizAomAM thAya che?" audArika zarIranA cha dizAomAM vyAghAtanI apekSAe tenuM dUgalacayana kyAreka traNa dizAomAM thAya che, ityAdi. A zarIranA saMgathI vaktavyatAmAM evuM kahevuM joIe ke je jIvane dArika zarIra hoya che, te jIvane vaikiya zarIra kyAreka hoya che, ItyAdi. dravyatA ane paryAyArthatAnI apekSAe temanA a95bahuta viSe A pramANe kahevuM joIe-dravyatAnI apekSAe AhAraka zarIra sauthI ochAM che, ItyAdi. te zarIranI avagAhanAnI apabahutA viSe A pramANe kahevuM joIedArika zarIranI jaghanya avagAhanA sauthI a5 che, ItyAdi. sUtrane ane gautama svAmI mahAvIra prabhunAM vacanane pramANabhUta mAnIne temAM pitAnI apAra zraddhA vyakta karatA kahe che ke " ! sevaM mare! utta" "he bhagavana! Ape je kahyuM te sarvathA satya che. he bhagavan! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM che sarvathA satya ja che" A pramANe kahIne prabhune vaMdaNA namaskAra karIne teo potAne sthAne besI gayA che sU 2 | jainAcArya zrI ghAsalAlajI mahArAjakRta "bhagavatIsUtra"nI priyadarzinI vyAkhyAnA dasamA zatane pahelo uddezaka samApta 10-1 kiyA vizeSa kA nirUpaNa dazamA zatakanA bIjA uddezakano prAraMbha dazamAM zatakanA bIjA uddezAmAM pratipAdita viSayanuM saMkSipta varNanakaSAyabhAva yukta sAdhune aryApathikI kriyA thAya che ke sAMparAyikI kriyA thAya che? akaSAya bhAvayukta sAdhu dvArA airyA pathikI kriyA thAya che? A prazno. aryApathikI kriyA ane sAMparAyikI kriyAnuM kAraNa zuM hoya che? A prazna ni. vedanA prakAra, narayikenI vedanA, bhikSupratimA ane ArAdhanA, A viSayanuM kathana. zrI bhagavatI sUtra : 9 11 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kriyA vizeSa vaktavyatA -- rAzidde gAya ttva vacArI " ityAdi-- '' TIkA-pahelA uddezAne ante audArika Adi zarIrAnu kathana karavAmAM AvyuM che, zarIradhArIe kriyA karatA hAya che. te kAraNe sUtrakAre A khIjA uddezAmAM kriyAonu pratipAdana karavAne nimitte gautama svAmIdvArA e viSayane anulakSIne pUchAyelA prazno ane mahAvIra prabhu dvArA ApavAmAM AvelA uttarA prakaTa karyo che-- ' rAzidde jJAna vaM yAsI '' ahI' ' yAvat' padathI je sUtrapa The grahaNa karavAmAM AvyeA che te nIce mujaba che-rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhu padhAryAM. temane vaMdaNA namaskAra karavAne nagaranI pariSada nIkaLI. vaMdA namaskAra karIne tathA dharmopadeza sAMbhaLIne piraSada pAchI pharI tyArabAda dharmatattvane jANavAnI abhilASAvALA gautama svAmIe vinayapUrvaka e hAtha joDIne prabhune A pramANe prazna pUchayA- saMvu'NAM maMte ! baLarasa vIcIpace ThiccA purao ruvAIM nijjhAyamANassa maggao ruvAI avayakkhamA Nassa, pAsao ruvAI avaloemA Nassa, uDDa vAiM oloemANassa, a ruvAI AloemANastra tassra NaM bhaMte! ki IriyAvahiyA kiriyA kajjai, saMpADyA piyiA (ph ?" A sUtramAM "vISi '56 saprayAgamAM AvyuM A samprayAga enA thayA che. A rIte kaSAya ane jIvanA sabadha rUpe ahI tenA pratyeAga thayA che. prANAtipAta Adi AsavadvAranA nirodharUpa savarathI yukta evA aNugArane saMvRta aNugAra kahe che, ,, have ahI gautama svAmInA evA prazna thAya che ke kAyayukta manuSyanA mAgamAM UbhA rahIne, athavA yayAkhyAta ( sAdhune pALavAyAgya ) saMyamathI pRthak ( alaga) thaIne kaSAyanA udayane dUra karyAM vinA, athavA sarAga avasyAthI yukta thaIne AgaLa rahelAM rUpAne dekhatA, pAchaLa rahelAM rUpAne dekhatA, athavA temane jovAnI IcchA rAkhatA, pAtAnI AjubAjumAM rahelAM rUpAne dekhatA, UMce rahelAM rUpAne dekhatA ane nIce rahelAM rUpAne dekhatA saMvRta aNugAra (sa`vara yukta aNugAra ) zu. airvApathikI kriyA karatA hAya che? ke sAMparAyikI kriyA karatA hAya che? mahAvIra prabhunA uttara-" nocanA ! " he gautama ! ... saMtula nAM aLazAstra atforthe ThicA jAba tassa NaM No IriyAbahiyA kirie kabjai, saMparAiyA kiriyA kabjai " prANAtipAta Adi rUpa Asrava dvArAnA nirodharUpa savathI yukta eve aNugAra ke je vIcipathamAM (kaSAya bhAvamAM) razmIne potAnI sAme rahelAM rUpAne nIrakhe che, peAtAnI pAchaLa rahelAM rUpAne nIrakhe che athavA nIrakhavA icche che, AsapAsanAM rUpAne nIrakhe che, upara rahelAM rUpAne nIrakhe che, ane nIce rahelAM rUpAne nIrakhe che, te airyApathikI kriyA kaztA nathI paNa sAMpayikI kriyA kare che, e'pathikI kriyA tA ceAganimittaka ja hAya che paNa tenI A kriyA cAganimittaka hAtI nathI. kaSAya yukta hAvAthI te sa'vRta aNugAra sAMparAyikI kriyA ja karatA hAya che. zrI bhagavatI sUtra : 9 12 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmIne prazna- che. meLaphUlenuM aMte ! vaeN vucarsaMyukaa Aya saMpALyA vidyiA jJarU '' he bhagavan Apa zA kAraNe evu kahA che ke vIcipathamAM ( kaSAyabhAvamAM) rahIne-kaSAyAthI yukta rahIne AMgaLanA, pAchaLanAM, AsapAsanAM, uparanAM ane nIcenAM rUpe ne nIrakhatA saMvRta aNugAra sAMpa rAyikI kriyA kare che-arvApathikI kriyA karatA nathI. mahAvIra prabhunA uttara-'gocamAM ! " he gautama! " alI mALa mAyAlomA evaM jahA sattamasae paDhamesie jAva se NaM uttameva rIyai" bhenA krodha, mAna, mAyA ane lebha A kaSAye-sAtamAM zatakanA pahelA uddezAmAM kahyA pramANe naSTa thaI gayA hAya che, arthAt udayamAna heAya evA aNugAra ayyapathikI kriyA kare che. parantu je aNugAranA krodha, mAna, mAyA ane lAbharUpa kaSAyA naSTa thayA nathI, arthAt udayamAM AvyA nathI. te aNugAra sAMparAyikI kriyA kare che. sUtranA Adeza anusAra vanAra aiyyapathikI kriyA kare che, paNa AgamanuM ullaMghana karIne vanAra sAMparAyikI kriyA kare che. te kaSAyayukta aNugAra utsutra (AgamanI AjJAnuM ullaMghana karIne ) ja peAtAnI pravRtti kare che. te nadena nAva saMvAcA niriyA ga" huM gautama ! te kAraNe meM evu' kahyu` che ke vIci pathamAM sthita rahIne (kaSAyabhAvathI yukta rahIne) sava taraphathI rUpAne dekhanAra saMvRta aNugAra aiyyapathikI kriyA karatA nathI, parantu te sAMparAyikI kriyA ja kare che. gautama svAmInA prazna-" saMvuDassa NaM bhaMte aNagAssa avIyipaye ThiccA purao ruvAI mijjhAyamANassa jAva tassa NaM bhaMte ! ki IriyAvahiyA kiriyA kajjai, pucchA " he bhagavan! je saMvRta aNugAra avIcipathamAM ( akaSAya bhAvamAM) sthita rahIne--athavA yathAkhyAta sayamanuM pAlana thAya evI rIte- athavA rIte vikRti na thAya evI rIte--mArga mAM use rahIne peAtAnI sAmenAM, pAchaLanAM, AjubAjunAM, uparamAM ane nIcenAM rUpane dekhe che, te aNagAra zuM ayyapathikI kriyA kare che, ke sAMparAyikI kriyA kare che ? mahAvIra prabhunA uttara-" nocanA !"he gautama ! " saMyukaAE jJAna sA naM kRyiAvahiyA jiriyA jJa, no saMpADyA jiriyA jJapha' avIcipathamAM sthita rahIne sAmenAM, pAchaLanAM, AsapAsanAM uparanAM ane nIcenA rUpAne dekhatA evA te savRta ( AsravAnA nirodha karanAra ) aNugAra kevaLa ceAganimittaka karmAMbadha kriyArUpa aiopathikI kriyA kare che, kAraNa ke te kaSAyarahita hoya che. tenA dvArA sAMparAyikI kriyA thatI nathI, kAraNa ke te kriyA kaSAyayukta vyakti vaDe ja karAtI haiAya che. zrI bhagavatI sUtra : 9 13 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmInA prazna-te devaM maMte! Evujjara. " huM bhagavan! evuM Apa zA kAraNe kahe che ke te aNugAra aivopathikI kriyA kare che, sAMparAyikI kriyA karatA nathI? mahAvIra prabhunA uttara- nanhA sattame kSadvaDhamelaTr gAya che naM ahvAmuttameya pIyarse seLaoAM nAva no saMAyA niriyA jJapha " he gautama ! sAtamA zatakanA pahelA uddezAmAM kahyA anusAra jenA krodha, mAna mAyA ane lAbha yucchinna ( naSTa ) thaI gayA che, tenA dvArA eNpathikI kriyA thAya che, parantu jenA krAdha, mAna, mAyA ane leAbha kSINu thayA nathI, te sAMparAyikI kriyA kare che. tathA sUtranI AjJA pramANe pravRtti karanAra dvArA ayyapathikI kriyA thAya che ane utsUtra-Agama virUddhanI-pravRtti karanAranA dvArA sAparAyikI kriyA thAya che. avIcipathamAM rahIne upayukta rUpAne dekhanAra sAdhunI pravRtti Agama virUddhanI hAtI nathI pazu AgAmAnukUla ja hoya che. he gautama! te kAraNe evu kahyuM che ke avIcipathamAM rahuM'ne AgaLanAM pAchaLanAM AsapAsanAM ane upara tathA nIcenAM rUpAne dekhanAra te saMvRta aNugAra akaSAyabhAvathI yukta hAvAne lIdhe ayyapathikI kriyA karatA hoya che-tenI te kriyA cegapratyayA krama adhakriyA '' DAya che, tenA dvArA sAMparAyikI kriyA thatI nathI. // sU. 15 66 ceAnivaktavyatA---- vijJAnaM aMte! goLI vaLattA " ItyAdi TIkA-AgaLanA sUtramAM kriyAnu nirUpaNa karavAmAM Avyu che. kriyA vALAne sAmanyataH ceAninI prApti thAya che. tethI sUtrakAre ahI cAninI prarUpaNA karI che A viSayane anulakSIne gautamasvAmI mahAvIra prabhune evo prazna 66 yoni ke svarUpa kAnirUpaNa zrI bhagavatI sUtra : 9 14 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUche che ke- viALe mate !oLI vattA ? " utpatti sthAna rUpa caini keTalA prakAranI kahI che ? he bhagavana ! jIveAnA mahAvIra prabhunA uttara- tividdA loLI vaLavA-taMddA" he gautama ! ceAninA nIce pramANe traNa prakAra kahyA che- lIyA, siLA, sImolinA" (1) zItayeAni, (2) uSNu ceAni ane (3) zIteAdhyu ceni " yu " dhAtu parathI ceni zabda anyA che. ane tenA 'mizraNa karavuM' evA artha thAya che. " yuvanti caNyAM paNa coniH " A vyutpatti anusAra "taijasa ane kANu zarIravALA jIvA odArika Adi zarIrane ceAgya skandhusamudAyathI jemAM mizrita thAya che, tenu nAma cAni che." tenA upara mujakha zIta Adi traNa bheda che. zItAzItapazavALI, uSNA-uSNasparzavALI, ane zIteANu -zItapaza ane uSNa sparza, A banne vabhAvavALI. d 66 harSa noLIya nivaNeluM mALicavuM " A rIte ahIM prajJApanA sUtranA navamAM ceAni padanuM saMpU kathana thavu joIe. prajJApanAnA navamA sUtramAM A viSayane anulakSate A pramANe kahyu che-neALa maMte ! di' lIyA koLI, rUttinA koLI, mItrottinA goLI ? " " jocamAsIyA vagoLI, uttinA tri nonI, no simoNiLA goLI ' ityAdi-- ,, gautama aNugAranA prazna-he bhagavan! nArakAne zu.... zItayeAni haiAya che ? ke uSNuyeAni hAya che ? ke zItaSNusaini hAya che? mahAvIra prabhunA uttara- gautama ! nArakAne zItayeAni paNa hAya che, uSNuyeAti paNa hAya che ane nA zIteSDAni hoya che. A kathananu` spaSTI karaNa nIce pramANe che-pahelI traNa pRthvIomAM (ratnaprabhAmAM, zarkarAprabhAmAM ane vAlukAprabhAmAM) tathA ceAthA pa kaprabhAnA keTalAka nakAvAseAmAM nairiyakAnAM je utpatti kSetra che, te zItapa pariSkRta hAya che, te kAraNe nArakane zIta ceni paNa hAya che, ema kahevAmAM Avyu che. tathA bAkInI dhUmaprabhA, tamaH prabhA ane tamastamaprabhAmAM tathA pa kaprabhAnA keTalAka narakAvAseAmAM nairiyakAnu utpatti kSetra che, te ugrupa pariNata hAya che. tethI te narakAnA nArakAne ujjaini hAya che, kAraNa ke tyAM evI ja paristhiti che. zItAdi ceAninA prakaraNAnI A saMgraha gAthA che-" saumoNiLa ' ityAdi. zrI bhagavatI sUtra : 9 samasta devene gabha ja jIvane zItANuMyeAni hAya che tejaskAyikAne uSNucAni hAya che. nArakeAne zIta ane uSNaceAni hAya che. bAkInA jIvAmAM eTale ke cAra sthAvara, traNa vikalendriya, agabhaja pAMcendriya tiyaca ane manuSyamAM zIta, uSNu ane zIteSNu, e traNa prakAranI yAni hoya che. !! sU0 1 / eja pramANe-' havidvAna maMte! joLI pattA ? " he bhagavan! ceni keTalA prakAranI kahI che? " tomA! tiviA goLI vaLattA-saMjJA-sannittA, 15 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zanittA, nItivA" he gautama! vinA nIce pramANe traNa prakAra kahyAM che(1) sacittani, (2) aciMttani ane (3) sacirAcitta ni. sacitta Adi ceninA prakaraNArthanI saMgrahagAthA A pramANe che "nittA vaju" ItyAdi nArakone ane devene acittani hoya che. garbha ja manuSya ane tiyAne mizra (sacittAcitta) ni hoya che. pAMca sthAvara, traNa vikalaeNndriya ane agarbhaja paMcendriya tiryaMca tathA manuSyane traNa prakAranI sacitta, acitta, ane mizra-ni hoya che. ekendriya sUkSama jIvanikAyane saMbhava hovA chatAM paNa nararthika ane devenA ja utpattikSetra che, te koI paNa jIva vaDe parigrahIta nathI, te kAraNe nArake ane devenI enine aciMtta kahI che. paraMtu je garbhavAsa ni che te sacitta, acitta ane sacittAcitta hoya che kAraNa ke zukazeNita pudgale acitta he ya che ane garbhAzaya sacetana hoya che, bAkInA pRthvIkAya AdikanI tathA saMmUriskama manuSyAdikenI jIvathI parigrahIta, aparigrahIta tathA ubhayarUpa (te banne prakAranA) utpatti kSetramAM utpatti thAya che. te kAraNe temanI ni traNa prakAranI kahI che. - have bIjI eninA prakAre prakaTa karavAmAM Ave che- "vi mate ! goLagumttA?" he bhagavana! ni keTalA prakAranI kahI che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA !" he gautama! "sividda goLa paUUttA" ni traNa prakAranI kahI che, "taMga" je traNa prakAre nIce pramANe che-"saMtu roLI, jillA koLI, saMkuriyara koLI" (1) saMvRtani, (2) vivRtani, ane (3) saMvRtavivRtani. savRtAdi yoni kone hoya che te nIcenI saMgraha gAthAmAM darzAvyuM che-"vicAra" ItyAdi- ekendriyane, nArakane ane devane saMvRtani heya che. vikalenidrAnekIndriya, trIndriya ane caturindriyane-vivRtani hoya che. garbha ja pacendriya tiryaMca ane manuSya ne saMvRtavivRtani hoya che e kendriyane je saMvRtayoni hoya che te tathAsvabhAva ( e svabhAva)ne lIdhe hoya che. nArakone saMvRtAni hovAnuM kAraNa e che ke temanAM sthAna saMvRta gavAkSa jevAM hoya che. temAM utpanna thayelAM ane vRddhi pAmatAM zarIravALAM te nArake te zIta niSphaTamAMthI (utpattisthAne mAMthI uSNa nArakamAM paDe che, ane uSNa niSkuTamAMthI zIta nArakamAM paDe che. jene paNa evI sAMvRtAni ja hoya che, kAraNa ke devazayyAnI upara dUSyAntarita AMgaLanA asaMkhyAtamAM bhAga pramANa ja avagAhanAvALo deva utpanna thAya che. tathA " vALa maMche ! koLI pasLaT?he bhagavan! ni keTalA prakAranI kahI che? jonat!" he gautama! "rivi koLI ghara-taMtra-yugmacA, saMlA zrI bhagavatI sUtra : 9 16 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vattA, vaMNIpattA " cAninA nIce pramANe traNa prakAra kahyA che-(1) kUonnata, (2) zakhAvata' ane (3) vazIpatra. A viSayanuM pratipAdana karatI sa'grahagAthA A pramANe che-" saMvAyattA koLI 'ItyAdi. za'khAvata yAni cakravatI'nAM srI ratnane hAya che. tene je gabha utpanna thAya che, te niyamathI ja naSTa thai jAya che. temAM gabha TakI zakatA nathI. kUrmAMnnata yAnimAM tIrthaMkara, cakravarti, vAsudeva ane bhaLabhadra pazu utpanna thAya che. bAkInA saMsArI jItra vaMzapatra caiAnimAM utpanna thAya che. ! sU. 2 / / vedanA ke svarUpakA nirUpaNa vedanA vatavyatA " vijJAna maMte ! jethaLA pattA '' ityAdi TIkA"--AgaLanA sUtramAM caininu kathana karava mAM AvyuM che, ceAnivALA jIve vedanAne anubhava kare che, tethI sUtrakAre vedanAnI prarUpaNA karI che-- gautama svAmI A viSayane anulakSIne mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke vijJAna maMtte ! vecanAra chattA ? " he bhagavan ! vedanA keTalA prakAranI kahI che? 66 "6 mahAvIra prabhunA uttara-' poyamA ! vecanA siviA vaLattA "he gautama ! vedanA traNa prakAranI kahI che. '' saMjJA " te prakAro A pramANe che-"zIlA, vRttinA, sImosiLA " (1) zItavedanA, (2) uSNuvedanA, ane (3) zIteSNuvedanA " i vecaLAya nivattamaM mALiyarca" A rIte prajJApanA sUtranA rUpamAM vedanA padanuM ahI' sapUrNa kathana thavuM joie. prajJApanA sUtramAM A viSayane anulakSIne A pramANe kahyuM che necALa maMte ! vica taiyAM veyaMti, ziAM vaicAM, peyaMti sImoNiLa veyAM cecati ? " he bhagavan! nArake| zItavedanAne anubhava kahe che ? ke uSNa vedanAne anubhava kahe che ? ke zIteANu vedanAne anubhava kahe che ? " noMyamA! sau pi vecaLa veti, narasina vinosIonInuM ' he gautama ! nArakA zIta ane uSNa vedanAnu vena kahe che. zIte blu vedanAnuM vedana karatA nathI eja pramANe asurakumArathI laIne vaimAnikA pantanA jIvA vaSe paNa samajavuM " dvaM canthiA taiyaLA vastro, leto, hrAhako, mAvo " vedanA cAra prakAranI paNa hoya che--dravyanI apekSAe, kSetranI apekSAe, kALanI apekSAe ane bhAvanI apekSAe, e cAra prakAra kahyA che. dravyanI apekSAe je vedanA thAya che te zrI bhagavatI sUtra : 9 17 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pudagala dravyanA saMbaMdhI vedanA hoya che. nArakAdi kSetra saMbaMdhI je vedanA che tene kSetravedanA kahe che. nArakAdi kALa saMbaMdhI je vedanA thAya che tene kALa vedanA kahe che ke, zoka Adi bhAvanI apekSAe je vedanA thAya che tene bhAvadanA kahe che. samasta saMsArI ja A cAre prakAranI vedanAne anubhava karatA rahe che. "sivirecA-sAra, mALA, tArI mArA " vedanAnA A pramANe paNa traNa prakAra paDe che-(1) zArIrika vedanA, (2) mAnasika vedanA, ane (3) zArIrika mAnasika vedanA. emAM je samanaska-saMjJI-jIve che teo traNe prakAranI vedanA bhogavyA kare che paraMtu asaMjJI che phakta zArIrika vedane ja bhagave che. tivA vecA-sAvA, cA, sAcAvAyA" tathA vedanAnA A pramANe paNa traNa prakAre paDe che-(1) zAtavedanA, (2) azAtA vedanA (3) zAtAzAtA vedanA. samasta saMsArI jIva A trividha vedanAne bhegavyA kare che. siviA vecA-kuvA, suhA, maTubramasuddA" vedananA A traNa prakAro paNa che-(1) duHkha, (2) sukha ane adukhAsukha. samasta saMsArI jIva A trividha vedanAne bhegavyA kare che. - sAtAsAta ane sukhaduHkhamAM A pramANe bheda rahele che-anukrame udaya prApta vedanIyakarma pugalene je sAtAsAtarUpa anubhava thAya che tene sAtAsAta vedanA kahe che. tathA anyanA dvArA udIrNamANa vedanIyane je anubhava che. te anubhavane sukhaduHkharUpe oLakhavAmAM Ave che. g suvigA vecaT-adamuvAmi, safmayA" tathA vedanAnA A pramANe be prakAra paNa che-(1) AbhupagAmikI, ane (2) au pakamikI. je vedanA-pitAnI jAte ja utpanna karIne vedavAmAM Ave che, vedanAne AbhyapagamikI vedanA kahe che. jema ke sAdhuo kezakuMcana, AtApanA Adi dvArA vedanA utpanna karIne tene bhegavatA hoya che. udIraNAkaraNa dvArA udayamAM lAvIne. je karmonuM vedana karavAmAM Ave che, te karmavedanane aupakramikI vedanA kahe che. A baMne prakAranI vedanAne paMcendriya tiryaMca ane manuSya anabhava kare che. bAkInA cha aupakanikI vedanAnuM vedana kare che. "suvigA vecanA-nirA ca, zani 1" tathA nidA ane anidAnA bhedathI paNa vedanAnA be prakAra paDe che. cittavatI vedanA nikA kahe che ane acittavatI vedanAne anidA kahe che. saMjJI jIve A banne prakAranI vedanA bhagave che, paranta esaMjJI che (mana vinAnA jI) anAjoga anidAvedanAnuM ja vedana kare che. prajJApanAmAM dvAragAthA A pramANe che-"lIyA , sArI" ItyAdi. vedanA viSayaka prajJA pakA sUtrane pATha kyAM sudhI grahaNa karavAne che, te nIcenA sUtrapATha dvArA vyakta karyuM che-"kAva jovAnuM mate ! jiM tuvaM zreya ciMti, suhuM repa vecaMti, sAsuvamatu re veNaMti ? " he bhagavana! nArako zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duHkharUpa vedanAne anubhava kare che? ke sukharUpa vedanAnuM vedana kare che? ke sukharahita ane duHkharahita vedanAnuM vedana kahe che? he gautama! nArake du:kharUpa vedanAne paNa anubhava kare che, ane tIrthakaranA janma kALe sukharUpa vedanAne paNa anubhava kare che, vaLI teo sukharahita ane duHkha rahita vedanAne paNa anubhava kare che. e ja pramANe asurakumArathI laIne vaimA nika de paryantanA jIvanA vedanaviSenuM kathana samajavuM. che sU. 3 | pratimAke svarUpa kA nirUpaNa -pratimA vaktavyatA- "mArAM of maMte mikaparimaM pavitraNa" ItyAdi- TIkAtha-vedanAnI vaktavyatAnuM pratipAdana karIne have sUtrakAra te vedanAnA hetubhUta sAdhujanabhigraharUpa pratimAnI prarUpaNa kare che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUche che-"mAsirca mare! madhurimaM vinnara lagArarasa nice volejA vatte haide" he bhagavana ! je bhikSupratimAnI avadhi eka mAsanI che, te eka mAsika bhikSupratimA je aNagAre aMgIkAra karI che-eTale ke sAdhujananA abhigraharUpa A pratimA je bhikSue aMgI. kAra karI lIdhI che, ane zArIrika saMskAra AdinA pariyANa pUrvaka je dehanA mamatvathI rahita thaI gayela che, tathA vadha bAdinA nahIM rokavA dvArA je zarIranI Asakti rahita thaI gayela che, athavA jene dhamasAdhana nimitte ja dehamAM prIti rahelI che evA sAdhu dvArA zuM eka mAsika bhikSupratimAnI samyak rIte ArAdhanA thAya che kharI? mahAvIra prabhune uttara-"jarja mANavA mijavurimA niravA mALiyA sAva sAcA mArU" he gautama ! ahIM bhikSupratimA viSenuM samasta kathana te saMpUrNa rIte ArAdhita thAya che," A sUtrapATha paryanta grahaNa thavuM joIe. snAna, vALanI sajAvaTa, Adi kriyAone zArIrika saMsakAra kahe che. A rIte zarIra saMskArane parityAga pUrvaka ane vadhabaLyAdika na rokavAne kAraNe deha pratyenI AsaktithI rahita banI gayA pachI "je che karaNagovAnA kagjjti-tNjhaa-divaa vA mANumA vA tirikkhajoNiyA vA te upapanne sammaM sahaDa rAma, titi, ahiyAra" ItyAdi. te aNagAra upara je kaI parISaha ane upasargo Ave che-pachI bhale te devakata hoya, manuSyakRta hoya ke tiya cakRta hoya-te badhAM parISaha ane upasargone pitAne sthAnethI vicalita thayA vagara je sahana kare che, temanA zrI bhagavatI sUtra : 9 19 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratye jenA manamAM bilakula dha utpanna thatA natha, jenA hRdayamAM dInatAnA bhAva bilakula pedA thatA nathI, karmonI nirA karavAnA hetupUrvaka je temane ullAsapUrvaka sAmanA kare che tevA te aNugAra A prakAranI tenI pravRtti dvArA te mAsika bhikSupratimAnI sapUrNarUpe ArAdhanA kare che, ! sU. 4 // 66 ArAdhanA vyaktavyatA 66 - 'miksDa cAnnayAM abhiSazAnuM dilevinnA" ityAdi TIkA-AgalA sUtrane ante e ullekha thayA che ke " amuka sa'jogAmAM ja bhikSupratimAM ArAdhita thAya che." have sUtrakAra e vAta prakaTa kare che ke ArAdhanA kevI rIte thAya che. ane kevI rIte ArAdhanA thatI nathI -- bhikkha ya annayaraM akiccadvANaM paDisevittA, se NaM tassa ThANassa annaahoyapatti te hAruM ja, naddhi tarata AALA ''kAi sAdhu dvArA kaI akRtya sthAnanuM sevana thaI gayuM hoya ane tyAra bAda tenA dvArA te akRtyasthAnanI AlecanA thaI na hoya ane pratikramaNa (prAyazcitta) pazu thayuM na hoya, A rIte pApasthAna sevananI ate pratikramaNa karyA vinA je tenuM mRtyu thai jAya, te te anAleAcita ane apratikrAnta sAdhu dvArA ArAdhanA thaI che ema manAtu nathI, pazu saMyamanI virAdhanA thayelI gaNAya che. ahI* ' ' zabda * t" (be) nA athamAM vaparAya che. A zabdanA prayAgadvArA evA atha nIkaLe che ke bhikSu dvArA akRtyasthAnanuM sevana thavAnI vAta ja sAmAnya rIte tA asavita che " se nuM tala bAroca-paDite hAruM dareka asthi tama ArAhaNA parantu akRtya sthAnanuM sevana karanAra sAdhu dvArA jo tenI Ale cana tathA pratikramaNa karI levAmAM Ave ane tyAra bAda jo tenuM maraNu thaI jAya te te sadhune ArAdhaka kahevAya che. eTale ke eve sAdhu saMyamanA ArAdhaka ja kahI zakAya che--virAdhaka gaNAtA nathI. have sUtrakAra prakArAntara dvArA (anya 66 ,, ArAdhanA ke svarUpa kAnirUpaNa zrI bhagavatI sUtra : 9 20 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAre) ArAdhanA ane anArAdhanAnuM pratipAdana kare che-- k '' bhikkhu ya annayaraM akiJcaTuNaM paDisevittA tahasa NaM evaM bhavai pacchA vi NaM ahaM caramakAlasamayaMsi eyarasa ThANAsa AlopassAmi, jAva paDivajjisnAmi " koI eka sAdhu dvArA akRtyasthAnanuM sevana thaI jAya che. tyAra mAda tenA manamAM eve vicAra Ave che ke jyAre mArA maraNa kALa najIka Avaze, tyAre huM A akRtyasthAnanI Alecana, prAyazcitta Adi karI laIza. tyAra bAda tasva jALastra-gaLAchocahibaMne gAtra nathi tarA bA LA '' te akRtyasthAnanI AlecanA Adi karyA vinA te sIdhu kALanA avasara AvatA kALa karI jAya che te evI paristhitimAM te anAle cita ane apratikrAnta sAdhu dvArA ArAdhanA thaI gaNAtI nathI. parantu jo te taraNe TALahna bAhocaDite vAruM, asthi talla ArAhaNA sAdhu dvArA peAtAnA akRtyasevananI antakALe AlecanA karI levAmAM Ave ane prAyazcitta karI levAmAM Ave, te te AleAcita ane pratikrAnta sAdhu dvArA ArAdhanA thai gaNAya che. have prakArAntarathI sUtrakAra anArAdhanA ane ArAdhanAnuM nirUpaNa kare che--< miN ya annayamAM ciDhDhALa hilevinnA tasya NaM evaM bhavaha jai tAva samaNovAsagA vi kAlamAse kAlaM kiccA annayaresu devaloey devattA uvatrattAro bhavaMti kimaMga puNa ahaM annapanniya devattaNaM viNo bhAmiti kaTTu "" koi eka sAdhu dvArA kayAreka koIka akRtyasthAnanuM sevana thaI jAya che. tyArabAda tenA manamAM evA vicAra Ave che ke jo zramaNeApAsaka paNa kALanA avasara AvatAM kALa karIne kAI eka dhruvalekamAM devanI pAMca utpanna thai jAya che, te zuM huM nyantaranikAya vizeSa annapannika devatvane paNa zuM... prApta nahIM karU? kahevAnuM tAtparya e che ke avazya e prakAranI deva paryAya tA hu prApta karI zakIza A prakAranA vicAra karIne " se NaM tassa jhALaA anAjocavAte dAruM re, nahyi takSNa brArALA " jo te pApasthAnanuM sevana karanArA sAdhu te pApasthAnanI AlecanA Adi karyA vinA maraNa pAme, tA tenA dvArA ArAdhanA thatI nathI. 8 se NaM tassa ThANastra AloiyapaDikkate hAruM re, asthi tala bAraIphaLA 'paraMtu jo te sAdhu pote sevelA pApasthAnanI AlecanA, pratikramaNa ane prAyazcitta karyo khAda maraNa pAme, te tene ArAdhaka ja kahevAya che. have mahAvIra prabhunAM vacanAne pramANabhUta gaNIne gautama svAmI kahe che.-tevuM maMte ! sevA ane ! tti " ' he bhagavan ! ApanI ,, dd zrI bhagavatI sUtra : 9 21 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAta satya che. he bhagavan ! Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM te sathA satya che. " A pramANe kahIne prabhune va'dRNA namaskAra karIne te temane sthAne esI gayA. !! sUpa // jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAjakRta " bhagavatIsUtra 'nI priyadarzinI vyAkhyAnA dasamA zatanA bIje uddezaka samApta 10-rA tIsare uddeze kA viSaya vivaraNa dazamA zatakanA trIjA udezAnA prAraMbha dazamA zatakanA trIjA uddezAmAM pratipAdita viSayanuM saMkSipta vivaraNa nIce pramANe che-rAjagRha nagaramAM gautama svAmI dvArA mahAvIra prabhune pUchAyelA prazno-zu deva peAtAnI zaktithI cAra pAMca devAvAsAnuM ullaghana karIne jaI zake che kharA ? alpaRddhivALA deva mahAmRddhivALA devanI vacce thaIne jaI zake che kharA ? samaddhika (samAna RddhivALe| ) deva zu' samaddhika devanI vacce thaIne jai zake kharA? jo jai zakatA hoya te zu vimAhita karIne jaI zake che, ke vimAhita karyA vinA jaI zake che? jo vimAhita karIne jai zakatA hoya, tA zuM te tene pahelethI ja vimAhita karI nAkhe che, ke vacce thaine nIkaLyA pachI vimeAhita karI nAkhe che? maharSika deva zu' alpa RddhivALA devanI vacce thaIne nIkaLI zake che kharA? jo nIkaLI zakatA haiAya te zu tene vimeAhita karIne nIkaLe che, ke vimAhitakaryAM vinA nIkaLe che? jo vimAhita karIne nIkaLatA hAya, tAjI te tene pahelethI ja vimAhita karI nAkhe che, ke vacce thaIne nIkaLyA pachI vimAhita karI nAkhe che? asurakumAra viSe paNa A prakAranA praznottarInuM kathana pardika deva maharNika devInA vaccethI nIkaLI zake che kharA ? samaddhika deva samaddhika devInA vaccethI nIkaLI zake che kharA ? apaddhika devI zu' mahaSkriya devanI vacceAvacca thaIne nIkaLI zake che kharI ? apaki devI. zu' mahaddhika devInI vacceAvacca thaIne nIkaLI zake che kharI ? mahaddhika vaimAnika devI zu alpaddhika vaimAnika devanI vacce thaIne nIkaLI zake che kharI? eja pramANe samaddhika devInA samaki devInI sAthe AlApaka, mahaddhi ka vaimAnika devInA apaddhika vaimAnika devInI sAthenA AlApaka, mahaddhika devI vimeAhita karIne nIkaLe che ke vimAhita karyA vinA nIkaLe che? DhADatA gheADAnA 'khu khu' A prakAranA zabdoccAraNanI apekSAe praznottarabhASAonA 12 prakAra. A badhA viSayanuM A uddezAmAM pratipAdana thayuM che, zrI bhagavatI sUtra : 9 22 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devake svarUpanA nirUpaNa deva svarUpa vaktavyatA sAcA jJAva gvaM vAsI ItyAdi TakAtha-bIjA udezAne ane devatvano ullekha thaye che. te saMbaMdhane anulakSIne A trIjA uddezAmAM sUtrakAre e devatvanI prarUpaNa karI che "jidde jJAva gvuM vAlI" ahIM "kavi (yAvatu) " padathI A prakArane pATha grahaNa karAya che-rAjagRha nagaramAM mahAvIra svAmI padhAryA. temanA dharmopadeza sAMbhaLavAne mATe nAgarikenI pariSada nIkaLI mahAvIra prabhune vaMdaNuM namarakAra karIne tathA temane dharmopadeza sAMbhaLIne pariSada pAchI pharI. tyAra bAda prazna pUchavAnI IcchAvALA gautama svAmIe vinayapUrvaka bane hAtha joDIne prabhune A pramANe pUchayuM-"mArUDhigo mere re jAva jarAri vaMza revA vAsaMtarAruM vINavattA , tenA paraM pariDhiNa?he bhagavana! sAmAnya deva AtmaRddhi dvArA-pitAnI zaktithI zuM eka, be traNa, cAra athavA devAvAsa vizenuM ullaMghana karI zake che? zuM tenA karatAM paNa vadhAre AgaLa javuM hoya to te anyanI zakti dvArA jAya che? mahAvIra prabhuno uttara-"mAskUtigoi tU veva'( hA, gautama! sAmAnya deva zarUAtanA cAra pAMca devAvAne potAnI zakti vaDe ja ulaMghI jAya che. paNa tenA karatAM vadhAre AgaLa javuM hoya, to te bIjAnI zaktinI sahAyatAthI jAya che. " asurakumAre vi" sAmAnya devanI jema asukumAra paNa pitAnI zaktithI cAra athavA pAMca asurakumAra devAvAsa sudhI jaI zake che, tenA karatAM AgaLa javuM hoya to te anyanI zaktinI sahAyatAthI jAya che. eja vAta "nAM asurakumArAvAsaMtADyuM, te te reva" A sUtrapATha dvArA vyakta thayela che. eTale ke sAmAnya devanA devAvAsonuM ullaMghana karavA vinA AlApakamAM sAmAnya rUpe devAvAsane grahaNa karavAmAM Avela che. paraMtu ahiMyAM devAvAne badale asurakumAra devAvAne grahaNa karavAmAM Avela che. bAkInA samasta kathana sAmAnya devanA kathana pramANe ja samajavuM. "ga gu vi meLe lAva thaLiyakrama" eja pramANe suvarNakumAra, nAgakumAra, vighukumAra agni kumAra, udadhikumAra, dvIpakumAra, vAyukumAra ane svanitakumAra, e badhAM bhavanapati de paNa pita pitAnA cAra athavA pAMca sudhInA suvarNakamArAvAsa Adi AvAsa sudhI te pita pitAnI zaktithI jaI zake che. paraMtu tenA karatAM AgaLa javuM hoya te anyanI sahAyatAthI AgaLa jAya che. "g vALamaMtanoriyA mAInara kaa tenA pa paraDhig" sAmAnya devanI jema vAnarAntara, tiSika ane vaimAnika devo paNa pota potAnI zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaktithI te cAra athavA pAMca vAnavyantarAdi AvAsonuM ullaMghana karI zake che, paNa tenA karatAM AgaLa javuM hoya te anyanI sahAyatAthI jAya che. gautama svAmIne prazna-"mArUDhiNa mate ! teve maricaraNa varasa maksa maoNLa vIrUvarUjhA?" he bhagavan! alpa RddhivALe devazuM adhika RddhivALA devanI vacce thaIne nIkaLI zake che kharo ? mahAvIra prabhune uttara-"jo pULa samajU" he gautama! evI vAta saMbhavI zakatI nathI. gautama svAmIne prazna-samaNi mare! re sakriya rahyuM mana no vizvAnA?" he bhagavana! barAbaranI trAddhivALo eka deva barAbaranI ddhivALA bIjA devanI vacce thaIne nIkaLI zake che khare ? mahAvIra prabhune uttara-"Lo phaLa tama" he gautama! evI vAta saMbhavI zakatI nathI. paraMtu e vAta tyAre ja saMbhavI zake che. "jana vIrapurajJA" ke jyAre te samAna RddhivALe pramAdayukta (asAvadhAna) hoya che. tenI asAvadhAnatAne lAbha laIne samAna RddhivALA deva tenI vacce thaIne nIkaLI jAya che. gautama svAmIno prazna-"te i mate ! vinodira pama, kavi zAhittA ? " he bhagavan! te sAmAnaRddhivALe deva bIjA samAnaddhivALA devane (dhumasanA) aMdhakAra dvArA tene vihita karIne tenI vacce thaIne cAlaye jAya che ke mahikAdinA aMdhakAra dvArA tene vimehita karyA vinA ja tenA dekhatAM ja tenI vacce thaIne cAlyA jAya che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA!" he gautama! "vimA pama, jo avinoddettA mU" eka samaddhika deva bIjA mahaddhika devamAM moha utpanna karyA vinA tenI vacce thaIne javAne samartha hoto nathI, paraMtu tene vimehita karIne ja tenI vacce thaIne nIkaLavAne samartha hoya che. - gautama svAmIne prazna-" te maMre ! puiri vihiar Tda vinA , sudi vIvAra pachI vimobA?he bhagavana ! je pahele samadika deva bIjA samarthika devane vihita karIne tenI vaccethI nIkaLavAne samartha bane che, te zuM te pahelAM tene vihita karI nAkhIne tyAra bAda tenI vacce thaIne nIkaLI jAya che, ke pahelAM tenI vacce thaIne nIkaLI jAya che ane tyAra bAda tene vimohita kare che? mahAvIra prabhune uttara-" mA!" he gautama! "puvi ramottara pUchA vIvaNanA, no pu8i varUvattA pachI vimo gA" te samaddhika deva bIjA samaddhika devane mehita karIne eTale ke dhumasanA aMdhakAra dvArA pahelAM tene vihita kare che ane tyArabAda tenI vacce thaIne nIkaLI jAya che. pahelAM zrI bhagavatI sUtra : 9 24 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nIkaLI jAya ane tyAra bAda tene vimohita kare, evuM banatuM nathI. kahevAnuM tAtparya e che ke pahelAM tene vimohita karavAmAM Ave che ane tyAra bAda ja tenI vacce thaIne nIkaLI zake che. gautama svAmIne prazna-"maDhig i mate ! prakriyara sevaraNa mAM vIvajJA" he bhagavan! adhika ddhivALe deva zuM alpa dvivALA devanI vacce thaIne nIkaLI zake che khare? mahAvIra prabhune uttara-"hUMtA, varUvAkA" hA,gautama! nIkaLI zake che. gautama svAmIne prazna-"te mate ! jiM vimortAi vam, vimorA vma?" he bhagavana! zuM te mahaddhika deva te a5ddhika devane vihita karIne (mahikAdine aMdhakAra karIne tenA dvArA tene vimohita karIne) tenI vacce thaIne nIkaLI zake che, ke tene vihita karyA vinA tenI vacce thaIne nIkaLI zake che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! vimohettA vira pam, vimottA vi " he gautama! te mahA trAddhivALA deva te alpajhAddhavALA devane vihita karIne paNa tenI vacce thaIne nIkaLI zake che ane tene vimohita karyA vinA paNa tenI vacce thaIne nIkaLI zake che. gautama svAmIne prazna-Ne mare! vi kurivaM vimohettA pachI vIra , purva viphavattA pachI vimohenA?" he bhagavan? te mahaddhika deva zuM te alpaddhika devane pahelAM vihita karIne tenI vacce thaIne nIkaLI jAya che, ke pahelAM te tenI vaccethI nIkaLI jAya che ane tyAra bAda tene vihita karI nAkhe che? mahAvIra prabhune uttara- "ocamA !"he gautama! "gvaM vA, vohettA, pachI vIrUvaranA, pu ivavapattA vachA vimojhA" te vAta bane rIte zakya bane che. te mahaddhika deva pahelAM tene vihita karIne tyAra bAda tenI vacce thaIne cAlyA jAya che, evuM paNa banI zake che. ane ane pahelAM tenI vacce thaIne pasAra thaI jAya che ane tyAra bAda tene vihita kare che. evuM paNa saMbhavI zake che. A rIte bane vAta ahIM saMbhavita hoI zake che. gautama svAmIne prazna-"avaDhigi maMte ! akurakumAre mahitrita kumAra4 ma maLe vijJA?" he bhagavan! a5ddhivALA koI eka asurakumAra deva zuM adhikaRddhivALA asurakumAra devanI vacce thaIne nIkaLI zake che kharo? mahAvIra prabhune uttara-"o phuga sama " he gautama! e vAta saMbhavI zakatI nathI. "asurakumAre jIva sinni AhAvA mALicaravA ja gig seve maLiyA" jevI rIte sAmAnya devanI sAthe traNa AlApake kahyA che, e ja pramANe asurakumAranI sAthe paNa traNa AlApako kahevA joIealpaddhika ane mahaddhikane pahelo AlApaka te upara ApavAmAM AvyuM che. zrI bhagavatI sUtra : 9 25 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bane samAnaaddhivALA asurakumArane bIje AlApaka, ane mahaddhika tathA addhika asurakumArane trIjo AlApaka samaja. A rIte asurakumAra viSayaka traNa AlApaka samajavA. "g jJAva thaLiyakumArALa" eja pramANe suvarNakumArathI laIne svanitakumAra paryanatanA pratyeka bhavanapati devanA traNatraNa AlApake samajavA. "vALamaMtakonivemaiLa parva veva" eja pramANe vanavyantara, jatiSika ane vaimAnika devanA paNa traNatraNa AlApako samajavA. gautama svAmIne prazna-3 curphag i mane ! seve mahaMDrakriyANa revA makaze moLe vIThThalajJA?" he bhagavan ! a9pa RddhivALA deva zuM mahA RddhivALA devInI vacce thaIne nIkaLI zake che kharo? mahAvIra prabhune uttara "jo jIde sama" he gautama! e vAta saMbhavI zakatI nathI. gautama svAmIne prazna-"samaDhiNa mate ! re sagiche tevI mAM no vIvajJA?" he bhagavan! a5 RddhivALo deva zuM mahARddhivALI devInI vacce thaIne nIkaLI zake che kharo ? mahAvIra prabhuno uttara-purva tahevaLa revA ja daMramo mALiyAro vAva mALiyA," he gautama! jema AgaLa kahevAmAM AvyuM che ke samaddhika deva bIjA samaddhika devanI vacce thaIne nIkaLI zakato nathI, ane je nIkaLe che te tenI asAvadhAnatAne lAbha laIne ja nIkaLe che, e ja pramANe samaddhika deva ane samaddhika devInuM kathana paNa samajavuM. eTale ke samaddhika deva samaddhika devInI vacce thaIne nIkaLI zakatuM nathI, kadAca samaddhika devInI asAva dhAnatAmAM te tenI vacce thaIne nIkaLI jAya che. A pramANe asurakumArathI laIne vaimAnika paryantanA deva devInI sAthe traNa traNa AlApake kahevA joIe. jema ke a5ddhika asurakumArAdi deva ane mahaddhika asurakumArI Adine pahele AlApaka, samaddhika asurakumArAdi deva ane samaddhika asurakumArI Adine bIje AlApaka, ane mahaddhika asurakumArAdi deva ane a5ddhika asurakumArI Adino trIje AlApaka banaze. A rIte asukumAra AdikanI sAthe asurakumArI AdikanA traNatraNa AlApake kahevA joie. A rIte sAmAnya deva saMbaMdhI paheluM daMDaka, devadevI saMbaMdhI bIju daMDaka, vaimAnika paryantanA devI ane deva saMbaMdhI trIjuM daMDaka ane vaimAnika paryantane baLe devIo saMbaMdhI cothuM daMDaka bane che. A rIte cAra daMDaka thAya che. have temane vadhAre spaSTatAthI samajAvavA mATe sUtrakAra praznottara rUpe pachInA daMDakanA AlApa prakaTa kare che- gautama svAmIne prazna-"daDhi mate ! tevI mahiciraNa vidara makamaLa parva to vi to 3 mALicavo' he bhagavan a85ddhika (alakSaddhi saMpanna) devI zuM mahaddhika devanI vacce thaIne nIkaLI zake che kharI? mahAvIra prabhune uttara-he gautama! e vAta saMbhavI zakatI nathI. A rIte A trIje daDaka paNa kahevuM joIe. samaddhika devI ane samaddhika devane bIje AlApaka ane mahaddhika devI ane alpaddhika devane trIje AlApaka sama. che. sAmAnya devanA viSe jevAM praznottara sUtra ApyAM che evAM ja ahIM paNa samajavA. "jhAra mahiSA mALigI paNa caraNa kamaLa vIrANA zrI bhagavatI sUtra : 9 26 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eja pramANe alpaddhika asurakumArI ane mahaddhika asurakumArane samaddhika asurakumArI ane samaddhika asurakumArane, mahaddhika asurakumArI ane a5ddhika asurakumArane, ema traNa AlApako banaze. eja pramANe svanitakumArI ane svanitakumAra parvatanA bhavanapationA tathA vaimAnika paryantanI devIe ane denA traNatraNa AlApaka bane che. chelle AlApaka-"zuM mahaddhika vaimAnika devI alpaddhika vaimAnika devanI vacce thaIne nIkaLI zake che?" uttara -"hA, gautama evuM banI zake che." gautama svAmIne prazna-"kariyANaM mate ! tevI mahiDhiyA vIra mag. #oLa vIravAna! he bhagavan! alpaRddhivALI devI zuM mahAddhivALI devanI vacce thaIne nIkaLI zake che? mahAvIra prabhune uttara-"o zu sa " he gautama! evI vAta saMbhavI zakatI nathI. "gvaM samaDhiyA tevI rahela eja pramANe samaddhika devI samaddhika devInI vacce thaIne nIkaLI zakatI nathI - kadAca tenI asAvadhAnatA hoya che te tenI vaccethI nIkaLI zake che. "zadi DhiyA vi TevI aDhiyAg sevA taheva" parantu mahARddhivALI devInI vacce thaIne avazya nIkaLI zake che "ilve i tikti sinni kArAva mALiyA -jAva mahiiDhiyANaM bhaMte ! vemANiNI appaDDiyAe vemANiNIe majjhamajheNaM vI. kAnA" A rIte asurakumArIthI vaimAnika devI paryantanI devIo viSe traNa traNa AlApaka samajavA. jema ke pahele AlApaka alapaddhika asurakumArI Adi devI mahaddhika asurakumArI Adi viSe samaja. bIje AlApaka bane samaddhika asurakumArI Adi devIo viSe ane trIje maharthika asurakumArI Adi devI ane alpaddhika asurakumArI Adi devI viSe samaja chelle vaimAnika devIo viSeno AlApaka A pramANe samaje-"zuM mahaddhika vaimAnika devI a5ddhika vaimAnika devInI vacce thaIne jaI zake che kharI?" mahAvIra prabhune uttara-hRtA, joyA! vAvaNajhA" hA, gautama! mahaddhika vaimAnika devI apaddhika vaimAnika devInI vacce thaIne nIkaLI zake che. gautama svAmIne prazna-"hA maMte! fi vimAhittA ? " he bhagavana! asurakumArathI laIne vaimAnika paryantanI mahaddhika devI, zuM asurakumArathI laIne vaimAnika paryantanI devIne dhumasanA aMdhakAra Adi dvArA vimohita karIne tene dekhatAM ja tenI vacce thaIne nIkaLI jAya che. ke vihita karyA vinA tenI vaccethI nIkaLI jAya che? zrI bhagavatI sUtra : 9 27 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhuno uttara-"tA jAva kurivaM vA vINAnA pada vimephrijJA" ahI paNa pUrvokta uttare ja grahaNa karavA joIe jema ke..." he gautama! te tene vimehita karIne paNa tenI vaccethI nIkaLI jAya che, ane vimAhita karyA vinA paNa nIkaLI jAya che. prazna-pahelAM vihita kare che ane tyAra bAda tenI vaccethI nIkaLI jAya che, ke pahelAM tenI vaccethI nIkaLI jAya che ane tyAra bAda vihita kare che? uttara-he gautama ! pahelAM vihita karIne paNa nIkaLI zake che ane pahelAM tenI vaccethI nIkaLI jaIne pachI paNa vimohita kare che. A rIte bane prakAre nIkaLI zake che. "gg rattA A rIte ahIM cAra daMDaka che. - paheluM daMDaka-mahartika devI alpaddhika devInI vaccethI nIkaLI zake che. bIju daMDakate tene mohita karIne tenI vaccethI nIkaLI jAya che, ke vimohita karyA vinA nIkaLI jAya che?" A prazna ane vihita karIne paNa tenI vaccethI nIkaLI jAya che, ane vihita karyA vinA paNa nIkaLI jAya che. " A uttararUpa bIjI daMDaka samajavuM. trIju daMDaka-"te tene pahelAM vimohita karIne pachI tenI vaccethI nIkaLI jAya che, ke pahelAM nIkaLI jaIne pachI tene vihita kare che. AnA uttara rUpa trIjuM daMDaka A pramANe che-"te pahelAM tene vimAhita kare che ane tyAra bAda tenI vaccethI nIkaLI jAya che." ane cothuM daMDaka pahelAM nIkaLI jAya che ane tyAra bAda tene vimAhita kare che. A rItanA AlApake asurakumAra Adi bhavanapatithI laIne vAnavya. ntara, jatiSika, ane vaimAnika be de, deva ane devI, devI ane deva tathA devI, devI, viSe paNa samajI levA sU0 15 "cAraNa mane !" ItyAdi vismayakArakatva vasvantara kAnirUpaNa. TIkArtha-pUrvokta devakriyA atizaya vismayakAraka che. e saMbaMdhane anulakSIne sUtrakAre evI ja vismayakAraka anya vastunI ahIM prarUpaNa karI che. gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke..."zANapaNa naM aMte! ghAvALag ' "g g" tti ?he bhagavan! doDate ghaDe khu chu e zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evA avAja zA kAraNe kare che? mahAvIra prabhunA uttara-prANala nuM dhAvamALaC cicaAE ca nAcala ca aMtarA stya naM prakarNAmA samuorU '' he gautama ! gheADe jyAre DhoDatA hAya che, tyAre tenA hRdaya ane yakRtamAMthI (zarIramAM peTanI jamaNI bAjue ( AveluM aga-kALajuM) kaTaka nAmane vAcu nIkaLe che, " ne naM gAvata dhAmamALaNa 'vu vu' tti repha '' te kAraNe doDatA gheADAmu khu" evA zabdoccAra kare che. !! s r // bhASA vizeSa kA nirUpaNa bhASA vizeSa vakatavyatA ' aha bhaMte ! AsaihasAmo, sahasAmo, ciTThitsAmo " ityAdi TIkA--AgalA sUtramAM sUtrakAre e vAtanI prarUpaNA karI ke doDatA gheADA 'khu khu' evA avAja kema kare che. A "khu khu" zabda bhASArUpa paNa hAI zake che. A saMbaMdhane anulakSIne sUtrakAre ahIM bhASAvizeSAnI prarUpaNA karI che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke--" r mate ! AAsanAmo, sannAmAM, viTrissAmo, nidisAmo, sucaddeizyAmo ''. ahI "gar " pada padmAMka che. he bhagavan ! ame Azraya karavAne cAgya vastune Azraya laIzu, khUba sUkSu', UbhA thaizu, presa, paDyA rahIzuM, A prakAranI je bhASA che, te zuM prajJApanI ( vAcyA ne kahenArI ) che ? A prakAranA saMbaMdha AgaLanA sUtrapATha sAthe samajavA, A prakAranI bhASAmAM prajJApanItva viSayaka prazna pUchIne have gautama svAmI khAra prakAranI bhASAomAM prajJApanItva che ke nahI' te A e gAthAe dvArA pUche che--(1) AmaMtraNI bhASA--" huM jita datta !" AvA saedhana pUrvaka khelAtI bhASAne AmaMtraNI bhASA kahe che. te vastunI avidhAyaka ane aniSedhaka hevAthI satya, asatya ane mizra A traNa prakAranI bhASAethI rahita hAya che, te kAraNe te asatyAmRSA rUpa hAya che. tenu varNana prajJApanAsUtranA 11 mAM padamAM karavAmAM Avyu che. (2) AjJA panI bhASA- pustaka laI AveA," A rIte kAi kriyA karavAne anyane pravRtta karanArI bhASAne AjJApanI bhASA kahe che. A prakAranI bhASA nirdiSTa zrI bhagavatI sUtra : 9 29 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAryamAM pravRtta karanArI hovAthI ane aSTa vivakSAne temAM sadubhAva hevAthI asatyAmRSArUpa ja che yAcanI bhASA-"bhikSA de" ItyAdi yAcanA bhAvayukta bhASAne yAcanI bhASA kahe che. (4) puchaNa bhASA-pracchanI bhASA-avijJAta athavA saMdigdha artha pUchavA nimitte je bhASAno upayoga thAya che te bhASAne puchaNIbhASA kahe che. jemake "A vAta kevI rIte banI zake ?" (5) TomanI-prajJApanI bhASA-ziSyane upadeza devArUpa bhASA jema ke"hiMsA karanAra jIva anaMta duHkhane pAtra bane che" athavA "prANivadhane parityAga karanAra jIva bhavabhavamAM dIrgha AyuvALe ane nIrogI bane che." "GiLavALo' ityAdi sUtrapATha dvArA A vAta ja vyakta thaI che. (6) pALI-pratyAkhyAnI bhASA-mAganArane tema karate aTakAvavA mATe je pratiSedhavacanarUpa bhASAne proga thAya che, tene pratyAkhyAnI bhASA kahe che. jemake maryAdAthI adhika vasa, pAtra Adi lenAra ziSyane guru A pramANe kahe che-"sAdhuoe adhika vastra ane pAtra rAkhavAM joIe nahI " (7) IcachAnulemA-pratipAdana karanAranI IcchAne anukULa thaI paDe evI bhASA jema ke zubha kArya karavAne pravRtta thayela vyaktine A pramANe kahevuM hA, evuM ja karo, mane paNa te bahu ISTa lAge che." kaI zabha kAryanI zarUAta karatI vakhate koI ApaNane A prakArane prazna pUche che ke "sAdhanI sevA karU?" te e javAba Apa ke "hA, kare, mane paNa te karavA gya lAge che." kaI pUche ke dIkSA aMgIkAra karUM?" te kahevuM ke hA, bhAI jarUra dIkSA aMgIkAra karo" A prakAranI vaktAne anukULa evI je bhASA tene icchAnulemA bhASA kahe che. pahelI gAthA dvArA A sAta prakAranI bhASAo prakaTa karavAmAM AvI che. bIjI gAthA dvArA anabhigRhIta Adi bhASAone prakaTa karavAmAM Avela che- (8) anabhigRhIta bhASA-artha grahaNa karyA vinA belAtI bhASA jemake "Ditha Davitha Adi arthahIna bAlavuM. athavA je bhASAmAM kaI cokkasa arthane bAdha na thAya evI bhASAne anabhigRhIthI bhASA kahe che. jema ke aneka kArya karavAnA hoya tyAre kaMI ApaNane e prazna kare ke huM atyAre zuM karuM ?" tene je ema kahevAmAM Ave ke "tamane ruce tema kare che te prakAranI bhASAne anabhigRhIta bhASA kahe che. (9) abhigRhIta-cakkasa artha vyakta karatI bhASA jemake-"A vastra, pAtra Adi dharmanA upakaraNa che." athavA "atyAre tame Ama kare, atyAre Ama karavuM joIe nahIM" A abhigRhIta bhASAnA namunA che. (10) saMzayakaraNI-saMzaya utpanna karanArI bhASA. aneka arthone kahenArI hevAthI sAmA mANasanA manamAM zaMkA utpanna karanArI bhASA. jemake senDava" zabda puruSa, azva ane lasaNa (mIThuM)ne vAcaka che. "hari' zabda vigaNa, vAnara, siMha Adi 21 prakAranA artha prakaTa kare che. A prakAranA zabdone prayoga karIne sAmenI vyaktinA dilamAM saMzaya utpanna thAya evI je bhASA bolavAmAM Ave che te bhASAne saMzayakaraNa bhASA kahe che. zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (11) vyAkRtA-leka prasiddha zabdArthavALI bhASA. jema ke "ghaDe, va " athavA prakaTa arthavALI bhASA. jema ke "ahiMsA sarvakalyANakArI che." (12) avyAkRtA-gaMbhIra zabdArthavALI bhASA jema ke "saMtarA mA hyAvaM pratikramaNa rmaLA" ahIM je e artha karavAmAM Ave ke pratikamaNa rUva karma karavAthI saMyatane ghaNuM ja bhAre pApa lAge che, to te vAta siddhAntanI virUddha lAge che. paNa ahIM "ca" padane bIjA puruSa eka vacananI kriyAne rUpe ane " saMyata padane saMbodhana vibhaktimAM vAparIne tenA gUDha arthane A pramANe prakaTa karI zakAya-"he saMyata! tuM pratikramaNa karma dvArA tArAM pApa karmone naSTa karI nAkha." A prakAranI gUDha artha yukta bhASAne avyAkRtA kahe che. teno artha ekadama nakkI thato nathI. athavA avyakta akSarovALI je bhASA belAya che, te bhASAne avyAkRta bhASA kahe che. jema ke bALakenI tetaDI belI. A pramANe bane gAthAonA arthanuM spaSTIkaraNa karIne have sUtrakAra A sUtrane upasaMhAra karatA kahe che ke A bhASA prajJApanI che-jemAM artha prakaTa karavAmAM Ave evI arthane spaSTa karanArI che. tyAre gautama svAmI mahAvIra prabhune evo prazna pUche che ke zuM pUrvokta bhASA asatyA nathI? praznakartAnA prazna pAchaLane bhAva e che ke " Azraya karIza" ItyAdi rUpa je bhASA che te bhaviSyakALane viSaya karanArI che-bhaviSya kALanI apekSAe temAM kaIka kahevAmAM Avela che. vacce vidhra AvI paDavAnI zakyatA hovAthI te visaMvAdinI paNa hoI zake che. tathA te bhASAno prayoga karanAra pitAne mATe jyAre bahuvacanano prayoga kare che tyAre ekAA viSaya vALI hovA chatAM te bahuvacanAnta rUpe belavAmAM Ave che, te kAraNe te ayathArtha ja che. tathA AmaMtraNa Adi je bhASAo che te vidhipratiSathI rahita hovAthI satya bhASAnI jema arthamAM niyata nathI paNa avyasthita ja che. A prakAranI paristhiti hovAthI te bhASA bolavI joIe, ke na belavI joIe--e gautama svAmInA prazna pAchaLano Azaya che. mahAvIra prabhuno utara-"daMtA, camata ! mArUAno te veva vAva gar mana nor" he gautama! huM Azraya karIza, sUIza, UbhuM thaIza, besIza, paDyo rahIza" ItyAdi rUpa je bhaviSyakALa viSayaka bhASA che, te prajJApanI bhASA che. te bhASA asatya nathI. tathA "AdigrAmaH" ItyAdi bhASA vartamAnanA ganI apekSAe anavadhAraNarUpa che, chatAM paNa "Azraya karIza" ItyAdirUpa vika95 garbhavALI che. te kAraNe tathA guru athavA pote eka hevA chatAM baha vacanane prayoga yogya (anumata-svIkArya) mAnela hovAthI te bhASAne prajJApanI -arthAkhyAyikA pitAnA vAgyArthIne prakaTa karanArI kahela che. tathA AmaMtriNI Adi je bhASA che te je vastunuM vidhAna karatI nathI ane tene pratiSedha paNa karatI nathI, chatAM paNa te niravadya (nirdoSa) puruSArtha sAdhaka hoya che. tethI te paNa prajJApinI ja che. zrI bhagavatI sUtra : 9 31. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrane ante gautamasvAmI mahAvIra prabhunAM vacanAne pramANabhUta gaNIne temanA pratye peAtAnI apAra zraddhA vyakta karatAM kahe che~~ " tevuM maMte! tevaM mate ! tti " he bhagavan! ApanI vAta satya che. huM bhagavan! Ape A viSayanu je pratipAdana karyuM" te sathA satya che." A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdA namaskAra karIne gautama svAmI peAtAne sthAne aesI gayA ! su. 3 / / jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAjakRta bhagavatIsUtra "nI priyadarzinI vyAkhyAnA dasamA zatakanA trIjo uddezaka samApta 510-2aa '' cauthe uddeze kA viSaya vivaraNa dazamA zatakanA cothA uddezAnA prAraMbha dazamAM zatakanA ceAthA uddezAmAM pratipAdita viSayanu sakSipta vivaraNu vAzuinyagrAmanu varNana-kUtipalAza nAmanA caityanuM varNana-zyAmahasti nAmanA aNugAranA prazno-camarendranA trAyaaizaka devAnI (33 sahAyaka devAnI) vakta vyatA-trAyazriMzaka devAnA sabaMdha-makIndranA trAyasi'zaka devAnI vaktavyatA zakrendranA trAyastri zaka devezanI vakatavyatA-IzAnendranA trAyazri'zaka devAnI vakta vyatA sanatkumAranA trAyazriMzaka devAnI vakatavyatA, camarendra ke trAyazriMzaka devo kA nirUpaNa zrI bhagavatI sUtra : 9 deva vakatavyatA " tena jADheLa teLa sama ' ityAdi TIkA"--trIjA uddezAmAM deva vakatavyatAnu' pratipAdana karAyuM che. e sabadhane anulakSIne sUtrakAre ahIM trAyazriMzaka devavizeSAtuM kathana karyu che.--< aLa mahena seLa samaLa " te kALe ane te samaye " vALicattAne nAma nacare hothA, vaLo " vANijyagrAma nAme nagara hatuM. tenuM vana caMpA nagarInA vadhuna pramANe samajavuM. 32 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hUtipAlA re temAM pratipalAzanAme caitya hatuM. tenuM varNana pUrNabhadracatyanA varNana pramANe samajavuM. " sAmI samo, vAva varitA " tyAM mahAvIra prabhu padhAryA. temane dharmopadeza zravaNa karavAne pariSada nIkaLI. vaMdaNu namaskAra karIne dharmopadeza zravaNu karIne pariSada pAchI pharI. temAM ja te ramagf samAsa bhavagao mahAvIrasma jeThe aMtevAsI iMhabhUI nAma aNagAre jAva uDU jANU jAva vida" te kALe ane te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIranA paTTaziSya indrabhUti nAmanA aNugAra hatA. temanuM samasta varNana ahIM grahaNa karavuM. "udarvajAna hatA" A sUtrAza paryatanuM temanA viSenuM samasta kathana "rAva (vAva) padathI grahaNa karavAnuM kahyuM che. evA te IndrabhUti aNagAra (gautama svAmI) saMyama ane tapathI pitAnA AtmAne bhAvita karatA vicAratA hatA. "teNaM kAleNa teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrasta jeThe aMtevAsI sAmahatthI nAmaM aNagAre pagaibhadde, jahA rohe jAva uDDhe jANU jAva viharai"ta kALe ane te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIranA ziSya samudAyamAM eka zyAma hastI aNagAra nAme ziSya paNa hatA. teo bhadrika prakRtivALA hatA cha uddezAmAM rehaka aNagAranA guNonuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM ja temanA guNonuM varNana paNa samajavuM. te varNana ahIM "ubhaDakAsane (DhIMcaNa UMcA rAkhIne) besIne pitAnA AtmAne saMyama ane tapathI bhAvita karatA vicaratA hatA" A sUvapATha paryata grahaNa karavuM. "tagmAM je sAmethI are vAra kAra drA netra mAgha joyame tene savAghajI" eka divasa te zyAmahastI aNagAra pitAne sthAnethI potAnI jAte UbhA thayA ane jyAM bhagavAna gautama birAjatA hatA, tyAM gayA. "jJAcA jJAva" A sUtramAM vaparAyela jAtazraddha Adi padene artha aupapAtika sUtranA uttarArdhamAM gautama svAmInA prakaraNamAM ApavAmAM Avela che. te jijJAsu vAcakee te padenA artha tyAMthI jANuM levA. 3AAtti mA jorama tiraDutto gava panuvAsanAne vaM vANI temaNe tyAM jaIne traNa vAra pradakSiNA pUrvaka bane hAtha joDIne ghaNA vinayapUrvaka gautama svAmIne vaMdaNA namaskAra karyA, ane vaMdaNa namaskAra karIne A pramANe prazna pUcha-"thi i mate ! maraNa thayuriMTaNa amAro tArIsaTI tivA tArI sahAya" he bhagavan ! asurendra, asurakumArarAja camarane sahAyabhUta thanArA evAM 33 trAyazcika de che kharAM ? gautama svAmIne uttara-"huMtA atitha"hA, zyAmahutI! asurendra camaranA sahAyaka 33 trAyazcizaka de che kharAM. zyAmahastI aNagArane prazna-" suriMvAra gaNukumArayLo tA. tIra rejA rAcattIraM rahayA"he bhagavan ! asurendra, asurakumArarAja camaranA sahAyaka 33 trAyaziMzaka de che, "te mate ! purva guBru?" evuM zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Apa zA kAraNe kahe che? kahevAnuM tAtparya e che ke camaredrane sahAyabhUta thanArA 33 trAyastrizake che, evuM zA kAraNe kaho che ? gautama svAmIne javAba varu nAmathI" he zyAmahastI ? tamArA A praznanA uttara rUpe huM tamane temanI pUrvakathA kahuM chuM te sAMbhaLe -"te kAleNa teNa samaeNa iheva jabudIve dIve bhArahe vAse kAyaMdI nAma nayarI hotthA, vajo " te kALe ane te samaye jaMbudvipa nAmanA dvIpanA bharatakSetramAM kAkaMdI nAmanI nagarI hatI. tenuM varNana aupapAtika sUtramAM varNavelI caMpAnagarInA varNana pramANe samajavuM. "W T #ArI nathI tAcattaraM pahAcI jANavA maLavART rikati" te kAkaMdI nagarImAM 33 zramaNe pAsaka zrAvake rahetA hatA. temane eka bIjA pratye eTalo badho prema hato ke teo haMmezA eka bIjAnA sukhamAM eka bIjAne madadarUpa thatA hatA. " jAva rimUvA" teo sAmAnya sthitinA na hatAM, paNa temanI Arthika sthiti ghaNuM sArI hatI-teo dhanADhya hatA ane ghaNAM ja prabhAvazALI hatA. temane parAbhava karavAne kaI samartha na hatuM. "nAra avAi " A sUtrAzamAM vaparAyelA " vAva (vAva)" padathI "dIptathI laIne bahujana " paryantane sUtrapATha grahaNa karavAmAM Avela che. dIpta Adi je vizeSa temanI sAthe vaparAyAM che, tene artha upAsaka dazAMga sUtranA pahelA adhyAyamAM AnaMda zrAvaka viSayaka trIjA sUtra para agAradharma saMjIvanI nAmanI mArA dvArA lakhAyelI TIkAmAMthI vAMcI le. "minanIvALavA, varuddhapuchAvA vAva vinaMti" te 33 zrama pAsaka gRhastha jIva ane ajIvanA svarUpane jANanArA hatA. vaLI teo puNya ane pApanA marmane paNa samajatA hatA. "taeNa te sAya tIsa sahAyA gAhAvaI samaNobAsagA pubbi uggA, uggavihAri, saviggA saviggavihArI, bhavittA tao pacchA pAsasthA, pAsasthavihArI" te parasparane sahAyabhUta thanArA 33 zramaNopAsaka gRhastha pahelAM zrAvakadharmanuM kaDaka rIte pAlana karatA hatA ane zrAvaka dharmanI utkRSTa kriyAo pALavAmAM ja prayatnazIla rahetA hatA teo saMvigna -saMsAra bhIrU-mokSAbhilASI hatA, vairAgyadazAmAM vicaratA hatA. pazu kALAntare temanA jIvanamAM parivartana thaI gayuM ane teo pAsastha (samyagra jJAna AdithI vihIna) thaI gayA, pArzvavihArI-anucita anuSThAnakArI thaI gayA, "mosA-DosavArI, kurIjhA, kuzI-vidArI vAjIMtA mA viNA, vahUruM vANArUM samovAsApariyAi vrsitta" dharmAnuSThAnathI thAkyA hoya evA-zithilAcArI thaI gayA, ALasane lIdhe zrAvakanA anuSThAnenuM pAlana nahI karIne avasagnavihArI thaI gayA, jJAnAdi AcAranI virAdhanAvALA thaI gayA kuzIla vihArI thaI gayA eTale ke jJAnAdi ArAdhanA karavAne badale virAdhanA karanArA thaI gayA, zAamaryAdAne khyAla rAkhyA vinA pitAnI IcchA anusAra AcAravicAra rAkhanArA eTale ke svachaMdI banI gayA A rIte temaNe potAnI jiMdagInA bAkInAM varSo vyatIta karyA. zrI bhagavatI sUtra : 9 34 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aneka varSa paryanta A rIte zramaNopAsaka paryAyanuM vyatIta karIne temaNe "navanittA aDhamAsicANa saMgrip mattAna sUri, kUlattA to mattArUM jaLasaMg ti" antakALe ardhAmAsane saMthAra karyo. saMthAro karIne anazana dvArA 30 bhakatonuM chedana karyuM (15 divasa paryanta AhArano tyAga karyo) "chedattA tassa ThANassa aNAloiyapaDikatA kAlamAse kAla kiccA camarassa aNu aNumAradLo tAgIravattANa karavAmAM paNa antakALe temaNe te pApasthAnakanI AlecanA karI nahIM ane pratikramaNa paNa karyuM nahIM. AvI sthitimAM kALane avasara AvatA kALa pAmIne teo asurendra, asurakumArarAya camaranA 33 trAyazciMzaka deva rUpe utpanna thayA che. gautamasvAmInI A prakAranI vAta sAMbhaLIne zyAmahatI aNagAre temane A pramANe prazna pUchayo-"nAma ja ja mate! #AcaM tAttI sahAyA gAhAvai samaNovAsagA camarasa asuridassa asurakumAraraNNo devattAe vavavajJA" he bhagavana! he indrabhUti aNagAra ! je divasathI kAmaMdInivAsI te parasparanA sahAyaka 33 zramaNe pAsaka zrAvake asurendra, asurakumArarAya camaranA trAyazcizaka devo rUpe utpanna thayA che. "tapUmi ra maMte! gharSa vuccai, camarassa asuriMdarasa asurakumAraraNNo tAyattIsagA devA tAyatIsa sahAyA" tyArathI ja zuM evuM kahevAya che ke asurendra, asurakumArarAya camaranA sahAyaka 33 trAyazika de che? kahevAnuM tAtparya e che ke teo tyAM trAyazika devarUpe utpanna thayA pahelAM zuM camarendranA sahAyakArI trAyazcizaka devenuM astitva ja na hatuM? "taeNaM bhagavaM goyame sAmahathiNA aNagAreNaM evaM vutte samANe saMkie, kakhie, viniriNa, pAra " zyAmahatI aNagArane A prakArane prazna sAMbhaLIne gautama svAmI zaMkAyukta banI gayA, kAMkSAyukta banI gayA ane vicikitsAyukta banI gayA. (A padanI jamAlI aNagAranA prakaraNamAM spaSTatA karAI cukI che) pitAnI zaMkAnuM nivAraNa karavA mATe mahAvIra prabhu pAse javAno vicAra karIne tee pitAnI utthAna zaktithI UbhA thayA. "sThThA 3zttA sAmatithanA aNami saddhi ne deva, mane mAuM malhAvIre seva kavAra" tyAMthI uThIne zyAmahastI aNagAranI sAthe teo jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra virAjamAna hatA, tyAM gayA "rakAzittA ja maLavuM magvIra vaMra, namaMta, vaMnittA, namaMtti gvuM racAra" tyAM jaIne temaNe zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNa karI ane namaskAra karyA. vaMdaNu namaskAra karIne temaNe temane A pramANe prazna karyo" asthiNaM bhaMte! camarasa asuriMdassa asurakumAraraNNo tAyattIsagA devA tAya. nIka sAyA?" he bhagavana! zuM asurendra, asurakumArarAya camaranA sahAya zrI bhagavatI sUtra : 9 35. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kArI 33 trAyazcizaka de che kharAM? mahAvIra prabhune uttara-"daMtA, asthi" hA gautama! asurendra, asurakumArarAya camaranA maMtrI samAna 33 sahAyakArI de che. gautama svAmIne prazna-"he che mete ! gvaM gujara0?" he bhaga vana ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke asurendra, asurakumArarAya camaranA sahAyakArI 33 trAyazcika de che? zuM Apa A kAraNe evuM kahe che ke " eva' ta ceva savva bhANiyavya jAva tappabhii ca Na' eva vuccai, camarassa bahuniMdA namunAjaLo, tAvastInA jevA sAcIraM ?" kAkadI nagarI nivAsI, parasparane sahAyabhUta thanArA 33 zramaNopAsaka gRhastha asurandra, asurakumArarAya camaranA trAyazcizaka devarUpe utpanna thayA che? zuM e ja divasathI ja evuM kahevAya che ke asurendra amaranA sahAyakArI 33 trAyazciMzaka deve che? zuM teo tyAM te paryAye utpanna thayA agAu camarendranI pAse trAyazika devenuM astitva ja na hatuM, ema mAnI zakAya kharuM? mahAvIra prabhune uttara-"jo rUkha sama'' he gautama! evI vAta zakya nathI. eTale ke te 33 zramaNopAsake camarendranA trAyazcizaka devanI paryAye jyArathI utpanna thayA tyArathI ja camarendra pAse 33 trAyazcizaka devenuM astitva che, evI kaI vAta nathI, kAraNa ke "mArU on mahuriMtara hanumAnajI tArI revAnuM tAraNa nAmape " asurenadra, asurakumArarAya camaranA je trAyazcizaka de che, temanuM nAma (astitva) te zAzvata kahyuM che. "s na kayAi nAsI, na kayAi na bhavai, Na kayAi Na bhavissai jAva nicce avyo. rittinaQA, ane jayaMti, ane kAra naMti" te kAraNe evI vAta saMbhavita nathI ke asurendra, camaranA trAyazcizakenuM astitva bhUtakALamAM na hatuM, ke vartamAnamAM temanuM astitva nathI, ke bhaviSyamAM temanuM astitva nahI hoya. kharI vAta te evI che ke teo bhUtakALamAM paNa hatA. vartamAnamAM paNa che ane bhaviSyamAM paNa haze ja. kAraNa ke temanuM astitva te dhruva, zAzvata ane nitya kahyuM che. dravyArthika nayanI apekSAe temane sarvathA vicacheda thatuM nathI. hA, evuM avazya bane che ke amukanuM tyAMthI cyavana thatuM rahe che ane amuka navA utpanna thatAM rahe che. anAdikALathI tyAM e ja krama cAlyA kare che ke ekanI utpatti thAya che ane ekanuM cyavana thAya che paranta samasta brAyaaiMzaka devene sarvathA abhAva kadI zakya nathI te kAraNe trAyazcizaka devenuM nAma te tyAM kAyama rahe che ja. gautama svAmIno prazna-thi maMte! kiraNa vapharo biMa vAyaradLo tArI devA tAttiI' kAyA? " he bhagavan ! virocane, vairacanarAya balinA sahAyakArI 33 trAsabrizaka deve che kharAM? zrI bhagavatI sUtra : 9 36 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-"daMtA, thi" hA, gautama ! e vAta kharI che. gautama svAmIne prazna-"veLar gvaM , varita vornAikSa ja tArI re tArI sAcA?" he bhagavana! evuM Apa zA kAraNe kaho che ke virocanendra, vairacanarAya balInA maMtrI samAna sahAyakArI 33 trAyazcizaka de che? mahAvIra prabhunA uttara-"gva hasu joyamA ! te rAtre te samaul deva naMgulI vIve mAravA, vigere gAma saMnivese rathA, vaghA" he gautama! tamArA praznane khulAse A pramANe che te kALe ane te samaye A jaMbadvIpanA bharatakSetramAM bibhela nAmanuM eka saMnniveza hatuM. te saMnnivezanuM (karabA ) vana caMpAnagarInA varNana pramANe samajavuM. "taratha fumere saMnivese TEaaN ghamAsA kA ujavajhA" te bhilela sannivezamAM parasparane sahAya bhUta thanArA 33 zramaNa pAsaka zrAvaka rahetA hatA. temanuM varNana kAkadInivAsI 33 zramaNopAsakenA varNana pramANe samajavuM. eTale ke teo dhanADhya dIpta Adi prabhAvazALI parvatanA vizeSaNathI yukta hatA. teo jIva ane ajIvanA svarUpane jANanArA hatA ane puNya ane pApanA marmane samajatA hatA. pahelAM te teo zrAvakadharmanuM ugrarUpe pAlana karatA hatA. ane ugravihArI, saMvigna tathA saMvignavihArI hatA. paNa kALAntare teo zrAvakadharmanA ArAdhaka maTIne virAdhaka banI gayA. A rIte teo pAzvastha, pArthasthavihArI, visanna, avasagnavihArI, kuzIla, kuzalavihArI, svaccheda ane svacchedavihArI banI gayA. A rIte temaNe aneka varSa paryanta zramaNe pAsaka paryAyane vyatIta karI. aA samaye temaNe ardhA mahinAne saMthAro karyo. saMthAro karIne anazana dvArA 30 bhaktane (15 divasane athavA 30 TaMkanA AhArane) parityAga karyo. paraMtu pitAnA dvArA levAyelA pApasthAnakonI AlecanA ane pranikramaNa karyA vinA kALane avasara AvatA teo kALadharma pAmyA ane vecanendra, verocanarAya balinA trAyazciMzaka derUpe utpanna thayA. gautama svAmIne prazna-"jJAmi ra aaN mate! je vimenTa sAyarI sahAyA gAhAvaI samaNovAsagA balissa vairoyaNi dassa vairoyaNaraNo, tAyattIsaga devattAe uvavannA, tappabhiI ca Na bhate! evaM vuccai, balissa vaharoyaNi dassa vacAro tArI sevA cattI sahAya" he bhagavana!jyArathI bibhela saMnnivezAnavAsI te 33 zramaNopAsaka gRhastho virocanendra, vairacanarAya balinA trAyaaiMzaka deve rUpe utpanna thayA che, tyArathI ja zuM evuM kahevAya che ke vaicinendra, virecanarAya balinA sahAyakArI 33 trAyaaiMzaka deva che? zuM teo tenA trAyazciMzaka je rUpe utpanna thayA te pahelAM vairocanendra balinA sahAyaka devenuM astitva ja na hatuM?