________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ सू. १०५ अरुणादिद्वीपसमुद्रनिरूपणम् ९०१ समुद्दे-देववरदेवमहावरा दो देवा एत्थ०' अत्र देवोदे समुद्रे देववर-देवमहावरौ महद्धिको यावत्पत्योपमकौ द्वौ देवौ परिवसतः । 'जाब सयंभूरमणे दीवे' देवोदं समुद्र नागो द्वीपो वृत्तो वलयाकारसंस्थानेन सर्वतः समन्तात्संपरिक्षिप्य तिष्ठति अत्र द्वीपे नागभद्रनागमहाभद्रौ देवौ० नागसमुद्रे-नागवरमहावरौ द्वौ देवौ । नागसमुद्रात्परं यक्षद्वीपः तत्र-यक्षभद्र यक्षमहाभद्रौ द्वौ देवौ-ततो यक्ष समुद्र स्तत्र-यक्षवरयक्षमहावरौ । ततः परं भूतद्वीपः भूतभद्रभूतमहाभद्रौ द्वौ देवौ, ततो भूतसमुद्रे भूतवरभूतमहावरौ द्वौ देवो । ततः परं स्वयंभूरमणो द्वीपः तत्र-स्वयके दो देव रहते हैं ये दोनों महर्द्धिक आदि विशेषणों वाले हैं और यावत् एक पल्योपम की स्थिति वाले हैं 'जाव सयंभूरमणे दीवे सयंभूरमणभद्द लयंभूरमणमहाभद्दा एत्थ दो देवा महिडिया' यावतदेवोदक समुद्र को नागद्वीप घेरे हुए है। यह द्वीप भी गोल है और
गोल वलय के जैसे संस्थान वाला है इस द्वीप में नागभद्र और नाग- महोभद्र नामके दो देव रहते हैं इस नागद्वीप को चारों ओर से घेरे
हुए नागसमुद्र है. इसमें नागवर और नागमहावर नाम के दो महद्धिक आदि विशेषणों वाले देव रहते हैं इनकी स्थिति एक पल्योपम की है नागसबुद्र को यक्षद्वीप चारों ओर से घेरे हुए हैं यहां यक्षभद्र
और यक्षमहाभद्र नामके दो देव रहते हैं यक्षदीप को चारों ओर से घेरे भूतद्वीप है इसमें भूतभद्र और भूतमहाभद्र नाम के दो देव रहते हैं भूतदीप को चारों ओर से घेरे हुए भूतसमुद्र है इसमें भूतवर और નામના બે દેવો નિવાસ કરે છે. આ બન્ને દેવ મહદ્ધિક વિગેરે વિશેષણે पाय छे. मन यावत तेभनी स्थिति मे पक्ष्योपभनी छ. 'जाव सयंभूरमणे दीवे । सयंभूरमणभद सयंभूरमणमहामद एत्थ दो देवा महड्ढिया' यावत् ६४ સમુદ્રને નાગદ્વીપે ઘેરેલ છે. આ દ્વીપ પણ ગોળ છે. અને ગોળ વલયના આકાર જે આકારવાળો છે. આ દ્વીપમાં નાગભદ્ર અને નાગમહાભદ્ર એ નામ વાળા બે દેવો રહે છે. આ નાગ દ્વીપને ચારે બાજુએથી ઘેરીને નાગ નામને સમુદ્ર આવેલ છે. આ સમુદ્રમાં નાગવર અને નાગમહાવર એ નામ વાળા બે દેવ નિવાસ કરે છે. અને તેઓ મહદ્ધિક વિગેરે વિશેષણવાળા છે. તેઓની સ્થિતિ એક પાપમની છે, નાગસમુદ્રને ચારે બાજુએથી ઘેરીને યક્ષદ્વીપ આવેલ છે. આ યક્ષદ્વીપમાં ચક્ષભદ્ર અને યક્ષમહાભદ્ર નામના બે દેવ નિવાસ કરે છે. યક્ષદ્વીપને ચારે બાજુએથી ઘેરીને ભૂત નામને દ્વિપ છે. આ દ્વીપમાં ભૂતભદ્ર અને ભૂતમહાભદ્ર એ નામ વાળા બે દેવો નિવાસ
