________________
जीवाभिगमसूत्रे
७२०
शोध्यन्ते शोधितेषु जातम् एका योजनकोटी द्विनवतिः शतसहस्राणि एकोन नवतिः सहस्राणि अष्टौ शतानि पट्सप्ततानि पट्सप्तत्यधिकानि १९२८९८७६ तेषां चतुर्भिर्भागे हृते द्वाराणां परस्परन्तरम् ४८२२४६९ | 'पएसा दोण्ड वि पुट्ठा जीवा दो भाणिया वा- पुक्खवरदीवस्स णं भंते! पएसा पुक्खरवरदीवं पुट्ठा' प्रदेशाद्वयोरपि संस्पृष्टाः जीवा द्वयोरपि भणितव्याः पुष्करप्रदेशाः पुष्करसमुद्रं स्पृष्टाः किम् ? भगवानाह - हन्त ! स्पृष्टाः अथ ते कस्य स्युः प्रदेशाः ? अपि समुद्र स्पृष्टाः पुष्करद्वीपस्यैव तथा - समुद्रप्रदेशा द्वीपं स्पृष्टा अपि समुद्रस्यैव भवेयुमोटाई को एकत्र मिलाने पर १८ योजन की होती है इस १८ योजन को पुष्करवर द्वीप के १९२८९८९४ इस योजन परिमाण में से घटाना चाहिये तब घटाने पर १९२८९८७६ योजन प्रमाण बचता है इसे फिर चार से गुणित करना चाहिये तत्र ४८२२४६९ योजन का अन्तर प्रत्येक द्वार का आपस का निकल आता है । 'पएसा दोन्ह चि पुट्ठा जीवा दोसु भाणियचा' हे भदन्त ! पुष्कर द्वीप के वे प्रदेश जो कि पुष्करवर समुद्र को छुए हुए हैं पुष्करवर द्वीप के कहलावेंगे या पुष्कर वरसमुद्र के कहलायेंगे ? तो इस प्रश्न के उत्तर में प्रभु ने ऐसा कहा है कि हे गौतम! वे प्रदेश पुष्करद्वीप के ही कहलावेंगे पुष्करवर - समुद्र के नहीं कहलावेंगे इसी तरह से जो पुष्करवर समुद्र के प्रदेश पुष्करवर द्वीप को छू रहे हैं वे प्रदेश पुष्करवर समुद्र के ही कहलावेगे पुष्करवर द्वीप के नहीं कहलावेंगे क्योंकि लोक का ऐसा ही
જાડાઈને એકઠી કરવાથી ૧૮ અઢાર ચેાજનની થાય છે. આ ૧૮ અઢાર ચેાજનના પુષ્કરવર દ્વીપના ૧૯૨૮૯૮૯૪ એક કરોડ માણુ લાખ નેવાસી હાર આઠસે ચેારાણુ ચેાજન પરમાણુમાંથી એછુ કરવુ જોઇએ. તે ઘટાડવાથી ૧૯૨૮૯૭૬ એક કરાડ ખાતુ લાખ નેવાસી હજાર આસા ાંતેર ચેાજન પ્રમાણ ખચે છે. તેને પાછા ચારથી લગાવાથી ૪૮૨૨૪૬૯ અડતાલીસ લાખ ખાવીસ હજાર ચારસા એગણુ સીત્તેર ચેાજનનુ અંતર દરેક દ્વારનું પરસ્પરનું નીકળી भावे छे. 'पएसा दोन्ह त्रिं पुट्ठा जीवा दोसु भाणियव्वा' हे भगवन् ! १२ દ્વીપના તે પ્રદેશે કે જે પ્રદેશે પુષ્કરવર સમુદ્રને સ્પર્શેલા છે. તે પ્રદેશે પુષ્કરવર દ્વીપના કહેવાશે કે પુષ્કરવર સમુદ્રના કહેવાશે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રીએ એવું કહ્યું કે હે ગૌતમ ! તે પ્રદેશે પુષ્કરવર દ્વીપનાજ હેવાશે. પુષ્કરવર સમુદ્રના કહેવાશે નહી. એજ રોતે જે પ્રદેશેા પુષ્કરવર સમુદ્રના છે, કે જે પુષ્કરવર દ્વીપને સ્પર્શેલા છે, તે પ્રદેશે પુષ્કરવર સમુદ્રના જ કહેવાશે. પુષ્કરવર દ્વીપના હેવાશે નહીં કેમકે લાકના વ્યવ્હાર એવાજ ચાલ્યું આવે
