Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti


Previous | Next

Page 701
________________

प्रमेयबोधिनी टीका पद १५ द्वितीयोद्देशार्थसग्रहणम् ९-१० चेव । दबिदिय ११ भाविदिय १२ तीया बद्धा पुरक्खडिया॥२॥ प्रथमम्-इन्द्रियोपचयः-इन्द्रियाणामुपचयो निरूपणीयः तत्र उपचीयते-उपचयं प्राप्यते इन्द्रियमनेनेत्युपचयः, इन्द्रियप्रायोग्यपुद्गलसंग्रहणसम्पत्तिः, इन्द्रियपर्याप्तिरितिभावः १, तदनन्तरं निर्वर्तना च बाह्याभ्यन्तररूपा निवृत्तिः-आकारमात्रस्य निष्पादनरूपा वक्तव्या २, तदनन्तरं पूर्वोक्ता निर्वर्तना कतिसमया भवतीतिजिज्ञासायाम् असंख्येयाः समयाः निर्वर्तनायाः भवेयु रिति निर्वचनं कर्तव्यम् ३, तदनन्तरं लब्धिः इन्द्रियाणामावरणकर्मक्षयोपशमरूपा प्ररूपणीया ४, तदनन्तरम्-उपयोगाद्धा-उपयोगकविशेषरूपा वक्तव्या ५, तदनन्तरम् अल्पबहुत्वे प्ररूप्यमाणे पूर्वपूर्वापेक्षया उत्तरोत्तरा उपयोगाद्धा विशेषाधिका वक्तव्या ६, तदनन्तरम् अवग्रहणम्परिच्छेदरूपं वस्तु निर्णयः प्ररूपणीयम्, परिच्छेदश्चावायादिभेदानेकप्रकारको भवतीति
(१) सर्वप्रथम इन्द्रियोपचय का निरूपण किया जाएगा। इन्द्रिय जिसके द्वारा उपचय को प्राप्त हो वह उपचयअर्थात् इन्द्रियों के योग्य पुद्गलों का संग्रहण या इन्द्रिपर्याप्ति इन्द्रियोपचय कहलाता है । (२) तदनन्तर निर्वर्तना अर्थात् बाह्य और आभ्यन्तर निर्वृत्ति अथवा आकृति का उत्पन्न होना कहा जाएगा। (३) तत्पश्चात् पूर्वोक्त निर्वतना कितने समयों में होती है, ऐसी जिज्ञासा होने पर उत्तर दिया जायगा कि निर्वर्तना के असंख्यात समय होते हैं । (४) उसके बाद लब्धि अर्थात् इन्द्रियावरण कर्म के क्षयोपशम का कथन किया जाएगा। (५) उपयोगकाल का निरूपण किया जाएगा । (६) तदनन्तर अल्पबहुत्व की प्ररूपणा करते हुए पूर्व-पूर्व की अपेक्षा उत्तरोत्तर उपयोगाद्धा विशेषाधिक कहा जाएगा । (७) फिर अवग्रह अर्थात् परिच्छेद रूप वस्तुनिर्णय करेंगे (८) परि
(૧) સર્વ પ્રથમ ઇન્દ્રિયનું નિરૂપણ કરાશે. ઈન્દ્રિય જેના દ્વારા ઉપચયને પ્રાપ્ત થાય તે ઉપચય, અર્થાત્ ઈન્દ્રિયોને એગ્ય પુદ્ગલેને સંગ્રહ અગર ઈન્દ્રિય પર્યાપ્તિ ઈન્દ્રિ પચય કહેવાય છે.
(૨) તદનન્તર નિર્વતના અર્થાત્ બાહ્ય અને આભ્યન્તર નિવૃત્તિ અથવા આકૃતિનું ઉત્પન્ન થવું તે કહેવાશે.
(૩) તત્પશ્ચાત પૂર્વોક્ત નિર્વતના કેટલા સમયમાં થાય છે, એવી જિજ્ઞાસા થતાં ઉત્તર અપાશે કે નિર્વર્તાનાના અસંખ્યાત સમય હોય છે.
(૪) તેના પછી લબ્ધિ અર્થાત્ ઈન્દ્રિયાવરણ કર્મના પશમ નું કથન કરાશે. (૫) પછી ઉપગ કાળનું નિરૂપણ કરવામાં આવશે.
(૬) તત્પશ્ચાત્ અલ૫ બહત્વની પ્રરૂપણ કરતા પૂર્વ પૂર્વની અપેક્ષાએ ઉત્તરોત્તર ઉપગાદ્ધા વિશેષાધિક કહેવાશે. (૭) પછી અવગ્રહ અર્થાત પરિછેદ રૂપ વસ્તુ નિર્ણય કહેશે. (૮) પરિચ્છેદ અવાય આદિના ભેદથી અનેક પ્રકારના હોય છે, એ કારણથી તદન
श्री. प्रपन सूत्र : 3

Loading...

Page Navigation
1 ... 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955