________________
નવેમ્બર, ૨૦૧૨
પ્રબુદ્ધ જીવન મારા જીવનને સુધારનાર દિવાલો.
|| મૂળ અંગ્રેજી લેખક : નોર્મન યામિન, 1 અનુવાદઃ પુષ્પા પરીખ ( (એને સ્વપ્ન પણ ખ્યાલ નહીં કે જેલની પણ સારી બાજુ હોઈ શકે. જો કેદીની ઈચ્છા હોય તો.)
શુભ રાત્રિ, યામીન.”
કુટુંબીજનોને પત્રો લખી મારા વિચારોની આપ-લે કરવાની પણ મેં કહ્યું, ‘શુભ રાત્રિ સર.'
મારી ઈચ્છા હતી. વારાફરતી બધી ઓરડીઓના તાળા વાસતી ચાવીઓનો રણકાર મેં છેવટે નક્કી કર્યું કે મારે મારી ઈચ્છા પૂરી કરવા મને જે કંઈ સંભળાયો. મેં મારી પાંચ બાય ત્રણની કોટડીમાં બે પગલાં ચાલી સાધનો મળે તેનો ઉપયોગ કરી હું પણ સરસ વાંચન લેખન કરીશ. ખુરશીમાં આસન જમાવ્યું. જાળીવાળી બારીમાંથી દૃષ્ય જોતાં વિચાર લગભગ પાંચ વર્ષ બાદ ઘણી મહેનતે હું સારું લખતાં વાંચતા શીખ્યો. આવ્યો, “આ તે કંઈ જિંદગી છે? હું ફક્ત જીવતો છું એટલું જ.” હવે હું બીજાને શીખવવા માટે પણ સક્ષમ બન્યો છું.
જેલમાં રહેવું એટલે જીવતા દટાઈ જવાનો અનુભવ. મારી મરજીથી આજે ઑસ્ટ્રેલિયામાં મેં એક લેખનકળા માટેની કાર્યશાળા પણ મારે કંઈ જ નહીં કરવાનું, એટલે સુધી કે ખાવું, પીવું, સૂવું, ઉઠવું યોજી હતી. મને એક ઉત્સાહી શિક્ષિકા જેન ગ્રેગરે ઘણી મદદ કરી વગેરે. રોજ મારા સગાવહાલા, માતાપિતા, મિત્રો વગેરેના વિચારો હતી. તેમના થકી મારામાં છૂપાયેલી શક્તિ બહાર આવી અને હું આવ્યા કરે છે. મને મારા દુષ્કૃત્યનો પણ વિચાર આવે છે. હવે પ્રશ્ન એ એક લેખક બની શક્યો. હું એમનો ખૂબ જ આભારી છું. થાય છે કે મારા ગુમાવેલા અને આગળ જેટલો સમય ગુમાવીશ તેને મારા એક પગલાંની શરૂઆતથી હું લાંબી મુસાફરી કરી શક્યો. કેવી રીતે મારે સુધારવો ? મારી ઉંમર હજુ ૨૭ વર્ષની જ છે. મેં નવ આજે હું મારી પ્રવૃત્તિથી અનહદ આનંદ મેળવી શકું છું. મોટી ઉંમરે વર્ષ બંદૂક ચલાવવાના અને અદેખાઈને લીધે જખ્ખી કરવાના ગુનાઓ પણ શીખવાની શરૂઆતે મને એક અદમ્ય તાકાત મેળવી આપી અને કર્યા છે.
મને હંમેશને માટે હકારાત્મક બનાવ્યો. મારા કુટુંબીજનો તથા મિત્ર રોજ મારું એકધારું જીવન પસાર થાય છે. કોક એક કેદખાનામાંથી મંડળમાં સારી રીતે ચર્ચાઓ કરી શકું છું. મારી ઈચ્છા અથવા મારું બીજે જાય છે તો કોઈને છૂટ્ટી અપાય છે, કોઈ બીજી જેલમાં જાય છે ધ્યેય સિદ્ધ થવાથી મને અનહદ આનંદ થાય છે. આજે હું એક હાથમાં તો કોઈ નવા ગુનેગાર આવે છે. બસ, ગુનેગારો વચ્ચે જીવન પસાર કૉફીનો કપ અને બીજા હાથમાં પુસ્તક લઈ વાંચવાનો આનંદ મેળવી
શકું છું. પરંતુ કેદખાનાએ મારું જીવન બદલી નાંખ્યું. મેં જ્યારે ગુનો કર્યો અથવા હું જ્યારે ગીરફતાર થયો ત્યારે હું એક રખડુ છોકરો હતો. મેં એક કવિતા પણ લખી છે. આજે મને સારો માર્ગ સૂઝયો છે. કેદખાનાએ મને નકારાત્મકમાંથી
November Rain' હકારાત્મક મનુષ્ય બનાવ્યો છે. મેં મારી જાત પર કાબૂ મેળવ્યો છે
So many haters in one place
Trading war stories and pleading their case અને મેં મારો માર્ગ બદલ્યો છે.
I sit here and try to be kind મારા જીવનની શરૂઆતમાં મને સ્કૂલે જવાનું કે વાંચવા લખવાનું
People think I am out of my mind ગમતું નહીં તેથી ગેરહાજર પણ ઘણું રહેતો. મારો અભ્યાસ થયો
What I am doing is changing my ways નહીં. મને સારી રીતે વાંચતા લખતાં પણ આવડ્યું નહીં.
Reversing the wrong doings from back in the days અમને કોટડીની બહાર દિવસમાં એકાદ વાર આંટા મારવા મળતા.
It's time from my life I can never get back મેં બીજા કેદીઓને વાંચતા અને પત્રો લખતા જોયા. મને મારી જાત
By the time I get out, people will think I've cracked વિષે વિચાર આવતો અને પસ્તાવો થતો. કોઈ કોઈ કેદીને જોઈ મને Tknow my sorry' can never fix all the pain પણ એક ઈચ્છા થઈ આવી. ભવિષ્યમાં એક હીંચકો હોય અને એના But I pray for sunshine after the rain. * * * પર ઝૂલતા ઝૂલતા એક હાથમાં કૉફીનો કપ લઈ પેપર અથવા કોઈ કંનવે હાઉસ, ૬/બી, ૧લે માળે, વી. એ. પટેલ માર્ગ, પુસ્તક વાંચતો બેઠો હોઉં તો કેવી મઝા આવે! મારા મિત્રો અને મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૪. ટે. નં. ૨૩૮૭૩૬ ૧૧. બહેનોની પવિત્રતાને માટે આટલી બધી દૂષિત ચિંતા શાને છે? બહેનોની પવિત્રતાના રખવાળ બનવાના હકનો બોજો પુરુષોએ પોતાને માથે લઈને શાને ફરવું જોઈએ ? પુરુષોની પવિત્રતાની બાબતમાં બહેનોનો કશો અવાજ છે ખરો?
-મો. ક. ગાંધી
