________________
૨૯
છે!
ડિસેમ્બર, ૨૦૧૪
પ્રબુદ્ધ જીવન (૩).
નથી પડતી પણ જેઓ શિક્ષણ, આરોગ્ય, કલા, ધર્મ વગેરે અનેક પ્રબુદ્ધ જીવનનો દીપોત્સવી અંક સર્વ પ્રકારે ઉત્તમ રહ્યો. તીર્થો ક્ષેત્રોમાં પરંપરાના નામે વિરોધ કરી કે મૌન રહી કાળધર્મને-કાળબળને વિશેની માહિતી સામાન્ય કરતાં વિશેષ રહી છે એ આ અંકની સિદ્ધિ ઉવેખી રહ્યાં છે તેઓ સમાજની પ્રગતિને અવરોધી રહ્યાં છે. સમયના
પ્રવાહને ધ્યાનમાં ન લેનારાઓ સમજી લે કે તેમની નીતિરીતિ અને તમને તથા તમારા સહ સંપાદકોને અભિનંદન. સહુએ ખૂબ જ ગતિવિધિઓ જૈન ધર્મને નુકસાન પહોંચાડી રહી છે. શ્રમ લીધો હશે ત્યારે આ અંક આટલો સુંદર બન્યો છે !
ઇતિહાસને વાંચો, પચાવો, સમયને કાળબળની એરણ પર મૂકો Dરમેશ બાપાલાલ શાહ, સુરત અને જુઓ એ ક્યાં ઢળે છે? કયું સપનું જોયું હતું પૂ.
બુદ્ધિસાગરસૂરીજીએ? નવ દાયકા પહેલાં આજના યુગને એમણે જોયો આજે તમારી શ્રમ-પ્રસાદી રૂપ “પ્રબુદ્ધ જીવન'નો જૈનતીર્થ વંદના હતો. વલ્લભસૂરિજીની આંખનું આંજણ હતું સંસ્કાર પુરુષોને સર્જનાર વિશેષાંક મળતાં અતિ આનંદ થયો. તમે કેવા સરસ વિષયો શોધી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય અને અનેક શૈક્ષણિક સંસ્થાઓનું, સમગ્ર વાચક સમાજનું નવ પ્રસ્થાન કરાવો છો ? આ અંક એક અમૂલ્ય ચારિત્ર્યવિજયજી કે કલ્યાણચંદ્રજી બાપાના વિચારોનું સર્જન સોનગઢ વિરાસત રૂપ છે. ગુજરાતમાં જૈન તીર્થોની ઉજ્જવળ પરંપરામાં અનેક જુઓ, બે ચોપડી ભણેલા ચારિત્ર્યવિજયજી (કચ્છી)ના સ્વપ્નોથી જ્ઞાતિના લોકો પણ ભળેલા છે. તેનું મુખ્ય આકર્ષણ-કલા-કોતરણી યશોવિજયજી જૈન ગુરુકુળ નિર્માયું. કચ્છી સમાજને જોમ આપનાર, અને શિલ્પ સ્થાપત્ય છે. મેં વર્ષો સુધી હઠીભાઈની વાડીમાં કામ કર્યું. ધર્મ અને શિક્ષણનો સમન્વય કરનાર શ્રી ગુણસાગરસૂરિજીને યાદ જ્યારે ત્યાંથી પસાર થવાનું બને ત્યારે કોઈ ભિન્ન કોમના લોકોને કરીએ. સાધ્વી મૃગાવતીશ્રીજી અને ચંદનાશ્રીજી જેવા નામ યાદ કરીએ જોઈ હૈયું હરખાય. મૂર્તિની કલા સાથે જ્યારે મંદિરનું સ્થાપત્ય કલામય જેમણે ઇતિહાસના નવા પાનાં સર્જી આપ્યાં. બની ઉઠે ત્યારે સમગ્ર પ્રજા માટે ધરોહર બની રહે છે. આજે જે જે સમન્વયી બનો, માનવ જીવનને સ્પર્શતાં બધાં જ અંગોનું રખોપું એવાં તીર્થો છે-તે તે તે પ્રદેશની ધરોહર સમા છે.
