________________
प्रमैयद्योतिका टोका प्र.३ १.३ सू.९० धातकीपण्डे सूर्यचन्द्रयोर्वर्णनम् ६३ जम्बूद्वीपगतचन्द्र सत्क चन्द्रद्वीपवद् वक्तव्याः 'सव्वओ समंता दो कोसा उसिया जलंताओ वारस जोयणसहस्साइ तहेव विक्खंभपरिक्खेवो भूमिभागो' नवरं सर्वतो दिग्विदिक्षु समन्ताद् द्वौ क्रौशौ उच्छ्रिताः जलन्ताद् ऊर्ध्वमिति वक्तव्यम् द्वादशयोजनसहस्राणि तथैव विष्कम्भपरिक्षेपः । भूमिभागः-द्वीपानामन्तर्मध्यभागे बहुसमरमणीयो भूमिभाग इत्यारभ्य यावदने के ज्योतिप्का देवा देव्यः शेरते. विहरन्तीति यावत् । 'पासायवडिसए मणिपेडिया सीहासणा सपरिवारा' तद्भूमिभागा बहुमध्यदेशभागे० अत्रैकः प्रासादावतंसकः-आक्रीडा चन्द्रमाओं के चन्द्रद्वीप नाम के द्वीप कहे गये हैं 'सवओ समंता दो कोसा उमिया जलंताओ पारसजोयणसहस्साई तहेव विश्वंभपरिक्खेवेणं' ये चारों ओर दिशा ओर विदिशा में फैले हुए हैं। पानी से दो कोश तक ऊंचे हैं। इनकी लम्बाई चौडाई १२ हजार योजन की है। इनका प्रत्येक का परिक्षेप ३७९४८ योजन से कुछ अधिक है इन सब का और अवशिष्ट वर्णन विजयहार की जैसा ही है इन सब में एक एक पद्मवरवेदिका और उसके चारों ओर बनषण्ड है । इन द्वीपों के भीतर का भूमिभाग बहुसमरमणीय है 'इस कथन से लेकर यावत् अनेक ज्योतिष्कदेव और देवियां वहां पर उठती बैठती है शयन करती है इस कथन तक सब पीछे किया गया वर्णन यहां पर लगा लेना चाहिये इस भूमिभाग के बहुमध्यदेशभाग में एक प्रासादावतंसक है उसमें मणिपीठिका है और मणिपीठिका के ऊपर वहां सपरिवार सिंहासन हैं। इस सम्बन्ध में यहां वर्णन ऐसा करना આવતા એ સ્થાન પર ધાતકીખંડમાં ચંદ્રમાના ચંદ્વીપ નામના દ્વીપ मावेस छे. 'सबओ समता दो कोसा उसिया जलंताओ वारस जोयण सहस्साई तहेत्र विक्खभपरिक्खेवेणं' से प्यारे भानु हाम। मने विशायमा साચેલ છે. પાણીથી બે ગાઉ ઉચા છે, તેની લંબાઈ પહોળાઈ ૧૨ બાર હજાર ચાજનની છે. તે દરેકને પરિક્ષેપ ૩૭૯૪૮ સાડ ત્રીસ હજાર નવસે અડતાળીસ
જનથી કંઈક વધારે છે, આ બધાનું બાકીનું વર્ણન વિજય દ્વારના વર્ણન પ્રમાણે છે. એ બધામાં એક એક પદ્વવરવેદિક અને તેની ચારે બાજુ વનખંડ છે, આ દ્વીપની અંદરનો ભૂમિભાગ બહુ સમરમણીય છે, આ કથનથી લઈને થાવત્ અનેક જતિષ્ક દેવે અને દેવિ ત્યાં ઉઠે બેસે છે, શયન કરે છે, આ કથન સુધી પહેલા કહેવામાં આવ્યા પ્રમાણે અહીંયાં કહી લેવું, આ ભૂમિભાગના બહુમધ્ય દેશભાગમાં એક પ્રાસાદાવતુંસક છે, તેમાં મણિપીઠિકા છે, અને મણિપીઠિકાની ઉપર સપરિવાર સિંહાસને છે. આ સંબંધમાં