Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद १६ सू० ६ गतिप्रपातनिरूपणम् दशगतयः प्रज्ञप्ता अवसेयाः, एवमसुरकुनारादीन मपि बोध्यम, गौतमः पृच्छति-'जीवाणं भंते ! सच्चमणप्पभोगगती जाव कम्मगसरीरकायप्पओगगती ?' हे भदन्त ! जीयानां कि सत्यमनःप्रयोगगति भवति ? यावत्-किंवा असत्यमनःप्रयोगगति भवति ? किंवा इत्यादि रीत्या यावत्-किंवा कार्मणशरीरकायप्रयोगगति भवति ? भगवानाह - 'गोयमा !' हे गौतम ! 'जीवा सव्वे वि ताव होज सच्चमणप्पओगगती वि' जीवाः सर्वेऽपि तावद् भवेयुः सत्यमन: प्रयोगगतयोऽपि 'एवं तं चेव पुव्ववणियं भाणियव्यं भंगा तहेव जाय वेमाणियाणं' एवम्उक्तरीत्या तच्चैव-प्रयोगानुसारमेय पूर्ववर्णितं भणितव्यम्-वक्तव्यम् भङ्गा स्तथैव-प्रयोगानुसारमेव यावद् नैरयिकादि वैमानिकान्तानां वक्तव्याः, इत्येवंरीत्या प्रयोगगति मुपसंहरन् आह-'सेतं पओगगती १' तत्-तस्मात्कारणात, सा-पूर्वोक्ता खलु प्रयोगगति रयसपा, गौतमः पृच्छति-से किं तं तत गती ?' अथ का खलु सा ततगगतिः प्रज्ञप्ताः १ भगवानाह'ततगती जेणं जंगाम वा जाव सण्णिवेसं वा संपढिए असंपत्ते राप हे वट्टइ, से तं ततगती' ततगतिरतावद्-यः खलु कश्चिज्जीवः यं ग्रामं वा यावत्-कटं वा संवाहं वा आश्रमं वा मडम्ब वा सन्निवेशं वा प्रति संप्रस्थितः किन्तु असंप्राप्तः-न यावत् संप्राप्तवान्, अन्तरापथे-मध्ये मार्ग वर्तते-तिष्ठति, तावत्खलु तत्-अथ सा ततगतिः प्रज्ञप्ता २, गौतमःपृच्छति-'से कि तं मार आदि की भी गति समझलेनी चाहिए।
गौतमस्वामी-हे भगवन् ! जीवों की क्या सत्यमनप्रयोगगति होती है यावत् क्या कार्मणशरीरकायप्रयोगगति होती है ?
भगवान्-हे गौतम ! जीव सब सत्यमनप्रयोगगति वाले भी होते हैं, इत्यादि वह सब कहलेना चाहिए जिसका कथन ऊपर किया जा चुका है। ___ अब प्रयोगगति के कथन का उपसंहार करते हुए कहते हैं-यह प्रयोगगति का निरूपण समझना चाहिए।
गौतमस्वामी-हे भगवन् ! ततगति किसे कहते हैं ? ।
भगवान्-हे गौतम ! कोई जीव किसी ग्राम, कर्बट, संवाह, आश्रम, मडंव अथवा सनिवेश की ओर रवाना हुआ हैं, किन्तु यहां तक पहुंचा नहीं है, बीच
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન ! જીવેની શું સત્યમના પ્રયોગગતિ હોય છે યાવત શું કામણ શરીરકાય પ્રગતિ હોય છે? - શ્રી ભગવાન-ગૌતમ! જીવ બધા સત્યમન પ્રગગતિવાળા પણ હોય છે, વિગેરે એ બધું કહેવું જોઈએ જેનું કથન ઊપર કરાએલું છે, હવે પ્રગતિના કથનને ઉપસંહાર કરતા કહે છે-આ પ્રગતિનું નિરૂપણ સમજવું જોઈએ. - શ્રી ગૌતમવામી–હે ભગવન ! તતગતિ શેને કહે છે?
શ્રી ભગવાન–કોઈ જીવ કે ગ્રામ, કટ, સંવાહ, આશ્રમ, અથવા સંનિવેશની તરફ રવાના થયેલ છે, પણ ત્યાં સુધી પહોંચેલ નથી, વચમાં રસ્તામાં છે, તેની તે સમયે
प्र० ११३
श्री प्रशान। सूत्र : 3