________________
Regd. With Registrar of Newspapers for India No. R. N. l. 6067/57.
Published on 15th of every month & Posted at Patrika Channel sorting office Mumbal-400 001 On 16th of every month + Regd. No. MH/MR / SOUTH-146 / 2012-14 PAGE No. 28 PRABUDHHA JIVAN
FEBRUARY 2012
હું હવે એમની નથી રહી!
‘મા પ્રણામ કરું છું' એક વૃદ્ધ બહેનને હાથ
ઝબકીને પસાર થઈ ગય.
પંથે પંથે પાથેય... જોડીને મેં કહ્યું. સુકલકડી શરીર ધરાવતા આ
છોકરું ન જયું તો સ્ત્રીને સાસરાએ વૃદ્ધાશ્રમ બહેને આંખ ઊંચી કરી મને આવકાર આપ્યો,
મોકલી આપી. સ્ત્રીએ દીકરો જણ્યો તો એને એક વિશાળ ઓરડામાં ખાટલામાં બેઠેલાં તેઓ
દીકરાએ વૃદ્ધાશ્રમમાં મોકલી આપી! ચણા પીતા હતાં, મને તરત કહ્યું, ‘આવો, ચહા
ચાર વર્ષથી એક સવાલે મારા મનહૃદયને પીશો ?'
|| કુલીન વોરા
જકડી લીધું છે, જે સવાલ ‘ધર સંસાર’ના વિવિધ | એમનો અવાજ એકદમ ક્ષીણ હતો. મેં છાની
કાર્યાનુભવમાંથી જાગેલો છે. સવાલ એ કે આજની ના પાડી તો પણ એમણે એક બીજા બહેન તરફ લગભગ ૩૯ વર્ષના આ લેખ કે સંનિષ્ઠ પત્રકાર, | જોયું. મને આપવાનું કહ્યું અને એ બહેને | ફિલ્મ પટકથા, ગઝલ તે જ વિવિધ વિષયોના
યુવાન માતાઓ, ૨૫-૩૦ વર્ષની માતાઓ, મને ચા આપી. | ફ ાકો ના હું ખર્ક છે. આ Íમરે એ મe
પોતાનાં બાળકને ખૂબ પ્રેમથી, કશી પણ કચાશ | મેં નામ પૂછ્યું તો કહે, ‘હું જે નથી રહી તે, ‘વૃદ્ધાશ્રમ ” ની માહિતી માટે એક આદર્શ પw |
રાખ્યા વગર, તનતોડ મહેનત પણ કરીને ઉછેરે 'તૃણા”. વીસ વરસથી હું ખાટલામાં બેઠી છું અહીં. | કપરી યાત્રા શરૂ કરી છે. ગુજરાતના લગભગ
છે. આ બાળક મોટું થતાં થતાં બધું પામે પણ લકવાને કારણે બહુ બોલી નથી શકતી. આ ‘વોકર' ૨૦૦ વૃદ્ધાશ્રમો માંથી ૯૦ વૃદ્ધા # મ મ ની
છે, શિક્ષણ, નોકરી ધંધો, પરિવાર, બાળકો વગેરે. રાખ્યું છે તો ય ચાલી નથી શકતી. મારું ડાબું મુલાકાત એઓ એ લીધી છે. એમાંથી પ્રાપ્ત પરંતુ આ બધું પામ્યા પછીયે, જેણે એને આ બધું શરીર કશું જ નથી કરતું.'
| કરુણાજનકે કેટલાંક પ્રસંગો અહીં પ્રસ્તુત છે. | જ આપ્યું છે એ માતાને એ કેમ વૃદ્ધાશ્રમમાં મૂકી | ‘જે નથી રહી છે, તૃષ્ણા.' મને વાક્ય ભોંકાયું. | સમાજના આ ‘સત્ય ને આપણે કયાં સુ ધી| આવે છે ? માને જ એકલીને નહિ, બાપને પણ તૃષ્ણા કોઈ પણ પ્રકારની આ સ્થિતિમાં આટેલા | અવગુefીશું? શ્રી કુલીન્દ્રભાઈની આ યાત્રામાં મૂકી આવે છે. તો, આ માબાપે એનાં આ બાળકના લાંબા સમયમાં કેમ ટકી શકે ? જીવનમાં કઈ તૃણા ઉપયોગી થવા ‘પ્ર. જી. 'ના વાચકોને હું વિનંતિ
ઉછેરમાં ક્યાં થાપ ખાધી? આ સવાલ માને જ જાગે ?
કરું છું. આ શુભ કર્મનું પુણ્ય ઓછું નથી જ.
કેમ ન પૂછીએ ? ‘અહીં રહેવા ક્યારે આવ્યાં ?” મેં પૂછ્યું. જરે જઈલ નં. ૯૮૧૯૬ ૬ ૭૭૫૪
| ગઈ દિવાળી દરમિયાન મારા મનમાં વારંવાર ‘વીસ વરસ થયાં.'
‘વીસ વરસ સ્કૂલમાં ઈંગ્લીશનાં ટીચર અને ઘૂંટાતા આ સવાલનો ઉત્તર મેળવવા મેં ગુજરાતના ‘લકવો તો મટી શકે છે. ટ્રીટમેન્ટ કરો છો ખરાં ?”
વીસ વરસથી લકવામાં પીડાતાં, આ આશ્રમમાં લગભગ બસો વૃદ્ધાશ્રમોનું સર્વેશ્રણ કરવાનું નક્કી ‘હવે મટે તો ય મારે શું કરવાનું છે ?”
| બહેન તમારી જિંદગી અડધી પૂરી થઈ ગઈ.' કર્યું અને ત્રણેક અઠવાડિયામાં બધી તૈયારી કરીને ‘કેમ એમ કહો છો ?” ઘરમાં કોઈ તો હશે ને ?
એમટ્ટો એમના ખાટલા પર પડેલાં એક યાત્રા આરંભી પણ દીધી. ‘છે, પણ હું એમની નથી રહી હવે.' હું આગળ કહેવા જાઉં તે પહેલાં તો એમણે
પોટલામાંથી છાપાંનો એક ટુકડો કાઢીને મને સદ્ભાગ્યે આ સર્વેક્ષણ યાત્રાને તરત પ્રાયોજક
બતાવ્યો, કહ્યું, ‘બેસ્ટ ટીચરનો મને મળેલા પણ મળ્યા. મુલુંડમાં ઘણાં વરસોથી સેવાકાર્ય કહેવા માંડ્યું. ‘હું વિરમગામમાં ઈંગ્લીશની ટીચર
એવાંર્ડનો આ ફોટો જુઓ. આ છાપામાં છપાયો ચલાવતા ભાઈશ્રી કુલીનભાઈ લુઠિયા. એમના હતી એક સ્કૂલમાં. ત્યાં પણ વીસ વર્ષ હું ઇંગ્લીશ
હતો. હું જ છું ને ? ફોટો જુઓ-' શીખવતી રહી. ‘ઉત્તમ શિક્ષક'નો મને એવોર્ડ પણ
સહકારથી હું આ નવું વૃદ્ધાશ્રમોનું સર્વેક્ષણા પૂરું
મેં છાપું હાથમાં લીધું. ફાટી ગયેલું સપનું હું કરી શક્યો. એમણે આપેલાં પ્રારંભિક ભંડોળ માટે મળ્યો. ‘શેક્સપિયર, વર્ડઝવર્થ, શેલી મારાં રોજનાં
જોતો રહ્યો. મારાથી બોલાઈ ગયું, ‘કયા ગુજાની હું એમનો ઋણી છું. મને શ્રદ્ધા છે કે બાકીનાં આ સજા ભોગવો છો, માડી?
નેવુંની યાત્રા માટે પણ પ્રાયોજક મળી રહેશે. વાતચીતમાં નામો હતાં. હું પણ નોવેલ્સ લખવાનાં
| ગુજરાતમાં આ વૃદ્ધાશ્રમો લગભગ છેલ્લાં | ‘છોકરું ન જાવાની.” સપનાંઓ જોતી અને ..પણ જવા દો એ વાત.' | એમને ગળે ડુમો ભરાઈ આવ્યો. 'મારા વરે એક ધ્રુજારી વ્યાપી ગઈ હશે એનાં શરીરમાં. પચાસે કે વર્ષમાં આટલાં વધી ગયાં છે. ૨૫-૫૦ મને કાઢી મૂકી પચાસમે વર્ષે.' એ બીજાં લગ્ન મારાં ચિત્ત પર પણ થપાટ વાગી. આ આપણે ? થી લઈને બસો જેટલાં વૃદ્ધજનો આ એક એક કરી લીધાં. મને સંતાન નહોતું થતું માટે મારા આ આપણો સમાજ આજે ? વૃદ્ધાશ્રમની હવા પણ વૃદ્ધાશ્રમમાં પોતાનું શેષ આયુ શાંતિથી, સંતોષથી જેઠે એમને ચડાવ્યા. પૈસા પણ આપ્યા. વાંઝણીને થંભી ગઈ.
ગુજારે છે. ઘરમાં કેટલો વખત રખાય ?'
એક વિચાર મારા મનમાંથી વીજળી વેગે (વધુ માટે જુઓ અનુસંધાન પાનું ૧૭મું). Postal Authority Please Note: If Undelivered Return To Sender At 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi, Mumbai-400004. Printed & Published by Nirooben Subhodbhai Shah on behalf of Shri Mumbai Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhri Printing Works, 312/A, Byculla Service Industrial Estate, Dadaji Konddev Cross Rd, Byculla, Mumbai-400 027. And Published at 385, SVP Rd., Mumbai-400004. Temporary Add.: 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi. Mumbai-400004. Tel.: 23820296. Editor: Dhanwant T. Shah
ફ્રી કે કાકા છોક કે કાકા ને છોક પાન કા નાખ ને શાન સાત
TIT T
TT TT TT TT TT TT