________________
जीवामिगमसूत्र १३७६ 'एएसिणं भंते ! आहारगाणं अनाहारगाण य कयरे कयरेहिंतो अप्पा वा बहुगा वा०' एतेषामाहाकाणामनाहारकाणां च कतरे कतरेभ्योऽल्पा वा-बहुका वा तुल्या वा विशेषाधिका वा० प्रश्नः 'गोयमा ! सव्वत्थोवा अणाहारगा-आहारगा असंखेज्जा' गौतम ! सर्वस्त्रोकाः, सिद्धविग्रहगत्यापन्नसमुद्घातगताः सयो• ग्य-योगि केवलिनः एषामनाहारकत्वात् । आहारका असंख्येयगुणाधिकाः। ननु-सिद्धेभ्योऽनन्तगुणा वनस्पतिजीवाः ते च प्राय आहारकास्तथा च कथन्ना'अजोगि भवस्थ केवलि अणाहारगस्स नत्थि अंतरं' जो अयोगी भव. स्थकेवलि अनाहारक हैं उनके भी अन्तर नहीं होता है क्योंकि अयोगि अवस्था में सब जीव अनाहारक ही होतेहैं।
अल्पबहुत्व विचार-'एएसि णं भंते ! आहारगाणं अनाहारगाण य कयरे कयरेहितो अप्पा वा बहुया वा०' गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है-हे भदन्त ! इन आहारक और अनाहारक जीवों के बीच में कौन किनसे अल्प हैं और कौन किनसे से बहत हैं ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा ! सव्वत्थोवा अणाहारगा आहारगा असंखेज्जगुणा' हे गौतम ! अनाहारक जीव सब से कम हैं क्योंकि सिद्ध, विग्रहगति युक्त, समुद्घातगत जीव, सयोगि केवली और अयोगी केवली ये ही अनाहारक होते हैं इनकी अपेक्षा आहारक जीव असंख्यातगुणे अधिक हैं । यहां पर ऐसी आशंका नहीं करनी चाहिये कि सिद्धों से अनन्तगुणे वनस्पतिकायिक जीव हैं और ये प्रायः आहारक ही होते है अतः आहारक जीव असंख्यातगुणें कैसे कहे गये अनन्तगुणें क्यों नही कहे गये ? क्योंकि हर एक निगोद का असं.
समपर्नु ४थन'एएसि ण भंते ! आहारगाणमनाहारगाण य कयरे कयरेहितो ! अप्पा वा बहुग वा०' मा सूत्र पाथी गौतभस्वामी प्रभुश्री मे पूछयु छ કે હે ભગવન્! આ આહારક અને અનાહારક જીવમાં કયા છો કયા જીવેના કરતાં અલ્પ છે? ક્યા છે કયા જીવો કરતાં વધારે છે ? આ प्रश्न उत्तरमा सुश्री ४ छ -'गोयमा ! सव्वत्थोवा अणाहारगा आहारगा असंखेज्जगुणा' हे गौतम ! सानाडा२४ 0 साथी माछा छ. भ, सिद्ध, વિગ્રહ ગતિયુક્ત, સમુઘાત ગત જીવ સગી કેવલિ અને અગી કેવલી એજ અનાહારક હોય છે. તેના કરતાં આહારક અસંખ્યાતગણું વધારે છે. અહીંયાં એવી શંકા કરવી ન જોઈએ કે સિદ્ધોથી અનંતગણું વનસ્પતિકાયિક જીવે છે. અને એ પ્રાયઃ આહારક જ હોય છે. તેથી આહારક જીવ અસંખ્યાતગણુ કેવી રીતે કહેવાયા ? અનંતગણુ કેમ ન ક્યા ? કેમકે કરે