________________
જેતતું
.
ઑકટોબર ૨૦૧૪. પ્રબુદ્ધ જીવન જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક, પૃષ્ઠ ૪૭,
મેષાંક
સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ ક જૈન તીર્થ વંદતા અને શિલા 2 શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક 5 જૈન તીર્થ વંદના અને શિલા;
ૐ ભવતારક અને ભાવક વચ્ચે, 'ચાલો ચાલોને જ! શ્રી સિદ્ધાચલ રિએ એક વહાણની આકૃતિ છે. એ 8 ૭ નાથ અને સેવક વચ્ચે, આડશ
વહાણ બરાબર પ્રભુની સામે છે. હું ચાલો ચાલોને રાજ ! શ્રી સિદ્ધાચલ ગિરિએ, હૈં વ્યવધાન શા માટે? કોઈ પણ
બહુ ભીડ હોય ત્યારે વહાણ રે માણસની દૃષ્ટિ, પરમ કૃપાળુ શ્રી વિમલાચલ તીરથ ફરસી, આતમ પાવન કરીએ-ચાલો૦ ૧
વરતાતું નથી. આજે તો સઢ જે પર પ્રભુને શું દૂષિત કરી શકે ? | ઈણ ગિરિ ઉપર મુનિવર કોડી, આતમતત્ત્વ નિપાય;
ચઢાવેલું સજ્જ થયેલું દેખાય છે. દર કદાચ કોઈ અટવાયેલો, | પૂર્ણાનંદ સહજ અનુભવ રસ, મહાનંદ પદ પાયો-ચાલો૦ ૨ જાણે સફરી જહાજ, ફરસ ૨ કષાયોથી ઘેરાયેલો, થાકેલો, | પુંડરીક પમુહા મુનિવર કોડી, સકલ વિભાવ ગમાય; બનાવનારે ભારે કલાત્મક રીતે # હારેલો, વાટ ભૂલેલો કાળા | ભેદાભેદ તત્ત્વ પરિણતિથી, ધ્યાન અભેદ ઉપાયો-ચાલો૦ ૩ આ પ્રતીકને તરતું મૂક્યું છે. $ હું માથાનો માનવી વાટમાં ઊભા જિનવર, ગણધર, મુનિવર કોડી, એ તીરથ રંગરાતા;
ભવસાગર તરવા માટે ખપ લાગે છે ૬ રહી દર્શન કરે એથી રૂડું શું! એ શુદ્ધ શક્તિ વ્યક્ત ગુણ સિદ્ધ, ત્રિભુવન જનતા ત્રાતા-ચાલો૦ ૪
એવું જહાજ. હવે ચોમેરની ૬ હું જ્યાં જતો હોય ત્યાં નોખી જ એ ગિરિ ફરશ્ય ભવ્ય પરીક્ષા, દુર્ગતિનો હોય છેદ;
ફરસબંદી લાવ લાવ સમંદર જેવી 8 ભાવદશા લઈને જાય અને | સમ્યક્ દરિસણ નિર્મલ કારણ, નિજ આનંદ અભેદ-ચાલો૦ ૫ |
લાગે છે. - અવળી બાજી સવળી થઈ જાય,
- રંગમંડપમાં ઉત્તર-દક્ષિણ ચમત્કાર સહજ થઈ જાય, એવું ય બને. હું તો માટુંગા જાઉં ત્યારે ભીંતો પર મોટા અરીસા છે. એ દર્પણમાં હું શોધવા જાઉં છું. ખાલી કુંથુનાથ પ્રભુના ભરરસ્તે ઊભો રહી દર્શન કરું છું અને અનેકની હાથ પાછો ફરું છું. અરીસો સ્મિત કરે છે. સામસામેની દીવાલે આવેલા ૬ જેમ ય ધન્ય થતો આવ્યો છું.
અરીસા એકલા પડતા હશે ત્યારે શું વાતો કરતા હશે, અથવા શું છુ છે મંદિરને પૂર્વ, ઉત્તર અને દક્ષિણે પ્રવેશ દ્વાર છે. સવારનો સોનેરી જોતા હશે? હ તડકો એવો રેલાઈ રહ્યો છે. બીજું કંઈ સાથે લઈ જવા જેવું ક્યાં ચંદનનું તિલક કરવા શલાકા ઉપાડું છું. તિલક કરતાં શલાકાનો હૈ 8 રહ્યું છે ! થોડુંક છોડીને જવાનું છે.
સ્પર્શ કપાળને થાય છે. વિચાર આવે છે કે આ શલાકા તો કેટકેટલા હૈ હુ તડકાની એક સેર છેક ગર્ભગૃહની ઊંચી પગથી સુધી પહોંચી ભાલને સ્પર્શી ચૂકી છે, ધન્ય કરી ચૂકી છે.
