________________
.२४२
अनुयोगद्वारसूत्रे संघातरेकः स्थूलतरः संघानो विवक्ष्यते । एवंविधाः स्थूलतःसंघाता एकस्मिन् पक्षमणि असंख्यया एत्र भवन्ति । तेषां चासंख्येयान संबातानां क्रमेण च्छेदनेऽ. संख्येयैरेव समयः पक्ष्म छिचते, पो नास्ति कश्चिद् विरोधः । एवं च भूत्रे विशेघेणानुक्ता अपि प्रकरणावशात् स्वयम्द्याः , अन्यथा आगमस्य वोलिविरोधः प्रसज्येत संघातों से एक स्थूलतर संघात विवक्षित होला है इस प्रकार के स्थूलतर संघात एक एक पक्ष में असंख्यात ही होते हैं । इस असंख्यातसंघातो को क्रम २ से छेदन होने में असंख्यात समय ही लगते हैं। इसलिये एक पक्षण असंख्यात समय में छिन्न होता है इस कथन में कोई विरोध नहीं आता । साहाय पहने का यह है-कि अलंत परमाणु संघातों से एक पक्षमा निष्पन्न होता है और पक्षम का एक २ संघात क्रम क्रमशः छिन्न होता है, ऐसी स्थिति में एक पक्ष के छेदन होने में अनंत समय लगना चाहिये । परन्तु सिद्धान्तकारों ने जो एक पक्ष्म के छेदन होने में अनंत समया न कहकर असंख्थात समय कहे हैं उसका कारण यह है ईक एक समय में जो अनंतपरमाणु संघात छिन्न होता है वह एक स्थूलतर संघात माना जाता है। इस प्रकार के स्थूलतर संघात पक्ष्न असंखपात ही होते हैं अनंत नहीं । इसलिये इन असंधात संघातों के छेदन में क्रमशः असंख्यात समय ही लगता ৪। স্ব সন্ধায় মাল লয় তার স্ত্রী গ্রন্থ আল জুম্মা ন মুঞ্জ એક સમયમાં જે અનંત સંવાનું છેદન થાય છે, તે અનંત સંઘાતેથી એક સ્કૂલતર સંઘાત એક એક પલ્મમાં અસંખ્યાત જ હોય છે. આ અસંખ્યાત સંઘતેને ક્રમશઃ દિત કરવામાં અસંખ્યાત સમય જ લાગે છે. એટલા માટે એક પશ્ન અસંખ્યાત સમયમાં છિન્ન થાય છે, આ કથનમાં કેઈ વિધિ નથી તાત્પર્ય આ પ્રમાણે છે કે અનંતપરમાણુ સંઘાતોથી એક પકમ નિષ્પન્ન થાય છે. અને પલમને એક એક સંઘાતકમ ક્રમશઃ છિન્ન થાય છે, એવી સ્થિતિમાં એક પલમના છેદનમાં અનંત સમયે લાગવા જોઈએ પરંતુ સિદ્ધાન્તકારોએ જે એક પક્ષમના છેદનમાં અનંત સમય ન કહીને અસંખ્યાત સમય કહેલ છે, તેનું કારણ આ છે કે એક સમયમાં જે અનંત પરમાણુ સંઘાત છિન્ન થાય છે તે એક સ્કૂલતર સંઘાત માનવામાં આવે છે. આ જાતના સ્થૂલતર સંઘાત–૫મમાં અસંખ્યાત જ હોય છે, અનંત નહીં એટલા માટે આ અસંખ્યાત સંઘાના છેદનમાં કમશઃ અસં. ખ્યાત સમય જ લાગે છે. આ પ્રમાણે અસંખ્યાત સમય લાગવાની આ વાત