________________
प्रमैयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ सू ८१ जम्बूपानयोश्चन्द्रयोश्चन्द्रद्वीपनि० ६०५ भागे वहुसमरमणीयो भूमिभागः प्रज्ञप्तः, स चाऽऽलिङ्गपुष्करमिति वा-इत्यादि क्रमेण भूमिभागो वर्णनीयः अत्र खलु बहवो ज्योतिष्कदेवा देव्यश्च शुभकल्याण पुरापौराणिकर्मणां फलविशेष शुभं कल्याणं प्रत्यनुभयन्तो यथासुखमासते निपीदन्ति तिष्ठन्ति त्वाग्परिवर्तयन्ति-शेरते मनः सुखं यथा विहरन्ति । 'तेसि णं वहुसमरपणिज्जे शूमिभागे पासायवडे सगा वावहिं जोयणाई' तेषां बहुसमरमणीयभूमिभागमध्ये महानेकः प्रासादावतंसकः यश्च द्वापष्टि योजनानिआयामविष्कम्भाभ्याम् , अत्र प्रासादावतंसकवर्णनं पूर्ववत् । 'बहुमज्झ० मणिके ठीक मध्यभाग में बहुसमरमणीय भूमिभाग हैं यहां 'आलिङ्ग पुष्करमिति वा' इत्यादि पूर्वपदोक्त पदों द्वारा इस भूमिभाग का वर्णन कर लेना चाहिये यहां अनेक ज्योतिष्क देव और देवियां पूर्व में किये अपने पुण्य कर्म के फल विशेष को भोगते हुये सुख पूर्वक रहते हैं। यहां स्वपरिवर्तयन्ति यावत् शब्द से 'निपीदन्ति, तिष्ठन्ति-त्वक परिवर्तयन्ति शेरते, मनः सुग्वं यथा विहरन्ति' इन क्रियापदों का ग्रहण हुआ है 'तेसि णं बहुसपरमणिज्जे भूमिभागे पासायवडें सगा पावहिजोयणाई' उन वनषण्डों के बहुसमरमणीय भूमिभागों के मध्य में प्रासादावतंसक कहे गये हैं यहां जो बहुवचन का प्रयोग किया जा रहा है वह दो चन्द्रदीपों के दो वनपण्डों के भूमिभागों को लेकर किया जा रहा है इस तरह एक २ वहसमरमणीय भूमिभाग में एक एक प्रासादावतंसक है एक एक प्रासादोवतंसक की लम्बाई चौडाई ६२ योजन की है यहां पूर्व की तरह इस प्रासादावतंसक का वर्णन कर लेना चाहिये 'बहुमज्झ० मणिपेडियाओ दो जोयणाई जाव सीहामहायां 'आलिंगपुष्करमितिवा' विगैरे पडसा यामां मावेस यही द्वारा मा ભૂમિભાગનું વર્ણન કરી લેવું. અનેક તિવિક દેવ અને દેવિ પહેલા કરેલ પિતના પુણ્ય કર્મના ફલ વિશેષને ભેગવતા થકા સુખ પૂર્વક રહે છે. અહીયાં 'त्वक्परिवर्तयन्ति' यावत् ४थी 'निपीदन्ति, तिष्ठन्ति, त्वक्परिवर्त्तयन्ति, शेरते मनःसुरवं यथा विहरन्ति' 241 यापहोना सड थये थे, 'तेसिंणं बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पोसायवडेंसगा बापट्टि जोयणाई' से पनपाना मसभરમણીય ભૂણિભાગેની મધ્યમાં પ્રાસાઢાવતંસક કહેલ છે. અહિંયા જે બહુ વચનને પ્રયોગ કરવામાં આવેલ છે. તે બે ચંદ્ર દ્વીપના બે વનખંડના ભૂમિભાગોને લઈને કરવામાં આવેલ છે. આ રીતે એક એક બહુરામ રમણીય ભૂમિભાગમાં એક એક પ્રાસાદાવતંસક છે. એક એક પ્રાસાદાવાંસકની લંબાઈ પહોળાઈ ૬૨ બાસઠ જનની છે, અહીંયાં પહેલાની જેમ આ પ્રાસાદાવંતસકનું