________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.१० सू १४५ सर्वजीवानां त्रैविध्यनिरूपणम् १४०७ सव्वत्थोवा नो पजत्तग नो अपज्जत्तगा' अल्पवहुल्वे सर्वस्तोकास्कृतीय पक्षगाः नो पर्याप्तक नो अपर्याप्तकाः । 'अपज्जत्ता अणंतगुणा' अपर्याप्तका अनन्तगुणा ज्ञेयाः निगोदजीवानामानस्त्यात् । 'पज्जत्तगा संखेज्जगुणा' पर्याप्तकाः पूर्वाऽपेक्षया संख्येयगुणा अधिकाः । 'अहवा तिविहा सयजीवा पन्नत्ता' तं जहा-सुहुमा वायरा नो सुहुमा नो बायस' पक्षान्तरेणापि स्त्रिविधाः तद्यथा सक नो अपर्यासक जीव का अन्तर नहीं होता है । क्योंकि अपर्यवसित अवस्था में अन्तर होने का अभाव रहता है। ___ अल्पवहुल का विचार-सदस्थोवा नो पज्जत्त नो अपज्जत्तगा अपज्जत्तगा अणंतगुणा पज्जत्तगा संखेजगुणा' सब से कम नो पर्यासक नो अपर्याप्तक जीव है इनकी अपेक्षा अपर्याप्तक अनन्तगुण अधिक हैं इनकी अपेक्षा पर्याप्तक संख्यातगुणे अधिक हैं । नो पर्यासक नो अपर्याप्तक जीवों को जो सबसे कम कहा गया है वह शेष जीवों की अपेक्षा सिद्धों का कम होना है अपर्याप्तकों कों जो अनन्तगुणा कहा गया है वह निगोद जीवों में अपर्याप्तक अनन्तानन्त सदा विद्यमान रहने के कारण कहा गया है पर्याप्तकों को जो संख्यातगुणा कहा गया है वह सूक्ष्मों में सामान्य से अपर्याप्तकों की अपेक्षा पर्याप्तक संख्यातगुणें अधिक पाये जाते हैं इसलिये कहा गया है । 'अहवा तिविहा सव्वजीवा पण्णत्ता त जहा' अथवा-इस रीति से समस्त जीव ३ प्रकार के हैं-सुहुमा, बायरा, नो सुहमा नो बायरा' ને અપર્યાપક જીવ છે તેઓનું અંતર હેતું નથી. કેમકે અપર્યવસિત અવસ્થામાં અંતર હવાને અભાવ રહે છે.
અ૫બહુત્વને વિચાર 'सव्वत्थोवा नो पज्जत्त नो अपज्जत्तगा, अपज्जत्तगा अणंतगुणा, पन्जत्तगा संखेज्जगुणा' सौथी माछ। न पर्यास नो अपर्याप्त वो छ. तेना ४२di અપર્યાપ્તકે અનંતગણું વધારે છે, તેના કરતાં પર્યાપક સંખ્યાતગણું વધારે છે. ને પર્યાપ્તક ને અપર્યાપક જીવને સૌથી ઓછા કહેવામાં આવેલા છે. તે બાકીના જીવની અપેક્ષાથી સિદ્ધો ઓછા હોવાથી કહેલ છે. અપર્યાપ્તકેને જે અનંતગણું કહેવામાં આવેલ છે. તે નિગદ માં અપર્યાપ્તક અનંતાનંત સંદા વિદ્યમાન રહેવાના કારણથી કહેવામાં આવેલ છે. પર્યાપ્તકને જે સંખ્યાત ગણું કહેવામાં આવેલ છે તે સૂક્ષ્મમાં સામાન્ય પણાથી અપર્યાપ્તકાની અપેક્ષાથી પર્યાપ્તકે સંખ્યાતગણું વધારે મળી આવે છે તેથી તેમ કહેવામાં આવેલ 9. 'अहवा तिविहा सव्वजीवा पण्णत्ता' मथवा मा शत पर सपा
