Pragnapanasutram Part 04

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 525

पिनास्त्र भावः, भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'अत्थेगइए लभेज्जा अस्थेगइप णो लभेजा' अस्त्येक:-कश्चित् पश्चेन्द्रिशतिर्यग्योनिकषु उत्पादाही नैरयिका केलिप्रज्ञप्तं धर्मश्रोतुं नो लभेत, गौतमः अस्त्येकः कश्चित्तु तथाविधः सनमपि वलिाज्ञप्तं धर्म श्रोतुं नो लभेत गौतम ! पुनः पृच्छति-'जेणं भो ! केवलिपणनं धम्पल भेजजा सवणयाए सेणं कालं बोहि बुज्झेजा ?' हे भदन्त ! यः खलु पञ्चन्द्रिय तिम्वोनिकतया उत्पादाओं नैरविका केवलि प्रज्ञप्तं धर्म श्रवणाय लभेत-श्रोतुं समयों भवेत् स खलु किं केवलां-विशुद्धां कैवलिकी वा बोधिम्-धर्मावाप्ति रूपाम्, तजनक शब्द सन्दर्भरूपां वा बोधिकारंण कार्योपचारात्. तस्याश्च धर्मावाप्ति जनकवचन सन्दर्भरूपाया बोधेः केवलिना साक्षात् परम्पश्या वोपदिष्टत्वात् कैवलिकत्वमवसेयम्, तथा च केवलिना उपदिष्टः स कैवलिः केवलिश्ज्ञमस्य धर्मस्य श्रोता कि कैवलिकी बोधि पूर्वोक्तरूपां बुध्येत-तदर्थ जानीयादिति प्रश्नाशयः, भगवानाह-'गोयमा!' निकल कर केवली प्ररूपित धर्म को अवण कर सकता है ! वह केवली अर्थात् विशुद्ध बोधिको अर्थात् धर्म प्राप्ति को अपना देशमा को प्राप्त कर सकता है? यहा के बली की धर्मदेशना को जो बोधि कहा है सो कारण में कार्य का उपचार करके कहा है क्यों कि केवली की देशना कारण है शेषली के द्वारा साक्षात् अथवा परम्परा से उपदिष्ट होने के कारण व बोधि केवलि कहलाती है। जो केवली द्वारा उपदिष्ट हो सो केवलिक। प्रश्न का आशय यह है कि केवलि प्ररूपित धर्म का श्रोता क्या कैवलिक योधि को जानता है ? उसे समझ सकता है
भगवान्हे गौतम ! कोई केवलिप्ररूपित बोधि को बूझ सकता है, कोई नहीं बूझ सकता।
गौतमस्वामी-हे भगवन् ! जो पूर्वोक्त नारक केलिप्ररूपित पूर्वोक्त वोधि का अर्थ समझने में समर्थ होता है क्या वह उस पर श्रद्धा कर सकता है ? उस पर प्रतीति अर्थात् विश्वास कर सकता है ? याविश्वाल रूप में उसे ग्रहण कर सकता है ? क्या वह उस पर रुचि कर सकता है ? अर्थात् मैं इसका अनुसरण करु, નાને પ્રાપ્ત કરી શકે છે? અહી કેવલીની ધર્મદેશનાને જે બેબી કહેલ છે, તે કારણુમાં કાર્યને ઉપચાર કરીને કહેલ છે, કેમકે કેવલીની દેશના કારણ છે, કેવળી દ્વારા સંક્ષિાત અથવા પર પરાથી ઉપદિષ્ટ હોવાને કારણે તે બે વિકેવળિક કહેવાય છે. જે કેવલી દ્વારા ઉપદિષ્ટ છે તે કેવલિક પ્રશ્નને આશય એ છે કે કેવલિ પ્રરૂપિત ધર્મના શ્રેતા કેવલિક બેધિને જાણે છે ? તેને સમજી શકે છે?
શ્રી ભગવાન-હે ગૌતમ ! કઈ કેવલિ પ્રરૂપિત બધિને જાણી શકે છે, કે ઈ નથી meी २४त.
શ્રી ગૌતમસ્વામી–હે ભગવન્! પૂર્વોક્ત નારક કેવલિ પ્રરૂપિત પૂર્વોક્ત બધિને અર્થ સમજવામાં સમર્થ હોય છે, શું તે તેના પર શ્રદ્ધા કરી શકે છે, એ ઉપર પ્રતીતિ અલ વિશ્વાસ કરી શકે છે? અગર વિશ્વસ્ત રૂપમાં તેને ગ્રહણ કરી શકે છે ? શું ના "