________________
ઑક્ટોબર, ૨૦૧૨ પ્રબુદ્ધ જીવન
૨૫ પંથે પંથે પાથેય...(પૃષ્ટ છેલ્લીથી ચાલુ)
ગયા પછી પણ એમણે સૌની સાથે નાતો જોડી સ્મિતા ચા અને નાસ્તાની ડીશ લઈને આવી અને રાખ્યો હતો.
બોલી મમ્મીને તો કોઈ વાતો કરવા જોઈએ. અંકલ શુભાકાકી કહેતા કે સુકેતુના લગ્ન પછી કેમ વિપુલ ! મારા વાળ જોઈને તને આશ્ચર્ય આજે તમે મળી ગયા...અને સો હસી પડ્યા. સ્મિતાએ મને સાવ નવરી કરી નાંખી છે. કોઈ થયું ને? સાંભળવી છે વાત..તો સાંભળ..
* * * કામ કરવા જ ન દે. જૂઓ બેસી બેસીને હું જાડી ત્રણેક વર્ષ પહેલાં મારો એક્સિડન્ટ થયેલો, ૪, ઉમીયા ભવન, ૧લે માળે, રાજેન્દ્રપ્રસાદ રોડ, થઈ ગઈ છું. બેડોળ થઈ ગઈ છું.
એમાં એક હાથ સાવ નકામો થઈ ગયેલો...રોજ વર્ધમાન નગરની સામે, મુલુંડ (વેસ્ટ), મુંબઈએક કૉન્ફરન્સ નિમિત્તે મારે બેંગલોર જવાનું સવારે સ્મિતા મને નવડાવે. મારા મોટા વાળ ધોતાં ૪૦૦૦૮૦ થયું, ત્યારે મનોમન નક્કી કરેલું કે શુભાકાકીને ધોતાં એ થાકી જતી. વળી પાછું તેલ લગાડવું,
ચમત... (પૃષ્ટબીજાથી ચાલુ) નિરાંતે મળવું છે. એમની સાથે ઘણી વાતો કરવી એને ઓળવા, એ બધામાં સ્મિતાનો સમય જતો. છે...એમની વાતોમાં ભૂતકાળ પ્રગટ થતો...એમનું બાળકોની સંભાળ, એમની શાળા, એમના ડરો નહિ. ૮. વિશ્વાસને, શ્રદ્ધાને હૃદયમાં જાળવી બાળપણ, શિક્ષણ, અપરમાનો ત્રાસ અને પ્રેમ ટ્યુશનમાં તે વ્યસ્ત રહેતી. વળી ઘરની બધી રાખોઃ પરમકૃપાળુ પરમાત્માની કરુણામાં દેઢ બધું જ આવતું...લગ્ન પછી એમના પતિ સાથેના જવાબદારી પણ એના ઉપર જ. અને એમાં વળી સૌમ્ય અને આ
સૌમ્ય અને અટલ વિશ્વાસ જ આપણને આ પ્રસંગો...એમના સાસુ-સસરા, પ્રેમાળ નણંદની મારો વધારો. હું સતત વિચારતી હતી કે સ્મિતાનો ક્ષણભંગ૨ દુન્યવી જીવનના અંત સુધી વાત કરતાં તેઓ રાજીપો અનુભવતા... જતું બોજો હું કઈ રીતે હળવો કરી શકું. એક વખત હું નિર્ભયતાથી દોરી જશે. કરવાના એમના સ્વભાવને કારણે એમનો સંસાર હીરને લઈને એના વાળ કપાવવા હેર કટીંગ
એવા કેટલાય માણસો છે જે મૃત્યુને એક લીલોછમ રહેતો. એમની વાતો સાંભળવાનો પણ સલુનમાં ગયેલી. ત્યાં જ મને વિચાર આવ્યો કે સ્વાભાવિક અને કદરતી ગતિ તરીકે સ્વીકારે છે કારણ એક લ્હાવો હોય. નાના દિયરને લાઈન ઉપર જો હું મારા વાળ કપાવી નાંખું તો સ્મિતાને ઘણી કે તેઓ માને છે કે જીવનને અર્થ છે. લગાડવામાં એમણે ઘણું ઘણું સહન કરેલું. રાહત થઈ જાય અને એ વિચારનો મેં તરત જ
રોજ તારી જાતને પુછી શું મુલ્યવાન છે ? શું બાજમાં રહેતા જશોદા માસીના દીકરાના અમલ કરી દીધો. મને જોઈને ઘરના બધા જ મહત્ત્વનું છે ? જે અદશ્ય છે તે જો, અને જે તું લગ્ન પ્રસંગના પાંચ દિવસ પહેલાં એમના નારાજ થયેલા. વિશેષમાં સ્મિતા તો મારી સાથે
અનંત જીવનમાં લઈ નહિ જઈ શકે તે બધું જ વેવાઈને એટેક આવેલો. બે દિવસ માટે તેઓ ત્રણ દિવસ સુધી બોલી જ નો'તી એટલી એ નારાજ
