________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.१० सू.१५२ जीवानां नवविधत्वनिरूपणम् १५१३ दसवाससहस्साई-उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाई नैरयिकः खलु भदन्त ! गौतम ! जघन्येन दशवर्षसहस्राणि-उत्कर्षेण त्रयस्त्रिंशत्सागरोपमाणि नैरयिको भवति । 'पंचिंदियतिरिक्खजोणिए णं भंते ! जहन्नेणं अंतोमुहुत-उक्कोसेणं तिम्नि पलिओवमाई पुचकोडीपुहुत्तमब्भहियाइ' पञ्चन्द्रियतिर्यग्योनिकः खलु भदन्त !० गौतम ! अन्तर्मुहूर्त जघन्येन उत्कृष्टतस्तु-त्रीणि पल्योपमानि पूर्वकोटिपृथक्त्वाभ्यधिकानि । ‘एवं मणूसे वि' एवं मनुष्योऽपि । 'देवा जहा नेरइया' जघन्येन दशबर्पसहस्राणि-उत्कर्षत स्त्रयस्त्रिंशत्सागरोपमाणि यथा नैरयिक रूप से कितने काल तक रहता है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं-हे गौतम ! नैरयिक नैरयिक रूप से कम से कम 'दसवाससहस्साई दश हजार वर्ष तक रहता है और "उक्कोलेणं तेत्तीसं सागरोवमाई' अधिक से अधिक ३३ सागरोपम काल तक रहता है 'पंचेंदियतिरिक्खजोणिए णं भंते ! जह० अंतोमु० उको० तिण्णि पलिओवमाई पुवकोडि पुहुत्तमम्भहियाई' हे भदन्त ! पञ्चेन्द्रिय तिर्यश्च पंचेन्द्रिय तिर्यग्-अवस्था में कितने काल तक रहता है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं-हे गौतम ! पश्चेन्द्रिय तिर्यश्च पञ्चेन्द्रिय तिर्यग अवस्था में कम से कम एक अन्तर्मुहूर्त तक' रहता है और अधिक के अधिक पूर्वकोटि पृथक्त्व अधिक तीन पल्योपम तक रहता है "एवं मणूसे वि, देवा जहा णेरड्या' इसी प्रकार से मनुष्य भी मनुष्यरूप से कम से कम एक अन्तर्मुहूर्त तक रहता है और अधिक से अधिक पूर्वकोटि पृथक्त्व अधिक तीन पल्योपम तक रहता है। છે નિરયિક પણાથી કેટલા કાળ પર્યન્ત રહે છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી डे छे 3-गौतम ! नयि नयिपाथी माछामा यौछ। 'दसवाससहस्साई' स हुन२ qष पय-त रहेछ, मन 'उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं' धारेमा धारे 33 तीस सागरायम ४५ पर्यन्त २९ छे. पंचिंदियतिरिक्ख जेणिएणं भते ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं तिण्णि पलिओवमाई पुव्वकोडिपुहुत्तमभहियाई' मावन् ! पयन्द्रिय तिय"५ ५'यन्द्रिय तिय અવસ્થામાં કેટલા કાળ પર્યન્ત રહે છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુત્રી કહે છે કેહે ગૌતમ! પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય તિર્યંગ અવસ્થામાં ઓછામાં ઓછા એક અંતમુહૂર્ત પર્યન્ત રહે છે. અને વધારેમાં વધારે પૂર્વ કેટિ પૃથક્ત્વ વધારે ત્રણ पक्ष्या५म पय-त २ छ. 'एवं मणूसे वि देवा जहा नेरइया' मे प्रभारी भनुष्य પણ મનુષ્ય પણાથી ઓછામાં ઓછા એક અંતર્મુહૂર્ત પર્યન્ત રહે છે. અને વધારેમાં વધારે પૂર્વ કેટિ પૃથકત્વ અધિક ત્રણ પલ્યોપમ પર્યન્ત રહે છે.