________________
अनुयोगन्द्रिका टीका सत्र २३६ अष्टविधानंतकनिरूपणम् ६८३ वर्गस्यापि वर्गः क्रियते । एवं विकृत्वो वर्ग कृत्वा तत्रान्येऽपि प्रत्येकमनन्त स्वरूपाः षड् राशयो निक्षिप्यन्ते । ते पड् राशयः-(१) सिद्धाम्स सिद्धा, (२) निगोदजीवावक्ष्मवादररूपाः सर्वे निगोदजीवाः, (३) वनस्पतयःप्रत्येके अनन्ताश्च सर्वेऽपि वनस्पतिजन्तवः, (४) काला अतीतानागतवत्तमानकालसमयराशिः, (६) पुद्गलासपुद्गलद्रव्य समूहः, (६) सर्वोऽलोकाकाशमदेशं राशिश्च । षडेतेऽनन्तप्रक्षेरा भवन्ति । उक्तंचवर्ग करो। इससे जो राशि आवे उसका फिर वर्ग करो और इसे प्राप्तराशि का भी वर्ग करो। इस प्रकार तीन बार वर्ग करके अनन्तरूप इन छह राशियों को उसमें जोड़ दो-वे छह राशि ये हैं-सिद्धा निगोयजीवा' इत्यादि (१) समस्त सिद्ध (२) सूक्ष्म बादररूप समस्त निगोद जीव (३) प्रत्येक और साधारण अनन्तकायरूप समस्त वनस्पति जीव (४) काल-प्रतीत, अनागत और वर्तमान कालरूप समयराशि (५) सर्व पुद्गलद्रव्यसमूह और (६) समस्त. लोकाकाश की प्रदेश राशि। इस प्रकार तीन बार वर्गीकृत जघन्य अनंतक में ये सिद्धादिक कि जो प्रत्येक अनंतराशि प्रमाण हैं-जोड़ देना चाहिये । इस प्रकार करने पर जो राशि उत्पन्न होवे-उस राशि का पुनः पहिले जैसा तीन चार वर्ग करना चाहिये । ऐसा करने पर भी वह उत्कृष्ट अनंतानन्तक का प्रमाणरूप नहीं होती है। इसलिये उसमें केवल ज्ञान और केवलदर्शन की जितनी भी पर्याय हैं, वे सब और उसमें जोडी जाती है-तब कहीं उत्कृष्ट अनंतानन्तक का प्रमाण રાશિ આવે તેને ફરી વગ કરે અને જે રાશિ આવે તેને ફરી વર્ગ કરશે આ પ્રમાણે ત્રણ વખત વર્ગ કરીને અનંત રૂપ આ ૬ રાશિઓને તેમાં GAN . ६ राशि मे मा छ-सिद्धा निगोयजीवा' लाEि (१) समस्त સિદ્ધ, (૨) સૂમ બાદર રૂપ સમસ્ત નિગદ જીવ. (૩) પ્રત્યેક અને સાધારણ અનંતકાય રૂપ સમસ્ત વનસ્પતિ જીવ, (૪) કાલ અતીત, અનાગત, અને पतमान स ३५ समय शि. (५) स पास द्रव्य समूह भने (६) સમસ્ત કાલકાકાશની પ્રદેશ રાશિ. આ રીતે ત્રણ વાર વગીકૃત જઘન્ય અનંતકમાં આ સિદ્ધાદિકની જે પ્રત્યેક અનત રાશિ પ્રમાણ છે-તે ઉમેરવી જોઈએ. આ રીતે કરવાથી જે રાશિ ઉત્પન્ન થાય તે રાશિને ફરી પહેલાની જેમ ત્રણ વખત વર્ગ કરવો જોઈએ. આમ કરવાથી તે ઉત્કૃષ્ટ અનાનન્તની પ્રમાણુ રૂપ હોતી નથી. એટલા માટે તેમાં કેવળજ્ઞાન અને કેવલહનની જેટલી પર્યાયે છે, તે સર્વ તેમાં ઉમેરવામાં આવે છે, ત્યારે