- mahAvIra prabhune uttara-"he te jovA jAva nice adazojisicANa ane racaMti, vavajJati" he gautama ! evuM saMbhavI zakatuM nathI. kAraNa ke zrI bhagavatI sUtra : 9 37 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ virecanendra balinA sahAyakArI trAyaaiMzaka devonuM astitva kAyamI-zAzvata kahyuM che. bhUtakALamAM paNa temanuM astitva hatuM, vartamAnamAM paNa temanuM astitva che ane bhaviSyamAM paNa temanuM astitva raheze. temanuM (astitva) dhruva zAzvata ane nitya kahyuM che. dravyArthika nayanI apekSAe temane sarvathA vicacheda thatuM nathI. temAMthI koInuM cyavana thAya che ane temAM koInI utpatti pazu thatI rahe che, chatAM paNa temane sarvathA abhAva te kadI thatuM nathI. gautama svAmIne prazna "0i maM! ghara bAjumAriMg nAmarajINo tAvIsa jevA rAjJI kAya? "he bhagavan!nAgakumArendra, nAgakumArarAja dharaNanA sahAyabhUta 33 trAyaaiMzaka de hoya che kharAM? mahAvIra prabhune uttara-"hRta rii " hA, gautama! dharaNendranA sahAya bhUta trAyaMjhizaka de hoya che kharAM. gautama svAmIne prazna-"se " he bhagavan! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke nAgakumArendra, nAgakumArarAya dharaNendrane sahAyabhUta thanArA 33 trAyasiMzaka de che? mahAvIra prabhune uttara-"zo mA !he gautama! "ghara nAnAmAM jiMdaNa nAkumAro sAyarInarLa jevA raghu nAma fuLa" nAgakumArendra, nAgakumArarAja dharaNa sahAyaka je 33trAyazcizaka de che, temanuM nAma ( astitva) zAzvata kahyuM che. "naM nAsI, gAya ane racaMti, ane sqvajJati" temanuM nAma (astitva) bhUtakALamAM na hatuM, ema kahI zakAya tema nathI. vartamAnamAM temanuM astitva nathI, evI vAta paNa nathI, bhaviSyamAM temanuM astitva nahI hoya, evuM paNa mAnI zakAya tema nathI. temanuM nAma pahalAM hatuM, vartamAnamAM che ane bhaviSyamAM paNa raheze. temanuM nAma kRva che, zAzvata che ane nitya che. anAdi pravAha rUpe Ama cAlyA kare che. dravyArthika nayanI apekSAe dharaNanA keTalAka trAyaaiMzaka devenuM cyavana thatuM rahe che. ane keTalAka trAyazciMzaka devanI paryAye upaja paNe thatA rahe che. badhAnuM eka sAthe cyavana thaI jAya evuM kadI banatuM nathI. "gvaM mUcALA vi, ghauM jAva mokSa vi" camarAdikanA trAyaciMzaka denA kathana jevuM ja kathana bhUtAnanda, veNadeva, veNudAli, hari, hariSaha, agnizikha, agnimANava, pUrNa, vaziSTha, jalakAnta, jalaprabha, amitagati amitavAhana, velamba, prabhaMjana, gheSa ane mahAghoSanA trAyazciMzaka devane viSe paNa samajavuM te darekanA 33 trAyaaiMzaka devanuM astitva paNa zAzvata samajavuM. zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmIne prazna ** sthina mate sAvisa devaLo pucchA " he bhagavan ! devendra, devarAja zakane sahAyabhUta thanArA tetrIsa trAyasi'zaka devA hAya che kharAM? mahAvIra prabhunA uttara---- lRttA asthi" hA, gautama ! devendra, devarAja zakane sahAyabhUta thanArA 33 trAyaspriMzaka devA hoya che. gautama svAmInA prazna--' se meTjheLa' jJAna tAyattIjJA levA " he bhagavan! evuM Apa zA kAraNe kaheA che ke devendra, devarAja zakanA ma`trIsthAnApanna sahAyaka 33 trAstra zaka devA hAya che? mahAvIra prabhunA uttara-va' vahu zocamA teLa' jAheLa teLa' samaLa' rUdeva napurIne pIve maLye vAle vAsaNa nAma 'nivese phAyA nako'' he gautama ! A jaMbudvIpa nAmanA dvIpanA bharatakSetramAM pAla zaka nAme eka sa'niveza (kacche) hatuM. tenu varNana caMpAnagarI pramANe samajavu'. " tattha pAlAsae sannivese tAyatIsa mahAyA gAhAvaI, samaNovA mrAyA, jahA camarassa nAga nitti " te pAlAzaka sanivezamAM parasparane sahAyabhUta thanArA 33 zramaNApAsaka zrAvakA rahetA hatA. camaranA prakaraNamAM kAkInivAsI 33 zramaNeApAsakAnuM jevu varNana karavAmAM AvyuM che, evu' ja A 33 zrAvakanu' paNa varNana samajavuM eTale ke teo dhanADhya hatA, dIpta hatA ane atizaya prabhAvazALI hatA. ghaNA loko maLIne pazu temane parAbhava karavAne asamartha hatA. tee jIva ane ajIva tattvAnA jJAtA hatA, pApa ane puNyanA phaLane jANanArA hatA. " taraNaM tAyattIsaM sahAyA gAhAvaI samaNovAlagA puvviM pi, pacchA vi, ugA, trivArI, saMtrividdArI, yUTUrUM vAsArUM samagovAlariyAnuM pAunniA " te 52sparanA saDAyaka 33 zramaNApAsaka zrAvakae jItrana panta udAtta bhAvapUrvaka zrAvakanA AcArAnuM utkRSTarUpe pAlana karyuM. tee savigna-sa'sArabhIru, saMsAra rUpI kAnanamAM paribhramaNu karavAnA DarathI bhayabhIta thayelA hatA, tethI teo vairAgya bhAvamAM vicaranArA hatA. pUrvokta kAka'krInivAsI zravakAnI jema pAchaLathI tee zithilAcArI khatI gayA na hatA. ghaNAM varSo sudhI temaNe zramaNeHpAsaka paryAyanuM yathArtha rIte pAlana karyuM, mAsiyACsaMoLAva attAna kyUsek" tyAra bAda peAtAnA antakALa najIka AvelA jANIne temaNe eka mAsanA sathAro dhAraNa karyAM "jJAna" sUsittA ghaTrimattArUM' baLalaLAv cheati " A eka mAsanA saMthArA dvArA temaNe 60 bhaktonuM (60 TakanA leAjananuM 1 mAsanA AhAranu") anazana dvArA dedana karyuM. "chettAbAjonA ttA samAddittA jajamAne vAja' jillA jAva uvavannA " trIsa divasanA anazana karIne temaNe peAtAnA dvArA sevAyelAM pApasthAnakAnI AleAcanA karI ane prAyazcita karyuM. A rIte AlecanA ane pratikramaNapUrvaka, kALanA avasara AvatA kALa karIne teo devendra devarAja zakranA trAya aMzaka devarUpe upanna thai gayA che. 66 gautama svAmIne prazna-jJapami ` 7` mate ! vAhAsinA sAcIsa' savAyA gArava samaLocannA, lesa' nA camanna jJAna satrayajJa'ti " he bhagavan ! zrI bhagavatI sUtra : 9 39 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyArathI pAlAza saMniveza nivAsI, parasparane sahAyabhUta thanArA evA te 33 zramaNopAsaka zrAvake devendra, devarAja zakanA trAyazciMzaka devarUpe utpanna thayA che, tyArathI ja zuM evuM kahevAmAM Ave che ke devendra, devarAja zakranA maMtrI sthAnIya 33 trAyasviMzaka de che? mahAvIra prabhune uttara-he gautama! A artha samartha nathI kAraNa ke devendra, devarAja zakanA trAyazika devAnAM nAma zAzvata kahyAM che. temanuM nAma (astitva) bhUtakALamAM paNa hatuM, vartamAnamAM paNa che ane bhaviSyamAM paNa raheze. kaI paNa kALa temanA astitvathI rahita hotuM nathI. temanuM nAma te yuva, zAzvata ane nitya kahyuM che. dravyArthika nayanI apekSAe keTalAka trAyaaiMzonuM cyavana ane keTalAkanI utpatti thatI ja rahe che. A pramANe anAdi krama cAlyA ja kare che, te kAraNe temane sarvathA vicacheda kadI thata nathI. tethI ja temanuM nAma zAzvata kahela che. gautama svAmIne prazna-"gariNAM mane ! phALarasa, gharva nA sAta navAM igg nayag iAva vavavattA" he bhagavan ! devendra devarAja IzAnanA trAyazcizaka deve hoya che kharAM? mahAvIra prabhune uttara-hA, gautama! devendra, devarAja IzAnane paNa trAyazciMzaka deve heya che. A trAyazciMzaka de viSenuM samasta kathana devendra, devarAja zakranA trAyazikanA kathana pramANe samajavuM. ahIM devendra zakanA trAyazika karatAM eTalI ja vizeSatA che ke devendra devarAja IzAnanA trAya. zika deve temanA pUrvabhavamAM caMpAnagarImAM vasatA hatA. bAkInuM temanI samRddhi AdinuM kathana pAlAza saMniveza nivAsI 33 zrAvakonA kathana pramANe samajavuM. "te e IzAnendranA trAyazika derUpe utpanna thayA che." A sUtrapATha paryantanuM samasta kathana grahaNa karavuM. " ahIM "kAva (yAvatu) " parathI nIcene sUtrapATha grahaNa karAve che-"seLa vADheLa tenuM samagi deva naM. dIre tIre mAravA raMpAnA nacarI horathA vo " "te kALe ane te samaye jambudvIpanA bharatakSetramAM caMpA nagarI hatI. tenuM varNana aupapAtika sUtramAM karyA pramANe samajavuM." ItyAdi kathana. te caMpA nagarImAM eka bIjAne sahAya karanArA 33 zramaNopAsaka gRhastha rahetA hatA. teo dhanADhaya ane dIma Adi vizeSaNothI yukta hatA. teo evA prabhAvazALI hatA ke aneka mANaso bhegA maLIne paNa temane parAbhava karavAne asamartha hatA, teo jIva ane ajIva tatvanA jANakAra hatA, pApa ane puNyanA svarUpane teo sArI rIte samajatA hatA, teo pahelAM ane pachI paNa-jIvana paryanta-ugra, ugra vihArI, saMvigna ane saMvignavihArI rahyA hatA. A rIte pitAnI zramapAsaka paryAyane aneka varSa vyatIta karIne, atakALe temaNe eka mAsane saMthAre dhAraNa karyo. A rIte saMthArA vaDe potAnA AtmAne vAsita karIne anazana dvArA temaNe 60 bhaktonuM chedana karI nAkhyuM (1 mAsanA upavAsa dvArA 60 TaMkanA janane tyAga karyo.) pitAnAM pApasthAnakanI AcanA zrI bhagavatI sUtra : 9 40 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane pratikramaNa dvArA samAdhi prApta karIne, kALane avasara AvatA kALa karIne teo devendra devarAja, IzAnanA trAyazika devarUpe utpanna thayA che. gautama svAmIne prazna-"navamiDuM mate! vijhA tArI ghaNAcA revaM vaM ceraM, kAra ane vavAti" he bhagavana! jyArathI caMpA nagarI nivAsI te 33 zramaNopAsaka gRhastha devendra, devarAja IzAnanA trAyazika de rUpe utpanna thayA che tyArathI ja zuM ema kahevAya che ke devendra devarAja IzAnane sahAyabhUta thanArA 33 trAyazciMzaka de che! zuM te pahelAM IzAne dranA sahAyaka trAyaaiMzaka devenuM astitva ja na hatuM ? mahAvIra prabhune uttara-he gautama! e vAta barAbara nathI kAraNa ke devendra devarAja IzAnanA trAyazika denAM nAma zAzvata kahyAM che. evuM nathI ke pahelAM tyAM temanuM nAma (astitva) na hatuM, ke vartamAnamAM nathI, ke bhaviSyamAM nahIM hoya. IzAnendranI pAse bhUtakALamAM paNa trAyasiMzaka devo hatA, vartamAnamAM paNa che ane bhaviSyamAM paNa haze. temanuM nAma te tyAM traNe kALamAM kAyama rahe che, kAraNa ke temanuM nAma te dhruva, zAzvata ane nitya kahyuM che. hA, evuM avazya bane che ke keTalAka trAyazciMzaka de tyAMthI ve che ane keTalAka upanna paNa thatA rahe che. dravyArthika nayanI apekSAe -anAdi pravAhanI dRSTie temane saune sarvathA abhAva saMbhavI zakato nathI. gautama svAmIne prazna-"mathiI mate ! kumAra viMra vAino gchA" he bhagavandevendra, devarAja sanaskumAranA sahAyaka evA 33 trAya. zika deva hoya che kharAM ? mahAvIra prabhune uttara- dutA, atithahA, gautama! devendra devarAja sanakumArane sahAyabhUta thanArA 33 trAyaaiMzaka devo hoya che. gautama svAmIne prazna-"te gaLe mareItyAdi he bhagavana! evuM Apa zA kAraNe kahe che ke devendra devarAya sanaskumAranA sahAyabhUta 33 trAyazciMzaka deve hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"vLag gvuM nAka vALA ga anuparata ane vavava =ti" he gautama! nAgakumAre, nAgakumArarAja, dharaNanA trAyasviMzaka devanA jevuM ja kathana sanakumAranA trAyazcizaka deve viSe paNa samajavuM. eja pramANe devendra, devarAja mahendra, brahmaleka, lAntakA, mahAzukra, sahastrAra, prAkRta, ayyata A IndronA sahAyabhUta paNa 33-33 trAyazciMzaka hoya che ema sasajavuM. eja vAtane sUtrakAre nIcenI praznottara dvArA vyakta karI che. gautama svAmIne prazna-he bhagavana ! devendra, devarAja mAhendra Adi indonA sahAyabhUta 33-33 trAyazciMzaka deve hoya che kharAM? mahAvIra prabhuno uttara-hA, gautama! devendra, devarAja mahendrathI laIne devendra devarAja ayuta paryaMtanA devendronA sahAyabhUta 33-33 trAyazciMzaka zrI bhagavatI sUtra : 9 41. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devA hoya che mAhendrathI laIne azruta paryantanA denAM nAma zAzvata kahyAM che. evuM nathI ke temanuM nAma bhUtakALamAM na hatuM, vartamAnamAM nathI ane bhaviSyamAM nahIM hoya. kharI vAta te e che ke temanuM nAma pahelAM paNa hatu vartamAnamAM paNa che ane bhaviSyamAM paNa raheze. A rIte temanuM nAma te traNe kALamAM rahenAruM che. kAraNa ke te nAma te dhruva, zAzvata ane nitya che. dravyArthika nayanI apekSA e anAdi kALathI tyAM e krama cAlyA kare che. ke keTalAka trAyastrizake tyAMthI cyave che ane keTalAka trAyazciMzako utpanna thatA rahe che, paraMtu kadI paNa temane tyAM sava'thA abhAva saMbhavI zakatuM nathI. sUtrane upasaMhAra karatA mahAvIra prabhunAM vacanane pramANabhUta gaNIne gautama svAmI kahe che ke "je mare! le ! he bhagavana! Ape je kahyuM te sarvathA satya che. he bhagavan! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te sarvathA satya che." A pramANe kahIne temane vaMdaNuM namaskAra karIne teo pitAne sthAne besI gayA che sU0 1 jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAjakRta "bhagavatIsUtra"nI priyadarzinI vyAkhyAnA dasamA zatakane ceAthe uddezaka samApta 10-kA zrI bhagavatI sUtra : 9 4 2 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMca udeze kA viSaya vivaraNa dazamA zatakanA pAMcamA u zAne prAraMbha A dazamAM zatakanA pAMcamA uddezAmAM pratipAdita viSayanuM saMkSipta varNana nIce pramANe che rAjagRha nagaranuM varNana, guNazilaka cityanuM varNana-camarendranI paTTarANIe nuM varNana, ane temanA parivAranuM varNana. prazna-"camarendra pitAnI sabhAmAM agramahiSI Adi devIo sAthe divya bhego bhogavI zake che kharA ? " uttara -"nA, te tema karavAne samartha nathI." A prakAranA uttara mATenA kAraNanuM pratipAdana. amarendranA sema lokapAlanI agramamihiSIonuM kathana prazna-sama lokapAla zuM pitAnI sabhAmAM devIonI sAthe bhege bhogavavAne samartha che khare?" A praznane nakAramAM uttara ane tenA kAraNanuM kathana, amarendranA yama nAmanA lekapAlanI agramahiSInuM kathana balIndranI agamahiSInuM kathana prazna-"lekapAla sema ane lokapAla balIndra zuM temanI sabhAmAM devIonI sAthe lega bhegavavAne samartha che kharAM?" tene nakAramAM uttara, dharaNendranI agramahiSInuM kathana. dharaNendra ane lokapAla kAlavAlanI agramahiSIonuM kathana, bhUtAnanda Indra ane nAgakumAredranI agramahiSIonuM kathana, kAlendranI agra mahiSIonuM kathana, surUpendranI agramahiSIonuM varNana, pUrNabhadranI agnamahiSIonuM varNana, rAkSasendra bhImanI agramahiSIonuM kathana, kinnarendra, purudra, atikAyendra, gItaratIndra, vagere IdronI agramahiSIonuM kathana, sUrya, candra, aMgAragraha (maMgaLa) vigere ane kendranI agramahiSIonuM kathana, praznadevendra zake zuM pitAnI sudharmA sabhAmAM pitAnI devIo sAthe divya bhogane bhogavavAne samartha che kharA ?" uttara-dhanathI hete," ane tenA kAraNanuM pratipAdana. zakanA lepAla semanI amahiSIonuM kathana IzAnendra ane tenA lekapAla sema vigerenI amahiSIonuM kathana. zrI bhagavatI sUtra : 9 43 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ camarendrAkikoMkI agamahipI kA nirUpaNa devI vakatavyatA "teoi #ALa te samagi" ItyAdi TIkArtha-cothA uddezAmAM guru sthAnIya trAyaaiMzaka devonI vAta karavAmAM AvI che. have A paMcamA uddezAmAM devI viSayaka vaktavyatAnuM nirUpaNa karavAmAM Ave che __ " teNaM kAleNaM teNa samae NaM rAyagihe nAmaM nayare, guNasilae ceie jAva parisA varadA" te kALe ane te samaye rAjagRha nAme nagara hatuM. temAM guNazilaka nAme citya (udyAna) hatuM. temAM zramaNa bhagavAna mahAvIra pabhu padhAryA. temane vaMdaNA namaskAra karavAne tathA temanI dezanA sAMbhaLavAne rAjagRha nagaranI janatA-pariSada nIkaLI paDI. prabhune vaMdaNa namaskAra karIne temane dharmopadeza zravaNa karIne pariSada pAchI cAlI gaI. " teNa kAleNaM taNaM samara NaM bhagavo mahAvIrassa bahave aMtevAsI therA mA nA kAkA amApa sAmosaNa gAva vinaMti" te kALe ane te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIranA ghaNuM ja aMtevAsI (ziSya) sthavira bhagavAne paNa tapa ane saMyamathI AtmAne bhAvita karatA tyAM vicaratA hatA. teo jAtisaMpanna Adi guNethI yukta hatA. temanA guNonuM varNana AThamAM zatakanA sAtamAM uddezAmAM ApyA mujaba samajavuM. ahIM "yAvat ' padathI nIcene satrapATha grahaNa karavAmAM Avye che-"gavilAsAmAmavidagsmnnss bhagavao mahAvIrassa adUrasAmaMte uDa jANU ahosirA jjhANako doSagayA saMjameNaM tavasA adhyANaM bhAvemANAviharati" tme| jIvananI IcchA ane maraNanA bhayathI rahita hatA. bhagavAna mahAvIrathI dUra paNa nahIM ane najIka paNa nahIM evuM ucita sthAne, ubhaDaka Asane mastaka nIcuM rAkhIne, dhyAnarUpI kaThAmAM lIna thaIne saMyama ane tapathI AbhAne bhAvita karatA vicAratA hatA" "tapLe te ghera maMmuto jJAcae nA joya pAmI rAva 16gvAramALA parva vANI" tyAra bAda zraddhAyukta te sthavira bhagavatee sadehayukta thavAthI gautama svAmInI jema "suSamA vinA nama taH prAjJaDhipurA, pArinA?" bhagavAnanI sevA karatA thakA, bane hAtha joDIne vinayapUrvaka prabhunI papAsanA karatAM karatAM A pramANe pUchayuM-"ma rassa NaM bhaMte ! asuriMdassa asurakubhAraranno kai agganahisIo paNNatAo" ke bhagavana! asurendra, asurakumArarAja camarane keTalI agramahiSIo(paTTarANIo) che? mahAvIra prabhune uttara-"jo ! paMra mAhitIno paunttAvo" he A! asurendra, asurakumArarAja camarane pAMca agramahiSIo che. "saMagr" temanAM nAma nIce pramANe che- "zAstrI, yI, caLI, vin, merA" (1) kAlI, zrI bhagavatI sUtra : 9 44 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) rAtrI, (3) rajanI, (4) vidyut, (5) meghA. " tatham grg mA revI saMdaratA vivAre paULo" te pratyeka amahiSIne ATha, ATha hajAra devIone parivAra che. sthavira bhagavaMtone prazna-"vamULa maMte! tAro nevI annAduM gara devI sAruM parivA vivittara?" he bhagavante pAMca agramahiSIe # pitAnI vikuvAzaktithI 8000-8000 devIparivAranI vidurvaNuM karavAne samartha che -eTale ke teo zuM vaikiyazakti dvArA ATha ATha hajAra devIonuM nirmANa karavAne zaktizALI che? mahAvIra prabhune uttara-bAvAva purAvAM pattAzrIsaM sevI rahyA che 1 dig" he sthavire ! praznokta rIta anusAra ja tamArA praznano uttara samaja. eTale ke te pratyeka amahilI potAnI vidurvaNu zaktidvArA ATha ATha hajAra anya devIonuM nirmANa karavAne samartha hoya che. A rIte te pAMce agramahiSIone devIparivAra 40 hajArane thAya che. A 40 hajAra devI parivArane truTika kahe che. tenuM bIjuM nAma "vaikriyakRta devI zarIrane samUha" paNa che. sthavirono prazna-"mULa te ! ramaze lADupri kumAracA vAracNcaae rAyahANIe sabhAe sohammAe camaraMsi sIhAsaNaMsi tuDieNaM saddhi divvAI namo maMgamANe viThThariNa?" he bhagavana! zuM asurendra, asurakumArarAja camara pitAnI camacaMcA rAjadhAnInI sudharmAsabhAmAM amara nAmanA siMhAsana para besIne 40 hajAra vayizarIra dhArI devIonA samUha sAthe (truTika sAthe) divya bhoge bhegavI zake che kharo? mahAvIra prabhune uttara-"je zuLa ma" he sthavira ! evuM saMbhavI zakAtuM nathI. sthavirene prazna-"naLa aMte! gvaM tura" ItyAdi. he bhagavana! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke asurendra, asurakumArarAja camara pitAnI camacaMcA rAjadhAnInI sudharmAsabhAmAM amara nAmanA siMhAsana para virAjamAna thaIne pUrvokta truTika (40 hajAra devIonA samUha sAthe divya bhogo bhogavavAne samartha nathI? mahAvIra prabhune uttara-"mA !" he Aryo ! "maraNa naM zurihari asurakhApAtra mArA nAthALo, samANa mujamAi, mojaag verathame, sAmagg wvaMdRramujaug po nija samo saMnizittA niti " apsa rendra, asurakumArarAja camaranI camacaMcA rAjadhAnImAM AvelI sudharmAsabhAmAM zrI bhagavatI sUtra : 9 45. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANuvaka citya staMbhamAM vA nirmita gaLAkAranI DabbIomAM aneka jinendra asthio rAkhelAM che. "jJAoLuM jamaNa asurirasa asurakumAracakro gattira thakULa asurakumArANaM devANa ya, devINa ya accaNijjAo, vaMdaNijjAo namasaNijjAo, puuyLijhALo, kALa gAmo, samAjanA" jinendra bhagavAnanAM te asthione asurendra, asurakumArarAja camAra tathA bIjA asurakumAra deva ane devIo arcanIya, vandanIya, namaskaraNIya, pUjanIya ane sanmAnanIya gaNe che, tathA "maMjIruM revayaM re HigvAjJio mati" teo tene kalyANarUpa ane maMgalarUpa caityanA samAna sevanIya mAne che "sehi gaNApu ne ghama" tethI temanI samIpamAM te camarendra devIonI sAthe bhegavilAsane bhegavavAne samartha hote nathI A viSayano upasaMhAra karatA mahAvIra prabhu kahe che ke "se teNaTreNaM ajo! evaM vuccai, no pabhU camare asuriMde jAva rAyA camaracaMcAe jAva viNarittA" he Aryo! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke asurendra, asurakumArarAja camara potAnI cuMmaracaMcA rAjadhAnInI sudharmAsabhAmAM amara nAmanA siMhAsana para besIne truTitanI sAthe (40 hajAra devIonI sAthe) divya bhoga bhegavI zakavAne samartha hotuM nathI. paraMtu "mai maka! 2 asuriMdai asurakumArarAyA camaracaMcAe rAyahANIe sabhAe suhammAe, camaraMsi siNhaasahi, jasaddI sAmALiyArSei tAttInA kAra" he A! te asurendra, asurakumArarAja camara tenI camacaMcA rAjadhAnInI sudharmAsabhAmAM camara nAmanA siMhAsana para besIne dasa hajAra sAmAnika devanI sAthe, guru sthAnIya 33 trAyazciMzaka deve sAthe, cAra lekapAlanI sAthe, pAMca agramahiSIonI sAthe, sAta anakenI sAthe, sAta anIkAdhipatio sAthe 64 hajAra AtmarakSaka devenI sAthe, tathA " ja huM mayurakumAre hiM hi ca revI ica ddhi saMparade mA vidafpattA" anya aneka asurakumAra deva ane devIonI sAthe (eTale ke te badhAMnA saMgathI yukta thaIne) bhavya ane achinna (vacce bhaMga na paDe evAM-kathAonA kamathI yukta evAM) nATaka, gIta, vAjiMtra (meghanA jevA nAdavALA mRdago, vINA, karatALa Adi vividha vAjiMtra) AdinA madhura nAdo sAMbhaLI zake che. kahevAno tAtparya e che ke asurendra amara pitAnA 64 hajAra sAmAnika deve AdinA samUhathI vIMTaLAIne manahara nATake dekhe che, vividha prakAranAM vAdyasaMgItanI sAthe madhura gIte sAMbhaLe che. te dareka vAgha, vAghavidyAmAM nipuNa deve dvArA vagADI zrI bhagavatI sUtra : 9 4 6 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAmAM Ave che. A rIte te nATya, saMgIta AdirUpa divya bhege bheLavavAmAM pitAno samaya vyatIta kare che. eja vAta sUtrakAre nIcenA sUtramAM vyakta karI che-"varuM gharathAgi , no veva i meduvattiya? A kathanane bhAvArtha A pramANe che-asurendra, asurakumArarAja camara devIonA madhura gItone zravaNa karavA rUpa ane devIonAM rUpone dekhavArUpa paricAra dvArA ane saMpatirUpa Rddhi dvArA athavA parijana rUpa parivAra dvArA karatI paricAraNarUpa divya bhegone bhogavavAne ja samartha hoya che. paraMtu maithuna Adi mimittaka divya bhegone bhogavavAne te samartha hote nathI, che sUTa 1 devI vizeSa vaktavyatA "jamavalsa mare! ItyAdi- TIkAryuM--A sUtramAM sUvAre camarendra Adi IndronA cAra cAra lekapAlanI tathA bIjAM IndronI amahiSIonI prarUpaNa karI che. A viSayane anulakSIne sthavira bhagavatee mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUche che-" jamara je mare! lasurA " he bhagavan ! asurakumAronA Inadra, asurakumArarAja camaranA je cAra lekapAla kahyAM che, temAMnA je sama mahArAja nAmanA lekamAla che, temane keTalI agnamahiSIo (paTTarANuo ) kahI che? mahAvIra prabhune uttara-"jJo ! jarAri baTmahilIgo guttAgo" he Aryosema lokapAlane cAra agramahiSIo kahI che. "taMgag" temanAM nAma A pramANe che-" TI1, vALanAra, vattAttArU, ghaNuMdharAja" (1) kanakA, (2) kanakalatA, (3) citraguptA, ane (4) vasuMdharA. "sarathai gari seva pAmela vidurNa parivAre pavoro" te cAra amahiSIomAMnI pratyeka annamahiSIone eka eka hajArane devI parivAra kahyo che. sthavirena prazna-"tAro prANa revI banne hevIvalsa parivAra viuvittae ?" he bhagavana! zuM te cAra devIomAMnI pratyeka devI pitApitAnI vaikiyazaktithI eka eka hajAra devIonI vimurvaNa karI zakavAne samartha che? mahAvIra prabhune uttara-gvAra purAvaLa vatA itA , 2 naM nahi" he Aryo! te pratyeka agramahiSI pita pitAnI vikriyA zakitathI ekaeka hajAra devIyenA parivAranuM nirmANa karI zake che. A rIte te cAre amahiSIone devI parivAra ekaMdare 4000 devIone thAya che. A cAra hajAra kevIonA parivArane truTika (varga) kahe che. zrI bhagavatI sUtra : 9 47 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 sthavirAnA prazna- mULamaMte! jamaNa asuti anukumAranno leme mahArAyA somAe rAyahANIe sabhAe suhammAda somaMsi sIhAsaNaMsi tuDieNaM ava dezaM nanhA camarasa '' he bhagavan ! asurendra, asurakumArarAja camaranA leAkapAla seAma mahArAja pAtAnI seAmA nAmanI rAjadhAnInI sudharmAMsabhAmAM seAma nAmanA siMhAsana para virAjamAna thaIne, potAnI truTikanI (vaikriya zakti dvAza racita devIsamUhanI) sAthe ane cAra agramahiSIonI sAthe bhAge bhAgavavAne sama hAya che kharo? ahIM "avalesa nA samaraAE A sutrapATha dvArA e vAta prakaTa karavAmAM AvI che ke camaranA prakaraNamAM A pramANe kahyuM che. anyA bahubhiH asurakumAraiH devaizva devIbhizva saMparivRtto mahatA''hata naattygiitvaadittntriitajItAvrutitaSanarlRspaTutravAstiveLa mozamogAna, cunAno vistuC" kahevAnuM tAtpaya e che ke seAma leAkapAla bIjA aneka asurakumAra devA ane devIenA samUhanI sAthe te sabhAmAM nATako dekhI zake che, kriya saMgIta tathA vividha vAjiMtrAnA nAda sAMbhaLI zake che. A rIte te zabdAdi avazya bhegavI zake che. parantu te tyAM maithuna sevanarUpa bhAgabhAgeAne bhegavI zakatA nathI. dd " navaraM pariyAro jahA sUriyA bhasma, sesaM taM caiva jAva No ceva NaM mehuunnci" camaranI apekSAe sema leAkapAlanA kathanamAM je vizeSatA che. te A pramANe che-sAmalekapAlanA parivAranuM varNana sUryAbhadevanA parivAranA vaNuna pramANe samajavu, khAkInuM samasta kathana camaranA kathana anusAra ja grahaNa karavuM. A kathanane sArAMza upara ApavAmAM AvI gayeA che. sthavirA prazna-8 marasanuM maMa! lAva jo jJamagra mAnno harbanamahino ? " he bhagavan! camaranA leAkapAla yama mahArAjane keTalI agrama hiSImA che? mahAvIra prabhunA uttara- Dva cetra, navAM jhamAn rAyaDhALI, tela nA somaAE " huM Aryo ! sAma leAkalepAlanA kathana jevuM yamaleAkapAlanuM kathana samajavuM. eTale ke yama mahArAjane paNa cAra agramahiSIe che. te pratyekane eka eka hajAra devIonA parivAra che, ityAdi kathana ahIM paNa grahaNa karavuM. sema leAkapAlanA kathana kastAM yama mahArAjAnA kathanamAM eTalI ja vizeSatA che ke yama mahArAjanI rAjadhAnInuM nAma yamA che temanA si MhAsananuM nAma yama siMhAsana che. " vaLA vi, navAM vALaC rAcaddALIC '' eja prakAranuM kathana trIjA lekapAla varuNu viSe paNa samajavuM. parantu tenI rAjadhAnInuM nAma varuNA samajavuM. varuNane paNa cAra aJamahiSI che. te pratyekane devIparivAra eka eka hajAranA hAvAthI kula cAra hajAranA devIpuravAra thAya che. A samasta parivAra vaikriyazaktijanya hAya che. zrI bhagavatI sUtra : 9 48 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "evaM vesamaNassa vi, navara vesamaNAe rAyahANIe, sesaM taM ceva, no ceva i grattta cothA lekapAla vaizramaNane paNa cAra agramahiSIo che. te pratyeka agrasahiSIne devI parivAra eka eka hajAra devIone kahyo che. eTale te pratyeka devI pitAnI vakriyazaktithI 1000-1000 devIonuM nirmANa karI zake che, ItyAdi kathana somalekapAlanI agramahiSIonA kathana pramANe samajavuM. soma lekapAlanA kathana karatAM ahIM eTalI ja vizeSatA che ke vaizravaNa lekapAlanI rAjadhAnInuM nAma vaizravaNa che. kahevAnuM tAtparya e che ke somalekapAlanI apekSAo jevA praznottaro AgaLa ApyA che, evA praznottaro ahIM paNa grahaNa karavA jema ke... prazna-"zuM vaizravaNa lokapAla potAnI vaizravaNa rAjadhAnInI sudharmAsabhAmAM vaizravaNa siMhAsana para virAjamAna thaIne, pitanA aneka asurakumAra de ane devIonA samUhathI vIMTaLAIne, uparyukta cAra hajAra devIonA samUha sAthe divya bhAge bhegavI zake che kharo? uttara-he Aryo! vezravaNa lekapAla anya devenI sAthe nATya, saMgIta Adi divya bhege bhegavI zake che, paraMtu te tyAM mithuna sevana karI zakatuM nathI. sthavira bhaMgavatane prazna-"vasTika aMte! phorjAivaraNa puchA" he bhagavana! vairocanendra, vairocanarAja baline keTalI agramahiSIe kahI che? mahAvIra prabhune uttara-"arajo! vaMza mahilIga 5omttA" he Aryo! balIndrane pAMca agramahiSIo (paTTarANIe) kahI che. "saMjJA-sumA, nijmA, mA, niramA mA" temanAM nAma nIce pramANe che- (1) zuklA, (2) nizumbhA, (3) raMbhA, (4) niraMbha ane (5) madanA (taragav unit kevI madada levuM ja " te pratyeka amahiSIne devI parivAra ATha ATha hajAra che. A viSayane lagatuM bAkInuM samasta agramahiSIonA pUrvokata kathana pramANe samajavuM. kahevAnuM tAtparya e che ke balIndranI pratyeka agramahiSI ATha ATha hajAra devIonI viguNa karI zake che. A rIte balIndrano kula devI parivAra 40 hajArane thAya che. te devI parivArane balIndrane truTita kahe che. "vAra balicaMcAe, rAyahANIe, pariyAro jahA mouddesae, sesaM taM ceva jAva mehuNavattiyaM" camaranA kathana karatAM balinA kathanamAM eTalI ja vizeSatA che ke amaranI rAjadhAnI camacaMcA che, paNa balinI rAjadhAnI balicaMcA che. balinA parivAranuM kathana trIjA zatakanA pahelA udezAmAM kahyA anusAra samajavuM. A udezAne ahIM ke dezaka kahevAmAM Avela che, kAraNa ke A udezAmAM vaNita viSayanuM pratipAdana mekAnagarImAM karAyuM hatuM. balIndra paNa sudharmAsabhAmAM maithuna saMbaMdhI bhege bhegavI zakato nathI, paNe nATya, gIta, vAdyasaMgIta Adi zabdAdi bhege avazya bhegavI zake che. sthavirane prazna-"jasTia i maMte ! ghojiMdA kocara mahaoo ja zAligo TomttAgo?he bhagavana! vairocanendra vairacanarAya balinA lekapAla soma mahArAjane keTalI agnamahiSIo che? zrI bhagavatI sUtra : 9 49 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-"mAro jarAri mahiNIo UnttAvo" he. A! balinA lepAla sema mahArAjane cAra agamahiSIo kahI che. "saMka-pILA, sumakSi, vivA, kALI " temanA nAma nIce pramANe che(1) menakA, (2) subhadrA, (3) vijayA, ane (4) azani. "taratha gang jevI se kahAM jamAnonag, gvaM kAra resamarasa" te pratyekanA devIpari. vAranuM kathana camaranA lokapAla semanI agramahiSIonA parivAra pramANe samajavuM eTale ke eka eka hajAra devIone te pratyeka amahiSIne parivAra samaja. A rIte balIndranA lekapAla temane devI parivAra cAra hajAra thAya che, ema samajavuM. eja balIndranA lekapAla somanuM traTita devI samUha) samajavuM tenA bhega Adi viSayaka kathana camaranA lekapAla samanA kathana anusAra samajavuM. balinA bAkInA traNa lekamAla-dhama, varuNa ane vaizravaNanA viSayamAM paNa soma lepAlanA jevuM ja kathana samajavuM. sthavirena prazna-"dharasa mate ! rAjakumAriyAsa rAjakumArazno 6 amahilIgo quttAzo?" he bhagavan! nAgakumAronA Indra, nAgakumArarAja dharaNane keTalI paTTarANIo kahI che? mahAvIra prabhuno uttara-" garavo mahUi vvmttAgo" he Aryo! nAgakumArendra dharaNane cha dharaNane cha paTTarANIo kahI che. " vahA" temanA nAma A pramANe che-"rA, surata, rA, rohAmaLI, raM, ghaviguNA" (1) IlA, (2) zuka, (3) sadArA, (4) sodAminI, (5) IndrI ane (6) ghanavighatkA. "tathai grni[ revAra che che devIsaraNAruM parivAro ToLo te pratyeka paTTarANIne devI parivAra 6-6 hajAra devIone che, "mUi RALo pAme tevI mannA che che tevI sAruM ravA vivitta" kAraNa ke te pratyeka paTTarANI pitAnI vakiyazaktithI bIjI cha cha hajAra devIonuM nirmANa karI zakavAne samartha hoya che. "ghavAra sapuSyAnuM jhIraM sevAsANAruM, te teM ag" A rIte dharaNendrane kula devIparivAra 36000ne thAya che. A chatrIza hajAranA devI parivArane truTika (varga) kahe che, sthavirone prazna-"vmULa are ! gharane telaM veva, navara ghafpa cALI, vALa sa rIphAili, ro parivAra, taM re" he bhagavan! nAgakumArendra, nAgakumArarAja dharaNa pitAnI dharaNuM rAjadhAnInI sudharmAsabhAmAM dhara nAmanA siMhAsana para virAjamAna thaIne pitAnA truTika sAthe (36 hajAra devIonA parivAranI sAthe) divya bhegene bhegavavAne samartha che kharo ? mahAvIra prabhune uttara-he Aryo! A praznane uttara amara ane balinA prakaraNamAM je pramANe ApavAmAM Ave che, te pramANe dharaNanA viSayamAM paNa samaja. temAM rAjadhAnInA nAmane tathA siMhAsananA nAmano ja taphAvata che. amaranI rAjadhAnI camaracaMDyA che, balinI rAjadhAnI balicaMcA che ane dharaNanI rAjadhAnI dhAraNA che. dharaNanA siMhAsananuM nAma paNa dharaNu siMhAsana che. dharaNane parivAra A pramANe kahyo che- " hi sAmANiyasAhamsIhi tAyattIsaehi, cauhi logapAlehi, chahi aggamahi. sIhi, sattahiM aNipahi, satcahi aNiyAhivaIhi, pauvIsAe AyarakkhadevasAhassIhi, zrI bhagavatI sUtra : 9 50 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amnaphi ca vahUrtti nALa mAreai vehiM ca, vaiei caddhi saMpugike" tenA cha hajAra sAmAnika deve che, 33 gurusthAnIya trAyastri zaka devA che, cAra leAkapA che, cha paTTarANIA che, sAta senAe che, sAta senAenA sAta senApatie che, 24 hajAra AtmarakSaka devA che, ane bIjA paNa aneka nAgakumAra devA ane devIe che. A badhAM devAnA piravArathI te sadA yukta rahe che. te potAnI sudharmAMsabhAmAM A badhAM parivArathI yukta thaine zabdAdika bhegA bhegavI zake che, paNa maithunasevana karI zakatA nathI. sthavirAnA prazna-" dharaLaAE La" nALa mAni jAvAu hoLAA mAdaLo dara aAIio vaLattAo ? '' he bhagavan ! nAgakumAraeNndra, nAgakumAra. rAja dharaNane je cAra leAkapAlA che, temAMthI kAlavAla nAmanA leAkapAlane keTalI agramahiSIe che? "9 mahAvIra prabhunA uttara-'" lagno ! cattAra bagaphisIe vaLattAo ' A! dharaNanA kAlavAla nAmanA leAkapAlane cAra agramahiSIe che. "saMjJa|" temanAM nAma A pramANe che-' koLA, vimA, suppamAM, yurMsaLA " (1) azeAkA, vimalA, (3) suprabhA ane (4) sudaza'nA. '"tasthaLa menAr avaleluM jJA samaraNa ho pAchALa, vaM lesALa' ti, vi" te pratyeka agramahiSInA daivI parivAra camaranA leAkapAleAnI agramahiSIenA devIparivAra jeTaleA kahyo che. eTale ke cama2nA leAkapAlenI agramahiSIonA devIparivAra eka eka hajAraneA kahyo che, tethI kAlavAla leAkapAlanI pratyeka agramahiSInA 1000-1000 devIonA parivAra samajavA te pratyeka agramahiSI peAtAnI vikaNAzaktithI khIjI 1000-1000 devInu nirmANU karI zake che. A rIte cAre agramahiSIe kula 4000 devIonu` nirmANa karI zake che. A rIte kAlavAla leAkapAlanA devIparivAra 4000 devIonA samajave, eja kAlavAlanu' truTika ( devIsamUha ) che, ItyAdi samasta kathana ahIM camaranA leAkapAlanA kathana anusAra samajavu, dharaNanA bAkInA traNa leAkapAleAnAM nAma A pramANe che-kAlavAla, zailavAla ane zakha vAla. A traNe laikapAlA viSe paNa kAlavAlanA jevI vaktavyatA samajavI, sthavira bhagava MtAne prazna-mALAnAM maMte! pucchA " huM bhagavan ! bhUtAnandane keTalI agramahiSIe che ? "" " tatthaNaM mahAvIra prabhunA uttara-" ko! che gAhinIo pannAo '' hai Aryo! bhUtAnandane cha agramahiSIe che, " saMjJA " temanAM nAma nIce pramANe che-"yA, caNA, sucA, hracAvatI, yajaMtA, caLamA'" (1) rUpA, (2) rUpAMzA, (3) surUpA, (4) rUpakAvatI, (5) rUpakAntA ane (6) rUpaprabhA. mevAr phevIk avalehaMgA dharaLadara '' bhUtAnandanI pratyeka agramahiSInA pari. vAra dharaNendranI pratyeka agramaRsitrInA parivAra jeTalA samajavA. A rIte bhUtA zrI bhagavatI sUtra : 9 51 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nandanI pratyeka agramahiSInA daivI parivAra 6-6 hajAra devIonA thAya che. tethI tenI cha agramahiSIonA 36000 devIonA kula piravAra thAya che. A rIte bhUtAnandanA devIpiravAra 36000 devIonA samUha rUpa heAya che. ityAdi samasta kaeNthana dharaNendranA prakaraNamAM kahyA pramANe ja ahIM paNa samajI levuM. sthavizvanA prazna-' sUcavasana maMte ! nAAvittatta pucchA '" he bhagavan ! bhUtAnaMdanA je cAra leAkapAla che, temAMthI nAgavitta nAmanA je leAkapAla che. tene keTalI agramahiSIe che ? "" mahAvIra prabhune uttara-cattarilagIgo paLattAo"huM AryA ! bhUtAnandanA leAkapAla nAgavittane cAra agramahiSIe che'" saMjJA '" temanAM nAma A pramANe che-"sugA, sumA, mulAyA, sumaLA (1) sunaMdA, (2) subhadrA, sujAtA ane (4) sumanA. " tatha meLAC phevI seNaMnA samar hoLavAjALa, dyuM selA viSpha vi hovAALa' :' te pratyeka agramahiSInA devI parivAra camaranA leAkapAlenI agramahiSIenA devI piravAra jeTale kahyo che. A rIte nAgavitta leAkapAlanI pratyeka paTTarANInA 1000-1000 devIonA parivAra kahyo che, kAraNa ke te pratyeka paTTarANI 1000-1000 devIonuM pAtAnI vaikriyazaktithI nirmANa karI zake che tethI cAre agramahiSIone 4000 devIenA kula piravAra kahyo che. A rIte nAgavitta leAkapAlane devIparivAra 4000nA che. te parivArane truTrika kahe che. mA prakAranu` kathana nAgavitta sivAyanA traNa leAkapAle viSe pazu samajavu. "ne phinikALiyA sesi gaddA dhaniksa hovAALa' viseSa nA paLala honAhALa` '' je dakSiNanA indro che, temanI vaktavyatA dharaNendranI vakatavyatA anusAra samajavI. tathA dakSiNendronA leAkapAlAnI vaktavyatA dharaNanA leAkapAlenI vakatavyatA pramANe ja samajavI. ' uttaralA iMdANa jahA bhUyANa dassa, loga pAlANa bi tesiM jahA mUcALa na hovAhALa* ?' uttara dizAnA IndronI vaktavyatA bhUtAnandanI vaktavyatA pramANe samajavI ane uttarandronA leAkapAleAnI vakatanyatA bhUtAnandanA leAkapAleAnI vaktavyatA jevI samajavI. " [vara' ' parantu "phLa praveAiAvALIo, sIdAsaLALI ca siAmAni '" temanI rAjadhAnIe ane siMhAsaneAnA nAmamAM ja phera paDe che. dareka indranI rAja dhAnI ane si'hAsananu nAma tenA nAma pramANe ja samajavuM. * cAro gadA sacasad paDhame ka a '' samasta indronA parivAranuM kathana trIjA zatakanA pahelA udezAmAM ApavAmAM Avela che, te te prakAranuM kathana ahIM paNa graheNu zrI bhagavatI sUtra : 9 52 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavu. " logapAlANaM savvesiM rAyahANoo sIhAsaNANi ya sarisanAmagANi, pariyAro nA camaraAE DhoLavAskALa` '' samasta leAkapAlAnI rAjadhAnIe ane sihAsanAnAM nAma, te leAkapAleAnA nAma pramANe ja samajavA. te lekapAleAnA piravAranu kathana camaranA leAkapAleAnA parivAranA kathana pramANe samajavu. have sthavira bhagavAnA mahAvIra prabhune nyantarA viSe prazna pUche che-- kAlassa NaM bhaMte! pikhAviMdassa pisAyaranokai aggamahimoo paNNattAo ? huM bhagavan ! pizAcAnA indra, pizAcarAja kALane keTalI agrahiSIe che ? *r mahAvIra prabhunA uttara-'lakhkho rattari gamaddiztrIo paLattAbo" huM AryAM! pizAcendrane cAra agramahiSIe kahI che. "saMjJA" temanAM nAma A pramANe che majA, mahattramAM, savvatjhA, sura'sakhA '' (1) kamalA, (2) kamalaprabhA, (3) upalA ane (4) sudarzanA. " tathana meLavavuM phalIya vanamena devInAM, tenuM nA samaDhoLavAjAna' yiAre taheva' A cAra agramahiSIomAMnI pratyeka agramahiSInA parivAra 1000-1000 devIonA che. khAkInuM samasta kathana camaranA leAkapAleAnA kathana anusAra samajavuM. kahevAnu tAtpaya e che ke te pratyekaagramahiSI peAtAnI vidhruva NuA zaktithI 1000-1000 devIenI vidhruva NA karI zake tethI pizAcendra kALanA 4000 ne devIparivAra thAya che, jene kALanu truTika kahevAya che. A rIte " pAro taheva '' camaranA leAkapAlAnA parivAra jevA tenA parivAra kahevAmAM Avye che. camaranA leAkapAleAnI vaktavyatA karatAM pizAcandranI vaktavyatAmAM je taphAvata che, te rAjadhAnI ane siMhAsananA nAmamAtrane ja che. piAcendranI rAjadhAnInu nAma kAlA che ane tenA siMhAsananuM nAma kALa si'hrAsana che. bAkInu samasta kathana camaranA leAkapAlAnA kathanaanusAra samajavuM, sthavirAnA prazna--" suvAsanamaMte ! mUR mUcarano vucchA " he bhagavan ! bhUte nA Indra, bhUtarAja surUpane keTalI agramahiSIe kahI che? 29 mahAvIra prabhunA uttara-'bano ! caritrAIio vattAo '" huM A! bhUtendra, bhUtarAja, surUSane cAra paTTarANIe kahI che. " 'saMnahA temanAM nAma A pramANe che-(1) rUpavatI, (2) mahurUpA, (3) surUpA ane (4) subhagA, " tatthaNaM egamegAe, sesaM jahA kAlassa evaM paDiruvassa vi" a pratyeka agramahiSInA devIparivAra 1000-100 devIone kahyo che. khAkInu kathana pizAcendra kALanA kathana anusAra samajavu', eTale ke te pratyeka agra mahiSImAM evI zakti che ke te pAtapeAtAnI vaikriyazaktithI 1000-1000 zrI bhagavatI sUtra : 9 53 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devIonuM nirmANu karI zake che. A rIte tenA devIparivAra 4000 devIonA thAya che. A devIparivArane ja tenuM truTika kahevAmAM AvyuM che. bAkInuM samasta thana kALa IndranA kathana pramANe samajavuM. pratirUpakanI vaktavyatA paNa pizAcendra kALanI vaktavyatA jevI samajavI eTale ke tene paNa cAra agramahiSIe che. tenI dareka agramahiSInA 1000-1000 devIonA parivAra che. tethI tenA parivAra 4000 devIonA che. sthavijJAna prazna-" jummasTsa nAM mate ! laniyaMNa pucchA ''he bhagavan ! yakSAnA Indra pUrNa bhadrane keTalI agrasahiSIe kahI che ? mahAvIra prabhune uttara-"bano! cattara gAddeilIo vaLattAbo " he A ! yamendra pUrNa bhadrane cAra agramahiSIe kahI che. 66. 'nA " temanAM nAma A pramANe che-8 puLA, caMdruvattiyA, uttamA, sAcA '(1) pUrNAM, (2) mahuputrikA, (3) uttamA ane (4) tArakA, satyana' megA sela bahA kAlassa " te pratyeka agramahirSAnA devIparivAra pizAcendra kALanI agrasahiSIAnI jema eka eka hajArane kahyo che tene anulakSIne bAkInuM samasta kathana pizAcendra kALanA kathana pramANe samajavu'. jemake..." te cAra agramahiSImAMnI pratyeka agramahiSI eka eka hajAra devInI vikuNA karI zakavAne samartha DAya che. tethI cAre agramahiSIe kula 4000 devIenI viNA karI zake che. A rIte pUrNabhadrane daivIpiravAra 4000 devIoneA che. e devI samUhane ja tenu' truTika kahe che." tyAra pachInuM samasta kathana pizAcendra kALanA thana anusAra samajavu. " .... mALimalla vi" pUrNubhadranA jevuM ja maNibhadranu` sthata paNa samajavuM. sthavirAnA prazna-mImallu' mate ! - simsa pucchA " huM bhagavan ! rAkSasendra bhImane keTalI agramahiSIe kahI che ? mahAvIra prabhunA uttara-'annottara sAhItro vattAbo huM A ! rAkSasendra bhImane cAra agramahiSIe kahI che. " taddA temanAM nAme A pramANe che-"13mA, paramAva, jananA, caLavamA (1) padmA, (2) padmAvatI, (3) kanakA ane (4) ratnaprabhA. " sasthaLa ghanameSAt tenuM jJAAna" te pratyeka agramahiSInA eka eka hajAra devIonA parivAra che, kAraNa ke te pratyeka azramahiSI potAnI vaikriyazaktithI eka eka hajAra devIenu nirmANa karavAne samatha hAya che. A rIte rAkSasendra bhImanA 4000 devIonA parivAra thAya che. A devIparivArane tenuM truTrika kahe che. tyAra pachInuM samasta kathana pizAcendra kALanA kathana pramANe samajavu. zrI bhagavatI sUtra : 9 54 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ g L$AmImAra vi" mahAbhImane paNa cAra agramahiSIo che. temane paNa 1000-1000 devIone parivAra che, ItyAdi samasta kathana pizAcendra kALanA kathana pramANe samajavuM. sthavirene prazna-bafjAra mate ! pu " he bhagavana! kinnaronA Indrane keTalI ajhamahiSIe che? mahAvIra prabhune uttara-vAjho rastAri bAmaNilIlo pUchattAvo" he Aryo! kinnaranA idrane cAra agramahiSIo kahI che. "saMng" temanAM nAma nIce pramANe che-"vaheMNA, tuma, phanA, arUNiyA" (1) vataMsA, (2) ketamatI, (3) ratisenA ane (4) ratipriyA. "taratha revuM rAte cAramAMnI pratyeka agramahiSIne eka eka hajArane devI parivAra che. te pratyeka devI pitAnI vikRNAzaktithI eka eka hajAra devIonuM nirmANa karI zake che. A rIte kirendrano devIparivAra 4000 devIone thAya che te 4000 nA devI parivArane kinnarendranuM buTika kahe che. bAkInuM samasta kathana AgaLanA kathana pramANe samajavuM. g fgfg f" eja pramANe puiruSane paNa cAra agramahiSIe kahI che. temane viSe paNa AgaLa mujaba vakatavyatA samajavI. sthavirena prazna-"puttirNa jaM' purajhA" he bhagavan! puruSane keTalI agramahiSIo kahI che? mahAvIra prabhune uttara "ko ! rAri bartvImo ghaonttAgo" he a! sapuruSane cAra amahiSIe kahI che. "siMha" temanAM nAma nIce pramANe che-"phiLI, navanicA, lI, judA" (1) rahiNI, (2) navamikA, (3) hI ane (4) puSpavatI. "thaLa meLag0 2i aa" te pratyeka agnamahiSIne eka eka hajAra devIone parivAra che, te pratyeka devI pita pitAnI vidurvaNa zakti vaDe bIjA ekaeka hajAra devIonA parivAranI vikRNA karI zake che. bAkInuM samasta kathana pizAcendra kALanA kathana anusAra samajavuM. "pvaM mahApurisarA vi" eja prakAranuM kathana mahApuruSane viSe paNa samajavuM. virone prazna-"aticaraNa naM mate ! puchA" he bhagavan! mahAragendra atikAyane keTalI aThThamahiSIo kahI che? mahAvIra prabhune uttara"abbo ! rattara amahilIgo gunttAgo" he Aya! mahAragendra atikAyane cAra agramahiSIo kahI che. "raMga" temanAM nAma nIce pramANe che-"muvaMja, muvaMjave, mAchI, " (1) bhujaMgA, (3) bhujaMgavatI, (3) mahAkacchA ane (4) skuTA. "satyaf pjANa te saMva" te pratyeka agramahiSIne eka eka hajAra devIone parivAra che. te pratyeka devI pitAnI vimurvaNa zakti vaDe bIjA eka eka hajAra devIonA parivAranuM nirmANa karI zake che. bAkInuM samasta kathana pizAcendra kALanA kathana pramANe samajavuM, zrI bhagavatI sUtra : 9 55. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " tra' mahAdAyarala vi" eja pramANe mahAkAyane paNa cAra aJamahiSIe che. tene anulakSIne khAkInu" samasta kathana AgaLanA kathana anusAra samajavu', hebhagavan! gIta ,, sthavirAnA prazna- nIyAsa na'. maMte ! pucchA ratine keTalI agramahiSIe kahI che ? ,, dha mahAvIra prabhunA uttara-'ajJo! cAra aAhisIko vaLattAzno ' he ArcI ! gItAtine cAra agramahiSIe kahI che. "teM'nanhA " temanAM nAma nIce pramANe che-" muddolA, vimajhA, sukSmarA, vArpha '" (1) sudyeASA, (2) vimalA, (3) susvarA ane (4) sarasvatI. '" sa~sthaLa'hAmeLApa tailI, seluM tacaitra " te pratyeka agramahiSInA eka eka hajAra devIAnA parivAra kahyo che. khAkInuM samasta thana pahelA kahyA pramANenu` samajavu' nIyajJazvata vi" eja prakAranuM kathana gItayazanA parivAra AdinA viSayamAM paNu samajavu'. eTale ke tene paNa cAra agramahiSae che, ityAdi kathana pUrvokta paddhati anusAra samajavuM. eja vAta sUtrakAre " sanvesi si nahIM jAna " A sUtrapATha dvArA prakaTa karI che. A kathananu tAtparya e che ke ki'puruSathI laIne gItayaza paryantanA indronI vaktavyatA kAlendranI vaktavyatA anusAra samajavI. huM natha' saCinAmiyAno rAcaDhALIyo, sIdAsALi ca, telaM sacetra " te khadhAM indronAM nAma pramANe ja temanI rAjadhAnIe ane temanAM si'hrAsanAnAM nAma samajavA. khAkInu samarata kathana pUrvokta kathana pramANe samajavuM, have sthavirA jyaMtikendro viSe nIce pramANe prazna pUche che- 88 casaLa mate ! noliyama lonDsarano pucchA" huM bhagavana jyeAtiSika devAnA Indra, jatiSTharAja caMdrane keTalI agramahiSIe che ? mahAvIra prabhunA uttara- '' anto! cannAdi zramoi vaLattAo" huM A ! caiAtikendra candrane cAra azramahiSIe kahI che. ' saMjJaddA' temanAM nAma nIce pramANe 66 - caMtavmA, TonniLAmAM, diSamArI, maMdA' (1) candraprabhA, (2) jyAhnAbhA, (3) arcimelI ane (4) prabhaMkarA, vaMnA nImittame noliyara,SaNa sapheda " jIvAbhigama sUtranA ye:tiSika uddezAmAM kahyA pramANenu kathana ahI' grahaNa karavu joI e tyAM A viSayane anulakSIne A pramANe kahyuM che- ' tathAM meLavvIr cattari cattAra phenIlA rasIo parivAro paNNatto, pahUNaM tAo egamegA devI annAI cattAri cattAri devI saharasAI' parivAra viuvvittae evAmeva sapuvvAvareNaM solasa devI sAhassIo paNNattAo" te pratyeka agramahiSInA cAra cAra hajAra devIonA parivAra kahyo che. vaLI te pratyeka agramahiSI pAtapAtAnI vikuNA zaktivare 4000-4000 anya zrI bhagavatI sUtra : 9 56 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devIonuM nirmANa karavAne paNa samartha hoya che. A rIte candrane kula 16000 devIe ne parivAra thAya che. sUrata vi phUvama, sAcavAmAM, dizA, vara" sUryane paNa A cAra ajhamahiSI o che.-(1) sUryaprabhA, (2) AtAbhA, () arcirmAlI ane (4) prazaMkarA. "saM te veva, jJAva Lo va La medunice " bAkInuM samasta kathana candranA kathana pramANe samajavuM. jema ke sUryanI pratyeka agra mahiSIne cAra cAra hajAra devIono pAravAra che. vaLI te pratyeka amahiSI pitAnI vidurvaNA zakti vaDe bIjA cAra cAra hajAra devIonA parivAranuM nirmANa karI zake che. A rIte sUryane 16000 devIone parivAra thAya che. te parivArane sUryanuM truTika kahe che. "te pitAnI sabhAmAM mithuna saMbaMdhI bhogo bhegavI zakavAne samartha nathI," A kathana paryantanuM samasta kathana camarendranA pUrvokta kathana anusAra samajavuM. have sthavira bhagavate maMgaLagraha viSe nIce prazna pUche che- "huM na mare! maggNa zaru kaliyo guttAze?he bhagavan! aMgAra (maMgaLa) nAmane je mahAgraha che, tene keTalI paTTarANuMo kahI che? mahAvIra prabhune uttara- "ko nA mANaso gumttA he Aryo! mahAgraha maMgaLane cAra paTTadevi kahI che. "anA" temanAM nAma nIce pramANe che-"cikacA, rekatI, jayaMtI, kapAsiyA" (1) vijyA, (2) zrejyantI, (3) jayentI ane (4) aparAjitA. "tarathai gariNa devI, jesaM saM vaM " te pratyeka devIne cAra cAra hajAra devIone parivAra che, ane te pratyeka devI pitapotAnI vaikiya zaktivaDe bIjA cAra cAra hajAra devIonA parivAranI vikRNA karI zake che. A rIte mahAgraha maMgaLano devIparivAra 16000ne thAya che. te parivArane tenuM truTika kahe che. tenA viSe bAkInuM samasta kathana candranA kathana pramANe samajavuM. "nava daMDhA vikALe sTari rIDhAti, raM saMva" paraMtu candranA kathana karatAM maMgaLamAM ATalI ja vizeSatA che-mahAgraha maMgaLanA vimAnanuM nAma aMgArAvataMsaka che, ane siMhAsananuM nAma aMgAraka che. bAkInuM samasta kathana candranA kathana mujaba samajavAnuM che. "evaM jAva viyAlagaspa vi, evaM aTThAsItIe vi mahagagahANaM bhANiyavva nAva mAvasAra " eja prakAranuM vikAla mahAgrahanuM paNa kathana samajavuM, eTale ke vikAla mahAgrahane paNa cAra paddhadevi che. te dareka paTTadeviyeno cAra cAra hajAra devIone parivAra che, ane te pratyeka paTTarANI bIjI cAra cAra hajAra devIonuM pitAnI kriya zakti vaDe nirmANa karI zake che. vikAla mahAgraha viSenuM bAkInuM samasta kathana candranA kathana pramANe samajavuM. zrI bhagavatI sUtra : 9 57 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 jAva bhAvake " A sUtrAMza dvArA sUtrakAre e vAta prakaTa karI che ke bAkInA agAraka, vikAlaka, leAhitAkSa, zanaizcara, Adhunika, prAdhunika, kuNu, kaNUka, kaNakaNuka, kaNavaMtAnaka Adi bhAvaketu pantanA 88 graheAnI vatavyatA paNa A pramANe ja samajavI A khadhAM grahAne paNa cAra, cAra agrahi SIe che, ityAdi samasta kathana candranA kathana pramANe samajavu. A mAM grahAnI vizeSa vaktavyatA sUryaprajJaptimAM ApavAmAM Avela che, nagara thavuMlA TvIAsabALi ca saptinAmanALi, sesa saMceya 'candranA kathana karatAM A praDAnA kathanamAM eTalI ja vizeSatA kaDI che ke A dareka grahanA nAma pramANe ja temanA vimAnAvata'sakAnA ane siMhAsaneAnAM nAma samajavA joie. sthavirAne prazna- sAnna La maLe! vivA phevaLo gucchA ' he bhagavan ! devendra, devarAja zakane keTalI agramahiSIe kahI che? ,, ' mahAvIra prabhunA uttara- jJo ! aTTIizo vaLattAo '' huM AryAM! devendra, devarAja zakane ATha azramahiSIe kahI che. saMjJahA ,, temanAM nAma nIce pramANe che-"vakarmA, sivA, gheyA, jhaMjhU, amajA, gairA, namiyA, rophinI, " (1) padmA, (2) zivA, (3) zvetA, (4) a'jU, (5) amalA, 6) apsarA, (7) nAmikA ane (8) reAhiNI, tasthaLa hA. meLAi phevIpa rola prosa vIralA jevo patto'te pratyeka agramahiSInA sALa sALa hajAra devInA parivAra kahyo che. pabhUNaM tAo menA phaivI annAr sohana sohana devIprasa' cAra vikanvitta " ane te pratyeka paTTarANI pAtapeAtAnI vikuvA zakti vaDe bIjI 16-16 devInu nirmANa karI zake che. " vAmeva savAvareLa TrAnoputtara levosayashss pariyAro, se ttaM tuDie " A rIte zanA devIpiravAra 128000 nA che. tene zakratu truTika kahe che. '' hajAra sthavirAnA prazna- vamULa aMte ! lagne viSe TekarAyA, some che, sohamavaDeMsa vimANe, sabhAe suhammAe, sakaMsi sIhAsaNaMsi tuDieNaM saddhi, sesaM nA camaraAE " he bhagavAn ! devendra, devarAja zakra, saudhama kalpamAM, saudharmAMvata saka vimAnanI sudharmA sabhAmAM peAtAnA zakra nAmanA sihAsana para virAjamAna thaine peAtAnA truTikanI (128000 devIenA piravAranI ) sAthe bhAge) lAgavI zake che kharA ? ,, mahAvIra prabhunA uttara-he AryAM! camaranA prakaraNamAM kahyA pramANe ja uttara ahIM paNa samajavA. " navA` vicAronA mokSad parantu cama nA parivAra karatAM zakanA parivAramAM je vizeSatA che, te trIjA zatakanA pahelA uddezAmAM kahyA pramANe samajavI. ( meAkA nagarImAM A uddezAnI prarU paNA thaI hatI, tethI A uddezAne mekAuddezaka paNa kahe che. ) sthavirAnA prazna--" jIvANA maMte! vaivistarevALA somalla mArLo zrI bhagavatI sUtra : 9 58 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he bhagavan! devendra, devarAja zakranA lokapAla soma mahArAjane keTalI agra mahilIe kahI che? mahAvIra prabhune uttara-"jo! vattara kAvI pAttAvo he Aryo ! zakanA lokapAla soma mahArAjane cAra agramahiSIo kahI che. "laMkagr" temanAM nAma A pramANe che.-"Lio, maLA, cittA, somar" (1) rohiNI, (2) madana, (3) citrA ane (4) samA. "tathaLa meghANa ravINa kA mara DhoLAI " camaranA lekapalenI agramahiSIonI jema sama lokapAlanI agramahiSIone eka eka hajAra devIono parivAra kahyo che. te pratyeka agramahiSI piAtapitAnI vaikiya zakti vaDe bIjI eka eka hajAra devIonuM nirmANa karI zake che. A rIte zakanA lekapAla mane 4000 devIono parivAra che. tene somalekapAlanuM guTika kahe che. bAkInuM samasta kathana camaranA leAkapAlanA kathana anusAra samajavuM. "navara" parantu te kathana karatAM A kathanamAM eTalIja vizeSatA che ke "caMpame vimAne, samANa sAmAi, nomaMri sIhAsaMti, te jeva" zakanA lekapAla somamahArAjanA vimAnanuM nAma svayaMprabha vimAna che, temanI sabhAnuM nAma sudhamAM sabhA che ane siMhAsananuM nAma sama siMhAsana che. bAkInuM samasta kathana camaranA lokapAlanA kathana pramANe ja samajavuM. rva lAva resamAsa, navaraM vinAnAruM =aa taphA " eja prakAranuM kathana yama, varuNa ane vaizravaNa nAmanA bAkInA traNa kapAle viSe paNa samajavuM. eTale ke te dareka lokapAlane paNa cAra cAra paTTadevIo che ane te pratyeka paTTadevIne 1000-1000 ne devIparivAra che, ItyAdi kathana camaranA lokapAlanA kathana pramANe samajavuM. paraMtu A kathanamAM vimAnanA nAmanI apekSAe ja vizeSatA rahelI che, te vimAnanAM nAma A pramANe kahyAM che. semanuM svayaMprabha vimAna che, yamanuM vaziSTha vimAna che, varuNanuM svayaMjala vimAna che ane vaizravaNanuM vaghu vimAna che. sthavirone prazna-"lAkhaNa naM aMte ! puchA" he bhagavan! devendra, devarAja IzAnane keTalI ajhamahiNIo kahI che? mahAvIra prabhune uttara- "bano ! A mahilIgo pauro che Aryo! devendra, devarAja IzAnane ATha agnamahiSIe kahI che. "saMhA temanAM nAma nIce pramANe che- ThThA, , rAmA, rAma viyA, vat, ghaNupurA, vasumittA, vasuMvA," (1) kRSNA, (2) kRSNarAji, (3) rAmA (4) rAmarakSitA, (5) vasU, (6) vasuguptA, (7) vasumitrA, (8) vasuMdharA "tai griNa devI, re kahAM sa " te pratyeka agramahiSIne 16-16 hajArane zrI bhagavatI sUtra : 9 59 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devIparivAra kahyo che ane te pratyeka agramahiSImAM evI zakti rahelI hoya che ke je teo dhAre to potapotAnI vaikiyazakti vaDe bIjI 1-16 hajAra devIonuM nirmANa karI zake che. A rIte IzAnendrane 1 lAkha 28 hajAra devIone parivAra thAya che, te parivArane IzAne-dranuM buTika kahe che. IzAkendranA viSayane anulakSIne bAkInuM samasta kacana zakanA pUrvokta kathana anusAra samajavuM. sthavirone prazna- "tAraNa jo are ! revaMta soma mahArayLo ja gamgo ?" he bhagavan! devendra devara ja IzAnanA lekapAla soma mahArAjane keTalI agamahiSIo kahI che? mahAvIra prabhuno uttara"jo! vattAri sAmaLio khAtamo" he A ! IzAnendranA lekamAla somane cAra amahiSIo kahI che. " siMha" temanAM nAma nIce pramANe che - "gDhavI, hAthI, caLa, vijJa" (1) pRthvI, (2) rAtrI, (3) rajanI ane (4) vidyuta "ttarazaLa ne kevI sevaM ja rasa copATA" "te pratyeka agramahiSIne eka eka hajArane devIne parivAra che. ItyAdi samasta kathana zakanA leka pAlenA sthAna pramANe samajavuM. eTale ke te pratyeka agraNamahiSI pitAnI vaikiya zakti vaDe bIjI eka eka hajAra devIonI vimurvaNA karI zake che. A rIte sema lekapAlane devI parivAra cAra hajArane thAya che. A 4000 devIonA samUDane tenuM truTika kahe che. "g iAra vara " eja pramANe tenA bIjA lokapAle yama, varuNa ane vaizravaNane viSe paNa samajavuM "nAda vimAnA kahA jArathasaNa, jAja, jo reva hRtti" parantu IzAnendranA lokapAlanAM vimAnanAM nAma pahelAthI laIne AThamAM udezAmAM kahyA pramANe samajavA. temanuM vimAna sumana, yamanuM sarvatebhadra, varaNanuM varlsa ane vaizramaNanuM suvaghu che. bAkInuM teo maithuna sevana karI zakatA nathI," A kathana paryantanuM samasta kathana ahI zakendranA lekapAlanA kathana anusAra samajavuM. sUtrane upasaMhAra karatAM sthaviro mahAvIra prabhunAM vacanamAM pitAnI zraddhA vyakta karatA kahe che ke" are! sedya mahe! ri? he bhagavana ! A viSayanuM Ape che pratipAdana karyuM te sarvathA satya che. he bhagavan! apanI vAta yathArtha che. A pramANe kahIne, prabhune vaMdaNA namaskAra karIne teo pitAne sthAne birAjamAna thayA. sU0 2 jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAjakRta "bhagavatIsUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA dasamA zatakane pAMcame uddezaka samApta .10-pA zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devAvasthAna vizeSa kA nirUpaNa cha udezAno prAraMbha- devAvasthAna vizeSa vakatavyatA "Lei mare! reniMdaNa reLoItyAdi. TIkAtha-pAMcamAM uddezAmAM deva ane devI viSayaka vaktavyatAnuM prati pAdana karavAmAM AvyuM che. have A chaTA udezAmAM te denAM sthAna AdinI prarUpaNuM karavAmAM Ave che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune evo prazna pUche che haiM "kahiM NaM bhaMte ! sakasa deviMdassa devaraNNA sabhA suhammA paNattA ?' 3 bhagavan! devendra, devarAja zakanI sudhamAM sabhA kyAM AvelI che? mahAvIra prabhune uttara-ocamA ! laMgI sIve maMtraNa pavaca dAhineNaM imIse rayaNappabhAe evaM jahA rAyappaseNaijje jAva paMca vaDe sagA paNNattA" "he gautama ! jambudvIpa nAmanA dviIpanA sumeru parvatanI dakSiNa dizAmAM A ratnaprabhA pRthvInA baha sama ane ramaNIya bhUmibhAganI upara candra, sUrya, grahagaNa, nakSatra ane tArAo che. tyAMthI aneka ejana, aneka seMkaDe ejana, aneka hajAra jana, aneka lAkha ejana, aneka karoDa jana ane aneka koTAkoTI yojana dura saudharma nAmanuM ka95 AveluM che- " ItyAdi kathana rAjaprazrIya sUtramAM kahyA anusAra samajavuM, te saudharma devalekamAM pAMca avataMsaka- zreSTha vimAna che. " aa" te vimAnonAM nAma nIce pramANe "arevaheMsa, vAgha ma relmoMghA() azekAvAMsa , (2) saptaparNava saka, (3) caMpakAvataraka, (4) AdmAvataMsaka ane (5) madhyamAM raheluM saudharmAvatasaka. " hRmbhaTTepa mArimALa terasa ca kothaLacAraNArUM gAyAmavilameLa " te saudharmAvalaMsaka vimAnanI laMbAI ane pahoLAI 1rA sADA bAra lAkha jananI kahI che. prastuta viSayanuM pratipAdana karavA nimitta sUtrakAre ahIM nIcenI gAthA mUkI che "parva nA sUcime tadeva maLa tala 3vavA" rAjapraznIya sUtramAM sUriyAbha vimAnanuM je pramANe kahyuM che, te uparyukta pramANa saudharmAvalaMka mahAvimAnanuM paNa samajavuM. jevuM sUryAbha devanA devarUpe te vimAnamAM upapAta thavAnuM kathana rAjaprazrIya sUtramAM karavAmAM AvyuM che, evuM ja zakanA saudharmAvalaMsaka vimAnamAM upapAta viSayaka kathana samajavuM "kamizo ta riyAma" rAjapakSIya sUtramAM sUryAbhadevanA abhiSekanuM jevuM varNana karavA mAM AvyuM che, evuM ja zakranA abhiSekanuM varNana paNa samajavuM "karuMvAra udaniyA tara" rAjaprazrIya sUtramAM sUryAmadevanA alaMkAnuM tathA arcanikAnuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM zrI bhagavatI sUtra : 9 61 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che evuM ja varNana zakanA alaMkAra AdinA viSe paNa samajavuM. "jJAna gAyavari" te samasta varNana AtmarakSaka devonA varNana paryanta ahIM paNa grahaNa karavuM joIe. "to sAvanAruM "i zakanI sthiti (te devakanuM AyuSya) be sAgaropamanuM kahyuM che. A saghaLA kathanane bhAvArtha e che ke rAjapraznIya sUtramAM sUryAbhadevanuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM ja varNana zakanuM paNa samajavuM joIe. gautama svAmIne prazna-"maMte ! ravi varAyA che che mane?he bhagavana devendra devarAja zaka kevI mahAddhi ane mahAvati-vALe che ? te ke prabhAvazALI che? te kevo mahAyazavALe che? te ke mahAbaLasaMpanna che? te ke mahAsukhasaMpanna che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! " mahiDhig jA mAre " devendra, devarAja zaka ghaNuM ja mahAna RddhivALo, ghaNI ja maDAghativALe, ghaNuM ja mahAprabhAvavALe, ghaNA ja mahAyazavALe ane ghaNA ja mahAsukhavALe che. te ratha vimAbAvAsANasALe jAva virU te zakendra sadharma devalekamAM 32 lAkha vimAnanuM, 84 hajAra sAmAnika devanuM, 33 trayaDhizaka devanuM, ATha agramahISIonuM ane bIjA paNa ghaNAM devadevIonuM Adhipatya paripatya, svAmitva, ane bhartAva karatA thako AnaMdapUrvaka pitAne samaya vyatIta kare che. " gvaM mahiri nAra parva mANo te kevo levAyA" he gautama! A pramANe (upara varNavyA pramANe) devendra, devarAja zakra ghaNI mahAddhi, mahAvRti, mahAprabhAva, mahAbaLa, mahAyaza ane mahAsukhathI saMpanna che. gautama svAmI mahAvIra prabhunAM vacanane pramANabhUta gaNIne kahe che ke " mane ! sevaM mane ! utta" he bhagavan ! ApanI vAta bilakula satya che. he bhagavana! