Jivajivabhigamsutra Part 03

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 1534

जीवाभिगमस्त्रे सिद्धस्सणं भंते ! अंतरं कालओ०? साईयस्त अपजवसियस्स णत्थि अंतरं । एएसि णं भंते ! एगिदियाणं वेइंदियाणं तेइं. दियाणं चउरिदियाणं णेरइयाणं पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं मणूसाणं देवाणं सिद्धाण य कयरे कयरेहितो अप्पा व जाव विसेसाहिया? गोयमा! सव्वत्थोवा मणुस्ला नेरझ्या असंखेजगुणा देवा असंखेजगुणा पंचिंदियतिरिक्खजोणिया असंखेजगुणा चउरिदिया विसेसाहिया तेइंदिया बिसेसाहिया वेइंदिया विसेसाहिया सिद्धा अणंतगुणा एगिदिया अगंतगुगा ।। सू० १५२॥
छाया-तत्र खलु ये ते एवमुक्तवन्तो नवविधाः सर्व जीयाः प्रज्ञप्ताः, त एवमुक्तवन्तः तद्यथा-एकेन्द्रियाः, द्वीन्द्रियाः त्रीन्द्रयाः चतुरिन्द्रिया नैरयिकाः पञ्चे. न्द्रियतिर्यग्योनिकाः मनुष्याः देवाः सिद्धाः। एकेन्द्रियः खलु भदन्त ! एकेन्द्रिय इति कालतः कियच्चिरं भवति ? गौतम! जघन्येनान्तर्मुहूर्तम्-उत्कर्षेण वनस्पतिकालः । द्वीन्द्रियः खलु भदन्त ! जघन्येनान्तर्मुहूर्तम्-उत्कर्षणानन्तं कालम् एवं त्रीन्द्रियोऽपि-चतुरिन्द्रियोऽपि । रयिकः खलु भदन्त ! जघन्येन दशवर्ष सहस्राणि-उत्कर्षेण त्रयस्त्रिंशत्सागरोपमाणि, पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकः खलु भदन्त ! जघन्येनान्तर्मुहूर्त मुत्कर्षेण त्रीणि पल्योपमानि पूर्वकोटिपृथक्त्वाभ्यधिकानि, एवं मनुष्योऽपि-देवा यथा नैरयिकाः । सिद्धः खलु भदन्त ! सादिकोऽपर्यवसितः । एकेन्द्रियः खल भदन्त ! अंतरं कालतः कियच्चिरं भवति ? गौतम ! जघन्येनान्तर्मुहूर्तम्-उत्कर्षेण द्वे सागरोपमसहस्र संख्येयवर्षाऽभ्यधिके, द्वीन्द्रियखल्ल भदन्त ! अन्तरं कालतः क्रियच्चिरं भवति ? गौतम ! जघन्येनाऽन्तर्मुहूर्तम् उत्कर्षेण वनस्पतिकालः । एवं त्रीन्द्रियस्यापि-चतुरिन्द्रियस्यापि-नैरयिकस्यापिपश्चन्द्रियतिर्यग्योनिकस्यापि-मनुण्यस्यापि-देवस्यापि सर्वेपामेवमन्तरं भणितव्यम्। सिद्धस्य खलु भदन्त । अन्तरं कालतः कियच्चिरं भवति ? सादिकस्याऽपर्यवसितस्य नास्त्यन्तरम् एतेषां खलु भदन्त ! एकेन्द्रियाणां-द्वीन्द्रियाणां-त्रीन्द्रियाणां-चतुरिन्द्रियाणां नैरयिकाणां पञ्चन्द्रियतिर्यग्योनिकानां-मनुष्यां देवानांसिद्धानां च कतरेकतरेभ्योऽल्पा वा बहुका वा यावद् विशेषाधिका वा ? गौतम ! सर्वस्तोका मनुप्याः नैरयिका असंख्येयगुणाः देवा असंख्येयगुणाः पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिका असंख्येयगुणाः चतुरिन्द्रिया विशेषाधिकाः त्रीन्द्रिया विशेपाधिका: दीन्द्रिया विशेषाधिकाः सिद्धा अनन्तगुणाः एकेन्द्रिया अनन्तगुणाः ॥सू० १४२॥