________________
प्रद्योतिका टीका प्र. ३ उ. ३ सू.१२३ सौधर्मेशानादि देवानां समुद्घातनि० ११०७ प्रभवः, एकत्वं पृथक्त्वं च विकुर्वितुं समर्थास्ते देवाः ।
•
'प्रभुर्बुभूषुः सततं विकुर्वितुं बहून्ययैकं स यदा यथेच्छेत् । विकुर्वणा शक्तिरहो उदारा को वर्णयेदस्य प्रभोः प्रभुत्वम् ||१|| एकत्वस्य - बहुत्वस्याऽपि वा विकुर्वणे समर्थास्ते देवा भवन्ति तत्र 'एगतं विउब्वे माणा - एगिंदियरूवं वा जाव पंचिदियरूवं वा' एकलं विकुर्वन्तः एकेन्द्रियरूपं - यावत्पञ्चेन्द्रियरूपाणि वा 'पुहुतं विउव्वैमाणा - एगिंदिय रुवाणि वा जावं पंचिदियख्वाणि वा पृथक्त्वं वहूनि रुवाणि विकुर्वन्तः एकेन्द्रियरूपाणि वा-द्वीन्द्रियादि यावत्-पञ्चेन्द्रियरूपाणि वा विकुर्वन्ति, 'ताई संखेज्जाईपि - असंखेज्जाई पि' तानि एकेन्द्रियादि यावत्पञ्चेन्द्रियान्तरूपाणि संख्येयान्यपि असंख्येयान्यपि विकुर्वन्ति तानि पुन: - 'सरिसाईपि असरिसाईपि' सदृशानि - सजातीयानि अपि असदृशानि - विजातीयान्यपि, 'संबद्धाईपि असंबद्धाईपि' संबद्धानि - आत्मसमवेतानि के लिये समर्थ है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं- 'हंता पभू' एगतं पुहुप्त वि' हां गौतम ! सौधर्म और ईशान के देव एक समय में एक रूप की भी विकुर्वणा करने को समर्थ हैं और अनेक रूपों की भी विकुर्वणा करने को समर्थ हैं जब वे 'एगत्तं विउच्वेषाणा एगिंदियरूवं वा जाव पंचिदियरूवं वा' एक समय में एक ही रूप की विकुर्वणा करते हैं तो वे एक इन्द्रिय जीव के रूप की विकुर्वणा करते हैं यावत् पंचेन्द्रिय जीव के रूप की विकुर्वणा करते हैं । एक समय में अनेक रूपों की विकुर्वणा नहीं करते हैं और जब वे 'पुहुन्त बिउव्वैमाणा' एक समय में अनेक रूपों की विकुर्वणा करते हैं तो 'एगिंदियरूवाई वा जावं पंचिदियरुवाणि वा, ताई संखेजाई असंखेजाई पि सरिसाई पि असरिसाई पि संबद्वाई पि असंबद्धाई पि रुवाई विउव्वंति' एकेन्द्रियजीव परवाने समर्थ होय छे ? या प्रश्नना उत्तरमां अनुश्री छेडे - 'हंता भूगत्त पुत्तं वि' । गौतम ! सौधर्भ भने शान म्हयना हेवा मेड सभयभी એક રૂપની પણ વિક્॰ણા કરવાને સમર્થ છે અને અનેક રૂપાની વિકુણા ४२वाने पशु समर्थ छे. न्यारे तेथे 'एगत्तं विउब्वेमाणा एगिंदियरूवं वा जाव पंचिंदियरूवं वा' २४ समयभां थे ? ३पनी विदुर्वा' अरे तो तेथे। એકેન્દ્રિય જીવાના રૂપની વિણા કરે છે. યાવત્ પંચેન્દ્રિય જીવના રૂપની વિકા કરે છે. એક સમયમાં અનેક રૂપોની વિકુ॰ણા કરતા નથી. भने न्यारे तेथे। 'पुहुत्तं विङयेमाणा' ो समयभां अने४ ३योनी विठुर्वाणा ५२ छे तो 'एगिदियरूवाई वा जाव पंचिदियरूवाणिवा, ताइं संखेज्जाई' असखेज्जाई ं पि सरिसाई पि असरिसाइ पि असंबद्धाई पि संबद्धाई पि रुवाई