________________
છે!
૨૪ . પ્રબુદ્ધ જીવન
જૂન, ૨૦૧૨ રહેશે. ફક્ત રાતે જ બહાર નીકળશે. બધાં જ માંસાહારી હશે. ૩. કેટલાક વિજ્ઞાનીઓ પ્રાણીકોષમાંથી વનસ્પતિકોષનું સર્જન થયું પૃથ્વીના પ્રલય વખતે કુદરતી તત્ત્વોમાં ભયંકર ફેરફારો થશે. જેનાથી માને છે, જ્યારે કેટલાક વિજ્ઞાનીઓ વનસ્પતિકોષમાંથી જનજીવન વિકટ પરિસ્થિતિમાંથી પસાર થશે. આમ બધા જ ધર્મોમાં પ્રાણીકોષનું સર્જન થયું એમ માને છે. જેન ધર્મ આ બંને વાતને આવું વર્ણન લગભગ સરખું જ આવ્યું છે. ફરક એટલો જ છે કે માન્ય નથી કરતો. તેઓ માને છે કે પ્રાણીઓ અને મનુષ્ય સુષુપ્ત તેઓએ સમયગાળો જુદો આપ્યો છે અથવા તો આપ્યો જ નથી. રૂપે, અંડરૂપે કે પ્રકટ સ્વરૂપે પૃથ્વી ઉપર પ્રલય સમયે ભૂગર્ભમાં પશ્ચિમના વૈજ્ઞાનિકોમાં પણ આ ભય સતાવી રહ્યો છે. જેઓ ધર્મમાં સચવાઈ રહે છે. જેને વૈતાઢયના બિલ કહેવામાં આવે છે. આ માનતા હશે, તેઓ કદાચ તેમાં દર્શાવેલ રાહ મુજબ ચાલી રહ્યા છે પ્રાણીઓ અને મનુષ્યો પ્રલયકાળનું તાપમાન સહન કરવા અસમર્થ તેવું લાગે છે. કારણ કે તેમાં દર્શાવ્યું છે કે જ્યારે આ પૃથ્વી પર હોય છે. પછી જ્યારે યોગ્ય વાતાવરણનું સર્જન થાય અને સહ્ય આવું ભયંકર વાતાવરણ સર્જાય ત્યારે જે બીજા ગ્રહો પર રહેવા તાપમાન થાય ત્યારે ભૂગર્ભમાંથી બહાર આવી વિકાસનું કાર્ય જશે તે જ બચી શકશે. આજે આધુનિક વૈજ્ઞાનિકો સ્પેસ પર રહેવાના શરૂ કરી દે છે. એટલે ચોક્કસ પ્રાણીમાંથી ચોક્કસ પ્રાણી જ જન્મી નિવાસો બનાવવામાં કામે લાગી ગયા છે તે ઉપરથી આ લેખ શકે, માટે એક પ્રાણનો વિકાસ થતાં થતાં નવી જાતનાં પ્રાણીઓ લખનારને વિચાર આવ્યો કે શું તેઓ આ ધર્મના રાહે ચાલી રહ્યા પેદા થયાં એવું કહી શકાશે નહિ.
આમ પ્રાણીજગત અને વનસ્પતિ જગતની ઉત્પત્તિ બાબતમાં ૯. ડાર્વિનના ઉત્ક્રાંતિકારનું આદિ બિંદુ એટલે કે ઉદ્ગમબિંદુ એટલે જ જૈનધર્મ માને છે કે તેઓનું અલગ અલગ અસ્તિત્વ આ દુનિયામાં
અ. જૈન ધર્મના કાળચક્રના અવસર્પિણીકાળનું આદિ બિંદુ રૂપ એટલે ભૂતકાળમાં હતું, વર્તમાનકાળમાં છે અને ભવિષ્યમાં રહેશે. ફક્ત પ્રથમ આરાની શરૂઆત.
આબોહવા, પરિસ્થિતિ, જમીનના ક્ષારો વગેરેના ફેરફાર પ્રમાણે બ. પૃથ્વીના પોપડાની નિર્માણકાળની શરૂઆત એટલે બીજા આરાની તેની ઉત્પત્તિ, નાશ અને નવી જાતોની ઉત્પત્તિ અને જૂની જાતનો શરૂઆત.
નાશ થયા કરે છે. ક. જીવનની શરૂઆતનો કાળ અને બૅક્ટરિયાની ઉત્પત્તિ એટલે ૪. વૈજ્ઞાનિકે અશ્મિભૂત અવશેષોની પ્રાચીનતા નક્કી કરવા માટે તૃતીય આરાની શરૂઆત.