છે. એ ઝળાંહળાં કિરણો પાછાં વળીને સૂર્યદેવતાને શો સંદેશો અહીં કશું આરંભ કરવાનું નથી. તેથી કશાનો અંત પણ નથી. મેં * દેતાં હશે! અહીં પલાંઠી વાળીને બેસવામાં પૂજા આવી જાય છે. આટલું થઈ ગયું એટલે પૂજા થઈ ગઈ. કીર્તન થઈ ગયું. પ્રદક્ષિણાજે કે મન બેઠું કે પૂજા સારી રીતે થઈ.
થઈ ગઈ એવું કશું નથી. સમયનું ગરવું રૂપ અહીં નીરખું છું. અગણિત વર્ષોમાં અનેક પ્રસંગે અહીં ઉચ્ચારાયેલાં શ્લોકો, શિયાળાની સવારનો સમય ગમાણમાં રમતા શિશુ વાછરડા જેવો હુ સ્તવનો, પ્રાર્થનાઓ વાતાવરણમાં બેઠેલાં છે. આ હવામાં કેવા છે. ગાયના દૂધની સૌરભથી ભર્યો ભર્યો. 8 કેવા ભક્તોના શ્વાસ ભળ્યા હશે ! કોણે પ્રભુ સાથે તારામૈત્રક રચ્યું ભક્ત તડકામાં ઉષ્મા છે. હવામાં ઠંડક છે. ગામમાં સર્વત્ર દૈનિક હૈ હશે! અહીં કેવી કેવી ભાવદશાઓ પ્રગટી હશે ! બધું કલ્પના દ્વારા પ્રવૃત્તિઓ શરૂ થઈ ગઈ હશે. ગામ વચ્ચે આવેલા દેવાલયમાં અકથ્ય હૈં હું માનવું રહ્યું.
પ્રગાઢ શાંતિ છે. જીવન છે. મને અહીં બેઠે બેઠે અનેક દેવાલયોનું ઠે કે અગરબત્તીની ધૂમસેર ઊઠે છે. આકાર અને સુવાસ રચાતાં જાય મધુર સ્મરણ થાય છે. ઉત્તરમાં હિમાલય ને પશ્ચિમ કાંઠે મારું નાનકડું છે ૨ છે. ધૂમસેર ઊંચે ચડે છે અને પોતાને ભૂંસતી જાય છે. ધૂમસેરના ગામ. અહીં બેઠે બેઠે હિમાલયની થોડીક નીરવ ક્ષણોને મુખમુખ રે જે રચાતા, બદલાતા, ફંટાતા, ભૂંસાતા અને હવામાં વિલીન થતાં થતી જોઉં છું. શુ આકારને જોઉં છું. અગરબત્તીની વિભૂતિ પણ આકાર સર્જે છે. એ પ્રભુ અને મારી વચ્ચે કોઈ વ્યવધાન નથી. પરમાત્મા મને જુએ ! નાજુક શિલ્પને વિચ્છેદનાર કોઈ નથી.
છે, એમને જોઉં છું. આંખો વાતો કરતાં કરતાં અપલક બની 3 અક્ષતના બે ચાર દાણા વેરાયા છે. ફરસ પર ઝટ નજરે ન ચડે જાય છે. હવા, પ્રકાશ, સમય, શ્વાસ અને હું પ્રભુ સન્મુખ છીએ. ? રે એવા. પ્રભુની ઓળખીતી ચકલી આવે છે. ચીંચીંના ઝીણા રવથી વાતો ચાલે છે અને શાંતિ તો સભર સભર લહેરાય છે ત્યારે હું રે જે પ્રભુ પ્રાર્થના કરી દાણાનો પ્રસાદ લઈ પાંખો ફફડાવી ઊડી જાય દેવાલયમાં હતો, હવે એ દેવાલય મારા હૈયામાં રોપી દીધું છે. હું
જૈન તીર્થ વેદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ૬ જૈન તીર્થ વેદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષુક ક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક 9 જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ ક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ of
જૈન તીર્થ વંદના અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક ન જૈન તીર્થ વૈદતા અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક 5 જૈન
છે
- રંગમંડપની ભૂમિને માથું અડકાડું છું. માથું જ્યારે જ્યારે ભોંય ૧૮/૬૪, મનીષ કાવેરી, મનીષનગર, ચાર બંગલા, અંધેરી (વે.). ૬ સરસું નમે છે ત્યારે કંઈક સાંભળે છે. રંગમંડપના આરસ પર મધ્યમાં મુંબઈ- ૪૦૦ ૦૫૩. મો. : ૯૮૨૦૬ ૧૧૮૫૨) જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક પર જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્યવિશેષાંક ક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ૬ જૈન તીર્થ વૈદતા અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક