________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
જુલાઈ, ૨૦૧૨
-કોબામાં રહ્યો. એ દરમ્યાન ત્યાંની લાયબ્રેરીનું કામ વ્યવસ્થિત કર્યું. યથાયોગ્ય સમયે મળી જ રહેલ છે...... નવા રજીસ્ટર-નવા નંબર-પુંઠા ચડાવવા વિ. કામ મને સહજ ત્યાં સાધનામાં શરીર પણ હંમેશાં પૂર્ણ સહયોગી રહ્યું છે. પણ આ કરવા મળ્યું.
બધા પ્રસંગોથી કુટુંબમાં પણ શ્રદ્ધા આવી છે કે ભલે એમણે કુટુંબ પણ અવાજ તો હતો સફાઈ કરવાનો અને ઘર જવાનો. તેથી પાછો પ્રત્યે ધ્યાન નથી દીધું, કોઈ આર્થિક ગોઠવણ નથી કરી પણ તે છતાં ઘેર ગયો......
આપણાં બધા પ્રસંગો સરસ રીતે ઉકેલાતા રહ્યા છે. ક્યાંય તકલીફ અવાજ આવ્યો આ મૂકી દે મૌન થઈ જા....
પડી નથી. આથી હવે પરિવારનો પ્રેમપૂર્ણ સહયોગ છે. સહમતિ છે...... આમ આ અંતર અવાજ મારી સાધનાનો પાયો રહ્યો છે. એક ટોચ સાધનામાં પણ શ્રેષ્ઠ સ્થળો મળ્યા. ચારેક વખત ચિંચણ દરિયાકિનારે પર પહોંચું, એનું વળગણ થાય ત્યાં જ મને અવાજ આવ્યો હોય એમ અત્યંત પ્રકૃતિ સભર વાતાવરણમાં, ઈડર-નર્મદા કિનારો-નર્મદા ઘણીવાર બન્યું છે......
પરિક્રમા-પનવેલ જંગલમાં, ૨૦૦૯નું ચાતુર્માસ મુંબઈથી ૫૦ કિ.મી. સ્વાધ્યાય ભક્તિ મારા સરસ થતા. મુમુક્ષુને ગમતા પણ ખરાં. મેં દૂર દહીંસર ગામમાં ગીરધરભાઈના ફાર્મ પર થયું. ચારે બાજુ પણ અત્યંત ભાવથી ભક્તિ કરી છે અને કરાવી છે. રાગ પણ સારો પર્વતમાળાની વચ્ચે આ ફાર્મ છે. યથાયોગ્ય સમયે માટલિયા જેવા એટલે વધારે ગમે સહુને. પણ વળી છેવટે અવાજ આવ્યો, “આ બંધ શ્રેષ્ઠ માર્ગદર્શક મેળવી આપ્યા. એવું જ શ્રેષ્ઠ પુસ્તક “ઉઘડતા દ્વાર કર. આ તો ફાંસીના માંચડો છે. હેઠો ઉતરી જા.” અને એ બંધ થયા...... અંતરના મેળવી આપ્યું. આમ વિવિધ રીતે કૃપાળુદેવની કૃપાના ધોધ
આ સર્વમાં મને સહુથી વધારે સાથ મળ્યો હોય તો એ મારા વહ્યા છે. ખબર ન પડે એમ પણ સતત આજુબાજુ-ઉપર નીચે કવચની ધર્મપત્નીનો. એમણે આજીવિકા કે અન્ય કોઈ ફરિયાદ ક્યારેય નથી જેમ રક્ષણ મારું કરતાં રહ્યાં છે કરી. મારું વર્તન ન ગમતું હોય એ સ્વાભાવિક છે પણ એ અર્થે અબોલા જે પણ જીવનમાં થયું છે કે થવાનું છે એ બધું એમની કૃપાને જ લીધા હોય, ક્રોધ કર્યો હોય એવું ક્યારેય નથી કર્યું. હું જ્યાં હોઉં ત્યાં આભારી છે એમાં લવલેશ શંકા નથી...... પરિવારને ખબર હોય છે જ પણ ક્યારેય ઘરની ગમે તેવી મુશ્કેલીઓ આજે જ્યારે પરમ નિરાંતમાં છું ત્યારે આ સમજાય છે..... હોય. પત્ર દ્વારા મને જણાવી નથી. જવાનો છું એમ કહું તો જવા દે સાધક સાધના કરતાં કરતાં આગળ વધે-શુદ્ધિ થતી જાય પછી રોકે નહિ. કોઈ દલીલ નહિ સલાહ નહિ. ઉલટા પૂરતા પૈસા આપીને ક્યારેક ભેદજ્ઞાન, ગ્રંથિભેદનો અવસર આવવાનો હોય તો આવે..... રજા આપે. પાછો આવ્યો હોઉં તો પણ એ જ પ્રેમથી ઉમળકાથી હજી પણ શુદ્ધિ પ્રક્રિયા જ ચાલી રહી છે. મોહ જીતાયો છે પણ કામ આવકાર્યો હોય. વેશ કે કામ ગમે તે હોય એ સ્ત્રીએ મુખ પર ક્યારેય ક્રોધ પૂર્ણ જીતાયા છે એમ કહીએ તો એ જાત સાથે છેતરપિંડી ગણાશે. અણગમો નથી દર્શાવ્યો......
