________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ सू.१२१ देवविमानपथिव्याः वाहल्यादिकम् १०७१ नानि । तानि यावत्संख्येविस्तृतानामसंख्येयविस्तृतानाञ्च बाहल्येन भावात् न तु ततः परतः । तथाचाह-अनुत्तरविमानानि खल भदन्त ! कियन्ति-आयामविष्कम्भेण परिक्षेपेण च प्रज्ञप्तानि ? भगवानाह-द्विविधानि प्रज्ञप्तानि तद्यथासंख्येयविस्तृतानि, असंख्येयविस्तृतानि च सर्वार्थसिद्धं संख्येयविस्तृतं शेपाणि असंख्येयविस्तृतानीति भावः, तत्र-सर्वार्थसिद्धम् यत्तत्संख्येयविस्तृतं तद् एकं योजनशतसहस्रमायामविष्कम्भेण त्रीणि योजनशतसहस्राणि-पोडशसहस्राणिद्वे शते-सप्तविंशत्यधिक योजननां क्रोशत्रिकमष्टाविंश धनु शतं त्रयोदशाङ्गुलानि एकमर्धाशुलं परिक्षेपेण । तत्र-यानि तानि असंख्येयविस्तृतानि तान्यसंख्येयानि योजनसहस्राणि आयामविष्कम्भेणाऽसंख्येयानि योजनसहस्राणि परिक्षेपेण प्रज्ञप्तानि ।
संप्रति वर्णप्रतिपादनम्-'सोहम्मीसाणेसु णं भंते ! कप्पेसु विमाणा कइ वण्णा पन्नत्ता? गोयमा ! पंचवण्णा पण्णत्ता तं जहा-किण्हा-नीला-लोहिया-हालिदाचौडाई वाला है और बाकी के चार विमान असंख्यात हजार योजन की लम्बाई चौडाई वाले हैं। यहां संख्यात हजार योजन का विस्तार वाला विमान एक लाख योजन की लम्बाई चौडाई वाला है और इसका परिक्षेप तीन लाख सोलह हजार दो सौ सत्ताईस योजन तथा २८ धनुष १३॥ अंगुल का है और जो असंख्यात हजार योजन के विस्तार वाले विमान है उनका परिक्षेप भी असंख्यात हजार योजन
का ही है 'सोहम्मीसाणेसु णं भंते ! विमाणा कति वण्णा पन्नत्ता' हे : भदन्त ! सौधर्म और ईशान कल्प में जो विमान हैं वे कितने वर्ण
वाले कहे गये हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा ! पंचवण्णा पण्णत्ता' हे गौतम ! सौधर्म ईशान के विमान पांच वर्णों वाले कहे વાળું છે. અને બાકીના ચાર વિમાન અસંખ્યાત હજાર જનની લંબાઈ પહેળાઈ વાળા છે. અહીંયાં સંખ્યાત હજાર ચોજનના વિસ્તારવાળા વિમાન એક લાખ જનની લંબાઈ પહોળાઈ વાળા છે. અને તેને પરિક્ષેપ ત્રણ લાખ સેળ હજાર બસે સત્યાવીસ પેજન તથા ૨૮ અઠયાવીસ ધનુષ ના સાડા તેર આંગળને છે. અને જે અસંખ્યાત હજાર એજનના વિસ્તારવાળા વિમાન छ. तेन परिक्षे५ ५] सस ज्यात १२ योनना छ. 'सोहम्मीसाणेसु णं भते । विमाणा कतिवण्णा पण्णत्ता' है भगवन् । सोधर्म मन शान ४८५भा જે વિમાને છે. તે કેટલા વર્ણવાળા કહેવામાં આવેલ છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં प्रभुश्री ४ छ -'गोयमा । पंचवण्णा पण्णत्ता' गौतम ! सौधम शानना पभान पाय पी वा वामां मावद छ, 'तं जहा' भडे-'किण्हा'
