________________
નવેમ્બર, ૨૦૧૪ પ્રબુદ્ધ જીવન
૩૩ સળંગ સર્વાગ સુંદર બન્યો છે. પ્રથમ પૃષ્ઠથી શરૂ કરીને છેલ્લા પેઈજ પ્રતિવર્ષ અભ્યાસપૂર્ણ વિવિધ વિશેષાંકોના આયોજન માટે તમને સુધી દળદાર ગ્રંથ. કર્મ વિષયક તમામ બાબતો વિષે વિદ્વાનોના લેખો, તો ધન્યવાદ ઘટે જ છે. સાથે, આ અંકના સંપાદિકા બહેનો ડૉ. બન્ને સંપાદક વિદુષીઓનો પરિચય, તેઓની સંપાદન યાત્રા વિષયક પાર્વતીબેન ખીરાણી અને ડૉ. રતનબેન છોડવાને હૃદયના અભિનંદન ભૂમિકા વગેરે વાંચીને ધન્યતા અનુભવાઈ.
પાઠવું છું. બંને બહેનોના નિષ્ણાસભર સંપાદનકાર્યમાં જૈન દર્શન બધા જ લેખો અભ્યાસપૂર્ણ છે. સૌને અભિનંદન. હજુ થોડું વંચાયું અંતર્ગત કર્મવાદનો સઘન અભ્યાસ અને એનું વિશદતાપૂર્ણ નિરૂપણ છે. નિરાંતે વાંચવા જેવું આ સંપાદન છે.
સરાહનીય છે. Hપ્રફુલ્લા વોરાના પ્રણામ જૈનદર્શન ઉપરાંત, અન્ય વિદ્વાનોના લેખોમાં ઉપનિષદ, સાંખ્ય, બી-૧, પલ્લવ એપાર્ટમેન્ટ, રબર ફેક્ટરી સામે હિંદુ પૂર્વમીમાંસા તેમજ બૌદ્ધ, ખ્રિસ્તી, ઈસ્લામ, શીખ, જરથોસ્તી ભાવનગર-૩૬૪ ૦૦૨. મો. ૦૨૭૮૨૫૨૩૯૪૯ આદિ ધર્મોમાં થયેલી કર્મવિચારણા એક સાથે ઉપલબ્ધ થતી હોઈ,
પ્રસ્તુત વિશેષાંક એક મહત્ત્વનો સદ્યસહાયક સંદર્ભગ્રંથ બની રહે છે. પ્રબુદ્ધ જીવન'ના – એક પછી એક અંક – એકબીજાથી ચડિયાતા મને શ્રદ્ધા છે કે તમારા તંત્રીપદ હેઠળ વિશેષાંકોની પરંપરાનું તમે આપવા લાગ્યા છો. તમારી ભક્તિ અને સાહિત્યની સેવામાં સાતત્ય જળવાશે જ. જિનતત્ત્વની રસાત્મકતા દેખાઈ આવે. આગલા અંકમાં ગુરુ પૂર્ણિમા,
Hકાંતિલાલ ભીખાભાઈ શાહ એ પહેલાં ગૃહસ્થ તીર્થ અને આ આખો પશુષણ પર્વ ઉપરનો
Hવીરબાળો કાંતિલાલ શાહ વિશેષાંક-કર્મના તત્ત્વજ્ઞાનની બધા ધર્મોની આલોચના સાથે રજૂ કરીને
(૧૪) સંપાદિકા બહેનોએ પોતાની વિશિષ્ટ કલાસાધના દર્શાવી છે. તમારા સતત ચાલતા વાદ-વિવાદ વચ્ચે, સંવાદ પ્રેરતો, “પર્યુષણ-પર્વ અંકમાં વિદુષી બહેનોની લેખિનીથી ભારે વિષય હોવા છતાં-પાન નીચે વિશેષાંક' મળ્યો. ખૂબ ખૂબ આભાર. વાચકોને તેમાંથી કર્મમાં ઊંડા આપેલ-જાણીતી દૃષ્ટાંત કથાઓ ચોંટક હોય છે. આ બહેનોએ ઘણી ઊતરીને, ઊંચે ચડવાની પ્રેરણા મળતી રહેશે. મહેનત કરી છે.
