________________
प्रबोधिनी टीका पद २१ ० ४ वैकियशरीरमेदनिरूपणम्
पृथिव्याः पञ्चेन्द्रियनैरयिकवैक्रियशरीराणां द्विगतो भेदः - पर्याप्ता पर्याप्तकरूपद्विप्रकारको भेदो भणितव्यः वक्तव्यः, गौतमः पृच्छति - 'नइ तिरिक्खजोणिय पंचिदियवेड व्वियसरी रे किं संच्छिमचिदिय दिक्खि जोणिय वेउ विषयसरी रे, गम्भवतिय पंचिदियतिरिक्खजोणिय doaसरीरे ?' हे भन्दत ! यदि तिर्यग्योनिकपञ्चेन्द्रियवैफियशरीरं भवति तत् किं संमूछिमपञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिकवैक्रियशरीरं भत्रति १ किंवा-गर्मव्युत्क्रान्तिकपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक क्रियशरीरं भवति ? भगवानाह - 'गोयमा !" हे गौतम! 'नो संमुच्छिमपंचिदियतिरिक्खजोयिवे उब्विय सरीरे, गन्धवकंतियपंचिदियतिरिक्ख जोणिय वेउच्चियसरी रे' नो संमूछिम पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकवैक्रियशरीरं भवति अपितु गर्भव्युत्क्रान्तिपश्चेन्द्रियतिर्यग्योfrey क्रियशरीरं भवति, गौतमः पृच्छति - ' जड़ अन्भवतिय ंचिदियतिरिक्खजोणिय वेउव्वियसरीरे किं संखेज्जवासाउय गव्यवकंतियपंचिदियतिरिक्खजोणिय वेउब्वियसरीरे, असं
६७९
ओर तमस्तसःप्रभा पृथ्वी के पर्याप्त और अपर्याप्त नारक पचेन्द्रियों का भी वैक्रिय शरीर होता है । इस प्रकार सभी के दो-दो भेदों का कथन कर लेना चाहिए । गौतमस्वानी - हे भगवन् ! यदि तिर्यच पंचेन्द्रियों का वैक्रियशरीर होता है तो क्या संमूर्छिम पंचेन्द्रिय तिर्यंचों का होता है अथवा गर्भज तिर्यच पंचेन्द्रियों ar वैशरीर होता है ?
भगवान् हे गौतम! संमूर्छिम पंचेन्द्रिय तिर्येचों का वैक्रियशरीर नहीं होता किन्तु गर्भज पचेन्द्रिय तिर्यचों का वैक्रियशरीर होता है !
गौतमस्वामी - हे भगवन् ! यदि गर्भज पंचेन्द्रिय तिर्यचों का वैक्रियशरीर होता है तो क्या संख्यात वर्ष की आयु वाले गर्भज पंचेन्द्रियो का वैक्रियशरीर होता है अथवा असंख्यातवर्ष की आयु वाले गर्भज पंचेन्द्रिय तिर्थचों का वैकि" यशरीर होता है ?
પ્રભા પૃથ્વીના પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત નારક પંચેન્દ્રિયાના પણ વૈક્રિયશરીર હોય છે. એજ પ્રકારે પ્રધાના એ-એના લેઢાનુ કથન કરી લેવુ જોઇએ.
શ્રી ગૌતમસ્વામી—હે ભગવન્ ! યદ્વિતિય ચ પચેન્દ્રિયના વૈક્રિયશરીર ઢાય તે શું સમૂમિ પંચેન્દ્રિય તિયચોના હાય છે અથવા ગજ તિયાઁચ પચેન્દ્રિયાના વક્રિયશરીર ડાય છે!
ભગવાન-ડે ગૌતમ! સમૂમિ પ ંચેન્દ્રિયતિય ચેાના વૈક્રિયશરીર હાતા નથી, પરંતુ ગજ પચેન્દ્રિયતિય ચાના વૈક્રિયશરીર હોય છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી–ડે ભગવન્ ! યદ્ઘિ ગભ`જ ૫ ચેન્દ્રિયાના વક્રિયશરીર હૅય છે તે શુ' સખ્યાત વના આયુવાળા ગજ પચેન્દ્રિયાના વૈક્રિયશરીર હોય છે ? અસ્′ખ્યાત વર્ષની આયુવાળા ગભ જ પચેન્દ્રિય તિય 'ચોના વૈકિયશરીર હાય છે?
અથવા
