________________
६९६
प्रज्ञापनास्त्रे
संठागसंठिए पण्णत्ते' वैक्रियशरीरं नानासंस्थानलस्थित अनेकाकारव्यवस्थितं प्रज्ञप्तम्, गौतमः पृच्छति - 'वाउकाइय रगिंदियवेउव्वियसरीरे णं भंते ! किं संठाणसंठिए पण्णत्ते ?' हे भदन्त ! वायुकायिकेन्द्रियवैक्रियशरीरं खलु कि संस्थानसंस्थितम् किमाकारव्यवस्थितं प्रज्ञप्तम् ? भगवानाह - 'गोयमा !" हे गौतम! 'पडाणा संस्थाणसंठिए पण्णत्ते' वायुकायिकेकेन्द्रियवैकियशरीरं पताका संस्थासंस्थितं प्रज्ञप्तम्, गौतमः पृच्छति - 'नेरइयपचिदियवेव्वियसरीरे णं ते! किं संठाणसंठिए पण्णत्ते ?' हे भदन्त ! नैरयिकपञ्चेन्द्रिय वैक्रियशरीरं खलु कि संस्थानसंस्थितं प्रज्ञतम् ? भगवानाह - 'गोयमा ?' हे गौतम ! 'नेर पंचिदिय उब्वियसरी दुविहे पण्णत्ते' 'नैरयिकपञ्चेन्द्रियवैक्रियशरीरं द्विविधं प्रज्ञप्तम्, 'त जहा - भवधाणिज्जे य उत्तरवेउब्विए य' तद्यथा - भवधारणीयञ्च, उत्तरवैक्रियञ्च, 'तत्थ. of जे से भवधारणिज्जे से णं हुंडठाणसंठिए पण्णत्ते' तत्र खलु भवधारणीयोत्तरवै क्रियमध्ये यद् यदो भवधारणीयं नैरयिकवैकि पारीर भवति तत् खलु डुण्डसस्थानम् - रोमादि -- उसके संस्थान की प्ररूपणा की जाती है
गौतमस्वामी - भगवन् ! वैक्रिय शरीर किस आकार का कहा गया है ? भगवान् - हे गौतम! वैक्रियशरीर नाना प्रकार के आकारों का कहा गया है। गौतमस्वामी - हे भगवन् ! चायुकाधिक एकेन्द्रियों का वैक्रियशरीर किस आकार का कहा है ?
anara - हे गtaa ! वायुकाधिक एकेन्द्रियों का वैकशरीर पताका के आकार का कहा है ।
गौतमस्वामी - हे भगवन् ! नारक पंचिन्द्रियों का वैक्रिय शरीर किस आकार का कहा है ?
-
भगवान् हे गौतम! नारक पंचेन्द्रियों का वैक्रियशरीर दो प्रकार का कहा गया है, वह इस प्रकार है- भवधारणीय और उत्तरवैक्रिय । इनमें जो भवधारणीय वैक्रिय शरीर है, वह हुंड संस्थान वाला होता है अर्थात् बटेर नामक पक्षी के સસ્થાનની પ્રરૂપણા કરાય છે—
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન્ ! વૈક્રિયશરીર કેવા આકારનાં છે?
શ્રી ભગવાન્—હૈ ગૌતમ ! વૈક્રિયશરીર વિભિન્ન આકારના કહેલાં છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન્ ! વાયુકાયિક એકેન્દ્રિયના વૈક્રિયશરીર કેવા આકારના કહ્યાં છે ?
શ્રી ભગવાન-૪ ગૌતમ ! વાયુકાયિક એકેન્દ્રિયના વૈકિયશરીર પતાકાના આકારના छे.
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન્ ! નારક પ‘ચેન્દ્રિયેાના વૈક્રિયશરીર કેવા આકારના કહ્યાં છે ? શ્રી ભગવાન્ હે ગૌતમ ! નરક પંચેન્દ્રિયના વૈયિશરીર એ પ્રકારના કહ્યાં છે. તે આ પ્રકારે છે–ભધારણીય અને ઉત્તરવૈક્રિય તેમાં જે ભધારણીય વૈક્રિયશરીર છે, તે
