Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti


Previous | Next

Page 713
________________

प्रमेयबोधिनी टीका पद १५ सू० ८ इन्द्रियोपचयनिरूपणम् असंख्येयसमया अन्तर्मुहुर्तिका श्रोत्रेन्द्रियनिर्वर्तना प्रज्ञप्ता, 'एवं जाय फासिंदियणिवत्तणा'एवम्-श्रोत्रेन्द्रियनिर्वर्तनावत्, यावत्-चक्षुरिन्द्रियनिर्वर्तना, घाणेन्द्रियनिर्वर्तना, जिह्वेन्द्रियनिर्वर्तना, स्पर्शनेन्द्रियनिर्वर्तना वक्तव्या, ‘एवं नेरइयाणं जाव येमाणियाणं'- एवम्-पूर्वोक्तरीत्या नैरयिकाणां यावत्-असुरकुमारादि भवनपति पृथिवीकायिकायेकेन्द्रियविकलेन्द्रिय पश्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकमनुष्यवानव्यन्तरज्योतिष्कवैमानिकानामपि यथायोग्यम् इन्द्रियनिर्वर्तना अवसेया३, चतुर्थ द्वारं गौतमः पृच्छति-कइविहा णं भंते ! इंदियलद्धी पण्णत्ता। हे भदन्त ! कतिविधा खलु इन्द्रियलब्धिः -इन्द्रियावरणकर्मक्षयोपशमरूपा प्रज्ञप्ता ? भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'पंचविहा इंदियलद्धी पण्णत्ता' पञ्चविधा इन्द्रियलब्धिः प्रज्ञप्ताः, 'तं जहा सोइंदियलद्धी जाय फासिदियलद्धी'-तद्यथा-श्रोत्रेन्द्रियलब्धिः, यावत्-चक्षुरिन्द्रियलब्धिः, घ्राणेन्द्रियलब्धिः, जिह्वेन्द्रियलब्धिः, स्पर्शनेन्द्रियलब्धिः, “एवं नेरइयाणं जाप वेमाणियाणं' एवम्-पूर्वोक्तरीत्या नैरयिकाणां यावद्-भवनपतिपृथिवीकायिकायेकेन्द्रिप
भयन्-हे गौतम ! असंख्यात समय के अन्तर्मुहर्त की कही गई है। इसी प्रकार यायन स्पर्शनेन्द्रियनिर्वर्तना कहना चाहिए, अर्थात् चक्षुरिन्द्रियनिर्वर्तना, घ्राणेन्द्रियनिर्वर्तना, जिहवेन्द्रियनिर्वर्त्तना और स्पर्शनेन्द्रियनितना भी असं. ख्यात सामयिक अन्तर्मुहर्त की कही गई है। इसी प्रकार असुरकुमार आदि भवनपतियों की, पृथिवीकायिक आदि एकेन्द्रियों की, विकलेन्द्रियों की, पंचे. न्द्रियतिथचों की, मनुष्यों की वानव्यन्तरों की, ज्योतिष्क और वैमानिक देवों की इन्द्रियनियर्सना यथायोग्य समझलेनी चाहिए।
चतुर्थद्वार-गौतम-हे भगवन् ! इन्द्रिय लब्धि अर्थात् इन्द्रियावरण कर्म के क्षयोपशम के कितने भेद हैं ?
भगवन्-हे गौतम ! इन्द्रिय लब्धि पांच प्रकार की कही है, यह इस प्रकार हैश्रोत्रेन्द्रिय लब्धि, चक्षुरिन्द्रिय लब्धि, घ्राणेन्द्रियलब्धि, जिहयेन्द्रियलब्धि और
શ્રી ભગવા–હે ગૌતમ! અસંખ્યાત સમયના અન્તર્મુહૂતની કહેલી છે. એ જ પ્રકારે થાવત શ્રેન્દ્રિય નિર્વતના કહેવી જોઈએ, ચક્ષુરિન્દ્રિય નિર્વતના, ધ્રાણેન્દ્રિય નિર્વતના” જિન્દ્રિય નિર્વતની અને સ્પર્શનેન્દ્રિય નિર્વતના પણ અસંખ્યાત સામયિક અન્તર્મુહૂર્તની કહેલી છે. એ જ પ્રકારે અસુરકુમાર આદિ ભવનપતિની પૃથ્વીકાયિક આદિ એકેન્દ્રિયની, વિકેન્દ્રિયની, પંચેન્દ્રિયતિયાની, મનુષ્યની, વાનચન્તરની, તિષ્ક અને વૈમાનિક દેબી ઈ દ્રિય નિર્વતના યથાયોગ્ય સમજી લેવી જોઈએ.
ચતુર્થ દ્વાર–શ્રી ગૌતમસ્વામી–હે ભગવન ! ઈન્દ્રિય લબ્ધિ અર્થાત ઈન્દ્રિયાવરણ કર્મના ક્ષપશમના કેટલા ભેદ છે?
શ્રી ભગવા- હે ગૌતમ ! ઈન્દ્રિય લબ્ધિ પાંચ પ્રકારની કહેલી છે, તે આ પ્રકારે છે શ્રોત્રેન્દ્રિય લબ્ધિ, ચક્ષુરિન્દ્રિય લબ્ધિ, થાણેન્દ્રિય લબ્ધિ, જિહુવેન્દ્રિય લબ્ધિ, સ્પર્શનેન્દ્રિય
प्र. ८८
श्री प्रशान। सूत्र : 3

Loading...

Page Navigation
1 ... 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955