________________
५५६
____ अनुयोगारसूत्र निरतिचारभेदाद् द्विविधम् । तत्र सातिचारम्-मूलघातिनो यत्पुनव्रतारोपणं तद् योध्यम् । तथा-इत्वरसामायिकस्य शैक्षकस्य यदारोग्यते, तीर्थान्तरं वा संक्रामतः साधोः-यथा पाश्वनाथतीर्थान्महावीरतीर्थ संकामतः साधोः-यदारोप्यते तन्निरविचारम् । तृतीयं परिहारविशुद्धिकचारित्रगुणममाणम्-परिहास-तपोविशेषस्तेन विशंदम् परिहारविशुद्धम् , यद्वा-परिहारः = अनेषणीयादेः परित्यागो विशेषणपर्याय का छेदन कर पुनः महाव्रतों की उपस्थापना की जाती है, उसका नाम छेदोपस्थापन चारित्र हैं। यह चारित्र भरत ऐरवत क्षेत्र के प्रथम तथा अन्तिम तीर्थंकर के तीर्थ में ही होता है। अन्यत्र नहीं होता है। (साइयारे य निरहयारे य ) यह सातिचार और निरतिचार के भेद से दो प्रकार होता है । सातिचार छेदोपस्थापन चारित्र वह है, जो मूलगुणों का घात करनेवाले साधु के लिये पुन: बत प्रदान किये जाते हैं । तथा इश्वरिक सामायिक चारित्र पालन करने वाले शिष्य को जो चारित्र दिया जाता है वह अथवा एक तीर्थंकर के तीर्थ से दसरे तीर्थकर के तीर्थ में संक्रमण करनेवाले जैसे पार्श्वनाथ के तीर्थ से महावीर के तीर्थ में जाने वाले-साधु कोजो चरित्र दिया जाता है वह निरतिचार छेदोपस्थापनचारित्र है। .(परिहारविसुद्धिय च०) तीसरा जो परिहारविशुद्धिक चारित्रगुण प्रमाण है, वह इस प्रकार से है-तप विशेषता का नाम परिहार है, इस परिहार से जो चारित्र विशुद्ध होता है, उसका नाम परिहारविशुद्धिक ચારિત્રમાં પૂર્વ પર્યાયનું છેદન કરીને ફરી મહાવ્રતની ઉપસ્થાપના કરવામાં આવે છે, તેનું નામ છે પસ્થાન ચારિત્ર છે. આ ચારિત્ર ભરત એરવત ક્ષેત્રના પ્રથમ तभी मतिम तीथ ४२ना ती माय छे मन्यत्र नलि-(साइयारे थ निरइयारे 'य) मा सातियार अन नितियारना थी २ . ४२ डाय छे. સાતિચાર દેપસ્થાપનચારિત્ર તે છે કે જે મૂળ ગુણેના વિઘાતક સાધુઓ માટે પુનાગ્રતપ્રદાન કરવા રૂપ હોય છે. તેમજ ઈત્વરિક, સામાયિક, ચારિત્રનું પાલન કરનાર શિષ્યને જે ચારિત્ર અપાય છે, તે અથવા એક તીથ"કરના તીર્થથી બીજા તીર્થકરના તીર્થમાં સંક્રમણ કરનારા, જેમકે પાર્શ્વનાથના તીર્થથી મહાવીરના તીર્થમાં જનારા-સાધુઓને જે ચારિત્ર આપમાં આવે છે,
निरतिरछेहो पत्यापन यात्रि. (परिहारविमुद्धिय च.) श्री परिसार વિશુદ્ધિક રૂપ ચારિત્ર ગુણ પ્રમાણ છે, તે આ પ્રમાણે છે, ત૫ વિશેષનું નામ પરિહાર છે, આ પરિહારથી જે ચારિત્ર વિશુદ્ધિક હોય છે, તેનું નામ પરિહાર વિશુતિ ચારિત્ર છે. અથવા જે ચારિત્રમાં અનેકણીય વગેરેને
