________________
સપ્ટેમ્બર, ૨૦૧૪
પ્રબુદ્ધ જીવન
|
૩૧
અભુત શક્તિની સાથે ઐક્ય પામીને આપણે સર્વજ્ઞ અને સર્વશક્તિમાન છે. બની શકીએ છીએ. આ જીવન અને મરણ વચ્ચેનો સમય આપણને એ યુવાન વ્યક્તિ પુખ્ત વયમાં પ્રવેશે છે તે પંદરથી પચ્ચીસ વર્ષનો તક આપે છે. પરંતુ આપણે બધું જ છોડીને જવાનું છે એ જાણતાં છતાં ગાળો એવો છે કે જેમાં યુવાવસ્થામાં આવેલ વ્યક્તિ સ્વતંત્રપણે વિચારી ધન એકઠું કરવામાં અને જીવનને એક મોજ-મજાનું સાધન માનીને શકે છે. પરંતુ શું કરવું, કેમ કરવું એ વિષે કોઈ સ્પષ્ટ વિચારના જીવનને વેડફી નાખીએ છીએ. એમાંથી જન્મે છે માનવ મનમાં અશાંતિ, અભાવે મહદ્ અંશે કલ્પનામાં રાચવાનું હોય છે. પરંતુ શારીરિક, વિષમતા અને અંતે મહાભારત કે વિશ્વયુદ્ધ પણ.
માનસિક, બૌદ્ધિક વિકાસ થવાની સાથે એક યૌવન સહજ હિંમત અને પ્રસિદ્ધ ગઝલગાયક જગજીતસિંહની એક ગઝલની તર્જ છે: “એ હોંશપૂર્વક પણ અનુભવના અભાવે પોતાની રીતે વર્તે છે અને ભૂલો ખુદા મુઝે દો જિંદગાની દે દે.” આપણને બે જિંદગી મળતી નથી પરંતુ પણ કરી બેસે છે. આ બધું સમજાય ત્યારે ઘણીવાર મોડું થઈ ગયું બે જિંદગી સાથે જીવીએ છીએ. એક છે સંસારની, સ્વાર્થની, સમાજની, હોય છે અને ભૂલનું પરિણામ પણ ભોગવવું પડે છે. આ પરિસ્થિતિમાં વ્યવહારની, ઝાકઝમાળની, દંભની જેને આપણે બહારનું કે બાહ્ય યુવાન વર્ગ અગર અનુભવીની વાણીમાં વિશ્વાસ મૂકીને આગળ વધી જીવન કહીએ છીએ. બીજી છે પ્રેમની, સમર્પણની, આત્મોન્નતિની જેને શકે તો, જીવનનો કે આત્માનો ઉત્કર્ષ થઈ શકે છે, જીવન સાર્થક આપણે આંતરીક જીવન કહીએ છીએ. આપણે બાહ્ય જીવનમાં એટલા બની શકે છે. વ્યસ્ત છીએ કે આંતરીક જીવન પ્રતિ આપણી દૃષ્ટિ ભાગ્યે જ જાય છે. આ પંદરથી પચ્ચીસ વર્ષનો ગાળો કે જ્યારે સ્વતંત્ર રીતે વિચારતા અને ક્યારેક એકાંતની પળોમાં જાય છે તો પણ વધુ આગળ વધી થવાય છે ત્યારે યોગ્ય શિક્ષણ મળે, મનગમતા વિષયમાં અને કયા શકતા નથી, આજના અતિ વ્યસ્ત જીવનમાં એ વધુ લાગુ પડે છે. ક્ષેત્રમાં આગળ વધવું એવો ઉદ્દેશ નક્કી થાય, સાદું અને સરળ જીવન
જો જીવન તત્ત્વ આટલું સક્તિશાળી છે તો પછી આપણે આટલા પસંદ કરે, સંયમ, ક્ષમા, કરુણા, સમર્પણ, સહાયક વૃત્તિ જેવા ગુણો લાચાર શાથી? એક તો ઉપર કહ્યું તેમ આપણું ધ્યાન અંતરમાં પડેલી કેળવો તો તેનું ભાવિ ઉજ્જવળ બને એ સુનિશ્ચિત છે. સંઘર્ષ તો બાહ્ય શક્તિ પર છે જ નહિ. બીજું એ કે કુદરતે આટલી શક્તિ આપી હોવા અને આંતરિક એમ બન્ને જીવનમાં છે પણ બાહ્ય જીવન કરતાં છતાં એને ઉજાગર કરવા માટે કેટલીક કસોટીમાંથી પસાર થવું પડે આંતરિક-ઉર્ધ્વગામી જીવન હંમેશાં સુખ અને શાંતિદાયક બને છે. અને એ માટે કુદરતે કેટલીક જુદી જ વ્યવસ્થા કરી છે. અન્ય પ્રાણીને યુવાનો આજના સંદર્ભમાં જ્યાં જીવન પ્રતિ દૃષ્ટિ જ નથી, વિચારજન્મ લેતા લાંબો સમય લાગતો નથી અને જન્મતાની સાથે જ કે થોડા વિવેકહીન જીવનમાં ઘસડાઈ રહ્યા છે ત્યાં સમજી વિચારીને નિર્ણય લે દિવસોમાં જ પગભર થઈ જાય છે. વાછરડાં જન્મ સાથે જ પગપર તો પોતાનું અને કુટુંબનું જ નહિ પણ દેશ અને વિશ્વનું પણ કલ્યાણ ઊભા થાય છે. બિલાડીના કે કૂતરાના બચ્ચાં થોડા દિવસોમાં જ દોડતા થાય એવી સંભાવના એમાં રહેલી છે. બુદ્ધિની અને જીવનની સાર્થકતા અને ખોરાક શોધતા થઈ જાય છે. જ્યારે મનુષ્યને જન્મ લેતા નવ એમાં સમાયેલી છે. ભવ્ય ભારતની રચના એમના હાથમાં વસેલી છે. માસ સુધી ગર્ભમાં રહેવું પડે છે. જન્મ પછી જેને ટીનએજ અથવા શુભમ્ ભવતુ !! મુગ્ધાવસ્થા કહેવાય તેમાં બાળક માતાપિતાના આધારે જ જીવે છે, ૧૭૦૪, ગ્રીન રીડ્ઝ ટાવર-૩, ૧૨૦ ન્યુ લીંક રોડ, ચિકુ વાડી, જિજ્ઞાસા દ્વારા ઘણું જ ગ્રહણ કરવાનું મળે છે. એ વખતે માબાપ જેવા બોરીવલી વેસ્ટ, મુંબઈ-૪૦૦-૦૯૨. સંસ્કારનું એમના જીવનમાં સિંચણ કરે છે તેવું બાળકનું ઘડતર થાય ફોન : ૯ ૧ ૨૨ ૨૮૯૮ ૮૮૭૮
'પંથે પંથે પાથેય...(અનુસંધાન પૃષ્ટ છેલ્લાતું ચાલુ)
પ્રસંગના ઉંડાણમાં રહેલા મૂળને કુનેહપૂર્વક થાય ત્યારથી જ મા-બાપનો ચોકી-પહેરો શરૂ પત્ર પૂરો કરતાં પહેલાં એક વાત કહું? લાગે સમજવાની તમારી આવડત અમારો આશાતંતુ થઈ જાય. દીકરાઓ માટે આવું કરે છે? એ છે કે ઈસ રાતકી સુબહ જરૂર આયેગી. ઈશ્વર છે. દા. ત. બળાત્કારની બાબત. રતાંધળાં જેમ ક્યાં જાય છે, તેના મિત્રો કોણ છે? રાતના તમારા સપના પૂરા કરે એ જ શુભેચ્છા. રાતે જોઈ ન શકે એમ સત્તા-આંધળા હકીકતોથી મોડે સુધી ક્યાં ફર્યા કરે છે? બળાત્કારનો મૂળ
એજ લી. બહુ દૂર રહી મિથ્યાભિમાનમાં જ રાચતા હોય કર્તા છોકરો-છોકરાઓ જ હોય છે ને?
પેલા દસ હજાર નામ વિનાના છે. કોઈએ કહ્યું કે સ્ત્રીઓએ વેશભૂષામાં ધ્યાન બીજી વાત. રૂઢ થયેલી માન્યતાઓ, જડ થઈ
ચહેરા માંનો એક રાખવું જોઈએ. કોઈએ એવું કહ્યું રાતના નીકળવું ગયેલી સંસ્થાઓ વગેરેને છોડી શકવાની તમારી
* * * જ નહીં, વગેરે વગેરે. તમે આ પ્રશ્નના મૂળને દૃઢતા. દા. ત. આયોજન પંચ. તમે કારણો આપી ડી-૨૧૬, વીણા-સિતાર સોસાયટી, મહાવીર પકડ્યું ને કહ્યું કે મા-બાપોએ છોકરાના ઉછેરમાં તેના વિસર્જનની હિમાયત કરી એ પ્રશંસનીય નગર, દહાણુકરવાડી, કાંદિવલી, મુંબઈ-૪૦૦ ધ્યાન આપવું જોઈએ. દીકરી ૧૪ કે ૧૫ વર્ષની છે.
૦૬૭. મોબાઈલ : ૯૮૧૯૭ ૩૮૨૮૯.
