________________
પ્રતિમાશતક | શ્લોક : ૭૩
૧૨૨૧
મોક્ષાદમાવ: - અહીં ‘માર' થી પાપના સેવન વગર પાપરૂપ કર્મબંધની પ્રાપ્તિ અને પુણ્યના સેવન વગર પુણ્યની પ્રાપ્તિ વગેરેનું ગ્રહણ કરવું.
ઘં ..... માચાર્ય- આ પ્રમાણે=ગાથા-૧૧૩૩માં કહ્યું એ પ્રમાણે, ચોદક વડે=પ્રશ્નકાર વડે કહેવાય છતે આચાર્યશ્રી કહે છે – ગાથાર્થ :
K ... પદમાગો મામાવો ઉભયનો અભાવ પ્રતિમામાં સાવધ અને નિરવઘ ક્રિયાનો અભાવ, વાનzઅત્યંત અભિમત છે, તદવિગતોપણ, મurવિદ્ધો પત્ત સ્વિમનની વિશુદ્ધિથી ફળ છે પ્રતિમાને વંદન કરનારને મનની વિશુદ્ધિથી પ્રતિમાના વંદનનું ફળ છે. તાપ પુ મurવિશુદ્ધિe=તે મનવિશુદ્ધિનું કારણ નિમિત્ત, પ્રતિમા થાય છે. વ્યાખ્યાર્થ :
કામમનુમતfમવું . સપૂતિનાિિત જુથાર્થ: || આ પૂર્વપક્ષીએ કહ્યું એ, અત્યંત અનુમત છે. શું અત્યંત અનુમત છે ? તે યહુત થી બતાવે છે –
ઉભયનો અભાવ=પ્રતિમામાં સાવદ્ય અને ઈતર ક્રિયાનો અભાવ=નિરવ ક્રિયાનો અભાવ, અનુમત છે, તોપણ પુણ્ય સ્વરૂપફળ વિદ્યમાન છે.
પુણ્યસ્વરૂપ ફળ કેમ વિદ્યમાન છે ? તેથી કહે છે –
મનની વિશુદ્ધિથી પુણ્યસ્વરૂપ ફળ વિદ્યમાન છે એમ અન્વય છે. પ્રતિમાને વંદન કરનારને મનની વિશુદ્ધિથી પુણ્યસ્વરૂપ ફળ પ્રાપ્ત થાય છે, તે તથઢિ થી બતાવે છે –
સ્વગત મતવિશુદ્ધિ જ નમસ્કાર કરનારના પુણ્યનું કારણ છે, નમસ્કરણીય વસ્તુગત ક્રિયા નહિ; કેમ કે આત્માંતરમાં ફળનો અભાવ છે=નમસ્કરણીય વસ્તુથી અન્ય એવા નમસ્કાર કરનાર રૂપ આત્માંતરમાં નમસ્કરણીય વસ્તુગત ક્રિયાના ફળનો અભાવ છે.
જો આમ છે=પોતાની મનવિશુદ્ધિ પુણ્યનું કારણ છે તો પ્રતિમા વડે શું? એથી કહે છે -
વળી, તે મનવિશુદ્ધિનું કારણ=નિમિત્ત, પ્રતિમા છે; કેમ કે તેના દ્વારા=પ્રતિમા દ્વારા, તેની=મનવિશુદ્ધિની, સંભૂતિ–ઉત્પત્તિ, દેખાય છે, એ પ્રમાણે ગાથાર્થ છે.
પર્વ ..... ૩nતે - આ રીતે=પૂર્વે ગાથા-૧૧૩૪માં સ્થાપન કર્યું એ રીતે, પ્રતિમાની જેમ લિંગ પણ મનવિશુદ્ધિનું કારણ થાય જ છે એમ પૂર્વપક્ષી કહે છે. તેને આચાર્યશ્રી ઉચ્ચતે થી જવાબ આપે છે. ગાથાર્થ :
નવ ... Oિ | નવ=જોકે ન પડમાગો=જે રીતે પ્રતિમા છે (ત) મુકુસંવMIRvi fi=(તે પ્રમાણે) મુનિગુણસંકલ્પનું કારણ લિંગ છે. નિજો મયમવિ ત્યિક(તો પણ) લિંગમાં ઉભય પણ છેકલિંગમાં સાવધ કર્મ, નિરવધ કર્મ ઉભય પણ છે, ા ા પડિમાસૂમવં સ્થિ=અને પ્રતિમામાં ઉભય નથી=પ્રતિમામાં સાવધ અને નિરવધ કર્મ ઉભય નથી.
