________________
૨ ૨
પ્રબુદ્ધ જીવન
માર્ચ, ૨૦૧૪ પંથે પંથે પાથેય
જ્યારે ડૉક્ટરે એ સ્ત્રી જે પાસેના શહેરમાંથી આવી તમને સામું બમણું થઈ મળશે. માટે આપવામાં (અનુસંધાન પૃષ્ટ છેલ્લાનું ચાલુ)
હતી તેનું નામ જાણ્યું ત્યારે અચાનક એક તેમની કશું બાકી ન રાખશો. આપેલું કદી વ્યર્થ જતું નથી.
આંખોમાં એક વિચિત્ર પ્રકાશ પથરાઈ ઝબકી અને તમને બમણું થઈ પાછું મળશે એટલે કરન દાવર નામના શશ લિખીત આ ઘટના ગયો. તેઓ તરત જ ઊભા થઈ ગયા એ સ્ત્રીને તમારે કોઈને આપવું એ પણ બરાબર નથી. એવી આ પ્રમાણે છે.
હૉસ્પીટલના જે રૂમમાં રાખવામાં આવી હતી ત્યાં ભાવનાથી કદી કાંઈ ન આપશો. કારણ એમાં એક કિશોર પોતાના ભણવાનો ખર્ચ કાઢવા દોડી ગયા.
કરુણાની અનુભૂતિ નહીં એક પ્રકારનો વેપાર છે, ઘરેઘર ફરી ચીજવસ્તુઓ વેચતો હતો. એક દિવસ તેમણે તેને જોઈ અને તેઓ તરત જ તેને નફા-તોટાનું સરવૈયું છે. એની પાસે કેવળ એક સિક્કો બચવા પામ્યો હતો ઓળખી ગયા.
જીવનના કોઈ ને કોઈ મોડ પર તમને અદૃશ્ય અને તેને કકડીને ભૂખ લાગી હતી. તેણે વિચાર્યું પછી શું હતું ! તેમણે તેના રોગનો ઊંડો અને કલ્પનાતીત સહાયતા મળી જતી હોય છે અને કે હવે જે ઘેર જશે ત્યાં કંઈક ખાવાનું માગશે. અભ્યાસ કર્યો. તેમણે તેને રોગમુક્ત કરવા અને તમે તમારી સ્થિતિને વધુ મજબૂત કરી શકવામાં
તેણે એક ઘરના દરવાજાની ઘંટડી દબાવી. તેને બચાવી લેવા ખાસ વ્યક્તિગત ધ્યાન આપ્યું. અને તમારી ઉન્નતિ સાધવામાં કામયાબ થાવ છો. એક સુંદર સ્ત્રીએ બારણું ઉઘાડ્યું. તેને જોતાં જ તેમણે તનતોડ પ્રયાસો કર્યા અને લાંબા સમય આ વાતને બરાબર લક્ષમાં રાખી તમે પણ કોઈની એ પોતાની ખાવાનું માગવાની માગણી ભૂલી બાદ ડૉક્ટર હાવર્ડ કેલી પોતાના પ્રયાસોમાં સફળ મુસીબતની ક્ષણોમાં તેને સહાય કરો, તેને પડતો, ગયો અને તેના બદલે તેણે ખૂબ જ નમ્રતાથી થયા અને સ્ત્રી બચી ગઈ. સ્વસ્થ થઈ ગઈ. ભાંગતો કે તૂટતો બચાવી લો એ ઘણું જરૂરી છે. એક ગ્લાસ પાણીમાંગ્યું. સ્ત્રીને થયું કિશોરભૂખ્યો ડૉક્ટર હાવર્ડ કેલીએ હૉસ્પિટલની ઑફિસના માનવ જીવનની એમાં જ શોભા છે. હોય એમ લાગે છે આથી તે અંદર ઘરમાં ગઈ એકાઉન્ટસ ડિપાર્ટમેન્ટને જણાવ્યું: ‘આ સ્ત્રીનું એક ગીતની આ પ્રમાણે કડી છેઃ અને એક મોટા ગ્લાસમાં દૂધ ભરીને લઈ આવી હૉસ્પિટલ બીલ પ્રથમ મને બતાવવું, મારી જ્યોત સે જ્યોત જલાતે ચલો અને કિશોરને પ્રેમપૂર્વક આપ્યું. તેણે ધીમે ધીમે અનુમતી બાદ જ દર્દીને આપવું.'
