________________
प्रमैयद्योतिका टीका प्र.३ ७.३ ।.७७ जम्बूपीठस्वरूपनिरूपणम् ४६६
'से णं एगाए पउमवरवेइयाए एगेणय वणसंडेणं' तत्खलु जंबूपीठम्-एकयापद्मवरवेदिकया एकेन वनपण्डेन च 'सव्यतो समंता संपरिक्खित्ते' सर्वतश्चतुर्दिक्षु समन्तात् सामस्त्येन परिवेष्टितम् । 'वण्णओ दोण्हवि' वर्णकः द्वयोरपि पावरवेदिका वनपण्डयोः जगत्युपरिवर्णनमिवात्रापि वर्णनम् । 'तस्स णं जंबूपेढस्स चउदिसिं'तस्य खलु जम्बूपीठस्य चतसृष्वपिदिक्षु 'चत्तारि तिसोवाणपडिरूवगा पन्नत्ता' एकैकं त्रिसोपानप्रतिरूपकमिति संकलनया चत्वारि प्रज्ञप्तानि, तेषा मेतद्रूपोवर्णावासः पूर्वं वर्णितः तेषां त्रिसोपानप्रतिरूपकाणांपुरतः प्रत्येकं तोरणानि तानिनानामणिमयानि यावत्प्रासादिकानि वेषां तोरणानामुपरि बहूनि अष्टावष्टौ स्वस्तिकादीनि यावत् प्रतिरूपाणि । तेषां तोरणाना सुपरिवहवः कृष्णनीलपीतलोहित शुक्लचामरध्वजाः रूप्यपट्टाः वज्रदण्डाः जलजामलगन्धिकाः अच्छा यावत्प्रति संडेणय सचतो समंता संपरिक्खित्ते' इस जम्बूपीठ को एक पद्मघरवेदिका और एक वनषण्ड चारों ओर से घेरे हुए है 'वण्गओ दोण्ह वि' इन दोनों का वर्णन जैसा पहिले कर दिया गया है वैसा ही है अर्थात् इस जम्पीठ की चारों दिशाओं में चार त्रिसोपान प्रतिरूपक हैं एक.२ दिशा में एक २ त्रिसोपान प्रतिरूपक हैं ऐसा समझना चाहिये इन त्रिसोपान प्रतिरूपकों के वर्णन के सम्बन्ध में कथन पहिले यथा स्थान किया जा चुका है इन निसोपान प्रतिरूपकों के आगे-हर एक त्रिसोपान प्रतिरूपक के सान्हने-तोरण हैं ये तोरण अनेक मणियों के बने हुए हैं। इनके सम्बन्ध में भी वर्णन पहिले किया जा चुका है इन तोरणों के ऊपर अनेक आठ २ स्वस्तिक आदि मंगल द्रव्य है। इनका वर्णन भी पीछे किया जा चुका है इन तोरणों के ऊपर कृष्ण नील, पीत, लोहित, और शुक्लवर्ग, के चामर ध्वजाएं है । इनके पट्ट _ 'सेणं एगाए पउमवरवेइयाए एगेण वणसंडेणय सव्यतो समंता संपरिक्खित्ते એ જે ખૂપીઠ એક પમવર વેદિકા અને એક વનખંડથી ચારે બાજુએ ઘેરાयस छे. 'वण्णओ दोण्हवि' ये मन्ननु वर्णन पडेसा रेभ. ४२वामां मावेल છે એ જ પ્રમાણે છે. અર્થાત આ જંબુપીઠની ચારે દિશાઓમાં ચાર ત્રિપાન પ્રતિરૂપકે છે એટલે કે દરેક દિશામાં એક એક ત્રિપાન પ્રતિરૂપક છે. તેમ સમજવું આ દિવસે પાન પ્રતિરૂપકેના વર્ણન સંબંધી કથન પહેલા યથાસ્થાને કરવામાં આવી ગયેલ છે. એ ત્રિસપાન પ્રતિરૂપકેની આગળ અર્થાત્ દરેક ત્રિપાન પ્રતિરૂપકોની સામે તેરો છે. એ તોરણે અનેક મણિના બનેલા છે. તેના સંબંધનું વર્ણન પણ પહેલાં કરવામાં આવી ગયેલ છે. એ તારણેની ઉપર આઠ આઠ સ્વસ્તિક વગેરે મંગલ દ્રવ્ય છે. તેનું વર્ણન પણ પહેલાં કરવામાં આવી ગયેલ છે, એ તે ની ઉપર કુણુ, નીલ, પતિ, લાલ અને