________________
જૈન તે
પૃષ્ટ ૮૦ પ્રબુદ્ધ જીવન જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક - ઑક્ટોબર ૨૦૧૪)
રોષક
"
મત જાના.'
ૐ શા માટે કરો છો? અગર તમારે એવું આરસનું દેરાસર જોઈએ તો તેમજ જૈનોના જૂનામાં જૂના અને પ્રસિદ્ધ જૈન' પત્રની પવિત્રભૂમિ હું શું એને માટે આ પુરાણા ચુનાના દેરાસરનો હોમ કરવો જોઈએ? હોવાના લીધે પણ જૈન ધર્મના અનુયાયીઓને અને અભ્યાસીઓને કુ મેં મિત્રો હું હાથ જોડીને તમારી આગળ પ્રાર્થના કરું છું કે ગમે તેટલા પ્રિય છે. બાકી ભાવનગરનો શ્રી સંઘ પોતે જ એક જંગમ તીર્થ ગણી રે જૈ નવા ચકચકિત આરસના દેરાસરો બાંધો, પરંતુ તમારા જૂના શકાય, કે જેના આગેવાન જૈન ભાઈઓની દેવગુરૂભક્તિ, વિદ્વત્તા, નદૈ
અસાધારણ મંદિરોને જેવી શૈલીમાં અને જેવા દ્રવ્યોથી તે બાંધવામાં ઉદારતા, મધુર સ્વભાવ અને ચાતુર્ય અસાધારણ છે. વિદ્વાન શેઠ આવ્યાં હતાં તેજ શૈલીમાં અને તેવા દ્રવ્યથી તેનો જીર્ણોદ્ધાર કરજો! શ્રી કુંવરજીભાઈ, આદર્શ ભાવનાવાળા ગિરધરલાલ શેઠ, ચતુર જ નહીં તો તમારા વધારે શિલ્પજ્ઞાની પૌત્રો તમારા આવા કામને માટે જીવરાજભાઈ, લોકસાહિત્ય પ્રવીણ મેઘાણીજી, સ્નેહીભાઈ અભેચંદ, ૨ ૐ બહુ જ દિલગીરી જાહેર કરશે અને દુનિયા હસશે! મિત્રો, જીર્ણોદ્ધાર આનંદી અને ઉત્સાહી દેવચંદભાઈ (‘જૈન' પત્રના અધિપતિ) તથા જૈ હૈ આ એક રમત નથી, પરંતુ એ એવું મોટું અને કઠીન કામ છે કે જે વિનયી અને મધુરભાષી ભાઈ ગુલાબચંદ (આનંદ પ્રેસના મેનેજર) હૈ $ માત્ર જુના વખતની શૈલી અને સભ્યતાનો ગંભીર અભ્યાસ કરીને જ અને સદાસ્મરણીય, ગંભીર, ન્યાયપ્રિય અને સરળ શ્રીમાન સુનાવાલા $
યોગ્ય રીતે સાધી શકાય તેમ છે. એ ભૂલી મત જાઓ.’ સાહેબ અને મારા વહાલા માણેકબેન (મિસિસ સુનાવાલા) ! તમારી છે € પરંતુ આ પ્રશ્નો હવે રહેવા દઈએ. નિશીહિ, નિસહિ, નિશીહિ! વચમાં ગુજારેલ દિવસો હું ક્યારે પણ ભૂલી શકીશ નહિ! અને હૈ
શંખેશ્વર નાથ, તારા શરણમાં આવીએ! બારણાં ઉઘડ્યાં છે. બોલો, તમારી સાથે થયેલી વિવિધ ધર્મચર્ચાઓનો લાભ જે મને મળ્યો છે નરેં પણ આ મૂર્તિનું રહસ્ય શું છે? આવી શાંતિ, આવી કાંતિ, આવી તે પણ ચિરસ્મરણીય રહેશે !
