________________
जीवामिगमसूत्रे अंगुलाऽसंख्येयभागखण्ड प्रमाणात्वात् । 'एगिंदियपज्जत्तगा अनंतगुणा' एकेन्द्रियपर्याप्तका अनन्तगुणाः वनस्पतिकायानां पर्याप्तानामानन्त्यात् । 'सई' दिया पज्जत्तगा विसेसाहिया' सेन्द्रियाः पर्याप्तका विशेपाधिका इति । सम्प्रति तेषां पर्याप्ताऽपर्याप्तकसमुदितानामल्पबहुत्वम् आह - 'एएसि णं भते ! सङ्घदियाणं पज्जत्तग अपज्जत्तगाणं कयरेकयरेहिंतो अप्पा वा- वहुया वा-तुल्ला वा - विसेसा - हिया वा' एतेषां खलु भदन्त ! सेन्द्रियपर्याप्ताऽपर्याप्तकानां कतरेकतरेभ्योऽल्पा वा बहुका वा तुल्या वा विशेषाधिका वा ? भगवानाह - 'गोयमा' हे गौतम! 'सव्वत्थोवा सई' दिया अपज्जत्तगा, सई दिया पज्जत्तगा संखेज्जगुणा' सर्वेभ्यः स्तोका - अल्पाः सेन्द्रिया अपर्याप्तकाः सेन्द्रियाः पर्याप्तकास्तु तेभ्यस्संख्येयगुणा तेइन्द्रिय पर्याप्तक जीव विशेषाधिक हैं क्योंकि ये स्वभावतः ही प्रभूततर अंगुल के संख्यातवें भाग रूप खण्ड प्रमाण होते हैं । इनकी अपेक्षा एकेन्द्रिय पर्याप्तक अनन्तगुणें अधिक हैं क्योंकि पर्याप्तक वनस्पतिकाधिक अनन्त है । तथा सेन्द्रिय पर्याप्तक जीव विशेषाधिक हैं ।
अव गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं कि 'एएसि णं भंते । सइंदिया णं पज्जन्तग अपज्जन्तगाणं कयरे २' हे भदन्त ! इन सेन्द्रिय पर्याप्तक और अपर्याप्त जीवों के बीच में कौन, जीव किनकी अपेक्षा अल्प हैं ? और कौन किनकी अपेक्षा बहुत हैं ? कौन कितके तुल्य है और कौन किनके बराबर हैं ? इनके उत्तर में प्रभु कहते हैं- 'गोयमा ! सव्वत्थोवा सइंदिया अपज्जन्तगा, सइंदिया पज्जत्तगा संखेज्जगुणा' हे गौतम ! सबसे कम सेन्द्रिय अपर्याप्तक हैं और इनकी अपेक्षा सेन्द्रिय
११६०
તૈઇન્દ્રિય પર્યાસક જીવ વિશેષાધિક છે. કેમકે તેઓ સ્વભાવથી પ્રભૂતતર આંગળના અસખ્યાતમા ભાગ રૂપ ખંડ પ્રમાણ છે. તેના કરતાં એકેન્દ્રિય પર્યાંસક અનંત ગણા વધારે છે. કેમકે પર્યાપ્તક વનસ્પતિ કાયિક જીવા અનત છે. તથા સેન્દ્રિય પર્યાંસક જીવ વિશેષાધિક છે.
हवे गौतमस्वामी अनुश्रीने येवु छे छे - एएसिणं भंते ! सइंदियाणं पज्जत्तग अपज्जत्तगाणं कयरे कयरे' हे भगवन् ! या सेंद्रिय पर्याप्त अने અપર્યાપ્ત જીવામાં કાણુ જીવ કર્યા જીવ કરતાં અલ્પ છે ? ક્યા જીવ યા જીવ કરતાં વધારે છે. યા જીવા કયા જીવાની ખરાખર છે? અને ક્યા જીવે ક્યા
वे रतां विशेषाधि छे. या प्रश्नना उत्तरभां प्रभु श्री हे छे - 'गोयमा ! सव्त्र त्यात्रा सदिया अपज्जत्ता सइंदिया पज्जत्तगा संखेज्जगुणा' हे गौतम ! साथी આછા સેન્દ્રિય અપર્યાંસકા છે. અને તેના કરતાં સેન્દ્રિય પર્યાપ્ત સંખ્યાતગણા