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM, te sarvathA satya ja che. " A pramANe kahIne temane vaMdaNa namaskAra karIne teo pitAne sthAne virAjamAna thaI gayA. te sU0 1 che! jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtranI prameyacandrikA vyAkhyAnA dazamA zatakane chaThTho uddeza samApta 10-6 zrI bhagavatI sUtra : 9 62 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aThThAisa prakAra ke aMtaradvIpoM kA nirUpaNa sAtamA udezAno prAraMbha"ri maM! vArissALa zocamasthALa" ItyAdi. TIkAI- sUtrakAre chaThThA uddezAmAM sudharmA sabhAnI prarUpaNa karI che. te samasabhA Azraya vizeSa sthAnarUpa che. A saMbaMdhane anulakSIne have sUtrakAra AzrayavizeSa sthAnarUpa antadvIpa ane temanI saMkhyA 28 aThayAvIsanI che ke je meruparvatanI uttara dizAmAM rahelA zikharI parvata para che, ane lavaNasamudranI aMdara che, temanI prarUpaNa kare che. evAM 28 antarkI che. gautama svAmI te antardI viSe mahAvIra prabhune prazna pUche cha-" kahiM NaM bhaMte ! uttarillANa' egoLyamaNussANa egoruya dIve paNNatte 1" he bhagavan! uttara dizAmAM rahenArA ekeka manuSyone ekaruka nAmane dvIpa kayAM AveluM che mahAvIra prabhune uttara-"gvaM jIvAmiAme taheva nivAM nAra suddhAMtathI tti, aThThAvId mALicavyA"he gautama! A dviIpanI jevI prarUpaNA jIvAbhigama sUtramAM karavAmAM AvI che, evI ja samasta prarUpaNuM ahIM paNa thavI joIe. "zuddhadanta" paryantanA dvIpa viSenuM samasta kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. ahiM "yAvat " padathI navamAM zatakanA trIjA uddezAmAM je 28 dvIpa gaNAvavAmAM AvyA che, te 28 dvIpa ahIM grahaNa karavAmAM Avela che. te 28 antadvIpanAM nAma nIce pramANe che- (1) eka ruka (2) AbhAsika, (3) vaiSANika, (4) lAMgulika, (5) hayakarNa (6) gajakarNa, (7) gokarNa, (8) zakulakarNa, (9) Adarzamukha. (10) mehramukha (11) amukha (12) ge mukha (13) azvamukha, (14) hastimukha, (15) siMhamukha, (16) vyAghamukha, (17) azvakarNa, (18) hastikaNuM, (19) karNa (20) karNa pravaraNa (21) ulkAmukha, (22) meghamukha, (23) vidyummukha, (24) vidudanta, (25) ghanadatta, (26) laSTadanta, (27) gUDhadana ane (28) zuddhadaH A uttara dizAnA antadvapinI laMbAI, pahoLAI AdinuM varNana navamAM zatakanA trIjA uddezAmAM karyA pramANe ahIM paNa grahaNa karavuM pratyeka antadvIpanI laMbAI, pahoLAI AdinuM pratipAdana karate eka eka uddezaka che. tethI 28 antaradvIpanuM varNana karatA 28 uddezake ahIM samajavA joIe. eja vAtane sUtrakAre "ghaNa kUvIsa kalA mALicavA" A sUtrapAThadvArA prakaTa karI che. sUtrane ane gautama svAmI mahAvIra prabhunAM zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vacanamAM pitAjI apAra zraddhA prakaTa karatA kahe che ke "sevaM mare mahe! tti " "he bhagavan ! Ape je kahyuM te satya ja che he bhagavana! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM, te sarvathA satya che. A pramANe kahIne prabhune vaMdaNA namaskAra karIne teo temane sthAne besI gayA. sU0 pA jainAcArya zrI ghAsI lavajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtranI prameyacandrikA vyAkhyAnA dazamA zatakane sAtame uddeza samApta . 10-7 dazamuM sataka samApta gyArahaveM zataka ke udezAo kI saMgraha gAthArthe agiyAramA zatakano prAraMbha A zatakamAM kayA kayA viSayanI prarUpaNa karavAmAM AvI che, te nIcenI saMgrahagAthA dvArA prakaTa karavAmAM Avela che. " uppala sAlu palAse kubhI nAlI ya paumakannIya / naliNa siva loga kAlA-laMbhiya dasa doya ekAre // u5la (1) zAka, (2) palAza (3) kuMbhI, (4) nAlika (5) padma (6) kaNikA (7) nalina (8) zivarAjarSi (9) loka (10) kALa ane (11) Alampika. A agiyAramAM zatakamAM A pramANe 12 uddezAnI prarU. paNa karavAmAM AvI che. TIkArtha-utpala eTale kamala vizeSa. pahelA uddezAmAM tenI prarUpaNA karavAmAM AvI che. utpala kabdane zAka kahe che. bIjA uddezAmAM te zAlakanI prarUpaNA karI che. palAza eTale khAkharAnuM vRkSa te palAzanI trIjA uddezAmAM prarUpaNa karI che. jethI uzAmAM kuMbhI nAmanI vanaspati vizeSanI, ane pAMcamAM uddezAmAM kamalanAla vizeSa rUpa nAlikAnuM pratipAdana karAyuM che kamala vizeSane pa kahe che. te padma viSe cha uddezaka che. kamalanA madhya bhAgamAM je kezara rUpa taMtuo hoya che. tene kaNikA kahe che. sAtamAM uddezAmAM te kaNikAnI prarUpaNa karavAmAM AvI che. kamalavizeSanuM nAma nalina che. AThamAM uddezAmAM te nalinanI prarUpaNA karavAmAM AvI che. jo ke utpala, paddha ane nalina kArthaka (paryAyavAcI zabda che, paraMtu temanA arthamAM ruDhigata viziSTatA rahelI hovAthI ahIM temanuM alaga alaga rUpe pratipAdana thayuM che. navamA uddezAmAM zivarAjarUSinuM 10 mAM udezAmAM loka viSayaka vaktavya zrI bhagavatI sUtra : 9 6 4 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAnuM ane 11 mAM uddezAmAM kALa viSayaka vaktavyatAnuM pratipAdana karAyuM che. AlabikA nagarImAM mahAvIra prabhue je prarUpaNa karI hatI tenuM pratipAdana alaMbhika nAmanA 12mAM uddezAmAM karavAmAM AvyuM che. A rIte agiyAramAM zatakamAM kula 12 uddezakenuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. pahale udeze ke tAro kA saMgraha karanevAlI tIna gAyArthe pahelA uddezAnA dvAra saMgrahanI traNa gAthAo uvavAo 1 parimANaM, 2 avahAru, catta, 4 baMdha 5 vedeva ca / udae 7, udIraNAe 8, lesA 9, diTThI 10, ya nANe ya / / 11 / / jogU 12, va oge 16, vanna 14, rasamAI 15, UsAsage 16 ya AhAre 17 / viraI 18, kiriyA19 baMdhe20, sanna21 kasAyi22 sthi23 baMdheya 24 // 2 // sanni25, diya26 aNubaMdhe27, saMvehA28, hAra29, TiI30 samugdhAe 31 / cayaNaM32 mUlAdIsu ya uvavAo savvajIvANaM 33 ! gaa.1-3|| (1) utapAta, (2) parimANa, (3) apahAra, (4) uccatva, (5) baMdha, (6) veda, (7) udaya, (8) udIraNA, (9) vezyA, (10) daSTi, (11) jJAna, (12) yega, (13) upaga, (14) varNa, (15) rasAdi (16) ucchavAsa, (17) AhAra (18) virati (19) kiyA (20) badheka (21) saMjJA, (22) kaSAya, (23) strIvedAdi, (24) bandha (25) saMsI, (26) Indriya () anubaMdha, (28) saMbaMdha, (29) Ahira, (30) sthiti, (31) samuddaghAta, (32) vana ane (3) samasta jIvana mUlAdikamAM upapAta. pahelA uddezAnA viSayanuM pratipAdana karavAne mATe A 33 dvAra batAvyAM che. TIkArtha- (1) utpatti dvArane upapAta kahe che. (2) iyattA dvArane pari zrI bhagavatI sUtra : 9 65 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANa kahe che. (3) apaharaNakArane apahAra kahe che. (4) uccatAdhArane uccatva kahe che. (5) jJAnAvaraNIya Adi karmonA bandhadvArane bandha kahe che. (9) vedanAdvAranuM nAma vedanA che. (7) udayadvAranuM nAma udaya che. (8) udIraNA dvAranuM nAma udIraNa che. (9) lesyAdvAranuM nAma lezyA che. (10) samyapha, mithyA ane mizraSTi dvAranuM nAma daSTi che. (11) jJAnadvAranuM nAma jJAna che. (12) gadvAranuM nAma ga che. (13) upagadvAranuM nAma upaga che. (14) vANadi dvAranuM nAma varNa che. (1pa) rasAdi dvAranuM nAma rasa che. (16) ucchavAsaka dvAranuM nAma ucchavAsaka che. (17) AhAraka dvAranuM nAma AhAra che. (18) varitidvAranuM nAma virati che. (19) kriyadvAranuM nAma kriyA che (20) bandhakAranuM nAma badhaka che. (21) saMjJA dvAranuM nAma saMjJA che. (22) kaSAyadvAranuM nAma kaSAya che. (23) strI vedAdi dvAranuM nAma strI che. (24) baMdhadvAranuM nAma baMdha che. (25) saMjJIdvAranuM nAma saMjJI che. (26) IndriyadvAranuM nAma indriya che. (27) anubandha dvAranuM nAma anubaMdha che. (28) saMvedha dvAranuM nAma saMvedha che. (29) AhAradvAranuM nAma AhAra che. (30) sthitidvAranuM nAma sthiti che. (31) samudraghAta dvAranuM nAma samuddaghAta che. (32) cyavanAranuM nAma cyavana che. (33) mUlAdikamAM sarvajInA utpAda dvAranuM nAma sarvajIva mUlAdi u5pAta che. A rIte pahelA uddezakamAM tetrIsadvAra kahyA che. utapaloMThe jIvospAda kAnirUpaNa utpalamAM (kamalamAM) chatpAda vaktavyatA"jAjeuM te sama" ItyAdi TIkAtha-sUtrakAre A sUtra dvArA utpala (kamaLa)nA jIvenI nIce pramANe prarUpaNa karI che-"seLa DhaLe tei mai jide jJAva vajuvALe paDyuM gvANI" te kALe ane te samaye rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhu padhAryA. temanAM darzana karavAne mATe tathA dhamapadeza sAMbhaLavAne mATe paripaeNda (prakhadA) nIkaLI. mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karIne tathA temanI dezanA sAMbhaLIne pariSada pAchI pharI. tyAra bAda gautama svAmIe bane hAtha joDIne namaskAra karIne vinayapUrvaka A pramANe pUchayuM " are ! UTTqttA ji - vIre bAkIve? he bhagavana u5la (kamaLa vizeSa) jyAre ekapatrAvasthAvALuM hoya che, tyAre zuM te eka jIvavALuM hoya che, ke aneka jIvavALuM hoya che? (jemAM eka ja jIva hoya tene eka jIvavALuM ane aneka jIva hoya tene aneka jIvavA zuM kahe che). mahAvIra prabhune uttara-"jo ! " he gautama! "na kare che - jIce, teNa paraM je anne uvavajjati, teNaM jo ega jIvA-aNega jIvA" me zrI bhagavatI sUtra: 9 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patrAvasthAmAM utpala eka jIvavALuM hoya che, aneka jIvavALuM hetuM nathI. paraMtu jyAre te aneka patrothI yukta bane che,-prathama patra uparAnta jyAre dvitIya patrAdirUpa avayava utpanna thaI jAya che, tyAre te eka jIvavALuM rahetuM nathI, paNa aneka jIvavALuM thaI jAya che. athavA vadhArAnA patrAdikamAM je bIjA cha utpanna thaI jAya che, te jene kAraNe tene eka jIvavAnuM kahyuM nathI, paNa aneka jIvavALuM kahyuM che. evuM A prathamadvAra che. have gautama svAmI A prathama upapAta dvArane viSe mahAvIra prabhune evo prazna pUche che ke-"seLa mare! lavA johiMto uttavanaMti, jiM jorapati uvavajjati, tirikkha joNiehiMto uvavajjati, maNusse hiMto uvavajjati, rio thavA ? he bhagavana! te dvi patrAdi avasthAvALA utpalamAM rahelA cha kayAMthI AvIne tyAM utpanna thaI jAya che-zuM nArakamAMthI AvIne temAM utpanna thAya che? ke tiyomAMthI AvIne utpanna thAya che ? ke mAbemAMthI AvIne utpanna thAya thAya che ke devomAMthI AvIne utpanna thAya che? mahAvIra prabhune uttara-"jo mA! he gautama! no naihiMto vavatti" dvi patrAdi avasthAvALA utpalamAM rahelA ja nArakamAMthI AvIne tyAM utpanna thatAM nathI, "sivilobilDiMto vi vavavakari mArehiMto vi varSAri, TehiMto vi vavavavaMti" paraMtu teo tiyacanimAMthI AvIne paNa tyAM utpanna thAya che, manuSyanimAMthI AvIne paNa utpanna thAya che ane deva nimAMthI AvIne paNa utpanna thAya che. "gva vavavAno mALiyA, nA vannatI kAraNaphALe jAva zALe tti" A prakAre utpalanA jIvanA utpAdana anu. lakSIne prajJApanA sUtranA chaThThA vyutkAnti padamAM vanaspatikAyika jIvonA utpA. danA viSakamAM jevuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, tevuM pratipAdana ahIM paNa karavuM joIe. "IzAnadevaleka paryAnA tyAM utpanna thAya che." A kathana paryantanuM kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. prajJApanA sUtramAM A viSayane anulakSIne A pramANe kahyuM che - gautama svAmIne prazna- bhagavAna ! je jIva vanaspatikAyikomAM tiryaMcanimAMthI AvIne utpanna thAya che, te zuM te ekendriya tiryaMcanikamAMthI AvIne tyAM utpanna thAya che? ke dvIndriyatiya cemAMthI AvIne tyAM utpanna thAya che? ke teIndraya, cauIndriya ane paMcendriyatiyAmAMthI AvIne tyAM utpanna thAya che ? A praznane mahAvIra prabhue A pramANe uttara Ape chegautama! tyAM ekendriya tiyAmAMthI AvIne paNa jI utpanna thAya che, dviIndriya, trIndriya caturindriya ane paMcendriya tiryAmAMthI paNa AvIne utpanna thAya che, manuSyamAMthI ane devAmAMthI AvIne paNa jIva tyAM utpanna thaI zake che. eTale ke bhavanapatithI laIne IzAnaka95 paryaMtanA deve tyAM eke zrI bhagavatI sUtra : 9 6 7 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ndriya paryAyamAM utpanna thaI zake che. A prakAranuM A paheluM upapAtadvAra che bIjA parimANa dvAranI prarUpaNA gautama svAmIne prazna-- "seLa te ! jIvA giAsamag aphayA vavajJati ?" he bhagavan! utpalanI aMdara eka samayamAM keTalA ja utpanna thaI zake che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! he gautama "sumLa pra vA, to vA, sinnivA, 3ote sadA vA, saMjJA yuvA jJAtimAM eka samayamAM upalamAM ochAmAM ochA eka jIva paNa utpanna thaI zake che, be jIva paNa utpanna thaI zake che ane traNa jIva paNa utpanna thaI zake che, ane vadhAremAM vadhAre saMkhyAta che paNa utpanna thaI zake che ane asaMkhyAta che paNa utpanna thaI zake che. A prakAranuM A parimANa dvAra che. ghara trIjA apahAra dvAranI prarUpaNA-A vizayane anulakSIne gautamano prazna"tennN bhaMte ! jIvA samara samae avahIramANA avahIramANA kevai kAleNaM avahora ti" he bhagavana! utpalavatI jIvone je eka eka samaye eka ekane hisAbe bahAra kADhavAmAM Ave, te keTalA kALamAM temAMthI te badhAM ne bahAra kADhI zakAya che? mahAvIra prabhune uttara-"ocamA !" he gautama! te kalekA mag bavahImAnAra saMjJAhiM diuLa zorauiLI huM vahIvaMti" te u5lamAMthI je eka eka samaye asaMkhyAtane hisAbe jIvone nirantara bahAra kADhavAmAM Ave, ane asaMkhyAta utsapiNI ane asaMkhyAta avasarpiNI kALaparyata te kiyA nirantara cAlu rahe te paNa "jo va La paddhazA " temane pUrepurA bahAra kADhI zakAtA nathI. A prakAranuM A triInuM apahAra dvAra che, sA mahAvIra prabhune uttara- "jocanA ! he gautama! "s[vi lAiTsa aMgamA, vorena tija gocarU " utpalavatI jIvanI eTale ke kamaLanI zarIravagAhanA ochAmAM ochI AgaLanA asaMkhyAtamAM bhAga pramANa che ane vadhAremAM vadhAre eka hajAra yojana karatAM paNa saheja vadhAre che. A prakAranuM A cothuM utvadvAra che. pAkA have pAMcamAM banyadvAranI prarUpaNa karavAmAM Ave che- gautama svAmIne prazna- "tejo ! jIvA bAvaLikAraNa jiM caMpA, dha?" he bhagavan! te u5lavatI jIvo jJAnAvaraNIya karmanA bandhaka hoya che ke abandhaka hoya che? mahAvIra prabhune uttara-LayA " he gautama! "o avaMdhamr. vighag 1 caMpA nA pUrva vAva tArucaraNa" te jIva jJAnAvaraNIya karmanA zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abandhaka hotA nathI, paraMtu eka patrAvasthAmAM u5lamAM eka jIvanuM astitva hevAthI te eka jIva jJAnAvaraNIya karmane bandhaka hoya che, paNa jyAre te utpala dvayAdi patrAvasthAthI yukta thAya che, tyAre temAM jIvonI adhikatA heya che; te kAraNe e avasthAmAM utpalanA samasta jIve jJAnAvaraNIya karmanA bajaka hoya che. evuM ja kathana darzanAvaraNaya karmathI laIne antarAya paryatane karmo viSe paNa samajavuM. kahevAnuM tAtparya e che ke te utpalanA cha darzanAvaraNayathI laIne AntarAyika paryatanA karmanA abaMdhaka hatA nathI, paraMtu utpalanI eka patrAvasthAmAM utpala eka jIva te karmone bandhaka hoya che, tathA u5lanI hayAdi patrAvasthAmAM u5lastha badhAM ja te karmonA bandhaka hoya che. AyuSyakarmamAM abaMdhAvasthA paNa hoya che. te apekSAe eka jIva paNa tene abandhaka hoI zake che ane aneka ja paNa tenA abajUka hoI zake che. eka vAta sUtrakAre nIcenA praznottaro dvArA vyakta karI che-"navAM kAraNa puchI camA ! laMbAvA, vaMdhAnA saMdhar vA, avaMghA vA'' gotama svAmIne prazna- "he bhagavana ! jJAnAvaraNIya Adi karmonI apekSAe AyuSka karmamAM zI vizeSatA che? mahAvIra prabhune uttara-he gautama! utpalanI eka patrAvasthAmAM u5lamAM je eka jIva hoya che te Ayukarmane baMdhaka paNa hoya che ane abaMdhaka paNa hoya che. dvayAdi patrAvasthAmAM te utpalamAM je aneka ja hoya che teo badhAM AyukarmanA baMdhaka paNa hoya che ane abaMdhaka paNa hoya che. " majA vadhA ja navaghaNa ca" athavA eka jIva baMdhaka ane eka jIva adhaka hoya che, "havA dhaMdhaNa 2 dhaMdhA athavA eka jIva baMdhaka hoya che ane aneka jIva abaMdhaka hoya che. ahavA dhaMdhA ca, vaMdhaNa ca" athavA aneka jIva baMdhaka hoya che ane eka jIva abaMdhaka hoya che. " dhaMdhava raMdhA ca, gNa adra maMni" athavA aneka jIva (badhAM ja) baMdhaka hoya che ane anekajI abaMdhaka hoya che. A pramANe ahIM ATha bhAMgA ( vika) bane che. te ATha bhAMgAnuM vizeSa spaSTIkaraNa-ahI bandhaka ane abaMdhaka, A be padonA ekatva yegamAM eka vacana hovAthI be vikalpa, bahuvacana hovAthI be vikalpa tathA dvika sagamAM yathA cagya rIte ekatva ane bahatvanI apekSAe 4 vikalapa thAya che. A rIte badhA maLIne 8 vikalapa bane che, je upara prakaTa karavAmAM Avela che A vikalpane kaMThe nIce A che (1) eka baMdha4 (2) eka abaMdhaka (3) badhAM baMdhaka (4) badhA abaMdhaka (5) eka baMdhaka, eka abaMdhaka, (6) eka baMdhaka ane badhAM abaMdhaka (7) badhAM baMdhaka, eka abaMdhaka, (8) badhAM baMdhaka ane badhAM abaMdhaka. have chaThA vedanadvAranuM nirUpaNa karavAmAM Ave che. autama svAmIne prazna "seLa kare ! nIvA nAnAvanikAsa zrI bhagavatI sUtra : 9 69 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiM ave?' he bhagavana! utpalastha jIve zuM jJAnAvaraNIya karmanA vedaka hoya che, ke avedaka hoya che? mahAvIra prabhune uttara- " mA! jo aveja, veutra vA, vera vA, have nAva taraphacaraNa" he gautama! utpalastha jI jJa nAvaraNIya karmanA avedaka hotA nathI, paraMtu u5lanI eka patrAvasthAmAM tenI aMdara rahele eka jIva jJAnAvaraNIya karmane vedaka heya che, tathA dvayAdi patrAvasthAmAM tenI aMdara rahelA aneka ja jJAnAvaraNIya karmanA vedaka hoya che. e ja pramANe AMtarAyika paryantanA karmonA viSayamAM paNa samajavuM. gautama svAmIne prazna--"seLa mate ! vIrA vi jJAcAcA, sArAvicA? he bhagavana! utpalanA te jIve zuM sAtavedanIya karmanA vedaka hoya che, ke asAtA vedanIya karmane vedaka hoya che ? mahAvIra prabhuno uttara-"royamA! sAyavecaNa nA basa cAcaNa vA, dra mA" he gautama! jyAre utpala eka patrAvasthAvALuM hoya che, tyAre temAM eka jIva hoya che. tethI utpalanI te avasthAmAM te eka jIva sAtAvedanIya karmane paNa vedaka hoya che ane asatAvedanIyane paNa vedaka hAya che. paraMtu jyAre te utpala aneka patrAvasthAvALuM thAya che. tyAre temAM aneka jI hoya che. tyAre te u5lanA badhAM jIva sAtavedanIya karmanA paNa vedaka hoya che ane asatAvedanIya karmane paNa vedaka hoya che. ahIM ekatvamAM cAra bhAMgA ane dvikagamAM cAra bhAMgA bane che. A rIte kula ATha bhAMgA bane che. ekasaMgI cAra bhAMgAnuM kathana upara thaI cUkayuM che. have cAra drikasagI bhAMgI prakaTa karavAmAM Ave che- (5) eka jIva sAtavedaka ane eka jIva AsAtA vedaka hoya che. (6) eka jIva sAtA. daka ane badhAM ja asAtAdaka hoya che. (7) badhAM ja sAtavedaka ane eka jIva asAtavedaka hoya che. (8) aneka jIva sAtavedaka ane aneka jIve asAtA vedaka hoya che. A pramANe ATha bhAMgA bane che - sAtamAM udayadvAranI prarUpaNu-gautama svAmIne prazna-" te mare! jIva jALavaLakAraNa #maha # 3, ? " he bhagavan! utpala stha jJAnAvaraNIya karmanA udayavALA hoya che ke anudayavALA hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"rocamA! he gautama" jo sAra karavA, kaLo vA, gva gAva taraphacaraNa" te u5lastha jIva jJAnAvaraNIya karmanA anudayavALA hotA nathI, paraMtu ekapatrAvasthAvALA u5lanI apekSAe temAM rahele eka jIva jJAnAvaraNIya karmanA udayavALo hoya che, tathA jyAre te utpala aneka patrAvasthAvALuM thAya che tyAre temAM rahelA aneka darzanA zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varaNIyathI laIne AMtarAyika paryaratanA karmonA anudayavALA detA nathI, parantu utpalanI eka patrAvasthAmAM temAM je eka jIva rahelo hoya che te dazanAvaraNayathI laIne AMtarAyika paryatanA karmonA udayavALo hoya che. tathA te utpalanI aneka patrAvarathAnI apekSAe vicAra karavAmAM Ave, te temAM rahelA aneka ja darzanAvaraNIyathI laIne AMtarAyika paryAnA karmonA udayavALA hoya che. ahIM e vAta dhyAnamAM levI joIe ke anukrame udita kamano athavA udIraNA karaNa dvArA udIpita thayelA kamano anubhava kare tenuM nAma vedana che. paraMtu anukrame udita thayelA ja kamane anubhava karavo tenuM nAma udaya che. A kAraNe sUtrakAre vedakavanI prarUpaNa karyA bAda udayitvanI pazu svataMtra prarUpaNa karI che. vedanA ane udayamAM A prakArane bheda hovAthI te darekanI svataMtra prarUpaNa karavAmAM AvI che. A prakAranuM A sAtamuM udayadvAra che. je 7 che AThamAM udIraNA dvAranI prarUpaNu-gautama svAmIne prazna-"seLa mare! lIlA zALAnAsi masa vadhI jA? anurI?" he bhagavana! te utpalastha jIve zuM jJAnAvaraNIya karmanA udIraka hoya che, ke anudIraka hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"omA" he gautama ! "rt aNuvINA vIrA vA, udIragA vA, evaM jAva aMtarAiyassa, navaraM veyaNijjAuesu aTU bhaMgA" utpalastha jI jJAnAvaraNIya karmanA anudIraka (anudIraNAvALA) hotA nathI, kAraNa ke A avasthAmAM temanAmAM anudIratAne sarvathA abhAva rahe che. paraMtu jyAre utpala eka patrAvasthAmAM hoya che, tyAre temAM eka ja jIva hoya che, te eka jIva jJAnAvaraNIya kamane udIraka hoya che, tyAra bAda jyAre te u5la aneka patrothI yukta thAya che, tyAre temAM je aneka jIva utpanna thaI jAya che te badhA ja jJAnAvaraNIya karmanA udIraka hoya che. e ja pramANe aMtarAya sudhI kahevuM joIe. paraMtu dazanAvaraNIyathI laIne antarAya paryantanA kamenA paNa teo anudIraka hotA nathI, paraMtu eka patrAvasthAnI apekSAe te u5lastha eka jIva darzanAvaraNIya Adi karmonA udIraka hoya che ane aneka patrAvasthAnI apekSAe vicAravAmAM Ave to te utpalabhya aneka -badhAM ja darzanAvaraNIya Adi karmonA udIraka hoya che. parantu vedanIya ane Ayukarma mAM e vizeSatA che ke temAM ATha bhAMgA (vikalapi) thAya che, te vikapa nIce pramANe che-utpalanI eka patrAvarathAmAM temAM rahele eka jIva vedanIya ane Ayukarmane udIraka paNa hoya che ane anudIraka paNa hoya che. paNa jyAre te u5la aneka patrAvasthAvALuM bane che tyAre temAM rahelAM badhAM ja udIraka paNa hoya che ane anudIraka paNa hoya che. A rIte temanA ekatvamAM (eka saMganI apekSAe) cAra vikape bane che have temanA dvika saMyegI cAra bhAMgAe prakaTa karavAmAM Ave che (1) eka jIva udIraka hoya che ane eka jIva anudIraka hoya che. (2) eka jIva udIraka hoya che ane badhAM ja anudIraka hoya che. (3) badhAM ja udIraka hoya che ane eka jIva anudIraka hoya che, (4) badhAM ja udIraka hoya zrI bhagavatI sUtra : 9 | 71 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane badhAM jIva anudIraka hoya che. pUrvanA cAra eka sagI bhAMgAmAM A cAra dvika saMyoga bhagA ucheravAthI kula 8 bhAMgA thaI jAya che. A kathananuM tAtparya e che ke venIya karmamAM sAtA ane asAtAnI apekSAe tathA AkarmamAM udIrakava ane anudIrakavanI apekSAe ATha vika thAya che, ema samajavuM. AyuSkakamanI anudIrakatA udIraNAnI kadAcitatA hovAthI saMbhave che. A prakAranuM A AThamuM udIraNAdvAra che. have sUtrakAra navamAM vezyA dvAranI prarUpaNa kare che - gautama svAmIne prazna-"te mA che ! nIvA viMda vajessA, nIMDhAratA, zarA , ? he bhagavana ulavatI jIve zuM kRSNalezyavALA hoya che? ke nalalezyAvALA hoya che? ke kApita zyAvALA hoya che ke te jelesyAvALA jAya che? mahAvIra prabhane uttara-"ocamA #vgNe vA, gAtra raheze hA jUThThA nA, nausTezvA vA, jAvA nA terA vA'' he gautama! utpalasthA jIva utpalanI eka patrAvasthAmAM eka ja hoya che. te eka jIva kalezyAvALA paNa hoya che, nIlezyAvALA paNa hoya che, kApita lezyAvALA paNa hoya che ane telezyAvALe paNa hoya che paraMtu jayAre te utpala aneka patrovALuM thAya che, tyAre temAM aneka jIvo rahelA hoya che, te badhAM ja kRSNalezyAvALA paNa hoya che, nIlezyAvALA paNa hoya che, kApatalezyAvALA paNa hoya che ane tejalezyAvALA paNa hoya che. A rIte ekanA yugamAM ATha bhAga thAya che, tathA hiMga, triga ane catuSka vegamAM kula 72 bhAMgA thAya che. te bhAMgAone prakaTa karatA sUtrakAra kahe che ke "mahA kaNhalesse ya, nIlalesse ya evaM ee duyAsaMjoga, tiyAsaMjoga, caukasaMjogeNa rIti rAmA mayaMti " utpalanI eka patrAvasthAmAM temAM hele eka jIva kuNalezyAvALe ane nIlalezyAvALo hoya che, A rIte pUrvokta paddhati anusAra ddhikasoga, trikasa cAga ane caturkasaMyoga karavAthI 72 bhAMga bane che. ekasaMgI pUrvokta ATha bhAMgA sAthe tene saravALe karavAthI kula 80 bhAMgA bane che. ekane gamAM eka vacananI apekSAe cAra ane bahuvacananI apekSAe cAra bhAMgA bane che. brikAgamAM yathAye ga eka vacana bahuvacananI apekSAe cAra cAra padonA dvikoza 6 ne cAra vaDe guNavaTathI 24 bhAMgA bane che. trikogamAM traNa padenA 8 bhAgAne cAra padenA trika saMyoga 4 vaDe guNavAthI 32 bhAMgA bane che. ane catuSka saMyogamAM 16 bhAMgA bane che. A rIte 824+32+1=00 bhAMgA thAya che. A prakAranuM navamuM lesyAdvAra che. 9 zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dasamAM daSTikAranI prarUpaNu-gautama svAmIne prazna-bate mare! nI f$ diThThI, micchAviThThI, sAmijhAriNI" he bhagavana ! utpalatha te jIvo zuM samyagRSTi hoya che? ke mizrAdaSTi hoya che ke samyugmiAdaSTi hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! he gautama! zakkalliI, no janmanichaviThThI, mirajhAhiddI vA, mirajhAiiA ghA" utpasthi jIva samyagu. daSTi hetA nathI, ane amyagRmithyAdaSTi (mizradaSTi) paNa hotA nathI, paraMtu micchAdaSTi hoya che. je utpala eka patrAvasthAvALuM hoya che, te evI paristhitimAM te eka jIvavAnuM hoya che, tethI te eka jIva mithyAdaSTi hoya che, ane jyAre te utpala aneka patrovALuM thAya che, tyAre temAM aneka jIva pedA thAya che, ane te badhAM ja mithyAdaSTi ja hoya che. A prakAranuM dasamuM dRSTidvAra che. je 10 che agiyAramAM jJAnadvAranI prarUpaNu-gautama svAmIne prazna-" teNaM are ! jIrA i nALI, anALo '' he bhagavan ! te utpalastha jIro jJAnI hoya che ke ajJAnI hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! he gautama! ne nALI, jALI vA, annanaLo vA, utpalastha te ja jJAnI hatA nathI paNa ajJAnI hoya che. utpalanI eka patrAvasthAmAM temAM rahele eka jIva ajJAnI hoya che, ane tenI aneka patrAvasthAmAM temAM rahelA badhAM ja ajJAnI hoya che. bAramAM gadvAranI prarUpaNA-gautama svAmIne prasana- teNe mane ! bIjA vi mALI vacALo, vAco " he bhagavan! te utpalanA che zuM mane bhI hoya che ke vacanagI hoya che? ke kAyogI hoya che ? na mahAvIra prabhune uttara-"oya! jo mALa, Lo kAnonI, jAva no vA jAcanoLei rA" he gautama! utpalastha te mAgI hatA nathI, vacagI paNa hotA nathI, paraMtu kAyayegA hoya che. utpalanI eka patrAvasthAmAM upasthi eka jIva kAyAgI hoya che ane tenI aneka patrAvasthAmAM temAM rahelAM badhAM ja kAyAgI hoya che. 12 teramAM upayadvAranI prarU paNa gautama svAmIne prazna-"te mane! nInA jha tATrovarattA, akharovattA??he bhagavana ! u5lastha te che zuM sAkAre pagavALA hoya che ? ke anAkArapagavALA hoya che ? mahAvIra prabhune uttara- "jovA ! tAro vA, anAvavatte ?" ar z maMmr" he gautama! utpalastha jIva sAkArapagavALA paNa hoya che ane anAkArapagavALA paNa hoya che. eTale ke utpalanI eka patrAvasthA zrI bhagavatI sUtra : 9 73 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ heya tyAre temAM rahele eka jIva sAkArapagavALo paNa hoya che ane anAkArapagavALA paNa hoya che. paNa jyAre te u5la aneka patrovALuM thAya che, tyAre temAM aneka jIva utpanna thaI jAya che. utpalastha te badhAM ja sAkAra upagavALA paNa hoya che ane anAkAra upayogavALA paNa hoya che. A rIte ekanA vegathI 4 bhagA (vika) bane che ane krikasaM. yegI cAra bhAMgA nIce pramANe bane che (1) utpalanI eka patrAvasthA vakhate utpala vigere be traNa vigere patronI avasthAmAM rahelA be vigere mAMthI eka jIva sAkAropayogavALA ane eka jIva anAkAro pagavALo hoya che 1 utpalanI be vigere patrAvasthAmAM eka jIva sAkAro pagavALo ane aneka jI anAkAra upayogavALA hoya che 2 tathA aneka jIva sAkAra upagavALA hoya che ane eka jIva a sAkAra upayogavALI hoya che. 3 aneka ja sAkArapagavALA hoya che. ane aneka che anAkArapagavALA hoya che. (4) tathA u5lanI aneka patrAvasthA vakhate temAM rahelA aneka jI (badhAM jI) sAkAra upayogavALA paNa hoya che ane anAkAra upa gavALA paNa hoya che. A rIte ekanA vegathI 4 bhaMga ane dvikogathI 4 bhaMga maLIne kula ATha bhAMgA thAya che. A prakAranuM 13 muM upagadvAra che 13 caudamAM ane paMdaramAM varNAdi dvAranI prarUpaNu-gautama svAmIne prazna- " tesiM NaM bhaMte ! jIvANaM sarIragA kaivannA, kai gaMdhA, kai rasA, kai phAsA, HomttA?" he bhagavana ! utpalastha te jInAM zarIra keTalA varNavALAM, keTalI gaMdhavALAM, keTalAM rasavALAM ane keTalA sparzavALAM hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"vavA, ghAnA, , wzjANa ittA" he gautama ! utpalastha te jInAM zarIra pAMca varNavALAM, pAMca rasavALAM, be gaMdhavALAM ane ATha sparzavALAM hoya che. kRSNa, nIla, sapheda, lAla ane pILo. A pAMca varNa che. tIkhe, kaDa, turo, khATo ane mIThe, A pAMca rasa che. gaMdhanA be prakAra che- sugaMdha ane durgadha sparzane ATha prakAra che. karkaza, mRdu, guru laghu zIta, uSNa, snigdha ane rUkSa "che avananA, sAMdhA, garA, 3ian HomttA" paraMtu te u5lastha che pitAnA mULa rUpanI apekSAe te varNarahita, gaMdharahita, rasarahita ane sparzarahita hoya che, kAraNa ke jIvane amUrta kahyo che gha14-15 soLamAM uchuvA ma niHzvAsa dvAranI prarUpaNu-gautama svAmIne prazna"seLa mate! jJayA sAsA, nirasANA, ne rAtaniraNAsA?he bhagavana! te u5lastha ja zuM ucchavAsavALA (zvAsa grahaNa karanArA) ane niHzvAsavALA (zvAsa cheDanArA) hoya che? ke ucchavAsaniHzvAsa vinAnA hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"o mA ! he gautama ! "3NAve che, niraNA 2 ne rAtirasAraNa ghA rU" utpala jyAre eka patrAvasthA zrI bhagavatI sUtra : 9 74 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vALa hoya che, tyAre temAM rahele eka jIva ucchavAsaka paNa hoya che. nizvAsa paNa hoya che ane jyAre te aparyAptAvasthAmAM hoya che tyAre ucchavAsa ane vizvAsa vinAne paNa hoya che. "34nAvanA, nitAra vA, navarAnisArA vA 6" parantu jyAre te utpala be traNa Adi patrAvasthAvALuM hoya che, tyAre temAM rahelAM badhAM ja uchuvAsaka hoya che. athavA niHzvAsaka paNa hoya che athavA aparyAptAvasthAmAM te badhAM uchuvAsa niHzvAsathI rahita paNa hoya che. A rIte ekanA yogamAM cha bhAMgA thAya che. drika saMgI 12 bhAMgA A pramANe bane che-"aphavA karAra ja, vijJAna 2 4' (1) athavA jyAre utpala eka patrAvasthAvALuM hoya che. tyAre temAM rahele eka jIva ucchavAsaka paNa hoya che ane niHzvAsaka paNa hoya che. (2) tathA utpalanI aneka patrAvasthAmAM temAM aneka jIve rahelA hoya che, te badhA jIva uvAsaka (uravAsavALI hoya che, ane tenI eka patrAvasthAmAM temAM je eka jIva rahelo hoya che te ni:zvAsaka hoya che. (3) eka patrAvasthAvALA utpalane eka jIva u chuvAsavALo hoya che ane aneka patrAvasthAvALA utpalanA aneka jIvo ni:zvAsavALA hoya che () "huvA 3NAtA ca te 32aref=ANa ya ka" athavA eka patrAvasthAvALA utpalamAM rahele eka jIva ucchavAsavALe hoya che ane eja jIva aparyAptAvasthAmAM uchUpAsa niHzvAsa vinAne hoya che (2) athavA aneka jIva ucchavAsavALA hoya che ane eka jIva ucchavAsaniHzvAsa vinAne hoya che. (3) athavA eka patrAvasthAvALA u5lamAM rahele eka jIva uchu. vAsavALo hoya che ane aneka patrAvasthAvALA utpalamAM rahelA aneka aparyAtaka ja ugavAsa ni:zvAsa vinAnA hoya che. (4) athavA badhAM ja ucchavAsavALA hoya che ane te badhAM ja aparyAptAvasthAmAM uchuvAsaniHzvAsathI rahita hoya che. " bahu nirArA 2, te sarAhanIraHTHU 8 ka (1) athavA ulanI eka patrAvasthAmAM temAM rahele eka jIva niHzvAsa hoya che ane eja jIva jyAM sudhI aparyAptaka avasthAvALo hoya che, tyAM sudhI ucchavAsa nizvAsa vinAno hoya che. (2) athavA utpalanI aneka patrAvasthAmAM temAM zrI bhagavatI sUtra : 9 75 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahelAM badhA ja niHzvAsaka hoya che, ane aparyAptaka avasthAvALe eka jIva ucchavAsa niHzvAsa vinAne hoya che. (3) eka patrAvasthAvALA utpalane eka jIva niHzvAsaka hoya che ane aparyAptAvasthAnI apekSAe aneka patrAvasthAvALA utpalanA badhAM aparyApta avasthAvALAM cha uzvAsa niHzvAsathI rahita hoya che. (4) aneka patrAvastha vALA utpalanA badhAM paryAptaka jI niHzvAsavALA hoya che paNa badhAM aparyAptaka ja ucchavAsa ane ni zvAsa vinAnA hoya che. have trikasaMgI ATha bhAMgAo prakaTa karavAmAM Ave che-(1) eka ucchavAsaka, eka niHzvAsaka ane eka upavAsa niHzvAsathI rahita (2) athavA eka uvAcaka, eka niHzvAsaka ane badhAM uchUvAsa niHzvAsathI rahita. (3) athavA eka uMvAsaka, badhAM niHzvAsaka ane eka ucchavAsa niHzvAsathI rahita. (4) athavA eka ucchavAsaka, badhAM ni:zvAsaka ane badhAM 17 mAM AhAradvAranI prarUpaNa -gautama svAmIne prazna- "seja mane rIjA di mahArA, gAra?" he bhagavad ! te utpalavatI jI AhAraka heAya che? ke anA phAraka hoya che? mahAvIra prabhune uttara- " mA! he gautama! "jo , AraNa vA, vALargrNa vA, pUrva mam" teo anAhAraka hetA nathI, paNa (1) kaI jIva AhAraka hoya che ane (2) vigrahagatimAM rahelo koI eka jIva ana hAraka paNa hoya che. (3) badhAM ja AhAraka hoya che. (4) athavA badhAM javo anAhAraka hoya che. A rIte ekanA egathI cAra bhAMgA bane che. have brikasarayAgI cAra bhAMgA prakaTa karavAmAM Ave che (1) koI eka jIva AhAraka ane ke eka jIva anAhAraka hoya che. (2) aneka ja AhAraka ane koI eka jIva anAhAraka hoya che. (3) athavA aneka jIve anAhAraka ane keI eka jIva AhAraka hoya che (4) athavA aneka jI. 17 mAM AhAradvAranI prarUpaNa -gautama svAmIne prazna - "revi mare ! jIvA di mANArA, naLarNAyA?" he bhagavan ! te utpalavartI che AhAraka hoya che? ke anAraka hoya che? mahAvIra prabhune uttara- "jayanA he gautama ! " mahArA, phAraNa vA, gaorNAvaNa vA, have bap mam" teo anAhAraka hotA nathI. paNa (1) koI jIva AhAraka hoya che ane (2) vigrahagatimAM rahelA keI eka jIva ana hAraka paNa hoya che. (3) badhAM javo AhAraka hoya che. (4) athavA badhAM jIvo anAhAraka hoya che. A rIte ekanA yogathI cAra bhAMgA bane che. have krikasaMgI cAra bhAMgA prakaTa karavAmAM Ave che (1) koI eka jIva AhAraka ane keI eka jIva anAhAraka hoya che. (2) aneka jIve AhAraka ane keI eka jIva anAhAraka hoya che. (3) athavA aneka jIve anAhAraka ane keI eka jIva AhAraka hoya che (4) athavA aneka jIvo zrI bhagavatI sUtra : 9 76 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AhAraka ane aneka anAhAraka hAya che. A rIte ekanA ceAgathI 4 ane dvikayeAgathI 4 bhAMgA maLI kulla ATha bhAMgA ane che. // 17 18mAM vitidvAranI prarUpaNA~ gautama svAmInA prazna--" tenlR mate ! di vicA, avicA, vicAvavA ?' huM bhagavan! te utpalanA jIve zu' viratiyukta hAya che? ke aviratiyukta hoya che ? ke vitAvirata hAya che ? mahAvIra prabhunA uttara--"ocamA ! " he gotama ! "no vicA, no vidyAnicA, avid vA, avicA vA" te utpannavatI jIvA viratiyukta DAtA nathI, vitAvita paNa hAtA nathI. parantu utpalanI eka patrAvasthAnI apekSAe temAM rahele eka jIva aviratiyukta hoya che. tathA te upalanI aneka patrAvasthAnI apekSAe temAM rahelA aneka jIvA aviratiyukta haiAya che. 18 19mAM kriyAdvAranI prarUpaNA -- --gautama svAmInA prazna- keLa mare! nIvA sinniyiA, amiriyA ?'' he bhagavan! utpalanA te jIve zuM sakriya hAya che ke Rkriya hAya che ? mahAvIra prabhune uttara-zomA ! to jiriyA, siidvA, sajiriyA vA " he gautama ! utpalanA te veA akriya (kriyA rahita) hatA nathI, parantu eka patrAvasthAvALA utpalamAM rahelA eka jIva sakriya hAya che, ane utpalanI aneka patrAvasthAnI apekSAe temAM rahelA aneka jIvA sakriya hAya che. / / 19 || 20 mAM anyakadvAranI prarUpaNA gautama svAmIne prazna- seLa mane ! govA Di sattavid vadhA,aTavidvadhA ? " he bhagavan ! utpalavatI te AvA sAta prakAranAM karmanA andhaka hoya che? ke ATha prakAranAM karmonA anyaka hoya che ? mahAvIra prabhunA uttara-- nocamA ! 'huM gautama! sattavidyaMdhavA, jIvRvi pat vA, gaTTu maMgA " utpalatha eka jIva sAta prakAranA kA anyaka paNa hoya che ane ATha prakAranAM karmonA paNa andhaka hoya che. athavA upalastha badhAM jIve. sAta prakAranAM karmonA pazu andhaka hAya che ane ATha prakAranAM karmAnA paNa andhaka hAya che. A rIte ekanA yAgavALA 4 bhAMgA ane che. dvisacegI cAra bhAMgA nIce pramANe bane che. (1) athavA kAI eka jIva sAta prakAranAM karmonA andhaka hAya che ane keI eka jIva A prakAranAM karmonA bandhaka hoya che. (ra) athavA koi eka jIva sAta prakAranAM karmAnA andhaka hoya che ane aneka jIvA ATha prakAranAM karmAnA anyaka hAya che. (3) athavA kAI eka jIva sAta prakAranA karmonA andhaka hoya che, zrI bhagavatI sUtra : 9 77 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane aneka jIve ATha prakAranA karmAMnA khadhaka haiAya che. (4) athavA aneka jIvA sAta prakAranAM karmAMnA paNa andhaka hoya che ane ATha prakAranAM karmanA paNa andhaka hAya che. A rIte kula ATha bhAMgA khane che. || 20 || "" 21 mAM saMjJAdvAranI prarUpaNA- gautama svAmInA prazna- meLa maMDhe ! nIvA kiM AhArasannAva uttA, bhaya sannovauttA, mehuNasannovauttA pariggahasannova uttA ? he bhagavan! utpalanA te jIvA AhArasajJAthI yukta hAya che kharAM ? bhayasa'jJAthI yukta hAya che kharAM ? maithunasa'jJAthI yukta hoya che kharA? parigraha sajJAthI yukta hAya che kharAM? mahAvIra prabhunA uttara-8 aThArasannoSakattA thA aNItI maMLA '' he gautama! upalastha te jIvA AhAra sa'jJAthI paNa yukta hoya che, bhaya saraMjJAthI paNa yukta hoya che, maithuna sa jJAthI paNa yukta hAya che ane parigraha sa'jJAthI paNa cukta hoya che. ahI kula 80 bhAMgA bane che. te bhAMgA (vikalpe ) nIce pramANe samajavA-ekanA cegathI eka vacanavALA 4 bhAMgA ane bahuvacanavALA 4 bhAMgA bane che. dvisayegamAM eka vacana ane bahuvacanavALA cAra bhAMgA bane che cAra paDhanA cha kriyAga thAya che. tethI kula 6x4=24 dvikasa'yeAgI bhAMgA ane che. cAra sa'jJAenA trikasayAgI 8 bhAMgA thAya che. te ATha bhAMgAne cAra pado vaDe guNutA kula 32 trikasa ceAgI bhAMgA ane che. ane catuSkasa ceAgI 16 bhAMgA khane che. A rIte kula 80 bhAMgA bane che / / 21 / / 22mAM kaSAyadvAranI prarUpaNA-gautama svAmInA prazna-" aLa mane ! jhIyA ja DresA, mALasArUM, mAthA sArUM, TomadasArUM ? " he bhagavan ! utpalastha te jIvA zuM krodhakaSAyavALA hAya che ? ke mAnakaSAyavALA rAya che ? ke mAyAkaSAyavALA hAya che? ke lAbha kaSAyavALA hoya che? mahAvIra prabhunA uttara- jJaItti mA " he gautama ! utpalastha jIve krodhakaSAyavALA paNa hAya che, mAnakaSAyavALA paNa hoya che, mAyAkaSAyavALA paNa hAya che ane leAbhakaSAkavALA paNa hoya che. ahI pazu saMjJAdvAranI jema 80 bhAMgA ane che eka cegamAM eka vacanavALA 4 bhAMgA anee bahu vacanavALA cAra bhAMgA bane che. A rIte temanA eka sayeAgI bhAMgA kula 8 thAya che. dvikayeAgamAM yathAyeAga eka vacana ane bahuvacananI apekSAe 4 catubha'gI thAya che. cAra padonA 6 dbikayoga thAya che, te 6 ne 4 bhAMgA vaDe guNavAthI kula 24 dvikasaceAgI bhAMgA ane che cAra kaSAyAnA trikasa ceAgI 8 bhAMgA thAya che temane caturthAM gI (cAra bhAMgA) vaDe guNavAthI kula 32 trikasacegI bhAMgA bane che. ane catuSka sayeAgI 16 bhAMgA bane che. A rIte khadhAM maLIne 80 bhAMgA khane che. / / 22 // 23 mAM vedAdi dvAranI prarUpaNA- gautama svAmInA prazna- teLa mate ! jhIvA sthAnerA, ghusiyenA, napulananeA ? " he bhagavan ! te utpalavatI zrI bhagavatI sUtra : 9 78 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIve zuM strIvedavALA hoya che? ke puruSavALA hoya che? ke napuMsakadavALA hoya che? mahAvIra prabhune uttara- "jo mA !" he gautama! "no cittA , no purisa , rajaNa vA, napuMsAranA vA" te utpalastha jIve strIvedavALA paNa hotA nathI, puruSavedavALA paNa heratA nathI, paraMtu jyAre te u5la eka patrAvasthAmAM hoya che, tyAre temAM rahelo eka jIva napuMsaka davALe hoya che ane jyAre te u5la aneka patrAvasthAmAM hoya che, tyAre temAM rahelA badhAM che napuMsaka vedavALA hoya che. 24 mAM strIvedAdi badheka dvAranI prarUpaNA-gautama svAmIne prazna"tenn bhaMte ! jovA kiM itthIvedaSadhagA, puri savedabaMdhagA, napuMsagavedabaMdhagA?" bhagavan! te u5lastha jIve zuM strIveda karmanA bandhaka hoya che ke puruSaveda kamanA banyaka hoya che ke napuMsaka vedakarmanA bandhaka hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA " ! he gautama! "rUthI dhaNa vA, kuvidhA vA, napuMsavaMdhaNa vA, chathIa maM" utpalamAM rahele jIva strIvedane baMdhaka paNa he I zake che, puruSavedane banyaka paNa hoI zake che ane napuMsavedana banyaka paNa hoI zake che. ahIM kula 26 bhAMgA bane che. te bhAMgA A pramANe samajavA eka pegamAM eka vacananI apekSAe 3 bhAMga ane bahuvacananI apekSAe 8 bhAga bane che. A rIte eka gamAM kula 6 bhAMgA bane che. dvigamAM yathAgya eka vacana ane bahu vacana levAthI cAra bhAMgAovALI tribhaMgI bane che. tethI 44=12 bhAMgA bane che. ane trikagamAM ATha bhoga bane che. A rIte kula 6+128=26 bhAMgA bane che. te pratyeka bhaMga 16mAM uchuvAsa niHzvAsa dvAramAM batAvyA pramANe ahIM paNa banAvI zakAya che. | 24 25 mAM saMzidvAranI prarUpaNA-gautama svAmIne prazna-"te mare ! vIrA piM sanI, asaranI?" he bhagavana ! te utpalavatI jIve zuM saMzI hoya che? ke asaMzI hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! he gautama! "o sanI, arajI vA, aafao vA" te u5lastha jIva saMjJI hotA nathI, paraMtu eka patrAvasthAvALA utpalamAM rahele eka jIva asaMzI hoya che, ane aneka patrAvasthAvALA utpalamAM rahelA aneka ja asaMjJI hoya che. je 25 | 26 mAM indriyadvAranI prarUpaNuM-gautama svAmIne prazna- "te mare! gItA vi phaMdizA, fiaa ?" he bhagavana! te utpalamAM rahelA IndriyavALA hoya che ? ke IndriyethI rahita hoya che? mahAvIra prabhune uttara- "joyA! he gautama ! "ne aMirijA, raM ivA, saraMthi vA" u5lastha te cha IndriyathI rahita letA nathI zrI bhagavatI sUtra : 9 79 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parantu eka patrAvasthAvALA utpalamAM rahelA eka jIva indriya sahita hAya che ane aneka patrAvasthAvALA utpalamAM rahelA aneka jIvA indriya sahita DAya che 26 ! 27mAM anubaMdha dvAranI prarUpaNA--have gautama svAmI anubaMdhaparyAya rUpa utpalatva sthiti dvAranI apekSAe mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke seLa maDhe ! savajJIyetti jAho jaivacivuM chuM?" he bhagavan ! ne utpalastha jIva utpananA jIva rUpe kALanI apekSAe kayAM sudhI rahe che ? eTale ke utpalanI sthiti keTalA kALanI hAya che? " mahAvIra prabhunA uttara- nocamAM '' he gautama ! 'meLo'to. mutta konega lenAruM " he gautama! upalastha jIva utpalanA jIva rUpe echAmAM oche antarmuhUta sudhI ane vadhAremAM vadhAre asa`khyAta kALa sudhI rahe che || 27 || " 28mAM savedhadvAranI prarUpazuA-gautama svAmInA prazna- te La aMte ! upajIve puDhI joye puNaravi uppalajIve tti kevaiyaM kAlaM sevejjA ? ke vaiyaM hAruM patigati kArelA ? " he bhagatran ! utpalane jIva upalarUpa paryAyane cheDIne pRthvIMkAyika jIva rUpe utpanna thaI jApa, te A pharIthI eja bhavane graDugu karavAmAM te keTalA kALanuM kALa sudhI te gamanAgamana kare che? rIte bhavAntara karIne sevana kare che? keTalA * mahAvIra prabhune uttara- " zothamA " he gautama ! " mAleja nagnena jo magaphLAvuM, kromena' saMjJA mALA" te upalavartI jIva bhavanI apekSa e echAmAM ochA e bhavagrahaNa panta- eka pRthvIkAyikamAM ane bIjo utpalamAM bhava grahaNa karavA sudhI rahe che, tyAra bAda te manuSyAdi gatimAM jate rahe che. ane vadhAremAM vadhAre sakhyAta bhavagrahaNa sudhI rahe che ane gamanAgamana karatA rahe che. kAlAdeseja muhuttA, uckoseja asaMkhejja kAla evatiyaM kAlaM sevejjA, Ati' hogA " tathA kALanI apekSAe te echAmAM sudhI ane vadhAremAM vadhAre asaMkhyAta kALanuM sevana karyA kare kALa paryanta te gamanAgamana karatA rahe che. jahaNeNaM do aMtoevatiyaM kAlaM gtiochA be muhUrta che. ane eTalA gautama svAmIne prazna-seLa mate ! jIvahanI, lApasIne bhagavan ! te utpalasya jIve, je utpalaparyAyane cheDIne aAyika jIva rUpe utpanna thaI jAya ane aprakAyika paryAyane cheADIne krIthI upalajIva rUpe utpanna thai jAya, teA A rIte bhavAntara karIne pharIthI eja bhagrahaNa karavAmAM te keTalA kALanuM sevana kare che? keTalA kALa sudhI te gamanAgamana karatA rahe che ? dd mahAvIra prabhunA uttara- vaeN caitra, traM naiA puDhagInIne taphA jJAna nAkaDIne mALiyaa" he gautama ! upalanI paryAyamAMthI mAyikamA utpanna thaine pharIthI utpalanA chatra rUpe utpanna thanAra jIvanuM kathana uparyukta pRthvIkAyika paryAyamAM utpanna thanArA jIvanA kathana anusAra samajavu'. ane eja pramANe tejaskAyika ane vAyukAyikamAMthI utpalanI paryAyamAM pharI AvanAra jIvavaSe paNa samajavuM zrI bhagavatI sUtra : 9 80 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmIno prazna-"seLa maMke ! aqjhanI vAraNa jIre, punara kAsTanove, ti vacaM AruM vejJA, varU zA LarAtti vaga" he bhagavan ! te u5lastha jIva je utpala jIvavanI paryAya choDIne vanaspati jIva rUpa paryAya dhAraNa kare ane tyAra bAda vanaspati chavarUpa paryAyane cheDIne pharIthI utpalajI rUpa paryAyamAM AvI jAya, to A rIte anya bhavamAMthI e bhavamAM AvavA mAM te keTalA kALanuM sevana kare che? keTalA kALa sudhI te gamanAgamana kare che? mahAvIra prabhune uttara-jo !" he gautama! "mavAna' jaLeor" te mavanAruM, koi baLatAruM mArA" bhavanI apekSAe te ochAmAM ochA be bhavagrahaNa rUpa kALanuM sevana kare che. eTale ke pahele bhava apUra kAyikamAM ane bIjo bhava upalamAM laIne, tyAra bAda te manuSyAdi gatimAM cAlyA jAya che. ane vadhAremAM vadhAre aneka bhanuM sevana kare che "jAdesenn jahaNNeNa do aMtomuttA, ukkoseNa aNata kAlaM-tarukAlaM evaiya kAlaM seveTI, gvacaM vADha jatA te jharUkALanI apekSAe te be antarmuhUrta rUpa kALanuM sevana kare che, eTale ke eka antarmuhurta apUkAcikemAM ane bIja antasaha utpalamAM rahe che. utkRSTanI apekSAe te tarukALanuM vanaspatikALa rUpa anaMta kALanuM sevana kare che. A rIte ATalA kALa sudhI te gamanAgama karato rahe che. gautama svAmIne prazna-"se mare! lavIve verica zIve puSi uppalajIve tti kevaiya' kAlaM sevejA, kevaiya kAlaM gatirAgati kanjai ?" he bhagavan! te utpala jIva je utpala jIvarUpa paryAyane tyAga karIne dviIndriyarUpa paryAyamAM janma dhAraNa kare ane tyAra bAda te paryAyane tyAga karIne pharIthI utpala jIvarUpa paryAyane dhAraNa kare, te A rIte anya bhavamAM jaIne eja bhavamAM AvavAmAM te keTalA kALanuM sevana kare che? keTalA kALa paryata gamanAgamana kare che? mahAvIra prabhune uttara- "jo !" he gautama ! "mavAre jo maigrr6, koNe lahekA mAmA .bhavanI apekSAe te ochAmAM ochA be bhavagraha rUpa kALanuM sevana kare che eTale ke-eka bhava dvIndrimAM rahe che ane bIje bhava utpasamAM rahe che. tyAra bAda te manuSyAdi gatimAM cAlyA jAya che. tathA utakRSNanI apekSAe te saMkhyAta bhavagrahaNa rUpa kALanuM sevana kare che. kALanI apekSAe te ochAmAM ochA be antarmuhUrta rUpa kALanuM ane vadhAremAM vadhAre saMkhyAta kALanuM sevana kare che. A rIte ATalA kALa paryanta te gamanAgamana karyA kare che. "vuM teri re, gva piMvivIre vi" eja pramANe trIkiya ane caturinidraya jIva viSe paNa samajavuM. eTale ke u5lastha jIva je utpalaparyAyane choDIne trIndriya athA caturindriya jIva rUpe utpanna thaI jAya ane tyAMthI mane pharIthI utpala jIva rUpe utpanna thaI jAya, te A rIte te pratyeka bhavAnaramAMthI pharIthI utpalabhavamAM AvavAmAM zrI bhagavatI sUtra : 9 81. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalA kALanuM sevana kare che? ane keTalA kALa sudhI gamanAgamana kare che? A prakArano prazna bane che. tene A pramANe uttara samAja bhavanI apekSAe te jIva ochAmAM ochA be bhavagrahaNa rUpa kALanuM ane vadhAremAM vadhAre saMkhyAta bhavagrahaNa rUpa kALanuM sevana kare che. A rIte ATalA kALa paryanta te gamanAgamana kare che. gautama svAmIno prazna- "naM a! pALI vaMciMtinikia LiyanI puSi vargave ri pujhA" he bhagavan ! te u5laratha jIva je pitAnI utpala jIva rU5 paryAyane choDIne paMcendritiyaya paryAyamAM utpanna thaI jAya, ane tyAMthI mArIne pharIthI utpala jIva rUpa paryAyamAM utpanna thaI jAya. te A rIte anya bhavamAMthI utpala jIva rU5 paryAyamAM gamana karatAM te keTalA kALanuM sevana kare che ? keTalA kALa sudhI gamanAgamana kare che ? mahAvIra prabhune uttara- "ocamA" he gatama! mavALa kagumi pho margNArUM, 3NomAM ja mArUM" bhavanI apekSAe be bhavagrahaNa paryanta (eTale ke eka bhava paMcendriya tiya ane ane bIjo bhava utpalano) nA kALanuM te sevana kare che ane vadhAremAM vadhAre ATha bhavagrahaNa paryantanA kALanuM sevana kare che. eTale ke cAra bhava paMcendriya tiryaMcanA ane cAra bhava utpalanA, e rIte ATha bhavagrahaNa sudhInA kALanuM sevana kare che " kAlAdeseNa jahaNNeNa do aMtomuhattAI, ukkoseNa pubvakA DiputAI, evaiya & Raa , ja jatiine re " kALanI apekSAe te ochAmAM ochA be antarmuhUrta paryAnA kALanuM ane vadhAremAM vadhAre kepRithakatvarUpa kALanuM sevana kare che. paMcendriya tirthaM ca mAM rahevAne eka antamuhUrtane kALa, A rIte be antarmuhUrtane jaghanya kALa samaje, tyAra bAda te manuSyAdi gatimAM cAlyo jAya che. have utkRSTa kALanu sapaSTIkaraNa karavAmAM Ave che-utkRSTanI apekSAe je pUrvaka TipRthakatva kALa (ethI laIne nava pUrvakeTi kALa kahyo che tenuM kAraNa e che ke cAra paMcendriyatiya"ca bhavagrahaNamAM vadhAremAM vadhAre cArakeTikALa vyatIta thAya che, kAra ke u5lajIva rUpa paryAyamAMthI nIkaLIne paMcendriya tiryaMca nimAM utpanna thanAra jIvana je yogya paMcendriya tiryaMca sthiti (AyuSa) hoya che, te ahI grahaNa karavAmAM Avela che. temAM utpalanuM jIvana adhika hoya che, te kAraNe utkRSTanI apekSAe pUrvakaTi pRthakRtva kALa kahyo che, ema samajavuM. A rIte te eTalA kALanuM sevana kare che, eTalA kALa sudhI gamanAgamana kare che. "have magNe vi kavi ivaze jeruM tirAjasiM je ga" A rIte utpala jIva utpala jIva paryAyane tyAga karIne jyAre manuSya paryAyamAM utpanna thAya che ane tyAMthI marIne pharIthI tpala jIva rUpe utpanna thaI jAya che, tyAre bhavAnaramAMthI pharI eja bhavamAM AvatA te jaghanyanI apekSAe be bhavagrahaNa rUpa kALanuM ane utkRSTanI apekSAe ATha bhavagrahaNa rUpa kALanuM zrI bhagavatI sUtra : 9 82 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sevana kare che, tathA kALanI apekSAe te ochAmAM ochA be antarmahata kALanuM ane vadhAremAM vadhAre pUrvakeTi pRthakvarUpa (bethI laIne nava pUrvakeTi) kALanuM sevana kare che. ATalA kALa paryanta te gamanAgamana karate rahe che. A prakAranuM A 28 muM "saMvedhadvAra" che. 28 che. ra9 mAM AhArakadvAranI prarUpaNA- gautama svAmIne prazna-"saMbaM mare ! bIjA vinAphAmAraMti ? " he bhagavante utpalastha jIva kayAM dravyane AhAra le che ? mahAvIra prabhune uttara-"noramA ! zvamo tAsiyA thA, evaM jahA AhArudesae vaNassaikAiyANa AhAro taheva jAva savvappaNayAe nANAmati " he gautama ! te utpalastha jIva dravyanI apekSAe te anaMtapradezevALAM dravyone AhAra kare che. A pramANe prajJApanA sUtranA 20 mAM padamAM-AhAraka uddezAmAM vanaspatikAyikenA AhAra viSayaka jevuM kathana karavAmAM AvyuM che evuM kathana " savobhanA-sarva pradezamAMthI AhAra grahaNa kare che, " A sUtrapATha paryanta graDaNa karavuM. ahI "cAtta (paryanta) >> padathI nIcenA pAThane grahaNa karavo joIe- "kSetrA : acakarAvanAra, kAlata : kasminnapi ekatarasmin kAle anyatarakA sthitikAni, bhAvato varNavanti " navA phikSi saMvatemanA AhAra grahaNamAM eTalI ja vizeSatA che ke pRthvIkAyika Adi jIva sUkSma hovAthI niyamathI ja cha e dizAomAMthI ityAdi prakAre paNa teo AhAra grahaNa kare che. paraMtu utpala jIva bAdara hovAthI tathAvidha niSphaTamAM sUkSmatatvanA abhAvane kAraNe cha e dizAomAMthI AhAra grahaNa kare che. bAkInuM samasta kathana pUvokta kathana anusAra samajavuM rahA 30mAM sthiti dvAranI prarUpaNA-gautama svAmIne prazna- "hiM mare ! traNa vAruM chuM FuttA ?" he bhagavan! te u5lastha jIvanI keTalA kALanI sthiti kahI che? mahAvIra prabhune uttara-" goramA ! kALe mRdutta, rakSone suvAsavANA" he gautama! ulastha jIvonI ochAmAM ochI antarmudUrtanI ane vadhAremAM vadhAre dasa hajAra varSanI sthiti kahI che. | 30 31 mAM samudraghAta dvAranI prarUpaNuM- gautama svAmIne prazna-"tera # mate ! navA varU ramuNAcA pattA" he bhagavana ! te u5lastha jInA keTalA samuddaghAta kahyA che? mahAvIra prabhune uttara-"joya! tamo samughA pattA" he gautama! te utpathastha jInA traNa samudraghAta kahyA che, "saMgag" je nIce pramANe zrI bhagavatI sUtra : 9 83 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samuddhAta, che-vecaLAsamuthAra, vAyasamuthAra, mArAMtiyasamuSAra '' (1) vedanA (2) kaSAya samuddAta ane (3) mAraNAntika samudghAta // 31 1 32 mAM cyavanadvAranI prarUpaNA-gautama svAmIne prazna- keLa mare ! jIvA mAraNa tisa muvAeNaM kiM samohayA maraMti, asamohayA maraMti ? " he bhagavan! te upalavatI jIvA zuM mArAMtika samudghAtathI samahata thaIne mare che ? ke mAraNAntika samudghAtathI asamavahata thaI ne mare che ? mahAvIra prabhunA uttara-" goyamA ! samezA vi mayaMti, azvameA vi maetti " hai gautama ! tee mAraGgAntika samudghAtathI samavahata thaIne paNa mare che ane asamavahata thaine paNa mare che. / / 32 / / ' mUlArdikezamAM utpatti rUpa 33mu' u5pAtara-gautama svAmInA praznaseLa mate ! nIvA baLatara vRttA atti, nheM gati ? " huM bhagavan ! utpannastha jIva utpala jIva rUpa bhatrane cheDIne-tyAMthI bharIne kAM jAya che? kayAM utpanna thAya che ? " dine vatra 'tti, ttiri, noLivadyu jIvanajJati ? " narakagatimAM utpanna thAya che? ke tiya"cacainikamAM utpanna thAya che ? 66 , zu te mahAvIra prabhune uttara- 8 NaM gadA vadhArI dvayaMmULa vasAcALa sahA mALiyavyuM ' gautama prajJApanAnA chaThThA uddhRttanAdhikAramAM jevuM vana spatikAyikAnI udghattanA viSe kathana karavAmAM AvyuM che evuM kathana aDI paNa grahaNa karavuM. tyAM A pramANe kahyu che-- 66 '' gautama svAmInA prazna- ... zuM tee nArakAmAM utpanna thAya che ? ke tiya cAmAM utpanna thAya che ? ke manuSyagatimAM utpanna thAya che ? ke devagatimAM utpanna thAya che ? mahAvIra prabhunA uttara-he gautama ! teo devAmAM paNa utpanna thatA nathI, nArakAmAM paNa utpanna thatA nathI, parantu tiyacaryAnikeAmAM athavA manuSyAmAM utpanna thAya che " A kathana utpalanA jIveAne paNa lAgU paDI zake che. gautama svAmInA prazna-'d ane ! sanavALA, samUcA, sajjanIyA, sana sattA, jIvChattANa, u5Ara, gujbanIjattAghu, vjattattA5, 36phrennuttAC, ujanicattAva, upparucimuLattA vavantapuvvA ? " he bhagavan ! zu' samasta prANa, samasta bhUtA, samasta jIvA ane samasta sattvA; utpalanA mULa rUpe utpalanA kanha rUpe, utpalanI nAla rUpe, utpalanAM pAna rUpe, utpalanA kezararUpe, utpalanI kaNi'kArUpe ane utpalanA thibhugarUpe pahelAM kadI paNa utpanna thai cukayA hoya che kharAM? t mahAvIra prabhunA uttara- "phtA, goyamA ! asarUM thatuvA anaMtasutto ' hA, gautama ! samasta prANa, bhUta, jIva ane sattva utpalanA mULa Adi rUpe aneka vAra athavA anaMtavAra pahelAM utpanna thaI cukayA hoya che. / / 33 || zrI bhagavatI sUtra : 9 84 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have sUtrane ane gautama svAmI mahAvIra prabhunAM vacanone pramANabhUta gaNIne kahe che ke "maMte! revaM maretti"he bhagavana ! Ape je kahyuM te sarvathA satya che. he bhagavan! Ape je kahyuM te yathArtha ja che." A pramANe kahIne prabhune vaMdaNA namaskAra karIne teo temane sthAne besI gayA. sUA jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA agiyAramA zatakane pahele uddezaka samApta che 11-1 zAlUka jIvoM kA nirUpaNa bIjA udezAno prAraMbha zAlUchava vaktavyatA sAtRg mare! patta vi nI kaLAnI" ItyAdi TIka - AgalA uddezAmAM ulajInI prarUpaNuM karavAmAM AvI che. have sUnakAra uddezakArthasaMgrahagAthAmAM kahelA bIjA zalakeddezakanI nIce pramANe prarUpaNa kare che "sAlUNa mare! vattA gve, maLalI?" gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke "he bhagavana ! vanaspati vizeSa rUpa je zAlUka eTale ke-kamaLakanda hoya che, te jayAre eka patrAvasthAmAM hoya che, tyAre eka jIvavALuM hoya che ke aneka jIvavALuM hoya che? mahAvIra prabhune utara- "canA !" he gautama ! "gIre, ga gmjAvattAnA riserA mAniyana" eka patrAvasthAvALA zAlukamAM eka jIva hoya che, paraMtu jyAre te be vigere patrAvasthAvALuM bane che, tyAre te aneka jIvavALuM hoya che. A rIte u5la uddezaka anusAranuM samasta kathana ahIM paNa grahaNa karavuM joIe. "nAva baLataghutto" A sUtrapATha paryanta grahaNa karavuM joIe. ahIM je "cAva" pada vaparAyuM che tenA dvArA sUtrakAra e vAta sUcita kare che ke "utpala uddezakamAM utpAta Adi tetrIsa dvAranuM jevuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, evuM ja pratipAdana ahI paNa thavuM joIe. utpala uddezakanI vaktavyatAmAM "utpalane sthAne zAluka" pada mUkIne te 33 dvAronuM pra ttara rUpe ahIM kathana thavuM zrI bhagavatI sUtra : 9 85 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joIe. "sarva prANa sarva bhUta, sarva jIva ane sarva sarava zAkamULAdi rUpe anekavAra athavA anaMtavAra utpanna thaI cukyAM hoya che" A sUtrapATha paryantanuM kathana ahI grahaNa karavuM joIe. "navara saporigor Thi frNa karaMjJarUma aaN, koLe dhaNuputU, saM veva" paraMtu utpala jIva saMbaMdhI vaktavyatA karatAM zAka jIva saMbaMdhI vaktavyatAmAM phakta zarIranI utkRSTa avagAhanAnA pramANa puratuM ja antara che. upalajIvanA zarIranI ochAmAM ochI avagAhanA paNa AMgaLanA asaMkhyAtamAM bhAga pramANa ane zAlaka jIvenI zarIranI ochAmAM ochI avagAhanA paNa AMgaLanA asaM. khyAtamAM bhAga pramANe che. paraMtu utpala jInA zarIranI vadhAremAM vadhAre avagAhanA eka hajAra ejana karatAM thoDI adhika che. tyAre zAlakanA jIvane zarIranI utkRSTa avagAhanA dhanuSapRthakatva pramANa (bethI laIne navadhanuSa pramANa) kahI che. bAkInuM samasta kathana utpala jIvanA kathana anusAra ja samajavuM. "revaM mare sevaM mareri?' gautama svAmI bhagavAnanAM vacanane pramAzubhUta gaNIne kahe che ke "he bhagavana ! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te satya che. he bhagavana! Ape je kahyuM te sarvathA satya che" A pramANe kahIne prabhune vaMdaNa namaskAra karIne teo temane sthAne besI gayA che. sU01 jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA agiyAramA zatakane bIjo uddezaka samApta 11-rA zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pALAza saMbaMdhI jIvoM kA nirUpaNa trIjA udezAne prAraMbha palAzavati jIva vaktavyatA "paDhALe maMte ! paNa iAnIItyAdi TIkAthe-sUtrakAre A sUtra dvArA palAzeddezakanuM kathana karyuM che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che kevahyA je mare! pattA ghaNIve? jIve?" he bhagavana! palAza (khAkharA) nAmanI je vanaspati thAya che te jyAre eka patrAvasthAmAM hoya che, tyAre temAM zuM eka jIva hoya che? ke aneka jIva hoya che? mahAvIra prabhune uttara- "gSe vahuarahyA chafNelA pAnacalA" he gautama! utpaleddezakamAM utpala viSe jevI vaktavyatAnuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, evI ja vaktavyatA ahIM palAza viSe paNa samajavI. paratu u5lanI vaktavyatA karatAM palAzanI vaktavyatAmAM je vizeSatA che, te nIcenA sUtramAM prakaTa karavAmAM Avela che. " navaraM sarIrogAhaNA jahaNNeNaM aMgulassa asaMkhejjaibhAga, ukkoseNa TagzttA, sevA guhu ne vavajJayi" palAzanA zarIranI avagAhanAmAM u5lanA zarIranI avagAhanA karatAM nIce pramANe attara che. palAzanA zarIranI jaghanya avagAhanA AMgaLanA asaMkhyAtamAM bhAga pramANu kahI che ane utkRSTa avagAhanA gabhUtipRthakRtva pramANu-e-kezathI laIne nava keza paryantanI-kahI che. tathA de palAzajIva rUpe utpanna thatA nathI. deve tyAM utpanna na thavAnuM kAraNa e che ke palAza aprazasta vanaspati gaNAya che. aprazasta vanaspatiomAM devenI utpatti thatI nathIprazasta vanaspatimAM ja- utpalAdi jevI suMdara vanaspatimAM ja de utpanna thAya che. tethI ja utpalezakamAM evuM kahyuM che ke devagatimAMthI cavIne jIva utpalemAM paNa utpanna thAya che. " gautama svAmIne prazna- "sevAya che te ! lIlA ji. , nIrasekSA, zAvarakSA?" he bhagavan! te ja kaI kaI vezyAovALA hoya che? zuM kahyuM lezyAvALA hoya che? ke nIla lephsAvALA hoya che? ke kAta lezyAvALA hoya che ? mahAvIra prabhuno uttara- he gautama! palAzastha jI kRSNa vezyAvALA paNa hoya che, nIla lephsAvALA paNa hoya che ane kAtilezyAvALA paNa zrI bhagavatI sUtra : 9 87 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ heya che? A pramANe utpaleta krama anusAra ahI 22 bhAMgA (vikalpa) bane che. bAkInuM samasta kathana ahIM pUrvokta rUpe ja samajavuM. tathA jyAre tejalezyAyukta deva devabhavamAMthI yuvIne vanaspatikAyika rUpe utpanna thAya che, tyAre vanaspatikAyikAmAM tejezyAne sadubhAva rahe che. paranta palAza aprazasta hovAthI devagatimAMthI vele jIva temAM utpanna thatuM nathI, te kAraNe palAza jIvamAM tejesthA saMbhavatI nathI paNa pahelI traNa lezyAono ja sadubhAva hoya che. A traNa vezyAonI apekSAe ahI 26 bhAMgA ja saMbhavI zake che. ahIM eka sagI 8, dvIkasaMgI 12 ane trikasaMgI 6 bhAMgA bane che, sUtrane ane mahAvIra prabhunAM vacanomAM pitAnI apAra zraddhA vyakta karatA gautama svAmI kahe che-"te mane sevaM are ! "i he bhagavan ! Ape je kahyuM te satya che. he bhagavan! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te sarvathA satya che." A pramANe kahIne bhagavAnane vaMdaNuM namaskAra karIne teo pitAne sthAne birAjamAna thayA. sU0 1. jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA agiyAramA zatakane trIjo uddezaka samApta 11-3 zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kumbika vanaspati jIvoM kA nirUpaNa cothA udezAne prAraMbha kuMbhisthajIva vaktavyatA "kRmigi mare! pattA" ItyAdi TIkArtha-have sUtrakAra saMgrahagAkta cothA kuMbhike dezakanI prarUpaNa kare che gautama svAmIne prazna-"mi mate ! vattA jiM jIve, ane nI?" he bhagavan! kaMbhika nAmanI je vanaspati thAya che, te jyAre eka patrAvasthAmAM hoya che tyAre zuM te eka jIvathI yukta hoya che? ke aneka jIvathI yukta hoya che ? mahAvIra prabhuno uttara- "jogamA !" he gautama! "gdhe TET pachIsudese tahA bhANiyavve, navara ThiI jahaNeNaM aMtomuhutta', ukkoseNaM vAsapuhatta, tra) he gautama! pUrvokta palAzadezakamAM palAzavatI jI viSe jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana ahIM kuMbhikavartI jI viSe paNa karavuM joIe. eTale ke eka patrAvasthAvALA kuMbhikamAM eka jIva hoya che, be, traNa Adi patrAvasthAvALA kuMbhikamAM aneka ja hoya che, ItyAdi samasta kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. paraMtu palAzeddezaka karatAM A uddezAmAM sthitinI apekSAe ja nIce pramANe vizeSatA che- kuMbhikavatI jInI jaghanya sthiti antamuhUrtanI ane utkRSTa sthiti varSa pRthakatvanI hoya che. (be varSathI nava varSa sudhInA kALane varSapRthakatva kahe che ) "revaM mare! sevaM are ! tti" gautama svAmI mahAvIra prabhunAM vacanane pramANabhUta gaNIne kahe che- "he bhagavan! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te sarvathA satya che. he bhagavan! ApanuM kathana sarvathA satya ja che." A pramANe kahIne prabhune vaMdaNA namaskAra karIne teo temane sthAne birAjamAna thayA sU0 nA jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA agiyAramA zatakane ceAthe uddezaka samApta che 11-4 zrI bhagavatI sUtra : 9 89 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAlika nAmakI vanaspatimeM rahe huve jIvoM kA nirUpaNa pAMcamA udezAne prAraMbha nAlikI jIvavakatavyatA"rAjhig i mare! ctvattA no gaLAnI ?" ItyAdi TIkAtha- sUtrakAre A sUtradvArA pAMcamAM nAlikeddezakanI prarUpaNa karI che. A viSayane anulakSIne gautama svAmIne prazna "nAjhigi maM! pattA i grLI, goLI?" he bhagavan! nAlikA nAmanI je vanaspati che te jyAre eka patrAvasthAmAM hoya che, tyAre temAM keTalA ja rahelA hoya che? zuM tyAre temAM eka jIva hoya che? ke aneka jIva hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"gvaM zuM karavAnA niravallA mALiyA" he gautama! cothA uddezAmAM kuMjikastha janI jevI vaktavyatA ApI che, evI ja vaktavyatA ahIM paNa saMpUrNata grahaNa karavI joIe. eTale ke " nAlikA nAmanI vanaspati tenI ekapatrAvasthAmAM eka jIvathI yukta hoya che ane aneka patrAvasthAmAM aneka jIvathI yukta hoya che," ItyAdi samarata kathana ahIM lAgU pADIne samasta kathana grahaNa karavuM joIe. ane bhagavAnanAM vacanamAM pitAnI apAra zraddhA prakaTa karatA gautama svAmI kahe che- " mane sevaM maretti" he bhagavana! Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM te sarvathA satya che. he bhagavana ! Ape je kahyuM te yathArtha ja che, A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNa namaskAra karIne teo pitAne sthAne virAjamAna thaI gayA. A sUTa 1 / jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA agiyAramA zatakane pAcame uddezaka samApta 11-pA zrI bhagavatI sUtra : 9 90 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazno-kamaloM meM rahe hue jIvoM kA nirUpaNa chaThThA udezAne prAraMbha padmasaMbaMdhI jIvavakatavyatA"13 mare! gvattA gimjIve, gaLAjI?" ItyAdi TIkArtha-A sUtramAM sUtrakAre chaThThA pa viSayaka uddezAnuM pratipAdana karyuM che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke "parameNaM are! pattae f g nIve, gaLAnI?he bhagavana! jyAre padma pitAnI eka patrAvasthAmAM hoya che, tyAre zuM temAM eka javanuM astitva hoya che ke aneka jIvonuM astitva hoya che? mahAvIra prabhune uttara- "pahudevavA niraNA maNizA" he gautama ! AgaLa pahelA utpaladezakamAM utpalavatI jIvonI jevI prarUpaNuM karavAmAM AvI che, evI ja prarUpaNuM ahIM pAvatI jIvonA viSayamAM paNa saMpUrNa rUpe thavI joIe. eTale ke "kamaLavizeSa rUpa paddha jyAre eka patrAvasthAmAM hoya che, tyAre temAM eka jIvanuM astitva hoya che, paNa jayAre te aneka patrAvasthAmAM hoya che, tyAre temAM aneka jIne sadbhAva hoya che," ItyAdi samasta kathana ahI u5dezakamAM kahyA pramANe grahaNa thavuM joIe. uddezAne anne gautama svAmI mahAvIra prabhunAM vacanane pramANabhUta gaNane kahe che "revaM mane ! sevaM are ! tti" he bhagavana! Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM te satya che. he bhagavan! ApanuM kathana sarvathA satya ja che." A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karIne teo temane sthAne besI gayA che sU0 1 che jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra"nI pramiyacandrikA vyAkhyAnA agiyAramA zatakane chaThTho uddezaka samApta 11 zrI bhagavatI sUtra : 9 91. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vanaspati vizeSa-karNikAmeM rahe hue jIvoM kA nirUpaNa sAtamA uddezAne prAraMbha kaNika jIvavakatavyatA" TNa ja mane ! patta vIve, jIve ? " ItyAdi TIkAtha-A sUtramAM sUtrakAre sAtamAM kaNika uddezaka nAmanA uddezakanI prarUpaNa karI che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune evo prazna pUche che ke-" #fooNa mare! uTuttA igSI ? aLAjIve ? he bhagavana ! karNika nAmanI je vanaspati che, te jyAre eka patrAvasthAvALI hoya che, tyAre zuM te eka jIvavALI hoya che ? ke aneka jIvavALI hoya che ? mahAvIra prabhune uttara-"reva nirava mALiyaM " he gautama! pahelA udezAmAM utpalastha jI viSe jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM ja saMpUrNa kathana ahIM karNikAnA vize paNa grahaNa karavuM joIe. eTale ke " jyAre kaNikA eka patrAvasthAmAM hoya che, tyAre temAM eka jIvana sadbhAva hoya che, ane jyAre aneka patrAvasthAmAM hoya che. tyAre temAM aneka jIvane sadbhAva hoya che. " ItyAdi utpalaprakaraNakata samarata kathana ahIM "utpala" sthAne "karNikA" zabda mUkIne grahaNa karavuM joIe, " maM! sevaM mare! "i u zAne upasaMhAra (samApti) karatA gautama svAmI kahe che- "he bhagavana! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te sarvathA satya che. he bhagavan! Ape je kahyuM te yathArtha ja che," A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNuM namaskAra karIne teo pitAne sthAne besI gayA sUpa jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA agiyAramA zatakano sAtamo uddezaka samApta 11-chA zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamala vizeSa rUpa nalinameM rahe hue jIvoM kA nirUpaNa AThamA udezAnA prArabhanalina jIvavakatavyatA "6 66 '* 8 nahinena' mane ! hAvattajjJIne '' ityAdi TIkA--sUtrakAre A sUtramAM AThamAM nilane zaka nAmanA uddezakanI prarUpaNA karI che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke naddhibena ane ! vAvatta x pAnIye, besIne ? " he bhagavan! kamala vizeSa rUpa je nalina thAya che, te jyAre eka patrAvasthAvALu hAya che, tyAre temAM zu' eka jIva heAya che ? ke aneka jIva hAya che ? mahAvIra prabhunA uttara--" va... cetra nivalesa nAya anaMtavrutto " hai gautama ! A praznanA uttara rUpe upalaprakaraNugata samasta kathana anantakRtvaH " na'tavAra A pada paryanta grahaNa thavu joie. kahevAnu' tAtparya e che ke utpalanA 33 dvArAnA kathana jevu ja kathana ahI grahaNa karavuM- " nalina tenI eka patrAvasthAmAM eka jIvathI yukta heAya che ane aneka patrAvasthAmAM aneka jIvAthI yukta hAya che, ' A kathanathI laIne 33mAM " mUlAdimAM upapAta " paryantanA dvArAnu' ahIM pratipAdana thavu joie. samasta prANa, bhUta, jIva ane sattva nalinanA mULAdi rUpe anekavAra ane ana"tavAra utpanna thaI cukayA haiAya che. " A kathana paryantanuM samasta kathana ahI grahaNa karavu joI e kk "C uddezAne ante gautama svAmI mahAvIra prabhunAM vacanAne pramANabhUta gaNIne kahe che, "seva' mane ! le' mate ! tti '" he bhagavan ! api A viSayanu je pratipAdana karyuM te sarvathA satya che. he bhagavan! Ape je kahyu' yathArtha ja che. '' A pramANe kahIne bhagavAnane vaMdA namaskAra karIne teo temane sthAne besI gayA. 16 "" khIjA uddezAthI zarU karIne AThamAM uddezA pantanA sAta uddeza AmAM pratipAdita viSayeAne prakaTa karanArI traNa soMgrahagAthA e nIce pramANe che sAhumi " ItyAdi A gAthAonA bhAvAtha nIce pramANe che. vanaspati vizeSa rUpa zAlukanA zIranI avagAhanA utkRSTanI apekSAe dhanuSapRthakatva pramANu ethI laine nava dhanuSa pramANa kahI che. ( tenI jadhanya ( avagAhanA AMgaLanA asaMkhyAtamAM bhAga pramANa che ) palAza nAmanI vanaspatinA zarIranI avagAhanA ' myapugtta " utkRSTanI apekSAe gabyUtipRthakva (ethI nava kAza) pramANa kahI che. (tenI jaghanya avagAhanA AMgaLanA asakhyAtamAM bhAga pramANa che. A be sivAyanI vanaspatie nI-eTale ke utpala, kuMbhika; nAlikA, padma, kaNikA ane linanI utkRSTa avagAhanA eka hajAra ceAjana karatAM saheja vadhAre che, tathA janya avagAhanA AMgaLanA ' ,, zrI bhagavatI sUtra : 9 93 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asaMkhyAtamAM bhAga pramANa che. kuMbhika ane nAlikAnI utkRSTa sthiti varSa. pRthakRtvanI (rathI laIne 9 varSanI) che, ane temanI ja ghanya sthiti antasaMhanI che. kuMbhika ane nAlikA sivAyanI bAkInI cha vanaspatinI utkRSTa sthiti 10 hajAra varSanI che ane jaghanya sthiti antarmuhUrtanI che. kuMbhika, nAlikA ane palAzavatI jI kRSNa, nIla ane kApita lezyAvALA hAya che ane bAkInI pAMce vanaspativartI jI kRSNa, nIla, kApita ane tene lezyAvALA hoya che. te sU01 che jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA agiyAramA zatakane AThame uddezaka samApta .11-8 nava udeze kA viSaya kA vivaraNa navamA udezAne prAraMbha A navamAM dezanuM saMkSipta viSayavivaraNa - hastinApura nagaranuM varNana, zivarAjanuM varNana, zivabhadraputranuM varNana, zivarAjanA saMka9panuM kathana-zivabhadrano rAjyAbhiSeka-zivarAja dvArA pravajyA grahaNa karAya che. zivarAja SinA abhigrahanuM kathana temane nibhaMga jJAnanI utpatti thayAnuM kathana-"sAta ja dvIpa che ane sAta ja samudra che," e temane abhiprAya-zivarAja siMmata sAta dvIpa ane sAta samudra viSe praznottaro-ja bUdvIpamAM varNAdi rahita ane vadi sahita dravyanI sthiti viSayaka praznottarelavaNa samudramAM evA dravyanI sthitinuM nirUpaNa dhAtakIkhaMDamAM dravyanI sthitinuM nirUpaNa-zivarAja RSinI mAnyatA apramANabhUta hovAnuM mahAvIra prabhudvArA pratipAdana ane asaMkhyAta dvIpa samudro che, e vAtanuM pratipAdana zivarAja RSine A viSayamAM saMzaya thavAnuM kathana-mahAvIra prabhu pAse javAne saMka9pa-mahAvIra prabhu pAse temanA AgamananuM kathana. zrI bhagavatI sUtra : 9 84 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zivarAjarSi ke cariSa kA nirUpaNa zivarAja RSinI vakatavyatA " seLa jAheLa teLa samA " ItyAdi TIkA"--pUnA uddezAmAM utpala AdipadArthonuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. te padArthonuM yathAsvarUpa te sarvajJaja jANI zake che.--zivarAja RSi jevA chadmastha jIvA te jANI zakatA nathI. tethI ahiM zivarAja RSinA cAritranI parUpaNA karavAmAM AvI che. seLa jAheLa teLa samI sthinApure NAmaM Nayare hotthA 66 ,, HH (6 te kALe ane te samaye hasnApura nAme nagara hatuM. 8 vaLo ' aupapAtika sUtramAM jevuM caMpA nagarInuM vaSa~na karyuM che, evuM ja tenuM vaNuM na samajavu, tassa NaM' hatthiNApurassa nagarassa bahiyA uttarapura sthime vasImAne, utthaLa savaLe nAmaM ujJAne hrotthA " te hastinApura nagaranI bahAra, tenA IzAna khUNAmAM sahasrAbratrana nAmanA eka khAga hatA. savya phaphalasamiddhe, ramme, NadaNavaNasaMnipAse, suhasIyalacchAe, maNorame, sATu ke, baTar nAva dive" te mAga vasanta Adi chae RtuonAM puSpo ane lethI sapanna hatA, ramaNIya hateA, naMdanavana samAna suMdara hatA, sukhadAyaka zItala chAyAthI yukta hateA ane hRdayane AhlAdadAyaka hatA. temAM svAdiSTa lA thatAM hatA, ane te khAga kaMTaka Adi upadraveAthI bilakula rahita hatA. te hRdayamAM ullAsa utpanna karanArA, dazanIya-atizaya ramaNIya hAvAthI pratikSaNa dekhavA ceAgya, abhirUpa-anukUla rUpavALA ane pratirUpaasAdhAraNa sauMdaya. sapanna hatA. tattha NaM hatthiNApure nayare sive NAmaM pAMcA hosthA, mA mivaMta. vaLo 'te hastinApura nagamAM ziva nAmanA rAjA hatA, te mahAna himAlayanI jema saghaLA rAjAomAM zreSTha hatA. malayAcalamandara mahendravat sAraH malayAcala ane sumeru paryaMtanA jevI tenI viziSTa zakti hatI. tenu vaNuna kUNuka rAjAnA varcuna pramANe samajavu. HH 'dra tassa Na sivassa raNNo dhAriNI NAmaM devI hotyA, sukumAlapANipAyA, vaNNa oo" te ziva rAjAne dhAriNI nAmanI paTTarANI hatI. tenA hAtha ane paga atyaMta zrI bhagavatI sUtra : 9 d 95 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kemaLa hatA. tenuM varNana kRNika rAjAnI mahArANI dhAriNInA varNana pramANe samajavuM. "taraNa nuM vivaraNa raLo putte pALI sattA sAmaraNa nAmaM kumAre hothAte ziva rAjAne zivabhadra nAmane eka kumAra hatA, je dhAriNInI kUkhe utpanna thayela hatA. "hukumAruAnikAraka sUcita jAva juvenAne vidurUtenA hAtha ane paga ghaNA sukomaLa hatAM. te uttama lakSaNavyaMjana guNethI yukta hato. te rAjakumAra pitAnA rAjya, rASTra ane sanyanuM vAraMvAra nirIkSaNa karate rahete have, A kathana paryantanuM rAjaprazrIya sUtramAM rAjakumAra sUryakAntanuM je varNana karavAmAM AvyuM che. te samasta varNana ahI grahaNa karavuM A kathananuM tAtparya e che ke te zivabhadrakumAra yuvarAja padane paNa zobhAvate hato. te kAraNe te ziva rAjAnA rAjyanI, rASTranI, sainyanI vAhanenI, kezanI, keSThAgAranI, puranI, antapuranI ane janapadanI ghaNuM ja sArI dekhabhALa rAkhato hate. "taeNaM tassa sivassa raNNo annayA kayAI puThavarattAvarattakAlasamayaMsi rajjadhura ciMtemANasa ayameyArUve ajjhathie jAva samu pajijatthA" ve dha eka divase evuM banyuM ke pUrvarAtrinA pAchalA bhAga daramiyAna te ziva rAjA pitAnA rAjya kArabhArane lagatI kaI bAbatane vicAra karavAmAM lIna thaI gaye hatuM, tyAre tenA manamAM A prakArane AdhyAtmika-Atmagata, cihnita, prArthita, kalpita ane mane gata adhyavasAya (vicAra) utpanna thaye. AdhyAtmika Adi zabdano artha AgaLa jamAlInA prakaraNamAM ApyA pramANe samajavo. tene zo vicAra udbhave te sUtrakAra have prakaTa kare che ____" asthi tA me purA pArANANaM jahA tAmilassa jAva puttehiM vAmi, vahiM vami, paLa mi" trIjA zatakanA pahelA uddezAmAM tAmIlanA saMkalpanuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che, evI ja rIte ahIM ziva rAjAnA saMkalpanuM paNa varNana karavuM joIe. te varNana A pramANe samajavuM.-teNe e vicAra karyo ke pUrvopArjita mArAM puNyakarmonA prabhAvathI mArA putranI pazusapattinI ane rAjyanI vRddhi thaI rahI che. "gvaM raLa, sTevi', vALa, josef, TrAnA', gs, seremAM vaki" ane rAjyanI, sanyanI. hasti, azva Adi rUpa vAhanonI, khajAnA rUpa kozanI bhaMDArarUpa kASThAgAranI. puranI ane antaHpuranI vRddhi thaI rahI che. "viputradhAracA jJAna saMtarAvaNannenuM kharuM kava vidyAni" vaLI vipula dhana, kanaka, ratna, parAga Adi sArabhUta dhanathI huM atizaya samRddha chuM. "teM jiM ag rANA jJAna saMtavacaM varamALe vidA"i te zuM parvopArjita zrI bhagavatI sUtra : 9 96 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suvihita zubhakarmAnA ekAnta rUpe kSaya karanArA banI rahevu te mAre mATe ceAgya che kharU ! kahevAnuM tAtpa e che ke mane je sukhanI prApti thayelI che, eja paryAsa che. hAlamAM mArA sukhamAM kazI kamInA nathI. AvA vicAra karIne pAralaukika sukha pratye udAsIna banIne niSkriya bhAve kALakSepa karavA te mAre mATe ucita nathI. " te nAva tAva 6. himeLavagAmi, saMceva jAva abhivAmi, jAva me sAmaMtarAyANA vi vase vaTTati, tAvatA me seyaM kalla pAkalpamAyANa nAva banne " tethI jyAM sudhI huM hiraNya (cAMdI), seAnA AdithI samRddha che, jayAM sudhI mArA sAmata rAjAe mArI sarvoparisattAnI sAme mAthuM uMcakatA nathI ane mArI adhInatA svIkAre che, tyAM sudhI mAre mATe e vAta ja zreSakara che ke mAre A sa'sArane tyAga karavA joie. kAle jyAre rAtri purI thaine prabhAtakALa thAya ane jyAre sUrya peAtAnA prakAza phelAvavA mAMDe, tyAre huM " sudraDhuM choddIjo kA tuSTapruca, saMvica, lAvA maMGaLa ghaDAvettA, zivamad mAra' rane vittA 'leADhAnI aneka lADhI, lAha kaDAhIe, ane camacA tathA tAMbAnA zramaNuceAgya pAtrA taiyAra karAvIne zivabhadra rAjakumArane rAjagAdIe besADIne-tenA rAjyAbhaSeka karIne, "huM subahu lohI lohakaTAhaka DucchrayaM taMbiyaM tAvasamaMDagaM gahAya je ime gaMgAkule vALapasthA sAyalA mayaMti " te leADhI, leDhAnI kaDAhI, camacA ane tAMSAnu kama'DaLa (tApasapAtra) laIne, gagA taTe A je vAnaprastha (brahmacaryAzrama, gRhasthAzrama, vAnaprasthAzrama ane sanyasta Azrama rUpa cAra AzramAmAMthI trIjo Azrama) tApaseA rahe che, ane je tApaseAnAM nAma nIce pramANe che, (temanI sAthe huM' paNa tApasa manIne rahIza, evA saMbadha ahIM grahaNu karavA joie) 66 - hAtrika-agnihotrI, peAtrika-vastradhArI, kautrika-bhUmipara zayana karanArA, yajJakI-yajJa karanArA, zrAddhakI-zrAddha karanArA, sthalakI-bhejanapAtradhAraka, huM urdU-ku DikAdhArI ( kama'DaladhArI) " huMauTsa A gAmaThI zabda che. dantaHlakhalika-dAMta vaDe cAvIne ja phaLAnA AhAra karanArA, unmaja43-- pANInA upara tarIne ja snAna karanArA, samajjaka-vAra'vAra pANI upara tarIne ja snAna karanArA, nimajjaka-jalamAM kSazubhara DUbakI mArIne snAna karanArA, sa'prakSAlaka-pahelAM zarIra para mATI Adi cALIne, tyAra bAda zarIranu prakSAlana karanArA, udhvaka yaka-nAbhithI upara rahelAM aMgone ja khajavALanArA, adhaHka yaka-nAbhithI nIce rahelAM aMgeAne ja khajavALanArA, dakSiNaphUlaka-pUrva dizAmAM vahetI evI gaMgA nadIne dakSiNa kinAre rahenArA, uttarakUlaka-gaMgA nadInA uttara kinAre rahenArA, za`khamAyaka-zaMkha vagADanArA zrI bhagavatI sUtra : 9 "" 97 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA zaMkha vagADIne bhejana karanArA, kUlamAyaka-nadInA taTapara zabda karIne bhejana karanArA, mRgalukhyaka - mRganAM mAMsanuM bhajana karanArA, hastitApasa- hAthInA mAMsanuM bhajana karanArA, jalAbhiSeka kilannagAtra-jaLasnAna vaDe sadA bhInA zarIravALA aMbuvAsa-nagnAvasthAmAM pANImAM besI rahenArA, vAyuvAsasavAyarUpI vastra dhAraNa karanArA-bilakula nagna rahenArA, vakalavA sas vRkSonI chAla dhAraNa karanArA, celavAsa-vastrakhaMDone (kanthAne dhAraNa karanArA, "zaMabhakivaLo mAtra pANI pIne rahenArA, vAyubhakSI-mAtra vAyuneja AhAra karanArA, zevAlabhakSI-zevALano ja AhAra karanArA, "mUThThA" ItyAdi mULAhArI-mAtra mULane ja AhAra karanArA, kandAhArI-sUraNaAdi kandane ja AhAra karanArA, pannAhArI-mAtra pAnaDAne ja AhAra karanArA, "tavANA mAtra chAlane ja AhAra karanArA, pupAhArI-mAtra phUlene ja AhAra karanArA, phalAhArI-mAtra phaLeja AhAra karanArA, bIjAhArI-mAtra bIjano ja AhAra karanArA, "varicamUtrAdurapurA " chaNe bhUta kandamULa-pILAM pAna-puSpa-phaLone AhAra karanArA, "3835TI" daMDa UMce rAkhIne cAlanArA, "jalamUkyiA" vRkSanA mULamAM nivAsa karanArA, maraNita maMDalakAre nivAsa karanAra "vaLavALo" vanamAM ja rahenArA, vizALorilo" dizAprokSI-pANI vaDe dizAne siMcIne puSpa phalAdino AhAra karanArA, ItyAdi prakAranA tApase gaMgAnA taTa para rahetA hatA. teo badhAM "nAyAtrAuM, mitAe, hRAohii fpava, vaMtUSociMtvava, ciMdhiva, rakSAbaM mA virU" sUryanA taDakAmAM AtApanA sahana karatA hatA, paMcAgnitA vaDe-eTale ke pitAnI cAre dizAomAM Aga saLagAvIne tathA upara tapI rahelA sUryanA tApathI AtApanA letA hatA, A rIte AtApanAnuM sevana karIne teo caNu zekavAnA pAtramAM zekAtA caNAnI jema, tathA kASThanA agnimAM pakAvavAmAM AvatI vastunI jema potAnA zarIrane AtApanAjanya pIDA pahoMcADI rahyA hatA. "risAtricarAvatA tehi zatA phuTe mavittA virAjilacarAvavattA ghaTavarUtta" A prakAranA tApomAMthI je dizAkSI tApasa che, temanI pAse jaIne muMDita thaIne huM dizA pakSaka tApasarUpa pravajyAne aMgIkAra karI lauM, emAM ja mAru zreya che. "vatra va ca aaN jamA thayA gamana samiLifoufm dikSA aMgIkAra karyA bAda turata ja huM A prakArano abhigraha dhAraNa karIza zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " kappai me jAvajjIvAe cha8 chaTeNa aNikkhitteNa disAcakkavAleNa tavokammeNa & TThThA no pamzica 2 vAva vitta, tti gvaM sapha" mAre niraMtara AjIvana chaThThane pAraNe chaThanI tapasyA karavI ane pAraNAne divase pUrvAdi kaI paNa eka dizAmAMthI jeTalA phaLAdika maLe tenAthI pAraNuM karavuM." A vratane dizAcakravAla kahe che eka pAraNu vakhate pUrva dizAmAMthI, bIjA pAraNA vakhate dakSiNa dizAmAMthI A rIte amuka eka dizAmAMthI ja phaLe lAvIne te phaLethI A tapasyA karanAra pAraNuM kare che. A tapasyA karanAre bane hAtha UMcA rAkhIne UbhA rahevuM paDe che. A pramANe te ziva rAjAe saMkalpa karyo. " saMpehettA kallaM jAva jalate subahu~ lohIloha jAca ghaDAvettA kodduNbicaturite sArU, ravettA parva nagArI" A pramANe vicAra karIne, bIjA divasane prAtaHkALa thatAM jyAre sUrya potAno prakAza mera phelAvavA lAge tyAre teNe aneka leDhI, leDhAnI kaDAhIo, camacAo tathA tAMbAnuM kamaMDaLa Adi tApasane gya pAtra taiyAra karAvyA. tyAra bAda teNe potAnA kauTuMbika puruSane (anucarAne bolAvIne A pramANe AjJA karI- "Tags mo devANuppiyA! hathiNApura nayara sabhiMtaravAhiriya' Asiya jAva tamANattiya vajavavigaiti" he devAnupriye ! "tame banI zake eTalI varAthI hastinApura nagaranI aMdaranA bhAgane tathA bahAranA bhAgone sApha karo, ane tenA para paNa cheTA ane tene zaNagArIne susajijata karAve. mArI AjJA pramANe karIne mane tenI khabara pahoMcADo. zivarAjanI AjJA pramANe nagarane sApha karAvIne temaNe tene rastAo para pANI chaTAvyuM ane dhajApatAkA Adi vaDe nagarane zaNagArIne temaNe ziva rAjAne khabara ApyA ke "ApanI AjJAnusAra zaherane zaNagAravAmAM AvyuM che." tapa se sivAyA soni vakrocipurise tyArabAda te ziva rAjAe te kauTuMbika purUSane pharIthI bolAvyA gha kavAlI" ane temane A pramANe kahyuM- " sibbAmela mo vAginiyamana kumArasa mAlya magSa mari viSa8 cAmirca " he devAnupriyo ! tame banI zake eTalI tavarAthI zivabhadra kumArane nimitte mahA projana sAdhaka bahu mUlya, mahatvapUrNa tathA mahA puruSane egya evI vipula rAyAbhiSeka sAmagrIo upasthita kare. "tALuM te vicagra tahena nA vati" tyAra bAda te kauTuMbika puruSee-AjJAkArI le ke e-ziva rAjAnI AjJA anusAra zivabhadrakumArane nimitte mahA prajanavALI, bahumUlya, mahatvapUrNa tathA mahApuruSone yogya evI zakyAbhiSekane yogya sAmagrIo upasthita karI dIdhI. "raNamAM te vize kAcA cALanAcana-hRhanA ja zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "" saMdhivaladdhiM saMparivaDe sitrabhaddaM kumAra sIhAsaNavaraMsi puratyAbhimuha nisiiyaarUtti" tyAra bAda te zivarAjAe aneka gaNanAyaka, daMDanAyaka, rAjezvara, talavara, mADa'bika, kauTuMbika, maMtrI, mahAmaMtrI, gaNuka, dauvArika, amAtya, ceTa, pIThamaka, nagara nigamanA zreSThIe, senApati, sAEvAha dUta ane sandhiyAlathI yukta thaIne zivabhadra kumArane uttama sihAsana para, pUrvAdizAmAM mukha rAkhIne esADayA, " nisIyAvettA aTTasaeNa sovanniyANa kalasANa java aTTasa eNa bhomejjaNa' kalasANa' savvaDDhIe jAna raveNa mahayA mahayA rAyAmiseeNa abhisiMcai tene sihAsana para besADIne teNe 108 suvadhu kaLaze vaDe, 108 rajata kaLaze| vaDe, ane 108 mATInA kaLaze! varDa, peAtAnI samasta Rddhine anurUpa ane peAtAnA yazane anurUpa, vAMjitrAnA tumulanAda sahita, ati mahattvapU rAjyAbhiSeka karAyaiA-rAjya pada para tene sthApita karavAne mATe tene snAna 'zavyu * abhisiMcittA pamhalasukumAlAe surabhIe gaMdhakAsAIe gAyAi luhei A rIte abhiSeka karAvyA pachI temaNe tenA zarIrane rUvATInA jevAM kAmaLa ane sugadhayukta vasra vaDe lUchyuM. "hettA sAmeLa vavajJamAhissa ajadAro taheva nA vahavaLapiva arucivimUsiya dareD " zarIrane lUchIne temaNe tenA zarIra para gAzISa candanane lepa karyAM. tyAra bAda tene vividha alakArAthI vibhUSita karavAmAM Avye. jamAlinA alakArAnA varNana jevuM ja zivabhadranA alaMkArAnuM paNa varNana samajavu, ziva rAjAe tene evA tA alaMkArothI vibhUSita karyuM ke te kaeNlyavRkSanA samAna zelavA lAgyA tyAra bAda teNe ane hAtha joDIne tene namaskAra karyAM ane "tArA japa hA! tArA vijaya hA, '' evA nAdathI tene vALye, " vaddhAvezA tAhi iAhiM kaMtAhi, piyAhiM jahA uvavAie koNiyamsa jAba paramAu pAlayAhi " tyAra bAda teNe tene A prakAranA iSTa, kAnta, priya, maneAjJa, ane maneAma vacanA dvArA zubhAzIrvAda dIdhAM. aupapAtikasUtramAM kUNika rAjAne jevAM AzIrvAda devAmAM AvyAnuM lakhyu che, evAM ja AzIrvAda ahI' zivabhadra kumArane ApavAmAM AvyAM, ema samajavuM. jema ke ' ' nAca naca nandu ! naca nacama! nacaya nan ! madre te, agnita' naya, nila' vAya, niyamadhye rasa " "he nanda ! tu' zatrupakSa para vijaya prApta karaze mitra pakSanuM' pAlana karaje, devAnI madhye jema Indra zAle tema tu' svajane vacce zeAbhaje, tArAgaNeAnI vacce rahelA candranI jema tu raheje, nAmAnI vacce rahetA dhaNanI jema tu raheje, manuSyanI vacce tuM bharatanI zrI bhagavatI sUtra : 9 100 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema raheje. aneka varSo sudhI, seMkaDe varSo sudhI, hajAro varSo sudhI tuM bhegene bhagavyA kara ane saMtuSTa rahIne dIrdhAyu prApta kara." "evaM idujaNasaMpagvuiDe hathiNApurassa nagarasta annasiM ca bahUNa gAmAgaranagara vAva viddhi tti huM ISTa janothI vIMTaLAIne (yukta thaIne) tu ha stanApuranA ane bIjAM dezanAM grAma, nagara, sanniveza, karma, AdimAM sukhapUrvaka vicarate rahe." A pramANe kahIne teNe pharIthI teno jaya pikA A rIte pitAnA zubhAzIrvAda sahita "re vimA mAre vAcA jJA" te zivabhadra kumAra rAjA thaye. "maphavA hUimadaMtaramaMtAmahAre vAmo vAva virU" te mahAna himAlayanA je mahAna thaI gaye, malayAcala parvata, paMdara (sumeru) ane mahendranA je te rAjAomAM mukhya banIne bhavA lAge. tenuM varNana anya rAjAonA varNana anusAra samajavuM sU0 1. tAM te zire tayA" ItyAdi- TIkArtha"-" taeNa se sive rAyA annayA kayAI sobhaNasi tihikaraNa. vizvasanattattamuttati visaruM sagapALavArUmasAmaM havaFaNAve" tyAra bAda koi eka zubha tithi, zubha karaNa, zubha divasa ane zubha nakSatravALA mahattamAM te zivarAjAe vipula AhAra, pAna, khAdya ane svAda rUpa cAra prakAranAM bhojana taiyAra karAvyAM. "vAverA mittAnivAraNasarvASi rina AcALo ca dyuttiyAya majhu" cAra prakAranA AhAra taiyAra karAvIne teNe pitAnA mitrajanene, jJAtijanone, svajanene, saMbaMdhIone, parijanone, rAjAone ane kSatriyone jamavAnuM AmaMtraNa ApyuM. " AmattA to pacchA pahAe jAva sarIre bhoyaNavelAe bhoyaNamaMDavaMsi suhAsaNavaragae teNa mittjarUriyAtavAsaMdhi giLanuM rAri kSatti sa hiM" tyAra bAda teNe snAna karyuM, kAgaDA Adine mATe annane vibhAga alaga karavA rUpa balikarma karyuM', kautuka, maMgala ane prAyazcitta vidhi patAvI, tyAra bAda bhajanamaMDapamAM pravezavA gya mAMgalika vastrone paridhAna karyA, ati kImati paNa a95 bhAravALAM AbhUSaNethI zarIrane vibhUSita karyuM, A rIte suMdara vastro ane alaMkArothI susajijata thaIne te bhejanane samaye bhejanamaMDapamAM AvIne eka uttama sukhAsana para birAjamAna thaI gayuM. teNe te AmaMtrita mitro, jJAtijano, svajane, saMbaMdhIo, parijane, rAjAo ane kSatriya sAthe besIne "vivu jaNAvANAmAmaM parva nI sAmagrI, lAva sare, tawALe" te vipula azana, pAna khAdya ane svAdya rUpa catuvidha AhAra ArogyA. A viSayane anulakSIne trIjA zatakanA pahelA udde zAmAM tAmalInA prakaraNamAM jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM kathana ahIM paNa grahaNa karavuM. te ziva rAjAe te sau AmaMtritene satkAra karyo ane sanmAna karyuM, " A sUtra pATha paryatanuM samasta kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. zrI bhagavatI sUtra : 9 101 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " sakArettA saMmANettA taM mittaNAi jAva parijaNa rAyANo ya khattie ya sivabha ja thALa ApuchaDu" saune satkAra tathA sanmAna karIne teNe pitAnA mitrone, jJAtijanone, svajanene, saMbaMdhIone ane parijanene tathA rAjAene ane kSatriyone tathA zivabhadra rAjAne pUchayuM-eTale ke tApasa pratrajyA aMgIkAra karavA mATe temanI anumati mAgI. "Apu9ittA" temanI anumati meLavIne "tujahUM DhohI- DhoheM-jarUradR sAva maM TEAja ne che gaMgAkUlagA vANapatthA tAvamA bhavaMti taM ceva jAva tesiM aMtie muMDe bhavittA vibhAjitAvattANa davA" pahelethI ja taiyAra karAvela tavA, kaDAhI, kaDachI, tAMbAnuM kamaMDaLa Adi laIne te gaMgAtaTavAsI te vAnapraratha tApa pAse pahoMcI gaye. tyAM pahoMcIne teNe dizA prekSI tApasanI pAse aMDita thaIne dizAgrecchaka tApasa rUpe dIkSA aMgIkAra karI lIdhI. "darA ji 2 naM samaje ame rAha mir fmav" dIkSA aMgIkAra karIne teNe e abhigraha dhAraNa karyo ke " jJAAjhIva jAva mahuM mini rU" jIvanaparyanta huM chaTTa karIza chaTTanI tavasthA daramiyAna huM bane hAtha UMcA karIne AtApanA laIza ane pAraNAne divase amuka dizAmAMthI ja phaLAdi lAvIne pAraNuM karIza." A prakAranuM dizAcakravAla nAmanuM tapa teNe ArAdhavA mAMDyuM. "tA te sive nAvaravI pUna?rahyumanapArasa mAyAvaLamUnIno vara" A rIte zivarAjarSinA pahelA chaThanA pAraNane divasa AvI pahoMce. tyAre te AtApanA bhUmi parathI nIce utaryo teNe valkala (jhADanI chAlanA vastro dhAraNa karyA ane te potAnI mUMpaDImAM AvyA. "sAtti viDhiLatArU niSpha" tyAM AvIne teNe vAMsanI saLIomAMthI banAveluM eka kiThina nAmanuM pAtravizeSa pitAnA hAthamAM lIdhuM ane te pUrva dizA tarapha phalAdinI zodhamAM javAne nIkaLI paDaze. te dizAmAM AgaLa vadhatA pahelAM teNe te dizA tarapha jalanuM siMcana karIne pUrva dizAnA lokapAla soma mahArAjane A pramANe prArthanA karI- "pudhimAM himA sone maddArAcA gharathALe thirca samAjaas fsarve ripiM" " pUrva dizAnA adhipati evA he soma mahArAja ! dharmasAdhanamAM pravRtta thayelA evA A zivarAjarSinuM saMrakSaNa karajo. miravivA kALA tatha zaMkA , mUlANi ya, tayANi ya, pattANi ya, pupphANi ya, phalANi ya, bIyANi ya, dariyALi ca, tALa kALavRtti puthine tira pasArU" "he sema lekapAla ! pUrva dizAmAMthI je kaI kanda, mULa, chAla, pAna, phula, phaLa, khIja ane zrI bhagavatI sUtra : 9 102 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 95 27 lIlI vanaspati maLI zake, te grahaNa karavAnI Apa mane anumati Ape| ' A pramANe seAma leAkapAlane prAnA karIne tee! pUrva dizA tarapha gayA. " pasaritA jANiya tattha kaMdANi ya, jAva hariyANi ya tAiM geNDai pUrva dizAmAM jaIne, te dizAmAMthI je je kanda Adi lIlI vanaspati pantanA padArtho maLyA, te teNe lai lIdhAM. pittA DhiLasAca... mareph " ane te padArthone teNe te vAMsa nirmita patra vizeSamAM bharI lIdhAM. tyAra khAda teNe mULa yukta dane, chinnamULavALAM kuzane ane havanane cegya samidhAne (havanamAM hAmavAne cAgya kASThAne) grahaNa karyAM, ane vRkSeAnI zAkhAone nIce namAvIne pAna teDayAM. " iiaa neLe paNa vaghu teva vAsarU 19 maLa h ,, A kandAdi sAmagrIne laIne te peAtAnI jhUMpaDImAM pAThThA pharyAM. " savaLattirlRttA jiDhiLasamAcA' nek'' tyAM AvIne teNe te vAMsanirmita pAtra vizeSane eka bAju para mUkI dIdhuM. " vettA riM vattur " tyAra bAda teNe vedIne vALIjhUDIne sApha karI. " vadvittApravahevaLasamannaLa reph ' tyAra bAda teNe te vedikAne lI'pIgU^pIne havana karavAne ceAgya banAvI. " saMmajjaNa karitA davbhasagabbhakalasahatthagae jeNeva gaMgAmahAnaI teNeva ubAgai " vedikAne lI'pIgU pIne, hAthamAM iyukta kaLaza grahaNa karIne teNe gaMgA mahAnadI tarapha prayANa karyu. " vAnacchittA caMnA mahAsarUM koLAde, tyAM paheAMcIne te gagA mahA nadInA pravAhamAM utaryAM. " oLAphenA najamaGajJaLa' re, " pANImAM utarIne pahelAM te teNe temAM DUbakI mArI, darettA naLI kare" tyAra bAda temAM thADI vAra sudhI jaLakrIDA karI-Ama tema taryAM, " dattA hAmitreya knek" tyAra bAda teNe peAtAnA mastaka para pANI nAkhyu. AyaMte, cAkkhe paramasuibhUe deva ya pItikayakajje " tyAra bAda teNe Acamana karyu. A rIte zarIra parathI mela Adi dura thavAne kAraNe parama zucirbhUta thayelA te zivarAja e devatAone tathA pitRne jalAMjali apa Na karI. tyAra bAda dalayukta kalazane hAthamAM laIne te mahAnadI gaMgAmAMthI mahAra nIkaLyeA. pannuttarettAneLeSa sad paDhaNa teLe vAi" mahAra nIkaLIne te pAtAnI jhUMpaDImAM pAchA pharyAM. " chatrAjjittA medi ya, kleSi, yAjIyAdi ca varU rapha, raphtA saraLa a''i mahepha " tyAM AvIne teNe samULa do, nimULa kuze ane vAlukA ( retI) nI madadathI heAma karavAnI veDhI khana.vI. A rIte vedInI racanA karIne teNe nimathana kASTa vaDe khIjA nima thana kASThane ghasyuM. (je lAkaDAMAne ghasavAthI agni prakaTe che te lAkaDAMne zrI bhagavatI sUtra : 9 103 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nimathana kASTha kahe che. sAmAnya rIte araNInAM lAkaDAM A kArya mATe vaparAya che.) " mattA fiaa para A rIte be kASThane ghasIne teNe agni paTA, " jAhera mAM sadhu tyAra pachI lAkaDA mukIne agnine prajavalita karyo" sakri samAvA hi" tyAra bAda teNe temAM samidha nAkhyAM. " vattA uin ass " A rIte samidha homIne teNe agnine khUba ja prajavalita karyA. tyAra bAda "aniNa rAzine nA" ItyAdi. teNe agninI dakSiNa dizA tarapha nIcenI sAte vastuo mUkI- "sa6, vadhA, TALa" (1) sakathA-upakaraNuM vizeSa (kaDI), (ra) vakala-chAlanAM vastra, (3) sthAna eTale ke jyoti sthAna athavA dIpapAtra sthAna, "fasiAma, maMDhuM(4) zAbhAMDa-zadhyAnAM upakaraNa (5) kamaMDaLa (jaLapAtra), "virAra, sahajAnaM (6) kASTha nirmita daMDa A cha vastuone agninI dakSiNa dizAmAM goThavIne sAtame pite paNa eja dizAmAM besI gaye. tyAra bAda teNe magi , ghaNA , taiphuddhi ya, durU, haNittA caru sAhei, sAhittA balivaissadevaM karei, karettA atihipUya karei" madha, ghI ane tAMdulanI agnine Ahuti ApI, A cIjone hemIne teNe carune tiyAra karyo. eka prakAranA pAtravizeSane caru kahe che. ahIM temAM pakAvelA dravyane caru kahela che. A pramANe carumAM rAdhIne teNe vaizvadeva bali arpaNa karyo eTale ke kAgaDAdine anna pradAna karyuM. tyAra bAda teNe atithinI pUjA karI eTale ke te bhojana vaDe atithine jamADyA, " rettA to pachI gaLanA bhAdAmANA" atithine bhejana jamADayA bAda teNe bhojana karyuM. "taeNa seve si rAyarisI docca chaTukkhamaNa upasaMpajjittANa viharai" have te ziva rAjarSie bIjA chaThanI ArAdhanA zarU karI, "tALa se si zArirI roje chagbaLavALAMti sAcavabhUmI paDyo" A bIjA chaThanA pAraNAne divase te zivarAjarSi AtApanA bhUmi parathI nIce utaryA. jophittA purva ghA ghaDhamai tyAra bAda prathama pAraNAne divase je je vidhi teNe karI hatI, te te vidhI teNe bIjA pAraNAne divase paNa karI. paraMtu A bIjA pAraNAnI vidhimAM ATalI ja vizeSatA hatI<< jJAOiT riphaM nolerU, ItyAdi" A vakhate teNe dakSiNa dizAne jaLa vaDe siMcIne te dizAnA yama mahArAja nAmanA lekapAlane evI prArthanA karI ke " tame dharmasAdhanamAM pravRtta thayelA A zivarAjarSinI rakSA karaje." tyAra bAdanuM samasta kathana prathama pAraNAnA kathana anusAra samajavuM. ahIM parva dizAne badale dakSiNa dizAmAM jeTalAM kanda mULa, chAla, pAna, phUla, phaLa, bIja ane lIlI vanaspati maLe, te grahaNa karavA mATe temaNe yamalekapAlanI zrI bhagavatI sUtra : 9 104 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjJA mAgI. tyAra bAda dakSiNa dizAmAM prayANa karIne teNe kandAdi padArtho laIne te vAMnimita pAtramAM mUkayA, ityAdi samasta pUrvokta kathana ahIM' grahu karavuM joIe. " ante teNe pote leAjana karyuM, A kadhana pantanuM samasta pUrvokta kathana ahI' grahaNa karavuM joIe. 66 sana te sive rAcaritI tattva' imu lamaLa' saMpagnittAna virU ' tyAra bAda te ziva rAjarSi e trIjA chaTTanI (SaSThabhaktanI-be divasanA upavAsanI) ArAdhanA zarU karI. " saraLa` sezive risI lesa taMtra, navare RsthimAt disAe varuNamahArAyA patthANe patthiya sesaM taMceva jAva ahAramAhArei ,, trIjA chaThThanA pAraNAne divase paNa teNe pUrvokta pahelA chaThThanA pAraNA jevI vidhi karI. A vakhate teNe pazcima dizAnA leAkapAla varuNu mahArAjane evI prArthanA karI ke dhakA mAM pravRtta thayelA A ziva rAjaniI tame rakSA karo mAkInuM "teNe pAte AhAra karyAM '' A kathana pantanuM samasta kathana ahI' grahaNa karavuM joie. * 59 "taeNa se khive rAyarisI cauttha chaTukkhamaNa uvasaMpajjittANaM viharai " tyAra khAda te ziva rAjiSa e ceAthA chaH tapanI ArAdhanA zarU karI. " taLa se sive rAyarasI chaTThakkhamaNavAraNagaMsi, evaM taM caiva, navaraM uttaradisaM pokkhei, uttarAe disAe vesamaNe jAva tao mahArAyA patthANe patthiya abhirakkhaDa siva, saima saMcetra jJAna to pA avaLA bAramArrapha " A ceAthA nA pArAne divase paNa te ziva rAjarSie pUrvokta saghaLI vidhi karI, parantu A vakhate teNe uttara dizAmAM jaLanu siMcana karIne uttara dizAnA lepAla vaizramaNu mahArAjane evI prArthanA karI ke " dha kAryoMmAM pravRtta thayelA A ziva rAjarSinI Apa rakSA karajo, '' tyAre khAdanuM samasta kathana pahelA chaTTanA pAraNAnA kathana anusAra samajavu. tyAra bAda teNe pAte leAjana karIne pAraNuM karyuM ", A sUtrapATha sudhInuM samasta thana ahI grahaNa karavu joie. / sU. r // 22 (6 zrI bhagavatI sUtra : 9 66 'saraLa' takSa zivalAyariliAE ' ityAdi-- TIkA A sUtra dvArA sUtrakAre zivarAja RSinI siddhinI vaktavyatAnuM pratipAdana karyu che. ahIM e vAta prakaTa karavAmAM AvI che ke zivarAja RSi nirantara chaThane pAraNe chaThTha karatA hatA, nirantara AtApanA letA hatA ane dizAcakravAla vratanI ArAdhanA karatA hatA sarala bhAva, vinamratA 105 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adi guNethI temane vilaMga nAmanuM jJAna utpanna thaI gayuM. eja vAta sUtrakAre nIcenA sUtrapATha dvArA vyakta karI che- "apAzA yAruM " keI eka samaye "ravAvALA jaHIM" tene AvaraNa karanArA karmone (avadhijJAnAvaraNIya karmone) pazama thaI javAthI "jo mALA rAmAnats fma nAma annAne samudag" tene IhA, apoha, mArgaNa ane gaveSaNa karatAM karatAM vilaMga nAmanuM ajJAna utpanna thaI gayuM. "te E tainaM visaMganAne samuvjor " teNe te utpanna thayelA vilaMga jJAnanA prabhAvathI joyuM ke "rti Dho" sattathI, sara samude, tenA para , " A lekamAM sAta dvIpa che ane sAta samudro che, te sivAyanA anya dvIpane ane samudrane te jANIdekhI zake nahIM. "ago taraNa sivaraNa rArittikara camegAve asthi vAva tagitA" te kAraNe te ziva rAjarSine eve AdhyAtmika (Atmagata), cintita, kalpita, prArthita ane mane gata saMka9pa utpanna thaye ke "asthibaM mamaM aisese nANadasaNe samuppanne, evaM khalu assiM loe sattadIyA satta samuhA, te pa vodinnA rIvA ca muA ja have pera" mane atizaya jJAna ane darzana udbhavyuM che tethI huM joI zakuM chuM ke A lekamAM sAta ja dvIpa ane sAta ja samudro che. tenAthI adhika dvIpa paNa nathI ane samadro paNa nathI. "gvaM saMvettA " A pramANe vicAra karIne "gANAvaLamUmItro pazo?" te AtApanA bhUmi parathI nIce Avyo. " va ttA vAMDhArAniyara, negeva paNa kagNa seva kavAda" nIce utarIne teNe valakala (jhADanI chAlanAM vastro) paheryA ane jyAM pitAnI jhUMpaDI hatI tyAM te Avyo. " uvAgacchittA subahu lohI lohakaDAhakaDucchuyaM jAva bhaMDagaM kiviNasaMkAiyaM a mog" tyAM AvIne teNe pitAnAM aneka tavA, leha kaDAhI, kaDachI Adi upakaraNane tathA tAMbAnA tApasagya bhADe pakaraNone tathA vAMsa nirmita kiThinane (pAtravizaSane) uThAvI lIdhAM. "gi RLeva thibApu nare nege sAvaravAde tene vAchara" ane te hastinApura nagaramAM tApasane je Azrama hato tyAM AvyuM. "kAchittA mAri repha, pittA " tyAM AvIne teNe pitAnAM te samasta pAtra ane upakaraNane eka bAju mUkI dIdhAM. tyAra bAda "sthibApu na siMghAyA kAga gha vasaghAta gazapha jAya gvuM paDyuM" teNe hastinApura nagaranA zRMgATaka Adi mArgo para ane rAjamArga para (ahIM "kADha") padathI trika, catuSka, catvara ane mahApatha, ATalA mArgone grahaNa karavAmAM AvyA che) ekatra thayelA aneka manuSyane A pramANe kahyuM, bhAMkhyuM, prajJApita karyuM ane prarUpaNA karI zrI bhagavatI sUtra : 9 106 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " asthiLa tavALuniyA ! mama pratisese nALavuMlaLe samuvame" mane atizaya jJAna ane dana utpanna thayuM che. vaM vajIrthAta sroNa gAma pIvA ca samudA ca" te jJAna ane darzananA prabhAvathI huM evu' jANI-dekhI zakuM chuM ke A leAkamAM sAta ja dvIpeA che ane sAta ja samudro che. tenAthI adhika dvIpA paNa nathI ane samudro paNa nathI, taraMga tassa sivarAyarisissa atie eyama soccA misamma itthiNAure nayare siMghADagafta jAva pahesu bahujaNo annamannassa evamAikkhada jAva paruvei " zivarAja RSinA A prakAranA kathanane zravaNu karIne ane tene hRdayamAM dhAraNa karIne hastinApura nagaranA zrRMgATaka, trika Adi mArgo para tathA rAjamArga para ekatra thayelA aneka mANase eka khIjAne evuM kahevA lAgyA, bhASaNa karavA lAgyA, prajJApanA ane prarUpaNA karavA lAgyA ke lahu devAnu viyA! sive rAriNI mAva, nAya vek ' he devAtupriye ! ziva rAjarSi A pramANe kahe che, bhAkhe che, prajJApita kare che ane prarUpaNA kare che ke " asthiLa letrALuniyA ! mama a5ese nALa phaMlaLe nA tevara vocchinnA, pIvA ca, samuddA ca-te jJeya' manne vaM? '' he devAnupriye ! mane atizaya jJAna ane darzana utpanna thayu' che. tenA prabhAvathI huM... evuM jANI ane dekhI zakuM chuM ke A lekamAM sAta ja dvIpe| ane sAta ja samudro che. te sivAya khIjA dvIpa ke samudro nathI. " teA zivarAja RSi dvArA pratipAti A viSayane yuktinA abhAve karIne yathAtha rUpe kevI rIte mAnI zakAya ? ahI " anya " A kriyApada vitarkAmAM vaparAyuM che. " teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM sAmI samesiDhe, parisA jAva paDigayA " jyAre leAkAmAM A prakAranI carcA cAlI rahI hatI, te kALe ane te samaye mahAvIra prabhu hastinApura nagaramAM padhAryA. prakhadA (janasamUha) temane vAMdaNuA namaskAra karavAne tathA temanI dharmadezanA sAMbhaLavAne mATe temanI pAse pahoMcI gai vada@A namaskAra karIne tathA prabhunA dharmopadeza sAMbhaLIne lAke peAta peAtAne ghera pAchAM pharyAM. 'te' ADheLa seLa samana malla mavago mahAvIrassa jeTThe aMtevAsI jahA vitiyakhae nibaMThuddesae jAva aDamANe bahujaNa saha nisAmei, bahujaNo annamannassa evaM Aikkhara, evaM java parUvei " te kALe ane te samaye, zramaNa bhagavAna mahAvIranA indrabhUti aNugAra (gautama svAmI) nAmanA je ziSya hatA, teo bIjA zatakanA nizcAddezaka nAmanA pAMcamAM uddezakamAM kahyA pramANenI paddhatithI geAcarIne mATe nIkaLyA. geAcarIne mATe hastinApura nagaranA eka gherathI khIjA ghera pharatA evAM te indrabhUti aNugAre aneka manuSyanI A prakAranI vAtacIta sAMbhaLI.thaM sahu revALu zrI bhagavatI sUtra : 9 107 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ppiyA ! sive rAyarisI evaM Aikkhai, jAva parUvei- atthiNa devANuppiyA ! saMceva lAva yojIinA rIvA ca, samuddAca meya manne E" he devANupriyA ! zivarAja RSi A pramANe kahe che, bhAkhe che, prajJApita kare che ane prarUpita kare che ke " mane atizaya jJAna ane darzana utpanna thayela che. te jJAna ane darzananA prabhAvathI hu" jANI zakuM chuM ane dekhI zakuM chuM A leAkamAM sAta ja dvIpa che ane sAta ja samudro che. tenAthI vadhAre dvIpA paNa nathI ane samudro paNu nathI. ' temanA A kathanane huM kevI rIte satya mAnI zakuM ? tee temanA A kathanane puravAra karavA mATe kAI pramANu tA batAvatAM ja nathI. pramANane abhAve temanI te vAta kevI rIte ravIkArya banI zake ? " taM bhagava goyame bahujaNassa aMtie eyamaTTa soccA nisamma jAva saDha jahA niyaMThuddesae jAba teNa paraM bocchinnA divA samudAya se kahameyaM bhaMte ! thavuM" A prakAranAM te mANusenA zabdo sAMbhaLIne ane temane hRdayamAM dhAraNa karIne te gautamasvAmInA manamAM zraddhA, saMdeha ane kutUhalanA bhAveA utpanna thayA. khIjA zatakanA pAMcamAM nizcAddezakamAM kahyA anusAranu` kathana ahIM' grahaNa karavu joie. A kathananA bhAvAtha nIce pramANe che- tee gocarI karIne pAchAM pharyAM. tyAra bAda temaNe zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdhruNA karI ane namaskAra karyAM. vaMdaNA namaskAra karIne temaNe temane A pramANe kahyuM" he bhagavan ! hastinApura nagaranA zrRMgATaka trIka-catuSka Adi mArgo para aneka leke A pramANe kahetA hatA, bhASaNa karatA hatA, prajJApita ane prarUpita karatA hatA ke zivarAja RSi evuM kahe che, evu* pratipAdana kare che ke mane atizaya jJAna ane darzana utpanna thayuM che. tenA prabhAvathI huM e vAta jANI dekhI zakuM chuM ke A lekamAM sAta ja dvIpa che ane sAta ja samudra che. tenA karatAM vadhAre dvIpA ke samudro nathI. " he bhagavan ! zu... temanuM kathana satya che ? " nocanAd samaLe mAtra mahAvIre maLatra goyama dhvaM yAsI '" tyAre " huM gotama ! evuM sameAdhana karIne mahAvIra prabhue temane A pramANe javAba ApyA " naM zocamA ! che cadugaLe prannamantraNe bhAvara, saMceya sanna' mALiyatva jJAna maniAyarek" he gautama ! te leAkeA anyAnyane A pramANe je kahe che. ahI " zivarAjaRSie tApasAzramamAM AvIne peAtAnAM pAtrA ane upakaraNA mUkI dIdhAM" A sUtrapATha paryantanu pUrvokta kathana grahaNa karavu joIe. tyAra bAda te 'sthiLAvare racane siMghAtiya saMcela jhAya poSThinA TrInA ca lamuddA ca" hastinApura nagaranA zrRMgATaka, trika, catuSka, cavara, mahApaMtha ane rAjamArga upara aneka lekeTane evu kahevA lAgyA ke " mane atizaya jJAna ane dana utpanna thayu` che. tenA prabhAvathI huM jANI-dekhI zakuM chuM ke A lekamAM sAta ja dvIpe| ane sAta ja zrI bhagavatI sUtra : 9 108 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samudro che. tyAra bAda bIje eke dvIpa paNa nathI ane samudra paNa nathI. " taeNa tassa sivassa rAyarisissa atie eyamahU~ soccA, nisamma taMceva jAva savva bhANiyavvaM, jAva teNa paraM vocchinnA, dIvA ya samudA ya, taM Na micchA" zivarAja RSinI pAse A prakAranI vAta sAMbhaLIne ane hRdayamAM dhAraNa karIne te leke "tyAra bAda dvIpa paNa nathI ane samudra paNa nathI " A sUtrapATha paryantanuM je kathana kare che, te temanuM kathana satya nathI paNa mithyA kathana ja che. zivarAjarSinuM A kathana mithyA hovAnuM kAraNa e che ke A sAta dvIpa ane sAta samudro uparAMta bIjA paNa asaMkhyAta dvIpa ane samudro A lekamAM astitva dharAve che. e ja viSayanuM sUtrakAra have vistArapUrvaka pratipAdana kare che a gLa no vmAruafma, nAva pa"i he gautama! huM te evuM kahuM chuM, evuM pratipAdana karuM chuM, evuM prajJApita karUM chuM ane evuM prarUpita karuM chuM ke "parva haju ghaNIvAviyA rIvA, DhavAAi samurA, vaMTALako vivihALA, vi@Aro ane viiivadhA" A lekamAMmadhyalokamAM jaMbudvIpa Adi je dvIpa ane lavaNasamudra Adi je samudro che, teo saMsthAna (AkAra) nI apekSAe eka sarakhA AkAravALA-cUDInA AkAranA-che. paraMtu teo vistAranI apekSAe aneka prakAranA che, kAraNa ke temane bama bama vistAra kahyo che. dvIpa karatAM samudrane ane samudra karatAM dvIpane A prakArane vistAra (vizALatA) siddhAMtakAroe kahela che. " evaM jahA jIvAbhigame jAva sayaMbhUramaNapajjavasANA, assiM tiriyaloe asNtenA rIvAbuddA paunttA saMbhaLANo !" A rIte jIvAbhigama sUtramAM varNita rIta anusAra A tiryakamAM ravayaMbhUramaNa samudra sudhImAM asaMkhyAta dvIpa ane asaMkhyAta samudronuM astitva prakaTa karavAmAM Avela che. jIvAbhigama sUtramAM A viSayane anulakSIne nIce pramANe kahyuM che- "kucha kuLa paDuppAemANA 2 pavittharamANA, obhAsamANavIIyA, bahuppalakumudanaliNasubhaga. sogaMdhiyapuMDarIyasayapattA, sahassapattasayasahassapattapapphulakesarovaveyA,patteya patteya ramavAverUyA pavittA, pA~ca uttecaM varSagmrirvittA, tti" A sUtrapATha dvArA samudro ane dvIpanA viSe kathana karavAmAM AvyuM che. "mAnavIyA" A vizeSaNa parvatanAM vizeSaNe samudrone lAgU paDe ane bAkInAM vizeSaNe dvIpane mATe vaparAyAM che. gautama svAmIno prazna-"ciLa ane ! gaMdI rIle davAkhuM saMvanAruM pi, avannAiM pi, sagaMdhAI pi, agaMdhAI pi, sarasAI pi arasAI pi saphAsAI zrI bhagavatI sUtra : 9 109 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pi aphAsAI pi, annamannabaddhAI annamannapuTThAI jAva ghaDatAe ciTuMti ?" he bhagavan! zuM jambudvIpamAM varNasahiMta, varNarahita, gaMdha sahita, gaMdharahita, rasasahita, rasarahita, sparza sahita ane sparza rahita dravya paNa paraspara gADha zleSathI saMbaddha thaIne tathA ApasamAM pRSTa thaIne (eka bIjAne spazIne) rahelAM hoya che kharAM? ahIM "kAra (vAva) padathI "anyonyAvaIIDhAri, nyonyattetti ddhAni, anyonyAnamaH" A padane saMgraha thaye che. parasparamAM akaya bhAvathI yukta thaIne rahevuM tenuM nAma "anyAvagADha che. tathA nigdhatA (cikAza) nA guNane lIdhe saMbaddha thaIne rahevuM tenuM nAma " a nya nehapratibaddha" che. A praznane bhAvArtha nIce pramANe che jevI rIte ghaDAmAM bhareluM pANI te ghaDAmAM saMpUrNa rUpe bhareluM rahe che. te temAM sama viSama rUpe bhareluM rahetuM nathI, paraMtu ghaDAnA sarva dezomAM vyApeluM hoya che athavA saMpUrNa rUpe bhareluM rahe che (ahIM "sa" para "sarva? arthanuM vAcaka che) eja pramANe zuM jIvapudgalAdika dravya paNa A jabUdvIpamAM saMpUrNa rUpe bhareluM rahe che kharuM ? mahAvIra prabhune uttara-"jJAva hRtA, athi he gautama! badrIpathI laIne dhAtakI khaMDa paryantamAM ane svayaMbhUramaNa samudra paryanatanA asaMkhyAta dvIpa samudromAM varNa, gaMdha, rasa ane spezayukta pudgala dravya, ane varNa gaMdha, rasa ane sparza rahita dharmAstikAyAdika dravya, A banne prakAranAM dravya anya baddha ane anya pRSTa thaIne samabhara ghaDAnI jema rahe che. A kathananuM tAtparya e che ke jIvAda samasta mUrta amUrtadravya lokAkAzamAM parasparanI sAthe saMbaddha ane spaSTa thaIne rahe che, chatAM paNa teo potapitAne svabhAva cheDatAM nathI. tethI A pramANe kahevAmAM temane koI bAdhA naDatI nathI. "taeNaM sA mahatimahAliyA mahaccA pArisA samaNassa bhagavao mahAvIra. ssa aMtie eyama soccA nisamma hatuvA samaNaM bhagavauM mahAvIra vaMdA, namasai, vaMnniA, ramaNittA kAmeva di' vArtAmeva hi parivAgautama svAmI ane mahAvIra prabhu vacce A prakAranA je praznottaro thayA; te tyAM upasthita thayelI vizALa janaprakhadAe sAMbhaLyA. A prakAranI vAta sAMbha zrI bhagavatI sUtra : 9 110 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LIne temane ghaNe harSa ane saMtoSa thaye. tyAra bAda te prakhadAe mahAvIra prabhune vaMdaNa karI, namaskAra karyA. vaMdaNa namaskAra karIne te prakhadA (pariSada) jyAMthI AvI hatI tyAM pAchI pharI. eTale ke leke pitapatAne ghera pAchAM pharyo. tyAra bAda zuM banyuM te sUtrakAra have prakaTa kare che ___"taeNa' hathiNApure nayare siMghADaga jApa pahesu bahujaNo annamannassa gvAvarU, nAva vAve" tyAra bAda hastinApura nagaranA zragaTake, trika, catuSka, catvara, mahApatha ane rAjamArga para TeLe maLIne leke eka bIjAne evuM kahevA lAgyA, bhASaNa karavA lAgyA, prajJApita ane prarUpita karavA lAgyA ke "' revANuvicA! zive sAhitI pramANa sAja pAve he devAnupriyo ! zivarAjaRSi evuM je kahe che, bhAkhe che, prajJApita ane prarUpita kare che ke "thi vevANuvicA! ma' zarU nA bAra samuci, tU jo rUpa sama" "he devAnupriye ! mane atizaya jJAna ane darzana utpanna thayuM che. tenA prabhAvathI huM evuM jANuM dekhI zakuM chuM ke A lokamAM sAta ja dvIpa ane sAta ja samudro che. tyAra bAda eke dvIpa paNa nathI ane samudra paNa nathI" te zivarAjaRSinuM A kathana satya nathI, temanuM A kathana te mithyAkathana ja che. parantu "mane mAM mArI pravamA , sAva ghara " zramaNa bhagavAna mahAvIra evuM kahe che (yAvatu) evI prarU paNa kare che ke- "gva sahu pracaH THvaraNa sarisidaNa cha i taMtra jAva bhaMDanikkheva karei, karittA hathiNApure nayare siMghADaga jAva samuhA ya" "A zivarAjarSi ke je nirantara chadrane pAraNe chaThThanI tapasyA dvArA dizAcakavAla vratanI ArAdhanAne nimitta AtApanA letAM hatAM, temane koI eka samaye avadhijJAnAvaraNIya karmone kSe pazama thaye. tethI IhA, apaha, mANa ane gaveSaNa karatI vakhate tene vibhaMga nAmanuM ajJAna utpanna thaI gayuM. tenA prabhAvathI teNe jANyuM ke A lokamAM sAta ja dvIpa ane sAta ja samadra che, te sivAya kaI dvIpa paNa nathI ane samudra paNa nathI, ItyAdi "te hastinApura nagaramAM AvyA," A sUtrapATha paryatanuM kathana ahI grahaNa karavuM. tyAM tApasInA AzramamAM jaIne teNe pitAnAM pAtro ane upakaraNone kaI eka jagyAe mUkI dIdhAM. tyAra bAda te hastinApura nagaranA aMgATaka, trika, catuSka, catvara, mahApatha ane rAjamArga para ekatra thayelA janasamUha pAse pitAnuM A prakAranuM maMtavya prakaTa karavA lAgya he devAnupri ! mane atizaya jJAna ane darzana utpanna thayela che. tenA prabhAvathI meM evuM jANuM lIdhuM che ane dekhI lIdhuM che ke A lekamAM sAta ja dvIpa ane sAta ja samudro che tyAra bAda kaI dvIpa ke samudranuM astitva nathI. "taer ta vivara rAririspa aMtiNa prathama norA niSNa, jJAna mirajhA" lekee jyAre temanuM A prakAranuM maMtavya sAMbhaLyuM zrI bhagavatI sUtra : 9 111 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane peAtAnA hadamAM dhAraNa karyuM, tyAre leAkeA paNa anyAnyane evu ja kahevA lAgyA ke A lAkamAM sAta ja dvIpa ane sAta ja samudra che. te uparAnta khIjA' dvIpA ane samudro che ja nahI, ' te A kathana asatya ja che. huM samaLe maLava' mahALIne vamAvarttAva parve' kharI rIte te zramaNu bhagavAna A pramANe je kahe che, je pratipAdana kare che, je prajJApita kare che ane prarUpita kare che, preja satya che. mahAvIra prabhu je prajJApita kare che, te have prakaTa karavAmA Ave che--" va' lajI navuIvAciA dIvA, vaLA viyA samuddA, saMceya jJAtra asalenA TIvasamuddA paLattA samaLAjo " huM zramaNu AyuSyaman ! A leAkamAM je jaMbudrIpArdika dvIpA ane lavaNAdi samudre che te badhAM AkAranI apekSAe samAna che, parantu vistAranI apekSAe samAna nathI--vividha vistAravALAM che. svayaM bhUramaNa samudra paryantamAM asakhyAta dvIpe| ane samudro AvelAM che " mahAvIra prabhunuM A kathana ja satyaane pramANabhUta che, " ?? "taeNa se sive rAyarisI bahujaNarasa atie eyamaTTha soccA, nisamma are ifa aanacchie bhedasamAvanne, kalusasamAvanne, jAe yASi hotyA " hastinApuranA leAkAne mukhe mahAvIra prabhunA A prakAranA matavyane zravaNu karIne tathA tene peAtAnA hRdayamAM dhAraNa karIne zirAjaRRSinu mana zakAthI kAMkSAthI ane vicikitsAthI ( sa MdehathI ) yukta thayu vaLI tenuM mana bhedayukta ane kleSabhAvayukta paNa thayuM'. " taeNa tassa sivassa rAyarisissa saMkiyarasa, kaviyarasa jAva kalusasamAvannassa se vibhaMge annANe khippAmeva pariSaDie ' zakA, kAkSA, vicikitsA bhedabhAva ane kaluSabhAvathI yukta thayelA te zivarAja RSinuM vibhaMga ajJAna turata ja paripatita ( naSTa ) thaI gayuM. " saLa' tassa sissa rAyarisissa ayameyArUve ajjhathie jAva samupajjitthA tyAra bAda te zivarAjaRSine A prakAranA AdhyAtmika (Atmagata ), cintita, kalpita prArthita ane maneAgata vicAra utpanna thayA- " vo haju samaLe mAla' mahAvIre Adigare titthagare jAva savvannU savvadarisI AgAsagaeNa' cakkeNaM jAva sasaMdhavane ujJALe aAritra jJAnavid " me' evuM sAMbhaLyuM che ke dharmanA Adi kartA, tIrthaMkara, sajJa, ane sadezI` zramaNa bhagavAna mahAvIra sahasrAmravana nAmanA udyAnamAM yathApratirUpa ( sAdhune ceAgya evI ) AjJA laIne vicarI rahyA che. temanuM dharmacakra vigere AkAzamAM cAle che. " taM mahAphala khalu tahArUvANa arahaMtANaM bhagavaMtANaM nAmagoyassa jahA uvavAie jAva gahaNayAe " aupapAtika sUtramAM kahyA anusAranuM samasta kathana ahIM grahaNa karavu' joIe- " A prakAranA ahu ta bhagavatAnA nAma gotranA zravaNa mAtrathI ja jo atizaya mahAkulanI prApti thAya che, te temanA eka zrI bhagavatI sUtra : 9 112 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "" * paNa dhArmika vacananA zravaNathI prApta thatAM phaLanI tA vAta ja zI karavI ? temanI dezanA sAMbhaLavAthI teA jIvane avaNu nIya mahAphaLanI avazya prApti thatI ja haze zmA kathananu tAtparya e che ke jenA nAmAtranA zravaNuthI paNa mahAla prApta thatu... hAya, temanI pAse jaIne vaNA namaskAra Adi karavAthI ane temanI samakSa dha tatvanuM zravaNu karavAthI jIvane atyanta mahAphaLanI prApti thAya tenu` kalyANa thai jAya-emAM navAI pAmavA jevu' zuM che ! " taM gacchAmi NaM samaNa bhagava mahAvIra vaMdAmi, jAva pajjuvAsAmi mAre te zramaNa bhagavAna mahAvIranI samakSa javu' joI e. temane vadaNA ane namaskAra karavA joie. ane temanI payu pAsanA karavI joie. " ` ne - mane ca jJAva atriNarUtti karyuM ja sarvoddera " ema karavAthI A bhavamAM ane parabhavamAM mAruM kalyANu thaze. temane zaraNe javAmAM ja mAru. zreya rahelu che. ( " saMvehettA jeNeva tAvasAvasahe teNeva uvAgacchara, uvAgacchittA tAvasAvaha' aNuvijJa6 " A pramANe vicAra karIne te jyAM tApasAzrama hatA tyAM javA upaDace. tyAM jaI ne teNe tApaseAnA AzramamAM praveza karyAM. " apavisittA yuthaphu hoddo, sorAhanA kiLilAvuM co '' tyAM praveza karIne teNe peAtAnAM te tavA, lAhakaDAhI, kaDachI, tAmrakamaDaLa ane vAMsanirmita pAtrane uThAvyAM nainniA sAvarAvasAho kinilamar '' ane tyAra khAda te tApasAnA AzramamAMthI bahAra nIkaLyA. " pattinizrvamittA hi/damitte sthiLAAM nacara ma' manne nijjara, nizvittA '' jenuM vibha gajJAna naSTa thaI gayu che evA te zivarAjaRSi hastinApura nagaranI vacceAvacca thai ne cAlI nIkaLyA. A rIte cAlatAM cAlatAM jeNeva sahasaMbavaNe ujjANe jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre, teLeva vALa r " te sahasramravana udyAnamAM AvI paheAMccA. udyAnamAM praveza karIne te jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra virAjatA hatA tyAM. garcA. " jIvAiittA samaLamAya, mahAvIra' tivrutto nAcALiyALi' re. " tyAM jaIne teNe AdakSiNa pradakSiNA pUrNAMka zramaNa bhagavAna mahAvIrane vadaNA karI, namaskAra karyAM. vaMdA namaskAra karIne te temanAthI adhika dUra paNa nahIM ane bahu najIka paNa nahI', evAM ucita sthAne banne hAtha joDIne UbhA rahyo. " tA samaLe maLela mahAvIre liganna rAsimsa sItte ca matimahAcANa nAtra bAhC mathak ' tyAra bAda zramaNa bhagavAna mahAvIre te zivarAjaRSine te ghaNI vizALa pariSadamAM dhama dezanA sabhaLAvI ahI. sava dhama thAnu varNana karavu joie te temanI dharmadezanA sAbhaLIne temanI AjJAne ArAdhaka thaI gayA '* A sUtrapATha paryantanuM kathana ahI grahaNa karavu joIe. tenI sAthe A sUtrapAThane ceAjita karIne tenu vistRta vana aupapAtika sUtranA 56 mAM paDhanI meM je pIyUSaviSa'NI TIkA lakhI che. temAMthI joI levu' nIcene sUtrapATha pUrvokta sUtrapATha sAthe ahI' ceAjavA joie ' ,, zrI bhagavatI sUtra : 9 113 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "ayamouso agArasAmAie dhamme paNNate, eyassa dhammassa sikkhAe uvadie, samaNovAsae vA samaNovAsiyA vA viharamANe" / ___"taeNa se sive rAyarisI samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhama soccA, nisamma, jahA khadao, jAva uttarapurathima' disibhAga avakkamai" tyAra bAda te zivarAjaSi zramaNa bhagavAna mahAvIranI samakSa dharmazravaNa karIne tathA tene hadayamAM dhAraNa karIne skandanI jema ( yAvata ) IzAna keNumAM cAlyA gayA. " avanittA suSa6 rohIdohavANag jAva kriDhiLasaMzA pote " tyAM jaIne teNe potAnAM aneka tavA, leha kaDAhI, kaDachIe, tAMbAnuM kamaMDaLa ane kiDhiNa saMkAyikane (vAMsanimita pAtravizeSane) ekAta sthAne mUkI dIdhAM. "hettA sAme paMkuTriyaM Dhoe re" tyAra bAda teNe pitAnA hAthathI ja pitAnA pAMca muSTikamANa kezanuM laMcana karyuM. "RttiA, samaNa bhagava mahAvIra evaM jaheva usabhadatte taheva pavvaio, taheva ikkArasa agAI gaNikASTra, tatra sarva nAva saMvatuagNI" tyAra bAda teNe je pratrajyA aMgIkAra karI tenuM varNana tathA tenA tapa, saMyama AdinuM varNana navamAM zatakanA 33 mAM uddezAmAM varNita RSabhadeva brAhmaNanA kathana anusAra samajavuM prajyA laIne teNe agiyAra aMgone abhyAsa karyo ane ane te siddha, buddha, mukta, zItalIbhUta ane samasta khethI rahita thaI gaye. che sU0 3 ma! tti mA joya" ItyAdiTIkAI--AgalA sUtramAM zivarAjaRSinI siddhinI vAtane ullekha karAve che. te saMbaMdhane anulakSIne sUtrakAra ahIM te siddhinuM saMhAna AdinI apekSAe nirUpaNa kare che- "maM! utta! mAM no mahAvIra vaM namaNa, vaMdittA nasittA parva vANI" "he bhagavana " evuM saMbodhana karIne, bhagavAn gautama mahAvIra prabhune vaMdaNA karI, namaskAra karyA, ane vaMdaNu namaskAra karIne A pramANe prazna pachA- " gItA je mA sivaNakALA vayami sathaLe zikatti" he bhagavana ! siddha gatimAM jatA jIve kayA saMvananamAMthI siddha gatimAM jAya che? eTale ke jyAre jIva siddha gatimAM jAya che tyAre kayA saMhanAthI yukta hoya che? mahAvIra prabhune uttara- jogamAyALe tinnati" he gautama siddha gatimAM jatA jI vajASabhanArAca sahana nathI yukta hoya che. A prakAranA saMhananavALA cha ja siddhagatimAM jaI zake che. ga nahera crgu taheva saMghava, saikAnuM udAtta, ara7 hi je pramANe pAtika sUtramAM siddha thanAra chanA sahanana, AdinuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, eja pramANe ahIM paNa temanuM pratipAdana thavuM joIe. saMvanana Adi dvArenA saMgraha nimitte ahIM sUtrakAre gAthAne A pUrvArdha Ape che-tanAma, saMsthAna[, vadavasvama, mAgu vinA" A pAMca dvAromAMthI saMhanana dvAranuM te AgaLa A pramANe zrI bhagavatI sUtra : 9 114 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratipAdaka karavAmAM AvI cukayuM che ke jIva vAtrASabhanAca saMhananathI yukta hoya tyAre ja siddha thAya che. cha saMsthAne (AkAre)mAMthI game te sasthAnayukta jIva siddha thaI zake che. ochAmAM ochA sAta ratnI pramANe ane vadhAremAM vadhAre 500 dhanuSa pramANu UMcAIvALo manuSya siddha thAya che. ochAmAM ochA ATha varSa karatAM adhika AyuSyavALe ane vadhAremAM vadhAre pUrvakeTi pramANa AyuSyavALe jIva siddha thAya che. ratnaprabhA Adi narake, saudharma Adi vimAno ane ISat prArambhArAnta kSetra vizenI nIce siddha rahetAM nathI, teo sarvArthasiddha mahAvimAnanA uparitana tRpikAgathI UMce 12 jana AgaLa jatAM je ISa~AbhArA nAmanI putrI Ave che, jenI laMbAI paheLAI 45 lAkha jananI che, zveta varNavALI ane atyaMta ramya che, te ISatpAcchArAnI upara eka jananA vistAramAM kAnta che, te ejanamAM uparitana gabhUtinA (kezanA) u5ritana 6 bhAgamAM siddha rahe che. " siddhigaDiyA niravasesA bhANiyavvA jAva avvAvAha sokkha aNuhati sAsaya' zi" A rIte pUrvokta saMhanAnAdi dvArA nirUpaNa kame je siddhigaDikAnuM papAtika sUtramAM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che, tenuM ahIM kathana thavuM joIe. siddhinA svarUpanuM pratipAdana karanAra vAkayapaddhatine-varNanane siddhi gaDikA kahe che. "#hiM diyA siddhA" ItyAdi 107 gAthAthI laIne "risthiomNavadullA" A 170 mI gAthA paryantanI gAthAo ahIM kahevI joIe. te chellI-170 mI gAthAnI saMsakRta chAyA nIce pramANe che "nistIrNa sarvaduHkhA, jAtijarAmaraNabandhanaviyuktA, adhyASA, saukhya anu avanti zAzvataM briA, " te siddho sarvaduHkhane tarI jaIne, jAti jarA ane maraNanA anvanethI mukta thaIne zAzvata ane avyAbAdha sukhane anubhava kare che, ane mahAvIra prabhunAM vacanane pramANabhUta gaNIne gautama svAmI kahe che ke "maMte ! re mAre! "i he bhagavana! ApanA dvArA A viSayanuM je pratipAdana thayuM che te sarvathA satya che. he bhagavan ! Ape je