શીતલતા! તમે પાછા જઈ શકતા નથી. હાલી શકતા નથી. ધ્યાનમાં ભાવનગરના દેરાસરો પણ જો કે વધારે પુરાણાં નહીં તો પણ ૬ બેસવું, આ અદ્વિતીય મૂર્તિની છાયામાં બેસવું અને આંખોને તૃપ્તિ દર્શન કરવા લાયક છે. એની સંખ્યામાં શ્રી દાદાસાહેબનું મંદિર જુ
થાય ત્યાં સુધી એના દર્શનમાં તલ્લીન રહેવું. આંખો કોઈવાર તૃપ્ત પોતાની વિશાળતા અને શોભાને માટે તથા ગામની વચમાં આવેલ હૈં થઈ શકે એમ નથી. મંત્રના પ્રભાવથી જરાવડે કમજોર શરીરવાલા મોટું દેરાસરજી તથા ગોડીજી મહારાજનું દેરાસર પોતાની સરસ
થયેલા શ્રીકૃષ્ણજી આ મૂર્તિના હવણથી સાજા થયા હતા એમ લોકો મૂર્તિઓના લીધે ખાસ આકર્ષક છે. બાકી ઘોઘા, તળાજા, મહુવા શું કહે છે. આવી મૂર્તિના ચમત્કારો માટે તમે કેમ શંકા રાખો છો? જવા માટે પણ ભાવનગર કેંદ્રસ્થાન છે. દૈ એની આગળ બેસો અને એની શક્તિ અનુભવો! કેટલા વરસની
ઘોઘા નક હશે એ કોણ જાણે? દંતકથા છે કે તે ગઈ ચતુર્વિશતિના નવમા ઘોઘા પુરાણા વખતમાં એક મોટું અને પીરબેટની સાથે સ્પર્ધા કે
તીર્થકરના વખતે બનાવવામાં આવી હતી! આષાઢ નામના શ્રાવક કરતું આવું બંદર હતું. અહીંથી જ ભાવનગર વસાવવામાં આવ્યું છે એને પોતાની પાઘડીમાં રાખતા હતા અને દેવતાઓ એને લઈ હતું. જેના રહેવાસીઓનો મોટો ભાગ આજે પણ ‘ઘોઘારી વાણીયા” જતા હતા! ગમે તેમ હોય! બેસો અને શુદ્ધ ધ્યાનમાં તમારા આત્માને આ નામથી ઓળખાય છે. ભાવનગરના રસ્તાથી નજદીક આવતાં પવિત્ર કરો!
મુસાફરને આખું ગામ સમુદ્રથી વીંટાયેલા જેવું લાગે છે. પરંતુ આ 8 હું આ દેરાસર બાંધવામાં આવ્યું હતું, તે પહેલાના વખતના જેલ ઝાંઝવાનું જલ જ છે. સમુદ્ર એક બાજુથી માત્ર ગામને અડે છે. હૈ * દેરાસરના ખંડેરો પણ જુના શંખપુરમાં આજકાલના શંખેશ્વર આ ઘોઘા અત્યારે બિલકુલ જીર્ણ, અસ્વચ્છ, બદસુરત દેખાય છે. મેં
ગામમાં નવા દેરાસરજી પાસેજ. હજ વિદ્યમાન છે. આ પણ ઈટ દીવાલો પડી ગઈ છે, અને ઘણા મકાનોના ખંડેરો જ જેવા તેવા ૬ અને ચુનાથી બાંધેલું હતું. વિશાળ હતું અને જુની કોતરણીના દર્શનીય ઉભેલા . ત્રણ દિગંબરોના અને ત્રણ શ્વેતાંબરોના દેરાસરો દે જ અવશેષો હજુ દેખાય છે. એનો કર્તા કોણ અને એનો નાશ કરનાર પહેલાના વખતની પ્રૌઢતાની સાક્ષી પૂરે છે. તેમાં શ્રી નવખંડા જE છે કોણ? એ કોઈને માલુમ નથી
પાર્શ્વનાથનું દેરાસર ખાસ વિશાલ અને સુંદર છે. ખરેખર આ એક ભાવનગર,
જ નહીં પરંતુ ચાર જુદા જુદા શિખર અને ગુમટવાળા દેરાસરોનો જે È કોઈ કદાચ કહેશે કે ભાવનગર એ કંઈ જૈન તીર્થસ્થાન નથી તો સમૂહ છે. નીચે વિશાળ ભોંયરાં છે. દેરાસરજીના મૂલનાયક શ્રી રૅ
હું એમની સાથે લડવા તૈયાર છું. ભાવનગર શ્રી વિજયધર્મ- નવખંડા પાર્શ્વનાથજીની પુરાણી મૂર્તિ છે, તે મૂળ મારવાડથી ૬ સૂરીશ્વરજીનું દીક્ષાસ્થાન છે. અને એજ કારણથી એમના ભક્ત અને ભાવનગર અને પછી ભાવનગરથી ઘોઘા લાવવામાં આવી હતી. ૪ મિત્રવૃંદને, અર્થાત્ શ્રી શ્વેતાંબર જૈન સંઘના મોટા ભાગે વંદનીય એના બદલે મૂળથી ઘોઘામાં રહેલ શ્રી આદીશ્વરજીની મૂર્તિને કે
છે. ભાવનગર એ શ્રી યશોવિજયજી જૈન ગ્રંથમાળા, શ્રી આત્માનંદ જેના દર્શન કરવા માટે પહેલાં એક એક સોનાની મહોર આપવી | ૬ જૈન સભા, શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશક સભા ઇત્યાદિ ધાર્મિક સંસ્થાઓની પડતી હતી, એમ લોકો કહે છે, તે ભાવનગર લઈ જવામાં આવી જ જૈન તીર્થ વૈદતા અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક 5 જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક 5 જૈન તીર્થ વંદતા અને શિલા સ્થાપત્યવિશેષાંક 5 જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક
વિ.જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક 5 જૈન તીર્થ વૈદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક 5 જૈન તીર્થ વેદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ ક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલા ૨
જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ખ જૈન તીર્થ વેદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક 4 જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ૬ જૈન તીર્થ વેદના અને શિલાં સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ ક જૈન તીર્થ વેદના અને શિલા or