________________
“ ત્ર' મહાદાયરલ વિ” એજ પ્રમાણે મહાકાયને પણ ચાર અઞમહિષીએ છે. તેને અનુલક્ષીને ખાકીનુ" સમસ્ત કથન આગળના કથન અનુસાર સમજવુ', હેભગવન્! ગીત
,,
સ્થવિરાના પ્રશ્ન- નીયાસ ન'. મંતે ! પુચ્છા રતિને કેટલી અગ્રમહિષીએ કહી છે ?
,,
ધ
મહાવીર પ્રભુના ઉત્તર-‘અજ્ઞો! ચાર અાહિસીકો વળત્તાશ્નો ’ હે આર્ચી ! ગીતાતિને ચાર અગ્રમહિષીએ કહી છે. “તેં'નન્હા ” તેમનાં નામ નીચે પ્રમાણે છે-“ મુદ્દોલા, વિમઝા, સુક્ષ્મરા, વાર્ફ ’” (૧) સુદ્યેાષા, (૨) વિમલા, (૩) સુસ્વરા અને (૪) સરસ્વતી. ‘“ સઁસ્થળ’હામેળાપ તૈલી, સેલું તચૈત્ર ” તે પ્રત્યેક અગ્રમહિષીના એક એક હજાર દેવીઆના પરિવાર કહ્યો છે. ખાકીનું સમસ્ત થન પહેલા કહ્યા પ્રમાણેનુ` સમજવુ' નીયજ્ઞશ્વત વિ” એજ પ્રકારનું કથન ગીતયશના પરિવાર આદિના વિષયમાં પણુ સમજવુ'. એટલે કે તેને પણ ચાર અગ્રમહિષએ છે, ઇત્યાદિ કથન પૂર્વોક્ત પદ્ધતિ અનુસાર સમજવું. એજ વાત સૂત્રકારે “ સન્વેસિ સિ નહીં જાન ” આ સૂત્રપાઠ દ્વારા પ્રકટ કરી છે. આ કથનનુ તાત્પર્ય એ છે કે કિ'પુરુષથી લઈને ગીતયશ પર્યન્તના ઇન્દ્રોની વક્તવ્યતા કાલેન્દ્રની વક્તવ્યતા અનુસાર સમજવી. હું નથ' સÇિનામિયાનો રાચઢાળીયો, સીદાસાળિ ચ, તેલં સચેત્ર ” તે ખધાં ઇન્દ્રોનાં નામ પ્રમાણે જ તેમની રાજધાનીએ અને તેમનાં સિ‘હ્રાસનાનાં નામ સમજવા. ખાકીનુ સમરત કથન પૂર્વોક્ત કથન પ્રમાણે સમજવું, હવે સ્થવિરા જ્યંતિકેન્દ્રો વિષે નીચે પ્રમાણે પ્રશ્ન પૂછે છે–
૮૮ ચસળ મતે ! નોલિયમ લોન્ડ્સરનો પુચ્છા” હું ભગવન જ્યેાતિષિક દેવાના ઈન્દ્ર, જતિષ્ઠરાજ ચંદ્રને કેટલી અગ્રમહિષીએ છે ? મહાવીર પ્રભુના ઉત્તર- ‘‘ અન્તો! ચન્નાદિ શ્રમોિ વળત્તાઓ” હું આ ! ચૈાતિકેન્દ્ર ચન્દ્રને ચાર અશ્રમહિષીએ કહી છે. ' સંજ્ઞદ્દા' તેમનાં નામ નીચે પ્રમાણે
66
- ચંતવ્મા, ટોન્નિળામાં, દિષમારી, મંદા' (૧) ચન્દ્રપ્રભા, (૨) જ્યાહ્નાભા, (૩) અર્ચિમેલી અને (૪) પ્રભંકરા, વંના નીમિત્તમે નોલિયર,ષણ સફેદ ” જીવાભિગમ સૂત્રના યે:તિષિક ઉદ્દેશામાં કહ્યા પ્રમાણેનુ કથન અહી' ગ્રહણ કરવુ જોઈ એ ત્યાં આ વિષયને અનુલક્ષીને
આ પ્રમાણે કહ્યું છે- ' તથાં મેળવ્વીર્ ચત્તરિ ચત્તાર ફેનીલા રસીઓ परिवारो पण्णत्तो, पहूणं ताओ एगमेगा देवी अन्नाई चत्तारि चत्तारि देवी सहरसाई' परिवार विउव्वित्तए एवामेव सपुव्वावरेणं सोलस देवी साहस्सीओ पण्णत्ताओ" તે પ્રત્યેક અગ્રમહિષીના ચાર ચાર હજાર દેવીઓના પરિવાર કહ્યો છે. વળી તે પ્રત્યેક અગ્રમહિષી પાતપાતાની વિકુણા શક્તિવરે ૪૦૦૦-૪૦૦૦ અન્ય
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૯
૫૬