kaha te yathArtha ja che," A pramANe kahIne temane vaMdaNuM namaskAra karIne teo pitAne sthAne besI gayA che sU04 jainAcArya zrI vAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA agiyAramA zatakane navame uddezaka samApta 11-lA zrI bhagavatI sUtra : 9 115 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazarve udeze kA viSaya kathana agiyAramAM zatakanA dasamA udezAne prAraMbhaA uddezAmAM je viSayanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, tenuM saMkSipta vivaraNa lakanA prakAranuM kathana-kSetraloka prakAranuM varNana-adholeka kSetralekanI vaktavyatAno prakAra-tiryagalokanI vaktavyatAne prakAra-udghaleka kSetralokanA prakAranuM varNana aloka saMsthAnanuM varNana-tiya loka saMsthAnanuM varNana-urvileka saMsthAnanuM varNana-lekasaMsthAnanuM varNana-alekasasthAnanuM varNanazuM adhaleka javarUpa che? zuM tiryaka jIvarUpa che? ItyAdi prazno zuM alakAkAza jIvarUpa che? ItyAdi prA zuM apelekanA eka AkAza pradezamAM jIva rahe che? ItyAdi prazno zuM tiya lekanA eka AkAza pradezamAM jIva rahe che? Itya di prazno lakanA eka AkAzapradezamAM zuM jIva rahe che? ItyAdi prazno alekanA eka AkAzapradezamAM zuM jIva rahe che? ItyAdi prazno dravyAdikenI apekSAe adhaloka AdinI vaktavyatA, lekanA vistAranuM varNana, adholekanA vistAranuM varNana, lekanA eka AkAza pradezamAM zuM jIvanA pradeze paraspara sAthe saMbaddha hoya che? zuM teo paraspara pIDA utpanna kare che eka AkAza pradezamAM jaghanya ane utkRSTa padamAM sthita jIvapradezanA ane sarva jIvenA alpabadutvanI vaktavyatA A viSayenuM A uddezAmAM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. loka ke svarUpanA nirUpaNa leka viSayaka vaktavyatA- " rAyagihe jAva evaM vayAsI" TIkArya-navamAM uddezAne ane e ullekha thayuM che ke siddha bhagavane lokanA anta bhAgamAM rahe che. te saMbaMdhane anulakSIne sUtrakAre ahI lokanA svarUpanuM nIce pramANe pratipAdana karyuM che-"rAvaLi nAva gf vANI - rAjagRha nagaramAM mahAvIra svAmI padhAryA. dharmopadeza sAMbhaLavAne pariSada AvI, vaMdaNu namaskAra karIne tathA dharmopadeza sAMbhaLIne pariSada pAchI karI tyAra bAda vinayapUrvaka be hAtha joDIne, vaMdaNa namaskAra karIne gautama svAmIe zrI bhagavatI sUtra : 9 116 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune A pramANe pUchayuM- " mare! Dhoi goor?" he bhagavana ! leka keTalA prakArane kahyo che ? mahAvIra prabhune uttara- "locanA" he gautama ! "jidde koNa vom-taMka" leka cAra prakArane kahyo che, je prakAre nIce pramANe che "vo, vettopa, jADho, mAvo, dravyaleka, kSetraleka, kALaka ane bhAvaka have kSetraleka viSe gautama svAmI A prakArano prazna pUche che- " lettarouri mate ! ravi " he bhagavan ! kSetraloka keTalA prakArane kahyo che? mahAvIra prabhune uttara- "joyama" he gautama ! "tti vize pavLa" kSetraleka traNa prakArane kahyo che. "taMgahA" te prakAro A pramANe che"phoToyaleTo , siriyo roha 2, 3Dhoro (1) adheloka kSetraleka, (2) tirthaka kSetraleka ane (3) uleka kSetralekakahyuM paNa che ke sAvaraNa ghANA u4 2 he ja rivivo ja, kALA ittaNoghaM atafkavi " AkAzanA pradeza UMce, nIce ane tirachI, ema sarvatra hoya che. tenuM ja nAma jinendrodvArA kathita kSetrarUpa leka che. kALa, samaya Adi rUpa kALaka che. kahyuM paNa che ke- "samAchIe >> ItyAdi. samaya, AvalI, muhUrta, divasa, ahorAtra, pakSa, mAsa, varSa, yuga, palya, sAgara, utsarpiNa ane parivartana (avasarpiNI), e badhAM kALarUpa leka che. bhAvarUpa lekane bhAvaleka kahe che. te bhAvarUpa leka Agama ane neAgamanI apekSAe be prakArane kahyo che. AgamanI apekSAe bhAvaka e che ke je leka zabdanA arthane jJAtA hoya che ane temAM upayukta hoya che. AgamanI apekSAe bhAvaleka dAyaka Adi bhAvarUpa che. eja vAta "gorA" ItyAdi dvArA prakaTa karI che audayika, aupathamika, zAyika. kSApazamika, pAriNAmika ane sA pAtika, A rIte bhAvakanA cha prakAra kahyA che. gautama svAmIne prazna- "ahohoca hetto ja mare! Rvi goga?" he bhagavana! aleka rUpa kSetraleka keTalA prakArane kahyo che? mahAvIra prabhune uttara- "yama" he gautamAM "sattavidde guttesiMha" alaka rUpa kSetrakanA nIce pramANe sAta prakAra kahyAM che " rayaNappabhA puDhavi aheloyakhettaloe, jAva ahe sattamApuDhavi aheloya. raheto" (1) ratnaprabhA pRthvIrUpa adhaleka kSetraleka, (2) zakaraprabhA pRthvIrUpa aleka kSetraleka, (3) vAlukAprabhA pRthavIrUpa aleka kSetraleka, (4) paMkaprabhA pRthvIrUpa adheka kSetraloka, (5) dhUmaprabhA pRthvIrUpa aleka kSetraleka, (6) tamaH zrI bhagavatI sUtra : 9 11 7 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhA pRthvIrUpa aleka kSetraleka, ane (7) adhaHsaptamI (tasmatamaprabhA) pRthvIrUpa adheka kSetraleka merunI madhyamAM ATha pradeza che. temanuM nAma caka pradeza che. tenA aghatana prataranI nIce 900 janaparyantamAM tiyazloka che. tenI nIce rahele e apeka sAta rAjUpramANathI saheja maTe che. gautama svAmIne prazna- "sicitrocattor are ! kRSi he bhagavana ! tiryazleka rUpa kSetranA keTalA prakAra kahA che? mahAvIra prabhuno uttara- "jocanar" he gautama! "akSaNo ? tirthaka rUpa kSetralekanA asaMkhyAta prakAra kahyA che. A tiryazleka uparyukta cakapradezanA adhastana prataranI nIce 900 jana sudhInA vistAramAM patharAyela che. te tiryaMgarUpa (tirakasa) hovAthI tene tiyaMgleka kahe che. saMha" te kevI rIte asaMkhyAta prakAra che, te nIce prakaTa karavAmAM AvyuM che. "saMvarItirivolero, nava samUhamaNAmuratikiyochettaro" jabUdvIpa tika rUpa kSetrakathI laIne svayaMbhUramaNa samudra tiyaMgleka rUpa kSetraleka paryantanA asaMkhyAta tiya gleka kSetre tyAM AvelA hovAthI tenA aneka prakAra kahyA che. gautama svAmIne prazna- "ocatto na mare ! kRSi ghare ?" he bhagavana! udarvalekarUpa kSetralokanA keTalA prakAra rahA che ? "orama" he gautama ! "unnaviSe pUchatte" urvileka rUpa kSetralokanA paMdara prakAra kahyA che. udarvakanuM pramANa sAtarajU karatAM kaMIka ochuM che. te tiryakanI upara Avela che. A rIte udghabhAgamAM hovAthI tenuM nAma udaleka paDayuM che. athavA dravyonuM azubha pariNAma jyAM vadhAre pramANamAM jevAmAM Ave che kSetranA prabhAvathI je lekamAM dravyanuM adhika azubha pariNAma hoya che te kSetrane aleka kahe che. je kSetramAM dravyanuM pariNAma madhyamasaranuM ati zubha paNa nahI ane ati azubha paNa nahIM evuM hoya che, te kSetrane tiryagleka kahe che. jyAM moTe bhAge dravyanuM pariNAma zubha hoya che, te kSetranuM nAma urvalaka che. eja vAta "pariNAme " ItyAdi sUtrapATha dvArA prakaTa karI che. e ja pramANe tika urvaka viSe paNa samajavuM. "taMga" uddha, leka rUpa kSetrakanA 15 prakAre nIce pramANe che " sohammakappa uDDalogakhettaloe, jAva accuyauDaloyakhettaloe, geveja vimANauDDaloyakhettaloe, aNuttaravimANa uDDaloyakhettaloe, isipabbhArapuDhavi uDDaloya. ttio " (1) saudharmaka95 urvalaka rUpa kSetraleka, (2) IzAnakalpa urva. lokarUpa kSetraleka, (3) sanaskumAra, (4) mahendra, (5) brahmaleka, (2) lAntaka, (7) mahAzukra, (8) sahastrAra (9) Anata, (10) prANata, (11) AraNa zrI bhagavatI sUtra : 9 118 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) acuta uleka rUpa kSetraloka, (13) raiveyaka vimAna urvalekarUpa kSetraleka, (14) anuttara vimAna urva leka rUpa kSetraloka ane (15) ISa~AbhAra pRthvI urvilekarUpa kSetra have gautama svAmI te pratyekanA saMsthAna (AkAra ) viSe prazna pUche che phoroSettouri mare! kiM hira ?" he bhagavana ! alokarUpa je kSetraleka che tene AkAra ke kahyo che ? mahAvIra prabhuno uttara che "jovA " he gautama! "vAsaMui goo" aleka rUpa kSetralekane AkAra tama (nAnI naukA) nA je hoya che. tenuM saMsthAna (AkAra) UMdhA pADelA zarAva zakorA) jevo hoya che. tene AkAra TIkAmAM batAvavAmAM AvyA che te pramANe samajI le. gautamasvAmIne prazna "tiritrocatto na mare! jiM saMdipa ?" he bhagavana ! tiryoka rUpa kSetralekane AkAra kevo hoya che? mahAvIra prabhuno uttara- "noramA " he gautama! " sUrilakig Tomjo" he bhagavana tiryaMglekarUpa kSetralekane AkAra jhalarI (jhAlara ) nA jevuM hoya che. jhalarI bahu jADI hotI nathI paNa tene vistAra ghaNuM ja hoya che, tiryaMgleka paNa e ja hovAthI tene AkAra jhalarI je kahyo che. gautama svAmIne prazna-" Toyalejo puchA?he bhagavana ! urvalaka rUpa kSetrakane AkAra ke hoya che? mahAvIra prabhune uttara-"muniArasaMThig gor" he gautama! udaleka rUpa kSetrakano AkAra urdhvamukha sthita mRdaMganA je hoya che. te AkAra TIkAmAM ApyA pramANe samajI le. gautama svAmIne prazna-" jo mare! dhi kA patta?" he bhagavana! lekane AkAra ke kahyo che? mahAvIra prabhune uttara "noramA ! sujaspiritu " he gautama! lekino AkAra supratiSThanA AkAra je hoya che. jenA para ghaDe rAkhavAmAM Ave che, te sAdhanane supatiSThaka kahe che. ghaTAdi padArtha sahita te upakaraNanA AkArane ahIM supatiSThaka kahevAmAM Avela che, kAraNa ke evI sthitimAM vicAra karavAmAM Ave te ja lekane e AkAra ghaTAvI zakAya che. te nIcethI vistRta, madhyamAM saMkIrNa ane pharIthI viratRta thaIne upara jatAM saMkInuM hoya che. baMne paga paheLA karIne tathA bane hAtha keDa para rAkhIne ubhelA manuSyanA je te AkAra hoya che. teno AkAra TakAmAM dekhADavA pramANe samajI le. eja vAtane sUtrakAre nIcenA sUtrapATha dvArA prakaTa karI che- "saMga-derA vidhinna, matte vitta, gaThThA sattama paDhamulA kAga kata ti" sAtamAM zatakanA pahelA uddezAmAM lekanA AkAra viSe jevuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, enuM pratipAdana ahIM paNa karavuM joIe, A leka nIce vistIrNa che, zrI bhagavatI sUtra : 9 119 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madhyamAM saMkSipta (saMkIrNa) che, ane uparanA bhAgamAM urva mukhavALA mRdaMganA AkAra che. eja vAtane sUtrakAre ahIM A sUtrapATha dvArA prakaTa karI che " yAvat upari vizAlaH, adhaHpalyasaMsthAnasasthitaH, madhye paravanavigrahItaH, vAri vArasaMrithara :" A leka zAzvata che. A zAzvata lekamAM utpanna thayelA ananta jJAnadarzanadhArI ahaMta jinakevalI bhagavAne jIne paNa jANatA hatA. ajIne paNa jANatA hatA. A prakAranA kevaLajJAnI ja A lekamAMthI siddhagatimAM jAya che, buddha thAya che, mukta thAya che, samasta sAMsArika paritApathI rahita thaI jAya che ane samarata dukhene anta karI nAkhe che. gautama vAmIne prazna-"rocamA ! kRSiAnoThag goLa" he gautama alakano AkAra aMdarathI pilA geLAnA jevuM hoya che. leka alAkanA pira (chidra) je lAge che. TIkAmAM batAvyA pramANe tene AkAra samajI le, have gautamasvAmI chavadeza, jIvapradeza Adi viSe prazna pUche che " ahelogakhettaloe Na bhaMte ! ki jIvA, jIvadesA, jIvapaesA" 3 bhagavad ! aleka rUpa kSetrakamAM zuM jIve che kharAM? zuM chavadeze che kharAM ? zu jIvapradeza che kharAM ? mahAvIra prabhune uttara-"gi sr $ vidA tava niraNe mAcAM jAva aDhAramag" he gautama! dazamAM zatakanA pahelA udezamAM pUrvadizA viSe jevuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, evuM ja saMpUrNa kathana ahIM paNa karavuM joIe. te kathanane AdhAre ahIM A prakAranA praznottaro banAvI zakAya gautama svAmIne prazna-he bhagavan! aleka rUpa kSetralokamAM zuM che che kharAM? jIvadezo che kharAM? jIva pradeza che kharAM? ajIve che kharAM? achavadeze che kharAM? ajIva pradeza che kharAM? mahAvIra prabhune uttara-"he gautama! aleka rUpa kSetrakamAM jIve paNa che, jIvadeza paNa che, jIpapradeze paNa che, ajI paNa che, ajIva deze (aMze) paNa che ane ajIvapradeze paNa che. " ItyAdi addhAkALa (kALa) paryAnuM kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. gautama svAmIne prazna- sicisTotto na mare! vuiM jIvA, jIvaresA, pIpAvAi ?" he bhagavan! tiryaMgleka rUpa kSetrakamAM zuM che che kharAM? jIvadeze che kharAM? jIvapradeza che kharAM? acho ke achavadeze che kharAM? ajIva pradeza che kharAM? mahAvIra prabhune uttara-"purva rena" he gautama ! alekanI jema tiryaleka rUpa kSetrakamAM paNa che, jIvadeza, jIvapradeza ajI, achavadeze ane ajIvapradezanuM astitva hoya che. "3Dhocattora vi" eja pramANe urvaleka rUpa kSetramAM paNa che, jIvadeze, ane jIvapradeze aja, ajIva deze ane ajIva pradeza hoya che. "navaruM avI vidA, aDhAramo nahi zrI bhagavatI sUtra : 9 1 20. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parantu aleka ane tiryagleka rUpa kSetraleka karatAM urvaleka rUpa kSetranA kathanamAM eTalI ja vizeSatA che ke ahI (urvIlokamAM) addhAsamaya (kALa) hete nathI. tethI ahIM kALa sivAyanA 6 arUpI dravyanuM ja kathana thavuM joIe. A kathananuM tAtparya e che ke aleka ane tiryaglaeNkamAM dharmAstikAya, adharmAstikAya, ane AkAzAstikAya, A traNa astikAnA traNa deza, traNa pradeza ane kALa rUpa sAta apI dravyonuM astitva hoya che. A prakAranA sAta arUpI dravyanuM pratipAdana AgaLa karavAmAM AvI cukyuM che. kAraNa ke te banane kSetramAM sUryanA prakAza dvArA abhivyaMgya kALane sadabhAva hoya che. adhelakamAM salilAvatI vijayanI apekSAe sUryaprakAza che ema samajavuM. paraMtu udarvakamAM te sUryaprakAza dvArA abhivyaMgya kALane saddabhAva ja nathI tethI tyAM cha prakAranA arUpI daLe prakaTa karavAmAM AvyA che. gautama svAmIne prazna-"Dho mane ! u nIvA.. ? "he bhagavana! zuM lekamAM jIvo che kharAM? jIva dezo che kharAM ? jIva pradeza che kharA ? ajIve che kharAM? ajIva deza che kharAM? ajIva pradeza che kharAM? mahAvIra prabhune uttara-"vA vivicakSaNa gathiyA cogAnA" he gautama! bIjA zatakanA dazamAM astikAyeddezakamAM, kAkAzamAM jIvAdikanuM jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, e ja pramANe ahIM paNa kahevuM joIe. jema ke-lekamAM jIve paNa che, jIvadeza paNa che ane jIvapradeze paNa che. e ja pramANe tyAM ajI paNa che, achavadezo paNa che ane a jIvapradeza paNa che. " ttava'' te vaktavyatA karatAM A vaktavyatAmAM eTale ja taphAvata che ke tyAM pAMca prakAranA ja arUpI pratipAdita karavAmAM Avela che, AkAzanA bhedanuM tyAM pratipAdana karavAmAM AvyuM nathI, tyAre lekamAM sAte prakAranA arUpInuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. te sAta prakAranA arUpI nIce pramANe che. "arUvI sattavihA jAva ahamatthikAyassa paesA, no AgAsathikAeAgAsasthikAyassadese, AgAsathikAyassa paesA addhAsamae, sesaM taMtra" (1) dharmAstikAya, (2) dharmAstikAyanA pradeza, (3) adharmAstikAya, (4) adharmAstikAyanA pradeze, (pa) ne AkAzAstikAya AkAzAstikAya deza, (9) AkAzAstikAya pradeza ane (7) kALa A kathananuM tAtparya e che ke tyAM kAkAzanI apekSAe pratipAdana thavuM joIe. tethI lokAkAzamAM AkAzanA bheda-AkAzAstikAyanA deze ane pradezanuM pratipAdana thayuM nathI. paraMtu ahIM te astikAyanA samudAya rUpa lekanI apekSAe pratipAdana karavAnuM hovAthI AkAzanA bhedene paNa samAveza karavAmAM Avela che. te kAraNe ahIM sAte prakAranA arUpIne sadbhAva batAvyuM che dharmAstikAya lekamAM paripUrNarUpe vyApaka rUpe rahela che. dharmAstikAyane deza (aMza) te hete nathI, kAraNa ke pUruM dharmAstikAya ja tyAM vartamAna hoya che. zrI bhagavatI sUtra : 9 1 21 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmAstikAyanA pradeza hoya che, kAraNa ke dharmAstikAya pradezarUpa hoya che. adharmAstikAya che ane adharmAstikAyanA pradeza che tathA ne AkAzAstikAya rUpa AkAza deza che, kAraNa ke A je leka che te AkAzAstikAyane eka deza che. AkAzanA pradezo paNa che, kAraNa ke AkAza pradezarUpa hoya che, ane kALa paNa che. bAkInuM samasta kathana bIjA zatakanA dazamA uddezAmAM kahyA anusAra ja samajavuM. gautama svAmIne prazna-"Topa re ! jiM nIvA, nIra, agg? akIlA, 3 nIvarelA baLavA ?" he bhagavana! zuM alokamAM ja che kharAM? javadezo che kharAM? jIvapradeza che kharAM ? ajI ke avadeze che kharAM? ajIvapadezo che kharAM? mahAvIra prabhune uttara-pUrva kahA-vivaraNa zocAzAse, taheva rivarsa DAva jAta mALe" he gautama ! bIjA zatakanA dasamAM uddezAmAM alakAkAzanI vaktavyatAmAM je prakAranI jIvAdika saMbaMdhI vaktavyatAnuM prati pAdana karavAmAM AvyuM che, e ja pramANe ahIM paNa te vaktavyatAnuM saMpUrNa kathana thavuM joIe. "te aleka anantamAM bhAge nyUna che," A kathana paryantanuM samasta kathana ahI grahaNa karavuM joIe. A kathananuM tAtparya nIce pramANe che gautama svAmIe jyAre mahAvIra prabhune e prazna pUche ke alekAkAzamAM zuM jIva, jIvadeza, jIvapradeza, ajIva, achavadeza ane ajayapradeza hoya che kharAM ? tyAre mahAvIra prabhue temane e javAba Apyo ke he gautama! alakamAM cha paNa nathI, jIvadeze paNa nathI, jIvapradeze paNa nathI, ajI paNa nathI, ajIvadeze paNa nathI ane ajIvapradeze paNa nathI. paranta te alakAkAza pate ja sarvakAzanA anantamAM bhAge nyUna eka ajIva dravyanA dezarUpa che. eTale ke alakAkAzamAM A dezanA kAlaka rUpa AkAzadravyanA eka bhAgarUpe te hovAnI apekSA grahaNa karavI. joIe. anaH svaparyAya paraparyAya rUpa aguru laghuguNethI A alakAkAza yukta che. "sarvAkAzanA anantamAM bhAgathI A alakAkAza nyUna che," A kathanane bhAvArtha nIce pramANe che-sarvakAzanA anantamAM bhAgarUpa kAkAza che, te kAkAza karatAM A alakAkAza jUna che ema samajavuM. alakAkAza karatAM kAkAza ananta bhAga rUpa che. e anantamAM bhAge nyUna sarvAkAza alekarUpa kahyo che. - gautama svAmIne prazna-"bahoLAkora nuM prate! ifba Apatti Tu fkIvA, kolerA, jIvambAsA, jIvA, lakInA, gaNapatA?" he bhagavan! aleka rUpa kSetralokanA eka AkAzapradezamAM zuM jIvo hoya che? jIvaze (jIvazo) hoya che? zuM jIvapradeza hoya che? athavA zuM ajI hoya che? achavadeza hoya che? ajIvapradeze heAya che? zrI bhagavatI sUtra : 9 1 22 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara "jo mA " he gautama! "no jIvA, jIvatA vi, navagha li, gIrA vi, navA f, gItaTUA vi' aleka rUpa kSetranA eka AkAzapradezamAM ja nathI, kAraNa ke eka pradezamAM temane avagAha thatuM nathI. paraMtu te eka AkAzapradezamAM chavadeze paNa heya che ane jIvapradezo paNa hoya che; kAraNa ke aneka jIvonA deza ane pradeza te AkAzapradezamAM avagAhita hoya che. vaLI adholeka rUpa kSetranA eka AkAzapradezamAM ajIva paNa hoya che. jo ke dharmAstikAya Adi ajIva dravyonI eka AkAzapradezamAM avagAhanA thaI zakatI nathI, paraMtu paramANu Adi dravyanI ane kALadravyanI te eka pradezamAM avagAhanA thaI zake che, te kAraNe evuM kahyuM che ke te eka AkAzapradezamAM Aje paNa haya che. vaLI te eka AkAzapradezamAM achavadeze ane ajIvapradezane sadUbhAva hoya che. be Adi AvALA skadezanI temAM avagAhanA thAya che, tethI tyAM achavadeza paNa che ane dharmAstikAya ane adhamastikAyanA pradezonI ane pudgala dravyanA pradezonI avagAhanA thAya che tethI tyAM ajIvapradeza paNa che te vAta puravAra thAya che. "je navA te niyamar giNiya tenA 2 (1) tyAM je jIvadezo che teo niyamathI ja ekendriya jIvanA deza hoya che. "gA pavitra relA perisa se ra" (2) athavA ekendriya jIvanA deze ane eka dviIndriya jIvane eka deza hoya che. "davA vicAra vicAra (aa rU" (3) athavA ekendriya jIvanA deza ane dvIndriya jIvanA dezo hoya che. "gve makinnavidhi kA vihu nAva havA ricA ca vizALa " eja pramANe-dasamAM zatakanA pahelA uddezAmAM pradarzita trikabhaMga rIta anusAra "ekendriya nA dezo ane eka dvIndriya jIvane eka deza" A mAdhyama vikalpa (bhAMgA) thI rahita pUrvokta be bhAMgA (vika) anindrimAM (siddhomAM) paNa samajavA joIe. A rIte chelle vikalpa A pramANe banaze- " tyAM ekendrinA deze (a) ane aniddhi (siddha) nA dezone sadbhAva hoya che "yAvat' padathI dvAdriya, tendriya, cauIndriya ane paMcendriyane saMgraha karAya che. vaccenA vikapa A pramANe samajavA athavA tyAM ekendrinA deze ane teIndriyanA deze hoya che. athavA ekendrinA deze ane catariddhinA deza hoya che athavA ekendriyonA deza ane paMcendriyanA deze hoya che. athavA ekendriyonA dezo ane anidrinA dezo hoya che. " vAvaNA te niramA paricavavA ?" (1) tyAM je jIvapradeza hoya che, te niyamathI ja ekendriya jIvanA pradeza heya che, "aphavA niritra ghAlAya, vecisa vattA" (2) athavA tyAM ekendriyanA pradeze che ane zrIndriyanA pradeza che. "havA cipalA , eraMricAna " (3) athavA tyAM ekendriyanA pradeza ane dvidrinA pradeza hoya che, zrI bhagavatI sUtra : 9 1 2 3 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "vuM sArUchaviphigo kAra variSNu" athavA ekendriyanA pradeza che ane hIndriya jIvano pradeza che," e je pahelo vikalpa che. te sivAyanA babbe vikalpa paMcendri parvatamAM samajavA pahelA bhAMgAne vikalpane) choDI devAnuM kAraNa e che ke ahIM pahele vikalpa banato nathI, kAraNa ke eka AkAzapradezamAM kevalisamughAtane choDIne eka jIvanA eka pradezanuM astitva saMbhavI zakatuM nathI, kAraNa ke tyAM jIvanA asaMkhyAta pradezanuM ja astitva saMbhavI zake che. ahIM "kAva (yavat ) padathI dviIndriya, trIndriya, caturiMdriya ane paMcendriya jImAM paNa evuM ja kathana grahaNa karavAnuM kahyuM che. "aravihu ricamaM" anidriAmAM (siddhomAM) pUrvokta traNa bhAga paNa saMbhavI zake che, tethI temanA viSe te traNa bhAMgA kahevA joIe. te traNa bhAMgA nIce pramANe samajavA (1) tyAM ekendriyanA pradeza hoya che ane aniSkriya jIvane pradeza hoya che. (2) ekendriyanA pradeza hoya che ane eka anidriya jIvana pradeza hoya che. (3) ekendriyanA pradeza hoya che ane anindriya jIvana pradeze heAya che. "ne maLavA te suvi funttA" aleka rUpa kSetralekanA eka AkAza pradezamAM je ajIve che, te be prakAranA hoya che. "saMgag" te be prakAre nIce pramANe che. "vo manavA ca, ravI anIvA ca" (1) rUpI ajIva ane (2) arUpI ajIva, "havI taheva" rUpI ajIva ska, skandhanA deze skalpanA pradeza ane paramANa rUpa hoya che. ane ahI zanIvA te vaMghava pavLattA" tathA je arUpI ajIva che tenA pAMca prakAra kahyA che. "taMsjevAM ke "no dhammatyivANa, dhamUriyAta re," (1). ne dharmAstikAya rUpa dharmAstikAyane deza (aMza) eka AkAza pradezamAM dharmAstikAya pUrepUrUM rahI zakatuM nathI, kAraNa ke te dravya asaMkhyAta pradeza vagAhI hoya che. tethI tyAM dharmAstikAyane deza (aMza) ja saMbhavI zake che. ahIM evuM samajavuM joIe ke-AkAzanA eka pradezamAM dharmAtikAyane eka ja pradeza hoya che, te paNa avayavArthavALe hovAthI deza zabdano artha avayavamAtrarUpa vivakSita thAya che. tethI niraMza tene tyAM sadUbhAva hovA chatAM paNa avivakSita hovAne kAraNe tyAM dharmAstikAyane deza hoya che," A prakAranuM kathana karavAmAM AvyuM che. "dhathikAraNa paNe" (2) tyAM dharmAstikAyane pradeza te svAbhAvika rIte ja hoya che. "ga kasUthikAraNa vi" (3) eja pramANe tyAM adharmAstikAyane deza ane (4) adharmAstikAyane pradeza hoya che tyAM adharmAstikAya pUrepUruM hoI zakatuM nathI, paraMtu tene deza ane pradeza ja tyAM saMbhavI zake che. eja vAta sUtrakAre "no dhamasthiwANa, ajanmaridhAcatta re, jaAWiAcaraNa " A sUtrapAThadvArA samajAvI che. "addhA ramaNala" (5) ane AkAzanA eka pradezamAM kALa hoya che ja. A rIte A arUpI pAca prakAranA ajI aleka rUpa kSetranA eka AkAzapradezamAM hoya che, zrI bhagavatI sUtra : 9 1 24 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmIne prazna-- ftayiocavattahonasana mate ! hAMmi bAvA vaNe ri nIvA, nIcaDhelA, grIvattA, govA, anIlezvA anISaSanA ' he bhagavan! tiya glezaka rUpa kSetraleAkanA eka AkAzapradezamAM zuM jIvA hAya che kharAM? athavA jIvadeza che? ke jIvapradeza che? ajIvA ajIva deza ke ajItra pradeza che? mahAvIra prabhunA uttara-va' nanhA ddohona vejJajonala taheva " adhelAka rUpa kSetralAkanA eka AkAzapradezamAM jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM je kathana tiya glAka rUpa kSetraleAkanA eka Akazapradeza viSe paNa samajavu 46 vau cho vattajonasa vi '' evu' ja kathana urdhvalekarUpa kSetralekanA eka AkAzapradeza viSe pazu samajavuM, parantu te kathana karatAM A kathanamAM eTalI ja vizeSatA che ke " lajjAlamo nathi " urdhvaleAka rUpa kSetraleAkamAM kALanA sadUbhAva hAtA nathI. tethI tyAM cAra arUpI drabyAne ja sadbhAva hAya che, ema samajavuM, dharmAstikAyanA deza ane pradeza tathA adharmAstikAyanA deza ane pradeza, A cAra arUpI ajIva dravyA ja ulAkanA eka AkAza pradezamAM hAya che. "ogassanAbaheogavetasrolaoNmitrAsachyuM :' adhelA rUpa kSetranA eka AkAzapradeza viSe jevu' kathana pahelAM karavAmAM AvyuM che, evu' ja kathana lokanA eka AkAza pradeza vize paNa thavu joie. tenA praznottara nIce pramANe samajavA-" hoya laghu maMte ! smin AvAzapraveze ki jIvA : jIvadezA: jIvapradezAH santi, kiMvA ajIvAH, ajIvadezAH ajIva phezA : samni ?'" he bhagavan ! leAkanA eka AkAzapradezamAM zuM jIve DAya kharAM ? jIvadeze! hAya che kharAM ? jIvapradeze! hAya che kharAM ? athavA ave hAya che kharAM? ajIvadeze hAya che kharA ? ajIvapradezeA hoya che kharAM? ' mahAvIra prabhunA uttara-'" goyamA ! to nIyA, gauvAghezA avalIyamathurA: RSi, gaLInA avi, anItezA kavi, zraJIpradezA avisanti " huM gautama ! leAkanA eka AkAza pradezamAM jIvA nathI, parantu jIvadeze! pazu che, jIvapradezeA paNa che, athavA paNa che, ajIvadeze paNu che ane ajIvapradeze paNa che. gautama svAmIneA prazna--" aogasa na' mate ! minaLAkhtapaNe pucchA " huM bhagavan ! aleAkanA eka AkAza pradezamAM zu jIve che ? jIvadezeA che ? jIvapradezeA che? ajIve che? ajIvadeze! che? ajIvapradezeA che ? mahAvIra prabhunA uttara-zomA ! hai gautama! " nolIyA, no jIvadesA, taMceva jAva aNatehiM agurulahUyaguNehiM saMjutte savvAgAsamsa anaMtabhAgUNe " aaAkAkAzanA eka AkAza pradezamAM jIvA paNa nathI, jIvadeze pazu nathI, jIvapradeze paNa nathI, ajIve paNa nathI, ajIvadeze! paNa nathI ane ajIvapradeze! paNa nathI. te aaAkAkAza te eka ajIva dvavyadeza rUpa zrI bhagavatI sUtra : 9 125 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. ananta agurulaghuka guNethI te sadA saMyukta rahe che. sarvAkAzanA anantamAM bhAgathI te nyUna rUpa che. have sUtrakAra dravyAdinI apekSAe A jIvAdikAnuM varNana kare che. " davvao Na ahelogakhettaloe aNaMtAI, jIvadavvAiM aNaMtAI ajiiydArU, gaLatA jovAnI davA" dravyanI apekSAe aleka rUpa kSetralekamAM anaMta chavadravya che, anaMta ajIva dravya che ane anaMta jIvAjIva dravya che. p sirijholero pi" evuM ja kathana tiryazlokarUpa kSetraleka viSe paNa samajavuM. tyAM paNa anaMta jIva dravya che, anaMta ajIva dravya che ane anaMta jIvAjIva dravya che. " vocatto vi" evuM ja kathana uraleka rUpa kSetraleka viSe paNa grahaNa karavuM. " zo jora Nevatthi jIvavvA, Nevatthi ajIvadavA, Nevatthi jIvAjIpadavvA, ege ajIva traNe. kavi saravANa gaLatamAne " dravyanI apekSAe alakamAM jIva dravya paNa nathI, ajIva dravya paNa nathI, jIvAjIva dravya paNa nathI, paraMtu eka ajIva dravya deza tyAM hoya che. te aleka anaMta aguruka laghuka guNothI yukta che ane te sarvakAzanA anaMtamAM bhAge nyUna che. "kAlao Na aheloyakhettaloe na kayAi nAsi jAva nicce, eva jAva acho" kALanI apekSAe aleka rUpa kSetra bhUtakALamAM kyAre ya na hatuM evuM nathI, eTale ke tenuM astitva hatuM ja, vartamAnamAM paNa tenuM astitva che ane bhaviSyamAM paNa raheze. te va che, zAzvata che, avyaya che ane nitya che e ja pramANe tiyaka rUpa kSetraleka, urvaleka rUpa kSetraleka, leka ane alaka paNa bhUtakALamAM hatAM, vartamAnamAM che ane bhaviSyamAM paNa haze. evuM nathI ke te bhUtakALamAM na hatAM, vartamAnamAM nathI ane bhaviSyamAM nahIM hAya, kAraNa ke teo paNa dhruva che, zAzvata che, avyaya che ane nitya che. "bhAvao Na ahelogakhettaloe aNaMtA vanapajjavA jahA khadae, jAva sattA ca paLavA, have gAva ro" varNanI apekSAe alaka rUpa kSetralekamAM anaMta varNa paryAye che, kAraNa ke eka guNita kRSNa varNavALAM, be guNita kRSNavarNavALA Adi anaMta guNita kRSNavarNavALAM putalene tyAM sadUbhAva che. bIjA zatakanA skandaka nAmanA pahelA uddezAmAM jevuM kathana karavAmAM AvyuM che. evuM ja kathana ahIM paNa grahaNa thavuM joIe. A kathana "anaMta rasAdi paryAya che, anaMta aguruka laghuka paryAye che." A sUtrapATha paryanta grahaNa karavuM joIe, ja pramANe tiryaleka kSetramAM urvaloka kSetrakamAM ane lekamAM paNa anaMta varNAdi paryAye che, ema samajavuM "mAvo Na aloe nevatthi vaNNapaujavA, nevatthi aguru ya lahu yapajjavA, ege ajIvadavvadese nAva 9LAmA" bhAvanI apekSAe alakamAM varNa payA paNa nathI. zrI bhagavatI sUtra : 9 1 26 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaMdha, rasAdi paryAye paNa nathI, ane aguru laghuka paryA paNa nathI, kAraNa ke aguru laghuka paryAya yukta ane dravyapulane tyAM abhAva che. kAraNa ke agaru laghuka guNothI yukta tathA sarvAkAzanA anantamAM bhAgathI nyUna e te aleka eka ajIva dravya deza rUpa ja che. je su-1 | lokAloka ke svarUpanA nirUpaNa leka ane alakanA parimANanI vaktavyatA "jo baM te ! mAjhA pavLa" ItyAdi TIkArtha-sUtrakAra A sUtramAM leka ane alokanA pramANanuM nirUpaNa karyuM che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune evo prazna pUche che ke- "soLa mare! che mAruM pucho ?" he bhagavanloka keTale vizALa mATe kahyo che? mahAvIra prabhune uttara-"oyA! I kI lIre lAlIvAmAM vAva riseLa" he gautama ! A jaMbudvIpa nAmane dvIpa-madhya jaMbudvIpa samasta dvIpa ane samasta samudronI vacce Avele che ane te samasta dvIpa ane samadrothI nAno che. teno AkAra telathI bharapura mAlapuvA jevuM che. athavA rathanA paiDAnI vATa je tene AkAra che. athavA kamalanI karNikA jevI geLa hoya che, eve tene AkAra che. athavA tene AkAra pUrNimAnA candra je che. tene vistAra eka lAkha ejanane ane paridhi traNa lAkhA seLa hajAra base satyAvIsa (316227) ejana, traNa keza, 128 dhanuSa ane 13 AMgaLathI paNa saheja vadhAre che. "seLa jAje te samag 6 devA mahidiyA jAva mahAsokkhA jaMbuddove dIve maMdare pavvae maMdaracUliya' sadavo akhaMar saMjasittat i' fjA " te kALe ane te samaye (dhAro ke atyAre ja) kai mahAjhaddhivALA, mahAvRtivALA, mahAyazavALA, mahAbaLavALA, ane mahAsukhavALA 6 de A jambudvIpamAM rahelA madara parvata upara, madaranI cUlikA (Toca) ne gherIne badhI bAjue UbhA rahI jAya, "bahena cattAri disAkumArIo mahanariyAI cattAri balipiMDe gahAya jaMbuddIvassa dIvassa causu disAsu bahiyAbhimuhIo ThiccA te cacAri valipiMDe jamagasamaga bhiyaami vivejJA" ane tenI nIce cAra mahattarika dizAkamArIo cAra balipiDene laIne cAra dizAomAM (pUrva pazcima Adi dizAomAM) bahAranI tarapha mukha rAkhIne UbhI rahe, ane te sthitimAM UbhI rahIne teo te cAre balipiMDone eka sAthe ja bahAra pheke, te "umULa zocamA ! tAo egamege deve te cattAri balipiMDe dharaNitalamasaMpatte khippAmeva paDisAharittae" he gautama! te cha devAmAM ne pratyeka deva te cAra balipiMDone jamIna upara zrI bhagavatI sUtra : 9 1 2 3 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvI paDe te pahelAM-vaccethI ja ghaNI ja jhaDapathI grahaNa karI zakavAne samartha hoya che. "te jogamA! revA tANa phriANa jAga re che purasthAfmamu prANa" he gautama ! te devAmAM koI eka deva pitAnI te utkRSTa, tvarita, capala Adi vizeSaNavALI devagatithI pUrva dizA tarapha cAlavA mAMDe, "vANiLAmamu, parva sthAmimudde, ghaNuM uttarAmi, have mamude, ga gomude thA" eja pramANe bIjo eka deva dakSiNa dizA tarapha cAlavA mAMDe, trIjo eka deva pazcima tarapha cAlavA mAMDe cetha eka deva uttara tarapha cAlavA mAMDe pAMcame eka deva urvadizA tarapha cAlavA mATe ane chaTTo eka deva adizA tarapha cAlavA mAMDe, "tenuM zALaM te samagr vArasAnA sApta thA" barAbara eja samaye keI eka puruSane tyAM 1000 varSanA AyuSyavALe eka bALaka janma pAme, "taeLe tarasa vALaeNa janmApicaro pILA masityAra bAda -tenA AyukALa daramiyAna koI samaye te bALakanA mAtApitA marI jAya che, parantu "jo veva te tevA romtta saMbaMti" ATalA lAMbA kALanI satata musApharI karavA chatAM paNa te devo lekanA anta sudhI pahoMcI zakatA nathI, "tta tarapha vAra gAyu rahIne mavar* tyAra bAda te bALaka eka hajAra varSanuM AyuSya pUruM karIne kALadharma pAmI jAya che, paraMtu "go jeva che nAva saMvALa" eTalA varSa paryanta satata musApharI karavA chatAM paNa de lokAnta sudhI pahoMcI zakatA nathI, "taNa taraNa sara TrimiMgA varIbA mati" te bALakanAM hADakAM ane majA paNa naSTa thaI jAya che, te paNa te deve lokanA antane pAmI zakatA nathI, "tALa tANa rAjAraNa mAsattane vi re vaNIne ma" tyAra bAda te bAlakanI sAta peDhIo paNa naSTa thaI jAya che, paraMtu satata musApharI karatA te devo lokanA anta sudhI pahoMcI zakatA nathI. "taevi aa tArA nAmag fa fhIne magara, revana' te ravA DhoraM saMgramtti " are ! te bAlakanA nAma getrane paNa nAza thaI jAya che, paraMtu ATalA dIrgha kALa paryanta musApharI karavA chatAM paNa te deve lokanA anta sudhI pahoMcI zakatA nathI, eTale badhe vizALa A loka che. gautama svAmIne prazna- "sejala mane ! senAnuM jiM nag agg, ugg?" he bhagavana! chae dizAomAM gayelA te deve dvArA u9laMdhita (pAra karAyeluM) kSetra vadhAre moTuM che? ke anullavita (pAra karavAnuM je bAkI che) te kSetra vadhAre moTuM hoya che ? mahAvIra prabhune uttara-"jema! vaNa, jo gANa thagg" he gautama! e jeTaluM kSetra pAra karyuM che-tekSetra adhika che ane je pAra zrI bhagavatI sUtra : 9 1 28 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAnuM bAkI che ke je kSetra ne pAra karyuM nathI te kSetra ochuM che. "tAraNe aTg bahekAma, cAraNe paNa alaMka TLe" u9laMdhita kSetra karatAM anulaMdhita kSetra asaMkhyAtamAM bhAga jeTaluM che. ane anulaMdhita kSetra karatAM ulaMdhita kSetra asaMkhyAta gaNuM moTuM hoya che. zaMkA-pUrvAdi pratyeka dizAmAM loka ardharAjU pramANa che ane urdhvadizAmAM tathA adizAmAM te sAta rAjapramANa karatAM kaMIka nyUnAdhika pramANa che. chatAM samAna gatithI cAlanArA devAnA anukalaMdhita kSetrane ulaMdhita kSetranA asaMkhyAtamAM bhAga pramANa zA mATe kahyuM che? ane anukalaMdhita kSetra karatAM ulalaMdhita kSetrane asaMkhyAta gaNuM adhika kema kahyuM che ? uttara-A zaMkAnuM samAdhAna A pramANe che-ghanacaturastrIkRta (catuSkoNAkAra) loka ja kapita che tethI te kathanamAM koI deSa nathI. zakA-uparyukta kavarUpavALI gati dvArA paNa je te deve ati dIrgha kALa paryanta musApharI karavA chatAM paNa kAnta sudhI pahoMcI zakatA nathI, te jinendronA janmakalyANukAmAM azruta devaleka jevAM ghaNuM dUranA kSetro mAMthI paNa thoDA samayamAM devo kevI rIte AvI zake che ? azruta devalokathI ahIM sudhI AvavAnuM kSetra te bahu ja vizALa che ane avataraNane samaya ghaNo alpa hoya che. - uttara- jinendronA janmakalyANukemAM devonI AvavAnI gati te zighatama (sauthI jhaDapI) hoya che, jyAre tvaritAdi vizeSaNavALI je gati che ke te tenA pramANamAM manda hoya che, ema samajavuM have lokanA pramANane upasaMhAra karatA sUtrakAra kahe che ke "g ' joyA ! mahAig TUre " he gautama! loka ATalo badho mATe che eTale ke te atizaya vizALa che. have gautama svAmI alakanA pramANunI apekSAe mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUche che "aso mate ! mAra wwtte? " he bhagavan! aloka keTalo vizALa che? mahAvIra prabhune uttara-"jo mA ! gaye samaje vArI goLasarasAruM lAyAmavijalameLa', rahA saMvAlA bAga hevenuM he gautama! A manuSya kSetranI laMbAI ane pahoLAI 45 lAkha jananI kahI che. tenuM varNana bIjA zatakanA pahelA uddezAmAM skandakanA prakaraNamAM kahyA anusAra grahaNa karavuM joIe. tenI paridhi paryantanuM varNana ahIM grahaNa karavuM joIe. " teNa' kAleNa teNa samaeNa dasa devA mahiDDiyA taheva jAva sNprisattAnuM saMkti ==Ate kALe ane te samaye 10 de jaMbudvIpanA maMdira parvatanI (sumeru parvatanI) maMdaracUlikA (zikhara) ne gherIne cAre dizAmA zrI bhagavatI sUtra : 9 1 29 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UbhA rahe, ane "gaTTa riAmArIno mahattariyALo bapvaDhifke jaNAva mANusuttarassa pavvayasma cau vi disAsu causu vi vidisAsu bahiyAbhimuhIo ThiccA aTTa balipiMDe gahAya mANusuttarassa pavvayassa jamagasamA bahiyAbhimuhIo vivekA" nIce ATha mahattarika dizAkumArIo ATha balipiMDone laIne, mAnuSAra parvatanI cAre dizAomAM (pUrvAdi cAra dizAomAM) ane cAre vidizAomAM (IzAna Adi cAre khUNAmAM) bahAranI tarapha mukha karIne UbhI rahe, ane teo eka sAthe mAnuSettara parvatanI bahAranI tarapha te ATha balipiMDane pheke, "pALa non! to ameLe che te ja jasiMhe gharatirunadaM uaNAme pariNArittA" te he gautama! te dasa de mane pratyeka deva pitAnI zIdhra gatithI gamana karIne te ATha balipiMDane jamIna para paDatAM pahelAM ja vaccethI ja-grahaNa karI levAne samartha hoya che, " goyamA! devA tAe ukkidvAe jAva devagaIe logasi ThiccA asabbhAvapaTTavaNAe ege deve puratthAbhimuhe payAe, ege deve dAhiNapuratyAbhimuhe payAe, evaM jAva uttarapurasthAbhimuhe payAe, ege deve uDDAbhimuhe, ege deve ahobhimuhe payAe" he gautama! te deve pitAnI te utkRSTa vilakSaNa), tvaritA, capalA, caMDA, siMhA, udadhRtA, jayinI, divyA vagere vizeSAvALI devagatithI cAlIne dhAro ke (A kalpanAne ja viSaya che. saMbhavI zake evuM nahIM hovAthI dhAravAnuM kahyuM che) lokanA anta bhAgamAM pahoMcI jAya che. have tyAMthI eka deva potAnI evI ja gatithI pUrva dizAmAM cAlavA mAMDe, eka deva agni kaNamAM cAlavA mAMDe, eka deva dakSiNa dizAmAM cAlavA mAMDe, eka deva netratya keNamAM cAlavA mAMDe, eka pazcimamAM, eka vAyavya keNamAM eka uttaramAM ane eka IzAnamAM cAlavA mAMDe, eka deva urva dizAmAM cAlavA mAMDe ane eka deva dizAmAM cAlavA mAMDe, "tene phaLa tena samA zAhanacakSaka tAraNa pacANa" have barAbara te kALe ane te samaye eka lAkha varSanA AyuSyavALA keI eka bALakano janma thAya che, "taUM tasya vArasa samApica parIA mavati" tyAra bAda te bAlakanA mAtApitAnuM avasAna thaI jAya che, ATalA kALa paryanta potAnI zIvra gatithI gamana karavA chatAM paNa "jo jevAM te revA jocaMtaM sAtti" te deva alokanA ata sudhI pahoMcI zakatA nathI. kahevAnuM tAtparya e che ke eka varSanA AyuvALA te bAlakanA mAtApitA eka lAkha varSa karatAM ochA samayamAM maryA haze paraMtu eTalA dIrgha kALa paryata nirantara cAlatAM rahevA chatAM paNa teo alokAnta sudhI pahoMcI zakatA nathI. "sa" tyAra bAda eka lAkha varSanuM AyuSya bheLavIne te bAlaka avasAna pAme che, eTalA kALa paryanta niraMtara cAlavA chatAM paNa te deve alokanA anta sudhI pahoMcI zrI bhagavatI sUtra : 9 1 30 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakatA nathI, te khAlakanAM hADakA ane majA naSTa thaI javA chatAM paNa te devA alokAnta sudhI pahoMcI zakatA nathI. te mAlakanI sAta peDhI paNa naSTa thaI jAya che. te sAta peDhIne naSTa thavAmAM jeTalo kALa lAge che eTalA phALa paryanta cAlavA chatAM paNa te devA alokAnta sudhI pahoMcI zakatA nathI. ATalo vizALa aloka che, ema samavu' gautama svAmInA prazna--< asiMga sevALa' he bhagavan! daze dizAomAM gayelA te pratyeka deva karavAmAM AvyuM che te kSetra adhika hAya che ? ke dvArA pAra karavAnuM bAkI che te kSetra) adhika heAya che ? mahAvIra prabhunA uttara- jocamAM ! he gautama ! ' no paNa vaTTupa, aza " temaNe vyatikrAnta (ulla ghata) kareluM kSetra adhika hetu nathI, parantu bahue avyatikrAnta (anullaMdhita) kSetra adhika hAya che, kAraNa ke " cAraNe baLa aLatanune, acAraNe gaN anaMtamANe " gata kSetra (ullaMghata kSetra) karatAM agata kSetra (anulaghitakSetra) anata gaNu hoya che ane agatakSetra karatAM gatakSetra anaMtamAM bhAga pramANa hoya che. ante alokanA pramANanA upasaMhAra karatA mahAvIra prabhu kahe che ke "jo nocanA! chu mArtte ' huM gautama! aloka ATalo badhA vizALa kahyo che. ' [02 !! nNa vahuNa, aN cAra dvArA je kSetrane ulla'dhita anullaMdhita kSetra (temanAM --laukika pradeza vaktavyatA - " homsa na maMte ! ' ityAdi .. d DhokA-lokanA svarUpanuM nirUpaNa cAlI rahyuM che. tethI sUtrakAre ahI' tenA eka pradezagata jIvapradezonI prarUpaNA karI che. A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune evA prazna pUche che ke-" honasana maLe ! egaMmi AgApa se je egiMdiyapaesA jAva paMcidiyapaesA, aniMdiyapa esA annamannatraddhA annamannapuTThA jAva annamannasamabharaghaDattAe cirhati ? atthiNa bhaMte ! annamannassa kiMci AbAhAM vA babAha vA utpAeMti, chaviccheda vA veMti ? ) he bhagavan ! lokanA eka AkAza dezamAM ekendriya jIvapradeze, dvIndraya jIvadeze, trIndriya jIvapradeza, caturindriya jIvapradeze, pa'cendriya jIvapradeze ane ane anindriya jIvapradeze anyAnya khaddha, anyanya pRSTa, acaiAnya avagADha ane anyonya snehapratibaddha thaIne samabhara ghaDAnI jema ( sarvathA jalapUrNa ghaDAnA AkAranI jema ) rahe che, teA zu te eka bIjAne AkhASA (pIDA), vyAkhAdhA (vizeSa pIDA) paheAMcADatA nathI ? zuM teo eka bIjAnI minA (AkRtinA) bhaMga karatA nathI ? mahAvIra prabhunA uttara- " no phaLatuM. samaDhe" he gautama ! evuM saMbhavI zakatuM nathI, kahevAnu' tAtpa e che ke paraspara saMbaddha ane spRSTa rUpe rahelA ekendriyAdi pradeza eka mIjAne saheja paNa AmAdhA athavA vyAAdhA upajAvatA nathI, ane temanI AkRtinA bhaMga paNa karatA nathI. gautama svAmInA prazna che. kSetrena maMnne ! va. vujjara, jhonala La egaMmi AgAsaparase je egiMdiya parasA jAba citi, Natthi bhaMte ! annamannassa zrI bhagavatI sUtra : 9 131 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ iicatrAvA, nA, nAya-tti " he bhagavan! Apa zA kAraNe evuM kaheA che ke lekanA eka AkAzapradezamAM je ekendriya jIvanA pradeza, dvIndriya jIvanA pradeze, trIndriya jIvanA pradeze!, caturindriya jIvanA pradezo, pa'cendriya jIvanA pradeze ane anindriya jIvanA pradezo paraspara addha, paraspara pruSTa, paraspara avagADha ane paraspara snehupratiSaddha thaIne paraspara samabhara ghaDAnI mAphaka rahe che, te jIvapradeze eka khIjAne sAmAnya pIDA ke vizeSa pIDA pahoMcADatA nathI ane eka bIjAnI AkRtinA bhaMga paNa karatA nathI ? mahAvIra prabhunA uttara goyamA! he gautama ! che nA nAmaC naTTiyA siyA - siMgArAgAracAruvesA, jAva kaliyA, raMgadvANaMsi jaNasayA ulasi, jaNasaya sahassA ulaMsi battIsaivihassa naTTassa annayara naTTavihiM uba sejjA " dhArA ke koI eka nakI che. te zrR MgAranA AkAra jevI che (aneka suMdara AbhUSaNAdine lIdhe zrRMgAranI ja mUrti jevI zAle che), teNe suMdara veSa paridhAna karyuM che, je saMgata, hasita, bhaNita, sthita, vilAsamAM ane sa'gI. tamAM tathA salApamAM nipuNu che, evI upayukta guNethI sa panna te natikA ragazALAmAM ke je khIcAkhIca bharAI gaI che, tyAM AvIne nRtya kare che ane 32 prakAranI nATayavidhimAMthI eka nATayavidhinI rajuAta kare che. ( se nUNa goyamA ! te pecchagA taM naTTiya aNimisAe diTThIe sambao samaMtA samihoti ? " te 4 gautama ! te ragazALAmAM beThelA te prekSakA cAre taraphathI tenI sAme animiSa najare joI rahe che ke nahI? gautama svAmInA uttara vyAkhAdhA. pahAMcADe che ? athavA kuMtA ! safmoti'' hA, bhagavan ! lAkA tenI sAme badhI dizAmAMthI animiSa najare joi rahe che. patita dRSTione kAI paNa AkhAdhA ke temanI AkRtinA viccheda kare che. kharI ? gautama svAmInA uttara- " no phLake samadre'' bhagavan ! evu' manatu' nathI. tyAre mahAvIra prabhu temane bIjo eka prazna pUche che- " tAno vA diTThIo annamannAe kiMci AvAha vA vAbAha vA uppAeMti ? chaviccheda vA jayaMti ? " he gautama ! zu te prekSakAnI dRSTie parasparamAM eka bIjAnI STine koI AkhAdhA ke vyAkhASA paheAMcADe che kharI? tenI AkRtinu chedana kare che kharI ? gautama svAmInA uttara- " jo ke samadre" huM bhagavan ! e vAta pazu sa'bhavI zakatI nathI. have cAlu viSayane upasa'hAra karatA mahAvIra prabhu gautama svArmAne kahe che ke " che tevuM' toyamA ! va' vunnara, saMceya jJAga no chei. vA zrI bhagavatI sUtra : 9 132 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patita daSTione koI paNa AbAdhA ke vyAbAdhA pahoMcADe che? athavA temanI AkRtine viccheda kare che kharI? gautama svAmIne uttara- "o phaLa nar" bhagavan! evuM banatuM nathI. tyAre mahAvIra prabhu temane bIje eka prazna pUche che- "sAmAM vA diTrIo annamannAe kiMci AvAhavA, vAbAha vA uppAeMti ? chaviccheda vA ?i" he gautama ! zuM te prekSakonI daSTie parasparamAM eka bIjAnI daSTine kaI AbAdhA ke vyAbAdhA poMcADe che kharI? tenI AkRtinuM chedana kare che kharI? gautama svAmIne uttara- " phaLa ma" he bhagavan! e vAta paNa saMbhavI zakatI nathI, have cAlu viSayane upasaMhAra karatA mahAvIra prabhu gautama svAmane kahe che ke "temAM jogamA ! ghauM yuraja, taM vera bAga no vicheruM pA patti" he gautama! te kAraNe ja meM evuM kahyuM che ke lekanA eka AkAza pradezamAM rahelA ekendriya, hIndriya, trIndriya, caturindriya, paMcendriya ane anidriya jIvana pradeze anya baddha, anya spaSTa ane anya saMskRSTa thaIne samabhara (pANIthI bharelA) ghaDAnI jema rahelA hovA chatAM paNa, teo eka bIjAne bilakula AbAdhA (pIDA) ke vyAbAdhA (vizeSa pIDA) upajAvatA nathI ane eka bIjAnI AkRtine bhaMga karatA nathI. te sU0 3 jIvamadeza vizeSAdhika kA nirUpaNa jIvapradeza vizeSAdhika vaktavyatA" ToLaNa baM mate mi AvAsapAre. " ItyAdi- TakArtha-lekanA eka pradezanA svarUpanuM kathana cAlI rahyuM che. tethI sUtrakAra A sUtra dvArA eka pradezamAM rahelA jIvapradezanI a5natAnuM kathana kare che-A viSayane anulakSIne gautama svAmI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke "DhokAra - mane ! agni vA//paNe bannavaNa bIvANA, ukkosapae jIvapaemANa sadha jIvANa ya kayare kayarehito jAva visesAhiyA vA?" he bhagavana! lekanA eka AkAzapradezamAM jaghanya rUpe vartamAna (rahelA) jIvapradezo, tathA utkRSTa rUpe rahelA jIvapradeza tathA samasta mAMthI koNa konA karatAM alpa che? kayA jIvapradezAdika kayA jIvAdikathI adhika che? kyA jIvapradezAdika kyA jIvapradezAdikanI barAbara che? ane kayA jIvaprade. zAdika kyA jIvapradezAdika karatAM vizeSAdhika che? zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 mahAvIra prabhunA uttara-"ocamA! " he gotama ! sabasthonA sosa egammi AgAsapaese jahannapae jIvapaesA, savvajIvA asaMkhejjaguNA, ukosapae jIvareer visesAhiyA " leAkanA eka AkAzapradezamAM jadhanya rUpe rahelA jayapradeze! sauthI AchAM hAya che, tenA karatAM je jIvA che te asakhyAta gaNAM hAya che. eka AkAzaprAmAM rahelA jIve karatAM eka AkAzapradezamAM rahelA utkRSTapadI jIvA vizeSAdhika che A sUtranA atha nIce pramANe samajavA. "te tera pradezeAmAM tera pradezeAvALA, dasa dizAonA sparza karanAza dasa dizAmAM vyAma thaIne rahenArA 13 dravya sthita (rahelA) che. temanA pratyeka AkAza pradezamAM 13-13 pradeza hAya che. A rIte leAkAkAzamAM eka ananta jIvenA avagAha hAvAthI, eka eka pradezamAM anaMta jIvapradeza hAya che. lekamAM anaMta jIvAtmaka sUkSma nigeAda chatra, pRthvAdika sarva jIvAnA asa khyAtanI tulya che. temanA jIvapradeza eka eka AkAzapradezamAM anaMta hAya che. ane jadhanyapa4mAM temanA jIvapradeze eka AkAzapradezamAM sauthI ochAM hAya che. te jaghanyapadI pradezA karatA samasta jIva asakhyAta gaNuAM che, tathA eka AkAzapradezamAM jeTalAM utkRSTapaTTI jIvapradeza che, temanA karatAM (samasta jIve karatAM) vizeSAdhika che. ,, "" ante mahAvIra prabhunAM vacanAne pramANabhUta gaNIne gautama svAmI kahe che ke- dhruva mane ! ya mane ! vi'" he bhagavan ! ApanI vAta satya che. he bhagavan ! A viSayanu Ape je pratipAdana karyu te sarvathA satya che, A pramANe kahIne prabhune va`dmaNA namaskAra karIne teo peAtAne sthAne besI gayA !) sU0 4 || jainAcAya zrI dAsIlAlajI mahArAja kRta " bhagavatIsUtra"nI pramayacandrikA jyAkhyAnA agiyAramA zatakanA dazamA uddezaka samApta 11-10nA zrI bhagavatI sUtra : 9 134 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gyArahaneM Thero kA viSaya vivaraNa agiyAramA zatakanA agiyAramA uddezAnA prAraMbha 11mAM zatakanA 11mAM uddezakamAM pratipAdita viSayanuM sa kSipta varNIna vANijya grAmanuM vana--kRtipalAzaka caitanyanuM varNana-kALanA prakAra, pramANu kALanu nirUpaNa-hastinApuranagaranu varNana-malarAjanu' varNana-prabhAvatI paTTarANInu... varNana, vAsagRhatu. nirUpaNu-zayyAvaNuna, mahAsvapnAvalIkana bAda prabhAvatI jAge che tenuM varNana-siMhavaSNuna, siMhaeNsvapna darzana khAda prabhAvatInuM prabuddha thaIne khalarAjanA zayanagRha tarapha gamana, rAjA dvArA svapnaphlaprati pAdana, prabhAvatI dvArA svapnalanA svIkAra, rAjAnu vyAyAmazALAmAM ane nAnagRhamAM gamana, svapnapArkane AmaMtraNa, temanu Agamana, svapnaphala jANavA nimitte temane praznA pUchyA tenuM varcuna, garbhasaMrakSaNu, putrajanma nirUpaNuM, ddhoMpana putrajanmanA mahe|tsavanuM varNana, putranA nAmakaraNu sahaskAranuM vana, pAMca dhAyamAtAe dvArA tenA paripAlananuM varNana mahAkhala kumArane guru pAse bhaNavA meAkalavAnu" vana, tenA vivAhanuM varNana, prItidAna vadhuna, dharma gheSa aNugAranA Agamananu` kathana, mahAbalanuM temane vaMdaNuA namaskAra karavA mATe gamana, dharma kathA zravaNa karIne tene vairAgya utpanna thavAnu vadhu na, dIkSAnI AjJA prAptinu' vadhuna, SaSThibhaktAnazana (mAsa khamaNu) dvArA kALa karavAnuM kathana, brahmaleAka devaleAkamAM utpatti, tyAMthI cyavIne sudana zeTha rUpe utpanna thavAvuM kathana, sudarzana zeThane jAtismaraNa jJAna thavAnuM ane tyAra bAda dIkSA aMgIkAra karavAnuM kathana, ityAdi viSayanuM A uddezAmAM pratipAdana karavAmAM AvyuM che, kAladravya ke svarUpa kAnirUpaNa kALadravyavaktavyatA " aLa jAheLaseLa samavaLa ' ityAdi TIkA-AgaLanA ( dasamAM) uddezAmAM lekanI vaktavyatAnuM pratipAdana karavAmAM Avyu che have leAkavatI kAladravyanI vaktavyatAthI yukta sudarzana caritranI sUtrakAra A sUtradvArA nIce pramANe prarUpaNA kare che zrI bhagavatI sUtra : 9 < aLa' jAheLa' tena' samaLa', vALicaLAme nAma nacare hosthA, vaLo ' te kALe ane te samaye vANigrAma nAme nagara hatuM. aupapAtika sUtramAM 135 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMpA nagarInuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che, tevuM tenuM varNana samajavuM. "hUti paDhAre verU, vAgo, kAra puravirATTo temAM dUti palAza nAme caitya udyAna hatuM. aupatika sUtramAM jevuM pUrNabhadra cityanuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM tenuM varNana samajavuM. te dUti palAza caityamAM eka pRthvIzilApaTTaka hatuM. " tathAM nacare muLa nAma zeTTI variya" te vANijagrAma nagaramAM sudarzana nAme eka zeTha rahetA hatA. " vAva parimag, vamaLotrAsaNa mijAvavAnI va vida" te ghaNe dhanavAna ho, dIsa hata, tejasvI hatA, vipula bhavana, zayana, Asana, yAna, vAhana AdithI saMpanna hato. te vipula dhana, sauMdarya, rajata, suvarNa AdithI yukta hatuM, te Aga (lAbha mATe vyApAra udyoga kare te) prayogamAM (kArya prAraMbha karatAM pahelAM tenA pariNAmane nizcaya kare te) kuzaLa hatuM, tene tyAM vipula anAja Adi khAdya sAmagrI, aneka dAsa dAsI, aneka gAya, bheMsa, gheTAM vagerene samudAya hate. te eTale prabhAvazALI hatuM ke tene parAjaya karavAne kaI samartha na hatuM. "yAvatu padathI gRhIta dIpta Adi vizeSaNenA artha upAsaka dazAMgasUtranI agAradharmasaMjIvanI nAmanI mArA dvArA lakhavAmAM AvelI TIkAmAM-AnaMda zrAvakanA prakaraNamAM-ApavAmAM Avela che. te jijJAsu pAThakae te tyAMthI vAMcI levA. te sudarzana zeTha zramaNopAsaka hatA-zrAvaka hatA, teo jIva ane ajIva tatvanA jJAtA hatA. (yAvatuM) teo puNya ane pApanA svarUpane sArI rIte jANatA hatA. ahIM "yAvat (paryanta) padathI je sUtrapATha grahaNa karavAmAM Avyo che, te sUtrapATha tathA tene vistRta artha aupapAtika sUtranA uttarA nA 63mAM sUtranI pIyUSavarSiNI TIkAmAM ApavAmAM Avela che. te te tyAMthI vAMcI levo. samasamoDhe kAra pariNA jhuvArajU" vANijagrAma nagaranA dvatipalAza catyamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI padhAryA. tyAMnA lokone samaha (prakhadA) dUti palAza caityamAM gayA. temaNe vaMdaNuM namaskAra pUrvaka temanI paryuM pAsanA karI. "tamAM te mudde dI rUpI hAtha samAne haTataTe pAe kaya jIva pAyacchitte, savvAlaMkAravibhUsie sAo gihAo paDini. rAnA jyAre sudarzana zeThane mahAvIra prabhunA AgamananA samAcAra maLyA, tyAre tenA AnaMda ane saMtoSane pAra na rahyo. tenuM dila AnaMdathI nAcI uThaya. teNe snAna karyuM, kAgaDAdine mATe annano bhAga alaga karavA 35 khalikarma karyuM, kautuka, maMgala prAyazcitta Adi vidhi patAvI. tyAra bAda samasta alaMkArathI vibhUSita thaIne te mahAvIra prabhunA darzanArthe pitAnA gherathI nIkaLe. "vanimittA soramAne chatte gharanamALA pAyavihAravAreNa mahayA purisavagurA parikkhi te vANiyagAma nayara majhaM majheNa niyaTSte vakhate tenA mastaka para keraMTa pupionI mAlAethI yukta chatra zobhI rahyuM hatuM. ghaNA moTA moTA puruSanA samUhanI sAthe, pagapALA te zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "" AgaLa vadhyuM, ane vANijagrAma nagaranA madhyamAge thaIne, nimnakhrisA eLeva tUpaSTAsaNa cepa, eLeya maLava' mahAvIre, teLeva uvAcchajju " te kRtipalAza caityamAM AvI pahAMcA, tyAra khAda te jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra trirAjatA hatA te tarapha AgaLa vacce, " kavAcchiA samaLa mAtra mahAvIra' vaMvidena' aminameLa aminajIr tannA'' nIce darzAvelA pAMca prakAranA abhigama pUrvaka te mahAvIra prabhu pAse gayA. " vijJALayukvALanA raNamatto nAtha ttivijJAra pakhtuvAlaLacANa vastuvAlak " sacitta dravyAnA parityAga Adi pAMca abhigama navamAM zatakanA 33 mAM uddezAmAM RSabhadatta brAhmaNanA sabaMdhamAM jevu kathana karavAmAM AvyuM che, jema ke-yAvat acitta dravyetu - vastrAbharaNa vigerenA parityAgana karavA. 2 ekazATikathI (vagarasivelA vastrathI) uttarAsa'ga karavA. 3 joIne ja a'jalI joDavI. 4 ane mananu' ekAgra karavu. 5 tyAM jaIne sudarzana zeThe mana, vacana ane kAyAthI zramaNa mahAvIranI traNa prakAranI payu pAsanA karI. taeNa samaNe bhagava mahAbIre sudaMsaNassa seTTissa tIse ya mahaimahAlayAe jAva ArAhae bhavai tyAra khAda mahAvIra prabhue te suzana zeThane tathA te ati vizALa janasamudAya rUpa prakhadAne dharmopadeza sabhaLAvyA. (yAvatuM) te suTThana zeTha ArAdhaka (sAcA zrAvaka) anI gayA. jAva ArAhae bhavai A sUtrAMza dvArA sUtrakAre e vAta prakaTa karI che ke mahAvIra prabhunA upadeza sAMbhaLanAra jIvA, zramaNApAka ke zramaNeApAsikA banIne prabhunI mAnnAnA ArAdhaka banI jatAM hatAM, eja pramANe sudarzana zeTha paNu temanI AjJAnA ArAdhaka banI gayA. bhagavAna 66 << "" dd 6: "taeNa se sudaMsaNe seTThI samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhamma' soppA nimma dRDhDho kaTTAddez" tyAra khAda zramaNu bhagavAna mahAvIranI samIpe zrutacAritra rUpa dharmonuM zravaNu karIne ane tene sArI rIte hRdayamAM dhAraNa karIne sudarzana zeTha atyaMta harSa ane sASa pAmyA, ane tee peAtAnI utthAna zaktithI UbhA thayA. uThAe uTThesA samaNa bhagava mahAvIra' tivrutto nAtha namasittA va cAcI ' UbhA thaine tee mahAvIra prabhu pAse gayA. tyAM jaIne temaNe temane traNa vAra vaNA karI ane namaskAra karyA. 'daNA namaskAra karIne temaNe mahAvIra prabhune eve! prazna pUchaye! ke viSe na mare ! je vaLatte ? " he bhagavan ! kALa keTalA prakAranA kahyo che ? mahAvIra prabhunA uttara-' musaLA varNava, jAje paLatta-saMnaphA' huM sudarzana ! kALanA nIce pramANe cAra prakAra kahyAM che. 66 << pamALAne, bar3hAnivyattivhAle, marAhe baaAhAle" (1) pramANukALa, (2) yathAyuni zrRttikAla, (3) maraNukALa ane (4) addhAkALa. je kALathI varSa zata zrI bhagavatI sUtra : 9 137 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adi rUpa pramANa jANI zakAya che, te kALane pramANakALa kahe che. athavA varSAdinA pariccheda (vibhAga) nirNayanI pradhAnatAvALA, athavA varSAdi rUpa arthavALa je kALa che, tene pramANukALa kahe che. te ahAkALanA vizeSa divasAdi rUpa hoya che. eja vAta "suvi" ItyAdi sUtradvArA spaSTa karavAmAM AvI che. je prakArane Ayune babdha hoya, e prakArane je avasthiti kALa tene yathAyanivRttikALa kahe che. te nArakAdi AyuSka rUpa hoya che. AyukarmanA anubhavanathI yukta addhAkALa to samasta saMsArI mAM majUda hoya che, eja vAta "reraririya" ItyAdi sUtramAM prakaTa karI che. maraNukALa-maraNathI yukta je kALa che tene maraNakALa kahe che. te kALa addhAkALa rUpa ja che. athavA "maraNa" pite ja "kALa"nI paryAya che. tethI maraNarUpa je kALa che tene maraNakALa kahe che. ahAkALa-samayAdi vizenuM nAma "addhA" che. te addhArUpa je kALa che tene addhAkALa kahe che. candra, sUrya AdithI kriyA viziSTa je aDhI dvIpa ane aDhI samudrAntavata je samayAdika che, te paNa addhAkALa rUpa ja che. eja vAta " samacAriya" ItyAdi sUtrapATha dvArA prakaTa karI che. pulaparivartanuM nAma parivarte che. sUTha | 1 || mamANakAla kA nirUpaNa pramANukALavaktavyatA TIkAtha-AnAthI pahelAnA sUtramAM kALanA cAra bheda batAvavAmAM AvyA che. have satrakAra A sUtramAM kALanA prathama bheda rUpa pramANukALanuM pratipAdana kare che. A viSayane anulakSIne sudarzana zeTha mahAvIra prabhune evo prazna che che ke "je di nALAche?" he bhagavana ! praNAma kALanuM kevuM svarUpa kahyuM che? eTale ke pramANukALa keTalA prakArane kahyo che? zrI bhagavatI sUtra : 9 1 38 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhano uttara-"pamALA vize he gautama ! pramA kALa be prakArane kahyo che. "saMgA" te prakAro A pramANe che-(1) diva sapramANukALa ane (2) rAtri pramANukALa. have sUtrakAra pauruSI (pahera) nA pramANanuM nirUpaNa kare che- "ukosiyA apaMcamamuhuttA divasassa vA rAIe vA porisI bhava" cAra muhartA ane pAMcamuM adhuM muhUrta maLIne addha paMcamamuharta thAya che. evAM addhapaMcama muhUrta (kA muhUrta) nI pauruSI (pahora) ne adha paMcamamuhartA paruSI kahe che. aDhAra muhUrtavALA divasane athavA 18 muhUrtavALI rAtrine je nava ghaDIrUpa cotho bhAga che te kA muhUrta pramANa hoya che. A rIte divasa athavA rAtrinA eka pahoranI utkRSTa laMbAI kALanI apekSAe chA muhanI hoya che, tathA divasa ane rAtrinA eka paheranI kALanI apekSAe ochAmAM ochI laMbAI . muhUrtanI hoya che. 12 muhUrtavALA divasane athavA 12 muhUrtavALI rAtrine je cothA bhAga (pahora) hoya che, te traNa muhUrta pramANa hoya che. tethI jaghanya (TUMkAmAM TuMke) pahAra traNa muhUrtane thAya che. be ghaDInuM eka muhUrta thAya che. A rIte traNa muhUrtanI 6 cha ghaDi thAya che. tethI jaghanya paheranuM pramANa traNa muhUrtanuM athavA 6 ghaDInuM samajavuM. A dinarAtanA jaghanya pauruSI (pahera) nuM pramANa samajavuM A samarata kathananuM tAtparya e che ke adhikamAM adhika 4 muhartAna ane ochAmAM ochA 3 muhUrtana eka pahora thAya che. sudarzana zeThane prazna-nayA ane ! roNA gaDhavamamuhurA vivaraNa jA rA vA vAriNI mavA" he bhagavan! jyAre divasa athavA rAtrine pratyeka pahora adhikamAM adhika kA muhUrtane (9 ghaDIne athavA 216 miniTana) thAya cha, " tayANa kaibhAgamuhutabhAgeNa parihAyamANI parihAyamANI jahaniyA timuhattA virala vA vA vA voriNI mA?" tyAre te divasa ane rAtrinA pahoramAM dararoja muhUrtane keTalA bhAga ghaTatAM ghaTatAM traNa muhUrtanA jaghanya pramANavALa pahAra thaI jAya che? tathA "kathA je niyA timattA siva. sassa vA rAIe vA porisI bhavai, tayANa kaibhAgamuhattabhAgeNa parivahaDhamANI parivaDDhamANI ukkosiyA addhapaMcamamuhuttA divasassa vA rAIe vA pArisI bhavai ?" jyAre divasa ane rAtrane pahora jaghanyanI apekSAe traNa mudUrtano (6 ghaDI athavA 144 miniTana) thAya che, tyAre te divasa ane rAtrinA paheramAM dararoja mUhartAnA keTalAmAM bhAgane vadhAro thatAM thatAM kA muhartAno utkRSTa prama NavALe pahora thaI jAya che ? zrI bhagavatI sUtra: 9 1 39 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhuno uttara-puraMsaLA ! navALuM zoNiyA addhavimamuhUA. divasAsa vA rAIe vA porisI bhavai, tayANa bAvIsasayabhAgamuhatabhAgeNa parihAyamANI parihAyamANI jahanniyA timuhucA divasassa vA rAIe vA porisI mavA" he sudarzana zeTha jyAre divasa ane rAtrine pratyeka pahora adhikamAM adhika kA sADAcAra muhUrtane thAya che-9 ghaDIne athavA 216 miniTane athavA 3 kalAka 36 miniTane thAya che, tyAre dararoja muhUrtanA 122 mAM bhAgapramANa ghaTADo thatAM thatAM divasa ane rAtrinA pratyeka paheranI laMbAI ochAmAM ochA 3 muhartAnI thaI jAya che. kahevAnuM tAtparya e che ke lAMbAmAM lAMbA 216 miniTanA pahoramAM dararoja 1 muhUrtane ( ghaDIne athavA 2 miniTane) ghaTADo thatAM thatAM nAnAmAM nAne 3 muhUrtane (144 miniTana) pahAra thaI jAya che. lAMbAmAM lAMbe pahora 4 mudane ane TUMkAmAM TuMke pahara 3 mudda. tane thatuM hovAthI, te banne vacce nA muhUrtane taphAvata paDe che. dararoja 1 muhUrta ghaTatAM ghaTatAM 183 divasamAM kula ( 46=3) 1 mune ghaTADe thaI jAya che, tyAra bAda dararoja 1 mukta pramANa vadhatAM vadhatAM 183 divasamAM 1 muhUrtane vadhAre thaIne lAMbAmAM lAMbA kA muhartAne pahora banI jAya che. 183 divasamAM 1pa mudRrta pramANa pahoranI laMbAI vadhe ghaTe che. tethI dararoja 1 muhUrta pramANa vadha-ghaTa thAya che, e hisAba maLI rahe che tethI ja "jJAvita vija rAtamATdUrtamAna" A pramANe kahyuM che. e ja pramANe "cAnuM raniyA timuhurA vitaraNa ghA rAIe vA porisI bhavai, tayANa bovIsasayabhAgamuhUttabhAgeNa parivaDhamANI 2 SjoriyA pavanamuddattA vivAra vA vA vA jori mava" jyAre divasa ane rAtrino pratyeka pahAra jaghanyanI apekSAe 3 muhUtane thAya che, tyAre temAM mudUrtanA 10ramAM bhAga pramANa vadhAro thatAM thatAM divasa ane rAtrino pahAra adhikamAM adhika 4 muhUrta pramANu thaI jAya che sudarzana zeThane prazna-"cAnuM mane ! voriyA ddhAMvamamuttA rika34 vA rAha yA risI mAru " he bhagavAna ! divasa ane rAtrine pahera adhikamAM adhika kA muhUrtano kayAre thAya che? "jayA kA =niyA vimuSttA uDhAsa vA rAphaeNNa pArijI mava? " tathA divasa ane rAtrinA pahora TuMkAmAM TuMka 3 muhUrtane kayAre thAya che? mahAvIra prabhune uttara-"suraMtaLa! 3 HNa sArasamudra divase bhavai, jahanniyA duvAlasamuhuttA rAI bhavai tayANa' ukkosiyA addhapaMcamamuhuttA divasassa porisI bhavai, jahanniyA timuhuttA rAIe porisI bhavai" he gautama! jayAre lAMbAmAM lAMbe 18 muhUrtane divasa ane TuMkAmAM TuMkI 12 muhUrtanI rAtri thAya che, tyAre divasa pahera adhikasI adhika kA sahana thAya che ane rAtrine pahara ochAmAM ochA 3 traNa muhartAne thAya che. tathA "navA voliyA aArasamuduniyA nA mArR, karinA kuvADhA zrI bhagavatI sUtra : 9 14 0 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhutte divase bhavai, tayANa ukosiyA addhapaMcamamuhuttA rAIe porisI bhavai, zaninA uttamattA vivaraNa vorisI mara" jyAre lAMbAmAM lAMbI 18 muhurtanI rAtri ane TUMkamAM Tuke 12 muhUrtane divasa thAya che, tyAre rAtrine para adhikamAM adhika kA muhUrtane thAya che ane divasa pahera ochAmAM ochA traNa muhUtane thAya che. sudarzana zeThane prazna-"zALe mare ! 