જવા દે. જીવનને સાર્થક અને મૂલ્યવાન કેવી રીતે બહારગામ ગયેલા. ત્યારે લગ્નની બધી જ થઈ ગયેલી. માંડ માંડ એને સમજાવીને મેં એને ઠેકાણે બનાવવું એ સરળ રીતે કહેતું આ નાનકડું પુસ્તક જવાબદારી શુભા કાકીએ સંભાળી લીધેલી..આવી પાડી હતી. કોઈ ભવના ઋણાનુબંધ હશે એટલે
મૂલ્યવાન અને એક સદી પછી પણ એટલું જ પ્રેરક તો અનેક ઘટનાઓ આંખ સામે આવે છે. એમના સ્મિતા જેવી પુત્રવધૂ મળી. નહીંતો આ કળીકાળમાં માટે વિચારતો હતો ત્યાં જ એમનું ઘર આવી આવી છોકરી ક્યાંથી મળે. મારાથી પણ વધારે
સૌજન્ય :શ્રીમતી નિરુબહેન શાહ ગયું. ડોરબેલ વગાડી...ત્યાં જ શુભાકાકીએ મારી કાળજી કરે.પાકશાસ્ત્રની નિષ્ણાત હોવા
* * * દરવાજો ખોલ્યો...એમને જોઈને હું હેબતાઈ છતાં એ મને પૂછીને વાનગીઓ બનાવે...ને પછી
મકાન નવ નિર્વાણ ફંડ ગયો. એમના લાંબા વાળ ગાયબ એની જગ્યાએ કહે તમારી સલાહ લઈને કરું છું એટલે મારી
રૂપિયા નામ આધુનિક બોયકટ વાળ...એમનો ચહેરો બદલાઈ વાનગીઓ સૌને ગમે છે. એ બીજાને યશ
૫૧૦૦૦ વિનોદભાઈ ઝેડ. વસા ગયેલો...પરંતુ એમનું સ્મિત તો ફૂલના જેવું જ આપવામાં કાબેલ.
૫૧૦૦૦ લાલભાઈ કાલીદાસ એન્ડ કુ. લગ્ન પછી એના પિયરે એને જવાનું હતું. કેમ ઘરમાં નથી આવવું...શું વિચારે છે મુહર્ત પ્રમાણે વેવાઈ એને લેવા આવ્યા હતા. ત્યારે
૫૦૦૦ એક ભાઈ તરફથી
૫૦૦૦ એ. પી. શેઠ ચૅરિટેબલ ટ્રસ્ટ વિપલ! શોભાકાકી બોલ્યા...હું તંદ્રામાંથી જાગ્યો જ ઇ મેલેરિયાનો ભોગ બની હતી એ બાબતે
૨૫૦૦ પ્રવિણાબેન મહેતા અને હું ભૂતકાળમાં સરી પડ્યો.
તો એ કંઈ ન બોલી પરંતુ પંદર દિવસને બદલે શભાકાકી પરણીને અમારી ચાલમાં રહેવા એ ચોથા દિવસે આવીને ઊભી રહી..આવો પ્રેમ
૧૦૦૦ સનાયા શાહ આવેલા ત્યારથી એમને ઓળખતો. એમના લીધે ક્યાંથી મળશે. આવો ભાવ મેં અનેક પ્રસંગોમાં
૧૦૦૦ નિખીલ શાહ જ અમારા ફળિયામાં ઉત્સવોની શરૂઆત થયેલી અનભવ્યો છે. સ્મિતાનો બોજો થોડો હળવો કરી
૧૦૦૦ જશ તોતલાણી અને ફળિયાના છોકરાઓને ઉત્સાહ આપીને કામે શકે એટલા માટે જ મેં મારા વાળ કપાવી નાંખ્યા.
૧૧૭૫૦૦ લગાડતા. નવું વરસ, હોળી, જન્માષ્ટમી, જેવા હવે વાળને શું કરવું છે આ બુઢીને !
પ્રબુદ્ધ જીવન-સૌજન્ય તહેવારો ઉત્સાહથી ઉજવાતા...કોઈના પણ ઘરમાં કાકી, તમારી જવાની હજી તમારા ચહેરા પર "" "" ઝગડો થયો હોય ત્યાં એ સમાધાન માટે દોડી અને આંખોમાં લટક મટક કરે છે. કોઈને કહેતા
દોડી અને આંખોમાં લટક મટક કરે છે. કોઈને કહેતા ૨૦૦૦૦ સુશીલાબેન ચીમનલાલ જવેરી જતાં અને ઝગડો શાંત થઈ જતો...એવી નહીં કે તમે બુઢા થઈ ગયા છો, લોકો એને
હસ્તે પુષ્પસેન ચીમનલાલ જવેરી આત્મિયતા એમણે સૌની સાથે કેળવેલી. બેંગલોર મજાક સમજશે. અને બંને હસી પડ્યાં. ત્યાં જ
(નવેમ્બર ૨૦૧૨ માટે)
હતું.