________________
13
अनुयोगवन्द्रिका टीका सूत्र २०० प्रमाणाङ्गुलनिरूपणम् पर्यन्तेषु चत्वारोऽङ्गुलसहस्रभागा भवन्ति । केवलमेकस्यां दिशि-यौ द्वौ खण्डौ ताभ्यां द्वाभ्याम् एक एवागुलसहस्रभागः सम्पधत्ते एकदिग्वतित्वात् । अवसभ्यामपि द्वाभ्यामिन्थमेवेत्यतस्तद् द्वयधिकत्वमुक्तं देशोनसप्तरज्जूच्छ्रितम् । बाहल्यतस्तु ब्रह्मलोकमध्ये पश्चरज्जुबाहल्यमन्यत्र त्वनियत जायते । इदं च सर्व समादाय आधस्त्य संवर्तितलोकस्योत्तरपाचे संघात्यते । एवं च योजिते आधरत्यखण्डस्योच्छ्ये यदितरोच्छ्यादधिकं वत् खण्डयित्वा उपरितनसंघातितखण्डस्य बाहल्यै .:. इस स्थलपर चारों खण्डों : के समीप में चार अंगुलसहस्त्रभास होते हैं। केवल एक दिशा में जो दो खण्ड हैं, उन दोनों से भी एक अंगुलसहस्रभाग सम्पादित होता है। क्योंकि वे दोनों ही एक दिग्वी हैं । अन्य जो दो भाग हैं । 'उन से इस प्रकार का प्रमाण निष्पन्न होता है, अतः उन्हें दो अंगुलसहस्र भाग से अधिक कहा है। ऊर्चलोक कुछ कम सात राजु ऊंचा है । उसका पहिल्य ब्रह्मलोक के मध्य में पांच राजुपमाण है और अन्यत्र अर्थात् ऊपर और नीचे अनियत है अर्थात् कम से घटता हुआ हैं । इस सर्वको उठाकर अधस्तन संवर्तित लोकांध के उत्तर पार्श्व में संयुक्त करना चाहिये । इस प्रकार संयोजित करने पर अधस्तन उँचाई में जो अन्य खण्डकी उँचाई से अधिक भाग है, उसे खण्डित करके उपरितन संयोजित खण्ड के
આ સ્થલ પર ચારે ખંડેની પાસે ચાર અંબુલ સહસ ભાગ હોય છે. ફકત એક દિશામાં જે બે ખડે છે, તેનાથી પણ એક જ અંગુલ સહ ભાગ સંપાદિત થાય છે, કેમકે તેઓ બને જ એક દિવર્તી છે. બીજા રે બે ભાગે છે તેનાથી પણ આ જાતનું પ્રમાણુ નિષ્પન્ન થાય છે એટલા માટે તેને બે અંગુલ સહસ ભાગ કરતાં વધારે કહેલ છે ઊર્વક કંઈક કમ 'સાત રાજ એટલે ઊંચે છે. બાહલ્ય બ્રહ્મલેકના મધ્યમાં પાંચ રાજ પ્રમાણ છે, તેમજ અન્યત્ર એટલે કે ઉપર અને નીચે અનિયત છે, એટલે કે ક્રમશ: અલપ થયેલું છે. આ સર્વને ઉપાડીને અધર્તન સંવર્તિત લેકાર્યના ઉત્તર પાશવમાં સંયુકત કરવું જોઈએ, આ પ્રમાણે સંયોજિત કરવાથી અપસ્તન ઊંચાઈમાં જે બીજા ખંડની ઊંચાઈ કરતાં અધિક ભાગ છે, તેને ખંડિત કરીને ઉ૫રિતન સોજિત ખંડને બાહુબમાં ઊર્વ આયત રૂપથી સંયુકત