3onA sArasamudra vize mA, kaniyA TuvAsakuttA rASTra mAra?" he bhagavan! lAMbAmAM lAMbe je 18 muhartano divasa che te kyAre (kaI tithie) thAya che? TuMkAmAM TakI 12 muhurtanI rAtri kayAre thAya che? "vA soviyA gaThThA samurA rAmavA, kagi sugrAhyaNamuhu vize mAruM?" tathA lAMbAmAM lAMbI 18 aDhAra muhUrtanI rAtri ane TuMkAmAM TuMke 12 bAra muhUrtane divasa kayAre thAya che? mahAvIra prabhune uttara-"kuvaMrabA ! gADhapunimANa 3oraNa aTTAramuje vivAre mA, jJaniyA phuvAramu chuM mAru" he sudarzana ! aSADha mAsanI pUrNimAe vadhAremAM vadhAre 18 muhUrtane divasa ane ochAmAM ochA 12 muhUrtanI rAtri thAya che. "aSADha mAsanI pUrNimAe" evuM je kathana karavAmAM AvyuM che te pAMca varSanA yuganA antima varSanI apekSAe karavAmAM AvyuM che. kAraNa ke eja aSADhI pUrNimAe 18 muhUrtane divasa hoya che. tyAre jA mahatvane eka pahora thAya che. tathA varSamAM jyAre karka saMkrAnti thAya che, tyAre ja A muhUtane pahAra thAya che ema samajavuM. e ja pramANe "sa pantimAe Na ukosiyA advArasamuhuttA rAI bhavai, jahanniyA duvAlasamahatte divase mava" poSa mAsanI pUrNimAe lAMbAmAM lAMbI 18 muhUrtanI rAtri ane TuMkAmAM ke 12 muhartane divasa thAya che. A kathana paNa pAMca varSanA yuganA atima varSanI apekSAe thayuM che, ema samajavuM. A rIte rAtri ane divasanI viSamatAnuM kathaka karIne have sUtrakAra temanI samatAnuM kathana kare che- sadarzana zeThane prazna-"gathi ! vivA vAva mavari" he bhagavanI rAtri ane divasa kadI sarakhAM thAya che kharAM? mahAvIra prabhune uttara-daMtA, thi" hA sudarzana ! divasa ane rAtri sarakhAM paNa thAya che kharAM. sudarzana zeThane prazna-"cALa aMte ! vica ragora samAja mayaMti?" he bhagavan! divasa ane rAtri kayAre sarakhAM thAya che? mahAvIra prabhune uttara-"kuLA! jiaraocaputtimAku nuM sthaLa vinA ja gora vAva avaMti" he sudarzana caitra ane Aso mAsanI zrI bhagavatI sUtra : 9 141 Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrNimAe divasa ane rAtri sarakhAM hoya che. ahIM evuM je kahevAmAM AvyuM che ke "caitra ane Ase| mAsanI pUrNimAe divasa ane rAtri sarakhAM hoya che, " A kathana vyavahAranayanI apekSAe karavAmAM AvyuM che, ema sama javuM. nizcayanayanI apekSAe teA kaka sAtine makarasakrAMti khAda je 92mA divasa rAta thAya che, te divasa ane rAtri sarakhAM thAya che, ema samajavuM. tyAre 15 muhUtanA divasa ane 15 muhUtanI rAtri thAya che, ane divasa ane rAtrine pratyeka paheAra kA peANAcAra muskRta'nA thAya che, kAraNa ke divasa athavA rAtrinA cAthA bhAga jeTalA eka paheAra hAya che. tethI ja sUtrakAre kahyuM che ke " janaralamuhutaeN vize vantarasamuduttA rASTre mavapha, 13mAnamudduttbhaaguunnaa caumuhuttA divasamma vA rAIe vA porisI bhavai ' kahevAnuM tApa e che ke caitra ane Ase| mAsanI pUrNimAe divasa ane rAtrinA paheAranuM pramANu 3 pANAcAra muhUta athavA chA ghaDInuM athavA 3 kalAkanuM hoya che AslR02|| yathAyurnivRtikAla Adi kA nirUpaNa yathAyuni vRttikALanI vaktavyatAkendrita gAinizrRttikADhe " ItyAdi TIkA-sUtrakAre A sUtradvarA yathAyunivRttikALa Adi kALeAnI praznapaNA karI che. A viSayane anulakSIne sudarzana zeTha mahAvIra prabhune ave prazna pUche che ke- te jitA nigattivAle" he bhagavan kALanA khIjA bhedarUpa yathAyuni vRtikALanuM kevuM svarUpa kahyu` che? * mahAvIra prabhunA uttara-brAunigattiAhe =` ' keLa' neraLa thA, tirikkhajoNieNa vA maNusseNa vA, deveNa vA, ahAuya nivvatiya se ta pAlemANe gAiningattijJAse " haiM sudaOna ! je keAI nArake athavA tiya sainika jIve, athavA manuSya athavA deve je prakAranA je AyuSyane antamuhUrtAdi rUpe adha karyAM hoya, tene te prakAre bhAgavavu tenuM nAma yathAyunivRttikALa che. have sudana zeTha maraNakALa viSe prazna pUche che- te ila' maLajADhe?" he bhagavan ! kALanA trIjA bhedarUpa maraNakALanuM svarUpa kevu che ? mahAvIra prabhunA uttara-" maLADhe, nIvo vA sarIyo vinnar, attara nA nIvAo, se sa. maLADhe" je kALe jIvanA zarIrathI viyeAga thAya chaeN, athavA zarIrane jIvathI viyAga thAya che, te kALane maraNakALa kahe che. sudarzana zeThanA prazna--" a fTM ta' addhAnnAhe " he bhagavan ! kALanA cothA bheda rUpa addhAkALanuM svarUpa kevuC che? zrI bhagavatI sUtra : 9 142 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA manuSya athavA deve je prakAranA je AyuSyane antarmuhUrnAdi rUpe baMdha karyo hoya, tene te prakAre bhegavavuM tenuM nAma yathAyunivRttikALa che. - have sudarzana zeTha maraNakALa viSe prazna pUche che-"te te maraNa " he bhagavan! kALanA trIjA bhedarUpa maraNakALanuM svarUpa kevuM che? mahAvIra prabhune uttara-"kALajAje, nIvo vA no viSass, art jA javAno, te tta mALA" je kALe jIvane zarIrathI viyoga thAya che, athavA zarIrane jIvathI viga thAya che, te kALane maraNakALa kahe che. sudarzana zeThane prazna-bare jiMraM ddhArA" he bhagavan ! kALanA cothA bheda rUpa addhAkALanuM svarUpa kevuM che? mahAvIra prabhune uttara-"gaDhA gaLAvi qo, sevaM samayaThThANa, gAjhiyANa, savazcAra " he sudarzana! addhAkALa aneka prakArane kahyo che. jema ke samayArthatA, AvalikAItA AdithI laIne utsarpiNI rU5 rthatA paryantanA aDhAkALanA aneka bheda kahyA che. - je kALano artha samaya hoya, tene samayAI kahe che. tene je bhAga tene samayArthatA kahe che. AvalikArUpa arthanA bhAvane AvalikAWtA kahe che. kahevAnuM tAtparya e che ke samaya, AvalikA, stoka, lava AdithI laIne utsarpiNa paryantanA tenA (addhAkALanA) aneka bheda kahyA che. " esa Na sudasaNA ! addhAdohAracchedeNa chijjamANI jAe vibhAga no hadAmAr te samag" je chedanamAM be bhAga thAya che te chedanane dvihAra chedana kahe che. je kALanuM evuM dvihAra chedana na thaI zake evA kALanA nAnAmAM nAnA vibhAgane samaya kahe che. eTale ke kALane je avibhAgI aMza che tene samaya kahe che. "samayathA kahennAnuM samathaLa murisamAjane sA gir mArutti pujA asaMkhyAta samaye bhegA maLIne eka AvalikA ane che. A rIte AvalikA pramANukALa asaMkhyAta samayanA samUharUpa hoya che. "saMkhejjAo AvaliyA o jahA sAliuddesae jAva sAgarovamarasa u egassa mare rimAna" tathA saMkhyAta AvalikAone eka uvAsakALa thAya che, ItyAdi samasta kathana chaThThA zatakamAM pAMcamAM uddezAmAM-zAliudezAmAM-kahyA anusAra samajavuM. te kathana "ghauM ghaNA " A gAthAnA "raM vALo. jANa mare parimA" A atima pada paryanta tyAM ApavAmAM Avela che. te te samasta kathana ahIM paNa grahaNa karavuM joIe. zrI bhagavatI sUtra : 9 143 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudarzana zeThano prazna-baggf # mare mAmalAno me iphri joya ?' he bhagavana ! A patthApana ane sAgaropama kALathI kayA prajananI siddhi tha ya che ? mahAvIra prabhuno uttara-saraMjJA! Dhizo masAlovamena ratikiaoLiyamageNavA jayArU vikati" he sudarzana ! A palyopama ane sAgarepamapramANu kALanI madadathI nAraka, tiyaca, manuSya ane denA AyuSka karma jANI zakAya che. | 3. nArakAdi jenI ritinI vaktavyatAjAna mare! jevAM 4 hi guyttA" ItyAdiTIkArtha-trIjA satramAM evuM kahevAmAM AvyuM che ke " papama ane sAgaropamanI madadathI nArakAdinI sthitinuM-temane AyukarmanuM mApa nIkaLe che," A saMbaMdhane anulakSIne ahIM sudarzana zeTha temanA AyuSyanuM mApa jANavA mATe prazna pUche che ke-" cAM maM! vAraM vaI fe ?" he bhagavana nArakenI sthiti (narakamAM rahevAne kALo keTalA kALanI kahI che? mahAvIra prabhune uttara-"ghartha Tiparva nivAM mALicaDyuM, zAhanamagoLe tevINa rogamAruM Ti guttA" he sudarzana ! A prajJApanA sUtranuM sthiti pada nAmanuM cothuM pada ahIM saMpUrNa rUpa kahevuM joIe. paryAma sarvArthasiddhika devonI ajaghanya jaghanya e sUtranuM kathana ahIM grahaNa karavuM joIe kA sudarzana caritrakAnirUpaNa sudarzana caritra"asthi i mate ! jiM vaDhioramArovALe" ItyAdi TIkAthe-cothA sUtramAM sUtrakAre pApama ane sAgaropamanI prarUpaNuM karI che. temAM kALanI ati pracuratAnuM kathana sAMbhaLIne sudarzana zeThe evuM zrI bhagavatI sUtra : 9 144 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyuM ke temane kSaya ja nahIM thatuM hoya, tethI A vAtane khulAse karAvavA mATe temaNe mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUcha-"thi maMte ! ggfuM vimATovALa ta , avarAtti vA? " he bhagavan! A papama ane sAgaropama kALane zuM kadI kSaya (sarvanAza) thAya che khare ? athavA zuM temane dezataH (aMzataH) nAza thAya che kharo? mahAvIra prabhune uttara-"haMtA gariya" hA sudarzana ! A kALano sarvathA nAza paNa thAya che ane aMzataH nAza paNa thAya che. A kALane kSaya ane apacaya thavAnI vAta sAMbhaLIne, sudarzana zeThe pharI A pramANe prazna pUcha-"te LaLa aMte! ga yudatta, asthii curd # jiovara sAravamAnuM gAva vattA ura vA? " he bhagavan ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke A palyopama ane sAgaropama kALane kSaya ane apacaya thAya che? A prarananA uttaranuM pratipAdana karavA nimitta sUtrakAra ahIM eja sudarzana zeThanA caritranuM nirUpaNa kare che-"gyaM sahu ! tene rAvaLe dariyApure nAma nacare hosthA vaUAgo" he suna. te kALe ane te samaye hastinApura nAme nagara hatuM. aupapAtika sUtramAM jevuM caMpa nagarInuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM ja hastinApuranuM varNana samajavuM. "sattAva unALe" te hastinApura nagaramAM sahastrApravana nAmane udyAna hatuM. "vAgo" tenuM varNana pUrNabhadra cityanA varNana pramANe samajavuM. "taratha i fthaLApure nAre vahe rAma rAyA ho " te hastinApura nagaramAM bala nAmane rAjA hatA. aupapAtika sUtramAM jevuM kRNika rAjAnuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM ahIM bala rAjAnuM varNana samajavuM. "taraNa of we oo mAruM nAma kevI thAte balarAjAne prabhAvatI nAmanI paTTarANI hatI. "humALavAyA, lAgo' tenA hAtha ane paga atizaya sukumAra (kamaLa) hatAM. aupapAtika sUtramAM kRNika rAjAnI rANI dhAri. NInuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM tenuM varNana paNa samajI levuM. bIjIvataqvariphA" tenAM badhAM aMgo pratipUrNa-cUnAdhika rahita hatAM ane te pAMce IndriyathI pratipUrNa hatI. pratyanukhavanI vAri" pAMce IndrinAM sukhone anubhava karatI hatI. A atima sUtrapATha paryantanuM samasta varNana ahIM grahaNa karavuM joIe. "taraNa sA pabhAvaI devI annayA kayAI, tasi tArisagaMsi vAsagharaMsi khitAbo vitta, pAphiro dUmi damade" eka vakhata evuM banyuM ke prabhAvatI rANI puNyazAlIonA nivAsane 5 evAM pitAnA zayanagRhamAM zayana karI rahI hatI. te zayanagRhano aMdarano bhAga vividha prakAranAM citrethI susajijata hate, tathA bahArane bhAga cUnAthI dhULela hato tathA masAlAnA paththarathI ghasI ghasIne mulAyama ne camakadAra karavAmAM Avela hatuM. "vitta dara zrI bhagavatI sUtra : 9 145 Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "6 "6 'kAlAgurupavara ,, vicitaDhe ''tenI uparanA bhAga (chata) vividha prakAranAM citrothI suzaiAbhita karavAmAM AvyeA hateA ane bheAMyataLiyAnA bhAga cakacakata banAvavAmAM AvyeA hateA. huM marmALacaLavaLAnidhAre ? te zayanagRhamAM jaDelAM miz ane ratnA vaDe tyAnA adhakAra naSTa thaI gayA hatA. bahusamasuvibhakta TresamA " tenA patyeka bhAga samatala ane suMdara rIte vibhakata thayelA hatA. paMcavannararatamuramimujavuggovacAra hi 'temAM je puSpA gAThavelAM hatAM, te pAMca vaNu nA, sarasa ane sugandha yukata hatAM. kuMdarukkaturukka dhUvamaghamaghaM tagaMdhuddhUyAbhirAme te hamezA zreSTha kALA agaru, kadrupa, lAkhAna Adi dhUpanI suMdara sugadhathI maghamaghI uThatA hatA, te zayanagRha atyaMta sugandhathI yukta hAvAne kAraNe sugadhita dravyanI geATI jevu lAgatu hatuM " saMsi tAnnitti saLi sisAhi...navaTTi ' evAM te zayanagRhamAM eka zreSTha zayyA hatI, je sArliMgana rtika (zarIrapramANuyukta upadhAnavALI) hatI, athavA te takiyAthI yukta hatI " mayo vighyocaLe, tuo kannara, moLa ca nmIre " jenI khanne tarapha-mAthu rAkhavAnI jagyAe ane paga rAkhavAnI jagyAe-e upadhAna (takIyA, AzIkAM) rAkhelAM hatAM, je madhyabhAgamAM nimna (nIce namelI) ane gabhIra hatI, athavA je. mAtra madhyabhAge ja gaMbhIra hatI, huM rovuDhinavAjIyarAjalAjinnah " ati mRdu hAvAne lIdhe je gaMgAnA kAMpanA pradeza jevI hatI, (jenA para paga mUkatAM ja je nIce besI jAya evI zayyAne avadAla zayyA " kahe che) urvAciyakhobhiyadugullapaTTapaDicchAyaNae je saMskAra yukta (jhUlavALA), 66 66 : ' ' rezamI vastrathI tathA kapAsanA athavA atalasanA vajrathI AcchAdita hatI, suvicacattAne rasapruvasaMtruj, sukSma '' abhiAgAvasthAmAM (jyAre tene upayega na karavAnA haiAya tyAre) jenA upara dhULa jAmatI aTakAvavA mATe 208srANu (raja paDatI aTakAvavA mATenuM AcchAdana) rAkhavAmAM Avatu hatu, tathA je lAla raMganI maccharadAnIthI AcchAdita rahetI hatI ane te kAraNe je atyanta ramaNIya lAgatI hatI., AiNagarUyabUraNava NIyatUlaphA se carma nirmita jInanA samAna, rUnA samAna, kaiAmala khUra (kharU) nA samAna, mAkhaNunA samAna tathA atula (AkaDAnA phUla) samAna kAmala spavALI 66 " a zrI bhagavatI sUtra : 9 146 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatI, (jana svAbhAvika rIte ja mulAyama hoya che, rU, arka tUla ane mAkhaNa paNa evAM ja mulAyama hoya che. te kAraNe te zayyAnA sparzane te vastuo sAthe sarakhAvavAmAM Avela che) "sAdhavarakunagunnaNa jovA " je. sugaMdhita uttama pupothI, sugaMdhita uttama cUrNothI (pAuDarathI), ane bIjA paNa zamyA ne upayogI aneka dravyothI yukta hatI, "addharAimasa, muttarAnA gohImALI sohImALI" evI te zayyA para zayana karatI evI te prabhAvatI rANIe sutajAgarAvasthAmAM (saMpUrNa nidrAdhIna paNa na hoya ane bilakula jAgRta paNa na hoya evI avasthAmAM) madhyarAtrine samaye "acacAhavuM che, , sivaM', unna, mAra4, sarisAya, mANavAM patittA parivuMdrA' A prakAranuM A mahAsvapna dekhyuM. "varoharamALA 2" A padanA prayoga dvArA ahIM e vAta prakaTa karavAmAM AvI che ke atyanta nidrAmAM hoIe evI avasthA mAM ke bilakula jAgRtAvasthAmAM svapna AvatuM nathI. paraMtu ardhanidrita ane ardhajAgRtAvasthAmAM ja savapna Ave che. ahIM e vAta prakaTa karavAmAM AvI che ke sakhta dekhatI vakhate prabhAvatI rANI paNa ardhanidrita ane ardha jAgRtAvasthAmAM ja hatAM. temaNe je svapna dekhyuM te udAra (uttama) hatuM, kalyANakArI hatuM, zivarUpa hatuM, dhanyarUpa hata, mAMgalika hatuM ane sazrIka-zrIyukta (suMdara) hatuM. teNe AkAzamAMthI utaratA siMhane pitAnA mukhamAM praveza karato jo. A prakAranuM svapna dekhIne te jAgI gaI have sUtrakAra te rAkhamAM joyelA siMhanuM varNana kare che "TrAra, rAya, thANAda, hari, hAtha, camaTTANeDha, vaMdu sarojAmabijhaLakanna " te svapnadaSTa siMha metInA hAra, cAMdI, kSIrasamudra, candranAM kiraNe, jalabiMdu ane rajata parvata (vaitADhaya parvata)nA samAna zveta hate, tenI chAtI vizALa hatI, ane te ramaNIya havAthI darzanIya hate. " nikuvIrakulisTirikRtivADhArDiyamu" te siMhanI bane dADhanA khUNAne agratana bhAga sthira (prampa rahita) tathA laSTa (manojJa) hatuM, tenI dADhe vRtta (gALa), dhUla, suzilaSTa (susaMbaddha) viziSTa (zreSTha) ane tIkSaNa hatI, te kAraNe tenuM mukha vikarALa bhAsatuM hatuM. "gharamAMkarajamonasTamArgomaMta " tenA bane cheTha parikamita (kRta saMskAravALA) kamala jevAM kemala. sapramANa ane suMdara hatA, ane te kAraNe te manahara lAgatAM hatAM. "rapatravattamAkunAjItAjunI" tALavuM ane jIbha lAla kamaLanA pAnanA samAna sukumAra (atizaya nAjuka) hatAM. "mUkAyA tArA kAvattAyaMtaradRSivimAnaca" suvarNa gALavAnA pAtramAM gALavAmAM AvatA suvarNanA jevI tathA vijaLInA zrI bhagavatI sUtra : 9 147 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jevI camakatI tathA gaLa-goLa tenI AMkhe hatI. A kathananuM tAtparya e che ke baMne AMkhe varNa tapta suvarNanA jevo hato, AkAra goLa hate ane teo vijaLInA jevI tejasvI hatI. "vikAro , vahipunavipuraraeAM tenI bane jAMgha vizALa ane dhUla hatI, ane bane khabhA vizALa ane paripUrNa hatAM. "miviracakuDumasTaakhAravirithanAraNaaovanomicaM" tenI kezavALInA vALa komaLa, vizada-eka bIjAne maLelA hatAM, ane prazasta lakSaNavALAM hatAM, ane gardana para Amatema vikharAyelAM hatAM. tene lIdhe te khUba suMdara lAgato hato. "kavi sunizcimacaNAyaka brokiyaaha" te pitAnI pUchaDIne UMcI nIcI karI rahyo hato ane jamIna para pachaDAte hato. "ro, mALA, zrI catta, saMmAraM, nAthALo, lovaramA nicacarAmavayaM sIdhuM suvikhe pArittA gvRiddhA" te pote saumya svabhAvane hatuM ane tene dekhAva saumya lAgate hato. te vividha prakAranI kIDA karato karato AkAzamAMthI nIce utaryo ane prabhAvatInA mukhamAM teNe praveza karyo." A prakAranuM svapna joIne te jAgI gaI. "taeNa' sA pabhAvaI devI ayameyArUva orAlaM jAva sassirIya mhaasuvinuM pArittAnuM hinduddhAM" A prakAranA udAra (uttama), kalyANakAraka, zivarUpa, dhanya, mAMgalika ane sazrIka (saMdara) mahAsvapnane dekhIne jAgRta thayelI te prabhAvatI rANInA AnaMdane pAra na rahyo. tenuM hadaya AnaMdathI nAcI uThayuM ane tene ghaNe saMtoSa thayo."dhA caDhayagingva samUhi. comacat < suvi maniSphara" meghanI dhArAthI kabapuSpanI jevI dazA thAya che evI tenI dazA thaI. eTale ke harSane lIdhe te romAMcita thaI gaI ane te mahAsvapnane yAda karavA lAgI "gopattiA saLikanA janma saragnane yAda karIne te zayyA parathI uThI. "muddettA mAricavavaDhamaDhamaMtApa, avilaMviyAe, rAyasarisIe, gaie, jeNeva balassa ranno sayaNijje, veNeva vAra " UThIne tvarArahita, capalatArahita (zArIrika ane mAnasika caMca latA hita), vegarahita, ane vilaMbarahita hovAne kAraNe rAjahaMsanA jevI gatithI cAlatI cAlatI, jyAM balarAjAnI zayyA hatI tyAM te AvI. kArijIttA saDha nA arf fhuM hiM hiM , magnAhiM, maLamAhiM, orAlAhi, kallANAhiauM, sivAhi, dhannAhi, maMgallAhi', sassirIyAhiM, miyamahura zrI bhagavatI sUtra: 9 148 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' manu,', niAdi', 'saMjayamALI saMvamALI paroDhe 'tyAM AvIne teNe iSTa, kAnta, (kamanIya), priya, maneAjJa, maneAma (maneAnukUla), udAra, kalyANarUpa, dhanya, mAMgalika, sazrIka tathA mita, madhura ane majula vacanAthI khalarAjAne jagADayA A vizeSaNAnA atha kalpasUtranA 29mAM sUtranI-trIzalAsvapna prakaraNanI TIkAmAM ApavAmAM Avela che. te jijJAsu pAThakAe te tyAMthI vAMcI levA. 'paDibohettA baleNa raNNA anbhaNunnAyA samANI nANAmaNirayaNabhatticittaMsi mAnavaMciniIcara '' khalarAjAne jagADIne, temanI AjJA laIne te vividha maNiratnAthI paripUrNa ane citrakalAyukta sukhAsana para besI gaI. '' nitIsat satthA, bIsatthA, suhAsaNavaragayA balaM rAya tAhiM iTThAhi kaMtAhiM jAva saMhavamAnI saMvamALI vavacArI." tyAra bAda mArga janita parizramathI rahita thaine tathA sahyeAbhanA tyAga pUrvaka vizvasta banelI evI te prabhAvatI rANIe te uttama sukhAsana para beThAM beThAM, kAMta, priya Adi pUrvokta vize. SaSNeAvALI vaNIthI khalarAjane A pramANe kahyu -'dba vahu ak revAnupiyA ! aja taMkhi tArisagaMsi sayaNijjaMsi sAliMgaNa vaTTie, taceba jAva nniygvynnmkuLayaMta sauda munine pAcittAna'hivuDhDhA " 'he devAnupriya ! Aje madhyarAtre, pUrvokta sAligana Adi vizeSaNAvALI zayyAmAM jyAre huM sUtI hatI, tyAre meM adhanidrita ane ardha jAgRtAvasthAmAM eka svapna joyu. (ahIM zayyAnAM AgaLa kahyA mujabanAM badhAM vizeSA grahaNa karavA joie.) svapnamAM me AkAzamAMthI utaratA eka sihune mArA mukhamAM pravezate joye. (ahI svapnadRSTa sihanA pUrvAkta badhAM vizeSaNeA grahaNa karavA joie.) svapnane joIne turata ja hu' jAgI gaI. ' "C taM NaM' devANupiyA ! eyarasa orAlassa jAva mahAsuviNassa ke manne tarAne vittinisele viNar " te he devAnupriya ! zu' mAre evu' mAnavu joie ke A udAra Adi vizeSaNeAvALA mahAsvapnanuM lavRtti vizeSavALu kalyANakAraka la zu'prApta thaze ? eTale ke meM joyelA te svapnanu viziSTa kalyANakArI phala prApta thaze kharU saLa che thaze rAyA mAyaphaLa vAr gatta yamavuM sonnA nilamba taMduDha nAva cip " khalarAjAe jyAre prabhAvatI rANIne mukhe te svapnanI vAta sAMbhaLI, tyAre tene ghaze| ja AnaMda ane saMtASa thayA. tenu' hRdaya AnaMdathI nAcI uThayu. " dhArA nIyamumi kumukSmajaMghumAyaMtanu saviyaromavesa' suvi`oziSTa ' avicchinna - zrI bhagavatI sUtra : 9 149 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varasAdanI dhArA paDatI hoya tyAre jema sugaMdhita kadaMbapukha pulakita thAya che, tema AnaMdane lIdhe te paNa pulakita thaye-tenI romarAji UbhI thaI gaI romAMcita thaI gaye. pahelAM te bala rAjAne te svapna viSe sAmAnya rUpe vicAra karyo. tyAra bAda bokhindrittA 6 varU" teNe tene IhArUpe tarkavitarka karIne te viSe UMDe vicAra karyo. "pavitti thavA sAmAjiur magar guddhivinALanuM raNa sudhArA agi dare" tyAra bAda teNe pitAnA svAbhAvika matijJAna janya buddhivijJAnathI-mativizeSarUpa autpattikI Adi buddhirUpa jJAnathI-te pUrvokta mahAsavapnanA phalane nirNaya karyo. " karettA pabhAvaI devi tAhiM iTThohi, kaMtAhiM jAva maMgallAhi sAssirIyAhi micamatu maMguDhArdi nihiM haMDhavALe saMjIvamALe racAlI " tyAra bAda teNe ISTa, kAnta, priya, manojJa, manoma, maMgalakArI, sazrIka, mita, madhura ane maMjala zabdonA uccAraNa dvArA te svapnanI vAraMvAra prazaMsA karatAM karatAM prabhAvatI rANIne A pramANe kahyuM-"moDhe tame kevI ! vaLe ?i" he devI! tame je svapna joyuM che te ghaNuM udAra (uttama) che. " jAne it tuma devI suvi 6i, gAya sariNatri sume revI suviLe "i he devI! tame ghaNuM ja kalyANakArI savapna joyuM che. he devI! tame ziva, dhanya, maMgalarUpa ane sabrIka bhAyukta) svapna dekhyuM che. AphrikITTAvakrAimasTArani tu tevI ! suviLa vi" he devI! tame AregyadAyaka, tuSTidAyaka (tRptidAyaka), dIrdhAyuSyadAyaka, artha prApti karAvanAra ane anarthano visa (nAza) karanAra svapna joyuM che. "gaDhAmo vApu para! moDhAmo tevabhugi!, puttarAmo divALafgg! rajakaDhAmo jevAzudigg !" he devAnupriya! tame joyelA svapnanuM A phaLa tamane prApta thaze-A dRTa vakhanA prabhAvathI tamane arthalAbha thaze, putranI prApti thaze ane rAjyalAbha prApta thaze. "ghara vasu tu vizudiqu! nAi mArA parigori gai mvicAi virUdattA" he devAnapriyA ! pUrA nava mAsa ane chA divasa vyatIta thayA bAda "mannu kukaravuM, kuladIva', kulapavyaya, kulavaDe sayaM, kulatilaga, kulakittikara', kulanaMdikara, kulghaNA, rAdhA, juvAra, yuddhavina" ApaNA kulamAM ketu samAnaadabhata hovAthI havaja samAna prakAzaka hovAthI kulanA dIpaka samAna, kuLamAM parvata samAna (sthira svabhAvavALA) ane kuLanA AdhArarUpa, ane ajeya hovAthI A upamA ApI che), uttama hovAthI kulamAM zimaNuM samAna, alaMkAra rUpa hovAthI kuLanA tilaka rUpa, kuLanI kIrti phelAvanAra, samRddhi kAraka hovAthI kuLane AnaMdadAyaka, cAre dizAmAM kuLane yaza phelAvanAra, kuLanA AdhAra rUpa, kuLamAM pAdapa rUpa (vRkSa jema ThaMDI chAyA Ape che tema Azare AvanAranuM rakSaNa karanAra), dareka rIte kuLanI vRddhi karanAra, "samaalpaannipaay ahINapaDipuNNaM, paMciM diyasarIra jAva sasisomAkAra kaMta piyadasaNaM gdha levAmAnamama vAra vANiti" atyanta nAjuka kara ane caraNavALA, khoDakhAMpaNa rahita zubhalakSaNethI yukta paripUrNa aMgavALA, paripUrNa pAMce IndricothI yukta zarIravALA, ("yAvatu "parathI "kSAnarLottam" janmathI ja svastika Adi lakSaNavALA ane janmabAda tala, masA Adi vyaMjanevALA), zrI bhagavatI sUtra : 9 15 0 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 candramAnA jevI bhanya AkRtivALA, manahara rUpavALA, ramaNIka danavALA, ane devakumAranA jevI kAntivALA putranA tame janma Apaze. 8 seviya NaM dAra unmukkabAlabhAve, vinnAyapariNayamitte jovvaNagamaNupatte sUre, vIre, vikate, viyirmANa pahamaNavAdaLe raJavaDuM AyA manisarU" jyAre te khAlaka peAtAnI khAlyAvasthA pUrI karIne yuvAvasthA prApta karaze, tyAre te kalAdimAM paripakava jJAnavALA (nipuNu) thaze, te dAnathI athavA zaraNAgatanuM rakSaNa karavAne kAraNe zauyayukta thaze. sagrAmamAM vIratA batAvaze, te ghaNeA parAkramI haze (anyanA pradeze! para AkramaNa karIne vijaya prApta karaze.) te ati vizALa senA ane hAthI, ratha, gheADA, pAlakhI Adi vastINu sainya ane vAhane vALe! manaze, ane svata'tra rAjA khanaze 'ta' vADheLa tume nAva munine vidyuM " he devI! tame Avu uttama, kalyANukArI, zivarUpa, dhanya, magalakArI, ane sazrI (zAbhAyukta) svapna dekhyuM che. " bAroTrinAya maLadhAraLa, tame tevI ! suSiLela, tti bhAvati devi tAhi iTThAhiM jAva vaggUhiM doccapi, taccapi OM devI! tame ArogyadAyaka tuSTidAkaka, dIrdhAyuMdAyaka, kalyANakArI ane magalakArI svapna dekhyu che. A pramANe kahIne te khalarAjAe STi, kAnta, priya, maneAjJa, maneAnukUla, udAra kalyANarUpa, ziva, dhanyarUpa, magaLa, sazrIka, mita, madhura ane maMjula vacanAthI prabhAvatI devInI bIjI vAra paNa prazna sA karI ane trIjI vAra paNa prazaMsA karI. " saphLatA pamAya dhruvI, pasa raNNA aMtie eyamaTTha soccA, nisamma0 karayala jAva eve vayAsI malAnA bhukhe svapnanA phUla viSenI A prakAranI vAta sAMbhaLIne ane tene hRdayamAM dhAraNa karIne prabhAvatI rANIne dhaNA ja ha` ane satASa thayA. tenu hRdaya khAnadathI nAcI uThayu. teNe banne hAtha joDIne rAjAne namaskAra karyAM ane namaskAra karIne A pramANe kahyu , aNuvaha ', " cameya TevALulviyA ! tameya tevAviyA ! avita meca' vALuviyA ! he devAnupriya ! ApanI vAta kharI che he devAtupriya! ApanA kahevA mujaba ja svapnanuM kula prApta thaze. he devAnupriya ! Ape A svapna viSe je niya karyAM che. te sarvathA satya ja che. huM asaMdiddhameyaM devANuppiyA ! icchiyameyaM TevALu yA ! licchithameya avALuviyA ! he devAnupriya ! A putralAbha viSayaka mApanuM kathana asa'digdha (nizcita-sa Mpraiharahita) che. A putralAbha rUpa vastu mane abhilaSita (mArI abhilASAne anurUpa) che. he devAnupriya ! A putralAbha rUpa vastu mane ghaNI ja rucikara che-kharA aMtaHkaraNapUrvaka svIkArya che, zrI bhagavatI sUtra : 9 151 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " icchiyapaDicchiyameyaM devANuppiyA ! me jaheyaM tujhe vadaha tti kaTu ta suviNaM sanna phijha" he devAnupriya! A putraprApti viSayaka svapnadarzana mArA aMta:karaNanI IcchAne anurUpa che, ISTa che, atyanta ISTa che ane svIkArya che. Ape te svapna viSe je kahyuM te yathArtha ja che A pramANe kahIne teNe balarAjA dvArA kathita te svapnaphalane svIkAra karyo. "chittA raNNA abbhagunnAyA samANo NANa maNirayaNabhatticittAo bhaddAsaNAo abbhuThei, banmattA" tyAra bAda potAnA patI balarAjAnI AjJA laIne te vividha maNirathI yukta ane citrothI alaMkRta evA te sukhAsana parathI UbhI thaI tyAMthI uThIne "asurisamajava8 nAva jaNa, veLA sara sayafLakane, tene vAjajIrU" varArahita, calatA rahita, ane haMsanA samAna gatithI, vilaMba karyA vinA, asaMbhrAntarUpe te jyAM pitAnI zayyA hatI. tyAM AvI, "samchittA, saLikannati, nizItha, rilIphA vaM vAsI" tyAM AvIne te pitAnI zayyA para besI gaI zayyA para besIne teNe A pramANe kahyuM- "mA je sattane pALe kaMkA vize bahiM pAvakumaLafchuM rimita tti rada ' mAruM A uttama, abhISTa ane ma gala svapna anya pApasvapna dvArA naSTa thavuM joIe nahIM. te svapna icchita vastunI prApti karAvanAra hovAthI tene uttama kahyuM che. ane anarthane vivaMsa karanAra hovAthI tene maMgala kahyuM che. "devagurujaNasaMbaddhAhiM pasatyAhiM maMgallAhi dhammiyAhi kahAhi suviNajAgariyaM dizAmaLI 2 virU" A pramANe vicAra karIne te deva ane guru saMbaMdhI prazasta, mAMgalika ane dhArmika kathAo karatI thakI svapnasaMrakSaNa nimitte jAgaraNa karavA lAgI sUpA "tAmAM che sAcA chokuvicagraNe sa " ItyAdiTIkAtha-"tA re vache sAcA huvicapurire sA, sAvettA ghauM vayAsI khippAmeva, bho devANuppiyA ! ajja savisesaM bAhiriya uvadvANasAla idhotiyurU saMmarinova4i4 surApavarapaMcavairgeoracAsTi" tyAra bAda bala rAjAe potAnA kauTuMbika puruSane (AjJAkArI sevakane) belAvyA ane temane A pramANe kahyuM- he devAnupri ? tame banI zake eTalI tvarAthI. Aje bahAranI upasthAnazAlAmAM (dIvAnakhAnAne) viziSTa prakAre gaMdaka cheTA. temAMthI kacaro vagere kaDhAvIne tene vALIjhUDIne sApha karAvo, tene chANa Adi vaDe lIMpIgUMpIne suMdara banAve, uttama sugaMdhayukta pAMce varNanAM zrI bhagavatI sUtra : 9 15 2 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puthI tenI sajAvaTa karAvo. "dADhAnukavaravuM nA padi ida 2, jAvekALA agara, uttama kadrupa, lebAna Adi dhUpa vaDe tene evo te sugaMdhayukta banAve ke jANe ke te tenA maghamaghATathI sugaMdhanI guTikA jevuM banI jAya A pramANe karI karAvIne ""ugram gg" tyAM eka siMhAsana goThave. " sattA matta bAra " siMhAsana goThavIne "mArI AjJAnusAra badhI taiyArI thaI gayAnI khabara mane pahoMcADe. "sAna' te koiMbiya jAva paDisuNetA khippAmeva savisesa bAhiriya uvadANasAla jAya vinaMti" balarAjAnI A prakAranI AjJA sAMbhaLIne te AjJAkArI sevake tarata ja bahAranI upasthAnazAlAmAM AvyA, temaNe te upasthAnazAlAmAM vizeSarUpe sugaMdhayukta jaLa chAMTayuM, kacare vagere sApha karyo ane chANa Adi vaDe lIpI pIne tene zuddha karI tyAra bAda kAlA agaru, uttama kaMdrapa ane lobAna Adi dhUpathI tene evI maghamaghatI karI dIdhI ke temAMthI nIkaLatI mahekane lIdhe te upasthAnazAlA sugaMdhita dravyanI eka guTikA jevI banI gaI. tyAra bAda teoe balarAjAnI pAse AvIne temane kahyuM-"he rAjana! ApanI AjJAnusAra badhI taiyArI thaI gaI che. "tai re vAje rAjA paMjUravArasamaNi rAgo dama, anuttA vacaDhAgo vAvo" tyAra bAda prAta:kALa thatAM te rAjA pitAnI zayyA parathI uThA. uThIne pAdapITha para paga mUkavAnA bAjoTha para) paga mUkIne pitAnA palaMga parathI nIce utaryo. " hira lera bagNA seva uvAccha" tyAra bAda jyAM pitAnI vyAyAmazALA hatI, te tarapha gaye. tyAM jaIne teNe te vyAyAmazALAmAM praveza kayA. "hA vavavA deva gaNA taheva makanAre jAva lava ciraMtane nava majhadAho niyama" aupapAtika sUtranA pUrvArdhanA 48mAM sUtramAM vyAyAmazALA ane snAnagRhanuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM ja varNana balarAjAnI vyAyAmazALA ane temanA snAnagRha viSe ahIM grahaNa karavuM joIe "tatra ne cAcA-cothAyachAvyAmaHTTa jaH " vyAyAmanuM A pramANe varNana karavAmAM AvyuM che vyAyAmazALAmAM jaIne teNe vyAyAmanA aneka dAva karyA, deDavAnI tathA malle sAthe kustI karavAnI kasarata Adi karyA. " gyA" eTale guNanikA, "valAna ? eTale doDavu ane "vyAmardana" eka bIjAnI sAthe aMgane bhIDAvavA rUpa kuratI. vyAyAmazALAmAMthI nIkaLIne te snAnagRhamAM AvyA aupapAtika sUtramAM snAnagRhanuM A pramANe varNana karyuM che-"mannato goDhAminI, vicitraka zrI bhagavatI sUtra : 9 153 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 NiratnakuTTimatale, ramaNIye, snAnamaMDape, nAnAmaNiratnabhakticitre, snAnapIThe sukhniSphaLaH " snAna karIne, candranA jenuM jevu... priya dazana che evA malAjA snAnagRhamAMthI bahAra nIkaLyeA. ' uiniyalamittA eLeva yAhityiA caDhDhALannAjJA teLeva vALajIrU '' tyAMthI nIkaLIne te peAtAnI khAd upasthAna zAlAmAM AvyA. " jIvanacchittA sIALavayaMtti pusthAmimudde nirIcar" tyAM AvIne te pUrva dizA taraph mukha zakhIne, pahelethI ja tyAM goThavelA uttama siMhAsana para besI gayeA. nizIrA annano uttapurathime viNImAq TrumAsA secanasthaLavuMhyuyAr' viddhatyAyama jIvavArA... cAvepha ' siMhAsana para virAjamAna thaIne teNe peAtAnI IzAna dizAmAM ATha bhadrAsanA geAThavyAM. te bhadrAsanA sapheda vastrothI AcchAdita hatAM ane siddhArthaMka (sarasava) vaDe temanA upara maoNMgalApacAra karela hatA. cAvettA avaLo jIvanAmaMte nALAmaLicaLakriya' ci jeninga" tyAra khAda teNe peAtAnAthI na adhika dUra ane na adhika pAse evAM sthAne aneka maNuie ane ratnAthI mADita, dekhAvamAM ghaNuAja suMdara " mavapadanupAya, sahapaTTabahubhattisayacittitANa " atizaya kImatI vasamAMthI anAvele, jyAM uttamamAM uttama vastro ane che evI jagyAe vizeSa mUlya ApIne khAsa taiyAra karAvele, sUkSma tAranI (dorAnI) sekasa prakAranI anAkhI kArIgarIvALA, " Amiyakasama gAya mattivitta " IhAmRga, vRSabha AdinAM citrAthI grAbhAyamAna, 'niMmata'ichAve, " evA adanA pAMta teNe tyAM taNAyeA. ahIM cAyata' " padmathI Da nara, turaMga, makara, vihaMga, byAla, kinnara, ruru, zarabha, camara, kuMjara, vanalatA ane padma latAnAM citrA grahaNa karavAnA che. eka jAtanA jaMgalI jAnavaranuM nAma IhAmRga (va) che. RSabha eTale aLada, vyAla eTale sapa` kinnara eTale eka prakAranA vyantaravizeSa deva, ' ruru' eka prakAranA mRgavizeSane kahe che, zarabha eTale aSTApada nAmanu' jAnavara, camara eTale camarI gAya, kuMjara eTale hAthI, azeAkAdi latAone vanalatA kahe che, ane kamalinIne padmakSatA karuM che. A badhAM citrA te poM para dorelAM hatAM. achAvettA naannaamnnirynnmattipitte " pa taNAvyA bAda teNe te pardAnI pAchaLa eka suMdara bhadrAsana goThavyu'. te bhadrAsana aneka maNi ane ratnAthI maMDita citrAthI yukta hatuM, "natyacama camasUranosthaLa' ' tenA upara kAmala gAdI ane takiyA bichA 66 zrI bhagavatI sUtra : 9 154 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ relA hatAM te bhadrAsana para je suMdara vastra bichAvavAmAM AvyuM hatuM tenuM nAma Astaraka (cAdara) ApavAmAM Avela che. vaLI tenA para geLa AkAphanI masaraka (nAnA takiyA jevuM) paNa goThavelI hatI. "revantha vRtyu gAdinA upara je vastra bichAvavAmAM AvyuM hatuM te bilakula sapheda hatuM. gAnAkuzaM, pamAvA jevI madAsanuM vAverU" A bhadrAsanane sparza zarIrane sukhakArI hato, kAraNa ke tenA upara atyaMta kamala gAdI bichAvelI hatI. A prakAranuM bhadrAsana prabhAvatI devI mATe goThavAvIne teNe "vahovuMvira " pitAnA AjJAkArI sevakane bolAvyA. "sarAvittA purva jANI" ane teNe temane A pramANe kahyuM--"vizvameva mo revAnubiyA ! aMTaMga mahAnimittamuttatthadhArae, vivihasatthakusale, suviNalakkhaNapoDhae sahAveha" he devAnapriye tame ghaNI ja jhaDapathI aSTAMga mahAnimittanA-ATha prakAranA parokSArthane nirNaya karAvanAra mahAzAstronA-sUtra ane arthane hRdayamAM dhAraNa karanArA tathA aneka zAstromAM nipuNa evAM svapnalakSaNane jANanArA svapnapaThakone bolAvI lAve. aSTanimittAMga A pramANe che-(1) divya, (2) autpAta, (3) AntarikSa, (4) bhauma, (5) Aga (6) sara, (7) lakSaNa ane (8) vyaMjana. te pratyekanA traNa traNa bheda kahyA che. "tAre jouM - agram Ta mdigmttA varasa no aMtiyo phinivimala rAjAnI A prakAranI AjJAne mAthe caDAvIne te AjJAkArI puruSe balarAjAnI pAsethI cAlI nIkaLyA. "phinimittA sighaM suri vagharuM huM dRsthibApu maksa koNa cheva suvAvasthApaDhALa jADuM, tene vAdavi tyAMthI nIkaLIne turata ja varApUrvaka, capaLatApUrvaka ane atyaMta vegapUrvaka hastinApura nagaranI vacce vacce thaIne, jyAM svapnalakSaNapAThakonAM ghara hatAM, tyAM AvI pahoMcyA. "3rrrrrchattA te suviNajIvanapADhaNa rAti" tyAM jaIne temaNe te svapnalakSaNa pAThake ne bolAvyA -eTale ke temaNe temane rAjAnI AjJA kahI saMbhaLAvI. "tai te suvikhaarDha varasa nanno thoDuMricapurohiM taNAviyA sanALA 66 suda chaThThAya ca nAva karI potAnA AjJAkArI sevake dvArA balarAjAe jemane lAvyA hatA, evAM te svapnalakSaNapAThake ghaNAja harSa ane saMtoSa pAmyA. eja samaye temaNe snAna karyuM. tyAra bAda vAyasAdine anna devArUpa balikama temaNe karyuM. tyAra bAda mazinA tilaka Adi rUpa kautuka maMgala ane prAyazcittanI vidhi patAvIne temaNe suMdara vastro tathA bahu ja mUlyavAna ane vajanamAM halakAM evAM AbhUSaNe paheryA. " sthiriyADhiyA, mayuddhanA sahaM tahiM jillo zrI bhagavatI sUtra : 9 155 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niri" tyAra bAda temaNe pota potAnA mastaka para sarasava ane hari. tAlikA (da) vaDe maMgalapacAra karyo, pachI teo balarAjAnA uttama mahela pAse AvI pahoMcyA. "vavAdi chattA avanavANAkiduvA igrgo Thira tyAM AvIne teo badhAM rAjAnA te uttama mahelanA daravAjA pAse bhegA thayA. "garzo miDhittA meLeva kAriyA ravajJAAsA re 3kari >> bhegA thaIne teo rAjAnI bahAranI upathAMnazALAmAM AvyA. "vAcchitA vAva varuM pAcaM na viSauLe raddhAti >> tyAM AvIne temaNe banne hAtha joDIne rAjAne namaskAra karyA ane " tamAro jaya ho, tamAre vijaya he " evA zabdothI temaNe rAjAne vadhAvyuM. "tapa kukiM NalakvaNapADhagA baleNaM rannA vaMdiya pUipa sakAriya saMmANiya samANA patteyaM patteyaM vansanuM mALe, nitIti" tyAra bAda balarAjAe temane namaskAra karyA, temane Adara karyo, temane satkAra karyo ane temanuM sanmAna karyuM tyAra bAda teo badhAM AgaLathI gaThavelAM bhadrAsana para besI gayA. "taNaLa he nAthA bhAva rekiM navaniraMtara ra" tyAra bAda balarAjAe prabhAvatI rANIne pardInI pAchaLa besADayAM. "sattA parighunatye, of fragi te sujisTaagDhag gvaM vANI" rANIne pardInI pAchaLanA bhadrAsana para besADIne, phala ane phelethI jenA hAtha paripUrNa hatA evA te balarAjAe ghaNuja vinayapUrvaka te svapnalakSaNapAThakone A pramANe kahyuM" evaM khalu devANuppiyA ! pabhAvai devI ajja tasi tArisagasi vAsagharaMsi jAva karI che sittA vidyA" he devAnupriye ! Aje bhAgyazALIone cogya evAM te (pUrvokta varNanavALA) zayanagRhamAM sUtelAM pralAvatI rANIe svapnAmAM (pUrvoktavizeSAvALA) eka siMhane potAnA mukhamAM praveza karate je che ane tyAra bAda teo jAgI gayAM che. "revAnufeqyA! pracAra borAjhAna kAra che ane vALa ravittivire mavirAra" to zuM mAre evuM mAnavuM ke te udAra Adi vizeSaNavALA vapnanuM "phalavRtti vizeSavALuM (viziSTa prakAranuM kalyANurUpa phaLa prApta thaze? " taeNaM suviNalakkhaNapaDhagA balatsa raNNo aMtie eyama, soccA nisamma ta saM suviLa niri" bala rAjAne mukhethI A vAta sAMbhaLIne ane tene cittamAM dhAraNa karIne te svapnalakSasRpAThakone ghaNe ja harSa ane saMtoSa thaye. temaNe pahelAM te te svapna para avagraha rUpe-sAmAnya rUpe vicAra karyo. "goLabruittA urdu anuvati " tyAra bAda IhA rUpe (vizeSa rUpe) zrI bhagavatI sUtra : 9 15 6 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAra karyo. "TruffNattA sAra vAra koriAM " e praznamAM UMDA utarIne temaNe te svapnanI yathArthatAne nirNaya karyo. "kSettA annamaLe saddhi saiti" tyAra bAda temaNe eka bIjA sAthe carcA vicAraNA karIne te svapnanA phala viSe vicAra karyo. " vaMjhira taraNa suvilsa drA gahiyadA pucchiyadA, viNicchiyaTrA, abhigayadA, balassa raNo purao svinnsA kAmanA karAramALA parva jANI" savapna phalane vicAra karIne jyAre temaNe te svapna phalana "ruddha artha jANI lIdhe, eka bIjA sAthe temanA nirNaya maLavI joyAM, "kuciThTha pUchaparacha karIne jyAre teo keIpaNa prakAranA saMzayathI rahita banI gayA, jyAre temaNe tenA arthane "vinirijhap' barAbara nirNaya karI lIdhe, ane jyAre temaNe badhI rIte 'mikAca pUrvApara rUpe arthane jANa lIdho. tyAre temaNe balarAjAnI samakSa svapnazAstrone pharI pharIne AdhAra ApI ApIne A pramANe kahyuM-"vahu levAnupiyA ! huM suvAsasthati nAyAsTIla muvinA, tIsa maTTANuviLA rAvari saMagvaLAvi he devAnupriya ! amArA svapnazAstramAM 42 sAmAnya svapnamAM kahyAM che ane 30 mahAsvane kahyAM che. A rIte kula 72 svo kahelAM che. " tathaLe tevA vicA! tithima vA vAdimAgaro vA ... temAMthI tIrthakaronI mAtAe athavA cakravatI enI mAtAo " tithati nA - vaTisi vA gambhavakkamamANaMsi ee siM tIsAe mahAmuviNANaM ime cohasamahAsa. viNe pAsittALa parivuti" jyAre tIrthakara athavA cakravatI temanI e utpanna thAya che, tyAre A 30 mahAsvapnamAMthI kaI 14 mahAsane dekhIne jAgRta thAya che. "saMhA" te 14 mahAsvapna nIce pramANe che-"" ItyAdi-(1) gaja, (2) vRSabha, (3) siMha, (4) lakSmIne abhiSeka, (5) pupamALA, (6) candramAM, (7) sUrya, (8) dhajA, (9) kUMbha, (10) padmasAvara, (11) sAgara, (12) vimAna athavA bhavana, (13) ratanarAzi ane (14) nidhUma agni. "vAyudevo ja vAsudevasi maMtramAsi gupta vorsa jaNAvaLALe jayare sattA mAvaLe pArittai " jyAre mAtAnA garbhamAM vAsudeva AvIne utpanna thAya che, tyAre vAsudevanI mAtAe e 14 mahAsvapanamAMthI kaI paNa sAta mahAsvapano dekhIne jAgI jAya che. "varuMdevmaayro vA baladevaMsi gabhaM vakkamamANaMsi eesiM codasaNha mahAsuviNANaM arare jarAri mahAvine pittALa parivutti" jayAre mAtAnA garbhamAM baladeva AvIne utpanna thAya che, tyAre baladevanI mAtAe e 14 mahAsvane zrI bhagavatI sUtra : 9 157 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAMthI kaI cAra mahAsvapno dekhIne jAgI jAya che. "maDhicamA vA maMliyNsi. gambhaM vakkamamANasi eemiNaM caudasaNha mahAsuviNANaM annayaraM evaM mahAviLa pAsattALa para ghaMti" ane jyAre mAMDalika rAjA mAtAnA garbhamAM AvIne utpanna thAya che, tyAre temanI mAtAe te 14 mahAvomAMthI koI paNa eka mahAsvapna dekhIne jAgRta thAya che. "rame 1 i agbrijA ! nA devI ne mAvaLe "i he devAnupriya ! prabhAvatIe vakhyAmAM je siMhane jo che, te eka mahAsvapna ja dekhyuM che. " gorALa revANuvicA! mAyaNa levI suvi vide" tethI he devAnupriya! prabhAvatI devIe joyeluM A svama udAra (uttama) ja che. "jJAva gom Tu kAra maMjasTAra revAzukhiyA ! jamavA sevI suvi phi" he devAnapriya! prabhAvatI devIe kalyANakAraka, zivarUpa, dhanyarUpa ane maMgalakArI rUma dekhyuM che. te svama Apane Arogya, tuSTi (saMteSa) dIrdhAyu Adi prApta karAvaze "sthAmAM sevApiyA ! moAAmo, puttarAmo, rAmo, revAdA !" he devAnupriya! A rUmane prabhAve karIne Apane arthalAbha (dhana Adi samRddhinI prApti) thaze, bhegalAbha thaze, putralAbha thaze ane rAjyalAbha thaze. "gva vastu vAjuniyA ! jamA revI nAkhyuM mAtALa kupagiUA gAva vItirdharALa tuTTa 43 vAva pA"i he devAnupriya ! nava mAsa ane 7 divasarAtri vyatIta thayA bAda prabhAvatI devI eka evA putrane janma Apaze ke je ApanA vaMzamAM patAkA samAna, dIpaka samAna, kulamAM parvatasamAna, kulAvata' samAna (kuLanA bhUSaNa rU5) ane kulatilaka samAna zabhaze vaLI te kuLanI kIti vadhAraze, kuLanA yazanI vRddhi karaze, kuLanA AdhAra rUpa haze, kuLamAM pAdapa rUpa (vRkSanI jema Azraya dAtA) ane kuLanI dareka rIte vRddhi karanAre haze te sukamaLa kara ane caraNavALe haze, paripUrNa pAMce IndriyavALo haze--aMgonI kheDa vinAno haze, candramAnA jevI saumya tenI AkRti haze, je kAnta ane priyadarzanavALo tathA devakumAre je suMdara haze. "ze ni ca i sApa puNajAramAre kAra rajanapara jhA mavasa6, mAro vA mArappA " te kumAra jyAre bAlyAvasthA pasAra karIne yauvanAvasthAmAM Avaze, tyAre te kAMte rAjyane mAlika (rAjA) thaze athavA te bhAvitAtmA aNagAra thaze. "te zo che tevANajiyA! pabhAvaIe devIe suviNe diDhe, jAva AroggatudIhAuyakalloNa jAva diTTa" te kAraNe, he devInupriya! prabhAvatI devIe je svama dekhyuM che, te udAra zrI bhagavatI sUtra : 9 158 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuLanA AdhAra rUpa haze, kuLamAM pAdapa rUpa (vRkSanI jema Azraya dAtA) ane kuLanI dareka rIte vRddhi karanAro haze te sukAmaLa kara ane caraNavALA haze, paripUrNa pAMce indriyAvALA haze-agAnI kheADa vinAnA haze, candramAnA jevI saumya tenI AkRti haze, je kAnta ane priyadarzanavALA tathA devakumArA jevA sudara haze. "se vicaratA samu mAre gAva rA pade rAjJA mavinnara, aLavAro vA mAriyA ' te kumAra jyAre bAlyAvasthA pasAra karIne yauvanAvasthAmAM Avaze, tyAre te kAMtA rAjyAnA mAlika (rAjA) thaze athavA tA bhAvitAtmA aNugAra thaze. soLaseLa vALukhiyA ! pabhAvaIe devIe suviNe diTThe, jAva AroggatudIhA uyakalloNa jAva diTTa" te kAraNe, hai devAnupriya ! prabhAvatI devIe je svama dekhyu che, te udAra (uttama), kalpAkAraka, zivarUpa, dhanya, ma`galakAraka ane ArogyadAyaka, dAyaka, kalyANakAraka ane maMgalakAraka che. tuSTi "tapaNa se kle rAyA suviNalakkhaNapADhagANaM aMtie payamaTuM soccA, nilamma padyutuddha jayaMka nAva javuM te muniLalaLavAne vaM cAcI " svaralakSaNa pAThakAnA mukhethI A prakAranI vAta sAMbhaLIne tathA tene hRdayamAM dhAraNa karIne alarAjAne ghaNA ja ha thayeA, tenuM citta sateASathI bharAI gayuM. eja vakhate teNe banne hAtha joDIne svamanuM phUla khatAvanAra te svama pAkAne A pramANe kahyu--' trameya vANviyA ! bAvale gadde tue var, ttiryuM te suviLa samma hicchapha " he devAtupriyA ! ApanI vAta kharI che. ApanA kahyA anusAra ja A svapanuM kula prApta thaze, evI mane khAtarI che. A pramANe kahIne temaNe svamalakSaNupAThakA dvArA khatAvavAmAM AvelA svapnaphaLane svIkAra karyo. " vicchinnA suviLarupalaLavA vizaLa asa NapANakhAimasAimapupphavatthagaMdha mallAlaMkAreNaM sakArei, saMmANei " svapna phaLane svIkAra karIne teNe vipula azana, pAna, khAdima ane svAdimarUpa cAre prakAranA AhArathI tathA puSpa, vastra, gaMdha mALA ane alakArAthI temanA satkAra karyAM ane temanuM sanmAna thayuM. " sArettA samALettA, vila jIviyAriha poidANaM dalayaha, dalayittA paDivisajjei, paDivisajjettA sIhAsaNAo abbhuTThei, abbhuTThettA jeNeva pabhAvaI devI, teNeva uvAgaccha satkAra ane sanmAna karIne teNe temane jIvikAne lAyaka prItidAna apAvyu', te dAna dvArA peAtAnI prasannatA vyakta karI teNe temane vidAya karyo tyAra bAda te siMhAsana parathI uThIne prabhAvatI devInI pAse gA. " kAcchinnA pabhAvaI' devi tAhiM iTThA hiM kaMtAhiM jAva saMlavamANe saMlavamANe evaM bayAsI " tyAM zrI bhagavatI sUtra : 9 ,, 159 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaIne ISTa, kAnta, ka9yANarUpa, priya, dhanya, maMgaLakAraka, zrIka, mita ane madhura vANIne uccAra karatAM karatAM teNe prabhAvatI devIne A pramANe kahyuM- ga khalu devANuppiyA ! suviNasatthaMsi bAyAlosa suviNA tIsa mahAsuviNA bAvattari saMagvaLA "i he devAnupriye ! svamazAstramAM kula 72 svapnAM kahyAM che. temAMthI 42 sAdhAraNa svapnAM gaNAya che ane 30 mahAsvapnAM gaNAya che. " tattha Na devANuppie! titthagaramAyaro vA cakkATTimAyaro vA, taMceva jAva annayara ja mANuvi pAlittAbe diluNaMti" "huM devAnupriye! jyAre tIrthakara athavA cakravartI rAjA garbhamAM Ave che tyAre temanI mAtAo te 30 mahAsavanemAMthI kaI paNa 14 mahAsvapnAM jaIne jAgI jAya che." A kathanathI zarU karIne " jyAre mAMDalika rAjA garbhamAM Ave che, tyAre tenI mAtA ke I eka mahAsvapna joIne jAgI jAgI jAya che," A kathana paryantanuM samasta pUrvokta kathana ahIM " kAra (yAvatu) padathI grahaNa karavAmAM AvyuM che. "me ca tume devALugiNa ! go mahAsukine pi " he devAnupriye! tame 30 mahAsvapnomAMnuM A eka mahAsvapna dekhyuM che. ane te "jorAjemAM tame tevI suvi vi nAva rAvardU rANA mAvatarU" he devAnapriye! tame udArAdi vizeSaNothI yukta svapna dekhyuM che. svapnalakSaNa pAThakae tenuM evuM zubha phaLa kahyuM che ke-nava mAsa ane 7 divasarAtri vyatIta thatAM tame denA samAna kAtivALA putrane janma Apaze. (te putra ke haze te pahelAM batAvavAmAM AvyuM che, te te pUrvokta samasta varNana ahIM grahaNa karavuM joIe.) te putra jyAre bAlyAvasthA pasAra karIne yuvAvasthA prApta karaze, tyAre kAM te rAjA thaze ane "aLamje vA mAvANA" kA te bhAvitAtmA aNugAra banaze. "ta orAleNa tame devI! suviNe didaThe, jAva didaThe tikaTTa pabhAvaI devi tA phuTTApha tAjuM kAva vAva, tAva gagvUha" atyaMta harSathI jenuM hRdaya nAcI uThyuM hatuM evA balarAjAe bIjI vAra ane trIjI vAra paNa ISTa, kAnta, priya Adi vizeSaNe vALI vANuthI prabhAvatI rANIne A pramANe kahyuM-"he devI! tame uttama svapna dekhyuM che. he devI ! kalyANa kAraka, dhanya, maMgalakArI, ane sazrIka svapna dekhyuM che he devI! tame Arogya, tuSTi, dIrdhAyuSya, kalyANa ane maMgalakAraka svapna dekhyuM che. AvI vANuM dvArA teNe prabhAvatI devInI vAraMvAra prazaMsA karI ane tene vadhAvI. "tanuM sA jamAva tevI 4rara raLo ati gama moravA nirama duDhi vara4 kAra vacAra" pitAnA pati balarAjanA mukhathI A prakAranAM vacana sAMbhaLIne ane tene hRdayamAM dhAraNa karIne prabhAvatIne atyaMta harSa ane saMtoSa thayo. pulakita hRdaye bane hAtha joDIne teNe balarAjAne A pramANe kahyuM zrI bhagavatI sUtra : 9 160 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " revANuvidyA ! jAva te suviNaM taw g" he devAnupriyA ApanI vAta kharI che. ApanA kahyA anusAra ja A svapnanuM phaLa prApta thaze. A prakAranAM vacane dvArA temanAM vacanamAM pitAnI apAra zraddhA vyakta karIne teNe balarAjAnI vAtane svIkAra karyo-"dikSA nA kAmajunAthA mALI nA niyamarivara va adabhera" tyAra bAda balarAjanI anumati laIne, vividha ratno ane maNionI kArIgarIthI yukta, citravALA bhadrAsana uparathI te UbhI thaI, "maTuriyamarA jhAra jarUra seva nA maLe tea gvAja86" ane atvarita, acapala ane asaMbhrAMta cAlathI cAlIne (haMsanA jevI gatithI cAlIne) te pitAnA bhavana tarapha AgaLa vadhI. "jAchittA sarca mavAmajIviTTA" pitAnA bhavana pAse pahoMcIne teNe temAM praveza karyo. sU06 "zA mAva jevI chAyA" ItyAdi. TIkArya-"tALa nA marapharevI ghaTTAcA caDhimAM sadavAraMjAravimUriyA" tyAra bAda prabhAvatI rANIe nAna karyuM, vAyasAdine (kAkaDA) vigere mATe ane alaga bhAga kADhavA rUpa balikarma karyuM ane kautukamaMgaLa, prAyazcita Adi vidhi patAvI. pachI teNe samasta alaMkArAthI pitAnA zarIrane vibhUSita karyuM. " janma nA lIf, nArU hiM, khArUtihiM, nArU lu, nAsAuM, nA maMchuiM , tamArehiM " tyArathI teNe kevA AhAranuM sevana karavA mAMDayuM te have sUtrakAra prakaTa kare che-adhika ThaDe na hoya adhika garama na hoya, adhika tIkhAtamatamatuM na hoya, adhika kaDa na hoya, adhika tare na hoya, adhika mATe na hoya ane adhika mIThe na heya e tathA Rtune anukULa tathA khAvAmAM sukhakAraka hoya e ja AhAra te letI hatI. A prakAranA ucita AhAra, AcachAdane, gaMdha ane mAlAothI te garbhanuM te saMrakSaNa karavA lAgI. vaLI te "3 ra4 maraNa zivaM padaM mana saM re 2 zAhe vAdAra AhAremALI" garbhane mATe hita, mita ane pathyakAraka ane garbhapaSaka evA anya AhAranuM paNa dezakALa anusAra ucita samaye sevana karavA lAgI. "vivitta mag sacaLarLefhuM paridhAmuThThANa maLojuhae tvAbha' te deSarahita ane kamaLa Asano para mananukUla ucita sthAne besatI hatI, te zayanAsano sukhakAraka ja hata athavA zubha hatAM eTale ke te Asane bilakula sukhakAraka ja hatAM ane manane game tevAM hatAM. "pasaMsthA " garbhAvasthAmAM tene je de hale (dehada) utpanna thaye hatuM te prazasta hate. mArohA" tene je dehada (abhilASA) utpanna thatuM hata-abhilaSita vastu maLI javAthI tene dehale sa pUrNa thatuM , "saMmAnica loddA " tene dohalo sammAnanIya hato kAraNa ke tene anAdara thate nahIM, "vocchinnadohadA, vavaNIyadohadA, vavagayarogamohabhayaparittAsA, ta ganbhaM saI naLa rivahas" tenA dohadanI koI paNa rIte pUrti karavAmAM AvatI hatI. tethI tenA mAratha zAnta thaI jatAM hatAM. A rIte jenA manoratho vyava zrI bhagavatI sUtra: 9 161 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chinna thaI gayA che evI teNe rega, moha, bhaya ane paritrAsathI rahita thaIne sArI rIte garbhanuM vahana karyuM. "taer a vmAva ravI nA mAsAmAM vaghupaDhipunnA mALAricAI vIratA?' A rIte nava mAsa ane zA divasa-rAtri vyatIta thatAM prabhAvatI rANIe "sukumAruMvALA, ahINapaDipunnapaMcidiyasarIraM lakkhaNavaMjaNaguNovaveyaM jAva sasisomAkAra' naMta' picara sudaM rAtre pathAya" eka suMdara bALakane janma Ape. te bAlakunA hAtha ane paga sukemALa hatAM, tenuM zarIra koI paNa prakAranI cheDa vinAnuM pAMce IndriyethI yukta ane sapramANa hatuM tenA zarIra upara svatika Adi uttama lakSaNo ane tala, mazA Adi vyaMjana hatAM. te uttama guNethI cuMkta hatA, te candramA je suMdara kamanIya, ane priyadarzana ane sauMdarya saMpanna hate. "tai sIse pamAya tevI parivAravALo, pumAra rejiM panU gALattA meLavI zake tathA tenea 3yAti " prabhAvatI rANIe putrane janma Ape che evA samAcAra jyAre tenI aMga paricArikAoe jANyA. tyAre teo balarAjAnI pAse vadhAmaNI ApavAne mATe pahoMcI gaI " vavAdichattA vAra varuM sarca vijJagi adhrAti" tyAM jaIne temaNe banne hAtha joDIne rAjAne namaskAra karyA ane "balarAjAne jaya he, balarAjAno vijaya he," evA zabdothI rAjAne vadhAvya "vadyArean ge. vacArI" vadhAvIne temaNe tene A pramANe kahyuM " evaM khalu devANupiyA ! pabhAvaI0 piyaTTayAe piyaM nivedemo piyaM meM mavaDa" he devAnupriya ! garbha rahyAne nava mAsa ane cha dinarAtri vyatIta thatAM prabhAvatI rANee suke maLa kara caraNa Adi vizeSaNothI yukta putrane janma Ape che. A khuzAlInA samAcAra Apane ApavAne mATe ame ApanI pAse AvyAM chIe. A putrajanma Apane mATe zubhakArI che athavA rAjalakSmI AdinI vRddhirUpa che. "taf se yA vahivAtiyA atie eyama? soccA nisamma haTatuTTha jAva dhArAhayaNIva jAva romakUve tAni ricArivALuM kadADhiAM zomacaM ca" rANInI aMgapari. cArikAonA mukhe A khuzAlInA samAcAra sAMbhaLIne tenA harSane pAra na rahyo. tene atyaMta saMtoSa thaye varasAdanI vegavatI dhArAthI jema kadamba puSpa vikasita thAya che tema balarAjAnI romarAji paNa AnaMdanA atirekane lIdhe khaDI thaI gaI-teNe romAMca anubhavyA. eja samaye teNe te paricArikAone pitAnA muguTa sivAyanA saghaLAM AbhuSaNe bakSisa ApI dIdhAM. zrI bhagavatI sUtra : 9 16 2 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (mugaTa rAjacihna gaNAya che tethI tene tyAga karAya nahIM, vaLI mugaTa rAjacihnarUpa hovAthI tenuM dAna anucitta gaNAya che. mATe mugaTa sivAthanA AbhUSaNe bakSisa ApavAnI vAta karI che.) "hA re ra racavAmAM vimastriDhapuoLa mim4 "i tyAra bAda teNe cAMdInI banAvelI ane nirmaLa jalathI bharelI zvata jhArI pitAne hAthamAM lIdhI, "jifNattA ka0g po" ane te badhI paricArikAonAM mastakane dhavarAvyA. A kriyA temane dAsatvamAMthI mukta karavA nimitte karavAmAM AvI. (e vakhate e rivAja hato ke mAlika pote pANI laIne dAsa ke dAsInA matakane che te temanuM dAsatva ApoApa dUra thaI jatuM hatuM.) "pavitta vira4 nIvicAri" vALuM ThA mastaka dhavarAvIne teNe temane AjIvikAne gya-jIvanaparyata name tevuM prItidAna dIdhuM (prasannatA dazaka dAnane prItidAna kahe che.) "hAttA , sabhALe" A prakAre dAna daIne teNe temane satkAra karyo. ane sanmAna karyuM sU) 7 tai se skerAyA" ItyAdiTakAtha-sUtrakAre A sUtramAM e vAta prakaTa karI che ke balarAjAe putrajanma mahotsava kevI rIte ujavya-"agi re vAcA doDDavicagre sara-vavANI" aMgaparicArikAone (dAsI) vidAya karyA bAda balarAjAe pitAnA kauTuMbika puruSane (anucarone) belAvIne A pramANe AjJA ApI- "Ni pAmela mo revANuvicA! thiLApure nacare vAto " he devAnupriye! putrajanmanI khuzAlI nimitte hastinApura nagaranA je kedIo che temane turata ja kArAvAsamAMthI mukta kare. "jovA mAguHi g" tyAra bAda 10 divasa mATe mAna ane unmAnanI vRddhi karAvI de eTale ke vastunA vajanamAM telamApamAM vRddhi karAvi de tela Adi rUpa padArthonA ane anAja AdinA mApanA sAdhananuM nAma mAna che ane trAjavArUpa urvamAnana nAma unmAna che. kahevAno bhAvArtha e che ke dasa divasa paryanta putrajanmanA utsava nimitte dareka cIja saghI vecavAnI jAherAta karI de. "karettA hatyiNApura nagara sambhitarabAhiriya' AsiyasaMmajjiovalitaM jAva veda zAha" tyAra bAda hastinApura nagaranI bahAranA ane aMdaranA bhAgane khUba sApha karAve, tene sApha karAvIne rastAo para sugaMdhita pANI cheTA ane chANa Adi vaDe lIMpIgUMpIne tene zaNagAre ahIM "gAra zrI bhagavatI sUtra : 9 1 6 3 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAvata" padathI "gsNamAhyaroLAtinA sunitaM yurata vAcata" zaherane phUlanI mALAo, taraNe, davA, patAkA AdithI susajijata karavAnI AjJA ApavAmAM AvI che. A badhI sajAvaTa tame jAte kare ane anyanI pAse karAve. " vattA jAvettA hAsaM vA rannapaTsa vA, kUvAmAnasikatAra ghA kara, varavettA mayamALattiyaM vadivA" A pramANe zaherane susajijata karIne samasta cUponI (yugonI), ane saghaLAM cakronI pUjA kare, mahApuruSanA guNanuM kIrtana karo, ane sAdhu Adine vastrAdikanuM dAna daIne temane sarakAra kare. mArI AjJA pramANe karIne mane khabara Ape. "tA te jovuMvirapuriyA jef or gvuM sutA samAja nava rAvaLati" balarAjAno A prakArane Adeza sAMbhaLIne te AjJAkArI puruSoe hastinApura nagarane vALIjhUDIne sApha karAvyuM, tenA mArgo para sugadhita jaLa chaTAvyuM, chANa AdithI tene lIpAvyuM gUMpAvyuM, rAjAnI AjJAnuM pUrepUruM pAlana karIne temaNe balarAjAne khabara ApI ke ApanI AjJAnusAra badhuM karavAmAM AvyuM che. "tai re he rAdhA neLeva baLAi, teNeva ravAjI" tyAra bAda te balarAjA vyAyAma zALAmAM gayA. "kAchittA te jovA jAva mAnanArAno parinirvamarU" tyAM jaIne temaNe guNanikA, valAna kustI Adi vyAyAmanA dAva karyA tyAra bAda teo snAnagRhamAM gayA. tyAM jaIne temaNe snAna karyuM te snAnavidhinuM varNana anya zAstro dvArA jANI levuM. have snAnagRhanuM varNana karavAmAM Ave che-"kaDhAImAmaLore, vivitramaNiratnaTTimtle, ramaNIye snAnamaNDape nAnAmaNiratnabhakticitre snAnapIThe sukhapUrvaka niSaNNaH tataH snAnAdika vidhAya candanAnuliptagAtraH zarIraH san majjanagRhAt pratiniSkAmyati" snAna karavAnuM sthAna jaLathI bhareluM hovAne kAraNe atizaya ramaNIya hatuM. snAnagRhanuM bhoMyataLIyuM vicitra maNi ane ratnathI jaDita hatuM tyAM eka snAnapITha (nAvAne bAjaTha) paNa hatuM je vividha prakAranA maNi ane ratnothI AlekhAyelAM citrothI yukta hatuM. te snAnapITha para besIne belarAjAe ghaNAM ja AnaMdapUrvaka snAna karyuM. snAna karIne temaNe pitAnA zarIra para caMdanane lepa karyo. A rIte snAnavidhi patAvIne teo snAnagRhamAMthI bahAranIkaLyA. "niSNamittA su', 32, vikTa, rika, gajiM, amAraM gavaMzoeSi parima, janAvaranA jhaghaci, gaLA tAlAcarANucariya aNudhUyamuiMga', amilAyamalladAmaM, pamuipakkIliyaM sapurajaNajA zrI bhagavatI sUtra : 9 164 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rai dasa divasa ThiivaDiyaM karei " tyAra bAda teNe nagaravAsIe ane grAma vAsIe sAthe maLIne daza divasa sudhI putrajanmanA utsava ujavye A utsava daramiyAna teNe kara levAnA khadha karI dIdheA-gAya Adi para je kara levAmAM AvatA hatA te dasa divasane mATe mApha karI nAkhavAmAM AvyeA. A utsava ka NuthI (rAjya dvArA kara Adi rUpe khe'cAtI rakamathI) rahita hatA, vikrayanA niSedha thaI javAthI devA cegya vastuthI rahita hateA, mApavA ceAgya vastuthI rahita hatA, subhaTanA pravezathI rahita hatA eTale ke rAja. DathI vihIna hatA. A utsava daramiyAna IMDa mA karavAmAM AvyeA hateA. daDa dvArA prApta thatI rakamane ahIMDa padathI grahaNa karavAmAM AvI che, kahevAnu' tAtparya e che ke aparAdhI pAsethI daMDa rUpe je paisA levAmAM Ave che te levAnu paNa dasa divasane mATe badha karI nAkhavAmAM Avyu hatuM. eja pramANe kAryakArI adhikArIenI bhUlane kAraNe metA aparAdhamAM paNu bhUlathI karAyela nAnA daMDane ahI. * kuda'Da' padathI grahaNa karavAmAM Avela che. te prakAranA kudaDa paNa mApha karI nAkhavAmAM AvyeA hatA. rAjyanuM' prajA pAsenuM leNu' paNa mApha karI nAkhavAmAM Avyu hatu. eTale tenI vasulAta ja karavAmAM AvatI na hatI. uttama naTA ane uttama uttama gaNikAo pAse zreSTha nATakA bhajavavAmAM AvatAM hatAM. aneka prekSake A utsava dekhavA AvatA hatA. niraMtara mRda MgAnA dhvani cAlyA karatA hatA, tAjA tAjA puSpAnI mAlAethI ghaNI ja suMdara maheka vyApI jatI hatI.. A utsavane lIdhe dareka mANyu Ana'damagna lAgatA hatA ane krIDArasamAM tarakheALa jaNAtA hatA. putrajanmanA mahAtsava prakriyAne ahI ' sthitipatitA' padathI grahaNa karAyela che, kAraNa ke te kula athavA lAkanI maryAdAmAM patita thAya che eTale ke kula ane leAkanI maryAdAnusAra ja te karavAmAM Ave che. " taLa che. maDherAcA musAAiNa DhiDhiyAra, vaTTamALIpa " A rIte dasa divasa sudhI cAlu rahelA A putrajanmAtsavamAM "sat ya, sAhasik haiM, savannAdupti" ca jJAp ya, ca, mANu ca, rUmALe ca, vAvemALe ca "se kaTA rUpIA dvArA karavA caiAgya, hajAro rUpIA dvArA karavA ceAgya, ane lAkhA rUpIA dvArA karavA caiAgya satkAravizeSo paiAte karyAM ane anyanI pAse karAvyAM, pAte dAna dIdhAM ane anyanI pAse dAna devarAvyAM, tathA vikSita (amuka) dravyAMze peAte ApyAM ane anyanI pAse apAvyAM, saeya sAhassie ya saya sAhassie ya labhe, paDicchemANe, paGicchAvemANe evaM viharai " tathA A putrajanma|tsava daramiyAna khalarAjAe sekaDA rUpIAAnA, hajAra rUpIAnA lAkhA rUpImAnA lAbhAnA svayaM svIkAra karyA ane anyane paNa e prakAranA lAbha prApta karAbhyeA. A rIte dasa divasa mATe pUrepurA AnaMda ane ThAThamAThathI putrajanmAtsava ujavavAmAM Ayai. A utsavanA 66 tarasa zrI bhagavatI sUtra : 9 165 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjarA janmAjiyo para vivare phiciM pati" prathama divase te bAlakanA mAtApitAe putrajanmamahotsavanI prakiyA karI. "viSe vALa rati" trIje divase candrasUryadarzana nAmanA mahotsavanuM Ayojana karavAmAM AvyuM. "chatte vivare gAriyaM vAta chaThe divase rAtrijAgaraNarUpa mahetsava karavAmAM Avyo, "gwAraNa vivare varSa vitte asadAcAjoagiyArame divasa jyAre vyatIta thaI gayo ane azuci jAtakarmo (sUtaka) paNa jyAre patAvI nAkhavAmAM AvyAM, tyAre "vArA vize saMjo" bArame divase te bAlakanA mAtApitAe "visaruM gaLuM paNa nAma jhavaNaviMti" eka moTo bhejanasamAraMbha cakyo. te bhojana samAraMbhamAM pIrasavAne mATe azana pAna, khAdya ane svAdya rUpa cAre prakAranA AhAra ghaNA ja moTA pramANamAM taiyAra karAvavAmAM AvyA. "yavahvavettA kahA zi kAra rasiha ca maMti" agiyAramAM zatakanA navamAM udezAmAM zivarAjAe dIkSA pahelAM pitAnA sagAMsaMbaMdhIne jamavAnuM je AmaMtraNa ApeluM tenA jevuM ja varNana ahIM paNa samajavuM. eTale ke bala rAjA ane prabhAvatI rANIe potAnA mitra, jJAtijane, kuTuMbIo, rAjAe ane kSatriyane jamavA AvavAnuM AmaMtra ApyuM. "kAntittA to pachI bagyA cavarsizaH R jevA kAra jAti, saMmati" tyAra bAda tene snAnavidhi Adi patAvIne vAyasAdine mATe annane alaga bhAga kADhavA rUpa balikarma karyuM, kautuka ane maMgala karyA ane svapnanA nivAraNa nimitta prAyazcitta karma karyA. tyAra bAda teNe bahu mUlyavAna paNa a5bhAravALAM alaMkAro dhAraNa karyA. bAkInuM samasta varNana ziva rAjAe karelA bhejanasamAraMbhanA varNana pramANe samajavuM. "teNe tyAM padhArelA rAjA ane kSatrie Adine satkAra karyo ane sanmAna karyuM." A kathana paryatanuM samasta kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. " sattA , sambhALatA tatteya mittA vAra pALa ja uttarAja ca gg" temano satkAra ane sanmAna karIne temaNe eja mitro, jJAtijane, svajane, saMbaMdhI, parijane, rAjAo ane kSatriyonI samakSa ja "jayakAyavarUpa gayAyaM padupurisaparaMparADha cuMTANu yujhasrisN kula saMtANataMtuvaddhaNakara ayameyArUvaM gonnaguNanipphana nAmadhejja kareM ti" Arya (pitA), prArthaka (pitAmaha), pitRkAryaka (prapitAmaha) eTale ke pitA Adi traNa puruSAnugata, ane te kAraNe bahupuruSa paramparAprarUDha, kulAnurUpa (kucita), baliSTha puruSanuM kula hevAthI te kulane mATe zobhAspada ane kalasantAnarUpa taMtunI vRddhi karanAruM evuM (vaMzavelAnI vRddhi karanArUM) A guNaniSpanna nAma rAkhyuM-"mArUme vAra caDharaNa 2u goN, 1mAviie devIe attae, ta