હા, સપુરુષનું શરણ છે એટલે કામ ક્રોધ વખતે તાદાત્મ નથી થતું. એકવાર હું ચિંચણ મૌનથી પાછો આવેલ ત્યારે એક પ્રસંગ મને પણ એ દોષો થોડે અંશે છે તો ખરા જ. ક્રોધનો ઉપાય મૌન છે અને કહ્યો. છોકરાની સ્કૂલ ફી ભરવાની હતી. ઘરમાં એક પૈસો ન હતો. એ કામનો ઉપાય સદ્ગુરુનું શરણ છે. આ શરણ છે એટલે ભૂલ તરત જ જ દિવસે સાંજે બોરીવલીવાળા વસંતભાઈ અને સ્મિતાબેન ઘરે આવ્યા. દેખાય જાય છે અને એ ફરી ન થાય એની જાગૃતિ ક્વચિત રહે છે, આ પહેલાં હું અંગત રીતે વસંતભાઈને મળેલ નહોતો. મને અંગત પણ તે છતાં અંશે દોષો હજી છે જ....... પરિચય પણ નહોતો. મેં તો એમને જોયેલા પણ નહોતા. પણ અમારા શ્રીમજી શતાવધાની રહ્યા. ત્યારે હું લગભગ એકાવધાની રહ્યો મુમુક્ષુ મંડળના રમાબેન કે અરવિંદભાઈએ મારા વિષે વાત કરેલ હશે છું. પ્રાયઃ જીવનમાં બે ઘોડે ચડવાનો પ્રયાસ બહુ ઓછો થયો છે. એમ મારું અનુમાન છે. કેમકે એ બંને આ પરિવારને ત્યાં સત્સંગ અર્થે બીજું મારી પાસે શાસ્ત્ર જ્ઞાન નથી. કોઈ રિદ્ધિસિદ્ધિ નથી, લબ્ધિ નથી. જતા આવતા હતા. ઘરે આવીને પત્નીને મળ્યા. બેઠા, વાતો કરી અને છતાં આત્મ અનુભવ છે એ સો ટકા સાચું છે. મારા કરતાં જૈન શાળાનો ગયા. કીધા વગર એક કવર મૂકીને ગયા. પત્નીને થયું ભૂલી ગયા બાળક જૈન પરીક્ષામાં વધારે માર્ક લાવી શકે એટલી બધી હદે શાસ્ત્ર લાગે છે. તે તુરત પાછા આપવા ગયા, પણ એ કહે ના ભૂલી નથી જ્ઞાનમાં હું કાચો છું પણ આ ઉણપ છુપાવવાનું કારણ મન નથી..... ગયા, તમે એ રાખો. અને એ દિવસે ઈશ્વરે લાજ રાખી દીધી. અમારા જીવનના ઉદ્દેશનું લક્ષ છે વિશ્વશાંતિ. મોક્ષ તો અમારો વસંતભાઈએ તો ત્યાં સુધી કહેલ કે રમેશભાઈને સાધના કરવા દેજો. નિશ્ચિત છે જ. કેટલા ભવે એ જ્ઞાની જાણે. પંદરથી વધારે તો નથી જ તમારા નામે સારી એવી રકમ મૂકી દઈએ જેના વ્યાજમાંથી તમારું એટલી ખાત્રી છે. આ સત્ય, અહિંસા, વિશ્વશાંતિનો પ્રયોગ થાય, ચાલે. વારે ઘડીએ તમારે મારી કે અન્યની અપેક્ષા ન રહે. અમારા સફળ થાય તો-જો કે એ સફળ થવાનો જ છે અને એમાં શંકા નથી પત્નીએ એ સ્વીકારેલ નહિ. પછી તો મોટા પુત્રને સર્વિસમાં રાખીને જ. કૃપાળુ દેવ આવતી અનેક સદીઓ સુધી જનમાનસમાં પૂજ્ય બની સહાયરૂપ બન્યા......
રહેશે. એક વ્યક્તિ દેહત્યાગ પછી પણ અદૃશ્ય રીતે બધા જ દોર પોતાના આમ લગભગ અતથી ઇતિ આજસુધી સાધનામાં કોઈ ને કોઈ હાથમાં લઈને સંપૂર્ણ અહિંસક ક્રાંતિને સફળ બનાવી શકે છે એનું સ્પષ્ટ રીતે અદૃશ્ય રીતે સહાય મળતી રહી છે. સાધનામાં જરૂરી દરેક સહાય વિશ્વને દર્શન થશે. એ રીતે વીતરાગ ધર્મ પણ જગતમાં છવાઈ જશે......
