________________
८५४
जीवाभिगमसूत्र 'मणुगुलियाणं गोमाणसीण य अडयालीसं-२ सहस्साई' तत्सिद्धायतनेषु प्रत्येक मष्टचत्वारिंशन्मनोगुलिका सहस्राणि प्रज्ञप्तानि, एवमेतत्प्रमाणका गोमानुष्या शय्यारूपाः स्थानविशेषाः तासां प्रत्येक मष्टचत्वारिंशत्सहस्राणि प्रज्ञतानि, वधया -पुरच्छिमेणं सोलस-पच्चत्थिमेणं सोलस दाहिणेणं अट्ठ-उत्तरेण वि अट्ठ साहस्सीओ' सिद्धायतनस्थमनोगुलिका गोमानुष्यश्च पूर्वतः पश्चिमतः पोडश २ दक्षिणेन-उत्तरोऽपि अष्टौ २ सहस्राणि विजयराजधानीवत् । 'तहेव सेसं उल्लोया भूमिभागा जाव बहुमज्झदेसभागे' तथैव शेपमुल्लोकवर्णन भूमिभागादि वर्णनम् । 'मणिपेढिया सोलस जोयणा आयामविक्खंभेणं' प्रत्येकं या मणिपीठिकाः आयामविष्कम्भाभ्यां पोडशयोजनानि प्रज्ञप्ता:-'अट्ठ जोयणाई बाहहुई हैं । "मणुगुलियाणं गोमाणसीण य अडयालीसं २ सहस्साईपुरछिमेण वि सोलसपच्छिमेण वि सोलसदाहिणेण वि अ उत्तरेण वि अह साहस्सीओ' उन सिद्धायतनों में प्रत्येक दिशा में पूर्वदिशा में १६ हजार पश्चिमदिशा में १६ हजार तथा दक्षिणदिशा में आठ
और उत्तरदिशा में भी आठ हजार इस प्रकार से कुल ४८ हजार मनोगुलिकाएं-पीठिका विशेष हैं मनोगुलिका की अपेक्षा जो छोटी होती हैं वे गुलिकाएं हैं इतनी ही वहां इसी प्रकार से गोमानसीका हैं। 'तहेच सेसं उल्लोया भूमिभागा जाव बहुमज्झ देसभागे मणिपेढिया सोलस जोयणा आयामविखंभेणं अह जोयणाई थाहल्लेणं' इसी तरह से वहां बाकी और उल्लोक-चंदरवाओं का और भूमिभाग का वर्णन है सिद्वायतनों के मध्यभाग में जो मणिपीठिका है वह પુષ્કરિણી પદ્વવર વેદિકાઓથી ઘેરાયેલ છે. તેમજ તેની ચારે બાજુ વનડે छ. 'मणुगुलियाणं गोमाणसीणाय अडयालीसं अडयालीसं सहस्साईपुरस्थिमेणं वि सोलस पच्छिमेग वि सोलस दाहिणेण वि अट उत्तरेण वि अटू साहस्सीओ' એ સિદ્ધાયતમાં દરેક દિશાઓમાં અર્થાત પૂર્વ દિશામાં ૧૬ હજાર પશ્ચિમ દિશામાં ૧૬ સોળ હજાર તથા દક્ષિણ દિશામાં આઠ હજાર અને ઉત્તર દિશામાં પણ આઠ હજાર આ રીતે કુલ ૪૮ અડતાલીસ હજાર અને ગુલિકાઓ–પીઠિકા વિશેષ છે. મને ગુલિકાની અપેક્ષા જે નાની હોય તે ગુલિકા કહેવાય છે એટall प्रमाणुभो त्यो पानी मानसिाय छे. 'तहेव सेसं उल्लोया भूमिभागा जाव बहुमज्झदेसभागे मणिपेढिया सोलस जोयणा आयामविक्खंभेणं अदुजोयणाई थाहल्लेणं' से प्रमाणे त्यां मीनु थन सभडेઉલ્લે–ચંદરવાનું અને ભૂમિભાગનું વર્ણન છે. સિદ્ધાયતની મધ્યભાગમાં જે મણિપીઠિકાઓ છે, તે સેળ જનની લંબાઈ પહોળાઈ વાળી છે. અને