________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद २१ सू० ४ वैक्रियशरीरमनिरूपणम्
६७७ वैक्रियशरीरं, किंवा मनुष्य पञ्चेन्द्रियवैक्रियशरीरं, किंवा देवपञ्चन्द्रियवैक्रियशरीरं भवति ? भगवानाह-'गोयमा !' हे गौतष ! 'नेरइयचिदियवे उब्वियसरीरे वि, जाव देवपंचिंदिर्यवेउबियसरीरे वि' नैरयिरूपञ्चन्द्रिय वैक्रियशरीरमपि भवति, यावत् तिर्यग्योनिक पश्चन्द्रियवैक्रियशरीरमपि, मनुष्यपञ्चेन्द्रियवैक्रियशरीरमपि, देवपञ्चेन्द्रियवैक्रियशरीरमपि भवंति, गौतमः पृच्छति-'जा नेरइय पंचिदिय वेउब्वियसरोरे कि रयणप्पभाषुढविनेरइयपंचिदियवेऽध्वियसरीरे जाव किं अहेसत्तमापुढविनेरइय पंचिंदियवेउब्धियसरीरे ? हे भदन्त ! यदि नैरयिकपञ्चन्द्रियवैक्रियशरीरं भवति तत् किं रत्नप्रभापृथिवी नरयिक पवे. न्द्रिय बैंक्रियशरीरं यावर किंवा शर्कराप्रभापृथिवीनैरयिक पञ्चन्द्रिय क्रियशरीरं किंवा बालफाप्रभापृथिवीनेरसिकपञ्चेन्द्रिय वैक्रियशरीरं किंवा पकप्रभापृथिवी नैरयिकपश्चन्द्रियोक्रियसरीरं किंवा धूमप्रभापृथिवी नैरयिकपञ्चेन्द्रिय वैक्रियशरीरम् किंवा तमाप्रभापृथिवी नरयिकपश्चेन्द्रियवैक्रियशरीरं किंवा अधःसप्तम पृथिवीनैरयिकपश्चेन्द्रियवैक्रियशरीरं भवति ? भगवाधानाह-'गोयमा !' हे गौतम ! 'रयणप्पभापुढविनेरइय पंचिंदिय वेउब्वियसरीरे वि जाव का होता है अथवा देवपंचेन्द्रियों का होता है ?
भगवानू-हे गौतम ! नारक पंचेन्द्रियो का भी वैक्रियशरीर होता है, यावत् तिर्यंच पंचेन्द्रियों का भी होता है, मनुष्य पंचेन्द्रियों का भी होता है और देवपंचेन्द्रियों का भी होता है __ गौतमस्वामी-भगवन् ! यदि नारक पंचेन्द्रियों का वैक्रियशरीर होता है तो क्या रत्नप्रभा पृथिवी के नारक पंचेन्द्रियों का होता है, क्या शार्करामभा पृथ्वी के नारक पंचेन्द्रियों का होता है, क्या वालुकाप्रभा पृथ्वी के नारक पंचेन्द्रियों का होता है, पंकप्रभा पृथ्वी के नारक पंचेन्द्रियों का होता है, धूमप्रमा पृथ्वी के मारक पंचेन्द्रियों का होता है, तमःप्रभा पृथ्वी के नारक पंचेन्द्रियों होता है अथवा तमस्तमामभा पृथ्वी के नारक पंचेन्द्रियों का होता है ? પંચેન્દ્રિના હોય છે, તિર્યંચ પંચેન્દ્રિના હોય છે, મનુષ્ય પંચેન્દ્રિના હોય છે અથવા દેવ પંચેન્દ્રિના હોય છે?
શ્રી ભગવાન હે ગૌતમ! નારક પંચેન્દ્રિનાં પણ વૈછિયશરીર હોય છે, પાવન તિર્યંચ પંચેન્દ્રિના પણ હોય છે, મનુષ્ય પંચેન્દ્રિના પણ હોય છે અને ન પશેન્દ્રિોના પણ હોય છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન ! યદિ નારક પંચેન્દ્રિયેના વૈક્રિયશરીર હોય છે તે શું રત્નપ્રજા પૃથ્વીના નારક પંચેન્દ્રિના હાય છે, શું શકરા પ્રભા પૃથ્વીના નારક પદ્રિના હેય છે, શું વાલુકાપ્રભા પૃથ્વીના નાક પચેન્દ્રિના હોય છે, પંકપ્રભા પૃથ્વીના નારક પંચેન્દ્રિના હોય છે, ધૂમપ્રભા પૃથ્વીના નારક પંચેન્દ્રિના હોય છે, તમારપ્રભા પૃથ્વીના મક પદ્રિના હોય છે, અથવા તમામ પ્રભા પૃથ્વીના નાક પંચેન્દ્રિયના હોય છે?