કાર્બન-૧૪ ના સંસ્થાનકો (isotops of carbon-14) નો ઉપયોગ ડ. વાતાવરણમાં ઑક્સિજનનું નિર્માણ થવું તે લગભગ ૧ કોડાકોડી કરે છે. અને તેના આધારે અવશેષોમાંના કિરણોત્સર્ગી (radio acસાગરોપમ પ્રમાણના ચોથા આરાની શરૂઆત.
tive) પદાર્થમાંથી નીકળતા કિરણોત્સર્ગના પ્રમાણ ઉપરથી તેની જૈન ધર્મ અને વૈજ્ઞાનિક સિદ્ધાંતોમાં તફાવત :
પ્રાચીનતા નક્કી કરે છે. પણ વિજ્ઞાનીઓ જેવા કે (Max Toth) મિ. કાર્લ સેગને દર્શાવેલ બનાવોનો તફાવત તથા પરિસ્થિતિનો તફાવત મેક્સટોથ અને ગ્રેગ નાઈલસેન (Grej Nielson) તેમના The જૈન સિદ્ધાંત અનુસાર ઘણો છે.
Pyramid Power માં લખે છે કે આ પદ્ધતિ ભૂલભરેલી છે અને ૧. જૈન સિદ્ધાંત અનુસાર, સૂર્યની, પૃથ્વીની, સજીવ સૃષ્ટિની, મનુષ્યની તેનાથી સેંકડો કે હજારો વર્ષોની નહિ પરંતુ લાખો અને કરોડો
નવી ઉત્પત્તિ નથી થતી. પણ પ્રથમથી જ દરેક જાતના જંતુઓ, વર્ષોની ભૂલ આવે છે. (P. 20). પ્રાણીઓ, વનસ્પતિનું બીજ સ્વરૂપ અસ્તિત્વ હોય છે પરંતુ તેને જૈન ગ્રંથ બૃહત્સંગ્રહિણીમાં જણાવ્યા પ્રમાણે ઉત્સર્પિણીમાં જેમ અનુકુળ સંયોગો મળતાં તેનો વિકાસ થાય છે. અને કાળની અસર જેમ સમય પસાર થતો જાય તેમ તેમ પદાર્થોમાં થતાં પરિવર્તનની પ્રમાણે ઉત્સર્પિણીમાં તેના દેહમાં વધારો અને પછી અવસર્પિણીમાં ઝડપ ઘટે છે અને અવસર્પિણીમાં જેમ જેમ સમય પસાર થતો ઘટાડો થાય છે. જ્યારે કૉસ્મિક કૅલેન્ડર પ્રમાણે બ્રહ્માંડનો સંપૂર્ણ જાય તેમ તેમ પદાર્થોનું પરિવર્તન ઝડપી બનતું જાય છે ઉદાહરણનાશ થઈ ગયા પછી બધું નવેસરથી થાય છે. અને આકસ્મિક જ ઉત્સર્પિણીના શરૂઆતમાં મનુષ્યના આયુષ્ય લગભગ ૧૬ થી ૨૦ રાક્ષસી કદનાં પ્રાણીઓ ઉત્પન્ન થાય છે. જેનું આદિમૂળ બૅક્ટરિયા વર્ષના અને શરીરની ઊંચાઈ ૧ હાથની હોય છે. એમાં ૨૧,૦૦૦ અને વાઈરસ જેવા ક્ષુદ્ર જંતુઓને માનવામાં આવે છે.
વર્ષનો પ્રથમ આરો તથા ૨૧,૦૦૦ વર્ષનો બીજો આરો પૂર્ણ ૨. વૈજ્ઞાનિકો પૃથ્વીની ઉત્ક્રાંતિમાં પ્રથમ એકકોષી જીવાણું પછી તેમાંથી થતી વખતે લગભગ શરીરની ઊંચાઈ ૫ થી હાથ અને આયુષ્ય
બહુકોષી જીવાણું એમ ક્રમે ક્રમે કરી વાનરમાંથી મનુષ્ય પેદા થયો લગભગ ૮૦ વર્ષ થતા હોય છે. અને જેમ જેમ સમય પસાર થતો તેવી માન્યતા ધરાવે છે. જૈન ધર્મ માને છે કે ચોક્કસ જાતની જાય તેમ તેમ પરિવર્તન ધીમું થતું જાય છે. વનસ્પતિમાંથી એ જાતની વનસ્પતિ, એક કોષમાંથી એકકોષી ઉપસંહાર : અને બહુકોષીમાંથી બહુકોષી ઉત્પન્ન થાય છે નહિ કે એકકોષીમાંથી ઈશ્વર રચનાકાર નથી ને ભારપૂર્વક કહેનાર જૈન ફિલોસોફી તેને બહુકોષી અને બહુકોષીમાંથી એકકોષી.
પાયાના સિદ્ધાંત તરીકે માની લે છે. બધી જ વસ્તુઓ-પદાર્થો જે કુદરતમાં