________________
२. इष्टप्रतरमां त्रिकोणादि संख्याना उपायो
હવે અહીં ગાથાનુસાર પ્રત્યેક કલ્પસ્યાનાશ્રયી ત્રિકોણાદિ વિમાનસંખ્યા જાણવાનો ઉપાય કહીએ છીએ.
પ્રથમ
બીજા
ત્રીજા
ચોથા
પાંચમા
છઠ્ઠા
સાતમા
આઠમા
નવમા
દસમા
અગિય
સૌધર્મ–ઇશાન યુગલના તેરે પ્રતરમધ્યે પ્રત્યેક પ્રતરે એક જ દિશાવર્તી રહેલ તે તે વિમાન સંખ્યાને ત્રિભાગે વહેંચી નાંખવી, જેથી—
બારમા
તેરમા
પ્રત દર વિમાન છે જેથી
૬૧
39
39
31
Jain Education International
99
33
,,
99
""
0 9 2
99
૫૮
૫૬
૫૫
99
99
33
,,
,,
99
19
इष्टप्रतरमां त्रिकोणादि संख्याना उपायो
19
99
''
19
,,
39
23
૫૪
૫૩
પર
૫૧
૫૦
""
અહીં ૨ શેષ એ એવી સંખ્યા પાંચવાર છે જેથી કુલ ૧૦ સંખ્યા થઈ છે તેમાંથી ઉક્ત કથન મુજબ પ ત્રિકોણમાં અને ૫ ચોખૂણમાં ગઈ. એક શેષ ચારવાર છે તે ત્રિકોણમાં જ જાય એથી (૫+૪) ૯ ત્રિકોણમાં અને પાંચ ચૌખૂણમાં અને ઇન્દ્રક સંખ્યા વૃત્તમાં ઉમેરી.
એ
મુજબ અન્ય પ્રત્યેક કલ્પ કરતાં ઇષ્ટ૨૭૮ આવી છે.
""
""
39
19
99
39
99
..
39
39
29
39
99
99
..
99
..
19
त्रिकोण चो.
૨૦
૨૦
૨૦
૨૦
૨૦
૨૦
૧૯
૧૯
૧૯
૧૯
૧૯
૧૯
૧૮
૧૮
૧૮
૧૮
૧૮
૧૮
૧૭
૧૭
૧૭
૧૭
૧૭
૧૭
૧૬
૧૬
૨૩૮
+
૨૪૭
×૪
For Personal & Private Use Only
२७७
८८८
त्रि०
वृत्त
૨૦
૨૦
૨૦
૧૯
૧૯
૧૯
૧૮
૧૮
૧૮
૧૭
૧૭
૧૭
૧૬
-
शेष
૨
૧
ર
0,
૧
૨૩૮
૨૩૮ ૧૪
+૫
+0
૨૪૩
૨૩૮
×૪
×૪
૯૭૨ ૯૫૨
चो०
+૧૩ ઇન્દ્રકો इति सौधर्मे करणोपायः । ८६५ वृत्त
સંખ્યા પ્રાપ્ત થશે. જે સંખ્યા યન્ત્રમાં આપવામાં
૨
૧
૦
Om
૨
इति इष्टकल्पे त्रिकोणादि विमानसंख्याना उपायो ॥
૨૭૮. અહીંયા કલ્પયુગલોને વિષે બીજી રીતે વૃત્તની ત્રણ આવલિકા અને ત્રિકોણ ચોખૂણની બબ્બે આવલિકા ગણી એક જ દિશાવર્તી વૃત્તની કુલ સંખ્યાને ત્રણ આવલિકાએ ગુણી તે કલ્પવર્તી ઇન્દ્રક સંખ્યા ભેળવતાં કુલ વૃત્તસંખ્યા દક્ષિણેન્દ્રની આવે છે. વળી એક જ દિશાવર્ત ત્રિકોણ ચર્ચા, વિમાનસંખ્યાને બે બે આશિક પંક્તિઓ વડે ગુણાતાં ઇષ્ટસંખ્યા પ્રાપ્ત થશે.
www.jainelibrary.org