પ્રેમ કી ગંગા બહાતે ચલો, દૂધ પીધું. દૂધ પીને તૃપ્ત થયા બાદ તેણે યુવતીને એક તરફ પેલી સ્ત્રીને સાજા થવાનો હર્ષ હતો રાહ મેં આયે જો દીનદુ:ખી પૂછ્યું, “આ દૂધનું મારે તમને શું આપવાનું?' બીજી બાજુ એ ચિંતા પણ હતી કે હૉસ્પિટલનું સભી કો ગલે સે લગાતે ચલો. | ‘કશું જ નહિ. અમારી માતાએ અમને લાંબુંચોડું હશે અને મારા ગજા બહારનું હશે ! શીખવાડ્યું છે કે કદી પણ કોઈ ભલાઈનું કામ તેને હું ચૂકતે કઈ રીતે કરીશ? સંભવતઃ મારી
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘને કર્યા બદલ એની કિંમત ન લેવી?' આખી જિંદગી વીતી જશે તેમ છતાં હું બીલ ચૂકતે
મળેલું અનુદાન કિશોર ભારે દ્રવીભૂત થઈ ગયો. આભારવશ નહિ કરી શકું! બોલ્યો: “હું મારા હૃદય ઊંડાણપૂર્વક તમારો બીલ તૈયાર થયે ડૉક્ટર હાવર્ડ કેલીને એ જમનાદાસ હોથીભાઈ મહેતા અનાજ હિત ફંડ આભાર માનું છું.”
બતાવવામાં આવ્યું, એમની અંતિમ અનુમતી માટે. ૨૦૦૦૦ પ્રીતિ મનોજ ખંડેરીયા હાવર્ડ કેલી જ્યારે ઘરમાંથી બહાર નીકળ્યો તેમણે એ બીલના કીનારી પર કશું લખ્યું પછી ૧૦૦૦૦ છોટાલાલ નાથાલાલ શાહ ત્યારે તેણે કેવળ પોતાની જાતને જ સશક્ત ન કહ્યું: ‘જાવ બહેનને આપી દો !'
ચેરિટેબલ ટ્રસ્ટ અનુભવી પરંતુ ઈશ્વર અને માણસમાં પણ તેનો દર્દી સ્ત્રીએ બીલ જોયું અને બીલના ખૂણા ૫૦૦૦ મોહનલાલ બેચરદાસ મહેતા વિશ્વાસ અને શ્રદ્ધા અનેકગણી વધી જવા પામી. પર લખેલા કેટલાક શબ્દો પર એનું ધ્યાન ગયું. ૧૦૦૦ એક ભાઈ તરફથી એક તબક્કે ઠેર ઠેર ભટકવાથી કંટાળીને તે આશ્ચર્યસભર નેત્રે તેણે તે વાંચ્યા. લખ્યું હતું :
૨૫૦ સુંદરજી મંગલદાસ પોપટ-પુના તો પોતાનું કામ છોડી દેવા તૈયાર થઈ ગયો હતો, ‘એક ગ્લાસથી દૂધથી સંપૂર્ણ બીલની રકમ -
' ૩૬૨૫૦ કુલ રકમ પરંતુ એક અજાણી વ્યક્તિની આ દયાળુતા અને ચૂકતે ! પરોપકારે તેને ભૂખ અને હાલાકીથી બચાવી લીધો
પ્રબુદ્ધ જીવન વિધિ ફંડ
સહી હતો એ વાત તેના હૃદયના એક ખૂણામાં બરાબર
ડૉક્ટર હાવર્ડ કેલી’ ૫૦૦ શ્રી શાંતિલાલ ગઢિયા અંકિત થઈ ગઈ.
વાત અહીં પૂરી થાય છે. પરંતુ એ જીવનનું ૫૦૦ કુલ રકમ વર્ષો બાદ એ જ સ્ત્રી ગંભીર બીમારમાં કેટલું મોટું સત્ય આપણી સામે લાવીને ખડું કરે
કિશોર ટિંબડિયા કેળવણી ફંડ સપડાઈ. સ્થાનિક ડૉક્ટરો રોગ પારખી ન શક્યા છે. કોઈને માટે કંઈ કરી છૂટવું એ આપણા અને એને પાસેના શહેરમાં મોકલી આપી જ્યાં જીવનનો મુખ્ય હેત હોવો જોઈએ તે જ આપણને ૨૦૦૦૦ પ્રતિ મનોજ ખંડેરિયા તેમણે સ્પેશીયાલિસ્ટ ડૉક્ટરોને તેના આસાધ્ય આ જીવન અને પરલોકમાં સુખ અને શાંતિ
૧૦૦૦૦ છોટાલાલ નાથાલાલ શાહ રોગનો અભ્યાસ કરવા ને નિદાન કરવા બોલાવ્યા. આપવા સમર્થ છે, અન્ય કશું નહિ! જગતનો એ
ચેરિટેબલ ટ્રસ્ટ ડૉક્ટર હાવર્ડ કેલીને બોલાવવામાં આવ્યા. અફર નિયમ છે કે તમે જે કાંઈ પણ આપશો એ ૩૦૦૦૦ કુલ રકમ
