________________
e×
नासूत्र
•
- बादरनिगोदजीवानामनन्तानां प्रत्येकं वैजराणशरीर सद्भावात् 'पएलट्टयाए सन्वत्थोवा - आहारगसरीरा परसट्टयाए' प्रदेशार्थतया प्रदेशापेक्षया सर्वस्तोपनि आहारकशरीराणि प्रदेशार्थतया भवन्ति सहस्रपृथक्त्वमात्रशरीरप्रदेशानामल्पत्वात् तेभ्योऽपि - 'वेड व्चियसरीरा . पएसट्टयार असंखेज्जगुणा' वैक्रियशरीराणि प्रदेशार्थतया असंख्येयगुणानि भवन्ति, ननु वैक्रियशरीरयोग्यवर्गणाभ्य आहारकशरीरवर्गणाया: अनन्दगुणत्वात्स्यं वैक्रिय शरीराणाम् आहारकशरीरापेक्षया असंख्येयगुणत्वमिति चेदत्रोच्यते - स्वोकाभिरेव वर्गणाभिराहारकशरीरस्य निष्पद्यमानस्येन स्वमात्रत्वादतिप्रचुराभिर्वक्रियारीवर्गणाभिर्वक्रियस्य निष्पद्यमान'स्वेन उत्कृष्टेन तस्य सातिरेकलक्ष्यो जनप्रमाणत्वात्, आहारकशरीराणि अतिस्तोकानि तेषां सहस्रपृथक्त्वप्रमाणत्वात्, वैक्रियशरीराणि तु असंख्येयथेणिगताकाशप्रदेशराशिप्रमाणत्वात् के जीवों के जो कि अनन्तानन्त है, प्रत्येक के तैजल और कार्मणशरीर होते हैं । प्रदेशों की अपेक्षा से विचार किया जाय तो प्रदेशों से आहारकशरीर सय से कम है, क्योंकि सहस्रपृथक् संख्या वाले आहारकशरीरों के प्रदेश अन्य सभी शरीरों के प्रदेशों की अपेक्षा कम ही होते हैं । आहारक की अपेक्षा वैक्रिय'शरीर प्रदेशों की दृष्टि से भी संख्यातगुणा होते हैं ।
"
शंका- वैक्रिय वर्गणाओं की अपेक्षा आहारकघर्गणा परमाणुओं की अपेक्षा . से अनन्तगुणी होनी है, फिर आहारकशरोरों से वैकियशरीरों के प्रदेश असंख्यात गुणा कैसे कहे गए हैं ?
समाधान - आहारकशरीर केवल एक हाथ का ही होता है, किन्तु वैक्रियशरीर बहुत वर्गणाओं से बनता है, क्योंकि वैक्रियशरीर उत्कृष्ट एकलाख योजन से भी अधिक प्रमाण का हो सकता है। इसके अतिरिक्त आहारकशरीर संख्या में भी कमर्फि सहस्रपृथक्त्व होते हैं, मगर वैकिक्शरीर असंख्यात श्रेणिगत आकाश प्रदेशों के बराबर होते हैं । इसका कारण आहारकशरीरों की , કેમ કે સૂક્ષ્મ અને ખાતર નિગેાદના વા કે જે અનન્તાનન્ત છે, પ્રત્યેકના તેજસ અને કાણુશરીર કાય છે.
પ્રદેશેાની અપેક્ષાએ વિચાર કરાય તેાં પ્રદેશેામાં આહાર શરીર બધી ઓછાં છે, કેમ કે સહસ્ર પૃથકત્વ સખ્યાવાળા આહારકશરીરના પ્રદેશ ખીજા બધા શરીરાના પ્રદેશેની અપેક્ષાએ એછાં જ હાય છે આહારકની અપેક્ષાએ વૈક્રિયશરીર પ્રદેશેાની દૃષ્ટિથી અસ ખ્યાતગણુા હોય છે.
f
શંકા—વૈક્રિય વણાની અપેક્ષાએ આહારક વણા પરમાણુઓની અપેક્ષાથી અનન્તગણી હાય છે. પછી આહારકશરીરાથી વૈક્રિયશીરાના પ્રદેશ અસંખ્યાતગણા કેવી રીતે કહેલા છે? સમાધાન-આહારકશરીર થાડી વણુાઓએ બને છે, કેમ કે આહારકશરીર કેવળ એક હાથનુ જ હાય છે, પણ વૈક્રિયશરીર ઘણી વણાએથી અને છે. કેમ કે વૈક્રિયશરીર ઉત્કૃષ્ટ એક લાખ ચેાજનથી પણ અધિક પ્રમાણુનુ હાઈ શકે છે. તદુપરાન્ત
भाडा