________________
प्रज्ञापना सूत्रे
७९२
बाह्य वेदिकान्तम् ॐ याद् इपत्प्राग्भारापृथिशतापत्यमाणा या । गौतमः पृच्छति'सकुन देवरस णं भंते ! मारणंतियसमुग्धाएणं समोsses तेयासरीरस्स के महाकिया सरीरोगाहणा पण्णना ?' हे भदन्त । सनत्कुमारदेवस्य खलु सारणान्तिकसमुद्घातेन समयहृतस्य सतः तैजसशरीरस्य कि महालया - कियद्विस्तारा शरीरावगाहना प्रज्ञा ? भगवानाह - 'गोयमा 1' हे गौतम! 'सरीरयमाणमेता विरसंभवाद्दल्लेणं' शरीरप्रमाणयात्रा विष्टम्भेणउदरादि विस्तरेण, बाहल्येन- उरः पृष्ठस्थूलत्वेनेत्यर्थः शरीरावगाहना भवति 'आयामे जहणेणं अंगुलस्त असखेज्घहभाग, उक्कोसेणं हे जाव महापातालाणं दोघे तिभागे, तिरिय जा सयंभूरमणे समृद्देउ जाव अच्चुओ कप्पो' आयामेन दैर्येण जघन्येन अगुलस्यासंख्यामात्र उत्कृष्टेन अधो यावद् महापातालानां द्वितीयविभागः दिर्यग् यावत् स्व यम्भूरमणः समुद्रः, ऊर्ध्व यावद् अच्युतः कलस्तावत्प्रमाणा सनत्कुमारतैजशरीरावगाहना अवसेया, तथा च सनत्कुमारादयस्वथा भवनरवाभाव्याद् एकेन्द्रियेषु विकलेन्येिषु वा नोत्पकायिक रूप में उत्पन्न होता हैं । उस समय उसके तैजसशरीर की अवगाहना तीसरी पृथ्वी के अधस्तन चरमान्त तक ति स्वयंभूरमणसमुद्र के बाह्य वेदिकान्त तक और उपर ईषत्प्राग्भार पृथ्वी तक की होती है ।
:
श्रीगौतमस्वामी - हे भगवन् ! प्रारणान्तिक समुद्घात किये देव के तैजसारीर की अवगाहना कितनी महान होती है ?
भगवान् हे गौनम ! चौडाई और मोटाई की अपेक्षा से शरीर प्रमाण और लम्बाई की अपेक्षा ले जघन्य अंगुल के असंख्यानवें भाग की होती है उत्कृष्ट नीचे महापाnionerों के द्वितीय विभाग तक, तिर्धी स्वयंभूरमणसमुद्र तक और ऊपर अच्युत कल्प तक सनत्कुमार देव के तैजलवारीर की अवगाहना जाननी चाहिए । सनत्कुमार आदि देवभव के स्वभाव से एकेन्द्रियों में उत्पन्न नहीं होते, विकलेन्द्रियों में भी नहीं उत्पन्न होते । वे पंचेन्द्रियतियैचों में अथवा
हुए सनत्कुमार
રૂપમાં ઉત્પન્ન થાય છે. તે સમયે તેના તૈજસશરીરની અવગાહના નીચે ત્રીજી પૃથ્વીના અધસ્તન ચરમાન્ત સુધી, તિ િસ્વયં ભ્રમણુ સમુદ્રની . વેદિકાન્ત સુધી અને ઊપર ઇષપ્રાગ્ભર પૃથ્વી સુધીની હાય છે.
શ્રી ગૈતમસ્વામી-હે ભગવન્ સારાન્તિક સમુહ્વાન કરેલ સનત્કુમાર દેમના તૈજસ
શરીરની અવગાહના કેટલી મેટી હાય છે ?
શ્રીભગવાન-હે ગૌતમ ! પહેાળાઇ અને મેટાઈની અપેક્ષાએ શરીર પ્રમાણુ અને લંબાઈની અપેક્ષાથી જઘન્ય અ'ગુલના અસ`ખ્યાતમા ભાગની હાયછે, ઉત્કૃષ્ટ નીચે મહા પાતાલકાÀાના દ્વિતીય ત્રિભાગ સુધી, તિō સ્વયંભૂરમણ સમુદ્ર સુધી અને ઊપર અચ્યુત કલ્પ સુધી સનત્કુમાર દેવના તેજસશરીરની અગાહના જાણવી જોઇએ. સનત્કુમાર દિ દેવભવના સ્વભાવથી એકેન્દ્રિયામાં ઉત્પન્ન નથી થતા. વિકલેન્ડ્રિયામાં પશુ નથી ઉત્પન્ન