Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
प्रज्ञापनासूत्रे इत्येवंरूपोऽवसेयः, एवं यावत् पश्चानुत्तरविमानेष्वपि स्वयमूहनीयम्, एवमेवेषत्प्रारभारायामपि बोध्यम् , लोके तदभिलापस्तु-'लोए णं भंते ! किं चरमे, अचरमे, चरमाइं, अचरमाई, चरमंतपएसा, अचरमंतपएसा ? गोयमा ! लोए अचरमे चरमाणि य, चरमंतपएसा य, अचरममंतपएसा य' इत्येवं रूपोऽवसेयः, अलोके तदभिलापस्तु-'अलोए णं भंते ! किं चरमे, अचरमे, चरमाई, अचरमाइं, चरमंतपए सा, अचरमंतपएसा ? गोयमा ! अलोए अचरमे चरमाणि य, चरमंतपएसा य, अचरमंतपएसा य' इत्येवंरूपोऽवसेयः, तत्र लोकनिष्कुटेषु यानि खण्डानि प्रविष्टानि तानि चरमाणि बोध्यानि, शेषमन्यत्सर्वमचरमम् , चरमखण्डगताः प्रदे. शाश्वरमान्तप्रदेशाः, अचरमखण्डगताः प्रदेशाः अचरमान्तप्रदेशा बोध्याः ॥ सू० १॥
चरमाचरमाद्यल्पबहुत्ववक्तव्यता । मूलम्-इमीसेणं भंते ! रयणप्पभाए पुढवीए अचरमस्स य, चरमाण य, चरमंतपएसाण य, अचरमंतपएसाण य दव्वट्टयाए, पएसट्टयाए, दव्वट्टपएसट्टयाए, कयरे कयरेहितो अप्पा वा, बहुया वा, तुल्लावा, विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा इमीले रयणप्पभाए पुढवीए दवट्टयाए एगे अचरमे, चरमाइं असंखिजगुणाई, अचरमं चरमाणिय दोवि विसेसाहिया, पएसट्रयाए सम्वत्थोवा इमीसे रयणप्पभाए पुढ वीए चरमंतपएसा, अचरमंतपएसा असंखेजगुणा, चरमंतपएसा य अचरमंतपएसा य दोवि विसेसाहिया, दव्वटुपएसट्टयाए सव्वत्थोवा इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए एगे अचरिमे, चरिमाइं असंखेज्जगुणाइ, चरमान्तप्रदेश है या अचरमान्तप्रदेश है ? इत्यादि इसी प्रकार पांच अनुत्तरविमानों तक स्वयं समझलेना चाहिए । इसी प्रकार ईषत्प्रारभार पृथ्वी में भी कहलेना चाहिए। लोक के विषय में अभिलाप इस प्रकार करना चाहिएभगवन ! क्या यह लोक चरम है, अचरम है, चरमाणि है, अचरमाणि है, चरमान्तप्रदेश है या अचरमान्तप्रदेश है ? हे गौतम ! लोक अचरम है चरमाणि है, चरमान्तप्रदेश है, अचरमान्तप्रदेश है ॥सू० १॥ માન્ત પ્રદેશ છે વિગેરે. એજ પ્રકારે પાંચ અનુત્તર વિમાન સુધી સ્વયં સમજી લેવું જોઈએ. આજ રીતે ઇષ~ાભાર પૃથ્વીના વિષયમાં પણ કહેવું જોઈએ. લેકના વિષયમાં અભિલા૫ આ પ્રકારે કરવો જોઈએ – હે ભગવન્! શું આ લેક ચરમ છે. અચરમ છે, ચરમાણિ છે, અચરમાણિ છે. અરમાન્ત પ્રદેશ છે અગર અચરમાન્ત પ્રદેશ છે ? હે ગૌતમ! લેક અચરમ છે. ચરમાણિ છે. ચરમાન્ત પ્રદેશ છે, અચરમાન્ત પ્રદેશ છે. એ સૂત્ર ૧
श्री प्रशान। सूत्र : 3