houNa amha eyassa dAragassa nAmadhejja mahAbale" A bAlaka bala rAjAne putra che ane prabhAvatI rANInI kUkhe utpanna thayela zrI bhagavatI sUtra : 9 16 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, tethI tenuM nAma "mahAbala" pADavuM joIe. "ta taraNa suraNa nAma ti "i A rIte bAlakanuM "mahAbela" evuM guNanurUpa nAma pADavAmAM AvyuM. "madA rAju uvadhargarmgi " have te mahAbala kumAra pAMca dhAvamAtAonI dekharekha nIce ucharavA lAgyA. "taMka" te pAMca dhAvamAtAe A pramANe samajavI khIradhAIe evaM jahA daDhapainne jAva nidhAya0 nivyAghAyaMsi suha suheNa rivara" (1) kSIrapAtrI-dugdhapAna karAvanArI, (2) majajanadhAtrI-nAna karAvanArI, (3) maMDanadhAtrI-alaMkAra Adi paherAvanArI, (4) kIDanadhAtrI sAthe khelanArI-bAlakane ramADanArI mAtA, (5) aMkadhAtrI-bALakane kheALAmAM lenArI dhAtrI. A rIte A pAMca dhAtrIo dvArA daDhapratijJanI jema mahAkhala kumAranuM lAlanapAlana thavA mAMDyuM. girindarA jevA vAyurahita pradezamAM jema campakalatA vRddhi pAme che. tema mahAbala kumAra atyaMta sukhapUrvaka mATe thavA lAgyA. "tagha' taraNa madAsa lalsa kampAucaro bApupuvvenn ThiivaDiya vA caMdasUradasAvaDiya vA, jAgariya vA, nAmakaraNa vA, paraMgAmaNaM vA, payacaMkamaNa vA, jemAvaNaM vA, piMDabaddhaNaM vA, kaNNavehaNa vA, sNvcchrhif ar, roTovALa vA, uttara a" A rIte mahAbala kumAranA mAtApitAe anukrame nIcenA AnaMdamahotsave ujavyA-(1) putrajanma mahe. sava prakriyA, (2) candrasUryadarzana rUpa mahotsava, (3) chaThThInA rAtri jAgaraNa rUpa mahotsava, (4) nAmakaraNa rUpa mahotsava, (5) jamIna para sarakatA zIkha vAnI khuzAlIne mahotsava, (6) page cAlatA zIkhavAnI khuzAlIno mahAsava, (7) annaprAzane rUpa mahotsava, (8) uttarottara kavalAdika grahaNa karAvavArUpa mahotsava, (9) bhASA zIkhavA rUpa mahotsava, (10) karNavedhana 35 mahotsava, (11) varSagAMTha ujavavA mahotsava, (12) cUDAkarma rUpa mahotsava. ane (13) vidyA, kalA Adi zIkhavA mATe gurune tyAM javAne mahesava. tathA eja prakAranA bIjA paNa aneka garbhAdhAna saMbaMdhI tathA janmAdi saMbaMdhI kutUhala, ane AnaMda janaka khAsa mahotsava karyA. "taeNata mahabbala kumAra ammApiyaro sAtiregaduvAsaga jANittA sobhaNaMsi tihikaraNamuhuttasi evaM jahA daDhappainno jAva ala bhogasamasye jANavAva thAtyAra bAda jyAre mahAbala kumAre ATha varSanI umara pasAra karI, tyAre tenA mAtApitAe tene daDhapratijJanI jema kalAcAryanI pAse kalAdhyayana karavAne mATe mekalpa " " te paripUrNa bhegagya umare pahoMcI gaye," tyAM sudhInuM samasta kathana daDhapratijJanA kathana anusAra sama . "taega ta mahabbala kumAra ummukkabAlabhAva jAva alabhogasamattha famnitA vize mAsAyavaheMlA ri" jyAre mahAbalakumAra zrI bhagavatI sUtra : 9 1 6 7 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 AlyAvasthA pUrI karIne yuvAvasthAe paheAMgyA ane kalAvijJa thaye tyAre mAtApitAne evu lAgyuM' ke have " mahAbala kumAra paryApta rUpe bhega legavavAne samartha thaye che. " tethI temaNe tene mATe ATha uttama prAsAda (mahelA) aMdhAvyA. " karettA abbhuggayamUsiyapahasie iva vaNNao jahA raaylekho nAva dive" te AThe mahela ghaNA UMcA-gaganacuMbI hatA. zubhaprasApaTalathI prakAzita thayA karatA heAvAne lIdhe evu' lAgatuM hatuM ke te prAsAde jANe ke hasI rahya1 hatAM. rAjapraznIya sUtramAM prAsAdenu jevuM varNana ahI paNa te AThe prAsAdo viSe samajI levu'. " prAsAdIya, dazanIya, abhirUpa, pratirUpa (atyanta maneAhara) evA mADha prAsAdo khadhAvavAmAM AvyA, A kathana paryantanuM samasta kathana ahI' paNa grahaNa karavuM joIe. lekhi NaM pAsAyavaDeMsagANaM bahumajjAde sabhAge etthaNaM mahegaM bhavaNaM kareti " te ATha prAsAdonI khazakhara vacce temaNe khIjuM eka bahu ja vizALa bhavana caNAvyu. je " gelamAcaEniSika', caLo, gA rAcaLaseLo, veAvaramaMtti nAva kive " te sekaDo sta leAvALuM hatu` rAjapraznIya sUtramAM 6 prekSAgRhama'Dape '" ityAdi varNana pantanuM samasta varNana ahI... paNa grahaNa karavuM oIe. te bhavana prAsAdIya, danIya, abhirUpa, pratirUpa ane ghaNuM ja manahara hatu, ItyAdi kthana ahI paNa grahaNa karavuM' jeIe sUNA -mahAbalanA vivAhanI vaktavyatA 88 taLa 7 '' ItyAdi ,, 66 TIkA-A sUtramAM sUtrakAre mahAkhala kumAranA vivAha AdinuM varNana karyuM' che " taLa ta' mahattraha' kumAra' amAviyo lAcA cAli komasi tiSThirana devalanAmu saMsi' tyAra bAda cegya samaye mahAkhala kumA ranA mAtApitAe zubha tithimAM, zubha divase, zubha karaNumAM, zubha nakSatramAM ane zubha muhUrtamAM mahAkhala kumAranA lagna karyA. vivAha thayA pahelAM mahAkhala kumArane nAna karAvavAmAM AvyuM, snAnavidhi patAvIne teNe kAgaDA vigerene anna pradAna karavA rUpa khalikama karyuM. rakSA, duHsvapnanivAraNa Adi nimitte teNe kautuka, maMgala ane prAyazcitta vidhi karI. tyAra bAda tenA zarIrane samasta alakArAthI vibhUSita karavAmAM Avyu. mkkhnngnnhaanngiiyvAdyavasAyanuMtatinimaniyadutranIya' tyAra mAda saubhAgyavatI ee mahAkhalakumArane upaTana karyu (caNAnA lATa ane sugadhita dravya zarIra cALavAnI kriyAne upaTana kahe che), upaTana karIne jaLathI tene abhiSeka karavAmAM AvyeA. tyArabAda temaNe vivAhanAM gIta gAyAM, DhAlaka Aphri vAjiMtrA vagaDAvyA. tyArabAda vivAhane samaye paherAvavA cAgya AbhUSaNa tene paherAvavAmAM AvyAM. tenA AThe aMgeA para ane tenA kAMDe lAla dorAvALu kaMkaNu khAMdhavAmAM Avyu, 66 cAMllA karavAmAM AvyA maMgala sujapie hi zrI bhagavatI sUtra : 9 ,, (6 168 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poracovacAracAMti " tyAra bAda maMgaLa gIta gAvAmAM AvyAM, AzIvAda nA vacano belavAmAM AvyAM, AMkhamAM kAjala AMjavA rUpa ane kAjala cAMdalA karavA rUpa kautukavidhi ane mastaka parathI sarasava utAravA rUpa maMgalavidhi karIne balarAja kumArane nimitte zAntikama karavAmAM AvyuM. "risAna, kariyA, risAyALa, pijhAinara jovaNaghaLo vecANaM" A rIte lagna pahelAM je je kAcArane anurUpa vidhi karavI joIe te te vidhi yathAgya rIte karavAmAM AvI. tyArabAda tenA lagna evI ATha kanyAonI sAthe karavAmAM AvyA ke jeo mahAbalane mATe anurUpa hatI, je kanyAe rUpamAM samAna hatI, eka paNa kanyA anya kanyAo karatAM rUpamAM caDiyAtI paNa na hatI ane yUna paNa na hatI, te ATe kanyAo eka sarakhA dekhAvavALI, eka sarakhI tvacAvALI, eka sarakhA lAvaNyavALI, eka sarakhA rUpa saMpanna ane eka sarakhA yauvana saMpanna hatI. te ATha kanyAo priya ane madhura bhASA bolanArI ane bIjA paNa ghaNA samAna guNovALI hatI. "vicAuM coracArittAnuM sariNauf thayuAi , nirisTAcA "teo vinayaguNathI yukta hatI, teo kautuka, maMgala ane prAyazcitta vidhi karyA karatI hatI athavA jemanA dvArA kautuka, maMgala ane prAyazcitta karavAmAM AvI cukayA hatA, evI te AThe kanyAo samAna rAjakuLamAMthI pasaMda karavAmAM AvI hatI. "ago vAyarAnuM vivana Lei jaLAviyu" evI ATha kanyAo sAthe eka ja divase mahAnala kumAranA lagna karavAmAM AvyA. __ "taeNa tassa mahavvalasya kumArassa ammApiyaro ayameyArUva pIidANa sajIvaMti mahAbala kumAranuM pANigrahaNa thaI gayA bAda, A vivAha nimitta tenA mAtApitAe nIce pramANe prItidAna dIdhuM athavA apAvyuM "tA madiowolIbo, agyavororIno ma ma maraNagvAre" ATha hiraNyakeTI 1 (ATha karoDa cAMdInA sikkA), ATha suvarNakaTI 2 (ATha karoDa sonAnA sikkA) zreSThamAM zreSTha evAM ATha mugaTa, 3 "ghaTTa guNa kahagvavAre, atAre ghAghare" kuMDalinI jeDAmAMthI zreSTha evI ATha kuMDalinI joDe, hAramAM uttama evAM ATha hAro, ghaTTa hAre, ddhArakAre" ardhahAramAMthI uttamamAM uttama evAM ATha arthahAre, "madRAvahIno prAraMjhivavA ? ekasarA hAromAMthI uttamamAM uttama ATha ekasara hAre, "gvaM suvo , gvaM nariAro g cAvaDhIyo" eja pramANe ATha muktAvalio, ATha kanakAvalio, ATha ratnAvali, "ka rAju hagukare, gs ricazg" kaTaka yuga (kahAnI De)mAMthI uttamamAM uttama evAM ATha kaTakayugo, eja pramANe bAhuonA bhUSaNa rUpa ATha zreSTha truTikasaMga zrI bhagavatI sUtra : 9 169 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (bAhubaMdhanI jeDa,) ba somagvADuM soma guNA sUtara athavA aLasInA banelA vayugalamAMthI ATha uttamamAM uttama vayugalo, gha' thakanuyA, vada gucachApuM, ' tu SAra" eja pramANe TasaranA vasamugalamAMthI ATha zraka TamaranA vastrayugalo, rezamI vastromAMthI che. evI ATha rezamI vastranI - De, vRkSanI chAlamAMthI banAvelA kilayuzomAMthI zreSThamAM zreSTha evAM ATha daphalayo "wz firs, ja do , gva trio uttIgo, yudIno, chINo" zrI devAnI ATha puttalIe, hI devInI ATha puttalIo, ATha kIrtidevInI puttalI, ATha buddhidevInI puttalI, ATha lahamIdevInI puttalIye, dhatidevInI ATha puttalIe, "gag iaa, varu sadA, adrata, tAvo" ATha nandAsana, ATha bhadra (zubha sUcaka AsanavizeSa) ane zasyAomAM chaTha evAM ATha tala (zamyA-pathArI vizeSa) ke je " taravaravAmag" je sarvathA ratnanI ja banelI hatI te dIdhI. LiyAvaravAjha a #g gvare" tathA vijAe.mAM zreSTha evI pitAnA bhavananI keturUpa ATha vAjAo paNa dIdhI. " ap je . crache, jorArinauri aur " vajemAM zreSTha evAM ATha je dIdhAM. vraje pratyeka vrajamAM-gokula-dasa hajAra gAye hoya che, evAM ATha vaje dIdhAM ema ahIM samajavuM joIe. "maTu nAduM vATavA varasanaM nANagr" batrIsa prakAranA nATakamAM sarvazreSTha evAM ATha nATaka dIdhAM. "ap mANe, bAvare, savAyAmA sivirahiyA" ghaDAomAM zreSTha evAM zrIdhara (lAmInA bhaMDAra samAna ATha azvo dIdhAM. te ghoDAo badhAM prakAranAM ronAM AbhUSaNethI vibhUSita hatA. "ba dRthI sthicgvare, saravALAmA ji. ghAhidava " hAthIomAM zreSTha evA ATha hAthI dIdhAM. te AThe hAthI lakamIna bhaMDAra jevAM ane sarva prakAranAM ratnonAM AbhUSaNathI susajijata hatA. "a nALA, jJAnapavarApuM" samasta yAne mAM zreSTha evA ATha zakaTa Adi yAna dIdhAM. "az gIIchuM, grgvanAruM, i sivicAro, gvaM saMtanAgo, i iiddha, thirNima gola dezaprasiddha ATha yuga (rikSAo) dIdhI, je samasta rIkSAomAM zreSTha hatI, eja pramANe samasta zibikAomAM zreSTha evI ATha zibikAe dIdhI. zibikA (pAlakhI) zikharanA AkArathI AcchAdita hoya che. ATha uttamamAM uttama spanDamAnikAo dIdhI. svandamAnikA puruSapramANa khyAnA rUpa hoya che ATha zreSTha thilI ane ATha zreSTha gilI dIdhI. zillI ane gillI yAnavizenAM nAma che "ka vijJAna zrI bhagavatI sUtra: 9 170 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (4 vicaGajJALapatro,' '' AcchAdana rahita zakaTamAMthI uttamamAM uttama ATha AcchAdana rahita zakaTI dIdhAM. aTTha rahe pArijANie, a rahe saMgAmie " kIDA karavAmAM sAdhanabhUta evAM ATha ratha dIdhA, je vividha prakAranI krIDA karavAmAM upayAgI thaI paDe evAM hatA, tathA yuddhamAM kAma Ave evAM ATha sa'grAmika tha dIdhA. 8 a Ase, Apavare, aTTa hatthI hatthiSpavare, aTTha gAmegAmavare '' gheADAomAM zreSTha evAM ATha gheADA, hAthIomAM zreSTha evA azna hAthI ane gAmAmAM zreSTha evAM ATha gAma dIdhA, 'dasa kulasAha briraLa meLa''te pratyeka gAmamAM dasa hajAra mANasA rahetAM hatAM. jItu rAme vAlavavo, va ceva pAsIe, tra oi, la. ghuLe, ma sare, va. maNi ' dAsAmAM zreSTha evAM ATha dAsa dvIdhA, dAsImAM zreSTha evI aThe dAsIe dIdhI, ki'karAmAM zreSTha evA ATha kikarI dIdhA. dareka kAma pUchIne karanArA pagAradAra sevakAne kiMkara kahe che. antaHpuranA pratihAra tarIke kAma karanArA ATha zreSTha vRddha puruSA dIdhA, AThe vaSa dhara (a'taHpuranA rakSaka napuMsaka manuSyA) dIdhA ane ATha mahattara (aMtapuranA kArya cintaka mANasA) dIdhA. '' ', 66 66 aTTha sovannie olaMbanadIve, aTTharUpAmae olaMbaNadIve, aTTha suvaNNarUpAe olaMbaNadive aTha seAnAnA banAvelAM dIpAdhArapatra (keADiyAM), ATha cAMdrInA banAvelAM dIpAdhArapAtra ane ATha seAnAcAMdInA banelAM dvIpAdhArapAtra dvIdhA. A IpAdhArapAtramAM eka ja lAInamAM cAre kAra dIpaka banyA kare che. te kaMI kei pradezamAM cAkhUMNIyuM hoya che ane kAi kAI pradezamAM gALA kAranuM hAya che. huM Rtu sonikaLavAne, thaMceya simna vi" eja pramANe seAnAnA, cAMdInA ane senAcAMdInA banAvelAM ATha ATha utka'caNadIpaka (dIvIe) dvISAM. utkacaNu dIpakamAM vacce dIpakA (vATA) rAkhavAmAM Ave che ane uparanI bAjue daDA jevA bhAga nIkaLelA rahe che. a somniva thAje, aru panava thAche, aTTha muLaraCmarthAae" ATha seAnAnA thALa dIdhA, ATha cAMdInA thALa dIdhA ane ATha suvarNa ane cAMdInA (bannenA mizraNathI banAvelA) thALa dIdhA. " aTTu sovaniyAo pattIo, ba muvaLavmacAo vattIno '" ATha seAnAnA, ATha cAMdInA ane ATha seAnAcAMdInA nAnAM nAnAM pAtrA (vATakIe) dIdhAM, " aTTha sovanniyAI thAsayAI anu rAmacAra' cAlacAra', gaTTu mulaLavAmacADuM' cAlacAr.'' ATha sAnAnI anAvelI tAsake. ATha cAMdInI tAsake ane ATha seAnAcAMdInI tAsakA dIdhI. A tAsaka daNunA AkAranI hoya che jene ' DIza' kahevAmAM Ave che, zrI bhagavatI sUtra : 9 171 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 ,, 66 a ovanniyAI malagAI, aTTha ruppAmayAI mallagAI aTTha suvaNNaruppAmayAGka manAra', Tu soniyAgo tAniyAno, aru sovanticAo AvALo " ATha senAnA banAvelA malaka (pAtravizeSa), ATha cAMdInA mallaka ane ATha senAcAMdInA banAvelA malaka dIdhAM. ATha seAnAnI banAvelI tAlikAo (pagarakhAMvizeSa), ATha seAnAnI banAvelI kaDachIe, dALa ARsipIrasavA mATe kaDachI vaparAya che. 8 a sovannie avaeDa, aTu sovanniyAo avayakAo " A suvarNa nirmita nAnI tavI ane ATha suvaNa nirmita moTA tAvaDA dIdhA. 'aTTha sovaNNie pAyapITara, aTTha ruppAmae pAyapIDhae, aTTha suvaNNarupAmae pAyapIDae ATha sAnAnA banAvelA, ATha cAMdInA banAvela ane A senAcAMdInA banAvelA pAdapITha khAjoTha dIdhA (pala'ga para caDavA utaravA mATe tenA upaceAga thAya che tethI tene pAdyapITha kahe che.) " aTTu yoyantiyAjho miziyALo, pradu romaniyAno meDDiyAno" suvanirmita ATha AsanavizeSa dvIdhAM ane pAna rAkhavA mATe thyADa suvarNa nirmita pAnadAnIe dIdhI. " a sovannie palake du ovaniyAe kille bo" seAnAnA banAvelA ATha palaga dIdhA ane seAnAnI banAvelI ATha pratizayyA-nAnI nAnI zayyA dIdhI. Rtu phephsAsnnaaii, aTu koMcAsaNAI, evaM garulAsaNAI, unnayAsaNAI dIhAsaNAI', mAkaLAda', vAsaLAra', magarAsaNAI hasanA AkAranA suvarNa nirmita 18 AsanA, kau'canA AkAranA suvaNuM nimita ATha AsanA, garuDanA AkAranA suvanimi ta ATha AsanA, sunimi'ta ATha Asane (khurazIo) ane suvaNuM'nimita ATha avanatAsanA (jamInathI saheja UMce rahe evAM AAsanA), aDha suvanirmita dIrdhIsane ane ATha sutra nimita bhadrAsanA (sukhAsanA) dIdhAM. ADha suvaNuM nimita pakSAkAra (pAMkhanA AkAranAM) Asane dIdhAM, ADha suvaNu nimata makazasaneA (bhamaranAM AkAranAM AsanA) dIdhAM, 'gaTTu paramAranAra, aTTha disAsovatthiyAsaNAI (padmanA AkAranAM AsanA) dIdhAM ane daemugge, jahA rAya paseNaijje jAva a velA tela bharavAnA ATha DakhkhA dIdhA, sarasava bharavAnA sAnAnA ATha DakhkhA kucana ahIM grahaNa karavuM joie. " 66 ATha seAnAnAM padmAsanA mADha aTTha ,, ksvastikAsane dIdhAM. sarisavasa sugge seAnAnA anArAjaprasIyasUtramAM kahyA anusAra dIdhA, " A kathana paryantanu. samasta munnAno, nA vAva gAma gaDha "6 dd zrI bhagavatI sUtra : 9 "" zd 172 Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' pANiIo " ATha kukhaDI dAsI dIdhI. tathA pArasa dezamAM janmelI ATha dAsIe dIdhI, " A kathana paryantanuM aupapAtika sUtranuM samasta kathana grahaNu karavu joIe. "sUtra itte, aTTha isArIno cekIo" A chatre dIdhAM ane chatra dhAraNa karanArI ATha dAsIe dIdhI. " aTUTha cAmarAo, aTTha pAnadhArIo ceDhio " A!Tha cAmara kIdhAM ane te cAmarAne dhAraNa karanArI--- te cAmarA vaDe vAyu DhALanArI ATha dAsIe dIdhI 8 aTTha tAliyaMTe, aTTa tAliyaMTadhArIo ceDIo " pavana nAkhavA mATe ATha pa khA dIdhA, ane te pakhAe vaDe pavana nAkhanArI ATha dAsIe dIdhI. " aTu karoDiyAdhArIo ceTIyo " tAskUla (pAna) nA DabbAnI dekharekha rAkhanArI ATha dAsIo dIdhI. gaTTu lIdhAo, nAva aTTu gAo " ATha kSIrayAtrI dIdhI je dUdha pivarAvavAnuM kAma karyAM karatI hatI, ATha majanadhAtrIe dIdhI je snAna karAvatI hatI, AThaDanadhAtrIe dIdhI je AbhUSA paherAvavAnu kArya karatI hatI. ATha krIDAdhAtrIe dIdhI je sAthe rahIne vividha prakAranI ramatA ramADatI hatI, ATha akadhAtrIe dIdhI je temane kheALAmAM laIne pharatI hatI. 'gaTTu aMgamAiLo, baTTu umariyAno ' ATha ma'gama yAtrIe dIdhI je aMge para tela Adittu mana (mAliza) karatI hatI, A unmaka dhAtrIe dIdhI jemanu kAma agacaMpI karavAnuM hatuM. " aTTha cha vicAo, gaTTu valahiyo' ATha snAna karAvanArI dAsIe dIdhI ane ATha maMDana karAvanArI zrRMgAra sajAvanArI dAsIe dIdhI pILo, gaTTu punnApelIo" candana dhasanArI ATha dAsIe dIdhI ane sugandhita dravyeAnuM cUrNa karanArI-e dravyene khAMDIne bhUkA karanArI athavA lase. DhanArI ATha dAsIe dIdhI. '' aTTha vannagape 66 ane jokArIo, barve sugArIyo " kAThAranI dekharekha rAkhanArI A dAsIe dIdhI ane parihAsa dvArA AnaMda karAvanArI paNu AThe dAsIe dIdhI. gaTTu sthAniyo, baTTu nAyaIgALo " upasthAna zALAmAM sabhA ma`DapamAM upasthita lekAnI paricarcA karanArI ATha dAsIe dIdhI. ane nATayAra'bhAnI dekharekha rAkhanArI ATha dAsI dIdhI, "aneM konuMti NIo, aTTha mahANakhiNIo ' '' kuTukhanI sAthe pagapALA cAlanArI ATha dAsIe dIdhI ane rasAIgharamAM bhAjana pakAvanArI ATha dAsIe dIdhI. 6. kara ' aneM maMdAnAniImo, zrarphe gannAyaniIno" ATha laDAgArAnI rakSA nArI dAsIe dIdhI ane aMtaHpuranI strIonI AjJAnusAra kArya karanArI ATha dAsI dIdhI. " nu~ puchyAniIko, keM vyavasthita gAThavanArI ATha dAsIe dIdhI ane ' pALinIyo" puSpAne pANInI kSatA AdinuM zrI bhagavatI sUtra : 9 173 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAna rAkhanAra tathA pANI pivarAvanArI ATha dAsIe dIdhI. "zaTTa sahijArIo, ane kArI" vAya-kAgaDA Adine mATe annano alaga vibhAga karavA rUpa balikama karanArI ATha dAsIe dIdhI ane zayyAne vyavasthita rIte bichAvanArI ane tene upADI laIne vyavasthita rIte mUkI rAkhavAnA kAmamAM nipuNa evI ATha dAsI dIdhI. "bhaTTa amiriyo kAramo zAhitriALo " aMtaHpuranI aMdara pratihAriNI tarIke kAma karavAmAM nipuNa evI ATha dAsIe dIdhI ane aMtaHpuranI bahAra pratihAriNI tarIke kAma karavAmAM nipuNa evI ATha dAsIe dIdhI. " mAjAgIgo, vezArIno" mALA gUMthavAnA kAmamAM nipuNa evI ATha dAsIo dadhI ane ghauM Adine daLIne leTa banAvavAnA kAmamAM nipuNuM evI ATha dAsIe dIdhI. upayukta badhI vastuo mahAbala kumAranA vivAha prasaMge balarAjA taraphathI tene bheTa ApavAmAM AvI. tathA "ba jA kuvA vi aa, suvai jA, yaMsa vA, tUra vA, vADhavALA rAja saMsAra yapa " uparAMta cAMdI, suvarNa, kAMsu, duSya (vastrAdika), vipula dhana, kanaka, maNi ratna Adi bIjI ghaNI ghaNI sArabhUta vastuo tene arpaNa karavAmAM AvI. " jawife iAva mAmAno hato jAma rAvuM, jAma monuM, javA rimAvee" A hiraNaya, suvarNa Adika dhana eTalA badhA vipula pramANamAM tene devAmAM AvyuM hatuM ke sAta peDhI sudhI IcchAnusAra khavAne mATe ane icchAnusAra dAna devAne mATe puratuM hatuM. IcchAnusAra tenuM vibhAjana karavA chatAM paNa te khUTe ema na hatuM. "taraNa se mahanpale kumAre egamegAe bhajjAe egamega hiraNNakoDiM " mAtApitA taraphathI maLela suvarNa, cAMdI Adine mahAbala kumAre pitAnI AThe bhAryAo vacce sarakhe bhAge vahecI ApyuM. teNe pitAnI pratyeka bhAryAne eka eka karoDa cAMdInA sikkA dIdhAM, "gri guro caeka eka karoDa sonAnA sikkA dIdhAM, "meja mAM cara" eka eka zreSTha mugaTa dIdho, "gva tA rada jAva ane furfi ca" eja pramANe zreSTha kuMDaLanI eka eka joDI dIdhI, eja pramANe "ghauM Adine daLIne tene loTa karanArI eka eka dAsI" paryantanI samasta uparyukta vastuo eka eka ApI. caMnne nA suku hAivi Raa kAra parimANa " te uparAMta teNe tenI pratyeka bhAryAne cAMdI, suvarNa, kAMsu, dUSya, vipula dhana, kanaka. maNi, ratna Adi bIjI paNa ghaNuM ghaNuM sArabhUta vastuo dIdhI. te dareka bhAryAne A rIte maLeluM dhana sAta peDhI sudhI IcchAnusAra kharcavA chatAM khUTe tema na hatuM, IrachAnusAra dAna devA chatAM paNa khUTe tema na hatuM saMtAnenI vacce vaheMcI ApavA chatAM paNa khUTe tema na hatuM. kahevAnuM tAtparya e che ke te zrI bhagavatI sUtra : 9 174 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ,, hiraNya, suvaNu Adi dhana icchAnusAra leAjanAdi kAryoMmAM, dAna devAmAM ane satAnA vacce vibhAjana karavAne mATe paryApta (puratu) hatuM. " saraLa che mahale kumAre upi pAkhAyavaragae jahA jamAlI jAva viharai tyAra Ada te mahAkhala kumAra pAtAnA AH mahelAnI vacce ubhelA zreSTha prAsAdamAM jamAlInI jema AnaMdapUrvaka rahevA lAgyA, ane manuSya bhava sa`kha dhI divyabhAgAne bhAgavavA lAgyA. jamAlInuM kathana navamAM zatakanA 33mAM uddezAmAM ApavAmAM AvyuM che. AsUlA mahAkhala kumAranI dIkSAnuM varNana 66 tena jADheLa tena samA ityAdi ,, TIkA sUtramAM sUtrakAre mahAkhala kumAranI dIkSA saMbadhI vaktavyatAnuM nirUpaNa karyuM che-" seLa zAheLa tena samaghna vinasTamsa no dhanmachole nAmaMgaLavAre nAsavo vaLo''te kALe ane te samaye dharma ghASa nAmanA aNugAra vicaratA hatA tee utsarpiNI kALamAM thaI gayelA 13mAM tIrthaMkara vimalanAthanA prapautraka-ziSyapraziSya rUpa hatA. tee jAtisa'panna Adi guNeAthI yukta hatA. rAjapraznIya sUtramAM kezI aNugAranuM jevu' vana karavAmAM Avyu che, tevuM dhama dheASa aNugAranu` vadhu na samajavu. paMcahi aNagArasahiM saddhiM saMparivuDe 500 aNugA2AnI sAthe, " puvvANupuvi paramANe, gAmANugAmaM dUijjamANe, jeNeva hatthiNAgapure nayare jeNeva sahasaMbavaNe punALe teneva savA ar'' tIkara paraMparA anusAra vihAra karatAM karatAM teo hastinApura nagaranA sahasrAmravana nAmanA udyAnamAM padhAryAM. ubaagchinnA avAdiSaaEonindr 'tyAM AvIne temaNe sAdhune mATe samucita evI vanapAlanI AjJA lIdhI. " aenittiA saMjJameLa savasA bALa mAlemALe viraha '' AjJA laIne sayama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA teo tyAM vicaravA lAgyA. " taraNaM hatthiNApure nayare siMghADagatiya jAva parimA pajjutrAsai " hastinApura nagaranA zrRMgATaka (ziMgoDAnA AkAranA mArga) trika Adi mAge para jamA thayelA lakAne khabara paDI ke dharmAMdhASa aNugAra sahasrAmravana udyAnamAM padhAryA che. tyAre nagarajanAnI prakhadA temanA darzana karavAne tathA dharmopadeza sAMbhaLavAne mATe tyAM pahoMcI gaI. dharmopadeza zravaNu karIne pariSada vikharAI gaI ane sA pAtapeAtAne sthAne pAchAM pharyAM. ik 'da " taraNaM tassa mahambalarasa kumArassa taM madhyA jaNasadda vA jaNavU thAva gatA gamAhi taddana vittA, curU puSTha rAve ' jyAre mahAbala kumAre janatAne kolAhala sAMbhaLyeA ane janasamUhane joce tyAre tene pazu jamAlInA jevA ja vicAra thaye. navamAM zatakanA 33mAM uddezAmAM lIne kevA vicAra thayeA hateA, " te matAvyuM che. A prakAranA vicAra ud 6. jamA zrI bhagavatI sUtra : 9 175 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavatA ja akkhAi dhamma ** teNe potAnA kaMcukIne khelAye. phlu riso vi saheva ' jamAlInA prakaraNumAM jamAlIe pAtAnA kaMcukIne jevAM prazno pUchyA hatA, evAM prazno mahAkhala kumAre peAtAnA kacukIne pUchayA ane teNe paNa jamAlInA kaMcukInA javAba jevA ja javAba ApyA. 6 vara ghoSassa aNagArassa AgamaNagahiyaviNicchae karayala jAva nibhagaccheti " parantu jamAlinI vaktavyatA karatAM A vaktavyatAmAM ATalA ja taphAvata samajavA tyAM zramaNa bhagavAna mahAvIranA AgamananA samAcAra ApavAmAM AvyA hatA, ahI dhama dhASa aNugAranA AgamananA samAcAra ApavAmAM AvyA che. te 'cukIe pahelAM te dhama dheASa aNugAranA AgamananA samAcAra jANI lIdhA, tyAra bAda teNe mahAkhala kumAra pAse jaIne vinayapUrvaka ane hAtha eDIne, mahAkhala kumAranA jaya haiA, vijaya hai" evAM zabdothI tene vadhAvIne A pramANe kahyuM " he devAnupriya ! Aje nagaramAM koi indramahAsava paNa nathI, rudrAdi maheAtsava pazu nathI. evA keAI mahAtsavamAM bhAga levA mATe mA janasamUha jaI rahyA nathI, paraMtu " va tu vALupiyA 1 vimaAE ao pakavar dhammatrone nAma aLavAre-lesa' te cetra dvAra, soDa vi saphena havaLa niLajIr " hai devAnupriya ! vimalanAtha aha ta bhagavantanA prapautraka ziSya dharmadheASa nAmanA asgAra Aja saheAmravana udyAnamAM padhAryAM che. bAkInuM samasta kathana jamAlInA prakaraNamAM vaNuM byA pramANe ahI paNa grahaNa karavuM, "mahAkhala kumAra paNa jamAlInI jema zreSTha rathamAM besIne dhama ghASa aNagArane vadaNA namaskAra karavA upaDacA, " A kathana samasta kathana ahI' paNa grahaNa karavuM joIe. '' dhammajA nA ThesiyAmikSa ' tyAM jaIne dharma ghASa aNugArane teNe vadaNA namaskAra karyAM. dhagheSa aNugAre tenI tathA pariSadAnI samakSa dharmopadeza sabhaLAkhyuM. rAjapraznIya sUtramAM dezI svAmInI jevI dhamakathA varNavI che, evI ja ahI' dhamaghASa aNugAranI dharmakathA pazu samajavI. " so va tava mAviyaro ApuSkar lInI jema mahAkhala kumAre paNa sayama aMgIkAra karavAnA nizcaya karIne te mATe mAtApitAnI anumati mAgI. " navA dhammola anAma aitiSa muMDe vittA AvArA, aLaciMndvattaC" jamAlInAthana karatAM mahAbala kumAranA kathanamAM ahIM eTalI ja vizeSatA samajavI ke "huM dhamaghASa aNagAranI pAse suDita thaIne gRhasthAvasthAnA parityAga karIne aNugArAtdev vRtta parivRttayA vasthA (pratra!) aMgIkAra karavA mAMguM chuM " jamAlIe jayAre pratrajyA aMgIkAra karavA mATe tenA mAtApitAnI anumati mAgI hatI tyAre tene tenA mAtApitA sAthe jevA savAda thayA hatA, evA ja saMvAda mahAkhala ane tenA mAtApitA vacce paNa thaye, evuM kathana ahI' grahaNa karavAnuM che. navamAM zatakanA 33mAM uddezAmAM te saMvAda ApavAmAM Avye che. A savAdane bhAvA nIce pramANe samajave- mahAkhala kumAranA mAtApitA sAMsArika sukhA tarapha tene AkaSavAnA prayatna kare che, ntanu (( zrI bhagavatI sUtra : 9 jamA 19 176 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMyama mArga keTale kaThaNa che te paNa samajAve che, tyAre mahAbala kumAra saMsAranI asAratAnuM pratipAdana karI pravajyA aMgIkAra karavAne potAne daDha nizcaya jAhera karI mAtApitAnI anumati mAge che. "navaraM durbhA ca te jAyA viularAyakulabAliyAo kalAkusalA, sesa taMceva jAva, tAhe akAmae marAhe kacAsa" jamAlInA prakaraNanI apekSAe ahIM prazno jemAM mAtra ATalI ja vizeSatA che-mahAbala kumAranA mAtApitA tene kahe che ke "he putra! tArI sAthe jemanA vivAha thayA che te AThe kanyAo vipula rAjakutpanna che ane 64 kalAomAM kuzaLa che," ItyAdi kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. bAkInuM samasta kathana ja mAlInA prakaraNamAM kahyA anasAra samajavuM. "sarvAierfjItajJojitA sanitta" sarvakAlamAM sukhathI vadhelI A sUtrapATha paryantanuM te prakaraNagata kathana ahIM grahaNa karavuM joIe, jamAlInA prakaraNamAM je "vipupivADhiA "i A prakArane sUtrapATha Ape che, tenI jagyAe ahI "vipurAnADhavADhivAda tti" A prakArane sUtrapAThuM samaje mAtApitA A kathana dvArA tene evuM samajAvavAno prayatna kare che ke "he putra ! tuM A saMpatti Adine tathA A rAjakanyAone parityAga karIne pravrajyA aMgIkAra karavAno je vicAra kare che te ucita nathI paraMtu mahAbala kumAre mAtApitAnI te vAtano svIkAra na karyo ane dIkSA grahaNa karavAne pitAne aDaga nirdhAra jAhera karyo. mahAbala kumArano dIkSA grahaNa karavAne aDaga nirdhAra joIne mAtApitAe tene A pramANe kahyuM-"gchAmI se nAgA vivasamA rAzi pariNa" beTA! ame kevaLa eTaluM ja IcachIe. chIe ke tuM eka divasa mATe paNa rAjayazrIne upabhega kara, ke jethI amArA mAratha saphaLa thAya. "sa re mAramAre imAnacALavacanamagvattamAne tulagauNa saMviThTha" mAtApitAe jyAre mahAbala kumArane A pramANe kahyuM, tyAre temane kaI paNa pratyuttara nahIM ApatAM te cupacApa besI ja rahyo. tenA maunane svIkRtinuM lakSaNa samajIne balarAjAe tenA rAjyAbhiSekanI taiyArI tAbaDatoba zarU karAvI. " tAre ya yA kuMvarapurise sAphaeja vakhate balarAjAe pitAnI AjJAkArI sevakane bolAvyA. " eva jahA sivabhahassa taheva rAyAbhise o bhANiya vo jAva abhisiMcA" bolAvIne teNe temane mahAbala kumAranA rAjyAbhiSekanI vyavasthA karavAne Adeza Ape. 11 mAM zatakanA navamAM uddezAmAM zivarAja kumAra zivabhadranA rAjyAbhiSekanuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM ja mahAbala kumAranA rAjyAbhiSekanuM varNana ahIM samajI levuM. A rIte ghaNA bhAre samAroha sAthe jyAre mahAbala kumAranA rAjyAbhiSekanI vivi pUrI thaI, tyAre, cArivAhiyaM madadaruM zumAra' kALa vinAM drAverU" balarAjAe bane hAtha joDIne tene jaya ane vijaya nAdathI vadhAvya (abhinaMdyo) zrI bhagavatI sUtra: 9 177 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paddhavirA kAga ga gha ANI " A prakAre tene abhinaMdana ApIne temaNe A pramANe kahyuM-"mA ! nAtha ! u reno, jiM navarAmo, ja mAhiraNa tava nAra" "he putra! kahe, ame tane kaI ISTa vastu ApIe ? amArI pAsethI kaI vastu meLavavAnI tArI abhilASA che ?" tyAra pachInuM samasta kathana ja mAlInA prakaraNamAM kahyA anusAra ahIM kSatriya kumAra mahAbala viSe paNa samajavuM joIe. " phrena ratana tara kartha" A kathana paryatanuM te prakaraNanuM samasta kathana ahIM grahaNa thavuM joIe. mAtApitAnA A praznanA javAba rUpe mahabala kumAre temane A pramANe kahyuM-"chAmi annataatau kutrikApaNAt-svargamartyapAtAlasthitavastuprAptisthAnavizeSahaTTAt rajoharaNaca pratibaduM mAnA futuM, racava ja citum" he mAtApitA! je Apa mane ISTa vastu ApavA mAgatA he, te kutrikA paNumAMthI mane rajoharaNa ane pAtra maMgAvI de, tathA eka vANaMdane be lAvavAnI vyavasthA kare." svargaleka maTyaleka ane pAtAlalakamAM rahelI vastunI prApti mATenA sthAnavizeSa rUpa hATane kutrikA paNa kahe che. tyAra bAdanuM dIkSA paryantanuM samasta varNana jamAlInA prakaraNamAM kahyA pramANe samajavuM. "tara re mAruM maLavAre ghavmaporasa anAra caMtig sAmArUcamArUcArU ropuchavAjhuM zazirU" tyAra bAda mahAbala aNagAre dharmazeSa aNagAra pAse sAmAyika Adi 14 pUrvenuM adhyayana karyuM "ahinittA vahUddei ratha kAva viEi tavonmehuM majA mAmAne ghagvahipunnAruM kuvAjharavANAruM rAmanavaracA jAkAr" adhyayana karIne temaNe aneka chada, akrama Adi tapasyAothI pitAnA AtmAne bhAvita karyo. A rIte bAra varSa paryanta zramaNa paryAyanuM pAlana karIne pALirA bhAmiyaHe saMlehaNAe attANa jhUsittA maTTi bhattAI aNasaNAe chedittA" : mAsanI saMlekhanAthI AtmAne joSita karIne eTale ke eka mAsane saMthAra karIne-60 bhaktone (60 TaMkanA bhajana) parityAga karyoA rIte anazana dvArA 60 bhaktone parityAga karIne "mArorUpafhalote mAhittei jANe kAlaM kiccA uDDhaM caMdimasUriya jahA aMbaDo jAva baMbhaloe kappe devattAe uvavanne" temaNe pitAnAM pApasthAnanI AlocanA karI, pratikramaNa (prAyazcitta) karyuM ane samAdhibhAvamAM lIna thaI gayA. A rIte eka mAsanA saMthArAne ane kALane avasara AvatA kALa karIne, urvakamAM candra, sUrya, gragaNa, nakSatra ane tArAothI paNa upara aneka jane, seMkaDe pejane, hajAra jana, ane lAkho rojanonI asaMkhyAta kaTAkeTi ejanane pAra karIne ghaNe ja dura saudharma, IzAna, sanakumAra ane mahendra kothI paNa UMce AvelA evA brahmaloka kapamAM devanI paryAye utpanna thaI gayA. "tatva zrI bhagavatI sUtra : 9 178 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atgaiyANaM devAnaM dakha vAgarovamAI ThiI paNNattA' A devaleAkanA keTalAka devAnI sthiti dasa sAgarApamanI kahI che. ''tattvanuM mantraNa vidmasAgaromArUM sirpha vaLattA" mahAkhala paNa dasa sAgaropamanI sthitivALA devarUpe tyAM utpanna thayA. A rIte mahAvIra prabhu sudRCna zeThane temanA pUrvajanmanu vRttAnta kahIne, upasa'hAra rUpe temane A pramANe kahe che-"OM gaM tuma' sudakSaNA ! baMbhaloge kappe dasa sAgarovamAi divvAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharitA" huM sudarzana ! A rIte mahAkhala rUpe manuSya bhavanA tyAga karIne, tame brahmalAka kalpamAM devanI pAMca utpanna thayA hatA. dasa sAgarApama pramANe kALa sudhI tyAMnA divya bhegApabhAgane bhegavIne "tAno ceva tevono Arava Naenn, bhavakkhaeNaM, ThiiklaeNaM anaMtaraM cayaM caitA iddeva vANiyagAme nayare seTThi - ku Mtti puttattAd vAcA' te devale ka sabaMdhI Ayune kSaya thatAM bhavanA kSaya thatAM, ane sthitinA kSaya thatAM e devaleAka sa'badhI devaparyAyane cheDIne tame A vANijyagrAma nagaramAM zreSThikuLamAM putrarUpe utpanna thayA che. sU. 10nA -sudaza nasiddhi vaktavyatA 66 tA tume susaMsaLA ! kamurAjamAneLa 'ItyAdi TIkAtha" A sUtramAM sUtrakAre e vAta prakaTa che ke sudarzana zeThe kevI rIte siddhagatinI prApti karI--" tattva tume musaLA! mukhayAmATeLa viLAcaLiyameseLa jo-LavaNuvattena ' huM sudarzana ! khalyAvasthA pUrI karI dhIre dhIre vijJAnanI paripakavata thI jyAre tame yukta thaI gayA, tyAre yuvAvasthAe tamArA para pUre pUre adhikAra jamAvI lIdhA. A rIte yauvanathI suAAbhita zarIravALA banelA evAM tame koi eka samaye " taphAvALa therAna atidu hemajinnate dhamme nisaMte '' tathArUpavALA (rajoharaNu mukhastikA AdithI yukta) sthavirAnI pAse kevaliprajJama dharmonuM zravaNu karyuM.... "kRRiSa, diddhi, mihaC '' tenuM zravaNu karatAM ja te tamane ISTa lAgyA, tame tenI haMduyathI sarAhanA (prazasA) karI ane te tamane vizeSa rucikara lAgyA "ta" sukuLa tuma survasanA ! phaLa patti " he sudana zeTha! atyAre paNa tame eja dharmanI je ArAdhanA karI rahyA che!, te dhaNu... ja ucita che, " ke veNa NaM sudaMsaNA ! evaM vuccai, atthiNaM eesiM paliovamasAgarovamANaM khapati nA avanatti vA '" hai sudana ! te kAraNe meM pUrvokta rUpe evu kahyu che ke pulyeApama ane sAgarApamanA kSaya paNa thAya che ane hAsa paNa thAya che. d dd "" " taraNaM tassa sudaMsaNassa seTThissa samaNassa bhagavao mahAvIrassa atie caTTu prorA nimna ?' mahAvIra prabhu pAse A vAtane sAMbhaLIne ane hRdayamAM te viSe vicAra karIne, te sudarzana zeThanA zubha pariNAmathI, zubha adhyavasAyathI, ane lezyA enI vizuddhithI jAyamAna (udbhavelA) tadAvaraNIya krarmInA kSa|pazcamathI hApohama gaNagavesaNaM karemANamsa sannIpuvve smuvande, camatu sakSma gamisamek '' IhA, apeAha, mAgaNu ane gaveSaNa karatAM karatAM sannipUrva nAmanuM jAtismaraNa jJAna utpanna thai gayuM. A pUrvajanmanu smaraNa karAvanArA jJAnane lIdhe mahAvIra prabhu dvArA pratipAdita pUrvakti (6 zrI bhagavatI sUtra : 9 179 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ,, ane teoe ghaNI ja sArI rIte jANI lIdheA-mahAvIra prabhu dvArA temanA pUrvabhavanuM je kathana karavAmAM AvyuM hatu. te kathana satya haiAvAnI pratIti thaI gaI. " saphLa che sayaMsaLe senTrI samaLeLa' avacA mahAvIranuM saMmANvigbbhve dugaNANIyasaddhAsaM vege A rIte zramaNa bhagavAna mahAvIra dvArA jemane temanA pUbhavanuM maraNu karAvavAmAM Avyu hatu. evAM te mudana zeThanI dhama tattva pratyenI zraddhAM athavA sadanuSThAnacikIo ane savega (sa'sA rane bhaya athavA mekSAbhilASA) pahelAM jeTalA hatA tenA karatAM bamaNA thaI gayAM. ANaMdasupunnanayaNe samaNaM bhagavaM mahAvIra tikkhutto AyAhiNaM yALi repha ''. eja samaye temanI AMkhAmAM AnaMdanA AMsu ubharAvA lAgyA harSAzruthI chalakAtAM nayane UbhA thaIne temaNe traNavAra AdakSiNu pradakSiNApUrvaka zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNA namaskAra karIne temaNe temane A pramANe kahyuM " vameya mane ! nAva che na tue yapa tti uttarapurasthima phillImALa gavamar '' he bhagavan ! ApanA dvArA pratipAdita atha sathA satya che. Apa je kaheA che te satya ja che A pramANe kahIne te IzAna dIzA taraph cAlyA gayA. 66 " sesa nA uttamattANAva savvasudhavaDhIne ' tyAra pachInuM samarata thana navamAM zatakanA 33mAM uddezAmAM pratipAdita RSabhadattanA kathana anu sAra samajI levu. kahevAnuM tAtpa e che ke sudarzana zeThe pazu pratrajyA grahaNa karI tyAra bAda temaNe eka, be, traNa, cAra, pAMca upavAsa Adi tapasyA karI. anta samaye sathArA karIne temaNe kevaLajJAna prApta karyuM ane te siddha, buddha, mukta ane saduHkhAthI rahita thai gayA. nava copuvvAiM addijjai, bahupaDipunnAI duvAla savAsAI sAmannapariyAMga paau-mela saMdeva " RSabhadattanA kathana karatAM sudarzananA kathanamAM nIce pramANe vizeSatA samajavI--RSabhadatte mAtra agiyAra aMgenuM adhyayana karyuM hatuM, tyAre sudRrzIne 14 pUrvInuM adhyayana karyu hatuM. tathA sudarzana zeThe pUrepUrA khAra varSa sudhI zrAmaNya paryAyanuM pAlana karyu" hatuM, ityAdi samasta RSabhadattanA prakaraNamAM kahyA anusAra samajavu. na have uddezAne aMte mahAvIra prabhunAM vacanAmAM peAtAnI apAra zraddhA vyakta karatA gautama svAmI kahe che- na maLe ! tevaM mare ! tti" huM bhaga van! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te sathA satya che. huM bhagavan! Ape je kahyu' te yathArtha ja che" A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vadRNA namaskAra karIne teo peAtAne sthAne virAjamAna thai gayA. prasU011|| agiyAramA uddeza samApta zrI bhagavatI sUtra : 9 180 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devoM kI kAlasthiti kA nirUpaNa bAramA udezAne prAraMbha agiyAramAM zatakanA A bAramAM uddezAmAM pratipAdita viSayanuM saMkSipta vivaraNa A pramANe che-AlaMbhikA nagarInuM varNana, zaMkhavana cityanuM varNana, zaSabhadatta Adi zramaNe pAsakonuM varNana, zramaNopAsako vaccenA saMvAdanuM kathana, devakamAM devAnI sthitinuM nirUpaNa, temanI jaghanya ane utkRSTa sthitinuM varNana, prazna-"RSibhadraputra aNagArAvasthA aMgikAra karavAne samartha che ke nahIM ? " A praznane uttara prazna-"RSibhadraputra devalekamAMthI cyavIne kayAM jaze?" uttara-"siddhipada prApta karaze." tyAra bAdanA vRttAntanuM varNana, -kALavaktavyatA te che tenuM samag " ItyAdiTAkAI-agiyAramAM uddezAmAM kALaviSayaka kathana karavAmAM AvyuM che. A uddezAmAM paNa sUtrakAra eja viSayanuM anya prakAre kathana kare che-"tene kAleNaM veNa samaeNaM AlabhiyA nAma nayarI hotthA, vaNNao, saMkhavaNe ceieaLago" te kALe ane te samaye AlalikA nAme nagarI hatI. opapAtika sUtramAM jevuM caMpA nagarInuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM ja AlaMbhikA nagarInuM varNana paNa samajavuM. te nagarImAM zakhavana nAmanuM caityaudyAna hatuM. opapAtika sUtramAM jevuM pUrNabhadra cityanuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM ja zaMkhavana udhAnanuM varNana paNa samajavuM. "taLa gAmacApa nArI ratve limapurAmollA vamaLavANA parivari" te AlaMbhika nagarImAM ghaNA zramaNopAsake rahetA hatA. te zramaNopAsakemAM mukhya pramANe pAsakanuM (zrAvaka) nAma RSibhadra putra hatuM. "gAra rimUvA mijAyanavAvA jAva niti" te saghaLA zramaNopAsake dhanADhaya, dIma, mahAbalasaMpanna, ane mahAyaza saMpanna hatA. teo eTalA badhA prabhAvazALI hatA ke aneka mANaso bhegA maLIne paNa temano parAbhana karavAne asamartha hatA. teo jIva ane ajIvanA svarUpane AgamAnusAra jANatA hatA. pApa ane puNyanA svarUpane paNa teo sArI rIte samajatA hatA. ""ta jehi samajovaasyaann' annayA kayAI egayao sahiyANa samuvAgayANa saMnividrANaM sannisaof jamavAre miNo #gArA samupakinathA" eka divasa te zrama zrI bhagavatI sUtra : 9 181 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAsakA pAtapeAtAne gherathI nIkaLIne eka sthAne AsanavizeSa grahaNa karIne pAse pAse besI gayA ane aMdarA aMdara A pramANe vAtacIta karavA lAgyA* TevonemuLa go! revALa kSetraE jAya kitta! ?" huM A ! devaleAkamAM devAnI sthiti keTalI kahI che? (6 66 99 "taeNa se isibhaddaputte samaNovAsae devaTTiiga hiyaDe te samaNovAsa evaM pacALI 'devasthiti rUpa anu... jene pahelethI ja jJAna hatu... evA zramaNNA pAsaka RSibhadraputre temanA A prakAranA praznanA nIce pramANe javAba ApyA. devalopasu NaM ajjo ! devANa' jahaNaNeNaM dasavAsa sahassAI ThiI paNNattA 3 AryAM! devaleAkamAM deveAnI jaghanya (ochAmAM ochI) sthiti (tyAMnA AyukALa) dasa hajAra varSanI kahI che. " teLa var` samAphiyA, suSamAcAAi gAya taNasamAciA, saMvegasamAphiyA asaMvegnasamayAi '' tenAthI AgaLa eka samaya adhika, e samaya adhika, traNa, cAra, pAMca, cha, sAta, ATha, nava, ane dasa samaya adhika, sakhyAta samaya adhika, ane amrakhyAta samaya adhika thatAM thatAM 33 sAgarapama pantanI je sthiti thAya che, te sthitine te devAnI utkRSTasthiti kahe che. A kathananu tAtpaya e che ke temanI jaghanyasthiti dasa hajAra varSanI che, ane eka e Adi asakhyAta pantanA madhyamasthitinA vikAthI adhika je 33 sAgaropamantanI sthiti che, te temanI utkRSTa sthiti che. teLava yojinnA, revA ca reva logA ya 33 sAgaropama karatAM adhika sthitavALA kAI dhruva paNa hAtA nathI ane devalAka paNa hAtA nathI. "saphLa che. samaLovArA kRSimapurANa samaNovAyarasa evamAikkhamANarasa jAva evaM parUvemANassa eyamaTThe no saddahaMti, no ziyaMtti, no rocatti ' devAnI jaghanya ane utkRSTa sthitinuM A prakAre kathana karanArA, A pramANe vizeSa kathana karanArA, A pramANe prajJapanA kara nArA ane A pramANe prarUpaNA karanArA zramaNeApAsaka (zrAvaka) RRSibhadraputranA pUrvokta kathana pratye te zramaNeAAsakAe zraddhAnI dRSTie joyuM nahIM, temane e vAtanI pratIti thaI nahI' ane A kaeNthana temane rumbu' paNa nahI, maTTha asaddahamANA, apattiyamANA, aroyamANA jAmeva disiM pAubbhUyA - tAmeva dikhi variyA' azraddhAyukta, avizvAsayukta ane aruciyukta thayelA evAM te zramaNeApAsake jyAMthI AvyA hatA tyAM-tapeAtAne ghera pAchAM pharyAM. sU.1|| dd zrI bhagavatI sUtra : 9 182 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RSibhadraputra ke kathana kI satyatA kA pratipAdana RSibhadraputranI vaktavyatA TIkA-A sUtramAM sUtrakAre e vAtanuM pratipAdana karyuM" che ke RRSibhadraputra DhavAnI sthiti viSe je kathana karyu hatu te satya hatuM. mahAvIra prabhunA vacanA dvArA tenA te kathanane ahIM pramANabhUta sAbita karavAmAM AvyuM che. ' "" " teNaM kAleNaM teNa samaraNa pramaNe bhagavaM mahAvIre jAva samosaDhe, jAva pavilA najIvAcak " te kALe ane te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIra AlalikA nagarImAM zakhavana nAmanA udyAnamAM padhAryA. mahAvIra prabhunA AgamananA samAcAra sAMbhaLIne temane dAnamaskAra karavAne tathA dharmopadeza sAMbhaLavAne pariSada nIkaLI pariSade ghaNA vinayapUrNAMka ane hAtha joDIne bhagavAnanI pasu pAsanA karI. "chaLa te samaLoyAyacA mIle dAva jAdu samALA haTTupuThThA NaM nahA tuni 3 4 jJAna vattuvAetti " jyAre te (pUrvakti) zramaNeApAsakAne mahAvIra prabhunA AgamananA samAcAra maLyA, tyAre temane ghaNA ja harSoM ane sASa thayeA. tyAra bAdanuM kathana bIjA zatakanA pAMcamAM uddezAmAM kahyA anusAra ahIM paNu samajavu, vinayapUrNAMka ane hAtha joDIne temaNe bhagavAna mahAvIranI paryuMpAsanA karI, A kathana paryantanuM kathana ahI' paNa grahaNa karavu joie. " sattva samaLe maLavuM. mahAvIre liM kSamanovAkSamALa tIse ya mahatimahAlayAe parisAe dhammaka hA jAva ANAe ArAhae bhavai tyAra khAda zramaNu bhagavAna mahAvIre te zramaNeApAsakane te ati vizALa sabhAmAM dhama kathA kahI '- sthi hovuM, styi hor " A dharmakathAmAM leka che, aleAka che, " ityAdi viSaya para vivecana karavAmAM Avyu. dharmastha zikSAyAmupasthitaH zramaLopAlako vA zramanovijJAna vin Ta opapAtika sUtramAM kathita A kathanaparyantanA viSayamAM te dhama kathAmAM pratipAdana karavAmAM AvyuM. taraNaM te samaNovAsayA samaNAsa bhagavao mahAvIrassa atti dhamAM solA nilamma haTTa tuTTAsaTruN sarRti " mahAvIra prabhu dvArA kathita dharmakathAnuM zravaNa karIne te zramaNeApAsakeAnA hRdaya. AnadathI nAcI yAM atizaya AnaMda ane sateSa pAmelA te zrAvakA pAtAnI utthAnazaktithI UbhA thayA dra uDAe uTThetA samaNa bhagavaM mahAvIra vaMdaMti, namasaMti, maMtrizA namanninnA E yAsI" uphIne teo zramaNa bhagavAna mahAvIra jyAM p (6 r etasya 66 zrI bhagavatI sUtra : 9 183 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ beThA hatA tyAM gayA tyAM jaIne temaNe zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNuM karI, namaskAra karyA vaMdaNAnamasakAra karIne temaNe temane A pramANe prazna pUchaye-"tasu maMte ! mitte maLavArA amathuM parva mArU, kAra " he bhagavan! zreNaNe pAsaka- zrAvakaRSibhadraputra amane evuM kahe che, evuM bhAkhe che (pratipAdana kare che, evI prajJApanA kare che ane evI prarUpaNuM kare che ke "he Aryo ! devalekamAM devenI jaghanya sthiti dasa hajAra varSanI che ane tyAra bAda eka samaya, be samaya, traNa samaya, cAra samaya, pAMca samaya, cha samaya, sAta samaya, ATha samaya, nava samaya, dasa samaya, saMkhyAta samaya ane asaMkhyAta samaya pramANa adhika thatI thatI 33 sAgaropama paryantanI utkRSTa sthiti hoya che. koI paNa evuM devaleka nathI jemAM 33 sAgarepama karatAM adhika utkRSTa sthiti hoya ane koI paNa evo deva nathI jenI 33 sAgaropama karatAM adhika utkRSTa sthiti hoya." te he bhagavan! zuM temanuM te kathana satya che ke asatya che? "tALuM tamane mAvaM magvIre, natti te samaLAvAsaNa parva ghArI" temane A prazna sAMbhaLIne, "he Aryo !" evuM saMbodhana karIne zramaNa bhagavAna mahAvIre temane A pramANe hyu-"jaMgaM ajo! isimaddaputte samaNovAsae tubhaM evaM Aikkhai jAva parU " he A ! RSibhadraputra zrAvaka tamArI pAse evuM je kahe che, pratipAdita kare che, prarUpita kare che ane prajJApita kare ke "devakemAM devenI jaghanya sthiti 10 hajAra varSanI che ane utkRSTa sthiti 33 sAgarAmanI che- tethI adhika utkRSTa sthitivALA devaleka paNa nathI ane deva paNa nathI," te temanuM A kathana satya che-asatya nathI. "taLa te samagovaasyaa samaNassa bhagavao mahAvIrasma aMtie eyama soccA nisamma samaNa mAvaM maNAvI vaMti, namaMti" zramaNa bhagavAna mahAvIranuM A prakAranuM kathana sAMbhaLIne ane tene hadayamAM utArIne, temaNe temane vaMdaNA karI ane namaskAra karyA. varittA maMfsattA neLeva zimarapure samaLavArA tene ravAjAti" vaMdaNuM namaskAra karIne teo jyAM RSibhadraputra zrAvaka beThA hatA tyAM AvyA. "vavAchattA sumiputte samajavA vari namavaMti" tyAM AvIne temaNe RSibhadraputra zrAvakane vaMdaNa karI ane namaskAra karyA. "vaMvistA, namaMtidi gyamaTuM tame vipas muko 2 hAri" vaMdaNAnamaskAra karIne temaNe RSibhadraputra pAse potAnA deSanI (temanI sAcI vAtane nahIM mAnavA rUpa dezanI) ghaNAM vinayapUrvaka vAraMvAra kSamA mAgI. "raNa zrI bhagavatI sUtra: 9 184 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te amadAvAtA sit puti" tyAra bAda te zrAvakee temane bIjA prazno paNa pUchayA, "pufchatA aTTAruM pAri" ane te praznonA samAdhAna rUpe temaNe kahelI vAtane svIkAra karyo "vavAdattA vamaLa mAve mArI hari namaMvaMti" tyAra bAda temaNe pharIthI zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNuM karI ane namaskAra karyA. "vaMpittA, namaMrirA gAmeta riddhi pAmyA tAre hiM ghaDiyA" vaMdaNA namaskAra karIne teo je dizAmAMthI AvyA hatA te dizAmAM-pita pitAne sthAne pAchAM pharyA sUra RSibhadraputra kI siddhi kA nirUpaNa trASibhadraputranI siddhinI vaktavyatA maMre ri maLavuM joya" ItyAdi- TIkArtha-sUtrakAre A sUtramAM RSibhadraputranI siddhi prAptinA viSayanuM nirUpaNa karyuM che.-"are! ri mAraM kocane samaM mA mahAvIra' caMdra, ghamaMDu,ttiA maMpittA ghA vAlI " "he bhagavad " evuM saMbodhana karIne bhagavAna gautame zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNA karI ane namaskAra karyA. vaMdaNu namaskAra karIne temaNe A pramANe prazna pUchA-vmUM mane ! sabhahaputte samaNovAsae devANuppiyANa aMtie muMDe bhavittA agArAo anngaavuiM pANa?" he bhagavana! zramaNopAsaka RSibhadraputra zuM Apa devAnupriyanI pAse muMDita thaIne gRhasthAzramanA parityAgapUrvaka aNagArAvasthA dhAraNa karavAne samartha che kharo? mahAvIra prabhune uttara-"camA ! Lo phaLa ma" he gautama ! e vAta saMbhavita nathI, kAraNa ke te RSibhadraputra pravajyA grahaNa karavAne samartha nathI. paraMtu "ocamA! " he gautama! "simapura kamaLovAraNa huM sIlavyayaguNavayaveramaNapaccakkhANa-posahovavAsehiM ahApa gahipahiM tavoka. mefhuM paNa mAremALe" A RSibhadraputra aneka zIlatrata, guNavata, viramavrata, pratyAkhyAna tathA niyamAnusAra svIkRta tapa karmothI AtmAne bhAvita karato thake "jadUruM vANA samovAsA-riyA pAraNiti" aneka varSo sudhI zramaNe pAsaka paryAyanuM pAlana karaze. "gramttA mAlicAra saMhi sattAnuM hi" tyArabAda te eka mAsane saMthAro karIne zarIra ane zrI bhagavatI sUtra : 9 185 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSAyane kRza karaze. "zUNittA 6 mattA khAnAra che phi" kAya ane kaSAyane kRza karIne ane anazana dvArA 60 bhakatone (eka mAsa paryantanA AhArane) parityAga karIne, "vittA bAroTTAkSite samANivatte amAre 4 divA je game vimaLa vattAkavAriri " pApakarmonI AlecanA ane pratikramaNa karIne, samAdhi bhAvane prApta karIne, kALane avasara AvethI kALadharma pAmIne saudharmakalpanA aruNAbha nAmanA vimAnamAM devanI paryAye utpanna thaze. "tathaLe the rUcALe rejA rattAri Tike 1LA" tyAM keTalAka devenI cAra palyopamanI sthiti kahI che. "70 simajuttAkSa vivaraNa vattA jigovamahuM Ti mavinA A aSibhadra putra paNa tyAM cAra patye pamanI sthitivALA devarUpe utpanna thaze. gautama svAmIno prazna-"he [ ma ! simApu seve to virorLo Israj, mavallagi, fagavLa kAva 6 vavavakika?i " he bhagavana ! SibhadraputranA te devaka saMbaMdhI Ayune kSaya thatAM, bhavane kSaya thatAM, sthitine kSaya thatAM, devabhava saMbaMdhI zarIrane parityAga karIne kayAM jaze, kyAM utpanna thaze ? mahAvIra prabhune uttara-"jo ! mAvile thANe viDikSaNiruM lAva mAM dArU" he gautama ! RSibhadraputra rIdhama devalekamAMthI eNvIne mahAvideha kSetramAM manuSya rUpe utpanna thaze, tyAM kevaLajJAnathI te samasta varatuone joI zakaze, samasta karmothI sarvathA rahita thaze, ane samasta duHkhano ata karI nAkhaze. eTale ke teo siddha, buddha, mukta, parinirvAta thaze ane samasta zArIrika ane mAnasika duHkhothI rahita evA nirvANa padane pAmaze sUtrane ane gautama svAmI mahAvIra prabhunAM vacanane pramANabhUta gaNIne temanA pratye pitAnI apAra zraddhA vyakta karatAM kahe che-"revaM aMte ! mare ! tti mA jore jAva ajJALuM mAmAne virU" he bhagavan! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te satya ja che. bhagavanApe je kahyuM te sarvathA satya ja che" A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karIne saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA pitAne sthAne virAjamAna thaI gayA. sU03 zrI bhagavatI sUtra : 9 186 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pudgalaparivrAjaka kI siddhi kA nirUpaNa pulaparivrAjakanI siddhi prAptinI vaktavyatA tapLa maLe mAvaM mA?i" ityAdi- TIkAtha-sUtrakAre A sUtramAM pula parivrAjakanI siddhi prApti viSenI vaktavyatAnuM nirUpaNa karyuM che "tALa samaLe mAve mahAvIra banavA jayA sAmasAmo nacarItro saMtavAso cAlo niyama" tyAra bAda keI eka divase zramaNa bhagavAna mahAvIre AlabikA nagarInA zakhavana cityamAMthI eTale ke udyAnamAMthI vihAra karyo. "nizA vahivA gaLavavA vipharU" ane AlalikA nagarImAMthI nIkaLIne bahAranA janapadamAM viharavA lAgyA. "sa che te jamAI amarA nAma nArI phothA" te kALe ane te samaye AlalikA nAmanI nagarI hatI. "jainazo" papAtika sUtramAM caMpA nagarInuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM ja AlabikA nagarInuM varNana samajavuM, "rastha saMtava nAmaM ne durathA- " te nagarImAM zaMkhavana nAmanuM citya (udyAna) hatuM. aupapAtika sUtramAM pUrNabhadra caityanuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM ja A zaMkhavana caityanuM varNana samajavuM. " tarasa saMtavaU4 maraNAma jo nA parivAthag parivA?" te zakhavana cityathI bahu dUra paNa nahIM ane bahu samIpa paNa nahIM eve sthAne eka parivrAjaka rahetuM hatuM, jenuM nAma pula hatuM. "hira, junne, naesu supariniTThie chaTTha chadreNaM aNikvitteNa tavokammeNaM saGgha bAhAmo jAva aayaasAthe virapha" te da. yajurveda sAmaveda, ane atharvavedamAM tathA brAhAdharmanA bIjA paNa aneka zAstromAM nipuNa hatuM. te niraMtara idane pAraNe chanI tapasyA karatuM hatuM tathA hAtha UMcA rAkhIne AtApanA bhUmimAM AtApanA lIdhA karatA hatA. te bhadra prakRtivALe hateA bIjA zatakanA pahelA udezAmAM skandakanuM jevuM varNana karavAmAM AvyuM che, evuM ja A pudgala, pavitrAjakanuM paNa varNana samajavuM: saghaLuM tAraNa porasa kAva AyAvemANassa pagaibhaddayAe jahA sivassa jAva vibhaMge nAma aNNANe samuppanne" A rIte niraMtara idane pAraNe chaTha karatA ane hAtha UMcA rAkhIne AtApanA bhUmimAM AtApanA letA ane bhadrika prakRtivALA te padralaparivrAjakane agiyAramAM zatakanA navamAM udezAmAM jenuM varNana karavAmAM AvyuM zrI bhagavatI sUtra: 9 187 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che evA zivarAjarSinI jema, vibhaMga nAmanuM ajJAna utpanna thaI gayuM. " teNa vibhaMgeNa aNNANeNa samuSpannaNa bhaloe kappe devANa ThiiM jANaipAsaI" pitAne utpanna thayelA te vilaMga ajJAnanA prabhAvathI te pudgala parivrAjaka brahAleka kalpanA devanI sthitine (AyuSya kALane) jANanArA ane dekhanAre thaI gaye. "saghana tarasa vokTara ghaDiyA@ jayAre gariyA nahi rajisthA" tyAre te pula parivrAjakane A prakArane Abhagata, citita, kalpita, prArthita ane mane gata saMka9pa utpanna thaye-"asthi ma zarU sAyaMkALe muLe " mane atizayavALuM jJAnadarzana utpanna thayuM che. tenA prabhAvathI huM jANI zakuM chuM ke "devo revAnuM ja vasavAratAra sAruM phi vaUU" devalokomAM rahenArA devenI jaghanya sthiti 10. hajAra varSanI hoya che. tenA para samANiyA, TuramAphiyA DAva mayaMkAsamayAphiyA DoLa rasAva kiruM gov/ttA" tyAra bAda be, traNa, cAra, pAMca, cha, sAta, ATha, nava, dasa, saMkhyAta ane asaMkhyAta samaya adhika thatAM thatAM utkRSTanI apekSAe 10 sAgaropama sudhInI sthiti thaI jAya che. A rIte devalokamAM devenI jaghanya sthiti 10 hajAra varSanI ane utkRSTa sthiti dasa sAgaropamanI hoya che. "tenA paraM vorijhanA revA ja dezonA 2 v saMde?" tyAra bAda deva ane devaka vicchinna thaI jAya che-eTale ke 10 sAgaropamathI adhika sthitivALA devo paNa hatA nathI ane devaka paNa letA nathI e teNe vicAra karyo saMpattA yAvana bhUmIgo padaracodaA pramANe vicAra karIne te AtApanA bhUmi parathI nIce utaryo. "mAyAvaLamUmI prohita tiraMziyA kapa dhArarattA no ja ne?" AtApanA bhUmi parathI nIce utarIne teNe potAnA tridaMDa, kamaMDaLa, bhagavA vastro Adi upakaraNane upADI lIdhAM. "geNhettA jeNeva AlabhiyA nayarI jeNeva parivvAyagAvasahe teNeva uvaagnch|" pitAnA te upakaraNane grahaNa karIne te AlaMbhikA nagarImAM AvelA pari. vAcakonA AzramamAM Avyo. "vavAdiSThattA maMDyAnAM re" tyAM AvIne teNe pitAnA te tridaMDa, kamaMDaLa Adi upakaraNane AzramamAM mUkI dIdhAM. "karettA AlabhiyAe nayarIe siMghADaga jAva pahesu annamannarasa evamAikkhai, jAva vavera" tyAra bAda te AlaMbhikA nagarInA zRMgATaka, trika, catuSka, catvara, mahApatha ane patha Adi mArgo para ekaThA thayelAM lekone A pramANe kahevA lAge, A pramANe bhASaNa (pratipAdana) karavA lAge, A pramANe prajJApita karavA lAgyo ane A pramANe prarUpaNa karavA lAgyA ke "asthi zrI bhagavatI sUtra : 9 188 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rivAjufcvA! jANe nAgavaMne samudAjo" he devAnupri ! mane atizakavALuM jJAnadarzana utpanna thayuM che. tenA prabhAvathI huM evuM jANuM dekhI za chu hai " devaloesuNa devAgaM jahaNNeNaM dasavAsasahassAI taheva jAva vochinA revA devo " devalokamAM devenI jaghanya sthiti dasa hajAra varSanI che. tyAra bAda eka, be, traNa, cAra, pAMca, cha, sAta, ATha nava, dasa, saMkhyA ane asaMkhyAta samaya adhika thatI thatI utkRSTa sthiti 10 sAgaropama sudhInI hoya che. tethI vadhAre utkRSTa sthitivALA keI deva paNa nathI ane devaloka paNa nathI. "taeNaM AlabhiyAe nayarIe eeNaM abhilAveNa jahA sivassa saMceva se e mane parva" pakUla parivrAjakanI A prakAranI prarUpaNAne lIdhe AlabhikA nagarInA lokemAM A viSe carcA thavA lAgI ane lokomAM ahaMta prarUpita tavanA kharA ke khoTA paNa viSe zaMkA utpanna thaI te kAraNe lokomAM kevI kevI carcA ane bhinna bhinna prakAranI vicAradhArA uddabhavI te 11 mAM zatakanA navamAM uddezAmAM zivarAja SinA prakaraNamAM pragaTa karyA anusAra ahIM paNa samajavuM. tathA lAke aMdaro aMdara evI carcA karavA lAgyA ke pudgala parivrAjaka devAnI jaghanya ane utkRSTa rithati viSe je pratipAdana kare che te zuM satya mAnI zakAya ema che ? tyArabAda "pANI to " te AlabhikA nagarImAM zramaNa bhagavAna mahAvIra padhAryA. " jAva pariNA paDhiyA" temanAM darzana karavAne mATe pariSada nIkaLI darzana karIne tathA dharmakathA zravaNu karIne pariSada pAchI pharI. "mA no tahevA bhikkhAyariyAe taheva bahajaNasahaM nisAmei, nisAmettA taheva, savva bhANiyaThava" agiyAramAM zatakanA navamAM uddezAmAM kahyA pramANe gocarI karavAne mATe alabhikA nagarImAM pharatAM pharatAM, zRMgATaka Adi mArgo para, gautama svAmIe aneka lokone mukhe uccArAyelA pula parivrAjakanA pUrvokta vacane sAMbhaLyA tyArabAda temaNe mahAvIra bhagavAna pAse jaIne A badhI hakI. kata kahI saMbhaLAvI ane mahAvIra prabhune e prazna karyo ke " pukala pari. vrAjaka devenI jaghanya ane utkRSTa sthiti viSe je kahe che, te zuM satya che?" mahAvIra prabhue kahyuM ke te je kahe che te mithyA che. pitAnI A viSenI mAnyatA prakaTa karatA mahAvIra prabhu kahe che-"ga' go jovA ! za' mAri , 4 mAtAmi nA jama" he gautama! huM te evuM kahuM chuM, enuM bhAMkhuM chuM, evI prajJApanA karuM chuM ane evI prarUpaNa kare g-"devaloeNa devANa jahanne dasavAsasahassAI ThiI paNNattA, veNa para samayAhiyA dusamayAhiyA, jAva ukkoseNaM tettIsaM sAgarovamAI ThiI pnnnnttaavega ' harinA jevA ja devo " devalokamAM devenI jaghanya sthiti dasa hajAra varSanI che. ane utkRSTa sthiti eka samayAdhika, be samayAdhika, traNa, cAra, pAMca, cha, sAta, ATha, nava, dasa saMkhyA ane asaMkhyAta samayAdhika thatI thatI 33 sAgaropama sudhInI hoya che. ethI vadhu utkRSTa sthitivALA de paNa nathI ane devaloka paNa nathI. tethI ja 33 sAgaropama karatAM adhika sthitivALA deva ane devalokone bucchinna (astitva vinAnA) kahyA che. zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautama svAmIne prazna-thiLe maMte ! roje dhe vAruM kavanAruM vi AvanA ?i" he bhagavan! saudharmaka95mAM zuM vaNa sahita ane varNa rahita dravya hoya che kharAM? zuM tyAM gaMdhasahita ane gaMdharahita dravya heya che kharuM? zuM tyAM rasasahita ane rasarahita dravyo hoya che kharAM? ane sparza sahita ane sparza rahita dravyuM hoya che kharAM? mahAvIra prabhune uttara-daMtA, pariNa, phaMsALa vi ghauM jAva sararUpa, evaM gevejjavimANesu, aNuttaravimANesu vi IsipabbhArAe vi jAva haMtA, asthi" hA, gautama! saudharmaka9pamAM rUpa, rasa, gaMdha ane sparzathI sahita ane te guNathI rahita dravya hoya che. gautama svAmIne prazna-eja pramANe izAnathI laIne amRta parvatanA kapamAM, tathA nava aveyakamAM, pAMca anuttara vimAnemAM, ane InsTAgabhA pRthvImAM paNa zuM varNAdithI yukta ane varNAdithI rahita dravya che kharuM ? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke te badhAM sthaLAmAM paNa rU5, rasa, gaMdha ane sparzathI yukta dravya paNa hoya che ane te guNothI rahita dravya paNa hoya che. "tain Eaa matimAcA jJAva ricAprabhunI A prakAranI prarUpaNA sAMbhaLIne te vizALa pariSada vikharAI gaI. "tALuM mArumicA ghacarIra ughAtiya avayaM jJAtivarU jJAna karavaTukaagNI' tyAra bAda AlaMbhikA nagarInA zRMgATakathI laIne mahApatha ane patha paryantanA mArgo para A vAtanI carcA thavA lAgI bAkInuM samasta kathana zivarAja RSinA kathana pramANe grahaNa karavuM. eTale ke pula parivrAjaka paNa prayA aMgIkAra karIne zivarAja RSinI jema siddha, buddha, mukta ane savAthI rahita thaI gayA. "nava tiraMTavuMSi nAra dhArarattavAriNi parivarivida mArumidaM ' majhuM mana niru" zivarAja RSinA kathana karatAM pudgala parivrAjakanA kathanamAM ATalI ja vizeSatA che-pukala parivrAjaka pitAnA tridaMDa, kamaMDaLa Adi upakaraNe uThAvyA, bhagavAM vastro dhAraNa karyA ane jenuM virbhAgajJAna naSTa thaI gayuM che e te AlamikA nagarInI vacce thaIne nIkaLe. "nAra putya vimA gavAkSamA" tyAra bAda IzAna dizA tarapha gaye. garamA tiraMdavicaM kahyuM"IzAna dizA tarapha jaIne teNe potAnA tridaMDa, kamaMDaLa Adine eka tarapha mUkI dIdhAM ane nA saMzo kAra vago skandanI jema pravajyA aMgIkAra karI " A kathana paryantanuM samasta kathana grahaNa karavuM tyAra bAda samasta karmone kSaya karIne siddhi pAmavA paryantanuM samasta kathana zivarAja RSinA kathana pramANe samajI levuM A rIte siddha, buddha, mukta ane samasta dukhanA antakara banIne zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teo "gadarAvAhaM to anuvaMti sAthe siddhA" avyAbAdha sukhanA sthAnarUpa nirvANa pAmyA. "te mare ! reva maM! tti " he bhagavana ! ApanuM kathana sarvathA satya che. he bhagavan ! Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM te satya ja che A pramANe kahIne gautama svAmIe mahAvIra prabhunAM vacanone pramANabhUta mAnyAM. jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra"nI prameyacaki vyAkhyAnA agiyAramA zatakane bArame uddezaka samApta .11-1ra | agiyAramuM zataka saMpUrNa che bArahaveM zataka ke pahale udeze kA viSaya vivaraNa bAramA zatakanA pahelA udezAne prAraMbha A bAramAM zatakamAM pratipAdita viSayanuM saMkSipta vivaraNa A pramANe che-zrAvatI nagarInuM varNana zaMkhAdi mukhya zrAvakenuM varNana zAkhanI patnI utpalA nAmanI bhAryAnuM varNana puSkali nAmanA zrAvakanuM varNana saMkhanA vicAronuM varNana-azana, pAna Adi caturvidha AhAra levA karatAM pAkSika pauSadhatrata vadhAre zreyaskara che. * bhajanane mATe zaMkha zramaNopAsakane belAvavA ja te ucita che ke nahIM? evI zrAvakanI carcA, puSkali nAmanA zrAvakanuM zaMkhane bolAvavA javAnuM varNana zaMkhane puSkaline A prakArane uttara-"azana AdinA AsvAdana karatAM mane pauSadhopavAsanuM pAlana vadhAre zreyaskara lAge che. " mahAvIra svAmIne vaMdaNu karavA javAne zakhane vicAra, vaMdanA karavA javA mATe prasthAna, anya zrAvakenuM paNa prabhune vaMdaNuM karavA nimitte prasthAna prabhunI samIpe anya zrAvake dvArA zaMkhanI niMdA bhagavAna mahAvIra dvArA temane zaMkhanI niMdA na karavAne upadeza prabhu dvArA jAgarikAnA prakAranI prarUpaNa krodhathI vyAkuLa banelA jIvanA karmabandhanI prarUpaNA, mAnavAlA jIvanA karmabandhanI prarUpaNa, zaMkha dvArA pratrajyAne svIkAra tenA sAmarthyanuM varNana. zrI bhagavatI sUtra : 9 191 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khArahaneM zataka ke artha ko saMgraha karanevAlI gAthA A khAramAM zatakanA 10 karanArI gAthA nIce pramANe chesNkhe 1 jayaMti 2 puDhavi 3 nAge 8 deva 9 AyA 10 uddezAe che. A uddezAe viSayanI prarUpaNA pogAla 4 aivAya 5 rAhu 6 loge ya 7 / bArasamasae dasuddesA // A khAramAM zatakamAM dasa uddezake| (prakaraNeA) che. temanA nAma nIce pramANe che-(1) za'kha, (2) jaya'tI, (3)pRthvI, (4) pudgala, (5) atipAta, (6) rAhu, (7) leAka, (8) nAga, (9) deva ane (10) AtmA. TIkAtha--khAramAM zatakanA dasa uddezake che. te pratyeka uddezakamAM kayA kayA viSayanI prarUpaNA karavAmAM AvI che, te upayu kta gAthAmAM prakaTa kara vAmAM Avela che. pahelA zakha nAmanA uddezAmAM zaMkha nAmanA zrAvakanuM' thata ane bIjA jayaMtI nAmanA uddezAmAM jayaMtI nAmanI zrAvikAnuM' cana karavAmAM Avyu che. pRthvI nAmanA trIjA uddezamAM ratnaprabhA pRthvInuM graMthana karAyu che. pudla nAmanA cothA uddezAmAM pudgalanI prarUpaNA karI che. kSati pAta nAmanA pAMcamAM uddezAmAM prANAtipAta AdinI prarUpaNA karI che rAhu nAmanA chaThThA uddezAmAM rAhunI prarUpaNA karI che. leAka nAmanA sAtamA uddezAmAM leAkanI prarUpaNA karI che, nAganAmanA AThamAM uddezAmAM sarpa paryaMcanI, deva nAmanA navamA uddezakamAM devavizeSAnI ane AtmA nAmanA dasamAM urdU. zAmAM AtmAnI prarUpaNA karavAmAM AvI che. zrI bhagavatI sUtra : 9 zaGgAzrAvaka caritra kA varNana -zakhazrAvakanI vaktavyatA" vaLuM jAheba " ityAdi ,, TIkAtha--A sUtra dvArA sUtrakAre za Mkha nAmanA zrAvakanI prarUpaNA karI che. teLa jADheLa meLa' samaLa mAthI nAma nacarI hoya te kALe ane te samaye zrAvastI nAmanI nagarI hatI. ' rjnmatro' aupapAtika sUtramAM caMpA nagarInuM jevuM varcuna karavAmAM AvyuM te, evu' ja zrAvastI nagarInu 192 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (( paNa varNana samajavuM. temAM 'koTavaNa " kASThaka vo" opapAtika sUtramAM pUrNa bhadra caityanu' jevu. che evuM ja kASThaka caityanuM varNana paNa samajavu'. ahave saMsapAmokkhA samaNovAsamA parivasaMti, aDDA jAva aparibhUyA abhigynavalIyA bApa vistRti" te zrAvatI nagarImAM aneka zrAvakA rahetA hatA. te zrAvakAmAM zakha nAmanA zrAvaka mukhya hatA. te zrAvakA ghaNA ja samRddhizALI ane prabhAvazALI hatA. temanA tiraskAra karavAnI hiMmata kAi paNa vyakti karatI nahI. te jIva ane ajIvanA svarUpane samajatA hatA. ane puNya ane pApanA phUlanA paNa jANakAra hatA. A sivAyanA khIjA pUrvokta vizeSaNAthI paNa tee yukta hatA. " sararaLa saMkSapta bhramanoyASaLagharadhvajA nAma' mAciA thA " te zakha amaNeApAsakane upalA nAmanI bhAryA hatI. sukumAla jAva surUvA, kamaLovAliyA, minayajJInAjhIvA, jJAna var" tenA kara-hAtha ane cakaNu ghaNA sudara hatAM tenAM aMgopAMgeAnu' pUrvokta varNana ahI paNa grahaNa karavuM te ghaNI ja suMdara hatI. te paNa zramaNeAnI upAsaka hatI ane jIva tathA ajIva tattva, pApa, puNya Adine jANanArI hatI. * 6 are or recite nayarIe pokkhalI nAma samaNovAsae parivasai, aDDhe gamittvajJAna vik '' eja zrAvastI nagarImAM puSkalI nAmanA bIjo eka zramaNeApAsaka rahetA hatA te pazu samRddhi sapanna Adi vizeSaNeAvALA, ghaNe ja prabhAvazALI, kAIthI paNa gAMjyA na jAya eve, jIva ane ajIva tattvane jANanArA ane pApa ane puNyanA phaLane samajanArA hateA, "oLuM bhega seja' lamaNa' lAmI ameriDhe, riddhA niLayA, dvAya pakjhuvAsara " te kALe ane te samaye zramaNu bhagavAna mahAvIra svAmI te nagarInA kASTaka udyAnamAM paryo. temane vaMdA namaskAra karavAne mATe pariSada nIkaLI pariSada dvArA prabhunI payu pAsanA karavAmAM AvI,' A kathana pantanuM samasta kathana ahIMM grahaNa karavuM... joIe. " saphLa te bhramanovAsanA kmIse hAra nA gAmiyANa sAva vastu vAsaMtti " dharmAMpadeza sAMbhaLavAne tathA vAMdaNA namaskAra karavAne mATe gayelI te pariSadanuM varNana AlalikA nagarInA zramaNeApAsakanA viSayamAM AgaLa karyo anusAra ja nahIM paNa grahagu karavu joIe. prabhunAM darzana karIne temane ghaNA ja AnaMda ane sattApa thaye temaNe khanne hAtha joDIne prabhunI payuM. pAsanA karI, " saLa samaLe mAtra mahAvIre teti samovacagALa`sIle ca mahatti mAyA dhammAhA bAva vinA cA ''tyA2e khAda zramaNa bhagavAna mahAvIra zramaNeApAsakAnI te ati vizALa prakhAne dhama kathA sa'bhaLAvI dharmakathA sAMbhaLIne prakhaMdA visarjita thaI gaI. " saphLa te samaLovAsA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhamma socyA nisamma haTTatuTThA bhramaNa nAmanuM caitya hatuM. varNana karavAmAM Avyu tattha NaM yAvatthIe nayarIe zrI bhagavatI sUtra : 9 193 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAya mahAvI. yaMti namati" A prakAre zramaNu bhagavAna mahAvIranI samakSa dharma tattvanuM zravaNu karIne ane tene hRdayamAM dhAraNa karIne khUba ja AnaMda ane satASa pAmelA te zramaNeApAsakeAe bhagavAna mahAvIrane vaMdaNA namaskAra karyA. " aMtrittA samasittA sinArUpuotti ' vaMdA namaskAra karIne temaNe temane keTalAka prazno pUchyA. " punittA gaTTAra yAsthiti ' pUchelAM praznonA temanA dvArA apAyelA uttarA dvArA prAgata viSayane temaNe samajI lIdhA " racAtta dvAr vrutti" tyAra khAda tee temanI utthAna kitathI UThayA, '* TvittA pramaLasa mAvo 'mahAvIna baMttiyano joTTayAe vaicALo pa'inivRkSamaMtti" UDIne tee zramaNa bhagavAna mahAvIra pAsethI tathA te keka caityamAMthI bahAra nIkaLyA. " kinilamitA neLeva sAyathI nayI, teneva pahArethI maLAd" tyAMthI nIkaLIne tee zrAvastI nagarI tarapha ravAnA thayA. sU.1|| " tA hai " ItyAdi---- TIkA-A sUtra dvArA sUtrakAre za kha zramaNeApAsakanuM ja varNana karyu che. "taLa che saMta samovAsat te samovAsaNa cApI" zrAvatI nagarI tarapha jatAM jatAM te zakha nAmanA zramaNeApAsake anya zramaNeApAsakAne A pramANe kahyuM- tumeLa revAnuLiyA viru bALa vAna vAma sAmathapalakAve du' hai devAnupriye ! Apa ghaNA ja mATA pramANamAM azana, pAna, khAdima ane svAdima rUpa cAre prakAranA AhAra taiyAra karAvA. (sapana amhe taM vipula asaNa' pANa' khAima sAima AsAemANA vikhApamANA paribhAemANA paribhujemANA pakkhiyaM pAsaha paDijAgaramANA viharissAmo) pachI ApaNe badhAM te cAre prakAranA AhAra vaDe ApaNI kSudhAnuM zamana karIne, madhyastha bhAve vizeSa rUpe kSudhAtu zamana karIne, eka bIjAne AgrahapUrvaka jamADIne, ApaNe pAkSikapauSadha karazu'. ' taraNa se samaNovAsayA saMkhassa samaNovAgasya eyamaTu viNaNaM paDisaR" te zramaNeApAsakeAe zakha nAmanA zramaNeApAsakanI te salAhanA vinacapUrvaka svIkAra karyA. " saphLa takSa salagra samagovAlapanna thayameyAhave annasthir nAva pramunitthA" tyAra bAda te zakha zrAvakanA manamAM A prakArane AdhyAtmika, cintita, kalpita ane prArthita saMkalpa utpanna thayeA-" nA khalu me seyaM taM vila' asaNaM jAva sAimaM AsAemANassa visAemANassa paribhuMje mANassa paribhAemANassa pakkhiyaM posaha paDijAgaramANassa viharitae " A prakAre pAkSika pauSadha karavA te mAre mATe ceAgya nathI. eTale ke cAre prakAranA AhAra upara kahyA pramANe khAIne pauSadha karavAthI mArU kAi zreya thavAnuM nathI. " seyaM khalu me posahasAlAe posahiyassa jemayaAEi ummulana niyulansajja " parantu mAre mATe eja ucita che ke hu 66 zrI bhagavatI sUtra : 9 194 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAlana pauSadhazALAmAM jaIne pauSadha karUM, brahmacaya pUrNAMka rahuM ane maNi, sutra AdinA sathA tyAga karUM, " vacamAruvinna vijetranasDa nividdhattaNadhamusachAla, ghAraNa vicarasa, 10masaMthArovaLacaraNa" mALAnA ane mananA tyAga. pUrvaka, suzala smAdi zaonA tyAgapUrvaka danA Asana parabesIne " pakkhiyaM poca paDijAgaramANassa viharittae tti kaTTu evaM saMpeddei " karAyela pAkSika pauSadhApavAsa ja mAre mATe adhika zreyaskara thai paDaze, kAraNa ke AgaLa khatAvyA pramANe pauSadha karavAmAM Ave te karatAM A prakAre pauSadha karavAmAM Ave tA karmonI vadhAre nija rA thaze. tethI teNe A prakAre pauSadha karavAnA nizcaya karyAM, saMpehittA jeNeva sAvatthoM nayarI, jeNeva utpalA maLoyAsiyA meLeya vAnajIr " A pramANe sakalpa karIne te zrAvastI nagarImAM AvelA peAtAnA ghara tarapha AgaLa vadhyA potAnA gharamAM praveza karIne te tenI patnI upalA zrAvikAnI pAse gayA. " thA ttiA jIvana vamaLorANiyuM AvujIrU 'tyAM jaIne teNe tene pAtAnA sakalpanI vAta karI gapuSThiA meLavazeSasAnA, teLeya vArTjhar'' tyAra bAda gharamAM jyAM pauSaSazALA hatI tyAM te gayA. " rAjinnAno sApha' anuSira ' tyAM jaIne teNe pauSadhaza LAmAM praveza karyAM, " gaLunizvittA zeSajJA" ma" temAM praveza karIne teNe pauSadhazALAne pUcha jAlamaLamUmi phi" pauSadhazALAne pUjIne teNe uccArapAsavaLu bhUminI pratilekhanA karI. " 'ittessiA " pratilekhanA karyo mAda teNe dabbhasaMbhAragaM satharek '" da'nA saMthArA (bachAnuM) bichAvyeA. " saMyAriyA ma yAM jUER' sacArA bichAvIne te sadhArA para virAjita thaI gayA: " Tu dizA pola6sAhAra jo ithamacArI nAva kSaya oSara kinAmALe vik' A rIte saMthArA para besIne rASadhazALAmAM pauSadhavratane dhAraNa karIne, brahmaca nuM pAlana karatA thakA, maNi, suvaNu AdinA tyAgapUrvaka, mAlA ane vilepananA parityAgapUrNAMka, muzala di zaonA tyAgapUrvaka, te zakha zrAvaka daCnA Asana para besIne ekAntamAM pauSadhApavAsanuM pAlana karavA lAgyA. HH taeNa ve samaNovAgA jeNeva sAvatthI nayarI, jeNeva sAI gihAI tene osavALa ti" pelA anya zrAvakA pazu zrAvastI nagarI tarapha AgaLa vadhyA ane pAta peAtAne ghera pahoMcI gayA. " vAjjitA vipaNa* asaLa vALa' plAjhma proDma' lAveMti " tyAM pahoMcyA khAda temaNe vipula pramANumAM aAna, pAna, khAdima ane strAdima rUpa caturvidha AhAra taiyAra pharAjyeA, " vavavavettA annamana mArkeni A prakAre AhAra taiyAra jjai 66 tr ', zrI bhagavatI sUtra : 9 '' * pamajjittA uccAra 195 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAvIne temaNe eka bIjAne bolAvyA. "pavittA parva vANI " tyAra bAda temaNe A pramANe kahyuM "gvaM vahu revAnujiyA ! he devAnupriya! " huM te viSe jANavALA masAme uvazvavi" ApaNe vipula pramANamAM azana, pAna, khAdima, ane svAdima rUpa caturvidha bhejana taiyAra karAvyuM che. paratuM "saMga I samovAsA no hRdamAIpha" zaMkha zrAvaka hajI sudhI padhAryA nathI. "tta revAzudiyA! ' saMta movAsati nagg" te ApaNe zakha zrAvakane bolAvI lAvavA joIe. "tALa re potazrI taLovANag gvaM vAsItyAre te puSkalI nAmanA zrAvake te zrAvakane A pramANe kahyuM-" ara7 jaM tu vAstugiar! suninujAjItyA" he devAnupriye ! Apa bilakula ciMtA na karo. "ba saMha iaaN maLovANa sarAmi" huM jauM chuM ane zaMkhazrAvakane belAvI lAvuM chuM. "tti je te vuiM samajonArA niyamo vahinivamarU" A pramANe kahIne te muzkelI nAmane zrAvaka te zramaNopAsako pAsethI ravAnA thaze. " paDinikkhamittA sAvatthIe nayarIe majjha majjheNaM jeNeva saMkhassa smnnovaasnarasa ja taideva vavAda" te zramaNopAsake pAsethI nIkaLela te puSkalI nAmane zrAvaka zrAvastI nagarInI vaccenA mArga parathI pasAra thaIne jyAM zaMkhazrAvakanuM ghara hatuM tyAM AvI pahoMce. "vAAi saMvara4 kamaLopANaa kagvavi' tyAM jaIne teNe zaMkhazrAvakanA gharamAM praveza karyo. " Raa ghaNA samosAriyA posTiM solAra pArarU" zaMkhanI bhArthI upalA zrAvikAe te puSkalI zrAvakane gharamAM Avato de. vpfsattA uttara adama tene joIne ati harSa ane saMtoSa pAmelI te utpalA pitAnA Asana parathI UbhI thaI. "adabhUttA sattA baUTcha" AsanathI UDIne te tene satkAra karavA mATe sAta ATha DagalAM tenI sAme gaI. "kazuLadipjJA voruM ghamaLovAra vaMda, namaMa6, vaMvittA, namaMtijJA kALe vanite" sAme jaIne teNe tene vaMdaNA namaskAra karyA. vaMdaNanamaskAra karIne teNe tene Asana para besavAnI vinaMtI karI, "safa mattA vaM tvacAnItyAra bAda teNe tene A pramANe kahyuM. " saMvilaMtu je devAnupriyA ! dimAnamarg maLa" he devAnupriya! kahe, zA kAraNe ApanuM ahIM Agamana thayuM che? "taLuM re volI samaLaarag au4 ramo. ghAhiyaM pUrva vANItyAre te puSkalI zrAvake utpalA zrAvikAne A pramANe zrI bhagavatI sUtra: 9 196 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUchayuM-"zari RvAnufpaNa ! saMye kamaLovANa ?" he devAnupriye ! zramaNe pAsaka zaMkha kayAM che? "tai Raa pUrA samovaliyA pataruM samaLavAsat g4 vANI" tyAre te u5lA zrAvikAe te puSkalI zrAvakane A pramANe kahyuM-"ghava raju vALu ! haM samovAsaNa para kAcA ghaNaphira vaMmA jJAva virU" he devAnupriya ! zakhazrAvaka atyAre pAkSika pauSadha karIne pauSadhazALAmAM beThA che. teo atyAre brahmacarya vratamAM sthira che, temaNe maNi ane suvarNana atyAre sarvathA tyAga kare che, mAlA, vilepana Adine paNa temaNe atyAre parityAga kare che khaDaga, muzala Adi zastrone temaNe parityAga karyo che. teo atyAre ekalAM ja pauSadhazALAmAM darbhanA Asana para besIne pauSadhepavAsanI ArAdhanA karI rahyA che. " taeNa se pokkhalI samaNovAsae jeNeva posahasAlA, jeNeva saMkhe samaNovAsae tene vAipha" tyAra bAda te puSkalI zramaNopAsaka, jyAM poSadhazALA hatI tyAM game tyAM jaIne jyAM zaMkhazramaNopAsaka pAkSika pauSadha vratanI ArAdhanA karI rahyA hatA, tyAM gayo. " gavAzittA" tyAM jaIne "rAmagAmaLA himapha" teNe gamanAgamana viSayaka (epathikI) pratikramaNa karyuM. " nA" pratikramaNa karIne "saMd maNovAsa vaMda, narmasa, vaivittA, namaMfettA ' vANI' teNe zramaNopAsaka zaMkhane vaMdaNA karI ane namaskAra karyA. vaMdaNAnamaskAra karIne teNe tene A pramANe kahyuM-"ga khalu devANuppiyA ! amhehiM se viule asaNa jAva sAime uvakkhaDAvie" . devAnupriya! ame azana, pAna, khAdima ane svAdima rUpa cAre prakArano AhAra taiyAra karAvyo che. " nAmo nuM devALufer ! teM vivaruM baLa =Ava sArUH mArAmAMnAM kAva parivAramALA visAmo" te cAle, ApaNe tyAM jaIe ane vipula mAtrAmAM taiyAra karAyelA te azana, pAna, khAdima ane svAdima rUpa cAre prakAranA AhAra karIne pAkSika pavadhanI ArA. dhanA karIe. "tagi re paMthe ramaLovAnA posTiM samaLAvAsa vaM vAsapuSkalI zrAvakanI A prakAranI vAta sAMbhaLIne zaMkha zrAvake tene A pramANe javAba Ape-baLo haMju rU, revAkuttA ! vira4 aNanuM pAna rUma nAmuM zAkhANamAnA nA1 vaSA bALapaNa vitti" he devAnupriya ! cAre prakAranA azana, pAna, khAdima ane svAdima rUpa AhAranuM AsvAdana Adi karIne pAkSika pauSadha karavAnI vAta mane ucita lAgatI nathI. "g zrI bhagavatI sUtra : 9 19 7 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ me posaikhAlAe posahiyassa jAva vittie ' " mane teA eja vAta ka2e checita lAge che ke hu ekaleA ja pauSadhazALAmAM pAkSika pauSadhanI ArAdhanA karUM. atyAre huM... pUrNa rUpe brahmacarya vratanuM pAlana karI rahyo chuM, me' zusutranA tyAga karyo che, mAlAvilepanane paNa tyAga karyAM che, zastra ane muzalaneA tyAga karyAM che ane darsAsana para hu beThelA. tethI te aMrna devANupiyA ! tubbheNa viula asaNa pANaM khAima sAimaM AsAemANA jAva vid " Apa sau ApanI IcchAnusAra te azana, pAna, khAdima ane svAmi rUpa cAre prakAranA AhAranuM` AsvAdana Adi karIne pAkSika poSadhanI ArAdhanA karI. ,, " tAM te posaTI samovAsa!" zakhazramaNeHpAsake te pramANe kahyA pachI te puSThalI zramaNopAsaka " saMvastha samagovAsagassa aMtiyAo paDinikkhamai " icchA pramANe "vika, jaLapALalAmasAme jJAna vi'" te azana pAna khAdima svAminu AsvAdana karIne, parikSeAga karIne pAkSika pauSadhanuM pAlana karI, "saMkheNa samaNovAsae no havyamAgaccha ', za kha zramaNopAsaka maDiyA AvatA nathI, tajjJa' te pramovAsA te viddhe bannaLapALalAmabrAnDse chApAmALA Ava vitti'" te pachI puSkalI zramaNeApAsake A pramANe kahyu. tyAra pachI te vipula azana pAna khAdimasvAdimanu' teeAe mAsvAdana karyu" vibhAga karatA thakA pAkSikapauSadhanu' ArAdhana karIne kahevA lAgyA, thAvat " taraNaM tasya saMkhassa samaNovAsagassa puvvarattAvastakAlasamayaMsi dhmmsALatiya gamALA gameyAve gAva amunnityA " tyArabAda, rAtrinA nae supariniTTie cha chadveNaM aNikkhiseNa tavokammeNa uDDha bAhAo Ava aayaacemALe vi" te Rgveda yajurveda sAmaveda, ane atha vedamAM tathA brAhmaSamanA bIjA paNa aneka zAstromAM nipuNa hatA. te nira'tara ne pAraNe chadranI tapasyA karatA hatA tathA hAtha UMcA rAkhIne AtApanA bhUmimAM AtApanA lIdhA karatA hatA. te bhadra prakRtivALA hatA bIjA zatakanA pahelA uddezAmAM skandakanu' jevu... varSoMna karavAmAM AvyuM che, evuM ja A pavitrAjakanu paNa varNana samajavu, " saphLataAE pola kaTaTrena nAna AyAvemANassa pagaibhahayAe jahA sivassa jAva vibhaMge nAma aNNANe samupapanne " A rIte nira'tara ikrane pAraNe cha karatA ane hAtha UMcA rAkhIne tApanA bhUmimAM AtApanA letA ane bhadrika prakRtivALA te pudgalaparitrAjakane agiyAramAM zatakanA navamAM uddezAmAM jenu varguna karavAmAM AvyuM puta 66 zrI bhagavatI sUtra : 9 198 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAchale pahere dharmajAgaraNa karatAM te zaMkhazrAvakane A prakArane AdhyAtmika, citita, kalpita, prArthita, mane gata saMkalpa udbha-"se vahu je karuM ravi tane samaje mArUM mahAvIraM triA, nalittA vAra anuvANittA" have mane eja ucita lAge che ke kAle prAta:kALa thatAM ja, sUrya prakAza cAre tarapha phelAvA lAge tyAre zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAse jaIne, temane vaMdaNanamaskAra karIne ane temanI paryuM pAsanA karIne " sago harirApta natighaM zarittA ura = paDyuM ho" pAchA pharyA bAda ja pAkSika pauSadhanuM mAre pAraNuM karavuM, A pramANe teNe saMkalpa karyo. jAi , rAjAo nima: A pramANe vicAra karIne, prabhAta thatAM ane sUrya prakAza cAre dizAmAM phelAtA ja te piSadhazALAmAMthI bahAra nIkaLyA, "vahanimittA vihAra jAti nAM magna kAra , mAmo rasthibahAra nIkaLIne, pagapALA ja te zrAvastI nagarInA mukhya mArge thaIne AgaLa. vacce, ane jyAM mahAvIra prabhu virAjatA hatA tyAM game tyAM jaIne teNe zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNa karI ane namaskAra karyA vaMdaNAnamaskAra karIne teNe vinayapUrvaka bane hAtha joDIne bhagavAnanI parya pAsanA karI ahIM pAMca abhigama kahyA nathI, kAraNa ke zaMkha aNagAra pauSadhamAM beThelA hatA, tethI sacitta Adi pAMca varjanIya vastuone temanI pAse abhAva ja hato e sAmAnya niyama che ke sacitta Adi pAMca prakAranI vastuonA tyAgapUrvaka ja prabhunI samIpe javAya che. tenuM nAma ja abhigamothI yukta thaIne javuM gaNAya che. "tALe te manovANa ja pAtramAra nAra aMte vhAlA, pacArjiA , vAva para sarphi hiM hito dinijamaMti" have te gAmanA anya zrAvake paNa prabhAtakALe sUryodaya thatAM ja snAna karIne, balikarma karIne (kAgaDA Adine anna ApavuM tenuM nAma balikarma che), kautaka maMgaLa ane prAyazcitta karIne ane samasta alaMkArothI zarIrane vibhUSita karIne, pitapotAnAM gherathI mahAvIra prabhune vaMdaNAnamaskAra karavA mATe nIkaLI paDayA. "phinivamittA jayo miTAti" gherathI nIkaLIne teo eka jagyAe ekaThAM thayAM. "miyittA ke na paDhamaM kAra vAsaMti" teo mahAvIra svAmI pAse kevI rIte gayA tenuM varNana bIjA zatakanA dasamAM uddezakamAM tuMbikAnagarInA zrAvakanA nigamananA varNana pramANe samajavuM. "temaNe bhagavAnane vaMdaNa namaskAra karyo ane vinayapUrvaka banne hAtha joDIne temaNe zramaNa bhagavAnanI paryuM pAsanA karI." A kathana zrI bhagavatI sUtra: 9 199 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryatanuM samasta kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. "tane maLe mA mahAvIre tesiM samaNovAsagANa tise ya mahati mahAlayAe samAe dhammakahA jAva zAkhA barg mavarU" tyAra bAda zramaNa bhagavAna mahAvIre te vizALa sabhAmAM te zrAvakane dhamakathA kahI. papAtika sUtranA padamAM sUtramAM A dharmakathAnuM varNana ApavAmAM AvyuM che. "thi DhA, marika zo" A sUtrapAThathI zarU karIne "gya ghaca zikSAyAma =pasthitaH kamaLonfNo thA mAsi vA vi6 vittI vA bagAcA nArAjo mAri" A sUtrapATha paryantano pATha ahIM "dharmakathA" vaDe grahaNa kare jaIe. " te samaNovAsagA samaNastra bhagavao mahAvIrassa aMtie dhamma soccA nisamma hajudA rApa reMti " mahAvIra prabhunI samIpe dhamakathA sAMbhaLIne tathA tene hRdayamAM avadhAraNa karIne temane ghaNe ja harSa ane saMtoSa thaye teo temanI utthAnazaktithI UThayA. "ttA samai mAM mArI ti, narmasaMti" UThIne temaNe zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNA karI ane namaskAra karyA vaMvittA, namaeNrittA geLava samovAsA tene rAjaiti" tyAra bAda jyAM zaMkha zrAvaka beThe hatA, tyAM teo gayA. "vAdi saMEUR maLovANa = vAlI" eTale ke mahAvIra prabhunI samIpe beThelA zaMkha zrAvakanI pAse jaIne temaNe tene A pramANe kahyuM. " tu revAzudigyA! hinA yahiM gALA je vANI" he devAnupriya ! kAle Ape amane evuM kahyuM hatuM ke "tui jevANuviyA! ziva ' kA nirikSAno" "he devAnupriye ! tame vipula azana, pAna, khAdha ane svAda rUpa cAre prakArane AhAra taiyAra karAve ApaNe badhAM bhegA maLIne te vipula azanAdinuM AsvAdana, visvAdana, lejana ane paribhAjana karIne pAkSika poSadhanI ArAdhanA karazuM." "tai tuma pokalAkAra nAra vigi" tyAra bAda amArI sAthe besIne te bhajananuM AsvAdana karavAne badale tame te piSadhazALAmAM jaIne brahmacarya dhAraNa karIne, maNisuvarNa tyAga karIne mAlA ane vilepanano tyAga karIne zastra ane muzalano tyAga karIne ekalA ja darbhanA saMsmAraka para virAjamAna thaIne pauSadhazrata dhAraNa karI lIdhuM che." ta sudu tuma brijA ! kahyuM hata" he devAnupriya ! A prakAre tame amArI je avahelanA karI. te ghaNuM ja sAruM karyuM che? "jo ! tti maLe mA mahAvIre te samovAsA kayAsI" tyAre huM A A pramANe saMbodhana karIne zramaNa bhagavAna mahAvIre te zramaNopAsakone A pramANe kahyuM-"mA gau! je te samAcAra zITsa, niM, hiraNa zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6, avamatrad" hai ArcI ! tamAre za"kha zrAvakanI avahelanA karavI joie nahI", niMdA karavI joIe nahI, tame tenA pratye nArAja thaze| mA, tenI gA~ karaze! nahI ane tenuM apamAna karaze! nahI'. (jAtI, kula ADhinA mama prakaTa karIne je bhaTsanA karavAmAM Ave che tenu' nAma hIlanAavahelanA che manamAM ja kutsita zabdonuM uccAraNa karIne anAdarane bhAva prakaTa karavA tenuM nAma nidA che. hAya, me AdinA hAvabhAva pUrvaka karavA kSudra vacanAnuM uccAraNa karIne sAmenI vyaktine aSika kuti karavI tenuM nAma nArAjagI che. anya loko samakSa dASA prakaTa karIne je niMdA karavAmAM Ave che tenuM nAma gA~ che. ce!gya Adara nahI karIne je apamAna karAya che tenuM nAma anAdara che.) "lena samajoyAnnad viSae ceka, yuSanmela suvu garicAri" jenedhama priya che ane je dhama pratye dRDha zraddhAvALe! hAvAne kAraNe dharmanA pAlanamAM dRDha che evA zaMkha zramaNeApAsake te pramAda rUpa nidrAnA parityAga pUrvaka zramaNeApAsaka jAgarikA (jAgaraNu) karela che. tethI tenI nidA gIM Adi karavI ucita nathI. prasU.A -jAgarikAnA bhedonuM nirUpaNu 8 mate ! tti mAtra zocame " ItyAdi TIkA-A sUtramAM sUtrakAre dhajAgaraNanA bhedonuM nirUpaNa karyuM che" maMre ! tti maLavo toyame sabaLa mAtra' mahAvIra' yaMtra,namaMsajja, yaMttA, namattittA ya. nayannI " " huM bhagavan !' A prakAre sameAdhana karIne bhagavAna gautame zramaNa bhagavAna mahAvIrane dhruNA karI, namaskAra karyAM. vaMdaNAnamaskAra karIne temaNe temane A pramANe prazna pUchyA---- paNNattA ? he bhagavan ! jAgarikA 'kaDuvihANa' bhaMte! jAgariyA (jAgaraNu) keTalA prakAranI kahI che? 66 mahAvIra prabhunA uttara- jocamA ! huMgautama ! "tividdAnA ricA paNNattA '' jAgarikA traNa prakAranI kahI che. - taMjJA " te traNa prakAre nIce pramANe che-' yuddhajJAnAi, yuDhagAriyA, muthugAriyA ' (1) buddha jAgarikA, (2) ayuddha jAgarikA ane (3) suSTa jAgarikA A bhedanu svarUpa jANavAnI jijJAsAthI gautamasvAmI mahAvIraprabhune A pramANe prazna pUche che. te bheLaTrena ane ! va tuccak tivijJAnAriyA vaLattA-taMjJA yuddhagAyA, brayuddhanA yiA, sulunAriyA " he bhagavan ! yuddhajAgarikA, abuddha jAgarikA ane suSTa jAgarikAnA bhedathI Ape jAgarikAnA je A traNa bheda kahyA che, tenu kAraNa zu che ? eTale ke A traNe prakAranI jAgaraNAnuM svarUpa kevu` che ? mahAvIra prabhunA uttara-ddha nocamA! ne meDtiA mAvatA, unmattA zrI bhagavatI sUtra : 9 201 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NadasaNadharA jahA khadae jAva savvannu savvadarisI, eeNa buddhA buddhajAgariya jJAti" ahata jina bhagavAne ke jeo utpanna jJAnadarzanane dhAraNa karanArA che (jee) kevaLajJAna ane kevaLadarzanathI yukta che) jeo sarvajJa ane sarvadaza che, (-ahIM bIjA zatakanA pahelA uddezakanA skardakaprakaraNamAM kevaLI bhagavAnane je vizeSa-sarvajJa ane sarvadazI paryAnA vizeSaNelagADayAM che te grahaNa karavA joIe) teo buddha gaNAya che kevaLajJAna rUpa bedhathI teo yukta hovAthI temane buddha kahe che. te ahata jina kevalI bhagavAna buddha jAgarika kare che. eTale ke jemanA ajJAna rUpI nidrA dara thaI cukI che evA vizuddha AtmAonI jAgaraNane buddhajAgaraNa kahe che. eTale ke sarvajJa, ane sarvadazI paryantanAM vizeSaNavALAM jeTalAM buddha jinendra deva che teo badhAM kevaLajJAna rUpa jAgaraNa kare che, kAraNa ke temanAmAMthI ajJAna rUpa nidrAno saMpUrNa paNe abhAva thaI gayo hoya che. "je ime aNagArA bhagavaMto IriyAsamiyA, bhAsAsamiyA, jAva guttabhayArI, gi JddhA punAyiM nAgati " IryAsamiti, bhASA samiti, AdAnabhADAmatra nikSepaNAsamiti ane uccAra prastravaNa khelajalla siMghANa pariThApanA samiti, A pAMce samitiothI yukta, managupti vacanagupti ane kAyamurti, A traNe prakAranI guptiothI yukta, gupta, gusendriya ane guptabrahmacArI Adi vizeSaNethI yukta evAM A je aNagAra bhagavanta che, temane abuddha gaNavAmAM Ave che, kAraNa ke temaNe kevaLajJAnanI prApti karI hatI nathI. jyAM sudhI temane kevaLajJAnanI prApti na thAya tyAM sudhI temane buddha kahI zakAya nahIM. bhale teomAM kevaLajJAnane abhAva heya paNa matijJAna AdinA teo dhAraka hoya che, tethI temane buddhatulya gaNI zakAya che "abuddha" A padamAM "ga" naba- sAdezyaka che. tethI temane abuddha jAgarika kahe che. A prakAre pAMca samiti ane pAMca guptithI yukta mahAvratadhArI chaghastha jJAnadhArIne abuddha jAgarika kahe che tathA-"ne rUpe samovALA garamajavAnIvA pati, gg gvavugAra jJAti" je zramaNe pAsa ke jIva, ajIva Adi nava tane jANanArA hoya che ane puNya ane pApanA phaLane samajanArA hoya che, teo samyagudarzanathI yukta hovAne kAraNe sudaSTa jAgarikA kare che. je vyakita jinapravacana pratye zraddhAbhAvathI yukata hoya che tene suSTa kahe che. tenuM pramAdanidrAnA tyAga rUpa je jAgaraNa hoya che tenuM nAma sudaSTa jAgarikA che. je zramaNe pAsa ke samyagdarzanathI yukata hoya che teo pramAdanikAne tyAga karIne dhArmika pravRttimAM pravRtta thAya che. tenuM nAma ja sudaSTa jAgarikA che. "te tenuM vocamAM! ghaa gudA, nividA kAriyA lAva suvugAriyA" he gautama ! te kAraNe ja meM evuM kahyuM che ke jAgaraNanA buddha jAgarikA, abuddha jAgarikA ane sudRSTa jagarikA rUpa traNa bhede che. sU03 zrI bhagavatI sUtra : 9 202 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krodhAdinA vipAkanI vakatavyatA tAM te have samaLAnA" ItyAdi- TIkAtha-pitAnA upara kopAyamAna thayelA zrAvakanA kopanuM zamana karavAnA hetupUrvaka zakha zrAvake zramaNa bhagavAna mahAvIrane, krodha AdinA vipAkanA viSayamAM, prazno pUchayA che. "taeNa se saMkhe samaNovAsae samaNa bhagava' mahAvIra vaidai, namasai, ciMdrittA, namaMtijJA pUrva vANI" tyAra bAda te zaMkha zrAvake zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNuM karI namaskAra karyA. vaMdaNunamaskAra karIne temaNe temane A pramANe prazna pUche-"jIvana mare! zI jiM vaidha, jiM ghare, jiM virU, kiM karinA??" he bhagavan! krodhane vazavata thayele java keTalI karma pravRtione baMdha kare che? te kayuM karma kare che? te kayA kamane caya kare che? te kayA kamane saMcaya kare che? ane te kayA karmane upacaya kare che? mahAvIra prabhune uttara-"saMhA ! havaLe re mAracavA satta kammapagaDIo siDhilabaMdhaNavaddhAo eva jahA paDhamasae asaMvuDassa aNagArassa gAna gagm"i he zaMkha ! krodhane adhIna banele jIva zithila bantha vaDe baMdhAyelI Ayu sivAyanI sAte karmaprakRtione gADha bandha vaDe bAMdhelA kare che. pahelA zatakanA asaMvRta aNugAranA prakaraNamAM A viSayane anulakSIne je kathana karavAmAM AvyuM che, te samasta kathana ahIM paNa grahaNa karavuM joIe. e phodhI jIva A saMsAra rUpI aTavImAM paribhramaNa karyA kare che, zaMkhane prazna-"mAnava je mare! vIre" ItyAdi he bhagavana! mAna rUpa kaSAyane adhIna thayele jIva keTalI kamaM prakRtiene baMdha kare che? kayuM karma te kare che? te kayA kamane caya kare che? kayA kamane saMcaya kare che? kayA karmano upacaya kare che? mahAvIra prabhune uttara-" jeva" krodhakaSAyathI yukta banelA jIvana viSayamAM jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana mAnakaSAyathI yukta banelA jIva viSe paNa samajavuM. mAyAkaSAyane AdhIna banelA jIva viSe paNa evuM ja kathana samajavuM bhakaSAyane AdhIna banelA jIva viSe paNa evuM ja kathana grahaNa karavuM. A kathananuM tAtparya e che ke kodhAdi cAre kaSAyemAMnA koI paNa eka kaSAyane varAvatI banelA jIva Ayukarma sivAyanI sAte kamaprakRtiene baMdha kare che eTaluM ja nahIM paNa te temane daDha baMdhanavALI kare che, e ja pramANe sthitibaMdha, anubhAgabaMdha Adi anya viSe paNa samajavuM eTale ke te kamaprakRtione te jIva dIdha sthitivALI ane tIvra anubhAgavALI karIne temane bandha kare che. zrI bhagavatI sUtra : 9 2 0 3 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "taeNa te khamaNovAsagA samaNastra bhagavao mahAvIrassa atiya eyamaTTha socyA nimma bhIyA tatthA tasiyA saMsArabhavviggA samaNa bhagava mahAvIra jaivRtti narmati " kAyayukta jIvenI kevI sthiti thAya che? e zramaNa bhagavAna mahAvIrane sukhe zravaNu karIne, ane krodhAdi kaSAyanA bhayaMkara vipAkane hRdayamAM avadhAraNa karIne, tee janmamANunA bhayathI vihala thaI gayA, narakAdinA duHkhanA vicArathI trAsI gayA, ane ghAra saMsArAvImAM paribhramaNa karavu' paDaze evu' jANIne vyAkuLa banI gayA A prakAre sa'sArabhayathI vihnala thayelA te zramaNeApAsakaiAne, zakhazrAvaka para krodha karavA mATe pastAvA thavA lAgye temaNe zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdAnamaskAra karyA'. ''vaMAi, namaNittA, neLeja saMle samaLovAyarseLetranA smRti" mahAvIra prabhune vaMdAnamaskAra karIne, jyAM zakha zramaNeApAsaka beThA hatA tyAM tee gayA. sA cchinnA saMgha' samaLoSAlana kRti, samasaMti' tyAM jaIne temaNe zramaNeApAsaka zaMkhane vaMdaNA karI namaskAra karyo. " vaMdittA namasittA samma viNaNa munno 2 vAgnatti '' vaMdaNuAnamaskAra karIne temaNe peAtAnA dvArA karAyelA avinayarUpa doSane mATe ghaNAja vinamra bhAve, vAravAra kSamA yAcI, 66 taeNa te samaNovAsagA saMkhaM jahA AlabhiyAe jAva paDigayA " tyAra bAda tee zakha zrAvaka pAsethI vidAya thaIne tapeAtAne ghera gayA A viSayane anulakSIne AbhikA nagarInA zrAvakeAnA viSayamAM jevuM sthana karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana ahI paNa gratuNu karavu' tyAra khAda zu banyu te have prakaTa karavAmAM Ave che- " are ! tti maLava' goyame samaLa' magana mahAvIra' vaMr nasarU, vRttiA, nafttattA va vAsI ' hai bhagavat 'A prakAre sa`meAdhana karIne bhagavAna gautame zramaNa bhagavAna mahAvIrane vadaNA karI ane namaskAra karyAM. vaRRNAnamaskAra karIne temaNe temane A pramANe pUchyuM Apa "pabhUNa' bhaMte! saMkhe samaNovAsae devANuppiyANa aMtie, sesaM jahA isi - maputtala nAva gata aa i" he bhagavan! zu' zramaNeApAsaka zakha devAnupriyanI pAse dIkSita thaine (yAvat) samasta du:khAnA aMta karaze? uttara-hA, gautama ! RSibhadraputranA viSayamAM jevuM kathana karavAmAM Avyu che, evu ja kathana zaMkha zrAvaka viSe paNa samajavu'. agiyAramAM zatakanA khAramAM uddezakamAM RSibhadraputranu varNana karavAmAM AvyuM che. te jevI rIte nirvANa pAmyA, evI ja rIte zukha zrAvaka paNa dIkSA laIne aneka tapAnI ArAdhanA karIne nirvANa pAmaze A kathananuM tAtparya e che ke je prakAre zrama@ApAsaka RSibhadra putra dhAraNa karelA aneka zIlavrata, guNuvrata, viramaNa, pratyAkhyAna ane pauSadheApavAsa vaDe AtmAne bhAvita karatA thakA aneka varSoMnI zramaNeApAsaka paryAyanuM pAlana karI rahyA che, ane pAlana karIne eka mAsanA sathAre karIne anazana dvArA 60 bhakatAnu' chedana karIne zrI bhagavatI sUtra : 9 204 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AlecanA pratikramaNa dvArA Atmazuddhi karaze ane kALane avasara Ave kALadharma pAmIne saudharmaka9pamAM aruNAbha nAmanA vimAnamAM cAra paLepamanI sthitivALA devanI paryAye utpanna thaze tyAMnI Ayu sthitine kSaya thatAM tyAMthI cyavane mahAvideha kSetramAM manuSya rUpe utpanna thaze teo kevaLajJAna dvArA samasta carAcara padArthone joI zakaze ane siddha, buddha, mukta, parinirvata ane samasta duHkhonA aMtartA banaze. A prakAranuM varNana RSibhadraputra viSe tyAM karavAmAM AvyuM che. evuM ja varNana ahIM zramaNe pAsaka zaMkha vize grahaNa karavuM joIe have sUtrane upasaMhAra karavAmAM Ave che. mahAvIra prabhunAM vacana pratye zraddhA prakaTa karatAM gautama svAmI kahe che -bare e ! maMte! ri gAya vi " "he bhagavana ! Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM te satya ja che. ApanI vAta yathArtha ja che." A pramANe kahIne bhagavAnane vaMdaNAnamaskAra karIne, saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA, evA gautama svAmI pitAnA sthAna para virAja. mAna thaI gayA sUtro nAcArya zrI vAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA bAramA zatakane pahele uddezaka samApta 12-12 dUsare udeze ke viSayoM kA saMkSipta viSaya vivaraNa bAramA zatakanA bIjA uddezAne prAraMbha bAramAM zatakanA bIjA uddezakane saMkSipta sArAMzakauzAmbI nagarInuM varNana-udAyana rAjAnuM varNana-jayantI nAmanI zrAvikAnuM varNana-magAvatI ane jayantInuM mahAvIra prabhune vaMdaNa karavA mATe gamana-jayantInA praznonI prarUpaNA-kayA kAraNe jIva guru karmane bandha kare che? jIvamAM bhavyatva svAbhAvika che, ke pariNAma janya che? jeTalA bhavya jIve che teo saghaLA zuM mekSa prApta karaze? je A praznano javAba hakAramAM hoya, te bhavya jI kSe gayA bAda zuM leka bhavya jIvothI rahita thaI jaze ? zuM sUrya te zreyaskara che ke jAgavuM zreyaskara che? zuM sabalatA zreyaskara che ke durbalatA yaskara che? zuM ALasa rAhatatA zreyaskara che ke ALasayukatatA zreyaskara che? 205 zrI bhagavatI sUtra : 9 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A praznAnA mahAvIra prabhu dvArA uttara-zrAtrendriyane vazavatI thayelA AtajIvanA krAyanI prarUpaNA-jayantI dvArA pravrajyA grahaNa karAvI. udAyana rAjA ke caritra kA varNana -udAyana rAjAnI vakatavyatA~ " seLa jADheLa sena' samarana'' ItyAdi $6 TIkAtha-pahelA uddezakamAM amuka zramaNe pAsakA dvArA mahAvIra prabhune pUchAyelA praznAnI prarUpaNA karavAmAM AvI che have A mIMjA uddezakamAM jayantI nAmanI zrAvikA dvArA mahAvIra prabhune pUchavAmAM AvelA praznAnA mahAvIra prabhu dvArA je uttara apAyA hatA tenI prarUpaNA karavAmAM Ave che. " seLa jAmena sena samaLa homayI nAma' nacarI tathA ' te kALe ane te samaye kauzAmbI nAmanI nagarI hatI. " vaLajjo aMoyasarane cepa vaLyo ' a'papAtika sUtramAM caMpA nagarInuM varNana karavAmAM Avyu che evu kauzAmbI nagarInuM vaNu na samajavu. A nagarImAM candrAvataraNa nAmanu' udyAna hatu` tenu' vana pUrNa bhadra caityanA varSoMna jevu' ja samajavuM. " tatthaNaM kosaMbIe nayarIe saharasANIyassaraNo potte sayANIyassa raNNo putte, ceDagagsa raNNo nattae, migAvatIe devIe attara, jayaMtIe samaNovAsiyAe bhattijjai, udAyaNe nAma rAyA hotthA, vaNNao" te kauzAmbI nagarImAM dAyana nAmanA rAjA hatA te sahasrAnIka rAjAnA pautra ane zatAnIka rAjAnA putra hatA te ceTaka rAjAnI dIkarIne dIkarA ane mRgAvatInA putra hatA jayantI zrAvikAne te bhatrIjo (bhAInA putra) thatA hatA kRNika rAjA jevuM tenuM varNana samajavuM. " sasthaLa jotavIrya ya saharasANIya raNgo suNhA, sayANIyamsa raNNo bhajjA, ceDagala raNNo dhUyA, udAyaNassa raNNo mAyA, jayaMtIe samaNovAsiyAe bhAujjA migAvaI nAma ' devI hotyA, vaNNao, sukumAla jAva surUvA samaNovAsiyA jAva viharaha " te kauzAmbI nagarImAM je mRgAvatI nAmanI zrAvikA rahetI hatI tenA paricaya have karavAmAM Ave che. te hasrAnIka rAjAnI putravadhu, zatAnIka rAjanI bhAryA, vaizAlInA rAjA ceTakanI kuMvarI, udAyana rAjAnI mAtA ane jayantI zravikAnI bhejAI thatI hatI tevAnanA Adi jevu. varNana samajavuM te mRgAvatI sukumAra caraNu ane karathI yukta hatI, atizaya sau Msa panna hatI, zramAnI upAsaka hatI. ane tenu zarIra uttama lakSaNeAthI yukta hatuM. " tattha NaM kosaMbIe nayarIe saharasANIyassa raNNA dhUyA, sayANIyasva bhagiNI, udAyaNassa raNNo piucchA, migAvaIe devIe naNaMdA, besAlIsAvayANaM ahaMtANaM pubvasijjAyarI jayaMtI nAma samaNovAsiyA hotthA, sukumAla jAva surUvA abhigaya nAva virU " te kauzAmbI nagarImAM sabhAnaka rAjAnA putrI jayantI zrI bhagavatI sUtra : 9 20 6 Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahetI hatI te zatAnIka rAjAnI bena thatI hatI, udAyana rAjAnI pheI thatI hatI ane mRgAvatInI naNaMda thatI hatI. te pramANenI upAsaka hatI bhagavAna mahAvIranA vacanane zravaNa karavAnI rucivALI havAne kAraNe te temanA sAdhue nI pradhAna sthAnadAtrI hatI mahAvIra prabhunA koI paNa sAdhune tene tyAM AzrayasthAna avazya maLI rahetuM, te kAraNe tene mATe ahIM "prathama pAzcAttara" prathama sthAna dAtrI" vizeSaNane pravega karAve che te sukumAra Adi vizeSaNathI yukta hatI, ghaNI ja suMdara hatI ane jIva ajIva vigere jIva jIva taravanIjJAtA hatI, ityAdi varNana ahIM grahaNa karavuM sU01 "te saLaM reLe samau " ItyAdi- TIkAtha-sevaM chai RLe ramaNa sAmI moTe bhAva rivA payvAsa" te kALe ane te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIra kauzAmbI nagarInA candrAvataraNa caityamAM padhAryA prabhune vaMdaNanamaskAra karavAne tathA dharmopadeza sAMbhaLavAne mATe lokone samUha pitapatAne gherathI nIkaLe. prabhunI pAse bane hAtha joDIne ghaNAja vinayapUrvaka temaNe temanI paryuM pAsanA karI. ___"taeNaM se udAyaNe rAyA imIse kahAe ? samANe hadvatuDhe kodussiygrNe sarove, savina parva vAsI" jayAre udAyana rAjAe mahAvIra prabhunA AgamananA samAcAra jANyA, tyAre tene atyaMta harSa ane saMtoSa thayo eja vakhate teNe potAnA kauTuMbika puruSane (ajJAkArI puruSane) bolAvIne A pramANe AjJA ApI-"favmeva mo vAigyA! cho nayariM sabbhitarabAhiriyaM evaM jahA kUNio taheva savva jAva pajjuvAsaha" 3 devAnupriye ! tame banatI tvarAthI kauzAmbI nagarInA bAhyabhAgone tathA aMdaranA bhAgane sApha kare, AkhI nagarIne mAlAo ane teraNothI zaNagAra ane mArI AjJAnusAra karIne mane khabara Ape rAjAnI A prakAranA AjJA thatAM ja temaNe kauzAmbI nagarInA bAhya ane aMdaranA bhAgone sApha karAkhyA, jANe chaMTAvyuM ane puSpamAlA ane tAraNe vaDe nagarIne susajijata karI tyAra bAda temaNe rAjAnI pAse jaIne kahyuM ke "rAjana! ApanI AjJAnusAra nagarIne susajijata karavAmAM AvI cukI che. " papAtika sUtramAM kRNika rAjAnA viSayamAM A prasaMgane anulakSIne vistArapUrvaka varNana karavAmAM AvyuM che, te varNana ahIM grahaNa karavuM joIe. AjJAkArI paruSa dvArA uparyukta samAcAra jANIne udAyana rAjA mahAvIra prabhune vaMdaNAnamaskAra karavAne mATe tathA dharmopadeza sAMbhaLavAne mATe ravAnA thaye pAMca abhigama pUrvaka mahAvIra prabhu pAse pahoMcIne, temane vaMdaNAnamaskAra karIne, dharmopadeza sAMbhaLavAnI abhilASA sAthe vinayapUrvaya bane hAtha joDIne te temanI paryuM pAsanA karavA lAgyo. zrI bhagavatI sUtra: 9 207 Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "taraNaM sA jayaMtI samaNovAsiyA imIse kahAe laTThA samANI haTutuTTa" te nagaramAM vastI jaya'tI zramaNepAsikAne paNa zramaNa bhagavAna mahAvIranA samAcAra jANI ghaNA ja haSa' ane sateSa thaye, ane " jeNeva miyAbaI vI, teLe cALajIrU " te jyAM magAvatI devI hatI tyAM gaI ' suvAcchinnA niyAvA vaivi va vAsI 'tyAM jaIne teNe mRgAvatI devIne A pramANe kahyuMhuM tuM nA nayanagraN tamo jJAna mavizrvak ' navamAM zatakanA 33mAM uddezamAM RSabhadattanA prakaraNo A viSayane anulakSIne jevu kathana karavAmAM Avyu che, evuM kathana ahIM paNa grahaNa karavAnuM che " zramaNa bhagavAna mahAvIranA darzana ApaNA kalyANanuM nimitta banaze. " A kathana paryantanuM samasta yukti krayana ahIM grahaNa karavuM joIe. huM tapUrNa va miyAbAI devI jayaMtIe samagovAliyA gA revAbA gAya muLe '' jevI rIte RSabhadattanA A prakAranAM vacanAne devAna'dAe svIkAra karyAM hatA, eja pramANe jayantInAM vacanAnA mRgAvatI devIe paNa svIkAra karyAM (navamAM zatakanA 33mAM uddezakamAM devAnAe kevA vacaneA dvArA RSabhadatta brAhmaNanAM vacanAnA svIkAra karyo hA, te batAvyu' che) " taraNaM sA miyAvaI devI koDuMbiyapurise shaave, sAvittA nI cAsI'' tyAra bAda mRgAvatI devIe AjJAkArI puruSone elAvIne A pramANe kahyu " vAmeya mo devAnuvidyA mahuraLa jIva goca nAva dhasmiya' nALaLavA' nruttameya durya ' hai devAnupriye ! tame khanI zake teTalI tvarAthI, ghaNAM ja jhaDapI gativALA evA zreSTha baLado joDIne dhArmika zreSTha yAna (ratha) hAjara karI mRgAvatI devInI AjJA pramANe temaNe ghaNAMja jhaDapI e zreSTha khaLado joDeluM dhArmika zreSTha yAna mahelane dvAre upasthita karyuM" ane A vAtanI mRgAvatI devIne khakhara ApI. " sA sA miyAvad devI jayaMtIe samaNovAsiyAe saddhiM vhAyA, kayabalikammA jAva sarIrA bahUhiM sujJaduM gAna aMtevo ninTMrphe ' tyAra bAda mRgAvatI devIe jayatI zramaNApAsikA sAthe snAna karyu, vAyaseAne anna dAna daivArUpa khalikama Adi pUrvokata kriyAo karI tyAra khAda vajanamAM halakAM paNa ati mUlyavAna AbhUSaNothI pAtAnA zarIrane vibhUSita karIne, aneka kubja dAsIethI vITaLAyelI evI te mRgAvatI devI jayantI zrAvikA sAthe aMtaHpuramAMthI bahAra nIkaLI. * vicchinnA neLeva sAhiriyA TrALasArA, nebeva immi bALavavare seLana kanAjIrU " tyAMthI nIkaLIne bahAra jayAM upasthAnazALA (sabhAmaDaya) hatI ane jyAM dhAsika zreSTha yAna hatuM, tyAM te paheAMcI vAjikA jJAna duttA" tyAM jaIne te jayaMtI zrAvikA sAthe temAM eDI. " taLa .. << zrI bhagavatI sUtra : 9 208 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , pajjuvAi sA miyAvaI devI jayaMtIe samaNovAsiyAe saddhiM ghammiya ANappavara durUDhA samaNI niyagaparivAlago jahA usabhadatto jAva dhammiyAo, jANaHpavarAo vora '' zramaNeApAsikA jayantInI sAthe te dhAmirmAMka zreSTha yAnamAM besIne mahAvIra prabhunA darzana karavA jatI te mRgAvatI devInu varNana RSabhadattanA prakaraNamAM peAtAnA parivArathI yukta evI devAna dA brAhmaNInA te prasaMgana vana pramANe samajavuM. candrAvataraNa caitya (udyAna)nI samIpe temaNe rathane UbhA rAkhyA ane tee rathamAMthI nIce utaryAM " taLe sA miyAvadrevI satId samaNobA siyAra saddhiM bahUhiM khujjAhiM jahA devANaMdA Ava vaMditA namasittA udAyaNa rAya purao kaTTu TiiyA cetra jAva " tyAra bAda, aneka kukhtaothI vIMTaLAyelI te mRgAvatI devIe zramaNupAsikA jayantInI sAthe mahAvIra prabhune vadaNA namaskAra karyAM ahI samasta kathana navamA zatakanA 33mAM uddezakamAM devAna dAnA kathana pramANe samajavu' prabhune vaMdA namaskAra karIne te peAtAnA putra udAyana rAjAnI pAchaLa, mane hAtha jeDIne vinayapUrvaka prabhunI payu pAsanA karatI thakI samavasaraNamAM UbhI rahI. " saLa samaNe bhagava' mahAvIre udAyaNassa raNNo miyAvaIe devIe jayaMtIe samaNovA siyA tIe ya mahati mahAliyAe jAba parisA paDigayA " tyAra khATTu zramaNa bhagavAna mahAvIre udAyana rAjAne, mRgAvatI devIne tathA zramaNeApAsikA jayantIne tathA te ghaNI vizALa pariSadamAM dharmopadeza dIdhA. dharmopadeza zravaNa karIne pariSada visarjita thaI udAyana rAjA ane mRgAvatI devI paNa petapeAtAne ghera cAlyA gayA. gasarA jayaMti zramaNopAsikA aura mahAvIra svAmI ke praznottara " sattuLa nA nacaMtI samovaUi~cA'' ityAdi TIkA-sUtrakAre A sUtramAM jayantI zrAvikAe siddhi padyanI prApti kevI rIte karI tenuM vadhu na karyu che saphLa nA jJayaMtI samagovAliyA, samastu maLavo mahAvIsa gati dharma sauththA nima tuA " zramaNa bhaga vAna mahAvIranI samIpe dharmopadeza zravaNu karIne ane tenA upara manana "" zrI bhagavatI sUtra : 9 209 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIne te zrAvikA jayaMtIe harSa ane saMtoSapUrvaka " mAM mAtra bahAra jaM, nabaMra, vaMphittA, ramaNi have vadhArI" zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNa karI ane namaskAra karyA vaMdaNa namaskAra karIne temane A prakArane prazna pUche-"huM jo maMte ! jIvA nA chuTakAra" he bhagavan! cho kayA kAraNe karmabhArathI yukata thAya che? mahAvIra prabhune uttara-"caMtI ! HirNavAnuM nA bichAta " he jayaMti! jIva prANAtipAtathI hiMsAthI laIne mithyAdarzanazalya paryaMtanA 18 pAponuM sevana karIne karmabhArathI yukatatA rUpa gurupaNAne prApta kare che. have upasaMhAra karatA sUtrakAra kahe che ke - "eva khalu jIvA gAyattaM havyamAgacchaMti evaM jahA paDhamamae jAva thayI caMti" uparyukata prANI hiMsAthI laIne mithyAdarzanazalya paryantanA aDhAra pAponA sevanathI ja karmonuM upArjana kare che ane e prakAre karmabhAra rUpa gurupaNAthI yukta thaIne cAturaMta saMsAra rUpa kAMtAramAM (vanamAM) paribhramaNa karyA kare che, ItyAdi kathana, pahelA zatakanA navamAM udezAmAM kahyA pramANe ahIM grahaNa karavuM joIe ethI UlaTI e vAta paNa sUcita thAya che ke prANAtipAtathI laIne miyAdarzanazalya paryantanA 18 prakAranA pApone pari. tyAga karavAthI jI A cAra gativALA saMsAra kAntArane pAra paNa karI zake che. tyAra bAda jayaMtI zrAvikA bIjo prazna A pramANe pUche che mAsiddhitta ! gIvALuM kiM samAjamo? pariNAmo?" he bhagavan ! jemane A bhavamAM ke pachInA bhAvamAM siddhapadanI prApti thavAnI che evA jImAM bhAsiddhitA, mudramAM mUrtatAnI jema, svAbhAvika rUpe siddha thAya che ke puruSomAM yauvananI prAptinI jema veriNAma rUpa parivartana vaDe prApta thAya che? mahAvIra prabhune uttara-"cetI ! samArako, no pariNAmo" he jayaMti! jIne bhavasiddhitAnI prApti svabhAvathI ja thAya che-pariNAma rUpa pariva nathI bhavasiddhikatAnI prApti thatI nathI. jayaMtI zramaNe pAsikAne prabhune trIjo prazna-"dave ki baM maMte! AvaridriA vIvA uttaniravaMti ? " he bhagavan! jeTalA bhavasiddhika jIve che teo badhAM zuM siddhi prApta karaze ? mahAvIra prabhuno uttara-"haMtA, jayaMtI" hA jayantI ! "sa vi jo avarakriyA navA viviatti" saghaLA bhavasiddhika jI siddhi prApta karaze. je evuM banatuM na hoya te temanAmAM bhavasiddhikatA ja kevI rIte saMbhavI zake? jayantI zrAvikAno prazna-bArU marerada mArittivA navA vikSavaMti tALuM mAlibricayitA koNa ma4i6" he bhagavana! jyAre samasta bhavasiddhika jI siddhi prApta karaze tyAre zuM A leka bhavasiddhikathI sarvathA rahita thaI jaze. zrI bhagavatI sUtra : 9 21 0 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhunA uttara- no ke samaye" he jayantI ! evu' sa'bhavI zakatu nathI eTale ke samasta bhavasiddhi prApta karaze, e vAta kharI che, chatAM paNa A leka bhavasiddhikAthI vihIna nahI rahe. ,, mA jayantI zrAvikAnA prazna 'ke DheLa yA pappa' keLa' are ! paNa yuRod farbhavasiddhiyA jIvA sinjhissaMti, No ceva gaM bhavasiddhiyavirahie loe mavivar " he bhagavan ! Apa zA kAraNe evuM kahA che ke saghaLA bhavisaddhika jIvA siddhi pAmaze, chatAM paNa A lAka bhasiddhikAthI rahita nahI rahe? mahAvIra prabhunA uttara-" nacaMtI ! le gA nAmarsavALAna seDhIpiyA aLIyA, baLavA, ttA, vuDA " huM jayantI! dhArA ke A AkAzanI eka zreNI thaI jAya, te mAdi ane anta rahita hAya, parimita hAya ane kuratI aneka zreNIe vaDe parivaSTi (vITaLAyela) DAya. sA NaM paramANupoggalametehi khaMDehi samaya samaya avahIramANI avahauramANI, annNsAduM koviLIa, zravaNaviLI dhImatI, to gavadyiA liyA 'have te zreNInA paramANu jevAM TukaDA karI levAmAM Ave ane eka eka samaye eka eka paramANu jevaDA TukaDAne temAthI kADhI levAmAM Ave te ana"ta piNI ane anaMta avasarpiNI kALa vyatIta thaI javA chatAM paNa zuM sarvAkAza zreNIne samApta karI zakAya che kharI ? (nathI ja karI zakAtI.) " che veNaTTeNa jayaMtI ! evaM buccai sabbe vi NaM bhavasiddhiyA jIvA sijjhissaMti No ceya La' mahitivihipa hopa avida" he jayati ! te kAraNe me evu' kahyuM che ke saghaLA bhasiddhika jIvA mAkSamAM cAlyA jaze, chatAM paNa A leka bhasiddhi jIvAthI rahita nahI hoya. utsa* dd have jayantI mahAvIra prabhune eve! prazna pUche che ke " sunnata' mane ! sAduM jJAttviktta sArdU, `" he bhagavan ! susatA (UMdhavAnI avasthA) sArI che ke jAgaraNa sAruM che ? mahAvIra prabhunA uttara-' catI ! arthe zALanIvALa' suttata' ADU, alpezayALa, nIvALa jJacitta sAmU ' hai jayati ! keTalAka jIveAsuma rahe e sArUM' che ane keTalAka jIve jAgRta rahe te sArU che. A prakAranA javAkhanuM kAraNa jANavA mATe jayantI prabhune A prakAranA prazna pUche keaiLatena' aMte ! va' vruSNa, atyecAna gAyAhU~ " he bhagavan ! Apa kAraNe evu' kaheA che ke keTalAka jIveAnI suptAvasthA ja sArI che ane keTalAka jIveAnI jAgRtAvasthA ja sArI che ? zA mahAvIra prabhunA uttara-"je menIyA amniyA gammALucA, gampiTThA, amayasArUM jImmorphe " huM jayati! je jIvA adhArmika che-zruta zrI bhagavatI sUtra : 9 211 Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karanArA che eTale ke anuyAyIe karatAM cAritra rUpa dharmanA AcaraNa karatAM bhinna AcaraNu zrutacAritrAcaraNathI rahita che, tacAritra rUpa dharmanA bhinna AcaraNa karanArA che, adharmIMga (adharmAcaraNamAM lIna che-adhama ne anusaranArA che) che, amiSTa che, adharmAMkhyAyI che, adhama praleAkI eTale ke dhamaneja jovAvALA che, (jene dhamI' ISTa hAya che tene dharmiSTa kahe che athavA je mANasa khUja ja dhArmika che tene miSTa kahe che. tenA karatA viparIta svabhAvanA mANasane amiSTa, athavA ai kahe che. jee zrutacAritra rUpa dharmanA upadezaka nathI temane adharmAMnyAyI kahe che, dhamane upAdeya rUpe nahI mAnanArane adhama praaAkI kahe che), , << ,, ' ammalajja mANA, ahammasamudAyArA ahammeNa cetra vitti kappemANA vitti " je adharmAnurAgI che--pApAnurAgI che, je adhama samudAcAravALA che-eTale ke cAritra rUpa dharmAMnA AcAravicAra AdithI jee virahIta che athavA pramAdayukta AcAravALA che, ane jee prANAtipAta Adi rUpa adhama vaDe ja pAtAne nirvAha calAve che, " fa La' jJomALa, suttara sAhU ' evAM jIvAnI suptAvasthA ja sArI gaNAya che, kAraNa ke " paNa La jAva suttAsamANA no bahUNa pANabhUyajIvattANaM dukkhAvaNayAe jAva priyaabcApa " evAM jIve jyAre sUtA hoya che tyAre aneka prANene bhUtAna, jIvAne, ane sattvAne maraNu rUpa du:kha devAmAM, iviyeAga rUpa duHkhakAraNeAne utpanna karavAmAM, '"oyAvaLavALu " temane ceTakayukta karavAne tainyanI prApti karAvavAne, jUrAvaNayAe " zekAtirekane lIdhe zarIranI jINutA prApta karAvavAne, " tiAvaLayAt'zAkAtirekane lIdhe AMkhAmAMthI AMsu vahevarAvavAne tathA mukhamAMthI lALa Adi vahevarAvavAne, " vidyAvaLacA " thappaDa, ghUsA Adi mAravAmAM " paricAlacAt ' pravRtta thaIne temane pIDA utpanna karI zakatA nathI. 'v La' nIvA muttA samAnA zraghdhALuM vA para vAsaDumaya vAyaduM ammiti manocanrphe satnottomati" evA jIve jyAre suptAvasthAmAM hAya che tyAre pAtAne, anyane ane ubhayane aneka adhAmika saceAjanA (pravRttio) vadhu yukta karI zakatA nathI-upayukta adhArmika pravRtti karI zakatA nathI, tethI 'fa nIvALa muttatta' sAdU ' evAM jIvAnI suptAvasthAne ja sArI kahevAmAM AvI che. " hAcatI ! ne me lIvA dhamniyA, pannAjIyA jJAna dhameLa caitravitti pemAnA viti ' parantu hai jayati ! je jIvA dhArmika che, dharmonuga che, dharmiSTha dharmopyAyI che, dhapraleAkI che, dharmAnurAgI che, dhArmika AcAravicAravALA che. ane dhama pUrvaka peAtAnI AjIvikA calAvanAra che, " sa LanIvALa jJAnacitta sA" evAM jIvenI jAgRtAvasthA ja sArI che, kAraNa ke ' paLa nIvAnArA samALA vadhULa vALAM gAtra atu raNAvavA nAva aciAvaLiyApa vavRtti " evAM jIvA jAgRtAvasthAmAM hAya tyAre paNa aneka prANAne, bhUtAne, jIvAne ane sattvAne duHkhaprAptimAM, zeka prAptimAM pIDA, uttpanna karavAmAM ane piratApanA karavAmAM kAraNabhUta khanatA nathI zrI bhagavatI sUtra : 9 212 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA "te jIvA jAramALA kapALuM vA 4 vA taTuma vA vahUruM pacihiM saMkocAhiM saMkottAne avaMti" teo jAgaraNa karIne potAne, anyane ane ubhayane aneka dhArmika rojanAmAM (pravRttiomAM pravRtta karatA rahe che. " eeNaM jIvA jAgaramANA dhammajAgariyAe appANaM jAgaraittAro bhavaMti" tathA te jI dharma jAgaraNa vaDe potAnA AtmAne jAgrata karatA rahe che. tethI ""pfu fsALaM kAricatte sAhU" A prakAranA jIvenI jAgRtAvasthA ja hitakara gaNAya che "che tenuM yaMtI! ga ghara, mathenazALe kIvALe kuttara sAhU" he jayaMti ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke keTalAka jIvonuM samatva ja hitAvaha che ane keTalAka jIvanuM jAgavuM hitAvaha che. - have zrAvikA jayantI mahAvIra prabhune A prakAre prazna pUche che- citta mare ! rAnna, turAricaoN ?" he bhagavana! jIvamAM sababatA hitAvaha che ke nirbaLatA hitAvaha che ? mahAvIra prabhuno uttara-"jhaverI bALa gIvALa variyarsa ag, gathenphavA gItA Turjiyanne " he jayaMti ! keTalAka jInI sabalatA sArI gaNAya che ane keTalAka jInI nirbaLatA sArI gaNAya che. A prakAranA javAbanuM kAraNa jANavA mATe jayantI zrAvikA nIce pramANe prazna pUche che-"se na mare ! gha guru, jJAna yAhU" he bhagavAna! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke keTalAka jIvonI sabaLatA sArI gaNAya che ane keTalAkanI nirbaLatA sArI gaNAya che? mahAvIra prabhune uttara-"jayaMtI ! je me jIvA sAniyA jAva vitti che jayaMti ! je jI adhArmikathI laIne adhArmika AjIvikA calAvavA paryantanA uparyukta vizeSaNothI yukta hoya che, "guff i =vAnuM suwicatta sAhU" evAM jIvonI durbaLatA ja hitAvaha che. "guri sIvA kutta ta Turica yattA mALiyA " tenuM kAraNa prakaTa karavAne mATe upara susa jIvenA viSe jevuM kathana karavAmAM AvyuM che evuM ja kathana ahIM nirbaLa jI viSe karavuM joIe. " vakicarara nAraNa tA mALicavuM gAva haMkouttA mayaMti " jevuM kathana jAgRta nA viSayamAM karavAmAM AvyuM che evuM ja kathana ahIM sabaLa jI viSe grahaNa karavuM joIe "teo potAnI zaktine upayoga, pitAne, anyane ane ubhayane dhArmika pravRttiomAM pravRtta karavAmAM kare che, " A kathana paryatanuM kathana ahI grahaNa karavuM joIe. A samasta kathanane bhAvArtha e che ke dhArmika jIvamAM sabaLatA hitAvaha gaNAya che ane adhArmika jIvamAM nirbaLatA hitAvaha gaNAya che. te teNeNaM gacaMtI ! pUrva kudara, te reva nAva HTE" he jayaMti ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke adhArmika Adi vizeSa vALA nI durbaLatA hitAvaha che ane dhArmika jIvanI sabaLatA hitAvaha che. have zramaNe pAsikA jayentI mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke "surAtta maMte! sa, zArirara dU?" he bhagavana ! jemAM kAryani. puNatAne sahabhAva (athavA udyoga ratatAne saddabhAva) sArA gaNAya ke ALasane sadUbhAva sAro gaNAya ? zrI bhagavatI sUtra : 9 21 3 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra prabhune uttara-"jayaMtI atyArUcA nIvALuM ratta sA[, aAcALa nIvALuM zAstravira hU" he jayaMti! keTalAka mAM kArya karavAnI nipuNutA hitakAraka gaNAya che ane keTalAka mAM kArya karavAnI saMskRtino abhAva athavA ALasa hitakAraka gaNAya che. jayantIne prazna-"ze jemAM aMte ! ghas guja, te ja jJAna sAhU" he bhagavana ! Apa zA kAraNe evuM kaho cho ke keTalAka jImAM kAryaniythatA hitAvaha che ane keTalAkamAM ALasa hitAvaha che? mahAvIra prabhune uttara-"caMtA ! re me rIvA miyA jJAtha viphari" he jayaMti ! je jI adhAmika Adi pUrvokta vizeSaNovALAM che, gufi nIvAnuM pANigarva sAhU" evAM mAM ALasa (pramAdI pA) hoya eja hitAvaha che, kAraNa ke je pramAdI hoya che teo adharmAcaraNa Adi keI paNa prakAranI pravRtti karavAnA svabhAvavALA ja hetA nathI tethI ja "gu i gItA raNa mALA no vahU kag a ta gaNA manidAA ALasu adhArmika jInA viSayamAM supta jIvanA jevuM ja mUkta kathana ahIM grahaNa karavuM joIe kahevAnuM tAtparya e che ke adhArmika Adi vizeSAvALA je ALasu hoya te pitAne, anyane ane ubhayane adhArmika saMjanAothI (pravRttiothI) yukata karatA nathI te kAraNe adhArmika Adi vizeSaNavALA jIvomAM ALasa (pramAda) ne saddabhAva hoya eja hitAvaha gaNAya che. "hA baSI tathA vavA mALiyajJA, vAva sikottara pravRtti" AgaLa jAgRtAvasthAvALA jInA viSayamAM jevuM thana karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana ahIM dakSa (kAryanipuNa) jIvenA viSayamAM samajavuM je cha dhArmika Adi vizeSaNavALA hoya che temAM je dakSatA hoya te teo pitAne. anyane ane ubhayane dhArmika pravRtti emAM pravRtta karatA rahe che. "ghaM nIva lallA samALA dU igAvAveyaavccehi uvajjhAyaveyAvaccehi, theraveyAvaccehi, tavassiveyAvaccehi, gilANaveyAvaccehi, seyaveyAvaccehi, kulaveyAvaccehi, gaNaveyAvaccehi, saMghaveyAvaccehi, sAhammiyaveyAvaccehi, attANaM saMjoettAro bhavaMti, eesi' jIvANa' tatta " te dhArnika Adi vizeSAvALA jIvo je udyogarata hoya te aneka prakAre AcAryonuM, upAdhyAyanuM, virenuM, tAravIonu, lAnajanenuM (bImAnuM) zaikSenuM (navadIkSitenuM), kulanuM, gaNunuM, saMghanuM ane sAdhamika janenuM vaiyAvRtya karavAne tatpara rahe che. tethI te jIvenI kAryanipuNatA zrI bhagavatI sUtra : 9 214 Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA udyogatatA hitAvaha gaNAya che. "ze teni 7 veva nAva sAhUe he jayaMti! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke pUrvokta dhArmika Adi vizeSa vALA jIvonI dakSatA (ALasa rahitatA) hitAvaha che ane adhArmika jInI ALasa (pramAda) hitAvaha che have zramaNe pAsikA jayantI mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUche che-"sophiyavAna mate ! nIve %i ghUMgharU?" he bhagavana! vendriyane vazavatI banelo (trikriya asaMyamavALo) jIva kayA kamane badhuM kare che? mahAvIra prabhuno uttara-"gva davA nAva najIvariya" A zatakanA pahelA uddezakamAM zaMkhazramaNopAsakanA prakaraNamAM koine vazavatI banelA jIvanA viSayamAM jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, evuM ja kathana ahI paNa samajavuM joI e kahevAnuM tAtparya e che ke zregendriyane vazavatI banele jIva paNa Ayukarma sivAyanI sAte karma prakRtiene zithilane badale daDha banedhavALI kare che, ItyAdi kathana ahIM paNa grahaNa karavAnuM che. "e jIva cAra gativALA saMsArakAtaramAM paribhramaNa karyA kare che," A kathana paryantanuM pUrvokata kathana ahIM grahaNa karavuM joIe eja pramANe cakSuIndrithane, ghrANendriyane, jihavAIndriyane ane sparzendriyane vazavatI banele jIva paNa kIdhane vazavartI banelA jIvanI jema Ayukarma sivAyanI sAte karmaprakatione zithilane badale daDha bandhavALI banAve che ane cAra gati rUpa saMsAramAM paribhramaNa karyA kare che. ___"taeNa sA jayaMtI samaNovAsiyA samaNasa bhagavao mahAvIrarasa aMtie eyama soccA nisamma haTThatuTThA sesaM jahA devANaMdAe taheva pavvaiyA jAva navaduargphaLA" zramaNa bhagavAna mahAvIranI samakSa pUrvokata viSayanuM pratipAdana zravaNa karIne ane te bAbatamAM manana karIne zramaNopAsikA jayantInA harSa ane saMtoSane pAra na rahyo. tyAra pachInuM samasta kathana, navamAM zatakanA 33mAM uddezakamAM devAnaMda brAhmaNanA kathana anusAra samajavuM eTale ke devAnaMdAnI jema jayaMtI zrAvikAe paNa pravajyA aMgIkAra karI ane aneka kaThina tapanI ArAdhanA karIne jayantI paNa siddha, buddha, mukta, parinirvAta ane sarvadukhethI rahita thaI gaI A kathana paryantanuM samasta kathana ahIM paNa grahaNa karavuM joIe. have sUvAra gautama svAmInA "he maMte ! revaM kaMse ! " A vacano dvArA sUtrano upasaMhAra kare che. "he bhagavana! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM te satya ja che he bhagavana ! ApanuM A kathana yathArtha ja che." A pramANe kahIne prabhune vaMdaNAnamaskAra karI gautama svAmIne pitAne sthAne virAjamAna thaI gayA. sU03/ jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA bAramA zatakano bIjo uddezaka samApta 12-rA zrI bhagavatI sUtra : 9 215 Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ratnaprabhA Adi pRthvIyoM kA nirUpaNa bAramA zatakanA trIjA udezAne prAraMbha A bAramAM zatakanA trIjA uddezakamAM pratipAdita viSayanuM saMkSipta vivecana-pRthvIonA prakAranuM kathana-pahelI pRthvInA nAma getranI prarUpaNa. ratnaprabhA Adi narakamRthvIonuM varNana ' "rAdhei gava parva nagArI" ItyAdiTIkAI-bIjA uddezakanA chellA sUtramAM evuM pratipAdana karavAmAM AvyuM ke orgendriya Adi indriyane vazavata banelA jIva Ayukarma sivAyanA ATha karmone bandha kare che. karmone badha karavAne kAraNe jIvane nArakapRthvIemAM paNa utpanna thavuM paDe che. tethI have sUtrakAra A uddezakamAM nArakapRthvInA svarUpanI prarUpaNa kare che-"sAca iSAva padya vANI" rAjaguha nagaramAM zramaNa bhagavAna mahAvIra padhAryA temane vaMdanamaskAra karavAne mATe pariSada tipitAne gherathI nIkaLI mahAvIra prabhune vaMdaNAnamaskAra karIne tathA dharmakathA zravaNa karIne pariSada vikharAI gaI tyAra bAda dharmatatvane jANavAnI abhilASAvALA gautama svAmIe vinayapUrvaka be hAtha joDIne mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUcha-"BLa mare gDhavIo TumttAtrA" he bhagavan! pRthvIe keTalI kahI che? tyAre mahAvIra prabhue tene A pramANe uttara Apyo-" mA!"he gautama! "satta purI gonttAzo" pRthvIo sAta kahI che, "taMsT" je A pramANe che-"DhamAM, vorA, jJAna sAmA" pahelI, bIjI, trIjI, cothI, pAMcamI, chakI, ane sAtamI. gautama svAmIne prazna-"ghaDhamA maM! guDhavI 4i nAma, f% jottA vaLajJA?he bhagavan ! pahelI pRthvInuM nAma zuM che ane gotra zuM che? mahAvIra prabhune uttara-"joya! he gautama! " ghaNA nAme, vaLacNamAM jodi" pahelI pRthvInuM nAma "gha" che ane gotra "ratnaprabhA che. IcchA anusAra keI paNa padArthane mATe je nAma nakkI karavAmAM Ave che tene nAma kahe che, ane je anvarthaka (arthapramANenuM) abhiyAna (nAma) hoya che tene betra kahe che. "ha kahA kIpi jo rerA zrI bhagavatI sUtra : 9 216 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ go, so veva niravare mALiyaravo jJAva 3cvAnagita" jIvAbhigama sUtranA prathama nairayika uddezakamAM A viSayane anulakSIne jevuM kathana karavAmAM AvyuM che, te saMpUrNa kathana ahIM paNa grahaNa karavuM joIe a95bahuva viSenA pATha paryantanuM kathana ahIM grahaNa karavAnuM che. gautama svAmI mahAvIra prabhunA vacanemAM potAnI atyaMta zraddhA prakaTa karatAM kahe che-"sevaM mate ! relve maMte! tti" "he bhagavana ! Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM te satya ja che. he bhagavana ! ApanI vAta sarvathA satya ja che." A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNAnamaskAra karIne, saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatAM thakA gautama svAmI pitAnI jagyAe virAjamAna thaI gayA. sU015 jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "bhagavatIsUtra"nI prameyacandrikA vyAkhyAnA bAramA zatakane trIjo uddezaka samApta 12-3 || samAsa | zrI bhagavatI sUtra : 9 217