કરનારા બનો. પૂ. નયપાસાગરજી આજે એ ક્ષેત્રે સમાજને ઢંઢોળી
Tમતુ પંડિત રહ્યાં છે. ધર્મસ્થાનકોની જરૂર છે તેનાથી વિશેષ અનેકગણી જરૂરિયાત જીવનસ્મૃતિ સ્વાધ્યાય મંદિર, ૧૭ વસંતનગર, આજે માનવસેવાની છે. ટીવી પરના ભાષણો કે વર્ષે બે ચાર પુસ્તકો ભૈરવનાથ માર્ગ, મણિનગર, અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૮ પ્રસિદ્ધ કરવાથી ન તો કોઈ પરંપરાનું રક્ષણ થશે કે ન કોઈ સમસ્યાનો
હલ. વૈચારિક સંકીર્ણતા
પરમાનંદભાઈએ સંક્રાંતિકાળમાં ‘પ્રબુદ્ધ જીવન' દ્વારા અંધશ્રદ્ધા સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૪ના “પ્રબુદ્ધ જીવનમાં શ્રી ધનવંતભાઈએ જેનોની અને ધર્મમાં પેઠેલાં દુષણોને લલકાર્યા, “પ્રબુદ્ધ જીવન' દ્વારા વાચકોના ઘટતી-વસ્તી અને જૈન ધર્મ તેમ જ જૈન ધર્મ અને કલા-અભિનય એ બે મનની ડેલીની સાંકળોને ખખડાવી; આજે ધનવંતભાઈએ વિચારોનું વિષય પર કલમ ચલાવી વાચકોના વિચારો જાણવા નિમંત્રણ આપ્યું સમ્યગ સંસ્કરણ કરી રહ્યાં છે. છે. ઘટના કે વિચારોની દૃષ્ટિએ આ બન્ને વિષયો એકમેકથી સ્વતંત્ર છે. આભાર “પ્રબુદ્ધ જીવનનો, આભાર વાચકોનો. ખૂબ લાંબો વિચાર કરશું તો ખ્યાલ આવશે કે આ બન્ને પ્રશ્નો વચ્ચે ઊંડે
| Hપન્નાલાલ ખીમજી છેડા ઊંડે એક સામ્યતા રહેલી છે અને તે છે વૈચારિક સંકીર્ણતા.
એ-૯૧, પૃથ્વી એપાર્ટમેન્ટ, ૨૧, અલ્ટમાઉન્ટ રોડ, નવા નવા ધર્મસ્થાનકો બનાવો, ભવ્યાતિ ભવ્ય ઉત્સવ ઊજવો, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૨૬. ફોન : ૨૩૫૨ ૩૩૨૮, ૨૩૫૩ ૯૪૫૯. ભૂતકાળના કથાનકો, પારંપરિક ઇતિહાસ અને દૃષ્ટાંતો ટાંકીને લોકોની
(૬) વાહ વાહ મેળવો, સાધર્મિકોને એક ટંક મિષ્ટ ભોજન જમાડો, પરભવ “પ્રબુદ્ધ જીવન’ સપ્ટેમ્બરના અંકમાં આપનો લખેલ “જૈનોની ઘટતી માટે પુણ્યનું ભાથું બાંધી રહ્યાંનો દાતા ભક્તોને અહેસાસ કરાવો. વસ્તી” અને “જૈન ધર્મ અને કલા-અભિનય' લેખો વાંચ્યા. આપે સુંદર મૂળ હેતુ તો હોય છે પેલી વાહવાહ અને ક્યાંક ભગવાનની પલાંઠી અને સ્પષ્ટ વાત કરી છે. પર કોતરાયેલ નામની આંતરિક લિપ્સા. આટલી જ ઇતિશ્રી કે બીજું આજે જે રીતે નવા દેરાસરો બની રહ્યાં છે અને ક્રિયાકાંડો અને કંઈ?
ઉત્સવોમાં જે રીતે જૈન સમાજ પૈસા વેડફી રહ્યો છે એ જોઈને હૃદય
ઉત્સવમાં છે પરંપરા! આપણે વોટ્સ એપ સુધી આવી પહોંચ્યા. ધાર્મિક વ્યથીત થઈ જાય છે. અને હું માનું છું ત્યાં સુધી આમાં કાંઈ જ ફરક પ્રવૃત્તિઓમાં અદ્યતન ઉપકરણોનો
પડવાનો નથી. ઉપયોગ જૈન શ્રમણ સુધી નથી ધર્મસ્થાનકોની જરૂર છે તેનાથી વિશેષ
મહાવીર સ્વામી નિરીશ્વરવાદી હતા. પહોંચ્યો? જો કે આ વાત બધાને લાગુ અનેકગણી જરૂરિયાત આજે માનવસેવાની છે.
તેમણે ક્યારે પણ મૂર્તિપૂજાને મહત્ત્વ