જીવ માત્ર કર્માધીન જણાતો આવ્યો છે. કીડા-મકોડા, સતત આ વખતના પશુષણ પર્વમાં અમારા સ્નેહી મિત્ર ગોવિંદભાઈની ચાલવાનું, માખી-મચ્છર, સતત ઉડવાનું કર્મ કરતાં રહે છે, જે નરી સંસ્થાને પસંદ કરી, તેથી તેમની સંસ્થાની સ્ત્રી-સેવા, જૈન સમાજમાં આંખે જોઈ શકાય છે. આપણે જે “શ્વાસોચ્છવાસ', કહીએ છીએ, તે બહોળો પ્રચાર પામશે. ગોવિંદભાઈ ગુજરાતનું ગાંધીરત્ન છે. પણ ‘કર્મ'. આપણી પાંચેય બાલ્વેન્દ્રિયો, પણ સતત કર્મને આધીન ગાંધીતત્ત્વને બચાવવા મથી રહ્યા છે. તમારી આર્થિક સહાય તેમાં રહે છે, તો બીજી બાજુ, મન, બુદ્ધિ, ચિત્ત અને અહંકાર દ્વારા એ ઉપયોગી બની રહેશે.
સતત ‘કર્મ' થતાં રહે છે.
મિતુ પંડિતના પ્રણામ મુખપૃષ્ઠ કર્મનો આંબો, અને તેના પર ઉગેલી કેરીઓ (manજીવનસ્મૃતિ સ્વાધ્યાય મંદિર, ૧૭, વસંતનગર, ભૈરવનાથ માર્ગ goes) કર્મની સચિત્ર ઝાંખી કરાવી ગયા. પૂર્વ જન્મના કર્મ, પુનઃ મણિનગર, અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૮. ટે. ૦૭૯-૨૫૪૬ ૬૨૩૨ જન્મમાં થનારા કર્મના જે બીજ વાવે છે, તે વિષેની સમજણ અભુત
રહી છે. કર્મને પરિપક્વ થતાં લાગતો સમય, કર્મનાં પ્રકારો, સંચિત ‘પ્રબુદ્ધ જીવન'-કર્મવાદ, જૈન દર્શન અને અન્ય દર્શન વિશેષાંકને કર્મો વિષેનું દર્શન અલ્થત રહ્યું. “વિચાર” એ પણ થયું, સૂક્ષ્મ-કર્મ. સંપાદિત કરી ખૂબ જ ભગીરથ કાર્ય કર્યું છે. અમારા જેવા નવોદિત હાથ-પગને હલાવીને થતાં સ્થળ-કર્મો, સ્થળ-દેહ દ્વારા થતાં સૂક્ષ્મમાટે એ પાથેય બની રહેશે. ખૂબ જ જ્ઞાનસભર-સૂક્ષ્માતિસૂક્ષ્મ વિષય કર્મો પાછળ માણસની વૃત્તિ-વલણ. જોવા મળે. અહંકાર – પ્રેરિત પર પ્રકાશ પાથરી તત્ત્વચિંતનના ઘણાં રહસ્યોને સ્ફોટિત કર્યા છે. ખૂબ અને રહિત કર્મો, પણ જીવાત્માને સ્પર્શતાં રહે અને ભાવિ જીવનની જ ગમ્યું. એવમ્ અન્ય દર્શનમાં કર્મવાદ કેવી રીતે ફુલ્યો ફાલ્યો છે, કેડી કંડારાતી રહે! નિરીક્ષણોને પણ સમાવી જ્ઞાનમાં અભિવૃદ્ધિ કરતો વિશેષાંક થયો છે. જૈન અને જૈનેતર-દર્શનનો નિચોડ, ‘પ્રબુદ્ધ જીવનના સુજ્ઞ વાચકો આપની જ્ઞાનપ્રીતિને શત્ શત્ વંદન છે.
સમક્ષ રજૂ કરવા બદલ હાર્દિક આભારની લાગણી વ્યક્ત કરું છું.
Hડૉ. દીક્ષા સાવલા આ જીવનની શરૂઆતમાં થયેલાં કર્મનું ફળ પણ વૃદ્ધાવસ્થામાં એ-૧૦, ચૈતન્ય વિહાર, આણંદ-વિદ્યાનગર રોડ, ચાખવા મળતું હોય છે. ગયા જન્મમાં થયેલા કર્મના ફળ, આ જીવનમાં આણંદ. મોબાઈલ : ૦૯૪૦૮૪૭૧૯૦૪ ભોગવતાં અનેક મનુષ્યો જોવા મળે છે. તો બીજી બાજુ, યુવાનીના (૧૩)
તોરમાં રાચીને, પાછલી જિંદગીમાં, બરબાદી નોતરતાં, યુવાનોને પર્યુષણ પર્વ વિશેષાંક “કર્મવાદ' મળ્યો છે.
પણ મેં, મારી સગી આંખે જોયાં છે.
