________________
प्रमेयद्योतिका टोका प्र. ३ उ. ३ सू.१२९ देवविमान पृथिव्याः बाहल्यादिकम् १०७७
अथ विमानमहत्तामाह--- 'सोहम्मीसाणेसु णं कप्पेसु विमाणा के महालिया पत्ता ? गोयमा ! अयण्णं जंबुद्दीवे दीवे सन्वदीवसमुद्दाणं सो चेव गमो जाव छम्मा से' हे भदन्त ! सौधर्मेशान कल्पयोः खलु विमानानि किं महान्ति - कियन्महत्वविशिष्टानि प्रज्ञप्तानि ? भगवानाह - गौतम ! अयं खलु जम्बूद्वीपो द्वीपः सर्वद्वीपसमुद्राणां सर्वाभ्यन्तरः सर्वक्षुद्रको वृत्तस्तै लापूपसंस्थानसंस्थितः वृत्तः पुष्करिणीकर्णिकार संस्थानसंस्थितः वृत्तः प्रतिपूर्णचन्द्रसंस्थानसंस्थितः एकयोजनशतसहस्रमायामविष्कम्भेण त्रीणि च योजनशतसहस्राणि पोडशसहस्राणि सप्तविंशत्यधिके द्वे शते त्रीन् क्रोशान् अष्टाविंशं धनुःशतं त्रयोदशाङ्गुलानि अर्धाङ्गुलं किञ्चिद्विशेषाधिकं परिक्षेपेण तं च जम्बूद्वीपं देवो नाम महर्द्धिको यावन्महाभागः इदानीमेव केवलकल्पं जम्बूद्वीपं त्रिभिरप्सरोनिपातैस्तिसृभिश्च - प्पुटिकाभिस्त्रिसप्तकृत्वोऽनुपरिवर्त्य शीघ्रमागच्छेत् स देवः तथा उत्कृष्टया त्वरितया
विमान महत्ता का कथन - 'सोमम्मीसाणेसु णं भंते ! कप्पेसु विमाणा के महालिया पण्णत्ता' हे भदन्त ! सौधर्म और ईशान कल्प में जो विमान हैं वे कितने महान बड़े हैं इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं - 'गोयमा ! अयण्णं जंबुद्दीवे २ सव्व दीव समुद्दाणं सो चेव गमोजाव छम्मा से बीइवएज्जा जाव अत्थेगइया विमाणावासा नो वोह - एज्जा' हे गौतम ! ये विमान इतने बडे हैं कि कोई देव जो कि चुटके बजाने पर इस १ लाख योजन के लम्बे चौडे और ३ लाख १६ हजार २ सौ २७ योजन की एवं ३ कोश २८ धनुष १३॥ अंगुल अधिक की परिधि वाले इस जम्बूद्वीप की २१ वार प्रदक्षिणा कर आवे ऐसा वह देव यदि अपनी शीघ्रतादि विशेषणों वाली गति से निरन्तर ६ माह तक चलता रहे तब वह कितनेक विमानों के पास पहुंच सकता है, વિમાનાની મહત્તાનું કથન–
'सोहम्मीसाणेसु णं भ ंते ! कृपेसु विमाणा के महालिया पण्णत्ता' डे ભગવન્ સૌધર્મ અને ઇશાન પેામાં જે વિમાના છે. તે કેટલા મહાન્ विशाण छे ? या अश्नना उत्तरभां अनुश्री हे छे ! - 'गोयमा ! अयण्णं जंबु· दीवे दीवे सव्वदीवसमुद्दाणं सो चेव गमो - जाव छग्मासे वीइवएज्जा जाव अत्येगइया विमाणावासा नो वीइवएज्जा' हे गौतम! मे विभाना भेटला માટા છે. કે કાઇ દેવ કે જે ચપટી વગાડતા વગાડતામાં આ ૧ એક લાખ યાજન લાંબા પહેાળા અને ૩ ત્રણ લાખ ૧૬ સાળ હજાર ૨ મસા ૨૭ સત્યાવીસ ચેાજનની અને ૩ ત્રણ ગાઉ ૨૮ અઠયાવીસ ધનુષ ૧૩૫ સાડા તેર આંગળ અધિકની પરિધિ વાળા આ જ ખૂદ્રીપની ૨૧ એકવીસ વાર પ્રદક્ષિણા કરી આવે એવા એ દેવ જો પાતાની શીવ્રતા વિગેરે વિશેષણા વાળી ગતિથી