________________
प्रबोधिनी टीका पद १७ ० ४ भवनपतिसमानाहारादिनिरूपणम्
३७
खलु अविशुद्धवर्णतरकाः- विशुद्रतरवर्णा भवन्ति, 'तत्थ णं जे ते पच्छोववनगा ते णं विसु'द्धवम्न्नतरागा' तत्र खलु - पूर्वोत्पन्नपश्चादुत्पन्नासुरकुमाराणां मध्ये ये ते पश्चादुत्पन्नका असुरकुमारास्ते खलु विशुद्धवर्णतरा भवन्ति, पूर्वोक्तनैरयिकापेक्षया वैषम्ये वीजन्तु अमरकुमाराणां प्रशस्तवर्णनाम्नो भवापेक्षः शुभ उत्कटानुभागोदयो भवति सच पूर्वोत्नासुरकुमाराणां पुष्कलः क्षयं प्राप्तः, तह पूर्वोत्पाका अविशुद्ध तरवर्णा व्यपदिश्यन्ते, पचादुत्पन्नकानान्तु नाद्यत्वेऽपि प्रभूतावासायोदय निर्जीर्ण इति ते विशुद्धतरवर्णा व्यपदिश्यन्ते, तदुपसंहरन्नाह'से तेणद्वेणं गोयमा ! एवं बुच्चर - असुरकुमाराणं सच्चे णो समवन्ना' हे गौतम! तत्अथ तेनार्थेन एवम्-उ - उक्तरीत्या उच्यते- -यत्-असुरकुमाराः खलु सर्वे को समवर्णा भवन्ति, ‘एवं लेस्साए वि' एवम्-वर्णवदेव लेश्याऽपि असुरकुमाराणां वक्तव्या, तथाच पूर्वोत्पन्ना असुरकुमाराः अविशुद्धतरलेश्या भवन्ति, पञ्चादुत्पन्नास्तु विशुद्धतरलेश्या भवन्ति, तत्र कारणन्तु उत्पन्न जो पूर्वोत्पन्न हैं वे अविशुद्धतर वर्ण वाले होते हैं । जो पश्चात् उत्पन्न हैं वे विशुद्धतर वर्ण वाले होते हैं । पूर्वोक नारकों से असुरकुमारों में यह जो fareer है इसका कारण यह है - असुरकुमारों में, भव के कारण प्रशस्त वर्ण नाम कर्म के तीव्र शुभ अनुभाग का उदय होता है । पूर्वात्पन्न असुरकुमारों का वह शुभ अनुभाग बहुत-सा क्षय हो चुकता है, इस कारण पूर्वोत्पन्न असुर कुमार अविशुद्धतर वर्ण वाले होते हैं, किन्तु जो असुरकुमार बाद में उत्पन्न हुए हैं, उनका वर्ण नाम कर्म के शुभ अनुभाग का बहुभाग क्षीण नहीं होताउसका अधिकांश विद्यमान होता है, अत एक वे विशुद्धतर वर्ण वाले होते हैं । इस कारण हे गौतम! ऐसा कहा जाता है कि सभी असुरकुमार समान वर्ण वाले नहीं होते हैं ।
वर्ण के समान असुरकुमारों की बेश्या भी लमझनी चाहिए । इस प्रकार पूर्वोत्पन्न असुरकुमार अविशुद्धतर वेश्या वाले होते हैं और पश्चात् उत्पन्न
પૂર્વે ત્પન્ન છે તે અશુિદ્ધતર વર્ણવાળા હોય છે, જે પશ્ચાત્ ઉત્પન્ન છે તેએ વિશુદ્ધતર વર્ણવાળા હાય છે. પૂર્વોક્ત નાકાથી અસુરકુમારોમાં આ જે વિષમતા છે, તેનું કારણુ એ જે-અસુરકુમારોમાં, ભવના કારણે પ્રશસ્ત વર્ણ નામ કર્માંના તીવ્ર શુભ અનુભાગના ઉદય થાય છે. પૂર્વાંત્પન્ન અસુરકુમાશેના તે શુભ અનુભાગ છેૢા ખો ક્ષય થઈ ગએલા છે. એ કારણે પૂર્વાંત્પન્ન અસુરકુમાર અવિષ્ણુદ્દતર વર્ણવાળા હાય છે, પરન્તુ જે અસુરકુમારો પછીથી ઉત્પન્ન થયેલ છે, તેમના વણું નામ ઢના શુભ્ર અનુભાગના બહુભાગ ક્ષીણ નથી થયેા હાતા તેના અધિકાશ વિદ્યમાન હાય છે તેથી જ તેએ વિશુદ્ધતર વર્ણવાળા હાય છે. એ કારણે કે ગૌતમ ! એવુ કહેવાય છે કે બધા અસુરકુમાર સમાન વર્તુવાળા નથી હોતા. વના સમાન અસુરકુમારોની લેશ્યા પણ સમજવી જોઈએ. એ પ્રકારે પૂર્વી પન્ન અસુરકુમાર અવિશુદ્ધતર વૈશ્યાવાળા ડાય છે અને પશ્ચાત્–ઉત્પન્ન થયેલ અસુરકુમારે
