________________ વિદૂષક ર૪ કપૂરમંજરી, અંક 1; વિદ્ધશાલભંજિકા, અંક 2. 25 વ્યુત્પત્તિના વિસ્તૃત વિવેચન માટે જુઓ પ્રકરણ ૭મું, “વિદૂષકનું નામાભિધાન.” 26 જુઓ : પ્રકરણ ૪થું ‘વિષકની જાત.” ર૭ જુઓ : કીથ, “સંસ્કૃત ડ્રામા' પા. 66 28 જુઓ : મુગોદાવરી તકર, “ભારતીય નાટયશાસ્ત્ર' પા. 384. 29 એ. કે. કુમારસ્વામી, નેસ એન ધ જાવાનીઝ થિએટર' રૂપમ ૭ઉલ્લેખ: મને-- - મોહન ઘોષ, હિસ્ટ્રી ઓફ ધ હિંદુ ડ્રામા' પા. 39. 30 મનોમેહન ઘોષ, “હિસ્ટ્રી ઑફ ધ હિંદુ ડ્રામા' પા. 39. 31 કીથ, “સંસ્કૃત ડ્રામા” પા. 50 હાલમાં પ્રો. જે. ટી. પરીખ પણ ડે. કીચે આપેલી સમજૂતીને પુરસ્કાર તેમના વિદૂષક વિશેના ગ્રંથમાં, અને એક લેખમાં કરતા જણાય છે. તે વિશે વિચાર અમે પ્રસ્તાવનામાં કર્યો છે. કર જુઓ : ભરત, “નાટયશાસ્ત્ર' ગાયકવાડ સિરીઝ 1.107-115; કાવ્યમાલા 1. 73( 81; કાશી સિરીઝ 1.103-113. 73 નાટયશાસ્ત્ર, ગાયકવાડ, કાવ્યમાલા, કાશી સિરીઝ ર.૧૧-૧ર૩૪ માલવિકાગ્નિમિત્ર, 1.4 35 નાટથશાસ્ત્ર, ગાયકવાડ, 5 134, કાવ્યમાલા પ.૧૨૫, કાશી પ.૧૩૫-અને પછીના લોકો 36 નાટથશાસ્ત્ર, ગાયકવાડ, કાશી, 1.54-58, કાવ્યમાલા 1.20-24. પ્રસ્તુત કરી, અભિનવટીકા, તેમજ મોહન ઘોષનું એ લોકોનું અંગ્રેજી ભાષાંતર જુઓ. 37 નાટથશાસ્ત્ર, 4.1-3 38 નાટયશાસ્ત્ર, 4.10 39 પાણિનિ સૂત્ર 3.1.26 ઉપરનું પતંજલિમહાભાગ- 2 તાવતે રામનિ (પાઠાન્તર शौभिका) नामैते प्रत्यक्ष कंसं घातयन्ति, प्रत्यक्षं बलिं बन्धयन्ति इति / 40. જજે ગેડન, શેકસ્પીરિયન કોમેડી પા. 62. The old miracles had always their bright patches of comedy, a handy sheep-stealer with the sheep hidden in the craddle, or some potent and homely figure of Noha's wife. Also if Deity must be shared, the devilry must bounce for it, and be amusing, so that Satan and his vices become comic characters in England. It was in the reign of Elizabeth that old vice went out of the regular English stage, and Mr. Clown, as we know him from Shakespeare came in.